isıtma ve doğalgaz i̇ç tesisatçısı 22.06.2007
TRANSCRIPT
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
TESİSAT TEKNOLOJİSi ALANI
ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığınca yürütülen ve Avrupa Komisyonu tarafından
finanse edilen MEGEP projesi kapsamında hazırlanmış ve basılmıştır.
ANKARA 2007
İÇİNDEKİLER
MESLEK STANDARDI ÖNSÖZ.................................................................................................................................................... 5 I. ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI .......................................................................................... 9
MESLEK STANDARDI NEDİR?.......................................................................................................... 9 MESLEK STANDARDINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULMAKTADIR?.................................................... 9 MESLEK SEVİYE KRİTERLERİ........................................................................................................ 10
II. MESLEK ADI: ................................................................................................................................... 12 GÖREVLER....................................................................................................................................... 12 İŞLEMLER (YETERLİKLER)............................................................................................................ 12
III. KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE DONANIMLAR......................................................................... 14 KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR ......................................................................................... 14 GEREÇLER (MALZEMELER).......................................................................................................... 14
IV. BİLGİ VE BECERİLER.................................................................................................................... 16 V. TUTUM VE DAVRANIŞLAR............................................................................................................. 17 VI. SIK, ZOR VE ÖNEMLİ İŞLEMLER ................................................................................................ 18
SIK YAPILAN İŞLEMLER.................................................................................................................. 18 ZOR YAPILAN İŞLEMLER................................................................................................................ 18 ÖNEMLİ İŞLEMLER.......................................................................................................................... 18
MESLEKİ YETERLİKLER ve BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ (PERFORMANS KRİTERLERİ) ................... 19 VII. YETERLİK (İŞLEM) ANALİZİ......................................................................................................... 21 VIII. BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ................................................................................................................. 51 IX. DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ .................................................................................................... 76 X. DEĞERLENDİRME KOŞULLARI................................................................................................... 100 XI. MESLEK TANITIM BİLGİLERİ...................................................................................................... 106
MESLEĞİN MEVCUT DURUMU ve GELECEĞİ ............................................................................ 106 MESLEKLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER................................................................................ 106 İŞBİRLİĞİ İÇİNDE ÇALIŞTIĞI MESLEKLER.................................................................................. 106 MESLEĞİN DİĞER İSİMLERİ ......................................................................................................... 106 MESLEKİ HASTALIK RİSKLERİ ..................................................................................................... 106 MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER.................................................................................... 107 EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI................................................................................................. 107 ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI ............................................................................................. 107 ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA KOŞULLARI ......................................................................... 107 MESLEĞİN ULUSLARARASI SINIFLAMALARI ............................................................................. 108
XII. MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASINA KATKIDA BULUNANLAR ........................................... 109
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
4
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
5
ÖNSÖZ Bu meslek standardı; Türkiye ile Avrupa Birliği arasında 2002 yılında imzalanarak yürürlüğe
giren finansman antlaşması çerçevesinde Türkiye' de Mesleki Eğitim ve Öğretim Sistemi'nin
Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) İş Piyasası Bileşeni kapsamında Mart 2006 tarihinde hazırlanmıştır.
Türkiye' de son yıllarda yapılan bütün çalışmalarda Türk ekonomisinin uluslararası rekabet
gücünün artırılması ve başta Gümrük Birliği olmak üzere Avrupa Birliği ile bütünleşme süreci
hedeflenmiştir. 1990'lı yıllarda yaşanan hızlı küreselleşme süreci giderek artan teknolojik yenilikler ve
uluslararası pazarlardan pay alma yarışları, ülkelerin insan kaynaklarını geliştirmeye yöneltmiştir.
Çalışanların iş değiştirme ve iş bulma yeteneği ile doğrudan ilgili olarak iş gücü hareketliliğinin
artırılması, iş gücü piyasasının şeffaflaştırılması ve verimliliğinin artırılması istihdam ile ilgili her türlü
girişimde öne çıkmaktadır. Çalışma hayatının istediği ve ihtiyaç duyduğu bireylerin niteliklerinin
tanımlanmasında iş yaşamında geliştirilen ve benimsenen meslek standartları büyük önem
taşımaktadır. Bu standartlara uygun insan yetiştirilmesi ve istihdamı ancak meslek standartları
hazırlandıktan sonra gerçekleştirilebilecektir.
Bilindiği gibi bir ülkenin kalkınma potansiyeli insan kaynaklarının niteliği ile yakından ilgilidir.
İleri teknolojiye dayalı günümüz bilgi toplumunda, eğitimli işgücü; ekonomiye rekabet gücü ve verimlilik
artışı, üretime kalite kazandırmaktadır. Bu nedenle, istihdamın korunması ve devamı için; eğitim,
yeniden eğitim ve yaşam boyu eğitim süreçleri büyük önem taşımaktadır.
Günümüzde yetişkin kalifiye insan kaynağı hem bireyler açısından hem de firmalar açısından
en temel rekabet unsuru olarak görülmektedir. Rekabet gücüne sahip işletmelerin mal ve hizmeti,
coğrafi sınır tanımayan bir zamanda ve istenilen kalite standardına uygun olarak üretmesi
gerekmektedir. Bu durum kaliteli işgücüne olan ihtiyacı ortaya çıkartmaktadır. Hızlı değişimlere uyum
sağlayabilen işletmelerin en belirgin özelliklerinden biri yüksek kaliteli işgücüne sahip olmalarıdır.
Bu nedenle; eğitim sistemlerinin işletmelerin işgücü taleplerine uygun hale getirilebilmesi,
mezunlara işletmelerin talep ettiği niteliklerin kazandırılabilmesi ve bu bilgilere dayalı olarak
işletmelerin ihtiyaçları doğrultusunda ülkemizdeki mesleki eğitim sistemlerinin etkinliğinin ve
verimliliğini arttırılması, meslek liseleri müfredatının ve eğitim programlarının işletmelerin sürekli
değişen işgücü ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilebilmesi için bir dizi çalışma yapılmaktadır.
Bu çalışmalarda, işletmelerde mevcut ve gelecekteki açık işlerde çalışacaklara ait beceri
ihtiyacının nitelik ve nicelik boyutuyla tespiti, meslekler ve beceriler seviyesinde talebin
belirlenebilmesi ve gerekli bilgi ihtiyacının karşılanması için kapsamlı ve güncel araştırmalara ihtiyaç
vardır. Bu konudaki en önemli bilgi kaynağı işletmelerdir. İşyeri anketleri, işyeri ziyaretleri veya her ikisi
kanalıyla bilgi toplamaya yönelik bir sistemin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu sistemde sosyal tarafların
işçi ve işveren işbirliği büyük önem taşımaktadır.
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
6
Küreselleşme, uluslararası bütünleşme ve artan rekabet, işletmeleri, başarılı olabilmek için
hızla teknolojik değişime uyum sağlamaya yöneltmektedir. Ayrıca başarının günden güne bilgiye
bağımlı hale gelmesi ile de firmaların nitelikli işgücüne olan ihtiyacı ön plana çıkmaktadır.
Türkiye'de işgücü vasfının çok düşük olduğu ve işsizliğin en çok mesleki becerisi olmayanlar arasında
yaygın olduğu bilinmektedir. Ekonomik ve sosyal kalkınmanın hızlandırılması, refahın artırılması ve
ona bağlı olarak işsizliğin azaltılması için iş piyasasının talep ettiği nitelik ve nicelikte işgücünü
sağlayacak bir sistem hayati önem taşımaktadır.
Elinizdeki meslek standardı, ülkemizde istihdam ve eğitim arasında sağlam köprüler kurmak,
istihdamın gelişimine katkıda bulunmak amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu meslek standardı,
ISITMA ve DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI meslek dalında 4. seviyede çalışan bir kişinin yapması
gereken görev ve işlemler ile sahip olması gereken genel bilgi becerileri, tutum davranışları ve mesleki
tanıtım bilgilerini içermektedir.
İŞKUR (MSK) ve TSE tarafından daha önce hazırlanmış olan meslek standartlarından da bu
kapsamda yararlanılmıştır. Bu çalışmada uluslararası meslek standartları da incelenmiştir.
Meslek Standartları hazırlama çalışmamıza teknik elemanlarını göndermek suretiyle destek veren
işletmelere, proje sosyal ortakları olan TÜSİAD'a , DİSK'e, TÜRK-İŞ'e, TOBB'a, TESK'e, HAK-İŞ'e,
MEKSA VAKFI'na ve TİSK'e teşekkür ederiz.
Bu meslek standardı Aralık 2006 tarihinde ANKARA'da alanlarında uzman sekiz meslek
elemanları, üniversite öğretim elemanı olmak üzere MEB-MEGEP' ten iş analiz uzmanı başkanlığında
Sistem ,İş Süreç, Meslek Analiz (SİSMA) yöntemlerinin kullanıldığı, üç gün süren teknik bir çalışma
sonucunda oluşturulmuştur. Son şekli verilen meslek standardı daha önce yapılmış olan meslek
standartları ile karşılaştırılarak güncellenmiştir.
Çalışmaların yürütülmesinde görev ve sorumluluklarından dolayı MEB Müsteşar Yardımcısı
Salih ÇELİK’e, MEB Projeler koordinasyon Merkezi Başkanı Erdoğan SERDENGEÇTİ’ye, MEGEP
Türkiye eş yöneticisi Dr. Recep ALTIN ve Osman YALÇIN'a, MEGEP meslek standardı danışmanı Dr.
İrfan MISIRLI’ya, MEGEP İş Piyasası Uzmanı Jan de VOOGD’a, İş Piyasası Eş Uzman'ı Mustafa
AKSOY’a ve Komisyon Başkanı İş Analiz Uzmanı Erkan ALTINDİREK'e teşekkür ederiz.
MEGEP İŞ PİYASASI GRUBU
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
7
T.C. M.E.B.
MEGEP İŞ ANALİZ GRUBU
MESLEK STANDARDI
MESLEK ADI: ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
(4. Seviye)
ÇALIŞMA TARİHİ: MART 2006 GÜNCELLEME TARİHİ: ARALIK 2006
MEB. MEGEP MESLEK SINIFLAMASI KODU : 12013
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
8
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
9
I. ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI MESLEK STANDARDI
MESLEK STANDARDI NEDİR?
Meslek standardı bir mesleğin gereklerinin kabul edilebilir standartlarda yerine getirilebilmesi
için ihtiyaç duyulan asgari bilgi, beceri, tutum ve davranışları gösteren normlardır. Meslek standartları
ayrıca başta çalışanlar, eğitimciler ve işverenler olmak üzere ilgili bütün kesimlere, bir mesleğin başarı
ile yürütülebilmesi için gerekli olan nitelikler ve o meslekte yeterlilik belgesi alabilmek için yapılacak
sınavlarda aranacak ölçme ve değerlendirme kriterleri hakkında fikir vermektedir.
Bir meslek standardı genel olarak aşağıdaki hususları içermektedir.
• Standardın hazırlandığı seviye için yaygın olarak kullanılan meslek adı ve tanımı,
• Bir mesleğin gereklerini uygun olarak yerine getirmek için kişinin yapması gereken görev ve
işlemler,
• Genel olarak kullanılan araç, gereç ve donanımlar,
• Bir mesleğin gereklerini uygun şekilde yerine getirebilmek için kişinin sahip olması gereken
genel bilgi ve beceriler ile tutum ve davranışlar,
• Mesleğin uzmanlık dalları ile birlikte mevcut durumu ve gelecekte göstereceği eğilimler
MESLEK STANDARDINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULMAKTADIR?
Meslek standardı hazırlanmasının başlıca amaçları:
• İş gücü piyasasında, belirli meslekte istihdam edilebilmek için iş gücünde aranan mesleki
yeterlilikleri ortaya koymak,
• İş gücü piyasasının ihtiyaç duyduğu, mesleki yeterlilikleri ortaya koyarak eğitim
programcılarına müfredat hazırlamada yardımcı olmak,
• Kişilerin söz konusu mesleki yeterliliklerle donatılmasına yönelik olarak sunulan mesleki
eğitim, meslek değiştirme, mesleki ilerleme vb. eğitim hizmetlerine destek vermek,
• Eğitim ile iş yaşamı arasında sağlam köprüler kurularak, iş yaşamının mesleki eğitime ilgi,
katılım ve katkısını arttırmak,
• İş değiştirme ve işe yerleştirme faaliyetlerine yardımcı olmak,
• Türk ekonomisinin uluslararası rekabet gücünün, nitelikli iş gücü ile desteklenmesine yardımcı
olmak,
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
10
• Uluslararası normlara uygun, saygın ve güvenilir bir sınav ve belgelendirme sisteminin
kurulmasına yardımcı olmak,
• Bütün kesimlerce kabul gören mesleki yeterlilik belgesine sahip iş gücünün sayı ve oranını
arttırmak,
• Mesleki yeterlilik belgelerine sahip iş gücü istihdamının yaygınlaştırılması ile tüketiciye daha
kaliteli mal ve hizmet sunulmasına destek vermek,
• Mesleki yeterlilik belgesi sahibi nitelikli iş gücü hareketliliğini arttırmak,
• Uzun vadede işsizliğin azaltılmasına ve istihdamın geliştirilmesine katkıda bulunmaktır.
MESLEK SEVİYE KRİTERLERİ
SEVİYE 1: Küçük bir değişiklikle aynı şablonda devam eden (rutin) görevleri içeren meslekleri kapsar.
Bu düzeyde çalışan kişiler dar fakat yararlı becerilere sahiptirler. Bu düzeyde uygulanması gereken
çok katı standartlar ve/veya iş süreçleri bulunmaz. Değerlendirmeler genellikle, denetçi veya
gerektiğinde öneriler veya açıklamalar yapmakla sorumlu olan daha üst düzey çalışanlarca yapılır.
SEVİYE 2: Birden fazla sayıda değişiklik ve karmaşıklığı içeren, iş sürecindeki diğer çalışanlarla
işbirliği yapma aktivitelerini içerebilecek meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, belirli bir
standart ve önceden tanımlanmış bir beceriyi yüksek verimlilikte iş sürecinde pratik olarak yapabilen
kişilerdir. Bu düzeydeki görevler, öncelikle materyallerin, makinelerin ve araçların kullanımında el
becerisine dayalıdır.
SEVİYE 3: Karmaşık (kompleks) ve rutin olmayan aktivitelerin olduğu meslekleri kapsar. Bu düzeyde
çalışan kişiler, iş sürecindeki diğer çalışanlara (Seviye 1 ve 2) rehberlik yapmak ve kontrol etmek gibi
işleri yapabilirler. Bu düzeydeki beceri ağırlıklı görevleri yapabilir, problem çözme, karar verme, iş
süreçlerini kavrama gibi zihinsel becerileri gösterebilirler. Bu düzeydeki aktiviteler, öncelikle el
becerileri üzerinde yoğunlaşılarak oluşturulmakta ve özellikle meslekle ilgili prensipler, makineler,
araçlar ve materyallere ilişkin karar verme ve/ veya tanımlamaya dayalı uygulamalara ağırlık
verilmektedir.
SEVİYE 4: Geniş ölçüde karmaşık (kompleks), teknik veya profesyonel meslekleri kapsar. Bu düzeyde
çalışan kişiler, geniş çaplı teknik operasyonları gerçekleştirmek, önemli bir düzeyde bireysel
sorumluluğa sahip olarak, kaynakların kullanılması (tahsis edilmesi) ve iş sürecindeki diğer
çalışanların işlerinden sorumlu olmak gibi işleri yapabilirler. Bu düzeydeki aktiviteler, öncelikle
denetlemeyi ve mesleğe ait farklı işleri yapan çalışanların/ çalışan gruplarının aktivitelerini koordine
etmeyi kapsar. Bu düzeydeki beceriler, denetçilerin/nezaretçilerin sıklıkla kendisinden daha alt
seviyelerde çalışanlara işi göstermeleri gerektiğinden, özellikle iş sürecindeki ilgili alanlarda
materyallerin, araçların ve makinelerin pratik kullanımını kapsar.
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
11
SEVİYE 5: İleri seviyede karmaşık aktiviteleri (kompleks), stratejik yönetimi (talimatları), sıklıkla
önceden belirlenemeyen içeriklere sahip meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, ileri seviyede
bireysel sorumluluğa sahip olarak, sorumlu olmak ve organizasyonun ilgili bir işlevine ait kişisel olarak
sorumluluk almak gibi işleri yapabilirler. Bir işyerinde finansal ve uygulamaya yönelik aktiviteler
içerisinde profesyonel düzeyde (eğitime dayalı) faaliyetler için gereken zihinsel becerilere sahiptirler. İş
tasarımı boyutunun detaylarında ve üretim sürecinde üst düzey profesyonellere yardımcı olabilmek,
sorumluluklarına dayalı olarak tavsiyede bulunabilmek ve iş sürecinin tamamlanmasında ürünün
oluşturulması için gereken becerilere sahiptirler.
SEVİYE 6: Tasarım Mühendisi, Bilgisayar Mühendisi, Tekstil Teknoloğu, İş Etüdü Uzmanı, Üretim
Plancısı vs.
SEVİYE 7: Bölüm Yöneticisi, Avukat (Hukukçu), Yönetici Yardımcısı, Muhasebe Şefi, Ekonomist vs.
SEVİYE 8: Yönetim Direktörü, Genel Müdür, Muhasebe Müdürü, Yüksek Mühendis
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
12
II. MESLEK ADI: ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
TANIM: Çeşitli binalarda, ısıtma ve doğalgaz iç tesisat sistemlerini kurmak ve tesisatın; test, ayar,
devreye almak, devreden çıkarmak, bakım, onarım gibi hizmetlerini kendi başına ve belirli bir süre
içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip olan nitelikli kişidir.
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER) A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak A03 Çevre güvenliğini sağlamak A04 Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini incelemek A05 İş programı yapmak A06 İş bölümü yapmak A07 İşin yapım süresini tespit etmek A08 Malzeme temin etmek
A İŞ ORGANİZASYONU YAPMAK
A09 İş akışını değerlendirmek B01 Çelik boruda ölçü almak B02 Çelik boruyu kesmek B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak B05 Siyah çelik borularda soğuk büküm yapmak B06 Siyah çelik borularda çap daraltmak B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek
B ÇELİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek C01 Bakır boruda ölçü almak C02 Bakır boruyu kesmek C03 Bakır boruları bükmek C04 Bakır boruları kaynatmak
C BAKIR BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
C05 Bakır boru eki yapmak D01 Plastik boruda ölçü almak D02 Plastik boruyu kesmek D03 Polipropilen borularda füzyon kaynağı yapmak D04 Polietilen (PEX) boruları birleştirmek D05 Alüminyum polietilen (Alpex) boruları birleştirmek
D PLASTİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
D06 PVC boruları birleştirmek E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak E02 Duvar geçişi yapmak E03 Döşeme geçişi yapmak
E BORU MONTAJI YAPMAK
E04 Sıva altı boru geçişi yapmak F01 Cihazın monte edileceği yeri belirlemek F02 Markalama yapmak F03 Duvara veya döşemeye montaj elemanı yerleştirmek F04 Cihazı yerine tespit etmek F05 Akışkan bağlantılarını yapmak F06 Baca bağlantısını yapmak F07 Cihazın elektrik bağlantısını yapmak / yaptırmak
F CİHAZ MONTAJI YAPMAK
F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
13
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER) F09 Cihazı devreye almak/aldırmak G01 Sızdırmazlık testi yapmak G02 Dayanım testi yapmak G03 Sıcaklık ayarı yapmak G04 Basınç ayarı yapmak
G CİHAZ veTESİSATIN TEST/ AYARINI YAPMAK
G05 Baca testi yapmak/yaptırmak H01 Sistemin akışkan sızdırmazlığını kontrol etmek H02 Sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmek H03 Pompaların dönüş yönünü kontrol etmek H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek
H SİSTEMLERİ DEVREYE ALMAK/DEVREDEN ÇIKARMAK
H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek I01 Yalıtım için hazırlık yapmak I02 Yalıtım malzemesi seçmek I03 Serme yalıtımı yapmak I04 Yapıştırma yalıtımı yapmak I05 Püskürtme yalıtımı yapmak I06 Sürme yalıtımı yapmak
I TESİSATIN YALITIMINI YAPMAK
I07 Takmalı yalıtımı yapmak İ01 Salmastra değiştirmek İ02 Conta değiştirmek İ03 Duman borularının veya kanallarının temizliğini yapmak İ04 Akışkan eksikliğini tamamlamak İ05 Filtreleri temizlemek İ06 İç yüzeyi temizlemek
İ CİHAZ veTESİSATIN BAKIMINI YAPMAK
İ07 Dış yüzeyi temizlemek J01 Şikayeti değerlendirmek J02 Arıza tespitini yapmak J03 Arıza sebebini belirlemek J04 Arızayı gidermek J05 Sistemi devreye alarak kontrol etmek
J CİHAZ veTESİSATIN ARIZA TESPİTİ VE ONARIMINI YAPMAK
J06 Arıza kayıtlarını tutmak K01 Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini okumak K02 Binanın mimari planını çıkartmak K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek
K SİSTEMİN MESLEK RESİMLERİNİ ÇİZMEK
K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek L01 Yanında çalışanlara eğitim vermek L02 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak L03 Meslekle ilgili yayınları, teknolojik gelişmeleri izlemek
L MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK L04 Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, iş başı eğitimi vb faaliyetlere
katılmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
14
III. KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE DONANIMLAR KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR GEREÇLER (MALZEMELER) 1. Ağaç Testeresi 1. Alçı 2. Alyen Anahtar Takımı 2. Armatür Çeşitleri 3. Anahtar Çeşitleri (Düz Ağızlı) 3. Astar Boya 4. Asetilen 4. Bakır Boru 5. Ayarlı Boru Paftası 5. Bakır Kaynak Çubuğu 6. Bakır Boru Bükme Aparatı 6. Bezir Yağı 7. Bakır Boru Kesme Aparatı 7. Cam Yünü 8. Balyoz 8. Conta Çeşitleri 9. Bloknot 9. Çelik ve Plastik Boru Çeşitleri 10. Boru Anahtar Çeşitleri 10. Çimento 11. Boru Kesme Makası 11. Dere Kumu 12. Boru Paftası 12. Doğalgaz Macunu 13. Boru Pensi 13. Dübel 14. Boru Presleme Makinesi 14. Elektrot 15. Boya Fırçası 15. Filtre Çeşitleri 16. Conta Çeşitleri 16. Fittings Çeşitleri 17. Çakı 17. İkaz Bandı 18. Çekiç 18. İş Güvenlik Malzemeleri 19. Çektirme Çeşitleri 19. İzolasyon Bandı 20. Demir Testere 20. İzolatör Muf 21. Demirci Mengenesi 21. İzole Bant 22. Doğalgaz Deprem Vanası 22. Kaynak Teli 23. Doğalgaz Kazanı 23. Kelepçe Çeşitleri 24. Doğalgaz Sayacı 24. Kesme Taşı 25. Doğalgaz Sobası 25. Keten 26. Eğe 26. Kompansatör 27. Eldiven 27. Lehim Teli 28. Elektrikli Kaynak Makinesi 28. Macun 29. Elektrikli Pafta 29. Magnezyum Anot 30. Elektro Füzyon Kaynak Makinesi 30. Magnezyum Anot Torbası 31. Gaz Kaçağı Kontrol Cihazı 31. Makine Yağı 32. Gönye 32. Mala 33. Havşa ve Muf Takımı 33. Menfez 34. Hidrolik Boru Bükme Makinesi 34. Metalik Manometre (Milibar) 35. İş Güvenlik Malzemeleri 35. Pasta 36. İş Önlüğü 36. Referans Çubuğu (Elektrot) 37. Kalem 37. Salmastra 38. Kaynak Çekici 38. Sert Lehim Çubuğu 39. Kaynak Masası 39. Sıvı Conta 40. Kaynak Maskesi 40. Strofor (Köpük) 41. Kaynakçı Önlüğü 41. Sülyen 42. Kazma 42. Taşlama Taşı 43. Keski 43. Teflon Bant 44. Kılavuz 44. Testere Laması 45. Kılavuz Kolu 45. Topraklama Çubuğu 46. Kırıcı Delici Matkap 46. Topraklama Kablosu 47. Kombi 47. Vana Çeşitleri 48. Kompresör 48. Vida Çeşitleri 49. Kontrol Kalemi 49. Yağ 50. Kurbağacık 50. Yakıcı Cihaz Esnek Bağlantı Elemanı 51. Kürek 51. Zımpara 52. Lehim Kaynak Takımları 52. Regülatör 53. Lokma Takımı 53. Servis Kutusu
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
15
KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR 54. Mala 55. Markalama Kalemi 56. Mastik Tabancası 57. Matkap 58. Matkap Ucu 59. Mengene 60. Merdiven 61. Metre 62. Murç 63. Oksijen Kaynak Gözlüğü 64. Oksijen Kaynak Takımı 65. Oksijen Tüpü 66. Pafta Takımı 67. Panel Radyatör 68. Peç (PEX) Kaynak Makinesi 69. Pense 70. PPRC Boru Kalemtıraşı 71. PPRC Kaynak Makinesi 72. Rayba 73. Spatula 74. Spiral Motoru 75. Su Terazisi 76. Şaloma Takımı 77. Takım Çantası 78. Takım Tezgahı 79. Taşlama Önlüğü 80. Tel Fırça 81. Test Pompası 82. Testere Kolu 83. Tezgah Mengene 84. Tork Anahtarı 85. Tornavida Çeşitleri 86. U-Manometre 87. Uzatma Kablosu 88. Yağdanlık 89. Yangın Söndürme Cihazları 90. Yıldız Anahtar
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
16
IV. BİLGİ VE BECERİLER
1. Akışkan bilgisine sahip olmak 2. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 3. Basit harita bilgisine sahip olmak 4. Basit ısıl işlem bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Cihaz bilgisine sahip olmak 6. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. El becerisine sahip olmak 9. Ergonomi bilgisine sahip olmak 10. Hijyen bilgisine sahip olmak 11. Isıtma- Doğalgaz Tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 12. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 13. Isıtma tesisatı uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 14. İletişim becerisine sahip olmak 15. İlkyardım bilgisine sahip olmak 16. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri bilgisine sahip olmak 17. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 18. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak 19. Malzeme bilgisine sahip olmak 20. Mekanik bilgisine sahip olmak 21. Meslek matematiği bilgisine sahip olmak 22. Meslek resim bilgi ve becerisine sahip olmak 23. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 24. Mesleki fizik bilgisine sahip olmak 25. Mesleki kimya bilgisine sahip olmak 26. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 27. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 28. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 29. Montaj bilgisi ve becerisine sahip olmak 30. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 31. Öğretme becerisine sahip olmak 32. Ölçme ve kontrol bilgisine sahip olmak 33. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 34. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 35. Standard ölçüler bilgisine sahip olmak 36. Teknik resim bilgi ve becerisine sahip olmak 37. Ürün bilgisine sahip olmak 38. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak 39. Yedek parça bilgisine sahip olmak
40. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarına ait doğalgaz tesisatı uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
17
V. TUTUM VE DAVRANIŞLAR
1. Çalışkan olmak 2. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 3. Dikkatli olmak 4. Dürüst olmak 5. İnsan ilişkilerine özen göstermek 6. İş disiplinine sahip olmak 7. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 8. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 9. Araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
10. Kaliteye dikkat etmek 11. Meslek ahlakına sahip olmak 12. Planlı ve organize olmak 13. Soğukkanlı olmak 14. Sorumluluk sahibi olmak 15. Temiz olmaya özen göstermek 16. Hassas ve titiz olmak 17. Yeniliklere açık olmak 18. Zamanı iyi kullanmak 19. Tertipli ve düzenli çalışmak 20. Karar vermek 21. Mesleği ile ilgili etik kurallara uymak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
18
VI. SIK, ZOR VE ÖNEMLİ İŞLEMLER Çalışma grubu mesleğe ait işlemleri belirleyerek işlemler arasından sık yapılan, zor ve önemli işlemleri
anket yöntemiyle tespit etmiştir. Tespit edilen bu işlemler; eğitim programlarının daha detaylı
hazırlanması amacına yöneliktir.
