ThS NGUYỄN TIÊN LÂM, ThS NGUYẺN t i ê n p h o n g

(Đồng chủ biên)ThS NGUYỄN NAM HÀ, ThS BÙI MINH TÂN, ThS NGUYẺN NGỌC BÍNH

GIÁO TRÌNH

GIHO DUC TI1Ẻ CHÓTH___________

nú NGUYÊNHỌC LIỆU

71

30©ể l NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠĨ HỌC KINH TẺ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

ThS NGUYÊN TIÉN LÂM, ThS NGUYỀN TIÊN PHONG (Đồng chủ biên)

ThS NGUYÊN NAM HÀ - ThS BÙI MINH TÂN ThS NGUYÊN NGỌC BÍNH

GIÁO TRÌNH

GIÁO DỤC THẺ CHẤT(Dành cho sinh viên

Trường Đại học Kinh tế & Quản trị kinh doanh)

NHÀ XUẨT BẢN ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN NẤM 2016

06-55M ẢSÓ: -----------------

ĐHTN-2016

MỤC LỤC

LỜI GIỚI THIỆU..................................................................................................9THỐNG TIN MÔN H Ọ C................................................................................... 10PHÀN I: THẺ DỤC........................................................................................... 12Chương 1. Đại cưong về thể dục..................................................................... 13

ThS Nguyễn Tiến LâmI. Khái niệm, so-lược lịch sử môn thể dục................................................ 13

1.1. Khái niệm............................................................................................. 131.2. Sơ lược lịch s ử .....................................................................................131.3. Thể dục - Nội dung cơ bản của giáo dục thể chất...........................14

II. Phirong tiện và nhiệm v ụ ........................................................................142.1. Phương tiện của thể dục..................................................................... 142.2. Nhiệm vụ của thể d ụ c .........................................................................15

III. Nội dung, phân loại................................................................................ 153.1. Nội dung................................................................................................153.2. Phân loại................................................................................................16

IV. Tác dụng tập luyện môn thể d ụ c ........................................................ 164.1. Đối với hệ vận động............................................................................164.2. Đối với hệ thần kinh..........................................................................174.3. Dôi với các cơ quan phân tích..........................................................174.4. Đối với các chức năng thực vật..........................................................174.5. Rèn luyện đạo đức, ý chí.....................................................................18

Chương 2. Thể dục cơ bản................................................................................ 19ThS Bùi Minh Tân

I. Khái niệm, ý nghĩa của thể dục CO'bản................................................. 191.1. Khái niệm..............................................................................................191.2. Ý nghĩa..................................................................................................19

II. Phưotig pháp giảng dạy và các tư thế chính......................................20

3

2 1. Phương pháp giảng dạy các bài tập thể dục cơ bản.................... 202.2. Các tư thế chính trong thể dục cơ bản...............................................20

III. Đội hình, đội ngũ...................................................................................293.1. Khái niệm........................................................................................... 293.2. Thuật ngừ............................................................................................303.3. Tác dụng..............................................................................................303.4. Phương pháp giảng dạy các bài tập đội hình, đội ngũ..................... 31

IV. Các bài tập trong thể dục cơ bản 334 1 Bài tập đội ngũ................................................................................ 334.2. Các bài tập đội hình...........................................................................374.3. Bài tập phát triển chung.................................................................... 404.4. Bài tập tay không liên hoàn............................................................... 464.5. Bài tập liên hoàn với gậy thể dục...................................................... 53

Chưong3. Thể dục thể hình, thể dục thực dụng, thể dục đồng diễn .... 60ThS Nguyễn Ngọc Bính

I. Thể dục thể hình........................................................................................601.1. Khái niệm............................................................................................601.2. Ý nghĩa................................................................................................ 62

II. Thể dục thực dụng...................................................................................632.1. Khái niệm............................................................................................ 632.2. Ý nghĩa................................................................................................ 64

III.Thể dục đồng diễn 643.1. Khái niệm............................................................................................ 643.2. Ý nghĩa.................................................................................................65

