groeiambi0es en3belemmeringen zzpenklein3mkb groei v15_tcm109...2 inhoudsopgave" 1.inleiding #...

1

December 2018

Groeiambi0es en -‐belemmeringen zzp en klein-‐mkb

2

Inhoudsopgave

1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding van het onderzoek 4 1.2 Omschrijving van het onderzoek 5

2. Resultaten: zzp versus mkb 6 2.1 Doelen en uitdagingen 7 2.2 Vaardigheden en houding 11 2.3 Personeel aannemen 15 2.4 Informa0ebehoeJe 18

3. Resultaten: behoud versus groei 21 3.1 Verdieping zzp 24 3.2 Verdieping mkb 31

4. Conclusies 38

1. INLEIDING

4

Aanleiding van het onderzoek

Het mkb wordt wel de motor van de economie genoemd. De ruim 440.000 mkb ondernemers vormen, samen met de bijna 1,2 miljoen zzp’ers, voor 70% van de werkgelegenheid en leveren een bijdrage van 60% aan de toegevoegde waarde in Nederland. Dat deze motor al0jd even soepel draait is niet vanzelfsprekend. Er is een juiste balans nodig van bedrijven die voor con0nuïteit zorgen en bedrijven die groei realiseren. Groeiende bedrijven zijn nodig om de economie als geheel te laten groeien en om te compenseren voor bedrijven die stoppen. Niet alle ondernemers slagen er in om hun ambi0es voor con0nuïteit of groei te realiseren. In welke mate het realiseren van ambi0es al dan niet slaagt en welke belemmeringen en uitdagingen ondernemers hierbij ervaren, is onderwerp van dit onderzoek. De resultaten van dit onderzoek gebruiken we om ondernemers beter van dienst te kunnen zijn bij het realiseren van hun (groei)ambi0es. Naast het hebben van inzicht in belemmeringen en uitdagingen is het daarvoor ook van belang om te weten waar de ondernemer mee bezig is, welke informa0ebehoeJe zij hebben en wat hun voorkeur is voor de manier waarop deze informa0e wordt aangeboden. Ook deze onderwerpen komen in dit onderzoek aan bod. De resultaten van het onderzoek presenteren we in twee delen. In het eerste deel (hoofdstuk 2) zeWen we de uitkomsten van mkb’ers en zzp’ers naast elkaar. In het tweede deel (hoofdstuk 3) maken we in de presenta0e van de uitkomsten onderscheid tussen ondernemers die hun focus hebben op groei en ondernemers die voornamelijk con0nuïteit nastreven. Ter voorbereiding is kennisgenomen van eerder uitgevoerde onderzoeken zoals de Staat van het MKB 2017 (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, 2017) en de Conjuctuurenquête Nederland (COEN). Ook is er gekeken naar eerder onderzoeken van de KVK zoals bijvoorbeeld ‘Zzp’ers wie zij zijn en wat ze willen’ (2015). De lessen uit deze bestaande rapporten zijn gebruikt om te komen tot een vragenlijst die begrijpelijk is voor ondernemers en inzicht biedt in hun uitdagingen op het gebied van groei.

5

Met een betrouwbaarheid van 95% en een foutmarge van 5% kunnen uitspraken worden gedaan over de popula0e. Dit betekent dat 95% van alle ondernemers een antwoord zou geven binnen een foutmarge van 5% (bijvoorbeeld tussen de 20% en 30% bij een resultaat van 25%).

Omschrijving van het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd in het KVK Ondernemerspanel dat bestaat uit ruim 4.000 zzp’ers en mkb-‐ondernemers. Op 12 juni 2018 is het panel uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen. Op 16 juni is er een herinnering verstuurd naar de ondernemers die de vragenlijst nog niet (volledig) hadden ingevuld. In totaal vulden 1484 ondernemers uit het KVK Ondernemerspanel de vragenlijst in. Een responspercentage van 40%.

Van de respondenten in dit onderzoek zijn 779 zzp’er en heeJ geen personeel in dienst. 705 respondenten zijn mkb’er en hebben personeel in dienst. 52% van de respondenten is dus zzp’er en 48% mkb’er. Wanneer er in dit rapport wordt gesproken over alle ondernemers dan is er gewogen naar bedrijfsgrooWe.

Aantal werkzame personen

PopulaDe NL & steekproef (gewogen)

1 72%

2 t/m 4 23%

5 t/m 9 4%

Meer dan 9 1%

2. RESULTATEN: ZZP VERSUS MKB

2.1 DOELEN EN UITDAGINGEN

8

68%

43%

41%

48%

37%

20%

21%

21%

22%

19%

17%

12%

2%

7%

4%

3%

4%

3%

79%

58%

55%

42%

48%

42%

30%

30%

24%

24%

26%

15%

18%

9%

9%

9%

8%

7%

Focus op het behouden van mijn huidige klanten

Meer klanten aantrekken

Mijn bedrijf laten groeien in omzet

Focus op continuering van mijn bedrijf (zonder groei)

Naamsbekendheid vergroten

Interne processen beter/efficiënter regelen

Meer marketing activiteiten ontplooien

Meer digitaal worden

Samenwerken met andere bedrijven

Een nieuw product of dienst op de markt brengen

Duurzamer worden

Nieuwe Nederlandse markten betreden

Personeel aannemen

Nieuwe buitenlandse markten betreden

Tijdelijk personeel inhuren

Mijn bedrijf verkopen

Een nieuw bedrijf starten

Een (nieuwe) vestigingslocatie openen

Zzp (zeer) grote mate Mkb (zeer) grote mate

Doelen voor de komende drie jaren •  Zowel zzp’ers als mkb’ers hebben voor

de komende drie jaren voornamelijk het doel om klanten te behouden en nieuwe klanten te vinden. Ook het groeien in omzet en het vergroten van de naamsbekendheid heeJ de komende drie jaren vaak de focus.

