Pagbibigay depinisyon o pagbibigay-

kahulugan

*Mga Saklaw ng Paglalahad

5

4

3

2

1

1. Pagbibigay depinisyon o pagbibigay-kahulugan

Maibibigay ang kahulugan ng isang salita o bagay, sa pamamagitan ng mga sumusunod:• Kasingkahulugan• Opereysyonal na katuturan sa

pamamagitan ng pagsalungat, pag-uuri-uri o klasipikasyon

• Paggamit ng ilustrasyon o paghahalimbawa

• Kahalagahan ng etimolohiya sa pagbibigay depinisyon

-Pinakamalimit itong gamitin at pinakakaraniwang uri ng pagpapaliwanag.

a.) Kasingkahulugan

Karukhaan: karalitaan, kahirapanKagalakan: katuwaan, kasiyahanPaliwanag: Kalinawan, KatuturanHanapbuhay: trabaho. Gawain, tungkulinParaan: paggawa, pagsasagawa, pamamaraan, prosesoKatubusan:pagsasagip. Pagliligtas, kaligtasanTilamsik: wisik, tilaponPagkabahala: pag-aalala, kabalisahan, mahigpit na pag-iisipKarurukan: Taluktok, ang pinakatugatogPatibong: bitag, silo, pain 

Halimbawa:

b.) Operesyonal na katuturan

- Nagsasaad kung ano ito at ang kahalagahan nito ay nakasalalay sa realidad at katotohanang napapaloob sa isang depinisyon.

HALIMBAWA:Ano ang edukasyon?

Tumutukoy ang edukasyon sa pagtuturo ng iba’t ibang asignatura sa isang paarala, kolehiyo at pamantasan ng pinagtuturuan. Ano ang ibig ipakahulugan ng tauhan sa isang kwento?

Ang mga tauhan ay nagbibigay buhay sa isang kwento. Sila ang nagsisipaganap sa mga akda. Ano ang tagpuan?Ito ang lugar na pinagyarihan ng kwento. 

c.) Pasalungat

-Nangangailangan ang paraang ito ng pagpapaliwanag kung ano ang kasalungat ng isang bagay.

Halimbawa:Ang kasarinlan o kalayaan ay hindi nangangahulugan ng “pang-aalipin o pangbubusabos”.

Ang kaligayahan ay hindi “kalumbayan”.

Ang maaliwalas na landas ay hindi bako-bako na landas.

Sa pamamagitan ng pasalungat na katuturan, nabibigyan ng pagkakataon ang isang manunulat o makata na pakitirin ang pangkalahatang saklaw ng depinisyon.

Tunghayan natin ang depinisyon ng asignaturang Filipino:

Sinasaklaw ng Filipino ang panitikan, malikhaing pagsulat, pagsasaling-wika, pagpaplanong pangwika, mga instruksyonal na kagamitan at hindi lamang tuon sa wika o sa gramatika ng WIkang Filipino.

d.) Klasipikasyon o pag-uuri-uri-Nangangahulugan itong uri o klase ng bagay,

mga gawain o ideya. Ipinaliliwanag kung ano ang pagkakaiba ng isang termino sa ibang salitang nauuri sa pangkat na kinabibilangan nito.

Salita Uri o Klasipikasyon Depinisyon/Pagkakaiba

Tula Akdang patula Isang pagbabagong hugis ng buhay at

isang paglalarawan ng guni-guni

Epiko Tulang pasalaysay Nagsasalaysay ito ng mga kabayanihan,

halos hindi mapaniwalaan

pagkat nauukol sa mga kababalaghan

Halimbawa:

e.) Paggamit ng ilustrasyon o paghahalimbawa-Nangangahuluan o nagpapahiwatig ng

ilustrasyon o paghahalimbawa. -Maaaring bigyan-kahulugan ang isang bagay sa

pamamagitan ng hintuturo na itinuturol o itutro sa halimbawa ng nasabing bagay.

Halimbawa:Ano ang whiteboard, sabay turo sa

bulletin board na nasa gilid ng silid-aralan.

f.) Ang kahalagahan ng etimolohiya sa pagbibigay-katuturan

- Ito ang pinagmulan o pinanggalingan ng salita. Ito ay kasaysayan ng salitang binibigyang-katuturan.

Halimbawa:Katuturan ng panitikan

Ang ilang panumbas ng panitikan sa Filipino ay literatura. Ito ay batay sa salitang-ugat ng wikang Latin na Litera na ang kahulugan ay letra o titik. Ang panitikan ay binububo ng mga morpemang panlaping pang-unlapi, nagiging pan (kapag ang kasunod na salitang-ugat ay nagsisimula sa d, l, r , s ,t; sa salitang-ugat na titik (letra) na nawawalan ng simulang T sa pagkakasuno sa PAN-, at sa hulaping –AN ( Panganiban, 1954) at sa nagiging panitikan na.