gazeta e shkurtit 2008

12
NGJALLJA Nr. 2 (181) Viti XVII i botimit SHKURT 2008 Çmimi 20 lekë M e mesazhin: “Dua të jetoj dhe unë”, ky zë i brendshëm i fëmijëve talasemikë që kanë nevojë për gjak, motivon dhe mobilizon çdo njeri që e do jetën. Perëndia nuk harron dhe i shpërblen të gjithë ata, të cilët nga dashuria për të tjerët ofrojnë edhe prej jetës së tyre. Megji- thëse dhurimi i gjakut është një dhuratë e vogël, por ky akt është në thelb një vepër shpirtërore. Këtyre fëmijëve talasemikë, që kërkojnë gjak, pas një muaji do t’u duhet përsëri një dhurues tjetër. Kërkesat janë shumë të mëdha. Vetëm në Tiranë ka 500 fëmijë talasemikë, të cilët kërkojnë ndihmën dhe kontributin e njerëzve të shëndetshëm. Të ndërgjegjësuar nga ky realitet, të rinj orthodhoksë të Tiranës organizuan në datën 26 janar sesionin e dhurimit vullnetar të gjakut në qendrën “Bethlehem”. Pjesëmarrja e gjerë e të rinjve dhe të rejave frymëzoi stafin e mjekëve të ardhur nga Kryqi i Kuq Shqiptar, të cilët një javë më parë dhanë një informacion paraprak për procedurën e dhurimit të gjakut. Një dhuratë e veçantë për fëmijët talasemikë (Vijon në faqen 7) “Në kushtet e sotme të qytetërimit roli i gruas është i rëndësishëm në edukimin dhe forcimin e brezave, si pro- tagonistë të vlerave dhe të së ardhmes”, - tha presidentja e IPER Valbona Duri, në fjalën e hapjes. Për të përshëndetur Kon- ferencën folën Mitropoliti i Korçës, Hirësi Joani, si për- faqësues i Kishës Ortho- dhokse Autoqefale të Shqi- përisë, Haxhi Selim Muça, Kryetar i Komunitetit My- sliman, Imzot Rrok Mirdita, Arqipeshkvi i Tiranës, Du- rrësit dhe nga Komuniteti Bektashian Haxhi Dede Edmond Brahimaj. Në hapje të Konferen- cës Presidenti i Republikës, z. Bamir Topi, përshëndeti të pranishmit duke thënë: “Vendosja e sistemit plura- “Roli i grave besimtare në shoqëri” Nën kujdestarinë e Presidentit të Republikës dhe me përkrahjen e krerëve të komuniteteve fetare, në datën 5 shkurt, Instituti i Politikave Evropiane për Zhvillim Rajonal (IPER), organizoi konferencën me temë: “Roli i grave besimtare në shoqëri”. Këta të rinj shprehën dëshirën të imitojnë qoftë edhe në mënyrë simbolike Zotin tonë Jisu Krisht, i Cili nga dashuria fali gjakun e Tij për të gjithë njerëzit. Vetë jeta e njeriut është dhuratë nga Perëndia. Trupi dhe gjaku ynë është dhuratë list në vitet ‘90 solli atë që e kishin kërkuar të gjithë, lirinë e besimit, ushtrimin e fesë, ushtrimin e lirë të aktivitetit fetar dhe unë do të doja që në këtë takim, në radhë të parë, të risjell edhe njëherë në vëmendjen tuaj atë mision të rëndësishëm mjaft të vlefshëm të pamohue- shëm që kanë pasur komu- nitetet fetare, që edhe në kohën e krizave që ka kalu- ar vendi ynë kanë ditur të ringjallin shpresën për të ardhmen, të ringjallin tole- rancën, të ringjallin dialo- gun. Edhe sot komunitetet fetare vijnë dhe japin kontri- butin e tyre, për një temë e cila është për të parën herë, që vjen dhe sjell një konfe- rencë dhe është pikërisht Hirësia e Tij Joani duke përshëndetur veprimtarinë nga Perëndia për ne. Të rinjtë orthodhoksë kontribuan për vëllezërit dhe motrat më të vegjël talasemikë në mbarë vendin nëpërmjet dhurimit të 300 ose 400 mililitrave gjak sipas kritereve kërkuese. Krahas shumë të rinjve, i pranishëm ishte dhe Arkimandriti Koz- ma Prifti, i cili dhuroi gjak dhe mbështeti të rinjtë në këtë nismë, të cilën ai e konsideroi “vepër shpirtërore”. Sesione të tjera të dhuri- mit të gjakut janë zhvilluar vit për vit si në këtë qendër rino- re, ashtu edhe në qendra të tjera orthodhokse: në Akade- minë Teologjike “Ngjallja e Krishtit” në Shën Vlash të Durrësit dhe në qendra rinore orthodhokse të tjera. Elesa Hoxha, Afroviti Andrea - Të rinj orthodhoksë të Tiranës organizuan dhurimin vullnetar të gjakut në qendrën “Bethlehem” -

Upload: kishaorthodhokse

Post on 26-Oct-2014

63 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Gazeta e Shkurtit 2008

TRANSCRIPT

Page 1: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 1

NGJALLJANr. 2 (181) Viti XVII i botimit SHKURT 2008 Çmimi 20 lekë

Me mesazhin: “Dua të jetoj dhe unë”, kyzë i brendshëm i fëmijëve talasemikë që

kanë nevojë për gjak, motivon dhe mobilizon çdonjeri që e do jetën. Perëndia nuk harron dhe ishpërblen të gjithë ata, të cilët nga dashuria përtë tjerët ofrojnë edhe prej jetës së tyre. Megji-thëse dhurimi i gjakut është një dhuratë e vogël,por ky akt është në thelb një vepër shpirtërore.Këtyre fëmijëve talasemikë, që kërkojnë gjak,pas një muaji do t’u duhet përsëri një dhurues tjetër.Kërkesat janë shumë të mëdha. Vetëm nëTiranë ka 500 fëmijë talasemikë, të cilëtkërkojnë ndihmën dhe kontributin e njerëzve tëshëndetshëm. Të ndërgjegjësuar nga ky realitet,të rinj orthodhoksë të Tiranës organizuan nëdatën 26 janar sesionin e dhurimit vullnetar tëgjakut në qendrën “Bethlehem”. Pjesëmarrja egjerë e të rinjve dhe të rejave frymëzoi stafin emjekëve të ardhur nga Kryqi i Kuq Shqiptar, tëcilët një javë më parë dhanë një informacionparaprak për procedurën e dhurimit të gjakut.

Një dhuratë e veçantë për fëmijët talasemikë

(Vijon në faqen 7)

“Në kushtet e sotme tëqytetërimit roli i gruas ështëi rëndësishëm në edukimindhe forcimin e brezave, si pro-tagonistë të vlerave dhe tësë ardhmes”, - tha presidentjae IPER Valbona Duri, nëfjalën e hapjes.

Për të përshëndetur Kon-ferencën folën Mitropoliti iKorçës, Hirësi Joani, si për-faqësues i Kishës Ortho-dhokse Autoqefale të Shqi-përisë, Haxhi Selim Muça,Kryetar i Komunitetit My-sliman, Imzot Rrok Mirdita,Arqipeshkvi i Tiranës, Du-rrësit dhe nga KomunitetiBektashian Haxhi DedeEdmond Brahimaj.

Në hapje të Konferen-cës Presidenti i Republikës,z. Bamir Topi, përshëndetitë pranishmit duke thënë:“Vendosja e sistemit plura-

“Roli i grave besimtare në shoqëri”Nën kujdestarinë e Presidentit të Republikës dhe me përkrahjen e krerëve

të komuniteteve fetare, në datën 5 shkurt, Instituti i Politikave Evropianepër Zhvillim Rajonal (IPER), organizoi konferencën me temë: “Roli i gravebesimtare në shoqëri”.

Këta të rinj shprehën dëshirën të imitojnë qoftëedhe në mënyrë simbolike Zotin tonë Jisu Krisht,i Cili nga dashuria fali gjakun e Tij për të gjithënjerëzit. Vetë jeta e njeriut është dhuratë ngaPerëndia. Trupi dhe gjaku ynë është dhuratë

list në vitet ‘90 solli atë që ekishin kërkuar të gjithë, lirinëe besimit, ushtrimin e fesë,ushtrimin e lirë të aktivitetitfetar dhe unë do të doja qënë këtë takim, në radhë tëparë, të risjell edhe njëherënë vëmendjen tuaj atëmision të rëndësishëm mjafttë vlefshëm të pamohue-shëm që kanë pasur komu-nitetet fetare, që edhe nëkohën e krizave që ka kalu-ar vendi ynë kanë ditur tëringjallin shpresën për tëardhmen, të ringjallin tole-rancën, të ringjallin dialo-gun. Edhe sot komunitetetfetare vijnë dhe japin kontri-butin e tyre, për një temë ecila është për të parën herë,që vjen dhe sjell një konfe-rencë dhe është pikërisht

Hirësia e Tij Joani duke përshëndetur veprimtarinë

nga Perëndia për ne. Të rinjtë orthodhoksëkontribuan për vëllezërit dhe motrat më të vegjëltalasemikë në mbarë vendin nëpërmjet dhurimittë 300 ose 400 mililitrave gjak sipas kriterevekërkuese. Krahas shumë të rinjve, i pranishëm

ishte dhe Arkimandriti Koz-ma Prifti, i cili dhuroi gjak dhembështeti të rinjtë në këtënismë, të cilën ai e konsideroi“vepër shpirtërore”.

Sesione të tjera të dhuri-mit të gjakut janë zhvilluar vitpër vit si në këtë qendër rino-re, ashtu edhe në qendra tëtjera orthodhokse: në Akade-minë Teologjike “Ngjallja eKrishtit” në Shën Vlash tëDurrësit dhe në qendra rinoreorthodhokse të tjera.

Elesa Hoxha,Afroviti Andrea

- Të rinj orthodhoksë të Tiranës organizuan dhurimin vullnetar të gjakut në qendrën “Bethlehem” -

Page 2: Gazeta e Shkurtit 2008

2 NGJALLJA SHKURT 2008

Bashkë me gëzimin për festimine Krishtlindjeve besimtarëve

lukoviotë u është shtuar dhe njëgëzim tjetër, Vendimi i Gjykatës sëApelit që bën pronar kishën ortho-dhokse të Lukovës në territorin qëe kishte uzurpuar një familje eardhur.

Për këtë vendim u desh një luftë10-vjeçare e anëtarëve të kishëssë Lukovës të udhëhequr nga atëAleksandër Mëhilli.

Historia e këtij vendimi filloi qënë shtator të vitit 1992, kur kryesiae këshillit pluralist të rrethit mevendimin nr. 6 datë 15.4.92 vendosiqë objektet e kultit të fshatit t’iujepen në administrim këshillitkishtar.