•  48% van de zzp’ers en 42% van de mkb’ers geeJ aan zich voornamelijk te zullen gaan focussen op con0nuering van het bedrijf, zonder groei.

•  Mkb’ers hebben vaker dan zzp’ers als doel om personeel aan te gaan nemen, zowel vast (18%) als 0jdelijk personeel (9%).

•  In het algemeen richten mkb’ers zich in grotere mate op alle afzonderlijke doelen dan zzp’ers.

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705) In welke mate hee> u deze doelen voor de komende drie jaren?

Mkb’ers hebben vaker dan zzp’ers in (zeer) grote mate het doel om de interne processen beter/efficiënter te regelen.

Mkb’ers hebben vaker dan zzp’ers in (zeer) grote mate het doel om vast personeel aan te gaan nemen.

9

41%

29%

10%

23%

21%

5%

10%

9%

3%

6%

7%

4%

43%

32%

44%

25%

19%

29%

18%

11%

16%

9%

7%

8%

Voldoende klanten

Financiële buffer om risico te nemen

Goed gekwalificeerd personeel

Het juiste uurtarief/prijzen bepalen

Ontwikkelcapaciteit voor een nieuw product of dienst

Voldoende personeel vinden

Financiering verkrijgen

Te weinig kennis over nieuwe markten

Te weinig kennis en/of ervaring van mijn medewerkers

Te weinig kennis en/of ervaring van mijzelf

Te weinig vaardigheden rondom ondernemerschap

Te weinig kennis over personeel aannemen of inhuren

Zzp Mkb

Uitdagingen bij behalen doelen •  Mkb’ers en zzp’ers lopen in vrijwel

dezelfde mate tegen bepaalde uitdagingen aan bij het behalen van hun doelen, behalve als het gaat om uitdagingen rondom personeel. Het vinden van voldoende klanten en een financiële buffer om risico te nemen, zijn zowel voor zzp als mkb grote uitdagingen.

•  Een vijfde van de zzp’ers ervaart daarnaast ook uitdagingen rondom het bepalen van het juiste uurtarief (23%) en ontwikkelcapaciteit voor een nieuw product of dienst (21%).

•  Het mkb heeJ in veel grotere mate te maken met uitdagingen rondom personeel. Met name het vinden van goed gekwalificeerd personeel (44%) en het vinden van voldoende personeel (29%) is een uitdaging voor het mkb, maar ook het ontbreken aan kennis of ervaring van de medewerkers (16%).

Basis: alle ondernemers die met minimaal één doel in (zeer) grote mate bezig gaan zijn (zzp n=701, mkb n=660) In hoeverre zijn deze zaken een uitdaging bij het behalen van uw doel(en)?

10 10

3%

7%

9%

19%

26%

27%

7%

2%

1%

2%

3%

14%

34%

33%

10%

3%

8%

8%

7%

29%

23%

17%

5%

2%

3%

3%

3%

22%

28%

27%

9%

3%

Sterk krimpen (meer dan 20% gemiddeld per jaar)

Krimpen (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Licht krimpen (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Stabiel blijven

Licht groeien (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Groeien (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Sterk groeien (meer dan 20% gemiddeld per jaar)

Weet ik niet/wil ik niet zeggen

Afgelopen 3 jaar Komende 3 jaar

Omzetontwikkeling: afgelopen 3 jaar versus verwach0ng komende 3 jaar •  In de afgelopen drie jaar heeJ het merendeel van zowel de zzp’ers als mkb’ers een s0jging in omzet gezien (45% zzp versus 60% mkb). Ongeveer

een vijfde van de ondernemers zag een krimp (23% zzp versus 19% mkb). •  Ook voor de komende drie jaren wordt door het merendeel van de zzp’ers en mkb’ers een toenemende omzet verwacht (64% zzp versus 77%

mkb).

Wat is de gemiddelde procentuele omzetontwikkeling geweest over de afgelopen drie jaar? Wat is de procentuele omzetontwikkeling die u in de komende drie jaar verwacht te realiseren? Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705)

Zzp Mkb

2.2 VAARDIGHEDEN EN HOUDING

12 12

90%

80%

78%

71%

58%

40%

63%

47%

8%

15%

19%

22%

32%

43%

31%

47%

1%

5%

2%

7%

9%

17%

6%

7%

91%

73%

69%

64%

49%

40%

33%

19%

8%

20%

26%

27%

34%

44%

63%

76%

1%

7%

5%

9%

17%

16%

4%

5%

Expertise in mijn vakgebied

Een goede administratie bijhouden

Ondernemers vaardigheden (algemeen)

Geldzaken (zoals bijvoorbeeld begroten, financiering en belastingen)

Nieuwe klanten vinden

Kennis over (digitale) marketing

Het aansturen / managen van personeel

Geschikt personeel aannemen

(Zeer) tevreden Neutraal (Zeer) ontevreden

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705)

Ondernemersvaardigheden

In hoeverre bent u tevreden over onderstaande vaardigheden bij uzelf?

•  Zowel mkb’ers als zzp’ers zijn het meest tevreden over de eigen exper0se in het vakgebied; 9 op de 10 is hierover (zeer) tevreden. •  Overall gezien zijn mkb’ers vaker (zeer) tevreden over de eigen vaardigheden dan zzp’ers. Mkb’ers zijn echter het meest (zeer) ontevreden over

hun kennis over (digitale) marke0ng (17%) en nieuwe klanten vinden (9%). Zzp’ers zijn het vaakst (zeer) ontevreden over het vinden van nieuwe klanten (17%) en hun kennis over (digitale) marke0ng (16%). Slechts 40% van zowel de zzp’ers als mkb’ers is tevreden over zijn of haar kennis rondom (digitale) marke0ng.

•  Ongeveer de helJ van de ondernemers is (zeer) tevreden over de vaardigheden om nieuwe klanten te vinden (49% zzp versus 58% mkb). Het vinden van klanten wordt door ondernemers gezien als de grootste uitdaging en het belangrijkste doel voor de komende jaren.

