isısan akademi

Service Department | TT/SME-ASA | © Tüm hakları Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima Tic. A.Ş.’ye aittir. 1

BİLGİ PAYLAŞTIKÇA ÇOĞALIR…

KAZANLAR , OTOMASYON BİLEŞENLERİ

| 29.03.2012| M. Onurcan GÜNAY

• Kazan

• Brülör

• Boyler

• Sirkülasyon Pompası

• Radyatör

• Genleşme Tankı

• Emniyet Ventili

• Su Deposu

• Hidrofor

• Lavabo-Duş

Isıtma Cihazlarının Mekanik Tesisattaki Yeri

Isıtma Tesisatı

2 Service Department | TT/SME-ASA | © Tüm hakları Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima Tic. A.Ş.’ye aittir.


Tesisat ve Hidrolik

1-Tesisat ve Hidrolik


Tesisat ve Hidrolik

TE

ME

L S

EM

BO

LLE

R


Tesisat ve Hidrolik

Isı üretici

(Kazan devresi)

(Primer devre )

Isı dağıtımı

(Isıtma Devresi)

(Sekonder Devre) Enerji dağıtımı


Hidrolik nedir ?

• Enerji taşıyıcı akışkanın ( genellikle su) bir yerden bir yere iletilmesi için

harici bir enerji gereklidir ( örneğin : pompa )

• Enerjinin bu şekilde taşınması esnasında basınç kayıpları oluşur.

Bu kayıpların karşılanması gerekir.

• Isıtma sistemini oluşturan elemanlarda

meydana gelen basınç kayıpları

• Boru hatları içerisindeki toplam kayıplar

Boru hatlarındaki

yerel kayıplar


Tesisat Elemanları

2-Tesisat Elemanları


Sirkülasyon pompaları

Pompalar


Sirkülasyon pompaları

Sirkülasyon pompaları kapalı bir devre içindeki

herhangi bir akışkanın (gaz,sıvı,vs.) çevrimini

sağlayan pompa türüdür. Genellikle ısıtma veya

soğutma devrelerinde suyun çevrimi için

kullanılırlar.

Temel olarak;

1. Sistemdeki yerel kayıpları yener

2. Sistemdeki akışkana çevrim için ihtiyaç duyduğu

potansiyel enerjiyi kazandırırlar.


- Islak rotorlu pompa verimi

Sirkülasyon pompası çalışma eğrileri

H

V

Çalışma eğrisi

Verim

Taralı alanda seçim

yaparken kısmi yüklerdeki

eğri değerlerine dikkat edin.


Pompalar ve tanım eğrileri

Pompa çalışma eğrisi

Tesisatın maks. Yükü

Seçim noktası

hminV

3

1 2 3

1

2

3

4

H in m

Debi düşüyor


Şönt pompa seçimi

VPK = QK 860

DTKazan

m3/h

K 50 - 30

kW KapasitesiKazan

D

T

QK


Kazan primer pompası seçimi

VPK = m3/h VHK (1,0...1,2)


Düşük sıcaklık kazanlarında primer pompa seçimi

FVS

VL

RL

Kazan 1 Kazan 2

VPKges = in l/h VHKges (1,1...1,5)

HKgesV


Üç yollu vana

ÜYV ( Üç Yollu Vana )


Üç yollu vana

AB

100%

A

100 - 0%

B

0 - 100%


Üç yollu vananın yapısı

AB Ağzı

100%

A Ağzı

100% - 0%

B Ağzı

0%-100%

Karıştırıcı Klape


Üç yollu vana çalışma prensibi

Konum 1 :

Üç yollu vana kapalı

• Tüm debi By-pass hattı

üzerinden sirküle edilir. Soğuk

dönüş suyu % 100 gidiş hattına

aktarılır.

• Bu konumda kazan tarafından

hiçbir debi geçmez.


Üç yollu vana çalışma prensibi 2

Konum 2:

ÜYV %50 açık

• By-pass devresi üzerinden kısmi

bir akış mevcuttur. Soğuk dönüş

suyu belirli bir oranda gidiş

suyuyla karıştırılır.

• Gidiş hattında bir karışım

sıcaklığı oluşur.

• Isıtma devresi tarafındaki debi

değişmemiştir.

• Kazan tarafından belirli bir debi

geçer.


Üç yollu vana çalışma prensibi 3

Konum 3:

ÜYV %100 açık

• Tüm debi kazan üzerinden geçer.

• Isıtma devresine gönderilen

sıcaklık direkt olarak kazanın

gönderdiği sıcaklığa eşittir.

• By-pass hattı üzerinde hiçbir

akış yoktur.


