iesos dabruneba - dspace.nplg.gov.ge
TRANSCRIPT
baRaTer arabuli
mogzauroba mogzauroba didaWaraSididaWaraSi
ai xsna!ai, saSveli!
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
ck
`RmerTo,`RmerTo,
samSoblo micocxle,samSoblo micocxle,
mZinarecmZinarec
amas vduduneb!~amas vduduneb!~
gv. 8gv. 8gv. 3gv. 3gv. 4
iesos dabruneba
zeca grgvinavs da miwa zanzarebs
da Rameuli wydeba avdari,
midis ieso isev nazareTs,
CvenTvis jvarcmulida kvlav aRmdgari...
dacvarulia sivrcis kedlebi
da mTebis iqiT moCans sxva xedi,
Sors ki bindbundSi elavs beTlemi,
rogorc samyaros gadasaxedi...
gadahkravs riJraJs feri iodis, _
Rame daimsxvra da daibzara
da TviT iuda iskariotels
Tavis Ralati TviTonve zaravs...
midis ieso da mrevli misdevs,
cidan moismis guguni zaris,
isev brundeba natanji qriste,
o, gixaroden, ierusalim...
zeca grgvinavs, miwa zanzarebs
da Rameuli wydeba avdari,
midis ieso isev nazareTs,
CvenTvis jvarcmuli da kvlav aRmdgari...
Tumca Cveni ganvlili gza sakiTxavi ar aris, magram
uimedoba mainc Znelia.…
Cven varT individualuri binaTmSeneblobis wevrebi
izolda qemokliZisizolda qemokliZis TavmjdomareobiT, romelmac ar daiSu-
ra am sakiTxis mimarT Zalisxmeva, magram es iqiT iyos.…
mravaljer Cveni moTxovna imis Taobaze, rom gaWir-
vebulma da ilajgawyvetilma xalxma, romlebmac gasuli
saukunis 90-ian wlebSi mTavrobis gadawyvetilebis safuZ-
velze gamocemuli kanonis Tanaxmad: `saqarTveloSi 1988
wlis seqtembris #582 brZanebulebis gadawyvetilebiT
damtkicebul q. Tbilisis individualur menaSeneebis
amxanagobebSi mravalbiniani sacxovrebeli saxlebis
mSeneblobis Sesaxeb, romelic iqmneboda saxelmwifo da
sazogadoebriv sawarmoebsa Tu dawesebulebebSi raisabWos
Sesabamisi registraciiT,~ gadavwyviteT individualuri
bina agveSenebina…
im periodma (1992 wlis) cnobili movlenebis gamo,
marTalia mSenebloba dawyebuli iyo, magram SeCerda…
rigi wlebis ganmavlobaSi, mTavrobis arcerTi in-
stancia ar dagvitovebia, iyo miwer-mowerebi, pasuxi ki
erTi da igive: es aris mTavrobis gadasawyveti da Cven
ar gvexebao (finansTa saministro).
am sakiTxis afiSireba 2000 wlidan mimdinareobs,
radgan Camoyalibda `individualuri binaTmSeneblobis
asociaciis~ saxelwodebis organizacia.
am ganmartebas gind uimedoba davarqvaT, gindac
momavlis imedi…, magram mainc, gvinda gvjerodes Cveni
dRevandeli mTavroba gulTan miitans dedaqalaqSi us-
s a q a r T v e l o s m T a v r o b a s , s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t s ,s a q a r T v e l o s m T a v r o b a s , s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t s ,finansTa saministros, Tbilisis sakrebulos, Tbilisis meriasfinansTa saministros, Tbilisis sakrebulos, Tbilisis merias
ase dabrunda rezo WiWinaZe...
SoTa niSnianiZeSoTa niSnianiZe
***
vaime, deda avada myavs...
SiSis ar mSordeba elda…
Cemi deda _ saqarTvelo
nuTu RmerTma gaimeta.
afxazeTSi waqceula
da dardisgan gamiTeTrda,
stumarsa da axloblebze
Cemi gadamkvdari deda...
…...Tavze RvTismSobeli adgas.
sizmrad uxilavad vxedav.
wminda ninoc movardnila
mgoni miuswria bedad.
eklesiis gumbaTebze uflis
angelozni sxedan,
uceb grgvinviT ca gaixsna
da jvriT gadanaTlda mcxeTa.
Cumad, Cumad, nu xmaurobT,
nuRarc Sewuxebas bedavT,
RmerTo, RmerTo, Sen ixseni
Cemi RvTaebrivi deda...
axlkarod darCenili mosaxleobis umZimes problemas da
kompensaciis saxiT agvinazRaurdeba dakarguli Tanxebi,
indbinebis mSeneblobisaTvis rac gadavixadeT. Cveni Tanx-
ebi saxelmwifo bankebSi iyo Setanili (amisaTvis gvaqvs
yvela dokumentacia).
i. qemokliZe.i. qemokliZe.
(asociaciis Tavmjdomare)(asociaciis Tavmjdomare)
gamgeobis wevrebi: gamgeobis wevrebi: i. jaWvaZe.i. jaWvaZe.
d. gamgoneiSvili.d. gamgoneiSvili.
n. Toduan. Todua
l. odiSarial. odiSaria
g. parkaiag. parkaia
21 Tebervali, 2011 weli.21 Tebervali, 2011 weli.
`mxolod kavkasiis xalxSi aRwevs suli Tavis absolutur `mxolod kavkasiis xalxSi aRwevs suli Tavis absolutur
mTlianobas, erTianobas sakuTar TavTan, absolutur mTlianobas, erTianobas sakuTar TavTan, absolutur
damoukideblobas...…aRwevs TviTgamorkvevas, TviTganviTarebas da amiT damoukideblobas...…aRwevs TviTgamorkvevas, TviTganviTarebas da amiT
mihyavs msoflio istoria...mihyavs msoflio istoria...
msoflio istoriaSi progresi mxolod kavkasiis rasis wyalobiT msoflio istoriaSi progresi mxolod kavkasiis rasis wyalobiT
xdeba~xdeba~
hegelihegeli
xevsureTis gardasuli dReebixevsureTis gardasuli dReebi
wina planze - lela (lili) arabuliwina planze - lela (lili) arabuli
p r o b l e m a
2`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvariri-Tebervali 2011 weli
mTiani gomardulidan vidre Zvel abreSumis gzamde
SarSandeli sakurorto sezoni aWarasa
da samegrelos zRvispireTSi mezobeli
somxeTidan da azerbaijanidan damsven-
ebelTa rekorduli ricxovnobiT aRiniSna:
somxeTidan daaxloebiT 100 aTasi kaci
gvewvia, azerbaijanidan _ TiTqmis 50
aTasi. mTlianad ki qveyanaSi wlis gan-
mavlobaSi daaxloebiT 1,5 milioni kaci
Camovida ucxoeTidan, romelTagan marto
aWaras 800 aTasze meti kaci estumra, rac
wina wlis maCvenebels TiTqmis 40 pro-
centiT sWarbobs. mravali turisti ewvia
saqarTvelos mTian mxareebsac _ svaneTs,
xevsureTs, TuSeTs, rac am regionebis
infrastruqturis ganviTarebisTvis metad
mniSvnelovania.
turizmis erovnul saagentoSi acxade-
ben, rom wleuls saqarTveloSi turizmis
Semdgomi ganviTarebis prioritetebi
ucxoeli turistebis meti odenobiT moz-
idva, Sida turizmis xelSewyoba, infras-
truqturis ganviTareba da momsaxurebis
xarisxis gaumjobeseba iqneba. kacma rom
Tqvas, am CamonaTvalSi araferia iseTi ram,
rac odesme romelic gnebavT qveynisTvis,
romelsac gezi turizmis ganviTarebaze hqo-
nia aRebuli, `prioriteti~ ar yofiliyo,
Tumca is, rac sxvisTvis sakmaod didi xnis
winaT ganvlili etapia, CvenTvis, rogorc
turistuli biznesis axalbedasTvis, zogi-
erTi ram, SesaZloa, mniSvnelovani siaxle
iyos. magaliTad, SarSan daiwyo turistu-
li niSnebis proeqtis ganxorcieleba, rac
qveynis mTvar RirsSesaniSnav adgilebamde
umoklesi gzebis miTiTebas iTvaliswinebs,
axlo momavalSi ki saqarTvelos mTavar,
aRmosavleT-dasavleTis mimarTulebis mag-
istralze dasvenebisa da garTobis centre-
bis mowyoba daiwyeba, amasTan etapobrivad
keTilmoewyoba sxvadasxva RirsSesaniSnav
adgilebamde misasvleli meorexarisxovani,
gzebi da rac metad mniSvnelovania, ukve
dawyebulia konkretuli muSaoba servisis
donis asamaRleblad.
rac Seexeba wlevandeli turistuli
sezonis konkretul siaxleebs, unda iTqvas,
rom 2011 wels mTian aWaraSi yvela sezonze
gaTvlili samTo kurorti Suaxevis raion-
Si, zRvis donidan 1300 metr simaRleze
mdebare sofel gomardulSi amoqmeddeba.
arsebuli informaciiT, gomardulis samTo
kurorti saerTaSoriso standartebisa
iqneba, romelsac gasarTobi da sarea-
bilitacio centrebi, aseve saqarTveloSi
pirveli e. w. ̀ eqstremaluri parki~ eqneba.
gomardulSi turistuli produqtis
mTliani Rirebuleba ori milioni dolari
iqneba da mas ramdenime etapad ganaxor-
cielebs developeruli kompania `arsi~.
Tavdapirvelad axal samTo kurortze xuT
kotejs, restorans, mini-stadionsa da
eqstremalur parks sofel gomardulis
mkvidri sami biznesmeni aaSenebs, romelTa
vinaoba ar saxeldeba.
mas Semdeg, rac gomardulis samTo
kurorti mwyobrSi erTianad Cadgeba,
iq erTdroulad daaxloebiT ori aTasi
turisti SeZlebs dasvenebas da, rogorc
varaudoben, pirveli turistebi aqaurobas
wleuls zafxulSi estumrebian.
saqarTveloSi ucxouri turizmis
ganviTarebis zogadi tendenciebis mxriv
metad mniSvnelovani iyo qveynis tu-
rizmis erovnuli saagentos delegaciis
monawileoba cota xnis win madridSi
gamarTul msoflioSi erT-erT udides
saerTaSoriso gamofena-bazrobaSi `FITUR
2011~-Si or qarTul turoperatorTan _
`vizit jorjiasa~ da `jorjian disqaveri
turTan~ erTad. saqarTvelos delegaciis
wevrebs metad mniSvnelovani Sexvedra
hqondaT msoflio turizmis organizaciis
generalur mdivanTan Talib rafaisTanTalib rafaisTan.
aRsaniSnavia, rom baton rafais TbilisSi
SarSandeli vizitis dros xeli moewera
saqarTvelosa da msoflios turizmis
organizaciis iniciativis xelSekrulebas
samxreT kavkasiaSi erTiani turistuli
produqciis Seqmnis Taobaze.
madriduli Sexvedrebis dros urTi-
erTTanamSromlobis ramdenime modelis
Sesaxeb iyo laparaki. pirvelia, rogorc
aRvniSneT, samxreT kavkasiis erTiani
turistuli produqtis Seqmna da misi
saerTaSoriso bazarze gatana, meore ki
gulisxmobs aRmosavleT TurqeTis teri-
toriaze amJamad moqmed turebze samxreT
kavkasiis regionis, kerZod, aqcentire-
bulad, saqarTvelos damatebas. am mxriv
msoflio turizmis organizacia teqnikur
daxmarebas gaswevs, misi konsultantebi
aqtiurad imuSaveben kerZo seqtoris war-
momadgenlebTan, rac samxreT kavkasias,
kerZod ki saqarTvelos, ucxoeli turis-
tebisTvis ufro mimzidvels gaxdis.
