instituut voor landbouw- en visserijonderzoek eenheid plant ilvo.vlaanderen.be
DESCRIPTION
Gras en klaver : soort en rassenkeuze met respect voor natuur en milieu. Joost Baert. 24 september 2013 Vlaams ruraal netwetwerk : Grasduinen in het gras. Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/1.jpg)
Instituut voor Landbouw- en VisserijonderzoekEenheid Plant
www.ilvo.vlaanderen.beBeleidsdomein Landbouw en Visserij
Gras en klaver: soort en rassenkeuzemet respect voor natuur en milieu
24 september 2013 Vlaams ruraal netwetwerk: Grasduinen in het gras
Joost Baert
![Page 2: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/2.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorten
o Opbrengst in functie van N-bemesting
o Kwaliteit
o Mengsels
o Besluit
![Page 3: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/3.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorteno Opbrengst in functie van N-bemesting
o Kwaliteit
o Mengsels
o Besluit
![Page 4: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/4.jpg)
Landbouwkundige waarde, voorkeur t.o.v. waterhuishouding en gebruikswijze van onze voornaamste grassen (naar Andries en Van Slycken, 1967 en De Vries, ‘t Hart en Kruyne, 1942)
![Page 5: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/5.jpg)
soort x1000 ha x1000 tonEngels raaigras 62 68Italiaans raaigras 34 39timothee 17 7rietzwenkgras 13 12beemdlangbloem 10 5kropaar 9 7gekruist raaigras 4 4festulolium 3 2
Areaal en productie van zaden van voedergrassen in EU27gemiddelde 2007-2011
(ec.europa.eu/agriculture/markets/seeds)
![Page 6: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/6.jpg)
Engels raaigras – Lolium perenne
+ productief, zeer smakelijk, zeer goede verteerbaarheid, snelle vestiging
- matig winterhard, groei valt stil bij droogte
Italiaans raaigras – Lolium multiflorum
+ zeer productief, smakelijk, zeer snelle vestiging
- matige langleefbaarheid, sterke herbloei
![Page 7: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/7.jpg)
Rietzwenkgras – Festuca arundinacea
+ zeer productief, goede droogtetolerantie
- trage vestiging, matige verteerbaarheid en smakelijkheid als vers gras
Beemdlangbloem – Festuca pratensis
+ goede winterhardheid, goede smakelijkheid en verteerbaarheid
- matige opbrengst
Lp Fa
![Page 8: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/8.jpg)
Timothee – Phleum pratense
+ zeer winterhard, smakelijk, vroege voorjaarsproductie
- droogtegevoelig, trage hergroei
Kropaar – Dactylis glomerata
+ goede zomergroei, schaduwtolerant, agressief
- matig winterhard, matige verteerbaarheid
kropaar timothee
![Page 9: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/9.jpg)
Witte klaver – Trifolium repeens
+ N-fixatie, goede zodevormer (stolonen), goede droogtetolerantie
- matige opbrengst, gras/klaver verhouding
Rode klaver – Trifolium pratense
+ N-fixatie, zeer productief (spilwortel)
- matige persistentie
![Page 10: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/10.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorten
o Opbrengst in functie van N-bemestingo Kwaliteit
o Mengsels
o Besluit
![Page 11: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/11.jpg)
Drogestofopbrengst van voedergrassoorten bij toenemende N-bemesting (gemiddelde van 1964-1972), Behaeghe 1982
![Page 12: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/12.jpg)
Drogestofopbrengst van rassen van Engels raaigras, timothee en beemdlangbloem bij hoge en lage N-bemesting (1996-1998)
![Page 13: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/13.jpg)
2007-2008
2012-2013
DS-opbrengst van grassoorten bij 2 N-bemestingsniveaus (5 sneden / jaar)
![Page 14: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/14.jpg)
DS-opbrengst van grassoorten bij 2 N-bemestingsniveaus (3 sneden / jaar)
2008-2012
![Page 15: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/15.jpg)
Drogestofopbrengst van 24 grascultivars (2007-2008, gem. 290 kg N/ha/jaar)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
![Page 16: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/16.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorten
o Opbrengst in functie van N-bemesting
o Kwaliteito Mengsels
o Besluit
![Page 17: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/17.jpg)
Ruw eiwit- en darmverteerbaar eiwitgehalte van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
![Page 18: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/18.jpg)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
Eiwitbestendigheid van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
![Page 19: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/19.jpg)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
Verteerbaarheid van de droge stof van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
![Page 20: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/20.jpg)
Gehalte aan wateroplosbare koolhydraten van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
