is-sajd f’malta reviśjoni tas-settur anali śi ta’ … · passatemp (bil-harpun etc) •...

IS-SAJD F’MALTA REVI śJONI TAS-SETTURANALIśI TA’ QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET, THEDDID

PreŜentazzjoni ta’ ’workshop’ 16 t’ Ottubru 2012

222

IS-SAJD F’MALTA REVIśJONI TAS-SETTUR

ANALIśI TAL-QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET, THEDDID

1. INTRODUZZJONI

1. Introduzzjoni

2. Qawwiet , Dgħjufijiet, Opportunitajiet u

Theddid (SWOT)

3. Ħarsa qasira lejn EMFF

4. Ħsibijiet fuq il-ViŜjoni u Strateāija għall-

futur ta’ dan is-settur.

ĦARSA LEJN DIN IL-PREZENTAZZJONI

333

1. INTRODUZZJONI

� Malta – sajd fuq skala Ŝgħira, tradizzjonali u mediterranju.

� Regolamenti tas-sajd waqaw taht il-Common Fisheries Policy (CFP)

mis-sena 2004.

� CFP – riforma ta’ kull għaxar snin b’terminu ādid mis-sena 2013 ‘l

quddiem

� Ħafna pajjiŜi jridu bidla radikali

� EMFF 2014-2020 - Pakkett finanzjarju ādid li jassisti t-tibdiliet

Il-Kuntest tax-xogħol f’relazzjoni mal-iŜvilupp tas-sajd f’Malta.



444

1. INTRODUZZJONI

� MRRA tixiteq tkun taf kif is-sajd f’Malta jista’ jimxi ‘l quddiem u

jifjorixxi

� MRRA talbet l-assistenza lil Poseidon & EMCS

� L-ewwel fazi - Konsultazzjoni mal ‘stakeholders’

� Saret analiŜi tal- ‘iSWOT’

L-Għan ta’ dan ix-xogħol



555

1. INTRODUZZJONI

� NippreŜentaw is-sejbiet tagħna lil ‘ key stakeholders’

� Nagħtu l-opportunita lilkom ,bhala’stakeholders’, biex tikkumentaw

� Niddiskutu kif is-sajd f’Malta jista’ jitjieb sa s-sena 2020

� Wara li nisimgħukom u nagħmlu aktar riëerka nippresentaw ir-

rapport lill Ministeru sal-aħħar ta’ Diëembru

L-Għan ta’ dan il-’Workshop’



666

2. QAWWIET U DGHJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDID

� Ħarsa lejn l-immaniājar tas-sajd f’Malta

� Daqqa t’għajn lejn is-sajd f’Malta – it-tajjeb u dak li għandu bŜonn

jitranāa

� Analizi dettaljata ta kull settur fl industrija

Is-sejbiet …….



777

2. QAWWIET , DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDID

� Il-proporzjon ta’ speëi taħt immaniājar xjentifiku huwa baxx ħafna

� Il-miŜuri tekniëi mhumiex effiëjenti apparti li l-konsegwenzi

tagħhom mhumiex popolari

� Is-sorveljanza u l-moniteraāā huma limitati fil-pajjiŜi kollha tar-

reājun.

Ħarsa lejn l-immaniājar tas-sajd f’Malta



888

2. QAWWIET U DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDID

� Numbru kbir ta’ elementi fis settur u uŜu’ differenti ta’ gerijiet

� Sajd bl-istaāun, b’uŜu’ ta’ gerijiet flessibli skont l-ispeëi disponibbli

� Ibħra nodfa u relattivament mhux imniāāsa

� Prodott frisk ħafna (ħafna dgħajjes li joħorāu għal āurnata u n-

negozji huma qrib)

� Id-Domanda għall prodotti tal bahar (in generali) qed tikber

� Il-qrib u r-rabta ma’ swieq āodda (Affrika ta’ fuq/Lvant Nofsani)

Ħarsa lejn il- qawwiet tas-sajd f’Malta



999

2. QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDID

� Nuqqas ta’ promozzjoni āenerali u markiting tal-ħut

� Nuqqas ta’ koordinazzjoni fis-settur

� Flotta antika bi ftit investiment gdid

� Assistenza infrastrutturali fqira

� Il-perëezzjoni ħaŜina tal-pubbliku lejn dan is-settur (bhala karriera)

