gazeta tetor 2014
TRANSCRIPT
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
1/12
1TETOR 2014 NGJALLJA
NGJALLJANr. 10 (261) Viti XXII i botimit TETOR 2014 mimi 20 lek
Brenda nj klime vllazrore,m 26 dhe 27 shtator 2014, n am-
bientet e Manastirit t Ri t ShnVlashit, nn kryesimin e Fortlum-turis s Tij, Kryepiskopit t Tira-ns, Durrsit dhe t Gjith Shqip-ris, Anastasit, u mblodh AsamblejaKleriko-Laike e Kishs Orthodho-kse Autoqefale t Shqipris.Mbledhja e saj parashikohet ngaStatuti i Kishs. N punimet eAsambles, morn pjes m shumse 200 antar nga Kryepiskopatadhe tri Mitropolit (24 klerik dhe24 laik nga secila mitropoli; 8 bu-
rra, 8 gra dhe 8 t rinj), si dhebashkpuntor, t cilt n mbledh-
U MBLODH ASAMBLEJA KLERIKO-LAIKE
E KISHS ORTHODHOKSE AUTOQEFALE T SHQIPRIS
jen e antarsis dhe n grupe punediskutuan shtje q kan lidhje me
jetn e Kishs, duke br dhepropozime pr ecurin e saj nshoqrin e sotme shqiptare.
Boshti kryesor i Asambles ishtereferati i Kryepiskopit Anastas, metem Tradita dhe vizioni i bashk-ekzistencs paqsore t komuni-teteve fetare n Shqipri, i cili nprfundim t fjals s tij theksoi:Ajo q krkohet nuk sht
thjesht toleranc fetare, pranim
i thjesht, shmangie e fes nga
acarime t ndryshme, por dika
m pozitive: Respekt i ndrsjelldhe mirkuptim, reciprocitet, ba-
shkpunim krijues n qllime t
prbashkta humani tare dhe
vigjilim n ruajtjen e ekosistemitt rajonit. Prpjekje e qndrue-
shme pr harmoni shoqrore,
dashuri autentike e shprehur n
vepr. Ai q do Perndin, nuk
mundet q t mos e doj edhe do
njeri si veten e tij (Shn Maksim
Konfesori).
N mbledhjen e antarsis umbajtn edhe kto referate: 1. Ro-li i komunitetit orthodhoks n pa-varsin dhe stabilizimin e shtetitshqiptar, nga prof. dr. Arqile Br-
xoli; 2. Censusi i vitit 2011 i po-pullsis s Shqipris, nga prof. dr.
Ilia Telo; 3. Kontributi i KishsOrthodhokse n shoqrin shqip-
tare, nga prof. dr. Gjergji Penda-vinji; 4. Prballimi i sulmeve kundrKishs Orthodhokse Autoqefale tShqipris, nga Orfea Beci dhe5. Nektar Terpo, pararends i ShnKozma Etolosit dhe vlerat q kul-tivoi komuniteti orthodhoks, ngaprof. asc. dr. Vasil Tushi.
M tej, n punimet n grupe, nndrejtimin e hirsive, Mitropolitit tBeratit Ignatit, t Kors Joanit, tGjirokastrs Dhimitrit dhe tEpiskopit t Apollonis Nikolla, dis-
kutimet vun n dukje prpjekjet e(Vijon n faqen 2)
- Morn pjes m shum se 200 antar nga Kryepiskopata dhe tri Mitropolit -
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
2/12
2 NGJALLJA TETOR 2014
tiva t reja, me mendim krijues dhe perspektivm t gjer. Nevojitet q t gjitha komunitetetfetare t krkojn n shtresat m t thella tdoktrinave t tyre dhe faqet m t mira t tra-ditave, parimet e nj antropologjie t shndet-shme, me theks respektin e sinqert t dopersoni njerzor. Dhe n vazhdim t prpiqenme moralin e udhheqjes dhe t edukimit t tgjith antarve t tyre, pr zhvillimin dhembizotrimin e ktyre parimeve. do fe ftohett zhvilloj gjn m t vrtet, m t mir, mt thell dhe m t bukur q disponon dhe me
an t ktyre t gjej qasjen me njeriun e nprgjithsi me shoqrin. Dhe pr m tepr tiofroj n mnyr paqsore e ndrtuese prbashksin m t gjer shoqrore.
Realizimi i bashkekzistencs paqsore tkomuniteteve fetare dhe t jo fetarve n Shqi-pri mund t jet nj shembull, nj mnyrbashkekzistence, q mund t ndiqet n mbarBallkanin. Mundsia e vetme q rajoni yn tjetoj paqsisht- me nismn e vet komunite-teve fetare- sht q t pranohet esencialishtdiversiteti i sotm, t ekzistoj respekti i sinqert
Simbioza paqsore e komuniteteve fetaren prgjithsi mund t vij nga piknisje tndryshme: Si nga indiferenca pr prvojnfetare, ashtu edhe nga prjetimi i ndrgjegjshmi esencs m t thell t fes, gj q del qartn jetn e shum personaliteteve t jashtzakon-shme t t gjitha feve. Prkundrazi, urrejtjafetare dhe armiqsia midis komuniteteve fetareq bashkekzistojn me njri - tjetrin mund tlindin si nga farat e tipit t jashtm fetar, nj fana-tizm fetar ekstrem ky, ashtu edhe nga rrnjjo fetare p.sh. faktor politik, nacionalist apo
edhe shkaqe psikologjike, vetjake, q kr-kojn t prdorin fen pr synime t tjera...
***
...Pr tu br realitet vizioni i bashkekzi-stencs paqsore t komuniteteve fetare nShqipri, nuk mjaftojn konstatimet e prgjith-shme n lidhje me t shkuarn dhe optimizmi ipabaz pr t ardhmen. Tradita dhe prvojahistorike jan sigurisht shum t vyera, por nukofrohen pr kopjim t thjesht, sepse t dhnate sotme politiko-shoqrore dhe kornizat ndr-kombtare jan t ndryshme. Krkohen inicia-
i liris dhe i ndrgjegjes s do personi dhe ilirive t do minoriteti n do vend.
Ajo q krkohet nuk sht thjesht tolerancfetare, pranim i thjesht, shmangie e fes ngaacarimet etnike, por dika m pozitive: Respekti ndrsjell dhe mirkuptim, ndihm reciproken mes t popujve, bashkpunim krijues nqllimet e prbashkta humanitare dhe vigjilimpr ekosistemin e rajonit. Prpjekje e qndru-eshme pr harmoni shoqrore, dashuri au-tentike e shprehur n vepr. Ai q do Perndi-n e ka t pamundur q t mos e doj edhe
do njeri si veten e tij (Shn Maksim Konfe-sori). Vetm n kt mnyr do t qndrojmkorrekt ndaj frymzimeve m t thella dheprjetimeve t besimit ton. Pra, propozimi ynsht: Me kontributin aktiv t komunitetevefetare, t kemi ecuri t prbashkt drejt njshoqrie ballkanike t prbashkt paqeje dhereciprociteti, q siguron drejtsin dhe dinjitetinnjerzor te do njeri dhe n do popull dhe qna udhheq drejt nj qytetrimi t thellnjerzor.
