tetor 2011

PËRMBAJTJA

Çështje Civile

Nr. i vendimit Data PALËT Faqe

412 (00-2011-) .10.2011 kundër .................................................................................413 (00-2011-2361) 04.10.2011 Astrit Ismaili kundër Divizioni i Shpërndarjes,

Zona Burrel...........................................................................414 (00-2011-1626) 04.10.2011 Kërkues: Zef Vokrri kundër Drejtoria Rajonale e

Sigurimeve Shoqërore Shkodër............................................415 (00-2011-2306) 04.10.2011 Nada Lilaj kundër KKKP pranë Qarkut Vlorë,

Medin Zotaj, ZVRPP Vlorë, Artan Hoxha, Manushaqe Hoxha, Brunilda Hoxha, Shoqëria “2A” sh.p.k............................................................

416 (00-2011-1802) 04.10.2011 Nada Lilaj kundër Medin Zotaj në mungesë, Artan Hoxha, në mungesë, A.K.K.P. Vlorë në mungesë, Z.R.P.P.Vlorë në mungesë; Manushaqe Hoxha, Brunilda Hyso (Hoxha), Henerieta Xheneti (Hoxha), në mungesë; Shoqëria “2A” Shpk., Fetah Lilaj, Vera Bitri (Lilaj), Nurie Dhimogjika (Lilaj) në mungesë..................................

417 (00-2011-2347) 04.10.2011 Vjollca Muça kundër “ÇEZ” sh.a., Rajoni Fier....................418 (00-2011-1924) 04.10.2011 Genciana Shkreli kundër Ministria e Drejtësisë...................419 (00-2011-2330) 04.10.2011 Shoqëria “Edlor” sh.p.k. kundër Drejtoria e

Përgjithshme e Doganave, Dega e Doganës Durrës.............420 (00-2011-1671) 04..10.2011 Edmond Dokaj në mungesë kundër Ministria e

Financave në mungesë, Dega e Thesarit Shkodër në mungesë, Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në mungesë..............................................

421 (00-2011-1721) 04.10.2011 Kristaq Trebicka në mungesë, Pandeli Trebicka në mungesë, Sotiraq Trebicka në mungesë, Natasha Trebicka (Napuçe) në mungesë kundër Shoqëria Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë në mungesë, Bashkia Korçë në mungesë, Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës Tiranë në mungesë...........................................................................

422 (00-2011-2350) 04.10.2011 Y. G. kundër A. G.................................................................423 (00-2011-1628) 06.10.2011 Kozeta Liço (Halili), Donika Haxhiraj, Raimonda Nito,

Evrinomi Babe, Marjana Sareta kundër Andrea Liço në mungesë, Kozeta Liço, Albi Liço (Stavros Liço) në mungesë, Grigor Liço, Zyra e Regjistrimit të Pasurive Vlorë në mungesë...............

424 (00-2011-1814) 06.10.2011 Shyqyri Toska kundër Komuniteti Mysliman Shqiptar, A.K.K.Pronave, Asllan Hida, Ali Rexha..............................

425 (00-2011-1638) 06.10.2011 Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe, Shkëlqim Bala kundër A.K.K.P. Tiranë në mungesë, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Fier në mungesë, Zafira Niko, Anastas Kostrica, Pavli Kostrica, Nikolla Kostrica, Marinaqi Kostrica, Kaliopi Kostrica, në mungesë...............................................

1

426 (00-2011-1637) 06.10.2011 Shkëlqim Beqo, Oharb Beqo kundër Agjensia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë në mungesë; Valter Lapa, Alqi Lapa, Sokrat Lapa, Romeo Lapa, në mungesë;Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë në mungesë...................

427 (00-2011-1830) 06.10.2011 Prenda Geci kundër Komuna Bytyç-Tropojë në mungesë, Dega e Sigurimeve Shoqërore Tropojë............

428 (00-2011-1955) 06.10.2011 Beranda Cakani kundër Besnik Cakani................................429 (00-2011-1816) 06.10.2011 Gjergj Përgjoka, Nikoll Gjoka kundër A.K.K.P. Tiranë,

Naim Sherri, Basri Sherri......................................................430 (00-2011-1629) + 06.11.2011 Shoqëria “Kappa Oil” shpk, kundër “Instituti i

Sigurimeve” (INSIG) sha Tiranë..........................................431 (00-2011-2035) 06.10.2011 “Febius” sh.p.k. në mungesë kundër Inspektoriati

Ndërtimor E Urbanistik Kombëtar Tiranë në mungesë........432 (00-2011-1796) 11.10.2011 Albert Zylali kundër Bashkia Elbasan, Arben Teta..............433 (00-2011-2363) 11.10.2011 Genti Arapi kundër Shoqëria “Silva” sh.p.k.........................434 (00-2011-1636) 11.10.2011 Ajdije Bisha (Bakalli), Bedrije Sheku (Bakalli) kundër

Omer Bakalli, Hatixhe Bakalli, Anila Bakalli, Eva Qefalia, Bujar Kallmeta, Armand Kallmeta, Valbona Kallmeta, Ergys Kallmeta, Naime Bogdani, Myhyrije Petrela, Aluizni-DRQ Tiranë, ZVRPP Tiranë......

435 (00-2011-2035) 06.10.2011 kundër...................................................................................436 (00-2011-1902) 11.10.2011 Lumnije Dizdari në mungesë, Fitnete Dizdari

në mungesë kundër Gëzim Aliko në mungesë, Rasim Aliko në mungesë, Kujtim Aliko në mungesë...........

437 (00-2011-2354) 11.10.2011 Shoqëria Tregtare “Kodra” sh.p.k. kundër Dega e Doganës Durrës, Zyra Vendore e Avokaturës së Shtetit Durrës....................................................................................

438 (00-2011-1834) 11.10.2011 Afrim Selimi në mungesë kundër Zeqo Malile, Nimet Skënderi, në mungesë; Zyra e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Gjirokastër në mungesë.................

439 (00-2011-1778) 11.10.2011 Ali Vokshi kundër Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit................................................................................

440 (00-2011-1906) 11.10.2011 Halit Subashi kundër Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve, Ministria e Transporteve Tiranë, Ministria e Financave Tiranë, Bashkia Durrës në mungesë

441 (00-2011-1799) 13.10.2011 Bujar Gega kundër Drejtoria Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit Tiranë në mungesë...........................................................................

442 (00-2011-1798) 13.10.2011 Gëzim Tushe në mungesë kundër Korporata Elektroenergjitike Shqiptare në mungesë, Drejtoria Zonale (“Operatori i Sistemit të Shpërndarjes” SHA) në mungesë..........................................

443 (00-2011-1813) 13.10.2011 Komuniteti Mysliman kundër Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci, Xhevaire Dërvishi, Drejtoria e Administrimit dhe Shitjes së Pronave Publike - Sektori i Shitjes së Pronave-Ministria e Financave në mungesë, Agjencia Rajonale e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë....................................................................................

2

444 (00-2011-2016) 13.10.2011 M. L. kundër A. A. në mungesë............................................445 (00-2011-2040) 20.10.2011 Saimir Velçani, Sanie Gremshi (Velcani) kundër

A.K.K.Pronave Tiranë në mungesë, Dashuri Shehaj (Velcani) në mungesë, Guri Velcani, Ajshe Agaci (Velcani) në mungesë, Afërdita Lapardhaja (Velcani) në mungesë, Xhemile Xhaxhaj (Velcani) në mungesë, Gjoleke Velcani në mungesë, Bilal Velcani në mungesë, Flamur Velcani në mungesë, Përparim Velcani në mungesë, Bashkim Velcani në mungesë, Hysnie Hoxha (Velcani) në mungesë, Myfarete Qevani (Velcani) në mungesë, Lumturi Azizolli (Velcani) në mungesë, Kujtim Velcani në mungesë, Shpetim Velcani në mungesë, Kastriot Velcani në mungesë, Ramazan Velcani në mungesë, Qazim Velcani në mungesë, Floresha Hasanbelliu (Velcani) në mungesë, Shkëlqim Velcani në mungesë, Zegjine Velcani në mungesë...............................................

446 (00-2011-1908) 18.10.2011 Irena Hoxha (Divjaka) kundër ZVRPP Pogradec, Agjencia Kombëtare e Privatizimit-Dega Korçë..................

447 (00-2011-1828) 18.10.2011 Elvira Osmanlli, Emili Osmanlli, Zhani Osmanlli kundër Stavri Cale.................................................................

448 (00-2011-1907) 18.10.2011 Kadri Shahini kundër Komuna Qëndër Skrapar në mungesë, Drejtoria e Shërbimit Pyjor Skrapar në mungesë...........................................................................

449 (00-2011-1926) 18.10.2011 Novruz Isufaj kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë...................................................................

450 (00-2011-2353)18.10.2011 Shoqëria “Doncaffe Albania” shp.k. kundër Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve. Drejtoria Rajonale e Tatimpaguesve të Mëdhenj Tiranë........................................

451 (00-2011-2098) 18.10.2011 Rystem Rystemi në mungesë kundër Tajar Rystemi në mungesë, Marie Rystemi, Xhevrie Zyka në mungesë, Jeta Zyka në mungesë, Asqeri Zyka në mungesë, Klodian Zyka në mungesë...............................

452 (00-2011-1899) 18.10.2011 Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri, Sofije Gjata kundër Shoqëria “Perxhola” sh.p.k. në mungesë..............................

453 (00-2011-1837) 20.10.2011 Shefqet Mzhika kundër Bashkia Mamurras..........................454 (00-2011-1855) 20.10.2011 Pëllumb Hasa kundër Drejtoria Rajonale e Rrugëve

Gjirokastër............................................................................455 (00-2011-1838) 20.10.2011 Artan Zaimi kundër Remonda Kosova (Prendi),

Skënder Kosova, Hulusi Kosova, Asim Zajmi, Ljana Haxholli......................................................................

456 (00-2011-1800) 20.10.2011 Beqir Dobra në mungesë kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë, Dega e Sigurimeve Shoqërore Kavajë në mungesë, Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë...................................................................

457 (00-2011-1797) 20.10.2011 Shoqëria “Erdjol” shpk Elbasan kundër Dega e Doganës Elbasan, Drejtoria e Përgjithshme e

Doganave

3

Tiranë....................................................................................458 (00-2011-2017) 20.10.2011 Hamza Bodlli në mungesë kundër Ministria e

Mbrojtjes...............................................................................459 (00-2011-1818) 20.10.2011 Elisabeta Todhe kundër CEZ Shpërndarje-Drejtoria

Zonale Durrës.......................................................................460 (00-2011-1815) 20.10.2011 Hamit Nuredini në mungesë kundër Sulejman Sulo

në mungesë...........................................................................461 (00-2011-2033) 20.10.2011 Dritan Prifti në mungesë kundër Inspektoriati i Lartë i

Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive në mungesë...............462 (00-2011-2034) 20.10.2011 Shoqëria "Glemar" sh.p.k. kundër Drejtoria e Apelimit

Tatimor Tiranë në mungesë, Drejtor Drejtoria Rajonale Tatimore Durrës në mungesë................................................

463 (00-2011-2355) 25.10.2011 Shkëlqim Memko, Fatbardha Xhaferi, Vladimir Memko, Qazim Memko, Pëllumb Memko, Sanije Memko, Agim Memko kundër Agjensia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave në mungesë...............

464 (00-2011-2356) 25.10.2011 Kërkues: Qiro Lena në mungesë...........................................465 (00-2011-) .10.2011 kundër .................................................................................466 (00-2011-1909) 25.10.2011 Shoqëria “Fisheku” sha kundër Dega e Doganës Qafë

Thanë, Pogradec....................................................................467 (00-2011-) .10.2011 kundër .................................................................................468 (00-2011-2096) 25.10.2011 Leonard Qirjaqinë mungesë kundër Banka e Kreditit të

Shqipërisë..............................................................................469 (00-2011-1935) 25.10.2011 Shoqëria Tregtare “N.S.Golden” sh.p.k. në mungesë

kundër Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Tiranë në mungesë, Dega e Tatim Taksave Shkodër në mungesë...........................................................................

470 (00-2011-1901) 25.10.2011 Murat Çelhaka në mungesë kundër Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar në mungesë, Zyra e Përmbarimit Kavajë në mungesë...............................

471 (00-2011-1904) 25.10.2011 Shoqëria “Alba” sh.p.k., në mungesë kundër Shoqëria “Al-Benis” sh.p.k., në mungesë.............................

472 (00-2011-2322) 25.10.2011 “Shpërndarja e Librit Shkollor” sh.a. kundër Shoqëria “Gora”sh.p.k..........................................................

473 (00-2011-) .10.2011 kundër .................................................................................474 (00-2011-1832) 27.10.2011 Gëzim Bahuli në mungesë kundër Shoqëria “Vefa” shpk

në administrim, Zyra e Përmbarimit Tiranënë mungesë...........................................................................

475 (00-2011-1833) 27.10.2011 Shoqëria “Prizma Group” shpk në mungesë kundër Genc Xhuvani, Makbule Xhuvani, Aleksandër Xhuvani, Dasmend Xhuvani, në mungesë.........

476 (00-2011-1857) 27.10.2011 Agim Rrapaj kundër Ministria e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, Kontrolli i Lartë i Shtetit....................................................................................

477 (00-2011-2046) 27.10.2011 Anastas Vidhi kundër Genci Nushi.......................................478 (00-2011-2045) 27.10.2011 Qirjako Nasi kundër Sh.A. Ujësjellës-Kanalizime,

Kuçovë..................................................................................479 (00-2011-2225) 27.10.2011 "Mozi" shpk në mungesë kundër Dega Doganës

Pogradec................................................................................480 (00-2011-1831) 27.10.2011 Drejtoria e Përgjithshme e Doganave kundër

4

Vasil Kristidhi në mungesë...................................................481 (00-2011-2335) 27.10.2011 Lindita Barçi, Eqerem Vakiari, Astrit Vakiari kundër

Shoqëria tregtare “Komport” sh.p.k., Leila Kazazi (Vakiari), Fatmire Çota (Vakiari), Suzana Kallçiu, Dilaver Karapici, Sanije Myderizi, Sabri Qosja, Myzejen Bardhoshi, Rasim Karapici, Arjan Karapici, në mungesë...........................................................................

482 (00-2011-2143) 27.10.2011 Shoqëria “Arginert” sh.p.k., Shoqëria “Studio Projekt” sh.p.k kundër Bashkia Tiranë....................

Çështje Penale

119 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................120 (00-2011-1075) 05.10.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë

Tiranë Personi nën hetim: Bashkim Milla........................................

121 (00-2011-856) 05.10.2011 Të pandehur: Lulzim Murati, Idriz Murati...........................122 (00-2011-879) 05.10.2011 Të pandehur: Artur Velaj, Rrapo Muçi,

Hajredin Shameti, Gentjan Muçi..........................................123 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................124 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................125 (00-2011-859) 06.10.2011 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Kurbin

I pandehur: Arbër Aliu..........................................................126 (00-2011-886) 06.10.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor VlorëI pandehur: Fatjon Hoxha.....................................................

127 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur:128 (00-2011-1076) 12.10.2011 I pandehur: Fadil Abdurrahmani...........................................

Palë e interesuar: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë

129 (00-2011-946) 19.10.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë

për Krimet e Rënda Tiranë Person nën hetim: Daniel Shima...........................................

130 (00-2011-1096) 12.10.2011 Kërkues: Ardian Çukaj Person i interesuar: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.........................

131 (00-2011-1008) 12.10.2011 Kërkues: Ymer Sula, Beqir Sula, Refik Sula, Haxhi Sula.............................................................................

132 (00-2011-1149) 12.10.2011 Kërkues: Vito (Vehap) Biba Të pandehur: ..........................133 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................134 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................135 (00-2011-1144) 26.10.2011 Kërkues: Nezir Kola.............................................................136 (00-2011-1103) 26.10.2011 Kërkues: Naim Haxhagiq......................................................137 (00-2011-931) 26.10.2011 Kërkues: Dod Gjoka.............................................................138 (00-2011-1112) 26.10.2011 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër............139 (00-2011-1111) 26.10.2011 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Korçë

Personi nën hetim: Artur Kreka............................................140 (00-2011-) .10.2011 Të pandehur: ........................................................................

5

ÇËSHTJE CIVILE

7

Nr.11241-00346-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2361 i Vendimit (413)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareMedi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 04.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: ASTRIT ISMAILIE PADITUR: DIVIZIONI I SHPËRNDARJES, ZONA

BURREL

OBJEKTI PADISË:Kthim në punën e mëparshme

e pagimin e një page për kohën e qëndrimit pa punë.Baza Ligjore: Neni 147/1 i K.Punës,

neni 300 I K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat, me vendimin nr.275, datë 11.06.2007 ka vendosur:Pranimin e padisë së paditësit, Astrit Ismaili, duke konstatuar zgjidhjen e kontratës së punës në kohë të papërshtatshme dhe detyrimin e anës së paditur D.V.SH. Zona Burrel ta dëmshpërblejë me pagën e një viti.Detyrimin e anës së paditur ta dëmshpërblejë me 2 muaj pagë për moszbatim procedure dhe 6 pesëmbëdhjetëditësha për vjetërsi në punë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.212, datë 13.12.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.275, datë 11.06.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat e rrëzimin e kërkesë padisë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Astrit Ismaili, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat nr.275, datë 11.06.2007, duke parashtruar këto shkaqe:

- Sipas gjithë provave që administroi Gjykata e Shkallës së Parë Mat rezultoi se jam me arsim të lartë, inxhinier dhe kam qenë në marrëdhënie pune me afat të pacaktuar me palën e paditur që nga viti 2000, me detyrë shef i repartit të verifikimit.

- Jam larguar nga puna me motivacionin “Për moszbatim të urdhrave të eprorit, thyerje të disiplinës në punë, neni 23 i K.Punës, shkelje e etikës dhe rregullores së njësisë përkatëse, mbështetur në nenin 68 të Kontratës Kolektive” dhe, në bazë

8

të nenit 153 të K.Punës, më kanë larguar në një kohë që në seancat gjyqësore nuk u paraqit asnjë provë apo dëshmitarë që të vërtetojë shkeljet e pretenduara në adresën time.

- Unë jam njoftuar më datë 21.04.2006 nga ana e palës së paditur se më datë 25.04.2006 do të fillonin procedurat për largimin tim nga puna. Më datë 28.04.2006 është zgjidhur kontrata në mënyrë të njëanshme duke shkelur nenin 147/1 të K.Punës, sepse më datë 20.04.2006 deri më datë 29.04.2006 kam qenë në paaftësi për punë në bazë të raportit shëndetësor i vënë në dispozicion të shefes së personelit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e përfaqësuesit të palës së

paditur CEZ Shpërndarje sh.a. (Operator i Sistemit të Shpërndarjes), juristin Veri Kuka, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.212, datë 13.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.275, datë 11.06.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat dhe vendimi

nr.212 datë 13.12.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë janë dhënë në zbatim të gabuar të ligjit procedural, prandaj duhet të prishen dhe çështja t’i dërgohet për rigjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, me tjetër trup gjykues.

Përpara fillimit të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, përfaqësuesi i palës së paditur ka paraqitur kërkesë paraprake për të bërë kalimin procedural. Kolegji Civil, bazuar në nenin 199 të Kodit të Procedurës Civile, vendosi të bëjë kalimin procedural të palës së paditur nga “Divizioni i Shpërndarjes Zona Burrel” të KESH sha duke thirrur në gjykim si të paditur “CEZ Shpërndarje sha” (Operatori i Sistemit të Shpërndarjes), me arsyetimin se, sipas vendimit të Këshillit të Ministrave nr.862, datë 20.12.2006, është krijuar Shoqëria “Operatori i Sistemit të Shpërndarjes sha” (OSSH sha), nga ndarja e KESH sha. Të drejtat dhe detyrimet deri më 31.12.2006 mbeten për llogari të KESH sha. Sipas dokumentacionit të QKR-së, OSSH sha është regjistruar si subjekt tregtar dhe nga muaji qershor 2009 shoqëria është e emërtuar “CEZ Shpërndarje sh.a.” (Operatori i Sistemit të Shpërndarjes).

Rezulton nga gjykimi se pala paditëse, Astrit Ismaili, ka qenë në marrëdhënie pune me palën e paditur që nga viti 2000 në pozicionin e shefit të verifikimit në zyrën teknike të Divizionit të Shpërndarjes të KESH sha, Zona Burrel.

Me shkresën e datës 28.04.2006, pala e paditur, i ka njoftuar palës paditëse vendimin e saj për ta larguar nga puna me motivim moszbatimin e urdhrave të eprorit, thyerje të disiplinës së punës, etj.

Pasi gjykata kishte pushuar dy herë gjykimin e çështjes, paditësi Ismaili ka paraqitur përsëri padi në gjykatë duke kërkuar kthim në punën e mëparshme dhe pagimin e pagës për kohën e qëndrimit pa punë. Mes të tjerave, paditësi pretendon se është larguar nga puna në kohë të papërshtatshme, ndërkohë që ishte në kushtet e paaftësisë për punë për arsye shëndetësore në kohën e vendimmarrjes për largimin nga puna.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Mat, pasi shqyrtoi çështjen dhe dëgjoi kërkimet e prapësimet substanciale të palëve ndërgjyqëse, ka arsyetuar dhe disponuar për pranimin e padisë, duke konstatuar se është zgjidhur në kohë të papërshtatshme e duke detyruar palën e paditur ta dëmshpërblejë paditësin me pagën e një viti dhe me 2 muaj pagë për mosrespektim të procedurave në zgjidhjen e kontratës së punës.

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë, pala e paditur ka paraqitur ankim në gjykatën e apelit, duke pretenduar në thelb se padia është ngritur jashtë afatit 180 ditor të parashikuar nga pika 2 e nenit 146 të Kodit të Punës.

9

Gjykata e Apelit Tiranë, ka çmuar të mbështetur në prova dhe në ligj pretendimin e ngritur në ankimin e të paditurit për parashkrimin e së drejtës së ngritjes së padisë objekt gjykimi, duke vendosur prishjen e vendimit të dhënë nga gjykata e shkallës së parë dhe rrëzimin e padisë. Gjykata e apelit arsyeton se padia është ngritur në datën 17.11.2006, ndërkohë që vendimi për zgjidhjen e kontratës së punës është marrë në datën 28.04.2006, pra padia është ngritur përtej afatit 180 ditor të parashikuar nga pika 2 e nenit 146 të Kodit të Punës.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs pala paditëse Astrit Ismaili duke pretenduar, mes të tjerash, se kjo gjykatë ka zbatuar gabim ligjin në zgjidhjen e çështjes, në kushtet kur ai është larguar nga puna në kohë të papërshtatshme.

Kolegji Civil çmon se jo vetëm vendimi i dhënë nga gjykata e apelit, por edhe ai i gjykatës së shkallës së parë janë të cënueshëm, si për shkakun se padia nuk është ngritur jashtë afatit ligjor, ashtu edhe për faktin se gjykimi është zhvilluar me ndërgjyqësi të gabuar.

Nga gjykimi dhe ashtu si i kanë çmuar e pranuar provat gjykatat më të ulëta rezulton se padia është ngritur në datën 17.11.2006, ndërkohë që zgjidhja e kontratës së punës është bërë në datën 28.04.2006.

Në pikën 2 të nenit 146 të Kodit të Punës parashikohet se:“2. Nëse kontrata zgjidhet pa shkaqe të arsyeshme, punëmarrësi ka të drejtë të ngrejë

padi kundër punëdhënësit në gjykatë, brenda 180 ditëve nga dita e përfundimit të afatit të njoftimit…”.

Po kështu, në gjykim është vërtetuar se zgjidhja e kontratës së punës është bërë në kohë të papërshtatshme, pasi në atë periudhë paditësi Ismaili ka qenë në kushtet e paaftësisë së përkohshme për punë në kuptim të nenit 147 të Kodit të Punës.

Nisur nga këto rrethana të faktit dhe të ligjit të zbatueshëm, Kolegji Civil vëren se në çështjen objekt gjykimi nuk gjen zbatimi afati i parashkrimit i parashikuar nga pika 2 e nenit 146 të Kodit të Punës përderisa ai është larguar nga puna në kohë të papërshtatshme në kuptim të nenit 147 të këtij Kodi, gjë që e lidh të drejtën e ngritjes se padisë me afate të tjera ligjore.

Edhe nëse do të pranohej se gjen zbatim afati 180 ditor i nenit 146 përsëri gjykata e apelit ka gabuar në interpretimin e ligjit, sepse në llogaritjen e afatit nga data e largimit nga puna deri në atë të ngritjes së padisë duhet të mbahet parasysh se këtij afati 180 ditor i shtohet periudha e afatit të njoftimit që duhet të ishte respektuar nga ana e punëdhënësit. Në çështjen objekt gjykimi rezulton se ky afat njoftimi është 3 muaj të cilit i shtohet afatit 180 ditor, ndërkohë që nga dita e largimit nga puna deri në ngritjen e padisë nuk kanë kaluar më shumë se 200 ditë.

Kolegji Civil, gjatë shqyrtimit të akteve të dosjes gjyqësore konstatoi kryesisht se nga të dy gjykatat më të ulëta nuk janë respektuar dispozitat urdhëruese procedurale për ndërtimin e rregullt të ndërgjyqësisë, moment procedural ky që merret në shqyrtim dhe disponohet nga gjykata, edhe kryesisht, në çdo fazë e shkallë të gjykimit.

Padia objekt shqyrtimi është ngritur në datën 17.11.2006, gjykata e shkallës së parë ka dhënë vendimin e saj në datën 11.06.2007, ndërsa gjykata e apelit në datën 13.12.2007.

Por sipas vendimit të Këshillit të Ministrave nr.862, datë 20.12.2006, është krijuar shoqëria Operatori i Sistemit të Shpërndarjes sha (OSSH sha) nga ndarja e KESH sha dhe të drejtat dhe detyrimet deri më 31.12.2006 mbeten për llogari të KESH sha, më pas ato i kalonin OSSH sha. Sipas dokumentacionit të QKR-së OSSH sha është regjistruar si subjekt tregtar dhe nga muaji qershor 2009 shoqëria është e emërtuar “CEZ Shpërndarje sha” (Operatori i Sistemit të Shpërndarjes).

10

Në të tilla rrethana, gjykimi në shkallë të parë dhe në apel është bërë në shkelje të rëndë procedurale, me ndërgjyqësi të gabuar, sepse palë të paditur nuk duhet të ishte më Divizioni i Shpërndarjes Zona Burrel të KESH sha, por OSSH sha, ndërgjyqësi që mund të ishte rregulluar duke zbatuar rregullat e kalimit procedural sipas nenit 199 të Kodit të Procedurës Civile.

Në rrethana të tilla, bazuar në urdhërimet e dispozitës së shkronjës “d” të nenit 467 në lidhje me shkronjën “b” të nenit 472 dhe shkronjën “ç” të nenit 485 të Kodit të Procedurës Civile, Kolegji Civil vlerëson se duhet të prishen të dy vendimet e dhëna nga gjykatat më të ulëta dhe çështja t’i dërgohet për rishqyrtim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, me tjetër trup gjykues.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të shkronjës “ç” të nenit 485 të Kodit

të Procedurës Civile

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.212, datë 13.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit

nr.275, datë 11.06.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Mat, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 04.10.2011

11




Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarFatos Lulo Anëtar

në datën 04.10.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile që u përket palëve:

KËRKUES: ZEF VOKRRI Person I TRETË: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE SHKODËR

OBJEKTI:Vërtetim fakti juridik të viteve të internimit

në Hajmel Shkodër për vitet 1967-1990 dhe njohjen e këtyre viteve si vjetërsi në punë

nga data e daljes në pension.Baza Ligjore: Neni 388 i Kodit të Procedurës Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër, me vendimin nr.496, datë 07.03.2007, ka vendosur:

1. Pranimin e kërkesës së kërkuesit Zef Vokrri.2. Vërtetimin e faktit juridik, të viteve të internimit në Hajmel Shkodër për vitet 09.01.1967 deri në 1990 dhe njohjen e këtyre viteve si vjetërsi në punë nga data e daljes në pension si i internuar politik.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.403, datë 02.10.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.496, datë 07.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në këtë mënyrë:Rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Zef Ndoc Vokrri.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër nr.403, datë 02.10.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs kërkuesi Zef Vokrri, i cili kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, për këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka zbatuar keq ligjin.- Është e vërtetë se pas verifikimit të kryer në Ministrinë e Rendit ka rezultuar se

mungon fleta dhe nuk konfirmohet, por është pikërisht kjo arsyeja për të cilën kërkohet vërtetimi i faktit.

12

- Pavarësisht se nuk është paraqitur dokument, vendlindja e kërkuesit është në Shkodër dhe kjo pasqyrohet në dokumentin e tij të identitetit.

- Me vendimin e datës 18.06.1993 të lëshuar nga Ministria e Rendit është vërtetuar fakti juridik i viteve të internimit nga vetë organi administrativ.

- Është e vërtetë që kërkuesit i është caktuar pension kooperative, pasi ai ka punuar në kooperativën Hajmel, vend në të cilin ka qenë i internuar.

- Arsyetimi i gjykatës se vitet e internimit nuk shkonin më shumë se 5 vjet është i pavërtetë, pasi ka pasur raste kur të internuarit kanë qëndruar në internim edhe për 25 vjet pa ndërprerje.

- Kërkuesi, në bazë të ligjit, ka paraqitur fillim provë me shkresë dhe dëshmitar që e kanë vërtetuar faktin juridik të internimit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palës kërkuese; dëgjoi juristen Arta

Tusha, e cila kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër; e si shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se gjykatat e faktit kanë

pranuar të provuar se kërkuesi Zef Vokrri, me kërkesën nr.771, datë 04.06.2003, i është drejtuar D.R.S.Sh.-së Shkodër-Dega e Përfitimeve për të kërkuar pension pleqërie, duke pretenduar dhe pension si i internuar politik në fshatin Hajmel Shkodër për periudhën 1967-1990. D.R.S.Sh. Shkodër-Dega e Përfitimeve me vendimin nr.1061, datë 16.11.2004 ka vendosur t’i caktojë kërkuesit pension të pjesshëm pleqërie në marrëdhënie me kooperativën bujqësore, duke vërejtur si vijon:”Bashkëlidhur dokumentacionit të paraqitur, gjendet vërtetimi nr.Z-4015, datë 22.06.1993 i Drejtorisë Juridike Administrative pranë Ministrisë së Rendit Publik. Sipas të cilit periudha 09.01.1967 - 30.09.1991 ju njihet si periudhë internimi. Vula e këtij vërtetimi është e vendosur dopio dhe lexohet me vështirësi dhe duke qenë kështu DRSSH Shkodër i ka dërguar institucionit që e ka lëshuar kërkesën për konfirmim në datë 17.06.2003, 18.12.2003, ... 14.10.2004 dhe pas kërkesës së 7 drejtuar Drejtorisë Juridike Administrative ... nuk kemi marrë asnjë përgjigje. Në kushte të tilla, duke qenë se kjo periudhë internimi nuk konfirmohet nga organi që e ka lëshuar, nuk mund të merret në konsideratë”.

Në vijim, kërkuesi ka paraqitur kërkesë për rishqyrtim pensioni në Drejtorinë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Shkodër, e cila me shkresën nr.249/414, datë 08.06.2006 ka sqaruar kërkuesin se: “Me vendimin nr.1061, datë 16.11.2004 të D.R.S.SH. Shkodër ju ka caktuar pension të pjesshëm pleqërie ... Pasi u shqyrtua dokumentacioni i administruar në dosjen e pensionit dhe u kryen veprimet ju bëjmë me dije se: me vendimin nr.338, datë 01.12.2004 Dega e Përfitimeve pranë D.R.S.SH. Shkodër ka vendosur të mos marrë për bazë vërtetimin nr.4015, datë 22.06.1993 të Drejtorisë Juridike Administrative, për faktin se nuk konfirmohej nga organi që e ka lëshuar. Pas kërkesës tonë nr.587, datë 22.02.2006, Sektori i Arkivit Shtetëror të Sistemit pranë Ministrisë së Brendshme, me shkresën nr.42/1, datë 24.03.2006, na kthen përgjigje se fleta nr.13 ku mund të gjendet vërtetimi nr.24, datë 18.06.1993 mungon. Duke u ndodhur në kushte të tilla D.R.S.SH. Shkodër nuk e pranon kërkesën tuaj për rishqyrtim”.

Në këto kushte kërkuesi i është drejtuar gjykatës me kërkesë për vërtetim të faktit të viteve të internimit në Hajmel Shkodër për vitet 1967-1990 dhe njohjen e këtyre viteve si vjetërsi.

13

Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër, pasi konstatoi si situatë faktike sikundër është parashtruar më lart, vetëm duke u bazuar në dëshmitë e dy shtetasve të pyetur në cilësinë e dëshmitarit, arriti në përfundimin se kërkesa duhet të pranohet.

Ndërkohë, mbi të njëjtat prova të administruara, Gjykata e Apelit Shkodër vendosi ndryshimin e vendimit dhe rrëzimin e kërkesës. Në vendimin përkatës u argumentua mbi një sërë elementësh, analizimi i të cilëve bënte të pamundur pranimin e kërkesës së parashtruar për gjykim. Kështu është arsyetuar në lidhje me mungesën e konfirmimit nga M.B. e periudhës së internimit dhe mungesës së shënimeve për kërkuesin; faktin se vendlindja e kërkuesit dhe vendbanimi i tij është pikërisht Komuna Hajmel, ku pretendon se është internuar nga Shkodra, por në mungesë të ndonjë akti të gjendjes civile se kërkuesi ka banuar ndonjëherë në Shkodër; mungesën e çdo akti me vlerë provuese të lëshuar nga organi zyrtar përkatës për të vërtetuar periudhën e internimit, duke konstatuar se vërtetimi i Komunës Hajmel nuk ka asnjë vlerë provuese; kërkuesi gëzon pension pleqërie për punën e bërë në kooperativën Hajmel; nuk provohet të jetë dënuar bazuar në dispozitat e K.Penal të kohës me dënim të tillë sikundër është internimi dhe dëbimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Shkodër është një vendim i drejtë. Ka qenë detyrë e kërkuesit që, në përputhje me nenin 12 të K.Pr.Civile, të vërtetonte kërkimin e tij (neni 388 i K.Pr.Civile). Për sa kohë kërkuesi është mjaftuar vetëm me deklarimin e dy shtetasve, drejt ka konstatuar Gjykata e Apelit Shkodër se nga certifikata e lindjes e kërkuesit, administruar si provë në dosjen gjyqësore, rezulton se ai (kërkuesi) është me vendlindje (vtl.1942) dhe vendbanim pikërisht në fshatin Hajmel, fshat në të cilin ai pretendon se ka qenë i internuar nga viti 1967.

Nuk rezulton që kërkuesi të ketë paraqitur në cilësinë e provës ndonjë akt shkresor që të provojë se gjatë vitit 1967 ka qenë banor i qytetit të Shkodrës, kjo e parë në vijim të pretendimit se është internuar nga Shkodra në Hajmel.

Ndërkohë, vërtetimi i administruar në dosjen e pensionit pranë personit të tretë nuk është administruar në dosjen gjyqësore, megjithëse nga konfirmimi i sektorit përkatës të M.P.B., fleta e regjistrit ku pretendohet të ketë qenë shënuar emri i kërkuesit gjendet e grisur. Vërtetimi i lëshuar nga Komuna Hajmel se kërkuesi ka qenë i internuar në fshatin me të njëjtin emër, në vështrim të nenit 253 të K.Pr.Civile, nuk përbën provë për efekt të vërtetimit të faktit juridik të pretenduar nga kërkuesi.

Në përfundim, ky Kolegj konstaton të nënvizojë se nuk qëndron arsyetimi i gjykatës së apelit se internimi jepej vetëm si dënim penal plotësues referues dispozitave të K.Penal. Në fuqi para viteve ’90 ka qenë dhe legjislacioni për internim/dëbimet, ku internimi ose dëbimi jepej si masë administrative nga një strukturë e posaçme, edhe ajo (struktura) po ashtu administrative.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.403, datë 02.10.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Tiranë, më 04.10.2011

14

Nr.11243-00122-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2306 i i Vendimit (415)


Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga: Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarFatos Lulo Anëtar

në datën 04.10.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: NADA LILAJ, TË PADITUR: KKKP PRANË QARKUT VLORË

MEDIN ZOTAJ, ZVRPP VLORËARTAN HOXHAMANUSHAQE HOXHABRUNILDA HOXHA

PERSON I TRETË: SHOQËRIA “2A” SH.P.K.

OBJEKTI I PADISË:Kundërshtim i vendimit nr.96, datë 22.02.1996, duke u kthyer në natyrë sipërfaqja prej 425 m2,

ndërsa pjesa tjetër të më kompensohet.Kundërshtim i vendimit nr.16, datë 16.11.1993 të KKKP Vlorë.Konstatimin si absolutisht të pavlefshëm të kontratës së shitjes

me nr.407 rep., datë 24.02.2005, detyrimin e ZRPP Vlorë të ç’regjistrojë sipërfaqen e truallit prej 425 m2

nga pronësia e të paditurit Medin Zotaj.Baza Ligjore: Ligji nr.7698, datë 15.04.1993

“Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish pronarëve”,neni 92.a i K.Civil,

Ligji nr.7843.1994 “Për regjistrimin e pasurisë së paluajtshme”,neni 32, 202 e vijues i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin nr.1125 regj., date 18.09.2006, ka vendosur:

Marrjen e masës së sigurimit të padisë duke vendosur sekuestron konservative mbi pasurinë me nr.2/119 të ndodhur në Zonën Kadastrale 8601 me sipërfaqe 425 m2, ndodhur në Lagjen “15 Tetori” Vlorë, në emër të të paditurit Medin

15

Zotaj me këto kufij: V – 2.121, J – 2.104, L – 2.104 dhe P – 2.221 duke u urdhëruar Z.R.P.P. Vlorë që të mos lejojë kryerjen e asnjë veprimi kalimi pronësie të këtij trualli derisa ky konflikt të zgjidhet me vendim gjyqësor të formës së prerë.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.162, datë 17.11.2006, ka vendosur:Prishjen e vendimit të ndërmjetëm datë 18.09.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë me të cilin është shqyrtuar kërkesa për marrjen e masës së sigurimit të padisë dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, nr.162, datë 17.11.2006, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala paditëse Nada Lilaj, duke kërkuar prishjen e vendimit, për këto shkaqe:

- Padia jonë është ngritur në gjykatë pasi është mbushur afati ligjor sipas ligjit nr.9235, neni 19, 20 i tij. Ne kemi paraqitur ankesën tonë në Agjencinë e K.K.P., por megjithëse kanë kaluar 10 muaj kjo agjenci nuk është shprehur për atë ankesë. Ndërkohë të paditurit kanë ngritur pallatin 7-katësh dhe po shesin hyrjet e tij. Mosdhënia në afatin e caktuar e vendimit nga ana e A.K.K.P. është zgjidhur me nenin 328 e vijues të K.Pr.Civile.

- Është kjo arsyeja që kërkoj marrjen e kësaj mase, pasi në të ardhmen do të nxirrte jashtë aktualitetit konfliktin e ndodhur.

- Ne e kemi pronë të ligjshme, ndërsa të paditurit e kanë fituar me dokumente të fallsifikuar

- Bashkë me rekursin është paraqitur dhe përgjigja e A.K.K.P., e cila i kthen përgjigje familjes Lilaj se kërkesa e paraqitur pranë atij institucioni nuk do të shqyrtohet pasi ka kaluar afati 18-muaj i paraqitjes së akteve nga ana e organeve të qeverisjes vendore.

Kundër rekursit ka paraqitur kundërrekurs të paditurit Medin Zotaj, Artan Hoxha dhe personi i tretë, Shoqëria “2A” sh.p.k., të cilët kërkojnë mospranimin e rekursit duke parashtruar këto shkaqe:

- Rekursi është paraqitur jashtë afatit ligjor 5 ditor, pasi kundër vendimit për marrje mase sigurimi padie, afati i ankimit është 5 ditor.

- Paditësja nuk mund të ankohet ndaj vendimit që ka dhënë rrëzimin e kërkesës për marrje masë sigurimi, sipas nenit 209 të K.Pr.Civile.

- Drejt është vendosur nga gjykata e apelit pushimi i gjykimit, pasi kjo çështje duhet të zgjidhet një herë nga A.K.K.P., pastaj të bëhet konflikt gjyqësor.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; pasi shqyrtoi

çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e dosjes gjyqësore rezulton se në themel të konfliktit gjyqësor është një

sipërfaqe toke prej 425 m2, ndodhur në qytetin e Vlorës. Kjo sipërfaqe toke sipas palës paditëse padrejtësisht i është kthyer shtetasit Rrapush Hoxha (trashëgimlënës i të paditurve Hoxha), si pjesë e sipërfaqes prej 3508 m2, që këtij subjekti i është kthyer me vendimin nr.16, datë 16.11.1993 të KKKP Vlorë, në kohën kur Rrapush Hoxha ishte vetë anëtar i KKKP Vlorë. Këtë sipërfaqe prej 425 m2, pala paditëse pretendon se KKKP Vlorë në

16

vendimin nr.96, datë 22.02.1996 padrejtësisht e ka konsideruar si të zënë (të kthyer një subjekti tjetër) duke i njohur të drejtën e kompensimit.

Në këto rrethana, pala paditëse i është drejtuar juridiksionit gjyqësor duke kërkuar kundërshtimin e dy akteve administrative (vendime të KKKP Vlorë) të nxjerrë për trashëgimlënësit e palës paditëse dhe të paditur. Është kërkuar gjyqësisht po ashtu pavlefshmëria e veprimeve juridike të kryera me sipërfaqen objekt mosmarrëveshje dhe çregjistrimi i saj nga regjistrat e ZVRPP, si pasuri e palës së paditur. Në përputhje me dispozitën e nenit 202 të K.Pr.Civile, pala paditëse ka kërkuar dhe marrjen e masës së sigurimit të padisë, kërkesë kjo e cila është pranuar nga gjykata e shkallës së parë.

Duke marrë në shqyrtim çështjen si pasojë e ankimit të veçantë që u ushtrua nga pala e paditur ndaj vendimit të gjykatës së shkallës së parë që pranoi kërkesën për vendosjen e masës së sigurimit të padisë, Gjykata e Apelit Vlorë vendosi prishjen e vendimit dhe pushimin e gjykimit të çështjes, duke arsyetuar se shqyrtimi i themelit të mosmarrëveshjes bënte pjesë në juridiksionin administrativ. Ndaj këtij vendimi ushtroi rekurs pala paditëse.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë mori në shqyrtim rekursin kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë marrë mbi kërkesën për vendosjen e masës së sigurimit, pasi po kjo trupë gjyqësore (Kolegji Civil) kishte vendosur në lidhje me rekursin për vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë që kishte disponuar mbi themelin e mosmarrëveshjes.

Duke qenë se me vendimin nr.415, datë 04.10.2011, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vendosi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit dhe Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe kthimin e çështjes për rigjykim për themelin e mosmarrëveshjes, Kolegji Civil çmon se, në vështrim të nenit 212 të K.Pr.Civile, për çështjen konkrete mungon objekti i shqyrtimit në këtë shkallë gjykimi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 04.10.2011

17



Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 04.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËSE/K/PADITUR: NADA LILAJ, pëfaqësuar nga Av. Rigels Ikonomi

TË PADITUR/K/PADITËS: MEDIN ZOTAJ, në mungesëARTAN HOXHA, në mungesë

TË PADITUR: A.K.K.P. VLORË, në mungesëZ.R.P.P. VLORË, në mungesë

MANUSHAQE HOXHA, BRUNILDA HYSO (HOXHA), HENERIETA XHENETI (HOXHA), në mungesë

PERSON I TRETË: SHOQËRIA “2A” SHPK., përfaqësuar nga Av. Vasil Plaku

FETAH LILAJ VERA BITRI (LILAJ)

NURIE DHIMOGJIKA (LILAJ), në mungesë

OBJEKT I PADISË:Kundërshtim i vendimit nr.96, datë 22.02.1996

të K.K.K.Pronave Vlorë duke vendosur kthimin në natyrë të sipërfaqes prej 425 m2,

ndërsa pjesa tjetër prej 175 m2 të kompensohet.Kundërshtimi i vendimit nr.16, datë 16.11.1993

të K.K.K. Pronave Vlorë.Konstatimi absolutisht e pavlefshme kontratës së shitjes

me nr.407, datë 24.02.2005.Detyrimi i Z.R.P.P. Vlorë të çregjistrojë sip. e truallit prej 425 m2

nga pronësia e të paditurit Medin Zotaj.Marrjen e masës së sigurimit të padisë duke ndaluar çdo tjetërsim

apo ndërrim mbi sipërfaqen e truallit prej 425 m2.

OBJEKT I K/PADISË:

18

Anullim i vendimit nr.96, datë 22.02.1996 të K.K.K.Pronave Vlorë.Baza Ligjore: Nenet 1, 6, 27 të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993,

nenet 2, 4, 6 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004“Për kthimin dhe kompensimin e pronave”

dhe nenet 160, 31, 32 e 153 e vijues të K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin, nr.477, datë 06.03.2007 ka vendosur:Rrëzimin e kërkesës së padisë së paditëses së kundërpaditur Nada Lilaj si të pabazuar në ligj. Pranimin e kundërpadisë së të paditurve kundërpaditës Medin Zotaj dhe Artan Hoxha. Anullimin e vendimit nr.96, datë 22.02.1996 të K.K.K.Pronave Vlorë si të pabazuar në ligj. Heqjen e masës së sigurimit të padisë të vendosur me vendimin e datës 18.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.461, datë 10.07.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.477, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë për pjesën që ka vendosur rrëzimin e padisë së paditëses të kundërpaditur Nada Lilaj.Prishjen e vendimit të mësipërm për pjesën që ka vendosur pranimin e kundërpadisë së kundërpaditësave Medin Zotaj dhe Artan Hoxha dhe pushimin e gjykimit të çështjes për këtë pjesë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile ka bërë rekurs paditësja e kundërpaditur Nada Lilaj, e cila kërkon të prishet vendimi për këto shkaqe:

- Është lejuar shkelje procedurale në formimin e trupit gjykues duke u gjykuar me një gjykatës, kur vlera e objektit në gjykim është mbi 10 milion (neni 35 K.Pr.Civile);

- Është shkelur neni 103, 104 i K.Pr.Civile nga dy gjykatat, të cilat përcaktojnë vlerën e padisë kur ajo nuk është përcaktuar;

- Është vërtetuar se trualli prej 425 m2 është shitur 15.000.000 lekë, nga të cilat 8.000.000 lekë ishin likuiduar.

- Po kështu mbi truallin me sipërfaqe 425 m2 objekt gjykimi ka qenë edhe banesa pronë e paditësit A. Hoxha, M. Zotaj dhe Shoqëria “2A” Shpk e kanë blerë nga posedues të paligjshëm kundrejt 3.200.000 lekë dhe e kanë shembur brenda natës, shkak që u bë edhe ky proces gjyqësor. Pra, objekti i padisë i deklaruar është 18.200.000 lekë, nga të cilat 11.200.000 lekë janë deklaruar dhe shlyer. Nuk është paguar taksa gjyqësore mbi vlerën e padisë;

- Gjykata gabimisht e ka trajtuar konfliktin si konflikt administrativ dhe duhej gjykuar në bazë të nenit 328 të K.Pr.Civile;

- Gjykatat arsyetojnë në kundërshtim me provat duke pranuar se është i ndjeri K.Lilaj që është shpronësuar për zgjerimin e godinës spitalore së truallit prej 425 m2. Prona e paditëses Nada Lilaj nuk ka asgjë të përbashkët me pronën që pretendojnë të paditurit; vërtetohet se në këtë truall ishte banesa e paditëses, pra ky truall në mes të dy spitaleve ishte i lirë dhe e drejta e pronësisë apo e dhënies tij për ndërtim ishte e paditëses;

- I padituri A. Hoxha nuk ka truall për të shitur, prandaj kontrata e shitjes duhet të deklarohej absolutisht e pavlefshme.

19

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; përfaqësuesin e paditëses/të

kundërpaditur Av. Rigels Ikonomi, i cili kërkoi prishjen e dy vendimeve: të vendimit nr.461, datë 10.07.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit nr.477, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në këtë gjykatë; përfaqësuesin e palës së paditur/kundërpaditëse, Av.Vasil Plaku, i cili kërkoi lënien në fuqi të dy vendimeve: të vendimit nr.461, datë 10.07.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit nr.477, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se paditësja Nada Lilaj dhe personat e tretë Fetah Lilaj, Vera Bitri (Lilaj) dhe Nurie Dhimogjika (Lilaj) janë përkatësisht vëllezër dhe motra dhe trashëgimtarët ligjorë të Kamber Lilaj.

Ka rezultuar që në vitin 1993 Fetah Lilaj i është drejtuar gjykatës me padi me objekt vërtetimin e faktit juridik për njohjen pronar mbi një truall dhe shtëpi të ndërtuar nga babai i tij, Kamber Lilaj që në vitin 1955. Gjykata e Rrethit Vlorë me vendimin nr.1903, datë 05.11.1993 ka vendosur të vërtetoje faktin juridik se Kamber Lilaj ka patur në pronësinë e tij një shtëpi të ndodhur në Lagjen “Karabash”, Vlorë të përbërë nga 2 dhoma, 1 korridor, banjë, verandë si dhe një truall me sipërfaqen ndërtimore 1.500 m2. Ky vendim është regjistruar në regjistrat e Zyrës së Hipotekës Vlorë në datën 22.11.1993 në emër të trashëgimlënësit Kamber Lilaj.

Më tej, trashëgimtarët ligjorë të Kamber Lilaj i janë drejtuar Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish Pronarëve Vlorë (K.K.K.P.P.), me kërkesën për njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronës së përmendur më sipër dhe kjo e fundit me vendimin nr.96, datë 22.02.1996 ka vendosur të njohë si ish-pronar Kamber Lilaj të një sipërfaqe tokë bujqësore të tjetërsuar në truall me sipërfaqen 1.500 m2 të ndodhur në Lagjen “Karabash” Vlorë, me kufizimet përkatëse.

Nga ana tjetër, rezulton se të paditurit Manushaqe Hoxha, Brunilda Hyso (Hoxha) dhe Henerieta Xheneti (Hoxha), si dhe i padituri/kundërpaditës Artan Hoxha janë trashëgimtarët ligjorë të të ndjerit Rrapush Hoxha.

Mbi kërkesën e Rrapush Hoxhës për njohjen dhe kthimin e truallit me sipërfaqen 7.000 m2 të ndodhur në Lagjen “Karabash”, Vlorë, K.K.K.P.P. Vlorë me vendimin nr.16, datë 16.11.1993 ka vendosur të njohë të drejtën e pronësisë mbi sipërfaqen 7.000 m2 të ndodhur në Lagjen “Karabash”, të kthejë në natyrë truallin me sipërfaqen3508 m2 sipas skicës së ekspertit të Komisionit dhe të kompensojë në natyrë për sipërfaqen 3492 m2. Rezulton se sipërfaqja e kthyer prej 3508 m2 është regjistruar në Zyrën e Hipotekës Vlorë me nr.pasurie 2439, datë 05.10.1994.

Ka rezultuar që i padituri/kundërpaditës Artan Hoxha i është drejtuar gjykatës me padi me objekt plotësimin e vendimit të lartpërmendur të K.K.K.P.P. Vlorë, pasi vendimi nuk kishte skicë shoqëruese dhe për këtë arsye nuk mund të bëhej regjistrimi i sipërfaqes 3508 m2. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë me vendimin nr.1421, datë 08.09.2004 ka vendosur të pranojë padinë, duke plotësuar vendimin nr.16, datë 16.11.1993 me planvendosjen bashkëngjitur aktit të ekspertimit të ndodhur në dosje.

Rezulton se i padituri/kundërpaditës Artan Hoxha dhe të paditurit Manushaqe Hoxha, Brunilda Hyso (Hoxha), dhe Henerieta Xheneti (Hoxha) kanë nënshkruar përpara noterit Kosta Papajani në datë 24.02.2005 një Kontratë Shitje të Pasurisë së Paluajtshme me nr.407 rep., nr.115 kol. me të paditurin/kundërpaditës tjetër Medin Zotaj, sipas të cilës, ky i fundit ka

20

blerë nga ata sipërfaqen e truallit prej 425 m2 të ndodhur në zonën kadastrale nr.8601, dhe nr.pasurie 2/119 kundrejt pagimit të çmimit prej 300.000 lekë. Sipërfaqja prej 425 m2

ndodhet brenda sipërfaqes prej 3508 m2, të kthyer ish-pronarit Rrapush Hoxha me vendimin nr.16, datë 16.11.1993 të K.K.K.P.P. Vlorë. I padituri/kundërpaditës Medin Zotaj e ka regjistruar pronën e lartpërmendur në Z.R.P.P. me nr.hipotekor 4, datë 04.03.2005.

Rezulton se me akt marrëveshjen e datës 07.12.2005, Shamet Pasho, Flutura Pasho dhe Medin Zotaj, në cilësinë e shitësve, i kanë shitur blerësit Agim Gjylbegu shtëpinë me sipërfaqe prej 72 m2, të përbërë nga dy dhoma, një kuzhinë, banjë, korridor, për shumën 3.200.000 Lekë. Kjo akt marrëveshje është bërë me shkresë të thjeshtë dhe nënshkrimet e palëve kontraktore janë vërtetuar nga noteri me aktin nr.879 rep., datë 07.12.2005. Në këtë marrëveshje thuhet gjithashtu: pala shitëse deklaron se është riparuar një dhomë me 1987, ku ka qenë mbuluar me tjegulla dhe u riparua duke i hedhur soletë monolite. Kontrata e rregullt noteriale për shitjen e kësaj pasurie do të hartohet menjëherëë pasi të merret akti i pronësisë në emër të palës shitëse.

Në datën 19.09.2005 i padituri/kundërpaditës Medin Zotaj ka nënshkruar përpara noteres Xhoziana Laze një Kontratë Sipërmarrje me nr.716 rep. dhe nr.173 kol., me Shoqërinë “2A” Shpk, person i tretë në këtë çështje. Sipas kësaj kontrate Shoqëria “2A” Shpk do të ndërtonte një banesë me 4 kate mbi truallin me sipërfaqe 425 m2, tashmë në pronësi të të paditurit/kundërpaditës Medin Zotaj. Leja e ndërtimit për ndërtimin e objektit te lartpërmendur është miratuar në datën 04.11.2005.

Paditësi pretendon se shtëpia e babait të saj Kamber Lilaj, e përmendur më sipër, ndodhet brenda sipërfaqes së kthyer ish-pronarit Rrapush Hoxha me vendimin nr.16, datë 16.11.1993 të K.K.K.P.P. Vlorë, si dhe brenda sipërfaqes së truallit prej 425 m2 të shitur të paditurit/kundërpaditës Medin Zotaj. Sipas paditëses kjo shtëpi është shembur dhe mbi sipërfaqen e truallit ku ajo ngrihej ka filluar ndërtimi i një objekti 4 katësh.

Paditësja pretendon se vendimi i K.K.K.P.P. Vlorë nr.16, datë 16.11.1993 dhënë në favor të Rrapush Hoxhës është marrë në kundërshtim të plotë me ligjin, pasi kjo pronë nuk ka qenë asnjëherë e të paditurit dhe padrejtësisht i është kthyer atij në natyrë.

Në këto kushte paditësja i është drejtuar gjykatës me padi me objektin e cituar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjatë gjykimit paditësja ka paraqitur një sërë provash shkresore me të cilat ka vërtetuar origjinën e pronës, si: “Akt-Njoftunia” e datës 13.02.1954 të Gjykatës Popullore Vlorë, vendimin nr 17 datë 22.3.1956 të KEKP të Rrethit Vlorë, proces-verbal për vlerësimin e pasurive të shpronësuara të mbajtur nga Komisioni i shpronësimit, etj. Pala paditëse ka pretenduar gjatë gjykimit së shtëpia e përmendur në aktet e shpronësimit nuk ishte shembur dhe ajo u shemb vetëm nga ana e paditur.

Të paditurit/kundërpaditës, kanë paraqitur në proces si origjinë të pronës së tyre dokumentin “Notë transkriptimi” në favor të blerësit Fadil Ahmet Rrapushit në nenin 94, volumi nr.11, të vitit 1942. Sipas kësaj Note Transkiptimi, Fadil Ahmet Rrapushi ka blerë nga trashëgimtarët ligjorë të Harallamb Cili “pjesët e tyre të pandara që trashëgojnë legjitimisht nga i ndjeri Harallamb Cili mbi një bahçe me 30 rrënjë ullinj e 3 vretën tokë në vendin “Anë e vogël ose Teferiç” të Vlorës”, me kufizimet përkatëse. Me pretendimin se paditësja nuk ka paraqitur asnjë provë për të vërtetuar pronësinë mbi truallin objekt konflikti, ata kanë kërkuar rrëzimin e padisë për mos legjitimim aktiv të saj dhe kanë paraqitur kundërpadi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin, nr.477, datë 06.03.2007 ka vendosur:

“Rrëzimin e kërkesë padisë së paditëses së kundërpaditur Nada Lilaj si të pabazuar në ligj. Pranimin e kundërpadisë së të paditurve kundërpaditës Medin Zotaj dhe Artan Hoxha. Anullimin e vendimit nr.96, datë 22.02.1996 të K.K.K.Pronave Vlorë si të pabazuar në ligj.

21

Heqjen e masës së sigurimit të padisë të vendosur me vendimin e datës 18.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë”.

Kjo gjykaëe ka arsyetuar se.... vendimi nr.96, datë 22.02.1996 i K.K.K.Pronave Vlorë rezulton që të jetë dhënë në kundërshtim me nenin 6, paragrafi 1 të Ligjit nr.7698, konkretisht Z. Kamber Lilaj nuk konsiderohet subjekt i këtij ligji, në kushtet kur ai për sipërfaqen e tokës që ka pasur në pronësi rezulton që të jetë shpërblyer me vlerën e plotë.....

Në rastin konkret me vendimin nr.1903, datë 05.11.1993 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë rezulton që të jetë pranuar kërkesa e kërkuesit Fetah Lilaj, duke vendosur vërtetimin e faktit juridik se Kamber Lilaj ka pasur në pronësi të tij një palë shtëpi banimi të ndodhura në Lagjen “Karabash” të Qytetit të Vlorës të përbëra prej.... si dhe një truall me sipërfaqe prej 1500 m2.... nuk konsiderohet që trashëgimtarët e trashëgimlënësit Kamber Lilaj ta kenë rifituar pronësinë mbi një ndërtesë të tillë..., një vendim i tillë gjyqësor me objekt vërtetim fakti juridik rezulton që të jetë dhënë disa muaj pas hyrjes në fuqi të Ligjit nr.7698.

Në rastin konkret mungon ekzistenca e të drejtës ose interesit të ligjshëm e paditëses/të kundërpaditur Nada Lilaj për shkak se e drejta e pronësisë së trashëgimlënësit të saj, të njohur me vendimin nr.96, datë 22.02.1996 rezulton që t’i jetë njohur në kundërshtim me Ligjin nr.7698 dhe për rrjedhojë asaj nuk rezulton që t’i jetë cënuar ndonjë interes i ligjshëm, prandaj ajo nuk legjitimohet edhe në kundërshtimin e vlefshmërisë së kontratës së shitjes së datës 24.02.2005 për shkak se asaj nga një veprim i tillë juridik nuk rezulton që t’i cënohet ndonjë interes i ligjshëm.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.461, datë 10.07.2007 ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.477, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë

Vlorë për pjesën që ka vendosur rrëzimin e padisë së paditëses të kundërpaditur Nada Lilaj.Prishjen e vendimit të mësipërm për pjesën që ka vendosur pranimin e kundërpadisë

së kundërpaditësave Medin Zotaj dhe Artan Hoxha dhe pushimin e gjykimit të çështjes për këtë pjesë”.

Gjykata e apelit ka arsyetuar njësoj për sa i takon rrëzimit të padisë dhe arsyeton se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor është i gabuar në konkluzionin për pranimin e kundërpadisë, pasi në kushtet kur prona e njohur trashëgimlënësit të paditëses nuk është kthyer në natyrë, atëherë të paditurit/kundërpaditës nuk kanë interes të ligjshëm për të kërkuar anulimin e vendimit të K.K.K.Pronave Vlorë, duke qenë se paditëses në këtë vendim vetëm sa i është njohur e drejta e pronësisë dhe nuk i është rivendosur ajo me kthimin në natyrë të sendit.... paditësja nuk gëzon as të drejtën e gëzimit, as të drejtën e posedimit dhe as të drejtën e disponimit të truallit të njohur me vendimin nr.16, datë 16.11.1993 të K.K.K.Pronave...., pra kundërpadia e paraqitur është një padi që nuk mund të ngrihet dhe për pasojë vendimi duhet prishur dhe gjykimi nuk mund të vazhdojë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka bërë rekurs paditësja/e kundërpaditur Nada Lilaj, e cila kërkon prishjen e të dyja vendimeve të gjykatave më të ulëta duke parashtruar ato shkaqe që përmenden në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga paditësja kundërpaditëse përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat i bëjnë të cënueshëm vendimet e gjykatave më të ulëta

Ky Kolegj çmon se si vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë me nr.461, datë 10.7.2007 dhe ai i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë me nr.477, datë 06.03.2007, janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe të atij material dhe për rrjedhojë këto vendime duhet të ndryshohen.

22

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se argumentet e përdorura nga gjykatat më të ulëta në arsyetimin e vendimeve të tyre, të cilat kanë shërbyer për rrëzimin e kërkesë padisë, janë të pabazuara në ligj.

Të dyja gjykatat arsyetojnë se paditësi nuk legjitimohet në ngritjen e kësaj padie dhe paraqesin si argumente: (i) për sa kohë kërkesa e tij është paraqitur jashtë afatit 6 mujor në Komitetin Shtetëror të kthimit dhe kompensimit të pronave dhe ky i fundit nuk e ka marrë parasysh atë, ai nuk legjitimohet të kërkojë verifikimin apo kundërshtimin e këtij vendimi në rrugë gjyqësore. Mos ushtrimi i kësaj të drejte prej paditëses brenda një afati të caktuar përbën heqje dorë prej saj; (ii) ish pronari Kamber Lilaj nuk konsiderohet si subjekt i Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe Kompensimin e Pronave”, dhe për këtë arsye nuk legjitimohet në ngritjen e kësaj padie, për arsye se ndërtesa dhe trualli në pronësi të tij rezultojnë që të jenë shpronësuar për nevoja publike dhe ai është shpërblyer me vlerën e plotë të tyre.

Në analizë të argumenteve të mësipërme, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se paditësi legjitimohet në ngritjen e kësaj padie:

Së pari: Rezulton qartë që të dyja vendimet, të cilat janë bërë objekt kundërshtimi në këtë gjykim janë dhënë në bazë të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave ish Pronarëve”. Në një interpretim të përgjithshëm dhe sistematik të dispozitave të ligjit të mësipërm si dhe gjithë ligjeve të tjera të mëvonshme, të cilat dolën për kthimin dhe kompensimin e pronave ish pronarëve, rezulton qartë që këto ligje përshkoheshin nga respektimi i parimeve themelore kushtetuese siç ishin ato të ligjshmërisë, sigurisë juridike, etj., me qëllim garantimin e të drejtës së pronësisë së subjekteve të shpronësuara.

Pikërisht çështja e juridiksionit, se cili autoritet (ai administrativ apo gjyqësor) do të merrte në shqyrtim ankimet që bëheshin ndaj vendimeve të K.K.K.P.P. në zbatim të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 u zgjidh nga Gjykata Kushtetuese me vendimin e saj me nr.27, datë 27.07.2009 dhe nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë me vendimin e tyre nr.2, datë 21.01.2011.

Kështu, në lidhje me juridiksionin e detyrueshëm për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve për kundërshtimin e vendimeve të ish K.K.K.P.P., apo të strukturave aktuale të kthimit e kompensimit të pronës që nuk i kanë njohur apo kthyer pronën ish pronarit për arsye se me një vendim të mëparshëm ia ka njohur një subjekti tjetër të shpronësuar, Gjykata Kushtetuese, me vendimin nr.27, datë 27.07.2009, pasi arsyeton lidhur me standartin kushtetues “të gjykatës së krijuar me ligj”, detyrimet që rrjedhin nga parimi i shtetit të së drejtës dhe ai i ndarjes e balancimit të pushteteve, qartazi është shprehur se:

“Njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës bëhet nëpërmjet një organi administrativ mbi kërkesën që ish-pronari i drejton organeve përkatëse të administratës publike. Sipas nenit 27/a të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, nëse individi kërkues nuk është dakord me vendimin e Komisionit, ai ka të drejtë ta kundërshtojë këtë vendim drejtpërdrejt në gjykatë. Vendimet e organeve të administratës ka të drejtë t’i kundërshtojë në gjykatë, përveç kërkuesve, edhe çdo person tjetër që pretendon për vete të drejta pronësie....

Gjatë gjykimit të iniciuar prej subjekteve të mësipërme, përveç të tjerave, hetohet dhe vërtetohet dhe fakti nëse këtyre subjekteve u është cënuar apo jo e drejta e pronësisë dhe, çdo vendim gjykate që do të anulonte pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit përkatës së administratës, duhet të konfirmojë njëkohësisht edhe të drejtën e tyre të pronësisë. Prandaj, Gjykata Kushtetuese çmon se kur shqyrtohet një mosmarrëveshje e iniciuar nga të tilla subjekte, gjykata ka juridiksion dhe kompetencë jo vetëm që të anulojë pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit administrativ, por njëkohësisht edhe të njohë e të kthejë pjesërisht ose plotësisht pronën në favor të tyre. Megjithatë, shqyrtimi i një mosmarrëveshjeje të tillë duhet të kufizohet vetëm në pronën që është objekt i vendimeve të organit

23

administrativ dhe jo të shtrihet në prona të tjera që nuk janë objekt i këtyre vendimeve, pasi, siç u parashtrua më sipër, njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës i takon fillimisht juridiksionit administrativ, ndërsa gjykata, me ankesë të individit, shprehet mbi kushtetutshmërinë dhe ligjshmërinë e vendimit të organeve të administratës, pasi ato të kenë marrë vendimin përkatës....”.

Përveç sa më sipër, Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, nisur dhe nga zbatimi i drejtë i dispozitave të Kushtetutës e të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut, si dhe të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 dhe Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës ish Pronarëve” (i ndryshuar), duke pasur parasysh edhe qëndrimet përkatëse të Gjykatës Kushtetuese dhe të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut, mbi procesin e kthimit dhe kompensimin e pronave ish pronarëve ka arritur në sentencën unifikuese se:

“subjektet e shpronësuara kanë detyrimin që t’i drejtohen organit administrativ, pra A.K.K.P.-së, vetëm në dy situata. Së pari, në rastin kur subjektet e shpronësuara paraqesin për herë të parë kërkesë për njohjen dhe kthimin e pronës në cilësinë e ish pronarit. Së dyti, në rastin e ankimit ndaj vendimit të dhënë në emër të tyre e mbi kërkesën e tyre nga (ish) Zyra Rajonale e A.K.K.K.P.-së, pra pas hyrjes në fuqi të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar). Gjithsesi, edhe në këto dy raste, çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pra detyrimi për t’iu drejtuar rrugës përkatëse administrative të kërkesës dhe ankimit nuk ekziston, nëse nga subjekti i shpronësuar pretendohet që, për të njëjtën pronë, ish K.K.K.P.-të apo A.K.K.P.-ja, kanë disponuar më parë për njohjen e kthimin e pronës një subjekti tjetër të shpronësuar”.

Referuar çështjes objekt gjykimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se, paditësi legjitimohet dhe ka të drejtë të ngrejë padinë me objektin e cituar më lart. Ai këtë padi ka të drejtë t’ia nënshtrojë drejtpërsëdrejti juridiksionit gjyqësor (pa ezauruar më përpara një juridiksion administrativ), për sa kohë ai kundërshton vendime të K.K.K.P.P. të vitit 1993 dhe 1996, pasi këto vendime janë nxjerrë përpara hyrjes në fuqi të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës”, (i ndryshuar).

Së dyti :Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se përveç sa më sipër, paditësi legjitimohet në ngritjen e kësaj padie pasi ai ka një interes të ligjshëm të pretenduar. Referuar të drejtës subjektive procedurale çdo individ ka të drejtën t’i drejtohet gjykatës për të mbrojtur një të drejtë ose një interes të ligjshëm të cilin ai pretendon se i është shkelur apo i është cënuar, e drejtë kjo dhe garanci e cila sanksionohet në nenin 42 të Kushtetutës të Republikës së Shqipërisë. Kjo e drejtë e dhënë e cila është një e drejtë themelore, e pandashme, e patjetërsueshme dhe e padhunueshme i jepet vetëm atij, i cili pretendon se i janë shkelur këto të drejta dhe interesa të ligjshme (“kushdo për mbrojtjen e të drejtave, lirive dhe të interesave të tij kushtetuese dhe ligjore mund t’i drejtohet gjykatës”), neni 42 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

Interesi për të ngritur padi është një element shumë i rëndësishëm dhe konsiston në interesin për të marrë nga gjykata vendimin e kërkuar. Interesi për të ngritur padi/kundërpadi është një interes procedural, i cili lind nga domosdoshmëria për të arritur nga procesi mbrojtjen e një interesi material dhe për këtë arsye pala i drejtohet gjykatës duke kërkuar njohjen e cënimit të një interesi dhe rivendosjen e së drejtës së shkelur.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se interesi i ligjshëm, si një nga elementet kryesore të padisë/kundërpadisë, nënkupton që ai të ekzistojë për paditësin në momentin e ngritjes së padisë.

Kjo e drejtë është parashikuar qartë në nenin 31 dhe 32 të K.Pr.Civile, nga ku del qartë që çdo palë ka të drejtën të marrë iniciativën për t’iu drejtuar gjykatës, e cila me pushtetin që ligji i ka dhënë, ka të drejtë të zgjidhë një konflikt apo situatë juridike të krijuar,

24

për të cilën pala e interesuar ka një interes direkt të saj të cënuar dhe nëpërmjet këtij procesi synon përmbushjen e së drejtës së saj, e cila rezulton e papërmbushur ose e cënuar.

Rezulton që paditësi, me anë të kërkimeve të tij në gjykatë, kërkon që të kundërshtojë dy vendime të K.K.K.P.P. Vlorë, atë me nr.96, datë 22.02.1996, i cili vetëm i ka njohur ish pronarit Kamber Lila të drejtën e tij të pronësisë mbi një sipërfaqe trualli prej 1500 m2, mbi të cilën ndodhet një shtëpi e shpronësuar në vitin 1956, si dhe vendimin nr.16, datë 16.11.1993 dhënë në favor të Rrapush Hoxhës, me anën e të cilit është njohur pronësia e këtij të fundit për një sipërfaqe prej 7000 m2 truall, nga të cilat janë kthyer në natyrë 3508 m2 dhe janë kompensuar 3492 m2.

Pikërisht një pjesë e sipërfaqes e kthyer e lirë në favor të Rrapush Hoxhës bie mbi sipërfaqen e truallit prej 600 m2, që paditësi pretendon se është shpronësuar, por jo kompensuar nga shteti i kohës. Paditësi pretendon se, konkretisht, kjo e drejtë e tij e pronësisë është shkelur nga të dyja vendimet e K.K.K.P.P. Vlorë.

Këtë pretendim paditësi e mbështet në një sërë dokumentesh dhe provash shkresore të cilat janë administruar në dosjen gjyqësore, por që pretendon se nuk janë marrë parasysh nga gjykatat më të ulëta.

Të dyja gjykatat arsyetojnë se paditësi është kompensuar totalisht për pronën e tij të shpronësuar në vitin 1956. Pavarësisht se Gjykata e Lartë nuk bën analizë provash, ajo është e detyruar të gjykojë mbi bazën e dokumenteve dhe akteve shkresore të cilat janë administruar në dosjen gjyqësore. Referuar provave shkresore, rezulton që paditësi ndërsa është pronar i një sipërfaqe prej 1495m2 (Akt njoftuni e zotënimit datë 13.12.1954, si dhe kontratë shitblerje datë 05.04.1955), është kompesuar vetëm për sipërfaqen prej 900 m2

(vërtetim i K.E.K.P. të Rrethit Vlorë, datë 26.07.1956), si dhe për ndërtesën dhe pemët që ka pasur mbi këtë truall.

Nuk rezulton nga aktet e dosjes gjyqësore, që ai të jetë kompensuar për sipërfaqen prej 600 m2 truall, ndërkohë që nga të gjitha aktet e kohës (vendim i K.E.K.P. Rrethi Vlorë nr.17, datë 22.03.1956, proces-verbal datë 22.03.1956, etj.), rezulton qartë që atij i janë shpronësuar 1500 m2 truall sipas vërtetimit hipotekor (kjo është shprehja që përmendet në këto akte), si dhe shtëpi barakë, etj., të cilat ndodheshin mbi këtë truall.

Vetëm ky pretendim që paditësi ngre përpara gjykatës e bën atë legjitim për t’iu marrë në shqyrtim padia, për t’u dëgjuar për pretendimet që kjo palë jep për padinë dhe prapësimet për kundërpadinë, si dhe ngarkon gjykatën me detyrimin për të hetuar dhe për t’u shprehur për sa më sipër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të drejtë pretendimin e paraqitur nga paditësi se të dyja gjykatat më të ulëta nuk kanë kryer “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin”, (neni 14 i K.Pr.Civile). Ky Kolegj çmon se këto gjykata nuk u kanë dhënë përgjigje kërkimeve dhe pretendimeve të të paditurit/kundërpaditës të parashtruara si në kundërpadi ashtu dhe gjatë shqyrtimit gjyqësor. Gjykatat më të ulëta nuk kanë bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126 i K.Pr.Civile) dhe si rezultat nuk e kanë zgjidhur “mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj” (neni 16 i K.Pr.Civile).

Sa më sipër rezulton qartë nga fakti se të dyja gjykatat pretendojnë se paditësi është pronar vetëm i një sipërfaqe trualli prej një dynym dhe nuk marrin në konsideratë dhe nuk analizojnë fare kontratën e shitblerjes datë 05.04.1955, nga e cila rezulton që paditësi një vit më vonë se data që mban akt njoftunia ka blerë nga shitësi Dino Sali një barakë, si dhe 495 m2 tokë. Kjo provë shkresore, pavarësisht se është administruar në dosjen gjyqësore, nuk analizohet dhe nuk trajtohet nga gjykatat në vendimet e tyre dhe, në të njëjtën kohë, nuk jepen argumentet përse nuk është marrë parasysh, duke bërë të drejtë pretendimin e paditësit që vendimi është i pabazuar në prova.

25

Përveç sa më sipër, gjykatat më të ulëta, duke mos legjitimuar paditësin në kërkimet e tij, nuk analizojnë dhe nuk hetojnë në lidhje me kërkimin që ka paraqitur paditësi për ligjshmërinë e titullit të pronësisë së anës së paditur dhe vlefshmërinë e veprimeve juridike të kryera më vonë. Sa më sipër çmohet nga ky Kolegj si shkelje procedurale e rëndë, e cila sjell si pasojë prishjen e të dyja vendimeve të gjykatave më të ulëta.

Në rigjykim, gjykata duhet të hetojë në mënyrë të plotë: (i) origjinën e pronës objekt konflikti të paditësit, procedurën e shpronësimit të tij në respektim të ligjit të kohës dhe faktin nëse është kompensuar e gjithë prona e shpronësuar apo jo, duke i dhënë përgjigje pretendimeve të palëve, duke analizuar provat në dosjen gjyqësore; (ii) ligjshmërinë e fitimit të titullit të pronësisë nga të paditurit për sipërfaqen objekt konflikti gjyqësor, si dhe ligjshmërinë e të gjitha veprimeve juridike të kryera më vonë nga të paditurit, duke i dhënë në këtë mënyrë përgjigje kërkimeve të kundërpadisë; (iii) vendndodhjet e pronave të palëve ndërgjyqëse, sipas origjinës së pronave dhe vendimeve përkatëse të K.K.K.P.P. Vlorë, si dhe përcaktimin e sipërfaqeve të mbivendosura, në rast se ka.

Gjykata, në respektim të nenit 456 K.Pr.Civile, ka të drejtë të riçelë hetimin gjyqësor dhe të caktojë ekspertë për t’u dhënë përgjigje të gjitha pretendimeve të palëve, të cilat kërkojnë njohuri të veçanta të fushës.

Në rigjykim, palët kanë të drejtë të realizojnë dhe të gjitha pretendimet e tjera siç mund të jenë për përbërjen e trupi gjykues, etj, të cilat do të merren në shqyrtim dhe do të analizohen nga gjykata në përputhje me ligjin.

Kryerja e veprimeve si më sipër, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit (pyetje që mund të shtrojë vetë gjykata apo palët), do të lejojnë gjykatën të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive lidhur me zgjidhjen e çështjes objekt shqyrtimi.

Në rigjykim, gjykata duhet t’u bëjë të qartë palëve që është detyrë e secilës prej tyre, që në përputhje me ligjin, të provojnë faktet mbi të cilat bazojnë pretendimet për të drejtat që kërkojnë. Palët, ashtu siç kanë të drejtat, kanë dhe detyrimet që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara në ligj.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, germa (ç) të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.461, datë 10.07.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të

vendimit nr.477, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 04.10.2011

26




Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Medi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar


PADITËS: VJOLLCA MUÇAI PADITUR: “ÇEZ” SH.A., RAJONI FIER

OBJEKTI:Përmbushja e detyrimit kontraktor në vlerën 3.925.000 lekë

detyrim i pa paguar i caktuar në kontratën individuale të punës me kohë të caktuar të lidhur midis punëdhënësit “OSSH” sh.a

dhe punëmarrëses Vjollca Muça.Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 47/1, 43, 52, 54 të K.Pr.Civile,

nenet 7/2, 7/3 të K.Punës.Nenet 419 e vijues të K.Civil,

si dhe klauzolat e kontratës së punës nr.5/2.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1167 (62-2011-2136), datë 15.07.2011, ka vendosur:

Moskompetencën e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier në gjykimin e çështjes civile me nr.1088 (21235-01055-62-2011) akti, me paditëse Vjollca Muça, të paditur “ÇEZ” shpërndarje sh.a. Fier, me objekt përmbushja e detyrimit kontraktor në vlerën 3.925.000 lekë detyrim i papaguar i caktuar në kontratën individuale të punës me kohë të caktuar të lidhur midis punëdhënësit “OSSH” sh.a. dhe punëmarrëses Vjollca Muça.Dërgimin e kërkesë padisë së bashku me aktet e paraqitura Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente për gjykimin e kësaj çështje.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, në mbështetje të nenit 59 të K.Pr.Civile, ka ushtruar ankim të veçantë pala paditëse Vjollca Muça, e cila kërkon prishjen e vendimit duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata në vendimin e saj ka gabuar në përfundimet e arritura.- Kushti i parashikuar në kontratën individuale të punës, për sa i përket gjykatës

kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve në rast konflikti është i pavlefshëm

27

pasi synon të dëmtoj interesat e palës paditëse, dispozitat e përmendura në vendimin e saj i krijojnë dobi palës së paditur.

- Kjo gjykatë është kompetente për shqyrtimin e kësaj kërkesë padie, duke iu referuar nenit 7/2, 7/3 të K.Punës, si dhe neneve 43, 47/1, 52, e 54 të K.Pr.Civile.

- Ligjvënësi ka përcaktuar se gjykatë kompetente për shqyrtimin e padisë në lidhje me konfliktet që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës është alternativë midis gjykatës së vendit ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij dhe në të gjitha rastet kur punëmarrësi nuk kryen zakonisht punën e tij në të njëjtin vend, atëherë padia mund të ngrihet në vendin ku ndodhet qendra e punës që e ka punësuar atë.

- Por padia mund të ngrihet gjithashtu edhe në vendin ku ka banim i padituri, ashtu si edhe në gjykatën e vendit ku ka banim paditësi. Në këto kushte, brenda alternativave që njeh ligji, palët me marrëveshje midis tyre mund të parashikojnë se cila është gjykata kompetente, por sipas K.Punës, kjo marrëveshje është e vlefshme vetëm nëse lidhet pas lindjes së konfliktit.

- Marrëveshja e përfshirë në kontratën e punës e konkretisht klauzola për përcaktimin e gjykatës kompetente në rastin e lindjes së konfliktit, duke qenë se përbën një parashikim të realizuar midis palëve para lindjes së konfliktit në lidhje me marrëdhëniet e punës, nuk është e vlefshme.

- Një interpretim i kundërt do të vinte në kundërshtim edhe me frymën e përgjithshme të K.Punës.

- Sa më sipër Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier ka gabuar në zgjidhjen e çështjes duke shpallur moskompetencën, për këtë arsye kërkojmë prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; përfaqësuesen e palës paditëse,

Av.Elkida Shkopi, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes po në Gjykatën e Rrethit Fier për vazhdimin e gjykimit; dhe si diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NPranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier është paraqitur nga pala paditëse Vjollca

Muça kërkesë padi me objekt: përmbushja e detyrimit kontraktor në vlerën 3.925.000 lekë, detyrim i papaguar i caktuar në kontratën individuale të punës me kohë të caktuar të lidhur midis punëdhënësit “OSSH” sh.a. dhe punëmarrëses Vjollca Muça.

Në seancën përgatitore të datës 30.06.2011, bazuar në nenin 199/2 të K.Pr.Civile, Gjykata e Shkallës së Parë Fier ka bërë kalimin procedural duke thirrur si palë të paditur “ÇEZ” Shpërndarje sh.a. në vend të së paditurit OSSH sh.a., pasi të drejtat dhe detyrimet e tij i kanë kaluar “ÇEZ Shpërndarje” sh.a.

Në seancën përgatitore të datës 15.07.2011, pala e paditur kërkoi nga gjykata të shpallë moskompetencën per gjykimin e kësaj çështje, kërkesë kjo e bazuar në kontratën e punës datë 14.05.2010 dhe kontratën nr.609 prot., datë 09.02.2011.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1167 (62-2011-2136), datë 15.07.2011, ka vendosur:

Moskompetencën e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier në gjykimin e çështjes civile me nr.1088 (21235-01055-62-2011) akti, me paditëse Vjollca Muça, të paditur “ÇEZ Shpërndarje” sh.a. Fier me objekt, përmbushja e detyrimit kontraktor në vlerën 3.925.000 lekë detyrim i papaguar i caktuar në kontratën individuale të punës me kohë të caktuar të lidhur midis punëdhënësit “OSSH” sh.a. dhe punëmarrëses Vjollca Muça.

28

Dërgimin e kërkesë padisë së bashku me aktet e paraqitura, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente për gjykimin e kësaj çështje.

Në vendimin e saj Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier arsyeton:“…..Në nenin 52 të K.Pr.Civile gjejmë të shprehur shprehimisht të përcaktuar se:

Kompetenca tokësore të ndryshohet me marrëveshje me shkrim të palëve, përveç rasteve të parashikuara në nenet 45, 46 të këtij Kodi dhe kur ligji e ndalon këtë marrëveshje.

Nisur nga sa më lart në nenin 12/1 të Kontratës individuale të punës me kohë të caktuar nr.609 prot, datë 09.02.2011, lidhur ndërmjet palës së paditur “ÇEZ Shpërndarje” sh.a., dhe palës paditëse Vjollca Muça palët kanë përcaktuar se “për të gjitha mosmarrëveshjet, që mund të lindin gjatë zbatimit të kësaj kontrate, ose lidhur me të, palët kontraktuese do të përpiqen t’i zgjidhin me mirëkuptim. Gjykata kompetente për çdo lloj mosmarrëveshje që mund të lindë gjatë ekzekutimit të kësaj kontrate caktohet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, ku është dhe selia e “ÇEZ Shpërndarje” sh.a.

Në këto kushte, duke mbajtur parasysh përcaktimet e bëra në ligj dhe faktet që i përkasin rastit konkret, gjykata vlerëson se nuk është kompetente (për sa i përket kompetencës tokësore) për gjykimin e kësaj çështjeje”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, në mbëshetetje të nenit 59 të K.Pr.Civile, ka ushtruar ankim të veçantë pala paditëse Vjollca Muça, e cila kërkon prishjen e vendimit duke parashtruar shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë,vlerëson se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, për deklarimin e moskompetencës së saj në gjykimin e çështjes dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është marrë në zbatim të gabuar të ligjit.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier është kompetente për shqyrtimin e kësaj kërkesë padie, duke iu referuar nenit 7/2, 7/3, e Kodit të Punës dhe neneve 43 e 54 të K.Pr.Civile.

Kështu, marrëveshja e parashikuar në kontratën individuale të punës, e konkretisht klauzola për përcaktimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykate kompetente në rast të lindjes së konfliktit, duke qenë se përbën një parashikim të realizuar midis palëve para lindjes së konfliktit në lidhje me marrëdhëniet e punës, është një marrëveshje e pavlefshme. Në bazë të nenit 7/3 të Kodit të Punës, do të ishim përpara një marrëveshje të vlefshme për përcaktimin e gjykatës kompetente vetëm në rast se marrëveshja do të arrihej pas lindjes së konfliktit.

Nga ana tjetër në bazë të nenit 7/2 të Kodit të Punës, padia ngrihet edhe në vendin ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij. Në rastin në gjykim paditësja me cilësinë e punëmarrëses e kryente punën e saj në qytetin e Patosit (kompetencë tokësore e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier).

Në mbështetje të pretendimit të paditëses vjen edhe neni 43/2 i Kodit të Procedurës Civile, ndaj paraqitja e padisë për shqyrtim përpara Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, në mbështetje të nenit 54 të Kodit të Procedurës Civile, është ushtrim i së drejtës së zgjedhjes ndërmjet shumë gjykatave kompetente, e drejtë që i takonte paditëses.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 63 të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1167, datë 15.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier,

dhe dërgimin e çështjes pranë asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, mё 04.10.2011

29

Nr.31001-02283-00-2007 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1924 i Vendimit (418)



Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËSE: GENCIANA SHKRELI, përfaqësuar nga Av. Haneme Bakia

E PADITUR: MINISTRIA E DREJTËSISË, përfaqësuar nga Avokati i Shtetit, Z.Abaz Deda

OBJEKTI I PADISË:Shfuqizimi i urdhërit nr.1866, datë 19.03.2007

i Ministrit të Drejtësisë për heqjen e lejes së noteres.Baza Ligjore: Ligji nr.7829, datë 01.06.1994 “Për Noterinë”,

i ndryshuar me Ligjin nr.9216, datë 01.04.2004 dhe nenin 329 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.366, datë 23.10.2007 ka vendosur:Rrëzimin e padisë së paditëses Genciana Shkreli si të pabazuar në prova e në ligj.

Kundër vendimit nr.366, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs paditësja Genciana Shkreli, e cila kërkon prishjen e vendimit nr.366, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, për këto shkaqe:

- Gjykata pranon në vendimin e saj se "është i vërtetë fakti se nga ana e Ministrisë së Drejtësisë nuk është marrë mendimi i Dhomës së Noterisë", por këtë mendim e konsideron si konsultativ, jo detyrues. Për rrjedhojë, sipas gjykatës kjo mangësi nuk e cënon në tërësi procesin. Ky arsyetim i gjykatës është në kundërshtim me nenin 8/2 të ligjit nr.7829, datë 01.06.1994, "Për Noterinë" i ndryshuar me ligjin nr.9216, datë 01.04.2004 (neni 9), ku thuhet se Ministri i Drejtësisë vendos heqjen e lejes së ushtrimit të veprimtarisë së noterit "pasi të ketë marrë mendimin me shkrim të kësaj dhome". Siç shihet, ligji nuk përdor termin "mund", që të konsiderohet marrja e këtij vendimi si konsultativ. Mosrespektimi i kësaj kërkese ligjore e bën urdhërin e Ministrit dhe vendimin e gjykatës të cëueshëm, të dhënë në mosrespektim të kërkesave ligjore.

- Gjykata pranon se përdorimi i nenit 30 të Kodit Penal, si bazë ligjore për marrjen e masës disiplinore, nuk e bën të pavlefshëm urdhërin e tij pasi “në paragrafin

30

përfundimtar të urdhërit është radhitur e gjithë baza ligjore e këtij urdhëri që nga Kushtetuta, Ligji për Ministrinë e Drejtësisë, duke përfunduar me ligjin për noterinë”. Edhe në këtë pikë vendimi i gjykatës është i paligjshëm, sepse neni 30 i Kodit Penal zbatohet nga gjykata në rastin e dhënies së dënimit plotësues, por jo nga organi i administratës shtetërore në marrjen e masës disiplinore. Nga ana tjetër, sipas neneve 107/9 dhe 109/1 të Kodit të Procedurave Administrative, akti administrativ duhet patjetër të përmbaje edhe bazën ligjore konkrete, dispozitën konkrete ku bazohet dhe jo Kushtetutën apo ligjin organik në tërësi.

- Vendimi i gjykatës është sa kontradiktor, aq edhe i gabuar lidhur me pasojat e amnistisë. Nga njëra anë gjykata pranon se unë (paditësja) konsiderohem e padënuar (për efekt të amnistisë), nga ana tjetër shprehet se ky moment nuk ka vlerë për profesionin e noteres. Konkretisht, ajo arsyeton se "qenia e padënuar e paditëses pas daljes së ligjit për amnistinë ka të bëjë me gjendjen gjyqësore të paditëses. Paditësja do të konsiderohet një person i padënuar, por në raport me profesionin e saj ky moment nuk e ka këtë vlerë." Gabimi i gjykatës këtu qëndron në paqartësinë e saj lidhur me kuptimin e gjendjes gjyqësore të personit, e cila është një dhe e pandashme. Ndryshe nga sa arsyeton gjykata, nuk ekziston ndonjë dispozitë ligjore (ose së paku ajo nuk e përmend) që të bëjë kufizime në këtë drejtim. Në qoftë se personi quhet i padënuar, ai është i tillë për çdo efekt, domethënë quhet i rehabilituar.

- Së fundi, gjykata ka gabuar edhe lidhur me afatin e marrjes së masës disiplinore, sepse nuk ka mbajtur parasysh afatin tre vjeçar të parashkrimit që nga momenti i kryerjes së shkeljes, e cila ka ndodhur 7 vjet para dhënies së masës, në vitin 2000.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; përfaqësuesen e palës paditëse,

Av. Hanëme Bakia, e cila kërkoi prishjen e vendimit nr.366, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, konstatimin absolutisht të pavlefshëm të aktit nr.866, datë 19.03.2007 të Ministrit të Drejtësisë, duke urdhëruar shfuqizimin e tij; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se paditësja Genciana Shkreli ka ushtruar detyrën e noteres në qytetin e Shkodrës që nga viti 1991.

Me urdhërin nr.1866, datë 19.03.2007 Ministri i Drejtësisë i ka hequr lejen e ushtrimit të profesionit të noterit.

Rezulton se shkak për marrjen e kësaj mase ka qenë deklarimi fajtor i paditëses Genciana Shkreli me vendimin nr.199, datë 14.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, për veprën penale të "Falsifikimit të dokumenteve kryer në bashkëpunim", parashikuar nga neni 186/1 i Kodit Penal duke e dënuar me 150.000 Lekë gjobë.

Paditësja Genciana Shkreli në gjykim ka pretenduar se urdhëri i Ministrit të Drejtësisë është marrë pa u zbatuar procedura e kërkuar nga Ligji nr.7829, datë 01.06.1994 "Për Noterinë", se nuk është marrë mendimi i dhomës së noterisë ku paditësja bënte pjesë, se referenca në ligjin penal që bën Ministri i Drejtësisë në urdhërin e tij është e gabuar, etj.

Sipas pretendimit të paditëses, ajo është një person i padënuar pasi dënimi penal, i cili e deklaron atë fajtore është amnistuar nga Ligji nr.9678, datë 13.01.2007 "Për dhënie amnistie", dhe në këtë mënyrë ajo konsiderohet e padënuar.

Paditësja ka parashtruar se urdhëri i Ministrit të Drejtësisë është nxjerrë jashtë afatit ligjor prej gjashtë muaj që parashikon neni 8 i Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994 për marrjen e masave disiplinore.

31

Rezulton nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore se shkelja për të cilën paditësja është marrë në përgjegjësi penale dhe për të cilën është dënuar me vendim gjyqësor të formës së prerë është kryer në vitin 2000. Vendimi penal nr.199, datë 14.06.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, ka marrë formë të prerë me 26.06.2006. Masa disiplinore, heqje e lejes së ushtrimit të profesionit të noteres është marrë nga Ministri i Drejtësisë me urdhërin nr.1866, në datën 19.03.2007.

Në këto kushte, ajo i është drejtuar Gjykatës së Apelit Tiranë me padi për kundërshtimin e aktit të Ministrit të Drejtësisë për heqjen e liçensës për ushtrimin e profesionit të noterit, duke kërkuar sipas objektit të padisë të cituar më sipër.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.366, datë 23.10.2007 ka vendosur:“Rrëzimin e padisë së paditëses Genciana Shkreli si të pabazuar në prova e në ligj”.Kjo gjykatë ka arsyetuar se është i vërtetë fakti se nga ana e Ministrit të Drejtësisë

nuk është marrë mendim nga Dhoma e Noterisë Shkodër ku dhe paditësja ka bërë pjesë, por duke ju referuar ligjit “Për Noterinë, ky mendim është konsultativ për Ministrin. Në këtë mënyrë duke mos qenë detyrues kjo mangësi nuk e cënon në tërësi procesin, pra të drejtën e Ministrit për të ushtruar kompetencën e tij në nxjerrjen e urdhërit të heqjes së lejes së noterit për paditësen Genciana.

Gjithashtu nuk e bën të pavlefshëm apo cenon këtë urdhër dhe fakti se në përmbajtjen e tij, në një moment të caktuar Ministri i Drejtësisë i referohet nenit 30 të Kodit Penal. Duhet theksuar fakti se në paragrafin përfundimtar të urdhërit është rradhitur e gjithë baza ligjore e këtij urdhëri që nga Kushtetuta, ligji për Ministrinë e Drejtësisë, duke përfunduar me ligjin për noterinë. …

Paditësja do të konsiderohet një person i padënuar, por në raport me profesionin e saj ky moment nuk e ka këtë vlerë.

Nuk mund të kryejë detyrën një noter i dënuar për një vepër që lidhet me profesionin e tij pavarësisht se më pas mund të jetë amnistuar. ...

I pabazuar është dhe pretendimi i paditëses në lidhje me afatin kur është marrë kjo masë nga pala e paditur. Në vështrim të ligjit “Për noterinë” (neni 8), masat disiplinore jepen brenda 6 muajve nga data e konstatimit të shkeljes, por jo më vonë se 3 vjet nga momenti i kryerjes së saj. Në rastin konkret pala e paditur është vënë në dijeni të vendimit penal të formës së prerë për dënimin e paditëses Genciana me relacionin datë 19.12.2006, ndërkohë që urdhëri i Ministrit ka dalë në datën 19.03.2007, pra siç shihet qartë brenda 3 muajve nga 6 të tillë që parashikohen në ligj.

Kundër këtij vendimi, ka ushtruar rekurs paditësja Genciana Shkreli, e cila kërkon prishjen e vendimit nr.366, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke parashtruar ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga paditësja përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë.

Ky Kolegj çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.366, datë 23.10.2007 është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe të atij material dhe për rrjedhojë ai duhet të ndryshohet.

Rezulton se kërkimi i paditëses në këtë gjykim është “Shfuqizimi i urdhërit nr.1866, datë 19.03.2007 i Ministrit të Drejtësisë për heqjen e lejes së noteres”, kërkim ky i bazuar në Ligjin nr.7829, datë 01.06.1994 “Për noterinë”, i ndryshuar me Ligjin nr.9216, datë 01.04.2004 dhe nenit 329 të K.Pr.Civile.

Në referim të objektit, shkakut ligjor të padisë, pretendimeve të palëve në proces si dhe provave shkresore të pranuara nga gjykata e apelit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se paditësi (pavarësisht nga formulimi i kërkimit, i cili është bërë sipas nenit 329 të K.Pr.Civile), nuk kërkon gjë tjetër veçse, zgjidhjen e pasojave që kanë ardhur si pasojë e

32

nxjerrjes së një akti administrativ absolutisht të pavlefshëm për shkak të mos respektimit të procedurës së kërkuar nga ligji.

Në nenin 116/c të K.Pr.Administrative parashikohet shprehimisht: “Aktet administrative do të quhen absolutisht të pavlefshme, ....kur akti është nxjerrë në kundërshtim me formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji”.

Në kuptimin e së drejtës, akte administrative absolutisht të pavlefshme janë ato akte, të cilat për shkak të shkeljes thelbësore të ligjeve mbi bazën e të cilave janë nxjerrë nuk kanë fuqinë e një akti administrativ të vlefshëm dhe objektivisht nuk konsiderohen që të kenë ekzistuar në asnjë çast.

Akti administrativ absolutisht i pavlefshëm nuk mund të ndreqet as në të ardhmen, sepse ai objektivisht konsiderohet se nuk ka ekzistuar në asnjë çast. Referuar nenit 116/c të K.Pr.Adminstrative, një nga rastet e pavlefshmërisë absolute është dhe kur akti është nxjerrë në kundërshtim me formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji.

Respektimi i formës dhe i procedurës për nxjerrjen e aktit administrativ përbën një element shumë të rëndësishëm, i cili përcakton vlefshmërinë e tij. Sipas së drejtës sonë materiale, jo të gjitha shkeljet që lidhen me formën dhe procedurën mund të sjellin detyrimisht pavlefshmërinë e aktit. Shkelja e procedurës duhet të jetë e atij karakteri dhe asaj rëndësie që të ketë ndikuar drejtpërdrejt në nxjerrjen e aktit administrativ. Një shkelje e parëndësishme e procedurës apo formës së aktit nuk mund të shkaktojë pavlefshmëri absolute të aktit.

Si rregull i përgjithshëm, një akt administrativ nuk është i papranueshëm për mosrespektim të një kërkese formale ose procedurale, në rast se një shkelje e tillë nuk do të jepte ndonjë ndryshim në vendim. Por një mosrespektim i tillë është i pafalshëm, nëse shkelja e kryer çon drejt nulitetit të aktit.

Në analizë të sa më sipër si dhe të provave që ndodhen në dosjen gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se urdhëri i Ministrit të Drejtësisë nr.1866, datë 19.03.2007 është marrë në mosrespektim të nenit 116/c të K.Pr.Administrative, si dhe në mosrespektim të dispozitave procedurale të parashikuara në nenin 7 dhe 8 të Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994 “Për noterinë”.

Këto dispozita parashikojnë shprehimisht:

Neni 7 i Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994Për shkelje të dispozitave që rregullojnë ushtrimin e profesionit dhe të veprimtarisë së

noterit, ndaj tyre jepen këto masa disiplinore: a) vërejtje; b) gjobë nga 5 000 deri në 50 000 lekë; c) vërejtje me paralajmërim për heqje të lejes për ushtrimin e profesionit të noterit; ç) heqje e lejes së ushtrimit të veprimtarisë së noterit për një periudhë deri në 2 vjet; d) heqje e lejes së ushtrimit të veprimtarisë së noterit.

Neni 8 i Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994parag. dytë -“Ministri i Drejtësisë, me propozimin e dhomës së noterisë ku është

anëtar noteri që do të procedohet disiplinarisht ose kryesisht, pasi të ketë marrë mendimin me shkrim të kësaj dhome.....

parag.fundit – “Masat disiplinore jepen sipas një procedure, e cila garanton të drejtën për t’u informuar, për të kërkuar sqarime rreth fakteve, për t’u dëgjuar dhe për t’u mbrojtur”.

Në rast se do të shohim nenin 8 të mësipërm, do të konstatojmë se kjo dispozitë procedurale ka karakter detyrues të përgjithshëm, gjë që do të thotë se autoriteti shtetëror para se të lëshojë një akt administrativ është i detyruar që të zbatojë me rigorozitet procedurën e

33

parashikuar në të (dispozita nuk le hapësira për shmangie nga kjo procedurë dhe nuk e le respektimin e saj në diskrecionin e autoritetit shtetëror).

Kolegji Civil vlerëson se jo më kot ligjvënësi ka parashikuar një procedurë të tillë strikte dhe detyruese në rastin e marrjes së masave disiplinore dhe jo pa arsye, mosrespektimin e procedurës e ka konsideruar si shkelje thelbësore të ligjës që passjell pavlefshmërinë absolute të aktit. Ky parashikim është bërë për të mbrojtur në maksimum të drejtat dhe interesat e subjekteve të ligjit për noterinë nga abuzivizmi që mund të shfaqin autoritetet shtetërore.

Në analizë të nenit 8 të Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994, konstatojmë se: masat disiplinore ndaj noterëve (i) jepen nga Ministri i Drejtësisë kryesisht apo me propozim nga dhoma e noterisë ku bën pjesë noteri që procedohet, pasi të jetë marrë mendimi me shkrim i dhomës së noterisë ku bën pjesë noteri; (ii) jepen sipas një procedure që garanton të drejtën e të proceduarit për t’u informuar, për të kërkuar sqarime rreth fakteve, për t’u dëgjuar dhe për t’u mbrojtur.

Në çështjen objekt gjykimi nuk rezulton që Ministri i Drejtësisë para se të ketë lëshuar urdhërin me nr.1866, datë 19.03.2007, të ketë marrë mendimin me shkrim të dhomës së noterisë ku bën pjesë noteri (kërkesë kjo e detyrueshme për t’u zbatuar nga ligji specifik që rregullon organizimin dhe funksionimin e profesionit të noterit).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë nuk ndan të njëjtin mendim me vendimin e gjykatës së apelit, i cili e konsideron këtë mendim si konsultativ dhe jo detyrues. Ky Kolegj vlerëson se dispozita është e shkruar shumë qartë dhe në asnjë rast nuk le shteg për interpretime të tilla. Në rast se kjo dispozitë nuk do të kishte karakter detyrues duhet të ishte shkruar ndryshe. Në këto kushte, interpretimi i gjykatës së apelit vjen në kundërshtim me përmbajtjen e dispozitës urdhëruese të lartpërmendur.

Ndërkohë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ana e paditur në nxjerrjen e urdhërit të mësipërm nuk ka respektuar dhe parimin procedural të dëgjimit të palës që procedohet dhe në tërësi nuk ka zbatuar procedurën, e cila garanton të drejtën e të proceduarit për t’u informuar, për të kërkuar sqarime rreth fakteve, për t’u dëgjuar dhe për t’u mbrojtur, duke ia mohuar këto të drejta paditëses, në një kohë që Ligji nr.7829, datë 01.06.1994 kërkon respektimin e tyre.

Është e vërtetë që në dosjen gjyqësore rezulton një procesverbal i datës 14.12.2006, por nga përmbajtja e këtij procesverbali del që përfaqësues të Ministrisë së Drejtësisë si dhe të Dhomës Kombëtare të Noterisë thjesht kanë pyetur paditësen në lidhje me ecurinë e çështjes penale si dhe në çfarë faze ndodhej gjykimi i kësaj çështje. Nuk rezulton që paditëses t’i jetë komunikuar ndonjë masë disiplinore në këtë takim, (neni 8 i Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994), t’i jetë dhënë kohë për të bërë objeksionet e saj në lidhje me këtë masë disiplinore dhe për t’u dëgjuar me shkrim apo me gojë, etj.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se e drejta për t’u informuar, për të kërkuar sqarime rreth fakteve, për t’u dëgjuar dhe për t’u mbrojtur në një procedim administrativ siç kërkon detyrimisht neni 8 i Ligjit nr.7298, datë 01.06.1994, janë elemente shumë të rëndësishëm për t’u zbatuar nga ana e organit shtetëror me qëllim garantimin e procesit të rregullt ligjor nga ana e administratës shtetërore dhe mbrojtjen e të drejtave të subjekteve që preken nga akti administrativ i nxjerrë në përfundim të një procedure administrative të parashikuar shprehimisht në ligj.

Në çështjet me natyrë të ngjashme me konfliktin objekt shqyrtimi gjyqësor, duke u konsideruar organi administrativ si quasi gjykatë në një procedim administrativ, është detyrë e gjykatës, pikërisht të shqyrtojë zbatueshmërinë e parimeve të procesit të rregullt ligjor nga ana e administratës shtetërore në nxjerrjen e aktit administrativ të kundërshtuar në një gjykim individual. Mosrespektimi i parimeve të sipërpërmendura në procedimin administrativ nga

34

ana e administratës shtetërore sjell si pasojë nulitetin e aktit administrativ që kundërshtohet në rrugë gjyqësore.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjen të pabazuar vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë dhe për sa i përket trajtimit që kjo gjykatë i bën faktit se masa e dhënë ndaj paditëses është brenda afatit 6 mujor që parashikon neni 8 i Ligjit nr.7829, datë 01.06.1994, duke e llogaritur ecjen e afatit 6 mujor nga marrja dijeni për vendimin penal të formës së prerë për dënimin e paditëses nëpërmjet relacionit datë 19.12.2006 të Drejtorisë së Profesioneve të Lira pranë Ministrisë së Drejtësisë.

Në nenin 8 të Ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 “Për noterinë”, parashikohet shprehimisht: “Masat disiplinore jepen brenda 6 muajve nga data e konstatimit të shkeljes por jo më

vonë se 3 vjet nga momenti i kryerjes”.Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se, shkelja për të cilën paditësja

është marrë në përgjegjësi penale dhe për të cilën është dënuar me vendim gjyqësor të formës së prerë është kryer në vitin 2000. Vendimi penal nr.199, datë 14.06.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ka marrë formë të prerë me datë 26.06.2006. Masa disiplinore, heqje e lejes së ushtrimit të profesionit të noteres është marrë nga Ministri me urdhërin nr.1866, në datë 19.03.2007. Pra rezulton se kjo masë disiplinore është marrë në mosrespektim të dispozitës së cituar më lart pasi është marrë rreth 9 muaj pasi vendimi penal ka marrë formë të prerë dhe rreth 7 vjet nga momenti i kryerjes së veprës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se nuk qëndron pretendimi i anës së paditur se afati 6 mujor duhet të fillojë nga momenti i marrjes dijeni të tyre për veprën penale të kryer nga paditësja, kjo pasi dihet që Ministria e Drejtësisë është organi që ka nën varësi Drejtorinë e Profesioneve të Lira ku përfshihet edhe shërbimi i noterisë, si një shërbim publik i kontrolluar nga shteti dhe në kuptimin institucional Drejtoria e Profesioneve të Lira nuk është një organ më vete, por pjesë e strukturës së Ministrisë së Drejtësisë.

Kjo e fundit është organ kontrollues i ushtrimit të profesionit të noterëve dhe prezumohet se ka dijeni jo vetëm për gjithë punën e kryer nga noterët, por dhe për çdo shkelje që mund të konstatohet gjatë ushtrimit të profesionit të tyre (aq më shumë ekzistencën e një procesi penal ndaj një noteri).

Është pikërisht ky institucion (Ministria), organi që inspekton noterët dhe veprimtarinë e tyre dhe konstaton shkeljet e kryera, në zbatim të Ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 dhe akteve ligjore përkatëse për organizimin dhe funksionimin e Ministrisë së Drejtësisë. Gjithashtu është po ky organ (Ministria), i cili nëpërmjet strukturave të saj presupozohet që merr informacion dhe ka dijeni dhe për të gjitha gjykimet që mund të zhvillohen ndaj subjekteve të tilla, të cilat ajo i ka nën varësi dhe nën kontroll.

Mosmarrja dijeni në kohë e këtij institucioni (në një kohë që i ka të gjitha mundësitë dhe mjetet për një gjë të tillë), nuk e shkarkon atë nga përgjegjësia dhe nuk e rivendos atë në afat për të ushtruar të drejtat që ligji i ka dhënë, aq më tepër kur këto afate janë prekluzive, pasi janë pikërisht organet e administratës publike ato që duhet të respektojnë Kushtetutën dhe ligjet dhe të udhëhiqen në veprimtarinë e tyre nga parimi i ligjshmërisë dhe i përgjegjshmërisë. Ministria e Drejtësisë duke pasur në funksionin e saj dhe kontrollin e shërbimit të noterisë në vend, prezumohet që ka dijeni për shkeljet e kryera që nga momenti kur vendimi penal ka marrë formë të prerë, aq më tepër që në dosjen gjyqësore nuk ndodhet asnjë akt njoftimi në lidhje me këtë çështje drejtuar Ministrisë së Drejtësisë nga data e të cilit të fillojë afati prekluziv i parashikuar në ligj.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, gërma (d) të K.Pr.Civile,

35

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.366, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

pranimin e padisë.Shfuqizimin e urdhërit nr.1866, datë 19.03.2007 të Ministrit të Drejtësisë për heqjen e

lejes së ushtrimit të profesionit të noterisë noteres Genciana Shkreli.

Tiranë, më 04.10.2011

MENDIMI I PAKICËSUnë, gjyqtari Medi Bici, jam kundër vendimit nr.418, datë 04.10.2011 të Kolegjit

Civil të Gjykatës së Lartë, prandaj në bazë të nenit 307/2 të Kodit të Procedurës Civile parashtroj me shkrim mendimin tim kundër, për t’ia bashkëngjitur vendimit të mësipërm.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes rezulton e provuar si më poshtë:Paditësja ka ushtruar detyrën e noteres në qytetin e Shkodrës që nga viti 1991.Me vendimin nr.199, datë 14.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër

paditësja është deklaruar fajtore për veprën penale të falsifikimit të dokumentave e kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 186/1-25 i K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite është dënuar me 150.000 lekë gjobë, vendim i cili ka marrë formë të prerë.

Duke u bazuar në këtë vendim, me urdhërin nr.1866, datë 13.03.2007 Ministri i Drejtësisë i ka hequr paditëses lejen e ushtrimit të profesionit të noterit.

Paditësja pretendon se ajo konsiderohet e padënuar, pasi dënimi i dhënë ndaj saj është amnistuar me ligjin nr.9678, datë 13.01.2007 “Për Amnistinë”.

Pakica ka mendimin që pretendimi i paditëses është i pabazuar në ligj, sepse është e provuar gjyqësisht se ajo e ka kryer veprën penale të falsifikimit të dokumentave zyrtare në bashkëpunim, e parashikuar nga neni 186-25 i K.Penal.

Në nenin 70/1 të K.Penal është parashikuar se: Me aktin e amnistisë organi kompetent përjashton nga ndjekja penale, nga vuajtja tërësisht apo pjesërisht e dënimit ose bën zëvendësimin e dënimit me një lloj dënimi më të butë.

Në rastin e paditëses Genciana Shkreli, ligji nr.9678, datë 13.01.1997 “Për Amnistinë” e ka përjashtuar atë nga vuajtja e dënimit (i ka hequr asaj dënimin me gjobë) dhe ky institut i të drejtës penale rregullon vetëm rehabilitimin ligjor, që do të thotë se, nëse paditësja do të kërkojë vërtetimin e gjendjes gjyqësore duhet ta marrë atë të bardhë (E padënuar), por kjo nuk do të thotë se ajo nuk ka kryer vepër penale dhe aq më keq kur kjo vepër penale lidhet me detyrën e saj si notere.

Në nenin 2, germa ç të ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 “Për Noterinë” është parashikuar se, njëri nga kriteret që duhet të plotësoi kandidati për t’u bërë noter është se ai nuk duhet të jetë i dënuar me vendim gjyqësor të formës së prerë për një vepër penale të kryer me dashje.

Në zbatim të dispozitës ligjore të mësipërme paditësja Genciana Shkreli nuk mund të jetë më notere, sepse ndaj saj ekziston një vendim i formës së prerë, i cili provon faktin që ajo është e dënuar për një vepër penale që lidhet me detyrën, e cila mund të kryhet vetëm me dashje direkte, siç është falsifikimi i dokumenteve zyrtare, prandaj ajo nuk plotëson njërin nga kriteret kryesore të ligjit për të kryer detyrën e noterit.

Gjithë arsyetimi që bën Kolegji Civil rrotullohet vetëm rreth faktit nëse paditësja ka kryer ose jo shkelje disiplinore dhe nëse pala e paditur, Ministria e Drejtësisë, e ka zbatuar ose jo procedurën ligjore për heqjen e lejes për ushtrimin e profesionit.

36

Vlerësoj se arsyetimi që bën Kolegji Civil është i pabazuar në ligj, sepse në rastin objekt gjykimi nuk bëhet fjalë për një rast klasik të procedimit disiplinor që për mendimin tim do të ishte shumë më i lehtë, por bëhet fjalë për heqjen e të drejtës së ushtrimit të profesionit, sepse paditësja gjatë kryerjes së detyrës së noteres ka kryer një krim me dashje direkte, prandaj jam i bindur plotësisht se në këtë rast duhet të zbatohen kriteret e nenit 2/ç të ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 “Për Noterinë”, sipas të cilit paditësja e ka humbur përgjithmonë të drejtën që të ushtroi detyrën e noteres.

Për të gjitha këto që u thanë më sipër, pakica vlerëson që rekursi i paraqitur nga pala paditëse nuk përmban asnjë nga shkaqet që parashikon neni 472 i K.Pr.Civile dhe për rrjedhojë vendimi nr.366, datë 23.10.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhej të lihej në fuqi, prandaj vota ime është kundër vendimit nr.418, datë 04.10.2011 i Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

Medi Bici

37






PADITËS: SHOQËRIA “EDLOR” SH.P.KI PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E

DOGANAVEDEGA E DOGANËS DURRËS

OBJEKTI PADISË:Anullim akti administrativ nr.2, datë 13.01.1999 lënë në fuqi me aktin nr.7303, datë 11.10.2005

të Drejtorit të Përgjithshëm.Baza Ligjore: Neni 121 i K.Civil

dhe neni 324 e vijues i K.Pr.Civile,Ligji nr.7599, datë 02.09.1992

dhe VKM nr.267, datë 19.06.1997.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.2894, datë 22.05.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë.Anullimin e vendimit nr.2, datë 13.01.1999, të Degës së Doganës Durrës dhe nr.7303/1, datë 11.10.2005 të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.815, datë 25.06.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.2894, datë 22.05.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe rrëzimin e padisë të palës paditëse, Shoqëria “ Edlor “ Sh.p.k., si të pabazuar në ligj e prova.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar rekurs “Edlor” Sh.p.k., e cila kërkon prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë nr.2894, datë 22.05.2006.

- Gjykata e apelit është shprehur se vendimi i gjykatës së faktit është në kundërshtim me ligjin, por nuk shprehet se çfarë ligji apo neni është shkelur.

38

- Është pretenduar se pala paditëse ka marrë dijeni për aktin administrativ nr.2, datë 19.01.1999, më datë 19.05.2000 (pra gati një vit e gjysëm me vonesë), pra vetë pala e paditur nuk e ka njoftuar aktin brenda një muaji siç e kërkon ligji. Megjithatë në dosje nuk ka asnjë shkresë që të provojë se është marrë njoftim nga paditësi.

- Gjykata e apelit ka konstatuar gjithashtu se padia nuk duhej të regjistrohej në Gjykatën e Tiranës, por në Gjykatën e Durrësit, pa dhënë asnjë referencë ligjore për këtë arsyetim. Përveç kësaj, gjykata e apelit nuk i është referuar nenit 43 të K.Pr.Civile, sipas të cilit kur i padituri është person juridik paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qëndrën e tij. Rezulton se Gjykata e Tiranës ka qenë plotësisht kompetente për gjykimin e kësaj padie, bazuar në nenin 53 të K.Pr.Civile.

- Edhe sikur të ishte shkelur kompetenca, rezulton se gjykata e apelit ka gabuar për faktin se ajo nuk duhej të rrëzonte padinë për mungesë të kompetencës, duke u bazuar në nenin 467 të K.Pr.Civile, ajo duhej të prishte vendimin dhe ta dërgonte për rigjykim.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatorin e çështjes gjyqtarin Andi Çeliku; Av. Gramoz Çela, i cili kërkoi

heqjen dorë nga rekursi; Av.Shtetit Kadri Skera, që kërkoi pushimin e gjykimit të çështjes; juristin Brunild Gjuzi, juristen Ornela Biti, që kërkuan pushimin e gjykimit të çështjes; dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNë seancën gjyqësore në Gjykatën e Lartë përfaqësuesi i të paditurit Shoqëria “Edlor”

sh.p.k., i cili kishte paraqitur rekurs, paraqiti një kërkesë për heqje dorë nga rekursi, në mbështetje të nenit 490 të K.Pr.Civile.

Në të tilla rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se duhet vendosur pushimi i gjykimit të çështjes në këtë gjykatë

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 490 të Kodit të Proçedurës Civile

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes me nr.01707-00-2007 Regj Themeltar, në Gjykatën e

Lartë.

Tiranë, më 04.10.2011

39

Nr.11118-00349-00-2008 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1671 i Vendimit (420)



Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore datë 04.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: EDMOND DOKAJ, në mungesëI PADITUR: MINISTRIA E FINANCAVE, në mungesë

DEGA E THESARIT SHKODËR, në mungesëPERSON I TRETË: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË

RRETHIT GJYQËSOR SHKODËR, në mungesë

OBJEKTI:Kërkesë për kompensim për burgim të padrejtë.

Baza Ligjore: Neni 57 i K.Penal, nenet 267, 268, 269 të K.Pr.Penale dhe ligji nr.9381, datë 28.04.2005

“Për Kompensimin e burgimit të padrejtë”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.1228, datë 31.05.2007, ka vendosur:

Pranimin e padisë.Njohjen e detyrimit për të çdëmtuar, duke paguar në favor të paditësit Edmond Nikoll Dokaj, dtl.17.06.1985, për periudhën e qënies së tij i paraburgosur me masën e sigurimit arrest në burg nga data 30.10.2003 deri 21.04.2004, gjithsej 171 ditë paraburgim me masën 3.000 lekë, gjithsej me shumën 513.000 lekë. (Neni 268/1, 269 të K.Pr.P. dhe ligji nr.9381, datë 28.04.2005, neni 5/2);Detyrimin e palës së paditur për të çdëmtuar paditësin Edmond Dokaj, duke bërë kompensimin përkatës për 171 ditë paraburgim, duke kompensuar për çdo ditë paraburgim në masën 3.000 lekë në ditë.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.88, datë 22.11.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1228, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në këtë mënyrë:

40

Detyrimin e palës së paditur Ministria e Financave, Dega e Thesarit Shkodër për të kompensuar paditësin Edmond Dokaj për burgim të padrejtë në shumën 102.600 (njëqind e dymijë e gjashtëqind) lekë.

Kundër vendimit nr.88, datë 22.11.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër ka paraqitur rekurs paditësi Edmond Dokaj, i cili kërkon:

Prishjen e vendimit nr.88, datë 22.11.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1228, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Shkaqet që parashtron pala paditëse në rekurs janë: - Ligji nr.9381, datë 28.04.2005 “Për Kompensimin e Burgimit të Padrejtë” e shpreh në

mënyrë taksative se në rastin e paraburgimit masa e pagimit është 3.000 në ditë, ndërsa për burgimin deri në 2.000 lekë në ditë.

- Në caktimin e kësaj shume ligjvënësi ka pasur parasysh dy kritere kryesore, koha e paraburgimit është më e shkurtër se ajo e burgimit dhe vuajtja fizike e psiqike e personit është më e madhe për shkak të izolimit.

- Ligji shprehet që paga minimale mbahet parasysh nga gjykata dhe ai nuk thotë se përllogaritja e kompensimit bëhet në bazë të saj, pasi masa e dëmshpërblimit e dhënë nga gjykata e apelit është tepër qesharake.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi në tërësi çështjen në

mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E NMe datë 13.02.2008 është regjistruar në Gjykatën e Lartë, çështja civile nr.11118-

00349-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Edmond Dokaj, e paditur Ministria e Financave (Dega e Thesarit Shkodër) dhe person i tretë Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, me objekt kompensim për burgim të padrejtë.

Vendimi nr.88, datë 22.11.2007 i Gjykatës së Apelit Shkodër është rrjedhojë i zbatimit jo të drejtë të ligjit material civil, prandaj si i tillë ai duhet të prishet nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u lënë në fuqi vendimi nr.1228, datë 31.05.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rezulton si më poshtë:Me datë 30.10.2003 është ekzekutuar nga policia gjyqësore urdhër ndalimi ndaj

paditësit Edmond Dokaj, i cili akuzohej për veprën penale të vjedhjes së pasurisë në bashkëpunim, e parashikuar nga neni 134/2 i K.Penal, duke u caktuar ndaj tij masa e sigurimit të arrestit në burg.

Me datë 21.04.2004 Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ka ndryshuar akuzën ndaj paditësit Edmond Dokaj, duke e akuzuar përfundimisht atë për veprën penale të përkrahjes së autorit të krimit, e parashikuar nga neni 302 i K.Penal dhe ka vendosur shuarjen e masës së sigurimit, duke urdhëruar lirimin e menjëhershëm të tij.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.12 regj.80/229, datë 15.01.2005 e ka deklaruar të pafajshëm paditësin, vendim i cili është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.271, datë 21.10.2005, prandaj ai është drejtuar me padi gjykatës, duke kërkuar kompensimin për 171 ditë paraburgim të padrejtë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.1228, datë 31.05.2007 ka vendosur:

Pranimin e padisë.

41

Njohjen e detyrimit për të çdëmtuar, duke paguar në favor të paditësit Edmond Nikoll Dokaj, dtl.17.06.1985, për periudhën e qenies së tij i paraburgosur me masën e sigurimit arrest në burg nga data 30.10.2003 deri 21.04.2004, gjithsej 171 ditë paraburgim me masën 3.000 lekë, gjithsej me shumën 513.000 lekë. (Neni 268/1, 269 të K.Pr.P. dhe ligji nr.9381, datë 28.04.2005, neni 5/2);

Detyrimin e palës së paditur për të çdëmtuar paditësin Edmond Dokaj, duke bërë kompensimin përkatës për 171 ditë paraburgim, duke kompensuar për çdo ditë paraburgim në masën 3.000 lekë në ditë.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Nuk është provuar që mos zbulimi në kohë i fakteve është shkaktuar tërësisht ose

pjesërisht për fajin e paditësit.Me ankimin e palës së paditur aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Shkodër, e cila

me vendimin nr.88, datë 22.11.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1228, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Shkodër në këtë mënyrë:Detyrimin e palës së paditur Ministria e Financave, Dega e Thesarit Shkodër për të

kompensuar paditësin Edmond Dokaj për burgim të padrejtë në shumën 102.600 (njëqind e dymijë e gjashtëqind) lekë.

Gjykata e apelit arsyeton:Gjykata e shkallës së parë ka interpretuar keq ligjin, pasi ajo duhet të kishte parasysh

pagën minimale në shkallë vendi, për ato që kanë qenë pa punë të paktën një muaj para datës së burgimit.

Kolegji Civil vlerëson që rekursi i paraqitur nga pala paditëse përmban shkaqe ligjore dhe për rrjedhojë vendimi i dhënë nga gjykata e apelit bëhet i cënueshëm.

Neni 5 i ligjit nr.9381, datë 28.04.2005 “Për Kompensimin e Burgimit të Padrejtë” përcakton se:

1. Kompensimi për burgim të padrejtë caktohet nga gjykata, duke mbajtur parasysh:a) të ardhurat nga paga për të punësuarit në sektorin publik ose në

sektorin privat, deri një muaj para burgimit;b) fitimin e realizuar nga veprimtaritë tregtare dhe fitimprurëse gjatë tri

viteve të fundit para burgimit;c) pensionet e përfituara para ose gjatë paraburgimit;ç) pagën minimale në shkallë vendi për ata që kanë qenë pa punë, të paktën

një muaj para datës së burgimit;d) rrethana të tjera, të lidhura me gjendjen ekonomike dhe familjare të të

burgosurit;dh) të ardhurat nga puna në burg.

2. Kompensimi caktohet deri në 2.000 (dy mijë) lekë për një ditë burgim dhe 3.000 (tre mijë) lekë për një ditë paraburgim.

Kolegji Civil vlerëson që gjykata e apelit ka gabuar, sepse ka barazuar një ditë paraburgim me një ditë pagesë papunësie, gjë që nuk është e drejtë, sepse në paraburgim personi është i izoluar nga shoqëria dhe i nënshtrohet rregullave strikte që ka institucioni, kurse personi i papunë jo vetëm që është i lirë dhe bën atë që dëshiron, por ka edhe mbështetjen sociale të shtetit.

Neni 5/1 i ligjit të mësipërm nuk thotë se, caktimi i kompensimit bëhet në bazë të pikave të mëposhtme të tij, por ai përcakton se, gjykata duhet t’i mbajë parasysh ato në caktimin e masës së kompensimit.

Kolegji Civil vlerëson se gjykata e apelit, në caktimin e masës së kompensimit të paditësit, duhet të mbante parasysh jo vetëm pikën ç të nenit 5/1 të ligjit nr.9381, datë 28.04.2005, i cili bën fjalë për pagën minimale në shkallë vendi, por edhe pikën d të këtij

42

neni, i cili bën fjalë për rrethana të tjera që lidhen me gjendjen ekonomike dhe familjare të të burgosurit, pasi paditësi dhe familja e tij kanë një gjendje të vështirë ekonomike për shkak të situatës ekonomike që po kalon vendi, ku papunësia është ende në shifra të larta dhe gjykata e shkallës së parë, duke pasur parasysh pikërisht këto rrethana, ka caktuar një masë kompensimi në përputhje me ligjin.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj rekursin e paraqitur nga paditësi Edmond Dokaj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/b të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.88, datë 22.11.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien

në fuqi të vendimit nr.1228, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Tiranë, me 04.10.2011

43





në seancën gjyqësore të datës 04.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: KRISTAQ TREBICKA, në mungesëPANDELI TREBICKA, në mungesëSOTIRAQ TREBICKA, në mungesëNATASHA TREBICKA (NAPUÇE), në mungesë

I PADITUR: SHOQËRIA TREGTARE “EUROPLEKSIS” SH.P.K. KORÇË, në mungesë

PERSON I TRETË: BASHKIA KORÇË, në mungesëMINISTRIA E EKONOMISË, TREGTISË DHE ENERGJITIKËS

TIRANË, në mungesë

OBJEKTI: Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik,

kontratës së themelimit, të datës 09.12.1993 të Shoqërisë së përbashkët “Europleksis” sh.p.k. Korçë.

Prishjen e Shoqërisë tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë dhe kalimin e saj në likuidim (Pasoja e pavlefshmërisë).

Baza Ligjore: Neni 32/a/b i K.Pr.C, VKM nr.119, datë 27.02.2003,

neni 231 e vijues të ligjit nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare”,

neni 92/a i K.Civil, neni 4 i ligjit nr.8306, datë 14.03.1998,

neni 10/2 i ligjit nr.7926, datë 20.04.1995.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë me vendimin nr.1411, datë 26.06.2006 ka vendosur:

Pranimin e padisë së palës paditëse me paditësa Kristaq Trebicka, Pandeli Trebicka, Sotiraq Trebicka dhe Natasha Trebicka (Napuçe), kundër Shoqërisë

44

Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë, me persona të tretë Bashkinë Korçë dhe Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës Tiranë, me objekt të deklaruar: Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik, kontratës së themelimit, të datës 09.12.1993 të Shoqërisë së Përbashkët “Europleksis” sh.p.k. Korçë.Prishjen e Shoqërisë Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë dhe kalimin e saj në likuidim (Pasoja e pavlefshmërisë).Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së themelimit të Shoqërisë së Përbashkët “Europleksis” sh.p.k. Korçë, datë 09.12.2003, si veprim juridik i lidhur në kundërshtim me dispozitat urdhëruese të ligjit.Prishjen e Shoqërisë Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë, regjistruar me vendimin nr.1241, datë 01.02.1994 të Gjykatës së Rrethit Tiranë dhe kalimin në likuidim të kësaj shoqërie tregtare.Komunikimin e këtij vendimi gjyqësor Zyrës së Regjistrit Tregtar pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.305, datë 21.09.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1411, datë 16.06.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, si më poshtë:Prishjen e vendimit dhe rrëzimin e padisë, si të pabazuar në ligj.

Kundër vendimit nr.305, datë 21.09.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë kanë paraqitur rekurs paditësit, të cilët kërkojnë: Prishjen e vendimit nr.305, datë 21.09.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1411, datë 16.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse, janë:- Çështja nuk ka ankim dhe gjykata e apelit ka vazhduar gjykimin në kushtet ligjore të

vërtetuara se palët e treta në gjykim nuk kanë dijeni për ankimin e palës së paditur.- Administratori Juxhin Andrea i ka lëshuar prokurë përfaqësimi në emër të shoqërisë

tregtare personave të tretë, në një kohë që në statusin e shoqërisë nuk e ka të deleguar këtë kompetencë nga ortakët e tjerë.

- Kërkesë padia jonë nuk mbështetet në ligjën tregtare, por ajo i është referuar sanksionimeve ligjore që specifikojnë pamundësinë e një ndërmarrje shtetërore të formojë shoqëri tregtare me një person juridik të huaj.

- Trajtimi i parashkrimit të padisë, duke e lidhur atë me përmbajtjen e nenit 238 të Kodit Tregtar është tërësisht i gabuar, pasi gjykata e apelit në asnjë rast nuk ka mundur të argumentojë të kundërtën e asaj që ka parashtruar gjykata e shkallës së parë.

- Në këtë rast nuk kemi parashkrim të të drejtës së padisë, pasi neni 238 i Kodit Tregtar nuk përfshin rastet kur shoqëria goditet për të metat thelbësore të saj në krijim nga palët e treta, të cilat gëzojnë të drejta reale mbi pasurinë, siç është e drejta e parablerjes.

- Kjo shoqëri tregtare është krijuar në kundërshtim flagrant me ligjin dhe ajo nuk e ka të përfshirë truallin në kapitalin themelor të saj.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi çështjen në tërësi; në

mungesë të palëve; në përfundim,

45

V Ë R E NMe datë 14.02.2008 është regjistruar në Gjykatën e Lartë çështja civile numër 11243-

00360-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditësa Kristaq Trebicka, Pandeli Trebicka, Sotiraq Trebicka, Natasha Trebicka (Napuçe), e paditur Shoqëria Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë dhe persona të tretë Bashkia Korçë, Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, me objekt konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së themelimit të shoqërisë, etj….

Vendimi nr.305, datë 21.09.2007 i Gjykatës së Apelit Korçë është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedurial dhe material civil, prandaj, duke qenë i tillë, ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi i çështjes, rezulton e provuar si më poshtë:Në vitin 1992 është krijuar ndërmarrja e përbashkët shqiptaro-greke me emrin

“Europleksis”, e cila me aktin e themelimit të datës 09.12.2003 është shndërruar në një shoqëri tregtare të përbashkët me emrin e ndryshuar “Europleksis” sh.p.k. me qendër në qytetin e Korçës.

Palë në kontratën e themelimit të shoqërisë janë ish Ndërmarrja e Trikotazhit Korçë dhe firma greke “FILAN AEBE”, e përfaqësuar nga Vasil Arsenidis dhe ajo është krijuar për një kohëzgjatje prej 50 vjetësh.

Sipas nenit 6 të kontratës së themelimit, të datës 09.12.2003, pala shqiptare ka futur në shoqëri një kapital themeltar të përbërë nga ndërtesat, trualli, makineritë e pajisjet e tjera të ndërmarrjes, etj.

Me vendimin nr.375, datë 08.07.1994, Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave pranë Bashkisë Korçë, iu ka njohur paditësave një sipërfaqe totale trualli prej 16.500 m2, duke u njohur atyre të drejtën e parablerjes për truallin që zënë ndërtesat e ish ndërmarrjes, i cili është pjesë e kapitalit themeltar të shoqërisë së përbashkët shqiptaro-greke.

Duke pretenduar që Shoqëria “Europleksis” sh.p.k. është krijuar në kundërshtim me ligjin dhe meqenëse pala paditëse ka të drejtën e parablerjes, i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, e cila me vendimin nr.1411, datë 26.06.2006 ka vendosur:

Pranimin e padisë së palës paditëse me paditësa Kristaq Trebicka, Pandeli Trebicka, Sotiraq Trebicka dhe Natasha Trebicka (Napuçe), kundër Shoqërisë Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë, me persona të tretë Bashkinë Korçë dhe Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës Tiranë, me objekt të deklaruar: Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik, kontratës së themelimit, të datës 09.12.1993 të shoqërisë së përbashkët “Europleksis” sh.p.k. Korçë.

Prishjen e Shoqërisë Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë dhe kalimin e saj në likuidim (Pasoja e pavlefshmërisë).

Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së themelimit të Shoqërisë së Përbashkët “Europleksis” sh.p.k. Korçë, datë 09.12.2003, si veprim juridik i lidhur në kundërshtim me dispozitat urdhëruese të ligjit.

Prishjen e Shoqërisë Tregtare “Europleksis” sh.p.k. Korçë, regjistruar me vendimin nr.1241, datë 01.02.1994 të Gjykatës së Rrethit Tiranë dhe kalimin në likuidim të kësaj shoqërie tregtare.

Komunikimin e këtij vendimi gjyqësor, Zyrës së Regjistrit Tregtar pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Mund të krijohej ndërmarrje e përbashkët, por jo shoqëri tregtare.Ndërmarrja e Trikotazhit nuk futej në ndërmarrjet e rëndësisë së veçantë, në mënyrë

që në mbështetje të ligjit nr.7512, të ishte e lirë që të krijonte ndërmarrje të përbashkët.

46

Pas ankimit të palës së paditur, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Korçë, e cila me vendimin nr.305, datë 21.09.2007 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.1411, datë 16.06.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, si më poshtë:

Prishjen e vendimit dhe rrëzimin e padisë, si të pabazuar në ligj.Në vendimin e saj gjykata e apelit arsyeton:Pala paditëse nuk legjitimohet në ngritjen e padisë, pasi ajo nuk ka interesa të

ligjshme në lidhje me organizimin dhe funksionimin e shoqërisë së përbashkët.Neni 238 i ligjit nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare” parashikon një

afat 3 vjeçar për parashkrimin e padisë.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se shkaqet që paraqet pala paditëse në

rekurs nuk janë të bazuara në ligj, prandaj nuk ekziston asnjë arsye ligjore që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

Në nenin 238/1 të ligjit nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare” thuhet:Paditë për pavlefshmërinë e shoqërisë ose të akteve dhe çështjeve të shqyrtuara pas

themelimit të saj parashkruhen për tre vjet, duke filluar nga dita kur shoqëria vihet përballë aktit të pavlefshmërisë, me përjashtim të rastit kur nuk mund të ndërmerret asnjë veprim pas kalimit të afatit të parashikuar në nenin 235 të këtij ligji…

Kolegji Civil vlerëson se dispozita ligjore e mësipërme parashkruan të drejtën e personave që kanë interesa të ligjshme për të pretenduar në gjykatë pavlefshmërinë e shoqërisë me kalimin e afatit tre vjeçar.

Pala paditëse, duke mos marrë pjesë në krijimin e shoqërisë dhe duke mos përfituar asnjë të ardhur prej, saj nuk legjitimohet që ta ngrejë këtë padi (mungon legjitimiteti aktiv).

Seksioni i III i Kreut të IV të ligjit nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare”, i cili fillon me nenin 231, bën fjalë për pavlefshmërinë relative dhe jo atë absolute, siç pretendon pala paditëse, pasi dispozitat e këtij seksioni lejojnë korrigjimin e pavlefshmërisë, prandaj me të drejtë gjykata e apelit ka arritur në përfundimin se nuk jemi përpara pavlefshmërisë absolute dhe si rrjedhojë nuk ka vend për t’u zbatuar neni 92 i K.Civil.

Komisioni i Kthimit e Kompensimit të Pronave pranë Bashkisë Korçë, me vendimin nr.375, datë 08.07.1994, i ka njohur palës paditëse të drejtën e pronësisë për një sipërfaqe 16.500 m2 truall që ndodhet në qytetin e Korçës dhe për një pjesë të tij prej 4.500 m2, mbi të cilën janë ndërtuar objektet e ish ndërmarrjes së Trikotazhit, i ka njohur asaj të drejtën e parablerjes.

Vendimi i organit kompetent administrativ, i cili bën pronare palën paditëse, tregon që sipërfaqja objekt gjykimi në momentin që ka hyrë në fuqi ligji nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave” ka qenë e zënë, prandaj nuk mund të kërkohet kthimi i saj në natyrë, por vetëm kompensimi i saj në njërën nga format që parashikon ligji.

Vetëm nëse godinat pronë shtetërore do të nxirreshin në privatizim nga shteti, atëhere palës paditëse do t’i lindte interesi i ligjshëm të cilin ia jep e drejta e parablerjes, gjë të cilën personi i tretë, Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, ia ka bërë të qartë disa herë në përgjigjet e saj, duke i thënë që ne nuk shesim objekte, por kuota, prandaj pala paditëse nuk mund ta realizojë të drejtën e saj duke likuiduar një shoqëri private, sepse është e drejtë e shtetit dhe jo detyrim i tij që, në rastin e pushimit të veprimtarisë së shoqërisë, të parashikuar në Kreun e V-të të kontratës së themelimit të shoqërisë të datës 09.12.1993, objektet që janë pjesë e kapitalit themelor të shoqërisë të mos i nxjerrë në privatizim, duke i mundësuar palës paditëse vetëm të drejtën e kompensimit për këtë pjesë të pronës.

Në rekurs pala paditëse pretendon që administratori Juxhin Andrea nuk ka patur të drejtë që të lëshojë akt përfaqësimi në emër të shoqërisë, për përfaqësuesit e palës së paditur, të cilët kanë marrë pjesë në gjyq, pretendim të cilin Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj, sepse ky person është i regjistruar në regjistrin tregtar, i cili ndodhet pranë Gjykatës së

47

Rrethit Gjyqësor Tiranë, si administrator i kësaj shoqërie, i zgjedhur me vendim të ortakëve të saj.

Pala paditëse pretendon që nuk e ka mbështetur padinë e saj në ligjin për shoqëritë tregtare, por në ato dispozita ligjore që nuk i mundësojnë palës së paditur si ndërmarrje shtetërore, që të krijojë një shoqëri tregtare me një person juridik të huaj.

Pretendimi i palës paditëse është i pabazuar në ligj, sepse po të shihet me kujdes baza ligjore e padisë do të kuptohet me lehtësi që pala paditëse, ndërmjet të tjerave, i ka mbështetur kërkimet e saj edhe në ligjin nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare”, ç’ka do të thotë se ajo është koshiente që funksionimi dhe aktiviteti i shoqërive të përbashkëta, përveç ligjit me të cilin ato formohen që është ai nr.7594, datë 04.08.1992 “Për Investimet e Huaja”, të cilin pala e paditur e ka të shënuar në pjesën hyrëse të kontratës së themelimit të datës 09.12.1993, rregullohet edhe me ligjin nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare”, i cili bën rregullime specifike e deri në detaje për mënyrën si krijohet, funksinon, transformohet, etj., një person juridik i cili ushtron aktivitetin e tij në Republikën e Shqipërisë.

Në rekurs pala paditëse pretendon që nuk jemi përpara parashkrimit të padisë, sepse neni 238 i Kodit Tregtar nuk përfshin rastet kur shoqëria goditet për të metat thelbësore nga palët e treta, të cilat gëzojnë të drejta reale mbi pasurinë, siç është e drejta e parablerjes.

Duhet theksuar se pala paditëse ngatërron dispozitën ligjore në të cilën ajo mbështet pretendimin e saj, sepse neni 238 i përket ligjit nr.7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare” dhe jo Kodit Tregtar.

Nga ana tjetër e thamë edhe më sipër, që ligji “Për shoqëritë tregtare” bën fjalë vetëm për pavlefshmërinë relative, pasi ai u jep mundësi palëve që të rregullojnë aktet, prandaj personat që i kundërshtojnë ato jo vetëm që duhet të kenë interesa të ligjshme, por duhet t’i kundërshtojnë ato brenda afatit tre vjeçar, sepse përndryshe e drejta e tyre parashkruhet.

Megjithëse gjykata e apelit e ka zgjidhur drejtë çështjen në themel, ajo ka bërë dy lapsuse në dispozitivin e vendimit, pasi vendimi i shkallës së parë është shpallur në vitin 2006 e jo në vitin 2007 dhe gjykata është shprehur njëkohësisht për ndryshimin e vendimit edhe për prishjen e tij, në një kohë që bazën ligjore e ka vendosur në rregull sipas nenit 466/b të K.Pr.Civile, i cili bën fjalë për ndryshimin e vendimit.

Këto pasaktësi nuk e bëjnë të cënueshëm vendimin e gjykatës së apelit, por Kolegji Civil i ve në dukje ato, në mënyrë që gjykata më e ulët të bëjë kujdes në të ardhmen në lidhje me saktësinë e vendimit përfundimtar.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj rekursin e paraqitur nga pala paditëse, prandaj nuk ekziston asnjë shkak ligjor që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/a të Kodit të Procedurës Civile.

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.305, datë 21.09.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë.

Tiranë, më 04.10.2011

48





në datën 04.10.2011 mori në shqyrtim në seancën gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve :

PADITËS I K/PADITUR: Y. G.E PADITUR K/PADITËSE: A. G.

OBJEKTI I PADISË:Zgjidhje e martesës.

Lënie për rritje dhe edukim të fëmijëve.OBJEKTI I K/PADISË:

Zgjidhje e martesës. Lënie për rritje dhe edukim të fëmijëve,

Marrjen e masës së përkohëshme dhe kthimin e menjëhershëm të fëmijëve.

Lënien për banim të banesës bashkëshortore deri sa të bëhet pjestimi i pasurisë.

Baza Ligjore e padisë dhe k/padisë: Neni 132, 153 e vijues i K.Familjes.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë, me vendimin nr.204, datë 15.04.2009 ka vendosur:Zgjidhjen e martesës midis paditësit k/paditur Y. G. dhe të paditurës k/paditëse A. G., për faj të paditurës k/paditëse A., duke marrë e paditura k/paditëse mbiemrin e saj të vajzërisë “S.”.Lënien e fëmijëve A. G. i datëlindjes 06.11.1999 dhe A. G., e datëlindjes 07.02.2002 për rritje dhe edukim paditësit të k/paditur Y. G.Të drejtën e takimit të së paditurës k/paditëse A. G. “S.”“ me fëmijët A. dhe A. G. çdo ditë të dielë nga ora 9.00-19.00, si dhe t’i marrë ata pranë vetes në muajin gusht të çdo viti.Vendi i marrjes dhe dorëzimit të fëmijëve do të jetë pranë Hotel “Panorama” në qendër të qytetit Krujë.Të drejtën e banimit të të paditurës k/paditëse A. G., por n.q.s. rimartohet e humbet këtë të drejtë menjëherë.

49

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.352, datë 01.03.2010 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.204, datë 15.04.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë, me ndryshimin:Rrëzimin e kërkimeve të palëve për fajësinë e bashkëshortëve në zgjidhjen e kësaj martese.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar rekurs A. G. (S.), e cila kërkon ndryshimin e këtij vendimi, ndërsa paditësi i k/paditur ka ushtruar k/rekurs, i cili kërkon vendosjen e mospranimit të rekursit.

Shkaqet e parashtruara në rekursin e ushtruar nga A. G. (S.)- Është vepruar nga gjykatat në kundërshtim me nenin 224/b të K.Pr.Civile, duke u

mbështetur tërësisht në aktin e psikologut, pa u analizuar të gjitha rrethanat e tjera që kanë të bëjnë me marrëdhëniet prindër-fëmijë.

- Në lidhje me mënyrën e ushtrimit të përgjegjësisë prindërore gjykatat kanë vendosur në kundërshtim me nenet 154-155 të K.Familjes.

- Nuk është analizuar shkencërisht qëndrimi i fëmijëve me babain e tyre për rreth 1 vit e gjysëm, duke i veçuar nga banesa ku kanë jetuar dhe nga nëna e tyre.

- Unë i kam të gjitha cilësitë morale dhe fizike si nënë e përkushtuar ndaj të dy fëmijëve. Jam marrë në mënyrë të pandërprerë me rritjen e tyre të shëndetshme, në edukimin dhe në krijimin e të gjitha kushteve të domosdoshme për ta.

- Unë banoj në banesën bashkëshortore, ndërsa paditësi dhe fëmijët jetojnë në banesën e prindërve të tij së bashku me familjen e vëllait të tij.

Shkaqet e parashtruara në k/rekursin e Y. G.:- Të dy vendimet e gjykatave janë të mbështetura në ligj e prova dhe marrëdhënia e

komunikimi i fëmijëve me mua u jep atyre siguri emocionale.-

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; dhe

diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NPalët ndërgjyqëse kanë qenë bashkëshortë pasi kanë lidhur martesën ligjore në vitin

1998 dhe nga kjo martesë kanë patur dy fëmij’, një djalë A. i vitlindjes 1999 dhe një vajzë A, e vitlindjes 2002.

Sipas paditësit fillimisht marrëdhëniet e tyre kanë shkuar mirë, por më vonë si shkak i mosmarrëveshjeve të vazhdueshme janë tronditur aq sa nuk mund të vazhdojë të jetojë me me të.

Ndërsa e paditura ka pretenduar se është paditësi që ka ndikuar në përkeqësimin e marrëdhënieve të cilat kane ardhur prej xhelozisë e tij.

Të dy palët ndërgjyqëse kanë kërkuar që fëmijet t’i marrin në ngarkim.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë, me vendimin nr.204, datë 15.04.2009 ka vendosur:

Zgjidhjen e martesës midis paditësit k/paditur Y. G. dhe të paditurës k/paditëse A. G., për faj të të paditurës k/paditëse A., duke marrë e paditura k/paditëse mbiemrin e saj të vajzërisë “S.”.

50

Lënien e fëmijëve A. G. i datëlindjes 06.11.1999 dhe A. G., e datëlindjes 07.02.2002 për rritje dhe edukim paditësit të k/paditur Y. G.

Të drejtën e takimit të të paditurës k/paditëse A. G. “S.”“ me fëmijët A. dhe A. G. çdo ditë të dielë nga ora 9.00- 19.00, si dhe t’i marrë ata pranë vetes në muajin gusht të çdo viti.

Vëndi i marrjes dhe dorëzimit të fëmijëve do të jetë pranë Hotel “Panorama” në qëndër të qytetit Krujë.

Të drejtën e banimit të të paditurës k/paditëse A. G., por n.q.s. rimartohet e humbet këtë të drejtë menjëherë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.352, datë 01.03.2010 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.204, datë 15.04.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Krujë, me ndryshimin:Rrëzimin e kërkimeve të palëve për fajësinë e bashkëshortëve në zgjidhjen e kësaj

martese.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar rekurs A. G. (S.), e cila kërkon ndryshimin e këtij vendimi vetëm përsa i përket lënies së fëmijëve për rritje dhe edukim paditësit.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga A. G. (S.), përmban shkaqe nga ato që parashikon neni 472 i K.Pr.Civile.

