gÖz anatomİ ve fİzyolojİsİ - iŞikoptİk 1 …...anatomİ ve fİzyolojİ •organum visuale...
TRANSCRIPT
GÖZ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ
Dr. Muhammed ŞAHİNDicle Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göz AD
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ
• Organum visuale göz• Çevremizdeki bilgilerin % 75’i görsel • Orbita çukurunda 2 tane• Orbita çukuru
Yüzün her iki yanındaTabanı öne ve laterale bakan piramitArmut şeklinde
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ
• Orbita çukuru• Göz orbita çukuru içinde yağ yastıkçıklarıyla
desteklenir• Kan damarları, sinirler ve kaslar var
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ• Lateral duvar: Zigomatiğin orbital bölümü, Sfenoidin büyük
kanadının orbital kenarı• Medial duvar: Maksillanın frontal bölümü Lakrimal, Etmiodal
Sfenoid• Üst duvar: Frontal kemiğin orbital bölümü, Sfenoidin küçük kanadı • Alt duvar: Maksilla, Zigomatik ve Palatin kemiğin orbital bölümü
• Piramidin tabanını; Piramidin tepesi;• üstte frontal, optik kanal
altta zigomatik & maksiller, lateralde zigomatik & frontal,medialde frontal & maksiller
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ• Optik Kanal orta kranyal fossa• Superior orbital fissür
• İnferior orbital fissür pterigopalatin fossa
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ• Optik Foramen: optik sinir & oftalmik art.
Sup. Orbital Fissür:
• 3.CN, 4.CN, 6.CN, 5.CN oftalmik dalı• kavernöz sempatik plex. gelen lifler• orta meningeal arterin orbital dalları• sup. oftalmik ven• lakrimal arterin rekürren dalı
Inf. Orbital Fissür:
• maksiller sinir & zigomatik dalı• inf. oftalmik ven
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ• Göz 2 bölümde incelenir• Bulbus oculi ( göz küresi)• Organa oculi accessoria (gözün yardımcı organları)• Göz küresi yaklaşık 24 mm çap ve 10 gr ağırlıkta
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ• Gözün 3 tabakası vardır
1) Tunica fibrozakornea 1/6sklera 5/6
2) Tunica vasculoza (uvea)silier cisimiriskoroid
3) Tunica nervosaretina
sklera• Opak, beyaz sert ve sağlam• Yüksek yoğunluk & sertlik• Göz küresinin şeklini verir• Skleral stroma;
tek yönde yerleşim göstermeyen,çeşitli büyüklük & biçimlerde kollajen demetleri
• Dış yüzey; beyaz, tenon kapsülünün iç yüzeyiyle temas ön bölümü konjonktiva ile kaplı
• İç yüzey; kahverengi, silier sinirler & damarların geçtiği oluklar önde kornea ile arkada duramaterle devam eder
skleraLamina kribroza
• Skleranınarkasında ve en zayıf bölgesi
• Merkezden; Santral Retinal Art. & Ven
3 grup giriş yeri;
• Arka; uzun & kısa silier damarlar & sinirler • Orta; vartikoz venler• Ön; ant. silier damarlar, perivasküler lenfatikler, sinirler
Episklera• Sklerayı saran & önde konjonktivaya bağlayan gevşek konnektif &
elastik bir doku
kornea• Saydam, şeffaf ve damarsız• kurvatürü globdan fazla• Sklerokorneal bileşke (limbus) ile skleradan ayrılır• Yatay çap: 12mm• Dikey çap: 11mm• Dikey - yatay kurvatür (fizyolojik astigmatizma)• Kornea periferi (0.67-0.52mm) daha kalın
kornea
kornea1)Kornea epiteli
• Bazal hücreler: bazal membrana hemidezmozomlarla, tek katlı• Kanatsı hücreler: 2-3 kat• Yüzey hücreleri: 2 kat birkaç günde gözyaşı film tabakasına
dökülür• rejenerasyon
2)Bowman zarı • Aselüler• Rejenere olmaz
kornea3)Stroma (substansia propria)
• % 90• Düzenli aralıklarla sıralanmış kollajen fibriller , fibroblastlar
(keratositler), protoglikan yapısındaki madde ile doldurulur
4)Descemet membranı • Kafes tarzında dizilmiş
ince kollajen fibriller
5) Kornea endoteli
• Tek sıra hekzagonal hücreler• Korneanın herhangi bir şişmeye maruz kalmaksızın
mevcut yapısını korumak için özel bir pompa mekanizması• Rejenerasyon olmadığından yaşlandıkça sayısı azalır;
komşu hücreler genişleyerek diğerlerinin yerini doldurur
• Kornea avasküler bir yapıdır& ancak 1mm periferine ant. silier damarlar gelir.