garda amisa, baton rafaisTan Sexve-
drisas wamoweuli iyo metad mniSnvelovani
Tema, kerZod, abreSumis gzis erTiani tu-
ristuli produqtis Seqmnis sakiTxi. 2011
wels, msoflio turizmis organizacia am
proeqts prioritetad miiCnevs, xolo sak-
iTxis gadawyvetaSi aqtiurad aris Cabmuli
saqarTveloc.
oTar turabeliZeoTar turabeliZe
`saqarTvelos respublika~`saqarTvelos respublika~
minaweri:minaweri:
misasalmebelia turizmis ganviTarebis misasalmebelia turizmis ganviTarebis
perspeqtivebi da winsvla saqarTveloSi, perspeqtivebi da winsvla saqarTveloSi,
magram metad damafiqrebuli ki is aris, rom magram metad damafiqrebuli ki is aris, rom
ucxoelebze ar unda iyidebodes, mciremi-ucxoelebze ar unda iyidebodes, mciremi-
wiani saqarTvelos mtkaveli miwac ki. Tu wiani saqarTvelos mtkaveli miwac ki. Tu
aseTi tempiT gagrZelda saxelmwifosgan Tu aseTi tempiT gagrZelda saxelmwifosgan Tu
moqalaqeebis mier soflebsa da qalaqebSi, moqalaqeebis mier soflebsa da qalaqebSi,
mTis regionebSi samosaxloebis, miwebis mTis regionebSi samosaxloebis, miwebis
da tyeebis gasxviseba, male Cvens qveyanaSi da tyeebis gasxviseba, male Cvens qveyanaSi
erovnul umciresobaSi moveqceviT da erovnul umciresobaSi moveqceviT da
davkargavT uZvirfases ganZs _ samSoblos.davkargavT uZvirfases ganZs _ samSoblos.
gansakuTrebiT baTumsa da qobuleTSi, gansakuTrebiT baTumsa da qobuleTSi,
sxvaganac, ara marto qiravnobiT, bevrma sxvaganac, ara marto qiravnobiT, bevrma
ucxo qveynis moqalaqeebma (magaliTad, ucxo qveynis moqalaqeebma (magaliTad,
somxebma da Turqebma) ukve iyides saxlebi. somxebma da Turqebma) ukve iyides saxlebi.
zogierT quCaze gaqra qarTuli warwerebi zogierT quCaze gaqra qarTuli warwerebi
da mis nacvlad somxuri da Turquli da mis nacvlad somxuri da Turquli
gabatonda... televiziis zogierTi arxic gabatonda... televiziis zogierTi arxic
magar propagandas uwevs miwebis gasxvisebas: magar propagandas uwevs miwebis gasxvisebas:
`Tbilisis irgvliv qalaqis SemogarenSi `Tbilisis irgvliv qalaqis SemogarenSi
SegiZliaT SeiZinoT miwebio~.SegiZliaT SeiZinoT miwebio~.
Tu ase gagrZelda, male saqarTvelo Tu ase gagrZelda, male saqarTvelo
`ninias baki~ gaxdeba, (Tumca ukve aris).`ninias baki~ gaxdeba, (Tumca ukve aris).
aWaridan mowvdili informaciiT, aWaridan mowvdili informaciiT,
TiTqmis mTeli zafxulis ganmavlobaSi TiTqmis mTeli zafxulis ganmavlobaSi
baTumis da qobuleTis restornebidan baTumis da qobuleTis restornebidan
mxolod somxur simRerebs gvasmeninebdnen.mxolod somxur simRerebs gvasmeninebdnen.
frTxilad, Tanamemamuleno, pativi frTxilad, Tanamemamuleno, pativi
eciT winaparTa anderZs, davicvaT ̀ mamuli, eciT winaparTa anderZs, davicvaT ̀ mamuli,
ena, sarwmunoeba~, gavufrTxildeT sakuTar ena, sarwmunoeba~, gavufrTxildeT sakuTar
miwa-wyals, gasxvisebisgan gadavarCinoT, miwa-wyals, gasxvisebisgan gadavarCinoT,
maT xom sicocxlis fasad gadmogvces maT xom sicocxlis fasad gadmogvces
mSobliuri da samoTxisdari qveyana!..mSobliuri da samoTxisdari qveyana!..
gazeTi `kavkasia~ gazeTi `kavkasia~
axali weli TiTqos ager, axlaxans SemobrZanda, arada, raoden gasakviric ar axali weli TiTqos ager, axlaxans SemobrZanda, arada, raoden gasakviric ar
unda iyos, axali sakurorto sezonis konturebi TandaTanobiT ukve ikveTeba, rac, unda iyos, axali sakurorto sezonis konturebi TandaTanobiT ukve ikveTeba, rac,
Tqven warmoidgineT, pativcemulo mkiTxvelo... redaqciaSic vigrZeniT! saqme is Tqven warmoidgineT, pativcemulo mkiTxvelo... redaqciaSic vigrZeniT! saqme is
aris, rom Cvens erT-erT kolegas Savi zRvispireTSi oTx Tu xuTnomriani patara aris, rom Cvens erT-erT kolegas Savi zRvispireTSi oTx Tu xuTnomriani patara
sastumro-pansionati aqvs, romlisgan miRebuli Semosavali ojaxisTvis Zalian sastumro-pansionati aqvs, romlisgan miRebuli Semosavali ojaxisTvis Zalian
mniSvnelovani mxardaWeraa. hoda, naaxalwlevs Cavida am Cven kolegasTan somxeTis mniSvnelovani mxardaWeraa. hoda, naaxalwlevs Cavida am Cven kolegasTan somxeTis
erT-erTi turistuli firmis warmomadgeneli da maisidan oqtombris CaTvliT mTeli erT-erTi turistuli firmis warmomadgeneli da maisidan oqtombris CaTvliT mTeli
sastumro erTianad daiqirava, fulis nawilic winaswarve gadaixada.sastumro erTianad daiqirava, fulis nawilic winaswarve gadaixada.
amasTan aRsaniSnavia, rom Cveni uaxloesi mezoblebi (sxvebze metad Turqebi da amasTan aRsaniSnavia, rom Cveni uaxloesi mezoblebi (sxvebze metad Turqebi da
somxebi aqtiuroben) mTeli sakurorto sezoniT garkveuli binebisa Tu sastumroebis somxebi aqtiuroben) mTeli sakurorto sezoniT garkveuli binebisa Tu sastumroebis
qiraobiT ar ifarglebian da saukeTeso adgilebSi saxlebsa da mamulebs yiduloben. qiraobiT ar ifarglebian da saukeTeso adgilebSi saxlebsa da mamulebs yiduloben.
axsna amas erTi aqvs: saqarTveloSi turistuli bumi agorda, rac, cxadia axsna amas erTi aqvs: saqarTveloSi turistuli bumi agorda, rac, cxadia
mosaxleobisa da saxelmwifo xazinisTvis kia sakmaod momgebiani, magram mTavaria, mosaxleobisa da saxelmwifo xazinisTvis kia sakmaod momgebiani, magram mTavaria,
`stumrianobis~ cunamma Cvenc ar gadagviyolios: stumrebis erTi nawilis saameblad `stumrianobis~ cunamma Cvenc ar gadagviyolios: stumrebis erTi nawilis saameblad
zogierT sazogadoebrivi TavSeyris adgils mxolod inglisuri da somxuri warwera zogierT sazogadoebrivi TavSeyris adgils mxolod inglisuri da somxuri warwera
`amSvenebs~, rac, dagveTanxmebiT, aranair CarCoebSi ar jdeba. sityvam moitana da, `amSvenebs~, rac, dagveTanxmebiT, aranair CarCoebSi ar jdeba. sityvam moitana da,
imasac vityviT, rom zustad asea samcxe-javaxeTis mraval dasaxlebul punqtSi, imasac vityviT, rom zustad asea samcxe-javaxeTis mraval dasaxlebul punqtSi,
oRond iq inglisuri warwerebic ugulbelyofilia. Tumca es calke saubris Temaa, oRond iq inglisuri warwerebic ugulbelyofilia. Tumca es calke saubris Temaa,
romelsac momavalSi aucileblad ufro farTod gavSliT.romelsac momavalSi aucileblad ufro farTod gavSliT.
_ didi xania gvindoda me da Cems
megobrebs da vfiqrobdiT is gza gagvevlo
romelic wminda andria pirvelwodebulma
gaiara. igi Semovida aWaraSi, mere xulos
raionis sofel didaWaraSi avida da Cvenc
_ me da Cemma Tanamoazreebma gadavwyviteT,
rom is gza gagvevlo da mogvenaxulebina
aRniSnuli adgili sofel didaWaraSi,
gviTxra batonma rezo kobiaSvilma.
gadavwyviteT da gavemgzavreT: me, gela
saba, zaal saluaSvilebi, mevlud mamadaS-
vili da mindia sulTaniSvili.
arsebobs bibliis Semswavleli sazoga-
doeba, romelsac hqvia `laskari~. swored
aqedan wamovida es Cveni ideac.
wavediT aRniSnul adgilze,
gavakeTeT jvari, mis Sua adgi-
las jvarSi CavamagreT xa-
tis CasabrZanebeli. manamde
ki wavediT didaWaraSi.
jer gvindoda kurTxeva migveRo meufe
dimitrisagan, romelsac samwuxarod gzaze
avcdiT. igi Turme TbilisSi wamosula.
baTumis sakaTedro taZarSi vakurTxebineT
jvari da awyuris RvTismSoblis xati
zustad amisi gameoreba iyo.
rezo kobiaSvilma da misma megobrebma
ase miaRwies aRniSnul wminda adgils, sadac
jvari daamagres, miwaSi Caabetones da jvarSi
moTavsebul CarCoSi daabrZanes awyuris
RvTismSoblis xati. aqaur mosaxleobasTan
erTad moiloces da TbilisSi dabrundnen.
rezo kobiaSvilirezo kobiaSvili warmoSobiT moxevea, saxelovani ojaxis Svili. warmoSobiT moxevea, saxelovani ojaxis Svili.
velosportis ostati, saxelmoxveWili sportsmeni iyo, saqarTvelos mravalgzis velosportis ostati, saxelmoxveWili sportsmeni iyo, saqarTvelos mravalgzis
Cempioni, sportis ostati da amierkavkasiis lideri. mSenebeli inJineri, Tbilisis Cempioni, sportis ostati da amierkavkasiis lideri. mSenebeli inJineri, Tbilisis
politeqnikuri institutis kursdamTavrebuli, sami vaJiSvilis mama: Tamazis, levanis politeqnikuri institutis kursdamTavrebuli, sami vaJiSvilis mama: Tamazis, levanis
da aCikosi.da aCikosi.
levan da aCiko kobiaSvilebi saxelganTqmuli fexburTelebi arian. levans levan da aCiko kobiaSvilebi saxelganTqmuli fexburTelebi arian. levans
aramarto saqarTvelo, mTeli msoflio icnobs. dRes igi germaniaSia. Tamaz aramarto saqarTvelo, mTeli msoflio icnobs. dRes igi germaniaSia. Tamaz
kobiaSvili ki iuristia.kobiaSvili ki iuristia.
batoni rezo xSirad stumrobs mSobliur sofel yanobs, saqarTvelos sasazRvro batoni rezo xSirad stumrobs mSobliur sofel yanobs, saqarTvelos sasazRvro
karibWes-stefanwmindas, mas mWidro kavSiri aqvs moxeveebTan da mudamJams maTi Wirisa karibWes-stefanwmindas, mas mWidro kavSiri aqvs moxeveebTan da mudamJams maTi Wirisa
Tu lxinis Tanaziaria.Tu lxinis Tanaziaria.
rezo kobiaSvili qristianuli sarwmunoebis erTguli mimdevaria da aseve Cveni rezo kobiaSvili qristianuli sarwmunoebis erTguli mimdevaria da aseve Cveni
gazeTis _ `kavkasiis~ saredaqcio sabWos wevri.gazeTis _ `kavkasiis~ saredaqcio sabWos wevri.
gagrZeleba me-3 gverdze
mogzauroba didaWaraSiaq loculobda da qadagebda wminda andria pirvelwodebuli
rezo kobiaSvilirezo kobiaSvili
saSiSi zraxvebi, romlebic gacxadebulia somxur vebgverdze: saSiSi zraxvebi, romlebic gacxadebulia somxur vebgverdze:
http://www.arbugo.am/nasha_svetaja_cel_ru.html http://www.arbugo.am/nasha_svetaja_cel_ru.html
s u l i e r e b a ( d r o i s l a b i r i n T i )
3`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
es mokle eqskursi gaxlavT
baton rezo kobiaSvilisgan
monaTxrobi.
axla ki movusminoT Tavad
baton rezos:
_ gonioSi wavediT, sadac
aris saflavi uflis mociqulTa-
gan erT-erTi _ wminda matatasi.…
moviloceT misi saflavi da
xulosken gavudeqiT gzas dida-
WaraSi, romelic yvelaze maRali
dasaxlebaa aq. avediT sofelSi,
sadac Sekrebuliyo adgilo-
brivi mosaxleoba da SevxvdiT.
isini arcTu cotani arian _ 350
ojaxi cxovrobs da yvela maT-
gani musulmanuri sarwmunoebis
mimdevaria.
erTi SexedviT mixvdebiT,
rom es xalxi gamoirCeva sikeTiT,
uboroto da alali guliT,
keTilSobilebiT, rogorc Cveni
qveynis mTianeTis mosaxleobaa. maT
Zalze Tbilad migviRes, visaubreT
warsulze, awmyoze da momavalze.