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është i drejtë dhe i mbështetur në ligj për sa i përket pjesës që lë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë për zgjidhjen e martesës midis palëve, si dhe pjesës që ndryshon atë vendim duke rrëzuar kërkimin e palëve për fajësinë në zgjidhjen e martesës, por ka gabuar duke zbatuar dhe interpretuar keq dispozitat ligjore në lidhje me lënien e fëmijëve për rritje dhe edukim.

Gjykata e shkallës së parë, përsa i përket lënies së fëmijëve për rritje dhe edukim është mbështetur kryesisht në fajësinë për zgjidhjen e martesës, ndaj duke e zgjidhur martesën për faj të së paditurës ka vendosur t’i lerë paditësit për rritje dhe edukim fëmijët. Nga ana tjetër gjykata e apelit, ndonëse e ndryshoi vendimin e gjykatës së shkallës së parë në lidhje me fajësinë, nuk ka vlerësuar se një fakt i tillë duhet të ndikonte edhe në lënien e fëmijëve për rritje dhe edukim.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me lënien e fëmijëve për rritje dhe edukim, ndonëse i mbështetur në rekomandimet e ekspertëve të caktuar, nuk vjen në përputhje me ligjin dhe interesat e fëmijëve. Fakti se “fëmijët ndihen më mirë emocionalisht me paditësin” (mendimi i ekspertëve) dhe se ky i fundit qenka në gjëndje më të mirë financiare nuk mund të përbënte kushtin përcaktues për lënien e fëmijëve paditësit.

Ndërkohë që rrethana të tjera si largimi i paditësit nga banesa bashkëshortore duke marrë me vete dhe fëmijët, mbajtja e tyre për më se 1 vit e gjysëm në familjen e prindërve të tij, ndryshimi i vendimit të shkallës së parë në lidhje me fajësinë në zgjidhjen e martesës, roli i pazëvëndësueshëm i nënës në rritjen dhe edukimin e fëmijëve, nuk janë pasur parasysh nga gjykata e apelit në vendimin e saj.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë nuk e gjen vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë në përputhje me nenet 154 e 155 të Kodit të Familjes në lidhje me mënyrën e ushtrimit të përgjegjësisë prindërore. Përfundimet e arritura nga ekspertët nuk vijnë si rezultat i një analize së të gjithë faktorëve që ndikojnë në vlerësimin psikologjik të fëmijëve dhe të prindërve. Akti i ekspertimit duhet të analizonte dhe të sqaronte se sa ka ndikuar largimi për më se 1 vit e gjysmë nga nëna në qëndrimin emocional të fëmijëve dhe në mendimin e tyre në lidhje me prindin me të cilin dëshirojnë të qëndrojne. Gjithashtu duhej të evidentohej fakti që e paditura jeton e vetme në banesën bashkëshortore dhe të sqarohej përse qenka më mirë që fëmijët të jetojnë në një banesë me disa familje të

51

tjera (familjarët e babait). Nga ana tjetër nuk ka një analizë në lidhje me faktin që paditësi ka krijuar një lidhje të re martesore dhe se sa ndikonte kjo në ushtrimin e përgjegjësisë prindërore nga ana e tij. Vendimi i gjykatës së apelit bie ndesh me tërë praktikën gjyqësore në lidhje me përgjegjësinë prindërore, pasi jo vetëm ligjërisht por edhe nga ana socio-psikologjike duhej t’i ishte dhënë përparësi marrëdhënies nënë-fëmijë.

Mbështetur në sa sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të prishë vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të dërgojë çështjen për rishqyrtim në atë gjykatë duke udhëzuar kryerjen e një akti të ri ekspertimi nga një grup ekspertësh psikologë, të cilët të marrin në analizë të gjitha rrethanat e përmendura më lart në këtë vendim.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Proçedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.352 datë 01.03.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 04.10.2011

52




Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËSE: KOZETA LIÇO (HALILI),DONIKA HAXHIRAJ,RAIMONDA NITO,EVRINOMI BABE,

MARJANA SARETA, përfaqësuar nga av. Thimjo Kondi.TË PADITUR: ANDREA LIÇO (trashëgimtar i radhës së parë i

Grigorit, vëlla i paditësave), në mungesë.KOZETA LIÇO (e shoqja e të paditurit Andrea), përfaqësuar nga avokatët

Fatmir Braka dhe Aranit RoshiALBI LIÇO (STAVROS LIÇO), i biri i Andreas, në mungesëGRIGOR LIÇO, i biri i Andreas, përfaqësuar nga avokatët Fatmir Braka

dhe Aranit Roshi PERSONA TË TRETË: ZYRA E REGJISTRIMIT TË PASURIVE

VLORË, në mungesë

OBJEKTI:Kërkim Trashëgimie,

neni 349 e vijues i Kodit Civil.Çregjistrimi i pasurisë të regjistruar

në emër të Andrea Liços.Baza Ligjore: Neni 349 e vijues i Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.1861, datë 25.10.2006, ka vendosur:

Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurve, Kozeta Liço, Albi Liço dhe Grigor Liço për të njohur si trashëgimtarë të të ndjerit Grigor Liço, paditësat Vasili Liço, Evrinomi Babe (Liço), Donika Haxhiraj (Liço), Marjana Liço, Rajmonda Liço

53

e Kozeta Liço, të cilët trashëgojnë secili nga 1/7 pjesë të pasurisë së luajtshme dhe të paluajtshme kudo që ajo ndodhet.Detyrimin e të paditurve Kozeta Liço, Albi Liço e Grigor Liço për t’u dorëzuar paditesave 6/7 pjesë të sipërfaqes së truallit prej 1432 m2, ndodhur në Lagjen “1 Maji”, Vlorë.Dërgimin e një kopjeje të këtij vendimi pranë Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Vlorë për të bërë regjistrimin e rregullt të kësaj pasurie sipas këtij vendimi gjyqësor.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.657, datë 23.11.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1861, datë 25.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Rrëzimin e kërkesë padisë së paditësave si të pabazuar në ligj.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë ka ushtruar rekurs pala paditëse, Kozeta Liço, etj, të cilët kërkojnë prishjen e këtij vendimi me arësyetimin se:

- Vendimi i gjykatës së apelit është në zbatim të gabuar me ligjin. Ai është vendim, i cili konsiderohet i dhënë në kundërshtim me ligjin.

- Është e vërtetë se janë lëshuar akte noteriale për heqje dorë të pasurisë, akte këto të lëshuara ne vitin 1997, por ato nuk janë firmosur nga gjithë paditësat.

- Në aktet e lëshuara para noterit nuk është përcaktuar se në favor të kujt do hiqet dorë nga kjo pasuri, në favor të kujt do të kalojë kjo pasuri, kjo në bazë të nenit 191 të K.Civil duhet të ishte përcaktuar se në favor të kujt do të shkojë kjo pasuri, meqenëse paditëset kanë hequr dorë. Rrjedhimisht këto akte noteriale nuk janë formuar në formën e kërkuar nga ligji, prandaj duhet të konsiderohen të pavlefshme.

- Gjykata e apelit ka gabuar, pasi ka vendosur rrëzimin e padisë edhe për dy paditësat e tjerë, pasi këta nuk kanë pasur akte noteriale të lëshuara për heqje dorë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; avokatin Thimjo Kondi, që kërkoi

prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë; avokatët Fatmir Braka dhe Aranit Roshi, që kërkuan lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NPaditësat, ndër të cilët dhe Andrea Liço, janë trashëgimtare ligjorë të radhës së parë të

trashëgimlënësit, Grigor Liço.Rezulton e provuar se në vitin 2005 ka vdekur i ndjeri Andrea Liço, duke lënë

trashëgimtarë ligjorë të radhës së parë të paditurit e tjerë.Me vendimin nr.490, datë 09.07.1994 të K.K.K.P. Vlorë, palëve ndërgjyqëse ju është

kthyer në pronësi një sipërfaqe trualli prej 1432 m2 që ndodhet në Lagjen “1 Maji” të qytetit të Vlorës. Kjo pasuri është regjistruar në fillim në emër të të ndjerit Andrea Liço dhe më pas në emër të paditësave, duke përjashtuar paditëset Evrinomi dhe Marjana.

Në këto rrethana, paditëset me kërkesë padi i janë drejtuar gjykatës për të njohur këtë pronësi, kthimin e pasurisë trashëgimore, në referim të nenit 349 të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë ka pranuar kërkesë padinë, duke arsyetuar se trashëgimia për trashëgimlënësin Grigor Liço është çelur me anë të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë datë 01.11.2005, duke u përcaktuar në këtë vendim trashëgimtarët

54

ligjorë të të ndjerit Grigor Liço, rrjedhimisht edhe aktet e lidhura më përpara për heqje dorë janë të pavlefshme.

Ky vendim është ndryshuar nga ana e Gjykatës së Apelit Vlorë, e cila me arsyetimin se gjykata e shkallës së parë ka gabuar në interpretimin e ligjit, pikërisht neni 349 të Kodit Civil, pasi trashëgimia rregullohet dhe çelet në momentin e vdekjes së trashëgimlënësit dhe rregullohet me ligjin e kohës së atëhershëm dhe duke arsyetuar se forma e heqjes dorë ka qenë në mënyrë të parashikuar nga ligji, me akt noterial, ka rrëzuar kërkesë padinë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala paditëse, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë duhet të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, por me arsyetim tjetër.

Gjatë gjykimit në gjykatat e faktit është pranuar e provuar se paditësat janë trashëgimtarë ligjorë të të ndjerit Grigor Liço, të cilat së bashku me të ndjerin Andrea Liço, bashkëshort i të paditurës Kozeta dhe baba i dy të paditurve të tjerë, kanë përfituar si pasuri trashëgimore një truall me madhësi, vendndodhje dhe kufij të përcaktuar në vendimin e K.K.K. Pronave Vlorë nr.490, datë 09.07.1994.

Të paditurit, duke pretenduar se paditësat kanë hequr dorë nga pronësia e kësaj prone, e kanë regjistruar atë në pronësinë e tyre, duke përjashtuar paditësat nga bashkëpronësia sipas pjesëve takuese.

Ky regjistrim është realizuar, pasi të paditurit kanë paraqitur në Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme fotokopjet e dy deklaratave noteriale të nënshkruara para noterit nga paditëset Vasili Liço, Donika Haxhiraj dhe Kozeta Halili (Liço), që sipas tyre kanë provuar se paditësat kanë hequr dorë nga pronësia.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se të dyja deklaratat noteriale dhe pikërisht ato me nr.2907 Rep dhe nr.3886 Rep, objekt i këtij gjykimi janë veprime juridike absolutisht të pavlefshme dhe si të tilla ato nuk mund të prodhonin pasoja juridike.

Deklarata noteriale nr.2907, datë 05.11.1997 e nënshkruar nga paditëset Vasili Liço, Donika Haxhiraj dhe Kozeta Liço ka këtë përmbajtje:

“Të paraqiturit deklarojnë se konform vullnetit të tyre të lirë, duke kuptuar rëndësinë e veprimit që kryejnë, se heqin dorë nga çdo lloj pasurie e luajtshme dhe e paluajtshme që përfitojnë nga i ndjeri Grigor Liço”.

Deklarata noteriale nr.3886, date 27.05.1997 e nënshkruar nga paditësja Rajmonda Nito (Liço) ka këtë përmbajtje:

“Deklaroj nën përgjegjësinë time dhe ligjore se nga trashëgimia që unë e quajtura Rajmonda Liço përfitoj nga babai im i quajtur Grigor Liçaj, heq dorë, duke ja dhënë të drejtën e përfitimit të kësaj pronësie, për pjesën time që më takon, vëllait tim Andrea Liço”.

Ndryshe nga sa pretenduan të paditurit në gjykim, nga përmbajtja e dy deklaratave të mësipërme del qartë se vullneti i deklaruesve ka qenë heqja dorë nga trashëgimia, por duke qenë se këto deklarata janë përpiluar në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjit, janë veprime juridike absolutisht të pavlefshme dhe konkretisht:

Së pari: Dispozita e nenit 335/1 të Kodit Civil parashikon se: “Heqja dorë nga trashëgimia mund të bëhet brenda 3 muajve nga çelja e trashëgimisë dhe kur trashëgimtari është jashtë shtetit, jo më vonë se 6 muaj”.

I ndjeri Grigor Liço ka ndërruar jetë në 16.04.1981, datë në të cilën, në kuptim të nenit 318 të K.Civil, është çelur edhe trashëgimia, ndërkohë që deklaratat noteriale me të cilat pretendohet që paditësat kanë hequr dorë nga trashëgimia mbajnë përkatësisht datat 05.11.1997 dhe 27.05.1997. Siç shihet qartë, të dy këto deklarata janë përpiluar shumë kohë pasi kishin skaduar afatet e parashikuara në nenin 335/1 të K.Civil dhe për këtë shkak ato vijnë në kundërshtim me këtë dispozitë urdhëruese të ligjit.

55

Së dyti: Dispozita e nenit 337 të Kodit Civil parashikon se: “Heqja dorë nga trashëgimia e bërë para çeljes së trashëgimisë ose kur bëhet me kusht, me afat, ose për një pjesë të trashëgimit, apo në dobi të njërit nga trashëgimtarët e tjerë, është e pavlefshme”.

Në detyrim të kësaj dispozite, pjesa e trashëgimtarit që heq dorë nga trashëgimia nuk i kalon njërit apo disa trashëgimtarëve të tjerë, siç ka ndodhur në rastin objekt gjykimi, por të gjithë trashëgimtarëve të mbetur. Është ky një tjetër shkak që të dyja deklaratat, duke qenë veprime juridike të realizuara në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjit siç është neni 337 i K.Civil, nuk sjellin asnjë pasojë juridike.

Arsyetimi i Gjykatës së Apelit Vlorë se paditëset Evrinomi dhe Marjana, të cilat nuk rezulton të kenë hequr dorë nga trashëgimia, mund të mbrohen me një padi të veçantë është i pabazuar, sepse të dyja paditëset me përfundimin e këtij gjykimi nuk mund t’i drejtohen përsëri gjykatës, pasi do të ndodheshin përpara gjësë së gjykuar.

Janë pikërisht këto arsyet që ndryshe nga përfundimi i arritur nga Gjykata e Apelit Vlorë, kërkesë padia e paditësave duhet të pranohet, duke u lënë kështu në fuqi vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, por me arsyetimin e mësipërm, mbasi arsyetimi i asaj gjykate se deklaratat noteriale janë të pavlefshme, sepse janë përpiluar para çeljes së trashëgimisë është i gabuar. Trashëgimia, në rastin në gjykim, është çelur në vitin 1981 me vdekjen e trashëgimlënësit Grigor Liço, ndërsa në vitin 2005 rezulton që të jetë kryer akti formal në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/b të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.657, date 23.11.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në

fuqi të vendimit nr.1861, datë 25.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Tiranë, më 06.10.2011

56


VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS


Besnik Imeraj KryesuesAndi Çeliku AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: SHYQYRI TOSKA I PADITUR: KOMUNITETI MYSLIMAN SHQIPTAR A.K.K.PRONAVENDËRHYRËS DYTËSOR: ASLLAN HIDA

ALI REXHA

OBJEKTI:Anullimi i vendimit të K.K.K.Pronave nr.197, datë 29.05.2000.

Baza Ligjore: Ligji 7698, datë 15.04.1993“Për kthimin dhe kompensimin e pronave të ish pronarëve”.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.4120, datë 13.10.2003, ka vendosur:

Anullimin e vendimit nr.197, datë 29.05.2000 të K.K.K.Pronave.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1484, datë 17.12.2004, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendim nr.315, datë 02.03.2006, ka vendosur: Prishjen e vendimit nr.1484, datë 17.02.2004 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.223, datë 23.02.2007 ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.737, datë 30.05.2008, ka vendosur:

57

Mospranimin e rekursit të paraqitur nga pala e paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar dhe ndërhyrësat dytësor Asllan Hida e Ali Rexha, kundër vendimit nr.223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Gjykata Kushtetuese me vendimin nr.1, datë 25.01.2010 ka vendosur:Shfuqizimin e vendimit nr.737, datë 30.05.2008 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë (Dhoma e Këshillimit).Dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Lartë.Rrëzimin e kërkesës për pretendimet e tjera.

Kundër vendimit kanë ushtruar rekurs pala e paditur, Komuniteti Mysliman Shqiptar dhe ndërhyrësat dytësorë Asllan Hida, Ali Rexha, të cilët kërkojnë ndryshimin e vendimeve gjyqësore dhe rrëzimin e kërkesë-padisë me pretendimet e mëposhtme:

Pala e paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar:- Së pari: Gjykatat nuk kanë respektuar dhe zbatuar kërkesat e nenit 22 të ligjit

nr.7698, datë 15.04.1993. Ndërsa ne kemi paraqitur në komision vërtetimin e pronësisë lëshuar nga Z.R.P.P. paditësi Shyqyri Toska ka paraqitur vërtetimin e pronësisë nr.335, datë 24.07.1936, i cili nuk ka të bëjë me këtë konflikt.

- Së dyti: Ndërsa ne kemi akt shpronësimi (kërkim i nenit 1 të ligjit) pala paditëse nuk ka asnjë lloj akti shpronësimi apo shtetëzimi të pronës….

- Së treti: Vendimi gjyqësor nr.4689, datë 03.12.1993 për vërtetim fakti juridik mbi sipërfaqen 730 m2 vjen në kundërshtim me nenin 22 të ligjit nr.7698, sipas të cilit vërtetimi i faktit të pronësisë duhet të bëhet me palë kundërshtare. Këtë vendim e kemi kundërshtuar disa herë nëpërmjet prapësimeve gjatë gjykimeve, por gjykata nuk është shprehur lidhur me kërkesën tonë lidhur me pavlefshmërinë absolute të këtij vendimi.

- Së katërti: Gjykatat nuk kanë parasysh nenin 391/3, 392 të K.Pr.Civile për efektet e vendimeve gjyqësore, deklarative.

- Së pesti: Paditësi nuk legjitimohet në ngritjen e kësaj padie. Trualli 730 m2 objekt konflikti nuk ka qenë asnjëherë në pronësi të paditësit dhe nuk ka lidhje me truallin pronë e trashëguar nga ati i tij me sipërfaqe 1749 m2 e regjistruar në Hipotekë në vitin 1936. Kontrata datë 30.05.1992 është deklaruar e pavlefshme me vendimin gjyqësor nr.2688, datë 11.05.1995. Arsyetimi i gjykatës së apelit se origjina e pronës së paditësit është regj. hipotekor nr.3560, datë 23.12.1993 (vendimi nr.4689, datë 03.12.1993 i Gjykatës së Rrethit Tiranë) është i gabuar, pasi origjinë e pronësisë së paditësit është kontrata e shit-blerjes datë 30.05.1992, e cila është deklaruar e pavlefshme me vendim gjyqësor.

- Së gjashti: Gjykata e apelit nuk ka zbatuar kërkesat e nenit 486 të K.Pr.C. Ajo gjykatë duhej të zhvillonte hetim të plotë lidhur me themelin e çështjes pa mbivlerësuar apo nënvlerësuar asnjërin prej provave që u administruan në gjykim.

- Padrejtësisht gjykata e ka konsideruar të zënë truallin objekt konflikti, pasi paditësi nuk ka ndërtuar ndërtim të përhershëm as me leje ndërtimi, ai ka një lokal provizor pa leje ndërtimi nga K.R.T-ja.

Ndërhyrësat dytësorë Asllan Hida, Ali Rexha:- Gjykata në kundërshtim me nenin 185 të K.Pr.C. ka ndryshuar objektin dhe shkakun e

padisë, duke zhvilluar një proces të parregullt gjyqësor.- Ka shkelur parimin e kontradiktorialitetit, sipas neneve 18,20 të K.Pr.C.

58

- Paditësi ka kërkuar me padi një pronë si pasuri trashëgimore, më tej si pronë të blerë në vitin 1992, pronësi të cilën e ka humbur me vendim gjyqësor të formës së prerë.

- Konkluzioni i gjykatave se paditësi e posedon truallin është i gabuar, pasi ai posedohet nga Komuniteti Mysliman dhe ndërhyrësat dytësorë.

- I gabuar është dhe konkluzioni i gjykatave se paditësi është pronar, pasi vërtetimi i faktit nuk ka asnjë efekt tek personat e tretë, po kështu kontrata e shit-blerjes është deklaruar e pavlefshme.

- Paditësit i është rrëzuar kërkesa prej K.K.K.Pronave dhe nuk e ka kundërshtuar gjyqësisht atë vendim.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi analizoi e diskutoi çështjen

në tërësi,

V Ë R E NRekurset e paraqitur nga pala e paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar dhe

ndërhyrësat dytësorë Asllan Hida e Ali Rexha përmbajnë shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, prandaj vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.223, datë 23.02.2007, me të cilin është vendosur lënia në fuqi e vendimit nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, i cili ka pranuar kërkesëpadinë e paditësit sipas objektit të saj, duhet të prishet, pasi është marrë në shkelje të ligjit.

I. Rethanat e çështjes

1. Nga materialet e administruara në dosjen gjyqësore ka rezultuar se, me vendimin nr.197, datë 29.05.2000 të Komisionit të Kthimit të Pronave, palës së paditur, Komunitetit Mysliman Shqiptar, i është njohur pronësia mbi një sipërfaqe trualli prej 730 m2 të ndodhur në qytetin e Tiranës përballë Medresesë, me kufij të përcaktuar në vendim dhe nga sipërfaqja e njohur i janë kthyer të lira sipërfaqja prej 286 m2 dhe sipërfaqja prej 200 m2 të përshkruara në vendim dhe në hartën shoqëruese të vendimit.

2. Pjesa e truallit të kthyer me vendimin e mësipërm është regjistruar në datën 30.06.2000 në Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme.

3. Paditësi Shyqyri Toska, duke pretenduar se është ai pronar i sipërfaqes 730 m2, pasi ajo pronë i vjen trashëgim nga babai, ka kërkuar me padi anulimin e vendimit të mësipërm të Komisionit.

4. Paditësi pretendimin se është pronar i sipërfaqes 730 m2 e ka paraqitur edhe pranë Komisionit të Kthimit të Pronave, por ky i fundit me vendimin nr.769, datë 23.02.1996 ka vendosur të mos njohë pronar Sadik Toskën (babai i paditësit), me arsyetimin se ajo nuk i është shpronësuar nga shteti.

5. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.4120, datë 13.10.2003 ka pranuar padinë duke anuluar vendimin nr.197, datë 29.05.2000 të K.K.K.Pronave.

6. Mbi ankimin e palës së paditur, ka shqyrtuar çështjen Gjykata e Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.1484, datë 17.12.2004 ka prishur vendimin nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe ka pushuar gjykimin e çështjes.

7. Gjykata e apelit ka vendosur si më sipër duke arsyetuar se paditësi Shyqyri Toska nuk legjitimohej të ngrinte padinë në gjykim.

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi ka shqyrtuar çështjen mbi rekursin e me vendimin nr.315, datë 02.03.2006 ka prishur vendimin nr.1484, datë 17.02.2004 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe ka dërguar çështjen për rigjykim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

59

9. Pas shqyrtimit të çështjes në rigjykim, Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.223, datë 23.02.2007 ka lënë në fuqi vendimin nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

10. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.737, datë 30.05.2008 ka vendosur:

“Mospranimin e rekursit të paraqitur nga pala e paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar dhe ndërhyrësat dytësorë Asllan Hida e Ali Rexha, kundër vendimit nr.223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë”.

11. Gjykata Kushtetuese, e investuar nëpërmjet ankimit të palës paditëse, me vendimin nr.1, datë 25.01.2010 ka shfuqizuar vendimin nr.737, datë 30.05.2008 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë (Dhoma e Këshillimit) dhe e ka dërguar çështjen për rishqyrtim në Gjykatën e Lartë.

12. Gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit, kur kanë pranuar padinë e paditësit Shyqyri Toska, kanë pranuar se prona objekt gjykimi ka figuruar e regjistruar në regjistrin hipotekor që në vitin 1992 në emër të paditësit, regjistrim ky i bërë mbi bazën e një kontrate shitblerje të këtij të fundit me Bashkinë. Por me vendimin gjyqësor nr.2288 datë 11.05.1995 të Gjykatës së Rrethit Tiranë, kontrata e mësipërme është deklaruar e pavlefshme, duke u urdhëruar njëkohësisht dhe çregjistrimi i pronës. Ndërkohë, me vendimin gjyqësor nr.4689, datë 03.12.1993 për vërtetimin e faktit juridik të pronësisë, paditësi është njohur pronar i po të njëjtës pronë dhe ky vendim është regjistruar edhe në Z.R.P.Paluajtshme. Pikërisht dhe sot vazhdon të ekzistojë ky regjistrim, sipas të cilit pronat e regjistruara në emër të palëve në konflikt mbivendosen me njëra - tjetrën.

13. Në gjykim me cilësinë e ndërhyrësve dytësor të bashkuar me palën e paditur kanë hyrë Asllan Hida dhe Ali Rexha, të cilët kanë blerë prej të paditurit përkatësisht 150 m2 dhe 50 m2 dhe këto prona i kanë regjistruar në emër të tyre.

II. Ligji i zbatueshëm

Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave të ish pronarëve” dhe ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 (të ndryshuar) “Për kthimin dhe kompensimin e pronës”, në të cilat është parashikuar:

7.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.

Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.

7.2. Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.

Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

7.3. Neni 1 i ligjit nr.7698, datë 15.04.1993: “Ky ligj u njeh ish-pronarëve apo trashëgimtarëve të tyre të drejtën e pronësisë për pronat e shtetëzuara, të shpronësuara apo të konfiskuara sipas akteve ligjore, nënligjore e vendimeve të gjykatës të dala pas datës 29 Nëntor 1944 ose të marra pa të drejtë nga shteti me çdo mënyrë tjetër, si dhe përcakton mënyrat dhe masat për kthimin apo kompensimin e tyre”.

7.4. Neni 2 i ligjit nr.9235, datë 29.07.2004: “Çdo subjekt i shpronësuar ka të drejtë të kërkojë, në përputhje me këtë ligj, të drejtën e pronësisë, në rast se i është hequr sipas akteve ligjore, nënligjore, vendimeve penale të gjykatave ose të marrë me

60

çdo mënyrë tjetër të padrejtë nga shteti nga data 29.11.1944, si dhe kthimin ose kompensimin e pronës......”.

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Se rekursi i paraqitur nga pala e paditur dhe ndërhyrësit dytësorë përmbajnë shkaqe ligjore që të justifikojnë cënimin e vendimit nr.223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

9. Pas shqyrtimit të akteve të dosjes gjyqësore, vendimit të gjykatës së apelit dhe të rrethit gjyqësor që rekursohen, duke i’u referuar shkaqeve të parashtruara në rekurs dhe pretendimeve të palëve, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit dhe ai i gjykatës së rrethit gjyqësor është marrë në shkelje të ligjit.

10. Ka rezultuar se gjykata e apelit, pasi ka shqyrtuar aktet e ndodhura në dosje, të cilat janë administruar e shqyrtuar nga gjykata e shkallës së parë, ka arritur në të njëjtin përfundim me gjykatën e rrethit se padia e paditësit Shyqyri Toska është e bazuar në prova e në ligj dhe e kanë pranuar atë, pasi kanë arsyetuar se paditësi është pronar i sendit që pretendon, ndërsa pala e paditur nuk ka arritur se është pronare e truallit objekt gjykimi.

11. Ky Kolegj e gjen të pambështetur në ligj arsyetimin dhe përfundimin e dy gjykatave të faktit se paditësi ka të regjistruar dhe disponon një pasuri prej 730 m2 (trualli objekt gjykimi) të regjistruar në regjistrat hipotekorë me nr.3560, datë 23.12.1993, ndërsa sipas aktit të ekspertimit të marrë si provë prona e palës së paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar nuk ndodhet aty ku e ka kthyer K.K.K.P. me vendim, se ajo nuk i është shtetëzuar, shpronësuar apo konfiskuar palës së paditur dhe se pala e paditur nuk ka pasur në pronësi 730 m2, por 487 m2.

12. Ashtu sikurse ka konstatuar gjykata e apelit, pala paditëse jo vetëm që nuk është pronar i pasurisë që pretendon se i është zënë nga i padituri, por njëkohësisht është provuar se prona që pretendohet si e zënë është e regjistruar në emër të të paditurit.

13. Ky Kolegj çmon se edhe pse gjykatat kanë legjitimuar paditësin në ngritjen e padisë objekt gjykimi, paditësi nisur nga provat e ndodhura në dosjen gjyqësore, nuk ka arritur të provojë origjinën e pronës (truallit objekt gjykimi) që ai pretendon, as mënyrën e fitimit të pronësisë. Paditësi fillimisht ka pretenduar se truallin prej 730 m2 e ka trashëguar nga babai i tij Sadik Toska, madje me këtë pretendim i është drejtuar dhe K.K.K.P., i cili i ka rrëzuar kërkesën me vendimin nr.769, datë 23.02.1996, vendim i cili është ende në fuqi,pasi nuk është kundërshtuar prej paditësit.

14. Paditësi po me pretendimin se babai i tij ka pasur në pronësi një truall prej 730 m2, i është drejtuar gjykatës së rrethit me kërkesë për vërtetimin e faktit juridik të pronësisë dhe gjykata me vendimin nr.4683, datë 03.12.1993 edhe pse ka arsyetuar në mënyrë kontradiktore herë se trualli prej 730 m2 është i babait të paditësit, apo se ky truall është blerë prej paditësit, në përfundim ka vërtetuar faktin juridik të pronësisë së paditësit.

15. Edhe pse nëpërmjet vendimit gjyqësor për vërtetimin e faktit juridik të pronësisë paditësi ka regjistruar truallin, ai vendim është një vendim pa palë kundërshtare dhe nuk mund të vlejë për njohjen dhe kthimin e pronës, pasi kështu përcaktonte ligji nr.7698, datë 15.04.1993 në nenin 22 të tij, ku thuhej se në mungesë të dokumenteve të pronësisë së ish pronarit për t’iu drejtuar K.K.K.P., pronësia vërtetohet me vendim gjyqësor, në prani të palës kundërshtare.

16. Gjithashtu vendimi i vërtetimit të faktit të pronësisë në favor të paditësit, duke qenë një vendim pa palë kundërshtare, nuk mund të ketë fuqinë e aktit për t’u përdorur për kundërshtimin e pronësisë së një pale tjetër, e cila është e pajisur me dokumenta pronësie apo me akte që provojnë se kanë pasur një pronë, si aktet e palës së paditur Komuniteti Mysliman.

61

17. Paditësi ka blerë nga shteti truallin objekt gjykimi, edhe pse pretendonte se ishte pronë e babait të tij apo e atij vetë dhe në të njëjtën kohë edhe pse e ka pasur të regjistruar në hipotekë këtë truall, ka vërtetuar në rrugë gjyqësore faktin e pronësisë dhe ka bërë dhe një regjistrim të ri në hipotekë të të njëjtit truall. Natyrshëm lind pyetja, se përse gjithë këto veprime për një truall që pretendohej se ishte ish pronë, kur mund t’i drejtohej K.K.K.P.?

Në të kundërt, gjykatat kanë hedhur poshtë provat shkresore me të cilat pala e paditur Komuniteti Mysliman ka paraqitur për të provuar pronësinë e saj, siç janë vendimi nr.12, datë 15.07.1918 të Komisionit të Vakëfit Tiranë, me të cilin është vendosur që “ Vakëfi i Muhamedanëve” (varrezat) të regjistrohen me emër “Vakëfi i Islamijes” ose “Xhamisë” dhe tapitë t’i dërgohen Kadastrës. Vendimi është shoqëruar me shkresën nr.85, datë 15.07.1918 drejtuar Bashkisë Tiranë për regjistrimin e varrezave, regjistrim i kryer me datë 20.03.1919. Nga aktet e ndodhura në dosje është provuar se prona e mësipërme ka patur sipërfaqe 150 pash, e cila në bazë të përllogaritjeve të ekspertëve përputhet me sipërfaqen për të cilën është shprehur Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të pronave në vendimin nr.197, datë 29.05.2000.

18. Nga sa u parashtrua më lart, Kolegji vlerëson se pala e paditur, Komuniteti Mysliman Shqiptar, ka provuar plotësisht se është pronar i sipërfaqes së pretenduar prej paditësit, në të kundërt me paditësin, i cili nuk ka arritur të provojë mënyrën e fitimit apo të humbjes së pronësisë, pasi paditësi nuk ka arritur të provojë edhe shtetëzimin, shpronësimin, konfiskimin apo marrjen në çdo formë të truallit prej 730 m2.

19. Kolegji Civil çmon se dy gjykatat, duke çmuar në mënyrë të gabuar provat, kanë zbatuar keq ligjin, duke pranuar pronësinë e paditësit me vërtetim të faktit juridik të pronësisë dhe hedhur poshtë pa asnjë arsyetim ligjor vërtetimin e pronësisë së palës së paditur.

20. Duke pranuar se prona objekt gjykimi e njohur dhe kthyer me vendim të K.K.K.P. në favor të palës së paditur Komuniteti Mysliman Shqiptar, ky Kolegj pranon se edhe pronësia e dy ndërhyrësave dytësorë është e fituar me kontratat e shitjes ndërmjet tyre dhe palës së paditur, është pronësi e fituar në një nga mënyrat e parashikuara në Kodin Civil (neni 164).

21. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimet nr.nr.223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke qenë se janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit, duhet të ndryshohen dhe duhet të rrëzohet padia.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/d të K.Pr.C.,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

vendimit nr.4120, datë 13.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Rrëzimin e padisë së paditësit Shyqyri Toska.

Tiranë, më 06.10.2011

62



Kolegji Civil i Gjykatës se Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: VASILLAQ TANUCI, LULJETA BRAÇE, SHKËLQIM BALA, përfaqësuar nga av. Elkida Shkopi.

TË PADITUR: AGJENSIA E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE, TIRANË, në mungesëZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME FIER, në mungesë

ZAFIRA NIKO, ANASTAS KOSTRICA, PAVLI KOSTRICA, NIKOLLA KOSTRICA, MARINAQI KOSTRICA, KALIOPI KOSTRICA, në mungesë

OBJEKTI:

Konstatimin pjesërisht të pavlefshëm të vendimit të K.K.K. Pronave Bashkia Fier, nr.530, datë 28.06.1999, (për sipërfaqen S1= 70 m2, v-j shesh funksional i pallatit).

Detyrimin për njohje pronar për pasurinë me nr.10/71 (në bazë të hartës treguese të regjistrimit).

Fshirje nga regjistrimi hipotekor të sipërfaqes S1 72, që korrespondon me pasurinë me nr.10/71

dhe që figuron e regjistruar në emër të të paditurve.Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 53, si dhe 324-333 të K.Pr.Civile.

Nenet 115, 116 të K.Pr.Administrative. Ligji nr.9235, datë 29.07.2004. Udhëzimi nr.3, datë 21.06.1993.

Vendimi nr.549, datë 07.07.2010 i Këshillit të Ministrave “Për miratimin e kalimit të pronësisë së disa parcelave ndërtimore

në favor të poseduesve të objekteve informale”.

63

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.62-2011-1555 (874), datë 26.05.2011, ka vendosur:

Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier për gjykimin e çështjes civile nr.regj. them. 31000-01043-62-2011 (1080), datë 04.05.2011.Dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë ushtruar ankim të veçantë paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, me të cilin kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Fier, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është i pabazuar në ligj.- Në padinë tonë, krahas pavlefshmërisë së pjesshme absolute të aktit administrativ të

vendimit nr.530, datë 28.06.1999 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Fier, kemi kërkuar dhe detyrimin për njohje pronar mbi një pjesë të sipërfaqes së kthyer të paditurve me këtë vendim, si dhe fshirjen e regjistrimit të bërë pranë Z.V.R.P.P. Fier në emër të të paditurve.

- Kërkimi në lidhje me njohjen pronar është primar, ndërsa konstatimi i pavlefshmërisë së aktit administrativ është i ndërvarur prej kërkimit të parë.

- Në këto kushte, referuar nenit 45 të K.Pr.Civile kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier.

- Gjykata ka anashkaluar edhe qëndrimin e konsoliduar të Gjykatës së Lartë; përmendim vendimin nr.00-2011-211 (116) ku thuhet se: “Për paditë ku kërkohen të drejtat reale mbi sendet e paluajtshme në asnjë rrethanë nuk lejohet ndryshimi i kompetencës tokësore, ç’ka do të thotë se, kur në objektin e padisë ka edhe kërkime të tjera, ai që është primar për të përcaktuar kompetencën tokësore është kërkimi që ka të bëjë me të drejtat reale mbi sendet e paluajtshme”.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesen e paditësave Vasillaq

Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, avokaten Elkida Shkopi, që kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, pretendojnë pronësinë e apartamenteve përkatëse të pallatit Azotiku, ndodhur në Rrugën “Dino Kalenja”, Lagja “Kryengritja e Fierit”, pronësinë e të cilëve e kanë fituar në zbatim të ligjit nr.7652, datë 23.12.1992 “Për privatizimin e banesave shtetërore”.

1.1. Gjithashtu, ata pretendojnë se në krah të pallatit, në sipërfaqen funksionale të tij, kanë filluar ndërtimin e një shtese pallati dhe në zbatim të ligjit “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, me vendimin e Këshillit të Ministrave nr.549, datë 07.07.2010, ju është bërë kalimi në pronësi të parcelës ku po ndërtohet shtesa e pallatit.

2. Nga ana tjetër, me vendimin nr.530, datë 28.06.1999 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Fier i është njohur pronësia të ndjerit Vasil Kostrica mbi një sipërfaqe prej 14 dynym, duke i’u kthyer në natyrë trashëgimtarëve të tij Zafira, Anastas, Pavli, Nikollaq, Marinaqi dhe Zhemali Kostrica dy sipërfaqet nga 70 m2 secila, S1= 70 m2 dhe S2=70 m2.

64

3. Paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, me pretendimin se vendimi i Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Fier, nr.530, datë 28.06.1999, është akt administrativ absolutisht i pavlefshëm, pasi personat që kanë përfituar prej tij nuk janë subjekte të ligjit për kthimin dhe kompensimin e pronës dhe, se nga ky vendim cënohen të drejtat dhe interesat e tyre legjitime, me padinë e datës 04.05.2011, kanë kërkuar si në objektin e padisë.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, kryesisht ka marrë në shqyrtim problemin e kompetencës tokësore dhe, me vendimin nr.62-2011-1555 (874), datë 26.05.2011, ka shpallur “…moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier për gjykimin e çështjes civile nr.regj. them. 31000-01043-62-2011 (1080), datë 04.05.2011. Dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

4.1. Në shpalljen e moskompetencës tokësore, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, pasi citon pikën 1 të nenit 15 të ndryshuar, nenin 20 të ligjit nr.10207, datë 23.12.2009 dhe nenin 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, arsyeton:

- “…Agjensia është person juridik me qendër në Tiranë, kështu që në bazë të nenit 43 të K.Pr.Civile, padia ngrihet në vendin ku ka qendrën personi juridik, pra në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, meqenëse qendra e këtij institucioni është në Tiranë”;

- Sipas nenit 18 të ndryshuar “…kompetente për të shqyrtuar ankimet kundër vendimeve të AKKP-së është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë…”;

- Referuar nenit 20 të ligjit gjykata parashtron se “Jo pa qëllim është transferuar dhe arkivi i veprimtarisë së zyrave rajonale të AKKP-së në qarqe pranë AKKP-së Tiranë”.5. Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier kanë ushtruar ankim të

veçantë paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, me të cilin kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Fier.

Ligji i zbatueshëm

6. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, në të cilat është parashikuar:6.1. Neni 45§1 i K.Pr.Civile: Paditë për të drejta reale mbi sende të

paluajtshme, për pjesëtimin e sendeve të përbashkëta dhe për posedimin ngrihen në gjykatën e vendit ku ndodhen sendet ose pjesa më e madhe e tyre”.

6.2 Neni 55 i K.Pr.Civile: “Gjykata që gjykon padinë kryesore është kompetente për të shqyrtuar edhe kërkesat dytësore, kundërpadinë ose ndërhyrjen kryesore…”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

7. Ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, për aq sa pretendimet e tyre në lidhje me kompetencën tokësore bazohen në nenin 45 të Kodit të Procedurës Civile, përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të po këtij Kodi që motivojnë ligjërisht cënimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.62-2011-1555 (874), datë 26.05.2011, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, që ka shpallur moskompetencën tokësore për gjykimin e çështjes civile nr.regj. them. 31000-01043-62-2011 (1080), datë 04.05.2011, duke i dërguar aktet për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është rrjedhojë e moskuptimit dhe mos zbatimit të drejtë të normave proceduriale civile dhe për këtë shkak duhet të prishet.

9. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe shkaqeve të

65

ankimit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin konkret, nuk e gjen të bazuar në ligj arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier në lidhje me kompetencën tokësore të shqyrtimit të çështjes objekt gjykimi.

10. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, duke mos përcaktuar drejt natyrën e marrëdhënies juridike për shkak të së cilës ka lindur mosmarrëveshja që paditësat kanë kërkuar të zgjidhin gjyqësisht; duke mos përcaktuar drejt shkakun e padisë, pra të drejtën subjektive të paditësave dhe gjendjen e faktit të pretenduar, që i kundërvihet kësaj të drejte dhe, duke arsyetuar jo drejt se çështja objekt gjykimi është konflikt i lindur midis paditësave dhe Agjensisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, ka dhënë zgjidhje të gabuar duke shpallur moskompetencën tokësore të shqyrtimit të kësaj çështje.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të përmbajtjes së padisë, objektit dhe shkakut të saj, konstaton se paditësat Vasillaq Tanuci, Luljeta Braçe dhe Shkëlqim Bala, me cilësinë e pronarëve të apartamenteve përkatëse të pallatit të ndodhur Rrugën “Dino Kalenja”, Lagja “Kryengritja e Fierit” në Fier, me padi kanë kërkuar: (i) konstatimin pjesërisht të pavlefshëm të vendimit të Komisionit të Kthimit dhe Kompesimit të Pronave Bashkia Fier për sipërfaqen funksionale të pallatit; (ii) detyrimin e të paditurve, trashëgimtarëve të ish-pronarit Vasil Kostrica t’i njohin paditësat pronarë të pasurisë nr.10/71 dhe, (iii) fshirjen e regjistrimit hipotekor të pasurisë nr.10/71 në emër të të paditurve.

11.1. Pavarësisht nga renditja dhe formulimi i kërkimeve, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë evidenton se kërkimi i paditësave për njohje pronar, që ka për shkak faktin e pretenduar se ata kanë të drejta pronësie edhe mbi sipërfaqen funksionale të pallatit mbi të cilin kanë ndërtuar shtesën, është kërkimi kryesor i padisë. Nëpërmjet këtij kërkimi paditësat kërkojnë të realizojnë në rrugë gjyqësore të drejtën e pronësisë për arsye se kjo e drejtë i’u mohohet nga të paditurit. Ky kërkim përbën thelbin e padisë në gjykim, që, në kuptim të ligjit, është mosmarrëveshje civile dhe përsa i përket kompetencës tokësore duhet referuar në dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe jo sikurse ka vepruar Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier.

11.2. Edhe kërkimi tjetër, ai i konstatimit pjesërisht të pavlefshëm të vendimit të komisionit, është rrjedhojë e të njëjtit shkak, të faktit të pretenduar se u cënohen të drejta dhe interesa legjitime nga ky vendim komisioni. Ky kërkim, vështruar në raport me të parin është dytësor. Kjo edhe për arsye se nuk është Agjensia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave organi që përcakton dhe njeh ose jo të drejta pronësie të subjekteve që, në kuptim të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” (i ndryshuar), nuk përfshihen në rrethin e subjekteve të shpronësuar.

12. Në argument sa më sipër dhe në rrethanat kur marrëdhënia juridike për shkak të së cilës ka lindur konflikti ka në themel probleme që kanë të bëjnë me të drejta reale mbi sende të paluajtshme, ky Kolegj vlerëson se në përcaktimin e kompetencës tokësore për shqyrtimin e saj duhet referuar në nenin 45§1 të Kodit të Procedurës Civile.

12.1. Në nenin 45§1 të Kodit të Procedurës Civile është përcaktuar se paditë për të drejtat reale mbi sende të paluajtshme, për pjesëtimin e sendeve të përbashkëta dhe për posedimin, ngrihen në gjykatën e vendit ku ndodhen sendet ose pjesa më e madhe e tyre. Kompetenca tokësore e përcaktuar në këtë dispozitë është një nga rastet e kompetencës tokësore ekskluzive. Për rastin konkret objekti material i këtij gjykimi ka të bëjë me truall, send i paluajtshëm, që ndodhet në hapësirën juridiksionale të territorit brenda të cilit ushtron veprimtarinë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier. Për rrjedhojë, bazuar në këtë dispozitë, kompetente për shqyrtimin e padisë konkrete është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier.

13. Në lidhje me kërkimin dytësor, atë të konstatimit pjesërisht të pavlefshëm të vendimit të komisionit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, referuar nenit 55 të Kodit të Procedurës Civile, gjykon se për shkak të koneksitetit që ka me kërkimin e parë kompetente është po Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier.

66

14. Kërkimi tjetër, si ai i fshirjes së regjistrimit të bërë pranë Zyrës Vendore të Pasurisë së Paluajtshme Fier, është kërkim që rrjedh nga zgjidhja e kërkimit të parë dhe të dytë. Edhe ky kërkim është në kompetencë të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

15. Lloji i padisë për realizimin e të drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës, ndërsa gjykata për t’iu dhënë përgjigje këtyre problemeve, në respektim të të drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen”, ta zgjidhë atë “në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi” (neni 16).

16. Nëse padia është e bazuar në faktin dhe rrethanat përkatëse të pretenduara nga pala paditëse dhe me shkakun juridik të përcaktuar prej saj, këto janë çështje që do të shqyrtohen nga gjykata dhe do të zgjidhen me vendimin përfundimtar të saj.

17. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.62-2011-1555 (874), datë 26.05.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, duhet të prishet dhe çështja të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.62-2011-1555 (874), datë 26.05.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 06.10.2011

67






PADITËS: SHKËLQIM BEQO, OHARB BEQO, përfaqësuar nga avokat Baftjar Rusi

TË PADITUR: AGJENSIA E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË, në mungesë

VALTER LAPA, ALQI LAPA, SOKRAT LAPA, ROMEO LAPA, në mungesë

PERSON I TRETË: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME SARANDË, në mungesë

OBJEKTI:

Anullimin e aktit administrativ dhe pikërisht të shkresës nr.3391/2 prot, datë 09.02.2011 të A.K.K.P. Tiranë.

Anullimin e pjesshëm të vendimit të K.K.K.P. të Bashkisë Sarandë me nr.17, datë 09.06.1994 dhe pikërisht të pikës 5

të dispozitivit të këtij vendimi për sipërfaqen 1.500 m2 që është në pronësi të paditësit Oharb Beqo,

pronë e cila është përfituar në mënyrë të ligjshme nga kontrata e shitblerjes nr.293 rep., nr.292 kol., datë 01.02.1992.

Detyrimin e të paditurve të na njohin pronarë për sipërfaqen prej 1.500 m2 që kemi blerë me kontratë të shitblerjes

nr.293/292, datë 01.02.1992.Fshirja e pasurisë nr.23/54 nga ZVRPP Sarandë në emër

të Alqi dhe Romeo Lapa për pjesën ku mbivendoset me pasurinë tonë me nr.pasurie 23/55 Z.Kad 8641,

për sipërfaqen truall 1.500 m2.Baza Ligjore: Nenet 11, 12, 15, 41, 42, 44,

118, 135 dhe 142/3 të Kushtetutës të Republikës së Shqipërisë; neni 6 pika 1 të Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut;

68

neni 1 i Protokollit nr.1 të Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut; nenet 31, 32 pika “a”, 153, 324 e vijues të K.Pr Civile;

nenet 4, 9 pika 1, 11 pika 2, 12, 15, 18, 44, 46, 105, 115, 118, 119, 121, 135, 136, pika 2,

138 pika 1, 139 dhe 141 të K.Pr.Administrative; nenet 162, 163, 192, 193 195, 196 dhe 584 të K.Civil;

nenet 27 “a”, 12 parag III-të dhe 16 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave ish-Pronarëve”;

ligji nr.8084, datë 07.03.1996 “Për masat për kompensimin fizik për trojet e zëna”;

udhëzimi nr.3, datë 21.06.1993 ligji nr.10308 datë 22.07.2010 “Për disa ndryshime

në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”;

nenet 16/1/a/ç, 16/2, 16/4, 16/5 dhe 16/7 pika 2, ligji nr.7512, datë 10.08.1991.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4931, datë 08.06.2011, ka vendosur:

Deklarimin jo kompetente nga pikëpamja tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e çështjes civile me nr.Regj.Them 8081 që i përket palëve ndërgjyqëse: Paditës: 1. Shkëlqim Beqo 2. Oharb Beqo; Të Paditur: 1. Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë 2. Valter Lapa 3. Sokrat Lapa 4. Alqi Lapa 5. Romeo Lapa; Person i tretë: Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë Me objekt: 1. Anullim akti administrativ dhe pikërisht të shkresës nr.3391/2 prot, datë 09.02.2011 të A.K.K.P-së Tiranë. 2. Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.17, datë 09.06.1994 të ish K.K.K.Pronave Bashkia Sarandë, për sipërfaqen 1.500 m2. 3. Detyrimin e të paditurve të na njohin pronarë për sipërfaqen 1.500 m2 që kemi blerë. 4. Fshirje të pasurisë nr.23/54 nga ZVRPP Sarandë në emër të Alqi dhe Romeo Lapa për pjesën ku mbivendoset me pasurinë tonë me nr.pasurie 23/55 Z.Kad 8641 për sip truallit 1.500 m2. Kalimin e kësaj çështjeje për gjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë ushtruar ankim të veçantë paditësat Shkëlqim Beqo dhe Oharb Beqo, me të cilin kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është i gabuar dhe në shkelje të ligjit procedurial dhe atij material.- Gjykata arrin në konkluzion të gabuar duke i hyrë themelit të gjykimit dhe i referohet

nenit 18 të ndryshuar të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, duke i dhënë kuptim të kundërt dhe tej përmbajtjes së kësaj dispozite. Gjykata anashkalon faktin e strukturimit të organit shtetëror që realizon njohjen, kthimin apo kompensimin e pronave, që aktualisht është një organ i vetëm me seli në Tiranë.

- Është vetë ligji që e përcakton Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatën kompetente për zgjidhjen në themel të konflikteve që nxirren nga A.K.K.P. Gjithashtu edhe në aktin e nxjerrë ky organ (nr.3391/2 prot., datë 09.02.2011) ka përcaktuar po këtë gjykatë si gjykatën kompetente.

- Gjykata i ka dhënë kuptim ndryshe edhe natyrës së kërkimeve dhe vetë konfliktit. Konflikti nuk është midis palëve private, paditësave dhe familjes “Lapa” që kanë

69

fituar pronësinë me anë të një akti administrativ, por në radhë të parë ky konflikt është midis palës paditëse dhe K.K.K.P. Sarandë (A.K.K.P.Tiranë), që ka nxjerrë aktin administrativ, objekt kontestimi në këtë gjykim.

- Gjykata është kontradiktore kur arsyeton se “...konflikti ndërmjet palëve ndërgjyqëse nuk rezulton të ketë për objekt shqyrtimin e vendimeve të dhëna nga ana e Agjensisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, por me një vendim të mëparshëm të dhënë nga ana e ish K.K.K.P. Bashkia Sarandë lidhur me të drejtën e pronësisë dhe kthyer të paditurve...”.

- Arsyetimi i gjykatës është alogjik, pasi largon dhe sposton konfliktin, duke mos e quajtur midis palës paditëse dhe A.K.K.P.-së, por midis palës paditëse dhe K.K.K.P., kur nga vetë ligji A.K.K.P.Tiranë ka përthithur ish-strukturat e mëparshme.

- Pronësinë e kemi fituar në mënyrë të ligjshme, nëpërmjet kontratës së vitit 1992 dhe të drejtat tona na janë cenuar pikërisht nga akti administrativ.

- Gjykata, gjithashtu gabon kur lidhur me kompetencën tokësore referon në dispozitat e Kreut III, pika “b” të K.Pr.Civile, pasi ne si kërkim të parë kërkojmë anullimin e akeve administrative të dalë pikërisht nga A.K.K.P. Tiranë (shkresa nr.3391/2 prot., datë 09.11.2011) dhe ish K.K.K.P., dhe jo sikurse thotë gjykata, që vendos si kërkim primar pikën 3 të objektit të kërkesë padisë. Pikat e tjera janë të ndërvarura nga pika e parë e objektit të padisë dhe jo kërkimi i parë nga kërkimet e tjera.

- Në thelb kërkimet tona janë goditja dhe anullimi i dy akteve administrative, pas të cilëve rrjedhon dhe kërkimi i tretë.

- Po kështu, sipas nenit 43 të K.Pr.Civile kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesin e paditësave Shkëlqim

Beqo dhe Oharb Beqo; avokatin Baftjar Rusi, që kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Shkëlqim Beqo me kontratën e shitjes nr.293 rep, nr.292 kol, datë 01.02.1992 ka blerë nga ish-Komiteti Ekzekutiv Pluralist (Seksioni i Financës) Sarandë një sipërfaqe trualli prej 1.500 m2 të ndodhur në lagjen nr.4 Sarandë me kufij: V–rruga nr.1, J–me detin, L–me detin dhe nga P–me detin, përkundrejt çmimit prej 135.000 lekë. Pasuri kjo e regjistruar pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë, në regjistrin hipotekor nr.6, faqe 99, nr.1472 indeksi.

2. Më pas, me kontratën e shitjes nr.238/143, datë 29.01.2003, këtë pasuri paditësi Shkëlqim Beqo i’a ka shitur djalit të tij, paditësit tjetër Oharb Beqo. Edhe kjo kontratë është regjistruar pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë.

3. Nga ana tjetër, me vendimin nr.165, datë 17.03.1994 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, në emër të familjes “Lapa” është vërtetuar fakti juridik i pronësisë të ish-pronarëve “... Miço Sokrat Lapës, Andon Miço Lapës, Sokrat Miço Lapës, Miho Miço Lapës, Piro Miço Lapës, mbi një sipërfaqe prej 65.5 (gjashtëdhjetë e pesë pikë pesë) dynym, të ndodhur në qytetin e Sarandës e kufizuar sipas kufijve të vjetër: P–pronat e Kozma Gurmës, L–pronat e Theodhora Zanës dhe pronë shtetërore, V–me kurorën e malit, J–me buzën e detit”.

4. Me vendimin nr.17, datë 09.06.1994 të ish-Komisioni të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Bashkia Sarandë, ndër të tjera, është vendosur:“T’u njihet ish pronarëve 1. Andon

70

Miço Lapa, 2. Miho Miço Lapa, 3. Sokrat Miço Lapa, 4. Piro Miço Lapa, 5. Miço Sokrat Lapa sipërfaqja prej 65.500 m2 (gjashtëdhjetë e pesë mijë e pesëqind metra katror) sipas Genplanit të Urbanistikës në të cilën ndodhen objektet e ndërtuara si godina banimi, dyqane dhe pjesë nga ofiçina. U kthehet pronarëve 1. Andon Miço Lapa 5.000 (pesë mijë) m2 e lirë, 2. Miho Miço Lapa, 5.000 (pesë mijë) m2 e lirë 3. Sokrat Miço Lapa 5.000 (pesë mijë) m2 e lirë 4. Piro Miço Lapa Lapa 5.000 (pesë mijë) m2 e lirë, 5. Miço Sokrat Lapa 5.000 (pesë mijë) m2 e lirë. Sipërfaqja prej 25.000 m2 që u kthehet pronarëve të mësipërm ndodhet e lirë dhe përcaktohet me genplanin e seksionit të urbanistikës ligjorë të rrethit me këto kufij: L–truall shteti, V–rruga automobilistike, J–buzë e detit dhe P–Kozma Gurma dhe shteti. Brenda 25.000 m2 që u kthehet pronarëve vendosen kufijtë midis njëri–tjetrit”.

5. Paditësat i janë drejtuar Agjensisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë për rishikimin e vendimit nr.17, datë 09.06.1994, të ish-Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Bashkisë Sarandë.

6. Nga ana e Drejtorit të Përgjithshëm të Agjencisë së Kthimit të Kompensimit të Pronave Tiranë është refuzuar marrja në shqyrtim e kërkesës së paditësve Shkëlqim dhe Oharb Beqo për rishikimin e vendimit nr.17, datë 09.06.1994, të ish-Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Bashkia Sarandë: “Për shkak se në zbatim të pikës “a” të nenit 16/3 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” të ndryshuar me ligjin nr.10308, datë 22.07.2010, nuk legjitimoheshin në paraqitjen e kërkesës për rishikim vendimi, pasi nuk ishin subjekt i shpronësuar sipas përcaktimit të nenit 2 të këtij ligji” (Shkresa nr.3391/2 prot., datë 09.02.2011).

7. Paditësat Shkëlqim Beqo dhe Oharb Beqo, me pretendimin se pala e paditur, Agjensia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë në mënyrë të padrejtë dhe në shkelje të ligjit ka refuzuar kërkesën për rishikim të vendimit nr.17, datë 09.06.1994, të Komisioni të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave; se vendimi nr.17, datë 09.06.1994, është dhënë në kundërshtim me ligjin nr.7698, datë 15.04.1993, për pjesën që ka mbivendosje me pronën tonë të cilën e kemi fituar në mënyrë të ligjshme dhe se komisioni në kuptim të ligjit duhej ta konsideronte të zënë këtë sipërfaqe, me padinë e datës 07.03.2011 i janë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke kërkuar si në objektin e padisë.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, kryesisht ka marrë në shqyrtim problemin e kompetencës tokësore dhe, me vendimin nr.4931, datë 08.06.2011, ka vendosur: “Deklarimin jo kompetente nga pikëpamja tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e çështjes civile me nr.Regj.Them 8081 që i përket palëve ndërgjyqëse : Paditës: 1. Shkëlqim Beqo 2. Oharb Beqo Të Paditur: 1. Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë 2. Valter Lapa 3. Sokrat Lapa 4. Alqi Lapa 5. Romeo Lapa; Person i Tretë: Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë; Me objekt: 1. Anullim akti administrativ dhe pikërisht të shkresës nr.3391/2 prot, datë 09.02.2011 të A.K.K.P–së Tiranë. 2. Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.17, datë 09.06.1994 të ish K.K.K.Pronave Bashkia Sarandë, për sipërfaqen 1.500 m2. 3. Detyrimin e të paditurve të na njohin pronarë për sipërfaqen 1.500 m2

që kemi blerë. 4. Fshirje të pasurisë nr.23/54 nga ZVRPP Sarandë në emër të Alqi dhe Romeo Lapa për pjesën ku mbivendoset me pasurinë tonë me nr.pasurie 23/55, Z.Kad 8641, për sip truallit 1.500 m2.

Kalimin e kësaj çështjeje për gjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë”.8.1. Në deklarimin e moskompetencës tokësore, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë,

pasi citon nenet 45, 61 të Kodit të Procedurës Civile, nenet 16/3 dhe 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” të ndryshuar me ligjin nr 10207, datë 23.12.2009 “Për disa ndryshime në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, si dhe me ligjin nr.10308, datë 22.07.2010 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, vendimin nr.27, datë 26.05.2010 të Gjykatës Kushtetuese, arsyeton:

71

- “Në rastin konkret konflikti ndërmjet palëve ndërgjyqëse nuk rezulton të ketë për objekt shqyrtimin e vendimeve të dhëna nga ana e Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, por të një vendimi të mëparshëm të dhëna nga ana e ish K.K.K.Pronave Bashkia Sarandë lidhur me të drejtën e pronësisë së njohur dhe kthyer të paditurve mbi një truall me sipërfaqe të përgjithshme prej 25.000 m2 të ndodhur në qytetin e Sarandës, brenda së cilës rezulton të ndodhet edhe sipërfaqja prej 1.500 m2, sipërfaqe kjo e cila sipas pretendimeve të paditësve Shkëlqim dhe Oharb Beqo rezulton të jetë në pronësi të tyre, në kushtet kur pronësinë mbi këtë sipërfaqe trualli rezulton ta kenë fituar në bazë të kontratës së shitjes me nr.293 rep, nr.292 kol, datë 01.02.1992”;

- “…nuk rezulton që paditësit Shkëlqim dhe Oharb Beqo pronësinë mbi truallin me sipërfaqe 1.500 m2 të ndodhur në qytetin e Sarandës ta pretendojnë me cilësinë e subjektit të shpronësuar, por me cilësinë e personave të tretë, fakt ky i cili të shpie në përfundimin se në rastin konkret nuk rezultojnë të jenë të zbatueshme përcaktimet e nenit 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” të ndryshuar, në kushtet kur kjo dispozitë rezulton të ketë për qëllim të rregullojë kompetencën tokësore për shqyrtimin e ankimeve kundër vendimeve të dhëna nga ana e Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave vetëm për një rreth të caktuar personash dhe konkretisht vetëm për subjektet e shpronësuara dhe për Avokaturën e Shtetit”;

- “Në kushtet kur përcaktimet e nenit 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” nuk rezultojnë të jenë të zbatueshme në rastin konkret, arrihet në përfundimin se të zbatueshme për rregullimin e kompetencës tokësore lidhur me çështjen objekt gjykimi do të jenë dispozitat e Kreut III pika “B” të K.Pr.Civile të cilat rregullojnë kompetencën tokësore për gjykimin e mosmarrëveshjeve juridiko–civile”;

- “Referuar përmbajtjes së kërkesë - padisë së paraqitur nga ana e paditësve Shkëlqim dhe Oharb Beqo rezulton që njëri prej kërkimeve të parashtruara, kërkim ky i cili rezulton të përbëjë edhe shkakun ligjor të padisë së paraqitur nga ana e këtyre të fundit të jetë: “Detyrimi i të paditurve të njohin paditësit pronar mbi sipërfaqen prej 1.500 m2 të ndodhur në qytetin e Sarandës, sipërfaqe të cilën rezultojnë ta kenë blerë me kontratën e shitjes me nr.293 rep, nr.292 kol, datë 01.02.1992, të lidhur ndërmjet Komitetit Ekzekutiv Pluralist, Seksioni i Financës Sarandë me cilësinë e shitësit dhe paditësit Shkëlqim Beqo me cilësinë e blerësit”;

- “Një kërkim të tillë paditësit Shkëlqim dhe Oharb Beqo rezulton që ta kenë bazuar në nenet 162 dhe 163 të K.Civil, dispozita këto që kanë të bëjnë me njohjen e pronësisë dhe mënyrën e fitimit të kësaj të fundit dhe të drejtave të tjera reale mbi një send të paluajtshëm, fakt ky i cili të shpie në përfundimin se i zbatueshëm në rastin konkret për rregullimin e kompetencës tokësore për gjykimin e kësaj çështjeje të jenë përcaktimet e nenit 45 të K.Pr.Civile ….”.

- “Nga përmbajtja e nenit 45 të K.Pr.Civile rezulton se kompetente për shqyrtimin e pretendimeve për të drejtat reale mbi sendet e paluajtshme të jetë gjykata e vendit ku ndodhet sendi i paluajtshëm mbi të cilin pretendohen të drejtat reale, në rastin konkret Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë për arsye se sipërfaqja prej 1.500 m2, të cilën paditësit pretendojnë se është në pronësi të tyre, ndodhet në qytetin e Sarandës. Në kushtet kur njëri prej kërkimeve të parashtruara në kërkesë - padinë e paraqitur nga ana e paditësve Shkëlqim dhe Oharb Beqo rezulton të jetë edhe pretendimi i këtyre të fundit për të drejtën e pronësisë mbi sipërfaqen e truallit prej 1.500 m2 të ndodhur në qytetin e Sarandës, kërkim ky i cili rezulton që të përbëjë edhe shkakun ligjor të padisë së paraqitur prej këtyre të fundit. Arrihet në

72

përfundimin se në rastet e padive ku kërkohen të drejta reale mbi sende të paluajtshme, primare në përcaktimin e kompetencës tokësore në gjykimin e çështjes është kërkimi që ka të bëjë me të drejtat reale mbi sendet e paluajtshme”.9. Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë ushtruar ankim të

veçantë paditësat Shkëlqim Beqo dhe Oharb Beqo, me të cilin kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Ligji i zbatueshëm10. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile në të cilat është parashikuar:

10.1. Neni 45§1 i K.Pr.Civile: “Paditë për të drejta reale mbi sende të paluajtshme, për pjesëtimin e sendeve të përbashkëta dhe për posedimin ngrihen në gjykatën e vendit ku ndodhen sendet ose pjesa më e madhe e tyre”.

10.2. Neni 55 i K.Pr.Civile: “Gjykata që gjykon padinë kryesore është kompetente për të shqyrtuar edhe kërkesat dytësore, kundërpadinë ose ndërhyrjen kryesore…”.


11. Se ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësat Shkëlqim Beqo dhe Oharb Beqo nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë prishjen e vendimit nr.4931, datë 08.06.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.4931, datë 08.06.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore e kësaj gjykate për gjykimin e çështjes civile nr.regj.them 8081 akti, datë regjistrimi 11.03.2011 dhe dërgimi i akteve të çështjes për gjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, është marrë në respektim të ligjit.

13. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe shkaqeve të ankimit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin konkret, arrin në konkluzionin se kompetente për gjykimin e çështjes nr.regj.them 8081 akti, datë regjistrimi 11.03.2011 është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë.

14. Ky Kolegj e vlerëson të drejtë arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë. Gjykata ka përcaktuar drejt natyrën juridike të mosmarrëveshjes dhe shkakun e lindjes së saj, duke bërë një identifikim të elementeve dhe/ose kritereve ligjore, që për rastin konkret shërbejnë për përcaktimin e gjykatës kompetente.

15. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë për zgjidhjen e çështjes konkrete referon në rregullimet e bëra në Kreun e III, Titulli III, Pjesa e Parë të Kodit të Procedurës Civile (ratio legis) dhe në parimet e së drejtës (ratio iuris) në lidhje me kompetencën tokësore të gjykatave për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve civile të parashikuara në po këtë Kod dhe në ligje të tjera të veçanta, në të cilat është patur parasysh, midis të tjerave, që palëve të mos u bëhet i vështirë aksesi në drejtësi. Në këtë konteks i vlerësueshëm është fakti se për kategori të caktuara mosmarrëveshjesh proçesi duhet të zhvillohet përpara një gjykate, vendndodhja e së cilës të ndihmojë që ai të zhvillohet në mënyrë sa më efektive dhe brenda një afati të arsyeshëm (Neni 6 i Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, neni 42 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë dhe neni 4 i Kodit të Procedurës Civile).

16. Në përcaktimin e gjykatës kompetente për shqyrtimin e çështjes konkrete nga pikëpamja territoriale, ky Kolegj, bazuar në dispozitat e Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin, merr në konsideratë objektin e padisë, karakterin dhe natyrën juridike të mosmarrëveshjes, si dhe natyrën juridike të sendit mbi të cilin janë drejtuar të drejtat e pretenduara nga palët.

73

17. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të përmbajtjes së padisë, objektit të saj, evidenton se në padi janë formuluar disa kërkime. Paditësat Shkëlqim Beqo dhe Oharb Beqo, me pretendimin se kanë fituar pronësinë mbi sipërfaqen objekt material i këtij gjykimi në mënyrë të ligjshme që në vitin 1992, me padi kanë kërkuar: (i) Anullimin e aktit administrativ, të shkresës nr.3391/2 prot, datë 09.02.2011 të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë; (ii) Anullimin e pjesshëm të vendimit të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Bashkisë Sarandë nr.17, datë 09.06.1994, të pikës 5 të dispozitivit të këtij vendimi për sipërfaqen 1.500 m2; (iii) Detyrimin e të paditurve të njohin pronarë paditësat për sipërfaqen prej 1.500 m2; (iv) Fshirjen e regjistrimit të pasurisë nr.23/54 në emër të Alqi dhe Romeo Lapa nga Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë për pjesën ku mbivendoset me pasurinë nr.23/55 zona kadastrale 8641, për sipërfaqen truall 1.500 m2.

17.1. Gjithashtu, konstatohet se sipërfaqja objekt material i këtij gjykimi mbi të cilën drejtohen pretendimet për të drejta pronësie ndodhet në Lagjen nr.4, Sarandë

18. Ligji procedurial civil lejon bashkimin e padive në një proces në rast se plotësohen kushtet e parashikuara në të. Për rastin konkret ndodhemi përpara bashkimit objektiv. Paditë ose kërkimet e palës paditëse janë të lidhura sepse ato kanë të përbashkët dy prej elementeve të padisë, objektin dhe shkakun (neni 55 i K.Pr.Civile).

19. Drejt arsyeton gjykata e shkallës së parë kur vlerëson se kërkimi i palës paditëse për pavlefshmërinë e akteve administrative është i ndërvarur nga kërkimi që ka të bëjë me pretendimet në lidhje me pronësinë.

20. Ndryshe nga sa pretendohet në ankim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjykon se, pavarësisht nga renditja e kërkimeve dhe formulimi që i është bërë objektit të padisë, kërkimi i paditësave për anullimin e pjesshëm të vendimit të komisionit nuk është kërkimi kryesor i padisë.

21. Padia në shqyrtim ka për shkak të drejtën e pronësisë së pretenduar nga ana e paditësave mbi sipërfaqen prej 1500 m2, që sipas tyre cënohet nga të paditurit “Lapa” të cilëve kjo sipërfaqe i’u është kthyer në natyrë me vendim të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave. Pra, nëpërmjet këtij kërkimi paditësat kërkojnë të realizojnë në rrugë gjyqësore të drejtën e pronësisë me pretendimin se kjo e drejtë i’u mohohet nga të paditurit “Lapa”, të cilët, nga ana e tyre, pretendojnë, edhe ata, pronësinë mbi këtë sipërfaqe.

21.1. Fakti juridik që paditësat kanë vënë në themel të kërkimit të parë përbën shkakun e padisë. Për këtë arsye ai është fakti nga i cili rrjedh e drejta materiale që paditësi e pretendon si të shkelur.

21.2. Nga zgjidhja që do t’i bëhet kërkimit për të drejtën e pronësisë janë të kushtëzuar dhe zgjidhja e kërkimeve të tjera.

22. Kërkimi tjetër, ai i anullimit pjesërisht të vendimit të komisionit, është në vartësi të pranimit ose jo të kërkimit të parë. Ky kërkim, i vështruar në raport me të parin është dytësor.

23. Në argument sa më sipër dhe në rrethanat kur marrëdhënia juridike për shkak të së cilës ka lindur konflikti ka në themel probleme që kanë të bëjnë me të drejta reale mbi sende të paluajtshme, ky Kolegj vlerëson se në përcaktimin e kompetencës tokësore për shqyrtimin e saj duhet referuar në nenin 45 të Kodit të Procedurës Civile.

23.1. Ky Kolegj vlerëson se kompetenca tokësore e përcaktuar në nenin 45 të Kodit të Procedurës Civile është një nga rastet e kompetencës tokësore ekskluzive dhe me të drejtë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka deklaruar moskompetencën e saj duke i kaluar aktet gjykatës kompetente, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë.

24. Në lidhje me kërkimin dytësor, atë të kundërshtimit të vendimit të ish-Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave dhe të shkresës së Agjensisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, referuar neneve 45 dhe 55

74

të Kodit të Procedurës Civile, gjykon se për shkak të koneksitetit që ka ky kërkim me kërkimin e parë kompetente është po Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë.

25. Kërkimi tjetër, ai i fshirjes së regjistrimit të bërë pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë, është kërkim që rrjedhon nga zgjidhja e kërkimit të parë dhe të dytë. Edhe ky kërkim është në kompetencë të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë.

26. Lloji i padisë për realizimin e të drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës, ndërsa gjykata për t’iu dhënë përgjigje këtyre problemeve, në respektim të të drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga proçesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proçes të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, ta zgjidhë atë “në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi” (neni 16).


28. Përsa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.4931, datë 08.06.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore për gjykimin e çështjes civile nr.regj.them 8081 akti, datë regjistrimi 11.03.2011, duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.4931, datë 08.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë.

Tiranë, më 06.10.2011

75

Nr.11243-02114-00-2007 i Regj. ThemeltarNr. 00-2011-1830 i Vendimit (427)



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËSE: PRENDA GECI, prezent vetë në sallëI PADITUR: KOMUNA BYTYÇ-TROPOJË, në mungesë

PERSON I TRETË: DEGA E SIGURIMEVE SHOQËRORE TROPOJË, përfaqësuar nga juristi Avni Brecani

OBJEKTI I PADISË:Dhënien e pagës së kujdestarisë për bashkëshortin Adem Geci.

Baza ligjore: Ligji nr.8153, datë 31.10.1996 “Për statusin e jetimëve”;

ligji për skemën ekonomike, neni 8, pikat 6 dhe 13, neni 13 e 307 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tropojë me vendimin nr.64, datë 27.03.2007 ka vendosur: Rrëzimin e padisë, si të pabazuar në ligj e në prova.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.363, datë 20.09.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.64, datë 27.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs paditësja, e cila kërkon prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata nuk mori parasysh provat e paraqitura. Ajo ka dhënë një vendim të pabazuar në ligj.

- Në bazë të Kushtetutës, neneve 223, 224, 263, 266 të K.Familjes, ligjit nr.8513, datë 31.10.1996 dhe VKM nr.787, datë 14.12.2005, padia duhej të pranohej.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e personit të tretë,

juristin Avni Brecani, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

76

V Ë R E NRezulton se, paditësja Prenda Geci bashkëshortja e shtetasit Adem Geci, me vendimin

e formës së prerë nr.44, datë 15.03.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë, është caktuar kujdestare e tij, pasi atij i është hequr zotësia për të vepruar si i sëmurë psiqik.

Me pretendimin se duhet të kujdeset për të, fëmijën e saj dhe 4 fëmijët e tij të mitur nga martesa e parë, pasi nëna u ka vdekur, ajo i është drejtuar palës së paditur e personit të tretë për të përfituar pagesën për fëmijët në kujdestari dhe me pas i është drejtuar me padi gjykatës.

Personi i tretë ka prapësuar se shtetasi Adem Geci trajtohet me pension invaliditeti, si dhe një shtesë 15% për personin që kujdeset për të, në bazë të ligjit nr.7703, datë 11.05.1993 “Për sigurimet shoqërore në RSH”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tropojë me vendimin nr.64, datë 27.03.2007, ka rrëzuar padinë, si të pabazuar në ligj e në prova.

Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin e saj nr.363, datë 20.09.2007.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs paditësja, e cila kërkon prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

Gjykata nuk mori parasysh provat e paraqitura. Ajo ka dhënë një vendim të pabazuar në ligj;

Në bazë të Kushtetutës, neneve 223, 224, 263, 266 të K.Familjes, ligjit nr.8513, datë 31.10.1996 dhe VKM nr.787, datë 14.12.2005, padia duhej të pranohej.

Ky Kolegj vlerëson se, nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tropojë dhe Gjykata e Apelit Shkodër që ka lënë në fuqi vendimin, nuk është respektuar ligji procedural, duke ndikuar kështu në dhënien e vendimit, për zgjidhjen në themel të çështjes.

Sipas nenit 5 të K.Pr.Civile:Objekti i mosmarrëveshjes përcaktohet në pretendimet e palëve.Pretendimet parashtrohen në aktin për fillimin e procesit gjyqësor, si dhe gjatë

ushtrimit të të drejtave që rrjedhin nga ky proces. Objekti i mosmarrëveshjes mund të ndryshojë sipas kërkesave që lindin gjatë procesit, kur këto të fundit kanë lidhje të mjaftueshme me pretendimet e fillimit.

Nenit 14 të K.Pr.Civile:Gjykata ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit

të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin.Nenit 16 të K.Pr.Civile:Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera

në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj.Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen,

pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e

palës.

Nenit 17 i K.Pr.Civile:Gjykata fton palët që të japin shpjegime nga pikëpamja e së drejtës që ajo e çmon të

nevojshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjes.

Nenit 158/a të K.Pr.Civile:Gjyqtari cakton, për çdo çështje, seancën përgatitore, ku thirren palët ose personi i

tretë, për të përcaktuar natyrën e mosmarrëveshjes dhe kërkon prej tyre shpjegimet e

77

nevojshme, si dhe përcaktimin e provave për vërtetimin e pretendimeve e të prapësimeve të tyre.

Paditësja në kërkesëpadi e në parashtrimet e saj para gjykatës ka kërkuar pagesën që i takon personit që ajo ka në kujdestari, bashkëshortit të saj, për fëmijët e mitur që ka në ngarkim ai, duke paraqitur edhe provat në lidhje me pretendimet e saj.

Gjykata e shkallës së parë ka gabuar në përcaktimin e objektit të mosmarrëveshjes dhe nuk ka pasur parasysh që ky proces fillon që në veprimet e para përgatitore që duhet të kryejë gjykata (neni 158/a i K.Pr.Civile). Në këtë seancë gjyqtari nga palët përcakton natyrën e mosmarrëveshjes, duke kërkuar edhe nga palët shpjegimet e nevojshme dhe provat mbi të cilat palët mbështesin pretendimet e tyre. Objekti i mosmarrëveshjes saktësohet e dhe më pas gjatë shqyrtimit të çështjes në seancë gjyqësore.

Duke mos përcaktuar saktë objektin e mosmarrëveshjes, gjykata është kufizuar vetëm nëse i takon paditëses e ardhura shtesë për kujdesje për bashkëshortin e saj invalid (psikikisht i paaftë), duke ju referuar nenit 38 të ligjit nr.7703, datë 11.05.1993 ”Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar. Ndërkohë që paditësja ka qenë duke kërkuar të ardhurat shtesë që i takojnë personit që merr pension invaliditeti, që ka fëmijë në ngarkim.

Në këto kushte, gjykata e shkallës së parë nuk ka kryer një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm të çështjes, prandaj çështja duhet të kthehet për rigjykim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Në rigjykimin e çështjes, gjykata duhet të bëjë një përcaktim të saktë të mosmarrëveshjes, mbi bazën e pretendimeve të palëve dhe sidomos palës paditëse; të ftojë palët që të japin shpjegime nga pikëpamja e së drejtës që ajo e çmon të nevojshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjes, gjithmonë duke pasur parasysh se gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/ç tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.363, datë 20.09.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe

vendimit nr.64, datë 27.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim po në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tropojë, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 06.10.2011

78






PADITËSE: BERANDA CAKANI, përfaqësuar nga Vera Ibraj

I PADITUR: BESNIK CAKANI

OBJEKTI I PADISË:Detyrim për ushqim.

Baza Ligjore: Nenet 4, 192 e 227 të K.Familjes.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin datë 05.07.2011 ka vendosur:Moskompetencën e Gjykatës Rrethit Gjyqësor Lezhë për gjykimin e çështjes me nr.875 akti që i përket palëve ndërgjyqëse: paditëse Beralda Cakani, i paditur Besnik Cakani, me objekt: detyrim për ushqim dhe dërgimin e çështjes për kompetencë gjykimi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë përfaqësuesja e paditëses, e cila parashtron kёto shkaqe pёr prishjen e tij:

- Vendimi vjen në kundërshtim me nenet 47 e 54 të K.Pr.Civile. Padia për kërkim ushqimi mund të ngrihet si në gjykatën ku ka banimin i padituri, ashtu edhe në atë ku ka banimin paditësi. Në bazë të nenit 54 të K.Pr.Civile, e drejta e zgjedhjes i takon paditësit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; e

si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NRezulton se me vendimin nr.427, datë 23.04.2009 të Gjykatës e Rrethit Gjyqësor

Lezhë i është njohur atësia fëmijës Beranda Cakani; babai i saj biologjik, i padituri Besnik Cakani.

Paditësja e përfaqësuar nga (e ëma) Vera Ibraj, ka kërkuar në gjykatë detyrimin për ushqim nga i padituri, duke ju referuar dispozitave të Kodit të Familjes.

79

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin datë 05.07.2011 ka shpallur moskompetencën e saj për gjykimin e çështjes dhe dërgimin e çështjes për kompetencë gjykimi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Sipas kësaj gjykate, i padituri banon ne fshatin Shullaz të Rrethit Kurbin dhe kompetente për gjykimin e çështjes është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, në bazë të nenit 47 të K.Pr.Civile.

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë përfaqësuesja e paditëses, e cila parashtron kёto shkaqe pёr prishjen e tij:

Vendimi vjen në kundërshtim me nenet 47 e 54 të K.Pr.Civile. Padia për kërkim ushqimi mund të ngrihet si në gjykatën ku ka banimin i padituri, ashtu edhe në atë ku ka banimin paditësi. Në bazë të nenit 54 të K.Pr.Civile, e drejta e zgjedhjes i takon paditësit.

Ky Kolegj vlerëson se qëndrojnë pretendimet e paraqitura në ankimin e veçantë, pasi vendimi i gjykatës së shkallës së parë është marrë në zbatim të gabuar të dispozitave procedurale, neneve 47 e 54 të K.Pr.Civile.

Neni 47 i K.Pr.Civile parashikon se:Paditë për kërkim ushqimi dhe paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës, mund të

ngrihen si në gjykatën ku ka banimin i padituri, ashtu edhe në gjykatën e vendit ku ka banimin paditësi.

Padia për heqjen ose pakësimin e ushqimit të caktuar ngrihet në gjykatën e vendit ku ka banimin i padituri.

Neni 54 i K.Pr.Civile, parashikon se:E drejta e zgjedhjes ndërmjet shumë gjykatave kompetente i takon paditësit, e cila

ushtrohet me ngritjen e padisë.Gjykata e shkallës së parë, edhe pse e përmend nenin 47 të K.Pr.Civle në vendimin e

saj, ka bërë zbatim të gabuar të kësaj dispozite. Gjykata e shkallës së parë nuk ka pasur parasysh se kompetenca tokësore, si një parakusht procedural, përcaktohet që në momentin e ngritjes së padisë dhe shqyrtimi i saj përfshihet në veprimet e para përgatitore që duhet të kryeje gjykata (neni 158/a i K.Pr.Civile). Në këtë seancë gjyqtari nga palët përcakton natyrën e mosmarrëveshjes, duke kërkuar edhe nga palët shpjegimet e nevojshme. Rezulton se, kërkim në kërkesëpadi ka qenë detyrimi për ushqim, referuar e neneve 192 e 227 të Kodit të Familjes.

Në rastin konkret zbatohet paragrafi i parë i nenit 47 të K.Pr.Civile për paditë për kërkim ushqimi dhe jo paragrafi i dytë për paditë për heqjen ose pakësimin e ushqimit të caktuar më parë me një vendim gjykate të formës së prerë.

Sa më sipër, duke qenë se, në këtë rast është kompetencë alternative, është e drejta e paditësit të zgjedhë midis dy gjykatave, asaj ku ka banimin i padituri dhe asaj ku banon vetë dhe në këtë rast është zgjedhur Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë.

Në këto kushte, vendimi i gjykatës së shkallës së parë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 62 tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit datë 05.07.2011 tё Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe

dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranё, mё 06.10.2011

80






PADITËS: GJERGJ PËRGJOKANIKOLL GJOKA

TË PADITUR: AGJENCIA E KTHIMIT DHE E KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË

PERSONA TË TRETË: NAIM SHERRI, BASRI SHERRI

OBJEKTI:Pavlefshmëri e pjesshme e vendimit

nr.4, datë 07.02 1994 të K.K.K.Pronave Lezhë.Baza Ligjore: Ligji nr.7698, datë 15.04.1993;

ligji nr.7980, datë 27.07.1995; VKM nr.3, datë 21.06.1993;

VKM nr.398, datë 27.07.2000; nenet 31, 32 e 153 të K.Pr.Civile

dhe neni 118 i K.Pr.Administrative.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë, me vendimin nr.728 akti, datë 12.07.2011, ka vendosur:

Të shpallë moskompetencën e Gjykatës së Shkallës së Parë Lezhë për gjykimin e kërkesëpadisë së paditësve Gjergj Përgjoka e Nikoll Gjoka me adresë qyteti Lezhë, të paditur Agjencia e Kthimit dhe e Kompensimit të Pronave Tiranë, persona të tretë Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Lezhë, Naim Sherri, Basri Sherri. Me objekt: Pavlefshmëri e pjesshme e vendimit nr.4, datë 07.02.1994 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Lezhë.Dërgimin e akteve për kompetencë gjykimi seksionit administrativ të Gjykatës së Shkallës së Parë të Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.728 akti, datë 12.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë kanë paraqitur ankim paditësit Basri Sherri e Naim Sherri, duke pretenduar se:

81

- Vendimi i gjykatës është i pabazuar në ligj, pasi vjen në kundërshtim me nenin 45.1 të K.Pr.Civile, sipas të cilit paditë për të drejtat reale mbi sende të paluajtshme ngrihen në gjykatën e vendit ku ndodhet sendet.

- Gjykata iu referohet dispozitave ligjore që nuk janë caktuar në bazën juridike të padisë, gjë që vjen në kundërshtim me nenet 6 e 28 të K.Pr.Civile.

- Objekti i padisë nuk është kundërshtim i vendimit të A.K.K.P. Tiranë dhe jo brenda afatit të caktuar në ligj (neni 328 i K.Pr.C.), por pavlefshmëri e pjesshme e vendimit jo si akt administrativ, të nxjerrë nga organi kompetent në vitin 1994, pas 16-17 vjetësh.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi analizoi dhe diskutoi

çështjen në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Gjergj Përgjoka, me kontratën e shitjes nr.191, datë 30.11.1992, ka blerë nga shteti një lokal “Bufe Pensioni” (Florida) ish Mapo dykatëshe në qytetin e Lezhës.

2. Në vitin 1998, paditësi Gjergj Përgjoka, mbi bazën e autorizimit nr.55, datë 12.08.1996, ka blerë me kontratën e shitjes nr.1365/300, datë 20.05.1998, sipërfaqen e truallit nën objektin Bufe Pensioni, prej 61,75 m2 të ndodhur në Lezhë me kufij: V - rruga automobilistike Lezhë-Tiranë, J - Furrë buke lagje, L - me njësinë private të Afërdita Kasemit, P - me bufenë pronë e Zef Markut, përkundrejt çmimit prej 29.640 lekë. Kjo pasuri është regjistruar pranë Zyrës së Hipotekës Lezhë, sipas vërtetimit të pronësisë datë 05.06.1998.

3. Nga ana tjetër, me vendimin nr.9, datë 07.01.1994 të Gjykatës së Rrethit Lezhë, në emër të ish pronarit Abdulla Sherri është vërtetuar fakti juridik i pronësisë mbi një sipërfaqe prej 44.120 m2 (dyzet e katërmijë e njëqind e njëzet) truall, të ndodhur në qytetin e Lezhës, e kufizuar: V - me pronat e Esheref Resulit e Fran Ndue Gjon Currit, J-L - Me Esheref Resulin, J-P - Me Rrok Hotin, L - me Fran Ndue Gjon Currin, P - me pronat e Sulejman Hafizit.

4. Me vendimin nr.4, datë 07.02.1994 të ish-Komisioni të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Bashkia Lezhë, ndër të tjera, është vendosur: “1. Të njohë të drejtën e pronësisë për sipërfaqen 44.120 m2 trashëgimtarëve ligjorë Servete Abdulla Sherri (Kraja) 1.6 e pronësisë, etj. 2. T’i kthehet sipërfaqja e trojeve të zëna nga objektet e shërbimit treg. e komunal prej 3240 m2, si dhe sipërfaqja e lirë prej 5000 m2 brenda tokës tij....”.

5. Paditësat, duke pretenduar se personave të tretë (trashëgimtarëve të ish pronarit Abdulla Sherri) i është njohur e kthyer toka e parashtruar më lart, në shkelje të ligjit, i janë drejtuar Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, me kërkesën për shpalljen si të pavlefshëm të vendimit nr.4, datë 07.02.1994 të K.K.K.P. Lezhë.

6. Me shkresën nr.97/1, datë 03.02.2010 të A.K.K.P., i është komunikuar paditësave se nuk ishin subjekt i ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimit e Pronës” dhe për këtë arsye nuk mund të shqyrtohej kërkesa e tyre.

7. Paditësat Gjergj Përgjoka e Nikoll Gjoka, me pretendimin se pala e paditur, Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë në mënyrë të padrejtë dhe në shkelje të ligjit ka njohur dhe kthyer truallin me vendimin nr.4, datë 07.02.1994 të Komisioni të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave dhe se ky vendim ka kthyer një pronë që nuk mund të kthehej pasi i ishte shitur atyre më parë nga shteti, me padinë e datës 23.04.2011 i janë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë, duke kërkuar sipas objektit të padisë.

82

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë, kryesisht ka marrë në shqyrtim problemin e kompetencës tokësore dhe, me vendimin nr.728 Akti, datë 12.07.2011, ka vendosur: “Të shpallë moskompetencën e Gjykatës së Shkallës së Parë Lezhë për gjykimin e kërkesëpadisë së paditësve Gjergj Përgjoka e Nikoll Gjoka me adresë qyteti Lezhë, të paditur Agjencia e Kthimit dhe e Kompensimit të Pronave Tiranë, persona të tretë Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Lezhë, Naim Sherri, Basri Sherri. Me objekt: Pavlefshmeri e pjesshme e vendimit nr.4, datë 07.02.1994 te Komisionit te Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Lezhë.

Dërgimin e akteve për kompetencë gjykimi seksionit administrativ të Gjykatës së Shkallës së Parë të Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

8.1. Në deklarimin e moskompetencës tokësore, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë, pasi citon nenet 61, 158, 327 të Kodit të Procedurës Civile, nenet 5, 15 dhe 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” të ndryshuar me ligjin nr.10207, datë 23.12.2009 “Për disa ndryshime në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, si dhe me ligjin nr.10308, datë 22.07.2010 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, vendimin nr.27, datë 26.05.2010 të Gjykatës Kushtetuese, arsyeton:

- “Zyra Rajonale e A.K.K.P. në Qark është zëvendësuar me emërtimin Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave dhe ankim kundër vendimit të A.K.K.P. subjekti i shpronësuar ose Avokati i Shtetit kanë të drejtë të bëjnë ankim brenda 30 ditëve nga njoftimi i këtij vendimi pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, për rrjedhojë kompetente për shqyrtimin e kësaj çështje është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, kjo edhe sipas nenit 43/1 të K.Pr.Civile, pasi qendra e të paditurit, personit juridik, është në Tiranë.

Në bazë të nenit 5 të ligjit nr.10207 të datës 23.12.2009, kompetente për të shqyrtuar ankimet kundër vendimeve të A.K.K.K.P. është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë është kompetente për të shqyrtuar këtë padi objekt i këtij shqyrtimi gjyqësor.

- Gjykata çmon se mosmarrëveshja objekt i këtij gjykimi është mosmarrëveshje e natyrës administrative dhe në interpretim të nenit 327 të K.Pr.Civile, gjykata kompetente për shqyrtimin e kësaj mosmarrëveshje është seksioni administrativ i gjykatës në zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ, ndaj të cilit drejtohet padia.

- Si shkak ligjor të kësaj padie paditësi ka vendosur edhe ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe Kompensimin e Pronave. Sipas nenit 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, paditësi ka ngritur padi në Gjykatën e Shkallës së Parë Lezhë, ku gjendet edhe seksioni administrativ për shqyrtimin e kësaj mosmarrëveshje administrative, objekt gjykimi. Por ligji nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe Kompensimin e Pronave” ka ndryshuar me ligjin nr.10207, datë 23.12.2009. Në nenin 15 të këtij ligji ligjvënësi ka vendosur të suprimojë Zyrat Rajonale të A.K.K.P.-së në qark, duke mbetur vetëm A.K.K.P. në qendër, pra në Tiranë. Ky ndryshim në ligjin nr.10207, datë 23.12.2009 e detyron ligjërisht gjykatën që të ndryshojë kompetencën territoriale të saj në shqyrtimin e kësaj mosmarrëveshje dhe të dërgojë këtë çështje në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë, si gjykatë kompetente. Ky ndryshim në këtë ligj ka të bëjë me faktin se kjo dispozitë do të zbatohet vetëm në çështjet që regjistrohen për gjykim pas hyrjes në fuqi të ligjit të ri....”.

9. Kundër vendimit të sipërcituar të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë kanë ushtruar ankim të veçantë personat e tretë Naim Sherri e Basri Sherri, me të cilin kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe dërgimin e çështjes po në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Lezhë për vazhdimin e gjykimit, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

83


10. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, në të cilat është parashikuar:10.1. Neni 45§1 i K.Pr.Civile: “Paditë për të drejta reale mbi sende të paluajtshme,

për pjesëtimin e sendeve të përbashkëta dhe për posedimin ngrihen në gjykatën e vendit ku ndodhen sendet ose pjesa më e madhe e tyre”.

10.2. Neni 55 i K.Pr.Civile: “Gjykata që gjykon padinë kryesore është kompetente për të shqyrtuar edhe kërkesat dytësore, kundërpadinë ose ndërhyrjen kryesore…”.

10.3. Neni 61 i K.Pr.Civile: “Gjykata, kur konstaton se nuk është kompetente për gjykimin e çështjes kryesisht ose me kërkesën e palëve, vendos moskompetencën e saj dhe i dërgon aktet në gjykatën kompetente”.


11. Se ankimi i veçantë i paraqitur nga personat e tretë Naim Sherri e Basri Sherri përmban shkaqe ligjore që justifikojnë prishjen e vendimit nr.728 Akti, datë 12.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i ankimuar me rekurs i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore e kësaj gjykate për gjykimin e çështjes civile objekt shqyrtimi dhe dërgimi i akteve të çështjes për gjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është marrë në shkelje të ligjit.

13. Nga shqyrtimi i akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe shkaqeve të ankimit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin konkret, arrin në konkluzionin se kompetente për gjykimin e çështjes në gjykim është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë.

14. Ky Kolegj e gjen të padrejtë arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë. Gjykata ka përcaktuar drejt natyrën juridike të mosmarrëveshjes dhe shkakun e lindjes së saj, duke bërë një identifikim të elementeve dhe/ose kritereve ligjore që për rastin konkret shërbejnë për përcaktimin e gjykatës kompetente.

15. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë për zgjidhjen e çështjes konkrete referon në rregullimet e bëra në Kreun e III, Titulli III, Pjesa e Parë të Kodit të Procedurës Civile (ratio legis) dhe në parimet e së drejtës (ratio iuris) në lidhje me kompetencën tokësore të gjykatave për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve civile të parashikuara në po këtë Kod dhe në ligje të tjera të veçanta, në të cilat është pasur parasysh, midis të tjerave, që palëve të mos u bëhet i vështirë aksesi në drejtësi. Në këtë kontekst është i vlerësueshëm fakti se për kategori të caktuara mosmarrëveshjesh procesi duhet të zhvillohet përpara një gjykate, vendndodhja e së cilës të ndihmojë që ai të zhvillohet në mënyrë sa më efektive dhe brenda një afati të arsyeshëm (Neni 6 i Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, neni 42 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë dhe neni 4 i Kodit të Procedurës Civile).

16. Në përcaktimin e gjykatës kompetente për shqyrtimin e çështjes konkrete nga pikëpamja territoriale, ky Kolegj, bazuar në dispozitat e Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin, merr në konsideratë objektin e padisë, karakterin dhe natyrën juridike të mosmarrëveshjes, si dhe natyrën juridike të sendit mbi të cilin janë drejtuar të drejtat e pretenduara nga palët.

17. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të përmbajtjes së padisë, objektit të saj, evidenton se në padi është formuluar si kërkim ai i pavlefshmërisë së pjesshme të vendimit nr.4, datë 07.02.1994 të K.K.K.P. Lezhë.

17.1. Gjithashtu, rezulton se gjykata ka orientuar palën paditëse në seancë përgatitore të bëjë rregullimin e ndërgjyqësisë, duke thirrur në gjykim dhe persona të cilëve u preken interesat pasurore dhe në gjykim janë thirrur si palë e tretë Naim e Basri Sherri, persona që kanë përfituar nga vendimi i kundërshtuar nga paditësat.

84

17.2. Konstatohet nga aktet e ndodhura në dosje se trualli (sipërfaqja objekt material i këtij gjykimi), mbi të cilën drejtohen pretendimet për të drejta pronësie, ndodhet në qytetin e Lezhës.

18. Ky Kolegj vlerëson se kërkimi i palës paditëse për pavlefshmërinë e aktit administrativ është i lidhur me pretendimet në lidhje me pronësinë.

20. Nisur nga sa pretendohet në ankim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se kërkimi i paditësave për anullimin e pjesshëm të vendimit të komisionit nuk është kërkimi (qëllimi) kryesor i padisë.

21. Padia në shqyrtim ka për shkak të drejtën e pronësisë së pretenduar nga ana e paditësave mbi sipërfaqen e truallit të blerë prej tyre, që sipas tyre cënohet nga personat e tretë, të cilëve kjo sipërfaqe i’u është kthyer në natyrë me vendim të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave. Pra, nëpërmjet këtij kërkimi paditësat kërkojnë të realizojnë në rrugë gjyqësore të drejtën e pronësisë me pretendimin se kjo e drejtë i mohohet nga personat e tretë, të cilët, nga ana e tyre, pretendojnë, edhe ata, pronësinë mbi këtë sipërfaqe.

21.1. Fakti juridik që paditësat kanë vënë në themel të kërkimit të parë përbën shkakun e padisë. Për këtë arsye ai është fakti nga i cili rrjedh e drejta materiale që paditësi e pretendon si të shkelur.

21.2. Nga zgjidhja që do t’i bëhet kërkimit për të drejtën e pronësisë është e kushtëzuar dhe zgjidhja e kërkimit të paditësave.

22. Në rrethanat kur marrëdhënia juridike, për shkak të së cilës ka lindur konflikti, ka në themel probleme që kanë të bëjnë me të drejta reale mbi sende të paluajtshme, ky Kolegj vlerëson se në përcaktimin e kompetencës tokësore për shqyrtimin e saj duhet referuar në nenin 45 të Kodit të Procedurës Civile.

23. Ky Kolegj vlerëson se kompetenca tokësore e përcaktuar në nenin 45 të Kodit të Procedurës Civile është një nga rastet e kompetencës tokësore ekskluzive dhe pa të drejtë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë ka deklaruar mos kompetencën e saj duke i kaluar aktet që sipas saj është gjykatë kompetente, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

24. Në lidhje me kërkimin për kundërshtimin e vendimit të ish-Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, referuar neneve 45 dhe 55 të Kodit të Procedurës Civile, gjykon se për shkak të lidhjes që ka ky kërkim me probleme që kanë të bëjnë me pronësinë dhe të drejta reale mbi to, kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë.

25. Lloji i padisë për realizimin e të drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës, ndërsa gjykata për t’iu dhënë përgjigje këtyre problemeve, në respektim të të drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin procedural civil (neni 14) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, ta zgjidhë atë “në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi” (neni 16).


28. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.728 Akti, datë 12.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore për gjykimin e çështjes civile nr.regj.them 728 akti, datë regjistrimi 03.05.2011, duhet të prishet.

85

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/ç të K.Pr.C.,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.728 akti, datë 12.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë

dhe dërgimin e çështjes pranë asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 06.10.2011

86





në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile me pale:

PADITËSE: SHOQËRIA “KAPPA OIL” SHPK, përfaqësuar nga avokatët Shpëtim Beqiraj dhe Erind Mërkuri

I PADITUR: “INSTITUTI I SIGURIMEVE” (INSIG) SHA, TIRANË, përfaqësuar nga juristët Shqipe Çelaj dhe Ardian Jeshili dhe me pjesëmarrjen e avokatit të shtetit Kadri Skera.

OBJEKTI:Përmbushje e detyrimit kontraktor.

Shpërblimi i dëmit të pësuar si rrjedhojë e mospërmbushjes së detyrimeve kontraktore.

Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 43, 48, 154-157 të K.Pr.Civile.

Nenet 30, 31, 32, 419, 421, 450, 455, 470, 476, 481, 486, 1113 e vijues të Kodit Civil.

Ligji nr.7638, datë 19.11.1992 “Për shoqëritë tregtare”.


Pranimin pjesërisht të kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur “INSIG” SH.A. Tiranë të përmbushë ndaj palës paditëse, Shoqëria “Kappa Oil” SH.P.K., detyrimin kontraktor në vlerën 52.470.514 lekë, që rrjedh nga kontrata e sigurimit të pasurisë nr.8, datë 17.02.2003.Detyrimin e palës së paditur “INSIG” SH.A. Tiranë t’i paguajë palës paditëse Shoqëria “Kappa Oil” SH.P.K., dëmin e shkaktuar deri më datë 13.06.2005, në vlerën 14.056.528 lekë, si dhe vlerën prej 23.311 lekë në ditë nga data 14.06.2005, deri në ekzekutimin e këtij vendimi, si pasojë e mos përmbushjes në afat të detyrimit kontraktor që rrjedh nga kontrata e sigurimit të pasurisë nr.8, datë 17.02.2003.Rrëzimin e padisë për pjesën tjetër të saj.

87

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1037, datë 02.10.2006, ka vendosur:Prishjen e vendimit civil nr.4663, datë 14.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.2407, datë 17.03.2008 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të padisë së palës paditëse Shoqëria “Kappa Oil” SH.P.K.Detyrimin e palës së paditur të shpërblejë palën paditëse për dëmin e ardhur si pasojë e rastit të sigurimit në masën 51.776.647 lekë (Ndërtesa 11.319.040 lekë)-(Malli 40.457.647 lekë)Detyrimin e palës së paditur të shpërblejë palën paditëse për dëmin e shkaktuar si pasojë e vonesave në ekzekutimin e detyrimit në masën 20.759.852 lekë. (4.538.370 lekë vonesat për vlerën e ndërtesës) -(16.221.482 lekë vonesat për vlerën e mallit).Dëmin për periudhën nga data 13.07.2007 (dita e kryerjes së aktit të ekspertimit), deri në ditën e ekzekutimit të vendimit të llogaritet me vlerën 18.242,40 lekë/ditë, mbi vlerën totale të fitimit të munguar 20.759.852 lekë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.647, datë 30.04.2009, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.2407, datë 17.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, përsa i përket detyrimit të palës së paditur të shpërblejë palën paditëse, Shoqërinë “Kappa Oil” SH.P.K., për dëmin e ardhur si pasojë e rastit të sigurimit në masën 51.776.647 lekë që përbëhet prej: (Ndërtesa 11.319.040 lekë dhe malli 40.457.647 lekë).Ndryshimin e këtij vendimi dhe rrëzimin e padisë për pjesën tjetër.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit kanë ushtruar rekurs:1. Pala paditëse, Shoqëria “Kappa Oil” SH.P.K., më datë 29.05.2009, me të cilin

kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka zbatuar keq ligjin kur ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë në lidhje me shpërblimin e fitimit të munguar, sipas së cilës nuk mund të aplikohen interesat mbi shumat e dëmshpërblimit të mos paguar në kohë.

- Shpërblimi i dëmit, në kuptim të nenit 486 e vijues të Kodit Civil dhe nenit 160 të ligjit nr.9267, viti 2004, përfshin dhe fitimin e munguar. Sipas këtyre dispozitave dëmi që duhet të shpërblehet nga debitori për mos ekzekutimin e detyrimit përbëhet nga të gjitha humbjet e pësuara nga pakësimi i pasurisë, si dhe fitimi që mund të nxirrej në kushtet e zakonshme të tregut (fitimi i munguar).

- Gjatë gjykimit është provuar se pala e paditur nuk ka shlyer detyrimin që ka lindur nga rasti i sigurimit në kohë e për rrjedhojë ajo duhet të detyrohet të shpërblejë edhe fitimin e munguar, interesat e lindura, kamat vonesat dhe jo siç ka vendosur gjykata e apelit.

- Po kështu, gjykata e apelit ka zbatuar keq ligjin edhe në lidhje me dëmin e shkaktuar si pasojë e zhvleftësimit të monedhës së shumës së dëmshpërblimit, duke mos e marrë në konsideratë inflacionin.

- Vlera monetare e shpërblimit të dëmit, duhet të indeksohej me normën mesatare vjetore të inflacionit sipas llogaritjes që bazohet tek formula Vindex= (Vd+I) x Faxh.

88

2. Pala e paditur, Shoqëria “INSIG” SH.A. Tiranë, më datë 27.05.2009, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin tërësisht të padisë, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit për pjesën që ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë është i padrejtë.

- Pala paditëse ka lidhur kontrata sigurimi me dy shoqëri sigurimi në të njëjtën kohë dhe për të njëjtin objekt, pa dijeninë e njëra tjetrës. Mos dhënia e përgjigjeve të vërteta në pikat e pyetësorit nga ana paditëse është bërë për qëllim përfitimi. Kjo bie ndesh me nenet 1145 dhe 1118 të K.Civil dhe nenin 47 të kontratës së sigurimit.

- Ndërkohë pala paditëse ka përfituar dëmshpërblimin prej 33.940 euro nga Shoqëria “SIGAL” SH.A.

- Akti i ekspertimit i ekspertes vlerësuese për vlerësimin e dëmit të shkaktuar ka qenë me të meta. Bazuar në nenin 229 të K.Pr.Civile i kemi kërkuar ekspertes dhënien e shpjegimeve dhe sqarime rreth akteve, pasi mendimi i saj nuk ishte konform nenit 230§1 të K.Pr.Civile. Akti i ekspertimit është sipërfaqësor; nuk ka të pasqyruar shpenzimet në mënyrë analitike dhe të provuara me dokumente dhe prova konkrete. Në referencat e marra ajo është bazuar në çmimet e banesave dhe jo në koston e ndërtimit për objektin “magazinë”, që në krahasim me banesat është më i ulët. Gjykata e apelit, me qëllim kryerjen e një hetimi gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm të çështjes, duhej të kishte thirrur ekspertë të tjerë për kryerjen e një ekspertimi sa më objektiv.

- Gjykatat kanë gabuar edhe në lidhje me objektin e siguruar, pasi në marrjen në sigurim ka rëndësi çdo moment apo detaj. Është determinante në një kontratë sigurimi vendndodhja, natyra e objektit të marrjes në sigurim, momenti i hyrjes në fuqi të kontratës.

- Nga ana jonë është analizuar e vërtetuar para gjykatës vendndodhja e mallit të marrë në sigurim dhe natyra e mallit të dëmtuar, ku në sigurim janë marrë lëndët e para për hidrokarbure dhe lëndët ndihmëse dhe ambalazhe dhe jo produkt i gatshëm që del nga bashkimi i këtyre elementëve. Malli i gatshëm nuk ka qenë objekt i marrjes në sigurim, pasi edhe primi që do të paguante pala paditëse do të ishte më i madh, sepse edhe kostoja e mallit do të ishte normalisht e tillë.

3. Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Tiranë, më datë 15.05.2009, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin tërësisht të padisë, për këto shkaqe:

- Vendimet e gjykatave për pjesën që kanë pranuar padinë janë të pabazuar në ligj dhe në prova. Gjykata ka gabuar në arsyetimin ligjor, pasi objekt i kontratës së sigurimit kanë qenë ndërtesat e magazinave të ndodhura në Sukth dhe Shkozet, lëndët e para dhe jo produkti i gatshëm.

- Pyetësori i marrjes në sigurim është pjesë e policës së sigurimit dhe përgjigja negative e të siguruarit, palës paditëse, nëse objektet e sipërcituara i ka siguruar pranë ndonjë shoqërie tjetër sigurimesh është bërë qëllimisht, me keqbesim.

- Në kontratën e sigurimit nuk është parashikuar që siguruesi të përgjigjet për fitimin e munguar dhe mungesa e këtij parashikimi e bën të pabazuar kërkimin e palës paditëse, lidhur me të (neni 1137 i K.Civil).

89

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; avokatët Shpëtim Beqiraj e Erind

Mërkuri, që kërkuan prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; përfaqësuesit e të paditurit, juristët Shqipe Çelaj e Ardian Jeshili, që kërkuan prishjen e të dy vendimeve dhe rrëzimin e kërkesë padisë; Avokatin e Shtetit Kadri Skera, që kërkoi prishjen e të dy vendimeve dhe rrëzimin e kërkesë padisë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NNga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se Shoqëria “Kappa Oil” SH.P.K. është

regjistruar si person juridik me vendimin nr.20493, datë 05.01.1999 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me objekt veprimtarie: prodhim akumulatorë, prodhim përpunim vajra lubrifikantë, tregti me shumicë e pakicë, importim i mallrave industriale e ushqimore, me seli në Shijak-Durrës.

Midis palës paditëse, Shoqërisë “Kappa Oil” SH.P.K. dhe palës së paditur, “INSIG” SH.A. është lidhur kontrata e sigurimit të pasurisë nr.8, datë 17.02.2003 (Polica e Sigurimit). Sipas kësaj kontrate ana e paditur ka marrë përsipër të sigurojë objektet e anës paditëse (lista bashkëngjitur kontratës: ndërtesa, lëndë e parë për hidrokarbure, lëndë ndihmëse+ambalazhe) nga rreziqet zjarr dhe tërmet, me një vlerë totale 104.328.587 lekë për një afat një vjeçar.

Më datë 20.10.2003, në magazinat pronë e anës paditëse, të ndodhura në Shkozet, ka rënë zjarr, duke u djegur tërësisht disa prej tyre bashkë me mallin e gjendur në to.

Pala paditëse i është drejtuar anës së paditur, duke kërkuar shpërblimin e dëmit të shkaktuar si pasojë e zjarrit të rënë në objektin e siguruar. Ana e paditur, me vendimin nr.11, datë 21.05.2004, ka refuzuar kërkesën për dëmshpërblim.

Për këtë shkak, pala paditëse i është drejtuar gjykatës së shkallës së parë me kërkesë padi, duke kërkuar nga pala e paditur përmbushjen e detyrimit kontraktor, duke shpërblyer dëmin e shkaktuar nga zjarri i rënë në objektet që kanë qenë të siguruara me kontratën e datës 17.02.2003.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka pranuar pjesërisht kërkesë padinë, duke e detyruar palën e paditur të paguajë dëmin e shkaktuar nga djegia e godinave dhe një pjesë të mallrave, si dhe dëmin jo kontraktor të shkaktuar nga vonesat në kryerjen e pagesave. Ky vendim është lënë pjesërisht në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë, e cila ka rrëzuar pjesën e kërkimit që gjykata e shkallës së parë ka pranuar si dëm jashtë kontraktor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur dhe të bazuara në ligj, pretendimet e ngritura në rekurs nga pala paditëse, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e shkallës së parë, pasi ka kryer akt ekspertimin, ka pranuar të provuar se ndërmjet palëve është lidhur kontrata e sigurimit që ka pasur si objekt sigurim ndërtesa, lëndë e parë për hidrokarbure, lëndë ndihmëse+ambalazhe, nga rreziqet zjarr dhe tërmet, me një vlerë totale 104.328.587 lekë për një afat një vjeçar. Po kështu është provuar ndodhja e ngjarjes së sigurimit më datë 20.10.2003 dhe se shkaku i ngjarjes ishte nga zjarri dhe pasi ka vlerësuar edhe dëmin që i është shkaktuar paditësave nga djegia e objekteve, mallit dhe vonesat në shlyerjen e detyrimit, ka pranuar kërkesë padinë.

Me të drejtë nga ana e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, duke rrëzuar pretendimet e ngritura nga pala e paditur, është arritur në përfundimin se objektet e dëmtuara nga zjarri si dhe malli që ka pasur në magazina në momentin i ngjarjes kanë qenë pjesë e kontratës së sigurimit, pasi në vetë kontratën e sigurimit është shënuar që sigurohen magazinat e ndodhura ne Sukth, Shkozet, Durrës dhe jo siç pretendon pala e paditur që ka siguruar vetëm magazinën në Sukth. Po kështu, siç del edhe nga akti i ekspertimit, por edhe nga përmbajtja e

90

vetë kontratës së sigurimit, mallrat e dëmtuara nga zjarri kanë qenë të njëjtë me mallrat e përcaktuara në kontratën e sigurimit që kanë qenë objekt sigurimi.

I drejtë është edhe arsyetimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë lidhur me pretendimin e palës së paditur për mos pagimin e dëmit të shkaktuar për shkak se paditësi kishte lidhur një kontratë sigurimi me tjetër shoqëri sigurimesh. Edhe Kolegji Civil çmon se ndërsa në nenin 1145 të Kodit Civil ligjvënësi penalizon të siguruarin në rast se nuk deklaron sigurimet e tjera tek siguruesi, me qëllim, pala e paditur, nëpërmjet kontratës tip të përpiluar prej saj, ka shtuar si rast të këtij penalizimi të të siguruarit përveç qëllimit (dashjes), edhe elementin tjetër të fajit, atë të pakujdesisë, duke bërë kështu të pa aplikueshme këtë pikë të kontratës. Ashtu siç parashikon edhe dispozita e nenit 686 të K.Civil: “nuk krijojnë efekte juridike ato kushte, të cilat vendosen në dobi të atij që i ka përgatitur ato përpara, kufizime për përgjegjësin...”.

Është e vërtetë që pala e paditur ka siguruar disa kohë më parë njërën prej godinave të saj tek Shoqëria SIGAL, por fakti që ky sigurim ka qenë bërë për efekt të kërkesave që B.K.T. i kishte caktuar paditësit për sigurimin e kolateralit të kredisë së marrë dhe nisur nga fakti që prej palës së paditur nuk u paraqit asnjë provë në mbështetje të pretendimit të vet në lidhje me anën subjektive të palës paditëse në mos njoftimin apo mos vënien në dijeni me dashje të INSIG-ut për kontratën e sigurimit të lidhur me SIGAL-in, me të drejtë nuk është marrë për bazë pretendimi i palës së paditur për shkelje të kushteve të kontratës nga paditësi. Gjykata, pasi ka krijuar bindje që paditësi nuk ka pasur qëllim për përfitim të dyanshëm nga shoqëritë e sigurimit, duke aplikuar dispozitën e nenit 1145/4 të K.Civil, nga vlera totale e dëmit të shkaktuar, ka zbritur shumën prej 33.940 euro që paditësat kishin përfituar si dëmshpërblim nga Shoqëria SIGAL.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjen të bazuar në ligj edhe pjesën e vendimit të gjykatës së shkallës së parë lidhur me vlerën që ajo gjykatë i ka ngarkuar të paditurve për të paguar në favor të paditësit për shkak të vonesave në shlyerjen e detyrimit. Siç del qartë nga përmbajtja e kontratës së sigurimit të lidhur ndërmjet dy palëve, paditësat kishin marrë përsipër të paguanin primin e sigurimit, detyrim që e kanë plotësuar, ndërkohë që detyrimi i palës së paditur ka qenë që ta shpërblejë brenda një afati të caktuar paditësin për dëmin e shkaktuar nga ngjarja e siguruar. Nga vetë përmbajtja e kontratës së sigurimit, Shoqëria “Kappa Oil” është siguruar tek pala e paditur INSIG me qëllim që dëmtimet që mund t’i shkaktonin ngjarje të papritura siç është edhe zjarri të mos rëndonin gjendjen financiare të saj dhe të mos i dëmtohej aktiviteti në vazhdim. Nëse pala e paditur do të kishte pranuar në kohë të përmbushte detyrimin e saj kontraktor, duke paguar menjëherë në favor të paditësit vlerën e sigurimit, dëmi që paditësi pësoi si rezultat i ngjarjes së siguruar do të ishte riparuar menjëherë, duke mos penguar aktivitetin e tij. Refuzimi i paditësit për të dëmshpërblyer të paditurin me ndodhjen e ngjarjes së datës 20.10.2003 dhe vonesat e mëtejshme në shlyerjen e këtij detyrimi, me të drejtë, e kanë çuar gjykatën e rrethit në përfundimin se ndodhemi përpara parashikimeve të dispozitës së nenit 476 e 486 të K.Civil, pasi kërkimi i palës paditëse në rastin konkret ka të bëjë me nocionin e shpërblimit të dëmit të ardhur si pasojë e mospërmbushjes në kohë të detyrimit kontraktor, pra një detyrim jashtëkontraktor” dhe jo për fitimin e munguar, që i siguruari mund të pretendojë në momentin e trajtimit të rastit të sigurimit si pjesë përbërëse e dëmshpërblimit që mund t’i ofrojë shoqëria siguruese të siguruarit, siç ishte parashikuar nga pika 13 e Kontratës.

Sipas përmbajtjes së nenit 476 të K.Civil “çdo mangësi në ekzekutimin e detyrimeve e detyron debitorin të shpërblejë dëmin që ka pësuar kreditori, përveç kur i provon se mospërmbushja nuk ka ndodhur për fajin e tij”. Gjatë gjykimit është provuar se i padituri ka qenë i detyruar t’i paguajë paditësit dëmin e shkaktuar nga zjarri, detyrim që nuk e ka përmbushur dhe që sipas aktit të ekspertimit mos ekzekutimi i këtij detyrimi ka sjellë si pasojë që paditësi të ketë pësuar dëm në shumën 20.759.852 lekë. Është pikërisht kjo vlerë

91

për të cilën gjykata e shkallës së parë ka detyruar të paditurin t’i paguajë paditësit, të cilit kjo e drejtë i buron nga përmbajtja e germës “b” të nenit 476 të K.Civil që parashikon se: “Në këtë rast kreditori ka të drejtë të kërkojë... shpërblimin e dëmit të shkaktuar nga mos ekzekutimi i detyrimit”.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/b të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.647, datë 30.04.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

për pjesën që ka lënë në fuqi vendimin nr.2407, datë 17.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendimit nr.2407, datë 17.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për pjesën që ka rrëzuar kërkesë padinë.

Tiranë, më 06.10.2011

92





në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që i përket palëve:

PADITËS: “FEBIUS” Sh.P.K., në mungesë.I PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR E

URBANISTIK KOMBËTAR TIRANË, në mungesë.

OBJEKTI:Kundërshtimin e vendimit

nr.12, datë 30.06.2011 i palës së paditur.Pezullimin e zbatimit të aktit.

Baza Ligjore: Nenet 324-329 të K.Pr.Civile;Ligjet nr.9290, datë 07.10.2004;

nr.9825 datë 01.11.2007dhe nr.9780 datë 16.07.2007

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, me vendimin nr.1683 (3763), datë 27.07.2011, ka vendosur:

Moskompetencën e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan, për gjykimin e çështjes. T’i dërgohen aktet Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.1683 (3763), datë 27.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Elbasan, ka ushtruar ankim paditësi subjekti “Febius” sh.p.k. përfaqësuar nga përfaqësuesi Diell Çela, i cili ka kërkuar prishjen e këtij vendimi duke pretenduar se:

1-Mendojmë se gjykata në dhënien e këtij vendimi për nxjerrjen jashtë kompetence për gjykimin e kësaj çështje dhe dërgimin e gjykimit në Gjykatën e Tiranës, pasi pala e paditur e ka selinë dhe aktivitetin në Tiranë, na duket jo e arsyeshme dhe e pambështetur në ligj.

- Ne i jemi drejtuar për gjykim në lidhje me këtë çështje Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan, pasi mendojmë që vetë pala paditëse në këtë rast subjekti “Febius” sh.p.k., është me seli dhe zhvillon aktivitetin e tij në qytetin e Peqinit që ka të bëjë me Qarkun Elbasan dhe për këtë arsye, duke qenë se vetë ky subjekt që i është vënë gjobë administrative nga ana e palës së paditur, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik, për

93

zgjidhjen e një mosmarrëveshje administrative që ka të bëjë me kundërshtim akti, kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, pra në territorin ku ky subjekt ka aktivitetin dhe selinë e tij.

- Pra theksojmë se është kjo gjykatë kompetente në gjykimin e kësaj çështje dhe jo Gjykata e Tiranës, ku sipas këtij vendimi ka selinë pala e paditur.

- 2. Duke qenë se vetë pala e paditur sipas argumentimit të këtij vendimi ka selinë në Tiranë, mendojmë që kjo palë e ushtron aktivitetin e saj për të gjithë territorin e Republikës, do të thotë që duhet të ketë degët ose Agjencitë përkatëse sipas qarqeve që kanë të bëjnë me juridiksionin dhe kompetencën pavarësisht se selia e palës së paditur është në Tiranë, ose përfaqësues të saj që mund të paraqiten në gjykim në lidhje me këtë çështje.

- 3. Meqenëse pala paditëse, në këtë rast subjekti “Febius” sh.p.k., është personi juridik që i është vënë gjoba administrative dhe që aktivitetin e saj si subjekt e ka në territorin e Qarkut të Elbasanit, të drejtë për të ngritur padinë për në gjykatën e rrethit gjyqësor ku ndodhet send i paluajtshëm e ka paditësi, që në këtë rast është Subjekti “Febius” sh.p.k., i përfaqësuar nga Z. Diell Çela.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana, në mungesë të përfaqësuesve të palëve

dhe si shqyrtoi aktet e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N Se vendimi nr.1683 (3763), datë 27.07.2011, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan

është rrjedhojë e zbatimit dhe interpretimit të drejtë të ligjit procedural civil dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Rrethanat e faktit.

Paditësi “FEBIUS”, me seli në Lagjen “Xhami” Peqin është person juridik si shoqëri me përgjegjësi të kufizuar dhe ushton aktivitetin e tij privat në bazë të vendimit nr.29825, datë 10.06.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Me vendimin nr.12, datë 30.06.2011 pala e paditur, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, ka dënuar paditësin “FEBIUS” sh.p.k. me gjobë.

Paditësi“FEBIUS” sh.p.k. ka paraqitur padinë objekt kundërshtimin e vendimin nr.12, datë 30.06.2011 të lëshuar nga pala e paditur Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, me pretendimin se i janë cënuar të drejtat, sipas ligjeve nr.9290, datë 07.10.2004; nr.9825, datë 01.11.2007 dhe nr.9780, datë 16.07.2007.

Gjatë gjykimit në seancë gjyqësore të datës 18.07.2011, pala e paditur e kërkoi shpalljen moskompetencës së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan me pretendimin se ajo nuk është kompetente në gjykimin e kësaj çështjeje civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, me vendimin nr.1683 (3763), datë 27.07.2011, ka vendosur moskompetencën e Gjykatës Elbasan për gjykimin e çështjes dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Në shpalljen e moskompetencës tokësore, gjykata konstaton se pala e paditur nuk e ka në Elbasan as qendrën dhe as ndonjë degë të saj dhe pasi citon nenet 43 dhe 327 të Kodit të Procedurës Civile, arsyeton se ...kur palë e paditur është një person juridik, padia duhet ngritur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor ku ai ka qendrën... Nga aktet e ndodhura në dosje dhe nga pohimet e palës së paditur rezultoi se pala e paditur Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar nuk ka degë në Rrethin e Elbasanit. Gjithashtu nisur nga objekti dhe baza ligjore e kësaj kërkesë-padie, paditësat kërkojnë shfuqizimin e aktit për vënien e gjobës të vënë nga i padituri. Pra ata kërkojnë shfuqizimin e vendimit të Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik

94

Kombëtar... Meqenëse kundërshtohet akti i të paditurit, meqenëse ligjet e posaçme nr.9780, nr.10279 nuk parashikojnë gjykatën kompetente (për paraqitjen e padisë); rezulton se i padituri është person juridik publik (që ka shprehur vullnet shtetëror); pra, është subjekt i të drejtës administrative dhe e ka qendrën në Tiranë; Duke qenë se... e kanë qendrën në Rrethin e Tiranës, paditë kundër këtyre akteve duhet të gjykohen nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

Kundër vendimit nr.1683 (3763), datë 27.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Elbasan, ka ushtruar ankim paditësi subjekti “Febius” sh.p.k., përfaqësuar nga përfaqësuesi Diell Çela, i cili ka kërkuar prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e akteve për vazhdimin e gjykimit po pranë kësaj gjykate.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala paditëse nuk përmban shkaqe ligjore që ta bëjnë të cënueshëm vendimin nr.1683 (3763), datë 27.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Elbasan. Për rrjedhojë ky vendim duhet të lihet në fuqi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të zbatueshme për rastin konkret në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte dhe vendimit të gjykatës, e gjen të bazuar në ligj përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan në lidhje me kompetencën tokësore të shqyrtimit të çështjes objekt gjykimi.

Drejt ka arsyetuar Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, kur në referim të nenit 43 të Kodit të Procedurës Civile dhe akteve të administruara dhe përderisa pala e paditur, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, është institucion qëndror buxhetor publik me statusin e personit juridik (Neni 8 i Ligjit nr.9780 dhe nr.10279) dhe ka selinë në Tiranë. Gjithashtu, në bazë të këtij ligji është përcaktuar se i padituri nuk ka as degë apo agjenci në Rrethin e Elbasanit. Për rrjedhim, kompetente nga pikëpamja territoriale është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Në paragrafin e parë të nenit 43 të Kodit të Procedurës Civile është përcaktuar se paditë kundër një personi juridik ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij. Ndërsa për paditë që rrjedhin nga marrëdhënie juridike me një degë ose agjenci lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë. Në kuptim të përmbajtjes së kësaj dispozite ndodhemi përpara një kompetence tokësore alternative që, sipas nenit 54 të po këtij Kodi, “e drejta e zgjedhjes ndërmjet shumë gjykatave kompetente i takon paditësit, e cila ushtrohet me ngritjen e padisë”. Por, rasti në shqyrtim nuk është i tillë që të gjejë zbatim paragrafi i dytë i nenit 43 dhe neni 54 të Kodit të Procedurës Civile.

Përcaktimi i qendrës së personit juridik bëhet sipas përcaktimeve të legjislacionit tregtar, për shoqëritë tregtare, ndërsa për personat juridikë publikë sipas legjislacionit mbi bazën e të cilit ato janë krijuar e funksionojnë dhe kur është e domosdoshme këto përcaktime duhet të vërtetohen edhe faktikisht (res facti). Pra veprimtaria e palës se paditur rregullohet sipas ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit” nenet 8 dhe 14.

Nga aktet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësat kanë thirrur me cilësinë e palës së paditur, “Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar”, i cili ka selinë në Tiranë.

Ndërkohë nuk ka rezultuar se kjo palë e thirrur në gjykim me cilësinë e palës së paditur, të ketë degë ose agjenci apo ndonjë ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar për t’u paraqitur në gjykim për objektin e padisë në territorin mbi të cilin ushtron juridiksionin e vet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan. Në këto rrethana nuk mund të gjejë zbatim paragrafi i dytë e nenit 43 të Kodit të Procedurës Civile.

Ndryshe nga sa pretendohet në ankim se për rastin duhet të zbatohet neni 45 i Kodit të Procedurës Civile, ky Kolegj, në shqyrtim të objektit të padisë dhe përmbajtjes së saj, vlerëson se për rastin konkret nuk gjen zbatim kjo dispozitë. Kjo për arsye se edhe nga vetë

95

pala paditëse kërkohet kundërshtimi i aktit për vënien e gjobës të vënë nga i padituri, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar. Pra kundërshtohet akti i të paditurit dhe në bazë të ligjit të posaçëm nr.9780 dhe nr.10279 ligjvënësi nuk parashikon gjykatën kompetente (për paraqitjen e padisë, pra është subjekt i të drejtës administrative dhe e ka qendrën në Tiranë dhe jo ndonjë e drejtë reale që ata kanë mbi sendin e palës paditëse.

Kolegji, nga përmbajtja e kërkesë padisë dhe parashtrimit të palës paditëse, konstatohen se pala paditëse në thelb godet aktet e nxjerra nga Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar për dhënien e gjobës për kundravajtjen e kryer nga paditësi

Pra, aktet që goditen në këtë proces gjyqësor janë akte të organeve të administratës shtetërore, të cilat kanë selinë në Tiranë. Për rrjedhojë, në mundësinë e thirrjes së tyre në këtë gjykim, në vështrim të nenit 327 të Kodit të Procedurës Civile kompetente për nga pikëpamja territoriale është Seksioni Administrativ i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

I pambështetur në aktet e administruara është dhe pretendimi se ana e paditur ka përfaqësuesin e saj ligjor në zonën dhe territorin në të cilin është ngritur padia. Po kështu nuk gjen mbështetje ligjore pretendimi se pala e paditur i ka mundësitë të autorizojë përfaqësuesit që kanë në Elbasan.

Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se drejt ka vendosur gjykata e rrethit gjyqësor që ka shpallur moskompetencën për shqyrtimin e çështjes nr.135 Akti, datë 08.07.2011, duke i dërguar aktet për vazhdimin e gjykimit Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenet 43, 63§3 dhe 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.1683 (3763), datë 27.07.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Elbasan.

Tiranë, më 06.10.2011

96






PADITËS: ALBERT ZYLALII PADITUR: BASHKIA ELBASAN

ARBEN TETA

OBJEKTI:Konstatimi i pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ

“autorizim”, lëshuar nga Bashkia Elbasan në emër të Arben Tetës.Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të shkresës

“Privatizimi i banesave në objektin Drejtoria N.Sh.N.”.Baza Ligjore: Neni 115 dhe 116/b/c i K.Pr.Administrative,

neni 92/a i K.Civildhe neni 324 e vijues i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan, me vendimin nr.1339, datë 25.09.2006, ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë-padisë.Konstatimin si absolutisht të pavlefshëm të “Autorizimit” të lëshuar nga organi ekzekutiv Bashkia Elbasan në emër të shtetasit Arben Teta.Rrëzimin për pjesën tjetër.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.430, datë 11.04.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit civil nr.1339, datë 25.04.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan dhe rrëzimin e kërkesë padisë si të pabazuar në prova dhe ligj.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës nr.430, datë 11.10.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs paditësi Albert Zylali, i cili kërkon prishjen e vendimit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

97

- Këshilli Bashkiak nuk është shprehur në vendimin e tij për privatizimin e kësaj godine, por ishte shprehur vetëm për kthim në fond banese.

- Nuk ka asnjë vendim të dytë të Këshillit Bashkiak që të tjetërsojë këtë godinë në favor të të tretëve.

- Procedura e privatizimit është urdhëruar të fillojë nga ana e organit ekzekutiv të Bashkisë Elbasan i cili është një organ që nuk ka të drejtën e pronësisë mbi objektin si dhe të drejtën e tjetërsimit tek të tretët.

-Edhe për të paditurin Arben Teta nuk kishte autorizim për privatizim vetëm për dhomën nr.4 dhe jo për dhomën nr.6.

- Në mënyrë abuzive dhe në kundërshtim me ligjin për privatizimin e banesave është pajisur me autorizim i padituri për dhomën nr.6, pasi ai nuk ka jetuar asnjëherë në këtë dhomë po është përdorur që prej vitit 1992 nga paditësi.

- Në plan-vendosjen fillestare tregohet qartë se cilat dhoma do të përfitonte nga privatizimi shtetasi Arben Teta, por me vonë këto plan-vendosje janë ndryshuar në mënyrë të kundraligjshme.

- Gjykata e apelit gabon kur shprehet që paditësi nuk legjitimohet në ngritjen e kësaj padie, pasi në gjykimin në shkallë të parë u vërtetua interesi i ligjshëm i paditësit për ngritjen e kësaj padie.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; pasi

shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se objekt i mosmarrëveshjes

është privatizimi i zyrave të ish ndërmarrjes N.Sh.N. në qytetin e Elbasanit. Të dy palët ndërgjyqëse janë strehuar në këto godinë që prej vitit 1992, në bazë të autorizimeve të dhëna nga ana e Bashkisë Elbasan. Autorizimi i lëshuar në emër të paditësit e lejonte atë të strehohej në një dhomë të katit të dytë, ndërkohë që i padituri lejohej të strehohej në një dhomë të katit të parë.

Gjykatat kanë pranuar të provuar se prej vitit 1992, paditësi përveç dhomës në katin e dytë për të cilën ishte pajisur me autorizim, kishte mbajtur për banim dhe një dhomë tjetër në katin e parë, ngjitur me dhomën të cilin e mbante me autorizim pala e paditur Arben Teta.

Në mbështetje të shkresës nr.4969/1, datë 28.01.2002 të MRrTT, Bashkisë Elbasan i është dhënë e drejta e nisjes së procedurave për privatizimin e kësaj godine, duke u kërkuar që fillimisht godina të kthehej në fond banese.

Këshilli Bashkiak i Bashkisë Elbasan me vendimin nr.7, datë 28.01.2003, ka vendosur kthimin e godinës në fjalë në fond banese. Pas marrjes së këtij vendimi, n/kryetari i Bashkisë me autorizimin e titullarit, ka nisur lëshimin e autorizimeve për familjet që banonin në këtë godinë dhe ka nisur po ashtu një shkresë për degën rajonale të Entit të Banesave, ku kërkohet nisja e fillimit të privatizimit të banesave.

Paditësi ka pretenduar se autorizimi i lëshuar në favor të të paditurit për privatizimin e dhomës që mbante pa autorizim pala paditëse në katin e parë të godinës është absolutisht i pavlefshëm, pasi vjen në kundërshtim me ligjin nr.7652/1991 “Për privatizimin e banesave shtetërore” dhe ligjin nr.8652/2000 “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”, pasi nuk ishte shprehur me vendimin përkatës Këshilli Bashkiak për tjetërsimin e banesave.

Ndërkohë pala e paditur Teta, ka pretenduar se jemi përpara gjësë së gjykuar. Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se pas dhënies së autorizimit nga Bashkia Elbasan, pala e paditur Teta ka lidhur kontratën e privatizimit me Entin e Banesave. Duke

98

fituar titullin e pronësisë mbi këto dhoma, i padituri Teta dhe bashkëshortja e tij i janë drejtuar gjykatës me padi rivendikimi, ku palë e paditur ishte paditësi Zylali. Me vendimin civil të formës së prerë nr.1909, datë 01.11.2004, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan ka vendosur pranimin e kërkesë padisë, duke detyruar të paditurin të dorëzojë dhomën e katit të parë.

Në vijim, paditësi ka ngritur një padi tjetër, të ndryshme nga kjo aktualja, me anë të së cilës ka kërkuar pavlefshmërinë absolute të kontratës së shitjes për dhomën që ai posedonte dhe regjistrimeve përkatëse të pronësisë. Në atë gjykim, si palë e paditur ka qenë i padituri, bashkëshortja e tij, Bashkia dhe Enti i Banesave. Me vendimin gjyqësor të formës së prerë nr.611, datë 11.04.2005 Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan ka vendosur rrëzimin e padisë duke argumentuar se aktet (kontrata) ishin të rregullta dhe në përputhje me ligjin.

Pas përfundimit të shqyrtimit gjyqësor, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan ka vendosur të pranojë pjesërisht padinë e palës paditëse duke konstatuar pavlefshmërinë absolute të autorizimit të lëshuar nga Bashkia Elbasan për privatizimin e dhomës objekt konflikti në emër të të paditurit A. Teta. Në këtë vendim është argumentuar se autorizimi i dhënë nga organi ekzekutiv i njësisë së qeverisjes vendore është një akt administrativ absolutisht i pavlefshëm për sa kohë, këshilli i njësisë së qeverisjes vendore në bazë të nenit 32/e të ligjit nr.8652/2000, nuk ishte shprehur në lidhje me privatizimin e objektit, por vetëm në kthimin e tij në fond banese.

Mbi ankimin e palës së paditur, Gjykata e Apelit Durrës shqyrtoi çështjen konkrete duke arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan duhej të ndryshohej dhe të vendosej rrëzimi i padisë. Në vendimin përkatës argumentohej në lidhje me faktin se paditësi A. Zylali nuk legjitimohet në ngritjen e kësaj padie duke kërkuar konstatimin e pavlefshmërisë të autorizimit të lëshuar nga organi i Bashkisë Elbasan në emër të të paditurit A.Teta për privatizimin e dhomës nr.6 në katin e parë të godinës objekt gjykimi, pasi paditësi e posedon këtë dhomë në mënyrë të paligjshme. Po ashtu arsyetohet se paditësi këtë pretendim e ka ngritur edhe gjatë gjykimit që i përket vendimit nr.611, datë 11.04.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan dhe të vendimit nr.79, datë 15.02.2005 të Gjykatës së Apelit Durrës. Nisur nga argumentimi i përdorur nga gjykatat në këto vendime, Gjykata e Apelit Durrës ne gjykimin konkret ka konstatuar se është trajtuar edhe autorizimi i lëshuar nga Bashkia Elbasan në emër të të paditurit A. Teta për privatizimin e dhomës 6, kati i parë, ku është arritur në përfundimin se autorizimi është lëshuar në mbështetje të të gjitha procedurave administrative dhe ligjore.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbi rekursin e palës paditëse e shqyrtoi çështjen në seancë gjyqësore dhe arriti në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës, është një vendim i drejtë, i bazuar në ligj e si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj çmon se nisur nga rrethanat juridike të mosmarrëveshjes të shtruar për gjykim me të drejtë nga Gjykata e Apelit Durrës është vendosur rrëzimi i padisë. Ka qenë vetë ligjvënësi që në nenin 32/a të K.Pr.Civile legjitimon ngritjen e padisë vetëm kur pala paditëse ka një interes të ligjshëm për të mbrojtur. Në rastin konkret, siç përshkruhet më lart dhe në këtë vendim, pala paditëse ka qenë palë ndërgjyqëse në dy gjykime të mëparshme, njëherë në cilësinë e të paditurit në padinë e rivendikimit dhe njëherë në cilësinë e personit paditës në padinë për konstatimin e pavlefshmërisë së kontratës së shitjes për të njëjtin objekt mosmarrëveshjeje.

Duke qenë se në padinë e mëparshme të rivendikimit është pranuar padia e A. Tetës dhe paditësi aktual A. Zylali ka qenë në cilësinë e të paditurit, këtij të fundit nuk i është njohur asnjë titull i ligjshëm në posedimin e sendit, si pjesë e legjitimitetit pasiv të padisë së rivendikimit.

Po ashtu, paditësi aktual A. Zylali ka qenë në cilësinë e paditësit në një tjetër konflikt për pavlefshmërinë e kontratës së shitblerjes për dhomën 6 të godinës. Në këtë vendim

99

nr.611, datë 11.04.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan (i formës së prerë), rezulton se është rrëzuar padia duke u arsyetuar mbi ligjshmërinë e procedurave të privatizimit.

Në arsyetimin e këtij vendimi, rezulton se gjykata ka njohur si të ligjshme dhe lëshimin e autorizimit për privatizim, pavlefshmëria e të cilit është pjesë e objektit të kërkimit aktual në padinë që po shqyrtohet. Nisur nga vendimi i Gjykatës Kushtetuese nr.24, datë 12.11.2008 në të cilin thuhet se: “...në harmoni me parimin e sigurisë juridike ligji procedural civil ka sanksionuar dhe parimin e gjësë së gjykuar, parim që pengon dhënien e çdo vendimi të ri mbi atë që është gjykuar. Gjykata Kushtetuese çmon se gjëja e gjykuar përfshin jo vetëm urdhërimet e dispozitivit të vendimit gjyqësor, por dhe vërtetimet e fakteve dhe zbatimin e së drejtës, të përcaktuar në pjesën përshkruese arsyetuese të vendimit, me kusht që të jenë kryer me qëllim të dhënies së vendimit gjyqësor dhe t’i përkasin fakteve ose marrëdhënies që kanë formuar objektin e gjykimit mbi të cilin gjykata ka dhënë vendimin e saj”.

Për argumentet e parashtruar më lart, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës nuk është i cënueshëm për shkaqet e pretenduara në rekursin e paraqitur nga pala paditëse.


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.430, datë 11.10.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës.

Tiranë, më 11.10.2011

100






ANKUES: GENTI ARAPI KUNDËR: SHOQËRIA “SILVA” SH.P.K.

OBJEKTI:Kundërshtim i vendimit nr.1, datë 21.04.2006,

i administratores Daniela Rista.Baza Ligjore: Ligji 8471, datë 08.04.1999 si dhe nenet 609 dhe 610 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.53, datë 13.12.2006, ka vendosur:Shpalljen e moskompetencës dhe dërgimin e akteve për shqyrtim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.282, datë 08.03.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.53, date 13.12.2006 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe dërgimin e çështjes për të vazhduar gjykimin.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.55, datë 23.10.2007, ka vendosur:Pranimin e padisë.Anulimin e vendimit nr.1, datë 21.04.2006, të administratorëve të përbashkët të Shoqërisë “SILVA” sh.p.k.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Shoqëria “SILVA” sh.p.k., duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit është haptazi i pa mbështetur në prova dhe në ligj.- Administratorët e Shoqërisë “SILVA” sh.p.k. në administrim, me vendimin nr.1, datë

21.04.2006, kanë shpallur debitor Genti Arapi për shumën 2.742.192 lekë ose 27.800 USD.

- Kjo shumë të hollash është tërhequr nga Genti Arapi sipas Urdhër pagesës datë 21.08.1997 dhe mandat pagesës nr.289, datë 21.08.1997, për qëllim blerje në Bullgari, pajisje të internetit për kompaninë “SILVA” sh.p.k.

101

- Administratorët e Shoqërisë “SILVA” sh.p.k. në administrim me vendimin nr.07, datë 22.07.1999 e kanë shpallur debitor për shumën 28.100 USD, dhe me vendimin nr.13, datë 27.08.1999 e kanë hequr si debitor, kjo sipas dhe proces-verbalit datë 27.08.1999, ku debitori Genti Arapi ka dorëzuar pajisjet për internetin në prani të administratorëve, ku është i vetmi fakt ku paditësi Genti Arapi mbështet padinë e tij.

- Dorëzimi i pajisjeve duhej bërë në përudhën në të cilën janë kërkuar pajisjet dhe bërë pagesa, që sipas kontratës që ndodhet në dosje gjyqësore, i takon datë 21.08.1997 (detyrim i cili nuk është përmbushur në kohën e duhur).

- Proces-verbali i dorëzimit të pajisjeve për internetin i datë 27.08.1999, është mbajtur vetëm në prani të administratorëve pa praninë e ndonjë eksperti në fushën e internetit dhe po atë ditë datë 27.08.1999, me vendimin nr.13 e kanë hequr si debitor. Gjithashtu proces-verbali nuk është shoqëruar me ndonjë faturë doganore a faturë shit-blerje, ku blerësi të jetë Genti Arapi.

- Vendimi nr.13, datë 27.08.1999 është haptazi në kundërshtim me nenin 8 të ligjit 8471, datë 8.4.1999, ku thuhet “Debitori ndaj vendimit të administratorit dhe veprimeve të përmbaruesit gjyqësor brenda 10 ditëve ndaj vendimit të administratorit dhe 5 ditë ndaj veprimeve të përmbaruesit gjyqësor, bëjnë ankim në gjykatën e apelit.

- Kemi kërkuar të bëhet ekspertizë dhe vlerësim të pajisjeve, sipas proces-verbaleve të ndodhura në dosjen gjyqësore, proces-verbali i dorëzimit të pajisjeve datë 27.08.1999, pasi nga vlerësimet tona nuk janë të përdorshme. Por kjo kërkesë na është rrëzuar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e përfaqësueses së

ankuesit Genti Arapi, avokaten Anila Haxhiu, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.55, datë 23.10.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë është dhënë në zbatim të

drejtë të ligjit, prandaj duhet të mbetet në fuqi.Kolegjit Civil, nga shqyrtimi i çështjes dhe vendimin i dhënë nga Gjykata e Apelit

Vlorë, i rezulton e pranuar si e vërtetuar që ankuesi Genti Arapi, duke vepruar si përfaqësues i Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim dhe për llogari të saj, ka blerë në gusht të vitit 1998 nga shoqëria e së drejtës bullgare “Global Internet Ent.” pajisje elektronike me një vlerë 28.100 USD në funksion të ngritjes në Bullgari të një faqe zyrtare dhe një sistemi të ruajtjes dhe shkëmbimit të informacionit online të Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim.

Pas vënies në administrim të Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim, administratorët e saj, me vendimin nr.7, datë 22.07.1999, e kanë shpallur debitor ankuesin Genti Arapi sepse rezultonte që pajisjet elektronike të lartpërmendura nuk ishin dorëzuar në shoqëri deri në ditën e shpalljes debitor.

Pas ardhjes në dijeni të vendimit nr.7, datë 22.07.1999 të administratorëve të Shoqërisë “Silva” shpk në administrim që e shpallte debitor, ankuesi Genti Arapi është paraqitur tek administratorët duke realizuar ekzekutimin vullnetar të detyrimit, nëpërmjet dorëzimit të pajisjeve elektronike të blera si përfaqësues i shoqërisë. Kryerja e këtij veprimi rezulton nga procesverbali i datës 27.08.1999 i nënshkruar nga tre administratorët e Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim dhe ankuesi Genti Arapi.

Për këto arsye, administratorët e Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim kanë nxjerrë vendimin nr.13, datë 27.08.1999 për heqjen e ankuesit Genti Arapi nga lista e debitorëve të kësaj shoqërie.

102

Por, administratorja e Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim ka nxjerrë një vendim tjetër nr.1, datë 21.04.2006 për ta shpallur përsëri ankuesin Genti Arapi debitor të saj, për të njëjtin detyrim, me motivin se shlyerja e detyrimit në shumën 2.742.192 lekë nuk është përmbushur nga ana e ankuesit.

Në të tilla rrethana, ankuesi Genti Arapi i është drejtuar gjykatës për të kundërshtuar gjyqësisht vendimin nr.1, datë 21.04.2006 të administratores së Shoqërisë “Silva” sh.p.k.. në administrim, me pretendimin se është një vendim dhe titull ekzekutiv i pavlefshëm, detyrimi nuk ekziston sepse ishte shlyer më parë.

Gjykata e Apelit Vlorë, pasi ka lejuar palët ndërgjyqëse të paraqesin prova dhe debatojnë lidhur me kërkimet e prapësimet e tyre, ka ardhur në përfundimin se me të drejtë ankuesi Genti Arapi kundërshton vendimin e nxjerrë nga administratori i Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim, për shkak se ai është i pavlefshëm. Detyrimi është ekzekutuar vullnetarisht nga ankuesi Genti Arapi dhe pajisjet që i përgjigjen vlerës së debisë së shpallur janë dorëzuar prej tij rregullisht pranë administratorëve të kësaj shoqërie. Jo vetëm që akti me të cilin ankuesi shkarkohej si debitor është i rregullt dhe në fuqi, por nuk u paraqit asnjë provë që të justifikonte nxjerrjen e një vendimi tjetër nga administratori i Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim për ta rishpallur debitor ankuesin për të njëjtin detyrim.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, administratori i Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim ka paraqitur rekurs në Gjykatën e Lartë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rekurs, ndonëse pretendohet zbatim i gabuar ligjit nga ana e gjykatës së apelit, në thelb janë paraqitur pretendime që lidhen vetëm me vlerësimin e çmimit që i ka bërë provave dhe fuqisë provuese të tyre gjykata e apelit.