Tradita dhe vizioni i bashkekzistencs paqsoret komuniteteve fetare n Shqipri
qarqeve t ndryshme, q duan tminojn prparimin e dukshm tKishs Orthodhokse Autoqefale tShqipris dhe detyrn e intelektu-alve q t shfaqin t vrtetn. N
U MBLODH ASAMBLEJA KLERIKO-LAIKE(Vijon nga faqja 1) mnyr t veant, u theksua dety-
rimi i pjesmarrjes aktive t kleri-kve e laikve n veprn e saj edu-kuese, duke respektuar karakterinmultifetar t shoqris shqiptare.
Paralelisht me punimet e Asa-
mbles, antart e saj u njohn meprogramet e Kishs n sektort earsimit dhe shndetit, q lidhen medshmin bashkkohore t Ortho-dhoksis n shoqrin shqiptare.
Asambleja Kleriko-Laike u dha
rastin antarve t saj t ndrgjegj-sohen pr prgjegjsin e tyre nprparimin e Kishs, 23 vjet pas ringri-tjes s saj nga themelet e t theksojnedhe nj her unitetin e pazgjidh-shm t antarve t Kishs son.
- Fragmente nga referati i Kr yepiskopit Anastas, nAsamblenKleriko-L aike -
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
3/12
3TETOR 2014 NGJALLJA
Z. Kryeredaktor,
N intervistn dhn n gazetntuaj, t dt. 3 shtator 2014, z. Xhufi,duke vazhduar polemikn e tij tdhunshme kundr Kishs Ortho-dhokse Autoqefale t Shqipris,kundr Shn Kozmait dhe Kryepi-skopit Anastas, arriti deri n atpik sa t mbshtes pohimin, se mez. Janullatos n krye t KOASH-it,qarqet nacionaliste greke dhe Agimii Art paskan sajuar edhe nj tjetr
casus belli kundr Shqipris.Kto jan sa fantazime t udit-shme aq edhe profeci qesharake!Gjat gjith 23 viteve q Kryepi-skopi jeton bashk me ne, flet,shkruan dhe prpiqet pr bashk-jetesn paqsore midis njerzvedhe dy vendeve tona, Shqipris eGreqis, pr mirkuptimin e ndr-sjell. Me t vrtet, ai sht njur miqsie midis popujve. Jemiedhe ne qytetar shqiptar, shumi-ca moshatar me z. Xhufi, klerik
t Kishs Orthodhokse Autoqefalet Shqipris dhe, duke shprehurmendimet dhe ndjenjat e t gjithklerit orthodhoks, ndiejm nevojnpr t dshmuar publikisht ekspe-riencn ton.
Z. Xhufi prpiqet ta paraqesKryepiskopin si gjojanaciona-list, madje e lidh at me Agimine Art. Kto jan akuza krejtsishtt pabaza. Q n vitet e para Krye-piskopi iu kundrvu do lloj prirjejenacionaliste dhe sht br shnje-
stra e qarqeve ekstremiste nacio-naliste si t Greqis, ashtu edhe tShqipris. Me fjal dhe me vepra,ai mbshtet gjithmon pajtimin epopujve, detyrimin pr mirkuptimindhe respektin e ndrsjell e vean-risht miqsin shqiptaro-greke dheecurin e prbashkt. N librat, nintervistat, n artikujt e tij nukekziston as edhe fraza m e voglnacionaliste. Q nga vitet 70, kurz. Xhufi me kolegt e tij organizonins bashku persekutimet ateiste ndaj
fes n Shqipri, episkopi AnastasJanullatos, ather profesor i Uni-
- Klerikt orthodhoks shqiptar u japin prgjigje sajesave paradoksale -
versitetit t Athins, merrte pjesn organizma botror pr dialogunmidis feve, n prpjekjen pr bashk-jetesn paqsore t popujve tmbar bots. Prkundrazi, sa herq z. Xhufi shfaqet n televizor dhen shtypin e shkruar, sht e qartfrazeologjia e tij nacionaliste, toni itij nnmues dhe arrogant kundrfqinjve, kundr do personi q kalidhje me Greqin.
Pr m tepr, ai shprehet se ne
t gjith jemi dshmitar t gjuhss intolerancs e t urrejtjes q
vet Hirsia e tij prdor.....Por, sekush sht ai q prdor gjuhn e into-lerancs dhe urrejtjes, kt e tregojnato q kan shkruar secili. do njeriobjektiv, po t doj, sht i lir t kr-
koj n mijrat e faqeve t libravee fjalimeve t Kryepiskopit Anastasdhe nuk do t gjej kurr fraza in-tolerance e urrejtjeje. Prkundrazi,edhe lexuesi m i thjesht, me shiki-min e par q do tu bj tekstevet z. Xhufi, sdo ta ket t vshtirt konstatoj se jan t mbushura pr-plot me intoleranc e jerm shpifs.
Z. Xhufi, vitet e fundit, n mny-r inatore prpiqet me fjal dhe
vepra t shtrembroj fjalt dheveprn e Kryepiskopit ton dhe,
direkt ose jo, sulmon Kishn Ortho-dhokse Autoqefale t Shqipris.Kryepiskopi yn, si sht e njohur,
me durim e ka shmangur prmend-jen e emrit t shpifsit. Por, kurshpifjet e z. Xhufi u shtrin edhekundr shenjtorve t Kishsn ekonkretisht kundr Shn Kozmait,si nj udhheqs i prgjegjshm fe-tar Kryepiskopi, u detyrua t deno-
ncoj prpjekjen pr tjetrsimin ehistoris, t mbshtes popullinorthodhoks, t demaskoj metodntinzare t minimit t autoritetit tKishs Orthodhokse Autoqefale tShqipris dhe pr rrjedhoj,minimin e bashkjetess harmonikemidis feve n Shqipri. Kryepiskopiishte i detyruar t rikujtonte sepersoni q bnte akuza kundrKishs Orthodhokse pr nga tradita
bn pjes n nj tjetr fe dhe se, ngaana tjetr, kishte marr pjes n
propagandn antifetare t sistemitateist.