Cveni Sexvedra da saubari Zalze
STambeWdavi iyo da Seexeboda
sarwmunoebas. maT gulistkivili
me-2 gverdidan
mogzauroba didaWaraSiaq loculobda da qadagebda wminda andria pirvelwodebuli
gamoTqves imis gamo, rom qarTveli
musulmanebi arian, magram es xom
Cveni brali ar ariso. xuTi sauku-
nis win, roca TurqeTis uRelqveS
moeqca aWara, maSin moxda maTi ga-
musulmaneba. aRniSnes, rom roca
uflis neba iqneba, maSinve Seicv-
lian da daubrundebian mamapapur,
winaparTagan naboZeb qristianul
sarwmunoebas da romelsac didi
mowiwebiT axsenebdnen da pativs
miagebdnen. maT eamayebaT isic,
rom wminda andria pirvelwode-
bulma sul pirvelad aWaraSi,
didaWaraSi iqadaga qristianuli
sarwmunoeba, roca iq arsebobda,
rogorc mTlianad saqarTveloSi
_ kerpTayvanismcemloba.
roca wminda andria pir-
velwodebulma aWaraSi iqadaga
aRniSnuli sarwmunoeba da moaqcia
xalxi qristianobaze, maSin moxda
kerpebis msxvreva da Tayvaniscema
marTlmadidebluri sarwmunoebi-
sadmi.
kargad viciT isic, rom amave
periodSi Semovida wminda nino,
gaaqristiana qarTl-kaxeTi da
saerTod mTlianad aRmosavleT
saqarTvelos mTa-bari moaqcia
qristianobaze.
qarTvelTa gaqristianeba
wminda andria pirvelwodebulis-
gan moxda dasavleT saqarTvelos
mTa-barSic.
saqarTveloSi uflis mo-
ciqulebidan: sami wmindania Sem-
osuli, erTic afxazeTSi. es es
aris saqarTvelos samkuTxedi: aris saqarTvelos samkuTxedi:
afxazeTi, kaxeTi da aWara. am afxazeTi, kaxeTi da aWara. am
samkuTxedma, samma wmindanma Sekra samkuTxedma, samma wmindanma Sekra
saqarTvelo samkuTxedad, romel-saqarTvelo samkuTxedad, romel-
mac dRemde moitana qveyana Ta-mac dRemde moitana qveyana Ta-
visi didebuli sarwmunoebiT da visi didebuli sarwmunoebiT da
gadaarCina saqarTvelo.gadaarCina saqarTvelo.
ai, am ideas, am wminda saqmes
emsaxureboda Cveni didaWaraSi
wasvla, ambobs batoni rezo.
rac Seexeba iqaur garemos,
maT daxvdaT wminda andria pi-
rvelwodebulis mier aSenebuli
patara taZari, romlis nangreve-
biRa iyo darCenili. maT daxvdaT
aseve marmarilos fila, romelzec
iyo warwerili Semdegi sityvebi:
`aq loculobda da qadagebda `aq loculobda da qadagebda
wminda andria pirvelwodebuli!..wminda andria pirvelwodebuli!..
roca rezo kobiaSvili Tan-
amoziareebTan erTad xats miabr-
Zanebda, pirveli batoni rezo
daadga gzas da roca mwvervalamde
miaRwia, dainaxa is wminda adgili,
romelic aRmoCnda kldovani da
mis irgvliv qvebi elaga.
wminda adgilze asvlamde,
mosaxleobasTan saubris periodSi
Zalze didi Tavsxma wvima wamovi-
da, ramac xalxSi gakvirveba gamoi-
wvia: vin xarT Tqven, rom maisidan
CvenTan wvima ar yofila, cidan
cvarnamac ki ar Camovardnila,
lamis mTlad gadaitrusa baR-
bostani, vel-mindori, da axla
amisTana delgma wamovidao. 4-dan
6 saaTamde wvima ar SeCerebula...
mosaxleobasTan saubris Sem-
deg, Cvenma jgufma gza ganagrZo...
rogorc, ki im adgils mivuax-
lovdiT, sadamdec samanqane gza
adioda, Cveni gadmosvla manqanidan
da wvimis Sewyveta erTi iyo. es
moxda zustad 6 saaTze da am
dros caze gamoCnda ori erT-
maneTs gadaWdobili cisartyela,
romelsac jvris forma mouCanda.
es saswauli iyo... am dros gvax-
lda aqauri soflis gamgebeli da
skolis direqtori _ ioseb SavaZe, ioseb SavaZe,
jambul wulukiZe.jambul wulukiZe.
roca mTis kldovan wvers
mivaRwieT, kldovanze lodis
mowyveta da dagoreba erTi iyo
da Tan qvebis grova gaiyola,
qva-RorRis es grova ratomRac
yvelas agvcda da sadRac SeCerda...
am lods ki, Cemda gasakvirad, am-
deni qvebi saidan aedevna, manamde
arsad Canda...
batoni rezo kobiaSvili ki,
am saswauls ukavSirebs andria
pirvelwodebulis didaWaraSi
qadagebas da kerpebis damsxvrevas.
aseTia Zala qristes wmind-
anebisa da Zala uflisa!..
esaubraesaubra
leila arabulileila arabuli
piriqiTa xevsureTSi,
mdinare asas xeoba-
S i m o q c e uli a
saqarTvelosa
da TviT cen-
t r a l u r i
xevsureTi-
sagan mowyve-
tili, qiste-
Tis momij-
nave Temi _
arxoti (arx-
vati). sisx-
liTaa SeRe-
bili arxotis
klde-Walani.
m t e r i d a
sikvdili lan-
diviT dahyve-
boda arxotel
xevsurs, magram
mainc laRobda,
qeds ar uxrida,
mtris jibrze eka-
fiaveboda sikvdil-
sicocxles: `gama-
grdiT arxotivne-
bo, gatexiT ra iqneb-
isa, vinac magvikles,
davRmarxaT, sxva kidev
gaizrdebisa.~
arxotioni, WimRioni iyo
gaburi, eSma rom daiWira da
tyvedyo.
arxotioni, axieleli iyo
aliaT mgela, kaci-jvari, qurumi-
winaswarmetyveli.
arxotioni, amRioni iyo xog-
ais mindi, kaci-legenda, meomari
da jadosani aqimi-mkurnali.
arxotioni, amRioni iyo gaga
berdiSvili, brZenkaci da urju-
loTa risxva.
arxotionni, orbeulTelni
iyvnen orbelni, amirspasala-
ris, meamboxe ivane orbelis
naTesavni, mefe giorgi mesamem
saqarTvelodan rom ahyara.
da iyvnen ara mxolod kacni,
aramed dedakacnic.
amRioni qarCaT qali iyo
buba basilauri. mamaci da dinji
xalxni iyvnen ̀ warmoSobiT TuSni~
basilaurni. maTi ganayari iyo
roSkioni baxaliSvili _ xevsur-
Ta rjulmdebeli. aba basilaurma
ki saxeli gaiTqva baburaulis
mxardamxar qisti beladis gagais
ZoZis winaaRmdeg brZolaSi.
mogvianebiT basilaurebis
nawilma wiklauris gvari miiRo
da barSi Casaxldnen.
didi da Zlieri iyo xevs-
ureTis ganapira sofeli amRa.
marTalia mezobloba-megobroba
hqondaT qistebTan, magram zogjer
romelime mxaris mizeziT mtroba
Camovardeboda amaT Soris da
nadirobdnen erTmaneTze. Tumca
es mtroba ar iyo ori Temisa
an kuTxisa, pirad sagvareulo
mtrobas warmoadgenda da Temi
cdilobda ara mtrobaSi garevas,
aramed maT Serigebas. cdilobd-
nen naklebi sisxli daRvriliyo,
radgan orive mxare kargad ic-
nobda erTmaneTs da xangrZlivi
drois manZilze sisxls sisxli
mohyveboda.
erTxelac, mekobre qistebi
raRac valzed daecnen amRas da
daarbies sofeli. sisxlisRvras
moeridnen amRionni, cixe-koSkebSi
Seixiznen; sxva dros movicliTo
TqvenTvis.
erTi gadmocemiT es ambavi
maSin moxda, roca qistebi RamiT
daecnen gaga berdiSvils da misi
colic tyved gaitaces.
nadavliT datvirTulni ga-
brundnen ukan qistebi. javriani
mzera gaayoles koSkebidan xevs-
urebma. Zlivs akavebdnen axlebs
gamocdili da brZeni ufrosebi:
rac waiRes or imdens Tavadve
moitaneno.
da moulodnelad viRacam
dahkivla kantala qistebs. jaWv-
iaraRSi Camjdari xevsuri miiw-
evda maTken. Sedgnen qistebi: vin
aris es TavzexelaRebuli kacio?
_ verc erTi amRioni ver Seicnes
masSi.
gaukvirda amRivnebsac, verc
imaT icnes: _ axielidan Tu movida
vinme saSvelado?
SeaJRriala far-xmali da
dahkra `ucxo moymem~ qistebs.
miesivnen qistebi da dahkres
imaTac, waiqca erTi, ori, sami.
daeca xevsuri meomaric, CaCqani
gadauvarda Tavidan, oqrosferi
Tmebi daefina jaWvze.
SekrTnen qistebi. Caages max-
vilebi. `dakrifes~ uTanasworo
brZolaSi vaJkacurad mokluli
qali, far-xmali TavTan dauwyves
da gaecalnen iqaurobas.
Zmis talavari da
jaWv-iaraRi gadaeca buba
basilaurs.
SoTa SoTa
arabuli.arabuli.
qarCaT bubaqarCaT buba
mdmdininnarare e asasaa
S iS mmm ooo
sasasaqaqarr
dadadad
t rt r
xexexe
sasag
titi
TiTii
navv
arxx
vaat
lililll
bib l
klkld
m tm tm tmm
sisis kvk
diddiviviviii
bobobodadada
xexevsvvv u
maininc
qeqeeedss ar
mmmmtmmmmm ris s jj
fiavebbod
sisicococxcxll
grgrgg didid T a
bobo, gaaaaatettttt xix
isisii a,a, vvininacacac
dadad vRvRvRmaarxrxr aTaT,
gagaizizrdrdrr ebebbisisisisa
sofel didaWaris xedi
adgili, sadac andria pirvelwodebulma iqadaga da adgili, sadac andria pirvelwodebulma iqadaga da
aago taZariaago taZari
swyuris RvTiSoblis xati
m T e b i _ C v e n i s a g a n Z u r i !