� SpaŜju ristrett u regoli stretti ghal-uŜu’ tal-art u tal-baħar

Ħarsa lejn id- dgħjufijiet tas-sajd Malti



101010

2.QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDID

� Nuqqas ta’ riëerka/xjenza fuq is-sajd

� Pajjiz pjuttost iŜolat (geografikament) u kwistjonijiet loāistiëi / spejjes

� RappreŜentazzjoni limitata u nuqqas ta participazjoni, kif ukoll

nuqqas ta informazjoni mghoddija lis sajjieda mir-rapprezentanti

taghhom

� Livell limitat ta’ ghajnuna lill-industrija

Ħarsa lejn id- dgħjufijiet tas-sajd Malti (ikompli)



111111


Bastimenti bil konzijiet ghal pixxispad u tonn (long lines; aktar minn 12m)

Qawwiet Dgħjufijiet

• Lokalita’ tajba għal speëi li jpassu• Kuntatt tajjeb mas-swieq• BFT & SWO huma immaniājati sa ëertu

punt• In-numru tal-BFT jidher li qed jizdied

• Pajjizi oħra li jistadu fl ibhra taghhom qabel il-hut jasal fl ibhra Maltin

• Il-loāisitka ghas-swieq hija limitata• Kwota Ŝgħira għal Malta � rimi fil-baħar• Nuqqas ta’ għaŜla fil-qabda tas SWO• Ammonti Ŝgħar allokati għal kull dgħajsa

jiskoraāāixxu l-investiment

Opportunitajiet Theddid

• JiŜdied il-valur meta mqabbla mall purse seiners:o Harsien tal-ambjento Prodott ta’ kwalita’ aħjar

• śieda fir-restorants tas-sushi fl-EU

• Flotot mhux konformi (EU u mhux fl-EU)• Kwota insuffiëjenti għall-vijabilta’ tal-futur• Prezzijiet tal-karburant dejjem jogħlew



121212

2. QAWWIET, DGĦJUFIJIET,OPPORTUNITAJIET U THEDDID

Trawlers


• Firxa wiesa’ ta’ speëi ta’ valur għoli • Prodotti friŜati jippermettu vjaāāi itwal• śoni dedikati għat-tkarkir• Mhux marbut ma’ kwota

• UŜu’ għoli ta’ karburant• Flotta antika u ineffiëjenti• Il-qbid sekondarju u l-impatt tiegħu fuq

qieh il-bahar• Nuqqas ta’ manigjar


• śieda fl-effiëjenza tal-karburant• GħaŜla aħjar• Maniājar aħjar tal-hut• Amministrazzjoni reājonali

• Prezzijiet tal-karburant li dejjem jogħla u nŜul fid-dħul mill-bejgħ

• Pressjoni ambjentali• Impatt fuq il-ħaŜniet minħabba flotot minn

Nofsinhar li mhumiex irregolizzati f’ibħra internazzjonali

• śieda fir-regolamentazzjoni tal-ħaŜniet



131313


Flotot artiājanali


• Ħafna speëi disponibbli• Sajd staājonali matul is-sena kollha• Flesibbilita’ fl-għaŜla tal- ‘gear’• Valur ta’ wirt kulturali• Interess fis- sajd tradizzjonali mit-turisti

• Medda limitata• Numru accessiv ta Gearijiet zejda fil-baħar

tal- MFA/B/C• Nuqqas t’apprezzament lejn l ambjent• Rwol limitat fl- MPA fis-selezzjoni/maniājar• Ħtieāa ta’ nŜul f’portijiet stabbiliti li huma l

boghod


• Fehma posittiva ta’ riforma artiājanali fis-CFP

• Jista jitqies bħala ‘smart, green fisheries’• Integrazzjoni mas-settur turistiku• Allokazzjoni preferenzjali tal-kwota tat-tuna• Promozzjoni speëifiku tal-qabda artiājanali

• Tnaqqis fir-risorsi tal-kosta• Kompetizzjoni mis-sajjieda ‘part-time’ u tal-

passatemp (bil-harpun etc)• Nuqqas ta opportunitajiet ta xoghol fis settur

għaz zaghzagh• Telf fil-ħiliet u għarfien tradizzjonali



141414


Sajd tal-passatemp


• Parti konsiderevoli tal kapacita tas sajd hija fil kategorija rekreazjonali

• Jipprovdi passatemp għall-persuni ta’kull eta’