Në rekurs parashtrohet se ekzekutimi vullnetar i detyrimit, sipas procesverbalit përkatës, është bërë tre vjet pasi ishte kryer pagesa për blerjen e pajisjeve elektronike, dorëzimi është bërë vetëm në prani të administratorëve të shoqërisë pa prani të ndonjë eksperti, duke i quajtur veprimet e kryera nga tre administratorët e mëparshëm të cilët i kanë pranuar pajisjet si të rregullta, funksionale dhe në përputhje me kontratën e qëllimin e blerjes së tyre nga shoqëria, si veprime subjektive të këtyre administratorëve.

Kolegji Civil nuk gjen në këtë pretendim asnjë motiv që lidhet me zbatimin e gabuar të ligjit nga gjykata e apelit në vlerësimin e provave dhe rrethanave të çështjes. Po kështu, ngrihet pretendimi për parregullsi në marrjen në dorëzim të pajisjeve nga ana e administratorëve pa treguar qoftë edhe një dispozitë të vetme që nuk është respektuar prej tyre në kryerjen e këtij veprimi, ndërkohë që Kolegji vëren se ky veprim, bën pjesë në ushtrimin e detyrave të administratorëve të Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim, si pjesë e procesit të evidentimit dhe rikuperimit të pasurive të asaj shoqërie, ku përfshihet si shpallja debitor ashtu edhe heqja nga kjo listë e atyre subjekteve që ekzekutojnë vullnetarisht detyrimin, apo ndaj të cilëve është zbatuar procedura e ekzekutimit të detyrueshëm.

Në përmbushje të detyrave të tyre, tre administratorët kanë kryer veprimet përkatëse të verifikimit të pajisjeve të shoqërisë të dorëzuara vullnetarisht nga ankuesi Genti Arapi dhe i kanë gjetur në përputhje me kontratën e blerjes së tyre, në gjendje të rregullt e funksionale, sipas qëllimit për të cilat ishin porositur dhe blerë nga shoqëria.

Prandaj, vendimi nr.13, datë 27.08.1999 i tre administratorëve të Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim është dhënë në respektim të dispozitave të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999, “Për nxjerrjen e detyrimeve debitorë dhe rikthimin e vlerave pasurore në llogaritë e personave juridikë jobankarë që kanë marrë hua nga publiku i gjerë“. Ata kanë ushtruar kompetencat e tyre dhe akti i nxjerrë nuk ka vend të cënohet ligjërisht, ndërkohë që çështjet e tjera të debatuara në gjykim nuk kanë lidhje me zbatimin e ligjit por me vlerësimin diskrecional të rrethanave të faktit nga organi vendimmarrës. Vendimi i mëparshëm që heq ankuesin Genti Arapi nga lista e debitorëve është në fuqi dhe gjendet i rregullt nga gjykata. Prandaj nuk ka pasur vend për të nxjerrë një vendim të ri për të rishpallur debitor ankuesin

103

Genti Arapi për të njëjtin detyrim, të cilin ai e ka shlyer vullnetarisht, detyrim që aktualisht nuk ekziston më.

Prandaj, Kolegji Civil vlerëson se me të drejtë gjykata e apelit është mjaftuar me verifikimin e ligjshmërisë së veprimeve të kryera dhe të vendimit nr.13, datë 27.08.1999 të tre administratorëve të Shoqërisë “Silva” sh.p.k. në administrim, që ka hequr ankuesin Genti Arapi nga lista e debitorëve të saj. Kryerja e veprimeve të tjera hetimore në gjykim, përfshirë edhe ekspertimin, janë të panevojshme dhe nuk mund të kryhen për verifikimin e një akti të vlerësuar si të ligjshëm nga ana e gjykatës.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të shkronjës “a” të nenit 485 të Kodit

të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.55, datë 23.10.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 11.10.2011

104





në datën 11.10.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çeshtjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: AJDIJE BISHA (BAKALLI), BEDRIJE SHEKU (BAKALLI), TË PADITUR: OMER BAKALLI, HATIXHE BAKALLI, ANILA BAKALLI, EVA QEFALIA,

BUJAR KALLMETA, ARMAND KALLMETA,

VALBONA KALLMETA, ERGYS KALLMETA, NAIME BOGDANI.PALË E TRETË: MYHYRIJE PETRELA,

ALUIZNI, DRQ TIRANË,ZVRPP TIRANË.

OBJEKTI:1. Detyrimin e të paditurve të na njohin trashëgimtarë ligjore

të trashëgimlënësit Ymer Bakalli me 1/5 pjesë secila të të gjithëtë drejtave dhe detyrimeve që rrjedhin nga pasuria trashëgimore.

2. Detyrimin e të paditurve të na njohin bashkëpronarë në 1/5 pjesë të pasurisë së regjistruar në hipotekë

me nr.57, date 18.04.2006 për një truall me sipërfaqe 741 m2 dhe të pasurisë së regjistruar në hipotekë me nr.566, datë 07.07.2006

për një truall me sipërfaqe 274 m2, ndodhur në Tiranë, Rruga “J. Misja”.3. Detyrimin për të na shpërblyer për të ardhurat e nxjerra

prej saj për tre vjetët e fundit e në vazhdim.4. Pasqyrimin e bashkëpronësisë sipas pjesëve takuese në ZVRPP Tiranë.

105

5. Pezullimin e legalizimit të ndërtimeve pa leje të vetë deklaruaranë ALUIZNI Qarku Tiranë, nga Omer Bakalli.

Baza Ligjore: Neni 165, 348-356, 360-368 të K.Civil.Neni153 e vijues i K.Pr.Civile,

Neni 26 i Ligjit nr.9482, datë 03.04.2006“Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.s’ka, datë 17.05.2011 ka vendosur:Rrëzimin e kërkesës së të paditurit Omer Bakalli për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes me nr.1877 akti.

Kundër vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, nr.s’ka, datë 17.05.2011, në mbështetje të nenit 59 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka paraqitur ankim të veçantë pala e paditur Omer Bakalli, duke kërkuar prishjen e vendimit dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit, për këto shkaqe:

- Pala paditëse kërkon që t’i njihet pronësia trashëgimore e babait të tyre, që ka pasur si ish pronar përpara vitit 1944. Ato duhet të kërkojnë të drejtën e njohjes së pronësisë së ish pronarit Ymer Bakalli si trashëgimtarë nga shteti sipas ligjit për kthimin e pronës.

- Marrëdhënia juridike e detyrimit të njohjes së pronësisë së truallit të shtetëzuar është një marrëdhënie mes paditësave dhe shtetit dhe jo me të paditurit. Të paditurit, të drejtat pasurore mbi truallin e pretenduar, i kanë lindur që në vitin 1979 e në vijim, si pjesë funksionale e shtëpisë.

- Pronar mbi truallin objekt gjykimi ka qenë shteti deri në ditën e fitimit të pronësisë mbi të nga të paditurit me vendim për vërtetim fakti juridik të përcaktimit të sipërfaqes së truallit si pjesë funksionale të shtëpisë që kanë në pronësi.

- Pra nga momenti që të paditurit nuk e disponojnë pronësinë mbi truallin sipas ligjit për kthimin e pronave (si trashëgimtarë të një prone të shpronësuar), paditësit kanë gabuar kur kanë ngritur padinë e kërkimit të trashëgimisë ndaj të paditurve).

- Derisa paditësit nuk e kanë kërkuar pronën e pretenduar sipas ligjit për kthimin e pronave i mungon legjitimiteti për ngritjen e padisë së njohjes pronarë si trashëgimtarë përpara gjykatës, pasi ekzistenca e pronësisë para vitit 1944 në emër të babait të tyre nuk legjitimon të drejtën e pronësisë, por legjitimon kërkimin pranë AKPP për kthimin e pronës së pretenduar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palës paditëse, dëgjoi përfaqësuesin e

palës së paditur, av. Altin Gjata, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit të gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë e nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se paditëset Ajdije, Bedrije

dhe personi i tretë Myhyrije, janë motra mes tyre dhe ndërkohë të bijat e të ndjerit Ymer Bakalli. Këto subjekte kanë patur dhe 2 vëllezër, të paravdekurit Ramazan dhe Muharrem, të bijtë dhe këta të Ymerit, të cilët janë trashëgimlënësit e palës së paditur.

Në pronësi të të ndjerit Ymer Bakalli pretendohet se ka qenë në pronësi një shtëpi dhe sipërfaqe bahçe, e cila gjendet në Rrugën “J. Misja”. Me kontratën e dhurimit datë 30.01.1979, pala paditëse dhe personi i tretë i kanë dhuruar shtëpinë, vëllait të tyre, sot të

106

ndjerë, Ramazan. Pala paditëse pretendon se asnjëherë nuk është shprehur vullneti për të dhuruar dhe pjesën takuese në truallin, që konsiderohet si sipërfaqe funksionale e shtëpisë.

Pas interesimit të palës paditëse në ZVRPP Tiranë ka rezultuar se sipërfaqja e truallit e lënë si trashëgim nga babai i ndjerë Ymer Bakalli, ishte regjistruar në dy numra të veçantë pasurie, në emër të palës së paditur, në cilësinë e trashëgimtarëve të të ndjerëve Ramazan dhe Muharrem Bakalli.

Në këto kushte ato kanë pretenduar të njihen, secila si bashkëpronare e 1/5 pjesë të pasurisë së përshkruar në objektin e padisë, duke ngritur padinë e kërkimit të padisë trashëgimore.

Pala e paditur pretendohet se e posedon faktikisht të gjithë pasurinë dhe se i padituri Omer e përdor një pjesë të saj si parkim-lavazh, duke përfituar të ardhura. Po ashtu, pala paditëse ka pretenduar se mbi sipërfaqen e truallit, pronësinë e të cilit pretendojnë, janë ndërtuar nga i padituri Omer dhe ndërtime pa leje, për të cilat është kërkuar nga i padituri legalizimi pranë Aluizni-t. Në këto kushte është kërkuar dhe marrja e të ardhura mbi përdorimin e sendit dhe pezullimi i procedurave të legalizimit.

Gjatë shqyrtimit të çështjes, nga pala e paditur është kërkuar nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit, pasi sipas saj pala paditëse duhej t’i drejtohej më parë AKKKP Tiranë, pasi bëhet fjalë për një sipërfaqe trualli dhe në bazë të Kushtetutës së vitit 1976, kjo sipërfaqe do të duhet të konsiderohet si e shtetëzuar.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë vendosi të rrëzojë kërkesën për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, duke arsyetuar se në referim të objektit të gjykimit del qartë se paditëset kërkojnë pjesën e trashëgimisë ligjore nga 1/5 secila, në pjesën e truallit që iu vjen nga babai Ymer Bakalli. Sipas gjykatës së shkallës së parë shqyrtimi i këtij kërkimi i përket juridiksionit gjyqësor. Ndaj vendimit në fjalë ushtroi të drejtën e ankimit të veçantë pala e paditur, duke ngritur të njëjtat pretendime mbi të cilat u kërkua nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor pranë gjykatës së shkallës së parë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i marrë nga gjykata e shkallës së parë për rrëzimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor është një vendim i drejtë dhe i marrë në zbatim të saktë të dispozitave të ligjit procedural dhe atij material civil.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të nënvizojë se juridiksioni gjyqësor civil është parashikuar në nenin 36 të K.Pr.Civile, sipas të cilit janë në juridiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta. Juridiksioni gjyqësor është i përgjithshëm dhe i detyrueshëm (neni 1/2 i K.Pr.Civile).

Në vendimin e tyre nr.09, datë 09.03.2006, Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë kanë arsyetuar si vijon: “Neni 16 i K.Pr.Civile parashikon se: «Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët. Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës». Është pikërisht përmbajtja e paragrafit të dytë të dispozitës së mësipërme që lihet mënjanë dhe nuk përmendet nga gjykata e apelit. Duke i`u referuar shprehjes “Gjykata bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët”, të paragrafit të parë, dhe shprehjes “Gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës” të paragrafit të dytë, në pamje të parë të krijohet përshtypja se dy paragrafët paraqesin përcaktime kontradiktore me njëri-tjetrin. Megjithatë kjo nuk është e vërtetë. Nga prezantimi i fakteve dhe rrethanave të çështjes nga secila palë (në padi, në prapësimet substanciale, apo në kundërpadi), gjykata krijon idenë e saj rreth natyrës së marrëdhënies juridike për shkak të së cilës ka lindur mosmarrëveshja

107

midis palëve, d.m.th. me fjalë të tjera, pavarësisht nga përcaktimi që propozojnë palët për cilësimin juridik të fakteve (ngjarjeve apo veprimeve), gjykata e qartëson vetë veten rreth cilësimit juridik të tyre. Mirëpo, bazën juridike të padisë e përcakton vetë paditësi në përmbajtjen e kërkesë-padisë, duke bërë referencën përkatëse në dispozitën (dispozitat) konkrete të ligjit material. Të dy këto elemente shërbejnë që gjykata të qartësojë natyrën e marrëdhënies juridike për shkak të së cilës ka lindur konflikti midis palëve. Si përfundim, në kuptim të nenit 16 të K.Pr.Civile, cilësimi i sakte i fakteve dhe veprimeve (më saktë i ngjarjeve dhe veprimeve që përbëjnë fakte juridike) që lidhen me mosmarrëveshjen bëhet nga gjykata që shqyrton çështjen, ndërsa përcaktimi i bazës juridike të padisë bëhet nga vetë paditësi që me paraqitjen e padisë dhe është në disponimin e plotë të tij ta ndryshojë atë deri në përfundim të hetimit gjyqësor, duke i bërë kërkesë gjykatës në një formë të përshtatëshme proceduriale”.

Nisur edhe nga ky qëndrim i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë dhe duke iu referuar bazës ligjore që ka zgjedhur pala paditëse për të mbështetur kërkimin e tyre, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se padia për kërkimin e pasurisë trashëgimore është objekt shqyrtimi i juridiksionit gjyqësor. Pala paditëse gëzon plotësisht legjitimitetin aktiv për të ngritur këtë padi, si trashëgimtare të babait të tyre të ndjerë.

Një çështje mund të nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm kur ligji, në mënyrë eksplicite, ka përcaktuar se subjekti pretendues, përpara se t’i drejtohet gjykatës duhet të shterojë juridiksionin administrativ. Në këto raste mos ndjekja e juridiksionit administrativ pengon marrjen në shqyrtim të çështjes nga ana e gjykatës. Në rastin konkret, një pretendim i tillë i palës së paditur, parashtruar dhe në ankimin e veçantë, është i pavend.


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.s’ka, datë 17.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë

Tiranë.

Tiranë, më 11.10.2011

108





në seancë gjyqësoren të datës 11.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS I K/PADITUR: LUMNIJE DIZDARI, në mungesëFITNETE DIZDARI, në mungesë I PADITUR K/PADITËS: GËZIM ALIKO, në mungesëRASIM ALIKO, në mungesëKUJTIM ALIKO, në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Kthim sendi (Truall).

Baza Ligjore: Neni 296 i Kodit Civil.OBJEKTI I K/PADISË:

Kërkohet fitimi i pronësisë me bashkim e përzierje mbi pasurinë e paluajtshme.

Baza Ligjore: Nenet 32, 160 të K.Pr.Civile dhe neni 175 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.1245, datë 17.07.2003, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesëpadisë.Pranimin e kundërpadisë, fitimin e pronësisë mbi një sipërfaqe 51 m2 e ndarë 31.8 m2 para shtëpisë e zënë pjesërisht me shkallët e jashtme të shtëpisë, dhe 19.2 m2 në pjesën e prapme të shtëpisë, kjo kundrejt një kundërshpërblimi në masën 204.000 lekë, ku pala e paditur kundërpaditëse do të likuidojë palën paditëse të kundërpaditur Dizdari.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.335, datë 27.11.2003, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1245, datë 17.07.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër.

110

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.438, datë 03.03.2005, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.335, datë 27.11.2003 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe kthimin e çështjes për rigjykim po në Gjykatën e Apelit Shkodër, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Shkodër, pas rishqyrtimit të çështjes, me vendimin nr.374, datë 06.11.2006 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.1245, datë 17.07.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur Gëzim, Rasim dhe Kujtim Aliko t’i kthejnë palës paditëse Lumnije dhe Fitnete Dizdari sipërfaqen e truallit para shtëpisë prej 23 m2, me përmasa 5.75 x 4 m, siç është parashikuar në skicën që është pjesë integrale e këtij vendimi.Rrëzimin e padisë për pjesët e tjera të saj.Pranimin e pjesshëm të kundërpadisë.Fitimin e pronësisë mbi sipërfaqen 28 m2 në favor të të paditurve kundërpaditës, palës Aliko, përkundrejt detyrimit të kësaj të fundit, për t’i paguar palës paditëse vlerën 112 mijë lekë.

Kundër vendimit nr.374, datë 06.11.2006 të Gjykatës së Apelit Shkodër kanë paraqitur rekurs pala e paditur kundërpaditëse Rasim dhe Gëzim Aliko, të cilët kërkojnë: Prishjen e vendimit nr.374, datë 06.11.2006 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1245, datë 17.07.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala e paditur kundërpaditëse janë:- Gjykata e apelit nuk ka patur parasysh detyrat e lëna nga Gjykata e Lartë dhe ka

zbatuar keq dispozitat e Kodit Civil.- Sipas vendimit nr.296 të dhënë nga K.K.K.Pronave paditësave të kundërpaditur nuk u

janë kthyer 218 m2, por u është njohur për kompensim pikërisht sipërfaqja ku është ndërtuar banesa jonë përpara 42 vjetëve dhe që është shtuar kati i dytë me leje të rregullt ndërtimi, ku jetojmë tre familje.

- Sipërfaqja prej 20 m2 ku janë pjesërisht shkallët, të cilën e ka njohur gjykata e apelit nuk mund të kthehet, sepse K.K.K.Pronave u ka njohur paditësave të kundërpaditur të drejtën e kompensimit.

- Unë kam më pak se 200 m2 shtëpi + truall dhe brenda kësaj sipërfaqe është vendosur që t’i kthehet sipërfaqja që nuk është në pronësi të paditësave të kundërpaditur, duke më shkaktuar vështirësi shumë të mëdha për të komunikuar me ambientet e shtëpisë.

- Sipas dispozitave të Kodit Civil, kur është ngritur një ndërtim i përhershëm dhe trualli konsiderohet i zënë nuk mund të ngrihet padia për kërkim sendi, por në bazë të nenit 303 të K.Civil, padia për kallëzimin e një punimi të ri, e cila nuk mund të ngrihet pasi ka përfunduar ndërtimi ose ka kaluar një vit nga përfundimi i punimeve.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe bisedoi në tërësi çështjen; në mungesë

të palëve; në përfundim,

111

V Ë R E NMe datë 26.02.2008 është regjistruar në Gjykatën e Lartë çështja civile nr.11115-

00484-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës i kundërpaditur Lumnije e Fitnete Dizdari dhe të paditur kundërpaditësa Gëzim, Rasim e Kujtim Aliko; me objekt kthim sendi, etj….

Vendimi nr.374, datë 06.11.2006 i Gjykatës së Apelit Shkodër është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedural dhe material civil, prandaj duke qenë i tillë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Para se të arsyetojë shkaqet e ngritura në rekursin e paraqitur nga të paditurit kundërpaditësa Gëzim dhe Rasim Aliko, Kolegji Civil vlerëson se duhet sqaruar një moment proçedurial në lidhje me kërkesën me shkrim të paraqitur nga mbrojtësi i palës së paditur kundërpaditëse Av.Fatbardh Lohja, i cili kërkoi shtyrjen e seancës gjyqësore, me pretendimin që klienti i tij Kujtim Aliko është me paaftësi të përkohshme.

Kolegji Civil nuk e pranoi kërkesën, pasi shkaku objektiv nuk lidhej me pamundësinë e paraqitjes së mbrojtësit në gjyq, por me njërin nga të përfaqësuarit e tij, në një kohë që në bazë të nenit 483/2 të K.Pr.Civile përfaqësimi në Gjykatën e Lartë bëhet vetëm nga mbrojtësi, i cili nuk ka pasur asnjë arsye ligjore për të mos u paraqitur në gjykim.

Nga ana tjetër, i padituri kundërpaditës Kujtim Aliko, të cilit i është dhënë nga mjeku një ditë raport për paaftësi të përkohshme, nuk ka paraqitur rekurs në një kohë kur në gjyq nuk u paraqitën as dy të paditurit kundërpaditësat e tjerë, të cilët kanë paraqitur rekurs dhe nuk kanë patur asnjë pengesë ligjore, ç’ka tregon që pala e paditur kundërpaditëse kërkon zvarritjen e gjykimit.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë si më poshtë:Me vendimin nr.296, datë 25.07.1994 Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të

Pronave pranë Bashkisë Shkodër u ka njohur dhe kthyer paditësave të kundërpaditur një truall me sipërfaqe 855 m2, i ndodhur në Lagjen “Vojo Kushi” të qytetit të Shkodrës.

Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave po në atë vendim u ka njohur paditësave të kundërpaditur të drejtën e pronësisë edhe për një sipërfaqe trualli prej 218 m2, i ndodhur po në këtë lagje të qytetit të Shkodrës dhe, duke e konsideruar atë të zënë, ka vendosur kompensimin e tij.

Me vendimin nr.197, datë 11.11.1964 Komiteti Ekzekutiv i Qytetit të Shkodrës i ka dhënë të paditurit kundërpaditës Rasim Aliko një leje ndërtimi për një banesë një katëshe në Rr.“Fahri Ramadani” dhe në funksion të kësaj me datë 07.07.1996, shteti i ka shitur atij edhe truallin prej 200 m2, mbi të cilin është ndërtuar shtëpia.

Me vendimin nr.11, datë 14.12.1999 Këshilli i Rregullimit të Territorit pranë Bashkisë Shkodër i ka dhënë leje palës së paditur kundrapaditëse Rasim Aliko për të ndërtuar katin e dytë mbi banesën ekzistuese.

Pala paditëse e kundërpaditur, duke pretenduar që pala tjetër ka zënë një sipërfaqe trualli që i përket asaj, i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, e cila me vendimin nr.1245, datë 17.07.2003 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesëpadisë.Pranimin e kundërpadisë, fitimin e pronësisë mbi një sipërfaqe 51 m2 e ndarë 31.8 m2

para shtëpisë e zënë pjesërisht me shkallët e jashtme të shtëpisë dhe 19.2 m2 në pjesën e prapme të shtëpisë, e cila kjo kundrejt një kundërshpërblimi në masën 204.000 lekë, ku pala e paditur kundërpaditëse do të likuidojë palën paditëse të kundërpaditur Dizdari.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Nuk mund të kthehet një send kur ka ndryshuar destinacionin e tij, pasi nuk mund të

konsiderohet i lirë.Meqenëse pala që ka ndërtuar ka qenë në mirëbesim dhe vlera e ndërtimit është më e

madhe se ajo e truallit, ajo duhet të bëhet pronare e truallit, duke e kompensuar palën tjetër.

112

Me ankimin e palës së paditëse të kundërpaditur, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Shkodër, e cila pas rigjykimit të çështjes me vendimin nr.374, datë 06.11.2006, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.1245, datë 17.07.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur Gëzim, Rasim dhe Kujtim Aliko t’i kthejnë palës

paditëse Lumnije dhe Fitnete Dizdari sipërfaqen e truallit para shtëpisë prej 23 m2, me përmasa 5.75 x 4 m, siç është parashikuar në skicën që është pjesë integrale e këtij vendimi.

Rrëzimin e padisë për pjesët e tjera të saj.Pranimin e pjesshëm të kundërpadisë.Fitimin e pronësisë mbi sipërfaqen 28 m2 në favor të të paditurve kundërpaditës, palës

Aliko, përkundrejt detyrimit të kësaj të fundit për t’i paguar palës paditëse vlerën 112 mijë lekë.

Gjykata e apelit arsyeton:Për pjesën e truallit të zënë, i cili ndodhet prapa ndërtesës, kundërpadia duhet

pranuar, sepse pala e paditur kundërpaditëse ka qenë në mirëbesim dhe vlera e ndërtimit është më e madhe se ajo e truallit.

Ndërsa për pjesën e truallit, i cili ndodhet para ndërtesës mungon elementi mirëbesim, prandaj nuk mund të zbatohet neni 175 i K.Pr.Civile.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se shkaqet që paraqet në rekurs pala e paditur kundërpaditëse Rasim dhe Gëzim Aliko janë të pabazuara në ligj, prandaj nuk ekziston asnjë arsye ligjore që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

Pas kryerjes së ekspertimit dhe plotësimit të tij, gjykata e apelit ka arritur në përfundimin që prona e pretenduar nga të paditurit kundërpaditësa ka një mbivendosje me pronën që u ka kthyer K.K.K.Pronave paditëseve të kundërpaditur, që i takon një sipërfaqe prej 23 m2 përpara shtëpisë dhe 28 m2 prapa saj.

Për sipërfaqen 28 m2 e ndodhur prapa banesës së të paditurve kundërpaditës, gjykata e apelit konkludon që jemi përpara kërkesave të nenit 175/4 të Kodit Civil, i cili parashikon se:

Kur me mirëbesim është ngritur një ndërtesë në tokën e huaj dhe vlefta e saj është më e madhe se vlefta e tokës, personi që ka ngritur ndërtesën mund të njihet pronar edhe i tokës me vendim të gjykatës kompetente.

Kolegji Civil vlerëson se, përfundimi që ka arritur gjykata e apelit për sipërfaqen e sipërcituar të truallit është i bazuar në ligj, sepse gjatë punimeve që ka bërë pala e paditur kundërpaditëse, pala paditëse e kundërpaditur nuk ka ngritur asnjë lloj pretendimi për truallin, prandaj pala që ka bërë punimet ka vepruar në kushtet e mirëbesimit. Nga ana tjetër ka rezultuar se vlera e ndërtimeve është më e madhe se vlera e tokës, prandaj në këtë rast plotësohen njëkohësisht dy kriteret e kërkuara nga neni 175/4 i K.Civil dhe për rrjedhojë në këtë pjesë kundërpadia është e bazuar në ligj.

Gjykata e apelit nuk ka arritur të njëjtin konkluzion për sipërfaqen e truallit prej 23 m2, e cila ndodhet nga përpara banesës së palës së paditur kundërpaditëse, duke arsyetuar se mungon mirëbesimi.

Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj përfundimin që ka arritur gjykata e apelit edhe në këtë pjesë, sepse në dosje ndodhet shkresa nr.61/2 e datës 16.11.1999 e Degës së Policisë së Ndërtimit Shkodër, ku thuhet se qytetarit Rasim Aliko i janë pezulluar punimet, ç’ka tregon se pala e paditur kundërpaditëse jo vetëm i ka filluar punimet përpara se të merrte lejen e ndërtimit për ngritjen e katit të dytë, por nuk ka qenë as në mirëbesim pas datës 07.11.1999, pasi është ankuar pala tjetër, duke munguar kështu njëri nga dy kriteret e zbatimit të nenit 175/4 të K.Civil, prandaj pranimi i padisë në këtë pjesë të saj është në përputhje të plotë me ligjin.

113

Pala e paditur kundërpaditëse në rekurs pretendon që sipërfaqja objekt gjykimi nuk i është kthyer palës paditëse të kundërpaditur, pasi është vendosur kompensimi i saj për 218 m2.

Pretendimin e palës së paditur kundërpaditëse Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj, sepse nga akti i ekspertimit del e provuar se sipërfaqja e të paditurve kundërpaditësa pjesërisht bie në pronën e familjes Dizdari, e cila është trajtuar nga K.K.K.Pronave, pra që do të thotë se trualli ku është ndërtuar banesa e familjes Aliko përfshin një sipërfaqe më të madhe se ajo që ka blerë i padituri kundërpaditës Rasim në vitin 1966 dhe se ajo që konsideron të zënë Komisioni i Kthimit të Pronave në vendimin e tij.

Po të shihet me kujdes planimetria e vendosjes, e cila shoqëron lejen e ndërtimit nr.11, datë 14.12.1999, rezulton që sipërfaqja që ka në përdorim pala e paditur kundërpaditëse është 285 m2 dhe njolla për ndërtimin e shkallëve ndodhet brenda distancës 3 m, duke filluar nga muri i ndërtesës ekzistuese në krah të djathtë të hyrjes kryesore të ish banesës ekzistuese.

Gjatë ndërtimit të shkallëve pala e paditur kundërpaditëse jo vetëm që nuk ka zbatuar lejen e ndërtimit, por e ka shtuar oborrin përpara me 4 m në gjithë gjatësinë e pjesës ballore të banesës, e cila është sipërfaqja që kërkohet të rivendikohet nga pala paditëse e kundërpaditur.

Edhe pretendimin tjetër të palës së paditur kundërpaditëse se kur ka ndërtim nuk mund të ngrihet padia e rivendikimit, parashikuar nga neni 296 i K.Civil, por ajo e kallëzimit të punimit të ri, të parashikuar nga neni 303 i K.Civil, Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj, sepse në truallin objekt gjykimi ndodhet vetëm një pjesë e shkallëve të cilat janë jashtë ndërtesës dhe shërbejnë si aksesor i saj, prandaj ato nuk mund të konsiderohen ndërtim në kuptimin e mirëfilltë të fjalës.

Nuk është e thënë që e drejta subjektive mund të mbrohet vetëm me një lloj padie dhe për të parë nëse jemi përpara padisë së kërkimit të sendit (rivendikimit) duhet të kemi parasysh plotësimin e njëkohshëm të kritereve të parashikuara nga neni 296 i K.Civil, si më poshtë:

Padia ngrihet nga pronari dhe në rastin objekt gjykimi është e provuar që paditëset e kundërpaditura janë pronare të sendit që kërkohet të rivendikohet, nga ana tjetër personi që mban sendin duhet të jetë posedues i paligjshëm i tij. Gjithashtu është e provuar se punimet për katin e dytë janë kundështuar nga pala tjetër, prandaj që nga ky moment të paditurit kundërpaditësa kanë qenë posedues në keqbesim të sendit.

Duke i përmbushur kriteret e nenit 296 të K.Civil, paditësat e kundërpaditur legjitimoheshin plotësisht në ngritjen e kësaj padie, prandaj Kolegji Civil, duke e vlerësuar rekursin e paraqitur nga pala e paditur kundërpaditëse të pabazuar në ligj arrin në përfundimin që vendimi i dhënë nga gjykata e apelit duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.374, datë 06.11.2006 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Tiranë, më 11.10.2011

114




Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Medi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar


PADITËS: SHOQËRIA TREGTARE “KODRA” SH.P.K.E PADITUR: DEGA E DOGANËS DURRËS.

ZYRA VENDORE E AVOKATURËS SË SHTETIT DURRËS.

OBJEKTI:Kthimin e shumës 3.541.593 lekë, si begatim pa shkak i palës paditur.

Baza Ligjore: Neni 655 i Kodit Civil dhe neni 249 i Kodit Doganor.

Gjykata e Shkallës së Parë Durrës, me vendimin nr.1027, datë 25.06.2002, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë së palës paditëse Shoqëria Tregtare “Kodra” sh.p.k.Detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t’i kthejë palës paditëse shumën prej 3.457.586 lekë.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.609, datë 12.12.2002, ka vendosur :Lënien në fuqi të vendimit nr.1027, datë 25.06.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.504, datë 04.03.2004, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.609, datë 12.12.2002 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.587, datë 20.12.2004, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.1027, datë 25.06.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

115

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.1467, datë 11.07.2005, ka vendosur:Mospranimin e rekursit të paraqitur nga paditësja Shoqëria “Kodra” sh.p.k.


Pranimin e kërkesë-padisë së palës paditëse Shoqëria Tregtare “Kodra” sh.p.k.Detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës ti kthej palës paditëse shumën prej 3.457.586 lekë.

Gjykata e Apelit Durrës,me vendimin nr.321, datë 09.07.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1149, datë 24.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës, ka ushtruar rekurs pala e paditur Dega e Doganës Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Durrës nr.1149, datë 24.05.2006, vendim ky i lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës më datë 09.07.2007, dhe rrëzimin e kërkesë-padisë së Shoqërisë “Kodra” sh.p.k.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Ardian Dvorani; përfaqësuesen e palës paditëse

Fatmira Laska, e cila kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, i cili është lënë në fuqi me vendim të Gjykatës së Apelit Durrës; përfaqësuesen e palës së paditur, juristen Ornela Biti, e cila kërkoi, prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe të vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës dhe rrëzimin e padisë; juristin Brunild Gjuzi, e cili kërkoi ndryshimin e të dyja vendimeve dhe rrëzimin e padisë së Shoqërisë “Kodra” sh.p.k.; Av. Shtetit Z. Abaz Deda, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së rrethit dhe gjykatës së apelit dhe rrëzimin e padisë; dhe si dëgjoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NShoqëria “Kodra” Sh.p.k. ushtron aktivitet tregtar, ndër të tjera edhe në fushën e

importit dhe tregtim të fishekzjarrëve. Për këtë shkak pala paditëse është pajisur me lejen e importit të fishekzjarrëve nr.3732, datë 14.06.2001, të lëshuar nga Komisioni i Liçencave në Ministrinë e Mbrojtjes, duke fituar të drejtën e importimit nga Republika Popullore e Kinës, leje e vlefshme deri më datë 31.12.2001. Pasi ka plotësuar të gjitha kriteret e përcaktuara nga Komisioni i Liçencave është lëshuar leja edhe për kryerjen e veprimeve doganore me nr.7082, datë 09.11.2001, për Shoqërinë “Kodra” sh.p.k., duke u përcaktuar në këtë leje dhe vlera konkrete e mallit që zhdoganohej dhe ekstremitete e faturës shoqëruese të mallit.

Me mbërritjen e mallit të importuar është përpiluar deklarata doganore nr.b/1417, datë 10.11.2001, duke u përcaktuar i gjithë dokumentacioni shoqërues i mallit, dokumentacion që është depozituar pranë anës së paditur. Gjatë kësaj kohe grupi i Antikontrabandës pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave ka ushtruar kontroll në mallin “fishekzjarrë” të importuar nga pala paditëse. Sipas akt-kontrollit nr.1025, datë 11.11.2001, ka rezultuar se deklarimi i bërë nga subjekti është i rregullt. Ndërkohë që më datën 14.11.2001 nga ana e palës së paditur Dega e Doganës Durrës, duke ngritur dyshime mbi deklaratën doganore dhe duke pretenduar për mungesë dokumentacioni është vendosur të mos merrej për bazë vlera e transaktuar por të aplikohej çmimi i referencës mbi mallrat e importuara. Në të tilla kushte, paditësi është detyruar të paguajë në favor të palës së paditur diferencën që krijohej ndërmjet përllogaritjeve të subjektit dhe Degës së Doganës. Duke kundërshtuar këtë mënyrë të

116

përllogaritjes së detyrimit doganor, Shoqëria “Kodra” Sh.p.k ka ngritur padinë me ndërgjyqësinë dhe objektin e sipër përmendur.

Gjykata e Shkallës së Parë Durrës, me vendimin nr.1149, datë 24.05.2006, ka vendosur: Pranimin e kërkesë-padisë së palës paditëse Shoqëria “Kodra” sh.p.k. Detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t’i kthejë palës paditëse shumën prej 3.457.586 lekë.

Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin e saj nr.321, datë 09.07.2007.

Në vendimin e tyre gjykatat e faktit kanë arsyetuar se: “Dokumentacionet e paraqitura nga pala paditëse kanë qenë origjinale dhe nuk janë vërejtur pasaktësi dhe mungesa siç pretendon ana e paditur. Sipas kontratës dhe faturave të mallrave të importuara nga ana e palës paditëse, çmimet janë të konkretizuara. E megjithatë ana e paditur nuk i ka njohur çmimin e përcaktuar në fatura dhe ka vepruar me çmimin referues. Në asnjë rast nuk është administruar asnjë provë shkresore që provon se pala e paditur i ka kërkuar palës paditëse dokumentacion shtesë pasi pala paditëse ka paraqitur të gjithë dokumentacionin të përcaktuar në nenin 84 e 87/2 të Kodit Doganor dhe në pikën 142 e 143 të dispozitave të tij”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës ka ushtruar rekurs pala e paditur, Dega e Doganës Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Durrës nr.1149, date 24.05.2006, vendim ky i lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës më datë 09.07.2007, dhe rrëzimin e kërkesë-padisë së Shoqërisë “Kodra” sh.p.k., për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës është i mbështetur në ligj. Konkluzionet që kanë nxjerrë gjykatat në vendimet e tyre janë rrjedhojë e një hetimi të plotë e të gjithanshëm të çështjes, në zbatim edhe të udhëzimeve dhe detyrave të lëna në vendimin e Gjykatës së Lartë që e kishte kthyer çështjen për rishqyrtim. Këtij qëllimi i ka shërbyer akti i ekspertimit i kryer gjatë gjykimit, konkluzionet e të cilit janë të mbështetura në aktet e administruara në gjykim dhe në dispozitat e Kodit Doganor. Pala paditëse, siç është konfirmuar fillimisht nga grupi i Antikontrabandës në Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave (Akt Kontrolli nr.1025, datë 11.11.2001), ka paraqitur para autoriteteve doganore, dokumentacionin e kërkuar nga ligji për zhdoganimin e mallrave të importuara, gjë që është vërtetuar plotësisht gjatë hetimit gjyqësor të kryer nga gjykatat e faktit.

Në të tilla rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës është i drejtë dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.321, datë 09.07.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës.

Tiranë, mё 11.10.2011

117

MENDIM I PAKICËSNe, gjyqtarët e Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë, Evelina Qirjako dhe Adrian

Dvorani, të mbetur në pakicë, për çështjen objekt shqyrtimi gjyqësor, vlerësojmë se rekursi i paraqitur nga ana e paditur përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Durrës.

Siç rezulton nga vendimi i shumicës, konflikti i krijuar mes palëve ka ardhur si pasojë e aplikimit nga ana e autoritetit doganor të nenit 36 të K.Doganor. Pra, rezulton të jemi përpara një mosmarrëveshje në fushën e doganave, e cila rregullohet dhe disiplinohet në mënyrë specifike nga K.Doganor.

Ne, gjyqtarët e mbetur në pakicë, vlerësojmë se të dyja gjykatat më të ulëta në zgjidhjen e këtij konflikti nuk kanë pasur parasysh as ligjin material të detyrueshëm për t’u zbatuar dhe as atë procedural dhe konkretisht:

(i) Të dyja gjykatat kanë zhvilluar gjykimin pa pasur të qartë se cili ishte shkaku ligjor i padisë mbi të cilin duhet të zhvillohej ky gjykim, dhe cila ishte e drejta materiale që duhej të zbatohej duke i konfonduar ato, dhe për mendimin tonë, duke mos e zgjidhur konfliktin në përputhje me ligjin.

Rezulton se kërkimi i paditësit në këtë gjykim është: “Kthim shume si begatim pa shkak”, mbështetur në nenin 655 të K.Civil dhe nenin 249 të K.Doganor. Pra si shkak ligjor, paditësi ka përdorur si “Begatimin pa shkak” të rregulluar nga K.Civil, ashtu dhe “Rimbursimin për gabimet” të rregulluar nga K.Doganor.

Në këto kushte, ne gjyqtarët e mbetur në pakicë, vlerësojmë të drejtë pretendimin e përfaqësuesit të palës së paditur se shkaku i parë ligjor i padisë nuk qëndron, pasi në respektim të nenit 658 të K.Civil, kjo lloj padie nuk mund të ngrihet kur i dëmtuari mund të ngrejë një padi të një lloji tjetër për të kërkuar shpërblimin e dëmit të pësuar.

Të dyja gjykatat në vendimet e tyre përmendin se paditësi kërkon kthimin e shumës të marrë në mënyrë të kundraligjshme nga ana e paditur. Pikërisht ky lloj kërkimi, në referim të parimit të së drejtës që “ligji specifik mbizotëron mbi të drejtën materiale të përgjithshme”, mund të realizohet vetëm duke iu referuar dispozitave të K.Doganor, i cili është ligji specifik që rregullon mosmarrëveshje të së njëjtës natyrë me çështjen objekt shqyrtimi gjyqësor.

Në këto kushte, gjykatat më të ulëta ishin të detyruara të shqyrtonin konfliktin vetëm bazuar në nenin 249 të K.Doganor, pa iu referuar nenit 658 të K.Civil, për sa kohë paditësi e ka parashikuar atë si shkak ligjor në padinë e tij.

Sa më sipër, është në përputhje dhe me vendimin unifikues nr.9, datë 09.03.2006 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, ku shprehimisht thuhet se: “E drejta subjektive e pretenduar e paditësit dhe e përcaktuar prej tij në padi, si pjesë përbërëse e shkakut të padisë, në kuptim të nenit 185 të K.Pr.Civile, është e njëjtë me bazën juridike të padisë (cilësimin juridik të bërë nga paditësi), në kuptim të nenit 16/I të K.Pr.Civile”.

Në referim të kësaj analize, ne gjyqtarët e mbetur në pakicë, çmojmë se e drejta subjektive që paditësi pretendon se i është shkelur dhe kërkon ta mbrojë me anë të këtij procesi gjyqësor, (kthimi i detyrimit doganor paguar më tepër), është e njëjtë me të drejtat që parashikohen në nenin 249 të K.Doganor ku shprehimisht thuhet se:

“1. Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit rimbursohen kur konstatohet se në çastin e pagimit kjo shumë ligjërisht nuk përbënte detyrim ose se shuma ishte kontabilizuar në kundërshtim me nenin 235 (2).

Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit shuhen kur konstatohet se në çastin e kontabilizimit të këtyre detyrimeve, ato sipas ligjit nuk përbënin detyrim, ose se kontabilizimi është bërë në kundërshtim me nenin 235 (2). Nuk jepet rimbursim ose shuarje detyrimesh në rast se faktet, që çojnë në përfundimin se detyrimet nuk përbënin ligjërisht detyrim, ose se kontabilizimi është gabuar, janë pasojë e një veprimi të qëllimshëm nga personi i interesuar.

118

2. Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit rimbursohen ose shuhen me paraqitjen e një kërkese në zyrën doganore kompetente, brenda një periudhe trevjeçare, që fillon nga data kur shuma e këtyre detyrimeve i është njoftuar debitorit. Kjo periudhë zgjatet, nëse ky person i interesuar jep prova se mosparaqitja e kërkesës brenda afatit të caktuar është pasojë e rrethanave të jashtëzakonshme ose fuqie madhore. Kur autoritetet doganore nga ana e tyre, zbulojnë se brenda këtij afati janë krijuar një ose më shumë situata, të cilave i referohet nënparagrafi i parë dhe i dytë i paragrafit të parë, ato rimbursojnë ose shuajnë detyrimet e importit me nismën e tyre”.

Ka rezultuar që paditësi në respektim të K.Doganor ka kundërshtuar vendimin e autoritetit doganor brenda afatit të caktuar në ligj, (autoriteti doganor ka aplikuar nenin 36 të K.Doganor ndaj paditësit në datën 14.11.2001 dhe paditësi në datën 18.11.2011 i është drejtuar Drejtorisë së Përgjithshme të Doganës me ankimin përkatës), dhe në kushtet kur nuk ka marrë asnjë përgjigje për ankimin administrativ, i është drejtuar gjykatës për zgjidhjen e konfliktit.

(ii) Në lidhje me zbatimin e së drejtës materiale (Kodit Doganor), në çështjen objekt gjykimi, ne gjyqtarët e mbetur në pakicë, e gjejmë të bazuar pretendimin dhe argumentin e anës së paditur se si Gjykata e Apelit Durrës, ashtu dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, në kundërshtim me kërkesat e normave procedurale nuk kanë kryer “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin për konfliktin objekt gjykimi” (neni 14 i K.Pr.Civile). Të dyja gjykatat e ulëta nuk kanë hetuar dhe nuk i kanë dhënë përgjigje asnjërës prej pretendimeve dhe kërkesave të palës së paditur (neni 6 i K.Pr.Civile), të parashtruara në procesin gjyqësor, duke bërë që gjykimi të jetë i njëanshëm dhe duke sjellë si pasojë zgjidhjen e kësaj mosmarrëveshje në kundërshtim “me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej tyre” (neni 16 i K.Pr.Civile).

Vlerësojmë se asnjë nga gjykatat me të ulëta nuk i kanë dhënë përgjigje pretendimeve të anës së paditur, nëse ekzistonte dyshimi i arsyeshëm në momentin e kryerjes së zhdoganimit të mallit në lidhje me dokumentacionin e paraqitur nga paditësi. Theksojmë se ajo që ka rëndësi për gjykatën është pikërisht fakti nëse ishte i plotë ky dokumentacion pikërisht në këtë moment (momenti i zhdoganimit), dhe jo më vonë. Plotësimi në një kohë të mëvonshme i këtij dokumentacioni, para gjykatës, nuk mund të bëjë më përgjegjësi autoritetin doganore për aplikimin e drejtë të ligjit në momentin e zhdoganimit të mallit.

Në qoftë se do t’i referohemi dispozitave materiale që rregullojnë pikërisht këtë mosmarrëveshje (nenit 18 pika 1, nenit 24, 34 e vijues të K. Doganor, pikat 15, 81/3, 142/1c e vijues të Dispozitave Zbatuese të K.Doganor, VKM nr.205, datë 13.04.1999, nenet 82, 83 e vijues të K.Pr.Administrative), konstatojmë se barrën e provës për të provuar vlerën e saktë të paguar për blerjen e mallit në Kinë e ka pikërisht paditësi, në mënyrë që të aplikohet neni 34 i K.Doganor.

Dispozitat ligjore në fuqi, pika 81/1 e VKM nr.205, datë 13.04.1999, duke pasur parasysh sa shprehëm më sipër, nuk kërkojnë detyrimisht që autoriteti doganor të vërtetojë të kundërtën e asaj që pretendon subjekti deklarues, por mjaftohet me dyshime nëpërmjet argumenteve bindës të krijuara lidhur me dokumentacionin e paraqitur në momentin e përcaktimit të vlerës doganore të mallit të importuar për të kaluar në metodat e mëpasshme të vlerësimit doganor.

Ka rezultuar gjatë gjykimit në shkallët më të ulëta, që organi doganor gjatë gjithë kohës ka pretenduar se paditësi, pikërisht në momentin e zhdoganimit të mallit nuk i ka pasur të gjitha dokumentet e nevojshme dhe të përcaktuara në ligj për aplikimin e nenit 34 të K.Doganor dhe për përcaktimin e saktë të vlerës doganore.

Vlera doganore përbëhet nga “shumatorja e vlerës së mallit me vlerën e transportit, vlerën e sigurimit, shpenzimet e ngarkim-shkarkimit, vlerën e shpenzimeve të tjera deri në mbërritjen e mallit në pikën doganore”, në rastin konkret në Durrës.

119

Për të përcaktuar qartë secilën nga këto vlera është i nevojshëm shqyrtimi i një sërë dokumentesh ligjore, në mënyrë që të konkludohet një vlerë doganore malli e saktë dhe në përputhje me ligjin.

Ana e paditur ka paraqitur në gjykim gjithë praktikat doganore duke pretenduar se pikërisht në këtë dokumentacion, në këtë moment, mungonin: (i) vlera e siguracionit të mallit si dhe kontrata e transportit, "Charter Party" pagesa e transportit", elemente këto të detyrueshme për t’u shtuar në vlerën doganore të mallrave sipas nenit 37/l, e, të K. Doganor; (ii) kontrata e lidhur për blerjen e mallit; (iii) pagesa e kryer për transportin e mallrave nga Pireu deri në Durrës; (iv) pagesa e kryer për sigurimin e mallrave nga Pireu deri në Durrës; (iv) fatura e mallit që i përket datës 12.10.2001, ndërkohë që dokumenti i transportit dhe dalja e mallit nga shteti i Kinës është bërë në datën 05.10.2000, (BL nr.CSHAPIR305997); (v) deklarata e eksportit; etj.

Referuar nenit 24 të K.Doganor, i cili thotë: “Për zbatimin e legjislacionit doganor, çdo person i përfshirë në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë në operacione që lidhen me tregtinë e mallrave, duhet t’u paraqesë autoriteteve doganore të gjithë dokumentet dhe informacionin e nevojshëm, pavarësisht nga mënyra e përdorur për mbajtjen e tyre, si dhe të japë gjithë ndihmën e nevojshme të kërkuar prej tyre, brenda afateve kohore të përcaktuara nga autoritetet doganore”. Në këtë rast zbatohet neni 26 i këtij Kodi, autoriteti doganor ka të drejtë të kërkojë, ndërsa subjekti është i detyruar që të bindë këtë të fundit, që vlera e paraqitur prej tij është vlera realisht e paguar.

Nëse dokumentacioni i paraqitur është ose jo i mjaftueshëm, për llogaritjen e saktë të vlerës doganore, kjo varet nga vlerësimi dhe bindja që i krijohet autoritetit doganor. Në çdo rast, subjekti tregtar është i detyruar që të paraqesë dokumentacionin e kërkuar dhe të nevojshëm për të hequr çdo dyshim dhe për të vërtetuar saktësinë e të dhënave mbi të cilat llogaritet vlera doganore e mallit. Nuk rezulton që paditësi të ketë dërguar dokumente shtesë pranë autoritetit doganor për të saktësuar vlerën doganore të mallit.

(iii) Gjithashtu, gjykatat kanë zbatuar gabim ligjin kur në shumën që ato kanë vendosur t’i kthehet paditësit, kanë llogaritur dhe vlerën e taksës doganore dhe TVSH-në në kushtet kur autoriteti doganor ka vepruar si agjent tatimor.

Në Ligjin nr.7928, datë 27.04.1995, “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar”, rezulton qartë se Dega e Doganës lidhur me arkëtimin e vlerës së TVSH-së është vetëm një agjent tatimor, i cili kryen veprimet e arkëtimit për llogari të Degës përkatëse të Tatim Taksave. Në bazë të nenit 36 e në vijim të Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995, “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar", në furnizimin/shitjen e mallit, TVSH-në e paguan blerësi i fundit, ai që edhe e konsumon mallin; ndërkohë që në vështrim të nenit 34 të këtij ligji, subjekti i tatueshëm, shitësi i mallit nëse nuk e realizon pagesën e TVSH-se, diferenca e parealizuar i rimbursohet po nga autoriteti tatimor.

Kjo do të thotë se paditësi në rast se TVSH-ja nuk i është arkëtuar nëpërmjet shitjes së bërë këtij malli me faturë tatimore me TVSH, atëherë në mbyllje të vitit fiskal, nga ana e Degës së Tatim Taksave i bëhet rimbursimi i vlerës së TVSH-së së paguar në Doganë sipas procedurave të parashikuara me ligj. Pra, rimbursimin e vlerës së TVSH-së së paguar më tepër në zhdoganim e kryen organi tatimor dhe jo organi doganor.

Në këto kushte, ne gjyqtarët në pakicë, vlerësojmë se ishte detyrim i gjykatave më të ulëta në respektim dhe të nenit 14 të K.Pr.Civile të hetonin nëse: (i) ekzistonte vërtet dyshimi i arsyeshëm i pretenduar nga pala e paditur, për sa i përket dokumentacionit të paraqitur nga paditësi? A ishte i plotë dhe i mjaftueshëm dokumentacioni i dorëzuar në doganë në momentin e zhdoganimit të mallit apo ishte e nevojshme paraqitja e dokumenteve shtesë?; (ii) A është aplikuar drejt ligji gjatë procedurës së zhdoganimit të mallit?; (iii) A është i detyruar organi doganor, në bazë të ligjit, të kthejë shumën e TVSH-së dhe taksën doganore në një kohë kur ai vepron si agjent tatimor, dhe a është ky i fundit përfitues i kësaj shume? Sa

120

ishte vlera e TVSH-së dhe e taksës doganore që duhet t’i zbritej paditësit nga shuma që ai kërkonte?

Ne gjyqtarët e mbetur në pakicë, vlerësojmë se dhe akti i ekspertimit, i realizuar nga eksperti kontabël gjatë gjykimit në Gjykatën e Shkallës së Parë Durrës, nuk i ka dhënë përgjigje të plotë dhe të saktë pretendimeve dhe kërkimeve të mësipërme të parashtruara nga ana e paditur të cilat ishin të karakterit teknik dhe shkencor dhe që duhet të trajtoheshin jo nga një ekspert i thjeshtë kontabël, por nga një ekspert i fushës së doganave (qëndrim tashmë i konsoliduar i Gjykatës së Lartë). Në këto kushte, pakica është e mendimit se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës nr.321, datë 09.07.2007, duhet të prishej dhe çështja të dërgohej për rigjykim pranë kësaj gjykate me një tjetër trup gjykues.

Evelina Qirjako Ardian Dvorani

121




Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareMajlinda Andrea Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: AFRIM SELIMI, në mungesëI PADITUR: ZEQO MALILE, NIMET SKËNDERI,

në mungesëPERSON I TRETË: ZYRA E REGJISTRIMIT TË PASURIVE

TË PALUAJTSHME GJIROKASTËR, në mungesë

OBJEKTI:Deklarimin e pavlefshëm të kontratës së shitjes

nr.56 Rep., 16 Kol të datës 10.01.2004.Detyrimin për të më njohur pronar sendi.

Baza ligjore: Nenet 92/a, 163 dhe 175 të K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.383, datë 09.05.2006 ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditësit Afrim Selimi, përsa i përket pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes nr.56 Rep., 16 Kol., datë 10.01.2004. Pushimin e gjykimit përsa i përket kërkimeve të nenit 175 të K.Civil.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.367, datë 01.11.2006 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.383, datë 09.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kundër vendimeve të mësipërme ka ushtruar rekurs paditësi Afrim Selimi, i cili kërkon prishjen e vendimeve dhe pranimin e padisë, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Është vërtetuar se unë jam pronar i truallit me sipërfaqe 810 m2;- Me vendimin nr.475, datë 22.10.1997 të K.K.K.Pronave Gjirokastër na është njohur

pronësia për 2112 m2 dhe na është kthyer në pronësi 70 m2. Pas vendimeve gjyqësore përfudimisht na është kthyer 810 m2 dhe këtë sipërfaqe ne e kemi regjistruar në Z.R.P.P. me datën 24.06.1999;

122

- Gjykata vlerëson me pa të drejtë se i padituri Zeqo Malile nuk ka shkelur ndonjë dispozitë ligjore në lidhjen e kontratës së shitblerjes, pasi të paditurit Zeqo Malile i ishte komunikuar rekursi në Gjykatën e Lartë dhe çështja ndodhej në Gjykatën e Lartë;

- Me veprimet e tij i padituri Zeqo Malile ka qenë në keqbesim, sepse e dinte që shiste një pronë që nuk i përkiste atij;

- Duke konstatuar pavlefshmërinë absolute të këtij veprimi juridik për kalim të pronësisë, pra të kontratës së lidhur midis të paditurve, bazuar në faktin se unë jam pronar i sendit objekt konflikti, të paditurit duhet të detyroheshin të më kthenin gjithçka që kishin fituar nga një vendim gjyqësor i prishur nga gjykata kompetente e apelit ose Gjykata e Lartë;

- Gjykata pranon vendimin e saj, sepse sipas parimit të së Drejtës Civile, askush nuk mund t`i kalojë personit tjetër më shumë të drejta nga sa ka vetë;

- Të dyja gjykatat në të dyja shkallët e gjykimit duhet të pranonin padinë për konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitblerjes së lidhur midis të paditurve;

- Të dyja gjykatat, megjithëse pranojnë se unë dhe trashëgimtarët e tjerë të babait tim jemi bashkëpronarë të këtij trualli në bazë të vendimeve gjyqësore të cituara, konkludojnë se nuk kemi të drejtë të kërkojmë të anulohen veprimet e shitjes së kësaj prone.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


Nga aktet e administruara në dosjen rezulton se paditësi Afrim Selimi është një nga trashëgimtarët ligjorë të Eqerem Selimit.

Me vendimin nr.475, datë 22.10.1997 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish-Pronarëve Gjirokastër (K.K.K.P.), trashëgimtarëve të Eqerem Selimit iu është njohur pronësia mbi një sipërfaqe trualli prej 2112 m2 të ndodhur në territorin e Uzinës Metalike Gjirokastër dhe iu është kthyer një sipërfaqe prej 70 m2.

Paditësi Afrim Selimi, duke mos qenë dakord me këtë vendim, e ka kundërshtuar atë në rrugë gjyqësore dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.18, datë 11.01.1999, ndryshuar pjesërisht me vendimin nr.145, datë 21.04.1999 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, ka vendosur ndryshimin e pjesshëm të vendimit nr.475, datë 22.10.1997 të K.K.K.P. Gjirokastër, duke iu kthyer trashëgimtarëve të Eqerem Selimit sipërfaqen prej 810 m2.

Trashëgimtarët e Eqerem Selimit në datën 24.06.1999 kanë regjistruar sipërfaqen prej 810 m2 në Z.R.P.P. Gjirokastër.

Nga ana tjetër, i padituri Zeqo Malile i është drejtuar K.K.K.P. Gjirokastër me kërkesën për njohjen dhe kthimin e pronësisë mbi një sip. 4250 m2 të ndodhur në Lagjen “18 Shtatori”, Gjirokastër. Ky Komision me vendimin nr.658, datë 03.09.1999 ka refuzuar kërkesën e të paditurit, me arsyetimin se kjo pronë iu është njohur me vendimin nr.475, datë 22.10.1997 të K.K.K.Pronave trashëgimtarëve të Eqerem Selimit.

Në këto kushte, i padituri Zeqo Malile i është drejtuar gjykatës me padi me objekt kundërshtimin e vendimeve të K.K.K.P. Gjirokastër nr.475, datë 22.10.1997 dhe nr.658, datë 03.09.1999, si dhe vendimeve nr.18, datë 11.01.1999 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër dhe nr.145, datë 21.04.1999 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

123

Në lidhje me këtë çështje, Gjykata e Shkallës së Parë Gjirokastër me vendimin nr.280, datë 19.04.2001 ka vendosur pranimin e padisë së Zeqo Malile, duke anulluar vendimin nr.475 dhe nr.658 të K.K.K.P.; kundërshtimin e vendimeve të gjykatave dhe njohjen e të drejtës së pronësisë për sipërfaqen 4590 m2 dhe kthimin fizik të truallit të lirë të Uzinës Metalike dhe kompensimin me një nga format e ligjit, të truallit prej 4860 m2. Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.478, datë 25.10.2001 ka vendosur prishjen e vendimit të lartpërmendur dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Në rigjykim, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.58, datë 28.01.2003 ka vendosur të pranojë padinë e Zeqo Malile, duke prishur vendimet gjyqësore të lartpërmendura dhe duke anulluar vendimet e K.K.K.P. nr.475 dhe nr.658, si dhe t’i kthejë atij sipërfaqen prej 810 m2. Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.338, datë 09.10.2003 ka vendosur të ndryshojë vendimin nr.58, datë 28.01.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, për sa i përket kundërshtimit të vendimit nr.18, datë 18.01.1999 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër duke vendosur rrëzimin e padisë; lënien në fuqi të vendimit për sa i takon anulimit të vendimeve të K.K.K.P. nr.475, datë 22.10.1997 dhe nr.658, datë 03.09.1999, si dhe për pjesën e kompensimit për sipërfaqen e zënë.

Në bazë të vendimeve të lartpërmendura, i padituri Zeqo Malile rezulton të ketë regjistruar pronën e lartpërmendur në Z.R.P.P. Gjirokastër në regjistrin hipotekor nr.1, datë 08.01.2004. Pas regjistrimit të pronës, në datën 10.01.2004, i padituri Zeqo Malile, në cilësinë e shitësit, i ka shitur pronën me sipërfaqe 810 m2 blerësit Nimet Skënderi (i padituri tjetër në këtë çështje), me anë të Kontratës së Shitjes me nr.56 rep., nr.16 kol. nënshkruar përpara Noteres Alma Poshi, kundrejt pagesës së çmimit prej 1.900.000 Lekë.

Rezulton se i padituri Nimet Skënderi pronën në fjalë e ka regjistruar në Z.R.P.P. në regjistrin hipotekor me nr.25, datë 21.01.2004. Më tej, i padituri Nimet Skënderi ka nënshkruar në datën 04.02.2004 përpara Noteres Alma Poshi një Kontratë Sipërmarrje me nr.264 rep., nr.59 kol. me Shoqërinë “EDK” Shpk, sipas të cilës i padituri Nimet Skënderi vë në dispozicion të shoqërisë sipërmarrëse truallin për ndërtimin e një godine banimi, duke marrë në këmbim 30% të sipërfaqes së ndërtuar të këtij objekti.

Ndërkohë, mbi rekursin e paraqitur nga i padituri Afrim Selimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.543, datë 31.03.2005 ka vendosur prishjen e vendimit të gjykatës së apelit nr.338, datë 28.01.2003 dhe kthimin e çështjes për rigjykim për sa i përket kërkesës së kundërshtimit të të tretit (Zeqo Malile).

Në rigjykim, Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.256, datë 14.09.2005 ka vendosur ndryshimin e vendimit nr.58, datë 28.01.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke rrëzuar padinë e Zeqo Malile.

Në këto kushte, paditësi Afrim Selimi, me pretendimin se Kontrata e Shitjes nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004 është absolutisht e pavlefshme, pasi Zeqo Malile (shitësi) nuk ka qenë pronar i truallit të shitur, i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.


“Rrëzimin e padisë së paditësit Afrim Selimi, për sa i përket pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes nr.56 Rep., 16 Kol., datë 10.01.2004. Pushimin e gjykimit për sa i përket kërkimeve të nenit 175 të K.Civil”.

Gjykata ka arsyetuar se.... paditësi nuk ka kërkuar pasojat e një veprimi juridik absolutisht të pavlefshëm. Mungesa e kërkimit konkret të rregullimit të pasojave në rastin konkret të rregullimit të pasojave në rastin e një pavlefshmërie absolute të pretenduar të një veprimi juridik e lë padinë pa ndonjë objekt konkret.... Gjykata çmon të drejtë prapësimin e të paditurit Nimet Skënderi se në momentin e shitjes së truallit i padituri tjetër Zeqo Malile figuronte pronar i tij. Titulli i pronësisë i të paditurit Zeqo Malile përfaqësohej nga vendimi

124

gjyqësor i formës së prerë nr.58, datë 28.01.2003 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër sipas përcaktimit të nenit 451/ç të K.Pr.Civile... Në momentin e shitjes i padituri Zeqo Malile kishte tagrin e disponimit mbi truallin të cilin e kishte fituar me vendim gjyqësor të formës së prerë. Nga ana tjetër në momentin e shitjes nuk ka pasur ndonjë barrë mbi këtë pasuri.... Pretendimet e paditësit nuk mund t`i nënshtrohen një gjykimi të veçuar me objekt konstatimin e pavlefshmërisë absolute të një veprimi juridik që ka passjellë posedimin e sendit tek të tretët, pasi prona në bazë të disa veprimeve juridike u ka kaluar personave të ndryshëm dhe për momentin figuron në emër të “EKD”, ç’ka do të sillte domosdoshmërisht hetimin e origjinës së pronësisë në këtë proces.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.367, datë 01.11.2006 ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.383, datë 09.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Gjirokastër”.Gjykata e apelit ka aryetuar se i konsideron si të pa bazuara në ligj pretendimet e

paditësit në lidhje me konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitblerjes së lidhur midis të paditurve Zeqo Malile e Nimet Skënderi dhe këtyre pretendimeve iu është dhënë përgjigje më së miri nga gjykata e shkallës së parë në arsyetimin e vendimit.

Kundër vendimeve të mësipërme ka ushtruar rekurs paditësi Afrim Selimi, i cili kërkon prishjen e vendimeve dhe pranimin e padisë, duke parashtruar ato shkaqe që janë përmendur në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër nr.367, datë 01.11.2006 dhe vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër nr.383, datë 09.05.2006, janë marrë në zbatim të gabuar të ligjës materiale dhe asaj procedurale dhe si të tilla ato duhet të ndryshohen.

Ka rezultuar se kërkimi i vetëm i paditësit në këtë gjykim ka qenë (pas heqjes dorë që paditësi ka bërë nga kërkimi i dytë), “Deklarimi i pavlefshëm i kontratës së shitjes nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004”, kërkim i mbështetur në nenin 92/a të K.Civil.

Të dyja këto gjykata kanë rrëzuar padinë e paditësit me argumentin se Kontrata e Shitblerjes nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004 lidhur midis të paditurve Zeqo Malile e Nimet Skënderi është e vlefshme, pasi në momentin e realizimit të kësaj kontrate i padituri Zeqo Malile ishte pronar i sipërfaqes së truallit prej 810 m2; të drejtën e pronësisë i padituri e kishte fituar me vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër nr.58, datë 28.01.2003, lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin me nr.388, datë 09.10.2003 dhe pronën, objekt shitje, e kishte të regjistruar në Z.R.P.P. Gjirokastër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në çështjen objekt shqyrtimi të dyja gjykatat më të ulëta nuk kanë realizuar “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin” (neni 14 i K.Pr.Civile), nuk kanë bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe rrethanave në këtë mosmarrëveshje; nuk i kanë dhënë përgjigje pretendimeve të palës paditëse dhe nuk kanë realizuar një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126 i K.Pr.Civile), për ta zgjidhur mosmarrëveshjen në përputhje me ligjin dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj (neni 16 i K.Pr.Civile).

Ka rezultuar qartë nga të gjitha provat shkresore, të cilat ndodhen në dosjen gjyqësore, se të dy vendimet të cituara në vendimet e gjykatave më të ulëta me anë të të cilave ana e paditur Zeqo Malile ka fituar të drejtën e pronësisë mbi sipërfaqen e truallit prej 810 m2, janë prishur dhe ndryshuar duke u vendosur përfundimisht me vendimin e Gjykatës së Apelit Gjirokastër nr.256, datë 14.09.2005: “Ndryshimi i vendimit nr.58, datë 28.01.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke rrëzuar padinë e paditësit Zeqo Malile me objekt: Kundërshtimin e vendimit civil nr.18, datë 11.01.1997 të Gjykatës së Shkallës së Parë Gjirokastër, ndryshuar me vendimin nr.145, datë 21.04.1999 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër”.

125

Rrëzimi i padisë së Zeqo Maliles, si më sipër, i ka çuar palët në gjendjen e mëparshme, pra në atë gjendje juridike që ato ishin përpara se të fillonte çështja gjyqësore për të cilën është marrë vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër nr.256, datë 14.09.2005.

Ndërkohë rezulton se trashëgimtarët e Eqerem Selimit (në rrethin e të cilëve bën pjesë dhe paditësi), pasi kanë kundërshtuar në rrugë gjyqësore vendimin e K.K.K.P. Gjirokastër, i cili u kishte njohur atyre pronësinë mbi një truall prej 2112 m2 dhe u kishte kthyer të lirë vetëm 70 m2, me vendimin e Gjykatës së Apelit Gjrokastër nr.145, datë 21.04.1999 kanë fituar të drejtën për t’iu kthyer si e lirë nga sipërfaqja e njohur 810 m2. Ky vendim është i formës së prerë dhe nuk rezulton që të ketë ndryshuar më vonë.

Gjithashtu, në kuadrin e situatës juridike para zhvillimit të gjykimit me paditës Zeqo Malile ka rezultuar që K.K.K.P. Gjirokastër me vendimin nr.658, datë 03.09.1999 ka refuzuar kërkesën e këtij të fundit për njohjen dhe kthimin e pronësisë së pretenduar prej 4250 m2, pasi kjo pronë më përpara i ishte njohur trashëgimtarëve të ish-pronarit Eqerem Selimi.

Pikërisht, të dyja vendimet e K.K.K.P. Gjirokastër të cituara më lart janë kundërshtuar nga ana e paditur Zeqo Malile në gjykimin ku ky i fundit ka qenë me cilësinë e paditësit dhe padia e tij është rrëzuar. Në këto kushte, pavarësisht se në një moment Zeqo Malile ka figuruar pronar i sipërfaqes prej 810 m2, me vendimin përfundimtar që ka rrëzuar padinë e ngritur prej tij, ai nuk është pronar i sipërfaqes objekt gjykimi.

Vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër nr.338, datë 09.10.2003 mund të ketë qenë i formës së prerë, por ka rezultuar që çështja gjyqësore nuk i ishte nënshtruar gjykimit të saj në të gjitha shkallët e gjyqësorit (gjykimi i zakonshëm) dhe që konflikti gjyqësor nuk ishte zgjidhur përfundimisht.

Pavarësisht se vendimi i gjykatës së apelit në kuptim të nenit 451 të K.Pr.Civile është i formës së prerë, sistemi ynë gjyqësor është i përbëre nga tre shkallë gjykimi dhe për sa kohë për shkaqe të parashikuara nga ligji çështja i nënshtrohet gjykimit dhe në Gjykatën e Lartë, (përveç rasteve kur nuk paraqitet rekurs pranë kësaj gjykate), vendimi i kësaj të fundit do të konsiderohet në të njëjtën kohë dhe si akti që zgjidh çështjen përfundimisht në kuptimin e nenit 451/a të K.Pr.Civile.

Rezulton nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore që në momentin e shitjes së pronës nga ana e të paditurit Zeqo Malile çështja e pronës objekt gjykimi ishte ende në proces gjyqësor në Gjykatën e Lartë.

Në analizë të sa më sipër, rezulton qartë se Zeqo Malile nuk është pronar i truallit prej 810 m2 dhe çdo person fizik apo juridik mund të tjetërsojë pronën (në rastin konkret tokën), vetëm në ato raste kur ai është pronar dhe gëzon titullin e pronësisë në mënyrë përfundimtare, titull ky i pacënuar.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se të dy gjykatat në gjykimin e kësaj çështje nuk kanë hetuar në mënyrë të plotë dhe të gjithanshme mbi provat shkresore të ndodhura në dosjen gjyqësore (të gjitha vendimet gjyqësore të lartpërmendura janë administruar në dosjen gjyqësore).

Referuar të drejtës sonë materiale që të plotësohen kushtet e fitimit të pronësisë në mënyrë të prejardhur, siç është fitimi i pronësisë me kontratë bazuar në nenin 164 të K.Civil, është e domosdoshme që tjetërsuesi i pronës të jetë pronar i ligjshëm i saj dhe pronari i ligjshëm nënkupton që titulli i pronësisë së tij të jetë i pa cënueshëm dhe përfundimtar. Kështu, në rast se tjetërsuesi nuk është pronar i sendit, pronari i ri nuk mund të fitojë asnjë të drejtë mbi sendin. Vlen parimi antik sipas të cilit asnjëri nuk mund t’u transferojë të tjerëve më shumë të drejta sa ka ai vetë. E drejta e pronësisë është një e drejtë e patjetërsueshme e cila gëzon një mbrojtje ligjore jo vetëm nga ligji themeltar (Kushtetuta), por dhe nga të gjitha ligjet e tjera që janë miratuar në bazë dhe zbatim të tij.

Ka rezultuar që ana e paditur nuk i ka pasur këto të drejta dhe në rast se i fitoi për një moment, ai i humbi ato më vonë. Nën dritën e fakteve dhe të provave që ndodhen në dosjen

126

gjyqësore dhe që janë administruar nga gjykatat më të ulëta, rezulton qartë se ana e paditur ka qenë në dijeni të plotë të vazhdimit të procesit gjyqësor, të rekursit të paraqitur përpara Gjykatës së Lartë nga paditësi (i padituri në atë gjykim), të faktit që gjykimi i çështjes nuk kishte përfunduar për sa kohë Gjykata e Lartë nuk ishte shprehur me vendim, etj.

Edhe sikur pala blerëse, Nimet Skënderi, të ketë qenë në kushtet e mirëbesimit të plotë në kryerjen e këtij veprimi juridik, ky fakt nuk ndihmon për të bërë të vlefshëm veprimin juridik (kontratën e shitjes), pasi referuar të drejtës tonë materiale, një veprim juridik i cili vjen në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjës është absolutisht i pavlefshëm dhe si i tillë ai nuk sjell pasojat juridike që synojnë palët, për pasojë ai nuk ka fuqinë e një veprimi juridik të vlefshëm dhe as mund të rregullohet më vonë, por pala që ka qenë në mirëbesim në kryerjen e këtij veprimi juridik, ka të drejtë të kërkojë restitucionin e njëanshëm, i cili do të thotë që të kërkojë nga pala fajtore t’i kthejë çdo gjë që i ka dhënë asaj në përmbushjen e veprimit juridik të pavlefshëm.

Në këto kushte, tjetërsimi i sipërfaqes së truallit prej 810 m2 nga ana e paditur Zeqo Malile tek Nimet Skënderi, pa qenë pronar i saj, e bën veprimin juridik, Kontratën e Shitblerjes nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004, absolutisht të pavlefshëm, pasi ky veprim juridik bie në kundërshtim me dispozitat urdhëruese të ligjës për tjetërsimin e pasurisë së paluajtshme.

Po kështu, absolutisht të pavlefshme janë dhe të gjitha veprimet juridike të kryera më vonë, pasi, referuar po të drejtës tonë civile, çdo veprim juridik i kryer mbi bazën e veprimeve juridike absolutisht të pavlefshme është absolutisht i pavlefshëm, për arsye se veprimi juridik absolutisht i pavlefshëm nuk mund të rregullohet dhe nuk mund të bëhet i vlefshëm as më vonë dhe as me veprime të tjera të mëpasme. Veprimi juridik absolutisht i pavlefshëm konsiderohet se nuk ka ekzistuar dhe nuk është kryer asnjëherë, prandaj çdo veprim i mëvonshëm ka po të njëjtat pasoja.

Ajo çfarë konstaton Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë është fakti se paditësi me padinë e tij në shqyrtim, kërkon vetëm konstatimin e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik Kontratë Shitje nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004.

Referuar të drejtës tonë materiale pavlefshmërinë absolute mund ta kërkojë kushdo, edhe një i tretë në lidhje me palët, mjafton që të tregojë se ka një interes të ligjshëm. Gjykata ka të drejtë që edhe kryesisht të konstatojë pavlefshmërinë absolute të një kontrate, e cila ndodhet në shqyrtimin e saj, edhe në mungesë të një kërkimi të veçantë apo të një prapësimi nga pala e interesuar.

Ky Kolegj vlerëson se në gjykime të këtij lloji kërkimi kryesor nuk është konstatimi i pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik, gjë që konstatohet në çdo kohë edhe kryesisht nga gjykata, por zgjidhja e pasojave që kanë ardhur si rezultat i pavlefshmërisë absolute të një veprimi të tillë, në bazë të nenit 106 të K.Civil.

Fakti që paditësi në këtë gjykim nuk ka kërkuar të zgjidhen pasojat e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik, Kontratë Shitje nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004, ka bërë që gjykimi i mësipërm të zhvillohej bazuar në një padi që nuk mund të ngrihej dhe në këto kushte, në bazë të nenit 485, gërma (e) të K.Pr.Civile, padia e paditësit nuk duhet të rrëzohet, por duhet të pushohet.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër e ka konstatuar një gjë të tillë në vendimin e saj, por në mënyrë të gabuar ajo ka vendosur rrëzimin e padisë. Paditësi ka të drejtë të realizojë të drejtat e tij me anë të një padie tjetër (pra, jo me objektin e mësipërm), ku të kërkojë zgjidhjen e pasojave që kanë ardhur si pasojë e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik (Kontrata e Shitjes nr.56 rep., nr.16 kol., datë 10.01.2004).

127

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, gërma (e) të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.383, datë 09.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Gjirokastër dhe të vendimit nr.367, datë 01.11.2006 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe pushimin e gjykimit.

Tiranë, më 11.10.2011

128





në seancën gjyqësore të datës 11.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: ALI VOKSHII PADITUR: DREJTORI I PËRGJITHSHËM I POLICISË

SË SHTETIT

OBJEKTI:Shfuqizim i pikës 1 të Urdhërit të Drejtorit të Përgjithshëm

të Policisë së Shtetit nr.1988/4, datë 24.11.2006.Detyrim i palës së paditur të më dëmshpërblejë

në masën e 12 muajve pagë, si pasojë e zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.

Detyrimi i palës së paditur të më paguajë pagën e 3 muajve përkatës si rezultat i mosrespektimit të afatit të njoftimit

për zgjidhjen e kontratës së punës. Detyrimi i palës së paditur të më paguajë pagën e 3 muajve përkatës

si rezultat i mosrespektimit të afateve për zgjidhjen e kontratës së punës. Detyrimi i palës së paditur të më shpërblejë vjetërsinë në punë.

Baza Ligjore: Neni 32 e vijues i K.Pr.Civile;nenet 4, 143, 144, 145, 153, 155 të Kodit të Punës;

nenet 11, 20, 21, 32/5 të ligjit nr.8553, datë 25.11.1999“Për Policinë e Shtetit”;

VKM nr.280, datë 02.06.2000“Për miratimin e Rregullores së Personelit të Policisë së Shtetit”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5121, datë 02.07.2007 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesëpadisë.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1499, datë 17.09.2008, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.5121, datë 02.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

129

Kundër këtyre vendimeve ka bërë rekurs paditësi Ali Vokshi, i cili kërkon ndryshimin e tyre dhe pranimin e padisë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së shkallës së parë dhe i gjykatës së apelit janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit.

- Barra e provës për të provuar shkurtimin e funksionit organik (motivacionit) që ka përbërë shkakun e largimit të paditësit nga puna, i takonte palës së paditur dhe jo asaj paditëse.

- Gjykata e Apelit Tiranë, si dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë keqinterpretuar ligjin nr.8553, datë 25.11.1999 “Për Policinë e Shtetit” dhe ligjin nr.8661, datë 18.09.2000 “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Punonjësve të Policisë së Shtetit”, si dhe Kodin e Punës, duke cituar se meqenëse paditësi ka përfituar pagesën kalimtare, për rrjedhojë pasojat që vijnë nga kjo zgjidhje e marrëdhënies së punës pa fajin e punëmarrësit janë zgjidhur nga vetë ligji.

- Pagesa kalimtare, së pari, me përjashtim të rasteve të penalizimeve, është një përfitim suplementar që u akordohet disa profesioneve/kategorive të veçanta punëmarrësish për shkak të natyrës dhe rrezikshmërisë së punës që ata kanë kryer, ndërsa dispozitat e Kodit të Punës rregullojnë rastet kur marrëdhënia e punës ndërpritet në mënyrë të paligjshme dhe, së dyti, në këtë kuptim paga e një viti është shpërblimi që detyrohet i padituri t’i akordojë paditësit për dëmet e shkaktuara nga paligjshmëria e veprimeve/akteve të tij dhe njëkohësisht kjo masë dëmshpërblimi t’i përgjigjet mundësisë së rikuperimit ekonomik dhe mundësisë së ripunësimit.

- Si vetë ligji bazë, ashtu dhe rregullorja e sipërcituar nuk kanë parashikuar në asnjë dispozitë se nëse një punonjës largohet në mënyrë të padrejtë nga Policia e Shtetit, ai përfiton vetëm përfitimet që rrjedhin nga ligji nr.8661.

- Gjykata e Apelit Tiranë, në mënyrë krejt të padrejtë shprehet se pajustifikueshmëria e zgjidhjes së marrëdhënies së punës në referim të nenit 153 të Kodit të Punës është e pabazuar, pasi ligji i veçantë “Për Policinë e Shtetit”, parashikon dhe konsideron të ligjshme (për raste të parashikuara në mënyrë të shprehur) ndërprerjen e marrëdhënieve të punës edhe pa faj të punëmarrësit.

- Gjykata e Apelit Tiranë, në mënyrë krejt të gabuar i ka konsideruar të njëjta dhe me efekt të njëjtë, zgjidhjen e marrëdhënieve të punës “pa faj” të paditësit me zgjidhjen e marrëdhënieve të punës “pa shkak të justifikuar”.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATЁS SЁ LARTЁ,pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ё R E NSiç ka rezultuar nga hetimi gjyqësor i realizuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe ajo e Apelit Tiranë, paditësi Ali Vokshi ka qenë punonjës policie në periudhat 16.07.1979 - 16.09.1993 dhe 01.09.1997 - 01.12.2006.

Me urdhërin nr.1998/4, datë 24.11.2006 të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit, bazuar në nenin 20, pika 1, gërma “ç” të ligjit nr.8553, datë 25.11.1999 “Për Policinë e Shtetit”, (në pikën 1 të këtij urdhëri) është vendosur largimi i paditësit nga policia e shtetit me motivacionin “Për shkurtim të funksionit organik”. Në pikën 4 të këtij urdhëri, bazuar në nenin 6 të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të Policisë së Shtetit”, është vendosur që paditësi të trajtohet me pagesë kalimtare. Urdhëri i mësipërm i është komunikuar paditësit nëpërmjet urdhërit nr.2863/2, datë 30.11.2006 të shefit të Komisariatit të Policisë Mat, ku paditësi kryente detyrën e “specialistit të drejtimit” në seksionin e qendrës operative dhe të emergjencës. Më datë 22.12.2006 paditësi i është

130

drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me padi, duke parashtruar kërkimet sipas objektit të padisë. Në gjykim janë paraqitur prova në lidhje me ecurinë e marrëdhënies së punës së paditësit me palën e paditur, pagën e tij, etj., prova të cilat janë çmuar nga gjykatat më të ulëta.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, në përfundim të gjykimit ka vendosur rrëzimin e padisë, duke argumentuar se urdhëri i Drejtorit të Përgjithshëm për largimin e paditësit nga policia për shkak të shkurtimit të funksionit organik është i ligjshëm, pasi nuk provohet nga paditësi mosshkurtimi i këtij funksioni. Kërkimet e palës paditëse sipas Kodit të Punës janë të pabaza, pasi marrëdhënia e tij e punës rregullohet me ligj të posaçëm (ligji “Për Policinë e Shtetit”) dhe pasojat e zgjidhjes së marrëdhënies së punës janë rregulluar nëpërmjet përfitimit nga paditësi të pagesës kalimtare, sipas ligjit “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të Policisë së Shtetit”. Zgjidhja e pasojave të ndërprerjes së marrëdhënieve të punës së paditësit është bërë nga vetë punëdhënësi në zbatim edhe të vendimit unifikues nr.31, datë 14.04.2003 të Gjykatës së Lartë.

Paditësi ka apeluar në Gjykatën e Apelit Tiranë vendimin nr.5121, datë 02.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Në apel paditësi ka parashtruar se ai ka bërë të gjitha përpjekjet për sigurimin si gjyqësisht, ashtu edhe jashtëgjyqësisht të organigramës së Komisariatit të Policisë Mat, nxjerrë në zbatim të urdhër shërbimit nr.13/253, datë 07.10.2004 të Drejtorit të Përgjitshëm të Policisë së Shtetit. Edhe gjykata e shkallës së parë e urdhëroi palën e paditur të paraqiste këtë dokument që ndodhej pranë saj, e megjithatë ajo nuk e paraqiti. Në vështrim të nenit 12 të Kodit të Procedurës Civile, i bie të paditurit barra e provës të provojë motivacionin e largimit nga puna. Sipas palës paditëse nuk ka ndryshim të numrit të punonjësve të seksionit të qendrës operative dhe emergjencave të Komisariatit të Policisë Mat, ku ka qenë i njëjti numër punonjësisht si në 2004, ashtu edhe në 2006. Në ankim paditësi ka parashtruar se vendimi i gjykatës së shkallës së parë është i gabuar edhe përsa i referohet pagesës kalimtare. Kjo pagesë është një përfitim që rrjedh nga një ligj i posaçëm dhe nuk jepet si dëmshpërblim për zgjidhjen e marrëdhënies së punës. Për zgjidhjen e pasojave, përsa i përket elementëve që nuk parashikohen në ligjin e posaçëm, do të gjejë zbatim Kodi i Punës, pasi edhe në vendimin e Këshillit të Ministrave nr.280, datë 02.06.2000, neni 1/3, parashikohet se për çështje që nuk rregullohen shprehimisht nga kjo rregullore do të zbatohet legjislacioni përkatës dhe Kodi i Punës (konform edhe nenit 4 të këtij Kodi).

Me vendimin e saj nr.1499, datë 17.09.2008 Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së rrethit. Gjykata e Apelit Tiranë ka pranuar argumentet e parashtruara nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe ndër të tjera ka theksuar se gjykimi i iniciuar nga pala paditëse është gjykim administrativ, ku ligji i veçantë “Për Policinë e Shtetit” parashikon dhe lejon të drejtën e ankimit në gjykatë për punonjësin e policisë të larguar nga Policia e Shtetit. Në këtë kuptim barra e provës i përket paditësit dhe pretendimet e paditësit nuk bëjnë që të zhvendoset barra e provës tek i padituri, pasi ligji nuk parashikon një rregullim të tillë. Mosparaqitja në gjykim e provave nga pala e paditur nuk mund të konsiderohet se vërteton pretendimet e paditësit. Përfitimi i pagesës kalimtare, në bazë të nenit 6 të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000, nuk është përfitim suplementar që u akordohet profesioneve/kategorive të veçanta punonjësish për shkak të natyrës dhe rrezikshmërisë së punës që ata kanë kryer, por një përfitim i rrjedhur, jo vetëm për shkak të kësaj rrethane, por për shkak të ndërprerjes së marrëdhënieve të punës pa faj të punëmarrësit. Ligji në fjalë (neni 21) parashikon se jo çdo rast kjo kategori punonjësish ka të drejtën e përfitimeve suplementare, duke u kondicionuar kjo pikërisht nga fakti i ndërprerjes së marrëdhënieve të punës për faj ose jo të punëmarrësit. Gjykata e apelit ka konkluduar se për sa kohë që nuk provohet paligjshmëria e urdhërit objekt gjykimi, atëherë prezumohet ligjshmëria e tij. E drejta e dëmshpërblimit financiar është një e drejtë e vetme, që në mungesë të rregullimeve të ligjit të veçantë, gjen zgjidhje në ligjin kuadër të punës, pra Kodin

131

e Punës, rrethanë kjo që, ndryshe nga sa pretendohet prej paditësit, nuk rezulton të jetë e pranishme në rastin konkret.

Sa i përket fakteve të parashtruara më sipër, referuar legjislacionit që ka qenë në fuqi në momentin e ndërprerjes së marrëdhënieve të punës së paditësit, vihet re se në nenin 20 të ligjit nr.8553, datë 25.11.1999 parashikohet:

“1. Punonjësi i policisë largohet nga policia në këto raste:a) kur mbush moshën për pension;b) kur bëhet i paaftë nga ana shëndetësore për një periudhë kohe mbi 6 muaj ose me

vendim të komisionit mjekësor;c) kur kërkon ai vetë, pasi ka plotësuar kushtet e kontratës së pranimit;ç) kur shkurtohet funksioni organik.2. Kur punonjësi i policisë riaftësohet apo kur krijohen funksione të reja organike në

Polici, ripranimi bëhet vetëm nga kategoria e të larguarve, duke marrë për bazë formimin, kualifikimin dhe vjetërsinë e shërbimit në polici para largimit.

3. Punonjësi i Policisë përjashtohet nga policia në rastet e mëposhtme:a) kur kryen, në mënyrë të përsëritur, thyerje të rënda të disiplinës dhe nuk i është

shuar masa e dhënë më parë;b) kur nuk paraqitet në detyrë, pa shkaqe të arsyetuara, mbi 7 ditë;c) kur shkel betimin;ç) kur është pranuar në kundërshtim me kriteret e vendosura në këtë ligj;d) kur dënohet penalisht me burgim, me vendim të formës së prerë;dh) kur humbet zotësinë e plotë për të vepruar.4. Ankimet për largimin ose përjashtimin nga policia trajtohen sipas dispozitave të

kreut V të këtij ligji”.

Në nenin 32/5 të ligjit të mësipërm parashikohet se:“5. Kundër vendimit të formës së prerë i ndëshkuari ka të drejtë të ankohet në gjykatë

brenda 30 ditëve, ndërsa për rastet e pikës "e" të nenit 29, ankimi mund të bëhet edhe drejtpërdrejt në gjykatë”.

Në nenin 1/1 të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të Policisë së Shtetit”, përcaktohet se:

“Ky ligj u garanton punonjësve të Policisë së Shtetit, që ndodhen në karrierë me hyrjen në fuqi të ligjit nr.8553, datë 25.11.1999 “Për Policinë e Shtetit” dhe pjesëtarëve të familjeve të tyre përfitime suplementare mbi ato të përcaktuara në ligjin nr.7703, datë 11.5.1993 “Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë”.

Në nenin 3/1 të ligjit të mësipërm parashikohet se:“Punonjësit e Policisë së Shtetit paguajnë kontribut shtesë, mbi atë të përcaktuar në

ligjin nr.7703, datë 11.5.1993 “Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë” në masën 1 për qind të pagës referuese. Për funksionet në rolin madhor, masa e këtij kontributi është 2 për qind”.

Ndërsa sipas nenit 6 të këtij ligji:“Punonjësit të Policisë së Shtetit, që ndërpret karrierën, i jepet një shpërblim i

menjëhershëm, në masën e dy pagave mujore, të muajit të fundit të shërbimit dhe nga data e ndërprerjes së marrëdhënieve financiare përfiton pagesë kalimtare, në masën pesëdhjetë për qind të pagës referuese, për aq kohë sa ka vjetërsi shërbimi, por jo më shumë se tre vjet.

Kur punonjësi i Policisë së Shtetit, që ndërpret karrierën, ka më pak se dymbëdhjetë muaj shërbim, përfiton vetëm shpërblim të menjëhershëm në masën e dy pagave mujore, të muajit të fundit kalendarik të shërbimit.

132

Nuk përfiton pagesë kalimtare punonjësi i Policisë së Shtetit që ndërpret karrierën:a) në rastet e shkeljeve apo të kryerjes së veprës penale, që dënohet, minimalisht, me

masën disiplinore përjashtim nga Policia e Shtetit.b) kur largohet me kërkesën e tij për të filluar një veprimtari tjetër ekonomike ose për

punësim në një sektor tjetër;c) kur dërgohet në një detyrë shtetërore, më të lartë ose paralele, me pagë mujore jo

më të vogël se paga që merrte si punonjës i Policisë së Shtetit.Në rastet kur gjatë trajtimit me pagesë kalimtare ish-punonjësi i Policisë së Shtetit

ripunësohet ose dërgohet në një sektor shtetëror (jashtë radhëve të Policisë së Shtetit), me pagë mujore më të vogël, pagesa kalimtare do të jetë një kompensim deri në njëqind për qind të pagës mujore që do të përfitonte punonjësi në çastin e lindjes së kësaj të drejte për gradën dhe funksionin që ka pasur ose, me pëlqimin e tij, ajo ndërpritet, duke shtyrë afatin e njohjes së trajtimit.

Koha e ndërprerjes së plotë të pagesës kalimtare e shtyn afatin e përfitimit të saj, por jo më shumë se koha maksimale e përfitimit.

Periudha e trajtimit me pagesë kalimtare, quhet periudhë sigurimi për efekt përfitimi pension pleqërie, invaliditeti e familjar nga ligji nr.7703, datë 11.05.1993 “Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë”. Kontributet përballohen nga Buxheti i Shtetit”.

Sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbi të njëjtat rrethana e fakte të pranuara sikurse gjykatat e faktit, gjykon se vendimet e tyre janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit, ndaj për rrjedhojë duhet të ndryshohen.

Konkretisht ka rezultuar e provuar gjatë gjykimit në gjykatën e shkallës së parë dhe në atë të apelit, marrëdhënia e punës që paditësi Ali Vokshi ka pasur me të paditurin Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit. Motivacioni i largimit të paditësit nga puna ka qenë “Shkurtim i funksionit organik”, që do të thotë shkurtim i pozicionit që zinte paditësi si “specialistit të drejtimit” në seksionin e qendrës operative dhe të emergjencës të Komisariatit të Policisë Mat. Paditësi ka pretenduar se shkaku i vendosur në urdhërin e largimit të tij nga puna është i paligjshëm, pasi nuk i përgjigjet realitetit (në të vërtetë funksioni që ai ushtronte nuk është shkurtuar). Ai ka kërkuar sjelljen nga i padituri të organigramës së vjetër të strukturës së Komisariatit të Policisë Mat, gjë që nuk është bërë nga i padituri, megjithë urdhërimin e gjykatës së shkallës së parë. Në këtë rast, gjykatat më të ulëta gabojnë kur analizojnë çështjen ligjore të barrës së provës në këtë gjykim. Në zbatim të vendimeve unifikuese nr.31, datë 14.04.2003 dhe atij nr.19, datë 15.11.2007, duke pasur parasysh se thelbi i këtij gjykimi është zgjidhja e kërkesave në lidhje me përfundimin e marrëdhënies së punës, ky Kolegj çmon se barra e provës për të provuar ekzistencën e shkakut të largimit të menjëhershëm të paditësit nga puna bie mbi palën e paditur, e cila nuk e ka përmbushur atë. Në rastin e ndërprerjes së menjëhershme të marrëdhënies së punës së punonjësit të policisë, nuk i takon këtij të fundit që të provojë në gjykatë ekzistencën e shkakut të largimit nga puna, por kjo barrë rëndon mbi palën e paditur, e cila duhet dhe kishte mundësi të paraqiste prova në këtë drejtim. Nuk është paditësi ai që disponon aktet që përcaktojnë organikën e komisariateve të policisë dhe ai nuk mund të cënohet në të drejtat e tij të ligjshme, për shkak se pala e paditur nuk provon para gjykatës shkakun e largimit të paditësit nga vendi i tij i punës si “specialistit të drejtimit” në seksionin e qendrës operative dhe të emergjencës të Komisariatit të Policisë Mat. Shkurtimi i funksionit organik i referohet pikërisht pozicionit të mësipërm dhe jo numrit të punonjësve të Policisë së Shtetit, marrë në përgjithësi. Në vendimin unifikues nr.31, datë 14.04.2003 Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë janë shprehur se: “Për rastet kur punonjësit e policisë kundërshtojnë zgjidhjen e kontratës së shërbimit civil, mjafton të kundërshtohet akti me të cilin është zgjidhur kontrata dhe gjykata duhet të marrë në shqyrtim edhe pasojat që vijnë nga zgjidhja e paligjshme e kontratës, d.m.th. dëmshpërblimin”.

133

Në lidhje me sa më sipër, ky Kolegj çmon se pika nr.1 e urdhërit nr.1988/4, datë 24.11.2006 të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit është e pambështetur në ligj e në faktet e konstatuara gjatë gjykimit në shkallët e tjera, ndaj për këtë shkak ajo duhet të shfuqizohet. Në këtë kontekst kihen parasysh kërkimet e paditësit në objektin e padisë, si dhe fakti se elementi në fjalë përbën çështje ligji dhe jo çështje fakti.

Sa i përket vlerësimit të bërë nga gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit në lidhje me mos pasjen të drejtë të paditësit që të kërkojë dëmshpërblime me rastin e përfundimit të marrëdhënies së punës në Policinë e Shtetit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë evidenton se kjo është një e drejtë e paditësit dhe pasojë e drejtpërdrejtë e vlerësimit të faktit nëse largimi nga puna është apo jo i mbështetur në ligj. Ligji “Për Policinë e Shtetit”, në dallim nga Kodi i Punës, ka përcaktuar qartë rastet taksative të largimit të punonjësit të policisë nga detyra e kësisoj të ndërprerjes së marrëdhënies së punës. Në kushtet kur pala e paditur nuk ka provuar gjatë gjykimit motivacionin dhe shkakun e largimit nga puna të paditësit Ali Vokshi, atëherë gjendet i bazuar pretendimi i këtij të fundit për përfitimin e dëmshpërblimeve si rrjedhojë e ndërprerjes së marrëdhënies së punës në mënyrë të padrejtë dhe të pajustifikuar. Masa e dëmshpërblimit është në vlerësimin ligjor të gjykatës që shqyrton çështjen në themel, pasi më parë janë paraqitur prova nga palët ndërgjyqëse në lidhje me ecurinë e marrëdhënies së punës. Në çështjen objekt gjykimi, ky Kolegj çmon se nga gjykatat e shkallëve më të ulëta është bërë hetimi i elementëve të duhur për të mundësuar caktimin e dëmshpërblimit për palën paditëse.

Gjithashtu, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se përbën zbatim të gabuar të ligjit konfondimi që gjykatat më të ulëta i kanë bërë zbatimit të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të Policinë së Shtetit”. Ky ligj përcakton se është vetë paditësi ai që paguan kontribut suplementar që i mbahet nga paga. Qëllimi i këtij ligji është të ofrojë garanci shtesë për punonjësit e policisë që largohen nga puna në mënyrë të përligjur, e jo të shërbejë si dëmshpërblim për zgjidhjen e padrejtë të kontratës së punës nga punëdhënësi. Nëse do të pranohej kjo, atëherë paditësi do të vendosej në situatën kur ai paguante vetë në kohë (nëpërmjet kontributeve) dëmshpërblimin që do të përfitonte në rast të largimit të padrejtë nga puna. Por ky nuk është qëllimi i ligjit të mësipërm, ndaj zbatimi i tij lidhet me të drejta të tjera të paditësit që nuk kanë të bëjnë me akordimin nga gjykata të dëmshpërblimit që rrjedh nga ndërprerja e padrejtë e marrëdhënieve të punës nga i padituri. Pra, çmohet se në rastin e zgjidhjes së marrëdhënieve të punës së paditësit, atij nuk i shuhet e drejta e përfitimit të dëmshpërblimeve, për shkak të përfitimit nga ligji nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të Policisë së Shtetit”, pasi këto janë të drejta të veçanta.

Sa i përket masës së dëmshpërblimit që duhet t’i akordohet paditësit Ali Vokshi, ky Kolegj vlerëson se, konform nenit 485/d të Kodit të Procedurës Civile, është në kompetencën e saj të zgjidhë çështjen në themel, për sa kohë që konstatohet se hetimi gjyqësor dhe çështjet e faktit janë trajtuar mjaftueshëm nga gjykata e shkallëve më të ulëta dhe se paditësi dhe i padituri kanë paraqitur prova të mjaftueshme në këtë drejtim. Këtu gjykata mban parasysh edhe parashikimet e vendimeve unifikuese nr.31, datë 14.04.2003 dhe nr.19, datë 15.11.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë. Kështu konstatohet se paditësi ka një marrëdhënie pune me palën e paditur mbi 23 vite punë, paga e tij është përcaktuar nga aktet nënligjore në fuqi në momentin e marrëdhënies së punës, arsimi i tij është vetëm ai policor, mosha e paditësit në përfundim të marrëdhënieve të punës ka qenë rreth 55 vjeç, etj. Në akordimin e dëmshpërblimit për paditësin, gjykata mban parasysh moshën e tij, aftësinë dhe kualifikimin për t’u risistemuar në punë të tjera të përshtatshme, gjendjen emocionale që shkaktohet nga largimi i padrejtë nga puna, si dhe në tërësi rrethanat që kanë rezultuar gjatë gjykimit. Për këto arsye gjykata çmon se paditësit duhet t’i akordohet një dëmshpërblim prej 12 muajsh pagë, për shkak të largimit nga puna jo në përmbushje të kritereve ligjore të

134

përcaktuara shprehimisht në ligjin “Për Policinë e Shtetit”. Nga ana tjetër gjykata thekson se procedura e largimit nga puna të paditësit është rregulluar qartësisht nga ligji “Për Policinë e Shtetit” dhe aktet nënligjore të dala në bazë e për zbatim të tij, ndaj ky dhe jo Kodi i Punës, është ligji i zbatueshëm për këtë element. Për rrjedhojë nuk ka vend për akordimin e dëmshpërblimeve dhe shpërblimeve të tjera të kërkuara nga paditësi në mbështetje të dispozitave të Kodit të Punës.

Në kushtet kur Gjykata e Apelit Tiranë dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor kanë zbatuar keq ligjin, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se duhet të ndryshohen të dy vendimet e ankimuara me rekurs dhe të pranohet pjesërisht padia.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/d të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.1499, datë 17.09.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të

vendimit nr.5121, datë 02.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Pranimin e pjesshëm të padisë. Shfuqizimi i pikës nr.1 të urdhërit nr.1988/4, datë 24.11.2006 të Drejtorit të

Përgjithshëm të Policisë së Shtetit.Detyrimi i palës së paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit, të

dëmshpërblejë paditësin Ali Vokshi në masën e 12 muajve pagë.Në llogaritjen e dëmshpërblimit të mësipërm, të mbahet parasysh paga e paditësit në

përfundim të marrëdhënieve të punës.Rrëzimin e kërkimeve të tjera të padisë.

Tiranë, më 11.10.2011

135






PADITËS: HALIT SUBASHI, përfaqësuar nga Av. Erald Topi.

I PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E RRUGËVE, përfaqësuar nga Av.Shtetit K.SkeraMINISTRIA E TRANSPORTEVE TIRANË, përfaqësuar nga Av.Shtetit K.Skera MINISTRIA E FINANCAVE TIRANË, përfaqësuar nga Av.Shtetit K.Skera

PERSON I TRETË: BASHKIA DURRËS, në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Detyrimi i palës së paditur të më paguajë vlerën e shpërblimit për shpronësimin për interes publik

të objekteve sera, prej 334 m2 dhe të truallit prej 1.302 m2.Detyrimin e palës së paditur të më shpërblejë dëmin e shkaktuar nga mospërdorimi i serave dhe truallit

nga momenti i shpronësimit faktik, si dhe nga mos shpërblimi në kohë i vlerës që duhej të më paguhej për këtë shpronësim.

Baza Ligjore: Neni 41 i Kushtetutës së Shqipërisë, nenet 31, 32/a, 45, 48/1 të K.Pr.C.,

si dhe nenet 190 e 640 të K.C.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.385, datë 09.02.2007 ka vendosur: Pranimin e kërkesë padisë Detyrimin e palës së paditur, Ministria e Punëve Publike dhe e Transporteve, të shpërblejë paditësin Halit Subashi në shumën prej 5.911.136 lekë.Shpenzimet gjyqësore në masën 150.050 lekë në ngarkim të palës së paditur.

136

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.10-2008-29, datë 21.02.2008 ka vendosur:Prishjen e vendimit civil nr.385, datë 09.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs pala paditëse Halit Subashi, që kërkon ndryshimin e vendimit dhe parashtron këto shkaqe:

- Për zhveshjen faktike të pronësisë gjatë punimeve nga ana e organeve shtetërore përkatëse nuk është kryer asnjë lloj procedure shpronësimi dhe nuk është dhënë asnjë lloj shpërblimi.

- Prona na është zënë nga veprimet e paligjshme të organeve shtetërore si Ministria e Punëve Publike Transportit dhe Drejtoria e Rrugëve.

- Në kuptim të nenit 24 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 dhe nenit 324 e vijues të K.Pr.C. nuk jemi para rastit të goditjes së një akti administrativ, V.K.M., por përpara një mosmarrëveshjeje juridike-civile.

- Këshilli i Ministrave nuk ka të drejta apo detyrime të përbashkëta me palët e thirrura në gjykim mbi objektin e padisë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; Av. Erald Topi, që kërkoi prishjen e

vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës; Av.Shtetit Kadri Skera, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës; si dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe rekursi i paraqitur nga paditësi Halit Subashi përmban shkaqe nga ato të

parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që motivojnë ligjërisht cënimin e vendimit nr.10-2008-29, datë 21.02.2008 të Gjykatës së Apelit Durrës.

Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimeve të gjykatave dhe shkaqeve të rekursit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të zbatueshme për rastin konkret, nuk e gjen të bazuar në ligj arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Apelit Durrës.

Gjykata e Apelit Durrës, duke mos përcaktuar drejt natyrën e marrëdhënies juridike për shkak të së cilës ka lindur mosmarrëveshja që paditësi ka kërkuar të zgjidhin gjyqësisht; duke mos përcaktuar drejt shkakun e padisë, pra të drejtën subjektive të paditësit dhe gjendjen e faktit të pretenduar, që i kundërvihet kësaj të drejte dhe, duke arsyetuar jo drejt se çështja objekt gjykimi është konflikt i lindur midis paditësit dhe Këshillit të Ministrave, ka dhënë zgjidhje të gabuar nga pikëpamja procedurale duke prishur vendimin e gjykatës së shkallës së parë për mosformim të drejtë të ndërgjyqësisë.

Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Halit Subashi figuron pronar i dy sipërfaqeve trualli, respektivisht: i sipërfaqes prej 6447 m2, e ndodhur midis Shkozetit dhe hyrjes së Durrësit, me nr.pasurie 1/322, zona kadastrale nr.8515, me kufij: V. - 1/321, L. - 1/43, J. - 1/33, P. - 1/143, mbi të cilën kanë qenë të ndërtuara objektet sera dhe i sipërfaqes prej 968 m2, e ndodhur në hyrje të Durrësit, me nr.pasurie 1/157, Zona Kadastrale 8515, me kufij: V. - 1/321, L. - 1/43, J. - 1/33, P. - 1/143.

Pronësia mbi këto sipërfaqe është fituar në zbatim të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën” dhe në kuadrin e procesit të privatizimit të serave i kanë kaluar në pronësi dhe serat.

137

Për shkak të ndërtimit të superstradës Durrës-Sukth, pjesë e superstradës Tiranë-Durrës, me Vendimet e Këshillit të Ministrave nr.747, datë 26.11.1998 dhe nr.524, datë 21.08. 1998, për efekt interesi publik, paditësit i janë shpronësuar 1254 m2 objekte sera dhe 1254 m2 tokë truall poshtë serave.

Për këto sipërfaqe dhe objekte të shpronësuara paditësit i është dhënë shpërblimi përkatës, për të cilin nuk ka pasur asnjë lloj kontestimi.

Paditësi më pretendimin se, nga sipërfaqja prej 6447 m2, në përfundim të punimeve nga superstrada i është zënë një sipërfaqe më e madhe se ajo e përcaktuar në aktin e shpronësimit, duke u zhveshur efektivisht nga pronësia edhe nga 394 m2 tokë e duke i’u demoluar edhe 394 m2 sera (objekte), ndërsa sipërfaqja prej 968 m2, që referon në pasurinë nr.1/157 zona kadastrale nr.8515, është zënë në fakt tërësisht nga Zvinkola e superstradës Durrës-Sukth, duke u zhveshur nga pronësia edhe nga kjo sipërfaqe, me padi ka kërkuar detyrimin e palës së paditur t’i paguajë vlerën e këtyre sendeve (sipërfaqeve truall dhe serave), si dhe shpërblimin e dëmit të shkaktuar nga mospërdorimi i serave dhe truallit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, pasi ka administruar dhe praktikën dokumentare të shpronësimit dhe ka urdhëruar kryerjen e akt ekspertimit, ka vendosur pranimin e padisë, duke detyruar palën e paditur “të shpërblejë paditësin Halit Subashi në shumën prej 5.911.136 (...) lekë”.

Në pranimin e padisë, gjykata, pasi ka pranuar të vërtetuar faktin se nga ndërtimi i superstradës Durrës-Sukth pa ndonjë akt të organeve kompetente shtetërore, paditësit i janë zënë prej saj për të dyja pasuritë 1362 m2 tokë dhe 394 m2 objekte sera, arsyeton se paditësi duhet të shpërblehet për pjesën e pronës që atij i është zënë duke u zhveshur nga pronësia prej tyre në vlerën e përcaktuar nga akt ekspertimi.

Mbi ankimin e palës së paditur dhe Avokaturës së Shtetit, gjykata e apelit, pa shqyrtuar çështjen në themel, ka prishur vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe ka dërguar çështjen për rigjykim, me argumentin se në gjykim duhet të ishte thirrur, të paktën si person i tretë, dhe Këshilli i Ministrave, pasi ky është organi shtetëror që urdhëron shpronësimet.

Në referencë të objektit të padisë dhe shkakut të saj, si dhe në rrethanat kur pala paditëse nuk godet në rrugë gjyqësore ndonjë akt të Këshillit të Ministrave apo të kundërshtojë ndonjë procedurë administrative të këtij organi dhe të organeve të tjera shtetërore të thirrura në këtë gjykim, ky Kolegj gjykon se nuk përbën arsye ligjore mospjesëmarrja në këtë gjykim e Këshillit të Ministrave për prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë. Kjo për arsye se të drejtat dhe interesat legjitime të pretenduara të cënuara nga paditësi janë rrjedhojë e veprimeve të palëve në gjykim në interes të të cilave është kryer dhe zbatuar ndërtimi i objektit nga i cili paditësi është zhveshur nga pronësia. Ndërkohë, evidentohet se nga palët e paditura, si organet shtetërore kompetente të ngarkuara nga ligji për zhvillimin e procedurave të shpronësimit, nuk është zhvilluar asnjë lloj procedure e tillë për sipërfaqet e zëna më tepër paditësit dhe nuk është vënë në lëvizje as edhe Këshilli i Ministrave, që ky organ shtetëror të investohej me nxjerrjen e aktit përkatës.

Pra paditësi nuk ka bërë objekt gjykimi ndonjë akt të nxjerrë nga Këshilli i Ministrave dhe nuk ka arsye ligjore, që mosthirrja në gjykim e këtij organi, të përbëjë shkak për prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë.

Sipas ligjit të kohës dhe ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 është Ministria e linjës dhe strukturat në vartësi të saj (të cilat janë thirrur në këtë gjykim), në interes të së cilës realizohet shpronësimi, që zhvillon procedurat përkatëse dhe që i propozon Këshillit të Ministrave për të vendosur për shpronësimin. Për rastin konkret evidentohet se nuk janë zhvilluar procedurat e kërkuara nga ligji për të realizuar shpronësimin e paditësit edhe me sipërfaqet e tjera tej atyre mbi të cilat ka vendosur Këshilli i Ministrave, por përpara faktit të pretenduar prej tij, atë të zhveshjes nga pronësia. Situatë kjo, që nuk mund t’i mohojë paditësit, gjithnjë nëse vërtetohet

138

fakti i pretenduar, të drejtën për një shpërblim të drejtë sikurse parashikohet në nenin 1 të Protokollit nr.1 të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, në dispozitat kushtetuese (nenet 41 dhe 42 të Kushtetutës) dhe në nenin 153 të Kodit Civil.

Në argumentim si më sipër dhe në kushtet kur gjykata e apelit nuk ka marrë në shqyrtim në themel çështjen, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës duhet prishur dhe çështja duhet dërguar për rishqyrtim po pranë asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Lloji i padisë për realizimin e të drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës, ndërsa gjykata për t’iu dhënë përgjigje këtyre problemeve, në respektim të të drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14 i K.Pr.Civile) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, ta zgjidhë atë në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi (neni 16 i K.Pr.Civile).

Nëse padia është e bazuar në faktin dhe rrethanat përkatëse të pretenduara nga pala paditëse dhe me shkakun juridik të përcaktuar prej saj dhe, nëse vendimi i gjykatës së shkallës së parë është i bazuar në ligj dhe në prova, këto janë çështje që do të shqyrtohen nga gjykata e apelit dhe do të zgjidhen me vendimin përfundimtar të saj.

Kryerja e veprimeve të mësipërme, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të dalin gjatë rigjykimit, do ta lejojnë gjykatën e apelit, që në përputhje me kërkesat e ligjit procedural e atij material të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive, lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/c të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.10-2008-29, datë 21.02.2008 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe

dërgimin e çështjes për rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 11.10.2011

139






PADITËS: BUJAR GEGA, përfaqësuar nga avokat Mujo Haxhiaj

E PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E BUJQËSISË, USHQIMIT DHE MBROJTJES SË KONSUMATORIT TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Konstatim i pavlefshëm i vendimit nr.21, datë 15.09.2006, i nxjerrë nga pala e paditur; detyrimin e të paditurit

të më kthejë në punën e mëparshme, si dhe të më dëmshpërblejë si rezultat i zgjidhjes

së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.Baza Ligjore: Nenet 144/1 e 2, 143/4, 146 e 155 të K.Punës.


Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë .Detyrimin e anës së paditur, Drejtoria Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit e Mbrojtjes së Konsumatorit, të dëmshpërblejë paditësin Bujar Gega me 2 muaj pagë në masën 36.789 lekë për shkak të mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës. Rrëzimin për pjesën tjetër të kërkesë padisë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.264, datë 07.02.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.394, datë 26.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për detyrimin e palës paditur, Drejtorisë Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, për dëmshpërblimin për dy muaj për shkak të mosrespektimit të procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës.

140

Ndryshimin e vendimit të mësipërm, duke detyruar palën e paditur që të dëmshpërblejë paditësin Bujar Gega me 1 vit pagë, për zgjidhjen e menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi, si dhe t’i paguajë paditësit Bujar Gega shpërblimin për vjetërsi në punë 8 pesëmbëdhjetëditësha.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka ushtruar rekurs Drejtoria Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, me të cilin kërkon prishjen e vendimit dhe pushimin e gjykimit të çështjes, për këto shkaqe:

- Konkluzionet e gjykatës së apelit janë rezultat i një hetimi jo të plotë dhe mos marrjes në konsideratë të shkresave zyrtare të paraqitura nga ana jonë.

- Ne provuam me anë të provave shkresore se ka thyerje disiplinore të përsëritura nga ana e paditësit të cilat evidentohen me vërejtjet dhe paralajmërimet e bëra nga ana jonë. Thyerjet disiplinore të përsëritura përbëjnë shkelje të detyrimeve kontraktuale

- Gjykata nuk analizoi dhe vlerësoi provat shkresore të ndodhura në dosjen që po gjykohet pranë jush, por në pjesën e arsyetimit të saj shprehet se nuk është arritur të vërtetohen nga ana jonë me prova shkresore masat disiplinore. Në provat shkresore që kemi paraqitur në gjykim pasqyrohen masat disiplinore të cilat i janë komunikuar paditësit dhe njëkohësisht janë dhe paralajmërime të përsëritura për largim nga puna.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesin e paditësit Bujar Gega,

avokatin Mujo Haxhiaj, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Bujar Gega ka qenë në marrëdhënie pune pranë palës së paditur në Sektorin Ushqimor të Drejtorisë Rajonale të Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit prej vitit 1997, në detyrën e inspektorit të kontrollit të ushqimit.

2. Me vendimin nr.21, datë 15.09.2006, pala e paditur ka ndërprerë marrëdhëniet e punës me paditësin me motivacionin “për thyerje të përsëritur të disiplinës në punë, pasi nga kontrollet e ushtruara nuk është gjetur në detyrë”. Marrëdhëniet financiare i janë ndërprerë më datë 18.09.2006.

3. Paditësi Bujar Gega, me pretendimin se nuk ka kryer thyerje të disiplinës në punë dhe se zgjidhja e kontratës së punës është bërë në mënyrë të menjëhershme dhe pa ndonjë shkak të justifikuar, me padinë e datës 18.09.2006, ka kërkuar konstatimin e pavlefshmërisë së aktit të largimit nga puna, rikthimin në punën e mëparshme dhe shpërblimin e dëmit të shkaktuar si rezultat i zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.

4. Nëpërmjet prapësimeve pala e paditur ka parashtruar se largimi nga puna i paditësit është bërë në përputhje me ligjin, pasi paditësi ka thyer në mënyrë të përsëritur disiplinën në punë.

5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.394, datë 26.01.2007, ka pranuar pjesërisht padinë duke detyruar palën e paditur “të dëmshpërblejë paditësin Bujar Gega me 2 muaj pagë në masën 36.789 lekë për shkak të mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës”.

141

5.1. Gjykata, pasi ka pranuar të vërtetuar se punëdhënësi, pala e paditur, ka zgjidhur kontratën e punës me punëmarrësin, paditësin, pa respektuar procedurën e zgjidhjes së kontratës së punës dhe as afatin e njoftimit, ka arritur në konkluzionin se zgjidhja e kontratës së punës është bërë me efekt të menjëhershëm, por në kushtet kur punëmarrësi, paditësi, brenda një viti “për një periudhë të shkurtër kohe ka thyer disiplinën në punë disa herë ana e paditur e ka larguar atë nga puna”, për shkaqe të justifikuara. Më tej gjykata arsyeton se “Nisur nga fakti që pala paditëse ka shkelur në mënyrë të përsëritur detyrimet kontraktuale të punës gjykata çmon se paditësi nuk mund të kthehet më në punë, pasi ka humbur besimi i punëdhënësit për të... në rastin objekt gjykimi nuk ndodhemi para zgjidhjes së kontratës pa shkaqe të arsyeshme (neni 146 i Kodit të Punës), apo zgjidhjes së menjëhershme e të pajustifikuar të kontratës së punës (neni 155 i Kodit të Punës)... çmohet se jemi para zgjidhjes së menjëhershme e të justifikuar të kontratës së punës (shkelje e detyrimeve kontraktuale në mënyrë të përsëritur, parashikuar nga neni 154 i Kodit të Punës) e në këto kushte paditësi nuk përfiton dëmshpërblimin e parashikuar nga neni 144/5 i Kodit të Punës”.

6. Mbi ankimin e paditësit, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.264, datë 07.02.2008, ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë për detyrimin e palës së paditur të dëmshpërblejë paditësin me dy muaj pagë për mosrespektim të procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës dhe ka ndryshuar vendimin, “duke detyruar palën e paditur që të dëmshpërblejë paditësin Bujar Gega, me 1 vit pagë, për zgjidhjen e menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi si dhe t’i paguajë paditësit Bujar Gega shpërblimin për vjetërsi në punë 8 pesëmbëdhjetëditësha”.

6.1. Sikurse dhe gjykata e shkallës së parë edhe gjykata e apelit ka pranuar të vërtetuar se punëdhënësi, pala e paditur, nuk ka respektuar kërkesat e neneve 143 dhe 144 të Kodit të Punës, por në lidhje me shkakun e zgjidhjes së kontratës së punës, kjo gjykatë arsyeton: - “të tre masat e referuara nga pala e paditur dhe të pranuar pjesërisht nga gjykata janë akte administrative absolutisht të pavlefshme, pasi ato janë nxjerrë në kundërshtim me formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji dhe, në bazë të nenit 116/c e 117/1 të K.Pr.Administrative, ato nuk prodhojnë pasoja juridike. Në këtë përfundim, arrihet për faktin se në bazë të neneve 56/b e 109 të K.Pr.Administrative, masat disiplinore jepen nga punëdhënësi sipas një procedure administrative, e cila garanton të drejtën për t’u informuar, për t’u dëgjuar, për t’u mbrojtur dhe për t’u ankuar. Kjo do të thotë se ecuria disiplinore fillon nga punëdhënësi ndaj të punësuarit, duke përcaktuar ndaj këtij të fundit veprimet konkrete, të cilat pretendohet se përbëjnë shkelje të disiplinës në punë. Kur punëdhënësi fillon ecurinë disiplinore, ai njofton me shkrim punonjësin për të drejtën që ai ka për të paraqitur me shkrim sqarimet e tij rreth shkeljeve të pretenduara, si dhe afatin se deri kur do të paraqitet ky sqarim. Gjithashtu, punëdhënësi i siguron të punësuarit të drejtën që ai ka që të dëgjohet ai vetë, ose me përfaqësues, provat që do të paraqesë dhe datën se kur do të shqyrtohet shkelja”. Referuar provave të administruara në gjykim gjykata ka arritur në konkluzionin se: “Pala e paditur, nuk ka respektuar këtë kërkim të ligjit si dhe nuk rezulton që paditësi... të jetë informuar, të jetë dëgjuar, të jetë siguruar e drejta e mbrojtjes dhe e drejta e ankimit, për të tre rastet e shkeljeve të pretenduara... të tre masat e pretenduara që është ndëshkuar disiplinarisht paditësi nuk rezulton që ato të kenë konfirmimin e tij. Duke qenë kështu, të tre rastet e referuara nga pala e paditur dhe të pranuara nga gjykata janë të pavlefshëm, se këto akte nuk del që të jenë marrë duke respektuar formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji”. Gjithashtu gjykata e apelit ka pranuar se paditësi nuk i ka kryer shkeljet e pretenduara dhe për të cilat janë marrë masat disiplinore të datave 17.02.2006 dhe 05.09.2006. Në këto kushte gjykata, në referencë të dispozitave të Kodit të Punës, ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë në lidhje me shkakun e zgjidhjes së kontratës së punës, duke arritur në konkluzionin se zgjidhja e saj është bërë pa shkaqe të justifikuara në kuptim të nenit 153 të Kodit të Punës.

142

7. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Drejtoria Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, me të cilin kërkon prishjen e vendimit dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Ligji i zbatueshëm

8. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të Kodit të Punës, në të cilat është parashikuar:





8.3. Neni 143/4 i Kodit të Punës: “4) Kur njëra nga palët e zgjidh kontratën pa respektuar afatin e njoftimit, zgjidhja trajtohet si zgjidhje e kontratës me efekt të menjëhershëm”.

8.4. Pikat 1, 3, 5, 5/1 të nenit 144 të K.Punës: “1) Pas kohës së marrjes në provë, kur punëdhënësi mendon të zgjidhë kontratën e punës, ai duhet të njoftojë me shkrim punëmarrësin të paktën 72 orë para takimit dhe të bisedojë me të. 3) Zgjidhja njoftohet me shkrim, brenda një afati nga 48 orë deri në një javë pas takimit. 4) Kjo procedurë zbatohet edhe në rastet e zgjidhjes së menjëhershme të kontratës. 5) Punëdhënësi, që nuk respekton procedurën e përcaktuar në këtë nen, detyrohet t’i japë punëmarrësit një dëmshpërblim prej dy muajsh pagë, që i shtohet dëmshpërblimeve të tjera të mundshme. Zgjidhja e kontratës në kundërshtim me këtë dispozitë mbetet e vlefshme. 5/1) I takon punëdhënësit të vërtetojë që procedura e përcaktuar nga ky nen është respektuar”.

8.5. Neni 153 i Kodit të Punës: “1) Punëdhënësi e punëmarrësi, në çdo kohë, mund të zgjidhin menjëherë kontratën për shkaqe të justifikuara. 2) Vlerësohen si shkaqe të justifikuara të gjitha rrethanat e rënda që nuk lejojnë, sipas parimit të mirëbesimit, t’i kërkohet atij që ka zgjidhur kontratën vazhdimin e marrëdhënieve të punës. 3) Gjykata vendos nëse ekzistojnë shkaqe të justifikuara për zgjidhjen e menjëhershme të kontratës. Konsiderohen shkaqe të justifikuara rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të rëndë, si dhe rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të lehtë, në mënyrë të përsëritur, me gjithë paralajmërimin me shkrim të punëdhënësit”.

8.6. Neni 155/3 i Kodit të Punës: “Në rastet e zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi, gjykata, duke vlerësuar të gjitha rrethanat, vendos detyrimin e punëdhënësit ndaj punëmarrësit me një dëmshpërblim jo më shumë se paga e një viti pune”.


9. Se rekursi i paraqitur nga pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, nuk përmban shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që të motivojnë cënimin e vendimit nr.264, datë 07.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

143

10. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimit, pretendimeve e prapësimeve të palëve, vendimeve të gjykatave të faktit dhe shkaqeve të rekursit arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit duhet lënë në fuqi.

11. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, ky Kolegj vlerëson se gjykata e apelit, në analizë juridike të rrethanave të çështjes ka bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen në gjykim dhe ka zgjidhur mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore në fuqi.

12. Gjykata e shkallës së parë ka pranuar se paditësi “për një periudhë të shkurtër kohe ka thyer disiplinën në punë, disa herë...” dhe, mbi këtë bazë, ka arritur në konkluzionin se zgjidhja e kontratës së punës është bërë për shkaqe të justifikuara.

13. Mbi ankimin e palës paditëse, çështja është gjykuar nga gjykata e apelit e cila ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë për pjesën që ka pranuar padinë, ndërsa për pjesën tjetër e ka ndryshuar atë, duke pranuar padinë në lidhje me dëmshpërblimet.

14. Sikurse gjykata e shkallës së parë dhe gjykata e apelit ka arritur në përfundimin se zgjidhja e kontratës së punës nga ana e punëdhënësit është bërë pa respektuar procedurën dhe afatin e njoftimit, por ndryshe nga kjo gjykatë, gjykata e apelit ka arritur në konkluzionin se zgjidhja e kontratës së punës të paditësit është bërë pa shkaqe të justifikuara në kuptim të nenit 153 të Kodit të Punës.

15. Ky Kolegj, në shqyrtim të ligjshmërisë të vendimit të gjykatës së apelit, evidenton se nga kjo gjykatë janë respektuar kërkesat e ligjit procedural civil dhe atij material në zgjidhjen e çështjes konkrete, duke dhënë dhe arsyet ligjore, si për pjesën që ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë, ashtu dhe për pjesën që ka ndryshuar atë.

15.1. Gjithashtu, evidentohet se vendimi i gjykatës së apelit është mbështetur në dispozitat ligjore të zbatueshme për gjykimin e çështjes konkrete dhe në argumente të nxjerra nga provat, të cilat janë marrë, administruar e vlerësuar si të tilla konform dispozitave të Kodit të Procedurës Civile.

16. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se vërtetimi i shkakut të zgjidhjes së kontratës së punës, nëse ai është ose jo i justifikuar dhe nëse punëdhënësi ka realizuar njoftimet me shkrim për masat disiplinore që ai ka marrë ndaj punëmarrësit janë rrethana e fakte që i përkasin procesit të të provuarit, pra çështje që janë në ekskluzivitetin e gjykatave të faktit.

17. Në çështjen në shqyrtim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa i hyrë analizës së provave, nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore dhe shkaqeve të rekursit konstaton se, si nga palët dhe nga gjykatat, është vënë në diskutim nëse zgjidhja e kontratës së punës nga ana e punëdhënësit është bërë për shkaqe të justifikuara ose jo; nëse punëmarrësi, paditësi, ka shkelur ose jo detyrimet kontraktuale.

17.1. Punëdhënësi, sikurse pretendon dhe në rekurs, ka paraqitur si shkak të zgjidhjes së kontratës së punës shkeljet e përsëritura të disiplinës në punë nga ana e punëmarrësit. Në vërtetim të këtij pretendimi ka paraqitur tre shkresa të nxjerra prej tij, në të cilat janë fiksuar masat disiplinore të marra ndaj punëmarrësit, paditësit.

17.2. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, ky Kolegj, referuar këtyre shkresave, e vlerëson të drejtë arsyetimin dhe konkluzionin që ka arritur gjykata e apelit në lidhje me mungesën e shkakut të justifikuar për zgjidhjen e kontratës së punës të paditësit.

17.3. Gjykata e apelit, megjithëse gabon kur këto shkresa i konsideron akte administrative, me të drejtë ka arritur në konkluzionin se punëdhënësi nuk ka respektuar kërkesat e ligjit për t’i komunikuar punëmarrësit masat disiplinore të marra ndaj tij. Në argument të këtij konkluzioni gjykata parashtron se “... nuk rezulton që paditësi... të jetë informuar, të jetë dëgjuar, të jetë siguruar e drejta e mbrojtjes dhe e drejta e ankimit, për të tre rastet e shkeljeve të pretenduara... të tre masat e pretenduara që është ndëshkuar

144

disiplinarisht paditësi nuk rezulton që ato të kenë konfirmimin e tij. Duke qenë kështu, të tre rastet e referuara nga pala e paditur dhe të pranuara nga gjykata janë të pavlefshëm, se këto akte nuk del që të jenë marrë duke respektuar formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji”.

18. Ndonëse pala e paditur si punëdhënëse ka pasur detyrimin që t’i njoftonte me shkrim punëmarrësit përmbajtjen dhe llojin e masës disiplinore për rastin konkret nuk rezulton që ajo të ketë vërtetuar faktin se ka përcjellë me shkrim njoftimet e masave disiplinore drejt punëmarrësit.

18.1. Karakteri detyrues i realizimit të këtij njoftimi, si një fakt pengues ndaj pretendimit të paditësit, passjell dhe detyrimin e të paditurit të vërtetojë realizimin e njoftimit, në të kundërt nuk ndodhemi përpara rasteve të shkeljes të detyrimeve kontraktuale me faj, sikundër parashikohet në nenin 153/3 të Kodit të Punës.

19. Në vijim të argumentimit të mësipërm, për çështjen në shqyrtim nuk ka rezultuar i provuar asnjë nga rastet që, në kuptim të nenit 153/3 të Kodit të Punës, të përbëjë shkak të justifikuar për zgjidhjen me efekt të menjëhershëm të kontratës së punës të paditësit. Në këto kushte nuk ka arsye të përjashtohet punëdhënësi nga përgjegjësia për të dëmshpërblyer punëmarrësit (paditësin).

20. Për sa më sipër Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.64, datë 07.02.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet lënë në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.264, datë 07.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 13.10.2011

145





në seancën gjyqësore të datës 13.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që i përket palëve:

PADITËS: GËZIM TUSHE, në mungesëE PADITUR: KORPORATA ELEKTROENERGJITIKE

SHQIPTARE, në mungesëPERSON I TRETË: DREJTORIA ZONALE (“OPERATORI I

SISTEMIT TË SHPËRNDARJES” SHA), në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e palës së paditur të më shpërblejë dëmin për shkak të zgjidhjes pa shkak të kontratës së punës nga punëdhënësi.

Pagim i pagës së dy muajve, periudhë që duhet të kishte zgjatur afati i njoftimit.

Detyrimin e të paditurit të më shpërblejë me pagën e një viti pune.Baza Ligjore: Neni 143/1, 2, 4, 153/3, 155/1, 159 të K.Punës.


Pranimin pjesërisht të kërkesëpadisë.Detyrimin e të paditurit të dëmshpërblejë paditësin me 10 muaj pagë për shkak të zgjidhjes së menjëhershme e të pajustifikuar të kontratës së punës.Detyrimin e “KESH” SHA të dëmshpërblejë paditësin me 1 muaj pagë për mosrespektim të afatit të njoftimit.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.980, datë 20.05.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4303, datë 06.06.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

146

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, kanë ushtruar rekurs: “Korporata Elektro-energjitike Shqiptare” SHA, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe pushimin e gjykimit të çështjes, për këto shkaqe:

- Largimi nga puna i paditësit është i bazuar në ligj, konkretisht në nenin 153 të K.Punës, duke zgjidhur kontratën e punës së punëmarrësit Gëzim Tushe në mënyrë të menjëhershme për shkaqe të justifikuara.

- Paditësi nuk ka kryer detyrën funksionale të ngarkuar nga “KESH” SHA, ka vepruar në kundërshtim me vendimin nr.49, datë 21.10.2004 të ERE-s, duke favorizuar konsumatorë të energjisë elektrike përkatësisht subjektin privat “Pirro Mani”, ku nga kontrolli i ushtruar nga Dega e Policisë Elektrike Tiranë është konstatuar faturim i parregullt i energjisë elektrike, si dhe një lidhje e jashtëligjshme.

- Punëmarrësi Gëzim Tushe është larguar nga puna me motivacionin masë disiplinore për parregullsitë e konstatuara në matjen e energjisë elektrike në subjektin “Pirro Mani”, ku nga kontrolli i ushtruar nga Dega e Policisë Elektrike është konstatuar faturim i parregullt i energjisë elektrike, si dhe një lidhje e jashtëligjshme, që konsiderohet shkelje e rëndë e disiplinës në punë.

- Paditësi është përgjegjës për çdo parregullsi të sistemit të matjes të energjisë elektrike që konstatohet në këtë subjekt privat, për rrjedhim largimi nga puna është bërë për shkaqe të justifikuara.

- Largimi nga puna është bërë në zbatim të nenit 143/4 të K.Punës, duke e trajtuar si zgjidhje të kontratës me efekt të menjëhershëm, gjë që vërtetohet me shkresën nr.11934/16 Prot., datë 27.09.2006. Pra pretendimi i tij se nuk është respektuar afati i njoftimit dhe largimi është bërë në kundërshtim me ligjin nuk qëndron.

- Nga të dy gjykatat në arsyetimin e vendimit janë pranuar se një nga detyrat e paditësit ka qenë ajo e zbulimit të lidhjeve dyfishe apo abuzive, pra është pranuar se nga ana e paditësit nuk është përmbushur detyra funksionale. Ndërkohë që pranohet ky fakt nga të dyja gjykatat në arsyetimin e vendimit, atëhere si mund të pranosh vazhdimësinë e një marrëdhënie të cënuar.

Operatori i Sistemit të Shpërndarjes, Drejtoria Zonale e Shpërndarjes Tiranë, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin e padisë, për këto shkaqe:

- Gjatë shqyrtimit gjyqësor të kësaj çështje u vërtetua se paditësi në këtë proces gjyqësor, gjatë ushtrimit të detyrës së tij ka vepruar në kundërshtim me kërkesat e nenit 153/3 të K.Punës, duke shkelur detyrimet kontraktuale me faj të rëndë.

- Largimi nga puna i paditësit është bërë në mënyrë të menjëhershme, sepse paditësi ka vepruar në kundërshtim me nenin 68 të Kontratës Kolektive për punonjësit e “KESH” SHA ku thuhet se punëmarrësi është i detyruar të respektojë disiplinën në punë, si dhe rregulloren e funksionimit të njësisë përkatëse.

- Në nenin 70 të Kontratës Kolektive thuhet se dhënia e shkallëzuar e masave nuk ruhet vetëm në rastet e shkeljes së detyrimeve kontraktuale të punës me faj të rëndë të punëmarrësit, të cilat nuk lejojnë punëdhënësit vazhdimin e marrëdhënieve të punës me punëmarrësin.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

147


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Gëzim Tushe ka qenë në marrëdhënie pune pranë palës së paditur, në disa pozicione të ndryshme dhe së fundi me detyrën e përgjegjësit të grupit të faturimit.

2. Me vendimin nr.4850/2, datë 05.10.2006 të palës së paditur, është vendosur që paditësit Gëzim Tushe t’i ndërpriten marrëdhëniet e punës dhe ato financiare më datë 05.10.2006, por për shkak të bllokimit nga Drejtori i “KESH” SHA, paditësi është njoftuar më datën 25.01.2007.

3. Paditësi Gëzim Tushe, me pretendimin se kontrata e punës është zgjidhur pa respektuar afatin e njoftimit dhe pa ndonjë shkak të justifikuar, me padinë e datës 19.02.2007 ka kërkuar dëmshpërblimet përkatëse sipas Kodit të Punës.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4303, datë 06.06.2007 ka pranuar pjesërisht padinë, duke detyruar palën e paditur të “dëmshpërblejë paditësin me 10 muaj pagë për shkak të zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës. Detyrimin e “KESH” SHA të dëmshpërblejë paditësin me 1 muaj pagë për mosrespektim të afatit të njoftimit”.

5. Në pranimin pjesërisht të padisë, gjykata, pasi citon dispozitat e Kodit të Punës dhe ato të kontratës kolektive, arsyeton: “Marrëdhëniet e punës mes palës paditëse dhe të paditur janë rregulluar me kontratën kolektive të punës të lidhur në datë 02.11.2004 me afat 2 vjeçar. Nuk rezulton që mes tyre të ketë ekzistuar një kontratë individuale”; “Në këtë kuptim kontrata e punës së paditësit ka qenë me afat të caktuar nga kontrata kolektive dhe pikërisht atë 2 vjeçar”; Nga kontrolli i ushtruar në subjektin privat Bar-Restorant “Pirro Mani” është konstatuar se “Të dhënat e sistemit matës në fakt përputheshin me të dhënat e sistemit matës të sanksionuara në kontratën e furnizimit me energji elektrike. Duke vlerësuar faturimin si të ulët krahasuar me fuqinë e instaluar nga grupi i kontrollit u vendos që të demontohej matësi dhe të kontrollohej në Laboratorin e Matjes... një pjesë e murit të jashtëm të pallatit ngjitur me objektin ishte mbuluar me tulla, nga heqja e të cilave është vërejtur një kasetë elektrike në të cilën ishte lidhur kablli i furnizimit të subjektit që shkonte në matës si dhe një kabëll tjetër jashtë matjes që furnizonte objektin. Kablli ka qenë në gjendje krejtësisht të betonuar. Pra është konstatuar një lidhje abuzive për të cilën është dënuar me gjobë dhe me detyrimin e pagimit të dëmit administratori i subjektit “Pirro Mani”; “Në këto kushte është filluar procedura për largimin nga puna të paditësit Gëzim Tushe, pasi është konsideruar se ka qenë përgjegjës për mos evidentimin dhe favorizimin e parregullsive në subjektin “Pirro Mani”; “Në datë 27.09.2006 është nxjerrë njoftimi me nr.114347/16 për zgjidhje të menjëhershme të marrëdhënieve të punës për shkaqe të justifikuara të Z. Gëzim Tushe. Nëpërmjet këtij njoftimi është autorizuar Drejtoria Zonale Tiranë... të ndjekë procedurat ligjore për zgjidhjen e kontratës së punës. Kështu, në datë 02.10.2006 është realizuar një takim mes punëdhënësit dhe punëmarrësit ku janë sqaruar arsyet e përfundimit të marrëdhënies së punës. Në këtë takim punëmarrësi ka tentuar pa sukses të bindë punëdhënësin se i ka kryer me përpikmëri detyrat e ngarkuara”; “Me vendimin nr 4850/2, datë 05.10.2006 është njoftuar zgjidhja e kontratës së punës duke përcaktuar po këtë datë si atë të përfundimit të marrëdhënieve financiare. Nga shënimi i paraqitur në këtë shkresë ka rezultuar se paditësi ka marrë dijeni për këtë shkresë në datë 25.01.2007. Meqenëse mosrespektimi i procedurës së largimit nga puna të paditësit nuk është objekt i këtij gjykimi, gjykata e vlerëson këtë provë vetëm për të përcaktuar datën e marrjes dijeni për këtë vendim”; “Nga Kontrata Kolektive e punës ka rezultuar se ajo do të përfundojë në datë 02.11.2006. Për të zgjidhur kontratën përpara afatit të caktuar, pas kohës së provës, palët duhet të kenë një shkak justifikues. Çdo zgjidhje para afatit, pa shkak justifikues, duhet të konsiderohet si zgjidhje e menjëhershme e pajustifikuar”;

148

“Në rastin konkret shkaku i zgjidhjes faktike së kontratës së punës për pozicionin e paditësit nuk mund të vlerësohet si shkak i justifikuar i zgjidhjes së marrëdhënieve të punës... paditësi ka kryer të gjitha veprimet që përbëjnë përmbushje të rregullt të detyrës... Paditësi ka demontuar dhe dorëzuar në laborator matësin e subjektit “Pirro Mani” i cili rezultoi se është sjellë brenda klasit të saktësisë... Pavarësisht se një nga detyrat e paditësit ka qenë ajo e zbulimit të lidhjeve dyfishe apo abuzive, realizimi i saj me efektivitet duhet parë e lidhur ngushtë me rrethanat. Nga hetimi gjyqësor ka rezultuar se paditësi ka realizuar detyrën, për sa kohë nuk është konstatuar ndërhyrje në vulat apo sistemin matës. Nga rrethanat e paraqitura rezultoi se lidhja dyfishe ka qenë e tillë që për t’u zbuluar nga paditësi duhej të tejkaloheshin kompetencat e tij që lidhen thjesht me verifikimin. Nga shkresat dhe pretendimet e të paditurit dhe personit të tretë duket qartë se që të konsiderohej se paditësi ka realizuar detyrën e tij duhet që ai të merrte atributet e policisë elektrike duke kontrolluar në ambientet e subjektit dhe duke cënuar murin mbulues të lidhjes abuzive. Paditësi ka kryer detyrën e tij brenda kompetencave që lidhen me verifikimin e vulave të matësit, si dhe ka kryer demontimin dhe dorëzimin e tij në laborator për të përcaktuar nëse kemi ndërhyrje apo jo... Nga rrethanat e paraqitura dhe provuara në gjykim nga paditësi janë respektuar detyrimi i bindjes, besnikërisë dhe kujdesit në punë. Po kështu nuk u provua nga pala e paditur dhe personi i tretë se jemi përpara shkeljes së këtyre detyrimeve. Përfundimisht arrihet në konkluzionin se shkaku i zgjidhjes së kontratës së punës së paditësit Gëzim Tushë është i pajustifikuar. Në këto rrethana paditësi përfiton dëmshpërblim të parashikuar nga neni 155/3... Nga vendimi nr.4850/2, datë 05.10.2006 ka rezultuar se marrëdhënia e punës dhe ajo financiare ka përfunduar në datë 05.10.2006 pa përfunduar afati i kontratës. Në këto kushte paditësi ka të drejtën e dëmshpërblimit për mosrespektim të afatit të njoftimit të parashikuar nga neni 155/1 i K.Punës... Kontrata kolektive me punëdhënësin përfundonte në datë 02.11.2006 duke i dhënë të drejtën të përfitojë pagën për periudhën 05.10.2006-02.11.2006, periudhë e cila në bazë të nenit 143/3 zgjatet deri në fund të muajit, duke përfituar përfundimisht pagën e një muaji për shkak të mosrespektimit të afatit të njoftimit”.

6. Mbi ankimin e palës së paditur dhe personit të tretë, me të njëjtin arsyetim, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.980, datë 20.05.2008, ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë.

7. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë kanë ushtruar rekurs “Korporata Elektro-energjitike Shqiptare” SHA dhe Operatori i Sistemit të Shpërndarjes, Drejtoria Zonale e Shpërndarjes Tiranë, me të cilët kërkohet prishja e vendimeve të gjykatave të faktit.

Ligji i zbatueshëm






8.3. Neni 143/4 i Kodit të Punës: “4) Kur njëra nga palët e zgjidh kontratën pa respektuar afatin e njoftimit, zgjidhja trajtohet si zgjidhje e kontratës me efekt të menjëhershëm”.

149


8.5. Neni 153 i Kodit të Punës: “1) Punëdhënësi e punëmarrësi, në çdo kohë, mund të zgjidhin menjëherë kontratën për shkaqe të justifikuara. 2) Vlerësohen si shkaqe të justifikuara të gjitha rrethanat e rënda që nuk lejojnë, sipas parimit të mirëbesimit, t’i kërkohet atij që ka zgjidhur kontratën, vazhdimin e marrëdhënieve të punës. 3) Gjykata vendos nëse ekzistojnë shkaqe të justifikuara për zgjidhjen e menjëhershme të kontratës. Konsiderohen shkaqe të justifikuara rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të rëndë, si dhe rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të lehtë, në mënyrë të përsëritur, me gjithë paralajmërimin me shkrim të punëdhënësit”.

8.6. Neni 155/3 i Kodit të Punës: “Në rastet e zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi, gjykata, duke vlerësuar të gjitha rrethanat, vendos detyrimin e punëdhënësit ndaj punëmarrësit me një dëmshpërblim jo më shumë se paga e një viti pune”.


9. Se rekurset e paraqitura nga “Korporata Elektro-energjitike Shqiptare” SHA dhe Operatori i Sistemit të Shpërndarjes, Drejtoria Zonale e Shpërndarjes Tiranë nuk përmbajnë shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që të motivojnë cënimin e vendimit nr.980, datë 20.05.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

10. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimit, pretendimeve e prapësimeve të palëve, vendimeve të gjykatave të faktit dhe shkaqeve të rekurseve, arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit duhet lënë në fuqi.

11. Në vështrim të arsyetimit të vendimeve ky Kolegj vlerëson se, megjithëse gjykatat e faktit gabojnë kur në përcaktimin e afatit të kontratës së punës midis palëve referojnë në kontratën kolektive, zgjidhja në themel e çështjes është konform neneve 143, 153 dhe 155 të Kodit të Punës. Për këtë referim të gabuar, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë sjell në vëmendje të gjykatave të faktit se afati i marrëdhënieve të punës midis punëmarrësit dhe punëdhënësit nuk kushtëzohet nga afati i kontratës kolektive, por nga kontrata individuale e punës, pavarësisht se ajo mund të mos jetë hartuar me shkrim. Në këtë kontekst ligjor vlerësohet se marrëdhënia e punës midis palëve ndërgjyqëse ka qenë me afat të pacaktuar dhe jo sikurse pranohet nga gjykatat e faktit.

12. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurset e paraqitura, ky Kolegj vlerëson se gjykata e apelit, në analizë juridike të rrethanave të çështjes, ka bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen në gjykim dhe ka zgjidhur mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore në fuqi.

13. Gjykatat e faktit kanë pranuar të vërtetuar se zgjidhja e kontratës së punës nga ana e punëdhënësit është bërë në respektim të procedurës të parashikuar në nenin 144 të Kodit të Punës, por nga ana e punëdhënësit nuk është respektuar afati i njoftimit sipas kërkesave të

150

nenit 143 të po këtij Kodi. Për rrjedhojë zgjidhja e kontratës është bërë me efekt të menjëhershëm.

13.1. Në këto rrethana, për përcaktimin nëse punëdhënësi do të ketë përgjegjësi ose jo ndaj punëmarrësit, gjykatat kanë referuar në nenin 153 të Kodit të Punës; nëse në kuptim të kësaj dispozite ekzistojnë ose jo shkaqe të justifikuara që punëdhënësi të zgjidhte në mënyrë të menjëhershme kontratën e punës me paditësin.

14. Drejt arsyeton gjykatat e apelit kur le në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë, për shkak se pala e paditur për zgjidhjen e kontratës së punës së paditësit nuk ka respektuar afatin e njoftimit dhe për rrjedhojë zgjidhja e saj është bërë me efekt të menjëhershëm. Po kështu i drejtë është dhe konkluzioni tjetër se pala e paditur nuk ka vërtetuar ekzistencën e ndonjë shkaku të justifikuar për të zgjidhur në mënyrë të menjëhershme kontratën e punës.

15. Në këtë kuadër analize dhe vlerësimi të gjykatës së apelit mbi provat e paraqitura nga palët në gjykim, pretendimi i palës së paditur në rekurs se zgjidhja e kontratës së punës të paditësit është bërë për shkaqe të përligjura është i pabazuar.

16. Ky Kolegj, në shqyrtim të ligjshmërisë të vendimeve të gjykatave të faktit, evidenton se nga gjykatat janë respektuar kërkesat e ligjit procedural civil dhe atij material në zgjidhjen e çështjes konkrete.

16.1. Gjykata e shkallës së parë është mbështetur në dispozitat ligjore të zbatueshme për gjykimin e çështjes konkrete dhe në argumente të nxjerra nga provat, të cilat janë marrë, administruar e vlerësuar si të tilla konform dispozitave të Kodit të Procedurës Civile.

16.2. Gjithashtu, evidentohet se edhe gjykata e apelit, që ka marrë çështjen në shqyrtim mbi ankimin e palës së paditur dhe personit të tretë, ka dhënë arsyet ligjore se përse ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë.

17. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se pretendimet që ngrihen në rekurset e paraqitura, të tilla si vërtetimi ose jo i fakteve se punëmarrësi (paditësi) ka lejuar faturim të parregullt të energjisë elektrike, ka lejuar lidhje të jashtëligjshme në subjektin “Pirro Mani”, nëse në sistemin e matjes të energjisë elektrike të këtij subjekti punëmarrësi ka bërë ose jo faturim të parregullt, që çojnë edhe në konkluzionin nëse shkaku i zgjidhjes së kontratës së punës është ose jo i justifikuar, janë rrethana e fakte që i përkasin procesit të të provuarit, pra çështje që janë në ekskluzivitetin e gjykatave të faktit.