• Trigeminal sinirin oftalmik dalından gelen ant. silier sinir, subepitelyal & stromal sinir pleksuslarını oluşturur& korneal hassasiyeti sağlar.
UVEA
2) Tunica vasculoza (uvea)irissilier cisimkoroid
İRİS• Kornea & lens arasında aköz hümörde asılı duran,
ortası delik, yuvarlak & ince bir disk • Farklı koşullarda büyüyüp küçülen delik; pupilla,
retinaya ulaşan ışık miktarını ayarlar,• Akomodasyonda kontraksiyonu fokusu keskinleştirir
• İris periferde, silier cismin ön tarafıyla devam eder• Lens & kornea arasındaki boşluğu Ön & Arka Kamara ayırır
pupilla aracılığıyla bağlantı halindedir• Ortalama çap: 12mm, kalınlık: 0.5mm • İris kökü incedir, travmayla silier cisimden ayrılabilir
• Pupiller kenar,lens ön yüzüyle hafif temastairis köküne göre daha önde
İris yapısı (önden arkaya)• 1)Endotel (ant. limitan memb.); kornea endotelinin devamı• 2)Stroma; gevşek kollajen ağ içinde, sfinkter pupilla kası, iris damar &
sinirleri, pigment hücreleri
• 3)Kas lifleri; istemsiz liflerden oluşur,-Sfinkter pupilla, sirküler lifler pupiller kenarda 1mm genişlik-Dilatatör pupilla, radyal lifler periferden pupiller kenara doğru
• 4)Arka membran (ön epitel); Bruch membranının homoloğu• 5)Arka pigment epiteli
• Her iki uzun silier arter, iris kenarına geldikten sonraüst & alt dallara ayrılır & karşıdaki dallarla anastomoz yaparak ant. silier arterlerin de bağlandığı
• Sirkülüs Anteriosus Majör
• Buradan çıkan damarlar,pupillaya doğru giderek,2. bir pleksusu oluşturur
• Sirkülüs Anteriosus Minör
Koroid & irisin inervasyonları,• nazosilier sinirden gelen uzun silier sinir
silier gangliondan gelen kısa silier sinir
• Sup. servikal pleksustan gelen sempatik lifler dilatatör,Okulomotor alt motor dalıyla gelen parasempatik lifler desfinkter pupilla kasını inerve eder
SİLİER CİSİM• İç yüzeyinde;
arkada Pars Plana, silier striaları içerirönde Pars Plikata (Korona Siliaris), silier proçesleri içerir
SİLİER CİSİMSilier cismin katmanları (dıştan içe);
• 1) suprakoroidal lamina• 2) orbikülüs siliaris• 3) silier proçesler: 60-80 tane
lensle suspensuar ligamanların aracılığıyla bağlantı halinde• 4) bazal lamina & stroma• 5) epitel; silier proçeslerin apeksinde aköz hümör sekresyonunda primer rol• 6) internal limitan membran
Silier kas:• Koroidin ön kenarının dış yüzeyinde• 3mm kalınlığında, gri, yarı-saydam dairesel bant
Longitudinal Oblik liflerSirküler lifler
• Akomodasyon için esas eleman• Kasıldığında; Silier proçesleri öne çeker,
Suspensuar ligamanlar gevşer,• Lens kapsül gerilimi azalır• Lens konveksleşir• AKOMODASYON artar
Parasempatik innervasyon
26
İRİDOKORNEAL AÇI
Limbusun arkasında trabeküler doku,trabeküler dokuyla iris kökü arasında dafiltrasyon açısı denen bir boşluk var