İŞLEM NO SIK YAPILAN İŞLEMLER 1. A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak 2. B01 Çelik boruda ölçü almak 3. B02 Çelik boruyu kesmek 4. B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak 5. B07 Çelik boruları oksi-gaz kaynağı ile birleştirmek 6. B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek 7. C04 Bakır boruları kaynatmak 8. E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak 9. F02 Markalama yapmak 10. F05 Akışkan bağlantılarını yapmak ZOR YAPILAN İŞLEMLER 1. B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak 2. B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek 3. B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek 4. F05 Akışkan bağlantılarını yapmak 5. I01 Yalıtım için hazırlık yapmak 6. İ03 Duman borularının veya kanallarının temizliğini yapmak 7. J02 Arıza tespitini yapmak 8. J04 Arızayı gidermek 9. K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek 10. K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek ÖNEMLİ İŞLEMLER 1. A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak 2. A05 İş programı yapmak 3. A03 Çevre güvenliğini sağlamak 4. B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek 5. F02 Markalama yapmak 6. F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak 7. G01 Sızdırmazlık testi yapmak 8. H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek 9. H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek 10. H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
19
T.C. M.E.B.
MEGEP İŞ ANALİZ GRUBU
MESLEKİ YETERLİKLER ve BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
(PERFORMANS KRİTERLERİ)
MESLEK ADI: ISITMA VE DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
MEB. MEGEP MESLEK SINIFLAMASI KODU : 12013
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
20
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
21
VII. YETERLİK (İŞLEM) ANALİZİ
MESLEK ADI: ISITMA ve DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
TANIM: Çeşitli binalarda, ısıtma ve doğalgaz iç tesisat sistemlerini kurmak ve tesisatın; test, ayar,
devreye almak, devreden çıkarmak, bakım, onarım gibi hizmetlerini kendi başına ve belirli bir süre
içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip olan nitelikli kişidir.
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
A0101 Yapı elemanlarının dayanımı hakkında bilgi sahibi olmak
A0102 İlk yardım malzemelerini bulundurmak
A0103 Çalışmada kullanacağı güvenlik teçhizatını uygun yerde bulundurmak
A0104 Bina elektrik/su/gaz tesisatı ve kullanımı hakkında bilgi almak
A0105 Uygun aydınlatma koşullarını sağlamak
A0106 Uygun havalandırma koşullarını sağlamak
A0107 Rahat bir çalışma ortamı sağlamak
A0108 Montaj yerinin emniyet koşullarını değerlendirmek
A0109 Gerektiğinde çalışma alanını güvenlik bandı ve uyarı işareti ile emniyete almak
A0110 Çalışma alanı çevresindeki insanları uyarmak
A0111 Çalışmayı engelleyebilecek eşyaları kaldırmak
A0112 Elektrikli aletlerin bağlantı kablolarının düzenli sergisini yapmak
A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak
A0113 Diğer ekiplerle/ çalışanlarla koordineli çalışmak
1. Eldiven 2. İş önlüğü 3. Çalışma gözlüğü 4. Baret 5. Kontrol kalemi6. İlk yardım malzemeleri 7. Toz ve gaz maskesi 8. Uyarı levhaları9. Gaz dedektörü10. Sarı ikaz bandı 11. İzole bant 12. Toplu iğne 13. Kalem 14. Bloknot 15. Emniyet kemeri
1. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 3. İş sağlığı ve iş güvenliği önlemleri bilgisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Sorumluluk sahibi olmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Hassas ve titiz olmak 5. Meslek ahlakına sahip olmak 6. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 7. İş disiplinine sahip olmak 8. Planlı ve organize olmak
A0201 Yapılacak işe uygun kıyafet seçmek
A0202 Elektrik çarpmasına karşı önlem almak
A0203 Çalışmada kullanacağı güvenlik teçhizatını uygun yerde kullanmak (Baret, gözlük, maske, kemer, eldiven v.b.)
A0204 Kullanılmayan takımların takım çantasında bulunmasını sağlamak
A0205 Çalışmayı engelleyebilecek eşyaları kaldırmak
A0206 Yanıcı gaz depolarının taşıma ve kullanım kurallarına dikkat etmek
A0207 Çalışılacak bölgede uygun havalandırma sağlamak
A İŞ ORGANİZASYONU YAPMAK
A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak
A0208 Yangına karşı söndürme elemanları (yangın tüpü, kum, su vb) bulundurmak
1. Eldiven 2. İş önlüğü 3. Çalışma gözlüğü 4. Baret 5. Kontrol kalemi6. İlk yardım malzemeleri 7. Toz ve gaz maskesi 8. Uyarı levhaları9. Gaz dedektörü10. Sarı ikaz bandı 11. İzole bant 12. Toplu iğne 13. Kalem 14. Bloknot 15. Temizlik malzemeleri
1. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 3. İş sağlığı ve iş güvenliği önlemleri bilgisine sahip olmak 4. Araç gereç bilgisine sahip olmak 5. İlk yardım bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Malzeme bilgisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Sorumluluk sahibi olmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Hassas ve titiz olmak 5. Meslek ahlakına sahip olmak 6. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 7. İş disiplinine sahip olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
22
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
A0209 Çalışma esnasındaki oluşacak (Toz, kablo parçası v.b.) kirleri temizlemek
A0210 Çalışma sonrasında gerekli hijyeni sağlamak
7. Hijyen bilgisine sahip olmak
A0301 Montaj yerinin emniyet koşullarını değerlendirmek
A0302 Gerektiğinde çalışma alanını güvenlik bandı ve uyarı işareti ile emniyete almak
A0303 Elektrik kablolarını emniyetli ve işin akışını engellemeyecek şekilde bulundurmak
A0304 İşi biten makineleri çalışır durumda bırakmamak
A0305 Bina, elektrik, su, gaz tesisatı ve kullanımları hakkında bilgi almak
A0306 Yanıcı ve parlayıcı maddeleri çalışma ortamından uzaklaştırmak
A0307 Çalışma alanındaki ilgisiz insanları uzaklaştırmak
A03 Çevre güvenliğini sağlamak
A0308 Diğer ekiplerle/ çalışanlarla koordineli çalışmak
1. Güvenlik şeridi (ikaz bandı) 2. İkaz tabelası 3. Uyarı levhaları4. İzole bant 5. Merdiven 6. Kontrol kalemi7. Toplu iğne 8. Kalem 9. Bloknot
1. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 3. İş sağlığı ve iş güvenliği önlemleri bilgisine sahip olmak 4. Araç gereç bilgisine sahip olmak 5. İlk yardım bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Malzeme bilgisine sahip olmak 7. Hijyen bilgisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Sorumluluk sahibi olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. Hassas ve titiz olmak 5. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 6. Temiz olmaya özen göstermek
A0401 Projenin yerel gaz dağıtım kuruluşlarına ait yönetmelik ve şartnamelere uygunluğunu kontrol etmek
A0402 Bina bölümlerini incelemek
A04 Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini incelemek
A0403 Projede yer alan işaret ve sembolleri incelemek
1. Gaz ve Isıtma tesisatı projesi 2. Yerel gaz dağıtım kuruluşa ait şartname 3. Ölçekli cetvel 4. Kalem 5. Bloknot 6. Silgi
1. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarına ait doğalgaz tesisatı uygulama yönetmelik ve şartnamelerini bilmek 2. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 3. Meslek resim bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İnsan ilişkilerine özen göstermek 2. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 3. Sorumluluk sahibi olmak 4. Temiz olmaya özen göstermek 5. Planlı ve organize olmak 6. İş disiplinine sahip olmak 7. Dikkatli olmak
A0501 Projeyi gözden geçirmek A0502 Ekipte bulunması gereken
kişileri tespit etmek A0503 Kullanılacak araç-gereç ve
malzemelerin listesini çıkarmak
A0504 İşin yapımı için öncelik sıralaması yapmak
A0505 Ulaşım güzergah planını çıkarmak
A0506 Uygulama süresini belirlemek
A05 İş programı yapmak
A0507 Uygulama maliyetini hesaplamak
1. Gaz ve Isıtma tesisatı projesi 2. Kağıt 3. Kalem 4. Şehirlerarası ve şehir iç yol haritası 5. Hesap tablosu ve hesap makinesi 6. Birim malzeme katologları 7. Fiyat listesi
1. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 2. İş sağlığı ve güvenliği bilgisine sahip olmak 3. Araç gereç bilgisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki terim bilgisine sahip olmak
1. İnsan ilişkilerine özen göstermek 2. Hassas ve titiz olmak 3. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 4. Sorumluluk sahibi olmak 5. Planlı ve organize olmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
23
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
6. Meslek resim bilgi ve becerisine sahip olmak 7. Ergonomi bilgisine sahip olmak 8. Organizasyon ve ekip içinde çalışma bilgisi 9. Basit harita ve yol bilgisine sahip olmak
6. İş disiplinine sahip olmak 7. Dikkatli olmak 8. Meslek ahlakına sahip olmak
A0601 Yapılacak işin özelliğini proje üzerinde belirlemek
A0602 Yapılacak işi kısımlara ayırmak
A0603 İşin özelliğine göre çalışacak iş gücünü belirlemek
A0604 İşin özelliğine göre araç gereç listesi belirlemek
A06 İş bölümü yapmak
A0605 Hangi işi kimin yapacağına karar vermek (görev dağılımı)
1. Kontrol kalemi2. Tornavida 3. Lamba 4. Mala 5. Uzatma kablosu 6. Temizlik malzemeleri (süpürge, kürek, fırça vb.)
1. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 2. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 3. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak 4. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 5. İletişim becerisine sahip olmak
1. İnsan ilişkilerine özen göstermek 2. Dürüst olmak 3. Titiz olmak 4. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Sorumluluk sahibi olmak 7. Temiz olmaya özen göstermek 8. Planlı ve organize olmak 9. İş disiplinine sahip olmak 10. Dikkatli olmak
A0701 İş projesini incelemek A0702 Yapılacak işi belirlemek A0703 Farklı işlem gerektiren işleri
sınıflandırmak A0704 Yapılan benzer işler ile ilgili
süreleri göz önüne almak A0705 Sınıflandırılan her iş için
gereken zamanı ayrı ayrı belirlemek
A07 İşin yapım süresini tespit etmek
A0706 Toplam iş süresini belirlemek
1. Yapılacak işe ait proje 2. Önceki iş yapımı ile ilgili raporlar ve çizelgeler 3. Kağıt 4. kalem 5. Hesap makinesi 6. Takvim 7. Ajanda 8. İş plan defteri
1. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. Isıtma ile ilgili tesisat ve uygulama yönetmelik şartname bilgisine sahip olmak 4. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarına ait doğalgaz tesisatı uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisi 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Zamanı iyi kullanmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 4. İnsan ilişkilerine özen göstermek 5. Hassas ve titiz olmak 6. Sorumluluk sahibi olmak 7. İş disiplinine sahip olmak 8. Dikkatli olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
24
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
6. İletişim becerisine sahip olmak
A0801 Proje incelemek A0802 Malzeme listesi çıkarmak A0803 Stok kontrolü yapmak A0804 Eksik malzeme siparişi /
sipariş bağlantısı yapmak A0805 Malzemelerin uygunluğunu
kontrol etmek
A08 Malzeme temin etmek
A0806 Malzemenin sevkini sağlamak
1. Kağıt 2. Kalem 3. Asetat kalemler 4. Nakliye araçları 5. Takım çantası6. Hesap makinesi 7. Metre 8. Kumpas 9. Malzeme katologları 10. Depo malzeme listesi 11. İş projesi
1. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Isıtma-Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 3. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 4. İletişim becerisine sahip olmak 5. Malzeme bilgisine sahip olmak 6. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 7. Problem çözme becerisine sahip olmak 8. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak 9. Ürün bilgisine sahip olmak
1. Zamanı iyi kullanmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 4. İnsan ilişkilerine özen göstermek 5. Sorumluluk sahibi olmak 6. İş disiplinine sahip olmak 7. Dikkatli olmak
A0901 İşin seyri hakkında bilgi almak/vermek
A0902 Aksayan işlerle ilgili çözüm önerileri sunmak
A09 İş akışını değerlendirmek
A0903 Alınan kararları uygulamak
1. Yapılacak işe ait proje 2. Önceki iş yapımı ile ilgili raporlar ve çizelgeler 3. Kağıt 4. Kalem ve hesap makinesi 5. Malzeme listesi
1. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4.Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 5. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisine sahip olmak 6. Malzeme bilgisine sahip olmak 7. İletişim becerisine sahip olmak
1. İnsan ilişkilerine özen göstermek 2. Dürüst olmak 3. Titiz olmak 4. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Sorumluluk sahibi olmak 7. Temiz olmaya özen göstermek 8. Planlı ve organize olmak 9. İş disiplinine sahip olmak 10. Dikkatli olmak
B0101 Ölçü alma yöntemi belirlemek B ÇELİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
B01 Çelik boruda ölçü almak B0102 Seçilen yönteme göre gerekli
ölçüyü boru üzerinde markalamak
1. Kalem 2. Kağıt 3. Çizecek 4. Metre 5. Tebeşir 6. Cetvel 7. Pergel 8. Açıölçer
1. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Planlı ve organize olmak 2. İşyeri çalışma prensiplerine uymak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
25
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
9. Gönye 10. Çelik boru
3. Sorumluluk sahibi olmak 4. İş disiplinine sahip olmak
B0201 Markalanan boruyu boru mengenesine uygun mesafede bağlamak
B0202 Markalanan yerde el testeresi ile çentik oluşturmak
B0203 Eksene dik olacak şekilde boruyu el testeresi ile kesmek
B0204 Boru ağzında oluşan çapakları temizlemek
B0205 Eksene dik olarak boru makasını hafifçe kesilecek yere yerleştirmek
B0206 Boru makasını kesme ekseninde tur attırmak
B0207 Tur sonunda boru makasının hafifçe sıkmak
B02 Çelik boruyu kesmek
B0208 Boru ağzında oluşan çapakları temizlemek
1. Testere 2. Boru keskisi (makası) 3. Çelik boru 4. Boru mengenesi 5. Rayba 6. Eğe 7. Eldiven
1. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek
B0301 Markalanan boruyu boru mengenesine uygun mesafede bağlamak
B0302 Boru paftasını ayarlamak B0303 Paftayı boruya tutturmak B0304 Boru ucunu diş açma
boyunca yağlamak B0305 Yeterli kuvvet uygulayarak
paftanın diş yönünde dönmesini sağlamak
B0306 Boru paftasını borudan ayırmak
B0307 Diş üzerindeki çapak ve yağları temizlemek
B0308 Boruya kendir/teflon bant sarmak
B0309 Kendir üzerine sülyen boya veya macun sürmek
B0310 Gerekli bağlantı parçasını elle tutturmak
B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak
B0311 Bağlantı parçasını uygun boru anahtarıyla sıkmak
1. Boru paftası 2. Boru mengenesi 3. Makine yağı 4. Boru anahtarı5. Sızdırmazlık macunu 6. Kendir 7. Sülyen boya 8. Teflon bant 9. Tel fırça 10. Üstüpü
1. Pafta seçme ve kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Dikkatli olmak
B0401 Boru içine kum doldurup boru ağızlarını tıpa ile kapatmak
B0402 İstenilen ölçülerde boru tav boyunu işaretlemek
B0403 Boru tav boyunu uygun tavda ısıtmak
B0404 Uygun bükme işlemini yapmak
B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak
B0405 Boruyu soğutarak içindeki kumu boşaltmak
1. Siyah çelik boru 2. Oksi asetilen kaynak avadanlıkları 3. İnce kum 4. Tebeşir 5. Metre 6. Kalem 7. Eldiven 8. Boru anahtarı9. Mengene 10. Soğutma akışkanı 11. Gönye 12. Çizecek
1. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 3. Basit ısıl işlem bilgi ve becerisine sahip olmak 4. El becerisine sahip olmak
1. Araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Dikkatli olmak 6. Hassas ve titiz olmak 7. Zamanı iyi kullanmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
26
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
B0501 Bükme noktasına göre boru üzerinde markalama yapmak
B0502 Bükme makinesine boru çapına uygun kalıp takmak
B0503 Boruyu kalıp merkezine uygun olarak yerleştirmek
B0504 Boruyu mastar gönye ile kontrol ederek istenilen açıya getirmek
B05 Siyah çelik borularda soğuk büküm yapmak
B0505 Boruyu bükme makinesinden çıkarmak
1. Boru bükme makinesi 2. Metre 3. Kalem 4. Tebeşir 5. Mastar gönye
1. Ölçme ve kontrol bilgisine sahip olmak 2. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 3. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Dikkatli olmak 5. Hassas ve titiz olmak 6. Zamanı iyi kullanmak
B0601 Çap daraltması yapılacak boru ucunu tavlamak
B0602 Tavlanan kısmı örs üstünde çekiçle dövmek
B0603 İstenilen ölçüye göre boru çapını düşürmek
B06 Siyah çelik borularda çap daraltmak
B0604 Boru ağzını eğe ile düzeltmek
1. Siyah çelik boru 2. Oksi asetilen kaynak avadanlıkları 3. Metre 4. Eğe çeşitleri 5. Çekiç 6. Örs 7. Boru maşası 8. Boru mengenesi 9. Su ve su kabı
1. Basit ısıl işlem bilgi ve becerisine sahip olmak 2. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak 3. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 4. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. Dikkatli olmak 5. Hassas ve titiz olmak 6. Zamanı iyi kullanmak
B0701 Oksijen ve asetilen tüp bağlantılarını yaparak basınç ayarlarını yapmak
B0702 İş parçasına kaynak ağzı açmak
B0703 İş parçasını kaynak ortamına yerleştirmek
B0704 Şalome üzerindeki açma sırasına göre oksijen ve asetilen musluklarını açarak gaz karışımını yapmak
B0705 Karışım gazı çakmakla tutuşturmak
B0706 Oksijen ve asetilen musluklarını kullanarak gerekli alev ayarını yapmak
B0707 İş parçasını uygun yerlerinden puntalamak
B0708 Boru birleşme yerlerine tekniğine uygun telli dikiş çekmek
B0709 Şalome üzerindeki kapatma sırasına göre oksijen ve asetilen musluklarını kapatarak alevi söndürmek
B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek
B0710 Kaynak sonrası tel fırça ile kaynak bölgesini temizlemek
1. Oksijen tüpü 2. Asetilen tüpü 3. Basınç düşürücü 4. Üfleç 5. Kaynak gözlüğü 6. Tel fırça 7. Kaynak teli 8. Kaynak tezgahı 9. Eldiven 10. Pense 11. Eğe çeşitleri 12. Su ve su kabı
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 3. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Titiz olmak 2. Karar vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. İş güvenliği kurallarına uymak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
27
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
B0801 Boruya kaynak ağzı açmak B0802 Boruyu kaynak ortamına
yerleştirmek B0803 İş parçası kalınlığına ve
özelliğine göre elektrot seçmek
B0804 Amper ayarı yapmak B0805 Kaynak masasına şase
kablosu takmak B0806 Boru ile elektrot teması
kurularak ark oluşturmak B0807 Boruları tekniğine uygun
puntalamak B0808 Puntayı kontrol ederek
çapaklarını kırmak B0809 Yatay veya düşey konumdaki
boruları birleştirme işlemini yapmak
B0810 Kaynak bittikten sonra çapak kırmak
B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek
B0811 Kaynak bölgesini temizlemek
1. Elektrik ark kaynak makinesi2. Elektrot 3. Kaynak çekici4. Kaynak maskesi 5. Tel fırça 6. Kaynak tezgahı 7. Eldiven 8. Pense
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 3. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Karar vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. İş güvenliği kurallarına uymak
C0101 Ölçü alma yöntemi belirlemek C01 Bakır boruda ölçü almak C0102 Seçilen yönteme göre gerekli
ölçüyü boru üzerinde markalamak
1. Kalem 2. Kağıt 3. Çizecek 4. Metre 5. Cetvel 6. Pergel 7. Açıölçer 8. Gönye 9. Bakır boru
1. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak
C0201 Boruyu mengeneye bağlamak C0202 Bakır boru keskisini boruda
kesmek için işaretlenen yere yerleştirmek
C0203 Her bir turda boru keskisinin sıkıştırma kolunu yeteri kadar sıkmak
C02 Bakır boruyu kesmek
C0204 Kesme işleminden sonra boruda oluşan çapakları rayba ile temizlemek
1. Bakır boru keskisi 2. Metre 3. Rayba 4. Mengene
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak 5. İş sağlığı güvenliği kurallarına dikkat etmek 6. Araç-gereç ve ekipmanlarının kullanımına özen göstermek
C0301 Bükülecek boruyu ölçerek markalamak
C0302 Boru dış çapına uygun bükme yayını seçmek
C0303 Boruyu markalanan yere uygun şekilde bükme yayının içine sokmak
C0304 Büküm için uygun kuvvet uygulamak
C BAKIR BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
C03 Bakır boruları bükmek
C0305 Büküm açısını kontrol etmek
1. Bakır buru 2. Bakır boru bükme makinesi3. Bakır boru bükme yayı 4. Açıölçer 5. Kalem 6. Metre 7. Bloknot 8. Hesap makinesi
1. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak 5. İş sağlığı güvenliği kurallarına dikkat etmek 6. Araç-gereç ve ekipmanlarının kullanımına özen göstermek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
28
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
C0401 Lehim yapılacak boru dış yüzey uçları ve fittings muflarının iç yüzey uçları, boruya ve fittings çaplarına uygun özel fırçalarla temizlemek
C0402 Borunun ve ekleme parçasının lehimlenecek yüzeylerine dekapan sürmek
C0403 Bakır boruyu, elektrikli lehim makinesi veya oksi-gaz pürmüzü yardımıyla ısıtıp,yumuşak lehim teli vererek yumuşak lehimini yapmak
C0404 Bakır boruyu oksi-gaz pürmüzü yardımıyla ısıtıp,sert lehim teli ergiterek sert lehimini yapmak
C0405 Lehimden hemen sonra ıslak bir bezle veya su ile lehim bölgesini asitten arındırmak
C04 Bakır boru kaynağı yapmak
C0406 Boru bağlantı yerinin sızdırmazlık testini yapmak
1. Dekapan (lehim pastası) 2. Yarım yuvarlak ince dişli eğe 3. Yuvarlak tel fırça 4. Bakır boru kaynak makinesi5. Lehim teli 6. Üstüpü/bez 7. Sıfır zımpara 8. Bakır boru 9. Bağlantı parçaları 10. Sert lehim teli11. Oksi gaz kaynak postası 12. Kaynak tezgahı 13. Kaynak gözlüğü 14. Pense 15. Rayba 16. Boraks tozu 17. Su ve su kabı
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 6. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak 5. İş sağlığı güvenliği kurallarına dikkat etmek 6. Araç-gereç ve ekipmanlarının kullanımına özen göstermek
C0501 Kullanılacak bakır boru çapını belirlemek
C0502 Boru ucunu raybalamak
C05 Bakır boru eki yapmak
C0503 Bakır boruları havşalı, muflu ve sıkıştırmalı birleştirmek
1. Bakır buru 2. Rakor 3. Havşa makinesi 4. Kurbağacık 5. Çakı 6. Rayba7 Yuvarlak ve burgulu tel fırça 8. Çift kollu muf açma aparatı 9. Yuvarlak eğe 10. Zımpara 11. Kalem 12. Çekiç 13. Şişirme zımbası 14. Kompresör yağı
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Güvenlik önlemlerine uymak 2. Hassas ve titiz çalışmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Planlı ve organize olmak 5. Araç-gereç ve ekipmanlarının kullanımına özen göstermek
D0101 Ölçü alma yöntemi belirlemek D01 Plastik boruda ölçü almak D0102 Seçilen yönteme göre gerekli
ölçüyü boru üzerinde markalamak
1. PPRC boru 2. Metre 3. Kalem
1. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak
D0201 Boruyu düz bir zemin üzerine koymak
D0202 İstenilen ölçüyü metre ile boru üzerinden almak ve işaretlemek
D0203 Boru makasını boruya dik gelecek şekilde yerleştirmek
D PLASTİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
D02 Plastik boruyu kesmek
D0204 Kesme işlemini tamamlamak
1. Plastik boru makası 2. Kalemtıraş 3. Metre 4. Kalem 5. Plastik boru
1. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Dikkatli olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Zamanı iyi kullanmak 5. İş sağlığı güvenliği kurallarına dikkat etmek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
29
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
D0301 Füzyon makinesine boru çapına uygun lokma takma işlemini yapmak
D0302 Isınması için füzyon makinesinin fişini elektrik prizine takmak
D0303 Makine yeterli sıcaklığa erişince boru ve bağlantı parçasını eş zamanlı olarak lokmaya takmak
D0304 Boru çapına göre kaynak paftasında yeterli süre bekletilen bağlantı malzemesi ve boru, uygun sıcaklığa gelince çıkartmak
D0305 Boru ve bağlantı malzemesini aynı eksene getirerek uygun bekleme zamanında birleştirme yapmak
D0306 Kaynak bölgesi sertleşmeden gerekli eksene alma işlemini yapmak
D03 Polipropilen borularda füzyon kaynağı yapmak
D0307 Kaynak işlemi bittikten sonra füzyon kaynak makinesinin fişini prizden çıkartmak
1. PPRC boru 2. PPRC bağlantı parçaları 3. Füzyon kaynak makinesi4. Lokma takımı 5. Boru makası
1. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 2. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği önlemlerini bilmek 4. Araç- gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Planlı ve organize olmak 2. Tertipli ve düzenli çalışmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. İş yerine ait araç-gereç ve ekipmanların kullanıımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak
D0401 Uygun çapta borunun ölçüsünü almak
D0402 Eklenecek boru bağlantı parçalarını seçmek
D0403 Boruyu ölçerek markalamak D0404 Boru makası ile kesmek D0405 Kesilen PEX boruyu spiral kılıf
borusu içerisinden geçirmek
D04 Polietilen (PEX) boruları birleştirmek
D0407 Tekniğine uygun olarak rakorlu yüzüklü veya presli sıkıştırma yapmak
1. Metre 2. Plastik boru makası 3. Kalem 4. Pres makinesi5. Boru çapına uygun PEX boru ve ek parçaları 6. Sıkma aparatı7. Boru ucu genişletme aparatı
1. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 2. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak 3. İş sağlığı ve iş güvenliği bilgisi 4. Araç- gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 5. El aletlerini kullanmak 6. Ürün bilgisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak
D0501 Uygun çapta borunun ölçüsünü almak
D0502 Eklenecek boru bağlantı parçalarını seçmek
D0503 Boruyu ölçerek markalamak D0504 Boru makası ile kesmek
D05 Alüminyum polietilen (Alpex) boruları birleştirmek
D0505 Alpex boruları rakorlu, yüzüklü veya presli olarak birleştirmek
1. Plastik boru makası 2. Metre 3. Kalem 4. Pres makinesi5. Bağlantı parçaları 6. Bükme yayı 7. Kılavuz 8. Boru çapına uygun Alpex boru
1. Kaynak bilgi ve becerisine sahip olmak 2. İş sağlığı ve iş güvenliği bilgisi 3. Araç- gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak
D0601 PVC borunun çapını belirlemek
D0602 Uygun çaptaki PVC borunun ölçüsünü almak
D0603 Boruyu ölçerek işaretlemek
D06 PVC boruları birleştirmek
D0604 Boruyu kesme kalıbına yerleştirmek
1. Metre 2. PVC boru 3. Bağlantı parçaları 4. El testeresi 5. PVC sızdırmazlık contası
1. Malzeme bilgisine sahip olmak 2. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. Güvenlik önlemlerine uymak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
30
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
D0605 Eksene dik olarak boruyu testere ile kesmek
D0606 Boru ucunu düzeltmek
6. Kaydırıcı sabun 7. Eğe 8. Kalem 9. Su terazisi 10. Testere laması 11. Kesme kalıbı
4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Montaj bilgisine sahip olmak 6. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak
E0101 Boruya kelepçe takmak E0102 Boruya konsol takmak
E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak
E0103 Boruya askı takmak
1. Metre 2. Kalem 3. Tornavida 4. Dübel 5. Vida 6. Konsol 7. Askı trapezi 8. Çekiç 9. Kırıcı delici 10. Su terazisi 11. Uzatma kablosu 12. Merdiven 13. Murç 14. Harç malzemeleri 15. Seyyar lamba/el feneri 16. Boru çapına ve türüne uygun kelepçe
1. Malzeme bilgisine sahip olmak 2. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgisine sahip olmak 5. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 6. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 8. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 9. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak 6. İnsan ilişkilerine özen göstermek
E0201 Duvarda boru geçiş yerlerini markalamak
E0202 Markalanan yerleri boru çapına uygun olarak delmek
E0203 Deliğe kovanı yerleştirmek
E BORU MONTAJI YAPMAK
E02 Duvar geçişi yapmak
E0204 Boru ile kovan arasını Mastik dolgu ile doldurmak
1. Boru çeşitleri 2. Metre 3. Kovan 4. Delici-Kırıcı 5. Mastik dolgu malzemesi 6. Kalem 7. Not defteri 8. Murç 9. Çekiç 10. Harç malzemeleri
1. Malzeme bilgisine sahip olmak 2. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgisine sahip olmak 5. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak 6. İnsan ilişkilerine özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
31
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
6. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 8. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 9. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak
E0301 Döşemede boru geçiş yerlerini markalamak
E0302 Markalanan yerleri boru çapına uygun olarak delmek
E0303 Deliğe kovanı yerleştirmek
E03 Döşeme geçişi yapmak
E0304 Boru ile kovan arasını Mastik dolgu ile doldurmak
1. Boru çeşitleri 2. Metre 3. Kovan 4. Delici-Kırıcı 5. Mastik dolgu malzemesi 6. Kalem 7. Not defteri 8. Murç 9. Çekiç 10. Harç malzemeleri
1. Malzeme bilgisine sahip olmak 2. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgisine sahip olmak 5. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 6. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 8. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 9. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak 4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak 6. İnsan ilişkilerine özen göstermek
E0401 Projeye göre borunun geçeceği yeri döşeme ve/veya duvarda işaretlemek
E0402 İşaretlenen yere kanal açmak E0403 Boruyu kanal içine sabitlemek
E04 Sıva altı boru geçişi yapmak
E0404 Tesisatın sızdırmazlık testini yapmak
1. Boru çeşitleri 2. Metre 3. Delici-Kırıcı 4. Kalem 5. Not defteri 6. Murç 7. Çekiç 8. Harç malzemeleri 9. Bağ teli / kanca
1. Malzeme bilgisine sahip olmak 2. Ölçü alma metotları bilgisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak
1. Mesleği ile ilgili etik kurallara saygılı olmak 2. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 3. Hassas ve titiz olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
32
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
E0405 Kanalı harç malzemesi ile kapatmak
4. El aletlerini kullanma bilgisine sahip olmak 5. Araç, gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 6. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 8. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 9. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak
4. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 5. Dikkatli olmak 6. İnsan ilişkilerine özen göstermek
F0101 Projeyi incelemek F0102 Uygun hacim belirlemek F0103 Uygun yüzey belirlemek F0104 Uygun seviye belirlemek
F01 Cihazın monte edileceği yeri belirlemek
F0105 Havalandırmanın yeterliliğini kontrol etmek
1. Metre 2. Proje 3. Kalem 4. Not defteri 5. Cihaz montaj katalogu
1. Cihaz bilgisine sahip olmak 2. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 3. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 4. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak
F0201 Cihaza ait montaj aparatını/ şablonunu/beton kaideyi montaj yerine yerleştirmek
F CİHAZ MONTAJI YAPMAK
F02 Markalama yapmak
F0202 Cihaz montaj deliklerini işaretlemek
1. Metre 2. Kalem 3. Proje 4. Not defteri 5. Cihaz montaj katalogu 6. Cihazlara ait montaj aparatları/şablonları 7. Su terazisi 8. Merdiven 9. Mastar 10. Kalıp tahtası
1. Cihaz bilgisine sahip olmak 2. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 3. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 4. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
33
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
F0301 Cihaz montaj deliklerini uygun matkap ucuyla delmek
F0302 Cihaz montaj setindeki dübelleri montaj deliklerine takmak
F0303 Cihaz montaj aparatını duvara vidalamak
F0304 Su terazisi ile montaj aparatının yataylık/dikeylik bakımından düzgünlüğünü kontrol etmek
F0305 Montaj vidalarını hafifçe gevşeterek yataylık/dikeylik ayarını yapmak
F03 Duvara veya döşemeye montaj elemanı yerleştirmek
F0306 Montaj vidalarını sıkarak montaj plakasını sabitlemek
1. Metre 2. Kalem 3. Proje 4. Not defteri 5. Cihaz montaj katalogu 6. Cihazlara ait montaj aparatları/ şablonları 7. Merdiven 8. Su terazisi 9. Uzatma kablosu 10. Merdiven 11. Kırıcı-delici 12. Vida seti 13. Çekiç 14. Tornavida takımı 15. Pul 16. Alyen anahtar takımı
1. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak
F0401 Cihazı montaj plakası/beton kaide üzerine yerleştirmek
F04 Cihazı yerine tespit etmek
F0402 Cihazın montaj plakası/beton kaide üzerine sabitlemek
1. Merdiven 2. Tornavida 3. Kurbağacık 4. Cihaz tespit elemanları (konsol, vida, somun vb.) 5. Su terazisi 6. Alyen anahtar takımı
1. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Ürün bilgisine sahip olmak 4. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
F0501 Akışkan bağlantı elemanlarını tespit etmek
F0502 Gerekli bağlantı ölçülerini almak
F0503 Gerekli yerlere kelepçe takmak
F0504 Bağlantı borularını hazırlamak
F05 Akışkan bağlantılarını yapmak
F0505 Bağlantı borularının montajını yapmak
1. Gaz yakıcı cihazlar (kombi, kat kaloriferi, doğalgaz sobası, fırın, merkezi kazan, şofben vb) 2. Metre 3. Su terazisi 4. Boru (plastik, çelik, bakır vb.) ve ek parçaları 5. Cihaz bağlantı parçaları6. Kendir 7. Açıkağız anahtarlar 8. Kurbağacık 9. Kalem 10. Bloknot
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Kaliteye dikkat etmek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
34
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
F0506 Kelepçeleri sabitlemek 11. Boru pafta takımı 12. Delici kırıcı 13. Vida 14. Dübel 15. Tornavida takımı16. Alyen anahtar takımı 17. Çekiç 18. Sızdırmazlık macunu
6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Akışkan bilgisine sahip olmak
8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
F0601 Duman kanalı için kelepçe yerlerini markalamak
F0602 Markalanan yerleri delmek F0603 Kelepçeleri monte etmek F0604 Duman kanallarını uygun
eğimle monte etmek F0605 Duman kanalının gerekli
yerlerini alüminyum folyo ile sarmak
F0606 Duman kanalı ile bacanın birleşim yerini sıvamak
F06 Baca bağlantısını yapmak
F0607 Baca yoğuşmaları için drenaj hattı yapmak
1. Baca bağlantı elemanları 2. Harç malzemeleri 3. Baca borusu tespit malzemeleri 4. Kırıcı, Delici 5. Tornavida 6. Çekiç 7. Murç 8. Eldiven 9. Metre 10. Kalem 11. Merdiven 12. Su terazisi 13. İş projesi 14. Testere 15. Elektrik kaynak takımları 16.Alimünyum folyo 17. Spatula/mala18. Hortum
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Kaliteye dikkat etmek 8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
F0701 Cihaz için uygun elektrik akımını kontrol etmek
F0702 Topraklama hattının uygunluğunu kontrol etmek
F0703 Sigorta kapasitesini kontrol etmek
F0704 Otomatik kontrol cihaz bağlantılarını kontrol etmek
F07 Cihazın elektrik bağlantısını yapmak / yaptırmak
F0705 Gerekli bağlantıları yapmak
1. Sigorta 2. Elektrik kablosu 3. Kontrol kalemi4. İzole bant 5. Avometre 6. Kalem 7. Tornavida 8. Yan keski 9. Otomatik kontrol cihazları 10. Cihaz montaj katoloğu
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 9. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Kaliteye dikkat etmek 8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
35
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
F0801 Yakma havası için menfez yerleri belirlemek
F0802 Uygun ölçüde menfez yeri açmak/açtırmak
F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak
F0803 Yakma hava akışının uygunluğunu kontrol etmek
1. Metre 2. Kalem 3. Kırıcı delici 4. Merdiven 5. Tornavida 6. Vida 7. Keski 8. Dübel 9. Fan
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 9. İlk yardım bilgi ve becerisine sahip olmak 10. Akışkan bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Kaliteye dikkat etmek 8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
F0901 Gaz tesisatı bağlantılarını kontrol etmek/ettirmek
F0902 Tesisat suyunu ve basıncını kontrol etmek
F0903 Elektrik bağlantılarını kontrol etmek/ettirmek
F0904 Açma kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek
F09 Cihazı devreye almak/aldırmak
F0905 Cihazın yapısına uygun bir şekilde yanmayı başlatmak/başlattırmak
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kurbağacık 4. Yakıcı cihazlar (Kat kalorifer kazanı, kombi, brülör) 5. Kontrol kalemi6. Avometre 7. Boru anahtarı8. Alyen anahtarı takımı 9. Açıkağız anahtar 10. Cihaz kullanma kılavuzu
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 9. İlk yardım bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Kaliteye dikkat etmek 8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 9. Dikkatli olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
36
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
G0101 Gaz sızdırmazlığı için tesisatın işletme basıncının 1,5 kat basınçta su,hava veya soygaz ile doldurmak
G0102 Uygun test cihazını test nipeline bağlamak
G0103 Gaz basıncının dengelenme süresini beklemek
G0104 Gaz denge basınç değerini not almak
G01 Sızdırmazlık testi yapmak
G0105 Basınçta düşme olup olmadığını ölçme cihazında gözlemlemek
1. Basınç Ölçer 2. Pompa 3. Test nipeli 4. Kurbağcık 5. Boru anahtarı6. Kalem 7. Not defteri 8. Soygaz 9. Su 10. Bağlantı elemanları 11. Kör tapa 12. Kendir
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 9. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 8. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 9. Dikkatli olmak
G0201 Sistem çalışma basıncından daha yüksek uygun bir basınçta su, hava veya soygaz ile doldurmak
G0202 Belirli bir süre bekleyerek sızdırmazlık kontrolü yapmak
G02 Dayanım testi yapmak
G0203 Sistemdeki su, hava veya soygazı boşaltmak
1. Pompa 2. Soygaz 3. Kurbağacık 4. Boru anahtarı5. Bağlantı elamanı 6. Su
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Akışkan bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dikkatli olmak
G0301 Vanalar ile sıcaklık ayarı yapmak
G0302 Termostat ile sıcaklık ayarı yapmak
G CİHAZ veTESİSATIN TEST/ AYARINI YAPMAK
G03 Sıcaklık ayarı yapmak
G0303 Elektronik cihaz ile sıcaklık ayarı yapmak
1. Termostat 2. Kurbağacık 3. Not defteri 4. Kalem 5. Termometre 6. Açıkağız anahtar takımı 7. Bilgi işlemci
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. Dikkatli olmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
37
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
3. El becerisine sahip olmak 4. Malzeme bilgisine sahip olmak 5. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
4. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
G0401 Manometre ile basıncı ayarı yapmak
G0402 Hidrometre ile basınç ayarı yapmak
G04 Basınç ayarı yapmak
G0403 Prosestat ile basınç ayarı yapmak
1. Manometre 2. Kurbağacık 3. Not defteri 4. Kalem 5. Hidrometre 6. Prosestat
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Cihaz bilgisine sahip olmak 5. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 6. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 8. Akışkan bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dikkatli olmak
G0501 Baca çekişini kontrol etmek/ettirmek
G05 Baca testi yapmak/yaptırmak
G0502 Baca sızdırmazlığını kontrol etmek/ettirmek
1. Gaz dedektörü2. Not defteri 3. Kalem 4. Kibrit,Çakmak5. U Manometre
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 6. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 8. Dikkatli olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
38
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
H0101 Gözle kontrol etmek H01 Sistemin akışkan sızdırmazlığını kontrol etmek
H0102 Manometre ile kontrol etmek
1. Hidrometre 2. Prüjör anahtarı3. Manometre 4. Boru anahtarı5. Kurbağacık
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Malzeme bilgisine sahip olmak 4. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. Malzeme bilgisine sahip olmak 6. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 7. Akışkan bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 8. Dikkatli olmak
H0201 Tesisata yeterli miktarda su doldurmak
H02 Sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmek H0202 Manometre veya hidrometre
ile akışkan doluluğunu ayarlamak
1. Hidrometre 2. Prüjör anahtarı3. Manometre 4. Boru anahtarı5. Kurbağacık
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. Akışkan bilgisine sahip olmak
1. Çevre korumaya karşı duyarlı olmak 2. Hassas ve titiz olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 5. İş disiplinine sahip olmak 6. Zamanı iyi kullanmak 7. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
H0301 Elektrik motorunun elektrik kablo bağlantılarını kontrol etmek
H0302 Cihaz motorunun çalıştırılıp dönme yönüne kontrol etmek
H SİSTEMLERİ DEVREYE ALMAK/DEVREDEN ÇIKARMAK
H03 Pompaların dönüş yönünü kontrol etmek
H0303 Pompanın basma yönünü kontrol etmek
1. Tornavida 2. Kontrol kalemi3. Kalem 4. Not defteri 5. İzoleli bant 6. Avometre
1. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 2. El becerisine sahip olmak 3. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Cihaz bilgisine sahip olmak 5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6.Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
39
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
8. İş sağlığı ve güvenliği bilgisine sahip olmak
H0401 Açma kapama elmanlarının konumunu sistemin durumuna göre belirlemek
H0402 Elektrik kumandalı vanaların konumlarını kontrol etmek
H0403 Çekvalf, pislik tutucu vb elemanların konumlarını kontrol etmek
H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek
H0404 Elle kumandalı vanaların konumlarını kontrol etmek
1. Kurbağacık 2. Boru anahtarı3. Not defteri 4. Kalem 5. Proje 6. Tornavida 7. Avometre 8. Açıkağız anahtar
1. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 2. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 3. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 4. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak 5. Doğalgaz tesisat bilgisine sahip olmak 6. Ölçme ve kontrol bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dikkatli olmak
H0501 İç tesisatın gidiş ve dönüş hatlarını gözle kontrol etmek
H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek
H0502 Boru montajının projeye uygunluğunu kontrol etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. İş projesi
1. Doğalgaz tesisatı bilgisine sahip olmak 2. Cihaz bilgisine sahip olmak 3. Malzeme bilgisine sahip olmak 4. Ürün bilgisine sahip olmak 5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
H0601 Ölçme cihazlarının bağlantılarını kontrol etmek
H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek
H0602 Ölçme cihazlarındaki göstergeleri kontrol etmek
1. Kurbağacık 2. Boru anahtarı3. Not defteri 4. Kalem 5. Proje 6. Tornavida 7. Avometre 8. Açıkağız anahtar
1. Doğalgaz tesisatı bilgisine sahip olmak 2. Cihaz bilgisine sahip olmak 3. Malzeme bilgisine sahip olmak 4. Ürün bilgisine sahip olmak 5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Standart ölçüler bilgisine sahip olmak 7. Isıtma tesisat bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
40
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
8. Ölçme/kontrol bilgi ve becerisine sahip olmak
I0101 Yalıtım yapılacak yüzeyi temizlemek
I01 Yalıtım için hazırlık yapmak
I0102 Gerektiğinde astar boya ile boyamak
1. Astar boya 2. Süpürge 3. Temizlik bezi 4. Zımpara 5. Eğe 6. Boya fırçası 7. Tiner
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Yalıtım bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
I0201 Yalıtım yapılacak alanı belirlemek
I0202 Yalıtım türünü tespit etmek
I TESİSATIN YALITIMINI YAPMAK
I02 Yalıtım malzemesi seçmek
I0203 Yalıtım çeşidine göre ne tür malzemenin seçileceğini belirlemek
1. Çeşitli yalıtım malzemeleri (Cam yünü, taş yünü, strafor vb)2. Ürün katalogları
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 8. Yalıtım bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
41
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
I0301 Serme yalıtım malzemesini (taşyünü,camyünü,polietilen) uygun yüzeye sermek
I03 Serme yalıtımı yapmak
I0302 Gerektiğinde üzerini kaplamak
1. Çeşitli yalıtım malzemeleri 2. Ürün katalogları 3. Yalıtım malzemesi yapıştırıcısı 4. Temizlik malzemeleri
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 8. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
I0401 Yalıtım yapılacak yüzeye yapışkan sürmek
I04 Yapıştırma yalıtımı yapmak
I0402 Yalıtım malzemesini sabitlemek
1. Çeşitli yalıtım malzemeleri (Cam yünü, taş yünü, strafor vb)2. Ürün katalogları 3. Yalıtım malzemesi yapıştırıcısı 4. Temizlik malzemeleri
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 8. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
42
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
I0403 Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizlemek
I0501 Yalıtım malzemesini yalıtım boşluğuna püskürtmek
I05 Püskürtme yalıtımı yapmak
I0502 Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizlemek
1. Çeşitli yalıtım malzemeleri (Cam yünü, taş yünü, strafor vb)2. Ürün katalogları 3. Yalıtım malzemesi püskürtme aparatları 4. Temizlik malzemeleri 5. Keski 6. Bıçak
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 8. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
I0601 Yalıtım yapılacak yüzeye fırça ya da rulo ile yalıtım malzemesi sürmek
I06 Sürme yalıtımı yapmak
I0602 Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizlemek
1. Çeşitli yalıtım malzemeleri (Cam yünü, taş yünü, strafor vb) 2. Ürün katalogları 3. Fırça 4. Rulo 5. Temizlik malzemeleri
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
43
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
8. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak
I0701 Yalıtım yapılacak yüzeyi temizleyerek astar boya ile boyamak
I0702 Takmalı yalıtım malzemesi borunun ölçüsünde kesmek
I0703 Takmalı yalıtım malzemesini boru üzerine geçirmek
I07 Takmalı yalıtımı yapmak
I0704 Yalıtım malzemesi geçirilmiş boru üzerine alüminyum folyo bant yapıştırmak
1. Çeşitli takma yalıtım malzemeleri (Cam yünü, taş yünü, strafor vb)2. Ürün katalogları 3. Folyo bant 4. Temizlik malzemeleri 5. Maket bıçağı
1. Ürün bilgisine sahip olmak 2. Malzeme bilgisine sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Meslekle ilgili mevzuat bilgisine sahip olmak 5. Isıtma tesisatı proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 6. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının proje uygulama yönetmelik ve şartnameleri bilgisine sahip olmak 7. Mesleki ve teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 8. Yalıtım bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek 5. Planlı ve organize olmak
İ0101 Baskı somununu gevşetmek İ0102 Arızalı salmastrayı çıkarmak İ0103 Yeni salmastra takmak
İ01 Salmastra değiştirmek
İ0104 Baskı somununu sıkmak
1. Salmastra 2. Baskı Somunu3. Kurbağacık 4. Mengene
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek
İ0201 Bağlantı parçasını sökmek İ0202 Arızalı contayı çıkarmak İ0203 Yeni conta takmak
İ CİHAZ veTESİSATIN BAKIMINI YAPMAK
İ02 Conta değiştirmek
İ0204 Bağlantı parçasını sıkmak
1. Conta 2. Tornavida 3. Kurbağacık 4. Mengene
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
44
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
İ0301 Cihazın baca bağlantısını sökmek
İ03 Duman borularının veya kanallarının temizliğini yapmak
İ0302 Bacada biriken inşaat atıkları ve kurumları temizlemek
1. Elektrikli süpürge 2. Temizlik bezi 3. Tornavida 4. Kurbağacık
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. İş disiplinine sahip olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Kaliteye dikkat etmek
İ0401 Tesisata yeterli miktarda su doldurmak
İ0402 Haberci borusundan veya su seviye göstergesinden tesisatın doluluk kontrolünü yapmak
İ0403 Hidrometre ayarı yapmak İ0404 Tesisatın kaçak kontrolünü
yapmak
İ04 Akışkan eksikliğini tamamlamak
İ0405 Tesisatın ve ısıtıcıların havasını boşaltmak
1. Hidrometre 2. Prüjör anahtarı3. Boru anahtarı4. Kurbağacık
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
İ0501 Filtreyi sökmek İ05 Filtreleri temizlemek İ0502 İçerisindeki süzgeç kısmını
temizleyip tekrar takmak
1. Kurbağacık 2. Tel fırça 3. Temizlik bezi 4. Yağ ve kireç sökücü
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
İ0601 Cihazı kapalı konuma getirmek
İ0602 Cihazın kapağını sökmek
İ06 İç yüzeyi temizlemek
İ0603 Elektrik süpürgesiyle ve ya kompresörle iyice temizlemek
1. Elektrikli süpürge 2. Temizlik bezi 3. Kompresör
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
45
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
