ii tlik t invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... jogan invazivne rastlinske vrste -...

15
Nejc Jogan I i tli k t Nejc Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravi dolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke se širijo morda počasneje od živali, a ko se enkrat ustalijo, je njihovo uspevanje lahko uničujoče. Najbolj so jim izpostavljeni obrečni habitatni tipi, a pred invazivkami niso varna niti slanišča niti skalovja, v slednjih je problem še posebej velik, saj je tudi morebitno odstranjevanje zelo oteženo. V slovenski flori je danes kakih 30 izrazito invazivnih tujerodnih vrst, ki se še vedno širijo, na desetine vrst pa je šele v zgodnjejših fazah naturalizacije in med njimi si gotovo lahko obetamo še kak resen problem. Na kratko bo predstavljenih nekaj problematičnih vrst, ki se še vedno uporabljajo tudi kot okrasne rastline. Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009 posvet na MOP, 20. maj 2009

Upload: buihanh

Post on 08-Mar-2018

221 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Nejc Jogan

I i tli k t

Nejc Jogan

Invazivne rastlinske vrste -dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi

Rastlinske invazivke se širijo morda počasneje od živali, a ko se enkrat ustalijo, je njihovo uspevanje lahko uničujoče. Najbolj so jim izpostavljeni obrečni habitatni tipi, a pred invazivkami niso varna niti slanišča niti skalovja, v slednjih je problem še posebej velik, saj je tudi morebitno odstranjevanje zelo oteženo. V slovenski flori je danes kakih 30 izrazito invazivnih tujerodnih vrst, ki se še vedno širijo, na desetine vrst pa je šele v zgodnjejših fazah naturalizacije in med njimi si gotovo lahko obetamo še kak resen problem. Na kratko bo predstavljenih nekaj problematičnih vrst, ki se še vedno uporabljajo tudi kot okrasne rastline.

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009posvet na MOP, 20. maj 2009

Page 2: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kdaj so prišle k nam?

all 10 invasive taxa90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

10 najhujših invazivk93

94

95

9696

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 19502001

pred 1950103

104

105

106

before 1950

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 2 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107 15 E©

Page 3: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Od kod so?

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 4: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kako so prišle?

razlogi za vnosnačin vnosa

incidentally

bird food

spontaneouslynenamerno brez

s ptičjo hrano

k i tikornamentalorn. +

nectarif.

aquarium

okrasne!okr. + medon.

akvaristika

orn. + fodder

orn. + wooddeliberately

namerno!okr. + krma

okr. + les

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

fodder

Page 5: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kje uspevajo?

forest forest coasthabitatni tipi

gozd gozdobala

k l j forest(reforestat

ion)grassland

rocks gozd (zarašča-nje)

gozdskalovjetravišča

shrubsweatlands

water grmiščavoda

mokrišča

gravel banks

prodišča, bregovi

riverineobrečni!

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 6: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kje uspevajo?nadmorske višine

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 7: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kaj ogrožajo?povprečna pogostnost (> 0,35; 0,3- 0,35; < 0,3)

9045 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

povprečna redkost flore taxa after 1980

54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

invazivke V Slo.90

91

92

93

94

A H

95

96

97

98 46°N99

100

101

102

103

CROI

46

>15 records>15 pod103

104

105

106

107 15°E© Nejc Jogan

15 records

from 8-15

from 1-715°E

>15 pod.8 do 151do 7

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 8: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Kaj ogrožajo?povprečna pogostnost (> 0,35; 0,3- 0,35; < 0,3)

9045 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

povprečna redkost flore records of all invasive taxa after 90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56

invazivke Z Slo.91

92

93

94

A H92

93

94

95

9695

96

97

98

99 46

96

97

98

9999

100

101

102

103

CROI

46100

101

102

103

n 20

01

104

105

106

107 15°E© Nejc Jogan

104

105

106

107 15°E© N

ejc

Joga

n

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 9: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Jih poznamo?

Rudbeckia laciniata90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

93

94

95

9696

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 1950001

pred 1950104

105

106

107

before 1950

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 2 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107

Page 10: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Jih poznamo?

Impatiens glandulifera90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

93

94

95

9696

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 1950001

pred 1950103

104

105

106

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 20 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107 ©

Page 11: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Jih poznamo?

Fallopia japonica90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

93

94

95

9696

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 1950001

pred 1950104

105

106

before 1950

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 20 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107 15 E

Page 12: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Jih poznamo?

Robinia pseudacacia90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

92

93

94

95

96

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 1950001

pred 1950103

104

105

106

before 1950

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 20 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107 15 E©

Page 13: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

Jih poznamo?Ailanthus altissima

90

91

92

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

93

94

95

9696

97

98

99 46°N100

101

102

103 before 1950001

pred 1950103

104

105

106

before 1950

from 1950-1980

after 198015°E© N

ejc

Joga

n 20 pred 1950

1950-1980po 1980

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

107 15 E©

Page 14: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

In vodna solata?

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009

Page 15: Ii tlik t Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja ... Jogan Invazivne rastlinske vrste - dolgo prezrta grožnja naravidolgo prezrta grožnja naravi Rastlinske invazivke

In kandidatke?

Nejc Jogan: Invazivne rastlinske vrste..., 20. 5. 2009...in še desetine, stotine drugih...