Mirëpo ky vendim nuk zbatohejme pretekstin se në këtë vend dotë ngrihej një shkollë. Kisha e ShënThanasit ndodhej e regjistruar nëregjistrat kadastralë të shtetit.Ekzistencën e saj nuk e pranojnë

Pas 10-vjetësh u kthye te besimtarët kisha orthodhokse e Lukovës

vetëm lukoviotët, ku në atë kishë ubënë kaq martesa, pagëzime e ritetë tjera, por dhe të gjithë besimtarëte zonës.

Një familje e ardhur, duke pasurdhe mbështetjen e organeve tëpolicisë, uzurpoi këtë godinë dhenuk i kthehej Kishës.

Filloi odisea e stërzgjatur ndër-mjet këshillit të kishës, që kërkontenjë diçka të ligjshme. Vite të tëravazhduan gjyqet dhe besimtarëtlukoviotë nuk mund të merrningodinën ku ngrihej në dekada tëtëra kisha e Shën Thanasit, që tarindërtonin për të kryer dhe ata ritete tyre fetare.

Këshilli i kishës dhe atë Aleksa-ndri nuk u tërhoqën përpara penge-

save, përpara presioneve dhe kohë-zgjatjes së madhe për dhënien e ve-ndimit të ligjshëm. Më në fund do-lën fitimtarë. Me ndihmën e Perë-ndisë dhe duke pasur në zemër da-shurinë për Krishtin dhe orthodho-ksinë, fituan mbi padrejtësinë.

Fshati i Lukovës përmendet sinjë fshat me shumë kisha. Atje ndo-dhet dhe kisha e Shën e Premtes,Shën Marisë, Shën Dhimitrit, ShënNikollës, Shën Konstandinit dheOshënar Nifonit, që i përket periu-dhës 1230-1323, të cilin e festojmëmë 14 qershor të çdo viti. Këtokisha përmendeshin për arkitektu-rën e tyre të vjetër dhe në to kanëshërbyer priftërinj nga e gjithë kra-hina si Himara, Palasa dhe prifti i

fshatit Vangjel Vjero (1935-1940),i cili u largua në Greqi dhe më vonënë Amerikë. Dora famëkeqe ekomunizmit bëri që të sheshohenkëto kulte të Zotit, por nuk i zhdukulehtë nga zemrat e besimtarëve.

Në prag të Krishtlindjeve, disatë rinj nga Lukova, të drejtuar ngakryeplaku i fshatit Vasil Nasti, tëmbështetur dhe nga Nesti Papajani,Jorgo A. Gjenerali, Niqifor Butshi,Vasil Gjikëdhima, Marko Dhima etë tjerë ngritën një kryq të madh12 metra të lartë, që ndriçohet dheme llamba me ngjyra natën. Kjoiniciativë e të rinjve të fshatitLukovë tregon se besimi te Krishtipo rrënjoset dhe në zemrat e tërinjve tanë dhe se shpresa nëLukovë nuk humbet. Është ajo qëka thënë Kryepiskopi ynë Anastasse: “Perëndia nuk do na braktisëkurrë, se kryqi na fton për mëshumë dashuri, tolerancë e paqe”.

Vangjel Papakristo

Një familje e ardhur, duke pasur dhe mbështetjen eorganeve të policisë, uzurpoi këtë godinë dhe kjo nuk i kthehejKishës...

Pas një përpjekjeje të ashpërshumëmujore me sëmundjen erëndë, Kryepiskopi i Athinës dhei gjithë Greqisë, Kristodhuli, fjetitë hënën, 28 janar 2008.

Mijëra njerëz, duke mosmarrë parasysh të ftohtin, shku-an në Mitropoli, për ta nderuardhe për t’i dhënë lamtumirën efundit Kryepiskopit Kristodhuli.Deri në darkën përpara cere-monisë mortore, mbi 300 mijënjerëz shkuan për ta nderuar.Përshtypje bëri pjesëmarrja emadhe e të rinjve.

Varrimi i Kryepiskopit u bë në datën 31 janar, me nderimet e njëudhëheqësi shteti. Në orën 10:00 në mëngjes u krye Shërbesa mortoree lamtumirës së fundit, në prani të Patrikut Ekumenik Vartholomeudhe të personaliteteve më të larta shtetërore.

Gjithashtu ishin të pranishëm edhe Primatë të Patriarkanave dheKishave Orthodhokse Autoqefale dhe Autonome si të Aleksandrisë,Jerusalemit, të Rumanisë, të Qipros, të Shqipërisë, të Çekisë dheSllovakisë, të Amerikës, të Estonisë, etj., Sekretari i Përgjithshëm iKëshillit Botëror të Kishave dhe Sekretari i Përgjithshëm i Këshillit

Evropian të Kishave, dhe përfaqësi të të gjitha Kishave Orthodhoksedhe shumë organizmave të saj. Merrnin pjesë gjithashtu edhepërfaqësues nga Kisha Romano-Katolike, Kisha të tjera të krishtera:Etiopiane, Kopte, Armene, Protestante, si edhe nga KomunitetiMysliman si dhe organizma të tjerë.

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë ishte e pranishmeme një përfaqësi të kryesuar nga Kryepiskopi Anastas, Mitropoliti iBeratit, Ignati dhe Episkopi i Krujës, Andoni.

Kishin arritur ndërkohë edhe mjaft telegrame që shprehninngushëllimet e tyre nga Papa Benedikti i XVI-të, mbretër, mbretëresha,udhëheqës shtetesh e fetarë. Midis tyre edhe nga Kryeministri i Shqi-përisë, Prof Dr. Sali Berisha, drejtuar Kryeministrit të Greqisë, z. KostaKaramanlis, për ndarjen nga jeta të Kryepiskopit Kristodhulos: “I nde-ruar z. Karamanlis, Me hidhërim të thellë mësova lajmin për humbjene Kryepeshkopit Kristodhulos, i cili për më se një dekadë udhëhoqime devotshmëri Kishën Ortodokse Greke. Me personalitetin e tij tëshquar dhe udhëheqjen e urtë, Kryepeshkopi Kristodhulos kontribuoinë forcimin e rolit të ortodoksisë në botë dhe e solli Kishën Greke mëpranë realitetit modern të ditëve ku ne jetojmë. Më lejoni, i nderuar z.Kryeministër, që në emër të qeverisë shqiptare dhe në emrin timpersonal, t‘ju shpreh Juve dhe popullit mik grek, ngushëllimet më tëthella dhe të sinqerta për këtë humbje të rëndë”.

Ceremonia e varrimit zgjati për disa orë, duke u ndjekur ngamijëra dashamirës, si në rrugë ashtu edhe nëpër televizione.

Ndërron jetë Kryepiskopi KRISTODHULI i Kishës Orthodhokse të Greqisë

Mitropolia e Gjirokastrës

Page 3: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 3

Besimet fetare nëShqipëri janë anga-

zhuar për të kontribuar nëzgjidhjen e çështjes së trafi-kimit të qenieve njerëzore.Në këtë kuadër zyra Dia-konia Agapes e Kishës Or-thodhokse Autoqefale tëShqipërisë, Caritas Albania,Kisha Romano-Katolike eShqipërisë, SH.K.B.SH(Shoqëria Kristiane e tëBurgosurve të Shqipërisë)dhe përfaqësues nga kishatprotestante ndërmorën njëiniciativë të përbashkët, përorganizimin e trajnimit metemë: “Komunitetet fetaretë krishtera së bashku nëpërballimin e trafikimit tëqenieve njerëzore”.

Ky aktivitet synontetrajnimin e rreth 24 anëta-rëve të komuniteteve dhebashkësive fetare, të cilëtmë pas do të trajnojnë anë-tarë të tjerë të komunite-teve përkatëse. Këta të fu-ndit do të mobilizohen përtë lehtësuar çështjen e tra-fikimit, si dhe për të ofruarshërbime të ndryshme bre-nda komunitetit të tyre qëkanë lidhje me këtë dukuri.

Realizimi i veprimtarisëu bë i mundur nëpërmjetmbështetjes financiare të:Besa - Friends of Albania -Angli, Diakonisches Werk- Gjermani, IBVM (Loreto),Chaste - Angli.

Trajnimi u zhvillua nëmjediset e Qendrës shpirtë-rore-arsimore “Thavor”, tëKishës sonë, nga 8-10 janardhe karakterizohej nga njëprogram i pasur, ku çdo ditë

“Dhe nëse vuan një gjymtyrë, të gjitha gjymtyrëtvuajnë; kurse po të nderohet një gjymtyrë,të gjitha gjymtyrët gëzohen bashkë me të”

- Trajnim ndërfetarpër luftën kundër trafi-kimit të qenieve njerëzo-re, i cili u zhvillua në Qe-ndrën shpirtërore-arsi-more “Thavor” -

ishte e mbushur me të ve-çantat e saj. Mirëseardhja,reflektimi biblik, prezantimii pjesëmarrësve dhe pro-gramit si dhe pritshmëritënë lidhje me trajnimin ubënë nga znj. Nina Gramo(Perdhiku). Gjatë sesionittë parë pjesëmarrësit ndo-qën temën: “Trafikimi i qe-nieve njerëzore në botë”, ecila u referua nga përfa-qësuesja e IOM-it, ku ndërtë tjera u fokusua në proto-kollin e Kombeve të Bash-kuara në lidhje me përkufi-zimin e trafikimit të qenievenjerëzore.

Tema e dytë “Trafikimii qenieve njerëzore në Shqi-përi, strategjia kombëtareshqiptare për luftën kundërtrafikut të qenieve njerëzo-re”, u mbajt nga znj. IvaZajmi, zëvendësministre ebrendshme. Ajo theksoi se“qeveria ka hartuar një PlanKombëtar të Veprimit Anti-Trafik, i cili është një mëny-rë e frytshme për t’iu për-gjigjur dukurisë së trafiki-mit të qenieve njerëzore dheaktiviteteve ndërkombëtarekundër tij.”

Prezantimi i komunite-teve dhe bashkësive fetare,si dhe paraqitja e projektevetë realizuara për fenomenine trafikimit të qenieve nje-rëzore, ishte pjesë e progra-mit të pasdites. Znj. Nina

Gramo (Perdhiku) bëri njëprezantim të përgjithshëmtë Kishës Orthodhokse Auto-qefale të Shqipërisë nga viti1992 e deri më sot. Gjatëprezantimit u theksua punae palodhur e KryepiskopitAnastas për ringritjen e Ki-shës, si dhe ndërmarrjen enismave të ndryshme so-ciale, arsimore, kulturoreetj., për të kontribuar nëzhvillimin e shoqërisë shqip-tare. Gjithashtu një prezan-tim i shkurtër u bë në lidhjeme projektin “Shëndeti dheshoqërizimi i grave në zonatrurale”, me anë të të cilitgratë e vajzat informohenmes të tjerave edhe në lidhjeme dukurinë e trafikimit.

