แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามย Guideline for Standardization and Interpretation of Audiometry

in Occupational Health Setting

พ.ศ. 2558 2015 Edition

สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย The Association of Occupational and Environmental Diseases of Thailand

รวมกบ

กลมศนยการแพทยเฉพาะทางดานอาชวเวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม

โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข Occupational and Environmental Medicine Center, Nopparat Rajathanee Hospital

Department of Medical Services, Ministry of Public Health

ขอมลบรรณานกรม

แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558.

กรงเทพมหานคร: สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย และ กลมศนยการแพทย

เฉพาะทางดานอาชวเวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย

กระทรวงสาธารณสข; 2558. จานวน 176 หนา หมวดหมหนงสอ 616.98

เวอรชน 1.1 เผยแพรโดยมลนธสมมาอาชวะ วนทเผยแพร 5 กมภาพนธ พ.ศ. 2559

ไมสงวนลขสทธ

ก

คานา

การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจสมรรถภาพการไดยนนน เปนการตรวจทมประโยชน

อยางมากในงานอาชวอนามย เนองจากเปนการตรวจททาไดคอนขางงาย และมราคาไมแพง การตรวจนเปน

เครองมอสาคญทชวยใหบคลากรทางดานอาชวอนามยสามารถประเมนระดบสมรรถภาพการไดยนใน

คนทางาน เพอประโยชนในการประเมนสขภาพคนทางาน และในการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

(Noise-induced hearing loss) นอกจากน การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ยงมประโยชน

ในแงใชเปนเครองชวดในการประเมนประสทธภาพของการจดทาโครงการอนรกษการไดยน (Hearing

conservation program) ในสถานประกอบการตางๆ ตามกฎหมายของประเทศไทยอกดวย

แตการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยอยางมคณภาพนน กจดวาเปนความทาทายตอผ

ใหบรการทางการแพทยอยางหนง เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยมวตถประสงคเพอการคดกรองและปองกนโรคเปนหลก จงมรายละเอยดและเทคนคการตรวจทแตกตางไปจากการตรวจเพอ

ยนยนการวนจฉยโรคทมการตรวจกนตามสถานพยาบาลโดยปกตทวไป อกทงการตรวจยงมกตองใหบรการแก

คนทางานจานวนมาก ในเวลาทจากด และบางครงตองเขาไปทาการตรวจในสถานประกอบการ ซงอาจมระดบ

เสยงในพนทการตรวจดงกวาการตรวจภายในพนทของสถานพยาบาล ปจจยเหลาน ลวนมผลตอคณภาพของ

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทงสน

เพอใหแนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของผใหบรการทางการ

แพทยแตละรายในประเทศไทย มความเปนมาตรฐาน เปนไปในทศทางเดยวกน สมาคมโรคจากการประกอบ

อาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย รวมกบกลมศนยการแพทยเฉพาะทางดานอาชวเวชศาสตรและเวชศาสตร

สงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงไดจดทา “แนวทางการตรวจ

และแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ฉบบนขน โดยมงหวงใหเปนแนวทางกลาง

สาหรบผใหบรการทางการแพทยของประเทศไทยไดนาไปใชอางอง ประกอบการทางานอยางมคณภาพ และ

ถกตองตามหลกวชาการ

ในการดาเนนการจดทาแนวทางฉบบน ผมขอขอบคณคณะทางานผมสวนรวมทกทาน ทไดกรณาสละ

เวลาอนมคามาใหคาแนะนาและชวยกนจดทาแนวทางฉบบนขนจนสาเรจไดดวยด หวงเปนอยางยงวา แนวทางฉบบนจะเปนประโยชนตอการพฒนาระบบการดแลสขภาพคนทางานของประเทศไทยตอไปในอนาคต

นพ.อดลย บณฑกล

นายกสมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย

ข

สารบญ

คานา ก

สารบญ ข

รายนามคณะทางาน ค

บทสรปสาหรบผบรหาร จ

บทนา 1

พนฐานความรเกยวกบเสยงและการไดยน 2

การตรวจสมรรถภาพการไดยน 18

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดง 35

นยามศพททเกยวของ 52 แนวทางการตรวจและแปลผลในงานอาชวอนามย 56

คณภาพของเครองตรวจการไดยน 58

คณภาพของพนทตรวจการไดยน 62

คณภาพของบคลากร 68

ขอบงช ขอหาม และภาวะแทรกซอนทพงระวง 73

การเตรยมตวของผเขารบการตรวจ 75

เทคนคการตรวจและการรายงานผล 78

เกณฑการพจารณาผลตรวจเพอประเมนความพรอมในการทางาน 94

เกณฑการพจารณาผลตรวจเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง 95

การปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) 115

การปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) 120

เกณฑการสงตอเพอรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษา 126

ขอจากดและโอกาสในการพฒนา 129

เอกสารอางอง 133 ภาคผนวก 1: ตวอยางของโรคและภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยน 142

ภาคผนวก 2: การคานวณหาขนาดการสมผสเสยง (Noise dose) 155

ภาคผนวก 3: ตวอยางใบรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย 160

ภาคผนวก 4: ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน พ.ศ. 2553 162

ค

รายนามคณะทางาน

ประธาน

นพ.อดลย บณฑกล รพ.นพรตนราชธาน กรมการแพทย

แพทยอาชวเวชศาสตร

รศ.นพ.โยธน เบญจวง คณะแพทยศาสตร ม.ศรนครนทรวโรฒ

ผศ.นพ.รพพฒน ชคตประกาศ ศนยอาชวเวชศาสตร รพ.ศาลายา

ศ.ดร.นพ.พรชย สทธศรณยกล คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศ.ดร.นพ.สรศกด บรณตรเวทย คณะแพทยศาสตร ม.ธรรมศาสตร

นพ.จารพงษ พรหมวทกษ รพ.สมเดจพระบรมราชเทว ณ ศรราชา

รศ.ดร.พญ.เนสน ไชยเอย คณะแพทยศาสตร ม.ขอนแกน

ดร.พญ.ฉนทนา ผดงทศ สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม

นพ.ณฐพล ประจวบพนธศร ศนยสขภาพและอาชวอนามย รพ.วภาวด

พญ.อรพรรณ ชยมณ รพ.นพรตนราชธาน กรมการแพทย

นพ.สทธพฒน วงศวทยวโชต คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล ม.นวมนทราธราช

พญ.เกศ ชยวชราภรณ กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.สมทรปราการ

นพ.ธระศษฏ เฉนบารง กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.ระยอง

นพ.เปรมยศ เปยมนธกล รพ.นพรตนราชธาน กรมการแพทย

พญ.ชลกร ธนธตกร สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม

นพ.ณรงฤทธ กตตกวน สานกอนามย กรงเทพมหานคร

พญ.สรรตน ธระวณชตระกล กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.พานทอง

นพ.ศรณย ศรคา กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.พระนครศรอยธยา

พยาบาลอาชวอนามย

คณจนทรทพย อนทวงศ กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.ระยอง

คณศรนทรทพย ชาญดวยวทย กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.ระยอง

คณวรรณา จงจตรไพศาล รพ.นพรตนราชธาน กรมการแพทย

คณนจรย ปอประสทธ รพ.นพรตนราชธาน กรมการแพทย

คณรตนา ทองศร กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.ระยอง

คณเยนฤด แสงเพชร กลมงานอาชวเวชกรรม รพ.สมทรปราการ

คณนพรตน เทยงคาด บรษท Siam Poongsan Metal, Ltd.

ง

เลขานการ

นพ.ววฒน เอกบรณะวฒน ศนยอาชวเวชศาสตร รพ.สมตเวช ศรราชา

หากทานมขอสงสยหรอขอเสนอแนะเกยวกบเนอหาในหนงสอ “แนวทางการตรวจและแปลผล

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ฉบบน สามารถตดตอสอบถาม หรอให

ขอเสนอแนะมาไดท นพ.ววฒน เอกบรณะวฒน ทางอเมล: wwekburana@gmail.com

จ

บทสรปสาหรบผบรหาร

“แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ฉบบน จดทาโดย

สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย รวมกบกลมศนยการแพทยเฉพาะทางดาน

อาชวเวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ม

วตถประสงคเพอใหเปนแนวทางกลาง สาหรบผใหบรการทางการแพทยไดนาไปใชอางองในการดาเนนการตรวจ

และแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ใหเปนไปในทศทางเดยวกน เพอใหไดผลการตรวจท

มคณภาพ มความคมคา และสามารถนาไปใชประโยชนตอได แนวทางฉบบนจดทาโดยคณะทางานซงเปน

ผเชยวชาญทมประสบการณในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ในการจดทาแนวทางใชการ

ทบทวนขอมลจากเอกสารอางองทเปนงานวจย กฎหมาย มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม และแนวทางของ

องคกรวชาการตางๆ (Evidence-based) จากนนในขนตอนการพจารณาใหคาแนะนา ใชวธการตกลงความเหนรวมกนของคณะทางาน (Consensus-based) การประชมเพอพจารณาใหคาแนะนาของคณะทางานดาเนนการ

ในวนท 15 มกราคม พ.ศ. 2558 ณ หองประชมเพชรพมาน โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรงเทพมหานคร

ขอสรปทไดเปนดงน

คณภาพของเครองตรวจสมรรถภาพการไดยน (Audiometer) ทใชในงานอาชวอนามย อยางนอย

จะตองผานมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 หรอมาตรฐาน ANSI S3.6 ปทใหมกวา โดยชนดของเครองนน ใหใชได

ทงชนด Manual audiometer, Békésy audiometer, และ Microprocessor audiometer สวนมาตรฐาน

ของหฟงทใชในการตรวจนน หากผานมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 หรอมาตรฐาน ANSI S3.6 ปทใหมกวาแลว

อนญาตใหใชทาการตรวจได ไมวาเปนหฟงชนด Supra-aural earphone, Circum-aural earphone, หรอ

Insert earphone

เครองตรวจการไดยนจะตองทา Functional check ทกวนทจะใชเครองตรวจการไดยนนน โดยให

ทากอนทจะใชเครองตรวจการไดยนนนตรวจผเขารบการตรวจรายแรก หากพบความผดปกตจะตองสงไปทา

Acoustic calibration check หรอ Exhaustive calibration check ตอไป หากไมพบความผดปกต จะตอง

สงไปทา Acoustic calibration check หรอ Exhaustive calibration check อยางนอยปละครง และตองขอ

เอกสารรบรองจากผใหบรการสอบเทยบเพอเกบไวเปนหลกฐานดวย

ลกษณะของพนทตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน คณะทางานสนบสนนใหทาการตรวจในหองตรวจการไดยนมาตรฐาน (Audiometric test room) หรอทาการตรวจในหองตรวจการไดยน

มาตรฐานซงอยภายในรถตรวจการไดยนเคลอนท (Mobile audiometric test unit) ลกษณะของพนทตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทคณะทางานไมสนบสนนใหใชทาการตรวจ คอการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนภายในหองตรวจการไดยนแบบครงตว และการตรวจภายในหองปกตทวไปทมเสยงเงยบทสดเทาทหาได

ภายในสถานประกอบการหรอสถานพยาบาล

ฉ

คณภาพของพนทตรวจสมรรถภาพการไดยน (Testing area) คณะทางานกาหนดใหพนทตรวจการ

ไดยนนน จะตองมระดบเสยงรบกวนในพนทตรวจการไดยน (Background noise) ไมเกนมาตรฐานทกาหนดไว

โดยองคกร OSHA ค.ศ. 1983 และหากทาได คณะทางานสนบสนนเปนอยางยงใหจดพนทตรวจการไดยนใหมระดบเสยงรบกวนไมเกนมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 หรอมาตรฐาน ANSI S3.1 ปทใหมกวา เพอคณภาพผลการ

ตรวจทดยงขน

ระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยนจะตองทาการตรวจวดอยางนอยปละครง ดวยเครองวดเสยง

ชนดทม Octave-band filter ทาการตรวจวดตามมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 หรอ ANSI S3.1 ปทใหมกวา ผท

ทาการตรวจวดตองเปนชางเทคนคของบรษทผใหบรการสอบเทยบ หรอผทจบปรญญาตรสาขาอาชวอนามยหรอ

เทยบเทา เมอตรวจวดแลวผใหบรการตรวจวดจะตองออกเอกสารรบรองไวใหเปนหลกฐานดวย

ผสงการตรวจ (Director) สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ควรเปนแพทย (หมายถงผประกอบวชาชพเวชกรรมตามพระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525) และถาผลการตรวจนน จะถกนามา

ใชประกอบการตรวจสขภาพลกจาง ตาม “กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง

และสงผลการตรวจแกพนกงานตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547” แลว แพทยผสงการตรวจนนจะตองเปนแพทยท

ไดรบใบประกอบวชาชพเวชกรรมดานอาชวเวชศาสตร หรอแพทยทผานการอบรมดานอาชวเวชศาสตรดวย ผสง

การตรวจควรผานการอบรมทเกยวกบการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยมาแลว

โดยผสงการตรวจจะตองทาหนาทเปนผแปลผล รบรองผลการตรวจ มความรบผดชอบทางกฎหมายตอผลการ

ตรวจทเกดขน รวมถงมหนาทควบคมปจจยตางๆ ทจะสงผลตอคณภาพการตรวจดวย

ผทสามารถทาหนาทเปนผทาการตรวจ (Technician) สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ไดแก แพทย (ตามพระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525) พยาบาล ซงทาการตรวจตามคาสงของแพทย

(ตามพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2528 และพระราชบญญตวชาชพการพยาบาล

และการผดงครรภ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540) นกแกไขการไดยน (ตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ

พ.ศ. 2542 และพระราชกฤษฎกากาหนดใหสาขาการแกไขความผดปกตของการสอความหมายเปนสาขาการ

ประกอบโรคศลปะตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2545) หรอผทไดรบการ

ยกเวนตามมาตรา 30 ของพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 และจะตองเปนผทผานการอบรม

หลกสตรการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ซงหลกสตรทอบรมจะตองมระยะเวลาอยางนอย

20 ชวโมง และมการฝกภาคปฏบตอยางนอย 50 % ของระยะเวลาการอบรม และถาเปนไปได ควรเขารบการ

อบรมซาเพอฟนฟความรอยางนอยทก 5 ป ผทาการตรวจมหนาทดาเนนการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ตามคาสงของผสงการตรวจ ควบคมคณภาพดานเทคนคการตรวจ ควบคมปจจยสภาพแวดลอมในการตรวจ

ใหเหมาะสม บารงรกษาเครองตรวจการไดยนและอปกรณทเกยวของใหมสภาพดอยเสมอ

ขอบงช (Indication) ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย มดงน (1.) ทาการตรวจเพอคดกรองโรคในคนงานทมความเสยง โดยเฉพาะคนทางานทสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขน

ไป (2.) ทาการตรวจเพอเปนสวนหนงของระบบการเฝาระวงโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (3.) ทาการตรวจ

ช

เพอนาผลตรวจไปเปนสวนหนงของการประเมนความพรอมในการทางาน (Fitness to work) หรอความพรอม

ในการกลบเขาทางาน (Return to work) (4.) ทาการตรวจเพอประกอบการทาวจยทางดานอาชวอนามย

หากผเขารบการตรวจเปนผใหญวยทางาน ทสามารถฟงคาอธบายขนตอนการตรวจจากผทาการตรวจไดอยางเขาใจ และสามารถปฏบตตามไดแลว ถอวาไมมขอหาม (Contraindication) ใดๆ ในการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย และการตรวจนโดยปกตไมพบวาทาใหเกดภาวะแทรกซอน

(Complication) ทเปนอนตรายรายแรงตอผเขารบการตรวจ

กอนการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทกครง ผเขารบการตรวจควรเตรยมตว

โดยหยดพกการรบสมผสเสยงดงเปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมงกอนทาการตรวจ หากมความจาเปนอยางยงท

จะตองเขาไปทางานในทเสยงดง อนโลมใหเขาไปทางานไดโดยจะตองใชอปกรณปกปองการไดยน (Hearing

protector) ทมประสทธภาพในระหวางททางานดวย สวนการสมผสเสยงดงในสงแวดลอมนนใหหลกเลยงโดย

เดดขาด

ในคนกอนทาการตรวจผเขารบการตรวจควรพกผอนใหเพยงพอ งดการออกกาลงกายกอนทาการตรวจหรอมฉะนนกอนตรวจตองนงพกใหหายเหนอยกอน ระหวางทนงรอทาการตรวจ ผเขารบการตรวจจะตอง

ไมพดคยหยอกลอกน หรอทาเสยงดงรบกวนผทาการตรวจรายกอนหนา และควรหลกเลยงการใชโทรศพทมอถอ

ในระหวางนงรอทาการตรวจ

รปแบบในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ใหทาการตรวจโดยการปลอย

สญญาณเสยงบรสทธ (Pure tone) ตรวจเฉพาะการนาเสยงผานทางอากาศ (Air conduction) ไมตรวจการนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction) และไมปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking) ใหทาการตรวจหของผ

เขารบการตรวจทง 2 ขาง ทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 6,000 และ 8,000 เฮรตซ (Hertz)

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนนเปนการตรวจเพอคดกรองโรค

ตองการความรวดเรว บางกรณตองทาการตรวจในคนทางานครงละจานวนมาก และบางกรณจาเปนตองไดรบ

ผลหลงจากการตรวจทนท จงอนโลมไมจาเปนตองทาการสองตรวจชองห (Otoscopic examination) กอนทา

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทกรายกได

เทคนคในการตรวจเมอใช Manual audiometry ทาการตรวจนน ใหเลอกใชเทคนคขององคกร British Society of Audiology (BSA) ฉบบป ค.ศ. 2012 หรอเทคนคขององคกร American Speech-Language-

Hearing Association (ASHA) ฉบบป ค.ศ. 2005 เทคนคใดเทคนคหนงในการตรวจกได แตตองทาการระบชอ

เทคนคทใชตรวจไวในใบรายงานผลการตรวจดวย สวนกรณทใช Békésy audiometer หรอ Microprocessor

audiometer ในการตรวจ ใหใชเทคนคตามเอกสารของ World Health Organization (WHO) ฉบบป ค.ศ. 2001

เปนเอกสารอางองในการตรวจ

คณะทางานไมสนบสนนเทคนคในการหกลบคาระดบการไดยนทตรวจไดโดยผทาการตรวจเอง เนองจากเทคนคนยงไมมคาอธบายทางวทยาศาสตรรองรบ และไมมหลกฐานทางวชาการยนยนวามประโยชน

ซ

ตอผเขารบการตรวจ คณะทางานสนบสนนใหผทาการตรวจลงผลระดบการไดยนลงในใบรายงานผลการตรวจ

ตามคาทตรวจไดจรงเทานน

ในการรายงานผลการตรวจใหรายงานผลการตรวจแยกหขวากบหซาย โดยรายงานผลของหขวากอนหซายเสมอ จะตองรายงานระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 6,000 และ 8,000

Hz ของหทง 2 ขางใหครบถวน โดยอาจรายงานในรปแบบเปนคาตวเลข หรอรายงานในรปแบบเปนกราฟ

ออดโอแกรมกได

หากทาการรายงานผลในรปแบบเปนกราฟออดโอแกรม (Audiogram) ขนาดของกราฟจะตองใหญ

เพยงพอทจะทาใหเหนผลการตรวจไดอยางชดเจน ใหใชสญลกษณวงกลมแทนผลการตรวจของหขวา และ

สญลกษณกากบาทแทนผลการตรวจของหซาย จะทาการระบสของสญลกษณใหแตกตางกนเพอความสะดวกใน

การอานผลออดโอแกรมดวยหรอไมกได หากทาการระบสของสญลกษณ ใหใชสแดงแทนผลการตรวจของหขวา

และสนาเงนแทนผลการตรวจของหซาย

การแปลผลตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย กรณทไมมผล Baseline audiogram ใหเปรยบเทยบ ใหพจารณาโดยใชเกณฑทระดบ 25 dB HL หากมระดบการไดยนทความถใดกตาม ของหขาง

ใดกตาม มคามากกวา 25 dB HL ใหถอวาผลการตรวจนนมระดบการไดยนลดลง (มระดบการไดยนผดปกต) และ

ใหทาการแปลผลโดยไมตองแบงระดบความรนแรง (Severity) ของระดบการไดยนทลดลง

การแปลผลตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย กรณทมผล Baseline audiogram ให

เปรยบเทยบ ใหใชเกณฑการแปลผลตามกฎหมายประเทศไทย คอ ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 ซงเปนเกณฑท

เหมอนกบเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH ป ค.ศ. 1998 แตในกรณทไดรบการรองขอ

จากบรษทขามชาตทใชเกณฑอนๆ ในการแปลผลนอกเหนอจากเกณฑตามกฎหมายของประเทศไทย แพทยผ

แปลผลกควรมความรความสามารถทจะแปลผลใหได เชน การแปลผลตามเกณฑ Standard threshold shift

ขององคกร OSHA ป ค.ศ. 1983 เปนตน

ในการแปลผลตามกฎหมายของประเทศไทย คอ ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 จะไมอนญาตใหทา

Baseline revision ได อยางไรกตาม คณะทางานมความเหนวาการทา Baseline revision เปนสงทมความสาคญ

อยางมาก ในอนาคตควรมการปรบแกกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย ใหระบอนญาตใหผใหบรการทางการแพทยสามารถทา Baseline revision ได

คณะทางานไมสนบสนนใหทาการปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) ในการแปลผล

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยในทกกรณ

การสงตอคนทางานทมผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยผดปกตไปพบแพทย ห คอ จมก (โสต ศอ นาสกแพทย) เพอรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษานน ใหขนอยกบดลยพนจของ

แพทยผสงการตรวจ (แพทยผแปลผล) เปนสาคญ

1

แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558

บทนา การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยน (Audiometry) เปนการตรวจทมประโยชน

ในการดาเนนงานดานอาชวอนามยเปนอยางยง เนองจากเปนเครองมอหลกทใชในการประเมนระดบ

ความสามารถในการไดยนของคนทางาน ทาใหบคลากรทางดานอาชวอนามยสามารถนาผลการตรวจทไดมา

ประเมนสขภาพของคนทางาน ประเมนความพรอมในการทางาน และใชในการปองกนโรคประสาทหเสอมจาก

เสยงดง (Noise-induced hearing loss; NIHL) ในคนทางานทมความเสยงเนองจากการทางานในสถานทม

เสยงดงตดตอกนเปนระยะเวลานาน การตรวจชนดนเปนการตรวจทปลอดภย ราคาไมแพง ทาการตรวจได

คอนขางงาย และไมทาใหผเขารบการตรวจเจบตว จงทาใหไดรบความนยมในการใชประกอบการดาเนนงาน

ดานอาชวอนามยของประเทศไทยอยางแพรหลาย [1]

นอกจากนขอกาหนดตามกฎหมาย คอตามประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] ยงกาหนดใหใช

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย เปนเครองชวดสาคญในการประเมนประสทธภาพของการจดทาโครงการอนรกษการไดยน (Hearing conservation program; HCP) ภายในสถานประกอบการตางๆ

โดยไดกาหนดใหนายจางจดใหมการทดสอบสมรรถภาพการไดยนแกลกจางทสมผสเสยงดงทไดรบเฉลยตลอด

ระยะเวลาการทางานแปดชวโมงตงแต 85 เดซเบลเอ (dBA) ขนไป โดยใหเขารบการทดสอบสมรรถภาพการได

ยนอยางนอยปละหนงครง และใหมการทดสอบสมรรถภาพการไดยนซาภายใน 30 วนนบแตวนทนายจาง

ทราบผลการทดสอบ ในกรณทพบวาลกจางอาจมการสญเสยการไดยนเกดขน [2] ขอกาหนดตามกฎหมายท

กลาวมาน เนนยาใหเหนถงความสาคญของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ในแงทเปนการ

ตรวจภาคบงคบทนายจางจะตองดาเนนการตามกฎหมาย

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน มวตถประสงคเพอการคดกรองและ

ปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเปนหลก จงมความแตกตางจากการตรวจการไดยนเพอยนยนการ

วนจฉยโรคทตรวจกนอยในสถานพยาบาลโดยทวไป ทงในแงรายละเอยดและเทคนคการตรวจทมความ

แตกตางกน จานวนของผเขารบการตรวจ เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ผ

ใหบรการทางการแพทยมกจะตองใหบรการแกคนทางานครงละเปนจานวนมาก ในเวลาทจากด รวมถงสภาวะ

แวดลอมทบางครงจะตองเขาไปตรวจภายในสถานประกอบการ ซงจะทาการควบคมสภาวะแวดลอมไดยาก

ทาใหระดบเสยงในพนทการตรวจ (Background noise) อาจดงกวาการตรวจภายในพนทของสถานพยาบาล

2

ซงควบคมสภาวะแวดลอมไดงายกวา ปจจยเหลานเปนขอจากดทสาคญ ทลวนแตมผลตอคณภาพของผลการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทงสน

ปญหาทเกดขนในประเทศไทยในอดตทผานมา คอการใหบรการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามยจากผใหบรการทางการแพทยแตละแหง มการปฏบตทแตกตางกนอยมาก ทงในเรอง

เทคนคการตรวจ การแปลผลการตรวจ และการรายงานผลการตรวจ ทาใหเกดปญหาในแงคณภาพของผลการ

ตรวจทได [1] และกอความสบสนตอบคลากรทางดานอาชวอนามย เชน แพทยอาชวเวชศาสตร พยาบาลอาชว-

อนามย และเจาหนาทความปลอดภยในการทางานระดบวชาชพ ทจะตองนาผลการตรวจนไปใชตอในการ

จดทาโครงการอนรกษการไดยนภายในสถานประกอบการ รวมถงกอความสบสนตอตวคนทางานทมผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนผดปกตนนเองดวย เนองจากไมไดรบคาแนะนาจากผใหบรการทางการแพทยท

เปนไปในทศทางเดยวกน วาจะตองดาเนนการแกไขปญหาอยางไร

เพอเปนการแกไขปญหาดงทกลาวมา สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศ

ไทย รวมกบกลมศนยการแพทยเฉพาะทางดานอาชวเวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตน-

ราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงไดจดทา “แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ฉบบนขน โดยมงหวงใหเปนแนวทางกลาง สาหรบใหผใหบรการทางการแพทย

ในประเทศไทย ไดนาไปใชอางองประกอบการตรวจและการแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

อยางมคณภาพ ถกตองตามหลกวชาการ นามาใชปฏบตไดจรง และกอใหเกดความคมคาทางเศรษฐศาสตร คอไม

กอใหเกดภาระคาใชจายกบทางสถานประกอบการมากจนเกนไป และผลตรวจทไดกมคณภาพดเพยงพอทจะ

นามาใชประโยชนในทางการแพทยเพอดแลสขภาพของคนทางานตอได

แนวทางฉบบนจดทาโดย “คณะทางานจดทาแนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” (ตอไปนจะเรยกโดยยอวา “คณะทางาน”) ของสมาคมโรคจากการประกอบ

อาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย ในการพจารณาจดทาแนวทางนน ใชขอมลอางองจากเอกสารงานวจย

มาตรฐานอตสาหกรรม กฎหมาย ตาราวชาการ และแนวทางการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยจากองคกรวชาการตางๆ (Evidence-based) จากนนในขนตอนการพจารณาใหคาแนะนา ใชวธการตกลง

ความเหนรวมกนของคณะทางาน (Consensus-based) ซงเปนคณะแพทยอาชวเวชศาสตรและพยาบาลอาชว-

อนามยทมประสบการณในการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยมากอน การประชม

เพอพจารณาใหคาแนะนาของคณะทางานดาเนนการในวนท 15 มกราคม พ.ศ. 2558 ณ หองประชมเพชรพมาน

โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรงเทพมหานคร

พนฐานความรเกยวกบเสยงและการไดยน เพอใหเกดความเขาใจเกยวกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยอยางชดเจน ในเบองตน

จะขอกลาวถงพนฐานความรเกยวกบเสยงและการไดยนเปนอนดบแรก โดยจะกลาวถงในหวขอ ธรรมชาตของ

เสยง สวนประกอบของห กลไกการไดยน และความสามารถของหในการไดยนเสยงไปตามลาดบ ดงน

สนสะเท

สนสะเท

รปคลนจ

เดนทางข

จะสนสะ

ประมวล

เทานนท

มาวาดเป

ของตวกล

(Sinusoi

กราฟ

ความยาเดนทางไ

เพยงใด (

รอบคลน

คอ ถาคว

(ดงแสดง

ลกษณะท

ธรรมชาตขอ

เสยง (Soun

ทอนของโมเล

อน เชน การ

จะเดนทางผา

ของพลงงานเส

เทอน เกดกา

เมอเสยงเกดลผลในสมอง

จะมความสาม

เนองจากเสย

ปนกราฟ 2 มต

ลางมการบบอ

idal wave) ด

ฟดานบนแสดงค

ลกษณะของค

วคลน (Wavไปเปนระยะท

ความถ (Fre

(กรอบคลน) ห

นเสยง (Numb

วามยาวคลนม

งในภาพท 1)

ทมตา ในขณะ

องเสยง [3-4]

nd) คอพลงง

ลกลสสาร เส

รทคอนตอกล

นตวกลาง (M

สยงผานตวกล

รบบอด (Com

ดขน มนษยแกระบวนการ

มารถในการได

งเดนทางผาน

ตเพอใหเกดค

อดและขยายอ

ดงแสดงในภา

ภา

คลนทมความถต

คลนแบบกราฟ

velength) เปางเทาใด ควา

equency) เ

หนวยของคว

ber of cycle

มาก คลนเสย

สาหรบในกา

ะทจะรบรคลน

านรปแบบหน

สยงจะเกดขน

ลงไปบนตะป

Media) ซงเปน

ลางนนอยในร

mpression)

และสตวทมอรนเรยกวากา

ดยนได

นตวกลางในรป

วามเขาใจงาย

อยเปนระลอก

พท 1

าพท 1 ลกษณะ

ตา ในขณะทกรา

ฟซายนน จะ

ปนคณสมบตทามยาวคลนมห

เปนคณสมบต

ามถเสยงโดย

es) ทเกดขนใน

ยงนนจะมควา

ารไดยนของม

นเสยงทมควา

3

นงในรปของค

นไดจะตองม

หรอการทไม

นโมเลกลของ

ปคลน (Wave

กบการขยายต

วยวะรบเสยรไดยน (Hea

ปคลน หากนา

ย จะวาดไดเป

กดงทไดกลาวม

ะของคลนเสยงท

าฟดานลางแสด

เปนตวกาหนด

ทบอกระยะทาหนวยตามหนว

ตทบอกวาใน

ทวไปจะใชหน

น 1 วนาท (S

ามถตา แตถา

มนษยนน มน

ามถสงไดเปนเ

คลนเชงกล (M

มแหลงกาเนด

มตกลองสมผส

งสสาร เชน อ

e) เนองจากโ

ตว (Expansio

ง จะสามารaring) เฉพาะ

าเอาลกษณะก

ปนรปกราฟซา

มา เรยกวาลก

ทเปน Sine wa

งคลนทมความถ

ดคณสมบตขอ

างวาในหนงรอวยของระยะท

ชวงเวลาทสน

นวยเฮรตซ (H

econd) ควา

าความยาวคล

ษยมกจะรบร

เสยงลกษณะแ

Mechanical

ดเสยง (Sou

สกบหนากลอ

อากาศ นา ออ

มเลกลของตว

on) สลบกนไป

ถใชอวยวะนะมนษยและส

การสนสะเทอ

ายน (Sine wa

กษณะนวาเปน

ave

ถสงกวา (แหลง

องเสยง (Prop

อบคลน (Cycทาง เชน เมตร

นใจนน มคลน

Hertz; Hz)

มยาวคลนมค

ลนนอย คลนเ

รคลนเสยงทม

แหลมเลก

wave) ทเกด

rce) ททาให

อง จากนนพล

อกไปรอบทศ

วกลางทมควา

ปเปนระลอก

นนรบเสยง แสตวทมอวยว

อนของโมเลกล

ave) เนองจา

นคลนแบบกร

งทมา wikipedi

perty of sou

cle) พลงงานเร (Meter)

นเสยงเกดขน

ซงหมายถงจา

ความสมพนธก

เสยงนนจะมค

มความถตาได

ดจากการ

หเกดการ

ลงงานใน

ศทาง การ

ามยดหยน

และนามาะรบเสยง

ลตวกลาง

ากโมเลกล

ราฟซายน

a.org)

und) โดย

สยงมการ

นมากนอย

านวนของ

กบความถ

ความถสง

ดเปนเสยง

4

ภาพท 2 ความยาวคลน (Wavelegth) และแอมพลจด (Amplitude)

คณสมบตตอมาของคลนเสยงคอแอมพลจด (Amplitude) เปนคณสมบตทบอกความสงหรอความ

แรงของชวงคลนเสยงทเกดขน คลนเสยงทมแอมพลจดสงนนแสดงวามพลงงานมาก ในการไดยนของมนษยก

จะรบรไดเปนความดง (Loudness) ทเพมขน หนวยของแอมพลจดในกรณของคลนเสยง จะวดเปนหนวยของ

แรงดนอากาศ (Air pressure) ทเปลยนแปลงไป เชน หนวยปาสคาล (Pascal; Pa) ทใชแรงดนของอากาศใน

การวดนน เนองจากถอวาอากาศเปนตวกลางในการนาเสยงทพบไดบอยทสด ภาพท 2 แสดงลกษณะของความ

ยาวคลนและแอมพลจดของคลนเสยง

แอมพลจดมความสมพนธแปรผนตามกบความเขมเสยง (Intensity) คลนเสยงทมแอมพลจดสงกจะ

มความเขมเสยงสงไปดวย ความเขมเสยงนน หมายถงปรมาณพลงงานของเสยง (Sound power) ตอหนง

หนวยพนท หนวยของความเขมเสยงกจะเปนหนวยของพลงงานตอหนวยพนทเชนกน เชน หนวยวตตตอตาราง

เมตร (Watt/square meter; W/m2)

อยางไรกตาม เนองจากระดบของความเขมเสยงทมนษยรบรไดนนเปนชวงกวางมาก เชน ระดบเสยงทมนษยเรมไดยนอาจมความเขมเสยงเพยง 10-12 W/m2 ในขณะทเสยงดงทสดทมนษยจะทนได อาจมความ

เขมเสยงมากกวาระดบทเรมไดยนถง 10,000,000,000,000 เทา ทาใหการบอกระดบความเขมเสยงดวยหนวย

แบบปกตทาไดคอนขางลาบาก ในทางปฏบตจงนยมใชหนวยเดซเบล (Decibel; dB) เปนหนวยบอกระดบ

ความเขมเสยงแทน โดยหนวยเดซเบลนเปนหนวยทบอกอตราสวนระดบของแรงดนเสยง (Sound pressure

level; SPL) ทวดได เทยบกบระดบแรงดนเสยงอางอง (Reference pressure) ซงในกรณของแรงดนเสยงใน

อากาศมระดบอยท 20 ไมโครปาสคาล (uPa) หลกแนวคดทมาของหนวยเดซเบลแสดงดงในตารางท 1

เนองจากหนวยเดซเบลเปนหนวยทมมาตราเปนแบบลอการทม (Logarithm) ทาใหสามารถแปลง

ระดบความเขมเสยงจากชวงทกวางมากใหกลายเปนตวเลขในชวงเพยงประมาณ 0 – 140 เดซเบล ทาใหเกดความ

สะดวกในการบอกคาระดบของความเขมเสยง แตในทางปฏบต สงทจะตองระลกถงอยเสมอในการนาหนวยนมา

ใช คอหนวยเดซเบลนไมใชหนวยการนบแบบปกต แตมมาตราเปนแบบลอการทม ดงนนหากคาของระดบความ

เขมเสยงทวดไดจาก 2 แหลงเปนหนวยเดซเบลนนตางกนเพยงเลกนอย เชน ตางกน 3 dB SPL ในความเปนจรง

แลว คาพลงงานเสยงทเกดขนจะมากกวากนถงประมาณ 2 เทาเลยทเดยว [5]

5

ตารางท 1 หลกแนวคดทมาของหนวยเดซเบล

หลกแนวคดทมาของหนวยเดซเบล

ความหมายของหนวยเดซเบล

หนวยเบล (Bel) และหนวยเดซเบล (Decibel) คอหนวยแบบลอการทม (Logarithm) ทบอกอตราสวนของ

พลงงาน (หรอแรงดน) ของเสยงทวดได ตอพลงงาน (หรอแรงดน) เสยงอางอง ซงมระดบอยท 20 ไมโคร-

ปาสคาล (20 uPa) เปนระดบพลงงาน (หรอแรงดน) เสยงทมนษยพอจะเรมไดยนเพยงเบาๆ เทานน

หนวยเดซเบล (Decibel) มคาเทากบหนงในสบของหนวยเบล (Bel)

ทมาของหนวยเดซเบล [3]

หนวยเบลน เกดขนจากความพยายามในการบอกระดบความเขมของเสยงทออกมาจากโทรศพทในชวง

ระยะแรกของการพฒนาระบบ เนองจากชวงของความเขมเสยงนนกวางมาก ไมสามารถบอกโดยใชหนวยท

เปนจานวนนบตามปกตได จงมการคดคนหนวยเบล (Bel) ขน เนองจากหนวยเบลนเปนหนวยแบบลอการทม

จงสามารถใชบอกระดบความเขมเสยงทใชกนบอยโดยใชตวเลขเพยงในชวง 0 – 14 เบลเทานน

หนวยเบล (Bel) น ตงชอเพอเปนเกยรตแด Alexander Graham Bell ผประดษฐโทรศพท

อยางไรกตามเนองจากชวงของหนวยเบลคอนขางแคบเกนไป ในระยะหลงจงนยมเปลยนมาใชหนวยเดซเบล

(Decibel) ซงมคาเทากบหนงในสบของหนวยเบลแทน คาทใชกนบอยกจะอยในชวง 0 – 140 เดซเบล

สตรคานวนเปนหนวยเดซเบล [3]

สตรคานวณดงเดม เนองจากเปนการใชกบโทรศพท จงใชคาพลงงานเสยง (Sound power) เปนตวตง โดย

สตรคานวณเปนหนวยเดซเบล เปนดงน

dB IL = 10 log (power/reference power)

โดยคา dB IL หมายถงคา dB ของความเขมเสยง (Intensity level) แตเนองจากในการนามาใชในกรณ

ทวไป เราไมตองการดคาพลงงาน แตเราตองการดคาแรงดนเสยง (Sound pressure) มากกวา จงตองทา

การแปลงสตร โดยการยกกาลงสองทงสองขางของสมการ เนองจากพลงงานเสยง (Sound power) นนมคา

เทากบแรงดนเสยง (Sound pressure) ยกกาลงสอง ไดเปน

dB SPL = 10 log (pressure/reference pressure)2

เนองจากคา log ของคาใดกตามยกกาลงสอง จะเทากบ 2 log จงแปลงสมการไดเปน

dB SPL = 2 × 10 log (pressure/reference pressure)

และเนองจากคา 2 × 10 = 20 ดงนนสมการสดทายของการหาคา dB SPL จงเปน

dB SPL = 20 log (pressure/reference pressure)

คา dB SPL น เปนคาทนยมนามาใชในการบอกระดบความเขมเสยง (แรงดนเสยง) มากทสด

ขอควรรเกยวกบหนวยเดซเบล

เนองจากหนวยเดซเบลเปนหนวยทบอกอตราสวนเทยบกบคาพลงงานเสยงอางอง คา 0 dB SPL จงไมได

แปลวาไมมเสยง แตแปลวาเสยงนนมระดบพลงงานเสยง “เทากบพลงงานเสยงอางอง”

dB SPL = 20 log (20 uPa/20 uPa)

dB SPL = 20 log (1) = 20 × 0

dB SPL = 0

เชนเดยวกนคา dB SPL กเปนลบได หากเสยงนนมระดบพลงงานเสยง “นอยกวาพลงงานเสยงอางอง”

6

คณสมบตของเสยงลาดบตอไปทจะขอกลาวถงคอ สเปกตรม (Spectrum) ของเสยง คณสมบตนเปน

การบอกชวงความถของเสยงทเกดขนในเวลาทเราพจารณา โดยหากเสยงทเกดขนมความถ (Frequency) เพยง

ความถเดยว จะเรยกเสยงชนดนวาเปนเสยงบรสทธ (Pure tone) แตหากเสยงทเกดขน เปนเสยงทมาจากเสยง

หลายความถประกอบกน จะเรยกเสยงชนดนวาเสยงผสม (Complex tone) ความแตกตางของเสยงบรสทธ

กบเสยงผสม แสดงดงในภาพท 3

โดยทวไป เสยงบรสทธเปนเสยงทมนษยไมไดพบอยในชวตประจาวน เนองจากเปนเสยงทตองเกดจาก

เครองสงเคราะหเสยงเทานน แตเสยงบรสทธกมประโยชนอยางมากในการนามาใชตรวจสมรรถภาพการไดยนดวย

เครองตรวจการไดยน (Audiometry) ซงจะไดกลาวถงโดยละเอยดตอไปในแนวทางฉบบน เสยงตางๆ ทมนษยไดยนในชวตประจาวนนน ไมวาจะเปน เสยงพด เสยงสตวรอง เสยงปรบมอ เสยงสงของตกกระทบกน เสยง

เครองจกร เสยงดนตร เสยงเหลานลวนแตเปนเสยงผสมทงสน

ภาพท 3 ในภาพ (a) เมอแกนตง p = แรงดนเสยง และแกนนอน t = เวลา เสยงทเกดขนเปนกราฟรป Sine wave

ซงเกดมาจากเสยงบรสทธความถเดยว คอ f1 ดงแสดงในภาพ (b), ในภาพ (c) เสยงทเกดขนไมเปนกราฟรป Sine wave

แตยงมลกษณะเปนรอบ (Cycle) ทเกดซาๆ ซงเกดมาจากเสยงผสมจาก 3 ความถ คอ f1 f2 f3 ดงแสดงในภาพ (d),

สวนในภาพ (e) เสยงทเกดขนเปนกราฟทไมมรปแบบชดเจน ซงเกดมาจากเสยงผสมหลายชวงความถ (Frequency bands)

ดงแสดงในภาพ (f) (แหลงทมา WHO, 2001 [4])

7

คณสมบตสดทายของเสยงทจะขอกลาวถงในสวนนคอ ระยะเวลา (Duration) ซงในเรองคณสมบต

ของเสยงน จะหมายถงลกษณะของระยะเวลาทมนษยหรอคนทางานสมผสกบเสยงดงในชวงทพจารณา

แนวทางฉบบนยดความหมายตามความหมายขององคกร NIOSH ป ค.ศ. 1998 [5] เปนหลก ซงแบงระยะเวลา

ทสมผสกบเสยงดงไวเปน 2 แบบ แบบแรกคอเสยงตอเนอง (Continous-type noise) คอเสยงทดงออกมา

ตอเนอง ไมวาจะเปนลกษณะตดตอแบบเทาๆ กน (Continous) หรอดงตอเนองแตแปรปรวนมากบางนอยบาง

(Varying) หรอดงมาเปนระยะๆ (Intermittent) กตาม อกแบบหนงคอเสยงกระแทก (Impusive noise หรอ

Impact noise) ซงหมายถงเสยงทดงขนมาก อยางทนททนใด และหายไปอยางรวดเรว เสยงแบบนมกเกด

จากการกระทบกระแทกกนอยางรนแรงของวตถ หรอการระเบด ในสถานททางานบางแหงสามารถพบเสยงทง 2 ชนดนรวมกนได [5]

สวนประกอบของห [3-4,6]

ห (Ear) เปนอวยวะททาหนาทรบเสยง หของมนษยตงอยบรเวณดานขางของศรษะทง 2 ขาง แมจะม

ขนาดเลก แตหกเปนอวยวะทมความสลบซบซอน มสวนประกอบแยกยอยหลายสวน และมกลไกการทางาน

ตอเนองกนหลายขนตอน รายละเอยดสวนประกอบตางๆ ของห ดงแสดงในภาพท 4

สวนประกอบของหแบงออกเปนสวนหลกๆ ได 3 สวน ประกอบดวย หชนนอก (Outer ear) หชนกลาง

(Middle ear) และหชนใน (Inner ear) สวนหนาท (Function) ของหมนษยนน มหนาทหลกอย 2 หนาท

หนาทแรกคอทาหนาทเปนอวยวะรบเสยง ทาใหเกดการไดยนขน (Hear the sound) และอกหนาทหนงคอชวย

ในการทรงตวของรางกาย (Assisting balance)

หชนนอก (Outer ear) คอบรเวณตงแตใบห (Auricle หรอ Pinna) ซงเปนสวนของหสวนเดยวท

เหนไดชดเจนจากภายนอก มลกษณะเปนแผนแบนโคง ประกอบขนจากกระดกออนหอหมดวยผวหนง ตงอย

บรเวณดานขางของศรษะทง 2 ขาง ทามมเอนไปดานหลง ดานบนของใบหจะมลกษณะเปนขอบโคง (Helix)

สวนดานลางสดจะเปนตงนม เรยกวาตงห (Lobule) ทสวนตรงกลางจะเปนแองกอนทจะเขาสภายในชองห

(Choncha) สวนถดมาของหชนนอกกคอชองห (External audiotory canal หรอ External ear canal) คอสวนตงแตรห ลกเขาไปภายในศรษะ สวนนจะมลกษณะเปนชองหรอรทมความยาวเฉลยประมาณ 2.5 – 3

เซนตเมตร ชองหนจะมความโคงคลายรปตวเอส (Sigmoid curve) และจะพงเขาสศรษะในลกษณะจาก

ดานหลงและบน (From behind and above) ไปขางหนาและลงดานลาง (Forward and downward) ผนง

ของชองหประมาณ 2 ใน 3 ดานนอกจะเปนกระดกออน สวน 1 ใน 3 ดานในจะเปนสวนกระดกแขงของ

กระโหลกศรษะ [3] ตลอดภายในชองหบอยดวยผวหนง โดยยงเขาไปลก ผวหนงทบกจะยงบางลง

ทผนงของชองหสวนดานนอก จะมตอมไขมน (Sebaceous gland) และตอมขบเหงอ (Apocrine

sweat gland) คอยทาหนาทสรางขห (Earwax หรอ Cerumen) ขนมาอยภายในชองห ขหมอย 2 ชนดคอขห

เปยก (Wet type) กบขหแหง (Dry type) โดยมสวนประกอบหลกเปนสารเคราตน (Keratin) ขหคอยทาหนาท

ปกปองผวหนง หลอลนภายในชองห พาสงสกปรกออกสภายนอกชองห และมคณสมบตฆาเชอโรค แตการมขห

อดแนนอยภายในชองหมากเกนไป กจะกอผลเสยทาใหบดบงการไดยนได

(แ

เปนสวนส

ภายในชอเครองเส

A

C =

แหลงทมา Chit

ลกเขาไปภาย

สดทายของหช

องหจะเหนเยอยง ภาพท 5 แ

ภาพท 5 ลก

A = สวนดามขอ

= แสงสะทอนจ

tka & Brokma

ยในชองห สวน

ชนนอก เยอแ

อแกวหมลกษแสดงลกษณะ

กษณะปกตของ

องกระดกคอน (

ากกลองสองตร

ภาพท 4 ลกษ

ann, 2005 [7]

นปลายสดจะเป

กวหมลกษณะ

ษณะตง กลม สะปกตของเยอ

เยอแกวหขางขว

(Manubrium o

รวจ (Cone of

8

ษณะทางกายวภ

เผยแพรภายใต

ปนเยอแกวห

ะเปนเยอบางๆ

สวนกลางรปรแกวหมนษย

วา เมอแพทยส

of malleus), B

light), และ D =

าคของหมนษย

ต Creative Co

(Tympanic

ๆ กนอยระหว

รางเปนโคนเว

องตรวจดวยกล

B = สวนปมปล

= เงารางๆ ของ

mmons Attrib

membrane

างชองหกบหช

าเขาไปเลกนอ

ลองสองตรวจห

ายสดของกระด

งกระดกทง (Lo

bution Licens

หรอ Eardrum

ชนกลาง หาก

อย คลายกบล

(Otoscope)

ดกคอน (Umbo

ong crus of inc

se)

m) สวนน

สองดจาก

ลาโพงของ

o),

cus)

9

หชนกลาง (Middle ear) คอบรเวณทตอจากดานในของเยอแกวห มลกษณะเปนโพรงขนาดเลก

(Tympanic cavity) ซงโพรงนอยภายในกระดกขมบ (Temporal bone) ภายในโพรงจะเปนอากาศ (Air) โดยม

ทอตอจากสวนลางของโพรงของหชนกลางออกไปทโพรงหลงจมก (Nasopharynx) ทอนมชอวาทอยสเตเชยน

(Eustachian tube) มหนาทปรบความดนอากาศภายในโพรงของหชนกลางใหเทากบความดนอากาศภายนอก

กรณทมการเปลยนแปลงของความดนอากาศภายนอกรางกายอยางรวดเรว เชน การดานา หรอการขน

เครองบน อาจทาใหความดนอากาศภายในโพรงของหชนกลางไมเทากบความดนอากาศภายนอก ทาใหเกดอาการ

หออขนได เนองจากทอยสเตเชยนไมสามารถปรบความดนไดทน

ภายในโพรงของหชนกลางประกอบไปดวยกระดกชนเลกๆ 3 ชน (Ossicles) คอยทาหนาทนาเสยง กระดก 3 ชนนวางตวในลกษณะเรยงตอกน (Ossicular chain) เรมจากกระดกคอน ตอดวยกระดกทง และลกสด

เปนกระดกโกลน (ดงแสดงในภาพท 4)

กระดกคอน (Malleus) มสวนทเปนดามยาวคลายดามคอน (Manubrium) ยดตดอยกบเยอแกวห และ

สวนทเปนหวคอน (Head) ตดอยกบสวนกลางของกระดกทง กระดกทง (Incus) มลกษณะเปนแทงยาว ปลายดาน

สน (Short crus) ตดกบผนงของโพรงของหชนกลาง สวนปลายดานยาว (Long crus) ตดกบหวของกระดกโกลน

สวนกระดกโกลน (Stapes) นนอยลกทสด มรปรางเหมอนโกลนคอมสวนหวและสวนคอ จากนนแยกออกเปน

2 ขา (Crura) แลวมาตดกนทสวนฐานปลายกระดก (Footplate) สวนฐานปลายกระดกโกลนนยดตดอยกบ

เยอของชองรปไข (Oval window) ซงจะตอไปทหชนในอกท

กระดกทง 3 ชนยดตดกนอยภายในโพรงของหชนกลางไดดวยเสนเอน (Ligament) หลายเสน จงทาให

ยงสามารถเคลอนไหวสนสะเทอนได นอกจากนภายในหชนกลางยงมกลามเนอสาคญทยดตดอยกบกระดก 3

ชนนอก 2 มด คอกลามเนอเทนเซอรทมพาไน (Tensor tympani) ซงยดตดอยกบสวนดามของกระดกคอน และ

กลามเนอสเตปเดยส (Stapedius) ซงยดตดอยกบสวนคอของกระดกโกลน

หชนใน (Inner ear) เปนชนทอยลกทสด คออยภายในสวนลกของกระดกขมบ หชนในแบงออกเปน

2 สวนยอย คอสวนทอรปครงวงกลม (Semicircular canals) ซงเปนทอรปครงวงกลม 3 ทอ วางทามมตงฉากกน คอยทาหนาทเกยวกบการควบคมการทรงตว และสวนของทอรปกนหอย (Cochlea) ซงทาหนาทเกยวกบการ

รบเสยง ในหชนในนทงสวนของทอรปครงวงกลมและสวนของทอรปกนหอย มความสลบซบซอนลกษณะ

เหมอนกบเขาวงกต (Labyrinth) โดยสวนของกระดกขมบ กจะมลกษณะทซบซอนเปนเขาวงกต เพอทาหนาท

เปนโครงสรางใหกบอวยวะเหลาน (Osseous labyrinth) สวนภายในชองของกระดกกจะเปนสวนเนอเยอ

(Membranous labyrinth) ซงมลกษณะเปนทอมของเหลวอยภายใน (Fluid-fill channels)

สวนของทอรปกนหอย (Cochlea) นน ทาหนาทเปนสวนสดทายของการรบเสยง (End organ of

hearing) มลกษณะเปนทอขดวน 2.5 รอบ คลายกบเปลอกของหอยโขงหรอหอยทาก (ดงแสดงในรปท 4) ภายใน

ทอถกแบงออกเปน 3 ชองยอยดวยเนอเยอกนทอยตรงกลางซงเรยกวาสกาลามเดย (Scala media หรอ

Cochlea partition) โดยสวนขาเขาทตอมาจากเยอของชองรปไข เรยกวาชองสกาลาเวสทบไล (Scala vestibuli)

เมอเดนทางวนเขาไปจนสดปลายดานในของวงกนหอย (Helicotrema) กจะวกกลบออกมาเปนขาออก

10

เรยกวาชองนวาสกาลาทมพาไน (Scala tympani) ซงจะเดนทางไปสนสดทเยอของชองรปกลม (Round

window) ซงเปดออกสโพรงของหชนกลาง

ในชองยอยของทอรปกนหอยทงหมด ภายในจะมของเหลวบรรจอยเตม ของเหลวทอยในชองสกาลา

เวสทบไลและสกาลาทมพาไนนนเรยกวาเพอรลมฟ (Perilymph) สวนของเหลวทอยในชองสกาลามเดยซงอย

ตรงกลางนนเรยกวาเอนโดลมฟ (Endolymph)

ชองสกาลามเดยนถกลอมรอบดวยเยอบางๆ ทง 2 ดาน เยอดานทตดกบสกาลาเวสทบไลเรยกวา

เยอไรสเนอร (Reissner’s membrane) สวนเยอดานทตดกบสกาลาทมพาไนเรยกวาเยอเบซลาร (Basilar

membrane) บนเยอเบซลาหน มสวนประกอบเลกๆ ทเรยกวาอวยวะของคอรต (Organ of Corti) วางตวอย ซงสวนประกอบนเองทเปนกลมเซลลประสาทสมผสซงทาหนาทรบเสยง ลกษณะภายในทอรปกนหอยและ

สวนประกอบของอวยวะของคอรต ดงแสดงในภาพท 6

ภาพท 6 ลกษณะภายในทอรปกนหอย (Cochlea) และสวนประกอบของอวยวะของคอรต (Organ of Corti)

(แหลงทมา wikipedia.org)

ภายในอวยวะของคอรตมเซลลประสาทสมผส (Sensory cell) อย 2 ชนด คอเซลลขนดานนอก (Outer

hair cell; OHC) กบเซลลขนดานใน (Inner hair cell; IHC) เซลลขนดานนอกเรยงกนอย 3 แถว ทสวนบนของ

เซลลมลกษณะเปนเสนขน (Stereocilia) ปลายสดของขนยดตดอยกบเยอเทคตอรเรยล (Tectorial membrane)

ซงเปนเยอทปดคลมอวยวะของคอรตไว สวนเซลลขนดานในจะมอยเพยง 1 แถว และสวนปลายของขนจะอยใกล

แตไมไดยดตดกบเยอเทคตอรเรยล ลกษณะของเซลลขนดานนอกและดานใน ดงแสดงในภาพท 7

11

ภาพท 7 ลกษณะของเซลลขนดานนอก (Outer hair cell; OHC) เปน 3 แถวเรยงกน อยดานลางของภาพ

สวนเซลลขนดานใน (Inner hair cell; IHC) เปน 1 แถวเรยงกน อยดานบนของภาพ (แหลงทมา WHO, 2001 [4])

เซลลขนเหลานถกเชอมตอดวยเซลลประสาท เมอเซลลประสาทรวมกนมากเขากลายเปนเสนประสาทคอเคลย (Cochlear nerve) ซงรบสญญาณประสาทเกยวกบเรองการไดยนจากทอรปกนหอย เมอไปรวมกบ

เสนประสาทเวสทบลาร (Vestibular nerve) ซงรบสญญาณประสาทเกยวกบเรองการทรงตวมาจากทอรปครง

วงกลม จะกลายเปนเสนประสาทสมองคท 8 (Vestibulocochlear nerve หรอ Eighth cranial nerve หรอ

CN VIII) ซงเสนประสาทน จะสงสญญาณประสาทเขาสกานสมอง (Brain stem) และไปถงสมองสวนนอก

(Cerebral cortex) เพอประมวลผลเปนการไดยนเสยงตอไป

กลไกการไดยน [3-6,8]

การไดยน (Hearing) เปนกลไกทพบในสตวชนสง เชน กลมสตวมกระดกสนหลง การไดยนจะเกดขนได

จะตองมพลงงานเสยง มตวกลางนาเสยง (เชน อากาศ) และสตวชนดนนจะตองมอวยวะททาหนาทรบเสยงและ

สามารถแปลผลเสยงทไดยนได การไดยนมประโยชนทงในแงเปนการปองกนอนตราย โดยการระบตาแหนงทมา

ของเสยง และใชในการสอสารระหวางกน ในมนษยซงมการพฒนาของระบบภาษา สามารถแปลเสยงพดเปนคา

ทมความหมายตางๆ เพอใชประโยชนในการสอสารไดอยางซบซอนยงขน กลไกการไดยนในมนษยนนกมความ

สลบซบซอนดวยเชนกน

ในการไดยน หของมนษยสามารถเปลยนเสยงในอากาศซงเปนพลงงานกล ใหกลายเปนสญญาณประสาท

สาหรบสงไปแปลผลทสมองไดดวยกลไกของสวนประกอบตางๆ ของห เสยงซงเปนพลงงานกลเดนทางมาตาม

การสนสะเทอนของอากาศ มาทใบห ซงจะทาหนาทรวบรวมเสยงใหเขาสชองห ใบหนนมรปรางแบนและโคงเวาเขาขางในคลายกรวย ทาใหรวบรวมเสยงไดด และชวยสะทอนเพมความดงของเสยงในบางความถใหมาก

ขน [3] ตาแหนงของใบหมนษยจะเอนมาขางหลง ทาใหไดยนเสยงจากดานหนาไดชดกวาดานหลง และการทม

หอย 2 ขางของศรษะ ทาใหไดรบเสยงจากทศทางตางๆ ไดไมเทากน กลไกเหลานชวยทาใหมนษยสามารถแปล

ผลหาทศทางของแหลงกาเนดเสยงได [4]

12

เมอเสยงเดนทางเขาสชองห การทชองหนนมรปรางโคงและเอยง กเพอเปนการปองกนเยอแกวหไมให

ไดรบบาดเจบหรอมวสดจากภายนอกมาเขาหไดโดยงาย อกเหตผลหนงคอเพอเปนตวชวยสะทอนเสยงทาให

เสยงในบางความถดงชดขน เชอกนวาผลของการเปนตวสะทอนเสยง (Resonator) ของใบหและชองหนน จะชวย

ใหเสยงทมความถในชวง 3,000 – 4,000 เฮรตซ มความดงเพมขนมากทสด โดยจะดงเพมขนประมาณ 10 – 15

เดซเบล [8] ความถเสยงในชวงนจงเปนความถทมนษยมความไวตอการรบมากทสด และเสยงตอการสญเสย

การไดยนเนองจากการรบสมผสเสยงดงไดมากทสดดวย [4]

เยอแกวหทาหนาทปองกนสงอนตรายจากภายนอกเขาสหชนกลาง และยงทาหนาทเปนสวนแรกของ

กลไกการเปลยนรปพลงงานเสยง (Transducing mechanism) เนองจากเยอแกวหจะเปลยนพลงงานเสยงทเปนการสนสะเทอนของอากาศ มาเปนการสนสะเทอนของของแขงแทน โดยเมอเสยงเดนทางผานอากาศมาถง

เยอแกวห จะทาใหเยอแกวหเกดการสนสะเทอนขน และเยอแกวหจะสงแรงสนสะเทอนนตอไปทกระดก 3 ชน

ระยะทางทแกวหสนสะเทอนนน แทจรงแลวนอยมาก นอยกวา 1 ในสบลานเทาของระยะทาง 1 เซนตเมตร [8]

แตรางกายกสามารถนาสญญาณการสนสะเทอนนไปแปลผลเปนเสยงตางๆ ได การสนสะเทอนของเยอแกวห

จะมากนอยเพยงใด ขนอยกบระดบความเขมเสยงทไดรบ และการสนสะเทอนของเยอแกวหจะเรวชาเพยงใด

ขนอยกบความถของเสยงนน การทเยอแกวหมรปรางเวาเขาตรงกลางเปนกรวยตนๆ เหมอนกบรปรางของ

ลาโพงเครองเสยงน เชอกนวาเปนรปรางทดทสดในการนาเสยงจากอากาศไปสของแขง [4]

กลไกการไดยนอนดบถดมาเกดขนในหชนกลาง ซงหชนกลางทาหนาทเปนเหมอนตวแปลงความ

ตานทาน (Impedance matching transformer) ของพลงงานเสยงจากอากาศไปสของเหลว [3] กลไกนม

ความสาคญเนองจากโดยปกต การเดนทางของพลงงานเสยงจากอากาศ (ในหชนนอก) ไปสของเหลว (ในหชนใน)

นน หากทาการถายเทพลงงานกนโดยตรงโดยไมมกลไกของหชนกลางคนอย พลงงานเสยงจะสญเสยไปอยาง

มาก คอจะมพลงงานเสยงเพยง 1 ใน 1,000 เทานนทเดนทางจากอากาศของหชนนอกเขาสของเหลวในหชนใน

ได หรอหากคดเปนเดซเบล กจะมระดบเสยงลดลงไปถงประมาณ 30 เดซเบล [8] ทเปนดงนเนองจากเสยงเดน

ทางผานตวกลางแตละชนดไดดไมเทากน โดยจะเดนทางผานอากาศไดแยกวาของเหลว ทาใหพลงงานเสยงเมอสงผานอากาศไปสของเหลวจะสะทอนกลบออกเสยเปนสวนมาก กลไกของหชนกลางนนชวยทาหนาทแกปญหา

การสญเสยพลงงานเสยงน ดวยวธการตางๆ

การแกไขปญหาการสญเสยพลงงานอนดบแรก คอเยอแกวหจะแปลงพลงงานเสยงในรปการสนสะเทอน

ของอากาศ มาเปนการสนสะเทอนของของแขงคอกระดก 3 ชนแทน เมอเยอแกวหเกดการสนสะเทอน จะสง

แรงสนสะเทอนตอเขามาในหชนกลาง ไปตามกระดกคอน กระดกทง และกระดกโกลน ตามลาดบ กลไกทชวย

ใหสญเสยพลงงานนอยลงอกกลไกหนง คอการทขนาดของเยอแกวหนน จะใหญกวาขนาดเยอของชองรปไข

มาก โดยขนาดเฉลยของเยอแกวหมเสนผาศนยกลางประมาณ 1.7 เซนตเมตร [8] แตขนาดของชองรปไขจะ

เลกกวาเปนสบเทา ทาใหสงพลงงานไดดขน อปมาเหมอนกบการตอกตะปทสวนหวมขนาดใหญ กจะสงแรงไป

ทปลายตะปทมขนาดเลกกวาไดมาก [3] กลไกสดทายทหชนกลางใชในการลดการสญเสยพลงงาน คอการท

กระดกคอนกบกระดกทงสนสะเทอนในลกษณะเหมอนกบเปนคานกระดก โดยมขอตอระหวางกระดกคอนกบ

13

กระดกทงเปนจดหมนของคาน กลไกนทาใหกระดกโกลนเกดแรงสนสะเทอนเพมไดมากขน การสนสะเทอน

ของกระดกโกลน ทาใหเกดการสนสะเทอนตอไปทเยอของชองรปไข และตอเนองไปทของเหลวภายในหชนใน

ในทสด

นอกจากกลไกในการลดการสญเสยพลงงานเสยงแลว ในทางตรงกนขามหชนกลางยงมกลไกทชวย

ปองกนการเกดอนตรายตอหชนในหากไดรบเสยงทมความดงมากเกนไปดวย โดยกลไกนเปนปฏกรยาแบบอตโนมต

มชอเรยกวาปฏกรยาอะคสตก (Acoustic reflex หรอ Tympanic reflex) คอเมอใดทรางกายไดรบเสยงดงมาก

เกนไป จะกระตนใหเกดปฏกรยานขนแบบอตโนมตกบกลามเนอในหชนกลาง 2 มด โดยจะเกดการหดตวของ

กลามเนอสเตปเดยส (Stapedius reflex) ซงยดตดกบสวนคอของกระดกโกลน เมอกลามเนอมดนหดตวจะดงกระดกโกลนใหอยนง เกดการสนสะเทอนนอยลง และอกดานหนงจะกระตนใหเกดการหดตวของกลามเนอเทน

เซอรทมพาไน (Tensor tympani reflex) ซงยดตดอยกบสวนดามของกระดกคอน เมอกลามเนอมดนหดตวจะไป

ดงสวนดามของกระดกคอนซงตดอยกบเยอแกวห ทาใหเยอแกวหตงขน สาหรบปฏกรยาอะคสตกในมนษยนน

สวนใหญอาศยกลไกการหดตวของกลามเนอสเตปเดยสเปนหลก สวนกลไกการหดตวของกลามเนอเทนเซอร

ทมพาไนนนมบทบาทนอยมาก [3] ระดบความดงของเสยงทเรมกระตนปฏกรยาอะคสตกน สาหรบเสยงทม

ความถอยในชวง 500 – 4,000 เฮรตซ จะเรมเกดขนทประมาณ 85 เดซเบล [3]

แมรางกายจะมปฏกรยาอะคสตกเปนกลไกเพอลดอนตรายจากการไดรบเสยงดงอยกตาม ปฏกรยาน

จะชวยลดอนตรายไดเฉพาะในกรณทเสยงนนคอยๆ เกดขน หรอมความดงตอเนองนานเพยงพอทรางกายจะ

ปรบตวได คอเปนเสยงแบบ Continous-type noise ในกรณทเสยงดงนนเกดขนอยางรนแรงและหายไปอยาง

รวดเรว คอเปนเสยงแบบ Impulsive noise เชน เสยงระเบด รางกายอาจจะไมสามารถกระตนใหเกดปฏกรยา

อะคสตกไดทน ทาใหธรรมชาตของเสยงทเปนแบบ Impulsive noise นน จะมความเปนอนตรายกอใหเกดการ

สญเสยการไดยนไดมากกวาเสยงแบบ Continous-type noise

ในสวนกลไกการไดยนของหชนในนน เรมจากแรงสนสะเทอนจากการทกระดกโกลนเคลอนทเขาและ

ออก (In and out) จากเยอของชองรปไข ถายทอดมาสของเหลวเพอรลมฟภายในทอรปกนหอยทาใหสนสะเทอนตามไปดวย แรงสนสะเทอนนเรมจากเพอรลมฟในชองสกาลาเวสทบไล วนเขาไปตามรปรางของทอรปกนหอย

แลววกกลบออกมาตามเพอรลมฟในชองสกาลาทมพาไน มาสนสดการสนสะเทอนทเยอของชองรปกลม ซงเปด

ออกสโพรงของหชนกลาง เยอของชองรปกลมจงทาหนาทเปนเหมอนทรองรบแรงสนสะเทอนทเกดขนภายใน

ทอขดรปกนหอย

แรงสนสะเทอนภายในของเหลวทเกดขนภายในทอรปกนหอยน จะทาใหสวนเยอเบซลารขยบตามไปดวย

ยงลกเขาไปในทอรปกนหอยการสนสะเทอนของเยอเบซลารกยงมากขน ทาใหเซลลขนภายในอวยวะของคอรตท

ตงอยบนเยอเบซลารถกกระตน ซงการกระตนนจะเกดขนไดตอเมอเยอเบซลาหนนถกกระตนจนถงจดเคลอนไหว

สงสด (Maximum displacement) โดยเสยงทมความถสง จะทาใหเกดการกระตนขนทบรเวณสวนตนหรอสวน

ฐานของทอรปกนหอย สวนเสยงทมความถตาจะทาใหเกดการกระตนในบรเวณสวนปลาย ใกลกบยอดของทอรป

กนหอย [3-4] เสยงทมความถประมาณ 1,000 เฮรตซ จะกระตนเซลลขนทอยตรงกลางความยาวของทอรปกน

14

หอยพอด [4] การกระตนนจะทาใหเซลลขนสงสญญาณประสาทไปตามเซลลประสาททเชอมตออยกบเซลลขนแต

ละเซลล จากนนสญญาณประสาทจะเขาสเสนประสาทคอเคลยและเขาสสมองเพอประมวลผลไปตามลาดบ

เนองจากเซลลประสาททเลยงเซลลขนแตละเซลลจะทาหนาทแบงแยกกนชดเจน และจะนากระแสประสาทไป

ประมวลผลทสวนเฉพาะของสมอง จงเกดเปนการเรยงตวแบบจาเพาะ (Tonotopic arrangement) ซงการ

เรยงตวลกษณะน ทาใหการประมวลผลเสยงในแตละความถจะเกดขนในสมองคนละสวนแยกกน รายละเอยดดง

แสดงในภาพท 8

ภาพท 8 ลกษณะการเรยงตวแบบจาเพาะตอการประมวลผลเสยงแตละความถ A = ในทอรปกนหอย, B = ในสมองสวนนอก

(แหลงทมา Chittka & Brokmann, 2005 [7] เผยแพรภายใต Creative Commons Attribution License)

รายละเอยดกลไกการแปลงสญญาณของเซลลขนเปนสญญาณประสาทนน พออธบายไดเปนหลกการ

คราวๆ คอ [3-4] เซลลขนดานใน ซงมอยทงหมดประมาณ 3,500 เซลลภายในทอรปกนหอย [8] จะเปนเซลลททา

หนาทหลกในการแปลงแรงสนสะเทอนจากของเหลวเปนสญญาณประสาท โดยแรงสนสะเทอนทมากเพยงพอ จะ

ทาใหเซลลขนดานในถกกระตน เกดการแลกเปลยนไอออนบวก (Cation) คอโพแทสเซยมไอออน (Potassium

ion) กบแคลเซยมไออน (Calcium ion) เขามาในเซลล และเกดการปลอยสารสอประสาท (Neurotransmitter)

ออกไปทเซลลประสาททมาเลยง เกดเปนสญญาณประสาทขน โดยเซลลขนดานในนจะถกกระตนไดตอเมอ

สญญาณนนมาจากเสยงทมความเขมเสยงสง (เสยงดงมาก) เทานน

15

ในกรณทสญญาณมาจากเสยงทมความเขมเสยงปานกลางหรอตา (ดงปานกลางหรอเบา) เกดแรงสน

สะเทอนไมเพยงพอทจะกระตนเซลลขนดานใน เซลลขนดานนอกซงมอยประมาณ 12,000 เซลลในทอรปกน

หอย [8] จะเขามามบทบาทหนาท โดยเซลลขนดานนอกนไมไดทาหนาทแปลงแรงสนสะเทอนเปนสญญาณ

ประสาทโดยตรง แตจะทาการหดตว ทาใหเกดแรงสนสะเทอนภายในของเหลวของทอรปกนหอยเพมขน สวนหนง

เพราะเซลลขนดานนอกนยดตดอยกบทงเยอเบซลารและเยอเทคตอรเรยล จงทาใหเกดแรงสนสะเทอนเพมได

แรงสนสะเทอนทเพมขนหากมากเพยงพอกจะชวยกระตนเซลลขนดานใน [4] สวนในกรณทสญญาณมาจากเสยง

ทมความเขมเสยงสงเพยงพออยแลวนน เซลลขนดานนอกกจะเกดการหดตวอยเชนเดม แตไมเกดผลใดๆ ขน

เนองจากเซลลขนดานในสามารถถกกระตนไดอยแลว [4] เซลลขนดานนอกนนออนแอกวาเซลลขนดานใน เมอไดรบเสยงดง หรอมอายทมากขน เซลลขนดานนอก

จะถกทาลายไดมากกวา ในขณะทเซลลขนดานในมความทนทาน ถกทาลายนอยกวา [4] ดวยเหตนจงทาใหผทม

ปญหาสญเสยการไดยนจากการไดรบเสยงดง หรอมอายมากขน มกจะมปญหาการไดยนเสยงทมความเขมเสยง

ปานกลางหรอตา แตยงคงไดยนเสยงทมความเขมเสยงสง หรอกลาวอกนยหนงกคอเกดเปนภาวะสญเสยการได

ยนหรอภาวะหตง (Hearing loss) แตจะไมเกดภาวะหหนวก (Deafness) และเนองจากไดกลาวแลววาหชนนอก

จะทาการสะทอนเพมความดงของเสยงในชวงความถ 3,000 – 4,000 เฮรตซไดมากทสด จงทาใหเซลลขนดาน

นอกททาหนาทรบเสยงสวนน มความเสยงตอการถกทาลายจากเสยงดงมากทสดดวย [4]

สาหรบการประมวลผลสญญาณประสาททไดจากการรบเสยงภายในสมองนน เสนประสาทสมองคท 8

จะเดนทางเขาสสวนกานสมอง และจะทาการถายทอดสญญาณทเนอสมองสวนคอเคลยนวเคลยส (Cochlear

nucleus) ดานเดยวกบหขางทรบเสยง (Ipsilateral) จากนน เซลลประสาทสวนใหญประมาณรอยละ 75 จะเดนทาง

ขามไปสมองฝงตรงขาม (Contralateral) แตยงมบางสวนประมาณรอยละ 25 เดนทางอยในสมองขางเดยวกน

ขนไปประมวลผลทสมองสวนนอก [3] สาหรบการประมวลผลเสยงพดเปนความหมายตางๆ นน เชอกนวาสวนใหญ

เกดขนทสมองสวนขมบขางซาย (Left temporal lobe) เปนสวนททาหนาทนมากทสด [3]

ความสามารถของหในการไดยนเสยง [3-5] “เสยง” กบ “การไดยนเสยง” นนเปนสงทแตกตางกน ถาตนไมลมอยในปาโดยทไมมมนษยอยใน

บรเวณนน จะเกด “เสยง” ขน แตไมม “การไดยนเสยง” เกดขน สวนถาตนไมลมในบรเวณทมมนษยคนหนง

อยใกลๆ จะเกดทง “เสยง” ขน และเกด “การไดยนเสยง” ขนกบมนษยคนนน [3] ตวอยางทกลาวมานชวยให

เขาใจไดวา “เสยง” เปนพลงงานทเกดขนในสงแวดลอม แต “การไดยน” เปนกระบวนการสลบซบซอน ทเกด

ในรางกายของมนษยหรอสงมชวตหลงจากไดรบเสยง

ระดบความเขมเสยงทสงหรอตานน จะทาใหมนษยเกดกระบวนการรบรเปนความดงของเสยง

(Loudness) ทมาก (เสยงดง) หรอนอย (เสยงเบา) แตกตางกนออกไป เพอประเมนผลของเสยงตอรางกาย

ของมนษย เราจาเปนตองทาการวดระดบ “ความดงของเสยง” แตโดยทวไป การวดระดบความดงของเสยงเปน

สงททาไดยากกวาการวดระดบความเขมเสยง เนองจากความดงของเสยง เปนสงทเกดขนจากกระบวนการการ

ไดยนในรางกายของมนษย ซงมกลไกทสลบซบซอน และแตกตางกนไปในแตละคน

16

การวดระดบ “ความดงของเสยง” ทมนษยแตละคนรบรอยางแทจรงนน ปจจบนยงไมสามารถทาได

เนองจากกลไกการไดยนของหในมนษยแตละคนมความแตกตางกน ระดบความเขมเสยงในแตละความถ ทมนษย

แตละคนไดยนกแตกตางกนออกไป รวมถงการประมวลผลทสมอง กทาใหการรบรความดงของเสยงในมนษย

แตละคนแตกตางกนออกไปดวย แตเพอใหสามารถทาการวดความดงของเสยงทมนษยไดรบโดยประมาณได จง

มการพยายามวดความดงของเสยงเปนหนวยทเรยกวาเดซเบลเอ (Decibel A หรอ dB(A) หรอ dBA) ขน

หลกของการวดความดงของเสยงเปนหนวยเดซเบลเอกคอ ในการวดระดบความเขมเสยงดวยเครองวด

เสยง (Sound level meter) จะมการปรบระดบการวดความเขมเสยงในแตละความถใหไมเทากน โดยการ

ปรบทนยมมากทสดคอปรบแบบ A-weighting ซงเปนการปรบความเขมเสยงทวดไดในแตละความถใหมลกษณะคลายคลงกบความสามารถในการรบเสยงของหมนษย (ซงรบเสยงไดดในชวง 1,000 – 4,000 เฮรตซ)

การปรบนจะทาในลกษณะของการถวงนาหนก โดยนาคาความเขมเสยงทวดได มาคานวณแบบลอการทมกบ

คาถวงนาหนกทกาหนดไว คาความดงของเสยงทไดจากการปรบแบบ A-weighting นจะมหนวยเปนเดซเบลเอ

ซงเปนหนวยทนยมนามาใชในการบอกความดงของเสยงในสงแวดลอม และเสยงในสถานประกอบการในงาน

อาชวอนามยมากทสด

นอกจากนยงมการปรบคาระดบความเขมเสยงดวยระบบอนๆ เชน B-weighting และ D-weighting

ซงจะทาใหไดระดบเสยงเปนหนวยเดซเบลบ (Decibel B หรอ dB(B) หรอ dBB) และเดซเบลด (Decibel D

