Σειρά: Γαλάζια Βιβλιοθήκη

Συγγραφέας & τίτλος πρωτοτύπου:HECTOR-HENRI MALOT, En famille

Παραγωγή: MINΩAΣ A.E.E. 1η έκδοση: Απρίλιος 2011

Διασκευή – Επιμέλεια κειμένου: Δημήτρης Καραδήμας Σχεδιασμός εξωφύλλου – Σελιδοποίηση: Ιάκωβος Ψαρίδης Εικόνα εξωφύλλου © Fine Art Photographic Library/Corbis/Apeiron Photos

Copyright © για την παρούσα έκδοση:Eκδόσεις MINΩAΣΤ.Θ. 504 88, 141 10 N. Hράκλειο, AΘHNAτηλ.: 210 27 11 222 – fax: 210 27 76 818www.minoas.gr • e-mail: info@minoas.gr ISBN 978-960-481-423-7

ΕΚΤΟΡ ΜΑΛΟ

ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

Διασκευή: Δημήτρης Καραδήμας

H Γαλάζια Βιβλιοθήκη επιστρέφει ανανεωμένη

ΗΓαλάζια Βιβλιοθήκη, η σειρά που καθιερώθηκε στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού για την ποιό-

τητα και τον σεβασμό της στην παιδική ψυχή, επανα-κυκλοφορεί ανανεωμένη σε νέες, μοντέρνες εκδόσεις, αποσκοπώντας να κάνει προσιτά σε μικρούς και μεγά-λους τα αριστουργήματα της ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Από τον Ντίκενς και τον Μπαλζάκ έως τον Μαλό και τον Ουγκό, όλοι οι μεγάλοι συγγραφείς έδωσαν το παρών μέσα από διαλεκτά αριστουργήματα που, κυκλοφορώ-ντας για πρώτη φορά το 1966, μύησαν τους νέους στον κόσμο του πνεύματος και καλλιέργησαν στην παιδική ψυχή ευγενικά αισθήματα και ανώτερα ιδανικά.

Βιβλία που δεν πρέπει να λείπουν από καμία βιβλιοθήκη, επιμελημένες εκδόσεις που χαρίζουν την αίσθηση του κλασικού επανακυκλοφορούν διασκευασμένες και προ-σεκτικά επιμελημένες με συμπυκνωμένα νοήματα που κεντρίζουν τη δημιουργική φαντασία των παιδιών και με όλες εκείνες τις παιδαγωγικές αξίες που πρέπει να περιέ-χονται σε ένα καλό παιδικό βιβλίο.

Γιάννης Κωνστανταρόπουλος, Εκδότης

1 1

MEPOΣ ΠPΩTO

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 1

Μια χρήσιμη συνάντηση

Όπως συχνά συμβαίνει, το Σάββατο, κατά τις

τρεις, γύρω από την Πύλη του Μπερσί είχαν

μαζευτεί στην προκυμαία τέσσερις σειρές αμάξια

κάθε είδους με χίλιων λογιών φορτία. Κάτω από το

θερμό καλοκαιριάτικο ήλιο περίμεναν ανυπομονώ-

ντας να περάσουν από το τελωνείο, για να προλά-

βουν να μπουν στην ώρα τους στο Παρίσι.

Ανάμεσα σ’ αυτά τα αμάξια υπήρχε και ένα με

παράξενη όψη, κάπως κωμική. Έμοιαζε αρκετά με

τα τροχόσπιτα των σαλτιμπάγκων, κάπως πιο απλό

μόνο. Μόλις που διακρίνονταν πάνω του τέσσερις

μισοσβησμένες επιγραφές. Μία ήταν γραμμένη με

ελληνικούς χαρακτήρες και έπρεπε να προσέξεις

1 2

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

πολύ για να ξεχωρίσεις την αρχή της λέξης φωτο.

Σε μια άλλη, με δυσκολία φαινόταν η ιταλική κατά-

ληξη grafia. Έτσι, συνδυάζοντας και τις δύο, κατα-

λάβαινες πως ανέφερε τη λέξη φωτογραφία. Αλλά

οι πολύγλωσσες αυτές επιγραφές μαρτυρούσαν

ταυτόχρονα από πόσες και πόσες χώρες είχε πε-

ράσει το ταλαίπωρο αυτό αμάξι προτού καταλήξει

στα πρόθυρα του Παρισιού.