Më pas vazhdoi preza-ntimi nga Caritas-Albania,i cili u bë nga motër JosefinaRojo. Ajo theksoi faktin seështë shumë e rëndësishmeqë komunitetet fetare të je-në pjesë e nismave që pre-kin probleme të cilat shqe-tësojnë shoqërinë shqip-tare. Më pas ajo u ndal nëpërvojën pozitive të traj-nimit të motrave katolike nëlidhje me këtë dukuri.

Shoqëria Kristiane e tëBurgosurve të Shqipërisë uprezantua nga znj. SedikaFushekati. Ajo bëri një për-shkrim të punës së kësajshoqërie në burgje të

Pas 17 vjet lirie në organizimin e veprimtarive kishtare,përvoja e krijuar, por edhe problemet e mbartura gjatëkësaj kohe, shtrojnë gjithmonë nevojën dhe domos-doshmërinë e riorganizimit të punës nëpër enori. Një prejnismave më të çmuara është organizimi i këshillavekishtare që ka të bëjë me zgjedhjen e personave, të cilëtsë pari duhet të jenë besimtarë të virtytshëm dhe njerëzaktivë e të gatshëm për të ofruar aftësitë, përvojën dheautoritetin e tyre për rritjen dhe fuqizimin e Kishës.

Duke u nisur nga këto argumente, në kishën “ApostullPavli dhe Shën Asti”, Durrës, me bekimin e Fortlumturisësë Tij, Kryepiskopit të Tiranës, Durrësit dhe gjithëShqipërisë, Imzot Anastasit dhe nën drejtimin e Episkopittë Apollonisë, njëkohësisht zv/drejtorit të AkademisëTeologjike “Ngjallja e Krishtit”, Hirësi Nikollës, duke ubazuar në statutin e ri të Kishës sonë të vitit 2006, uzhvilluan zgjedhjet për Këshillin e ri Kishtar. Procesi ukrye në dy etapa dhe u drejtua nga një komision i përbërënga atë Gjerasim Çakalli - kryetar, z. Stefan Koço zv/kryetar, z. Thoma Çomëni - anëtar, si dhe dhjakon SpiroKostoli - vëzhgues.

Në etapën e parë, më 4 nëntor, u propozuan kandi-datët nga besimtarët. Nga ky proces dolën 22 persona,nga grupe shoqërore, profesione e grupmosha të ndry-shme. Në fazën e dytë, më 11 nëntor, besimtarët u ftuantë votojnë për 22 personat e paraqitur, nga ku dolën 9emrat më të votuar, të cilët i bashkëngjiten emrave të 4klerikëve, atë Spiro Tola, atë Spiro Qosja, dhjakon SpiroKostoli dhe dhjakon Andon Gjonej. Anëtarët e rinj tëKëshillit Kishtar të Durrësit janë:

Alma Golgota, inxhiniere ndërtimi; Ana Kushi,sekretare e Akademisë Teologjike; Dhimitër Qosja,pedagog në Akademinë Teologjike; Vlash Plepi, pedagogi Akademisë Teologjike; Erifili Theohari, inxhinierendërtimi; Ilia Kona, avokat; Maria Meni, juriste; PerikliKonomi, ekonomist; Petraq Jorgoni, mjek veteriner

Më 18 nëntor u zhvillua Liturgjia Hyjnore ku moripjesë Hirësi Nikolla, i cili prezantoi Këshillin e ri Kishtar,duke i bekuar anëtarët e rinj dhe duke u kujtuar edhe njëherë rëndësinë e këtij organizmi, si dhe përgjegjësitë qëka çdo anëtar i tij. Ai gjithashtu falënderoi besimtarët eDurrësit për pjesëmarrjen, rregullin, mirëkuptimin dhefrymën dashamirëse gjatë këtij procesi, duke treguarkështu një shembull përjetimi të jetës së krishterë.

Thoma Çomëni

Zgjidhet Këshilli Kishtarnë kishën “Apostull Pavli dhe

Shën Asti”, Durrës

(vijon në faqen 4)

Page 4: Gazeta e Shkurtit 2008

4 NGJALLJA SHKURT 2008

Festa e Tre Hierarkëve (ShënVasili i Madh, Shën Grigor Theologudhe Shën Joan Gojarti) në botën ekrishterë Orthodhokse kremtohetnë mënyrë të veçantë, sepse këtashenjtorë njihen si mbrojtës dhendriçues të arsimit, të mësuesve,pedagogëve dhe nxënësve. Akade-mia Teologjike “Ngjallja e Krishtit”në Manastirin e Shën Vlashit,pranë qytetit bregdetar të Durrësit,e vlerëson këtë ditë si festën eshkollës. Që në orët e para të datës30 janar, klerikët, studentët, peda-gogët, banorë të zonës përreth siedhe pjesëtarë të “Shtëpisë Ortho-dhokse të Shpresës” u mblodhënsë bashku në kishën e Manastirittë Shën Vlashit për të marrë pjesënë Liturgjinë Hyjnore në kujtim tëTre Arkondëve. Liturgjia Hyjnorekryesohej nga zëvendësdrejtori ikësaj Akademie, Episkopi i Apollo-nisë, Hirësi Nikolla.

Të Tre Hierarkët kishin njohuritë thella në shkencën dhe diturinëe epokës së tyre. I kishin të gjithamundësitë për t’u bërë njerëz tëfamshëm e të pushtetshëm, porpreferuan Urtësinë e Perëndisë.Shumë njerëz menduan se këta nje-rëz humbën, por për 17 shekuj ra-dhazi, ata jo vetëm që u admiruan

ndryshme dhe u ndal në aktivitetetqë organizohen me femrat të cilatvuajnë dënimet.

Dita e dytë filloi me reflektiminbiblik. Më pas pjesëmarrësit ndo-qën temën: “Reagimet e para ndajnjë viktime trafikimi”. Përfaqësu-esja e IOM-it, shpjegoi për të ftu-arit: Është e rëndësishme sesi mundtë identifikohet një viktimë trafi-kimi. Kërkohet një kujdes në pyetjetqë bëni, mos bëni pyetje të vë-shtira, mos prisni shumë nga vajzat,se ato nuk dinë kujt t’i besojnë etj.

Pjesëmarrësit morën disa idesesi duhet të përgjigjen, nësedyshojnë se dikush është viktimë etrafikimit. Pas këtij prezantimi u lakohë për pyetje e diskutime.

Tema e dytë, “Pasojat fizike, so-ciale dhe psikologjike te viktimat”,u mbajt nga përfaqësuesja e stre-hëzës “Të ndryshëm, por të bara-bartë”.

Gjithashtu, pjesëmarrësit kishinmundësi për të bërë pyetje të ndry-shme në lidhje me temat, si dhe tëndanin me njëri-tjetrin përvojat.

Dita e tretë e trajnimit ishte pla-nifikuar punë në grupe, nëpërmjettë cilave pjesëmarrësit do të përpi-lonin një plan konkret për vazhdi-min e mëtejshëm të kësaj nisme.Temat e grupeve të punës ishin:Parandalimi i trafikimit të qenievenjerëzore, trafikimi i brendshëm,inpenjimi dhe roli i komunitetevefetare në parandalimin e këtij feno-meni.

Pjesëmarrësve në takim iu dha-në dhe materiale të ndryshme nëlidhje me temat e referuara.

Mbetet gjithashtu një përgjegjë-si nëse realisht shohim se Jisui kaloivetëm tre vjet shërbesë mbi këtëtokë, mahnitemi se sa shumë kohëkaloi Ai me njerëz që shoqëria ikonsideronte “të ligj”, “të shëm-tuar”, “të rrezikshëm”, “të pa-shpresë”, çfarë të bëjmë ne? Amund të ketë rehati nëse vuan njëgjymtyrë?

“Në të vërtetë po ju them: përaq sa ia keni bërë këtë ndonjëritprej këtyre vëllezërve të mi më tëvegjël, ma keni bërë mua.”

(Mt: 25:40)

Elena Krakulli

Me rastin e Krishtlindjes tërinjtë orthodhoksë të grupit të ka-tekizmit të qytetit të Gramshit“Bijtë e Dritës” organizuan në pa-llatin e kulturës “Thoma Prifti” njëkoncert festiv në bashkëpunim mekëngëtarë të qytetit. Programi për-mbante këngë për krishtlindjet, re-citime, valle tradicionale dhe njëdramatizim, të interpretuar nga ve-të të rinjtë, ndërkaq programi u pa-surua me pjesëmarrjen e artistëvekëngëtarë të pallatit të kulturës.

Me nismën e këtij grupi katekiz-mi kontributi i spektatorëve në këtëkoncert me blerjen e biletës prej100 lekësh (të reja) u dha si ndihmë

në ushqime për fëmijët jetimë dhefamilje të varfra të qytetit. Kjo ishtenjë veprimtari që nxori në pah jothjesht vlerat krijuese dhe bashkë-punimin e të rinjve mes tyre, por,me veprimin e tyre human ndaj aty-re fëmijëve dhe familjeve të vobe-kta, këta të rinj treguan edhe frytete mësimdhënies fetare që Zyra eKatekizmit me mbështetjen eKryepiskopit Anastas, ka zhvilluarqysh prej gushtit 2005, pas vizitëssë Fortlumturisë së Tij.

Për mundësimin e kësaj nismendihmuan Zyra e Katekizmit dheZyra e Rinisë, Tiranë.

Aleksandër Dimroçi

(vijon nga faqja 3)

Veprimtari bamirësie e të rinjveorthodhoksë të Gramshit

dashuria për të afërmin. “Këto dydashuri duhet të kemi parasysh nëjetën tonë dhe të lutemi të gjithëqë Tre Hierarkët të ndërmjetojnëte Zoti për t’u bërë edhe ne trans-metues të ujit të gjallë të Perë-ndisë”.

Pas Liturgjisë Hyjnore studentëtë vitit IV të Akademisë lexuan ngajeta e shenjtorëve dhe pjesë ngashkrimet e tyre. Në fund, studentëtkënduan himnin e Akademisë si njëpremtim në Kishë përpara TreArkondëve, dhe vetë Perëndisë përrrugën e një jete të pastër të udhë-hequr nga Krishti, duke ndjekurshembullin e shenjtorëve që mbe-ten përherë pararojë e dijes dhe tëgjitha njohuritë e tyre i vendosin nëshërbim të njerëzve të thjeshtë.

Po kështu edhe në ambientet eInstitutit të Formimit Profesional“Frymë Dashurie”, në Tiranë, uorganizua nga pedagogët dhestudentët e këtij instituti një pro-gram festiv për këtë ditë kremtuesetë Tre Hierarkëve të mëdhenj, sifesta e arsimtarëve. Në këtë festimznj. Leni Galanopulu foli për jetën,veprën e këtyre hierarkëve ekume-nikë, si edhe për rëndësinë e veprëssë tyre, duke sjellë mendime dhefjalë për ta nga mendimtarë eshkencëtarë të ndryshëm në she-kuj. Në fund studentë të institutitlexuan poezi nga këta Etër tëmëdhenj të Kishës.