Zoti Xhufi riprtyp koh pas ko-
he, shpifjet t cilat jan sajuar menj mnyr q sht fare e qart,si p.sh. pr shtjen e zgjedhjes sKryepiskopit. Ata q jan t intere-suar pr t vrtetn, le t shikojnlibrin e Kryepiskopit AnastasRingritja e Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris 1991-
2012,Tiran 2013, ku parashtro-hen t gjitha dokumentet zyrtaredhe burimet prkatse. Asnjprimat orthodhoks nuk do t kishtemundur t qndronte pr 23 vjet sii pari i nj Kishe, pa kryer t gjithprocedurn e zgjedhjes s tij dhepa konsensusin e t gjitha KishaveOrthodhokse t bots. Sa her qzoti Xhufi ngatrrohet n shtje
theologjike dhe kishtare, q i njeh
Kryepiskopi ka fituar respektin botrorme mendimin, pranin dhe kontributin e tij
do njeri objektiv, po t doj, sht i lir t krkoj nmijrat e faqeve t librave e fjalimeve t KryepiskopitAnastas dhe nuk do t gjej kurr fraza intolerance dhe urrej-tjeje. Prkundrazi, edhe lexuesi m i thjesht, me shikimin epar q do tu bj teksteve t z. Xhufi, sdo ta ket t v-shtir t konstatoj se jan t mbushura prplot me intolerance jerm shpifs.
(Vijon n faqen 4)
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
4/12
4 NGJALLJA TETOR 2014
n mnyr siprfaqsore, kalon
caqet e seriozitetit. Rikujtojmteorin e tij t gabuar n lidhje meSinodin e Par Ekumenik dheprgjigjen shteruese, q i hodhiposht trsisht tezat e tij, t cilne botoi nj koleg i yni, at Spiro Ka-tundi nga Kora (Gazeta Shqiptare,dt. 25 shtator 2013).
Ai vazhdon t prsris ngjarje,mite mjerane, t cilat i ka krijuarambienti i tij dhe q jan rrzuarprej shum kohsh. P.sh. midis ttjerave, shkruan se karriera e tij
tashm e gjat n krye tKOASH-itsht shnjuar nga incidente, q
kan prekur keq ndjeshmrin e
shqiptarve....Por e vrteta sh-t krejt ndryshe, Kryepiskopi nukkishte as lidhjen m t vogl meKosinn, ndrsa n rastin e t ndje-rit Aristotel Guma, bri thjesht njthirrje publike pr qetsimin e gjak-rave dhe t situats s krijuar nat zon. Sa i takon shtjes sKosovs, sht dika q dihet prejt gjithve se, Kryepiskopi Anastas
vuri n lvizje t gjitha njohjet e tijn Kshillin Botror t Kishave dhen Konferencn e Kishave t Evro-ps pr t ndihmuar e pr tiu gjen-dur pran mbi 30.000 refugjatvet lufts nga Kosova (joortho-dhoks). Kryepiskopi theksoi meforc se vaji i fes nuk duhet tprdoret pr t ndezur m tej zjarrine lufts, por pr t shruar plagt,pr t lehtsuar shpirtrat dhe prt pajtuar popujt. Ne e kujtojmfare mir faktin se ai vet rendi
duke br me qindra kilometra, memjete t ndryshme, pr t par dhepr t vizituar qendrat e strehimitpr refugjatt, duke ofruar me fisni-kri dhe dashuri t pashtirur ushqime,rroba, medikamente etj., duke uprpjekur n kt mnyr t leh-tsonte dhimbjen e tyre.
Por aty ku z. Xhufi i kaprcent gjith kufijt e mirsjelljes shtkur prpiqet ti jap Kryepiskopitleksione pr sjelljen e tij dhe kur fletme nnmim pr mjedisin e tijkulturor. Duket se z. Xhufi mendonse kemi harruar q: mjedisi i tij
kulturor ishte grupimi i tij ateist-dogmatik, q shkeli pr dekada tgjitha lirit n Shqipri. Si sht enjohur, 40 vitet e para t jets i kaloisi bir i dashur i familjes diktatoriale.Sa i takon rrugtimit t Kryepisko-
pit, ai sht i njohur n enciklopeditbotrore e n libra t veant, nartikuj t ndryshm n shumgjuh. Jetoi gjithnj n nj ambientdhe vend t lir demokratik, shtnj njeri ekumenik, q ka marrpjes aktive n mjedise pankristianee ndrfetare me krkesa t larta,duke fituar respektin botror memendimin, pranin dhe kontributine tij. Prandaj at e kan nderuar jovetm grekt dhe shqiptart, poredhe prfaqsues nga e tr bota
(sht zgjedhur President i KshillitBotror t Kishave dhe Presidentnderi i organizats m t madhendrfetare t bots Fet pr Paqen).Ai sht shpallur Doktor HonorisCausa nga 16 universitete t ven-deve t ndryshme. Pr autoritetine tij ndrkombtar ka folur n intervi-sta t ndryshme n median e shkruare vizive Hirsia e Tij, Mitropoliti iKors Joani (gazeta Java, dt. 12janar 2012, gazeta Illyria, dt. 28dhjetor 2013, n televizionet Top
Channel, Ora News etj.), si edhet gjith klerikt e Kryepiskopatsn prgjigjen q dhan ndaj sulmit
q nj parti politike i bri Kryepisko-pit (www. balkanweb.com, dt.28.12.2012).
T gjith ne, q e kemi ndjekurnga afr, e njohim shum mir. Gja-t ktyre 23 viteve ai ka bashk-ndar vshtirsit e dhimbjet e po-pullit t thjesht shqiptar, duke shkuaredhe n fshatrat m t largta, prt mbshtetur besimin, dashurin,faljen dhe vllazrimin. U prpoqt krijonte nj kler orthodhoks tedukuar, shkolloi dhe dorzoi mbi150 klerik qytetar shqiptar,restauroi mbi 60 monumente kul-ture, rindrtoi me dhjetra kisha tshkatrruara dhe ndrtoi rreth 150kisha t reja. Ndrtoi dhe organizoime dhjetra shkolla dhe konviktet t gjitha niveleve, hapi qendramjeksore, kontribuoi n zhvilliminrural me hapjen e rrugve, ndrti-min e ujsjellsve. N vitet e vshti-ra t vendit ndihmoi mijra shqip-tar pas asnj dallim fetar, meushqime, veshmbathje, ilae. Bhetfjal pr gjra q mund t vrteto-hen dhe jan t prekshme; vetmdisa njerz me paragjykime nukduan ta shikojn kt vepr. Tgjitha kto jan absolutisht t pro-vuara. Prandaj edhe ne orthodho-kst e Shqipris (e shum njerzt bindjeve t tjera fetare), e rre-thojm me respekt t thell, me
Kryepiskopi ka fituar respektin botrorme mendimin, pranin dhe kontributin e tij
dashurin ton t sinqert dhe memirnjohjen ton.