3. Mekanik bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
İ0701 Cihazın dış yüzeyi nemli temiz bir bezle silmek
İ0702 Cihaz dış yüzeyinde bulunan göstergeleri temizlemek
İ07 Dış yüzeyi temizlemek
İ0703 Cihaz dış yüzeyinde bulunan korozyon yapıcı etkenleri önlemek
1. Temizlik bezi 2. Fırça 3. Pas sökücü maddeler
1. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 2. Yedek parça bilgisine sahip olmak 3. Hijyen bilgisine sahip olmak 4. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 5. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
J0101 Müşteriyi/kullanıcıyı dinlemek J0102 Müşteri/kullanıcıya şikayetle
ilgili soru sormak J0103 Müşteri/kullanıcının cihaz
veya sistem hakkındaki bilgisini belirlemek
J0104 Müşteriye karşı nezaketli davranmak
J01 Şikayeti değerlendirmek
J0105 Cihazı / sistemi gözlemlemek ve test etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kurbağacık 4. Doğal gaz yakıcı cihazları 5. Kontrol kalemi
1. İletişim becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
J0201 Arızanın sınırlarını belirlemek J0202 Daha detaylı test yapmak J0203 Geriye doğru inceleme
yapmak
J CİHAZ veTESİSATIN ARIZA TESPİTİ VE ONARIMINI YAPMAK
J02 Arıza tespitini yapmak
J0204 Arızalı kısmı yarıya ayırma metodu ile test etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kurbağacık 4. Doğal gaz yakıcı cihazları 5. Kontrol kalemi
1. İletişim becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
46
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
J0301 İşletme şeklinden olup olmadığını araştırmak
J0302 Üründen kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit etmek
J0303 Arızanın daha önceden de olup olmadığını belirlemek
J0304 Arızalı parçanın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit etmek
J03 Arıza sebebini belirlemek
J0305 Cihazın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kurbağacık 4. Doğal gaz yakıcı cihazları 5. Kontrol kalemi
1. İletişim becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
J0401 Arızayı giderip gideremeyeceğine karar vermek
J0402 Arızanın giderilmesinde kullanılacak malzemeleri belirlemek
J0403 Elektrik akımını kesmek J0404 Cihazı kapatmak J0405 Arızalı parçayı sökmek J0406 Arızalı parçanın tamirini
yapmak J0407 Arıza giderilemiyorsa arızalı
parçayı yenisi ile değiştirmek J0408 Tamir edilen parçayı yerine
takmak
J04 Arızayı gidermek
J0409 Elektrik devresini ve cihazı açmak
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kurbağacık 4. Doğal gaz yakıcı cihazları 5. Kontrol kalemi6. Boru anahtarı7. Tornavida
1. İletişim becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
J0501 Sökülen/değiştirilen/onarılan kısımları kontrol etmek
J0502 Bağlantıları kontrol etmek J0503 Sökülüp takılan elektrik
kablolarını kontrol etmek
J05 Sistemi devreye alarak kontrol etmek
J0504 Sistemi test etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. Tornavida 4. Yan keski 5. Kurbağacık 6. Kontrol kalemi7. İzole bant
1. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
47
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
J0601 Müşteri/kullanıcıyı dinlemek J0602 Müşteri/kullanıcının söylediği
şikayetleri not etmek J0603 Cihazın çalışıp çalışmadığını
not etmek J0604 Cihazı / sistemi gözlemlemek
ve sonuçları not etmek J0605 Arızaya ne şekilde müdahale
edildiğini not almak J0606 Tamir sonucu cihazı
çalıştırmak
J06 Arıza kayıtlarını tutmak
J0607 Cihazın/sistemin çalışması ile ilgili gözlemleri not etmek
1. Not defteri 2. Kalem 3. Kontrol kalemi4. İzole bant 5. Hesap makinesi 6. Ölçü aletleri
1. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 3. Araç-gereç ve ekipman bilgisine sahip olmak 4. Problem çözme yeteneğine sahip olmak 5. Ürün bilgisine sahip olmak 6. Mesleki elektrik bilgisine sahip olmak 7. Mesleki terim bilgisine sahip olmak
1. İnsan ilişkilerine özen göstermek 2. Dürüst olmak 3. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 4. Zamanı iyi kullanmak 5. Sorumluluk sahibi olmak 6. Temiz olmaya özen göstermek 7. Planlı ve organize olmak iş disiplinine sahip olmak 8. Dikkatli olmak
K0101 Çizilmiş projeyi düzgün bir zemine açmak
K0102 Yapı elemanlarını tanımak K0103 Boru geçişlerini okumak K0104 Açma-kapama elemanlarını
okumak K0105 Regülatör resimlerini okumak K0106 Sayaçları okumak K0107 Gaz tüketim cihazlarını
okumak K0108 Baca ve kanalları okumak K0109 Aspiratör bağlantılarını
okumak
K01 Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini okumak
K0110 Projede yer alan ölçüleri ve teknik bilgileri okumak
1. Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projesi 2. Hesap makinesi 3. Not defteri 4. Kalem 5. Cetvel
1. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak 5. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Teknik resim bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Sorumluluk sahibi olmak
K0201 Çizim için gerekli takımları hazırlamak
K0202 Çizim kağıdını çizim masasına bağlamak
K SİSTEMİN MESLEK RESİMLERİNİ ÇİZMEK
K02 Binanın mimari planını çıkartmak
K0203 Binanın mimari planını çizmek
1. Teknik resim ortamı 2. Çeşitli gönyeler 3. T cetveli 4. Kalem 5. Silgi 6. Tesisat, daire ve yazı şablonları 7. Aydınger 8. Rapido kalemleri 9. Pergel
1. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak 5. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Teknik resim bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Planlı ve organize olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Hassas ve titiz olmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
48
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
K0301 Çizim için gerekli takımları hazırlamak
K0302 Çizim kağıdını çizim masasına bağlamak
K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek K0303 Bina içi gaz tesisatı çizimlerini
yapmak
1. Teknik resim ortamı 2. Çeşitli gönyeler 3. T cetveli 4. Kalem 5. Silgi 6. Tesisat, daire ve yazı şablonları 7. Aydınger 8. Rapido kalemleri 9. Pergel
1. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak 5. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Teknik resim bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Planlı ve organize olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Hassas ve titiz olmak
K0401 Çizim için gerekli takımları hazırlamak
K0402 Çizim kağıdını çizim masasına bağlamak
K0403 Eskiz projede aranan özellikleri dikkate almak
K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek
K0404 Bina içi gaz tesisatı çizimlerini yapmak
1. Teknik resim ortamı 2. Çeşitli gönyeler 3. T cetveli 4. Kalem 5. Silgi 6. Tesisat, daire ve yazı şablonları 7. Aydınger 8. Rapido kalemleri 9. Pergel
1. Isıtma ve Doğalgaz tesisat projeleri bilgisine sahip olmak 2. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 4. Mesleki matematik bilgisine sahip olmak 5. Ölçü alma bilgi ve becerisine sahip olmak 6. Teknik resim bilgi ve becerisine sahip olmak
1. Planlı ve organize olmak 2. Dikkatli olmak 3. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 4. Hassas ve titiz olmak
L0101 İş tecrübelerini paylaşmak L0102 Uygulamada teorik ve pratik
bilgileri aktarmak L0103 Bazı uygulamaları yanında
çalışanlara yaptırmak
L MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK
L01 Yanında çalışanlara eğitim vermek
L0104 Yanında çalışanlara çalışırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatmak
1. Ürün katalogları 2. Görsel eğitim araçları (Tepegöz, projeksiyon vb.) 3. Teknik resim ve montaj kitapları
1. Öğretme becerisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 4. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. İletişim becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dürüst olmak 8. Sorumluluk sahibi olmak 9. İnsan ilişkilerine özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
49
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
L0201 Ürün tanıtım toplantılarına katılmak
L0202 Firma içi eğitim toplantılarına katılmak
L02 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak
L0203 Bağlı bulunduğu meslek kuruluşlarının (oda, birlik vs) faaliyetlerine katılmak
1. Ürün katalogları 2. Görsel eğitim araçları (Tepegöz, projeksiyon vb.) 3. Teknik resim ve montaj kitapları
1. Öğretme becerisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 4. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. İletişim becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dürüst olmak 8. Sorumluluk sahibi olmak 9. İnsan ilişkilerine özen göstermek
L0301 Sektör yayınlarını takip etmek L03 Meslekle ilgili yayınları, teknolojik gelişmeleri izlemek
L0302 Fuar ve seminerleri takip edip katılmak
1. Ürün katalogları 2. Görsel eğitim araçları (Tepegöz, projeksiyon vb.) 3. Teknik resim ve montaj kitapları 4. El kitapları 5. Eğitim ortamları
1. Öğretme becerisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. Mesleki terim bilgisine sahip olmak 4. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. İletişim becerisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak 6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dürüst olmak 8. Sorumluluk sahibi olmak 9. İnsan ilişkilerine özen göstermek
L0401 Ürün tanıtım toplantılarına katılmak
L04 Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, iş başı eğitimi vb faaliyetlere katılmak
L0402 Firma içi eğitim toplantılarına katılmak
1. Ürün katalogları 2. Görsel eğitim araçları (Tepegöz, projeksiyon vb.) 3. Teknik resim ve montaj kitapları 4. El kitapları 5. Eğitim ortamları
1. Öğretme becerisine sahip olmak 2. Organizasyon ve ekip içinde çalışma becerisine sahip olmak 3. Mesleki terim bilgisine sahip olmak
1. Hassas ve titiz olmak 2. Planlı ve organize olmak 3. İş sağlığı ve güvenliği kurallarına dikkat etmek 4. İş disiplinine sahip olmak 5. Zamanı iyi kullanmak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
50
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM
BİLGİ VE BECERİLER
TUTUM VE DAVRANIŞ-LAR
L0403 Yeni gelişen teknolojik bilgileri açılacak hizmet içi kurslarında öğrenmek
4. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgilere sahip olmak 5. İletişim becerisine sahip olmak
6. Araç-gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 7. Dürüst olmak 8. Sorumluluk sahibi olmak 9. İnsan ilişkilerine özen göstermek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
51
VIII. BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ (PERFORMANS KRİTERLERİ)
MESLEK ADI: ISITMA ve DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
TANIM: Çeşitli binalarda, ısıtma ve doğalgaz iç tesisat sistemlerini kurmak ve tesisatın; test, ayar,
devreye almak, devreden çıkarmak, bakım, onarım gibi hizmetlerini kendi başına ve belirli bir süre
içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip olan nitelikli kişidir.
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Üzerinde işlem yapacağı yapı elamanının delme,kırma ve taşıma dayanımını uygun takım araç gereç kullanarak test edecek 1. İlk yardım malzemelerini ilk yardım çantası içerisinde düzenli bir şekilde bulunduracak 2. İlk yardım çantasını çalışma ortamında bulunduracak Çalışmada kullanacağı güvenlik teçhizatını gerektiğinde kullanabileceği yerde bulunduracak (Baret, gözlük, maske, kemer, eldiven v.b.) 1. Çalıştığı alanda bulunan elektrik, su ve gaz tesisatlarının geçtiği yerleri projeyi inceleyerek öğrenecek 2. Tesisatları kullananlardan bilgi alacak 3. Çalışma alanındaki tesisatları gözle kontrol etmek yoluyla bilgi sahibi olacak 1. Çalışacağı alanın lamba ile aydınlatılmasını sağlayacak 2. Gündüz güneş ışığından yararlanmak için perde ve gerektiğinde pencereleri açacak 1. Çalışma ortamında kapı ve pencereleri açarak doğal havalandırma yapacak 2. Vantilatörleri çalıştırmak suretiyle dışarıdan temiz hava girişi sağlayacak Çalışmasını bozabilecek ve tehlikeye düşürebilecek tüm unsurları ortadan kaldıracak 1. Montaj yapılacak alanda yanıcı ve patlayıcı maddeler olup olmadığını kontrol edecek 2. Montaj yapılacak yüzeyin dayanımını test edecek 1. Güvenlik bandını çalışma alan çevresine çekecek 2. Kazalara karşı duvarlara veya panolara uyarı levhaları asacak
A İŞ ORGANİZASYONU YAPMAK
A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak
1. Çalışma alanı çevresindekileri uyarı levhaları asmak yoluyla uyaracak 2. Çalışma alanında bulunmaması gerekli kişileri sesle "Tehlikeli çalışma alanıdır”Girmeyiniz " şeklinde uyaracak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
52
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Çalışma alanındaki iş ile ilgisi olmayan ve işin yapımını olumsuz etkileyen diğer eşyaları çalışma alanından uzaklaştıracak 1. Kaynak makine kablosunun bir birinin üzerinden geçmeden makara üzerinde dahi olsa tamamını açarak serecek 2. Kırıcı, delici, kesici aletlerin elektrik bağlantı kablolarını diğer çalışanlara ve çalışmalara engel olmayacak şekilde düzgünce serecek Birbirinin devamı veya tamamlayıcısı niteliğindeki işlerde diğer ekiplerle ilişki halinde olacak 1. Kaynak yapılacak işlerde deri önlük giyecek 2. Ağır malzeme taşıma sırasında ucu metal olan özel iş ayakkabısı giyecek 3. Sıcak metaller ile çalışılırken ısıya dayanıklı eldiven giyecek 4. Kesici alet ve takımlarla çalışırken dış etkilere dayanıklı eldiven giyecek 1. Elektrik kablo bağlantılarının izole bant ile yalıtımını kontrol edecek 2. Kablo yalıtımı soyulmuş iletkenlerin izole bant ile yalıtımını yapacak 3. Kontrol kalemi veya avometre ile elektrik akımını ölçecek 4. Üzerinde elektrik yükü olan açık sergideki kabloları yalıtımlı pense, yan keski vb. ile kesecek 5. Yalıtımlı elbise ve eldiven giyecek 6. Toprak hattı bulunan prizlerde çalışmaya özen gösterecek 7. Tamir gereken durumlarda fişi prizden çekecek veya şalteri indirecek 1. Kesici alet ve takımlarla çalışırken dış etkilere dayanıklı eldiven giyecek 2. Kesici ve delici aletler ile çalışırken gözlük takacak 3. Tozlu ortamlarda gaz ve toz maskesi takacak 4. Açık sahada çalışırken baret takacak 5. Kaynak işlerinde koruyucu maske ve gözlük takacak 6. Deri önlük giyecek Kullanılmayan takımların takım çantasında bulunmasını sağlayacak Çalışma alanındaki kullanılmayan diğer eşyaları kaldıracak Yanıcı gaz depolarının taşıma ve kullanım kurallarına dikkat edecek
A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak
1. Çalışılacak bölgede bulunan havalandırma imkanlarından yararlanacak 2. Gerektiğinde kapı ve pencereleri açarak hava girişi sağlayacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
53
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Yangına karşı söndürme elemanları (yangın tüpü, kum, su vb) bulunduracak 2. Yangın söndürme elemanlarının doluluğunu ve kullanıma hazır olduğunu kontrol edecek Çalışma sırasında oluşan artık ve kalıntıları sağlık ve güvenliği tehdit etmemesi için temizleyecek Çalışma sonrasında oluşan artık ve kalıntıları sağlık ve güvenliği tehdit etmemesi için temizleyecek 1. Zehirlenme yönünden koşulları değerlendirecek 2. Elektrik çarpması yönünden koşulları değerlendirecek 3. Düşmek, kaymak vb yönünden koşulları değerlendirecek 4. Başkalarına zarar verme yönünden koşulları değerlendirecek 5. Meteorolojik durum yönünden koşulları değerlendirecek Özel durumlarda çalışma alanı çevresine güvenlik bandı ve uyarı işareti koyacak 1. Elektrik kablolarını açıkta ve gelişigüzel bırakmayacak 2. Kullanılmayan kabloları çalışma alanından uzaklaştıracak 1. Kullanımını tamamladığı makineleri kapatacak2. Gerektiğinde makinelerin fişlerini prizden çekecek 1. Bina elektrik/su/gaz tesisatı ve geçiş yerleri hakkında bilgi alacak 2. Bina elektrik/su/gaz tesisatlarının kullanımları hakkında bilgi alacak Yanıcı ve parlayıcı maddeleri çalışma ortamından uzaklaştıracak Çalışmayla ilgisi bulunmayan insanları çalışma alanından uzaklaştıracak
A03 Çevre güvenliğini sağlamak
1. Diğer ekiplerin ve çalışanların aldığı çevre güvenlik önlemlerine uygun hareket edecek 2. Diğer ekiplerle ve çalışanlarla gerektiğinde bilgi alış verişinde bulunacak 1. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının yönetmelik ve teknik şartnamesini bilecek 2. Projenin yönetmelik ve teknik şartnameye uygun olup olmadığını kontrol edecek
A04 Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini incelemek
1. Binanın bodrum, zemin ve normal katlarını inceleyecek 2. Binanın tesisat bacası, baca, havalandırma vb bölümlerini inceleyecek 3. Binanın dairelerini, dükkanlarını vb inceleyecek 4. Dairelere ait oda, salon, mutfak vb bölümlerini inceleyecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
54
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Cihazlara ait işaret ve sembolleri inceleyecek 2. Boru ve armatürlere ait işaret ve sembolleri inceleyecek 3. Kolon, kiriş, baca vb bina elemanlarına ait işaret ve sembolleri inceleyecek 1. Projede yer alan işaret ve sembolleri bilecek 2. Hangi işlerin yapılacağını projeden takip edecek 1. Yapılacak iş için gerekli nitelikleri belirleyecek2. Belirlenen nitelikteki kişileri belirleyecek 3. Kişi sayısını belirleyecek Kullanılacak araç-gereç ve malzemelerin listesini çıkaracak İşin yapımı için öncelik sıralaması yapacak Ulaşım güzergah planını çıkaracak Uygulama süresini belirleyecek
A05 İş programı yapmak
Uygulama maliyetini hesaplayacak Projenin türünü belirleyecek (Konut, hastane, iş yeri vb.) 1. Farklı uygulama gerektiren işlemleri belirleyecek 2. Belirlediği işlemleri ayrı kısımlar altında toplayacak 1. İşin özelliğini ve kapsamını belirleyecek 2. Kaç kişinin bu işi yapabileceğini saptayacak 1. Çalışmada hangi işlemlerin yapılacağını belirleyecek 2. Belirlenen işlemlerin hangi araç gereçlerle yapılacağını belirleyecek 3. Araç gereç listesini çıkaracak
A06 İş bölümü yapmak
1. Hangi işlemlerin yapılacağını gözden geçirecek 2. Belirlenen her bir işlemi kimin yapacağına karar verecek İş projesini inceleyecek İşin başlangıcından bitimine kadar yapılacak tüm işlemlerin listesini çıkaracak Farklı işlem gerektiren her aşamayı sınıflandıracak 1. Daha önce yapılan benzer işleri belirleyecek 2. Bu işlerin yapım sürelerinden faydalanarak Sınıflandırılan her iş için gereken zamanı ayrı ayrı belirleyecek
A07 İşin yapım süresini tespit etmek
Sınıflandırılan işlemlerin sürelerinden toplam iş süresini belirleyecek Yapacağı işin projesini inceleyecek 1. Yapılacak iş için gerekli malzemeleri tespit edecek 2. Depo sorumlusundan malzemeleri temin edecek
A08 Malzeme temin etmek
1. Kullanacağı malzemelerin (dübel, vida, boru, ek parçaları vb) stokta yeteri kadar olup olmadığını envanterden kontrol edecek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
55
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
2. Depoya giderek malzeme stoklarını gözden geçirecek 1. Stoklarda eksik olan malzemeler için ilgili yerlerden sipariş yapacak 2. Stoklarda eksik olan malzemeler için ilgili yerlerle sipariş bağlantısı kuracak 1. İş yeri bünyesindeki malzemelerin yapılacak işe uygunluğunu kontrol edecek 2. Kullanılacak araç-gereç ve ürünlerin sağlam olup olmadığını kontrol edecek 1. Malzemelerin taşınma şartlarını göz önüne alacak 2. Uygun vasıtalarla malzemelerin eksiksiz olarak çalışma alanına sevkini sağlayacak 1. Yanında çalışanların yaptıkları işleri kontrol edecek 2. Yanında çalışanlara işin yapımı hakkında bilgi verecek 3. İşin projeye uygunluğunu kontrol edecek 1. İşin yapım resmini inceleyecek 2. İş akışını kontrol edecek 3. Malzemeden kaynaklanan aksaklıkları değiştirme ya da yeni malzeme alıp getirme yolu ile giderecek 4. Programa göre yürütülemeyen işlerin olması durumunda, işin programa uygun hale getirilmesi için alternatifler sunacak
A09 İş akışını değerlendirmek
İşin yapımı ile ilgili alınan kararları uygulayacak 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırtan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçecek
B01 Çelik boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markalayacak Boru mengenesine boruyu 10 cm mesafesinde kesilecek şekilde bağlayacak Düzgün bir kesme için kesilecek yeri testere ile çentikleyecek Boruyu eksenine dik olacak şekilde testere ile kesecek Eğe ile boru ağzındaki çapakları temizleyecek 1. Boru makasını boruya aşağıdan takacak 2. Boru makasını kesilecek yere dikkatlice yerleştirecek 1. Boru makası elmas ucunu boruya temas edinceye kadar sıkacak 2. Boru makasını kesme ekseninde tur attıracak
B ÇELİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
B02 Çelik boruyu kesmek
1. Her turda boru makası sıkma kolunu hafifçe sıkacak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
56
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
2. Boru tamamen kesilinceye kadar işleme devam edecek Eğe ile boru ağzındaki çapakları temizleyecek Boruyu kesilecek yer ile mengene arasında yaklaşık 10 cm olacak şekilde bağlayacak Boru çapına uygun boru paftasını hazır hale getirecek 1. Paftanın diş açma yönüne göre cırcırını kontrol edecek 2. Bir eliyle pafta kolunu tutarken diğer eliyle pafta gövdesini tutacak 3. Pafta gövdesini boru ucuna takarak el ile boruya doğru iterek kuvvet uygulayacak 4. Pafta kolunu aşağı yukarı hareket ettirerek boruda diş tutturacak Diş açılacak bölgeyi diş açma boyunca yağlayacak Pafta koluna aşağı doğru kuvvet uygulayarak paftayı boru etrafında döndürecek Diş açtıktan sonra cırcır anahtarını ters çevirerek paftayı borudan ayıracak 1. Diş üzerinde oluşan çapakları tel fırça ile temizleyecek 2. Diş üzerinde bulunan yağları üstüpü ile temizleyecek 1. Boruya kendir saracak 2. Kendir sararken sıkma yönüne dikkat edecek 3. Kendirin gevşek olmamasına dikkat edecek 4. Sıkma yönüne göre dişe teflon bant saracak 1. Sıkma yönünde sülyen boya sürecek 2. Sıkma yönünde macun sürecek 1. Bağlantı parçasını el ile dişe tutturacak 2. En az iki diş geçecek şekilde el ile bağlantı parçasını sıkacak
B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak
Boru çapına uygun boru anahtarı ile bağlantı elemanını boruya sıkacak 1. Borunun bir ucunu tapa ile veya tahta parçası ile kapatacak 2. Boru içine ince kum dolduracak 3. Kumu iyice sıkıştıracak 4. Borunun diğer ucunu da tapa veya tahta parçası ile kapatacak 1. Etaj bükümü 2. Köprü bükümü 3. Dirsek bükümü 4. U bükümü Yöntemlerinden uygun olanına göre ölçü alarak tav boyu işaretleyecek
B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak
1. Oksijen ve asetilen tüp ayarı yapacak 2. Üfleci yakacak 3. Tavlama işlemine uygun alev ayarı yapacak 4. Boruyu çevirerek eşit miktarda tüm tav boyunu ısıtacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
57
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Boru yeteri kadar tavlandıktan sonra hızlı bir şekilde mengeneye bağlayacak 2. Hangi bükme işlemi yapılacaksa ona göre boruyu ölçüsünde bükecek 1. Boruyu soğutma akışkanı ile (yağ, su, hava) soğutacak 2. Boru uçlarındaki tıpaları veya tapaları sökecek3. Boru içindeki kumu tamamen boşaltacak 1. Etaj bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markalayacak 2. Köprü bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markalayacak 3. Dirsek bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markalayacak 4. U bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markalayacak 1. Hidrolik boru bükme makinesini kuracak 2. Boru çapına göre büküm makinesine kalıp takacak 1. Boruyu dikiş yeri yukarı gelecek konumda tutacak 2. Borunun büküm noktasını kalıp merkezine yerleştirecek 1. Bir elle boruyu tutarken diğer elle pres kolunu aşağı yukarı hareket ettirecek 2. Bükme açısını mastar gönye ile kontrol ederek bükümü tamamlayacak
B05 Siyah çelik borularda soğuk büküm yapmak
1. Boru bükme makinesi hidrolik volanını açacak2. Üst plakayı kaldırarak boruyu makineden çıkaracak 1. Oksijen ve asetilen tüp ayarı yapacak 2. Üfleci yakacak 3. Tavlama işlemine uygun alev ayarı yapacak 4. Boruyu çevirerek eşit miktarda tüm boru ucunu ısıtacak 1. Tavlanan boru ucunu örs üzerinde boruyu ekseninde döndürerek dövecek 2. Dövme işleminde her defasında eşit güç uygulayacak Boru ucu istenen çapa gelinceye kadar daraltma işlemine devam edecek
B06 Siyah çelik borularda çap daraltmak
1. Boruyu soğutacak 2. Yuvarlak eğe ile boru ağzını çapakları eğeleyecek 3. Düz eğe ile boru ucunu eğeleyecek 1. Oksijen tüpü basınç düşürücüsünün bağlantısını yapacak 2. Asetilen tüpü basınç düşürücüsünün bağlantısını yapacak 3. Oksijen tüpünü 5–7 bar basınca ayarlayacak 4. Asetilen tüpünü 1 bar basınca ayarlayacak