• Sajjieda tal-passatemp rapreŜentati tajjeb mill-federazzjoni taghhom

• Nuqqas’ ta’ kontroll f’ dil kategorija• Il-qabda ta din il-kategorija issib ruħha fis-

swieq• Dubblikazjoni fir-regolamentazjoni ta din il-

kategorija bejn sajd (MRRA) u sport (Transport Malta)

• Ma jeŜiŜtix rekords tal-qabda għall- MFCs u s-sajjieda S


• Kontroll ikbar tas-sajd tal-passatemp• LiëenŜa aktar sempliëi tas-sajd tal-

passatemp• Involviment akbar fil-ābir ta’

informazzjoni ghal fini xjentifici

• Nuqqas ta regolamentazzjoni ta dan is-settur • Tkomplija ta’ bejgħ ta’ ħut b’mod mhux uffiëjali

tal-MFC / S fis-swieq



151515




Kummenti u diskussjoni fuq dak li ntqal s issa

161616

2. QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDIDOPPOAkwakultura ( qawwiet u dgħjufijiet)


• Imexxiha mill-persuni involuti, strateāija dettaljata

• Ilma ta’ kwalita’ u temperatura tajba• Siti b kurrenti tajbin ‘l barra mix-xtut• Attivita li qed thalli profitti tajbin • śvilupp ta’ ‘accola u gurbell• Rabtiet tajba ma istituzzjonijiet

internazzjonali ta’ riëerka• Haddiema mharrga u b’esperjenza• Rabtiet ta’ kummerë ma’ swieq āodda

• Limitazzjoni kbira fil-kosta għall-espansjoni tas-settur

• Domanda lokali stagjonali• Għalf impurtat u ‘fingerlings’• Diffikulta biex jigi stabilit il-prezz

minħabba ë-ëokon• Is-setur jiddependi mil qbid ta tonn minn

pajjizi ohra ghal farms lokali• Il-percezzjoni fqira ta’ kif il-pubbliku

ihares lejn is-settur• Sistema tal-liëenzjali tieħu fit-tul u bla

garanzija li toħroā



171717


• Possibilta ghal izvilupp ta l akwakultura fuq l-art

• Akwakultura fl ibhra Maltin (tonn u oħrajn)

• śvilupp ta’ postijiet ta’ tfaqqis u importazzjoni ta’dan il-prodott kemm għal Malta kif ukoll ghalpajjiŜi oħra fin-nofs in-nhar

• Farming tat-tonn ‘Closed cycle’

• Moniteraāā & 3rd ‘party certification’

• Ftehim ta’ riëerka fuq speëi godda

• Ħruā ta’ permessi jista jgħin fl-iŜvilupp tas settur

• Twaqqif tal-espansjoni minkejja li jsiru studji fuq l ambjent u moniteragg

• PajjiŜi oħra qed jiksbu ‘economies of scale’ waqt li operaturi Maltin ma jibqawx vijabli

• Aëëessibbilta’ futura ghas’ swieq āodda limitata b QMS (quality management systems) insufficenti u certifikazjoni inadekwati

• In-numru ta’ tonn disponibli ghal farming jsir aktar limitat



2. QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDIDOPAkwakultura ( qawwiet u dgħjufijiet)

181818

Il-kwalita tal hut wara l-harvesting, handling u kontroll tal-kwalita’


• Vjaāāi qosra mill-maggoranza tal bastimenti

• UŜu’ tajjeb tas-silg u jieħdu ħsieb il-qabda minn hafna bastimenti

• Il-ħut imur mal-ewwel fis-swieq• Distanzi qosra fit-toroq

• Nuqqas ta infrastruttura fil-portijiet• Il-postijiet tal-irmiāā huma limitati• Nuqqas ta’ silā u ħaŜna friŜata• Kongestjoni tat-traffiku u l-istat tat-toroq


• Miljorament fl access ghas silg u facilitajiet ta hazna tal-hut f temperaturi rikjesti

• Taħriā fuq l-iāene fl-ikel u kontroll tal kwalita

• Koordinazzjoni u kooperazzjoni fuq trasport lejn is-swieq

• Nuqqassijiet fl’infrastruttura jistaw jkawzaw inefficenzji (igene ta l ikel, etc)