Zoti Xhufi, si sht e njohur,bn pjes, sa i takon tradits s tij,n nj fe tjetr dhe ka bindjet e tijfetare e ideologjike. Sigurisht, q nuke akuzojm pr kt fakt. sht edrejta e do qytetari shqiptar q, sipasKushtetuts, t ket bindjet e tijpersonale. Kryepiskopi Anastas k-mbngul se t gjith ne kemi detyri-min t duam dhe t respektojm doperson njerzor, pavarsisht bindje-ve ideologjike. Por z. Xhufi duhetta kuptoj se, nuk sht e mundur
q ne ta pranojm at si gjykats,analist, udhrrfyes dhe historian tKishs son Orthodhokse. Gjitha-shtu, ai nuk zotron asnj pushtett flas n emrin e popullit shqiptar,duke theksuar ne shqiptart.sht m se e qart, se ai nuk pr-faqson qindra mij orthodhokstbesimtar shqiptar, por prfaq-son vetm veten e tij dhe ata qkan t njjtat ide me t, t ciltkan nostalgji ende pr epokn eshkuar, por jo popullin shqiptar.
Ashtu si sht e pamundur tshkatrroj dikush, duke hedhurbalt, Katedralen e mrekullueshme,q Kryepiskopi i dhuroi vendit ton,po njsoj e ka t pamundur z. Xhufime shkrimet e tij tendencioze tzvogloj veprn e madhe t Krye-piskopit Anastas dhe t mohoj rea-litetin historik, q t gjith ne enjohim.
Duke ju falnderuar prbotimin,
Episkopi i Apoll onisNikoll aHyka (Sh. Vlash), Protopr esviter
A leksandr Petan i (Sh kodr ),
Protopresviter I li a Kotnani (Kor),
I konom Al eks Ndoni (Ti r an),
Ikonom Gjerasim akal li (Dur rs),
AtPetraq Simsia (Berat) , At
Petr aq Thanasi (Kavaj), AtStavr i
ipi (Elbasan), AtVasil Skordi leva
(Devol l ) , AtRomano Tral o
(Klcyr), AtKostandi n Pr i f ti
(V lor), A tTheodhor i Ni kol la
(Gj ir okastr ), Pr otopr esvit er
Pandelejmon M it ro (Sarand)23/09/2014
Sa i takon shtjes s Kosovs, sht dika q dihet prej
t gjithve, se Kryepiskopi Anastas vuri n lvizje t gjithanjohjet e tij n Kshillin Botror t Kishave dhe n Konfe-rencn e Kishave t Evrops pr t ndihmuar dhe pr tiugjendur pran mbi 30.000 refugjatve t lufts nga Kosova(joorthodhoks).
...z. Xhufi duhet ta kuptoj se nuk sht e mundur q ne tapranojm at si gjykats, analist, udhrrfyes dhe historiant Kishs son Orthodhokse. Gjithashtu, ai nuk zotron asnjpushtet t flas n emrin e popullit shqiptar, duke theksuarne shqiptart. sht m se e qart, se ai nuk prfaqsonqindra mij orthodhokst besimtar shqiptar, por prfaq-son vetm veten e tij dhe ata q kan t njjtat ide me at, tcilt kan nostalgji ende pr epokn e shkuar, por jo popullin
shqiptar.
(Vijon nga faqja 3)
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
5/12
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
6/12
6 NGJALLJA TETOR 2014
Tetdhjet bashkshorte prif-trinjsh e dhjakonsh, nga Krye-
piskopata e Tirans dhe nga t triaMitropolit e Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris, morn
pjes n nj konferencn triditoret organizuar posarisht pr to, tndara n dy grupe, m 1-3 dhe 3-5tetor, n Skitin e Miroprursve - nManastirin e Ri t Shn Vlashit,Durrs. Tema mbi t ciln u bazu-an veprimtarit, leksionet dhediskutimet e konferencs ishte:Maria dhe Marta, nxnse dheshrbyese.
N kt aktivitet ishin ftuar ngaKryepiskopi Anastas shtat gra or-thodhokse nga SHBA, kryesisht
priftresha, t cilat foln pr temn.Nj nga qllimet kryesore t kon-ferencs ishte t jepej koh dhe mu-ndsi pr komunikim dhe informimm t mir pr vendin e priftre-shave dhe dhjakoneshave n ambi-entin orthodhoks.
Gjithashtu, me priftreshat uzhvilluan dhe u diskutuan temat:Martes e shndosh, shrbes eshndetshme, Grat n Kish,Duke rritur fmijt brendaKishs, Prballimi i krishter ikonflikteve. Ky takim drejtohejnga priftresha Urani Ritsi, ngaSHBA, e cila, s bashku me t
Konferenc me bashkshortete klerikve orthodhoks t Shqipris
shoqin prift, At Martin Ritsi, kashrbyer pr shum vjet n Shqip-
ri. Tani n vendin ton ka ardhurpr t shrbyer e ndihmuar vullne-tarisht i biri, dhjakon Stefani, s
bashku me t shoqen, Aleksa-ndrn.
Kryepiskopi Anastas, i cili utakua me t dy grupet e veprim-taris, i falnderoi priftreshat dhedhjakoneshat e Kishs son pr kon-
Manastiri i Ri i Shn Vlashit, Durrs
tributin e tyre t deritanishm, thek-soi rolin e rndsishm q ato kan
n Kish dhe veanrisht far du-het t ken parasysh q t prmbu-shin si duhet prgjegjsit e tyre.
Pjes e takimit ishin koha prlutje, Shrbesat e Mngjesores,Mbrmsores, Himni Akathist,Paraklisi i Hyjlindses, LiturgjiHyjnore, psalmodi e prbashkt,madje edhe or argtimi me kng
tradicionale. N fund, priftreshavedhe dhjakoneshave iu dhuruan disa
libra t botuar nga Kisha jon, mest cilve edhe libri i KryepiskopitAnastas Udhtim shpirtror, qsht ndihm e vyer pr msimete katekizmit. T gjitha pjesma-rrset n kt takim shprehn fal-nderimin e tyre t ngroht pr ktmundsi q iu ofrua.
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
7/12
7TETOR 2014 NGJALLJA
T ardhur nga qytete t ndry-shme t vendit, mbi 400 t diplo-muar t shkollave t larta, antaraktiv t Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris, u mblo-dhn t shtunn, 11 tetor, n sallne Qendrs Kulturore t Katedraless Tirans Ngjallja e Krishtit, nAsamblen e Lidhjes s Intelektu-alve Orthodhoks t Shqipris.Lidhja funksionon n kuadrin eStatutit t Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris dhe ka prqllim kultivimin shpirtror tantarve t saj, zhvillimin e marr-dhnieve ndrpersonale, dshmine s vrtets Orthodhokse, shrbi-min social, pr mbshtetjen enjerzve n nevoj etj.
Fjaln e hapjes e mbajtiKryepiskopi Anastas, i cili foli rrethtems Krkimi fetar n Evrop.Rndsia e pakicave krijuese. Nt ndr t tjera u theksua se:
Q Kisha Orthodhokse ti
prgjigjet rolit historik t saj dhe
q t kontribuoj n ecurin
shpirtrore t Shqipris dhe m
gjer t Evrops, nevojitet para
s gji thash q t jet besnike
ndaj karakterit t saj misterial-
sotiriologjik. T mbetet ajo q
sht n thelb Arka e s vrte-
ts, - t ciln e zbuloi Perndia
Triadik- shfaqja e misterit t eko-
nomis s Perndis n Krishtin
me ann e Shpirtit t Shenjt.