Zzp Mkb

13 13

47%

47%

35%

27%

27%

8%

65%

54%

56%

37%

20%

6%

Mijn bedrijf beheerst momenteel grotendeels mijn leven

Ik ben tevreden met het inkomen dat ik uit mijn bedrijf haal

Ik durft het risico te nemen om nu in mijn bedrijf te investeren, zodat het op delangere termijn snel kan groeien

Ik ga voor ‘a lles of niets’ a ls het om mijn bedrijf gaat

Het s tartpunt van mijn bedrijf was een oplossing voor een ‘probleem’ dat ik zelf ondervond

Er gaat meer geld het bedrijf uit dan dat er binnen komt

Zzp (helemaal) eens Mkb (helemaal) eens


Houding ondernemerschap •  Voor 47% van de zzp’ers en 65% van de mkb’ers beheerst het bedrijf momenteel grotendeels hun leven. Ongeveer één derde van de

ondernemers gaat voor ‘alles of niets’ als het om het bedrijf gaat. •  Ongeveer de helJ van alle ondernemers is tevreden met het inkomen dat zij uit het bedrijf halen. •  35% van de zzp’ers en 56% van de mkb’ers durven nu niet het risico te nemen om in het bedrijf te investeren zodat het op lange termijn kan

groeien. •  Bij 8% van de zzp’ers en 6% van de mkb’ers gaat er meer geld het bedrijf uit dan dat er binnenkomt.

In welke mate bent u het oneens of eens met deze stellingen?

14 14

4%

22%

73%

6%

10%

85%

Ja, volledig

Ja, gedeeltelijk naast mijn bedrijf

Nee

Zzp Mkb


In loondienst willen werken •  Een kwart (26%) van de zzp’ers en 16% van de mkb’ers geeJ aan (meer) in loondienst te willen werken. •  Van de ondernemers die graag volledig in loondienst zouden willen werken, heeJ 74% momenteel geen ander inkomen naast het inkomen uit de

onderneming. 12% heeJ een baan naast de onderneming waar zij graag volledig voor zouden willen werken, 4% heeJ een pensioenuitkering en 9% een andere uitkering (WW, WAO/WIA, wajong etc.)

•  Van de ondernemers die gedeeltelijk naast het bedrijf in loondienst zou willen werken, heeJ 67% geen ander inkomen naast het inkomen uit het bedrijf. 20% heeJ al een baan waar zij meer uren zouden willen werken, 4% heeJ een pensioenuitkering en 3% een andere uitkering.

Zou u als u de kans krijgt (meer) in loondienst willen werken?

Ondernemers die graag volledig of gedeeltelijk in loondienst zouden willen werken, … •  …hebben een rela0ef jonge onderneming •  …zijn vaker ontevreden over het inkomen dat zij uit het

bedrijf halen •  …geven vaker aan dat er meer geld het bedrijf uit gaat

dan dat er binnenkomt •  …heeJ in de afgelopen drie jaar rela0ef vaker een

omzetdaling gezien

Bovendien hebben zij vaker met de volgende uitdagingen te maken in vergelijking met ondernemers die niet in loondienst willen werken: voldoende klanten, zelf te weinig kennis/ervaring, te weinig kennis over nieuwe markten, onvoldoende financiële buffer om risico te nemen, te weinig vaardigheden rondom ondernemerschap.

2.3 PERSONEEL AANNEMEN

16

70%

33%

23%

29%

11%

9%

4%

2%

0%

8%

5%

4%

2%

6%

10%

60%

19%

26%

16%

12%

12%

17%

19%

20%

7%

9%

8%

7%

6%

8%

Dan werk ik zelf meer uren

Ik zeg ‘nee’ tegen nieuwe opdrachten

Ik huur een zzp'er in

Ik geef de opdracht door aan een collega

Ik vraag familieleden of vrienden om mee te werken

Ik regel een onderaannemer

Ik ga personeel inhuren (uitzendkracht/detachering/payroll)

Ik neem tijdelijk personeel aan

Ik neem vast personeel aan

Ik ga samenwerken met een bedrijf (zonder betaling)

Ik ga werken met stagiaires of vrijwilligers

Ik huur een bedrijf met personeel in

Ik maak gebruik van een flexibele arbeidspool

Anders

De hoeveelheid werk is gedurende het jaar vrijwel stabiel

Zzp Mkb

Toename in hoeveelheid werk •  Wanneer zzp’ers of mkb’ers een

toename in de hoeveelheid werk ervaren, lossen zij dit het vaakst op door zelf meer uren te werken (zzp 70% versus 60% mkb).

•  Zzp’ers zeggen bij toename in de hoeveelheid werk rela0ef vaker ‘nee’ (33%) of geven een opdracht aan een collega (29%). In totaal vangt 32% van de ondernemers een toename in de hoeveelheid werk op door het inhuren of aannemen van extra krachten (zzp, vast, flexibel, inhuur etc.).

•  Ongeveer 58% van het mkb vangt, naast zelf extra werken, een toename in de hoeveelheid werk op door het inhuren of aannemen van extra krachten (zzp, vast, flexibel, inhuur etc.). Mkb’ers geven een opdracht, minder vaak dan zzp’ers, door aan een collega (16%).

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705) Hoe gaat u over het algemeen om met een toename in de hoeveelheid werk? U mag meerdere antwoorden geven.

17

47%

30%

34%

32%

18%

22%

14%

25%

6%

17%

8%

11%

9%

6%

28%

28%

16%

16%

27%

14%

20%

7%

25%

13%

7%

3%

8%

12%

Ik wil geen personeelsuitbreiding (verantwoordelijkheid / risico's)

Geeft te veel financiële risico’s

Ik werk liever samen met andere ondernemers

Het is niet nodig, mijn bedrijf levert voldoende inkomen op

Er zijn voldoende mensen voor de hoeveelheid werk

Dat geeft te veel rompslomp

Ik vang een tekort op met tijdelijke krachten

Past slecht bij mijn vorm van dienstverlening

Goed gekwalificeerd personeel is niet te vinden

Ik heb daarvoor onvoldoende financiële middelen

Dan heb ik een andere, grotere bedrijfsruimte nodig

Dit bedrijf doe ik parttime

Anders

Nee, er zijn geen factoren die mij tegenhouden

Zzp Mkb

Redenen geen personeel aannemen •  Er zijn uiteenlopende factoren die een

rol spelen bij het aannemen van (meer) personeel. In het algemeen noemen zzp’ers meer verschillende redenen.