![Page 21: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/21.jpg)
Celwandverteerbaarheid van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
Engels raaigrasItaliaans raaigrasrietzwenkgras
timotheeBeemdlangbloem kropaar
![Page 22: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/22.jpg)
% van opgenomen N uitgescheiden in de urine in functie van WOK/RE verhouding van het gras (Parsons et al., 2011)
Tas et al. 2000, Tas et al. 2001 , Miller et al. 2000, Miller et al. 2001, Moorby et al. 2006
![Page 23: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/23.jpg)
% van opgenomen N uitgescheiden in de urine in functie van WOK/RE verhouding van het gras (Parsons et al., 2011)
Tas et al. 2000, Tas et al. 2001 , Miller et al. 2000, Miller et al. 2001, Moorby et al. 2006
Engels raaigrasItaliaans raaigrasRietzwenkgrasBeemdlangbloemTimotheekropaar
![Page 24: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/24.jpg)
verteerbaarheid van de organische stof (%)2012 5 sneden/jaar 2008-2012 3 sneden/jaar
200N 300N 150N 250Nengels raaigras 80 79 engels raaigras 74 73beemdlangbloem 79 80 timothee 65 62rietzwenkgras 74 73 rietzwenkgras 68 66gekruist raaigras 80 79 kropaar 65 63festulolium 78 77 tim. + klaver 62 62
Verteerbaarheid van grassoorten bij verschillende maaifrequentie en N-bemesting
![Page 25: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/25.jpg)
Gehalte aan linoleenzuur van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
![Page 26: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/26.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorten
o Opbrengst in functie van N-bemesting
o Kwaliteit
o Mengselso Besluit
![Page 27: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/27.jpg)
augustus 2009 juli 2010 mei 2011
Lp Lp LpFa Ph Fa Fa
![Page 28: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/28.jpg)
Droogteperiodes
![Page 29: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/29.jpg)
Drogestofopbrengst (kg/ha) van rietzwenkgras en Engels raaigras in 2010 en 2011
2010 2011
![Page 30: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/30.jpg)
Hoe eigenschappen combineren?
Verbeteren van soorten: Droogtetoleranter Engels raaigras beter verteerbaar en zachtbladiger rietzwenkgras
Kruisen van soorten : Festulolium
Mengsels “De DS-opbrengst van mengsels van grassoorten en –cultivars is zelden beter dan
de DS-opbrengst van de beste component”
rietzwenkgras + raaigras: ¼ Lp + ¾ Fa: Fa domineert 1/8 Lm+ 7/8 Fa: Lm domineert
![Page 31: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/31.jpg)
Opbrengst van gras en klaver per snede in 2007-2008
![Page 32: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/32.jpg)
Ruw eiwit- en darmverteerbaar eiwitgehalte van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008)
witte klaver rode klaver
![Page 33: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/33.jpg)
witte klaver rode klaver
Gehalte aan wateroplosbare koolhydraten van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008)
![Page 34: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/34.jpg)
Gehalte aan linoleenzuur van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008)
witte klaver rode klaver
![Page 35: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/35.jpg)
Hanekam (esparcette, sainfoin) Onobrychis viciifolia
Rolklaver Lotus corniculatus
rijk aan tannines:voorkomen trommelzuchtwormafdrijvendminder eiwitafbraak in de pensminder methaanuitstoot
droogtetolerant, lage N- en P-behoeftesmakelijk en gemakkelijk in te kuilen (hoog suikergehalte)
![Page 36: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/36.jpg)
0
1000
2000
3000
4000
50008
mei
200
3
11 ju
ni 2
003
15 ju
li 20
03
26 a
ug 2
003
16 o
kt 2
003
7 m
ei 2
004
8 ju
ni 2
004
28 ju
ni 2
004
4 au
g 20
04
17 s
ep 2
004
DM-y
ield
(kg/
ha)
0102030405060708090100
%
perennial ryegrasschicory mixture% chicory
Kruiden?
+ mineralen en sporenelementen
200N DS% as%/DS D-waarde RE%/DSengels raaigras 22.1 8.9 72.6 12.5cichorei 10.7 14.1 74.5 15.7
![Page 37: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/37.jpg)
Inhoud
o Voedergrassoorten
o Opbrengst in functie van N-bemesting
o Kwaliteit
o Mengsels
o Besluit
![Page 38: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/38.jpg)
Besluit
Engels raaigras haalt in vergelijking met andere blijvende voedergrassoorten vaak een lagere drogestofopbrengst onder beperkende omstandigheden. Toch blijft onder deze omstandigheden de verteerbaarheid van Engels raaigras superieur.
Mengsels van Engels raaigras met andere grassoorten zijn een compromis opbrengst/kwaliteit. Klaver is complementair wat betreft groeiverloop en kwaliteitsaspecten.
![Page 39: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant ilvo.vlaanderen.be](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062218/56816365550346895dd439d3/html5/thumbnails/39.jpg)
Dank u