U zhvillua
Asambleja e
Lidhjes sIntelektualve
Orthodhoks
- Morn pjes mshum se 400 antarnga Kryepiskopata eTirans dhe nga t
tria Mitropolit -
(Vijon n faqen 8)
Vendi ku kryhet metamorfoza e
njeriut, kaprcimi i ankthit
ekzistencial, bashkimi i tij me
Perndin e dashuris. Kt
Orthodhoksi duhet t pr-
faqsojm n Shqipri dhe n
tr botn. Le t mos shqet-
sohemi pse nuk bjm pjes n
shumicn. Ajo q krkohet sht
t bhemi nj brtham krijuese,
q do t ndihmoj vendin ton,
q do t zbuloj dhe do t zhvi-
lloj elementt m t mir t
trashgimis evropiane, si dhe do
t ec drejt nj lulzimi t ri
shpirtror.
N pjesn e dyt t veprimta-ris u mbajtn disa referate nga an-tar t Lidhjes: nga prof. dr. RobertAndoni Mjek t shquar orthodho-ks; nga Anastasia Pite GruajaOrthodhokse dhe besimi, nga prof.as dr. Pirro Prifti Veori t bashk-jetess fetare dhe nga dr. DritanShano Zhvillimet ekonomike dhesfidat me t cilat prballemi. Ve-primtaria vijoi me diskutime, ku ubn propozime konkrete praktivitetet e ardhshme t Lidhjes.
N kuadrin e Asambles, u bzgjedhja e antarve t KshillitEkzekutiv t saj, me procedura
krejtsisht transparente, nga njlist kandidatsh, e cila u propozuandrejtprdrejt nga antart e pra-nishm t Lidhjes para se t nisteprocesi i votimit (t ndar n 4grupe, t Kryepiskopats dhe t 3Mitropolive). Si pr prcedurat epropozimit edhe pr ato t votimitkishte komisione t posame sipasgrupeve
Gjat kohs s mbajtjes s refe-rateve komisionet prfunduannumrimin e votave dhe m pas ubn t ditura rezultatet pr t
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
8/12
8 NGJALLJA TETOR 2014
U zhvillua Asambleja e Lidhjes s Intelektualve Orthodhoks
Fjalt e Krishtit jan ato qudhheqin Kishn n msim dhevepra. Duke pasur gjithmon para-sysh se Vet Krishti na msoi tduam dhe ti shrbejm do njeriu,dhe sidomos atyre n nevoj, Kisha
jon q nga janari i vitit 2005 kahapur n Tiran enkas pr ktgrup shoqror mensn e bamirsisShoqria e dashuris. Kjo qendr
ndodhet n rrugn Qemal Stafa(pran Shkolls s Kuqe), dhemirpret do jav njerz t varfre me vshtirsi t theksuara eko-nomike.
Mensa e bamirsis ka qllimjo vetm t ndihmoj me ushqim ktanjerz, por dhe tu ofroj atyre njvend t sigurt, ku t ndiejn dashuri
pr njri-tjetrin dhe pr jetn. Prt arritur kt qllim prpiqemi tsigurojm nj mjedis sa m t pa-str, t rehatshm e mikprits dhe
t shrbejm drek t ngroht e mevlera ushqimore. I gjith grupi org-
anizues punon n kt qendr meprkushtim, duke i trajtuar t gjithkta miq me respekt, dashuri dhedinjitet. Askush nuk pyetet se cilit
besimi i takon, por prpiqemi vetmt kuptojm nevojat e tyre.
Tashm numri i atyre q vijnn mens sht rritur, duke arriturn 120 veta do drek. Kta njerzevidentohen nga antaret e Lidhjess Grave Orthodhokse t Tirans,nga besimtart ose edhe vet kta
Mensa e bamirsis Shoqria e Dashurisvazhdon t pres do jav njerz n nevojnjerz n nevoj kan trokitur ndyert e Kishs son pr t krkuarndihm.
Deri tani shrbehet drek dydit n jav: t martn dhe t enj-ten, n orn 11:00. Mensa jon
praktikon dy turne njri pas tjetrit,pr shkak t numrit t shumt tpersonave. Pasi miqt kan ardhur,dreka fillon me lutjen drejtuar Zotit.
Le t kujtojm fjalt e Krishtit:Sepse pata uri dhe m dhat tha, pata etje e m dhat t pi...(Mattheu 25:35).
donjri nga ne thirret t men-doj, t lutet dhe t veproj edhe
pr kt grup njerzish, duke ndih-muar n do form t mundshmekt mens bamirsie. Kushdo qdshiron, mund t ofroj ndihm,duke kontaktuar n numrin0674080729, duke ardhur n kishose duke hedhur vlera monetare n
kutit e posame.Dhjakon Nikolla Kodheli
(Vijon nga faqja 7)
gjith pjesmarrsit.N Kshillin Ekze-kutiv t Lidhjes s Inte-lektualve Orthodho-ks u zgjodhn 4 an-tar nga Kryepisko-pata dhe 3 antar prdo Mitropoli (nga 13antart 8 jan burra e5 jan gra).
Lidhja, prmes ku-mtesave e diskutimeveshprehu qart nevojne pjesmarrjes aktivedhe krijuese t besim-tarve orthodhoks qkan formim uni-versitar, n jetn e Ki-shs son, brenda sho-qris bashkkohoreshqiptare.
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
9/12
9TETOR 2014 NGJALLJA
Kontributi i Krishterimit n
historiografi sht shum i madhdhe qndron n shum aspekte. Nedo t prqendrohemi n disa as-pekte q lidhen me kt kontribut, icili nuk ndihmon vetm Historio-grafin apo Mendimin Historik pordhe gjith njerzit, t cilt jan tinteresuar pr t vrtetn historiket ngjarjeve t s kaluars. Por sifillim, far duhet t kuptojm mekta dy terma?
Kur prdorim termin Historio-grafi, do t kuptojm procesin e
shkrimit t historis, pra vet stu-dimin e ktij shkrimi si proces. His-toriografia merret me regjistriminn formn e shkruar t asaj qsht e njohur n lidhje me jettnjerzore dhe shoqrit n t kalu-arn, dhe se si historiant kan mu-ndur ti kuptojn kto ngjarje. Hi-storiografia i shikon ngjarjet apohistorin nga prizma t ndryshm.
Ndrsa Mendimi Historik ka tbj me ndjekjen e zhvillimeve nhistoriografin botrore n t gjitha
periudhat kohore. Ai studion pro-blemet e mdha historike, si dhehistoriant e mdhenj q merren meshkrimin e historis. Nprmjet
mendimit historik ne bjm nj bio-
grafi t shkurtr intelektuale dukepozicionuar veprat historike dheautort e tyre sipas pozicionit kohorq ato mbajn.