•  Zowel zzp’ers als mkb’ers geven het vaakst aan geen personeelsuitbreiding te willen (47% versus 28%).

•  Zzp’ers geven daarnaast aan liever samen te werken met andere ondernemers (34%), dat het niet nodig is omdat het inkomen voldoende is (32%) en teveel financiële risico’s (30%).

•  Voor mkb’ers is naast financiële risico’s (28%) en voldoende personeel hebben (27%), het niet kunnen vinden van goed gekwalificeerd personeel een belangrijke factor (25%). Daarnaast vangt een vijfde van het mkb een tekort op met 0jdelijke krachten.

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705) Zijn er factoren die u tegenhouden bij het aannemen van (meer) personeel? U mag meerdere antwoorden geven

2.4 INFORMATIEBEHOEFTE

19

30%28%

26%17%

19%15%

17%17%

16%12%

13%13%

6%7%7%

4%2%2%

4%26%

28%29%

25%19%

16%18%

14%14%13%

17%13%

11%18%

9%6%6%

4%3%3%

21%

Wet-‐ en regelgevingMarketing (nieuwe klanten vinden)Actuele trends en ontwikkelingen

DuurzaamheidNieuwe technologieën

Innovatie of vernieuwingNieuwe producten/diensten op de markt brengen

Veilig zaken doen, het voorkomen van fraudeNieuwe producten/diensten ontwikkelen

FinancieringGeldzaken

Ris ico’s (verzekeringen etc.)Personeel

Internationale marktenNederlandse markten

HuisvestingExporterenImporteren

AndersGeen behoefte aan informatie

Zzp Mkb

Onderwerpen informa0ebehoeJe •  De onderwerpen waarover zowel

zzp’ers en mkb’ers de meeste behoeJe aan informa0e hebben, zijn wet-‐ en regelgeving, marke0ng (nieuwe klanten vinden) en actuele trends en ontwikkelingen.

•  Mkb’ers hebben significant vaker behoeJe aan informa0e rondom personeel (18%) en financiering (17%).

•  26% van de zzp’ers en 21% van de mkb’ers geeJ aan geen behoeJe te hebben aan informa0e.

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705) Over welke onderwerpen rondom ondernemen hee> u behoe>e aan informaPe? U mag meerdere antwoorden geven.

20

48%

40%

40%

34%

28%

26%

25%

24%

15%

11%

3%

2%

48%

37%

31%

28%

22%

22%

19%

18%

14%

10%

3%

3%

Nieuwsbrief

Kleinschalige bijeenkomst

Tekst op een website

Cursus of workshop

Webinar (online seminar)

Whitepaper (diepgaand rapport over een onderwerp)

Online opleiding/cursus

Online video

Social Media

Grootschalig evenement of beurs

Telefonisch

Anders

Zzp Mkb

Kanaalkeuze informa0ebehoeJe •  74% van de zzp’ers en 79% van de

mkb’ers heeJ behoeJe aan informa0e over een of meerdere onderwerpen rondom ondernemen (vorige sheet).

•  Bijna de helJ van alle ondernemers met een behoeJe aan informa0e zou deze informa0e het liefst via een nieuwsbrief ontvangen.

•  Verder is er een grote diversiteit aan verschillende vormen waarin ondernemers informa0e zouden willen krijgen. Zowel online vormen zoals tekst op een website of een webinar worden aangegeven maar ook fysieke bijeenkomsten, cursussen of workshops hebben voor een deel van de ondernemers de voorkeur.

Basis: alle ondernemers met een informaPebehoe>e (zzp n=578, mkb n=556) In welke vorm zou u de informaPe het liefst krijgen? U mag meerdere antwoorden geven.

3. RESULTATEN: BEHOUD VERSUS GROEI

22

68%

48%

43%

41%

37%

79%

42%

58%

55%

48%






Zzp (zeer) grote mate Mkb (zeer) grote mate

Typering ondernemers -‐ 1 •  Op basis van de doelen die

ondernemers hebben voor de komende drie jaren, zijn ondernemers te verdelen in twee groepen; ondernemers die een focus hebben op behoud en ondernemers die een focus hebben op groei.

•  Op basis van de vijf meest genoemde doelen, zijn ondernemers toegekend aan de groep waar zij het beste passen: ‘focus op behoud’ of ‘focus op groei’.

•  In totaal is 45% van de ondernemers toegekend aan ‘focus op behoud’ en 55% aan ‘focus op groei’.

•  Gekeken naar zzp’ers dan heeJ twee derde de focus liggen op behoud en één derde op groei. Van de mkb’ers heeJ 44% de focus liggen op behoud en 56% op groei.

Basis: alle ondernemers (zzp n=779, mkb n=705) In welke mate hee> u deze doelen voor de komende 3 jaren? – top 5

Top 5 doelen voor de komende drie jaren

Focus op behoud

Focus op groei

55%

66%

44%

45%

34%

56%

Totaal

Zzp

Mkb

Focus op behoud Focus op groei

23

Typering ondernemers -‐ 2

Focus op groei Deze ondernemers hebben rela0ef vaak de volgende doelen: •  Meer klanten aantrekken (98%) •  Bedrijf laten groeien in omzet (89%) •  Naamsbekendheid vergroten (75%) Enkele kenmerken: •  40% is zzp, 60% is mkb •  20% heeJ nog een andere inkomstenbron naast het

ondernemerschap •  Houden zich rela0ef vaak bezig met het verkopen van producten.