4`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
vesaubrebiT cno-vesaubrebiT cno-
bil mwerals, `erovnul bil mwerals, `erovnul
tradiciaTa dacvis cen-tradiciaTa dacvis cen-
tris~ xelmZRvanels tris~ xelmZRvanels koba koba
arabulsarabuls:
_ SimSilobam SeiZleba so-
cialuri afeTqeba gamoiwvios.
xelisuflebas saqme ajanyebisaken
mihyavs. saSinlad eqcevian xalxs.
virtualur qveyanaSi vcxovrobT.
xalxi qandarazea. esa aris mi-
raJuli iluziuri saxelmwifo.
xelisufalT problemebis daZleva
ar ZaluZT. yvelafers angreven.
saxezea garegnul pirobiT efeqte-
bze agebuli marTvis sistema,
romelsac Zireuli safuZveli ara
aqvs. procesTa Secvlis programaa
dasaweri. unda SevqmnaT Cveni
cxovrebis wesis axali piramida.
eri mudam idga damcav, `so-
larul wreze~, romelic gaxlavT
kavkasiis zoli. es jaWvi gvicavda,
rogorc ekonomikurad, ise mate-
rialurad, sulierad, samxedro
TvalsazrisiT. qalaqi xan iyo, xan
_ ara. magaliTad, aRa-mahmad-xanma
saerTod gaanadgura Tbilisi. Te-
murlengma mospo aqauroba. cixeebs
eZebda, raTa daengria, xeebs Wrida,
vazs Cexda, rom ers aRar earseba.
magram dampyrobelTa risxva iS-
viaTad swvdeboda fxovis mTebs,
zemo imereTis mTianeTs, zemo same-
grelos, svaneTs. es iyo sakraluri
sivrce. aq iyo qveyana. aman gvixsna,
Tanac aTasjer. dRes es sivrce
movSaleT. sazRvari gaxsnilia!
_ batono koba, zog qveyanaSi _ batono koba, zog qveyanaSi
wyaldidobaa, zogan _ qariSxali, wyaldidobaa, zogan _ qariSxali,
zobgan _ yinva da Tovli. CvenTan zobgan _ yinva da Tovli. CvenTan
ki xeebs kvirtebi daebera.…ki xeebs kvirtebi daebera.…
_ samyaro icvleba. mecnierebma
ician, ra unda daiRupos da ra ga-
darCes. globaluri daTbobis Sede-
gia is, rom Tovli ara aris. didi
xnis win vTqvi, rom tyeebi avidnen
mwvervalebze. alpuri zona tyiT
ifareba. klimati radikalurad
Seicvala. myinvarwverze Tovli
aRara aris. svaneTSi jer ar dau-
Tovia. am dReebSi svanebs vesaubre.
aseTi ram arc istorias axsovs,
arc Zvelebs da aravis. es SemTx-
veviTi movlena ara aris. global-
uri daTboba iwvevs gamyinvarebas!
naxeT, ra ambebia okeanispira
saxelmwifoebSi. 40-gradusiani
yinvebi daatydaT Tavs. CvenTan ki
sicivec ar yofila.
rogorc xevisberis teqst-
Sia, xevsureTSi aris xadus mTa,
dedamiwis Sua samani, sadac aris
uflis ezoTeruli centri! amitom
Semodis aq aTasi juris ucxoeli.
ar gifiqriaT, risTvis an visTvis
Sendeba aq es maRal-maRali Seno-
bebi? qarTvelni gadian sakuTari
miwidan, ucxoni ki aq saxldebian!
miwa mters rom ar waeRo, amisTvis
vibrZodiT, axla ki nebiT vaZlevT.
_ burebs vasaxlebT, miwas _ burebs vasaxlebT, miwas
vasxvisebT, es ras mogvitans?vasxvisebT, es ras mogvitans?
_ daRupvas! Cven dakarguli
gvaqvs moqmedebis kriteriumi.
dakargulia marTvis, fsiqologi-
uri da erovnuli xsnis Sinagani
SegrZneba. xalxs arafris Seqmnis
Tavi ara aqvs. xelisufleba ki
milionebs koncertebSi xarjavs.
nu davxarjavT milionebs ucxoeli
momRerlis CamoyvanaSi maSin, roca
ar gvemRereba!
_ ra umjobesia: baTumis _ ra umjobesia: baTumis
bulvarSi ucxoelma momReralma bulvarSi ucxoelma momReralma
imReros erTi saaTiT da misi biu-imReros erTi saaTiT da misi biu-
jeti gavamdidroT milionebiT an jeti gavamdidroT milionebiT an
Tundac xevsureTSi erTi sofeli Tundac xevsureTSi erTi sofeli
avaRorZinoT?avaRorZinoT?
_ …naxeT, ramxela erovnul
rames ambobT. sul Tavisuflad
SeiZleba xevsureTis ramdenime
Temis aRdgena mxolod erTi kon-
certis safasuriT. es pampersis
xidi rom gades mtkvarze, im
milionebiT saqarTvelos mTianeTs
aayvaveb!
1990-ian wlebSi 8-balianma
miwisZvram daangria es regioni.
30 sofeli daingra. kapiki ver
CavdeT gasaaxleblad. Cemi saxlis
nangrevebi yria. me iq saxli aRara
maqvs. qveyana ingreva, Cven ki mt-
kvarze vakeTebT xids, romelic
ar gvWirdeba. karnavali, romelic
ar gvWirdeba. Sadrevani, romelic
ar gvWirdeba. jer is gavakeToT,
razec eris suli unda daeyrdnos,
ekonomika, materialuri garemo da
mere vakeToT danarCeni! patriarqma
brwyinvale saSobao epistoleSi
isaubra mTianeTis, xevsureTis,
TuSeTis damcavi sartyelis ga-
darCenaze, mis uwmindesobas esmis,
rom sxvagvarad ver gadavrCebiT.
vexmianebi patriarqis epistoles
da Tqveni erovnuli, popularuli
gazeTis furclebidan vacxadeb,
rom: me maqvs konkretuli modeli
xevsureTis reabilitaciisaTvis.
vTxov qvelmoqmed adamianebs, mxari
dagviWiron am ideis gacocxle-
baSi. me vwer mokle receptebs,
amas didi Tanxebic ar sWirdeba.
patriarqis kurTxeviT avaSenoT
ramdenime Temi da sofeli. faqti
erTia: sakuTar qveyanas, samSoblos
ver mouares politikosebma, ver
mouara saxelmwifom. mdgomareoba
uaresdeba. qveyana ukan midis!
ingreva materialurad da suli-
erad. eri kargavs genetikur kods
da Sinagan Rirsebas. totaluri
Zaladoba mimdinareobs erze,
mis enaze, mis rwmenaze, rogorc
uflis daSvebul fenomenze. xdeba
TemTa, provinciaTa, sofelTa dam-
cavi sartylis moSla. es procesi
ver Seakaves verc politikurma
partiebma, verc arasamTavrobo da
samTavrobo klanebma, romlebic
Cndebian da qrebian romeliRac
amfibiebiviT. gadadian erTmaneTSi,
erTi formidan meoreSi, mravlde-
bian, qrebian da isev Cndebian. ar
SeiZleba, erTi da igive jgufi
`Cito-gvritosaviT~ erTsa da imave
qvabSi ixarSebodes. maT am `xarS-
vaSi~ CaixarSa erovnuli Rirseba,
mentaliteti, eris sulieri ̀ mat-
rica~ mTlianad dazianda, rogorc
fisi, romelic mJavaSi aRmoCndeba.
mivmarTav xalxs da mivmar-
ToT sapatriarqos, daveyrdnoT
patriarqis sibrZneze da patriot,
qvelmoqmed adamianTa nebaze. davi-
wyoT Cveni dangreuli, istoriuli
da eTnikuri sivrcis mtkavel-
mtkavel, nabij-nabij aRdgena!
davdgaT, davafuZnoT istoriul
soflebSi, TemebSi `tradiciaTa
codnis~ saxlebi, tradiciuli
sameurneo kompleqsebiT, xalxuri
tradiciuli xelsaqmiT da eT-
nografiuli atributebiT! diax,
daviwyoT aRdgena iqidan, sadac
uZvelesi kodi devs da sadac
mimdinareobs am kodis da isto-
riuli mexsierebis amoSla-gaqroba,
migraciuli, demografiuli ka-
taklizmebi. daviwyoT xevsureTis
ramdenime Temis aRdgena: saeklesio,
samonastro niadagze dayrdnobiT;
vinaidan aq aris uamravi taZari
da nataZrali, qristes mociqulTa
pirveli nakvalevi, pirveli jvari
da niSani, xolo imis ukan Rvivis
uZvelesi warRvnamdeli da war-
Rvnis Semdgomi civilizaciis
Radari: Soreuli istoriuli
mexsiereba erisa.
xalxs unda vaswavloT tra-
diciuli wesiT _ Zveli ende-
muri jiSebis aRdgena da movla.
mtkavel-mtkavel gavacocxloT
Cveni miwa. metsac getyviT: miwa metsac getyviT: miwa
imdenad gaucxovda (Tu Teslma imdenad gaucxovda (Tu Teslma
dakarga Tviseba), rom Tesav da dakarga Tviseba), rom Tesav da
veRar modis! es, iciT, ras ni-veRar modis! es, iciT, ras ni-
Snavs? miwac uars gveubneba da Snavs? miwac uars gveubneba da
Teslic sakuTar codvaTa gamo, Teslic sakuTar codvaTa gamo,
im Ralatis gamo, rac Cven Ca-im Ralatis gamo, rac Cven Ca-
vidineT cocxalTa da warsulTa vidineT cocxalTa da warsulTa
sulebis winaSe. maT winaSe, visic sulebis winaSe. maT winaSe, visic
iyo, aris da iqneba es qveyana. iyo, aris da iqneba es qveyana.
amitom xevsureTis ramdenime Temi
gamovacxadoT samonastro Temad.
Zalian xelsayrelia liqokis,
roSkis da piriqiTa xevsureTis
cixe-qalaqTa `solaruli rkali~
(kistan-lebaiskari, guro-Satili,
muco-ardoti xaxabo), romlebsac
abrwyinebs sakulto eklesiebis,
niSebis elvareba. diax, fxovis diax, fxovis
sivrceSi `Sedgmulma~ qristes sivrceSi `Sedgmulma~ qristes
taZrebma gadaarCines qristianoba taZrebma gadaarCines qristianoba
saqarTveloSi da gadaarCines eris saqarTveloSi da gadaarCines eris
suli mTidan! maSin, rodesac barSi suli mTidan! maSin, rodesac barSi
qalaqi aRar arsebobda, eklesia da qalaqi aRar arsebobda, eklesia da
cixe-taZari ingreoda, vazi iCex-cixe-taZari ingreoda, vazi iCex-
eboda, fxovis `solarul wreSi~ eboda, fxovis `solarul wreSi~
eris SekumSuli energia duRda. aq eris SekumSuli energia duRda. aq
bevri ram gadarCa. aq ver SeaRwia bevri ram gadarCa. aq ver SeaRwia
verc monRolma, verc Temurlengma verc monRolma, verc Temurlengma
da verc skviT-xazarebma gadmo-da verc skviT-xazarebma gadmo-
laxes guro-Satilis sazRvari.laxes guro-Satilis sazRvari.
_ samonastro soflebis Seqm-_ samonastro soflebis Seqm-
naze saubrobdiT?naze saubrobdiT?