Historiografia voluminoze pr-mban brenda saj mjaft histori dheinformacione t aspekteve t jetss njeriut dhe n nj prmbajtje tgjer merr informacione nga Histo-riografia e Krishterimit ose Histo-riografia Kishtare, e cila ndrionmjaft aspekte t jets. Kontributi iautorve t Krishterimit qndron,
n pasurimin e historiografis, mematerial jo vetm kishtar, por dheme informacione t vlefshme qmbshtesin t tjera t dhna, t cilatshpeshher nuk haseshin n Histori-ografin Botrore. Por jo vetmkaq, Krishterimi influencoi rrnj-sisht evoluimin e mendimit historikdhe kontribuoi ndjeshm n Histori-ografin Botrore. Kjo pr faktinse ai, pr t realizuar qllimin e tij,shptimin, i msoi njeriut nj mny-r t re jetese, mendimin pr veten,
botn dhe prsosmrin e vazhdu-eshme n prjetsi, dhe se prgjatshekujve t tij shum autor tkrishter t Lindjes dhe t Per-
ndimit shkruan histori kishtare,
duke i par ngjarjet me nj sy t ri,ndryshe nga autort e mparshm.Autort e krishter na treguan sengjarjet historike jan t lidhura mePerndin dhe brenda ekonomishyjnore shptimtare.
Autort e krishter kontribuuann Historiografin Botrore dhe nevoluimin e mendimit historik, dukekristalizuar n mnyr t mvet-sishme shkencn e historis kish-tare dhe historiografin kishtare.
Nj aspekt tjetr sht se Kontributi
i Krishterimit nuk sht vetm re-zultat i ndikimit n mendim apo nvepra, por sht m s miri dhe nruajtjen dhe kopjimin e ktyre ve-
prave, t cilat na vijn t ruajturaderi sot.
Pr t kuptuar kt kontribut, icili zhvillohet n disa aspekte, m
posht do t prqendrohemi nhistorin kishtare, periudhat e sajderi n shek XX, autort prfa-qsues t do periudhe me disa ngaveprat e tyre dhe karakteristikat e
do periudhe. Ndrsa n fund dot prmendim edhe zhanrin eAgjiologjis, meqense ajo shtdeg e shkencave historike e kontri-
buti i saj sht i ndjeshm n Hsto-
riografin Botrore, konkretisht prprmbledhjet e botimet agjiologjike.
N zhvillimin e shkencs shistoris kishtare mungon nj vit sistacion i par kronologjik, q t
prcaktoj periudhn e historis ki-shtare. Megjithat ngjarje t ndry-shme kishin fuqin q t shkaktoninnj kthes n t gjith zhvilliminhistorik t vazhdueshm e t pa-ndrprer, sigurisht jo pa pasurlidhje me zhvillimin e s kaluars.
Duke u bazuar n Enciklopedin
Fetaro - Etike, Historia Kishtaresht shkenca e cila sistematikishtdhe objektivisht rrfen dhe ana-lizon historikisht jetn e brendshmee t jashtme t Kishs si organi-zm i arsyeshm, duke prfshirdrejtimin dhe kujdesin baritor t saj.
Termi Histori Kishtare pr hert par haset tek Eusebi i Qesaris.
N frazn sa her thuhet, trajtohetsipas Historis Kishtare (Eusebi,Historia Kishtare 1,1) ndoshtatregon se ky term ekzistonte para
Eusebit, por ai i dha ktij emri njsubjekt thelbsor dhe sistematik.
Lidhja e Grave Orthodhokse e Tirans shtkrijuar q n vitin 1992 dhe ushtron veprimtari tndryshme shpirtrore e sociale. Grupi ushtronveprimtari n familje t varfra, n burgje dhe azile,me fmijt jetim e gra t veja, me t pastreh e
persona t braktisur, t smur n spitale e n sht-
pi, t moshuar dhe persona t vetmuar, t paaftpr pun e me depresion, lypsa etj. Ky grup gjitha-shtu organizon takime shpirtrore n mnyr qgrat orthodhokse t rriten n dijen dhe prvojne tyre n besim.
Kshtu, do t mrkur, n orn 17:00, nmjediset e Katedrales s re Ngjallja e Krishtit,grat orthodhokse mblidhen s bashku pr tzhvilluar takimin e tyre shpirtror. Pr t drejtuarkto takime ftohen theolog, klerik, gra ortho-dhokse etj.
Lidhja e Grave Orthodhokse mirpret dhe ftont gjitha grat q kan dshir t thellohen dhe tkultivojn besimin dhe dashurin pr Perndin dhet afrmin e tyre.
KONTRIBUTI I KRISHTERIMIT
N EVOLUIMIN E MENDIMIT HISTORIK DHE N HISTORIOGRAFI
(Vijon n faqen 10)
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
10/12
10 NGJALLJA TETOR 2014
Kalendarii Liturgjive Hyjnore,
NENTOR 2014Periudha e par e historis
kishtare (shek. I-IV)
N dy shekujt e par gjat dyperiudhave t Kishs s hershme,t asaj apostolike dhe pasaposto-like, nuk bhet fjal rreth histori-ografis kishtare. Kjo pr faktin sei dedikohet karakterit eskatologjikt tyre, pra t krishtert prisnin seshum afr do t vinte Jisu Krishti
pr her t dyt.Po librat e Dhiats s Re a japin
kontributin e tyre n Historiografi?Veanrisht Dhiata e Vjetr kandikuar shum. Ndrsa 27 librat eDhiats s Re nuk sjellin n mnyr
t bollshme rrfim historik, sepseaty m shum synohet ndrtimishpirtror i besimtarve, duke u
br atyre t njohur, plotsin eZbuless Hyjnore. Megjithat, gjatkomenteve dhe studimit q i bhetksaj Dhiate nga teolog dhe jo-teolog, vrejm t dhna historike.
Librat e Dhiats s Re nuk ushkruan as pr t br biografin eJisu Krishtit e as pr t grumbulluarinformacione historike, por kanqllim ti japin njeriut t do kohe
mesazhin e shptimit brenda zbu-less s Perndis. Prandaj nse
bhet krahasimi i Ungjijve me njri-tjetrin, ngjarjet, paravolit, mrekullite Jisu Krishtit nuk kan gjithmonrenditje t njjt kronologjike, sepseqllimi i Dhiats s Re sht mesa-zhi i shptimit.
Gjat shekullit t dyt t periu-dhs s par, si fillim spikatin nhistorin kishtare pes shkrime tEgesipit, prej t cilave u prdorncitate nga Eusebi i Qesaris, tPapiut n tregimet e Jisuit, nmartirolog dhe disa nga veprat eapostujve. Po kshtu jan kronikate Julian Afrikanit dhe veprat eTheofilit dhe Ipolitit.