• Rinforzar ta’ regolazzjonijiet fl igene ta l-ikel mill- EU

• Nuqqas ta’ investiment




191919

Prodotti u Swieq (Qawwiet u Dgħjufijiet)


• Varjeta kbira ta’ ħut Malti għal swieq differenti

• Interess fil-ħut maqbud lokalment

• Reputazzjoni għall-ħut tajjeb u frisk

• Logo speëifiëi minn Malta e.x. Lampuki

• Volum limitat u disponibbilita’ ta’ fejn torbot

• Prezzijiet li jvarjaw skond l-istagun u t-temp

• Numru zghir ta’ xerrejja fis-suq jista ma jiriflettix prezz gust tal-qabda

• Nuqqas ta’ għarfien fuq ħut differenti• Jiffokaw biss fuq ftit speëi

• Nuqqas ta’ assistenza fil-promozzjoni tal hut



2. QAWWIET, DGĦJUFIJIET, OPPORTUNITAJIET U THEDDI

202020


• Bdil għal speëi aktar abbundanti,

• Promozzjoni tal-ħut tal-istaāun eg Programmi tat-tisjir fuq it-TV

• ‘Co-ops’ jipprovdu informazzjoni u support lis-swieq (POs)

• Intejbu l-informazzjoni għall-konsumatur

• ‘Branding’ u promozzjoni ta’ ħut Malti• ‘Protected Designation of Origin’

• Processar u nzidu l-valur miŜjud

• Ħut impurtat jikkompeti ma’ tal-lokal

• Nuqqas ta traccibilita u kontrolli

• Nuqqas fin-numru li jinqabad ta’ speëi popolari (lampuki, pixxispad, tonn etc.)




Prodotti u Swieq (Qawwiet u Dgħjufijiet)

212121





222222

L-immaniājar lokali u l-parteëipazzjoni ta’ min hu nvolut


• Storja twila ta’ kooperattivi li jirapprezentaw is-sajjieda

• KwaŜi kull sajjied huwa membru ta xi kooperattiva

• Nuqqas ta’ rappreŜentazzjoni totali• Coop’s jipprovdu ftit benefiëëji /servizzi

meta mqabbla ma coops fl Ewropa• Nuqqas ta’ ħiliet fit tmexxija

imprenditorjali fis-settur u entuŜjaŜmughal innovazjoni

• Informazzjoni limitata fuq fondi pubblici


• L-immaniājar u zvilupp tal-‘stakeholder’ aktar strutturat

• Involviment ta’ nies minn barra s-settur ta certu esperjenza li jistaw jghinu fl istrutturar tas settur

• Aktar informazzjoni għall-access ahjarta’ fondi pubbliëi

• Jista jkun hemm kunflitt ta interessi • Biza mill-bidla




232323

śvilupp fil-Kapaëita Umana


• Livel għoli ta’ għarfien tradizzjonali• Għaqda bejn il-familji u l-kommunita’• Taħriā tas-sajd propost (MCAST)

• Kuxjenza baxxa rigward il-ħarsien tal-ambjent

• Nuqqads ta kulleāā tas-sajd• Abbundanza ta’ impjieāi mhux fis-

settur tas-sajd, li huma mħallsin tajjeb, stabbli u aktar attraenti

• Dipendenza li dejjem tiŜdied fuq xogħol mill-barranin (low skilled)


• It-Taħriā għandu jiāi analizzat• Aktar korsijiet qosra f’oqsma

partikolari• Taħriā fuq sajd alternattiv u

diversifkazjoni• Ħolqien ta’ kuxjenza favur l-ambjent

• Jidħlu ftit nies āodda f’dan ix-xogħol• Individwi b’kapacitajiet imprenditorjali

jiāu mhajrin minn industriji ohra li jħallsu aktar




242424

Struttura fis-Settur

Qawwiet Dgħjufija

• Xi ezemji ta maniājar tajjeb ta’ spazji e.Ŝ. FAD u Ŝoni tat-tkarkir

• Il-flotta maqsuma f kategoriji ëari (e.Ŝ. MFA, MFB, eëc)

• Nuqqas ta regulazzjoni għall-’part-timers’u dawk bħala passatemp vis a vis MFAs

• Nuqqas ta kontroll fuq il-limiti tal-qabda tal-’part-timers’ u dawk bħala passatemp

