GERÇEK SİSTEMİK GERÇEK SİSTEMİK (ENDEMİK) (ENDEMİK) MİKOZLARMİKOZLAR

GERÇEK SİSTEMİK GERÇEK SİSTEMİK (ENDEMİK) (ENDEMİK) MİKOZLARMİKOZLAR

GERÇEK SİSTEMİK (ENDEMİK) MİKOZLAR

• Koksidiyoidomikoz(is) • Histoplazmoz(is) • Blastomikoz(is) • Parakoksidyoidomikoz(is)

GERÇEK SİSTEMİK MİKOZLAR

Genel özellikler• Etkenler, doğa ve toprakta bulunan termal

dimorfik mantarlardır.

• Herbirinin coğrafi dağılımı değişkendir.

• Enfeksiyon çoğunlukla sporların inhalasyonu ile başlar, pulmoner enf.u takiben diğer organlara yayılır.

• Sağlıklı kişilerde gelişebilir.

• İnsanlar ve hayvanlar arası geçiş çok nadirdir.

KOKSİDİYOİDOMİKOZ

• Etken: Coccidioides immitis

• Bölge: A. B. D.’nin güneybatısı, Meksika’nın kuzeyi, Orta ve Güney Amerika

• Mikr.: Dokuda (37°C) sferül (içinde endosporlar),

• 25°C’de hif ve fıçı şeklinde artrokonidya

KOKSİDYOİDOMİKOZPatogenez

• Artrokonidyumların inhalasyonu, dokuda sferül oluşması

• Alveolar makrofajların yutması, fagozom oluşması

• Fagozomun lizozom ile füzyonu---öldürme – Immün kompleks oluşumu – birikmesi sonucu lokal iltihabi reaksiyonlar – immün komplekslerin hücrelerin Fc

reseptörlerine bağlanması sonucu immünsupresyon

KOKSİDYOİDOMİKOZKlinik bulgular

• PRİMER ENF.– Çoğunlukla belirtisiz – Ateş, göğüs ağrısı, öksürük, kilo kaybı – Akciğerde nodüler lezyonlar

SEKONDER (YAYGIN) ENF. (%1) – Kronik / fulminan – Akciğer, meninks, kemik ve deri

tutulumu

KOKSİDYOİDOMİKOZ

Tanı-Örnekler: Balgam, doku

1. Direk inceleme (KOH; H&E) Sferül

2. Kültür SDA: 25 °C’de küf kolonileri %20 CO2 varlığında, 40°C’de zengin besiyerinde sferül oluşumu

KOKSİDYOİDOMİKOZTanı-II

• 3. Seroloji Tüpte presipitin testi: IgM (presipitin) tayini Kompleman birleşmesi

• Deri testi (koksidyoidin, sferülin antijeni): negatif ise tanıyı ekarte ettirebilir.

KOKSİDYOİDOMİKOZTedavi

• Hafif seyreden primer enf. da semptomatik tedavi

• Amfoterisin B

• Itrakonazol

• Flukonazol ( özellikle menenjit varsa)

HİSTOPLAZMOZİS• Etken: Histoplasma capsulatum

• Doğal rezervuar: Toprak, kuş dışkıları, yarasa mağaraları

• Bölge: Değişken sıklıkta tüm dünyada (Ohio, Mississipi, Kentucky’de en sık)

• Patogenez: Mikrokonidyum inhalasyonu Primer kütanöz inokülasyon

• Mikr. Dokuda (37°C’de) maya hücreleri 25 °C’de hif, mikrokonidyum, makrokonidyum (tüberküloklamidospor)

HİSTOPLAZMOZİSPatogenez

• Mikrokonidyumların inhalasyonu /primer kütanöz inokülasyon

• Maya hücrelerine dönüşüm

• Alveolar makrofajlar tarafından fagosite edilmeleri

• Üremenin sınırlanması ya da mantarın kan yoluyla RES’e yayılması

• Hücresel immünitenin baskılanması

HİSTOPLAZMOZİSKlinik bulgular

• PULMONER ENF. Belirtisiz (%95) /hafif/orta/ağır/ kronik kaviter

• YAYGIN ENF. RES (karaciğer, dalak, lenf nodu, kemik iliği) tutulumu, mukokütanöz enf.

• PRİMER KÜTANÖZ ENF.