B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek
İş parçasına eğe ile 45º pah kırarak kaynak ağzı açacak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
58
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. İş parçasını kaynak yapılacak yere yerleştirecek 2. İş parçalarını kaynak konumuna getirecek 1. Oksijen vanasını kısık olacak şekilde açacak 2. Asetilen vanasını kısık olacak şekilde açacak Üfleçte elde ettiği gaz karışımına çakmak alevini tutarak yanmayı sağlayacak Üfleçteki oksijen ve asetilen vanalarını kullanarak gerekli alevi elde edecek 1. Üfleci iş parçasına 70-80º açıda tutacak 2. Üfleç ucunu puntalanacak yere 2-3 mm mesafede tutacak 3. Birinci punta yerini eşit şekilde tavlayacak 4. Kaynak telini punta yerine tutarak iş parçası ile aynı anda ergitecek 5. Göz kararı ile iş parçasına toplam üç punta atacak şekilde punta aralıklarını belirleyecek 6. Aynı yöntemle diğer puntaları atacak 7. Puntalarken iş parçaları arasındaki kaynak boşluğunun kapanmamasına dikkat edecek 1. Üfleci iş parçasına 70-80º açıda tutacak 2. Üfleç ucunu kaynak yüzeyine 2-3 mm mesafede tutacak 3. Alevi her iki iş parçasına eşit şekilde tutarak kaynak banyosu oluşturacak 4. Kaynak telini kaynak banyosuna daldırarak üçlü bir ergime sağlayacak 5. Üfleci yarım ay şeklinde hareket ettirerek kaynak banyosunu sürdürecek 6. Dikiş tamamlanana kadar kaynak işlemine devam edecek 1. Üfleç asetilen musluğunu kapatacak 2. Üfleç oksijen musluğunu kısa bir süre açarak asetilenin boşalmasını sağlayacak 3. Üfleç oksijen musluğunu kapatacak 1. İş parçasını soğutacak 2. Tel fırça ile kaynak bölgesini temizleyecek İş parçasına eğe ile 45º pah kırarak kaynak ağzı açacak 1. İş parçasını kaynak yapılacak yere yerleştirecek 2. İş parçalarını kaynak konumuna getirecek 1. Parça et kalınlığına göre elektrot çapını seçecek 2. İş parçası özelliğine göre elektrot türünü seçecek 1. Kaynak makinesinin fişini prize takacak 2. Kullanılacak elektroda ve iş parçası et kalınlığına göre amper ayarını yapacak Kaynak masasında iş parçasına yakın yere şase kablosunu takacak
B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek
1. Elektrodu kaynak pensine takacak 2. Elektrodu iş parçasına sürterek veya vurarak ark oluşturacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
59
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Kaynak pensini iş parçasına 70-80º açıda tutacak 2. Elektrodu puntalanacak yere vurarak veya sürterek ark oluşturacak 3. Birinci punta yerini puntalayacak 4. Göz kararı ile iş parçasına toplam üç punta atacak şekilde punta aralıklarını belirleyecek 5. Aynı yöntemle diğer puntaları atacak 6. Puntalarken iş parçaları arasındaki kaynak boşluğunun kapanmamasına dikkat edecek 1. Puntaların çapaklarını kıracak 2. Puntaların tutup tutmadığını kontrol edecek 3. Tel fırça ile punta yerlerini iyice temizleyecek Yatay konumda kaynak yaparken; 1. Elektrodu iş parçasına vurarak veya sürterek ark oluşturacak 2. Elektrodu yarım ay şeklinde hareket ettirerek dikişe başlayacak 3. Arkı her hangi bir sebeple kestiğinde yeniden ark oluşturmadan önce çapakları temizleyecek 4. Başlangıç noktasına gelince dikişi bitirecek Düşey konumda kaynak yaparken; 1. Elektrodu iş parçasına vurarak veya sürterek ark oluşturacak 2. Elektrodu yarım ay şeklinde hareket ettirerek dikişe başlayacak 3. Kaynak banyosunun akmaması için punta punta dikişi tamamlayacak Dikiş yerini kaynak çekici ile kıracak Tel fırça ile kaynak bölgesini iyice temizleyecek 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırtan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçecek
C01 Bakır boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markalayacak 1. Uygun mengene seçecek 2. Boruyu deforme etmeden mengeneye bağlayacak 3. Kesilecek yer ile mengene arasında yeterli mesafe bırakacak 1. Boru keskisini boruya aşağıdan takacak 2. Boru keskisini kesilecek yere dikkatlice yerleştirecek
C BAKIR BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
C02 Bakır boruyu kesmek
1. Boru makası elmas ucunu boruya temas edecek şekilde sıkacak 2. Her turda boru makası sıkma kolunu hafifçe sıkacak 3. Boru tamamen kesilinceye kadar işleme devam edecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
60
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Boru çapına uygun rayba ile kesilen bölgedeki çapakları temizleyecek 1. Bakır borunun bükme noktasını bulacak 2. Bakır borunun bükme noktasını markalayacak Bakır boru dış çapına uygun bükme yayını seçecek Bükme yayını bakır boru büküm merkezine takacak 1. Başparmaklarını borunun altından büküm alanına yerleştirecek 2. Diğer parmaklarını borunun etrafını saracak şekilde tutacak 3. Hafifçe kuvvet uygulayarak yavaşça bükümü yapacak 4. Bükme yayını borudan çıkaracak
C03 Bakır boruları bükmek
Büküm açısını açıölçerle kontrol edecek 1. Lehimlenecek borunun ucunu çapa uygun fırça ile temizleyecek 2. Lehimlenecek ek parçasının iç yüzeyini fırça ile temizleyecek 1. Borunun lehimlenecek kısmına lehim pastası sürerek iyice yedirecek 2. Ek parçasının muf iç yüzeyine lehim pastası sürerek iyice yedirecek 3. Boru ve ek parçasını birbirine takarak kaynak konumuna getirecek 1. Elektrikli lehim makinesinin fişini prize takacak2. Lehim yapılacak yeri lehim makinesi maşası ile yeteri kadar ısıtacak 3. Yumuşak lehim telini birleşme yerine yeteri kadar temas ettirecek 1. Birleştirme yerini oksi gaz pürmüzü ile tavlayacak 2. Tavlanan yere boraks tozu serpecek 3. Borakslı alan üzerinde alevi gezdirecek 4. Sert lehim telini boraksa batıracak 5. Yeteri sıcaklığa kadar tavlanmış olan kaynak bölgesine lehim telini temas ettirerek sert lehim işlemini tamamlayacak Islak bez ile lehimleme işleminden hemen sonra lehim bölgesini asitten arındıracak
C04 Bakır boru kaynağı yapmak
1. Lehim bölgesinde boşluk kalıp kalmadığını göz ile kontrol edecek 2. Boruya su doldurarak lehim bölgesinde kaçak olup olmadığını kontrol edecek Kullanılacak bakır borunun çapını belirleyecek Boru ucundaki çapakları rayba ile temizleyecek
C05 Bakır boru eki yapmak
Havşalı birleştirmede; 1. Boru çapına uygun rakoru boruya takacak 2. Havşa konisini hafifçe yağlayacak 3. Boruyu havşa payı bırakarak havşa mengenesine bağlayacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
61
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
4. Havşa açma aparatını havşa makinesine takacak 5. Havşa aparat kolunu sıkarak havşayı açacak 6. Havşayı kontrol edecek Muflu birleştirmede; 1. Boru ucunu raybalayarak temizleyecek 2. Boruyu havşa mengenesine muf boyu kadar mesafe bırakarak sabitleyecek 3. Şişirme zımbasını muf aparatına takacak 4. Zımbayı yağlayacak 5. Zımbayı boru içine sokarak çevirme kolu yardımıyla mufu açacak 6. Çift kollu muf açma aparatını boru içine sokarak muf açacak 7. Mufu kontrol edecek Sıkıştırmalı birleştirmede; 1. Bakır boru ucunu raybalayacak 2. Ek parçasına boruyu geçirecek 3. Pres makinesini ek parçası üzerine getirerek sıkıştırmayı yapacak 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırtan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçecek
D01 Plastik boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markalayacak Boruyu zemine veya tezgah üzerine koyacak İstenilen ölçüyü metre yardımıyla boru üzerinde kalemle işaretleyecek 1. Boru makası ağzını yeteri kadar açacak 2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirecek
D02 Plastik boruyu kesmek
Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamlayacak Kullanılacak boru çapına uygun lokma takımını füzyon kaynak makinesine takacak 1. Füzyon kaynak makinesi takımını çalışma alanına kuracak 2. Varsa en yakındaki prize yoksa uzatma kablosu ile uygun prize kaynak makinesi fişini takacak 3. Füzyon kaynak makinesini uygun sıcaklık değerine ayarlayacak 1. Füzyon kaynak makinesinin yeteri sıcaklığa geldiğini termostattan görecek 2. Boru ve ek parçasını aynı anda lokmalara takacak
D PLASTİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
D03 Polipropilen borularda füzyon kaynağı yapmak
1. Boru çapına göre yeterli süre bekleyecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
62
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
2. Kaynak sıcaklığına kadar eriyen boru ve ek parçasını lokmalardan döndürmeden ve aynı anda çıkartacak Birleştirme yönünü dikkate alarak boruyu ekseninde ek parçasına takacak Şekil verme süresi içinde birleştirmenin ince ayarını ve eksene alma işlemini yapacak 1. Kaynak bitiminde makineyi düğmesinden kapatacak 2. Makinenin fişini prizden çıkaracak 3. Makineyi güvenli bir yerde soğumaya bırakacak Uygun çapta PEX borunun ölçüsünü alacak Boru çapına göre birleştirmede kullanacağı ek parçalarını seçecek 1. Metre ile gerekli ölçüyü boru üzerinde belirleyecek 2. Ölçüyü kalemle işaretleyecek 1. Boru makası ağzını yeteri kadar açacak 2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirecek 3. Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamlayacak 1. Borunun çapına ve ölçüsüne göre spiral boruyu hazırlayacak 2. Kesilen boruyu spiral kılıf içine geçirecek
D04 Polietilen (PEX) boruları birleştirmek
Rakorlu/yüzüklü birleştirmede; 1. Geçme manşonu iç konik tarafı boru ucuna gelecek şekilde boruya geçirecek 2. Genişletme aparatı ile boru ucunu genişletecek 3. Ek parçasını genişletilen boru ucuna takacak 4. Ek parçası ve manşonu kavrayacak şekilde pres makinesini bağlantı yerine düzgünce oturtacak 5. Sıkma aparatını kullanarak geçme manşonunu ek parçası üzerine geçirecek Presli birleştirmede; 1. Boru ucunu kılavuz ile kalibre edecek 2. Ek parçasını boru içine yeterince geçirecek 3. Pres yüzüğünü plastik körüğe oturtacak 4. Pres makinesini çelik yüzüğün üzerine tam olarak oturtacak 5. Preslemeyi yaparak sıkıştırma işlemini tamamlayacak Uygun çapta ALPEX borunun ölçüsünü alacak Boru çapına göre birleştirmede kullanacağı ek parçalarını seçecek 1. Metre ile gerekli ölçüyü boru üzerinde belirleyecek 2. Ölçüyü kalemle işaretleyecek
D05 Alüminyum polietilen (Alpex) boruları birleştirmek
1. Boru makası ağzını yeteri kadar açacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
63
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirecek 3. Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamlayacak Rakorlu/yüzüklü birleştirmede; 1. Geçme manşonu iç konik tarafı boru ucuna gelecek şekilde boruya geçirecek 2. Genişletme aparatı ile boru ucunu genişletecek 3. Ek parçasını genişletilen boru ucuna takacak 4. Ek parçası ve manşonu kavrayacak şekilde pres makinesini bağlantı yerine düzgünce oturtacak 5. Sıkma aparatını kullanarak geçme manşonunu ek parçası üzerine geçirecekPresli birleştirmede; 1. Boru ucunu kılavuz ile kalibre edecek 2. Ek parçasını boru içine yeterince geçirecek 3. Pres yüzüğünü plastik körüğe oturtacak 4. Pres makinesini çelik yüzüğün üzerine tam olarak oturtacak 5. Preslemeyi yaparak sıkıştırma işlemini tamamlayacak Kullanacağı yere göre boru çapını belirleyecek Kullanılacak PVC borunun ölçüsünü alacak Boruyu ölçerek işaretleyecek Borunun kesilecek yerini kesme kalıbına yerleştirecek Testere ile boruyu dik olarak kesecek
D06 PVC boruları birleştirmek
Boru ucunda meydana gelen çapakları zımpara/eğe yardımıyla temizleyecek 1. Boru çapına uygun kelepçe seçecek 2. Kelepçeler arası mesafeyi belirleyecek 3. Kelepçe yerlerini duvarda metre ile işaretleyecek 4. İşaretlenen yerleri kelepçe vidasına uygun çapta delecek 5. Kelepçe vidasına uygun çapta dübeli takacak 6. Boru geçiş yönüne göre kelepçeyi yerine vidalayacak 7. Boruyu kelepçe içine yerleştirecek 8. Kelepçe bileziğini uygun tornavida ile sıkacak 1. Boru çapına ve türüne göre konsol seçecek 2. Konsollar arası mesafeyi tespit edecek 3. Konsolların yerleştirileceği yerleri metre ile işaretleyecek 4. Delici ve kırıcı ile konsol yerlerini delecek 5. Konsolları deliklere yerleştirecek 6. Konsolları terazisinde sabitleyecek
E BORU MONTAJI YAPMAK
E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak
1. Boru çapına ve türüne uygun askı seçecek 2. İki askı arası mesafeyi tespit edecek 3. Askıların yerleştirileceği yerleri metre ile işaretleyecek 4. Delici ve kırıcı ile askı yerlerini delecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
64
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
5. Askıları deliklere yerleştirecek 6. Askıları terazisinde sabitleyecek 1. Projede ilgili yeri inceleyecek 2. Borunun duvarda geçeceği yerleri tespit edecek 3. Borunun geçeceği yeri metre ile işaretleyecek Markalanan yeri delici ve kırıcı ile boru çapından en az 30 mm büyük çapta delecek 1. Harç hazırlayacak 2. Seçilen kovanının iç çapının, duvardan geçecek doğalgaz borusu dış çapından 20 mm fazla olması gerektiğine dikkat edecek 3. Kovanı, duvarın iç ve dış kısımlarından 10 mm taşacak şekilde deliğe yerleştirecek 4. Kovan ile duvar arasını harçla sabitleyecek
E02 Duvar geçişi yapmak
1. Doğalgaz borusunu kovan içerisinden yatay eksende geçirecek 2. Kovan ile doğalgaz borusu arasını silikon, köpük vb. dolgu malzemeleri ile dolduracak 1. Projede ilgili yeri inceleyecek 2. Borunun döşemede geçeceği yerleri tespit edecek 3. Borunun geçeceği yeri metre ile işaretleyecek Markalanan yeri delici ve kırıcı ile boru çapından en az 30 mm büyük çapta delecek 1. Harç hazırlayacak 2. Seçilen çelik kovanının iç çapının, döşemeden geçecek doğalgaz borusu dış çapından 20 mm fazla olması gerektiğine dikkat edecek 3. Kovanı döşemenin üstünden 20 mm ve altından 10 mm taşacak şekilde deliğe yerleştirecek 4. Kovan ile döşeme arasını harçla sabitleyecek
E03 Döşeme geçişi yapmak
1. Kolon borusunu kovan içerisinden dikey eksende geçirecek 2. Kovan ile doğalgaz borusu arasını silikon, köpük vb. dolgu malzemeleri ile dolduracak 1. Projede ilgili yeri inceleyecek 2. Borunun geçeceği yerleri tespit edecek 3. Borunun geçeceği yeri metre ile duvarda işaretleyecek 4. Borunun geçeceği yeri metre ile döşemede işaretleyecek 1. Duvarda ve/veya döşemede işaretlenen yere murç ve keski ile boru çapına uygun genişlikte kanal açacak 2. Kanal açarken oluşan inşaat artıklarını çalışma alanından temizleyecek 3. Kanal açarken iş güvenliği kurallarına dikkat edecek
E04 Sıva altı boru geçişi yapmak
1. Döşenecek boruyu açılan kanal içine yerleştirecek 2. Kanal içindeki boru birleştirmelerini yapacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
65
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
3. Birleştirme yapıldıktan sonra bağ teli ile boruyu duvara sabitleyecek 1. Boru tesisatında yer alan tüm ağızları tapa ile sızdırmaz şekilde kapatacak 2. Tesisatın özelliğine göre başlangıç noktasından basınçlı su verecek 3. Tesisatın özelliğine göre başlangıç noktasından basınçlı hava verecek 4. Yeterli süre bekledikten sonra tüm boru yüzeylerini ve ek yerlerini kontrol edecek 5. Hava ile sızdırmazlık testi yaptıysa manometreden sızdırmazlığı kontrol edecek 1. Borunun yapıldığı malzemeye göre harç malzemesini belirleyecek 2. Harç malzemesini hazırlayacak 3. Harç malzemesi ile kanalı kapatacak 1. İş projesini / montaj kitapçığını okuyacak 2. Yapı bölümlerinin konumlarını proje ile karşılaştıracak3. İşe uygun malzeme takım araç ve gereç miktarını belirleyecek 1. Cihaz montajı için çalışılırken yeterli hacmin uygun olup olmadığını tecrübeleri ile belirleyecek 2. Bacalı cihazlarda yanma için gerekli olan havanın yapı bölümünde olup olmadığın hesap yöntemi ile belirleyecek 1. Yüzeyin cihaz ağırlığını taşımasına karşı dayanımını kontrol edecek 2. Bacalı cihazlarda bacaya uzaklığını belirleyecek 3. Hermetik cihazlarda cihazın dış yüzeye uzaklığını belirleyecek Cihazın zeminden yüksek liginin standartlara uygunluğunu ölçecek
F01 Cihazın monte edileceği yeri belirlemek
1. Yanma için gerekli havanın yeteri kadar sağlanıp sağlanmadığını kontrol edecek 2. Yanmış gazların mahal dışına atılıp atılmadığını kontrol edecek 3. Havalandırma sağlayan kapı, pencere ve menfezlerin açıklığını kontrol edecek 1. Gaz yakıcı cihaz ile beraber verilen montaj şablonunu yataylık ve düşeylik kontrollerini metre ve su terazisi yardımıyla ölçerek montaj yerine yerleştirecek 2. Cihaza ait montaj aparatını/beton kaideyi montaj yerine yerleştirecek
F02 Markalama yapmak
Cihaz montaj şablonunda belirlenen delikleri montaj yapılacak yüzeye (duvara yada döşemeye) kalem yardımıyla işaretleyecek
F CİHAZ MONTAJI YAPMAK
F03 Duvara veya döşemeye montaj elemanı yerleştirmek
1. Elektrikli kırıcı delici makineye uygun elmas ucu takacak 2. Delici/kırıcının fişini prize takacak 3. Delik açılacak yüzeyi markalayacak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
66
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
4. Delici/ kırıcı makineyi çalıştırmak suretiyle yüzeye matkap ucunu daldıracak 1. Cihaz ile birlikte verilen dübelleri hazırlayacak2. Dübelleri açılan deliklere el yordamıyla yerleştirecek 3. Dübel başlığı yüzeye çıkmayacak şekilde çekiç ile vurarak dübeli deliğin içine sıkıştıracak 1. Yüzey üzerine montaj aparatını/plakasını delikler birbirini karşılayacak şekilde yerleştirecek 2. Montaj vidalarına rondela takarak deliklerden geçirecek 3. Montaj aparatının/plakasının deliklerinden geçirdiği vidayı dübel içerisine doğru tornavida/alyen anahtar ile sıkacak Su terazisi ile montaj aparatının yataylık/dikeylik bakımından düzgünlüğünü kontrol edecek Montaj vidalarını hafifçe gevşeterek yataylık/dikeylik ayarını yapacak Montaj vidalarını tornavida/alyen anahtar ile sıkarak montaj plakasını sabitleyecek 1. Cihazı montaj plakası üzerinde bulunan askı üzerine asacak 2. Gerektiğinde cihazı montaj plakası/beton kaide üzerine delikler birbirini karşılayacak şekilde yerleştirecek
F04 Cihazı yerine tespit etmek
1. Cihazı montaj plakasına/beton kaideye vidalayarak sabitleyecek 2. Cihazın yataylık ve düşeylik kontrolünü su terazisi ile yapacak 1. Cihaz için gerekli akışkan bağlantı parçaları, araç ve gereçleri belirleyecek 2. Cihaz için gerekli akışkan bağlantı parçaları, araç ve gereçleri hazırlayacak 1. Cihaz ile akışkan boru bağlantı uçlarının mesafesini ölçecek 2. Ölçüleri not edecek 1. Kelepçe konulacak yüzeyi markalayacak 2. Markalanan yüzeyi matkap ile delecek 3. Deliklere uygun dübel yerleştirecek 1. Bağlantı borularını ölçüye uygun bir şekilde kesecek 2. Boru uçlarına vida dişi açacak 3. Diş üzerine sızdırmazlık elemanı (teflon bant,kendir) saracak 4. Sızdırmazlık malzeme üzerine sızdırmazlık macunu sürecek 5. Uygun bağlantı elamanlarını boru anahtarı/kurbağacık ile sıkacak
F05 Akışkan bağlantılarını yapmak
1. Gaz/yakıt bağlantı borusunu takacak 2. Soğuk su giriş bağlantı borusunu takacak 3. Kullanım sıcak suyu çıkış bağlantı borusunu takacak 4. Isıtma suyu gidiş bağlantı borusunu takacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
67
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
5. Isıtma suyu dönüş bağlantı borusunu takacak6. Bağlantı elemanları arasına gerektiğinde conta koyacak 1. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidalayacak 2. Boruları kelepçe üzerine yerleştirerek sabitleyecek 1. Duman kanalının yapılacağı yeri projeye bakarak belirleyecek 2. Duman kanalını doğal çekişli cihazlarda bacaya doğru yükselen eğim ile bağlamak için kelepçe yerlerini duvar üzerine markalayacak 3.Duman kanalını cebri çekişli cihazlarda (hermetik kombi ) mahal dışına alçalan eğim ile bağlamak için kelepçe yerlerini duvar üzerine markalayacak 1. Delik için uygun matkap ucu seçecek 2. Markalanan yüzeyi matkap ile dübel boyunda delecek 1 .Deliklere uygun dübel yerleştirecek 2. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidalayacak 1. Duman kanalını doğal çekişli cihazdan bacaya doğru yükselen bir eğim ile bağlayacak 2. Duman kanalını cebri çekişli cihazdan mahal dışı ortama doğru alçalan bir eğim ile bağlayacak 3. Merkezi kazanların duman boru kanalının ek yerlerini elektrik ark kaynak yöntemi ile sızdırmaz şekilde kaynatacak 4. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidalayacak 5. Duman kanalına kelepçeleri bağlayacak 1. Ek yerlerini temizleyecek 2. Duman kanalının ek yerlerini alüminyum folyo ile saracak 1. Çimento kum ve suyu belirli oranlarda karıştırarak sıva harcı yapacak 2. Duman kanalı ile bacanın birleşim yerini sıva ile sıvayacak
F06 Baca bağlantısını yapmak
1. Bacanın en alt kısmına baca drenaj aparatı yerleştirecek 2. Aparat ucuna yoğuşan su buharını toplayacak hortum bağlayacak 3. Hortumu pis su tesisat borusuna bağlayacak 1. Cihaz için uygun elektrik voltajını (gerilim) avometre ile kontrol edecek 2. Cihaz için uygun elektrik akımını (amper) avometre ile kontrol edecek
F07 Cihazın elektrik bağlantısını yapmak / yaptırmak
1. Topraklama hattına doğru kablonun bağlanıp bağlanmadığını gözle kontrol edecek 2. Topraklama kablo ucunun topraklama hattına bağlı olup olmadığı priz ve fiş bağlantılarına bakarak kontrol edecek 3. Topraklama kablosunun ucu cihaz gövde üzerine bağlı olup olmadığına gözle kontrol edecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
68
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Montaj katoloğunu inceleyerek cihaz elektrik bağlantısının sigorta bölümünü okuyacak 2. Cihaz montaj katoloğunda belirtilen ve tesisatta kullanılan sigortanın cihaz için gerekli akımı sağlayan sigorta olup olmadığını gözle kontrol edecek 1. Sigortaları kontrol edecek 2. Baca sensör bağlantısını kontrol edecek 3. Emniyet ventil bağlantısını kontrol edecek 4. Cihazın elektrik bağlantılarını kontrol edecek 5. Cihaz emniyet termostat bağlantısını kontrol edecek 6. Gaz prosestatının elektrik bağlantısını kontrol edecek 1. Elektrik besleme sigorta bağlantısını yapacak2. Faz, nötr ve topraklama bağlantıları yapacak 3. Sirkülasyon pompa elektrik bağlantısını yapacak 4. Baca sensör bağlantısını yapacak 5. Gaz prosestat elektrik bağlantısını yapacak 6. Priz ve fiş bağlantısı yapacak 7. Kablo ek yerlerine klemens bağlayacak 1. İş projesini inceleyecek 2. Cihazın konulduğu hacimde uygun menfez yerini belirleyecek 1. Projede hesaplanmış ve cihaz için gerekli yanma havasının mahal içinde yeterli olup olmadığını belirleyecek 2. Doğal havalandırma için duvar /pencere/kapı gibi yapı elemanlarında alttan ve üsten uygun ölçülerde menfez açacak 3. Cebri havalandırma için uygun havalandırma kanalı yapacak
F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak
1. Cihaz alev modülasyonunu kontrol edecek 2. Menfezlerin açık olduğunu kontrol edecek 1. Cihaz gaz giriş vanasının açık olduğunu kontrol edecek 2. Gaz bağlantı boru ek yerlerinin sızdırmazlığını kontrol edecek 1. Tüm tesisat vanaların açık konumda olduklarını kontrol edecek 2. Açık olmayan vanalar açık konuma getirecek 3. Cihaz manometre basıncı istenilen değerde olup olmadığını tespit edecek 4. Hidrometre ile sistemin su doluluğu kontrol edecek 5. Tesisata çalışma seviyesine kadar manometre/hidrometre değeri kadar su dolduracak
F09 Cihazı devreye almak/aldırmak
1. Baca sensörünü kontrol edecek 2. Sigortalarının açık konumda olduklarını kontrol edecek 3. Cihaz ikaz lambalarının yakıp yanmadığını kontrol edecek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
69
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
1. Açma -kapama anahtarının konumunu kontrol edecek 2. Gaz giriş vanasının açık-kapalı konumunu kontrol edecek 3. Su giriş-çıkış vanasının açık-kapalı konumunu kontrol edecek 1. Cihaz gaz vanasın açacak 2. Açma -kapama anahtarını açık konuma getirecek 1. Tesisatın bir ucuna test nipeli takıp diğer açık uçlarını vana yada kör tapa ile kapatacak 2. Soy gaz tüpünü bir ucu açık kalan test nipeline bağlayacak 3. Gazın tesisata işletme basıncının 1,5 katı kadar gaz dolmasını gaz tüp vanasını açmak suretiyle sağlayacak Uygun test cihazını test nipeline bağlayacak Gaz basıncının dengelenme süresini bekleyecekGaz denge basınç değerini not alacak
G01 Sızdırmazlık testi yapmak
Basınçta düşme olup olmadığını ölçme cihazında gözlemleyecek 1. Tesisatın bir ucuna test nipeli takıp diğer açık uçlarını vana yada kör tapa ile kapatacak 2. Sisteme uygun akışkanı dolduracak 3. İşletme basıncın 1,5 katı basınçta akışkan basıldığını manometre üzerinden okuyacak 1. Basınç dengelemesi için 20 dakika bekleyecek 2. Tesisatta akışkan kaçağı olup olmadığını bağlantı parçaları ve boru yüzeylerini gözle kontrol edecek 3. Sızdırma olan tesisat elemanı yeniden sökecek 4. Sızdırmazlık elemanı kullanacak 5. Bağlantı parçasını yerine takacak