53% richt zich op het aanbieden van diensten en/of service, 19% houd zich bezig met de verkoop en/of produc0e van producten en 28% een combina0e van het verkopen van producten en het aanbieden van diensten.

•  HeeJ een hogere omzetontwikkeling gehad in de afgelopen drie jaar

•  39% is tevreden met het inkomen dat zij uit het bedrijf halen

Focus op behoud Deze ondernemers hebben rela0ef vaak de volgende doelen: •  Focus op con0nuering en stabiliteit van het bedrijf (51%) •  Focus op het behouden van huidige klanten (67%) Enkele kenmerken: •  63% is zzp, 37% mkb •  29% heeJ nog een andere inkomstenbron naast het

ondernemerschap •  Houden zich rela0ef vaak bezig met het aanbieden van diensten

en/of service. 68% richt zich op het aanbieden van diensten en/of service, 13% met de verkoop en/of produc0e van producten en 19% met een combina0e van het verkopen van producten en het aanbieden van diensten.

•  HeeJ een lagere omzetontwikkeling gehad in de afgelopen drie jaar

•  60% is tevreden met het inkomen dat zij uit het bedrijf halen

Dit overzicht toont de verschillen in kenmerken van beide typeringen.

3.1 VERDIEPING ZZP

25

64%

13%

13%

15%

52%

7%

12%

11%

9%

8%

13%

5%

2%

2%

2%

1%

3%

0%

76%

100%

96%

80%

39%

50%

44%

40%

41%

40%

24%

26%

17%

9%

7%

8%

3%

5%











Duurzamer worden







Personeel aannemen


Doelen voor de komende drie jaren •  Focus op het behouden van huidige

klanten is voor alle zzp’ers in grote mate een doel, ongeacht of men zich in de komende drie jaren focust op behoud of groei.

•  Zzp’ers die zich voornamelijk focussen op behoud in de komende drie jaren, stellen zich daarnaast in enkele gevallen ook doelen om te groeien. Bijvoorbeeld naamsbekendheid vergroten (15%), maar ook meer klanten aantrekken, groeien in omzet en duurzamer worden (allen 13%). Echter, deze doelen spelen in veel kleinere mate dan bij zzp’ers die zich focussen op groei in de komende drie jaren.

•  Zzp’ers die zich focussen op groei, stellen zichzelf in vrijwel alle gevallen het doel om meer klanten te trekken en het bedrijf te laten groeien in omzet.

Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265)

In welke mate hee> u deze doelen voor de komende drie jaren? -‐ % in (zeer) grote mate

26

24%

16%

18%

10%

4%

6%

5%

4%

5%

3%

2%

2%

61%

46%

28%

35%

18%

14%

14%

12%

8%

6%

6%

3%

Voldoende klanten













Uitdagingen bij behalen doelen •  Zzp’ers met focus op groei lopen in

grotere mate aan tegen diverse uitdagingen. Met name het vinden van voldoende klanten (61%), een financiële buffer hebben om risico te nemen (46%) en ontwikkelcapaciteit voor een nieuw product of dienst (35%) zijn voor deze groep de grootste uitdagingen.

•  Ondernemers met voornamelijk een focus op behoud, lopen in kleinere mate tegen uitdagingen aan. Bij deze groep zijn het vinden van voldoende klanten (24%), het juiste uurtarief/prijzen bepalen (18%) en een financiële buffer om risico te nemen (16%) de grootste uitdagingen.

Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265) In hoeverre zijn deze zaken een uitdaging bij het behalen van uw doel(en)?

27 27

8%

8%

8%

33%

22%

15%

4%

3%

8%

9%

7%

20%

25%

23%

6%

2%

Sterk gekrompen (meer dan 20% gemiddeld per jaar)

Gekrompen (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Licht gekrompen (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Stabiel gebleven

Licht gegroeid (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Gegroeid (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Sterk gegroeid (meer dan 20% gemiddeld per jaar)



Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265)

Omzetontwikkeling afgelopen drie jaar •  Zzp’ers met een focus op groei hebben in de afgelopen drie jaar vaker een omzets0jging gezien dan zzp’ers die zich met name richten op behoud.

Bij zzp’ers die zich richten op behoud is de omzet in de afgelopen drie jaar rela0ef vaker stabiel gebleven.

Wat is de gemiddelde procentuele omzetgroei geweest over de afgelopen drie jaar?

28

65%

41%

31%

18%

8%

8%

7%

3%

3%

3%

1%

1%

0%

7%

12%

81%

17%

26%

33%

19%

11%

12%

9%

6%

5%

4%

4%

1%

3%

7%














Anders



Toename in hoeveelheid werk •  Het merendeel van de zzp’ers gaat zelf

meer uren werken als de hoeveelheid werk toeneemt. Zzp’ers met een focus op groei doen dat echter rela0ef vaker (81%). Daarnaast kiezen zij vaker voor andere manieren van extra arbeidskracht, zoals het inhuren van een zzp’ers (33%) of familieleden of vrienden vragen om te helpen (19%).

•  Zzp’ers met een grote focus op het behoud zeggen juist rela0ef vaker ‘nee’ tegen nieuwe opdrachten (41%).

•  Het aannemen van vast of 0jdelijk personeel of inhuren van personeel wordt enkel in uitzonderlijke gevallen door zzp’ers gebruikt om een toenemende hoeveelheid werk op te vangen.

Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265) Hoe gaat u over het algemeen om met een toename in de hoeveelheid werk? U mag meerdere antwoorden geven.

29

Redenen geen personeel aannemen •  Zzp’ers die zich voornamelijk focussen

op behoud, geven rela0ef vaker aan geen personeelsuitbreiding te willen (51%) of dat (meer) personeel niet nodig is omdat het bedrijf voldoende inkomen oplevert (39%). Ook geeJ 29% van deze groep aan dat personeel aannemen slecht past bij de vorm van dienstverlening (29%). Dit komt overeen met het beeld dat deze groep zich vaak bezighoudt met het aanbieden van diensten en zichzelf bijvoorbeeld verhuurt als freelancer.