18. Në çështjen në shqyrtim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa i hyrë analizës së provave, nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore dhe shkaqeve të rekurseve konstaton se, si nga palët dhe nga gjykatat, është vënë në diskutim nëse zgjidhja e kontratës së punës nga ana e punëdhënësit është bërë për shkaqe të justifikuara ose jo; nëse punëmarrësi, paditësi, ka shkelur ose jo detyrimet kontraktuale.

18.1. Punëdhënësi, sikurse pretendon dhe në rekurs, ka paraqitur si shkak të zgjidhjes së kontratës së punës moskryerjen e detyrës funksionale që përbën shkelje të rëndë të disiplinës në punë nga ana e punëmarrësit. Në vërtetim të këtij pretendimi ka paraqitur Informacionin e Drejtorisë së Policisë Elektrike dhe propozimin e drejtorisë Zonale Tiranë për largimin nga puna të paditësit.

18.2. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, ky Kolegj, referuar rekursit dhe këtyre akteve, e vlerëson të drejtë arsyetimin dhe konkluzionin që kanë arritur gjykatat e faktit në lidhje me mungesën e shkakut të justifikuar për zgjidhjen e kontratës së punës të paditësit.

19. Në këto kushte, gjykatat, referuar nenit 153 të Kodit të Punës, kanë analizuar e arsyetuar edhe faktin se zgjidhja e kontratës së punës së paditësit nga ana e punëdhënësit është bërë pa shkak të justifikuar.

20. Ndonëse pala e paditur si punëdhënëse ka pasur detyrimin që të provonte ekzistencën e shkakut të justifikuar, ky Kolegj evidenton se për rastin konkret nuk rezulton që ajo të ketë vërtetuar këtë fakt.

151

21. Në vijim të argumentimit të mësipërm, për çështjen në shqyrtim nuk ka rezultuar i provuar asnjë nga rastet që në kuptim të nenit 153/3 të Kodit të Punës të përbëjë shkak të justifikuar për zgjidhjen me efekt të menjëhershëm të kontratës së punës të paditësit. Në këto rrethana nuk ka arsye të përjashtohet punëdhënësi nga përgjegjësia për të dëmshpërblyer punëmarrësit (paditësin).

22. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.980, datë 20.05.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë duhet lënë në fuqi.


Civile,


Tiranë, më 13.10.2011

152

Nr.11111-02660-00-2008 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1813 i Vendimi (443)



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMirela Fana AnëtareMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS I K/PADITUR: KOMUNITETI MYSLIMAN, përfaqësuar nga Av. Selfo Dosti

TË PADITUR K/PADITËSA: ANILA LEONIDHI, FATMIR SHIJAKU, MUHAMET KODRA, PETRAQ BONECI, XHEVAIRE DËRVISHI, përfaqësuar nga Av. V.Ikonomi

E PADITUR NË PADI: DREJTORIA E ADMINISTRIMIT DHE SHITJES SË PRONAVE PUBLIKE SEKTORI I SHITJES SË PRONAVE MINISTRIA E FINANCAVE, në mungesë

I PADITUR NË K/PADI: AGJENCIA RAJONALE E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË

OBJEKT I PADISË:Pavlefshmëri veprimi juridik,

kontratave të privatizimit të lokaleve (dyqaneve) dhe truallit të tyre.

Detyrimin për njohje pronar mbi lokalet (dyqanet) dhe truallin e tyre.

Baza ligjore e padisë: Neni 86/b i K.Civil të vitit 1981, neni 92/a i K.Civil në fuqi,

nenet 4 dhe 11 të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, VKM nr.301, datë 14.06.1993,

Udhëzim i KM nr.3, datë 21.06.1993OBJEKTI I K/PADISË:

Anullimin e vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të Komisionit të Kthimit e Kompensimit të Pronave Tiranë

Baza ligjore e k/padisë: Ligji nr.7698, datë 15.04.1993, VKM nr.562, datë 09.10.1995

153

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.3985, datë 21.11.2001 ka vendosur:Rrëzimin e padisë si të pabazuar në prova dhe në ligj. Pranimin e kundërpadisë, anullimin e vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave Rajoni nr.1, Tiranë, pika I/b e saj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.379, datë 21.03.2003, pas ankimit të paditësit të kundërpaditur Komuniteti Myslyman, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.3985, datë 21.11.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë në këtë mënyrë:Pranimin e padisë.Konstatimin e pavlefshëm të kontratave të shitblerjes nr.1513, datë 06.02.1992 dhe nr.842, datë 31.01.1996 të lidhur në emër të Anila Leonidhi; nr.8504, datë 17.12.1991 dhe nr.1291, datë 31.01.1996 të lidhur në emër të Fatmir Shijakut; nr.426 kol. dhe nr.78 Rep., datë 11.01.1993, nr.1082 Rep. dhe nr.29 Kol., datë 29.01.1996 të lidhur në emër të Muhamet Kodra; nr.495, datë 18.02.1992 dhe nr.1681 Rep. dhe nr.599 Kol., datë 06.03.1996 të lidhur në emër të Petraq Bonecit; nr.1206, datë 08.05.1993 dhe nr.553 Rep. dhe 164 Kol., datë 31.01.1996 të lidhur në emër të Xhevaire Dërvishit.Rrëzimin e k/padisë si të pabazuar në ligj e në prova.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.1193, datë 10.06.2004 ka vendosur: Prishjen e vendimit nr.379, datë 21.03.2003 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Në rigjykim, Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.822, datë 20.07.2005 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.3985, datë 21.11.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë në këtë mënyrë:Pranimin e pjesshëm të padisë së palës paditëse të k/paditur Komuniteti Mysliman.Pranimin e pjesshëm të k/padisë të paditurve k/paditës Fatmir Shijaku, Anila Leonidhi, Muhamet Kodra, Xhevaire Dërvishi e Petraq Boneci.Konstatimin e pavlefshmërisë së pjesshme të kontratave nr.1513, datë 06.02.1992 dhe nr.842, datë 31.01.1996 në emër të Anila Leonidhi për 43.2% në pjesë ideale.Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave për dyqanin nr.6 për 56.8% në pjesë ideale.Detyrimin e të paditurës k/paditëse Anila Leonidhi të njohë palën paditëse të k/paditur Komuniteti Mysliman bashkëpronare në dyqanin nr.6 për 43.2% pjesë ideale të tij.Konstatimin e pavlefshmërisë së pjesshme të kontratave nr.8504, datë 17.12.1991 dhe nr.1291, datë 31.01.1996 lidhur në emër të të paditurit k/paditës Fatmir Shijaku per 44.8% në pjesë ideale.Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave për dyqanin nr.5 për 55.2% në pjesë ideale.Detyrimin e të paditurit k/paditës Fatmir Shijaku të njohë palën paditëse të k/paditur Komuniteti Mysliman bashkëpronar në dyqanin nr.5 për 44.8% pjesë ideale të tij.

154

Konstatimin e pavlefshmërisë së pjesshme të kontratave nr.426 kol., nr.78 rep., datë 11.01.1993, dhe nr.1082 rep., nr.29 kol., datë 29.01.1996 të lidhur në emër të të paditurit k/paditës Muhamet Kodra për 43.3% në pjesë ideale.Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave për dyqanin nr.4 për 56.7% në pjesë ideale.Detyrimin e të paditurit k/paditës Muhamet Kodra të njohë bashkëpronare palën paditëse të k/paditur Komuniteti Mysliman në dyqanin nr.4 për 43.3% pjesë ideale e tij.Konstatimin e pavlefshmërisë së pjesshme të kontratave nr.496, datë 18.02.1992 dhe nr.1681 rep., nr.599 kol., datë 06.03.1996 të lidhur në emër të paditurit k/paditës Petraq Boneci për 42.7% në pjesë ideale për dyqanin nr.3 dhe 41.4% në pjesë ideale për dyqanin nr.2.Anullimin e pjesshëm të vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave për dyqanin nr.3 per 57.3% në pjesë ideale dhe për dyqanin nr.2 për 58.6% në pjesë ideale.Detyrimin e të paditurit k/paditës Petraq Boneci të njohë palën paditëse të K/paditur Komuniteti Mysliman bashkëpronar në dyqanin nr.3 për 42.7% pjesë ideale të tij dhe në dyqanin nr.2 për 41.4% pjesë ideale të tij.Konstatimin e pavlefshmërisë së pjesshme të kontratave nr.1206, datë 08.05.1993 dhe nr.553 rep., nr.164 kol., datë 31.01.1996 të lidhur në emër të të paditurës k/paditëse Xhevaire Dërvishi për 42.7% në pjesë ideale.Anullimin e vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të K.K.K.Pronave pjesërisht për dyqanin nr.1 për 57.3% në pjesë ideale.Detyrimin e të paditurës k/paditëse Xhevaire Dërvishi të njohë palën paditëse të k/paditur Komuniteti Mysliman bashkëpronar në dyqanin nr.1 për 42.7% pjesë ideale të tij.

Mbi rekursin e të dy palëve ndërgjyqëse, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.1183, datë 25.10.2006 ka vendosur:

Prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.822, datë 20.07.2005 dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1545, datë 29.09.2008 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.3985, datë 21.11.2001 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në këtë mënyrë:Pranimin pjesërisht të padisë së palës paditëse (të kundërpaditur) Komunitetit Mysliman.Konstatimin pjesërisht të pavlefshëm për 49.76% në pjesë ideale të:Kontratave të shitjes nr.1840 rep. dhe nr.6773 kol., datë 05.03.1992 si dhe nr.2184 rep., dhe 842 kol., datë 31.01.1996 në emër të të paditurës (kundërpaditëse) Anila Leonidhi;Kontratave të shitjes nr.5736 rep. dhe nr.35303 kol., datë 17.12.1991 si dhe nr.1291 rep., dhe 162 kol., datë 31.01.1996 në emër të të paditurit (kundërpaditës) Fatmir Shijaku;Kontratave të shitjes nr.426 rep. dhe nr.78 kol., datë 12.01.1993, si dhe nr.1082 rep., dhe 129 kol., datë 25.01.1996 në emër të të paditurit (kundërpaditës) Muhamet Kodra;Kontratave të shitjes nr.495, datë 18.02.1992, si dhe nr.1681 rep., dhe 599 kol., datë 06.03.1996 në emër të të paditurit (kundërpaditës) Petraq Boneci;

155

Kontratave të shitjes nr.97 rep. dhe nr.17 kol., datë 30.04.1993, si dhe nr.553 rep., dhe 164 kol., datë 31.01.1996 në emër të të paditurës (kundërpaditëse) Xhevaire Dërvishi;Pranimin pjesërisht të kundërpadisë së të paditurve (kundërpaditësa) Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dërvishi.Anullimin e vendimit nr.1286, datë 26.03.1995 të Komisionit të Kthimit e Kompensimit të Pronave Tiranë, për 50.24% pjesë ideale të pronës përsa i takon kthimit të lokaleve (dyqaneve) të privatizuara nga të paditurit (kundërpaditës) si dhe truallit të tyre.Detyrimin e të paditurve (kundërpaditës) Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dërvishi të njohin bashkëpronarë për 49.76% në pjesë ideale të pronës, palën paditëse (të kundërpaditur) Komunitetin Myslyman, mbi lokalet (dyqanet) dhe truallin e privatizuar nga ata sipas kontratave respektive të përmendura më lart.

Kundër këtij vendimi kanë paraqitur rekurs të paditurit/kundërpaditës, Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dërvishi, që kërkojnë prishjen e vendimit nr.1545, datë 29.09.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.3985, datë 21.11.2001 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe paraqet këto shkaqe:

- Në kundërshtim me sa ka pranuar gjykata e apelit, duke patur parasysh vendimin nr.1183, datë 25.10.2006 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë, është vërtetuar se të pesë dyqanet kanë qenë në pronësi të shtetit, të ndërtuar krejtësisht të rinj nga shteti në vitin 1982. Pala paditëse nuk ka disponuar dhe nuk disponon asnjë dokument pronësie mbi këto dyqane. Njohja e pronësisë është bërë mbi bazën e vendimit nr.3800, datë 10.11.1994 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë që vërteton faktin juridik të pronësisë dhe mbi këtë bazë është marrë vendimi i K.K.K.Pronave Bashkia Tiranë, shumë kohë pas privatizimit të këtyre dyqaneve;

- Privatizimi i dyqaneve është bërë në përputhje me dispozitat ligjore në fuqi dhe është realizuar përpara hyrjes në fuqi të Ligjit nr.7698, por edhe pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, të paditurit nuk kishin asnjë pengesë ligjore për privatizimin e këtyre objekteve. Rrjedhimisht, vendimi i K.K.K.P. Tiranë nuk është i mbështetur në ligj;

- Të paditurit/kundërpaditës duke qenë pronarë kanë kryer një sërë punimesh duke investuar dhe rritur vlerën e këtyre dyqaneve, ç’ka është pasqyruar edhe në aktin e ekspertimit të kryer nga gjykata e faktit;

- Gjithashtu, pala paditëse nuk rezulton të jetë pronare e pesë dyqaneve të pretenduara se janë ndërtuar në vitin 1946. Në bazë të dokumentacionit të paraqitur në gjykatë nga vetë pala paditëse (shkresat nr.2674 dhe 2673/1, datë 25.07.1945 dhe 16.08.1945 të Drejtorisë së Arkitekturës dhe Urbanistikës, etj.) rezulton fakti i pakontestueshëm që leje e ndërtimit ka qenë për ndërtime të përkohshme, provizore dhe jo të përhershme. Pikërisht, duke mos pasur leje të përhershme pala paditëse e kundërpaditur nuk ka mundur që këto dyqane t’i regjistrojë në pronësi të saj. Gjithashtu, Ligji nr.7698 gjen zbatim vetëm për prona, objekte të përhershme dhe jo provizore dhe për rrjedhojë vendimi i K.K.K.P. Tiranë është i pambështetur në këtë ligj;

- Në këtë rast nuk ndodhemi përpara rastit të parashikuar nga neni 13 i Ligjit nr.7698, i cili e lidh kuptimin e objektit me ndryshime në strukturë, shtesa anësore apo shtesa kati dhe në përputhje me kontributin e realizimin e këtij ndryshimi përcakton marrëdhënien e pronësisë, d.m.th. bashkëpronësisë nga shteti në vitin 1982;

156

- Projekti “Ekspozita e Kulturës Popullore” është bërë i ri dhe parashikonte prishjen e plotë të dyqaneve ekzistuese të amortizuara dhe ky projekt u vendos në një sipërfaqe prej 246 m2, ndërkohë që sipërfaqja e dyqaneve në kohën kur janë ndërtuar ka qenë 119 m2, pra ndërtimi i ri është më shumë se dyfishi i sipërfaqes që zinin këto dyqane. Vetëm muri me harqe në fasadën perëndimore u zhvesh nga suvatimi dhe u riformatua. Në kundërshtim me konkluzionet e ekspertëve dhe detyrave të lëna nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë në vendimin nr.1183, datë 25.10.2006, Gjykata e Apelit ka gabuar kur ka pranuar si të mirëqëna të gjitha punimet e kryera në vitin 1946 për ndërtimin e këtyre dyqaneve provizore, pa vlerësuar që me projektin e vitit 1982 këto dyqane u prishën dhe u ndërtuan dyqane të rinj me sipërfaqe sa dyfishi i sipërfaqes ekzistuese;

Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs Drejtoria e Administrimit dhe Shitjes së Pronave Publike (Ministria e Financave), që kërkon prishjen e vendimit nr.1545, datë 29.09.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.3985, datë 21.11.2001 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe paraqet këto shkaqe:

- Ndërmjet të paditurve dhe ish-AKP janë nënshkruar kontratat për shitjet e objekteve dhe trojeve, duke respektuar të gjitha procedurat ligjore. Në kohën kur ka dalë vendimi i KKKP Tiranë në lidhje me objektin, ai ka qënë pronë private pasi është privatizuar gjatë viteve 1991-1993 rreth 2 viteve përpara daljes së vendimit të KKKP Tiranë;

- Siç parashikon edhe neni 4 i Ligjit nr.7980, datë 27.07.1995, të drejtën e blerjes së trojeve e kanë pronarët e objekteve të privatizuara, ndërsa ish-pronarët mund të përdorin të drejtën e tyre të kompensimit fizik për trojet e zëna me objekte të privatizuara;

- Vendimi i gjykatës së apelit nuk ka zbatuar udhëzimet e lëna në vendimin nr.1183, datë 25.10.2006 të Kolegjit Civil i Gjykatës së Lartë, veçanërisht ai që lidhet me pyejtjen: “Po në rastin e ndërtimit ekspozitë e kulturës popullore a është prishur ndërtimi i vjetër, kishte një ndërtim të tillë apo u bë i ri”?

- Konkluzioni i grupit të eksperteve në lidhje me faktin se nga ndërtimi i vjetër është ruajtur vetëm portikada, provon qartë të gjitha veprimet juridike të kryera nga ish-AKP në vitet 1991-1993.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; Av. Selfo Dosti, që kërkoi lënien në

fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; Av. Viktor Ikonomi, që kërkoi prishjen e dy vendimeve të gjykatave; si dhe pasi e analizoi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe rekursi i paraqitur prej të paditurve/kundërpaditës, Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku,

Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dervishi dhe palës së paditur Drejtoria e Administrimit dhe Shitjes së Pronave Publike (Ministria e Financave), nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 472 i K.Pr.Civile, që të justifikojnë cënimin e vendimit nr.1545, datë 29.09.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

I. Rrethanat e çështjes

1. Pala paditëse, Komuniteti Mysliman Shqiptar, me pretendimin se ka qenë ish pronar i sendit objekt gjykimi, në bazë të ligjës së kohës nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish pronarëve”, i është drejtuar Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave pranë Bashkisë Tiranë, i cili me vendimin nr.1286, datë

157

26.03.1995 të K.K.K.Pronave i ka njohur dhe kthyer të drejtën e pronësisë ndër të tjera edhe mbi xhaminë Kokonozi, me sipërfaqe 2 dynym e 214 pash dhe 6 dyqane, magazinë dhe ambientet e tjera brenda xhamisë. Ky vendim është i shoqëruar me skicën përkatëse.

2. Prona e kthyer është regjistruar në favor të palës paditëse me numër hipotekor nr.1267, datë 04.04.1995, ku pasqyrohet se prona rrjedh nga transkriptimi me nr.231, datë 20.03.1919 dhe vendimit të Gjykatës nr.3800, datë 10.01.1994.

3. Dyqanet pranë Xhamisë së Kokonozit, janë ndërtuar pas dhënies së miratimit për ndërtim, pasi është miratuar me vendim nr.128 datë 25.10.1945 të Komunitetit Mysliman Shqiptar (Këshilli i përhershëm) dhe më pas në bazë të projektit dhe kërkesës është dhënë leja e ndërtimit nr.17, datë 29.08.1945 të gjashtë dyqaneve pranë Xhamisë së Kokonozit në thellësi të portikadave.

4. E gjithë kjo pasuri e palës paditëse ka rezultuar se i është shtetëzuar pa shpërblim Komunitetit Mysliman me vendimin nr.38, datë 18.12.1968 të Komitetit Ekzekutiv të Këshillit Popullor të Rrethit Tiranë.

5. Ndërkohë nga ana tjetër, të paditurit kundërpaditës Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dërvishi, kanë qenë në marrëdhënie pune me shtetin në ndërmarrjen e tregtisë, duke punuar si shitës në këto dyqane që kanë qenë pronë shtetërore.

6. Duke qenë punonjës në dyqanet pronë shtetërore, në zbatim të ligjës së kohës nr.7512, datë 10.08.1991 “Për sanksionimin dhe mbrojtjen e pronës private, të nismës së lirë, të veprimtarive private të pavarura dhe privatizimit” të paditurit privatizuan dyqanet ku punonin (kontratat e privatizimit për periudhën 1991-1993), duke fituar në këtë mënyrë me ligj edhe titullin e pronësisë. Më vonë të paditurit kanë lidhur edhe kontratat përkatëse të shitblerjes së truallit, nën dyqane.

7. Duke qenë se pala paditëse nuk mundte ta posedonte pasurinë e njohur dhe të kthyer me vendimin e K.K.K.P., kjo e fundit ka paraqitur padi, në të cilën ka kërkuar konstatimin e pavlefshmërisë së akteve të privatizimit dhe detyrimin për njohjen pronar. Si bazë juridike kanë vënë Nenin 86§b të K.Pr.C., 92§a të K.C., Nenin 4 dhe 11 të Ligjës nr.7698 dhe udhëzimin nr.3, datë 21.06.1993 dhe nr.301, datë 14.06.1993 të K.M.

8. Nga ana e tyre të paditurit kanë paraqitur kundërpadi, nëpërmjet së cilës kanë kërkuar anullimin e vendimit nr.1286 të K.K.K.Pronave (bazuar në Ligjin nr.7698 datë 15.04.1993 dhe V.K.M. nr.562, datë 08.10.1995).


9. Kodi i Procedurës Civile, ligji nr.7698, datë 15.04.1993 “ Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”.

9.1. Neni 29 i K.Pr.Civile, në të cilin përcaktohet: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose prokurori, të marra në seancë gjyqësore. Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

9.2. Neni 13 i ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, në të cilin përcaktohet: “Kur në objektin ish-pronë private janë kryer nga shteti apo pronari shpenzime për ndryshime në strukturë, shtesa anësore apo shtesa kati, etj., objekti i kthehet ish-pronarit pa kundërshpërblim, kur vlefta e shpenzimeve përbën deri 20 për qind të vlerës së objektit.

Kur në objektin ish-pronë private vlefta e shpenzimeve të kryera përbën 20 deri në 50 për qind të vleftës së objektit, ai mund të kalojë në pronësi të ish-pronarit, pasi të jetë shlyer nga ana e tij kundërvlefta e mësipërme, mbi 20 për qind, e llogaritur në bazë të çmimeve të ndërtimit në kohën e rikthimit të pronës. Kur vlera e shpenzimeve të kryera është mbi 50 për qind të vlerës së objektit, objekti mbetet në bashkëpronësi.

158

Kthimi i ndërtesave ish-pronarëve bëhet në përputhje me normat shtetërore të mirëmbajtjes dhe përdorimit të tyre. Të gjitha dëmtimet e qëllimshme ose të shkaktuara nga keqpërdorimi i ndërtesave, vlerësohen nga ekspertët përkatës të autorizuar dhe çdëmtohen sipas dispozitave në fuqi.

Mosmarrëveshjet midis palëve zgjidhen në rrugë gjyqësore”.


10. Se rekursi i paraqitur nga të paditurit nuk përmban shkaqe ligjore, të tilla që të sjellin cënimin e vendimit nr.1545, datë 29.09.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pas shqyrtimit të akteve të dosjes gjyqësore, vendimit të gjykatës së apelit i rekursuar, duke iu referuar shkaqeve të parashtruara në rekurset përkatëse të palëve të paditura, vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të ligjit.

12. Nga ana e gjykatës së apelit, mbi orientimet e vendimit të Gjykatës së Lartë nr.1183, datë 25.10.2006 në shqyrtimin e kësaj mosmarrëveshje, shqyrtimi gjyqësor është bazuar në ligjin nr.7698 dhe konkretisht në përcaktimin e pjesës takuese të ish pronarit dhe asaj të shtetit. Mbi këtë bazë gjykata e apelit, në rigjykimin e çështjes, ka kërkuar mendimin e një grupi ekspertësh.

13. Per mosmarreveshjen objekt gjykimi, gjykata e apelit, pas riçeljes së hetimit gjyqësor dhe zbatimit të detyrave të lëna në vendimin e kthimit për rishqyrtim të çështjes, ka hetuar dhe ka krijuar bindjen se ne rastin konkret kemi të bëjmë me objekte, të cilat, kanë ndryshuar pjesërisht, por mbi bazën e raportit të nxjerrë nga ekspertët, ato objekte duhet të mbeten në bashkëpronësi.

14. Gjykata e apelit në mënyrë të qartë dhe në analizë të plotë të provave në tërësi ka arritur në konkluzionin, që ky Kolegj e gjen të mbështetur në ligj, se duke rezultuar se vlera e shpenzimeve të kryera në objektet ish pronë private përbëjnë mbi 50% (sipas aktit të ekspertimit), objekti është lënë në bashkëpronësi në raportin 50.24% në favor të të paditurve Anila Leonidhi, Fatmir Shijaku, Muhamet Kodra, Petraq Boneci dhe Xhevaire Dervishi dhe 49.76% në favor të palës paditëse Komuniteti Mysliman Shqiptar.

15. Mbështetur mbi aktin e ekspertimit, ka rezultuar se sipas dokumentacionit të kohës, në vitin 1982, ndërtesa e ndërtuar në vitin 1946 nuk është prishur tërësisht, por ajo ka pësuar ndryshime në strukturë, duke u rikonstruktuar e zgjeruar në pjesën e pasme lindore.

16. Edhe pse nga aktet ka rezultuar se në planin rregullues të kohës, ishte parashikuar një portikadë për pjesën e sheshit dhe nuk ka parashikuar dyqanet, leja e ndërtimit për dyqanet që do ndërtoheshin nga Komuniteti Mysliman sipas projektit të miratuar, është dhënë me kusht, që Komuniteti Mysliman do t’i prishte dyqanet në momentin që do t’i kërkohej nga organet kompetente. Nuk është provuar se dyqanet në strukturën e ndërtimit të tyre do të ishin provizore, pra do të ishin të tilla që materiali i përdorur për ndërtimin e tyre do të ishte i tillë që mund të çmontohej, që ato të konsideroheshin të përkohshme.

17. Nga aktet e shqyrtuara e të ndodhura në dosje, si projekti dhe preventivat e përpiluara në kohën e kërkesës për ndërtimin e dyqaneve dhe dhënies së lejes për ndërtimin e tyre, ka rezultuar e provuar se për ndërtimin e tyre do të përdoreshin materiale të tilla si: beton, themele guri e mur tulle, që të bindin për karakterin jo të përkohshëm në kuptimin që ka pretenduar pala e paditur.

18. Ky Kolegj gjen të pambështetur në provat e shqyrtuara pretendimin në rekurs të të paditurve kundërpaditës se pala paditëse nuk ka pasur në pronësi dyqanet e privatizuara prej tyre, pasi ashtu si ka pranuar gjykata e apelit ka rezultuar e provuar se pala paditëse e kundërpaditur është pajisur me leje nga shteti në vitin 1945 për ndërtimin e dyqaneve dhe në vitin 1968 këto objekte i janë shtetëzuar pikërisht palës paditëse, sipas përshkrimit në

159

vendimin e shtetëzimit nr.38, datë 18.12.1968 të Komitetit Ekzekutiv të Këshillit Popullor të Rrethit Tiranë.

19. Ky Kolegj, ndryshe nga sa është pretenduar në rekurset e paraqitura, vlerëson se gjykata e apelit ka marrë vendimin në analizë të plotë e të saktë të rrethanave të çështjes dhe e gjen të mbështetur në ligj dhe në provat e shqyrtuara përfundimin e gjykatës së apelit, e cila mbështetur në nenin 13 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, ka pranuar pjesërisht kërkesëpadinë e palës paditëse të kundërpaditur dhe pranimin e pjesshëm të kundërpadisë të të paditurve kundërpaditës.

20. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.1545, datë 29.09.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.C.,

V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.1545, datë 29.09.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 13.10.2011

160






PADITËS: M. L., përfaqësuar nga av. Merita TabakuI PADITUR: A. A., në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Shtimin e pensionit ushqimor për fëmijën.

Baza Ligjore: Nenet 207 e vijues të Kodit të Familjes.


Pranimin e kërkesëpadisë.Shtimin e detyrimit për ushqim për fëmijën M. A., i dtl. 01.03.1992, duke u ndryshuar vendimi nr.2233, datë 20.04.2006 i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për pjesën që bën fjalë për caktimin e detyrimit ushqimor.Detyrimin e palës së paditur A. A. të paguajë për fëmijën e tij M. A. një detyrim ushqimor në masën 15.000 lekë në muaj.Ky detyrim fillon nga data e ngritjes së padisë datë 05.02.2009.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1167, datë 17.06.2010 ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.5650, datë 26.06.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe rrëzimin e padisë si te pabazuar në ligj e në prova.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka bërë rekurs M. L., ka kërkuar prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Paga referuese e përdorur si provë gjatë gjykimit në shkallë të parë ka qenë ajo neto, ndërsa në vërtetimin e përdorur në gjykatën e apelit është treguar dhe ajo bruto. Megjithatë ndryshimi apo jo i pagës së paditëses nuk ka qenë objekt i shqyrtimit të këtij gjykimi.

- Lidhja e kontratës së qirasë është realizuar prej të paditurit vetëm pasi kish nisur gjykimi ne shkallë të parë prej paditëses, pra del qartë se cili ka qenë qëllimi i të paditurit në lidhjen e saj.

161

- Banesa bashkëshortore i është lënë vërtet paditëses për të jetuar, siç arsyeton gjykata e apelit, por ndërkohë kredia për blerjen e saj vazhdon të paguhet nga paditësja dhe këto si shpenzime nuk kanë qenë aspak në vëmendje të asaj gjykate.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesen e paditëses, av. Merita

Tabaku, e cila kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të gabuar të ligjit, prandaj

duhet të prishet dhe të lihet në fuqi vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.Rezulton se palët ndërgjyqëse kanë qenë bashkëshorte dhe kanë një fëmijë M. A. i

datëlindjes 01.03.1992. Me vendimin nr.2233, datë 20.04.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë është zgjidhur martesa midis tyre, duke ju lënë fëmija M. Agaj për rritje dhe edukim nënës së tij, M. A., si dhe detyrimin e A. A. të paguajë për fëmijën e tij një detyrim ushqimor në masën e 10.000 lekë në muaj.

Pala paditëse ka kërkuar shtimin e detyrimit për ushqim për fëmijën M., duke pretenduar se kanë ndryshuar kushtet në të cilat është dhënë vendimi i mësipërm i gjykatës, pasi janë rritur kërkesat ekonomike për rritjen e djalit, i cili është në periudhën e adoleshencës, por edhe për shkak të përkeqësimit të gjendjes së tij shëndetësore nga sëmundja kronike e diabetit.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.5650, datë 26.06.2009 ka pranuar kërkesëpadinë, duke shtuar detyrimin për ushqim.

Sipas kësaj gjykate, fëmija M. A. vuan nga diabeti mellitus tip I dhe për këtë arsye ai bën konsulta periodike dhe analiza të ndryshme, si dhe përcaktimin e nivelit të glicemisë katër herë në ditë nëpërmjet aparateve dhe fijeve speciale që përdoren për matjen e sheqerit, të cilat i blen vetë pacienti, duhet të bëjë katër herë në ditë mjekimin me insulinë dhe të ushqehet me një dietë mjekësore të përcaktuar nga mjekët; nga dhënia e vendimit kanë kaluar 3 vjet dhe fëmija ka një moshë më të rritur, dhe për pasojë duhen më shumë të ardhura për t’i përmbushur, nevojat e fëmijës për mirërritje, edukim dhe arsimim.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1167, datë 17.06.2010, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.5650, datë 26.06.2009, të Gjykatës së Shkallës së Parë

Tiranë dhe rrëzimin e padisë si të pabazuar në ligj e në prova.Kjo gjykatë arsyeton se paga e paditëses është më e madhe se ajo e shprehur në

vendimin gjyqësor të dhënë nga Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë; nga gjykata e shkallës së parë nuk është mbajtur parasysh fakti se për të paditurin është rënduar gjendja ekonomike, si rrjedhojë e banimit të tij në një banesë me qira dhe ai nuk i ka mundësitë ekonomike për të përballuar rritjen e pensionit ushqimor, ndërkohë që paditëses i janë rritur të ardhurat mujore.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs paditësja M. L., e cila parashtron këto shkaqe për prishjen e tij:

Paga referuese e përdorur si provë gjatë gjykimit në shkallë të parë ka qenë ajo neto, ndërsa në vërtetimin e përdorur në gjykatën e apelit është treguar dhe ajo bruto. Megjithatë ndryshimi apo jo i pagës së paditëses nuk ka qenë objekt i shqyrtimit të këtij gjykimi;

Lidhja e kontratës së qirasë është realizuar prej të paditurit vetëm pasi kish nisur gjykimi në shkallë të parë prej paditëses, pra del qartë, se cili ka qenë qëllimi i të paditurit në lidhjen e saj;

162

Banesa bashkëshortore i është lënë vërtet paditëses për të jetuar, siç arsyeton gjykata e apelit, por ndërkohë kredia për blerjen e saj vazhdon të paguhet nga paditësja dhe këto si shpenzime nuk kanë qenë aspak në vëmendje të asaj gjykate;

Ky Kolegj vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë ka zbatuar gabim ligjin kur ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe ka rrëzuar padinë.

Gjykata e Apelit Tiranë në dhënien e vendimit të saj i është referuar pagës së paditëses, gjendjes ekonomike të të paditurit, i cili banon në një shtëpi me qira dhe anashkalon interesin parësor të fëmijës, duke mos respektuar nenin 2 të Kodit të Familjes, i cili parashikon se:

Prindërit, organet kompetente dhe gjykatat, në vendimet dhe veprimtarinë e tyre, duhet të kenë në konsideratë parësore interesin më të lartë të fëmijës.

Pra, sipas nenit 2 të Kodit të Familjes, kjo konsideratë parësore e interesit më të lartë të fëmijës është kryesisht detyrë e prindërve, e organeve kompetente dhe gjykatat, të cilët në të gjitha vendimet dhe veprimtaritë e tyre duhet të kenë në qendër pikërisht këtë interes. Kjo dispozitë e K.Familjes është pothuaj e njëjtë me formulimin e nenit 3 të Konventës “Për të drejtat e fëmijës” të ratifikuar nga vendi ynë. Kjo do të thotë që mirëqenia e fëmijëve përcakton kursin që duhet të ndiqet në çdo vendimmarrje në lidhje me të.

Gjykata duhet të ketë parasysh se detyrimi për ushqim i prindit ndaj fëmijës së mitur është detyrim që rrjedh nga ligji, prandaj dhe jepet edhe kur prindit i hiqet përgjegjësia prindërore. Gjykata duhet të bëjë vlerësimin e nevojave fizike, edukative-arsimore dhe shëndetësore të fëmijës, pra një vlerësim të ndërthurur të të gjitha të drejtave themelore të fëmijës.

Sa më sipër, interpretohet edhe neni 207 i Kodit të Familjes:Gjykata, me kërkesën e personit të interesuar, mund të pakësojë, të heqë ose të shtojë

detyrimin për ushqim, të caktuar me vendim të formës së prerë, kur rrethanat në bazë të së cilave është dhënë vendimi kanë ndryshuar më vonë…..

Në vlerësim të rrethanave konkrete për përcaktimin (shtimin apo pakësimin) e detyrimit për ushqim, gjykata mban parasysh elementë të tillë si raportin ndërmjet minimumit jetik dhe rritjen e kërkesave ne kushtet e rritjes së inflacionit dhe ndryshimit të ndjeshëm në rritjen e çmimeve dhe standardeve të jetesës; moshën e fëmijës dhe kërkesat specifike të çdo fëmije rast pas rasti në lidhje me arsimin dhe anën shëndetësore të tij. Pra, janë këto konsiderata parësore që tejkalojnë çdo vlerësim tjetër ose ndonjë grupim faktorësh të tjerë të ndonjë pale tjetër, në rastin konkret, kushtet ekonomike të paditurit.

Prandaj, vendimi Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë është i bazuar në ligj, nenin 207 të Kodi të Familjes, pasi ka analizuar ndryshimin e rrethanave mbi bazën e të cilave është dhënë vendimi i mëparshëm. Ajo është mbështetur në ndryshimin e moshës së fëmijës, nevojave të tij edukative, arsimore dhe sidomos atyre shëndetësore, pasi fëmija vuan nga diabeti.

Në këto kushte, duhet prishur vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, duke u lënë në fuqi vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/b tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1167, datë 17.06.2010 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien

në fuqi të vendimit nr.5650, datë 26.06.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Tiranё, mё 13.10.2011

163




Besnik Imeraj KryesuesMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana AnëtareMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile nr.31003-01902-00-2011 Akti, që i përket palëve:

PADITËS: SAIMIR VELÇANI, SANIE GREMSHI (VELCANI) TË PADITUR: AGJENSIA E K.K.PRONAVE TIRANË,

në mungesëDASHURI SHEHAJ (VELCANI), në mungesëGURI VELCANI, AJSHE AGACI (VELCANI), në mungesë AFËRDITA LAPARDHAJA (VELCANI), në mungesë XHEMILE XHAXHAJ (VELCANI), në mungesë GJOLEKE VELCANI, në mungesë BILAL VELCANI, në mungesëFLAMUR VELCANI, në mungesë PËRPARIM VELCANI, në mungesëBASHKIM VELCANI, në mungesë HYSNIE HOXHA (VELCANI), në mungesë MYFARETE QEVANI (VELCANI), në mungesë LUMTURI AZIZOLLI (VELCANI), në mungesë KUJTIM VELCANI, në mungesëSHPËTIM VELCANI, në mungesë KASTRIOT VELCANI, në mungesë RAMAZAN VELCANI, në mungesëQAZIM VELCANI, në mungesëFLORESHA HASANBELLIU (VELCANI), në mungesë SHKËLQIM VELCANI, në mungesë ZEGJINE VELCANI, në mungesë

164

OBJEKTI:Anulimin pjesërisht të vendimit 307, datë 06.06.1996

dhe vendimit datë 19.04.1999 të Zyrës Rajonale të K.K.Pronave Berat.Baza Ligjore: Nenet 324/ a dhe 331 të K.Pr.Civile,

ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 "Për kthimin e kompensimin e pronave ish pronarëve"

ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 "Për kthimin e kompensimin e pronave ish pronarëve".


Nxjerrjen e çështjes me nr.3067 akti jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit nr.1572, datë 02.03.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim paditësi Sajmir Velcani, cili ka kërkuar prishjen e këtij vendimi e dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke pretenduar se:

- Vendimi i mësipërm i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë vjen në kundërshtim me nenin 36 të K.Pr.Civile dhe ligjin nr.9235, datë 29.07.2004, të ndryshuar.

- Paditësi dhe trashëgimtarët e tjerë ligjorë të trashëgimlënësit Telha Velcani, në bazë të ligjit “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” kanë bërë kërkesë në Zyrën Rajonale të Kthimit e Kompensimit të Pronave Berat të rinjihet dhe kthehet prona e mësipërme. Por Zyra Rajonale e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Berat nuk e mori në shqyrtim brenda afatit dhe aktualisht kërkesa është duke u shqyrtuar në Agjencinë e Kthimit e Kompensimit të Pronave Tiranë.

- Në datë 06.07.2010 paditësit u vunë në dijeni se një pjesë e pronës së tyre i është njohur dhe kthyer të paditurve me vendimin nr.307, datë 06.06.1996 të K.K.K.P. Berat.

- Në bazë të vendimit nr.27, datë 26.05.2010, Gjykata Kushtetuese ka theksuar se janë në juridiksionin gjyqësor ankimet në lidhje me vendimet e K.K.K.P., pra në rastin konkret çështja civile është në juridiksionin gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Vendimi nr.307, datë 06.06.1996 dhe vendimi nr.15, datë 19.04.1999 të Zyrës Rajonale të Kthimit e Kompensimit të Pronave Berat janë vendime, të cilat nuk mund të ankimohen dhe të rishikohen nga A.K.K.P.-ja siç ka arsyetuar Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; dëgjoi përfaqësuesin e palës paditëse,

Avokatin Denis Selimi, i cili kërkoi prishjen e këtij vendimit e dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë; në mungesë të përfaqësuesve të të paditurve; e si shqyrtoi aktet e bisedoi çështjen në tërësi.

V Ë R E N Se vendimi nr.1572, datë 02.03.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, për

nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, është rrjedhojë e zbatimit dhe interpretimit të gabuar të ligjit procedurial civil dhe si i tillë duhet të prishet dhe çështja duhet të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

165

Rrethanat e faktit

Nga aktet e ndodhura në dosjen gjyqësore rezulton se paditësat janë dy nga trashëgimtarët ligjorë të trashëgimlënësve Avdulla Velcani dhe Telhat Velcani.

Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Qarku Berat, mbi kërkesën e të paditurve, me vendimin me nr.307, datë 06.06.1996, ka vendosur: "Njohjen e pronësisë së trashëgimtarëve të Sabri Velcani në zbatim të ligjit nr.7698, neni 21, po u vunë në shitje objektet e Repartit Ushtarak ka të drejtën e parablerjes, po nuk u shitën, në zbatim të nenit 5 dhe 16/a të ligjit të mësipërm, kompensohen me letër me vlerë për 10.000 m2 x 10% që zë 11.000 m2, gjithsej 6.720.000 lekë letër me vlerë".

Me vendimin nr.15, datë 19.04.1999 të Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Qarku Berat, ka vendosur: "Njohjen e pronësisë së pyllit prej 600 dynym dhe kthimin e kësaj sipërfaqe në Kule të Gjerovenit trashëgimtarëve të Sabri Velcanit, kjo e bazuar në ligjin 7699, datë 21.04.1993, neni 5/1 i tij".

Pala paditëse, pasi është vënë në dijeni të vendimeve të mësipërme i është drejtuar Z.R.A.K.K. Pronave Berat duke kërkuar kthimin e të drejtë së tyre të pronësisë.

Z.R.A.K.K. Pronave Berat me vendimet nr.64, datë 06.03.2009, dhe nr.139, datë 27.07.2009 ka vendosur se në bazë të nenit 24 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, të ndryshuar, në kushtet kur ka kaluar afati prej një muaj nga koha që duhej ankimuar vendimet, kërkesa nuk është marrë në shqyrtim, e aktualisht kërkesa është duke u shqyrtuar në Agjencinë e Kthimit e Kompensimit të Pronave Tiranë.

Paditësit me kërkesë padinë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë kërkuar anulimin pjesërisht të vendimit nr.307, datë 06.06.1996, dhe vendimit nr.15, datë 19.04.1999 të Komisionit të Kthimit e Kompensimit të Pronave Berat me pretendimin se një pjesë e pronave të kthyera nga pala e paditur në favor të trashëgimtarëve të trashëgimlënësit Sabri Velcani janë të pa mbështetura në prova dhe duhen anuluar, pasi këto prona figurojnë në pronësi të trashëgimlënësit të tyre Telhat Velcani dhe të regjistruara në Zyrën e Hipotekës, vërtetuar në bazë të vërtetimeve hipotekore me nr.14, datë shkurt 1928 dhe nr.54, datë prill 1928.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë gjatë gjykimit ka marrë në shqyrtim kërkesën se i padituri, Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor te gjykimit të kësaj çështjeje civile.

Kjo palë pretendoi se në kushtet kur A.K.K.P.-ja nuk është shprehur lidhur me ankimin e paditësit gjykata nuk mund të marrë në shqyrtim këtë kërkesëpadi, pa përfunduar më parë shqyrtimi administrativ i konfliktit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë pasi shqyrtoi kërkesën e palës se paditur në lidhje me çështjen e juridiksionit me vendimin nr.1572, datë 02.03.2011, ka vendosur se kjo çështje nuk hyn në juridiksionin gjyqësor, por në atë administrativ.

Kjo gjykatë ne pjesën arsyetuese të vendimit të saj arsyeton se: “Kjo çështje nuk është në juridiksion gjyqësor, sepse paditësi gëzon të drejtën e shqyrtimit administrativ ndaj vendimeve të mësipërm të K.K.K.Pronave Berat. Kjo e drejtë e paditësit është e parashikuar në nenin 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, “Për kthimin dhe kompensimin e pronës”, i ndryshuar. Në lidhje me këtë fakt Gjykata e Lartë ka mbajtur qëndrimin e fundit me Vendimin Unifikues nr.2, datë 06.01.2009”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tirane ka çmuar se paditësit nuk e ka ezauruar rrugën administrative të ankimit ndaj këtij vendimi dhe çështja duhet të nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, paditësit kanë paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë me pretendimet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

166

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se është vendi që të pranohet ankimi i veçantë i paditësave. Për rrjedhojë, duhet të prishet vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe t’i dërgohet çështja po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Kolegji Civil vëren se, për zgjidhjen e çështjes së juridiksionit për shqyrtimin e mosmarrëveshjes objekt gjykimi, e cila ka të bëjë me kundërshtitë mes palëve ndërgjyqëse mbi të drejtën themelore të pronës, gjykata duhet të mbajnë parasysh interpretimin e drejtë të dispozitave procedurale civile e administrative, si dhe atyre të legjislacionit të posaçëm për njohjen dhe kthimin e pronave ish pronarëve, në përputhje me parimet themeltare kushtetuese të sigurisë juridikë, shtetit të së drejtës dhe ndarjes së pushteteve.

Në këtë kontekst, Kolegji Civil mban parasysh se Gjykata Kushtetuese është shprehur në disa vendime të saj lidhur me rëndësinë vendimtare të respektimit të këtyre parimeve nga ligjvënësi, administrata shtetërore dhe gjykatat në procesin kompleks të njohjes dhe kthimit të pronës ish pronarëve.

Kështu, në lidhje me juridiksionin e detyrueshëm për shqyrtimin e mosmarrëveshjes për kundërshtimin e vendimeve të ish K.K.K.P.-ve apo të strukturave aktuale të kthimit e kompensimit të pronës, që nuk i kanë njohur a kthyer pronën ish pronarit, për arsye se, me një vendim të mëparshëm ia ka njohur një subjekti tjetër të shpronësuar, Gjykata Kushtetuese, më vendimin nr.27, datë 27.07.2009, pasi arsyeton lidhur me standartin kushtetues “të gjykatës së krijuar me ligj”, detyrimet që rrjedhin nga parimi i shtetit të së drejtës dhe ai i ndarjes e balancimit të pushteteve, qartazi është shprehur se:

“Njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës bëhet nëpërmjet një organi administrativ mbi kërkesën që ish-pronari i drejton organeve përkatëse të administratës publike. Sipas nenit 27/a të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, nëse individi kërkues nuk është dakord me vendimin e Komisionit, ai ka të drejtë ta kundërshtojë këtë vendim drejtpërdrejtë në gjykatë. Vendimet e organeve të administratës ka të drejtë t’i kundërshtojë në gjykatë, përveç kërkuesve, edhe çdo person tjetër që pretendon për vete të drejta pronësie........

Gjatë gjykimit të iniciuar prej subjekteve të mësipërme, përveç të tjerave, hetohet dhe vërtetohet dhe fakti nëse këtyre subjekteve u është cënuar apo jo e drejta e pronësisë dhe, çdo vendim gjykate që do të anulonte pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit përkatës së administratës, duhet të konfirmojë njëkohësisht edhe të drejtën e tyre të pronësisë. Prandaj, Gjykata Kushtetuese çmon se kur shqyrtohet një mosmarrëveshje e iniciuar nga të tilla subjekte, gjykata ka juridiksion dhe kompetencë jo vetëm që të anulojë pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit administrativ, por njëkohësisht edhe të njohë e të kthejë pjesërisht ose plotësisht pronën në favor të tyre. Megjithatë, shqyrtimi i një mosmarrëveshjeje të tillë duhet të kufizohet vetëm në pronën që është objekt i vendimeve të organit administrativ dhe jo të shtrihet në prona të tjera që nuk janë objekt i këtyre vendimeve, pasi siç u parashtrua më sipër, njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës i takon fillimisht juridiksionit administrativ, ndërsa gjykata, me ankesë të individit, shprehet mbi kushtetutshmërinë dhe ligjshmërinë e vendimit të organeve të administratës, pasi ato të kenë marrë vendimin përkatës....”.

Po kështu, Gjykata Kushtetuese, në vendimin e saj nr.27, datë 26.05.2010, duke shfuqizuar si të papajtueshme me Kushtetutën dispozitat e ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar) për ankimimin administrativ (të detyrueshëm ose jo) ndaj vendimeve të ish K.K.K.P.-ve të nxjerra para hyrjes në fuqi të tij, si dhe për kompetencën e Drejtorit të A.K.K.K.P. për të cënuar edhe kryesisht vendimet e ish K.K.K.P.-ve apo zyrave rajonale të A.K.K.P.-se, është shprehur se:“ .....zbatimi, nga një organ administrativ si A.K.K.P., i parimeve të revokimit dhe shfuqizimit të akteve të ish K.K.K.P. është i pabazuar, pasi mungon një interes i ligjshëm shtetëror dhe aktet që shfuqizohen ose revokohen nuk janë akte tipike administrative të një organi tipik

167

administrativ. Drejtori i AKKP është një organ në vartësi të Këshillit të Ministrave dhe në këtë kuptim vendimi i marrë prej tij për të ndërhyrë mbi interesa civile të shtetasve, në kuptim të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut është i pajustifikuar....

....Gjykata çmon se vendimet e A.K.K.P. për të shfuqizuar vendimet e K.K.K.P.-ve, përbëjnë cënim të parimit të sigurisë juridike....

....vendimi i K.K.K.P., i cili nuk është ankimuar brenda afateve ligjore merr formën e prerë. Në këtë konkluzion ka arritur edhe Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut në çështjen Ramadhi dhe të tjerët kundër Shqipërisë, duke cilësuar vendimet e pa ankimuara të Komisioneve të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave si “të formës së prerë dhe të ekzekutueshme”......”.

Kolegji Civil mban parasysh edhe përfundimet unifikuese të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, të cilat, me vendimin nr.2, datë 21.01.2011, kanë rikonsideruar dhe rishikuar praktikën e mëparshme të unifikuar me vendimin e tyre nr.2, datë 06.01.2009, pas qëndrimeve të sipërcituara të mbajtura nga Gjykata Kushtetuese dhe ato të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut në lidhje me Shqipërinë.

Kështu, me vendimin unifikues nr.2, datë 21.01.2011, Kolegjet e Bashkuara kanë arritur në përfundimin se subjektet e shpronësuara kanë detyrimin që t’i drejtohen organit administrativ, pra A.K.K.P.-së, vetëm në dy situata.

Së pari, në rastin kur subjektet e shpronësuara paraqesin për herë të parë kërkesë për njohjen dhe kthimin e pronës në cilësinë e ish pronarit.

Së dyti, në rastin e ankimit ndaj vendimit të dhënë në emër të tyre e mbi kërkesën e tyre nga (ish) Zyra Rajonale e A.K.K.K.P.-së, pra pas hyrjes në fuqi të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar).

Gjithsesi, edhe në këto dy raste, çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pra detyrimi për t’iu drejtuar rrugës përkatëse administrative të kërkesës dhe ankimit nuk ekziston, nëse nga subjekti i shpronësuar pretendohet që, për të njëjtën pronë, ish K.K.K.P.-të apo A.K.K.P.-ja, kanë disponuar më parë për njohjen e kthimin e pronës një subjekti tjetër të shpronësuar.

Kolegji Civil vlerëson se çështja objekt gjykimi ,nisur nga sa parashtrohet më sipër, duke qenë se nga paditësit kundërshtohen vendimet nr.307, datë 06.06.1996 dhe nr.15, datë 19.04.1999 të Komisionit të Kthimit e Kompensimit të Pronave Berat, bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.

Njëkohësisht juridiksioni gjyqësor ushtrohet edhe për shkak se vendimet nr.307, datë 06.06.1996 dhe nr.15, datë 19.04.1999 të Komisionit të Kthimit e Kompensimit të Pronave Berat janë nxjerrë përpara hyrjes në fuqi të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar).

Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka gabuar në nxjerrjen e çështjes nr.3067, datë 31.08.2010, jashtë juridiksionit gjyqësor dhe për rrjedhim vendimi nr.1572, datë 02.03.2011 duhet të prishet dhe çështja duhet të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

168

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 59 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1572, datë 02.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, datë 13.10.2011

169


VENDIMNË EMER TË REPUBLIKËS


Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: IRENA HOXHA (DIVJAKA), I PADITUR: ZVRPP POGRADEC.PALË E TRETË: AGJENCIA KOMBËTARE E

PRIVATIZIMIT-DEGA KORÇË.

OBJEKTI:Detyrim për regjistrimin e objektit ”Bar Bufe” Pogradec.

Baza Ligjore: Neni 192, 193/b të Kodit Civil, Neni 24/a i ligjit nr.7843, datë 13.07.1994

”Për regjistrimin e pasurisë së paluajtshme”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec, me vendimin nr.140, datë 22.04.2003 ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë së paditëses Irena Hoxha dhe detyrimin e anës së paditur ZRP të Paluajtshme Pogradec, të regjistrojë në pronësi të paditëses një objekt Bar-Bufe, sipërfaqe 28 m2 e ndodhur në Pogradec, me kufizime: V - Bar Bufe, J - Shesh, L - Shesh, P - Shesh.Pushimin e gjykimit për regjistrimin e truallit prej 28 m2 të objektit Bar-Bufe, me heqje dorë të paditëses nga gjykimi i këtij kërkimi.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.212, datë 16.07.2003 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.140, datë 22.04.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec që u përket palëve Irena Hoxha e Z.R.P.Paluajtshme Pogradec me objekt detyrim regjistrimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.435, datë 03.03.2005 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.212, datë 16.07.2003 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

170

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.300, datë 18.09.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.140, datë 22.04.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë nr.300, datë 18.09.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala e paditur ZVRPP Pogradec, e cila kërkon prishjen e vendimeve, për këto shkaqe:

- Ky vendim është në kundërshtim dhe në shkelje të hapur të ligjit nr.7843, datë 13.07.1994 "Për Regjistrimin e Pasurive të Paluajtshme", pasi detyron ZVRPP Pogradec të regjistrojë një pasuri të luajtshme dhe jo të paluajtshme gjë që vërtetohet nga kontrata bazë të datës 29.04.1994 … dhe rregullores në zbatim të saj si dhe ligjit nr.7512, datë 10.08.1991 "Për sanksionimin dhe mbrojtjen e pronës private dhe nismës së lirë …" regjistron pasurinë e paluajtshme konkretë bazuar në dokumentacionin e mëposhtëm: 1. Kontratën e shit-blerjes mes AKP-së dhe blerësit për objektin e privatizuar; 2. Kontratën për marrëdhëniet me truallin; 3. Planvendosjen; 4. Aktin e dorëzimit i nënshkruar nga AKP dhe blerësi. Ky dokumentacion duhet të jetë origjinal dhe të dorëzohet zyrtarisht nga institucioni përkatës.

- Në rastin në fjalë objekti i këtij gjykimi është detyrimi për regjistrim i një kontrate (1) të datës 29.04.1994 … blerësi ka rënë dakord të blejë "mjetet kryesore" prej 14.200 lekë në bazë të vlerësimit në formularin 2 i cili i ka vlerësuar si makineri dhe pajisje pra bëhet fjalë për pasuri të luajtshme. Gjithashtu vendndodhja e objektit të kësaj kontrate nuk përcakton kufizimet kjo nënkupton faktin se objekti i kontratës nuk është pasuri e paluajtshme. pasi si e tillë ajo do të kishte të përcaktuar sipërfaqen e saktë dhe kufizimet të cilat janë elemente të rëndësishëm të një pasurie të paluajtshme.

- Kufizimet absurde të përcaktuara në planvendosjen e paraqitur nga paditësja përcaktojnë një zonë tepër të madhe nga Turizmi i vjetër deri tek Turizmi i ri i qytetit të Pogradecit, duke mos përcaktuar pasurinë e paluajtshme të pretenduar nga paditësja.

- Në kontratën e qirasë së truallit të paraqitur nga paditësja si provë e datës 30.10.1996 flitet për një objekt kioskë që do të thotë se ai është një objekt provizor (Vlen të përmendet se është fakt publik që në këtë zonën të qytetit të Pogradecit ka ekzistuar një kioskë prej llamarine provizore).

- Gjithashtu nga azhornimet e bëra në qytetin e Pogradecit për efekt regjistrimi të të gjitha pronave nga Njësia M.P në ZVRPP Pogradec nuk paraqitet objekti i paditëses, çka tregon se objekti nuk ka ekzistuar, si provë në hartën treguese të zonës përkatëse (nxjerrë nga harta kalk origjinale e ndodhur në arkiv).

- Në provat e paraqitura nga paditësja mungon akti i dorëzimit i cili është një dokument i rëndësishëm që përcakton një pasuri të paluajtshme. Dokumentacioni i paraqitur nga paditësja përveç se nuk është i plotë dhe i saktë ka për objekt pasuri të luajtshme që nuk mund të regjistrohet nga ZVRPP.

- Kontrata noteriale e datës 09 gusht 2000 nr.551 rep., 250 kol., ka ndryshuar objektin e kontratës së datës 29/04/1994 dhe si e tillë nuk është e ligjshme aq më tepër që ajo është një kontratë e prejardhur.

- Gjykata e Apelit Korçë nëpërmjet vendimit të saj nuk ka zbatuar asnjë nga detyrat e lëna në vendimin nr.435, datë 03.03.2005 të Gjykatës së Lartë (Kolegji Civil), ku konkretisht në pjesën arsyetuese është vënë në dukje fakti se pretendimet e ngritura nga pala e paditur (ZVRPP Pogradec) janë anashkaluar nga gjykatat duke ju dhënë një përgjigje që nuk hyjnë në objektin e punës së palës së paditur.

171

- Kjo gjykatë nuk ka marrë parasysh një provë shumë të rëndësishme të paraqitur nga ana jonë si ZVRPP Pogradec të një harte treguese e cila tregon faktin se në kohën e lidhjes së kontratës të datës 29/04/1994 … pasuria e pretenduar nga Irena Hoxha nuk ka ekzistuar. Ky objekt është ndërtuar me vonë pa leje ndërtimi nga paditësja Irena Hoxha e cila në mënyrë të kundraligjshme përdor një kontratë ku ka blerë makineri e pajisje për të regjistruar këtë objekt të jashtëligjshëm.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë nr.300, datë 18.09.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs personi i tretë Ministria e Financave, i cili kërkon prishjen e vendimeve, për këto shkaqe:

- Ky vendim është në kundërshtim dhe në shkelje të hapur të ligjit nr.7843, datë 13.07.1994 "Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme".

- Në kontratën e shit-blerjes datë 29.04.1994, me palë shitëse përfaqësuesi i N.T.A.N. Pogradec dhe dega e AKP Pogradec dhe nga ana tjetër pala blerëse Znj.Irena Hoxha, janë shitur makineri e pajisje me vlerën 14.200 lekë. Në Autorizimin për kalim pronësie të datës 28.04.1994, vlera e paguar nga blerësi i korrespondon pikës 1/b, në të cilën thuhet: "Vlefta makineri e pajisje", kjo e konstatuar edhe nga Pasqyra e Vlerësimit nr.2, e cila është pjesë përbërëse e kësaj kontrate.

- Po tëi referohesh përsëri pasqyrës të vlerësimit nr.2, e cila është pjesa e rëndësishme e dosjes së privatizimit dhe përgatitet nga ndërmarrja, objekti në të cilën që do të vlerësoheshin makineritë dhe pajisjet është cilësuar në mënyrë të qartë "Barake para pallatit", dhe ky fakt tregon qartë se ngrehina ka qenë një objekt provizor dhe jo i përhershëm dhe dega e AKP ka shitur vetëm "Makineri e pajisje" dhe jo objekt.

- Në dosjen e privatizimit të objektit mungon plan-vendosja e objektit, … provon se nuk është shitur objekt. … e një plan-vendosje në rastin konkret tregon se objekti ka qenë provizor dhe nuk mund të kishte një të tillë. Kjo plan-vendosje bëhej në tre kopje, nga të cilat një e ka urbanistika, një në ZRPP dhe një në dosjen e privatizimit dhe nuk ka se si të mos ekzistojë një origjinale. …mungon akt-dorëzimi i objektit.

- Në kontratën e shit-blerjes së objektit 29.4.1994 mungojnë kufizimet e objektit, … që tregon se nuk kemi të bëjmë me shitje objekti.

- Kontrata noteriale e shit-blerjes e datës 9.8.2000, me nr.551 Rep., 250 Kol. e lidhur midis degës së AKP Korçë dhe Znj.Irena Hoxha, është e kundraligjshme, sepse objekti i kësaj kontrate ndryshon në krahasim me kontratën e datës 29.04.1994 dhe legalizimi i kontratës nuk ka për efekt ndryshimin e saj, siç është bërë në rastin konkret të kësaj kontrate, ... legalizimi i kontratës është bërë në kundërshtim me ligjin pasi nga dokumentacioni i privatizimit si dhe nga kontrata e shitjes e datës 29.04.1994 rezulton qartë që kemi të bëjmë me objekt provizor.

- Për efekt të kësaj kontrate noteriale të shitjes së objektit, është bërë edhe kontrata noteriale e shitjes së truallit me nr.611 Regj., 219 Kol, ju sqarojmë se trualli blihet pasi është hipotekuar objekti (Shih Udhëzimin nr.1, datë 22.1.1997, pika 1, gërma b), në fakt objekti nuk është hipotekuar ndërsa trualli është blerë. Kjo është shkelje e hapur e ligjit dhe si e tillë kjo kontratë duhet të prishet.

- Në Gjykatën e Apelit Korçë nga ana e ZVRPP Pogradec u paraqit si provë "Harta Treguese e Regjistrimit zonës kadastrale … ku del qartë se nuk ka të regjistruar si pasuri të paluajtshme as objekt në sipërfaqen … objekti i çështjes. … dhe në zbatim të Udhëzimit nr.1, datë 22.01.1997 "Për zbatimin e VKM nr.562, datë 09.10.1995" pika 5 e tij; "Kur objektet janë ngrehina të përkohshme ose bien ndesh me nenin 15 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 ndalohet shitja e trojeve.

172

Në mbështetje të nenit 477 të K.Pr.Civile, ka ushtruar rekurs pala paditëse Irena Hoxha, duke kërkuar mospranimin e rekursit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; si dhe pasi


V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se me autorizimin datë

28.04.1994, Dega e Agjencisë Kombëtare të Privatizimit ka lejuar lidhjen e kontratës së shitjes me palën paditëse. Në kontratën e shitblerjes datë 29.04.1994 (jo në formë noteriale-por akt shkresor me vulat e institucioneve shtetërore NTAN Pogradec dhe AKP Dega Pogradec) rezulton se pala paditëse ka blerë mjetet kryesore të xhiros të objektit bar bufe (shih objektin e kontratës), me një vlerë prej 14.200 lekë. Në pasqyrën nr.2, bashkëlidhur kontratës nuk rezulton të jetë vlerësuar vlera e ndërtimit, por vetëm vlera e mjeteve të xhiros. Në dosjen gjyqësore janë administruar dhe disa kontrata qiraje për tokën, nga ku rezulton se paditësja ka paguar qiranë e sipërfaqes prej 28 m2, pranë seksionit të financës së Këshillit të Rrethit Pogradec.

Ndërkohë me udhëzimin nr.90 prot., datë 16.01.2000 drejtoresha e përgjithshme e AKP, udhëzonte të gjitha degët në rrethe që veprimet juridike për kalimin e pronësisë së sendeve të paluajtshme që ishin kryer deri atëherë me akte zyrtare, të rilidheshin me akt noterial me qëllim mundësimin e regjistrimit të tyre pranë ZRPP.

Nisur nga ky udhëzim, mes AKP Korçë dhe palës paditëse është lidhur një kontratë shitblerje në formën e aktit noterial datë 09.08.2000, nga ku del se shitet objekti bar-kafe 1 katësh me sipërfaqe 28 m2, me kufizime V - bar-bufe, L - J –P - shesh. Ndërkohë me shkresën datë 22.08.2000, Agjencia Kombëtare e Privatizimit, Dega Korçë ka lejuar kalimin e pronësisë tek pala paditëse dhe për sipërfaqen e truallit prej 28 m2. Mbi bazën e këtij autorizimi është lidhur kontrata përkatëse e shitblerjes, në formën e aktit noterial datë 28.08.2000, në bazë të së cilës është kaluar pronësia për 28 m2 sipërfaqe trualli, nën objektin e privatizuar bar-bufe.

Me aktet në fjalë, pala paditëse i është drejtuar ZVRPP Pogradec për regjistrimin e sendit, por ky veprim është refuzuar të kryhet. ZVRPP Pogradec nuk ka kryer regjistrimin me pretendimin se objekt bar-bufe ka qenë një ndërtim i përkohshëm në momentin e privatizimit në vitin 1994, nuk ka qenë asnjëherë i regjistruar si send i paluajtshëm dhe në këto kushte veprimet për kalimin e pronësisë, të përshkruara më lart, nuk i konsideron si titull pronësie që duhet të regjistrohet.

Pasi nuk ka arritur të zgjidhë mosmarrëveshjen në rrugë administrative, pala paditëse i është drejtuar juridiksionit gjyqësor me padinë konkrete.

Ndërkohë që zhvillohej ky gjykim konkret, Ministria e Financave paraqiti një padi ku kërkohej pavlefshmëria absolute e kontratave të lidhura me Irena Hoxhën në vitin 2000 për shitjen e objektit dhe truallit nën objekt. Gjykimi në fjalë rezulton të jetë zgjidhur me vendim civil të formës së prerë nr.664, datë 21.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Pogradec, marrë formë të prerë pa u ankimuar nga përfaqësuesi i Ministrisë së Financave (shih vendimin fq.8, dosja në apel).

Në këtë vendim pranohet se objekti bar-bufe ka qenë barakë/objekt i përkohshëm dhe arrihet në konkluzionin se ky fakt (përkohshmëria e objektit) nuk e bën të paligjshme kontratat, si atë të vitit 1994, ashtu dhe ato të vitit 2000.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec me vendimin përkatës vendosi të pranojë padinë e palës paditëse dhe të detyrojë palën e paditur të kryejë regjistrimin e kontratës përkatëse të

173

shitblerjes për objektin bar bufe. Në gjykimin e parë, Gjykata e Apelit Korçë vendosi ta lërë në fuqi vendimin e gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec. Rezultoi se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mori në shqyrtim rekursin e palës së paditur dhe vendosi të prishë vendimin e Gjykatës së Apelit Korçë, duke i lënë detyrë kësaj të fundit që gjatë rigjykimit të administrohej dosja e plotë e privatizimit të objektit dhe të hetohej në dokumentacionin e ZVRPP Pogradec, nëse objekti bar-bufe ka ekzistuar ndonjëherë si pasuri e paluajtshme. Rigjykimi i çështjes në Gjykatën e Apelit Korçë, rezulton se u krye pasi gjykata e shkallës së parë Pogradec mori vendim në lidhje me konfliktin gjyqësor me palë paditëse Ministrinë e Financave, palë të paditur shtetasen Irena Hoxha, me objekt “Konstatimin si absolutisht të pavlefshëm të kontratës së shitjes së objektit Bar-Bufe, me nr.551 Rep., nr.250 Kol., datë 09.08.2000 si dhe të kontratës me nr.611 Rep., nr.219 Kol., datë 28.09.2000” për shitjen e truallit nën objekt. Gjykata e Apelit Korçë, pasi ka konstatuar se vendimi nr.664, datë 21.11.2006 të gjykatës së shkallës së parë, tashmë i formës së prerë, ka disponuar në lidhje me vlefshmërinë e kontratave të mësipërme, duke i gjetur ato në përputhje me ligjin, argumenton se kërkimi konkret i palës paditëse do të duhet të pranohet duke u vendosur lënia në fuqi e vendimit të gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec, që kishte pranuar padinë.

Nisur nga rekursi i paraqitur nga pala e paditur dhe personi i tretë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë mori në shqyrtim çështjen në seancë gjyqësore dhe arriti në përfundimin se vendimet e gjykatave të faktit janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit e si të tilla ato duhet të ndryshohen.

Pa përsëritur rrethanat juridike dhe ato të faktit, që janë pranuar të provuara nga gjykata e rrethit Gjyqësor Pogradec dhe Gjykata e Apelit Korçë, ky Kolegj çmon të nënvizojë se regjistrimi i pasurive të paluajtshme rregullohet me një ligj të posaçëm, dispozitat e të cilit përbëjnë dhe bazën ligjore të kërkimit të palës paditëse. Kështu, në ligjin nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, i ndryshuar, në nenin 1 të tij jepet përkufizimi i termit “pasuri e paluajtshme”, duke u përcaktuar si vijon: "pasuri e paluajtshme": toka, burimet ujore, ndërtesat, objektet dhe çdo gjë tjetër e paluajtshme sipas përcaktimit të Kodit Civil dispozitave ligjore përkatëse;”.

Pra, në regjistrat e ZRPP në Republikën e Shqipërisë regjistrohen të gjitha veprimet juridike që kryhen mbi pasuritë e paluajtshme, të identifikuara këto të fundit sipas parashikimit të mësipërm. Ndërkohë, në nenin 24/a të ligjit parashikohet se: “Regjistruesi, një person ose çdo grup i ngarkuar nga kryeregjistruesi kërkon që pronësia si dhe kufijtë e çdo pasurie që duhet regjistruar, të dokumentohen duke përdorur kriteret e mëposhtme: a) Pronësia dhe kufijtë e pasurive të paluajtshme duhet të konsiderohen të përcaktuara nga dokumentet e pronësisë sipas ligjit 7501, datë 19.07.1991, kontratat e privatizimit kontratat e shitblerjes 1të bëra sipas ligjit 7652, datë 23.12.1992, vendimet ligjërisht të miratuara ose të lëshuara pas 19 korrikut 1991 2e komisioneve të rikthimit të pronave sipas ligjit 7698, datë 15.04.1993, ligje apo dokumente të tjera zyrtare të cilat njohin pronësinë private, apo vendime gjykate;… a) Pronësia dhe kufijtë e pasurive të paluajtshme përcaktohen nga aktet e fitimit të pronësisë, sipas nenit 193 të Kodit Civil.”. Referuar kësaj dispozite, pala paditëse ka pretenduar se titulli i saj i pronësisë përfaqësohet nga dy kontrata e lidhura me personin e tretë për privatizimin e objektit bar-bufe dhe shitjen e truallit nën këtë objekt.

Kontratat në fjalë, sikundër argumenton dhe mbështet vendimin e saj gjykata e apelit Korçë, janë goditur gjyqësisht nga Ministria e Financave për pavlefshmëri absolute, si veprime juridike qe kanë tjetërsuar të drejtën e pronësisë duke e konsideruar objektin si një pasuri e paluajtshme, ndërkohë që ky objekt përfaqësonte një ndërtim të përkohshëm. Po t’i referohemi arsyetimit që përdor Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec në vendimin nr.664, datë 21.11.2006, vendim ky i formës së prerë, konstatohet se kontratat e shitblerjes janë

1

2

174

konsideruar si të ligjshme, për sa kohë identifikimi i objektit bar - bufe, si objekt i përkohshëm ose objekt i përhershëm (i paluajtshëm) nuk mund të cënojë veprimin juridik (kontratë shitblerje) lidhur mes tij dhe personit të tretë në gjykimin konkret.

Në vendimin e mësipërm, Gjykata e Shkallës së Parë Pogradec ka argumentuar shprehimisht: “Gjykata vlerëson se, siç u arsyetua më sipër, duke iu referuar akteve të dosjes së privatizimit, nuk e konsideron objektin ‘Bar Bufe” si ndërtim të paluajtshëm, pretendim që nuk e ka ngritur as pala e paditur (Ministria e Financave shënim), por, sipas kategorizimit në dosjen e privatizimit dhe në kontratën e parë të vitit 1994, e analizon “ndërtim përkohshëm – ngrehinë”, fakt që gjithsesi, nuk passjell pavlefshmërinë e kontratës së truallit”.

Konstatohet lehtë se në vendimin e mësipërm, vendim ky i formës së prerë dhe që shtrin efektet e tij konform nenit 451/a të K.Pr.Civile, gjykata ka ardhur në përfundimin se objekti bar-bufe nuk është një ndërtim (send) i paluajtshëm. Ky argument që përdor Gjykata e Shkallës së Parë Pogradec, në arsyetimin e vendimit të mësipërm, kur vlerëson se objekti nuk është një ndërtim i paluajtshëm, në interpretim të qëndrimit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë, nr.24, datë 12.11.2008, në të cilin thuhet se: “...në harmoni me parimin e sigurisë juridike ligji procedural civil ka sanksionuar dhe parimin e gjësë së gjykuar, parim që pengon dhënien e çdo vendimi të ri mbi atë që është gjykuar. Gjykata Kushtetuese çmon se gjëja e gjykuar përfshin jo vetëm urdhërimet e dispozitivit të vendimit gjyqësor, por dhe vërtetimet e fakteve dhe zbatimin e së drejtës, të përcaktuar në pjesën përshkruese arsyetuese të vendimit, me kusht që të jenë kryer me qëllim të dhënies së vendimit gjyqësor dhe t’i përkasin fakteve ose marrëdhënies që kanë formuar objektin e gjykimit mbi të cilin gjykata ka dhënë vendimin e saj” do të duhet të konsiderohet si “gjë e gjykuar”.

Duke iu rikthyer përkufizimit të termit “pasuri e paluajtshme”, përcaktuar në ligjin nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, i ndryshuar, dhe nenit 24/a të këtij ligji, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin, se parë dhe përmbajtjen e dispozitës së nenit 193/a të K.Civil, gjykatat e faktit duhet të kishin konstatuar se nuk mund të detyrohet pala e paditur ZVRPP Pogradec, të regjistrojë akte (veprime juridike) për kalimin e pronësisë mbi një send, i cili me vendim gjyqësor të formës së prerë është konsideruar si i luajtshëm. Për rrjedhojë, edhe çdo veprim tjetër që lidhet me kalimin e pronësisë mbi truallin, ku ngrihet ky objekt jo i paluajtshëm, nuk mund të jetë objekt regjistrimi në regjistrat e ZVRPP Pogradec.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/d të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.300, datë 18.09.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe

vendimit nr.140, datë 22.04.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec dhe rrëzimin e padisë.

Tiranë, më 18.10.2011

175




Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: ELVIRA OSMANLLI EMILI OSMANLLINDËRHYRËS KRYESOR: ZHANI OSMANLLII PADITUR: STAVRI CALE

OBJEKTI:Lirim e dorëzim objekti,

kërkim i vlerës së përdorimit të sendit.Baza Ligjore: Neni 296 e 298 i K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me vendimin nr.1021, datë 20.04.2007, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesë padisë së paditësit (ndërhyrës kryesor) Zhani Osmanlli dhe të paditur Stavri Cale si të pambështetur në ligj.Pushimin e gjykimit përsa i përket paditëseve Elvira dhe Emili Osmanlli dhe të paditur Stavri Cale, për shkak se paditëset heqin dorë nga gjykimi.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.262, datë 04.07.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1021, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë.Shpenzimet gjyqësore në Gjykatën e Apelit Korçë, të parapaguara në masën 50.000 lekë për avokatin Shkëlqim Shahollari nga i padituri Stavri Cale, i ngarkohen paditëseve dhe ndërhyrësit kryesor”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë nr.262, datë 04.07.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs ndërhyrësi kryesor Zhani Osmanlli, i cili kërkon prishjen e vendimit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

176

- Vendimet e gjykatave janë në kundërshtim me provat e administruara dhe nenet 200/b e 203 të K.Civil, sepse gjykata pranon se i padituri S.Cale nuk është posedues i paligjshëm i lokalit “Kafe Panda” bazuar në kontratën e qirasë datë 19.03.2007, sipas të cilës bashkëpronaret Elvira dhe Emili Osmanlli, që kanë nga ¼ pjesë të pandarë, ja kanë dhënë me qira objektin për një afat një vjeçar deri me datë 01.03.2008.

- Por përderisa objekti është i pa pjesëtuar dhe është në bashkëpronësi, ku unë kam 2/4 pjesë, kontrata e qirasë e lidhur vetëm nga dy paditësit e tjerë është e paligjshme, vjen në kundërshtim me përmbajtjen e neneve të sipërcituar.

- Edhe sikur të pranohet se kjo është kontratë e ligjshme, ajo ka fuqi nga data 19.03.2007 e për të ardhmen. Ndërsa për periudhën nga data 01.10.2004 e deri në lidhjen e kontratës datë 19.03.2007, i padituri është posedues i paligjshëm i objektit.

- Kontrata e qirasë nuk ka fuqi prapavepruese. Për rrjedhojë, padia për kërkimin e shpërblimit për përdorimin e objektit në përpjesëtim me pjesën që kam në objekt 1/2 prej 70.000 lekë në muaj për periudhën e përmendur më lart që arrin në vlerën 2.100.000 lekë, duhet pranuar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatorin Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; si dhe pasi


V Ë R E NNga aktet e administruar në dosjen gjyqësore rezulton se paditëset janë bashkëpronarë

të ¼ pjesë secila në një objekt bar-birrari (kafe Panda) dhe 6200 m2 truall në qytetin e Korçës. Ndërkohë, ndërhyrësi kryesor është bashkëpronar i ½ pjesë i të njëjtës pasuri. Ky fakt rezulton nga shënimet përkatëse në vërtetimin hipotekor datë 18.03.2002.

Gjykatat po ashtu kanë pranuar të provuar se sipas kontratës së qirasë nr.904 rep., kol.482, datë 01.12.2001 sendin e përshkruar më lart, të gjithë bashkëpronarët e tij kanë rënë dakord t’ia japin me qira të paditurit, me afat deri në datë 01.10.2004.

Në datë 06.11.2004 të gjithë bashkëpronarët kanë lidhur një kontratë të re qiraje, në formën e aktit noterial, me Shoqërinë “Stefani & Co” sh.p.k., duke e dhënë objektin me qira për 1 vit.

Ndërkohë, sendi në fjalë vijonte të mbahej nga i padituri Stavri Cale, përtej mbarimit të afatit të kontratës që ishte lidhur në vitin 2001 nga bashkëpronarët dhe nga ky subjekt bashkëpronarët nuk përfitonin më asnjë të ardhur.

Në këto kushte, dy të paditurat i janë drejtuar juridiksionit gjyqësor me padi. Gjatë gjykimit, është legjitimuar në cilësinë e ndërhyrësit kryesor me të njëjtat kërkime edhe bashkëpronari tjetër Zhani Osmanlli. Gjatë zhvillimit të gjykimit, gjykata vendosi pezullimin e gjykimit të çështjes derisa të përfundonte shqyrtimi gjyqësor i çështjes me objekt pavlefshmëri e kontratës së qirasë 06.11.2004 lidhur me Shoqërinë “Stefani & Co” sh.p.k., ku paditës ishte Stavri Cale dhe të paditur ishin bashkëpronarët Osmanlli. Ky gjykim përfundoi me vendimin gjyqësor të formës së prerë nr.798, datë 19.04.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, e cila vendosi rrëzimin e kërkesë padisë. Pas përfundimit të gjykimit, u riçel shqyrtimi gjyqësor për gjykimin e padisë konkrete që ishte pezulluar.

Ndërkohë dy paditëset, nëpërmjet deklaratave noteriale, hoqën dorë nga gjykimi i çështjes konkrete dhe lidhën me të paditurin një kontratë të re qiraje datë 19.04.2007, me anë të së cilës i jepnin me qira sendin në bashkëpronësi për një periudhë 1 vjeçare të paditurit Stavri Cale. Në këtë kontratë nuk është palë ndërhyrësi kryesor Zhani Osmanlli, i cili në cilësinë e pronarit të ½ pjesë të sendit ka vijuar të kërkojë sipas objektit të padisë.

177

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë vendosi të rrëzojë padinë e ndërhyrësit kryesor me arsyetimin se bashkëpronarët që zotërojnë ½ pjesë dëshirojnë dhënien me qira të sendit, ndërkohë që bashkëpronari tjetër që zotëron po ½ pjesë kërkon lirimin e tij, pra nuk ka një shumicë sipas të cilës të caktohet mënyra e administrimit të këtij sendi. Referuar nenit 296 të K.Civil, që ndërhyrësi kryesor pretendonte si shkak ligjor të padisë, gjykata ka konstatuar se bashkëpronari ka të drejtë të kërkojë sendin e përbashkët nga çdo posedues ose mbajtës, por me qëllim që ai t’iu dorëzohet të gjithë bashkëpronarëve. Një kusht i tillë është parashikuar edhe në nenin 200/d të K.Civil, që bën fjalë për të drejtat e bashkëpronarëve. Gjykata argumenton se në rastin konkret ky kusht ose qëllim nuk realizohet, pasi bashkëpronarët e tjerë nuk e dëshirojnë një gjë të tillë. Në këto rrethana, sipas gjykatës, ndërhyrësi kryesor si bashkëpronar nuk mund ta realizojë të drejtën e tij mbi sendin sipas mënyrës së kërkuar në këtë padi. Kjo pasi të gjithë bashkëpronarët duhet të merren vesh për administrimin e sendit dhe nëse kjo gjë nuk realizohet, neni 203, paragrafi i fundit i K.Civil, i jep të drejtë çdo bashkëpronari t’i drejtohet gjykatës për emërimin e një kujdestari në çdo rast kur nuk është arritur shumica ose kur vendimi i saj është i dëmshëm për sendin e përbashkët. Mbi ankimin e ndërhyrësit kryesor, Gjykata e Apelit Korçë vendosi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi shqyrtoi çështjen në seancë, gjyqësore arriti në përfundimin se të dy vendimet e gjykatave të faktit janë marrë në zbatim të keq të dispozitave të Kodit Civil, por për shkak të ekonomisë gjyqësore dhe mundësisë për të riparuar vendimmarrjen në lidhje me objektin e padisë në gjykatën e apelit, vlerësoi të prishë vetëm vendimin që mori kjo gjykatë.

Për të njëjtin arsyetim që përdorën gjykatat e faktit në argumentimin e vendimit të tyre, ato (gjykatat) edhe kryesisht duhet të kishin konstatuar se veprimi juridik, kontratë qiraje datë 19.04.2007, lidhur mes paditëseve dhe të paditurit, duke qenë përpara një bashkëpronësie në pjesë ideale, është një veprim absolutisht i pavlefshëm pasi bie ndesh me dispozitën e nenit 203/2 të K.Civil, (neni 92/a i K.Civil).

Siç është parashtruar më lart në këtë vendim, ndërhyrësi kryesor Zhani Osmanlli është bashkëpronar i ½ pjesë të sendit që paditëset me kontratën datë 19.04.2007 kanë dashur të japin me qira. Nisur nga dispozita e lartpërmendur, që kontrata e qirasë të jetë e ligjshme ajo duhet të shprehë vullnetin e bashkëpronarëve që zotërojnë pjesë që në vleftën e tyre janë më shumë se gjysma e vlerës së sendit.

Ndërkohë, nisur nga fakti që bashkëpronësia në rastin konkret është në pjesë ideale, dy paditëset nuk kanë gëzuar cilësinë e bashkëpronësisë së më shumë se ½ pjesë të sendit dhe në këto kushte nuk legjitimoheshin të jepnin sendin me qira. Në rast se kishin mosmarrëveshje me ndërhyrësin kryesor për administrimin e sendit ato mund të zbatonin procedurën e parashikuar nga dispozita në nenit 203/4 të K.Civil, gjë që nuk rezulton të jetë kryer. Për sa më lart, vendimet e marra nga gjykatat e faktit kanë cënuar të drejtën e ndërhyrësit kryesor të garantuar nga neni 200 i Kodit Civil.

Në këto rrethana ka qenë detyrim i gjykatave të faktit të konstatonin pavlefshmërinë absolute të kontratës së qirasë datë 19.04.2007 dhe të rregullonin pasojat, duke vlerësuar se i padituri ishte posedues i paligjshëm nga data 01.10.2004 për ndërhyrësin kryesor, duke u detyruar ky subjekt (i padituri) të kthejë sendin dhe të paguajë vlerën përkatëse për përdorimin e tij, që nga momenti i posedimit të sendit pa titull të ligjshëm.

Sikundër pretendohet në rekurs, edhe sikur gjykatat të mos arrinin në përfundimin se kontrata e qirasë është një titull i vlefshëm juridikisht, pala e paditur, duke qenë se ka vijuar posedimin pa paguar asnjë vlerë prej datës 01.10.2004 deri në momentin e lidhjes së kontratës datë 19.04.2007 me paditëset, duhej të detyrohej që t’i paguante paditësit vlerën e përdorimit të sendit (1/2 pjesë) për më shumë se 2 vite e 6 muaj. Edhe këto rrethana ligjore,

178

gjykata e faktit në interpretim të gabuar të ligjit e kanë anashkaluar dhe e kanë lënë pa përgjigje, në kundërshtim me dispozitën e nenit 6 të K.Pr.Civile.

Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rigjykim në po këtë gjykatë. Në zbatim të nenit 486 të K.Pr.Civile, gjykata e apelit do të duhet të disponojë mbi pavlefshmërinë absolute të kontratës së qirasë datë 19.04.2007 dhe rregullimin e pasojave sipas objektit të padisë së ndërhyrësit kryesor.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.262, datë 04.07.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe kthimin e

çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, por me trup tjetër gjykues.

Tiranë, më 18.10.2011

179




Fatos Lulo KryesuesGuxim Zenelaj AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: KADRI SHAHINI, përfaqësuar nga Av. Altin Gjata

TË PADITUR: KOMUNA QËNDËR SKRAPAR, në mungesëDREJTORIA E SHËRBIMIT PYJOR SKRAPAR, në mungesë

OBJEKTI i PADISË:Njohje e faktit juridik të pronësisë mbi sipërfaqen

38.7 ha pyll në fshatin Vërzhezhë – Skrapar.Baza Ligjore: Neni 388 i K.Pr.Civile.

Ligji nr.9235, datë 29.07.2004.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Skrapar me vendimin nr.168, datë 02.06.2006 ka vendosur:

Pranimin e padisë së paditësit Kadri Shahini. Njohjen e faktit juridik se paditësi Kadri Shahini dhe trashëgimtarë të tjerë të Riza Shahinit, kanë trashëguar nga babai i tyre para vitit 1945 një sipërfaqe pylli prej 38.7 ha, në fshatin Vërzhezhë – Skrapar, me këto kufizime: Veri – Bregu i Ososhtës, përroi i Thanzës, Lindje – Përroi i Mollasit, pronat e Agim Lamçes, Jug – pronat e Njazi Dritës (Haziz Dritës), Bregu i Katiut, Perëndim – rruga këmbësore, Bregu i Vërzhezhës, pronat e Lagjes “Hysi” Vërzhezhë. Kjo pronë përbëhet nga dy nën parcela, me emërtime “Brinjaz” dhe “Ososhta” (shih skicën e hartuar nga Sulejman Nano).

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.151, datë 13.03.2007 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.168, datë 02.06.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Skrapar dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi, Kadri Shahini, më datë 11.04.2007, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit te Gjykatës së Shkallës se Parë Skrapar, për këto shkaqe:

180

- Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në shkelje të ligjit material dhe atij procedural.

- Gjykata gabon kur konstaton se ndodhemi para një padije që nuk mund të ngrihej. Referimi i saj në nenin 17 të Ligjit nr.9583, datë 17.07.2006 (që ka bërë ndryshime në Ligjin nr.9235) është i gabuar pasi padia është ngritur para se ky ligj të hynte në fuqi.

- Arsyetimi i gjykatës së apelit se meqënëse A.K.K.Pronave në vendimmarrjen e saj nuk merr parasysh vërtetimin gjyqësor të faktit juridik, për rrjedhojë paditësit i mungon interesi i ligjshëm në ngritjen e kësaj padie. Sipas nenit 388 të K.Pr.Civile çdo person i interesuar mund të kërkojë vërtetimin gjyqësisht të një fakti juridik prej të cilit varet lindja, ndryshimi ose shuarja e të drejtave personale apo pasurore.

- Në kuptim të nenit 41 të Kushtetutës, si ish pronar i ligjshëm nuk mund të më kufizohet njohja e pronësisë të atit tim.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; përfaqësuesin e palës paditëse, Av.

A.Gjanaj, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.151, datë 13.03.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.168, datë 02.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Skrapar; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Kadri Shahini është një nga trashëgimtarët e Riza Shahinit.

Paditësi pretendon se trashëgimlënësi i tij Riza Shahini, para vitit 1945 ka patur në pronësi një sipërfaqe pylli prej 38.7 ha të ndodhur në fshatin Vërzhezhë – Skrapar, por për këtë fakt ai nuk disponon dokumentacion provues. Në këto kushte ai i është drejtuar gjykatës me kërkesë padi, objekti i së cilës është:“Detyrimin e palës së paditur të më njohë pronësinë në një sipërfaqe pylli prej 38.7 Ha në fshatin Vërzhezhë në ekonominë Guak-Poliçan në Parcelën nr.14 ac të kadastrës pyjore”, me bazë ligjore Ligji nr.9235, datë 29.07.2004 dhe neni 388 të K.Pr.Civile.

Rezulton se paditësi gjatë gjykimit të çështjes në gjykatën e shkallës së parë ka paraqitur në cilësinë e provës formularët që plotësoheshin në bazë të vendimit nr.560, datë 16.10.1995 të Këshillit të Ministrave, respektivisht: Modelarin nr.1 (kërkesa drejtuar Kryepleqësisë datë 25.03.2004), Modelari nr.2, (vërtetimi i Kryepleqësisë), Modelari nr.3, (vërtetimi i komisionit të Verifikimit të Pronësisë pranë Komunës- pa vulë).

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Skrapar me vendimin nr.168, datë 02.06.2006 ka vendosur:

“Pranimin e padisë së paditësit Kadri Shahini. Njohjen e faktit juridik se paditësi Kadri Shahini dhe trashëgimtarë të tjerë të Riza Shahinit, kanë trashëguar nga babai i tyre para vitit 1945 një sipërfaqe pylli prej 38.7 ha, në fshatin Vërzhezhë – Skrapar, me këto kufizime: Veri – Bregu i Ososhtës, përroi i Thanzës, Lindje – Përroi i Mollasit, pronat e Agim Lamçes, Jug – pronat e Njazi Dritës (Haziz Dritës), Bregu i Katiut, Perëndim – rruga këmbësore, Bregu i Vërzhezhës, pronat e Lagjes “Hysi” Vërzhezhë. Kjo pronë përbëhet nga dy nën parcela, me emërtime “Brinjaz” dhe “Ososhta” (shih skicën e hartuar nga Sulejman Nano)”.

Kjo gjykatë arsyeton se fakti i pronësisë së trashëgimlënësit të paditësit u provua me provat e lira, dëshmitarët, si dhe aktet shkresore të administruara gjatë gjykimit. Në lidhje me palën e paditur, Komuna Qendër, gjykata parashtron se kjo palë kërkoi “... rrëzimin e padisë së paditësit, me pretendimin se ajo nuk i ka dhënë atij Vendimin e Këshillit të

181

Komunës. Ky vendim nuk ka dalë prej saj se nuk e lejon V.K.M. nr.265 viti 2002”. Vendimi i pretenduar si i pa dalë nga pala e paditur, në kushtet kur Vendimi i K.M. është shfuqizuar, edhe nëse do të kishte dalë “... ishte i pavlerë”.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.151, datë 13.03.2007 ka vendosur:“Prishjen e vendimit nr.168, datë 02.06.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Skrapar

dhe pushimin e gjykimit të çështjes”.Gjykata e apelit arsyeton se pika 3 e nenit 17 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për

kthimin dhe kompensimin e pronës, i ndryshuar, “... parashikon se AKKP, në vendimmarrjen e saj, nuk merr parasysh vërtetimin gjyqësisht të faktit juridik të ish pronësisë së ish pronarit. Për rrjedhojë, kërkuesit (paditësit) i mungon një interes i ligjshëm në ngritjen e kësaj padie, ndaj si e tillë ajo s’mund të ngrihej”.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi, Kadri Shahini, më datë 11.04.2007, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit te Gjykatës së Shkallës së Parë Skrapar, për ato shkaqe që janë pasqyruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga paditësi Kadri Shahini përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 472 i K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë.

Gjykata e Apelit Vlorë në vendimin e saj nr.151, datë 13.03.2007 arsyeton se ky gjykim duhet të pushohet, pasi (i) paditësit i mungon interesi i ligjshëm për arsye se pika 3 e nenit 17 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës, i ndryshuar, “... parashikon se AKKP, në vendimmarrjen e saj, nuk merr parasysh vërtetimin gjyqësisht të faktit juridik të ish pronësisë së ish pronarit .. (ii) duke qene se kërkuesit i mungon interesi i ligjshëm në ngritjen e kësaj padie, jemi para një padie që nuk mund të ngrihet..

Pikërisht ky arsyetim i kësaj gjykate vlerësohet nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i pabazuar si në të drejtën tonë procedurale dhe në atë materiale.

Referuar të drejtës sonë procedurale çdo individ ka të drejtën t’i drejtohet gjykatës për të mbrojtur një të drejtë ose një interes të ligjshëm të cilin ai pretendon se i është shkelur apo i është cënuar. Pikërisht kjo e drejtë procedurale garantohet si nga ligji ynë themeltar, Kushtetuta, ashtu dhe nga ligje të tjera siç është K.Pr.Civile. Kjo e drejtë themelore, e pandashme, e patjetërsueshme dhe e padhunueshme i jepet vetëm atij, i cili pretendon se i janë shkelur këto të drejta dhe interesa të ligjshme (“kushdo për mbrojtjen e të drejtave, lirive dhe të interesave të tij kushtetuese dhe ligjore mund t’i drejtohet gjykatës”), neni 42 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

Interesi për të ngritur padi është një element shumë i rëndësishëm dhe konsiston në interesin për të marrë nga gjykata vendimin e kërkuar. Ky është një interes procedural i cili lind nga domosdoshmëria për të arritur nga procesi mbrojtjen e një interesi material dhe për këtë arsye pala i drejtohet gjykatës duke kërkuar njohjen e cënimit të një interesi dhe rivendosjen e së drejtës së shkelur.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se interesi i ligjshëm, si një nga elementet kryesore të padisë/kundërpadisë, nënkupton që ai të ekzistojë për paditësin në momentin e ngritjes së padisë.

Kjo e drejtë është parashikuar qartë edhe në nenin 31 dhe 32 të K.Pr.Civile nga ku rezulton se çdo subjekt ka të drejtën të marrë iniciativën për t’iu drejtuar gjykatës, e cila me pushtetin që ligji i ka dhënë, ka të drejtë të zgjidhë një konflikt apo situatë juridike të krijuar, për të cilën pala e interesuar ka një interes direkt të saj të cënuar dhe nëpërmjet këtij procesi synon përmbushjen e së drejtës së saj, e cila rezulton e papërmbushur ose e cënuar.

Paditësi pretendon se trashëgimlënësi i tij, Riza Shahini, ka qenë pronar i një sipërfaqe pylli prej 38.7 ha, në fshatin Vërzhezhë – Skrapar dhe subjekt përfitues nga

182

Vendimi i Këshillit të Ministrave nr.560, datë 16.10.1995. Ky vendim ka dalë në zbatim të Ligjit nr.7699, datë 21.04.1993 “Për kompensimin në vlerë të ish pronarëve të tokës bujqësore” që rregullonte në mënyrë të posaçme të drejtën e kompensimit në vlerë të tokës bujqësore ish pronarëve të tokave bujqësore të cilët gëzonin pronësinë mbi tokën bujqësore në kohën e daljes së Ligjit nr.108, datë 29.08.1945.

Neni 4 i këtij ligji parashikonte se: “E drejta e kompensimit në vlerë të tokës bujqësore u njihet ish-pronarëve ose trashëgimtarëve të tyre, prona e të cilëve figuron e regjistruar, ose në mungesë të tyre, kur pronësia vërtetohet me vendim të gjykatës së rrethit përkatës”.

Në bazë të Ligjit nr.7699, datë 21.04.1993 dhe VKM nr.560, datë 16.10.1995 do të përfitonin ata subjekte, pronat e të cilëve ishin regjistruar në kadastrat e rretheve, subjektet e interesuara kishin të drejtë të vërtetonin pronësinë me anë të vërtetimit gjyqësor të faktit juridik duke kaluar paraprakisht në një procedurë pranë Komunës që përfshinte këto hapa (neni 4 i Ligjit nr.7699, datë 21.04.1993 dhe pika 7 e VKM nr.560, datë 16.10.1995):

“a) Kryepleqësia e fshatit, mbi bazën e kërkesës së të interesuarit, lëshon vërtetim zyrtar për sipërfaqen e ish-pronës, ish-pronarin e saj dhe emrat e ish-pronarëve kufizues.

b) Vërtetimi i kryepleqësisë së fshatit i kalon për verifikim e saktësim komisionit të verifikimit të pronësisë në komunën përkatëse i cili përbëhet nga:

- Sekretari i këshillit të komunës - kryetar.- Agronomi i drejtorisë së bujqësisë dhe ushqimit të rrethit, që punon pranë asaj

komune - anëtar.- Topografi, që punon pranë asaj komune - anëtar.c) Vendimi i këshillit të komunës që merret mbi bazën e vërtetimit të komisionit të

verifikimit të pronësisë në komunë, i dërgohet zyrës së kadastrës ku, pasi të përpunohet nga specialistët e cituar në pikën 2 të këtij vendimi, i kalohet për të vendosur përgjegjësit të kadastrës. Përgjegjësi i kadastrës i lëshon sipas rastit vërtetim pozitiv ose negativ pretenduesit, të shoqëruar me një kopje të vendimit të këshillit të komunës.Këto dokumente do të jenë të vlefshme si provë shkresore për vërtetimin e pronësisë, me vendim të gjykatës së rrethit përkatës ” .

Rezulton se paditësi fillimisht e ka ndjekur këtë procedurë; ai ka paraqitur përpara gjykatës në çështjen objekt shqyrtimi disa akte shkresore, të cilat ndodhen në dosjen gjyqësore dhe që i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor siç janë: i) Modelarin nr.1, (kërkesa drejtuar Kryepleqësisë datë 25.03.2004), Modelari nr.2 (vërtetimi i Kryepleqësisë), ii) Modelari nr.3 (vërtetimi i Komisionit të Verifikimit të Pronësisë pranë Komunës- pa vulë).

Me anë të këtyre provave shkresore paditësi kërkon të vërtetojë në rrugë gjyqësore se trashëgimlënësi i tij ka qenë pronar i sipërfaqes pyll të pretenduar. Qëllimi i tij është që vendimin gjyqësor për vërtetimin e faktit juridik të mësipërm ta paraqesë në organin e kthimit dhe kompensimit të pronave, me qëllim për të përfituar njohjen e të drejtës së pronësisë, dhe kthimin apo kompensimin e saj sipas mënyrave që përcakton Ligji nr.9235, datë 29.07.2004.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se paditësi legjitimohet në kërkimin e tij, pasi ai ka interes të ligjshëm të pretenduar në çështjen objekt shqyrtimi. Paditësi vetëm duke ndjekur rrugën ligjore të parashikuar në nenin 4 të Ligjit nr.7699, datë 21.04.1993, si dhe Ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 (vërtetimi gjyqësisht i pronësisë) do të mund të ndjekë procesin e njohjes dhe kthimit/kompensimit të pronës së trashëgimlënësit të tij në organin kompetent shtetëror për kthimin dhe kompensimin e pronës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson gjithashtu se në çështjen objekt shqyrtimi nuk jemi përpara rastit të një padie që nuk mund të ngrihet, siç arsyeton Gjykata e Apelit Vlorë në vendimin e saj.

Që padia të jetë e vlefshme në aspektin formal procedural duhet të plotësojë dy kushte themelore: (a) interesi i ligjshëm për të ngritur padi, dhe (b) legjitimiteti për të vepruar. Në

183

rast se ekzistojnë këto dy kushte konsiderohet që padia mund të ngrihet dhe ekziston në kuptimin që për gjykatën del domosdoshmëria për të marrë vendim mbi themelin e saj, pra për ta pranuar ose rrëzuar atë.

Sa më sipër është e domosdoshme të verifikohen nga gjykata që në fillim të procesit gjyqësor. Mos ekzistenca e njërit prej këtyre kushteve themelore të përmendur më sipër sjell si pasojë që padia të mos ekzistojë dhe gjykata të marrë vendim për rrëzimin e saj.

Në bazë të nenit 32 të K.Pr.Civile iniciativa për të investuar gjykatën për fillimin e një procesi gjyqësor i përket vetëm palës së interesuar, e cila ka një interes direkt të saj të cenuar dhe që nëpërmjet procesit synon rivendosjen në vend të saj (neni 2 i K.Pr.Civile). Padia është e drejta e personit që bën pretendimin për t’u dëgjuar mbi themelin e këtij pretendimi në mënyrë që gjykata të shpallë atë të bazuar ose jo (neni 31 i K.Pr.Civile).

Mbrojtja juridike i takon asaj pale që ka të drejtë. Pikërisht për këtë qëllim pala të cilës i është cënuar një e drejtë, i drejtohet gjykatës me padi. Kjo palë duhet të ketë një interes të ligjshëm në ngritjen dhe paraqitjen e padisë dhe duhet të jetë titullar i të drejtës që pretendohet se është cënuar. Gjykata është e detyruar ta shqyrtojë padinë dhe pas një analize të plotë dhe të gjithanshme të provave të paraqitura nga palët në një proces gjyqësor në përputhje me ligjën materiale dhe procedurale ta pranojë apo ta rrëzojë atë.

Në çështjen objekt gjykimi, siç u arsyetua më sipër, ekzistojnë të dyja elementet e domosdoshme për ekzistencën e padisë, si interesi i ligjshëm i paditësit, ashtu dhe legjitimiteti i tij për të vepruar në kushtet kur ai pretendon për rivendosjen e një të drejte të cënuar.

Dhe përveç sa më sipër, ky Kolegj konstaton se kërkimi i paditësit i cili është: “Detyrimin e palës së paditur të më njohë pronësinë në një sipërfaqe pylli prej 38.7 Ha në fshatin Vërzhezhë në ekonominë Guak-Poliçan në Parcelën nr.14 ac të kadastrës pyjore”, mbështetet në Ligjin nr.9235, datë 29.07.2004, si dhe nenin 388 të K.Pr.Civile.

Referuar objektit dhe shkakut ligjor të padisë, rezulton se jemi përpara një kërkese për vërtetimin gjyqësor të faktit juridik parashikuar në nenin 388 të K.Pr.Civile, në të cilën thuhet shprehimisht: “Kur nga një fakt varet lindja, ndryshimi ose shuarja e të drejtave personale apo pasurore të një personi dhe akti që vërteton atë është zhdukur, ka humbur dhe nuk mund të bëhet përsëri ose nuk mund të merret me ndonjë rrugë tjetër, personi i interesuar ka të drejtë të kërkojë që fakti të vërtetohet me vendim të gjykatës së shkallës së parë.

Kërkesa për vërtetimin e fakteve paraqitet në gjykatën e shkallës së parë, në territorin e së cilës ka banimin kërkuesi. Kur kërkohet vërtetimi i faktit për një send të paluajtshëm, ajo paraqitet në gjykatën e shkallës së parë në territorin e së cilës ndodhet sendi.

Në mënyrën e treguar më sipër mund të kërkohet edhe korrigjimi i gabimeve të akteve të treguara në paragrafin e parë të këtij neni”.

Në analizë të kësaj dispozite, rezulton se çdo person, i cili nuk mund të vërtetojë në mënyrë tjetër një fakt juridik, ka të drejtë që këtë të fundit ta vërtetojë me rrugë gjyqësore. Në gjykimet e këtij lloji është detyrë e gjykatës që, në zbatim të nenit 14 të K.Pr.Civile, të bëjë një hetim dhe analizë të plotë dhe të gjithanshme në përputhje me ligjin e provave dhe fakteve, dhe në përfundim të hetimit gjyqësor konform nenit 29 të K.Pr.Civile të vendosë pranimin apo rrëzimin e padisë objekt shqyrtimi gjyqësor. Vërtetimi i faktit të pretenduar është çështje e cila hyn në juridiksionin gjyqësor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Larte vlerëson se arsyetimi i Gjykatës së Apelit Vlorë se kjo çështje duhet të pushohet, pasi: “pika 3 e nenit 17 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës, i ndryshuar, “... parashikon se AKKP, në vendimmarrjen e saj, nuk merr parasysh vërtetimin gjyqësisht të faktit juridik të ish pronësisë së ish pronarit”, nuk qëndron.

Nëse vendimi gjyqësor për vërtetimin e faktit juridik do të ketë vlerë ligjore në procesin administrativ për njohjen dhe kthimin/kompensimin e pronës, i përket vetëm organit

184

administrativ ta vlerësojë, dhe jo gjykatës që shqyrton kërkimin objekt gjykimi. Janë organet e kthimit dhe kompensimit të pronave ato që kanë juridiksionin dhe kompetencën për të marrë në shqyrtim kërkesat e subjekteve ish pronarë dhe disponimin mbi këto kërkesa.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Apelit Vlorë në rigjykim duhet të shqyrtojë në themel padinë e paditësit dhe të vendosë në lidhje me kërkimet e tij konform ligjit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, germa (c) të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.151, datë 13.03.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe dërgimin

e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 18.10.2011

185




Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 18.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: NOVRUZ ISUFAJ, i pranishëm, pa avokatI PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE TIRANË, përfaqësuar nga juristja Rubina Kola

OBJEKTI:Detyrimi i Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë

të përllogarisë masën e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi sipas nenit 11, germa (a) dhe (b) të Ligjit nr.8987, datë 13.03.1996, i ndryshuar,

ta njohë atë si masë përfundimtare dhe të paguajë diferencën nga data 01.01.1999.Të indeksojë masën e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi

dhe të paguajë shumën që rezulton nga data 01.01.1999.Anulimin e shpalljes debitor për periudhën 14.05.2004-30.05.2006

dhe trajtimin e pagimin me pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi nga data 14.05.2004 e në vijimësi, në zbatim të pikës 2 të nenit 35

të Ligjit nr.9210, datë 23.03.2004 “Për Statusin e Ushtarakut të Forcave të Armatosura të RSH”

Baza Ligjore: Nenet 31, 32/a, 153, 154 të K.Pr.Civile, Ligji nr.8087, datë 13.03.1996 “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë,

i ndryshuar, neni 11, 18; Ligji nr.9210, datë 23.04.2004 “Për Statusin e Ushtarakut

të Forcave të Armatosura të RSH”, neni 5, 35/2/4, 49; Ligji nr.9418, datë 20.05.2005 “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar

të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura të RSH”, neni 13, 14, pika 1, 2, 3, 5, neni 27 dhe 33;

Ligji nr.9377, datë 21.04.2005 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.7703, datë 11.05.1993 “Për Sigurimin Shoqëror në RSH”, neni 20, vendimet 60, datë 18.01.2005 dhe nr.19, datë 28.01.2005 të Gjykatës së Lartë.

186

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr. (s’ka), datë 15.06.2011 ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës së palës së paditur DRSSH Tiranë për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr. 9013/2060 regjistruar në datën 10.05.2010. Kundër këtij vendimi lejohet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë Tiranë.

Në datën 17.06.2011, pala e paditur DRSSH Tiranë ka paraqitur, brenda afatit ligjor, ankim të veçantë kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë nr.(s’ka), datë 15.06.2011 dhe kërkon ndryshimin e këtij vendimi dhe nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes dhe paraqet këtë arsyetim:

- Neni 29 i Ligjit nr.10142 “Për sigurimet shoqërore suplementare të ushtarakëve ...” përcakton se të drejtat e fituara me Ligjin nr.8086, datë 13.03.1996 do të rillogariten. Llogaritja do të bëhet në bazë të nenit 14, pika 1, 16, 18 dhe 20 të Ligjit nr.10142 sipas pagave referuese që ka pasur paditësi në momentin e lindjes të së drejtës së përfitimit. Aktet nënligjore që do të dilnin do të shtrinin efektet që prej datës 27.06.2009 dhe nisur nga ky fakt, për të mos krijuar efekte ligjore financiare të pambështetura, me anë të shkresës nr.3379 prot., datë 07.07.2009 ISSH urdhëron Drejtorinë Rajonale që për të gjitha pensionet e parakohshme, masa e të cilave e kapërcen kufirin e vendosur nga Ligji nr.10142 do të vendosen në kufirin e dy pensioneve bazë të pleqërisë në shkallë vendi dhe mbi ta do të zbatohen koeficientet përkatës të rritjes ndër vite. Kjo mënyrë kufizimi bazohet në nenin 14 të Ligjit nr.10142 ku thuhet se në çdo rast pensioni nuk mund të jetë më i madh se dyfishi i pensionit bazë të pleqërisë, plus 20% të pagës referuese të muajit të fundit të punës;

- VKM nr.793, datë 24.09.2010 ka përcaktuar rregullat e plota mbi të cilat do të bëhet rillogaritja. Të gjithë përfituesve do t’u rillogariten dhe një herë përfitimet nga ana e DRSSH Tiranë dhe masa e pensionit e rivlerësuar do të konsiderohet si shuma përfundimtare e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi;

- Për sa i përket vendimit të Gjykatës Kushtetuese në lidhje me shpalljen antikushtetues të pikës 2, neni 14 të Ligjit nr.10142, Vendimi i Këshillit të Ministrave shprehet se deri në reflektimin ligjor të vendimit të Gjykatës Kushtetuese nr.33, datë 24.06.2010 përfitimet dhe efektet financiare që rrjedhin prej tyre llogariten dhe bazohen sipas ligjit nr.10242, datë 15.04.2009, ndryshuar. Nisur nga faktet e mësipërme, pensionet e parakohshme për vjetërsi shërbimi do të rillogariten nga DRSSH përkatëse si institucioni i cili në bazë të ligjit bën llogaritjen.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; përfaqësuesen e palës së paditur,

Juristen Rubina Kola, e cila kërkoi ndryshimin e vendimit të ndërmjetëm të datës 15.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi ka qenë oficer aktiv pranë strukturave të Ministrisë së Mbrojtjes.

Sipas vendimit nr.3273, datë 15.08.2003 të palës së paditur Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë (më poshtë e quajtur “DRSSH Tiranë”) paditësi ka përfituar pension të parakohshëm në masën 12.232 lekë në muaj që prej datës 01.06.2003.

187

Paditësi që prej datës 01.10.2003 punon si punonjës civil në Repartin Ushtarak nr.4501.

Për shkak të verifikimit të faktit se paditësi është në marrëdhënie pune (ndërkohë që përfitonte pension të parakohshëm), pala e paditur me Urdhërin për Mbyllje Pensioni nr.0549906, datë 30.03.2007 ka vendosur të mbyllë pensionin. Sipas këtij urdhëri pensioni është mbyllur duke filluar nga data 30.05.2006.

Me shkresën nr.4150/1 prot., datë 29.04.2010 pala e paditur ka njoftuar paditësin për detyrimin që ky i fundit ka kundrejt DRSSH në vlerën totale 469.252 lekë për pensionin që ka përfituar për periudhën 01.06.2003 deri 30.05.2006.

Paditësi pretendon se DRSSH në kundërshtim me ligjin e ka llogaritur pensionin duke e kufizuar në masën e pensionit maksimal të pleqërisë në shkallë vendi, duke i përcaktuar kështu 15.068 lekë më pak se parashikon ligji. Gjithashtu, sipas paditësit shpallja e tij debitor dhe ndërprerja e pensionit është i drejtë vetëm duke filluar nga data 01.10.2003 deri në datën 14.05.2004, pasi pas datës 14.05.2004 shpallja debitor dhe ndërprerja e trajtimit të pensionit të parakohshëm përbën shkelje të ligjit (neni 35, pika 2 e Ligjit nr.9210, datë 23.03.2004 “Për statusin e ushtarakut të FA”). Në këto kushte, paditësi i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse.

Në seancën gjyqësore të datës 15.06.2011 pala e paditur DRSSH kërkoi nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, me arsyetimin se në zbatim të Ligjit nr.10142, datë 15.05.2009 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të FA”, DRSSH i ka dërguar Ministrisë së linjës listat emërore të trajtimeve të parakohshme, me qëllim dërgimin nga ana e saj të formularëve me pagat referuese dhe vjetërsinë, në bazë të të cilave do bëhet rillogaritja e përfitimeve.

Në lidhje me këtë kërkesë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.(s’ka), datë 15.06.2011 ka vendosur:

“Mospranimin e kërkesës së palës së paditur DRSSH Tiranë për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr.9013/2060 regjistruar në datën 10.05.2010. Kundër këtij vendimi lejohet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë Tiranë”.

Kjo gjykatë arsyeton se... nga përmbajtja e nenit 29 të Ligjit nr.10142/2009 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura” nuk rezulton asnjë përcaktim procedural i cili të ndalojë procedurën e ankimit gjyqësor, dhe as të referojë në detyrimin e subjekteve përfitues nga ligji që t’i drejtohen organit administrativ për të kryer rillogaritjen me kusht të privimit nga aksesi në gjykatë. Në rastin konkret DRSSH është organi i cili tashmë e ka mbajtur qëndrimin e tij jo vetëm për pagimin e pensionit të parakohshëm nën efektin e një skeme të caktuar për të cilën ankohet në gjykatë paditësi, por edhe e konsideron të mbyllur pensionin ndaj tij, ndaj çështja e ka ezauruar juridiksionin administrativ.

Për më tepër në kushtet kur rillogaritja nuk është kryer ende, paditësi nuk ka sesi të ankohet ose jo nga përfitimi që do t’i vijë atij nga një skemë ende e pa aplikuar, ndaj ky pretendim i palës së paditur do ta privonte pa të drejtë paditësin nga e drejta e ankimit në gjykatë për skemën e aplikuar ndaj tij që nga koha e hyrjes në fuqi të ligjit të ri. Ky qëndrim është mbajtur edhe nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë në vendimin nr.250, datë 17.05.2011.

Në datën 17.06.2011 pala e paditur, DRSSH Tiranë, ka paraqitur, brenda afatit ligjor, ankim të veçantë kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë nr.(s’ka), datë 15.06.2011 dhe kërkon ndryshimin e këtij vendimi dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor duke paraqitur ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

188

Në seancën gjyqësore të datës 18.04.2011, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi ka konstatuar se është paraqitur ankimi i veçantë i përmendur më sipër dhe se ndodhemi përpara rastit të pezullimit të gjykimit, bazuar në nenet 60, 63 dhe 297 të K.Pr.Civile, me vendimin nr.5940 akti, datë 18.04.2011 ka vendosur: “Pezullimin e gjykimit të çështjes deri në shqyrtimin e ankimit në Gjykatën e Lartë. Kundër këtij vendimi mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Apelit Tiranë”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.(s’ka), datë 15.06.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është marrë në respektim të plotë të ligjit procedural dhe material dhe për këtë arsye ai duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj, duke vlerësuar objektin dhe shkakun ligjor të padisë, çmon se mosmarrëveshja objekt gjykimi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor dhe si rrjedhim ajo duhet të shqyrtohet nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala e paditur DRSSH Tiranë, nuk përmban shkaqe ligjore të cilat të bëjnë të cenueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Rezulton se kërkimi i paditësit në këtë gjykim është: “Detyrimi i Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë: Të përllogarisë masën e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi sipas nenit 11, germa (a) dhe (b) të Ligjit nr.8987, datë 13.03.1996 i ndryshuar ta njohë atë si masë përfundimtare dhe të paguajë diferencën nga data 01.01.1999. Të indeksojë masën e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi dhe të paguajë Shumën që rezulton nga data 01.01.1999. Anulimin e shpalljes debitor për periudhën 14.05.2004-30.05.2006 dhe trajtimin e pagimin me pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi nga data 14.05.2004 e në vijimësi, në zbatim të pikës 2 të nenit 35 të Ligjit nr.9210, datë 23.03.2004 “Për statusin e ushtarakut të Forcave të Armatosura të RSH”.

Këto kërkime paditësi i ka bazuar në nenet 31, 32/a, 153, 154 të K.Pr.Civile, Ligji nr.8087, datë 13.03.1996 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë, i ndryshuar, neni 11, 18; Ligji nr.9210, datë 23.04.2004 “Për statusin e ushtarakut të Forcave të Armatosura të RSH”, neni 5, 35/2/4, 49; Ligji nr.9418, datë 20.05.2005 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura të RSH”, neni 13, 14, pika 1, 2, 3, 5, neni 27 dhe 33; Ligji nr.9377, datë 21.04.2005 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.7703, datë 11.05.1993 për sigurimin shoqëror në RSH”, neni 20, vendimet nr. 60, datë 18.01.2005 dhe nr.19, datë 28.01.2005 të Gjykatës së Lartë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë duke analizuar dispozitat e Ligjit nr.10142, datë 15.05.2009, vlerëson se paditësi nuk ka detyrimin që kërkimet e paraqitura më lart (objekti i kërkesë padisë) t’ia drejtojë njëherë Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore, para se t’ia nënshtrojë ato juridiksionit gjyqësor.

Nuk rezulton asnjë dispozitë në ligjin e sipërpërmenduar që të përmbajë parashikime të shprehura për detyrueshmërinë e paraqitjes së këtij kërkimi në rrugë administrative dhe për ndjekjen e kësaj rruge para se t’i drejtohet juridiksionit gjyqësor.

Paditësi ka të drejtë t’i drejtohet Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore si organi kompetent për administrimin e fondeve të pensioneve për kategorinë ku bën pjesë paditësi, me qëllim mbrojtjen e interesave të tij të ligjshme që mund t’i cënohen nga vendimet e këtij organi dhe të kërkojë marrjen e një vendimi në favor të këtyre interesave, por mungesa e ezaurimit e një rruge të tillë nuk e pengon atë në asnjë rast që t’i drejtohet direkt gjykatës me të njëjtin kërkim si ai i parashtruar në këtë padi.

Kërkesa që mund t’i drejtohet Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore për sa më sipër, ka të njëjtin karakter si kërkesa joformale që njihet në të drejtën tonë publike.

189

E drejta jonë publike dhe konkretisht, Kodi i Procedurave Administrative, njeh ushtrimin e ankimit administrativ nëpërmjet apelimit administrativ dhe kërkesës joformale. Qëllimi dhe dallimi ndërmjet këtyre mjeteve të ankimit ndikon në përcaktimin e juridiksionit që i shqyrton ato, në procedurat, rrugën dhe rradhën e detyrueshme të investimit të juridiksionit administrativ e atij gjyqësor.

Ushtrimi i ankimit administrativ nëpërmjet kërkesës joformale, nuk përbën një detyrim për subjektin, por një të drejtë të tij për t’iu drejtuar organit administrativ me qëllim shqyrtimin e ankimit si dhe zgjidhjen e problemit. Në rastet e kërkesës joformale, duke mbetur një opsion, një mundësi që ligji i njeh individit për t’i paraqitur organit administrativ pretendimin e tij, gjykata nuk ka pengesë të investohet direkt për ta marrë atë në shqyrtim.

Ndërsa apelimi administrativ i parashikuar shprehimisht në ligj, si një mjet juridik i plotë për të kërkuar shfuqizimin ose ndryshimin e aktit administrativ, përbën një mjet ankimi me natyrë shteruese, dhe njëkohësisht të detyrueshme për t’u ezauruar me qëllim që më pas t’i drejtohesh juridiksionit gjyqësor. Apelimi administrativ kërkon respektimin e disa kushteve formale, pa të cilat nuk mund të pretendohet të kryhet një proces i rregullt administrativ. Këto kushte formale janë të parashikuara jo vetëm në Kodin e Procedurave Adminstrative, por edhe në ligje të veçanta.

Këto ligje të veçanta të cilat rregullojnë fushat e veçanta të veprimtarisë administrative parashikojnë jo vetëm të drejtën dhe detyrimin e subjektit për të paraqitur apelim administrativ, por dhe të drejtën dhe detyrimin e organit konkret administrativ për ta marrë në shqyrtim ankimin administrativ me efekt shterues.

Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin e tyre unifikues nr.1, datë 26.11.2010, kanë arritur në konkluzionin unifikues se: “Ndjekja e rrugës administrative (të apelimit administrativ) për zgjidhjen e mosmarrëveshjes administrative përpara se subjekti t’i drejtohet gjykatës, është e detyrueshme vetëm nëse ligji që rregullon marrëdhëniet juridike dhe veprimtarinë administrative të fushës përkatëse, parashikon shprehimisht se ndaj aktit administrativ mund të ushtrohet ankim administrativ, si dhe tregon organin apo organet konkrete administrative tek të cilët eventualisht, sipas hierarkisë, duhet të drejtohet apelimi administrativ... Ligji i posaçëm mund të parashikojë edhe modalitete konkrete mbi afatet, kushtet e procedurat që duhen respektuar për të bërë të pranueshëm për shqyrtim në themel ankimin administrativ, për procedurat e shqyrtimit dhe natyrën e vendimmarrjes nga organi administrativ, etj. Nëse rregulla të tilla eventuale nuk janë parashikuar, gjejnë zbatim afatet, kushtet e procedurat e parashikuara nga Kodi i Procedurave Administrative”.

Në analizë të sa më sipër dhe duke u bazuar në sa arsyetojnë Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.1, datë 26.11.2010, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për sa kohë në Ligjin nr.10142, datë 15.05.2009 nuk është parashikuar ndjekja e një procedure të tillë, e detyrueshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjes (kur flasim për rrugë administrative të detyrueshme kemi parasysh parashikimin në ligj të të gjitha elementeve të domosdoshme, si organin ku duhet të paraqitet kërkesa ankimore, afatin brenda së cilës shqyrtohet ankimi, vendimet që merren nga organi më i lartë, e drejta e ankimit kundër këtij vendimi, etj.), paditësi ka të drejtë që të rivendosë të drejtat e tij të shkelura duke iu drejtuar direkt juridiksionit gjyqësor.

Rezulton se në çështjen objekt gjykimi, paditësi përpara se të paraqiste në gjykatë padinë i është drejtuar DRSSH me një kërkesë joformale, ku ankohet për shumën debitore të llogaritur nga pala e paditur DRSSH, dhe kjo e fundit i ka kthyer përgjigje paditësit me shkresën nr.4150/1 prot., datë 29.04.2010 ku shprehet se urdhri mbyllje pensioni ka dalë për arsye se paditësi ishte punësuar dhe këtë fakt nuk e kishte deklaruar pranë organeve të sigurimeve shoqërore.

190

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se pretendimet e palës së paditur, se paditësi duhej të kishte pritur rivlerësimin e masës së pensionit nga ana e DRSSH Tiranë, në bazë të Ligjit nr.10242, datë 15.04.2009, me ndryshime, nuk qëndrojnë.

Paditësi ka të drejtë që vetëm duke iu drejtuar direkt gjykatës nëpërmjet padisë të mund të rivendosë të drejtat e tij të pretenduara të shkelura nga pala e paditur. Padia është e drejta e personit që bën pretendimin për t’u dëgjuar mbi themelin e këtij pretendimi, në mënyrë që gjykata ta shpallë atë të bazuar ose jo. Pala kundërshtare ka të drejtë të diskutojë dhe të ngrejë prapësime mbi themelin dhe bazueshmërinë në ligj të këtij pretendimi (neni 31 i K.Pr.Civile).

Që padia të jetë e vlefshme, duhet të plotësojë dy kushte themelore: (a) interesi i ligjshëm për të ngritur padi; dhe (b) legjitimiteti për të vepruar. Në rast se ekzistojnë këto dy kushte mund të konsiderohet që padia ekziston, në kuptimin që gjykata është e detyruar të marrë vendim mbi themelin e saj, pra për ta pranuar ose rrëzuar atë. Interesi për të ngritur padi parashikohet qartë në nenin 32 të K.Pr.Civile dhe është një element i së drejtës së padisë që konsiston në interesin për të marrë nga gjykata vendimin e kërkuar.

Në çështjen objekt gjykimi paditësi ka disponuar të drejtën e tij për të ngritur padinë me kërkimet e paraqitura më lart në mënyrën që ai e ka çmuar me të drejtë për mbrojtjen dhe rivendosjen e interesave të tij të pretenduara të shkelura.

Gjykata ka për detyrë të zgjidhë mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët (neni 16 i K.Pr.Civile).

Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë që ka vendosur mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor është i drejtë dhe i bazuar në ligj dhe si i tillë do të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenet 59 dhe 485/a të Kodit të

Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.(s’ka), datë 15.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë.

Tiranë, më 18.10.2011

191




Fatos Lulo KryesuesGuxim Zenelaj AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

më datë 18.10.2011 mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: SHOQËRIA “DONCAFFE ALBANIA” SHP.K.I PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E

TATIMEVE. DREJTORIA RAJONALE E TATIMPAGUESVE TË MËDHENJ TIRANË.

OBJEKTI:Anullimi i njoftimit vlerësimit tatimor nr.8326/5 prot., datë 04.06.2010

të Drejtorisë Rajonale e Tatimpaguesve të Mëdhenj Tiranë. Anullimin e vendimit nr.7009, datë 31.08.2019 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor

pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve.Baza Ligjore: Ligji 9920 datë 19.05.2008

“Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.3703 Akti, datë 25.05.2011 ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim të veçantë pala e paditur Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, Drejtoria Rajonale e Tatimpaguesve të Mëdhenj, të cilët kërkojnë prishjen e vendimit duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së rrethit nuk është i bazuar në ligj e në prova, dhe si i tillë duhet të prishet.

- Çështja të cilën gjykata e rrethit e ka pranuar për gjykim duke refuzuar kërkesën tonë nuk hyn në juridiksionin gjyqësor, pasi pala paditëse në momentin kur ka bërë ankimin administrativ pranë Drejtorisë së Apelit Tatimor Tiranë nuk kishte paguar detyrimin e plotë që rridhte nga njoftimi i vlerësimit tatimor.

- Ligji parashikon në nenin 76/1 ku përcaktohet qartësisht se “1. Kur detyrimi tatimor nuk paguhet në afat, tatimpaguesi është i detyruar që, për periudhën nga afati i pagesës deri në datën e pagesës së tatimit, të paguajë kamatë vonesë për këtë shumë, në masën e caktuar në pikën 3 të këtij neni”.

192

- Pikërisht për këto diferenca të papaguara, Drejtoria e Apelit Tatimor ka vendosur të refuzojë ankimin duke e konsideruar atë të papranueshme, pasi nuk janë përmbushur kërkesat ligjore, në kuptim të neneve 106, 107, 108, 109 të ligjit nr.9920 datë 19.05.2008 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë.”

- Kushti themelor pra që ankimi të konsiderohet i pranueshëm nga Drejtoria e Apelit Tatimor, është që tatimpaguesi të ketë paguar vlerën e plotë të detyrimit plus interesat, kjo në kuptim të nenit 107.1.1 të udhëzimit në 24 datë 02.09.2008 “Për Procedurat Tatimore në R.SH.”.

- Duke qenë se pala paditëse nuk ka plotësuar kushtet ligjore të parashikuara në nenet 107/1, 107/2 të udhëzimit 24 datë 02.09.2008 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë” në lidhje me pagesën e detyrimit plus interesin, gjykata duhet të kishte marrë parasysh faktin se ky ankim administrativ konsiderohet efektivisht i pa ezauruar.

- Nga gjykata nuk është mbajtur parasysh fakti që, në zbatim të drejtë të ligjit, kushtet dhe rrugë e detyrueshme administrative e ankimit administrativ konsiderohet se nuk janë ezauruar nga pala paditëse për faj të saj dhe si rrjedhojë i mosmarrëveshjes administrative objekt i këtij gjykimi nuk mund të bëhet në juridiksionin gjyqësor.

- Një përfundim i tillë rrjedh nga vendimi unifikues i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, nr.3, datë 12.02.2008.

- Kërkojmë prishjen e vendimit të gjykatës së rrethit dhe pranimin e kërkesës për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; Avokaten Valbona Gjoncari, që kërkoi

lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe mos nxjerrjen e çështjes jashtë juridisionit gjyqësor; Av. e Shtetit Kadri Skera, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit te Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, çështja është në juridiksion administrativ dhe jo atë gjyqësor; si dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NPala paditëse, Shoqëria “Doncaffe Albania” Sh.p.k, është një shoqëri me përgjegjësi

të kufizuar, regjistruar në regjistrin Tregtar Shqiptar pranë Qendrës Kombëtare të Rregjistrimit më datë 16.04.2008 dhe pranë Drejtorisë Rajonale, Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj.

Në bazë të raport kontrollit të datës 04.06.2010, i padituri D.R.Nj.T.M, ka nxjerrë njoftim vlerësimin për detyrime tatimore nr.8326/5 prot., datë 04.06.2010, duke vendosur ndaj paditësit detyrimin tatimor dhe gjoba në total në shumën 3.242.592 lekë. Duke pretenduar se vendosja e këtij detyrimi është në kundërshtim me dispozitat ligjore në fuqi, me datë 02.07.2010, paditësi ka paraqitur pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, apelimin tatimor për të kundërshtuar Njoftimin e Vlerësimit Tatimor nr.8326 prot., datë 04.06.2010.

Me vendimin nr.9007, datë 02.07.2010, i padituri Drejtoria e Apelimit Tatimor ka vendosur refuzimin e shqyrtimit të apelimit me arsyetimin se nuk është bërë paraprakisht pagesa e detyrimit tatimor.

Duke mos qenë dakord me këto vendime pala paditëse ka paraqitur padinë në gjykatë, duke kërkuar sipas objektit të padisë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.3703 Akti, datë 25.05.2011 ka vendosur: Mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

193

Në vendimin e saj arësyetohet se: “….. gjykata çmon se kërkesa e palës së paditur për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor nuk duhet pranuar. Siç del nga përmbajtja e kërkesë padisë pala paditëse ka paguar detyrimin tatimor, por jo gjobën. Neni 107 i ligjit “Për procedurat tatimore” parashikon: Pagesa e detyrimit tatimor, objekt ankimi. 1. Tatimpaguesi i cili kërkon të ankimojë, sipas pikës 1 të nenit 106 të këtij ligji, duhet që bashkë me ankesën, të paguajë shumën e plotë të detyrimit tatimor, të përcaktuar në njoftimin e vlerësimit të administratës taimore. 2. Shuma e pagueshme, sipas pikës 1 të këtij neni, përjashton gjithë gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar. 3. Ankimi merret në shqyrtim vetëm kur tatimpaguesi ka paguar detyrimin tatimor, që është subjekt i ankimit. 4. Akti admiministrativ i lëshuar nga administrata tatimore dhe për të cilën nuk është ankimuar në rrugë administrative, nuk mund të ankimohet në rrugë gjyqësore. Pra në kushtet kur pala paditëse ka paguar detyrimin tatimor gjykata çmon se në kuptim të nenit 109 të ligjit “Për proçedurat tatimore” çështja është në juridiksionin e gjykatës. Pra në kushtet kur çështja është në juridiksionin gjyqësor gjykata vendos të mospranojë kërkesën e palës së paditur për nxjerjen e çështjes jashtë juridisionit gjyqësor”.

Kundër vendimit të mësipërm të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim të veçantë pala e paditur Drejtoria e Përgjithshme e tatimeve (Drejtoria e Apelimit Tatimor), Drejtoria Rajonale, Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj, të cilët kërkojnë prishjen e vendimit për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i ankimuar i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i bazuar në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Çështja të cilën gjykata e rrethit gjyqësor ka pranuar për gjykim hyn në juridiksionin gjyqësor, pasi pala paditëse në momentin kur ka bërë ankimin administrativ pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor Tiranë rezulton të kishte paguar detyrimin që rridhte nga njoftim vlerësimi tatimor. Në të tilla rrethana me të drejtë nga gjykata e shkallës së parë është konstatuar se paditësi ka përmbushur kërkesat ligjore, në kuptim të neneve 106, 107, 108, 109 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”, e rrjedhimisht çështja hyn në juridiksionin gjyqësor.


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.3703 Akti, datë 25.05.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 18.10.2011

194




Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: RYSTEM RYSTEMI, në mungesëI PADITUR: TAJAR RYSTEMI, në mungesë

MARIE RYSTEMIPERSON I TRETË: XHEVRIE ZYKA, në mungesë

JETA ZYKA, në mungesëASQERI ZYKA, në mungesëKLODIAN ZYKA, në mungesë

OBJEKTI:

Lirim dhe dorëzim sendi (tokë arë).Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil

dhe neni 22 i ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1732, datë 16.11.2006 ka vendosur:Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurve Tajar Rystemi dhe Marie Rystemi t’i lirojnë e dorëzojnë paditësit Rystem Rystemi tokën arë me sip.prej 5.310 m2 me nr.8/7 pasurie, si dhe tokën arë me sipërfaqe 2.844 m2 me nr.13/3 pasurie, të ndodhura në zonën kadrastrale nr.1471 në fshatin Dermenas, Fier.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.367, datë 05.06.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1732, datë 16.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Rrëzimin e padisë së paditësit Rystem Rystemi.

Kundër vendimit nr.367, datë 05.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë ka paraqitur rekurs pala paditëse Rystem Rystemi, i cili kërkon:

Prishjen e vendimit nr.367, datë 05.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1732, datë 16.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

195

Shkaqet që pala paditëse paraqet në rekurs janë:- Gjykata e apelit ka zbatuar keq nenin 5 të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”,

pasi toka bujqësore nuk jepet si individ por si familje bujqësore, duke u bazuar në numrin e frymëve dhe të gjendjes familjare të datës 01.08.1991.

- Deklarata noteriale nr.899, datë 11.03.1998 është nënshkruar vetëm nga unë dhe jo nga të gjithë anëtarët e familjes bujqësore, prandaj kjo deklaratë është një veprim absolutisht i pavlefshëm, i cili bie ndesh me nenet 200/c dhe 208 të K.Civil.

- Deklarata noteriale i ka humbur efektet e saj që në momentin kur është realizuar kontrata e shitjes midis meje e bashkëshortes time nga njëra anë dhe personit të tretë nga ana tjetër, nga ku del qartë që çmimi është paguar në momentin e bërjes së deklaratës noteriale.

- Pala e paditur ka blerë vetëm shtëpinë që unë i kam shitur palës së tretë dhe jo tokën bujqësore, sepse sipas ligjit ajo i përket gjithë familjes bujqësore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur

Marie Rystemi, Av.Gjergji Baçi, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.367, datë 05.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë si një vendim i bazuar në prova dhe në ligj; në përfundim,

V Ë R E NMe datë 12.02.2008 është regjistruar në Gjykatën e Lartë, çështja civile nr.11115-

00336-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Rystem Rystemi, të paditur Tajar Rystemi e Marie Rystemi dhe persona të tretë Xhevrie, Jeta, Asqeri e Klodian Zyka, me objekt lirim dhe dorëzim sendi (tokë arë).

Vendimi nr.367, datë 05.06.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë është rrjedhojë i zbatimit të keq të ligjit material civil, prandaj në bazë të nenit 472/a të K.Pr.Civile ai duhet të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi nr.1732, datë 16.11.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë si më poshtë:Në bazë të ligjit nr.7105, datë 19.07.1991 “Për Tokën” paditësi Rystem Rystemi dhe

familja e tij ka marrë tokë bujqësore në fshatin Dermenas të Rrethit Fier, e cila është e ndarë në katër parcela, dy nga të cilat ato me nr.8/7 dhe 13/3 i ka në posedim pala e paditur, prandaj ai kërkon lirimin dhe dorëzimin e tyre.

Me datë 11.03.1998 pala paditëse Rystem Rystemi dhe trashëgimlënësi i personave të tretë, i ndjeri Sabri Zyka, kanë hartuar një deklaratë noteriale me nr.899, ku paditësi i shiste të ndjerit Sabri një shtëpi një katëshe së bashku me tokën e ndodhur në fshatin Dermenas të Rrethit Fier kundrejt një çmimi 1.400.000 lekë. Në deklaratë thuhet që pas regjistrimit të banesës dhe tokës në Z.R.P.P. do të përpilohet kontrata e shitjes ndërmjet palëve.

Pas regjistrimit të shtëpisë në Z.R.P.P. paditësi Rystem Rystemi dhe i ndjeri Sabri Zyka kanë lidhur kontratën e shitjes nr.3879/667, datë 08.12.1998, ku paditësi Rystem Rystemi dhe bashkëshortja e tij Hateme Rystemi i shisnin të ndjerit Sabri Zyka shtëpinë një katëshe e ndodhur në fshatin Dermenas, kundrejt çmimit 1.400.000 lekë dhe në kontratë nuk bëhet fjalë për tokë bujqësore.

Me kontratën e shitjes nr.895/199, datë 10.03.2000 i ndjeri Sabri Zyka dhe bashkëshortja e tij Xhevrie Zyka, e cila ka cilësinë e personit të tretë në gjykim, i shesin shtëpinë që kishin blerë nga paditësi Rystem Rystemi të paditurës Marije Rystemi dhe megjithëse edhe në këtë kontratë nuk flitet për tokën bujqësore, kjo e fundit, duke pretenduar që bashkë me shtëpinë ka blerë edhe token, nuk pranon që t’ia lirojnë atë paditësit, i cili e ka të regjistruar në pronësi në Z.R.P.P. të Rrethit Fier.

196

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1732, datë 16.11.2006 ka vendosur:Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurve Tajar Rystemi dhe Marie Rystemi t’i lirojnë e dorëzojnë

paditësit Rystem Rystemi tokën arë me sipërfaqe prej 5.310 m2 me nr.8/7 pasurie, si dhe tokën arë me sipërfaqe 2.844 m2 me nr.13/3 pasurie, të ndodhura në zonën kadrastrale nr.1471 në fshatin Dermenas, Fier.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Në kontratën e shitjes nr.3879/667, datë 08.12.1998 palët kanë përcaktuar qartë

objektin e kësaj kontrate që ka qenë shitja e shtëpisë.I ndjeri Sabri Zyka dhe trashgimtarët e tij nuk kanë qenë asnjëherë pronarë të tokës

bujqësore, prandaj nuk kishin si të transferonin tek të tretët një të drejtë që nuk e kanë.Me ankimin e të paditurës Marie Rystemi, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit

Vlorë, e cila me vendimin nr.367, datë 05.06.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1732, datë 16.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier

dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Rrëzimin e padisë së paditësit Rystem Rystemi.Gjykata e apelit arsyeton:Në deklaratën noteriale palët e kanë shprehur vullnetin e tyre të lirë, por ato nuk e

kanë shprehur atë në mënyrën e parashikuar nga ligji, sepse prona nuk figuronte e regjistruar në Z.R.P.P.

Pala paditëse nuk legjitimohet në ngritjen e padisë, pasi ai nuk është pronar i sendit objekt gjykimi, sepse këtë të drejtë ua ka kaluar personave të tretë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se shkaqet që paraqet pala paditëse në rekurs janë nga ato shkaqe të cilat parashikohen në nenin 472/a të K.Pr.Civile, prandaj vendimi i gjykatës së apelit bëhet i cënueshëm.

Në nenin 83 të Kodit Civil parashikohet se:veprimi juridik për kalimin e pronësisë dhe të drejtave reale mbi to duhet të bëhet më

akt noterial dhe të regjistrohet, përndryshe nuk është i vlefshëm.Sipas dispozitës ligjore të mësipërme kërkohet që veprimi juridik për kalimin e

pronësisë duhet të plotësojë dy kushte: të jetë bërë me akt noterial dhe të regjistrohet, kjo do të thotë që për kalimin e pronësisë së sendeve të paluajtshme veprimi juridik i dyanshëm i kryer nga palët (shitja) duhet të bëhet para noterit në përputhje me nenin 49 të ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 “Për Noterinë” dhe të regjistrohet më pas në Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme, në përputhje me nenin 192 e vijues të Kodit Civil.

Kolegji Civil e gjen me vend të theksojë se me vendimin nr.1, datë 06.01.2009 Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë e kanë unifikuar ndryshe praktikën gjyqësore në pjesën që i takon regjistrimit të pasurive të paluajtshme, duke thënë se:

Pronësia mbi një pasuri të paluajtshme kalon në çastin e lidhjes së kontratës së tjetërsimit të kësaj pasurie. Blerësi ose përfituesi bëhet pronar i ligjshëm i saj që në momentin e nënshkrimit të kontratës, duke fituar të gjitha të drejtat dhe detyrimet që lidhen me qënien e tij si pronar mbi këtë pasuri.

Megjithëse vendimi unifikues për sa i përket aktit (kontratës) ka pasqyruar frymën e ligjit, e përmendëm atë jo për faktin se gjykatat duhet ta zgjidhnin çështjen sipas tij, pasi ajo është gjykuar në apel shumë kohë më përpara se të merrej vendimi nga Kolegjet e Bashkuara, por ky vendim e sqaron mjaft mirë atë që ka dashur të thotë ligjvënësi në nenin 83 të Kodit Civil, i cili përcakton se: pronësia kalon në çastin e lidhjes së kontratës së tjetërsimit, që do të thotë se pronësia nuk mund të kalojë me deklarata, qofshin këto edhe noteriale.

Kolegji Civil vlerëson se veprimi juridik për kalimin e pronësisë në përputhje me nenin 83 të Kodit Civil ndërmjet paditësit Rystem Rystemi e bashkëshortes së tij dhe trashëgimlënësit të personave të tretë Sabri Zyka është bërë me kontratën e shitjes

197

nr.3879/667, datë 08.12.1998, por në këtë veprim juridik palët kanë shfaqur vullnetin e lirë vetëm për shitblerjen e shtëpisë së ndodhur në fshatin Dermenas të Rrethit Fier dhe nuk përmendet toka bujqësore e përfituar nga ligji përkatës.

Edhe sikur të dëshironin paditësi Rystem Rystemi dhe bashkëshortja e tij Hateme Rystemi që të tjetërsonin tokën bujqësore në favor të trashëgimlënësit të personave të tretë, ata nuk mund ta bënin dot këtë veprim, sepse kishin dy pengesa ligjore që ishin mos regjistrimi i tokës bujqësore në Z.R.P.P. dhe fakti që toka i përkiste familjes bujqësore, prandaj shitja mund të bëhej vetëm pasi të zbatohej neni 226 i Kodit Civil, i cili shprehet se:

Anëtari i familjes bujqësore nuk mund të tjetërsojë asnjë pjesë të pasurisë së familjes bujqësore gjersa nuk është bërë pjestimi i saj.

Sipas ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”, toka bujqësore u jepet familjeve bujqësore në bazë të anëtarëve të saj dhe gjendjes familjare të datës 01.08.1991, prandaj paditësi Rystem Rystemi dhe bashkëshortja e tij Hateme nuk mund të transferonin tek i ndjeri Sabri Zyka një të drejtë që nuk e kishin, prandaj ky i fundit nuk është bërë asnjëherë pronar i tokës bujqësore.

Me kontratën e shitjes nr.895/199, datë 10.03.2000 i ndjeri Sabri Zyka dhe personi i tretë Xhevrie Zyka i kanë shitur të paditurës Marie Rystemi kundrejt një çmimi 900.000 lekë shtëpinë që ato i kishin blerë më parë paditësit Rystem Rystemi dhe në këtë kontratë nuk bëhet fjalë për tokën bujqësore, prandaj mbajtja e saj pa asnjë lloj titulli prej të paditurve, me të drejtë e ka çuar gjykatën e shkallë së parë në përfundimin se jemi përpara kërkesave të nenit 296 të Kodit Civil, i cili thotë se:

Pronari ka të drejtë të ngrejë padi për të kërkuar sendin e tij nga çdo posedues ose mbajtës. Këtë të drejtë e ka edhe çdo bashkëpronar për sendin e përbashkët, me qëllim që ai t’u dorëzohet gjithë bashkëpronarëve.

Sipërfaqja e tokës bujqësore është e regjistruar në emër të paditësit Rystem Rystemi, prandaj duke qenë njëri nga bashkëpronarët dhe kryetar i familjes bujqësore ai legjitimohet që ta ngrejë padinë e rivendikimit, të parashikuar nga neni 296 i Kodit Civil.

Gjykata e apelit arsyeton se deklarata noteriale e datës 11.03.1998 është një veprim juridik me kusht, ku palët e kanë shprehur lirisht vullnetin e tyre të lirë dhe ka kaluar posedimi efektiv i ligjshëm i sendit tek blerësi.

Kolegji Civil vlerëson se përfundimet që ka arritur gjykata e apelit janë të pabazuara në ligj, sepse pasuria e paluajtshme mund të tjetërsohet vetëm në formën e parashikuar nga ligji në përputhje me nenin 83 të Kodit Civil, pasi në të kundërt ai është i pavlefshëm konform nenit 750 të Kodit Civil dhe nuk ka rëndësi dorëzimi i sendit, ashtu si në rastin e tjetërsimit të sendeve të luajtshme.

Deklarata noteriale e datës 11.03.1998 nuk është një veprim juridik i bërë në formën e kërkuar nga ligji, pasi në rastin e shitjes së sendeve të paluajtshme zbatohen rregullat e parashikuara nga neni 705 e vijues i Kodit Civil, pra shitja duhet të bëhet me kontratë noteriale dhe në kohën e kryerjes së veprimit juridik kontrata duhej të ishte regjistruar në regjistrat e pasurive të paluajtshme, prandaj deklarata noteriale nr.899, datë 11.03.1998 është një veprim juridik absolutisht i pavlefshëm, i cili nuk sjellë asnjë pasojë juridike.

Veprimi juridik me kusht në rastin e tjetërsimit të pasurive të paluajtshme nuk bëhet me deklaratë noteriale, por në formën e kërkuar nga ligji, që është kontrata noteriale, e cila regjistrohet pas vërtetimit të kushtit dhe këtë veprim mund të bëjë ai person që është mbartës i të drejtës subjektive dhe jo paditësi Rystem, i cili nuk ishte pronar i sendit për shkak të mos regjistrimit tij dhe se sendi i përkiste gjithë familjes bujqësore.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që shkaqet që ngrihen në rekurs janë të bazuara në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet dhe të lihet në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

198


V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.367, datë 05.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në

fuqi të vendimit nr.1732, datë 16.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Tiranë, më 18.10.2011

199




Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: ADEM KURTI, përfaqësuar nga Av.Vasil Plaku.MYHYRIJE SHEHI, përfaqësuar nga Av.Vasil Plaku.NIKO KURTI, përfaqësuar nga Av.Vasil Plaku.GJYLFIDANE DEMNERI, përfaqësuar nga Av. Vasil Plaku.SOFIJE GJATA, përfaqësuar nga Av.Vasil Plaku.

I PADITUR: SHOQËRIA “PERXHOLA” SH.P.K., në mungesë.

OBJEKTI:Detyrimin e palës së paditur për të pushuar cënimin

në pronën tonë e përbërë nga një ndërtesë një katëshe dhe oborri funksional i saj, që ndodhet në Rr. “Bogdani”, nr.26, të shkaktuar si rrjedhojë e ndërtimit të një pallati shumëkatësh

dhe mospërsëritja e tij në të ardhmen.Detyrimin e palës së paditur për të shpërblyer

dëmin e shkaktuar që konsiston: Në dëmtimin e anës funksionale të pronës sonë,

dëmtimin e themeleve të shtëpisë, të çarjes së mureve dhe në përgjithësi të dëmtimit total.