AÇI ELEMANLARI• Schwalbe Hattı: Descemet memb.’nın periferdeki sonlanışı
• Korneal Kama: korneanın iç & dış yüzeyinin birleşim yeri
• Trabekülüm: Schwalbe hattından skleral mahmuza kadar uzanır
• Schlemm Kanalı: septumlarla birbirine bağlanmışlimbusu halka şeklinde çepeçevre dolanan bir kanal
• Skleral Mahmuz: skleranın en öndeki uzantısı
• Silier Cisim: skleral mahmuzun tam arkasında, soluk kahverengi• İris Proçesleri: irisin ön yüzünden çıkan, skleral mahmuz seviyelerinde
insersiyon yapan, silier cismi değişen derecelerde örten küçük uzantılar• Kan Damarları: açının en geri noktasında ışınsal
Trabeküler ağ:• Uveal ağ: iris kökünden Schwalbe hattına dek uzanan en iç kısım
geniş intertrabeküler boşluk; aköz geçişine direnç• Korneoskleral ağ: skleral mahmuzdan Schwalbe hattına dek uzanan, daha
geniş orta kısım• Endotelyal (jukstakanaliküler) ağ : korneoskleral ağı Schlemm kanalının iç
duvarında yer alan endotele bağlayan trabekülümün dar kısmıdır
Schlemm kanalı• İçi endotelle kaplı duvar kalınlığı 10µm ,
aköz hümör ile dolu daire şeklinde kanal• İç duvarı girintiler oluşturan düzensiz endotel• Dış duvarı ise düzgün dizilmiş yassı hücreler• Toplayıcı kanalların ağızları
HÜMÖR AKÖZ
• Ön & arka kamaraları dolduran alkali sıvı• Su + NaCl• Lens, kornea ve trabeküler ağ gibi ön segment dokularının beslenmesi ve metabolik
artıkların uzaklaştırılması• Uygun göz içi basıncını idame ettirmek
Üretimi; • Aktif: %80’i pigmentsiz silier epitel tarafından , Na+/K+ ATPaz pompası
GİB seviyesinden bağımsız• Pasif: %20’si; silier kapiller kan basıncı, plazma onkotik basıncı, GİB seviyesine
bağlı olarak ultrafiltrasyon & difüzyon
Hümör aköz drenajı• Trabeküler (konvansiyonel) yol; % 80
Trabekülüm Schlemm kanalı kollektör kanal(25-35) Aköz ven episkleral ven
• Uveoskleral (nonkonvansiyonel) yol; %20Silier cisim suprakoroidal boşluk venöz sirkülasyon
• Bir kısmı ise iris yoluyla drene olur
KOROİD• Yoğun kapiller pleksus & bu pleksusa kan götürüp, getiren damarlar
• Pia-araknoid homoloğu, optik sinirden ora serrataya uzanan,ince, yüksek vaskülariteye sahip membran
• Kalınlığı arkada; 0.22 mm, önde; 0.1mm• İç yüzü; RPE ile • Dış yüzü ; sklerayla bağlantılı• En önemli fonksiyonu;
Retinanın beslenmesi, Silier cisim & irise damar & sinirlerin ulaşmasını sağlamak
Koroid 5 katmandan oluşur
1)Suprakoroid lamina (lamina fuska)
2)Haller katı
3)Sattler katı
4)Koryokapillaris; özellikle retinaya yakın damarlar çok ince
birçok pencere (fenestrasyon) içerirler
retinanın dış katmanlarını besler
5) Bruch memb. (Bazal lamina); 2 µm, RPE’ye komşu
Koroid :• uzun & kısa post. silier arterler • ant. silier arterlerin rekürren dallarıyla beslenir.• Vorteks sisteme boşalır.