•  Zzp’ers met een focus op groei geven aan geen personeel aan te nemen omdat ze geen personeelsuitbreiding willen (40%) of liever samenwerken met andere ondernemers (41%). Ook spelen financiële risico’s (34%) en het gebrek aan financiële middelen (29%) een grote rol.

Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265) Zijn er factoren die u tegenhouden bij het aannemen van (meer) personeel? U mag meerdere antwoorden geven

51%

30%

28%

39%

29%

23%

14%

11%

11%

12%

6%

6%

10%

4%

40%

41%

34%

17%

19%

22%

27%

29%

20%

8%

12%

7%

6%

8%

Ik wil geen personeelsuitbreiding (verantwoordelijkheid /


GeeJ te veel financiële risico's

Het is niet nodig, het bedrijf levert voldoende inkomen op


Dat geeJ te veel rompslomp

Het is niet nodig, er zijn voldoende mensen voor de


Ik vang een tekort op met 0jdelijke krachten

Dit bedrijf doe ik partme



Anders

Nee, er zijn geen andere factoren die mij tegenhouden


30

17%30%

21%10%

16%10%

16%16%

13%11%

9%11%

4%5%4%

3%1%1%

5%32%

49%32%

36%31%

25%27%

20%17%

20%19%18%

16%13%12%

9%6%

5%2%2%

13%

Marketing (nieuwe klanten vinden)Wet-‐ en regelgeving

Actuele trends en ontwikkelingenNieuwe producten/diensten op de markt brengen

Nieuwe technologieënNieuwe producten/diensten ontwikkelen

DuurzaamheidVeilig zaken doen, het voorkomen van fraude

Innovatie of vernieuwingGeldzaken

FinancieringRis ico’s (verzekeringen etc.)

Internationale marktenNederlandse markten

PersoneelHuisvestingExporterenImporteren



Onderwerpen informa0ebehoeJe •  Zzp’ers met focus op behoud hebben in

mindere mate behoeJe aan informa0e dan zzp’ers met een focus op groei. Bovendien hebben zij behoeJe aan informa0e over ander onderwerpen. Bijna een derde heeJ helemaal geen behoeJe aan informa0e.

•  Zzp’ers met focus op behoud zijn het meest geïnteresseerd in informa0e over wet-‐ en regelgeving, actuele trends en ontwikkelingen en marke0ng.

•  Bijna de helJ (49%) van de zzp’ers met focus op groei heeJ behoeJe aan informa0e over het vinden van nieuwe klanten.

Basis: alle zzp’ers (focus op behoud n=514, focus op groei n=265) Over welke onderwerpen rondom ondernemen hee> u behoe>e aan informaPe? U mag meerdere antwoorden geven.

3.2 VERDIEPING MKB

32

73%

8%

16%

17%

48%

27%

15%

7%

17%

12%

12%

5%

5%

11%

6%

2%

4%

3%

84%

96%

85%

72%

36%

54%

42%

48%

33%

33%

30%

27%

23%

8%

12%

15%

12%

10%









Duurzamer worden



Personeel aannemen








Doelen voor de komende drie jaren •  Net als bij zzp’ers is te zien dat mkb’ers

die focus op groei hebben in de komende drie jaren, daarnaast óók het behouden van de huidige klanten niet uit het oog verliezen (84%).

•  Meer klanten aantrekken, het bedrijf laten groeien in omzet en naamsbekendheid vergroten, zijn de voornaamste doelen voor de komende drie jaren van mkb’ers met focus op groei. Ook het beter/efficiënter regelen van interne processen, ontplooien van meer marke0ngac0viteiten en digitaler worden, zijn rela0ef veel genoemde doelen.

Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398) In welke mate hee> u deze doelen voor de komende drie jaren? -‐ % in (zeer) grote mate

33

30%

26%

19%

18%

21%

10%

6%

11%

6%

7%

6%

4%

49%

51%

39%

35%

25%

25%

26%

18%

14%

9%

9%

9%


Voldoende klanten












Uitdagingen bij behalen doelen •  Mkb’ers met focus op groei lopen in

grotere mate tegen verschillende uitdagingen aan. De grootste uitdagingen van deze groep zijn het vinden van voldoende klanten (51%), goed gekwalificeerd personeel (49%), een financiële buffer om risico te nemen (39%) en voldoende personeel vinden (35%).

•  Mkb’ers met voornamelijk de focus op behoud lopen in mindere mate tegen deze uitdagingen aan. De belangrijkste uitdagingen van deze groep zijn het vinden van goed gekwalificeerd personeel (30%) en voldoende klanten (26%).

•  Ook het verkrijgen van financiering en ontwikkelcapaciteit voor een nieuw product of dienst, zijn vaak uitdagingen bij mkb’ers die zich focussen op groei; ongeveer een kwart heeJ hiermee te maken.

Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398) In hoeverre zijn deze zaken een uitdaging bij het behalen van uw doel(en)?

34 34

3%

7%

8%

26%

28%

21%

4%

2%

2%

7%

10%

13%

25%

32%

10%

2%

Sterk gekrompen (meer dan 20% gemiddeld per jaar)

Gekrompen (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Licht gekrompen (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Stabiel gebleven

Licht gegroeid (tussen 1% en 5% gemiddeld per jaar)

Gegroeid (tussen 6% en 20% gemiddeld per jaar)

Sterk gegroeid (meer dan 20% gemiddeld per jaar)



Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398)

Omzetontwikkeling afgelopen drie jaar •  Mkb’ers laten hetzelfde beeld zien als zzp’ers; ook mkb’ers met een focus op groei hebben in de afgelopen drie jaar vaker een omzets0jging

gezien dan mkb’ers die zich met name richten op behoud. De omzet van mkb’ers die zich richten op behoud is in de afgelopen drie jaar rela0ef vaker stabiel gebleven.