Isidor Koti

Festohet e kremtja e Tre Hierarkëve në Akademinë Teologjikedhe në Institutin e Formimit Profesional

nga njerëzit, por edhe nga Perëndiaduke u dhënë kurorën e lavdisëqiellore.

“Shumë nga ju studentë dhepedagogë mund të zgjidhnit drejtimetë tjera në jetë, me mundësi edhemë të mëdha, por zgjodhët Akade-minë Teologjike. Mos u pendoni përkëtë, sepse nuk keni humbur, si TreHierarkët, por keni fituar ujin e gja-llë të jetës. Nuk ka gjë më të lartëse të punosh në arën e Perëndisë”- theksoi në predikimin e tij HirësiNikolla.

Dy karakteristika vendimdhë-nëse kanë qenë në jetën e tyre: da-shuria për Shkrimin e Shenjtë dhe

Page 5: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 5

Shën Grigor Pallamai

1. Çfarë thonë shenjtorët për kreshmën?

Qëllimi i kreshmës“Kreshmët janë ilaç, por ilaçi sado i dobishëm që të jetë, shpesh

nuk vlen aspak kur nuk ka përvojë ai që e përdor. Sepse, duhet qënjeriu të dijë kohën e përdorimit, sasinë e nevojshme, gjendjen e trupitqë do ta marrë ilaçin, kushtet klimatike, dietën që duhet të mbajë,stinën më të përshtatshme të vitit, e shumë të tjera si këto, të cilat potë mos i kemi parasysh, ilaçi nuk sjell asnjë dobi. Prandaj Kisha jonëe Shenjtë i ka caktuar periudhat kur i krishteri orthodhoks duhet tëmbajë kreshmë.

Kreshmët që i ka caktuar Kisha të mbahen para të kremteve tëmëdha të krishterimit, kanë për qëllim kryesor të na përgatisinshpirtërisht për t’u njohur dhe ndërgjegjësuar me ngjarjet e mëdha qëkremtojmë ato ditë”.

Tregoje kreshmën me vepra“Mban kreshmë? Tregoje me vepra. Çfarë veprash? Kur shikon

ndonjë të varfër, ndihmoje. Kur shikon armikun tënd, të pajtohesh dhetë bëhesh mik me të, të mos shash, të mos shpifësh, të mos vjedhësh,të mos bësh ndonjë padrejtësi, të mos mbash nëpër gojë njerëzit, etj.Me fjalë të tjera, nuk duhet të mbajë kreshmë vetëm goja, por edhesyri, edhe veshi, edhe këmbët dhe të gjitha pjesët e trupit tënd.

Le të mbajnë kreshmë duart, duke mos u ndotur me vjedhje dhegrabitje.

Le të mbajnë kreshmë këmbët, duke u larguar nga rruga që të çonnëpër qendra mëkatare dhe nëpër mbledhje imoralësh.

Le të mbajnë kreshmë sytë, duke mos u hedhur në fytyra të bukurame qëllim satanik e shtazor, sepse do të ishte një gjë qesharake sikurgojën ta largosh nga gjellët, të cilat në fund të fundit nuk janë të këqijanë vetvete, kurse syve t’u japësh leje të shohin gjëra që janë të ndaluaradhe që janë vetvetiu të liga.

Nuk ha mish? Mirë bën, por mos i lër sytë e tu të hanë imoralitetdhe paturpësi.

Le të mbajë kreshmë edhe veshi. Por kur mban kreshmë veshi?Kreshma e veshit është të mos dëgjojë e të mos pranojë as sharje, asshpifje, as qortime. Sepse Shkrimi i Shenjtë thotë: ‘Të mos pranosh tëdëgjosh kallëzime dhe fjalë të liga’.

Le të mbajë kreshmë edhe goja, e goja mban kreshmë kur nuknxjerr asnjë fjalë të keqe. Se me të vërtetë, çfarë dobie vjen kur nganjëra anë nuk hamë mish dhe peshk e ushqime të tjera kreshmore, enga ana tjetër, kafshojmë dhe copëtojmë të afërmit tanë?”

Shën Joan Gojarti

Kreshma: Themeli i virtyteve“Kreshma lind profetët, forcon të dobëtit. Kreshma urtëson

ligjvënësit. Është mbrojtëse e shpirtit, shoqëruesi besnik i trupit, armëe fitimtarëve, ushtrim për atletët. Është dëbuese e tundimeve dheparapërgatitëse për fitimin e devotshmërisë. Është mik i vigjilencësdhe krijues i urtësisë. Në luftë sillet me trimëri, ndërsa në kohë paqejemëson qetësinë. Të përsos dhe të shenjtëron. Kreshma zhduk fuqinë ezjarrit dhe mbyll gojët e luanëve. Kreshma ngjit lutjen në qiell e përrrjedhojë lartëson shpirtin. Është nëna e shëndetit. Pedagog i të rinjve.Stolia e pleqve.”

Dobitë që vijnë nga kreshmaKreshma është mjeku i shpirtrave tanë. Ajo zbut inatin, shton zellin

për të bërë të mirën. Zbut zemrën. Pastron mendjen nga mendimet eliga. Frenon gjuhën që të mos thotë fjalë të tepërta e të pahijshme.Frenon sytë të mos jenë kureshtarë të shohin andej e këtej, por e bën

secilin të tregojë kujdes përveten e tij dhe e mëson tëkujtojë gjithnjë mëkatet e tijduke e larguar kështu ngagjykimi i të afërmit.Shën Simeoni, Theolog i Ri

Kur bën dobi kreshma?“Le të kemi përmbajtje

në gjithë shqisat tona. Pra,nëse kreshmon nga anaushqimore, por i lë sytë e tutë shohin me kureshtje,kështu ata krijojnë smirë dhezili në shpirtin tënd, dhe nëseveshi yt pranon sharje, këngëtë pahijshme, përgojime,fjalë të këqija dhe pranondhe gjëra që dëmtojnë dheshqisat e tjera, cila është dobia e kreshmës? Patjetër nuk do keshasnjë dobi. Pra, nevojitet një kreshmë jo vetëm nga ana ushqimore,por një kreshmë me gjithë shqisat tona.”

Bëje çdo gjë për hir të ZotitKa shumë gjëra që bëhen nga njerëzit dhe që janë të mira nga

natyra e tyre, por nuk janë të mira për ndonjë shkak, si p.sh.: Kreshmadhe agripnia, lutja dhe psalmodia, lëmosha dhe mikpritja, nga natyrae tyre janë vepra të mira, por kur bëhen nga lavdidashja, tashmë nukjanë më të mira.

Perëndia nga të gjitha veprat tona kërkon qëllimin e tyre, d.m.th.nëse i bëjmë për hir të Atij, apo për ndonjë shkak tjetër.

Shën Maksim Konfesori

2. Si të kreshmojmë ne në mënyrë të shenjtë?• Të kreshmojmë jo vetëm nga ana ushqimore, por edhe të

largohemi nga mëkatet. Pra, një kreshmë ushqimore dhe shpirtërore.• T’i falim dhe t’i ndjejmë ata që na kanë lënduar shpirtërisht.• Ta shoqërojmë kreshmën me lutje dhe të kushtojmë më shumë

kohë në leximin e Ungjillit dhe të librave të tjerë shpirtërorë.• Ta shoqërojmë kreshmën me lëmoshë, pra të ndihmojmë atë që

ka nevojë.• Ta shoqërojmë kreshmën me përulësi, pendim. Rreziku më i

madh në kreshmim është të krenohemi për përpjekjet tona dhe tëgjykojmë të tjerët që nuk kreshmojnë.

• Të kuptojmë që kreshma nuk është fundi, por është një mënyrëpër të arritur në fund. Nuk është qëllim, por mjet për arritjen e qëllimit.

• Të kreshmojmë në fshehtësi; dhe Perëndia që sheh se ç’bëhetnë fshehtësi do të na shpërblejë hapur.

• Të kreshmojmë me gëzim dhe duke u përpjekur të kemi sa mëshumë dashuri për Perëndinë dhe për çdo njeri.

• Kreshmo nga ana ushqimore dhe lartësohu nga ana shpirtërore.Le të kreshmojmë një kreshmë të pëlqyer te Perëndia.Le të “presim dëshirën tonë”, le të bëjmë dëshirën e Perëndisë,

sepse vetëm kështu do të fitojmë përulësi dhe do të kemi një komunikimtë pandërprerë me Perëndinë. Dhe kështu arrihet qëllimi i kreshmës:Lartësimi i shpirtit te Perëndia. Dhe, le të mos harrojmë që e gjithëjeta jonë është një kreshmë, një kreshmë nga ana shpirtërore, pra njëlargim nga mëkati.

Çfarë thonë shenjtorët për kreshmën dhe si të kreshmojmë ne në mënyrë të shenjtë?

Shën Joan Gojarti

Shën Vasili i Madh

Përktheu: Rozeta Baba

Page 6: Gazeta e Shkurtit 2008

6 NGJALLJA SHKURT 2008

Pasdite, njerëz të shumtë të in-formuar nga njoftime në me-

dia, filluan të mblidheshin në afërsitë kishës së Shën Spiridhonit, në la-gjen Goricë. Qindra e qindra njerëz,rrugët e shtruara me dafina. Priftë-rinjtë e shumtë të veshur me stolitë,të udhëhequr nga Mitropoliti i Be-ratit Imzot Ignati, fëmijë me veshjekishtare që mbanin në duar elbezetëdhe qirinjtë, fëmijë të tjerë të veshurme kostume popullore, të cilët mba-nin buqetat me lule, tashmë ishinnë vendin e pritjes...

Ishte diku rreth orës 1600 kur për-para tyre u shfaq me një madhë-shti, e cila nuk është e lehtë të për-shkruhet, Ikona e “HyjlindësesUdhëheqëse”. Ardhjen e saj e për-shëndetën jo vetëm qindra besim-tarë të Beratit, por edhe shumë tëardhur nga qytete të tjera të vendit.