_ diax, samonastro soflebi
gaanaTeben da gaaZliereben ada-
mianTa Seryeul rwmenas, imeds
miscemen darCenil mosaxleobas.
gansazRvraven adamianTa kavSirs
casTan, maT sinergias, romelic
iyo da gawyda. daubruneben meur-
neobis, xelsaqmis, ornamentTa da
ferTa aRdgenis, maxvilis Wedvis,
xeze Wris survils. dedamiwis
zurgze ar arsebobs xevsurulis
badali samoseli. amis keTeba lamis
aRar ician. ar ainteresebT. ar
arsebobs xalxuri medicinis iseTi
codna (da praqtika), ra donesac
xevsureTma miaRwia. esec daviwyebas
eZleva! Tqven iciT: ar arsebobs
xevsurTa `sameurneo kalendris~
da aq arsebul jiSTa (cxovelTa,
mcenareTa) badali, romelic
uZvelesi droidan moyolebuli
yalibdeboda jiSad da genofondad!
dRemde moaRwia da davkargoT?
es unda Semobrundes patriarqis es unda Semobrundes patriarqis
locva-kurTxeviT da gaRvivdes locva-kurTxeviT da gaRvivdes
samonastro TemTa wiaRSi! gvinda, samonastro TemTa wiaRSi! gvinda,
rom xevsureTis SuagulSi _ bude-rom xevsureTis SuagulSi _ bude-
laSi, anu barisaxoSi daarsdes laSi, anu barisaxoSi daarsdes
didi tradiciuli kulturul-didi tradiciuli kulturul-
sameurneo saxelovnebo saswavle-sameurneo saxelovnebo saswavle-
beli, gnebavT, tradiciaTa codnis beli, gnebavT, tradiciaTa codnis
centri: yovelgvari sameurneo da centri: yovelgvari sameurneo da
saxelovnebo, praqtikuli dargebis saxelovnebo, praqtikuli dargebis
swavlebiT, da ra Tqma unda, swavlebiT, da ra Tqma unda,
miTologiur-folkloruli, eris miTologiur-folkloruli, eris
sakraluri codnis gakveTilebiT. sakraluri codnis gakveTilebiT.
aq Tavi unda moiyaros inteligen-aq Tavi unda moiyaros inteligen-
ciam, swavlulebma, pedagogebma da ciam, swavlulebma, pedagogebma da
moswavleTa kontingentma, rom-moswavleTa kontingentma, rom-
lebic sakralur kuTxeSi miiRe-lebic sakralur kuTxeSi miiRe-
ben miwisa da mamulis gadarCenis ben miwisa da mamulis gadarCenis
praqtikul codnas! miuaxlovde-praqtikul codnas! miuaxlovde-
bian dros da istorias. daviwyoT bian dros da istorias. daviwyoT
fxovidan da gavideT uZveles fxovidan da gavideT uZveles
sazRvrebamde!sazRvrebamde!
_ ki magram, am adamianebma sad _ ki magram, am adamianebma sad
ai , xsna !ai , saSveli !
unda gaaTion Rame?unda gaaTion Rame?
_ aqve barisaxoSia sacxovre-
beli pansionati pedagogTa da
moswavleTaTvis. aq arsebobs
SesaniSnavi baza: Zveli internatis
Senoba, sadac axla 25-mde bavSvi
SemorCa. Cems dros 300 iyo. aseTia
depresiis da migraciis Sedegi. pa-pa-
triarqis SeumdgomlobiT xelisu-triarqis SeumdgomlobiT xelisu-
falT vTxovoT qvelmoqmed adami-falT vTxovoT qvelmoqmed adami-
anebs: mxari dagviWiron am ideis anebs: mxari dagviWiron am ideis
gacocxlebaSi. sul ori saaxal-gacocxlebaSi. sul ori saaxal-
wlo naZvis xis da erTi Sadrevnis wlo naZvis xis da erTi Sadrevnis
fuli eyofa am yvelafers. diax, fuli eyofa am yvelafers. diax,
is brwyinvale sameurneo garemo, is brwyinvale sameurneo garemo,
romelic aq arsebobs Zroxis, Txis, romelic aq arsebobs Zroxis, Txis,
cxvris, futkris, kalmaxis, aseve cxvris, futkris, kalmaxis, aseve
mcenareuli kulturis mosayvanad, mcenareuli kulturis mosayvanad,
unda gacocxldes! xatis mamulebi, unda gacocxldes! xatis mamulebi,
tyeebi, xodabunebi, sakulto adg-tyeebi, xodabunebi, sakulto adg-
ilebi, nasoflarebi, romlebic aq ilebi, nasoflarebi, romlebic aq
uxvadaa, unda gadaeces eklesias!uxvadaa, unda gadaeces eklesias!
uwin aq cxovreba duRda da
hqondaT unikaluri xorblis jiSi,
romelic Walispirze qeri iyo,
xolo alpur zolze `CaraTad~
moiqceoda! aseTma kulturebma da
mcenareTa jiSebma gadagvarCina.
_ mec eg mindoda mekiTxa, _ mec eg mindoda mekiTxa,
maSin kanada da amerika rom ar maSin kanada da amerika rom ar
arsebobda, xorbals vin gvawvdida, arsebobda, xorbals vin gvawvdida,
ras Wamda xalxi-meTqi.ras Wamda xalxi-meTqi.
_ mogvyavda! Cvens winaprebs ar
sWirdebodaT genmodificirebuli
xorblis an sxva produqtis Semo-
tana. amitomac iyvnen lomebi. gen-gen-
modificirebuli sakvebis gamoiso-modificirebuli sakvebis gamoiso-
biT xalxSi sakvebis gamoisobiT biT xalxSi sakvebis gamoisobiT
xalxSi protestis grZnoba gaqra. xalxSi protestis grZnoba gaqra.
Cven gadagvarCina unikaluri ji-
Sis Zroxam, romelic kldeze
TxasaviT dadis, nekeriT ikvebeba
da 8-10 litr rZes gvaZlevs. gad-
agvarCina mglismuxla cxenma da
xarma, romelsac rqebze sanTlebs
unTebdnen. me Sevadgine xevsureTis me Sevadgine xevsureTis
materialuri da kulturuli materialuri da kulturuli
dacvis 5-muxliani mokle modeli, dacvis 5-muxliani mokle modeli,
is, rac am werilSi mogaxseneT da is, rac am werilSi mogaxseneT da
msurs, igi mivarTva patriarqs.msurs, igi mivarTva patriarqs. aqve
davZen Tu rogori garemoa roSkaSi
, esa aris alpuri sofeli, romel-
ic fantastikuria turizmisaTvis,
Tavisi istoriulobiT da im 10-
12 mamaci mosaxliT, romelic aq
SemorCa. liqokis Temi umdidresia
unikaluri samkurnalo-mineraluri
wylebiT. liqoki gaxlavT uZve-
les mkurnalTa tradiciis Temi.
arxotis Temi ubadloa pirutyvis,
Txis, cxvris jogebisTvis, sakal-
maxeebisTvis. sanadiroebisTvis.
Tumca, aq gza ver miviyvaneT Cv-
enda savalalod da xelisufalTa
samarcxvinod. aqaurobis aRdgeniT
Cven miviRebT axal saocrebas
Tanamedrove droSi. mucos `gver-
diT~ TviT piramidebi darCebian
`gaognebulni~!
esaubraesaubra
beqa sivsivaZe.beqa sivsivaZe.
var samocdaxuTi wlisa,
wyali misvams alaznisa;
borbalodan monadeni
ai, im lamaz mdinarisa.
baxtrionis sexnia var,
moambe var axmetisa.
Semdgenelni kargni myvanan
ver avitan
uvargissa.
axal axal ambebs gamcnobT,
matnisa Tu alvanisa,
mudam vici sad ra xdeba,
CamovrCebi gana visa?
Tumc xandaxan wavukoWleb
Secdomebis gaparviTa.
magram samSoblos RalatiT
vervin ver damwamebT cilsa.
iubile Semisrulda,
sapatio asakis var.
gTxovT, cota pativi damdoT,
qaRaldis var, gana qvisa.
axmetaaxmeta
Cveni moleqseebiCveni moleqseebi
elene abulaZeelene abulaZe
p o e z i a
5`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
* * *
sarkmels awydeba TeTri qaosi,
oTaxSi vzivar da Senze vfiqrob:
am sulwawymedil saaqaoSi
ram Camogagdo, spetako fifqo?
leqso, avbedo
Tu gamigiJdi, leqso, avbedo,
rogor amogTqva, rogor gavbedo? -
fiqro nafiqro, uqmad nagdebo,
Cemo jalaTo, Cemo dambnedo.
sevda-nislebi rogor amyaros
am unapiro, uZiro Ramem? -
viwro sarkmlidan vumzer samyaros,
iqneb, cxovreba kidev Rirs ramed!
ai, Tavs imtvrevs ukve aRmarTic -
sadRac winapris hborgavs Zvalebi
da JamTaWidils vinme warmarTi
vumzer morCili xaris TvalebiT.
Tumc aTinaTad dahkrTis naTeli,
sulSi borotad moZvreba xiWvic -
saqarTvelosTvis, rogorc sanTeli,
kalas cixesTan vdgavar da viwvi...
Tu gamigiJdi, leqso, avbedo,
rogor amogTqva, rogor gavbedo? -
fiqro nafiqro, uqmad nagdebo,
Cemo jalaTo, Cemo dambnedo!
Cemi gazafxuli
mxrebi aiCeCa nislma Seuvalma,
mTebze ususuri tani Camokida,
algeTs Slegi saxe CadrSi Seumala,
uceb Camorecxa,
uceb Camobindda...
WleqiT anTebulma elvam daaxvela -
miwas, acremlebuls, risxva daawia.
Cqeri Cqers eca da sul mTlad gaaxela
sio mxiaruli,
grili da pawia;
uxmod gavcqerodi qaCal velze mdgomi,
Tavze damdioda Rvari wmindaTwminda.
jado ZaliT, mgoni,
wamrTmeoda goni -
TiTqos ar cioda,
TiTqos arc mawvimda.
Tbili, mokaskase da frTamoxatuli
modis, moiCqaris isev gazafxuli...
modis gazafxuli!..
erTi gazafxulic!..
iqneb arnaxuli
Cemi gazafxuli!..
qeTis
adregazafxulis mzesaviT saamo xar _
sicocxlesaviT tkbili,
Cemi wuTisoflis ukve saRamoxans
gmosavs sxivnaTeli dilis.
gimzer garindebiT:
arc ras dagpirdebi,
arc Tavs mogabezreb ficiT, _
guli rom gulia,
mudam erTgulia,
erTxel Ralati ki icis!..
***
maSxlad enTeba Sav-bnel eWvs nari
da egebeba wels axals are _
lxinis dasasruls ucdis fiWvnari
Caiqorwiles dardma da mTvarem.
Tvalmargalitebs mabneven uricxvs _
gauxariaT edemSi mogvebs,
amdevnebia warsuli _ urcxvi,
dediSobila tantaliT momdevs.
mTvarem varskvlavebs gadaabija,
mTebs Seucurda viT satevari,
Semomesia WaRara Wirad
da sevda TmebSi dasatevari.
viltvi, vawydebi SeuRwev wyvdiads,
ciur mnaTobis basri isari.
bednierebas miveltvi diads,
mivwvdebi, magram, vah, Tu sxvis aris?!.
...
fiqri, zmaneba RvinoSi Calba...
bedi momZaxis avad, tialad:
`am weliwadsac darCebi, albaT,
Sen Cveulebriv adamianad!~
Cems adas
roca giyureb
Sen, erTi cidas,
minda, rom cidan
rac ram mTiebi
cimcimiT cviva,
Tayvani gcen da Cagewnan TmebSi.
da rasac mTebSi gaswvdeba eqod,
Sen, mTis Svils geymos.
gulze iebi gefinos,
geyos
cota sinaze,
cota siqvele,
sidarbaisle da silamaze.
Sens Semxedvares,
mzeebr elvares,
ver gisworebdes
Smag Tvals aisi.
gicqeri, Svilo,
da am fiqrebSi
miaxlovdeba frTxilad gaisi.