Baza Ligjore: Neni 32/a i K.Pr.Civile, neni 302 i K.Civil,

nenet 2, 75 e vijues të ligjit nr.8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën”, pikat 116-120 të Regullores së Urbanistikës, miratuar me V.K.M nr.722, datë 19.11.1998.

200

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.4641, datë 18.09.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të padisë.Detyrimin e palës së paditur Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k për t’u shpërblyer paditësave Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata dëmin e shkaktuar nga shkelja e kondicioneve urbane në vlerën 1.828.000 lekë, në pronën e paditësave objekt gjykimi.Detyrimin e palës së paditur Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k për t’u shpërblyer paditësave Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata dëmin e shkaktuar në themele dhe çarjen e mureve në vlerën 592.529 lekë, në pronën e paditësave objekt gjykimi.Rrëzimin e padisë për pjesën tjetër të kërkimit të dëmshpërblimit.Pushimin e gjykimit për pushimin e cënimit të pronësisë të pronës së paditësave objekt gjykimi.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.93, datë 18.01.2008 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4641, datë 18.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me ndryshimin:Rrëzimin e padisë lidhur me detyrimin e Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k. që të dëmshpërblejë paditësit Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata për shkelje të kondicioneve urbane në vlerën prej 1.828.000 lekë.

Kundër vendimit nr.93, datë 18.01.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs pala paditëse, e cila kërkon: Prishjen e vendimit nr.93, datë 18.01.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë.

Shkaqet që pala paditëse paraqet në rekurs janë:- Vendimi i gjykatës së apelit është i gabuar dhe rrjedhojë e zbatimit të keq të ligjit.- Gjatë gjykimit u provua që pala e paditur ka shkelur kondicionet e lejes së ndërtimit të

pallatit shumëkatësh dhe si rrjedhojë na ka cënuar neve në pronësi.- Dëmi që i shkaktohet palës tonë është real, i mundshëm dhe ekzistues, pavarësisht se

pasojat i përkasin së ardhmes.- Gjykata e apelit nuk ka analizuar pretendimet tona të ngritura në kërkesën ankimore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës paditëse,

Av.Vasil Plaku, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së pare; në përfundim;


00562-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Adem Kurti, etj., dhe e paditur Shoqëria “Perxhola” sh.p.k., me objekt pushim cënimi pronësie dhe shpërblimin e dëmit të shkaktuar.

Vendimi nr.93, datë 18.01.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, në pjesën ku ndryshon vendimin e gjykatës së shkallës së pare, është rrjedhojë e zbatimit të keq të ligjit material civil, prandaj si i tillë ai duhet të prishet dhe të lihet në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

201

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë si më poshtë:Paditësat janë bashkëpronarë të një godine banimi një katëshe me sipërfaqe të

përgjithshme trualli prej 209.70 m2, e cila ndodhet në Rr.“A.Z.Çajupi”, nr.25 në Tiranë dhe është e regjistruar në Z.R.P.Paluajtshme.

Në veri-perëndim të pronës së paditësave pala e paditur ka ndërtuar me leje ndërtimi një pallat shumëkatësh, i cili ka përfunduar dhe është në shfrytëzim.

Gjatë ndërtimit të godinës pala e paditur nuk ka respektuar distancat që përcaktohen në ligjin nr.8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën” dhe rregulloren e dalë në zbatim të tij, si dhe ka shkaktuar dëmtime të ndryshme në pronën e paditësave, si çarje të themeleve, mureve, etj.

Pala paditëse, duke pretenduar që pala e paditur e ka cënuar në pronësi dhe i ka shkaktuar një dëm të konsiderueshëm ekonomik, i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila me vendimin nr.4641, datë 18.09.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të padisë.Detyrimin e palës së paditur Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k. për t’u shpërblyer

paditësave Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata dëmin e shkaktuar nga shkelja e kondicioneve urbane në vlerën 1.828.000 lekë, në pronën e paditësave objekt gjykimi.

Detyrimin e palës së paditur Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k. për t’u shpërblyer paditësave Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata dëmin e shkaktuar në themele dhe çarjen e mureve në vlerën 592.529 lekë, në pronën e paditësave objekt gjykimi.

Rrëzimin e padisë për pjesën tjetër të kërkimit të dëmshpërblimit.Pushimin e gjykimit për pushimin e cënimit të pronësisë të pronës së paditësave

objekt gjykimi. Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Nga ekspertimi i kryer rezulton që midis planimetrisë së sheshit të ndërtimit të

miratuar dhe projektit të zbatimit të objektit ka disa ndryshime, që konsistojnë në daljen e shkallëve jashtë planimetrisë, vendosja e një kolone rrethore, e cila nuk është pasqyruar në planimetri, mos zbatim i distancave, etj.

Me ankimin e palëve, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.93, datë 18.01.2008 ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.4641, datë 18.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me ndryshimin:

Rrëzimin e padisë lidhur me detyrimin e Shoqërisë “Perxhola” sh.p.k. që të dëmshpërblejë paditësit Adem Kurti, Myhyrije Shehi, Niko Kurti, Gjylfidane Demneri e Sofije Gjata për shkelje të kondicioneve urbane në vlerën prej 1.828.000 lekë.

Gjykata e apelit arsyeton:Që të kemi cënim pronësie në kuptim të nenit 302 të K.Civil kërkohet që cënimi i

pronësisë të jetë aktual, i vërtetë, i çastit dhe të synojë zhveshjen nga posedimi të pronarit të pronës, domethënë që prona të mos posedohet nga pronari (paditësit), por jo nga pronari (pala e paditur).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se shkaqet që paraqet pala paditëse në rekurs janë nga ato shkaqe ligjore që parashikohen në nenin 472/a të K.Pr.Civile, prandaj vendimi i gjykatës së apelit në pjesën ku ndryshon vendimin e gjykatës së shkallës së parë bëhet i cënueshëm.

Në nenin 302 të Kodit Civil thuhet se:Pronari ka të drejtë të kërkojë nga cilido që e cënon në pronësinë e tij, por pa u

zhveshur nga posedimi, të pushojë cënimin dhe të mos e përsërisë këtë në të ardhmen, dhe, kur është rasti, të shpërblejë dëmet që mund t’i ketë shkaktuar.

202

Zbatimi i dispozitës ligjore të mësipërme kërkon që personi që ngre padinë mohuese të plotësojë njëkohësisht dy kushtet e mëposhtme: të jetë pronar i sendit dhe ta ketë vetë personalisht tagrin e posedimit të tij, që në rastin objekt gjykimi këto kritere janë të plotësuara, pasi provohet që paditësit janë bashkëpronarë të shtëpisë një katëshe dhe posedimin e saj e ka njëri nga bashkëpronarët, prandaj me të drejtë paditësat kanë ngritur këtë padi, e cila është e pa parashkrueshme.

Kolegji Civil vlerëson se gjykata e apelit e ka zbatuar keq nenin 302 të Kodit Civil, pasi ajo arsyeton që cënimi i pronësisë duhet të synojë në zhveshjen nga posedimi të pronarit.

Arsyetimi i gjykatës së apelit është i pabazuar në ligj, sepse neni 302 i Kodit Civil kërkon si kusht thelbësor të ekzistencës së tij mos zhveshjen e pronarit nga posedimi i sendit dhe interpretimi i gabuar që i bën gjykata kësaj dispozite ligjore e ka çuar atë në një përfundim të pabazuar në ligj, në lidhje me dëmin që i është shkaktuar palës paditëse.

Nga akti i ekspertimit që ndodhet në dosje, të cilin gjykata e shkallës së parë e ka analizuar me hollësi rezulton se pala e paditur gjatë ndërtimit të godinës shumëkatëshe ka bërë tre shkelje të ligjit nr.8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën” dhe të rregullores së dalë në zbatim të tij, të cilat janë: mosrespektimi i distancave në kufirin jugor dhe lindor, si dhe mosrespektimi i distancës në ndërtimin e shkallëve.

Njëri nga dëmet që i ka ardhur pronës së paditësave nga shkeljet ligjore që ka bërë pala e paditur gjatë ndërtimit është çarja e themeleve dhe mureve të ndërtesës së palës paditëse, të cilën gjykata e apelit e pranon dhe arsyeton që në këtë pjesë gjykata e shkallës së parë ka vendosur në përputhje të plotë me nenin 608 të K.Civil, i cili parashikon dëmin jashtëkontraktor.

Ndryshe nga sa arsyeton gjykata e apelit Kolegji Civil vlerëson se nga cënimi i të drejtës së pronësisë palës paditëse nuk i është shkaktuar vetëm dëmi i përmendur më lart, por dëmi më i madh që i është shkaktuar asaj është ulja e vlerës së banesës në treg, pasi mosrespektimi i distancave ubanistike të çon në një zhvlerësim të pronës ekzistuese, e cila ka qenë në qarkullimin civil para se pala e paditur të jetë pajisur me leje ndërtimi dhe ky dëm nuk i takon të ardhmes, por është aktual.

Mos zhvillimi i ndërtimit ekzitues të palës paditëse në të ardhmen, për shkak se pala e paditur ka shkelur kondicionet në ndërtim, nuk është një dëm i supozuar që i përket të ardhmes, ashtu siç arsyeton gjykata e apelit, por Kolegji Civil vlerëson që kjo e drejtë palës paditëse i është hequr nga veprimet e paligjshme të palës së paditur që në momentin që kjo e fundit ka ndërtuar dhe pala paditëse nuk ka mundësi as aktualisht që të zhvillojë pronën e saj në të njëjtat kushte që mund ta zhvillonte atë, si në rastin kur pala tjetër do të kishte zbatuar kriteret ligjore të ndërtimit, prandaj ky dëm është real dhe aktual, prandaj me të drejtë gjykata e shkallës së parë e ka detyruar palën e paditur që ta shpërblejë atë.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që shkaqet që ngrihen në rekurs janë të bazuara në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.


V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.93, datë 18.01.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në

fuqi të vendimit nr.4641, datë 18.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, me 18.10.2011

203






PADITËS: SHEFQET MZHIKA I PADITUR: BASHKIA MAMURRAS

OBJEKTI:

Rregullimin e pasojave të aktit administrativ vendim për prishje objekti nr.13, datë 11.06.2008

i K.RR.T. Bashkia Mamurras anuluar me vendimin nr.297, datë 25.05.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë

i lënë në fuqi me vendimin nr.1136, datë 16.06.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Shpërblimin e dëmit të shkaktuar si rezultat i prishjes së objektit në pronësinë time, pagimin e vlerës së tregut për truallin

fitimin e munguar nga ndërprerja e aktivitetit tregtar dhe pagimin e interesave bankare.

Baza Ligjore: Nenet 31, 153, 325/3 të K.Pr.C.nenet 608 e vijues, 640 e vijues të K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë, me vendimin nr.325, datë 27.06.2011, ka vendosur: Deklarimin e moskompetencës tokësore për çështjen civile me nr.462 akti, datë 19.05.2011 regjistrimi.Dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin si gjykatë së cilës i përket kompetenca gjyqësore.Shpenzimet gjyqësore siç janë bërë.Kundër këtij vendimi mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë nga e nesërmja e shpalljes për paditësin dhe nga dita e komunikimit për palët e tjera.

Kundër vendimit ka ushtruar ankim paditësi Shefqet Mzhika, i cili kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit, duke parashtruar këto shkaqe:

204

- Sipas nenit 327 të K.Pr.Civile, padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës, në zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ ndaj të cilit drejtohet padia.

- Padia është paraqitur në gjykim në Gjykatën e Rrethit Krujë për shkak se kjo gjykatë ka gjykuar ligjshmërinë e aktit administrativ.

- Sipas nenit 325/3 të K.Pr.Civile “kërkimi i shpërblimit të dëmit të shkaktuar nga akti administrativ i kundërligjshëm mund të kërkohet sipas rregullave të përgjithshme edhe me padi të veçantë”

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen pa

praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa shkaqe të arsyeshme,

V Ë R E NPaditësit Shefqet Mzhika, banues në Mamurras, i është shembur objekti i tij në

pronësi me anën e një akti administrativ nga Bashkia Mamurras. Paditësi ka paraqitur fillimisht para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë kërkesë padinë me objekt “anulim të aktit administrativ të Bashkisë Mamurras për prishjen e objektit”. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë me vendimin nr.297, datë 25.05.2009 ka vendosur pranimin e padisë.

Gjykata e Apelit Tiranë mbi ankimin e palës së paditur me vendimin nr.1136, datë 16.06.2010 ka vendosur lënien në fuqi të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë.

Në vazhdim, paditësi Shefqet Mzhika ka paraqitur po para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë kërkesë padinë me objekt “shpërblimin e dëmit të shkaktuar si rezultat i prishjes së objektit, pagimin e vlerës së tregut për truallin, etj.”

Në seancën përgatitore të datës 27.06.2011, nga ana e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë është deklaruar moskompetenca tokësore e kësaj çështje duke iu dërguar aktet Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në ankimin e veçantë nga pala paditëse, çmon se vendimi i Gjykatës së Rrethit Krujë është rezultat i zbatimit drejt të ligjit.

Siç parashikon neni 48 i K.Pr.Civile, paditë që rrjedhin nga shkaktimi i dëmit mund të ngrihen si në gjykatën e vendit ku ka banimin i padituri, ashtu dhe në gjykatën e vendit ku është shkaktuar dëmi. Në çështjen objekt gjykimi rezulton se paditësi Shefqet Mzhika është banor i qytetit të Mamurrasit, qytet ku gjithashtu ndodhet objekti për të cilin ai kërkon shpërblimin e dëmit. Ky qytet ndodhet brenda territorit, që sipas pikës 11 të Dekretit nr.6201, datë 08.06.2009 “Për caktimin e kompetencave tokësore të gjykatave të rretheve gjyqësore dhe të qendrës së ushtrimit të veprimtarisë të secilës prej tyre”, ushtron veprimtarinë e saj Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Bazuar sa sipër, kërkesë padia e paditësit duhet të ishte paraqitur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kurbin e cila është kompetente nga pikëpamja tokësore, prandaj me të drejtë nga ana e Gjykatës së Rrethit Krujë çështja i është dërguar për kompetencë Gjykatës së Rrethit Kurbin.


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.325, datë 27.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Krujë.Tiranë, më 20.10.2011

205






PADITËS: PËLLUMB HASAE PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E RRUGËVE

GJIROKASTËR

OBJEKTI:Detyrimi i palës së paditur të dëmshpërblejë

paditësin me 12 muaj pagë për zgjidhjen e menjëhershme e të pajustifikuar dhe të pa arsyeshme të kontratës së punës.

Detyrimi i palës së paditur të paguajë 3 muaj pagë për shkeljen e afatit të njoftimit.

Detyrimi i pales së paditur të paguajë 2 muaj pagë për mosrespektim të procedurës.

Detyrimi i palës së paditur të paguajë 5 muaj pagë për vjetërsinë në punë.Baza Ligjore: Neni 143, 144, 145, 146 dhe 155 i Kodit të Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Gjirokastër, me vendimin nr.1087, datë 01.11.2007, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së ngritur nga paditësi Pëllumb Hasa kundër të paditurit Drejtoria Rajonale Rrugore Gjirokastër me objekt detyrimin për shpërblim për zgjidhjen e njëanshme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës, si të pabazuar në ligj dhe prova.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.442, datë 19.12.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1087, datë 01.11.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, nr.442, datë 19.12.2007, brenda afatit ligjor, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile ka paraqitur rekurs pala paditëse Pëllumb Hasa, duke kërkuar ndryshimin e vendimeve dhe pranimin e padisë, për këto shkaqe:

- Nga praktika e gjykatave të rretheve, apeleve dhe Gjykatës së Lartë është pranuar se zgjidhja e kontratës së punës nga punëdhënës për shkak të ristrukturimit është pranuar

206

si zgjidhje pa shkaqe të justifikuara në kuptim të nenit 153 të Kodit të Punës. Ky është shkaku për të arritur në përfundimin se të dy vendimet e gjykatave janë marrë në kundërshtim me ligjin.

- Është vërtetuar se pala e paditur në zgjidhjen e menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës nuk ka respektuar dhe kërkesat e neneve 143, 144 të Kodit të Punës.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen pa

praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa shkak të arsyeshëm,

V Ë R E NPala paditëse për një periudhë 10 vjeçare ka punuar si shofer pranë Drejtorisë

Rajonale të Rrugëve Tepelenë. Me Urdhërin nr.89, datë 01.06.2007 të Kryeministrit është miratuar struktura e Drejtorisë së Përgjithshme të Rrugëve dhe Drejtorive Rajonale. Nisur nga fakti se Drejtoria e Rrugëve Tepelenë, sipas organikës së re shkrihej pranë Drejtorisë Rajonale Gjirokastër, kjo e fundit me shkresën datë 07.06.2007 ka njoftuar palën paditëse për zgjidhjen e kontratës së punës, duke caktuar si datë për parashtrimin e shkaqeve datën 11.06.2007, datë në të cilën, palës paditëse i është dorëzuar shkresa nr.452/8, datë 11.06.2007 mbi zgjidhjen e marrëdhënies së punës.

Me pretendimin se urdhëri i Kryeministrit për ristrukturimin e palës së paditur nuk është shkak i justifikuar, që legjitimon zgjidhjen e menjëhershme të marrëdhënies së punës, paditësi i është drejtuar gjykatës duke kërkuar shpërblimin që i takon për ndërprerje të pajustifikuar të marrëdhënieve të punës.

Me arsyetimin se nuk ndodhemi përpara rasteve të zgjidhjes së pajustifikuar të kontratës së punës, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër ka vendosur të rrëzojë kërkesë padinë, vendim i cili është lënë në fuqi dhe nga Gjykata e Apelit Gjirokastër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga ana e palës paditëse, çmon se vendimi i gjykatës së apelit duhet të lihet në fuqi.

Siç ka rezultuar e provuar në gjykimin në fakt, për zgjidhjen e kontratës së punës, punëmarrësi me cilësinë e paditësit është njoftuar 96 orë para dhe shkaqet i janë parashtruar me shkrim, ashtu siç e kërkon neni 144 i Kodit të Punës.

Zgjidhja e kontratës është plotësisht e justifikuar, është në zbatim të urdhërit nr.89, datë 01.06.2007 të Kryeministrit dhe aq më tepër për paditësin të cilit i është suprimuar vendi i punës së shoferit së bashku me titullarin e tij në këtë qytet, cilësi këto administrative që i kanë kaluar një qarku tjetër. Në vështrim të nenit 141, 143 të Kodit të Punës, kontrata e punës me afat të pacaktuar mund të zgjidhet për shkaqe të vlefshme, ku në bazë të nenit 138/3 përfshihet edhe ristrukturimi i organikës së punëdhënësit.


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.442, datë 19.12.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Tiranë, më 20.10.2011

207




Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana AnëtareMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me :

PADITËS: ARTAN ZAIMIE PADITUR: REMONDA KOSOVA (PRENDI)NDËRHYRËS KRYESOR: SKËNDER KOSOVAHULUSI KOSOVAASIM ZAJMI LJANA HAXHOLLI

OBJEKTI:Konstatimi i pavlefshëm i dëshmisë së trashëgimisë lëshuar me vendim civil nr.1641, datë 22.07.2005

të Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës, për shkak se e paditura Remonda Kosova,

nuk mund të jetë trashëgimtare e Osman Kosovës.Detyrimi i të paditurës Remonda Kosova të njohë

trashëgimtarë të radhës së tretë të Osman Kosovës, personat e caktuar në vendimin nr.384, datë 22.02.2006

të Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës.Marrja e masës për pezullimin e ekzekutimit të vendimit

nr.1641, datë 22.07.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës duke u urdhëruar ZRPP Durrës të mos bëjë asnjë kalim pasurie

të Osman Kosovës në favor të Remonda Kosovës deri në përfundim të gjykimit të çështjes.Baza Ligjore: Nenet 349-350 të K.Civil

dhe nenet 46/1, 189-190 e 206/b të K.Pr.C.


Pranimin e pjesshëm të kërkesëpadisë së paditësit Artan Reshat Zaimi dhe të ndërhyrësve kryesorë Skënder Hamza Kosova, Hulusi Hamza Kosova, Hasim Reshat Kosova dhe Ljana Reshat Haxholli.

208

Të njohë trashëgimtarë ligjorë për të ndjerin Osman Hamza Kosova dhe pjesët takuese të tyre si vijon:1-Remonda Kareman Prendi (Kosova) me 9/18 pjesë.2-Skënder Hamza Kosova me 3/18 pjesë.3-Hulusi Hamza Kosova me 2/18 pjesë.4-Asim Reshat Zajmi me 1/18 pjesë.5-Artan Reshat Zajmi me 1/18 pjesë.6-Ljana Reshat Zajmi (Haxholli) me 1/18 pjesë.- Ligjërimin e masës për sigurimin e padisë së paditësave të marrë me vendimin datë 29.06.2006.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.547, datë 11.12.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.3042, datë 18.12.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës ka paraqitur rekurs pala e paditur Remonda Kosova (Prendi), duke kërkuar prishjen e vendimeve dhe pushimin e gjykimit, për këto shkaqe:

- Gjykatat kanë interpretuar në mënyrë të gabuar ligjin. Duke iu referuar testamentit të lënë nga trashëgimlënësi, gabimisht gjykatat shqiptare i janë referuar termit “legatar” të përdorur nga legjislacioni shqiptar, përballë termit “legatar” të përdorur nga legjislacioni belg. Në vështrim të nenit 1003-1014 të Kodit Civil Belg legatari universal është trashëgimtar me titull universal.

- Testamenti është një akt i njëanshëm prandaj dhe kriteri i vetëm i interpretimit të tij është konstatimi i vullnetit real të testatorit. Testamenti është marrë me akt noterial, duke respektuar formën e kërkuar nga ligji. Nuk ekziston asnjë arsye për të mos konsideruar të paditurën si trashëgimtare të vetme.

- Me akt njoftuninë datë 14.04.2005 të Noterisë Belge, përkthyer në shqip në Ambasadën e Republikës së Shqipërisë në Bruksel, është vërtetuar se i ndjeri ka revokuar çdo testament të mëparshëm, duke përcaktuar si pronare të ligjshme universale bashkëshorten e tij të dytë, të paditurën Remonda.

- Del qartë nga aktet e administruara në gjykim se e paditura është sjellë si trashëgimtare e të ndjerit duke paguar borxhet e lëna prej tij. Në këto kushte, në vështrim të nenit 338/1 të K.Civil në çdo kohë, e paditura nuk ka patur të drejtë të heqë dorë nga trashëgimi.

- Në çdo rast, gjykatat kanë përcaktuar gabim pjesët takuese të trashëgimisë. Në kohën e vdekjes së trashëgimlënësit ka qenë në fuqi neni 86, 87 i Kodit Civil të vitit 1981. Pasuria e trashëgimlënësit përbëhet nga sende të fituara pas lidhjes së martesës në vitin 1993, me vendime të K.K.K.P. Në çdo rast e paditura, në cilësinë e bashkëshortes, duhet të përfitojë ¾ pjesë nga pasuria trashëgimore. Sa më lart bazohet në vendimin nr.30, datë 01.12.2005 të Gjykatës Kushtetuese.

- Ligji nr.3920/1964 nuk parashikon se cila është gjykata kompetente për të gjykuar një çështje trashëgimie të një shtetasi të huaj, trashëgimi e cila mund të përbëhet prej sendesh të luajtshme e të paluajtshme, që mund të ndodhen në vende të ndryshme.

Në mbështetje të nenit 477 të K.Pr.Civile, kanë paraqitur kundër-rekurs paditësi Artan Zajmi dhe ndërhyrësit kryesorë, duke kërkuar mospranimin e rekursit.

209

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; av. A.Tartari, që kërkoi ndryshimin e

dy vendimeve dhe rrëzimin e kërkesë padisë; av. R.Syziu që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NNë gjykim ka rezultuar se më datë 19.05.2003 ka vdekur në Bruksel, Belgjikë, i ndjeri

Osman Kosova, i vitlindjes 1920. Të gjithë palët ndërgjyqëse kanë lidhje gjinore dhe familjare me të. Kështu paditësi Artan dhe ndërhyrësit kryesorë Ljana Haxholli dhe Asim Zajmi janë nipërit e të ndjerit, fëmijët e motrës së paravdekur Drita Zajmi. Dy ndërhyrësit e tjerë kryesorë Skënder dhe Hulusi janë vëllezërit e të ndjerit Osman Kosova. Ky i fundit ka jetuar jashtë Shqipërisë prej shumë vitesh dhe ka patur si vendbanim qytetin e Brukselit, Belgjikë.

Gjatë jetës së tij në Belgjikë, i ndjeri Osman Kosova ka qenë lidhur në martesë ligjore me shtetasen e huaj Giovanna Metoda (e paravdekur), martesë nga e cila ka lindur shtetasi Francesco Vincenzo Kosova, banues në Belgjikë. Pas vdekjes së bashkëshortes së parë, rezulton se i ndjeri Osman Kosova, në datën 07.07.1993 ka lidhur në Belgjikë martesë ligjore me të paditurën Remonda Prendi, martesë që ka zgjatur deri në momentin e vdekjes.

Pas vdekjes, me një kërkesë të regjistruar në datë 22.07.2005 pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës, e paditura Remonda Kosova (Prendi) ka kërkuar lëshimin e dëshmisë ligjore të trashëgimisë për të ndjerin Osman Kosova, duke pretenduar se ishte e vetmja trashëgimtare ligjore e këtij subjekti. Me vendimin civil nr.1641, datë 22.07.2005, Gjykata e Shkallës së Parë Durrës ka vendosur lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë, duke e njohur të paditurën si trashëgimtare të vetme.

Në datën 15.02.2006 është regjistruar një tjetër kërkesë për lëshimin e dëshmisë ligjore të trashëgimisë për të ndjerin Osman Kosova, këtë herë si kërkues është paditësi Artan Zajmi. Në atë kërkesë është pretenduar se, në bazë të akteve gjyqësore, përkatësisht në datë 26.08.2003 dhe 23.05.2003, e paditura Remonda Kosova dhe djali nga martesa e parë e të ndjerit Osman Kosova, Francesco Vincenzo Kosova kishin hequr dorë nga trashëgimi i të ndjerit. Bazuar në këto fakte është kërkuar lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë për trashëgimtarët e radhëve pasardhëse. Me vendimin civil nr.384, datë 22.02.2006, Gjykata e Shkallës së Parë Durrës ka lëshuar dëshminë e trashëgimisë ligjore duke njohur si trashëgimtarë paditësin Artan dhe dy ndërhyrësit kryesorë Ljana dhe Hasi, trashëgimtarë të 1/9 pjesë dhe dy ndërhyrësit e tjerë kryesorë Skënder dhe Hulusi trashëgimtarë të 1/3 pjesë të pasurisë së të ndjerit Osman Kosova.

Pas marrjes së këtij vendimi, paditësi ka paraqitur padinë objekt i këtij gjykimi, e regjistruar në datë 01.06.2006 pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës, duke kërkuar pavlefshmërinë e dëshmisë së trashëgimisë si dhe detyrimin e të paditurës të njohë ata trashëgimtarë ligjorë të të ndjerit Osman Kosava.

Gjykata e Shkallës së Parë Durrës, duke pranuar pjesërisht kërkesë padinë, ka vendosur të njohë trashëgimtarë ligjorë të të ndjerit Osman Hamza Kosova dhe pjesët takuese të tyre si vijon:

1-Remonda Kareman Prendi (Kosova) me 9/18 pjesë.2-Skënder Hamza Kosova me 3/18 pjesë.3-Hulusi Hamza Kosova me 2/18 pjesë.4-Asim Reshat Zajmi me 1/18 pjesë.5-Artan Reshat Zajmi me 1/18 pjesë.6-Ljana Reshat Zajmi (Haxholli) me 1/18 pjesë.Ky vendim është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Durrës.

210

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur, çmon se vendimet e dy gjykatave të faktit duhet të ndryshohen dhe kërkesë padia të rrëzohet.

Është provuar në gjykim se trashëgimlënësi Osman Kosova ka ndërruar jetë në Bruksel në datën 19.05.2003, datë në të cilën është çelur edhe trashëgimia dhe shkak për të cilin paditësat janë legjitimuar për ngritjen e padisë.

Por gjatë gjykimit në gjykatat e faktit, e paditura Remonda Kosova (Prendi) provoi se është e vetmja trashëgimtare testamentare e të ndjerit Osman Kosova, rrethanë kjo që duhet t’i çonte gjykatat në përfundimin se kërkesë padia e paditësave për t’u njohur ata si trashëgimtarë ligjorë të të ndjerit ishte e pa bazuar në ligj dhe si e tillë duhet të ishte rrëzuar.

Ka rezultuar e provuar se në datën 24.01.1994, Osman Kosova me shkrim dore ka përpiluar dhe nënshkruar në prani të noterit dhe dy dëshmitarëve një testament me anë të të cilit ka disponuar revokimin e të gjithë testamenteve të mëparshëm, emërimin e të paditurës Remonda Kosova si legatare universale të të gjithë trashëgimisë, duke përjashtuar nga trashëgimia trashëgimtarët e tjerë. Pra duke i qëndruar disponimeve të testamentit të shkruar para noterit datë 24.01.1994, i ndjeri Osman Kosova ka përjashtuar nga trashëgimia të gjithë personat e tjerë, duke nënkuptuar dhe ata të parashikuar nga neni 361, 364 i K.Civil shqiptar, të cilët në cilësinë e paditësit dhe ndërhyrësve kryesorë janë njohur si të tillë (trashëgimtarë) nga ana e gjykatave të faktit.

Arsyetimi i gjykatave të faktit se ky testament është një veprim juridik i pavlefshëm sipas nenit 406 të K.Civil, duke interpretuar institutin e Legut sipas kuptimit që këtij instituti i jep K.Civil shqiptar në nenet 384 e vijues të tij, është i gabuar.

Nga përmbajtja e dispozitës së nenit 372 të K.Civil shqiptar, testamenti është një veprim juridik i njëanshëm i kryer nga vetë trashëgimlënësi me anë të të cilit ai disponon pasurinë e tij për kohën pas vdekjes. Siç rezulton qartasi nga përmbajtja e testamentit të të ndjerit Osman Kosova, ai ka disponuar me vullnet të lirë për pasurinë e tij pas vdekjes të cilën ia le tërësisht bashkëshortes, duke përjashtuar nga kjo e drejtë të gjithë trashëgimtarët e tij ligjorë. Jo vetëm legjislacioni shqiptar por edhe cilido legjislacion tjetër pranon se synimi i interpretimit të një testamenti është vetëm individualizimi i vullnetit real të testatorit, që, në rastin në gjykim me testament ai shprehet se: “Caktoj legatare universale të tërësisë trashëgimore bashkëshorten time, zonjën Ramonda Prendi, banuese me mua në Sen Zhil. Përjashtoj nga trashëgimia ime çdo person tjetër”.

Edhe pse terminologjia e përdorur në këtë testament “legatar” në legjislacionin shqiptar dhe atë belg është e ndryshme, Kolegji Civil çmon se në rastin objekt gjykimi do të zbatohet neni 15/1 i ligjit 3920 i vitit 1964, sipas të cilit: “zotësia për të bërë ose revokuar një testament si dhe pasojat juridike të të metave në shfaqen e vullnetit rregullohen nga legjislacioni i shtetit, shtetas i të cilit ka qenë trashëgimlënësi në çastin e shfaqes së vullnetit…”. Rezulton se në momentin e bërjes së testamentit i ndjeri Osman Kosova ka qenë shtetas belg, duke bërë kështu të aplikueshëm legjislacionin e këtij shteti në intepretimin e testamentit dhe të vullnetit të të ndjerit në momentin e shprehjes së tij.

Gjatë gjykimit nga gjykatat e faktit nuk është konstatuar ndonjë prej rrethanave ligjore të parashikuara nga neni 403 e vijues i K.Civil të Republikës së Shqipërisë dhe që lidhet me pavlefshmërinë e testamentit, duke bërë kështu që akti përkatës (testament) të ketë fuqi të plotë në lidhje me përcaktimin e trashëgimtarit të të ndjerit Osman Kosova.

Po ashtu, gjatë gjykimit në gjykatat e faktit janë administruar përkthime të noterizuara të dispozitave përkatëse të Kodit Civil Belg në lidhje me të drejtat pasurore të personave të njohur si legatarë në një testament të marrë sipas ligjit belg ku rezulton se sipas këtij legjislacioni “leg universal është disponimi testamentar me anë të të cilit testatori i kalon një ose më shumë personave një të drejtë që eventualisht pas vdekjes së tij të mbledhë tërësinë e sendeve të tij në pronësi apo në pronësi të zhveshur të tyre”.

211

Edhe pretendimi i ngritur në gjykim nga pala paditëse se e paditura rezulton të ketë hequr dorë nga e drejta e trashëgimisë me testament, rezulton i pabazuar.

Në gjykim është administruar në cilësinë e provës, akti gjyqësor datë 24.01.2005 nëpërmjet të cilit rezulton se e paditura Remonda Kosova (Prendi) është tërhequr nga heqja dorë prej trashëgimisë së të ndjerit Osman Kosova, duke pranuar të jetë trashëgimtare e tij. Nëpërmjet një akti tjetër gjyqësor datë 25.01.2005 paditësja Remonda Kosova ka pranuar trashëgiminë, pa marrë përsipër të gjitha borxhet.

Është paraqitur në cilësinë e provës dhe një procesverbal i një zyre noterie belge, datë 08.09.2006 në bazë të së cilit rezulton se në bazë të nenit 790 të Kodit Civil Belg, trashëgimtari ka të drejtë të tërheqë heqjen dorë nga trashëgimi brenda një afati 30 vjeçar dhe se e paditura Remonda Prendi ndërkohë ka paguar një sërë borxhesh të lëna nga trashëgimlënësi duke i radhitur ato dhe vlerën përkatëse. Akti në fjalë është legalizuar nga Gjykata e Shkallës së Parë Bruksel.

Nënshkrimi i noterit belg Jean Lafontaine në këtë akt është legalizuar nga zyra përkatëse belge e marrëdhënieve me jashtë dhe mban vulën e legalizimit nga konsulli shqiptar në Ambasadën e Republikës së Shqipërisë në Bruksel. Në vështrim të nenit 12 të ligjit nr.8372, datë 09.07.1998 “Për ushtrimin e funksioneve konsullore nga përfaqësitë diplomatike ose konsullore”, akti i administruar në dosjen gjyqësore ka vlerë të plotë provuese.

Në dosje po ashtu është administruar dhe akti noterial datë 08.09.2006, ku noteri belg Ellen Verhaert, është shprehur se në bazë të nenit 790 të Kodit Civil Belg, trashëgimtari mund të tërhiqet nga heqja dorë prej të drejtës së trashëgimisë brenda 30 vitesh. Edhe ky akt në vështrim të nenit 12 të ligjit nr.8372, datë 09.07.1998 “Për ushtrimin e funksioneve konsullore nga përfaqësitë diplomatike ose konsullore”, ka vlerë të plotë provuese.

Edhe nëse gjykatat do t’i referoheshin dispozitave të Kodit Civil të Republikës së Shqipërisë që kanë të bëjnë me institutin e heqjes dorë nga trashëgimia, do të konstatonin lehtësisht se kjo heqje dorë do të ishte e pavlefshme dhe nuk do të sillte asnjë pasojë juridike, pasi do të ndodheshin përpara kërkesave të nenit 335 të këtij Kodi. Në momentin e çeljes së trashëgimisë, pra në datën e vdekjes së trashëgimlënësit, rezulton se pala e paditur, për shkak të vendbanimit të njëjtë me të ndjerin, do të duhej të kishte hequr dorë nga trashëgimi brenda një periudhe 3 mujore (sipas kërkesave të dispozitës së nenit 318 të Kodit Civil), ndërkohë që konstatohet se heqja dorë e kryer nga e paditura (revokuar më pas) është kryer disa kohë pas kalimit të afatit ligjor.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/d të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.547, datë 11.12.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe të

vendimit nr.3042, datë 18.12.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës dhe rrëzimin e kërkesë padisë si të pabazuar në ligj.

Tiranë, më 20.10.2011

212

MENDIMI I PAKICËS1. Ne, gjyqtarët në pakicë Ardian Nuni dhe Medi Bici, kemi mendimin se vendimi

nr.547, datë 11.12.2007 i Gjykatës së Apelit Durrës, që ka lënë lënë në fuqi vendimin nr.3042, datë 18.12.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, me të cilin është pranuar pjesërisht padia e paditësit Artan Zaimi dhe të ndërhyrësave kryesorë Skënder Kosova, Hulusi Kosova, Hasim Kosova dhe Ljana Kosova (Haxholli), është rrjedhojë e respektimit të ligjit dhe, për këtë shkak, Kolegji e Civil i Gjykatës së Lartë duhej ta linte në fuqi.

2. Pakica vlerëson se qëndrimi i Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë është rrjedhojë e mospërcaktimit të ligjit të zbatueshëm për zgjidhjen e mosmarrëveshjes konkrete dhe veçanërisht e mosrespektimit të rregullimeve të bëra në ligjin nr.3920, datë 21.11.1964 “Për gëzimin e të drejtave civile nga të huajt dhe zbatimin e ligjit të huaj”, çka e ka çuar këtë Kolegj në anashkalimin e këtyre rregullimeve ligjore në lidhje me marrëdhënien trashëgimore me elementë të huaj.

3. Pakica mendon se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, referuar marrëdhënies juridike konkrete, duhet të vlerësonte dhe të shprehte qëndrimin ligjor në lidhje me ligjin e zbatueshëm, nëse janë ose jo të qenësishme kushtet ligjore për të njohur si trashëgimtare të vetme të paditurën dhe për rrjedhojë edhe rrëzimin e padisë, apo për rastin konkret, nuk gjen zbatim ligji i huaj dhe, referuar ligjit shqiptar, trashëgimtarët ligjorë të trashëgimlënësit Osman Kosova janë sikurse kanë pranuar gjykatat e faktit.

4. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se më datën 19.05.2003 ka vdekur në Bruksel-Belgjikë i ndjeri Osman Kosova. Palët ndërgjyqëse kanë lidhje gjinore dhe familjare me të ndjerin.

5. Gjithashtu evidentohet se trashëgimlënësi Osman Kosova ka pasur pasuri të paluajtshme në territorin e Shqipërisë të cilat kanë qenë objekt trajtimi i ligjit “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” dhe, njëkohësisht, janë bërë shkak për paditësin dhe ndërhyrësit të ngrenë padinë në gjykim.

6. Pavarësisht nga formulimi i padisë, në thelb paditësi dhe ndërhyrësit në gjykim, me pretendimin se janë trashëgimtarë ligjorë të trashëgimlënësit Osman Kosova, me padinë në shqyrtim kanë kërkuar detyrimin e të paditurës Remonda Kosova (Prendi) t’i njohë ata trashëgimtarë ligjorë të trashëgimlënësit Osman Kosova. Ata pretendojnë se për rastin duhet zbatuar legjislacioni shqiptar dhe trashëgimia ligjore sipas këtij legjislacioni.

7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.3042, datë 18.12.2006, ka pranuar pjesërisht padinë me arsyetimin se testamenti “...është i pavlefshëm për sa kohë ai përcakton të paditurën si trashëgimtare legatare. Nuk duhet lënë pa përmendur edhe vetë fakti se e paditura duke qënë në dijeni të këtij testamenti nuk e ka përdorur atë, as ka kërkuar ndonjëherë lëshimin e dëshmisë testamentare qoftë në Mbretërinë Belge ku është përpiluar dhe depozituar testamenti dhe as në Republikën e Shqipërisë. Ajo përkundrazi në vetë kërkesën e nënshkruar prej saj për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë ligjore... ka parashtruar se i ndjeri nuk ka lënë testament dhe ka kërkuar lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë ligjore”; “Në testamentin e paraqitur, nëse ky është me të vërtetë autentik, trashëgimlënësi nuk cakton trashëgimtarë dhe as nuk përcakton se cilët do të jenë legatarët edhe pse të paditurën e përcakton si legatare iniversale. Pra lihet një detyrim pa përcaktuar cilët janë përfituesit dhe nuk cakton trashëgimtarë që do të përmbushin detyrimin. Në fakt sipas përcaktimeve të dispozitës legatari është në radhën e trashëgimtarëve ligjorë, por nuk bëhet trashëgimtar me testament. Pra edhe në rastin konkret e paditura gjithsesi nuk është trashëgimtare me testament”.

8. Vendimi i gjykatës së shkallës së parë, me të njëjtin arsyetim, është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës.

9. Referuar neneve 14§2 dhe 15§3 të ligjit nr.3920, datë 21.11.1964 pakica mendon se arsyetimi dhe përfundimi i arritur nga gjykatat e faktit është i mbështetur në ligj.

213

10. Pakica, ndryshe nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa marrë në analizë dhe vlerësim provat, por në vështrim të legjislacionit të zbatueshëm për rastin konkret dhe duke evidentuar problemin që shtrohet e që ka të bëjë me ligjshmërinë ose jo të vendimeve të gjykatave të faktit, arrin në konkluzionin se me të drejtë gjykatat e faktit në zgjidhjen e çështjes kanë zbatuar legjislacionin shqiptar, lex successionis, dispozitat e Kodit Civil në fuqi në kohën e çeljes së trashëgimisë.

11. Referuar rastit në shqyrtim, pakica vlerëson se ndodhemi përpara një mosmarrëveshje civile që ka për shkak një marrëdhënie trashëgimore me elementë të huaj. Pra, marrëdhënia juridike, për shkak të së cilës ka lindur konflikti civil midis palëve ndërgjyqëse, ka rrethana të tilla juridike që e ndërthurin atë me rregullime ligjore që i’u përkasin dy rendeve juridike të ndryshëm.

11.1. Si rrethana të tilla juridike përmendim shtetësinë e trashëgimlënësit, vendbanimin e tij, vendndodhjen e sendeve që përbëjnë pasurinë trashëgimore, llojin e tyre-sende të luajtshme apo të paluajtshme, rrethin e trashëgimtarëve dhe radhën e thirrjes së tyre në trashëgim, disponimet testamentare, etj.

12. Në kushtet e ekzistencës së elementit të huaj në marrëdhënien konkrete, për zgjidhjen e drejtë të çështjes, paraprakisht është e nevojshme të përcaktohet fakti se cili ligj duhet të zbatohet, ligji shqiptar apo ai i huaj (belg).

12.1. Për rastin në shqyrtim dhe në kushtet kur pjesë e pasurisë trashëgimore janë sende të paluajtshme që ndodhen në territorin e Shqipërisë, në përcaktimin e ligjit të zbatueshëm pakica mendon se kriteri lidhës mbi bazën e të cilit do të duhet të përcaktohet ligji i zbatueshëm është kriteri i vendndodhjes së sendeve, që i përgjigjet parimit quot territoria, tot hereditates 3

12.2. Referuar rregullimeve të bëra në nenet 14, 15 dhe 16§1 të ligjit nr.3920, datë 21.11.1964 “Për gëzimin e të drejtave civile nga të huajt dhe zbatimin e ligjit të huaj” 4, pakica arrin në konkluzionin se legjislacioni shqiptar përfshihet në atë grup legjislacionesh që nuk pranon unitetin e rregullimit të trashëgimisë, pra të caktimit të një ligji të vetëm për rregullimin e marrëdhënieve trashëgimore me elementë të huaj.

12.3. Legjislacioni shqiptar, me rregullimet e bëra në paragrafin e dytë të nenit 14 dhe paragrafin e tretë të nenit 15 të ligjit të sipërcituar përjashton pasuritë e paluajtshme nga rregullimi sipas parimit lex nationalis 5 të trashëgimlënësit, duke vënë si rregull që për këto, 3 Sa territore aq trashëgimi4 Neni 14 i ligjit nr.3902, datë 21.11.1964: “Marrëdhëniet që rrjedhin nga trashëgimia mbi një pasuri të luajtshme ose të paluajtshme rregullohen nga legjislacioni i shtetit, të cilit ka qenë shtetas trashëgimlënësi në çastin e vdekjes.Por marrëdhëniet që rrjedhin nga trashëgimia mbi një pasuri të paluajtshme që ndodhet në Republikën Popullore të Shqipërisë rregullohen nga legjislacioni shqiptar“.Neni 15 i ligjit 3902, datë 21.11.1964: “Zotësia për të bërë ose revokuar një testament si dhe pasojat juridike të të metave në shfaqjen e vullnetit rregullohen nga legjislacioni i shtetit shtetas i të cilit ka qenë trashëgimlënësi në çastin e shfaqjes së vullnetit. Po nga ky legjislacion rregullohen edhe llojet e testamenteve.Gjithashtu, nga legjislacioni i shtetit, të cilit shtetas ka qenë trashëgimlënësi në çastin e bërjes së testamentit, caktohet edhe forma e testamentit. Megjithatë, mjafton që të jetë mbajtur forma e caktuar nga legjislacioni i shtetit, në territorin e të cilit është bërë testamenti ose forma e caktuar nga legjislacioni shqiptar. Kjo dispozitë vlen edhe për revokimin e testamentit.Por kur lihet me testament një pasuri e paluajtshme që ndodhet në Republikën Popullore të Shqipërisë zotësia për të bërë ose revokuar testament, si dhe llojet e testamentit rregullohen nga legjislacioni shqiptar”.Neni 16§1 i ligjit 3902, datë 21.11.1964: “Posedimi, pronësia dhe të drejtat e tjera mbi sendet e luajtshme dhe të paluajtshme rregullohen nga legjislacioni i shtetit në të cilin ndodhen sendet”.5 Ligji i shtetësisë

214

dhe për efekte të trashëgimisë, të zbatohet ligji i vendit të ndodhjes së tyre, lex rei sitae, duke arritur kështu në një fraksionim të trashëgimisë në aq trashëgimi të veçanta siç janë dhe legjislacionet që zbatohen për shkak të vendndodhjes së sendeve të paluajtshme.

13. Në argument sa më sipër jemi të mendimit se për zgjidhjen e çështjes gjen zbatim ligji shqiptar, respektivisht dispozitat e Pjesës së Tretë të Kodit Civil të vitit 1994. Përkundrejt këtij qëndrimi ligjor, shumica me zgjidhjen që i ka dhënë çështjes, ka pranuar zbatimin e legjislacionit të huaj dhe institutet e veçanta të këtij legjislacioni, që kanë ndryshime thelbësore si në formulime dhe në përmbajtje të tyre, duke çuar kështu në zgjidhje jo të drejtë të çështjes.

14. Duke i’u kthyer çështjes konkrete, pas përcaktimit të ligjit të zbatueshëm, shtrohet për zgjidhje çështja nëse për rastin do të gjejë zbatim trashëgimia ligjore apo ajo testamentare

15. Evidentohet se trashëgimlënësi ka disponuar pasurinë e tij me testamentin e datës 24.01.1994 duke caktuar “...si legatar universal të tërësisë të trashëgimisë bashkëshorten time zonjën Remonda Prendi, lindur...”.

15.1. Në pranimin se për rastin zbatohet legjislacioni shqiptar dhe në respektim të vullnetit të trashëgimlënësit të shprehur në testament, ky i fundit duhet të vlerësohet sipas rregullimeve ligjore të ligjit shqiptar si për nga forma, përmbajtja dhe procedura që duhet ndjekur, duke pasur në konsideratë faktin se legjislacioni ynë lidhur me trashëgiminë njeh sistemin e fitimit dhe jo atë të pranimit që njeh ligji belg.

15.2. Në kuadrin ligjor të sipër treguar, në lidhje me sendet e paluajtshme që ndodhen në territorin e Shqipërisë dhe që janë pjesë e pasurisë trashëgimore të trashëgimlënësit Osman Kosova vlefshmëria ose jo e testamentit të tij, nëse ai ka patur ose jo zotësi për të disponuar me testament, nëse përfituesi testamentar ka ose jo zotësi për të fituar me testament, nëse legatari ka ose jo zotësi për të fituar apo nëse bën pjesë ose jo në rrethin e trashëgimtarëve ligjorë, nëse është cënuar ose jo rezerva ligjore, janë elementë të verifikimit gjatë gjykimit sipas ligjit shqiptar dhe jo sipas ligjit belg.

16. Nga materialet e dosjes gjyqësore evidentohet se testamenti i trashëgimlënësit Osman Kosova është përpiluar me shkrim dore dhe nënshkruar prej testatorit, noterit dhe dy dëshmitarëve. Në vlerësim të formës dhe përmbajtjes, ky testament përsa i’u përket sendeve të paluajtshme që ndodhen në Shqipëri dhe që janë pjesë e pasurisë trashëgimore të testatorit bie ndesh me dispozitat e Kodit Civil shqiptar si për nga forma dhe për nga disponimet testamentare që përmban.

16.1. Respektivisht testamenti në fjalë nuk plotëson kërkesat e neneve 392, 393 dhe 397§1 të Kodit Civil dhe nenet 40, 49 dhe 52 të ligjit nr.7829, datë 01.06.1994 “Për Noterinë”, i ndryshuar. Në mungesë të respektimit të këtyre dispozitave, referuar nenit 404 të Kodit të Procedurës Civile, ai është një veprim juridik absolutisht i pavlefshëm vetëm për sa i’u përket sendeve të paluajtshme që janë pjesë e pasurisë trashëgimore të testatorit dhe që ndodhen në territorin e Republikës së Shqipërisë.

16.2. Gjithashtu, pavlefshmëria e këtij testamenti rrjedhon dhe për nga përmbajtja e disponimeve të trashëgimlënësit, gjithnjë për sa i’u përket disponimeve të tij për sendet e paluajtshme që ndodhen në territorin e Shqipërisë, të cilat bien ndesh me kuptimin dhe përmbajtjen e institutit të legut sipas rregullimeve të ligjit shqiptar.

16.3. Vlefshmëria e një disponimi të tillë do të prodhonte efekte juridike vetën në rast se instituti i legut do të kategorizohej nga ligji shqiptar ashtu sikurse e karakterizon ligji civil belg. Në të kundërt, sikurse qëndron në fakt, ky disponim nuk mund të prodhojë efekte juridike në lidhje me trashëgiminë në fjalë.

16.4. Pra, në zgjidhjen e çështjes nuk mund të anashkalohet kuptimi i ndryshëm që ligji shqiptar i jep legut (neni 384 i K.Civil), krahasuar me atë belg. Pavarësisht nga emërtimi i njëjtë, ligji shqiptar për këtë institut ka bërë rregullime specifike që nuk i korrespondojnë atyre që ka bërë ligji civil belg. Mjafton dhe për këtë shkak që për rastin të mos gjejë zbatim

215

disponimi testamentar i trashëgimlënësit Osman Kosova. Ky qëndrim buron dhe nga dispozitat e sipërcituara të ligjit nr.3920, datë 21.11.1964 dhe dispozitat e Kodit Civil, sipas të cilave parimi voluntarist, autonomia e vullnetit të trashëgimlënësit në trashëgiminë testamentare nuk gëzon përkrahje ligjore absolute. Kësaj autonomie ligji i ka vënë kufizime, sikundër është respektimi i formës së testamenit, zotësia për të trashëguar, rezerva ligjore, etj.

16.5. Në kuptim të nenit 384 të Kodit Civil legatari si person në favor të të cilit ekzekutohet legu nuk ka cilësinë e trashëgimtarit për pjesën e pasurisë që përfiton me anë të legut. Kjo për arsye se ai nuk vihet në marrëdhënie juridike me trashëgimlënësin, por me trashëgimtarët e tij, të cilët bëjnë ekzekutimin e legut sipas urdhërimeve të trashëgimlënësit. Po kështu, legatari nuk përgjigjet për detyrimet që rëndojnë mbi pasurinë trashëgimore, me përjashtim vetëm të rastit kur detyrimi ekziston mbi sendin ose mbi pasurinë që ai do të përfitojë me anë të legut dhe, ky detyrim ka ekzistuar që para vdekjes së trashëgimlënësit.

17. Ndonëse shumica citon dispozita të Kodit Civil shqiptar, por i pranon ato vetëm për rastin e heqjes dorë dhe jo për rastet e mësipërme që përbëjnë thelbin e zgjidhjes së mosmarrëveshjes.

18. Nisur nga parashtrimi i mësipërm i interpretimit dhe zbatimit të ligjit për çështjen konkrete, neneve 14§2 dhe 15§3 të ligjit nr.3920, datë 21.11.1964, dispozitave të Kodit Civil që rregullojnë trashëgiminë, pakica arrin në përfundimin se shkaqet e parashtruara në rekurs nuk janë të mbështetura në ligj dhe vendimi nr.547, datë 11.12.2007 i gjykatës së apelit duhej të lihej në fuqi.

Medi Bici Ardian Nuni

216






PADITËS: BEQIR DOBRA, në mungesëTË PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE TIRANË, përfaqësuar nga juriste Rita ArapiDEGA E SIGURIMEVE SHOQËRORE KAVAJË, në mungesë INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQËRORE

TIRANË, përfaqësuar nga juriste Miranda Goxhi

OBJEKTI:Kundërshtimin (anulimin) e vendimit nr.144, datë 14.10.2005

të Komisionit të Ankimit pranë të paditurit Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë

dhe të vendimit nr.432, datë 30.12.2005 të Komisionit Qendror të Ankimit pranë të paditurit

Institutit të Sigurimeve Shoqërore Tiranë dhe detyrimin e anës së paditur për të lidhur

pensionin e pleqërisë për paditësin Beqir Dobra.Baza Ligjore: Neni 86/3 i ligjit nr.7703, datë 11.05.1993

“Për Sigurimet Shoqërore”. Nenet 31, 32, 154 dhe 185 të K.Pr.Civile.


Pranimin e padisë të ngritur nga paditësi Beqir Dobra, duke anuluar vendimin nr.144, datë 14.10.2005 të Komisionit të Ankimit pranë të paditurit Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë dhe vendimin nr.432, datë 30.12.2005 të Komisionit Qendror të Ankimit pranë të paditurit Institutit të Sigurimeve Shoqërore Tiranë.

217

Detyrimin e të paditurit Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë (Komisionit të Ankimit) për t'i lidhur pensionin e pleqërisë paditësit Beqir Dobra sipas librezës së punës të paraqitur prej tij pranë atij institucioni.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1276, datë 25.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.3763, datë 27.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër këtij vendimi ka ushtruar rekurs Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe të vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin e padisë, për këto shkaqe:

- Vitet e punës të pasqyruara në librezën e punës së paditësit janë verifikuar dhe janë konfirmuar nga organet e sigurimeve shoqërore, përveç periudhës 1977-1998 në repartin ushtarak 3661 (3310) ku paditësi pretendon se ka punuar si marangoz.

- Nga provat e administruara dhe verifikimet e bëra nuk rezulton se dokumentacioni i këtij reparti të jetë djegur apo dëmtuar në vitin 1997.

- Në faqen 8-9 të librezës së punës së paditësit ku pasqyrohet puna në këtë repart, është stema e vulës me Republikë Popullore Socialiste të Shqipërisë, ndërkohë që në vitin 1998 e më parë ka qenë stema me Republika e Shqipërisë. Për këtë arsye është kontestuar libreza e punës nga ana jonë.

- Në gjykim duhet të thirrej edhe Ministria e Mbrojtje,s për shkak se prej saj varet edhe reparti ushtarak 3661 (3310).

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësueset e palëve të paditura

juristet Miranda Goxhi dhe Rita Arapi, që kërkuan prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe gjykatës së shkallës së parë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Beqir Dobra i është drejtuar palës së paditur për përfitimin e pensionit të pleqërisë, duke paraqitur dokumentacionin e nevojshëm, ndër të cilat dhe librezën e punës.

2. Pala e paditur ka refuzuar kërkesën për lidhjen e pensionit të pleqërisë me argumentin se për periudhën nga data 03.01.1977 deri më datën 20.07.1998, për të cilën pretendohet se kërkuesi ka qenë në marrëdhënie pune pranë repartit ushtarak 3661 Librazhd, nuk gjendet dokumentacioni i këtij reparti.

3. Mbi ankimin e paditësit Beqir Dobra, Komisioni i Ankimit pranë Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë, me vendimin nr.144, datë 14.10.2005, ka refuzuar kërkesën e paditësit me arsyetimin se “Periudha 1977-1998 që ka punuar në Repartin Ushtarak 3310 u verifikua nga Inspektorët e Sigurimeve Shoqërore Kavajë në regjistrin themeltar të këtij subjekti dhe emri i tij nuk figuron në indeksin e regjistrit themeltar. Bordero të viteve 1977-1998 nuk ekzistojnë. Për sa u sqarua më sipër kjo vjetërsi nuk ka mundësi verifikimi nga ana e Sigurimeve Shoqërore Kavajë”.

3.1. Vendimi i Komisioni të Ankimit pranë Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë është lënë në fuqi nga Komisioni Qendror i Ankimit pranë Institutit të Sigurimeve Shoqërore, me vendimin nr.432, datë 30.12.2005.

4. Paditësi Beqir Dobra, me pretendimin se ka plotësuar vjetërsinë e punës për përfitimin e pensionit të pleqërisë dhe nga ana e paditur padrejtësisht i mohohet kjo e drejtë,

218

pasi dokumentacioni që ka paraqitur plotëson kërkesat e ligjit, libreza e punës është mbushur rregullisht për periudhat që ka qenë në marrëdhënie pune dhe nuk mund të jetë ai përgjegjës për mosgjetjen e dokumentacionit të repartit ushtarak, me padinë e datës 07.02.2006 ka kërkuar si në objektin e padisë.

5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.3763, datë 27.06.2006, ka pranuar padinë, “...duke anulluar vendimin nr.144, datë 14.10.2005 të Komisionit të Ankimit pranë të paditurit Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë dhe vendimin nr.432, datë 30.12.2005 të Komisionit Qendror të Ankimit pranë të paditurit Institutit të Sigurimeve Shoqërore Tiranë. Detyrimin e të paditurit Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë (Komisionit të Ankimit) për t'i lidhur pensionin e pleqërisë paditësit Beqir Dobra sipas librezës së punës të paraqitur prej tij pranë atij institucioni”.

5.1. Në pranimin e padisë gjykata arsyeton: “Rezultoi e provuar nga ky gjykim se paditësi Beqir Dobra është banor i fshatit Gërmenjë, Komuna Lekaj, të Kavajës (Qarku Tiranë). Në bazë të legjislacionit në fuqi, ai që në vitin 2004 ka paraqitur pranë anës së paditur librezën e punës së tij si dhe dokumentacionin përkatës për të përfituar dhe për t'iu lidhur pensioni i pleqërisë (...); “Në gjykim provohet plotësisht dhe tek gjykata krijohet bindja e plotë juridike se libreza e punës e paraqitur nga paditësi Beqir pranë anës së paditur është e plotë si nga forma dhe përmbajtja e saj (Madje nga pikëpamja e ekstremiteteve të saj ajo nuk u kontestua në gjykim as nga vetë të paditurit). Ndërkohë, gjykata konstaton se vjetërsia në punë e paditësit Beqir e pasqyruar në këtë librezë për periudhën 03.01.1977 - 20.07.1998 është reale, pra ajo i përgjigjet realitetit. Për këtë periudhë si më sipër u vërtetua plotësisht në këtë gjykim se paditësi Beqir ka punuar si marangoz në repartin ushtarak Librazhd nr.3661, sikurse është pasqyruar edhe në librezën e punës të paraqitur nga paditësi Beqir pranë Sigurimeve Shoqërore; fakt ky që u konfirmua në gjyq edhe nga dëshmitarët Ibrahim Mehmetllari, Lutfi Murtini e Muharrem Hoxha, të cilët gjithashtu kanë punuar në atë periudhë bashkë me paditësin Beqir në repartin ushtarak 3661 në Librazhd (...); “Ndërkaq, bindjen juridike për ekzistencën e vjetërsisë në punë si më sipër të paditësit Beqir Dobra e përforcon edhe fletëhyrja përkatëse që paditësi Beqir zotëronte në atë kohë për të hyrë në repartin ushtarak 3661 ku ai punonte; dokument ky, që gjithashtu u administrua në këtë gjykim”; “Pra nga libreza e punës së paditësit Beqir si dhe gjithë dokumentacioni i paraqitur pranë anës së paditur e të administruar në këtë gjykim provohet plotësisht nga pikëpamja e faktit dhe e ligjit se vjetërsia e punës së paditësit Beqir për periudhën 03.01.1977 deri 20.07.1998 pranë repartit ushtarak 3661 tërësisht është real dhe si i tillë ai nuk mund të mos merret në konsideratë nga ana e paditur për lidhjen e pensionit të pleqërisë të palës paditëse, vetëm për faktin, sepse për këtë periudhë nuk ekzistojnë borderotë”; Gjykata ka çmuar “...se mungesa e borderove..., juridikisht nuk e shkarkon shtetin nga detyrimet që ai ka ndaj shtetasve të tij për të lidhur pensionin e pleqërisë në ato raste kur vjetërsia në punë e tyre është e dokumentuar juridikisht, sikurse, është dokumentuar në rastin e sipërcituar të paditësit Beqir Dobra”.

6. Me të njëjtin arsyetim, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1276, datë 25.10.2007, ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

7. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe të vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin e padisë.

Ligji i zbatueshëm

8. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, në të cilat është parashikuar:8.1. Neni 6 i K.Pr.Civile:“Gjykata që gjykon mosmarrëveshjen duhet të shprehet mbi

gjithçka që kërkohet dhe vetëm për atë që kërkohet”.

219

8.2. Neni 14 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin”.



8.4. Neni 126§2 i K.Pr.Civile: “Vendimi përfundimtar, si dhe vendimet që i japin fund procesit gjyqësor civil të parashikuara prej nenit 127 të këtij Kodi jepen në “Emër të Republikës” dhe përkatësisht duhet të përmbajë bazën ligjore mbi të cilën bazohet zgjidhja e mosmarrëveshjes, analizën e provave dhe mënyrën e zgjidhjes të saj”.

8.5. Neni 310/II i K.Pr.Civile: “Në pjesën përshkruese-arsyetuese duhet të përmenden: 1) rrethanat e çështjes, ashtu siç janë konstatuar gjatë gjykimit, dhe përfundimet e nxjerra nga gjykata, 2) provat dhe arsyet në të cilat mbështetet vendimi, 3) dispozitat ligjore në të cilat bazohet vendimi”.


9. Se rekursi i paraqitur nga pala e paditur, Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë, përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që i bëjnë të cënueshëm vendimet e gjykatave të faktit.

10. Në shqyrtim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, pretendimeve e prapësimeve të palëve, vendimeve të gjykatave të faktit, si dhe shkaqeve të parashtruara në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin se vendimet e gjykatave të faktit janë rrjedhojë e mosrespektimit të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishen dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

11. Ky Kolegj e gjen me vend të parashtrojë se procesi civil ka për qëllim zhvillimin e një gjykimi që konsiston në vlerësimin nga pikëpamja e së drejtës të një fakti ose një grup faktesh, por domosdoshmërisht këto të fundit para se të vlerësohen nga gjykata duhet të vërtetohen. Në të kundërt, sikundër është rasti konkret, vendimi nuk është i argumentuar dhe as i bazuar në ligj.

12. Në vendimin e gjykatës së shkallës së parë, nuk janë sqaruar plotësisht rrethanat ligjore që lidhen me gjykimin e çështjes e që kanë të bëjnë me elementë thelbësorë të padisë objekt shqyrtimi, të cilat kërkojnë përgjigje edhe nga pretendimet e palëve. Gjykata nuk ju ka dhënë përgjigje të gjitha kërkimeve, pretendimeve dhe prapësimeve të palëve, veçanërisht atyre që kanë të bëjnë me librezën e punës të paditësit (nenet 6 dhe 28 të K.Pr.Civile), nuk ka bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (nenet 29 dhe 126 të K.Pr.Civile), po kështu nuk ka respektuar kërkesat e pikave 1 dhe 2 të nenit 310/II të Kodit të Procedurës Civile.

13. I njëjti qëndrim është mbajtur edhe nga gjykata e apelit, e cila, ndonëse i ka pasur të gjitha mundësitë ligjore, jo vetëm që nuk ju ka dhënë përgjigje pretendimeve të parashtruara në ankim, por duke mos evidentuar mangësitë e gjykimit në shkallë të parë, ka anashkaluar problemet themelore që kanë të bëjnë me natyrën juridike të mosmarrëveshjes objekt gjykimi dhe me kushtet ligjore që duhet të plotësohen për pranimin e padisë.

13.1. Gjykata e apelit, në vendimin e saj, ka dhënë vetëm një përsëritje të shkurtuar të konstatimeve të gjykatës së shkallës së parë në lidhje me faktin e pretenduar. As kjo gjykatë nuk ka bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (126), nuk ka respektuar kërkesat e

220

pikës 1 dhe 2 të nenit 310/II të Kodit të Procedurës Civile dhe, njëkohësisht nuk ka dhënë arsyet ligjore se përse ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë.

14. Ky Kolegj, në analizë juridike të vendimeve të gjykatave, vlerëson se gjykatat nuk kanë dhënë arsyet dhe argumentet ligjore të pranimit të padisë. Në kushtet kur libreza e punës kontestohet nga pala e paditur në lidhje me shënimet që ajo mbart dhe veçanërisht të vulave të saj nuk mund të konsiderohet i mjaftueshëm vetëm vlerësimi i pretendimeve të palës paditëse, pyetja e dëshmitarëve dhe fakti se paditësi paraqiti një fletëhyrje të repartit ushtarak për të arritur në konkluzionin se pala paditëse ka qenë në marrëdhënie pune pranë repartit ushtarak nr.3661 Librazhd për periudhën nga 03.01.1977 deri 20.07.1998. Ndër kërkesat themelore që duhet të plotësojë vendimi gjyqësor janë ligjshmëria dhe argumentimi i tij; elementë ligjorë këto që iu mungojnë vendimeve të gjykatave të faktit.

14.1. Mosrespektimi i ligjit procedural në procesin e marrjes, analizës dhe çmuarjes së drejtë dhe të saktë të provave sipas ligjit ka bërë që gjykatat të mos përcaktojnë në përputhje me ligjin provat që janë të domosdoshme e që kanë lidhje me çështjen në gjykim, vërtetësinë e tyre në lidhje me faktin që kërkohet të vërtetohet, rëndësinë dhe fuqinë provuese të tyre.

15. Nxjerrja e konkluzionit nga ana e gjykatave se për rastin konkret paditësi ka qenë në marrëdhënie pune për periudhën e sipërcituar, pa verifikuar dhe analizuar në tërësinë e tyre provat, madje duke i dhënë ndonjërës prej tyre vlera të paracaktuara, përbën shkelje të rëndë të normave proceduriale, pasi vendimi nuk bazohet në faktet dhe provat që janë paraqitur, shqyrtuar në seancë gjyqësore dhe analizuar nga gjykata (nenet 29 e 309 të K.Pr.Civile).

15.1. Nuk mund të jetë i argumentuar vendimi kur mjeti provues i pretendimeve të palës paditëse, për rastin konkret libreza e punës, është kontestuar nga pala e paditur dhe gjykatat, pa verifikuar dhe analizuar atë, mjaftohen vetëm me konstatimin se libreza e punës është “e plotë si nga forma dhe përmbajtja e saj”. Për më tepër, jashtë asaj që ka prapësuar pala e paditur, gjykata e shkallës së parë parashtron se “Madje nga pikëpamja e ekstremiteteve të saj ajo nuk u kontestua në gjykim as nga vetë të paditurit”.

16. Përkundrejt këtij qëndrimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa i hyrë analizës së provave, nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore është i detyruar që të përmendë disa prej tyre (librezën e punës të paditësit, fletëhyrjen dhe librezat e pensionit të dëshmitarëve), si prova ku gjykatat janë mbështetur në pranimin e padisë, për të treguar faktin që gjykatat kanë arritur në konkluzion jo të saktë në lidhje me përmbajtjen e tyre.

16.1. Pranimi apo rrëzimi i padisë duhet të jetë rezultat i një hetimi gjyqësor dhe jo sikundër kanë vepruar gjykatat në rastin në shqyrtim që, apriori, meqenëse paditësi ka paraqitur si dokument bazë për përfitimin e pensionit të pleqërisë librezën e punës dhe fletëhyrjen e repartit ushtarak kanë pranuar padinë. Si çdo padi edhe kjo padi mund të pranohet nëse paditësi, nga njëra anë, provon pretendimet e tij dhe, nga ana tjetër, nuk vërtetohen pretendimet apo prapësimet e palës së paditur, por gjithnjë pas një hetimi të plotë e të gjithanshëm dhe kur janë të qenësishme kushtet ligjore të parashikuara në dispozitat ku paditësi themelon kërkimin e tij. Vendimi i gjykatës duhet të pasqyrojë në mënyrë të saktë faktet dhe rrethanat, pretendimet dhe prapësimet e palëve ku ai mbështetet dhe duhet të përputhet plotësisht me to.

17. Rezulton se gjatë gjykimit dhe në rekurs është pretenduar se stema e vulës në faqet 8-9 të librezës së punës të paditësit, ku pasqyrohet puna në repartin ushtarak, nuk i përgjigjen periudhës së vitit 1998; fakt ky që konstatohet edhe nga një vëzhgim i thjeshtë vizual. Gjykatat nuk kanë parashtruar asnjë argument në lidhje me këtë kontestim në pranimin e padisë; ato nuk kanë arsyetuar rrethanat ligjore që përbëjnë thelbin e kërkimit të paditësit dhe prapësimeve të të paditurit.

18. Libreza e punës është dokumenti me anën e të cilit punonjësi vërteton marrëdhëniet e tij në punë, cilësinë profesionale, vjetërsinë në punë dhe të dhënat e tjera të

221

parashikuara në të. Në librezën e punës duhet të pasqyrohen ndryshimet për llojin dhe vendin e punës, kategoria personale, paga, transferimet ose largimet nga puna, si dhe shkaku i tyre. Forma dhe përmbajtja e librezës së punës përcaktohet nga organet shtetërore kompetente dhe, si rregull ruhet apo mbahet nga organet e njohura nga ligji të punëdhënësit dhe i dorëzohet e plotësuar punonjësit kur largohet nga puna.

18.1. Libreza e punës, kur ajo plotëson kërkesat formale dhe ato të përmbajtjes në të gjitha ekstremitetet dhe rubrikat e saj, përfshirë dhe vulat e institucioneve përkatëse, qofshin punëdhënës publikë apo privatë, përbën provë të plotë në kuptim të nenit 253 të Kodit të Procedurës Civile.

18.2. Për rastin konkret konstatohet se në faqet 8-9 të librezës së punës pasqyrohen fillimi, transferimi dhe ndërprerja e marrëdhënieve të punës të paditësit. Sipas shënimeve të saj paditësi ka filluar punë në N.SH.N. Librazhd më datën 02.10.1972 si marangoz dhe kthyer në kooperativë bujqësore më datë 12.04.1973; filluar punë në repartin ushtarak nr.3661 Librazhd si marangoz më datën 03.01.1977 dhe larguar me dëshirën e tij më datën 20.07.1998. Këto rubrika janë vulosur me vulën që ka për stemë Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë, që i përket periudhës pas vitit 1976. Gjithashtu, këto faqe të librezës së punës kanë të njëjtën vulë edhe për shënimet e viteve 1972, 1973, 1977 dhe 1998. Pavarësisht nga momenti kur janë bërë shënimet në librezë dhe kur janë vendosur vulat, të cilat, nëse janë bërë pas vitit 1976 mund të mos korrespondojnë me ekzistencën reale të vulës zyrtare të kohës së vitit për të cilin fiksohen shënimet, por kjo nuk mund të ndodhë për shënimet e vitit 1998, pasi një vulë zyrtare e tillë nuk ka ekzistuar në këtë vit.

18.3. Çdo mangësi apo pasaktësi e elementeve përbërës të librezës së punës përbën shkak verifikimi të përmbajtjes së saj. Për më tepër, kur kjo provë kontestohet nga pala e paditur, gjykata duhet të argumentojë shkaqet për të cilat kjo provë përmban dhe vërteton ose jo pretendimet e palëve.

19. Gjithashtu, paraqitja e një fletëhyrje për në repart ushtarak nuk mund të jetë argument që paditësi ka punuar pranë këtij reparti nga viti 1977 deri në vitin 1998. Po ashtu, nuk mund të shërbejnë si mjete provuese librezat e pensionit të dëshmitarëve për të vërtetuar faktin se ata kanë qenë punonjës të repartit ushtarak nr.3661 së bashku me paditësin pa u argumentuar lidhja e këtyre provave me objektin e gjykimit.

20. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë sjell në vëmendje të gjykatave të faktit se padia e ngritur kundër akteve administrative të palës së paditur ka për qëllim, nga njëra anë, njohjen e së drejtës së qenies të paditësit në marrëdhënie pune, vjetërsinë e tij në punë dhe se veprimet dhe aktet e të paditurit janë rrjedhojë e mosrespektimit të ligjit, nga ana tjetër.

20.1. Pra, në këtë lloj padie duhet të vërtetohen ato rrethana e fakte që kërkohen nga ligji në mënyrë që pala paditëse të përfitojë pension pleqërie, në të kundërt padia rrëzohet. Gjykata ka detyrim ligjor të analizojë dhe të arsyetojë nëse vërtetohen faktet e pretenduara nga palët; nëse veprimet ose mosveprimet e palës së paditur (aktet) janë ose jo në zbatim të drejtë të ligjit, si dhe nëse janë ose jo të tilla që pengojnë atë t’i njohë paditësit vjetërsinë në punë dhe për rrjedhojë edhe pensionin e pleqërisë. Detyrime këto që, në vendimet e sipërcituar, nuk rezulton të jenë plotësuar nga gjykata.

21. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të prishë vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të dërgojë çështjen për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

22. Në rigjykim, gjykata e shkallës së parë, për t’iu dhënë zgjidhje problemeve të mësipërme, në respektim të së drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, “... ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin” (neni 14) dhe, duke bërë një “cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me

222

mosmarrëveshjen” ta zgjidhë atë “në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi” (neni 16).

22.1. Gjykata t’u bëjë të qartë palëve se është detyrë e secilës prej tyre, që në përputhje me ligjin, të provojnë faktet mbi të cilat bazojnë pretendimet për të drejtat që kërkojnë. Në zgjidhjen e drejtë e ligjore të mosmarrëveshjes, ashtu si palët kanë të drejta, ato kanë dhe detyrime “që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara” në Kodin e Procedurës Civile (neni 3).

22.2. Në vlerësim të natyrës juridike të mosmarrëveshjes, shkakut të lindjes së saj, gjykata, duke mbajtur parasysh konkluzionet e mësipërme të këtij vendimi, duhet të përcaktojë me vendim për secilën palë faktet që duhet të provohen prej tyre, provat që lejohen të paraqiten nga secila palë veçmas, radhën e paraqitjes së tyre, si dhe barrën e provës për secilën palë (nenet 8, 11, 12 dhe 213 të K.Pr.Civile).

22.3. Në funksion të zgjidhjes së drejtë të çështjes dhe për sqarimin e plotë të situatës juridike, veçanërisht të mjeteve provuese, përveç atyre të paraqitura nga palët për vërtetimin e pretendimeve të tyre, gjykata, bazuar në nenet 4, 223, 224 dhe 224/a të Kodit të Procedurës Civile, nëse e vlerëson të nevojshme mund të urdhërojë paraqitjen e praktikave dokumentare që ndodhen tek të tretët, si dhe nëse për konstatimin dhe sqarimin e fakteve, që kanë lidhje me mosmarrëveshjen në gjykim e për të cilat kërkohen njohuri të posaçme nga fusha të tjera të shkencës, mund të thërrasë dhe specialistë të këtyre fushave.

22.4. Në rigjykim, gjykata duhet të ndjekë dhe të kërkojë zbatimin e parimit të kontradiktorialitetit (nenet 18-20 të K.Pr.Civile), duke realizuar një gjykim të drejtë, në përfundim të të cilit të çmojë provat në respektim të kritereve materiale e procedurale që përmbajnë dispozitat ligjore e që lidhen me mosmarrëveshjen në gjykim, sipas bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi i të gjitha rrethanave të çështjes në tërësinë e tyre.

23. Kryerja e veprimeve të mësipërme, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të dalin gjatë rigjykimit, do ta lejojnë gjykatën, që në përputhje me kërkesat e ligjit procedural e atij material, të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive, lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/ç të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1276, datë 25.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të

vendimit nr.3763, datë 27.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 20.10.2010

223




Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Nirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: SHOQËRIA “ERDJOL” SHPK ELBASANTË PADITUR: DEGA E DOGANËS ELBASAN.DREJTORIA E PËRGJITHSHME E DOGANAVE TIRANË.

OBJEKTI I PADISË:Anullimin e vendimit nr.142, datë 29.11.2010

të Degës së Doganës Elbasan, si të pabazuar në ligj e në prova;

Rimbursimin e detyrimit doganor të paguar dhe sanksioneve të paguara padrejtësisht më tepër në shumën 2.554.128 lekë, si rezultat i kualifikimit

të gabuar tarifor nga Dega e Doganës Elbasan të mallit “damaskë me përbërje nën 85% sintetike”,

të deklaruar në deklaratën doganore R-10853, datë 01.10.2010; Pagesën e kamatës në shumën 153.248 lekë

për shumën e marrë padrejtësisht; Llogaritjen e kamatës ditore

deri në rimbursimin e shumës së mësipërme; Anullimi i vendimit të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave

me nr.17157/1 prot., datë 06.01.2011.Baza Ligjore: Kodi Doganor neni 102 e vijues,

248, 249 e vijues, neni 289 e vijues, VKM nr.205, datë 13.04.1999,

Kodi Tarifor, miratuar me ligjin nr.8981, datë 12.12.2002 (i ndryshuar), Kodi Civil neni 450 e vijues të K.Pr.Civile dhe neni 324 e vijues.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin datë 07.06.2011, ka vendosur:Të mos pranojë kërkesën e palës së paditur për shpalljen e moskompetencës së kësaj gjykate në gjykimin e kësaj çështjeje.

224

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë pala e paditur, e cila parashtron kёto shkaqe pёr prishjen e tij:

- Në bazë të nenit 327 të K.Pr.Civile, padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës, në zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ. Në rastin konkret gjykatë kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjes është Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan.

- Po kështu, edhe në bazë të nenit 43/2 të K.Pr.Civile, paditë që rrjedhin nga marrëdhënie juridike me një degë të personit juridik mund të ngrihet në gjykatën e rrethit ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësi të autorizuar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; në mungesë të përfaqësuesit ligjor të

palës paditëse; dëgjoi avokatin e shtetit Abaz Deda, i cili kërkoi pushimin e gjykimit të çështjes; si dhe mbrojtjen e palës së paditur Drejtoria e Përgjithshme e Doganave, juristen Ornela Bitri, e cila kërkoi pushimin e gjykimit të çështjes; dëgjoi mbrojtësin e Degës së Doganës Elbasan, juristin Elvis Tabaku, i cili kërkoi pushimin e gjykimit të çështjes; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NRezulton se pala paditëse, Shoqëria “Erdjol” sh.p.k., ka paraqitur padi në Gjykatën e

Shkallës së Parë Tiranë duke kërkuar anullimin e vendimit nr.142, datë 29.11.2010 të Degës së Doganës Elbasan; rimbursimin e detyrimit doganor të paguar dhe sanksioneve të paguara padrejtësisht më tepër në shumën 2.554.128 lekë, si rezultat i kualifikimit të gabuar tarifor nga Dega e Doganës Elbasan të mallit “damask me përbërje nën 85% sintetike”, të deklaruar në deklaratën doganore R-10853, datë 01.10.2010;

Pagesën e kamatës në shumën 153.248 lekë për shumën e marrë padrejtësisht; Llogaritjen e kamatës ditore deri në rimbursimin e shumës së mësipërme; si dhe anullimin e vendimit të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave me nr.17157/1 prot., datë 06.01.2011.

Pala e paditur ka kërkuar deklarimin e moskompetencës së Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe kjo kërkesë i është rrëzuar nga Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin e saj të ndërmjetëm datë 07.06.2011.

Kundër vendimit të mësipërm ka bërë ankim të veçantë pala e paditur.Ky Kolegj konstaton se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë datë

07.06.2011, i cili ka vendosur: mospranimin e kërkesës të palës së paditur për shpalljen e moskompetencës së kësaj gjykate në gjykimin e kësaj çështjeje, nuk mund të cënohet, kjo për shkak se ndaj këtij vendimi të ndërmjetëm nuk mund të bëhet ankim i veçantë, pasi nuk është e parashikuar shprehimisht në ndonjë nga dispozitat e K.Pr.Civile.

Kështu, në nenin 315 të K.Pr.Civile kemi:“Vendimet që jepen gjatë gjykimit dhe që nuk janë përfundimtare, mund të

ndryshohen ose të revokohen nga gjykata që i ka dhënë, përveç kur në këtë Kod parashikohet se kundër tyre mund të bëhet ankim i veçantë”.

Po kështu në nenin 470 të K.Pr.Civile parashikohet se vendimet e ndërmjetme mund të ankohen së bashku me vendimin përfundimtar, përveçse, kur ndaj këtyre vendimeve mund të bëhet ankim i veçantë.

Pra, për sa sipër vendimet e ndërmjetme mund të ankohen jashtë vendimit përfundimtar vetëm atëherë kur ndaj këtyre vendimeve është e përcaktuar shprehimisht në ligj se ndaj tyre mund të bëhet ankim i veçantë.

Në çështjen objekt gjykimi nuk jemi para një rasti të tillë, pasi sipas nenit 62 të K.Pr.Civile, kemi:

225

“Kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, si dhe kundër vendimit të saj mbështetur ne nenin 60 të këtij Kodi, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët dhe nga prokurori, kur ka ngritur padi ose ka marrë pjesë në gjykimin e mosmarrëveshjes në Gjykatën e Lartë”.

Pra, sipas kësaj dispozite, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët në Gjykatën e Lartë vetëm kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes dhe jo edhe kundër vendimit të gjykatës që e ka pranuar çështjen për shqyrtim si gjykatë kompetente, si në rastin objekt gjykimi.

Në këtë rast nuk jemi përpara një konflikti për kompetencë midis gjykatave, gjë që nënkupton se nuk ka vend për rregullimin e kompetencës nga Gjykata e Lartë, sipas nenit 64 të K.Pr.Civile.

Për rrjedhojë, ankimi i avokatit të shtetit nuk mund të shqyrtohet në Gjykatën e Lartë.



Tiranё, mё 20.10.2011

226






KËRKUES: HAMZA BODLLI, në mungesëPERSON I TRETË: MINISTRIA E MBROJTJES, përfaqësuar nga

juristët Leonard Kryeziu dhe Gjergji Pihoni

OBJEKTI:Sqarim dhe interpretim të vendimit nr.3457, datë 22.10.2001

të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për shpërblimin e 50 pagave mujore, 3 muajt e gjykimit dhe fitimit të së drejtës,

3 lejet e zakonshme që kapin shifrën 4.5 muaj punë.Baza Ligjore: Neni 314 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.35 Akti, datë 22.02.2007 ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës së kërkuesit Hamza Bodlli, si të pabazuar në ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.115, datë 11.09.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.35 Akti, datë 22.02.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs kërkuesi Hamza Bodlli, që kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.115, datë 11.09.2007 dhe pranimin e kërkesës, duke parashtruar si shkaqe si vijon:

- Gjykata, në bazë të nenit 314 të K.Pr.Civile, është e detyruar të interpretojë në çdo moment vendimet që janë të errëta e të paqarta për t’u ekzekutuar.

- Pala debitore me ka kërkuar sqarimin dhe interpretimin e vendimit që ta ekzekutojë atë.

- Gjykatat kanë paragjykuar kërkesën, duke dalë jashtë kërkimit të kërkuesit, pasi kanë arsyetuar se duhej të kërkohej plotësim vendimi në bazë të nenit 313 të K.Pr.Civile.

227

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e personit të tretë,

juristin Leonard Kryeziu, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.115, datë 11.09.2007 i Gjykatë së Apelit Tiranë është i bazuar në ligj,

prandaj duhet të lihet në fuqi.Rezulton se kërkuesi Hamza Bodlli, me cilësinë e paditësit, ka paditur Ministrinë e

Mbrojtjes me padinë me objekt - Shfuqizim i aktit administrativ nr.4794, datë 08.02.1999 të Ministrisë së Mbrojtjes; rikthim në punë dhe pagimin e pagës, referuar ligjit nr.7978, datë 05.1995 “Për Forcat e Armatosura në R.Sh.”.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.3457, datë 22.10.2001 ka vendosur: Pranimin e padisë.Shfuqizimin e aktit administrativ të urdhrit nr.4794/1, datë 08.02.1999 të palës së

paditur Ministria e Mbrojtjes dhe zgjidhjen e të gjitha pasojave të tij. Ky vendim ka marrë formë të prerë në datë 28.01.2002.

Kërkuesi Hamza Bodlli ka kërkuar sqarimin dhe interpretimin e vendimit të mësipërm, pasi sipas tij, në dispozitivin e vendimit ndërsa urdhërohet zgjidhja e pasojave, përcaktimi i tyre nuk është bërë në mënyrë eksplicite, por nënkuptohet nga objekti i padisë, duke kërkuar që ky përcaktim të bëhet nëpërmjet këtij gjykimi për t’a dëmshpërblyer me 50 paga mujore të cilat përfshijnë.

3 muajt e gjykimit dhe fitimit të së drejtës;3 lejet e zakonshme të pa kryera, që kapin shifrën 4.5 muaj në punë;12 muaj paga të tjera, derisa u integrova në jetën civile.Pagat të llogariten sipas indeksimit të pësuar në vite, sipas gradave;Periudha prej 50-pagash mujore të konsiderohet dhe vjetërsi në punë në Forcat e

Armatosura.Personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes, e kundërshtoi këtë kërkim të kërkuesit si të

pambështetur në nenin 314 të K.Pr.Civile. Pretendimet e kërkuesit Hamza Bodlli për dëmshpërblim me 50 paga duke u mbështetur në kohëzgjatjen e procesit të mëparshëm gjyqësor, në lejet e zakonshme të pa marra gjatë këtyre viteve, dhe pretendimi për 12 muaj pagë si dëmshpërblim deri në momentin e integrimit në jetën civile, nga personi i tretë konsiderohen si pretendime që nuk janë kërkuar në procesin e mëparshëm gjyqësor, vendimi i të cilit kërkohet për interpretim.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.35 Akti, datë 22.02.2007 ka vendosur mospranimin e kërkesës së kërkuesit Hamza Bodlli, si të pabazuar në ligj.

Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.115, datë 11.09.2007 dhe kundër këtij vendimi ka bërë rekurs kërkuesi Hamza Bodlli, i cili parashtron për ndryshimin e tij:

Gjykata në bazë të nenit 314 të K.Pr.Civile është e detyruar të interpretojë në çdo moment vendimet që janë të errëta e të paqarta për t’u ekzekutuar;

Pala debitore me ka kërkuar sqarimin dhe interpretimin e vendimit që ta ekzekutojë atë;

Gjykatat kanë paragjykuar kërkesën, duke dalë jashtë kërkimit të kërkuesit, pasi kanë arsyetuar se duhej të kërkohej plotësim vendimi në bazë të nenit 313 të K.Pr.Civile;

Ky Kolegj vlerëson të bazuar në ligjin procedural vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë për rrëzimin e kërkesës së paraqitur nga kërkuesi Hamza Bodlli.

228

Këkesa objekt shqyrtimi është kërkesë e ngritur në bazë të nenit 314 të K.Pr.Civile për sqarim dhe interpretim të vendimit të gjykatës. Të dyja gjykatat kanë arsyetuar se kërkimet e kërkuesit nuk janë të bazuar në nenin 314 të K.Pr.Civile, pasi ato konsistojnë në kërkime për plotësim vendimi dhe për këtë kërkim paditësit i ka humbur afati i parashikuar në nenin 313 të K.Pr.Civile.

Në bazë të nenit 314 të K.Pr.Civile:Gjykata ka të drejtë të japë sqarime ose të bëjë interpretimin e vendimit që ajo ka

dhënë kur ky është i errët dhe e kërkojnë palët.Kërkesa për sqarimin dhe interpretimin e vendimit mund të paraqitet në çdo kohë,

gjersa vendimi nuk është ekzekutuar.Kundër vendimeve të mësipërme mund të bëhet ankim i veçantë sipas rregullave të

përgjithshme.Në të kundërt me çfarë pretendohet në rekursin e paraqitur, vetë kërkuesi në kërkesën

e tij për sqarim dhe interpretim vendimi, si dhe në gjykim ka pretenduar se në dispozitivin e vendimit nr.3457, datë 22.10.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, ndërsa urdhërohet zgjidhja e pasojave, përcaktimi i tyre nuk është bërë në mënyrë eksplicite, por nënkuptohet nga objekti i padisë, dhe ka kërkuar që ky përcaktim të bëhet nëpërmjet këtij gjykimi për t’a dëmshpërblyer me 50 paga mujore të cilat përfshijnë:

3-muajt e gjykimit dhe fitimit të së drejtës;3 lejet e zakonshme të pakryera, që kapin shifrën 4.5 muaj në punë;12 muaj paga të tjera, derisa u integrova në jetën civile.Pagat të llogariten sipas indeksimit të pësuar në vite, sipas gradave;Periudha prej 50-pagash mujore të konsiderohet dhe vjetërsi pune në Forcat e

Armatosura.Kërkuesi edhe pse i është referuar nenit 314 të K.Pr.Civile, në të vërtetë kërkon

plotësimin e vendimit (neni 313 i K.Pr.Civile), pra që gjykata të shprehet për të gjitha kërkesat e paraqitura nga ai në pjesën urdhëruese të vendimit.

Kërkuesi nuk provoi se, vendimi i dhënë është i errët dhe gjykata të duhej të jepte sqarime apo të interpretonte vendimin e saj. Për më tepër, gjykatat kanë analizuar se, këto pretendime të paraqitura në kërkesën për sqarim dhe interpretim vendimi nuk janë paraqitur në gjykimin e mëparshëm.

Sa më sipër, nuk ka vend për cënimin e vendimit nr.115, datë 11.09.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, prandaj ai duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/a tё K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.115, datë 11.09.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranё, mё 20.10.2011

229



Kolegji Civil i Gjykatës së Larte i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


PADITËS: ELISABETA TODHETË PADITUR: CEZ SHPËRNDARJE -DREJTORIA ZONALE

DURRËS

OBJEKTI:Detyrimi i të paditurit për të paguar shpërblimin lindur nga ndërprerja e marrëdhënieve të punës.

Baza Ligjore: Nenet 32/a, 43, 47 të Kodit të Procedurës Civile;neni 7, pika 1 e 3 dhe nenet 145 e vijues të Kodit të Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.11-2010-3650(1837), datë 11.07.2011, ka vendosur:

Të deklarojë moskompetencën për gjykimin e çështjes civile nr.21335-02011 (2338) datë 25.05.2011 që i përket paditëses Elisabeta Todhe (Gjeka) me të paditur CEZ Shpërndarje sh.a. – Drejtoria Zonale Durrës dhe me objekt: Detyrimi i të paditurit për të paguar shpërblimin lindur nga ndërprerja e marrëdhënieve të punës.Dërgimin e akteve për shqyrtim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, që është gjykata kompetente për shqyrtimin e çështjes.

Kundër vendimit të sipërcituar është bërë ankim nga paditësja Elisabeta Todhe (Gjeka), e cila pretendon se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës është i gabuar, pasi:

- Vjen në kundërshtim me nenin 7 të Kodit të Punës, pika 3 e të cilit përcakton se marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit. Kontrata e punës është lidhur më datë 26.11.2009 ndërsa vendimi i pushimit të punës është i datës 21.04.2011.

- Neni 52 i K.Pr.C. ndalon ndryshimin e kompetencës tokësore me marrëveshje ndërmjet palëve në rastet kur ligji e ndalon këtë. Në rastin në shqyrtim ndalesa është e shprehur me nenin 7, pika 3 të Kodit të Punës.

230

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e analizoi e diskutoi çështjen

në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, ka rezultuar se paditësja ka qenë e punësuar pranë palës së paditur, CEZ Shpërndarje – Drejtoria Zonale Durrës, prej më shumë se tre vjetësh me detyrën e arkëtares.

2. Me datë 26.11.2009 midis palëve është lidhur një kontratë individuale punë me afat të pacaktuar, bazuar në Kodin e Punës.

3. Me shkresën nr.1679/4, datë 21.04.2011, paditësja është njoftuar nga punëdhënësi (pala e paditur) për zgjidhjen e kontratës së punës dhe ndërprerjen e marrëdhënieve financiare në datë 21.04.2011, për shkak të moskryerjes së detyrës funksionale.

4. Paditësja, duke mos qenë dakord me këtë vendim të palës së paditur, i është drejtuar gjykatës me padi, duke pretenduar se marrëdhënia e punës është zgjidhur në mënyrë të menjëhershme dhe pa shkaqe të justifikuara.

5. Gjatë gjykimit të çështjes, përfaqësuesja e palës së paditur i ka kërkuar gjykatës të shpallë moskompetencën dhe t’ia dërgojë aktet Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente, e përcaktuar në nenin 13 të kontratës individuale të punës lidhur me vullnetin e palëve në datë 26.11.2009.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, pasi ka marrë në shqyrtim çështjen e kompetencës me vendimin nr.1837, datë 11.07.2011, ka vendosur të deklarojë moskompetencën, duke urdhëruar dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente.

6.1. Gjykata vendimin e saj për deklarimin e moskompetencës e mbështet në arsyetimin se paditësja, në marrëveshje me të paditurin, ka rënë dakord që gjykata kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve të jetë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, kjo referuar nenit 13 të kësaj kontrate ku parashikohet se: “Për të gjitha mosmarrëveshjet që mund të lindin gjatë zbatimit të kësaj kontrate ose lidhur me të, palët kontraktuese do të përpiqen t’i zgjidhin me mirëkuptim. Gjykata kompetente për çdo lloj mosmarrëveshje që mund të lind gjatë ekzekutimit të kësaj kontrate caktohet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ku është dhe selia e OSSH”.

6.2. Gjithashtu, sipas gjykatës, duke pasur parasysh se palët, referuar nenit 52 të K.Pr.Civile, kanë ndryshuar me marrëveshje kompetencën tokësore, e përcaktuar në nenin 47 të K.Pr.Civile dhe kjo marrëveshje nuk është e përjashtuar apo e ndaluar nga ligji.

7. Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës ka ushtruar ankim të veçantë paditësja Elisabeta Todhe, e cila ka kërkuar ndryshimin e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës si gjykatë kompetente.

7.1. Paditësja në ankimin e saj ndër të tjera pretendon se në bazë të nenit 7/2 të Kodit të Punës dhe 47/1 të K.Pr.C. gjykatë kompetente për gjykimin e kësaj çështje është Gjykata e Rrethit Durrës.


8. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe dispozita të Kodit të Punës, në të cilat përcaktohet;

231

8.1. Neni 43 i K.Pr.C.: “Kur i padituri është person juridik paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij. Paditë që rrjedhin nga marrëdhënie juridike me një degë ose agjenci lokale të personit juridik mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e rrethit ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë”.

8.2. Neni 47/1 i K.Pr.Civile parashikohen se: “Paditë për kërkim ushqimi dhe paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës mund të ngrihen si në gjykatën e vendit ku ka banimin i padituri, ashtu dhe në gjykatën e vendit ku ka banimin paditësi”.

8.3. Neni 52 i K.Pr.Civile: “Kompetenca tokësore mund të ndryshohet me marrëveshje me shkrim të palëve, përveç rasteve të parashikuara në nenet 45 e 46 të këtij Kodi dhe kur ligji e ndalon këtë marrëveshje”.

8.4. Neni 54 i K.Pr.C.: “E drejta e zgjedhjes ndërmjet shumë gjykatave kompetente i takon paditësit, e cila ushtrohet me ngritjen e padisë”.

8.5. Neni 7 i Kodit të Punës: “1. Paditë ndaj personave që banojnë në territorin e Shqipërisë ngrihen para gjykatës së vendbanimit të të paditurit.

2. Padia ngrihet edhe në vendin ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij. Kur punëmarrësi nuk e kryen zakonisht punën e tij në të njëjtin vend, vendi ku ndodhet qendra e punës që e ka punësuar atë.

3. Marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit”.


9. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i investuar mbi ankimin e veçantë të paditëses Elisabeta Todhe, çmon se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës lidhur me kompetencën tokësore për shqyrtimin e padisë objekt gjykimi është marrë në zbatim të gabuar të ligjit.

10. Ligji i zbatueshëm lidhur me kompetencën tokësore për shqyrtimin e padisë objekt gjykimi janë neni 7 i Kodit të Punës, si dhe nenet 47/1, 43, 52 dhe 54 të K.Pr.Civile.

11. Mundësinë e ndryshimit të gjykatës kompetente, si dhe të drejtën e zgjedhjes midis dy apo më shumë gjykatave kompetente, K.Pr.Civile e rregullon në nenet 52 dhe 54 të tij.

12. Kolegji çmon se në interpretim të drejtë të këtyre dispozitave, ligjvënësi ka përcaktuar se gjykata kompetente për shqyrtimin e padisë në lidhje me konfliktet që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës është alternativë midis gjykatës së vendit ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij dhe në të gjitha ato raste kur punëmarrësi nuk e kryen zakonisht punën e tij në të njëjtin vend, atëherë padia mund të ngrihet në vendin ku ndodhet qendra e punës, që e ka punësuar atë.

13. Gjithashtu padia ngrihet edhe në vendin ku ka banimin i padituri, ashtu si dhe në gjykatën e vendit ku ka banimin paditësi. Në këto kushte, brenda alternativave që njeh ligji, palët me marrëveshje të tyre mund të parashikojnë se cila midis këtyre gjykatave është gjykata kompetente, por kjo marrëveshje sipas parashikimeve të Kodit të Punës është e vlefshme vetëm nëse lidhet pas lindjes së konfliktit. Një interpretim i kundërt do të vinte në kundërshtim edhe me frymën e përgjithshme të Kodit të Punës për mbrojtjen e interesave të punëmarrësit.

14. Si përfundim, marrëveshjet e përfshira në kontratën e punës për përcaktimin e gjykatës kompetente, duke qenë se përbëjnë parashikime të realizuar midis palëve para lindjes së konfliktit në lidhje me marrëdhënien e punës, nuk janë të vlefshme. Neni 52 i K.Pr.C. bën edhe përjashtimin, duke parashikuar “përveç rasteve ... kur ligji e ndalon këtë marrëveshje”. Ligji në fjalë që ndalon këtë marrëveshje është

232

pikërisht neni 7 (“Kompetenca tokësore”), pika 3 e K.Punës, që parashikon se “marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit”.

15. Në vështrim të sa u arsyetua më lart, duke parë çështjen objekt shqyrtimi, rezulton se paditësja Elisabeta Todhe e ka bërë zgjedhjen e saj ndërmjet Gjykatës së Rrethit Tiranë dhe Gjykatës së Rrethit Durrës, duke zgjedhur si gjykatë kompetente për shqyrtimin e kësaj çështje Gjykatën e Rrethit Durrës, si gjykatë e vendit ku ajo banon si dhe ka kryer zakonisht punën e saj.

16. Sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjen të mbështetura në ligj pretendimet e ngritura në rekursin e paditëses dhe çmon se vendimi i rekursuar duhet të prishet.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të K.Pr.C.,

V E N D O S I Prishjen e vendimit nr.11-2010-3650 (1837) datë 11.07.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 20.10.2011

233


VENDIM NЁ EMЁR TЁ REPUBLIKЁS


Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare Guxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: HAMIT NUREDINI, në mungesë I PADITUR: SULEJMAN SULO, në mungesë

OBJEKTI:Shlyerje e detyrimit në vlerën prej 28.500 $ amerikan

dhe interesin mujor prej 1000 $ amerikan duke filluar ky interes të llogaritet nga data e ngritjes së padisë

deri në momentin e ekzekutimit të detyrimit. Sigurimi i padisë duke urdhëruar mos tjetërsimin tek të tretë të gjithë pasurisë së paluajtshme të regjistruar të të paditurit

si dhe pasurinë e tij të luajtshme.Baza Ligjore: Nenet 153, 154 e vijues të K.Pr.Civile,

420, 445, 446, 450, 1050 të Kodit Civil, 202/a, 206/b të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.1532, datë 24.10.2006, ka vendosur: 1. Pranimin e padisë. 2. Detyrimin e të paditurit Sulejman Sulo t’i kthejë paditësit Hamit Nuredini shumën prej 28.500$ amerikanë.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.346, datë 29.05.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.1532, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Kundër vendimit nr.346, datë 29.05.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë ka paraqitur rekurs Sulejman Sula, duke pretenduar se:

- Ky vendim është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit.- Një deklaratë noteriale e njëanshme nuk mund të konsiderohet si kontratë huaje me

gjithë çfarë parashikon kjo.

234

- Në deklaratën noteriale nuk është përcaktuar mënyra e shlyerjes dhe as interesat. Interesi ka qenë 100 $ dhe jo 1000 $ në muaj. Pala e paditur e ka shlyer detyrimin duke paguar herë pas here shuma të ndryshme deri sa detyrimi ka mbetur përfundimisht në shifrën 10.200 $ amerikanë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe analizoi e diskutoi çështjen në

tërësi,

V Ë R E NSe vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë nr.346, datë 29.05.2007, i cili ka lënë në fuqi

vendimin nr.1532, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, është marrë në shkelje të ligjit dhe duhet të prishet.

Rekursi i paraqitur nga i padituri Sulejman Sulo, përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 472 të K.Pr.Civile, që i bëjnë të cënueshme vendimet e rekursuara.

I. Rrethanat e çështjes1. Nga shqyrtimi i akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, të shqyrtuara nga gjykatat

e faktit, ka rezultuar se palët ndërgjyqëse, paditësi Hamit Nuredini dhe i padituri Sulejman Sulo, janë banorë të qytetit të Fierit.

2. Palët kanë rënë dakord me njëri-tjetrin për lidhjen e një marrëdhënie huaje, për shumën 28.500 Dollarë Amerikanë.

3. Arritja e një marrëveshje të tillë është pranuar nga i padituri Sulejman Sulo, në deklaratën noteriale nr.467, datë 04.03.2004. Në këtë deklaratë i padituri Sulejman Sulo ka pranuar se i ka marrë hua paditësit Hamit Nuredini shumën 28.500 $.

4. Sipas deklaratës noteriale të datës 04.03.2004, afati i shlyerjes së detyrimit (huasë) prej të paditurit ka qenë parashikuar brenda datës 04.03.2005, ndërsa interesi për të cilin palët kishin rënë dakord do të shlyhej çdo datë 4 të muajit deri në datën e kthimit të detyrimit kryesor prej 28.500 dollarë.

5. Paditësi, duke pretenduar se interesi mujor i vendosur nga palët por i pashprehur në deklaratën noteriale ka qenë 1000 dollarë në muaj dhe se ky interes është paguar nga i padituri deri më datën 05.07.2005, por nuk i është kthyer detyrimi kryesor dhe pas përfundimit të afatit shtesë të dhënë prej tij të paditurit për shlyerjen e huasë, i është drejtuar gjykatës me padi, me të cilën ka kërkuar pagimin prej të paditurit të shumës së dhënë hua 28.500 dollarë amerikanë dhe interesit mujor prej 1000 dollarë nga dita e ngritjes së padisë deri në momentin e ekzekutimit të detyrimit.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1532, datë 24.10.2006 ka pranuar padinë e paditësit Hamit Nuredini, duke detyruar të paditurin Sulejman Sulo t’i kthejë paditësit shumën prej 28.500 dollarë amerikanë.

6.1. Në arsyetimin e vendimit gjykata e shkallës së parë ka arsyetuar se: “Veprimi juridik i kryer mes paditësit dhe të paditurit për dhënien e shumës prej 28.500 $ amerikanë është një kontratë huaje. Në nenin 1050 të Kodit Civil, i cili jep dhe përkufizimin e kontratës së huasë, parashikohet se me kontratën e huasë njëra palë i jep në pronësi palës tjetër një shumë të hollash dhe huamarrësi detyrohet t’i kthejë huadhënësit po aq të holla, brenda afatit të caktuar në kontratë ose, kur nuk është caktuar afat, me kërkesën e huadhënësit. Veprimi juridik i kryer mes palëve ndërgjyqëse, duke iu referuar edhe përcaktimit të bërë nga neni 1050 i Kodit Civil, i ka të gjithë elementet e domosdoshëm për të qenë një kontratë e rregullt huaje. Konkretisht kemi dy palë në rolin e huadhënësit dhe huamarrësit që janë respektivisht paditësi dhe i padituri. Përveç kësaj, identifikohet qartë objekti i kësaj kontrate që është shuma prej 28.500 $ amerikanë si dhe përmbajtja e saj, që përgjithësisht si në të

235

gjitha kontratat e huasë përbëhet nga detyrimet e të paditurit huamarrës dhe që janë pagimi i interesit mbi shumën e marrë hua dhe kthimi në përfundim të afatit të kontratës i vetë shumës së marrë hua….

Nga përmbajtja e neneve 1050 - 1055 të Kodit Civil që parashikojnë kontratën e huasë, rezulton se kontrata e huasë është një kontratë joformale, ku vullneti i palëve mund të shfaqet në çdo formë, me gojë, me shkrim, me heshtje, apo me veprime konkludente. Këto nene të Kodit Civil nuk kërkojnë në mënyrë të veçantë dhe të shprehur që shprehja e vullnetit për lidhjen e kontratës së huasë të vishet me një formë të caktuar. Sipas këtyre neneve vullneti mund të shfaqet në çdo formë mjafton që të rezultojë dhe të identifikohet qartë qëllimi i palëve dhe interesi i tyre për lidhjen e kontratës. Në rastin e kontratës së huasë forma kërkohet vetëm për efekt provueshmërie dhe jo për efekt vlefshmërie. Në rastin konkret gjatë gjykimit u provua shfaqja e vullnetit të palëve për lidhjen e kontratës së huasë qoftë edhe me veprime konkludente sikundër është veprimi i dhënies së shumës huasë nga paditësi tek i padituri, fakt që rezultoi si nga deklarata noteriale nr.467, datë 04.03.2004, ashtu dhe nga pohimet e të paditurit. Në nenin 80 të Kodit Civil parashikohet se veprimi juridik mund të kryhet me shkrim, me gojë dhe me çdo shfaqje tjetër të padyshimtë të vullnetit. Me shprehjen shfaqje tjetër e padyshimtë e vullnetit të përdorur nga ligji kuptohet pikërisht shfaqja e vullnetit me veprime konkludente apo me heshtje.

Në gjykim rezultoi i provuar fakti se paditësi i ka dhënë hua të paditurit një shumë të hollash prej 28.500 $ amerikanë. Nga pikëpamja procedurale në funksion të barrës së provës në mosmarrëveshjet që lidhen me kontratën e huasë paditësi duhet të provojë vetëm faktin e lindjes së detyrimit si një fakt formues, ndërsa për faktin e ekzekutimit të këtij detyrimi barra e provës i bie të paditurit si një fakt shues.

Nga ana e tij i padituri në gjykim nuk provoi dot faktin e shlyerjes së këtij detyrimi ndaj paditësit. Në këtë drejtim ai solli si provë një fletë të printuar nga kompjuteri me titull “pasqyra e shlyerjes së detyrimit në favor të Hamit Nuredinit”, e cila nuk është nënshkruar as nga paditësi dhe as nga i padituri. Gjykata çmon se kjo fletë e printuar nga kompjuteri nuk përmban asnjë nga elementet e shkresës së thjeshtë parashikuar nga neni 259 i K.Pr.Civile dhe si e tillë nuk mund të përbëjë provë. Në këtë përfundim gjykata arrin duke iu referuar përmbajtjes së neneve 258 e vijues të K.Pr.Civile, si dhe kundërshtimit që i bëri përmbajtjes së saj paditësi.

Nga përmbajtja e deklaratës noteriale nr.467, datë 04.03.2004 rezulton se i padituri duhet t’i paguante çdo muaj paditësit vetëm interesin e vendosur bashkërisht midis tyre dhe në fund, në datë 04.03.2005 do t’i kthente shumën e marrë hua, afat ky i cili me pëlqimin e të dy palëve, sipas shënimit të bërë nga vetë palët në deklaratën noteriale, është shtyrë për në datë 05.07.2005. Nga ana tjetër kontrata e lidhur midis palëve ndërgjyqëse është një kontratë huaje dhe jo një kontratë kredie bankare, ku çdo muaj bashkë me interesin paguhet edhe një pjesë e principalit. Po kështu i padituri, të cilit i bie barra e provës për të provuar ekzekutimin e detyrimit dhe mënyrën e ekzekutimit të tij, nuk solli asnjë provë në këtë drejtim, përveç fletës së printuar nga kompjuteri për vlerën provuese të së cilës gjykata është shprehur më lart”.

7. Gjykata e Apelit Vlorë, e cila ka gjykuar çështjen mbi bazën e ankimit të të paditurit Sulejman Sulo, ka vendosur me vendimin nr.346, datë 29.05.2007 lënien në fuqi të vendimit nr.1352, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

7.1. Gjykata e apelit ndër të tjera ka arsyetuar se: “Në lidhje me mënyrën e ekzekutimit të detyrimit, gjatë gjykimit është vërtetuar se paditësi ka marrë nga i padituri çdo muaj, për një periudhë njëvjeçare, interesin mbi shumën e dhënë hua, i cili ishte 1000 $ në muaj, ndërsa nga i padituri nuk është ekzekutuar pagimi i principalit. I padituri ka pretenduar në gjykim se kjo pagesë mujore përbëhej nga 100 $ interesa dhe 900 $ detyrim. Pretendimi i të paditurit nuk ka rezultuar i bazuar në prova dhe në ligj. Vetë deklarata datë 04.03.2004 e

236

nënshkruar nga palët, parashikonte se i padituri duhet t’i paguante paditësit çdo muaj vetëm interesin mbi shumën e dhënë hua, kurse në përfundim të afatit të kontratës, i padituri duhet të kthente tërësisht shumën 28.500 $. Gjykata ka arsyetuar drejt se veprimi juridik i lidhur midis palëve është kontratë huaje dhe jo kredie bankare, sipas përcaktimeve të së cilës çdo muaj së bashku me interesin paguhet edhe principali….”

8. Kundër vendimit të gjykatës së apelit, i padituri Sulejman Sulo ka paraqitur ankim (rekurs), me anë të cilit ka kërkuar prishjen e dy vendimeve dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim, për shkaqet e paraqitura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.


9. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, të Kodit Civil, në të cilat është parashikuar:9.1. Neni 15 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë të kryejë një hetim gjyqësor të plotë

dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin”.9.2. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me

dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët”.

9.3. Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore. Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

9.4. Neni 690 i K.Civil: “Kontrata e lidhur rregullisht ka forcën e ligjit për palët. Ajo mund të prishet ose të ndryshohet me pëlqimin e ndërsjelltë të palëve ose për shkaqe të parashikuara me ligj”.

9.5. Neni 1050 i K.Civil: “Me kontratën e huasë njëra palë (huadhënësi) i jep në pronësi palës tjetër (huamarrësit) një shumë të hollash ose sende që përcaktohen në numër, me peshë ose me masë dhe huamarrësi detyrohet t'i kthejë huadhënësit aq të holla, ose aq sende të atij lloji dhe të asaj cilësie, brenda afatit të caktuar në kontratë ose, kur nuk është caktuar afat, me kërkesën e huadhënësit.

9.6. Neni 1051 i K.Civil: “Përveç kur me marrëveshje të palëve është parashikuar ndryshe, huamarrësi duhet t'i paguajë huadhënësit kamatat. Kamatat, për të cilat është rënë dakord, paguhen çdo vit, përveç kur palët kanë parashikuar ndryshe. Mospagimi i kamatave përbën mospërmbushje thelbësore të detyrimit”.


10. Se rekursi, mbi të cilin është vënë në lëvizje Gjykata e Lartë, është i mbështetur në ligj dhe shkaqet e ngritura në të janë të tilla që çojnë në prishjen e dy vendimeve ndaj të cilëve është paraqitur rekursi .

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.346, datë 29.05.2007 i gjykatës së Apelit Vlorë, i cili ka lënë në fuqi vendimin nr.1532, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, me të cilin është pranuar padia, janë marrë në shkelje të ligjit.

12. Nga shqyrtimi i akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit të padisë, pretendimeve të parashtruara nga palët gjatë gjykimeve, shkaqeve të rekursit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të Kodit të Procedurës Civile dhe Kodit Civil të zbatueshme për rastin konkret, arrin në konkluzionin se gjykatat e faktit kanë interpretuar gabim ligjin.

13. Nga shqyrtimi i akteve evidentohet se palët kanë pasur ndërmjet tyre një marrëdhënie huaje, sipas deklaratës noteriale nr.467, datë 04.03.2004.

14. Në këtë marrëdhënie juridike të krijuar ndërmjet palëve, paditësi Hamit Nuredini është huadhënësi, ndërsa i padituri Sulejman Sulo është huamarrësi.

237

14.1. Sipas asaj që paraqitet në deklaratën noteriale dhe asaj çfarë palët kanë pranuar gjatë gjykimeve, rezulton se detyrimi i palës së paditur ndaj paditësit, është 28.500 dollarë amerikanë, ndërkohë që nuk rezulton të jetë përcaktuar vlera e interesat apo kamatave që duhet të paguajë huamarrësi.

15. Gjykatat e kanë pranuar pretendimin e paditësit Hamit Nuredini në lidhje me masën e interesat, me vlerë 1000 dollarë në muaj, edhe pse kjo vlerë është kundërshtuar nga i padituri, i cili ka pretenduar se interesi mujor për t’u paguar ka qenë 100 dollarë në muaj. Gjithashtu gjykata ka pranuar se i padituri i ka paguar paditësit shumën 12.000 dollarë që përfaqësojnë interesat mujore dhe përfundimisht ka detyruar të paditurin t’i kthejë paditësit shumën prej 28.500 dollarë, që përfaqëson detyrimin kryesor (shumën e dhënë hua). 16. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë thekson se me të drejtë gjykata ka pranuar se ndërmjet palëve ka ekzistuar një marrëdhënie detyrimi në të holla, pasi palët kanë formuluar dhe firmosur me vullnetin e tyre deklaratën noteriale të datës 04.03.2004. 17. Gjithashtu ky Kolegj konstaton se kontrata ka pasur të përcaktuar qartë vlerën e huasë, afatin e shlyerjes së huasë, për një vit, por nuk ka të përcaktuar sa do ishte interesi mujor, të cilin huamarrësi do ta shlyente në datën 4 të çdo muaji. 18. Në kushtet kur nuk është përcaktuar vlera e kamatave (interesit) mujore dhe palët kanë pretenduar vlera të ndryshme të interesit, gjykata nuk mundej apriori të pranonte pretendimin e paditësit, në kushtet e mungesës së ndonjë akti (dëftesë) të nënshkruar nga palët apo vetëm nga paditësi ku ky të pranonte se kishte marrë një vlerë të caktuar mujore si interes. Gjykatat e faktit kanë vepruar në favor të paditësit dhe në dëm të interesave të huamarrësit, kur kanë pranuar se vlera e interesit mujor ishte 1000 dollarë, kur kjo vlerë nuk ishte përcaktuar në deklaratë dhe është shumë e lartë duke pasur parasysh shumën e detyrimit kryesor. 19. Është e vërtetë se ashtu si ka arsyetuar gjykata e apelit në rastin konkret nuk jemi përpara një huaje bankare, por gabimisht kjo gjykatë ka arsyetuar se: “ në kushtet kur palët nuk kanë përcaktuar shprehimisht përqindjen e interesit, i padituri ka barrën e provës për të vërtetuar se në mënyrë periodike ka likuiduar interesin dhe shumën e marrë hua.”, pasi i padituri nuk mund të provonte shlyerjen e detyrimeve me dëftesa apo prova të nënshkruara prej tij, por vetëm nëse do ishin firmosur nga paditësi. 20. Neni 1051 bën fjalë për kamata, për të cilat palët kanë rënë dakord, pra kur ato janë të përcaktuara në vlerë, jo si në rastin konkret. Kështu në vështrim të dispozitave ligjore të sipërcituara, gjykatat duhet të thellonin hetimin gjyqësor për të kërkuar prova në lidhje me sasinë e detyrimit të shlyer nga i padituri, apo të hetonte në lidhje me vlerat e interesave bankare për të llogaritur kamatat apo interesat që duhet të shlyejë huamarrësi, në kushtet e mospërcaktimit të vlerës së interesave.

21. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.346, datë 29.05.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë, dhe vendimi nr.1532, datë 24.10.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, duhet të prishet dhe çështja të kthehet për rishqyrtim, në mënyrë që të thellohet hetimi gjyqësor në drejtim të sa u parashtrua më lart.


V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.346, datë 29.05.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe vendimit

nr.1532, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Fier, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 20.10.2011

238





në seancën gjyqësore të datës 20.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile nr.31003-01924-00-2011 i Regj.Themeltar, që u përket palëve ndërgjyqëse:

PADITËS: DRITAN PRIFTI, në mungesë. I PADITUR: INSPEKTORIATI I LARTË I DEKLARIMIT

DHE KONTROLLIT TË PASURIVE, në mungesë.

OBJEKTI:Anulim i aktit administrativ vendimit me nr.83, datë 28.10.2010

së të paditurit Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive.Baza Ligjore: Nenet 32, 153 e vijues, 329 të K.Pr.Civile,

ligji nr.9367, datë 07.04.2005.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së të paditurit Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim të veçantë pala e paditur, Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është marrë në shkelje të ligjit procedural dhe atij material.- Paditësi, në kundërshtim me kërkesat e Kodit të Procedurave Administrative dhe

Kodit të Procedurës Civile, nuk ka ezauruar fillimisht rrugën e ankimit administrativ. Në zbatim me nenin 328 të K.Pr.Civile dhe në nenin 44/3 të ligjit nr.9367, datë 07.04.2005 "Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike", në të cilën është përcaktuar që "Procedurat për zbatimin e masave administrative dhe ankimin ndaj tyre rregullohen sipas K.Pr.Administrative", pra nuk parashikohet ankimi i drejtpërdrejtë në gjykatë.

- Argumenti që ngre paditësi, në kundërshtimin që i bën kërkesës së ILDKP lidhur me deklarimin e mungesës së juridiksionit, se rekursi administrativ nuk mund të ushtrohet, përderisa ILDKP nuk ka organ epror, nuk qëndron. Ankimi

239

administrativ është kërkesë e rëndësishme procedurale, themeltare për t'u drejtuar më pas rishikimit gjyqësor.

- Sipas neneve 325 dhe 332 të K.Pr.Civile, gjykata është kompetente të shqyrtojë vetëm paligjshmërinë apo pathemelsinë e aktit administrativ të ankimuar dhe jo të kryejë një hetim të plotë administrativ.

- Rishikimi gjyqësor nuk konkuron me ankimin administrativ, për arsye se është procedura administrative ajo që kryhet më parë për të shqyrtuar ligjshmërinë e aktit të kontestuar dhe vetëm pas përfundimit të saj mundet që palët e interesuara t'i drejtohen gjykatës për të kërkuar rishikimin gjyqësor të aktit administrativ (nenin 137/3 të Kodit të Procedurave Administrative).

- Në ligjin nr.9367, datë 07.04.2005, "Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike", është përcaktuar shprehimisht që procedurat për zbatimin e masave administrative dhe ankimin ndaj tyre rregullohen sipas K.Pr.Administrative, pra në përputhje me rregullin e përgjithshëm, që subjekti mund t’i drejtohet juridiksionit gjyqësor, vetëm pasi të ketë ezauruar plotësisht rekursin administrativ.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është

rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit dhe për rrjedhojë duhet të lihet në fuqi.

Rrethanat e çështjes

Në bazë të akteve të dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Dritan Prifti në vitin 2009 ka qenë subjekt i deklarimit të interesave private në përputhje me ligjin ligji nr.9367, datë 07.04.2005 “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike". Paditësi ka ushtruar në këtë periudhë funksionin e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.

Pala e paditur, Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive gjatë kontrollit të ushtruar në deklarimet e paditësit për periudhën 2009 ka konstatuar problem në lidhje me mosdeklarime të interesave të tij private me të dhënat e mbledhura nga ky Inspektoriat.

Për këto problem, pala e paditur me vendimin nr.83, datë 28.10.2010 ka vendosur konstatimin e konfliktit të interesave në vendimmarrjen e paditësit për emërimin e Z.Rasim Hamzaraj në postin e Anëtarit të Këshillit Mbikëqyrës së OST sh.a.

Pala paditëse, Dritan Prifti, me padinë e paraqitur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka kundërshtuar vendimin nr.83, datë 28.10.2010 të palës së paditur, Inspektoriatit të Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, si akt që vjen në kundërshtim me ligjin material dhe atë procedural.

Gjatë shqyrtimit gjyqësor, në seancën gjyqësore të datës 11.04.2011 përfaqësuesja e palës së paditur kërkoi nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, me pretendimin se pala paditëse nuk ka shteruar rrugën administrative.

Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 ka vendosur “Rrëzimin e kërkesës së të paditurit Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor”, me arsyetimin se: “Në ligjin e posaçëm nuk ka asnjë parashikim të posaçëm lidhur me ankimin administrativ për vendimet e marra nga pala e paditur dhe pretendimi i palës së

240

paditur referuar parashikimit të bërë nga neni 44/3 i ligjit nr.9367, datë 07.04.2005, nuk është i bazuar në ligj. Ligji i posaçëm nuk ka parashikuar ankimin administrativ të çdo pale të interesuar, nuk ka parashikuar objektin e ankimit, formën autoritetin që shqyrton ankimin dhe pretendimi i palës së paditur se ligji specifik nuk ka parashikuar shprehimisht të drejtën e subjektit për t'iu drejtuar drejtpërdrejt gjykatës nuk e bën këtë të fundit kompetente, është i pambështetur dhe në interpretim të gabuar të ligjit. Vetë akti i kontestuar nga paditësi në këtë gjykim është në emër të titullarit të palës së paditur dhe ankimi administrativ parimisht i takon të rishqyrtohet nga i njëjti organ dhe kjo formë e organizimit të organit administrativ, palës së paditur në gjykim i jep palës së interesuar mundësinë për t'u ankuar tek titullari për të rishqyrtuar situatën e vlerësuar prej tij dhe jo detyrimin për ankim pranë tij. Në asnjë rast ky ankim administrativ nuk është detyrues për subjektin e interesuar.

Për sa më sipër gjykata, bazuar ne nenin 328 të K.Pr.Civile, sipas të cilit i njihet subjektit mundësia për t'iu drejtuar drejtpërdrejt gjykatës, gjithashtu nenit 137 të K.Pr.Administrative, i cili parashikon parimisht ezaurimin e rekursit administrativ dhe ligjit specifik i cili nuk parashikon asgjë lidhur me detyrimin e subjektit për të ndjekur ndonjë rrugë administrative të caktuar, çmon se kërkesa e palës së paditur është e pabazuar në ligj”.

Kundër vendimit nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor, Tiranë ka bërë ankim pala e paditur, duke kërkuar prishjen e vendimit dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, duke parashtruar shkaqet e sipërcituara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmon të drejtë përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Shkaqet e paraqitura në ankimin e veçantë, pasi u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, rezultuan të pabazuara në ligj, në nenin 472 të K.Pr.Civile.

Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte dhe vendimit të gjykatës, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

Rrëzimin e kërkesës së palës së paditur për nxjerrjen e çështjes objekt gjykimi jashtë juridiksionit gjyqësor, gjykata e shkallës së parë e mbështet në argumentin se pala paditëse ka shteruar rrugën administrative të ankimit, duke interpretuar rregullimin e parashikuar në nenet 41, 44/3 të ligjit nr.9367, datë 07.04.2005 “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike".

Mbi bazën e parimeve të përgjithshme administrative në nenin 44/3, ligji nr.9367, datë 07.04.2005 "Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike'', përcaktohet se: "Procedurat për zbatimin e masave administrative dhe ankimi ndaj tyre rregullohen sipas K.Pr.Administrative. Gjobat paguhen nga kundërvajtësi dhe derdhen në buxhetin e Inspektoratit të Lartë jo më vonë së 30 ditë nga komunikimi i gjobës. Me kalimin e këtij afati, vendimi i dhënë shndërrohet në titull ekzekutiv dhe ekzekutohet në mënyrë të detyrueshme nga punëdhënësi, kur kundërvajtësi është në marrëdhënie pune, ose nga zyra e përmbarimit, me kërkesën e Inspektorit të Përgjithshëm".

Gjithashtu edhe në nenin 41, paragrafi i parë i ligjit nr.9367, datë 07.04.2005 parashikohet se: "1. Autoriteti qëndror përgjegjës për zbatimin e këtij ligji është Inspektorati i Lartë për Deklarimin dhe Kontrollin e Pasurive dhe që përmendet në këtë ligj me shkurtimin "Inspektorati i Lartë".

Në vështrim të neneve të ligjit të sipërcituar nuk rezulton që paditësi, përpara se t’i drejtohet gjykatës, duhet të ndjekë procedurën administrative të ankimit kundër vendimit të se paditurit, Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë drejt interpreton këtë dispozitë, kur arsyeton se pala paditëse nuk ka pasur detyrimin ligjor që përpara se t'i drejtohej gjykatës të paraqiste ankim

241

administrativ përpara të njëjtit organ që ka nxjerrë aktin objekt i kundërshtimit, pasi ligji i posaçëm nuk e parashikon një gjë të tillë, sikurse gabimisht pretendon pala e paditur.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të sjellë në vëmendje se juridiksioni është çështje që përcaktohet shprehimisht nga ligji dhe nuk mund të përcaktohet mbi interpretimet apo qëndrimet që rrjedhin nga dispozita referuese, sikurse pretendohet edhe në ankim nga pala e paditur.

Juridiksioni gjyqësor civil është parashikuar në nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile, sipas të cilit janë në juridiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta. Juridiksioni gjyqësor është i përgjithshëm dhe i detyrueshëm (neni 1§2 i K.Pr.Civile).

Një çështje mund të nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor kur ligji në mënyrë eksplicite ka përcaktuar se subjekti pretendues, përpara se t’i drejtohet gjykatës duhet të shterojë juridiksionin administrativ. Në këto raste, mos ndjekja e juridiksionit administrativ pengon marrjen në shqyrtim të çështjes nga ana e gjykatës.

Kontrolli gjyqësor i veprimtarisë administrative dhe e drejta e individëve dhe personave juridikë për t’iu drejtuar gjykatës lidhet jo vetëm me aplikimin e parimeve të përgjithshme, por edhe me përcaktimin e qartë e konkret, të treguar shprehimisht në ligjet e posaçme, të rrethanave, kushteve e procedurave konkrete për investimin e mundshëm, a të detyrueshëm të juridiksionit administrativ.

Konstatohet se mosmarrëveshja objekt gjykimi ka të bëjë me marrëdhënie që rregullohen nga ligji nr.9367, datë 07.04.2005 "Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike''. Në këtë ligj, në nenin 41, paragrafi i parë i ligjit nr.9367, datë 07.04.2005 janë përcaktuar se: "1. Autoriteti qëndror përgjegjës për zbatimin e këtij ligji është Inspektorati i Lartë për Deklarimin dhe Kontrollin e Pasurive dhe që përmendet në këtë ligj me shkurtimin "Inspektorati i Lartë".

Ndryshe nga pretendimi i palës së paditur, për rastin në shqyrtim dhe në kushtet kur ligji nuk ka përcaktuar në mënyrë shteruese ndjekjen e juridiksionit administrativ, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, referuar neneve 6§1 dhe 13 të Konventës Evropiane të së Drejtave të Njeriut, nenit 42/2 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, dispozitave të Kodit të Procedurës Civile, në nenet 41 dhe 44/3 të ligjit nr.9367, datë 07.04.2005, "Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike'', dhe vendimit njehsues nr.1, datë 26.11.2010 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, arrin në përfundimin se çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

Këtë qëndrim kanë mbajtur Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin njehsues të sipërcituar, në të cilin kanë arritur në përfundimin njehsues se:

“Ndjekja e rrugës administrative (të apelimit administrativ) për zgjidhjen e mosmarrëveshjes administrative përpara se subjekti t’i drejtohet gjykatës është e detyrueshme, vetëm nëse ligji që rregullon marrëdhëniet juridike dhe veprimtarinë administrative të fushës përkatës, parashikon shprehimisht se ndaj aktit administrativ mund të ushtrohet ankim administrativ, si dhe tregon organin apo organet konkrete administrative tek të cilët eventualisht, sipas hierarkisë, duhet të drejtohet apelimi administrativ”.

“Përveç detyrueshmërisë së parashikimit të ndjekjes së rrugës administrative të ankimit, të organit ku ai drejtohet dhe që ka kompetencën për shqyrtimin e saj, eventualisht, sipas natyrës së marrëdhënieve juridike dhe asaj të mosmarrëveshjes, ligji i posaçëm mund të parashikojë ose jo edhe modalitete konkrete mbi afatet, kushtet e procedurat që duhen respektuar për të bërë të pranueshëm për shqyrtim në themel ankimin administrativ, për procedurat e shqyrtimit dhe natyrën e vendimmarrjes nga organi administrativ, etj. Nëse rregulla të tilla eventuale nuk janë parashikuar, gjejnë zbatim afatet, kushtet e procedurat e parashikuara nga Kodi i Procedurave Administrative”.

242

“Kjo mënyrë e shprehjes së vullnetit të ligjvënësit, nga njëra anë autorizon dhe legjitimon organin administrativ të pranojë, marrë në shqyrtim dhe vendosë lidhur me ankimin administrativ. Nga ana tjetër, jo vetëm i detyron të ndjekin rrugën administrative për efekt të respektimit të uniformitetit të veprimtarisë administrative dhe sigurisë juridike, por, mbi të gjitha, i garanton individëve dhe subjekteve të tjerë një proces të rregullt ligjor dhe një mjet efektiv juridik, pasi pretendimi i tyre për cënimin e një të drejte a interesi kushtetues dhe ligjor detyrimisht do të merret në shqyrtim dhe do të zgjidhet nga organi administrativ”.

“Në çdo rast, pavarësisht nëse parashikohet apo jo shprehimisht në ligjin e posaçëm, pas dhënies së vendimit nga organi a organet administrative të ngarkuar nga ligji, pala që kishte ushtruar ankimin administrativ ka të drejtën t’i drejtohet rrugës gjyqësore për zgjidhjen e mosmarrëveshjes administrative. Nëse ligji i posaçëm nuk parashikon shprehimisht ndryshe, zbatohen afatet dhe procedurat e parashikuara për këtë qëllim nga Kodi i Procedurës Civile dhe Kodi i Procedurave Administrative”.

Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 te Gjykatës së Rrethit Gjyqësor, Tirane duhet lënë në fuqi.


Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.4786 Akti, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 20.10.2011

243


VENDIMNË EMËR TE REPUBLIKËS



në seancën gjyqësore të datës 20.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve ndërgjyqëse:

PADITËS: SHOQËRIA "GLEMAR" SH.P.K., përfaqësuar nga Av.Alferd Balla.

I PADITUR: DREJTORIA E APELIMIT TATIMOR TIRANË, në mungesë.

DREJTOR DREJTORIA RAJONALE TATIMORE DURRËS, në mungesë.

OBJEKTI:1. Shfuqizimin dhe anulimin e vendimit nr.8680, datë 10.08.2010,

Vendimin nr.8613/1 prot., datë 10.08.2010 të Drejtorisë së Apelimit Tatimore pranë Drejtorisë së Përgjithshme.

2. Kundërshtimin e Njoftim Vlerësimi Detyrimi nr.19744, datë 01.10.2009.3. Urdhër sekuestrimin nr.10510, datë 27.04.2010.

4. Vendosjen e masës së sigurimit të padisë, duke pezulluar çdo veprim deri në përfundimin e gjykimit.

Baza Ligjore: Neni 324 e vijues i Ligjit nr.8116, datë 29.03.1996 K.Pr.Civile, Neni 202 e vijues i Ligjit nr.8116 datë 29.03.1996 K.Pr.Civile.

Ligji nr.8485/11999 K.Pr.Administrative. Neni 38 i Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008

“Për procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë", i ndryshuar. Neni 38 i udhëzimit nr.24, datë 02.09.2008

"Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë", i ndryshuar.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.3568 Akti, datë 24.05.2011, ka vendosur:

1. Veçimin e kërkimeve për tu gjykuar veç e veç konkretisht: a) Kundërshtimin e Njoftim Vlerësim Detyrimit nr.19744, datë 01.10.2009 të Drejtorisë Rajonale Tatimore Durrës. b) Kundërshtimin e Urdhër sekuestrimit nr.10510, datë 27.04.2010 dhe Vendimit nr.8680, datë 10.08.2010 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor si dy

244

kërkime të veçanta. 2. Nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor pasi i përket juridiksionit administrativ, lidhur me Kundërshtimin e Njoftim Vlerësim Detyrimit nr.19744, datë 01.10.2009 të Drejtorisë Rajonale Tatimore Durrës. Vazhdimi e gjykimi për Kundërshtimin e Urdhër Sekuestrimit nr.10510, datë 27.04.2010 dhe Vendimit nr.8680, datë 10.08.2010 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor.

Kundër vendimit nr.3568 Akti, datë 24.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, ka bërë ankim paditësi Shoqëria "Glemar" sh.p.k., i cili ka kërkuar prishjen e vendimit nr.3568,

datë 25.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në Gjykatën e Faktit Durrës, duke parashtruar këto shkaqe:

- Kjo gjykatë ka detyrimin të gjykojë këtë çështje administrative për të cilën janë konsumuar ankimet nga paditësi në organet administrative për Raport Kontrollin Përfundimtar të shoqëruar nga Njoftim Vlerësimi për detyrimet nr.11962/5 prot., datë 28.07.2009 e akt kontrolli përkatës. Kjo provohet nga shkresa e datës 25.08.2009 e palës paditëse drejtuar gjithë instancave të Drejtorisë së Apelimit Tatimor, Drejtorit të kësaj Drejtorie, Drejtorit të Përgjithshëm të Tatimeve, Drejtorit të Auditit pranë DPT Tiranë, Drejtorit të Kontrollit Tatimor, Drejtorit të Drejtorisë Rajonale Tatimore Durrës; Në këtë shkresë ngrihen problemet që pala paditëse ka me këto organe të cilat për disa vjet janë në proces gjyqësor me palën paditëse dhe e kanë kontrolluar këtë të fundit duke shkelur procedurat administrative e tatimore. Edhe pika e parë e padisë si detyrim nuk është një detyrim i ri, por është një rrjedhojë e mbartjes së një detyrimi të vjetër pikërisht që ka lidhje me aktkontrolli në raportin përfundimtar të kontrollit të datës 28.07.2009, konkretisht për tatim fitimin e vitit 2007.

-KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; dëgjoi pretendimet e përfaqësuesit të paditësit, Av. Alferd Balla, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.3568, datë 24.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë; në mungesë të palëve të tjera ndërgjyqëse; pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N Se vendimi nr.3568, datë 24.05.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës është

rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit dhe për rrjedhojë duhet të lihet në fuqi.

Rrethanat e çështjes.

Paditësi, Shoqëria "Glemar" sh.p.k., është person fizik me seli në Durrës dhe ushtron veprimtarinë e ndërtimit. Ai është i regjistruar pranë organit tatimor me numër NIPT J72103501H.

Nga kontrollet tatimore të ushtruara nga pala e paditur në vitin 2007 ka rezultuar se paditësi është debitor.

Mbi këtë fakt pala e paditur, Drejtoria Rajonale Tatimore Durrës, për palën paditëse, Shoqërinë "Glemar" sh.p.k., ka nxjerrë Njoftim Vlerësim Detyrimi nr.19744, datë 01.10.2009. Në këtë akt pala paditëse është detyruar të paguajë detyrimin 5.285.574 lekë, interesi 1.102.586 lekë dhe gjoba 1.321.394 lekë. Pala e paditur e ka nxjerrë këtë detyrim kundrejt paditësit si detyrim që rrjedh sipas gjenerimit nga sistemi informatik nr.198, datë 22.09.2009.

245

Pala e paditur, duke rezultuar se ndaj këtij akti nuk është bërë ankim në rrugë administrative nga paditësi, Shoqëria "GLEMAR" sh.p.k., ka proceduar duke njoftuar këtë palë për shlyerjen e detyrimit.

Me aktin nr.8813, datë 08.04.2010 i është komunikuar “Njoftimi i fundit para sekuestrimit për pagimin e detyrimeve”. Në këtë njoftim pala e paditur e bën me dije palën paditëse se detyrimi për të paguar kundrejt saj është në vlerën prej 77.095.541 lekë.

Pala e paditur, Drejtoria Rajonale Tatimore Durrës, në referim të neneve 93, 94, 95, 96 të Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, me datën 27.04.2010 me nr.10510 protokolli ka lëshuar Urdhër Sekuestrimi kundrejt këtij subjekti (paditësit) në vlerën prej 77.095.541 lekë.

Pala paditëse, Shoqëria"GLEMAR" sh.p.k., duke mos qenë dakord me këtë akt urdhër sekuestrimi ka bërë kërkesë ankimore në D.A.T. Tiranë.

Pala e paditur, Drejtoria e Apelimeve Tatimore Tiranë, me vendimin nr.8680, datë 10.08.2010 ka vendosur: “Refuzimin e ankimit, për shkak se e konsideron ankim të papranueshëm, pasi akti administrativ i ankimuar nuk mund të bëhet objekt ankimi. Konkluzion ky i bazuar në pikën 106.1.8 të Udhëzimit 10510, datë 27.04.2010 dhe neni 106 106.1.3 të Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008”.

Në këto rrethana, paditësi i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës me kërkesë padinë duke kërkuar: “Shfuqizimin dhe anulimin e vendimit nr.8680, datë 0.08.2010, vendimin nr.8613/1 prot., datë 10.08.2010 të Drejtorisë së Apelimit Tatimore pranë Drejtorisë së Përgjithshme, kundërshtimin e Njoftim Vlerësimi Detyrimit nr.19744, datë 01.10.2009, Urdhër sekuestrimin nr.10510, datë 27.04.2010 dhe vendosjen e masës së sigurimit të padisë, duke pezulluar çdo veprim deri në përfundimin e gjykimit”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, bazuar në nenin 59 të K.Pr.Civile, në të cilën thuhet se: “Gjykata në çdo fazë gjykimi, qoftë dhe kryesisht merr në shqyrtim nëse çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo në të administrativ…” ka marrë në shqyrtim kërkesën e bërë nga pala e paditur, për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të kësaj çështjeje.

Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.3568 Akti, datë 24.05.2011, ka vendosur se çështja nuk bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, lidhur me kërkimin e kundërshtimit të aktit administrativ Njoftim Vlerësim Detyrimit nr.19744, datë 01.10.2009 të nxjerr nga Drejtoria Rajonale e Tatimore Durrës.

Kundër vendimit nr.3568 Akti, datë 24.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, ka bërë ankim paditësi Shoqëria "Glemar" sh.p.k., i cili ka kërkuar … prishjen e vendimit nr.3568, datë 24.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në Gjykatën e faktit Durrës, duke parashtruar shkaqet e cituara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmon të drejtë përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës. Shkaqet e paraqitura në ankimin e veçantë, pasi u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, rezultuan të pabazuara në ligj, në nenin 472 të K.Pr.Civile.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, ndryshe nga sa pretendohet në ankim, evidenton se pala paditëse nuk ka plotësuar kërkesat e neneve 106 e 107 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 “Për procedurat tatimore”.

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se i padituri, në zbatim të neneve 68 e 69 të ligjit nr.9920, datë 29.05.2008, në të cilën thuhet se: “Njoftimi i Vlerësimit Tatimor dhe kërkesa për pagesën e detyrimit tatimor”.” Nëse nuk bie dakord me vlerësimin e detyrimit tatimor, të kryer nga administrata tatimore, tatimpaguesi, brenda 30 ditëve kalendarike nga data e marrjes së njoftimit të vlerësimit, ose të vlerësuar si të jetë marrë dhe

246

të kërkesës, mund të ankimojë, në përputhje me procedurat e parashikuara në kreun XIII të këtij ligji”, ka bërë vlerësimin tatimor për paditësit dhe ia ka njoftuar atë paditësit sipas ligjit.

Ka rezultuar se paditësi nuk e ka ushtruar të drejtën e ankimit administrativ kundër aktit Njoftim Vlerësimi Tatimor në kushtet e nenit 69/4 në lidhje me nenet 106 deri 109 të Ligjit nr.9920, datë 29.05.2008, në të cilën thuhet në pikën 2 se: "Ankimi bëhet me shkrim dhe formën e kërkuar nga ligji, me udhëzimin të Ministrit të Financës" dhe në pikën 3 se: “Tatim paguesi e dorëzon ankimin në drejtorisë së apelimit tatimor brenda 30 ditëve kalendarike nga data kur vlerësimi ose vendimi të jetë marrë nga ose vlerësohet të jetë marrë nga tatimpaguesi”.

Nga akte e ndodhura në dosjen gjyqësore rezulton se akti Njoftim Vlerësimi Tatimor nr.19744, është nxjerrë në datën 01.10.2009 nga pala e paditur Drejtoria Rajonale e Tatimore Durrës dhe kundërshtohet për herë të parë në datën 23.09.2010 në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kolegji ka konstatuar se pala paditëse Shoqëria "GLEMAR" sh.p.k., vetëm ndaj urdhër sekuestrimit me datën 27.04.2010 me nr.10510 protokolli ka bërë kërkesë ankimore pranë palës së paditur Drejtoria e Apelimeve Tatimore Tiranë.

Pala e paditur, Drejtoria e Apelimeve Tatimore Tiranë, me vendimin nr.8680, datë 10.08.2010 ka vendosur duke u bazuar në pikën 106.1.8 të Udhëzimit 10510, datë 27.04.2010 dhe neni 106, 106.1.3 të Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008:“Refuzimin e ankimit, për shkak se e konsideron ankim të papranueshëm, pasi akti administrativ i ankimuar nuk mund të bëhet objekt ankimi”.

Nga sa më sipër rezulton se paditësi nuk e ka ushtruar të drejtën e ankimit administrativ kundër aktit Njoftim Vlerësimi Tatimor në kushtet e nenit 69/4 në lidhje me nenet 106 deri 109 të Ligjit nr.9920, datë 29.05.2008, në pikën “3” të nenit 106 të ligjit të mësipërm në të cilën thuhet se: “Tatimpaguesi e dorëzon ankimin në drejtorinë e apelimit tatimor brenda 30 ditëve kalendarike nga data kur vlerësimi ose vendimi i administratës tatimore është marrë ose vlerësohet se është marrë nga tatimpaguesi”, pra brenda 30 ditëve nga data e marrjes së njoftimit të vlerësimit të detyrimit tatimor.

Në zbatim të pikës “4” e nenit 107 të ligjit, në të cilën ligjvënësi shprehet se: “Akti administrativ, i lëshuar nga administrata tatimore dhe për të cilin nuk është ankimuar në rrugë administrative, nuk mund të ankimohet në rrugë gjyqësore”, ky Kolegj e gjen të mbështetur përfundimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, se paditësi nuk mund të ngrejë padinë e tij në gjykatë kundër një akti, për të cilin nuk ka ushtruar ankimin në rrugë administrative.

Sikurse ka konstatuar gjykata e shkallës së parë, pala paditëse jo vetëm që ankimin ndaj aktit administrativ e ka ushtruar tej afatit ligjor, por njëkohësisht kjo palë nuk ka parapaguar as detyrimin tatimor sipas kërkesave të dispozitave të sipërcituara.

Për rastin konkret evidentohet se pala paditëse nuk ka parapaguar detyrimin tatimor, duke mos plotësuar kështu kërkesat e nenit 107 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, sipas të cilit tatimpaguesi duhet që, së bashku me ankesën, të paguajë shumën e plotë të detyrimit tatimor, të përcaktuar në njoftimin e vlerësimit të administratës tatimore dhe të vërtetojë me akt shkresor pagesën e detyrimit tatimor të kryer.

Mospërmbushja e kërkesave të ligjit nga tatimpaguesi ankues nuk detyron organin administrativ të shqyrtojë në themel ankimin administrativ. Në rrethana të tilla, kur tatimpaguesi nuk ka plotësuar kërkesat e dispozitave edhe gjykata ka pengesë ligjore të shqyrtojë në themel padinë.

Për rrjedhim, edhe në çështjen objekt gjykimi ndjekja e apelimit administrativ çmohet se nuk është shteruar për shkak të mosrespektimit të ligjit nga vetë ankuesi.

247

Në vijim të argumentimit të mësipërm, si dhe në vlerësim të qëndrimit të njehsuar të praktikës gjyqësore, ky Kolegj çmon se për çështjen konkrete nuk ka vend për të zbatuar nenin 109/3 të Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 dhe nenin 328 të Kodit të Procedurës Civile, të cilët parashikojnë mundësinë dhe të drejtën e ankuesit që t’i drejtohet gjykatës për të kundërshtuar një akt administrativ, sepse pala paditëse nuk ka shteruar rrugën administrative të apelimit tatimor.

Ky përfundim është në harmoni edhe me vendimin unifikues nr.3, datë 12.02.2008 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, i cili, veç të tjerash, është shprehur se: “Nëse gjykatës i rezulton se ankimi administrativ është paraqitur jashtë afatit dhe/ose mungojnë dokumentet shoqëruese sipas nenit 55 të ligjit dhe ky është shkaku i mos shqyrtimit në themel të ankimit nga organi administrativ, gjykata vendos konform neneve 36, 3, 59 të K.Pr.Civile nxjerrjen çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor” dhe se gjykata me të drejtë e ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit.

Sa më sipër Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.3568 Akti, datë 24.05.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, është i drejtë dhe duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 59 të Kodit të

Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit me nr.3568 Akti, datë 24.05.2011, të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Durrës.

Tiranë, më 20.10.2011

248






PADITËS: SHKËLQIM MEMKO, FATBARDHA XHAFERI, VLADIMIR MEMKO, QAZIM MEMKO, PËLLUMB MEMKO, SANIJE MEMKO, AGIM MEMKO, përfaqësuar nga Av. Sokol Çomo dhe Fatjona Duka

E PADITUR: AGJENSIA E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE, në mungesë

OBJEKTI:Shfuqizimin e vendimit nr.3845/6 prot., datë 16.10.2009

të Drejtorit të Përgjithshëm të A.K.K. Pronave.Baza Ligjore: K.Pr.Administrative, nenet 324-333 të K.Pr.Civile,

ligji nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, (i ndryshuar) dhe aktet nënligjore të dala në bazë dhe për zbatim të tij.