Το αμάξι το έσερνε ένα κοκαλιάρικο, εξαντλημέ-

νο γαϊδούρι, που αναριωτιόταν κανείς πώς βρήκε

τη δύναμη να κάνει ένα τόσο μακρινό ταξίδι. Ήταν

ζώο εύρωστο, αρκετά μεγαλόσωμο, με τρίχωμα

γκρίζο, και, παρ’ όλη την κούραση και την εξάντλη-

σή του, κρατούσε ψηλά το κεφάλι.

Πλάι του, καθισμένο στην άκρη του πεζοδρομίου,

ένα κοριτσάκι έντεκα-δώδεκα χρόνων, κρατούσε τα

χαλινάρια του. Σταράτο, με ανοιχτόχρωμα μαλλιά

και ελαφίσια μάτια, έδειχνε πως ήταν μείγμα από διά-

φορες φυλές – κι αυτό του χάριζε πρόσθετη χάρη.

Το τροχόσπιτο είχε σταματήσει πίσω από μια

άμαξα φορτωμένη σανό. Ο πεινασμένος γάιδαρος

έκλεβε πότε πότε από καμιά μπουκιά με τέχνη, σαν

να το ήξερε πως αυτό απαγορευόταν.

1 3

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

—Ντροπή, Παλικάρι, του είπε το κοριτσάκι με

ύφος επιτιμητικό, όταν αντιλήφθηκε το τέχνασμά

του.

Το πανέξυπνο ζώο έσκυψε το κεφάλι σαν μετα-

νιωμένος αμαρτωλός. Μα, μόλις η μικρούλα γύ-

ριζε αλλού το κεφάλι της, το Παλικάρι ξανάρχιζε

το παιχνίδι του με τόση μαστοριά και όρεξη, ώστε

καθένας καταλάβαινε πόσο πεινούσε το δύστυ-

χο... Έπειτα από αρκετή ώρα, μια φωνή ακούστηκε

μέσα από το τροχόσπιτο.

—Περίνα!

Η μικρή τινάχτηκε ορθή, ανασήκωσε το τσουβά-

λι που χρησίμευε για πόρτα στο αμάξι και μπήκε

μέσα. Μια γυναίκα ήταν ξαπλωμένη σ’ ένα στρώμα

τόσο φτηνό, που φαινόταν σαν κολλημένο στο πά-

τωμα.

—Με χρειάζεσαι, μαμά; ρώτησε η παιδούλα.

—Τι κάνει το Παλικάρι;

—Τρώει σανό από το αμάξι που στέκεται μπρο-

στά από εμάς.

—Εμπόδισέ το.

—Πεινάει ο δύστυχος.

—Αλίμονο αν όσες φορές πεινάμε αρπάζουμε

1 4

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

ό,τι βρούμε μπροστά μας. Τι θα πεις στον καρο-

τσέρη έτσι και θυμώσει;

—Καλά. Θα προσέχω περισσότερο.

—Δε θα μπούμε καμιά φορά στο Παρίσι;

—Πρέπει να περιμένουμε στο τελωνείο.

—Θα αργήσουν πολύ;

—Υποφέρεις πιο πολύ, μαμά;

—Μην ανησυχείς. Η κλεισούρα μού φέρνει δύ-

σπνοια, αποκρίθηκε η γυναίκα με φωνή που κοβό-

ταν σε κάθε της λέξη.

Με τα λόγια αυτά, ήθελε να καθησυχάσει την

κόρη της, μα στην πραγματικότητα η κατάστασή

της ήταν θλιβερή. Χωρίς πνοή, δίχως δυνάμεις,

χωρίς ζωή. Δε θα είχε περάσει τα τριάντα, αλλά η

εξάντληση την έκανε να μοιάζει πολύ μεγαλύτερη.

Η μικρή ξαναγύρισε στη θέση της. Πέρασε την

ώρα της κοιτάζοντας γύρω της την κίνηση: τα πλοία

που πηγαινοέρχονταν στο Σηκουάνα, τους γερανούς

που ξεφόρτωναν βαρυφορτωμένες μαούνες, τα τρέ-

να που κάθε τόσο διέσχιζαν με πάταγο τη γέφυρα,

τους τελωνοφύλακες που ερευνούσαν τα αμάξια.

—Ωραίος γάιδαρος! είπε ένας μικρός καμιά

δωδεκαριά χρόνων, που έμοιαζε με παλιάτσο και

1 5

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

χωρίς άλλο προερχόταν από κάποιο καραβάνι σαλ-

τιμπάγκων.

Εκείνη έκανε πως δεν άκουσε.

—Δε φαντάζομαι να είναι ντόπιος, ξαναείπε το

παιδί χωρίς να χάσει το θάρρος του. Δεν έχω ξανα-

δεί τόσο μεγάλο ζώο.