N shekullin e tret, n Kishspikat personaliteti i Eusebit tQesaris dhe mund t thuhet sethemelohet prfundimisht historio-grafia kishtare. Prandaj dhe Eusebikonsiderohet babai i saj.
Veprat kryesore t Eusebit jan:1.Historia Kishtaren dhjet
libra, me ngjarje kishtare q ngashfaqja e Krishterimit deri m 324.Dhe jo vetm kaq, por prfshin n
prgjithsi historiografin bizantine.Si prpjekja e par e historio-
grafis kishtare, kjo vepr konside-rohet e suksesshme edhe pse pady-shim ka munges kritike e meto-dologjike dhe shpeshher prfshintradita shpirtrore.
2.Kronikn dy libra, q prbn
shembull pr historiografin bizantine.3) Jeta e Shn Konstandinitt Madh,Martirolog t t martiri-zuarve n Palestin, prej t cilvena vijn informacione historike trndsishme.
Historiografia bizantine ndjekgjat shekullit t pest shembullin
e Eusebit, veanrisht Sokrati, nshtat libra, nga 324-415 dhe e Theo-dhoriti i Kiros n pes libra, nga325-428. Theodhor Anagnosti gjatshekullit t gjasht prmblodhihistorit kishtare t ndjeksve tEusebit, vazhdoi n dy libra histo-rin kishtare t Sokratit deri n vde-kjen e perandorit Justin I (439-527),t cilat u bn prmbledhje t
Niqifor Kalistit....
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,Rruga e Kavajs, Nr. 151
TiranTel: (04) 2234 117, 2235 095.
Fax: 2232 109Shtypur
n shtypshkronjn Ngjallja
Organ i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris
Del nn kujdesin
e Kshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
Me www.orthodoxalbania.org
do tgjeni ninternet K ishn Or thodhokse Autoqefale tShqipris
Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment dhe kudo n t gjith globin mewww.orthodoxalbania.org
Kisha jon Orthodhokse me faqen e saj
zyrtare prpiqet t prcjell mesazhin dheinformacionin e saj edhe n internet.
Ajo i njeh vizitort e saj me:
- besimin e krishter orthodhoks,- organizimin dhe veprimtarin e strukturave
institucionale,- lajmet m t fundit,- arsimin, edukimin dhe shrbimin social e
kulturor q ofron n shoqri,- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhe
manastireve,- botimet kishtare etj.
Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,muzikor e filmik.
Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,anglisht e greqisht.
KONTRIBUTI I KRISHTERIMIT N EVOLUIMIN
E MENDIMIT HISTORIK DHE N HISTORIOGRAFI
Thoma Shkira
1 E Shtun Anargj. Kozma eDamian nga Azia. Oshd. i ri
Jakovi etj.
2 E DIEL 5 LLUKAIT.Dsh.Akindini etj. Andoni i Selanikut(ish i Durrsit).8 E Shtun KryeengjjtMihail e Gavriil dhe Fuqit ePatrup.
9 E DIEL 7 LLUKAIT.Nektarii Pentapojs. Dsh. Onisifori,Porfiri.11 E Mart Dshm. Minai,Viktori, Vicenti, Stefanidha.Theodhor studiti.
13 E Enjte Joan Gojarti iKon/pojs. Oshd. i riDamaskini.14 E Premte #Ap. Filipi.Grigor Pallamai. Dsh. i riKonstandini.15 E Shtun #Dsh. Guria,Samonai, Avivi. PaisVelickofski.(Fillon Kreshma.)
16 E DIEL #AP. EUNGJILLOR MATEU. Dshg.Ifigjenia. Fulviani n Etiopi.17 E Hn #Grigori iNeoqesaris. Genadi i Kon/
pojs. Oshg. Hilda.18 E Mart#Dsh. Platoni,Romani. Dsh. i ri Anastasi nParamithi.20 E Enjte#Osh. Grigordekapoliti. Prokli i Kon/pojs.Dsh. Dhasi.21 E Premte # Hyrja ntempull e Hyjlindses Mari.Osh. Sozomeni.22 E Shtun #Ap. Arkipi,Filimoni e Onisimi nga t 70-t.Klimi i Ohrit.
23 E DIEL#9 LLUKAIT.Amfiloku i Ikonis. Grigori iAkragandis.24 E Hn#Hierod. Klementi iRoms. Petro i Aleksandris.25 E Mart #Mbyllja eHyrjes. Dshmg. Ekaterina.Dsh. Mrkuri.27 E Enjte#Dsh. Jakovpersiani. Theodhosi i Trnovs.Osh. Pinufri.29 E Shtun #Dsh.Paramoni etj. Dsh. Filumeni,Valerini. Osh. Pitiruni.
30 E DIEL#AP. ANDREA, IPARTHIRRURI.Frumenti iEtiopis.
(Vijon)
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
11/12
11TETOR 2014 NGJALLJA
Ditn e diel, m 12 tetor, n
Tiran, n salln e rinis pran
Katedrales Ngjallja e Krishtit
, Rinia Orthodhokse e Tirans
Bij t drits, mbshtetur nga
besimtar t krishter ortho-
dhoks brenda dhe jasht vendit,
u dhuroi disa fmijve me
vshtirsi ekonomike, pajisje e
mjete shkollore, n kuadr t filli-
mit t vitit t ri msimor.
N di t t n vi jim, do t
vazhdoj ndarja e materialeve
shkollore pr fmij nga zona t
tjera t vendit.
Me Shrbesn e Bekimit t Ujit(Ajazmn), m 13 tetor, nisi viti i rimsimor pr studentt n Akade-
min Teologjike Ngjallja e Krishtit.Kjo shrbes u krye nga Episkopii Apollonis Nikolla, n prani t Epi-skopit t Bylisit Asti, pedagogve,stafit dhe t studentve. HirsiNikolla prcolli te t pranishmitedhe bekimet dhe urimet m tmira nga ana e KryepiskopitAnastas, pr fillim t mbar, tbekuar dhe kri jues. Nj urim iveant dhe nj mirseardhje engroht u b edhe pr 16 studentte rinj t vitit t par, t cilt u
Filloi viti i ri msimor n Akademin Teologjike
zgjodhn me konkurrim mes njgrupi t madh kandidatsh.
Shpresohet q edhe ky vit t jet
frytdhns, me pasurimin e mtej-shm t msimdhnies, pr nj
formim teologjik t plot dhe njformim shpirtror sa m t lart,n dobi t komunitetit t Kishs.
Secili nga studentt e ka mund-sin t prparoj n kt drejtim,
n saje t kushteve t krijuara,mjediseve funksionale, bibliotekss pasur me libra kishtar dhe t
fushave t tjera e veanrisht mepjesmarrjen e prkushtuar nshrbesat, t gjitha t zhvilluara
brenda nj mjedisi familjar e tngroht. Kshtu, nprmjet studimitt teologjis, prjetimit liturgjik eshpirtror dhe jets komunitare
bhet e mundur arritja e qllimitparsor, prgat it ja e nj brezikleriksh e laiksh me nivel gjithnje m t lart, pr ti shrbyer besim-tarve n t gjitha enorit e vendit.