Vendimi nr.27, datë 26.05.2010 i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.7458 i Regj, datë 06.06.2011, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së përfaqësuesit të palës së paditur, Agjensisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë për nxjerrjen e çështjes civile me nr.Regj.Them.7458 jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në bazë të nenit 59 dhe 60 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar ankim të veçantë Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Nuk jemi përpara asnjë prej rasteve të nenit 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” kur mund të bëhet ankim ndaj vendimit të Drejtorit të Përgjithshëm të AKKP-së.

- Vendimi i Drejtorit të Përgjithshëm të AKKP-së për kthimin e çështjes për rishqyrtim në Zyrën Vendore, duke mos qenë një vendim themeli dhe përfundimtar nuk mund të

249

shqyrtohet gjyqësisht, sepse gjykata nuk mund të ndërhyjë në një juridiksion tjetër në mes të procesit që nuk ka përfunduar së shqyrtuari në atë juridiksion.

- E njëjta çështje nuk mund të shqyrtohet njëkohësisht në dy juridiksione dhe në atë administrativ edhe në atë gjyqësor, nëpërmjet kësaj kërkesë padie.

- Tërësisht i gabuar është mendimi se në këtë rast gjykata nuk shqyrton themelin e çështjes, por shqyrton vetëm formën e aktit apo shqyrton nëse organi administrativ është shprehur në përputhje me kompetencat që i janë njohur nga ligji apo nëse jemi përpara rasteve të tjera që e bëjnë aktin absolutisht të pavlefshëm.

- Nuk bën pjesë në juridiksionin gjyqësor kontrolli i vazhdueshëm e periodik mbi administratën publike dhe aktet e nxjerra prej saj.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e përfaqësuesve të palës

paditëse Shkëlqim Memko, etj., avokatët Sokol Çomo dhe Fatjona Duka, të cilët kërkuan lënien në fuqi të vendimit nr.7458, datë 06.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; dhe si e bisedoj çështjen,

V Ë R E NVendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë nr.7458, datë 06.06.2011, për rrëzimin

e kërkesës së palës së paditur Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes objekt gjykimi, është dhënë në zbatim të drejtë të ligjit, prandaj duhet të mbetet në fuqi.

Rezulton nga aktet e provat e administruara dhe të çmuara deri në këtë fazë të shqyrtimit gjyqësor të çështjes nga gjykata e shkallës së parë dhe të pranuara në vendimin e dhënë prej saj se:

Me anë të padisë, pala paditëse Shkëlqim Memko, etj., duke thirrur në cilësinë e palës së paditur Agjencinë e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave (AKKP) ka kërkuar shfuqizimin e vendimit nr.3845/6, datë 16.10.2009 të nxjerrë nga Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave.

Paditësit Shkëlqim Memko, etj., janë trashëgimtarë ligjorë të Feim Memkos. Mbi kërkesën e paditësve, Komisioni Vendor i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Qarkut Vlorë, me vendimin nr.227, datë 25.07.2006 ka vendosur njohjen e së drejtës së pronësisë, dhënien e së drejtës së parablerjes dhe të drejtës së kompensimit për një sipërfaqe 209.600 m2.

Mbi ankimin e paditësve, pala e paditur ka vendosur të shfuqizojë vendimin e sipërcituar të Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Qarkut Vlorë, duke e kthyer çështjen për rishqyrtim.

Zyra Rajonale e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Qarkut Vlorë, me vendimin nr.324, datë 10.09.2008 ka vendosur tu njohë dhe kthejë paditësve Memko një sipërfaqe të përgjithshme prej 210.000 m2 në vendin Kodra e Aliut, në Ksamil të Sarandës.

Rreth një vit më vonë, duke ushtruar kryesisht, pra me nismën e tij, të drejtën e marrjes në shqyrtim të vendimeve të dhëna nga zyrat rajonale, Drejtori i Përgjithshëm i palës së paditur Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, ka nxjerrë vendimin nr.3845/6, datë 16.10.2009 me të cilin shfuqizon vendimin nr.324, datë 10.09.2008 të dhënë nga Zyra Rajonale e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Qarkut Vlorë duke e kthyer çështjen për rishqyrtim me detyrat përkatëse.

Në të tilla rrethana, për të kundërshtuar vendimin nr.3845/6, datë 16.10.2009, të nxjerrë me nismën e tij nga Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, pala paditëse Shkëlqim Memko, etj., kërkojnë gjyqësisht shfuqizimin e tij. Në

250

thelb paditësit pretendojnë se nisma e palës së paditur për rishikimin kryesisht të vendimeve të dhëna nga zyrat rajonale të AKKP bazohet në nenet 16 dhe 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës”, të cilat, edhe për këtë aspekt, janë shfuqizuar nga Gjykata Kushtetuese me vendimin nr.27, datë 26.05.2010. Po kështu paditësit pretendojnë se edhe para se të shfuqizoheshin, këto dispozita përmbajnë një afat 30 ditor brenda të cilit Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave duhet të shqyrtonte kryesisht vendimet e dhëna nga zyrat rajonale të AKKP-së. Edhe në këtë kuptim, vendimi i dhënë nga pala e paditur është nul, sepse është nxjerrë pas një viti nga ai i dhënë nga zyra rajonale e AKKP-së.

Gjatë gjykimit të çështjes, pala e paditur, Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, i ka kërkuar gjykatës të nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, sepse vendimi i Drejtorit të Përgjithshëm të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nuk është vendim themeli, por rishqyrtimi ndaj çështja nuk ka dalë ende nga juridiksioni administrativ.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka vendosur të rrëzojë kërkesën e palës së paditur për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor me arsyetimin se, me anë të kësaj padie është kërkuar pavlefshmëria absolute e aktit administrativ, kërkim për të cilin çdo person i interesuar ka të drejtë t’i drejtohet drejtpërsëdrejti gjykatës. Gjykata bazuar në nenin 117 të Kodit të Procedurave Administrative dhe nenin 331 të Kodit të Procedurës Civile, shqyrton vetëm shkaqet e pavlefshmërisë absolute dhe zgjidh pasojat e kësaj pavlefshmërie.

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë ka paraqitur ankim të veçantë pala e paditur. Në ankim, në thelb, përveç të tjerave, pretendohet se vendimi i AKKP Tiranë objekt gjykimi nuk është një vendim përfundimtar i cili e ka shqyrtuar çështjen në themel por e ka kthyer çështjen për rishqyrtim. Sipas nenit 18 të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” nuk parashikohet e drejta e palës së interesuar për t’iu drejtuar me ankim gjykatës ndaj vendimit të AKKP për shfuqizimin e vendimit të zyrë rajonale dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim. Me ligjin nr.10207, datë 24.12.2010 kompetencat e zyrave rajonale do t’i ushtrojë vetë zyra qëndrore e AKKP-së Tiranë. Në zbatim të këtij ligji AKKP-ja do ta rishqyrtojë aplikimin e palës paditëse për njohjen dhe kthimin e pronës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se, shkaqet e parashtruara në ankimin e veçantë nuk janë të mbështetura në ligj, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë duhet të lihet në fuqi.

Në çështjen objekt gjykimi, pala e paditur, Drejtori i Përgjithshëm i AKKP Tiranë, me nismën e tij dhe njëkohësisht tej afatit ligjor 30 ditor, ka vlerësuar të marrë në shqyrtim dhe të disponojë për shfuqizimin e vendimit të zyrës rajonale të AKKP-së të Qarkut Vlorë të dhënë në favor të palës paditëse Memko, të dhënë rreth një vit më parë, pra të pa ankimueshëm e të formës së prerë.

Pikërisht, nga ana e palës paditëse Memko, është kërkuar gjyqësisht shfuqizimi i vendimit nr.3845/6, datë 16.10.2009 të Drejtorit të Përgjithshëm të AKKP, duke ngritur pretendime që lidhen me pavlefshmërinë absolute të aktit, pra duke pretenduar që ndaj tyre është dhënë një vendim nga pala e paditur AKKP Tiranë vetëm mbi nismën e drejtorit të përgjithshëm të tij, pra pa ndonjë ankim nga pala e interesuar, si dhe tej afatit ligjor 30 ditor.

Kolegji Civil vlerëson se një padi e ngritur me shkak dhe objekt shfuqizimin e një akti të AKKP-së me pretendime të lidhura me pavlefshmërinë absolute të tij, i përket juridiksionit gjyqësor.

Pretendimet e ngritura për shqyrtim në këtë gjykim lidhen me respektimin e disa parimeve e normave kushtetuese, si edhe me kuptimin dhe zbatimin e drejtë të një numri dispozitash të veçanta të parashikuara në legjislacionin për kthimin dhe kompensimin e pronës, Kodi i Procedurës Civile dhe Kodi i Procedurave Administrative. Lidhur me to, Gjykata Kushtetuese dhe Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë kanë mbajtur qëndrimet përkatëse në disa vendime të dhëna prej tyre.

251

Kështu, Gjykata Kushtetuese, me vendimin e saj nr.27, datë 26.05.2010, ka vendosur të shfuqizojë si të papajtueshme me Kushtetutën dispozitat e ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar) që parashikonin ankimimin administrativ (të detyrueshëm ose jo) ndaj vendimeve të ish KKKP-ve të nxjerra para hyrjes në fuqi të tij, si dhe për kompetencën e Drejtorit të AKKKP për të cënuar edhe kryesisht vendimet e ish KKKP-ve apo zyrave rajonale të AKKP-së. Ndërmjet të tjerave, Gjykata Kushtetuese është shprehur se:

“.....zbatimi, nga një organ administrativ si AKKP, i parimeve të revokimit dhe shfuqizimit të akteve të ish KKKP është i pabazuar, pasi mungon një interes i ligjshëm shtetëror dhe aktet që shfuqizohen ose revokohen nuk janë akte tipike administrative të një organi tipik administrativ. Drejtori i AKKP është një organ në vartësi të Këshillit të Ministrave dhe në këtë kuptim vendimi i marrë prej tij për të ndërhyrë mbi interesa civile të shtetasve, në kuptim të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut është i pajustifikuar....

....Gjykata çmon se vendimet e A.K.K.P. për të shfuqizuar vendimet e K.K.K.P.-ve, përbëjnë cënim të parimit të sigurisë juridike....

....vendimi i KKKP, i cili nuk është ankimuar brenda afateve ligjore merr formën e prerë. Në këtë konkluzion ka arritur edhe Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut në çështjen Ramadhi dhe të tjerët kundër Shqipërisë, duke cilësuar vendimet e pa ankimuara të Komisioneve të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave si “të formës së prerë dhe të ekzekutueshme”......”.

Në vijim, Gjykata Kushtetuese, me vendimin nr.43, datë 06.10.2011 ka vendosur të shfuqizojë si të papajtueshëm me Kushtetutën nenet 2, 3 dhe 5 të ligjit nr.10308, datë 22.07.2010 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin pronës”(i ndryshuar). Ndërmjet të tjerave, Gjykata Kushtetuese është shprehur se:

“46. ..... titujt e pronësisë të fituar me anë të këtyre vendimeve të ish KKKP-ve nuk mund të anulohen apo shfuqizohen iure imperi, pra në mënyrë të njëanshme, me anën e vendimeve administrative të nxjerra nga autoritetet publike përkatëse, në rastin konkret të Drejtorit të AKKP-së. Ushtrimi i një kompetencë të tillë shfuqizuese krijon një gjendje pasigurie juridike, e cila nuk mund të korrigjohet me zgjidhje që imponojnë veprime po aq të pasigurta, të cilat nuk garantojnë kthimin në ligjshmëri. Vendimet e ish KKKP-ve, nëse nuk janë ankimuar brenda afateve ligjore, janë vlerësuar si vendime të formës së prerë dhe, për rrjedhojë, të ekzekutueshëm dhe nuk mund të vihen në diskutim as nga palët që kanë marrë pjesë në proces dhe as nga organet shtetërore, të çfarëdo natyre qofshin......

......53. Në vështrim të standardeve të mësipërme, Gjykata rithekson se Drejtori i AKKP-së është një organ monokratik në vartësi të Këshillit të Ministrave dhe jo organ gjyqësor ose quasi gjyqësor, i cili mund të zbatojë parimet e shfuqizimit ose rishikimit të akteve të ish KKKP-ve. Në këtë kuptim, gjykata vlerëson se, ndryshe nga sa pretenduan subjektet e interesuara, statusi dhe parimet që zbaton ky organ, si aksesi, transparenca, vlerësimi objektiv i fakteve dhe provave, nuk i japin atij tiparet e organit quasi gjyqësor ose gjyqësor dhe as e legjitimojnë atë në ushtrimin e kompetencës gjyqësore të rishikimit të vendimeve të formës së prerë....”.

Gjithashtu, duke rikonsideruar e rishikuar edhe praktikën e mëparshme të unifikuar me vendimin e tyre nr.2, datë 06.01.2009, duke u nisur nga qëndrimet e sipërcituara të mbajtura nga Gjykata Kushtetuese dhe ato të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut në lidhje me Shqipërinë. Kështu, në këtë vendim unifikues, Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.2, datë 21.01.2011, kanë arritur në përfundimin se ekziston juridiksioni administrativ, pra subjektet e shpronësuara kanë detyrimin që t’i drejtohen e nënshtrohen gjykimit të organit administrativ, AKKP-së, vetëm në dy situata:

252

“Së pari, në rastin kur subjektet e shpronësuara paraqesin për herë të parë kërkesë për njohjen dhe kthimin e pronës në cilësinë e ish pronarit.

Së dyti, në rastin e ankimit ndaj vendimit të dhënë në emër të tyre e mbi kërkesën e tyre nga (ish) Zyra Rajonale e AKKKP-së, pra pas hyrjes në fuqi të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar).

Gjithsesi, edhe në këto dy raste, çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pra detyrimi për t’iu drejtuar rrugës përkatëse administrative të kërkesës dhe ankimit nuk ekziston, nëse nga subjekti i shpronësuar pretendohet që, për të njëjtën pronë, ish KKKP-të apo AKKP-ja, kanë disponuar më parë për njohjen e kthimin e pronës një subjekti tjetër të shpronësuar”.

Nisur nga sa parashtrohet më sipër, duke qenë se nga pala paditëse Memko kundërshtohet vendimi nr.3845/6, datë 16.10.2009 i Drejtorit të Përgjithshëm të AKKP-së Tiranë, me pretendimin se është nxjerrë me nismën e tij, duke marrë në shqyrtim dhe shfuqizuar vendimin nr.324, datë 10.09.2008 të Zyrës Vendore të AKKP të Qarkut Vlorë, bazuar mbi dispozita tashmë të shfuqizuara nga Gjykata Kushtetuese si të papajtueshme me Kushtetutën, Kolegji Civil vlerëson se çështja objekt gjykimi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.


Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.7458 i Regj, datë 06.06.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 25.10.2011

253






KËRKUES: QIRO LENA, në mungesë.

OBJEKTI:Lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë ligjore

për Kiço dhe Sofi Lena.Baza Ligjore: Nenet 348, 360, 361 të K.Civil,Nenet 32, 46 dhe 154 e vijues të K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Gjirokastër, me vendimin nr.21-2011-1187/798, datë 23.09.2011, ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër për gjykimin e kërkesës me nr.rregj/them 987/21232-01109-21-2011, datë 12.09.2011, që i përket: Kërkues: Qiro Lena, objekti: Lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë ligjore për Kico dhe Sofi Lena.Dërgimin e kësaj çështje për kompetencë, brenda 5 ditëve nga e nesërmja e shpalljes, në Gjykatën e Lartë.

Kundër vendimit të shkallës së parë, në bazë të nenit 62 të K.Pr.Civile ka bërë ankim të veçantë kërkuesi Qiro Lena, i cili ka kërkuar prishjen e tij për këto shkaqe:

- Gjykata nuk ka pasur parasysh në përcaktimin e kompetencave tokësore faktin se:- Së pari - në përcaktimet e parashikuara në nenin 46 të K.Pr.Civile për kompetencën,

në termin paditë, parashikohen edhe kërkesat që rrjedhin nga trashëgimia (instituti për trashëgiminë), ku parashikohet si kompetencë tokësore gjykata e vendit ku trashëgimlënësi ka pasur banimin e tij të fundit, që në rastin konkret trashëgimlënësit Kico dhe Sofi Lena si vendbanim të tyre të fundit kanë pasur atë të fshatit Zhej, Komuna Zagori Gjirokastër, çka vërtetohet me certifikatat e vdekjes nr.000036734, datë 06.09.2011 të Rrethit Gjirokastër dhe nr.000036735, datë 06.09.2011 të Rrethit Gjirokastër, të ndodhura në dosjen gjyqësore.

- Së dyti - Në nenin 388 /2 të K.Pr.Civile përcaktohet se “Kur kërkohet vërtetimi i faktit për një send të paluajtshëm ajo paraqitet në gjykatën e shkallës së parë në territorin e të cilës ndodhet sendi”. Pra në këtë kuptim për rastin konkret kur pronat e trashëgimtarëve Kiço dhe Sofia Lena sipas aktit të marrjes së tokës në pronësi me

254

nr.5478, datë 01.10.1994, me sipërfaqe 21.5565 m2, ku edhe për këtë shkak kërkohet lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë.

- Së treti - Edhe dy trashëgimtarët e tjerë ligjorë Jano dhe Harilla Lena, sipas certifikatave të lindjes kanë vendbanimin në Gjirokastër dhe në qoftë se kërkesa do bëhej prej tyre kompetenca tokësore do ishte Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

- Në këto kushte, meqenëse pasuria trashëgimore është në Gjirokastër trashëgimlënësit kane vdekur në Gjirokastër dhe dy fëmijë trashëgimtarët e tyre kanë banimin në Gjirokastër, kërkojmë të deklarohet si Gjykatë kompetente me juridiksion tokësor Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.21-2011-1187/798, datë 23.09.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Gjirokastër, për shpalljen e moskompetencës tokësore të kësaj gjykate dhe dërgimin e çështjes për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është i mbështetur në ligj dhe duhet të mbetet në fuqi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, deri në këtë fazë të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, ka pranuar të vërtetuara rrethanat e faktit se, kërkuesi Qiro Lena i është drejtuar kësaj gjykate me kërkesën për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë ligjore për trashëgimlënësit Kiço dhe Sofi Lena.

Kërkuesi Qiro Lena, bazuar në certifikatën e lindjes lëshuar nga njësia bashkiake nr.2 Tiranë, rezulton se ka vendbanimin e tij në qytetin e Tiranës.

Gjykata, kryesisht, duke çmuar se kërkesa për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë është një kërkesë për vërtetimin gjyqësor të faktit juridik të qenies trashëgimtar, duke pasur parasysh se kërkuesi ka vendbanimin e tij në Tiranë, ka ardhur në përfundimin se ajo nuk është gjykata që ka kompetencën tokësore për shqyrtimin e çështjes. Prandaj ka disponuar shpalljen e moskompetencës së saj dhe dërgimin e akteve të çështjes Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë, kërkuesi Qiro Lena. Ankuesi, në thelb, pretendon se bazuar në nenin 46 të Kodit të Procedurës Civile, lidhur me kërkesat që rrjedhin nga trashëgimi kompetenca tokësore është e gjykatës ku ka pasur vendbanimin e fundit trashëgimlënësi. Po kështu, bazuar në paragrafin e dytë të nenit 388 të këtij Kodi, pronat e paluajtshme të trashëgimlënësve ndodhen në juridiksionin tokësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër. Po kështu, vendbanimi i dy trashëgimtarëve të tjerë është në qytetin e Gjirokastrës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se pretendimet e ngritura në ankimin e veçantë të palës paditëse mbi kompetencën tokësore nuk janë të mbështetura në ligj. Për rrjedhojë, vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër duhet të mbetet në fuqi.

Kolegji vëren se, sipas nenit 348 të Kodit Civil cilësia si trashëgimtar dhe pjesët takuese caktohen në dëshminë e trashëgimisë që lëshohet nga gjykata sipas rregullave të caktuara në Kodin e Procedurës Civile.

Por dëshmia e trashëgimisë është një fakt juridik i cili vërtetohet gjyqësisht nga gjykata. Fakti juridik që vërtetohet lidhet me të drejtat trashëgimore pa u lidhur me ekzistencën, natyrën dhe vendndodhjen e pasurive që trashëgohen nga trashëgimlënësi. Prandaj kërkesa për vërtetimin gjyqësor të këtij fakti juridik dhe shqyrtimi i saj bëhet mbështetur në nenet 388-392 të Kodit të Procedurës Civile.

255

Për sa i përket gjykatës kompetente nga pikëpamja tokësore, dispozita e fjalisë së parë të paragrafit të dytë të nenit 388 të këtij Kodi, si dispozita që bën rregullimin juridik të posaçëm të kompetencës tokësore, qartë parashikon se: “Kërkesa për vërtetimin e fakteve paraqitet në gjykatën e shkallës së parë, në territorin e së cilës ka banimin kërkuesi”.

Kërkuesi, i cili ka vënë në lëvizje gjykatën për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë e ka vendbanimin në qytetin e Tiranës. Prandaj, me të drejtë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër ka konkluduar se ajo nuk ka kompetencë tokësore për ta shqyrtuar kërkesën, duke disponuar njëkohësisht dërgimin e akteve të çështjes për shqyrtim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykata kompetente nga pikëpamja tokësore.


Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.21-2011-1187/798, datë 23.09.2011 të Gjykatës së

Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Tiranë, më 25.10.2011

256





në seancë gjyqësore të datës 25.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: SHOQËRIA “FISHEKU” SHA, me seli në Mbrostar, Fier.

E PADITUR: DEGA E DOGANËS QAFË THANË, POGRADEC.

OBJEKTI:Pavlefshmëri e titullit ekzekutiv, vendim nr.60,

datë 17.06.2006 të Degës së Doganës Qafë Thanë.Marrjen e masës së sigurimit të padisë,

duke u pezulluar ekzekutimi i titullit ekzekutiv.Baza Ligjore: Neni 609 i K.Pr.Civile,

neni 245/1 i K.Doganor, nenet 43, 54, 202, 206/b të K.Pr.Civile.

Ligji nr.8449, datë 27.01.1999 “Kodi Doganor i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.2285, datë 13.11.2006 ka vendosur:

1. Pranimin e kërkesë padisë duke u shpallur i pavlefshëm titulli ekzekutiv vendim nr.60, datë 17.06.2006 i Degës së Doganës Qafë Thanë, pasi detyrimi që përmbahet në të nuk ekziston.2. Ligjërimin e masës së sigurimit të padisë të vendosur me vendimin datë 10.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.117, datë 21.03.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.2285, datë 13.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë, nr.117, datë 21.03.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala e paditur Dega e Doganës Qafë Thanë - Pogradec, e cila kërkon prishjen e vendimeve, për këto shkaqe:

258

- Gjykatat kanë zbatuar gabim ligjin. Arsyetimi i gjykatës së rrethit dhe i pranuar nga gjykata e apelit se deklarimi i bërë në deklaratat doganore lidhur me kodin tarifor është gabim i eksportuesit është i kundërligjshëm dhe bie ndesh me provën e paraqitur në apel, pasi Dogana Bullgare me shkresën zyrtare datë 15.11.2006 ka informuar ndër të tjera se “në lidhje me 137 SAD për eksport të lëndës djegëse nga “Lukoil Neftochim Burgas” AD per “Fisheku” sh.a në mund të konfirmojmë se mallrat e deklaruar në administratën e doganës bullgare sipas dokumentit është gazoil me peshë squfuri që i kalon 0.2% me kod tarifor 2710490, i cili mund të shihet në deklaratat origjinale doganore të mbajtura në doganën e Blagoegardit dhe se korrigjimet e bëra në deklaratat doganore të pretenduara se janë bërë nga punonjësit e doganës bullgare rezultojnë të pavërteta…”.

- Kjo provë u administrua në apel, pasi është ripërsëritur hetimi gjyqësor dhe rrëzoi pretendimin e paditësit.

- Të dy gjykatat nuk i dhanë përgjigje pyetjes se kërkuar nga ne - nëse janë zbatuar kërkesat e ligjit doganor, neni 289 i K.Doganor në lidhje me pagesën 100% të detyrimit doganor të papaguar dhe gjobës së vendosur me vendimin përkatës - qoftë edhe për këtë shkak padia duhej të rrëzohej pasi nuk rezulton të jetë plotësuar një detyrim i tillë nga pala paditëse.

- Të dy gjykatat, duke anashkaluar nenin 310, 609 të K.Pr.Civile, nuk kanë arsyetuar se ku konsiston pavlefshmëria e këtij akti, titulli ekzekutiv, në lidhje me faktin se detyrimi nuk ekziston. Gjykata e apelit në kundërshtim me nenin 224 të K.Pr.Civile edhe pse konstatoi se për çështjen kërkoheshin njohuri të posaçme për shqyrtimin e praktikave doganore të paraqitura nuk caktoi ekspertim përkatës.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; përfaqësuesin e palës së paditur, juristen Ornela Biti,

e cila kërkoi prishjen e të dy vendimeve dhe rrëzimin e padisë; dëgjoi avokatin e shtetit Abaz Deda, i cili kërkoi prishjen e të dy vendimeve dhe pushimin e gjykimit të çështjes; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se pala paditëse është subjekti

i të drejtës tregtare shqiptare, regjistruar pranë regjistrit përkatës tregtar. Në objektin e veprimtarisë së saj, pala e paditëse ka dhe importin dhe tregtimin e karburanteve.

Në kuadër të veprimtarisë së saj ajo importon në rrugë tokësore sasi të ndryshme karburanti. Ka rezultuar se për periudhën dhjetor 2005-mars 2006 kjo shoqëria ka kryer një sërë importesh nga Dega e Doganës Qafë Thanë Pogradec. Nga pala paditëse janë kryer procedurat përkatëse doganore duke deklaruar si mall për efekt zhdoganimi karburant me kod tarifor 27101961, ç’ka tregon se produkti i zhdoganuar është gazoil për qëllime industriale dhe publike (lëndë djegëse). Zhdoganimi i mallit në fjalë është kryer dhe pas kryerjes së analizave përkatëse në laboratorin e administratës doganore dhe në atë të IShKNG.

Ndërkohë, bazuar në dispozitën e nenit 102 të K.Doganor, nisur nga të dhënat e marra nga departamenti i hetimit, pala e paditur ka kryer një kontroll a posteriori mbi deklaratat doganore të paraqitura nga pala paditëse dhe ka konstatuar mospërputhje ndërmjet kodit tarifor të deklaruar pranë Degës së Doganës Qafë Thanë dhe kodit tarifor që përmbante deklarata doganore e eksportit lëshuar nga administrata doganore bullgare. Kjo e fundit kishte lejuar zhdoganimin për efekt eksporti të mallit me kodin tarifor 27101949, ç’ka tregon se malli i zhdoganuar në Bullgari ishte deklaruar si karburant për makina. Gjithsej janë

259

konstatuar se me këto rrethana dokumentare kishin kaluar Degën e Doganës Qafë Thanë 71 botë, me një peshë prej 1.711.520 kg karburant.

Bazuar në këto konstatime, pala e paditur ka vlerësuar se pala paditëse gjatë zhdoganimit të mallit ka ofruar të dhëna të rreme për përmbajtjen e mallit. Me vendimin nr.60, datë 17.06.2006, Dega e Doganës Qafë Thanë ka vendosur rillogaritjen e detyrimeve doganore duke u detyruar pala paditëse të paguajë një vlerë detyrimi prej 64.487.882 lekë, gjobë sa trefishi i detyrimit 193.463.646 lekë, gjithsej vlerën prej 257.951.528 lekë.

Ky vendim i është njoftuar palës paditëse me aktin përkatës në datë 22.06.2006. Duke e konsideruar vendimin nr.60, datë 17.06.2006 një titull ekzekutiv, nisur dhe nga interpretimi i Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë në vendimin nr.1019, datë 21.09.2006, pala paditëse i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, duke pretenduar pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv, pasi detyrimi nuk ekziston.

Gjatë gjykimit, në cilësinë e provës, pala paditëse ka paraqitur një sërë praktikash të ardhura nga shoqëria eksportuese e mallit në Bullgari, Shoqëria “Lukoil Neftohim Burgas” sha, sipas të cilave kjo e fundit kishte paraqitur kërkesë pranë autoriteteve doganore bullgare për korrigjimin e kodit tarifor në deklarata përkatëse doganore të ekspertit të mallit nga Bullgaria. Ky korrigjim, sipas palës paditëse ishte pranuar nga administrata doganore bullgare, e cila kishte pranuar të kryente dhe ndryshimin përkatës në kodin tarifor të mallit të eksportuar nga Bullgaria duke e kthyer atë në kodin 27101961.

Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes rezulton se Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, duke iu referuar dokumentacionit të paraqitur në cilësinë e provës nga pala paditëse pasqyruar më lart në këtë vendim, arriti në përfundimin se në zbatim të nenit 609 të K.Pr.Civil titulli ekzekutiv është i pavlefshëm pasi detyrimi nuk ekziston. Pra është pranuar nga Gjykata e Shkallës së Parë Korçë se zhdoganimi i mallit nën kodin tarifor 27101961 ka qenë i rregullt.

Vendimi në fjalë u ankimuar nga pala e paditur. Konstatohet se gjatë gjykimit të çështjes në Gjykatën e Apelit Korçë, kjo e fundit ka administruar në cilësinë e provës (shih proces-verbalin gjyqësor të seancës datë 22.07.2007, fq.87 e dosjes në apel), kopje të vërtetuar të shkresës datë 15.11.2006 të Drejtorit të Përgjithshëm të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave të Republikës së Bullgarisë, drejtuar homologut shqiptar, ku vërtetohet se deklaratat doganore me korrigjimin e kodit tarifor nga administrata doganore bullgare nuk ishin vulosur nga nëpunësi me kodin e vulës që pasqyrohej në formularin përkatës. Sipas kësaj shkrese deklaratat për palën paditëse janë ato të paraqitura pranë palës shqiptare me të njëjtin kod tarifor të deklaruar në eksport, pra karburant për makina. Sipas të njëjtës shkresë, as Dogana e qytetit Blagoevgrad nuk kishte lëshuar ndonjë vërtetim në lidhje me ndryshimin e kodit tarifor në deklarata doganore dhe numri i protokollit i shkresës së paraqitur në gjykim nga pala paditëse, si e lëshuar nga kjo degë doganore bullgare nuk kishte atë përmbajtje me atë të gjetur në arkivin e doganës bullgare. Po ashtu informohet se kërkesa e eksportuesit të mallit për ndryshim të kodit tarifor në deklaratat doganore të eksportit (në emër të palës paditëse) nuk është pranuar nga administrata doganore bullgare, bazuar në korrespondencën përkatëse.

Edhe pse administroi dokumentacionin e mësipërm, Gjykata e Apelit Korçë vendosi të lerë në fuqi vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë duke argumentuar se do të ishte e papranueshme të pranoheshin pretendimet e palës së paditur të ngritura mbi dyshimet e krijuara, vetëm mbi bazën e dokumenteve të një shtetit tjetër, të paverifikuara mbi vërtetësinë e tyre dhe me përmbajtje kontradiktore.

Mbi rekursin e palës së paditur, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e mori çështjen në shqyrtim në seancë gjyqësore, në përfundim të së cilës çmoi se vendimet e gjykatave të faktit janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe atij material e si të tillë duhet të ndryshohen.

260

Gjykatat e faktit, pavarësisht se kanë administruar në cilësinë e provës një sërë aktesh, marrëveshje zyrtare, korrespondencë mes palës së paditur dhe homologes bullgare, kanë marrë vendime në kundërshtim me dispozitën e nenit 10, 16 dhe 309 të K.Pr.Civile dhe dispozitave përkatëse të Kodit Doganor. Në dosjen gjyqësore është administruar VKM nr.744, datë 06.11.2003 “Për miratimin e marrëveshjes ndërmjet qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës të Bullgarisë për asistencën e ndërsjelltë administrative në çështjet doganore”. Në bazë të kësaj marrëveshje dypalëshe, përcjellja e informacionit mes administratave doganore gjen rregullim të posaçëm.

Në këtë kontekst, shkresa e Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave të Republikës se Bullgarisë nuk mund të konsiderohet “…dokumente të një shteti tjetër, të paverifikuara mbi vërtetësinë e tyre dhe me përmbajtje kontradiktore”, sikundër arsyeton Gjykata e Apelit Korçë. Shkresa në fjalë, në vështrim të nenit 12 të ligjit nr.8372, datë 09.07.1998 “Për ushtrimin e funksioneve konsullore nga përfaqësitë diplomatike ose konsullore”, ka vlerë të plotë provuese, për sa kohë mban vulën përkatëse të zyrës konsullore të Ambasadës Shqiptare në Sofje.

Në këto rrethana, gjykatat e faktit në kundërshtim me dispozitat e neneve 126, 309 të K.Pr.Civile nuk kanë arsyetuar mbi përmbajtjen e kësaj shkrese zyrtare, e cila në thelbin e saj hedh poshtë argumentin e përdorur (neni 12 i K.Pr.Civile) në lidhje me korrigjimin e kodeve tarifore nga ana e administratës doganore bullgare, fakt ky ku bazohet argumentimi i vendimeve që morën gjykatat e faktit.

Për sa më lart, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin se në interpretim të dispozitës së nenit 609 të K.Pr.Civile, titulli ekzekutiv, nr.60, datë 17.06.2006, nxjerrë nga Dega e Doganës Qafë Thanë, është i vlefshëm, pasi detyrimi ekziston dhe është provuar në gjykim, në përputhje me dispozitat e Kodit Doganor dhe ligjit procedural civil.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/d të Kodit të Procedurës Civile

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.117, datë 21.03.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe

vendimit nr.2285, datë 13.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë dhe rrëzimin e padisë.

Tiranë, më 25.10.2011

261






PADITËS: LEONARD QIRJAQI, në mungesëE PADITUR: BANKA E KREDITIT TË SHQIPËRISË,

ME QENDËR NË TIRANË, GODINA E AL-KHAIT, përfaqësuar nga Av. Envi Hicka

OBJEKTI:Pavlefshmëri e zgjidhjes së kontratës së punës.Pagimin e pagës, kompensimet për orët shtesë

dhe dëmshpërblimet përkatëse.Baza Ligjore: Nenet 7, 88, 91, 143, 144, 145, 146/3,

151 dhe 155/3 e vijues të Kodit Punës.


Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur, Banka e Kreditit të Shqipërisë, që të dëmshpërblejë paditësin Leonard Qirjaqi me 3 paga mujore në shumën 525.000 lekë si rezultat i zgjidhjes së pa arsyeshme të kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur, Banka e Kreditit të Shqipërisë, që të dëmshpërblejë paditësin Leonard Qirjaqi për orët shtesë të kryera prej tij pranë të paditurit në shumën 494.781 lekë.Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesët e tjera.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.641, datë 31.05.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit civil nr.553, datë 06.02.2006 të Gjykatës së Shkallës Parë Tiranë në këtë mënyrë:Detyrimin e palës së paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë, që të dëmshpërblejë paditësin Leonard Qirjaqi me 5 paga mujore, si rezultat i zgjidhjes së pa arsyeshme të kontratës së punës, si dhe pagimin e dy pagave të

263

tjera për mosrespektimin e procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës nga punëdhënësi.Rrëzimin e padisë për të gjitha kërkimet e tjera.

Kundër vendimit nr.641, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka ndryshuar pjesërisht vendimin nr.553, datë 06.02.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka paraqitur rekurs pala e paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë, e cila kërkon prishjen e vendimit nr.641, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe rrëzimin e padisë.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala e paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë, janë:- Gjykata e apelit nuk arrin të bëjë dallimin ndërmjet zgjidhjes së kontratës së punës

dhe zgjidhjes së menjëhershme të saj, pasi ne kemi zbatuar me korrektësi afatet e njoftimit dhe procedurën e zgjidhjes së kontratës së punës, prandaj marrëdhënia e punës quhet e përfunduar dhe palët nuk i shkaktojnë asnjë dëm njëra tjetrës.

- Kodi i Punës njeh dy lloj zgjidhjesh të kontratës së punës me afat të pacaktuar që janë: zgjidhja e kontratës së punës dhe zgjidhja e menjëhershme e kontratës së punës. Në rastin tonë kemi të bëjmë me zgjidhje të kontratës së punës, parashikuar nga nenet 141-147 të Kodit Punës.

- Zgjidhja e kontratës së punës me paditësin është bërë pas një kontrolli të bërë nga Banka e Shqipërisë, i cili shprehet për punën jo kualitative të palës paditëse.

- Gjykata e apelit është treguar aq e pakujdesshme saqë nuk ka parë se palët kanë bërë takimin e datës 28.04.2005 dhe për këtë takim pala paditëse është njoftuar 72 orë më parë, në përputhje të plotë me nenin 144 të Kodit Punës.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur

Av.Envi Hicka, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.553, datë 06.02.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të vendimit nr.641, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe rrëzimin e padisë; në përfundim,


01830-00-2007, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Leonard Qirjaqi dhe e paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë, me objekt pavlefshmërinë e zgjidhjes së kontratës së punës nga punëdhënësi, etj.

Vendimi nr.553, datë 06.02.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe vendimi nr.641, datë 31.05.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë janë rrjedhojë i zbatimit të gabuar të ligjit material, prandaj si të tillë ato duhet të ndryshohen dhe padia të rrëzohet.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Paditësi Leonard Qirjaqi ka filluar punë pranë palës së paditur me datë 04.10.2004 në

pozicionin e menaxherit të operacioneve me pagë mujore 175.000 lekë në muaj.Me shkresën nr.166, datë 03.05.2005 pala e paditur ka njoftuar palën paditëse për

zgjidhjen e kontratës së punës, duke i ndërprerë asaj marrëdhëniet financiare me datë 03.06.2005.

Shkaqet që e kanë çuar palën e paditur në zgjidhjen e njëanshme të kontratës së punës kanë qenë mos menaxhimi i mirë nga paditësi i sistemit SWIFT, largimi nga vendi i punës, etj.

264

Në zbatim të nenit 144 të Kodit Punës, pala e paditur me datë 25.04.2005 ka njoftuar palën paditëse se me datë 28.04.2005 do të zhvillohej takimi ndërmjet tyre për të diskutuar rreth pretendimeve që ata kishin, takim i cili është ezauruar në ditën e caktuar.

Duke pretenduar se zgjidhja e kontratës së punës është pa shkaqe të arsyeshme, pala paditëse i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila me vendimin nr.553, datë 06.02.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë që të dëmshpërblejë

paditësin Leonard Qirjaqi me 3 paga mujore në shumën 525.000 lekë si rezultat i zgjidhjes së pa arsyeshme të kontratës së punës.

Detyrimin e palës së paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë që të dëmshpërblejë paditësin Leonard Qirjaqi për orët shtesë të kryera prej tij pranë të paditurit në shumën 494.781 lekë.

Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesët e tjera.Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Nuk ka qenë në detyrën funksionale të paditësit për të përcaktuar strukturat e bankës,

prandaj konstatimet e vërejtura nga Banka e Shqipërisë nuk e ngarkojnë atë me përgjegjësi konkrete.

Mbeten të pa provuara pretendimet e palës së paditur për largimin e paditësit nga vendi i punës, etj.

Me ankimin e dy palëve çështja i ka kaluar për shqyrtim Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.641, datë 31.05.2007 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit civil nr.553, datë 06.02.2006 të Gjykatës së Shkallës Parë Tiranë në këtë mënyrë:

Detyrimin e palës së paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë, që të dëmshpërblejë paditësin Leonard Qirjaqi me 5 paga mujore, si rezultat i zgjidhjes së pa arsyeshme të kontratës së punës, si dhe pagimin e dy pagave të tjera për mos respektimin e procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës nga punëdhënësi.

Rrëzimin e padisë për të gjitha kërkimet e tjera.Gjykata e apelit arsyeton:Me të drejtë gjykata e shkallës së parë ka arritur në përfundimin se, jemi përpara

zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi, parashikuar nga neni 155 i Kodit Punës.

Pala e paditur nuk ka respektuar procedurat e pushimit nga puna, të parashikuara nga neni 144 i Kodit Punës, pasi ai nuk e ka njoftuar punëmarrësin 72 orë përpara zhvillimit të takimit.

Për sa i përket kompensimit të orëve shtesë, ky kërkim i paditësit duhet të rrëzohet, pasi është e domosdoshme që të ketë kërkesë me shkrim nga punëdhënësi për të punuar punëmarrësi jashtë orarit të caktuar në kontratë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se, shkaqet që ngrihen në rekursin e paraqitur nga pala e paditur Banka e Kreditit të Shqipërisë janë shkaqe që parashikohen në nenin 472/a të K.Pr.Civile, prandaj vendimet e dy gjykatave bëhen të cënueshëm.

Në nenin 141 të Kodit Punës është parashikuar zgjidhja e kontatës së punës ku thuhet:Kontrata me kohëzgjatje të pacaktuar përfundon kur zgjidhet nga njëra palë dhe

përfundon afati i njoftimit.Zbatimi i dispozitës ligjore të mësipërme kërkon plotësimin e dy kushteve, të cilat

janë: kontrata duhet të zgjidhet nga njëra palë dhe duhet të ketë përfunduar afati i njoftimit.Në rastin në gjykim kemi kërkesë me shkrim të palës së paditur për të zgjidhur në

mënyrë të njëanshme kontratën e punës, pra plotësohet kushti i parë i kërkuar nga neni 141 i Kodit Punës, ndërsa për të parë se sa është afati i njoftimit duhet t’i referohemi momentit të

265

lidhjes së kontratës së punës ndërmjet palëve ndërgjyqëse, i cili përkon me datën 04.10.2004, kjo tregon që paditësi nuk e ka mbushur një vit në marrëdhënie pune me palën e paditur dhe për rrjedhojë në përputhje me nenin 143/1 të Kodit Punës afati i njoftimit është një muaj, të cilin pala e paditur e ka respektuar, sepse e ka njoftuar paditësin me datën 03.05.2005 dhe ka ndërprerë marrëdhëniet e punës me datë 03.06.2005, duke plotësuar kështu edhe kushtin e dytë të parashikuar në nenin 141 të Kodit Punës.

Duke e konsideruar zgjidhjen e kontratës së punës si zgjidhje me efekt të menjëhershëm, gjykata e apelit ka vepruar në kundërshtim me nenin 143/4 të Kodit Punës, i cili përcakton se: kur njëra nga palët zgjidh kontratën pa respektuar afatin e njoftimit, zgjidhja trajtohet si zgjidhje e kontratës me efekt të menjëhershëm, pra duke respektuar afatin e njoftimit, pala e paditur ka bërë që marrëdhënia e punës ndërmjet palëve të marrë fund në mënyrë natyrale dhe në këtë rast ligji nuk ngarkon asnjërën palë me pagimin e dëmshpërblimit.

Kolegji Civil vlerëson se, në rastin kur njëra palë kërkon zgjidhjen e kontratës duke respektuar afatin e njoftimit, gjykata nuk ka të drejtë t’i hyjë shkaqeve të largimit nga puna nëse ato janë të arsyeshme apo të pa arsyeshme, por ajo është e detyruar që përveç verifikimit të përfundimit të afateve të njoftimit në përputhje me nenin 143/1 të K.Punës, të verifikojë edhe faktin nëse punëdhënësi ka zbatuar procedurën e pushimit nga puna, të parashikuar nga neni 144 i Kodit Punës, sepse nëse nuk zbatohet kjo procedurë, zgjidhja e kontratës është e vlefshme në bazë të nenit 144/5 të Kodit Punës, por punëdhënësi pavarësisht nëse ka respektuar përfundimin e afatit të njoftimit (pra ka përfunduar në mënyrë normale marrëdhënia e punës), është i detyruar t’i paguajë punëmarrësit dy muaj pagë, si dëmshpërblim për mos zbatimin e procedurës së pushimit nga puna.

Pretendimi që ngrihet në rekurs nga pala e paditur se gjykata e apelit, në kundërshtim me ligjin, ka arritur në përfundimin që nuk është zbatuar procedura e pushimit nga puna është i bazuar në ligj, sepse pala e paditur e ka njoftuar me shkrim paditësin me datë 25.04.2005 për takimin e datës 28.04.2005, takim i cili del se është bërë, fakt i cili pranohet edhe nga gjykata e shkallës së parë, prandaj për rrjedhojë paditësit nuk i takon as dëmshpërblimi prej dy muajsh, i parashikuar nga neni 144/5 i Kodit Punës.

Kolegji Civil vlerëson se, është shumë e rëndësishme që të bëhet mirë dallimi se kur ndodhemi përpara zgjidhjes normale të kontratës së punës dhe zgjidhjes me efekt të menjëhershëm të saj, dallim i cili konsiston në faktin se në zgjidhjen e kontratës (normale) pala që kërkon zgjidhjen saj zbaton me rigorizitet përfundimin e afatit të njoftimit të parashikuar nga neni 143/1 i Kodit Punës, ndërsa kur afati i njoftimit nuk respektohet zgjidhja është me efekt të menjëhershëm, konform nenit 143/4 të Kodit Punës, i cili më pas të çon tek zbatimi i neneve 153, 154, 155 dhe 156 të Kodit Punës.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i vlerëson të bazuara në ligj shkaqet që ngrihen në rekursin e palës së paditur, prandaj vendimet e gjykatave duhet të ndryshohen dhe padia e bërë nga paditësi Leonard Qirjaqi të rrëzohet.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/d të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.553, datë 06.02.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë dhe të vendimit nr.641, datë 31.05.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe rrëzimin e padisë.

Tiranë, më 25.10.2011

266






PADITËS SHOQËRIA TREGTARE “N.S. GOLDEN” SH.P.K., në mungesë

I PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E TATIMEVE TIRANË, në mungesë

DEGA E TATIM TAKSAVE SHKODËR, në mungesëPA PJESËMARRJEN E AVOKATURËS SË SHTETIT

OBJEKTI:Anullimi tërësisht i aktit administrativ,

gjobës së TVSH-së dhe gjobës për Tatim-Fitimin në shumat respektive 200.000 lekë dhe 158.697 lekë,

sipas njoftim vlerësimit nr.4640, nr.4618, 4619, të datës 08.09.2006 të Degës së Tatimeve Shkodër.

Baza Ligjore: Neni 324 e vijues dhe 331/3 i K.Pr.Civile dhe neni 115 e vijues i K.Pr.Administrative.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.740, datë 10.04.2007 ka vendosur:

Anullimin e aktit administrativ, gjobë për tatimin mbi vlerën e shtuar 200.000 lekë dhe gjobë për tatim fitimin në vlerën 158.697 lekë të Degës së Tatimeve Shkodër, sipas njoftim vlerësimeve nr.4640, 4618, 4619, datë 08.09.2006.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.393, datë 01.10.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.740, datë 10.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Kundër vendimit nr.393, datë 01.10.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe të vendimit nr.740, datë 10.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ka paraqitur rekurs pala e paditur Dega e Tatimeve Shkodër, e cila kërkon:

267

Prishjen e vendimit nr.740, datë 10.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe të vendimit nr.393, datë 01.10.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Shkaqet që pala e paditur Dega e Tatimeve Shkodër paraqet në rekurs janë:- Pas heqjes nga gjykata të së drejtës së ushtrimit të detyrës së administratorit nga

Sadetin Hoti, pala paditëse duhet të paraqiste pranë organit tatimor një vendim për mbylljen e aktivitetit, ose të caktonte administratorin e ri, veprim të cilin ajo e ka bërë me vonesë, duke zëvendësuar në detyrën e administratorit Sadetin Hotin me Suat Hotin.

- Heqja e të drejtës për ushtrimin e detyrave drejtuese nuk e përjashton palën paditëse nga detyrimi për të përmbushur detyrimet tatimore, përderisa ai figuron i regjistruar në organin tatimor.

- Pala paditëse ka qenë e detyruar, sipas nenit 37 të ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar”, që 14 ditë pas përfundimit të periudhës tatimore (muajit kalendarik) të bënte një deklaratë tatimore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe bisedoi në tërësi çështjen në mungesë

të palëve; në përfundim,

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë me datë 24.12.2007 është regjistruar çështja civile nr.31001-

02403-00-2007, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditëse Shoqëria Tregtare “N.S. Golden” sh.p.k. dhe palë të paditur Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Tiranë e Dega e Tatimeve Shkodër, me objekt anullimin e aktit administrativ.

Vendimi nr.740, datë 10.04.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe vendimi nr.393, datë 01.10.2007 i Gjykatës së Apelit Shkodër janë rrjedhojë i zbatimit të keq të ligjit material civil, të parashikuar nga neni 472/a i K.Pr.C., prandaj ato duhet të ndryshohen dhe të vendoset rrëzimi i kërkesë padisë.

Nga shqyrtimi i çështjes në Gjykatën e Lartë, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:

Pala paditëse është e regjistruar si person juridik në vitin 1999 dhe ushtron aktivitetin e saj në fushën e grumbullimit, përpunimit, prodhimit e tregtimit të duhan-cigareve me qendër në qytetin e Shkodrës.

Fillimisht shoqëria ka pasur një ortak të vetëm, administratorin Sadetin Hoti, i cili në viti 2001 i ka shitur 50% të kuotave ortakut të ri Natasha Tusha, duke mbetur përsëri administrator i shoqërisë Z. Sadetin Hoti.

Me vendimin nr.189, datë 06.07.2005 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër ka dënuar administratorin Sadetin Hoti për veprën penale të “Prodhimit të paligjshëm të artikujve industrialë” e kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 288/a/2-25 i K.Penal, duke i hequr atij të drejtën e ushtrimit të detyrave drejtuese pranë personave juridikë për një periudhë një vjeçare, vendim i cili është ekzekutuar me datë 12.10.2005 dhe nga kjo datë e deri me datë 23.06.2006, ditë kur është caktuar administratori i ri Suat Hoti, shoqëria nuk ka pasur administrator.

Me njoftim vlerësimet nr.4618, 4619 dhe 4640, datë 08.09.2006 pala e paditur Dega e Tatimeve Shkodër ka gjobitur palën paditëse me 200.000 lekë gjobë për T.V.SH. dhe 158.697 lekë gjobë për tatim fitimin.

268

Pala paditëse ka ndjekur rrugën administrative të ankimit, por me shkresën nr.9554/1, datë 12.10.2006 Drejtoria e Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Tiranë ka lënë në fuqi gjobat për T.V.SH. dhe Tatim Fitimin të vendosura nga Dega e Tatimeve Shkodër.

Duke pretenduar që nuk ka pasur aktivitet për periudhën 12.10.2005-23.06.2006, pala paditëse i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, e cila me vendimin nr.740, datë 10.04.2007 ka vendosur:

Anullimin e aktit administrativ, gjobë për tatimin mbi vlerën e shtuar 200.000 lekë dhe gjobë për tatim fitimin në vlerën 158.697 lekë të Degës së Tatimeve Shkodër, sipas njoftim vlerësimeve nr.4640, 4618, 4619, datë 08.09.2006.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Të gjitha njoftim vlerësimet tregojnë që vlera e detyrimit të palës paditëse ka qenë 0.Pavarësisht se pala paditëse ka qenë e regjistruar si person juridik në organet

tatimore ajo nuk ka zhvilluar aktivitet ekonomik, duke kaluar në pasivitet.Me ankimin e palës së paditur Dega e Tatimeve Shkodër, aktet i kanë kaluar Gjykatës

së Apelit Shkodër, e cila me vendimin nr.393, datë 01.10.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.740, datë 10.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Shkodër.Gjykata e apelit arsyeton:Pavarësisht se paditësi ka vazhduar të ekzistojë si person juridik gjatë periudhës së

dënimit penal të administratorit, ajo nuk ka ushtruar aktivitet ekonomik.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala e paditur

Dega e Tatimeve Shkodër përmban shkaqe ligjore që i parashikon neni 472/a i K.Pr.C., prandaj vendimet e dy gjykatave janë të cënueshme.

Në nenin 14/2 të ligjit nr.8560, datë 22.12.1999 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë” është përcaktuar se:

Përgjegjësia tatimore mbaron kur një person nuk është i përfshirë më në veprimtari ose nuk zotëron më pasuri të cilat kanë elemente të tatueshme dhe i ka paguar të gjitha tatimet, taksat gjobat dhe interesat për të cilat detyrohet.

Nga dispozita ligjore e mësipërme del e qartë se, pala paditëse është e përfshirë në veprimtari pasi ka një aktivitet, i cili nuk rezulton që të jetë mbyllur dhe gjithashtu ajo zotëron pasuri që kanë elemente të tatueshme, prandaj Kolegji Civil vlerëson që përfundimet që kanë arritur gjykatat më të ulëta janë të pabazuara në ligj.

Pala paditëse, menjëherë pasi është ekzekutuar vendimi i gjykatës penale me të cilin i është hequr e drejta për të drejtuar shoqërinë administratorit Sadetin Hoti, ishte e detyruar ose të caktonte administratorin e ri, ose të merrte vendim për mbylljen e aktivitetit, duke njoftuar për këto veprime organet tatimore kompetente.

Është i pabazuar në ligj arsyetimi që bëjnë gjykatat se, meqenëse detyrimet e palës paditëse për periudhën 12.10.2005 deri më 23.06.2006 kanë qenë zero, ajo, duke qenë në pasivitet, nuk ishte e detyruar që të plotësonte deklaratat tatimore, pasi nenet 37/1 germa a dhe 38/1 të ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar” përcaktojnë se:

Çdo person i tatueshëm detyrohet të bëjë një deklaratë, në bazë të nenit 32 të këtij ligji, për çdo periudhë tatimore jo më vonë se 14 ditë pas përfundimit të periudhës tatimore me të cilën ajo lidhet.

Periudha tatimore është muaji kalendarik, përveç rasteve kur në këtë ligj përcaktohet ndryshe.

Sipas dispozitave ligjore që përmendëm më lart del se pala e paditur deri me datë 14 të çdo muaji pasardhës ishte e detyruar që të dorëzonte në organet tatimore deklaratat e plotësuara pavarësisht se detyrimet ndaj organeve tatimore kanë qenë 0, prandaj mospërmbushja e këtij detyrimi të çon automatikisht në zbatimin e sanksioneve që

269

parashikon neni 57 i ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar”, sanksione të cilat pala e paditur Dega e Tatimeve Shkodër i ka zbatuar me rigorozitet si për TVSH, ashtu edhe për Tatim Fitimin.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimet e marra nga gjykatat më të ulëta janë të pabazuara në ligj, prandaj ato duhet të ndryshohen dhe të vendoset rrëzimi i padisë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/d të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.740, datë 10.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Shkodër dhe të vendimit nr.393, datë 01.10.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe rrëzimin e kërkesë padisë.

Tiranë, më 25.10.2011

270






PADITËS: MURAT ÇELHAKA, në mungesëI PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR

URBANISTIK KOMBËTAR, në mungesëPERSON I TRETË: ZYRA E PËRMBARIMIT KAVAJË,

në mungesëPA PJESËMARRJEN E AVOKATURËS SË SHTETIT

OBJEKTI:Shfuqizimin e aktit administrativ,

vendimi i dënimit me gjobë nr.03, datë 04.07.2008 i nxjerrë nga Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar.

Konstatimin e pavlefshmërisë së titullit ekzekutiv.Pezullimin e ekzekutimit të aktit administrativ.

Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 202/a, 324/a, 325, 328, 510, 609 të K.Pr.C,nenet 80, 88, 93 të K.Pr.A.,

ligji nr.8402, datë 10.09.1998 “Për Kontrollin dhe Disiplinimin e Punimeve në Ndërtim”,

ligji nr.8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën”,ligji nr.9780, datë 16.07.2007 “Për Inspektimin e Ndërtimit”,

ligji nr.9290, datë 07.10.2004 “Për Produktet e Ndërtimit”dhe ligji nr.8934, datë 05.09.2002 “Për Mbrojtjen e Mjedisit”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.2238 akti, datë 08.06.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës tokësose të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e kërkimit të dytë të objektit të padisë e konkretisht: Konstatimin e pavlefshmërisë së titullit ekzekutiv të çështjes civile nr.2238 akti me paditës Murat Çelhaka, të paditur Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar dhe person i tretë Zyra e Përmbarimit Kavajë.Dërgimin e akteve për këtë kërkim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kavajë.

271

Kundër vendimit nr.2238 akti, datë 08.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë (për sa i përket moskompetencës) ka paraqitur ankim të veçantë Avokatura e Shtetit, e cila kërkon: Prishjen e vendimit nr.2238 akti, datë 08.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë gjykatës së shkallës së pare, me tjetër trup gjykues.

Shkaqet që ngrihen nga Avokatura e Shtetit në ankimin e veçantë janë:- Në bazë të nenit 22 të ligjit nr.10279, datë 20.05.2010 “Për Kundravajtjet

Administrative” vendimi me gjobë i vendosur nga organet administrative përbën titull ekzekutiv dhe ngarkohet zyra e përmbarimit për ta ekzekutuar, prandaj nuk mund të bëhen kërkime të veçanta.

- Meqenëse kundërshtimi i aktit administrativ do të bëhet në Tiranë, i cili ka të bëjë direkt me pavlefshmërinë e tij, dërgimi i kërkimit të dytë për t’u gjykuar në Kavajë është i pabazuar në ligj.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; në mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë, me datë 07.10.2011 është regjistruar çështja civile nr.31001-

02403-00-2011, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Murat Çelhaka, i paditur INUK dhe person i tretë Zyra e Përmbarimit Kavajë, me objekt shfuqizimi i aktit administrativ, etj.

Meqenëse Avokatura e Shtetit e ka paraqitur ankimin e veçantë jashtë afateve ligjore të parashikuara nga neni 443/4 i K.Pr.Civile, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykimi i çështjes nuk mund të vazhdojë, prandaj duhet të vendoset pushimi i gjykimit të saj.

Nga aktet që ndodhen në dosje, rezulton e provuar si më poshtë:Me vendimin nr.03, datë 04.07.2008 Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar ka

vendosur dënimin e paditësit Murat Çelhaka me 2.000.000 lekë gjobë për shkeljet e konstatuara në ndërtimin e objektit, i cili ndodhet në qytetin e Kavajës (pranë autostradës).

Me vendimin nr.3384 akti, datë 19.12.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është lëshuar urdhëri i ekzekutimit, pasi sipas pikës 16 të V.K.M. nr.862, datë 05.12.2007 vendimi i INUK është titull ekzekutiv kur nuk ankohet brenda afatit ligjor.

Pas lëshimit të urdhërit të ekzekutimit, Zyra e Përmbarimit Kavajë ka filluar ekzekutimin e vendimit dhe paditësi, duke mos qenë dakord me të, i është drejtuar me kërkesë padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila pasi ka veçuar dhe mbajtur vetë për gjykim kërkimin e parë të padisë që është shfuqizimi i aktit administrativ, ka vendosur moskompetencën e saj në lidhje me kërkimin e dytë të padisë, e cila ka të bëjë më pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv, duke ia dërguar aktet për këtë pjesë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kavajë.

Sipas shënimit që ka bërë Kryesekretaria e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, del që ankimi i veçantë i paraqitur nga Avokatura e Shtetit është regjistruar në gjykatë me datë 15.06.2011.

Nga verifikimi i zarfit që ndodhet në dosje, del e provuar që ankimi është protokolluar dhe ka dalë nga sekretaria e Avokaturës së Shtetit me datë 14.06.2011 dhe po atë ditë është postuar, në një kohë që vendimi i gjykatës është shpallur në prezencë të përfaqësuesit të Avokaturës së Shtetit me datë 08.06.2011.

Kolegji Civil vlerëson se ankimi i veçantë është paraqitur jashtë afatit ligjor, sepse neni 62 të K.Pr.C. parashikon që ndaj vendimit të dhënë nga gjykata e shkallës së parë mund

272

të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë, afati i të cilit sipas nenit 443/4 të K.Pr.C. është pesë ditë.

Në nenin 444/1 të K.Pr.Civile është përcaktuar:Afatet e caktuara në nenin e mësipërm janë të prerë dhe fillojnë nga dita e nesërme e

shpalljes së vendimit përfundimtar. Kur çështja është gjykuar nga gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit në mungesë të njërës palë, ky afat fillon nga dita e njoftimit të vendimit.

Nga përmbajtja e dispozitave ligjore të mësipërme del qartë se afati i ankimit për Avokaturën e Shtetit, e cila ka qenë prezent në shpalljen e vendimit, ka filluar me datë 09.06.2011 dhe ka përfunduar në fund të orarit zyrtar të datës 13.06.2011.

Pas verifikimeve që bëri Kolegji Civil rezulton se data 13.06.2011 kur përfundonte afati i ankimit për Avokaturën e Shtetit ka qenë ditë pune dhe kjo ditë nuk përkon me asnjë festë zyrtare të vendit tonë.

I ndodhur në këto rrethana, Kolegji Civil vlerëson që kjo çështje nuk mund të gjykohet në Gjykatën e Lartë, për shkak të mos paraqitjes në afat të ankimit të veçantë nga Avokatura e Shtetit dhe për rrjedhojë duhet të vendoset pushimi i gjykimit saj, qëndrim ky i mbajtur edhe më parë nga kolegjet civile të Gjykatës së Lartë, në vendimet nr.00-2009-984(261), datë 08.09.2009, nr.00-2009-1020(326), datë 15.10.2009, etj.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenet 443/4 dhe 485 të

K.Pr.Civile,


Tiranë, me 25.10.2011

273




Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: SHOQËRIA “ALBA” SH.P.K., në mungesëI PADITUR: SHOQËRIA “AL-BENIS” SH.P.K., në mungesë

OBJEKTI:Detyrimin e palës së paditur të paguajë në total detyrime që rrjedhin

nga kontrata e qirasë datë 27.01.2009, datë 09.06.2010, deklarata noteriale 12.02.2009 deri në ekzekutim të vendimit.

Të më paguajë plus kushtin penal 10.000 Euro përcaktuar në nenin 14 të Kontratës së Qirasë datë 09.06.2010

Baza Ligjore: Neni 31, 153, 154, 202/a, 203, 206 të K.Pr.Civile dhe vendimi nr.10, datë 24.03.2004

i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë me vendimin datë 05.05.2011 ka vendosur:Të mos pranojë kërkesën duke e çmuar si kompetente Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, pasi gjatë gjykimit u provua se pala e personit juridik, ka një ndërtesë e aktivitet në qytetin e Vlorës dhe po ashtu, palët kanë rënë dakord që kompetente do të jetë Gjykata e Vlorës, nëpërmjet kontratës së qirasë të lidhur në vitin 2009.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë me vendimin nr.1562, datë 08.07.2011 ka vendosur:Pranimin e kërkesë padisë. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk, të paguajë shumën prej 135.600 Euro që rrjedhin nga kontrata e qirasë e datës 27.01.2009 dhe 09.06.2010, si dhe detyrimet që rrjedhin nga këto kontrata deri në ekzekutimin e tyre. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk, të paguajë kushtin penal prej 10.000 Euro që rrjedh nga kontrata e qirasë e datës 09.06.2010.

274

Shoqëria “Al-Benis” Sh.p.k. ka paraqitur ankim kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe kërkon pranimin e kërkesës së paraqitur në lidhje me kompetencën tokësore, ndryshimin e vendimit të ndërmjetëm të datës 05.05.2011 dhe dërgimin e çështjes për t’u gjykuar në gjykatën kompetente, Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe paraqet këtë arsyetim:

- Shoqëria “Al-Benis” Sh.p.k. është themeluar si person juridik nëpërmjet aktit të themelimit të miratuar nga ortaku i vetëm i kësaj shoqërie Nikolin Lleshi dhe në këtë akt dhe statut të shoqërisë është përcaktuar si seli shoqërie Rrethi Laç. Në këto kushte, referuar këtyre dispozitave, kjo shoqëri aktivitetin kryesor të saj e ka në këtë rreth dhe administrata e punësuar nga kjo shoqëri punon pranë selisë së kësaj shoqërie;

- Pala paditëse në këtë proçes (“Alba” Sh.p.k.) ka lidhur disa kontrata me Shoqërinë “Al-Benis” Shpk dhe në këto kontrata është mirëpërcaktuar selia e kësaj shoqërie, në këto kushte shoqëria paditëse në këtë proces duhet të investohet dhe të paraqesë përfaqësuesit e saj nga Laçi në Vlorë ose të emërojë një përfaqësues në Vlorë deri sa administratorja e Shoqërisë “Alba” Sh.p.k. është banore në Vlorë;

- Neni 43/2 i K.Pr.Civile përcakton se padia mund të ngrihet edhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë, por duke iu referuar akteve të paraqitura në gjykatë (kontratave të qirasë), apo edhe kërkesë-padisë, është Shoqëria “Al-Benis” Sh.p.k. ajo që ka nënshkruar këto akte dhe është thirrur në këtë proces me administrator Nikolin Lleshin dhe jo ndonjë përfaqësues tjetër i autorizuar që të paraqitet në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë. Pala paditëse nuk ka lidhur asnjë marrëveshje me ndonjë degë apo agjenci të shoqërisë tonë, dhe nuk ka thirrur në të paditur në këtë proçes këtë përfaqësi tonën në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, në kushtet që ishte kompetente për këtë gjykim.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi, Shoqëria “Alba” Sh.p.k. është një shoqëri tregtare me objekt veprimtarie importin/eksportin, tregtimin me shumicë dhe pakicë të artikujve të ndryshëm industrialë, me seli në Tiranë, por që ushtron aktivitet tregtar edhe në Vlorë.

I padituri, Shoqëria “Al-Benis” Sh.p.k., është një shoqëri tregtare me objekt veprimtarie qepjen e faqes së këpucës, atletes, import/eksportin e tyre, tregtimin e artikujve të ndryshëm, me seli në Laç.

Rezulton se palët ndërgjyqëse kanë nënshkruar këto akte:(i) Në datën 26.03.2007 përpara noterit Agim Xh. Robo Kontratën për Transferim

Aktiviteti Ekonomik me nr.3059 rep., nr.541 kol. sipas të cilës Shoqëria “Alba” Shpk, në cilësinë e shitëses do t’i transferojë aktivitetin ekomik blerësit (Shoqërisë “Al-Benis” Shpk.) dhe konkretisht (i) të gjitha makineritë e prodhimit, (ii) të gjithë lëndën e parë dhe kontratat e punimit në emër të shitësit, (iii) transferimin e të drejtave dhe detyrimeve që rrjedhin nga kontratat kolektive të punës, si dhe (iv) transferimin e të drejtave të përdorimit të ambientit sipas kontratës së qirasë. Sipas kësaj kontrate çmimi i transferimit ishte 500.000 Euro.

(ii) Rreth 2 vjet më vonë, në datën 27.01.2009, palët kanë nënshkruar përpara Noteres Irena Bimo, një Kontratë Qiraje me nr.703 rep., nr.285 kol., sipas të cilës Shoqëria “Alba” Shpk në cilësinë e qiradhënëses i jep me qira qiramarrëses (Shoqërisë “Al-Benis” Shpk) katin

275

e dytë, të tretë dhe të katërt të një godine katër katëshe me sip.4950 m2, në pronësi të qiradhënëses të ndodhur në Lagjen “Pavarësia”, Vlorë, me nr.pasurie 20/2. Kontrata e qirasë është lidhur me një afat 4 vjeçar dhe vlera e qirasë për vitin e parë eshtë 8.800 Euro; ky çmim do të rritet çdo vit, në masën e përcaktuar në kontratë. Në nenin 10 të kësaj kontrate është parashikuar që në rast mosmarrëveshje midis palëve, kompetente për zgjidhjen e tyre do të jetë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë.

(iii) Me anë të Deklaratës së datës 12.02.2009 hartuar përpara noteres Irena Bimo me nr. 700 rep., nr.286 kol., pala e paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk ka njohur detyrimin ndaj shoqërisë “Alba” Shpk në vlerën 150.000 Euro dhe ka marrë përsipër ta shlyejë këtë shumë brenda 40 muajsh. Sipas kësaj Deklarate, kjo shumë do t’i shtohet këstit mujor të qirasë ekzistuese.

(iv) Rreth 1 vit e gjysëm më vonë, në datën 09.06.2010 palët ndërgjyqëse nënshkruajnë një tjetër Kontratë Qiraje përpara Noteres Ledina Malaj, me nr.872 rep., nr.819 kol. Sipas kësaj kontrate, Shoqëria “Alba” Shpk në cilësinë e qiradhënësit i jep qiramarrësit (Shoqërisë “Al-Benis” Shpk) me qira një sipërfaqe prej 1342 m2 (të përbërë nga kati përdhe, me ambiente të ndryshme dhe bodrumi), në pronësi të qiradhënëses që ndodhet gjithashtu në Lagjen “Pavarësia” me nr.pasurie 20/42. Afati i kësaj kontrate fillon në datën 01.06.2010 dhe përfundon në datën 31.12.2012. Vlera e qirasë është vitin e parë 2.500 Euro dhe do të rritet në vitin e dytë në shumën 2.800 Euro. Në këtë kontratë është përcaktuar edhe një kusht penal me gjobë në masën e 10.000 Euro në rast të mospagesës së qirasë për më shumë se tre muaj, si dhe në rast të ndërhyrjes në godinë pa autorizimin e qiradhënësit. Kjo marrëveshje nuk përmban asnjë rregullim në lidhje me gjykatën kompetente në rast mosmarrëveshjesh midis palëve.

Rezulton se nga fillimi i kontratave të lartpërmendura (duke përfshirë edhe detyrimin e përmendur në deklaratë), pala e paditur ka paguar rregullisht të gjitha detyrimet e saj. Por sipas palës paditëse, që nga muaji Korrik i vitit 2010 pala e paditur nuk ka përmbushur me detyrimet kontraktuale të kontratave të qirasë. Palët kanë zhvilluar edhe bisedime për të zgjidhur me mirëkuptim mosmarrëveshjet e lindura, por pala e paditur nuk i është përmbajtur asaj për ç’ka është rënë dakord në këto bisedime për shlyerjen e borxhit. Në dosje janë administruar dy deklarata të lëshuara nga administratori i Shoqërisë “Al-Benis” Shpk, që mbajnë datat 25.01.2011 dhe 15.01.2011, ku ai merr përsipër për të shlyer borxhin brenda datës 25.02.2011.

Në këto kushte, paditësi i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse.

Gjatë shqyrtimit të çështjes në gjykatë, në seancën gjyqësore të datës 05.05.2011, pala e paditur ka kërkuar shpalljen e moskompetencës dhe kalimin e çështjes për gjykim gjykatës kompetente, pasi qendra e personit juridik është në qytetin e Laçit.

Në lidhje me këtë kërkesë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë me vendimin datë 05.05.2011 ka vendosur: “Të mos pranojë kërkesën duke e çmuar si kompetente Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, pasi gjatë gjykimit u provua se pala e personit juridik ka një ndërtesë e aktivitet në qytetin e Vlorës dhe po ashtu, kanë rënë dakord që kompetente do të jetë Gjykata e Vlorës nëpërmjet Kontratës së Qirasë të lidhur në vitin 2009”.

Në përfundim të gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.1562, datë 08.07.2011 ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk të paguajë shumën prej 135.600 Euro që rrjedhin nga kontrata e qirasë e datës 27.01.2009 dhe 09.06.2010, si dhe detyrimet që rrjedhin nga këto kontrata deri në ekzekutimin e tyre. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk, të paguajë kushtin penal prej 10.000 Euro që rrjedh nga Kontrata e Qirasë e datës 09.06.2010”.

276

Në këtë vendim gjykata, lidhur me kërkesën për konstatimin e moskompetencës arsyeton se.....në themel të gjykimit qëndrojnë kontratat e qirasë në lidhje me një godinë me katër kate me sip.4950 m2 që ndodhet në Vlorë me nr.pasurie 20/2, pala e paditur ushtron aktivitet në godinën objekt gjykimi e cila ndodhet në Vlorë dhe sipas nenit 54 të K.Pr.Civile pala paditëse ka të drejtë të zgjedhë gjykatën kompetente, dhe kjo palë ka zgjedhur Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, e cila është kompetente për shqyrtimin e këtij gjykimi....

Shoqëria “Al-Benis” Sh.p.k. ka paraqitur ankim të veçantë kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe kërkon pranimin e kërkesës së paraqitur në lidhje me kompetencën tokësore, ndryshimin e vendimit të ndërmjetëm të datës 05.05.2011, dhe dërgimin e çështjes për t’u gjykuar në gjykatën kompetente, Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe paraqet ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i ndërmjetëm i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë datë 05.05.2011, i cili ka vendosur: “Mospranimin e kërkesës të palës së paditur për shpalljen e moskompetencës së kësaj gjykate në gjykimin e çështjes në shqyrtim”, nuk mund të cënohet.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në këtë konkluzion për arsye se ndaj këtij vendimi të ndërmjetëm nuk lejohet të bëhet ankim i veçantë, sepse nuk është e parashikuar shprehimisht në ndonjë nga dispozitat e K.Pr.Civile.

Në nenin 315 të K.Pr.Civile, shprehimisht thuhet: “Vendimet që jepen gjatë gjykimit dhe që nuk janë përfundimtare mund të ndryshohen ose të revokohen nga gjykata që i ka dhënë, përveç kur në këtë Kod parashikohet se kundër tyre mund të bëhet ankim i veçantë”.

Po kështu, në nenin 470 të K.Pr.Civile parashikohet se vendimet e ndërmjetme mund të ankohen së bashku me vendimin përfundimtar, përveçse kur ndaj këtyre vendimeve mund të bëhet ankim i veçantë.

Pra, në analizë të sa më sipër, vendimet e ndërmjetme mund të ankohen jashtë vendimit përfundimtar vetëm atëhere kur një gjë e tillë është e parashikuar shprehimisht në ligj.

Në çështjen objekt gjykimi nuk jemi para një rasti të tillë, pasi sipas nenit 62 të K.Pr.Civile: “Kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, si dhe kundër vendimit të saj mbështetur në nenin 60 të këtij Kodi, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët dhe nga prokurori, kur ka ngritur padi ose ka marrë pjesë në gjykimin e mosmarrëveshjes në Gjykatën e Lartë”.

Në analizë të kësaj dispozite, (dispozitë ku ankuesi mbështet ankimin e tij) mund të bëhet ankim i veçantë nga palët në Gjykatën e Lartë vetëm atëherë kur gjykata me vendimin e saj ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, dhe jo edhe kundër vendimit të gjykatës që e ka pranuar çështjen për shqyrtim si gjykatë kompetente, si në rastin objekt gjykimi.

Në këtë rast nuk jemi përpara një konflikti për kompetencë midis gjykatave dhe nuk ka vend për rregullimin e kompetencës nga Gjykata e Lartë, sipas nenit 64 të K.Pr.Civile. Për rrjedhojë, ankimi i paraqitur nga pala e paditur, Shoqëria “Al-Benis” Shpk nuk mund të shqyrtohet në Gjykatën e Lartë.



Tiranë, më 25.10.2011

277






PADITËS: SH.A. “SHPËRNDARJA E LIBRIT SHKOLLOR”, shoqëri në likuidim e sipër.

E PADITUR: SHOQËRIA “GORA”SH.P.K

OBJEKTI I PADISË:Detyrimin e palës së paditur të ekzekutojë punimet

e akt marrëveshjes së lidhur datë 15.03.2005.Detyrimin e palës së paditur të paguajë shumën prej 10.000 Euro,

për moskryerjen e plotë të punimeve të sipërmarrja.Baza Ligjore: Nenet 476 e vijues të K.Civil.


Pranimin e padisë. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Gora” sh.p.k., të kryejë punimet e sipërmarra në akt marrëveshjen e datës 15.03.2005, duke rindërtuar me punimet e saj murin rrethues dhe kthyer atë në gjendjen fillestare. Detyrimin e palës se paditur, Shoqëria “Gora” sh.p.k., të paguajë gjobën prej 10.000 Euro për mosrealizimin në kohë të këtyre punimeve.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr. 657, datë 04.06.2007, ka vendosur: Prishjen e vendimit nr.893, datë 20.02.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Rrëzimin e padisë, si të pabazuar në ligj e në prova.Detyrimin e palës paditëse për të paguar ekspertin, në vlerën 50.000 lekë.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs pala paditëse, SH.A. “Shpërndarja e Librit Shkollor”, shoqëri në likuidim e sipër, që kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.657, datë 04.06.2007 dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë nr.893, datë 20.02.2006, duke parashtruar shkaqet si vijon:

278

- Aktmarrëveshja e lidhur midis palëve ndërgjyqëse është e ligjshme, pasi përmbajtja e saj është lexuar, pranuar e nënshkruar prej palëve në bazë të nenit 420 të K.Civil. Afati i punimeve është ai i parashikuar në marrëveshje.

- Miratimi i palës paditëse është dhënë për spostimin e murit përkohësisht dhe kthimin e tij në vendin e mëparshëm.

- Caktimi i ekspertit dhe pyetjet drejtuar atij nga gjykata nuk kanë lidhje me kërkesë padinë, prandaj ato nuk janë miratuar nga pala jonë.

- Eksperti pretendon se muri është ndërtuar në bazë të lejes së ndërtimit dhe jo sipas aktmarrëveshjes së lidhur midis palëve.

- Gjykata e apelit nuk pranoi kërkesën tonë për shtyrjen e seancës, për t’u gjykuar sa më drejtë çështja objekt gjykimi.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatorin, e çështjes gjyqtarin Andi Çeliku; dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNë favor të palës së paditur, Shoqëria “Gora” Sh.p.k, në muajin dhjetor 2002 nga

KRRT-ja e Bashkisë Tiranë është miratuar një leje për ndërtimin e një kompleksi banimi të ndodhur në kufi me pronën e palës paditëse. Për të realizuar një sërë punimesh inxhinierike, në funksion të zbatimit të këtij projekti, pala e paditur i është drejtuar palës paditëse, duke lidhur me këtë të fundit aktmarrëveshjen e datës 15.03.2005. Referuar kësaj aktmarrëveshje pala e paditur do të përfundonte punimet e saj për një afat 1 (një) mujor, si dhe të rindërtonte murin rrethues të pronës së palës paditëse me shpenzimet e veta. Palët në aktmarrëveshje kanë rënë dakord që për mosrealizimin në kohë të këtij detyrimi i padituri të paguante në favor të paditësit një penalitet në masën 10.000 (dhjetë mijë) Euro. Pala paditëse ka paraqitur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë padinë me ndërgjyqësinë dhe objektin e mësipërm, duke pretenduar se pala e paditur nuk e ka zbatuar aktmarrëveshjen e lidhur midis tyre, si dhe duke kërkuar kryerjen e punimeve dhe pagimin e penalitetit të parashikuar në aktmarrëveshje.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.893, datë 20.02.2006, ka vendosur: “Pranimin e padisë. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Gora” sh.p.k., të kryejë punimet e sipërmarra në akt marrëveshjen e datës 15.03.2005, duke rindërtuar me punimet e saja murin rrethues dhe kthyer atë në gjendjen fillestare. Detyrimin e palës së paditur, Shoqëria “Gora” sh.p.k., të paguajë gjobën prej 10.000 Euro për mosrealizimin në kohë të këtyre punimeve”.

Gjykata e Apelit, Tiranë me vendimin nr.657, datë 04.06.2007, ka vendosur: “Prishjen e vendimit nr.893, datë 20.02.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Rrëzimin e padisë, si të pabazuar në ligj e në prova.Detyrimin e palës paditëse për të paguar ekspertin, në vlerën 50.000 lekë”.Gjykata e Apelit Tiranë mbështet vendimin e saj me arsyetimin se “pas përsëritjes së

hetimit gjyqësor dhe marrjes së mendimit të ekspertit, rezulton se muri i rindërtuar është në bazë të planimetrisë së sheshit të ndërtimit, të miratuar nga KRRT-ja, përderisa detyrimi i parashikuar në aktmarrëveshje është realizuar në bazë të atij projekti, pala e paditur është zhveshur nga detyrimet e parashikuara në aktmarrëveshje”.

Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs pala paditëse Sh.a. “Shpërndarja e Librit Shkollor”, shoqëri në likuidim e sipër, e cila ka kërkuar prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.657, datë 04.06.2007 dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë nr.893, date 20.02.2006, për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

279

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se vendim i Gjykatës së Apelit Tiranë është i drejtë, i argumentuar ligjërisht dhe si i tillë nuk ka vend të cënohet.

Nga ekspertimi teknik i kryer gjatë gjykimit në gjykatën e apelit ka rezultuar se pala e paditur i ka kryer punimet e ndërtimit konform lejeve të ndërtimit të lëshuar nga KRRT e Bashkisë Tiranë. Spostimi i murit ndarës të pronave, i bërë nga pala e paditur, me të drejtë nuk është konsideruar mospërmbushje e detyrimit kontraktor, pasi kjo "mospërmbushje" vjen si pasojë e zbatimit të akteve të detyrueshme ligjore në fushën e ndërtimeve dhe jo për faj të palës së paditur. Në të tilla rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është i mbështetur në ligj e si i tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.Civile,


Tiranë, më 25.10.2011

280






PADITËS: GËZIM BAHULI, në mungesëE PADITUR: SHOQËRIA “VEFA” SHPK, në administrim,

përfaqësuar nga administrator i pavarur Astrit Qerimi

PERSON I TRETË: ZYRA E PËRMBARIMIT TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:Pavlefshmëri e titullit ekzekutiv,

vendimit nr.30, datë 31.08.1999 i Administratorëve të Shoqërisë “Vefa” shpk, në administrim.

Baza Ligjore: Nenet 153, 154, 189 dhe 609 të K.Pr.Civile. Neni 7/3 i ligjit nr.8472, datë 08.04.1999.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.305, datë 05.07.2007, ka vendosur: Rrëzimin e kërkesë padisë si të paraqitur jashtë afatit ligjor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs paditësi Gëzim Bahuli, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe kthimin e çështjes për rigjykim, për këto shkaqe:

- Gjykata e apelit nuk ka zbatuar drejt ligjin.- Gjykata nuk shqyrtoi themelin e çështjes pasi e konsideroi padinë jashtë afatit.- Në bazë të nenit 7/1 të ligjit nr.8472, datë 08.04.1999 kërkohet ekzekutim vullnetar

nga debitorët duke u caktuar ky afat në 60 ditë. Ky njoftim nuk më është bërë asnjëherë.

- Sipas nenit 7/3 të po këtij ligji brenda 10 ditësh nga vendimi i administratorit dhe brenda 5 ditëve ndaj veprimeve të përmbaruesit kam të drejtën e ankimit në gjykatë. Brenda 10 ditëve nga dita e njoftimit si debitor jam ankuar në gjykatë. Provën përkatëse të njoftimit e kam depozituar në gjykatë, por nuk u mor fare parasysh.

282

- Gjykata merr si bazë për llogaritjen e afatit ditën e publikimit të emrit tim si debitor në gazetë dhe jo njoftimin zyrtar që më ka bërë i padituri.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; administratorin e pavarur të Shoqërisë

“Vefa” shpk në administrim, Astrit Qerimi, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se midis paditësit Gëzim Bahuli me cilësinë e huadhënësit dhe Shoqërisë “Vefa” shpk me cilësinë e huamarrësit është lidhur kontrata e huasë nr.37615, datë 19.09.1996, që ka patur për objekt dhënie e huasë prej 7.650.000 lekë me interesat përkatëse.

2. Administratorët e Shoqërisë “Vefa” shpk, në administrim, kanë konstatuar se paditësi Gëzim Bahuli ka tërhequr depozitën pranë kësaj shoqërie në vlerën e 7.650.000 lekëve pas datës 23.01.1997, duke mbyllur kontratën e huasë më datën 23.06.1997.

3. Referuar këtij veprimi dhe ligjit nr.8471, datë 08.04.1999, me vendimin nr.30, datë 31.08.1999, administratorët e Shoqërisë “Vefa” shpk, në administrim, kanë shpallur paditësin Gëzim Bahuli debitor të kësaj shoqërie në shumën prej 7.650.000 lekë.

4. Mbi kërkesën e administratorëve të Shoqërisë “Vefa” shpk në admininistrim Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.1363 Akti, datë 02.12.2003, ka lëshuar urdhërin e ekzekutimit për titullin ekzekutiv nr.30, datë 31.08.1999.

5. Me urdhërin nr.207/P, datë 21.01.2004 Zyra e Përmbarimit Tiranë ka filluar procedurat e ekzekutimit të detyrueshëm të titullit ekzekutiv, duke urdhëruar të gjitha bankat e nivelit të dytë të vendosin sekuestro konservative në të gjitha llogaritë e paditësit për shumën prej 7.650.000 lekë.

6. Paditësi Gëzim Bahuli, me pretendimin se detyrimi nuk ekziston, me padinë e datës 02.10.2006, ka kundërshtuar para Gjykatës së Apelit Tiranë titullin ekzekutiv të përmendur më sipër si të pavlefshëm.

7. Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.259, datë 04.12.2006, ka vendosur: “Kthimin e padisë dhe akteve bashkëngjitur paditësit Gëzim Bahuli, duke depozituar dosjen nr.406 Akti në Kryesekretari”.

7.1. Gjykata, pasi ka konstatuar se paditësi nuk është paraqitur dhe “Nga akti i njoftimit, bërë më datë 24.11.2006, rezulton se adresa e dhënë prej tij në kërkesëpadi nuk është e saktë. Nëpunësi gjyqësor, në akt ve shënimin se u kontrollua dhe në banesa të afërta, por paditësi nuk u gjend duke qenë në këtë mënyrë i pamundur njoftimi i tij”, arsyeton: “Kërkesëpadia e paraqitur nga paditësi...rezulton me të meta, të paktën lidhur me adresat e palëve ndërgjyqëse, përfshirë dhe të atij vetë. Në këto rrethana, gjykata referuar nenit 154/a të K.Pr.Civile, duhet t’i jepte paditësit një afat për plotësimin e të metave. Për faktin se paditësi nuk mund të njoftohet për këtë konstatim ky gjykim është në pamundësi të vazhdojë dhe padia së bashku me aktet bashkëngjitur i kthehet paditësit pa veprime duke u depozituar në Kryesekretarinë e gjykatës”.

8. Paditësi Gëzim Bahuli, me të njëjtin pretendim ringre padinë duke e depozituar atë në gjykatë më datën 30.01.2007.

9. Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.305, datë 05.07.2007, ka rrëzuar kërkesë padinë “...si të paraqitur jashtë afatit ligjor”.

9.1. Gjykata, pasi parashtron se publikimi i shpalljes debitor të paditësit është bërë në gazeta kombëtare më datën 10.09.1999, me nr.rendor 338, me aktin nr.178 prot., datë 25.09.2006, administratorët e Shoqërisë “Vefa” shpk i kanë kthyer përgjigje se ai është

283

debitor ndaj shoqërisë, padia në gjykim është depozituar në gjykatë më datën 30.01.2007, paditësi nuk ka kërkuar rivendosjen në afat dhe njëkohësisht “nuk dha asnjë argument dhe as paraqiti ndonjë provë për të justifikuar kalimin e afateve duke u mjaftuar thjesht në deklarimet se nuk kam qenë në dijeni” të vendimit me të cilin është shpallur debitor i Shoqërisë “Vefa” shpk në administrim, arrin në konkluzionin se padia në shqyrtim “...është për rreth 8 vjet tej...” afatit ligjor të përcaktuar në nenin 8 të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999 dhe për këtë shkak ka rrëzuar padinë.

10. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs paditësi Gëzim Bahuli, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim, për shkaqet e paraqitura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ligji i zbatueshëm

11. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999 “Për nxjerrjen e detyrimeve debitore dhe rikthimin e vlerave pasurore në llogaritë e personave juridikë jobankarë që kanë marrë hua nga publiku i gjerë”, në të cilat është parashikuar:

11.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.11.2. Neni 5 i ligjit nr.8471, datë 08.04.1999: “Administratori, në përfundim të procesit të identifikimit, merr vendim për personat subjekt të këtij ligji që shpallen debitorë për vlerën financiare e pasurore që ata duhet të kthejnë në llogarinë e shoqërisë huamarrëse, për shlyerje të kreditoreve. Ky vendim përbën titull ekzekutiv”.11.3. Neni 6 i ligjit nr.8471, datë 08.04.1999: “Publikimi i personave fizikë e juridikë, vendas e të huaj, që kanë rezultuar të tillë sipas nenit 5 të këtij ligji, bëhet nga administratori në dy gazeta me qarkullim kombëtar, në mjetet elektronike të informimit publik dhe me shpalljen e tyre pranë selive të subjekteve të kontrollit.Publikimi ka efekt, në kuptim të këtij ligji, 3 ditë pas publikimit të parë”.11.4. Neni 7 i ligjit nr.8471, datë 08.04.1999: “Personat, të cilët janë publikuar nga administratori sipas këtij ligji, duhet të përmbushin vullnetarisht detyrimet kundrejt subjektit të kontrollit, brenda 45 ditëve nga data e njoftimit të detyrimit debitor”.11.5. Neni 8 i ligjit nr.8471, datë 08.04.1999: “Në rastin kur personat fizikë e juridikë, vendas e të huaj, të shpallur debitorë, nuk e ekzekutojnë vullnetarisht detyrimin, administratori i paraqet zyrës së përmbarimit, në juridiksionin e së cilës ka vendbanimin ose selinë debitori, ose zyrës së përmbarimit ku ndodhet sendi, kërkesën për ekzekutimin e detyrueshëm të detyrimit.Në përputhje me nenet 609 dhe 610 të Kodit të Procedurës Civile, debitori, ndaj vendimit të administratorit dhe veprimeve të përmbaruesit, ka të drejtë, që brenda 10 ditëve ndaj vendimit të administratorit dhe brenda 5 ditëve ndaj veprimeve të përmbaruesit, të bëjë ankim kundër tyre në gjykatën e apelit. Gjykata e apelit i shqyrton ato brenda 5 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës.Zyra e përmbarimit për ekzekutimin e vendimit të administratorit zbaton të gjitha rregullat e Kodit të Procedurës Civile dhe vendos sekuestro mbi pasurinë e debitorit, në atë masë sa është vlera e detyrimit ose mbi sendin objekt detyrimi”.


284

12. Se rekursi i paraqitur nga paditësi Gëzim Bahuli nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit nr.305, datë 05.07.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

13. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe shkaqeve të rekursit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të Kodit të Procedurës Civile dhe të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999 të zbatueshme për rastin konkret, e gjen të bazuar në ligj arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Apelit Tiranë në lidhje me mosrespektimin e afatit ligjor nga ana e paditësit për ngritjen e padisë dhe për këtë shkak vendimi i kësaj gjykate duhet lënë në fuqi.

14. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, nga përmbajtja e vendimit të gjykatës së apelit si dhe nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore nga ky Kolegj, rezulton se gjykata e apelit, konform neneve 10, 12, 20, 29, 126 dhe 310/II të Kodit të Procedurës Civile, ka analizuar në tërësi provat shkresore të cilat e kanë çuar në arritjen e konkluzionit se padia është paraqitur tej afatit ligjor për ngritjen e saj.

15. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë për zgjidhjen e çështjes konkrete referon në rregullimet e bëra në Titullin e Parë, Pjesa e Katërt të Kodit të Procedurës Civile, në ligjin nr.8471, datë 08.04.1999 “Për nxjerrjen e detyrimeve debitore dhe rikthimin e vlerave pasurore në llogaritë e personave juridikë jobankarë, që kanë marrë hua nga publiku i gjerë” (ratio legis) dhe në parimet e së drejtës (ratio iuris). Në legjislacionin e sipërcituar, inter alia, për rastet e mosmarrëveshjeve që lindin nga zbatimi i tij janë parashikuar rregullat që duhet të respektohet nga administratorët e shoqërive që kanë marrë hua nga publiku i gjerë për publikimin e vendimeve, nga subjektet e shpallur debitorë të këtyre shoqërive, si dhe afatet e goditjes së akteve të administratorëve në gjykatë.

16. I pambështetur në ligj është dhe pretendimi se komunikimi i vendimit të administratorëve të Shoqërisë “Vefa” shpk në administrim nëpërmjet publikimit është një mjet jo efektiv. Ndryshe nga ky pretendim ky Kolegj parashtron se është vetë ligji i veçantë që, për kushtet dhe rrethanat specifike të problematikës dhe rrethit të subjekteve të mundshëm të përfshirë në marrëdhëniet e huasë me shoqëritë që kishin marrë hua nga publiku i gjerë, ka parashikuar këtë mënyrë komunikimi dhe të gjithë subjektet, qofshin privatë apo organe shtetërore, janë të detyruar të respektojnë këto rregullime.

16.1. Komunikimi i vendimeve të administratorëve të shoqërive që kanë marrë hua nga publiku i gjerë nëpërmjet publikimit në mediat e shkruara dhe ato vizive është një rregullim ligjor, i vlerësuar si mjet efektiv nga vetë ligji dhe cilido subjekt që pretendon mos dijeninë për vendimin e administratorëve duhet të vërtetojë mosrespektimin e kërkesave të ligjit për botim apo pamundësinë e tij objektive për t’u vënë në dijeni të vendimit. Në të kundërt subjekti i shpallur debitor, sikundër është dhe rasti konkret, konsiderohet se është në dijeni të vendimit të administratorëve me të cilin ai është shpallur debitor.

17. Për rastin konkret rezulton se vendimi nr.30, datë 31.08.1999 i administratorëve të Shoqërisë Vefa” shpk në administrim është publikuar konform rregullimeve të bëra në nenin 6 të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999 dhe sipas paragrafit të fundit të kësaj dispozite ky publikim “ka efekt, në kuptim të këtij ligji, 3 ditë pas publikimit të parë”.

17.1. Po kështu rezulton se paditësi nuk ka vënë në lëvizje deri në janar të vitit 2007 gjykatën apo ndonjë institucion tjetër që kryhen veprimtari në funksion të zbatimit të legjislacionit për kontrollin financiar të personave juridikë jobankarë që kanë marrë hua nga publiku i gjerë.

18. Nga ana tjetër nuk konstatohet që paditësi para gjykatës të ketë paraqitur ndonjë shkak objektiv që të përligjë mosmarrjen dijeni për vendimin me të cilin është shpallur debitor.

18.1. Pra, megjithëse paditësi i ka pasur të gjitha mundësitë ligjore dhe faktike që të respektonte kërkesat e ligjit, ai nuk e ka bërë një gjë të tillë për faj të tij.

285

19. Në rrethanat kur padia është ngritur tej afatit të parashikuar në nenin 8 të ligjit nr.8471, datë 08.04.1999, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se me të drejtë gjykata e apelit ka rrëzuar padinë pa marrë në shqyrtim çështjen në themel.

20. Edhe në konsideratë të pretendimit të parashtruar në rekurs se paditësi është vënë në dijeni të vendimit nr.30, datë 31.08.1999 me aktin nr.178 prot., datë 25.09.2006 përsëri rezulton se padia në shqyrtim është ngritur tej afatit ligjor, rreth 3 muaj pas marrjes dijeni të aktit të mësipërm.

20.1. Paditësi pretendon se në shqyrtim është padia e depozituar në gjykatë më datën 02.10.2006, por nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore rezulton se Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.259, datë 04.12.2006, i ka kthyer kërkesë padinë dhe aktet që i bashkëngjiteshin paditësit. Nuk rezulton që paditësi të ketë ankimuar atë me mjetet juridike të njohura nga ligji, por ka paraqitur padinë në shqyrtim më datë 30.01.2007.

20.2. Kthimi i kërkesë padisë, së bashku me aktet që i bashkëngjiten, sikurse ka ndodhur në rastin konkret, barazohet me mosparaqitjen e padisë. Për rrjedhojë ajo nuk është regjistruar si kërkesë padi dhe gjykata nuk mund të marrë atë në shqyrtim. Padia aktualisht në shqyrtim është padi e re dhe e pavarur prej asaj që pretendon paditësi, qoftë për llogaritjen e afateve apo dhe për objektin dhe shkakun e saj.

21. Për sa më sipër Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.305, datë 05.07.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet lënë në fuqi.


Civile,


Tiranë, më 27.10.2011

286






PADITËSE: SHOQËRIA “PRIZMA GROUP” SHPK, në mungesë

TË PADITUR: GENC XHUVANI, i përfaqësuar nga avokate Erinda Ballanca

MAKBULE XHUVANI, ALEKSANDËR XHUVANI, DASMEND XHUVANI në mungesë

OBJEKTI:Detyrimi i të paditurve të kompensojnë shpenzimet e kryera,

punimet e bëra dhe fitimin e munguar; vendosjen e masës së sigurimit të padisë,

duke bllokuar pasurinë e të paditurve, shtëpinë e ndodhur në Rr.“Haxhi Sina”, nr.36, Tiranë

Baza Ligjore: Nenet 868 e vijues të K.C. dhe nenet 153, 154, 202, 203 e 206/b të K.Pr.C.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.7359 Akti, datë 07.11.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës.Sigurimin e padisë duke urdhëruar Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë të bllokojë pjesën takuese të pronësisë së të paditurve Genci, Makbule, Aleksandër e Dazmend Xhuvani sipas vërtetimit hipotekor me nr.pasurie 2/106, ZK 8160.Pezullimin e gjykimit të çështjes civile me nr.7359 Akti deri në zgjidhjen e çështjes civile me nr.4283 Akti.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.68, datë 19.04.2007, ka vendosur:

287

Ndryshimin e vendimit nr.7359 Akti, datë 07.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke rrëzuar kërkesën e paditësit, Shoqëria “Prizma Group” Sh.p.k., për vendosjen e masës së sigurimit të padisë.Lënien në fuqi të këtij vendimi për pezullimin e gjykimit.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs pala paditëse shoqëria “Prizma Group” Shpk me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka deformuar kërkesat tona në objektin e padisë, duke reduktuar kërkimin tonë vetëm në pagimin e punimeve të bëra dhe nuk citon fare pretendimin tonë për shpenzimet e kryera për nxjerrjen e lejes së ndërtimit. Në gjykim kemi paraqitur mandat pagesën datë 16.07.2001, sipas të cilës për nxjerrjen e lejes së ndërtimit janë paguar në favor të Degës së Thesarit Tiranë 6.578.204 lekë. Pra janë paraqitur prova me shkresë ku mbështetet padia dhe kërkesa për masën e sigurimit të saj.

- Gjykata e apelit ka interpretuar gabim provat tona shkresore, si dhe gabimet ortografike të kontratës që kemi bërë me firmën “Architekturburo”. Citimi “Fan” në kontratë ka parasysh familjet Gjyqshi dhe Xhuvani. Për gabim ortografik në vend të fjalës “Fam” (familje) është shkruar “Fan”.

- Gjykata, në kundërshtim me nenin 206 të K.Pr.C., ka rrëzuar kërkesën për sigurim të padisë. Vlera e pasurisë së bllokuar nuk është më e madhe se vlera e padisë. Nuk ka asnjë akt ekspertimi të provojë këtë fakt.

- Vendimi për sigurimin e padisë nuk është i pa ekzekutueshëm, pasi asnjë organ gjyqësor apo administrativ nuk ka paraqitur ndonjë shkresë që të provojë se ai është i tillë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesen e të paditurit Genc

Xhuvani, avokaten Erinda Ballanca, e cila kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se pala paditëse, Shoqëria “Prizma Group” shpk, ka lidhur me të paditurit Genc Xhuvani, Makbule Xhuvani, Aleksandër Xhuvani dhe Dasmend Xhuvani marrëveshjen e datës 04.09.2000, sipas të cilës të paditurit venë në dispozicion të palës paditëse truallin pronë të tyre, ndodhur në kryqëzim të Rrugëve “A. Kazani” dhe “Th. Gërmenji”, Tiranë me qëllim që të fillojë procedura e marrjes së lejes së ndërtimit të një godine banimi.

1.1. Bazuar në këtë akt marrëveshje mbi këtë truall (dhe të familjes Gjyshi) është nxjerrë leja e sheshit të ndërtimit nr.18, datë 21.04.2001 dhe në emër të palës paditëse ka dalë leja e ndërtimit nr.21, datë 26.05.2001 për objekt 8, 9 e 10 kat.

2. Nga ana tjetër, po për të njëjtin truall, pala e paditur familja Xhuvani ka lidhur akt marrëveshjen e datës 25.05.2005 me Shoqërinë “Aguia” Shpk dhe “Mane TCI” Shpk për ndërtimin e një objekti shumëkatësh.

2.1. Mbi këtë marrëveshje në emër të familjeve Xhuvani, Alia dhe Klosi është nxjerrë leja e sheshit të ndërtimit nr.362, datë 28.06.2005 dhe në favor të Shoqërisë “Mane TCI”

288

Shpk është miratuar leja e ndërtimit nr.402, datë 29.07.2005 për ndërtimin e një godine banimi 8 dhe 10 kate me 2 kate parkim nëntokë.

3. Pala paditëse, Shoqëria “Prizma Group” shpk, me pretendimin se për këtë sipërfaqe trualli të paditurit Genc Xhuvani, Makbule Xhuvani, Aleksandër Xhuvani dhe Dasmend Xhuvani kanë lidhur një marrëveshje datë 27.05.2005 me një shoqëri tjetër ndërtimi, e cila ka nxjerrë lejen e ndërtimit dhe të sheshit të ndërtimit, me padinë e datës 21.07.2006 ka kërkuar nga të paditurit ta kompensojnë për shpenzimet e kryera dhe fitimin e munguar, pasi ajo në bazë të marrëveshjes së palëve ka marrë leje ndërtimi më datë 26.05.2001.

4. Në seancë përgatitore pala paditëse ka kërkuar sigurimin e padisë, duke bllokuar pronën në emrin e të paditurve pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë.

5. Ndërsa pala e paditur ka kërkuar pezullimin e gjykimit të çështjes, me argumentin se kjo çështje nuk mund të zgjidhet pa u zgjidhur çështja tjetër që është në gjykim, midis po këtyre palëve ndërgjyqëse dhe që ka për objekt konstatimin e pavlefshmërisë të marrëveshjes datë 04.09.2000 të lidhur midis palëve ndërgjyqëse.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.7359 Akti, datë 07.11.2006, ka vendosur: “Sigurimin e padisë, duke urdhëruar ZRPP Tiranë të bllokojë pjesën takuese të pronësisë së të paditurve, sipas vërtetimit hipotekor nr.2/106, ZK 8160 Pasurie. Pezullimin e gjykimit të çështjes civile me nr.7359 Akti deri në zgjidhjen e çështjes civile me nr.4283 Akti”.

6.1. Në arsyetim të vendimit gjykata, pasi parashtron rrethanat e çështjes, arsyeton se “...kërkimet e bëra nga palët në proces duhet të pranohen të dyja me arsyetimin se së pari, në lidhje me sigurimin e padisë...gjykata çmon se kërkesa për sigurim të padisë është e bazuar në nenin 202/a të K.Pr.Civile i cili thotë...” . Në lidhje me kërkimin e palës së paditur për pezullimin e gjykimit gjykata ka çmuar se “...plotësohen kërkesat e nenit 297/a të K.Pr.Civile i cili përcakton:...kështu çështja që është për gjykim pranë kësaj gjykate...ka lidhje me çështjen në gjykim pasi paditësi pretendimet e tij i mbështet në akt marrëveshjen e datë 04.09.2000 e cila është objekt gjykimi (konstatim i pavlefshmërisë absolute)...”.

7. Mbi ankimin e palës paditëse në lidhje me pezullimin e gjykimit dhe të palës së paditur në lidhje me masën e sigurimit të padisë, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.68, datë 19.04.2007, ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë “...duke rrëzuar kërkesën e paditësit Shoqëria “Prizma Group” Shpk për vendosjen e masës së sigurimit të padisë” dhe ka lënë në fuqi atë në lidhje me pezullimin e gjykimit.

7.1. Në ndryshimin e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin e kërkesës së palës paditëse për marrjen e masës së sigurimit të padisë, gjykata e apelit, pasi ka parashtruar faktet dhe provat, si dhe pas analizës dhe vlerësimit që u ka bërë atyre ka arritur në konkluzionin se provat nuk janë të mjaftueshme për të krijuar dyshimin e arsyeshëm se një vendim në favor të palës paditëse do të jetë i pamundur të ekzekutohet. Në argumentim të vendimit gjykata parashtron: Prona për të cilën është lidhur marrëveshja e datës 04.09.2000, referuar aktit të pronësisë “...figuron në bashkëpronësi të pandarë, veç të paditurve Genc Xhuvani dhe Pleurat Xhuvani (trashëgimtarët) dhe e shtetases Efimi Xhuvani, e cila nuk ka qenë pjesë e marrëveshjes”;

“...nuk rezulton me asnjë akt që të provojë vazhdimin e marrëdhënieve lidhur me marrëveshjen realizuar...më datë 4.9.2000, (...), ashtu si nuk ekziston asnjë akt as për zgjidhjen e saj”; Mbi marrëveshjen e datës 27.05.2005 me dy shoqëri të tjera janë lëshuar lejet e ndërtimit dhe “...rezulton jo vetëm të ketë filluar ekzekutimin e saj, por ndërtimi është drejt përfundimit (godina në katin e 10)”; “...objekti i kësaj marrëveshje nuk përputhet plotësisht me objektin e padisë me të cilën paditësi kërkon dëm dhe për punimet e bëra...nuk rezulton që paditësit t’i jenë dhënë tagra për të kryer punime në pronën e të paditurve”; “gjykata e shkallës së parë të paktën duhej të kërkonte një vërtetim të ri pronësie të të

289

paditurve dhe të mos mbështeste bindjet e saj në vërtetimin e lëshuar 7 vjet më parë (...) në të cilin figurojnë vetëm tre bashkëpronarë, dy prej të cilëve aktualisht kanë vdekur (...). Kjo provë do të ndihmonte gjykatën minimalisht të dinte nëse të paditurit janë ende bashkëpronarë në pronën që po bllokonte apo e kishin tjetërsuar atë”; “...nuk rezulton që të paditurit po tjetërsojnë te të tretët pronën e tyre, por përkundrazi ata janë lidhur në marrëdhënie juridike me të tretët, marrëdhënie që logjikisht e rrit vlerën e pronës së tyre” ; Gjykata ka çmuar se nuk plotësohen dy kushtet e kërkuara nga neni 202 i Kodi të Procedurës Civile, veçanërisht “...atë të rrezikimit të ekzekutimit të një vendimi të mundshëm në favor të paditësit”;

8. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs pala paditëse Shoqëria “Prizma Group” Shpk me të cilin kërkon prishjen e tij dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ligji i zbatueshëm

9. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, në të cilat është parashikuar:9.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me

dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.


9.2. Neni 202 i K.Pr.Civile: “Me kërkesën e paditësit, gjykata lejon marrjen e masave për sigurimin e padisë, kur ka arsye të dyshohet se ekzekutimi i vendimit për të drejtat e paditësit do të bëhet i pamundur ose i vështirë.

Sigurimi i padisë lejohet kur: a) padia mbështetet në prova me shkresë, b) paditësi jep garanci, në masën dhe në llojin e caktuar nga gjykata, për dëmin që

mund t'i shkaktohet të paditurit nga sigurimi i padisë.Garancia mund të kërkohet edhe për rastin e parashikuar nga shkronja "a" e këtij

neni”.9.3. Neni 206 i K.Pr.Civile: “Sigurimi i padisë bëhet:a) me sekuestrimin e sendeve të luajtshme dhe të paluajtshme si dhe të kredive të

debitorit;b) me marrjen nga ana e gjykatës të masave të tjera të përshtatshme, duke përfshirë

edhe pezullimin e ekzekutimit.Gjykata mund të lejojë sigurimin e padisë me disa nga llojet e ndryshme të masave të

sigurimit, por gjithmonë për një shumë të përgjithshme jo më të madhe se atë të padisë.Sekuestër nuk mund të vihet mbi sende që, sipas nenit 529 të këtij Kodi, nuk mund të

sekuestrohen”.


10. Se rekursi i paraqitur nga pala paditëse, Shoqëria “Prizma Group” Shpk, përsa ai kundërshton vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me pjesën që ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që të bëjnë të cënueshëm vendimin e gjykatës së apelit.

11. Në shqyrtim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, objektit të padisë dhe shkakut të saj, pretendimeve e prapësimeve të palëve, veçanërisht atyre që kanë të bëjnë me sigurimin e padisë, vendimeve të gjykatave të faktit, si

290

dhe shkaqeve të parashtruara në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit është rrjedhojë e respektimit të ligjit dhe për këtë shkak duhet të lihet në fuqi.

12. Ndonëse gjykata e apelit gabon kur pranon se për marrjen e masës së sigurimit të padisë duhet të ekzistojnë në mënyrë kumulative të dy kushtet e parashikuara nga germat “a” dhe “b” të nenit 202 të Kodit të Procedurës Civile, ky Kolegj e gjen të drejtë përfundimin e arritur nga kjo gjykatë në ndryshimin e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe rrëzimin e kërkesës së palës paditëse për masën e sigurimin e padisë.

13. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë evidenton se gjykata e apelit ka përcaktuar drejt natyrën juridike të shkakut të mosmarrëveshjes objekt gjykimi; ajo ka marrë në analizë juridike situatën, rrethanat dhe faktet që përbëjnë objektin dhe shkakun e padisë, si dhe të kërkesës për sigurimin e padisë dhe veçanërisht raportin e padisë në shqyrtim me nevojën juridike të marrjes ose jo të masës së sigurimit të padisë.

14. Në përfundim të shqyrtimit gjykata e apelit me të drejtë ka arritur në konkluzionin se për rastin nuk plotësohen kërkesat e nenit 202 të Kodit të Procedurës Civile; nuk ka arsye të dyshohet se ekzekutimi i vendimit për të drejtat e paditësit do të jetë i pamundur të realizohet dhe për rrjedhojë nuk ka shkaqe ligjore që të qëndrojë masa e sigurimit e marrë nga gjykata e shkallës së parë.

15. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se mos vënia e kufizimit mbi pasurinë e të paditurve pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme nuk i sjell ndonjë dëm ekonomik apo pengesë palës paditëse në rast se vendimi i gjykatës në përfundim të gjykimit të themelit të çështjes do të jetë në favor të saj. Detyrimi i mundshëm monetar që mund të lind nga vendimi gjyqësor në favor të palës paditëse edhe në kushtet kur mbi pasurinë e të paditurve nuk është vënë kufizim (apo sikurse shprehet “bllokim”), ky i fundit nuk përbën shkak apo pamundësi likuidimi të këtij detyrimi. Kjo dhe për faktin se nga përdorimi apo vënia në dispozion të truallit një pale të tretë për ndërtim, të paditurve nuk i’u pakësohet apo i’u humbet pasuria (në kuptimin e të mirave materiale), përkundrazi ata do të jenë përfitues të pasurive të ndryshme nga trualli (apartamente, sikurse është parashikuar dhe në marrëveshjen e datës 27.05.2005 lidhur, krahas të tjerëve edhe midis të paditurve dhe Shoqërive “Agia” Shpk dhe “Mane TCI” Shpk), por të vlerësueshme edhe ato në vlera monetare.

15.1. Për rastin në shqyrtim, sikurse me të drejtë arsyeton dhe gjykata e apelit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, vlerëson se masa e sigurimit të padisë, nga njëra anë i siguron palës paditëse pengimin e çdo lloj regjistrimi mbi pasurinë e paluajtshme të të paditurve pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme, por, nga ana tjetër, mund të dëmtojë padrejtësisht dhe rëndë të drejtat dhe interesat e të paditurit, nëqoftëse përfundimi i gjykimit do të konkludojë në rrëzimin e padisë. Ky raport i të drejtave të palëve duhet parë dhe në kushtet kur për paditësin vazhdon gjendja e mëparshme, ndërsa për të paditurin çdo kufizim i vënë mbi pronën e tij në Zyrën Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme pengon dhe regjistrimin e veprimeve të tyre me palët e treta, të cilat në momentin e këtij gjykimi kanë ngritur objektin si karabina sipas marrëveshjes së datës 27.05.2005 dhe lejes përkatëse të ndërtimit (fakt i vërtetuar gjatë gjykimit).

16. Ky Kolegj gjykon se, përderisa në rekurs nuk ka pretendime ndaj vendimit të gjykatës së apelit, për sa i përket lënies në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë në lidhje me pezullimin e gjykimit të themelit të çështjes nuk mund të marrë në shqyrtim ligjshmërinë ose jo të vendimit të gjykatave të faktit për këtë pjesë.

17. Gjithashtu, ky Kolegj e gjen me vend të parashtrojë se rrëzimi i kërkesës së palës paditëse, në rrethanat e mësipërme juridike nuk i mohon asaj të drejtën që gjatë procesit gjyqësor të shqyrtimit të themelit të padisë, në rast se do të ketë ndryshime të këtyre rrethanave, të kërkojë përsëri masën e sigurimit të padisë.

291

18. Për sa më sipër Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.68, datë 19.04.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet lënë në fuqi


Civile,


Tiranë, më 27.10.2011

292

Nr.31001-01386-00-2008 i Regj.ThemeltarNr. 00-2011-1857 i Vendimit (476)




në seancën gjyqësore të datës 27.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me :

PADITËS: AGIM RRAPAJ, përfaqësuar nga Av. Th.KondiE PADITUR: MINISTRIA E BUJQËSISË, USHQIMIT DHE

MBROJTJES SË KONSUMATORIT, PERSON I TRETË: KONTROLLI I LARTË I SHTETIT

OBJEKTI:Shfuqizim i urdhërit nr.392, datë 12.10.2005 të të paditurit,

germa “c”, pikat 6, 11, 13 dhe 26, germa “e”, pika 1.Baza Ligjore: Nenet 115/b, 118, 121 dhe 123 të K.Pr. Administrative.

V.K.M. nr.173, datë 07.03.2003 “Për emërimin, lirimin ose shkarkimin nga detyra të drejtuesve

të institucioneve në varësi të K. Ministrave, Kryeministrit ose Ministrit”. Nenet 6/6 dhe 7 të Marrëveshjes kontraktuale punësimi nr.2558/1, datë 21.10.2003.

Nenet 202/a, 203 e 206, 324 e vijues, 329 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.6398, datë 16.11.2006 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesë padisë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.564, datë 18.03.2008, ka vendosur:Mospranimin e ankimit kundër vendimit nr.6398, datë 16.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi Agim Rrapaj, më datë 17.04.2008, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe të vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe pranimin e padisë sipas objektit të saj, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në mosrespektim të dispozitave të ligjit procedural civil, konkretisht të neneve 464, 466 e 18.

- Vendimi i gjykatës së apelit më ka mohuar të drejtën e një procesi të rregullt ligjor.

293

- Gjatë seancës gjyqësore kjo gjykatë nuk ka zbatuar asnjë nga paragrafët e nenit 464, i cili rregullon mënyrën e zhvillimit të seancës së gjykimit, por ka vepruar në kundërshtim me parashikimet e kësaj dispozite.

- Gjykata, duke shkelur në mënyrë flagrante ligjin procedural nuk ka bërë gjykimin e çështjes, nuk ka lejuar palën paditëse të bëjë parashtrimet e saj, por menjëherë pas kërkesës së palës së paditur është tërhequr për vendim dhe ka shpallur mospranimin e ankimit.

- Këto veprime të gjykatës bien ndesh dhe me nenin 466 të K.Pr.Civile, pasi ajo nuk shqyrtoi çështjen.

- Me veprimet e saj gjykata më mohoi të drejtën për të bërë parashtrimet, duke shkelur rëndë parimin e kontradiktorialitetit.

- Gjykatat kanë shkelur ligjin procedural administrativ, nenet 116 dhe 117, pasi nuk kanë konstatuar pavlefshmërinë e aktit administrativ objekt gjykimi, me të cilin paditësi është larguar nga detyra pa të drejtë.

- Akti administrativ është nxjerrë në tejkalim të kompetencave dhe në shkelje të procedurës së parashikuar nga ligji dhe nga V.K.M. nr.173, datë 07.03.2003.

- Po kështu është shkelur dhe marrëveshja kontraktuale, sipas së cilës largimi nga detyra i Drejtorit të Projektit nuk mund të bëhet pa u marrë miratimi me shkrim nga donatori. Për rastin nuk është kërkuar dhe as është dhënë një miratim i tillë.

- Akti administrativ, objekt gjykimi është absolutisht i pavlefshëm dhe gjykata nuk mund të rrëzojë padinë me të cilën në thelb kërkohet shfuqizimi i këtij akti që nuk ka asnjë pasojë juridike, me pretendimin se pala që kërkon konstatimin e pavlefshmërisë së tij nuk ka paraqitur ankim, pasi nuk mund të bëhet ankim për një akt inekzistent, por nga ana tjetër, gjykatës i del për detyrë që të konstatojë pavlefshmërinë e tij pavarësisht rrethanave.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË, pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; av. Th.Kondi, që kërkoi prishjen e

vendimit te Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NPaditësi Agim Rrapaj ka ushtruar detyrën e Drejtorit të Njësisë së Zbatimit të Projektit

të “Rritjes Prodhimit Ushqimor” 2KR, detyrë kjo formalizuar dhe me marrëveshjen e punësimit nr.2588, datë 15.08.2001.

Mbas kontrollit të ushtruar nga ana e Kontrollit të Lartë të Shtetit dhe mbi raportin dhe rekomandimet e tij, nga ana e anës së paditur është nxjerrë urdhëri nr.392, datë 12.10.2005, sipas të cilit, ndër të tjera, i zgjidhet kontrata e punësimit edhe paditësit.

Me pretendimin se shkarkimi nga puna është bërë në mënyrë të kundraligjshme, paditësi i është drejtuar gjykatës së shkallës së parë duke kundërshtuar urdhërin nr.392, datë 12.10.2005.

Në përfundim të gjykimit, gjykata e shkallës së parë ka vendosur të rrëzojë kërkesë padinë.

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë paditësi ka paraqitur ankim në Gjykatën e Apelit Tiranë, gjykatë e cila me vendimin nr.564, datë 18.03.2008 ka vendosur mos pranimin e ankimit duke e konsideruar atë si të pa plotë.

Është pikërisht ky vendim i Gjykatës së Apelit Tiranë që është bërë objekt i rekursit në Gjykatën e Lartë dhe për të cilin Kolegji Civil i kësaj gjykate çmon se duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

294

Nga aktet e administruara në fashikullin e gjykimit ka rezultuar se në datën 4 dhjetor 2006 paditësi ka depozituar ankim në sekretarinë e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Ky ankim, nga ana e sekretarisë së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në vështrim të kërkesave të nenit 445 të Kodit të Procedurës Civile, është konstatuar me të meta, mbasi bën fjalë vetëm për zënie afati ankimi. Në këto kushte, me shkresën datë 15 Dhjetor 2006 i bën të ditur paditësit në cilësinë e ankuesit, për të ndrequr të metat, duke i dhënë pesë ditë afat. Pas përfundimit të afatit pesë ditor, por edhe më pas deri në gjykimin në shkallë të dytë, pala paditëse, në cilësinë e ankuesit, nuk ka ndrequr të metat e ankimit. Në fillim të gjykimit në shkallë të dytë, përfaqësuesja e palës së paditur, me kërkesë paraprake, parashtroi sa sipër dhe kërkoi mospranimin e ankimit kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë, kërkesë e cila u pranua nga ajo gjykatë që vendosi të mos pranojë ankimin e paditësit duke arsyetuar se këtij ankimi i mungonte forma e parashikuar nga dispozitat procedurale.

Kolegji Civil çmon se Gjykata e Apelit Tiranë duhet te kishte shqyrtuar çështjen, pasi ankimi i paraqitur nga pala paditëse i plotësonte kërkesat e nenit 454 të K.Pr.Civile.

Rezulton se nëpërmjet shërbimit postar më datë 02.12.2006, paditësi ka paraqitur në gjykatën e shkallës së parë kërkesën ankimore, e cila në formë plotëson të gjitha kërkesat e dispozitës së nenit 454 të K.Pr.Civile. Në këtë ankim tregohen palët ndërgjyqëse,vendimi kundër të cilit bëhet ankim, shkaqet për të cilat bëhet ankimi, si dhe çfarë kërkohet me ankimin. Në këtë përfundim Kolegji Civil arrin nga vetë përmbajtja e ankimit, në të cilin parashtrohet se: “duke e konsideruar këtë vendim të padrejtë dhe në kundërshtim me ligjin, provat e administruara, në bazë të nenit 452 të K.Pr.Civile, e kundërshtojmë përpara jush, duke kërkuar ndryshimin e tij dhe pranimin e kërkesë padisë. Meqënëse në afatin e fundit të përcaktuar nga ligji, nga ana e gjyqtarit nuk është bërë zbardhja e vendimit të arsyetuar dhe nuk është dorëzuar ende dosja në sekretarinë gjyqësore, në pamundësi për të parashtruar shkaqet e plota për të cilat kundërshtojmë këtë vendim gjyqësor, paraqesim këtë ankim të pjesshëm për të zënë afatin e ankimit. Ankimin e plotë me të gjitha shkaqet, faktet dhe argumentet tona do t’i paraqesim menjëherë sapo nga ana e gjykatës të na vihet në dispozicion vendimi i plotë e i zbardhur”.

Fakti që në ankimin e depozituar në gjykatën e shkallës së parë pala paditëse ka parashtruar se pas depozitimit të vendimit të arsyetuar do të depozitonte një ankim të plotë, nuk mund ta çonte gjykatën e apelit në përfundimin se ankimi i depozituar i paditësit nuk duhej të pranohej për shqyrtim. Ajo gjykatë, duke verifikuar pretendimet e paditësit në ankim ka qenë e detyruar të shqyrtonte ligjshmërinë e vendimit të shkallës së parë, vendim i cili sipas ankimit të paditësit ka qenë marrë në kundërshtim me ligjin dhe provat e administruara në gjykim.


V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.564, datë 18.03.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rishqyrtim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 27.10.2011

295




Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


PADITËS I K/PADITUR: ANASTAS VIDHII PADITUR K/PADITËS: GENCI NUSHI

OBJEKTI I PADISË:Detyrimin e të paditurit kundërpaditës për pushimin e cënimit të pronësisë mbi pronën truall prej 21,2 m2

ndodhur në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier dhe mospërsëritjen në të ardhmen.

Baza Ligjore e Padisë: Neni 302 i Kodit Civil si dhe neni 32 i K.Pr.Civile.

OBJEKTI I K/PADISË:Detyrimin e paditësit të kundërpaditur për njohje pronar të së paditurit kundëpaditës mbi pronën truall prej 21,2 m2

ndodhur në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier sipas mënyrës së fitimit të pronësisë me parashkrim fitues pa titull.

Baza Ligjore e K/Padisë: Neni 169 i Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.1346, datë 27.09.2006, ka vendosur: Pranimin e padisë së paditësit të kundërpaditur Anastas Vidhi; Detyrimin e të paditurit kundërpaditës Genci Nushi të pushojë cënimin e pronës së paditësit duke e lejuar atë të përdorë sipërfaqen e truallit prej 21.2 m2 në pronësi të tij të ndodhur në pasurinë me nr.6/647 në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier dhe të mos e përsërisë më në të ardhmen. Shpenzimet gjyqësore për padinë dhe kundërpadinë të evidentuara në masën 103.400 lekë, janë në ngarkim të të paditurit kundërpaditës.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.289, datë 08.05.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.1346, datë 27.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs pala e paditur Genci Nushi, që kërkon prishjen e vendimit të gjykatës pushimin e gjykimit dhe parashtron këto shkaqe:

296

- Janë shkelur rregullat procedurale të formimit të rregullt të ndërgjyqësisë. Në gjykim përveç të paditurit duhej të thirreshin si palë të gjithë trashëgimtarët e A.Nushi;

- Gjykata ka zbatuar keq nenin 302 të K.Civil. Si rregull kjo padi ngrihet nga pronari posedues, ndërkohë që paditësi nuk e ka pasur asnjëherë në posedim sendin;

- Gjykatat kanë shkelur parimin e gjësë së gjykuar. I njëjti konflikt është zgjidhur me vendim të formës së prerë nr.182, datë 20.04.2004.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e shqyrtoi çështjen në tërësi;

në mungesë të palëve, të cilat nuk janë paraqitur pa ndonjë shkak të arsyeshëm; e analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi;

V Ë R E NSe vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë nr.289, datë 08.05.2007, i cili ka lënë në fuqi

vendimin nr.1346, datë 27.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, është marrë në zbatim të drejtë të ligjit dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Rekursi i paraqitur nga i padituri Genci Nushi, nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 472 të K.Pr.Civile, që i bëjnë të cënueshëm vendimet e rekursuara.

I. Rrethanat e çështjes1. Nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore, rezulton se gjykatat kanë pranuar të

provuar se paditësi është pronar mbi një sipërfaqe toke truall prej 175 m2 të ndodhur në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier, pasuri të cilën e ka të regjistruar pranë Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Fier, sipas çertifikatës së vërtetimit të pronësisë të datës 25.01.2005, me nr.pasurie 6/647, bashkangjitur me kartelën e pasurisë së paluajtshme dhe hartën treguese të regjistrimit.

2. Kjo pasuri e lartpërmendur është përfituar nëpërmjet veprimit juridik të shitblerjes dhe ndodhet në kufi me pasurinë e të paditurit.

3. I padituri kundërpaditës Genci Nushi rezulton si një prej bashkëpronarëve të sipërfaqes së truallit prej 242 m2 - pasuri me nr.6/525, ndodhur po në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier, sipas çertifikatës së vërtetimit të pronësisë të datës 09.05.2006, bashkangjitur me kartelën e pasurisë së paluajtshme dhe hartën treguese të regjistrimit.

4. Paditësi ka bërë një ndërtim të ri në tokën e tij, bazuar në lejen e ndërtimit për banesën dykatëshe dhënë me vendimin nr.1 datë 04.03.2005 të Këshillit të Rregullimit të Territorit pranë Bashkisë Fier, shoqëruar dhe nga planimetria përkatëse.

5. Paditësi i kundërpaditur Anastas Vidhi, duke pretenduar se me të paditurin Genci Nushi janë në konflikt prej kohësh, duke qenë kufitarë me njëri- tjetrin, pasi sipërfaqja e truallit objekt gjykimi, prej 21 m2, përdoret në mënyrë të vazhdueshme nga i padituri kundërpaditës si rrugë kalimi për në banesën e tij, ndërsa ai vetë (paditësi) është në pamundësi të rregullimit përfundimtar të banesës së re të ndërtuar për shkak se nuk është në gjendje të përdorë këtë sipërfaqe toke në pjesën e prapme të ndërtimit, pasi mbahet nga i padituri, ka kërkuar në rrugë gjyqësore detyrimin e të paditurit kundërpaditës për të mos e cënuar paditësin në përdorimin e kësaj sipërfaqe të pronës së tij dhe se ai njeh të drejtën e të paditurit kundërpaditës për përdorimin në këtë rrugë prej 21,2 m2.

6. Ka rezultuar se paditësi nëpërmjet padisë së rivendikimit, i është drejtuar më parë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier me të paditur shtetasin Petraq Nushi (babai i të paditurit), duke kërkuar kthimin e sipërfaqes së truallit prej 21,2 m2 i ndodhur brenda sipërfaqes në pronësi të tij.

297

7. Ky konflikt ka marrë zgjidhje me vendim të formës së prerë të Gjykatës së Apelit Vlorë nr.182, datë 20.04.2004, e cila pasi ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, ka vendosur rrëzimin e padisë si të pabazuar në prova dhe në ligj.

8. I padituri kundërpaditës, Genci Nushi, me kundërpadinë e paraqitur në gjykim, ka kërkuar t’i njihet e drejta e pronësisë me parashkrim fitues pa titull mbi pronën objekt konflikti, pra mbi sipërfaqen e truallit objekt konflikti prej 21,2 m2 i cili ndodhet në kufi të pronës së tij të regjistruar, pasi pretendoi se familja e tij e ka përdorur në mënyrë të pandërprerë dhe pa shqetësime që prej viteve 1960, duke i lindur e drejta për fitim të pronësisë me parashkrim fitues ndaj pronarit të mëparshëm, kërkim të cilin e ka bazuar në nenin 169 të Kodit Civil.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.1346, datë 27.09.2006 ka pranuar padinë e paditësit të kundrapaditur Anastas Vidhi, me detyrimin e të paditurit kundërpaditës Genci Nushi të pushojë cënimin e pronës së paditësit, duke e lejuar atë të përdorë sipërfaqen e truallit prej 21.2 m2 në pronësi të tij të ndodhur në pasurinë me nr.6/647 në Lagjen “Kongresi i Përmetit” Fier dhe të mos e përsërisë më në të ardhmen.

10. Për të arritur në vendimin e saj të mësipërm, gjykata e rrethit gjyqësor ka arsyetuar se: “gjykata është e mendimit se llogaritja e afatit 20 vjeçar ka filluar që nga data 1 Nëntor 1994, kohë kur është njohur nga ligji instituti i parashkrimit fitues pa titull dhe deri më sot nuk rezulton që ky afat të jetë plotësuar. Për sa më sipër, gjykata është e mendimit se kundërpadia e palës së paditur kundërpaditëse nuk plotëson afatin kohor të posedimit si kusht themelor ligjor për fitimin e pronësisë mbi truallin, ndaj si e tillë duhet rrëzuar. Në lidhje me padinë e paditësit, ai rezulton pronar i ligjshëm mbi këtë sipërfaqe trualli prej 21,2 m2 dhe nuk mund t’i mohohen tagrat e njohura të pronësisë, siç janë posedimi, gëzimi dhe disponimi. Paditësi i kundërpaditur i është drejtuar gjykatës me padinë mohuese, meqenëse për padinë e rivendikimit ka një vendim gjyqësor përfundimtar dhe të formës së prerë.

Paditësi nuk i mohon të paditurit të drejtën e përdorimit si rrugë kalimi të sipërfaqes së truallit prej 21,2 m2, por kërkon që prej tij të mos pengohet në ushtrimin edhe vetë të tagrit të përdorimit të objektit. Gjykata nuk vëren ndonjë pengesë ligjore për ushtrimin nga pronari të kësaj të drejte në rastin konkret mbi këtë pronë. Nga vetë akti i ekspertimit u konkludua se sipërfaqja e pronës truall prej 21,2 m2 mund t’u shërbejë të dy pronave të regjistruara meqenëse ajo është më afër ndërtimit të paditësit të kundërpaditur sesa banesës të të paditurit kundërpaditës. E drejta e njohur nga pronari për përdorim si rrugë kalimi nga i padituri të një pjesë të pronës së tij, nuk passjell privimin ndaj vetë pronarit të kësaj të drejte që përbën një tagër shumë të rëndësishme të pronësisë”.

11. Gjykata e Apelit Vlorë, e cila ka gjykuar çështjen mbi ankimin e të paditurit kundërpaditës Genci Nushi, me vendimin nr.289, datë 08.05.2007 ka lënë në fuqi vendimin nr.1346, datë 27.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, duke ndjekur të njëjtën linjë arsyetimi të vendimit duke gjetur të drejtë përfundimin e gjykatës së rrethit.

12. I padituri kundërpaditës Genci Nushi ka paraqitur rekurs kundër dy vendimeve, duke parashtruar si shkaqe për kundërshtimin e vendimeve ato të pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ii. Ligji i zbatueshëm

13. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile në të cilat është parashikuar: 13.1. Neni 14 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë të kryejë një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin”.

13.2. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët”.

298



Ii. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

14. Se pretendimet e parashtruara në rekursin paraqitur nga pala e paditur nuk përbëjnë shkaqe ligjore në kuptim të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile që të çojnë në cënimin e vendimit nr.289, datë 08.05.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

15. Këto pretendime, ato që kanë të bëjnë me shkeljet procedurale nuk janë ngritur në ankimin e paraqitur përpara gjykatës së apelit dhe pretendimet e tjera që kanë të bëjnë me analizën dhe vlerësimin e provave nuk mund të merren parasysh, pasi ky është objekt i shqyrtimit nga gjykatat e faktit dhe jo i Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

16. Në juridiksionin rishikues të Gjykatës së Lartë përfshihen vetëm rastet rigorozisht të përcaktuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile, që lidhen me mosrespektimin ose zbatimin e gabuar të ligjit, si dhe me shkeljet e rënda të normave procedurale apo shkelje procedurale që kanë ndikuar në dhënien e vendimit.

17. Në shqyrtim të tërësisë së gjykimit të kësaj çështje, të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, pretendimeve e prapësimeve të palëve, të vendimeve të gjykatave të faktit, si dhe referuar shkaqeve të rekursit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se arsyetimi dhe përfundimi i arritur nga gjykata e apelit është rrjedhojë e respektimit dhe zbatimit të kërkesave të ligjit material dhe atij procedural.

18. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, ky Kolegj evidenton se gjykata e apelit ka zbatuar drejt ligjin; ka zhvilluar një proces të rregullt ligjor, duke garantuar zhvillimin e një hetimi të plotë e të gjithanshëm të mosmarrëveshjes objekt gjykimi, duke ju dhënë përgjigje të gjitha pretendimeve të palëve të ngritura në gjykim.

19. Gjykatat e faktit, kanë lejuar marrjen e provave konform dispozitave të Kodit të Procedurës Civile; kanë bërë një analizë tërësore dhe objektive të tyre (neni 126 i K.Pr.Civile); i ka çmuar ato, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e rrethanave të çështjes duke zgjidhur mosmarrëveshjen konkrete në përputhje me dispozitat ligjore në fuqi (neni 16 i K.Pr.Civile).

20. Në zgjidhjen e çështjes vendimi i gjykatës së rrethit gjyqësor dhe ai i apelit mbështetet në dispozitat ligjore të zbatueshme për gjykimin e çështjes konkrete dhe në argumenta të nxjerra nga provat, të cilat janë marrë, administruar e vlerësuar si të tilla në pajtim me dispozitat e Kodit të Procedurës Civile.

21. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e vlerëson të drejtë arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga gjykata e apelit në lidhje me: pronësinë e paditësit, veprimet në shkelje të ligjit të palës së paditur, që ka sjellë cënimin e pasurisë së paditësit.

22. Ky Kolegj, gjatë shqyrtimit të akteve dhe vendimeve të dy gjykatave të faktit, ka konstatuar se dy gjykatat kanë pranuar me të drejtë të provuar se paditësi ka në pronësi të tij një sipërfaqe toke prej 175 m2, e cila figuron e regjitruar në regjistrat hipotekorë me nr.Pasurie 6/467.

23. Paditësi duke qenë pronar i truallit ka këkruar dhe është pajisur me leje sheshi dhe leje ndërtimi, për një banesë, dhënë nga K.RR.T. e Bashkisë Fier, përkatësisht në vitin 2003 dhe 2005.

24. Nga ana tjetër ka rezultuar e pranuar se i padituri dhe persona të tjerë kanë në bashkëpronësi 242 m2 truall, mbi të cilën ndodhet një shtëpi, ajo e të paditurit Genci Nushi, me sipërfaqe 76 m2. Kjo pasuri është e regjistruar në Z.R.P.P. Fier me nr.6/525.

299

25. Pasuria e paditësit Anastas Vidhi dhe ajo që është bashkëpronar dhe posedon vetë i padituri Genci Nushi, janë në kufi me njëra-tjetrën.

26. Gjykatat me të drejtë për të provuar pretendimet e palëve ka marrë dhe ka shqyrtuar si provë aktin e ekspertimit, në zbatim të nenit 224/a të K.Pr.Civile.

27. Në aktin e ekspertimit është konkluduar se trojet e dy palëve, ai i paditësit me nr.pasurie 6/467 dhe ai në bashkëpronësi të të paditurit dhe i poseduar prej tij me nr.6/525, sipas akteve të pronësisë dhe hartave treguese respektive, nuk kanë mbivendosje me njëri-tjetrin, por sipërfaqja që përdor si rrugë kalimi i padituri Genci Nushi dhe nuk lejon paditësin ta përdorë është brenda sipërfaqes që figuron e regjistruar në pronësi të paditësit dhe kjo sipërfaqe prej 21,2 m2 mund t’u shërbejë të dy pronave. Gjithashtu në aktin e ekspertimit është theksuar se objekti i të paditurit është i rrethuar nga të gjitha anët, përjashtimisht në pjesën jugore të tij ku ka daljen për në rrugën kryesore.

28. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, çmon se përfundimet e të dy gjykatave janë të mbështetura në ligj (neni 302 i K.Civil), për shkak se është provuar nga provat e vlerësuara se pala e paditur nuk lejon paditësin të përdorë pronën e tij.

29. Ka rezultuar e provuar se nuk qëndron pretendimi i palës së paditur se gjykata nuk duhet të gjykonte këtë çështje, pasi ishte përpara gjësë së gjykuar. Vendimi nr.1107, datë 07.07.2003 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, i ndryshuar nga Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.182, datë 20.04.2004, me të cilin është vendosur rrëzimi i padisë së paditësit Anastas Vidhi, ka patur për objekt lirim e dorëzim sendi dhe bazë ligjore nenin 296 të K.Civil. Ndërkohë që padia objekt gjykimi në rastin konkret është padia mohuese, palët janë të ndryshme, ndryshon edhe objekti i padisë dhe shkaku ligjor.

30. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.289, datë 08.05.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë është marrë në respektim të ligjit dhe duhet të lihet në fuqi.


V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.289, datë 08.05.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 27.10. 2011

300



Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga;

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare Guxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.10.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që i përket:

PADITËS: QIRJAKO NASIE PADITUR: SH.A. UJËSJELLËS-KANALIZIME,

KUÇOVË

OBJEKTI:Shpërblim i dëmit shkaktuar nga zgjidhja

e menjëhershme e kontratës së punës, për mosrespektim të procedurës

dhe shpërblim për vjetërsi në punë.Baza Ligjore: Nenet 144,144/5, 155/3 të K.Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Berat me vendimin nr.1041, datë 26.10.2006 ka vendosur: Pranimin e pjesshëm të kërkesë-padisë.Dëmshpërblimin e paditësit Qirjako Nasi nga pala e paditur për mosrespektim të afatit të njoftimit për zgjidhje kontrate me pagën e dy muajve.Rrëzimin e padisë për pjesën tjetër të objektit të padisë.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.360, datë 01.06.2007 ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.1041, datë 26.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat për pjesën që ka rrëzuar padinë në këtë mënyrë: Të detyrojë të paditurin Ujësjellës-kanalizime Kuçovë të dëmshpërblejë paditësin me pagën e një viti për shkak të zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës dhe me pagën e katër muaj e gjysmë si shpërblim për vjetërsi në punë. Lënien në fuqi të vendimit për pjesën tjetër.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit në mbështetje të Nenit 472 të K.Pr.Civile ka paraqitur rekurs pala e paditur, Sh.A. Ujësjellës-Kanalizime Kuçovë, e cila kërkon ndryshimin e vendimeve gjyqësore dhe rrëzimin e padisë.

301

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Majlinda Andrea; shqyrtoi çështjen në tërësi pa

praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa shkaqe të arsyeshme; dhe pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se rekursi i paraqitur nga pala e paditur Ndërmarrja Ujësjellës-Kanalizime Kuçovë, nuk përmban shkaqe që të justifikojnë cënimin e vendimit nr.360, datë 01.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë.


1. Paditësi Qirjako Nasi ka ushtruar detyrën e Shefit të Repartit të Shërbimit në Ndërmarrjen e Ujësjellës-Kanalizimeve Kuçovë, me pagë mujore 35.000 lekë.

2. Në këtë ndërmarrje paditësi ka punuar që nga viti 1997 deri në 01.06.2006, kohë kur i janë ndërprerë marrëdhëniet e punës, bazuar në vendimin nr.7, datë 23.05.2006 të Këshillit Mbikqyrës “Mbi organizimin e strukturës së rë të Sh.a. Ujësjellës-Kanalizime Kuçovë”.

3. Më datë 01.06.2006, me urdhrin e brendshëm të nxjerrë nga drejtori i ndërmarrjes, drejtuar Departamentit Ekonomik dhe Departamentit ndaj Klientit, konfirmohet se paditësit Qirjako Nasi i ndërpriten marrëdhëniet e punës, për shkak të suprimimit të vendit të punës.

4. Paditësi, duke pretenduar se kontrata e tij e punës ishte me afat të caktuar dhe se zgjidhja e kontratës së punës ishte bërë pa shkaqe të arsyeshme dhe me efekte të menjëhershme, i është drejtuar me padi gjykatës.

5. Me padinë e paraqitur për gjykim paditësi ka kërkuar shpërblimin e dëmit të shkaktuar nga zgjidhja e menjëhershme e kontratës së punës, duke ju paguar paga e një viti, pagesa për mosrespektim të procedurës dhe afatit të njoftimit dhe shpërblim për vjetërsi në punë,

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Berat me vendimin nr.1041, datë 26.10.2006 ka pranuar pjesërisht kërkesë-padinë, duke u detyruar pala e paditur të dëmshpërblejë paditësin Qirjako Nasi për mosrespektim të afatit të njoftimit për zgjidhje kontrate me pagën e dy muajve dhe ka rrëzuar padinë për pjesën tjetër.

6.1. Gjykata e rrethit gjyqësor ka arsyetuar ndër të tjera se: “ ...Sa më sipër shkurtimi i vendit të punës, duhet konsideruar shkak i arsyeshëm për zgjidhjen e kontratës së punës, pasi kjo rrethanë konsiderohet si e tillë që nuk lejon në asnjë rast, sipas parimit të mirëbesimit, t’i kërkohet punëdhënësit vazhdimi i marrëdhënieve të punës”. Më tej gjykata arsyeton: “Zgjidhja e menjëhershme e kësaj kontrate pune është bërë me shkaqe të justifikuara, e parashikuar kjo në nenin 153 pika 1 dhe 2 e Kodit të Punës, në të cilën thuhet.....Sa më sipër shkurtimi i vendit të punës duhet konsideruar shkak i arsyeshëm për zgjidhjen e kontratës, pasi kjo rrethanë konsiderohet e tillë që nuk lejon në asnjë rast, sipas parimit të mirëbesimit, t’i kërkohet punëdhënësit, vazhdimi i marrëdhënieve të punës”.

7. Mbi ankimin e paraqitur kundër vendimit të mësipërm, Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.360, datë 01.06.2007 ka ndryshuar vendimin nr.1041, datë 26.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat për pjesën që ka rrëzuar padinë, duke detyruar të paditurin Ujësjellës-Kanalizime Kuçovë të dëmshpërblejë paditësin me pagën e një viti për shkak të zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës dhe me pagën e katër muaj e gjysmë si shpërblim për vjetërsi në punë.

7.1. Gjykata e apelit ka arsyetuar ndër të tjera: “ ...ndërkohë që kontrata e punës mes palëve është lidhur me afat deri në 31.12.2007 pala e paditur e ka zgjidhur atë para mbarimit të afatit me urdhrin datë 01.06.2006… po kështu nuk është respektuar afati i njoftimit sipas nenit 143 të K.Punës… nga përmbajtja e urdhrit nr.1 mbi organikën e palës së paditur për vitin 2006 dhe vendimi nr.7, datë 23.05.2006 e K.Mbikqyrës nuk rezulton që të

302

ketë suprimim të vendit të punës së paditësit… sipas kësaj organike është e vërtetë se nuk ekziston reparti i shërbimeve por numri i përgjithshëm i punonjësve nga 28 që ishte me organikën e mëparshme është bërë 30…. në këtë kuptim pala e paditur i ka pasur të gjitha mundësitë reale për vazhdimin e marrëdhënieve të punës me paditësin….”.







8.3. Neni 143/1.4) i Kodit të Punës: “1) Pas kohës së marrjes në provë, për të zgjidhur kontratën me periudhë të pacaktuar, palët duhet të respektojnë një afat njoftimi prej një muaji gjatë vitit të parë të punës, prej 2 muajsh për dy deri në pesë vjet punë, prej tre muajsh për më shumë se pesë vjet punë. 4) Kur njëra nga palët e zgjidh kontratën pa respektuar afatin e njoftimit, zgjidhja trajtohet si zgjidhje e kontratës me efekt të menjëhershëm”.


8.5. Neni 145 i K.Punës: “1) Punëmarrësi përfiton shpërblim për vjetërsi, Kur kontrata është zgjidhur nga punëdhënësi dhe marrëdhëniet e punës kanë zgjatur jo më pak se tre vjet. Punëmarrësi e humb të drejtën e shpërblimit për vjetërsi, nëse është pushuar me efekt të menjëhershëm, për shkaqe të arsyeshme. 2) Shpërblimi për vjetërsi është të paktën sa paga e një 15 ditëshi, mbi çdo vit pune të plotë, që llogaritet në bazë të pagës që ekziston në përfundim të marrëdhënieve të punës. Kur paga është e ndryshueshme, shpërblimi llogaritet mbi mesataren e pagës të vitit paraardhës dhe indeksohet.

3) Shpërblimit për vjetërsi i shtohet shpërblimi që jepet në rastin e zgjidhjes së kontratës pa shkaqe të arsyeshme ose të zgjidhjes me efekt të menjëhershëm pa shkaqe të arsyeshme”.

8.6. Neni 153 i Kodit të Punës: “1) Punëdhënësi e punëmarrësi, në çdo kohë, mund të zgjidhin menjëherë kontratën për shkaqe të justifikuara. 2) Vlerësohen si shkaqe të justifikuara të gjitha rrethanat e rënda që nuk lejojnë, sipas parimit të mirëbesimit, t’i kërkohet atij që ka zgjidhur kontratën vazhdimin e marrëdhënieve të punës. 3) Gjykata vendos nëse ekzistojnë shkaqe të justifikuara për zgjidhjen e menjëhershme të kontratës. Konsiderohen shkaqe të justifikuara rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me

303

faj të rëndë, si dhe rastet kur punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të lehtë, në mënyrë të përsëritur, me gjithë paralajmërimin me shkrim të punëdhënësit”.

8.7. Neni 155/3 i K.Punës: “Në rastet e zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi, gjykata, duke vlerësuar të gjitha rrethanat, vendos detyrimin e punëdhënësit ndaj punëmarrësit me një dëmshpërblim jo më shumë se paga e një viti pune”.


9. Se rekursi i paraqitur nga pala e paditur SH.A. Ujësjellës-Kanalizime Kuçovë nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që të bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë.

10. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi ka shqyrtuar e vlerësuar materialet që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimit, pretendimet e prapësimet e palëve, vendimeve të gjykatave të faktit dhe shkaqeve të rekursit, arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit duhet lënë në fuqi.

10.1. Gjykata e shkallës së parë ka arritur në konkluzionin se punëdhënësi ka zgjidhur kontratën e punës me punëmarrësin me efekt të menjëhershëm për shkaqe të arsyeshme. Mbi këtë konkluzion ka detyruar palën e paditur të dëmshpërblejë paditësin vetëm për mosrespektim të afatit të njoftimit.

11. Mbi ankimin e palëve çështja është shqyrtuar nga gjykata e apelit, e cila për pjesën që ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë ka dhënë arsyet ligjore, ndërsa për pjesën që ndryshon vendimin e gjykatës së shkallës së parë, pranon se kontrata e punës është zgjidhur nga punëdhënësi me efekt të menjëhershëm dhe ka ndryshuar vendimin e shkallës së parë duke pranuar padinë e paditësit.