—Όχι, δεν είναι ντόπιο. Είναι από την Ελλάδα.

—Από την Ελλάδα; επανέλαβε ξαφνιασμένο το

αγοράκι.

—Ναι! Γι’ αυτό το ονομάσαμε Παλικάρι.

—Και είναι μακριά η Ελλάδα; ρώτησε ο μικρός.

—Πολύ μακριά.

—Από εκεί έρχεστε;

—Όχι. Από ακόμα πιο μακριά. Μόνο το Παλικάρι

είναι από την Ελλάδα, απάντησε η μικρή, χαϊδεύο-

ντας τη μουσούδα του ζώου.

—Και πού πηγαίνετε;

—Στο Παρίσι.

—Και πού θα αφήσετε την καρότσα σας;

—Μας είπαν πως στην Αβέρ υπάρχουν αδειανές

θέσεις στο δρόμο, πλάι στα τείχη.

—Πο πο πο! φώναξε ο μικρός, χτυπώντας με τις

παλάμες τα μάγουλά του. Ποιος σας το είπε;

1 6

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

—Γιατί; απόρησε η Περίνα. Δεν υπάρχουν εκεί

θέσεις;

—Υπάρχουν, μα έχει και κακοποιούς. Έχετε

στην καρότσα σας άντρες γερούς, ικανούς να χει-

ριστούν το μαχαίρι;

—Α! Είμαστε μόνο εμείς οι δύο: η άρρωοτη

μάνα μου κι εγώ.

—Τότε, ως αύριο, το γαϊδούρι σας θα έχει κά-

νει φτερά, είπε με στόμφο ο αλητάκος. Κι αυτό θα

είναι μονάχα η αρχή. Αργότερα θα δείτε και χειρό-

τερα. Πολύ χειρότερα. Σου το λέω εγώ, ο Γκρας

Ντουμπλ, ο διπλόπαχος!

—Μα είναι αλήθεια όλα αυτά; ρώτησε η Περίνα.

—Και βέβαια είναι αλήθεια. Γιατί δεν πηγαίνετε

να αφήσετε το ζώο σας στον Γκρεν ντε Σελ, στον

μπαρμπα-Αλάτη;

—Ποιος είναι αυτός; Δεν τον ξέρω.

—Ο ιδιοκτήτης της Μάντρας Γκιγιό. Είναι ένα

γήπεδο φραγμένο γύρω γύρω με κάγκελα. Εκεί

το ζώο είναι ασφαλισμένο, γιατί ο Γκρεν ντε Σελ

χτυπά με την καραμπίνα του όποιον τολμήσει να

κοντοζυγώσει.

—Είναι ακριβά;

1 7

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

—Το χειμώνα, όταν όλοι γυρνούν στο Παρίσι, εί-

ναι λίγο ακριβά. Τώρα όμως δε φαντάζομαι να σας

γυρέψει παραπάνω από δύο φράγκα τη βδομάδα.

Το γαϊδούρι σας θα βρίσκει μπόλικο φαΐ, αν βέβαια

αγαπάει τα γαϊδουράγκαθα.

—Και βέβαια τα αγαπάει, αποκρίθηκε η Περίνα.

—Τότε λοιπόν θα περνά βασιλικά. Κι έπειτα, ο

μπαρμπα-Αλάτης δεν είναι κακός.

—Είναι μακριά από εδώ η Μάντρα Γκιγιό;

—Όχι, στη Σαρόν. Μόλις περάσετε τα τείχη, θα

προχωρήσετε πλάι τους για μισή ωρίτσα. Έπειτα

θα αντικρίσετε τη Βενσέν. Θα στρίψετε αριστερά

και εκεί θα ρωτήσετε να σας τη δείξουν. Όλοι την

ξέρουν.

Η μικρή έτρεξε κοντά στη μητέρα της και της

διηγήθηκε όσα πληροφορήθηκε από τον νεαρό πα-

λιάτσο.

—Αφού είναι έτσι, δεν πρέπει να διστάζουμε. Ας

πάμε αμέσως στη Σαρόν.

Ενώ ετοιμαζόταν να βγει, ξαναγύρισε κοντά

στην άρρωστη και της είπε:

—Σε πολλά φορτηγά αμάξια υπάρχουν στο

πλάι τους επιγραφές που γράφουν «Εργοστάσια

1 8

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

Μαροκούρ» και από κάτω έχουν το όνομα «Βιλφράν

Πενταβουάν». Την ίδια επιγραφή διάβασα και στα

καραβόπανα που σκεπάζουν τα βαρέλια με το κρα-

σί στις προκυμαίες.