Chương 4. Thể dục tự do, thể dục dụng cụ 66ThS Nguyễn Tiên Phong

I. Thể dục tự do 661.1. Khái niệm............................................................................................ 661.2. Ý nghĩa.................................................................................................66

II. Thể dục dụng c ụ ...................................................................................... 672.1. Khái niệm............................................................................................ 672.2. Ý nghĩa................................................................................................. 68

PHẢN II: ĐIÊN KINH..................................................................................... 69Chương 1. Khái niệm chung về môn điền kinh...........................................70

ThS Nguyễn Nam HàI. Khái niệm chung ........................................................................................70II. Sơ lược và lịch sử phát tr iển ..................................................................70III. Nội dung và phân loại môn điền kinh............................................... 72

3.1. Nội dung............................................................................................... 723.2. Phân loại............................................................................................... 72

ỈV. Ý nghĩa và vị trí môn điền kinh trong hệ thổng giáo dục thể chất..... 74Chương 2. Nguyên lý kỹ thuật một số môn điền kinh.......................................75

ThS Nguyễn Nam HàI. Nguyên lý kỹ thuật các môn chạy...........................................................75

1.1. Hoạt động cùa chân.............................................................................7612 Hoạt động cùa ta y ............................................................................... 771.3. Hoạt động cùa thân trên ..................................................................... 771.4. Sự di chuyển của trọng tâm cơ thể khi chạy................................... 781.5. Mối quan hệ giữa tẩn số và độ dài cùa bước chạy.........................78

II. Nguyên lý kỹ thuật các môn nhảy........................................................ 792.1. Chạy đà và chuẩn bị giậm nhảy........................................................ 802 2. Giậm nhảy.............................................................................................812.3. Bay trên không.....................................................................................822.4. Tiếp đ ấ t .................................................................................................85

Chtrơng 3. P h iro n g p h á p g iả n g d ạ y m ộ t số m ôn đ iền k in h 86

ThS Nguyền Tiến LămI. Đặc điềm chung.......................................................................................... 86II. Các phirơng pháp giảng dạy.................................................................. 86

2.1. Phương pháp giảng g iả i.................................................................... 862.2. Phương pháp trực quan..................................................................... 872.3. Phương pháp giúp đỡ trực tiếp cùa giáo v iên ................................ 882.4. Phương pháp giảng dạy toàn bộ....................................................... 882.5. Phương pháp giảng dạy phàn chia...................................................88

III. Phương pháp giảng dạy mồn chạy cự ly ngắn 100m......................89

3.1. Xây dựng khái niệm kĩ thuật và kiểm tra ban đẩu ....................... 893.2. Học kỹ thuật chạy trên đường thẳng..............................................893.3. Học kỹ thuật xuất phát thấp và chạy lao sau xuất phát................893 4. Học kỹ thuật chuyển từ chạy lao sau xuất phát tới chạy giữaquãng.......................................................................................................... 903.5. Học kỹ thuật chạy về đích và đánh đích..........................................903.6. Hoàn thiện toàn bộ kỹ thuật chạy cự ly ngan lOOm...................... 90

IV. Phưong pháp giảng dạy môn nhảy x a ...............................................904.1. Xây dựng cho người học khái niệm vê kỹ thuật nhảy xa ............. 914.2. Tập kĩ thuật chạy đà và giậm nhảy, bước bộ trên không............... 914.3. Hoàn chình chạy đà và thực hiện như nội dung trên ......................914.4. Tập kỹ thuật bay trên không kiểu “ngồi” và kiểu “ưỡn thân” ... 914.5. Cùng cố và hoàn thiện kĩ thuật các giai đoạn, nâng cao thànhtich...............................................................................................................924 6. Tổ chức kiểm tra và thi đấu ..............................................................92