11.1. Sikurse gjykata e shkallës së parë edhe gjykata e apelit ka arritur në përfundimin se zgjidhja e kontratës së punës të paditësit nga ana e punëdhënësit është bërë pa plotësuar kërkesat e neneve 143 dhe 144 të Kodit të Punës, por ndryshe nga gjykata e shkallës së parë, vlerëson se punëdhënësi ka zgjidhur kontratën në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar. Për këto arsye ka ndryshuar pjesërisht vendimin e gjykatës së shkallës së parë, duke detyruar palën e paditur të dëmshpërblejë paditësin me pagën e 1 viti për zgjidhje “në mënyrë të menjëhershme e të pajustifikuar” të kontratës së punës, si dhe t’i paguajë paditësit me pagën e katër muajve e gjysmë si shpërblim për vjetërsi në punë.

12. Edhe pse jo bazuar në provat e shqyrtuara, arsyeton gjykata e apelit kur pranon të provuar se midis palëve ka qenë e lidhur kontrata e punës me kohëzgjatje të caktuar, por ajo ka arritur në konkluzion të saktë kur pranon se ajo (kontrata) është zgjidhur nga punëdhënësi në mosrespektim të afatit të njoftimit dhe procedurës të përcaktuar në nenet 143 dhe 144 të Kodit të Punës dhe për rrjedhojë zgjidhja e saj është bërë me efekt të menjëhershëm.

13. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa i hyrë analizës së provave, në shqyrtim të materialeve të dosjes gjyqësore dhe pretendimeve të parashtruara në rekurs, evidenton se nga gjykatat e faktit nuk janë lejuar shkelje të normave procedurale, ndërsa në lidhje me zbatimin e ligjit material vlerëson se vendimi i gjykatës së shkallës së parë për pjesën që ka rrëzuar padinë nuk gjen mbështetje në dispozitat e Kodit të Punës dhe me të drejtë vendimi është ndryshuar nga gjykata e apelit.

13.1. Konkluzioni i gjykatës së apelit se punëdhënësi nuk ka provuar ekzistencën e shkaqeve ligjore për ndërprerjen e menjëhershme të kontratës së punës është i drejtë, e gjithashtu është i drejtë dhe referimi i rregullimit ligjor të rasteve dhe pasojave të zgjidhjes së kontratës së punës në mënyrë të menjëhershme, të parashikuar në nenet 153-155 të Kodit të Punës.

304

13.2. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, ky Kolegj vlerëson se gjykata e apelit, pasi ka konstatuar zbatimin e gabuar të ligjit nga ana e gjykatës së shkallës së parë, në analizë juridike të rrethanave të çështjes, ka bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen në gjykim dhe ka zbatuar një referencë ligjore rilevante me rastin konkret.

14. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, nisur nga rrethanat dhe faktet sikurse janë pranuar të vërtetuara nga gjykatat e faktit, në zbatim të ligjit e vlerëson të mbështetur në ligj arsyetimin e gjykatës së apelit se punëdhënësi nuk ka respektuar procedurat e parashikuara në nenin 143, 144, 153 të Kodit të Punës për zgjidhjen e kontratës së punës me paditësin dhe për këtë shkak duhet të dëmshpërblejë paditësin.

15. Ky Kolegj e gjen me vend të sjellë në vëmendje të gjykatës se zgjidhja e menjëhershme e kontratës së punës mund të bëhet vetëm për shkaqe të justifikuara, shkaqe këto të parashikuara në nenin 153 të Kodit të Punës.

15.1. Sipas pikës 3 të kësaj dispozite, që punëdhënësi të zgjidhë kontratën e punës në mënyrë të menjëhershme duhet të ekzistojë njëri prej këtyre dy rasteve: (1) punëmarrësi shkel detyrimet kontraktuale me faj të rëndë, ose (2) të ekzistojnë në të njëjtën kohë tre kushtet: (i) punëmarrësi të ketë shkelur detyrimet kontraktuale me faj të lehtë; (ii) këto shkelje të jenë në mënyrë të përsëritur dhe (iii) punëmarrësit t’i jetë dhënë paralajmërim me shkrim nga punëdhënësi. Mungesa e këtyre rasteve bën që shkaku i zgjidhjes së menjëhershme të kontratës së punës të jetë i pajustifikuar.

16. Zgjidhja e kontratës së punës në mënyrë të menjëhershme dhe jo për ndonjë nga shkaqet e parashikuara në nenin 153 të Kodit të Punës, sikundër është rasti në shqyrtim, passjell detyrimin e punëdhënësit që t’i paguajë punëmarrësit një dëmshpërblim që arrin në maksimum sa paga e një viti pune (neni 155/3 i K.Punës).

17. Në lidhje me masën e dëmshpërblimit është gjykata që, duke vlerësuar të gjitha rrethanat e çështjes, vendos detyrimin e punëdhënësit ndaj punëmarrësit, që për rastin gjykata e apelit e ka vlerësuar në masën e 1 (një) viti pagë mujore.

18. Me të drejtë gjykata e apelit, bazuar në nenin 145 të Kodit të Punës, ka vendosur dhe detyrimin e palës së paditur të shpërblejë paditësin për vjetërsi në punë.

18.1. Për rastin në shqyrtim janë plotësuar kushtet për zbatimin e nenit 145 të Kodit të Punës: (i) marrëdhënia e punës është zgjidhur nga punëdhënësi me efekt të menjëhershëm, por pa shkaqe të arsyeshme të justifikuara; (ii) kjo marrëdhënie ka zgjatur për më tepër se tre vjet.

19. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.360, datë 01.06.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë duhet lënë në fuqi.

20. Në zgjidhjen e dhënë Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë ka mbajtur në konsideratë dhe vendimin unifikues nr.19, datë 15.11.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të kësaj gjykate.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.360, datë 01.06.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 27.10.2011

305

Nr.11243-01312-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2225 i Vendimi (479)




në seancën gjyqësore publike të datës 27.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile nr.11243-01312-00-2007 i Regjistrit Themeltar, që u përket palëve ndërgjyqëse:

PADITËS: SHPK "MOZI", në mungesë. I PADITUR: DEGA DOGANËS POGRADEC, përfaqësuar nga juristja Ornela Biti

Prezent në gjykim Avokati i Shtetit Kadri Skera

OBJEKTI:Pavlefshmëri titulli ekzekutiv,

vendim i palës së paditur nr.20, datë 27.11.2003,si dhe pezullimi i ekzekutimit të këtij titulli.

Baza Ligjore: Neni 609 i K.Pr.Civile,nenet 245,249 të K.Doganor,

nenet 116, 117 të K.Pr.Administrative.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec, me vendimin nr.s'ka, datë 11.07.2006 ka vendosur:

Pranimin e kërkesës për sigurimin e padisë duke urdhëruar pezullimin e ekzekutimit të mëtejshëm të titullit ekzekutiv, vendim i Degës së Doganës Pogradec me nr.20, datë 27.11.2003, në ngarkim të debitorit shpk "Mozi" me qendër në Lushnje e vënë ne zbatim nëpërmjet urdhrit të ekzekutimit nr.s'ka, datë 12.04.2005 të Rrethit Gjyqësor Pogradec.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.9, datë 20.02.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.s'ka, datë 11.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec që u përket palëve Shoqëria "Mozi" sh.p.k., e Drejtoria e Doganave me objekt pavlefshmëri titulli ekzekutiv.”

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka ushtruar rekurs pala e paditur, Dega e Doganës Pogradec, e cila kërkon prishjen e këtij vendimi të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec, vendimit nr.s'ka, datë 11.07.2006 dhe të vendimit nr.9, datë 20.02.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë e pushimin e gjykimit, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

306

- Vendimet e te dyja gjykatave janë të pambështetura në ligj dhe për rrjedhim ato duhen të prishen.

- Në pikëpamje formale procedurale, në shqyrtimin gjyqësor të kësaj çështje gjykatat nuk mbajtën parasysh faktin se nuk kishte të bënte me një çështje të mirëfilltë civile, por me një gjykim të një mosmarrëveshje administrative.

- Duke u pranuar kërkesa e paditësit për sigurimin e padisë nëpërmjet pezullimit të rikuperimit forcërisht të borxhit doganor, sipas nenit 245 të K.Doganor deri në përfundim të gjykimit në të gjitha shkallët e gjykimit, gjykata anashkaloi ligjin doganor, në veçanti nenin 245 dhe 289 të K.Doganor si ligj specifik që rregullon marrëdhëniet në fushën doganore, duke krijuar një precedent me pasoja të rënda për autoritet fiskale në mbledhjen e detyrimeve doganore dhe taksave të përcaktuara me ligj.

- Në vështrim të nenit 20211 të K.Pr.Civile gjykata lejon marrjen e masës së sigurimit të padisë kur ka arsye të dyshojë se ekzekutimi i vendimit për të drejtat e paditësit do të bëhet i vështirë apo i pamundur.

- Në kuptim të nenit 2021b të K.Pr.Civile sigurimi i padisë lejohet kur paditësi jep garanci pasurore në masën dhe llojin e caktuar nga gjykata për të mbuluar dëmin që mund t'i shkaktohet të paditurit nga sigurimi i padisë, ndërkohë që sigurimi i padisë është pranuar pa garanci pasurore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; në mungesë të përfaqësuesit të palës

paditëse, pasi dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur, juristen Ornela Biti, e cila kërkoi prishjen e vendimit te Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec me vendimin nr.s'ka, datë 11.07.2006 dhe të vendimit nr.9, datë 20.02.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe pushimin e gjykimit; dhe pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi datë 11.07.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec dhe vendimi

nr.9, datë 20.02.2007 i Gjykatës së Apelit Korçë janë rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për rrjedhojë duhet të ndryshohen.

Rrethanat e çështjes

Paditësi, Shoqëria "Mozi" sh.p.k., është person juridik me seli në qytetin e Lushnjes e ushtron veprimtarinë me objekt “importim, therje të viçave” dhe është i regjistruar pranë organit tatimor Lushnje.

Nga kontrollet të ushtruara nga Kontrolli i Lartë i Shtetit për periudhën 2002 e 2003 i rekomandoi palës së paditur Dega e Doganës Pogradec që pala paditëse të paguajë një detyrim doganor shtesë në masën prej 9.227.000 lekë.

Mbi këtë fakt pala e paditur, Dega e Doganës Pogradec, në bazë të vendimit nr.20 të datës 27.11.2003 duhet që pala paditëse të paguajë detyrimin doganor shtesë në masën prej 9.227.000 lekë pa penalitetet përkatëse.

Paditësi, Shoqëria "Mozi" sh.p.k., duke mos qenë dakord me këtë vendim në datën 03.08.2009 ka bërë ankim pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave Tiranë.

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë, ka vendosur: “kthimin e ankimit pa veprim pasi nuk janë përmbushur kriteret e nenit 289 të K.Doganor nga subjekti doganor”.

Mbi kërkesën e Drejtorisë së Doganave Pogradec, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec me vendim nr.s'ka, datë 12.04.2005, ka lëshuar urdhrin e ekzekutimit për vendimin e mësipërm, i cili është kthyer në titull ekzekutiv.

307

Në këto rrethana paditësi i është drejtuar Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Pogradec me kërkesë padinë duke kërkuar pavlefshmëri titulli ekzekutiv, vendim i palës së paditur nr.20, datë 27.11.2003, si dhe pezullimi i ekzekutimit të këtij titulli duke pretenduar se detyrimi nuk ekziston pasi është shuar... se ky titull vjen në kundërshtim me nenin 116 të K.Pr.Administrative pasi është nxjerrë në kundërshtim me formën dhe procedurën e parashikuar në këtë nen ... ndryshe nga sa ka vendosur pala e paditur (për pagimin e detyrimit 10% mbi vlerën e mallit) pretendoj meqë detyrimi ynë duhet të jetë 2% pasi viçat i marrim për të mbarështuar jo për therje ...

Gjykata e Shkallës së Parë Pogradec me vendim nr.s'ka, datë 11.07.2006 ka vendosur: “Pranimin e kërkesës për sigurimin e padisë duke urdhëruar pezullimin e ekzekutimit

të mëtejshëm të titullit ekzekutiv, vendimit të Degës së Doganës Pogradec me nr.20, datë 27.11.2003, në ngarkim të debitorit sh.p.k "Mozi" me qendër në Lushnje, e vënë në zbatim nëpërmjet urdhrit të ekzekutimit nr.s'ka, datë 12.04.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec. Kjo gjykatë ka arsyetuar se:... kërkesa për pezullim të ekzekutimit të titullit ekzekutiv paraqitur në seancën gjyqësore datë 11.07.2006 është e bazuar pasi pretendimi bazë i padisë i referohet ekzistencës ose jo të detyrimit monetar, ndërsa kërkimi i dytë (për pezullim të ekzekutimit të këtij vendimi) lidhet me pezullimin në të ardhmen të titullit që përmban një detyrim konkret dhe që pretendohet si i pavlefshëm ... sipas urdhër derdhjeve dhe deklaratës doganore të konfirmuar dhe nga pala e paditur, palës paditëse i janë mbajtur fillimisht një shumë 1.000.000 lekë dhe në vazhdim disa herë nga 100.000 lekë për çdo zhdoganim, kjo gjë e bën të domosdoshme marrjen e kësaj mase, pasi mund të ndodhë që ky titull mund të ekzekutohet pa përfunduar ende ky gjykim ... kjo rrethanë e bind gjykatën se pasojat e vazhdimit të ekzekutimit mund të ishin të pariparueshme në të ardhmen”.

Mbi ankimin e palës së paditur Gjykata e Apelit Korçë, me vendim nr.9, datë 20.02.2007, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.s'ka, datë 11.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec që u përket palëve Shoqëria "Mozi" sh.p.k. e Drejtorisë së Doganave, me objekt pavlefshmëri titulli ekzekutiv, për sa i përket marrjes së masës së sigurimit të padisë pezullimit të ekzekutimit të titullit.

Kundër vendimit ka ushtruar rekurs pala e paditu,r Dega e Doganës Pogradec, e cila kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë, duke parashtruar shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në vlerësim të përmbajtjes së vendimeve gjyqësore të gjykatave, shkaqeve të rekursit të ushtruar dhe akteve të administruara në dosjen civile, në ballafaqim me ligjin, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë është marrë në zbatim dhe interpretim të gabuar të ligjit, për rrjedhojë duhet të ndryshohet.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala e paditur Dega e Doganës Pogradec përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cenueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Korçë me nr.9, datë 20.02.2007.

Ky Kolegj çmon se Gjykata e Apelit Korçë, në gjykimin e kësaj çështje, ka zbatuar gabim ligjin duke mos pasur parasysh kërkimet e nenit 202 e vijues të K.Pr.Civile.

Ligj i zbatueshëm për konfliktin në gjykim janë dispozitat e K.Pr.Civile, e konkretisht nenet 202 e vijues, “Sigurimi i padisë”.

Neni 202 i K.Pr.Civile: “Kur lejohet sigurimi i padisë”, parashikon shprehimisht se: “Sigurimi i padisë lejohet kur: a) padia mbështetet në prova me shkresë; b) paditësi jep garanci në masën dhe në llojin e caktuar nga gjykata për dëmin që mund t’í shkaktohet të paditurit nga sigurimi i padisë...”.

Ligjvënësi ka parashikuar sigurimin e padisë jo vetëm për të siguruar të drejtën, e cila përbën dhe tërësinë e kërkimeve të paditësit, por në të njëjtën kohë këtë parashikim e ka bërë

308

dhe me qëllimin që të sigurojë efektivitetin dhe dobishmërinë e procesit gjyqësor që është duke u realizuar mes palëve.

E drejta e paditësit për të kërkuar sigurimin e padisë është parashikuar shprehimisht në nenin 203 të K.Pr.Civile, në të cilin thuhet: “Sigurimi i padisë lejohet për të gjitha llojet e padive dhe në çdo fazë të gjykimit, derisa vendimi të marrë formë të prerë. Sigurimi i padisë lejohet nga gjykata e apelit, kur padia është duke u shqyrtuar prej saj”.

Në nenin 206 të K.Pr.Civile, “Llojet e masave për sigurimin e padisë”, parashikohet se: “Sigurimi i padisë bëhet: a) me sekuestrimin e sendeve të luajtshme dhe të paluajtshme, si dhe të kredive të debitorit; b) me marrjen nga ana e gjykatës të masave të tjera të përshtatshme, duke përfshirë edhe pezullimin e ekzekutimit…”.

Në referencë dhe në interpretim të dispozitave të mësipërme, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në gjykime të këtij lloji, në mënyrë që gjykata të vendosë për marrjen e një mase sigurimi padie (të parashikuara këto të fundit në nenin 206 te K.Pr.Civile), duhet të hetojnë ekzistencën e dy kushteve themelore:

a- Ekzistenca e mundshme e një të drejtë për të cilën kërkohet mbrojtje gjatë procesit të gjykimit të padisë;

b- Ekzistenca e frikës që ekzekutimi i vendimit për të drejtën që kërkohet të mbrohet do të bëhet i pamundur ose i vështirë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të theksojë se në lidhje me kushtin e parë, në gjykimin e kërkesës për sigurimin e padisë, nuk është e domosdoshme që të jetë vërtetuar plotësisht ekzistenca e së drejtës që është edhe objekti i shqyrtimit gjyqësor dhe që ka lidhje me themelin e çështjes, por vetëm të ekzistojë mundësia e të drejtës që kërkohet të rivendoset.

Ligjvënësi, duke mbajtur parasysh qëllimin për të cilin bëhet “sigurimi i padisë”, si një “masë e përkohshme” në mbrojtje të interesave të paditësit lidhur me objektin e padisë që ka paraqitur në gjykim, ose lidhur me objektin e padisë të cilën duhet ta paraqesë në gjykim brenda një afati të caktuar nga gjykata (neni 204 i K.Pr.Civile), ka parashikuar në mënyrë të qartë rastet kur lejohet, mënyrat dhe llojet e masave të sigurimit të padisë.

Pra, nëse paraqitet një kërkesë e tillë, detyrë e gjykatës është që të vlerësojë në se masa e përkohshme për sigurimin e padisë e kërkuar nga paditësi është në përputhje me kërkesat e nenit 202 të K.Pr.Civile dhe në veçanti, nëse ka arsye të dyshohet se ekzekutimi i vendimit eventual për të drejtat e paditësit do të bëhet i pamundur, ose i vështirë.

Duke gjykuar në këtë mënyrë, gjykata zgjedh atë masë sigurimi të objektit të padisë që ajo e gjykon të përshtatshme e të dobishme për të mbrojtur të drejtat e paditësit, por pa rrezikuar në të njëjtën kohë mbrojtjen e të drejtave dhe interesave të ligjshme të së paditurit.

Në konfliktin në gjykim, në kundërshtim me arsyetimin e Gjykatës se Apelit Korçë në vendimin e saj, kërkesa e paditësit nuk plotëson kushtet që parashikon nenit 202 i K.Pr.Civile, pasi gjykata duhej të trajtonte palët në proces në barazi të plotë, pra duhej të merrte masa që jo vetëm që paditësi të mos pësonte dëm, por njëkohësisht të evitonte dëmin e pritshëm që dukshëm i shkaktohej palës së paditur; për këtë duhej të vendoste që paditësi të depozitonte garanci pasurore afërsisht me dëmin e mundshëm që mund të pësonte pala e paditur për pezullimin e ekzekutimit të detyrimit doganor për kohën që do të vazhdojë gjykimi.

Ёshtë e qartë që në nenin 202, paragrafi b të K.Pr.Civile është bërë edhe një parashikim tjetër që gjykata të mund të marrë apo të lejojë masën për sigurimin e padisë, siç është dhënia e një garancie nga ana e palës paditëse për zhdëmtimin e dëmeve eventuale që mund t’i vijnë anës së paditur nga kjo lloj mase.

Ёshtë pikërisht gjykata, ajo e cila në respektim të kësaj norme procedurale, pasi konstaton se plotësohen kushtet themelore për marrjen e kësaj mase (kushtet e përmendura më sipër) vendos nëse është e domosdoshme të vihet sigurim i padisë.

309

Në konfliktin në gjykim, ashtu siç me të drejtë ka arsyetuar pala e paditur në rekursin e saj, kërkesa e paditësit nuk plotëson kushtet që parashikon nenit 202/a i K.Pr.Civile, pasi paditësi nuk ka vendosur në garanci pasurore për zhdëmtimin e dëmeve eventuale që mund t’i vijnë anës së paditur nga kjo lloj mase.

Në këto rrethana, vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë çmohet i pabazuar në dispozitat procedurale civile, si i tillë duhet të ndryshohet dhe kërkesa për sigurimin e padisë duhet të rrëzohet si e pa mbështetur në ligj.

PЁR KЁTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/d të K.Pr.Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.9, datë 20.02.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe e

vendimit nr.s’ka, datë 11.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec dhe rrëzimin e kërkesës për sigurimin e padisë të bërë nga pala paditëse.

Tiranë, më 27.10.2011

310






PADITËS: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E DOGANAVE, përfaqësuar nga juristi Armand Dumani

I PADITUR: VASIL KRISTIDHI, në mungesë

OBJEKTI PADISË:Kundërshtimin e vendimit nr.368, datë 18.05.2006 të K.SH.C.

Baza Ligjore: Neni 8/3 i ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Për Statusin e Nëpunësit Civil”.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.269, datë 18.06.2007 ka vendosur:Rrëzimin e padisë të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs Drejtoria e Përgjithshme e Doganave, e cila parashtron këto shkaqe për prishjen e tij:

- Vendimi i Komisionit të Shërbimit Civil është akt absolutisht i pavlefshëm në bazë të nenit 116 të K.Pr.Administrative, pasi është nxjerrë në kapërcim të kompetencave të tij ligjore.

- Punonjësit e administratës doganore nuk e kanë statusin e nëpunësit civil. Komisioni i Shërbimit Civil ka pranuar dhe shqyrtuar një ankesë në mungesë të kompetencës ligjore, pasi në bazë të VKM datë 29.03.2006, hyrë në fuqi më datë 18.04.2006, kompetencën për të shqyrtuar ankesat e administratës doganore e ka gjykata e shkallës së parë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; juristin Armand Dumani, i cili kërkoi

prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit të K.SH.C. dhe dërgimin e akteve për gjykim Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër; e si bisedoi çështjen në tërësi,

311

V Ë R E NVendimi i gjykatës së apelit është marrë në kundërshtim me ligjin e për këtë shkak ai

duhet prishur dhe bashkë me të edhe vendimi i Komisionit të Shërbimit Civil. Në këto kushte, çështja duhet të kalojë për shqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor

Gjirokastër.Nga aktet e ndodhura ne dosje rezulton se, i padituri Vasil Kristidhi ka punuar si

doganier ne Degën e Doganës Kakavijë. Me vendimin nr.618/12, datë 01.02.2006 të Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave është larguar nga puna për shkak se ka pasur dy masa disiplinore.

I padituri, duke mos qenë dakord me këtë vendim, i është drejtuar Komisionit të Shërbimit Civil, i cili me vendimin nr.368, datë 18.05.2006 ka vendosur:

Pranimin e ankesës së Z. Vasil Kristidhi.Shfuqizimin e urdhrit nr.618/12, datë 01.02.2006 te Drejtorit të Përgjithshëm të

Doganave, si akt i nxjerrë në kundërshtim me formën dhe procedurën e kërkuar nga ligji.Pala paditëse ka ankimuar vendimin e Komisionit të Shërbimit Civil pranë Gjykatës

së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.269, datë 18.06.2007 ka rrëzuar padinë e ngritur nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave.

Mbi rekursin e Drejtorisë se Përgjithshme të Doganave, çështja shqyrtohet në Gjykatën e Lartë, e cila në gjykimin e saj i referohet vendimeve unifikues nr.3, datë 24.01.2007 dhe nr.8, datë 12.09.2007. Sipas këtij të fundit, Kolegjet e Bashkuara kanë arritur në përfundimin se, punonjësit e doganave nuk kanë qenë dhe nuk janë punonjës të shërbimit civil. Për pasojë, ata nuk janë subjekt i ligjit për statusin e nëpunësit civil.

Mbi këtë arsyetim arrihet në përfundimin se e gjithë procedura ankimore e ndjekur si rezultat i kuptimit te gabuar te ligjit, fillimisht nga punonjësi i larguar nga detyra dhe më tej edhe nga subjektet e tjerë të këtij gjykimi, është në kundërshtim me ligjin. Ankimi kundër vendimit të largimit të së paditurit nga detyra gabimisht është ushtruar brenda juridiksionit administrativ. Komisioni i Shërbimit Civil ka bërë verifikimin e parë, duke kryer funksione të përafërta me ato të një trupi gjyqësor dhe më pas, kundër vendimit të këtij komisioni është bërë padi në gjykatë nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave.

Duke iu referuar unifikimit të praktikës gjyqësore, Kolegji Civil, në këtë gjykim, gjen dy shkelje të ligjit me pasojë pavlefshmërinë e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendimit të Komisionit të Shërbimit Civil:

Rruga e ndjekur për kundërshtimin e masës disiplinore në rrugë administrative ka qenë e gabuar, ndërkohë që i padituri në këtë gjykim, Vasil Kristidhi, duhej të kishte ngritur padi ne gjykatën e rrethit gjyqësor, duke iu referuar dispozitave të Kodit Doganor dhe Kodit të Punës.

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave ka paditur gabimisht Komisionit të Shërbimit Civil në gjykatë, ndërkohë që ligji për shërbimin civil në nenin 8/3 shprehet se kundër këtij vendimi bëhet ankim ne gjykatë. Si pasojë e këtyre shkeljeve është zhvilluar një procedurë e kundërligjshme, që nga fillimi.

Juridiksioni i shqyrtimit të ankimit ndaj vendimit të largimit nga puna si masë disiplinore ka qenë ai gjyqësor dhe jo ai administrativ. Për pasojë, si baza ligjore e përcaktuar, ashtu edhe ndërgjyqësia që është krijuar në gjykimin e kësaj mosmarrëveshje, është e gabuar. Kolegji Civil çmon se padia në këtë rast është ankimi që ka bërë Vasil Kristidhi përpara Komisioni të Shërbimit Civil për kundërshtimin e aktit nr.618/12, datë 01.02.2006, por që gabimisht ai nuk i është drejtuar gjykatës së rrethit gjyqësor, por komisionit.

Kolegji Civil, duke e konsideruar ankimin e Vasil Kristidhit si një kërkesë padi, çmon se kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjes është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, ku paditësi ka vendbanimin dhe marrëdhëniet e punës me palën e paditur, që në këtë rast

312

është Drejtoria e Përgjithshme e Doganave, Dega Gjirokastër. Në këto kushte, bazuar në nenin 467/d të K.Pr.Civile, për shkak se ndërgjyqësia në këtë gjykim dhe referimi ligjor kanë qenë të gabuara, Kolegji Civil konkludon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.269, datë 18.06.2007 dhe vendimi i Komisionit të Shërbimit Civil nr.368, datë 18.05.2006 duhet të prishen dhe të shfuqizohen; aktet e gjykimit të kësaj çështjeje duhet t’i kalojnë për juridiksion e kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, referuar neneve 36, 43/2, 53 e 54 të K.Pr.Civile.

Meqenëse kjo çështje ka filluar me një procedurë të ndryshme nga sa udhëzohet me këtë vendim, gjykata duhet të orientojë palët lidhur me sa është konkluduar. Mbetet në disponimin e paditësit që të bëjë rregullimet përkatëse lidhur me shkakun e padisë, referuar nenit 185 të K.Pr.Civile. Për sa i përket objektit të padisë ai mbetet i pandryshuar, pasi në themel kërkohet kthimi në punën e mëparshme dhe pagimi për kohën e qëndrimit padrejtësisht pa punë. Pavarësisht nga ligji i aplikuar, objekti i kërkimit është i njëjtë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/ç të K.Pr.Civile,

V E N D O S I Prishjen e vendimit nr.269, datë 18.06.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit

të Komisioni të Shërbimit Civil nr.368, datë 18.05.2006 dhe dërgimin e akteve për gjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Tiranё, mё 27.10.2011

313






PADITËS: LINDITA BARÇI, EQEREM VAKIARI, ASTRIT VAKIARI, përfaqësuar nga av.Ali Barçi e Sokol Barçi

E PADITUR: SHOQËRIA TREGTARE “KOMPORT” Sh.P.K. përfaqësuar nga av.Arben Hakani

PERSONA TË TRETË: LEILA KAZAZI (VAKIARI), FATMIRE ÇOTA (VAKIARI), SUZANA KALLÇIU, DILAVER KARAPICI, SANIJE MYDERIZI, SABRI QOSJA, MYZEJEN BARDHOSHI, RASIM KARAPICI, ARJAN KARAPICI, në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Detyrimi i palës së paditur për të përmbushur

detyrimet kontraktore në zbatim të kontratës së shkëmbimit nr.2892 Rep, nr.520 Kol, datë 22.11.2000,

me parashtresën e datës 10.04.1996, pjesë përbërëse e kontratës;Dorëzimi palës paditëse me proces verbal, pjesët takuese ndërtimore

të kontraktuara dhe të përcaktuara në nenin 3 të kësaj kontrate:Pjesët e katit nëntokë për parkim mjetesh me sipërfaqe 257 m2;

Të lirojë dhe dorëzojë paditësit Eqerem Vakiari, zyrat në kuotë + 6.80 të cilat përdoren nga paditësi;

Të instalojë sistemin e ngrohjes me kaldajë dhe radiatorë për çdo apartament dhe çdo kat zyrash që paditësit marrin në shkëmbim të truallit.

Në zbatim të nenit 7/b të kontratës së shkëmbimit të paguajë pjesën takuese të shumës 12.000 dollarë USA për periudhën 22.02.2004 deri më 22.06.2004;

Të regjistrohen në bashkëpronësi të detyruar të gjitha tarracat dhe mbulesat e kateve të sipërme në zbatim të nenit 1 të kontratës;

Të detyrohet pala e paditur te zbatojë plotësisht nenin 3 të kontratës, duke na dorëzuar në kuotat e caktuara

të gjitha sipërfaqet e ndërtimit të specifikuara në kontratë;Të detyrohet që në zbatim të paragrafit të fundit të nenit 1 të kontratës

314

në proporcion me përqindjen 20%, të na paguajë vlerën e sipërfaqeve të ndërtuara tej projektit

të miratuar nga KRRT në çdo mjedis ndërtimi, parkim, magazina, sipërfaqja e katit nëntokë që është bërë bankë, apartamente banim,

supermarket, zyra, klub + verandë, etj. Kjo llogaritje të bëhet me çmimin në tregun e lirë

për çdo një metër katror sipërfaqe ndërtimi;Të detyrohet të na paguajë si kusht penal të parashikuar

në nenin 7/b të kontratës për gjithë kohën me vonesë në dorëzimin e të gjitha sipërfaqeve të ndërtimit që marrim

në shkëmbim të pjesës truallit në bashkëpronësi;Të detyrohet të na paguajë vlerën e të gjitha punimeve të parealizuara,

defekte të konstatuara në objekt, për vendosjen e portës në katin për parkim, instalimi i sistemit të ngrohjes në apartamente dhe zyra, etj.,

sipas nenit 4 të kontratës datë 22.11.2000 dhe parashtresës pjesë përbërëse e kësaj kontrate;

Të detyrohet të na zhdëmtojë me çmimin e tregut, vlerën e truallit, të zënë me bordurë më të gjerë se ajo e projektuar (2 ml) tej sipërfaqes 2100 m2 të dhënë për ndërtim.

Baza ligjore: Nenet; 80, 83, 209, 481, 455, 659, 690, 693, 757 e vijues të Kodit Civil. Parashtresa e datës 10.04.1996, pjesë përbërëse e Kontratës së Shkëmbimit

nr.2892 Rep, nr.520 Kol, datë 22.11.2000, noter Agim Ibrahimi.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.3371, datë 12.06.2006 ka vendosur:Pranimin pjesërisht të kërkesë padisë.Detyrimin e të paditurit Shoqëria “Komfort” sh.p.k. për t’i dorëzuar paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari në kuotat (katet) e caktuara, pjesën takuese të së gjithë sipërfaqeve të ndërtimit të specifikuara në nenin 3 të kontratës së shkëmbimit nr.2892, rep. 520 kol, datë 22.11.2000.Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. për t’i dorëzuar paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari, Astrit Vakiari vlerën e sipërfaqeve të ndërtuara tej projektit bashkëngjitur kontratës së shkëmbimit nr.2892, rep. dhe 520 kol., datë 28.12.2000, në çdo ambient ndërtimi.Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. t’i dorëzojë paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari sipërfaqen 118.8 m2 të ndodhur nën tokë për parkim mjetesh. Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. t’i kompensojë paditësat Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari sipërfaqen 8.8 m2 parkim mjetesh në kuotën nën tokë në vlerën 2.640 Euro (dymijë e gjashtëqind e dyzet).Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. t’i dorëzojë paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari sipërfaqen prej 462.6 m2, ambiente zyra të ndodhura në kuotat 6.80 deri në kuotën 15.30.Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. t’i kompensojë në vlerën 152 680 (njëqind e pesëdhjetë e dymijë e gjashtëqind e tetëdhjetë) Euro paditësat Lindita Barci, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari për sipërfaqen e tyre takuese të ndërtuar tej projektit bashkëngjitur kontratës së shkëmbimit nr.2892 rep. dhe 520 kol., datë 28.12.2000, në ambientet e Supermarketit.

315

Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. për t’i dorëzuar paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari, Astrit Vakiari pjesën takuese në korpusin e apartamenteve sipas pikës 4 të nenit 3 të kontratës së shkëmbimit nr.2892 rep. dhe 520 kol, datë 28.12.2000, dhe konkretisht: Apartamenti nr.2 kati i katërt, apartamenti nr.1 kati i pestë, apartamenti nr.3 kati i katërt, apartamenti nr.3 kati i pestë, apartamenti nr.4 kati i pestë.Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. të instalojë sistemin e ngrohjes sipas kontratës së shkëmbimit nr.2892 rep. dhe 520 kol., datë 28.12.2000, dhe parashtresës bashkëngjitur, në ambientet e zyrave dhe apartamenteve të paditësave. Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. t’i paguajë paditësat Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari shumën prej 109.882 USD si kusht penal i parashikuar nga neni 7/b të kontratës së shkëmbimit nr.2892 rep. dhe 520 kol., datë 28.12.2000.Detyrimin e të paditurit “Komfort” sh.p.k. të regjistrojë në bashkëpronësi të detyruar tarracat me mbulesat e kateve të sipërme, sipas nenit 1 të kontratës së shkëmbimit nr.2892 rep. dhe 520 kol., datë 28.12.2000.Rrëzimin e padisë për pjesët e tjera si të pabazuara në ligj e në prova.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1268, datë 25.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.3371, datë 12.06.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, përsa i përket detyrimit të së paditurit Shoqëria “Komfort” sh.p.k. t’i dorëzojë paditësave Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari, sipërfaqen prej 118,80 m2 të ndodhur nën tokë, për parkim automjetesh, sipas kontratës datë 22.11.2000. Prishjen e vendimit dhe rrëzimin e kërkesë padisë për pjesët e tjera.

Kundër këtij vendimi, kanë bërë rekurs pala e paditur Shoqëria “Komfort” sh.p.k. dhe paditësat Lindita Barçi, Eqerem dhe Astrit Vakiari, duke parashtruar:

Pala e paditur, Shoqëria “Komfort” sh.p.k:- Konkluzioni i gjykatës së apelit ka qenë se pala e paditur e ka ekzekutuar kontratën e

shkëmbimit. Por në kundërshtim me këtë konkluzion, pa dhënë asnjë argument ka çmuar si të drejtë vendimin e gjykatës së shkallës së parë për zbatimin e nenit 3, pika 1 të kontratës së shkëmbimit, për sa i përket dorëzimit të sipërfaqes 118.8 m2.

- Në gjykim është provuar se pala e paditur e ka përmbushur detyrimin kontraktor.

Paditësat Lindita Barçi, Eqerem dhe Astrit Vakiari:- Gjykata e apelit ka lejuar shkelje procedurale që kanë ndikuar në dhënien e një

vendimi të padrejtë. Gjykata, në kundërshtim me ligjin procedural, ka pranuar si fakt të provuar dorëzimin e ambienteve, pavarësisht se, provohet fakti i heqjes së posedimit mbi sipërfaqet e dorëzuara me procesverbalet 22.10.2003 dhe 25.10.2000.

- Në kundërshtim me nenin 10 të K.Pr.Civile, gjykata e apelit ka mbështetur vendimin e saj në fakte që nuk janë paraqitur gjatë hetimit gjyqësor. Fakti që paditësat kanë marrë në dorëzim apartamentet dhe zyrat me sistemimin individual të ngrohjes, është një fakt që nuk është realizuar gjatë gjykimit.

- Gjykata e apelit ka respektuar gabim ligjin, ajo nuk ka parasysh fuqinë e kontratës për parashikimet e bëra të njëjta me atë të ligjit. Asnjë pëlqim nuk është dhënë nga paditësit për të ndryshuar përmbajtjen e fundit të nenit 1 të kontratës, sipas të cilit

316

paditësave duhej t’u jepej 20% e sipërfaqes së ndërtimit të shfrytëzuar, përjashtuar sipërfaqet e ndërtimit në bashkëpronësi.

- Gjykata e apelit në kundërshtim me nenin 543 të K.Civil dhe nenin 7/b të kontratës së shkëmbimit datë 22.11.2000, duke pranuar faktin e dorëzimit të ambienteve, na ka rrëzuar kërkimin për pagimin e kushtit penal.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesit e paditësave, të cilët kërkuan prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë; përfaqësuesin e palës së paditur, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.1268, datë 25.10.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në shkelje

të ligjit procedural, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Rezulton se paditësat Lindita Barçi, Eqerem Vakiari dhe Astrit Vakiari, si dhe pala e tretë Dilaver Karapici, Sanije Myrderizi, Sabri Qosja, Myzejen Bardhoshi, Rasim Karapici dhe Arian Karapici, sipas vërtetimit hipotekor nr.267 date 27.05.1999, janë pronarë të një sipërfaqe toke truall në Rrugën e Durrësit në Tiranë, sipas kufizimeve përkatëse.

Me këtë cilësi së bashku me Shoqërinë “Invest Co” sh.p.k., kanë lidhur një kontratë shkëmbimi për ndërtimin e një pallati poli funksional sipas projektit të miratuar nga KRT pranë Bashkisë Tiranë me vendimin nr.23, datë 16.08.1996.

Këtë kontratë palët me mirëkuptim kanë rënë dakord të revokojnë dhe nga bashkëpronarët, paditësat dhe persona të tretë në këtë gjykim nga njëra anë dhe Shoqëria “Komfort” sh.p.k., me administrator Emin Mysiliu nga ana tjetër, është lidhur një kontratë shkëmbimi në datën 22.11.2000.

Palët kanë rënë dakord që leja e ndërtimit nr.23, datë 16.08.1996, e cila është regjistruar në ZRPP Tiranë për Shoqërine “Invest co” sh.p.k., t’i zgjatet afati dhe kanë rënë dakord që këtë investim ta kryejë Shoqëria “Komfort” sh.p.k., në favor të së cilës me vendimin nr.568, datë 28.06.2000, të KRT Bashkisë Tiranë ka miratuar lejen e ndërtimit duke përcaktuar të drejtat dhe detyrimet e palëve, si dhe sanksionet në rast mos përmbushje detyrimi

Sipas akt marrëveshjes, palët kanë rënë dakord që pala e paditur Shoqëria “ Komfort” sh.p.k., do të përfundojë ndërtimin më datë 30.06.2003, e në përfundim palët do të realizojnë kontratën e këmbimit, në të cilën paditësat dhe pala e tretë në këtë gjykim do të përfitojnë 20% të sipërfaqeve të përfunduara (paditësat 91.7% dhe pala e tretë do të përfitoje 8.3%).

Pjesët takuese janë përcaktuar në kontratën objekt i këtij gjykimi proporcionalisht në bodrum zyra dhe banesë. Përsa i përket pjesës takuese të bashkëpronarëve ndërgjyqësa në këtë proces në katin përdhe në të cilën sipas projektit të miratuar nga KRT e Bashkisë Tiranë, është planifikuar një Supermarket, i cili do t’i mbetet palës së paditur “Komfort” sh.p.k., e cila do të kompensojë paditësin dhe personat e tretë në këtë gjykim me shumën 55.800 USD të ndarë në dy këste, 22.11.2000 dhe 22.11.2003.

Megjithëse godina ka përfunduar palët nuk kanë rënë dakord në përmbushje të detyrimeve që rrjedhin nga kontrata, si për sipërfaqet takuese ashtu dhe për pozicionin, si dhe cilësinë e punimeve. Në këto kushte, paditësat i janë drejtuar gjykatës me padi kundër Shoqërisë “Komfort” sh.p.k.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.3371, datë 12.06.2006, ka pranuar pjesërisht padinë. Ky vendim është lënë pjesërisht në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me

317

vendimin e saj nr.1268, datë 25. 10.2007 dhe është prishur pjesërisht, duke u rrëzuar kërkesë padia për pjesët e tjera.

Ky Kolegj vlerëson se gjykata e apelit ka kryer shkelje procedurale që kanë ndikuar në dhënien e vendimit dhe pikërisht nuk ka respektuar nenet 14, 20 e 309 të K.Pr.Civile.

Sipas nenit 14:Gjykata ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit

të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin.

Nenit 20:Gjykata duhet të ndjekë dhe të kërkojë të zbatohet parimi i kontradiktorialitetit.Ajo mbështet vendimin e saj vetëm në mjetet, shpjegimet, dokumentet e provat e tjera

të treguara ose të sjella nga palët, kur këto të fundit kanë qenë në gjendje të debatojnë sipas parimit të kontradiktorialitetit.

Nenit 309:Vendimi mbështetet vetëm në të dhëna që ndodhen në aktet dhe që janë shqyrtuar në

seancë gjyqësore. Gjykata çmon provat e marra gjatë gjykimit të çështjes, sipas bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi i të gjitha rrethanave të çështjes në tërësinë e tyre.

Gjykatat e Apelit Tiranë ka prishur vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, përsa i përket detyrimit të palës së paditur për dorëzimin e sipërfaqeve takuese (zyra, apartamente) të palës paditëse, duke ju referuar procesverbaleve të dorëzimit të paraqitura dhe të administruara në gjykimin në shkallë të parë. Por këto prova, në bazë të nenit 20 të K.Pr.Civile, nuk i janë nënshtruar debatit gjyqësor, duke mos u zbatuar parimi i kontradiktorialitetit.

Pala paditëse edhe në kërkimet e paraqitura në padi, në gjykim (në gjykatën e shkallës së parë dhe në apel), si dhe në rekurs pretendon se nuk është realizuar dorëzimi i ambienteve prej palës së paditur, duke pretenduar se procesverbalet e dorëzimit kanë qenë provizor dhe jo përfundimtare, gjë e cila pasqyrohet në shënimin në fund të çdo procesverbali. Gjykata e apelit ka marrë të mirëqenë dorëzimin e këtyre ambienteve pa bërë një hetim të plotë për këtë kërkim të paditësave. Për këtë gjykata e apelit duhet të marrë në shqyrtim si pretendimin e palës paditëse, ashtu dhe prapësimet e palës paditëse, duke u dhënë përgjigje pyetjeve, se nëse është bërë apo jo dorëzimi sipas objekteve dhe sipërfaqeve të përcaktuara në kontratën objekt gjykimi, nëse po, cila është arsyeja që pala paditëse nuk pranon t’i marrë, etj. Në rigjykim gjykata e apelit duhet të ketë parasysh të gjitha pretendimet e palës paditëse, nëse ato u referohen përcaktimeve në kontrate dhe kërkimeve në padi dhe pas nënshtrimit të debatit gjyqësor të arrijë në konkluzione të qarta. Vetëm pas gjithë këtij shqyrtimi gjyqësor të gjithanshëm gjykata e apelit mund të arrijë në një konkluzion të qartë dhe të japë një vendim të drejtë dhe të paanshëm.

Duke qenë se mendimi i ekspertëve të thirrur në gjykatë të shkallës së parë, ka bërë që gjykatat të arrijnë në dy përfundime të ndryshme përsa i përket faktit, nëse ka pasur ndryshime në projekt, në rishqyrtim, gjykata e apelit duhet të thërrasë edhe një grup ekspertësh për të verifikuar nëse nga ndryshimet brendshme strukturore, ka ndryshuar sipërfaqja e përgjithshme e shfrytëzueshme dhe mbi këtë bazë të llogarisin edhe pjesën që u takon palës paditëse dhe personave të tretë në bazë të nenet 1 dhe 3 të kontratës së shkëmbimit datë 22.11.2000.

Në këto kushte, vendimi i gjykatës së shkallës së parë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim dhe gjykata e apelit, në bazë të nenit 465 të K.Pr.Civile, duhet të bëjë përsëritjen e hetimin gjyqësor dhe nëse është e nevojshme të marrë edhe prova të reja.

PËR KËTO ARSYE

318

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/c tё K.Pr.Civile

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1268, datë 25.10.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 27.10.2011

319





në seancën gjyqësore të datës 27.10.2011, mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: SHOQËRIA “ARGINERT” SH.P.KSHOQËRIA “STUDIO PROJEKT” SH.P.K

E PADITUR: BASHKIA TIRANË

OBJEKTI:Detyrimi i palës së paditur të shpërblejë palën paditëse

në shumën 56.916.971 lekë për punimet e kryera, si dhe kamatëvonesat për këtë shumë

deri në momentin e ekzekutimit për shpërblim dëmi.Baza Ligjore: Nenet 450 e 850 të Kodit Civil,

neni 154 i Kodit të Procedurës Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tirane me vendimin nr.4675, datë 11.11.2003 ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.Detyrimin e Bashkisë Tiranë të paguajë në favor të palës paditëse, Shoqërisë "AGRINERT" sh.p.k. dhe Shoqërisë “STUDIO PROJEKT" sh.p.k. shumën 56.916.971 lekë, si dhe kamatë-vonesat mbi këtë shumë nga janari 2002 deri në ditën e ekzekutimit të këtij vendimi të llogaritura sipas interesave të bankës së kursimeve për periudhën ne vonesë.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.624, datë 17.05.2004 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.4675, datë 11.11.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt: Rrëzimin e kërkesë padisë së paditësave Shoqëria "ARGINERT" sh.p.k. dhe Shoqërisë “STUDIO PROJEKT" sh.p.k.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.908, datë 26.05.2005 ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.624, datë 17.05.2004 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

320

Gjykata Kushtetuese me vendimin nr.22, datë 07.06.2007 ka vendosur: Shfuqizimin si të papajtueshëm me Kushtetutën të vendimeve nr.624, datë 17.05.2004 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe nr.908, datë 26.05.2005 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë; dërgimin e çështjes për shqyrtim në Gjykatën e Apelit Tiranë.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.860 datë 30.04.2008 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.4675 datë 11.11.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rrëzimin e kërkesë padisë së paditësave, Shoqëria “ARGINERT” sh.p.k dhe Shoqërisë “STUDIO PROJEKT” sh.p.k, si të pabazuar në ligj.

Kundër vendimit kanë ushtruar rekurs paditësat, Shoqëria "ARGINERT" sh.p.k. dhe

Shoqëria “STUDIO PROJEKT" sh.p.k, të cilët kërkojnë prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dëgjoi përfaqësuesit e palëve, të cilët

kërkuan; për palën paditëse avokat Kujtim Puto, prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; për palën e paditur, Bashkia Tiranë, Natasha Kondi, lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi;

V Ë R E NSe vendimi nr.860, datë 30.04.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë i kundërshtuar me

rekurs nga pala paditëse Shoqëria “ARGINERT” sh.p.k dhe Shoqëria “STUDIO PROJEKT” sh.p.k, është marrë në respektim të ligjit.

Shkaqet e ngritura në rekurs, nuk janë të tilla që të justifikojnë cënimin e vendimit të rekursuar.


1. Nga studimi i akteve të dosjes gjyqësore në tërësi, ka rezultuar se ndërmjet palëve ndërgjyqëse, Shoqëria “ARGINERT” sh.p.k dhe Shoqëria “STUDIO PROJEKT” sh.p.k dhe Bashkisë Tiranë më date 23.05.2001 është lidhur një kontratë sipërmarrje me objekt sistemim, asfaltim, rehabilitim të ujësjellësit dhe kanalizimeve në rrugën "Punëtoret e Rilindjes", shtrimin e trotuareve në të dy krahët e Lanës në segmentin nga Ura e Rrugës së “Elbasanit” deri tek ura e Bulevardit “Dëshmorët e Kombit”.

2. Kontrata e lidhur ndërmjet palëve ka pasur të bashkangjitur dhe projektin përkatës.

3. Pala paditëse ka kryer punimet e përcaktuara në kontratë dhe ka vazhduar të kryejë punime edhe për zonën nga "Ura e Lanës" deri tek PTT nr.4, punime të cilat janë kryer dhe pretendohet se nga ana e paditur nuk janë paguar edhe pse sipas palës paditëse këto punime janë kërkuar nga vetë ajo si shtesë e punimeve të kontratës së sipërmarrjes.

4. Pala paditëse ka pretenduar se vlera e punimeve të kryera si punime shtesë të kontratës kanë një vlerë prej 56.916.971 lekë, punime që sipas palës paditëse janë pranuar se janë kryer nga ana e palës së paditur, madje personat e ngarkuar kanë

321

firmosur edhe marrjen në dorëzim të punimeve shtesë të kryera, por nuk i është paguar vlefta e këtyre punimeve.

5. Pala paditëse, duke pretenduar se punimet e kryera prej saj në segmentin nga "Ura e Lanës" deri tek PTT nr.4, janë pjesë e punimeve shtesë të kontratës së sipërmarrjes datë 23.05.2001 dhe nuk është paguar nga pala e paditur, Bashkia Tiranë, edhe pse ishte kjo e fundit që i kishte kërkuar kryerjen e këtyre punimeve, madje me kërkesë të palës së paditur ishte miratuar nga Këshilli i Ministrave dhe fondi për këtë segment rruge, i është drejtuar me padi gjykatës, duke kërkuar pagimin prej palës së paditur të shumës 56.916.971 lekë si pasojë e mospagimit për punimet e kryera, si dhe shpërblimin e dëmit të përbërë nga kamatat për shkak të vonesës në pagimin e detyrimit që nga momenti i lindjes së detyrimit deri në momentin e ekzekutimit, kërkime të cilat i kanë bazuar në nenin 450 e 850 të K.Civil.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin 4675, datë 11.11.2003 ka pranuar padinë, duke detyruar palën e paditur, Bashkia Tiranë, të paguajë në favor të palës paditëse, Shoqërisë "ARGINERT" sh.p.k dhe Shoqërisë “STUDIO PROJEKT" sh.p.k shumën 56.916.971 lekë, si dhe kamatë-vonesat mbi këtë shumë nga janari 2002 deri në ditën e ekzekutimit të këtij vendimi të llogaritura sipas interesave të bankës së kursimeve për periudhën në vonesë.Gjykata për të ardhur në vendimmarrjen e mësipërme ka arsyetuar ndër të tjera se: “punimet janë bërë mbi bazën e planit rregullues të qytetit, punimet janë ndjekur dhe kontrolluar nga ana e paditur…dokumentacioni është nënshkruar nga supervizorët e anës së paditur…nga ana e paditur janë pranuar këto punime pasi në të kundërt do të prisheshin… kontrata e sipërmarrjes nuk është e detyruar të bëhet me shkrim…”.

7. Mbi ankimin e palës së paditur ka gjykuar çështjen Gjykata e Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.860, datë 30.04.2008 ka ndryshuar vendimin nr.4675, datë 11.11.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe ka rrëzuar padinë e palës paditëse, Shoqëria "ARGINERT" sh.p.k dhe Shoqëria “STUDIO PROJEKT" sh.p.k si të pabazuar në ligj.

7.1. Gjykata e apelit ka ardhur në përfundimin për rrëzimin e padisë duke arsyetuar se: “… në kontratën objekt konflikti gjyqësor porositës është një ent publik që ka prokuruar e kontraktuar punime me fonde publike në bazë të ligjit nr.7971, datë 26.07.1995…sipas ligjit dhe VKM nr.355, datë 23.06.2000 parashikohet se për vlera jo më shumë se 30% e konratës duhet të lidhet kontratë e re kur nevoja për shtesa del gjatë realizimit të kontratës, kur vlera është më e madhe se 30% duhet të zhvillohet tender tjetër…” në tenderin e fituar nga pala paditëse dhe kontratën e lidhur mes tyre nuk është parashikuar pjesa e rrugës objekt gjykimi… palët kanë parashikuar se çdo ndryshim që sjell rritjen e vlerës duhet të bëhet me urdhër me shkrim nga investitori, gjë që nga gjykimi i çështjes nuk rezulton… marrja në dorëzim e punimeve shtesë nga supervizori nuk mund të barazohet me dhënien e miratimit për kryerjen e tyre…..............

8. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs pala paditëse, Shoqëria "ARGINERT" sh.p.k dhe Shoqëria “STUDIO PROJEKT" shpk, me anë të të cilit kërkojnë prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë.


9. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, Kodit Civil dhe ato të ligjit nr.7971, datë 26.11.1995 “Për prokurimin publik” i ndryshuar, në të cilat është parashikuar:

322

9.1. Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

9.2. Neni 850 i K.Civil: “Sipërmarrja është kontrata me të cilën njëra palë (sipërmarrësi) detyrohet, që me mjetet e saj dhe duke marrë përsipër rrezikun, të kryejë një vepër (punë), ose të bëjë një shërbim apo një zbatim të pavarur të punimeve, ndërsa pala tjetër detyrohet ta pranojë atë kundrejt çmimit të caktuar në kontratë”.

9.3. Neni 858 i K.Civil: “Sipërmarrësi nuk mund të ndryshojë mënyrat e caktuara në kontratë për kryerjen e veprës, pa pëlqimin me shkrim të porositësit.Edhe kur është dhënë pëlqimi, sipërmarrësi, po qe se çmimi i plotë i veprës është caktuar në total, nuk ka të drejtë të kompensohet për ndryshimet ose për shtesat, përveç kur ka marrëveshje të kundërt”.

9.4. Neni 1 i ligjit nr.7971, datë 26.11.1995: “Qëllimi i këtij ligji është të nxitë përdorimin ekonomik dhe efektiv të fondeve publike nga entet prokuruese, duke siguruar njëherazi që procedurat e prokurimit publik të jenë të paanshme, transparente dhe jo diskriminuese”.


10. Se rekursi i paraqitur nga pala paditëse, Shoqëria "AGRINERT" sh.p.k dhe Shoqëria “STUDIO PROJEKT” sh.p.k, nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile, të cilat të justifikojnë cënimin e vendimit nr.860, datë 30.04.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi ka shqyrtuar aktet e ndodhura në dosjen gjyqësore, të cilat janë administruar e shqyrtuar nga gjykatat e faktit, pretendimet e palëve, vendimet e dy gjykatave të faktit, shkaqet e parashtruara në rekurs, arrin në përfundimin se vendimi nr.860, datë 30.04.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është ndryshuar vendimi nr.4675, datë 11.11.2003 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe është rrëzuar padia, është rrjedhojë e respektimit të drejtë të ligjit.

12. Ky Kolegj çmon se arsyetimi dhe përfundimi i vendimit të gjykatës së apelit është në përputhje me dispozitat e Kodit Civil dhe rrjedhojë e interpretimit të drejtë e ligjor të dispozitave të ligjit nr.7971, datë 26.11.1995 “Për Prokurimin Publik”.

13. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vlen të theksohet se ligji “Për Prokurimin Publik” ashtu siç dhe është përcaktuar në nenin 1 të tij, ka për qëllim përcaktimin e rregullave për prokurimin e mallrave, të shërbimeve të ndryshme, të ndërtimeve, me synim të nxitë përdorimin ekonomik dhe efektiv të fondeve publike nga entet prokuruese.

14. Kështu, në funksion të realizimit të nevojave të palës së paditur, si institucion shtetëror buxhetor, është kryer procedura e tenderit dhe është lidhur ndërmjet palëve kontrata e sipërmarrjes së objektit e datës 23.05.2001, ku objekti i kësaj kontrate ishte përcaktuar qartë në pikën “OBJEKTI I KONTRATËS”.

15. Sipas kontratës, objekt i saj ishte sipërmarrja për “Zgjerim sistemim-asfaltim rehabilitimin e ujësjellës kanalizimeve dhe rregullimin e trotuareve në rrugën “Punëtorët e Rilindjes”, shtrimin e trotuareve në të dy krahët e Lanës në segmentin Ura e Rrugës së Elbasanit deri tek Ura e Bulevardit “Dëshmorët e Kombit”. Gjithashtu është përcaktuar dhe çmimi i përgjithshëm i kontratës.

323

16. Ky Kolegj konstaton se me të drejtë nga gjykata e apelit është analizuar kontrata e lidhur ndërmjet palëve dhe është arritur në përfundimin se në nenin 5 të kontratës është përcaktuar shprehimisht se “Çdo ndryshim i urdhëruar nga investitori, i cili sjell rritjen e vlerës së kontratës, do të jetë detyrimisht objekt i një procesverbali (urdhri) me shkrim i firmosur nga investitori. Këto urdhra do të hartohen në bazë të një propozimi teknik nga ana e investitorit dhe në bazë të llogarisë përkatëse të bërë nga sipërmarrësi dhe Drejtoria e Punimeve, mbështetur në çmimin njësi për çdo zë pune shprehur në preventiv”, por në asnjë nga provat e shqyrtuara nuk rezulton që të këtë një komunikim të pranuar nga pala e paditur për punimet shtesë të pretenduara nga pala paditëse.

17. Duke shqyrtuar aktet e shqyrtuara nga gjykatat, këtij Kolegji i rezulton se si në kontratë, edhe në dhënien në dorëzim të objektit apo procesverbal kolaudimi, flitet vetëm për ato punime të përcaktuara në kontratë dhe jo për ndonjë segment tjetër, atë të pretenduar nga pala paditëse nga Ura e Lanës deri te PTT-ja nr.4. Nuk rezulton që sipas përcaktimeve në kontratë të ketë dhënie pëlqimi me shkrim nga pala e paditur për kryerje të punimeve shtesë, për më shumë që vlera e pretenduar, ashtu si dhe ka arsyetuar gjykata e apelit, kapte një vlerë shumë më të madhe se 30% të vlerës së përgjithshme të punimeve të përcaktuar në kontratë dhe për këtë duhej kryer një tender tjetër, sipas përcaktimeve në pikën 4/a të VKM - së nr.335 datë 23.06.2000 “Për procedurat e Prokurimit”.

18. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pa hyrë në analizën e provave, konstaton se ka rezultuar i provuar fakti se kontrata e lidhur ndërmjet palëve ka pasur objekt të përcaktuar qartë dhe se janë kryer punimet nga pala paditëse sipas objektit të kontratës. Pra pala paditëse ka kryer detyrimin e saj, ndërkohë që pala e paditur ka marrë në dorëzim pikërisht ato punime që përcaktoheshin në kontratë.

19. Në këto kushte, kur është vërtetuar se pala e paditur ka paguar detyrimet e saj për sa i përket punimeve të parashikuara në kontratë dhe ka marrë në dorëzim me procesverbal pikërisht punimet sipas kontratës, kjo e fundit (pala e paditur) nuk ka asnjë detyrim për të paguar palën paditëse për punimet e pretenduara si punime shtesë të kontratës.

20. Sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i gjen të pambështetura pretendimet në rekurs të palës paditëse dhe vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.860, datë 30.04.2008 është marrë në respektim të ligjit dhe duhet të lihet në fuqi.


V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.860, datë 30.04.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 27.10.2011

324

ÇËSHTJE PENALE

325


VENDIMNЁ EMЁR TЁ REPUBLIKЁS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj AnëtarAleksandër Muskaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 05.10.2011 shqyrtoi çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË TIRANË, përfaqësuar nga prokurori Kujtim Luli.

KUNDËR PERSONIT NËN HETIM: BASHKIM MILLA, përfaqësuar në

gjykim nga avokat Julian Adili.

A K U Z U A R:Për veprën penale të “Vjedhjes” të kryer në bashkëpunim,

parashikuar nga neni 134/2 i Kodit Penal.OBJEKTI:

Vleftësim i ndalimit dhe caktim i masës së sigurimit personal.Baza Ligjore: Nenet 228, 229, 234, 244, 253

dhe 255 të Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.636 akti, datë 16.05.2011 ka vendosur:

Vleftësimin si të ligjshëm të ndalimit të shtetasit Bashkim Milla. Caktimin e masës së sigurimit personal për personin nën hetim Bashkim Milla, detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore çdo të martë në orën 09.00, e parashikuar nga neni 234 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.316, datë 02.06.2011 ka vendosur: Shfuqizimin e vendimit penal nr.636 akti, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë si të marrë në kundërshtim me nenin 228, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit penal nr.316, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit penal nr.636, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

326

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës

së Lartë Kujtim Luli, që kërkoi prishjen e vendimit penal nr.316, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit penal nr.636, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë; dëgjoi mbrojtësin e personit nën hetim Bashkim Milla, avokat Julian Adili, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.316, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.316, datë 02.06.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është

vendosur në lidhje me masën e sigurimit për personin nën hetim Bashkim Milla, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit procedural penal.

A. Rrethanat e faktit

1. Në datën 12.05.2011, nga shtetasi Alfred Ashiku është bërë kallëzim penal për veprën penale të vjedhjes.Shtetaset Etleva Martini dhe Natasha Osmani, duke qenë kameriere në lokalin e kallëzuesit, çdo ditë merrnin fshehurazi pije të ndryshme, i fusnin në qeskat e plehrave dhe i linin në koshin e mbeturinave.Këto qeska i merrte një person, i cili më pas është identifikuar që ishte drejtues i mjetit taksi “Benz Mercedes”, me targa TR458A.

2. Në datën 12.05.2011 të dy shtetaset e përmendura, pasi janë kapur nga kallëzuesi kanë pranuar vjedhjen, ndërsa në datën 15.05.2011 është kryer arrestimi në flagrancë i personit nën hetim.Vlera e përgjithshme e dëmit të shkaktuar, sipas pretendimeve të kallëzuesit, është në shumën 500.000 lekë.

B. Procedurat gjyqësore

3. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin penal nr.636 akti, datë 16.05.2011 ka vendosur vleftësimin të ligjshëm të ndalimit dhe caktimin e masës së sigurimit personal “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore çdo të martë, në orën 09.00”, për personin nën hetim Bashkim Milla.Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.316, datë 02.06.2011, ka vendosur shfuqizimin e vendimit penal nr.636 akti, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si të marrë në kundërshtim me nenin 228, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale.

4. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs Prokurori i Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.316, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.636 akti, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Në shkaqet e rekursit veçohen:“Vendimi i gjykatës është i pabazuar në ligj.Është provuar pjesëmarrja e personit nën hetim në kryerjen e veprës penale të vjedhjes në bashkëpunim.Personi nën hetim është akuzuar për veprën penale të vjedhjes së kryer në bashkëpunim, në bazë të nenit 134/2 të Kodit Penal, dhe gjykata e shkallës së parë ka vlerësuar drejt rrezikshmërinë e tij.Gjykata e apelit ka gabuar në dhënien e vendimit, duke shkelur nenet 228, 229, 230 të Kodit të Procedurës Penale”.

327

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

5. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka arritur në përfundimin që ekziston dyshimi i arsyeshëm i bazuar në prova, se personi nën hetim ka kryer veprën penale të vjedhjes, e parashikuar nga neni 134/2 i Kodit Penal dhe, duke qenë se ekzistojnë kushtet e përcaktuara në nenet 228, 229 dhe 244/3 të Kodit të Procedurës Penale, ka pranuar kërkesën e prokurorit për vleftësimin e arrestit dhe caktimin e masës së sigurimit.

6. Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur prishjen vendimit, duke arsyetuar:“...vendimi është marrë në kundërshtim me nenin 228/1 të Kodit të Procedurës Penale, sepse masa shtrënguese e dhënë për shtetasin Bashkim Milla është e papërshtatshme dhe shtrënguese....Shtetasi Bashkim Milla, për çështjen në të cilën hetohet, është në rrethana lehtësuese dhe favorizuese ...dhe vendimi i gjykatës nuk shkon për shtat me pozitën e shtetasit Bashkim Milla, duke i vendosur atij një masë shtrënguese e cila e pengon të ketë aktivitet normal në jetën e tij social ekonomike...”.

D. Në lidhje me ankimin (rekursin)

7. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla do të pranohen. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është dhënë në kundërshtim me kërkesat procedurale që kanë të bëjnë me vleftësimin e ndalimit dhe caktimin e masave të sigurimit. Në materialet e çështjes rezulton që në rrethanat e faktit, të pranuara nga të dy gjykatat, të kenë qenë të pranishëm të gjithë kriteret për vleftësimin e ndalimit dhe caktimin e masës së sigurimit personal.

8. Gjykata e apelit ka arritur në përfundime të dalluara në kundërshtim me ligjin procedural penal, kur ka shfuqizuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë për vlerësimin e ndalimit dhe caktimin e masës së sigurimit. Gjithashtu, gjendet në kundërshtim me ligjin procedural penal kur, në fakt, ka vendosur rrëzimin e kërkesës së prokurorit për vlerësimin e ndalimit dhe caktimin e masës së sigurimit.

9. Gjatë seancës dëgjimore të ushtruar përpara Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, prokurori i seancës informoi Gjykatën, se në datën 19.07.2011 organi i akuzës e ka dërguar në gjyq çështjen që i përket personit nën hetim Bashkim Milla, duke e akuzuar për kryerjen e veprës penale të vjedhjes së kryer në bashkëpunim, e parashikuar nga neni 134/2 i Kodit Penal.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

10. Për vleftësimin e ndalimit dhe caktimin e masave të sigurimit gjykatat mbajnë parasysh kushtet dhe kriteret materialë. Për vleftësimin e ndalimit, kryesisht rrezikun e ikjes, ndërsa në caktimin e masës, përshtatshmërinë e saj, rëndësinë e faktit penal, rrezikshmërinë e veprës penale dhe të subjektit të dyshuar për kryerjen e saj, etj., kushte dhe rrethana që parashikohen në nenet 228, 229, 255 të Kodit të Procedurës Penale.Gjykatat në caktimin e masës së sigurimit duhet të udhëhiqen nga nenet 229 dhe 230 të Kodit të Procedurës Penale. Në vendimmarrjen e tyre, gjykatat duhet të arsyetojnë në lidhje me përshtatshmërinë e masës së sigurimit të përzgjedhur.

11. Gjatë gjykimit të çështjes dhe në përfundim të saj, gjykata e apelit ka shpërfillur detyrimin kushtetues që buron nga neni 142/1 i Kushtetutës, sipas të cilit vendimet gjyqësore duhet të jenë të arsyetuara.Vendimi i gjykatës së apelit, duke qenë thuajse tërësisht jo rrjedhojë materiale dhe subjektive e gjykimit, konsiderohet i paarsyetuar.

328

12. Vendimi objekt i gjykimit vlerësohet i paarsyetuar, fakt që vjen në kundërshtim me nenet 112 dhe 382, 383 të Kodit të Procedurës Penale, dispozita të cilat detyrojnë gjykatën të arsyetoje vendimin gjyqësor. Kjo rrethanë ka passjell zbatim të gabuar të ligjit procedural. “...Vendimi dhe urdhri arsyetohen, ndryshe janë të pavlefshëm...” (Neni 112/3 i Kodit të Procedurës Penale).

“Përpilimi i vendimit1. Pas marrjes së vendimit bëhet arsyetimi i tij duke u bazuar në provat dhe ligjin penal, si dhe nënshkruhet nga të gjithë anëtarët e trupit gjykues” (Neni 382 i Kodit të Procedurës Penale).

“Elementet e vendimit 1. Vendimi përmban:... ç- parashtrimin e përmbledhur të rrethanave të faktit dhe provat mbi të cilat bazohet vendimi, si dhe arsyet për të cilat gjykata i quan të papranueshme provat e kundërta” (Neni 383 i Kodit të Procedurës Penale).

13. Gjykata e apelit, midis të tjerave, duhej të udhëhiqej nga praktika e qëndrueshme e Gjykatës së Lartë, e shprehur në mënyrë konsekuente, sidomos me vendimet nr.264, datë 29.07.1999 dhe nr.3, datë 19.05.2009 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë, në nenin 142 të saj, sanksionon detyrimin e gjykatave të të gjitha niveleve për të arsyetuar vendimet e tyre. Gjykatat duhet të parashtrojnë në mënyrë të përmbledhur rrethanat e faktit, provat mbi të cilat bazohet vendimi, mënyrën e vlerësimit të këtyre provave, pra të tregojnë me qartësi të mjaftueshme arsyet mbi të cilat mbështesin vendimet e tyre.

14. Edhe Gjykata Kushtetuese ka krijuar jurisprudencë të qartë me vendime përfundimtare dhe të formës se prerë, kur mos-arsyetimi i vendimit gjyqësor vlerësohet si dhunim i të drejtave kushtetuese, “Domosdoshmëria e arsyetimit të vendimeve gjyqësore, është një garanci për procesin ligjor. ...Vendimi gjyqësor në çdo rast duhet të jetë logjik, i rregullt në formë dhe i qartë në përmbajtje. Në tërësinë e tij ai duhet konsideruar si një unitet, në të cilin pjesët përbërëse janë të lidhura ngushtësisht mes tyre” (Vendimi nr.14, datë 03.05.2011 i Gjykatës Kushtetuese).Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut, duke iu referuar procesit të drejtë, të garantuar nga neni 6 i Konventës Evropiane të së Drejtave të Njeriut, ka theksuar se: “Neni 6 i detyron gjykatat të arsyetojnë vendimet e tyre, por kjo nuk mund të kuptohet sikur kërkohet një përgjigje e detajuar për çdo argument” (vendimi i GJEDNJ në çështjen Van de Hurk kundër Holandës, 19 prill 1994, § 61).

15. Në të tilla rrethana, vendimi i gjykatës së apelit, për shfuqizimin e vendimit penal nr.636 akti, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për të gjykuarin Bashkim Milla, vlerësohet i dhënë në kundërshtim me ligjin procedural dhe për këtë shkak do të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë, i cili vlerësohet i drejtë nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 249, pika 8 e Kodit të

Procedurës Penale,


fuqi të vendimit nr.636 akti, datë 16.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Tiranë më 05.10.2011

329




Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore e datës 05.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale që u përket:

TË PANDEHUR: LULZIM MURATIIDRIZ MURATI

A K U Z U A R:Për veprën penale të

“Shfrytëzimit të prostitucionit” në rrethana rënduese, parashikuar nga neni 114/a/4/1/3 të K.Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.712, datë 29.06.2004 ka vendosur:Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/1 të K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 12 vjet burgim.Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/3 të K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 10 vjet burgim.Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/4 të K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 9 vjet burgim.Në aplikim të nenit 55 të Kodit Penal dënimin përfundimisht të të pandehurit Lulzim Murati me 12 vjet burgim.Të deklarojë fajtor të pandehurin Idriz Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 278/2 të K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 2 vjet burgim.Të deklarojë fajtor të pandehurin Idriz Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 278/3 të K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me një vit burgim.Në aplikim të nenit 55 të Kodit Penal dënimin përfundimisht të të pandehurin Idriz Murati me 2 vjet burgim.

330

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.78, datë 09.02.2005 ka vendosur si më poshtë:

Lënien në fuqi të vendimit nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e Lartë me vendimin nr.106, datë 21.02.2006 ka vendosur:Mospranimin e rekursit të paraqitur nga i gjykuari Lulzim Murati ndaj vendimit nr.78, datë 09.02.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.447, datë 06.03.2007 ka vendosur:Rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Lulzim Murati për rivendosjen në afat si të pabazuar në prova e ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr 477, datë 15.06.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.447, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt: Pranimin e kërkesës së të dënuarit Lulzim Murati duke e rivendosur në afat të drejtën e kërkuesit për t’u ankuar kundër vendimit penal nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.969, datë 24.12.2007 ka vendosur:Mospranimin e ankimit të paraqitur nga i gjykuari Lulzim Murati kundër vendimit nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.78, datë 09.02.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka bërë rekurs i gjykuari Lulzim Murati, për shkaqet:

- Nga ana e gjykatës së apelit janë shkelur kërkesat e neneve 422, pika 1, 425 pika 1, 427 pika 4 e K.Pr.Penale, nenet 1 dhe 6 të K.Pr.Penale.

- Nga gjykata e apelit është shkelur parimi i barazisë së palëve në procesin gjyqësor, neni 356, pika 3 e K.Pr.Penale dhe neni 6 i Konventës Europiane të së Drejtave të Njeriut.

- Janë shkelur të drejtat themelore të të pandehurit të parashikuara nga neni 33 pika 1 nenet 42 e 43 të Kushtetutës së Shqipërisë.

- Lulëzim Murati është hetuar dhe gjykuar në mungesë.- Vendimi i gjykatës së apelit bie ndesh me një vendim të Gjykatës së Strazburgut i

datës 12.02.1995 “ Coloza dhe Rubinat kundër Italisë”.- Vendimi i gjykatës së apelit vjen ndesh dhe me vendimin unifikues nr.2, datë

28.05.2002 të Kolegjeve të Bashkuara.- Gjykata e apelit padrejtësisht nuk i është referuar vendimit nr.21, datë 24.07.2006 të

Gjykatës Kushtetuese

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi

lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; mbrojtësin e personit në gjykim, Av. Sokol Parruca, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe dërgimin e çështjes për rigjykim, me tjetër trup gjykues; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

331

V Ë R E NSe vendimi nr.969, datë 24.12.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është lënë

në fuqi vendimi nr.712, datë 29.06.2004 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural, prandaj për këtë arsye duhet të lihet në fuqi.

I. Rrethanat e faktit

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e gjykimit dhe të provave të paraqitura në të dy shkallët e gjykimit rezultojnë të provuara këto fakte dhe rrethana:

1. I gjykuari Lulzim Murati ka qenë i martuar me të dëmtuarën nga vepra penale, shtetasen Elona Murati. I gjykuari është njohur me të dëmtuarën në muajin janar të vitit 2001. Mbas një periudhë njohje prej tre muajsh i gjykuari Lulëzim Murati, për t’i krijuar bindjen të dëmtuarës tek qëllimet e tij për të krijuar familje, ka lidhur martesën ligjore me të dëmtuarën dhe ka filluar bashkëjetesën.

2. Në përpjekje për të realizuar qëllimin e tij kriminal për ta shfrytëzuar të dëmtuarën për qëllim prostituimi jashtë shtetit, i pandehuri Lulëzim së bashku me të dëmtuarën Elona kanë udhëtuar në drejtim të qytetit të Vlorës. Aty do të kalonin në mënyrë të kundraligjshme kufirin në drejtim të Italisë.

3. Për shkak të pamundësisë financiare për të paguar udhëtimin e paligjshëm janë kthyer përsëri në qytetin e Tiranës. Kanë vazhduar të bashkëjetojnë rregullisht për rreth tre muaj. Në muajin janar të vitit 2001 së bashku kanë udhëtuar për në qytetin e Kukësit me pretekstin se do të takonin një shok të të pandehurit. Mbas dhjetë ditësh që kanë qëndruar në shtëpinë e shtetasit Shaqir Mahmuja në qytetin e Kukësit, i pandehuri i ka propozuar të dëmtuarës që të shkonin për një shëtitjë në Kosovë. I pandehuri është përpjekur që t’a bindë bashkëshorten e tij Elona që të prostituonte, por ajo nuk ka pranuar. Mbas dy ditësh në pamundësi të arritjes së qëllimit janë kthyer në Shqipëri ku kanë qëndruar për dy ditë përsëri në qytetin e Kukësit. Më pas janë kthyer në Tiranë, kanë qëndruar tek Instituti i Kamzës. I pandehuri ka takuar shtetasin Iljaz Durahi në lokalin pronë e tij. Ndërkohë në lokal ka ardhur dhe shtetasi Xhevahir Doçi. Me këtë shtetas i pandehuri ka rënë dakord që t’ja shesë bashkëshorten për një shumë prej tre milionë lireta.

4. I pandehuri është larguar përkohësisht me të dëmtuarën për t’u kthyer përsëri në vendin e quajtur Instituti i Kamzës, ku i priste shtetasi Xhevahir Doçi dhe vëllai i tij Arben Doçi. Në momentin që i pandehuri me pretekstin që do të blinte diçka, Xhevair dhe Arben Doçi i kanë thënë të dëmtuarës që të hipte në një makinë të markës Opel me targa të Krujës duke i bërë të ditur se bashkëshorti i saj e kishte shitur tek ata për një shumë prej tre milionë lireta.

5. Këta shtetas e kanë mbajtur të dëmtuarën Elona Murati për tre ditë. I pandehuri është kthyer përsëri dhe në këmbim të shumës 1.500.000 lireta, si dhe të lënies peng të një autoveture të markës Fiat, ka marrë përsëri të dëmtuarën duke vazhduar bashkëjetesën.

6. I pandehuri ka bërë përsëri përpjekje për t’a detyruar bashkëshorten të prostituonte tashmë në qytetin e Tiranës, por nuk i’a ka arritur si rezultat i kundërshtimit të vendosur të saj. Për ta detyruar i pandehuri ka përdorur dhunë fizike, çka ka acaruar më tej marrëdhëniet dhe në këto kushte, në datë 18.03.2001 e dëmtuara Elona Murati ka ndërprerë jetën e përbashkët duke u larguar nga shtëpia.

7. Në lidhje me veprimet e kundraligjshme shtetësja Elona Murati në datë 23.03.2001 ka bërë kallzim ndaj bashkëshortit të saj saj Lulëzim Murati. Ndaj këtij shtetasi organi i akuzës ka zhvilluar hetime dhe në përfundim është akzuar për veprën penale të shfrytëzimit të prostitucionit në rrethana rënduese, të parashikuar nga neni 114/a/4/1/3 të Kodit Penal.

332

II. Procedurat gjyqësore

8. Në bazë të akuzës së ngritur ndaj të gjykuarit Lulëzim Murati, aktet i janë përcjellë për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. I pandehuri është gjykuar in absentia (në mungesë), ndërkohë që të drejtat e tij në kushtet kur ai nuk e ka ushtruar këtë të drejtë (të drejtën për të caktuar avokat mbrojtës) janë mbrojtur nga av. Gëzim Allaraj, i cili është zgjedhur nga familjarët me prokurën e posaçme nr.844 rep., datë 20.03.2003.

9. Në përfundim të gjykimit me procedurën e gjykimit të zakonshëm Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.712, datë 29.06.2004 ka vendosur ndër të tjera: “... Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/1 të Kodit Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 12 vjet burgim.

Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/3 të Kodit Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 10 vjet burgim.

Të deklarojë fajtor të pandehurin Lulzim Murati për veprën penale të parashikuar nga neni 114/a/4 të Kodit Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 9 vjet burgim.

Në aplikim të nenit 55 të Kodit Penal dënimin përfundimisht të të pandehurit Lulzim Murati me 12 vjet burgim...”.

10. Kundër këtij vendimi për të gjykuarin Lulzim Murati ka bërë ankim mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët av. Gëzim Allaraj duke parashtruar dhe shkaqet ligjore.

11. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.78, datë 09.02.2005 mbasi mori në shqyrtim ankimin ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë”.

12. Mbrojtësi i caktuar nga familjarët e të gjykuarit Lulzim Murati, duke mos qenë dakord me të dy vendimet gjyqësore, ka ushtruar përsëri të drejtën e ankimit duke bërë rekurs në Gjykatën e Lartë.

13. Gjykata e Lartë, mbasi ka marrë në shqyrtim shkaqet e paraqitura në rekurs, ka konstatuar se ai nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 432 të Kodit të Procedurës Penale, prandaj për këto arsye në dhomë këshillimi, me vendimin nr.106, datë 21.02.2006, ka vendosur: “Mospranimin e rekursit të paraqitur nga i gjykuari Lulzim Murati ndaj vendimit nr.78, datë 09.02.2005 të Gjykates së Apelit Tiranë”

14. Në kushtet kur gjykimi i kërkuesit Lulzim Murati është zhvilluar in absentia ekzekutimi i vendimit penal dhe i dënimit me burgim ka filluar në datë 29.12.2006, kur është ndaluar nga policia gjyqësore për efekt të ekzekutimit të vendimit penal nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

15. I dënuari Lulëzim Murati ka pretenduar se nuk ka qenë në dijeni të procedimit dhe të gjykimit të zhvilluar kundër tij, duke kërkuar rivendosjen në afat të të drejtës për të paraqitur ankim kundër vendimit nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

16. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin datë 06.03.2007 ka vendosur “Rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Lulzim Murati për rivendosjen në afat si të pabazuar në ligj”.

17. Kundër vendimit të rrëzimit të kërkesës për të rivendosur në afat të drejtën e ankimit ka bërë ankim të veçantë i gjykuari Lulzim Murati.

18. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.477, datë 15.06.2007 ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.447, datë 06.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt, pranimin e kërkesës së të denuarit Lulzim Murati, duke e rivendosur në afat të drejtën e kërkuesit për t’u ankuar kundër vendimit penal nr.712, datë 29.09.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë”.

19. Mbas rivendosjes në afat të së drejtës së ankimit i gjykuari Lulzim Murati ka ushtruar ankim kundër vendimit të shkallës së parë.

333

20. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.969, datë 24.12.2007 ka vendosur: “Mospranimin e ankimit (apelit) të paraqitur nga i gjykuari Lulzim Murati kundër vendimit nr.712, datë 29.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

21. Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs i gjykuari Shpend Murati, i cili ka kërkuar prishjen e vendimit nr.969, datë 24.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim me një tjetër trup gjykues.

III. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

22. Gjykata e Apelit Tiranë në vendimin e saj për mospranimin e ankimit të të gjykuarit Lulzim Murati ka arsyetuar se: “është në pamundësi ligjore për të shqyrtuar apelin e paraqitur nga i gjykuari Lulzim Murati, pasi kundër vendimit të shkallës së parë është paraqitur një ankim dhe rekurs të cilat janë marrë në shqyrtim; i gjykuari nëpërmjet mbrojtësit të caktuar kryesisht për të ka realizuar të drejtën për një ankim efektiv kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë; gjykata e apelit ka pengesë kushtetuese të rishqyrtojë përsëri çështjen penale kundër të gjykuarit, qoftë edhe mbi kërkesën e tij, përsa kohë sipas mënyrës së parashikuar nga ligji nuk është vendosur rigjykimi i çështjes nga një gjykatë më e lartë...”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga i gjykuari23. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i të

gjykuarit Lulzim Murati është i pambështetur në ligj dhe si i tillë duhet të rrëzohet. 24. Kolegji Penal çmon se me të drejtë gjykata e apelit ka vendosur mospranimin

e ankimit të të gjykuarit Lulzim Murati mbasi ka konstatuar se çështja ishte marrë në shqyrtim një herë nga kjo gjykatë në bazë të ankimit të ushtruar nga mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët.

25. Siç rezulton nga aktet e fashikullit të gjykimit i gjykuari e ka ezauruar të drejtën e ankimit nëpërmjet mbrojtësit të tij. Pavarësisht se procedimi penal dhe gjykimi ndaj Lulzim Murati është zhvilluar in absentia interesat e tij janë mbrojtur nga një avokat mbrojtës. Gjykimi në mungesë si formë procedimi në një proces penal është i vlefshëm në rastet: a) kur i pandehuri vullnetarisht nuk merr pjesë në gjykimin e zhvilluar kundër tij dhe b) kur i pandehuri i fshihet drejtësisë.

26. Në të dyja rastet të drejtat e të pandehurit mbrohen nëpërmjet avokatit mbrojtës, i cili mbron interesat e tij nëpërmjet ofrimit të ndihmës së specializuar juridike. Rregullat mbi mënyrën e caktimit të mbrojtësit janë të përcaktuara në nenin 48/3 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se: “Zgjedhja e mbrojtësit për personin e ndaluar, të arrestuar ose të dënuar me burgim derisa ky person nuk e ka bërë vetë zgjedhjen, mund të bëhet nga një i afërm i tij, në format e parashikuara në paragrafin 2”.

27. I gjykuari Lulzim Murati nuk rezulton që gjatë procedimit dhe gjykimit në të gjitha shkallët e gjykimit përpara kërkesës së tij për rivendosje në afat ta ketë ushtruar vetë të drejtën për të zgjedhur mbrojtës. Në këto kushte kjo e drejtë siç provohet nga prokura e posaçme nr.844 rep., datë 20.03.2003 është ushtruar nga znj. Lirije Murati, nëna e të gjykuarit.

28. Në bazë të së drejtës së dhënë me akt përfaqësimi të rregullt mbrojtësi av.Gëzim Allaraj rezulton të ketë bërë ankim ndaj vendimit të shkallës së parë të dënimit për të gjykuarin Lulzim Murati dhe mbas gjykimit në shkallë të dytë, i cili e ka lënë në fuqi këtë vendim, ka ushtruar rekurs, i cili nuk është pranuar si i pambështetur në ligj.

29. E drejta për të bërë ankim e mbrojtësit është plotësisht në përputhje me tagrat e dhëna në aktin e përfaqësimit, si dhe në dispozitat procedurale penale që rregullojnë të drejtën e ankimit (neni 410 i K.Pr.Penale). Ligji parashikon të drejtën e të pandehurit që të bëjë ankim vetë ose nëpërmjet mbrojtësit të tij. Në rastin e gjykimit në mungesë, mbrojtësi

334

mund të bëjë ankim vetëm në rastin kur është i pajisur me akt përfaqësimi në format e parashikuara nga ligji.

30. Kolegji Penal vlerëson se ndonëse e drejta e ankimit nga i gjykuari Lulzim Murati është një e drejtë kushtetuese e sanksionuar në nenin 43 të Kushtetutës, i pandehuri e ka ezauruar këtë të drejtë në momentin e gjykimit të çështjes nga gjykata e apelit në bazë të ankimit të mbrojtësit të zgjedhur nga familjarët e tij, gjykim në të cilin ka qenë i përfaqësuar sipas neneve 48/3 dhe 410/2 të K.Pr.Penale. Për më tepër vendimi i gjykatës së apelit i është nënshtruar kontrollit gjyqësor në bazë të rekursit të mbrojtësit edhe nga Gjykata e Lartë, e cila pa ju referuar elementëve formale që lidhen me afatin ligjor, tregimin e saktë të shkaqeve të paligjshmërisë dhe nënshkrimin e mbrojtësit (neni 435 i K.Pr.Penale), por me shkaqet ligjore, ka vendosur mospranimin si të pabazuar në nenin 433 të K.Pr.Penale.

31. Në rastin objekt gjykimi, i pandehuri e ka ezauruar të drejtën e ankimit mbasi gjykata e apelit është shprehur një herë me vendim në lidhje me themelin e çështjes, ç’ka e bën çështjen gjë të gjykuar (res judicata).

32. Në lidhje me këtë çështje ka mbajtur qëndrim edhe Gjykata e Lartë në Vendimin Unifikues nr.1, datë 20.01.2011, ku në përfundim ka arritur në qëndrimin unifikues se: “Pasi çështja është shqyrtuar në Kolegjin Penal të Gjykatës së Lartë, në mungesë të të pandehurit, ky i fundit ose mbrojtësi i tij nuk mund të kërkojë rivendosjen në afat të të drejtës për të ushtruar rekurs ndaj të njëjtit vendim për të cilin Kolegji është shprehur njëherë, me pretendimin se i pandehuri nuk është vënë në dijeni të vendimit. I njëjti qëndrim mbahet edhe në rastin e kërkesës për rivendosje në afat të të drejtës për të bërë apel pasi çështja është shqyrtuar në gjykatën e apelit”.

33. Kolegji Penal e gjen të drejtë arsyetimin e gjykatës së apelit kur vendos mospranimin e ankimit të të gjykuarit Lulzim Murati dhe bazueshmërinë e tij në nenin 420, pika 1, gërma “b” të K.Pr.Penale. Në këtë nen parashikohet se: “1. Ankimi nuk pranohet:...b) kur vendimi është i paankimueshëm...”. Fakti që vendimi penal është marrë në shqyrtim një herë në bazë të ankimit të mbrojtësit të të gjykuarit Lulzim Murati sjell si pasojë mbylljen përfundimtare të çështjes. Kjo mënyrë arsyetimi është në përputhje me parimin e sigurisë ligjore. Në praktikën e GJEDNJ ky parim është përkufizuar ndërmjet të tjerash se: “kur gjykatat kanë vendosur përfundimisht për një çështje, vendimi i tyre nuk duhet të vihet në pikëpyetje” (shih Brumaresku kundër Rumanise, nr.28342/95, fq.61, viti1999).

34. Megjithatë kërkesat e sigurisë ligjore nuk janë absolute. Largimi nga parimi justifikohet vetëm nëse një gjë e tillë bëhet e nevojshme nga rrethanat e një karakteri substancial ose detyrues nëpërmjet rihapjes së çështjes. Ky parim (parimi i sigurisë ligjore) është i parashikuar në nenin 7 të K.Pr.Penale, i cili ndalon gjykimin dy herë për të njëjtën vepër penale (res judicata).

35. Në çështjen objekt gjykimi, pavarësisht rivendosjes në afat të të drejtës së ankimit të të gjykuarit Lulzim Murati, është i papranueshëm në kushtet kur ai është shqyrtuar një herë në themel. Ky konkluzion arrihet nga arsyetimi i vendimit nr.78, datë 09.02.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Gjykata ka marrë në shqyrtim në themel pretendimet e ngritura në ankim dhe jo vetëm të elementëve formalë të ankimit. Ky fakt hedh poshtë pretendimet e ngritura në rekurs se atij i është shkelur e drejta për t’u ankuar. Siç është argumentuar më lart kjo e drejtë është ushtruar nga mbrojtësi ligjor i zgjedhur nga familjarët me prokurë në mungesë të shprehjes së vullnetit prej të gjykuarit.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

36. Vendimi nr.969, datë 24.12.2007 i Gjykatës së Apelit Tirane është marrë në interpretim të drejtë të ligjit procedurial dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

335

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441 pika “1” gërma “a” e

Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.969 datë 24.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 05.10.2011

336



Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:


mori në shqyrtim në seancën gjyqësore të datës 05.10.2011 çështjen penale, që i përket:

TË PANDEHURVE: ARTUR VELAJ, RRAPO MUÇI, HAJREDIN SHAMETI, GENTJAN MUÇI

A K U Z U A R:Për kryerjen e veprës penale

“të rrëmbimit të personit, në bashkëpunim”, parashikuar nga neni 109/1 e 25 të K.Penal

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.114, datë 21.10.2003, ka vendosur:

Deklarimin fajtor të të pandehurit Rrapo Muçi për veprën penale të rrëmbimit të personit, parashikuar nga nenet 109/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij me 18 (tetëmbëdhjetë) vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Artur Velaj për veprën penale të rrëmbimit të personit, parashikuar nga neni 109/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij me 16 (gjashtëmbëdhjetë) vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Hajredin Shameti për veprën penale të rrëmbimit të personit, parashikuar nga neni 109/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij me 10 (dhjetë) vjet burgim.Deklarimin e pafajshëm të të pandehurit Gentian Muçi për veprën penale të rrëmbimit të personit, parashikuar nga neni 109/1 e 25 të K.Penal, pasi në bazë të nenit 388/d të K.Pr.Penale nuk provohet që ky i pandehur të ketë kryer veprën penale për të cilën akuzohet.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.35, datë 08.04.2004, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit penal nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër për sa i përket të pandehurve Rrapo Muçi, Artur Velaj dhe Gentian Muçi.Lënien në fuqi të vendimit penal nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Gjirokastër për sa i përket deklarimit fajtor të të pandehurit Hajredin Shameti për kryerjen në bashkëpunim të veprës penale të rrëmbimit të personit, parashikuar nga neni 109/1 e 25 të K.Penal.

337

Ndryshimin e vendimit për sa i përket masës së dënimit, duke u dënuar i pandehuri Hajredin Shameti me 12 (dymbëdhjetë) vjet burgim.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.2, datë 12.01.2005, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.35, datë 08.04.2004 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe kthimin e çështjes për rigjykim po pranë asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.58, datë 06.06.2005, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.455, datë 14.7.2006, ka vendosur:Mospranimin e rekursit të paraqitur nga të gjykuarit Rrapo Muçi dhe Artur Velaj ndaj vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.144, datë 31.7.2009, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës së kërkuesit Rrapo Muçi.Rivendosjen në afat të kërkuesit Rrapo Muçi për të ushtruar rekurs në Gjykatën e Lartë ndaj vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Kundër vendimit nr.58, datë 06.06.2005, të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, ka paraqitur rekurs i gjykuari Rrapo Muçi nëpërmjet përfaqësuesit av.Detar Hysi, duke parashtruar këto shkaqe:

- 1. Gjykimi është zhvilluar në të dyja shkallët në mungesë, pa u bërë njoftimi i rregullt i të pandehurit dhe deklarimi i mungesës sipas ligjit, në këtë rast nuk janë kryer veprimet e njoftimit, duke i mohuar të drejtën për një proces të rregullt gjyqësor, për ta njoftuar në mënyrë që ai të realizonte mbrojtjen në procesin gjyqësor ndaj tij.

- 2. Seanca gjyqësore e datës 04.03.2003 është filluar e zhvilluar në mungesë të të pandehurit dhe të mbrojtësit të caktuar me prokurë. Për këtë seancë gjyqësore nuk janë respektuar kërkesat e ligjit në lidhje me njoftimet. Është vepruar në kundërshtim me nenin 132 të K.Pr.Penale, i pandehuri ka qenë në mungesë, por avokati ka qenë caktuar me prokurë sipas ligjit, nenit 48, pika 3 e K.Pr.Penale, prokurë e cila ka qenë përfshirë në aktet e gjykimit.

- 3. Është shkelur neni 15, pika 1 e K.Pr.Penale, pasi gjyqtari Artan Laze ka marrë pjesë në gjykimin e kësaj çështje në dhënien e vendimit përfundimtar, pasi me parë ka refuzuar kërkesën për përjashtimin e trupit gjykues.

- 4. Gjykata e shkallës së parë nuk ka dhënë vendim lidhur me kërkesat paraprake të kërkuara nga ana e mbrojtësit, në lidhje me pavlefshmërinë e kërkuar në bazë të nenit 129 të K.Pr.Penale në lidhje me proces verbalet e të pandehurve të tjerë Artur Velaj, Hajredin Shameti dhe Selfo Malaj, në datën 24.10.2000, ditën që janë ndaluar. Këto deklarime, në bazë të neneve 36 dhe 37 të K.Pr.Penale, nuk mund të përdoren si provë, mbasi në këto deklarime të pandehurit e tjerë kanë treguar vetëpërgjegjësi. Në këto proces verbale kur janë pyetur të ndaluarit nuk kanë pasur avokatë mbrojtës. Gjykata e ka përfunduar gjykimin dhe nuk është shprehur në lidhje me këtë kërkesë për pavlefshmëri. Gjykata e faktit ka vepruar në kundërshtim me nenin 112 të K.Pr.Penale. Gjykata e faktit është e detyruar të disponojë me vendim ose urdhër. Në

338

bazë të pikës 3 të nenit 112 të K.Pr.Penale, vendimi, pra, edhe ai i ndërmjetmi, duhet të arsyetohet, përndryshe vendimi është i pavlefshëm.

- 5. Është kërkuar nga mbrojtja pavlefshmëria në lidhje me sigurimin e provës datë 2.11.2000, ku është pyetur shtetasi Dhimitër Papa. Në kohën kur është bërë sigurimi i provës i gjykuari Rrapo Muçi nuk ka pasur dijeni për procedimin, është vepruar në kundërshtim me nenin 141, pika 3 e K.Pr.Penale. Është shkelur neni 321, pika 1 e K.Pr.Penale për marrjen e sigurimit të provës, pasi në këtë seancë nuk ka marrë pjesë mbrojtësi.

- 6. Është kërkuar pavlefshmëria e paraqitjes për njohje e pasqyruar në proces verbalin e datës 24.10.2000, ku është bërë paraqitja për njohje nëpërmjet fotografive; e fotografisë së të pandehurit Rrapo.

- 7. Nuk dihet se ku është marrë fotografia që është bërë paraqitja për njohje. Nuk dihet burimi i marrjes së fotografisë, e cila është përdorur si objekt për paraqitjen për njohje.

- 8. Nuk dihet se kush e ka disponuar këtë fotografi e cila është keqpërdorur me qëllim nga agjentët e policisë, të cilët kanë ushtruar dhunë fizike e psiqike edhe mbi të ndaluarit e tjerë.

- 9. Nuk janë respektuar kërkesat e ligjit të parashikuara nga nenet 171, 1, 2, 3 të K.Pr.Penale. I dëmtuari më parë ka parë fotografinë pastaj ka dhënë karakteristikat. Të dyja gjykatat e kanë mbështetur vendimin në lidhje me fajësinë e të pandehurit duke u mbështetur në akte absolutisht të pavlefshme, siç është edhe proces verbali i paraqitjes për njohje të një fotografie të të gjykuarit.

- 10. Avokati i caktuar kryesisht nga prokurori në kryerjen e një sërë veprimesh hetimore siç është edhe paraqitja për njohje e fotografive, ka mbrojtur të gjithë të pandehurit, në një kohë që në mes të pandehurve ka pasur papajtueshmëri të interesave. Është vepruar në kundërshtim me nenin 54, pika 1 e K.Pr.Penale.

- 11. Të dyja gjykatat e kanë mbështetur vendimin në lidhje me fajësinë e të gjykuarit mbi prova të marra në shkelje të ndalimeve të parashikuara nga ligji, të cilat nuk mund të përdoren. Është vepruar në kundërshtim me nenin 151, pika 4 i K.Pr.Penale.

- 12. Janë përdorur si prova kundër të gjykuarit Rrapo deklarimet e bëra nga bashkëtëpandehurit Artur Velaj, Hajredin Shameti dhe Selfo Malaj, të bëra në polici më datë 24.10.2000. Të pandehurit kanë bërë denoncim për rrahjen që u kanë bërë në polici për deklarimet që janë marrë me dhunë fizike, pa praninë e avokatëve, duke vepruar në kundërshtim me nenet 155, pika 1 dhe 256, pika 1 të K.Pr.Penale. Këto deklarime janë marrë në kundërshtim me nenin 167 të K.Pr.Penale dhe ato në kundërshtim me nenet 36 dhe 37 të K.Pr.Penale janë përdorur nga gjykata kundër të gjykuarit Rrapo Muçi.

- 13. Nga provat që janë administruar në seancë gjyqësore është vërtetuar se i gjykuari Rrapo Muçi, nuk ka qenë në Shqipëri në kohën kur ka ndodhur vepra penale për të cilën ai është akuzuar e dënuar.

- 14. Gjykata e apelit, në kushtet e një hetimi gjyqësor të errët nga gjykata e faktit, duhej të hapte hetimin gjyqësor bazuar në nenin 427 të K.Pr.Penale dhe të kryente veprimet e mësipërme.

339

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin pranë Prokurorisë së

Përgjithshme, z. Hysen Keta; mbrojtësin e personit nën hetim Av. Detar Hysi, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, që ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, kthimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.58, datë 06.06.2005 i Gjykatës së Apelit Gjirokastër, me të cilin është

lënë në fuqi vendimi nr.114 datë 21.10.2003 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, është marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural dhe atij material.

VI. Rrethanat e faktit

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e gjykimit dhe të provave të paraqitura në të dy shkallët e gjykimit rezultojnë të provuara këto fakte dhe rrethana:

37. I gjykuari Rrapo Muçi është banor i qytetit të Tepelenës. Në muajin prill të vitit 1999 atij i ka lindur mendimi kriminal për rrëmbimin e shtetasit Dhimitër Papa me qëllim kërkimin e shpërblimit monetar për lirimin e tij. I gjykuari paraprakisht kishte informacione se i dëmtuari Dhimitër Papa kishte një aktivitet privat si pronar i një fabrike që prodhonte kartopiceta me vendndodhje në Goranxi të Rrethit Gjirokastër.

38. I gjykuari për kryerjen e veprës penale ka biseduar me të gjykuarit Artur Velaj, Hajredin Shameti të cilëve u ka shpjeguar qëllimin e tij për rrëmbimin e shtetasit Dhimitër Papa për qëllime përfitimi. Edhe të gjykuarit e tjerë kanë rënë dakord që të bashkëpunojnë duke u bërë bashkëautorë në rrëmbim.

39. Për të realizuar veprën fillimisht të gjykuarit kanë përgatitur planin e rrëmbimit duke përcaktuar kohën, vendin se ku do të ndodhte rrëmbimi, mjetet që do të përdoreshin, si dhe vendin ku do ta mbanin personin e rrëmbyer deri në përfitimin e shpërblimit monetar nga familjarët.

40. Në datë 07.04.1999, rreth orës 20.00 i gjykuari Rrapo Muçi së bashku me të gjykuarit e tjerë si bashkëpunëtorë të tij shtetasit Hajredin Shameti dhe Artur Velaj kanë zënë pritë në afërsi të vendit të quajtur “Burimi i Glinës”. Në këtë kohë i dëmtuari Dhimitër Papa mbasi kishte përfunduar punën ka shoqëruar punëtorët në shtëpi me makinën e tij fuoristradë dhe më pas ka marrë rrugën e kthimit për në shtëpi, e cila ndodhet në fshatin Peshkëpi.

41. Në vendin e quajtur ”Burimi i Glinës” makinës së të dëmtuarit Dhimitër Papa i kanë dalë përpara të gjykuarit Rrapo Muçi dhe Hajredin Shameti, të cilët ishin të armatosur: i pari me automatik model “56” dhe pistoletë, ndërsa i dyti kishte vetëm automatik. Ndërkohë i gjykuari Hajredin Shameti ishte përpjekur që t’a paralajmëronte të dëmtuarin duke shtënë në ajër, ku si rezultat i qitjes që kishte bërë kishte ngelur i plagosur aksidentalisht.

42. I gjykuari Rrapo Muçi, pasi makina ka ndaluar si rezultat i të shtënave e ka nxjerrë me forcë të dëmtuarin prej saj duke ushtruar dhunë fizike. Më pas të gjykuarit e kanë hipur të dëmtuarin përsëri në sediljen e mbrapme të makinës së tij duke i lidhur duart dhe gojën me qëllimin që ai të mos reagonte, së bashku me të është ulur edhe i gjykuari Rrapo Muçi, ndërsa i gjykuari tjetër Hajredin Shameti është ulur në timon dhe kanë marrë drejtimin për në fshatin Suhë të Rrethit të Gjirokastrës.

43. Pasi kanë mbërritur në këtë fshat kanë ndaluar automjetin dhe kanë vazhduar rrugën në këmbë. Mbas një ore e gjysëm udhëtimi kanë arritur në fshatin Asim Zeneli, ku i priste i gjykuari tjetër Artur Velaj me një automjet të markës Benz Mercedes 240, me ngjyrë të bardhë. Të tre të gjykuarit e kanë hipur të dëmtuarin në bagazhin e automjetit dhe kanë

340

vazhduar udhëtimin. Mbas një ore udhëtimi të gjykuarit kanë ndërruar automjetin për shkak se automjeti ka pësuar difekt dhe nuk mund të vazhdonin.

44. I gjykuari Rrapo Muçi ka shkuar tek banesa e shtetasit Selfo Malaj ku i ka kërkuar që t’i jepte makinën. Por ky i fundit nuk ka pranuar. Atëherë i gjykuari i ka kërkuar që t’i transportonte me makinë dhe të dy së bashku kanë shkuar me makinë deri në vendin që ndodheshin dy bashkëpunëtorët me personin e rrëmbyer në fshatin Veliqot të Rrethit të Tepelenës. Mbasi e kanë futur të dëmtuarin në bagazhin e makinës së shtetasit Selfo Malaj kanë vazhduar rrugën në drejtim të fshatit Salari të Rrethit Tepelenë. Kur kanë arritur, të gjykuarit kanë zbritur pengun nga makina, ndërsa shtetasi Selfo Malaj është larguar.

45. Në fshat i dëmtuari Dhimitër Papa është strehuar nga të gjykuarit në banesën e shtetasit Myfit Dajlani, ku është mbajtur për 18 (tetëmbëdhjetë) ditë. Gjatë qëndrimit ai është mbajtur në ruajtje nga dy persona të panjohur. Në vazhdim të realizimit të qëllimit kriminal të gjykuarit e kanë nxitur të dëmtuarin që t’i bënte të ditur familjarëve se ai ishte rrëmbyer dhe në këmbim të lirimit të tij duhet të paguanin një shumë prej 20.000.000 (njëzet milionë) dhrahmi.

46. Familjarët e të dëmtuarit kanë pranuar të paguajnë për lirimin e tij, dhe mbasi kanë rënë dakord për shumën, kanë bërë pagesën e shumës sipas vendit të përcaktuar nga të gjykuarit. Kështu ata kanë dorëzuar shumën 20.000.000 (njëzet milionë) dhrahmi në vendin e quajtur “Lapidari”, në afërsi të urës së Glinës. Ndërkohë të gjykuarit, mbasi janë siguruar se pagesa është kryer, kanë shkuar në fshatin Salari duke e marrë të dëmtuarin dhe e kanë transportuar në bagazhin e automjetit në drejtim të Gjirokastrës. Në afërsi të fshatit Mashkullorë, të gjykuarit kanë ndaluar makinën dhe e kanë lënë të lirë të dëmtuarin e marrë peng Dhimitër Papa. Në momentin e lirimit i gjykuari Hajredin Shameti i ka dhënë të dëmtuarit shumën prej 500.000 (pesëqind mijë) dhrahmi. Më pas të gjykuarit kanë ndarë shumën e përfituar nga pengmarrja, ku i gjykuari Hajredin Shameti ka marrë shumën prej 1.200.000 (një milionë e dyqind mijë) dhrahmi ndërsa pjesa tjetër është ndarë midis të gjykuarit Rrapo Muçi dhe Artur Velaj.

47. Në lidhje me veprimet e kundraligjshme të kryer kundër tij shtetasi Dhimitër Papa në datë 15 Tetor 1999 ka bërë kallëzim ndaj personave të cilët e kanë rrëmbyer për qëllime përfitimi. Organi i akuzës ka zhvilluar hetime dhe në përfundim është akuzuar ndër të tjerë dhe i gjykuari Rrapo Muçi për veprën penale të “rrëmbimit të personit” të kryer në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 109/1 dhe 25 i Kodit Penal.

VII. Procedurat gjyqësore

48. Në bazë të akuzës së ngritur ndaj të gjykuarit Rrapo Muçi aktet i janë përcjellë për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër. I pandehuri është gjykuar in absentia (në mungesë), ndërkohë që të drejtat e tij, në kushtet kur ai nuk e ka ushtruar këtë të drejtë (të drejtën për të caktuar avokat mbrojtës) janë mbrojtur nga av. Saimir Vishaj, i cili është zgjedhur nga familjarët (babai - z. Muço Muçi) me prokurën e posaçme nr.1123 rep., datë 03.11.2000.

49. Në përfundim të gjykimit me procedurën e gjykimit të zakonshëm, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.32, datë 23.04.2002 ka vendosur ndër të tjera: “2. Deklarimin fajtor të të pandehurit Rrapo Muçi për veprën penale të “rrëmbimit të personi” të kryer në bashkëpunim dhe në mbështetje të nenit 109/1 e 50/gj të Kodit Penal e dënon me 17 (shtatëmbëdhjetë) vjet burgim”.

50. Kundër këtij vendimi për të gjykuarin Rrapo Muçi ka bërë ankim mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët, av.Saimir Vishaj, duke parashtruar dhe shkaqet ligjore.

51. Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.83, datë 17.10.2002 mbasi mori në shqyrtim ankimin ka vendosur: “Prishjen e vendimit nr.32, datë 23.04.2002 të Gjykatës së

341

Rrethit Gjyqësor Gjirokastër dhe kthimin e akteve në po atë gjykatë për rigjykim, me tjetër trup gjykues”.

52. Mbasi çështja është kthyer në rigjykim rezulton që përsëri gjykimi ka vazhduar në mungesë të të gjykuarit Rrapo Muçi, duke qenë i përfaqësuar nga mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët në mungesë të ushtrimit të kësaj të drejte prej tij.

53. Në përfundim të gjykimit me procedurën e gjykimit të zakonshëm Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.114, datë 21.10.2003 ka vendosur, ndër të tjera: “...2. Deklarimin fajtor të të pandehurit Rrapo Muçi për veprën penale të “rrëmbimit të personit” të kryer në bashkëpunim dhe në mbështetje të nenit 109/1 e 50/gj të Kodit Penal e dënon me 18 (tetëmbëdhjetë) vjet burgim”.

54. Kundër këtij vendimi, për të gjykuarin Rrapo Muçi, ka bërë ankim mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët, av. Saimir Vishaj, duke parashtruar dhe shkaqet ligjore.

55. Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.35, datë 08.04.2004, mbasi mori në shqyrtim ankimin ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit penal nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Gjirokastër për sa i përket të pandehurve Rrapo Muçi, Artur Velaj dhe Gentian Muçi...”.

56. Mbrojtësi i të gjykuarit Rrapo Muçi i caktuar nga familjarët, duke mos qenë dakord me të dy vendimet gjyqësore ka ushtruar përsëri të drejtën e ankimit duke bërë rekurs në Gjykatën e Lartë.

57. Gjykata e Lartë, mbasi ka marrë në shqyrtim shkaqet e paraqitura në rekurs, ka konstatuar se ato duhet të merren në shqyrtim dhe në përfundim të gjykimit me vendimin nr.2, datë 12.01.2005 ka vendosur: “Prishjen e vendimit nr.35, datë 08.04.2004 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe kthimin e saj për rigjykim po pranë asaj gjykate, me tjetër trup gjykues”.

58. Në rigjykimin e çështjes Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.58, datë 06.06.2005 ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër”.

59. Mbrojtësi i të gjykuarit Rrapo Muçi, i caktuar nga familjarët, duke mos qenë dakord me vendimin gjyqësor të gjykatës së apelit ka ushtruar përsëri të drejtën e ankimit duke bërë rekurs në Gjykatën e Lartë.

60. Gjykata e Lartë, pasi ka marrë në shqyrtim shkaqet e paraqitura në rekurs, ka konstatuar se ai nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 432 të Kodit të Procedurës Penale, prandaj për këto arsye në dhomë këshillimi me vendimin nr.455, datë 14.07.2006 ka vendosur: “Mospranimin e rekursit të paraqitur nga të gjykuarit Rrapo Muçi dhe Artur Velaj ndaj vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër”.

61. Në kushtet kur gjykimi i kërkuesit Rrapo Muçi është zhvilluar in absentia, ekzekutimi i vendimit penal dhe i dënimit me burgim ka filluar në datë 12.06.2009, kur është ndaluar nga policia gjyqësore për efekt të ekzekutimit të vendimit penal nr.114. datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

62. I dënuari Rrapo Muçi ka pretenduar se nuk ka qenë në dijeni të procedimit dhe të gjykimit të zhvilluar kundër tij, duke kërkuar rivendosjen në afat të së drejtës për të paraqitur ankim kundër vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

63. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.144, datë 31.07.2009 ka vendosur “pranimin e kërkesës së kërkuesit Rrapo Muçi për rivendosjen në afat të kërkuesit për të paraqitur rekurs në Gjykatën e Lartë ndaj vendimit nr.58, datë 06.06.2005.

64. Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs i gjykuari Rrapo Muçi, i cili ka kërkuar prishjen e vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe kthimin e çështjes për rigjykim, me një tjetër trup gjykues.

342

VIII. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

65. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër në vendimin e saj nr.144, datë 31.07.2009 ka vendosur: “Pranimin e kërkesës së kërkuesit Rrapo Muçi.

Rivendosjen në afat të kërkuesit Rrapo Muçi për të ushtruar rekurs në Gjykatën e Lartë ndaj vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, duke arsyetuar se: “mbështetur në Nenin 147, 1, 2, 3 të K.Pr.Penale dhe Vendimin Unifikues nr.2, datë 14.10.2002 të Kolegjeve të Bashkuara, rezulton se nuk mund të prezumohet dijenia e të pandehurit lidhur me një vendim penal dhënë ndaj tij, edhe në ato raste kur ai mbrohet në gjykim me një avokat të zgjedhur nga familjarët e tij.

66. Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.58, datë 06.06.2005 ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.114, datë 21.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke arsyetuar: “rezulton e konsumuar vepra penale e rrëmbimit të personit, e kryer në bashkëpunim, nisur nga analiza e të gjitha provave të analizuara, deklarimet e të dëmtuarit Dhimitraq Papa, deklarimet e të pandehurve të tjetë Artur Velaj e Hajredin Shameti, paraqitja për njohje nëpërmjet fotografive, apo zërit, akti i ekspertimit të flokut... rezulton i pambështetur pretendimi lidhur me praninë e mbrojtësit në proceset hetimore. Në dënimin e tij merren parasysh roli i tij si organizator dhe ekzekutor i drejtpërdrejtë i veprës penale”.

IX. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga i gjykuari

67. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i të gjykuarit Rrapo Muçi nuk është i mbështetur në ligj.

68. Kolegji Penal çmon se në kundërshtim me ligjin gjykata e shkallës së parë ka vendosur rivendosjen në afat të ankimit (rekursit) të të gjykuarit Rrapo Muçi, mbasi duhet të konstatonte se çështja ishte marrë në shqyrtim një herë nga Gjykata e Lartë në bazë të rekursit të ushtruar nga mbrojtësi i zgjedhur nga familjarët. Kjo vendimmarrje e gjykatës së shkallës së parë bie ndesh me parimin ne bis in idem (parimi i gjësë së gjykuar).

69. Siç rezulton nga aktet e fashikullit të gjykimit i gjykuari e ka ezauruar të drejtën e ankimit (rekursit) nëpërmjet mbrojtësit të tij. Pavarësisht se procedimi penal dhe gjykimi ndaj Rrapo Muçi është zhvilluar in absentia interesat e tij janë mbrojtur nga një avokat mbrojtës.

70. Gjykimi në mungesë si formë procedimi në një proces penal është i vlefshëm në rastet: a) kur i pandehuri vullnetarisht nuk merr pjesë në gjykimin e zhvilluar kundër tij dhe b) kur i pandehuri i fshihet drejtësisë.

Në të dyja rastet të drejtat e të pandehurit mbrohen nëpërmjet avokatit mbrojtës, i cili mbron interesat e tij nëpërmjet ofrimit të ndihmës së specializuar juridike. Rregullat mbi mënyrën e caktimit të mbrojtësit janë të përcaktuara në nenin 48/3 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se: “Zgjedhja e mbrojtësit për personin e ndaluar, të arrestuar ose të dënuar me burgim derisa ky person nuk e ka bërë vetë zgjedhjen, mund të bëhet nga një i afërm i tij, në format e parashikuara në paragrafin 2”.

71. I gjykuari Rrapo Muçi nuk rezulton që, gjatë procedimit dhe gjykimit në të gjitha shkallët e gjykimit përpara kërkesës së tij për rivendosjen në afat, ta ketë ushtruar vetë të drejtën për të zgjedhur mbrojtës. Në këto kushte kjo e drejtë, siç provohet nga prokura e posaçme nr.1123 rep., datë 03.11.2000, është ushtruar nga babai i tij z. Muço Muçi, i cili ka caktuar si mbrojtës av. Saimir Visha.

72. Në bazë të së drejtës së dhënë me akt përfaqësimi të rregullt mbrojtësi, av. Saimir Visha, rezulton të ketë bërë ankim ndaj vendimit të dënimit të shkallës së parë për të gjykuarin Rrapo Muçi dhe mbas gjykimit në shkallë të dytë, i cili e ka lënë në fuqi këtë vendim ka ushtruar rekurs, i cili është pranuar si i mbështetur në ligj duke e kthyer çështjen për rigjykim në gjykatën e apelit. Mbas rigjykimit vendimi i fajësisë i shkallës së parë është

343

lënë përsëri në fuqi, ndërkohë që edhe rekursi nuk është pranuar (shih vendimin nr.455, datë 14.07.2006 i Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).

73. E drejta për të bërë ankim e mbrojtësit është plotësisht në përputhje me tagrat e dhëna në aktin e përfaqësimit, si dhe në dispozitat procedurale penale që rregullojnë të drejtën e ankimit (neni 410 i K.Pr.Penale). Ligji parashikon të drejtën e të pandehurit që të bëjë ankim vetë ose nëpërmjet mbrojtësit të tij. Në rastin e gjykimit në mungesë mbrojtësi mund të bëjë ankim vetëm në rastin kur është i pajisur me akt përfaqësimi në format e parashikuara nga ligji.

74. Kolegji Penal vlerëson se ndonëse e drejta e ankimit nga i gjykuari Rrapo Muçi është një e drejtë kushtetuese e sanksionuar në nenin 43 të Kushtetutës, i pandehuri e ka ezauruar këtë të drejtë në momentin e shqyrtimit të çështjes në të tre shkallët e gjykimit në bazë të ankimit të mbrojtësit të zgjedhur nga familjarët e tij, gjykim në të cilin ka qenë i përfaqësuar sipas neneve 48/3 dhe 410/2 të K.Pr.Penale.

75. Vendimi i gjykatës së shkallës së parë dhe i apelit i është nënshtruar kontrollit gjyqësor në bazë të rekursit të mbrojtësit së të gjykuarit Rrapo Muçi edhe nga Gjykata e Lartë, e cila në gjykimin e parë, sipas vendimit nr.2, datë 12.01.2005 të Kolegjit Penal, e ka pranuar dhe duke gjetur shkaqe ligjore në gjykim e ka prishur vendimin e gjykatës së apelit dhe e ka kthyer për rigjykim çështjen. Mbas rigjykimit dhe lënies në fuqi të vendimit të fajësisë (shih vendimin nr.nr.455, datë 14.07.2006 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë) pa iu referuar elementëve formale që lidhen me afatin ligjor, tregimin e saktë të shkaqeve të paligjshmërisë dhe nënshkrimin e mbrojtësit (neni 435 i K.Pr.Penale), por me shkaqet ligjore ka vendosur mospranimin si të pabazuar në nenin 433 të K.Pr.Penale.

76. Në rastin objekt gjykimi i pandehuri e ka ezauruar të drejtën e rekursit, mbasi Gjykata e Lartë është shprehur një herë me vendim në lidhje me themelin e çështjes, ç’ka e bën çështjen gjë të gjykuar (res judicata).

77. Në lidhje me këtë çështje ka mbajtur qëndrim edhe Gjykata e Lartë në vendimin Unifikues nr.1, datë 20.01.2011, ku në përfundim ka arritur në qëndrimin unifikues se: “ Pasi çështja është shqyrtuar në Kolegjin Penal të Gjykatës së Lartë, në mungesë të të pandehurit, ky i fundit ose mbrojtësi i tij nuk mund të kërkojë rivendosjen në afat të të drejtës për të ushtruar rekurs ndaj të njëjtit vendim për të cilin Kolegji është shprehur njëherë, me pretendimin se i pandehuri nuk është vënë në dijeni të vendimit. I njëjti qëndrim mbahet edhe në rastin e kërkesës për rivendosje në afat të së drejtës për të bërë apel pasi çështja është shqyrtuar në gjykatën e apelit”.

78. Fakti që vendimi penal është marrë në shqyrtim një herë, në bazë të ankimit të mbrojtësit të të gjykuarit Rrapo Muçi, sjell si pasojë mbylljen përfundimtare të çështjes. Kjo mënyrë arsyetimi është në përputhje me parimin e sigurisë ligjore. Në praktikën e GJEDNJ ky parim është përkufizuar ndërmjet të tjerash se: “kur gjykatat kanë vendosur përfundimisht për një çështje, vendimi i tyre nuk duhet të vihet në pikëpyetje” (shih Brumaresku kundër Rumanisë, nr.28342/95, fq.61 - viti1999).

79. Megjithatë kërkesat e sigurisë ligjore nuk janë absolute. Largimi nga parimi justifikohet vetëm nëse një gjë e tillë bëhet e nevojshme nga rrethanat e një karakteri substancial ose detyrues nëpërmjet rihapjes së çështjes. Ky parim (parimi i sigurisë ligjore) është i parashikuar në nenin 7 të K.Pr.Penale, i cili ndalon gjykimin dy herë për të njëjtën vepër penale (res judicata).

80. Në çështjen objekt gjykimi, pavarësisht rivendosjes në afat të të drejtës së ankimit (rekursit) të të gjykuarit Rrapo Muçi, ai është i papranueshëm në kushtet kur është shqyrtuar një herë në themel. Ky konkluzion arrihet nga arsyetimi i vendimit nr.455, datë 14.07.2006 të Gjykatës së Lartë. Gjykata ka marrë në shqyrtim në themel pretendimet e ngritura në ankim dhe jo vetëm të elementëve formalë të ankimit. Ky fakt hedh poshtë pretendimet e ngritura në rekurs se atij i është shkelur e drejta për t’u ankuar. Siç është

344

argumentuar më lart kjo e drejtë është ushtruar nga mbrojtësi ligjor i zgjedhur nga familjarët me prokurë në mungesë të shprehjes së vullnetit prej të gjykuarit.

81. Kolegji Penal vlerëson se ndonëse e drejta për të paraqitur ankim (rekurs) mbas rivendosjes në afat të së drejtës së tij, është një e drejtë kushtetuese e sanksionuar në nenin 43 të Kushtetutës, i gjykuari e ka ezauruar këtë të drejtë në momentin që çështja është gjykuar nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në të cilin ai është përfaqësuar rregullisht në bazë të neneve 48/3 dhe 410/2 të K.Pr.Penale nga avokati i caktuar nga familjarët.

X. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

82. Kolegji Penal, mbasi konstaton se çështja është marrë në shqyrtim dhe nga gjykimi rezultoi se rekursi i të gjykuarit kundër vendimit nr.58, datë 06.06.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër është marrë një herë në shqyrtim dhe si i tillë përbën gjë të gjykuar, vendos të pushojë shqyrtimin e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 442 të Kodit të Procedurës

Penale,


Tiranë, më 05.10.2011

345


VENDIMNË EMER TË REPUBLIKËS


Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61004-00821-00-2011 akti që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR KURBIN

KUNDËR: ARBËR ALIU

D Y S H U A R:Për veprën penale të vjedhjes në bashkëpunim.

Neni 134/2 i K.Penal.OBJEKTI:

Caktim mase sigurimi “arrest në burg”.Baza Ligjore: Neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.317/28, datë 01.04.2011, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës së Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kurbin. Vleftësimin si të ligjshëm të ndalimit ndaj shtetasit Arbër Aliu. Caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” ndaj shtetasit Arbër Aliu, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.237, datë 21.04.2011, ka vendosur: Miratimin e vendimit nr.317/28, datë 01.04.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kurbin përsa i përket ligjshmërisë së ndalimit. Ndryshimin e vendimit për sa i përket masës së sigurimit ndaj shtetasit Arbër Aliu, duke i caktuar masën “arrest në shtëpi”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.237, datë 21.04.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila ka kërkuar ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Masa e sigurimit arrest në shtëpi nuk është e përshtatshme dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.

347

- Duke pasur parasysh rrezikshmërinë shoqërore të kësaj vepre penale, rëndësinë e theksuar të faktit kriminal, për më tepër që ajo është kryer në bashkëpunim; masën e dënimit të përcaktuar në dispozitën përkatëse, si dhe rrezikshmërinë shoqërore të autorit të veprës penale, mendojmë se masa e sigurimit “arrestit në burg” është më e përshtatshme.

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin e Prokurorisë së

Përgjithshme Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të të dy vendimeve; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ё R E NVendimi nr.237, datë 21.04.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të

gabuar të ligjit procedurial dhe si i tillë gjykimi në këtë shkallë duhet të pushohet.


Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin, në bazë të referimit të seksionit të policisë gjyqësore të krimit kundër pronës në Komisariatin e Policisë Kurbin, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “vjedhjes” të kryer në bashkëpunim, e parashikuar nga neni 134/2 i Kodit Penal, në ngarkim të të dyshuarit Arbër Aliu.

2. Personi nën hetim, i mituri Arbër Aliu, është banor i fshatit Malbardhë, Komuna Milot të Rrethit Kurbin. Vepra penale për të cilën dyshohet personi nën hetim ka ndodhur në datë 18.01.2011, ku në banesën e shtetasit Dod Lasku në fshatin Shullaz janë vjedhur gjashtë kompjutera me gjithë njësitë, një aparat fotokopjues, një kuti me vegla hidraulike, etj.

3. Në bazë të kallzimit të të dëmtuarit nga ana e policisë gjyqësore kanë filluar hetimet për gjetjen dhe zbulimin e autorëve. Nga veprimet hetimore të kryera nga kqyrja e vendit të ngjarjes në rrugicën që të shpie tek banesa e shtetasit Dod Lasku, është gjetur dhe sekuestruar me cilësinë e provës materiale një pjesë plastike, e cila në bazë të aktit të ekspertimit traseologjik ka rezultuar se i përkiste automjetit të markës Opel me targë TR 8792 A.

4. Policia gjyqësore ka ushtruar kontroll në automjetin e dyshuar se është përdorur si mjet për të kryer vjedhjen, i cili posedohej nga shtetasi Simon Gjoni. Nga kontrolli ka rezultuar se në makinë ndodheshin disa prej sendeve të cilat ishin vjedhur në banesën e shtetasit Dod Lasku.

5. Në bazë të dyshimit se shtetasi Simon Gjoni është autor i vjedhjes në datë 30.03.2011 është bërë ndalimi i tij nga policia gjyqësore.

6. I pyetur me cilësinë e personit ndaj të cilit zhvillohen hetime, shtetasi Simon Gjoni ka pranuar autorësinë e vjedhjes së banesës së shtetasit Dod Lasku duke dhënë shpjegime në lidhje me mënyrën e kryerjes dhe njëkohësisht duke implikuar si bashkëautor dhe personin nën hetim Arbër Aliu.

7. Në datë 31.03.2011 ndaj tij është ekzekutuar urdhëri i ndalimit i lëshuar nga prokurori, mbasi ai dyshohet se është bashkëautor me shtetasin Simon Gjoka në vjedhjen e banesës së shtetasit Dod Lasku.


8. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin në kuadër të këtij procedimi në datë 31.03.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin me

348

kërkesë për vleftësimin e ndalimit dhe caktim mase sigurimi ndaj personit nën hetim Arbër Aliu.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.317/28, datë 01.04.2011 ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm ndalimin e kryer ndaj shtetasit Arbër Aliu. Caktimin si masë sigurimi atë të “arrestit në burg’’ në bazë të nenit 238 të K.Pr.Penale. Shpalljen e moskompetencës dhe kalimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, seksioni i të miturve”.

10. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim personi nën hetim, i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.

11. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.237, datë 01.04.2011, ka vendosur: “Miratimin e vendimit nr.317/28, datë 21.02.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kurbin për sa i përket ligjshmërisë së ndalimit. Ndryshimin e vendimit për sa i përket masës së sigurimit ndaj shtetasit Arbër Aliu, duke caktuar masën arrest në shtëpi”

12. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.237, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë duke caktuar si masë sigurimi për shtetasin nën hetim Arbër Aliu atë të “arrestit në burg”, të parashikuar në nenin 238 të Kodit të Procedurës Penale.

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

13. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin në caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” ka arsyetuar se: “ për shkak të rrethanave të faktit, të personalitetit të personit nën hetim, i cili është person i dyshuar për disa vepra penale të vjedhjes të kryera në bashkëpunim dhe në rrethe të ndryshme, të përhapjes së theksuar që po merr kjo vepër penale në Rrethin e Kurbinit tek këto mosha autorësh, vlerëson se ekziston rreziku që autori të largohet për t’iu shmangur përgjegjësisë penale, se ai mund të kryejë vepër penale më të rëndë apo të të njëjtit lloj, gjykata çmon se masa më e përshtatshme është ajo e kërkuar nga prokurori”.

14. Mbas shqyrtimit të ankimit Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin për sa i përket aplikimit të masës së sigurimit arrest në burg është i gabuar, duke caktuar si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Arbër Aliu atë të “arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.

Gjykata e apelit arsyeton se: “për sa i përket masës së sigurimit personal “arrest në burg” të caktuar nga gjykata e shkallës së parë, kolegji i gjykatës së apelit konstaton se nuk është në përputhje me kriteret e përgjithshme dhe të veçanta të parashikuara në nenet 228, 229 dhe veçanërisht me paragrafin e parë të nenit 230 të K.Pr.Penale”.

Në vazhdim të arsyetimit gjykata e apelit shprehet se: “në vështrim të provave të akumuluara nga organi i prokurorisë, ky kolegj, në rastin konkret, ka parasysh këto kritere për ndryshimin e masës së sigurimit personal të caktuar ndaj personit nën hetim: së pari, lënia e lirë e personit nën hetim nuk rrezikon marrjen e provave të reja të lidhura me provueshmërinë e elementëve të veprës penale, garanton nevojën e sigurimit sepse personi nën hetim është i detyruar të rrijë brenda ambienteve të banesës së tij; së dyti, vepra penale për të cilën akuzohet në bazë të nenit 134 ka marzhe të ulëta dënimi; së treti, nuk vërtetohet ekzistenca e rrethanave rënduese në raport me veprën penale dhe autorin e dyshuar të saj, personi nën hetim ka pranuar fajësinë, ka mbajtur qëndrim pohues e pendues ndaj faktit të ndodhur, të cilat parashikohen si rrethana lehtësuese”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga prokurori15. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë mbasi vuri kryesisht në diskutim

kompetencën lëndore të gjykimit në gjykatën e apelit, në bazë të nenit 434 të Kodit të Procedurës Penale, arrin në konkluzionin se ankimi ndaj vendimit nr.317/28, datë

349

01.04.2011 të Gjykatës së Kurbinit nuk duhet të shqyrtohej e për pasojë çështja duhet të pushohet.

16. Neni 434 i Kodit të Procedurës Penale, megjithëse detyron Gjykatën e Lartë ta shqyrtojë çështjen brenda shkaqeve të ngritura në rekurs, e lejon atë që të shprehet dhe të vendosë edhe për çështje të tjera ligjore për të cilat gjykatat më të ulëta duhet t’i kishin parë kryesisht. Një ndër këto çështje e cila lejohet e shikohet kryesisht është edhe “kompetenca lëndore”.

17. Në bazë të akteve të fashikullit të gjykimit rezulton se personi nën hetim Arbër Aliu është i mitur, mbasi në momentin e gjykimit nuk e ka mbushur moshën 18 vjeç. Si subjekt i posaçëm ai gëzon disa garanci procedurale më tepër, ku ndër to është edhe gjykimi nga seksionet e posaçme për të miturit. Në nenin 13 të K.Pr.Penale parashikohet se: “ ...4. Gjykimi i të miturve bëhet nga seksionet përkatëse, të krijuara në gjykatat e rretheve gjyqësore, të përcaktuara me dekret të Presidentit”.

18. Në bazë të Dekretit nr.6218, datë 07.07.2009 “Për krijimin e seksioneve penale per gjykimin e te miturve pranë gjykatave të rretheve gjyqësore” i cili ka përcaktuar seksionet për të miturit dhe kompetencën e tyre tokësore, rezulton se veprat penale të kryera nga subjektet e mitur ose në të cilat ata janë bashkëpunëtorë, të cilat kryhen në territorin administrativ të Rrethit të Kurbinit, do të gjykohen nga seksioni për të miturit pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

19. Ligji procedural detyron organin e akuzës (prokurorin) që gjatë fazës së hetimit, në rast se procedon për vepra penale me një subjekt “të mitur” t’ia dërgojë aktet për vazhdimin e hetimit prokurorisë pranë asaj gjykate e cila ka seksion të posaçëm për të miturit sipas ndarjes territoriale të përcaktuar me Dekret të Presidentit. Megjithatë, në rastin e kërkesave të prokurorit për caktim mase sigurimi si masë procedurale gjatë fazës së hetimit ligji procedural lejon marrjen e saj nga një gjykatë jo kompetente, me kusht që ajo më pas të ligjërohet me një vendim nga gjykata kompetente. Ky rregullim përcaktohet në nenin 244 të K.Pr.Penale ku përcaktohet se: “... 2. Edhe kur gjykata deklaron moskompetencën e vet për çdo lloj shkaku, në qoftë se janë kushtet dhe ekziston urgjenca për marrjen e masës ajo vendos marrjen e saj dhe i dërgon aktet gjykatës kompetente”.

20. Në analizë të kësaj dispozite në rastin e caktimit të masës së sigurimit në rast se shtrohet për diskutim çështja e kompetencës si lëndore, ashtu edhe tokësore sipas rregullave të përgjithshme dhe konstatohet se “për çdo lloj shkaku” nuk është gjykata e caktuar me ligj ajo mund të merret nga gjykata kur ekzistojnë dy kushte: a) ekzistojnë kushtet e përgjithshme dhe ato të veçanta sipas nenit 228 të K.Pr.Penale dhe b) “urgjenca në marrjen e masës”. Në interpretim të kësaj dispozite Kolegji Penal konkludon se gjykata jokompetente jo detyrimisht cakton masë sigurimi por vetëm kur ajo, në bazë të rrethanave konkrete që parashtron prokurori, bindet se ka nevoje “urgjence” që lidhet me faktorin kohë.

21. Neni 244/3 i K.Pr.Penale gjithashtu parashikon karakterin e përkohshëm të masës së sigurimit të vendosur nga gjykata jokompetente. Ajo qëndron në fuqi derisa aktet i dërgohen gjykatës kompetente dhe merret në shqyrtim prej saj. Gjykata kryesisht ose me kërkesën e palëve, në seancën e caktimit të masës së sigurimit, mbasi vendos në diskutim kompetencën dhe konstaton se ajo është jokompetente dhe cakton masë sigurimi me vendim, në dispozitiv duhet t’a konstatojë këtë fakt dhe njëkohësisht duhet të përcaktojë gjykatën kompetente.

22. Karakteri i përkohshëm i masës së sigurimit është përcaktuar dhe nga procedura e shqyrtimit të saj nga gjykata kompetente dhe të pasojës që parashikon ligji në rast të mosshqyrtimit. Gjykata, e cila është bërë kompetente në bazë të këtij vendimi, është e detyruar që të marrë në shqyrtim masën e sigurimit të vendosur dhe të shprehet brenda 10 ditëve nga marrja e akteve. Mosrespektimi i këtij afati sjell si pasojë shuarjen e masës së vendosur nga gjykata kompetente. Ky detyrim i ligjërimit të masës nga gjykata kompetente

350

përcaktohet në nenin 88 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se: “1. Masat e sigurimit të vendosura nga gjykata, e cila në të njëjtën kohë ose më vonë shpallet jokompetente për çdo lloj shkaku, i humbasin efektet në qoftë se brenda 10 ditëve nga marrja e akteve gjykata kompetente nuk vendos për masën e sigurimit”. Në bazë të këtij neni gjykata kompetente mbas marrjes së akteve ka detyrimin që ta marrë në shqyrtim masën dhe të vendosë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit, si dhe masën konkrete që duhet të caktohet.

23. Vendimi i gjykatës kompetente nuk është një vendim formal i cili ligjëron masën e vendosur nga gjykata, por një shqyrtim gjyqësor i hollësishëm i nevojave të sigurimit dhe një rivlerësim i kushteve dhe kritereve të zbatuara për caktimin e masës së sigurimit nga gjykata jokompetente. Ky interpretim të çon në konkluzionin se vendimi i gjykatës kompetente për ligjërimin e masës së sigurimit do të konsiderohet vendimi i gjykatës për caktimin e masës së sigurimit për efekt të së drejtës së ankimit në bazë të nenit 249 të K.Pr.Penale, ndërkohë që ndaj vendimit për caktimin e masës së sigurimit nga gjykata jokompetente nuk lejohet ankim.

24. Në bazë të akteve të fashikullit të gjykimit rezulton se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.317/28, datë 01.04.2011 në kushtet e “urgjencës” ka vendosur ndaj personit nën hetim Arbër Aliu masën e sigurimit “arrest në burg” dhe njëkohësisht ka konstatuar moskompetencën e saj lëndore duke ia dërguar aktet seksionit për të miturit pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente. Njëkohësisht në të njëjtin vendim gjykata i ka dhënë të drejtën e ankimit palëve në Gjykatën e Apelit Tiranë.

25. Gjykata e Apelit Tiranë, pa pritur që më parë të shprehet gjykata kompetente për ligjërimin në bazë të nenit 88 të K.Pr.Penale, me vendimin nr.237, datë 21.04.2011 ka marrë në shqyrtim ankimin e personit nën hetim Arber Aliu duke ndryshuar masën e sigurimit nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”. Ndërkohë në bazë të informacionit të paraqitur nga prokurori pranë Prokurorisë së Përgjithshme në seancë gjyqësore, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.633 akti, datë 17.05.2011, në bazë të nenit 88 të K.Pr.Penale si gjykata kompetente, mbasi ka marrë aktet nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin ka vendosur caktimin si masë sigurimi “arrest në shtëpi” për personin nën hetim të miturin Arbër Aliu.

26. Kolegji Penal, për sa arsyeton më sipër në vendim, konstaton se në mënyrë të gabuar gjykata e shkallës së parë i ka dhënë të drejtën e ankimit ndaj masës së sigurimit të vendosur nga gjykata jokompetente për një vendim ndaj të cilit nuk lejohet ankim, duke i hapur rrugë një procesi gjyqësor të pavlefshëm në gjykatën e apelit. Gjykata e apelit mund ta marrë në shqyrtim ankimin e të pandehurit vetëm mbasi gjykata kompetente të shprehet në lidhje me masën e sigurimit. Në mënyrën se si ka proceduar gjykata e apelit në kundërshtim me ligjin ka krijuar konfuzion, duke lejuar që karakteri i përkohshëm i masës së vendosur nga gjykata jokompetente të ligjërohet prej saj. Ky qëndrim në lidhje me respektimin nga gjykata të kompetencës dhe të pasojave në procesin penal është analizuar dhe në jurisprudencën e Gjykatës Kushtetuese (vendimi nr.11, datë 23.04.2009). Në këtë vendim shprehet se: “... detyrimi i respektimit nga gjyqtari të kufirit të kompetencës është ndër të tjera parakusht për të mos lejuar që shumë gjyqtarë të ushtrojnë të njëjtin pushtet me vendime për një fakt të caktuar, duke cënuar parimin kushtetues të ligjshmërisë apo të gjykimit të një personi dy herë për të njëjtën vepër (ne bis in idem), të parashikuar përkatësisht në nenet 4/1 dhe 34 të Kushtetutës. Prandaj, për çdo rast dhe çështje të mundshme, ligji ka parashikuar një gjykatë kompetente për të gjykuar”.

27. Në rast se do ta interpretonim al contrario, ankimi ndaj vendimit të gjykatës jokompetente për caktim të masës së sigurimit do të sillte paralelisht dy gjykime në gjykatën e apelit dhe mundësinë e dy vendimeve kontradiktore ç’ka do të cënonte parimin e ligjshmërisë.

351

28. Në kushtet kur gjykimi në gjykatën e apelit është nul, për të pandehurin Arbër Aliu ngelet në fuqi masa e sigurimit “arrest në shtëpi” e vendosur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.633 akti, datë 17.05.2011, si gjykatë kompetente.


28. Vendimi nr.237, datë 21.04.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet si i pabazuar në ligj dhe gjykimi në këtë shkallë duhet të pushohet.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 442 të Kodit të Procedurës

Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.237, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

pushimin e gjykimit.

Tiranë, më 06.10.2011

352





në seancën gjyqësore të datës 06.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR VLORË.

OBJEKTI:Caktimin e masës së sigurimit pasuror

“Sekuestro Preventive”.

NDAJ TË DYSHUARIT: FATJON HOXHA

D Y S H U A R:Për veprën penale

të pastrimit të produkteve të veprës penale, të kryer në bashkëpunim,

parashikuar nga neni 287-25 i K.Penal. Baza Ligjore: Neni 274 i K.Pr.Penale.

PERSONA TË INTERESUAR: PAQYZE ÇEÇIMYNYR ÇEÇI

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin penal nr.337, datë 15.12.2010, ka vendosur:

Caktimin e masës së sigurimit pasuror “Sekuestro Preventive”, parashikuar nga neni 274 i K.Pr.Penale, për këto aktivitete:Aktiviteti i Shoqërisë “ADION” sh.p.k., në Lagjen “Lef Sallata” konkretisht Bar Kafe Bibliotekë, Sallë Konferencash, Studio Incizimi Këngësh, si dhe çdo send tjetër që lidhet me këtë aktivitet tregtar.Aktiviteti i Shoqërisë “ADION” sh.p.k., në Lagjen “Pavarësia”, konkretisht Bar Kafe Franksi dhe çdo send tjetër që lidhet me këtë aktivitet tregtar.Aktiviteti i Shoqërisë “ADION” sh.p.k., në Lagjen “Uji i Ftohtë” konkretisht investimi në Hotel Aliko, si dhe çdo send tjetër që lidhet me këtë aktivitet.

353

Aktiviteti i Shoqërisë “ADION” sh.p.k., konkretisht investim në pallatin e Sportit Vlorë, dhe çdo send tjetër që lidhet me këtë investim me vlerë prej 32.971.190 lekë.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.233 datë 28.12.2010, ka vendosur: Miratimin e vendimit nr.337, datë 15.12.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, me të cilin është vendosur sekuestro preventive mbi aktivitetin e Shoqërisë “ADION” sh.p.k., me administrator shtetasin Fatjon Hoxha, i dyshuar për kryerjen e veprës penale të pastrimit të produkteve të veprës penale.

Mbi ankimin e personave të interesuar Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.35, datë 10.03.2011 ka vendosur:

Miratimin e vendimit nr.337, datë 15.02.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, ka paraqitur rekurs Paqyze Çeçi dhe Mynyr Çeçi, nëpërmjet avokatit të tyre, me anën e të cilit kanë kërkuar prishjen e të dy vendimeve të kundërshtuara prej këtij rekursi dhe zgjidhjen e çështjes në fakt dhe duke parashtruar edhe shkaqet përkatëse:

- Të dy vendimet e mësipërme janë rezultat i zbatimit të gabuar të ligjit penal, pasi pasuritë Bar-Kafe-Bibliotekë, Sallë Konferencash dhe Studio incizimi në përdorim të Shoqërisë “ADION” shpk, janë pasuri të vëna si kontribut i bashkëshortëve Paqyze, Mynyr Çeçi dhe nëpërmjet kontratës së qirasë kanë kaluar në përdorim të të pandehurit Gentian Hoxha për një periudhë prej 9 vjetësh, pra ata nuk janë produkt i veprës penale të kryer nga i pandehuri Gentian Hoxha.

- Jo vetëm që nuk është vërtetuar fakti se këto pasuri nuk janë produkt i veprës penale të kryera nga Gentian Hoxha, por dhe sikur të ishin të tilla, do të ishin bashkuar me pasuri të fituara në rrugë të ligjshme nga Paqyze dhe Mynyr Çeçi, nuk mund të vendosej sekuestro në të gjithë pasurinë, por do të kufizohej vetëm në ato vlera të pasurisë që do të rezultonte se ishin rezultat i përdorimit të produktit të veprës penale, siç është shprehur qartë në mënyrë eksplicite në vendimin nr.1, datë 25.01.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

- Sekuestro preventive nuk mund të vendosej në rastin konkret edhe për shkak së është vërtetuar, madje është pranuar edhe prej vetë gjykatës se të gjitha objektet në pronësi të kërkuesve janë vënë në zotërim nga i pandehuri Gentjan Hoxha nëpërmjet kontratës së qirasë datë 10.03.2008, pra para kryerjes së veprës penale nga i pandehuri Gentian.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Hysen Keta, që kërkoi

lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë; mbrojtësin e personave nën hetim, avokat Ilirjan Desholla, që kërkoi prishjen e te dy vendimeve të gjykatës së apelit dhe të gjykatës së rrethit dhe shfuqizimin e sekuestros preventive; e si analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.35, datë 10.03.2011 i Gjykatës së Apelit Vlorë dhe nr.337, datë

15.12.2010 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë janë marrë në aplikim të gabuar të dispozitave ligjore që bëjnë fjalë për vendosjen e masës së sigurimit pasuror sekuestro preventive e për pasojë duhet të ndryshohen.

354

Nga aktet e administruara rezulton, se në datën 11.12.2010 është kryer arrestimi në flagrancë i shtetasit Gentian Hoxha me detyrë specialist marketingu pranë BKT-se Vlorë, si i dyshuar për veprën penale të vjedhjes me anë të shpërdorimit të detyrës, falsifikimit të dokumenteve, pastrimit të produkteve të veprës penale kryer në bashkëpunim, ndërhyrjes në të dhënat kompjuterike, të parashikuara nga nenet 135, 186, 287 e 25 dhe 293 të Kodit Penal dhe ndaj shtetasit Fatjon Hoxha si i dyshuar për kryerjen e veprës penale të pastrimit të produkteve të veprës penale në bashkëpunim, parashikuar nga neni 287-25 i K.Penal. Mbi këtë bazë me datën 14.12.2010 prokuroria ka kërkuar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë caktimin e masës së sigurimit pasuror sekuestro preventive ndaj të dy të dyshuarve. Me vendimin nr.337, datë 15.12.2010 gjykata e rrethit ka pranuar kërkesën e prokurorisë dhe në bazë të nenit 274 të K.Pr.Penale, ka vendosur sekuestron preventive mbi aktivitetin e sh.p.k “ADION”, bar-kafe, bibliotekë, sallë konferencash, studio incizimi këngësh, si dhe çdo aktivitet tjetër që lidhet me këtë aktivitet tregtar, aktivitetin e kësaj shoqërie për bar-kafe Franksi, investimi i realizuar ne Lagjen “Uji i Ftohtë”, Hotel “Aliko” investimi realizuar në Pallatin e Sportit Vlorë si dhe çdo send tjetër me këtë investim në vlerën 32.971.190 lekë.