Për ta bërë këtë festë sa mëmadhështore ishte ftuar nga ShënVlashi i Durrësit, kori i AkademisëTheologjike “Ngjallja e Krishtit”.Himnet dhe lavdërimet e shumtaqë iu psalën së Tërëshenjtës gjatëshoqërimit për në kishën e ShënSpiridhonit treguan qartë madhë-shtinë e Krishterimit, bukurinë ekëtyre litanive, të cilat janë pjesë e

pandarë e traditës Orthodhokse.Ashtu siç i ka hije festimeve të tillapas vendosjes së ikonës në qendërtë kishës, u psal Dhoksologjia eMadhe, si dhe u përshëndet e Tërë-shenjta Mari nga turma e madhe ebesimtarëve, të cilët erdhën enkaspër të. Më pas nën drejtimin e ImzotIgnatit u krye Mbrëmësorja e Ma-dhe e së Shtunës, si dhe u bë Beki-mi i Pesë Bukëve për nder të Krye-zonjës së Tërëshenjtë. Në fund tëShërbesës së Mbrëmësores fjalëne mori Hirësia e Tij Ignati, i cili nëpërshëndetjen e rastit theksoi:

Vendin e parë midis Shenjto-rëve të Kishës e ka Hyjlindësjae Tërëshenjtë. Është e zgjedhurae parë nga të gjithë brezat sibanesë e Krijuesit dhe Mbretit tëgjithësisë, Krishtit Perëndi, përpërmbushjen e Ekonomisë Hyj-nore, nëpërmjet Tij u rigatuamdhe u rinovuam nga prishja përjetën e pasosur. Është “Shenjto-rja më e madhe se të gjithë shenj-torët”. Nuk mund të themi abso-lutisht asgjë, por duke përme-ndur fjalët e Shën Grigor Palla-mait, se “vetëm Ajo është kufirindarës midis natyrës së krijuar

dhe të pakrijuar; dhe askush nukmund të vijë te Perëndia, veçsenëpërmjet Asaj dhe Mjeshtrit qëlindi prej Saj”, ta përgjërojmë përtë na mbrojtur dhe për të naudhëhequr në rrugën e detyrësdhe të virtytit, duke thënë bashkëme Shën Joan Damaskinoin: “Ubëftë dëshira jonë, o e Mira Krye-zonjë, që të na mbikëqyrësh dhetë na sjellësh përmbushjen elumtur të kërkesave tona, dhesidomos të shpëtimit tonë”.

Duke iu drejtuar etërve ngaMali i Shenjtë, Hirësia theksoi:

Shumë të nderuar dhe miq, tëdashur etër Daniel dhe Dama-skino, mirë se erdhët në këtë ditëtë bekuar në qytetin tonë të lash-të dhe në kishën historike tëShën Spiridhonit. Prania Juajmidis besimtarëve shqiptarë uprit me një kënaqësi të papër-shkruar, sepse kjo është një ngja-rje e rrallë në jetën tonë shpirtë-rore...

Nuk është rastësi që ky thesar,sa shpirtëror, aq dhe artistik, tëvijë në qytetin e Onufrit të madh,të këtij prifti ikonograf të fam-shëm, që së bashku me të birinNikolla, themeloi shkollën e njo-hur të agjiografisë në shekulline gjashtëmbëdhjetë.

Ju po shikoni me sytë Tuajç’gëzim dhe ngazëllim të veçantëpo u jepni sot besimtarëve tëshumtë, që kanë ardhur nga Ti-rana, Durrësi, Vlora, Fieri, Lush-

Ikona e Hyjlindëses Udhëheqëse, dhuratë e veçantë për Mitropolinë e Beratitnja, Kuçova, si dhe nga fshatratë këtyre rretheve, të cilët mehare të papërshkruar kanë mbu-shur plot e përplot lagjen Goricëdhe kishën e Shën Spiridhonitpër t’ju parë, për t’ju dëgjuardhe për të shijuar pafundësishtikonën e madhërishme të Virgjë-reshës Mari.

Është nder i madh për muaqë, në emër të Fortlumturisë sëTij, Kryepiskopit Anastas, i cilinuk pati mundësi të marrë pjesënë këtë festë ngazëlluese, t’jushpreh falënderimet e urimet mëtë nxehta për këtë dhuratë tëhijshme që i bëni Kishës sonë.

Pas Mitropolitit, e mori fjalënatë Danieli, i cili ndër të tjera tha:

Jemi të befasuar nga kjopritje që iu bë së Tërëshenjtës.Ky ngazëllim është përulje paraHyjlindëses Mari. Ne ju sollëmsi dhuratë të Tërëshenjtën, sepseju e meritoni.

Më pas, atë Danieli foli shkurtpër historinë e ikonës, që sot ruhetnë Malin e Shenjtë.

Besimtarë të shumtë nuk reshtënsë ardhuri për të përshëndeturMbretëreshën Hyjnore edhe tënesërmen, kur morën pjesë në Li-turgjinë Hyjnore. Në fund, ImzotIgnati kreu bekimin e grurit paraIkonës së të Tërëshenjtës.

Sotiraq Mishaxhi,Joan Qako

Më 26 janar, besimtarët e qytetit të lashtë pritën një dhuratëtë madhe nga Mali i Shenjtë, Athos, Ikonën e Hyjlindëses MariUdhëheqëse. Kjo Ikonë e madhërishme, u punua me shumëdashuri dhe përulësi nga dy etërit e skitës së Danilenjve, atëDanieli dhe atë Damaskinoi, të cilët nëpërmjet penelit kanëtreguar jo vetëm talentin e tyre, por i kanë dhënë ikonës portretine vërtetë sa njerëzor po aq edhe qiellor.

Ikona në të ardhmen do të zhvendoset për t’u nderuar nëkisha të ndryshme të Mitropolisë së Beratit.

Në foton lart, një besimtare duke nderuar ikonën e së Tërëshenjtësdhe në foton poshtë, Hirësi Ignati, me të dy etërit nga Mali i Shenjtë,që realizuan dhe dhuruan ikonën.

Page 7: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 7

Lidhja e Grave të Tiranës e nisi vitin 2008me takimin me 30 fëmijë romë dhe 20fëmijë të varfër e jetimë, të cilëve iu shpër-ndanë pako me lodradhe ëmbëlsira. Këto umundësuan nga Zyra“Diakonia Agapes” eKishës sonë, me dona-cione nga Kisha Or-thodhokse e Amerikës.Fëmijët u ndjenë shu-më të lumtur dhe gë-zimin e tyre e shpre-hën me këngë, recitimedhe lojëra. Prindëritgjithashtu falënderuanme mirënjohje orga-

… Kemi dëgjuar të organizohen takime, konferenca, se-minare me “gruan” si temë kryesore. .. Sot në këtë takim jemimbledhur për të parë gruan në një aspekt tjetër, gruan si njëpersonazh të rëndësishëm në jetën fetare të një shoqërie, gruanbesimtare, e cila në çdo moment të jetës së saj përpiqet t’i ofrojëfamiljes, ambientit ku punon dhe jeton të gjitha të mirat e asajqë besimi i jep.

...Me ardhjen e Krishtit, gruaja merr një tjetër pamje ngaçfarë shihej më parë. Krishti shenjtëroi dinjitetin e gruas, erestauroi këtë ikonë dhe e nderoi në nivelin që ajo meritonte.Perëndia e zbrazi veten në botë përmes një gruaje të virtytshme,të devotshme, e cila u bë gruaja më e privilegjuar ndër të gjithagratë. Kjo grua është vetë Shën Maria, nëna e Krishtit.

Shembullin e ofrimit të kësaj gruaje përpiqet të imitojë çdogrua besimtare, që beson dhe që përpiqet të ketë një jetë tëpëlqyer te Perëndia. Karakteristikat e një gruaje, natyrë e qetë,e dashur, e çiltër dhe plot dashuri, me besimin marrin një tjetërkuptim.

… Një grua besimtare është një nënë, e cila përpiqet t’ikuptojë dhe t’i edukojë fëmijët e saj me një frymë paqeje dheharmonie me të gjithë. Një nënë, grua besimtare jeton dheshpreh te fëmijët e saj dashurinë për të afërmin si shenjë edukshme e dashurisë për veten.

Një nënë, grua besimtare, vlerëson dhe respektonbashkëjetesën dhe harmoninë fetare, duke u bërë në shumicëne rasteve urë lidhëse midis grave të tjera besimtare dhe në tënjëjtën kohë edhe ruajtëse e këtyre traditave, duke patur sidjep të rritjes së tyre, familjen.

Një bashkëshorte, grua besimtare përpiqet të ketë gjithnjëharmoni në familjen e saj, me Krishtin në qendër. Mirëkuptimidhe vetëkontrolli janë virtytet që kaliten tek një grua besimtarenë zgjidhjen e shumë çështjeve familjare midis një çifti…

Këto gra nuk janë të veçuara diku. Nuk janë pasive, nukjanë të fshehura... Janë këto gra që kanë marrë përsipër tëndihmojnë fëmijë jetimë, romë, të pastrehë dhe të varfër, mebesimin se ndihma ndaj të tjerëve është ndihmë ndaj vetes dheshoqërisë. Janë gra, pjesë shumë aktive e shoqërisë shqiptare,që me besimin e tyre përpiqen të sjellin një ndryshim, sado ivogël qoftë...

Më lejoni të përmend këtu, që këto janë edhe disa ngaaktivitetet e ndërmarra nga grupet e grave besimtare, të komu-niteteve fetare, të cilat filluan të organizoheshin, të para meshumë prioritet, gjatë këtyre viteve të zhvillimit të jetës fetarenë Shqipëri. Nga përvoja ime në aktivitetet e Lidhjes së graveorthodhokse, përveç vizitave 2 herë në muaj tek të burgosurit,tashmë për më tepër se 10 vjet radhazi, vizitat tek të sëmurëtnë azile dhe në familje, vizita këto që për më se 12 vjet kryhençdo 3 herë në muaj shumë rregullisht nga gratë besimtare,mund të përmend edhe një sërë bashkëpunimesh me lidhjet egrave të komuniteteve të tjera si p.sh.: vizita të ndryshme, semi-nare njëditore, shkëmbime përvojash etj., duke vlerësuar përsërirëndësinë e gruas besimtare në rritjen dhe zhvillimin e marrëdhë-nieve të një bashkëjetese dhe harmonie ndërfetare në vend.

Duke përgëzuar edhe njëherë iniciativën e marrë përorganizimin e këtij takimi, do doja të përfundoja me shprehjene një prej shenjtorëve të Kishës sonë, shën Joan Gojartit, i cilika thënë: “Nuk ka gjë më të fortë në botë, sesa një grua qëështë shpresëtare dhe e përpiktë”.

Aktivitete të Lidhjes së Grave të Tiranës

tema me gratë besimtare në shoqërinëtonë pluraliste.”

Pasi falënderoi dhe përshëndetiorganizatorët e konferencës, Hirësi Joanicilësoi se grindjet dhe mëritë zënë njëpjesë të mirë të jetës sonë të përditshme,duke na bërë gjithmonë e më shumë tëvetëdijshëm si për praninë e ashpërsisënë marrëdhëniet tona me njëri-tjetrin,ashtu edhe për nevojën e një raporti mënjerëzor ndërmjet nesh. Por pa vajin efesë do të jetë shumë e vështirë të zbutetkjo ashpërsi, dhe askush më shumë sesa një grua nuk mund të sjellë dhe tabëjë të pranishme këtë nëpërmjet bu-tësisë, devotshmërisë, dhembshurisë dhedashurisë së saj pa kushte.