หรอ dB(D) หรอ dBD) ตามลาดบ แตในปจจบนสองหนวยนไมมทใชแลว อกระบบหนงคอ C-weighting จะ

ทาใหไดระดบเสยงเปนหนวยเดซเบลซ (Decibel C หรอ dB(C) หรอ dBC) หนวยนยงมทใชอยบาง ในการวด

ระดบเสยงสงสด (Peak) ของเสยงทมลกษณะเปนเสยงกระแทก เชน เสยงระเบด เสยงยงปน คาถวงนาหนก

ของการวดความดงของเสยงดวยระบบ A-, B-, และ C-weighting ทความถตางๆ แสดงดงในตารางท 2 สวน

กราฟเสนแสดงคาถวงนาหนกของระบบ A-, B-, C-, และ D-weighting แสดงดงในภาพท 9

ตารางท 2 คาถวงนาหนกของการวดความดนเสยงดวยระบบ A-, B-, และ C-weighting [5]

Octave-center

frequency (Hz)

Weighted response (dB SPL)

A scale B scale C scale

31.5 -39.4 -17.1 -3.0

63 -26.2 -9.3 -0.8

125 -16.1 -4.2 -0.2

250 -8.6 -1.3 0

500 -3.2 -0.3 0

1,000 0 0 0

2,000 1.2 -0.1 -0.2

4,000 1.0 -0.7 -0.8

8,000 -1.1 -2.9 -3.0

16,000 -6.6 -8.4 -8.5

17

ภาพท 9 กราฟเสนแสดงคาถวงนาหนกของระบบ A-, B-, C-, และ D-weighting (แหลงทมา wikipedia.org)

กลาวโดยสรปกคอ ในการวดระดบความเขมเสยงนน เรานยมใชหนวย dB SPL เปนหนวยหลกทบอก

ระดบความเขมเสยง แตในการวดระดบความดงของเสยง เรานยมใชหนวย dBA ซงเปนหนวยทไดจากการวด

ระดบความเขมเสยง โดยใชการคานวณแบบลอการทมถวงนาหนกในแตละความถทวดไดอยางไมเทาเทยมกน เพอใหมลกษณะใกลเคยงกบการรบฟงเสยงของหมนษย ตารางท 3 แสดงระดบความดงของเสยงจากแหลง

กาเนดเสยงตางๆ ทมนษยอาจพบไดในชวตประจาวนในหนวยเดซเบลเอ

หากพจารณาความสามารถของหในการไดยนเสยง ในแงความดงของเสยง นนจะเหนวาหของมนษย

มความสามารถในการไดยนเสยงในชวงกวางมาก คอประมาณ 0 – 140 เดซเบลเอ ในคนทหดสวนใหญจะม

ระดบทเรมไดยน (Hearing threshold) ทความดงตงแต 0 เดซเบลเอ แตคนบางคนทหดมากๆ อาจมระดบท

เรมไดยนทความดงตงแต -10 หรอ -5 เดซเบลเอ ไดเลยทเดยว สวนความดงสงสดทหของมนษยรบไดจะอยท

ประมาณไมเกน 140 เดซเบลเอ ถาดงมากกวานจะทาใหเกดการบาดเจบของหขน

หากพจารณาในแงความถ หของมนษยกมความสามารถในการไดยนเสยงในชวงความถทกวางมาก

เชนกน คนทวไปทมการไดยนปกต จะสามารถไดยนเสยงในชวงความถประมาณ 20 – 20,000 เฮรตซ [5] ชวง

ความถทหของมนษยไดยนชดเจนด คอชวงความถประมาณ 1,000 – 4,000 เฮรตซ โดยเฉพาะในชวงความถ

3,000 – 4,000 เฮรตซ เปนชวงความถทหของมนษยรบเสยงไดดทสด เนองจากโครงสรางทางกายวภาคของ

ใบหและชองหชวยทาการขยายเสยงในชวงความถน [4] สาหรบเสยงพดของมนษย ซงเปนเสยงทจดวามความ

สาคญมากทสดทมนษยตองรบฟงในชวตประจาวน จะเปนเสยงผสมทมความถอยในชวงประมาณ 500 – 3,000

เฮรตซ [9] ซงจดวาใกลเคยงกบชวงความถของเสยงทมนษยสามารถไดยนชดเจนทสด อาจเปนผลจากววฒนาการตามธรรมชาต ทชวยใหหของมนษยนนสามารถรบเสยงในชวงเสยงพดของมนษยไดดอยางพอด

18

ตารางท 3 ระดบความดงของเสยงจากแหลงกาเนดเสยงตางๆ ทมนษยอาจพบไดในชวตประจาวน [4]

ระดบความดงของเสยง (dBA) ตวอยางทพบในชวตประจาวน

160 เสยงปนใหญ เสยงระเบด

150 เสยงเครองเสยงในรถยนตทเปดเตมท

120 เสยงสวานลม

110 เสยงจากวงดนตรรอคแอนดโรล

105 เสยงเครองทอผา

95 เสยงเครองพมพหนงสอพมพ

90 เสยงเครองตดหญาทตาแหนงทคนคมเครอง

80 เสยงเครองสขาวทอยหางออกไป 1.2 เมตร

75 เสยงรถบรรทกทขบเรว 70 km/hr ทอยหางออกไป 15 เมตร

70 เสยงเครองดดฝน

60

เสยงจากรถยนตทขบเรว 80 km/hr ทอยหางออกไป 15 เมตร

เสยงในหองทมเครองปรบอากาศทอยหางออกไป 1 เมตร

เสยงจากการพดคยกนตามปกตเมอนงหางกน 1 เมตร

40 เสยงกระซบ เสยงในหองทเงยบ

20 พนทเงยบในชนบททไมมเสยงลมและไมมเสยงแมลง

10 ระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยน

0 ระดบทเรมไดยนของคนสวนใหญ

-10 ระดบทเรมไดยนของคนทหดอยางมาก

ชวงความถในการไดยนเสยง (Hearing range) น มความแตกตางกนในสตวแตละสปชส เชน มนษยม

ความสามารถในการไดยนเสยงในชวงความถ 20 – 20,000 เฮรตซ แตสนขและแมวโดยเฉลยมความสามารถ

ในการไดยนในชวงความถเสยงทกวางกวามนษย ดวยเหตนจงทาใหสนขและแมวสามารถไดยนเสยงบางเสยง

ในขณะทมนษยจะไมไดยน เชน เสยงทมความถสงมาก เสยงทมความถทอยนอกเหนอชวงความถในการไดยน

เสยงนน แมวาจะมความดงมาก มนษยกไมสามารถไดยนได

เมอมนษยมอายมากขน ชวงความถในการไดยนเสยงมกจะแคบลง โดยสวนทลดลง จะเปนความถ

เสยงทสงมากๆ (Ultra-high frequency; UHF) คอความถประมาณ 9,000 – 20,000 เฮรตซ [10] ดวยเหตน

ทาใหวยรนหรอคนวยผใหญตอนตน โดยเฉลยจะสามารถไดยนเสยงแหลมเลกไดดกวาคนสงอาย

การตรวจสมรรถภาพการไดยน การตรวจสมรรถภาพการไดยน (Hearing test) เปนการตรวจทผใหบรการทางการแพทยใช

ดาเนนการโดยมวตถประสงคเพอใหทราบวาผเขารบการตรวจมความสามารถในการไดยนปกตดหรอไม หรอด

มากนอยเพยงใด การตรวจสมรรถภาพการไดยนนน วธทเปนทนยมมากทสดคอการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ดวยเครองตรวจการไดยน (Audiometry) เนองจากเปนวธททาการตรวจไดคอนขางงาย มราคาไมแพง

ปลอดภย และไมทาใหผเขารบการตรวจเจบตว

สมรรถภ

ผทาการ

สามารถไ

ในการคด

เนองจาก

ดวยเสยง

การตรวจ

เสยงถนว

test) [13การตรวจ

(Weber

เสยงผาน

รนเน เป

กนในหแ

ขาง เปรย

เพอใชแย

การไดยน

และการท

นอกจากการต

าพการไดยนด

การตรวจตรวจใชเสยง

ไดยนคาเหลา

ดกรองสมรรถ

กเปนการตรว

การตรวจงกระซบ แตใช

จสมรรถภาพก

วมอ (Finger r

3] การตรวจเจทมราคาถก

การตรวtest) เปนกา

นทางกระดก (

นการทดสอบ

แตละขางททา

ยบเทยบวาเท

ยกภาวะการส

นจากระบบปร

ทดสอบวเบอ

ภ

ตรวจสมรรถภ

ดวยวธอนๆ อ

จสมรรถภาพกระซบเปนค

านนถกตองหร

ถภาพการไดย

จทมราคาถก

จสมรรถภาพก

ชเสยงแบบอนแ

การไดยนดวย

rub test) [12

เหลานไดรบคและไมตองใช

จสมรรถภาพ

ารตรวจพนฐาน

(Bone condu

บเพอเปรยบเท

การตรวจ สว

ทากนหรอมขา

ญเสยการไดย

ระสาทการรบ

ร แสดงดงใน

ภาพท 10 การท

ภาพการไดยน

อก เชน

พการไดยนดวาทมความหม

รอไม โดยการ

ยนเบองตน เช

และไมตองใ

การไดยนแบบ

แทน ไดแก กา

เสยงเขมนาฬ

2] การตรวจส

ความนยมนอยชอปกรณทซบ

พการไดยนดว

นทางคลนกอ

uction) และก

ทยบการนาเสย

นการทดสอบ

างใดไดยนดกว

ยนจากการนา

เสยง (Senso

นภาพท 10

ทดสอบรนเน (ภ

19

นดวยเครองตร

ยเสยงกระซบมายใหผเขารบ

รใหผเขารบกา

ชน ตามคลนก

ใชอปกรณ [1

บอนๆ ทมหล

ารตรวจสมรรถ

กาเดน (Watc

มรรถภาพการ

ยกวาการตรวจบซอนเชนเดยว

วยการทดสอ

กชนดหนง โด

การนาเสยงผา

ยงผานทางกร

บวเบอร เปนก

วา การทดสอ

เสยง (Condu

orineural hea

ภาพ A และ B)

รวจการไดยนแ

บ (Whispereบการตรวจฟง

ารตรวจทวนค

กแพทย หรอต

1]

กการคลายกน

ถภาพการไดยน

ch tick test)

รไดยนดวยเสย

จสมรรถภาพวกน

อบรนเน (Rin

ดยการใชสอม

านทางอากาศ

ระดกกบการน

การทดสอบกา

อบทงสองการ

uctive heari

aring loss; SN

และการทดสอบ

แลว ในทางก

ed voice teง แลวพจารณ

คาทไดยนออก

ตามหนวยบร

นกบการตรวจ

นดวยเสยงพด

) การตรวจสม

ยงคลกปากกา

การไดยนดวย

nne test) แล

เสยง (Tuning

ศ (Air conduc

นาเสยงผานท

รนาเสยงผาน

ทดสอบนมกจ

ing loss) ออ

NHL) ลกษณะ

บวเบอร (ภาพ C

ารแพทยยงม

est) เปนการตณาวาผเขารบก

กมา การตรวจ

รการสาธารณ

จสมรรถภาพ

คยปกต (Spe

มรรถภาพการไ

าลกลน (Ballp

ยเสยงกระซบ

ละการทดสอ

g fork) ทดสอ

ction) โดยกา

างอากาศ เปร

นทางกระดกข

จะทาควบคก

อกจากภาวะก

ะของการทดส

C)

การตรวจ

ตรวจทใหการตรวจ

จนนยมใช

สขชมชน

การไดยน

ech test)

ไดยนดวย

pen click

แตกเปน

อบวเบอร

อบการนา

ารทดสอบ

รยบเทยบ

องหทง 2

นไปเสมอ

ารสญเสย

สอบรนเน

20

การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวย Otoacoustic emissions (OAEs) การตรวจนสามารถวด

สมรรถภาพการไดยนโดยใชการวด Otoacoustic emissions ซงเปนเสยงทเกดขนจากหชนในเมอไดรบเสยง

กระตน (เปนเสยงเบาๆ ทเกดจากการสนสะเทอนของเซลลขนดานนอก) การตรวจทาโดยใชเครองมอทมลาโพงทาใหเกดเสยงกระตนใสเขาไปในชองห และมไมโครโฟนเพอรบเสยงทสะทอนออกมาจากหชนใน การตรวจน

จะเรมตรวจพบความผดปกตได คอพบเสยงสะทอนออกมาผดปกต เมอผเขารบการตรวจมการไดยนลดลงเกน

กวา 25 – 30 เดซเบล [14] เนองจากการตรวจนเปนการตรวจทไมตองใชความรวมมอจากผเขารบการตรวจ

มาก ไมทาใหเจบ และใชเวลาในการตรวจไมนาน การตรวจนจงไดรบความนยมในการนามาใชคดกรอง

สมรรถภาพการไดยนในทารกในปจจบน [15] สวนในการนามาใชคดกรองความผดปกตของการไดยนในผใหญ

นน ยงอยในระหวางการศกษาขอดและขอเสย แมวาปจจบนจะมการศกษาหลายการศกษาทบงชวาอาจสามารถ

นาการตรวจชนดนมาใชในการคดกรองความผดปกตของการไดยนในผใหญ เชน ในกรณของโรคประสาทหเสอม

จากเสยงดงไดกตาม [16-18] แตในทางปฏบตและตามกฎหมาย การตรวจนยงไมใชการตรวจมาตรฐานในการ

นามาใชตรวจคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง [16]

นอกจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยวธการตางๆ ดงทยกตวอยางมาแลว ยงมการตรวจอนๆ ท

ผใหบรการทางการแพทย ใชในการชวยประเมนการทางานของหและระบบประสาทการไดยนอก เชน การตรวจ

Audiotory brainstem response (ABR), การตรวจการทางานของหชนกลางดวยการเพมความดนอากาศใน

ชองหเพอดการตอบสนองของเยอแกวห (Tympanometry), การทดสอบปฏกรยาอะคสตก (Acoustic reflex

testing), การทดสอบหาปรมาตรอากาศภายในชองห (Static acoustic impedance) เปนตน [14] แตเนองจากรายละเอยดในดานหลกการตรวจ วธการตรวจ และวธการแปลผล ของการตรวจสมรรถ-

ภาพการไดยนและการตรวจพเศษชนดตางๆ ทยกตวอยางมา อยนอกเหนอขอบเขตเนอหาของแนวทางฉบบน

จงไมขอกลาวถงรายละเอยดเกยวกบการตรวจเหลานทงหมด อยางไรกตาม ผทสนใจสามารถศกษาขอมล

เพมเตมไดจากเอกสารวชาการทเกยวของ [3,6,11-18] ภาพท 11 แสดงการตรวจ Otoacoustic emissions ใน

เดกทารก และการตรวจการทางานของหชนกลางดวยวธ Tympanometry

การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยน

การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยน (Audiometry) เปนการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนทเปนวธมาตรฐาน และเปนวธการตรวจสมรรถภาพการไดยนทไดรบความนยมมากทสด [4] ผใหบรการ

ทางการแพทยสามารถนาการตรวจนมาใชประเมนสมรรถภาพการไดยนของผเขารบการตรวจหรอผปวย ทง

เพอการวนจฉยโรค และเพอการคดกรองหรอปองกนโรค โดยสามารถทาการตรวจนไดทงในสถานพยาบาล ใน

คลนกแพทย ในการทางานวจยชมชน รวมถงในสถานประกอบการดวย [3-4] นอกจากน การตรวจชนดนยงเปน

การตรวจภาคบงคบ ทใชในการประเมนสมรรถภาพการไดยนของลกจางททางานสมผสเสยงดงตามกฎหมาย

ของประเทศไทย คอประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการจดทาโครงการ

อนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] ในหวขอนจะเปนการอธบายถงทฤษฎและหลกการ

พนฐานของการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยน ดงน

ไดยน (A

ตางๆ กน

conduc

ดวยการน

มาแลว ก

การทดสการตรวจ

test) เน

ผทาการต

เครองตร

ระดบเส

เนองจาก

คอนขางช

สญเสยก

คาระดบ

ของกราฟ

(Audiog

งายขน ภ

ภาพท 11 ก

หลกการของ

Audiomete

น ผานออกท

ction) และ/ห

นาเสยงผานท

กจะทาการกดป

สอบกบหของผจนจดวาเปนก

นองจากผเขาร

ตรวจจงจะสา

รวจการไดยน

ผลจากการตร

ยงตาสดทได

กคาผลตรวจ

ชดเจนกวากา

ารไดยนกทาไ

เสยงทตรวจไ

ฟ) และแกนน

gram) กราฟ

ภาพท 13 แสด

การตรวจ Otoa

การตรวจสมร

er) ซงเปนเคร

างหฟง (Earp

หรอ การสนส

ทางกระดก (B

ปมสญญาณเพ

ผเขารบการตการตรวจทตอ

รบการตรวจ

ามารถทราบผ

ตวอยางเครอ

รวจสมรรถภา

ดยน (Hearin

จทไดนเปนคา

ารตรวจสมรรถ

ไดอยางคอนข

ได มหนวยเปน

นอนเปนความ

นชวยใหทาก

ดงตวอยางออ

acoustic emis

รรถภาพการไ

รองมอทมควา

phone) มาเ

ะเทอนผานอ

Bone condu

พอใหผทาการ

รวจทง 2 ขางองอาศยการคว

ตองทาการก

ผลตรวจได ภา

องตรวจการได

าพการไดยนด

ng thresho

าตวเลข จงท

ถภาพการไดย

ขางชดเจน คา

น dB HL (โด

ถของเสยงทท

การอานแปลผ

อดโอแกรมขอ

21

sions (ภาพ A)

ไดยนดวยเครอ

ามสามารถใน

เขาสหผเขารบ

อกทางแปนส

uction) เมอผ

ตรวจทราบวา

ง โดยทาการทวามรวมมอใน

ดปมสญญาณ

าพท 12 แสด

ดยน และอปก

ดวยเครองตรว

old level) ใ

ทาใหนามาใช

ยนชนดอนๆ ร

การตรวจทได

ดยนยมเรยงให

ทาการตรวจ ม

ผลการตรวจส

งผทหมผลกา

) และการตรวจ

องตรวจการได

นการปลอยเสย

บการตรวจดว

สน (Bone vib

ผเขารบการตร

าผเขารบการต

ทดสอบทละขนการตอบสนอ

ณเมอตนเองไ

งตวอยางของ

กรณทเกยวขอ

จการไดยนจะ

ในความถตาง

ชประโยชนใน

รวมถงการเปร

ดน เมอนามาว

หคานอยอยด

มหนวยเปน H

มรรถภาพกา

ารไดยนเปนปก

Tympanome

ดยน นนเปนก

ยงบรสทธ (P

วยการนาเสย

brator) มาเข

รวจไดยนสญญ

ตรวจไดยน โดย

ขาง ในความถองจากผเขารบ

ไดยนเสยงสญ

งการตรวจสม

อง

ะไดคาออกมา

งๆ ททาการต

นการประเมน

รยบเทยบระด

วาดเปนกราฟ

านบนของกร

Hz จะไดกราฟ

รไดยนดวยเค

กตทง 2 ขาง

etry (ภาพ B)

การใชเครองต

ure tone) ท

ยงผานทางอา

ขาสหผเขารบ

ญาณเสยงทป

ยทวไปการตรว

ถเสยงทละควบการตรวจ (S

ญญาณทปลอ

รรถภาพการไ

าเปนตวเลข เ

ตรวจ ของหแ

นผลดความผ

ดบความรนแร

ฟเสน โดยใหแก

ราฟ คามากอย

ฟทเรยกวาออด

ครองตรวจกา

ตรวจการ

ทมความถ

ากาศ (Air

การตรวจ

ปลอยออก

วจนจะทา

วามถเสยง ubjective

อยออกมา

ไดยนดวย

รยกวาคา

แตละขาง

ผดปกตได

รงของการ

กนตงเปน

ยดานลาง

ดโอแกรม

รไดยนได

สว

แปน

ภาพ

ตวอยางเ

นเบาะหฟง (Cu

นสนเพอสงสญญ

พท 12 ตวอยาง

เครองตรวจสมร

ushion) คอสวน

ญาณดวยการนา

ภาพท 13 ต

การตรวจสมรร

รรถภาพการไดย

นของวสดนม เช

าเสยงผานทางก

ตวอยางออดโอแ

22

ถภาพการไดยน

ยนชนด Manua

ชน ฟองนา ทห

กระดก (ภาพ E)

แกรมของผทหม

นดวยเครองตรว

al audiomete

อหมหฟงไว เปน

) และปมกดสงส

มผลการไดยนป

วจการไดยน (ภา

r (ภาพ B) หฟง

นสวนทจะสมผ

สญญาณแบบตา

กตทง 2 ขาง

าพ A)

ง (ภาพ C)

สอยกบห (ภาพ

างๆ (ภาพ F แล

พ D)

ละ G)

23

ลาดบตอไปจะขอกลาวถงรายละเอยดของคา “ระดบเสยงตาสดทไดยน” และความสมพนธของคาน

กบ “ออดโอแกรม” ซงเปนหลกการพนฐานทควรทราบ เพอใหเกดความเขาใจในการแปลผลการตรวจ

สมรรรถภาพการไดยนจากออดโอแกรมไดชดเจนยงขน

ในทางทฤษฎนนถอวา การตรวจสมรรถภาพการไดยนเปนการตรวจเพอหาความไวรบของการไดยน

(Hearing sensitivity) ซงหมายถงความสามารถทหและระบบประสาทเรมไดยนเสยง หรอเรมแยกแยะความ

แตกตางของเสยงได โดยความไวรบของการไดยน แบงออกเปน 2 ประเภท คอความไวรบสมบรณ (Absolute

hearing sensitivity) หมายถงความไวรบในการเรมทจะไดยนเสยงทดงคอยๆ กบความไวรบในการแยกความ

แตกตาง (Differential hearing sensitivity) หมายถงความไวรบในการเรมทจะแยกแยะเสยงทมลกษณะคลายกน เชน มความถแตกตางกนเพยงเลกนอย ได [3]

(หมายเหต ในบางครงอาจพบมการใชคาเรยก “ความไวรบสมบรณ” วา Hearing sensitivity แทนคา

วา Absolute hearing sensitivity และมการใชคาเรยก “ความไวรบในการแยกความแตกตาง” วา Hearing

acuity แทนคาวา Differential hearing sensitivity กได)

ในการกาหนดความไวรบของการไดยนออกมาเปนคาทตรวจวดไดนน จะใชการวดระดบเสยงตาสดท

ไดยน (Hearing threshold level) เปนตววด โดยคานแบงออกเปน 2 ประเภทตามประเภทของความไวรบ

คอระดบเสยงตาสดทไดยนสมบรณ (Absolute hearing threshold level) หมายถงระดบของความเขมเสยง

ทตาทสด ทสามารถกระตนใหหและระบบประสาทเกดการไดยนขนได คานในทางปฏบตมกหมายถงคาระดบ

ความเขมเสยงททาใหไดยนเสยงมากกวา 50 % ของจานวนครงทปลอยสญญาณเสยงออกมา [19] อกคาหนง

คอระดบเสยงตาสดทไดยนในการแยกความแตกตาง (Differential hearing threshold level) คานหมายถง

ระดบความแตกตางของลกษณะของเสยง เชน ความแตกตางของความถ ทนอยทสดทผฟงเสยงสามารถ

แยกแยะความแตกตางออกจากกนได [3]

(หมายเหต ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน สวนใหญจะเนนไปทการตรวจหา

ความไวรบสมบรณ (Absolute hearing sensitivity) โดยการตรวจหาระดบเสยงตาสดทไดยนสมบรณ (Absolute hearing threshold level) เพยงอยางเดยวเทานน ดงนนในสวนตอไปของเนอหา จะขอกลาวถง

เฉพาะความไวรบสมบรณและระดบเสยงตาสดทไดยนสมบรณเปนหลก)

คาระดบเสยงตาสดทไดยนน จะแปรผนไปไดดวยหลายปจจย ทงความถของเสยงทตรวจ ลกษณะของ

การทดสอบการไดยน เชน ตรวจแยกหกนทละขางหรอตรวจทง 2 หพรอมกน, ตรวจโดยใชหฟง (Earphone)

หรอใหอยในหองแลวฟงเสยงจากลาโพงผานมาทางอากาศ ทเรยกวาการตรวจในสนามเสยง (Sound field), ชนด

ของหฟงทใชตรวจ (Type of earphone), รวมถงชนดของเบาะหฟงทใชตรวจ (Type of cushion) [3]

ภาพท 14 แสดงเสนกราฟสมมตของระดบเสยงตาสดทไดยนในแตละชวงความถของผเขารบการตรวจ

ทมการไดยนปกตคนหนง จะเหนไดวาระดบเสยงตาสดทไดยนนนไมเทากนในแตละชวงความถ โดยชวงความถ

ทคอนขางตาและคอนขางสงในกราฟจะมระดบเสยงตาสดทไดยนสงกวาชวงความถทอยตรงกลาง หรออกนย

หนงกคอผเขารบการตรวจมความไวรบของการไดยน ในชวงความถทคอนขางตาและคอนขางสงในกราฟ นอย

24

กวาชวงความถตรงกลางนนเอง กราฟลกษณะการไดยนในคนทวไปทมการไดยนปกตสวนใหญกจะมลกษณะ

เชนน เนองจากชวงความถทอยตรงกลางของกราฟนน เปนชวงความถเสยงประมาณ 1,000 – 4,000 เฮรตซ

ซงเปนชวงความถทมนษยมความสามารถในการไดยนไดดทสด เสนกราฟลกษณะโคงทเกดขนน เรยกวา

Minimum audibility curve และถาคาเหลาน ไดมาจากการตรวจหทละขางดวยการปลอยสญญาณเสยงผาน

หฟง จะเรยกวาคา Minimal audible pressure (MAP) แตถาไดมาจากการตรวจในสนามเสยงโดยใหหทง 2

ขางฟงเสยงพรอมกน จะเรยกวาคา Minimal audible field (MAF)

ภาพท 14 เสนกราฟสมมตแสดงระดบเสยงตาสดทไดยนของผเขารบการตรวจทมการไดยนปกตรายหนง

หลกการของ Minimum audibility curve น ถกนามาใชในการแปลผลหาความผดปกตของสมรรถภาพ

การไดยนดวยเครองตรวจการไดยน โดยเมอเครองตรวจการไดยนทาการทดสอบผเขารบการตรวจแตละราย

ดวยสญญาณเสยงบรสทธ ทความถตางๆ โดยทาการตรวจแยกหทละขางแลว คาระดบเสยงตาสดทไดยนในแต

ละความถ จะถกนามาเปรยบเทยบกบคา Minimal audible pressure ของคนปกต เพอดวามความแตกตางออกไปหรอไม ถาคาทไดสงกวาคา Minimal audible pressure ของคนปกตออกไปมาก กจะถอวาการไดยน

ในความถทพจารณานนมความผดปกต

คาทจะนามาใชเปนคาอางอง (Reference level) ในการเปรยบเทยบดงแบบทกลาวมา สวนใหญนยม

ใชคาทกาหนดโดยองคกรผทาหนาทกาหนดมาตรฐานตางๆ ยกตวอยาง เชน องคกร American National

Standards Institute (ANSI) ไดกาหนดคาอางองไวในมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 [20] สาหรบการตรวจดวย

เครองตรวจการไดยน โดยใชหฟงชนดวางบนห (Supra-aural) รน Telephonic TDH 39 ดงแสดงในกราฟใน

ภาพท 15 การกาหนดคาอางองน จะตองกาหนดวธการตรวจ รวมถงชนดและรนของหฟงทใชในการตรวจ

เอาไวดวย เนองจากคาระดบเสยงตาสดทไดยน มการเปลยนแปลงไปไดตามปจจยวธการตรวจ ชนดของหฟง

และรนของหฟงได ตามทไดกลาวไปแลว

ภ

เปนเสนก

16 แสดง

(ดงในภา

คนปกตใ

TDH 39)

0 เดซเบ

ใหคาอาง

แตหนวยการรายง

ทกลายม

ดานลาง

กลายเปน

ภาพท 15 คาอา

เพอความงาย

กราฟออดโอแ

งการแปลงจา

พ C) หลกการ

ในแตละความ

) นนกลายมาเ

คาเดซเบลชน

ลในระบบใหม

งองเดมทมคาไ

ยไดเปลยนจากงานผลการตรว

มาเปนเสนอาง

เมอทาการกล

(เพอใหกราฟ

นกราฟ Audio

ภาพท 16 กา

างองสาหรบหฟง

ยในการนามาใ

แกรม (Audio

ากเสนกราฟ M

รปรบนนทาโด

ถ (ในตวอยาง

เปนคา 0 dB ใ

นดใหมทไดจา

มน มชอเรยกว

ไมเทากนในแต

ก dB SPL มาวจสมรรถภาพ

งองใหมน มชอ

ลบคาในแนวต

แสดงผลการต

ogram แบบท

ารแปลง Minim

งชนดวางบนห

ใชงานในภาคป

ogram) สาหร

Minimum au

ดยการ “สมม

งใชคาอางองต

ในระบบใหมท

กการสมมตให

วาคา Decibe

ตละความถ ก

าเปน dB HL พการไดยนดว

อเรยกวา Aud

ตงของกราฟ ใ

ตรวจทมความ

ทใชกนอยโดย

mum audibility

25

รน Telephon

ปฏบต เสนกร

รบใหผใหบรก

udibility cur

ต” ใหคาอาง

ตามมาตรฐาน

ทงหมด

หคาระดบเสย

el hearing

กลายมาเปนคา

แทน (ดงในภยเครองตรวจ

diometric z

ใหดานทมคาน

มผดปกตไดชด

ทวไป (ดงในภ

y curve เปน A

nic TDH 39 (แห

ราฟ Minimum

การทางการแพ

rve (ดงในภาพ

องทกาหนดว

น ANSI S3.6-

ยงตาสดทไดย

level (dB H

าอางองใหมท

ภาพ B) หนวยการไดยนในท

zero

นอยขนมาอย

ดเจนขน) กราฟ

ภาพ C)

Audiogram (ดด

หลงทมา ANSI

m audibility

พทยใชกนอยท

พ A) มาเปนเ

าเปนคาระดบ

-1996 สาหรบ

นในหนวย d

HL) ผลจากกา

มจดเรมตนท

ย dB HL น จะทางปฏบต สวน

ดานบน และด

ฟ Minimum

ดแปลงจาก Sta

S3.6-1996 [20

y curve น ได

ทวไปในปจจบ

เสนกราฟ Au

บเสยงตาสดทไ

บหฟงรน Tel

B SPL กลายม

ารสมมตดงกล

0 เดซเบล เท

ะเปนหนวยหลนเสนกราฟท

ดานทมคามา

audibility cu

ach, 2010 [3])

0])

ดถกแปลง

บน ภาพท

udiogram

ไดยนของ

lephonic

มาเปนคา

ลาว จะทา

ทากนหมด

ลกทใชใน0 dB HL

กลงไปอย

urve กจะ

26

โดยสรป กราฟออดโอแกรมทใชกนอยในทางปฏบตสาหรบผใหบรการทางการแพทยโดยทวไปนน จะม

แกนตงสาหรบแสดงคาระดบเสยงตาสดทไดยน มเปนหนวย dB HL โดยมกจะแสดงอยในชวง -10 ถง 120 dB HL

และคานอยอยดานบนของกราฟ คามากอยดานลาง สวนแกนนอนแสดงความถของเสยงททาการทดสอบ ม

หนวยเปน Hz โดยมกจะแสดงอยในชวง 125 ถง 8,000 Hz ตวอยางของกราฟออดโอแกรมทใชกนอยในทาง

ปฏบตโดยทวไป ดงแสดงในภาพท 13

ความถของเสยงทนยมเลอกมาใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยน ซงแสดงอยในออดโอแกรมนน จะม

ลกษณะเปนชวงแบบขนคแปด (Octave) หรอครงขนคแปด (Mid-octave) ตารางท 4 แสดงความหมาย

ของคาวา “ขนคแปด” และ “ครงขนคแปด” ทวาน กราฟออดโอแกรมทใชกนอยโดยทวไปดงทแสดงในภาพท 13 ในบางกราฟจะมการขดเสนเพอแบงเปน

“พนทปกต” เอาไวอยดวย เนองจากระดบเสยงตาสดทไดยนของคนทวไป อาจจะมความแปรปรวนไปจากเสน

Audiometric zero ไดประมาณ 10 dB HL ดงนนในบางกราฟจงมการกาหนดพนทปกตไวทไมเกน 10 dB HL

แตในบางกราฟอาจมการกาหนดพนทปกตไวทไมเกน 25 dB HL (ดงแสดงในภาพท 13) ซงการกาหนดแบบน

มาจากการพจารณาในแงการใชงานในชวตจรง (Function) เนองจากการสญเสยการไดยนทไมเกน 25 dB HL

นน ถอวานอยมากจนไมมผลกระทบตอการดารงชวตหรอความปลอดภยตอบคคลทวไป ดงนนจงมความนยม

กาหนดพนทปกตไวอยทระดบไมเกน 25 dB HL [3]

ตารางท 4 ความหมายของขนคแปดและครงขนคแปด

ความหมายของ Octave และ Mid-octave

ลกษณะของขนคแปดและครงขนคแปด

เนองจากชวงความถเสยงทมนษยสามารถไดยนนนกวางมาก คอประมาณ 20 – 20,000 Hz ในการเลอก

ความถมาใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยน หรอใชในการวดเสยงดวยเครองวด

เสยง จงไมนยมใชการแบงชวงแบบปกต คอแบงเปนชวงทเทาๆ กน (Equal interval) แตจะนยมใชการแบง

ชวงแบบขนคแปด (Octave interval) มากกวา

ลกษณะการแบงชวงแบบขนคแปดหรอออกเทฟ (Octave) คอลกษณะทคาความถมการเพมขนทละสองเทา

ไปเรอยๆ เชน สาหรบการตรวจสมรรถภาพการไดยน ถาเรมทความถ 125 Hz ในอนดบถดไปกจะเปนการ

ตรวจท 250, 500, 1000, 2000, 4000, 8000 Hz ตามลาดบ คอเพมขนทละสองเทา

สวนชวงแบบครงขนคแปด (Mid-octave) กคอชวงทเปนครงหนงของชวงขนคแปดนนเอง เชน ความถท

750 Hz (เปนครงหนงระหวาง 500 Hz กบ 1000 Hz) ความถท 3000 Hz (เปนครงหนงระหวาง 2000 Hz

กบ 4000 Hz) หรอความถท 6000 Hz (เปนครงหนงระหวาง 4000 Hz กบ 8000 Hz)

ทมาของคาวาขนคแปด

ทเรยกลกษณะคาความถทเพมขนทละสองเทาวา “ขนคแปด” นน มทมาจากทฤษฎทางดนตรเรองขนคเสยง

(Interval) โดยในการเขยนโนตดนตร ถาโนตสองตวใดอยหางกน “8 ขน” บนบนไดเสยง โนตตวทเสยงสงกวา

จะมความถเปนสองเทาของโนตตวทเสยงตากวาเสมอ ดวยเหตน เราจงเรยกลกษณะของความถเสยงท

เพมขนทละสองเทาวา “ขนคแปด”

27

ชนดของเครองตรวจการไดยน [4]

ในลาดบตอไปจะขอกลาวถงชนดของเครองตรวจการไดยนแบบตางๆ ทมการนามาใชในการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย โดยในแนวทางฉบบนจะแบงชนดของเครองตรวจการไดยนตามเอกสาร

ของ WHO ป ค.ศ. 2001 [4] ซงแบงเครองตรวจการไดยนออกเปน 3 ชนด ดงน

(1.) เครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer

เครองตรวจสมรรถภาพการไดยนชนด Manual audiometer เปนเครองตรวจการไดยนชนดมาตรฐาน

ทไดรบความนยมในการนามาใชตรวจสมรรถภาพการไดยนมากทสดตงแตอดตจนถงปจจบน หลกการของเครอง

นคอ ผทาการตรวจจะเปนผกดปมปลอยสญญาณเสยง และดการตอบสนองจากผเขารบการตรวจ โดยเมอผเขารบการตรวจไดยนเสยงแลวกดปมตอบสนองกลบมา กจะมไฟสญญาณขนแสดงทตวเครอง เมอผทาการ

ตรวจสงเกตเหน จะนาผลการตรวจทไดมาบนทกลงในกระดาษบนทกผล เครองตรวจการไดยนชนดน จะมปม

ใหผทาการตรวจเลอกปลอยสญญาณเสยงไปทหขางใดขางหนง (หขวาหรอหซาย) มปมปรบความถเสยง และ

ปมปรบความเขมเสยงอยดวย โดยผทาการตรวจจะเปนผควบคมลกษณะของสญญาณเสยงทปลอยออกมาดวย

ปมปรบเหลาน ในบางรนจะมระบบสาหรบใหผทาการตรวจและผเขารบการตรวจสามารถสอสารกนได และใน

บางรน อาจสามารถทาการตรวจดวยแปนสนเพอทดสอบการนาเสยงผานทางกระดก หรอทาการตรวจดวย

การปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking) ไดดวย

ขอดของเครองตรวจการไดยนชนดนคอ ผทาการตรวจสามารถควบคมปจจยการตรวจเกอบทงหมดได

ดวยตนเอง หากผทาการตรวจมประสบการณสงกจะสามารถทาการตรวจไดอยางรวดเรว และหากมปญหาใน

ระหวางการตรวจกพบไดเรว สวนขอเสยของเครองตรวจชนดนคอ เนองจากเปนการควบคมระบบโดยผทาการ

ตรวจเองทงหมด จงมโอกาสทจะเกดความผดพลาดจากมนษย (Human error) ขนได เชน ผทาการตรวจอาจกด

ปมปรบความถเสยงหรอความเขมเสยงผด กดปมเลอกขางของหผดทาใหตรวจผดขาง หรออาจเขยนบนทกผลลง

ในกระดาษบนทกผลผดตาแหนง นอกจากน ยงทาการตรวจสอบขอผดพลาดทเกดขนนไดคอนขางยากอกดวย

ขอเสยอกประการหนงคอ ทาการตรวจไดทละคนเทานน เครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer เรมมการนามาใชตงแตป ค.ศ. 1920 แมจะผานมา

เปนเวลานานแลวกตาม เครองชนดนยงคงเปนเครองตรวจการไดยนชนดทไดรบความนยมมากทสด [4] สาหรบ

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย เครองชนดนกเปนเครองทไดรบความนยม

มากทสดเชนกน ภาพตวอยางของเครองตรวจการไดยนชนดน ดงแสดงในภาพท 12 และภาพท 17

(2.) เครองตรวจการไดยนชนด Békésy audiometer

เครองตรวจการไดยนชนด Békésy audiometer หรออาจเรยกวา Self-recording audiometer เปน

เครองตรวจการไดยนทใชหลกการแตกตางออกไปจากเครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer โดย

เครองตรวจการไดยนชนดน จะทางานแบบอตโนมต คอใหผเขารบการตรวจเปนผบนทกผลเอง สวนผทาการ

ตรวจนนเพยงแตใหคาแนะนากอนเรมการตรวจ คอยเฝาสงเกต และคอยแกไขปญหาเมอเกดขอขดของขน

ระหวางการตรวจเทานน หลกการของเครองนคอ เครองจะปลอยสญญาณเสยงบรสทธออกมาแบบยาวตอเนอง

และจะม

รบการต

สญญาณ

ปมสญญ

การตรวจ

สญญาณ

ขยบลง [

แผนการด

ทาใหลดป

มเครองต

ผทาการ

การตรวจ

ดวยเครอ

สนเปลอง

ผลตหรอ

ความนย

ประการด

ชนดนเส

จากประเ

นไมไดรบ

ตวปรบความด

รวจจะเปนผค

ณคางไว จะทาใ

าณ จะทาใหร

จไลเรยงไปตา

ณโดยผเขารบก

[4]) และบนทก

ดบนทกผลขอขอดของเครอ

ปญหาความผ

ตรวจอยภายใน

ตรวจควบคม

จแตละราย มว

องตรวจการไ

งคอหวปากกา

อหยดใหบรกา

เครองตรวจกา

มในประเทศส

ดงทกลาวมา โ

อมความนยม

เทศอนๆ หรอ

บความนยมใน

ภาพท

ดง (Attenuat

ควบคมตวปรบ

ใหระดบสญญ

ระดบสญญาณ

ามความถเสย

การตรวจนน

กลงไปในแผน

องเครองตรวจองตรวจการไ

ดพลาดและอ

นหลายเครอง

เพยงคนเดยว

วธการตรวจท

ดยนชนดนได

าและแผนการ

รไป จะทาใหไ

ารไดยนชนด

สหรฐอเมรกาอ

โดยเฉพาะใน

ลง และในปจ

อในตลาดขายอ

นการนามาใชต

17 Manual au

tor) ทสามารถ

บความดงนด

ญาณเสยงเบาล

ณเสยงดงขนเร

ยงตางๆ ตามท

จะไปทาใหหว

นการดบนทกผ

จการไดยนชนไดยนชนดนคอ

อคตทเกดจากม

ง จะสามารถท

ว สวนขอเสยข

ซบซอน ทาให

ดแมจะใหเขา

รดบนทกผล ซ

ไมสามารถหา

Békésy aud

อยชวงหนง (ช

เรองความซบ

จจบนไมมการ

อปกรณการแพ

ตรวจสมรรถภ

udiometer (ภ

28

ถลดหรอเพมค

วยการกด-ปล

ลงเรอยๆ จนเม

รอยๆ เมอเรม

ทตงคาไวจนค

วปากกาทเคร

ผล ภาพท 18

ด Békésy auอ เมอเรมทา

มนษย นอกจา

ทาการตรวจผ

ของการตรวจ

หผเขารบการต

ตรวจซาหลา

ซงตองมขนาดพ

าวสดเหลานได

iometer เรม

ชวงประมาณก

ซอนของวธกา

รผลตในประเท

พทยมอสองได

ภาพการไดยน

าพ A) และ Mi

ความเขมเสยงท

ลอยปมสญญา

มอไมไดยนเส

มไดยนใหมกก

ครบทกความ

รองขยบ (กดป

แสดงตวอยาง

udiometer การตรวจแลว

ากน หากจดท

เขารบการตร

จชนดนคอ ใช

ตรวจบางรายไ

ยครงกตาม [

พอดกบเครอง

ด และไมสาม

มการนามาใช

กอนป ค.ศ. 1

ารตรวจ ทาให

ทศสหรฐอเมร

ดบาง [4] สาห

นในงานอาชวอ

croprocessor

ทปลอยออกม

าณ โดยเมอผ

ยงกใหปลอยป

ดปมสญญาณ

ถทตองการต

ปมปากกาขย

งลกษณะของอ

วสามารถทาง

ทาเปนหองตร

รวจพรอมกนท

ชเวลานานพอ

ไมเขาใจ และไ

[4] ขอเสยอก

งแตละรน หา

ารถใชเครองไ

ชมาตงแตป ค.

980) [21] แต

หการตรวจดว

รกาแลว [4] แ

หรบในประเท

อนามยเชนกน

audiometer

าได เมอเรมต

เขารบการตร

ปมสญญาณ เ

ณคางไวอก เค

รวจ การกด-

ยบขน ปลอยป

ออดโอแกรมท

งานไดเองโดย

วจการไดยนข

ทละหลายคนไ

สมควรสาหรบ

ไมสามารถทา

กขอหนงคอต

ากบรษทผผลต

ได

.ศ. 1947 [4]

ตเนองจากขอ

ยเครองตรวจ

แตยงอาจพบม

ศไทย เครองต

น

(ภาพ B)

รวจ ผเขา

รวจกดปม

เมอปลอย

รองจะทา

ปลอยปม

ปมปากกา

ทจะไดจาก

ยอตโนมต

ขนาดใหญ

ได โดยใช

บผเขารบ

าการตรวจ

องใชวสด

ตหยดการ

และไดรบ

เสยหลาย

การไดยน

มการผลต

ตรวจชนด

ภา

ในภ

audiom

คอมพวเ

สญญาณ

ตอบสนอ

ปลอยสญตรวจ) จ

เครองชน

ของผเขา

(เชนเดยว

สวนใหญ

Westlak

เปนชดต

พมพผลก

ตงโปรแก

ใบรายงา

หรอถายโ

าพท 18 ลกษณ

ภาพเปนผลการต

(3.) เครองตรเครองตรวจกา

eter เปนเคร

ตอรในการคว

ณเสยงออกมา

องกลบมา หร

ญญาณเสยงครากนนโปรแกร

นดนทางานแบ

ารบการตรวจ

วกบเครองชน

ญจะตงโปรแกร

ke [4] และสว

ดตอกน 3 คร

การตรวจออก

กรมใหใสขอมล

านผลพรอมกบ

โอนไปในรปแ

ณะของออดโอแ

ตรวจของหขางข

รวจการไดยน

ารไดยนชนด

รองตรวจการไ

วบคมการทาง

าตามทไดตงโ

รอไมไดยนเสย

รงตอไปใหม (รมจะสงการต

บบอตโนมต ผ

จลงในเครอง

นด Békésy a

รมลาดบการต

วนใหญจะนยม

รง [4] หรออาจ

มา อาจอยใน

ลสวนบคคลข

บผลการตรวจ

แบบไฟลคอมพ

แกรมทจะไดจาก

ขวา คาความถ 1

นชนด Micro

Microproces

ไดยนททางาน

งานทงหมด ห

โปรแกรมไว จ

ยงสญญาณจง

(สญญาณเสยตรวจไปตามล

ผทาการตรวจ

คอยเฝาสงเก

audiometer)

รวจไวตามเทค

มปลอยสญญา

จปลอยเสยงอ

นรปคาทเปนต

องผเขารบการ

จ เครองบางรน

พวเตอรได บา

29

กการตรวจดวยเ

,000R (ลาดบส

processor a

ssor audiom

นแบบอตโนมต

หลกการของเค

จากนนเมอผ

งไมกดปมตาม

งอาจดงเพมขาดบจนครบท

จจงคอยทาหน

กตระหวางกา

เครองตรวจก

คนคการตรวจ

าณในลกษณะ

ออกมาในลกษ

วเลขหรอในร

รตรวจได เชน

นสามารถบนท

างรนอาจสาม

เครองตรวจการ

ดทาย) คอการท

audiomete

meter หรออาจ

ตคลายกบ Bé

ครองชนดนค

เขารบการต

มเวลาทกาหน

ขนหรอลดลงขทกความถทตอ

นาทเพยงใหค

ารตรวจ และ

การไดยนชนด

จมาตรฐาน เช

ะเปนจงหวะ (

ษณะอนกได เม

รปกราฟออดโ

น ชอ นามสกล

ทกผลการตรว

ารถบนทกผล

รไดยนชนด Bék

ทเครองตรวจควา

er

จเรยกวา Com

ékésy audiom

อ เมอเรมการ

รวจไดยนเสย

นด เครองจะท

ขนกบการตอบองการ และคร

คาแนะนากอน

ะแกไขขอขดข

ด Microproce

น ตามเทคนค

Pulse tones

มอทาการตรว

อแกรม และเ

ล รหสประจาต

วจเกบไวในหน

ลเกบไวไดถงห

késy audiomet

ามถท 1,000 H

mputer-adm

meter แตใชโ

รตรวจ เครอง

ยงสญญาณแ

ทาการประมว

บสนองของผเรบทง 2 ขาง

นการตรวจ ป

ของทเกดขนใ

essor audio

ค Modified H

s) นาน 200 ม

จเสรจ เครอง

ครองสวนใหญ

ตว ซงจะพมพ

นวยความจาข

หลายรอยขอม

ter

z ซา

inistered

โปรแกรม

งจะปลอย

ละกดปม

ลผล แลว

ขารบการเนองจาก

ปอนขอมล

ใหเทานน

ometer น

Hughson-

มลลวนาท

จะทาการ

ญจะมการ

ออกมาใน

ของเครอง

มล บางรน

30

สามารถหาคาเฉลยผลการตรวจในความถตางๆ เชน คาเฉลยทความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz จากผลการ

ตรวจใหไดแบบอตโนมต บางรนสามารถใสขอมลผลการตรวจเกาเขาไป และนามาทาการเปรยบเทยบผลกบผล

การตรวจปจจบนใหไดดวย บางรนสามารถตอกบเครองพมพและเครองคอมพวเตอรได [4]

ขอดของเครองตรวจการไดยนชนดนคอทางานแบบอตโนมต ทาใหลดปญหาความผดพลาดและอคตท

เกดจากมนษย หากทาเปนหองตรวจขนาดใหญทมเครองตรวจหลายเครอง สามารถทาการตรวจผเขารบการ

ตรวจครงละหลายคนพรอมกนได โดยใชผทาการตรวจเปนผควบคมเพยงคนเดยว เครองมกคอนขางมความ

แขงแรง และสามารถเคลอนยายไดงาย ขอดอกขอหนงคอมวธการตรวจทคลายกบ Manual audiometer ทาให

ผเขารบการตรวจเขาใจไดงายกวาการตรวจดวยเครองชนด Békésy audiometer สวนขอเสยของเครองตรวจการไดยนชนดนคอ แมวาผเขารบการตรวจสวนใหญจะเขาใจวธการตรวจ และทาการตรวจกบเครองชนดนได

แตในบางรายอาจตองใชเวลาในการตรวจนาน หรอบางรายอาจตองใหทาการตรวจซา โปรแกรมคอมพวเตอร

ทเขยนขน เปนความลบของแตละบรษทผผลตและแกไขไมได [4] ทาใหไมสามารถเปลยนเทคนคการตรวจให

แตกตางไปจากทไดตงโปรแกรมคอมพวเตอรไวได

เครองตรวจการไดยนชนด Microprocessor audiometer เรมมการนามาใชตงแตป ค.ศ. 1975 และ

คอยๆ ไดรบความนยมเพมขนในตางประเทศ [4] สาหรบประเทศไทย มการนาเครองชนดนมาใชอยบางในการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ตวอยางของเครองตรวจการไดยนชนดน ดงแสดงในภาพท 17

โดยสรปจะเหนไดวาเครองตรวจการไดยนทมการนามาใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชว-

อนามยแตละชนดนนมหลกการทางานแตกตางกน แมจะสามารถทาการตรวจการนาเสยงผานทางอากาศดวย

เสยงบรสทธไดเหมอนกน แตมรายละเอยดเทคนคการตรวจและความสามารถของเครองแตกตางกนออกไป

รวมทงมขอดและขอเสยทแตกตางกนออกไปดวย

ออดโอแกรมกบการแปลผลภาวะการสญเสยการไดยน

ในสวนนจะเปนการอธบายประโยชนของกราฟออดโอแกรม ในการนามาใชแปลผลดลกษณะความ

ผดปกตของการไดยนแบบตางๆ โดยจะอธบายเฉพาะหลกการเบองตน เพอใหเกดพนฐานความเขาใจเมอทาการแปลผลออดโอแกรมทไดจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยตอไป

ภาวะการสญเสยการไดยน (Hearing loss) นนสามารถแบงออกไดเปนกลมใหญ 3 กลม ตามสาเหตทมา

ของความผดปกต [22] กลมแรกคอการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง (Conductive hearing loss) กลมทสอง

คอการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง (Sensorineural hearing loss; SNHL) และกลมทสาม

คอการสญเสยการไดยนแบบผสม (Mixed hearing loss) ในกรณของการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการ

วนจฉยโรค หากผใหบรการทางการแพทยใชเครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer ทาการตรวจทง

ดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศ (Air conduction) และการนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction)

ควบคกนไปแลว กราฟออดโอแกรมทไดจะสามารถนามาใชพจารณาแยกประเภทความผดปกตของการสญเสย

การไดยนออกเปนกลมตางๆ ทง 3 กลมดงทกลาวมานได ซงจะเปนประโยชนสาหรบแพทยในการชวยวนจฉย

แยกโรค และนาไปสการรกษา รวมถงการปองกนการลกลามของโรคตอไป

ตารางท

ต

ต

ต

ต

ต

ต

ใ

ไดรบควา

เพอใหส

สญลกษณ

ขวานยม

ผานท

(หมายเห

เสยงผาน

5 สญลกษณ

ตรวจโดยไมปล

ตรวจดวยวธการ

ตรวจดวยวธการ

ตรวจโดยปลอย

ตรวจดวยวธการ

ตรวจดวยวธการ

ในการเขยนส

ามนยมอย [1

ามารถแยกค

ณใหแตกตางก

แสดงดวยสแด

ภาพท 19

จากการนาเสย

ทางกระดกเปนป

หต การตรวจดว

ภาพท 19 เป

นทางอากาศ

ณแสดงผลการต

ลกษณะ

อยสญญาณเส

รนาเสยงผานทา

รนาเสยงผานทา

ยสญญาณเสยง

รนาเสยงผานทา

รนาเสยงผานทา

สญลกษณแส

19,23] ตวอยา

วามแตกตาง

กนดวย แตกไ

ดง สวนสญลก

ตวอยางออดโอ

ยง (Conductiv

ปกต แตผลการต

วยวธการนาเสย

นการแสดงออ

และการนาเส

ตรวจทนยมใช

ะการตรวจ

ยงลวง (Not-m

างอากาศ (Air c

างกระดก (Bon

ลวง (Masked

างอากาศ (Air c

างกระดก (Bon

ดงผลการตรว

างลกษณะขอ

งของผลการต

ไมไดเปนขอบง

กษณแสดงผล

แกรมของผทหข

ve hearing los

ตรวจดวยวธการ

ยงผานทางกระด

อดโอแกรมผล

สยงผานทาง

31

ชในออดโอแก

masked)

conduction)

e conduction

d)

conduction)

e conduction

วจลงในออดโ

องสญลกษณท

ตรวจระหวาง

งคบ [23] โดย

ลการตรวจของ

ขวามการไดยน

s) จะเหนวาหซ

รนาเสยงผานท

ดกจะทาการตรว

การตรวจดวย

กระดก ของผ

กรม [23]

หข

n)

n)

โอแกรม โดย

ทไดรบความน

หขวากบหซา

ยในการระบส

งหซายนยมแ

ปกต แตหซายม

ซาย (สนาเงน) ผ

างอากาศลดลง

วจเฉพาะในชวง

ย Manual au

ผทมภาวะกา

สญลกษณท

ขวา

ยทวไปจะมลก

นยม ดงแสดง

ายไดชดเจนข

ส สญลกษณแ

สดงดวยสนาเ

มภาวะการสญเส

ผลการตรวจดวย

เกดเปนลกษณ

งความถ 500 –

udiometer ซง

ารสญเสยการ

ทใช

หซาย

กษณะของสญ

งในตารางท 5

ขน จะมการร

สดงผลการตร

เงน

สยการไดยน

ยวธการนาเสยง

ณะ Air-bone ga

4,000 Hz เทา

งทาการตรวจ

รไดยนจากกา

ญลกษณท

5 บางครง

ระบสของ

รวจของห

ง

ap ขน

านน [19])

ทงการนา

ารนาเสยง

(Conduc

นาเสยงผ

ผานทาง

ยนมาจาก

การตรวจ

ทงหมด ห

วธการน

กระดกกชนในกบ

การตรวจ

หชนนอก

ความผด

วธการนา

ทงปญหาear cana

impacti

ชนกลาง

ผดปกตข

ctive hearing

ผานทางอากา

กระดกทเรยก

กปญหาการน

จดการทางาน

หากเกดความ

าเสยงผานทา

ระโหลกศรษะบระบบประสา

จดวยวธการนา

ก และ/หรอ ห

ปกตมาจากป

าเสยงผานทาง

ภาพท

ตวอยางของค

าของหชนนอal) เนองจากก

on), แกวหทะ

(Middle ear

ของเซลลผวภา

g loss) ทหซา

ศมการลดลง

กวา Air-bon

าเสยง ททราบ

ของสวนประก

มผดปกตขนใน

างกระดก (ดว

ะเขาสสวนหชทการรบเสยง

าเสยงผานทาง

หชนกลาง แตไ

ปญหาการนาเส

งอากาศดวยห

ท 20 เปรยบเท

กบการต

ความผดปกต

อก และ/หรอ การอกเสบของ

ะล (Tympan

r fluid) เนองจ

ายในหชนกลา

าย จากลกษณ

ทาใหเกดมร

e gap เกดขน

บไดเนองจากก

กอบทง หชนน

นสวนใดสวนห

วยแปนสน) เ

ชนในของผเขางเทานน การท

งกระดกเปนป

ไมมปญหากา

สยงผานทางอ

หฟง เปรยบเท

ยบลกษณะการ

ตรวจการนาเสย

ททาใหเกดภ

หชนกลาง ปงหชนนอก (O

nic membran

จากการอกเสบ

าง ทเรยกวาก

32

ณะทพบจะเหน

ะยะหางระหว

น ลกษณะออ

การตรวจดวยว

นอก หชนกลา

หนง กจะทาให

ปนการสงพล

ารบการตรวจโทผลการตรวจ

ปกต จงแสดงว

ารทางานของห

อากาศนนเอง

ทยบกบการนา

รตรวจการนาเส

ยงผานทางกระด

าวะการสญเส

ปญหาของหชOtitis externa

ne perforati

บของหชนกลา

อนโคเลสเตยโ

นวาการนาเสย

วางผลการนา

อดโอแกรมแบ

วธการนาเสยง

าง หชนใน แล

หผลการตรวจ

ลงงานเสยงใน

โดยตรง จงเปจดวยวธการนา

วาผเขารบการ

หชนในและระ

ภาพท 20 แส

าเสยงผานทาง

สยงผานทางอาก

ดกดวยแปนสน

สยการไดยนจ

นนอก เชน ชa), มขหอดตน

on) ปญหาขอ

าง (Otitis me

โตมา (Chole

งผานทางกระ

เสยงผานทาง

บบน บงชวาภ

งผานทางอาก

ละระบบประส

จมความผดปก

นรปแบบความ

นการตรวจดเาเสยงผานทา

รตรวจมปญหา

ะบบประสาทก

สดงลกษณะก

งกระดกดวยแ

กาศดวยหฟง (ภ

(ภาพ B)

ากการนาเสย

ชองหบวม (Swนอยในชองหจ

องหชนกลาง

edia), มภาวะ

steatoma) เก

ดกนนเปนปก

งอากาศกบกา

ภาวะการสญเ

าศ (ดวยหฟง

สาทการรบเสย

กตไป แตการต

มสนสะเทอน

เฉพาะการทางอากาศผดปก

าการทางานใน

การรบเสยง ห

การตรวจการไ

แปนสน

ภาพ A)

งนนสามารถพ

welling of eจานวนมาก (C

เชน มของเหล

การเจรญเตบโ

กดขน, หรอม

กต แตการ

ารนาเสยง

สยการได

) นน เปน

ยงรวมกน

ตรวจดวย

ผานทาง

งานของหกต แตผล

นสวนของ

หรอกคอม

ไดยนดวย

พบไดจาก

external Cerumen

ลวอยในห

โตลกลาม

ภาวะทาง

พนธกรร

จนเสยคว

(Sensor

ทง 2 ขา

อากาศน

หรอใกล

นาจะมาหชนนอก

จากร

ผา

สามารถพ

หชนใน เ

hearing

เสยงดงอ

รวมกบม

(Acoust

ไดยนแบ

มททาใหเกดก

วามสามารถใน

สาหรบออดโ

ineural hea

ง โดยหขวาม

นนมการลดลง

เคยงกน จงท

จากปญหาภาก และ/หรอ ห

ภา

ระบบประสาทก

านทางกระดก

ตวอยางของค

พบไดจากทงป

เชน โรคประส

loss; NIHL)

อยางรนแรง (

อาการเสยงใน

ic neuroma

ภาวะการสญ

บผสม (Mixe

กระดกงอกบร

นการสงผานพ

โอแกรมของผ

ring loss; SN

การลดลงของ

ง แตผลการต

ทาใหไมเกดลก

ายในหชนใน หชนกลาง

าพท 21 ตวอย

การรบเสยง (Se

และผลการตรว

ความผดปกต

ปญหาของหช

สาทหเสอมตา

ซงเกดการเสอ

(Acoustic tr

นห และเวยนศ

a), โรคหลอดเ

ญเสยการไดยน

ed hearing lo

รเวณกระดกข

ลงงานเสยงไป

ผทมภาวะการ

NHL) นน แสด

งระดบการได

รวจดวยวธก

กษณะ Air-bo

และ/หรอ ระ

างออดโอแกรม

ensorineural h

วจดวยวธการนา

ตททาใหเกดภ

นใน และ/หร

มอาย (Presb

อมลงของเซลล

rauma), โรค

ศรษะ สวนปญ

ลอดสมองอด

นกลมสดทายท

oss) ดงแสดงใ

33

ของหชนกลาง

ป (Otosclero

รสญเสยการไ

ดงดงในภาพท

ยนมากกวาหซ

ารนาเสยงผา

one gap ขน

ะบบประสาทส

มของผทหทง 2

hearing loss; S

าเสยงผานทางอ

ภาวะการสญเ

รอ ปญหาของ

bycusis) และโ

ลขนดานนอก

คมเนยร (Mén

ญหาทเกดจาก

ตน (Ischem

ทพบไดจากก

ในภาพท 22

ทาใหกระดก

osis) เหลานเป

ไดยนจากปญ

ท 21 จากภาพ

ซาย และผลก

านทางกระดก

ลกษณะเชน

สวนการรบเส

ขาง มภาวะการ

SNHL) จะเหนว

อากาศลดลงเทา

เสยการไดยน

งระบบประสา

โรคประสาทห

ภายในทอรปก

nière’s dise

กระบบประสา

ic stroke) เป

ารพจารณาก

ผทมภาวะกา

กของหชนกลา

ปนตน [22]

ญหาของระบบ

พจะเหนวาคว

การตรวจดวยว

กกมการลดลง

นบงชวาภาวะ

ยง มากกวาจ

รสญเสยการได

วาทงผลการตรว

กน จงไมเกด A

นจากระบบปร

าทสวนการรบ

หเสอมจากเสย

กนหอย, ภาวะ

ease) ซงมกม

าท เชน มเนอ

ปนตน [3,22]

ราฟออดโอแก

ารสญเสยการไ

างยดตดกนมา

บประสาทกา

วามผดปกตเก

วธการนาเสย

งดวยในระดบ

ะการสญเสยก

จะเกดจากปญ

ยน

วจดวยวธการนา

Air-bone gap ข

ระสาทการรบ

บเสยง ปญหาท

ยงดง (Noise-

ะบาดเจบจาก

มการสญเสยก

องอกของเสนป

กรมคอการสญ

ไดยนในกลมน

ากผดปกต

รรบเสยง

ดขนกบห

งผานทาง

บทเทากน

การไดยน

ญหาทสวน

าเสยง

ขน

บเสยงนน

ทเกดจาก

-induced

กการไดรบ

การไดยน

ประสาทห

ญเสยการ

น กคอผท

มปญหาก

รวมกนน

เสยงผาน

ลดลงในร

ลกษณะ

สญเสยก

ภาพ

ความรน

(Head tr

หรอมกา

เนอสมอ

การไดยน

การรบเส

ปญหาขห

แลว การ

(Otosco

เพมเตมใ

การสญเสยกา

นนเอง [3] จาก

นทางกระดกม

ระดบทมากก

เชนนบงชวา

ารไดยนจากก

พท 22 ตวอยาง

คอ

และจากก

สาเหตของก

แรงจนทาใหเ

rauma) ทาให

ารอกเสบตดเช

ง เปนตน หร

นจากการนาเ

สยงอกอยางห

หอดตนในชอง

นอกจากการรซกประวตผเ

opic exami

ใหกบแพทย ใ

ารไดยนจากก

กภาพท 22 จ

มการลดลง แ

วาผลการตรว

ผเขารบการต

การนาเสยง แ

งออดโอแกรมข

อมการลดลงของ

การตรวจดวยวธ

ารสญเสยกา

กดปญหาทงต

หเกดการฉกข

ชอในหชนกล

อการสญเสย

สยงอยางหน

นง ทไมไดเกย

งห เปนตน [3

พจารณาออดเขารบการตร

nation) การ

ในการนามาใช

การนาเสยงแล

จะเหนวาความ

และผลการตร

วจดวยวธการ

ตรวจนาจะม

และการสญเสย

องผทหทง 2 ข

งผลการตรวจทง

ธการนาเสยงผา

รไดยนแบบผ

ตอการนาเสย

าดของเยอแก

าง (Otitis m

การไดยนแบบ

ง รวมกบโรค

ยวของกนกได

3,22]

ดโอแกรมทไดรวจ รวมถงกา

รตรวจการท

ชวนจฉยแยกโ

34

ละปญหาการ

มผดปกตเกดข

วจดวยวธการ

นาเสยงผานท

ปญหาการสญ

ยการไดยนจา

าง มภาวะการส

งจากการตรวจด

นทางอากาศ แ

ผสมนน อาจจ

งและระบบป

วห กระโหลก

media) แลวเก

บผสมนน อา

หรอภาวะทท

ด เชน ผสงอาย

ดจากการตรวจารตรวจทางค

างานของหช

โรคเพอหาสาเ

รสญเสยการได

ขนกบหทง 2

รนาเสยงผาน

ทางกระดก ท

ญเสยการไดย

ากระบบประส

สญเสยการไดยน

ดวยวธการนาเส

และมลกษณะ A

จะเกดขนไดจ

ประสาทการรบ

กศรษะราว แล

กดการลกลาม

จจะเกดจากโ

ทาใหเกดการส

ยทมปญหาโร

จสมรรถภาพคลนกอยางอน

นกลาง (Tym

เหตของการส

ดยนจากระบ

ขาง โดยผลก

นทางอากาศก

าใหเกดลกษณ

ยนแบบผสม ค

สาทการรบเสย

นแบบผสม (Mix

สยงผานทางกระ

Air-bone gap เ

จากโรคหรอภ

บเสยง เชน เก

ละเกดการบาด

มไปสการตดเ

โรคหรอภาวะ

สญเสยการได

รคประสาทหเส

การไดยนดวยนรวมดวย เชน

mpanomet

สญเสยการไดย

บประสาทกา

การตรวจดวย

มการลดลงเช

ณะ Air-bone

คอมปญหาท

ยง

xed hearing l

ะดก

เกดขนดวย

ภาวะใดภาวะ

กดการบาดเจ

ดเจบของเนอส

เชอทเยอหมส

ททาใหเกดกา

ดยนจากระบบ

สอมตามอาย

ยเครองตรวจน การสองตร

try) จะชวยเป

ยนทเกดขนได

ารรบเสยง

วธการนา

ชนกน แต

e gap ขน

งจากการ

loss)

ะหนง ทม

จบทศรษะ

สมองดวย

สมองและ

ารสญเสย

บประสาท

รวมกบม

การไดยนรวจชองห

ปนขอมล

ด ตวอยาง

35

ของโรคและภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยน ทงในแงของสาเหต อาการทพบ ลกษณะความ

ผดปกตของผลตรวจสมรรถภาพการไดยน และวธการรกษา แสดงรายละเอยดในภาคผนวก 1

ลกษณะของการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer ซง

มกนามาใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการวนจฉยโรคอกอยางหนงทควรทราบ คอการตรวจดวย

เทคนคการปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking) การตรวจนนยมทาเมอผเขารบการตรวจมระดบการไดยนของ

หทง 2 ขางแตกตางกนอยางมาก เนองจากในขณะททาการตรวจหขางทมระดบการไดยนแยกวา อาจเกดการ

นาเสยงทปลอยจากหฟงขางททาการตรวจ ผานไปตามกระโหลกศรษะขามไปทหอกขางหนงทมระดบการได

ยนดกวาได (Cross hearing) ทาใหผเขารบการตรวจสามารถไดยนเสยงสญญาณตรวจโดยใชหขางทดกวาฟง ผลการตรวจของหขางทแยกวาทออกมาจงดกวาความเปนจรง เพอแกปญหาดงกลาวน เทคนคการปลอย

สญญาณเสยงลวงนจงถกนามาใช โดยผทาการตรวจจะทาการปลอยสญญาณเสยงลวงไปใหกบหขางทดกวาฟง

ในขณะเดยวกบททาการตรวจหขางทแยกวา เพอเปนการลวงไมใหหขางทดกวารบรสญญาณเสยงบรสทธท

ปลอยออกมาทดสอบ การตรวจดวยเทคนคนอาจทาเพยงเฉพาะทความถใดความถหนงทจาเปนตองทาการ

ปลอยสญญาณเสยงลวง และอาจทาระหวางการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศ

หรอการนาเสยงผานทางกระดกกได

ตวอยางของกรณทนยมทาการตรวจดวยเทคนดการปลอยสญญาณเสยงลวง เชน กรณทความถใดความถ

หนง มผลการตรวจดวยการนาเสยงผานทางอากาศของหทง 2 ขางตางกนมาก ตงแต 40 dB HL ขนไป [19] หรอ

กรณทความถใดความถหนง มผลการตรวจดวยการนาเสยงผานทางกระดกดกวาการนาเสยงผานทางอากาศของ

หในขางใดขางหนง ตงแต 10 dB HL ขนไป [19] รายละเอยดของขอกาหนดและเทคนควธการในการลวงเสยง

นนอยนอกเหนอขอบเขตเนอหาของแนวทางฉบบน จงไมขอกลาวถงโดยละเอยดทงหมด ผทสนใจสามารถ

ศกษาขอมลเพมเตมไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [3,6,19]

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดง พนฐานความรในสวนตอไปน จะเปนการกลาวถงรายละเอยดในดานตางๆ ของโรคประสาทหเสอมจาก

เสยงดง (Noise-induced hearing loss; NIHL) ซงเปนโรคหลกทผทางานดานอาชวอนามยตองดาเนนการปองกนไมใหเกดขน หรอเมอเกดขนแลวตองดาเนนการปองกนไมใหโรคเกดการลกลามจนมผลกระทบตอการ

ใชชวตและความปลอดภยของคนทางาน โดยการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน มบทบาท

สาคญอยางยงในการปองกนการเกดโรคและปองกนการลกลามของโรคชนดน

กลไกการเกดโรค

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดง หรออาจเรยกวา โรคหตงจากเสยง [24] หรอการสญเสยการไดยนจาก

เสยงดง [25] เปนโรคในกลมการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง (Sensorineural hearing loss;

SNHL) มสาเหตจากการไดรบสมผสเสยงทดงมากเกนไป ในระยะเวลาการสมผสทนานเพยงพอทจะทาใหเกด

โรคขน [5] รายละเอยดกลไกการเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง เปนดงน

36

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเกดจากการทหไดรบเสยงทดงมากเกนไป ในระยะเวลาทยาวนาน

เพยงพอ จนเกดการเสอมลงของการทางานของหชนใน ทาใหมระดบการไดยนลดลง ระดบความดงของเสยงท

เรมทาใหเกดโรคนขนได มกจะตองมระดบความดงตงแต 85 dBA ขนไป [26-27] สวนระยะเวลาในการสมผสทเรมทาใหเกดอาการ อาจใชเวลารวดเรวเพยงไมกนาทถงไมกชวโมงกสามารถเกดอาการขนได [26] โดยอาการ

ทเกดขนจะเปนการเสอมลงของระดบการไดยนแบบชวคราว (Temporary threshold shift; TTS) แต

หากไดรบสมผสเสยงดงตอเนองไปอกเปนเวลานานหลายเดอนหรอหลายป [26] กจะทาใหเกดการเสอมลงของ

ระดบการไดยนแบบถาวร (Permanent threshold shift; PTS) ซงการไดรบเสยงดงสะสมเปนระยะเวลา

นานน เอกสารบางฉบบเชอวาการเสอมลงของระดบการไดยนแบบถาวรจนถงขนทเรยกวาเปนโรคนนตองใช

เวลาอยางนอย 6 เดอนจงจะเกดขนได [28]

ปจจยในดานความถของเสยงกเปนอกปจจยทมผลตอการเกดโรค โดยเชอวาเสยงทมความถ

คอนขางสง เชน ท 4,000 Hz จะกอโรคไดมากกวาเสยงทมความถคอนขางตา เชน ท 500 Hz [26] การสมผส

เสยงดงอยางตอเนองกบการไดหยดพกกอาจมผลตอการเกดโรคเชนกน โดยผทสมผสเสยงดงอยางตอเนองเปนเวลานานตดตอกนหลายๆ วน จะมโอกาสเกดโรคขนไดเรวกวาผทสมผสเสยงดงแลวไดหยดพกหบาง เนองจาก

เชอวาเมอไดสมผสเสยงดงจนเกดภาวะ Temporary threshold shift ขนแลว หากไดหยดพกหไมตองสมผส

เสยงดงอกในวนถดมา จะเกดการพกฟนของห แตหากสมผสเสยงดงอยางตอเนองหลายวนโดยไมมการหยดพก

เลย จะมโอกาสทภาวะ Temporary threshold shift จะเปลยนไปเปนภาวะ Permanent threshold shift ได

รวดเรวกวา [27]

ปจจยในเรองลกษณะของเสยงกอาจมผลตอการเกดโรค แมจะยงมขอมลไมชดเจน [5] แตเชอวา

เสยงทมลกษณะเปน Impulsive noise อาจกออนตรายไดมากกวาเสยงทมลกษณะเปน Continous-type

noise [5] เนองจาก Impulsive noise เปนเสยงทเกดขนและหายไปอยางรวดเรว จนรางกายไมสามารถปรบตว

ดวยปฏกรยาอะคสตกไดทน จงอาจกออนตรายตอหชนในไดมาก โดยทวไปเสยงทมลกษณะเปน Impulsive

noise นน ยอมรบการสมผสไดทระดบสงสดไมเกน 140 dB peak SPL เทานน [5,29] (ในการตรวจดวยเครอง วดเสยงอาจใชหนวยเปน dBC แทนกได คอยอมรบไดทไมเกน 140 dBC)

สาหรบกลไกการเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงโดยละเอยดนน แมความรทางวชาการใน

ปจจบนจะยงไมสามารถทราบกลไกอยางแนชดทงหมด แตขอมลทไดจากการศกษาวจยกทาใหทราบขอมลท

สาคญจานวนมาก [4] ทมาของภาวะสญเสยการไดยนนนเชอวาเกดจากเสยงทดงเกนไปทาใหเกดแรงกล

(Mechanical disturbance) เขาไปทาลายสวนเซลลขนทอยภายในทอรปกนหอยในหชนใน โดยเซลลขนทจะ

ไดรบผลกระทบกอนเปนอนดบแรกคอเซลลขนดานนอก แตถาการไดรบสมผสเสยงดงเปนไปอยางรนแรงและ

ตอเนอง เซลลขนดานในกจะถกทาลายตามไปดวย เมอเซลลขนถกรบกวนจากเสยงทดงเกนไป พบวาจะทาให

สวนขน (Cilia) นนเกดการบดเบยวและเรยงตวกนไมเปนระเบยบ ในทางคลนกกคอจะเกดภาวะ Temporary

threshold shift ขน เมอไดพกหไปสกระยะหนง เซลลขนจะกลบมาตงตรงและเรยงตวเปนระเบยบไดดงเดม แตหากเซลลขนถกรบกวนอยางรนแรงหรอตอเนองยาวนานแลว จะทาใหสวนขนบนเซลลนนตายลง และเมอ

37

สวนขนนนตายลงมากเขา ตวเซลลขนเองกจะตายตามไปดวย ในทางคลนกกคอเกดภาวะ Permanent thres-

hold shift ขนนนเอง เซลลขนของมนษยเมอตายลงแลวจะไมสามารถงอกกลบขนมาใหมได สวนของเซลลท

ตายไปจะหายกลายเปนแผลเปน ดงนนจงเปนสาเหตใหโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงน เมอเกดขนแลวจะไม

สามารถทาใหกลบมาเปนปกตดงเดมได [4,26]

หากอปมาการตายของเซลลขนเหมอนกบการปลกหญาบนสนาม การเกดภาวะ Temporary threshold shift นนเปรยบเทยบไดกบการทหญาถกเหยยบยาเพยงชวคราว เมอปลอยทงไวระยะเวลาหนง

หญาจะสามารถฟนตวกลบมาเปนปกตดงเดมได แตหากมการเหยยบยาหญาเกดขนอยเปนประจา ถงจดหนง

หญากจะตายอยางถาวร และไมงอกกลบขนมาใหมอก เปรยบเทยบไดกบการเกดภาวะ Permanent threshold

shift ขนนนเอง ภาพท 23 แสดงลกษณะของเซลลขนทถกทาลายเนองจากไดรบสมผสเสยงดง

ภาพท 23 ลกษณะของเซลลขนทถกทาลายเนองจากไดรบสมผสเสยงดง

(ดดแปลงจาก Yang, et al., 2012 [30] เผยแพรภายใต Creative Commons Attribution License)

ในทางคลนกนนเชอกนวา เมอเกดภาวะการสญเสยการไดยนแบบ Temporary threshold shift

ขนแลว หากในวนถดไปคนผนนไดพกห คอไมตองสมผสเสยงดงเพมเตมอก เซลลขนจะสามารถฟนตวจนกลบมา

ไดยนเทากบระดบเดมกอนเกดภาวะ Temporary threshold shift ไดภายในระยะเวลาไมเกน 24 ชวโมง [26]

หรออยางมากทสดไมเกน 48 ชวโมง [27]