—Δεν είναι καθόλου παράξενο, απάντησε η μη-

τέρα της.

—Το περίεργο είναι πως βλέπουμε τόσο συχνά

τα ονόματα αυτά, είπε η μικρούλα.

1 9

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 2

Δύσκολες αποφάσεις

Όταν η Περίνα ξαναγύρισε κοντά στο γαϊδα-

ράκο της, τον βρήκε να έχει βουτήξει τη

μούρη του στο αμάξι με το σανό και να τρώει με

την ησυχία του, σαν να βρισκόταν στο παχνί του.

Είχε έρθει η σειρά τους να περάσουν από τον

έλεγχο του τελωνείου.

—Αντίο, δεσποσύνη! έκανε ο μικρός παλιάτσος.

Αν θέλετε να μάθετε νέα μου, ζητήστε τον Γκρας

Ντουμπλ. Όλοι με ξέρουν στο Παρίσι.

Οι τελωνοφύλακες του Παρισιού είχαν συνη-

θίσει να βλέπουν πολλά παράξενα. Όταν όμως

ανέβηκαν στο τροχόσπιτο των φωτογράφων, δεν

μπόρεσαν να μην ξαφνιαστούν βλέποντας μια νέα

2 0

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

γυναίκα κατάκοιτη μέσα σ’ αυτή την απερίγραπτη

αθλιότητα.

—Δεν έχετε τίποτα να δηλώσετε; ρώτησαν συ-

νεχίζοντας την έρευνά τους.

—Τίποτα.

—Κρασί; Τρόφιμα; Υφάσματα;

—Τίποτα.

—Καλά! Περάστε! είπε ο τελωνοφύλακας.

Μόλις διάβηκαν τα τείχη, η Περίνα έστριψε δε-

ξιά, όπως την είχε συμβουλεύσει ο Γκρας Ντουμπλ,

κρατώντας πάντα το Παλικάρι από το χαλινάρι.

Όταν πια έφτασε στη Βενσέν, έστριψε αριστερά

και άρχισε να ρωτά για τη Μάντρα Γκιγιό. Όλοι την

ήξεραν, μα καθένας τής έδειχνε και διαφορετικό

δρόμο. Η Περίνα παιδεύτηκε πολύ μέχρι να τη βρει.

Άφησε το αμάξι στο δρόμο και μπήκε θαρρετά

στη μάντρα, ενώ καμιά δωδεκαριά σκυλάκια χα-

λούσαν τον κόσμο με τα γαβγίσματά τους.

—Τι ζητάτε; ακούστηκε μια φωνή. Προσέξτε μην

πατήσετε τα σκυλάκια μου! Ελάτε αποδώ!

Η μικρούλα πλησίασε.

—Τι θέλετε;

—Είστε ο ιδιοκτήτης της Μάντρας Γκιγιό;

2 1

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

—Έτσι λένε.

Η Περίνα τού εξήγησε με λίγα λόγια τι ζητούσε,

ενώ εκείνος, χωρίς να χάνει καιρό, γέμιζε ένα ποτή-

ρι κρασί και το άδειαζε μονορούφι.

—Πρέπει να πληρώσετε προκαταβολικά, της

είπε ζυγιάζοντάς τη με το μάτι.

—Πόσα;

—Δυόμισι φράγκα τη βδομάδα για το αμάξι και

ένα φράγκο για το γάιδαρο.

—Είναι πολύ ακριβά.

—Τόσα παίρνω.

—Θα μπορεί το γαϊδούρι μου να τρώει γαϊδου-

ράγκαθα;

—Άμα τα δόντια του βαστάνε, ας τρώει όσα θέ-

λει.

—Δεν μπορούμε να πληρώσουμε με τη βδομά-

δα, γιατί δε θα μείνουμε τόσο. Είμαστε περαστικοί

από το Παρίσι και θα σταθούμε να ξεκουραστούμε

μόνο για μια δυο μέρες.

—Καλά. Τότε πληρώστε έξι πεντάρες για την κα-

ρότσα και άλλες τρεις για το γαϊδούρι.

Η Περίνα έψαξε στην τσέπη της και έβγαλε μία

μία τις εννιά πεντάρες της προκαταβολής.

2 2

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

—Ορίστε για την πρώτη μέρα, του είπε.

Κατόπιν οδήγησε το τροχόσπιτο μέσα στη μά-

ντρα και, αφού το τοποθέτησε στη γωνιά που της

έδειξε ο γέρος, ανέβηκε κοντά στη μητέρα της.

