gezondheid en welzijn vanuit islamitisch perspectief
DESCRIPTION
Lezing van Khadija Aznag in het kader van "De geest van de wet: Gezondheid en welzijn vanuit islamitisch perspectief" (15/04/12, De Centrale, Gent)TRANSCRIPT
GEZONDHEID EN WELZIJN VANUIT ISLAMITISCH PERSPECTIEF
Vzw Caleidoscopia
Islamitisch perspectief?
1. Wat is “welzijn” binnen de islam?2. Wat is “welzijn” voor een moslim? Islamitisch identiteit en welbevinden
van een moslim in Vlaanderen? Hulpvragen van moslims? Vraag om rekening te houden met
islamitisch identiteit binnen reguliere voorzieningen?
WEL“ZIJN” wie zijn we ?
geest ziel lichaam
Geest (ruh) is het onstoffelijke onsterfelijke reine ‘adem’ dat ingeblazen wordt in het lichaam en zo ontstond ‘er tussen geest en lichaam de ziel(nafs/levensadem)
Geest wordt vaak gezien als “het on(der)bewust zijn”
geest lichaam ziel
Ziel (nafs/psyche) is het onstoffelijke, onsterfelijke morele en intellectueel essentieel deel van de mens
lichaam
ziel
Lichaam is de tijdelijke uitwendige tastbare omhulsel dat in functie staat van de ziel
DE Mens/Individu:
Identiteit(en) van individu
Rokken van de ajuin; Jouw identificatie met de tijd (identiteitsontplooiing) en invloed van buiten (cultuur)
Geest vormt en temt de zielZiel vormt en temt het lichaamLichaam is functionele vertaler van geest en ziel
“Al ‘aql” (het verstand ) maakt onderdeel van ons ziel en wordt uitgevoerd door ons lichaam
“Al Aql” heeft een superieure gradatie gezien *het ‘de basis’ moet zijn van elke verplichting*het constant gestimuleerd moet worden om te zoeken naar ‘de juiste overtuiging’ en om tot ‘het goddelijke oordeling te komen (al igtihad)”
“Al Aql” is de ordening/logica van handelen van de individu tav zijn Schepper, zijn lichaam en zijn medemensen.
lichaam
ziel
ziel temt lichaam
Gelovige (mede)mens
ziel lichaam
Mekkaanse openbaringen
Geloof /overgave aan God
Leidraad om een goede gelovige te worden
Medinenzische openbaringen
Organisatie (van Umma) Liedraad om een goede
(mede)mens te worden
IMAAN GeloofsleerIHSAAN Uitmuntend gelovenIBADAT 5 disciplines/zuilen:
1. Credo overtuiging “asshahada”2. Ontrekken lichaam van wereldse /materiële
“assalaat”3. Lusten/driften onder controle houden “assawm”4. Aalmoes (af)geven/ “azzakat al fitr 5. Pelgrimstocht in Samenhorigheid en in
Gelijkwaardigheid “al hagg”
1. Ziel2. Lichaam
Welk hulpvraag heeft de moslim vandaag in Vlaanderen?Rond psychologisch
welzijn/gezondheidRond fysisch welzijn /gezondheid
Persoonlijke werkervaring: aantal scheidingen aantal abortussen aantal dossiers BJZ aantal in vluchthuizen en crisiscentra aantal in gevangenissen aantal CentraGGZ (drugs, zelfdoding, stress,
depressie,…) aantal leerlingen met leerachterstand,
spijbelaars en uit school gezet aantal werklozen’Opmerking! ‘Aantal’ op basis van nationaliteit en keuze van
ideologie:‘islamitisch’
Alles hangt samen …
Sociaal-economische factoren Migratie Scholing Erkenning & respect van ‘de
samenleving’ Macht en dominantie Traditie(s) Onwetendheid …
Uitdagingen? Moslim pleegezinnen Projecten/acties/campagnes vanuit
moskee en islamitische gemeenschap tegen ‘schooldropout’ en nadruk op belang van onderwijs en cultuur
Projecten van ‘moslim oudergroepen’ rond thema opvoedingsondersteuning
Dringend nood aan deskundige (moslim) therapeuten , hulpverleners, artsen,leerkrachten … met een open houding
Fysische gezondheid
Voeding en medische dieet gerelateerde problemen (traditie)
Gevolgen van het vasten voor zieken en ouderen
Preventie bemoeilijkt door taboes : bijvoorbeeld prostaatkanker - en baarmoederhalskankerpreventie
Palliatieve zorg en euthanasie… onduidelijkheid Afstaan organen …
Uitdaging en/of evaluatie ? Islamitische rusthuizen
Islamitische begraafplaatsen Islamitische moederhuizen Islamitische ziekenhuizen Islamitische scholen Islamitische welzijnswerk Islamitische CGGZ Islamitische kinderopvang Islamitische culturele centra …Kan dit bijdragen tot het welbevinden van een
moslim?