Min. Dönüş suyu sıc. Sınırlaması olan DSK ve

karıştırıcı ÜYV kullanılan tek kazanlı sistem

Sistem Nasıl çalışıyor ?

FR

Konum :

Üç yollu vana kapalı

KKV

Bu konumda debi

ne kadardır ??

Sebep :

Limit dönüş suyu

sıcaklığına ulaşılmamış

HKV




FR

Konum : tam açık

KKV

HKV

Bu konumda debi

Ne kadardır ??

Kazan içerisinden geçen

debi ne kadardır ?

• Şönt pompa çalışırken ?

• Şönt pompa kapalı iken ?




FR

Konum :

Üç yollu vana % 50 açık

KKV

HKV

Service Department | TT/SME-ASA | © Tüm hakları Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima Tic. A.Ş.’ye aittir. Folie Nr. 36

Fassung: Juni 2008

Lineer olmayan

karakteristik eğri

Karşılaştırma:

Üç yollu karıştırıcı vana ve üç yollu kontrol vanası

Üç yolllu karıştırıcı vana Üç yollu kontrol vanası

Üç yollu kontrol vanası

(başka bir dizayn)

V •

Vana açıklığı [%]

Lineer karakteristik

eğri

V •

Vana açıklığı [%]


Değişik kolektör tasarımları

Değişik kolektör

tasarımları


Basınç farkına dayalı dağıtım

D p

Şematik gösterim

Yeterli seviyede basınç farkı mevcuttur.


Basınç farkı düşük dağıtım

D p =?

Şematik gösterim


Fark basıncı kullanılmadan dağıtım ve çek valf

Şematik gösterim

• ID pompalarının aşırı dirençleri kazan devresi üzerinden

By-pass edilir.

• ID ‘lerin karşı direnç reaksiyonları mnimize edilir.

• Farklı çaplarda çek valfli by-pass hattı kullanılabilir.


Denge kabı

Denge Kabı


Hidrolik denge kabı

Şematik gösterim

Denge kabı ile hidrolik dengeleme yapılması


Denge kabı

FVS

s

m,,wmax2010


Denge kabı amaçları

Boşaltma ve tortu toplama

Sensör kovanı

Kazan tarafı Isıtma tarafı

min

. 4 x

D

IDgidiş KÇıkış

ID dönüş Kdönüş

D

FVS


Genleşme Deposu

Membranlı

genleşme deposu


Membranlı genleşme deposu

• Basıncın korunması

• Isıtılan suyun genleşen hacminin kompanze

edilmesi

• Rezerv su hacmi oluşturulması

Görevi nedir ?


Azot gazı

Yapısı

Azot doldurma/

Boşaltma/

Test vanası

Su tarafı bağlantısı

Membran

Teslimat içeriği :

Örnek:

Reflex 50/4 bar

Hacim : 50 Litre

Ön basınç: 1,5 bar


Azot

İşletme koşulları

Ön basınç p0

Tesisatın doldurulmasından önce

Ön basınç ayarlanması bar inp ZST hh

100

Açıklama :

STh = genleşme tankının orta

noktası ile tesisatın binadaki

en üst noktası

Zh = 0,5 ila 2 Metre arasında

basınç arttırma payı (0,05 ila

0,2 bar)

Tavsiye: Reflex 2 Meter

+ buharlaşma basıncı

( t > 100°C işletmelerde)

bar


+

+

+

+

Basınç dağılımları

MAG

kazan

+

Çalışma basıncı

İşletmenin durumuna

Göre değişkendir

Genleşme tankı pompanın emiş tarafında


Basınç dağılımı 1

+

+

Atmosfer basıncı

Nominal basınç +

+

1 bar

2,2 bar

pabs

Genleşme tankı pompanın emiş tarafında. İşletme

Basıncı örn. : 1,2 bar


+

Pompa kazan dönüşünde iken basınç dağılımları

MAG

Kazan

g. Tankı çalışma basıncı

Genleşme tankı sirk. Pompasının basınç tarafında


Basınç dağılımı 2

Genleşme tankı pompanın basma tarafında. İşletme

Basıncı örn. : 1,2 bar

Atmosfer basıncı

1,0 bar

2,2 bar

Pabs

+

+

Hava difüzyon tehlikesi

Statik basınç


0

1

pp

pVVV

e

eVemin,n

Genleşme tankı hesabı

•Vn,min = genleşme tankı minimum hacmi

•Ve = Tesisatta genleşen su miktarı

•VV = Su rezerv miktarı. Sistemin toplam su hacminin yaklaşık % 0.5’i

kadardır. Minimum 3 litre olmalıdır.

