h5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 willem de veroveraar - slag bij...
TRANSCRIPT
![Page 1: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/1.jpg)
H5 De Middeleeuwen
![Page 2: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/2.jpg)
De Middeleeuwen Paragraaf 5.1, Middeleeuwen
![Page 3: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/3.jpg)
Eed van trouw
![Page 4: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/4.jpg)
Leenheer Leenman (vazal)
Feodalisme feodum = Latijn voor lenen
De leenheer geeft de leenman land (leen), macht en bescherming in ruil voor raad en daad (advies) bij rechtspraak en hulp in oorlog.
![Page 5: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/5.jpg)
O Koning (leenheer)
P P
Graaf (leenman) Graaf
Uitvoering feodalisme
![Page 6: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/6.jpg)
O Koning
P U P
Graaf Bisschop Hertog
P P P P P P Baron Baron Baron Baron Graaf Graaf
Ridders Boeren
Een hoge edelman beloofde bescherming aan een aantal boeren die op hun beurt tot gehoorzaamheid en herendiensten waren verplicht
![Page 7: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/7.jpg)
Koning (leenheer)
Hertog (leenman)
Hertog (leenman)
Graaf (leenman)
Graaf (leenman)
Graaf (leenman)
Bischop (leenman)
Ridder (leenman)
Klooster (leenman)
Ridder (leenman)
Ridder (leenman)
Ridder (leenman)
Ridder (leenman)
Ridder (leenman)
Klooster (leenman)
![Page 8: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/8.jpg)
Uitbreiding rijk door oorlogen
![Page 9: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/9.jpg)
Ridders en kastelen
Infanterie
![Page 10: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/10.jpg)
Ridder 14e eeuw
![Page 11: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/11.jpg)
Cavalerie
![Page 12: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/12.jpg)
Een boog- en kruisboogschutter
![Page 13: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/13.jpg)
Artillerie; katapult, ballista en trebuchet
![Page 14: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/15.jpg)
Paus Leo III
* 795 – 816 paus te Rome * botsing met edelen – aanslag * vlucht naar Karel de Grote * 800 terug in Rome
* 1673 heilig verklaard
![Page 16: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/16.jpg)
Paus Leo knielt voor de pas gekroonde keizer Karel
![Page 17: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/17.jpg)
814 Karel de Grote †
Begraven in de dom van Aken
Zoon Lodewijk de Vrome volgt op
Na diens dood valt het rijk uiteen
![Page 18: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/18.jpg)
Christendom in Europa H5.2 Germaanse goden; Tiwaz, Wodan, Donar en Frija
(Hun namen leven nog voort in de dagen van de week, namelijk woensdag, donderdag en vrijdag.)
![Page 19: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/19.jpg)
Het Bonifatiusbeeld in Dokkum waar de heilige staat afgebeeld met het evangelieboek beschermend op zijn hoofd, als herinnering aan zijn marteldood.
* Kerstening * missionarissen / zendeling * hemel / hel
![Page 20: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/20.jpg)
Willibrord (658 – 739†) in Friesland
![Page 21: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/21.jpg)
In een klooster waren monniken de gehele dag bezig met bidden, zingen, werken in de bibliotheek/scriptorium en werken op de akkers rondom het klooster.
![Page 22: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/22.jpg)
Monniken werkten uren achtereen om een boek of een bijbel te schrijven. Ze versierden vooral de beginletters. Het waren kleine schilderijtjes/miniaturen. Hier zie je een afbeelding van de Heilige Johannes uit de 15e eeuw
![Page 23: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/23.jpg)
Een klooster in de Middeleeuwen bestond uit een aantal onderdelen, namelijk een bibliotheek, een school, een kerk, een schrijfzaal, begraafplaats en een aantal akkers.
![Page 24: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/24.jpg)
U Paus
U U
Aartsbisschop Aartsbisschop
U U
Bisschop Bisschop
U U U
Priester Priester Priester
Organisatie christelijke kerk
![Page 25: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/25.jpg)
Het woord paus heeft zowel een Griekse (pappas) als Latijnse (papa) herkomst. Het betekent letterlijk "vader", en is de titel van de leider van de rooms-katholieke kerk. De paus is de bisschop van Rome en zo de opvolger van de apostel Petrus.