Gjithashtu zëvendësministri i integri-mit, z. Zef Bushati mbajti temën “Roli ikomuniteteve fetare - Gratë në pocesin

“Roli i grave besimtare në shoqëri”(vijon nga faqja 1)

“...Ndihmë në familje dheshoqëri”

Nga fjala e znj. Sonila Dedja

nizatorët për dashurinë e vazh-dueshme që Kisha tregon për njerëzitnë nevojë.

e integrimit të Shqipërisë”.Gra përfaqësuese të komuniteteve

fetare, gra të institucioneve të pavarura,gra përfaqësuese të politikës sollënmesazhe në kuadër të harmonisë dhebashkëveprimit. Nga Kisha jonë Ortho-dhokse e mori fjalën znj. Sonila Dedja,me temën: “Roli i gruas besimtare nëshoqëri”. Nga komuniteti katolik foli znj.Rafaela Marteta, me temën “Ndërtimi imarrëdhënieve të bashkëpunimit ndër-mjet grave besimtare në shërbim të har-monisë fetare”. Nga komuniteti mysli-man foli znj. Iris Maçi dhe znj. FloreshaSkëndo nga ai bektashian, ndërsa Ernes-tina Halili, PDK, gazetare, foli përtemën: “Nënë Tereza, simboli shqiptar”.

Në fund pati diskutime rreth temësdhe u bënë konkluzionet.

Julia Pjetri

Page 8: Gazeta e Shkurtit 2008

8 NGJALLJA SHKURT 2008

Unë po ju them tha Zoti: Duajini armiqtë tuaj, bëjuni mirë atyre qëju urrejnë, lutuni për ata që ju përndjekin.” (Mt.5:44). Përse i

dha këto porosi? Që të të çlirojë nga urrejtja, hidhërimi, zemërimi dhemëria dhe të të bëjë të denjë të fitosh dashurinë e përsosur. Këtë ështëe pamundur ta ketë ai që nuk i do të gjithë njerëzit njësoj ashtu siç i doPerëndia. Ai që ka dashurinë e përsosur nuk bën dallim mes njerëzve, edi se të gjithë ne njerëzit kemi të njëjtën natyrë njerëzore, prandaj i do papërjashtim të gjithë njësoj. Të virtytshmit i do si miq, ndërsa të këqijtë i dosi armiq dhe u bën mirë, tregohet zemërgjerë me ta dhe i duron nëse atai bëjnë keq pa llogaritur aspak të keqen që i bëhet. Për më tepër, nëseqëllon rasti, vuan për hir të tyre, që t’i bëjë edhe ata miq nëse është e

mundur. Dhe nëse këtë nuk erealizon dot, nuk e ndryshon dë-shirën e tij të mirë, por vazhdon t’idojë të gjithë njësoj.

Përpiqu, sa të mundesh, të duashçdo njeri. Nëse këtë nuk mund tabësh, të paktën mos urre asnjë. Poredhe këtë nuk e arrin dot, nëse nukpërbuz gjërat e botës.

Ato që dëbojnë dashurinë nganjeriu janë: përbuzja, dëmtimi,shpifja në çështje besimi dheedukimi, të rrahurit me dru, plagëtdhe gjërat e ngjashme me këto qëndodhin ose tek ai vetë, ose tekndonjë i afërm apo mik i tij. Ai praqë për ndonjë nga këto shkaqedëbon dashurinë, nuk ka mësuarakoma se cili është qëllimi iporosive të Krishtit. I gjithë qëllimi

i porosive të Shpëtimtarit është të çlirojmë mendjen nga mospërmbajtjadhe urrejtja dhe ta drejtojmë në dashurinë e Atij dhe ndaj të afërmit.Nga kjo dashuri e dyfishtë lind drita e njohjes shpirtërore në praktikë.

Nëse “dashuria është përmbushje e ligjit të Perëndisë” (Rom.13:10),ai që ka mëri ndaj vëllait dhe bën plane dinake kundër tij dhe e mallkone gëzohet për çdo rënie të tij, a nuk shkel vallë ai porositë e Perëndisëdhe a nuk është i denjë për ferrin e përjetshëm? Nëse “dashuria nuk ibën keq të afërmit” (Rom.13:10), ai që ka smirë për vëllain e tij dhehidhërohet për përparimin e tij, ky njeri a nuk e largon vallë veten e tijnga dashuria dhe a nuk e bën fajtor për gjykimin e përjetshëm?

Krishti nuk dëshiron të kesh ndaj ndonjë njeriu urrejtje, hidhërim,zemërim, mëri të çfarëdo lloj forme dhe të çfarëdo gjëje kalimtare. Këtëe dëshmojnë kudo të katër Ungjijtë.

Ai që sheh edhe vetëm ndonjë gjurmë urrejtjeje brenda zemrës së tijndaj kujtdo dhe për çfarëdo gabim të tij, ai nuk e do aspak Perëndinë,sepse dashuria për Perëndinë nuk duron aspak urrejtje ndaj të afërmit.

Përdor në bisedat e tua lavdërim të pastër për vëllain dhe të luteshsinqerisht për atë sikur të lutesh për veten tënde. Kështu, shumë shpejtdo të çlirohesh nga urrejtja shkatërruese.

A bëri dikush blasfemi? Mos e urre atë, por blasfeminë dhe demoninqë e bëri të blasfemojë. Sepse nëse e urren atë që bëri blasfemi, urrevenjeriun dhe kështu shkele porosinë e dashurisë. Atë që ai e bëri me fjalë,ti e bën tani me vepra. Nëse tani ruan porosinë, tregoje dashurinë tëndedhe sa të mundesh ndihmoje të çlirohet nga e keqja.

Nuk mund një shpirt i logjikshëm që ushqen urrejtje ndaj ndonjë njeriutë ketë paqe me Perëndinë, i cili ka dhënë porositë, sepse atje na thotë:“Nëse ju nuk i falni gabimet e të afërmve tuaj, as Ati juaj qiellor nuk dot’i falë gabimet tuaja” (Mt.5:14-15).

Përgatiti: R. B.

Takimin e Fotinisë, gruas sama-ritane, me Krishtin e përshkruanUngjilli i Joanit (4.5-42).

Sipas sinaksarit, pesë gratë etjera ishin motra të saj. Që të gja-shtë, si dhe dy djemtë e Fotinisë, Fo-tini (ose Viktor) dhe më i vogli, Josiu,udhëtonin dhe predikonin Krishtinduke patur rezultate tepër të çmuara.

Fotinia (greqisht = e ndritur siedhe emrat Fotini, Fotoa, dheFotidha) dhe Josiu (hebraisht =[Perëndia] shton) vepronin nëKartagjenë të Afrikës së Veriut.Fotini, në saje të trimërisë së tij ishtebërë prej perandor Neronit (54-68)kryegjeneral dhe ishte urdhëruarpër të ndjekur të krishterët.

Duka idhujtar, Sevastiani(greqisht = i respektuar), e këshilloiqë t’i bindej urdhrit. Por ky nuk

Neroni i mori vesh këto dhedërgoi për ta arrestuar. Atëherëpanë Zotin që u jepte zemër dhemareshalin e mbiquajti Viktor(latinisht = fitimtar).

Gratë shenjtore dhe Josiu, pasnjë zbulese të mbinatyrshme,erdhën në Romë te Neroni, ndërsanjëkohësisht para tij sillnin Fotinindhe Sevastianin.

Ata nuk bënë flijime. Edhe psexhelatët e tyre herë pas here pë-sonin ndonjë të keqe, vetë këta mendihmën e Krishtit mbetën të pa-prekur nga torturat e njëpasnjë-shme për tre vjet: goditje me çekiçtë gishtërinjve, hedhje në furrë, pirjee helmit të magjistarit Lambadh(ose Theoklit, i cili më pas besoi eu martirizua dhe e kremtojmë sot),derdhje plumbi të shkrirë ose

Fotinia, Fotini, Josiu, Sevastiani, Anatolia, Fotoa, Fotidha,Parashqevia, Qirjaqia, martirë

pranoi, dhe Sevastiani u verbua eu bë memec, por u pagëzua dhe nëçast u shërua! Rezultati: u ndriçuanedhe të tjerë, gjë që do të përsëritejedhe në të ardhmen.

uthulle në gojë, vesh dhe hundë,shqyerje, djegie me llambadhe,verbim, burgosje së bashku megjarpërinj, kryqëzim kokëposhtë etj.Madje u prenë edhe gjymtyrët. Mëparë gratë shenjtore nuk ishingënjyer nga sendet e florinjta që uofruan, as nga shoqërimi me vajzëne Neronit, Domnina, të cilën për-kundrazi e pagëzuan me emrinAnthusa.

Së fundi, Fotidha u copëtua kure lidhën në majat e dy pemëve tëpërkulura që i lëshuan menjëherë,të tjerëve iu pre koka. VetëmFotinia fjeti më vonë në burg (rrethvitit 67), pasi më parë e kishinhedhur për pak kohë në një pus tëthatë. Anatolia, Parashqevia dheQirjaqia, greqisht = lindja, përgatitjadhe zotëruesja përkatësisht.

Nga shenjtorët e muajit

Nga urtësia e etërve agjioritë

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë

Tel: (04) 234 117, 235 095.Fax: 232 109

Shtypur në shtypshkronjën “Ngjallja”

Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë

Del nën kujdesine Këshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Page 9: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 9

Dëgjoni Radio “NGJALLJA”,në FM 88.5 Mhz.

Ajo transmeton 24 orë për ju programe shpirtërore,kulturore, sociale, historike etj., muzikë kishtare, popullore

e klasike, si dhe shërbesat orthodhokse.

Atë Zisi Andon Thomollari kalindur në fshatin Rehovë, në vitin1895. Mësimet e para i mori ngaprindër, të cilët ushqyen dashuri përKishën, për fenë tonë orthodhokse.Qysh në moshë të vogël ai vinterregullisht në kishë.

Atë Zisi qysh në moshë të repunon argat në ndërtim, dukembajtur gurë dhe baltë me govatënprej druri të hedhur mbi supet e tijtë njomë. Më pas i ati emigroi nëGreqi dhe kështu ai pati fatin e mirëe bekim Perëndie të punonte nëMalin e Shenjtë.

Duke ushqyer atë dashuri përfenë, të cilën e mori që kur ishte ivogël, ai ndiqte rregullisht dhe meshumë vëmendje mbrëmësoret, sidhe celebrimin e meshave të shenj-ta, të dielave dhe në ditët e kremtetë javës.

Shumë shpejt përvetësoi gjuhëngreke, të cilën e lexonte dhe eshkruante për bukuri. Kjo e ndih-moi shumë për të njohur jetë shenj-torësh, duke nxjerrë mësime tëvlefshme e duke rritur përgjegjë-sinë ndaj vetes.