•pe = Çalışma basıncı

•p0 = Genleşme tankı ön basıncı

•P açma = Emniyet ventili açma basıncı


Emniyet Ventilleri

Emniyet Ventili


Emniyet ventili tesisatta ısınan suyun

genleşmesinden sonra sınır basıncının

üzerine çıkması durumunda fazla hacmi

tahliye etmek amacı ile kullanılır.

Emniyet ventili direk kazana bağlanır,

emniyet ventili ile kazan arasında herhangi

bir tesisat elemanı (pislik tutucu,küresel

vana,çek valf) olamaz.

Emniyet ventili sızdırıyorsa görevini

yapmaktadır nedeni araştırılmalı ve tesisat

basıncına göre karar verilmelidir.

Emniyet Ventilleri


Emniyet ventilini iptal etmek veya

sızdırıyor diye ağzını körlemek kazanda

veya tesisatta çok ciddi hasarlara yol

açıp,ölüm veya yaralanmalara dahi neden

olabilir.

Yaylı emniyet ventilini tavsiye etmiyoruz.

Ayarlanabilir olduğu için bizim için önemli

olan değer kendiliğinden değişebilir.

Emniyet ventili ile kazan arası mesafe

azami 1 mt. olmalıdır.

Kimi durumlarda emniyet ventili çıkışında

boşaltma tüpü konur. Bunun amacı

emniyet ventilinin çıkışındaki direnci

düşürmektir.

Emniyet Ventilleri


Eşanjörler

Plakalı Eşanjör


Eşanjörler

Eşanjörler akışkanların birbirlerine karışmadan

ıslarını transfer etmelerini sağlayan tesisat

elemanıdır.

Piyasada genellikle palakalı tipler

kullanılmaktadır.


Eşanjörler

Tesisatta denge kabı yerine de kullanılabilirler.

Yerden ısıtma tesisatlarında, kuyu suyu kullanılan

tesisatlarda, koruyucu kimyasal kullanımında

kazanı korumak veya tesisatın bir bölümünü

korumak amacıyla kullanılırlar.

Ayrıca akümülasyon tankının rezervlerinde de

kullanılabilirler.

Plakalı eşanjör kapasitesi binaların ısı ihtiyacı ve boyler ısı ihtiyacının toplamı kadardır.

Plakalı Eşanjörlü Sistem



Boylerler

Boyler


1. Soğuk su giriş

2. Kazan dönüş

3. Sensör

4. Kazan geliş

5. Sirkülasyon dönüş

6. Kullanma suyu gidiş

7. Magnezyum anod

8. Serpantin

9. Elektrikli ısıtıcı yeri

10. İzolasyon

Boyler


Boylerler


SERVİS HİZMETLERİ

Servis Hizmetleri

77

Lambda – “Hava Fazlalık Katsayısı” Hesabı

Örnek:

Su buharı

CO2

% 8

% 7

N2

% 85

CO2

% 12

N2

% 88

Su buharı

Lambda = CO2 max. (Teorik)

CO2 gem. (Gerçek)

Lambda = % 12,0

% 8,0 = 1,50

100% Hava

50% Fazlalık

Service Department | TT/SME-ASA | © Tüm hakları Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima Tic. A.Ş.’ye aittir.

78

Yoğuşma

?

Gidiş

z.B. 20°C

1m³

kWh/m³

Yanma Havası

25°C Baca gazı sıc.

25°C

Dönüş

z.B. 10°C

1,6 ltr/m3


79

Yoğuşma Noktası Diyagramı

50

55

60

45

40

35

30

25

20

15

10

Çiğ

nokta

sı

sıc

aklığı

°C

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 14 CO2 Vol.% 16

12,0 6,0 4,0 3,0 2,4 2,0 1,7 1,5 1,3 1,2 Lambda Gaz 1,0

15,4 7,7 5,1 3,8 3,1 2,6 2,2 1,9 1,7 1,5 Lambda Motorin 1,3 1,1


Yanma Eğrisi

Hava oranı,tam ve eksik yanma

1 1,1 1,2 2,0 1,3 1,5 1,7 2,4 3,0 4,0 Lambda

12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 Vol.% CO2

8000

7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

CO

-Mik

tarı

[p

pm

]

Sabit çalışma

aralığı



Baca Gazı Analizi Ölçüm Değerleri


Emniyet Ekipmanları / TS EN 12828


Devreye Alma Öncesi Kontrol

Kazanlar devreye alınmadan

önce bütün gerekli kontrollerin

yapılması gereklidir !!!

Su Şartları

600 KW’ın üzerindeki kapasitelerde, besi suyu ve şartlandırılmalıdır.

Kazan malzemesine göre kazan suyunun şartlandırılması kazan ömrünü

etkiler.

Hem sistemin hem de kazanın istenilen kalitede su ile beslenmesi sistemin

uzun süre verimli çalışmasını da sağlar

Her kazan için gerekli olan su şartları üretici tarafından belirtilir.