Wat is de gemiddelde procentuele omzetgroei geweest over de afgelopen drie jaar?

35

58%

21%

22%

11%

14%

20%

12%

13%

10%

5%

9%

6%

6%

6%

12%

62%

30%

17%

26%

23%

14%

21%

12%

13%

12%

7%

8%

7%

6%

4%














Anders



Toename in hoeveelheid werk •  Mkb’ers kiezen er in eerste instan0e

voor om zelf meer uren te werken als de hoeveelheid werk toeneemt, ongeacht of men een focus op groei of behoud heeJ.

•  Mkb’ers met een focus op groei kiezen daarnaast rela0ef vaak voor het inhuren van een zzp’ers (30%) of om personeel aan te nemen (vast 26%, 0jdelijk 23%). Ook personeel inhuren wordt in dat geval door 21% van de mkb’ers gedaan.

•  Mkb’ers met een focus op behoud zeggen vaker ‘nee’ tegen nieuwe opdrachten (22%), huren een zzp’er in (21%) of geven de opdracht door aan een collega (20%). Ook geven zij vaker aan dat de hoeveelheid werk gedurende het jaar vrijwel stabiel is (12%).

Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398) Hoe gaat u over het algemeen om met een toename in de hoeveelheid werk? U mag meerdere antwoorden geven.

36

37%

25%

31%

21%

18%

24%

20%

19%

9%

10%

5%

3%

8%

9%

22%

30%

24%

28%

21%

10%

14%

10%

16%

4%

8%

2%

8%

14%

Ik wil geen personeelsuitbreiding (verantwoordelijkheid / risico's)

Geeft te veel financiële risico's

Het is niet nodig, er zijn voldoende mensen voor de hoeveelheid…


Ik vang een tekort op met tijdelijke krachten

Het is niet nodig, het bedrijf levert voldoende inkomen op


Dat geeft te veel rompslomp




Dit bedrijf doe ik parttime

Anders

Nee, er zijn geen andere factoren die mij tegenhouden


Redenen geen personeel aannemen •  Mkb’ers met focus op behoud geven

voornamelijk als reden om geen personeel aan te nemen dat zij geen personeelsuitbreiding willen (37%) en dat er voldoende mensen zijn voor de hoeveelheid werk (31%).

•  Mkb’ers die focussen op groei noemen voornamelijk de financiële risico’s (30%) en dat het moeilijk is om goed gekwalificeerd personeel te vinden (28%). Mkb’ers met een focus op groei geven daarnaast, vaker dan mkb’ers met een focus op behoud, aan dat onvoldoende financiële middelen een factor zijn (16%).

•  Mkb’ers met een focus op groei geven als een andere reden vaak aan dat zij vinden dat er te veel risico’s komen kijken bij personeel aannemen. Hierbij wordt met name genoemd de hoge kosten bij het ziekmelden van personeel en dat het te moeilijk is om personeel te ontslaan.

Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398) Zijn er factoren die u tegenhouden bij het aannemen van (meer) personeel? U mag meerdere antwoorden geven

37

25%15%

19%19%

12%13%

9%13%

9%14%

11%8%9%

5%5%

3%2%3%3%

29%

31%40%

30%20%

23%22%23%

18%18%

13%15%

17%12%12%

7%9%

6%3%3%

15%

Wet-‐ en regelgevingMarketing (nieuwe klanten vinden)Actuele trends en ontwikkelingen

DuurzaamheidPersoneel

Innovatie of vernieuwingFinanciering

Nieuwe technologieënNieuwe producten/diensten op de markt brengen

Veilig zaken doen, het voorkomen van fraudeGeldzaken

Nieuwe producten/diensten ontwikkelenRis ico’s (verzekeringen etc.)

Internationale marktenHuisvesting

Nederlandse marktenExporterenImporteren



Onderwerpen informa0ebehoeJe •  Mkb’ers met focus op groei hebben in

hogere mate behoeJe aan informa0e dan ondernemers die focussen op behoud.

•  Mkb’ers met een focus op groei zijn met name geïnteresseerd in marke0ng (nieuwe klanten vinden), wet-‐ en regelgeving en actuele trends en ontwikkelingen.

•  Bijna 3 op de 10 ondernemers die zich focussen op behoud, heeJ helemaal geen informa0ebehoeJe. De meeste behoeJe heeJ men aan informa0e over wet-‐ en regelgeving (25%).

Basis: alle mkb’ers (focus op behoud n=307, focus op groei n=398) Over welke onderwerpen rondom ondernemen hee> u behoe>e aan informaPe? U mag meerdere antwoorden geven.

4. CONCLUSIES

39

Conclusie -‐ 1

Doelen en uitdagingen: behoud versus groei Op basis van de doelen die ondernemers hebben voor de komende drie jaren, zijn ondernemers te verdelen in twee groepen; ondernemers die een focus hebben op behoud en ondernemers die focus hebben op groei. De meest genoemde doelen die samenhangen met groei zijn meer klanten aan trekken, groeien in omzet en het vergroten van de naamsbekendheid. Er is echter ook een grote groep die aangeeJ zich te focussen op het behouden van huidige klanten en de con0nuering van het bedrijf (zonder groei). Mkb’ers richten zich in het algemeen in grotere mate op doelen voor de komende drie jaren. Zo heeJ 18% van het mkb als doel om vast personeel aan te nemen en geldt dat voor 2% van de zzp’ers. Daarnaast is er ook een groep die met Pjdelijk personeel wil gaan werken; 9% van het mkb en 4% van de zzp’ers.