สวนของเซลลขนภายในทอรปกนหอยทไวตอการถกทาลายจากเสยงดงมากทสด คอสวนทรบเสยงในความถประมาณ 4,000 Hz [4,26] สาเหตสวนหนงเนองมาจากความถนเปนความถทหชนนอกและหชน

กลางชวยทาการขยายเสยงใหมากทสด [26-27] อยางไรกตามสวนทถกทาลายมากทสดในผทเปนโรคประสาท

หเสอมจากเสยงดงแตละคนอาจแตกตางกนไปได ขนกบปจจยความถเสยงทไดรบสมผส และขนาดของชองห

ของแตละคนดวย [27]

38

ความหมายของคาวาเสยงรบกวน

เนองจากในภาษาองกฤษมการนาคาวา เสยงรบกวน (Noise) มาใชแทนคาวา เสยง (Sound) ในการ

เรยกชอโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (Noise-induced hearing loss) ในสวนนจงขออธบายความหมายของ

คาวา “เสยงรบกวน” เพอใหเกดความเขาใจมากยงขน

คาวาเสยงรบกวน (Noise) ในคาวา Noise-induced hearing loss นนมความหมายเฉพาะ แตกตางจากคาวาเสยง (Sound) ทใชในกรณทวๆ ไปอยเลกนอย โดยคาวา “เสยงรบกวน” นนจะหมายถง

เฉพาะ “เสยงทผฟงไมตองการไดยน” เชน เสยงเครองจกรในโรงงานอตสาหกรรม เสยงการจราจรทดงเขามา

ในบาน คาวา “เสยงรบกวน” จงเปนการมองจากมมมองของผไดรบผลกระทบจากเสยงนน (ทไมตองการไดยน

เสยง) โดยเสยงเดยวกนทเกดขน อาจจะเปนเสยงปกตสาหรบบคคลหนง แตเปนเสยงรบกวนสาหรบอกบคคล

หนงกได [4] เชน เสยงเพลงรอคแอนดโรลอาจเปนเสยงทใหความบนเทงสาหรบผทเปดเพลงนนฟง แตจดวา

เปนเสยงรบกวนสาหรบคนขางบาน หรอเสยงเครองตดหญาจดวาเปนเพยงเสยงเครองมอทามาหากนของ

คนทางานรบจางตดหญา แตเปนเสยงรบกวนของคนทกาลงนอนอย เปนตน

อยางไรกตาม การใชคาวา Noise-induced hearing loss เรยกชอโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงในภาษาองกฤษนน กอาจไมถกตองครอบคลมทงหมด เนองจากในความจรงแลว มหลกฐานทางวชาการท

ยนยนไดวา การสมผสเสยงดงในระยะเวลาทยาวนานเพยงพอ ไมวาจะเปน “เสยงรบกวน” ทผฟงไมตองการไดยน

หรอ “เสยงปกต” ทผฟงตองการไดยน เชน เสยงเพลงจากหฟง เสยงเพลงจากเครองเสยง เสยงเพลงในสถาน

บนเทง หรอเสยงปนทยงเพอการสนทนาการกตาม ลวนแลวแตสามารถทาใหเกดภาวะสญเสยการไดยนจาก

เสยงดงไดทงสน [31-32]

โดยสรปคอ เสยงทเปนสาเหตของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง แมวาจะพบไดบอยทสดจาก

การทางานในสถานประกอบการทมเครองจกรเสยงดงกตาม ยงอาจพบไดในสงแวดลอมจากการใชชวตประจาวน

โดยทวไปไดดวย หากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนนเกดจากการไดรบเสยงดงในการทางานเปนหลก จะ

เรยกวาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเหตอาชพ (Occupational noise-induced hearing loss) [27] แตหากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนน เกดจากการไดยนเสยงในสงแวดลอม เชน เสยงเพลงในบาน เสยงเพลงใน

รถยนต เสยงเพลงในสถานบนเทง เสยงปน เสยงเครองมอชาง เสยงเครองใชไฟฟา จะจดวาเปนโรคประสาทห

เสอมจากเสยงดงเหตสงแวดลอม (Sociocusis) [5]

ลกษณะอาการของโรค

ลกษณะอาการทพบไดบอยของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง จะเปนดงน

การลดลงของระดบการไดยนมกจะเกดขนแบบคอยเปนคอยไป กบหทง 2 ขาง (Bilateral) ในระดบ

ความรนแรงทเทากนหรอใกลเคยงกน (Symmetry) เนองจากการสมผสเสยงดงนน โดยทวไปมกจะเกดขนกบ

หทง 2 ขางอยางเทาๆ กนเสมอ [26-27] นอกจากกรณพเศษบางกรณทอาจพบได คอมการลดลงของการไดยนใน

หขางใดขางหนงมากกวาอกขางหนง เชน ในกรณของการยงปนไรเฟล คนถนดขวาจะถอปนในทาทหขางซายอยใกลปากกระบอกปนมากกวา ทาใหหขางซายไดรบเสยงดงกวา สวนหขางขวาถกเงาศรษะ (Head shadow) กน

39

เสยงไว ทาใหหซายมกมการลดลงของระดบการไดยนมากกวาหขวา [4], เกษตรกรททางานขบรถเกบเกยว

ผลผลต หากรถออกแบบมาใหทาการเกบเกยวผลผลตทางดานขางของรถในดานใดดานหนง หขางทอยใกล

เครองจกรเกบเกยวผลผลตมากกวาอาจจะมการลดลงของระดบการไดยนมากกวาหอกขาง, ตารวจจราจรทใช

วทยสอสารบอย และตดวทยสอสารไวทบรเวณบาขางใดขางหนงเปนประจา อาจจะมการลดลงของระดบการ

ไดยนในหขางนนมากกวาอกขางหนงได เหลานเปนตน

ลกษณะความผดปกตทพบในออดแกรมจะมลกษณะเฉพาะ คอจะมลกษณะเปนรอยบาก (Notch) ยบลงทความถ 4,000 Hz ทหทง 2 ขางในระดบความรนแรงทใกลเคยงกน (ดงแสดงในภาพท 24) ลกษณะท

เปน Notch นจะเปนความผดปกตแรกทพบในออดโอแกรม และเกดขนไดตงแตยงไมมอาการทางคลนก โดยปกต

ตาแหนงทเกด Notch จะอยท 4,000 Hz [27] แตในผปวยบางรายอาจพบอยทตาแหนงอนระหวาง 3,000 –

6,000 Hz กได [27]

ภาพท 24 ตวอยางลกษณะออดโอแกรมทพบไดบอยในผทเปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

ในระยะแรกของโรค คาเฉลยของระดบการไดยนทความถตา (500 1,000 และ 2,000 Hz) มกจะดกวาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถสง (3,000 4,000 และ 6,000 Hz) และทความถ 8,000 Hz ระดบ

การไดยนมกจะกลบมาดขน (ดกวาสวนทตาทสดทมลกษณะเปน Notch ของกราฟ) [27] ลกษณะนจะมความ

แตกตางจากออดโอแกรมของผทเปนโรคประสาทหเสอมตามอาย (Presbycusis) ซงเปนโรคทมลกษณะอาการ

ใกลเคยงกบโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง เนองจากออดโอแกรมของผทเปนโรคประสาทหเสอมตามอาย

มกจะมลกษณะกราฟทความถ 8,000 Hz ราบตาลงไป (Down-sloping pattern) ไมกลบดขนเหมอนออดโอ

แกรมของผทเปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงในระยะแรก ซงความแตกตางนถอวามประโยชนในการชวย

แพทยวนจฉยแยกโรคในเบองตนได [27]

40

ในระยะตอมาเมอสมผสเสยงดงไปเปนระยะเวลานาน จนระดบการไดยนแยลง กราฟออดโอแกรม

จะมลกษณะราบมากขน ลกษณะ Notch ทพบในระยะแรกอาจจะหายไป และในทสดกราฟออดโอแกรมจะม

ลกษณะแบนราบ สาหรบการสญเสยการไดยนจากเสยงดงเพยงอยางเดยวนน เชอกนวาจะไมทาใหระดบการไดยนในชวงเสยงความถสง ลดลงเกนกวาประมาณ 70 dB HL และระดบการไดยนในชวงความถตา ลดลงเกนกวา

ประมาณ 40 dB HL [27] หากกลาวเปนภาษาชาวบานกคอ ภาวะการสญเสยการไดยนจากเสยงดง มกทาให “หตง”

แตไมถงกบทาให “หหนวก” อยางไรกตามหากคนทางานหรอผปวยนนมความผดปกตอยางอนรวมดวย การไดยน

อาจลดตากวาระดบทกลาวมานได และหากเปรยบเทยบกบผทเปนโรคประสาทหเสอมตามอาย จะพบวาโรค

ประสาทหเสอมตามอายสามารถทาใหมระดบการไดยนลดตาลงกวาระดบทกลาวมาน [27]

ในการรบสมผสเสยงดงเปนเวลานานหลายปนน การลดลงของระดบการไดยนในชวง 10 – 15 ปแรก

มกจะลดลงอยางรวดเรว และเมอระดบการไดยนยงลดตาลงมากแลว อตราการลดลงของระดบการไดยนมกจะชา

ลง [27] ลกษณะนมความแตกตางจากโรคประสาทหเสอมตามอาย ซงเมอเวลายงผานไป (คอมอายมากขน) อตรา

การลดลงของระดบการไดยนจะยงเพมขน [27]

เปนทยอมรบรวมกนวา เมอหยดการสมผสเสยงดงแลว โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงกจะหยด

การดาเนนโรคไปดวย คอจะไมเกดการเสอมถอยของระดบการไดยนมากขนไปอก นอกจากนยงไมพบลกษณะ

การปรากฏอาการแบบชา (Delayed effect) ในโรคน หมายถง การทสมผสเสยงดงไปแลวแตในชวงแรกยงไมม

อาการเสอมถอยลงของระดบการไดยน แลวมาปรากฏอาการเสอมถอยลงของระดบการไดยนภายหลงจากท

ผานการสมผสเสยงดงไปเปนเวลานาน [26-27]

สาหรบอาการทางคลนกในโรคน ในระยะแรกทเรมประสาทหเสอม แมจะพบมความผดปกตจากออดโอแกรมแลวกตาม ในเวลาทไมไดสมผสเสยงดงอาจยงไมมอาการใดๆ เกดขนใหผปวยรสกได สวนในเวลา

ทสมผสเสยงดง อาจรสกไดถงอาการหออ (Fullness) มเสยงในห (Tinnitus) และมการไดยนลดลงอยางชวคราว

คอเกดภาวะ Temporary threshold shift ขนหลงจากการสมผสเสยงดง ตอมาเมอสมผสเสยงดงไปเปนเวลานาน

จนทาใหระดบการไดยนลดลงมากขน จะรสกวาไมคอยไดยนเสยง โดยเฉพาะเสยงเบาๆ และเสยงทมลกษณะ

เปนเสยงแหลมเลก (ความถสง) ระดบการไดยนจะลดลงแบบคอยเปนคอยไป (Gradual) ถาไมไดสงเกต ในผปวย

บางรายอาจจะไมรสกวามความผดปกตเกดขน แตคนรอบขางอาจบนวาหไมคอยด หรอชอบเปดเพลงหรอเปด

โทรทศนเสยงดง ในเวลาพก แมไมไดสมผสเสยงดงกจะมอาการหออ และมเสยงในหได โดยเสยงในหอาจเปน

เสยงดงวงๆ (Ringing) หรอเสยงดงหงๆ (Buzzing) เมอระดบการไดยนลดลงมากแลว จะเรมมปญหาในการ

ตดตอสอสารกบบคคลอน เพราะไมไดยนเสยงพดคย ทาใหผอนตองพดดวยเสยงทดงขนจงจะไดยน และตอง

เขามาอยใกลๆ จงจะพดคยสอสารกนรเรอง [26-27,31] เมอระดบการไดยนลดลงจนถงขนมปญหาในการพดคย

สอสารกบผอนแลว ในบางรายจะเกดความเครยด แยกตว ไมอยากทากจกรรมรวมกบผอน และอาจนาไปสภาวะ

ซมเศราตามมา [31] ระดบการไดยนทลดลงอาจทาใหผปวยมประสทธภาพในการทางานลดลง [5] และอาจทาให

เกดอบตเหตทงในการทางานและในชวตประจาวนไดงายขน [5,33]

41

ปจจยสงเสรมการเกดโรค เชอวาการสมผสตวทาละลายบางชนดทมพษตอห เชน สไตรน (Styrene),

เมทลสไตรน (Methylstyrene), โทลอน (Toluene), ไซลน (Xylene), คารบอนไดซลไฟด (Carbon disulfide),

เอทลเบนซน (Ethylbenzene), เอน-โพรพลเบนซน (n-Propyl benzene), เอน-เฮกเซน (n-Hexane), และ ไตร-คลอโรเอทลน (Trichloroethylene) [27,34-35] รวมกบการสมผสเสยงดง จะทาใหเกดปฏกรยาสงเสรมกน

(Synergistic) ทาใหเกดโรคประสาทหเสอมไดรนแรงขน นอกจากนยงอาจพบลกษณะดงกลาวนไดในการสมผส

เสยงดงรวมกบแกสพษ เชน คารบอนมอนอกไซด (Carbon monoxide), ไฮโดรเจนไซยาไนด (Hydrogen

cyanide) สารกลมไนไตรล เชน อคโลไนไตรล (Acrylinitrile) และโลหะบางชนด เชน ตะกว (Lead), ปรอท

(Mercury), ดบก (Tin) [27]

การทางานสมผสแรงสนสะเทอน (Vibration) รวมกบการสมผสเสยงดง อาจสงผลใหโรคประสาท

หเสอมจากเสยงดงทเกดรนแรงขน [36] การสบบหรกมขอมลสนบสนนวาอาจสงเสรมใหโรคมความรนแรงมาก

ขนไดเชนกน [37] สาหรบปจจยเรองเพศ มกพบวาเพศชายเปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงบอยกวาเพศหญง

แตลกษณะการทางานทแตกตางกน คอเพศชายอาจตองทางานทสมผสเสยงดงมากกวา รวมถงการสมผสเสยงดงในสงแวดลอมทมากกวา ทาใหยนยนความสมพนธนไดคอนขางยาก ผลการศกษาวจยทมกยงมความขดแยง

ไมไดขอสรปทแนชด [26] โดยขอมลบางสวนนนยงเชอวาเรองเพศไมไดเปนปจจยทมผลสงเสรมการเกดโรค

ประสาทหเสอมจากเสยงดง [26,38] ปจจยเรองความแตกตางของแตละบคคล กไดรบความสนใจเชนกน

เนองจากมกพบวาในบางคนโรคจะเกดไดงายและมความรนแรง ในขณะทบางคนมความทนตอการเกดโรค

มากกวา เชอวาปจจยความแตกตางในดานพนธกรรมอาจมผลทาใหเกดปรากฏการณน [39] สวนปจจยเรองการ

สมผสเสยงดงรวมกบยาทเปนพษตอห เชน อมโนไกลโคไซด (Aminoglycoside) เชอวาไมนาจะมผลสงเสรมการ

เกดโรคใหมากกวาปกต [26,40] การศกษาวจยเกยวกบปจจยตางๆ ทกลาวมานเพมเตมในอนาคต จะชวยให

ทราบขอมลปจจยเสยงของโรคนไดชดเจนมากขน

ความสมพนธกบโรคประสาทหเสอมตามอาย

ปจจยอกอยางหนงทมผลตอความรนแรงของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงกคออาย ซงโดยปกตโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงกบโรคประสาทหเสอมตามอายจะพบรวมกนไดบอย [26] เมอคนทางานเกด

เปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ประกอบกบมอายมากขน จะทาใหโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทเปนม

ความรนแรงมากขนกวาปกตได โดยเชอวาผลกระทบของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทเกดรวมกบโรค

ประสาทหเสอมตามอายนน จะเปนแบบบวกรวมกน (Additive) ในการทาใหระดบการไดยนลดลง [26]

ในทางคลนกโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงกบโรคประสาทหเสอมตามอายคอนขางแยกกนได

ยาก เนองจากทง 2 โรคเปนสาเหตของการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงทพบไดบอยทงค

อกทงยงมอาการคลายกน และบางครงกเกดรวมกนดวย ลกษณะอาการทคลายคลงกนของทง 2 โรค เชน ทาให

สญเสยการไดยนทความถสง (3,000 4,000 และ 6,000 Hz) มากกวาทความถตา (500 1,000 2,000 Hz), มก

เกดอาการแบบคอยเปนคอยไป, เกดอาการกบหทง 2 ขางอยางเทาๆ กน, ทาใหเกดอาการหออและเสยงในหไดเหมอนกน, และลกษณะออดโอแกรมในระยะทโรคมความรนแรงแลวจะคลายกน เหลานเปนตน

42

การวนจฉยแยกโรคทง 2 ออกจากกนอาจพจารณาไดจากการสอบถามประวตหรอหลกฐานการ

สมผสเสยงดงทงในงานและในสงแวดลอม รวมกบการพจารณาระยะเวลาทเรมเปนโรความความสมพนธกบการ

สมผสเสยงดงหรอไม ในระยะแรกของโรคอาจใชลกษณะของออดโอแกรมทความถ 8,000 Hz ซงมกมความแตกตางกนมาพจารณาแยกโรคไดอยางคราวๆ โดยระดบการไดยนทความถท 8,000 Hz ของโรคประสาทหเสอม

จากเสยงดง มกจะดกวาความถท 3,000 – 6,000 Hz ซงมลกษณะเปน Notch สวนระดบการไดยนทความถท

8,000 Hz ของโรคประสาทหเสอมตามอายนน จะมลกษณะราบตาลงไปตามความถท 3,000 – 6,000 Hz [5,27]

อยางไรกตามลกษณะของออดโอแกรมดงกลาวนไมใชลกษณะทใชชขาดในการวนจฉยโรค (Pathognomonic)

เพยงแตเปนขอมลประกอบทชวยแพทยในการพจารณาแยกโรคทง 2 ออกจากกนเทานน [5]

ระบาดวทยา

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนนเปนโรคทพบไดบอยและมความสาคญ หากมองในภาพรวม

ของภาวะการสญเสยการไดยนแบบถาวรในผใหญ สาเหตทพบไดบอยมอย 2 สาเหตหลก สาเหตทพบไดบอยทสด

คอโรคประสาทหเสอมตามอาย สวนสาเหตทพบบอยรองลงมากคอโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง [26] ทงสองโรคนเปนโรคในกลมการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงเหมอนกน มอาการคลายกน

นอกจากนยงพบรวมกนไดบอยอกดวย

แหลงทมาของเสยงดงททาใหเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนน ทพบไดบอยทสดคอเสยงดง

จากเครองจกรในโรงงานอตสาหกรรม [27,31] ดงนนสาเหตของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทพบสวนใหญ

จงเปนโรคทมสาเหตมาจากการทางาน (Occupational noise-induced hearing loss) และสวนนอยมสาเหต

มาจากเสยงในสงแวดลอม (Sociocusis) หากมองในแงมมของโรคจากการทางานแลว จะพบวาโรคประสาทห

เสอมจากเสยงดงเปนโรคจากการทางานทพบไดบอยเมอเทยบกบโรคจากการทางานชนดอนๆ [27,31] ขอมล

จากกองทนเงนทดแทนของประเทศไทยในชวงหลายปทผานมา แสดงใหเหนวาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

นนเปนโรคจากการทางานทมการรายงานเปนอนดบตนๆ มาโดยตลอดทกป [41]

การสารวจความชกเฉพาะของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทวทงประเทศไทยเปนการเฉพาะนนยงไมมขอมลรายงานไวชดเจน [42] แตมการศกษาขอมลการสญเสยการไดยนจากทกสาเหตในผใหญไทย

วย 15 – 87 ป จากทวประเทศ จานวน 87,134 คน พบวามความชกอยท 8.5 % [43] สาหรบความชกเฉพาะ

การสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง มการศกษาเชงสารวจทรายงานไวในป ค.ศ. 2000 (พ.ศ.

2543) ซงรวบรวมขอมลจากการสารวจทวประเทศไทย 5 ครง พบขอมลวาในประเทศไทยนาจะมความชกของ

ภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงอยทประมาณ 3.5 – 5.0 % [44]

แมจะยงไมมการสารวจขอมลไวเปนการเฉพาะ แตเนองจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเปนโรคทอยในกลมการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงโรคหนง จงพอคาดการณจากการศกษาใน

อดตไดวา ความชกของโรคนในประชากรไทยนาจะอยทไมเกน 3.5 – 5 % [44] อยางไรกตาม ในการศกษา

ความชกของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงในประชากรเฉพาะบางกลมอาชพททางานสมผสกบเสยงดง อาจ

พบความชกของการเกดโรคไดสงถงประมาณ 21.1 – 37.7 % [42] การศกษาความชกของโรคประสาทหเสอม

43

จากเสยงดงการศกษาหนง ทเกบขอมลในกลมคนทางานขบเรอยนตหางยาวในจงหวดกระบ ในป พ.ศ. 2547

พบความชกของโรคสงถง 45.5 % เลยทเดยว [45]

การรกษา

ปจจบนยงไมมวธการรกษาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงวธใดททาใหผปวยหายกลบมาเปนปกตดงเดมได ไมวาจะดวยการใหยาชนดใดหรอการผาตดแกไขดวยวธใดกตาม การใชสเตมเซลลเพอปลกเซลลขน

ภายในหชนในใหงอกกลบขนมาใหมมการศกษาวจยอยบาง แตยงไมประสบความสาเรจมากเพยงพอทจะนามา

ใชในทางคลนกโดยทวไปได [46]

วธการแกไขเพอบรรเทาอาการหลงจากเกดการสญเสยการไดยนไปแลวนน แพทยอาจใหคาแนะนา

เพอใหผปวยมความเขาใจเกยวกบอาการของโรคมากขน แนะนาวธการปฏบตตวสาหรบญาต ในรายทมอาการ

เสยงในหมากๆ อาจใหยาตานอาการซมเศราเพอลดอาการ ในรายทมอาการซมเศรารนแรงควรไดรบคาปรกษา

ทางจตวทยาและการดแลดานจตใจ ในรายทมการสญเสยการไดยนอยางรนแรง เชน ในกรณทเปนโรคประสาท

หเสอมจากเสยงดงรวมกบประสาทหเสอมตามอายดวย การใสเครองชวยฟง (Hearing aids) หรอการผาตดฝงประสาทหเทยม (Cochlear implant) [47] รวมกบการบาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน จะชวยใหผปวยม

ความสามารถในการไดยนดขน และมคณภาพชวตทดขน

การปองกนโรค

เนองจากการรกษาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทมประสทธภาพนนยงไมสามารถทาได แตการ

ปองกนโรคอยางมประสทธภาพนนสามารถทาได [26-27] การดแลปญหาสขภาพทเกยวกบโรคประสาทหเสอม

จากเสยงดงโดยผใหบรการทางการแพทยในปจจบนจงเนนไปทการปองกนโรคนเปนหลก [4-5,26-27,31] การ

ปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทดทสด กคอการหลกเลยงการสมผสเสยงดงนนเอง โดยการดาเนนการ

ปองกนโรค จะแบงไดเปน 2 กรณ คอเสยงดงทพบในททางาน กบเสยงดงทพบในสงแวดลอม [31] ซงมแนวทาง

ในการดาเนนการแตกตางกนออกไป

(1.) การปองกนในกรณเสยงดงทพบในททางาน

เสยงดงทพบในททางานนนเปนสาเหตของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทพบไดบอยกวาเสยงดงใน

สงแวดลอม การดาเนนการปองกนนนตองอาศยความรวมมอจากหลายฝาย ทงหนวยงานภาครฐ เจาของสถาน

ประกอบการ บคลากรทางดานอาชวอนามย และตวคนทางานเอง การดาเนนการปองกนโรคประสาทหเสอม

จากเสยงดงในกรณเสยงดงทพบในการทางาน มรายละเอยดทนาสนใจดงน

การกาหนดระดบเสยงสงสดทอนญาตใหคนทางานสมผสได

ในตางประเทศ เชน ประเทศสหรฐอเมรกา มการออกกฎหมายโดยองคกร Occupational Safety

and Health Administration (OSHA) ซงเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงแรงงานประเทศสหรฐอเมรกา ไววา

ระดบเสยงในสถานททางานทยอมรบใหคนทางานสมผสได (Permissible noise exposure) โดยเฉลยใน

ระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตอวน (8-Hour time-weighted average หรอตวยอวา 8-hr TWA) กรณสมผส

เสยงลกษณะ Continous-type noise ตองไมเกน 90 dBA [29] และถาหากคนทางานสมผสเสยงดงโดยเฉลย

44

ในระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตอวนเทากบหรอมากกวา 85 dBA คนทางานผนนจะตองเขารวมโครงการ

อนรกษการไดยน (Hearing conservation program; HCP) ทสถานประกอบการจดใหมขน [29]

องคกร National Institute for Occupational Health and Safety (NIOSH) ซงเปนหนวยงานทางดานวชาการในสงกดกระทรวงสาธารณสขประเทศสหรฐอเมรกา เปนอกหนวยงานหนงทใหความสาคญกบ

การจากดการสมผสเสยงดงในคนทางาน โดย NIOSH ไดกาหนดระดบเสยงในสถานททางานทแนะนาใหคน

ทางานสมผสได (Recommended exposure limit; REL) โดยเฉลยในระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตอวน

(8-hr TWA) กรณสมผสเสยงลกษณะ Continous-type noise ไวทไมเกน 85 dBA [5] ระดบท NIOSH กาหนด

นเปนระดบทตากวาระดบทบงคบใชตามกฎหมายโดยองคกร OSHA และเปนระดบทองคกร NIOSH เชอวาจะทา

ใหคนทางานปลอดภยตอโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดมากกวา [5]

สาหรบในประเทศไทย กมการออกกฎหมายเพอจากดระดบเสยงทอนญาตใหคนทางานสมผสไดไว

ดวยเชนกน โดยกระทรวงแรงงานไดออก “กฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดาน

ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549” มาบงคบใช ตามกฎหมายฉบบน ไดกาหนดระดบเสยงโดยเฉลยในระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตอวน (8-hr

TWA) ทยอมรบใหคนทางานสมผสไดสงสดตองไมเกน 90 dBA [48] ซงเปนระดบทเทากบระดบทบงคบใชโดย

องคกร OSHA [29]

ในกรณทคนทางานสมผสเสยงดงตอวนในระยะเวลาทไมเทากบ 8 ชวโมง เราสามารถหาคาระดบ

เสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดโดยใชตารางสาเรจรปหรอสตรคานวณ ในกรณขององคกร OSHA และ

ตามกฎหมายไทย ดงแสดงในตารางท 6 ในกรณขององคกร NIOSH ดงแสดงในตารางท 7 สวนความแตกตาง

ของคาระดบเสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดทกาหนดโดยองคกร OSHA และ NIOSH นน อธบาย

รายละเอยดเพมเตมไว ดงแสดงในตารางท 8

สาหรบกรณการสมผสเสยงทมลกษณะเปน Impulsive noise ทงองคกร OSHA และ NIOSH ตางกกาหนดระดบเสยงสงสด (Peak) ทยอมรบใหคนทางานสมผสไดไวเทากนทระดบไมเกน 140 dB peak SPL

[5,29] (ในทางปฏบตอาจวดเปนหนวย dBC แทนกได) กฎหมายของประเทศไทยกกาหนดคาสงสดทยอมรบได

ในการสมผสเสยงลกษณะ Impulsive noise ไวทไมเกน 140 เดซเบล เชนกน [48]

รายละเอยดทมาของแนวคดและวธการกาหนดคามาตรฐานตามกฎหมาย หรอคาทแนะนาโดย

องคกรวชาการเหลาน รวมถงขอดและขอเสยของคาทกาหนดออกมาโดยแตละองคกร ผทสนใจสามารถศกษาขอมลโดยละเอยดไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [5,29,48-49]

การควบคมเสยงจากแหลงกาเนดและการใชอปกรณปองกนสวนบคคล

นอกจากการบงคบใชกฎหมายเพอควบคมระดบเสยงดงในสถานประกอบการ ไมใหเกนระดบทเปน

อนตรายตอหของคนทางานแลว การใชวธการตางๆ เพอควบคมระดบเสยงจากแหลงกาเนดเสยงภายในสถาน

ประกอบการใหลดลง และการสนบสนนใหคนทางานใชอปกรณปองกนสวนบคคล ยงเปนอกหนทางหนงทชวย

สนบสนนการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดดวย

45

ตารางท 6 ระดบเสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดทกาหนดโดย OSHA [29] และกฎหมายไทย [48]

ระยะเวลาทสมผสเสยงตอวน (ชวโมง) ระดบเสยงเฉลยทยอมรบได (dBA)

16 85

8 90

4 95

2 100

1 105

0.5 110

หมายเหต กรณทระยะเวลาการสมผสเสยงดงตางไปจากทระบไวในตาราง สามารถคานวณหาระดบเสยงเฉลยท

ยอมรบใหคนทางานสมผสได ไดจากสตรคานวณตอไปน 8

2 /

เมอ T = ระยะเวลาทสมผสเสยงดง (หนวยเปนชวโมง)

L = ระดบเสยงดงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสได (หนวยเปน dBA)

5 = Exchange rate ทกาหนดโดยองคกร OSHA

ตารางท 7 ระดบเสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดทแนะนาโดย NIOSH [5]

ระยะเวลาทสมผสเสยงตอวน (ชวโมง) ระดบเสยงเฉลยทยอมรบได (dBA)

16 82

8 85

4 88

2 91

1 94

0.5 97

หมายเหต กรณทระยะเวลาการสมผสเสยงดงตางไปจากทระบไวในตาราง สามารถคานวณหาระดบเสยงเฉลยท

ยอมรบใหคนทางานสมผสได ไดจากสตรคานวณตอไปน 8

2 /

เมอ T = ระยะเวลาทสมผสเสยงดง (หนวยเปนชวโมง)

L = ระดบเสยงดงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสได (หนวยเปน dBA)

3 = Exchange rate ทกาหนดโดยองคกร NIOSH

(คาระดบเสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดดงแสดงในตารางท 6 และ 7 น เปนคาระดบเสยงทใชอางองกบการ

วดระดบเสยงดวยเครองวดเสยง (Sound level meter) วดแบบตามพนท (Area sampling) ในกรณทใชเครองวดเสยงสะสม (Noise

dosimeter) วดแบบตดตวคนทางาน (Personal sampling) จะใชระบบการแปลผลทตางออกไปเรยกวาการดขนาดการสมผส

เสยง (Noise dose) ซงวธการคานวณและแปลผลคานสามารถดรายละเอยดไดจากขอกาหนดขององคกร OSHA [29])

46

ตารางท 8 ความแตกตางของคาเฉลยระดบเสยงทยอมรบไดขององคกร OSHA และ NIOSH

ความแตกตางของคาเฉลยระดบเสยงทยอมรบไดขององคกร OSHA และ NIOSH

แนวคดทแตกตางกนของทง 2 องกร

ในประเทศสหรฐอเมรกา องคกร OSHA เปนองคกรททาหนาทออกกฎหมายทางดานอาชวอนามยและความ

ปลอดภยมาบงคบใช ในขณะทองคกร NIOSH เปนองคกรททาหนาทสนบสนนขอมลทางดานวชาการท

เกยวกบอาชวอนามยและความปลอดภย ทง 2 องคกรทางานสนบสนนกน และตางกเปนผนาในการกาหนด

ขอบงคบหรอคาแนะนาตางๆ บอยครงทคามาตรฐานทางดานอาชวอนามยและความปลอดภยทกาหนดโดย

องคกรทง 2 แหง ไดรบการยอมรบและถกนาไปใชอางองในกฎหมายหรอแนวทางปฏบตของประเทศอนๆ

อยางไรกตาม ในเรองระดบเสยงทยอมรบใหคนทางานสมผสไดตอวนนน องคกรทง 2 แหงนยงมความเหนท

แตกตางกนอย เนองจากทมาของแนวคดทางดานวชาการทแตกตางกน

การกาหนดคาเฉลยระดบเสยงทยอมรบได

คาระดบเสยงเฉลยทยอมรบใหคนทางานสมผสไดในการทางาน 8 ชวโมงตอวน กรณสมผสเสยงทมลกษณะ

Continous-type noise ขององคกร OSHA นนอยทระดบ 90 dBA ซงเปนการกาหนดตามมาจากกฎหมาย

ในอดตชอ Walsh-Healey Public Contracts Act of 1936 [5] และยงไมมการเปลยนแปลงมาถงปจจบน

สวนคาทองคกร NIOSH กาหนดนนอยทระดบ 85 dBA ซงไดมาจากผลการประเมนความเสยงโดยองคกร

NIOSH เอง ทรายงานไวในเอกสาร Criteria for a recommended standard: Occupational exposure

to noise ในป ค.ศ. 1972 [5]

แมวาองคกร OSHA จะยงไมไดปรบคาระดบเสยงเฉลยทยอมรบไดตามกฎหมาย ใหเทากบคาทกาหนดโดย

องคกร NIOSH แตกยอมรบในผลการประเมนความเสยงน จงไดกาหนดใหคนทางานทสมผสเสยงดงเฉลยใน

การทางาน 8 ชวโมงตอวนตงแต 85 dBA ขนไป จะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยนดวย [5]

การกาหนดคา Exchange rate

ในการพจารณาการเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงในคนทางานนน องคกร NIOSH เชอในขอสมมตฐาน

ขอหนงทมชอวา สมมตฐานพลงงานเทากน (Equal energy hypothesis) โดยสมมตฐานนระบวา การสมผส

เสยงทมพลงงานเทากนนน จะทาใหเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงขนในระดบความรนแรงทเทากนเสมอ

แมจะสมผสตางชวงเวลากตาม [5] เชน คนทางานทสมผสเสยงดง 90 dBA ในระยะเวลา 8 ชวโมงตอวนเปน

เวลา 1 ป หากใหคนทางานผนนสมผสเสยงดง 90 dBA ในระยะเวลา 4 ชวโมงตอวนเปนระยะเวลา 2 ป กจะ

เกดการสญเสยการไดยนในระดบทเทากน เปนตน เนองจากคาความเขมเสยง (ความดงของเสยง) นนมหนวย

เปนเดซเบล ซงเปนหนวยแบบลอการทม เมอทาการคานวณจะพบวาคาความเขมเสยงทเพมขนเพยงทกๆ 3

เดซเบลนน จะมคาพลงงานของเสยงเพมขนเปน 2 เทาเสมอ [5]

ดวยเหตน องคกร NIOSH จงกาหนดระดบเสยงเฉลยทยอมรบได ในกรณทมระยะเวลาการสมผสตางไปจาก

8 ชวโมงตอวน ใหมอตรา Exchange rate เทากบ 3 dBA หมายถง ถาสมผสเสยงดงเพมขนทกๆ 3 dBA ก

จะตองมระยะเวลาการสมผสเสยงนนลดลงครงหนงเสมอ [5] (ดตารางท 7 ประกอบ)

ในขณะทองคกร OSHA ไมเชอในสมมตฐานพลงงานเทากน จงใชอตรา Exchange rate ท 5 dBA หมายถง

ถาสมผสเสยงดงเพมขนทกๆ 5 dBA กใหลดระยะเวลาการสมผสเสยงดงลงครงหนง (ดตารางท 6 ประกอบ)

เนองจาก OSHA เชอวาเมอมการพกหในแตละวน จะเกดการฟนตวของการไดยนขนได ทาใหเลอกใชเกณฑ

ทหยอนกวาเกณฑทแนะนาโดยองคกร NIOSH [49]

47

การควบคมเสยงดงจากแหลงกาเนดเสยงภายในสถานประกอบการนนสามารถทาไดหลายวธการ

เชน การเลอกซอเครองจกรอตสาหกรรมทไมกอใหเกดเสยงดงมาใช การเลอกใชกระบวนการผลตแบบทไมกอ

ใหเกดเสยงดง ซงสามารถทาไดในกรณทสรางโรงงานใหมหรอเมอมงบประมาณในการปรบปรงเพยงพอ หากไมสามารถเปลยนเครองจกรหรอเปลยนกระบวนการผลตได การแกไขทดทสดคอการแกไขทางดานวศวกรรม

(Engineering control) เชน การใชแผนวสดลดเสยงครอบเครองจกรทเปนแหลงกาเนดเสยงไว การสรางผนง

กนเสยงระหวางคนทางานกบเครองจกร การบารงรกษาเครองจกรไมใหชารด การใชวสดลดการสนสะเทอนเพอ

ลดเสยงทเกดจากการสนสะเทอน การใชนามนหลอลนกบสวนทเปนขอตอเพอลดเสยงจากการเสยดส การแกไข

อกวธหนงทสามารถทาไดคอการเพมระยะหางระหวางคนทางานกบแหลงกาเนดเสยง หรอในกรณทเครองจกรม

ขนาดใหญมากและเสยงดง การทาหองควบคม (Control room) ทผนงมคณสมบตกนเสยงได แลวใหคนทางาน

อยภายในกเปนทางแกไขปญหาไดอกทางหนง

การแกไขอกวธหนง ซงเปนทางเลอกเสรมในกรณทการแกไขทางดานวศวกรรมนนไมสามารถ

กาจดความเสยงไดทงหมด กคอการแกไขทางดานการบรหารจดการ (Administrative control) หมายถงการจดสรรลกษณะการทางานของคนทางานใหสมผสเสยงดงนอยลง เชน ลดระยะเวลาการสมผสเสยงดงตอวนให

นอยลง จากดจานวนคนทจะตองเขาไปในพนททมเสยงดงมากๆ ใหนอยลง การแกไขทางดานการบรหาร

จดการนนเปนแตเพยงการบรรเทาปญหา เนองจากไมไดแกไขทสาเหต จงใชเปนทางเลอกเสรมใหกบการแกไข

ทางดานวศวกรรมเทานน และการแกไขปญหาวธน จะตองไมทาใหเกดมจานวนคนทางานทไดรบความเสยง

จากการสมผสเสยงดงเพมขน เชน จะตองไมใชคนหลายๆ คนสลบกนมารบสมผสเสยงดง [5]

รายละเอยดตวอยางการแกไขทงทางดานวศวกรรม และดานการบรหารจดการ ในกรณตางๆ นน

ผทสนใจสามารถศกษาเพมเตมไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [4,50]

หากการทาการแกไขทางดานวศวกรรมแลวไมสามารถกาจดความเสยงทเกดจากการสมผสเสยงดงไดทงหมด และไมสามารถทาการแกไขทางดานการบรหารจดการได วธการแกไขปญหาอนดบถดมาทถอวา

เปนทางเลอกเสรม หรอเปนการแกไขปญหาชวคราว [5] กคอการใหคนทางานสวมใสอปกรณปองกนสวนบคคล

(Personal protective equipment; PPE) ในระหวางการทางาน อปกรณปองกนสวนบคคลทชวยลดการสมผส

เสยงดงนนบางครงอาจเรยกวาอปกรณปกปองการไดยน (Hearing protector) กได ซงโดยทวไปจะแบงออกได

เปน 3 ชนดหลก คอทอดหลดเสยง (Ear plugs) ทคาดหลดเสยง (Canal caps) และทครอบหลดเสยง (Ear muffs)

ความสามารถในการลดเสยงของอปกรณปกปองการไดยนแตละชนด จากบรษทผผลตแตละแหง จะมความ

แตกตางกนไป ในทางปฏบตมการกาหนดคาทางหองปฏบตการทบงบอกถงความสามารถในการลดเสยงของ

อปกรณเหลานขนคอคา Noise reduction rating (NRR) เพอมงหวงใหผใชงานสามารถนามาใชประเมน

ประสทธภาพของอปกรณปกปองการไดยนเหลานได [5] ในประเทศสหรฐอเมรกา มการออกกฎหมายใหบรษท

ผผลตอปกรณปกปองการไดยนเหลาน จะตองแสดงคา NRR บนฉลากผลตภณฑดวย [5,29] แตอยางไรกตาม

การใชคา NRR ประเมนประสทธภาพของอปกรณปกปองการไดยนกยงมขอจากดอย เนองจากคา NRR นเปนคาทไดจากการทดสอบในหองปฏบตการ เมอนามาใชงานจรงอาจมประสทธภาพแตกตางจากคาทแสดงไว [5]

48

วธการเลอก รายละเอยดของคณสมบต ขอดและขอเสย ของอปกรณปกปองการไดยนแตละชนด

รวมถงการนาคา NRR มาใชในทางปฎบต และขอจากดของการใชคา NRR ผทสนใจสามารถศกษารายละเอยด

เพมเตมไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [5,29,51-52] ตวอยางการแนะนาใหคนทางานใชอปกรณปกปองการไดยนชนดตางๆ ดงแสดงในภาพท 25

ภาพท 25 ตวอยางการแนะนาใหคนทางานใชอปกรณปกปองการไดยน

เชน ทอดหลดเสยง (ภาพ A) และทครอบหลดเสยง (ภาพ B)

โครงการอนรกษการไดยน

โครงการอนรกษการไดยน (Hearing conservation program; HCP) หรอทองคกร NIOSH เรยกชอวาโครงการปองกนการสญเสยการไดยน (Hearing loss prevention program; HLPP) [5] เปน

โครงการทถกกาหนดขนตามกฎหมาย เพอใหสถานประกอบการตางๆ สามารถดแลคนทางานทมความเสยงตอ

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางเปนระบบและเปนองครวม การดาเนนการตามโครงการอนรกษการได

ยนน ครอบคลมทงการควบคมระดบเสยงดงในสถานประกอบใหอยในระดบทกฎหมายกาหนด การตรวจวดระดบ

เสยงในพนทการทางาน การใหความรแกคนทางาน การสนบสนนใหคนทางานใชอปกรณปกปองการไดยน

รวมถงการตรวจสมรรถภาพการไดยนในคนทางานทมความเสยงเปนระยะดวย

ในประเทศสหรฐอเมรกา ขอกฎหมายทกาหนดโดยองคกร OSHA [29] ไดกาหนดไววาคนทางาน

ทสมผสเสยงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป จะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยนทสถานประกอบการจดขน (หมายความวาถาสถานประกอบการแหงใดมคนทางานทสมผสเสยงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA

ขนไป สถานประกอบการแหงนนจะตองจดใหมโครงการอนรกษการไดยนขนภายในสถานประกอบการ และตอง

ใหคนทางานทสมผสเสยงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปทกคน เขารวมโครงการอนรกษการไดยนทสถาน

ประกอบการจดขนน) โดยการจดโครงการอนรกษการไดยนจะตองจดอยางมคณภาพ [29] ขอกฎหมายท

กาหนดใหคนทางานทกคนทสมผสเสยงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป เขารวมโครงการอนรกษการไดยน

น ตรงกนกบคาแนะนาทเสนอแนะโดยองคกร NIOSH [5]

49

สาหรบประเทศไทย กมกฎหมายกาหนดใหสถานประกอบการทมคนทางานทมความเสยง จดทา

โครงการอนรกษการไดยนเชนกน คอ ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการ

จดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] กฎหมายฉบบน กาหนดใหคนทางานทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปทกคน จะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยนทสถาน

ประกอบการจดขน [2] เชนเดยวกบกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกาทกาหนดโดยองคกร OSHA [29]

องคประกอบของโครงการอนรกษการไดยนทดนนจะตองมความครอบคลม เพอใหสามารถปองกน

และแกไขปญหาไดในทกดาน และจะตองจดขนโดยความรวมมอของทกฝาย ทงฝายนายจางทจะตองมความ

ยนยอมพรอมใจในการจดดาเนนการ ฝายบคลากรวชาชพทตองใหความรอยางถกตอง ฝายเจาหนาทของรฐท

ตองมระบบการกากบดแล และฝายลกจางทตองใหความรวมมอกบนายจางในการดาเนนการ องคกร NIOSH ได

ใหคาแนะนาในการจดโครงการไววา ควรมการดาเนนการอยางนอย 8 ขนตอน ดงน (1.) การประเมนขอมลใน

ดานตางๆ กอนทจะจดทาโครงการและประเมนตอเนองเปนระยะ (2.) การประเมนระดบการสมผสเสยงดงใน

สถานประกอบการ (3.) การควบคมระดบเสยงดงทงดวยการแกไขทางดานวศวกรรม และการแกไขทางดานการบรหารจดการ (4.) การตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอประเมนภาวะการสญเสยการไดยนของคนทางานเปนระยะ

(5.) การกาหนดใหคนทางานใชอปกรณปกปองการไดยน (6.) การใหความรและสรางแรงจงใจในการปองกน

โรคแกคนทางาน (7.) การบนทกและการเกบรกษาขอมล (8.) การประเมนประสทธภาพของโครงการอยาง

ตอเนอง รวมถงการปรบปรงแกไขใหโครงการมประสทธภาพดยงขน [5]

โครงการอนรกษการไดยนทจดขนอยางมประสทธภาพ จะมสวนชวยปองกนคนทางานทมความเสยง

ไมใหเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงได [5] ขนตอนและเทคนคในการจดทาโครงการอนรกษการไดยนใหได

อยางมประสทธภาพนน อยนอกเหนอขอบเขตเนอหาของแนวทางฉบบน จงไมขอกลาวถงในรายละเอยดทงหมด

ผทสนใจสามารถคนหาขอมลเพมเตมไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [4-5,25,50-54]

การตรวจสมรรถภาพการไดยนปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางไร

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน เปนองคประกอบทสาคญอยางหนงในการจดทาโครงการอนรกษการไดยนภายในสถานประกอบการ เพอปองกนไมใหคนทางานทมความเสยงเกดโรค

ประสาทหเสอมจากเสยงดงขน ดงไดกลาวแลววาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนนเปนโรคทมการดาเนนโรค

แบบคอยเปนคอยไป มกใชเวลานานหลายปตงแตเรมพบความผดปกตในออดโอแกรม จนกวาจะถงเวลาทเกด

ภาวะสญเสยการไดยนทมผลรนแรงตอการดาเนนชวต การตรวจสมรรถภาพการไดยนทงในเวลากอนทคนทางาน

จะเขาไปสมผสเสยงดง และการตรวจหลงจากทเขาไปทางานสมผสเสยงดงแลวอยเปนระยะสมาเสมอ จงเปน

วธการทมประสทธภาพทจะทาใหผทางานดานอาชวอนามยสามารถรไดวาสมรรถภาพการไดยนของคนทางาน

ทดแลนนมการลดลงหรอไม และถามการลดลงแลว การลดลงมระดบความรนแรงเทาใด

ภาพท 26 แสดงตวอยางสมมตของผลตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานผหนง ซงทางานในทเสยงดงเปนเวลานานและเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงขน จากภาพจะเหนวาออดโอแกรมทไดจากการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนกอนเขาทางานนนเปนปกต ตอมาเมอทางานสมผสเสยงดงไปเปนเวลานานมากขน

ออดโอแก

ไดยนอยา

ยนอยางต

การไดยน

แหลงกา

นอยกชว

ภาพ

สาคญอย

คนทางาน

รายและใ

โครงการ

ในงานอประกอบ

การลดก

อาจจะย

จะชวยลด

ทางาน, ว

การจดท

กรมของคนทา

างรนแรง ในค

ตอเนองมาเปน

นทลดลงไดตง

เนดเสยง กจะ

วยลดความรน

พท 26 ตวอยา

ผลตรวจ

การพจา

ยางหนงทชวย

นทมความเสย

ในภาพรวมขอ

รอนรกษการได

าชวอนามยมบการ ผทสนใจ

(2.) การปอง

นอกจากการป

ารสมผสเสยง

งนอยกวากรณ

ดความเสยงตอ

วยรน, ผทชนช

ทาสอประชาส

างานผนกคอย

คนทางานรายน

นระยะ ผททา

แตระยะแรก

ะเปนการปอง

นแรงของโรคท

งสมมตผลตรวจ

ผลตรวจกอนเข

จเมอทางานไป

รณาผลตรวจ

ยใหผประกอบ

ยงได องคกร N

องสถานประก

ดยนทดอยางห

มาใชเพอปรจสามารถศกษ

งกนในกรณเส

ปองกนการสม

งดงในสงแวดล

ณเสยงดงทพ

อการเกดโรคไ

ชอบกฬายงปน

สมพนธถงอน

ยๆ มระดบกา

นหากไดมการ

าหนาทดแลสข

และหากมกา

กนไมใหคนท

ทจะเกดขน

จสมรรถภาพกา

ขาทางาน (ภาพ

10 – 20 ป (ภา

สมรรถภาพก

บวชาชพดานอ

NIOSH มควา

กอบการทไมเส

หนงไดเลยทเด

ะเมนประสทษาเพมเตมไดจ

สยงดงทพบใน

มผสเสยงดงใน

ลอมกมความ

บในททางาน

ได วธการตาง

น) โดยบคลาก

นตรายของเส

50

ารไดยนลดลงม

รพจารณาดกา

ขภาพของคนท

รดาเนนการแ

างานรายนเก

ารไดยนของคนท

A) ผลตรวจเมอ

าพ C) และผลต

การไดยนในงา

อาชวอนามยส

มเหนวา ผลก

สอมถอยลงนน

ดยว รายละเอ

ทธภาพของกจากเอกสารขอ

นสงแวดลอม

นการทางานแล

มสาคญเชนกน

น [31] แตการ

ๆ ทสามารถท

กรสาขาตางๆ (

ยงดงเผยแพ

มากขนเปนลา

ารเปลยนแปล

ทางานรายนจ

แกไขปญหาทต

ดโรคประสาท

ทางานผหนงทเป

อทางานไป 5 –

รวจเมอทางานไ

านอาชวอนาม

สามารถปองก

ารตรวจสมรร

น จดไดวาเปน

อยดของการน

การจดโครงกององคกร NIO

ม

ลว การปองกน

น แมวาในปจ

รดาเนนการใน

ทาได เชน การ

(แพทย, พยาบ

รทางชองทา

าดบ จนในทส

ลงของผลการต

ะสามารถพบค

ตนเหต เชน ท

ทหเสอมจากเส

ปนโรคประสาท

– 10 ป (ภาพ B

ไป 20 – 30 ป

มยอยเปนระย

นโรคประสาท

รถภาพการไดย

นเครองชวดป

นาผลการตรวจ

การอนรกษกOSH [5,53]

นโรคประสาท

จบน ความใส

นเชงนโยบาย

รใหความรแกบ

บาล, คร, นกว

งตางๆ เพอใ

สดเกดภาวะส

ตรวจสมรรถภ

ความผดปกตข

ทาการควบคม

สยงดงขนได ห

ทหเสอมจากเสย

B)

(ภาพ D)

ยะนน จงเปน

ทหเสอมจากเ

ยนของคนทาง

ระสทธภาพข

จสมรรถภาพ

ารไดยนภาย

ทหเสอมจากเส

สใจของสงคม

สงคมดวยวธ

บคคลกลมเสย

ชาการดานสา

ใหสงคมรบร

ญเสยการ

ภาพการได

ของระดบ

มเสยงดงท

หรออยาง

ยงดง

เครองมอ

เสยงดงใน

งานแตละ

องการจด

การไดยน

ยในสถาน

สยงดงโดย

ตอเรองน

การตางๆ

ยง (คนวย

าธารณสข)

การออก

51

กฎหมายควบคมทางดานสงแวดลอม การสนบสนนใหมอปกรณปกปองการไดยนและการใหความรทสนามยงปน

การสนบสนนใหมการเลอกใชเครองมอเครองจกรในบานทมเสยงดงนอย การหลกเลยงการเขาไปในพนททม

เสยงดงบอยๆ (คอนเสรต, ผบ, ดสโกเทค) และการสนบสนนใหใชอปกรณปกปองการไดยนเมอจาเปนตองเขา

ไปในทเสยงดงอยางหลกเลยงไมได เหลานเปนตน [31]

คนทางานทสมผสเสยงดงระหวางการทางานจนเกดภาวะ Temporary threshold shift ขนนน เมอ

กลบบานไปควรจะไดพกห เพอใหหเกดการฟนฟสภาพ ไมสมควรอยางยงทจะประกอบกจกรรมทตองสมผสเสยง

ดงในสงแวดลอมเพมเตมอก คนทางานกลมนควรทจะไดรบการใหความร เกยวกบการหลกเลยงการสมผสเสยงดง

ในสงแวดลอมมากเปนพเศษ ผลอนๆ ของเสยงทมตอรางกาย

นอกจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงแลว ผลกระทบของเสยงทมตอหยงทาใหเกดความผดปกต

ไดอกอยางหนงคอ ภาวะบาดเจบจากการไดรบเสยงดงอยางรนแรง (Acoustic trauma) ภาวะความผดปกตนม

สาเหตเกดจากการไดรบสมผสเสยงดงอยางรวดเรวและรนแรง เกนกวาทรางกายจะปรบตวดวยปฏกรยาอะคสตก

ไดทน เสยงเหลานมกเกดจากแหลงทมลกษณะเปนการระเบด มกเกดขนอยางทนททนใดจนผทรบสมผสเสยง

ตงตวไมทน (มลกษณะเปน Impulsive noise ทดงมาก) เชน เสยงจากการยงปนใหญ เสยงจากระเบดทใชใน

สงคราม เสยงการระเบดของถงบรรจแกสหรอสารเคม เสยงการระเบดของเครองจกร เสยงการระเบดของบอยเลอร

เสยงจดพลขนาดใหญ เสยงจดประทดขนาดใหญ เสยงเหลานพบไดทงในสถานททางานและในสงแวดลอม

ระดบความดงของเสยงททาใหเกดโรคมกจะมความดงตงแต 140 dB peak SPL ขนไป [26,31]

กลไกการเกดโรคของภาวะบาดเจบจากการไดรบเสยงดงอยางรนแรงน จะมความแตกตางจากกลไก

การเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง เนองจากหลงจากทไดรบเสยงดงอยางรนแรงแลว ผปวยจะเกดภาวะ

สญเสยการไดยนอยางทนทโดยไมตองผานระยะ Temporary threshold shift มากอน การสญเสยการไดยนนน

เชอวาเกดจากเสยงสงพลงงานทเปนแรงกล เขาไปทาลายสวนประกอบของหโดยตรง ในบางรายอาจทาใหเกด

เยอแกวหฉกขาด ทาลายกระดก 3 ชน ทาลายอวยวะของคอรตในหชนใน ทาใหเยอภายในทอรปกนหอยฉกขาด

จนเกดการผสมกนของเพอรลมฟและเอนโดลมฟ [26] อาการทพบอาจตรวจพบเยอแกวหฉกขาด มเลอดออกใน

ชองห มเสยงในห (Tinnitus) เมอตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยนจะพบวามระดบการไดยน

ลดลง โดยจะมระดบการไดยนลดลงทความถสงมากกวาทความถตา เชนเดยวกบทพบในโรคประสาทหเสอมจาก

เสยงดง แตความรนแรงอาจจะมากกวาโดยเฉพาะทความถตาอาจลดลงไดมาก ในรายทมการทาลายโครงสราง

ของหชนนอกและชนกลางดวย จะพบลกษณะออดโอแกรมเปนความผดปกตของการไดยนแบบผสมได

สาหรบการรกษาโรคนใหผปวยมการไดยนกลบมาปกตดงเดมยงไมสามารถทาไดเชนเดยวกนกบ

กรณของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง จดมงหมายของการดแลผปวยโรคนจงมงเนนไปทการปองกนไมใหเกด

การสญเสยการไดยนเพมขนอก โดยการใหหลกเลยงการสมผสเสยงดงดวยวธการตางๆ การผาตดเยบซอมเยอ

แกวห การใชเครองชวยฟง และการบาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน อาจมประโยชนในผปวยบางราย [26] การ

รกษาดวยโปรตนโมเลกล (Cell permeable JNK ligand) หรอยาชนดตางๆ เชน N-acetyl cysteine มผทาการ

52

ทดลองประสบความสาเรจอยบาง แตยงอยเพยงในระดบงานวจย [26,46,55-56] สวนการปองกนโรคนททาได

คอหลกเลยงการสมผสเสยงดงทงในการทางานและในสงแวดลอม หลกเลยงการทากจกรรมหรอการเขาไปใน

สถานทเสยง ถาทราบกอนลวงหนาวาจะตองทากจกรรมหรอเขาไปในสถานททมความเสยงจะตองใชอปกรณ

ปกปองการไดยนทกครง [26]

ผลกระทบอนๆ ของเสยงทมตอระบบอวยวะอนของรางกายนอกจากห (Nonauditory effects) ไดแก ทาใหเกดภาวะความเครยด (Stress) รบกวนสมาธ (Distraction) รบกวนการนอน (Sleep disturbance)

ทาใหความดนโลหตสง (Hypertension) ทาใหคาตโคลามนหลงเพมขน (Catecholamine secretion) ผลจากการ

รบกวนสมาธอาจทาใหประสทธภาพการทางานลดลง (Disruption of job performance) และเกดอบตเหตจาก

การทางาน (Work accident) ไดงายขน [5,26] ผลกระทบเหลาน เชอวาเกดขนจากกลไกการกอความราคาญ

ตอจตใจ (Cognitive and psychosocial factors) โดยเฉพาะในกรณทเปนเสยงรบกวนทผฟงนนไมตองการ

ไดยน เชน เสยงเครองจกรของโรงงานทอยขางเคยง เสยงนาหยดจากกอกนาทชารด เสยงเพลงทเพอนขางบานเปด

ในยามวกาล ผลกระทบเหลานจงสามารถเกดขนไดแมระดบความดงของเสยงจะไมไดสงจนถงระดบททาใหเกด

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงกตาม [26] และหากหยดการรบสมผสเสยงแลว เชอวาผลกระทบเหลานจะหายไป

ไมเกดเปนอาการเรอรงขน [26]

นยามศพททเกยวของ ลาดบตอไปจะเปนการกาหนดนยามศพทบางคาทเกยวของกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงาน

อาชวอนามย ทจะใชตอไปในสวนของแนวทางการตรวจและแปลผล ดงน

ออดโอแกรมเพอการคดกรองโรค (Screening audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการตรวจโดยมวตถประสงคเพอการคดกรองโรค เปนการตรวจทใชในงานอาชวอนามย โดยอาจดาเนนการตรวจใน

สถานประกอบการ ในหนวยบรการสาธารณสขปฐมภม ในคลนกแพทยอาชวเวชศาสตร หรอในหนวยงานอาชว-

เวชกรรมภายในสถานพยาบาลตางๆ กได การตรวจออดโอแกรมเพอการคดกรองโรคน จะนาไปสผลประโยชน

ในดานการคดกรองและปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเปนหลก เพอเปนการปฏบตตามกฎหมายอนรกษ

การไดยน [2] และจะไดผลพลอยไดในการคดกรองภาวะสญเสยการไดยนจากสาเหตอนๆ ดวย [57]

การตรวจ Screening audiogram ในงานอาชวอนามยนน ยงแบงออกไดเปนหลายชนดยอยตามลาดบ

ของการตรวจในคนทางาน โดยในการแบงชนดยอย คณะทางานยดการแบงและการเรยกชอตามเอกสารของ

องคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] เปนหลก ดงน

ออดโอแกรมพนฐาน (Baseline audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทตรวจกอนทคนทางานจะเขาไปทางานสมผสเสยงดง หรอหลงจากททางานสมผสเสยงดงไปแลวระยะเวลาหนง (ควรเปนเวลาไมนานนก)

Baseline audiogram น จะใชเปนขอมลพนฐานเพอเอาไวเปรยบเทยบกบผลการตรวจครงตอๆ ไป เพอใช

พจารณาวาผลการตรวจในครงตอๆ ไปมการลดลงของระดบการไดยนหรอไม

53

ในการกาหนดระยะเวลาทจะตองทาการตรวจ Baseline audiogram องคกร NIOSH กาหนดใหตรวจ

ภายในไมเกน 30 วน หลงจากทพบวาคนทางานนนจะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยน สวนองคกร OSHA

กาหนดใหตรวจภายในไมเกน 6 เดอน หลงจากทพบวาคนทางานนนจะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยน

ยกเวนในกรณทสถานประกอบการอยในทหางไกล ตองใชรถตรวจการไดยนเขาไปตรวจ องคกร OSHA อนโลม

ใหทาการตรวจไดภายในไมเกน 1 ป [29] สาหรบกฎหมายของประเทศไทย ไมไดกาหนดระยะเวลาทจะตองทา

การตรวจ Baseline audiogram ไว [2] ในประเดนนคณะทางานมความเหนวา การคมนาคมในประเทศไทยใน

ปจจบนคอนขางมความสะดวก และการจดหาผใหบรการทางการแพทยในประเทศไทยนนไมไดยากมากนก

หากสามารถทาได แนะนาใหสถานประกอบการจดใหมการตรวจ Baseline audiogram แกคนทางานผมความเสยงภายในไมเกน 30 วน หลงจากททราบวาคนทางานนนจะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยน

กลาวโดยสรปคอ การตรวจเพอหา Baseline audiogram ในประเทศไทยนน จะพบไดอย 2 กรณ คอ

(1.) กรณทสถานประกอบการทราบความเสยงในการสมผสเสยงดงตงแตตน คอทราบวาคนทางานนนจะตอง

เขาไปทางานสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป แนะนาใหตรวจหา Baseline audiogram ตงแต

กอนเขาทางาน และ (2.) กรณทคนทางานนนทางานอยเดมแลว แตเกดมาพบในภายหลงวาคนทางานนนจะตอง

เขารวมโครงการอนรกษการไดยน เนองจากมผลการตรวจวดระดบเสยงในพนทการทางานดงขนจนถงระดบ

8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป แนะนาใหทาการตรวจหา Baseline audiogram ภายในไมเกน 30 วน

หลงจากวนททราบวาคนทางานผนนจะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยน

เมอไดผล Baseline audiogram มาแลว กฎหมายของประเทศไทยไดกาหนดใหนายจางแจงผลการ

ตรวจใหคนทางานรบทราบภายใน 7 วน นบตงแตวนทนายจางทราบผลการตรวจ [2]

ออดโอแกรมพนฐานใหม (Revised baseline audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทจะใชเปนพนฐานใหม สาหรบไวเปรยบเทยบกบผลการตรวจในครงตอๆ ไป แทน Baseline audiogram เดม เนองจากเมอ

ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนไปอยางตอเนองแลว คนทางานนนเกดมผลการตรวจทมระดบการไดยนลดลง

หรอเพมขนตดตอกนหลายครง จนสมควรทจะตองปรบขอมลพนฐานทจะเอาไวใชสาหรบการเปรยบเทยบให

เหมาะสมมากขน

ออดโอแกรมตดตาม (Monitoring audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการตรวจคน

ทางานทสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปเปนระยะ ซงทงองคกร NIOSH [5] องคกร OSHA [29]

และตามกฎหมายของประเทศไทย [2] กาหนดไวเทากนคอตองตรวจอยางนอยทก 1 ป ออดโอแกรมชนดนจะถก

นาไปเปรยบเทยบกบ Baseline audiogram (หรอ Revised baseline audiogram ถามการปรบพนฐานใหม) เพอดวาคนทางานนนมระดบการไดยนลดลงกวาเดมหรอไม เนองจากจะตองทาการตรวจหาออดโอแกรมชนดน

เปนระยะอยางนอยทก 1 ปในคนทางานกลมเสยง เราจงอาจเรยกออดโอแกรมชนดนวาออดโอแกรมประจาป

(Annual audiogram) กได [29] ในประเดนการแจงผลการตรวจ Monitoring audiogram กฎหมายของประเทศ

ไทยกาหนดใหนายจางแจงผลการตรวจใหคนทางานรบทราบภายใน 7 วน นบตงแตวนทนายจางทราบผลการ

ตรวจ เชนเดยวกนกบกรณของ Baseline audiogram [2]

54

ออดโอแกรมซา (Retest audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการตรวจในระหวางทา

การตรวจ Monitoring audiogram แลวผทาการตรวจหรอผแปลผลการตรวจเกดพบวาในการตรวจครงแรก ผล

การไดยนของคนทางานมการลดลงเกนระดบทยอมรบได (ในกรณตดสนตามเกณฑขององคกร NIOSH [5] และตามกฎหมายของประเทศไทย [2] คอเกดมภาวะ 15-dB shift ขน สวนในกรณตดสนตามเกณฑขององคกร

OSHA [29] คอเกดมภาวะ Standard threshold shift ขน) ผทาการตรวจจะตองตรวจสอบความถกตองดาน

เทคนคของการตรวจ จดหฟงใหเขาทใหม แนะนาวธการตรวจใหคนทางานรบทราบซาอกรอบ แลวดาเนนการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในคนทางานผนนซาอกครงหนงในทนท [5] เพอเปนการยนยนวาผลการตรวจใน

ครงแรกนนถกตองหรอไม ผลการตรวจทไดจากการตรวจซาครงท 2 น เราเรยกวา Retest audiogram หรอ

อาจเรยกวา Immediately retest audiogram กได

องคกร NIOSH ใหคาแนะนาไววา หาก Retest audiogram ทไดนนเทากนกบผลการตรวจในครงแรก

กใหบนทกผลไว แตใหใชผลการตรวจในครงแรกเปน Monitoring audiogram เพอนาไปพจารณาเปรยบเทยบ

กบ Baseline audiogram ของคนทางานผนนตอไปตามเดม แตหาก Retest audiogram ทไดนน มระดบการ

ไดยนดขนกวาผลการตรวจในครงแรก (จนไมเกด 15-dB shift) ใหทาการบนทกผลไวเฉพาะ Retest audiogram

ททาการตรวจในครงท 2 นน แลวใหใชผล Retest audiogram นนเปน Monitoring audiogram แทน เพอนาไป

เปรยบเทยบกบ Baseline audiogram ของคนทางานผนนตอไป [5]

การตรวจ Retest audiogram เปนการตรวจทชวยลดปญหาทเกดจากความผดพลาดทางเทคนคท

อาจเกดขนระหวางการตรวจ Monitoring audiogram เชน การทคนทางานผเขารบการตรวจไมใสหฟงใหพอด หรอไมเขาใจขนตอนวธการตรวจ องคกร NIOSH เชอวาการตรวจนจะชวยลดจานวนคนทางานทจะตองมาทา

Confirmation audiogram ในภายหลงได [5] อยางไรกตาม การตรวจ Retest audiogram นนเปนการตรวจ

ทแนะนาใหทาโดยองคกร NIOSH [5] แตไมไดเปนการตรวจทบงคบใหตองทาตามกฎหมายทกาหนดโดยองคกร

OSHA [29] รวมถงกฎหมายของประเทศไทย [2] การตรวจนจงเปนเหมอนทางเลอกหนงทถาทาไดกถอวาเปน

สงทด แตไมใชการตรวจบงคบ

ออดโอแกรมยนยน (Confirmation audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการกลบมา

ตรวจซา ในกรณทคนทางานผนนมผล Monitoring audiogram ลดลงเกนระดบทยอมรบได (ในกรณตดสนตาม

เกณฑขององคกร NIOSH [5] และตามกฎหมายของประเทศไทย [2] คอเกดมภาวะ 15-dB shift ขน สวนในกรณ

ตดสนตามเกณฑขององคกร OSHA [29] คอเกดมภาวะ Standard threshold shift ขน) โดยระยะเวลาทจะตอง

มาตรวจซาเพอยนยนความผดปกตนน ทงองคกร NIOSH [5] องคกร OSHA [29] และตามกฎหมายของประเทศไทย [2] กาหนดไวเทากนคอภายใน 30 วนหลงจากทนายจางทราบผลการตรวจ การตรวจหา

Confirmation audiogram น เปนการตรวจเพอยนยนใหแนใจวาคนทางานมระดบการไดยนลดลงเกนระดบท

ยอมรบไดเกดขนจรงๆ เพอจะนาไปสการดาเนนการแกไขปญหาตอไป

(หมายเหต ในการเรยกชอผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนซาภายใน 30 วนน องคกร NIOSH เรยกวา

Confirmation audiogram [5] แตองคกร OSHA เรยกวา Retest audiogram [29] เพอไมใหเกดความสบสน

55

กบการตรวจ Retest audiogram ในหวขอกอนหนา ในแนวทางฉบบนจะขอเรยกชอตามองคกร NIOSH คอ

เรยกวา “Confirmation audiogram” เทานน)

หากพบวาผลการตรวจ Confirmation audiogram ยงคงมความผดปกตเชนเดยวกบ Monitoring

audiogram หรอ Retest audiogram ในครงกอนหนา จะตองมการดาเนนการเพอแกไขปญหาเกดขน โดยตาม

กฎหมายของประเทศไทย [2] กาหนดใหนายจางจะตองดาเนนการแกไข เชน จดใหคนทางานใสอปกรณปกปอง

การไดยนทจะทาใหไดรบใหสมผสเสยงดงนอยกวาระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป หรอเปลยนงาน

ใหกบคนทางานเพอทจะไดไมตองสมผสกบเสยงดงอก นอกจากนองคกร NIOSH และ OSHA ยงสนบสนนใหผ

ใหบรการทางการแพทยแจงผลทเกดขนตอผมหนาทรบผดชอบดแลโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบการ เพอทจะไดนาไปสการควบคมระดบเสยงในสถานประกอบการใหลดลงดวยวธการตางๆ และถา

การลดลงของระดบการไดยนนนสมควรทจะตองไดรบการสงตอไปพบแพทยผเชยวชาญเพอทาการตรวจ

วนจฉยยนยนหรอทาการรกษา ผใหบรการทางการแพทยทเปนผแปลผลกควรทาการสงตวคนทางานผนนไป

พบแพทยผเชยวชาญตอไปดวย [5,29] องคกร OSHA ยงไดกาหนดเพมเตมอกดวยวา หากพบความผดปกต

เกดขนเกนระดบทยอมรบไดแลว สถานประกอบการจะตองบนทกผลแลวสงขอมลใหกบองคกร OSHA ผาน

ทางแบบฟอรม OSHA’s Form 300 [58]

ออดโอแกรมออกจากงาน (Exit audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการตรวจสมรรถ-

ภาพการไดยน เมอคนทางานจะไมตองทางานสมผสเสยงทมความดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA อกตอไป ไมวา

จะดวยเหตทคนทางานนนเกษยณ หรอลาออกจากงาน หรอไดรบการเปลยนหนาทไปทางานอนทไมตองสมผสเสยงดงในระดบดงกลาวแลวกตาม การตรวจหา Exit audiogram น เปนการตรวจทเสนอแนะใหทาโดย

องคกร NIOSH [5] เพอหวงใหเปนประโยชนในดานการเปนหลกฐานใหกบทงฝายคนทางานและฝายนายจาง

วาหลงจากทคนทางานนนสนสดการทางานสมผสเสยงดงแลว เกดมปญหาในเรองการสญเสยการไดยนขนบาง

หรอไม แตการตรวจนไมไดเปนการตรวจทบงคบใหทาตามกฎหมายทกาหนดโดยองคกร OSHA [29] รวมถง

ตามกฎหมายของประเทศไทยดวย [2]

ออดโอแกรมเพอการวนจฉยโรค (Diagnostic audiogram) หมายถง ออดโอแกรมทไดจากการ

ตรวจโดยมวตถประสงคเพอชวยในการวนจฉยยนยน หรอเพอการแยกโรคตางๆ ทเปนสาเหตของภาวะการ

สญเสยการไดยน เปนการตรวจทมกสงตรวจและทาการแปลผลโดยแพทยผเชยวชาญดาน ห คอ จมก โดยอาจ

ดาเนนการตรวจในหนวยงานดาน ห คอ จมก ภายในสถานพยาบาล หรอตามคลนกแพทยเฉพาะทางกได อาจ

ดาเนนการตรวจโดยแพทยผเชยวชาญเอง หรอโดยนกแกไขการไดยนกได

ความสมพนธของการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองโรค (Screening audiometry) ซง

จะไดผลตรวจเปนออดโอแกรมเพอการคดกรองโรค (Screening audiogram) กบการตรวจสมรรถภาพการไดยน

เพอการยนยนการวนจฉยโรค (Diagnostic audiometry) ซงจะไดผลตรวจเปนออดโอแกรมเพอการวนจฉยโรค

(Diagnostic audiogram) ในงานอาชวอนามยนน เรมจากเมอผใหบรการทางการแพทยทาการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามย ซงเปนการตรวจ Screening audiometry ในขนตอนใดขนตอนหนงแลว พบวาม

56

ความผดปกตใน Screening audiogram แบบทสมควรจะตองทาการตรวจยนยนการวนจฉยโรคเกดขน แพทย

ผแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย จะตองสงตวคนทางานไปรบการตรวจ Diagnostic

audiometry กบแพทยผเชยวชาญดาน ห คอ จมก หรอนกแกไขการไดยนตอไป เพอใหไดผล Diagnostic

audiogram มาใชในการวนจฉยแยกโรคและนาไปสการรกษาโรคอยางเหมาะสม

ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองโรค (Screening audiometry) กบการตรวจสมรรถ-

ภาพการไดยนเพอยนยนการวนจฉยโรค (Diagnostic audiometry) นนมรปแบบนยมทใชในการตรวจทแตกตาง

กนอยในหลายประเดน รายละเอยดการเปรยบเทยบลกษณะของการตรวจสมรรถภาพการไดยนทง 2 แบบนน

แสดงดงในตารางท 8

ตารางท 9 เปรยบเทยบการตรวจ Screening audiometry กบ Diagnostic audiometry

ลกษณะของการตรวจ Screening audiometry Diagnostic audiometry

วตถประสงค เพอคดกรองโรค เพอยนยนการวนจฉยโรค

ผสงการตรวจ แพทยอาชวเวชศาสตร แพทย ห คอ จมก

ความถทนยมทาการตรวจ 500 1,000 2,000 3,000

4,000 6,000 และ 8,000 Hz

250 500 1,000

2,000 4,000 และ 8,000 Hz

ชนดของสญญาณเสยงทใช Pure tone Pure tone

Air conduction ตรวจ ตรวจ

Bone conduction ไมตรวจ ตรวจ

Masking ไมทา ทา

ระยะเวลาในการตรวจ มกใชเวลาตรวจไมนาน มกใชเวลาตรวจนานกวา

แนวทางการตรวจและแปลผลในงานอาชวอนามย แนวทางในการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน ในอดตมการกาหนดและ

เสนอแนะไวโดยองคกรดานวชาการตางๆ หลายแหง โดยหนวยงาน 2 แหงในประเทศสหรฐอเมรกาทถอวาเปนผ

บกเบกในการดาเนนการเรองนคอองคกร OSHA ซงทาหนาทออกกฎหมายดานความปลอดภยและอาชวอนามย

มาบงคบใช และองคกร NIOSH ซงทาหนาทสนบสนนขอมลดานวชาการเกยวกบความปลอดภยและอาชวอนามย องคกรทง 2 แหงนกอตงขนตาม Occupational Safety and Health Act ทออกในป ค.ศ. 1970 [5]

หลงจากการกอตง องคกรทง 2 แหงไดมความพยายามทจะพฒนางานดานการปองกนโรคประสาทห

เสอมจากเสยงดงทเกดจากการทางานมาเปนลาดบ โดยในป ค.ศ. 1972 องคกร NIOSH ไดออกแนวทาง Criteria

for a recommendation standard: Occupational exposure to noise ขน และตอมาไดออกฉบบปรบปรง

ในป ค.ศ. 1998 [5] ซงแนวทางฉบบปรบปรงนไดใหรายละเอยดในการตรวจและแปลผลการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามยไวอยางละเอยด

57

สวนองคกร OSHA กไดพยายามผลกดนออกกฎหมายทเกยวของกบการอนรกษการไดยนในสถาน

ประกอบการขนมาบงคบใช โดยไดนาเนอหาบางสวนมาจากกฎหมายเกาในอดตทชอ Walsh-Healey Public

Contracts Act ทออกมาในป ค.ศ. 1936 และกฎหมายนไดรบการยอมรบนาเนอหามาบงคบใชในกฎหมายอนๆ

ทออกตอมาในประเทศสหรฐอเมรกา เชน กฎหมายทางการทหารในป ค.ศ. 1956 และกฎหมายเกยวกบการดแล

สขภาพคนทางานในเหมองแรในป ค.ศ. 1969 [5] หลงจากการกอตง องคกร OSHA ไดพยายามรางกฎหมาย

อนรกษการไดยนเพอใหมผลบงคบใชทวประเทศมาตงแตป ค.ศ. 1974 และผลกดนเรอยมาจนสามารถออก

กฎหมายมาบงคบใชไดในป ค.ศ. 1981 [59] ในชอ Occupational noise exposure: Hearing conservation

amendment (Standard number: 29 CFR 1910.95) ตอมากฎหมายฉบบนไดรบการปรบปรงใหญอกครงในป ค.ศ. 1983 [29] และหลงจากนนมการปรบปรงเนอหาเลกนอยอกเปนระยะในป ค.ศ. 1989, ค.ศ. 1996,

ค.ศ. 2006, และ ค.ศ. 2008 [59]

American College of Occupational and Environmental Medicine (ACOEM) ซงเปนองคกร

ดานวชาชพของแพทยอาชวเวชศาสตรในประเทศสหรฐอเมรกา มการออกแนวทางทเกยวของกบการปองกน

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทเกดจากการทางานขนมาเชนกนในป ค.ศ. 2012 [27] สวนในระดบนานาชาต

WHO ไดออกเอกสารทเกยวของกบการปองกนโรคประสาทหเสอมจากการสมผสเสยงดงทเกดจากการทางาน

ไวในป ค.ศ. 2001 [4] เนอหาของเอกสารวชาการทง 2 ฉบบน มการกลาวถงรายละเอยดทเกยวกบการตรวจ

และการแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยเอาไวดวย ทางดานองคกร American Speech-

Language-Hearing Association (ASHA) ซงเปนองคกรวชาชพของนกแกไขการไดยนในประเทศสหรฐอเมรกา

มการออกแนวทางดานเทคนคในการตรวจสมรรถภาพการไดยนไวในป ค.ศ. 2005 [60]

ในสหราชอาณาจกร องคกร Health and Safety Executive (HSE) ซงเปนองคกรททาหนาทออก

กฎหมายเกยวกบความปลอดภยและอาชวอนามย กมการออกกฎหมายทเกยวของกบการปองกนอนตรายจาก

เสยงดงในการทางานออกมาเชนกน คอกฎหมาย The Noise at Work Regulations ป ค.ศ. 1989 ตอมาได

ปรบปรงเปนกฎหมาย The Control of Noise at Work Regulations ป ค.ศ. 2005 [61] เนอหาในกฎหมายฉบบนมการกาหนดในสวนทเกยวของกบการตรวจและการแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยอย

ดวย ทางดานองคกรวชาชพของนกแกไขการไดยนในสหราชอาณาจกรคอ British Society of Audiology (BSA)

กมการออกคาแนะนาในดานเทคนคการตรวจสมรรถภาพการไดยน ซงรวมถงการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามยเอาไว โดยฉบบลาสดของคาแนะนาเผยแพรในป ค.ศ. 2012 [19]

สาหรบในประเทศไทย มการออกแนวทางทเกยวของกบการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามยในชอ “คมอการเฝาระวงการสญเสยการไดยน” ไวโดยสานกโรคจากการประกอบอาชพและ

สงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ในป พ.ศ. 2547 [25] ตอมาในป พ.ศ. 2553 ไดมการออก

กฎหมายทเกยวกบการอนรกษการไดยนโดยกรมสวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน มาบงคบใชคอ

“ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนใน

สถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553” [2] และในป พ.ศ. 2555 กระทรวงอตสาหกรรมไดออกประกาศมาตรฐาน

58

ผลตภณฑอตสาหกรรมในชอ “ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 4409 (พ.ศ. 2555) ออกตามความใน

พระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม แนว

ปฏบตการตรวจสขภาพตามปจจยเสยงดานเคมและกายภาพจากการประกอบอาชพในสถานประกอบกจการ

พ.ศ. 2555” ขนมาเปนแนวปฏบตอกชดหนง [62]

เนอหาในกฎหมายของประเทศไทยทออกโดยกรมสวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน [2]

คมอแนวทางทออกโดยสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค [25] และมาตรฐาน

ผลตภณฑอตสาหกรรม ทออกโดยกระทรวงอตสาหกรรม [62] ตางกมสวนทเกยวของกบการตรวจและแปลผล

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในประเดนตางๆ อยหลายประเดน แตเนองจากขอบงคบตามกฎหมายหรอคาแนะนาจากองคกรวชาการเหลาน บางสวนมเนอหาทบงคบใชหรอใหคาแนะนาเอาไวแตกตางกน

[2,25,62] ทาใหในทางปฏบตทผานมา การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย เกด

ความหลากหลายในการดาเนนการและการแปลผลอยคอนขางมาก [1]

สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทยตระหนกดวา การใชเทคนคการตรวจ

และเกณฑการแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทแตกตางกนนน จะทาใหไดผลสรปเพอการ

ดาเนนการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงจากการทางานทแตกตางกนไปไดมาก [63] อกทงยงกอใหเกด

ความสบสนแกผทางานดานอาชวอนามยทจะตองนาผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนนนไปใชประโยชนตอ

รวมถงตวคนทางานทมผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยผดปกตเอง ดวยเหตน สมาคมโรค

จากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย รวมกบกลมศนยการแพทยเฉพาะทาง ดานอาชวเวช-

ศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงไดจดทา

“แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ฉบบนขน เพอหวงใหเปน

แนวทางกลาง สาหรบผใหบรการทางการแพทยในประเทศไทย ไดใชในการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการ

ไดยนในงานอาชวอนามยอยางมคณภาพ ถกตองตามหลกวชาการ สอดคลองกบกฎหมายของประเทศไทย [2]

โดยเปนแนวทางทนามาใชปฏบตไดจรง และกอใหเกดความคมคาทางเศรษฐศาสตรดวย รายละเอยดของแนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558 เปนดงน

คณภาพของเครองตรวจการไดยน เครองตรวจการไดยนทมคณภาพนนจะทาใหผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนทไดออกมามความ

นาเชอถอ ในประเดนเกยวกบคณภาพของเครองตรวจการไดยน รายละเอยดมดงน

ขอกฎหมายขององคกร OSHA [29] กาหนดไววาเครองตรวจการไดยนทใชในงานอาชวอนามย

จะตองมมาตรฐานไมตากวามาตรฐานขององคกร American National Standards Institute (ANSI) ทมชอ

วามาตรฐาน ANSI S3.6 Specification for audiometer ฉบบป ค.ศ. 1969 (ใชตวยอวา ANSI S3.6-1969)

[29] สวนองคกร NIOSH แนะนาใหใชเครองตรวจการไดยนทผานมาตรฐาน ANSI S3.6 เชนกน แตเปนฉบบป

ทใหมกวา คอมาตรฐานป ค.ศ. 1996 (ANSI S3.6-1996) [5] ในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2555

ของประเทศไทยนน กมการระบสนบสนนไวเชนกนวาเครองตรวจการไดยนทใชในงานอาชวอนามยควรผาน

59

มาตรฐาน ANSI S3.6 โดยไมไดกาหนดระบปของมาตรฐานทแนะนาไว [62] สวนขอบงคบตามกฎหมายของ

กระทรวงแรงงาน ไมมการกาหนดในเรองมาตรฐานของเครองตรวจการไดยนนไว [2]

ในประเดนมาตรฐานของเครองตรวจการไดยน เนองจากองคกรวชาการสวนใหญสนบสนนใหใชเครองตรวจการไดยนทผานมาตรฐานขององคกร ANSI ซงเปนมาตรฐานทถอวายอมรบไดในระดบนานาชาต

คณะทางานจงมความเหนสอดคลองวา คณภาพของเครองตรวจการไดยนทนามาใชตรวจในงานอาชวอนามยนน

จะตองมคณภาพไมตากวามาตรฐาน ANSI S3.6-1996 [20] หรอมาตรฐาน ANSI S3.6 ฉบบปทใหมกวา เพอให

ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนทไดออกมามคณภาพเปนทนาเชอถอ

สาหรบชนดของเครองตรวจการไดยนทใชนน เนองจากมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 อนญาตใหใช

เครองตรวจการไดยนไดทงชนด Manual audiometer, Békésy audiometer, และ Microprocessor audio-

meter อกทงขอมลงานวจยในอดต ยงไมพบความแตกตางของระดบเสยงตาสดทไดยน (Hearing threshold

level) ทตรวจวดไดจากเครองตรวจการไดยนตางชนดกนอยางมนยสาคญ [64-65] คณะทางานจงเหนวาในการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยนน หากเครองตรวจการไดยนทใชผานมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 หรอมาตรฐานปทใหมกวาแลว อนญาตใหใชเครองตรวจการไดยนชนด Manual audiometer,

Békésy audiometer, หรอ Microprocessor audiometer ทาการตรวจกได

ประเภทของหฟง (Earphone) ทใชกบเครองตรวจการไดยน กเปนอกปจจยหนงทสงผลตอผลตรวจ

สมรรถภาพการไดยน ประเภทของหฟงทใชโดยปกตมอย 3 ประเภท ไดแก หฟงชนดวางบนห (Supra-aural

earphone) เชน Telephonic TDH-39 และ TDH-49 [29], หฟงชนดครอบห (Circum-aural earphone) เชน

Sennheiser HDA200 [19], และหฟงชนดสอดเขาในชองห (Insert earphone) เชน Etymotic ER3 และ ER5

[19] เกยวกบชนดของหฟงน หากหฟงทใชผานมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 หรอมาตรฐานปทใหมกวาแลว ให

ใชหฟงไดทกชนด ตวอยางของหฟงชนดครอบห ดงแสดงในภาพท 12 (ภาพ A และ C)

มาตรฐานของวสดทใชทาเบาะหฟง (Cushion) กมความสาคญตอผลตรวจสมรรถภาพการไดยนเชนกน ในประเดนน คณะทางานกาหนดใหใชเบาะหฟงทผานมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 หรอมาตรฐานปทใหม

กวาเชนกน ตวอยางของเบาะหฟง ดงแสดงในภาพท 12 (ภาพ D)

นอกจากเครองตรวจการไดยนจะตองมคณภาพผานมาตรฐานแลว การดแลรกษาเครองตรวจการ

ไดยนใหมสภาพพรอมใชงานอยเสมอกมความสาคญเชนกน [4-5,29,62] การดแลรกษาเครอง (Maintenance)

การตรวจการสอบเทยบ (Calibration check) และการสอบเทยบ (Calibration) เปนปจจยทจะตองใหความสาคญเพอใหเครองตรวจการไดยนนนสามารถทาการตรวจไดอยางนาเชอถอตลอดการใชงาน

ในการบารงดแลรกษาเครองนน ผทาการตรวจควรทาความสะอาดเครองตรวจการไดยนทกวน

โดยการเชดดวยผาสะอาด ถาพบมคราบสกปรกเกาะทสวนใดของเครองตรวจการไดยน โดยเฉพาะในสวนท

ตองสมผสกบรางกายของผเขารบการตรวจ เชน สวนเบาะหฟง สวนปมกด ผทาการตรวจควรจะตองใชนายา

ฆาเชอชนดทไมทาใหอปกรณอเลกทรอนกสของเครองตรวจการไดยนเสยหาย เชดทาความสะอาดคราบ

สกปรกนน กอนทจะนาเครองตรวจการไดยนไปใชตรวจผเขารบการตรวจรายตอไป

60

ควรมการทาสมดบนทกรายละเอยดการบารงรกษาเครอง เมอใดทสงเครองไปทาการสอบเทยบ

ตรวจการสอบเทยบ ซอมแซม หรอเปลยนชนสวนทบรษทตวแทนจาหนายหรอผใหบรการสอบเทยบ จะตองทา

การบนทกวนเดอนปทสงเครองไปบารงรกษาเอาไว รวมถงจดบนทกรายละเอยดในการบารงรกษาไวดวย เมอสงเครองไปทาการสอบเทยบ ควรขอเอกสารรบรองการสอบเทยบจากบรษทผใหบรการสอบเทยบไวดวยทกครง

และควรทาตารางบนทกการตรวจการสอบเทยบเอาไวเพอใหสามารถทวนสอบขอมลได

การตรวจการสอบเทยบและการสอบเทยบนน เปนการดาเนนการเพอใหมนใจไดวาเครองตรวจ

การไดยนทใชไประยะเวลาหนงแลว ยงมความแมนยาของผลการตรวจอยในระดบทยอมรบไดหรอไม ในการตรวจ

การสอบเทยบและการสอบเทยบเครองตรวจการไดยน แนวทางฉบบนแนะนาใหแบงการดาเนนการออกเปน 3

ระดบ ตามแบบขององคกร NIOSH [5] และ OSHA [29] ดงน

(1.) Functional check

Functional check หรอ Biologic check [5] เปนการตรวจการสอบเทยบขนพนฐานทแนะนาใหผทา

การตรวจดาเนนการในทกวนทจะนาเครองตรวจการไดยนมาใช [5] โดยใหทากอนทจะใหบรการแกผเขารบการตรวจรายแรกของวนนน การดาเนนการนทาโดยใหเจาหนาทททราบอยแลววามระดบการไดยนเปนปกตด

1 คน มาทาการตรวจเสมอนวาเปนผเขารบการตรวจรายหนง เจาหนาททานนจะตองไมรบสมผสเสยงดงมาใน

คนกอนทจะทาการตรวจ โดยใหทาการตรวจระดบการไดยนของหทง 2 ขางไปตามปกต หากพบวาผลระดบเสยง

ตาสดทไดยนในความถใดกตาม มคาแตกตางไปจากผลการตรวจททราบอยแลวเกน 10 dB HL จะถอวาเครองม

ความผดปกต ตองสงไปทา Acoustic calibration check ตอไป [5] ในกรณทผใหบรการทางการแพทยมเครอง

หจาลอง (Bioacoustic simulator) อาจตรวจโดยใชเครองหจาลองนแทนเจาหนาทกได [5]

ในระหวางทาการตรวจ Functional check ใหเจาหนาททเปนผถกตรวจสงเกตดวยวา มเสยงอน

สอดแทรกเขามาในหฟงในระหวางทาการตรวจบางหรอไม ลกษณะของสญญาณเสยงทไดยนผดเพยนไปจาก

ปกตหรอไม สภาพของหฟงชารดหรอไม สวนผททาหนาทตรวจจะตองตรวจสอบวาปมกดตางๆ ยงทางานเปน

ปกตอยหรอไม ทงปมกดเพอปลอยสญญาณเสยง ปมปรบความเขมเสยง ปมปรบความถเสยง รวมถงปมกดทผ

เขารบการตรวจใชกดตอบสนอง ควรตรวจสอบไฟสญญาณวามการกระพรบตรงตามทผเขารบการตรวจกดปม

ตอบสนองมาหรอไม และถาเครองตรวจการไดยนมระบบสอสารโตตอบกนระหวางผทาการตรวจกบผเขารบการ

ตรวจ ควรตรวจสอบดวยวาระบบยงใชงานไดปกตหรอไม หากพบความผดปกตในจดตางๆ ดงทกลาวมาน ผทา

การตรวจจะตองบนทกความผดปกตทพบไวในสมดบนทกประจาเครอง แลวรบแจงบรษทตวแทนจาหนายหรอ

บรษทผใหบรการมาทาการซอมแซมใหเปนปกต ภาพท 27 แสดงการทา Functional check (2.) Acoustic calibration check

การทา Acoustic calibration check น เปนการตรวจการสอบเทยบทละเอยดยงขน จะตองทาเมอ

ทา Functional check ประจาวนแลวพบวามความผดปกตเกดขน [5] หรอถาทา Functional check แลวไม

เคยพบความผดปกตเกดขน กจะตองสงทา Acoustic calibration check อยางนอยปละ 1 ครง [29] การทา

Acoustic calibration check น ตองทาโดยชางเทคนคของบรษทผใหบรการสอบเทยบเทานน

61

วธการทา Acoustic calibration check น หากอธบายอยางคราวๆ กคอการใชเครองวดเสยง (Sound

level meter) ชนดทม Octave-band filter (ตวฟลเตอรททาใหสามารถวดเสยงแบบแยกความถได) มาตอเขา

กบไมโครโฟน แลวนาไมโครโฟนตอเขากบตวเชอมตอหฟง (Coupler) แลวนาหฟงของเครองตรวจการไดยนมา

เชอมตอเขากบชดตรวจวดน [66] จากนนทาการตรวจวดระดบสญญาณเสยงทเครองตรวจการไดยนปลอย

ออกมาทางหฟงวาเปนปกตดหรอไม ในการวดจะดทงระดบความดง (Output check) และดความสอดคลอง

ของระดบความดงตางๆ ในแตละความถ (Linearity check) รายละเอยดของการทา Acoustic calibration

check นน ผทสนใจสามารถศกษารายละเอยดไดจากเอกสารอางองทเกยวของ [4-5,29,66]

ในการแปลผล Acoustic calibration check ใหยดตามแนวทางขององคกร NIOSH [5] คอใหใชเกณฑตดสนตามมาตรฐาน ANSI S3.6-1996 [20] หรอมาตรฐานของปทใหมกวา หากตรวจสอบแลวไมผานเกณฑ

ชางเทคนคของบรษทผใหบรการสอบเทยบจะตองทา Exhaustive calibration check เปนลาดบตอไป

ภาพท 27 การทา Functional check เปนสงทผตรวจการไดยนจะตองทาเปนประจาทกวน

เพอจะไดทราบวาเครองตรวจการไดยนมความผดปกตใดๆ เกดขนหรอไม

(3.) Exhaustive calibration check

Exhaustive calibration check [5] หรอทองคกร OSHA เรยกวา Exhaustive calibration [29] กคอ

การสอบเทยบ (Calibration) เครองตรวจการไดยนโดยละเอยดนนเอง การทา Exhaustive calibration check

นน จะตองทาโดยชางเทคนคของบรษทผใหบรการสอบเทยบเทานน โดยเกณฑในการดาเนนการใหใชตาม

มาตรฐาน ANSI S3.6-1996 [20] หรอมาตรฐานของปทใหมกวาเปนสาคญ องคกร NIOSH ใหคาแนะนาวาการทา Acoustic calibration check และ Exhaustive calibration

check นน ทดทสดควรทาในสถานททใชทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนนนเลย (Onsite) เนองจากการ

เคลอนยายเครองตรวจการไดยน อาจทาใหการสอบเทยบทตงคาไวเปลยนแปลงไปไดระหวางการขนสง [5]

62

อยางไรกตามในทางปฏบตการทา Acoustic calibration check และ Exhaustive calibration check นอก

สถานทนนคอนขางทาไดยาก แนวทางฉบบนจงอนโลมใหใชการสงเครองไปทา Acoustic calibration check

และ Exhaustive calibration check ทหองปฏบตการของบรษทผใหบรการสอบเทยบ เหมอนการสอบเทยบ

เครองมอแพทยชนดอนๆ โดยทวไปตามปกตได และเมอใดทสงเครองไปทา Acoustic calibration check และ

Exhaustive calibration check แลว ผทาการตรวจจะตองขอเอกสารรบรองจากผใหบรการสอบเทยบเพอเกบ

ไวเปนหลกฐานดวยทกครง

คณภาพของพนทตรวจการไดยน ในการตรวจสมรรถภาพการไดยน หากมเสยงรบกวนในพนทตรวจการไดยน (Background noise) ทดง

มากจนเกนไป อาจสงผลกระทบตอคณภาพของผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนทออกมาได เนองจากเสยง

รบกวนในพนทตรวจการไดยนอาจไปบดบงสญญาณเสยงบรสทธทกาลงใชทดสอบผเขารบการตรวจ การกาหนด

ลกษณะของพนทตรวจการไดยนใหมความเหมาะสม รวมถงการกาหนดระดบเสยงในพนทตรวจการไดยนไมใหดงเกนไป จงเปนปจจยสาคญทจะทาใหการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยออกมามคณภาพ

ลกษณะของพนทตรวจการไดยนทสามารถพบไดในทางปฏบตนนมอย 4 แบบ ไดแก (1.) หองตรวจการ

ไดยนมาตรฐาน (2.) รถตรวจการไดยนเคลอนท (3.) หองตรวจการไดยนแบบครงตว และ (4.) การตรวจในหองท

มเสยงเงยบทสดภายในสถานประกอบการ ลกษณะของพนทการตรวจแตละชนดมขอดและขอเสย รวมถงการ

ไดรบการยอมรบทแตกตางกนออกไป

(1.) หองตรวจการไดยนมาตรฐาน

หองตรวจการไดยนมาตรฐาน (Audiometric test room) คอการจดทาหองในขนาดทสามารถใหคน

เขาไปนงอยไดทงตว เพอไวเปนหองสาหรบทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนโดยเฉพาะ ผนงของหองจะตองบ

ดวยวสดดดซบเสยง และควรตงอยในพนททไมมเสยงดงมากนก เพอใหเสยงรบกวนจากภายนอกไมเขามารบกวน

ผเขารบการตรวจทนงอยภายใน หากหองชนดนมประสทธภาพด กจะมระดบเสยงภายในหองดงไมเกนคา

มาตรฐานทยอมรบได หองตรวจในลกษณะน เปนหองตรวจแบบมาตรฐานทกาหนดใหใชในการตรวจสมรรถ-

ภาพการไดยนในงานอาชวอนามยอยโดยทวไป [4-5,29,61,67] ตวอยางลกษณะของหองตรวจการไดยนมาตรฐาน

ดงแสดงในภาพท 28 (ภาพ A และ B)

ขอดของหองตรวจการไดยนมาตรฐานคอมประสทธภาพด เนองจากผนงหองบดวยวสดดดซบเสยง และมความเปนสดสวน ในกรณททาการตรวจดวย Manual audiometer หองตรวจการไดยนชนดนจะตอง

ออกแบบเปนหองเดยวใหเขาไปตรวจไดครงละคนเทานน ซงกมขอดคอทาใหมสมาธในการตรวจ

แตในกรณทใช Békésy audiometer หรอ Microprocessor audiometer ซงสามารถตรวจผเขา

รบการตรวจพรอมกนไดครงละหลายคน โดยใชผทาการตรวจในการควบคมเพยงคนเดยว หองตรวจการไดยน

จะมการปรบลกษณะใหเปนหองขนาดใหญ เพอใหผเขารบการตรวจเขามานงไดพรอมกนหลายๆ คน [4] หอง

ตรวจในลกษณะนแมจะมขอดคอประหยดเวลา เนองจากตรวจไดครงละจานวนมาก แตมขอเสยคอผเขารบการ

ตรวจบางคนอาจสงเสยงดงรบกวนผเขารบการตรวจรายอน ทาใหไมมสมาธ และหากผเขารบการตรวจรายใด

63

เกดปญหาขนระหวางการตรวจ ผทาการตรวจทควบคมการตรวจอยจะไมสามารถเขาไปแกไขปญหาใหได

ในทนท (เพราะจะทาใหเกดเสยงรบกวนผเขารบการตรวจรายอน) ทาใหตองนงรอจนกวาจะครบรอบการตรวจจง

จะไดรบการแกไขปญหาและเรมตรวจใหมได [4] หากไมทาเปนหองขนาดใหญหองเดยว อาจทาเปนหองเดยว

ขนาดเลกหลายๆ หองอยตดกนแทน ซงจะชวยแกปญหาผเขารบการตรวจเสยสมาธเนองจากถกผเขารบการ

ตรวจรายอนรบกวนได แตจะตองเสยงบประมาณในการกอสรางจานวนมาก

เนองจากองคกรวชาการสวนใหญสนบสนนใหทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ภายในหองตรวจการไดยนมาตรฐาน [4-5,29,61,67] คณะทางานจงมความเหนสนบสนนใหทาการตรวจใน

หองตรวจการไดยนมาตรฐานดวยเชนกน โดยกรณทกอสรางเปนหองเดยวสาหรบการตรวจแบบครงละคน มขอ แนะนาวาหองจะตองมระบบระบายอากาศทด และจะตองมผนงอยางนอย 1 ดานตดกระจกใสไว เพอใหผทา

การตรวจและผเขารบการตรวจสามารถมองเหนกนและกนได เนองจากหากผเขารบการตรวจเกดอาการ

ผดปกตขนระหวางการตรวจหรอตองการความชวยเหลอ ผทาการตรวจจะไดทราบ

ในกรณจดทาเปนหองตรวจการไดยนขนาดใหญ เพอใหผเขารบการตรวจเขาไปทาการตรวจพรอมกน

หลายๆ คน ดวยเครอง Békésy audiometer หรอ Microprocessor audiometer โดยใชผทาการตรวจควบคม

เพยงคนเดยว อนญาตใหใชได แตตองดาเนนการดงน (1.) จะตองทาทนงสาหรบผเขารบการตรวจทกคน โดย

แบงใหเปนสดสวน อาจทาผนงหรอใชมานกนระหวางผเขารบการตรวจแตละรายเพอใหผเขารบการตรวจม

สมาธเพมขน แตผทาการตรวจกจะตองสามารถมองเหนผเขารบการตรวจทกคนไดชดเจนดวย (2.) กอนการ

ตรวจทกครง ตองชแจงผเขารบการตรวจไมใหทาเสยงรบกวนผเขารบการตรวจรายอน (3.) ตองมเอกสารรบรอง

วาระดบเสยงในหองตรวจการไดยนนนไมเกนคามาตรฐานทยอมรบได และ (4.) เพอคณภาพของผลการตรวจ

ทด หองจะตองรองรบผเขารบการตรวจไดสงสดไมเกน 8 คน และผทาการตรวจ 1 คน จะสามารถควบคมการ

ตรวจใหกบผเขารบการตรวจพรอมกนไดสงสดครงละไมเกน 8 คนเทานน [4]

ในกรณทกอสรางเปนหองเดยวขนาดเลกหลายๆ หองอยตดกน เพอใชกบ Békésy audiometer หรอ

Microprocessor audiometer ในการตรวจผเขารบการตรวจพรอมกนหลายๆ คน สามารถทาไดโดยในแตละหองจะตองมระบบระบายอากาศทด มผนงอยางนอย 1 ดานตดกระจกใส และผทาการตรวจจะตองมองเหนผ

เขารบการตรวจไดชดเจนพรอมกนทกคน โดยผทาการตรวจ 1 คน สามารถควบคมการตรวจใหกบผเขารบการ

ตรวจพรอมกนไดสงสดครงละไมเกน 8 คนเทานน [4] ในการตรวจวดระดบเสยงเพอยนยนประสทธภาพของ

หองตรวจ จะตองทาการตรวจวดแยกในแตละหอง และผใหบรการตรวจวดเสยงจะตองออกเอกสารรบรอง

แยกสาหรบแตละหองใหดวย

(2.) รถตรวจการไดยนเคลอนท

รถตรวจการไดยนเคลอนท (Mobile audiometric test unit) คอรถบสหรอรถตทมหองตรวจการไดยน

มาตรฐานอยภายในรถ ใชสาหรบการตรวจสมรรถภาพการไดยนนอกสถานท ซงเหมาะสาหรบสถานประกอบการ

ทไมสามารถสงพนกงานเขามาทาการตรวจภายในสถานพยาบาลได เชน ในกรณทสถานประกอบการนนอยใน

พนทชนบทหางไกล ตวอยางของรถตรวจการไดยนเคลอนท ดงแสดงในภาพท 28 (ภาพ C)

64

ภาพท 28 ลกษณะของพนทตรวจการไดยนทสามารถพบได

ทแนะนาใหใชทาการตรวจได ไดแก หองตรวจการไดยนมาตรฐาน (ภาพ A และ B) และรถตรวจการไดยนเคลอนท (ภาพ C)

ทไมแนะนาใหใชทาการตรวจ ไดแก หองตรวจการไดยนแบบครงตว (ภาพ D และ E)

และการตรวจในหองทมเสยงเงยบทสดเทาทหาไดภายในสถานประกอบการ (ภาพ F)

ขอดของรถตรวจการไดยนคอสามารถเคลอนทไปใหบรการแกสถานประกอบการทอยในพนทหางไกล

ได สามารถเลอกจอดในบรเวณทมเสยงเงยบเพอชวยลดเสยงรบกวนจากภายนอกได และหากหองตรวจการไดยน

ทอยภายในรถมประสทธภาพด กจะสามารถลดเสยงรบกวนจากภายนอกไดเปนอยางด [68] รถตรวจการไดยน

เคลอนทบางรน อาจมสวนสาหรบเปนหองตรวจโรค หรอเปนสวนสาหรบถายภาพรงสเคลอนทรวมอยดวยกได

แตหากมสวนพนทเหลานรวมอยดวย จะตองระมดระวงไมใหกจกรรมในพนทเหลานเกดเสยงดงมารบกวนสวน

สาหรบการตรวจสมรรถภาพการไดยน เนองจากองคกร OSHA ยอมรบการใชรถตรวจการไดยนเคลอนทในการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามย [29] และมหลกฐานทางวชาการทยนยนถงประสทธภาพ [68] คณะทางานจงมความเหนวา

65

ใหใชรถตรวจการไดยนในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยได โดยลกษณะ

ของหองตรวจการไดยนมาตรฐานทอยในรถตรวจการไดยนเคลอนท จะตองเปนไปตามลกษณะทกาหนดไวใน

หวขอกอนหนา (เชนเดยวกบหองตรวจการไดยนมาตรฐานทอยในสถานพยาบาล)

(3.) หองตรวจการไดยนแบบครงตว

หองตรวจการไดยนแบบครงตว หรอหองตรวจการไดยนรปไข หรอหองตรวจการไดยนรปครงวงกลม

เปนหองตรวจการไดยนทมขนาดเลก ใชทาการตรวจโดยใหรางกายสวนบนของผเขารบการตรวจเขาไปอยภายใน

หองตรวจน และใหสวนขายนออกมาภายนอก ดงแสดงในภาพท 28 (ภาพ D และ E)

ขอดของหองตรวจการไดยนแบบครงตวคอสามารถเคลอนทไดงาย บางรนอาจมลอเลอน และสามารถยกเคลอนยายไดงาย แตขอเสยทสาคญของหองตรวจการไดยนชนดนคออาจไมสามารถปองกนเสยงรบกวนจาก

ภายนอกไดดนก แมวาผนงของหองจะบดวยวสดดดซบเสยง แตเนองจากสวนของหองเกบเสยงนนมรเปดใหขา

ของผเขารบการตรวจยนออกมาได จงอาจทาใหเสยประสทธภาพในการปองกนเสยงไป

เนองจากในปจจบนยงไมมผลการศกษาวจยทบงชชดเจนวาหองตรวจสมรรถภาพการไดยนแบบครงตวน

มประสทธภาพสงเพยงพอทจะนามาใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย และยงไมมองคกร

วชาการใดใหการยอมรบในการนามาใช คณะทางานจงมความเหนไมสนบสนนใหใชหองตรวจชนดนในการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย

(4.) การตรวจในหองทมเสยงเงยบทสดภายในสถานประกอบการ

การปฏบตอกลกษณะหนงทอาจพบไดในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย คอการใช

หองทมเสยงเงยบทสดภายในสถานประกอบการเปนพนทการตรวจ หองทมเสยงเงยบนคอหองทใชทางานทวไป

ภายในสถานประกอบการ ซงไมไดมการบวสดดดซบเสยงไวทผนงหอง โดยอาจเปน หองสานกงาน หองประชม

หองรบรอง หรอแมแตพนทสวนทเงยบทสดของสวนการผลต หองเหลานโดยปกตจะมเสยงจากกจกรรมตางๆ ท

ทาอยภายในหอง เสยงจากเครองปรบอากาศ และเสยงรบกวนทมาจากภายนอก ทาใหระดบเสยงรบกวนมกสง

เกนกวาทจะทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนได [68] ตวอยางของการใชหองทมเสยงเงยบทสดภายในสถานประกอบการเปนพนทการตรวจ ดงแสดงในภาพท 28 (ภาพ F)

เนองจากยงไมมองคกรวชาการใดยอมรบใหใชการปฏบตในลกษณะนสาหรบการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนในงานอาชวอนามย [4-5,29,61,67] และการจดหารถตรวจการไดยนเคลอนท หรอการสงตวคนทางานมา

ตรวจสมรรถภาพการไดยนทสถานพยาบาลหรอคลนกนน ไมใชสงทดาเนนการไดยากเกนไปในประเทศไทยใน

ปจจบน เพอใหผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยมคณภาพมากขน สามารถ

นาไปใชตอไดทงในทางการแพทยและการเปนหลกฐานตามกฎหมาย คณะทางานจงไมสนบสนนใหใชการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในหองทมเสยงเงยบทสดในสถานประกอบการ (รวมถงหองทมเสยงเงยบทสดในสถาน-

พยาบาลหรอคลนกดวย) ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย

กลาวโดยสรปคอ ในประเดนลกษณะของพนทตรวจการไดยนนน คณะทางานสนบสนนใหทาการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในหองตรวจการไดยนมาตรฐาน และในรถตรวจการไดยน

66

เคลอนท แตไมสนบสนนใหทาการตรวจในหองตรวจการไดยนแบบครงตว และการตรวจในหองปกตทวไปทม

เสยงเงยบทสดเทาทหาไดในสถานประกอบการ

ประเดนตอมาเกยวกบพนทตรวจการไดยนทจะมผลตอคณภาพของผลการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามย คอการกาหนดระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบได เนองจากหากระดบ

เสยงรบกวนในพนทการตรวจ (Background noise) ดงมากจนเกนไป อาจไปบดบงสญญาณเสยงทใชทดสอบ

ทาใหผเขารบการตรวจสบสน และผลตรวจทไดมโอกาสผดพลาด

ขอกฎหมายขององคกร OSHA ทบงคบใชในป ค.ศ. 1983 [29] ไดกาหนดคามาตรฐานระดบเสยงสงสด

ภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบไดไว ดงแสดงในตารางท 10 คามาตรฐานนไดรบการยอมรบและแนะนาใหใชในเอกสารขององคกรวชาการอนๆ ดวย [25,62]

ตารางท 10 ระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบไดทกาหนดโดย OSHA [29]

ความถ (Hz) 500 1,000 2,000 4,000 8,000

ระดบเสยงสงสดทยอมรบได (dB SPL) 40 40 47 57 62

อยางไรกตาม คาแนะนาขององคกร NIOSH ในป ค.ศ. 1998 [5] เหนวาระดบเสยงตามคามาตรฐาน

ของ OSHA ทกาหนดไวในป ค.ศ. 1983 นนสงเกนไป เนองจากคาดงกลาวนเปนคาทกาหนดขนมาจากการ

ประนประนอมทางสงคม อกทงยงมงานวจยทบงชดวยวา แมวาหองตรวจการไดยนจะมระดบเสยงผานคามาตรฐาน

ตามทองคกร OSHA กาหนดแลวกตาม เสยงรบกวนทเขามาในหองตรวจการไดยนกยงมากเพยงพอทจะกอใหเกด

ความสบสนตอผเขารบการตรวจได [69] องคกร NIOSH จงแนะนาใหใชคาระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบได ตามมาตรฐาน ANSI S3.1 Maximum permissible ambient noise levels for audiometric

test rooms ฉบบป ค.ศ. 1991 (ANSI S3.1-1991) หรอฉบบปทใหมกวาแทน [5] ซงคามาตรฐานขององคกร

ANSI นจะมระดบทตากวาคาทกาหนดโดยองคกร OSHA [4-5]

ตารางท 11 แสดงคาระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบไดตามมาตรฐาน ANSI

S3.1 ฉบบป ค.ศ. 1999 (ANSI S3.1-1999) [70] ซงเปนมาตรฐานฉบบทปรบปรงมาจาก ANSI S3.1-1991 และ

เปนมาตรฐานทคณะทางานแนะนาใหใชในการอางองในแนวทางฉบบน

ตารางท 11 ระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบไดตามมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 [70]

ความถ (Hz) 500 1,000 2,000 4,000 8,000

ระดบเสยงสงสดทยอมรบได (dB SPL) 21 26 34 37 37

หมายเหต คาสาหรบการตรวจแบบ Ears covered ดวย Supra-aural earphone โดยใชเครอง Sound level meter วด

แบบ Octave-band ทความถในชวง 500 – 8,000 Hz (แนวทางฉบบนกาหนดใหใชคามาตรฐานชดนในการอางอง เนองจาก

เปนลกษณะการตรวจทตรงกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยมากทสด [71])

67

(หมายเหต คณะทางานแนะนาใหใชคาตามมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 เปนพนฐานในการอางองแทน

มาตรฐาน ANSI S3.1-1991 ทองคกร NIOSH เสนอแนะไว [5] เนองจากคามาตรฐาน ANSI S3.1-1999 เปนฉบบ

ทใหมกวา และในปจจบนคามาตรฐาน ANSI S3.1-1991 นนไมสามารถหาซอไดโดยทวไปแลว [72])

ในประเดนคามาตรฐานระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบไดน คณะทางานมความเหน

วาหองตรวจการไดยนทใชในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในประเทศไทย จะตองมระดบ

ไมเกนคามาตรฐานตามทองคกร OSHA กาหนดไวในป ค.ศ. 1983 (ดงในตารางท 10) และถาเปนไปได เพอเปน

การเพมคณภาพของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยใหดยงขน คณะทางานสนบสนนเปนอยาง

ยงใหระดบเสยงสงสดภายในหองตรวจการไดยนทยอมรบได ควรจะตองมคาไมเกนมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 (ดงในตารางท 11) หรอมาตรฐาน ANSI S3.1 ฉบบปทใหมกวา

ในการวดระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยนเพอใชเทยบกบคามาตรฐานนน ใหใชเทคนคการตรวจวด

ตามทกาหนดไวในมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 [70] หรอตามมาตรฐานฉบบปทใหมกวา ตวอยางของเทคนคท

กาหนดไวตามมาตรฐาน ANSI S3.1-1999 เชน จะตองใชเครองวดเสยง (Sound level meter) ทม Octave-

band filter ในการวด (เพอใหคาทวดออกมาแจกแจงเปนคาในแตละความถได), ใหถอหรอตงเครองวดเสยงไว

ดวยทตงสามขา โดยใหตาแหนงของเครองวดเสยงอยบรเวณกลางหองตรวจการไดยน ในระดบความสงทคาดวา

ใกลเคยงกบระดบศรษะของผเขารบการตรวจ, ในขณะททาการตรวจ จะตองเปดพดลมระบายอากาศ เปด

เครองปรบอากาศ และทากจกรรมอนๆ รอบหองตรวจการไดยนไปตามปกตเหมอนกบในสภาวะทใชงานจรง, การ

ตรวจวดตองทาอยางนอยทก 1 ป

ผททาหนาทตรวจวดระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยน จะตองเปนชางเทคนคของบรษทผใหบรการ

สอบเทยบ หรอเปนผทจบการศกษาระดบปรญญาตรสาขาอาชวอนามยหรอเทยบเทา หลงจากทาการตรวจวด

แลว ผททาหนาทตรวจวดนนจะตองออกเอกสารรบรองไวใหกบสถานพยาบาล เพอใหเกบไวเปนหลกฐาน ซงใน

เอกสารรบรองจะตองมรายละเอยดผลการตรวจวด วนททาการตรวจวด และชอของผทาการตรวจวดในเอกสาร

รบรองดวย การตรวจวดระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยนทอยภายในสถานพยาบาลหรอคลนกนนจะตองดาเนนการตรวจวดอยางนอยทก 1 ป [70]

สาหรบหองตรวจการไดยนทอยภายในรถตรวจการไดยนเคลอนทนน ทดทสดควรทาการตรวจวดระดบ

เสยงทกครงทเปลยนสถานททาการตรวจ [4] เนองจากเมอเปลยนสถานททาการตรวจ ระดบเสยงรบกวนทอย

ภายนอกรถตรวจการไดยนกอาจเปลยนแปลงไปได [4] อยางไรกตาม ในทางปฏบตเปนการยากมากทจะทาการ

ตรวจวดระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยน และออกเอกสารรบรองในทกวนทนารถออกไปตรวจตามสถาน

ประกอบการตางๆ จงอนโลมใหดาเนนการตรวจวดและออกเอกสารรบรองทก 1 ป เชนเดยวกบกรณหองตรวจ

การไดยนทอยภายในสถานพยาบาลหรอคลนก โดยในขณะททาการตรวจวด ควรจาลองสถานการณใหคลายคลง

กบสถานการณทนารถตรวจการไดยนไปใชในสถานประกอบการจรงๆ และควรทาการตรวจวดระดบเสยง

ภายนอกหองตรวจไวดวย เพอเปนการเปรยบเทยบใหเหนประสทธภาพในการลดเสยงของหองตรวจการไดยน

ภายในรถตรวจการไดยนเคลอนท

68

คณภาพของบคลากร ประเดนถดมาทจะสงผลตอคณภาพของการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

คอเรองคณภาพของบคลากร ซงในทนจะไดกลาวถงบคลากรทเกยวของโดยตรง 2 กลม คอ ผสงการตรวจ

(Director) และผทาการตรวจ (Technician) โดยคณะทางานมคาแนะนาเกยวกบการควบคมคณภาพของบคลากรทเกยวของกบการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ดงน

ผสงการตรวจ (Director)

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนเปนการตรวจทางการแพทยอยางหนง ทตองอาศยทกษะและ

ความชานาญในการควบคมการตรวจและแปลผล และผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน

เปนสงสาคญทใชในการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทเกดจากการทางาน อกทงในบางครง ผลการ

ตรวจนอาจตองนามาใชเปนหลกฐานในทางกฎหมาย เมอตองมการพสจนวาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงท

เกดขนในคนทางานนนเกดขนจากการทางานหรอไม ผทจะทาหนาทเปนผสงการตรวจ (Director) ในการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย จงตองมความรความเขาใจในเรองสขภาพของคนทางาน รวมถง

กฎหมายทางดานความปลอดภยและอาชวอนามยเปนอยางด

หากพจารณาตามขอบเขตอานาจของกฎหมายวชาชพแลว ผสงการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการ

ไดยนในงานอาชวอนามยนนจะตองเปนแพทย ซง “แพทย” ในทนหมายถง ผประกอบวชาชพเวชกรรมตาม

“พระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525” [73] และหากผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนนน จะถกนามา

ใชประกอบการตรวจสขภาพลกจาง ตาม “กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง

และสงผลการตรวจแกพนกงานตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547” [74] แลว แพทยผสงการตรวจนนจะตองเปนแพทย

ทไดรบใบประกอบวชาชพเวชกรรมดานอาชวเวชศาสตร หรอแพทยทผานการอบรมดานอาชวเวชศาสตร [74] นอกจากมคณสมบตตามกฎหมายแลว แพทยผสงการตรวจควรผานการอบรมความรเกยวกบการตรวจและการ

แปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยมาแลวดวย

ผสงการตรวจ (Director) มหนาทสงการใหผทาการตรวจ (Technician) ดาเนนการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามยใหกบผเขารบการตรวจ (Subject) นอกจากสงการตรวจแลว ผสงการตรวจ

จะตองทาหนาทแปลผลการตรวจทเกดขน รบรองผลการตรวจ และมความรบผดชอบทางกฎหมายตอผลการ

ตรวจทเกดขนดวย (เนองจากจะตองมความรบผดชอบทางกฎหมายตอผลการตรวจทเกดขน ผสงการตรวจกบผ

แปลผลการตรวจจงตองเปนบคคลคนเดยวกนเสมอ) ผสงการตรวจยงมหนาทอานวยการใหการจดปจจยสภาพ

แวดลอมของการตรวจนนมคณภาพ ใหคาแนะนาแกผทาการตรวจเมอเกดปญหาทางเทคนคขน รวมถงใหขอ

เสนอแนะแกผทาการตรวจเพอพฒนาคณภาพการตรวจใหดยงๆ ขนไป หากเกดภาวะแทรกซอนทเปนอนตราย

ตอสขภาพของผเขารบการตรวจในระหวางทาการตรวจขน ผสงการตรวจมหนาทดแลรกษาภาวะแทรกซอนนน

เพอใหผเขารบการตรวจเกดความปลอดภยอยางสงสด [4,27,29]

69

ผทาการตรวจ (Technician)

สาหรบผทาการตรวจ (Technician) คอผทดาเนนการตรวจสมรรถภาพการไดยนใหกบผเขารบการตรวจ

โดยตรง เปนผทใหคาแนะนา ดาเนนการตรวจ และบนทกผลการตรวจเพอใหผสงการตรวจนาไปพจารณาแปลผล

ในตางประเทศมการกาหนดใหบคคลกลมน ซงอาจเรยกวาผชวยตรวจ (Support personnel) เปนผทผานการ

อบรมการตรวจสมรรถภาพการไดยนในเบองตนแลว สามารถทางานอยภายใตการควบคมดแลของแพทยหรอ

นกแกไขการไดยนไดตามเงอนไขทตกลงกนไวได [75-76]

สวนในประเทศไทยนน การกาหนดคณสมบตของผทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

จะมเงอนไขเพมขน เนองจากในชวงทผานมา มการออกกฎหมายวชาชพตางๆ ทางดานสาธารณสขมาบงคบใชหลายฉบบ ทาใหการกาหนดคณสมบตของผทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยจะตองสอด

คลองกบกฎหมายวชาชพตางๆ เหลานดวย [77-79] ซงหากพจารณาตามขอบเขตอานาจของกฎหมายวชาชพ

ทางดานสาธารณสขทเกยวของทงหมดแลว พจารณาไดวาผทสามารถเปนผทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามยนน ไดแก แพทย พยาบาล นกแกไขการไดยน และผทไดรบการยกเวนตามมาตรา 30 ของพระ

ราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 เทานน [73,80-83]

ในกรณของแพทย เนองจากแพทยเปนผสงการตรวจ จงสามารถเปนผทาการตรวจไดดวยตนเอง และ

เปนการดาเนนการภายใตมาตรา 4 ของพระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525 [73] ดงความวา

…“วชาชพเวชกรรม” หมายความวา วชาชพทกระทาตอมนษยเกยวกบการตรวจโรค การวนจฉยโรค

การบาบดโรค การปองกนโรค การผดงครรภ การปรบสายตาดวยเลนซสมผส การแทงเขมหรอการฝงเขมเพอ

การบาบดรกษาโรค และหมายความรวมถงการกระทาศลยกรรม การใชรงส การฉดยาหรอสสาร การสอดใส

วตถใดๆ เขาไปในรางกาย ทงน เพอการคมกาเนด การเสรมสวย หรอการบารงรางกายดวย…

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยเปนการกระทาเพอการวนจฉยและการ

ปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ในกรณนแพทยจงสามารถดาเนนการไดตามขอบเขตอานาจของ

กฎหมายวชาชพของตนเอง คอพระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525 [73] ในกรณของพยาบาลนน มกฎหมายวชาชพทคมครองการทางานอยเชนกน คอพระราชบญญตวชาชพ

การพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2528 [80] และพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 [81] ซงนยามตามมาตรา 4 ของพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ

แกไขตาม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 [81]) มเนอความดงน

...“การพยาบาล” หมายความวา การกระทาตอมนษยเกยวกบการดแลและการชวยเหลอเมอเจบปวย

การฟนฟสภาพ การปองกนโรค และการสงเสรมสขภาพ รวมทงการชวยเหลอแพทยกระทาการรกษาโรค ทงน

โดยอาศยหลกวทยาศาสตรและศลปะการพยาบาล...

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน เปนการกระทาเพอการวนจฉยและ

การปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ในการทาหนาทเปนผทาการตรวจสมรรถภาพการไดยน จงเปนการ

ทพยาบาลไดชวยปองกนโรคใหกบคนทางานผเขารบการตรวจ และหากพยาบาลไดใหคาแนะนาผเขารบการ

70

ตรวจในการหลกเลยงเสยงดงซงเปนสาเหตกอโรคดวย กจดวาเปนการสงเสรมสขภาพใหกบผเขารบการตรวจได

อกทางหนง นอกจากน ยงถอวาเปนการชวยเหลอแพทยในการวนจฉยโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง อนจะ

นาไปสการรกษาโรคอยางถกตองตอไป ดวยเหตผลทงหมดน จงเปนทชดเจนวา พยาบาลสามารถเปนผทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ภายใตคาสงการตรวจของแพทยได โดยถอวาเปนการดาเนนการตาม

ขอบเขตอานาจของกฎหมายวชาชพของตนเอง [79-81]

ในกรณของนกแกไขการไดยน จะไดรบการคมครองจากกฎหมายวชาชพคอ “พระราชบญญตการ

ประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542” [82] เนองจากวชาชพนกแกไขการไดยน จดวาเปนสาขาการประกอบโรคศลปะ

สาขาหนงตาม “พระราชกฤษฎกากาหนดใหสาขาการแกไขความผดปกตของการสอความหมายเปนสาขาการประกอบโรคศลปะตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2545” [83] โดยความหมายของ

การประกอบโรคศลปะ ตามมาตรา 4 ของพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 เปนดงน

…“การประกอบโรคศลปะ” หมายความวา การประกอบวชาชพทกระทาหรอมงหมายจะกระทาตอ

มนษยเกยวกบการตรวจโรค การวนจฉยโรค การบาบดโรค การปองกนโรค การสงเสรมและการฟนฟสขภาพ

การผดงครรภ แตไมรวมถงการประกอบวชาชพทางการแพทยและสาธารณสขอนตามกฎหมายวาดวยการ

นนๆ…

ดงนนการประกอบวชาชพเวชกรรมของแพทย ตามพระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525 [73] และ

การประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภตามพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ

พ.ศ. 2528 [80] และ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 [81] จงไมใช “การประกอบโรคศลปะ” ตามนยามของพระราช-

บญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 น [82]

สวนความหมายของ “การแกไขการไดยน” ซงเปนสาขาหนงของ “การแกไขความผดปกตของการสอ

ความหมาย” มนยามตามมาตรา 3 ของพระราชกฤษฎกากาหนดใหสาขาการแกไขความผดปกตของการสอ

ความหมายเปนสาขาการประกอบโรคศลปะตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2545

[83] ดงน …“การแกไขความผดปกตของการสอความหมาย” หมายความวา การแกไขการพดและการแกไขการ

ไดยน

“การแกไขการพด” หมายความวา การกระทาตอมนษยเกยวกบการตรวจประเมน การวนจฉย และ

การบาบดความผดปกตของการพดและการสอภาษา การสงเสรมสขภาพ การปองกน การแกไข และการฟนฟ

สมรรถภาพทางการพด และความสามารถทางการสอภาษาดวยวธการแกไขการพด หรอการใชเครองมอหรอ

อปกรณทางการแกไขการพด รวมทงการตดตามผล

“การแกไขการไดยน” หมายความวา การกระทาตอมนษยเกยวกบการตรวจประเมน การวนจฉย

และการบาบดความผดปกตของการไดยน ความรสกผดปกตทเกยวเนองกบการไดยน การสงเสรมสขภาพ การ

ปองกน การแกไข และการฟนฟสมรรถภาพทางการไดยน หรอการใชเครองมอหรออปกรณทางโสตสมผส

วทยา ดวยวธการทางโสตสมผสวทยา รวมทงการตดตามผล”...

71

จากกฎหมายทง 2 ฉบบนจงทาให “นกแกไขการไดยน” หรออาจเรยกวานกโสตสมผสวทยา (Audio

logist) มสถานะเปนวชาชพตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 [82-83]

อยางไรกตาม ในขอกฎหมายมการหามมใหบคคลทไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวชาชพ ทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนเอาไวดวย [77] เนองจากในมาตรา 30 ของพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ.

2542 [82] มการกาหนดบทบญญตไว ดงน

… มาตรา 30 หามมใหผใดทาการประกอบโรคศลปะ หรอกระทาดวยประการใดๆ ใหผอนเขาใจวาตน

เปนผมสทธทาการประกอบโรคศลปะโดยมไดขนทะเบยนและรบใบอนญาต เวนแตในกรณอยางใดอยางหนง

ดงตอไปน (1) การประกอบโรคศลปะทกระทาตอตนเอง

(2) การชวยเหลอหรอเยยวยาผปวยตามหนาท ตามกฎหมาย หรอตามธรรมจรรยา โดยมไดรบ

ประโยชนตอบแทน

(3) นกเรยน นกศกษา หรอผรบการฝกอบรมซงทาการฝกหดหรออบรมในความควบคมของผ

ประกอบโรคศลปะซงเปนผ ใหการศกษาหรอฝกอบรม ทงน ตามหลกเกณฑ ว ธการ และเงอนไขท

คณะกรรมการวชาชพกาหนด

(4) บคคลซงเขารบการอบรมหรอรบการถายทอดความรจากผประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผน

ไทย กระทาการประกอบโรคศลปะในระหวางการอบรมหรอการถายทอดความรในการควบคมของผประกอบ

โรคศลปะผนน ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการวชาชพกาหนด

(5) บคคลซงกระทรวง ทบวง กรม กรงเทพมหานคร เมองพทยา องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล

สขาภบาล องคการบรหารสวนทองถนอนตามทรฐมนตรประกาศกาหนด หรอสภากาชาดไทย มอบหมายให

ประกอบโรคศลปะในความควบคมของเจาหนาทซงเปนผประกอบโรคศลปะหรอผประกอบวชาชพเวชกรรม

ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรกาหนด

(6) บคคลซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาล กระทาการประกอบโรคศลปะในความควบคมของผประกอบโรคศลปะ ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรกาหนด

(7) การประกอบโรคศลปะของทปรกษาหรอผเชยวชาญของทางราชการหรอผสอนในสถาบนการศกษา

ซงมใบอนญาตเปนผประกอบโรคศลปะของตางประเทศ ทงน โดยไดรบอนมตจากคณะกรรมการวชาชพ และ

ตองปฏบตตามเงอนไขทคณะกรรมการวชาชพกาหนด...

จากขอกาหนดตามมาตรา 30 ของพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 ดงกลาวน ทาให

ผทไมไดรบการอนญาตตามกฎหมายวชาชพ และไมไดอยในขอยกเวนตงแตขอ (1) – (7) ในมาตรา 30 ของ

พระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 [82] ไมสามารถทาหนาทเปนผตรวจการไดยนได

สาหรบในกรณของแพทยและพยาบาล สามารถทาหนาทเปนผตรวจการไดยนได เนองจากมกฎหมาย

วชาชพของตนเองกาหนดบทบาทหนาทและใหการคมครองไว (ในกรณของแพทยคอพระราชบญญตวชาชพเวช

กรรม พ.ศ. 2525 [73] และในกรณของพยาบาลคอ พระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ.

72

2528 [80] และพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 [81]) อกทงการ

ประกอบวชาชพเวชกรรมของแพทย และการประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภของพยาบาล นน

ไมใช “การประกอบโรคศลปะ” ตามนยามในมาตรา 4 ของพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542

จงทาใหแตละวชาชพ ถกกาหนดบทบาทหนาท รวมถงไดรบการคมครองสทธในการประกอบวชาชพของ

ตนเอง ดวยกฎหมายวชาชพคนละฉบบกน [73,80-83]

จากการพจารณาตามกฎหมายวชาชพทงหมดทกลาวมา สรปไดวาผทสามารถทาหนาทเปนผทาการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในประเทศไทย ไดแก แพทย (ตามพระราชบญญตวชาชพเวช-

กรรม พ.ศ. 2525 [73]) พยาบาล (ตามพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2528 [80] และพระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 [81]) นกแกไขการไดยน

(ตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 [82] และพระราชกฤษฎกากาหนดใหสาขาการแกไข

ความผดปกตของการสอความหมายเปนสาขาการประกอบโรคศลปะตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ

พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2545 [83]) และผทไดรบการยกเวนตามมาตรา 30 ของพระราชบญญตการประกอบโรค

ศลปะ พ.ศ. 2542 [82] เทานน

นอกจากคณสมบตดานสถานะทกาหนดไวโดยกฎหมายวชาชพทางดานสาธารณสขฉบบตางๆ แลว

คณะทางานเหนวา ผทจะทาหนาทเปนผทาการตรวจนนตองมความรเกยวกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามยเปนอยางดดวย จงกาหนดคณสมบตดานความรไววา ผทจะทาหนาทเปนผทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย จะตองผานการอบรมหลกสตรการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามย ซงหลกสตรทอบรมจะตองมระยะเวลาการอบรมอยางนอย 20 ชวโมง และมการ

ฝกภาคปฏบตอยางนอย 50 % ของระยะเวลาการอบรม และถาสามารถทาได คณะทางานสนบสนนใหผทาการ

ตรวจเขารบการอบรมเพอฟนฟความรในหลกสตรนซาอยางนอยทก 5 ป

ผทาการตรวจ (Technician) มหนาทดาเนนการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยตาม

คาสงของผสงการตรวจ (Director) ควบคมคณภาพดานเทคนคการตรวจ ควบคมปจจยสภาพแวดลอมในการตรวจใหเหมาะสม และบารงรกษาเครองตรวจการไดยน รวมถงอปกรณทเกยวของ [4-5,29]

ในดานการควบคมคณภาพดานเทคนคการตรวจนน ผทาการตรวจจะตองเปนผดาเนนการตรวจ ชวยให

คาแนะนาขนตอนวธการตรวจแกผเขารบการตรวจ ดแลแกไขปญหาในเบองตนเมอเกดปญหาดานเทคนคขน

ระหวางการตรวจ รวมถงแจงผสงการตรวจถาไมสามารถแกไขปญหาทางเทคนคทเกดขนดวยตนเองได ผทา

การตรวจจะตองรบขอเสนอแนะจากผสงการตรวจเพอนามาพฒนาคณภาพการตรวจในระยะยาวดวย หากผ

เขารบการตรวจเกดอาการผดปกตขนระหวางการตรวจ ผทาการตรวจมหนาทชวยเหลอในเบองตนเพอใหผเขา

รบการตรวจอยในสถานะทปลอดภย จากนนตองรบแจงผสงการตรวจมาทาการดแลรกษาผเขารบการตรวจ

โดยเรว เพอใหเกดความปลอดภยแกผเขารบการตรวจ

ในดานการควบคมปจจยสภาพแวดลอมในการตรวจ ผทาการตรวจจะตองจดพนทการตรวจใหมเสยง

เงยบทสดเทาทสามารถทาได เชน เลอกพนททมเสยงเงยบทสดในสถานประกอบการเปนทจอดรถตรวจการได

73

ยนเคลอนท การทาปายตดหรอการแจงปากเปลาเพอใหผทกาลงรอตรวจไมสงเสยงดงรบกวนผทกาลงตรวจอย

ภายในหองตรวจการไดยน อาจชวยจดทนงรอตรวจใหหางจากหองตรวจการไดยนออกไปพอสมควรเพอลด

เสยง หรอใชวธการอนๆ ทชวยลดเสยงดงในบรเวณพนทการตรวจได

ในดานการบารงรกษาเครองตรวจการไดยนและอปกรณทเกยวของ ผทาการตรวจมหนาทดแลรกษา

ความสะอาดของเครองตรวจการไดยนและอปกรณตางๆ รวมถงพนทการตรวจใหมความสะอาดอยเสมอ ทาการ

ตรวจการสอบเทยบโดยทา Functional check ในทกวนทจะใชเครองตรวจการไดยน และสงเครองตรวจการ

ไดยนไปทา Acoustic calibration check หรอ Exhaustive calibration check ในทกครงทเครองเกดความ

ผดปกตขน หรอสงไปทาตามระยะอยางนอยทก 1 ป [29] จดทาสมดบนทกประจาเครองตรวจการไดยน และจดบนทกขอมลทสาคญเกยวกบการสอบเทยบและการบารงรกษาเครองเอาไว เพอใหสามารถทาการทวนสอบ

ขอมลยอนหลงได รวมถงเกบเอกสารรบรองการทา Acoustic calibration check หรอ Exhaustive calibration

check รวมถงเอกสารรบรองผลการตรวจวดระดบเสยงภายในหองตรวจการไดยนไวดวย

ขอบงช ขอหาม และภาวะแทรกซอนทพงระวง ประเดนตอมาจะขอกลาวถง ขอบงช (Indication) ขอหาม (Contraindication) และภาวะแทรกซอนท

พงระวง (Complication) ของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ขอบงช (Indication)

ดงไดกลาวแลววา การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน เปนการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนเพอการคดกรองโรค (Screening audiometry) โดยมวตถประสงคมงเนนการคดกรองโรคประสาท

หเสอมจากเสยงดงเปนหลก การดาเนนการตรวจจงมความแตกตางไปจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอ

ยนยนการวนจฉยโรค (Diagnostic audiometry) ดงนนการนาคาแนะนาในแนวทางฉบบนไปใช จงตองจากด

อยเฉพาะสาหรบการตรวจในงานอาชวอนามยเทานน โดยคณะทางานแนะนาใหทาการตรวจและแปลผล

สมรรถภาพการไดยนตามแนวทางฉบบน เฉพาะในกรณตอไปน

1. ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอคดกรองโรคในคนทางานทมความเสยง (Screening test)

โดยเฉพาะคนทางานทสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (การพจารณาวาคนทางานราย

ใดทสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป ใหพจารณาตามรายละเอยดในตารางท 12)

2. ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอเปนสวนหนงของระบบการเฝาระวงโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (Surveillance system) โดยผทควรทาการเฝาระวง กคอคนทางานทสมผสเสยงดง 8-hr

TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (พจารณาตามรายละเอยดในตารางท 12)

3. ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอนาผลตรวจไปเปนสวนหนงของการประเมนความพรอมใน

การทางาน (Fitness to work) หรอความพรอมในการกลบเขาทางาน (Return to work) เชน การ

ประเมนในกรณทระดบการไดยนมผลตอความปลอดภยในชวตของคนทางานผนนหรอเพอน

รวมงานอยางมาก หรอในกรณทมการกาหนดไวตามกฎหมายหรอระเบยบของหนวยงานใหทาการ

74

ตรวจ เชน การตรวจตามระเบยบกรมเจาทา วาดวยมาตรฐานการตรวจสขภาพคนประจาเรอและ

การออกประกาศนยบตรสขภาพ พ.ศ. 2554 [84] เปนตน

4. ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการวจย (Research) ทางดานอาชวอนามย

ตารางท 12 แนวทางการพจารณาวาคนทางานรายใดสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

แนวทางการพจารณาวาคนทางานรายใดทสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

กรณวดเสยงแบบตามพนท (Area sampling)

การพจารณาวาคนทางานรายใดทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปบางนน จะตองใชการ

พจารณาจากผลการตรวจวดระดบเสยงในพนทการทางานเปนหลก โดยถาคนทางานสมผสเสยงดงอยในพนท

เดยวตลอดระยะเวลาการทางาน ใหใชผลการตรวจวดระดบเสยงแบบตามพนท (Area sampling) ในการ

พจารณา ซงตามกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกาทกาหนดโดยองคกร OSHA นน [29] กาหนดใหใชจดตด

การพจารณาทระดบเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป และใช Exchange rate = 5 ในการพจารณา

ในกรณทระยะเวลาการสมผสเสยงดงนนไมเทากบ 8 ชวโมง (รายละเอยดการคานวณ ดงแสดงในภาคผนวก

2 สวนความหมายของคาวา Exchange rate ดงแสดงในตารางท 8)

สาหรบกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] กาหนดไวเพยงใหคนทางานทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr

TWA ตงแต 85 dBA ขนไปตองตรวจสมรรถภาพการไดยน แตไมไดกาหนดไววาใหใช Exchange rate เทาใด

[2] ทาใหมปญหาในการพจารณาในกรณทคนทางานนนสมผสเสยงดงเปนระยะเวลาไมเทากบ 8 ชวโมง

อยางไรกตาม กฎหมายกาหนดมาตรฐานระดบเสยงในสถานประกอบการของไทยนน มการกาหนดใหใช

Exchange rate = 5 [48] ดวยเหตน คณะทางานจงแนะนาใหพจารณาวาคนทางานรายใดทสมผสเสยงดง

เฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป ในกรณทคนทางานนนสมผสเสยงดงเปนระยะเวลาไมเทากบ 8 ชวโมง

โดยใช Exchange rate = 5 เปนหลกในการพจารณา (ดงแสดงการคานวณในภาคผนวก 2)

กรณวดเสยงแบบตดตวคนทางาน (Personal sampling)

กรณทคนทางานนนสมผสเสยงดงในหลายพนทการทางาน และแตละพนทการทางานมระดบเสยงดงทไม

เทากน การวดระดบเสยงจะใชการวดแบบตดตวคนทางาน (Personal sampling) เพอหาคา Noise dose ใน

กรณน เนองจากกฎหมายอนรกษการไดยนของไทยไมไดกาหนดเกณฑในการพจารณาไวเชนกน [2] แตดวย

เหตผลเดยวกบกรณของการวดเสยงแบบตามพนท คณะทางานจงแนะนาใหใชการพจารณาโดยใชคา

Exchange rate = 5 เหมอนกบขอกฎหมายทกาหนดโดยองคกร OSHA [29]

โดยในการตงเครอง Noise dosimeter เพอหาคา Noise dose นน หากตงคา Criterion level ไวท 90 dBA,

ใช Exchange rate = 5, Integrated range = 80 – 140 dBA, Response = slow และใช A-weight ในการ

วด [49] แลวคา Noise dose ทวดไดมคาตงแต 50 % ขนไป คนทางานรายนนจะตองไดรบการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนเพอเฝาระวงโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

ขอเสนอแนะเพมเตม

แมวากฎหมายอนรกษการไดยน [2,29] จะกาหนดใหทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอเฝาระวงเฉพาะในคน

ทางานทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปเทานน แตองคกร NIOSH กสนบสนนใหสถาน

ประกอบการตรวจสมรรถภาพการไดยน “เพอเปนสวสดการ” ใหกบคนทางานทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA

นอยกวา 85 dBA ไดโดยไมบงคบ [5] คณะทางานมความเหนสนบสนนการดาเนนการดงกลาวนดวยเชนกน

75

สาหรบในกรณของการตรวจเพอยนยนการวนจฉย แนะนาใหใชแนวทางการตรวจเพอยนยนการ

วนจฉยโรคในการอางอง เชน แนวทางขององคกร BSA ฉบบป ค.ศ. 2012 [19] หรอแนวทางอนถามการจดทา

ขนเปนการเฉพาะในประเทศไทยในอนาคต สาหรบการวนจฉยโรคประสาทหเสอมจากการทางาน แนะนาใหใช

แนวทางเพอการวนจฉยโรคจากการทางานของ สานกงานกองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม กระทรวง

แรงงาน ในการอางอง [24] สวนในกรณการตรวจเพอประเมนการสญเสยสมรรถภาพทางกายและจตนน แนะนา

ใหปฏบตตามหลกเกณฑของสานกงานกองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน ทมการ

กาหนดแนวทางไวแลวเชนกน [9] แนวทางทใชเพอยนยนการวนจฉยโรคหรอประเมนการสญเสยสมรรถภาพทาง

กายและจตเหลาน โดยทวไปจะมความละเอยดมากกวาแนวทางทใชเพอการคดกรองโรค และอาจมรายละเอยดของขอกาหนดบางอยางทแตกตางกนออกไปในแตละแนวทางดวย

ขอหาม (Contraindication)

การตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยนนนเปนการตรวจทคอนขางปลอดภย [85-86]

ในกรณของการตรวจในงานอาชวอนามยทมกเปนการตรวจในผใหญวยทางาน ทมความรสกตวด สามารถฟง

คาอธบายขนตอนการตรวจจากผทาการตรวจไดเขาใจ และสามารถทาตามขนตอนการตรวจไดอยางถกตองแลว

นน โดยทวไปถอวาไมมขอหาม (No contraindication) ในการทาการตรวจน [85-86]

ภาวะแทรกซอนทพงระวง (Complication)

สาหรบกรณของภาวะแทรกซอนทพงระวง (Complication) นน ยงไมเคยมรายงานภาวะแทรกซอน

ทอนตรายรายแรงจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวยเครองตรวจการไดยนมากอน [85-86] ภาวะความ

ผดปกตทอาจพบไดคอ อาจมความรสกไมสบายหบางเลกนอยขณะกาลงทาการตรวจหรอหลงจากการตรวจ

การตรวจในหองตรวจทระบบระบายอากาศไมด รอนอบอาว อาจทาใหผเขารบการตรวจวงเวยนศรษะ

หรอหนามดหมดสตได ผทาการตรวจควรตรวจสอบและดแลระบบระบายอากาศภายในหองตรวจการไดยนใหด

และมอณหภมทไมรอนเกนไป เพอลดความเสยงในกรณนดวย [60]

การเตรยมตวของผเขารบการตรวจ ในประเดนการเตรยมตวของผเขารบการตรวจนน ปจจยทสาคญทสดทตองพจารณาคอการพกห โดย

การงดการสมผสเสยงดงทงจากในงานและในสงแวดลอมกอนมาทาการตรวจ ในประเทศสหรฐอเมรกา กฎหมาย

ทกาหนดโดยองคกร OSHA ในป ค.ศ. 1983 [29] กาหนดใหผเขารบการตรวจหา Baseline audiogram จะตองงดการสมผสเสยงดงมากอนเปนเวลาอยางนอย 14 ชวโมงกอนทาการตรวจ สวนแนวทางขององคกร NIOSH ค.ศ.