G02 Dayanım testi yapmak
1. Tesisatta dayanım ve sızdırmazlık su ile yapıldı ise test nipeli açmak suretiyle akışkanı boşaltacak 2. Sızdırmazlık ve dayanım soy gaz ile yapıldı ise tesisatın en üst noktasındaki tapayı açacak Vanaların akışkan geçiş miktarını açmak yada kısmak suretiyle sıcaklık ayarı yapacak Termostat düğmesini istenilen sıcaklık ayar konumuna getirecek
G03 Sıcaklık ayarı yapmak
Cihaz içindeki elektronik sensörü dijital program ile sıcaklık ayarı yapacak Tesisatın manometre üzerinde çalışma basıncına kadar tesisata su dolduracak
G CİHAZ veTESİSATIN TEST/ AYARINI YAPMAK
G04 Basınç ayarı yapmak
1. Tesisatın habercisinden su gelinceye kadar tesisata su dolduracak 2. Hidrometrenin kırmızı ibresinin hareketini izleyecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
70
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
3. Hidrometrenin kırmızı ibresinin durduğu yere siyah ibreyi el ile ayarlayarak getirecek Gaz alt ve üst basıncını prosestat ile ayarlayacak 1. U manometreyi baca test nipeline bağlayacak2. Manometre içine akışkan sıvı dengeleninceye kadar dolduracak 3. Dengelenen seviye işaretleyecek 4. U manometreyi baca test nipeline bağlayacak5. U manometre borusu içinden bacaya doğru akışkan yükselip yükselmediği tespit edecek
G05 Baca testi yapmak/yaptırmak
1. Gaz dedektörünü baca test nipeline takacak2. Baca sızdırmazlığını ölçecek 1. Akışkan bağlantı yerlerini kontrol edecek 2. Yüzey üzerinde akışkan olup olmadığına bakacak
H01 Sistemin akışkan sızdırmazlığını kontrol etmek
1. Sisteme test basıncında akışkan dolduracak 2. Manometrenin mevcut basınç değerini okuyacak 3. Bir süre bekledikten sonra manometre basınç değerinin düşüp düşmediğini kontrol edecek 1. Tesisatın bütün vanalarını ve purjörlerini açacak 2. Tesisatın içerisine purjörlereden su akıncaya kadar su dolduracak 3. Purjörleri kapatacak
H02 Sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmek
Hidrometre ile tesisata su verme; 1. Doldurma musluğundan tesisata su verecek 2. Tesisatın habercisinden su gelince doldurma musluğunu kapatacak 3. Siyah ibreyi hidrometrenin kırmızı ibresinin üzerine elle çevirerek getirecek Manometre ile tesisata su verme; 1. Cihaz doldurma musluğunu açacak 2. Manometre basıncı istenilen seviye ye gelinceye kadar tesisata su verecek 3. Manometre basıncı istenilen seviyeye geldiğinde doldurma musluğunu kapatacak Elektrik motorunun elektrik kablo bağlantılarını kontrol edecek Cihaz motorunun çalıştırılıp dönme yönüne kontrol edecek
H03 Pompaların dönüş yönünü kontrol etmek
Pompanın basma yönünü kontrol edecek 1. Küresel, şiber, kosva vb vanaların yönünü belirleyecek 2. İki yollu, üç yollu, dört yollu vb vanaların yönlerini belirleyecek Selenoid vana, motorlu vana vb vanaların konumlarını kontrol edecek Filtre ve çekvalf gibi elemanların konumunu belirleyecek
H SİSTEMLERİ DEVREYE ALMAK/DEVREDEN ÇIKARMAK
H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek
Elle kumandalı vanaların konumlarını kontrol edecek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
71
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
İç tesisatın gidiş ve dönüş hatlarını gözle kontrol edecek
H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek
1. Doğru boruların kullanılıp kullanılmadığını kontrol edecek 2. Boruların geçtiği yerlerin projeye uygunluğunu kontrol edecek Ölçme cihazlarının (manometre, prosestat, termostat, hidrometre, sayaç) bağlantılarını kontrol edecek
H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek
Ölçme cihazlarının doğru değerleri gösterip göstermediğini kontrol edecek Yalıtım yapılacak yüzeyi temizleyecek I01 Yalıtım için
hazırlık yapmak Gerektiğinde astar boya ile boyayacak Yalıtım yapılacak alan belirleyecek 1. Yalıtılacak malzemeye göre yalıtım malzemesi seçecek 2. Yalıtımı yapılacak malzemenin bulunduğu ortama göre yalıtım malzemesi seçecek
I02 Yalıtım malzemesi seçmek
Yalıtımın çeşidine göre ne tür malzemenin seçileceği belirleyecek Serme yalıtım malzemesini (taşyünü,camyünü,polietilen) uygun yüzeye serecek
I03 Serme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzemesini dış ortamdan etkilenmemesi için kaplayacak 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi iyice temizleyecek 2. Yüzeye yapışkanı sürecek Yalıtım malzemesinin yüzeye iyice yapışmasını sağlayacak
I04 Yapıştırma yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizleyecek Yalıtım malzemesini yalıtım boşluğuna püskürtecek
I05 Püskürtme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizleyecek 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi iyice temizleyecek 2. Yalıtım yapılacak yüzeye fırça ya da rulo ile yalıtım malzemesini sürecek
I06 Sürme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizleyecek 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi temizleyecek 2. Astar boya ile yalıtım yüzeyini boyayacak Takmalı yalıtım malzemesi yalıtılacak malzeme ölçüsünde kesecek Takmalı yalıtım malzemesini boru üzerine geçirecek
I TESİSATIN YALITIMINI YAPMAK
I07 Takmalı yalıtımı yapmak
Yalıtım malzemesi geçirilmiş boru üzerine alüminyum folyo bant yapıştıracak Baskı somunu gevşetecek Arızalı salmastrayı çıkaracak Yeni salmastra takacak
İ01 Salmastra değiştirmek
Baskı somununu sıkacak Bağlantı parçasını sökecek Arızalı contayı çıkaracak Yeni conta takacak
İ CİHAZ veTESİSATIN BAKIMINI YAPMAK
İ02 Conta değiştirmek
Bağlantı parçasını sıkacak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
72
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Cihazın baca bağlantısını sökecek İ03 Duman borularının veya kanallarının temizliğini yapmak
Bacada biriken inşaat atıkları ve kurumları temizleyecek
Tesisata doldurma vanasını kullanarak yeterli miktarda su dolduracak 1. Tesisattaki su doluluğunu haberci borusundan su gelip gelmediğini kontrol ederek anlayacak 2. Su seviye göstergesini kontrol ederek tesisatın doluluğunu anlayacak 1. Tesisatın habercisinden su gelince doldurma musluğunu kapatacak 2. Hidrometredeki siyah ibreyi kırmızı ibrenin üzerine elle çevirerek getirecek Tesisatın herhangi bir yerinde kaçak olup olmadığını manometre, hidrometre vb elemanlarla kontrol edecek
İ04 Akışkan eksikliğini tamamlamak
1. Tesisatın en üst seviyesindeki hava purjörü ile havayı boşaltacak 2. Isıtıcıların purjörlerini açarak havayı boşaltacak 1. Sistemdeki akışkan geçişini kapatacak 2. Kurbağacık ile filtre kapağını açacak 3. İçindeki süzgeçi çıkaracak
İ05 Filtreleri temizlemek
1. Süzgeç kısmını temizleyip yerine oturtacak 2. Filtre kapağını sıkacak 3. Sistemdeki akışkan geçişini açacak Cihazı kapalı konuma getirecek Cihazın kapağını sökecek
İ06 İç yüzeyi temizlemek
Elektrik süpürgesiyle ve ya kompresörle iyice temizleyecek Cihazın dış yüzeyini nemli temiz bir bezle silecekCihaz dış yüzeyinde bulunan göstergeleri temizleyecek
İ07 Dış yüzeyi temizlemek
Cihaz dış yüzeyinde bulunan korozyon yapıcı etkenleri önleyecek Müşteri/kullanıcı dinleyecek Müşteri/kullanıcıya şikayetle ilgili soru soracak Müşteri/kullanıcının cihaz veya sistem hakkındaki bilgisini belirleyecek Müşteriye karşı nezaketli davranacak
J01 Şikayeti değerlendirmek
Cihazı / sistemi gözlemleyecek ve test edecek Arızanın sınırlarını belirleyecek Daha detaylı test yapacak Geriye doğru inceleme yapacak
J02 Arıza tespitini yapmak
Arızalı kısmı yarıya ayırma metodu ile test edecek İşletme şeklinden olup olmadığını araştıracak Üründen kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit edecek
J CİHAZ veTESİSATIN ARIZA TESPİTİ VE ONARIMINI YAPMAK
J03 Arıza sebebini belirlemek
Arızanın daha önceden de olup olmadığını belirleyecek
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
73
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Arızalı parçanın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit edecek Cihazın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit edecek Arızayı giderip gideremeyeceğine karar verecek Arızanın giderilmesinde kullanılacak malzemeleri belirleyecek Elektrik akımını kesecek Cihazı kapatacak Arızalı parçayı sökecek Arızalı parçanın tamirini yapacak Arıza giderilemiyorsa arızalı parçayı yenisi ile değiştirecek Tamir edilen parçayı yerine takacak
J04 Arızayı gidermek
Elektrik devresini ve cihazı açacak 1. Sökülen cihaz ve armatürleri kontrol edecek 2. Değiştirilen parçaları (cihaz parçaları, boru, ek parçaları vb) kontrol edecek 3. Tamiri yapılan kısımları kontrol edecek 1. Açma kapama elemanlarının bağlantılarını kontrol edecek 2. Baca ve fan bağlantılarını kontrol edecek 3. Yakıt hatlarının bağlantılarını kontrol edecek Sökülüp takılan elektrik kablolarını kontrol edecek
J05 Sistemi devreye alarak kontrol etmek
1. Sızdırmazlık testi yapacak 2. Mukavemet testi yapacak 3. Sistemin doğru çalışıp çalışmadığını test edecek Müşteri/kullanıcıyı dinleyecek Müşteri/kullanıcının ifadelerini not alacak Cihazın çalışıp çalışmadığını not edecek Cihazı / sistemi gözlemleyecek ve sonuçları not edecek Arızaya ne şekilde müdahale edildiğini not alacak Tamir sonucu cihazı çalıştıracak
J06 Arıza kayıtlarını tutmak
Cihazın/sistemin çalışması ile ilgili gözlemleri not edecek Çizilmiş projeyi düzgün bir zemine açacak Yapı elemanlarını tanıyacak Boru geçişlerini okuyacak Açma-kapama elemanlarını okuyacak Regülatör resimlerini okuyacak Sayaçları okuyacak Gaz tüketim cihazlarını okuyacak Baca ve kanallarını okuyacak Aspiratör bağlantılarını okuyacak
K01 Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini okumak
Projede yer alan ölçüleri ve teknik bilgileri okuyacak
K SİSTEMİN MESLEK RESİMLERİNİ ÇİZMEK
K02 Binanın mimari planını çıkartmak
1. T cetveli hazırlayacak 2. Gönye çeşitlerini hazırlayacak 3. Daire şablonu/ pergel hazırlayacak
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
74
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
4. Çizim kalemleri hazırlayacak 5. Çizim kağıdı hazırlayacak Çizim kağıdını çizim masasına bağlayacak Binanın mimari planını çizecek 1. T cetveli hazırlayacak 2. Gönye çeşitlerini hazırlayacak 3. Daire şablonu/ pergel hazırlayacak 4. Çizim kalemleri hazırlayacak 5. Çizim kağıdı hazırlayacak 6. Yazı şablonu hazırlayacak 7. Tesisat şablonu hazırlayacak Çizim kağıdını çizim masasına bağlayacak
K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek
Bina içi gaz tesisatı çizimlerini yapacak 1. T cetveli hazırlayacak 2. Gönye çeşitlerini hazırlayacak 3. Daire şablonu/ pergel hazırlayacak 4. Çizim kalemleri hazırlayacak 5. Çizim kağıdı hazırlayacak 6. Yazı şablonu hazırlayacak 7. Tesisat şablonu hazırlayacak Çizim kağıdını çizim masasına bağlayacak Eskiz projede aranan özellikleri dikkate alacak
K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek
1. Cihazların çizimini yapacak 2. Boru ve armatürlerin çizimlerini yapacak 3. Gerekli yazıları yazacak 4. Çizgi kalınlıklarına göre kalemleri doğru kullanacak İş tecrübelerini paylaşacak Uygulamada teorik ve pratik bilgileri aktaracak Bazı uygulamaları yanında çalışanlara yaptıracak
L01 Yanında çalışanlara eğitim vermek
Yanında çalışanlara çalışırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatacak Ürün tanıtım toplantılarına katılacak Firma içi eğitim toplantılarına katılacak
L02 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak
Bağlı bulunduğu meslek kuruluşlarının (oda, birlik vs) faaliyetlerine katılacak Sektör yayınlarını takip edecek
L MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK
L03 Meslekle ilgili yayınları, teknolojik gelişmeleri izlemek
Fuar ve seminerlere katılacak
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
75
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ
Ürün tanıtım toplantılarına katılacak Firma içi eğitim toplantılarına katılacak
L04 Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, iş başı eğitimi vb faaliyetlere katılmak
Yeni gelişen teknolojik bilgileri açılacak hizmet içi kurslarında öğrenecek
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
76
IX. DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
MESLEK ADI: ISITMA ve DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
TANIM: Çeşitli binalarda, ısıtma ve doğalgaz iç tesisat sistemlerini kurmak ve tesisatın; test, ayar,
devreye almak, devreden çıkarmak, bakım, onarım gibi hizmetlerini kendi başına ve belirli bir süre
içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip olan nitelikli kişidir.
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Üzerinde işlem yapacağı yapı elamanının delme, kırma ve taşıma dayanımını uygun takım araç gereç kullanarak test etti mi? 1. İlk yardım malzemelerini ilk yardım çantası içerisinde düzenli bir şekilde bulundurdu mu? 2. İlk yardım çantasını çalışma ortamında bulundurdu mu? Çalışmada kullanacağı güvenlik teçhizatını gerektiğinde kullanabileceği yerde bulundurdu mu? (Baret, gözlük, maske, kemer, eldiven v.b.) 1. Çalıştığı alanda bulunan elektrik, su ve gaz tesisatlarının geçtiği yerleri projeyi inceleyerek öğrendi mi? 2. Tesisatları kullananlardan bilgi aldı mı? 3. Çalışma alanındaki tesisatları gözle kontrol etmek yoluyla bilgi sahibi oldu mu? 1. Çalışma alanın lamba ile aydınlatılmasını sağladı mı? 2. Gündüz güneş ışığından yararlanmak için perde ve gerektiğinde pencereleri açtı mı? 1. Çalışma ortamında kapı ve pencereleri açarak doğal havalandırma yaptı mı? 2. Vantilatörleri çalıştırmak suretiyle dışarıdan temiz hava girişi sağladı mı? Çalışmasını bozabilecek ve tehlikeye düşürebilecek tüm unsurları ortadan kaldırdı mı? 1. Montaj yapılacak alanda yanıcı ve patlayıcı maddeler olup olmadığını kontrol etti mi? 2. Montaj yapılacak yüzeyin dayanımını test etti mi? 1. Güvenlik bandını çalışma alan çevresine çekti mi? 2. Kazalara karşı duvarlara veya panolara uyarı levhaları astı mı? 1. Çalışma alanı çevresindekileri uyarı levhaları asmak yoluyla uyardı mı? 2. Çalışma alanında bulunmaması gerekli kişileri sesle "Tehlikeli çalışma alanıdır.Girmeyiniz " şeklinde uyardı mı?
A İŞ ORGANİZASYONU YAPMAK
A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak
Çalışma alanındaki iş ile ilgisi olmayan ve işin yapımını olumsuz yönde etkileyen diğer eşyaları uzaklaştırdı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
77
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Kaynak makine kablosunun bir birinin üzerinden geçmeden makara üzerinde dahi olsa tamamını açarak serdi mi? 2. Kırıcı, delici, kesici aletlerin elektrik bağlantı kablolarını diğer çalışanlara ve çalışmalara engel olmayacak şekilde düzgünce serdi mi? Birbirinin devamı veya tamamlayıcısı niteliğindeki işlerde diğer ekiplerle ilişki halinde oldu mu? 1. Kaynak yapılacak işlerde deri önlük giydi mi? 2. Ağır malzeme taşıma sırasında ucu metal olan özel iş ayakkabısı giydi mi? 3. Sıcak metaller ile çalışılırken ısıya dayanıklı eldiven giydi mi? 4. Kesici alet ve takımlarla çalışırken dış etkilere dayanıklı eldiven giydi mi? 1.Elektrik kablo bağlantılarının izole bant ile yalıtımını kontrol etti mi? 2.Kablo yalıtımı soyulmuş iletkenlerin izole bant ile yalıtımını yaptı mı? 3.Kontrol kalemi veya avometre ile elektrik akımını ölçtü mü? 4..Üzerinde elektrik yükü olan açık sergideki kabloları yalıtımlı pense, yan keski vb. ile kesti mi? 5. Yalıtımlı elbise ve eldiven giydi mi? 6. Toprak hattı bulunan prizlerde kullanmaya özen gösterdi mi? 7. Tamir gereken durumlarda fişi prizden çekti mi? Veya şalteri indirdi mi? 1. Kesici alet ve takımlarla çalışırken dış etkilere dayanıklı eldiven giydi mi? 2. Kesici ve delici aletler ile çalışırken gözlük taktı mı? 3. Tozlu ortamlarda gaz ve toz maskesi taktı mı?4. Açık sahada çalışırken baret taktı mı? 5. Kaynak işlerinde koruyucu maske ve gözlük taktı mı? 6. Deri önlük giydi mi? Kullanılmayan takımların takım çantasında bulunmasını sağladı mı? Çalışma alanındaki kullanılmayan diğer eşyaları kaldırdı mı? Yanıcı gaz depolarının taşıma ve kullanım kurallarına dikkat etti mi? 1. Çalışılacak bölgede bulunan havalandırma imkanlarından yararlandı mı? 2. Gerektiğinde kapı ve pencereleri açarak hava girişi sağladı mı?
A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak
1. Yangına karşı söndürme elemanları (yangın tüpü, kum, su vb) bulundurdu mu? 2. Yangın söndürme elemanlarının doluluğunu ve kullanıma hazır olduğunu kontrol etti mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
78
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Çalışma sırasında oluşan artık ve kalıntıları sağlık ve güvenliği tehdit etmemesi için temizledi mi? Çalışma sonrasında oluşan artık ve kalıntıları sağlık ve güvenliği tehdit etmemesi için temizledi mi? 1. Zehirlenme yönünden koşulları değerlendirdi mi? 2. Elektrik çarpması yönünden koşulları değerlendirdi mi? 3. Düşmek, kaymak vb yönünden koşulları değerlendirdi mi? 4. Başkalarına zarar verme yönünden koşulları değerlendirdi mi? 5. Meteorolojik durum yönünden koşulları değerlendirdi mi? Özel durumlarda çalışma alanı çevresine güvenlik bandı ve uyarı işareti koydu mu? 1. Elektrik kablolarını açıkta ve gelişigüzel bırakmamaya özen gösterdi mi? 2. Kullanılmayan kabloları çalışma alanından uzaklaştırdı mı? 1. Kullanımını tamamladığı makineleri kapattı mı? 2. Gerektiğinde makinelerin fişlerini prizden çekti mi? 1. Bina elektrik/su/gaz tesisatı ve geçiş yerleri hakkında bilgi aldı mı? 2. Bina elektrik/su/gaz tesisatlarının kullanımları hakkında bilgi aldı mı? Yanıcı ve parlayıcı maddeleri çalışma ortamından uzaklaştırdı mı? Çalışmayla ilgisi bulunmayan insanları çalışma alanından uzaklaştırdı mı?
A03 Çevre güvenliğini sağlamak
1. Diğer ekiplerin ve çalışanların aldığı çevre güvenlik önlemlerine uygun hareket etti mi? 2. Diğer ekiplerle ve çalışanlarla gerektiğinde bilgi alış verişinde bulundu mu? 1. Yerel gaz dağıtım kuruluşlarının yönetmelik ve teknik şartnamesi bilgilerinden yararlandı mı? 2. Projenin yönetmelik ve teknik şartnameye uygun olup olmadığını kontrol etti mi? 1. Binanın bodrum, zemin ve normal katlarını inceledi mi? 2. Binanın tesisat bacası, baca, havalandırma vb bölümlerini inceledi mi? 3. Binanın dairelerini, dükkanlarını vb inceledi mi? 4. Dairelere ait oda, salon, mutfak vb bölümlerini inceledi mi?
A04 Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini incelemek
1. Cihazlara ait işaret ve sembolleri inceledi mi? 2. Boru ve armatürlere ait işaret ve sembolleri inceledi mi?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
79
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
3. Kolon, kiriş, baca vb bina elemanlarına ait işaret ve sembolleri inceledi mi? 1. Projede yer alan işaret ve sembolleri bilecek 2. Hangi işlerin yapılacağını projeden takip etti mi? 1. Yapılacak iş için gerekli nitelikleri belirledi mi?2. Belirlenen nitelikteki kişileri belirledi mi? 3. Kişi sayısını belirledi mi? Kullanılacak araç-gereç ve malzemelerin listesini çıkardı mı? İşin yapımı için öncelik sıralaması yaptı mı? Ulaşım güzergah planını çıkardı mı? Uygulama süresini belirledi mi?
A05 İş programı yapmak
Uygulama maliyetini hesapladı mı? Projenin türünü belirledi mi? (Konut, hastane, iş yeri vb.) 1. Farklı uygulama gerektiren işlemleri belirledi mi? 2. Belirlediği işlemleri ayrı kısımlar altında topladı mı? 1. İşin özelliğini ve kapsamını belirledi mi? 2. Yapılacak işi kaç kişinin yapabileceğini saptadı mı? 1. Çalışmada hangi işlemlerin yapılacağını belirledi mi? 2. Belirlenen işlemlerin hangi araç gereçlerle yapılacağını belirledi mi? 3. Araç gereç listesini çıkardı mı?
A06 İş bölümü yapmak
1. Hangi işlemlerin yapılacağını gözden geçirdi mi? 2. Belirlenen her bir işlemi kimin yapacağına karar verdi mi? İş projesini inceledi mi? İşin başlangıcından bitimine kadar yapılacak tüm işlemlerin listesini çıkardı mı? Farklı işlem gerektiren her aşamayı sınıflandırdı mı? 1. Daha önce yapılan benzer işleri belirledi mi? 2. Belirlediği benzer işlerin yapım sürelerinden faydalandı mı? Sınıflandırılan her iş için gereken zamanı ayrı ayrı belirledi mi?
A07 İşin yapım süresini tespit etmek
Sınıflandırılan işlemlerin sürelerinden toplam iş süresini belirledi mi? Yapacağı işin projesini inceledi mi? 1. Yapılacak iş için gerekli malzemeleri tespit etti mi? 2. Depo sorumlusundan malzemeleri temin etti mi?
A08 Malzeme temin etmek
1. Kullanacağı malzemelerin (dübel, vida, boru, ek parçaları vb) stokta yeteri kadar olup olmadığını envanterden kontrol etti mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
80
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
2. Depoya giderek malzeme stoklarını gözden geçirdi mi? 1. Stoklarda eksik olan malzemeler için ilgili yerlerden sipariş yaptı mı? 2. Stoklarda eksik olan malzemeler için ilgili yerlerle sipariş bağlantısı kurdu mu? 1. İş yeri bünyesindeki malzemelerin yapılacak işe uygunluğunu kontrol etti mi? 2. Kullanılacak araç-gereç ve ürünlerin sağlam olup olmadığını kontrol etti mi? 1. Malzemelerin taşınma şartlarını göz önüne aldı mı? 2. Uygun vasıtalarla malzemelerin eksiksiz olarak çalışma alanına sevkini sağladı mı? 1. Yanında çalışanların yaptıkları işleri kontrol etti mi? 2. Yanında çalışanlara işin yapımı hakkında bilgi verdi mi? 3. İşin projeye uygunluğunu kontrol etti mi? 1. İşin yapım resmini inceledi mi? 2. İş akışını kontrol etti mi? 3. Malzemeden kaynaklanan aksaklıkları değiştirme ya da yeni malzeme alıp getirme yolu ile giderdi mi? 4. Programa göre yürütülemeyen işlerin olması durumunda, işin programa uygun hale getirilmesi için alternatifler sundu mu?
A09 İş akışını değerlendirmek
İşin yapımı ile ilgili alınan kararları uyguladı mı? 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırtan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçti mi?
B01 Çelik boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markaladı mı? Boru mengenesine boruyu 10 cm mesafesinde kesilecek şekilde bağladı mı? Düzgün bir kesme için kesilecek yeri testere ile çentikledi mi? Boruyu eksenine dik olacak şekilde testere ile kesti mi? Eğe ile boru ağzındaki çapakları temizledi mi? 1. Boru makasını boruya aşağıdan taktı mı? 2. Boru makasını kesilecek yere dikkatlice yerleştirdi mi? 1. Boru makası elmas ucunu boruya temas edinceye kadar sıktı mı? 2. Boru makasını kesme ekseninde tur attırdı mı?
B ÇELİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
B02 Çelik boruyu kesmek
1. Her turda boru makası sıkma kolunu hafifçe sıktı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
81
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
2. Boru tamamen kesilinceye kadar işleme devam etti mi? Eğe ile boru ağzındaki çapakları temizledi mi? Boruyu kesilecek yer ile mengene arasında yaklaşık 10 cm olacak şekilde bağladı mı? Boru çapına uygun boru paftasını hazır hale getirdi mi? 1. Paftanın diş açma yönüne göre cırcırını kontrol etti mi? 2. Bir eliyle pafta kolunu tutarken diğer eliyle pafta gövdesini tuttu mu? 3. Pafta gövdesini boru ucuna takarak el ile boruya doğru iterek kuvvet uyguladı mı? 4. Pafta kolunu aşağı yukarı hareket ettirerek boruda diş tutturdu mu? Diş açılacak bölgeyi diş açma boyunca yağladı mı? Pafta koluna aşağı doğru kuvvet uygulayarak paftayı boru etrafında döndürdü mü? Diş açtıktan sonra cırcır anahtarını ters çevirerek paftayı borudan ayırdı mı? 1. Diş üzerinde oluşan çapakları tel fırça ile temizledi mi? 2. Diş üzerinde bulunan yağları üstüpü ile temizledi mi? 1. Boruya kendir sardı mı? 2. Kendir sararken sıkma yönüne dikkat etti mi? 3. Kendirin gevşek olmamasına dikkat etti mi? 4. Sıkma yönüne göre dişe teflon bant sardı mı? 1. Sıkma yönünde sülyen boya sürdü mü? 2. Sıkma yönünde macun sürdü mü? 1. Bağlantı parçasını el ile dişe tutturdu mu? 2. En az iki diş geçecek şekilde el ile bağlantı parçasını sıktı mı?
B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak
Boru çapına uygun boru anahtarı ile bağlantı elemanını boruya sıktı mı? 1. Borunun bir ucunu tapa ile veya tahta parçası ile kapattı mı? 2. Boru içine ince kum doldurdu mu? 3. Kumu iyice sıkıştırdı mı? 4. Borunun diğer ucunu da tapa veya tahta parçası ile kapattı mı? 1. Etaj bükümü 2. Köprü bükümü 3. Dirsek bükümü 4. U bükümü Yöntemlerinden uygun olanına göre ölçü alarak tav boyu işaretledi mi?
