geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · geografia jako nauka...
TRANSCRIPT
![Page 1: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/1.jpg)
Geografia jako nauka PIOTR SIŁKA
![Page 2: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/3.jpg)
Geografia jako nauka
1. Historia geografii w pigułce
2. Czym zajmuje się geografia
3. Sfery ziemi
![Page 4: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/4.jpg)
Erastotenes z Cyreny (275-194 r. p.n.e.)
Grecki matematyk, astronom, filozof, geograf i poeta.
Zarządzał biblioteką Aleksandryjską.
Wyznaczył obwód Ziemi (235 r. p.n.e.) oraz oszacował
odległość od Słońca i Księżyca do Ziemi.
Twierdził, że, płynąc na zachód od Gibraltaru, można
dotrzeć do Indii.
Jako pierwszy zaproponował wprowadzenie roku
przestępnego, czyli wydłużonego o jeden dodatkowy
dzień w kalendarzu.
Zestawił katalog 675 znanych wówczas gwiazd.
![Page 5: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/6.jpg)
Dorobek Greków rozwinęli
Rzymianie
![Page 7: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/7.jpg)
Średniowieczna geografia to w
większości domena Arabów oraz
Chińczyków.
Mapa Al-Masudiego
![Page 8: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/9.jpg)
Karl Ritter (1779-1859)Aleksander Humboldt (1769-1859)
![Page 10: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/10.jpg)
Geografia jako nauka
Połączenia greckich słów geos – co znaczy
'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Geografowie na początku zajmowali się
zbieraniem podstawowych informacji na temat
naszej planety, np. dotyczących rozkładu
lądów i mórz, gór, rzek itp.
Obecnie badana jest planeta zarówno pod
względem przyrodniczym, jak
i społeczno-gospodarczym oraz przestrzenne
związki (analizowanie współzależności), jakie
występują pomiędzy powłoką ziemską a działalnością człowieka.
Mapa Bernarda Wapowskiego (1524 r.)
![Page 11: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/11.jpg)
Do czego służy geografia?
Pozwala prognozować stuki ingerencji człowieka w
środowisko i badać wpływ środowiska na człowieka.
Przykłady wykorzystanie wiedzy geograficznej
wyznaczanie kierunków rozwoju
miast, regionów, państw
opracowywanie planów
zagospodarowania przestrzennego
wyznaczenie lokalizacji inwestycji i ich
oddziaływania na środowisko
![Page 12: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/12.jpg)
Przedmiot badań
Środowisko geograficzne
Środowisko naturalne
Człowiek i jego
działalność
![Page 13: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/13.jpg)
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin
naukowych według OECD
Nauki przyrodnicze (ang. natural
sciences)
Nauki inżynieryjne i techniczne
(ang. engineering and technology)
Nauki medyczne i nauki o zdrowiu
(ang. medical and health sciences)
Nauki rolnicze(ang. agricultural
sciences)
Nauki społeczne(ang. socialsciences)
Nauki humanistyczne (ang. humanities)
W 2004 Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przyjęła
systematykę nauk obejmującą 6 dziedzin nauki oraz 1 dziedzinę sztuk
![Page 14: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/14.jpg)
Podział nauk geograficznychGłówny obecnie podział wyznacza:
geografię fizyczną badającą naturalne procesy i składniki powłoki ziemskiej;
DZIAŁ NAUK O ZIEMI/PRZYRODNICZE EARTH SCIENCES
geografię ekonomiczną (czyli społeczno-gospodarczą), która bada wpływ
działalności gospodarczej człowieka na Ziemię oraz wpływ czynników naturalnych na
działalność ludzi
DZIAŁNAUK SPOŁECZNYCH SOCIAL SCIENCE
![Page 15: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/15.jpg)
ANALIZY MAJĄ
CHARAKTER
INTER-
DYSCYPLINARNY
![Page 16: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/16.jpg)
CO BĘDZIEMY
ZGŁĘBIAĆ W TYM ROKU
![Page 17: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/17.jpg)
Sfery Ziemi
Litosfera (od greckiego słowa
lithos oznaczającego 'kamień')
– skalna warstwa oddzielająca
gorące wnętrze Ziemi od jej
powierzchni.
Miąższość litosfery wynosi od
ok. 10-100 km a jej
temperatura w dolnej części
dochodzi do 700 °C.
![Page 18: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/18.jpg)
Sfery Ziemi
Hydrosfera (od greckiego słowa hydro oznaczającego 'wodę,
wodny') – obejmuje wody w morzach, oceanach, jeziorach i
rzekach, w lodowcach i lądolodach, a także wody w powietrzu,
glebie i skałach.
![Page 19: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/19.jpg)
Sfery Ziemi
Atmosfera (od
greckiego słowa
atmos, czyli 'para
wodna, opar') –
gazowa powłoka
otaczająca litosferę i
hydrosferę.
![Page 20: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/20.jpg)
Sfery Ziemi
Pedosfera (od greckiego słowa pedon oznaczającego 'grunt,
glebę') – wyróżniana przez wielu geografów, ściśle powiązana
z biosferą warstwa glebowa składająca się zarówno z
okruchów skał, wody, gazów atmosferycznych, jak i z
organizmów oraz ich szczątków.
![Page 21: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/21.jpg)
Sfery Ziemi
Biosfera (od greckiego słowa bios – 'życie') –
sfera obejmująca istoty żywe na naszej
planecie.
![Page 22: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/22.jpg)
Antroposfera - epigeosfera
Od greckiego słowa anthropos oznaczającego
'człowieka' utworzono pojęcie antroposfera,
rozumiane jako ta część biosfery, w której żyje,
funkcjonuje i gospodaruje człowiek.
Epigeosfera – przestrzeń na pograniczu trzech
powłok kuli ziemskiej: gazowej – atmosfery,
ciekłej – hydrosfery i stałej – litosfery do takiej
wysokości i głębokości do jakiej sięga
gospodarcza działalność człowieka.
![Page 23: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/23.jpg)
Mponeng Gold Mine
![Page 24: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/26.jpg)
Powtórzenie
Kto pierwszy użył słowa geografia
Znaczenie słowa geografia
Przedmiot geografii
Sfery ziemi
PRACA DOMOWA
Kiedy Wasz kraj ma święto niepodległościlub coś podobnego?
![Page 27: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022053100/605a66efa96bc81e8361c3a9/html5/thumbnails/27.jpg)