De Paus
Paus Franciscus 266e paus
![Page 26: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/26.jpg)
Aartsbisschop
Een aartsbisschop is een bisschop die aan het hoofd staat van een kerkprovincie, gevormd door een aantal bisdommen. Midden: Wim Eijk de aartsbisschop van Utrecht.
![Page 27: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/27.jpg)
Bisschop Een bisschop is een geestelijke die veelal aan het hoofd staat van een bisdom. Hiernaast zie je drs. A.L.M. Hurkmans de bisschop van 's-Hertogenbosch
![Page 28: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/28.jpg)
Vermenging Germaanse gewoonten / Christendom
* midwinterfeest – kerstfeest * lentefeest – Pasen
Succes kerstening: bekering vorsten
![Page 29: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/29.jpg)
Verspreiding Christendom rond 600
![Page 30: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/30.jpg)
Domein van de edelman (heer)
H5.3 Standensamenleving en Hofstelsel
![Page 31: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/31.jpg)
Middeleeuwen = landbouwsamenleving
* 90% bevolking was boer * land verdeeld onder edelen en kerk * 10% bevolking leefde in kleine steden * Dorestad > handel en plundering
![Page 32: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/32.jpg)
Edelen bezaten een stuk land (=domein)
domus = Latijn voor woonplaats
Het economisch systeem van het domein heet: HOFSTELSEL
Het domein bestond uit: * vroonland (= hoeve van de heer) * saalland (= land van de heer) * hoeveland (= land bewerkt door horigen)
![Page 33: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/33.jpg)
Bestuur van het domein: * heer stelt rentmeester aan (= lage adel) - int belasting - spreekt recht (boetes opleggen) * rentmeester heeft heerlijke rechten bv. houden van (deel van) boetes en belasting
Wonen op het domein: * edelman en gezin * rentmeester en gezin * vrije boeren * horigen
Bewerken van de grond: * hoeveland bewerkt door horigen – pacht in natura * saalland bewerkt door horigen – herendiensten
Vrije boeren verrichten geen herendiensten, maar: * betalen belasting (vaak in natura) * dienen als soldaat
Doel van het hofstelsel: * autarkische zijn = zelfvoorzienend
![Page 34: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/34.jpg)
Een aantal herendiensten die men moest verrichten voor de domeinheer.
![Page 35: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/35.jpg)
Rond 1000 nam inwonertal toe.
Dus moest er meer voedsel worden geproduceerd.
Hoe bewerkte men de grond?
Door middel van het TWEESLAGSTELSEL
Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3
Land A Zomergraan
(haver,gerst) Wintergraan
(tarwe,rogge)
Zomergraan
(haver,gerst)
Land B Wintergraan
(tarwe,rogge)
Zomergraan
(haver,gerst) Wintergraan
(tarwe,rogge)
Nadeel: grote kans op misoogst
![Page 36: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/36.jpg)
Jaar 1
Jaar 2
Jaar3
Land A
Zomergraan
(haver,gerst)
Braak
Wintergraan
Land B
Wintergraan
(tarwe,rogge)
Zomergraan
Braak
Land C
Braakliggend
(onbebouwd)
Wintergraan
Zomergraan
Braak liggen = er niets op verbouwen - zo kan de grond rusten.
Ze kenden namelijk nog geen kunstmest en gewone mest was schaars, waardoor de grond snel was uitgeput.
Tweeslagstelsel wordt vervangen door DRIESLAGSTELSEL
![Page 37: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/37.jpg)
Voordeel:
* kleinere kans op misoogst * hogere opbrengst
Later wordt het slagenstelsel uitgebreid.