1998 [5] กาหนดใหผเขารบการตรวจหา Baseline audiogram จะตองงดการสมผสเสยงดงอยางนอยเปนเวลา

12 ชวโมง สาหรบในประเทศไทย แนวทางของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมในป พ.ศ. 2547

[25] และมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2555 [62] กาหนดเอาไวตรงกนใหงดการสมผสเสยงดงกอน

การตรวจสมรรถภาพการไดยนเปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมง (ทง 2 แนวทางไมไดระบไววาสาหรบการตรวจหา

Baseline audiogram หรอ Monitoring audiogram) สวนตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยนน

ไมไดมการกาหนดรายละเอยดในประเดนนไว [2]

76

การพกหมผลตอผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย เนองจากการสมผสเสยงดงมา

กอนทาการตรวจนน จะทาใหผเขารบการตรวจเกดภาวะ Temporary threshold shift ขน คาระดบการไดยน

ทตรวจได จะแยกวาในเวลาทไมไดเกดภาวะ Temporatry threshold shift ในกรณของการตรวจหา Monitoring

audiogram นน องคกร NIOSH [5] มความเหนทแตกตางออกไปจากแนวคดขององคกรวชาการอนๆ คอแทนท

จะใหผเขารบการตรวจทาการพกหกอนทาการตรวจหา Monitoring audiogram องคกร NIOSH กลบแนะนาให

ทาการตรวจในชวงหลงเลกงานหลงจากทสมผสเสยงดงมาแลวแทน สาเหตทองคกร NIOSH ใหคาแนะนาเชนน

เนองจากเหนวา การเกดภาวะ Temporary threshold shift บอยๆ นน เปนสญญาณเตอนในการเกดภาวะ

Permanent threshold shift ขนในอนาคต ในการตรวจหา Monitoring audiogram จงใหทาการตรวจในเวลาหลงเลกงาน เพอใหตรวจพบภาวะ Temporary threshold shift ได ซงแมจะทาใหเกดปญหาพบผมความ

ผดปกตจานวนมาก แตกจะนาไปสการใหคาแนะนาคนทางานผเขารบการตรวจเหลานน ใหระมดระวงปองกน

ตนเองจากการสมผสเสยงดงใหมากขน องคกร NIOSH เหนวา การตรวจหาภาวะ Temporary threshold shift

ในเวลาหลงเลกงานน ถอวาเปนการปองกนโรคในระดบปฐมภม (Primary prevention) คอปองกนตงแตยงไม

เกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงอยางถาวรขน ซงจะดกวาการใหพกหแลวตรวจหาแตภาวะ Permanent

threshold shift ซงถอวาเปนการปองกนโรคในระดบทตยภม (Secondary prevention) คอตองรอใหเกด

ความผดปกตอยางถาวรในออดโอแกรมขนกอน (ซงกคอการเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงในระดบความ

รนแรงเลกนอยขนอยางถาวรกอน) แลวจงคอยดาเนนการปองกนโรคเพอไมใหโรคเกดการลกลามตอไป สาหรบ

กฎหมายทกาหนดโดยองคกร OSHA ในป ค.ศ. 1983 [29] นน ไมไดกลาวถงรายละเอยดเกยวกบการพกหกอน

การตรวจหา Monitoring audiogram ไว

จากขอมลทงหมดทกลาวมา ในประเดนการพกห โดยการใหงดการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน คณะทางานมความเหนวา ในกรณของการตรวจหาออดโอแกรมท

ตองการผลยนยนทชดเจน ไดแก Baseline audiogram, Confirmation audiogram, และ Exit audiogram

ควรใหผเขารบการตรวจงดการสมผสเสยงดงทกชนด ทงเสยงดงในการทางานและในสงแวดลอม เปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมงกอนทาการตรวจ

สวนในกรณของการตรวจหาออดโอแกรมเพอตดตามสมรรถภาพการไดยนเปนระยะ ไดแก Monitoring

audiogram และ Retest audiogram กควรใหผเขารบการตรวจทาการพกห โดยงดการสมผสเสยงดงทกชนด

ทงเสยงดงในการทางานและในสงแวดลอม เปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมงกอนทาการตรวจเชนกน อยางไรกตาม

หากผใหบรการทางการแพทยรายใด จะดาเนนการตรวจ Monitoring audiogram และ Retest audiogram

โดยไมตองใหผเขารบการตรวจทาการพกห ตามคาแนะนาขององคกร NIOSH [5] กยอมได แตตองระมดระวง

ในประเดนทอาจพบจานวนผมความผดปกตมากขน ซงอาจนาไปสการทสถานประกอบการตองเสยคาใชจาย

ในการสงผเขารบการตรวจมาตรวจหา Confirmation audiogram ในภายหลงมากขน รวมถงทาใหคนทางาน

เสยเวลาทางานเนองจากตองมาทาการตรวจการไดยนซามากขนดวย

77

อกประเดนหนงทเกยวของกบการพกหกอนการตรวจ คอขอกฎหมายขององคกร OSHA ไดกาหนดไววา

ในการตรวจหา Baseline audiogram นน หากผเขารบการตรวจไมสามารถหลกเลยงเสยงดงกอนทาการตรวจ

ไดจรงๆ อนโลมใหใชอปกรณปกปองการไดยน (Hearing protector) ในระหวางการสมผสเสยงดงแทนกได [29]

ขออนโลมน ไดรบการยอมรบใหปฏบตไดจากแนวทางขององคกรวชาการอนๆ ในประเทศไทยดวย [25,61] แต

แนวทางขององคกร NIOSH ไมสนบสนนใหดาเนนการ [5] สวนขอกาหนดตามกฎหมายอนรกษการไดยนของ

ประเทศไทยนน ไมไดกลาวถงในประเดนนไว [2]

เนองจากในอดต มงานศกษาวจยทบงบอกถงประสทธภาพของการใชอปกรณปกปองการไดยน

ทดแทนการงดการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยแลวไดผลอยบาง [21] ในประเดนการใชอปกรณปกปองการไดยนทดแทนการงดการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามยนน คณะทางานจงอนโลมใหใชได ในการตรวจหาออดโอแกรมทกประเภท แตควร

ใชวธนเมอมความจาเปนจรงๆ เทานน คอมความจาเปนตองเขาไปทางานในทเสยงดงภายในระยะเวลา 12 ชวโมง

กอนทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนจรงๆ และเมอเขาไปทางานในทเสยงดงแลว ตองใชเวลาในการทางานให

สนทสดเทาททาได สวนในกรณเสยงดงจากสงแวดลอมซงสวนใหญทาการหลกเลยงได เชน การฟงเพลงเสยงดง

การเขาไปในสถานบนเทงทมเสยงดง ควรงดการสมผสกอนทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนโดยเดดขาด

ในประเดนเกยวกบการงดการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจ ผใหบรการทางการแพทยควรบนทก

ขอมลทเกยวของกบการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจของผเขารบการตรวจไว หากทงสถานประกอบการและ

ผใหบรการทางการแพทยไดใหคาแนะนาเกยวกบการงดการสมผสเสยงดงกอนทาการตรวจไวแลว แตทาง

คนทางานผเขารบการตรวจกยงไมสามารถหลกเลยงเสยงดงกอนทาการตรวจไดจรงๆ กอนโลมใหสามารถทา

การตรวจได แตผทาการตรวจตองระบสาเหตและระยะเวลาทผเขารบการตรวจสมผสเสยงดงภายในเวลา 12

ชวโมงกอนเขารบการตรวจไวในใบรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนนนดวย

กลาวโดยสรปคอ คณะทางานสนบสนนใหผเขารบการตรวจทาการงดการสมผสเสยงดงกอนทาการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย (ทงในกรณตรวจหา Baseline audiogram, Monitoring audio-gram, Retest audiogram, Confirmation audiogram และ Exit audiogram) เปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมง

กอนทาการตรวจ แตถามความจาเปนตองเขาไปทางานในทมเสยงดงภายในระยะเวลา 12 ชวโมงกอนทาการ

ตรวจจรงๆ อนโลมใหใชอปกรณปกปองการไดยนในระหวางการทางานแทนการงดการสมผสเสยงดงได (ทงใน

กรณตรวจหา Baseline audiogram, Monitoring audiogram, Retest audiogram, Confirmation audio-

gram และ Exit audiogram) โดยใหผเขารบการตรวจเขาไปทางานเปนระยะเวลาสนทสดเทาททาได สวนในกรณ

ของการสมผสเสยงดงจากสงแวดลอมภายในระยะเวลา 12 ชวโมงกอนทาการตรวจนน แนะนาใหหลกเลยงการ

สมผสโดยเดดขาด

หากผใหบรการทางการแพทยและสถานประกอบการ ไดทาการแจงคนทางานผเขารบการตรวจใหงด

การสมผสเสยงดงเปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมงกอนทาการตรวจ หรอใชอปกรณปกปองการไดยนทดแทนแลว

แตคนทางานผเขารบการตรวจนนไมไดงดการสมผสเสยงดงในการทางานหรอในสงแวดลอม รวมถงไมไดใช

78

อปกรณปกปองการไดยนในระหวางการสมผสเสยงดงนนดวย อนโลมใหผทาการตรวจดาเนนการตรวจผเขารบ

การตรวจรายนนได แตใหระบสาเหตของการสมผสเสยงดง รวมถงระยะเวลาทสมผสเสยงดง ลงไปในใบรายงาน

ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของผเขารบการตรวจรายนนไวดวย

การเตรยมตวอนๆ นอกเหนอจากการงดการสมผสเสยงดง ทคณะทางานสนบสนนใหดาเนนการ ไดแก

(1.) ผเขารบการตรวจควรพกผอนใหเพยงพอกอนทจะมาทาการตรวจ เพอใหมสมาธ สามารถปฏบตตามขนตอน

การตรวจไดอยางถกตอง (2.) หากเดนมาเปนระยะทางไกล หรอพงออกกาลงกายมา เมอมาถงบรเวณพนทการ

ตรวจ ผเขารบการตรวจควรนงพกกอน เพอปองกนอาการหอบเหนอยหวใจเตนแรง อนอาจทาใหเกดเสยง

รบกวนการตรวจสมรรถภาพการไดยนของตนเองและทาใหเสยสมาธ (3.) ระหวางนงรอ ผเขารบการตรวจจะตองไมพดคย หยอกลอกน หรอทาเสยงดงรบกวนผเขารบการตรวจรายกอนหนา (4.) สาหรบการใชโทรศพทมอถอใน

ระหวางนงรอทาการตรวจนน ถาเปน ไปไดควรหลกเลยง เนองจากจะทาใหเกดเสยงดงรบกวนผเขารบการตรวจ

รายกอนหนา และผเขารบการตรวจควรปดระบบเสยงเรยกเขาของโทรศพทมอถอในระหวางนงรอทาการตรวจ

ดวย แตหากมความจาเปนจรงๆ ใหเดนออกไปรบโทรศพทในบรเวณทหางออกไปจากพนทการตรวจ และควรทา

การพดคยเปนระยะเวลาสนๆ เทาทจาเปนเทานน

เทคนคการตรวจและการรายงานผล ลาดบตอไปจะกลาวถงรปแบบ ขนตอน และเทคนคในการตรวจ รวมถงแนวทางในการรายงานผลการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ซงมประเดนสาคญทควรพจารณา ดงน

รปแบบในการตรวจ

ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน ขอกฎหมายและคาแนะนาขององคกรวชาการ

ทกแหงทแนวทางฉบบนใชอางอง [4-5,25,29,62,67] กาหนดเอาไวตรงกนใหทาการตรวจดวยสญญาณเสยง

บรสทธ (Pure tone) ทาการตรวจเฉพาะการนาเสยงผานทางอากาศ (Air conduction) โดยไมตองทาการตรวจ

การนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction) และไมตองทาการปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking)

สาเหตทองคกรทางวชาการสวนใหญกาหนดใหทาการตรวจเฉพาะการนาเสยงผานทางอากาศ โดยไม

ตองตรวจการนาเสยงผานทางกระดก และไมตองทาการปลอยสญญาณเสยงลวงดวยนน เนองมาจากเหตผล

หลายประการ อนดบแรกคอการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน เปนการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในระดบการคดกรองโรค ไมใชการตรวจในระดบยนยนการวนจฉยโรค การตรวจโดยใชเวลาอยางรวดเรว (โดยการตรวจเพยงการนาเสยงผานทางอากาศ) เพอใหสามารถตรวจคนทางานทมความเสยงไดจานวน

มาก นาจะมความสาคญมากกวาการตรวจอยางละเอยดถถวนแตใชเวลานาน ประกอบกบการออกไปตรวจนอก

สถานทภายในสถานประกอบการนน อาจมเวลาใหไดจากด (คอถาตรวจไมทนเวลาตองเสยเวลาเดนทางมาอก

และเกดความไมสะดวกถาสถานประกอบการนนอยในพนทหางไกล) การตรวจโดยใชเวลาทเหมาะสมจงเปน

สงจาเปน [4,21] รายงานวจยในอดตเชอวา การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน หากจดระบบ

การตรวจใหดแลว แมวาจะตรวจดวยเครอง Békésy audiometer ซงเปนเครองชนดทใชเวลามากทสดในการ

ตรวจ กยงสามารถทาการตรวจอยางมประสทธภาพไดโดยใชเวลาตอคนเพยงประมาณ 6 นาทเทานน [21]

79

เหตผลอกประการหนงทเกยวของคอเรองงบประมาณ เนองจากการตรวจทละเอยดกวาจะมคาใชจาย

ในการตรวจสงกวา หากตองทาการตรวจในคนทางานกลมเสยงจานวนมากกจะทาใหสถานประกอบการตองเสย

คาใชจายเพมขน

เหตผลอกประการเปนเหตผลทางดานเทคนค ซงเกดจากการเขาไปตรวจสมรรถภาพการไดยนภายใน

สถานประกอบการนน โดยทวไปจะมเสยงรบกวนในพนทการตรวจ (Background noise) สงกวาการตรวจภายใน

สถานพยาบาล (ดรายละเอยดเรองเสยงรบกวนในพนทการตรวจจากหวขอ “คณภาพของพนทตรวจการไดยน”)

งานวจยในอดตพบวา แมพนทตรวจการไดยนนนจะมระดบเสยงรบกวนตากวามาตรฐานตามกฎหมายทกาหนด

โดยองคกร OSHA ในป ค.ศ. 1983 [29] (ดงแสดงในตารางท 10) แลวกตาม ระดบเสยงในพนทการตรวจนนยงอาจดงเพยงพอทจะรบกวนผเขารบการตรวจบางรายได [69,71] เนองจากผเขารบการตรวจบางรายทหดมากๆ

นน แมวาจะนงอยภายในหองตรวจการไดยนมาตรฐานทมระดบเสยงรบกวนผานมาตรฐาน ANSI S3.1-1991

แลวกตาม บางรายกยงสามารถไดยนและพดประโยคตามคนทนงพดคยกนอยดานนอกหองตรวจได [4] ดวยเหต

ทระดบเสยงรบกวนในพนทการตรวจอาจมผลตอผเขารบการตรวจบางรายไดมากเชนน และสภาวะแวดลอมใน

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน กมกจะมระดบเสยงรบกวนในพนทการตรวจสงกวาการ

ตรวจในสภาวะปกตทวไป ทาใหการตรวจการไดยนผานทางกระดก และการตรวจโดยการปลอยสญญาณเสยงลวง

ซงตองอาศยความรวมมอ สมาธ และระดบเสยงรบกวนในพนทการตรวจทเงยบยงกวาการตรวจการนาเสยงผาน

ทางอากาศ [70] ดาเนนการไดยาก และถงแมดาเนนการตรวจออกมากจะมความนาเชอถอนอย

จากเหตผลทงหมดทกลาวมา ทาใหการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย มกนยมกาหนด

ใหทาการตรวจเพยงการนาเสยงผานทางอากาศเทานน [4-5,25,29,62,67] แตการตรวจการนาเสยงผานทาง

อากาศเพยงอยางเดยว โดยไมตรวจการนาเสยงผานทางกระดก กทาใหเกดขอจากดขน คอจะทาใหทราบแตเพยง

วามความผดปกตของการไดยนเกดขน แตจะไมสามารถแยกความผดปกตของออดโอแกรมออกเปนภาวะการ

สญเสยการไดยนจากการนาเสยง (Conductive hearing loss) หรอภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาท

การรบเสยง (Sensorineural hearing loss) หรอภาวะการสญเสยการไดยนแบบผสม (Mixed hearing loss) ได [67] เมอเกดความผดปกตแบบทจาเปนตองทาการตรวจแยกโรคขนในการตรวจสมรรถภาพการไดยนทางอาชว-

อนามย จงตองสงคนทางานไปพบแพทย ห คอ จมก เพอทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอยนยนการ

วนจฉยโรคซาอกตอหนง [57,87]

สรปในประเดนทเกยวกบรปแบบการตรวจน เนองจากเอกสารขององคกรทางดานวชาการทกฉบบท

แนวทางฉบบนใชอางอง [4-5,25,29,62,67] กาหนดใหทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ดวยเสยงบรสทธ (Pure tone) โดยทาการตรวจเฉพาะการนาเสยงผานทางอากาศ (Air conduction) ไมตรวจ

การนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction) และไมทาการปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking) คณะทางาน

จงมความเหนสนบสนนใหทาการตรวจในรปแบบดงกลาวในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ของประเทศไทยดวย

80

และเนองจากในปจจบน ยงไมมขอมลทางวชาการทยนยนชดเจน ถงประโยชนในการตรวจการนาเสยง

ผานทางกระดก และการตรวจโดยการปลอยสญญาณเสยงลวง ในสถานการณการตรวจสมรรถภาพการไดยน

เพอการคดกรองโรคแบบในงานอาชวอนามย ซงมกมขอจากดทงในเรองเวลา งบประมาณ และมระดบเสยง

รบกวนภายในพนทตรวจการไดยนทดงกวาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอยนยนการวนจฉยโรคภายใน

สถานพยาบาล อนอาจสงผลตอความนาเชอถอของผลการตรวจได คณะทางานจงมความเหนไมสนบสนนใหทา

การตรวจการนาเสยงผานทางกระดก และการปลอยสญญาณเสยงลวง ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงาน

อาชวอนามยในประเทศไทย โดยเฉพาะในกรณทเขาไปทาการตรวจในสถานประกอบการ

ขนตอนการตรวจ ขนตอนการตรวจ แนะนาใหทาการตรวจตามขนตอนซงอางองมาจากแนวทางขององคกร BSA ฉบบป

ค.ศ. 2012 [19], แนวทางขององคกร ASHA ฉบบป ค.ศ. 2005 [60], และเอกสารของ WHO ฉบบป ค.ศ. 2001

[4] ดงรายละเอยดตอไปน

1. ผทาการตรวจทกทายผเขารบการตรวจและแนะนาตวเอง

2. กอนเรมการตรวจ ผทาการตรวจจะตองอธบายกระบวนการตรวจทงหมดใหผเขารบการตรวจเขาใจ

โดยการสอสารขอมลนนตองคานงถงอาย ประสบการณ ระดบการศกษา และภาษาของผเขารบการ

ตรวจดวย ในระหวางพดคยสอสารกน หากผเขารบการตรวจไมสามารถไดยนเสยงของผทาการ

ตรวจไดชดเจน ใหบนทกลกษณะทสงเกตไดนไวในใบรายงานผลการตรวจ [19]

3. ในการอธบายกระบวนการตรวจ ผทาการตรวจอาจนารายละเอยดเนอหามาทาในรปแบบ แผนพบ

โปสเตอร วดโอ หรอสอการสอนอนๆ ใหผเขารบการตรวจไดดในระหวางนงรอทาการตรวจ เพอเปน

การชวยใหผเขารบการตรวจเกดความเขาใจในกระบวนการตรวจมากยงขนดวยกได [19]

4. ทาการบนทกขอมลสวนตวของผเขารบการตรวจ และขอมลของเครองตรวจการไดยนลงในใบ

รายงานผลการตรวจ (ดรายละเอยดในหวขอ “การรายงานผล”) ระบลกษณะของการตรวจวา

เปนการตรวจหาออดโอแกรมชนดใด (Baseline audiogram, Monitoring audiogram, Retest audiogram, Confirmation audiogram, หรอ Exit audiogram) [4] ระบเทคนคทจะใชในการ

ตรวจ รวมถงชอและนามสกลของผทาการตรวจดวย

5. สอบถามประวตผเขารบการตรวจ เกยวกบการสมผสเสยงดงในชวง 12 ชวโมงทผานมา หากม

การสมผสเสยงดงใหผทาการตรวจบนทกไว อาจสอบถามเพมเตมดวยวาเสยงทสมผสมานนดงมาก

หรอนอย โดยใหผเขารบการตรวจพจารณาเปรยบเทยบวา ถายนหางกน 1 เมตร แลวตองตะโกน

จงจะไดยน ลกษณะเสยงเชนนถอวา “ดงมาก” [19] และควรสอบถามดวยวาสมผสอยเปนระยะ

เวลานานกชวโมง ตงแตเวลาเทาใดถงเทาใด ไดใชอปกรณปกปองการไดยนระหวางการสมผสดวย

หรอไม ถาใชเปนอปกรณชนดใด

6. ใหทาการสอบถามเกยวกบอาการเสยงในห (Tinnitus) ดวยวามหรอไม ถาผเขารบการตรวจแจง

วา “ม” ใหสอบถามวามอยในหขางใด ลกษณะของเสยงเปนอยางไร ผทาการตรวจตองแจงผเขา

81

รบการตรวจทมอาการเสยงในหวา ในขณะททาการตรวจ ไมตองสนใจเสยงในหทดงอย แตให

สนใจแตสญญาณเสยงบรสทธทใชทาการทดสอบเทานน อยางไรกตามถามการตรวจในความถใด

ทเสยงในหกบสญญาณเสยงใกลเคยงกนมากจนไมแนใจ กใหผเขารบการตรวจแจงแกผทาการ

ตรวจ ซงผทาการตรวจจะตองบนทกขอมลนไวในใบรายงานผลการตรวจเพอใหแพทยผแปลผล

การตรวจรบทราบดวย [19]

7. สอบถามประวตอนๆ ทอาจมประโยชนในการประเมนผลการตรวจ เชน ประวตการเจบปวยในอดต

ประวตการเจบปวยในปจจบน ประวตอบตเหตทศรษะในอดต ประวตการใชยาทอาจมผลตอการ

ไดยน (ดรายละเอยดขอมลทควรสอบถามในหวขอ “การรายงานผล”) 8. หากจดใหมการสองตรวจชองห (Otoscopic examination) ใหดาเนนการกอนทจะเขาไปในหอง

ตรวจการไดยน โดยใหผสงการตรวจหรอผทาการตรวจสองตรวจชองหของผเขารบการตรวจทง 2

ขาง แลวบนทกผลตรวจทพบไวในใบรายงานผลการตรวจ (ดรายละเอยดเกยวกบการสองตรวจชอง

หจากหวขอ “การสองตรวจชองห”)

9. เชญผเขารบการตรวจเขาไปภายในหองตรวจการไดยน จดทนงใหกบผเขารบการตรวจ โดยเกาอท

ใชนงภายในหองตรวจการไดยนนน จะตองมความมนคง ไมเสยงตอการลม [60] การจดทนงจะตอง

ทาใหผเขารบการตรวจมองไมเหนการเคลอนไหวของผทาการตรวจ เพอใหผเขารบการตรวจไม

สามารถคาดเดาการปลอยสญญาณเสยงได แตฝายผทาการตรวจจะตองมองเหนผเขารบการตรวจ

ไดด เนองจากหากเกดเหตการณผดปกตขนจะไดทาการชวยเหลอไดทน [60] สวนใหญการจดทนง

ทนยมคอใหผเขารบการตรวจนงหนขางใหกบผทาการตรวจ เพอใหผทาการตรวจสามารถมองเหน

ผเขารบการตรวจผานผนงดานทเปนกระจกใสของหองตรวจการไดยนได ภาพท 29 แสดงตวอยาง

การจดทนงในการตรวจทเหมาะสม

10. ผทาการตรวจตองแจงผเขารบการตรวจ ใหงดการกระทาทอาจกอใหเกดเสยงในระหวางการตรวจ

เนองจากอาจทาใหผลตรวจทไดผดไป เชน เคยวหมากฝรง กนขนม ขยบตวไปมา นงโยกเกาอจนเกดเสยง รวมถงการรบโทรศพทมอถอ (เมอเขาหองตรวจการไดยน ผทาการตรวจควรแจงใหผเขา

รบการตรวจปดโทรศพทมอถอดวย) [60]

11. หากหองตรวจการไดยนมระบบสอสารระหวางผทาการตรวจกบผเขารบการตรวจ ใหผทาการตรวจ

แจงวธการใชแกผเขารบการตรวจดวย [19]

12. อธบายขนตอนการตรวจ โดยลกษณะการพดบอกวธตรวจนนจะตองชดเจน ทาใหผเขารบการ

ตรวจเขาใจไดงาย ตวอยางของการอธบายขนตอนการตรวจทด เชน “ตอไปเราจะทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนของคณนะคะ โดยจะมการปลอยสญญาณเสยงไปทหขางใดขางหนง ทละขาง

เมอคณไดยนสญญาณเสยงนนเมอใด กใหกดปมตอบสนองทนท และเมอสญญาณเสยงหยดลง กให

ปลอยปมตอบสนองทนทนะคะ บางครงสญญาณเสยงจะเบามาก ตองตงใจฟงใหด ถารสกวาเรม

ไดยน แมสญญาณเสยงนนจะแผวเบามาก กใหกดปมตอบสนองไดทนทโดยตองไมลงเล” [19,60]

82

การอธบายเนนยาใหผเขารบการตรวจกดปมตอบสนองในทนท และใหกดปมตอบสนองแมสญญาณ

เสยงจะเบามาก ไมตองรอใหสญญาณเสยงดงชดเจนกอนจงคอยกด มความสาคญตอผลการตรวจ

อยางมาก ผทาการตรวจจะตองเนนยาใหผเขารบการตรวจเขาใจทกครง

13. สอบถามผเขารบการตรวจวาเขาใจในคาอธบายหรอไม รวมถงเปดโอกาสใหผเขารบการตรวจ

ซกถามหากไมเขาใจขนตอนการปฏบต [19,60]

ภาพท 29 ตวอยางการจดทนงในการตรวจทเหมาะสม

ผเขารบการตรวจนงหนขางใหกบผทาการตรวจ เพอใหไมสามารถมองเหนการกดปมปลอยสญญาณเสยงได

สวนผทาการตรวจสามารถมองเหนผเขารบการตรวจไดชดเจน

14. ดาเนนการใสหฟง โดยกอนใสหฟง ใหผเขารบการตรวจถอดสงของใดๆ ทอาจขวางระหวางหฟงกบ

ใบหและศรษะ ทาใหใสหฟงไดไมแนบสนทออกเสยกอน เชน แวนตา ทคาดผม ตางหทมขนาดใหญ

หมวก ผาพนคอทมขนาดใหญ รวมถงเครองชวยฟงดวย [4,19,60] ใหผเขารบการตรวจทผมยาว

รวบผมใหเรยบรอย อยาใหมเสนผมอยระหวางใบหกบหฟง ผเขารบการตรวจบางรายทไวผมยาว

ปดขางห ผทาการตรวจอาจตองชวยจดผมออกใหขณะทใสหฟงดวย

15. ใสหฟงโดยใหดานสแดงอยหขวา ดานสนาเงนอยหซาย จดใหหฟงแนบสนทดกบหทง 2 ขาง

ผทาการตรวจอาจตองชวยผเขารบการตรวจจดหฟงใหเขาทดวยหากดแลวเหนวายงใสหฟงไดไม

แนบสนทด เมอใสหฟงแลว ผเขารบการตรวจตองไมจบหฟงอก ภาพท 30 แสดงลกษณะการใสหฟง

อยางถกตอง

16. เรมทาการตรวจจากหขางทผเขารบการตรวจแจงวามการไดยนดกวา ถาผเขารบการตรวจแจงวา

มการไดยน 2 ขางดเทากนใหตรวจหขางขวากอนเสมอ [4]

ผทาก

examina

และ ASH

การคดก

17. ดาเนนกา

องคกร A

(ดรายละ

18. ระหวางท

หรอมอา

ไวชวครา

19. ดาเนนกาผเขารบก

20. ถาการตรควรหยด

ความเคร

การตรวจอาจตอ

ตวอยางสง

การสองตรวจ

ประเดนทนา

ation) ซงแนว

HA [60] ตาง

รองโรคแบบใ

ารตรวจตามเ

ASHA ฉบบป

ะเอยดเรองเทค

ทาการตรวจใ

การผดปกตใด

าวและเขาไปท

ารตรวจจนเสร

การตรวจออกรวจเกดปญหา

การตรวจไวชว

รยด จากนนค

องชวยหเขารบก

ทอาจกดขวางร

จชองห

าสนใจอยางห

วทางในการต

กกาหนดใหท

ในทางอาชวอ

เทคนคการตร

ค.ศ. 2005

คนคการตรวจ

ใหผทาการตร

ดเกดขนหรอไม

ทาการชวยเหล

รจสนขนตอน

กจากหองตรวจาตดขดจากเหต

วคราว แลวให

คอยใหกลบมา

ภาพท 30 ลก

การตรวจบางรา

ระหวางหฟงกบใ

หนงในการตร

รวจสมรรถภา

ทาการตรวจน

อนามยนนยงม

83

รวจขององคก

[60] โดยเลอ

จจากหวขอ “

รวจสงเกตผเข

ม หากเกดปญ

ลอ [19,60]

จากนนถอดห

จการไดยนไดตผลใดกตามจ

หผเขารบการต

าทาการตรวจต

กษณะการใสหฟ

ายใสหฟงใหแน

ใบหได เชน แว

วจสมรรถภา

าพการไดยนเพ

กอนดาเนนก

มความเหนทแ

ร BSA ฉบบป

กใชเพยงเทค

เทคนคการตร

ขารบการตรว

ญหาขดของหร

หฟง เกบหฟงแ

จนทาการตรว

ตรวจไปพกสก

ตอ [19]

ฟงอยางถกตอง

บสนทด (ภาพ

นตา (ภาพ C) ผ

พการไดยนค

พอยนยนการว

ารตรวจสมรร

แตกตาง ในป

ป ค.ศ. 2012

นคใดเทคนค

รวจ”)

วจเปนระยะด

ออาการผดปก

และปมกดสงส

จไปนานกวา

กระยะหนง เพ

A) การใสหฟงอ

ผมทยาวปดขาง

คอการสองตร

วนจฉยโรค ท

รถภาพการได

ระเทศสหรฐอ

2 [19] หรอเท

หนงเพยงเทค

ดวยวา มปญห

กตขน ใหหยด

สญญาณเขาท

20 นาท ผทา

พอรวบรวมสม

อยางถกตอง (ภ

งห (ภาพ D)

รวจชองห (Ot

ทงขององคกร

ดยน สวนการ

อเมรกา ขอก

ทคนคของ

คนคเดยว

หาขดของ

ดการตรวจ

ท แลวเชญ

าการตรวจ

มาธ คลาย

าพ B)

toscopic

BSA [19]

ตรวจเพอ

ฎหมายท

กาหนดโ

NIOSH ใ

และสงแว

ไมไดกลา

การตรวจ

อนามยน

และไมไดตรวจชอง

มความผ

ทาโดยผท

ภ

นกแกไข

แตทไดต

ทาใหเกด

อดตน (C

ทะล (Ty

สองตรวจ

ออกไปได

ของหชน

ดยองคกร O

ในป ค.ศ. 199

วดลอม พ.ศ. 2

าวถงประเดนน

จนกอนดาเนน

สาเหตทตองม

นน เนองจากก

ดมการบญญตงห (Otoscop

ดปกตภายใน

ทไดรบการฝก

าพท 31 การส

ผททาการสอ

การไดยน [82

กลงกนไว โดย

ขอดของการส

ดภาวะการสญ

Cerumen im

ympanic me

จชองหนนกไม

ดทงหมด เนอง

กลางยดตด (O

SHA ในป ค.

98 [5] ไมไดก

2547 [25] สน

นไว ในกฎหม

นการตรวจสม

มการพจารณ

การตรวจนเปน

ตไวใหดาเนนกpe) หรอกลอง

ชองหหรอเยอ

กฝนมากอน ภ

องตรวจชองหด

องตรวจชองหอ

2-83] หรอพ

ยถอวาเปนกา

สองตรวจชอง

ญเสยการไดยน

mpaction) ม

embrane p

มสามารถวนจ

งจากหากผเข

Otosclerosis

ศ. 1983 [29

กลาวถงไว ในป

นบสนนใหทาก

มายอนรกษกา

มรรถภาพการไ

าในเรองการส

นการตรวจทม

การอยางชดเจงสองตรวจชอ

อแกวหบางหร

าพท 31 แสด

ดวยกลองสองตร

อาจเปนแพท

ยาบาลทไดรบ

ารดาเนนการภ

งหคอจะไดทร

นจากการนาเส

สงแปลกปลอ

erforation)

จฉยแยกความ

ารบการตรวจ

s) การสองตรว

84

9] ไมไดกาหน

ประเทศไทยน

การตรวจ สวน

รไดยนของปร

ไดยนระบไวใน

สองตรวจชอง

มประโยชน แต

จนในทางกฎหงหดจตอล (D

รอไม การสอง

ดงตวอยางการ

รวจชองห (ภาพ

ยผสงการตรว

บการฝกฝนจ

ภายใตขอบเข

ราบวาภายใน

สยง (Conduc

อมตดอยภายใ

ของเหลวภา

มผดปกตททาใ

จมความผดปก

วจชองหจะไมส

นดใหตองทาก

นน แนวทางข

นมาตรฐานผล

ระเทศไทย [2

นขอกฎหมาย

งหในการตรวจ

ตในการดาเน

หมาย การสองDigital otosco

งตรวจโดยปก

รสองตรวจชอ

พ A) และ กลอง

วจเอง [73] ห

นชานาญแลว

ตกฎหมายวช

นหชนนอกและ

ctive hearing

ในชองห (Fo

ยในหชนกลา

ใหเกดภาวะก

กตบางอยางอย

สามารถตรวจพ

การตรวจน สว

องสานกโรคจ

ตภณฑอตสาห

2] ไมไดมการก

ยเชนกน

จสมรรถภาพ

นการกอาจก

งตรวจชองหนope) สอดเขา

ตจะทากบชอ

งห

งสองตรวจชองห

หรอผทาการต

ว [80-81] เป

ชาชพของตนเอ

ะทเยอแกวห

g loss) ขนบา

oreign body

าง (Fluid in

การสญเสยการ

ยภายในหชนก

พบได

วนแนวทางขอ

จากการประก

หกรรม พ.ศ. 2

กาหนดใหทาห

การไดยนในง

อใหเกดขอตด

นน คอการใชกาในชองหเพอ

องหทง 2 ขาง

หดจตอล (ภาพ

ตรวจทเปน แพ

นผดาเนนการ

อง [73,80-83

มความผดปก

างหรอไม เชน

in ear cana

middle ea

รไดยนจากกา

กลาง เชน ภาว

ององคกร

กอบอาชพ

2555 [62]

หรอไมทา

งานอาชว-

ดขดขนได

กลองสองตรวจดวา

และตอง

B)

พทย [73]

รกไดตาม

3]

กตใดทจะ

ภาวะขห

al) แกวห

r) แตการ

ารนาเสยง

วะกระดก

ออกจาก

(โดยเฉพา

ความผดป

การตรวจ

32 แสดง

ภาพท

เพมขน แ

นามาใชใ

ตดขดขน

แงการปฏ

ความเหน

ตองเสยเว

ไมจาเปน

ชองหนน

แลวพบคตรวจไปต

ขนในออ

ตรวจรกษ

อนามยใน

นนประก

การดาเนนกา

ชองห คณะท

าะในกรณทตร

ปกตเหลานสว

จสงตวผเขารบ

งตวอยางของค

ท 32 ตวอยางคว

อยางไรกตาม

แตกเปนการต

ในกรณการตร

น โดยเฉพาะใน

ฏบตโดยผเชย

นแตกตางกนไ

วลาเพมขน แ

นตองดาเนนกา

นกไมไดทาใหเ

ความผดปกต ตรวจรกษากบแ

อดโอแกรมจน

ษากบแพทย

นบางกรณนน

กอบการพจา

ารแกไขปญหา

ทางานไมแนะน

รวจภายในสถ

วนใหญเปนภา

บการตรวจไป

ความผดปกตท

วามผดปกตทอา

ม ในการดาเน

ตรวจททาใหต

รวจสมรรถภาพ

นกรณทมผเขา

วชาญทมประ

ไป ความเหนด

ตกทาใหไดขอ

ารกได เพอเป

เกดการเปลยน

แพทยผสงกาแพทย ห คอ จ

นถงเกณฑทตอ

ห คอ จมก อ

น จาเปนตองไ

รณารบผเขา

ความผดปกต

นาใหแพทยผ

านประกอบก

าวะทรอได หา

โรงพยาบาลเ

ทอาจพบไดจา

าจพบไดจากกา

นนการสองตร

ตองเสยเวลาเ

พการไดยนเพ

ารบการตรวจม

ะสบการณในก

ดานหนงสนบส

อมลทชวยในก

นการประหยด

นแปลงการดา

ารตรวจซงทาจมก แตหากไม

องทาการสงต

ยเชนเดม ไมแ

ไดรบผลการต

รบการตรวจ

85

ทพบจากการส

สงการตรวจแ

าร) เนองจาก

ากพบความผด

พอทาการรกษ

ากการสองตรว

ารสองตรวจชอง

รวจชองห แม

เพมขน และต

พอการคดกรอ

มาทาการตรวจ

ารตรวจสมรร

สนนใหทาการ

การแยกโรคเพ

ดเวลาและคาใ

าเนนการของแ

าหนาทคดกรอมสองตรวจชอ

ตอ แพทยผสง

แตกตางกน) อ

รวจหลงการต

เขาทางาน ห

สองตรวจชอง

และผทาการต

อาจเกดภาวะ

ดปกตจากการส

ษากบแพทย

วจชองห

งห ภาวะขหอดต

มจะมขอดคอท

ตองดาเนนกา

งโรคแบบในง

จคดกรองพรอ

รถภาพการไดย

รตรวจ เนองจ

มขนเชนกน ส

ใชจายใหกบส

แพทยผสงการ

องโรคกไมไดทองห แลวความ

งการตรวจกต

อกทงการตรว

ตรวจในทนท

หากทาการสอ

ห เชน การนา

ตรวจดาเนนกา

แทรกซอนจา

สองตรวจชอง

ห คอ จมก จ

ตน (ภาพ A) แล

ทาใหไดขอมล

รโดยผทมคว

งานอาชวอนาม

อมกนครงละจ

ยนในงานอาชว

ากเหนวาแมจ

สวนความเหน

สถานประกอบ

รตรวจ (หมาย

ทาการรกษาเมผดปกตนนไป

องทาการสงต

วจสมรรถภาพ

เชน ในกรณท

องตรวจชองห

าขหหรอสงแป

ารแกไขทหนา

กการดาเนนก

งห แนะนาใหแ

จะเหมาะสมกว

ละแกวหทะล (ภ

ลทชวยในกา

ามชานาญเท

มย จงอาจทา

จานวนมาก คว

วอนามยในปจ

จะเปนการตรว

นอกดานหนงเห

บการ และการ

ยถงหากสองต

เอง ตองสงผเขปทาใหเกดควา

ตวผเขารบกา

พการไดยนในง

ทจะตองใชผล

หแลวพบควา

ปลกปลอม

างานทนท

การ อกทง

แพทยผสง

วา ภาพท

ภาพ B)

รแยกโรค

านน การ

าใหเกดขอ

วามเหนใน

จจบนจงม

วจททาให

หนวาอาจ

รสองตรวจ

รวจชองห

ขารบการามผดปกต

รตรวจไป

งานอาชว-

การตรวจ

มผดปกต

86

จาเปนตองสงตวไปรกษากอนจงจะดาเนนการตรวจสมรรถภาพการไดยนตอได อาจจะทาใหผเขารบการตรวจเสย

ผลประโยชนในเรองการไดงานทาไป

การศกษาวจยในอดตซงดาเนนการโดยแพทย ห คอ จมก [57] ไดทดลองใหทาการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนในงานอาชวอนามยโดยไมทาการสองตรวจชองห จากนนหากเกดความผดปกตขนในออดโอแกรมถงเกณฑท

กาหนดไวจะใหแพทยผสงการตรวจสงตวไปทาการตรวจวนจฉยกบแพทย ห คอ จมก ผลการวนจฉยโดยแพทย ห

คอ จมก พบวา ภาวะทแพทยผสงการตรวจอาจพบไดกอนจากการสองตรวจชองหมอยประมาณ 17.7 % ซงแบง

เปนภาวะหชนกลางอกเสบเรอรง 11.2 %, ภาวะขหอดตน 5.6 %, และหชนนอกอกเสบ 0.9 % ตามลาดบ

สดสวนนถอวาไมมากนกเมอเทยบกบจานวนผทถกสงตวไปตรวจรกษาตอทงหมด โดยสรปในประเดนเกยวกบการสองตรวจชองห คณะทางานมความเหนวา ในการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนในงานอาชวอนามยนน เนองจากไมไดมการบญญตไวในขอกฎหมายใหมการดาเนนการ ทงกรณกฎหมาย

ของประเทศสหรฐอเมรกา [29] และกฎหมายของประเทศไทย [2] อกทงในการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามยยงมกตองการความรวดเรว และบางกรณจาเปนตองไดรบผลการตรวจหลงการตรวจทนท

ประกอบกบผลการศกษาวจยในอดตไมพบขอเสยรายแรงจากการไมดาเนนการ [57] จงอนโลมวาไมจาเปนตอง

ทาการสองตรวจชองหผเขารบการตรวจทกราย ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของ

ประเทศไทยกได แตหากผใหบรการทางการแพทยรายใดมความพรอม สามารถดาเนนการสองตรวจชองหในผ

เขารบการตรวจทกรายกอนได กถอวาเปนการดาเนนการสงกวาคาแนะนาในแนวทางฉบบน สามารถดาเนนการ

ไดโดยไมมขอหามเชนกน

เทคนคการตรวจ

สาหรบเทคนคการตรวจทแนะนานน ในกรณทใชเครอง Manual audiometer ในการตรวจ ซงเปน

กรณทพบไดบอยทสดในประเทศไทย มเทคนคการตรวจมาตรฐานทไดรบความนยมอย 2 เทคนค คอเทคนคของ

องคกร BSA ซงฉบบลาสดคอฉบบป ค.ศ. 2012 [19] และอกเทคนคหนงคอเทคนคทมชอวา Modified Hughson-

Westlake [4] ซงคดคนขนโดย Carhart & Jerger ในป ค.ศ. 1959 [88] และไดรบการสนบสนนใหใชทาการตรวจโดยหลายองคกร เชน แนวทางขององคกร ASHA ซงฉบบลาสดคอฉบบป ค.ศ. 2005 [60], แนวทางของ

องคกร NIOSH ป ค.ศ. 1998 [5], และเอกสารของ WHO ป ค.ศ. 2001 [4] สาหรบในประเทศไทยนน แนวทาง

ของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม พ.ศ. 2547 แนะนาใหใชเทคนคการตรวจทคลายคลงกบ

เทคนคการตรวจขององคกร BSA [25] สวนในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2555 [62] และในกฎหมาย

อนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] ไมไดทาการระบในเรองเทคนคการตรวจทแนะนาไว

รายละเอยดเทคนคการตรวจแบบขององคกร BSA ฉบบป ค.ศ. 2012 [19] แสดงดงในตารางท 13 สวน

รายละเอยดของเทคนคการตรวจดวยวธ Modified Hughson-Westlake แบบขององคกร ASHA ฉบบป ค.ศ.

2005 [60] แสดงดงในตารางท 14 ตามลาดบ

87

ตารางท 13 เทคนคการตรวจแบบขององคกร BSA ฉบบป ค.ศ. 2012 [19]

เทคนคการตรวจแบบขององคกร BSA ฉบบป ค.ศ. 2012

ลกษณะสญญาณเสยงทปลอย

ใหกดปมปลอยสญญาณเสยงบรสทธ เปนเวลานาน 1 – 3 วนาท และชวงระยะหางระหวางการปลอย

สญญาณเสยงแตละครง ใหหางเปนเวลา 1 – 3 วนาทขนไป ผทาการตรวจควรปลอยสญญาณเสยงใหม

ระยะเวลาและความหางของสญญาณในลกษณะสมสลบกนไปมา เพอไมใหผเขารบการตรวจคาดเดาได

การทาใหเกดความคนเคย

ทาใหผเขารบการตรวจเกดความคนเคย (Familiarization) โดยปลอยสญญาณเสยงบรสทธทความถ 1,000 Hz

ในระดบความดง 40 dB HL ไปทหขางแรกททาการตรวจ หากผเขารบการตรวจตอบสนองตอสญญาณเสยง

แรก ใหเรมทาการตรวจตอไปได แตหากไมตอบสนอง ใหเพมระดบความดงขนทละ 10 dB HL จนกวาจะ

ไดยน ถาเพมระดบความดงไปจนถงระดบ 80 dB HL แลวยงไม ไดยน ใหเพมระดบความดงอกทละ 5 dB HL

(พรอมกบสงเกตดวยวาผเขารบการตรวจเกดความไมสบายหขนหรอไม) จนกวาผเขารบการตรวจจะไดยน

เมอไดยนแลวใหเรมทาการตรวจตอได

การหาระดบเสยงตาสดทไดยนในแตละความถ

ลาดบการตรวจ ใหเรมจากการตรวจทความถ 1,000 Hz จากนนตรวจทความถ 2,000 3,000 4,000 6,000

และ 8,000 Hz ตามลาดบ จากนนกลบมาทาการตรวจท 500 Hz และเฉพาะหแรกททาการตรวจ ใหกลบมา

ทาการตรวจท 1,000 Hz ซาอกครงหนง เพอตรวจสอบดวามความแปรปรวนจากคาทตรวจไดในครงแรกเกน

5 dB HL หรอไม ถาไมเกนใหบนทกคาทตรวจไดตากวาลงในออดโอแกรม แตถาเกนจะตองหาสาเหตททาให

เกดความแปรปรวนขน โดยใหผทาการตรวจหยดทาการตรวจชวคราว จดตาแหนงหฟงใหม และชแจง

ขนตอนการตรวจซาอกครง จากนนทาการตรวจทความถ 1,000 Hz นอกครง ถายงไดคาทแตกตางจากคาท

ตรวจไดครงแรกเกน 5 dB HL ใหแจงผสงการตรวจเพอมาสบหาสาเหตและดาเนนการตอไป สาหรบหททาการ

ตรวจเปนลาดบท 2 ไมตองทากระบวนการตรวจสอบความแปรปรวนน

ในการหาระดบเสยงตาสดทไดยน (Hearing threshold level) ในแตละความถนน ใหทาการลดระดบความ

ดงของสญญาณเสยงลงทละ 10 dB HL (เชน ทความถ 1,000 Hz ถาไดยนสญญาณเสยงท 40 dB HL ครง

ตอมากใหลดระดบความดงเหลอ 30 dB HL) ลดลงไปเรอยๆ จนถงระดบทผเขารบการตรวจไมไดยน เมอถง

ระดบทผเขารบการตรวจไมไดยนแลว ใหเพมระดบความดงขนทละ 5 dB HL จนถงระดบทผเขารบการตรวจ

นนไดยนอกครงหนง

ใหทาการลดระดบความดงลงทละ 10 dB HL จนไมไดยน และเพมระดบความดงขนทละ 5 dB HL จนไดยน

ซา 2 – 4 ครง ถาผเขารบการตรวจตอบสนองถกตองไดเกน 50 % (คอตอบสนองถกตอง 2 ใน 2 ครง หรอ

3 ใน 4 ครง) จะถอวาระดบความดงนนเปนระดบเสยงตาสดทไดยนของความถนน ใหทาการบนทกผลทได

ลงในออดโอแกรม

ทาการตรวจในความถถดไป โดยเรมทระดบความดงทมากกวาระดบเสยงตาสดทไดยนของความถกอนหนา

30 dB HL (เชน ถาความถกอนหนามระดบเสยงตาสดทไดยนเทากบ 20 dB HL กใหเรมการตรวจในความถ

ถดไปทระดบความดง 20 + 30 dB HL = 50 dB HL เปนตน) ใชวธการลดระดบความดงลงทละ 10 dB HL

และเพมระดบความดงขนทละ 5 dB HL เพอหาระดบเสยงตาสดทไดยนไปเรอยๆ จนครบทกความถ

ทาการตรวจในหอกขางทเหลอดวยเทคนคเดยวกนไปจนครบทกความถ

88

ตารางท 14 เทคนคการตรวจแบบขององคกร ASHA ฉบบป ค.ศ. 2005 [60]

เทคนคการตรวจแบบขององคกร ASHA ฉบบป ค.ศ. 2005

ลกษณะสญญาณเสยงทปลอย

ใหกดปมปลอยสญญาณเสยงบรสทธ เปนเวลานาน 1 – 2 วนาท และชวงระยะหางระหวางการปลอย

สญญาณเสยงแตละครง ใหหางอยางนอย 1 – 2 วนาทขนไป ผทาการตรวจควรปลอยสญญาณเสยงใหม

ระยะเวลาและความหางของสญญาณในลกษณะสมสลบกนไปมา เพอไมใหผเขารบการตรวจคาดเดาได

การทาใหเกดความคนเคย

ทาใหผเขารบการตรวจเกดความคนเคย (Familiarization) โดยปลอยสญญาณเสยงบรสทธทความถ 1,000 Hz

ในระดบความดง 30 dB HL ไปทหขางแรกททาการตรวจ หากผเขารบการตรวจตอบสนองตอสญญาณเสยง

แรก ใหเรมทาการตรวจตอไปได แตหากไมตอบสนอง ใหเพมระดบความดงเปน 50 dB HL ถายงไมไดยนอก

ใหเพมอกทละ 10 dB HL จนกวาจะไดยน (พรอมกบสงเกตดวยวาผเขารบการตรวจเกดความไมสบายหขน

หรอไม) เมอไดยนแลวใหเรมทาการตรวจตอได

การหาระดบเสยงตาสดทไดยนในแตละความถ

ลาดบการตรวจ ใหเรมจากการตรวจทความถ 1,000 Hz จากนนตรวจทความถ 2,000 3,000 4,000 6,000

และ 8,000 Hz ตามลาดบ หลงจากนน เฉพาะหแรกททาการตรวจ ใหกลบมาทาการตรวจท 1,000 Hz ซาอก

ครงหนง เพอตรวจสอบดวามความแปรปรวนจากคาทตรวจไดในครงแรกเกน 5 dB HL หรอไม ถาไมเกนให

บนทกคาทตรวจไดตากวาลงในออดโอแกรม แตถาเกนจะตองหาสาเหตททาใหเกดความแปรปรวนขน โดย

ใหผทาการตรวจหยดทาการตรวจชวคราว จดตาแหนงหฟงใหม และชแจงขนตอนการตรวจซาอกครง จากนน

ทาการตรวจทความถ 1,000 Hz นอกครง ถายงไดคาทแตกตางจากคาทตรวจไดครงแรกเกน 5 dB HL ใหแจง

ผสงการตรวจเพอมาสบหาสาเหตและดาเนนการตอไป สาหรบหททาการตรวจเปนลาดบท 2 ไมตองทา

กระบวนการตรวจสอบความแปรปรวนน ตอจากนนใหตรวจความถท 500 Hz เปนลาดบสดทาย

ในการหาระดบเสยงตาสดทไดยน (Hearing threshold level) ในแตละความถนน ใหทาการลดระดบความ

ดงของสญญาณเสยงลงทละ 10 dB HL (เชน ทความถ 1,000 Hz ถาไดยนสญญาณเสยงท 40 dB HL ครง

ตอมากใหลดระดบความดงเหลอ 30 dB HL) ลดลงไปเรอยๆ จนถงระดบทผเขารบการตรวจไมไดยน เมอถง

ระดบทผเขารบการตรวจไมไดยนแลว ใหเพมระดบความดงขนทละ 5 dB HL จนถงระดบทผเขารบการตรวจ

นนไดยนอกครงหนง

ใหทาการลดระดบความดงลงทละ 10 dB HL จนไมไดยน และเพมระดบความดงขนทละ 5 dB HL จนไดยน

ซา 2 – 3 ครง ถาผเขารบการตรวจตอบสนองถกตองไดเกน 50 % (คอตอบสนองถกตองอยางนอย 2 ใน 3

ครง) จะถอวาระดบความดงนนเปนระดบเสยงตาสดทไดยนของความถนน ใหทาการบนทกผลทไดลงใน

ออดโอแกรม

ทาการตรวจในความถถดไป โดยเรมทระดบความดงทผทาการตรวจคาดวาตากวาระดบเสยงตาสดทไดยน

(Hearing threshold level) ของความถนน แลวใชเทคนคเดมในการหาระดบเสยงตาสดทไดยน ตรวจไป

เรอยๆ จนครบทกความถตามลาดบ

ทาการตรวจในหอกขางทเหลอดวยเทคนคเดยวกน

89

ขอมลงานวจยทเปรยบเทยบประสทธภาพของการตรวจสมรรถภาพการไดยนโดยการนาเสยงผานทาง

อากาศ ดวยเทคนคขององคกร BSA กบเทคนคขององคกร ASHA [89] นนพบวาผลระดบเสยงตาสดทไดยน

(Hearing threshold level) ทไดจากการตรวจดวยเทคนคทง 2 แบบนน ไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญ

แตเทคนคขององคกร ASHA จะใชเวลาในการตรวจมากกวาเลกนอย [89]

เนองจากขอมลงานวจยในปจจบนยงไมพบความแตกตางของประสทธภาพในการตรวจดวยเทคนคทง

2 แบบทไดรบความนยมน คณะทางานจงมความเหนวา ในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ของประเทศไทย ผใหบรการทางการแพทยสามารถใชเทคนคใดเทคนคหนงกไดในการตรวจ (ใหเลอกใชเพยง

เทคนคเดยว) ระหวางเทคนคขององคกร BSA ฉบบป ค.ศ. 2012 [19] กบเทคนคขององคกร ASHA ฉบบป ค.ศ. 2005 [60] และเพอประโยชนของผทจะนาขอมลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนไปใชตอ ผทาการตรวจจะ

ตองระบชอเทคนคทใชในการตรวจลงไปในใบรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนดวย

สาหรบในกรณททาการตรวจดวยเครองตรวจการไดยนชนด Békésy audiometer และ Microprocessor

audiometer นน คณะทางานกาหนดใหใชเทคนคในการตรวจตามทระบรายละเอยดไวในเอกสารของ WHO

ฉบบป ค.ศ. 2001 [4] เปนหลก

ในประเดนเทคนคการตรวจนน บางครงอาจพบปญหาวาเมอผทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนทาการ

ตรวจไปเปนเวลานาน ผทาการตรวจบางรายอาจเกดความเคยชน ทาใหทาการตรวจไปตามวธทแตกตางไปจาก

เทคนคการตรวจมาตรฐาน ซงจะสงผลกระทบตอความนาเชอถอของผลการตรวจทออกมาได [4] เทคนคใน

การตรวจหนงทอาจพบมการปฏบตทหนางาน คอการลดระดบเสยงตาสดทไดยน (Hearing threshold level)

ทบนทกลงในใบรายงานผล ใหตาลงกวาคาทตรวจไดจรง (อาจโดยวธการลบดวยคาคงทบางคา เชน ลบดวย 15

dB HL ในทกความถทตรวจได หรอโดยวธการกะประมาณแบบอนๆ) การปฏบตในลกษณะทกลาวมานไมมการ

ระบสนบสนนใหดาเนนการในเอกสารทางวชาการใดๆ ทเกยวกบเรองเทคนคการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามย [4-5,12,29] และไมมเหตผลทางวทยาศาสตรรองรบ คณะทางานจงไมสนบสนนใหทาการ

หกลบคาระดบการไดยนทตรวจไดไมวาดวยวธการใดกตาม และคณะทางานสนบสนนใหลงผลคาระดบการไดยนทตรวจไดลงในใบรายงานผลตามคาทตรวจไดจรงเทานน

การรายงานผล

ในการรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย คณะทางานกาหนดหลกเกณฑ

ในการรายงานผลทควรดาเนนการไวดงน

การรายงานผลนน ผใหบรการทางการแพทยจะตองรายงานผลระดบการไดยนออกมาเปนคา

ตวเลขมหนวยเปน dB HL แยกผลของหแตละขาง ในแตละความถใหชดเจน หามรายงานผลแตเพยงวา “ปกต”

หรอ “ผดปกต” เทานน เนองจากการรายงานผลเชนน ผทางานอาชวอนามยจะไมสามารถนาไปใชประโยชน

ในการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงตอได

ใหทาการรายงานผลการตรวจแยกหขวากบหซาย และเพอไมใหเกดความสบสน ใหรายงานผลการตรวจหขวากอนหซายเสมอ

90

ความถทจะตองตรวจและทาการรายงานผล ผใหบรการทางการแพทยจะตองตรวจและรายงานผล

ระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 6,000 และ 8,000 Hz ของหทง 2 ขาง ใหครบถวน

ทกความถ

สาเหตทตองกาหนดใหรายงานผลระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 และ

6,000 Hz นน เนองจากกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] กาหนดใหทาการตรวจและรายงานผล

ทความถเหลาน ซงเปนการกาหนดเชนเดยวกนกบกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกา [29] และ

หากมองในแงการปองกนโรค เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนแบบคดกรองในงานอาชวอนามย มงหวง

การคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเปนหลก ซงโรคนจะพบลกษณะออดโอแกรมเรมแรกเปนรอยบาก

(Notch) ท 4,000 Hz การตรวจในความถใกลเคยงกบ 4,000 Hz ในลกษณะ Mid-octave คอทความถ 3,000

Hz และ 6,000 Hz ดวย จงเปนการตรวจทมประโยชนเนองจากทาใหไดขอมลลกษณะความผดปกตบรเวณ

Notch เพมขน ลกษณะความถทกาหนดใหทาการตรวจเชนน มความแตกตางไปจากการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนเพอยนยนการวนจฉยโรค [4] แตไดรบการยอมรบและแนะนาใหดาเนนการตรวจในกรณททาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองโรคทงตามแนวทางขององคกร BSA ค.ศ. 2012 [19] และ ASHA ค.ศ.

2005 [60] รายละเอยดความแตกตางของการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองโรค (Screening

audiometry) กบการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอยนยนการวนจฉยโรค (Diagnostic audiometry) ดงแสดง

ในตารางท 9

สาหรบการกาหนดใหทาการตรวจและรายงานผลทความถ 8,000 Hz ดวยนน แมวาจะไมไดมการ

กาหนดใหดาเนนการไวในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] หรอของประเทศสหรฐอเมรกา [29]

แตแนวทางขององคกรทางวชาการหลายแหง ไดแก องคกร NIOSH ค.ศ. 1998 [5], ACOEM ค.ศ. 2012 [27],

และมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2555 [62] สนบสนนใหทาการตรวจทความถ 8,000 Hz นดวย

คาอธบายในเชงวชาการนนเนองจากผลการตรวจระดบการไดยนทความถ 8,000 Hz มประโยชนในการใช

วนจฉยแยกโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (Noise-induced hearing loss) กบโรคประสาทหเสอมตามอาย (Presbycusis) ออกจากกนไดอยางคราวๆ เนองจากในระยะแรกของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนน ระดบ

การไดยนทความถ 8,000 Hz มกจะดกวาความถท 3,000 – 6,000 Hz ซงมลกษณะเปน Notch ลงไป สวน

ออดโอแกรมของโรคประสาทหเสอมตามอาย ระดบการไดยนทความถ 8,000 Hz มกจะมลกษณะราบตาลงไป

ตามความถท 3,000 – 6,000 Hz ดวย [5,27] แมวาลกษณะดงกลาวจะไมใชลกษณะทใชชขาดในการ

วนจฉยโรค (Pathognomonic) แตกเปนขอมลประกอบสาคญทชวยแพทยในการวนจฉยแยกโรคทง 2 ออก

จากกนได [5]

หากแพทยผแปลผลตองการเขยนบรรยายลกษณะของออดโอแกรมทตรวจพบ กาหนดใหใชคาวา

“ความถตา” หมายถงความถท 500 1,000 และ 2,000 Hz เสมอ และคาวา “ความถสง” หมายถงความถท

3,000 4,000 6,000 และ 8,000 Hz เสมอ เพอไมใหเกดความสบสนตอผทนาผลการตรวจไปใชตอ

เปนคาต

แสดงผลสามารถม

ขอดในแ

เปนคาต

รปแบบก

A แ

ขนาดให

เปน dB

การไดยน

เพมคาขน

ในการแสวเลข (เชน น

ในรปแบบกรมองเหนและเ

แงประหยดพน

วเลขเปรยบเ

กราฟออดโอแ

ความถ

หขวา

หซาย

แสดงผลในรป

ภาพท

ใน

หากทากญเพยงพอทจ

HL โดยใหมค

นทใช (สวนให

นทละ 10 dB

สดงผลระดบก

นาเสนอในรป

ราฟออดโอแกขาใจความผด

นท แตมขอเส

ทยบกบในรป

แกรม ดงแสดง

500

20

15

ปแบบเปนคาต

33 เปรยบเทย

นรปแบบเปนคา

การรายงานผลจะทาใหมองเห

คาอยางนอยต

หญจะอยท 11

B HL (ซงจะท

การไดยนในใบ

ปแบบตาราง)

กรม จะมขอดดปกตทเกดขน

สยคอทาความ

ปแบบกราฟอ

งในภาพท 34

1,000

20

15

ตวเลข (หมาย

ยบการรายงานผ

ตวเลข (ภาพ A

ลในรปแบบกหนไดอยางชด

ตงแต -10 dB

10 – 120 dB

าใหครงชองม

91

บรายงานผลก

) หรอแสดงผ

ดในแงทาใหผนไดอยางชดเจ

มเขาใจผลการ

อดโอแกรม ด

2,000

25

20

ยเหต ระดบกา

ผลการตรวจสมร

A) และในรปแบบ

กราฟออดโอแดเจน [60] แก

B HL ไปจนถ

B HL) [60] โ

มคาเทากบ 5

การตรวจ อาจ

ลในรปแบบก

ผเขารบการตรจน [4] สวนก

รตรวจไดยาก

ดงแสดงในภา

3,000 4,

30

30

ารไดยนมหนว

รรถภาพการได

บเปนกราฟออด

แกรม (Audioกนตงใหแสดง

ถงระดบสงสด

โดยใหคานอย

dB HL) สวน

จแสดงผลระด

กราฟออดโอแ

รวจและผทนารรายงานผล

ก ตวอยางการ

าพท 33 ขอด

,000 6,00

40 30

35 25

วย dB HL, คว

ยนในงานอาชว

ดโอแกรม (ภาพ

ogram) ลกษงคาระดบเสยง

ดของความสา

ยอยดานบน ค

แกนนอนของ

ดบการไดยนใ

แกรมกได หา

นาผลการตรวจลในรปแบบคา

รรายงานผลใ

ดของการรายง

00 8,000

0 20

5 15

วามถมหนวย

อนามย

พ B)

ณะของกราฟงตาสดทไดยน

ามารถของเคร

คามากอยดาน

งกราฟ ใหแสด

ในรปแบบ

ากทาการ

จไปใชตอาตวเลข ม

นรปแบบ

งานผลใน

0

Hz)

ฟจะตองมน มหนวย

รองตรวจ

นลาง และ

ดงความถ

ททาการ

สวนแบบ

หนงชอง

กบแกนน

1:1 โดยป

การตรวจ

4,000 6

ภาพท 2

เทากนทง

ภาพท

อ

ตรวจ ไลเรยง

บลอการทม (ซ

และคาในชวง

นอนทเหมาะส

ประมาณ [4,1

ภาพท 34 การ

อยางไรกจและการอาน

,000 และ 8,

4 และภาพท

งหมดดงแสดง

35 ออดโอแกร

อนโลมใหใชแบ

งจากซายไปขว

ซงจะทาใหคา

ง Mid-octav

สม คอระยะหา

19,60] ดงแสด

รรายงานผลในร

สามารถม

กตาม มาตราสนแปลผล คณะ

,000 Hz ไปต

35 (ภาพ B)

งในภาพท 35

รมทแกนนอนเร

บใดกไดในการบ

วาตงแต 500

าในชวง Octa

e คอ 3,000

างในแกนตง 2

ดงตวอยางใน

รปแบบกราฟออ

มองเหนและเขา

วนของกราฟอะทางานอนโล

ตามแกนนอนใ

) ตวอยางการ

5

รยงความถททา

บนทกผลการตร

92

1,000 2,000

ave คอ 500

และ 6,000 H

20 dB HL ตอ

ภาพท 33 (ภ

อดโอแกรม (Au

าใจความผดปก

ออดโอแกรมในลมใหเรยงลาด

ในระยะหางท

รเปรยบเทยบ

การตรวจแบบล

รวจสมรรถภาพ

0 3,000 4,00

1,000 2,000

Hz มระยะหาง

อระยะหางในแ

ภาพ B)

udiogram) มขอ

ตทเกดขนไดอย

นแกนนอนนนดบความถทตร

ทเทากนทงหม

ระหวางการเ

ลอการทม (ภาพ

พการไดยนในงา

00 6,000 แล

0 4,000 และ

งครงชอง) [4,6

แกนนอน 1 ชว

อดในแงทาใหผเ

ยางชดเจน

น เพอความสะรวจตงแต 500

มดเลยกได [1

รยงแบบลอก

พ A) และแบบเท

นอาชวอนามยข

ะ 8,000 Hz

8,000 Hz ม

60] สดสวนขอ

วง Octave ค

เขารบการตรวจ

ะดวกในการลง0 1,000 2,00

9] ดงแสดงต

ารทมกบการ

ทากนทงหมด (

ของประเทศไทย

ในมาตรา

ระยะหาง

องแกนตง

ควรเทากบ

จ

งบนทกผล00 3,000

วอยางใน

เรยงแบบ

ภาพ B)

ย

93

สาหรบสญลกษณแสดงผลการตรวจทกาหนดใหใชในออดโอแกรม ใหแสดงสญลกษณผลการ

ตรวจของหขวาดวยวงกลม ผลการตรวจของหซายดวยกากบาท [4] ถามการระบแยกส เพอชวยใหอานผลได

ชดเจนขน ใหใชสแดงสาหรบผลการตรวจของหขวา (วงกลมสแดง) และสนาเงนสาหรบผลการตรวจของหซาย (กากบาทสนาเงน) ดงแสดงตวอยางในภาพท 33 และ 34 แตถาใชหมกสเดยวกนไมระบแยกส เชน ทาการพมพ

ออดโอแกรมออกมาจากเครองพมพดวยหมกสดา กอนโลมใหใชได เนองจากผแปลผลสามารถดความแตกตาง

จากลกษณะของสญลกษณวงกลมและกากบาททแตกตางกนไดอยแลว [4,23] ใหใชเสนทบขดระหวาง

สญลกษณแสดงผลการตรวจในแตละความถแยกระหวางหขวากบหซาย โดยใชเสนสเดยวกบททาสญลกษณ

แสดงผลการตรวจ ดงแสดงตวอยางในภาพท 33 และ 34

หากตองการใหสามารถอานผลไดชดเจนขน อาจทากราฟออดโอแกรมของผเขารบการตรวจแต

ละรายแยกออกเปน 2 กราฟ คอแสดงผลการตรวจของหขวากราฟหนง กบแสดงผลการตรวจของหซายอก

กราฟหนงแยกกนกได [19] หรอจะลงผลรวมไวในกราฟเดยวกนตามปกตกได

สาหรบขอมลทจะตองมในใบรายงานผลการตรวจ มดงน (1.) ชอและทอยของผใหบรการทางการแพทย พรอมทงหมายเลขตดตอ (2.) วนทและเวลาททาการตรวจ (3.) ชอและนามสกลของผเขารบการตรวจ

หมายเลขประจาตว อาย และเพศ (4.) ชนดของเครองตรวจการไดยนทใชทาการตรวจ ระบวาเปนชนด Manual

audiometer, Békésy audiometer, หรอ Microprocessor audiometer (5.) ชอรนและหมายเลขเครอง

(Serial number) ของเครองตรวจการไดยนทใชทาการตรวจ (6.) วนททา Acoustic calibration check หรอ

Exhaustive calibration check ครงสดทาย (7.) ชอและนามสกลของผทาการตรวจ (8.) วชาชพของผทาการ

ตรวจ เชน นกแกไขการไดยน พยาบาล แพทย (9.) เทคนคทใชทาการตรวจ ใหระบวาใชเทคนคขององคกร BSA

ป ค.ศ. 2012 หรอองคกร ASHA ป ค.ศ. 2005 (10.) ชนดของการตรวจ ใหระบวาเปนการตรวจหา Baseline

audiogram, Monitoring audiogram, Retest audiogram, Confirmation audiogram หรอ Exit audiogram

(11.) ผลการสองตรวจชองห (ถามการดาเนนการน) (12.) ผลระดบการไดยนทตรวจได รายงานแบบแยกหขวา

และหซาย ทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 6,000 และ 8,000 Hz ใหครบถวน โดยอาจรายงานในรปแบบเปนคาตวเลขหรอในรปแบบเปนกราฟออดโอแกรมกได (13.) คาอธบายสญลกษณทใชในออดโอแกรม

หากมการรายงานในรปแบบเปนกราฟออดโอแกรม (14.) ชอและนามสกลของแพทยผสงและแปลผลการตรวจ

(15.) ผลการตรวจทแปลผลได (16.) คาแนะนาของแพทยผสงและแปลผลการตรวจ

สาหรบประวตทตองมการสอบถามผเขารบการตรวจทกราย และระบขอมลไวในใบรายงานผล

การตรวจ ไดแก (1.) ประวตการสมผสเสยงดงในชวง 12 ชวโมงทผานมา ถามการสมผสเสยงดง ควรสอบถามดวย

วาสมผสจากแหลงใด สมผสนานเทาใด ตงแตเวลาเทาใดถงเทาใด เสยงทสมผสดงมากหรอไม มการใชอปกรณ

ปกปองการไดยนหรอไม ถาใชเปนอปกรณชนดใด (2.) ผเขารบการตรวจกาลงมอาการเสยงในห (Tinnitus) อย

หรอไม ถามอาการ มลกษณะอยางไร (3.) ปจจบนเปนหวดและอาการหอออยหรอไม (4.) ประวตการเปนโรคห

ในอดต ถาม เปนโรคชนดใด มอาการอยางไร เปนเมอใด ทาการรกษาอยางไร

94

สวนขอมลประวตทอาจมประโยชนรองลงมา อาจมการสอบถามลงในรายละเอยดและระบไวใน

ใบรายงานผลการตรวจดวย ถาแพทยผสงการตรวจเหนวาเหมาะสมและมความสาคญ เนองจากเปนขอมลท

ชวยใหแพทยผสงการตรวจสามารถพจารณาหาสาเหตของความผดปกตได (หากพบมความผดปกตขน) ขอมลทอาจมประโยชนเหลาน เชน (1.) ประวตการไดรบอบตเหตกระทบกระเทอนทศรษะหรอบรเวณห รวมถงระดบ

ความรนแรงของอบตเหตทเกดขน (2.) ประวตการเปนโรคหอกเสบ หนาหนวก มหนองไหลจากห ไซนสอกเสบ

และรายละเอยดการรกษา (3.) ประวตการเปนโรคเวยนศรษะ บานหมน (4.) ประวตการเปนโรคตดเชอไวรส เชน

โรคงสวดทบรเวณห โรคคางทม (5.) ประวตการใชยาทมผลตอการไดยน เชน ยาปฏชวนะกลมอะมโนไกลโคไซด

ยาเคมบาบดซสพลาตน (6.) ประวตโรคประจาตวอนๆ เชน โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอดสมอง เปนตน ขอมล

รายละเอยดเหลานอาจมประโยชนในแงชวยใหแพทยผสงการตรวจสามารถพจารณาถงสาเหตของความผดปกต

ทพบไดในเบองตน แตการกาหนดใหผทาการตรวจสอบถามขอมลเหลานในผเขารบการตรวจทกราย กอาจทา

ใหเสยเวลาเพมและเปนการเพมภาระงานใหกบผทาการตรวจ การตดสนใจวาตองใหผทาการตรวจสอบถาม

และบนทกขอมลใดลงไปในแบบรายงานผลการตรวจบางนน ใหขนกบการตดสนใจของแพทยผสงการตรวจ

เปนสาคญ โดยแพทยผสงการตรวจควรพจารณาจากปจจยตางๆ เพอใหเกดความเหมาะสม เชน จานวนผเขารบ

การตรวจ เวลาทม ภาระงานของผทาการตรวจ และประโยชนทผเขารบการตรวจจะไดรบจากการสอบถาม

ขอมลเหลานในระดบการตรวจเพอการคดกรองโรค

ตวอยางใบรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย แสดงดงในภาคผนวก 3 ตวอยางใบรายงานผลนเปนแตเพยงขอมลพนฐานสาหรบใหผใหบรการทางการแพทยไดนาไปใช

อางอง โดยอาจนาไปใชทงหมด หรอนาไปปรบใชเพยงบางสวน หรออาจปรบเปลยนรปแบบไปบางตามบรบท

ของแตละแหงกยอมทาได ขอเพยงใหมขอมลทจาเปนอยครบถวน

ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ทงในสวนขอมลสวนบคคลของผเขารบการ

ตรวจ สวนผลการตรวจ รวมถงกราฟออดโอแกรม จดวาเปนขอมลทางการแพทย ไมวาจะอยในรปแบบเอกสาร

ไฟลคอมพวเตอร หรอเปนสวนหนงของเวชระเบยน โดยทวไปจะตองเกบรกษาไวเปนความลบโดยผใหบรการทางการแพทยเอง [4,60] การคดลอก การสงตอ หรอการเผยแพรขอมลเหลานใหกบบคคลอน รวมทงสถาน

ประกอบการของผเขารบการตรวจดวย โดยทวไปจะตองไดรบความยนยอมอยางเปนลายลกษณอกษรจากผ

เขารบการตรวจเสยกอนจงจะทาได ผใหบรการทางการแพทยจะตองดาเนนการในเรองการเกบรกษาขอมลผล

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยน ใหสอดคลองกบกฎหมายของประเทศไทย คอตามประมวล

กฎหมายอาญา มาตรา 323 [90] และสอดคลองกบหลกการรกษาสทธผปวยดวย [91]

เกณฑการพจารณาผลตรวจเพอประเมนความพรอมในการทางาน การตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอประเมนความพรอมในการทางาน (Fitness to work) และความ

พรอมในการกลบเขาทางาน (Return to work) นน เปนการดาเนนการเพอดวาคนทางานมสมรรถภาพการไดยน

ดเพยงพอทจะสามารถทางานไดอยางปลอดภย (ทงตอตนเอง ตอเพอนรวมงาน และตอบคคลอนทเกยวของ)

95

หรอไม เนองจากงานบางอยาง อาจจาเปนตองอาศยระดบการไดยนทดเพยงพอจงจะสามารถทางานอยาง

ปลอดภยได การพจารณาผลการตรวจในกรณน จงมกเนนไปทการคนหาภาวะ “หตง” หรอ “หหนวก” โดยใช

การพจารณาระดบการไดยนทความถในชวง 500 – 3,000 Hz ซงเปนชวงความถของเสยงพดของมนษย [9]

เพอจะไดทราบวา คนทางานผนนมระดบการไดยนดเพยงพอทจะสามารถสอสารกบบคคลอนไดอยางถกตอง

หรอไม

สาหรบเกณฑการพจารณาผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอประเมนความพรอมในการทางาน

และความพรอมในการกลบเขาทางานนน ใหแพทยผแปลผลพจารณาไปตามลาดบขน ดงน

หากมการกาหนดเกณฑในการแปลผลไวในกฎหมาย หรอระเบยบของหนวยงาน หรอขอบงคบขององคกรทเกยวกบเรองนนๆ ไวแลว ใหแพทยผแปลผลทาการแปลผลตามเกณฑทไดมการกาหนดไวแลวนน

เชน ในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอดความพรอมในการทางานของคนประจาเรอ มการ

กาหนดเกณฑการแปลผลไวในระเบยบกรมเจาทา วาดวยมาตรฐานการตรวจสขภาพคนประจาเรอและการออก

ประกาศนยบตรสขภาพ พ.ศ. 2554 [84,92] ไวแลว โดยในระเบยบนกาหนดใหพจารณาจากคาเฉลยระดบการ

ไดยนทความถ 500 1,000 2,000 และ 3,000 Hz ของหทง 2 ขาง สาหรบคนประจาเรอทลงทาการในเรอครง

แรก ฝายเดนเรอจะตองมคาไมเกน 40 dB HL และฝายชางกลจะตองไมเกน 40 dB HL สาหรบคนประจาเรอท

เคยทาการในเรอแลว ฝายเดนเรอจะตองมคาไมเกน 40 dB HL และฝายชางกลจะตองไมเกน 55 dB HL

หรอในการตรวจสขภาพเพอพจารณารบบคคลเขารบราชการทหาร มการกาหนดเกณฑการแปลผล

สมรรถภาพการไดยนไวในกฎกระทรวงฉบบท 74 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตรบราชการทหาร พ.ศ. 2497 [93] ซงกาหนดไววา ใหพจารณาสมรรถภาพการไดยนจากคาเฉลยระดบการไดยนในชวง

ความถ 500 – 2,000 Hz ของหทง 2 ขาง จะตองไมเกนกวา 55 dB HL เปนตน

หากไมมการกาหนดเกณฑในการแปลผลไวในกฎหมาย หรอระเบยบของหนวยงาน หรอขอบงคบ

ขององคกรทเกยวกบเรองนนๆ ไวเลย ใหแพทยผแปลผลพจารณาแปลผลตามดลยพนจของตนเอง วาคนทางาน

นนจะสามารถทางานทพจารณาไดหรอไม โดยควรพจารณาจากระดบการไดยนทความถในชวง 500 – 3,000 Hz

ซงเปนความถของเสยงพดของมนษยเปนหลก เปรยบเทยบกบความเสยงทจะเกดขนทงตอตวคนทางานเอง ตอ

เพอนรวมงาน และตอบคคลอนทเกยวของ หากคนทางานนนมระดบการไดยนทไมปกต

เกณฑการพจารณาผลตรวจเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง สาหรบการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ซงเปนวตถประสงค

หลกของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยโดยสวนใหญนน ใหแพทยผแปลผลดาเนนการแปล

ผลโดยใชหลกการดงน

การแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนน เปนการดาเนนการตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] จงควรดาเนนการตามขอกาหนดในกฎหมาย

อนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] เปนหลก

96

“แพทยผสงการตรวจ” กบ “แพทยผแปลผล” จะตองเปนบคคลคนเดยวกนเสมอ โดยแพทยผสง

การตรวจและแปลผลน มหนาทควบคมปจจยในการตรวจใหมคณภาพ แปลผลการตรวจ รบรองผลการตรวจ และ

เปนผทมความรบผดชอบทางกฎหมายตอผลการตรวจทเกดขน

ในการอานแปลผล ใหแพทยผแปลผลทาการอานแปลผลโดยพจารณาจากคาระดบการไดยนท

ตรวจไดจากเครองตรวจการไดยน (ซงอาจอยในรปแบบคาเปนตวเลขหรอกราฟออดโอแกรม) เพยงอยางเดยว

แพทยผแปลผลจะตองไมนาปจจยอนๆ ทอาจมผลตอระดบการไดยน เชน อาย เพศ โรคประจาตว ประวตการ

ทางานสมผสตวทาละลาย ประวตการสบบหร มาเปนอคตในการพจารณาอานแปลผลการตรวจ

โดยในการอานแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย กรณททาการตรวจเพอวตถประสงค

ในการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] นน แพทยผ

แปลผลมโอกาสจะพบสถานการณในการแปลผลได 2 กรณ คอกรณท “ไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ”

กบกรณท “มผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ” ซงการแปลผลสาหรบ 2 กรณนมความแตกตางกน รายละเอยด

ในการดาเนนการ ใหทาดงน กรณไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ

การอานแปลผลในกรณท “ไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ” จะเกดขนไดในสถานการณตอไปน

1. การตรวจในครงนนเปนการตรวจหา Baseline audiogram กคอเปนการตรวจครงแรกเมอ

คนทางานเรมไดรบความเสยง (คอสมผสเสยงดง 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป) เนองจากเปน

การตรวจครงแรก จงทาใหไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ

2. การตรวจในครงนนเปนการตรวจหา Monitoring audiogram แตผใหบรการทางการแพทยไมมผล

การตรวจ Baseline audiogram ไวสาหรบทาการเปรยบเทยบ โดยอาจเกดจากสถานประกอบการ

ไมมผล Baseline audiogram เนองจากไมไดทาการเกบผล Baseline audiogram เอาไวตามท

กฎหมายกาหนด [2,74] หรอสถานประกอบการเกบผล Baseline audiogram เอาไว แตไมไดนามา

มอบใหกบแพทยผแปลผล (แนวทางปฏบตในการจดเกบและการสงตอขอมล Baseline audiogram

ใหถกตองตามกฎหมายอนรกษการไดยนของไทย [2], กฎหมายหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพ

ของลกจาง [74], กฎหมายการรกษาความลบผปวย [90], และหลกสทธผปวย [91] แสดงรายละเอยด

ดงในตารางท 15)

3. การตรวจในครงนนเปนการตรวจหา Exit audiogram ซงเปนการตรวจครงสดทายของคนทางานท

มความเสยงผนนแลว (หมายเหต ในกรณการตรวจหา Baseline audiogram นน ในประเทศสหรฐอเมรกา กฎหมายท

กาหนดโดยองคกร OSHA [29] และแนวทางขององคกร NIOSH [5] ไมไดกาหนดใหแพทยตองอานแปลผล

Baseline audiogram เนองจากองคกร OSHA [29] และ NIOSH [5] ตองการเพยงใหเกบผลการตรวจนนไว

สาหรบเปรยบเทยบกบ Monitoring audiogram ในปตอๆ ไปเทานน แตเนองจากคณะทางานเหนวา ความ

เขาใจในหลกการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงใน

97

ประเทศไทยในปจจบนนน ยงไมไดเปนทเขาใจกนอยางกวางขวางในสงคม การกาหนดใหทาการตรวจโดย “ไมม

การแปลผล” โดยแพทยผสงการตรวจเลย อาจสรางขอสงสยใหกบผเขารบการตรวจได ประกอบกบการแปล

ผลนนอาจทาใหผเขารบการตรวจไดรบทราบความผดปกตของระดบการไดยนของตนเองทยงไมเคยทราบมากอน

ซงอาจนาไปสการระมดระวงปองกนตนเองจากเสยงดงใหมากขนได ถอวาเปนประโยชน ดวยเหตน คณะทางาน

จงแนะนาใหแพทยผสงการตรวจ ทาการแปลผลการตรวจ Baseline audiogram ใหกบผเขารบการตรวจทก

รายไวดวย)

ตารางท 15 แนวทางปฏบตในการจดเกบและการสงตอขอมล Baseline audiogram

แนวทางปฏบตในการจดเกบและการสงตอขอมล Baseline audiogram

เนองจากขอมล Baseline audiogram เปนขอมลทมความจาเปนอยางยงในการใชแปลผลสมรรถภาพการได

ยนในงานอาชวอนามยเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง การเกบรกษาขอมล Baseline audiogram ไว

เพอใหผใหบรการทางการแพทยสามารถนามาใชประโยชนในการแปลผลไดจงมความสาคญเปนอยางยงเชนกน

ตอไปนเปนขอเสนอแนะแนวทางปฏบตในการจดเกบและการสงตอขอมล Baseline audiogram เพอใหสอดคลอง

กบกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2], กฎหมายหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง [74],

กฎหมายการรกษาความลบผปวย [90], และหลกสทธผปวย [91] ทแนะนาใหผใหบรการทางการแพทยและสถาน

ประกอบการ (นายจาง) รวมมอกนดาเนนการใหเกดขน

แนวทางการปฏบต

ในการตรวจหา Baseline audiogram ในครงแรกนน ผใหบรการทางการแพทยจะตองใหคนทางานผเขารบ

การตรวจใหความยนยอม “อยางเปนลายลกษณอกษร” ในการเปดเผยขอมลผลการตรวจ Baseline audiogram

แกสถานประกอบการ (นายจาง) เพอใหสถานประกอบการสามารถจดเกบและดแลผลการตรวจนไดอยาง

ถกตองตามกฎหมายการรกษาความลบผปวย [90] และหลกสทธผปวย [91]

ฝายสถานประกอบการ (นายจาง) มหนาทตองจดเกบบนทกผล Baseline audiogram ซงถอวาเปนผลการ

ตรวจสขภาพของคนทางานอยางหนงเอาไว ตามขอกาหนดในกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการ

ตรวจสขภาพของลกจางและสงผลการตรวจแกพนกงานตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547 [74] และประกาศกรม

สวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบ

กจการ พ.ศ. 2553 [2]

โดยในการจดเกบใหทาการเกบผลการตรวจ Baseline audiogram ไวในหองพยาบาล หรอในฝายสขภาพและ

ความปลอดภยของสถานประกอบการ หรอในฝายทรพยากรมนษย ในหองหรอตทปกปดมดชด และใหผม

หนาทไดรบมอบหมายใหดแลรกษาขอมลนเทานนทสามารถเขาถงขอมลได (นอกเหนอจากตวคนทางานทเปน

เจาของขอมลเอง)

ผมหนาทไดรบมอบหมายใหดแลรกษาขอมลทเหมาะสม ในกรณทเปนสถานประกอบการขนาดใหญทม

พยาบาลหรอแพทยประจาอยตามกฎกระทรวงวาดวยการจดสวสดการในสถานประกอบการ พ.ศ. 2548 [94]

ควรจดใหเปนพยาบาลหรอแพทยประจาสถานประกอบการเปนผดแลรกษาขอมล สวนในกรณทเปนสถาน

ประกอบการขนาดเลก ไมมพยาบาลหรอแพทยประจาอย อาจจดใหเจาหนาทความปลอดภยในการทางาน

หรอเจาหนาทฝายทรพยากรมนษย เปนผเกบรกษาขอมลน [2,74,91]

98

ตารางท 15 (ตอ)

แนวทางปฏบตในการจดเกบและการสงตอขอมล Baseline audiogram (ตอ)