De grootste uitdaging voor het behalen van doelen, is het hebben van voldoende klanten (4 op de 10 ondernemers). Het mkb ervaart daarnaast voornamelijk uitdagingen rondom personeel, namelijk het vinden van goed gekwalificeerd personeel, maar ook het vinden van voldoende personeel. Zzp’ers ervaren de meeste uitdaging in het hebben van een financiële buffer om risico te nemen en het bepalen van het juist uurtarief. Zzp’ers en mkb’ers met een focus op groei hebben in een grotere mate te maken met al deze uitdagingen dan ondernemers met een focus op behoud. Ondernemers zijn posi0ef over de verwachte ontwikkeling van de omzet in de komende drie jaar; ongeveer een derde van de zzp’ers en ruim driekwart van het mkb verwacht een groeiende omzet.

40

Conclusie -‐ 2

Grootste tevredenheid over eigen experDse in vakgebied Ondernemers zijn erg tevreden over hun eigen exper0se in het vakgebied waarin zij ac0ef zijn. In het algemeen zijn mkb-‐ondernemers in hogere mate tevreden over hun vaardigheden dan zzp’ers. 69% van de zzp’ers en 78% van de mkb’ers is tevreden over zijn of haar algemene ondernemersvaardigheden. Circa twee derde van de mkb’ers is tevreden over de eigen vaardigheden rondom het aansturen en managen van personeel en de helJ is tevreden over de vaardigheid om geschikt personeel aan te nemen. Ongeveer de helJ van de ondernemers is tevreden over de eigen vaardigheden rondom het vinden van nieuwe klanten (49% zzp versus 58% mkb). Dit ligt in lijn met het gegeven dat het aantrekken van nieuwe klanten voor veel ondernemers ook als een van de belangrijkste doelen en uitdagingen wordt gezien.

26% zzp en 16% mkb zou (meer) in loondienst willen werken Van alle zzp’ers zou 4% volledig en 22% gedeeltelijk (meer) in loondienst willen werken als de kans zich zou voordoen. Binnen het mkb is dat respec0evelijk 6% en 10%. Ondernemers die graag volledig of gedeeltelijk in loondienst zouden willen werken, hebben rela0ef vaker te maken met een tegenvallende financiële situa0e. Zo zijn zij vaker ontevreden over het inkomen dat zij uit het bedrijf halen en geven zij vaker aan dat er meer geld het bedrijf uit gaat dan dat er binnen komt. De omzet over de afgelopen drie jaar is dan ook rela0ef vaak gekrompen.

41

Conclusie -‐ 3

Grootste deel ondernemers werkt zelf meer uren bij een toename in hoeveelheid werk Zowel zzp’ers als mkb’ers vangen een toename in de hoeveelheid werk voornamelijk op door zelf meer uren te werken (zzp 70% versus mkb 60%). Een andere manier is ‘nee’ zeggen tegen nieuwe opdrachten; 33% van de zzp’ers doet dit en 19% van de mkb’ers. Zzp’ers geven een opdracht waarvoor ze zelf geen ruimte hebben rela0ef vaker door aan een collega (29%) dan mkb’ers (16%). Er zijn ook andere flexibel oplossingen voor een toename in de hoeveelheid werk. Zoals het inhuren van een (andere) zzp’er, 0jdelijk personeel aannemen, personeel inhuren of een onderaannemer. Circa 32% van zzp’ers en 58% van mkb’ers vangen een toename aan werk op met de inzet van extra arbeidskrachten. Ondernemers met een focus op groei werken rela0ef vaker meer uren (zzp) of zeWen extra arbeidskrachten in (met name een zzp’er inhuren). Zzp’ers met een groeifocus doen dat daarnaast vaker met de inzet van familie of vrienden, terwijl het mkb rela0ef vaker personeel aanneemt. Ondernemers die focussen op het behoud geven de opdracht vaker door aan een collega maar zzp’ers zeggen vooral ook vaker ‘nee’ tegen de opdracht.

Uiteenlopende redenen om geen personeel aan te nemen Zzp’ers geven significant meer verschillende factoren aan die hen tegenhouden om personeel aan te nemen dan mkb’ers. Voor zzp’ers geldt dat bijna de helJ geen personeelsuitbreiding wil (47%), 34% werkt liever samen met andere ondernemers en 32% geeJ aan dat het niet nodig is omdat het bedrijf voldoende inkomen oplevert. Voor circa 3 op de 10 zzp’ers en mkb’ers geldt dat de financiële risico’s hen tegenhouden om personeel aan te nemen. Onder mkb’ers geeJ daarnaast 28% aan geen personeelsuitbreiding te willen en 27% geeJ aan dat het niet nodig is omdat er voldoende mensen zijn voor de hoeveelheid werk. Opvallend is dat 25% van de mkb’ers aangeeJ dat het niet kunnen vinden van gekwalificeerd personeel hen tegenhoudt. Daarnaast vangt 20% een tekort op met 0jdelijke krachten.

42

Conclusie -‐ 4

Meeste behoeWe aan informaDe over wet-‐ en regelgeving, nieuwe klanten vinden en trends en ontwikkelingen Circa drie op de 0en ondernemers heeJ behoeJe aan informa0e rondom wet-‐ en regelgeving, marke0ng (nieuwe klanten vinden) en actuele trends en ontwikkelingen. Het vinden van nieuwe klanten wordt ook als belangrijk doel en grootste uitdaging gezien. Ondernemers met een focus op behoud hebben in mindere mate behoeJe aan informa0e dan ondernemers die focussen op groei. Bovendien hebben zij ook behoeJe aan informa0e over andere onderwerpen. Ondernemers die zich voornamelijk focussen op behoud hebben het meest behoeJe aan informa0e over wet-‐ en regelgeving terwijl ondernemers met een focus op groei juist een voorkeur hebben voor informa0e over marke0ng (klanten vinden).

Colofon:

43

Uitgever | KVK December 2018 KVK, Utrecht, december 2018 Bronvermelding is verplicht. Verveelvoudiging voor eigen of intern gebruik is toegestaan. Contact | [email protected]

Kijk voor meer informa0e op: www.kvk.nl

groeiambi0es en3belemmeringen zzpenklein3mkb groei v15_tcm109...2 inhoudsopgave" 1.inleiding #...

Documents