SemodgomaTavs iqaClis veli,
ikonkeba tye,
Semodgoma melis
gazafxulis tyves.
sio kargavs xaliss,
me ki - ganvlil gzebs:
Semodgomis kvali _
gacrecili mze...
uxilavi xeli
wvers uRebavs mTebs.
qaraSoti xeli
xeobaSi Tvlems...
Tavs iqaClis veli,
ikonkeba tye,
Semodgoma melis
gazafxulis tyves.
Cemi sarkmlidan gadawolilan,
awowila Subebad zogic -
erTmaneTs Rrublebs ugzavnian eWvis frTebians,
Semomjarvia
asTavian devebis jogi
da Cem sarkmlidan naRvlianad imzirebian.
qorfa bavSviviT moiTxupnes nisliT tuC-piri,
tyian qoCorze Camoimxes elias jiRa,
dahbedebiaT, sacodavebs, bedi duxWiri -
Tavsxma wvimaSi galumpulni melian didxans...
daucveTiaT CoxebiviT aswleulebi,
guSagad dganan mdumarebiT savse gulebiT,
mrisxane warsuls miRereben nadaR mkerdebiT -
zecis TaRs fxrewen alesili ZuZus kertebi...
gadawolilan,
asvetila Subebad zogic -
erTmaneTs Rrublebs ugzavnian eWvis frTebians,
Semomjarvia
asTavian devebis jogi
da Cem sarkmlidan naRvlianad imzirebian.
bala(n)da adamians
mere ra? ra gikvirs? -
gadurCi marwuxebs
da saukuneni
akinZe marSebiT.
mere ra, msoflio
muWSi Tu Catie
da axla varskvlavebs
Tu eTamaSebi?
mere ra, Tu SenSi
sikeTe yvavilobs?
mere ra, Tu ipyar
sadave yoveli? -
sircxvili,
sircxvili...
aTasgzis sircxvili,
darvinis enaze rom gqvia cxoveli!..
***dro-Jami arTvali mxatvaria, _
lafs gvesvris
da gvisevs xvatars,
naturebs
silaRes gvanatrulebs,
mere ki maturze gvxatavs.
koba bedoiZekoba bedoiZe
r e g i o n i
6`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
Tu zamTaria, ratom mesmis WriWinebis xma,
anda rad maTrobs Ramis
iis nazi surneli,
Savi Tvalebi ufskrulia,
SuqTa mToveli,
mec viCexebi trfialebis mudam msurveli.
Tavqve veSvebi, frTamokeciT,
TeTri mimino,
iqneb vuwio basri klanWi drois dinebas,
rom kidev erTi gazafxuli movinadiro,
lorTqo balaxi vaZovino
daumcxral vnebas.
kvalSi momZaxis mokeTeTa
aWrili gundi.
raRa dros Seni frena aris, dailewebi,
dajeq buxarTan, Cxrike
cecxli, gaixangrZlive
ciT naboZebi simSvidis wlebi.
Seunde RmerTo,
ar ician rasa uwyian,
sad gagonila maraxoSis sigrZe-sigane,
gaelvebaa yovelive rac ki gaJrJolebs,
sxva danarCeni nacaria ruxad mdinare.
vici Sexvedra sinorCesTan savalaloa,
da upasuxo siyvarulis mware samsala,
jamSi livlivebs, cas ireklavs,
mTvare-varskvlavebs,
fskerze uiRblod gardasulTa
sulebsa malavs.
magram srbolaa Tavad gancda gasaocari.
win mifrialebs kabis kalTa,
Wreli pepela,
vera, ver mivwvdi, venarcxebi,
aryofnis sitkbo,
sulis xveulebs efineba nisliviT nela.
qva-RorRs SerCeba damsxvreuli
Cemi sxeuli.
suli ki Sekravs mzis sxiviviT
irib iraos.
cad avmaRldebi, siyvarulis
bangiT Zleuli,
daqnili gzebiT sxvebma iaron.
Tu zamTaria, ratom mesmis WriWinebis xma,
anda rad maTrobs Ramis
iis nazi surneli...…
werili megobars
Sen daiviwye Zveli Telavi,
gorijvari da batonis cixe,
nadikvris sio, zuzumbos xedi,
mzis gulze TeTrad mTvlemare riye.
Sen daiviwye is megobari,
visTanac erTad daqrodi caSi,
iabosaviT morCili iyo
Cvengan naxedni dro-Jamis raSi,
ar gvaSinebda zamTar-zafxuli,
TviT sikvdilic ki ar gvaSinebda,
erTsul-erTxorcad gadaqceulebs,
gvwamda, verara dagvacilebda.
magram xom uTqvamT Cvenze nacadebs,
rom sityva aris yvelafris Tavi,
geslian isris Sxuilsa gavda,
Sriali enis, borotis, avis.
rac ver dagvaklo drom da manZilma,
dagvmarTa Tqmam da mieTmoeTma,
ca daixura, mze-mTvare gaqra,
mwuxri daido lurjma SoreTma.
magram, Tu sityva aris mTavari,
amqveyniuri yofis javari,
Cvenc xom gviTqvia erTmaneTisTvis
fici gulwrfeli, elvad mavali.
romlis winaSe sicocxlec krTeba
da sikvdili ki gzaa savali,
walkotisaken, sadac siyvaruls
aRar sWirdeba Suamavali.
daberavs qari da agvitacebs,
Caawnavs ulod Cven eul sulebs,
isev gagvaTbobs Camqrali sunTqva,
JrJolva dauvlis danacrul gulebs,
bolos erTs vityvi, Tu aq ar vTesavT
iqac ver movmkiT mosavals, mgoni,
zurgi vaqcioT avyia ybedebs,
kvlav avamaRloT cis kabadoni.
Tu zamTaria...
joyoloelma qistebma:
eqa muToSvilma da Zaba
daqiSvilma Svidi sax-
elovani Svili gazardes:
naTela, nadia, tarie-
li, fridoni, avTandili,
oTari da omari... aqedan
avTandili tragikulad
daeRupaT.
oTar muToSvili
1963 wels daibada. dui-
sis saSualo skolis
damTavrebis Semdeg samxe-
dro samsaxuri TbilisSi,
sportuli klubis armi-
aSi gaiara. daamTavra
Telavis iakob gogebaS-
vilis saxelobis insti-
tutis samxedro fizkul-
turis fakulteti.
hyavs meuRle _ bela
margoSvili _ muToSvili,
Svilebi _ morisi, mile-
na, malvina da ruslani,
SviliSvilebi.
oTar muToSvili
mwvrTnelad muSaobda
duisSi da bevrgan, sxva-
dasxva samuSaoebze. 2009
wlidan igi joyolos ter-
itoriuli organos rw-
munebulia da mis daqvemde-
barebaSi Sedis birkianis
da Zibaxevis soflebi.
dRes Cveni gazeTis,
stumaria oTar muToS-
vili.
_ batono oTar, am Tanamde-_ batono oTar, am Tanamde-
bobaze yofnisas risi gakeTeba bobaze yofnisas risi gakeTeba
SeZeliT?SeZeliT?
_ daigo asfalti, birkianSi
gakeTda saniaRvre arxebi, SekeTda
sabavSvo baRi; joyoloSi kult-
saxli, Seremontda joyolos da
birkianis skolebi, gazafxulis
periodSi, didi wyaldidobeb-
is Semdeg, gaiwminda wisqvili,
gaviyvaneT sasmeli wyali. axmetis
gamgeobam didi daxmareba gagviwia
aRniSnul sofelTa keTilmowyo-
bisaTvis.
_ ramdenia TqvenTan mosax-_ ramdenia TqvenTan mosax-
leobis ricxvi?leobis ricxvi?
_ joyoloSi 240 komlia,
romlis ricxvi 1600 Seadgens.
warsuls Cabarda oRro-CoRro gzebipankisis xeoba
birkianSi da ZibaxevSi 170 komli,
mosaxleobis raodenoba… 800-mde
Seadgens.
_ TqvenTan rogoria social-_ TqvenTan rogoria social-
uri foni?uri foni?
_ CvenTanac did problemas
warmoadgens mosaxleobis umuSev-
roba. aq ZiriTadad mecxoveloebas
misdeven da patar-patara sakarmi-
damo adgilebSi SeZlebisdagvarad
mohyavT simindi da sxvadasxva
saxeobis bostneuli.
_ rogoria tyeebis mdgomareoba?_ rogoria tyeebis mdgomareoba?
_ am mxriv wina wlebSi ufro
mZime mdgomareoba iyo. dReisaTvis
gamosworda. tyeebze kontroli
gamkacrda da vcdilobT Cvens
unikalur xeobaSi SevinarCunoT
tyis daculi jiSebi.
_ dReisaTvis, TqvenTan ram-_ dReisaTvis, TqvenTan ram-
denia ltolvilebis raodenoba?denia ltolvilebis raodenoba?
_ aq daaxloebiT 900 ltol-
vilia.
_ marTalia, ukve dagisviT _ marTalia, ukve dagisviT
kiTxva socialur fonze, magram kiTxva socialur fonze, magram
mainteresebs amomwuravad mipa-mainteresebs amomwuravad mipa-
suxoT mTlianad pankisis xeobis suxoT mTlianad pankisis xeobis
soflebze.soflebze.
_ axmetis raionSi procentu-
lad yvelaze gaWirvebuli xalxi
Cvens xeobaSia. amas ganapirobebs
mwiri miwebi, miwis simcire,
unayofo-umosavlo miwebi da mainc
ZiriTadi Semosavali mesaqonleo-
ba-mefrinveleobidan gvaqvs.
aikrZala tyis ukanono Wra,
unebarTvod SeSis motanac ki
SeuZlebelia specialuri saSvis
gareSe, aravis SeuZlia saSeSe
masalis mopoveba. ise ki unda iTq-
vas, rom warsulSi tyeei sakmaod
gaCanagda. ltolvilebis didi
raodenobiT Semoyvanam ruseT-
CeCneTis omis dros, ra Tqma unda
Cveni tyeebi daazarala.
albaT iciT, rom aq ar ar-
sebobs gazifikacia da ZiriTadad
xdeboda da axlac asea, SeSis
moxmareba zamTarsa Tu zafxulSi
Cvens xeobaSi sasicocxlo mniS-
vnelobisaa.
_ kidev ra gakeTda xeobaSi?_ kidev ra gakeTda xeobaSi?
_ didi imedi gvaqvs Cveni
prezidentis dapirebisa, rom
gazifikacia CvenTanac SemoaRwevs.
imedi Tundac imitom gagviCnda,
rom bevri ram kargi ukve gakeTda
Cveni xeobisaTvis prezidentis
mxardaWeriT da Cveni raionis
deputatis, parlamentar petre
ciskariSvilisa, aseve Tavkacebis:
koba maisuraZis…, da sxvaTa didi
TanadgomiT, araCveulebrivi moas-
faltebuli gza gakeTda sofel
matnidan dawyebuli, jerjerobiT
bawaramde TiTqmis erTi kilo-
metris daSorebiT.
ukve moixsna sasmeli wylis
problema. axali wyalgayvaniloba
gakeTda sofel birkianSi, joyo-
loSi. aseve joyoloSi aSenda ax-
ali sabavSvo baRi, SekeTda gamgeo-
bis Senoba. sasoflo klubebi,
joyoloSi sportuli stadioni,
avtosadguris mosacdeli, aSenda
axali medpunqti. saremonto sam-
uSaoebi Sesrulda joyolosa da
birkianis sajaro skolebSi.