HİSTOPLAZMOZİSTanı-I

• Örnekler: Balgam, doku, kemik iliği, BOS, kan

• 1. Direk inceleme: Giemsa / Wright Hücre içinde ve dışında maya hücreleri

• 2. Kültür: 25°C’de küf kolonisi 37°C’de zengin besiyerinde mayaya dönüşüm

HİSTOPLAZMOZİSTanı-II

• 3. Seroloji: Kompleman birleşmesi...

• Deri testi (Histoplasmin antijeni): Anlamı sınırlı

AFRİKA HİSTOPLAZMOZİSİ• Etken: Histoplasma capsulatum var. duboisii

• Klasik histoplazmozisden farkları• Deri ve kemik tutulumu sık, pulmoner tutulum

nadir

• Dokudaki maya formları daha büyük ve kalın duvarlı

• Dokuda dev hücre oluşumu

HİSTOPLAZMOZİSTedavi

Çoğu olguda gerekmez

• Amfoterisin B

• İtrakonazol

• Pulmoner lezyonlar için cerrahi

BLASTOMİKOZİS

• Etken: Blastomyces dermatitidis

• Bölge: Amerika, Afrika, Asya

• Patogenez: Konidyum inhalasyonu Primer kütanöz

inokülasyon

• Mikr.: Dokuda (37°C’de) bağlantı boynu geniş maya hücreleri 25 °C’de

hif ve konidyum

BLASTOMİKOZİSPatogenez

• Enfeksiyöz partiküllerin inhalasyonu / primer kütanöz inokülasyon

• Enfekte dokunun makrofajlar ve nötrofiller ile infiltre olması, granülom oluşması

• Nötrofillerin (oksidatif öldürme) ve makrofajların mantarı öldürmesi

BLASTOMİKOZİSKlinik bulgular

• ASEMPTOMATİK ENF

• PULMONER ENF.

• KRONİK KÜTANÖZ ENF.Subkütan nodül, ülserasyon

• YAYGIN ENF. Deri, kemik, GUS, SSS, dalak

• PRİMER KÜTANÖZ ENF.

BLASTOMİKOZİSTanı-I

• Örnekler: Balgam, doku

• 1. Direk inceleme: KOH, H&E Bağlantı boynu geniş maya hücreleri

• 2. Kültür: 25°C’de küf kolonisi 37°C’de zengin

besiyerinde mayaya dönüşüm

BLASTOMİKOZİSTanı-II

• 3. Seroloji: İmmünodifüzyon testi Ekzoantijen A’ya karşı

antikorların ELISA ile saptanması

Deri testi (Blastomisin kültür filtre antijeni)

Anlamı sınırlı

BLASTOMİKOZİSTedavi

• Amfoterisin B • İtrakonazol • Flukonazol • Cerrahi

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİS• Etken: Paracoccidioides brasiliensis

• Bölge: Güney ve Orta Amerika

• Patogenez: Konidyumların inhalasyonu *Enf. erkeklerde daha sık görülür

• Mikr.:Dokuda (37°C’de) multipl tomurcuklu maya hücreleri 25 °C’de hif ve konidyum

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİSPatojenite faktörleri

• Mantarın sitoplazmasında bulunan bir protein estrojene bağlanır (testosterona bağlanmaz). Bu bağlanma mantarın 37°C’de maya şekline dönmesini engeller.

• Maya formunun duvarında bulunan alfa-glukan granülom oluşmasını indükler.

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİSKlinik bulgular

• BELİRTİSİZ ENF.

• LATENT DÖNEM (süre değişken)

• SEMPTOMATİK ENF. – Akciğerlerde nodüler lezyon

– Diğer organlara yayılım (nadir)

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİSTanı-I

• Örnekler: Balgam, doku • 1. Direk inceleme: KOH, H&E

Multipl tomurcuklu maya hücreleri; tomurcuk

ana hücreye dar bir boyunla bağlı

• 2. Kültür: 25°C’de küf kolonisi 37°C’de zengin besiyerinde

mayaya dönüşüm

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİSTanı-II

• 3. Seroloji: İmmünodiffüzyon Kompleman

birleşmesi

PARAKOKSİDYOİDOMİKOZİS Tedavi

• Amfoterisin B • Ketakonazol • İtrakonazol • Sulfanomidler