Yetkili servisler ziyaretlerinde ve bakımlarda kullanılan suyun kalitesini de

kontrol ederler.


Su Şartları



Su Şartları

İstenilen su şartları

diyagramı


Kazan & Tesisat Uygulamaları

Kazan & Tesisat

Uygulamaları

Kazan üretim malzemesi

aluminyum/silikon

Al-Mg-Si esnek

döküm

çelik paslanmaz

çelik

Kazan imalat tekniğine göre düşük basınçlı sıcak su kazan tipleri

Kazan Tipleri


Brülör ve baca gazı geçişine göre kazan tipleri

Yanma odası

geri dönüşlü

Üç tam geçişli Doğrudan geçişli

Atmosferik / fanlı gaz

brülörlü kazanlar

Sıvı / gaz yakıt üflemeli

brülörlü kazanlar

Yanma odası

Duman

boruları

Yanma

odası

2.geçiş

duman

boruları

3.geçiş

duman

boruları

Kazan Tipleri


Hangi kazan kombinasyonları ?

%50 - %50 kapasite paylaşımı ile 1. kazan yoğuşmalı, 2. kazan DSK

Kazan Tipleri



Sıralı (Seri) bağlantı

• Primer devre pompası toplam kazan tarafı ve ısıtma devresi tarafı direncini

karşılayacak büyüklükte seçilmelidir

• Sıra değişimi, mümkün değildir.


Paralel bağlama

FVS

VL

RL

Kazan 1 Kazan 2

• Primer devre pompaları ait

olduğu kazan tarafı direncini

karşılayacak büyüklükte

seçilmelidir.

• Sıra değişimi mümkündür.


Tichelmann bağlantısı

2,50m 2,00m

10,00m

10,00m

2,00m 2,50m

14,50m

• Gidiş ve dönüş hatlarının uzunlukları eşit olmalıdır. Yani toplam direnç

aynı olmalıdır.

• Kazan kapasiteleri ve her kazandaki debi dengesi dikkate alınmalıdır.


Kazan Koruma Önlemi Olmayan

Tesisat Örneği

FK

GE

tRK

tVA

tVK

tRA


Sadece Şönt Pompa İle Kazan Koruması Yapılan

Tesisat Örneği

FK

DSK Şematik Gösterim

tRK

tVA

tVK

tRA


Düşük Sıcaklık Kazanı Hidroliği


1

FR 2

PK 2

M SK 2

2

FV 2

M

HK 2

SH 2

PH 2

FV 3

M

HK 3

SH 3

PH 3

FV 1

M

HK 1

SH 1

PH 1

FR 1

PK 1

M SK 1

FVS

İki kazanlı sistem: Min. Dönüş suyu sıc. Sınırlaması olan DSK ‘lar.

Kazan Üç yollu vanaları ve kazan çıkış pompaları kullanılıyor.

Denge kabı ile Gidiş-dönüş arası hidrolik denge sağlanmıştır.

Klasik Düşük Sıcaklık Kazanı Hidroliği

Duvar Tipi Yoğuşmalı Kazanlar


Kazan Tipleri

Duvar Tipi Yoğuşmalı Kaskad Sistemler


İki kazanlı sistem, kazan devresi pompaları ve denge kabı ile zon ÜYV ile

kontrol

Tesisat Tasarımı

Uygulama Örnekleri


Yoğuşmalı kazan ile DSK kullanımı

Tesisat Tasarımı

Uygulama Örnekleri



Tek kazanlı bina ısıtması üç yollu vanalı sistem


Tek kazanlı bina ısıtması + boyler


Primer Pompa’nın:

Basınç Kaybı, kazan+kollektör+ ara bağlantılardaki toplam basınç kaybıdır.

Debisi, zonlardaki en büyük pompanın debisi kadardır.

(ΔT’nin yüksek olması sorun yaratmıyorsa!)

Tek kazanlı bina ısıtması + boyler

Primer pompalı tek kolektör sistemi


İki kazanlı bina ısıtması


İki kazanlı bina ısıtması + boyler


Bir yoğuşmalı, bir yoğuşmasız kazanlı bina ısıtması


Bir yoğuşmalı, bir yoğuşmasız kazanlı bina ısıtması

Isıtma kazanının hattında 2 yollu vana olmadığı için, tek kazan çalışıyorken,

az da olsa 2. kazandan su sirkülasyonu olur.


Bir yoğuşmasız kazanlı bir yoğuşmalı bina ısıtması


Bir yoğuşmalı, bir yoğuşmasız kazanlı bina

ısıtması + boyler (üç yollu vanalı sistem)


Hava Tüplerine dikkat !

isısan akademi

Documents