ในปตอมาททาการตรวจหา Monitoring audiogram กใหสถานประกอบการนาผล Baseline audiogram

ทจดเกบไว มามอบใหกบผใหบรการทางการแพทย กอนทจะทาการตรวจ Monitoring audiogram ในปนน

เพอใหแพทยผแปลผลมขอมล Baseline audiogram ไวใชเปรยบเทยบกบ Monitoring audiogram ททา

การตรวจ เมอผใหบรการทางการแพทยใชขอมลเสรจแลวใหสงขอมลคนแกสถานประกอบการ

หากปฏบตไดดงน สถานประกอบการกจะมผลการตรวจ Baseline audiogram เกบไวเปรยบเทยบกบ

Monitoring audiogram ในปตอๆ มาไดโดยไมสญหาย และเปนการปฏบตอยางถกตองตามกฎหมายอนรกษ

การไดยนของประเทศไทย [2], กฎหมายหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง [74], กฎหมายการ

รกษาความลบผปวย [90], และหลกสทธผปวย [91] ดวย

ขอเสนอแนะอนๆ

อยางไรกตาม ในกรณทสถานประกอบการใชบรการกบผใหบรการทางการแพทยเพยงรายเดยวตงแตตน โดย

ไมเคยมการเปลยนผใหบรการทางการแพทยเลย (คอทาการตรวจทง Baseline audiogram และ Monitoring

audiogram ในทกปกบผใหบรการทางการแพทยเพยงรายเดยว) และผใหบรการทางการแพทยรายนนกม

ความพรอมในการจดเกบขอมลเวชระเบยนและผลการตรวจทางการแพทยตางๆ ไวไดอยางครบถวน ผใหบรการ

ทางการแพทยรายนนสามารถนาผลการตรวจ Baseline audiogram ทเกบไว มาทาการเปรยบเทยบกบ Monitoring

audiogram ใหกบทางสถานประกอบการไดทนท โดยไมตองรองขอผลการตรวจ Baseline audiogram จาก

ทางสถานประกอบการ ซงเปนการเพมความสะดวกใหกบทางสถานประกอบการมากขน

หรอในกรณของสถานประกอบการขนาดใหญทมแพทยประจาอยตามกฎกระทรวงวาดวยการจดสวสดการใน

สถานประกอบกจการ พ.ศ. 2548 [94] และไดทาการเกบขอมลผลการตรวจ Baseline audiogram ไวทสถาน

ประกอบการแลว อาจใหแพทยผสงการตรวจแปลผลเพยงแบบไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ แลวใหแพทย

ประจาสถานประกอบการ เปนผแปลผลแบบมผลการตรวจเกา (คอ Baseline audiogram) ใหเปรยบเทยบ

แทนแพทยผสงการตรวจกได หากใชวธน สถานประกอบการจะไมตองนาผล Baseline audiogram ไปมอบ

ใหกบผใหบรการทางการแพทยททาหนาทเปนผตรวจ Monitoring audiogram

แตหากทางสถานประกอบการมการเปลยนผใหบรการทางการแพทย และไมไดทาการเกบขอมล Baseline

audiogram ไวตามขอกาหนดในกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจางและสงผล

การตรวจแกพนกงานตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547 [74] และประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] แลว จะเกด

ปญหาขน เนองจากโดยทวไปทงผใหบรการทางการแพทยรายใหมและฝายสถานประกอบการเอง จะไม

สามารถไปขอขอมลผลการตรวจซงเปนขอมลทางการแพทยและเปนขอมลสวนบคคลของคนทางานมาจากผ

ใหบรการทางการแพทยรายเดมได เนองจากจะผดกฎหมายการรกษาความลบผปวย [90] และหลกสทธผปวย

[91] จงจาเปนตองใหคนทางานนนเปนผไปขอขอมล Baseline audiogram มาจากผใหบรการทางการแพทย

รายเดมดวยตนเอง แลวนามามอบใหกบผใหบรการทางการแพทยรายใหม ซงเปนการดาเนนการทคอนขางม

ความยงยากอยางมาก เพอหลกเลยงไมใหเกดปญหาดงทกลาวมา และเพอใหเปนการปฏบตถกตองตาม

กฎหมาย สถานประกอบการจงควรดาเนนการจดเกบขอมล Baseline audiogram เอาไวทสถานประกอบการ

ดวยเสมอ [2,74]

ใหแกสถ

8-hr TW

อานแปล

บรการทา

ฝายทดแ

วาคนทาง

ในตารางทางการแ

วาคนทา

ทงหมด

เสอมจาก

เปนเกณฑ

ใหถอวาผ

แพทยผแตองแบง

ตรวจเกา

ปญหาอกอย

านประกอบก

WA ตงแต 85

ลผล Monitori

างการแพทยค

แลขอมลผลกา

งานรายใดบาง

งท 12) แตหาแพทยได ไมวา

งานทกรายท

วธการอานแป

กเสยงดง ในก

ทาการแป

ฑในการพจาร

ผลการตรวจระ

แปลผลทาการงระดบความร

ตวอยางขาใหเปรยบเทย

ภาพ

างหนงทผให

ารกคอ ไมไดร

dBA ขนไป ท

ing audiogra

ควรรองขอขอ

ารตรวจวดระด

งทสมผสเสยง

ากทาการรองาดวยเหตผลใด

สถานประกอ

ปลผลการตร

กรณทไมมผลก

ปลผลโดยพจา

รณา หากมระ

ะดบการไดยน

รแปลผลโดยเขรนแรง (Seve

ของการอานแป

ยบ ดงแสดงใน

พท 36 แสดงตว

การอานแป

“หขวา” มระด

“หซาย” ม

บรการทางก

รบขอมลจากส

ทาใหแพทยผแ

am โดยการน

อมลจากฝายค

ดบเสยงในสงแ

ดงเฉลย 8-hr

ขอขอมลแลวดกตาม ใหแพ

อบการสงมาต

วจสมรรถภา

การตรวจเกาใ

ารณาใชจดตด

ะดบการไดยน

นทความถนน

ขยนอธบายวาerity) ของระ

ปลผลการตรว

นภาพท 36

อยางการอานแ

ลผล จากกราฟ

ดบการไดยนลด

มระดบการไดยน

99

ารแพทยอาจ

สถานประกอบ

แปลผลไมทรา

นาไปเปรยบเท

วามปลอดภย

แวดลอมการท

TWA ตงแต

วทางสถานปรพทยผแปลผลอ

รวจนน สมผส

พการไดยนใน

ใหเปรยบเทยบ

ดทระดบ 25 d

นทความถใดกต

“มระดบการไ

าหแตละขางนดบการไดยนท

วจสมรรถภาพ

แปลผลในกรณท

ฟ ใหแพทยผแป

ดลงทความถ 3,0

นลดลงทความถ

จพบในการให

บการวาคนทา

าบชดเจนวา ค

ทยบกบ Basel

ยและอาชวอน

ทางานของสถ

85 dBA ขนไป

ระกอบการไมอานแปลผลก

สเสยงดงเฉลย

นงานอาชวอน

บ ใหทาดงน

dB HL (25 d

ตาม ของหขา

ไดยนลดลง” ห

นน มระดบกาทลดลง

การไดยนในง

ทไมมผลการตรว

ลผลทาการอาน

000 4,000 แล

3,000 และ 4,

หบรการตรวจ

างานรายใดบา

คนทางานราย

line audiogr

นามยของสถา

ถานประกอบก

ป (รายละเอย

สามารถใหขอารตรวจสมรร

ย 8-hr TWA

นามยเพอการ

B เหนอตอเสน

างใดกตาม มค

หรอ “มระดบ

ารไดยนลดลงท

านอาชวอนาม

วจเกาใหเปรยบ

นแปลผลดงน

ะ 6000 เฮรตซ

,000 เฮรตซ

จสมรรถภาพก

างทสมผสเสย

ยใดบางทจะต

ram ในกรณเ

านประกอบกา

การอย ใหชวย

ยดการพจารณ

อมลกบทางผใรถภาพการไดย

ตงแต 85 dB

รปองกนโรคป

น Audiomet

คามากกวา 2

บการไดยนผด

ทความถใดบา

มย ในกรณทไม

เทยบ

ซ

การไดยน

ยงดงเฉลย

องทาการ

ชนน ผให

าร ซงเปน

ยพจารณา

ณาดงแสดง

ใหบรการยนโดยถอ

BA ขนไป

ประสาทห

tric zero)

5 dB HL

ปกต” ให

าง โดยไม

มมผลการ

100

สาเหตทคณะทางานแนะนาใหใชจดตดท 25 dB HL เปนเกณฑในการพจารณาแบงความ “ปกต”

กบ “ผดปกต” ออกจากกนนน เนองจากเอกสารอางองหลายฉบบ [3,58,95] โดยองคกรวชาการหลายองคกร

เชน OSHA [58] และ WHO [95] แนะนาใหใชจดตดท 25 dB HL น เปนเกณฑในการพจารณาความผดปกตของระดบการไดยน โดยการกาหนดจดตดท 25 dB HL เปนการกาหนดมาจากการพจารณาในแงการใชงานใน

ชวตจรง เนองจากการสญเสยการไดยนทระดบไมเกน 25 dB HL นน โดยทวไปจะถอวานอยมากจนไมมผลกระทบ

ตอการดารงชวตหรอความปลอดภยตอบคคลทวไป [3]

สวนสาเหตทคณะทางานไมแนะนาใหแบงระดบความรนแรง (Severity) ของระดบการไดยนท

ผดปกตในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน เนองจากมหลกฐานอางองหลายฉบบ

[21,87,96] ทบงชวาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนนมความแปรปรวนของผลการตรวจ

ไดคอนขางสง (High variability) แมจะถอวาอยในระดบทยอมรบไดกตาม [21] ปญหานอาจเกดเนองจากหลาย

สาเหต เชน การเตรยมความพรอมของผเขารบการตรวจททาไดนอยกวาปกต, การเกด Temporary threshold

shift ในผเขารบการตรวจบางราย, และการทระดบเสยงรบกวนในพนทตรวจการไดยนหรอ Background noise นนมความดงและแปรปรวนมากกวาปกต ดวยเหตทความแปรปรวนของผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนใน

งานอาชวอนามยจะคอนขางสง การนาผลความผดปกตจากการตรวจซงเปนการตรวจเพยงในระดบเพอการคด

กรองโรคมาแบงระดบความรนแรงจงอาจไมนาเชอถอมากนก แพทยผทาการแปลผลควรดาเนนการยนยนผล

การตรวจทพบความผดปกตโดยใชการตรวจซา (คอการตรวจหา Retest audiogram และ Confirmation

audiogram) รวมกบการสงตวผเขารบการตรวจรายทเหมาะสมไปเขารบการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอ

ยนยนการวนจฉยโรคกบแพทย ห คอ จมก ในโรงพยาบาล จะเปนการเหมาะสมกวา

ในกรณของการอานผล Baseline audiogram และ Exit audiogram ใหแพทยทาการอานแปลผล

ตามวธการทแนะนาขางตน และใหพจารณาดวยวาผเขารบการตรวจรายใดทจาเปนตองทาการสงตอเพอรบ

การตรวจวนจฉยยนยนและการรกษากบแพทย ห คอ จมก กใหทาการสงตอผเขารบการตรวจรายนนไปรบ

การตรวจวนจฉยยนยนและการรกษาตอไป (ดรายละเอยดในหวขอ “เกณฑการสงตอเพอรบการวนจฉยยนยนและการรกษา”)

สวนในกรณของการอานแปลผล Monitoring audiogram ซงในความจรงแลวจาเปนจะตองทา

การอานแปลผลแบบมผลการตรวจเกา (คอ Baseline audiogram) ใหเปรยบเทยบ แตหากผใหบรการทางการ

แพทยไดพยายามรองขอขอมล Baseline audiogram จากทางสถานประกอบการแลว แตทางสถานประกอบการ

ไมสามารถจดหาขอมล Baseline audiogram ของคนทางานใหได ไมวาดวยเหตผลใดกตาม ใหแพทยผแปล

ผลทาการอานแปลผลการตรวจแบบไมมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบไปกอน แลวใหระบคาแนะนาอยาง

เปนลายลกษณอกษรไวในใบรายงานผลการตรวจดวยวา แพทยผแปลผลแนะนาใหสถานประกอบการนาผล

Monitoring audiogram ทไดน ไปเปรยบเทยบกบผล Baseline audiogram เพอเปนการปฏบตตามกฎหมาย

คอประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] อยางถกตองดวย

101

กรณมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ

การอานแปลผลในกรณท “มผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ” จะเกดขนไดในสถานการณตอไปน

1. การตรวจในครงนนเปนการตรวจหา Monitoring audiogram และผใหบรการทางการแพทยไดรบ

ขอมล Baseline audiogram จากทางสถานประกอบการมาไวสาหรบเปรยบเทยบกบผล Monitoring

audiogram ททาการตรวจ ซงเปนการปฏบตทถกตองตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศ

ไทย [2] และกฎหมายหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง [74]

2. การตรวจในครงนนเปนการตรวจหา Retest audiogram หรอ Confirmation audiogram เนองจาก

การตรวจ 2 ชนดน จะแปลผลไดกตอเมอผใหบรการทางการแพทยมขอมล Baseline audiogram เอาไวเปรยบเทยบดวยเทานน (ดความหมายของ Retest audiogram และ Confirmation audiogram

ไดจากหวขอ “นยามศพททเกยวของ”)

การอานแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยแบบมผลการตรวจเกาให

เปรยบเทยบน เปนการปฏบตทถกตองตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] และกฎหมาย

หลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง [74] ซงจะชวยใหเกดการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

ในคนทางานผมความเสยง (คนทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป) ไดอยางมประสทธภาพ

อนจะเปนประโยชนตอตวคนทางานทจะไมตองเจบปวยเปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงอยางรนแรง และเปน

ประโยชนตอสถานประกอบการทจะมคนทางานทมสขภาพดในระยะยาว และไมตองเกดปญหาโรคจากการ

ทางานทรกษาไมหายขนภายในสถานประกอบการ

อยางไรกตาม การทจะมผลการตรวจเกา (คอ Baselined audiogram) มาใหแพทยผแปลผลเอาไว

เปรยบเทยบกบผลการตรวจในปปจจบนไดนน จะตองอาศยความรวมมอจากสถานประกอบการ ในการจดเกบ

และการสงตอขอมลผลการตรวจ Baseline audiogram ซงการดาเนนการนเปนการดาเนนการทตองอาศย

ความรวมมอในระยะยาว โดยในการจดเกบและการสงตอขอมลผลการตรวจ Baseline audiogram นน ผให

บรการทางการแพทยและสถานประกอบการจะตองรวมมอกน และใชแนวทางทถกตองตามกฎหมายของประเทศไทย ดงแสดงไวในตารางท 15

อกปญหาหนงทอาจเกดขนกบแพทยผแปลผลได เชนเดยวกนกบกรณของการอานแปลผลโดยไมมผล

การตรวจเกาใหเปรยบเทยบ คอแพทยผแปลผลอาจไมทราบขอมลวาคนทางานทสงมาตรวจสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามยนน รายใดบางทเปนกลมเสยงตามกฎหมาย (คอทางานสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต

85 dBA ขนไป ดรายละเอยดการพจารณาไดจากตารางท 12) ซงตองนาผลการตรวจ Monitoring audiogram

ทไดมาเปรยบเทยบกบ Baseline audiogram (และถาพบผลทผดปกตเกดขน เชน มภาวะ Significant threshold

shift กฎหมายอนรกษการไดยนของไทยกาหนดใหสถานประกอบการจะตองมการดาเนนการตอ [2]) และรายใด

บางทไมไดเปนกลมเสยงตามกฎหมาย แตถกสงมาตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยเพอเปน

สวสดการใหกบคนทางานเทานน (ซงกลมนถาพบผลทผดปกต กฎหมายอนรกษการไดยนของไทยไมได

กาหนดใหสถานประกอบการตองดาเนนการใดๆ ตอ [2]) แพทยผแปลผลจะทราบขอมลวาคนทางานรายใดเปน

102

กลมเสยง (คอทางานสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป) ไดโดยการรองขอขอมลจากฝาย

ความปลอดภยและอาชวอนามยของสถานประกอบการเทานน แตในกรณทฝายความปลอดภยและอาชวอนามย

ของสถานประกอบการไมสามารถใหขอมลนแกแพทยผแปลผลได ไมวาจะดวยเหตผลใดกตาม เพอประโยชน

สงสดของคนทางานทมารบการตรวจ แนะนาใหแพทยผแปลผลทาการอานแปลผลโดยถอวา คนทางานทกราย

ทสถานประกอบการสงมาตรวจนน สมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปทงหมด

อกปญหาหนงในการหาผล Baseline audiogram มาทาการเปรยบเทยบ ซงแพทยผแปลผลอาจพบ

ไดบางในการประกอบเวชปฏบตในประเทศไทย คอปญหาทสถานประกอบการไมมขอมลทชดเจนวาผลการ

ตรวจในปใดทเปน Baseline audiogram ปญหานเกดขนเนองจากกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย พงจะเรมมผลบงคบมาใชมาตงแตป พ.ศ. 2553 [2] ซงจดวาเปนชวงเวลาทไมนานนก ในกรณทสถานประกอบ

การมคนทางานกลมเสยง (คอคนทางานทสมผสเสยงดงเฉลย 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป) และทางานท

เสยงนมาตงแตกอนมการบงคบใชกฎหมายอนรกษการไดยนเปนเวลานาน เชน ทางานทเสยงนมาตงแต 10 – 20

ป กอนมการบงคบของกฎหมาย โดยสถานประกอบการบางแหง อาจจะตรวจสมรรถภาพการไดยนของ

คนทางานกลมเสยงนไวทกปแตไมไดมการเปรยบเทยบกบผลการตรวจเกา หรออาจไมไดทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนของคนทางานกลมเสยงนไวเลย ในกรณเชนน จะไมมขอมลชดเจนวาผลการตรวจในปใด

ทเปน Baseline audiogram หากแพทยผแปลผลพบปญหาเชนน ในกรณทสถานประกอบการทาการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนคนทางานกลมเสยงเอาไวแลว แนะนาใหแพทยผแปลผลนาผลการตรวจสมรรถภาพการ

ไดยนในปทเกาทสดทผลการตรวจมความนาเชอถอ มาเปน Baseline audiogram และใชผลการตรวจดงกลาว

นเปน Baseline audiogram ไปโดยตลอด แตหากสถานประกอบการไมไดทาการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ของคนทางานกลมเสยงนไวเลย แนะนาใหจดการตรวจสมรรถภาพการไดยนขนโดยเรว (แนะนาวาไมควร

เกน 30 วนนบจากวนทสถานประกอบการไดรบทราบปญหา) แลวใชผลการตรวจในครงแรกทไดนน เปน

Baseline audiogram ในการนาไปเปรยบเทยบกบผล Monitoring audiogram ทตรวจไดในปถดๆ ไป ปญหา

ดงทกลาวมานจะพบไดลดนอยลงไปตามเวลา เมอกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] มผลบงคบใชไปเปนเวลานานมากขน

เมอแพทยผแปลผลมผลการตรวจเกา (คอ Baseline audiogram) เอาไวเปรยบเทยบกบผลการตรวจ

Monitoring audiogram, Retest audiogram, หรอ Confirmation audiogram แลว ใหแพทยผแปลผลทา

การอานแปลผลโดยอาศยหลกการดงตอไปน

การแปลผลแบบมผลการตรวจเกา (คอ Baseline audiogram) ใหเปรยบเทยบนน มการกาหนด

เกณฑในการอานแปลผลเอาไวโดยองคกรวชาการในตางประเทศจานวนมาก [4,5,29] อยางไรกตาม ในการอาน

แปลผลการตรวจสาหรบในกรณของประเทศไทย เพอเปนการปฏบตตามกฎหมาย แพทยผแปลผลจะตองทาการ

อานแปลผลตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] เทานน รายละเอยดของการดาเนนการตาม

กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย ไดทาการสรปรวบรวมไวดงแสดงในตารางท 16 เนอหาฉบบเตมของ

กฎหมาย ดงแสดงในภาคผนวก 4

103

ตารางท 16 สรปแนวทางการปฏบตตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2]

สรปแนวทางปฏบตตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย

กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย

ชอของกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย คอ “ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553” [2]

เมอใดทลกจางจะตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยน?

เมอมระดบเสยงในสงแวดลอมการทางานทลกจางสมผสเฉลยตลอดระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตงแต 85

dBA ขนไป กฎหมายกาหนดใหนายจางจะตองจดทาโครงการอนรกษการไดยนขนในสถานประกอบการ และ

ลกจางทสมผสเสยงดงในระดบดงกลาวนทกคน จะตองเขารวมโครงการอนรกษไดยนทจดขน

ในกรณทลกจางสมผสเสยงดงเปนเวลาไมเทากบ 8 ชวโมง กฎหมายไมไดทาการระบเกณฑการพจารณาไว

ในประเดนนคณะทางานแนะนาใหพจารณาโดยใชเกณฑทระดบการสมผส 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

โดยใช Exchange rate = 5 เชนเดยวกบกฎหมายกาหนดมาตรฐานระดบเสยงในสถานประกอบการ [48]

เมอใดทลกจางจะสามารถออกจากโครงการอนรกษการไดยนได?

เมอสถานประกอบการ (นายจาง) ไดทาการควบคมระดบเสยงในสงแวดลอมการทางานทลกจางสมผสใหม

ระดบตากวา 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

เมอใดทตองจดการตรวจสมรรถภาพการไดยนใหกบลกจาง และจะตองตรวจใหกบลกจางคนใด?

เมอสถานประกอบการ (นายจาง) ทราบวามลกจางสมผสเสยงดงในระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

(มลกจางเขาสโครงการอนรกษการไดยน) โดยนายจางจะตองจดการตรวจสมรรถภาพการไดยนใหกบลกจาง

ทเขาสโครงการอนรกษการไดยนทกคน และตองตรวจใหอยางนอยปละ 1 ครง ไปจนกวาจะดาเนนการให

ลกจางรายนนสมผสเสยงดงตากวา 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (ออกจากโครงการอนรกษการไดยน)

แปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนไดอยางไร?

เกณฑการแปลผลใชเกณฑเดยวกบเกณฑการหา Significant threshold shift ทกาหนดไวในแนวทางของ

องคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] คอใหเปรยบเทยบ Monitoring audiogram กบ Baseline audiogram

ถามระดบการไดยนทหขางใดขางหนง ทความถ 500 – 6,000 Hz ความถใดความถหนง มคามากขนตงแต

15 dB HL ขนไป ถอวาอาจมความผดปกต ใหทาการตรวจ Confirmation audiogram ยนยนซาอกครง

หนง ถายงมพบวาทความถเดมมคามากขนตงแต 15 dB HL ขนไป ถอวาม Significant threshold shift

หากพจารณาตามขอกาหนดในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย แพทยผแปลผลการตรวจจะไม

สามารถทาการปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ได เนองจากกฎหมายกาหนดให “...นาผลการ

ทดสอบสมรรถภาพการไดยนครงตอไปเปรยบเทยบกบผลการทดสอบสมรรถภาพการไดยนทเปนขอมล

พนฐานทกครง...” [2]

เมอตรวจสมรรถภาพการไดยนแลว หากเกด Significant threshold shift ขนตองทาอยางไร?

เมอผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนมการสญเสยการไดยนเกนกวาเกณฑทกาหนด (คอเกด Significant

threshold shift ขน) ตามขอกาหนดในกฎหมายอนรกษการไดยนของไทย นายจางจะตองจดใหมมาตรการ

ปองกนอนตรายอยางหนงอยางใดแกลกจางดงน (1.) จดใหลกจางสวมใสอปกรณปองกนความปลอดภยสวน

บคคลทสามารถลดระดบเสยงทลกจางไดรบ (2.) เปลยนงานใหลกจาง หรอหมนเวยนสลบหนาทระหวางลกจาง

ดวยกนเพอใหระดบเสยงทลกจางไดรบตากวา 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

104

ตวอยางของเกณฑในการอานแปลผลแบบมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ (คอม Baseline

audiogram ใหเปรยบเทยบ) ทมการกาหนดไวโดยองคกรวชาการในตางประเทศนน มการระบไวในหนงสอ

แนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] ถงอยางนอย 8 วธ ดงน 1. OSHA Standard threshold shift เกณฑพจารณาคอ ถาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถ

2,000 3,000 และ 4,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB HL ขนไป

ในหขางใดขางหนง ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

2. OSHA Standard threshold shift TWICE เกณฑพจารณาคอ ถาเกดม Standard threshold

shift ขนใน Monitoring audiogram แลวในการตรวจครงถดมา ยงคงม Standard threshold

shift เกดขนในหขางเดมอก ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

3. American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery (AAO-HNS) shift

เกณฑพจารณาคอ ถาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถ 500 1,000 และ 2,000 Hz มคา

เพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB HL ขนไป หรอ คาเฉลยของระดบการไดยนท

ความถ 3,000 4,000 และ 6,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 15 dB HL

ขนไป ในหขางใดขางหนง ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

4. 1972 NIOSH shift เกณฑพจารณาคอ ถาระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 หรอ

3,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB HL ขนไป หรอ ระดบการไดยน

ทความถ 4,000 หรอ 6,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 15 dB HL ขนไป ทความถใดความถหนง ในหขางใดขางหนง ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑ

ทยอมรบได

5. 15-dB shift เกณฑพจารณาคอ ถาระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000

หรอ 6,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 15 dB HL ขนไป ทความถใด

เพยงความถหนง ในหขางใดขางหนง ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑท

ยอมรบได

6. 15-dB shift TWICE (NIOSH Significant threshold shift) เกณฑพจารณาคอ ถาระดบการ

ไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 หรอ 6,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline

audiogram ตงแต 15 dB HL ขนไป ทความถใดเพยงความถหนง ในหขางใดขางหนง แลวใน

การตรวจครงถดมา ยงคงมภาวะนเกดขนทความถเดม ในหขางเดมอก ถอวามระดบการไดยน

เปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

7. 15-dB shift TWICE 1 – 4 kHz เกณฑพจารณาคอ ถาระดบการไดยนทความถ 1,000 2,000

3,000 หรอ 4,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 15 dB HL ขนไป ท

ความถใดเพยงความถหนง ในหขางใดขางหนง แลวในการตรวจครงถดมา ยงคงมเกดขนใน

ความถเดม ในหขางเดมอก ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

105

8. 10-dB AVG 3 – 4 kHz เกณฑพจารณาคอ ถาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถ 3,000 และ

4,000 Hz มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB HL ขนไป ในหขางใดขางหนง

ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได

เกณฑการพจารณาเหลาน เปนเกณฑทองคกรทางวชาการตางๆ กาหนดขน เพอใชดการเปลยน แปลงของ Monitoring audiogram ทเปลยนไปจาก Baseline audiogram โดยเกณฑเหลานเปนเกณฑท

องคกรวชาการตางๆ เหนวา จะสามารถทาใหตรวจพบความเปลยนแปลงทนอยทสดทจดวามนยสาคญ เพอให

เกดประสทธภาพอยางสงสดในการปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงจากการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามยได ในปจจบนนกวจยและองคกรวชาการตางๆ ยงคงคดคนเกณฑใหมๆ เพมขนมาอยาง

ตอเนอง [97] เพอมงหวงพฒนาใหเกณฑการพจารณามประสทธภาพ สามารถตรวจพบความเปลยนแปลงของ

Monitoring audiogram ทบงชถงโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดรวดเรวและถกตองยงขน

แมวาจะมเกณฑการพจารณาความเปลยนแปลงของ Monitoring audiogram เปรยบเทยบกบ

Baseline audiogram อยเปนจานวนมาก แตเกณฑการพจารณาทไดรบความนยมนามาใชจรงในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในปจจบนนนมอยเพยง 2 เกณฑ ไดแก เกณฑ Significant threshold

shift ทคดคนขนโดยองคกร NIOSH [5] และเกณฑ Standard threshold shift ทคดคนขนโดยองคกร OSHA [29]

เทานน ในลาดบตอไปจะขอกลาวถงรายละเอยดของเกณฑการพจารณาทง 2 เกณฑน

เกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH

เกณฑ Significant threshold shift เปนเกณฑการพจารณา Monitoring audiogram เปรยบเทยบ

กบ Baseline audiogram ทเสนอไวในหนงสอแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] เกณฑนมหลก

ในการพจารณาคอ ถาระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 3,000 4,000 หรอ 6,000 Hz มคาเพมขน

จาก Baseline audiogram ตงแต 15 dB HL ขนไป ทความถใดความถหนง ในหขางใดขางหนง (เกดภาวะ

15-dB shift) แลวในการตรวจครงถดมา (องคกร NIOSH สนบสนนใหการตรวจครงถดมาเปน Retest audiogram

แตอาจเปน Confirmation audiogram กได) ยงคงมภาวะนเกดขนทความถเดม ในหขางเดม (เกดภาวะ 15-dB

shift TWICE) กจะถอวามการเปลยนแปลงทเรยกวาภาวะ “Significant threshold shift” เกดขน [5,50]

ตวอยางในการอานแปลผลกราฟออดโอแกรมโดยใชเกณฑ Significant threshold shift ในการพจารณา ดงแสดง

ในภาพท 37

เกณฑ Significant threshold shift เปนเกณฑทองคกร NIOSH เชอวามประสทธภาพสงในการ

ตรวจพบความเปลยนแปลงใน Monitoring audiogram ทมนยสาคญ อนจะนาไปสการดาเนนการเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางรวดเรวตอไป [5,98-99] ในประเทศสหรฐอเมรกา เกณฑนจดวาเปน

เกณฑคาแนะนาทเสนอแนะโดยองคกรวชาการ ไมไดเปนเกณฑทบงคบใหตองทาตามกฎหมาย [5,29] อยางไร

กตามเกณฑ Significant threshold shift น กไดรบการยอมรบและสนบสนนใหดาเนนการโดยองคกรวชาการ

อนๆ เชน แนวทางของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม พ.ศ. 2547 [25] รวมถงเปนเกณฑท

บงคบใหทาในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยดวย [2]

ของประ

เปรยบเท

อานแปล

ถอวาเปน

โดยใช

อย 3 ควา

dB HL เป

นมภาวะ

audiogra

dB shift เ

จาก Base

คาระดบก

อกครงในท

ยงคงใกลเ

audiogra

Baseline

ขน ซงกคอ

ความเหน

เทศไทย ในก

ทยบ คณะทาง

ลผล เนองจาก

นการปฏบตตา

ภาพ

เกณฑ Signific

การอ

ใน Monit

ามถ คอทความ

ปน 40 dB HL เ

“15-dB shift

m ตงแต 15 d

สวน “หซ

เกดขนแลว แต

eline audiogra

ารไดยนเพมขนจ

เมอพบภา

ทนท หลงจากท

เคยงกบ Monit

am ทความถ 4

audiogram เท

อเกดมภาวะ “S

นของคณะทา

กรณตรวจเพอ

งานสนบสนน

เปนเกณฑทก

ามกฎหมาย ซ

พท 37 แสดงต

ant threshold

อานแปลผล จา

toring audiogr

ถ 3,000 4,000

เทากบมระดบก

t” เกดขน (เนอ

B HL ขนไป)

าย” นนจะไมท

หากทาการพจา

am อย 3 ความ

จาก 20 dB HL

าวะ 15-dB shif

ทไดทาการจดห

toring audiog

4,000 เฮรตซ จ

ทากบ 40 – 25

Significant th

างานในการอา

อปองกนโรคป

นใหแพทยผแป

กาหนดเอาไวใน

ซงเปนสงทคว

วอยางการอาน

d shift ขององค

ากกราฟ ใหแพท

ram พจารณาท

0 และ 6000 เฮ

การไดยนเพมขน

องจากหขวามค

ทาการพจารณา

ารณาตอ จะพบ

มถเชนกน คอท

เปน 35 dB HL

ft แพทยผแปลผ

ฟงใหม และอธ

gram ทไดจากก

จะพบวามระดบ

5 = 15 dB HL

hreshold shif

106

านแปลผลกา

ประสาทหเสอ

ปลผลใชเกณฑ

นกฎหมายอน

วรกระทากอน

แปลผลในกรณ

คกร NIOSH [5]

ทยผแปลผลทา

ท “หขวา” พบว

ฮรตซ โดยทคว

น 40 – 25 = 1

าระดบการไดย

ตอกได เนองจา

บวา “หซาย” ใน

ความถ 3,000

L เทากบมระดบ

ผลจงสงใหผทาก

ธบายขนตอนกา

การตรวจในครง

บการไดยนอยท

เชนเดม ในกรณ

ft” ขนแลวนนเ

ารตรวจสมรรถ

อมจากเสยงด

ฑ Significant

นรกษการไดยน

นเปนอนดบแร

ทมผลการตรวจ

] และกฎหมายอ

การอานแปลผล

ามคาระดบการ

ามถ 4,000 เฮ

15 dB HL แปล

ยนของ Monito

ากพบวากราฟ

น Monitoring

4,000 และ 60

บการไดยนเพมข

การตรวจทากา

ารตรวจใหมแลว

งแรกเชนเดม โ

ท 40 dB HL เ

ณเชนน แปลผล

เอง

ถภาพการไดย

ง แปลผลแบ

threshold s

นของประเทศ

รก

จเกาใหเปรยบเท

อนรกษการไดย

ลโดยใชหลกการ

รไดยนเพมขนจา

รตซ มคาระดบ

ลผลไดวากราฟ

oring audiogra

Monitoring a

audiogram ม

000 เฮรตซ โดย

ขน 35 – 20 = 1

รตรวจหา Rete

ว ผลการตรวจ

ดยหากพจารณ

เทาเดม คอมระ

ลไดวาเกดภาวะ

ยนในงานอาช

บมผลการตร

shift นในการ

ศไทย [2] การใ

ทยบ

ยนของประเทศไ

รดงน

าก Baseline a

บการไดยนเพมข

Monitoring a

am เพมขนจาก

udiogram น ม

มคาระดบการได

ยทความถ 4,00

15 dB HL เชนก

est audiogram

Retest audio

ณาท “หขวา” ข

ะดบการไดยนเ

“15-dB shift

ชวอนามย

รวจเกาให

รพจารณา

ใชเกณฑน

ไทย [2]

audiogram

ขนจาก 25

udiogram

ก Baseline

มภาวะ 15-

ดยนเพมขน

0 เฮรตซ ม

กน

m ยนยนซา

gram ทได

อง Retest

พมขนจาก

ft TWICE”

107

เมอเกดมภาวะ 15-dB shift ขน องคกร NIOSH แนะนาใหแพทยผแปลผลสงการใหผทาการตรวจ

ทาการตรวจหา Retest audiogram ซาอกรอบ (กอนตรวจ Retest audiogram ใหผทาการตรวจทาการ

ตรวจสอบความถกตองดานเทคนคการตรวจ จดหฟงใหเขาทใหม และแนะนาวธการตรวจใหคนทางานรบทราบ

ซาอกรอบ) และถาผลการตรวจ Retest audiogram ยงคงมภาวะ 15-dB shift เกดขน (15-dB shift TWICE)

จะถอวาเกดภาวะ Significant threshold shift ขนแลว ผใหบรการทางการแพทยตองแจงผลไปทสถาน

ประกอบการ เพอนดผเขารบการตรวจมาทาการตรวจ Confirmation audiogram เปนการยนยนซาใหแนนอน

อกรอบ โดยใหทาการตรวจ Confirmation audiogram ภายใน 30 วนนบตงแตวนทสถานประกอบการ (นายจาง)

ทราบผลการตรวจ และหากผลการตรวจ Confirmation audiogram ยงคงพบวามภาวะ Significant threshold shift อย ผใหบรการทางการแพทยจะตองทารายงานผลอยางเปนลายลกษณอกษรแจงแกคนทางานผนน และ

แจงแกผททาหนาทดแลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานทเขารวมโครงการอนรกษการไดยน

ของสถานประกอบการทเรยกวา Audiometric manager (ซงในประเทศสหรฐอเมรกา สถานประกอบการมกจะ

จางแพทยอาชวเวชศาสตร, แพทย ห คอ จมก, หรอนกแกไขการไดยนมาทาหนาทน [5,27] สวนในประเทศไทย

ไมมการกาหนดผทาหนาทนไวตามกฎหมาย [2]) จากนน Audiometric manager จะทาการสอบสวนหาสาเหต

ของ Significant threshold shift ทเกดขน ทงสาเหตจากการทางานและจากสงแวดลอม ในคนทางานบางราย

ทมความจาเปนตองพบแพทย ห คอ จมก เพอทาการตรวจวนจฉยและการรกษา Audiometric manager จะทา

การสงคนทางานรายนนไปพบกบแพทย ห คอ จมก หรอแพทยประจาตวของคนทางานรายนนดวย หาก

Audiometric manager เหนวา Significant threshold shift ทเกดขนนาจะเกดจากการทางาน สถาน

ประกอบการ (นายจาง) จะตองจดสงตอไปนใหคนทางาน (1.) ไดใชหรอเปลยนอปกรณปกปองการไดยนของ

ตนเองใหเหมาะสมขน (2.) เขารบการอบรมเรองโครงการอนรกษการไดยน รวมถงความรเรองอนตรายจาก

เสยงดงเพมเตม (3.) ถาเปนไปไดควรจดใหคนทางานผนนเปลยนไปทางานในสภาพแวดลอมทมเสยงดงนอยลง

(4.) การดาเนนการอนๆ ตามท Audiometric manager เสนอแนะอยางเปนลายลกษณอกษรใหกบสถาน

ประกอบการ (นายจาง) [5] สาหรบตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] แมจะใชเกณฑ Significant threshold

shift ในการพจารณาเชนเดยวกบแนวทางทแนะนาโดยองคกร NIOSH [5] แตขอกาหนดในการปฏบตจะม

ความแตกตางออกไปบาง กลาวคอ ในกรณของประเทศไทย เมอเกดภาวะ 15-dB shift ขนใน Monitoring

audiogram กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยไมไดกาหนดบงคบวาจะตองทาการตรวจหา Retest

audiogram ดวย จงทาใหผใหบรการทางการแพทยสามารถเลอกทจะทาการตรวจหรอไมทาการตรวจหา Retest

audiogram กได

(หมายเหต เนองจากการตรวจหา Retest audiogram ในประเทศไทยนนคอนขางมขอตดขด

หลายประการ เชน จะทาการตรวจไดกตอเมอผทาการตรวจและแพทยผแปลผลม Baseline audiogram

เอาไวใหเปรยบเทยบในขณะทกาลงทาการตรวจดวยเทานน, แพทยผแปลผลจะตองทาการแปลผลการตรวจ

Monitoring audiogram ทไดหลงจากการตรวจทนท, สถานประกอบการและผเขารบการตรวจจะตองยนดเสย

108

คาใชจายและเสยเวลาในการตรวจเพมขน ซงปจจยตางๆ เหลาน อาจทาใหผใหบรการทางการแพทยไมสามารถ

ใหบรการตรวจ Retest audiogram ได โดยเฉพาะในกรณทใหบรการแกคนทางานทมาเขารบการตรวจจานวน

มากในเวลาทจากด ในประเดนเกยวกบการตรวจหา Retest audiogram ในประเทศไทยน คณะทางานจงม

ความเหนวา ใหทาการตรวจหรอไมทาการตรวจกไดโดยไมเปนการบงคบ หากผใหบรการทางการแพทยรายใดม

ขอจากด จะไมทาการตรวจ Retest audiogram กได แตหากผใหบรการทางการแพทยรายใดมความพรอม จะทา

การตรวจ Retest audiogram ดวยกเปนสงทด)

หาก Monitoring audiogram มภาวะ 15-dB shift แตผใหบรการทางการแพทยไมสามารถทา

การตรวจ Retest audiogram เพอยนยนซาได ผใหบรการทางการแพทยกยงสามารถตรวจหาการเกดภาวะ 15-dB shift TWICE ซงเปนเครองยนยนถงการเกดมภาวะ Significant threshold shift ขนไดจากการตรวจ

Confirmation audiogram ทจะตองดาเนนการเปนลาดบถดมา โดยเมอผใหบรการทางการแพทยพบภาวะ

15-dB shift จากการตรวจ Monitoring audiogram เกดขน ตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย

จะกาหนดใหผใหบรการทางการแพทยแจงผลไปทสถานประกอบการ [2] เพอนดผเขารบการตรวจมาทาการตรวจ

Confirmation audiogram เปนการยนยนซาใหแนนอนอกครง โดยสถานประกอบการ (นายจาง) จะตองแจงผล

การตรวจใหคนทางานรบทราบภายใน 7 วน นบตงแตสถานประกอบการ (นายจาง) ทราบผลการตรวจ และสถาน

ประกอบการ (นายจาง) จะตองจดใหมการตรวจหา Confirmation audiogram ภายใน 30 วน นบตงแตสถาน

ประกอบการ (นายจาง) ทราบผลการตรวจ [2] การตรวจหา Confirmation audiogram น จดเปนการตรวจ

ทตองทา เนองจากมการกาหนดบงคบไวในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2]

และหากผลการตรวจ Confirmation audiogram ยงคงพบวามภาวะ Significant threshold shift

เกดขนอยเชนเดม ผใหบรการทางการแพทยทเปนผตรวจจะตองทารายงานผลอยางเปนลายลกษณอกษรแจง

แกสถานประกอบการ (และสถานประกอบการแจงผลการตรวจแกคนทางานผเขารบการตรวจภายใน 7 วน

นบตงแตสถานประกอบการทราบผลการตรวจ) ในขนตอนตอไปสถานประกอบการจะตองดาเนนการกบ

คนทางานทผลการตรวจ Confirmation audiogram ยงคงมภาวะ Significant threshold shift ดวยวธการอยางใดอยางหนงใน 2 ขอน คอ (1.) จดใหคนทางาน (ลกจาง) สวมใสอปกรณปกปองการไดยน “ทสามารถลด

ระดบเสยงทลกจางไดรบเฉลยตลอดระยะเวลาการทางานแปดชวโมงเหลอนอยกวา 85 dBA” การดาเนนการน

เปนการบรรเทาปญหา ซงใชไดดเวลาทไมสามารถควบคมระดบเสยงทแหลงกาเนดได อยางไรกตามเนองจาก

การลดระดบเสยงของอปกรณปกปองการไดยน เชน ทอดหลดเสยง ทครอบหลดเสยง ไมไดทาใหระดบเสยงใน

สงแวดลอมการทางานลดลงไปได ดงนนคนทางานผนจงยงตองเขารวมอยในโครงการอนรกษการไดยนตอไป

หรอ (2.) เปลยนงานใหคนทางาน (ลกจาง) หรอหมนเวยนสลบหนาทระหวางคนทางาน (ลกจาง) ดวยกน

“เพอใหระดบเสยงทลกจางไดรบเฉลยตลอดระยะเวลาการทางานแปดชวโมงนอยกวา 85 dBA” การดาเนนการ

นแบงเปน 2 กรณ ถาเปลยนงานใหลกจางไปทางานในสถานททมเสยงดงนอยลง คอมระดบเสยงไมถง 8-hr

TWA ตงแต 85 dBA ขนไป กจะเปนการดาเนนการแกไขทตนเหต และคนทางาน (ลกจาง) คนนนกจะออกจาก

โครงการอนรกษการไดยนไปได เนองจากไมไดสมผสเสยงดงถงระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไปอก สวน

109

อกกรณหนงคอการใหหมนเวยนสลบหนาทระหวางคนทางาน (ลกจาง) ดวยกน ประเดนนจะทาใหคนทางานแต

ละคนสมผสเสยงดงนอยลง และถาคนทางาน (ลกจาง) แตละคนนนสมผสเสยงดงรวมแลวไมถงระดบ 8-hr TWA

ตงแต 85 dBA ขนไป กจะถอวาคนทางาน (ลกจาง) เหลานน สามารถออกจากโครงการอนรกษการไดยนได

แตการดาเนนการในกรณนกมขอเสยทสาคญคอ จะทาใหเพมจานวนคนทางาน (ลกจาง) ทไดรบความเสยงตอ

การเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงขน ซงประเดนนแมวาจะเปนการดาเนนการทถกกฎหมาย [2] แตอาจทา

ใหเกดปญหาทางดานมนษยธรรมขนในสถานประกอบการได

(หมายเหต ในประเดนการลดความเสยงดวยการใหหมนเวยนสลบหนาทระหวางคนทางาน

เนองจากเปนวธททาใหมจานวนคนทมความเสยงตอการเกดโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเพมขน องคกร NIOSH จงไมสนบสนนใหดาเนนการในทกกรณ [5])

จากตารางท 16 จะเหนไดวา วธการทดทสดทคนทางาน (ลกจาง) จะออกจากโครงการอนรกษ

การไดยนไดตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] กคอการทสถานประกอบการควบคมระดบเสยง

ทแหลงกาเนดใหตากวาระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป เมอคนทางาน (ลกจาง) สมผสเสยงดงใน

สงแวดลอมการทางานไมถงเกณฑดงกลาวแลว คนทางาน (ลกจาง) รายนนกจะไมตองเขารวมในโครงการอนรกษ

การไดยนอกตอไป ซงเปนการแกไขปญหาทตนเหตทดทสด

เกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA

เกณฑการพจารณา Monitoring audiogram เปรยบเทยบกบ Baseline audiogram อกเกณฑ

หนงทไดรบความนยมในการนามาใชในทางปฏบตเชนกน คอเกณฑ Standard threshold shift (หรออาจเรยก

โดยยอวา STS) เกณฑนเปนเกณฑทกาหนดไวในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกาโดย

องคกร OSHA ตงแตป ค.ศ. 1983 [29] จงถอวาเปนเกณฑภาคบงคบสาหรบประเทศสหรฐอเมรกา โดยเกณฑน

มหลกในการพจารณาคอ “ถาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ของ

Monitoring audiogram มคาเพมขนจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB HL ขนไป ในหขางใดขางหนง

ถอวามระดบการไดยนเปลยนแปลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได (คอมภาวะ Standard threshold shift เกดขน) ตวอยางในการอานแปลผลกราฟออดโอแกรมโดยใชเกณฑ Standard threshold shift ในการพจารณา ดงแสดง

ในภาพท 38

เกณฑ Standard threshold shift น เปนเกณฑทองคกร OSHA เชอวาเปนเกณฑทมประสทธภาพ

ในการตรวจพบความเปลยนแปลงใน Monitoring audiogram ทมนยสาคญ อนจะนาไปสการดาเนนการเพอ

ปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางรวดเรวตอไป ตามขอกาหนดในกฎหมายอนรกษการไดยน

ของประเทศสหรฐอเมรกา [29] ระบไววาเมอ Monitoring audiogram ของคนทางานเกดภาวะ Standard

threshold shift ขน สถานประกอบการ (นายจาง) จะตองแจงผลการตรวจใหคนทางาน (ลกจาง) ผนนรบทราบ

อยางเปนลายลกษณอกษรภายใน 21 วนนบตงแตสถานประกอบการทราบผลการตรวจ และจะตองจดการตรวจ

Confirmation audiogram ภายใน 30 วน นบตงแตสถานประกอบการทราบผลการตรวจ เมอทาการตรวจ

Confirm

ประจาป

เทากบ 2

(25+30+4

25, 20, แ

23.33 d

เปรยบเทย

thresho

Monitorin

2,000 3,0

18.33 d

เปรยบเทย

เกดขน จง

สถานปร

พจารณา

พจารณา

ดาเนนการายนนใช

mation audio

แทน Monito

ภาพ

การอ

พจารณาท

25, 30, และ 4

40)/3 = 31.67

และ 25 เฮรตซ

B HL เมอนาค

ยบกบ Baselin

ld shift เกดข

ng audiogram

000 และ 4,00

B HL เมอนาค

ยบกบ Baselin

งสรปไดวากราฟ

หากใน C

ระกอบ (นายจ

าวา Standard

าแลววาภาวะ

าร ดงน (1.) ชอปกรณปกป

ogram แลว ใ

oring audiog

พท 38 แสดงต

โดยใชเกณ

อานแปลผล จา

ท “หขวา” พบว

40 dB HL ตาม

7 dB HL สวนร

ตามลาดบ คาเ

คาเฉลยระดบก

e audiogram

ขน เมอพจารณ

m เทากบ 20, 3

0 เฮรตซ ของ

คาเฉลยระดบก

e audiogram

ฟ Monitoring a

Confirmatio

จาง) จะตองใ

d threshold

Standard t

ถาคนทางานรปองการไดยน

ใหใชผล Con

gram ทตรวจไ

วอยางการอาน

ณฑ Standard t

ากกราฟ ใหแพท

วาระดบการได

มลาดบ คาเฉล

ระดบการไดยนท

เฉลยระดบการไ

การไดยนท 2,0

จงไดเทากบ 3

ณาตอท “หซาย

30, และ 35 dB

Baseline aud

การไดยนท 2,0

จงไดเทากบ 2

audiogram น

n audiogram

ใหแพทยททา

shift ทเกดข

hreshold sh

รายนนยงไมเน รวมถงสอน

110

nfirmation a

ไดในครงแรก

แปลผลในกรณ

threshold shif

ทยผแปลผลทา

ยนท 2,000 3,

ลยระดบการได

ท 2,000 3,000

ไดยนท 2,000

000 3,000 แล

31.67 – 23.33

ย” พบวาระดบ

B HL ตามลาดบ

diogram เทากบ

000 3,000 แล

28.33 – 18.33

ม “Standard

m ยงพบวามภ

หนาทเปน A

ขนนนเกดจาก

hift ทเกดขนน

คยใชอปกรณการใชและกา

audiogram ท

ทมผลการตรวจ

ft ขององคกร O

การอานแปลผล

000 และ 4,00

ดยนท 2,000

0 และ 4,000 เฮ

3,000 และ 4,0

ละ 4,000 เฮร

= 8.34 dB H

บการไดยนท 2

บ คาเฉลยเทาก

บ 20, 15, และ

ละ 4,000 เฮร

= 10 dB HL

d threshold s

ภาวะ Standa

Audiometric

กการทางานหร

นนเกดจากกา

ณปกปองการไารดแลรกษาด

ทไดนน ลงบน

จเกาใหเปรยบเท

OSHA [29]

ลโดยใชหลกการ

00 เฮรตซ ของ

3,000 และ 4

ฮรตซ ของ Base

000 เฮรตซ จง

ตซ ของ Mon

HL กรณเชนนจ

2,000 3,000

กบ 28.33 dB

ะ 20 dB HL ต

ตซ ของ Mon

L ซงถอวาม Sta

shift” (เกดขนท

ard thresho

manager ส

รอไม หาก Au

ารทางาน สถา

ดยนมากอน จดวย (2.) ถาค

นทกไวเปนผล

ทยบ

รดงน

Monitoring a

4,000 เฮรตซ

eline audiogra

เทากบ (25+20

itoring audio

จดวาหขวาไมม

และ 4,000 เฮ

HL สวนระดบก

ตามลาดบ คาเฉ

itoring audio

andard thresh

ทหซาย)

old shift เกด

สอบสวนหาสา

udiometric m

านประกอบก

จะตองจดใหคคนทางานราย

การตรวจ

udiogram

จงเทากบ

am เทากบ

0+25)/3 =

ogram มา

Standard

ฮรตซ ของ

การไดยนท

ฉลยเทากบ

ogram มา

hold shift

ดขนซาอก

าเหตและ

manager

ารจะตอง

คนทางานนนเคยใช

111

อปกรณปกปองการไดยนอยแลว จะตองพจารณาประสทธภาพของอปกรณปกปองการไดยนทใชอยใหม เปลยน

อนใหมถาไมไดประสทธภาพ หรอเพมระดบความสามารถในการปองกนเสยงดงของอปกรณปกปองการไดยน

รวมถงสอนการใชและการดแลรกษาใหใหมดวย (3.) ในรายท Audiometric manager เหนวาคนทางานม

อาการผดปกตเกดขนจากการใสอปกรณปกปองการไดยน (เชน ใสทอดหเปนเวลานาน แลวทาความสะอาดไม

ถกตอง จนเกดภาวะขหอดตนขน) ให Audiometric manager สงตวไปพบแพทย ห คอ จมก หรอนกแกไขการ

ไดยน เพอทาการตรวจวนจฉย (รวมถงทาการสองตรวจชองหดวย) และทาการรกษา (4.) ในรายทอาการผดปกต

ไมไดเกดจากการใสอปกรณปกปองการไดยน แต Audiometric manager เหนวาควรไดรบการตรวจวนจฉย

(รวมถงการสองตรวจชองหดวย) และทาการรกษา ให Audiometric manager แจงความจาเปนนตอคนทางาน เพอใหคนทางานไปพบแพทย ห คอ จมก หรอนกแกไขการไดยนตามความเหมาะสม (5.) เฉพาะในคนทางานท

สมผสเสยงดงในระดบ 8-hr TWA นอยกวา 90 dBA ถาในการตรวจ Monitoring audiogram ครงตอมา ภาวะ

Standard threshold shift นนไดหายไป ใหสถานประกอบการแจงภาวะการท Standard threshold shift

นนหายไปแกคนทางาน (ลกจาง) และคนทางาน (ลกจาง) รายนนสามารถเลอกทจะหยดการใชอปกรณปกปอง

การไดยนในระหวางการทางานกได [59]

นอกจากน เมอเกดภาวะ Standard threshold shift ขนและ Audiometric manager พจารณา

แลวมความเหนวา Standard threshold shift นนเกดจากการทางาน องคกร OSHA ยงกาหนดใหสถาน

ประกอบการ (นายจาง) ในประเทศสหรฐอเมรกาจะตองทาการรายงานขอมลนใหองคกร OSHA รบทราบ ผาน

ทางแบบฟอรม OSHA’s Form 300 [58] (หรออาจเรยกวา OSHA 300 Log of Injuries and Illnesses [100])

อกดวย ในการรายงานนน องคกร OSHA กาหนดใหรายงานขอมลเฉพาะในคนทางานรายทเกดภาวะ Standard

threshold shift ขน และ มลกษณะดงตอไปน (1.) Audiometric manager สอบสวนสาเหตแลวพบวา ภาวะ

Standard threshold shift นนมสาเหตเกดขนจากการทางาน (2.) คาเฉลยของระดบการไดยนทความถ

2,000 3,000 และ 4,000 Hz ของ Monitoring audiogram ในหขางทเกด Standard threshold shift ขนนน

มคาตงแต 25 dB HL ขนไป (คอมคามากกวา Audiometric zero ตงแต 25 dB ขนไป) เกณฑ Standard threshold shift ทมลกษณะตามทองคกร OSHA กาหนดเพมขนมา 2 ขอ ซงจะทาใหสถานประกอบการ

(นายจาง) ตองรายงานขอมลลงใน OSHA’s Form 300 [58] เพอใหองคกร OSHA รบทราบน เรยกวาเกณฑ

Recordable threshold shift [100-101]

(หมายเหต ตวอยางการพจารณาตามเกณฑ Recordable threshold shift ขอ (2.) ทกาหนดวา

คาเฉลยของระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ของ Monitoring audiogram ในหขางทเกด

Standard threshold shift ขนนน จะตองมคาตงแต 25 dB HL ขนไป หากพจารณาตามตวอยางในภาพท 38

จะเหนวาคาเฉลยของระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ของ Monitoring audiogram ในห

ขางทเกด Standard threshold shift ขน มคาเทากบ 28.33 dB HL ซงเปนคาทมากกวา 25 dB HL ในกรณ

เชนน ถอวาตวอยางในภาพท 38 เขาไดกบเกณฑ Recordable threshold shift ขอ (2.) น)

112

สาหรบในประเทศไทยนน เนองจากกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] กาหนดใหใช

เกณฑ Significant threshold shift ในการพจารณาผลการตรวจกรณทมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ โอกาส

ในการใชเกณฑ Standard threshold shift ในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ของประเทศไทยจงอาจมไมมากนก อยางไรกตาม ในการใหบรการดานอาชวอนามยใหกบบรษทขามชาตบาง

แหงทมบรษทแมอยในประเทศสหรฐอเมรกา หรอบรษทของประเทศอนทใชเกณฑ Standard threshold shift

ในการพจารณาแปลผล ผใหบรการทางการแพทยอาจไดรบการรองขอใหดาเนนการแปลผลโดยใชเกณฑ

Standard threshold shift กบคนทางานของบรษทเหลานไดเชนกน จงจดวายงมความจาเปนทแพทยผแปลผล

การตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทย จะตองศกษาวธการแปลผลดวยเกณฑ Standard threshold shift นใหเขาใจและสามารถดาเนนการไดดวย

ในประเดนตอมาคอเรองประสทธภาพของเกณฑการพจารณาแปลผลแบบตางๆ หากจะกลาวใน

ภาพรวม จะพบวาเกณฑการพจารณาแปลผลในกรณของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน

ถอวาไมมเกณฑใดทดสมบรณแบบ [5] เนองจากขอจากดของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ซงเปนเพยงการตรวจในระดบการคดกรองโรค ผใหบรการทางการแพทยทาการตรวจแตเพยงการนาเสยงผาน

ทางอากาศ (Air conduction) แตไมไดตรวจการนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction) ใหกบคนทางาน

ผเขารบการตรวจ (สาเหตทการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทาการตรวจเฉพาะการนาเสยงผาน

ทางอากาศ และไมตรวจการนาเสยงผานทางกระดก แสดงรายละเอยดไวแลวในหวขอ “รปแบบในการตรวจ”)

จงทาใหในทางทฤษฎแลว แพทยจะไมสามารถแยกโรคหรอภาวะความผดปกตตางๆ จากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยออกไดอยางชดเจน 100 % แตอยางไรกตาม เกณฑการพจารณาผลการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในระดบการคดกรองโรคในกรณของการตรวจในงานอาชวอนามยน กยงคงมประสทธภาพ

ในการคดกรองความผดปกตทเกยวเนองกบโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง รวมถงความผดปกตอนๆ ไดในระดบ

ทถอวามประโยชนอยางสง [5]

หากจะเปรยบเทยบประสทธภาพในการคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงของเกณฑการ

พจารณาทไดรบความนยมนามาใชจรงในทางปฎบตทง 2 เกณฑ คอระหวางเกณฑ Significant threshold shift

ขององคกร NIOSH กบเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA พบวามผทาการศกษาวจยเอาไว

ในอดตอยบาง [98-99,102] โดยองคกรทง 2 แหง ตางกเชอวาเกณฑทตนเองกาหนดขนนนมประสทธภาพสง

ในการใชคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางรวดเรวและมความนาเชอถอ [5,102] โดยหาก

เปรยบเทยบในแงความสะดวกในการคดคานวณ จะเหนวาเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH ใหความสะดวกตอแพทยผแปลผลมากกวา เนองจากในการแปลผลไมตองทาการคานวณหาคาเฉลยของ

ระดบการไดยนแบบเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA แตหากมองในแงพยาธสภาพของโรค

ประสาทหเสอมจากเสยงดง ดเหมอนวาเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA จะทาการคดกรอง

ไดตรงกบพยาธสภาพของโรคมากกวา เนองจากความผดปกตแรกเรมของโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงทพบได

ในกราฟออดโอแกรมนนคอลกษณะเปนรอยบาก (Notch) ทบรเวณความถ 4,000 Hz (บางรายอาจอยในชวง

113

3,000 – 6,000 Hz) เกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA ทดคาเฉลยของระดบการไดยนท

2,000 3,000 และ 4,000 Hz จงดเหมอนวาจะมลกษณะของเกณฑทตรงกบพยาธสภาพของโรคในระยะแรก

มากกวาเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH ทดความเปลยนแปลงของระดบการไดยน

ตงแตความถ 500 – 6,000 Hz ไปทกความถ

การศกษาวจยเปรยบเทยบในแงประสทธภาพของเกณฑ Significant threshold shift (หรออาจเรยกวาเกณฑ 15-dB shift TWICE) ขององคกร NIOSH กบเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร

OSHA เปนการเฉพาะ ในอดตมการศกษาไวโดย Royster ในป ค.ศ. 1992 [98] และ 1996 [99] โดยงานวจย

ทง 2 ชนนเปนงานวจยทดาเนนการโดยใชทนวจยขององคกร NIOSH เอง ดาเนนการวจยโดยใชการวเคราะห

ขอมลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนจากฐานขอมลของสถานประกอบการ 15 แหง วเคราะหผลการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนของคนทางานจานวน 2,903 คน โดยใชหลกการวเคราะหวา เมอพบลกษณะ Significant

threshold shift หรอ Standard threshold shift แลว หากผลการตรวจในครงตอไป (เชนใน Monitoring

audiogram ครงตอไป) ยงคงพบลกษณะ Significant threshold shift หรอ Standard threshold shift น

อยเชนเดม ในหขางเดม จะตความไดวาผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานรายนนเปน “True

positive” ดวยวธการวเคราะหน ผลการศกษาวจยของ Royster พบวา จากผลการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ของคนทางานจานวน 2,903 คน ทตรวจสมรรถภาพการไดยนตอเนองไปคนละ 8 ครง (รวมเปน 23,224 ครง)

จะพบผลการตรวจทมลกษณะเขาไดกบภาวะ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH คอมภาวะ

15-dB shift จาก Baseline audiogram ทความถใดความถหนง ในหขางใดขางหนง ในชวงความถ 500 – 6,000 Hz ในการตรวจ 2 ครงตดกน (TWICE) เปนจานวน 1,056 ครง และเมอพจารณาในการตรวจถดไปอก

ครงหนง จะพบวาเปน True positive เปนจานวน 749 ครง (คดเปน 70.9 %) ในขณะทจะพบผลการตรวจ

ทมลกษณะเขาไดกบภาวะ Standard threshold shift ขององคกร OSHA คอมคาเฉลยทความถ 2,000

3,000 และ 4,000 Hz ของหขางใดขางหนงลดลงจาก Baseline audiogram ตงแต 10 dB ขนไป เปนจานวน

958 ครง และเมอพจารณาในการตรวจครงถดไป จะพบวาเปน True positive เปนจานวน 412 ครง (คดเปน

43.0 %)

จากผลการศกษาทไดน ทาใหองคกร NIOSH สรปวา เกณฑ Significant threshold shift (15-dB

shift TWICE) นน เปนเกณฑทมประสทธภาพสง เนองจากตรวจพบลกษณะ True positive ไดจานวนมาก [5]

และเปนเหตใหองคกร NIOSH แนะนาใหใชเกณฑ Significant threshold shift (15-dB shift TWICE) น ใน

การแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย โดยในการพจารณาภาวะ 15-dB shift ทเกดขนตดกน 2 ครง (15-dB shift TWICE) นน องคกร NIOSH แนะนาใหทาการพจารณาจาก Retest audiogram

เปนหลก [5] จงเปนทมาของการทองคกร NIOSH สนบสนนใหทาการตรวจ Retest audiogram ในทนทท

พบวาผล Monitoring audiogram มภาวะ 15-dB shift เกดขนนนเอง [5] (อยางไรกตาม สาหรบในประเทศไทย

การพจารณาภาวะ Significant threshold shift โดยการตรวจหา Retest audiogram ยงอาจมขอจากดได

อยางมาก เนองจากผใหบรการทางการแพทยอาจไมม Baseline audiogram เอาไวเปรยบเทยบในขณะท

114

กาลงทาการตรวจอยในขณะนนทนท การนาเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH มาใชใน

ประเทศไทย ถาไมไดตรวจ Retest audiogram อาจตองปรบมาใชการพจารณา 15-dB shift TWICE จาก

การตรวจ Confirmation audiogram แทน ซงสามารถใชพจารณาไดเชนกน)

นอกจากการศกษาวจยของ Royster ในป ค.ศ. 1992 [98] และ ป ค.ศ. 1996 [99] แลว ยงมผทาการศกษาวจยเปรยบเทยบประสทธภาพของเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH กบ

เกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA เอาไวอกการศกษาหนง คอการศกษาวจยของ Daniell

และคณะ ในป ค.ศ. 2003 [102] การศกษาวจยนเปนการศกษาวจยทดาเนนการอยางเปนกลาง ทาการศกษา

วจยโดยใชการวเคราะหขอมลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนจากฐานขอมลของโรงงานผลตนวเคลยรแหงหนง

วเคราะหผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานจานวน 1,220 คน ทเรมตรวจ Baseline audiogram

ไวในชวงปเดยวกน และทกคนตรวจ Monitoring audiogram ตอมาอกรวมเปนจานวน 8 ครง แตละครงตรวจ

หางกนประมาณ 1 ป (งานวจยนไมมการนาผล Retest audiogram และ Confirmation audiogram มาใชใน

การวเคราะห) โดยในการวเคราะหผลจะแบงการวเคราะหออกเปน 2 วธ วธท 1 คอใชการวเคราะหแบบเดยวกบ

การศกษาของ Royster [98-99] สวนวธท 2 ทาการอางองมาจากการศกษาของ Dobie [96] คอใชหลกคดวา

การเปลยนแปลงทเกดขนในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน สวนหนงอาจจะเกดขนจาก

ความแปรปรวน (Variability) ทสามารถเกดขนไดเปนปกต ดงนน การเปลยนแปลงทถอวาเกดขนจรงๆ คอท

คนทางานมระดบการไดยนลดลงจรงๆ (True positive) เทานนทควรนามาพจารณา ในการหาจานวนของการ

เปลยนแปลงทเชอวาเกดขนจรงๆ ทาไดจากการนารอยละของการเปลยนแปลงระดบการไดยนทแยลงตามเกณฑทพจารณา (Positive shift) มาลบออกดวยรอยละของการเปลยนแปลงระดบการไดยนทดขน (Negative

shift) ในระดบทเทากบเกณฑทกาลงพจารณาดวยเชนกน (แตมทศทางตรงกนขาม) เนองจากระดบการไดยนทด

ขนเหลาน ผศกษาวจยเชอวาเกดมาจากความแปรปรวน [102]

ผลการวเคราะหทไดพบวา หากนาเกณฑ Significant threshold shift (15-dB shift TWICE)

มาพจารณา จะพบมจานวนคนทางานทมผลการตรวจเขาไดกบ Significant threshold shift อยางนอยหนง

ครงในเวลา 8 ป เปนจานวน 656 คน (คดเปน 54 %) ระยะเวลาเฉลยทพบผลเขาเกณฑอยท 4.3 ป โดยผลท

เขาเกณฑน พบวาเปน True positive เปนจานวน 35 % (เมอวเคราะหดวยวธท 1) และ 38 % (เมอวเคราะห

ดวยวธท 2) เมอนาเกณฑ Standard threshold shift มาพจารณาบาง พบวามจานวนคนทางานทมผลการ

ตรวจเขาไดกบ Standard threshold shift อยางนอยหนงครงในเวลา 8 ป เปนจานวน 434 คน (คดเปน 36 %)

ระยะเวลาเฉลยทพบผลเขาเกณฑอยท 4.4 ป โดยผลทเขาเกณฑน พบวาเปน True positive เปนจานวน 18 % (เมอวเคราะหดวยวธท 1) และ 27 % (เมอวเคราะหดวยวธท 2)

จากผลการศกษาทไดจะเหนวาเกณฑ Significant threshold shift (เกณฑ 15-dB shift TWICE)

ขององคกร NIOSH สามารถตรวจพบภาวะทเปน True positive ไดเปนจานวนมากกวาเกณฑ Standard

threshold shift (รวมถงเมอเปรยบเทยบกบเกณฑอนๆ อก 6 เกณฑทการศกษานนามาวเคราะหเปรยบเทยบ

ดวย [102]) อกทงยงเปนเกณฑททาใหตรวจพบความผดปกตไดคอนขางเรว และพบจานวนผทมความผดปกตได

115

เปนจานวนมาก คณะผวจยจงยงคงสรปผลวาเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH นาจะเปน

เกณฑทดทสดเกณฑหนง ทเหมาะจะนามาใชในการพจารณาอานแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงาน

อาชวอนามย [102]

เนองจากขอมลการศกษาวจยเปรยบเทยบประสทธภาพของเกณฑการพจารณาแปลผลการตรวจเกณฑตางๆ ในปจจบนยงมอยไมมาก [98-99,102] ทาใหอาจยงไมเหนภาพชดเจนวาเกณฑใดทมประสทธภาพ

ในการคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดอยางมประสทธภาพสงสด (ขอมลจากงานวจยเทาทมในปจจบน

บงชวาเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH เปนเกณฑทมประสทธภาพดทสดเกณฑหนง)

การศกษาวจยในประเดนนเพมเตมในอนาคต จะชวยใหผทประกอบวชาชพดานอาชวอนามยมขอมลในการ

พจารณาเลอกเกณฑการแปลผลทมประสทธภาพมาใชในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของ

คนทางานไดอยางดยงขน การปรบเปลยนรปแบบงานวจย เชน การยนยนภาวะ True positive ทเกดขนดวยการ

สงใหแพทย ห คอ จมก เปนผวนจฉยวาเปนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงจรงหรอไม แบบทเคยมบาง

การศกษาวจยทาไวในอดต [57] อาจชวยใหผลการศกษาทไดมความนาเชอถอมากขน

การปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ในประเดนตอไปจะกลาวถงการปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ซงเปนการดาเนนการ

ทมความสาคญในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอคดกรองโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง แบบท

มผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ โดยเฉพาะเมอผใหบรการทางการแพทยทาการตรวจตดตามสมรรถภาพการ

ไดยนของคนทางานตอเนองไปเปนเวลาหลายป รายละเอยดในการดาเนนการเปนดงน

การปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) คอการพจารณาเปลยนออดโอแกรมทใชในการ “อางอง” ในการแปลผล จากออดโอแกรมพนฐาน (Baseline audiogram) มาเปนออดโอแกรมพนฐานใหม

(Revised baseline audiogram) หรอในกรณทเคยมการปรบคาพนฐานมากอนแลว จะเปนการเปลยนจาก

ออดโอแกรมพนฐานใหม มาเปนออดโอแกรมพนฐานใหมครงทใหมกวา การปรบนมความสาคญเนองจากเมอ

ทาการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนตอเนองกนไปเปนเวลาหลายป คนทางานกลมหนงจะม

สมรรถภาพการไดยนลดลงเกนกวาเกณฑทยอมรบได เชน เกนเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร

NIOSH หรอเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA และในปตอๆ มาผลการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนของคนทางานกลมน มกมแนวโนมทจะคงทหรอลดลงยงขน หากไมทาการปรบคาการตรวจพนฐาน

เมอทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนในปตอๆ ไป คนทางานกลมนกจะถกจดกลมวามความผดปกตเกนเกณฑ

ทยอมรบไดอยเรอยไป และตองมการดาเนนการแกไขความผดปกตนนอยเรอยไป เพอปองกนการเกดปญหาน

จงเปนทมาทตองมการปรบคาการตรวจพนฐาน

ในการจะดาเนนการปรบคาการตรวจพนฐานอยางไรนน ขนกบวาในการแปลผล ผใหบรการทางการแพทยใชเกณฑใดในการแปลผล โดยหากใชเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH

ในการแปลผลแลว องคกร NIOSH แนะนาวา เมอเกดภาวะ Significant threshold shift (15-dB shift TWICE)

116

ขน ใหทาการปรบคาการตรวจพนฐานโดยใชผล Confirmation audiogram ในครงทเปนตวยนยนการเกด

Significant threshold shift ขนนน มาเปน Revised baseline audiogram สาหรบอางองในการแปลผล

การตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานรายนนในปตอๆ ไป

หากผใหบรการทางการแพทยใชเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA ในการแปลผล จะมวธการปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ทแตกตางออกไป โดยในขอกฎหมายท

กาหนดโดยองคกร OSHA กาหนดใหดาเนนการดงน [29]

1. ผทมอานาจตดสนใจวาจะใชออดโอแกรมใดในการเปน Baseline audiogram ในการอางอง

เพอแปลผลการตรวจ รวมถงมอานาจตดสนใจทา Baseline revision จะตองเปนแพทยหรอ

นกแกไขการไดยนเทานน

2. องคกร OSHA กาหนดใหทา Baseline revision ไดใน 2 กรณ กรณท 1 คอ เมอพบวาผล

Monitoring audiogram ทตรวจไดนน มระดบการไดยน “ดขน” กวา Baseline audiogram

อยางมนยสาคญ (Significant improvement) หรอ กรณท 2 คอ เมอพบวาผล Monitoring

audiogram ทตรวจไดนน มระดบการไดยน “แยลง” จนเกดภาวะ Standard threshold shift

ขนอยางถาวร (Persistent OSHA standard threshold shift)

แตเนองจากในขอกาหนดตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกาทกาหนดไวโดยองคกร OSHA นน [29] ไมไดบอกรายละเอยดวธการปฏบตไว ทาใหในทางปฏบตอาจมการตความวธการ

ดาเนนการทกฎหมายกาหนดออกไปไดแตกตางกน ดวยเหตน ในป ค.ศ. 1996 องคกร National Hearing

Conservation Association (NHCA) ซงเปนองคกรของนกวชาการทางดานการอนรกษการไดยนในประเทศ

สหรฐอเมรกา จงไดออกแนวทางการทา Baseline revision [103] ซงเปนแนวทางทสอดคลองกบกฎหมายของ

ประเทศสหรฐอเมรกาทกาหนดโดยองคกร OSHA [29] และเปนแนวทางทมการอธบายวธการดาเนนการโดย

ละเอยดเอาไว [103] รายละเอยดของแนวทางดงกลาว รวมถงตวอยางการนามาใช แสดงรายละเอยดดงใน

ตารางท 17

สาหรบประเทศไทยนน ในการดาเนนการทา Baseline revision อาจเกดขอตดขดขน เนองจากกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย คอประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและ

วธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [2] ขอ 6. ขอยอย (2) กาหนดให

“...นาผลการทดสอบสมรรถภาพการไดยนครงตอไปเปรยบเทยบกบผลการทดสอบสมรรถภาพ

การไดยนทเปนขอมลพนฐานทกครง...”