V. Phương pháp giảng dạy môn nhảy cao............................................ 925.1. Xây dựng khái niệm chung về nhảy cao và khái niệm kĩ thuậtkiểu nhảy cao .............................................................................................925.2. Học kỹ thuật giậm nhảy....................................................................935.3. Học kỹ thuật chạy đà, kết hợp giậm nhảy........................................ 935.4. Học kỹ thuật bay trên khòng (qua xà), rơi xuống kiểu “nằmnghiêng - úp bụng”.....................................................................................935 5 Hoàn thiên và nâng cao kĩ thuật.......................................................945.6. Tổ chức kiểm tra và thi đấu ............................................................. 94

Chương 4. Kỹ thuật chạy cự ly ngắn lOOm 95ThS Nguyễn Tiến Lâm

I. Sự hình thành và tác dụng môn chạy cự ly ngắn lOOm..................... 951.1 Sự hinh thành......................................................................................951 2. Tác dụng cùa tập chạy cự ly ngan....................................................96

II. Kỹ thuật chạy cự ly ngắn lOOm........................................................... 962 1. Giai đoạn xuất phát............................................................................972 2. Giai đoạn chạy lao.........................................................................100

2.3. Giai đoạn chạy giữa quãng...............................................................1012.4. Giai đoạn chạy về đích...................................................................... 103

Chương 5. Kỹ thuật các môn nhảy x a ..........................................................104ThS Nguyễn Tiên Phong

I. Sự hình thành và tác dụng môn nhảy x a ............................................1041.1. Sự hình thành..................................................................................... 1041.2. Tác dụng của nhảy x a ......................................................................104

II. Kỹ thuật nhảy xa kiểu “ngồi” .............................................................. 1052 1. Giai đoạn chạy đà...............................................................................1052.2. Giai đoạn giậm nhảy......................................................................... 1062.3. Giai đoạn bay trên không................................................................. 1082.4. Giai đoạn rơi xuống cát.....................................................................110

III. Kĩ thuật nhảy xa kiểu “ưỡn thẫn”..................................................... 111Chương 6. Kỹ thuật các môn nhảy cao ........................................................113

ThS Nguyễn Nam HàI. Sự hình thành và tác dụng mồn nhảy c a o ..........................................113

1.1. Sự hinh thành..................................................................................... 1131.2. Tác dụng của nhảy cao......................................................................114

II. Kỹ thuật nhảy cao kiều “úp bụng” ...................................................... 1142.1. Giai đoạn chạy đà và chuẩn bị giậm nhảy..................................... 1142.2. Giai đoạn giậm nhảy......................................................................... 1162.3. Giai đoạn bay trên không..................................................................1182.4. Giai đoạn rơi xuống đệm ..................................................................119

III. Kỹ thuật nhảy cao kiểu “nằm nghiêng” ..........................................1193.1. Giai đoạn trên không qua x à ............................................................ 1193.2. Giai đoạn rơi xuống đệm...................................................................120

Chương 7. Một số bài tập chuyên môn trong điền k in h ................... 121ThS Nguyễn Tiên Phong

I. Bài tập nắm vững kỹ thuật chạy........................................................... 1211.1. Bài tập trên đường thẳng................................................................... 1211.2. Bài tập trên đường vòng, đường có độ dốc.................................... 123

II. Bài tập nắm vững kỹ thuật nhảy xa....................................................123

2.1. Bài tập nắm vững giai đoạn chạy đ à ...............................................1232.2. Bài tập nam vừng giai đoạn giậm nhảy ......................................... 1242.3. Bài tập nắm vững giai đoạn trên không......................................... 1262.4. Bài tập nắm vừng giai đoạn rơi xuống cá t..................................... 127

III. Bài tập nắm vửng kỹ thuật nhảy ca o ...............................................1283.1. Giai đoạn chuẩn bị giậm nhảy.........................................................1283.2. Động tác lăng.................................................................................... 1283.3. Bài tập cho kỹ thuật nhảy “úp bụng” không có x à ....................... 1293.4 Bài tập cho kỹ thuật nhảy “úp bụng” khi qua xà.........................130

8