—Επιτέλους, μαμάκα μου, φτάσαμε.

—Αχ! Δόξα να ’χει ο Θεός, ας πάψουν πια τα

τραντάγματα, στέναξε η άρρωστη. Πόσα και πόσα

μίλια, Θεέ μου!

—Τώρα που βρήκαμε λίγη ανάπαυση, θα ετοι-

μάσω το δείπνο. Τι θέλεις;

—Πρώτα απ’ όλα, ξέζεψε το καημένο το Παλικάρι.

Θα είναι πολύ κουρασμένο το δύστυχο. Τάισέ το.

Πότισέ το. Περιποιήσου το.

—Ποτέ δεν είδα τόσα γαϊδουράγκαθα όσα εδώ,

είπε η Περίνα. Η μάντρα έχει και πηγάδι. Θα έρθω

αμέσως.

Πραγματικά, δεν άργησε να γυρίσει. Και, αφού

έψαξε εδώ κι εκεί, ξετρύπωσε μια φουφού, λίγα

κάρβουνα και μια παλιά κατσαρόλα.

—Θέλεις να σου βράσω λίγο ρύζι; ρώτησε η μι-

κρή.

—Δεν έχω καθόλου όρεξη.

—Αν προτιμάς κάτι άλλο, πες μου.

2 3

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

—Καλά... ας είναι ρύζι.

Έβαλε λίγο νερό στην κατσαρόλα, κι όταν άρ-

χισε να βράζει, έριξε μέσα μερικές χούφτες ρύζι.

—Εμπρός, τώρα θα δειπνήσουμε! Θα σε σερβί-

ρω εγώ.

Η μητέρα έφερε μια πιρουνιά ρύζι στα χείλη της,

αλλά τη γύριζε και την ξαναγύριζε στο στόμα της

χωρίς να κατορθώνει να την καταπιεί.

—Δεν κατεβαίνει κάτω, είπε στην κόρη της.

—Πρέπει να κάνεις μια προσπάθεια... Η δεύτε-

ρη μπουκιά θα κατεβεί πιο εύκολα. Και η τρίτη ακό-

μα ευκολότερα.

—Το ρύζι σου ήταν πολύ πετυχημένο, είπε η μη-

τέρα. Φάε πολύ. Αφού δουλεύεις, πρέπει να τρως

για να κρατιέσαι. Πρέπει να είσαι γερή για να μπο-

ρείς να με περιποιείσαι. Φάε, μικρούλα μου, φάε!

Η Περίνα έτρωγε με κόπο. Η στενοχώρια έσφιγ-

γε το λαιμό της σαν τανάλια. Μα σιγά σιγά, με τα

ενθαρρυντικά λόγια της μητέρας της, η όρεξή της

άνοιξε και σε λίγα λεπτά το πιάτο της άδειασε.

—Βλέπεις, χρυσή μου, πως πρέπει να πιέζεις

λίγο τον εαυτό σου; της είπε η μάνα της, κοιτάζο-

ντάς την τρυφερά.

2 4

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

—Αυτό σου έλεγα κι εγώ, μαμά, πριν από λίγο,

αλλά δε μ’ άκουσες.

—Μα εγώ είμαι άρρωστη.

—Γι’ αυτό, καλύτερα να φωνάξω έναν γιατρό.

Υπάρχουν τόσοι στο Παρίσι...

—Οι καλοί γιατροί δεν έρχονται τζάμπα.

—Θα τους πληρώσουμε.

—Ο γιατρός δε θα με γιατρέψει με τα λόγια. Θα

συστήσει φάρμακα. Πώς θα τα αγοράσουμε; ανα-

ρωτήθηκε η μητέρα.

—Έχω κάτι στο μυαλό μου. Όταν περπατώ

πλάι στο Παλικάρι, δεν περνάω την ώρα μου μιλώ-

ντας του αδιάκοπα. Σκέφτομαι κιόλας. Για σένα.

Για μένα. Για τη θέση μας. Για το ταξίδι μας. Για

τον πηγαιμό μας στο Μαροκούρ. Νομίζεις λοιπόν

πως είναι δυνατόν να παρουσιαστούμε εκεί, μέσα

σ’ αυτό το τροχόσπιτο που όλοι κοροϊδεύουν; Τι

υποδοχή θα μας κάνουν;

—Είναι αλήθεια, παραδέχτηκε η μητέρα, πως

ακόμα κι αν δεν ήταν περήφανοι οι συγγενείς μας,

πάλι θα τους ταπείνωνε η εμφάνισή μας σ’ αυτά τα

χάλια.