หากตความตามเนอหากฎหมายในสวนนแลว จะพจารณาไดวาการแปลผลการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยนน แพทยผแปลผล “จะตอง” ใช Baseline audiogram เปน

ออดโอแกรมอางองในการแปลผลทกครงไป และเนองจากไมมเนอหาสวนอนของกฎหมายทกาหนดสนบสนน

ใหทา Baseline revision [2] จงพอตความไดวา สาหรบการดาเนนการในประเทศไทยนน ผใหบรการทางการ

แพทยจะไมสามารถทา Baseline revision ได

117

ตารางท 17 วธการทา Baseline revision ตามแนวทางขององคกร NHCA ค.ศ. 1996 [103]

การทา Baseline revision ตามแนวทางขององคกร NHCA ค.ศ. 1996

ขอกาหนดในภาพรวม

ในการทา Baseline revision นน ผทมอานาจตดสนใจดาเนนการจะตองเปน “แพทย” หรอ “นกแกไขการ

ไดยน” เทานน แมวาจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยในการคานวณตามเกณฑทกาหนดนได แตผทรบรอง

ผลในขนสดทาย จะตองเปน “แพทย” หรอ “นกแกไขการไดยน” เทานน

ในการพจารณาตามแนวทางของ NHCA ใหพจารณาทา Baseline revision แยกหแตละขางได คอใหทา

Baseline revision เฉพาะในหขางใดขางหนงทเขาเกณฑเพยงขางเดยวได

การนาผลการตรวจทผานการปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) มาใช ในการทา Baseline

revision ในกรณท 1 ทเกด Significant improvement ของผลการตรวจ ไมแนะนาใหใชคาทผานการทา

Age correction แลวมาพจารณา สวนในกรณท 2 ทเกด Persistent OSHA standard threshold shift ขน

จะใชคาทผานหรอไมผานการทา Age correction มาพจารณากได

การทา Revised baseline audiogram ทไดจากการดาเนนการตามแนวทางน ไมใหนาไปใชในการพจารณา

ตามเกณฑ Recordable threshold shift ขอ (2.) ทดวาระดบการไดยนเฉลยทความถ 2,000 3,000 และ

4,000 Hz มคาตงแต 25 dB HL ขนไปหรอไม (โดยเฉพาะในกรณท 1 ททา Baseline revision เนองจากเกด

Significant improvement) โดยการพจารณาตามเกณฑ Recordable threshold shift ขอ (2.) น ใหใช

Baseline audiogram จรงๆ ทตรวจไดในครงแรกในการพจารณาเทานน (สาเหตทไมใหใชคาดวานาจะเพอ

ลดจานวนการรายงานภาวะโรคจากการทางานมากเกนความจาเปน)

เกณฑ Baseline revision กรณท 1 ทาเนองจากเกด Significant improvement

ใหพจารณาหแตละขางแยกกน ถาหขางใดมผลการตรวจมคาเฉลยระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000

และ 4,000 Hz ดขน (มคาตาลง) ตงแต 5 dB HL ขนไป เมอเทยบกบ Baseline audiogram โดยผลระดบ

การไดยนทดขนนนยงคงพบอยในการตรวจครงถดไปดวย ใหทา Baseline revision ของผลการตรวจหขางนน

ไปตามผลการตรวจทดขน

โดยในการเลอกวาจะใชผลการตรวจครงใดเปน Revised baseline audiogram ระหวาง ผลการตรวจครงท

ดขนครงแรก กบผลการตรวจครงทดขนครงถดมาทเปนตวยนยน ใหพจารณาจากคาเฉลยระดบการไดยนท

ความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ถาผลการตรวจครงใดมคาเฉลยนตากวา (More sensitive) กใหใชผล

การตรวจครงนนเปน Revised baseline audiogram และถาผลการตรวจทง 2 ครงมคาเฉลยนเทากน ให

ใชผลการตรวจในครงทดขนครงแรก เปน Revised baseline audiogram

เกณฑ Baseline revision กรณท 2 ทาเนองจากเกด Persistent OSHA standard threshold shift

ใหพจารณาหแตละขางแยกกน ถาหขางใดมผลการตรวจมคาเฉลยระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000

และ 4,000 Hz แยลง (มคามากขน) ตงแต 10 dB HL ขนไป เมอเทยบกบ Baseline audiogram (คอเกดภาวะ

Standard threshold shift ขน) และภาวะ Standard threshold shift นน ยงคงเกดขนเชนเดมในการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนปถดไป (หรออยางนอยตองตรวจในระยะเวลาหางกน 6 เดอนจากครงทเกด

Standard threshold shift ครงแรก) ใหทา Baseline revision ของผลการตรวจหขางนน

118

ตารางท 17 (ตอ)

การทา Baseline revision ตามแนวทางขององคกร NHCA ค.ศ. 1996 (ตอ)

โดยในการเลอกวาจะใชผลการตรวจครงใดเปน Revised baseline audiogram ระหวาง ผลการตรวจครงท

เกด Standard threshold shift ขนครงแรก กบผลการตรวจครงทเกด Standard threshold shift ขนครง

ถดมาทเปนตวยนยน ใหพจารณาจากคาเฉลยระดบการไดยนทความถ 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ถาผล

การตรวจครงใดมคาเฉลยนตากวา (More sensitive) กใหใชผลการตรวจครงนนเปน Revised baseline audio-

gram และถาผลการตรวจทง 2 ครงมคาเฉลยนเทากน ใหใชผลการตรวจครงทเกด Standard threshold shift

ขนครงแรก เปน Revised baseline audiogram

สาเหตทตองกาหนดใหใชผลการตรวจทเกด Standard threshold shift ขน จานวน 2 ครงหางกนถง 6 เดอน

เปนอยางนอย เนองจากเปนการปองกนไมใหเกดการทา Baseline revision จากการทมภาวะความผดปกต

ของระดบการไดยนทเกดขนเพยงชวคราว (Temporary medical conditions)

แตในการปฏบตตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกา [29] จะมการกาหนดใหทาการตรวจ

Confirmation audiogram ขนภายใน 30 วนนบจากวนทนายจางทราบผลการตรวจ ซงผลจากการตรวจ

Confirmation audiogram ครงน หากยงคงเกด Standard threshold shift ขนอก จะถอวาเปนการตรวจ

ทหางจากผลการตรวจทเกด Standard threshold shift ขนครงแรกไมถง 6 เดอน องคกร NHCA จงไมอนญาต

ใหนาผลในครงนมาใชในการทา Baseline revision (ตองนดตรวจอกครงในอก 6 เดอนถดไปหรอรอตรวจ

Monitoring audiogram ในปถดไปเลย จงจะนาผลมาทา Baseline revision ได)

ตวอยางในการทา Baseline revision ตามแนวทางขององคกร NHCA

หมายเหต AV = Average คอคาเฉลยระดบการไดยนท 2,000 3,000 และ 4,000 Hz, I = Improvement คอมระดบการไดยนดขน, S =

Standard threshold shift คอม Standard threshold shift เกดขน, BS = Baseline status คอสถานะการเปน Baseline audiogram, B =

Baseline audiogram คอผลการตรวจครงนใชเปน Baseline audiogram, RB = Revised baseline audiogram คอผลการตรวจครงนใชเปน

Revised baseline audiogram, ผลการตรวจทงหมดทแสดงในตาราง ไมไดผานการทา Age correction

จากขอมลดานบน จะเหนวาการพจารณาทา Baseline revision นนทาแยกหแตละขาง โดยการตรวจในชวงป

พ.ศ. 2553 – 2557 หขวามการทา Baseline revision ไปถง 2 ครง ในขณะทหซายไมมลกษณะทเขาเกณฑ

จาเปนตองทา Baseline revision เลย

ทหขวา ผลการตรวจวนท 26/06/54 ดขนกวา Baseline และผลวนท 12/06/55 เปนตวยนยนวาระดบการ

ไดยนดขนจรง จงทา Baseline revision โดยใชผลวนท 26/06/54 เปน Revised baseline audiogram เนองจาก

คาเฉลยระดบการไดยนท 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ของผลการตรวจวนท 26/06/54 และ 12/06/55 ม

คา 3.3 dB HL เทากน จงเลอกใชครงทดขนครงแรก คอผลการตรวจวนท 26/06/54

วนท

ตรวจ

ระดบการไดยนของหขวา (dB HL)

จาแนกตามความถ (kHz) AV BS

ระดบการไดยนของหซาย (dB HL)

จาแนกตามความถ (kHz) AV BS

0.5 1 2 3 4 6 8 0.5 1 2 3 4 6 8

25/07/53 5 10 10 10 25 25 20 15.0 B 5 10 10 10 25 20 20 15.0 B

26/06/54 5 10 0 0 10 10 15 3.3 I RB 5 15 10 15 25 20 20 16.7

12/06/55 5 10 0 0 10 15 15 3.3 I 5 15 15 10 25 20 15 16.7

02/06/56 10 10 10 10 30 20 15 16.7 S RB 10 15 10 15 25 20 15 16.7

18/07/56 10 15 15 15 30 25 15 20.0 S 10 15 10 15 25 20 20 16.7

30/08/57 10 15 15 25 40 25 20 26.7 S 15 15 15 20 30 25 20 21.7

119

ตารางท 17 (ตอ)

การทา Baseline revision ตามแนวทางขององคกร NHCA ค.ศ. 1996 (ตอ)

ตอมาในวนท 02/06/56 ทาการตรวจระดบการไดยนแลวเปรยบเทยบกบ Revised baseline audiogram

คอผลของวนท 26/06/54 แลวพบวาเกดภาวะ Standard threshold shift ขน (คาเฉลยระดบการไดยนท

2,000 3,000 และ 4,000 Hz เพมขนจาก 3.3 dB HL เปน 16.7 dB HL = เพมขน 13.4 dB HL) เมอทาการ

ตรวจหา Confirmation audiogram ในวนท 18/07/56 ยงคงพบภาวะ Standard threshold shift (แต

เนองจากตรวจหางกนไมเกน 6 เดอน จงยงไมนามาใชในการทา Baseline revision) ผลการตรวจในปตอมา

คอในวนท 30/08/57 เปนตวยนยนวาภาวะ Standard threshold shift นนเกดขนจรง จงไดทา Baseline

revision โดยใชผลการตรวจวนท 02/06/56 เปน Revised baseline audiogram ใหม เนองจากมคาเฉลย

ระดบการไดยนท 2,000 3,000 และ 4,000 Hz ตากวาผลการตรวจวนท 30/08/57 (16.7 dB HL เทยบกบ

26.7 dB HL ตามลาดบ)

ผลเนองจากการทผใหบรการทางการแพทยไมสามารถทา Baseline revision ได ตามขอกาหนด

ในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] จะทาใหคนทางานกลมหนงทเกดมระดบการไดยนลดลงเมอ

ทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนตอเนองไปเปนเวลาหลายปจนเกนระดบทยอมรบได (ตามกฎหมายของประเทศไทยคอใชตามเกณฑทเหมอนกบเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH) คนทางานกลม

นกจะถกจดวามระดบการไดยนผดปกตเกนระดบทยอมรบไดอยเรอยไป และสถานประกอบการ (นายจาง) จะตอง

ดาเนนการแกไขปญหาใหกบคนทางานกลมนอยเรอยไป (ในกรณของกฎหมายไทยคอจะนายจางจะตองจดใหม

การตรวจสมรรถภาพการไดยนซา คอตรวจหา Confirmation audiogram ภายใน 30 วนนบแตนายจางทราบ

ผลการตรวจ และนายจางจะตองจดใหมมาตรการปองกนอนตรายอยางหนงอยางใดแกลกจางดงน (1.) จดให

ลกจางสวมใสอปกรณปองกนความปลอดภยสวนบคคลทสามารถลดระดบเสยงทลกจางไดรบ หรอ (2.) เปลยนงาน

ใหลกจาง หรอหมนเวยนสลบหนาทระหวางลกจางดวยกนเพอใหระดบเสยงทลกจางไดรบตากวา 8-hr TWA ตงแต

85 dBA ขนไป) แตถงแมวาสถานประกอบการ (นายจาง) จะดาเนนการแกไขปญหาโดยการใหลกจางสวมใส

อปกรณปองกนความปลอดภยสวนบคคล จนในปตอมา ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางาน (ลกจาง)

นนมระดบการไดยนคงท (คอไมลดลง) แลวกตาม เนองจากขอกาหนดตามกฎหมายทใหทาการแปลผลการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนโดยเทยบกบ Baseline audiogram ทกครงเทานน กจะยงทาใหคนทางานกลมนยงคง

ถกจดกลมอยในกลมทมระดบการไดยนผดปกตเกนเกณฑทยอมรบไดอยเรอยไปเชนเดม

หากพจารณาจากการศกษาของ Daniell และคณะ [102] พบวาหากทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางานตดตามไปเปนเวลา 8 ป จะมคนทางานถงมากกวาครง (54 %) ทจะเกดภาวะ Significant

threshold shift (15-dB shift TWICE) ขนอยางนอยหนงครงภายในระยะเวลา 8 ป หากใชขอมลนมาดาเนนการ

ตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] คนทางานกลมนกจะถกจดใหเปนกลมทมผลระดบการไดยน

ผดปกตเกนระดบทยอมรบไดอยเรอยไปทกป ซงกจะทาใหเกดขอเสยขนหลายประการ ไดแก (1.) คนทางานทม

ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนผดปกตเกนระดบทยอมรบได ซงตามกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศ

120

ไทยคอคนทางานทเกดภาวะ Significant threshold shift ขน จะถกระบวาเปนผทมความผดปกตอยเรอยไป ทา

ใหเกดความวตกกงวล สบสนในผลการตรวจ และเสยเวลาในการทจะตองมาตรวจหา Confirmation audiogram

อยทกป (2.) ฝายสถานประกอบการ (นายจาง) จะตองดาเนนการแกไขปญหาใหกบคนทางานกลมนเรอยไปทกป

รวมถงจะตองสงคนทางานกลมนมาทาการตรวจหา Confirmation audiogram ภายในระยะเวลา 30 วนนบแต

นายจางทราบผลการตรวจทกป ทาใหเกดการเสยคาใชจายเพมขนโดยไมจาเปน และอาจมผลผลตลดลง

เนองจากคนทางานตองเสยเวลามาทาการตรวจหา Confirmation audiogram อยทกป (3.) ฝายความปลอดภย

และอาชวอนามยของสถานประกอบการจะไมสามารถนาจานวนคนทเกดภาวะ Significant threshold shift

มาใชเปนตวชวดประสทธภาพของการจดโครงการอนรกษการไดยนของสถานประกอบการได เนองจากจานวนของคนทเกดภาวะ Significant threshold shift จะมจานวนเพมขนเรอยๆ โดยหากอางองขอมลจากการศกษา

ของ Daniell และคณะ [102] อาจมจานวนสงถง 54 % ภายในระยะเวลา 8 ป และจานวนจะไมลดลง เนองจาก

คนกลมนจะตองถกจดอยในกลมทมระดบการไดยนเกนระดบทยอมรบไดไปตลอด

ผลจากการทกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยไมอนญาตใหทาการปรบคาการตรวจพนฐาน

(Baseline revision) จงทาใหคนทางานทมระดบการไดยนลดลงจนเกดภาวะ Significant threshold shift ขน

จะตองถกจดกลมอยในกลมทมระดบการไดยนเกนเกณฑทยอมรบไดไปตลอด [2] แมวาจะมการดาเนนการแกไข

ปญหาจนระดบการไดยนของคนทางานไมลดลงเพมขนไปอกในปตอๆ ไปแลวกตาม ซงเหตการณนจะทาใหเกด

ผลเสยตอทงตวคนทางาน (ลกจาง) และฝายสถานประกอบการ (นายจาง) รวมถงสรางความสบสนใหกบผให

บรการทางการแพทยทเปนผแปลผล และฝายความปลอดภยและอาชวอนามยของสถานประกอบการซงเปนผนาขอมลผลการตรวจไปใชตอ ดวยเหตนคณะทางานจงมความเหนสนบสนนวา ในอนาคตควรมการแกไข

กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย โดยควรเพมขอกาหนดในการอนญาตใหผใหบรการทาง

การแพทยสามารถทาการปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ได โดยหากใชเกณฑการแปลผล

ทเหมอนกบเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH [5] กอาจใชเกณฑการปรบคาการตรวจ

พนฐานทแนะนาไวโดยองคกร NIOSH เชนกนกได [5] การแกไขกฎหมายอนรกษการไดยนดงทกลาวมาน จะชวย

ลดปญหาความสบสนทเกดขนในประเทศไทยไดเปนอยางมาก

อยางไรกตามในระหวางทยงไมมการแกไขกฎหมายใหผใหบรการทางการแพทยสามารถทาการ

ปรบคาการตรวจพนฐาน (Baseline revision) ได แพทยผแปลผลยงคงตองทาการแปลผลตามขอกาหนดของ

กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] ไปตามหนาทอนพงปฏบต โดยทาการนาผลการตรวจสมรรถภาพ

การไดยนทตรวจได ไปเปรยบเทยบกบผลการตรวจ Baseline audiogram ทกครง

การปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) ลาดบตอไปจะกลาวถงการปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) ซงเปนวธการทองคกร OSHA

อนญาตใหใชปฏบตได เมอทาการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยแบบมผลการตรวจเกาใหเปรยบเทยบ รายละเอยดในการดาเนนการเกยวกบการปรบคาการตรวจตามอาย เปนดงน

121

ดงไดกลาวแลววาโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (Noise-induced hearing loss) กบโรคประสาท

หเสอมตามอาย (Presbycusis) นน เปนโรคทมลกษณะอาการคลายคลงกนมาก ทาใหแยกจากกนไดยาก และ

บางครงสามารถพบรวมกนไดคอนขางบอย เชน ในคนทางานทสมผสเสยงดงมาเปนเวลานานหลายสบป กจะมอายทมากขนดวย จงมความเสยงในการเกดทงโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงและโรคประสาทหเสอมตามอาย

ไดทง 2 โรค

แตในการพจารณาผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน องคกร OSHA ตองการ

ใหพจารณาแตเฉพาะผลทเกดจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ในคนทางานทอายมากขน และ “คาดวา” อาจ

มระดบการไดยนลดลง ทงสาเหตจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงและโรคประสาทหเสอมตามอาย ขอกฎหมาย

ทกาหนดโดยองคกร OSHA [29] จงอนญาตใหใชการปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) เพอมงหวง

ใหเปนการตดผลกระทบของระดบการไดยนทลดลงทเกดจากโรคประสาทหเสอมตามอายออกไป

ในการดาเนนการปรบคาการตรวจตามอายนน องคกร OSHA ระบรายละเอยดเอาไวในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกา (Standard number: 29 CFR 1910.95) สวน Appendix F (Cal-

culations and application of age corrections to audiograms) [29] โดยการดาเนนการนอนญาตใหทาได

โดยไมเปนการบงคบ (Non-madatory) คอจะทาหรอไมทากได รายละเอยดในการดาเนนการปรบคาการตรวจ

ตามอายตามขอกาหนดขององคกร OSHA แสดงดงในตารางท 18 คาคงททนามาใชในการปรบคาการตรวจตาม

อายสาหรบผชาย แสดงดงในตารางท 19 และสาหรบผหญง แสดงดงในตารางท 20

สาหรบแนวคดขององคกร NIOSH เกยวกบการปรบคาการตรวจตามอาย ในอดตองคกร NIOSH มความเหนสนบสนนใหทาการปรบคาการตรวจตามอายได โดยองคกร NIOSH ไดเสนอแนวคดและวธการไวใน

หนงสอแนวทางฉบบป ค.ศ. 1972 [5,29] ซงวธการและคาคงททใชในการปรบคาการตรวจตามอายในหนงสอ

แนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1972 น กคอวธการทองคกร OSHA ยอมรบและนามาใชในกฎหมาย

อนรกษการไดยนของประเทศสหรฐอเมรกามาจนถงปจจบน [29] อยางไรกตาม ในเวลาตอมาองคกร NIOSH ม

แนวความคดทเปลยนไปเกยวกบการปรบคาการตรวจตามอาย เนองจากในหนงสอแนวทางขององคกร NIOSH

ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] ซงเปนฉบบทนยมนามาใชอางองอยในปจจบนนน มความเหน “ไมสนบสนน” ใหทาการ

ปรบคาการตรวจตามอายเมอทาการแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

สาเหตทหนงสอแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] ไมสนบสนนใหทาการปรบคา

การตรวจตามอาย เมอทาการคานวณหาภาวะ Significant threshold shift ในคนทางาน เนองมาจากเหตผลหลายประการ ประการแรก องคกร NIOSH เหนวาโรคประสาทหเสอมจากอายนน แมมกจะเกดขนกบคนอาย

มาก แตกไมไดเกดขนกบคนทกคน ดงจะเหนไดวาคนสงอายบางคนนน กยงมระดบการไดยนทดอยเทยบเทากบ

คนหนมสาวได ในคนทางานสงอายทเกดมระดบการไดยนแยลงเนองจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง ผให

บรการทางการแพทยจะไมสามารถทราบไดอยางแนชดวาคนทางานรายใดบางทมภาวะโรคประสาทหเสอม

ตามอายรวมดวย หรอรายใดบางทไมไดมภาวะโรคประสาทหเสอมตามอายรวมดวย

122

ตารางท 18 วธการปรบคาการตรวจตามอายตามขอกาหนดขององคกร OSHA [29]

วธการปรบคาการตรวจตามอายตามขอกาหนดขององคกร OSHA

หลกการทวไป

การปรบคาการตรวจตามอายน เปนการดาเนนการทไมบงคบ (Non-mandatory) คอแพทยผแปลผลจะเลอก

ทากไดหรอไมทากได แตถาเลอกทา จะตองทาตามวธท OSHA กาหนดนเทานน

วธการทาและคาคงทท OSHA ใช (ดงแสดงในตารางท 19 และ 20) นามาจากหนงสอ Criteria for a recom-

mendation standard: Occupational exposure to noise ขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1972 [29]

(เปนฉบบเกาทออกกอน ฉบบป ค.ศ. 1998 ทนยมใชอางองอยในปจจบน [5])

วธการทา Age correction

ใหทาโดยใชวธการตามตวอยางตอไปน

พจารณาจากตารางดานลาง เปนผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนประจาปของคนทางานเพศชายรายหนง

ในชวงตงแตคนทางานอาย 27 ถง 32 ป แสดงเฉพาะผลการตรวจของหขวา (ในการทา Age correction ถา

เลอกจะทา ใหทาทง 2 ห แตในการคานวณจะทาแตละขางแยกกน จงขอแสดงตวอยางใหดเพยงขางเดยว)

อาย (ป) วนทตรวจ ระดบการไดยน (dB HL) ของหขวาจาแนกตามความถ (Hz)

1000 2,000 3,000 4,000 6,000

27* 28/03/2551 0 0 0 5 5

28 13/03/2552 0 0 5 10 5

29 02/04/2553 5 0 5 15 5

30 27/03/2554 0 5 10 15 10

31 28/02/2555 5 5 10 15 15

32* 17/03/2556 5 10 10 25 20

ผลการตรวจปทจะทาการพจารณาคอปทมเครองหมายดอกจน (*) คอผลการตรวจในปทคนทางานมอาย 27 ป

ซงเปน Baseline audiogram และผลการตรวจในปทคนทางานอาย 32 ป ซงเปน Monitoring audiogram

ครงลาสด จะเหนวาคนทางานมระดบการไดยนแยลง (ระดบการไดยนมคาเพมขน)

ในการจะพจารณาวาระดบการไดยนทแยลง (ระดบการไดยนทมคาเพมขน) นน เปนผลทเกดมาจากอายท

เพมขนเทาใดบาง ใหทาโดยพจารณาจากคาคงทในตารางอางอง (สาหรบผชายใหพจารณาจากตารางท 19

และสาหรบผหญงจากตารางท 20) ในคนทางานรายนเปนเพศชายจงพจารณาจากตารางท 19

จากตารางท 19 ใหดคาในแถวทตรงกบอายของคนทางานในวนททาการตรวจสมรรถภาพการไดยนครงท

กาลงพจารณา ซงในทนคอแถวทอาย 27 ป กบอาย 32 ป (ดตารางท 19 ประกอบ)

นาคาคงทในแถวทตรงกบอายมาหกลบกน โดยใหเอาคาคงทจากแถวทตรงกบอายในครงทกาลงพจารณา

ซงในทนคอครงทอาย 32 ปเปนตวตง ลบออกดวยคาคงทจากแถวทตรงกบอายในครงททาการตรวจ Baseline

audiogram ซงในทนคอครงทอาย 27 ป จะไดผลลพธดงในตารางดานลางน

อาย (ป) คาคงทจากตารางท 19

1000 2,000 3,000 4,000 6,000

32* 6 5 7 10 14

27* 5 4 6 7 11

ผลลพธ 1 1 1 3 3

123

ตารางท 18 (ตอ)

วธการปรบคาการตรวจตามอายตามขอกาหนดขององคกร OSHA

ผลลพธทไดคอระดบการไดยน (หนวยเปน dB HL) ทแยลงทคาดวามสาเหตเกดจากอายทเพมขน ใหนาผลลพธ

ทไดน ไปลบออกจากระดบการไดยนในครงทกาลงพจารณา ซงในทนคอครงทอาย 32 ป จะไดเปนคาระดบ

การไดยนหลงจากการทา Age correction แลว ดงในตารางขางลางน

คาทใชในการคานวณ คาคงทจากตารางท 19

1000 2,000 3,000 4,000 6,000

ระดบการไดยนทอาย 32 ป (กอนทา Age correction) 5 10 10 25 20

ผลลพธ (ระดบการไดยนทคาดวาลดลงจากอาย) 1 1 1 3 3

ระดบการไดยนทอาย 32 ป (หลงทา Age correction) 4 9 9 22 17

จากนนจงนาคาระดบการไดยนหลงจากการทา Age correction แลว (ซงในทนคอคาครงทอาย 32 ป คาใหม

หลงทา Age correction) มาคานวนหาภาวะ Standard threshold shift เทยบกบคา Baseline audiogram

ตอไป (โดยคา Baseline audiogram ทใชยงคงเปนคาเดม ซงในทนคอคาครงทอาย 27 ป) [29,103]

การปรบคาการตรวจตามอายตามวธขององคกร OSHA น โดยปกตมกจะทาใหมจานวนผทถกระบวามภาวะ

Standard threshold shift เกดขน ลดนอยลง

หากทาการปรบคาการตรวจตามอายใหกบคนทางานสงอายทกคนทมระดบการไดยนลดลง ในคนทางานทแทจรงแลวมระดบการไดยนแยลงจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเพยงอยางเดยว (ไมไดเกดโรค

ประสาทหเสอมตามอายขน) กจะเสยประโยชนในการไดรบการดแลเพอปองกนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

อยางรวดเรวทนเวลาไป

ประการทสอง คอ ขอมลคาคงททไดมาจากการศกษาภาคตดขวางทแนะนาไวในหนงสอแนวทาง

ขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1972 และตอมาถกกาหนดใหใชโดยองคกร OSHA [5,29] (คาทแสดงในตาราง

ท 19 และ 20) นนเปนคากลาง (Median) ของระดบการไดยนทผวจยคาดวาลดลงเนองจากผลของโรคประสาท

หเสอมตามอายในแตละชวงอาย ซงแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 มองวาการนาคาจากการศกษา

ในประชากรการศกษาเดยว มาใชแปลผลใหกบคนทางานแบบเปนรายบคคล อาจเปนสงทไมเหมาะสม

เนองจากระดบการไดยนทลดลงเนองจากผลของโรคประสาทหเสอมตามอายในแตละบคคลนน แทจรงอาจมความแตกตางกนออกไปไดมาก การดแตคากลางเพยงอยางเดยวโดยไมพจารณาถงการกระจายของขอมล

ระดบการไดยนทลดลงในแตละชวงอายเลย กอาจจะทาใหการปรบคาททานนไมถกตรงกบความจรงมากนก

ประการทสาม คอ คาแนะนาในหนงสอแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1972 นน ไดมา

จากการศกษาแบบภาคตดขวาง (Cross-sectional study) ในชวงประมาณป ค.ศ. 1970 [5] จงอาจนาคาจาก

การศกษามาใชกบคนทางานในยคปจจบนไมได เนองจากผทมอาย 50 ปในยคนน (ป ค.ศ. 1970) กบผทมอาย

50 ปในยคตอมา (ป ค.ศ. 2000) อาจมประสบการณในการไดรบสมผสเสยงดงทแตกตางกนไดไปมาก เหตจาก

การเปลยนแปลงไปของสงแวดลอม สภาพสงคม รวมถงเทคโนโลยทใชในสถานประกอบการตางๆ ทเปลยน

แปลงไปอยางมากดวย

124

ตารางท 19 คาคงทขององคกร OSHA ทใชทา Age correction สาหรบผชาย [29]

อาย (ป) ระดบการไดยน (dB HL) จาแนกตามความถ (Hz)

1,000 2,000 3,000 4,000 6,000

20 หรอนอยกวา 5 3 4 5 8 21 5 3 4 5 8 22 5 3 4 5 8 23 5 3 4 6 9 24 5 3 5 6 9 25 5 3 5 7 10 26 5 4 5 7 10 27 5 4 6 7 11 28 6 4 6 8 11 29 6 4 6 8 12 30 6 4 6 9 12 31 6 4 7 9 13 32 6 5 7 10 14 33 6 5 7 10 14 34 6 5 8 11 15 35 7 5 8 11 15 36 7 5 9 12 16 37 7 6 9 12 17 38 7 6 9 13 17 39 7 6 10 14 18 40 7 6 10 14 19 41 7 6 10 14 20 42 8 7 11 16 20 43 8 7 12 16 21 44 8 7 12 17 22 45 8 7 13 18 23 46 8 8 13 19 24 47 8 8 14 19 24 48 9 8 14 20 25 49 9 9 15 21 26 50 9 9 16 22 27 51 9 9 16 23 28 52 9 10 17 24 29 53 9 10 18 25 30 54 10 10 18 26 31 55 10 11 19 27 32 56 10 11 20 28 34 57 10 11 21 29 35 58 10 12 22 31 36 59 11 12 22 32 37 60 หรอมากกวา 11 13 23 33 38

125

ตารางท 20 คาคงทขององคกร OSHA ทใชทา Age correction สาหรบผหญง [29]

อาย (ป) ระดบการไดยน (dB HL) จาแนกตามความถ (Hz)

1,000 2,000 3,000 4,000 6,000

20 หรอนอยกวา 7 4 3 3 6 21 7 4 4 3 6 22 7 4 4 4 6 23 7 5 4 4 7 24 7 5 4 4 7 25 8 5 4 4 7 26 8 5 5 4 8 27 8 5 5 5 8 28 8 5 5 5 8 29 8 5 5 5 9 30 8 6 5 5 9 31 8 6 6 5 9 32 9 6 6 6 10 33 9 6 6 6 10 34 9 6 6 6 10 35 9 6 7 7 11 36 9 7 7 7 11 37 9 7 7 7 12 38 10 7 7 7 12 39 10 7 8 8 12 40 10 7 8 8 13 41 10 8 8 8 13 42 10 8 9 9 13 43 11 8 9 9 14 44 11 8 9 9 14 45 11 8 10 10 15 46 11 9 10 10 15 47 11 9 10 11 16 48 12 9 11 11 16 49 12 9 11 11 16 50 12 10 11 12 17 51 12 10 12 12 17 52 12 10 12 13 18 53 13 10 13 13 18 54 13 11 13 14 19 55 13 11 14 14 19 56 13 11 14 15 20 57 13 11 15 15 20 58 14 12 15 16 21 59 14 12 16 16 21 60 หรอมากกวา 14 12 16 17 22

126

นอกจากไมสนบสนนใหทาการปรบคาการตรวจตามอายในการแปลผลเพอหาภาวะ Significant

threshold shift แลว หนงสอแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] ยงไมสนบสนนใหทาการปรบ

คาตรวจตามอายเมอจะคานวณระดบการไดยนเพอประเมนการสญเสยสมรรถภาพทางกายและจตอกดวย ดวยเหตผลวาจะทาใหคนทางานบางรายทมระดบการไดยนลดลงจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเพยงอยาง

เดยว (คนทไมไดมภาวะโรคประสาทหเสอมตามอายเกดขน) เสยผลประโยชน เนองจากไดรบเงนชดเชยจาก

การสญเสยสมรรถภาพทางกายและจตนอยลง [5]

สาหรบในประเทศไทย เนองจากในกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยนนไมไดระบไววา

ในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนจะตองทาการปรบคาการตรวจตามอายหรอไม [2] อกทงยงม

เหตผลหลายประการทองคกร NIOSH ไดแสดงขอเสยของการปรบคาการตรวจตามอายเอาไวในหนงสอ

แนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] ดวยเหตน คณะทางานจงมความเหนไมสนบสนนใหทาการ

ปรบคาการตรวจตามอาย (Age correction) ในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ของประเทศไทยในทกกรณ

เกณฑการสงตอเพอรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษา ในลาดบสดทายของแนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย จะขอ

กลาวถงเกณฑการสงตอเพอรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษา (Otologic referral criteria) เนองจากผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของคนทางานบางรายนน อาจมลกษณะทบงชถงภาวะ

ความผดปกตทจาเปนตองไดรบการตรวจวนจฉยยนยน หรอทาการรกษาจากแพทย ห คอ จมก การทแพทยผ

แปลผลทาการสงตอคนทางานทมผลการตรวจผดปกตไปรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษานน จงเปนสง

จาเปนทควรกระทา

เนองจากการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนนเปนการตรวจในระดบเพอการคดกรอง

โรค ผใหบรการทางการแพทยทาการตรวจโดยใชเสยงบรสทธ (Pure tone) ตรวจการนาเสยงผานทางอากาศ

(Air conduction) โดยไมตรวจการนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction) และไมปลอยสญญาณเสยงลวง

(Masking) อกทงยงมปจจยทเปนขอจากดหลายประการ เชน ระดบเสยงในพนทตรวจการไดยนทมกดงกวาปกต

ระยะเวลาในการตรวจทไมมากนก ความพรอมและความรวมมอของผเขารบการตรวจทหลากหลาย จงทาใหผล

การตรวจทไดมกมความแปรปรวนมากกวาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอยนยนการวนจฉยโรคททาใน

สถานพยาบาล อกทงในการตรวจการนาเสยงผานทางอากาศเพยงอยางเดยวนน หากพบความผดปกตเกดขน

แพทยผแปลผลจะยนยนไดเพยงวาคนทางานมระดบการไดยนลดลง แตจะไมสามารถแยกความผดปกตทเกดขน

วาเปนภาวะการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง (Conductive hearing loss), ภาวะการสญเสยการไดยนจาก

ระบบประสาทการรบเสยง (Sensorineural hearing loss; SNHL), หรอภาวะการสญเสยการไดยนแบบผสม

(Mixed hearing loss) ได ขอจากดทงหมดทมในการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยน สามารถ

127

แกไขไดโดยการสงตวผเขารบการตรวจรายทเหมาะสมไปทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอยนยนการ

วนจฉยโรคในสถานพยาบาล [104] และเขารบการตรวจรางกายและการรกษากบแพทย ห คอ จมก

ในอดตมความพยายามในการคดคนเกณฑการสงตอคนทางานผเขารบการตรวจไปพบแพทย ห คอ จมก

อยบาง โดยองคกรทเปนผรเรมในการดาเนนการเรองนคอ American Academy of Otolaryngology-Head

and Neck Surgery (AAO-HNS) ซงไดเสนอเกณฑการสงตอคนทางานทเขารบการตรวจสมรรถภาพการไดยน

ในงานอาชวอนามย เพอใหไปตรวจวนจฉยยนยนและทาการรกษากบแพทย ห คอ จมก ขนครงแรกในป ค.ศ.

1979 [57] และ AAO-HNS นามาแนะนาใหใชอยางเปนทางการในป ค.ศ. 1980 [87] ตอมาในป ค.ศ. 1983

องคกร AAO-HNS ไดปรบแนวทางจากฉบบป ค.ศ. 1980 ไปเลกนอย และทาการเผยแพรเกณฑฉบบใหมนอกครงหนง [104-105] ซงเกณฑฉบบป ค.ศ. 1983 น [105] ไดรบการยอมรบและแนะนาใหใชโดยองคกร

วชาการหลายองคกร เชน Council for Accreditation in Occupational Hearing Conservation (CAOHC)

[104] และแนวทางขององคกร NIOSH ฉบบป ค.ศ. 1998 [5] รวมถงแนวทางของสานกโรคจากการประกอบ

อาชพและสงแวดลอม ฉบบป พ.ศ. 2547 [25] กไดแนะนาใหใชเกณฑการสงตอทมลกษณะคลายคลงกบเกณฑ

การสงตอของ AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983 นดวย

ในป ค.ศ. 1997 องคกร AAO-HNS ไดตพมพเกณฑการสงตอฉบบป ค.ศ. 1983 นเพอนาออกเผยแพร

ซาอกครง แตไมมการเปลยนแปลงเนอหาไปจากฉบบเกา [104] และในประเทศสหรฐอเมรกา ยงคงยดถอใชเกณฑ

การสงตอขององคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983 นมาจนถงปจจบน การศกษาวจยโดย Simpson และคณะ

ในป ค.ศ. 1995 [106] พบวา ในการจดโครงการอนรกษการไดยนทมคณภาพนน หากใชเกณฑการสงตอของ

องคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983 นในการพจารณาผลการตรวจ จะทาใหมจานวนคนทางานทถกสงตอไป

พบแพทย ห คอ จมก ประมาณปละ 1 – 2 % รายละเอยดเกณฑการสงตอขององคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ.

1983 ดงแสดงในตารางท 21

ประโยชนในการสงตอคนทางานรายทเหมาะสมไปเขารบการตรวจวนจฉยยนยนและทาการรกษากบ

แพทย ห คอ จมก นน นอกจากจะทาใหวนจฉยยนยนโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดแลว ยงมผลพลอยไดคอ คนทางานทมภาวะการสญเสยการไดยนจากสาเหตอนๆ เชน อาย การกระทบกระเทอนทศรษะ ขหอดตน

การไดรบยาทเปนพษตอห การตดเชอ ไปจนถงเนองอกในเสนประสาทห จะไดรบการตรวจวนจฉยยนยนและการ

รกษาทเหมาะสมจากแพทย ห คอ จมก ดวย โดยการศกษาวจยในป ค.ศ. 1981 [57] พบวา ในจานวนคนทางาน

ทไดรบการสงตอไปพบแพทย ห คอ จมก ทงหมดนน จะมจานวนถงมากกวาครง (53 %) ทไดรบการวนจฉยวา

เปนโรคหชนดอนนอกจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง

สาหรบในประเทศไทยนน กฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] ไมไดกาหนดรายละเอยดไว

วาผใหบรการทางการแพทยจะตองสงตอคนทางานทมผลการตรวจผดปกตไปทาการตรวจวนจฉยยนยนและ

การรกษาหรอไม หรอตองสงตอเมอใด แตเพอผลประโยชนในแงการไดรบการตรวจวนจฉยยนยนและการ

รกษาโรคของคนทางานผเขารบการตรวจ คณะทางานมความเหนสนบสนนใหแพทยผแปลผล ทาการแนะนา

คนทางานผเขารบการตรวจรายทแพทยผแปลผลมความเหนวาเหมาะสม ไปทาการตรวจวนจฉยยนยนและการ

128

รกษาเพมเตมกบแพทย ห คอ จมก โดยเกณฑในการพจารณาสงตอนน ใหขนอยกบดลยพนจของแพทยผแปล

ผลเปนสาคญ

ตารางท 21 เกณฑการสงตอทแนะนาโดยองคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983 [104-105]

เกณฑการสงตอทแนะนาโดยองคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983

หลกการในภาพรวม

ใหแพทยผแปลผลใชเกณฑทแนะนาโดยองคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983 น ในการพจารณาเพอสงตวคน

ทางานไปรบการตรวจวนจฉยยนยนและการรกษา เกณฑการสงตอนประกอบไปดวย 2 สวน คอเกณฑตามผล

การตรวจสมรรถภาพการไดยน (Audiological criteria) และเกณฑตามอาการ (Medical criteria)

สวนท 1 Audiological criteria

Section A: Baseline audiogram ใหทาการสงตวไปรบการตรวจรกษาตอเมอ...

(1.) คาเฉลยระดบการไดยนทความถ 500 1,000 2,000 และ 3,000 Hz ของหขางใดขางหนง มระดบ

มากกวา 25 dB HL

(2.) คาเฉลยระดบการไดยนทความถ 500 1,000 และ 2,000 Hz ของหขางหนง แยกวาหอกขางหนง

โดยมผลตางกนมากกวา 15 dB HL

(3.) คาเฉลยระดบการไดยนทความถ 3,000 4,000 และ 6,000 Hz ของหขางหนง แยกวาหอกขางหนง

โดยมผลตางกนมากกวา 30 dB HL

Section B: Periodic audiogram ใหทาการสงตวไปตรวจรกษาตอเมอ...

(1.) คาเฉลยระดบการไดยนทความถ 500 1,000 และ 2,000 Hz ของหขางใดขางหนง มระดบแยลงเมอ

เทยบกบ Baseline audiogram มากกวา 15 dB HL

(2.) คาเฉลยระดบการไดยนทความถ 3,000 4,000 และ 6,000 Hz ของหขางใดขางหนง มระดบแยลง

เมอเทยบกบ Baseline audiogram มากกวา 20 dB HL

เกณฑ Audiological criteria ขางตนน เปนคนละเกณฑทไมเกยวของกนกบเกณฑ Significant threshold

shift ขององคกร NIOSH [5] หรอเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA [29] ซงใชในการ

แปลผลตามกฎหมาย ในการคดคานวณตามเกณฑของ AAO-HNS น ใหใชเพอประโยชนในการสงตอคนทางาน

ไปพบแพทย ห คอ จมก เพยงอยางเดยวเทานน

หากพบวาระดบการไดยนของคนทางานไมผานเกณฑน แพทยผแปลผลอาจสงตวคน ทางานไปพบแพทย ห

คอ จมก โดยตรง หรอสงตวไปพบนกแกไขการไดยนเพอทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนยนยนซาอกครง

หนงกอนกได ถาทาการตรวจยนยนซา ควรทาภายในเวลาไมเกน 90 วนนบจากวนททาการตรวจครงแรก

และผลการตรวจยนยนซาใหนามาพจารณาโดยใชเกณฑนเชนเดม ถายงไมผานเกณฑอก นกแกไขการไดยน

จะตองสงตวคนทางานไปพบแพทย ห คอ จมก ตอไปโดยทนท

คาวา “Baseline audiogram” ตามเกณฑของ AAO-HNS หมายถง Baseline audiogram ทไดจากการตรวจ

ครงแรกจรงๆ เทานน ในการนามาเปรยบเทยบกบ Periodic audiogram ในปตอๆ ไป จะตองใช Baseline

audiogram น เปนพนฐานในการเปรยบเทยบเสมอ จะไมมการเปลยนไปใช Revised baseline audiogram

มาเปนพนฐานในการเปรยบเทยบแทนแบบเกณฑการพจารณาของ NIOSH [5] หรอ OSHA [29]

129

ตารางท 21 (ตอ)

เกณฑการสงตอทแนะนาโดยองคกร AAO-HNS ฉบบป ค.ศ. 1983

นอกจากเกณฑทกาหนดใน Audiological criteria น คนทางานทมผลออดโอแกรมในลกษณะทแพทยผแปล

ผลเหนวาผดปกตแบบทอธบายสาเหตไมได เชน แปรปรวน, ไมแนนอน, หรอมลกษณะของกราฟออดโอแกรม

ทดไมปกต แพทยผแปลผลกอาจพจารณาสงตอไปพบแพทย ห คอ จมก ไดเชนกน

สวนท 2 Medical criteria

ถาคนทางานมประวตหรออาการตอไปน แนะนาใหแพทยผแปลผลสงตวไปพบแพทย ห คอ จมก โดยตรงเลย

เทานน (ไมควรสงไปพบนกแกไขการไดยน)

(1.) มประวตปวดห (Ear pain), นาไหลจากห (Drainage), วงเวยนศรษะ (Dizziness), มเสยงในหทดงมาก

และคงอยนาน (Severe persistent tinnitus), มภาวะสญเสยการไดยนแบบเกดขนอยางรวดเรว

หรอเปนๆ หายๆ (Rapidly progressive or fluctuating hearing loss), รสกตอในหหรอไม

สบายห (Feeling of fullness or discomfort) ในหขางใดขางหนงหรอทง 2 ขาง ภายในชวงเวลา

12 เดอนทผานมา

(2.) สองตรวจชองหพบขหสะสม (Cerumen accumulation) ในปรมาณทมากจนบดบงการมองเหน

เยอแกวหไวทงหมด (Completely obstruct the view of the tympanic membrane) หรอพบ

สงแปลกปลอม (Foreign body) ในชองห

ถาคนทางานนนเคยไดรบการสงตอดวยสาเหตจากเกณฑ Medical criteria อยกอนแลว กใหแนะนาใหทาการ

ตรวจรกษากบแพทย ห คอ จมก ทานเดมตอไป แตถาคนทางานมอาการตาม Medical criteria นรนแรงขน

หรอมผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนไมผานเกณฑใน Section B ของ Audiological criteria แพทยผแปล

ผลควรสงตวคนทางานไปพบแพทย ห คอ จมก ทานเดมซาอกครง เพอความปลอดภยของคนทางาน

นอกจากอาการทระบไวใน Medical criteria นแลว หากคนทางานผเขารบการตรวจแจงวามอาการอนๆ ท

แพทยผแปลผลเหนวาผดปกตอยางนาสงสย แพทยผแปลผลกอาจพจารณาสงตอไปพบแพทย ห คอ จมก

เพอทาการตรวจรกษายนยนใหชดเจนไดเชนกน

ขอจากดและโอกาสในการพฒนา “แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย พ.ศ. 2558” ของสมาคม

โรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย รวมกบกลมศนยการแพทยเฉพาะทาง ดานอาชว-

เวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ฉบบน

คณะทางานจดทาขนโดยมความมงหวงเพอใหเปนแนวทางกลางสาหรบผใหบรการทางการแพทยทใหบรการ

ตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ไดใชเปนหลกเกณฑในการตรวจและแปลผลใหเปนไปในทศทางเดยวกน เพอใหทาการตรวจและแปลผลไดอยางมคณภาพ มความคมคา และสามารถนาขอมลผลการตรวจไปใช

ประโยชนในการดแลสขภาพของคนทางานตอได อยางไรกตามแนวทางฉบบนไมใชกฎหมายหรอขอบงคบ ผให

บรการทางการแพทยทใหบรการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยอาจมความเหนและแนวทางการ

130

ตรวจและแปลผลทแตกตางไปจากคาแนะนาในแนวทางฉบบนกได โดยเฉพาะหากมขอมลทชวยสนบสนนวา

เปนการตรวจและแปลผลทชวยใหผเขารบการตรวจมความปลอดภยและไดประโยชนมากขน

เนองจากคาแนะนาทงหมดในแนวทางฉบบน ใชการพจารณาดวยวธการตกลงความเหนรวมกนของ

คณะทางานซงเปนผเชยวชาญ (Consensus-based) ซงแมวาจะไดมการทบทวนเอกสารทางวชาการตางๆ เปน

หลกฐานอางอง (Evidence-based) กอนทจะทาการพจารณาตกลงความเหนรวมกนแลวกตาม มความเปนไปได

ทคาแนะนาจากความเหนรวมกนนจะแตกตางไปจากคาแนะนาจากองคกรทางวชาการอนๆ ซงอาจมบรบทของ

การใหคาแนะนาทแตกตางกนไปในแตละองคกร

สาหรบขอจากดในการดาเนนการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยในประเทศไทยนนยงคงมอยมาก เชน ปญหาในเรองความเขาใจของสงคมในการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการ

คดกรองโรค (Screening audiometry) ทใชตรวจอยในงานอาชวอนามย ซงมความแตกตางไปจากการตรวจเพอ

ยนยนการวนจฉยโรค (Diagnostic audiometry) ทใชตรวจอยตามปกตในสถานพยาบาล นกวชาการททางาน

เกยวกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนบางสวนในประเทศไทย ยงมความเขาใจคลาดเคลอนวาการตรวจแตเฉพาะ

การนาเสยงผานทางอากาศ (Air conduction) โดยไมตรวจการนาเสยงผานทางกระดก (Bone conduction)

และไมปลอยสญญาณเสยงลวง (Masking) เปนการดาเนนการท “ผดหลกวชาการ” ซงแททจรงแลวเปนการ

ดาเนนการอยางถกตองตามกฎหมาย [2,29], เปนการปฏบตตามมาตรฐานทไดรบการยอมรบกนอยทวโลก [4-5,

25,29,62,67], และมหลกฐานทางวชาการรองรบเหตผลในการดาเนนการน [4-5] การสรางความเขาใจใน

แวดวงวชาการของประเทศไทยในประเดนนเพมขน รวมถงการเปดใจยอมรบความแตกตางทมเหตผล จะชวยให

ปญหานลดลงไดในอนาคต

ความไมชดเจนและไมครบถวนของเนอหากฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย [2] เปนอกปญหา

หนงททาใหเกดขอจากดในการดาเนนการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของ

ประเทศ ประเดนทควรมการปรบปรงเนอหาของกฎหมาย ไดแก (1.) ในการกาหนดใหลกจางเขารวมโครงการ

อนรกษการไดยนนน มการกาหนดไวเพยงถาลกจางไดรบเสยงดงเฉลยตลอดระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงตงแต 85 dBA ขนไป ใหเขารวมโครงการอนรกษการไดยน แตในกรณทลกจางสมผสเสยงดงเปนระยะเวลาไม

เทากบ 8 ชวโมง ขอกฎหมายไมไดมการระบวธการคดคานวณไวใหอยางชดเจน การกาหนดลงในขอกฎหมาย

อนรกษการไดยนถงวธการคานวณในกรณทลกจางสมผสเสยงดงเปนระยะเวลาไมเทากบ 8 ชวโมงอยางชดเจน

วาใหคานวณโดยใชอตราแลกเปลยน (Exchange rate) เทากบ 5 จะชวยแกปญหาความสบสนไดมาก (2.) การ

ทกฎหมายกาหนดไมใหทา Baseline revision ในการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของคนทางาน จะ

ทาใหคนทางานทไดรบการดแลจากสถานประกอบการจนระดบการไดยนในปตอๆ มาไมลดลงแลว ยงคงถกจด

กลมอยในกลมทมระดบการไดยนเกนระดบทยอมรบไดอยเรอยไป ซงจะทาใหสถานประกอบการตองเสย

คาใชจายและเวลาในการสงตวคนทางานมาทาการตรวจหา Confirmation audiogram (ภายใน 30 วนนบแต

วนทสถานประกอบการทราบผลการตรวจ) ซาทกป ทางฝายคนทางานเองกจะเกดความกงวลและเสยเวลาในการ

ทางานเพมขน รวมถงกอความสบสนใหกบผใหบรการทางการแพทยทเปนผแปลผลการตรวจ และฝายอาชว-

131

อนามยและความปลอดภยของสถานประกอบการทเปนผนาผลการตรวจมาใชตอดวย การแกไขเนอหาของ

กฎหมาย เพอเปนการอนญาตใหผใหบรการทางการแพทยสามารถทา Baseline revision ได จะชวยลดปญหา

ทเกดขนนไดอยางมาก (3.) การทกฎหมายกาหนดใหสถานประกอบการแกไขปญหาเมอเกดมคนทางานทม

ระดบการไดยนลดลงจนเกนระดบทยอมรบได โดยการให “...หมนเวยนสลบหนาทระหวางลกจางดวยกนเพอให

ระดบเสยงทลกจางไดรบเฉลยตลอดระยะเวลาการทางาน 8 ชวโมงนอยกวา 85 dBA…” อาจเปนการทาใหม

จานวนลกจางทไดรบความเสยงตอโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงเพมขน ซงอาจเปนปญหาในเชงมนษยธรรม

การตดเนอหาในสวนนออกจากกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทย นาเปนการสงเสรมใหสถาน

ประกอบการใชวธการแกปญหาทถกตองตามหลกวชาการและถกหลกมนษยธรรมไดมากขน เชน ใชวธแกไขเสยงดงทแหลงกาเนดเสยง เปลยนตาแหนงงานของคนทางานทไดรบผลกระทบใหไปทางานทเสยงดงนอยกวา

แทน เปนตน (4.) เนองจากโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงนน มกเกดขนอยางคอยเปนคอยไป ในบางรายอาจม

ระยะเวลาการดาเนนโรคยาวนานหลายสบป [27] แตกฎหมายอนรกษการไดยนของประเทศไทยนน กาหนดให

สถานประกอบการจดเกบขอมลทเกยวของกบการจดทาโครงการอนรกษการไดยน (รวมถงผลการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนของคนทางาน) ไวเพยง “ไมนอยกวา 5 ป” ซงอาจเปนระยะเวลาทไมเพยงพอในการใช

ประกอบการปองกนโรคและวนจฉยโรคประสาทหเสอมจากการทางาน การแกไขกฎหมายใหสถานประกอบการ

จะตองทาการจดเกบขอมล (Record keeping) ไวเปนเวลาทนานขน เชน อยางนอยตลอดชวงเวลาการจางงาน

ของคนทางานรายนนและตอไปอกอยางนอย 30 ป แบบทองคกร NIOSH แนะนา [5] จะชวยใหมขอมลสาหรบ

ใชในการปองกนและวนจฉยโรคประสาทหเสอมจากเสยงดงไดครบถวนชดเจนขน การทหนวยงานภาครฐ เชน

กรมสวสดการและคมครองแรงงาน ใหความชวยเหลอสถานประกอบการทปดกจการไปแลวในการเกบขอมลตอ

ให และจดเกบอยางเปนระบบเพอใหสามารถสบคนขอมลเกามาดได รวมถงอนญาตใหเกบขอมลไวในรปแบบ

ไฟลอเลกทรอนกสไดเพอเปนการประหยดพนทจดเกบ จะชวยใหการปฏบตในเรองนทาไดจรงในอนาคต

นอกจากเนอหาของกฎหมายทไมครบถวนแลว การปฏบตใหถกตองตามกฎหมายอนรกษการไดยนก

ยงคงเปนขอจากดทเกดขนในประเทศไทย เชน แมวากฎหมายจะกาหนดใหสถานประกอบการเปนผเกบขอมลทเกยวกบโครงการอนรกษการไดยน (รวมถงผลการตรวจสมรรถภาพการไดยน) ของคนทางานเอาไว ในทาง

ปฏบตกอาจยงมสถานประกอบการทไมไดดาเนนการตามทกฎหมายกาหนด ทาใหในการแปลผลการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนโดยเทยบกบ Baseline audiogram นนไมสามารถทาไดไปโดยปรยาย เนองจากแพทยผ

แปลผลไมไดรบขอมล Baseline audiogram มาจากสถานประกอบการ การบงคบใชกฎหมายทมในปจจบน

อยางมประสทธภาพ การเขาตรวจสอบโดยเจาหนาทของรฐ และขอความรวมมอใหสถานประกอบการตางๆ

ปฏบตตามกฎหมาย รวมถงการใชบทลงโทษในกรณทไมไดรบความรวมมอ จะชวยใหปญหาในประเดนการไม

ปฏบตตามกฎหมายนลดลงไปไดมาก

สาหรบโอกาสในการพฒนาในเรองการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน

กมอยเชนกน การประสานความรวมมอระหวางวชาชพทเกยวของในเรองน เชน แพทย พยาบาล นกแกไขการ

ไดยน และเจาหนาทความปลอดภยในการทางานระดบวชาชพ จะชวยใหเกดความเขาใจในบทบาทการทางาน

132

ของแตละวชาชพ และเปนการเกอหนนกนชวยใหคนทางานปลอดภยจากการเจบปวยเปนโรคประสาทหเสอม

จากเสยงดงได การผลตบคลากรระดบวชาชพเหลานใหมจานวนทเพยงพอตอการดแลคนทางานทงประเทศ จะ

ชวยลดปญหาความขาดแคลนบคลากร การใหความรแกบคลากรวชาชพตางๆ เกยวกบรายละเอยดการตรวจ

และแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย ซงเปนการตรวจในระดบเพอการคดกรองโรค วามความ

แตกตางจากการตรวจในระดบเพอยนยนการวนจฉยโรคอยางไร จะชวยใหบคลากรวชาชพตางๆ มความเขาใจ

เพมขน และสามารถดาเนนการไดอยางถกตอง

การศกษาวจยกเปนโอกาสในการพฒนาอกดานหนงทยงเปดกวาง การทาวจยเพอเพมองคความร

เกยวกบการตรวจและแปลผลสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยของประเทศไทยใหมประสทธภาพมากยงขนยงเปนประเดนทนาสนใจ เชน การเปรยบเทยบประสทธภาพของพนทตรวจสมรรถภาพการไดยนแบบ

ตางๆ การศกษาถงประสทธภาพของเกณฑ Significant threshold shift ขององคกร NIOSH [5] เมอนามาใช

แปลผลสมรรถภาพการไดยนในประเทศไทย การศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพในการคดกรองโรคของเกณฑ

Significant threshold shift ขององคกร NIOSH [5] กบเกณฑ Standard threshold shift ขององคกร OSHA

[29] รวมถงเกณฑการแปลผลอนๆ วาเกณฑใดทมประสทธภาพดทสด และอาจรวมไปถงการพฒนาเกณฑการ

แปลผลใหมๆ ขนในอนาคตเพอใหมประสทธภาพในการคดกรองโรคมากยงขน เหลานเปนตน

133

เอกสารอางอง 1. ฉนทนา ผดงทศ. สถานการณการตรวจสขภาพพนกงานสถานประกอบการในประเทศไทย. วารสารความ

ปลอดภยและสขภาพ 2554;4(14):18-35.

2. ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยน

ในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553. ราชกจจานเบกษา เลม 127 ตอนพเศษ 64 ง. (ลงวนท 20

พฤษภาคม 2553).

3. Stach BA. Clinical audiology: An introduction. 2nd ed. New York: Delmar, Cengage Learning;

2010.

4. Goelzer B, Hansen CH, Sehrndt GA, editors. Occupational exposure to noise: evaluation, prevention and control (Special report S64). Dortmund: WHO; 2001.

5. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). Criteria for a recommended

standard: Occupational noise exposure – Revised criteria 1998 (NIOSH Publication No. 98-

126). Cincinnati: NIOSH; 1998.

6. Flint PW, Haughey BH, Lund VJ, Niparko JK, Richardson MA, Robbins KT, Thomas JR,

editors. Cummings otolaryngology – head and neck surgery. 5th ed. Philadelphia: Mosby;

2010.

7. Chittka L, Brockmann A. Perception space - The final frontier. PLoS Biol 2005;3(4):e137.

8. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Noise and hearing conservation

technical manual – Appendix I:B. Anatomy and physiology of the ear [Internet]. 2015

[cited 2015 Mar 17]. Available from: https://www.osha.gov/dts/osta/otm/noise/health_

effects/physiology.html.

9. สานกงานกองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน. คมอแนวทางการประเมน

การสญเสยสมรรถภาพทางกายและจต ฉบบเฉลมพระเกยรตในโอกาสการจดงานฉลองสรราชสมบต

ครองราชย 60 ป (ฉบบจดทา 3). นนทบร: สานกงานกองทนเงนทดแทน; 2552. 10. Wiley TL, Cruickshanks KJ, Nondahl DM, Tweed TS, Klein R, Klein R, et. al. Aging and

high-frequency hearing sensitivity. J Speech Lang Hear Res 1998;41(5):1061-72.

11. Pirozzo S, Papinczak T, Glasziou P. Whispered voice test for screening for hearing

impairment in adults and children: Systematic review. BMJ 2003;327(7421):967-70.

12. Torres-Russotto D, Landau WM, Harding GW, Bohne BA, Sun K, Sinatra PM. Calibrated

finger rub auditory screening test (CALFRAST). Neurology 2009;72(18):1595–600.

13. Arzadon JA, Lagman VJC, Martinez NV. Use of the ballpen click as a tool for hearing screening in primary health care. Philipp J Otolaryngol Head Neck Surg 1995;10:133-40.

134

14. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). Types of tests used to evaluate

hearing in children and adults [Internet]. 2015 [cited 2015 Mar 28]. Available from:

http://www.asha.org/public/hearing/Types-of-Tests-Used-to-Evaluate-Hearing.

15. Kemp DT. Otoacoustic emissions, their origin in cochlear function, and use. Br Med Bull

2002;63:223-41.

16. Sliwinska-Kowalska M, Kotylo P. Otoacoustic emissions in industrial hearing loss assess-

ment. Noise Health 2001;3(12):75-84.

17. Attias J, Horovitz G, El-Hatib N, Nageris B. Detection and clinical diagnosis of noise-induced hearing loss by otoacoustic emissions. Noise Health 2001;3(12):19-31.

18. Atchariyasathian V, Chayarpham S, Saekhow S. Evaluation of noise-induced hearing loss

with audiometer and distortion product otoacoustic emissions. J Med Assoc Thai 2008;

91(7):1066-71.

19. British Society of Audiology (BSA). Recommended procedure: Pure-tone air-conduction and

bone-conduction threshold audiometry with and without masking. Date: 9th September

2011 (Minor amendments: 6th Febuary 2012). UK: BSA; 2012.

20. American National Standards Institute (ANSI). ANSI S3.6-1996 Specification for audiometers.

New York: ANSI; 1996.

21. Pelmear PL, Hughes BJ. Self-recording audiometry in industry. Br J Ind Med 1974;31(4):

304-9.

22. American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery Foundation. Primary care

otolaryngology. 3rd ed. Virginia: American Academy of Otolaryngology – Head and Neck

Surgery Foundation; 2011. 23. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). Audiometric symbols guidelines

[Internet]. 1990 [cited 2015 Apr 14]. Available from: http://www.asha.org/policy.

24. สานกงานกองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน. มาตรฐานการวนจฉยโรค

จากการทางาน ฉบบเฉลมพระเกยรต เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5

ธนวาคม 2550. นนทบร: สานกงานกองทนเงนทดแทน; 2550.

25. สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. คมอการเฝา

ระวงการสญเสยการไดยน. นนทบร: สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม; 2547.

26. Dobie RA. Noise-induced hearing loss. In: Bailey BJ, Johnson JT, Newlands SD, editors.

Head and Neck Surgery – Otolaryngology. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams &

Wilkins; 2006. p. 2189-99.

135

27. American College of Occupational and Environmental Medicine (ACOEM). ACOEM

Guidance statement: Occupational noise-induced hearing loss. J Occup Environ Med

2012;54(1):106-8.

28. European Commission. Information notices on occupational diseases: a guide to diagnosis.

Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities; 2009.

29. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). 1910.95 CFR Occupational noise

exposure: hearing conservation amendment (Final rule). Fed Reg. 1983;48:9738-85.

30. Yang SM, Chen W, Guo WW, Jia S, Sun JH, Liu HZ, et al. Regeneration of stereocilia of hair cells by forced Atoh1 expression in the adult mammalian cochlea. PLoS One 2012;

7(9):e46355.

31. National Institute of Health (NIH). Consensus conference – Noise and hearing loss. JAMA

1990;263(23):3185-90.

32. Biassoni EC, Serra MR, Hinalaf M, Abraham M, Pavlik M, Villalobo JP, et al. Hearing and

loud music exposure in a group of adolescents at the ages of 14-15 and retested at 17-18.

Noise Health 2014;16(72):331-41.

33. Girard SA, Picard M, Davis AC, Simard M, Larocque R, Leroux T, et al. Multiple work-

related accidents: tracing the role of hearing status and noise exposure. Occup Environ

Med 2009;66(5):319-24.

34. Hodgkinson L, Prasher D. Effects of industrial solvents on hearing and balance: a review.

Noise Health 2006;8(32):114-33.

35. Morata TC, Sliwinska-Kowalska M, Johnson AC, Starck J, Pawlas K, Zamyslowska-Szmytke

E, et al. A multicenter study on the audiometric findings of styrene-exposed workers. Int J Audiol 201;50(10):652-60.

36. Pettersson H, Burström L, Hagberg M, Lundström R, Nilsson T. Risk of hearing loss among

workers with vibration-induced white fingers. Am J Ind Med 2014;57(12):1311-8.

37. Tao L, Davis R, Heyer N, Yang Q, Qiu W, Zhu L, et al. Effect of cigarette smoking on

noise-induced hearing loss in workers exposed to occupational noise in China. Noise

Health 2013;15(62):67-72.

38. Gates GA, Cooper JC Jr, Kannel WB, Miller NJ. Hearing in the elderly: the Framingham

cohort, 1983-1985. Part I. Basic audiometric test results. Ear Hear 1990;11(4):247-56.

39. Sliwinska-Kowalska M, Pawelczyk M. Contribution of genetic factors to noise-induced

hearing loss: a human studies review. Mutat Res 2013;752(1):61-5.

136

40. Humes LE. Noise-induced hearing loss as influenced by other agents and by some

physical characteristics of the individual. J Acoust Soc Am 1984;76(5):1318-29.

41. กองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม. รายงานประจาปกองทนเงนทดแทน พ.ศ. 2551 - 2556.

นนทบร: กองทนเงนทดแทน สานกงานประกนสงคม; 2551 – 2556.

42. World Health Organization (WHO). Prevention of noise-induced hearing loss – Report of

an informal consultation. Geneva: WHO; 1997.

43. Yiengprugsawan V, Hogan A, Harley D, Seubsman SA, Sleigh AC; Thai Cohort Study

Team. Epidemiological associations of hearing impairment and health among a national cohort of 87,134 adults in Thailand. Asia Pac J Public Health 2012;24(6):1013-22.

44. Prasansuk S. Incidence/prevalence of sensorineural hearing impairment in Thailand

and Southeast Asia. Audiology 2000;39(4):207-11.

45. สรตน ตนตทววรกล, จรยา ฮอบตร, โสภา วงบญคง. สภาพปญหาการไดยนในผประกอบการขบเรอ

ยนตหางยาว ในจงหวดกระบ. วารสารวชาการสาธารณสข 2547;15(4):587-93.

46. Mathur NN. Medscape – Noise-Induced Hearing Loss Treatment & Management [Internet].

2014 [cited 2015 Apr 24]. Available from: http://emedicine.medscape.com/article/857

813-treatment.

47. Lee KH. Medscape – Indications for cochlear implants [Internet]. 2014 [cited 2015 Apr 24].

Available from: http://emedicine.medscape.com/article/857164-overview.

48. กฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549. ราชกจจานเบกษา

เลม 123 ตอนท 23 ก. (ลงวนท 6 มนาคม 2549).

49. Sriwattanatamma P, Breysse P. Comparison of NIOSH noise criteria and OSHA hearing conservation criteria. Am J Ind Med 2000;37(4):334-8.

50. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). Preventing occupational

hearing loss – A practical guide (NIOSH Publication No. 96-110). Cincinnati: NIOSH; 1996.

51. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). The NIOSH compendium of

hearing protection devices (NIOSH Publication No. 95-105). Cincinnati: NIOSH; 1994.

52. สราวธ สธรรมาสา. การจดการมลพษทางเสยงจากอตสาหกรรม. กรงเทพมหานคร: สถาบนความปลอดภย

ในการทางาน กรมสวสดการและคมครองแรงงาน; 2547.

53. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). A practical guide to

effective hearing conservation programs in the workplace (NIOSH Publication No. 90-120).

Warshington, D.C.: US Government Printing Office; 1990.

137

54. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Hearing conservation (OSHA 3074).

Warshington, D.C.: OSHA; 2002.

55. Suckfuell M, Canis M, Strieth S, Scherer H, Haisch A. Intratympanic treatment of acute

acoustic trauma with a cell-permeable JNK ligand: a prospective randomized phase I/II

study. Acta Otolaryngol 2007;127(9):938-42.

56. Kopke R, Slade MD, Jackson R, Hammill T, Fausti S, Lonsbury-Martin B, et al. Efficacy

and safety of N-acetylcysteine in prevention of noise induced hearing loss: A randomized

clinical trial. Hear Res 2015;323:40-50. 57. Dobie RA, Archer RJ. Otologic referral in industrial hearing conservation programs. J

Occup Med 1981;23(11):755-61.

58. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). OSHA’s form 300 (Rev. 01/2004) –

Log of work-related injuries and illnesses. Warshington, D.C.: OSHA; 2004.

59. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Occupational safety and health

standards – Standard number 1910.95 [Internet]. 2015 [cited 2015 May 5]. Available from:

https://www.osha.gov.

60. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). Guidelines for manual pure-tone

threshold audiometry. Maryland: ASHA; 2005.

61. Health and Safety Executive (HSE). Controlling noise at work. UK: HSE; 2005.

62. ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 4409 (พ.ศ. 2555) ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐาน

ผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม แนวปฏบตการตรวจ

สขภาพตามปจจยเสยงดานเคมและกายภาพจากการประกอบอาชพในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2555.

ราชกจจานเบกษา เลม 129 ตอนพเศษ 105 ง. (ลงวนท 4 กรกฎาคม 2555). 63. จารพงษ พรหมวทกษ. ผลกระทบของเกณฑการวนจฉยโรคหตงเหตอาชพ ของสานกงานกองทนเงน

ทดแทน สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน การวเคราะหขอมลการตรวจหของพนกงานโรงกลน

นามน. วารสารโรงพยาบาลชลบร 2549;31(1):33-6.

64. Erlandsson B, Håkanson H, Ivarsson A, Nilsson P. Comparison of the hearing threshold

measured by manual pure-tone and by self-recording (Békésy) audiometry. Audiology

1979;18(5):414-29.

65. Jerlvall L, Dryselius H, Arlinger S. Comparison of manual and computer-controlled

audiometry using identical procedures. Scand Audiol 1983;12(3):209-13.

66. Center for Disease Control and Prevention (CDC). National health and nutrition exami-

nation survey (NHANES) – Audiometry procedures manual. Maryland: CDC; 2009.

138

67. Health and Safety Authority (HSA). Guidelines on hearing check and audiometry under

the Safety, Health and Welfare at Work (general application) Regulation 2007, Control

of Noise at Work. Dublin: HSA; 2007.

68. Lee WR, John JE, Fowweather F. A vehicle for use as an audiology unit. Br J Ind Med

1963;20:57-62.

69. Berger EH1, Killion MC. Comparison of the noise attenuation of three audiometric ear-

phones, with additional data on masking near threshold. J Acoust Soc Am 1989;86(4):

1392-403. 70. American National Standards Institute (ANSI). ANSI S3.1-1999 Maximum permissible

ambient noise levels for audiometric test rooms. New York: ANSI; 1999.

71. Council for Accreditation in Occupational Hearing Conservation (CAOHC). The Newsletter

of the Council for Accreditation in Occupational Hearing Conservation Volume 18, Issue 1.

Wisconsin: CAOHC; 2006.

72. American National Standards Institute (ANSI). ANSI Standards store [Internet]. 2015 [cited

2015 May 7]. Available from: http://webstore.ansi.org/.

73. พระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2525. ราชกจจานเบกษา เลม 99 ตอนท 111. (ลงวนท 11

สงหาคม 2525).

74. กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง และสงผลการตรวจแกพนกงาน

ตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547. ราชกจจานเบกษา เลม 122 ตอนท 4 ก. (ลงวนท 13 มกราคม 2547).

75. Walker JJ, Cleveland LM, Davis JL, Seales JS. Audiometry screening and interpretation.

Am Fam Physician 2013;87(1):41-7.

76. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). State support personnel trend charts [Internet]. 2015 [cited 2015 May 8]. Available from: http://www.asha.org/uploaded

Files/SupportPersonnelTrends.pdf.

77. คณะกรรมการวชาชพสาขาการแกไขความผดปกตของการสอความหมาย สานกสถานพยาบาลและการ

ประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข. หนงสอเลขท สธ. 0702.03/282

ลงวนท 30 มกราคม 2557 เรอง การใหบรการทางการแกไขความผดปกตของการสอความหมาย.

78. ศนยพฒนาการจดบรการอาชวอนามยจงหวดสมทรปราการ สานกโรคจากการประกอบอาชพและ

สงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. หนงสอเลขท สธ. 0421.9/195 ลงวนท 26

พฤษภาคม 2557 เรอง ขอเชญเขารวมประชมเพอปรกษาหารอประเดนการตรวจสมรรถภาพการไดยน

เพอการคดกรองในงานอาชวอนามยกบการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอแกไขความผดปกตของการ

สอความหมาย.

139

79. สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. รายงานการ

ประชมเพอปรกษาหารอประเดนการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองในงานอาชวอนามย

กบการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอแกไขความผดปกตของการสอความหมาย. วนท 6 มถนายน

2557.

80. พระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2528. ราชกจจานเบกษา เลม 102 ตอนท

120. (ลงวนท 5 กนยายน 2528).

81. พระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540. ราชกจจานเบกษา เลม

114 ตอนท 75 ก. (ลงวนท 23 ธนวาคม 2540). 82. พระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542. ราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 39 ก. (ลงวนท

18 พฤษภาคม 2542).

83. พระราชกฤษฎกากาหนดใหสาขาการแกไขความผดปกตของการสอความหมายเปนสาขาการประกอบ

โรคศลปะตามพระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2545. ราชกจจานเบกษา เลม

119 ตอนท 69 ก. (ลงวนท 23 กรกฎาคม 2545).

84. กรมเจาทา กระทรวงคมนาคม. ระเบยบกรมเจาทาวาดวยมาตรฐานการตรวจสขภาพคนประจาเรอและ

การออกประกาศนยบตรสขภาพ พ.ศ. 2554. วนท 8 สงหาคม 2554.

85. U.S. National Library of Medicine. MedlinePlus: Medical encyclopedia - Audiometry

[Internet]. 2015 [cited 2015 May 9]. Available from: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/

ency/article/003341.htm.

86. Patient.co.uk. Hearing tests (audiometry) [Internet]. 2013 [cited 2015 May 9]. Available

from: http://www.patient.co.uk/health/hearing-tests-audiometry.

87. Dobie RA. Otologic referral criteria. Otolaryngol Head Neck Surg 1982;90(5):598-601.

88. Carhart R, Jerger J. Preferred methods for clinical determination of pure-tone thresholds. J Speech Hear Dis 1959;24:330-45.

89. Tyler RS, Wood EJ. A comparison of manual methods for measuring hearing levels.

Audiology 1980;19(4):316-29.

90. สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. ประมวลกฎหมายอาญา [อนเตอรเนต]. 2558 [เขาถงเมอ 29 พ.ค.

2558]. เขาถงไดจาก: http://library2.parliament.go.th/library/content_law/18.pdf.

91. แพทยสภา. สทธผปวย [อนเตอรเนต]. 2558 [เขาถงเมอ 29 พ.ค. 2558]. เขาถงไดจาก: http://www.

tmc.or.th/privilege.php.

92. International Labour Oraganization (ILO), International Maritime Organization (IMO).

Guidelines on the medical examinations of seafarers. Geneva: ILO; 2013.

140

93. กฎกระทรวงฉบบท 74 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตรบราชการทหาร พ.ศ. 2479.

ราชกจจานเบกษา เลม 114 ตอนท 18 ก. (ลงวนท 3 มถนายน 2540).

94. กฎกระทรวงวาดวยการจดสวสดการในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2548. ราชกจจานเบกษา เลม 122

ตอนท 29 ก. (ลงวนท 29 มนาคม 2549).

95. World Health Organization (WHO). Prevention of blindness and deafness – Grades of

hearing impairment [Internet]. 2015 [cited 2015 Jun 6]. Available from: http://www.who.

int/pbd/deafness/hearing_impairment_grades/en/.

96. Dobie RA. Reliability and validity of industrial audiometry: implications for hearing conservation program design. Laryngoscope 1983;93(7):906-27.

97. Rabinowitz PM, Galusha D, Ernst CD, Slade MD. Audiometric "early flags" for occupational

hearing loss. J Occup Environ Med 2007;49(12):1310-6.

98. Royster JD. Evaluation of different criteria for significant threshold shift in occupational

hearing conservation programs (NIOSH Contract Report, 923-81-63; NTIS No. PB93-159143).

North Carolina: Environmental Noise Consultants; 1992.

99. Royster JD. Evaluation of additional criteria for significant threshold shift in occupational

hearing conservation programs (NIOSH Contract Report, 009-63-7600; NTIS No. PB97-

104392). North Carolina: Environmental Noise Consultants; 1996.

100. Dobie RA. Hearing loss. In: Ladou J, Harrison R, editors. Current occupational and envi-

ronmental medicine, 5th ed. New York: McGraw-Hill Education; 2014. p. 151-68.

101. Rabinowitz PM, Slade M, Dixon-Ernst C, Sircar K, Cullen M. Impact of OSHA final rule-

recording hearing loss: an analysis of an industrial audiometric dataset. J Occup Environ

Med 2003;45(12):1274-80. 102. Daniell WE, Stover BD, Takaro TK. Comparison of criteria for significant threshold

shift in workplace hearing conservation programs. J Occup Environ Med 2003;45(3):

295-304.

103. National Hearing Conservation Association (NHCA). NHCA Professional guide for audio-

metric baseline revision (Reprinted with permission of the National Hearing Conservation

Association). In: Berger EH, Royster LH, Royster JD, Driscoll DP, Layne M, editors. The

noise manual. 5th ed. Virginia: American Industrial Hygiene Association; 2003.

104. Council for Accreditation in Occupational Hearing Conservation (CAOHC). The Newsletter

of the Council for Accreditation in Occupational Hearing Conservation Volume 8, Issue 3.

Wisconsin: CAOHC; 1997.

141

105. American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery (AAO-HNS). Otologic

referral criteria for occupational hearing conservation programs. Washington: American

Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery Foundation Inc; 1983.

106. Simpson TH, Stewart M, Blakley BW. Audiometric referral criteria for industrial hearing

conservation programs. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 1995;121(4):407-11.