ANATOMİ ve FİZYOLOJİ
• 3) TUNİCA NERVOSA ( RETİNA)
RETİNA
• Dış yüzeyi koroidle,• iç yüzeyi ise vitrenin hyaloid membranı ile temas halinde
• Arkada optik sinir olarak devam eder• Tam arkada merkezde keskin görmeyi sağlayan
makula lutea
• Retinanın kalınlığı arkadan öne doğru geldikçe azalır • Silier cisme kadar uzanarak
ora serratada sonlanır
• Retina ora serrata & optik disk etrafında koroide yapışık• Retinanın pigment tabakası ise koroide her yerde yapışıktır
1)Retina pigment epiteli (RPE)• Koroid bazal laminasına sıkıca yapışık• Tek sıralı hekzagonal hücreler • Apikal bölgelerindeki villus şeklindeki proçesler
fotoreseptörlerin dış segmentini çevreler• Bruch membranına sensöryel retinaya olduğundan
daha sıkı yapışık• Sensöryel retina ile RPE arasında; subretinal boşluk • Fonksiyonu; ışığı absorbe etmek
2)Vizüel hücreler tabakası(Jacob memb.)Rodlar & konlarRod > kon (makula haricinde)
• 3) Dış limitan membran• 4) Dış nükleer tabaka• 5) Dış pleksiform tabaka• 6) İç nükleer tabaka• 7) İç pleksiform tabaka• 8) Ganglion hücre tabakası• 9) Stratum Optikum (sinir lifi tabakası)• 10) İç Limitan Membran
OPTİK DİSK• Stratum optikum dışındaki tüm retinal katlardan yoksun• Optik sinirin çıkış yeri• 1.5mm çapında sarı-beyaz dairesel alan• Retinanın sinir lifleri lamina kribrozadan geçerek
optik siniri oluşturur,• Santral Retinal Arter & Ven retinaya girer• Papilla denmesine rağmen retina
ile aynı düzlemde• ancak ortasındaki çöküntü;
FİZYOLOJİK ÇUKURLUK oluşturur
Optik disk 3 tabakadan oluşur;• 1)Yüzeysel tabaka;• 2)Prelaminer tabaka; retina sinir liflerinden oluşur
Sadece santral çanak içinde görülebilir• 3)Laminer tabaka;
• Yüzeysel tabakaSantral Retinal Art.,
• diğer iki tabaka ise Kısa Post. Silier Art.’ler (Zinn Halkası)
MAKULA• Arka kutupta, sarı, hafif oval depresyon• Merkezi OD’in lateral kenarına 3.5mm uzakta,
OD merkezine göre 1mm aşağıda & 5.5mm çapında• Etrafındaki fundustan daha koyu
Xantofil pigmenti & ganglion hücre hücre tabakası
• FOVEA; makula merkezindeki çöküntü, 1 disk çapında (1.5mm)• FOVEOLA; foveanın merkez zemini, 0.35mm çapında
retinanın en ince kısmı; sadece konlar
• UMBO; foveolanın tam merkezindeki çöküntü• FOVEAL AVASKÜLER ZON (FAZ) ; foveanın içinde, foveolanın dışında
ORA SERRATA;• limbustan 8mm• retinanın bittiği tırtıklı bölge
• Nazalde iris köküne temporale göre 1mm daha yakın• Nazalde silier cisim daha dar• Sensöryel retina, RPE & koroid ile kaynaşmış durumda• Retina koroide, vitre de retinaya sıkıca yapışık• Ora serrataya 1-2mm kala fotoreseptörler kaybolur
• Retinanın iç katları;iç limitan memb. Santral Retinal Art.iç nükleer kat
• Retinanın dış katları Koroid(dış pleksiform-RPE)
Santral Retinal Arter;
• Oftalmik arterden kaynaklanır,• göze optik sinirle birlikte girer,• Retinada 4 kola• Terminal arter ; tıkanıklığında retinal infarkt• Retina arterleri parlak kırmızıdır,
pulsasyon göstermez
48
Göz küresinin 4/5’iSaydam kılıf (Hyaloid membran) içinde;jöle kıvamında saydam bir yapı%98 su, %2 kollajen & hyalüronik asit
Merkezinde, hyaloid arter kalıntısı; Hyaloid kanal (Clouqet kanalı)Kan damarı yok;Beslenmesi, retina & silier proçes damarları
KORPUS VİTREUM
49
İnternal karotid art.Oftalmik art.