B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak
1. Oksijen ve asetilen tüp ayarı yaptı mı? 2. Üfleci yaktı mı? 3. Tavlama işlemine uygun alev ayarı yaptı mı? 4. Boruyu çevirerek eşit miktarda tüm tav boyunu ısıttı mı?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
82
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Boru yeteri kadar tavlandıktan sonra hızlı bir şekilde mengeneye bağladı mı? 2. Hangi bükme işlemi yapılacaksa ona göre boruyu ölçüsünde büktü mü? 1. Boruyu soğutma akışkanı ile (yağ, su, hava) soğuttu mu? 2. Boru uçlarındaki tıpaları veya tapaları söktü mü? 3. Boru içindeki kumu tamamen boşalttı mı? 1. Etaj bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markaladı mı? 2. Köprü bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markaladı mı? 3. Dirsek bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markaladı mı? 4. U bükümüne göre ölçü alarak bükme noktasını markaladı mı? 1. Hidrolik boru bükme makinesini kurdu mu? 2. Boru çapına göre büküm makinesine kalıp taktı mı? 1. Boruyu dikiş yeri yukarı gelecek konumda tuttu mu? 2. Borunun büküm noktasını kalıp merkezine yerleştirdi mi? 1. Bir elle boruyu tutarken diğer elle pres kolunu aşağı yukarı hareket ettirdi mi? 2. Bükme açısını mastar gönye ile kontrol ederek bükümü tamamladı mı?
B05 Siyah çelik borularda soğuk büküm yapmak
1. Boru bükme makinesi hidrolik volanını açtı mı? 2. Üst plakayı kaldırarak boruyu makineden çıkardı mı? 1. Oksijen ve asetilen tüp ayarı yaptı mı? 2. Üfleci yaktı mı? 3. Tavlama işlemine uygun alev ayarı yaptı mı? 4. Boruyu çevirerek eşit miktarda tüm boru ucunu ısıttı mı? 1. Tavlanan boru ucunu örs üzerinde boruyu ekseninde döndürerek dövdü mü? 2. Dövme işleminde her defasında eşit güç uyguladı mı? Boru ucu istenen çapa gelinceye kadar daraltma işlemine devam etti mi?
B06 Siyah çelik borularda çap daraltmak
1. Boruyu soğuttu mu? 2. Yuvarlak eğe ile boru ağzını çapakları eğeledi mi? 3. Düz eğe ile boru ucunu eğeledi mi?
B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek
1. Oksijen tüpü basınç düşürücüsünün bağlantısını yaptı mı? 2. Asetilen tüpü basınç düşürücüsünün bağlantısını yaptı mı? 3. Oksijen tüpünü 5-7 bar basınca ayarladı mı? 4. Asetilen tüpünü 1 bar basınca ayarladı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
83
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
İş parçasına eğe ile 45º pah kırarak kaynak ağzı açtı mı? 1. İş parçasını kaynak yapılacak yere yerleştirdi mi? 2. İş parçalarını kaynak konumuna getirdi mi? 1. Oksijen vanasını kısık olacak şekilde açtı mı?2. Asetilen vanasını kısık olacak şekilde açtı mı? Üfleçte elde ettiği gaz karışımına çakmak alevini tutarak yanmayı sağladı mı? Üfleçteki oksijen ve asetilen vanalarını kullanarak gerekli alevi elde etti mi? 1. Üfleci iş parçasına 70-80º açıda tuttu mu? 2. Üfleç ucunu puntalanacak yere 2-3 mm mesafede tuttu mu? 3. Birinci punta yerini eşit şekilde tavladı mı? 4. Kaynak telini punta yerine tutarak iş parçası ile aynı anda ergitti mi? 5. Göz kararı ile iş parçasına toplam üç punta atacak şekilde punta aralıklarını belirledi mi? 6. Aynı yöntemle diğer puntaları attı mı? 7. Puntalarken iş parçaları arasındaki kaynak boşluğunun kapanmamasına dikkat etti mi? 1. Üfleci iş parçasına 70-80º açıda tuttu mu? 2. Üfleç ucunu kaynak yüzeyine 2-3 mm mesafede tuttu mu? 3. Alevi her iki iş parçasına eşit şekilde tutarak kaynak banyosu oluşturdu mu? 4. Kaynak telini kaynak banyosuna daldırarak üçlü bir ergime sağladı mı? 5. Üfleci yarım ay şeklinde hareket ettirerek kaynak banyosunu sürdürdü mü? 6. Dikiş tamamlanana kadar kaynak işlemine devam etti mi? 1. Üfleç asetilen musluğunu kapattı mı? 2. Üfleç oksijen musluğunu kısa bir süre açarak asetilenin boşalmasını sağladı mı? 3. Üfleç oksijen musluğunu kapattı mı? 1. İş parçasını soğuttu mu? 2. Tel fırça ile kaynak bölgesini temizledi mi? İş parçasına eğe ile 45º pah kırarak kaynak ağzı açtı mı? 1. İş parçasını kaynak yapılacak yere yerleştirdi mi? 2. İş parçalarını kaynak konumuna getirdi mi? 1. Parça et kalınlığına göre elektrot çapını seçti mi? 2. İş parçası özelliğine göre elektrot türünü seçti mi? 1. Kaynak makinesinin fişini prize taktı mı? 2. Kullanılacak elektroda ve iş parçası et kalınlığına göre amper ayarını yaptı mı?
B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek
Kaynak masasında iş parçasına yakın yere şase kablosunu taktı mı?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
84
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Elektrodu kaynak pensine taktı mı? 2. Elektrodu iş parçasına sürterek veya vurarak ark oluşturdu mu? 1. Kaynak pensini iş parçasına 70-80º açıda tuttu mu? 2. Elektrodu puntalanacak yere vurarak veya sürterek ark oluşturdu mu? 3. Birinci punta yerini puntaladı mı? 4. Göz kararı ile iş parçasına toplam üç punta atacak şekilde punta aralıklarını belirledi mi? 5. Aynı yöntemle diğer puntaları attı mı? 6. Puntalarken iş parçaları arasındaki kaynak boşluğunun kapanmamasına dikkat etti mi? 1. Puntaların çapaklarını kırdı mı? 2. Puntaların tutup tutmadığını kontrol etti mi? 3. Tel fırça ile punta yerlerini iyice temizledi mi? Yatay konumda kaynak yaparken; 1. Elektrodu iş parçasına vurarak veya sürterek ark oluşturdu mu? 2. Elektrodu yarım ay şeklinde hareket ettirerek dikişe başladı mı? 3. Arkı her hangi bir sebeple kestiğinde yeniden ark oluşturmadan önce çapakları temizledi mi? 4. Başlangıç noktasına gelince dikişi bitirdi mi? Düşey konumda kaynak yaparken; 1. Elektrodu iş parçasına vurarak veya sürterek ark oluşturdu mu? 2. Elektrodu yarım ay şeklinde hareket ettirerek dikişe başladı mı? 3. Kaynak banyosunun akmaması için punta punta dikişi tamamladı mı? Dikiş yerini kaynak çekici ile kırdı mı? Tel fırça ile kaynak bölgesini iyice temizledi mi? 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırttan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçti mi?
C01 Bakır boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markaladı mı? 1. Uygun mengene seçti mi? 2. Boruyu deforme etmeden mengeneye bağladı mı? 3. Kesilecek yer ile mengene arasında yeterli mesafe bıraktı mı? 1. Boru keskisini boruya aşağıdan taktı mı? 2. Boru keskisini kesilecek yere dikkatlice yerleştirdi mi?
C BAKIR BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
C02 Bakır boruyu kesmek
1. Boru makası elmas ucunu boruya temas edecek şekilde sıktı mı? 2. Her turda boru makası sıkma kolunu hafifçe sıktı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
85
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
3. Boru tamamen kesilinceye kadar işleme devam etti mi? Boru çapına uygun rayba ile kesilen bölgedeki çapakları temizledi mi? 1. Bakır borunun bükme noktasını buldu mu? 2. Bakır borunun bükme noktasını markaladı mı?Bakır boru dış çapına uygun bükme yayını seçti mi? Bükme yayını bakır boru büküm merkezine taktı mı? 1. Başparmaklarını borunun altından büküm alanına yerleştirdi mi? 2. Diğer parmaklarını borunun etrafını saracak şekilde tuttu mu? 3. Hafifçe kuvvet uygulayarak yavaşça bükümü yaptı mı? 4. Bükme yayını borudan çıkardı mı?
C03 Bakır boruları bükmek
Büküm açısını açıölçerle kontrol etti mi? 1. Lehimlenecek borunun ucunu çapa uygun fırça ile temizledi mi? 2. Lehimlenecek ek parçasının iç yüzeyini fırça ile temizledi mi? 1. Borunun lehimlenecek kısmına lehim pastası sürerek iyice yedirdi mi? 2. Ek parçasının muf iç yüzeyine lehim pastası sürerek iyice yedirdi mi? 3. Boru ve ek parçasını birbirine takarak kaynak konumuna getirdi mi? 1. Elektrikli lehim makinesinin fişini prize taktı mı? 2. Lehim yapılacak yeri lehim makinesi maşası ile yeteri kadar ısıttı mı? 3. Yumuşak lehim telini birleşme yerine yeteri kadar temas ettirdi mi? 1. Birleştirme yerini oksi gaz pürmüzü ile tavladı mı? 2. Tavlanan yere boraks tozu serpti mi? 3. Borakslı alan üzerinde alevi gezdirdi mi? 4. Sert lehim telini boraksa batırdı mı? 5. Yeteri sıcaklığa kadar tavlanmış olan kaynak bölgesine lehim telini temas ettirerek sert lehim işlemini tamamladı mı? Islak bez ile lehimleme işleminden hemen sonra lehim bölgesini asitten arındırdı mı?
C04 Bakır boru kaynağı yapmak
1. Lehim bölgesinde boşluk kalıp kalmadığını göz ile kontrol etti mi? 2. Boruya su doldurarak lehim bölgesinde kaçak olup olmadığını kontrol etti mi? Kullanılacak bakır borunun çapını belirledi mi? Boru ucundaki çapakları rayba ile temizledi mi?
C05 Bakır boru eki yapmak
Havşalı birleştirmede; 1. Boru çapına uygun rakoru boruya taktı mı? 2. Havşa konisini hafifçe yağladı mı?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
86
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
3. Boruyu havşa payı bırakarak havşa mengenesine bağladı mı? 4. Havşa açma aparatını havşa makinesine taktı mı? 5. Havşa aparat kolunu sıkarak havşayı açtı mı?6. Havşayı kontrol etti mi? Muflu birleştirmede; 1. Boru ucunu raybalayarak temizledi mi? 2. Boruyu havşa mengenesine muf boyu kadar mesafe bırakarak sabitledi mi? 3. Şişirme zımbasını muf aparatına taktı mı? 4. Zımbayı yağladı mı? 5. Zımbayı boru içine sokarak çevirme kolu yardımıyla mufu açtı mı? 6. Çift kollu muf açma aparatını boru içine sokarak muf açtı mı? 7. Mufu kontrol etti mi? Sıkıştırmalı birleştirmede; 1. Bakır boru ucunu raybaladı mı? 2. Ek parçasına boruyu geçirdi mi? 3. Pres makinesini ek parçası üzerine getirerek sıkıştırmayı yaptı mı? 1. Uçtan Uca 2. Uçtan Eksene 3. Uçtan Sırta 4. Eksenden Eksene 5. Eksenden Sırta 6. Sırtan Sırta Yöntemlerinden uygun olanını seçti mi?
D01 Plastik boruda ölçü almak
Seçilen yönteme göre gerekli ölçüyü boru üzerinde kalem ile markaladı mı? Boruyu zemine veya tezgah üzerine koydu mu? İstenilen ölçüyü metre yardımıyla boru üzerinde kalemle işaretledi mi? 1. Boru makası ağzını yeteri kadar açtı mı? 2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirdi mi?
D02 Plastik boruyu kesmek
Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamladı mı? Kullanılacak boru çapına uygun lokma takımını füzyon kaynak makinesine taktı mı? 1. Füzyon kaynak makinesi takımını çalışma alanına kurdu mu? 2. Varsa en yakındaki prize yoksa uzatma kablosu ile uygun prize kaynak makinesi fişini taktı mı? 3. Füzyon kaynak makinesini uygun sıcaklık değerine ayarladı mı?
D PLASTİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
D03 Polipropilen borularda füzyon kaynağı yapmak
1. Füzyon kaynak makinesinin yeteri sıcaklığa geldiğini termostattan gördü mü? 2. Boru ve ek parçasını aynı anda lokmalara taktı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
87
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Boru çapına göre yeterli süre bekledi mi? 2. Kaynak sıcaklığına kadar eriyen boru ve ek parçasını lokmalardan döndürmeden ve aynı anda çıkardı mı? Birleştirme yönünü dikkate alarak boruyu ekseninde ek parçasına taktı mı? Şekil verme süresi içinde birleştirmenin ince ayarını ve eksene alma işlemini yaptı mı? 1. Kaynak bitiminde makineyi düğmesinden kapattı mı? 2. Makinenin fişini prizden çıkardı mı? 3. Makineyi güvenli bir yerde soğumaya bıraktı mı? Uygun çapta PEX borunun ölçüsünü aldı mı? Boru çapına göre birleştirmede kullanacağı ek parçalarını seçti mi? 1. Metre ile gerekli ölçüyü boru üzerinde belirledi mi? 2. Ölçüyü kalemle işaretledi mi? 1. Boru makası ağzını yeteri kadar açtı mı? 2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirdi mi? Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamladı mı?
D04 Polietilen (PEX) boruları birleştirmek
Rakorlu birleştirmede; 1. Geçme manşonu iç konik tarafı boru ucuna gelecek şekilde boruya geçirdi mi? 2. Genişletme aparatı ile boru ucunu genişletti mi? 3. Ek parçasını genişletilen boru ucuna taktı mı?4. Ek parçası ve manşonu kavrayacak şekilde pres makinesini bağlantı yerine düzgünce oturttu mu? 5. Sıkma aparatını kullanarak geçme manşonunu ek parçası üzerine geçirdi mi? Presli birleştirmede; 1. Boru ucunu kılavuz ile kalibre etti mi? 2. Ek parçasını boru içine yeterince geçirdi mi? 3. Pres yüzüğünü plastik körüğe oturttu mu? 4. Pres makinesini çelik yüzüğün üzerine tam olarak oturttu mu? 5. Preslemeyi yaparak sıkıştırma işlemini tamamladı mı? Uygun çapta ALPEX borunun ölçüsünü aldı mı? Boru çapına göre birleştirmede kullanacağı ek parçalarını seçti mi? 1. Metre ile gerekli ölçüyü boru üzerinde belirledi mi? 2. Ölçüyü kalemle işaretledi mi?
D05 Alüminyum polietilen (Alpex) boruları birleştirmek
1. Boru makası ağzını yeteri kadar açtı mı? 2. Kesilecek yere boru makasını eksene dik olarak yerleştirdi mi? 3. Makas koluna baskı uygulayarak kesme işlemini tamamladı mı?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
88
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Rakorlu birleştirmede; 1. Geçme manşonu iç konik tarafı boru ucuna gelecek şekilde boruya geçirdi mi? 2. Genişletme aparatı ile boru ucunu genişletti mi? 3. Ek parçasını genişletilen boru ucuna taktı mı?4. Ek parçası ve manşonu kavrayacak şekilde pres makinesini bağlantı yerine düzgünce oturttu mu? 5. Sıkma aparatını kullanarak geçme manşonunu ek parçası üzerine geçirdi mi? Presli birleştirmede; 1. Boru ucunu kılavuz ile kalibre etti mi? 2. Ek parçasını boru içine yeterince geçirdi mi? 3. Pres yüzüğünü plastik körüğe oturttu mu? 4. Pres makinesini çelik yüzüğün üzerine tam olarak oturttu mu? 5. Preslemeyi yaparak sıkıştırma işlemini tamamladı mı? Kullanacağı yere göre boru çapını belirledi mi? Kullanılacak PVC borunun ölçüsünü aldı mı? Boruyu ölçerek işaretledi mi? Borunun kesilecek yerini kesme kalıbına yerleştirdi mi? Testere ile boruyu dik olarak kesti mi?
D06 PVC boruları birleştirmek
Boru ucunda meydana gelen çapakları zımpara/eğe yardımıyla temizledi mi? 1. Boru çapına uygun kelepçe seçti mi? 2. Kelepçeler arası mesafeyi belirledi mi? 3. Kelepçe yerlerini duvarda metre ile işaretledi mi? 4. İşaretlenen yerleri kelepçe vidasına uygun çapta deldi mi? 5. Kelepçe vidasına uygun çapta dübeli taktı mı?6. Boru geçiş yönüne göre kelepçeyi yerine vidaladı mı? 7. Boruyu kelepçe içine yerleştirdi mi? 8. Kelepçe bileziğini uygun tornavida ile sıktı mı?1. Boru çapına ve türüne göre konsol seçti mi? 2. Konsollar arası mesafeyi tespit etti mi? 3. Konsolların yerleştirileceği yerleri metre ile işaretledi mi? 4. Delici ve kırıcı ile konsol yerlerini deldi mi? 5. Konsolları deliklere yerleştirdi mi? 6. Konsolları terazisinde sabitledi mi?
E BORU MONTAJI YAPMAK
E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak
1. Boru çapına ve türüne uygun askı seçti mi? 2. İki askı arası mesafeyi tespit etti mi? 3. Askıların yerleştirileceği yerleri metre ile işaretledi mi? 4. Delici ve kırıcı ile askı yerlerini deldi mi 5. Askıları deliklere yerleştirdi mi? 6. Askıları terazisinde sabitledi mi?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
89
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Projede ilgili yeri inceledi mi? 2. Borunun duvarda geçeceği yerleri tespit etti mi? 3. Borunun geçeceği yeri metre ile işaretledi mi? Markalanan yeri delici ve kırıcı ile boru çapından en az 30 mm büyük çapta deldi mi? 1. Harç hazırladı mı? 2. Seçilen kovanının iç çapının, duvardan geçecek doğalgaz borusu dış çapından 20 mm fazla olması gerektiğine dikkat etti mi? 3. Kovanı, duvarın iç ve dış kısımlarından 10 mm taşacak şekilde deliğe yerleştirdi mi? 4. Kovan ile duvar arasını harçla sabitledi mi?
E02 Duvar geçişi yapmak
1. Doğalgaz borusunu kovan içerisinden yatay eksende geçirdi mi? 2. Kovan ile doğalgaz borusu arasını silikon, köpük vb. dolgu malzemeleri ile doldurdu mu? 1. Projede ilgili yeri inceledi mi? 2. Borunun döşemede geçeceği yerleri tespit etti mi? 3. Borunun geçeceği yeri metre ile işaretledi mi? Markalanan yeri delici ve kırıcı ile boru çapından en az 30 mm büyük çapta deldi mi? 1. Harç hazırladı mı? 2. Seçilen çelik kovanının iç çapının, döşemeden geçecek doğalgaz borusu dış çapından 20 mm fazla olması gerektiğine dikkat etti mi? 3. Kovanı döşemenin üstünden 20 mm ve altından 10 mm taşacak şekilde deliğe yerleştirdi mi? 4. Kovan ile döşeme arasını harçla sabitledi mi?
E03 Döşeme geçişi yapmak
1. Kolon borusunu kovan içerisinden dikey eksende geçirdi mi? 2. Kovan ile doğalgaz borusu arasını silikon, köpük vb. dolgu malzemeleri ile doldurdu mu? 1. Projede ilgili yeri inceledi mi? 2. Borunun geçeceği yerleri tespit etti mi? 3. Borunun geçeceği yeri metre ile duvarda işaretledi mi? 4. Borunun geçeceği yeri metre ile döşemede işaretledi mi? 1. Duvarda ve/veya döşemede işaretlenen yere murç ve keski ile boru çapına uygun genişlikte kanal açtı mı? 2. Kanal açarken oluşan inşaat artıklarını çalışma alanından temizledi mi? 3. Kanal açarken iş güvenliği kurallarına dikkat etti mi?
E04 Sıva altı boru geçişi yapmak
1. Döşenecek boruyu açılan kanal içine yerleştirdi mi? 2. Kanal içindeki boru birleştirmelerini yaptı mı? 3. Birleştirme yapıldıktan sonra bağ teli ile boruyu duvara sabitledi mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
90
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Boru tesisatında yer alan tüm ağızları tapa ile sızdırmaz şekilde kapattı mı? 2. Tesisatın özelliğine göre başlangıç noktasından basınçlı su verdi mi? 3. Tesisatın özelliğine göre başlangıç noktasından basınçlı hava verdi mi? 4. Yeterli süre bekledikten sonra tüm boru yüzeylerini ve ek yerlerini kontrol etti mi? 5. Hava ile sızdırmazlık testi yaptıysa manometreden sızdırmazlığı kontrol etti mi? 1. Borunun yapıldığı malzemeye göre harç malzemesini belirledi mi? 2. Harç malzemesini hazırladı mı? 3. Harç malzemesi ile kanalı kapattı mı? 1. İş projesini / montaj kitapçığını okudu mu? 2. Yapı bölümlerinin konumlarını proje ile karşılaştırdı mı? 3. İşe uygun malzeme takım araç ve gereç miktarını belirledi mi? 1. Cihaz montajı için çalışılırken yeterli hacmini uygun olup olmadığını tecrübeleri ile belirledi mi? 2. Bacalı cihazlarda yanma için gerekli olan havanın yapı bölümünde olup olmadığın hesap yöntemi ile belirledi mi? 1. Yüzeyin cihaz ağırlığını taşımasına karşı dayanımını kontrol etti mi? 2. Bacalı cihazlarda bacaya uzaklığını belirledi mi? 3. Hermetik cihazlarda cihazın dış yüzeye uzaklığını belirledi mi? Cihazın zeminden yüksekliğinin standartlara uygunluğunu ölçtü mü?
F01 Cihazın monte edileceği yeri belirlemek
1. Yanma için gerekli havanın yeteri kadar sağlanıp sağlanmadığını kontrol etti mi? 2. Yanmış gazların mahal dışına atılıp atılmadığını kontrol etti mi? 3. Havalandırma sağlayan kapı, pencere ve menfezlerin açıklığını kontrol etti mi? 1. Gaz yakıcı cihaz ile beraber verilen montaj şablonunu yataylık ve düşeylik kontrollerini metre ve su terazisi yardımıyla ölçerek montaj yerine yerleştirdi mi? 2. Cihaza ait montaj aparatını/beton kaideyi montaj yerine yerleştirdi mi?
F02 Markalama yapmak
Cihaz montaj şablonunda belirlenen delikleri montaj yapılacak yüzeye (duvara yada döşemeye) kalem yardımıyla işaretledi mi?
F CİHAZ MONTAJI YAPMAK
F03 Duvara veya döşemeye montaj elemanı yerleştirmek
1. Elektrikli kırıcı delici makineye uygun elmas ucu taktı mı? 2. Delici/kırıcının fişini prize taktı mı? 3. Delik açılacak yüzeyi markaladı mı? 4. Delici/ kırıcı makineyi çalıştırmak suretiyle yüzeye matkap ucunu daldırdı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
91
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Cihaz ile birlikte verilen hazırladı mı? 2. Dübelleri açılan deliklere el yordamıyla yerleştirdi mi? 3. Dübel başlığı yüzeye çıkmayacak şekilde çekiç ile vurarak dübeli deliğin içine sıkıştırdı mı?1. Yüzey üzerine montaj aparatını/plakasını delikler birbirini karşılayacak şekilde yerleştirdi mi? 2. Montaj vidalarına rondela takarak deliklerden geçirdi mi? 3. Montaj aparatının/plakasının deliklerinden geçirdiği vidayı dübel içerisine doğru tornavida/alyen anahtar ile sıktı mı? Su terazisi ile montaj aparatının yataylık/dikeylik bakımından düzgünlüğünü kontrol etti mi? Montaj vidalarını hafifçe gevşeterek yataylık/dikeylik ayarını yaptı mı? Montaj vidalarını tornavida/alyen anahtar ile sıkarak montaj plakasını sabitledi mi? 1. Cihazı montaj plakası üzerinde bulunan askı üzerine astı mı? 2. Gerektiğinde cihazı montaj plakası/beton kaide üzerine delikler birbirini karşılayacak şekilde yerleştirdi mi?
F04 Cihazı yerine tespit etmek
1. Cihazı montaj plakasına/beton kaideye vidalayarak sabitledi mi? 2. Cihazın yataylık ve düşeylik kontrolünü su terazisi ile yaptı mı? 1. Cihaz için gerekli akışkan bağlantı parçaları, araç ve gereçleri belirledi mi? 2. Cihaz için gerekli akışkan bağlantı parçaları, araç ve gereçleri hazırladı mı? 1. Cihaz ile akışkan boru bağlantı uçlarının mesafesini ölçtü mü? 2. Ölçüleri not etti mi? 1. Kelepçe konulacak yüzeyi markaladı mı? 2. Markalanan yüzeyi matkap ile deldi mi? 3. Deliklere uygun dübel yerleştirdi mi? 1. Bağlantı borularını ölçüye uygun bir şekilde kesti mi? 2. Boru uçlarına vida dişi açtı mı? 3. Diş üzerine sızdırmazlık elemanı (teflon bant,kendir) sardı mı? 4. Sızdırmazlık malzeme üzerine sızdırmazlık macunu sürdü mü? 5. Uygun bağlantı elamanlarını boru anahtarı/kurbağacık ile sıktı mı?