142

ภาคผนวก 1 ตวอยางของโรคและภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยน

143

ตวอยางของโรคและภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยน

โรคและภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยน (Hearing loss) นนมอยหลายอยาง โดยอาจแบง

กลมออกไดเปน 3 กลมใหญๆ ตามสาเหตของการเกดโรคหรอภาวะความผดปกตนน ไดแก การสญเสยการไดยน

จากการนาเสยง (Conductive hearing loss) การสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง (Sensori-

neural hearing loss; SNHL) และการสญเสยการไดยนแบบผสม (Mixed hearing loss) ตวอยางของโรคและ

ภาวะตางๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยนทสามารถพบได เปนดงน

การสญเสยการไดยนจากการนาเสยง (Conductive hearing loss)

ภาวะการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง คอภาวะความผดปกตของหทเกดขนในหชนนอก และ/หรอ

หชนกลาง ซงเปนสวนประกอบของหททาหนาทรบคลนเสยงทเดนทางผานมาทางอากาศ มาแปลงเปนพลงงาน

เชงกลเขาสหชนใน เมอตรวจสมรรถภาพการไดยนในผทมความผดปกตกลมน จะพบวามการนาเสยงผานทาง

กระดกเปนปกต แตมการนาเสยงผานทางอากาศลดลง เกดเปนลกษณะทเรยกวา Air-bone gap ขน (ในกรณ

ของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทตรวจแตการนาเสยงผานทางอากาศจะพบเพยงลกษณะ

มระดบการไดยนจากการตรวจดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศลดลง และระดบการไดยนทไดจากการตรวจดวย

วธการนาเสยงผานทางอากาศทลดลงนนมกมรปแบบไมจาเพาะ) สวนใหญ (แตไมทงหมด) ของภาวะการสญเสย

การไดยนจากการนาเสยง เปนปญหาทสามารถรกษาใหหายขาดหรอแกไขใหดขนได โดยวธการตางๆ เชน การให

ยาปฏชวนะ การผาตด หรอการทาความสะอาดชองห

ตวอยางของโรคและภาวะททาใหเกดการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง เชน [1-4]

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Conductive hearing loss

หชนนอกอกเสบ (Otitis externa) เปนภาวะความผดปกตท เกดขนจากการตดเชอแบคทเรยหรอเชอราในบรเวณชองห (ถาเกดจากเชอราจะเรยกวาภาวะ

Otomycosis) ผปวยจะมอาการ ปวดห หออ การไดยนลดลง อาจมอาการคนถาเปนการตดเชอรา ในบางรายอาจมไข ตรวจรางกายดวย

การดงทใบหเบาๆ หรอคลงเบาๆ ทบรเวณตงหนาห (Tragus) จะมอาการเจบ สองตรวจชองหจะพบชองห บวม แดง และอาจมของเหลว

จากการอกเสบ (Discharge) ในชองห ถาเปนการตดเชอราอาจสองตรวจพบเชอราในห ประวตกอนทจะเกดอาการอาจมนาเขาห หรอใช

กานสาลปนห หรอไปทาการลางหแบบทไมสะอาดมา การใชทอดหลดเสยง (Ear plugs) แบบซาๆ จนสกปรก กอาจเปนปจจยเสยงตอโรคได

อาการของโรคนมกเกดขนในหเพยงขางเดยว โอกาสทจะพบเกด 2 หพรอมกนนอย สาเหตททาใหระดบการไดยนลดลงจะเนองมาจากชองหบวม

(Swelling of external ear canal) จนทาหนาทนาเสยงไดนอยลง การรกษาโดยแพทย ห คอ จมก ทาไดโดยการใหยาปฏชวนะเฉพาะท การ

ใหยาแกปวด ดดหนองออก สวนใหญโรคนจะหายไดภายใน 2 – 3 วน โดยไมมภาวะแทรกซอน [5]

ขหอดตน (Cerumen impaction) เปนภาวะความผดปกตทเกดจากมขหอดตนอยในชองหจานวนมาก อาการทพบในบางรายอาจจะไมมอาการอะไรเลย หรออาจรสกหออ

คนในห มเสยงในห หรอมระดบการไดยนลดลง ซงสาเหตทระดบการไดยนทลดลงเกดจากการทขหไปขดขวางการนาเสยง เมอสองตรวจ

ชองหจะพบขหอยภายใน หากอดตนจานวนมากจนบดบงการมองเหนเยอแกวห ควรสงพบแพทย ห คอ จมก เพอทาการรกษา ภาวะนอาจ

เกดขนในหขางเดยวหรอเกดขนในหทง 2 ขางกได ปจจยเสยงเกดจากการทขหถกอดกน (Blockage) ใหหลดออกมาภายนอกชองหไดยาก

เชน คนทใชเครองชวยฟงหรอใชทอดหลดเสยง (Ear plugs) เปนเวลานาน คนทใชสาลปนภายในชองหบอยๆ ทาใหดนขหเขาไปอดแนนอย

ภายใน คนทมลกษณะชองหแคบและคดโคงมากกวาปกต

144

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Conductive hearing loss (ตอ) การดแลรกษาตนเองเพอไมใหมภาวะขหอดตนทาไดโดยการใชผาหรอสาลกอนใหญๆ ชบนาสะอาดเชดทบรเวณรอบชองหดานนอก (ซง

เปนบรเวณทขหจะถกขบออกมา) หากขหอดตนภายในชองหมากแลว การรกษาโดยแพทย ห คอ จมก จะทาไดดวยการใชเครองมอดดหรอคบ

เอาขหออก ในบางรายทขหแหงหรอตดแขงมาก แพทยอาจตองหยอดยาละลายขหกอน โรคนมกรกษาใหหายไดโดยไมมภาวะแทรกซอน และเมอ

รกษาแลวความผดปกตของระดบการไดยนทลดลงกจะหายไป

สงแปลกปลอมในชองห (Foreign body) คอการอดตนของสงแปลกปลอมในชองห (Foreign body) ภาวะทพบไดในผใหญ เชน ใชไมพนสาลปนห แลวสาลทอยสวนปลายไม

ไปหลดตดอยโดยไมรตว มแมลงเขาไปในชองห เปนตน ความผดปกตเชนนมกเกดขนกบหเพยงขางเดยว สองตรวจชองหจะมองเหนสง

แปลกปลอมได เมอพบภาวะนควรสงตวไปพบแพทย ห คอ จมก เพอนาสงแปลกปลอมออก

ภาวะผดรปแตกาเนด (Congenital anomaly) คอภาวะความผดปกตของหชนนอก และ/หรอ หชนกลางทพบไดแตกาเนด ทาใหการทาหนาทนาเสยงของหชนนอก และ/หรอ หชนกลาง

นนผดปกตไป ภาวะทสามารถพบได เชน ไมมใบห (Anotia) หรอใบหมขนาดเลก (Microtia) ทาใหการรบเสยงของใบหทาไดลดลง ซงบางครง

จะพบไดรวมกบภาวะชองหตบตน (Atresia) โดยอาจตบตนจากกระดก (Bony atresia) หรอจากเนอเยอ (Membranous atresia) กได

ภาวะเหลานอาจพบในหขางเดยวหรอทง 2 ขางกได และสวนใหญสามารถแกไขไดดวยการทาศลยกรรมตกแตง

ภาวะความผดปกตแตกาเนดของหชนกลาง เชน กระดก 3 ชนผดรป (Ossicular dysplasia) รเปดเขาสหชนในผดรป (Fenestral mal-

formation) และโคเลสเตยโตมาทเปนแตกาเนด (Congenital cholesteatoma) ความผดปกตเหลาน ทาใหดขนไดดวยการศลยกรรม

เชนเดยวกน

เยอแกวหทะล (Tympanic membrane perforation) ภาวะเยอแกวหทะลทาใหมระดบการไดยนลดลงเนองจากทาใหเยอแกวหทาหนาทนาเสยงไดบกพรอง การทเยอแกวหทะลนนเกดไดจาก

หลายสาเหต ไดแก ภาวะหชนกลางอกเสบ (Otitis media) จนเกดเยอแกวหทะลเปนภาวะแทรกซอนขน หรอการบาดเจบ (Trauma) ทงจากการ

เอาสงแปลกปลอม เชน ไมแคะห ดนสอ แยงหอยางรนแรง, แรงระเบด (Blast injury) ซงทาใหเกดการอดอากาศอยางรนแรง, การเปลยนความ

ดนอากาศอยางรนแรง (Barotrauma), อบตเหตศรษะกระแทกจนทาใหกระดกขมบแตก (Temporal bone fracture) รวมถงเกดจากการ

ผาตด เชน การผาตด Radical mastoidectomy [4] ภาวะแกวหทะลนมกพบขางเดยว แตอาจพบเปน 2 ขางกได ซกประวตถาเกดจากการ

บาดเจบ ผปวยมกบอกสาเหตทบาดเจบไดชดเจน อาการอาจมเจบในห การไดยนลดลง สองตรวจชองหจะมองเหนเยอแกวหทะลเปนร ในกรณท

เกดจากการบาดเจบอาจพบเลอดออกดวย หากพบภาวะเยอแกวหทะล ควรสงตวผปวยไปพบแพทย ห คอ จมก การรกษาภาวะนกรณทรทะลม

ขนาดไมใหญ มกปดหายไดเองภายในเวลาไมเกน 3 เดอน [6] ในกรณทรทะลมขนาดใหญ, เกดขนชดขอบ (เสยงตอการเกดโคเลสเตยโตมา), ม

ปญหาจากระดบการไดยนทลดลงมาก, เพอปองกนการตดเชอในหชนกลางบอยๆ, หรอมขอบงชอนๆ แพทย ห คอ จมก จะพจารณาทาการ

รกษาปดรทะล โดยในเบองตนอาจใชวธวางกระดาษ (Paper patch) หรออดเจลโฟม (Gel foam) ไวทบรเวณทเกดรทะล ซงในบางรายจะทา

ใหกลบมาปดหายเองได หากทาแลวไมสาเรจอาจตองทาการรกษาปดรทะลดวยการผาตดปะซอมเยอแกวห (Tympanoplasty) [7-8]

ทอยสเตเชยนทางานผดปกต (Eustachian tube dysfunction) ภาวะทอยสเตเชยนทางานผดปกต คอภาวะททอยสเตเชยนมการตบตนหรออดกน (Block) ทาใหอากาศจากภายนอกและอากาศภายในห

ชนกลางไมสามารถผานถงกนได ภาวะนเกดไดจากหลายสาเหต ทพบบอยทสดกคอเกดจากการเปนหวด (Cold) ในคนเปนภมแพ (Allergy) กจะ

เกดภาวะนไดบอย รวมถงคนทเปนไซนสอกเสบ (Sinusitis) กสามารถเกดไดดวย การททอยสเตเชยนตบตนหรออดกนน ทาใหความดนอากาศ

ภายในหชนกลางผดปกตไป และบางครงเกดการคงของของเหลว (Discharge) อยภายในโพรงของหชนกลาง ถาเกดมการทางานผดปกตของทอ

ยสเตเชยนเปนเวลานาน จะนาไปสการอกเสบของหชนกลาง (Otitis media) ได อาการของภาวะนจะทาให หออ ปวดห การไดยนเสยงลดลง

และมเสยงในห อาจพบภาวะนในหขางเดยวหรอทง 2 ขางกได การวนจฉยภาวะนทาไดจากการซกประวตอาการ สองตรวจชองหอาจพบเยอแกว

หยบแฟบ (Retraction) ถาภาวะทอยสเตเชยนทางานผดปกตนนเปนมานาน หรออาจพบลกษณะของหชนกลางอกเสบ เชน ของเหลวและฟอง

อากาศในหชนกลางกได ทาการตรวจ Tympanometry อาจพบความผดปกตแบบ Type C สาหรบการรกษานนสวนใหญเปนภาวะทหายไดเอง

เมอหายจากเปนหวด คดจมก กจะหายจากภาวะนดวย หากเปนบอยไมหาย แพทย ห คอ จมก ผทาการรกษาอาจใหยาลดการบวมของเยอบ

ทางเดนหายใจ (Decongestant) หากสาเหตเกดมาจากเปนภมแพ อาจใหสเตยรอยดชนดพนจมก (Steroid nasal spray) การแกไขภาวะนดวย

ตนเองสามารถทาไดโดยการเปาลมออกห (Valsalva maneuver) หรอการเคยวหมากฝรง หรอการหาว เวลาเปาลมออกหเมอทอยสเตเชยนเปด

ผปวยอาจรสกหรอไดยนเสยงดง ”กก” ขนภายในหได (เปนเสยงทรปดของทอเปดขน)

145

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Conductive hearing loss (ตอ)

หชนกลางอกเสบ (Otitis media) โรคหชนกลางอกเสบเกดจากภาวะทอยสเตเชยนทางานผดปกตเปนเวลานาน จนทาใหของเหลวจากเยอบภายในหชนกลางไมสามารถไหล

ออกทางโพรงหลงจมกได เกดแบคทเรยสะสมจนนาไปสการอกเสบ และอาจเกดมของเหลวคงอยภายในโพรงของหชนกลางจานวนมาก

(Effusion) โรคนสวนใหญพบในเดกเลกไดมากกวาในผใหญ เนองจากทอยสเตเชยนของเดกจะสนกวาและมความลาดชนนอยกวา ทาใหมโอกาส

ทางานผดปกตจนนาไปสการอกเสบตดเชอในหชนกลางไดงายกวาผใหญ อยางไรกตามยงคงพบภาวะหชนกลางอกเสบนในผใหญไดเชนเดยวกน

หชนกลางอกเสบอาจเกดขนแบบเฉยบพลน (Acute) ถาเกดขนแลวหายภายใน 3 สปดาห, กงเฉยบพลน (Subacute) ถาหายภายใน 3 – 8

สปดาห, หรอเรอรง (Chronic) ถาหายภายในเวลามากกวา 8 สปดาหขนไป [2] ภาวะการอกเสบทเกดอาจไมมของเหลวคงอยภายในโพรงของห

ชนกลาง (Without effusion) หรอมของเหลวคง (With effusion) รวมดวยกได โดยของเหลวทคงอาจมลกษณะใส (Serous) หรอเปนหนอง

(Pururent หรอ Supurative) หรอปนเลอด (Sanguineous) [2] อาการของโรคนในผใหญอาจพบ หออ (Fullness) ไดยนเสยงในหเวลา

เคลอนไหวศรษะ มนาไหลออกจากห มระดบการไดยนลดลง มกไมปวดหหรอปวดเพยงเลกนอย อาจพบอาการในหขางเดยวหรอทง 2 ขางกได

สองตรวจชองหอาจพบลกษณะเยอแกวหยบแฟบ (Retraction) ถาไมมของเหลวคงอยภายใน หรอกลบกนอาจพบเยอแกวหโปงพอง (Bulging)

ถามของเหลวอยภายใน ของเหลวทพบอาจมลกษณะใส เปนหนองขน หรอปนเลอด อาจพบลกษณะเปนฟองอากาศ (Air bubble) หรอเปน

ระดบของเหลวกบอากาศ (Air-fluid level) มองเหนอยหลงเยอแกวห ในกรณทมภาวะแทรกซอน อาจพบเยอแกวหทะล (Tympanic membrane

perforation) หรอกอนโคเลสเตยโตมา (Cholesteatoma) อยดวย ทาการตรวจ Tympanometry อาจพบความผดปกตแบบ Type B ถาม

ของเหลวคงอยภายในหชนกลางหรอเยอแกวหทะล ในบางรายอาจพบความผดปกตแบบ Type C ถาไมมของเหลวคงอยและทอยสเตเชยน

ทางานผดปกต หากพบภาวะหชนกลางอกเสบควรสงตวผปวยไปพบแพทย ห คอ จมก เพอทาการรกษา การตดสนใจทาการรกษาโดยแพทย

ห คอ จมก มกขนอยกบลกษณะของโรค แพทยอาจทาการรกษาโดยเฝาตดตามอาการ การใหยาปฏชวนะ ยาตานฮสตามน ยาลดการบวมของ

เยอบทางเดนหายใจ ยาสเตยรอยดชนดพนจมกหรอกน ยาแกปวด แนะนาใหเลกบหร [9] ในผปวยบางราย เชน รายทเปนบอยๆ หรอมระดบ

การไดยนลดลง แพทยอาจพจารณาผาตดใสทอปรบความดน (Pressure equalization tube หรอ Ear tube) ไวทบรเวณเยอแกวห เพอเปนการ

ปรบความดนภายในโพรงของหชนกลางใหเทากบความดนอากาศภายนอก [10]

โคเลสเตยโตมา (Cholesteatoma) คอภาวะทมการเจรญเตบโตลกลามผดปกตของเซลลผวหนงขนภายในหชนกลาง ภาวะนเกดขนจากการททอยสเตเชยนทางาน

ผดปกต ทาใหความดนอากาศภายในโพรงของหชนกลางมลกษณะเปนกงสญญากาศ (Partial vacuum) ภาวะกงสญญากาศนจะไปดดเยอ

แกวหทาใหยบแฟบเขามา จนมลกษณะกลายเปนถง (Sac) โดยเฉพาะเยอแกวหสวนทเนอเยอออนแอเนองจากเคยเกดการอกเสบมากอน

ถงทเกดขนนมเซลลผวหนงอยภายใน จะโตขนกลายเปนกอนโคเลสเตยโตมาในทสด นอกจากสาเหตจากการอกเสบในหชนกลางแลว อก

สาเหตหนงททาใหเกดโคเลสเตยโตมาไดคอเปนแตกาเนด แตเปนสาเหตทพบไดนอยกวา

กอนโคเลสเตยโตมาเมอขยายโตขนจะรกรานสวนประกอบของหในบรเวณขางเคยง เชน ทาใหกระดกสกกรอน ทาลายโครงสรางของ

กระดก 3 ชน และทาใหเกดภาวะสญเสยการไดยนตามมา ถาปลอยไวไมทาการรกษาและกอนนโตขนมาก จะรกรานบรเวณขางเคยงเพมขน

ทาใหเสนประสาทใบหนาเปนอมพาต เกดการอกเสบตดเชอลกลามไปทกระดกสวนขางเคยง เยอหมสมอง และสมองได ภาวะนตรวจพบได

จากการสองตรวจชองห หากพบตองสงตวผปวยไปรกษากบแพทย ห คอ จมก การรกษาโดยแพทย ห คอ จมก นนทาไดโดยการผาตดเอา

กอนโคเลสเตยโตมาออก

ภาวะกระดกของหชนกลางยดตด (Otosclerosis) เปนภาวะทเกดจากการทมกระดกงอกทบรเวณกระดกของหชนกลาง ทาใหกระดกยดตดกนมากขนจนเสยความสามารถในการ

สงผานพลงงานเสยงไป กระดกทงอกใหมจะมลกษณะพรนคลายฟองนา (Sponge-like) ตาแหนงทเกดปญหามากทสดคอตาแนงทกระดก

โกลน (Stapes) ยดตดกบชองรปไข (Oval window) เมอเวลาผานไปกระดกทงอกจะทาใหกระดกโกลนยดตดกบชองรปไขเพมขน จนทาให

ระดบการไดยนลดลง ในผปวยสวนนอยอาจเกดการยดตดลามไปทกระดกหชนใน (ซงจะทาใหเกดภาวะสญเสยการไดยนจากระบบประสาท

การรบเสยงรวมดวย) หรออาจเกดการยดตดของกระดก 3 ชน (Ossicular chain) ไปทงหมด [11]

สาเหตของการเกดภาวะนแทจรงยงไมมใครทราบแนชด แตเชอวาเกดจากภาวะทางพนธกรรม เนองจากผปวยสวนใหญมกมประวต

คนในครอบครวมภาวะนเชนเดยวกน ภาวะนพบไดในผหญงบอยกวาผชาย มกเรมเปนตอนเรมเขาสวยผใหญ การตงครรภ และการตดเชอ

ไวรสโรคหด (Measles virus) อาจเปนปจจยเสยงตอภาวะน โดยปกตภาวะนมกเกดขนกบหทง 2 ขาง (แตอาจเกดในหเพยงขางเดยวกได)

เวลาทเรมเกดอาการในหแตละขางอาจไมเทากน และมกพบในคนผวขาว (Caucasians) ไดมากกวาชาตพนธอน [11-12]

146

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Conductive hearing loss (ตอ) อาการของโรคทสาคญทสดคอสญเสยการไดยน โดยอาการมกเกดแบบคอยเปนคอยไป ในบางรายอาจมอาการเสยงในห วงเวยน

หรอการทรงตวผดปกต รวมดวยได การวนจฉยโรคนจะตองตดสาเหตอนๆ ททาใหเกดภาวะการสญเสยการไดยนจากการนาเสยงออกไป

ทงหมดเสยกอน การซกประวตอาจพบลกษณะทผปวยมการไดยนลดลง เชน ไมไดยนเสยงกระซบ สองตรวจชองหมกพบวาปกต การทา

Tympanometry อาจพบความผดปกตแบบ Type As แตไมใชลกษณะทจาเพาะตอโรค [13] ตรวจสมรรถภาพการไดยน ถาทาการตรวจ

ทงการนาเสยงผานทางอากาศและการนาเสยงผานทางกระดก อาจพบลกษณะทเรยกวา Carhart’s notch คอลกษณะทผลตรวจการนา

เสยงผานทางกระดกยบลงเปนรอยบาก (Notch) ทความถ 2,000 Hz ในขณะทผลตรวจการนาเสยงผานทางอากาศ (ซงจะมระดบการไดยน

ทแยกวา) ไมมลกษณะยบลงเปนรอยบากตามไปดวย อยางไรกตามลกษณะ Carhart’s notch ทพบน ไมไดจาเพาะตอภาวะนเพยงภาวะ

เดยว [13] การตรวจภาพรงสคอมพวเตอรสวนกระดกขมบ จะชวยแพทยตดสาเหตอนๆ ททาใหเกดการสญเสยการไดยนออกไปได สาหรบ

การรกษาภาวะนในรายทมการสญเสยการไดยนอยางมาก ทาไดโดยการผาตดสวนกระดกโกลนออกทงหมดแลวแทนทดวยวสดทดแทน

(Prosthesis) เรยกวาการผาตด Stapedectomy หรอการตดบางสวนของกระดกโกลนออก เจาะรลงบนสวนกระดกโกลนทเหลอ แลววาง

วสดทดแทน เรยกวาการผาตด Stapedotomy การผาตดมกชวยใหผปวยมระดบการไดยนดขน ในรายทกาลงรอการผาตดหรออาการยงไม

มาก การใสเครองชวยฟงอาจทาใหระดบการไดยนของผปวยดขนได

สาเหตอนๆ (Other causes) ความผดปกตอนๆ ทเปนสาเหตของภาวะการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง เชน เนองอก (Tumor) และมะเรง (Cancer) ชนด

ตางๆ ทเกดขนในชองหหรอในโพรงของหชนกลาง, ภาวะกระดกงอก (Exostosis) ในชองห, ภาวะเยอแกวหตดแขง (Tympanosclerosis)

เนองจากมหนปนเกาะ ลกษณะเปนแผนขาวเกาะตดอยกบเยอแกวหภายในหชนกลาง, ภาวะการบาดเจบ (Trauma) ททาใหกระดก 3 ชน

ภายในหชนกลางเกดความเสยหาย (Ossicular chain discontinuity) เหลานเปนตน

การสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง (Sensorineural hearing loss)

ภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง คอภาวะความผดปกตของหทเกดขนในห

ชนใน และ/หรอ ปญหาของระบบประสาทสวนการรบเสยง (ตงแตเสนประสาทสมองไปจนถงสมอง) เมอตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในผทมความผดปกตกลมน จะพบวาผลการตรวจการนาเสยงผานทางอากาศลดลง และ

ผลการตรวจการนาเสยงผานทางกระดกกจะลดลงดวยในระดบทเทากนหรอใกลเคยงกน ทาใหไมเกดลกษณะ

Air-bone gap ขนในออดโอแกรม (ในกรณของการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยทตรวจแตการ

นาเสยงผานทางอากาศจะพบเพยงลกษณะ มระดบการไดยนจากการตรวจดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศ

ลดลง ซงลกษณะทลดลงในบางโรคจะมรปแบบทจาเพาะของตวเอง) โรคหรอภาวะททาใหเกดการสญเสยการ

ไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงนน สวนใหญแลวไมสามารถทาการรกษาใหหายขาดได ไมวาดวยการให

ยาหรอการผาตดกตาม

ตวอยางของโรคและภาวะททาใหเกดการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง เชน [1-4,15]

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Sensorineural hearing loss

โรคประสาทหเสอมตามอาย (Presbycusis) โรคประสาทหเสอมตามอาย (Presbycusis หรอ Age-related hearing loss) เปนความผดปกตทเกดขนจากการเสอมลงของ

สวนประกอบของหชนใน (เชน การเสอมลงของเซลลขน) และระบบประสาทการรบเสยงตามอาย โรคนเปนสาเหตของการสญเสยการไดยน

จากระบบประสาทการรบเสยงทพบไดบอยทสด ลกษณะอาการจะมการเสอมลงของระดบการไดยนแบบคอยเปนคอยไป (Gradual) ยง

อายมากระดบการไดยนยงลดลงมาก (Progressive) เปนในหทง 2 ขางในระดบความรนแรงทใกลเคยงกนหรอแตกตางกนเพยงเลกนอย

และมกมระดบการไดยนลดลงในชวงเสยงความถสงกอน (High-frequency loss) ซกประวตอาจพบอาการหออ มเสยงในห การตรวจ

รางกายดวยการสองตรวจชองหอาจไมพบความผดปกตใดๆ

147

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Sensorineural hearing loss (ตอ) เชอวาระดบความรนแรงของโรคทเกดขนมความสมพนธกบพนธกรรม ปจจยเสยงในการเกดโรคคอ เพศชาย การสบบหร เปนคนผว

ขาว (Caucasians) เปนโรคเบาหวาน ฐานะยากจน และการสมผสเสยงดงรวมดวย [15] โรคนแมพบไดบอยแตกไมไดพบในคนสงอาย

ทกคน (คนสงอายบางคนยงมการไดยนทดเทยบเทาคนหนมสาว แมจะมอายมากขน) การรกษาโรคประสาทหเสอมตามอายไมสามารถทา

ใหหายได การชวยเหลอผปวยทาไดโดยการใชเครองชวยฟง (Hearing aids) การผาตดฝงประสาทหเทยม (Cochlear implant) รวมกบ

การบาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน เชน การใหหดอานรมฝปาก (Lip reading)

โรคประสาทหเสอมจากเสยงดง (Noise-induced hearing loss) คอภาวะความผดปกตของระดบการไดยนทเกดจากการไดรบเสยงดงอยางตอเนองเปนเวลานาน สาเหตของการเกดโรคเกดจาก

พลงงานเสยงเขาไปทาลายสวนประกอบของหชนใน ทาใหเกดการเสอมลงของเซลลขนภายในทอรปกนหอย โรคประสาทหเสอมจากเสยง

ดงนเปนสาเหตของภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงทพบไดบอยเปนอนดบ 2 รองลงมาจากโรคประสาทหเสอม

ตามอาย [16] อาการของโรคมกเกดขนกบหทง 2 ขาง ในระดบความรนแรงทเทากนหรอใกลเคยงกน ความเสอมจะเกดขนแบบคอยเปน

คอยไป โดยในชวงแรกทสมผสกบเสยงดง (10 – 15 ปแรก) จะมอตราการลดลงของระดบการไดยนคอนขางเรว เมอเทยบกบชวงเวลาหลง

จากนน ถาหยดการสมผสเสยงดง การดาเนนโรคกจะหยดไปดวย อาการทพบนอกจากระดบการไดยนลดลง อาจมอาการหออ ไดยนเสยง

ในห สองตรวจชองหไมพบความผดปกต ตรวจสมรรถภาพการไดยนจะมกพบวาผปวยมระดบการไดยนลดลงในชวงเสยงความถสงกอน

(High-frequency loss) โดยในชวงแรกของการดาเนนโรคจะพบลกษณะเฉพาะในออดโอแกรม คอจะมการลดลงของระดบการไดยนท

ความถ 4,000 Hz ในลกษณะเปนรอยบาก (Notch) ยบตวลงเปนตาแหนงแรก

ปจจยเสยงของโรคน เชน อายทมากขน เพศชาย พนธกรรม การสบบหร การสมผสสารตวทาละลายหรอแกสพษรวมกบการสมผส

เสยงดง การสมผสแรงสนสะเทอนรวมกบการสมผสเสยงดง การรกษาโรคนใหหายยงไมสามารถทาได การชวยเหลอผปวยทมการสญเสย

การไดยนไปมากทาไดโดยใหใสเครองชวยฟง ฝงประสาทหเทยม บาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน การปองกนโรคทาไดโดยงดการสมผส

เสยงดงทงในการทางานและในสงแวดลอมรอบตว

ภาวะบาดเจบจากการไดรบเสยงดงอยางรนแรง (Acoustic trauma) เปนภาวะความผดปกตทเกดจากการทผปวยไดรบเสยงดงอยางรนแรง (สวนใหญมระดบความดงตงแต 140 dB SPL ขนไป) และ

เกดขนอยางรวดเรวเกนกวาทรางกายจะปรบตวดวยปฏกรยาอะคสตกไดทน เสยงเหลานมกเกดจากแหลงทมลกษณะเปนการระเบด เชน

เสยงปนใหญ เสยงระเบดสงคราม เสยงการระเบดของถงบรรจแกสหรอสารเคม เสยงการระเบดของเครองจกร เสยงการระเบดของบอย

เลอร เสยงจดพลขนาดใหญ เสยงจดประทดขนาดใหญ พลงงานเสยงทเปนแรงกลจะเขาไปทาลายสวนประกอบของหชนใน ทาใหเยอ

ภายในทอรปกนหอยฉกขาด เกดการผสมกนของเพอรลมฟและเอนโดลมฟ ในบางรายจะมการฉกขาดของเยอแกวห และการทาลายกระดก

3 ชนเกดขนดวย (ซงจะทาใหเกดภาวะการสญเสยการไดยนจากการนาเสยงรวมดวย) อาการจะมระดบการไดยนลดลงอยางทนททนใด ม

เสยงในห อาจมอาการวงเวยน อาจมเลอดออกจากห สองตรวจชองหอาจพบเยอแกวหฉกขาดและเลอดออก ตรวจสมรรถภาพการไดยนจะ

พบวามระดบการไดยนลดลงทงในชวงความถสงและความถตา (ซงอาจลดลงไดอยางมาก) โดยระดบการไดยนในชวงความถสงมกจะลดลง

มากกวาในชวงความถตา การรกษาภาวะนยงไมสามารถทาได บรรเทาอาการไดโดยการเยบซอมเยอแกวหในรายทฉกขาด ถาระดบการได

ยนลดลงมากใหใชเครองชวยฟง บาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน

ภาวะประสาทหเสอมจากการไดรบยาทเปนพษตอห (Ototoxic hearing loss) ภาวะความผดปกตนเกดจากการไดรบยาทมความเปนพษตอห ตวอยางของยาททราบกนวามความเปนพษตอห เชน ยาปฏชวนะกลม

Aminoglycoside (เชน Neomycin, Kanamycin, Amikacin, Tobramycin, รวมถง Gentamicin ทมกมพษตอระบบการทรงตว แตก

สามารถทาใหสญเสยการไดยนไดดวย), ยาปฏชวนะกลม Macrolide (ทมรายงานคอ Erythromycin), ยาตานมะเรง (Cisplatin และ Carbo-

platin), ยาลดการอกเสบและตานการแขงตวของเลอด (Salicylate), ยาตานมาลาเรย (Quinine), ยาขบปสสาวะกลม Loop diuretic (เชน

Furosemide, Bumetanide, Ethacrynic acid) เหลานเปนตน [4,17] สาเหตของการเกดภาวะนคอยาไปกออาการพษตอหสวนหชนใน

อาการในผปวยนอกจากจะทาใหสญเสยการไดยนแลว อาจพบมอาการเสยงในห หออ และมปญหาของระบบการทรงตว

การสญเสยการไดยนอาจเกดขนในเวลาเปนสปดาหหรอเปนเดอนหลงจากทแพทยใหยาทเปนพษตอห สวนใหญการสญเสยการไดยน

จะเกดขนกบหทง 2 ขางเทาๆ กน โดยมกมระดบการไดยนในชวงเสยงความถสงลดลงมากกวาในชวงเสยงความถตา การลดลงของระดบ

การไดยนมกสมพนธกบขนาดของยา (Dose) ทให โดยยงใหขนาดสงกจะทาใหเกดการสญเสยการไดยนไดมาก ในผปวยบางรายอาจเกด

ปญหาระดบการไดยนลดลงอยางรนแรงไดเลยทเดยว

148

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Sensorineural hearing loss (ตอ) การดาเนนโรคในผปวยบางรายภาวะการสญเสยการไดยนอาจจะดขนในภายหลงไดบาง โดยอาจหายเปนปกตหรอมระดบการไดยนดขน

บางสวน ในผปวยบางรายระดบการไดยนอาจสญเสยถาวรโดยไมดขนเลย ยาบางชนด (เชน ยากลม Aminoglycoside หรอ Cisplatin) ม

แนวโนมทจะทาใหเกดการสญเสยการไดยนแบบถาวรไดมาก ในการวนจฉยภาวะนมกตองทาการตดสาเหตอนๆ ของการสญเสยการไดยน

จากระบบประสาทการรบเสยงออกไปกอน ซกประวตหรอทบทวนเวชระเบยนเกยวกบการไดรบยาในอดต การสองตรวจชองหมกพบวาปกต

การรกษาหากพบผปวยในภาวะทมการสญเสยการไดยนไปแลวไมสามารถทาได การชวยเหลอผปวยทาไดโดยใหใสเครองชวยฟง ฝงประสาทห

เทยม บาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน

การปองกนการเกดภาวะนเปนสงทสาคญทสด แตกคอนขางทาไดยาก เนองจากยาทเปนพษตอหสวนใหญเปนยาทใชอยในเวชปฏบต

โดยทวไป หลกการปองกนทาไดโดย พยายามไมสงยาทเปนพษตอหใหคนตงครรภ ตรวจสอบการทางานของไตของผปวยกอนสงยาทเปน

พษตอห และสงยาใหมขนาดเหมาะสม ไมสงยาในขนาดทสงเกนไป เลอกใชยาทมความเปนพษตอหนอยกวาถาม ถาผปวยไดรบยาแลวม

อาการผดปกต (ระดบการไดยนลดลง เสยงในห หออ หรอปญหาการทรงตว) จะตองทบทวนการใหยา ถาประเมนแลวเหนวาอาการทเกดเปน

จากยา ควรหยดยาหรอเปลยนยา จะชวยปองกนไมใหผปวยมระดบการไดยนลดลงอยางรนแรงได [4,17]

การอกเสบตดเชอ (Infection) ภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงทเกดจากการอกเสบตดเชอน เกดขนเนองจากเชอกอโรค (อาจเปนไดทง

แบคทเรยหรอไวรส) ตดเชอเขาไปทาลายสวนประกอบภายในหชนใน รวมถงการตดเชอทเสนประสาท เยอหมสมอง (Meningitis) และเนอ

สมอง (Encephalitis) ดวย การตดเชอนนอาจเกดขนตงแตผปวยเปนทารกอยในครรภของมารดา (เชน กรณการตดเชอหดเยอรมนหรอซฟลส

ตงแตอยในครรภ) ตอนเปนเดก (เชน ตดเชอคางทมหรอโรคหดตอนเปนเดก) หรอเกดในวยผใหญแลวกได (เชน ตดเชอแบคทเรยเกดเปน

ภาวะเยอหมสมองอกเสบ) เชอโรคททราบกนวาสามารถทาใหเกดการสญเสยการไดยน เชน แบคทเรยชนดตางๆ ททาใหเกดการตดเชอของ

หชนใน เยอหมสมอง และเนอสมอง, เชอไวรส เชน Rubella virus, Measles virus, Mumps virus, Cytomegalovirus (CMV), Herpes

simplex virus, Varizella zoster virus (VZV), Human immunodeficiency virus (HIV) เหลานเปนตน [18]

อาการของการสญเสยการไดยนในกลมนอาจเกดขนกบหทง 2 ขาง หรอเกดขนกบหเพยงขางเดยวกได เชน ในกรณของการตดเชอ

Mumps virus, Herpes simplex virus, และ Varizella zoster virus (VZV) ) มกเกดขนในหเพยงขางเดยว [18] ระดบความรนแรงของ

การไดยนทลดลงมความแตกตางกนไป ผปวยบางรายอาจมระดบการไดยนลดลงไมมาก ในขณะทบางรายอาจมอาการรนแรงจนถงขนห

หนวก เชอกอโรคบางชนดอาจทาใหระดบการไดยนลดลงไดมาก เชน ในกรณทเกดภาวะเยอหมสมองหรอเนอสมองอกเสบ กรณทตดเชอ

หดเยอรมนในระหวางอยในครรภมารดา (ทาใหทารกทคลอดออกมาหหนวก) เหลานเปนตน รปแบบของระดบการไดยนทลดลงจะไมม

ความจาเพาะ

ในการวนจฉยภาวะนมกตองทาการตดสาเหตอนๆ ของการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงออกไปกอน การซกประวต

เกยวกบการตดเชอในอดต (ซงมโอกาสเกดภาวะนไดตงแตผปวยอยในครรภมารดา การซกประวตจงอาจตองซกยอนกลบไปตงแตผปวยยง

เดก) การตรวจรางกายหากผปวยกาลงมอาการเจบปวยอย กจะพบอาการแสดงไปตามโรคทเปน เชน มผนแดง มไข สองตรวจชองหมกเปน

ปกต ยกเวนในรายทมภาวะ Ramsay Hunt syndrome (Herpes zoster oticus) ซงเกดจากการตดเชอ Varizella zoster virus (VZV) ท

เสนประสาทใบหนา (Facial nerve หรอ Cranial nerve VII) อาจตรวจพบผนแดงหรอตมนาใสบรเวณผวหนงหนาห ทใบห และในชองหได

ภาวะนมกจะทาใหเกดอมพาตของใบหนาขางทเปน มอาการปวดทผน และมการสญเสยการไดยนของหขางทเปนนดวย

การรกษาภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงทมสาเหตมาจากการตดเชอ หากพบผปวยในภาวะทมการสญเสย

การไดยนไปแลวมกไมสามารถรกษาใหดขนได สวนการชวยเหลอผปวยกลมนทาไดโดยใหใสเครองชวยฟง ฝงประสาทหเทยม และบาบดฟนฟ

โดยนกแกไขการไดยน แตหากพบผปวยในภาวะทกาลงมการตดเชออย การรกษาทดทสดกคอการใหยารกษาไปตามชนดของเชอกอโรคทเปน

เชน ยาปฏชวนะ ยาตานไวรส รวมถงยาสเตยรอยดในบางโรค รวมไปกบการรกษาประคบประคองอาการเพอใหผปวยหายจากโรคใหเรวทสด

สวนการปองกนโรคทไดผลดคอการฉดวคซนปองกนโรค และการปองกนการตดตอของโรคในชองทางตางๆ เชน ทางเลอด ทางเพศสมพนธ

ทางการสมผสรางกาย เหลานเปนตน

ภาวะประสาทหเสอมจากพนธกรรม (Hereditary hearing impairment) ความผดปกตของพนธกรรมบางอยางสามารถทาใหผปวยมภาวะสญเสยการไดยนได โดยอาจเปนการสญเสยการไดยนจากการนาเสยง

การสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง หรอการสญเสยการไดยนแบบผสมกได ภาวะทมความผดปกตอาจเกดจากความผดปกต

ทางพนธกรรมแบบ Dominant, Recessive, X-linked, หรอ Mitochondrial กได ความผดปกตทเกดอาจมอาการผดปกตของระบบอวยวะ

อนรวมดวยในลกษณะกลมอาการ (Syndromic) หรอเกดแบบไมใชกลมอาการ (Non-syndromic) กได

149

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Sensorineural hearing loss (ตอ) ปจจบนมยนส (Gene) มากกวา 100 ยนส ทเชอวามความสมพนธกบภาวะการสญเสยการไดยน [15] ผปวยกลมนมกมประวตคนใน

ครอบครวหรอญาตทางสายเลอดทมอาการผดปกตแบบเดยวกน ตรวจรางกายนอกจากความผดปกตของระดบการไดยนแลว ยงอาจพบ

ความผดปกตในระบบอวยวะอนๆ ตามแตชนดของกลมอาการทเปนดวย อาการสญเสยการไดยนจากสาเหตนมกเปนแตกาเนดหรอเรมเปน

ตงแตวยเดก (แตบางความผดปกตอาจมาเรมมอาการตอนวยรนหรอผใหญตอนตนได) ตวอยางของความผดปกตทมลกษณะเปนกลมอาการ

เชน Usher syndrome (Autosomal recessive), Bronchio-oto-renal syndrome (Autosomal dominant), X-linked mixed

hearing loss with stapes gusher (X-linked) สวนตวอยางของความผดปกตแบบไมใชกลมอาการนน สวนใหญ (ประมาณ 80 %) จะ

เปนความผดปกตในลกษณะ Autosomal recessive ในตาแหนงพนธกรรม DFNB1 โดยยนสทมความเกยวของคอยนส GJB2 ความผด

ปกตแบบนจะมเพยงอาการสญเสยการไดยนเพยงอยางเดยว โดยไมมอาการในระบบอวยวะอนรวมดวย

ความผดปกตของระดบการไดยนในแตละชนดของความผดปกตทางพนธกรรมนนมความแตกตางกนอยางหลากหลาย ภาวะทเปนมก

เปนในหทง 2 ขาง ระดบความรนแรงอาจตงแตเลกนอยจนถงขนสญเสยการไดยนอยางรนแรง และมกไมมรปแบบจาเพาะ การรกษาในผท

มการสญเสยการไดยนจากพนธกรรมนไมสามารถรกษาใหหายขาดได

โรคมเนยร (Ménière’s disease) โรคมเนยร (Ménière’s disease หรอ Endolymphatic hydrops) เปนโรคทเกดจากการทมเอนโดลมฟเพมขนมากภายในหชนใน

ทาใหเยอบภายในหชนในบวมนา และบางครงเกดการฉกขาดจนทาใหเอนโดลมฟกบเพอรลมฟผสมกน แลวทาใหเกดอาการสญเสยการได

ยนตามมา ถาเยอทฉกขาดปดสมาน (Healing) ได อาการสญเสยการไดยนกจะดขน ทาใหมอาการเปนๆ หายๆ [3] สาเหตทเอนโดลมฟใน

ผปวยโรคนมปรมาณเพมขนมากนนยงไมทราบแนชด เชอวาอาจเกดจากภาวะการอกเสบจากภมคมกน การตดเชอ หรอการบาดเจบ [2]

อาการของโรคจะพบลกษณะ 3 อยางรวมกน (Triad) คออาการเวยนศรษะเกดเปนพกๆ (Episodic vertigo), การสญเสยการไดยน

(Hearing loss), และอาการเสยงในห (Tinnitus) นอกจากนยงอาจพบอาการอนๆ เชน หออ คลนไส อาเจยนไดดวย อาการวงเวยนศรษะ

จะเกดขนเปนพกๆ โดยกอนเวยนศรษะอาจรสกหออ มเสยงในห และมการไดยนเสยงลดลงนามากอน เมอเกดอาการอาจเวยนศรษะอย

หลายนาทหรอถง 2 – 3 ชวโมง [2] และอาจมคลนไส อาเจยน รวมดวย พอพนจากระยะทเกดอาการเวยนศรษะ บางคนจะมความรสกการ

ทรงตวไมปกต การไดยนอาจดขนในชวงระยะแรกของโรค หลงจากนนกจะเกดอาการเวยนศรษะอก โดยคาดเดาเวลาทจะเกดอาการไมได

อาการในระยะแรกของโรคมกมอาการเวยนศรษะเดน สวนในระยะหลงมกมอาการสญเสยการไดยนและเสยงในหเดน

สาหรบการสญเสยการไดยนทเกดขนในผปวยโรคนจะเปนการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง ผปวยเกอบทงหมดจะ

มอาการในหเพยงขางเดยว (มเพยงสวนนอยทสญเสยการไดยนในหทง 2 ขาง) การสญเสยการไดยนจะเปนๆ หายๆ (Fluctuating) ตาม

ลกษณะของโรค แตยงเวลาผานไปกมกจะยงแยลง (Progressive) ในระยะแรกการสญเสยการไดยนจะเกดขนในชวงเสยงความถตา (Low

frequency loss) กอน จากนนในระยะตอมามกจะแยลงจนมระดบการไดยนลดลงในทกความถ และลดลงอยางถาวร ระดบความรนแรง

ของการไดยนทลดลงอาจตงแตระดบปานกลางจนถงรนแรงมาก

ในการวนจฉยโรคนการซกประวตอาการทเกดขนยอนกลบไปจงมความสาคญมาก การสองตรวจชองหมกพบวาปกต การตรวจ

สมรรถภาพการไดยนแลวพบลกษณะความผดปกตทเขาไดกบโรคกมความสาคญตอการวนจฉย การสงตรวจทดสอบเกยวกบการทรงตว

รวมถงการวนจฉยแยกโรคอนๆ ออกไปกมความสาคญตอการวนจฉยเชนกน หากพบผปวยทสงสยเปนโรคนควรสงตวไปพบแพทย ห คอ จมก

เพอทาการวนจฉยยนยนและทาการรกษา ผปวยหลายรายตอบสนองไดดตอการรกษาเพอลดอาการวงเวยนศรษะ ซงทาไดโดยใหการยาเพอ

ลดอาการวงเวยนศรษะ และการใหยาขบปสสาวะ (Diuretic) เพอหวงผลในการควบคมระดบของเหลวภายในหชนใน รวมถงการบาบด

ฟนฟเกยวกบภาวะการทรงตว การรกษาดวยวธอนๆ ทม เชน การใหผปวยใชเครองมอเพมความดนในหชนกลาง (Meniett device) เพอลด

อาการเวยนศรษะ, การฉดยา Gentamicin หรอสเตยรอยด เชน Dexamethasone เขาในหชนกลาง การผาตด การดแลดานจตใจ การ

ดแลในเรองความพรอมในการทางาน เหลานเปนตน [19] สวนในเรองการสญเสยการไดยนเมอเกดขนอยางถาวรแลวไมสามารถรกษาให

หายได การชวยเหลอทาไดโดยใหใสเครองชวยฟง บาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน

ภาวะสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงเฉยบพลนโดยไมทราบสาเหต (Idiopathic sudden sensori-

neural hearing loss) ภาวะนเปนภาวะการสญเสยการไดยนทเกดขนโดยไมทราบสาเหต (Idiopathic) ลกษณะอาการจะมการสญเสยการไดยนเกดขนแบบ

ฉบพลน (มกใชเวลาในการเกดอาการไมเกน 24 ชวโมง) ในบางรายอาจพบอาการหลงจากตนนอน โดยไมมสาเหตนามากอน สาเหตทแทจรง

ของโรคนนยงไมทราบ เชอวาอาจเกดจากเชอไวรส ความผดปกตของหลอดเลอด หรอการบาดเจบของหชนใน

150

ตวอยางโรคและภาวะทเปนสาเหตของ Sensorineural hearing loss (ตอ) ลกษณะการสญเสยการไดยนทเกดขนเปนการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง มกจะเกดในหเพยงขางเดยวเสมอ

(Unilateral) ระดบความรนแรงเปนไดตงแตเลกนอยถงรนแรงมาก ลกษณะของออดโอแกรมไมมความจาเพาะ นอกจากการสญเสยการไดยน

แลว ในผปวยบางรายจะมอาการเสยงในห หรอเวยนศรษะรวมดวย ในการวนจฉยสงทสาคญคอตองวนจฉยแยกโรคอนๆ ทเปนสาเหตของ

การสญเสยการไดยนออกไปเสยกอน การซกประวตอาการ และระยะกอโรค (Onset) ของการสญเสยการไดยนเปนเรองสาคญ สองตรวจชองห

มกปกต การตรวจสมรรถภาพการไดยนมสวนสาคญในการชวยวนจฉยและตดตามอาการ

การดาเนนโรคในผปวยกลมนสวนใหญมกดขนไดเอง โดยอาจกลบมามการไดยนเปนปกตหรอมระดบการไดยนดขนบางสวนไดภายใน

เวลาไมกวนจนถง 2 – 3 เดอน [20] สวนนอยของผปวยระดบการไดยนจะไมดขน การรกษาโรคนควรทาโดยแพทย ห คอ จมก ซงแนวทาง

การรกษายงไมเปนทตกลงกนชดเจน [15] วธการรกษามตงแตการเฝาสงเกตอาการ การใหยาสเตยรอยดชนดกนหรอฉดเขาภายในหชน

กลาง การใหยาขยายหลอดเลอด การใหยาตานการแขงตวของเลอด และการใหยาขบปสสาวะ ในผปวยสวนนอยทอาการไมดขน ยงคงม

ภาวะการสญเสยการไดยนเกดขนแบบถาวร หากหอกขางหนงทไมเกดอาการยงมการไดยนทดอย กจะยงสามารถดารงชวตตามปกตไดหาก

ผปวยรขอจากดของตนเอง แตในรายทหอกขางหนงมระดบการไดยนไมดเชนกน จาเปนตองไดรบการชวยเหลอ เชน ใสเครองชวยฟง ฝง

ประสาทหเทยม บาบดฟนฟโดยนกแกไขการไดยน

เนองอกของเสนประสาทห (Acoustic neuroma) เนองอกของเสนประสาทห (Acoustic neuroma หรอ Vestibular schwannoma) เปนเนองอกชนดทไมใชมะเรง (Benign tumor) ท

เกดขนบนเสนประสาทห เนองอกชนดนสวนใหญเกดขนเอง (Sporadic form) และมสวนนอย (ประมาณ 5 % ของผปวย [21]) ทมความ

สมพนธกบโรค Neurofibromatosis type II (NF2) ซงเปนโรคทางพนธกรรมททาใหเกดเนองอกขนในระบบประสาท อายของผปวยทเรม

พบเนองอกชนดนมกอยในชวง 30 – 60 ป พบไดทงในเพศชายและเพศหญง

เนองอก Acoustic neuroma มกโตขนอยางชาๆ ผปวยบางรายใชเวลาหลายปจงจะแสดงอาการ อาการแรกทพบบอยทสดในผปวย

กลมนคอมภาวะสญเสยการไดยนขางเดยว (Unilateral) บางรายจะมอาการหออ เสยงในห และวงเวยนศรษะรวมดวย ผปวยเพยงนอยราย

ทมสาเหตการเกดสมพนธกบโรค Neurofibromatosis type II อาจมเนองอกเกดขนทหทง 2 ขาง (Bilateral) ได และแสดงอาการตงแตอาย

ประมาณ 30 ปตนๆ [21] เมอเนองอกมขนาดโตขนจะไปกดเบยดเสนประสาทและสวนของสมองทอยขางเคยง ทาใหอาจเกดอาการชาท

ใบหนา ใบหนาเปนอมพาต ปวดศรษะ ปวดห กลนลาบาก มองเหนภาพซอน ถาโตจนกดกานสมอง (Brain stem) อาจทาใหสบสน กดการ

หายใจ และเสยชวต (แตโอกาสในการทาใหเสยชวตนอย มกเกดขนในกรณทกอนเนองอกมขนาดใหญมาก)

การซกประวตในผปวยกลมนอาจพบอาการดงทกลาวมา สองตรวจชองหมกปกต ตรวจรางกายทางระบบประสาทในกรณทกอนม

ขนาดใหญอาจพบอาการจากการกดเบยดเสนประสาทสมอง การตรวจสมรรถภาพการไดยนจะพบการสญเสยการไดยนจากระบบประสาท

การรบเสยงทเกดขนในหขางเดยว (Unilateral) โดยไมมรปแบบจาเพาะ ระดบการไดยนมกลดลงอยางชาๆ และอาจเกดรวมกบอาการม

เสยงในหขางเดยว หากพบลกษณะเชนนในการตรวจสมรรถภาพการไดยนเพอการคดกรองโรค ควรสงผปวยไปทาการตรวจวนจฉยกบแพทย

ห คอ จมก ตอไป การตรวจวนจฉยยนยนทาไดโดยการสงตรวจภาพคลนแมเหลกไฟฟาหรอภาพรงสคอมพวเตอร จะพบกอนเนองอกอยท

บรเวณ Cerebellopontine angle

การรกษาเนองอกชนดนขนอยกบขนาด ถามขนาดเลกมากอาจใชการเฝาสงเกตตดตามขนาดของเนองอกเปนระยะ ถาขนาดกอนโต

ขน การรกษาทาไดโดยการผาตด หรอใชรงสรกษา เชน Stereotactic radiotherapy หลงจากการรกษาดวยการผาตดหรอใชรงส ผปวย

บางสวนอาจมภาวะแทรกซอนจากการรกษาได การพยากรณโรคของเนองอกชนดนคอนขางด โอกาสทาใหเสยชวตนอย หลงการรกษาโดย

การผาตดผปวยมกหายจากโรค บางสวนอาจมภาวะเสยงในหตกคางและมการสญเสยการไดยนอยางถาวร ผปวยสวนนอยอาจกลบเปนซา

(Recurrence) หลงจากทาการรกษาแลวได

ความผดปกตของการไดยนจากระบบประสาท (Neural hearing disorder) คอภาวะความผดปกตใดๆ กตามทเกดขนเหนอตอระดบหชนในขนไป (ภาวะความผดปกตทเกดขนตงแตเสนประสาทหไปจนถงเนอ

สมอง) ซงทาใหเกดการสญเสยการไดยนขน เชน เนองอกของเสนประสาทห, การอกเสบของเสนประสาทห, โรค Multiple sclerosis, หรอ

โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) ททาใหเกดภาวะสมองขาดเลอด (Infarction)

ลกษณะของความผดปกตของการไดยนจากระบบประสาทนขนอยกบตาแหนงทเกดโรค [2] ถาความผดปกตเกดขนทเสนประสาทห

มกเกดปญหาการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงเปนหลก รวมกบมปญหาในการเขาใจคาพด เมอตาแหนงทเกดโรคยงอย

สงขน เชน ทกานสมอง (Brain stem) และทสมองสวนขมบ (Temporal lobe) ปญหาในเรองการสญเสยการไดยนจะลดนอยลง แตปญหา

ในเรองการเขาใจคาพด (Speech perception) จะเดนชดขน

151

ตวอยางของภาวะความผดปกตของการไดยนจากระบบประสาท เชน โรคของเสนประสาทห Auditory neuropathy (AN) เปนโรค

ทพบตงแตในวยเดก ผปวยจะมภาวะการทางานของเซลลขนดานนอกภายในหชนในปกต แตเกดปญหาไมสามารถสงสญญาณประสาทไป

ตามเสนประสาทหและสมองอยางเปนปกตโดยไมทราบสาเหต ทาใหผปวยมปญหาสญเสยการไดยนและความเขาใจในคาพด

เนองอก (Tumor), มะเรง (Cancer), ถงนา (Cyst), หรอภาวะหลอดเลอดโปงพอง (Aneurysm) ชนดใดกตาม ทเกดขนบรเวณ Cere-

bellopontine angle กเปนสาเหตทาใหสญเสยการไดยนได ซงเนองอกในตาแหนงนทพบไดบอยทสดกคอ Acoustic neuroma นนเอง

นอกจากนยงอาจพบเนองอกชนดอนๆ ในตาแหนงน เชน Lipoma หรอ Meningioma แตพบไดนอยกวา

ภาวะการอกเสบตดเชอของเสนประสาทห (Cochlear neuritis) ทาใหเกดการสญเสยการไดยนอยางเฉยบพลน ในกรณทเกดจากเชอ

ซฟลสอาจทาใหเกดภาวะ Meningo-neurolabyrinthitis คอการตดเชอซฟลสททาใหเกดการอกเสบทงในหชนในและเสนประสาทห ซง

อาจพบในภาวะการตดเชอซฟลสแตกาเนด หรอเกดใน Secondary syphilis หรอ Tertiary syphilis กได [2]

ภาวะความผดปกตทเกดขนกบกานสมอง (Brain stem) เชน ภาวะสมองขาดเลอด (Infarct), เนองอก Glioma, หรอโรค Multiple

sclerosis กทาใหเกดปญหาการสญเสยการไดยนและความเขาใจในคาพดได

ความผดปกตทเกดขนกบสมองสวนขมบ (Temporal lobe) เชน ภาวะสมองขาดเลอด (Infarction) จากโรคหลอดเลอดสมอง (Stroke

หรอ Cerebrovascular accident) ทงชนดทเกดจากหลอดเลอดสมองอดตนหรอแตก สามารถทาใหเกดความผดปกตของการไดยนได โดย

ทสวนใหญจะทาใหเกดปญหาในดานการเขาใจคาพด สวนระดบการไดยนมกจะยงปกต ยกเวนในรายทเกดความผดปกตขนในสมองสวน

ขมบทง 2 ขาง อาจมปญหาระดบการไดยนลดลงดวย [2]

สาเหตอนๆ (Other causes) ความผดปกตอนๆ ทเปนสาเหตของภาวะการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยง เชน การบาดเจบของหจากการเปลยน

แปลงความดนอากาศ (Barotrauma) ซงอาจทาใหเกดความเสยหายทงตอหชนนอก หชนกลาง และหชนในได, โรคเหตลดความดนอากาศ

(Decompression sickness) ทเกดขนตอหชนใน, การบาดเจบจากการกระทบกระแทก (Direct trauma) บรเวณศรษะ ททาใหกระดกขมบ

แตกราว (Temporal bone fracture) และเกดความเสยหายตอหชนในหรอเนอสมอง, ความผดรปแตกาเนดของหชนใน (Malformation

of inner ear), ความผดปกตทเกดจากภาวะภมคมกนตอตนเองในหชนใน (Autoimmune inner ear disease; AIED), ความผดปกตทาง

เมตาโบลก (Metabolic disorder) ไดแก การเปนโรคเบาหวาน (Diabetes mellitus), ไตวาย (Renal failure), ไขมนในเลอดสง (Hyper-

lipidemia) รวมถงการสบบหรจด (Heavy smoking) ความผดปกตเหลานเชอวาไปทาใหเกดความผดปกตของหลอดเลอดภายในหชนใน

ทาใหอาจเปนสาเหตของการสญเสยการไดยน [15]

การสญเสยการไดยนแบบผสม (Mixed hearing loss)

ภาวะการสญเสยการไดยนแบบผสม กคอภาวะความผดปกตทเกดทงการสญเสยการไดยนจากการนา

เสยง และการสญเสยการไดยนจากระบบประสาทการรบเสยงรวมกน ผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของผ

ทมความผดปกตกลมน จะพบวาผลการตรวจดวยวธการนาเสยงผานทางกระดกมการลดลง และผลการตรวจดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศกจะมการลดลงดวยเชนกน แตลดลงในระดบทมากกวาผลการตรวจดวย

วธการนาเสยงผานทางกระดก ทาใหเกดลกษณะ Air-bone gap ขน (ในกรณของการตรวจสมรรถภาพการได

ยนในงานอาชวอนามยทตรวจแตการนาเสยงผานทางอากาศจะพบเพยงลกษณะมระดบการไดยนจากการ

ตรวจดวยวธการนาเสยงผานทางอากาศลดลง และระดบการไดยนทไดจากการตรวจดวยวธการนาเสยงผาน

ทางอากาศทลดลงนนมกมรปแบบไมจาเพาะ)

สาเหตของการสญเสยการไดยนแบบผสมนน อาจจะเกดขนไดจากโรคหรอภาวะใดภาวะหนง ทม

ความรนแรงจนทาใหเกดปญหาทงตอการนาเสยงและระบบประสาทการรบเสยง เชน เกดการบาดเจบทศรษะ

(Head trauma) ททาใหเกดการฉกขาดของเยอแกวห กระโหลกศรษะราว และเกดการบาดเจบของเนอสมอง

ดวย หรอมการอกเสบตดเชอในหชนกลาง (Otitis media) แลวเกดการลกลามไปสการตดเชอทเยอหมสมอง

152

และเนอสมอง เปนตน หรอการสญเสยการไดยนแบบผสมนน อาจจะเกดจากโรคหรอภาวะททาใหเกดการ

สญเสยการไดยนจากการนาเสยงอยางหนง รวมกบโรคหรอภาวะททาใหเกดการสญเสยการไดยนจากระบบ

ประสาทการรบเสยงอกอยางหนง ทไมไดเกยวของกนกได เชน ผสงอายทมปญหาโรคประสาทหเสอมตามอาย

รวมกบมปญหาขหอดตนในชองห เปนตน [3,22]

นอกจากภาวะสญเสยการไดยนทง 3 กลมใหญดงทกลาวมาแลวน ยงมภาวะสญเสยการไดยนอกชนด

หนงทอาจพบไดแตไมบอยนกในเวชปฏบตในประเทศไทย คอภาวะการแกลงไมไดยนเสยง (Functional hearing

loss) ซงอาจเกดในคนทมระดบการไดยนปกตแลวแกลงทาเปนไมไดยนเสยง หรอเกดในคนทมภาวะสญเสยการ

ไดยนในระดบหนง แตแกลงทาใหผลการตรวจมระดบทแยลงกวาความเปนจรงมากขน [2] ภาวะนมกเกดขนเมอ

ผทมความผดปกตตองการไดรบผลบางอยาง (Secondary gain) เชน การเรยกรองความสนใจจากคนรอบขาง

ตองการรบเงนชดเชยจากอาการเจบปวยเพมขน เปนตน หากสงสยวาผเขารบการตรวจสมรรถภาพการไดยนม

ภาวะน (เชน ไมยอมใหความรวมมอในการตรวจ, ทาการตรวจซาแลวผลการตรวจแตละครงตางกนมาก, ฟง

เสยงพดไมไดยน แตผลการตรวจการนาเสยงผานทางอากาศในชวงความถของเสยงพดคอท 500 – 3,000 Hz

เปนปกต) ควรสงตวผเขารบการตรวจไปทาการตรวจสมรรถภาพการไดยนซากบนกแกไขการไดยนทมทกษะ

และประสบการณ สวนใหญจะพอบอกไดวาแทจรงแลวผเขารบการตรวจมภาวะนหรอไม [15] การสงตรวจ

Otoacoustic emissions (OAEs) และ Auditory brainstem response (ABR) audiometry โดยนกแกไขการไดยนทมทกษะและประสบการณ จะชวยใหทราบระดบการไดยนทแทจรงของผทมภาวะนและเปน

หลกฐานยนยนในทางกฎหมายได [15]

เอกสารอางอง

1. American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery Foundation. Primary care

otolaryngology. 3rd ed. Virginia: American Academy of Otolaryngology – Head and Neck

Surgery Foundation; 2011.

2. Stach BA. Clinical audiology: An introduction. 2nd ed. New York: Delmar, Cengage Learning;

2010.

3. Goelzer B, Hansen CH, Sehrndt GA, editors. Occupational exposure to noise: evaluation,

prevention and control (Special report S64). Dortmund: WHO; 2001.

4. Patient.info. Deafness in adults [Internet]. 2014 [cited 2015 Jul 3]. Available from: http://

patient.info/doctor/deafness-in-adults.

5. Waitzman AA. Medscape – Otitis externa [Internet]. 2014 [cited 2015 Jul 3]. Available from: http://emedicine.medscape.com/article/994550-overview.

153

6. Derrer DT. WebMD – Ruptured eardrum: symptoms and treatments [Internet]. 2014 [cited

2015 Jul 3]. Available from: http://www.webmd.com/pain-management/ruptured-eardrum-

symptoms-and-treatments.

7. Howard ML. Medscape – Middle ear, tympanic membrane, perforations [Internet]. 2014

[cited 2015 Jul 3]. Available from: http://emedicine.medscape.com/article/858684-over

view.

8. American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery (AAO-HNS). Perforated

eardrum [Internet]. 2015 [cited 2015 Jul 3]. Available from: http://www.entnet.org/ content/perforated-eardrum.

9. Ramakrishnan K, Sparks RA, Berryhill WE. Diagnosis and treatment of otitis media. Am Fam

Physician 2007;76(11):1650-8.

10. American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery (AAO-HNS). Ear tubes [Internet].

2015 [cited 2015 Jul 4]. Available from: http://www.entnet.org/content/ear-tubes.

11. Shohet JA. Medscape – Otosclerosis [Internet]. 2013 [cited 2015 Jul 4]. Available from: http://

emedicine.medscape.com/article/859760-overview.

12. U.S. National Library of Medicine. MedlinePlus: Medical encyclopedia - Otosclerosis [Internet].

2015 [cited 2015 Jul 4]. Available from: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/

001036.htm.

13. Browning GG, Swan IR, Gatehouse S. The doubtful value of tympanometry in the diagnosis

of otosclerosis. J Laryngol Otol 1985;99(6):545-7.

14. Kashio A, Ito K, Kakigi A, Karino S, Iwasaki S, Sakamoto T, et. al. Carhart notch 2-kHz bone

conduction threshold dip: a nondefinitive predictor of stapes fixation in conductive hearing loss with normal tympanic membrane. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2011;137(3):

236-40.

15. Dobie RA. Hearing loss. In: Ladou J, Harrison R, editors. Current occupational and envi-

ronmental medicine, 5th ed. New York: McGraw-Hill Education; 2014. p. 151-68.

16. Dobie RA. Noise-induced hearing loss. In: Bailey BJ, Johnson JT, Newlands SD, editors.

Head and Neck Surgery – Otolaryngology. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins;

2006. p. 2189-99.

17. Mudd PA. Medscape – Ototoxicity [Internet]. 2014 [cited 2015 Jul 5]. Available from: http:

//emedicine.medscape.com/article/857679-overview.

154

18. Cohen BE, Durstenfeld A, Roehm PC. Viral causes of hearing loss: a review for hearing

health professionals. Trends Hear 2014;18:1-17.

19. Mayo clinic. Meniere's disease – Treatments and drugs [Internet]. 2012 [cited 2015 Jul 6].

Available from: http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menieres-disease/basics/

treatment/con-20028251.

20. Lee SS, Cho HH, Jang CH, Cho YB. Fate of sudden deafness occurring in the only hearing

ear: outcomes and timing to consider cochlear implantation. J Korean Med Sci 2010;

25(2): 283-6. 21. Karriem-Norwood V. WebMD – Acoustic neuroma [Internet]. 2012 [cited 2015 Jul 6].

Available from: http://www.webmd.com/brain/acoustic-neuroma-causes-symptoms-treat-

ments.

155

ภาคผนวก 2 การคานวณหาขนาดการสมผสเสยง (Noise dose)

156

การคานวณหาขนาดการสมผสเสยง (Noise dose)

ในการดาเนนการแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามยนน มความจาเปนอยางยง

ทแพทยผแปลผลการตรวจจะตองไดรบความรวมมอจากฝายความปลอดภยและอาชวอนามยของสถาน

ประกอบการ ในการบงชวาคนทางานรายใดบางทมการสมผสเสยงดงเกนระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

ซงการจะบงชไดวาคนทางานรายใดบางทมการสมผสเสยงดงเกนระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA นน ฝายความ

ปลอดภยและอาชวอนามยของสถานประกอบการจะตองทาการคานวณหาขนาดการสมผสเสยง (Noise dose)

ของคนทางานเสยกอน

คาวา “ขนาดการสมผสเสยง (Noise dose)” ขององคกร OSHA [1] หรอคาวา “ขนาดการสมผสเสยง

ตอวน (Daily noise dose)” ขององคกร NIOSH [2] นน หมายถงปรมาณการสมผสเสยงรวมตอวนทคนทางาน

ไดรบเมอเทยบกบเกณฑมาตรฐานระดบเสยงสงสดทยอมรบได มหนวยเปนเปอรเซนต

โดยสาหรบองคกร OSHA นน ไดกาหนดระดบเสยงสงสดทยอมรบได (Permissible noise exposure)

ไวทระดบ 8-hr TWA ไมเกน 90 dBA (หรอ Noise dose ไมเกน 100 %) และระดบเสยงทคนทางานจะตองเรมเขาโครงการอนรกษการไดยนไวทระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (หรอ Noise dose ตงแต 50 %

ขนไป) โดยในการคานวณกรณทระยะเวลาทคนทางานสมผสเสยงดงไมเทากบ 8 ชวโมง กาหนดใหใช Exchange

rate = 5 (ดความหมายของคาวา Exchange rate ไดในเนอหาในตารางท 8) คาทกาหนดโดยองคกร OSHA

น จดวาเปนขอบงคบตามกฎหมายทตองปฏบตในประเทศสหรฐอเมรกา

สาหรบกฎหมายของประเทศไทย มการกาหนดคามาตรฐานระดบเสยงสงสดทยอมรบไดไวใน

กฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549 [3] ซงกาหนดระดบเสยง

สงสดทยอมรบใหคนทางานสมผสไดไวทระดบ 8-hr TWA ไมเกน 90 dBA (หรอ Noise dose ไมเกน 100 %)

โดยกาหนด Exchange rate = 5 สวนระดบเสยงทคนทางานจะตองเรมเขาโครงการอนรกษการไดยน มการ

กาหนดไวในประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษ

การไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [4] ซงกาหนดไวทระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป

(หรอ Noise dose ตงแต 50 % ขนไป) แมวาประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑ

และวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [4] จะไมไดกาหนดเอาไววาให

ใช Exchange rate เทาใดในการคานวณ ในกรณทคนทางานสมผสเสยงดงเปนระยะเวลาไมเทากบ 8 ชวโมง

แตเนองจากในกฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549 [3] กาหนด Exchange

rate = 5 ไว จงมความเหนสนบสนนใหใช Exchange rate = 5 ในการคานวณหาคา Noise dose เพอบงชวา

คนทางานรายใดบางทสมผสเสยงดงในระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (หรอ Noise dose ตงแต 50 %

ขนไป) บาง

157

สาหรบการคานวณหาคา Noise dose แยกเปน 2 กรณ คอกรณทใชเครอง Sound level meter วด

เสยงแบบตามพนท (Area sampling) กบกรณทใชเครอง Noise dosimeter วดเสยงแบบตดตวคนทางาน

(Personal sampling) รายละเอยดวธการคานวณ เปนดงน

1. กรณวดเสยงแบบตามพนท (Area sampling)

กรณทใชเครอง Sound level meter วดเสยงแบบตามพนท (Area sampling) นน เหมาะกบการ

ประเมนระดบการสมผสเสยงในสถานการณทคนทางานอยในบรเวณพนทเดยวตลอดเวลาทางาน โดยอาจไมได

เคลอนทไปพนทอนเลย หรอมการเคลอนทไปทางานในพนทอนไมมากนก เชน มพนทการทางานอย 3 – 4 พนท

โดยการเขาไปทางานในแตละพนทกใชเวลาคอนขางนาน ดงนเปนตน ในการคานวณคา Noise dose จากการใชเครอง Sound level meter วดระดบเสยงในแตละพนทการทางานนน ทาไดโดยใชสตรดงตอไปน [1]

100

เมอ C = ระยะเวลาทคนทางานสมผสเสยงจรงในแตละพนท (หนวยเปนชวโมง)

T = ระยะเวลาทสมควรใชในการสมผสเสยงในแตละพนทหรอ Reference duration (หนวย

เปนชวโมง) โดยคานวณไดจากสตรดงตอไปน

82 /

และ L = ระดบเสยงทตรวจวดไดในแตละพนท (หนวยเปน dBA)

5 = คา Exchange rate ทใชในการคานวณ

หรอเพอความสะดวกอาจใชการเปดตารางสาเรจรปขางลางน ในการหาคา T จากคา L กได

L (dBA) T (Hours) L (dBA) T (Hours) L (dBA) T (Hours) L (dBA) T (Hours)

80 32.0 90 8.0 100 2.0 110 0.50

81 27.9 91 7.0 101 1.7 111 0.44

82 24.3 92 6.1 102 1.5 112 0.38

83 21.1 93 5.3 103 1.3 113 0.33

84 18.4 94 4.6 104 1.1 114 0.29

85 16.0 95 4.0 105 1.0 115 0.25

86 13.9 96 3.5 106 0.87 116 0.22

87 12.1 97 3.0 107 0.76 117 0.19

88 10.6 98 2.6 108 0.66 118 0.16

89 9.2 99 2.3 109 0.57 119 0.14

158

ตวอยางการคานวณโดยใชสตรขางตน เชน คนทางานรายหนงทางานวนละ 9 ชวโมง โดยทางานใน

พนททมระดบเสยงดง 87 dBA เปนเวลานาน 5 ชวโมง จากนนจะยายไปทางานในพนททมเสยงดง 72 dBA เปน

เวลานาน 2 ชวโมง แลวยายไปทางานในพนททมระดบเสยงดง 93 dBA นาน 0.5 ชวโมง และสดทายไปทางาน

ในพนททมระดบเสยงดง 80 dBA นาน 1.5 ชวโมง ตามลาดบ จะทาการคานวณไดดงน

100 5

12.12

97.00.55.3

1.532.0

100 0.413 0.021 0.094 0.047

41.3 2.1 9.4 4.7

57.5 %

สรปคอคนทางานรายนมคา Noise dose = 57.5 % (โดยแยกเปนคา Partial noise dose ในการ

ทางานแตละพนทไดดงน การทางาน 5 ชวโมงแรก ระดบเสยง 87 dBA คดเปน Partial noise dose = 41.3 %, การทางาน 2 ชวโมงถดมา ระดบเสยง 72 dBA คดเปน Partial noise dose = 2.1 %, การทางาน 0.5 ชวโมง

ถดมา ระดบเสยง 93 dBA คดเปน Partial noise dose = 9.4 % และการทางาน 1.5 ชวโมงสดทาย ระดบ

เสยง 80 dBA คดเปน Partial noise dose = 4.7 % ตามลาดบ) หากไมใชสตรคานวณตามวธทแสดงมาน

อกทางเลอกหนงในการคานวณทมความสะดวก คอการใชโปรแกรมคานวณสาเรจรปซงมผใหบรการอยใน

ระบบอนเตอรเนต ซงกเปนอกวธทสามารถหาคา Noise dose ไดเชนเดยวกน

เนองจากคนทางานรายนมคา Noise dose = 57.5 % (ซงวามากกวา 50 % ขนไป แตไมเกน 100 %)

คนทางานรายนจงตองเขารวมโครงการอนรกษการไดยนตามประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [4] และสถานประกอบ

การจะตองหาวธควบคมระดบเสยงในพนทการทางานใหกบคนทางานรายน และตองตรวจสมรรถภาพการไดยน

ใหกบคนทางานอยางนอยปละครง และแพทยผแปลผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนใหกบคนทางานรายน

จะตองแปลผล Monitoring audiogram โดยเทยบผลกบ Baseline audiogram ดวย (โดยฝายความปลอดภย

และอาชวอนามยของสถานประกอบการจะตองแจงใหแพทยผแปลผลการตรวจทราบวาคนทางานรายนสมผส

เสยงดงเกนระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป (คอมระดบ Noise dose ตงแต 50 % ขนไป) และผททา

หนาทจดเกบผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในสถานประกอบการ จะตองนาขอมล Baseline audiogram มา

มอบใหกบแพทยผแปลผลการตรวจเพอใชทาการแปลผลเทยบกบ Baseline audiogram ดวย) 2. กรณวดเสยงแบบตดตวคนทางาน (Personal sampling)

สาหรบกรณทใชเครอง Noise dosimeter ทาการวดเสยงแบบตดตวคนทางาน (Personal sampling)

จะเหมาะกบการประเมนระดบการสมผสเสยงในกรณทคนทางานเคลอนยายตาแหนงททางานอยบอยครงหรอ

ตลอดทงวน เนองจากเครอง Noise dosimeter นจะตดอยทตวคนทางานดวยตลอดชวงเวลาททาการวด

159

ระดบเสยง ในการวดคาทไดจากเครอง Noise dosimeter จะแสดงผลเปนคา Noise dose อยแลว จงสามารถ

นามาใชพจารณาดาเนนการเกยวกบโครงการอนรกษการไดยนไดเลย โดยในการตงคาของเครอง Noise

dosimeter กอนทาการตรวจวด ใหทาการตงคาเครองดงน [5]

Criterion level = 90 dBA

Exchange rate = 5 dBA

Integrated range = 80 – 140 dBA

Response = Slow

Frequency weighting = A-weighting หากคา Noise dose ทไดมคาตงแต 50 % ขนไปแตไมเกน 100 % แสดงวาคนทางานผนนจะตองเขา

รวมโครงการอนรกษการไดยนตามประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและวธการจดทา

โครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553 [4] แตหากคา Noise dose ทได มคาเกน 100 %

แสดงวาคนทางานผนนสมผสเสยงดงเกนเกณฑมาตรฐานทยอมรบได ตามกฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการ

บรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน

แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549 [3] จะตองดาเนนการแกไขตามทกฎหมายไดกาหนดไวตอไป

เอกสารอางอง

1. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Occupational safety and health

standards – Standard number 1910.95 [Internet]. 2015 [cited 2015 May 5]. Available from:

https://www.osha.gov.

2. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). Criteria for a recommended

standard: Occupational noise exposure – Revised criteria 1998 (NIOSH Publication No. 98-126).

Cincinnati: NIOSH; 1998. 3. กฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549. ราชกจจานเบกษา เลม

123 ตอนท 23 ก. (ลงวนท 6 มนาคม 2549).

4. ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนใน

สถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553. ราชกจจานเบกษา เลม 127 ตอนพเศษ 64 ง. (ลงวนท 20 พฤษภาคม

2553).

5. Sriwattanatamma P, Breysse P. Comparison of NIOSH noise criteria and OSHA hearing

conservation criteria. Am J Ind Med 2000;37(4):334-8.

160

ภาคผนวก 3 ตวอยางใบรายงานผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

ใบรายงานผลการตรวจ

สมรรถภาพการไดยนในงานอาชวอนามย

กลมงานอาชวเวชกรรม โรงพยาบาลสมทรปราการ

เลขท 71 ถ.จกกะพาก ต.ปากนา อ.เมอง จ.สมทรปราการ 10270

โทรศพท: 02-173-8488 โทรสาร: 02-173-8488

ชอ-นามสกล..............................................................เลขทบตรประชาชน/บตรขาราชการ/หนงสอเดนทาง..........................................

เพศ ชาย หญง อาย....................ป วนเดอนปททาการตรวจ...................................................เวลา.........................................

ชนดของเครองตรวจ Manual audiometer Békésy audiometer Microprocessor audiometer

ชอรนเครองตรวจ..............................หมายเลขเครอง..............................วนเดอนปทตรวจการสอบเทยบครงสดทาย..........................

เทคนคทใชตรวจ BSA 2012 ASHA 2005 ขอมลอนๆ (ถาม)..................................................................................................

ประเภทการตรวจในครงน ออดโอแกรมพนฐาน (Baseline audiogram)

ออดโอแกรมตดตาม (Monitoring audiogram)

ออดโอแกรมยนยน (Confirmation audiogram)

ออดโอแกรมอนๆ (ระบ) ……………..........………….

ประวตเกยวกบห สมผสเสยงดงภายใน 12 ชวโมงทผานมา? ไมสมผส สมผส

ขณะนมอาการเสยงในห (Tinnitus)? ไมม ม

ชวงนเปนหวด คดจมก หออ หอกเสบ? ไมเปน เปน

ในอดตเคยมประวตเปนโรคเกยวกบห? ไมเคย เคย

(รายละเอยด)..............................................................................................................................

ผลการตรวจ

หขวา ................................................................................. หซาย .................................................................................

............................................................................................. .............................................................................................

คาแนะนาของแพทย

..............................................................................................................................................................................................

ผทาการตรวจ.................................................................. แพทยผแปลผล..................................................................

(นกแกไขการไดยน / แพทย / พยาบาลวชาชพ)

ขอควรพจารณาเพมเตม หากลกจางทางานสมผสเสยงดงถงระดบ 8-hr TWA ตงแต 85 dBA ขนไป และการตรวจในครงนเปนการตรวจหาออดโอแกรม

ตดตาม (Monitoring audiogram) หรอออดโอแกรมยนยน (Confirmation audiogram) นายจางจะตองนาผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนของลกจาง

ไปเปรยบเทยบกบผลการตรวจสมรรถภาพการไดยนพนฐาน (Baseline audiogram) ตามขอกาหนดในประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง

หลกเกณฑและวธการจดทาโครงการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการ พ.ศ. 2553

-10500 1000 2000 800060003000 4000

Frequency in Hertz (Hz)

สญลกษณการบนทกผล

AIR CONDUCTION

Right = O (Red)

Left = X (Blue)

Inte

nsity

in D

ecib

els (

dB H

L)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

162

ภาคผนวก 4 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน พ.ศ. 2553