Orbitallakrimalsupraorbitalpost. etmoidalmedial palpebralfrontaldorsal nazal
Okülersantral retinalkısa & uzun post. silier ant. silier müsküler dallar
50
VORTEKS VENLER
koroid, silier cisim, iris
Her kadranda 1 ven
Limbustan 14-25 mm uzakta, rektusların arasından çıkarlar
indirekt oftalmoskopiyle görülebilir
51
LENSGözün esas kırıcı ortamlarından biri,
korneanın sabit kırma gücüne (43D),değişken (10-20D) bir element ekler
Kapsülü içerisinde,irisin hemen arkasında, vitrenin önünde,silier proçesle çevrelenen yapı Önde irisin serbest kenarıyla temas halinde,perifere gidildikçe arka kamarayı oluşturacak şekilde
iristen uzaklaşır
İRİS + LENS = OPTİK DİYAFRAM
52
LENS
Saydam & bikonveks ve damarsızLensin ekseni; iki kutbu birleştiren çizgiLensin ekvatoru; lensin dış kenarıetrafında ışınsal olarak yerleşmiş zonül lifleri,lensi silier cisme bağlar; lensi yerinde tutar
silier kasın gerdirici kuvvetini iletir
53
Lens kapsülü
Lensi sıkıca saran, arkada daha kalın, saydam bir zar
Yüksek elastisiteye sahip;rüptüre olduğundakendi üzerine kıvrılır
54
Tüm yaşam boyunca ekvatorda lif üretimi devam -Doğumda; FETAL-1. & 2. on yıl; İNFANTİL-3. on yıl; ERİŞKİN çekirdekLens hiçbir hücresini kaybetmez & dokusu sürekli sıkıştırılırEn genç hücreler yüzeyde, en yaşlı hücreler merkezdeErişkin lensi = 220mg (doğumdakinin 5 katı)Ön kamaradan difüzyon
Yaşlanmayla;Su içeriğiLens prot. (albuminoid)Düzleşir,Hafif kesifleşip yoğunlaşır
Kristalin lens
• Gözün önemli kırıcı ortamlarından biri ve yaklaşık 20 D kırma gücü akomodasyonla daha da artar.
• % 65’i su ve % 35’i protein • Saydamlığını korumak ve yeni lif yapımı için anaerobik glikoliz yapar• Saydamlıkta önemli olan proteinlerin % 3’ü yaklaşık 24 saatte yenilenir.• Lensin metabolizması esas olarak epitelde meydana gelir• Yaşla birlikte enerji üretimi düşer ve elektrolit metobolizması kontrolü
güçleşir.• Lensin su oranı korunmasında elektrolit dengesinin önemi büyüktür.
AKOMODASYON• İstirahat halindeki bir gözün görebildiği en uzak noktaya
punktum remotum (uzak nokta) (PR)• Gözün bütün uyum gücünü kullanarak görebildiği en yakın
noktaya ise punktum proksimum (yakın nokta) denir (PP)• Uzak ve yakın nokta arasındaki mesafeye uyum uzaklığı,• Gözün uzak ve yakın noktayı görebilmek için gerekli kırma
güçleri arasındaki farka da uyum amplitüdü (U) denir.• U=PP-PR
Akomodasyon Triadı (Uyum Triadı)
• Yakına bakarken lensin şekil değişikliği yarı çapı küçülür, kalınlığı artar
• gözler birbirine yaklaşır (konverjans) ve• göz bebekleri küçülür (myozis)
UYUM BOZUKLUKLARI
• 1. Presbiyopi• 2. Uyum felci (paralizisi)• 3. Uyum spazmı
EKSTRAOKÜLER KASLAR
Levator palpebra superiorisRektus kasları
(ÜR, AR, DR, İR)Üst oblikAlt oblik
Annulus Tendineus kommunis’den altta; Zinn lig.; İR, AR,
DR’un sup. başıüstte; Lockwood sup. tendonu;
ÜR, DR’un inf. başı
60
III. sinir; Levator palpebra superiorİR, ÜR, AR, AO
IV. sinir; ÜOVI. sinir; DR
Gözün Yardımcı organları
• Orbita içi oluşumlar• Supercilium• Palpabrae (göz kapakları)• Konjonktiva• Gözyaşı sistemi• Gözyaşı bezi• Gözyaşı kesesi• Nazolakrimal kanal
Orbita içi oluşumlar
• Periorbita: orbita duvarını saran kemiklerin periost tabakası
• Septum orbitale• Tenon kapsülü• Corpus adipozum• External göz kasları
• Göz kapakları:• Cilt• Orbikülaris oküli kası • Tarsus• Orbital septum• Tarsal bezler • Konjonktiva
Ön lamella; Zeis (modifiye sebase bez)• Gri hat Moll (modifiye ter bezi)
