Pahina | 1

MGA PAG-AALSA NG PILIPINO LABAN SA MGA ESPANYOL

Taon Pinuno Pook na

Pinangyarihan

Dahilan ng Pag-aaklas Bunga/Resulta ng Pag-

aaklas

1574 Lakandula Tondo, Navotas Hindi pagtupad ni Gob. Hen.

Guido de Lavesarez sa mga

pangakong binitiwan ni

Legazpi kay Lakandula.

Bigo. Napahinuhod si

Lakandula nina Juan de

Salcedo at Padre Geronimo

Martin.

1596 Magalat Cagayan Pagmamalabis sa

pangongolekta ng tribute.

Bigo. Pinatay si Magalat ng

isang Pilipinong inupahan ng

mga Espanyol.

1621 Irrayas

(Gabriel Dayag,

Felix Cutabay)

Lambak ng

Cagayan

Pagmamalabis at pang-aapi

ng mga pinunong Espanyol

sa sapilitang paggawa at

tribute.

Nagtapos ng payapa dahil sa

pagsesermon ni Padre Pedro

de San Tomas

1621-1622 Tamblot Bohol Pagnanais na iwanan/itakwil

ang katolisismo at bumalik

sa katutubong relihiyon.

Bigo. Nasugpo ng mga

Espanyol at mga Kristyanong

Cebuano (sa pamumuno ni

Don Juan de Alcarazo)

1621 Bankaw

(kasama:

kanyang mga

anak, Pagali

Leyte Pagnanais ng kalayaan sa

pananampalataya/pagbalik

sa katutubong relihiyon.

Bigo. Nasugpo ng mga

Espanyol at mga Kristyanong

Cebuano (sa pamumuno ni

Alcalde Mayor Alcarazo)

1625

1627

1639

Miguel Lanab,

Aldaban

Cagayan Pagnanais ng kalayaan;

pagpaparusa sa isang babae

ng ilang Espanyol na opisyal

Bigo. Pinatawad ang mga

pinuno. Pinatay nang muling

mag-alsa.

1643 (Pedro) Ladia Malolos,

Bulacan; Timog

Luzon

Pagkagalit sa pang-aapi ng

mga Espanyol.

Napanatili ni Padre Cristobal

Enriquez ang katapatan ng

mga tao sa Espanya. Inaresto

si Ladia, dinala sa Maynila at

binitay.

1649-50 Sumuroy, Juan

Ponce, Pedro

Caamug

Silangang

Visayas,

Hilagang

Mindanao,

Zamboanga

Pagtutol sa kauutusan ni

Gob. Diego Fajardo sa

pagpapadala ng mga

manggagawang Bisaya sa

Cavite upang gumawa ng

barko.

Bigo. Hinuli at pinugutan ng

ulo ang mga pinuno.

1660-1601 Francisco

Maniago

Bacolor,

Pampanga

Hindi pagbabayad ng mga

pinunong Espanyol sa

biniling palay; paulit-ulit na

pag-uutos na magbigay ng

personal na paglilingkod

Pagkakaloob ng

pangkalahatang amnestiya sa

mga rebelde. Pagbibigay ng

kabayaran sa paglilingkod.

Pahina | 2

1663 Tapar Oton, Panay Pagnanais na magtatag ng

sariling uri ng Kristyanismo

Bigo. Napatay sa labanan ang

pinuno at ang mga kasama

nito.

1745-1746 Matienza Bulacan, Morong

(Rizal), Cavite,

Laguna, Batangas

Agraryo. Pang-aagaw ng

mga lupaing ari ng mga

magsasaka ng mga ordeng

relihiyoso.

Bigo.

1807 Pedro Mateo Ilocos Monopolyo ng pamahalaan

sa paggawa ng basi.

Bigo. Natalo ng puwersang

Espanyol ang mga rebelde.

1840-1841 Apolinario dela

Cruz (Hermano

Pule)

Quezon Tinanggihan si Pule ng mga

Kastila na maging isang pari

dahil isa siyang indio.

Nagtatag si Pule ng isang

kapatirang panrelihiyon, ang

Confradia de San Jose, na

hindi pinayagan ng

pamahalaan at iniutos na

buwagin.

Bigo. Sa pangunguna ni Lt.

Co. Joaquin Huet, nahuli si

Pule, binitay at pinagpira-

piraso ang katawan. Pinarada

ito mula Tayabas hanggang

Lucban (lugar ng kanyang

kapanganakan).

Kapansin-pansin na pulos bigo ang mga naitalang pag-aalsa. Nangangahulugan ito na:

Hindi pa lubos na handa ang mga Pilipino;

Watak-watak kung sila’y kumilos;

Karamihan ay walang armas o sandata na kayang tumapat sa mga baril at kanyon ng mga Kastila;

Higit sa lahat, mas matapat ang maraming Pilipino sa Kastila kaysa sa kapwa nila Pilipino.

Bibliyograpi:

Agoncillo, Teodoro A. et al, Kasaysayan ng Pilipinas, Quezon City, C & E Publishing, Inc., 2012

Halili, Maria Cristine N, Philippine History, Manila, Rex Book Store, Inc., 2004

Project EASE (Effective and Alternative Secondary Education), Araling Panlipunan I, Modyul 8,

“Pagsibol ng Kamalayang Pilipino”, Bureau of Secondary Education, Department of Education,

Pasig City, 20