—Το βλέπεις; παρατήρησε το κοριτσάκι. Αφού

2 5

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

λοιπόν δε χρειαζόμαστε πια το τροχόσπιτο, ας το

πουλήσουμε.

—Εδώ κι ένα χρόνο ζούμε σ’ αυτό το τροχόσπι-

το. Ο πατέρας σου πέθανε εδώ μέσα. Έτσι, η σκέ-

ψη πως θα το αποχωριστώ με κάνει να πονώ. Είναι

το μόνο πράγμα που μας απομένει από τον πατέρα

σου.

Η μιλιά της κόπηκε ολότελα και στο σκελετωμέ-

νο της πρόσωπο κύλησαν δάκρυα καυτά.

—Αχ, μαμά! φώναξε η Περίνα, συγχώρησέ με

που σου μίλησα για όλα αυτά. Δεν ήθελα να σε πι-

κράνω.

—Υπάρχουν δυστυχώς θέματα που μόλις τα

θίξουμε, εγώ κι εσύ, μας φέρνουν λύπη. Η κατά-

στασή μου δε μ’ αφήνει ούτε να σκεφτώ, ούτε να

αποφασίσω. Πρέπει λοιπόν να πουλήσουμε ακόμα

και...

Κοντοστάθηκε χωρίς να τολμά να αποτελειώσει

τη φράση της.

—…το Παλικάρι! συμπλήρωσε η Περίνα.

—Ναι. Το σκέφτηκες κι εσύ;

—Και βέβαια! Μα δεν τολμούσα ούτε να το βγά-

λω από τα χείλη μου. Αφότου μάλιστα μου γεννή-

2 6

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

θηκε η σκέψη πως θα αναγκαστούμε να το πουλή-

σουμε, φοβόμουν και να το κοιτάξω. Το Παλικάρι

είναι πρώτης τάξεως γαϊδούρι. Έτσι μου έλεγε ένα

παιδί που μου έπιασε κουβέντα στην είσοδο της

πόλης.

—Δεν ξέρουμε τι τιμή πιάνει στο Παρίσι ένα γαϊ-

δούρι, και μάλιστα του εξωτερικού. Τέλος πάντων,

ας μη μιλάμε πια για το θλιβερό αυτό θέμα... μου

σφίγγεται η καρδιά και... κουράστηκα.

Φαινόταν πραγματικά εξαντλημένη και πολλές

φορές, καθώς μιλούσε, αναγκαζόταν να σταματά

για να πάρει αναπνοή.

—Νυστάζεις;

—Θέλω να ησυχάσω. Να μη σκέφτομαι. Να αφε-

θώ να νανουριστώ με την ελπίδα μιας καλύτερης

ζωής.

Η Περίνα βγήκε έξω και κάθισε δίπλα στο

Παλικάρι. Άρχισε να το χαϊδεύει και να του μιλά

τρυφερά σαν να ήταν άνθρωπος. Το ζώο, αντί να

ριχτεί στο άφθονο χορτάρι που το κύκλωνε, ακού-

μπησε το κεφάλι στον ώμο της χαριτωμένης μι-

κρής, ζητώντας κι άλλα χάδια.

Μέσα στη νυχτερινή σιγαλιά, η θλίψη για όσα

2 7

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

είχαν πει και αποφασίσει έσφιξε πιο δυνατά την

Περίνα. Ακούμπησε το κεφάλι της στο λαιμό του

Παλικαριού και άφησε να τρέξουν ποτάμι τα δά-

κρυα, που τόσες μέρες συγκρατούσε, ενώ εκείνο

της έγλειφε τα χέρια.

2 8

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 3

Η επίσκεψη του γιατρού

Η άρρωστη πέρασε άσχημη νύχτα. Πολλές

φορές η Περίνα, που κοιμόταν με τα ρούχα

κοντά της στο πάτωμα, σηκώθηκε για να της δώ-

σει νερό, γιατί πνιγόταν. Η ζέστη τη βασάνιζε και

η μικρή πήγαινε στο πηγάδι για να φέρει δροσε-

ρό νερό. Τα ξημερώματα όμως το κρύο άρχισε να

τσούζει. Η άρρωστη έτρεμε και το κοριτσάκι την

τύλιξε μέσα στο σάλι, το μοναδικό σκέπασμα που

τους απέμενε.