![Page 38: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/38.jpg)
Standen: * adel * geestelijkheid * boeren
Taken: * adel = bescherming * geestelijkh. = bidden * boer = landbouw
Kenmerken:
* priviléges * sociale immobiliteit (= onbeweeglijkheid)
![Page 39: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/39.jpg)
Opkomst van de Islam H5.4
Moskee Muhammed Ali in Caïro
![Page 40: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/40.jpg)
Allah = Arabisch voor God
Mohammed is zijn profeet (= boodschapper) - vestigt zich in Mekka - ruzie met Arabieren vanwege polytheïsme - vertrekt naar Medina
Sticht in Medina ‘de Islam’ > aanhangers = moslims * Mohammed wordt politiek en religieus leider * Islam met geweld verspreiden * na dood nemen opvolgers (kaliefen) macht over
Gevolg: ruzie over de opvolging - alleen familie kan kalief worden (sjiieten) - elke geschikte geestelijke kan kalief worden (soennieten)
![Page 41: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/41.jpg)
Visioenen van Mohammed zijn opgeschreven in de Koran - bestaat uit 114 hoofdstukken (soera’s) - 5 zuilen = 5 plichten > geloofsbelijdenis > 5 maal per dag bidden : Mekka > aalmoezen geven > vasten tijdens Ramadan > één maal in leven naar Mekka Hadj - (pelgrim)
![Page 42: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/42.jpg)
Uitbreiding Islam tot 750 = heilige oorlog (Jihad)
* 732 slag bij Poitiers – Karel Martel verslaat Arabieren (Moren)
(Mohammed)
(Arabische rijk valt uiteen)
Medina
*
![Page 43: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/43.jpg)
Arabische cultuur in Spanje H5.5
![Page 44: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/44.jpg)
Val van Granada
![Page 45: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/45.jpg)
Gevolgen:
* introductie van ‘uitvindingen’: - windmolens - fruit (citroen, abrikoos)
* bloeiende handel
* godsdienstvrijheid (Islam, Jodendom, Christendom)
* culturele uitwisseling tussen Midden-Oosten en Europa
![Page 46: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/46.jpg)
Moskee van Cordoba
![Page 47: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/47.jpg)
De Vikingen
H5.6
![Page 48: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/48.jpg)
Vikingen zijn Scandinavische Germanen
Leven van: - landbouw - visvangst - jacht op pelsdieren + handel
Vanaf 800 tochten naar Europa en Amerika, omdat:
* bevolkingsgroei leidt tot voedselgebrek * stichten koloniën door erfenisproblemen * voelen zich bedreigt door Karel de Grote
Zweedse Vikingen > Zwarte zee, Middellandse Zee Noorse Vikingen > Groot-Brittannië, IJsland, Groenland Deense Vikingen > West-Europa
![Page 49: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/49.jpg)
911 Rollo (Viking) werd leenman van Franse koning - zijn leen heette: Normandië
- vermenging met andere culturen
1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings
- King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland - introduceert daar het leenstelsel - de Franse taal werd bestuurstaal - Normandische architectuur werd mode bv. Romaanse kerken
![Page 50: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/50.jpg)
Ongeveer 40% van de Engelse woorden komt uit het Frans
Vb:
Beauty - Beauté mooi
Beef - Boeuf rundvlees
Jeopardy - Jeu Parti gevaar/verdeeld spel
Mayday - M’aider help mij
Palace - Palace paleis
Pleasure - Plaisier plezier
Avenue - Avenue laan
![Page 51: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/51.jpg)
Slag bij Hastings 1066
![Page 52: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/52.jpg)
Willem de Veroveraar (1027 – 1087)
Bijnaam: Willem de bastaard
Bouw Tower van Londen
Overleden na verwondingen door val van paard
Begraven in Caen
![Page 53: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/53.jpg)
Tower of London
![Page 54: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/54.jpg)
![Page 55: H5boa-geschiedenis.weebly.com/uploads/2/5/4/9/25496190/h5...1066 Willem de Veroveraar - slag bij Hastings - King Harold (Eng.) wordt verslagen - Willem wordt koning van Engeland -](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022043004/5f878d5f07b396000e5123a7/html5/thumbnails/55.jpg)
Romaanse kerk
Ronde Ronde bogen Dikke muren