Në manastirin e Ivironit u njohme atë Ilarionin, bir i këtij fshati, icili kryente shërbesë fetare si dhjakdhe pati shumë ndikim prej tij nëpërvetësimin e shprehive të ndry-shme, në këndimin e lutjeve dhe

Ata që punuan për Kishën tonë

Me mallin për vendlindjen, me dashuri për Kishën e Krishtitmeshës që zhvillohej atje.

I ati, duke parë këtë dashuri dheinteresim të të birit e heq nga puna,duke pasur kështu kohë më shumëpër të shërbyer në manastir.

Më vonë, me mallin për vend-lindjen dhe dashurinë për kishënkthehet në fshat. Theksojmë seRehova si fshat orthodhoks kishte5 kisha dhe 4 konizma.

Atë Naumi, i cili ishte dorëzuarprift në vitin 1905, vuri re se atëZisi kishte cilësi të mira dhe mjaftpremtuese për të qenë shërbëtor iZotit. Nuk kaloi shumë kohë dheme propozim të kishës dorëzohetprift, më 1922, nga Mitropoliti iKorçës. Për atë Zisin kjo ishte njëngjarje e rëndësishme. Duke parëkëtu pragun e një jete të re, e cilakishte në thelbin e saj më shumëdashuri, përkushtim e përgjegjësipara komunitetit, u bë kështu bariushpirtëror i tyre dhe shërbëtor iKishës, të cilën e pranoi me gjithëshpirt.

Në vitin 1922 e në vazhdim nëfshatin Rehovë kryenin shërbesëfetare të tre klerikët, atë Naumi,atë Ilarioni dhe atë Zisi. Atë Ilarionikryente shërbesë në manastirin eShën Petros e të Shën Pavlit, tëcilat i kishte marrë në kujdestari simurg që ishte. Ndërsa atë Naumidhe atë Zisi kryenin shërbesat

fetare në kishat e tjera të fshatit,nga 44 familje secili. Veç kësajsqarojmë se atë Zisi mori në kujde-stari edhe kishën e qytetit Ersekëdhe atë të fshatit Prodan. Ajo qëdo të cilësonim për atë Zisin, ishtese ai shërbente në kishë me fjalëtë ngrohtë, të ëmbël dhe të urtë.

Atë Zisi tregonte shumë kujdespër plotësimin e “Kodikut” të ki-shës, e sidomos për ceremonitë eShërbesës së Pagëzimit dhe atë tëKurorëzimit dhe mbante lidhje tëvazhdueshme me Mitropolinë. Gji-thashtu evidentonte çdo aktivitetdhe detyrë që kryente këshilli fetar.Kështu atë Zisi tregonte kujdes qëkontributet dhe dhuratat e dhënanga besimtarët të arkëtoheshin mekujdes, si dhe një kopje t’i përcillejdioqezës.

Me propozim të kishës, dukeparë punën e bërë dhe kontributine dhënë për kishën në predikimin efjalës së Zotit, nga Mitropolia

Korçë i jepet ofiqi ikonom. Ky nderdhe vlerësim flet për përgjegjësiakoma më të mëdha në shërbim tëbesimtarëve. Si mbaronte shërbe-sën fetare në fshat, shkonte në ki-shën e Ersekës, apo në atë të Pro-danit, pasi besimtarët kishin nevojëpër të, që duke u falur, luteshin përveten e tyre, për fëmijët, për mëshumë shëndet, lumturi dhe shpre-së në të ardhmen dhe se dihet qëKisha e Krishtit përhapte dritëndhe shenjtërimin, i bekonte ata.

Lutjet dhe predikimet e shumtatë atë Zisit drejtuar Perëndisë, përata njerëz të urtë, për më shumëpaqe, dashuri dhe shpresë u ndjenëderi më 25 janar të vitit 1942, ditënë të cilën ai fjeti. Por veprën e tij,si detyrë ndaj Zotit, po e vazhdojnëklerikë të tjerë dhe sot me ngjalljene Kishës, ajo është më e nevojshmese kurrë.

Sterjo Prifti

Korçë Përballë kishës

“Burimi Jetëdhënës”dhe godinës

së Mitropolisë,është ngritur kjo godinë e

re për nevojat e kishës.Ajo ruan karakteristikat

e traditës korçaretë ndërtimit.

Në katin e parëfunksionon mensa e të

varfërve, e krijuar ngaKryepiskopi Anastas,dhe sot nën kujdesin

e Hirësi Joanit, katër herënë javë hanë një drekëcilësore falas rreth 100

të varfër të qytetit.

Page 10: Gazeta e Shkurtit 2008

10 NGJALLJA SHKURT 2008

Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

MARS 20081 E shtunë † E Shpirtrave.Oshdg. Evdhokia. Dësh.Markeli e Andonina.

2 E DIEL † TË LIDHURITE MISHIT. Dësh. Isihi senatordhe Eftalia.8 E shtunë † Theofilakti i Ni-komedisë. Ap. Ermiu nga 70-t.

9 E DIEL † TË LIDHURITE DJATHIT. Të 40 dësh. eSebastisë.10 E hënë E Bardhë. Dësh.Kodrati. Anastasia patricia.(Fillon Kreshma.)11 E Martë E Bardhë. Sofronii Jerusalemit. Theodhora eArtës.12 E Mërkurë † Omol.Theofani. Grigor Dialogu.Simeoni, Theologu i Ri.14 E Premte † Osh. Benedikti.Omol. Efksimi i Lampsakës.(I e Akathistit)15 E shtunë † Mrekullia egrurit nga Shën Theodhori. Ap.Aristovuli nga të 70-t.

16 E DIEL † I KRESHMËS(E Orthodhoksisë). Dësh.Savini, Juliani.19 E Mërkurë † Dësh.Krisanthi e Daria. Dësh. Klaudi,Ilaria, Mauri.21 E Premte † Omol. Jakovi.Dësh. Filimoni e Domnini.(II e Akathistit)22 E shtunë † Hierod. Vasili.Oshd. i ri Efthimi. Dëshg.Kaliniqi.

23 E DIEL † II KRESHMËS(Grigor Pallamai). Dësh.Nikoni e 199 nxënësit e tij.25 E MARTË † #Ungjillëzimi i Hyjlindëses(Vangjelizmoi).26 E Mërkurë † * Mbledhja eKr/engjëllit Gavriil. 26 dësh. eGotisë.28 E Premte † Ap. Herodioninga të 70-t. Osh. Ilarioni i ri.(III e Akathistit)29 E Shtunë † Hierod. Marku iArethusës. Dësh. dhjak Qirili,Varahisi etj.

30 E DIEL † IIIKRESHMËS (Falja eKryqit). Osh. Joani i Shkallës.

Pashë njëherë, - thoshte Shën Andoni i Madh,të gjitha kurthet e djallit dhe u trondita.

- Kush vallë mund t’u shmanget? - thashë dukepsherëtirë. Dëgjova atëherë një zë misterioz qëm’u përgjigj:

- I përuluri.

* * *Ava Pimeni kur ishte akoma murg i ri, kërkoi

të mësonte nga Shën Andoni i Madh se çfarëduhej të bënte që të gjente shpëtimin e tij.

- Të pranosh gabimet e tua me zemër të dërr-muar, - iu përgjigj ati i etërve, dhe të përulesh

para Perëndisë. Gjithashtu, të durosh tundimetqë të ndodhin dhe të jesh i sigurt se do tëshpëtosh.

* * *Njëherë, oshënar Arsenit i ndodhën tundime

të mëdha. Vëllezërit e dëgjuan një ditë që lutejme këto fjalë:

- Perëndia im, guxoj unë i padenji që të lutemTy, të mos më lësh vetëm në një hidhërim të tillë.E di që nuk kam bërë në jetën time asgjë që tëkënaqë Ty, por mëshira Jote e pafundme mundtë më ndihmojë të filloj një jetë me pendim.

Adresa e Kishës Orthodhokse

Autoqefale të Shqipërisë në Internet:

Internet: www.orthodoxalbania.org

E-mail: [email protected]

Në vazhdim të aktiviteteve tërinisë orthodhokse, një të diel

pas Liturgjisë Hyjnore në QendrënStudentore, studentët vizituan pje-sën më të varfër të Tiranës, zonëne Babrrusë, ku banojnë familjetrome. Disa ditë përpara vizitës,studentët orthodhoksë grumbulluanrroba dhe ushqime për këto familje.Rreth 100 fëmijë e adoloshentë umblodhën së bashku me studentëtdhe pas mirëseardhjes u ndanë nëgrupe të vogla ku mësuan këngëdhe lojëra të ndryshme. Ata bënëpërshëndetje me këngët, vallet, dhevjershat e tyre.

“Kjo ditë është shumë e veça-ntë për mua - tha Kozeta. - Nuk ki-sha menduar kurrë që ka njerëz qëjetojnë në këtë gjendje. Ne zhyteminë jetë dhe parashtrojmë kërkesapa fund, ankesa pa arsye dhe ha-rrojmë të mendojmë se sa shumëkemi dhe sa punë duhet të bëjmënë ndihmë të të tjerëve. Të gjithakëto që pashë dhe mësova më nxi-tën ta jetoj jetën më me përgje-gjësi”.

“Nuk kam fjalë të shpreh ndje-njat që përjetova - thotë Marigela. -Sot ika nga mësimi dhe vendosa tëvij me ju. Jam shumë e prekur, poredhe e gëzuar që edhe unë mundatë ofroj pak dashuri dhe gëzim tekëta fëmijë kaq të mrekullueshëm.Edhe ata janë bijtë e të Lartit si tëgjithë ne”.

Ana Baba

Përjetim tronditës

Page 11: Gazeta e Shkurtit 2008

SHKURT 2008 NGJALLJA 11

- Nga Sandro Magister, revista “Espresso” -

Qiproja ishte misioni i parë që Perëndia i besoi Apostujve Pavël dheBarnaba, siç thuhet në Veprat e Apostujve, kap. 13... Por nëse ata

do të ktheheshin sot në pjesën veriore të ishullit, në vend të një krishteriminë lindje do të gjenin një në shuarje, me kisha e manastire që poshkatërrohen apo të kthyera në stalla, hotele apo xhami. Nga veriu janë larguar tani mbi 200 mijë grekë orthodhoksë dhebanojnë vetëm 180 mijë turq myslimanë, 100 mijë nga të cilët të ardhursi kolonë nga Anadolli. Islamizimi i veriut të ishullit është konkretizuar me shkatërrimin egjithçkaje të krishterë. Vetëm ikona llogaritet të jenë zhdukur mbi 25mijë nga kishat e shumta...

Qiproja– Portret i një krishterimi të shuarNë pjesën veriore të ishullit, nën kontrollin turk, kishat janë kthyer në stalla apo xhami.