Ja, onder voorwaarde dat:
Kwaliteit Haalbaarheid Gedragenheid Gelijkwaardigheid
Reguliere voorzieningen vandaag
Allergie voor alles wat levensbeschouwelijke zingeving kan zijn bij cliënt/patiënt
Onvoldoende, selectief of geen ‘open houding’ bij hulpverleners
Introductie van “uitsluitingsmechanisme” onder de mom van emancipatie/integratie
Omwille van bedreiging – onzekerheid - angst?
Veranderingsmanagment binnen onderwijs en de hulp-en zorgverlening is een must gezien het feit dat: Bevolkingspopulatie (diversiteit) is in
het algemeen sterk veranderd en vraagt vandaag een andere aanpak
Allochtone moslim gemeenschap behoort (nog) tot de meest kwetsbare kansarme groep binnen de bevolking
‘Verandering aanvaarden’ afdwingbaar… ? Gezien ‘de noodzaak’ : instroom,
populatie, vergrijzing, … en groei Europese islamitische gemeenschap
Westerse individualistische samenleving; elk individu heeft recht om met zijn aspecten van identiteiten naar buiten te komen … dus ook zijn religieuze identiteit
Bestaande hulpmethode ‘kunnen in vraag stellen’ gezien het niet (goed) werkt naar moslims met een migratieverleden
Voorbeeld:
Bevrijding van macho dominante cultuur als moslim
Aanwezigheid van ‘vader’ bij de opvoeding
“Held” vinden /zich (mogen) toekennen
Erkenning van de islamitische identiteit naast andere identiteiten
Dochter drager
Zoonsoldaat
Dochter drager
Macho dominante cultuur:EER staat centraal
AFWEZIGE VADER
VADERFIGUUR/ positie Redouane Ben
Driss
Westerse model Mediterrane model
Oedipuscomplex Abraham verhaal/mythe
vader
moederzoon
moeder
zoonvader
Groeiproces ajuin
HELD
SPRINGPLANKENParticipatie !
MOSLIMS GELUK(T)
IK ben als moslim geluk(t)kig als ik:
bewust zelf kan beslissen (‘aql) welke
keuzes ik wil maken (om lichaam en ziel ‘tot rust’ te brengen) op basis van de islamitische waarden en normen die voor mij een leidraad zijn in het leven (disciplines)
gezond leef loyaliteit vind bij een groep die me
(onvoorwaardelijk) geborgenheid, liefde en bescherming kan geven
bevrijd ben van onrecht
Mijn wens : Dat moslims via hun geloof de sterkte en moed zoeken en vinden om ‘de juiste keuzes’ te maken om gelukkig te kunnen leven; door zichzelf te mogen zijn , omringd door mensen die hen minstens erkennen en respecteren als moslim.
Assalaamu ‘alaykum wa Rahmatu Allahi wa Barakatuhu!