Në vendimin e marrë, gjykata e rrethit arsyeton se nga kontrollet e ushtruara në ambientet e shtetasve Gentian Hoxha dhe Fatjon Hoxha, ndodhur në ambientet e sh.p.k “ADION” me përfaqësues dhe administrator Fatjon Hoxha, janë gjetur e sekuestruar një sërë dokumentesh dhe kontrata qiraje dhe sipërmarrjeje të lidhura midis Fatjon Hoxhës dhe shtetasve të tjerë dhe Bashkia Vlorë, duke kryer investime në pallatin e sportit, hotel “ALIKO” , bar-kafe “Franksi”, bar-kafe, sallë konferencash “ADION”. Më tej gjykata arsyeton se ekzistojnë plotësisht dyshime se i gjithë aktiviteti dhe asetet e shoqërisë “ADION” janë produkt i aktivitetit kriminal të të dy të dyshuarve Gentian e Fatjon Hoxha dhe në bazë të nenit 274 të K.Pr.Penale duhet të vendoset masa e sigurimit pasuror sekuestro preventive, e cila duhet të vendoset edhe për sendet produkt i veprës penale si dhe çdo lloj pasurie që lejohet të konfiskohet sipas nenit 36 të K.Penal, sipas të cilit konfiskimi i jepet detyrimisht nga gjykata dhe ka të bëjë me marrjen e kalimin në favor të shtetit të produkteve të veprës penale ku përfshihet dhe çdo lloj pasurie, si dhe dokumentet ose instrumente që vërtetojnë tituj ose interesa të tjera në pasurinë që rrjedh ose fitohet drejtpërdrejt, ose tërthorazi nga kryerja e veprës penale.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, kanë paraqitur ankim (pasi kanë marrë dijeni për të) shtetasit Mynyr e Paqyze Çeçi, me pretendimin se vendosja e sekuestros preventive mbi objektet ishte i pabazuar sepse ato ishin pronë e tyre dhe ishin dhënë me qira për ushtrimin e aktivitet të Shoqërisë “ADION”, Fatjon Hoxhës. Ankimi i tyre është bërë ne bazë të nenit 276/1 të K.Pr.Penale, sipas të cilit “kundër vendimit për vënien ose mosvënien e sekuestros, cilido që ka interes mund të bëjë ankim”.

Në shqyrtimin e çështjes në Gjykatën e Apelit Vlorë, ankuesit kanë paraqitur dokumente për të vërtetuar pronësinë e tyre dhe kontratat përkatëse të dhënies me qira duke kërkuar heqjen e sekuestros mbi to, ndërsa prokurori, duke kërkuar lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së rrethit, arsyeton se shoqëria ka bërë investime të konsiderueshme që kanë shtuar vlerën e objekteve, investime që mund të tjetërsohen dhe se heqja e sekuestros në momentin që ka filluar të zbardhet aktiviteti kriminal është e dëmshme për zëvendësimin e dëmit të shkaktuar.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.35, datë 10.03.2011 ka vendosur miratimin e vendimit nr.337, datë 15.02.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë me arsyetimin se ishte i bazuar në ligj e në prova (theksojmë se vendimi i gjykatës së rrethit ishte i miratuar edhe me vendimin nr.233, datë 28.12.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë, që ka shqyrtuar çështjen mbi ankimin e shtetasit Fatjon Hoxha). Së pari në vendim arsyetohet nëse janë kushtet për vendosjen e masës së sigurimit të pasurisë sekuestro preventive dhe thuhet se, si në rastin e vendosjes së masave të sigurimit personal edhe për vendosjen e sekuestros

355

preventive, kriteri i nevojshëm që të vendoset kjo masë është dyshimi i arsyeshëm dhe në rastin konkret janë sekuestruar me cilësinë e provës dokumente, llogari bankare, libreza banke, etj, si dhe kontrata qiraje e sipërmarrjesh të lidhura midis shtetasit Fatjon Hoxha me shtetas të tjerë, duke përfshirë dhe ankuesit ambientet e të cilëve janë marrë me qira dhe në to janë kryer investime të shumta në vlera të mëdha. Pavarësisht se ekziston termi masë sigurimi personal dhe masë e sigurimit të pasurisë, për vendosjen e tyre nuk janë të njëjtat kritere. Është e domosdoshme që për vendosjen e masës së sigurimit personal të ekzistojnë dyshime të bazuara në prova për kryerjen e një vepre penale nga personi i dyshuar, ndërsa sekuestroja preventive vendoset mbi objekte që ka të dhëna se janë produkt i një vepre penale dhe në nenin 274/1 të K.Pr.Penale theksohet se “Kur ka rrezik që disponimi i lirë i një sendi që lidhet me veprën penale mund të rëndojë ose të zgjasë pasojat e saj ose të lehtësojë kryerjen e veprave penale të tjera, me kërkesën e prokurorit, gjykata kompetente urdhëron sekuestrimin e tij me vendim të arsyetuar”. Pra del qartë se kjo masë vendoset për të bërë të mundur zëvendësimin e dëmit të shkaktuar nga kryerja e një vepre penale, duke bërë të mundur ruajtjen e pasurisë nga çdo lloj tjetërsimi, por gjithmonë kjo pasuri të jetë produkt i veprës penale, d.m.th. të ketë të dhëna që ajo është krijuar si pasojë e realizimit të veprës penale dhe në pikën 2 të nenit 274 të K.Pr.Penale përcaktohet se sekuestroja mund të vendoset edhe për sendet, produktet e veprës penale dhe çdo lloj pasurie tjetër që lejohet të konfiskohet sipas nenit 36 të K.Penal. Në shqyrtimin gjyqësor të çështjes në gjykatën e apelit, ankuesit Paqyze e Mynyr Çeçi kanë pretenduar se objektet mbi të cilat gjykata e rrethit ka vendosur sekuestron preventive kanë qenë në pronësi të tyre para shumë vitesh se t’i jepeshin me qira Fatjon Hoxhës, duke paraqitur dhe dokumentet përkatëse të pronësisë e të dhënies me qira për t’u përdorur prej qiramarrësit në përputhje me interesat e shoqërisë e duke bërë investimet përkatëse për përshtatjen e destinacionit shërbyes. Kështu janë paraqitur nga ankuesit dhe janë administruar nga gjykata çertifikata për vërtetimin e pronësisë, lëshuar nga Z.R.P.P. me 04.10.2005 nga ku del se në pronësi të shtetasit Mynyr Çeçi, në Lagjen “28 Nëntori” të qytetit të Vlorës, në regjistrin përkatës me nr.22/84 është një ndërtesë me sipërfaqe 45 m2 dhe dokumentet e plotësuara për vetëdeklarim për legalizim datë 15.03.2009 plotësuar nga Mynyr Çeçi për një shtëpi banimi dykatëshe me sipërfaqe 200 m2, ndërsa në Lagjen “28 Nëntori” një ndërtesë me sipërfaqe ndërtimi 150 m2. Gjithashtu janë administruar kontrata e qirasë me nr.464 Rep., e nr.247 Kol., datë 10.03.2008 lidhur midis qiradhënësve Paqyze e Mynyr Çeçi dhe qiramarrësit Gentian Hoxha, për ndërtesën me sipërfaqe 45 m2 e ndërtesat në proces legalizimi. Kontrata ku përcaktohen kushtet përkatëse, kryerja e investimeve sipas destinacionit, si dhe fakti se me përfundimin e afatit të qiradhënies objektet bashkë me gjithë ndryshimet e investimet e bëra, mbeteshin në pronësinë e qiradhënësve, ankuesve Paqyze e Mynyr Çeçi.

Nga aktet rezulton edhe kontrata e sipërmarrjes lidhur me Bashkinë e Vlorës, nga personat nën hetim Gentian e Fatjon Hoxha, aktet për themelimin e Sh.P.K. “ADION” me ortak të vetëm Fatjon Hoxhën, në datë 10.06.2010, për regjistrimin e Sh.P.K. “ADION”, në bar-kafe, në godinën dy katëshe me 21.01.2010, formulari i garancisë së B.K.T. Vlorë datë 11.06.2010 nga del se Fatjon Hoxha ka ngurtësuar pranë kësaj banke shumën prej 3.000.000 lekë, si kapital themelor për njohjen e Sh.P.K. “ADION”.

Duke ju referuar dokumentacionit të paraqitur para gjykatës së apelit, kjo gjykatë arsyeton se në pronësi të ankuesve figuron që para vitit 2005 një dyqan me sipërfaqe 45 m2 në Lagjen “Lef Sallata”, ndërsa për sa i përket godinës dykatëshe përbërë nga një banesë në katin e dytë me sipërfaqe 190 m2, apartament banimi në katin e parë me sipërfaqe 70 m2 dhe për sa i përket një objekti njëkatësh me sipërfaqe 120 m2, ankuesit janë në proces legalizimi prej vitit 2005 e këto pasuri të paluajtshme i janë dhënë me qira prej ankuesve Shoqërisë “ADION” në vitin 2008. Por gjithashtu në vendim arsyetohet se provohet dyshimi se paratë e vjedhura në bankë nga Gentian Hoxha shkojnë deri në 2.000.000 Euro, janë investuar në disa

356

aktivitete biznesi, pra investimet janë kryer në sendet e paluajtshme në pronësi të ankuesve e këto investime nëpërmjet përdorimit të produkteve të veprës penale nuk mund të veçohen e nuk mund të hiqen, se ekziston rreziku, ose disponimi i lirë i investimeve të kryera do të rëndonte dhe zgjaste pasojat e veprës penale, si lind rreziku që ato të dëmtohen ose të zhduken, gjë që do të vështirësonte mundësinë e rikthimit të vlerave të tyre subjektit të dëmtuar dhe se fakti që këto investime janë kryer në objekte të marra me qira në pronësi të ankuesve nuk përbën kusht për të vendosur masën e sigurimit pasuror sekuestro preventive.

Ky vendim i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit e në kapërcim të kërkesave të vendosjes së masës së sigurimit të pasurisë sekuestro preventive. Është vërtetuar dhe pranohet nga gjykata pa asnjë ekuivok se sendet mbi të cilat është vendosur sekuestroja preventive janë objekte në pronësi të kërkuesve që ju janë dhënë me qira personave nën hetim për të kryer aktivitet tregtar e derisa ato janë në pronësi të personave të tjerë, dhe nuk ka prova apo dyshime se midis tyre ka lidhje në kryerjen e aktivitetit kriminal, mbi to nuk mund të vendoset sekuestro preventive. Këto objekte janë ndërtuar disa vjet para se të dyshuarit Gentian e Fatjon të fillonin aktivitetin e tyre kriminal, janë dhënë me qira me një afat përdorimi prej 9 vjetësh, pjesa e investimeve është bërë për t’u përshtatur për veprimtarinë e shoqërisë e nuk ndryshon tërësinë e objekteve që në përfundim të afatit të qirasë mbeteshin në pronësi të ankuesve, së bashku me investimet e bëra pa shpërblim.

Meqenëse sekuestroja preventive është vendosur në kundërshtim me kërkesat e nenit 274 të K.Pr.Penale, mbi sende që nuk mund të vendosej sekuestro, vendimet e gjykatave janë të cënueshme e duhet të ndryshohen.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/b të K.Pr.Penale,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.35, datë 10.03.2011 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe

vendimit nr.337, datë 15.12.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë për pikën 1.Heqjen e sekuestros preventive mbi objektet bar-kafe, bibliotekë, sallë konferencash,

studio incizimi këngësh ndodhur në Lagjen “Lef Sallata” të qytetit Vlorë pronë e shtetasve Paqyze Çeçi dhe Mynyr Çeçi.

Tiranë, më 06.10.2011

357




Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarAleksandër Muskaj Anëtar


KËRKUES: FADIL ABDURRAHMANI, mbrojtur nga av. Leonard Gremi.

PALË E INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË TIRANË, e përfaqësuar nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë, Kujtim Luli.

OBJEKTI:Zëvendësim i masës së sigurimit personal,

nga arresti në burg në paraqitje në policinë gjyqësore.Baza Ligjore: Neni 260/1, 2 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.405/2 akti, datë 17.05.2011 ka vendosur:

Pranimin e kërkesës së personit nën hetim Fadil Abdurrahmani. Zëvendësimin e masës së sigurimit personal për personin nën hetim Fadil Abdurrahmani nga “Arrest në burg”, të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale, në atë të “Detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore, çdo të hënë në orën 10.30”, e parashikuar nga neni 234 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.331, datë 09.06.2011 ka vendosur: Miratimin e vendimit penal nr.405/2 akti, datë 17.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit penal nr.331, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, prishjen e vendimit penal nr.405/2, datë 17.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës për zëvendësimin e masës.

359

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; Prokurorin pranë Gjykatës së

Lartë Kujtim Luli, që kërkoi prishjen e vendimit nr.331, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, të vendimit nr.405/2, datë 17.05.2011 të Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës së personit nën hetim; dëgjoi mbrojtësin e personit nën hetim Fadil Abdurrahmani, avokatin Leonard Gremi, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.331, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E N

Se vendimi nr.331, datë 09.06.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është vendosur në lidhje me masën e sigurimit për personin nën hetim Fadil Abdurrahmani. është i drejtë për sa i përket zgjidhjes së çështjes dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi, por me tjetër arsyetim.

A. Rrethanat e faktit.

1. Në datën 13.10.2010, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka filluar procedimin penal në ngarkim të shtetasit Fadil Abdurrahmani, i akuzuar për veprën penale të “mashtrimit”, e parashikuar nga neni 143/2 i Kodit Penal.Sipas akuzës, nënprodukti i naftës “virgin” ishte me destinacion vetëm për eksport, ndërsa personi nën hetim dhe subjekte të tjerë, e kanë tregtuar atë brenda vendit.Gjatë hetimit janë administruar fatura shitje dhe praktika transporti, është pyetur edhe personi nën hetim Fadil Abdurrahmani, i cili ka deklaruar se për të kryer këtë transport është ngarkuar nga shtetasi Iliaz Fisheku. Së fundi, deklarimi i personit nën hetim pretendohet nga organi i akuzës të ketë rezultuar i pavërtetë.

2. Në datën 05.03.2011, gjykata e shkallës së parë ka caktuar masën e sigurimit “arrest në burg” për personin nën hetim Fadil Abdurrahmani.Në datën 25.03.2011, gjykata e apelit ka vendosur lënien në fuqi të vendimit, ndërsa në datën 18.04.2011, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë ka vendosur mospranimin e rekursit, të personit nën hetim Fadil Abdurrahmani.

3. Në datën 28.04.2011, personi nën hetim Fadil Abdurrahmani ka paraqitur kërkesë për zëvendësimin e masës, duke pretenduar që nevoja e masës është zbutur, sepse nuk ka rrezik për provat dhe se masa e sigurimit “arrest në burg” nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit.

B. Procedurat gjyqësore.

4. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin penal nr.405/2 akti, datë 17.05.2011, ka vendosur zëvendësimin e masës së sigurimit personal për personin nën hetim Fadil Abdurrahmani, nga “arrest në burg” në “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, çdo të hënë në orën 10.30.Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.331, datë 09.06.2011, ka vendosur miratimin e vendimit nr.405/2, datë 17.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

5. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs prokurori pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.331, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.405/2, datë 17.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës për zëvendësim e masës.Në shkaqet e rekursit veçohen:“Vendimi i gjykatës është i pabazuar në fakt dhe në ligj.Nga caktimi i masës së sigurimit dhe, deri në marrjen e vendimit për zëvendësimin e saj, nuk ka ndryshuar asnjë fakt apo rrethanë.

360

Personi nën hetim është në të njëjtat rrethana dhe pozita e tij procedurale nuk ka ndryshuar, duke vijuar të jetë i akuzuar për veprën penale të mashtrimit, të kryer në bashkëpunim, në bazë të nenit 143/2 të Kodit Penal.Edhe masa e caktuar është në kundërshtim me ligjin, pasi nuk i përgjigjet kritereve të rrezikshmërisë së veprës. Fakti që nuk janë arrestuar dhe shoferë të tjerë, nuk mund të përbëjë shkak për zëvendësimin e masës”.

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar.

6. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka arritur në përfundimin që masa e sigurimit “arrest në burg” nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit dhe që personi nën hetim nuk mund të ndikojë më në ecurinë e procesit. Gjykata ka vërejtur se për subjekte të tjerë me të njëjtën akuzë prokuroria nuk ka marrë masë, ndërsa është vërtetuar gjatë hetimit që personi nën hetim i ka ndryshuar deklarimet e tij. Gjykata ka vlerësuar që ekzistojnë kushtet e përcaktuara në nenet 260/2, 228 dhe 234 të Kodit të Procedurës Penale dhe ka pranuar kërkesën e personit nën hetim Fadil Abdurrahmani.

7. Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit, duke arsyetuar, sikurse gjykata e shkallës së parë, praninë e ekzistencës së kushteve për zëvendësimin e masës së sigurimit personal.


8. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale, që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale. Në materialet e çështjes rezulton që në të dy gjykimet të jenë respektuar parimet bazë të gjykimit penal dhe nuk konstatohen shkelje, që kanë të bëjnë me pavlefshmëri të procesit penal, apo të akteve të rrjedhura prej tij.

9. Gjykata e apelit ka arritur në përfundim të drejtë në lidhje me vlerësimin e gjykatës së shkallës së parë për zëvendësimin e masës së sigurimit dhe llojin e masës të përzgjedhur, paraqitje në polici gjyqësore.Gjithashtu, gjendet në përshtatje me rrethanat e faktit përfundimi i arritur për nevojën e vazhdimit të masës së sigurimit personal për personin nën hetim Fadil Abdurrahmani.

10. Pavarësisht arritjeve të përfundimeve të drejta, në lidhje me masën, arsyetimi i gjykatave rezulton të ketë qenë i papërshtatshëm me rrethanat e provuara të faktit.Kur kanë vendosur zëvendësimin e masës, të dy gjykatat, janë bazuar në rrethana fakti të njëjta, të përdorura më parë, për caktimin e masës së sigurimit. Në arsyetimin e gjykatave, përveç faktit që i gjykuari kishte ndryshuar thëniet, nuk përmendej ndonjë rrethanë, apo shkak ligjor për ndryshimin e masës së sigurimit.


11. Gjatë seancës dëgjimore të ushtruar përpara Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, prokurori i seancës informoi gjykatën se në datën 31.08.2011, organi i akuzës e ka akuzuar personin nën hetim Fadil Abdurrahmani për kryerjen e veprës penale të moskallëzimit të krimit, e parashikuar nga neni 300 i Kodit Penal.“Moskallëzimi në organet e ndjekjes penale, në gjykatë, në organet e rendit publik, të pushtetit ose të administratës, i një krimi që është duke u kryer apo që është kryer, dënohet me gjobë ose me burgim gjer në tre vjet” (Neni 300 i Kodit Penal).

361

Nga mundësitë e llojeve të dënimit të zbatueshëm dhe sanksionit të parashikuar, përveç rrethanave të tjera të njohura, dallohet lehtësisht ndryshimi me veprën penale të mashtrimit, e parashikuar nga neni 143/2 i Kodit Penal.“Po kjo vepër, kur kryhet në bashkëpunim në dëm të disa personave ose më shumë se një herë, dënohet me burgim nga tre gjer në dhjetë vjet dhe, kur ka sjellë pasoja të rënda, me burgim nga dhjetë gjer në njëzet vjet” (143/2 i Kodit Penal)

12. Revokimi dhe zëvendësimi i masave të sigurimit i nënshtrohet vlerësimit të kritereve materialë, si përshtatshmëria e masës, etj., të parashikuar në pikat 2 dhe 3 të nenit 260 të Kodit të Procedurës Penale.“2. Kur nevojat e sigurimit zbuten ose kur masa e zbatuar nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit ose dënimit që mund të caktohet, gjykata e zëvendëson masën me një tjetër më të lehtë.3. Kur nevojat e sigurimit rëndohen, gjykata, me kërkesën e prokurorit, zëvendëson masën e zbatuar me një tjetër më të rëndë” (neni 260-1, 2 i Kodit të Procedurës Penale).Kriteret për zbutjen e masës së sigurimit rezulton të jenë alternativë dhe ekzistenca e njërit prej tyre, passjell zëvendësimin e menjëhershëm të masës së dhënë, me një tjetër më të lehtë.

13. Në rrethanat e çështjes konkrete në gjykim, rezulton të jenë të pranishëm të dy kriteret e kërkuara në pikën 2 të nenit 260 të Kodit të Procedurës Penale.Së pari, fakti i pretenduar që i gjykuari të ketë kryer veprimtari që tregon një rrezikshmëri të theksuar shoqërore është provuar që nuk ekziston dhe, së dyti, pritshmëria e dënimit që mund të caktohet nuk e justifikon më masën e sigurimit “arrest në burg”.

14. Në të tilla rrethana, vendimi për revokimin e masës së sigurimit të caktuar për të gjykuarin Fadil Abdurrahmani dhe caktimi i një mase sigurimi më të lehtë ndaj tij, i marrë nga gjykata e shkallës së parë dhe i miratuar nga gjykata e apelit, gjendet në përputhje me ligjin procedural, por siç është arsyetuar më sipër në pjesën përshkruese-arsyetuese të këtij vendimi, për shkaqe të ndryshme nga ato të vlerësuara nga gjykatat e faktit.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e neneve 260 pika 2 dhe 441

pika 1, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale,


Tiranë, më 12.10.2011

362






KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË PËR KRIMET E RËNDA TIRANË, e përfaqësuar në gjykim në Gjykatën e Lartë nga prokurori Hysen Keta.

PERSONI NËN HETIM: DANIEL SHIMA, i mbrojtur në gjyq nga av. Koli Bele.

OBJEKTI:Vleftësimin e ligjshëm të autorizimit

të prokurorisë datë 17.11.2010, për përgjimine numrave të telefonave celularë 0693475378,

0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547.Baza Ligjore: Nenet 221, 222, 222/a dhe 223 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.778, datë 18.11.2010 ka vendosur:

Vleftësimin e ligjshëm, autorizimin e prokurorisë datë 17.11.2010 për përgjimin e numrave të telefonave celularë 0693475378, 0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547. Lejimin e përgjimit të bisedave hyrëse e dalëse që do të zhvillohen nga numrat e telefonave celularë 0693475378, 0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547 brenda territorit të Republikës së Shqipërisë për 15 ditë, duke filluar afati nga momenti i fillimi të përgjimit datë 17.11.2010, ora 11:00. Për ekzekutimin e vendimit të ngarkohen oficerët e Policisë Gjyqësore pranë sektorit të përgjimeve në Prokurorinë e Përgjithshme. Shtyrjen e depozitimit në sekretari të procesverbaleve dhe regjistrimit deri në përfundim të hetimeve.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë me vendimin nr.38, datë 01.06.2011 ka vendosur:

Miratimin e vendimit nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda.

363

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka paraqitur rekurs personi nën hetim Daniel Shima, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit nr.38, datë 01.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, prishjen e vendimit nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës për lejimin e përgjimit.

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Arjana Fullani; dëgjoi mbrojtësin e personit nën

hetim Daniel Shima, avokatin Koli Bele, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.38, datë 01.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, prishjen e vendimit nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës për “miratimin e përgjimit”; dëgjoi Prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.38, datë 01.06.2011 i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë,

me të cilin është vendosur në lidhje me përgjimin e telekomunikimeve hyrëse dhe dalëse nga numrat e telefonave celularë 0693475378, 0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547, brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural penal.


1. Në datën 15.11.2010, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka regjistruar procedimin penal, për veprën penale të “trafikimit të narkotikëve”, e parashikuar nga neni 283-a/2 i Kodit Penal.Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se, personi nën hetim Daniel Shima, ka qenë përdorues i njërit prej numrave celularë të vendosur nën përgjim.

2. Në bazë të informacioneve operative, nga organe të specializuara të shërbimeve të huaja, organi i akuzës është vënë në dijeni të pritshmërisë së një trafiku të lëndëve narkotike, të nisur nga Panamaja në drejtim të Shqipërisë, nëpërmjet postës UPS.Në datë 17.11.2010, prokurori pranë Prokurorisë për Krimet e Rënda Tiranë ka vendosur të lejojë përgjimin e numrave celularë 0693475378, 0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547, për një periudhë 15 ditë.

3. Pasi ka ardhur në dijeni të faktit, personi nën hetim Daniel Shima, brenda afateve ligjorë ka ushtruar ankim.


4. Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.778, datë 18.11.2010 ka vendosur vleftësimin e ligjshëm, autorizimin e prokurorisë datë 17.11.2010 për përgjimin e numrave të telefonave celularë 0693475378, 0672873794, 0695770174, 0672171040 dhe 0694514547.Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.38, datë 01.06.2011 ka vendosur miratimin e vendimit nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

5. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka paraqitur rekurs mbrojtësi i të gjykuarit, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.38, datë 01.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe të vendimit nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe rrëzimin e kërkesës së prokurorit.

364

Në shkaqet e rekursit veçohen:“Vendimet e të dyja gjykatave janë marrë në kundërshtim me ligjin dhe me provat e administruara në gjykim.Vendimi i gjykatës së apelit nuk na është dhënë i arsyetuar dhe rekursin e paraqesim pa qenë në dijeni, për argumentet e gjykatës së apelit.Vendimi i prokurorit për lejimin e përgjimit, si dhe vendimi i gjykatës për vleftësimin e tij, bazohej në një material informues të dërguar nga Prokuroria e Përgjithshme mbi një sasi lënde narkotike, që do të vinte nga Panamaja dhe, në një informacion i dërguar nga SHISH, sipas të cilit dyshohej se subjektet e interesuara për këtë sasi droge janë disa shtetas shqiptarë të identifikuar si Armando Gavelli, Arben Uku dhe Ilia Xoxe. Personi i cili kishte numrin e telefonit 0694514547 përveç se nuk identifikohej quhej vetëm “person i interesuar për mbërritjen e lëndës narkotike”.Vendimi i prokurorit si dhe i gjykatës nuk bazohet në kriteret e vendosura nga neni 222 i Kodit të Procedurës Penale, qoftë edhe formalisht.Si prokurori dhe gjykata kanë konkluduar se informacioni i ardhur nga SHISH është i mjaftueshëm, për të vendosur lejimin e përgjimit të këtyre shtetasve të identifikuar dhe të paidentifikuar.Informacioni i ardhur nga SHISH nuk mund të përdorej si provë nga gjykata, bazuar në Ligjin nr.8931, datë 28.10.1998 “Për shërbimin informativ kombëtar”, si dhe në nenin 221, pika 5, të Kodit të Procedurës Penale”.


6. Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka vendosur të miratojë vendimin për “vleftësim të autorizimit për përgjim telefoni”, duke arsyetuar se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë është i bazuar në ligj.Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka pranuar ekzistencën e kushteve për lejimin e përgjimit, midis të tjerave edhe domosdoshmërinë e kryerjes së një veprimtarie të tillë.Gjithashtu, gjykata ka arsyetuar në lidhje me pabazueshmërinë në ligj të pretendimeve të ngritura në ankim.


7. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla, nuk do të pranohen. Vendimi i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale, që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale, për realizimin e mjeteve për sigurimin e provës.

8. Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka arritur në konkluzion të drejtë në lidhje me vlerësimin e ligjshëm të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për miratimin e lejimit të përgjimit telefonik.Kur kanë lejuar përgjimin e thirrjeve telefonike hyrëse dhe dalëse, të dy gjykatat janë udhëhequr dhe janë bazuar në ekzistencën e kushteve të parashikuara në nenin 221 të Kodit të Procedurës Penale.

Neni 221

Kufijtë e lejimit“1. Përgjimi i komunikimeve të një personi ose të një numri telefoni me telefon, faks, kompjuter ose me mjete të tjera të çdo lloji, përgjimi i fshehtë me mjete teknike i bisedave

365

në vende private, përgjimi me audio dhe video në vende private dhe regjistrimi i numrave të telefonit, hyrës dhe dalës, lejohen vetëm kur procedohet:a) për krimet e kryera me dashje, për të cilat parashikohet dënim me burgim jo më pak, në maksimum, se shtatë vjet;..3. Përgjimi mund të urdhërohet kundër:a) të dyshuarit për kryerjen e një vepre penale;b) personit që dyshohet se merr ose transmeton komunikime nga i dyshuari;c) personit që merr pjesë në transaksione me të dyshuarin;ç) personit, vëzhgimi i të cilit mund të çojë në zbulimin e vendndodhjes ose të identitetit të të dyshuarit.4. Rezultati i përgjimit është i vlefshëm për të gjithë komunikuesit.5. Përgjimi parandalues rregullohet me ligj të veçantë. Rezultatet e tij nuk mund të përdoren si provë”.Kreu i tretë i Kodit të Procedurës Penale, rregullon mjetet e kërkimit të provës, duke njohur midis tyre edhe përgjimet. Pikërisht, mbi këtë bazë prokurori i krimeve të rënda ka mbështetur veprimtarinë e tij për realizimin e provave që do të zbulonin apo vërtetonin veprimtarinë kriminale. Në rrethanat e çështjes në shqyrtim, të gjitha kërkesat e nenit 221 të Kodit të Procedurës Penale janë gjetur të pranishme, janë vlerësuar dhe janë mbajtur parasysh nga të dy gjykatat.

9. Pretendimet e ngritura në rekurs, të përsëritura dhe gjatë seancës dëgjimore përpara Gjykatës së Lartë, gjenden të pabazuara në fakt dhe në ligj.Objektivi parësor për ndërmarrjen dhe realizimin e veprimtarisë procedurale të përgjimit është parandalimi i veprimtarisë kriminale dhe, kur kjo veprimtari është konsumuar, sigurimi i provave që nevojiten për zbulimin e autorëve të mundshëm, me synim përfundimtar vërtetimin e fajësisë.Pretendimi, që gjykatat nuk kanë respektuar, qoftë edhe formalisht kriteret e lejimit të përgjimit, është përveç se i pavërtetë edhe i paligjshëm kur referohet në nenin 222 të Kodit të Procedurës Penale.Rrethanat kur përgjimi procedural mund të realizohet janë të parashikuara në nenin 221 të Kodit të Procedurës Penale dhe gjykatat, sikurse tregohet në pikën 8 të këtij vendimi i kanë pasur parasysh dhe janë bazuar në to.

10. I gjykuari ka pretenduar se informacioni i ardhur nga SHISH, në asnjë rast nuk mund të shërbejë si provë për të filluar procedimin penal, për më tepër, për të vendosur përgjimin procedural.Pretendimi i të gjykuarit, jo vetëm është inkoherent me objektin e gjykimit, por gjendet haptazi i paligjshëm. Në bazë të nenit 278 të Kodit të Procedurës Penale, “Prokurori dhe policia marrin dijeni për veprën penale me iniciativën e vet dhe me njoftimin e bërë nga të tjerët”.Nga materialet e çështjes nuk rezulton asnjë rrethanë që të mos ketë lejuar prokurorin të fillojë procedimin penal, të parashikuara në nenin 290 të Kodit të Procedurës Penale, gjithashtu nuk verifikohet ndonjë ndalim i prokurorit për të ushtruar mjetet procedurale për kërkimin e provës.Në kohën materiale të zhvillimit të veprimtarisë procedurale të kërkimit të provës informacioni i SHISH, objektivisht nuk mund të shërbente dhe nuk ka shërbyer si provë fajësie për të gjykuarin.

11. Mbrojtja e personit nën hetim, në mënyrë spekulative, përdor si pamundësi të lejimit të përgjimit pikën 1 të nenit 222 të Kodit të Procedurës Penale, “.. gjykata autorizon përgjimin ... kur ka prova të mjaftueshme për vërtetimin e akuzës...”.

366

Së pari, kriteret dhe kushtet, që nuk lejojnë apo mundësojnë lejimin e përgjimit janë të parashikuara në nenin 221 të Kodit të Procedurës Penale dhe vetë mbrojtja nuk ka paraqitur ndonjë kundërshtim të ligjshëm, në lidhje me praninë apo mospraninë e tyre.Së dyti, Informacioni i SHISH, informacioni nga shërbimet e huaja dhe të dhëna të tjera operative, kënaqin vlerësimin subjektiv të gjykatës mbi “prova të mjaftueshme” për vërtetimin e faktit penal, sepse në kohën e lejimit të përgjimit, nuk mund të flitej për fajësi të subjektit posedues, të numrit telefonik nën përgjim.Ekzistenca e provave të mjaftueshme ka rezultuar evidente në përfundim të gjykimit penal, kur janë deklaruar fajtorë dhe janë dënuar subjekte të përfshirë në këtë trafik.

12. Mbrojtja e personit nën hetim, në rekursin e saj dhe parashtrimin në seancë dëgjimore, më tepër se një herë, në mënyrë të përgjithshme, pa tituj konkretë, i është referuar praktikës së GJEDNJ, duke nënkuptuar dhunim të marrëdhënieve të mbrojtura nga neni 8 i Konventës Evropiane “Për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut”.Pretendimet dhe vlerësimet e mbrojtjes gjenden të pabazuara, jo vetëm në rregullimin e Konventës, por edhe në praktikën e GjEDNj.Në vendimin që i përket çështjes “Lüdi v. Switzerland”, nr.12433/86, datë 15.06.1992, midis të tjerave, GjEDNj e ka konsideruar përgjimin telefonik ndërhyrje në jetën private dhe të korrespondencës, “në pajtim me ligjin” dhe “të nevojshme në një shoqëri demokratike”, për “parandalimin e krimit”.“Nuk ka dyshim që përgjimi i telefonit ishte ndërhyrje në jetën private dhe të korrespondencës të kërkuesit. Një ndërhyrje e tillë nuk është në shkelje të Konventës, nëse përputhet me kërkesat e paragrafit 2 të nenit 8 (neni 8/2). Në këtë pikë Gjykata ishte në pajtim me Komisionin. Masa në fjalë ishte e bazuar në nenet ... e Kodit të Procedurës Penale.., i cili zbatohet si nga Gjykata Federale edhe në fazën paraprake të hetimit, ku ka arsye për të besuar, që veprat penale janë gati për t'u kryer. Për më tepër, ajo kishte për qëllim "parandalimin e krimit" dhe Gjykata pranon, pa asnjë dyshim, domosdoshmërinë e saj në një shoqëri demokratike” (“Lüdi v. Switzerland”, §39, nr.12433/86, datë 15-06-1992).Në vendimin që i përket çështjes “Panarisi v. Italy”, nr.46794/99, datë 10.04.2007, çështje e lindur për shkak të përgjimeve telefonike përgjatë një trafiku droge dhe armësh, GjEDNj ka rikonfirmuar karakteristikat e përgjithshme të lejimit të përgjimit telefonik dhe parimet, për mos konsiderimin e tij si dhunim të jetës private, në kuptim të nenit 8/1 të Konventës.GJEDNJ ka pranuar që përgjimet telefonike janë ndërhyrje në “jetën private”, por ato, “nuk mund të konsiderohen shkelje, përderisa“ janë ndërhyrje të parashikuara në ligj, ndjekin një apo më shumë interesa të ligjshme, sipas paragrafit të dytë të nenit 8, për më tepër janë të nevojshme në një shoqëri demokratike” (Panarisi v. Italy, §65, nr.46794/99, datë 10.04.2007).“Fjalët “të parashikuara në ligj", brenda kuptimit të nenit 8§2, kërkojnë që masa e kundërshtuar (përgjimi telefonik) duhet të ketë një bazë në ligjin e brendshëm, por ato janë edhe në cilësinë e ligjit material, për shkak se kërkojnë disponueshmërinë e personit të interesuar, i cili duhet të jetë në gjendje të parashikojë pasojat dhe përputhshmërinë e tij me sundimin e ligjit (Coban kundër Spanjës, nr.17060/02, 25 shtator 2006)” (Panarisi v. Italy, §66, nr.46794/99, datë 10.04.2007).

13. Referimi që mbrojtësi i personit nën hetim, i bën shkaqeve të rekursit, në praktikën e një gjykate fakti italiane, gjendet i pabazuar në ligj. Aktiviteti gjyqësor i gjykatave të faktit të Italisë, apo vendeve të tjera Evropiane, nuk shërben dhe nuk ka shërbyer ndonjëherë si burim ligji. Arritjet e tyre mund të kenë vlera doktrinore për mbrojtësin e personit nën hetim, por nuk justifikojnë pretendimin e ngritur, si shkak ligjor të rekursit.

367

14. Është pretenduar në rekurs mungesa e arsyetimit të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, duke iu referuar vetëm vendimit nr.25, datë 10.06.2011 të Gjykatës Kushtetuese.Pavarësisht se pretendimi i ngritur, në përmbajtjen dhe mënyrën se si është parashtruar, nuk përbën shkak të parashikuar nga neni 432 i Kodit të Procedurës Penale, në vetvete pretendimi gjendet i pabazuar në fakt.Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë në arsyetimin e vendimit ka përmbushur kërkesat formale dhe materiale, të motivimit të lejimit të ushtrimit të një veprimtarie të veçantë procedurale. Në vendim gjenden të trajtuara, rrjedhojë e vlerësimit të mëparshëm gjyqësor, kriteret e lejimit të përgjimit, domosdoshmëria e lejimit të tij, interesi i shoqërisë, të shoqëruara me bazën ligjore përkatëse.


15. Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka zbatuar drejtë ligjin procedural penal, në lejimin e veprimtarisë procedurale për sigurimin e provës, nëpërmjet përgjimit. Vendimi për lejimin e përgjimit, midis të tjerave dhe të numrit celular në përdorim të personit nën hetim Daniel Shima, i marrë nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda dhe, i miratuar nga Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda, gjendet në përputhje me ligjin procedural.

16. Në rrethanat e parashtruara, vendimi nr.38, datë 01.06.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë do të lihet në fuqi, në lidhje me përfundimet e arritura në vlerësimin e ligjshmërisë së vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 441/1, shkronja “a” të


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.38, datë 01.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e

Rënda Tiranë.

Tiranë, më 12.10.2011

MENDIMI I PAKICËSNe gjyqtarët në pakicë Arjana Fullani e Gani Dizdari kemi mendimin se vendimi

nr.38, datë 01.06.2011 i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, që ka lënë në fuqi vendimin nr.778, datë 18.11.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda me të cilin është vleftësuar i ligjshëm autorizimi i prokurorisë datë 17.11.2010 për përgjimin e numrave të telefonave celularë, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe duhej prishur nga Kolegji Penal.

Nga shqyrtimi i akteve në dosje rezulton se gjykatat kanë vënë në themel të arsyetimit dhe vendimit të tyre, duke konsideruar dhe përdorur si prova, rezultatet e përgjimeve parandaluese të pasqyruara në informacionin e SH.I.SH.

Ndryshe nga anëtarët e tjerë të Kolegji Penal, pakica mendon se vendimet e gjykatave të së dyja shkallëve të gjykimit janë marrë në kundërshtim me dispozitat procedurale penale e konkretisht me nenet 221/5 e 222/1 të Kodit të Procedurës Penale.

368

Në nenin 221 të K.Pr.Penale përcaktohen kriteret formale të cilat duhet të përmbushen për lejimin e përgjimit, ekzistenca e të cilave nuk rezulton të jetë kundërshtuar në asnjë rast. Në të kundërt, është plotësimi i kërkesave të nenit 222 atë K.Pr.Penale ku përcaktohen kriteret materiale mbi të cilat gjykata bazon vendimin për lejimin ose vlefshmërinë e përgjimit, të cilat kanë qenë objekt kundërshtimi dhe ligjshmërinë e të cilave gjykatat e të dyja shkallëve duhet të kishin arsyetuar dhe konfirmuar.

Kështu, sipas nenit 221/5 të Kodit të Procedurës Penale: “Përgjimi parandalues rregullohet me ligj të veçantë. Rezultatet e tij nuk mund të përdoren si provë”. Në kundërshtim me këtë urdhërim, gjykata ka konsideruar si “prova të mjaftueshme për vërtetimin e akuzës” (siç kërkon neni 222/1 i K.Pr.Penale), rezultatet e përgjimit parandalues, të cilat siç theksuam më lart, në bazë të nenit 221/5 të K.Pr.Penale, nuk mund të përdoren si provë.

Ne gjyqtarët në pakicë, mendojmë se respektimi me rigorozitet i dispozitave të mësipërme të K.Pr.Penale është një detyrim ligjor, që buron në rradhë të parë nga raporti që ato krijojnë me nenin 17 të Kushtetutës së Shqipërisë, sipas të cilit: “kufizimet e të drejtave të njeriut mund të bëhen vetëm me ligj dhe këto kufizime nuk mund të cënojnë thelbin e lirive dhe të së drejtave dhe në asnjë rast nuk mund të tejkalojnë kufizimet e parashikuara në Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut”. Nga ana tjetër, neni 8 i Konventës Evropiane të së Drejtave të Njeriut sanksionon se: “Çdokush ka të drejtën e respektimit të jetës së tij private dhe familjare. Autoriteti publik nuk mund të ndërhyjë në ushtrimin e kësaj të drejte, përveçse në shkallën e parashikuar nga ligji dhe kur është e nevojshme në një shoqëri demokratike, në interes të sigurisë publike, për mbrojtjen e rendit publik, shëndetit ose moralit ose për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive të së tjerëve”.

Për sa më sipër, duke përdorur si “prova” akte të cilat janë konsideruar e përdorur si të tilla në kundërshtim me ligjin dhe kërkesat e nenit 149 të K.Pr.Penale, gjykatat kanë shkelur të drejtat kushtetuese dhe ligjore të personit nën hetim duke legjitimuar përgjime të realizuara në shkelje të neneve 221/5 e 222 të Kodit të Procedurës Penale.

Arjana Fullani Gani Dizdari

369




Shpresa Beçaj Kryesuese Medi Bici AnёtarEdmond Islami AnёtarShkëlzen Selimi AnёtarAleksandër Muskaj Anёtar


KËRKUES : ARDIAN ÇUKAJ, i mbrojtur në gjyq nga avokati Saimir Vishaj.

PERSON I INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË PËR KRIMET E RËNDA TIRANË, e përfaqësuar në gjyq nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë, Kujtim Luli.

OBJEKTI:Rivendosje në afat e ankimit.

Baza Ligjore: Neni 147 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë me vendimin nr.51, datë 20.10.2009 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës të kërkuesit Ardian Çukaj, me objekt rivendosje në afat të së drejtës së ankimit kundër vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, si të pabazuar në ligj.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.33, datë 17.11.2009 ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit penal nr.51, datë 20.10.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, që ka vendosur rrëzimin e kërkesës të kërkuesit Ardian Çukaj, me objekt rivendosje në afat të së drejtës së ankimit kundër vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, ka paraqitur rekurs i gjykuari Ardian Çukaj, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit penal nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, prishjen e vendimit penal nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës Së Parë Për Krimet E Rënda Tiranë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim.

370

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës

së Lartë Kujtim Luli, që kërkoi mospranimin e rekursit dhe lënien në fuqi të vendimit nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Ardian Çukaj, avokatin Saimir Vishaj, i cili kërkoi prishjen e vendimit penal nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, prishjen e vendimit penal nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, prishjen e vendimit penal nr.22, datë 24.05.2005 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.33, datë 17.11.2009 i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë,

me të cilin është vendosur në lidhje me kërkesën për rivendosjen në afat të së gjykuarit Ardian Çukaj, është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural penal.


1. Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.3, datë 18.01.2005, ka vendosur deklarimin fajtor të së pandehurit Ardian Çukaj për veprën penale të “trafikimit të femrave për prostitucion” në bashkëpunim, të parashikuar nga nenet 114/b-2 të Kodit Penal, si dhe dënimin e tij me 17 vjet burgim.Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda, pas ankimit të bërë nga mbrojtësi i kërkuesit, i caktuar nga familjarët, me vendimin nr.22, datë 24.05.2005, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda”.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, pas rekursit të avokatit të të gjykuarit Ardian Çukaj, me vendimin nr.210, datë 12.04.2006 ka vendosur: “Mospranimin e rekursit”.

2. Në datën 11.09.2009, i gjykuari është ekstraduar nga autoritetet italiane dhe është arrestuar për shkak të ekzekutimit të vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

3. Në datën 16.09.2009, i gjykuari Ardian Çukaj ka paraqitur kërkesë për rivendosjen në afat të së drejtës së ankimit kundër vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.I gjykuari ka pretenduar se gjykimi në shkallë të parë është bërë në mungesë të tij, pa pasur asnjë dijeni mbi procedimin dhe se ankimi në Gjykatën e Apelit për Krimet e Rënda është bërë nga një mbrojtës i caktuar pa dijeninë e tij.


4. Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë me vendimin nr.51, datë 20.10.2009 ka vendosur rrëzimin e kërkesës të kërkuesit Ardian Çukaj, me objekt rivendosje në afat të së drejtës së ankimit kundër vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, si të pabazuar në ligj.

5. Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.33 datë 17.11.2009 ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.3, datë 18.01.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

6. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda ka paraqitur rekurs mbrojtësi i të gjykuarit, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe të vendimit nr.51, datë 20.10.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rivendosjen në afat të ankimit.

Në shkaqet e rekursit veçohen:“Vendimi i gjykatës është i pabazuar në fakt dhe në ligj.

371

Prokura e posaçme nr.2761, datë 21.04.2004 është akt i pavlefshëm për të legjitimuar avokatin Prel Gjoka në procesin penal.Kërkesa jonë është bazuar në nenin 147 të Kodit të Procedurës Penale, si dhe në vendimin unifikues nr.2, datë 14.10.2002 të Gjykatës së Lartë.Gjykatat i kanë mohuar kërkuesit aksesin në gjykatë”.

7. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, pas rekursit të ushtruar nga avokati i kërkuesit, me vendimin nr.42, datë 15.01.2010, ka vendosur mospranimin e rekursit të kërkuesit Ardian Çukaj, kundër vendimit nr.51, datë 20.10.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda dhe vendimit nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda.

8. I gjykuari i është drejtuar Gjykatës Kushtetuese, e cila me vendimin nr.5, datë 02.03.2011, ka vendosur: “Shfuqizimin, si i papajtueshëm me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë, të vendimit nr.42, datë 15.01.2010 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë. Dërgimin e çështjes për rishqyrtim Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë.


9. Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka arritur në përfundimin, që kërkesa e të gjykuarit është e pabazuar në ligj. Interesat e të gjykuarit janë mbrojtur në gjykim nga një avokat i caktuar. Përfaqësimi dhe mbrojtja janë vlerësuar nga gjykatat dhe është vendosur dhe gjykimi i çështjes. Në rast se prokura do të konsiderohej e pavlefshme do të vendosej mospranimi i ankimit.Gjykata është bazuar në vendimin unifikues nr.2, datë 14.10.2002 të Gjykatës së Lartë.

10. Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit, duke arsyetuar, sikurse gjykata e shkallës së parë për krimet e rënda, mungesën e kushteve për rivendosjen e të drejtës së ankimit në afat.


11. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe, si të tilla, nuk do të pranohen. Vendimi i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale, që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale (neni 147 i Kodit të Procedurës Penale.) Në materialet e çështjes rezulton që në të dy gjykimet të jenë respektuar parimet bazë të gjykimit penal dhe nuk konstatohen shkelje, që kanë të bëjnë me pavlefshmëri të procesit penal, apo të akteve të rrjedhura prej tij.

12. Gjykata e apelit për krimet e rënda ka arritur në përfundim të drejtë, në lidhje me vlerësimin e gjykatës së shkallës së parë për krimet e rënda, për rrëzimin e kërkesës me objekt rivendosje në afat të ankimit.


13. Mundësia e rivendosjes në afat të së drejtës së ankimit, kundër një vendimi penal që ka marrë formë të prerë, parashikohet në pikat 1, 2 të nenit 147 të Kodit të Procedurës Penale:“1. Prokurori, i pandehuri, palët private dhe mbrojtësit rivendosen në afatin e caktuar kur provojnë se nuk kanë pasur mundësi ta respektojnë afatin për shkak të rastit fator ose të forcës madhore.2. Në qoftë se është dhënë vendimi në mungesë, i pandehuri mund të kërkojë rivendosjen në afat për të bërë ankim kur provon se nuk ka marrë dijeni për vendimin”.

372

Nga aktet e administruara gjatë gjykimeve nga gjykatat e faktit rezulton që i gjykuari e ka ankimuar vendimin, nëpërmjet mbrojtësit të zgjedhur nga familjarët e tij.Rrjedhojë e ankimit të ushtruar vendimi është vlerësuar përgjatë gjykimit në apel dhe, me vendimin nr.22, datë 24.05.2005 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda është vendosur lënia në fuqi e tij.

14. Në rrethanat e çështjes konkrete në gjykim, rezulton që i gjykuari të ketë ushtruar ankim (apel) ndaj një vendimi, i cili është shqyrtuar si në gjykatën e apelit, ashtu dhe nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë. Në gjendjen procedurale të çështjes konkrete me të drejtë është konkluduar se është ushtruar ankim (apel) ndaj një vendimi të pa ankimueshëm, sikurse parashikohet në nenin 420/1/b të Kodit të Procedurës Penale:“Mospranimi i ankimit1. Ankimi nuk pranohet:..... b- kur vendimi është i paankimueshëm;”

15. Gjykata e Lartë, me vendimin unifikues nr.1, datë 20.01.2011, ka unifikuar praktikën gjyqësore, në termat që vijojnë: “Pasi çështja është shqyrtuar në Kolegjin Penal të Gjykatës së Lartë, në mungesë të së pandehurit, ky i fundit ose mbrojtësi i tij nuk mund të kërkojë rivendosjen në afat të së drejtës për të ushtruar rekurs ndaj të njëjtit vendim për të cilin Kolegji është shprehur njëherë, me pretendimin se i pandehuri nuk është vënë në dijeni të vendimit. I njëjti qëndrim mbahet edhe në rastin e kërkesës për rivendosje në afat të së drejtës për të bërë apel pasi çështja është shqyrtuar në gjykatën e apelit.Në çështjet penale me disa të pandehur gjykata nuk duhet të pranojë kërkesën për rivendosje në afat të së drejtës së ankimit të paraqitur nga i pandehuri, i cili nuk ka ushtruar ankim, kur konstatohet se çështja është gjykuar mbi bazën e ankimit të një bashkë të pandehuri”.

16. Në të tilla rrethana, vendimi për rrëzimin e kërkesës me objekt rivendosje në afat të së drejtës së ankimit, për të gjykuarin Ardian Çukaj, i marrë nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda dhe, i lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda, gjendet në përputhje me ligjin procedural.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 441/1, shkronja “a” e


V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.33, datë 17.11.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e

Rënda Tiranë.

Tiranë më 12.10.2011

373



Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përberë nga:

Gani Dizdari KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën e datës 12.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.71008-00585-00-2009 akti që u përket:

KËRKUES: YMER SULA, BEQIR SULAREFIK SULA, HAXHI SULA

OBJEKTI:Kundërshtim i vendimit të Prokurorisë nr.2640 i vitit 2007.

Baza Ligjore: Neni 291 i K.Pr.Penale

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.295, datë 28.03.2008 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit të mos fillimit të procedimit penal nr.2640 të vitit 2007 nga ana e Prokurorisë se Rrethit Tiranë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.563, datë 18.06.2009 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.295 Akti, datë 28.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Prishjen e vendimit nr.2640, datë 18.06.2007 të mos fillimit të procedimit penal dhe vazhdimin e hetimeve.

Kundër vendimit te mësipërm ka ushtruar rekurs Prokurori i apelit, i cili kërkon prishjen e vendimit nr.563, datë 18.06.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.295, datë 28.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Në interpretim të nenit 291 të K.Pr.Penale, ligjvënësi u ka njohur të drejtën e ankimit personave të legjitimuar për të kundërshtuar vendimin në gjykatë. Por në K.Pr.Penale nuk përcaktohet saktësisht objekti i gjykimit në këtë rast se çfarë kompetencash i njihen gjykatës së faktit dhe të apelit për kontrollin dhe revizionimin e vendimit të prokurorit.

- Gjykata e apelit nuk ka bërë vlerësim të veprimeve verifikuese të materialit kallëzues të kryera nga Prokurori dhe nuk ka lëne asnjë detyre për të kryer veprime të tjera që do të sqaronin çështjen më mirë.

374

- Mendoj se objekt i këtij gjykimi duhet të jetë ligjshmëria dhe mjaftueshmëria e veprimeve të kryera nga prokurori për verifikimin e materialit kallëzues, gjë e cila çon në një vendim të gabuar të prokurorit. Në rast se gjykata konstaton se veprimet verifikuese të materialit kallëzues të bërë nga prokurori janë të pamjaftueshme ajo prish vendimin dhe urdhëron kryerjen e veprimeve konkrete, duke mos cënuar të drejtën kushtetuese të prokurorit për vendimmarrjen nëse do të filloje ndjekja penale ose jo.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Kujtim Luli, i cili

deklaroi heqjen dorë nga rekursi i Prokurorisë së Apelit Tiranë kundër vendimit nr.563, datë 18.06.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kërkoi mospranimin e rekursit; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e faktit

1. Kërkuesit kanë paraqitur një kallëzim penal në ngarkim të shtetasve Alfred Sula, Faik Fejzo dhe trashëgimtarëve Sula dhe Tahir Xhepës, etj., ku kanë pretenduar se: janë pajisur me tokë që në vitin 1992 në Komunën Kashar në bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për tokën”, ku në tërësi kanë marrë sipërfaqen prej 20.000 m2 tokë. Në vitin 2007 janë njohur me faktin se në tokën për të cilën pretendojnë se kanë akte pronësie, ishin lëshuar çertifikata pronësie për shtetasit, Lutfi Sula, Mexhit Sula, Sude Sula, Tahir Xhepa, etj. Bashkë me kallëzimin kërkuesit kanë depozituar aktet e marrjes së tokës në pronësi në fotokopje pranë prokurorisë. Kërkuesit në këto akte marrje toke në pronësi nuk kanë të përcaktuar kufijtë e pronës, si dhe nuk kanë regjistruar tokën në ZRPP sipas ligjit.

2. Nga verifikimi i dokumentacionit të depozituar nga ana e të kallëzuarve dhe kërkuesve janë dhe nga ballafaqimi i tyre prej organit të prokurorisë ka rezultuar se “... është evidente fakti se në asnjë rast nuk kemi dublim të ngastrave në aktet e marrjes së tokës në pronësi nga kallëzuesit me të kallëzuarit...”.

3. Rezulton se aktet e kontestuara janë lëshuar nga organi kompetent dhe miratuar nga Këshilli i Qarkut e më pas regjistruar në ZRPP sipas ligjit. Pretendimi se janë nënshkruar nga Faik Fejzo me cilësinë e Kryetarit të Komunës që nuk ka qenë Kryetar në atë periudhë nuk mund të konsiderohet falsifikimi, pasi aktet siç i cituam janë dublikate dhe nënshkrimi e vulosja në këtë kontekst tregon se këto akte kanë dalë nga institucioni kompetent dhe janë të njëjta me origjinalin dhe jo akte të lëshuar rishtazi apo për herë të parë nga Kryetari i Komunës, pasi as ligji nuk detyron atë që të lëshojë akte të tilla. Për më tepër që akti, pasi plotësohet nga komisioni përkatës që është ngarkuar për realizimin e kësaj detyre dhe pastaj konfirmohet nga Kryetari i Komunës dhe në rastin konkret janë dublikate që janë konfirmuar se janë të njëjta me dokumentet që posedohen në komunë për këtë rast.

II. Procedurat Gjyqësore

4. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin e datës 18.06.2007, ka vendosur: “mosfillimin e procedimit penal nr.2640 në bazë të nenit 290, pika1, germa ç dhe 291/1 të K.Pr.Penale, sepse konflikti është i natyrës juridiko-civile të pronësisë që zgjidhet në gjykatë”.

5. Kërkuesit i janë drejtuar gjykatës me një kërkesë ku kërkojnë kundërshtimin e vendimit të mos fillimit të prokurorit nr.2640 të vitit 2007.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.295, datë 28.03.2008, ka vendosur:

375

Lënien në fuqi të vendimit të mos fillimit të procedimit penal nr.2640 të vitit 2007 nga ana e Prokurorisë se Rrethit Tiranë. Duke arsyetuar se: “Kërkesa është e pabazuar në prova e në ligj. Nëse ka mospërputhje në fakt të sipërfaqeve të tokave të kallëzuesve me të kallëzuarit është çështje që duhet zgjidhur civilisht duke bërë azhornim fizik të sipërfaqeve në raport me njëra-tjetrën. Nuk jemi përpara falsifikimit pasi duhet të ekzistojnë këta faktorë: akti nuk lëshohet nga autoritetit që e ka për detyrë, akti paraqet pjesërisht ose tërësisht rrethana të rreme, ka ndërhyrje mekanike”.

III. Arsyetimi i vendimit penal të ankimuar

7. Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.563, datë 18.06.2009 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.295 Akti, datë 28.03.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Prishjen e vendimit nr.2640, datë 18.06.2007 të mos fillimit të procedimit penal dhe

vazhdimin e hetimeve. Duke arsyetuar se: “nuk mund të jenë marrëdhënie juridiko-civile apo administrative vjedhja e pronës dhe shpërdorimi i detyrës, që në rastin konkret është i dukshëm. Këto akte janë marrë haptazi duke shkelur ligjin dhe në këto kushte ekzistojnë elementët e veprës penale. Të kallëzuarit me veprimet e tyre kanë konsumuar veprën penale të vjedhjes dhe të shpërdorimit të detyrës”.

8. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke e konsideruar të formës së prerë vendimin nr.563, datë 18.06.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka regjistruar procedimin penal nr.2864, datë 19.08.2009 për veprën penale të “Shpërdorimit të detyrës”, parashikuar nga neni 248 i K.Penal dhe me vendimin datë 22.12.2009 ka vendosur:

Bazuar në nenin 328/b të K.Pr.Penale “pushimin e çështjes penale nr.2864 të vitit 2007”. Me arsyetimin se: “Veprimet e kallëzuara nga shtetasit Ymer Sula, Beqir Sula, Refik Sula dhe Haxhi Sula, në mungesë të synimit për pengimin e zbatimit të ligjit, nuk parashikohen nga ligji si vepër penale, për pasojë çështja penale e filluar në lidhje me to duhet të pushohet”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga ankuesi

9. Siç rezulton, vendimi nr.563, datë 18.06.2009 i Gjykatës së Apelit Tiranë për prishjen e vendimit të mos fillimit të procedimit penal është zbatuar nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila pas kryerjes së hetimeve paraprake ka vendosur pushimin e procedimit penal nr.2864 të vitit 2009.

10. Në këto kushte, përfaqësuesi i Prokurorisë së Përgjithshme ka paraqitur kërkesën datë 12.10.2011 për heqjen dorë nga rekursi i Prokurorisë së Apelit Tiranë kundër vendimit nr.563, datë 18.06.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë, si dhe për mospranimin e rekursit për këtë shkak.

11. Në kuptim të kërkesave të nenit 420/1-ç dhe 433/1 të K.Pr.Penale, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë është në pamundësi për shqyrtimin e kësaj çështje, pasi rekursi në këtë gjendje nuk duhet të pranohet. Ky konkluzion i Kolegjit Penal vjen në zbatim të pikës “ç” të nenit 420 të K.Pr.Penale, në të cilën është përcaktuar se: “ankimi nuk pranohet kur është hequr dorë prej tij”, nga ana tjetër neni 407 i K.Pr.Penale në pikën 3 të tij ka përcaktuar rekursin si mjet ankimi, e si i tillë heqja dorë prej tij pas sjell mospranimin e rekursit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 420/ç dhe 433/1, 442/a të

K.Pr.Penale,V E N D O S I

Pushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.Tiranë, më 12.10.2011

376

61010-01202-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1149 i Vendimit (132)



Gani Dizdari KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës mori në shqyrtim 12.10.2011 çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: VITO (VEHAP) BIBA

OBJEKTI:Kërkohet të deklarohet shuarja e masës së sigurimit,

pasi dënimi i dhënë nga gjykata ka mbaruar.Baza Ligjore: Neni 261/1, gërma c i K.Pr.Penale

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin nr.109, date 13.01.2011 ka vendosur:

Deklarimin e moskompetencës lëndore të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, për gjykimin e kërkesës penale nr.109, datë 09.09.2011 që i përket kërkuesit Vito (Vehap) Biba, me objekt: deklarimi i shuarjes së masës së sigurimit dhe dërgimin e akteve gjykatës kompetente Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin nr.47 regj.them datë 14.09.2011, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Vito (Vehap) Biba.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka bërë rekurs kërkuesi Vito (Vehap) Biba, nëpërmjet avokatit të tij, i cili kërkon prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Me vendimin e Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nuk jemi dakord, pasi ka shkelur në mënyrë të hapur ligjin dhe për më tepër që, duke arsyetuar se meqenëse ndaj vendimit të gjykatës së shkallës së parë (dënimi i dhënë nga ajo gjykatë ka mbaruar) ka bërë ankim prokurori edhe pse është mbaruar ky dënim, në gjykimin që do të zhvillohet në gjykatën e apelit mund të ndryshohet ky vendim, ka paragjykuar këtë proçes.

- Ne jemi të mendimit se gjykata e apelit, duke rrëzuar kërkesën tonë, ka shkelur ligjin me interpretimin se vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë nuk ka marrë formë të prerë, kur ndërkohë dënimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë është vuajtur nga kërkuesi Vito Biba.

377

- Fakti që gjykata e apelit mendon se në gjykimin që do të zhvillohet në gjykatën e apelit (çështja e themelit) kërkuesi mund të dënohet më shumë nga kjo gjykatë, tregon qartë për paragjykimin që i bën çështjes së themelit kjo gjykatë, duke aluduar për masa më të mëdha dënimi, kur në fakt asaj nuk i lejohet të japë asnjë mendim apo alibi në lidhje me çështjen që ka për gjykim.


lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë; Av. Ardian Leka, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë dhe shuarjen e masës së sigurimit personal; e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.47 akti, datë 14.09.2011 i Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë

duhet të prishet dhe të pranohet kërkesa e të gjykuarit Vito (Vehap) Biba për shuarjen e masës së sigurimit personal, pasi ai është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural penal.

Nga aktet e administruara në gjykim rezulton se me vendimin nr.45, datë 27.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Për Krime të Rënda, ndër të tjera është vendosur:

Deklarimi fajtor i të pandehurit Vito (Vaip) Biba për kryerjen e veprës penale “Moskallzimi i krimit”, parashikuar nga neni 300/I i K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 3 (tre) vjet burgim.

Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, i pandehuri Vito (Vehap) Biba është dënuar përfundimisht me 2 (dy) vjet burgim.

Vuajtja e dënimit për të pandehurin Vito (Vehap) Biba, fillon të llogaritet nga data 14.05.2010, dita e ndalimit të tij.

Kundër këtij vendimi nga ana e prokurorisë dhe nga ana e mbrojtjes së të pandehurve është bërë ankim dhe çështja e themelit si për këtë të pandehur dhe për të tjerët ka qenë për gjykim e sipër në Gjykatën e Apelit Për Krime të Rënda Tiranë.

Duke qenë se i pandehuri Vito (Vehap) Biba, dënimin e dhënë nga ana e Gjykatës së Shkallës së Parë Për Krime të Rënda Tiranë e plotësonte më datë 14 shtator 2011, i është drejtuar gjykatës duke kërkuar shuarjen e masës së sigurimit personal dhe të urdhërohej lirimi i menjëhershëm nga burgu nr.313 Tiranë.

Me vendimin nr.109, datë 13.09.2011 Gjykata e Shkallës së Parë Për Krime të Rënda ka vendosur moskompetencën lëndore të kësaj gjykate për gjykimin e kërkesës.

Gjykata e Apelit Për Krime të Rënda me vendimin nr.47 akti, datë 14.09.2011 ka vendosur rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Vito (Vehap) Biba.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se me të drejtë këtë kërkesë e ka marrë në shqyrtim Gjykata e Apelit Për Krime të Rënda mbasi në këtë gjykatë ndodhej për shqyrtim çështja e themelit, e për rrjedhojë tashmë është praktikë e konsoliduar që gjykata që ka në gjykim e sipër çështjen e themelit i zgjidh njëkohësisht edhe gjithë kërkesat e tjera eventuale të të pandehurve e të mbrojtësve të tyre, siç është edhe rasti në shqyrtim për shuarjen e masës së sigurimit personal.

Por ky Kolegj çmon se zgjidhja e dhënë nga kjo gjykatë duke i rrëzuar kërkesën kërkuesit Vito (Vehap) Biba, për shuarjen e masës së sigurimit personal, është e pabazuar në ligjin procedural.

Në kushtet kur jo vetëm prokurori, por edhe vetë gjykata e pranon faktin se dënimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë ndaj kërkuesit është konsumuar, është vuajtur, nuk ka asnjë pengesë ligjore për të mos pranuar kërkesën e kërkuesit dhe për të mos konstatuar shuarjen e masës së sigurimit personal ndaj tij.

378

Arsyetimi i gjykatës së apelit se në rastin në shqyrtim nuk ndodhemi përpara një vendimi të formës së prerë (vendimi nr.45, datë 27.07.2011), se kundër këtij vendimi ka bërë apel prokurori dhe ekziston mundësia e ndryshimit të kualifikimit ligjor të veprës dhe për rrjedhojë edhe e rritjes së masës së dënimit, Kolegji Penal e gjen të pabazuar.

Në nenin 261/1/ç të K.Pr.Penale është ky përcaktim.1) Masat e sigurimit shuhen:c- Kur kohëzgjatja e paraburgimit të vuajtur është më e madhe se masa e dënimit të

caktuar. Pra kjo germë e kësaj dispozite shuarjen e masës së sigurimit personal, në ndryshim

me sa arsyeton Gjykata e Apelit Për Krime të Rënda, nuk e lidh me asnjë kusht tjetër, vetëm me faktin se kohëzgjatja e paraburgimit të vuajtjes të jetë ma e madhe se masa e dënimit të dhënë. Theksojmë se edhe germat e tjera të pikës 1 të kësaj dispozite (neni 261/1 i K.Pr.Penale) shuarjen e masës sigurimit nuk e lidhin me ekzistencën e vendimit të formës së prerë, me kushtin që të mos jetë bërë ankim ndaj vendimit të themelit nga ana e prokurorit, etj, por vetëm me faktin se ndaj të njëjtit person është vendosur pushimi i çështjes ose është dhënë vendim pafajësie, etj.

Bazuar në sa më sipër, në ndryshim me sa arsyeton Gjykata e Apelit Për Krime të Rënda Tiranë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, në rastin në shqyrtim mjafton që të vërtetohet fakti i pretenduar se kohëzgjatja e paraburgimit të vuajtur të jetë më e madhe se masa e dënimit të caktuar, pa qenë kjo aspak e kushtëzuar me shkaqe e kushte të tjera, pra përveç rasteve nominale të përcaktuara në nenin 261/1/c të K.Pr.Penale, që të pranohet kërkesa për shuarjen e masës së sigurimit personal.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/c të K.Pr.Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit me nr.47 akti, datë 14.09.2011 të Gjykatës së Apelit Për Krime të

Rënda Tiranë dhe shuarjen e masës së sigurimit “arrest në burg” për të pandehurin Vito (Vehap) Biba.

Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i të pandehurit Vito (Vehap) Iliaz Biba, nëqoftëse nuk mbahet për shkak tjetër.

Ngarkohet prokurori pranë Gjykatës së Lartë për zbatimin e këtij vendimi.

Tiranë, më 12.10.2011

379





në seancën gjyqësore në datë 26.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale që i përket:

KËRKUES: NEZIR KOLA

OBJEKTI:Zëvendësim i masës së sigurimit

nga “Arrest në burg” në “Detyrim për paraqitje”.Baza Ligjore: Neni 260 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.75/1034 akti, datë 15.02.2011, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës së të pandehurit, Nezir Kola.Në bazë të nenit 260, pika 2 e K.Pr.Penale, zëvendësimin e masës së sigurimit personal dhënë me vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, nr.409, datë 15.06.2010, nga “Arrest në burg” me “Detyrim paraqitje” në Policinë Gjyqësore në datën dhe orën e seancës gjyqësore, i akuzuar për veprat penale të “Vjedhjes së kryer në bashkëpunim e mbetur në tentativë”, “Kanosjes” dhe “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga nenet 134/2, 22, 84 dhe 278/2 të K.Penal.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.128, datë 09.06.2011, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit datë 15.05.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kundër vendimit të mësipërm të Gjykatës së Apelit Durrës ka ushtruar rekurs Prokurori i Prokurorisë së Apelit Durrës, i cili kërkon prishjen e vendimeve të mësipërme dhe zgjidhjen e çështjes pa e kthyer për rigjykim, caktim si masë sigurimi personal “Arrest në burg”, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimet e mësipërme janë vendime të pabazuara në ligj. Ato janë rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit material e procedural të cilat kanë ndikuar në zgjidhjen e gabuar të çështjes. Për këto arsye i kundërshtojmë ato.

- Me vendimin nr.409, datë 15.06.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës ndaj të pandehurit Nezir Kola është caktuar masa e sigurimit “Arrest në burg”. Në përfundim

382

të hetimeve paraprake çështja është dërguar në gjykatë për gjykim për akuzën parashikuar nga nenet 134.2, 22, 84, 278/2 të Kodit Penal.

- Me kërkesën e të pandehurit Nezir Kola, gjykata e shkallës së parë ka vendosur zëvendësimin e masës së sigurimit nga arrest në burg në detyrim për paraqitje. Gjykata e Apelit Durrës ka vendosur lënien në fuqi të këtij vendimi.

- Të dyja gjykatat në argumentimin e tyre kanë gabuar dhe arsyetimi i tyre nuk është i drejtë dhe as bindës.

- Gjykatat gabojnë kur ato shprehen se rrezikshmëria e veprës dhe autorit është e vogël për shkak se sanksioni i dy prej veprave të kryera parashikon në minimum edhe dënim me gjobë.

- Mendojmë që të tre veprat penale të kryera nga i pandehuri duhen të merren të lidhura me njëra tjetrën edhe me rrethanat e kryerjes së tyre.

- Nevojat e sigurimit në rastin konkret nuk janë zbutur, pavarësisht se është vendosur ndryshimi i cilësimit juridik të veprës nga neni 140 e 25 i K.Penal në nenin 134.2 e 22 të K.Penal, veprat penale të kryera nga ana e të pandehurit janë cilësuese pasi janë kryer në bashkëpunim.

- Në zëvendësimin e masës së sigurimit baza ligjore e përdorur nga ana e gjykatës nuk përligj një veprim të tillë. Asnjëra nga pikat e këtij neni (neni 260 i K.Pr.Penale) nuk përligjin zëvendësimin e kësaj mase sigurimi.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Artur Selmani, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës dhe rrëzimin e kërkesës së personit nën hetim Nezir Kola; mbrojtësin av. Skënder Breca, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit dhe të vendimit të gjykatës së shkallës së parë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.128, datë 09.06.2011, i Gjykatës së Apelit Durrës dhe nr.75/1035 akti,

datë 15.02.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës duhet të prishen e të rrëzohet kërkesa e personit nën hetim Nezir Kola për ndryshimin e masës së sigurimit, pasi ato janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural.

Me vendimin nr.409, datë 15.05.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor është vendosur vleftësimi i ligjshëm i arrestimit në flagrancë të shtetasit Nezir Kola dhe caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”.

Ky person ka qenë i akuzuar për veprën penale të vjedhjes me armë kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 140 e 25 i Kodit Penal. Masa e sigurimit arrest në burg është marrë në zbatim të kërkesave të nenit 238 të K.Pr.Penale, duke pasur parasysh kriteret e përcaktuara në të, rrezikshmërinë ë madhe të veprës dhe kryerjes së saj në bashkëpunim.

Në vazhdim të hetimeve prokuroria ka ndryshuar cilësimin juridik të veprës së kryer nga i gjykuari Nezir Kola nga “vjedhje me armë” të kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 140-25 i Kodit Penal në “vjedhje në bashkëpunim”, parashikuar nga neni 134/2 i Kodit Penal, “kanosje”, parashikuar nga neni 84 i Kodit Penal dhe “mbajtje pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal dhe me këto akuza është dërguar çështja për gjykim.

Personi nën hetim Nezir Kola, ka paraqitur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Durrës kërkesë për zëvendësimin e masës së sigurimit arrest në burg me një masë më të butë me arsyetimin se, me ndryshimin e cilësimit ligjor të veprës penale nga neni 140 e 25 ë 134/2 e 22, 84 dhe 278/2 të K.Penal, ajo masë nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit pasi në këto nene

383

dënimet që parashikon janë më të ulëta duke u zbatuar kështu nevojat e sigurimit pretendime këto të parashikuara edhe gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes.

Në përfundim të gjykimit, gjykata e rrethit e ka pranuar kërkesën e personit nën hetim Nezir Kola duke zëvendësuar masën e sigurimit “arrest në burg”me detyrim paraqitje. Në vendimin e marrë për zëvendësimin e masës së sigurimit, gjykata e rrethit arsyeton se me ndryshimin e cilësimit ligjor të veprës së kryer nga Nezir Kola janë zbatuar nevojat e sigurimit se, edhe pse “jemi para rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe autorit”, janë zbatuar akuzat ndaj tij. Në vazhdim gjykata arsyeton se vjedhja ka minimumin e dënimit 6 muaj burg. Kanosja përbën kundërvajtje penale e për këtë vepër nuk mund të vendoset masa e sigurimit “arrest në burg” dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake ka minimumin e dënimit me gjobë e në këto rrethana, rëndësia e faktit e sanksioni i veprës penale nuk justifikojnë burgimin.

Me të njëjtin arsyetim, Gjykata e Apelit Durrës, ka pranuar të bazuar vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe e ka lënë atë në fuqi.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se të dy vendimet janë pasojë e zbatimit të gabuar të nenit 260/2 të K.Pr.Penale dhe gjykatat nuk kanë trajtuar në gjerësinë e tyre kërkesën dhe pretendimet e organit të akuzës.

Sipas nenit 260/2 i K.Pr.Penale kur nevojat e sigurimit zbuten ose kur masa e zbatuar nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit ose dënimit, mund të caktohet një masë tjetër sigurimi. Është i drejtë mendimi se ndryshimi i cilësimit ligjor të veprës nga një krim më i rëndë në një krim më të lehtë përbën një rrethanë që tregon për zbutjen e masës së sigurimit, por nuk mund të shërbejë vetëm kjo rrethanë për zëvendësimin e masës së sigurimit. Në vendimet e gjykatës së apelit e të rrethit i vetmi argument për zbutjen e masës së sigurimit është marrë pikërisht ndryshimi i cilësimit ligjor të veprës pa trajtuar asnjë çështje tjetër që lidhet me rrezikshmërinë shoqërore të veprës e të autorit si dhe asnjë nga çështjet e tjera mbi të cilat ishte bazuar gjykata në caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” për të nxjerrë përfundime se cila prej tyre nuk i përgjigjet më asaj mase sigurimi. Në vendimet e tyre gjykatat nuk i kanë dhënë përgjigje se si mund të trajtohet zbutje e masës së sigurimit kryerja e vjedhjes në bashkëpunim si dhe faktin se Nezir Kola, jo vetëm e ka mbajtur pa leje pistoletën por se kur pa që u afruan personat që diktuan vjedhjen, e nxorri atë por nuk mundi ta përdorë pasi shtetasi Indrit Vata mund t’ia merrte në sajë të aftësive të tij profesionale. Nuk mund të arrihet në konkluzionin se nevojat e sigurimit janë zbutur vetëm duke iu referuar cilësimit ligjor të veprës pa analizuar e trajtuar gjithë rrethanat e kryerjes së saj e rrezikshmërinë që paraqet.

Në vendimet e të dy gjykatave për të arsyetuar zbutjen e nevojave të sigurimit theksohet se dënimi që parashikon neni 140 i K.Penal është mjaft i rëndë, ndërsa dënimet që parashikojnë tre nenet për të cilat u akuzua përfundimisht Nezir Kola, janë shumë më të ulëta. Kështu kanosja përbën kundërvajtje penale e për të nuk mund të caktohet masë sigurimi arrest në burg, vjedhja në bashkëpunim ka minimumin e dënimit 6 muaj burg dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake ka minimumin e dënimit me gjobë. Por, siç shihet gjykatat nuk marrin në konsideratë dënimet maksimale e trajtojnë minimalen e dënimit në një kohë që rrezikshmërinë shoqërore të veprës nuk përcakton vetëm dënimi minimal. Kështu, neni 134/3 të K.Penal, parashikon dënimin nga 6 muaj gjer në 5 vjet burgim e neni 278/2 parashikon dënimin me gjobë ose burgim deri në 7 vjet masa dënimi këto që tregojnë se nevojat e sigurimit nuk janë zbutur ndaj kërkesa e kërkuesit Nezir Kola nuk duhej pranuar gjë që e bën ky Kolegj.

384

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/c të K.Pr.Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.128 datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit

nr.75/1034 Akti datë 15.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe rrëzimin e kërkesës së të pandehurit Nezir Kola për zëvendësimin e masës së sigurimit “arrest në burg”.

Avokati Skënder Breca i caktuar kryesisht të paguhet në shumën 50.000 (pesëdhjetë mijë) lekë.

Tiranë, më 26.10.2011

385




Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 26.10.2011 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: NAIM HAXHAGIQ

OBJEKTI:Rishikim i vendimit penal të formës së prerë

nr.250, datë 12.10.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër.Baza Ligjore: Neni 449/1, 450/1, gërma ç të K.Pr.Penale

Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër, me vendimin nr.250, datë 12.10.2005, ka vendosur

1. Pushimin e gjykimit të çështjes penale nr.289 akti, datë 12.10.2005, ngritur ndaj të pandehurit Naim Maliq Haxhagiq, pasi shtetasi që ka kryer këtë vepër penale, Maliq Ymer Haxhagiq, ka vdekur.2. Bazuar në nenin 391/1 të K.Pr.Penale, dokumenti leje ndërtimi me nr.407 prot, datë 09.12.1991, pa shënimin: “dyqani është miratuar të ndërtohet provizor (me material provizor), si dhe “U pa” nënshkrimi dhe 09.12.91”, krahasuar me lejen e ndërtimit me nr.407 prot., datë 09.12.1991, vërtetuar nga Bashkia Shkodër me datë 22.04.2005 me shënimin “shënim: dyqani është miratuar të ndërtohet provizor (me material provizor), si dhe “U pa” nënshkrimi dhe 09.12.91”, të asgjësohet.

Mbështetur në nenin 450 të K.Pr.Penale, ka paraqitur kërkesë për rishikimin e vendimit penal të formës së prerë nr.250, datë 12.10.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër, kërkuesi Naim Haxhagiq, duke kërkuar prishjen e vendimit dhe dërgimin e çështjes për rigjykim, duke parashtruar këto shkaqe:

- Objektin e ndërtuar dhe përfunduar, të pajisur me akt kolaudimi nga zyra e urbanistikës, e kam trashëguar nga babai im me dokumentacionin përkatës.

- Duke shfrytëzuar lidhjet me Prokurorinë e Rrethit Shkodër, ish pronari Spahija me anë të vajzës së tij me akses në arkivën e Bashkisë ka arritur të realizojë një proces penal ndaj meje me fotokopje gjoja të falsifikuara, bazuar në shënimin e vënë “ për ndërtim provizor”, shënim që vjen ndesh me disponimin e KE, KP Shkodër.

386

- Shënimet e vëna nga shtetasi Medo Pirani paraqesin të dhëna të rreme dhe vinë në kundërshtim si me vendimin nr.83, datë 20.11.1991, por dhe me aktin e kolaudimit të lëshuar nga zyra e urbanistikës, ku punonte ky shtetas.

- Dispozitivi i vendimit penal për të cilin kërkohet rishikimi po përdoret nga shtetasit Spahija me qëllim rishikimin e vendimit gjyqësor civil nr.2266, datë 16.09.2996.

- Po i paraqes kësaj gjykate dokumentin e lëshuar me datë 05.01.1995 nga ish shefi i seksionit të urbanistikës z.Maliq Sula, ku vërtetohet se ndërtimi i dyqanit është bërë në përputhje me planin urbanistik.


mospranimin e kërkesës për rishikimin e vendimit; avokatin Shyqyri Dylgjeri, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtimin; e si analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N Kërkuesi Naim Maliq (Malo) Haxhagiq, në datën 26.04.2010, ka paraqitur në

Gjykatën e Lartë kërkesën për rishikimin e vendimit penal të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër nr.250, datë 12.10.2005. Sipas këtij vendimi, që ka marrë formë të prerë pa u ankimuar, rezulton se shtetasi Naim Haxhagiq është dërguar për t’u gjykuar nën akuzën e veprës penale të përdorimit të dokumenteve të falsifikuara, të parashikuar në nenin 186/1 të K.Penal.

Nga arsyetimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër rezulton se, mbi bazën e një kallëzimi të shtetasit Qamil Spahia, kërkuesi Naim Haxhagiq ka falsifikuar e përdorur një dokument zyrtar “fletë leje” për ndërtim provizor të një dyqani me nr.407, datë 09.12.1991. Nga ana e Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Shkodër është filluar procedimi penal duke u vënë para përgjegjësisë shtetasi Naim Haxhagiq. Duke u përdorur kjo fletë leje nga shtetasi Maliq Haxhagiq, theksohet në vendimin e gjykatës dhe që pretendohet se është përdorur me dijeni të plotë dhe nga i pandehuri Naim, konstatohet se ai është i falsifikuar, pasi në të ka ndërhyrje të karakterit fizik, si fshirje me mjete mekanike apo kimike dhe leja e ndërtimit është përdorur nga ana e shtetasit Maliq Haxhagiq, herë si palë paditëse dhe herë si palë e paditur para gjykatës. Pra arsyetohet në vendim, shtetasi Maliq ka ndërhyrë mekanikisht në këtë leje ndërtimi duke ndryshuar përmbajtjen e saj dhe duke përdorur në vazhdimësi në të gjitha proceset gjyqësore dhe veprimet juridike që janë kryer për zgjidhjen e konfliktit me shtetasin Qamil Spahia dhe se ky dokument, sipas një akti dhurimi, i ka kaluar bashkë me gjithë dokumentacionin tjetër djalit të tij, të pandehurit Naim Haxhagiq, i cili aktualisht është në pozitën e kërkuesit.

Për rishikimin e vendimit penal, përfundimisht në këtë vendim, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër arsyeton se i pandehuri Naim Haxhagiq nuk e ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet, pasi ai gjithë dokumentacionin përfshi dhe lejen e ndërtimit, i ka trashëguar nëpërmjet aktit të dhurimit të babait të tij Maliq Haxhagiq, i cili, sipas çertifikatës së datës 11.10.2005, kishte vdekur në datën 12.10.2001, gjë që detyron gjykatën, sipas nenit 287/1 e 290/1-a të K.Pr.Penale, të pushojë çështjen. Ndaj gjykata ka vendosur “Pushimin e gjykimit të çështjes penale të të pandehurit Naim Maliq Haxhagiq, pasi shtetasit që ka kryer këtë vepër penale, Maliq Ymer Haxhagiq, ka vdekur”.

Pikërisht ndaj këtij vendimi ka paraqitur kërkesë Naim Haxhagiqi e kërkon rishikimin e vendimit të tij, me arsyetimin se ka gjetur një dokument se provon se dokumenti i përdorur nuk është i falsifikuar, pretendim që u përsërit para këtij Kolegji dhe nga avokati i kërkuesit, ndërsa prokurori kërkoi mospranimin e kërkesës si të pabazuar në ligj, me arsyetimin se me

387

vendimin e kontestuar nuk është vendosur dënimi i kërkuesit, por pushimi çështjes penale ndaj tij, gjë që nuk i jep të drejtën kërkuesit, por prokurorit të kërkonte rishikimin brenda një afati të caktuar e se nuk legjitimohet në këto kushte kërkuesi.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen të pambështetur në ligj kërkesën e kërkuesit Naim Haxhagiq dhe të drejtë e të bazuar kërkesën e prokurorit.

Rishikimi i vendimit penal të formës së prerë është mjet i rëndësishëm për rivendosjen e së drejtës në rastet kur kontestohet një vendim i formës së prerë, por për shqyrtimin e kërkesave për rishikimin, Kodi i Procedurës Penale përcakton rregulla rigoroze. Kështu sipas nenit 449/1 të këtij Kodi, në rastet e caktuara në ligj lejohet në çdo kohë rishikimi i vendimeve që kanë marrë formë të prerë dhe kur dënimi është ekzekutuar apo është shuar dhe sipas pikës 2, vendimet e pafajësisë për krime mund të rishikohen me kërkesën e prokurorit, me kusht që të mos kenë kaluar pesë vjet nga dhënia e vendimit.

Edhe përmbajtja e pikës 1 të nenit 449 të K.Pr.Penale siç pretendon prokurori e bën të papranueshme kërkesën e Naim Haxhagiqit, sepse në vendimin që kërkohet të rishikohet, siç është rasti konkret, nuk është dhënë dënim por është vendosur pushimi i çështjes, çka e nënkupton të pafajshëm të pandehurin dhe më tej, në bazë të nenit 449/2, vendimet e pafajësisë rishikohen me kërkesën e prokurorit e jo të pandehurit siç është vepruar nga kërkuesi.

Ky Kolegj nuk e çmon si provë të re as vendimin nr.83, datë 20.11.1991 të Komitetit Pluralist të Qytetit, pasi në këtë vendim, si në pjesën hyrëse të tij dhe në pjesën e dispozitivit, kuptohet qartë që bëhet fjalë për leje ndërtimi për vendosjen e dyqaneve të tipit “Kioskë”, çfarë nënkupton që janë ndërtime provizore dhe jo ndërtime themeli, të përhershme.

Pra dhe formulari fletë-leje ndërtimi nr.407 prot., datë 09.12.1991, lëshuar nga Komiteti Ekzekutiv i K.P. Shkodër, pavarësisht se në formatin e pretenduar nga kërkuesi bëhet fjalë për ndërtim themeli, në fund të saj është vendosur shënimi:.. “Dyqani është miratuar të ndërtohet provizor (material provizor)”, gjë që tregon se nuk kemi të bëjmë me leje ndërtimi për ndërtim të përhershëm dhe që mund të regjistrohet në ZRPP, siç pretendon kërkuesi Naim Haxhagiq, por me ndërtim provizor.

Ky arsyetim vlen dhe për aktin “Vërtetim” i datës 05.01.1995, lëshuar nga seksioni i Urbanistikës së Këshillit të Rrethit Shkodër, në të cilin edhe pse pasqyrohet fakti se ky ndërtim është bërë në përputhje me planin rregullues urbanistik, nuk është një akt i parashikuar nga ligji (leje ndërtimi) për të konstatuar ligjshmërinë e një ndërtimi të përhershëm,

Gjithashtu duhet theksuar se kërkesa nuk plotëson as kushtet që parashikon neni 450 i K.Pr.Penale. Sipas germës c, të këtij neni rishikimi mund të kërkohet kur pas vendimit kanë dalë ose janë zbuluar prova të reja, të cilat vetëm ose së bashku me ato që janë vlerësuar një herë tregojnë se vendimi është i gabuar. Në kuptimin që kërkon ligji, dokumentet e paraqitura nga kërkuesi nuk përbëjnë prova të reja të zbuluara pas dhënies së vendimit, pasi si vetëm ashtu dhe së bashku me ato që janë vlerësuar një herë, nuk tregojnë se vendimi objekt rishikimi është i gabuar.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/a të K.Pr.Penale,

V E N D O S IMospranimin e kërkesës për rishikimin e vendimit nr.250, datë 12.10.2005 të

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër bërë nga kërkuesi Naim Haxhagiq.

Tiranë, më 26.10.2011

388




Gani Dizdari KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 26.10.2011, mori në shqyrtim çështjen penale, që u përket:

KËRKUES: DOD GJOKA

OBJEKTI:Kundërshtimin e vendimit të Prokurorisë

së Rrethit Gjyqësor Kurbin, datë 24.06.2008.Baza Ligjore: Neni 329 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.654-90, datë 29.06.2009, ka vendosur:

Pranimin e ankimit.Vazhdimin e hetimeve në lidhje me procedimin penal nr.43 të vitit 2005.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.108, datë 03.02.2010, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.654-90 datë 29.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe rrëzimin e kërkesës së kërkuesit Dod Gjoka.

Kundër vendimit të mësipërm të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs kërkuesi Dod Gjoka, i cili kërkon prishjen e vendimit të mësipërm, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë që ka rrëzuar kërkesën time është i kundraligjshëm.

- Në momentin e fillimit të procedimit penal në shkurt të vitit 2005 nuk kishte kaluar afati 10 vjeçar për veprën penale të shpërdorimit të detyrës.

- Gjykata e apelit, duke qenë e ndikuar, nuk ka dashur të thellohet në analizën e saj se në këtë rast bëhet fjalë për një falsifikim në bashkëpunim që ka shkaktuar një krim vazhdues.

- Nëse toka ime nuk lirohet krimet e vazhdueshme të falsifikimit dhe të shpërdorimit do të vazhdojnë të prodhojnë pasoja, prandaj autorët duhen të vihen përballë përgjegjësisë qoftë si falsifikatorë, qoftë si përdorues të dokumenteve të falsifikuar.

- Gjykata e apelit nuk ka përmbushur edhe detyrat e lëna nga Gjykata e Lartë, e cila ka vendosur të vazhdohen hetimet.

390

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi

lënien në fuqi të vendimit nr.108, datë 03.02.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë; mbrojtësin e kërkuesit, Av. Gjet Kola, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.108, datë 03.02.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe urdhërimin e organit të Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kurbin që të vazhdojë hetimin për procedimin penal nr.43 të vitit 2005; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.108, datë 03.02.2010 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të

gabuar të ligjit procedural duke e prishur dhe lënë kështu në fuqi vendimin nr.654/90, date 29.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.


1. Ankuesi Dod Gjoka është banor i Rrethit të Kurbinit. Në periudhën 18.03.1990-26.12.1992 ankuesi ka qenë i punësuar si punëtor bujqësie në ish-Ndërmarrjen Bujqësore Gjorëm.

2. Mbas shpërbërjes së ndërmarrjes bujqësore pasuria e saj ka kaluar në proces privatizimi, ku ndër të tjera dhe toka bujqësore që ai posedonte. Nga ky proces ka përfituar edhe ankuesi Dod Gjoka të cilit në bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për tokën”, i është dhënë në përdorim një sipërfaqe toke bujqësore prej 9200 m2 (nëntë mijë e dyqind), me vend-ndodhje të ngastrës në bllokun nr.78, ngastra me nr.58.

3. Ankuesi rezulton që të jetë pajisur nga komisioni i ndarjes së tokës i Bashkisë Laç me aktin e marrjes së tokës në përdorim me nr.136 regjistri, me datë lëshimi muajin janar të vitit 1995. Ai e ka poseduar këtë sipërfaqe toke bujqësore në bazë të aktit të përdorimit.

4. Me daljen e ligjit nr.8053, datë 21.12.1995 “Për kalimin në pronësi pa shpërblim të tokës bujqësore” dhe akteve të tjera nënligjore, i cili i njihte të drejtën ish-punëtorëve të ndërmarrjeve bujqësore të cilët kishin marrë tokë në përdorim ta kalonin në pronësi pa kundërshpërblim, Dod Gjoka ka paraqitur kërkesë së bashku me dokumentacionin përkatës për t’i kaluar në pronësi sipërfaqja tokë arë 9200 m2, të cilën e kishte në përdorim.

5. Komisioni i ndarjes së tokës ka refuzuar ta pajisë me aktin e marrjes në pronësi, mbasi këtë sipërfaqe toke ia kishte kaluar më parë në pronësi shtetasit Armand Gjeta. Ky shtetas disponon aktin e marrjes së tokës në përdorim, ashtu si edhe ankuesi Dod Gjoka me të njëjtin nr.regjistri, nr.137 regj, të lëshuar në muajin janar 1995, sipas të cilit ka përfituar të njëjtën sipërfaqe toke në përdorim prej 9200 m2 me nr.parcele 78-58.

6. Të kallzuarit Armand Gjeta më pas, me aktin e marrjes së tokës në pronësi me nr.137 të muajit mars 1996, kjo sipërfaqe toke i ka kaluar në pronësi, duke bërë edhe regjistrimin fillimisht në emrin e tij në regjistrat e pasurive të paluajtshme dhe më pas kalimin e të drejtave të pronësisë tek të tretët.

7. Ankuesi Dod Gjoka mbasi ka konstatuar se interesi i tij i ligjshëm për të përfituar të drejtat e pronësisë mbi tokën e marrë në përdorim është cënuar nga veprimet e kundraligjshme, në datë 02.05.2005 ka bërë kallzim ndaj shtetasit Armand Gjeta, si dhe ndaj zyrës së regjistrimit të pasurive të paluajtshme. Më datë 21.02.2005, në Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Kurbin është regjistruar procedimi penal nr.43 i vitit 2005, me kallëzues Dod Gjoka.

391


8. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin datë 15.04.2005 ka vendosur: “pushimin e hetimeve të procedimit penal nr.43 për veprën penale të “Falsifikimit të dokumenteve, të parashikuar nga Neni 186 i Kodit Penal, meqenëse del qartë se fakti i falsifikimit nuk rezulton i vërtetë, kjo e bazuar në Nenin 328, pika1, “germa a” e K.Pr.Penale”.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.71, datë 15.07.2005 ka vendosur:

“Pranimin e kërkesës së kërkuesit Dod Gjoka. Vazhdimin e hetimeve në lidhje me procedimin penal nr.43, datë 21.02.2005 në lidhje me kryerjen e veprave penale të falsifikimit të dokumenteve dhe të shpërdorimit të detyrës, të parashikuara nga Nenet 186/2 e 248 të K.Penal”.

10. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.103, datë 10.02.2006 ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.71, datë 15.07.2005, të gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin”.

11. Gjykata e Lartë me vendimin nr.558, datë 02.07.2007, ka vendosur: “Mospranimin e rekursit të paraqitur nga Prokuroria e Apelit Tiranë kundër vendimit nr.103, datë 10.02.2006 të Gjykatës së Apelit Tiranë”.

12. Prokuroria e Rrethit Kurbin me vendimin datë 05.10.2007 ka vendosur: “Pushimin e procedimit penal nr.43 të vitit 2005 për veprën penale të Falsifikimit të dokumenteve dhe shpërdorimit të detyrës, parashikuar nga Nenet 186 dhe 248 të K.Penal”

13. Prokurori i Rrethit Kurbin me vendimin datë 19.02.2008 ka vendosur: “të shfuqizojë vendimin e prokurorit të çështjes date 05.10.2007, për pushimin e procedimit penal nr.43 të vitit 2005, duke urdhëruar zbatimin e vendimit nr.103, datë 10.02.2006 të Gjykatës së Apelit Tiranë për vazhdimin e hetimeve në lidhje me procedimin penal nr.43 të vitit 2005”.

14. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin e datës 24.06.2008 ka vendosur: “Pushimin e çështjes penale nr.43 të vitit 2005”.

15. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.654-90, datë 29.06.2009, ka vendosur: “Pranimin e ankimit. Vazhdimin e hetimeve në lidhje me procedimin penal nr.43 të vitit 2005”.

16. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.108, datë 03.02.2010, ka vendosur: “Prishjen e vendimit nr.654-90, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe rrëzimin e kërkesës së kërkuesit, Dod Gjoka”.

III. Arsyetimi i vendimit penal të ankimuar

17. Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i pushimit të procedimit të prokurorit është i drejtë duke prishur vendimin e gjykatës së shkallës së pare, i cili urdhëronte vazhdimin e hetimit për procedimin nr.43 të vitit 2005.

Në vendimin e tij trupi gjykues ndër të tjera arsyeton se: “... Nga aktet rezulton se organi i prokurorisë i ka kryer të gjitha veprimet hetimore në lidhje me kallëzimin e bërë dhe ka arritur në konkluzionin se çështja duhet të pushohet, përderisa gjykata nuk i ka lënë asnjë detyrë të domosdoshme për të kryer, arrihet në konkluzionin se vendimi i gjykatës së faktit duhet të prishet dhe t’i rrëzohet kërkesa kërkuesit si e pabazuar në prova e në ligj, duke e çmuar të drejtë e të bazuar vendimin e pushimit të çështjes penale nr.43 të vitit 2005 me denoncues Dod Gjoka”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga ankuesi18. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se vendimi nr.108,

datë 03.02.2010 i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka prishur vendimin nr.654-90, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin, nuk është marrë në vlerësim të drejtë të provave dhe të analizës ligjore të faktit që ka rezultuar.

392

19. Në nenin 329 të K.Pr.Penale është parashikuar e drejta e kontrollit gjyqësor ndaj vendimit të prokurorit për pushimin e procedimit penal gjatë fazës së hetimeve paraprake. Ky kontroll ushtrohet në funksion të parimit të ligjshmërisë së procedimit penal dhe të garantimit të të drejtave të palëve të përfshira në të. Në nenin 148 të Kushtetutës është parashikuar se: “Prokurori ushtron të drejtën e ndjekjes penale....” dhe në funksion të këtij atributi duhet të bëjë të gjitha përpjekjet për të realizuar një procedim të drejtë, të barabartë e të rregullt ligjor.

20. Kolegji Penal vlerëson se prokurori ka dështuar në respektimin e këtij parimi në rastin e hetimit të kallëzimit të ankuesit Dod Gjoka duke mos verifikuar nëpërmjet provave të gjitha pretendimet e ngritura dhe të rrethanave të faktit të cilat provohen prej tyre.

21. Nga ana e kallëzuesit në kallzimin e tij drejtuar Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kurbin është pretenduar se nëpërmjet falsifikimit i është mohuar e drejta e pronësisë mbi një sipërfaqe toke prej 9200 metra katror, të cilën ai e ka përfituar në bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për tokën”, duke kallëzuar për këtë veprim shtetasin Armand Gjeta. Nga momenti i paraqitjes së kallëzimit dhe deri në momentin që vendimi i pushimit të çështjes penale po shqyrtohet nga gjykata kanë kaluar 6 (gjashtë) vjet, ç’ka në analizë të veprimeve konkrete të prokurorit është jashtë afatit të arsyeshëm si pjesë e procesit të rregullt ligjor.

22. Nga përmbajtja e kallëzimit si dhe provat që mbështesin pretendimin e tij rezulton se për të njëjtën sipërfaqe toke me të njëjtën vend-ndodhje sipas numrit të parcelës, Komisioni t’i ketë kaluar të drejtën e përdorimit të dy personave; kallëzuesit dhe të kallëzuarit, në mënyrë të pavarur. Pavarësisht se prokurori e ka argumentuar si konflikt civil duke i quajtur si të rregullt dhe të lëshuar nga komisioni i ndarjes së tokës të dy aktet e marrjes së tokës në pronësi, ky konkluzion nuk është nxjerrë në bazë të një hetimi të plotë dhe të anashkalimit të disa fakteve të cilat provojnë ekzistencën e dyshimit se fitimi i pronësisë nga ana e të kallëzuarit Armand Gjeta është bërë në bazë të dokumenteve të falsifikuara.

23. I kallëzuari Armand Gjeta rezulton të jetë pajisur me aktin e marrjes së tokës në përdorim në muajin janar të vitit 1995. Ndërkohë akti i marrjes së tokës në pronësi i është dhënë atij në muajin mars 1996. Sipas akteve të gjendjes civile rezulton se në kohën e lëshimit të këtyre akteve i kallëzuari ka patur gjeneralitetet Viktor Skeja . Me vendimin nr.11, datë 25.02.1997 të Këshillit të Bashkisë Laç i kallëzuari ka ndryshuar emrin nga “Viktor” në “Armand”, dhe me vendimin nr.15, datë 20.05.1997 ka ndryshuar mbiemrin familjarisht nga “Skeja” në “Gjeta”. Pra në kohën kur ka përfituar të drejtat e pronësisë shtetasi Armand Gjeta nuk kishte si t’i lëshohej dokumenti me këto gjeneralitete për shkak se ato i përkasin një periudhe të mëvonshme, ç’ka të lë të dyshosh se si akti i marrjes së tokës në përdorim ashtu edhe akti i marrjes së tokës në pronësi janë të falsifikuar.

24. Ndërkohë, me vërtetësinë e aktit të marrjes së tokës në përdorim dhe në pronësi, prokurori duhet të bëjë një hetim më të plotë për sa i përket faktit nëse ata në të vërtetë janë lëshuar nga Komisioni i Ndarjes së Tokës dhe nëse po, a janë zbatuar kërkesat e ligjit. Siç rezulton nga arsyetimi i vendimit të pushimit prokurori ligjshmërinë e përfitimit të tokës në përdorim dhe më pas në pronësi për shtetasin Armand Gjeta e argumenton tek fakti se Martë Skeja (nëna e të kallëzuarit) ka punuar për një periudhë kohe në ish-Ndërmarrjen Bujqësore Gjorëm. Për këtë qëllim është administruar edhe vërtetimi përkatës. Gjithashtu sipas çertifikatës familjare në momentin e përfitimit të tokës bujqësore Martë Skeja figuron kryefamiljare, ndërsa i kallëzuari Armand Gjeta anëtar. Në bazë të këtyre fakteve të provuara, prokurorit i dilte si detyrë të hetonte nëse i kallëzuari ishte subjekt i cili përfitonte në bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”.

25. Prokurori si autoriteti përgjegjës i procesit të hetimit ka përgjegjësinë për ushtrimin e të drejtës së procedimit penal duke zhvilluar një hetim të plotë të cilin duhet t’a kryejë me përgjegjshmëri të plotë dhe profesionalizëm. Në këtë kontekst ai duhet të kryejë të gjitha veprimet e mundshme hetimore për të provuar a) ekzistencën e faktit penal dhe b)

393

autorin e veprës penale. Mbasi të ketë sqaruar këta elementë të hetimit dhe të ketë konkluduar, duhet të analizojë nëse ka shkaqe padënueshmërie.

26. Prokurori në rastin konkret ka gabuar në të dy aspektet, si për sa i përket hetimit duke zhvilluar një hetim të mangët dhe jo profesional, ashtu edhe për sa i përket pengesës që pretendon për vazhdimin e procedimit duke e paraqitur në planin hipotetik dhe duke iu referuar vetëm afatit kohor të parashikuar në ligj për ushtrimin e ndjekjes penale të parashikuar nga neni 66 i Kodit Penal.

27. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se mos ushtrimi në përputhje me ligjin i të drejtës së ushtrimit të procedimit penal ka dëmtuar jo vetëm interesin publik për ndjekjen penalisht të autorëve të kryerjes së veprave penale dhe vënien e tyre përpara drejtësisë, por dhe të personit të dëmtuar nga vepra penale.

28. Nga ana e ankuesit Dod Gjoka rezulton që kallëzimi është depozituar në datën 02.02.2005. Mbasi prokurori me vendimin e datës 15.04.2005 ka vendosur pushimin e procedimit. Me ankimin e Dod Gjokës, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin ka prishur vendimin duke urdhëruar vazhdimin e procedimit. Në këtë vendim gjykata ka caktuar dhe detyra konkrete duke urdhëruar prokurorin që të kryejë veprime hetimore konkrete. Ky vendim është lënë në fuqi nga gjykata e apelit. Megjithëse vendimi i gjykatës ka karakter detyrues për prokurorin për sa i përket urdhërimit për vazhdimin e procedimit si dhe veprimeve hetimore që orienton të kryhen në vazhdim, prokurori nuk i ka kryer duke i anashkaluar, duke vendosur pushimin e procedimit me vendimin e datës 05.10.2007. Ky fakt është konstatuar dhe nga vetë drejtuesi i prokurorisë, i cili me vendimin datë 19.02.2008 ka vendosur shfuqizimin e vendimit duke konstatuar të meta të theksuara në kryerjen e hetimit si dhe moszbatim të vendimit gjyqësor.

29. Edhe mbas prishjes së vendimit, prokurori i ngarkuar me hetimin e çështjes përsëri mbas dy muajsh, me vendimin e datës 24.06.2008, pa kryer asnjë prej veprimeve të urdhëruara nga gjykata dhe drejtuesi i prokurorisë, përsëri pa ndonjë shkak të ligjshëm ka vendosur pushimin e gjykimit. Ky fakt e ka detyruar ankuesin Dod Gjoka ta kundërshtojë vendimin e pushimit në gjykatë dhe ta detyrojë prokurorinë të vazhdojë hetimin.

30. Kolegji Penal vlerëson se prokurori nuk ka garantuar një proces të rregullt ligjor në fazën e hetimit paraprak nëpërmjet marrjes së një vendimi pushimi procedimi jo në përputhje me faktet dhe rrethanat e provuara si pasojë e një hetimi të mangët. Në këtë mënyrë nuk janë përmbushur sipas ligjit funksionet e prokurorit, të parashikuara në nenin 24 të Kodit të Procedurës Penale. Në këtë nen parashikohet se “1. Prokurori ushtron ndjekjen penale, bën hetime, kontrollon hetimet paraprake, ngre akuzë në gjykatë dhe merr masa për ekzekutimin e vendimeve në përputhje me rregullat e caktuara në këtë Kod. 2. Prokurori ka të drejtë të mos fillojë ose të pushojë procedimin penal në rastet e parashikuara në këtë Kod.. ”.

31. Prokurori e ka mbështetur vendimin e pushimit në nenin 328, pika 1, gërma “b” dhe “d” të K.Pr.Penale. Ligji i ka njohur prokurorit atributin e ushtrimit të procedimit penal si dhe të vendosë brenda kritereve ligjore pushimin e çështjes. Kjo e drejtë nuk ka karakter subjektiv, mbasi zbatimi i saj sipas vullnetit të prokurorit jashtë kritereve ligjore do të cënonte parimin e ligjshmërisë nga i cili udhëhiqet i gjithë procesi penal në të gjitha fazat, përfshi edhe atë të hetimit në të cilin prokurori është organi procedues i ngarkuar me ligj.

32. Prokurori në ushtrimin e të drejtës së tij për pushim të procedimit penal në vendim i është referuar rastit nenit 328/1 të K.Pr.Penale, germat “b) fakti nuk parashikohet nga ligji si vepër penale” dhe “d) ekziston një shkak që e shuan veprën penale ose për të cilin ndjekja penale nuk duhej të fillohej ose nuk duhet të vazhdojë”.

33. Vendimi i pushimit të prokurorit është lënë në fuqi dhe nga gjykata e apelit, e cila ka ndryshuar vendimin e shkallës së parë. Gjykata e Apelit Tiranë, në arsyetimin e vendimit, ka përkrahur arsyetimin e prokurorit, i cili ekzistencën e dy titujve të pronësisë për të njëjtën pronë pa kryer një hetim të plotë e ka trajtuar si konflikt administrativ duke iu referuar dhe

394

një vendimi civil midis ankuesit dhe personit të kallëzuar. Ky konkluzion është i gabuar dhe jo në interpretim të drejtë të nenit 71/1 të K.Pr.Penale. Sipas këtij neni një vendim civil ka vlerë në një proces penal vetëm për sa i përket ekzistencës së faktit.

34. Në bazë të dokumenteve provohet se palët kanë kundërshti për sa i përket të drejtës së pronësisë mbi sipërfaqen e tokës prej 9200 m2. Në mënyrë të gabuar prokurori e ka interpretuar si konflikt civil për dy arsye: së pari, gjykimi civil është zhvilluar mbi bazën e provave (titullit të pronësisë) të cilat pretendohen se janë të falsifikuara dhe që janë objekt i verifikimit nga procedimi penal dhe së dyti, nga përmbajtja e vendimit rezulton se gjykata nuk është shprehur në lidhje me të drejtën e pronësisë, mbasi ka konstatuar mungesën e legjitimitetit të ankuesit Dod Gjoka për shkak se ai ishte përdorues dhe jo pronar i pronës së pretenduar.

35. Ajo që ka rëndësi dhe që del nga ky gjykim civil është fakti se kemi dy tituj pronësie mbi të njëjtën pronë. Organit të akuzës i del si detyrë, në bazë të kallëzimit, të verifikojë nëse të dy subjektet pretenduese gëzojnë të drejtën për të përfituar nga ligji, situatë e cila do të çonte në konkluzionin se kemi të bëjmë me një çështje administrative ose nëse kemi të bëjmë me abuzim të së drejtës shtetërore për lëshimin e titujve të pronësisë me qëllim favorizimin e individit, sjellje këto që do të ishin penalizuese dhe objekt i një hetimi dhe më pas i një gjykimi penal.

36. Në lidhje me ekzistencën e pengesës për vazhdimin e procedimit penal Kolegji Penal e gjen të pambështetur arsyetimin e prokurorit për parashkrimin e ndjekjes penale si një ndër shkaqet e pushimit të procedimit. Në kushtet kur objekti i hetimit ka qenë falsifikimi i një akti administrativ ,siç janë edhe aktet e marrjes së tokës në pronësi dhe në përdorim, hetimi është i shtrirë tek personat të cilët e kanë lëshuar; Komisioni i Ndarjes së Tokës (anëtarët), të cilët nisur nga subjekti për veprën penale të falsifikimit përgjigjen sipas nenit 186/3 të Kodit Penal, si dhe përfituesi nga veprimet e kundraligjshme - personi i akuzuar Armand Gjeta në rastin e përdorimit të dokumentit të falsifikuar në bazë të nenit 186/1 të Kodit Penal. Nëse provohet ekzistenca e faktit penal që ka lidhje me falsifikimin e akteve të pronësisë i takon organit të akuzës të bëjë identifikimin e autorëve të kryerjes së tij, të përdoruesve, duke bërë kualifikimin e duhur ligjor sipas marrëdhënies juridike të cënuar dhe subjektit që e ka kryer atë. Mbas këtij momenti prokurori duhet të vendosë në diskutim nëse ka pengesë për vazhdimin e hetimit dhe për cilin prej autorëve konkretisht.

37. Akti i marrjes së tokës në përdorim dhe në pronësi vazhdojnë të vihen në përdorim, formë kjo e kryerjes së veprës penale të parashikuar nga neni 186 i Kodit Penal, nëse provohet nga mbajtësi Armando Gjeta, për aq kohë sa ato vazhdojnë të prodhojnë efekte juridike. Ky fakt hedh poshtë konkluzionin e prokurorit se ushtrimi i ndjekjes penale është parashkruar.

38. Gjatë hetimit prokurori, me qëllim kryerjen e një hetimi të plotë, ndër të tjera duhet të verifikojë nëse personi i akzuar Armand Gjeta është subjekt përfitues i ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për tokën” dhe nëse duhet të trajtohej me tokë bujqësore nga ana e Komisionit të Ndarjes së Tokës në bazë të kritereve që parashikon ky ligj dhe aktet nënligjore. Sqarimi i këtij fakti mund të realizohet ndër të tjera nga verifikimi i dokumentacionit ligjor të punonjësve të ish-NB Gjorëm dhe atij të mbajtur nga ana e Komisionit mbi bazën e të cilit është lëshuar dhe akti i marrjes së tokës në përdorim, si dhe atij të marrjes së tokës në pronësi për shtetasin Armand Gjeta. Gjithashtu, për të sqaruar dublimin e aktit të marrjes së tokës në pronësi, duhet të kqyret regjistri nëse ato figurojnë të regjistruar dhe nëse po, koha kur është kryer ai. Nga ana tjetër duhet të sqarohet nëse i kallëzuari me të dy gjeneralitet Armand Gjeta (Viktor Skeja) apo nëna e tij Martë Skeja (Gjeta), e cila figuron si kryefamiljare sipas gjendjes familjare të kohës e ka përfituar tokë bujqësore dhe nëse po, a është në përputhje me normën e përcaktuar.

395

39. Në vetvete akti i marrjes së tokës në përdorim është produkt i një procedure administrative që ligji kërkon të kryhet, prandaj sqarimi i këtyre elementëve është i rëndësishëm për zbulimin e falsifikimit, i cili mund të jetë jo vetëm material kur ka ndërhyrje në akt, por edhe intelektual, kur si në formë ashtu dhe në përmbajtje shfaqet i rregullt por që falsifikimi është kryer nga personat që e kanë për detyrë ta lëshojnë duke shpërdoruar detyrën.


40. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë në zbatim të gabuar të ligjit material dhe atij procedural dhe si i tillë duhet të prishet, duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/d të K.Pr.Penale,


fuqi të vendimit nr.654/90, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Tiranë, më 26.10.2011

396





në seancën gjyqësore të datës 26.10.2011 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket palëve:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR GJIROKASTËR

OBJEKTI:Vleftësimin e ligjshëm të autorizimit për përgjimin ambiental

datë 24.01.2011 dhënë në kuadër të procedimit penal nr.33 të vitit 2011 dhe përgjimin e bisedave të kryera në kuadër të këtij autorizimi nga O.P.Gj Z.

Gentian Xhelili në bashkëpunim me specialistin e përdorimit të metodave speciale të hetimit pranë Drejtorisë së Policisë së Qarkut Gjirokastër.Autorizimin e prokurorisë që të posedojë deri në përfundim të hetimeve paraprake

gjithë shiritat procesverbalet me të cilat janë kryer dhe pasqyruar përgjimet e bisedave të kryera në datë 24.01.2011.

Baza Ligjore: Nenet 221/1, 222/2, 3, 4, 5, 223, 224 të K.Pr.Penale.


Rrëzimin e kërkesës së Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër për vleftësimin e ligjshëm të përgjimit ambiental, si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.36, datë 24.02.2011 ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.22, datë 26.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër si më poshtë:Vleftësimin të ligjshëm të autorizimit “Për lejimin e përgjimit ambiental të bisedave datë 24.01.2011, ora 03.00 të kryera në kuadër të procedimit penal nr.33 të vitit 2011 të Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër”.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs personi i interesuar Çezar Kokalari, i cili kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke parashtruar këto shkaqe:

397

- Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit.- Gjykata nuk ka arsyetuar dhe nuk ka marrë në analizë vlefshmërinë e veprimeve të

kryera nga ana e prokurorisë dhe nuk ka pasqyruar në vendim që veprimet e saj janë kryer në përputhje me nenin 221, 222 dhe 223 të K.Pr.Penale.

- Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë në vendimin nr.33, datë 13.10.2010 ka ardhur në të njëjtat përfundime në lidhje me respektimin e procedurave ligjore për kryerjen e përgjimeve. Mosrespektimi i procedurave të duhura ligjore të saktësuara në këtë nen (neni 221 e vijues), bëjnë që, sipas nenit 226 të K.Pr.Penale, rezultatet e këtij përgjimi të mos përdoren.

- Gjykata e apelit nuk ka marrë parasysh faktin se përgjimi është mjet për kërkimin e provës dhe jo për përcaktimin e rolit dhe përgjegjësinë e të dyshuarve.

- Gjykata e rrethit ka arsyetuar me detaje të gjithë procedurën e ndjekur me këtë rast dhe me të drejtë ka ardhur në përfundimin se veprimet e prokurorit nuk kanë qenë në përputhje me ligjin, për rrjedhojë bazuar në nenin 226 të K.Pr.Penale rezultatet e këtij përgjimi nuk mund të përdoren, duke e rrëzuar kërkesën e paraqitur nga prokurori.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; Prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi

lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër; përfaqësuesin e të akuzuarit Av. Lin Aliaj, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.36, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,


Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër ka filluar procedimin penale nr.33 të vitit 2011 për veprën penale “Kontrabandë me mallra që paguhet akcizë”, “Kontrabandë me mallra të tjera” dhe “Kontrabandë nga punonjës që lidhen me veprimtarinë doganore”, vepra penale të parashikuara nga nenet 172, 174, 175 të Kodit Penal.

Me vendimin “Për lejimin e përgjimit ambiental të bisedave” datë 24.01.2011, ora 03.00, Prokurori i Rrethit Gjyqësor Gjirokastër ka vendosur: Të lejojë dhe autorizojë lejimin e përgjimit të bisedave që do të zhvillohen midis shtetasit Bebi Qibini dhe Mariglen Shehaj, të dyshuar për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga nenet 172 dhe 174 të Kodit Penal. Përgjimi të kryhet në ambientet e policisë kufitare dhe migracionit Gjirokastër, brenda datës 24.01.2010, me mjete teknike të përgjimit të bisedave dhe brenda orarit të caktuar (ora 03.00 - ora 05.00 të datës 24.01.2011).

Përgjimi është realizuar në orën 03.30 - 04.00 në ambientet e Pikës së Kalimit Kufitar Kakavijë (procesverbali mbi veprimet e përgjimit ambiental i administruar në faqe 5 e dosjes).

Me kërkesën e paraqitur në datë 24.01.2011, ora 13.30 para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër ka kërkuar vleftësimin e vendimit të mësipërm (sipas objektit të cituar), konform neneve 221/1, 222/2, 3, 4, 5, 223, 224 të K.Pr.Penale, duke pretenduar se: autorizimi i dhënë nga prokurori për lejimin e përgjimit të bisedave mes Bebi Qibinit dhe Mariglen Shehaj në ambientet e Drejtorisë së Policisë së Kufirit dhe Migracionit Gjirokastër është bërë me qëllim identifikimin e autorëve të tjerë që kanë ndihmuar dhe bashkëpunuar me ta në kryerjen e veprës penale për të cilën dyshohen; dhe në kushtet kur këto hetime po kryheshin në orët e para të mëngjesit të datës 24.01.2011 nga zbardhja e bisedave mes personave të dyshuar mund të siguroheshin prova të mjaftueshme për ecurinë e procedimit të nisur ndaj tyre.

398

Gjykatat kanë pranuar këto rrethana fakti në lidhje me ngjarjen për të cilën është kërkuar përgjimi: Në datë 23.01.2011, rreth orës 19.00, automjeti me targë TP 2673 B i tonazhit të rëndë është futur në pikën doganore Kakavijë duke shmangur kryerjen e procedurave doganore dhe është larguar disa kilometra jashtë kësaj pike. Pas rreth 6 minutash ky automjet është kthyer përsëri në doganë po nga rruga që kishte hyrë në pikën doganore dhe megjithëse punonjësi i policisë Llukan Simoni i ka thënë drejtuesit të tij Mariglen Shehaj të ndryshojë drejtim pasi nuk lejohej kalimi në atë drejtim, ky i fundit ka ikur me shpejtësi duke dalë për në doganën greke. Afër zonës “Free Shop”, automjeti i drejtuar nga shtetasi Mariglen Shehaj, (i ngarkuar me kafe dhe fruta) është ndalur nga dy punonjësit e policisë Arjan Gaci dhe Julian Bineri, të cilët e kanë ndjekur nga prapa duke e ndaluar dhe kryer arrestin në flagrancë.

Pas pak në doganë është paraqitur dhe shtetasi Bebi Qibini, i cili sipas dokumentacionit është pronar i automjetit me targë TP 2673 B.

Nga veprimet e para hetimore, deklarimet e shtetasit Llukan Simoni (përgjegjës turni në atë ditë), Genci Bega (doganier në atë turn) dhe raportit të shërbimit të mbajtur Kryeinspektori Agron Halili rezulton se, atë ditë kanë parë shtetasin Çezar Kokalari (doganier) në drejtimin e një automjeti “Mercedez Benz” të zi që shoqëronte automjetin e tonazhit të rëndë të drejtuar nga Mariglen Shehaj.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.22, datë 26.01.2011 ka vendosur: “Rrëzimin e kërkesës së Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër për vleftësimin e ligjshëm të përgjimit ambiental, si të pabazuar në ligj dhe në prova”.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.36, datë 24.02.2011 ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.22, datë 26.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër si më poshtë: Vleftësimin të ligjshëm të autorizimit “Për lejimin e përgjimit ambiental të bisedave datë 24.01.2011, ora 03.00 të kryera në kuadër të procedimit penal nr.33 të vitit 2011 të Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër”.

Kundër vendimit të gjykatës se apelit ka ushtruar rekurs personi i interesuar Çezar Kokalari, i cili kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër është marrë në kundërshtim me ligjin procedural dhe si i tillë duhet të prishet.

Përgjimi si mjet i kërkimit të provës, rregullohet me dispozitat e neneve 221 deri në 226, në Kreun III, Titulli IV, Përgjimet të Kodit të Procedurës Penale. Siç përcaktohet në nenin 221/1 të K.Pr.Penale përgjimi konsiston në: “Përgjimin e komunikimeve të një personi ose të një numri telefoni me telefon, faks, kompjuter ose me mjete të tjera të çdo lloji, përgjimin e fshehtë me mjete teknike i bisedave në vende private, përgjimin me audio dhe video në vende private dhe regjistrimin e numrave të telefonit, hyrës dhe dalës” . Kjo mënyrë marrje e provës nëpërmjet përgjimit parashikohet jo për çdo vepër penale por vetëm kur procedohet: “a) për krimet e kryera me dashje, për të cilat parashikohet dënim me burgim jo më pak, në maksimum, se shtatë vjet; b) për kundërvajtjet penale të fyerjes e të kanosjes, të kryera me mjete të telekomunikimit”.

Realizimi i përgjimit në çdo rast ndodh vetëm pas një vendimmarrje e cila miraton përgjimin, vendimmarrje e cila në varësi të specifikave të çdo çështje mund t’i atribuohet gjykatës ose prokurorit të çështjes penale. Neni 222/1 përcakton organet të cilat marrin vendim për realizimin e përgjimit, procedurën që ato ndjekin në varësi të karakteristikave dhe veçorive të çështjes penale, si dhe procedurat të cilat mund të ndiqen për kundërshtimin e vendimit që autorizon përgjimin.

399

Në varësi të ambientit ku kërkohet të realizohet përgjimi, vendimmarrja që autorizon/lejon përgjimin i përket gjykatës, në rast se kërkohet që përgjimi të realizohet në ambiente jo publike, ose prokurorit në rast se përgjimi kërkohet të realizohet në ambiente publike. Në rastin e parë është prokurori ose i dëmtuari akuzues, i cili i kërkon gjykatës që të autorizojë realizimin e përgjimit “kur ai është i domosdoshëm për vazhdimin e hetimeve të filluara dhe kur ka prova të mjaftueshme për vërtetimin e akuzës……(Neni 222/1 (paragrafi 1)” Gjykata në këtë rast shprehet me vendim duke autorizuar realizimin e përgjimit ose duke mos e lejuar/autorizuar atë. Në rastin e dytë, kur përgjimi do të realizohet në një ambient publik, është prokurori i çështjes dhe jo gjykata që vendos për autorizimin e përgjimit ……(Neni 222/1 (paragrafi 2).

Përjashtimisht nga rregulli i mësipërm lidhur me autorizimin paraprak për përgjim, neni 222/2 parashikon se: “Kur ka arsye të bazuara për të menduar se nga vonesa mund t’i vijë një dëm i rëndë hetimeve, prokurori vendos përgjimin me akt të motivuar dhe njofton gjykatën menjëherë, por jo më vonë se njëzet e katër orë. Gjykata brenda dyzet e tetë orëve nga vendimi i prokurorit bën vleftësimin me vendim të arsyetuar. Kur vleftësimi nuk bëhet në afatin e caktuar, përgjimi nuk mund të vazhdojë dhe rezultatet e tij nuk mund të përdoren”.

Nenet 222 e 222/a të këtij Kreu përcaktojnë edhe mënyrën e procedimit apo kufizimet e të drejtës së ankimit që mund të ushtrohet, në varësi të specifikave të çdo rasti, nga prokurori, i dëmtuari akuzues apo nga i interesuari që ka ardhur në dijeni të përgjimit.

Në vlerësim të këtyre dispozitave, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë gjykon se në kushtet kur gjykata nuk ka bërë vleftësimin e përgjimit të realizuar me urdhër të prokurorit pala nuk mund të bëjë ankim të veçantë. Në ndryshim nga paragrafi i parë i nenit 222 ku parashikohej shprehimisht se “Kundër vendimit të gjykatës që refuzon kërkesën mund të bëhet ankim i veçantë”, në paragrafin e dytë të së njëjtit nen nuk parashikohet e drejta e palëve, prokurorit dhe të dëmtuarit akuzues për të ushtruar ankim të veçantë ndaj vendimit që refuzon kërkesën.

Ky Kolegj vlerëson se mosparashikimi i të drejtës për të ushtruar ankim kundër vendimit të gjykatës që nuk vleftëson përgjimin lidhet me specifikat e këtij lloj përgjimi dhe më konkretisht me realizimin/kryerjen e tij paraprakisht. Në vetvete, autorizimi për të përgjuar përbën në çdo rast cënim dhe/ose ndërhyrje në të drejtën e personit për privatësi. Është gjykata në çdo rast ajo që, pas marrjes dhe ekzekutimit paraprakisht të vendimit nga prokurori, e shqyrton këtë vendim dhe garanton që ndërhyrja në jetën private në çdo rast bëhet për një shkak të ligjshëm, brenda limiteve që njeh ligji dhe që vlerëson nëse kjo ndërhyrje i shërben mbrojtjes së interesit të përgjithshëm të shoqërisë dhe shtetit.

Në rastin e parë gjykata vlerëson nëse ndodhemi përpara shkaqeve që lejojnë përgjimin, marrjen e provës, duke bërë një vlerësim të drejtë të dispozitës që përcakton rastet për të cilat kërkohet, si dhe ekzistencës së këtyre elementëve në kërkesën e paraqitur. Ndërhyrja/shkelja e privatësisë së personit i cili dyshohet që të ketë kryer veprën penale në këtë rast cënohet prej gjykatës, si organi i vetëm që jep drejtësi dhe që garanton dhe vlerëson zbatimin e drejtë të ligjit. Në rastin kur autorizimi është dhënë prej prokurorit, i cili është organi që realizon ndjekjen penale, vleftësimi prej gjykatës përmbush një funksion të dyfishtë; nga njëra anë ai vlerëson ligjshmërinë e veprimeve të prokurorisë dhe nga ana tjetër ligjëron provën e marrë dhe administruar paraprakisht prej këtij organi. Në këto kushte, mosparashikimi i të drejtës për të ankuar vendimin e gjykatës, i cili nuk vleftëson përgjimin, shërben për të ruajtur dhe garantuar pozitën e barabartë që palët (i akuzuari dhe prokuroria) kanë përpara gjykatës duke i hequr mundësinë prokurorisë që një provë të marrë në mënyrë të paligjshme të mund ta përdorë, duke shmangur gjithashtu zgjatjen e procesit tej afateve të arsyeshme dhe ruajtjen e konfidencialitetit që e karakterizon.

400

Ky Kolegj vlerëson se është neni 222/a që njeh dhe garanton të drejtën e ankimit të së interesuarve të cilët janë vënë në dijeni të vendimit lidhur me autorizimin e përgjimit, arsyet për të cilat lejohet ankimi si dhe procedurën e gjykimit.

Për sa më sipër, gjykata e apelit, në kundërshtim me neni 420/b të K.Pr.Penale, ka pranuar ankimin e bërë ndërkohë që duhej të deklaronte mospranimin e tij.

Në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.36, datë 24.02.2011 i Gjykatës së Apelit Gjirokastër, i cili ka pranuar ankimin e bërë nga prokuroria duke ndryshuar vendimin e gjykatës së rrethit gjyqësor, i cili kishte rrëzuar kërkesën për vlerësimin e përgjimit, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishet.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 420, të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.36, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe

pushimin e gjykimit.

Tiranë, më 26.10.2011

401





mori në shqyrtim në seancën gjyqësore të datës 26.10.2011, çështjen penale që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR KORÇË

PERSONI NËN HETIM: ARTUR KREKA

D Y S H U A R:Për veprën penale “Kontrabandë

nga punonjës që lidhen me veprimtarinë doganore” parashikuar nga neni 175 e 25 i K.Penal.

OBJEKTI:Caktim mase sigurimi me karakter ndalues.

Baza Ligjore: Neni 244 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.41-201-632, datë 16.02.2011, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës se paraqitur nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Korçë me objekt: caktim mase sigurimi me karakter ndalues për shtetasin Artur Kreka.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.12, datë 01.04.2011, ka vendosur: Miratimin e vendimit nr.41-2011-632, datë 16.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Kundër vendimeve të mësipërme ka ushtruar rekurs prokurori i apelit, i cili kërkon ndryshimin e vendimit penal nr.12, datë 01.04.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe vendimit penal nr.32, datë 16.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, si dhe caktimin e masës së sigurimit personal me karakter ndalues “Pezullim i ushtrimit të një detyre a shërbimi publik”, të parashikuar nga neni 242 i K.Pr.Penale, në ngarkim të personit nën hetim Artur Kreka. Shkaqet që parashtrohen në rekurs janë:

- Në themel të arsyetimit të saj Gjykata e Apelit Korçë përdor argumentin se “masa ndaluese ka karakter të përkohshëm dhe kalimi i kohës rreth një vit e zbeh rëndësinë e kësaj mase dhe dyshimin e kryerjes së veprës penale të së njëjtit lloj apo më të rëndë nga ajo që po procedohet”. Ky arsyetim është i papranueshëm dhe alogjik për faktin

402

se do të vlerësohej karakteri i përkohshëm i kësaj mase, nëse ajo do të ishte objekt shqyrtimi fakti, nëse personi do të vazhdonte në efektet e kësaj mase ndaluese apo jo me kalimin e një afati të tillë hetimor. Në të kundërt, kur nuk është vendosur kjo masë nuk mund të pranohet logjika se meqenëse ka kaluar një kohë e gjatë e hetimit paraprak kjo masë ndaluese nuk duhet të caktohet, ndërkohë që ligji procedural penal nuk parashikon një klauzolë të tillë.

- Faktori kohë në hetimin e kësaj çështje nuk e zbeh aspak rëndësinë e kësaj mase apo vetë ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm, sepse zgjatja e hetimeve është bërë për shkaqe objektive, lidhur me administrimin e provave të domosdoshme për sqarimin e plotë të rrethanave të faktit objekt hetimi.

- Qëndrimi i gjykatave në lidhje me ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm për caktimin e masës së sigurimit me karakter ndalues është kontradiktor. Kjo për faktin se çështja e ekzistencës së dyshimit të arsyeshëm është zgjidhur me vendimet e mëparshme gjyqësore ku është provuar ekzistenca e tij për kryerjen e veprës penale të “Kontrabandës nga punonjës që lidhen me veprimtarinë doganore”, parashikuar nga neni 175 i K.Penal.

- Fakti që personi i proceduar Artur Kreka vazhdon të jetë në cilësinë e personit nën hetim dhe nuk është marrë akoma i pandehur nuk përbën shkak ligjor për mos caktimin e kësaj mase ndaluese.

- I gabuar është arsyetimi i gjykatës së apelit edhe kur arsyeton se “në përcaktimin e shkallës së rrezikshmërisë shoqërore të shtetasit nën hetim ajo vlerëson dhe qëndrimin e autoriteteve doganore në lidhje me këtë rast”. Fakti që autoriteti doganor nuk ka vendosur aktualisht masë administrative për pezullim nga detyra nuk është detyruese për gjykatën, për më tepër që masa ndaluese lidhet me procedimin penal konkret.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit të gjykuar,

Av. Vojo Bregu, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës; prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit dhe Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë dhe caktimin e masës së sigurimit personal me karakter ndalues “pezullim i ushtrimit të një detyre a shërbimi publik”; dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjesNga aktet e administruara në dosje rezulton se shtetasi Artur Kreka, punon si doganier

në pikën e Kalimit Kufitar Kapshticë. Organi i prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë ka filluar çështjen penale për veprën penale të “kontrabandës nga punonjës që lidhen me veprimtarinë doganore” në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 175-25 i K.Penal.

Procedimi penal ka filluar pasi nga informacionet e ardhura nga policia gjyqësore e më pas vënies në përgjim të disa numrave celularësh në përdorim të disa shtetasve të dyshuar si të përfshirë në kryerjen e veprës penale, ndër të cilët edhe shtetasi Artur Kreka është dyshuar se disa shtetas kanë komunikuar me qëllim futjen e mallrave kontrabandë dhe përfitimin e parave për këto veprime.

Për këtë shkak, organi i akuzës Korçë, ka kërkuar nga gjykata e shkallës së parë që ndaj të dyshuarit të merren dy masa sigurimi personal, garanci pasurore dhe pezullimin e ushtrimit të një detyre a shërbimi publik, nga të cilat kërkimi për caktimin e masës së

403

sigurimit personal është pranuar, ndërsa kërkesa për caktimin e masës me karakter ndalues nuk është pranuar.

Në ankimin e saj organi i akuzës pretendon se masa e sigurimit “pezullim nga detyra” është e domosdoshme dhe e përshtatshme me veprën penale për të cilën hetohet personi nën hetim, shtetasi Artur Kreka.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.166 regj., datë 21.07.2010, ka vendosur: “Vleftësimin e ligjshëm të arrestimit në flagrancë të shtetasit nën hetim Artur Kreka. Caktimin si masë sigurimi garanci pasurore, parashikuar nga neni 236 i K.Pr.Penale ndaj të arrestuarit Artur Kreka në masën 300.000 lekë e parapaguar nga shtetasi nën hetim. Rrëzimin e kërkesës për sa i përket pezullimit të ushtrimit të një detyre a shërbimi publik”.

Arsyetimi i gjykatës: “Gjykata e rrethit gjyqësor ka arsyetuar se nga provat e mbledhura prej veprimeve të kryera nga organi procedues, në përputhje me nenin 221 e vijues të K.Pr.Penale, rezulton se ka dyshime të arsyeshme të bazuara në prova se shtetasi Artur Kreka është autor i mundshëm i veprës penale për te cilën akuzohet, çka rezulton nga proces verbali i kallëzimit, proces verbali mbi veprimet e transkriptimit të përgjimeve ambientale, proces verbal i deklarimeve të shtetasve, etj. Në lidhje me rrëzimin e kërkesës, gjykata e faktit ka arsyetuar se kërkesa bie në kundërshtim me ligjin procedural penal, pasi është interpretuar se nuk jemi përpara dënimit që të jepet një dënim plotësues”.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.49, datë 13.07.2010, ka vendosur: “Miratimin e vendimit nr.166 regj., datë 03.06.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, për sa i përket vleftësimit të arrestit në flagrancë dhe caktimit si masë sigurimi garanci pasurore, parashikuar nga neni 236 i K.Pr.Penale, ndaj shtetasit nën hetim Artur Kreka, në masën 300.000 lekë. Shfuqizimin e pjesës tjetër të vendimit”.

Arsyetimi i gjykatës: “Gjykata e apelit, duke arsyetuar se vendimi i gjykatës së shkallës së parë është i paarsyetuar dhe i paqartë dhe nuk i plotëson standardet që kërkon një proces i rregullt ligjor, ka arsyetuar se vendimi është i pavlefshëm për paragrafët 3, 4, 5 dhe për këtë shkak nuk i ka trajtuar pretendimet e ngritura nga prokurori në ankim”.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.32, datë 29.09.2010 ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.49, datë 13.07.2010 të Gjykatës së Apelit Korçë, për sa i përket pjesës në të cilën është miratuar vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë në lidhje me vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktimin e masës shtrënguese për personin nën hetim Artur Kreka. Prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e akteve për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues, në lidhje me masën ndaluese”.

Arsyetimi i gjykatës: “Është konstatim i saktë i gjykatës së apelit se vendimi i gjykatës së rrethit është i paqartë, madje për Kolegjin Penal ai nuk i përngjan një vendimi. Fillimisht theksojmë se në arsyetimin e saj gjykata e apelit ka rënë në përsëritjen e të metave të vendimit të gjykatës së rrethit, pasi arsyetimi i vendimit është i paqartë, me interpretime të gabuara. Në objekt të shqyrtimit të çështjes nga gjykata e apelit janë gabimet në vendimin e gjykatës së shkallës së parë në lidhje me interpretimin e ligjit procedural apo material penal, si në arsyetimin e vendimit, ashtu dhe në vendimmarrje. Gjykata e apelit pasi konstaton shkelje të tilla, të cilat nuk janë procedurale, pra, të tilla që e bëjnë të pavlefshëm vendimin e që do të passillte prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim, duhet të shqyrtojë vendimin për sa është ankimuar, ashtu si parashikon dispozita e nenit 249/6 të K.Pr.Penale. Por kjo gjykatë nuk mund të shfuqizojë vendimin kur ai është “i pavlefshëm”, sipas saj, për arsyetim të pamjaftueshëm, pasi nëse vendimi është i paarsyetuar ai është i pavlefshëm në bazë të nenit 112/3 të K.Pr.Penale. Me konstatimin e pavlefshmërisë së vendimit për këtë shkak, gjykata e apelit duhet të prishë dhe të kthejë çështjen për rishqyrtim. Pra, gjykata e apelit duhet të kishte marrë në shqyrtim shkaqet e kundërshtimit të vendimit, të paraqitura nga ana e prokurorit dhe të vendoste në lidhje me kërkesën për caktimin e masës ndaluese,

404

ose nëse e gjente të pavlefshëm vendimin për shkak të pa arsyetimit duhet ta prishte e kthente për rigjykim. Gjykata e apelit është shprehur për pjesën e parë të vendimit, në kushtet kur në lidhje me vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktimin e masës së sigurimit nuk kishte kontestim nga asnjëra nga palët. Ky Kolegj vlerëson se rekursi i prokurorisë dhe qëndrimi i mbajtur nga prokurori në seancën dëgjimore është i drejtë dhe mbështetet në dispozitat e ligjit procedural penal e duhet të pranohet në lidhje me lejimin për vendosjen nga gjykata të dy masave të sigurimit personal. Kjo për faktin se ligjvënësi në titullin V, kreu I, masat e sigurimit personal në K.Pr.Penale, ka filluar seksionin e parë me rregullat e përgjithshme duke bërë ndarjen e tyre në masa shtrënguese dhe masa ndaluese dhe në gjithë vijueshmërinë e dispozitave që kanë të bëjnë me masat e sigurimit personal, në asnjë prej tyre, në mënyrë taksative nuk është ndaluar vendosja e dy llojeve të masave të sigurimit personal, çka e legjitimon dhe e lejon gjykatën që të vendosë edhe dy masa sigurimi sipas çdo rasti konkret të paraqitur përpara saj, sipas kushteve dhe kritereve të parashikuara nga neni 228 e vijues i K.Pr.Penale. Në këto kushte, nisur nga sa më sipër, në rastin në gjykim Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë duhet të prishet”.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.77, datë 11.11.2010 ka vendosur: “Prishjen e vendimit nr.166, datë 30.06.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë dhe kthimin e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate me tjetër përbërje të trupit gjykues, vetëm për sa i përket kërkimit për caktimin e masës ndaluese ndaj shtetasit nën hetim Artur Kreka”.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.3, datë 10.01.2011 ka vendosur: “Mospranimin e rekursit të paraqitur nga personi nën hetim Artur Kreka”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.41-201-632, datë 16.02.2011, ka vendosur: “Rrëzimin e kërkesës së paraqitur nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Korçë me objekt: caktim mase sigurimi me karakter ndalues për shtetasin Artur Kreka”.

Arsyetimi i gjykatës: “Gjatë rigjykimit, nga ana e Prokurorisë u përsërit kërkesa për caktimin ndaj këtij shtetasi të masës ndaluese “Pezullimi i ushtrimit të një detyre a shërbimi publik”, duke argumentuar se aktiviteti i personit nën hetim në ushtrimin e funksionit të tij si doganier ka lidhje të drejtpërdrejtë me veprimet ose mosveprimet e tij si subjekt i posaçëm i veprës penale, ndaj dhe vendosja e kësaj mase sigurimi do të ndërpriste mundësinë që ky shtetas të kryente vepra penale të së njëjtës natyrë në të ardhmen. Gjykata çmon se nuk ka vend që të pranohet kërkesa e prokurorisë për të caktuar ndaj këtij shtetasi masën e sigurimit me karakter ndalues të parashikuar nga neni 242 të K.Pr.Penale. Kjo pasi është e vërtetë që vepra penale për të cilën dyshohet ky shtetas ka lidhje me detyrën e ushtruar nga ai dhe masa ndaluese ka karakter specifik që lidhet me veprën penale të kryer, e cila kërkon subjekt të posaçëm në detyre, siç janë në rastin konkret punonjësit e doganave. Por vetëm ky fakt nuk mjafton për të përligjur caktimin e një mase të tillë me karakter ndalues, pasi krahas natyrës dhe përmbajtjes se masës ndaluese, duhet mbajtur parasysh qëllimi që duhet të arrihet nëpërmjet zbatimit të saj. Nga ana e Prokurorisë nuk është arritur të merren prova të tjera përveç atyre të fillimit. Pavarësisht shkaqeve që kanë çuar në pengesën për sigurimin e këtyre provave, të sqaruara nga prokurori në seancë gjyqësore, ende deri më sot ky shtetas vazhdon të ketë cilësinë e personit nën hetim dhe nuk është marrë si i pandehur. Janë mbajtur parasysh edhe kriteret e parashikuara nga neni 229 i K.Pr.Penale që kanë të bëjnë së pari me përshtatshmërinë e masës së sigurimit me shkallën e nevojave të sigurimit të lidhura kryesisht me shkallën e rrezikshmërisë së personit dhe me mundësinë e vazhdimit të veprimtarisë së tij kriminale. Shtetasi nën hetim është duke vazhduar detyrën e tij si doganier dhe ndonëse kanë kaluar më tepër se tetë muaj nga fillimi i procedimit ndaj tij nuk rezulton të ketë kryer vepër tjetër penale si ajo që dyshohet ose ndonjë vepër tjetër penale. Administrata doganore, pasi ka marrë në shqyrtim rastin, nuk ka konkluduar në marrjen e ndonjë mase administrative ndaj tij, duke lejuar qëndrimin në detyrë dhe vazhdimin e marrëdhënieve të punës në të

405

njëjtin pozicion. Pavarësisht se procedimi administrativ nuk ka lidhje me procedimin penal, qëndrimi i autoriteteve doganore në lidhje me këtë rast dhe për ketë shtetas mbahet parasysh nga gjykata në përcaktimin e shkallës së rrezikshmërisë shoqërore të këtij personi”.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.12, datë 01.04.2011 ka vendosur: “Miratimin e vendimit nr.41-2011-632, datë 16.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë”.

Arsyetimi i gjykatës: “Referuar dispozitës 242 të K.Pr.Penale, në të cilën është bazuar kërkesa e Prokurorisë dhe që ka të bëjë me pezullimin e ushtrimit të një detyre përcaktohet se: 1. “Me vendimin që disponon pezullimin e ushtrimit të një detyre gjykata ndalon përkohësisht të pandehurin, plotësisht ose pjesërisht veprimtarinë që lidhet me to”. Referuar kësaj dispozite por edhe kërkesave të nenit 267/2 të K.Pr.Penale, e cila ka të bëjë me afatet e kohëzgjatjes maksimale të masave të tjera të sigurimit, rezulton se masa ndaluese ka karakter të përkohshëm. Procedimi penal ka filluar në muajin mars të vitit 2010, tashmë ka kaluar rreth një vit dhe shtetasi nën hetim Artur Kreka ka vazhduar punën si doganier dhe nuk rezulton të ketë kryer ndonjë vepër penale të njëjtë apo ndonjë vepër tjetër penale. Kalimi i kësaj kohe e zbeh rëndësinë e kësaj mase dhe dyshimin e kryerjes së veprës penale të të njëjtit lloj apo më të rëndë se ajo që po procedohet. Në përcaktimin e shkallës së rrezikshmërisë shoqërore të shtetasit nën hetim, gjykata me të drejtë ka vlerësuar edhe qëndrimin e autoriteteve Doganore në lidhje me këtë rast. Edhe pse mos marrja e masave administrative nuk është detyruese për gjykatën ajo me të drejtë është vlerësuar në tërësinë me kërkesat e tjera të dispozitave të K.Pr.Penale, që kanë të bëjnë me përcaktimin e shkallës së rrezikshmërisë shoqërore të personit nën hetim”.

Kundër vendimeve te mësipërme ka ushtruar rekurs Prokurori i apelit, i cili kërkon ndryshimin e vendimit penal nr.12, datë 01.04.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe vendimit penal nr.32, datë 16.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, si dhe caktimin e masës së sigurimit personal me karakter ndalues “Pezullim i ushtrimit të një detyre a shërbimi publik” të parashikuar nga neni 242 i K.Pr.Penale në ngarkim të personit nën hetim Artur Kreka.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë është i bazuar në ligj dhe për rrjedhojë duhet të lihet në fuqi.

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se pavarësisht kërkesës së Prokurorisë për dhënien e masës ndaluese “Pezullim i ushtrimit të një detyre a shërbimi publik” ndaj personit nën hetim Artur Kreka deri më tani masa e kërkuar prej prokurorisë nuk është pranuar prej gjykatave dhe nuk është aplikuar ndaj tij.

Ashtu siç është shprehur edhe Gjykata e Lartë, Kodi i Procedurës Penale në asnjë dispozitë të tij nuk përjashton vendosjen e dy masave të sigurimit personal, të cilat në varësi të rrethanave të çështjes duhet të gjykohen dhe vlerësohen prej gjykatave në përputhje me parashikimet e Titullit V, Kreut I, neneve 228 e vijues të K.Pr.Penale.

Ky Kolegj vlerëson se nga interpretimet e dispozitave të mësipërme lidhur me masat e sigurimit personal del qartë se masa e sigurimit personal (shtrënguese dhe/ose ndaluese) vendosen: a) kur ekzistojnë shkaqe të rëndësishme që vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provës; b) kur i pandehuri është larguar ose ekziston rreziku që ai të largohet; c) kur për shkak të rrethanave të faktit dhe personalitetit të së pandehurit ka rrezik që ai të kryejë krime të rënda ose të së njëjtit lloj me atë për të cilin procedohet (neni 228/3 i K.Pr.Penale); dhe në çdo rast duhet të jenë ...”në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete” (neni 229/2 i K.Pr.Penale).

Në rastin në shqyrtim, masa ndaluese e kërkuar nga prokuroria nënkupton ekzistencën vetëm të kushteve të parashikuara nga pikat (a) dhe (c) të nenit 228/3 të K.Pr.Penale, thënë ndryshe “ekzistencën e shkaqeve të rëndësishme që vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provës dhe rrezikun që personi nën hetim të kryejë krime të rënda ose të së njëjtit lloj me atë

406

për të cilin procedohet”. Deri në shqyrtimin e kësaj çështje nga Kolegji Penal nuk rezulton që prokuroria të ketë paraqitur fakte/prova për të mbështetur këto pretendime.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se, megjithëse kanë kaluar më tepër se 15 muaj nga momenti i paraqitjes së kërkesës për vendosjen e kësaj mase sigurie personale, personi nën hetim Artur Kreka vazhdon të punojë si doganier në të njëjtën qendër doganore dhe nuk është hetuar apo akuzuar për kryerjen e ndonjë vepër penale të së njëjtit lloji me atë për të cilën hetohet. Për shkak të qenies së tij vazhdimisht në të njëjtën detyrë për më tepër se 15 muaj nga momenti i paraqitjes së kërkesës për vendosjen e kësaj mase, edhe pretendimi tjetër për kryerjen prej tij të veprimeve që “....vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provës” në mungesë të individualizimit dhe identifikimit të këtyre veprimeve e bën këtë kërkesë të pabazuar.

Për rrjedhojë, ky Kolegj vlerëson se kalimi i një periudhe të gjatë kohe nga momenti i paraqitjes së kërkesës për vendosjen e masës së sigurimit nuk sjell automatikisht refuzimin e kërkesës, por, në kushtet e treguara më sipër, kalimi i një periudhe të gjatë kohe i ka hequr kërkesës legjitimitetin që ajo kishte në momentin fillestar të paraqitjes, pasi ndonëse potencialisht personi nën hetim mund të kryente të njëjtën vepër penale si dhe të prishte/fshihte provat nuk rezulton të ketë ndërmarrë veprime në këtë drejtim.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.12, datë 01.04.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë.

Tiranë, më 26.10.2011

407

tetor 2011

Documents