Dimitr Qosja, pedagog
Dy martesa t krishtera, n Rumani dhe Etiopi
-
8/10/2019 Gazeta Tetor 2014
12/12
12 NGJALLJA TETOR 2014
22 vjet gazeta Ngjallja
Shprehja e lir e mendimevedhe mundsia pr tu shkmbyer
informacioni sht tregues pr ka-pacitetin demokratik dhe pozicionininstitucional t demokracis. Ne k-t kuadr, pa asnj dyshim, shtypi ilir sht themeli i do demokracie,n veanti i demokracive t brishtae n zhvillim, si kjo e jona. Por, ngaana tjetr, ky shtyp krijon nj pu-shtet t tij, i cili formson dhe krijonopinionin publik. Por a veprojnmediat gjithmon n interesin pu-
blik? T t gjith publikut?
Par nga kndvshtrimi i Ko-
munitetit Orthodhoks, ky rol ka qenvazhdimisht n pjes t rndsi-shme t tij, i deformuar, i anshm,tendencioz dhe me standarde t dy-fishta. Q nga ardhja e KryepiskopitAnastas dhe nisja e ringjalljes s
pashoqe t Kishs son, kto sulmekan ardhur si val, q her-her
jan zmadhuar e egrsuar e her ja-n ulur, por kurr nuk kan reshtur,
pr asnj ast. Duke pasur si obje-ktiv kryesor Kryepiskopin, por edhet gjith ata q guxojn t mbrojn
besimin dhe Kishn e tyre, mediat,
si zdhnse dhe t ushqyera ngagrupe e qarqe antiorthodhokse, kangoditur me shpifje monstruoze,interpretime t deformuara t ngja-rjeve, me gnjeshtra flagrante, dukeu prpjekur t mbjellin e krijojn nshoqrin shqiptare nj kndv-shtrim t rrem pr gjithka ndodhn Kishn ton.
Me kt mnyr, synohet tmbahet nn trysni psikologjike doantar i Kishs, duke kultivuarmentalitete q i shohin dhe i trajtoj-
n si qytetar t nj kategorie mt ult, duke deformuar lirit dhet drejtat q garanton teorikisht Ku-shtetuta, si nj shtet laik dhe i bara-
bart pr t gjith qytetart. Gjitha-shtu, prmes ksaj propagandegnjeshtrash e shpifjesh jo rrallsynohet edhe minimizimi i ngjarjeveq cenojn lirin e besimit, kufizimine t drejtave ligjore t Kishs, injori-min e s drejts s prons etj....
...Po si duhet t veprojm ndaj tyre?
N radh t par, duke d-
shmuar kudo dhe me sa mundemiveprn e jashtzakonshme t ringja-
lljes s Kishs son nga hiri komu-nist dhe vlerat e saj mbarkombta-
re t krijuara n shekuj, n themelt kulturs son . N numrin e part gazets Ngjallja, n tetor 1992,Kryepiskopi Anastas do t shkrua-nte se Mesazhin, paqen dhe fry-mn e Ngjalljes do t prpiqet ttransmetoj n do numr t saj.Triumfi i dashuris mbi urrejtjen, is vrtets mbi gnjeshtrn,i shpre-ss mbi zhgnjimin dhe frikn,sht aspirat e saj. Nuk ka armm t fort pr nj orthodhoks se evrteta, me t ciln duhet triumfuar
duhet t zhvillojm do dit betejnton t vogl personale pr t thn
pa frik t vrtetat e Kishs dhe tbesimit ton. Por, pr kt duhetedhe studiuar, pr t njohur mshum si historin dhe at q ka ndo-dhur kta 23 vjet, por mbi t gjitha
pr t njohur m mir besimin tonorthodhoks, drita q na drejton nudhn e drejt e t vrtet.
S dyti, mendoj se potenciali ibesimtarve orthodhoks dhe vea-nrisht i intelektualve t shquar nt gjitha fushat sht shum m imadh se ai q shohim n media. Dhe,
Duhet t reagojm ndaj trajtimeve diskriminuese
mbi shpifjet, se dashuria q eudhheq n marrdhniet me ttjert, se guximi q i jep besimi.Prve shkrimeve ndriuese tKryepiskopit e hierakve t tjer,klerikve etj., jan dhe mjaft qyte-tar te thjesht e intelektual, qkan shkruar rregullisht pr tthn t vrtetn dhe demaskuargnjeshtrat, pavarsish pengesavete shumta q kan gjetur pr bo-timin e artikujve t tyre. Por amjafton? Besoj se jo.
S pari, kjo bhet duke dshmu-ar n mjedisin ku jetojm. T gjithkemi nj rreth t gjer shoqror e
familjar, q dgjon e influencohetnga ato q dgjon n media. Ndaj,
si e thash, n radh t par duhett jemi aty pr t dshmuar arritjet
pozitive, t vrtetat e historis sKishs son, t nxjerrim n pah
personalitetet e shquara orthodho-kse, t flasim pr kontributin e shk-lqyer t Komunitetit Orthodhoks nhistorin e ktij vendi, t bjm tnjohur edhe m shum veprn e pa-muar t Kryepiskopit Anastas.Por, sigurisht edhe pr t mbrojturKishn dhe demaskuar shpifjet egnjeshtrat.
Nj aspekt shum i veantsht roli q mund dhe duhet tluajm n mediat e reja online dhe
rrjetet sociale. Ato po marrin dodit e m shum rndsi pr infor-
mimin dhe krijimin e opinionit.Mjafton t shkruajm dika dhe t
hidhet n rrjet dhe do ta gjejm atyedhe pas shum kohsh me njkrkim t thjesht. Por si t vrte-tat, edhe gnjeshtrat shfaqen pome nj krkim t thjesht... Dukethn fort fjaln ton n rrjetetsociale, n mediat online, n kome-ntet e mbushura me t pavrtata emllef q shoqrojn artikujt kundrKishs, do bjm q fjala jon, evrteta orthodhokse, t gjendet ndo ast aty, pr doknd q do takrkoj e dshiroj.
Shumica jon gjendet do ditprpara kompjuterit, ndaj le tathemi pa ndrojtje fjaln ton, le t
ndajm lajmet e faqeve t Kishs,pr t uar t vrtetn te miqttan t shumt, si nj rrezatim qlargon errsirn e gnjeshtrave.Le t shkruajm m shum nprgazeta. Le t bhemi dshmitart prhershm t s vrtets nmjedisin ku jetojm. Kjo do sjellm shum drit pr gjith shoqrinshqiptare, duke vepruar si antidotkundr urrejtjes e prarjes q pr-
piqen t mbjellin. Shum pun ngapak vet ka m pak rezultat se nj
dshmi e prditshme e s vrtetsnga t gjith ne.Thoma Dhima