• Il-bŜonn li jintlaħaq l-inqas ‘landing volumes’ tista’ thalli effett kuntrarju fuq in-numru ta hut li jinqabaf


• Aktar spaŜji għall-kategoriji differenti• Re-Allokazzjoni mill-ādid tal-liëenzji u kwota

biex jiŜdiedu l-benefiëëji soëjali u ekonomiëi• Maniājar aħjar tal-kapaëita’ tal-qabda tal-ħut• Zvillup ta strategija fit-tul ghas-settur u

management plans

• Kapaëita’ mhux utilizzata tibda tidħaddem meta jinħolqu opportunitajiet āodda




252525





1. Konservazzjoni Marittima tar-Ri Ŝorsi Bijolo āiëi

• Sajd responsabli u sostenibbli (MSY sal- 2015 (jew 2020!)• Pjan Maniāerjali fuq numru ta snien• Twaqqif tar-rimi fil-baħar• Management regjonali• Stat tajjeb tal-ambjent sal- 2020

2. Aëëess għar-ri Ŝorsi

• Konëessjonijiet ta’ sajd trasferibbli għall-ħaŜniet regolarizzati• GħaŜla jekk dan japplikax għall-flotot artisjanali

3. Maniājar tal-kapa ëita’ tal- ħut

• Obligazzjoni li wiehed jimxi mal limiti stabbiliti

4. Maniājar tal- ħut fuq bazi xjentifika

• Obligazzjoni biex tināabar informazzjoni

5. Akwakultura

• Kunsill Konsultattiv fuq l-Akwakultura

Riforma fis-CFP 2013-2022 Abbozz tal-EC (EP & Qbil tal-Kunsill tal-

Ministru):

26



Jaqqad il-finanzi ta ħt erba’ pilastri:

MiŜuri akkumpanjati u iffinanzjati minn EMFF, immexxija minn EC:

•Ābir ta’ informazzjoni u pariri xjentifi ëi ,

•Kontoll, amministrazzjoni, swieq tal- ħut,

•Ħlas volontarju lil RFMOs (eg ICCAT) u assistenza tek nika.

FUNDAZZJONI EWROPEJA MARITIMA TAS-SAJD 2014 - 2020

27

� Assistenza artiājanali

� Kommunitajiet tas-sajd

� Skrepjar

� Kooperazzjoni

� Intersettorjali

� Kollegamenti ma’ programmi oħra tal- EU

Karetteristiëi ewlenin tal- EMFF


28

1. Tibdil biex jiŜdiet il-potenzjal tal-qabda tal bastiment;

2. Bini ta dghajjes godda , tkissir jew importazzjoni ta’ dgħajjes tas-

sajd;

3. Twaqqif temporanju tas-sajd;

4. Sajd esperimentali;

5. Trasferiment tal-propjeta tad-dghajsa;

6. Tpoggija mil gdid ta hut fil-bahar sakemm ma jkunx hemm mizura

ta’ konservazzjoni mill EU jew esperimenti f’dan is-sens

Affarijiet li mhux se jiāu iffinanzjati mill-EMFF il-ādida …..


29

• L-iSWOT hija l-ewwel pass f’dan il-proëess

• SWOT tipporvdi l-bazi ta’ rakkomandazzjonijiet

principali ghas settur

• Strateāija ta’ abbozz għal wara 2013

• Għandha tkun Ŝviluppata bil-għajnuna tas-sajjieda

involuti

STRATEĀIJA TA’ śVILUPP TAS-SAJD F’MALTA

30

Elementi Importanti:

1. ViŜjoni – x’qed nippruvaw nagħmlu

Nuru koerenza mal-għanijiet relatati mal-EU u pjanijiet

Nazzjonali – naqblu fuq il-miri

2. Azzjonijiet – x’se jiāri

Ministeru , sajjieda, Akwakultura, Post-harvest, Xjenza,

MEPA u ohrajn

3 Twettiq – kif ħa nilhquha

Min ha jaghmel xiex, skeda u rizorsi neëessarji (nies, flus)

31

STRATEĀIJA TA’ śVILUPP TAS-SAJD F’MALTA

323232



Kummenti u diskussjoni

is-sajd f’malta reviśjoni tas-settur anali śi ta’ … · passatemp (bil-harpun etc) •...

Documents