Zibaxevis TavSi, bawaris
wyalze gakeTda SemaerTebeli
satransporto xidi, romelmac
gauadvila mosaxleobas bawarisa
da xadoris xeobebsa da mTaze
gadasvla. moixreSa aRniSnuli
soflebis Sida gzebi.
yovel gazafxulze, roca
Tovlis dnoba iwyeba da xSiri
wvimebis dros diddeba iqauri xe-
vis wyali, igi did zians ayenebda
mosaxleobas. amjerad SekeTebulia
aRniSnuli xevis wylis arxi, ga-
farTovda da CaRrmavda mdinaris
kalapoti. gayvanilia axali eleqt-
roqselebi da axal wels ukve
gareganaTebebiT SevxvdiT. ase rom
Cveni mSvenieri soflebi TandaTan
kidev ufro metad galamazdeba da
imedia, mosaxleobis ekonomikuri
donec aiwevs.
warsuls Cabarda oRro-CoR-
ro gzebi da dasaxlebebi, sofeli,
marTlac rom sofels emsgavseba.
esaubraesaubra
laSa-giorgi laSa-giorgi
kraveiSvili.kraveiSvili.
zurab arseniSvilizurab arseniSvili
d r o d a a d a m i a n i
7`kavkasia~ #1-2 (47-48) ianvari-Tebervali 2011 weli
maro ramazaSvili TianeTis
raionis sofel saydrionSi daibada. eqvs
wlamde bebia-papasTan izrdeboda. dedis
avadmyofobis gamo sofel fSavelSi gad-
moiyvana bebiam, radgan avadmyof Svils _
nino sisaursnino sisaurs deda uvlida.
fSavlis saSualo skola rom
daamTavra, kolmeurneobis vel-mindvrebSi
daiwyo muSaoba. SromismoyvareobiT ise
gaiTqva saxeli, komkavSiris yrilobaze
delegated gagzavnes. maro ramazaSvili
Zalian niWieri iyo. oblad darCenilma da
Tavad mcirewlovanma gogonam, patara da-
Zma gazarda. iyo rgolis xelmZRvaneli da
teqnikur kulturebis brigadaSi muSaobda.
kolmeurneobis mindvrebidan, maro
fSavlis sasoflo sabWos Tavmjdomaris
mdivnad gadmoiyvanes. iyo sasoflo sabWos
deputati, 1957 wlidan ki amave soflis
ucvleli deputati gaxldaT.
maro ramazaSvils yovelTvis didi
wvlili Sehqonda fSavlis keTilmowyobis
saqmeSi, ramdeni Tavmjdomare gamoicvala,
magram mas aravin Sexebia...
im dros fSavlis sabWoSi sami sofeli
iyo gaerTianebuli: fSaveli, leCuri da
lalisyuri, marto fSavelSi mosaxleoba
900 komls Seadgenda da soflidan wa-
sulebianad 1200 komli iyo. leCurSi 110
komli, lalisyurSi _ 270.
qalbatoni maro marTalia sabWos
mdivani iyo, magram sabuRaltro saqmeebic
ebara, samxedro magidis gamgeblobac da
samive sofelSi arsebuli kultsaganm-
anaTeblo dawesebulebebisa Tu samedicino
personalisaTvis xelfasebis da sxvadasxva
sakancelario xarjebis gacemac mis mov-
aleobaSi Sedioda.
mravalmxriv saqmianobaSi TavCarguli
axalgazrda, 1961 wlidan fSavlis sabWos
mdivani, 2002 wlamde metad rTul da
sapatio saqmes dauRlelad uZRveboda, ma-
gram es ucvleli sanimuSo TanamSromeli
umizezod gaanTavisufles.
isev Zvel dros davubrundebi...
maro ramazaSvili orjer gaigzavna,
TbilisSi iusticiis saministros kurse-
bze, saidanac qebis sigeliT daubrunda
mSobliur keras. am dros metad datvir-
Tuli grafikiT muSaobda da evaleboda:
deputatTa saqmianobis aRricxva, reagireba,
sxvadasxva saWirboroto sakiTxebis aR-
ricxva da sxva.
raionebidan Tu dedaqalaqidan, aseve
sxvadasxva dawesebulebebidan mosuli
saqmiani qaRaldebis gacema Tu mis Ses-
rulebul samuSaoebze pasuxebis gacema,
qorwinebisa da bavSvis dabadebis saqmeebic
mis movaleobaSi Sedioda. iyo partorgic
soflis mudmivi komisiebis xelmZRvaneli...…
uamrav saqmes Taosnobda, sadac ufro
naTlad Canda TiToeuli komlis, wevrTa
saqmianobisa Tu saWiroebisamebr aRricxvia-
noba, mTeli sizustiT wasvlisa da mosvlis
dro iyo mocemuli da sadao sakiTxebis
garCeva. yovel ojaxs zedmiwevniT icnobda,
vis ra uWirda, riTi sunTqavda...
iyo aseTi momentebic: roca raime
saWirboroto saqmeebi ixileboda, Tavmj-
domaris gadawyvetilebas es mdivani qalba-
toni ar eTanxmeboda da misi samarTliani
da kanonieri gadawyvetilebiT bolovde-
boda xolme. ramdeni mtrad gadakidebuli
ojaxebi gadaurCenia, dangrevis piras misu-
li ojaxebi Seurigebia da dRes bednierad
amagdari
grZnoben Tavs. miTumetes maro ramazaSvils
ar hqonda umaRlesi ganaTleba.
igi TviTnaswavli profesionali iyo
da gasakvirvelad mudam mis kanonierad
SeTavazebul winadadebebs iziarebda yvela
Tavmjdomare.
iseT rTul saqmeebs agvarebda, rom
raionis xelmZRvanelebi Tu mosaxleoba
`soflis prokurors~ eZaxda. mis mier
Sedgenili sabuTebi Tu dokumentebi im-
denad maRal-profesiul doneze iyo Ses-
rulebuli, rom gadasinjva ar sWirdeboda.
Tavad oblobaSi gazrdils, yvelaze metad
obolo bavSvebi uyvarda da xelmokle
ojaxebi ecodeboda.
davinteresdiT mis mier Sesrulebuli
sakomlo CanawerebiT da davinaxeT TviT-
naswavli, ̀ iuristi~, sxvadasxva profesiis
mcodne da Tavdadebuli qalbatoni, rac
mxolod didad niWier da Sromis uzomod
moyvaruli adamianebis xvedria...
dResac bevrs axsovs maro ramazaSvili,
misi saqmisadmi Tavdadeba, Seupovroba da
samarTlianoba. samwuxarod, igi im rTul
da sapatio saqmianobas aRar uZRveba, magram
dRemde agrZelebs xelmocaruli mosaxleo-
bis gamoqomagebas.
maro ramazaSvilma tragikulad daRu-
puli meTerTmete klaseli dis _ Tamrikos
cxedarTan dadebuli fici Seasrula...
amitom ar Sevida umaRles saswavlebelSi,
wignebi gverdze gadado, `moswavlis
banti ver moixsna~, `moswavlis forma ver
gaixada~ da … Tqva: Cemi marad moswavle
da uniWieresi dis codviT umaRles sas-
wavlebelSi rogor Sevsuliyavio...
axalma Taobam albaT ar icis, maro
ramazaSvilis saxiT ra erTguli patroni
hyavdaT wina Taobebs. girCevT miakiTxoT
mas, axlos gaicnoT, bevr `rasmes~ iswav-
liT, SeityobT, sibrZnes SeigrZnobT am
saxelovani da erTi SexedviT `mkacri~
qalbatonisagan, romelsac wlebi mosWar-
bebia, sxeuli SemosZarcvia, xmaSi sevda
mosZalebia, magram misi didbunebovnebisTvis
veraferi dauklia, radganac, drom rac
ar unda gagviZarcos sxeuli, gvtanjos
da gvawvalos, amaRlebul sulierebasTan
araferi aqvs saerTo...
kidev didxans icocxleT qmarSvilTan kidev didxans icocxleT qmarSvilTan
da SviliSvilTan erTad Cveno saxelovano da SviliSvilTan erTad Cveno saxelovano
da storis xeobis amagdaro _ da storis xeobis amagdaro _ maro maro
ramazaSviloramazaSvilo!
iza jaWvaZe.iza jaWvaZe.
milocva
dabadebis dRes
vulocavT:
mayvala mayvala
gonaSvilsgonaSvils
*
guguli guguli
togoniZestogoniZes
*
diana gigiaZesdiana gigiaZes
*
gogi WiWinaZesgogi WiWinaZes
*
raul raul
babunaSvilsbabunaSvils
*
levan levan
caluRelaSvilscaluRelaSvils
*
jimSer arabuls jimSer arabuls
*
laSa-giorgi laSa-giorgi
kraveiSvilskraveiSvils
*
gvanca wiklaursgvanca wiklaurs
qarTuli kinos im korifeebidan, visi
gacnobis bednierebac bavSvobaSi momeca,
erTaderTi adamiani, visac Tengiz
arCvaZe magonebs _ didi spartak baR-spartak baR-
aSviliaaSvilia. ara marto bunebrivi, Zaldau-
tanebeli niWierebiT, aramed TvalSeudgami
zneobrivi da sulieri TvisebebiT.
Tengiz arCvaZe TiTqos sagangebod
gamoCnda da movida, raTa qarTul kinoSi
sicariele ar darCeniliyo da gagrZele-
buliyo spartakisa da akaki xoravas akaki xoravas
mier damkvidrebuli heroikuli suli.
magram Tengiz arCvaZem kinoSi, pirvelive
filmidan Tan moitana raRac axali, ramac
JruanteliviT dauara mayurebels da es
Jruanteli dRemde grZeldeba...…
albaT, es aris is adamianuri rac,
magaliTad, giorgi SavguliZes giorgi SavguliZes axasiaTebda
da rasac mayurebeli Tavisi organizmis
unazesi kapilarebiT SeigrZnobs...
diax, Tengizma TiTqos Seiwova ramden-
ime msaxiobis artistuli xibli da mzad
daxvda legendaruli qarTveli istoriuli
pirovnebebis gacocxleba-gaadamianurebis
tendencias qarTul kinoSi. magram imave
qarTul kinos sxvadasxva mizezis gamo
mainc bolomde gamouyenebeli darCa
Tengizis uxvi inteligenturi buneba da
plastika, rac mas evropul-amerikuli
stilis (Tundac gregori peki!) rolebs
uqadda! mas dResac ZaluZs Jan gabenise-Jan gabenise-
buri buri inteleqtualuri, yofiTi, saWiro da
aucilebeli rolebiT Cveni `damoZRvra~,
magram qarTuli kino dums da suls Rafavs
amao serialebSi!
calke Temaa Tengiz arCvaZe kinos ga-
reT, cxovrebaSi, yoveldRiurobaSi...
dRevandel Cvens zneobrivad aRvirax-
snil, abuCad agdebul, ucxoeTze ori-
entirebul, `balaganur~ da daCiavebul
yofierebaSi Tengiz arCvaZis rainduli
xasiaTi da buneba _ realobasTan SeuTavs-
ebeli da cxovrebis teqstidan amovardnili
Zaxilis niSania!
da es Zaxilis niSani kaci _ mis mi-
erve gacocxlebuli istoriuli gmirebis
saxeliT mogviwodebs: `iyuCeT xalxo,
dazavdiT, mixedeT qveyanas, vinZlo mteri
ar gavaxaroT!~
arc is aris SemTxveviTi, rom baton
Tengizs dasasvenebeli saxli aragvis
xeobaSi aqvs, ris gamoc megobar-amxanagebi,
`samasmeerTe aragvels~ eZaxian, TviTon ki
siamayenarevi xumrobiT, omaxianad SesZaxebs
xolme:
xibli `samasmeerTe aragvelisa~kidev erTi varskvlavi
`arc ganze var, arc Suaze _
Tengizi var arCuaZeo~.
ai, am motivebma mibiZga da gamaTamama
orstrofiani, megobruli kafia ̀ Sevstyorc-
no~ yvela kargi qarTvelis megobar kacs:
`samas erTi aragvelis
quCa saxlTan dagigia;
kinoSi da cxovrebaSic
mxolod kargi agigia;
augi da `iaRliSi~
Seni me ar gamigia;
simarTlisTvis SemarTuli
xmali arsad Cagigia,
qondris kacTa sicocxleze
sxva azris xar, sxva Wkuaze
devkacebis Semoqmedi _
arakacebs `xleC~ Suaze!
sufris TavSi roca zixar _
arc ganze xar, arc Suaze, _
Cvens gulSi xar _ aragvelo
da raWvelo arCuaZev~!