Όταν σηκώθηκε ο Αλάτης, την έστειλε στον κύ-

ριο Σαντριέ, έναν καλό γιατρό, που έκανε τις επι-

σκέψεις του με το αμάξι και δεν κατοικούσε πολύ

μακριά. Ακούγοντας τον μπαρμπα-Αλάτη να τον

2 9

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

εκθειάζει, η Περίνα τρόμαξε μήπως ο «περίφημος»

γιατρός ήταν πολύ ακριβός και άρχισε να ρωτάει

με τρόπο τον ιδιοκτήτη της μάντρας.

—Και βέβαια είναι ακριβός! δήλωσε ο Αλάτης.

Παίρνει δύο φράγκα την επίσκεψη. Και για να είσαι

σίγουρη πως θα έρθει, πλήρωσέ τον προκαταβολικά.

Ακολουθώντας τις οδηγίες που ο παλιός ρακο-

συλλέκτης τής έδωσε, η Περίνα δε δυσκολεύτηκε

να βρει το σπίτι του γιατρού.

—Κύριε, η μητέρα μου είναι άρρωστη. Βαριά

άρρωστη.

—Τι είστε;

—Φωτογράφοι.

Ο γιατρός έκανε να φύγει, μα εκείνη πρόλαβε

και του άπλωσε το δίφραγκο.

—Μπορούμε να σας πληρώσουμε, είπε.

—Τότε, είναι τρία τα φράγκα.

Η Περίνα πρόσθεσε ακόμα ένα φράγκο, και ο

γιατρός τα έριξε όλα μαζί στην τσέπη του.

—Θα έρθω να δω τη μητέρα σου σε ένα τέταρ-

το, δήλωσε.

Το κοριτσάκι γύρισε τρέχοντας χαρούμενο, για

να φέρει την καλή είδηση.

3 0

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

—Θα σε γιατρέψει, μαμά, φώναξε. Είναι αληθι-

νός γιατρός!

Σε λίγο, θόρυβος από ρόδες τις ειδοποίησε πως

ο γιατρός έφτασε. Η μικρή έτρεξε να τον υποδεχτεί

στην είσοδο της μάντρας.

Ο Σαντριέ θέλησε να προχωρήσει προς το σπίτι,

μα το κοριτσάκι τον εμπόδισε.

—Μένουμε στην καρότσα μας, του εξήγησε.

Ο γιατρός δεν έδειξε την παραμικρή έκπληξη,

συνηθισμένος καθώς ήταν από τη φτώχεια των πε-

λατών του. Μα η Περίνα, που είχε τα μάτια καρφω-

μένα πάνω του, είδε το πρόσωπό του να σκοτει-

νιάζει, όταν, μπαίνοντας στο τροχόσπιτο, αντίκρισε

την άρρωστη ξαπλωμένη στο στρώμα μέσα στην

τρομακτική εκείνη γύμνια.

—Πρέπει να μπείτε στο νοσοκομείο, γνωμάτευ-

σε μετά την εξέταση.

Μια κραυγή πόνου και φρίκης μαζί βγήκε από τα

χείλη μάνας και κόρης.

—Μικρούλα μου, άφησέ μας για λίγο μονάχους

με τη μητέρα σου, είπε ο γιατρός επιτακτικά.

Η Περίνα δίστασε για μια στιγμή. Μα η μητέρα

της της έγνεψε να υπακούσει και, παρά τη θέλησή

της, βγήκε από το τροχόσπιτο.

3 1

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

—Είμαι χαμένη; ρώτησε σιγανά η άρρωστη.

—Ποιος σας είπε τέτοιο πράγμα; Μόνο που

χρειάζεστε περιποιήσεις, που δεν μπορείτε να έχε-

τε εδώ.

—Στο νοσοκομείο μπορώ να έχω μαζί μου την

κόρη μου;

—Θα έρχεται να σας βλέπει κάθε Πέμπτη και

Κυριακή.

—Ώστε θα χωριστούμε; Και τι θα απογίνει χω-

ρίς εμένα, ολομόναχη μέσα στο Παρίσι; Τι θα γίνω

χωρίς εκείνη;

—Όπως κι αν έχει, δεν πρέπει να μείνετε μέσα

σ’ αυτό το αμάξι. Το βραδινό κρύο σάς σκοτώνει.

Είναι ανάγκη να νοικιάσετε δωμάτιο. Μπορείτε;

—Αν δεν είναι για πολύ καιρό, ίσως μπορέσουμε.

—Ο Αλάτης νοικιάζει δωμάτια φτηνά. Δεν αρκεί

όμως αυτό. Χρειάζεστε φάρμακα, καλή τροφή, πε-

ριποίηση. Όλα αυτά σας τα προσφέρει το νοσοκο-

μείο.