- Shkruajnë korrespondentët e revistës së njohur italiane “Espresso” dhe të gazetës katolike “Avenire” -- Nga Luigi Geninazzi, gazeta “Avenire” -

Evropa mbaron këtu, përgjatë një barriere të gjatë me tela me gjemba,që ndan ishullin në tërë gjatësinë e tij dhe ndan përgjysmë kryeqytetin

Nikosia. Rrënimi ka goditur Qipron , vendin e komunitetit më të hershëm tëkrishterë në truall evropian, në thesaret e saj artistike, kulturore dhe fetare;kisha të mrekullueshme bizantine dhe romane, manastire madhështore,mozaikë dhe afreske me vlerë të pallogaritshme. Një pasuri në pjesënveriore të ishullit është vjedhur, dhunuar e shkatërruar. Mjafton të kalosh kufirin për të parë një flamur turk mbi ish-kishëne Shën Parashqevisë, në fshatin që më parë quhej Angastina. Nja tabelëshënon se po punohet për kthimin e saj në xhami. Kambanorja pa kryqin

sipër është shndërruar në njëminare të çuditshme. Në fshatinPeristerona, manastiri mesjetar iShën Anastasit është kthyer nëstallë, me lopët që hanë bar mesasaj çka ka mbetur nga qelitë emurgjve. Edhe varret janë profa-nuar dhe gurët janë thyer…

…Shkojmë drejt bregdetit. Këtushumë kisha janë kthyer në re-storante, bare dhe klube nate përturistët. Në majë të shkëmbit tëLapethos, thikë mbi det, kisha dhemanastiri i Shën Anastasisë janëshndërruar në hotel luksoz, mepishinën e gërmuar aty ku më parëishte vendi i ujit të bekuar dhe ka-zinonë nën kambanoren...

Gati e gjithë pasuria e KishësOrthodhokse në territorin e oku-puar - 520 godina - kisha, mana-stire, paraklise - është grabitur,shembur apo dëmtuar tepër rëndë.Vetëm tri kisha dhe një manastir(ai i Shën Barnabas), të kthyera nëmuze, janë ende në një gjendje paka shumë të pranueshme....

Në gazetën “SOT”, të datës19 janar, është botuar shkrimi“Çfarë fshihet pas ndërtimit tëKatedrales Ortodokse pranëMinistrisë së Mbrojtjes”. Me njëgjuhë ordinere dhe skenarë ima-gjinarë me armiq, të denjë përkohën e diktaturës, aty renditenshpifje të njëpasnjëshme (ose mësaktë, i gjithë shkrimi është njëshpifje unike). Në të shprehetqartë urrejtja e njohur antior-thodhokse e autorit, por edhedëshira ordinere për të provo-

Shkrime që poshtërojnë gazetën që i botonkuar jo vetëm Kishën, por edheorganet shtetërore. E vetmja gjëqë ka mbetur pa thënë është qëkjo katedrale është kërcënim përvetë NATON, pjesë e së cilësshpresojmë të bëhemi sa mëshpejt (me gjithë Ministrinë eMbrojtjes).

Botimi i artikujve të tillë ështënjë turp jo vetëm për gazetën qëi lejon në faqet e veta, por edhepër gjithë mediat në vendin tonë.Depenalizimi i shpifjeve nuk dotë thotë që tashmë gazetat kanë

të drejtë të shkruajnë çfarë t’iuteket, deri dhe absurditete tëtilla. Përkundrazi, duhet të jenëvetë organizatat e gazetarëvedhe mediat ku ata shkruajnë qëduhet të tregojnë përgjegjësi mëtë madhe për ato që botojnë,sipas kodit të tyre moral.

Katedralja Orthodhokse, ecila po rindërtohet jo larg venditku ka qenë më parë (tek hotel“Tirana”) është një vepër e bukurbashkëkohore, me projekt të zgje-dhur pas një konkursi të hapur

ndërkombëtar, në truallin e dhë-në për kompensim nga QeveriaShqiptare dhe do të zbukurojë enderojë qendrën e kryeqytetit.Eshtë kjo që i mërzit dhe shtyntë shkruajnë marrëzira këta ek-stremistë të tipit të ri, që janë nëtë vërtetë edhe më të prapambe-tur se në kohën e sulltanëve, tëcilët dhanë, me përkrahjen e mysli-manëve tiranas, lejen për të ndër-tuar Katedralen e vjetër në she-shin qendror, shumë pranë xhamisë.

Th. Dh.

Foto lart dhe poshtë: Njëmanastir dhe një kishë eshkatërruar dhe në foton evogël (lart), Manastiri iShën Joan Krisostomit ishembur plotësisht.

Foto lart: Një varrezë ekrishterë e dhunuar dheposhtë një manastir i kthyernë kazermë ushtarake.Foto majtas: Një manastiri kthyer në hotel për turistët.

Page 12: Gazeta e Shkurtit 2008

12 NGJALLJA SHKURT 2008

Në datën 7 shkurt u mblodhSinodi i Shenjtë i Kishës

Orthodhokse të Greqisë, i cili zgjo-dhi Kryepiskop të Athinës dhe tëgjithë Greqisë Mitropolitin e Thivësdhe Livadhjasë, Jeronimin. Ai uzgjodh në votimin e dytë, dukemarrë 45 vota kundrejt 27 që moriMitropoliti i Spartës, Efstathi.

Kryepiskopi i ri i Kishës së Gre-qisë lindi në Inofita të Viotisë, nëvitin 1938, në një familje arvanitase.Mbaroi Fakultetin e Filozofisë, de-gën e Arkeologjisë dhe Fakultetin eTeologjisë, në Universitetin e Athi-nës. Vazhdoi studimet pasuniver-sitare në Grac të Austrisë dhe Re-gensburg e Mynih të Gjermanisë.

Kreu i ri i Kishës së Greqisë,konfirmoi se do të respektojë siste-min e përgjithshëm të administrimittë Kishës dhe se do të vazhdojëveprën e Kryepiskopit Kristodhul.

Me gëzim dhe kënaqësi u pritlajmi i zgjedhjes së MitropolititJeronim II në postin e Kryepiskopittë Athinës edhe në Patriarkanën

Ekumenike si edhe në Patriarkanatdhe Kishat e tjera Autoqefale.

Mesazhe urimi për Kryepisko-pin e Athinës, Jeronimin, dërguantë gjitha Kishat Orthodhokse dheato kryesore të Krishtera të botës.

Në një intervistë pas zgjedhjes,Kryepiskop Jeronimi tha se: “Nejemi të detyruar të gjejmë mjetet

JERONIMI II, Kryepiskopi i ri i Athinës dhe i gjithë Greqisë

që së bashku dhe në harmoni tëvazhdojmë në shëndoshjen e tëgjitha problemeve që prekin trupine Kishës… Kisha nuk ka asnjëarsye që të thotë slogane, por, nëtë kundërt, duhet të tregojë, mefjalët dhe veprat, mesazhin qëKrishti është ngjallur dhe kështushpresa mund të mbushë edhe

momentet më të vështira të jetëvetona”. Ai deklaroi se është vetëm ipari midis të barabartëve, Episkopii Athinës, dhe se do të drejtojë Ki-shën së bashku me Sinodin e She-njtë, duke parë në këtë garancinëpër të pasur një drejtim sa më shpi-rtëror dhe kolegjial. Gjithashtu de-klaroi edhe se do të punojë vazhdi-misht për forcimin e unitetit të Kisha-ve Orthodhokse në mbarë botën.

Fronëzimi i Fortlumturisë së TijJeronimi II u bë të shtunën, 16 shkurt,në orën 1100, në Katedralen “Ungji-llëzimi i Hyjlindëses Mari” të Athi-nës, në prani të anëtarëve të Sinodittë Shenjtë dhe autoriteteve më tëlarta shtetërore, dhe të përfaqësue-sve të të gjitha Kishave Orthodhokse.

Kisha Orthodhokse Autoqefalee Shqipërisë u përfaqësua në fro-nëzim nga Kryepiskopi i gjithë Shqi-përisë, Fortlumturia e Tij, Anastasi,Mitropoliti i Beratit, Ignati dheEpiskopi i Apollonisë, Nikolla dhedrejtuesi i rinisë orthodhokse z. Jor-go Papadhopulli.

Trupi drejtues i Këshillit Botërortë Kishave, Komiteti Qendror, u

mblodh nga 13-20 shkurt, nëGjenevë. Ai është organizmi kryesorvendimmarrës në periudhën midisdy Asambleve dhe është përgjegjëspër zbatimin e vendimeve të tyre.

Mbledhja u hap me raportin eSekretarit të Përgjithshëm dhe vijoime alternimin e seancave plenare mepunën në grupe sipas departame-nteve e temave të caktuara, si dhe umorën në shqyrtim buxheti dhefinancimi i projekteve të ardhshme.Në të mori pjesë dhe diskutoi edheKryepiskopi Anastas, në cilësinë ePresidentit të këtij organizmi.

Kjo mbledhje përkoi me 60-vje-torin, në vitin 1948, të këtij organizmimbarëbotëror ndërkristian. Në fillimshumica e kishave anëtare ishin ngaEvropa dhe Amerika e Veriut, por mëvonë e shtuan shumë të tjera nga tëgjitha anët e globit, si dhe u shtuandjeshëm kontributi dhe pjesëmarrjae kishave Orthodhokse.

Kjo ditë u përkujtua me njëceremoni festive, që u zhvillua tëdielën, 17 shkurt, në Katedralen eShën Petrit të qytetit të Gjenevës,

Mbledhje në 60-vjetorin e Këshillit Botëror të Kishave

Këshilli Botëror i Kishave u formua zyrtarisht në vitin 1948, në Amsterdam, Holandë,dhe është një komunitet i përbërë nga 349 kisha. Ato vijnë nga mbi 100 vende të globit, ngatë gjitha kontinentet dhe përfaqësojnë praktikisht të gjitha traditat e krishtera, ku përfaqë-sohen mbi 550 milionë besimtarë. Kisha Katolike nuk është anëtare, por bashkëpunon akti-visht me KBK.

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, është anëtare e KBK që nga viti 1994.

Fortlumturia e Tij Anastasi ka qenë që nga viti 1963 anëtar në shumë komisione, si dheshpeshherë referues në aktivitete të rëndësishme të këtij Këshilli.

Kryepiskopi Anastas u zgjodh unanimisht President i Këshillit Botëror të Kishave në mble-dhjen e Asamblesë së këtij Këshilli, në Porto Alegre, Brazil, zhvilluar nga 14-23 shkurt 2006.

ku ishin të pranishëm jo vetëmpjesëmarrësit në mbledhje, por edheshumë personalitete e organizma tëtjerë.

Fjalën e rastit e mbajti PatrikuEkumenik, Tërëshenjtëria e TijVartholomeu I. Ai kujtoi historinë elindjes së këtij organizmi, si njënevojë për të kapërcyer ndarjet meskishave të krishtera dhe theksoi se:

“Lidhjet vëllazërore midis kishavetë ndara dhe urat për të kapërcyerndarjet tona janë më të domosdo-shme se kurrë. Ne nuk dekurajo-hemi edhe kur na dalin pengesa nëkëtë rrugë...”