Arka lamella; Meibomius (Tarsal bezler)
65
Tarsal Bezler (Meibomius bezleri)• Herbiri ayrı bir tüp & birçok divertikülden oluşan,
modifiye sebase bez• tarsların iç yüzeyindeki oluklara gömülü
birbirine paralel dizilmiş inciler• Üst kapakta 30, altta daha az sayıda • Kapak serbest kenarındaki
küçük deliklerden boşalır
KONJONKTİVA• Gözün müköz membranı• Epitel; 2-5 hücre tabakası kalınlığında
bazal hücreler küboid yapıda;yüzeye yaklaştıkça polihedralgözün kronik olarak açıkta kalmasıyla keratinize
• Stroma; zengin damar yapısına sahip bağ dokusuaksesuar lakrimal bezleri içerir
Konjonktiva klinik yönden;
• Palpebral; mukokutanöz birleşim yerinden sıkı bir şekilde tarsal plaklara bağlı,kalın, yüksek damarlanma, papillalarla örtülüderinlerde lenfoid doku
• Forniks; gevşek & bol miktarda, şişerek katlantılar oluşturabilir
• Bulber; ant. sklerayı örter, ince, saydam, hafif damarlanma
limbus haricinde Tenon kapsülüne gevşek bağlı
Konjonktivada sekresyonMüsin salgılayanlar;
• Goblet hücreleri: epitel içinde, en yoğun inferonazalde• Henle kriptaları; sup. palpebral konj.’nın üst 1/3
inf. palpebral konj.’nın alt 1/3• Manz bezleri: çepeçevre limbusu sararlar
Aksesuar lakrimal bezler;• -Wolfring & Krause bezleri: öz. fornikslerde
LAKRİMAL SİSTEM
• Lakrimal bez• Lakrimal kanalikül• Lakrimal kese• Nazolakrimal kanal
Lakrimal Bez• Seröz tükürük bezi• Oval• Lakrimal fossada
(Frontal kemiğin zigomatik bölümünün medialinde)• 6-12 kanal,• Üst konjonktival forniksin üst & dış yarısına açılır• Fibröz bir septumla; üst (orbital) lob
alt (palpebral) lob
Lakrimal kanalikül
• Her göz kapağında birer tane; üst/alt• yaklaşık 8mm uzunluğunda• İçten dışa; mukoz membran
çok katlı yassı epitelbazal membrançizgili kas lifleri
(orbikülaris oküli kasının devamı)• Ampulla; açı yerlerinde 2mm’lik genişlemeler• %90 ortak bir kanalikülle lakrimal keseye • Rosenmüller valvülü; ortak kanalikül girişini örten küçük mukoza flebi
Lakrimal Kese (Sakkus Lakrimalis)
• 12-15mm uzunluğunda• Fossa lakrimalis üzerinde(ant. & post. lakrimal çıkıntılar arasında)
• Müköz membranla döşenmişfibroelastik yapı
• Nazolakrimal kanalın genişlemiş parçası• Üst ucu kapalı & yuvarlak• Alt ucu nazolakrimal kanalın devamı
Nazolakrimal Kanal (Duktus Nazolakrimalis)
• 15-18 mm uzunluğunda• Maksilla, lakrimal kemik, alt nazal konka• Lakrimal kesenin devamı• İnf. nazal meatus’a açılır
Hasner valvülü (plika lakrimalis);• Kanalın açıldığı yeri örten mukoz membran
• Lakrimal kese & nazolakrimal kanalın müköz membranı yer yer siliaları olan silindirik hücrelerle kaplanmıştır
KORNEA FİZYOLOJİSİ• Epitel tabakası, kornea tabakaları arasında en fazla oksijen ve glikoz
ihtiyacı olan tabakadır. Metabolizması için gerekli oksijen, aminoasitler veglikozu:
• 1. Gözyaşı aracılığı ile atmosferden • 2. Limbus çevresindeki kapiller ağdan• 3. Hümor aközden diffüzyon yoluyla sağlar. • Epitel hücreleri arasındaki sıkı bağlar mikroorganizmalara karşı bariyer
görevi görür. Intakt epitelden Difteri basili, gonokoklar, hemofilus ve listeria türleri dışında mikroorganizmalar penetre olamaz
KORNEA FİZYOLOJİSİ• Endotel tabakası, hümör aköze karşı bariyer görevi görür, aktif
metabolik pompa fonksiyonu ile kornea su içeriğini dengede tutar (Kornea su içeriği %70-75 dir).
• Endotel pompa fonksiyonunun bozulması durumunda kornea ödemi ve buna bağlı kornea bulanıklığı gelişir.