—Αδύνατον, κύριε. Αποκλείεται να χωριστώ από

το παιδί μου.

—Όπως θέλετε. Δική σας η ευθύνη. Εγώ πά-

ντως σας είπα όσα όφειλα να σας πω.

3 2

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

Στράφηκε προς την πόρτα και φώναξε:

—Έλα εδώ, μικρή.

Η Περίνα μ’ ένα πήδημα βρέθηκε μέσα στο τρο-

χόσπιτο, ενώ ο γιατρός έγραφε μια συνταγή.

—Πήγαινέ τη στο φαρμακοποιό, της είπε. Σ’ εκεί-

νον που είναι κοντά στην εκκλησία, όχι σε άλλον.

Θα δώσεις στη μητέρα σου το φάρμακο αριθμός 1.

Κάθε ώρα θα της δίνεις μία κουταλιά από το σιρόπι

αριθμός 2. Στην ώρα του φαγητού –γιατί είναι απα-

ραίτητο να τρώει– θα της δίνεις δυο δάχτυλα κρα-

σί. Φαγητό άφθονο, ό,τι της αρέσει. Κυρίως αυγά.

Θα ξανάρθω το βράδυ να δω πώς είναι.

Η μικρή έτρεξε στο φαρμακείο και, με όσα χρή-

ματα είχε, αγόρασε τα φάρμακα. Ακόμα αγόρασε

δύο αυγά και ένα μικρό βιενέζικο ψωμάκι για να

ανοίξει την όρεξη της άρρωστης, και γύρισε τρέ-

χοντας στη Μάντρα Γκιγιό.

Και οι δυο τους ήταν γεμάτες ελπίδες και η

Περίνα ήταν βέβαιη πως, αφού ο γιατρός είχε υπο-

σχεθεί να γιατρέψει τη μητέρα της, θα το πετύχαι-

νε. Γιατί άλλωστε να τη γελάσει; Ένας γιατρός δεν

επιτρέπεται να λέει ψέματα...

Τι θαυμάσιο ορεκτικό η ελπίδα! Ενώ εδώ και δύο

3 3

Μ Ε Ο Ι Κ Ο Γ Ε Ν Ε Ι Α

μέρες η άρρωστη δεν είχε μπορέσει να βάλει τί-

ποτα στο στόμα της, τώρα έφαγε ένα αυγό και το

μισό ψωμάκι.

—Βλέπεις, μαμά; έλεγε η Περίνα θριαμβευτικά.

Δεν ήταν τόσο ανήσυχη όσο άλλοτε, και η μικρή,

όταν την είδε ησυχασμένη, πήγε να συζητήσει με

τον Αλάτη με ποιον τρόπο θα κατόρθωνε να που-

λήσει το τροχόσπιτο και το Παλικάρι.

Για το τροχόσπιτο δεν υπήρχε καμιά δυσκολία,

αφού ο παλιός ρακοσυλλέκτης είχε προβιβαστεί

σε παλιατζή και αγόραζε κάθε είδους παλιά αντι-

κείμενα. Δεν αγόραζε όμως μεγάλα ζώα – εκτός

από κουταβάκια. Επομένως, για να πουλήσουν το

Παλικάρι, θα έπρεπε να περιμένουν την επόμενη

Τετάρτη, που θα γινόταν αλογοπάζαρο.

Τότε μια άλλη ιδέα τής γεννήθηκε. Με τα χρή-

ματα από την πώληση της καρότσας θα εξασφά-

λιζαν φορέματα για να ταξιδέψουν καθώς πρέπει

με το σιδηρόδρομο. Ίσως μάλιστα να μην ήταν

αναγκασμένες να πουλήσουν το Παλικάρι. Θα το

άφηναν στη Μάντρα Γκιγιό και, όταν θα έφταναν

στο Μαροκούρ, θα έλεγαν να τους το στείλουν. Αχ!

Πόσο θα χαιρόταν αν κατόρθωνε να διατηρήσει

3 4

Ε Κ Τ Ο Ρ Μ Α Λ Ο

τον πιστό αυτό φίλο που τόσο αγαπούσε! Και πόσο

θα ήταν κι εκείνο χαρούμενο, ζώντας ξεκούραστο

σε έναν καθαρό στάβλο και τριγυρίζοντας σε λιβά-

δια καταπράσινα μαζί με τις δύο αγαπημένες του

κυρίες...

Διαβάστε τη συνέχεια στο βιβλίο.