Seni Seni omar Citaiaomar Citaia
xevsureTi, lebaiskaris cixe
xevsureTi, sofel roSkis mTebixevsureTi, sofel roSkis mTebi
b o l o g v e r d i
ck
damfuZnebeli, gamomcemeli
da mTavari redaqtori
iza jaWvaZe
redaqtori
laSa-giorgi
kraveiSvili
redaqtoris moadgile
diana gigiaZe
saredaqcio sabWo: ivane wiklauri, rezo kobiaSvili, levan caluRelaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, nata borCaSvili, leila arCemaSvili, leila arabuli, omar maruqaSvili, qeTevan mWedluri, gulo kobiaSvili.
gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan
masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia
misamarTi:
kostavas q.#14
tel: 52-16-38
899-79-76-13
momavali Cvenia
axlaxans xelnawerTa erovnul cen-
trSi vebgverdis „qarTuli xelnaweri
wigni“ prezentacia gaimarTa. proeqti
rusTavelis fondis dafinansebiT ganx-
orcielda. samwliani muSaobis Sedegad
samecniero jgufma sazogadoebisTvis
xelmisawvdomi gaxada qarTuli xelnaw-
eri wignis istoriasTan dakavSirebuli
yvela mniSvnelovani sakiTxi. mecnierebma
Seajames 50-wliani kvlevis Sedegi.
proeqtze muSaobis procesSi jgufi
imyofeboda mestiis, quTaisis, axalcix-
isa da zugdidis muzeumebSi iq daculi
xelnaweri memkvidreobis Sesaxeb infor-
maciis mosamzadeblad.
proeqtis farglebSi mecnierebma
moinaxules kabadokiisa da istoriuli
tao-klarjeTis samonastro centrebi.
eqspediciis Sedegebsa da mimdinare sa-
muSaoebze moamzades prezentaciebi:
„svaneTis siZveleebi“, „kabadokiidan
tao-klarjeTamde“, „qarTuli xelnaweri
wignis dekori“ da „qarTuli xelnaweri“.
vebgverdze aseve warmodgenilia in-
formacia xelnawerTa erovnul centrSi
daculi V-XIX saukuneebis xelnawerebis
Sesaxeb.
vebgverdi gamiznulia qarTuli weri-
lobiTi kulturis istoriiT dainterese-
buli pirebisTvis, romelTac saSualeba
eqnebaT xelnaweri memkvidreobis Sesaxeb
maqsimaluri informacia miiRon Semdeg
eleqtronul misamarTze: www.geomanu-script.ge
vebgverdi „qarTuli xelnaweri wigni”
ganxorcielda ssip qarTvelologiis,
`arian adamianebi, romlebic TavianT `arian adamianebi, romlebic TavianT
Tavs ukvdebian mxolod, meoreni – Tavisi-Tavs ukvdebian mxolod, meoreni – Tavisi-
anebs, ojaxsa da naTesavebs uklaven guls, anebs, ojaxsa da naTesavebs uklaven guls,
mesameni ki sofels, xalxs, ers, samSoblos mesameni ki sofels, xalxs, ers, samSoblos
ukvdebian. aseTi adamianebis sikvdili, codo-ukvdebian. aseTi adamianebis sikvdili, codo-
brali da saerTo glovaa, magram is lamaz brali da saerTo glovaa, magram is lamaz
sicocxles, ukvdavebas udris!sicocxles, ukvdavebas udris!
oh, ra ukvdav gvirgvinad grCeba, yoveli oh, ra ukvdav gvirgvinad grCeba, yoveli
aseTi Svili, adgilis dedav, ra bednieria aseTi Svili, adgilis dedav, ra bednieria
is, vinc ukvdavebis wilad gedgmis Tavze!~is, vinc ukvdavebis wilad gedgmis Tavze!~ es
striqonebi qarTveli sasiqadulo mamuliS-
vilis, rezo WiWinaZis wignidan aris
amoRebuli, romelmac Tavisi marTlac da
Rirseuli da saocari ojaxidan, garemodan,
axloblebidan, adgilis dedidan miiRo.
axlaxans gamovida baton rezo WiWina-
Zis metad mniSvnelovani da amaRelvebeli
wigni: `gulis qisaSi nadebi~`gulis qisaSi nadebi~. krebulis
pirvel nawilSi Tavmoyrilia misi mxatv-
rul-publicisturi nimuSebi, mogonebebi,
Canaxatebi _ mravalTagan mciredi. meore
naxevari eTmoba mis TanamedroveTa werilebs,
eqspromtebs, Sefasebebsa da gamosaTxovars.
STambeWdavi da amaRelvebelia batoni
rezos saTno da ukeTilSobilesi meuRlis _
babo miqelaZis monaTxrobi meuRleze.
man batoni rezos megobarTa mTeli pliadis
es saocari mogonebebi ufro metad gaam-
didra da aamaRla.
wignis Semdgenel-redaqtori gaxlavT
saba metrevelisaba metreveli, proeqtis avtori babo
miqelaZea, ydis dizaini ki nino CakvetaZisaa.nino CakvetaZisaa.
krebulSi dokumenturi sizustiT gad-
mocemulia baton rezo WiWinaZis ojaxis
ganvlili sulierebiT mdidari cxovrebis
gza kaxeTis sxvadasxva soflebSi: anagaSi,
lagodexSi, SildaSi, qalaq yvarelSi… mx-
atvruli elferiT, siyvaruliTa da didi
TayvaniscemiT aris gajerebuli monaTxrobi
Sildeli legendaruli momRerlis `dedas `dedas
levanas~levanas~ _ levan asabaSvilis levan asabaSvilis Sesaxeb. aq am
dalocvil miwaze gazrdil Cinebul inteli-
genciiT savse sofelSi, momRerlebis mTeli
Taobaa warmoCenili; estradis dedofali
meri mizilaSvili _ Sildelimeri mizilaSvili _ Sildeli. pirveli
qarTveli lotbari _ lado aRniaSvililado aRniaSvili.
rigiTi mosaxleobis warmomadgenlebi.
ai, es sofeli iqca misi siyvarulis
wyarod, `adgilis dedad~. mTeli dedamiwa
ase dabrunda rezo WiWinaZe...monatreba
misi soflidan iwyeboda da mTavrdeboda.
Sildidan Caeyara safuZveli samSoblos,
da megobrebis da maswavleblebisadmi
siyvaruls, yovelive lamazs, amaRlebulsa
da mSveniers. ai, aq iyo mTeli maTi bavSvoba,
yvelaferi, rac ki pirvelad dainaxes da
aRiqves, mSoblebisadmi, dedis _ ana axv-ana axv-
ledianisledianis, mamis, afTiaqaris da brwyinvale
monadiris vasil WiWinaZisadmivasil WiWinaZisadmi gamoxatuli
udidesi madlierebis grZnoba da uZvir-
fasesi dis, msoflio kinosa da silamazis dis, msoflio kinosa da silamazis
varskvlavis dodo WiWinaZisadmivarskvlavis dodo WiWinaZisadmi.
kaxeTi iyo misi mamul deduleTi, eg
iyo misi gamzrdeli, misi warsuli da aw-
myo, salocavi da sadidebeli, mis winaparTa
saZvale!
`adre erT gundad qceuli siyvaruli,
romelic Sen gekuTvnoda deda, danawilda
da yvelas ergo, yvelas Tavisi wili gane-
kuTvna. mTvaresac, mTebsac, vel-mindvrebsa
da orRobeebsac, mamasac da Zmasac, dasa da
naTesavebsac...
ar gewyinos dedi, Sendami siyvaruls
ki araferi dahklebia, yvela da yvelaferi
miyvarda da amiT kidev ufro miyvardi Sen!~
...amodena Sromisas dro cota mrCeba
dedi, Torem aki vTqvi, Sengan iwyeba
siyvaruli, Sengan!~
mogonebebis am amonarids auRelveblad
ver waikiTxavT...
auRelveblad ver waikiTxavT aseve
baton rezos didi megobris, Tianeli ma-
muliSvilisa da Cinebuli poetis alaza alaza
xaiauris xaiauris leqss, romelic mis tragikulad
daRupul vaJs iraklis uZRvna. krebuli
aRmzrdelobiTi mniSvnelobisaa. masSi si-
ymawvilis periodis iseTi magaliTebia
mocemuli, rom yvela qarTveli ymawvili
ase rom izrdebodes, Cvens mamulSi Suri,
boroteba, dasmena, jaSuSoba da sxva ube-
dureba gaqreboda.
ai, ase daubrunda batoni rezo WiWinaZe
samSoblos, axloblebs. ̀ mamuliSvili, rom-
lis cxovrebis qvakuTxedi iyo Rirseba da...
raoden dasanania, rom wigni mcire tiraJiT
aris gamocemuli.
mimaCnia, rom Cveni qveynis yvela ojaxSi
samagido wignad unda iqces es krebuli da
yvelasaTvis misabaZi unda gaxdes baton
rezo WiWinaZis cxovrebisa da moRvaweobis
samagaliTo gza.
iza jaWvaZeiza jaWvaZe
humanitarul da socialur mecnierebaTa
fondSi (rusTavelis fondi), amJamad
rusTavelis erovnul-samecniero fondSi,
2008 wels mopovebuli grantis meSveo-
biT. vebgverdze gamoTqmuli nebismieri
azri ekuTvniT avtorebs da, SesaZloa
ar asaxavdes ssip rusTavelis erovnuli
samecniero fondis Sexedulebebs.
vebgverdis mizania yuradReba gaamaxvi-
los qarTuli xelnaweri wignis erovnul-
saxelmwifoebriv da zogadkulturul
mniSvnelobaze; vizualuri masalis Tanx-
lebiT sazogadoebas miawodos qarTuli
xelnaweri wignis Sesaxeb sruli infor-
macia.
proeqtze imuSaves xelnawerTa
erovnuli centris mecnierTa jgufma _
nestan CxikvaZemnestan CxikvaZem (filologiis doqtori,
proeqtis samecniero xelmZRvaneli),
lela SaTiriSvilmalela SaTiriSvilma (filologiis doq-
tori, proeqtis menejeri), maia karanaZem maia karanaZem
(filologiis doqtori) da axalgazrda
TanamSromlebma – Tamaz gogolaZem, Sorena Tamaz gogolaZem, Sorena
murusiZemmurusiZem (kompiuteruli uzrunvelyo-
fa). calkeuli sakiTxebis momzadebaSi
monawileoba miiRo erocnuli centris
mecnierma Tamar abulaZemTamar abulaZem (filologiis
doqtori).
irma meburiSviliirma meburiSvili
xelnaweri unikaluri wigni
gudamayreli kai ymis malxaz gudamayreli kai ymis malxaz
wiklauris Svili _ patara aniwiklauris Svili _ patara ani
elene ramazaSvili
irakli, reno, iza, zoia,
anzor jaWvaZeebi did mwuxare-
bas gamoxataven mamidaSvilis
lali iordaniSvilislali iordaniSvilis
gardacvalebis gamo.
gazeT ̀ kavkasiis~ saredaqcio
sabWo mwuxarebas gamoTqvams
imis gamo, rom gardaicvala
enaTmecnierebis institutis
Rvawlmosili mecnieri, sax-
elovani ojaxis Svili, Tval-
saCino mecnieris, qarTuli
literaturis, istoriis mkv-
levaris, mTargmnelisa da sa-
zogado moRvawis _ solomon solomon
iordaniSvilisiordaniSvilis qaliSvili _
lali iordaniSvililali iordaniSvili da
samZimars ucxadebs Svilebs _
lela da goCa SaTiriSvilebs,
Zmas gia (sula) iordaniSvils,
naTesavebs da megobrebs.