• Ön segment cerrahisi sırasındaki travmalar, bazı korneadistrofileri ve ön segment inflamasyonları endotel fonksiyonunu bozan nedenler
Kornea niçin saydamdır?• Avasküler olduğundan, • Stromadaki kollajen fibrillerin uniform yapısı ve birbirleri ile
kesişmemesinden, • Su içeriği düzeyinden.
GÖRME FİZYOLOJİSİ
GÖRME FİZYOLOJİSİFotoreseptör hücreler
• Işığa duyarlı hücreler • Koni hücreleri 6 milyon fovea ve fovea etrafında, • Rod hücrelerin sayısı 120 milyon fovea dışında.• Bu iki hücre grubu dış segment görünümleri dışında birbirine benzer • Temel olarak 4 kısım; pigment epiteline komşu dış segment, iç segment,
nükleus ve sinaptik gövde• Göze gelen ışığın elektrik sinyallerine dönüştürülmesi için fotopigment bulunmalı • Fotopigment retinal veya retinen denen
kromofor madde ve opsin adı verilen lipoprotein yapıda iki madde
GÖRME FİZYOLOJİSİ• Koni hücreler başlıca renkli ve keskin görmeden sorumlu • Koni hücre sisteminin çözünürlüğü yüksek, Rodlar düşük şiddetteki ışığa • Normalde koni hücresi sadece bir tane bipolar ve gangliyon hücresi ile
sinaps • Buna karşın rod hücreleri yaklaşık 600 • Retina pigment epitel tabakasında ayrıca yüksek konsantrasyonda A
vitamini de bulunmakta. A vitamini pigment tabakası içine gömülü olan fotoresptör hücrelerin dış segmentlerinin zarlarından ileri geri değişime uğrayarak görmede önemli rol oynamakta.
GÖRME FİZYOLOJİSİ• Opsinin yapısındaki küçük değişiklikler fotoreseptör hücrelerinin değişik
spektral duyarlılıkta olmasına neden olurlar.• Işığın rodlardaki görme pigmentine (rodopsin) ilk etkisi retinalin
izomerleşmesi ve sonunda opsinin retinalden ayrılmasıdır ve buna pigment beyazlaması denir.
• koniler mavi, yeşil ve kırmızı renge duyarlı fotopsinler• ışığı soğurma özellikleri mavi için 445 nm, yeşil için 535 nm ve kırmızı
için 570 nm dalga boylarında • Fotoreseptörlerdeki ve pigment epitel hücresindeki enzimler beyazlamış
pigmenti tekrar eski haline döndürürler. Serbest formdaki trans retinal, ışık etkisiyle değişime uğramadan önce cis-retinal şekline döner. Bu işlemin yavaş oluşu karanlıkta ışık adaptasyonunun niçin yavaş gerçekleştiğini açıklamakta
• FOTOTRANSDÜKSİYON
1. Karanlıkta dış segmente pasif olarak sodyum akımı mevcuttur. Sodyum iç segmentten aktif olarak dışarı atılır. Bu olaya karanlık akımı denir.
2. Fototransdüksiyonda ilk aşama ışık etkisiyle 11-12-cis bağının kopmasıdır. Bu olay opsini aktive eder. Aktif opsin, diğer bir membran proteini trandusini aktive eder. Bu da PDE enzimini aktive ederek, cGMP yi nonsiklik formuna çevirir.
3. Karanlıkta dış segmentte yüksek cGMP düzeyleri bulunur. Bu düzey sodyum kanallarını açık tutar. Nonsiklik formuna dönüşünce kanallar kapanır. Dış segmente sodyum giremez.
5. Koniler parlak aydınlatma karşısında devamlı olarak cevap verebilirler. Rodların doygunluğu saatler sürebilir.
GÖRME FİZYOLOJİSİRenkli görme
• en iyi tanımlayabilecek kavram, trikromasite teorisi. • Bu teori ile, kırmızı, mavi ve yeşil 3 ayrı renkteki ışığın uygun karışımıyla
bütün renklerin algılanabileceği gözlemine dayanmakta. • Buna teknolojik gelişmelerden örnek verecek olur isek trinitron televizyon
ve monitörlerde bu 3 renk farklı ışık kaynağı ile oluşturulmakta ve uygun karışımı ile değişik renkler ekranda görülmekte.