F05 Akışkan bağlantılarını yapmak
1. Gaz/yakıt bağlantı borusunu taktı mı? 2. Soğuk su giriş bağlantı borusunu taktı mı? 3. Kullanım sıcak suyu çıkış bağlantı borusunu taktı mı? 4. Isıtma suyu gidiş bağlantı borusunu taktı mı? 5. Isıtma suyu dönüş bağlantı borusunu taktı mı?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
92
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
6. Bağlantı elemanları arasına gerektiğinde conta koydu mu? 1. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidaladı mı? 2. Boruları kelepçe üzerine yerleştirerek sabitledi mi? 1. Duman kanalının yapılacağı yeri projeye bakarak belirledi mi? 2. Duman kanalını doğal çekişli cihazlarda bacaya doğru yükselen eğim ile bağlamak için kelepçe yerlerini duvar üzerine markaladı mı? 3. Duman kanalını cebri çekişli cihazlarda ( hermetik kombi ) mahal dışına alçalan eğim ile bağlamak için kelepçe yerlerini duvar üzerine markaladı mı? 1. Delik için uygun matkap ucu seçti mi? 2. Markalanan yüzeyi matkap ile dübel boyunda deldi mi? 1. Deliklere uygun dübel yerleştirdi mi? 2. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidaladı mı? 1. Duman kanalını doğal çekişli cihazdan bacaya doğru yükselen bir eğim ile bağladı mı? 2. Duman kanalını cebri çekişli cihazdan mahal dışı ortama doğru alçalan bir eğim ile bağladı mı? 3. Merkezi kazanların duman boru kanalının ek yerlerini elektrik ark kaynak yöntemi ile sızdırmaz şekilde kaynattı mı? 4. Kelepçeleri dübel üzerine sıkıca vidaladı mı? 5. Duman kanalına kelepçeleri bağladı mı? 1. Ek yerlerini temizledi mi? 2. Duman kanalının ek yerlerini alüminyum folyo ile sardı mı? 1. Çimento kum ve suyu belirli oranlarda karıştırarak sıva harcı yaptı mı? 2. Duman kanalı ile bacanın birleşim yerini sıva ile sıvadı mı?
F06 Baca bağlantısını yapmak
1. Bacanın en alt kısmına baca drenaj aparatı yerleştirdi mi? 2. Aparat ucuna yoğuşan su buharını toplayacak hortum bağladı mı? 3. Hortumu pis su tesisat borusuna bağladı mı? 1. Cihaz için uygun elektrik voltajını (gerilim ) avometre ile kontrol etti mi? 2. Cihaz için uygun elektrik akımını (amper) avometre ile kontrol etti mi?
F07 Cihazın elektrik bağlantısını yapmak / yaptırmak
1. Topraklama hattına doğru kablonun bağlanıp bağlanmadığını gözle kontrol etti mi? 2. Topraklama kablo ucunun topraklama hattına bağlı olup olmadığın priz ve fiş bağlantılarına bakarak kontrol etti mi? 3. Topraklama kablosunun ucu cihaz gövde üzerine bağlı olup olmadığına gözle kontrol etti mi?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
93
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. Montaj katoloğunu inceleyerek cihaz elektrik bağlantısının sigorta bölümünü okudu mu? 2. Cihaz montaj katoloğunda belirtilen ve tesisatta kullanılan sigortanın cihaz için gerekli akımı sağlayan sigorta olup olmadığını gözle kontrol etti mi? 1. Sigortaları kontrol etti mi? 2. Baca sensör bağlantısını kontrol etti mi? 3. Emniyet ventil bağlantısını kontrol etti mi? 4. Cihazın elektrik bağlantılarını kontrol etti mi? 5. Cihaz emniyet termostat bağlantısını kontrol etti mi? 6. Gaz prosestatının elektrik bağlantısını kontrol etti mi? 1. Elektrik besleme sigorta bağlantısını yaptı mı? 2. Faz, nötr ve topraklama bağlantıları yaptı mı?3. Sirkülasyon pompa elektrik bağlantısını yaptı mı? 4. Baca sensör bağlantısını yaptı mı? 5. Gaz prosestat elektrik bağlantısını yaptı mı? 6. Priz ve fiş bağlantısı yaptı mı? 7. Kablo ek yerlerine klemens bağladı mı? 1. İş projesini inceledi mi? 2. Cihazın konulduğu hacimde uygun menfez yerini belirledi mi? 1. Projede hesaplanmış ve cihaz için gerekli yanma havasının mahal içinde yeterli olup olmadığını belirledi mi? 2. Doğal havalandırma için duvar /pencere/kapı gibi yapı elemanlarında alttan ve üsten uygun ölçülerde menfez açtı mı? 3. Cebri havalandırma için uygun havalandırma kanalı yaptı mı?
F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak
1. Cihaz alev modülasyonunu kontrol etti mi? 2. Menfezlerin açık olduğunu kontrol etti mi? 1. Cihaz gaz giriş vanasının açık olduğunu kontrol etti mi? 2. Gaz bağlantı boru ek yerlerinin sızdırmazlığını kontrol etti mi? 1. Tüm tesisat vanaların açık konumda olduklarını kontrol etti mi? 2. Açık olmayan vanalar açık konuma getirdi mi?3. Cihaz manometre basıncı istenilen değerde olup olmadığını tespit etti mi? 4. Hidrometre ile sistemin su doluluğu kontrol etti mi? 5. Tesisata çalışma seviyesine kadar manometre/hidrometre değeri kadar su doldurdu mu?
F09 Cihazı devreye almak/aldırmak
1. Baca sensörünü kontrol etti mi? 2. Sigortalarının açık konumda olduklarını kontrol etti mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
94
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
3. Cihaz ikaz lambalarının yakıp yanmadığını kontrol etti mi? 1. Açma -kapama anahtarının konumunu kontrol etti mi? 2. Gaz giriş vanasının açık-kapalı konumunu kontrol etti mi? 3. Su giriş-çıkış vanasının açık-kapalı konumunu kontrol etti mi? 1. Cihaz gaz vanasın açtı mı? 2. Açma -kapama anahtarını açık konuma getirdi mi? 1. Tesisatın bir ucuna test nipeli takıp diğer açık uçlarını vana yada kör tapa ile kapattı mı? 2. Soy gaz tüpünü bir ucu açık kalan test nipeline bağladı mı? 3. Gazın tesisata işletme basıncının 1,5 katı kadar gaz dolmasını gaz tüp vanasını açmak suretiyle sağladı mı? Uygun test cihazını test nipeline bağladı mı? Gaz basıncının dengelenme süresini bekledi mi?Gaz denge basınç değerini not aldı mı?
G01 Sızdırmazlık testi yapmak
Basınçta düşme olup olmadığını ölçme cihazında gözlemledi mi? 1. Tesisatın bir ucuna test nipeli takıp diğer açık uçlarını vana yada kör tapa ile kapattı mı? 2. Sisteme uygun akışkanı doldurdu mu? 3. İşletme basıncın 1,5 katı basınçta akışkan basıldığını manometre üzerinden okudu mu? 1. Basınç dengelemesi için 20 dakika bekledi mi? 2. Tesisatta akışkan kaçağı olup olmadığını bağlantı parçaları ve boru yüzeylerini gözle kontrol etti mi? 3. Sızdırma olan tesisat elemanı yeniden söktü mü? 4. Sızdırmazlık elemanı kullandı mı? 5. Bağlantı parçasını yerine taktı mı?
G02 Dayanım testi yapmak
1.Tesisatta dayanım ve sızdırmazlık su ile yapıldı ise test nipeli açmak suretiyle akışkanı boşalttı mı? 2.Sızdırmazlık ve dayanım soy gaz ile yapıldı ise tesisatın en üst noktasındaki tapayı açtı mı? Vanaların akışkan geçiş miktarını açmak yada kısmak suretiyle sıcaklık ayarı yaptı mı? Termostat düğmesini istenilen sıcaklık ayar konumuna getirdi mİ?
G03 Sıcaklık ayarı yapmak
Cihaz içindeki elektronik sensörü dijital program ile sıcaklık ayarı yaptı mı? Tesisatın manometre üzerinde çalışma basıncına kadar tesisata su doldurdu mu?
G CİHAZ ve TESİSATIN TEST/ AYARINI YAPMAK
G04 Basınç ayarı yapmak
1. Tesisatın habercisinden su gelinceye kadar tesisata su doldurdu mu?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
95
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
2. Hidrometrenin kırmızı ibresinin hareketini izledi mi? 3. Hidrometrenin kırmızı ibresinin durduğu yere siyah ibreyi el ile ayarlayarak getirdi mi? Gaz alt ve üst basıncını prosestat ile ayarladı mı? 1. U manometreyi baca test nipeline bağladı mı?2. Manometre içine akışkan sıvı dengeleninceye kadar doldurdu mu? 3. Dengelenen seviye işaretledi mi? 4. U manometreyi baca test nipeline bağladı mı?5. U manometre borusu içinden bacaya doğru akışkan yükselip yükselmediği tespit etti mi?
G05 Baca testi yapmak/yaptırmak
1. Gaz dedektörünü baca test nipeline taktı mı? 2. Baca sızdırmazlığını ölçtü mü? 1. Akışkan bağlantı yerlerini kontrol etti mi? 2. Yüzey üzerinde akışkan olup olmadığına baktı mı?
H01 Sistemin akışkan sızdırmazlığını kontrol etmek
1. Sisteme test basıncında akışkan doldurdu mu? 2. Manometrenin mevcut basınç değerini okudu mu? 3. Bir süre bekledikten sonra manometre basınç değerinin düşüp düşmediğini kontrol etti mi? 1. Tesisatın bütün vanalarını ve purjörlerini açtı mı? 2. Tesisatın içerisine Purjörlereden su akıncaya kadar su doldurdu mu? 3. Purjörleri kapattı mı?
H02 Sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmek
Hidrometre ile tesisata su verme; 1. Doldurma musluğundan tesisata su verdi mi? 2. Tesisatın habercisinden su gelince doldurma musluğunu kapattı mı? 3. Siyah ibreyi hidrometrenin kırmızı ibresinin üzerine elle çevirerek getirdi mi? Manometre ile tesisata su verme; 1. Cihaz doldurma musluğunu açtı mı? 2. Manometre basıncı istenilen seviye ye gelinceye kadar tesisata su verdi mi? 3. Manometre basıncı istenilen seviyeye geldiğinde doldurma musluğunu kapattı mı? Elektrik motorunun elektrik kablo bağlantılarını kontrol etti mi? Cihaz motorunun çalıştırılıp dönme yönüne kontrol etti mi?
H03 Pompaların dönüş yönünü kontrol etmek
Pompanın basma yönünü kontrol etti mi? 1. Küresel, şiber, kosva vb vanaların yönünü belirledi mi? 2. İki yollu, üç yollu, dört yollu vb vanaların yönlerini belirledi mi? Selenoid vana, motorlu vana vb vanaların konumlarını kontrol etti mi?
H SİSTEMLERİ DEVREYE ALMAK/DEVREDEN ÇIKARMAK
H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek
Filtre ve çekvalf gibi elemanların konumunu belirledi mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
96
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Elle kumandalı vanaların konumlarını kontrol etti mi? İç tesisatın gidiş ve dönüş hatlarını gözle kontrol etti mi?
H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek
1. Doğru boruların kullanılıp kullanılmadığını kontrol etti mi? 2. Boruların geçtiği yerlerin projeye uygunluğunu kontrol etti mi? Ölçme cihazlarının (manometre, prosestat, termostat, hidrometre, sayaç) bağlantılarını kontrol etti mi?
H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek
Ölçme cihazlarının doğru değerleri gösterip göstermediğini kontrol etti mi? Yalıtım yapılacak yüzeyi temizledi mi? I01 Yalıtım için
hazırlık yapmak Gerektiğinde astar boya ile boyadı mı? Yalıtım yapılacak alan belirledi mi? 1. Yalıtılacak malzemeye göre yalıtım malzemesi seçti mi? 2. Yalıtımı yapılacak malzemenin bulunduğu ortama göre yalıtım malzemesi seçti mi?
I02 Yalıtım malzemesi seçmek
Yalıtımın çeşidine göre ne tür malzemenin seçileceği belirledi mi? Serme yalıtım malzemesini (taşyünü,camyünü,polietilen) uygun yüzeye serdi mi?
I03 Serme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzemesini dış ortamdan etkilenmemesi için kapladı mı? 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi iyice temizledi mi? 2. Yüzeye yapışkanı sürdü mü? Yalıtım malzemesinin yüzeye iyice yapışmasını sağladı mı?
I04 Yapıştırma yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizledi mi? Yalıtım malzemesini yalıtım boşluğuna püskürttü mü?
I05 Püskürtme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizledi mi? 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi iyice temizledi mi? 2. Yalıtım yapılacak yüzeye fırça ya da rulo ile yalıtım malzemesini sürdü mü?
I06 Sürme yalıtımı yapmak
Yalıtım malzeme fazlalıklarını temizledi mi? 1. Yalıtım yapılacak yüzeyi temizledi mi? 2. Astar boya ile yalıtım yüzeyini boyadı mı? Takmalı yalıtım malzemesi yalıtılacak malzeme ölçüsünde kesti mi? Takmalı yalıtım malzemesini boru üzerine geçirdi mi?
I TESİSATIN YALITIMINI YAPMAK
I07 Takmalı yalıtımı yapmak
Yalıtım malzemesi geçirilmiş boru üzerine alüminyum folyo bant yapıştırdı mı? Baskı somunu gevşetti mi? Arızalı salmastrayı çıkardı mı? Yeni salmastra taktı mı?
İ01 Salmastra değiştirmek
Baskı somununu sıktı mı? Bağlantı parçasını söktü mü?
İ CİHAZ veTESİSATIN BAKIMINI YAPMAK
İ02 Conta değiştirmekArızalı contayı çıkardı mı?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
97
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Yeni conta taktı mı? Bağlantı parçasını sıktı mı? Cihazın baca bağlantısını söktü mü? İ03 Duman
borularının veya kanallarının temizliğini yapmak
Bacada biriken inşaat atıkları ve kurumları temizledi mi? Tesisata doldurma vanasını kullanarak yeterli miktarda su doldurdu mu? Haberci borusundan veya su seviye göstergesinden tesisatın doluluk kontrolünü yaptı mı? 1. Tesisatın habercisinden su gelince doldurma musluğunu kapattı mı? 2. Hidrometredeki siyah ibreyi kırmızı ibrenin üzerine elle çevirerek getirdi mi? Tesisatın herhangi bir yerinde kaçak olup olmadığını manometre, hidrometre vb elemanlarla kontrol etti mi?
İ04 Akışkan eksikliğini tamamlamak
1. Tesisatın en üst seviyesindeki hava purjörü ile havayı boşalttı mı? 2. Isıtıcıların purjörlerini açarak havayı boşalttı mı? 1. Sistemdeki akışkan geçişini kapattı mı? 2. Kurbağacık ile filtre kapağını açtı mı? 3. İçindeki süzgeçi çıkardı mı?
İ05 Filtreleri temizlemek
1. Süzgeç kısmını temizleyip yerine oturttu mu? 2. Filtre kapağını sıktı mı? 3. Sistemdeki akışkan geçişini açtı mı? Cihazı kapalı konuma getirdi mi? Cihazın kapağını söktü mü?
İ06 İç yüzeyi temizlemek
Elektrik süpürgesiyle ve ya kompresörle iyice temizledi mi? Cihazın dış yüzeyini nemli temiz bir bezle sildi mi? Cihaz dış yüzeyinde bulunan göstergeleri temizledi mi?
İ07 Dış yüzeyi temizlemek
Cihaz dış yüzeyinde bulunan korozyon yapıcı etkenleri önledi mi? Müşteriyi / kullanıcıyı dinledi mi? Müşteri/kullanıcıya şikayetle ilgili soru sordu mu?Müşteri/kullanıcının cihaz veya sistem hakkındaki bilgisini belirledi mi? Müşteriye karşı nezaketli davrandı mı?
J01 Şikayeti değerlendirmek
Cihazı / sistemi gözlemledi mi? ve test etti mi? Arızanın sınırlarını belirledi mi? Daha detaylı test yaptı mı? Geriye doğru inceleme yaptı mı?
J02 Arıza tespitini yapmak
Arızalı kısmı yarıya ayırma metodu ile test etti mi? İşletme şeklinden olup olmadığını araştırdı mı?
J CİHAZ veTESİSATIN ARIZA TESPİTİ VE ONARIMINI YAPMAK
J03 Arıza sebebini belirlemek Üründen kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit
etti mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
98
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
Arızanın daha önceden de olup olmadığını belirledi mi? Arızalı parçanın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit etti mi? Cihazın ömrünü tamamlayıp tamamlamadığını tespit etti mi? Arızayı giderip gideremeyeceğine karar verdi mi? Arızanın giderilmesinde kullanılacak malzemeleri belirledi mi? Elektrik akımını kesti mi? Cihazı kapattı mı? Arızalı parçayı söktü mü? Arızalı parçanın tamirini yaptı mı? Arıza giderilemiyorsa arızalı parçayı yenisi ile değiştirdi mi? Tamir edilen parçayı yerine taktı mı?
J04 Arızayı gidermek
Elektrik devresini ve cihazı açtı mı? 1. Sökülen cihaz ve armatürleri kontrol etti mi? 2. Değiştirilen parçaları (cihaz parçaları, boru, ek parçaları vb) kontrol etti mi? 3. Tamiri yapılan kısımları kontrol etti mi? 1. Açma kapama elemanlarının bağlantılarını kontrol etti mi? 2. Baca ve fan bağlantılarını kontrol etti mi? 3. Yakıt hatlarının bağlantılarını kontrol etti mi? Sökülüp takılan elektrik kablolarını kontrol etti mi?
J05 Sistemi devreye alarak kontrol etmek
1. Sızdırmazlık testi yaptı mı? 2. Mukavemet testi yaptı mı? 3. Sistemin doğru çalışıp çalışmadığını test etti mi? Müşteri/kullanıcıyı dinledi mi? Müşteri/kullanıcının ifadelerini not aldı mı? Cihazın çalışıp çalışmadığını not etti mi? Cihazı / sistemi gözlemleyecek ve sonuçları not etti mi? Arızaya ne şekilde müdahale edildiğini not etti mi? Tamir sonucu cihazı çalıştırdı mı?
J06 Arıza kayıtlarını tutmak
Cihazın/sistemin çalışması ile ilgili gözlemleri not etti mi? Çizilmiş projeyi düzgün bir zemine açtı mı? Yapı elemanlarını tanıdı mı? Boru geçişlerini okudu mu? Açma-kapama elemanlarını okudu mu? Regülatör resimlerini okudu mu? Sayaçları okudu mu? Gaz tüketim cihazlarını okudu mu? Baca ve kanallarını okudu mu? Aspiratör bağlantılarını okudu mu?
K SİSTEMİN MESLEK RESİMLERİNİ ÇİZMEK
K01 Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini okumak
Projede yer alan ölçüleri ve teknik bilgileri okudu mu?
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
99
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
1. T cetveli hazırladı mı? 2. Gönye çeşitlerini hazırladı mı? 3. Daire şablonu/ pergel hazırladı mı? 4. Çizim kalemleri hazırladı mı? 5. Çizim kağıdı hazırladı mı? Çizim kağıdını çizim masasına bağladı mı?
K02 Binanın mimari planını çıkartmak
Binanın mimari planını çizdi mi? 1. T cetveli hazırladı mı? 2. Gönye çeşitlerini hazırladı mı? 3. Daire şablonu/ pergel hazırladı mı? 4. Çizim kalemleri hazırladı mı? 5. Çizim kağıdı hazırladı mı? 6. Yazı şablonu hazırladı mı? 7. Tesisat şablonu hazırladı mı? Çizim kağıdını çizim masasına bağladı mı?
K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek
Bina içi gaz tesisatı çizimlerini yaptı mı? 1. T cetveli hazırladı mı? 2. Gönye çeşitlerini hazırladı mı? 3. Daire şablonu/ pergel hazırladı mı? 4. Çizim kalemleri hazırladı mı? 5. Çizim kağıdı hazırladı mı? 6. Yazı şablonu hazırladı mı? 7. Tesisat şablonu hazırladı mı? Çizim kağıdını çizim masasına bağladı mı? Eskiz projede aranan özellikleri dikkate aldı mı?
K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek
1. Cihazların çizimini yaptı mı? 2. Boru ve armatürlerin çizimlerini yaptı mı? 3. Gerekli yazıları yazdı mı? 4. Çizgi kalınlıklarına göre kalemleri doğru kullandı mı? İş tecrübelerini paylaştı mı? Uygulamada teorik ve pratik bilgileri aktardı mı? Bazı uygulamaları yanında çalışanlara yaptırdı mı?
L01 Yanında çalışanlara eğitim vermek
Yanında çalışanlara çalışırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı mı? Ürün tanıtım toplantılarına katıldı mı? Firma içi eğitim toplantılarına katıldı mı?
L02 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak
Bağlı bulunduğu meslek kuruluşlarının (oda, birlik vs) faaliyetlerine katıldı mı? Sektör yayınlarını takip etti mi? L03 Meslekle ilgili
yayınları, teknolojik gelişmeleri izlemek
Fuar ve seminerlere katıldı mı?
Ürün tanıtım toplantılarına katıldı mı? Firma içi eğitim toplantılarına katıldı mı?
L MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK
L04 Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, iş başı eğitimi vb faaliyetlere katılmak
Yeni gelişen teknolojik bilgileri açılacak hizmet içi kurslarında öğrendi mi?
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
100
X. DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
MESLEK ADI: ISITMA ve DOĞALGAZ İÇ TESİSATÇISI
TANIM: Çeşitli binalarda, ısıtma ve doğalgaz iç tesisat sistemlerini kurmak ve tesisatın; test, ayar,
devreye almak, devreden çıkarmak, bakım, onarım gibi hizmetlerini kendi başına ve belirli bir süre
içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip olan nitelikli kişidir.
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
A01 İş güvenliği için gerekli önlemleri almak
İş veya atölye ortamında işe başlamadan önce 15 dakika içinde gerekli tüm iş güvenliği önlemlerini alması
A02 İşçi sağlığı için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak
İş ve atölye ortamında 15 dakika içinde çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için gereken önlemleri alması
A03 Çevre güvenliğini sağlamak
İş ortamı ve çevre ortamının birbirini olumsuz yönde etkilememesi için çalışmaya başlamadan önce 15 dakika içinde gerekli önlemleri alması
A04 Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini incelemek
Atölye ve çalışma ortamında 10 dakikada ısıtma ve doğalgaz iç tesisat projelerini tesisat ve yapı elemanları bakımından incelemesi
A05 İş programı yapmak İş ve atölye ortamında 15 dakika içinde çalışma yöntemlerini belirleyerek iş programını yapması
A06 İş bölümü yapmak İş ve atölye ortamında 10 dakika içinde yapılacak işe göre çalışacak kişi sayısını ve görevleri belirleyerek iş bölümü yapması
A07 İşin yapım süresini tespit etmek
İş ve atölye ortamında 10 dakika içinde yapılacak işin ne kadar sürede tamamlanacağını tespit etmesi
A08 Malzeme temin etmek İş ve atölye ortamında 10 dakika içinde yapılacak işte kullanılacak malzemeleri depodan veya takım haneden temin etmesi
A İŞ ORGANİZASYONU YAPMAK
A09 İş akışını değerlendirmek
İş ve atölye ortamında işin yapımı süresince işleyişi değerlendirmesi
B01 Çelik boruda ölçü almak Atölye ortamında usta öğretici gözetiminde 2 dakikada 3/4" çelik boru üzerinde 150 mm uzunluğunda ölçü alması
B02 Çelik boruyu kesmek Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde, 5 dakikada 3/4" çelik boru üzerinde 150 mm ölçü alarak demir testeresi ile kesmesi
B ÇELİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
B03 Çelik boruları dişli birleştirme yapmak
Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 20 cm uzunluğunda 3/4" çapındaki çelik boruya 10 dakikada diş açması ve dirsek parçası ile birleştirmesi
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
101
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
B04 Siyah çelik borularda sıcak büküm yapmak
Atölye ve iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 500 mm uzunluğundaki 1" siyah çelik doğalgaz borusunu oksi asetilen alevi ile tavlayarak 10 dakikada 90° bükmesi
B05 Siyah çelik borularda soğuk büküm yapmak
İş ve atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 3/4" çapında ve 600 mm uzunluğunda çelik boruyu, hidrolik boru bükme makinesi ile 10 dakikada 90° bükmesi
B06 Siyah çelik borularda çap daraltmak
Atölye ve iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 15 dakikada, 150 mm uzunluğundaki 1" siyah çelik doğalgaz borusunun uç kısmını oksi asetilen alevi ile tavlayarak 3/4" çapında redüksiyon yapması
B07 Çelik boruları oksi-asetilen kaynağı ile birleştirmek
Atölye ve iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 30 dakikada, oksi gaz kaynağı ile 250 mm uzunluğundaki 1" siyah çelik doğalgaz borusunun orta noktasından 1/2" boru ile kol alması
B08 Çelik boruları elektrik ark kaynağı ile birleştirmek
Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 1" çapında 50 mm uzunluğunda iki çelik boruyu elektrik ark kaynağı ile 15 dakikada birleştirmesi
C01 Bakır boruda ölçü almak Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 2 dakikada 20 mm çapındaki bakır boru üzerinde 150 mm uzunluğunda ölçü alması
C02 Bakır boruyu kesmek Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada 20 mm çapındaki bakır boruyu 150 mm uzunluğunda kesmesi
C03 Bakır boruları bükmek Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 10 dakikada 20 mm çapında 300 mm uzunluğunda bakır boruyu bükme yayı ile 45° bükmesi
C04 Bakır boru kaynağı yapmak
Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 25 mm çapında 150 mm uzunluğunda bakır borunun ucuna 90° dirseği sert lehim ile 15 dakikada birleştirmesi
C BAKIR BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
C05 Bakır boru eki yapmak Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 10 dakikada 18 mm çapında 150 mm uzunluğunda iki bakır boruyu presli birleştirmesi
D01 Plastik boruda ölçü almak
Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 2 dakikada 25 mm çapındaki Polipropilen boru üzerinde 150 mm uzunluğunda ölçü alması
D PLASTİK BORU İŞLEMLERİ YAPMAK
D02 Plastik boruyu kesmek Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada 25 mm çapındaki PPRC boru üzerinden 150 mm ölçü alarak boru makası ile kesmesi
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
102
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
D03 Polipropilen borularda füzyon kaynağı yapmak
Atölye ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada 25 mm çapındaki 150 mm uzunluğundaki PPRC borunun ucuna 90° dirseği füzyon kaynak makinesi ile birleştirmesi
D04 Polietilen (PEX) boruları birleştirmek
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 10 dakikada 20 mm çapındaki 400 mm uzunluktaki iki PEX boruyu presli olarak birleştirmesi
D05 Alüminyum polietilen (Alpex) boruları birleştirmek
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 15 dakikada 25 mm çapındaki 400 mm uzunluktaki Alpex boruyu manşonlu presli olarak birleştirmesi
D06 PVC boruları birleştirmek
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada Ø 50' lik PVC boruyu 30 mm uzunluğunda keserek kovan hazırlaması
E01 Sıva üstü boru geçişi yapmak
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 40 dakikada 1" çapındaki 2000 mm çelik boruyu yerden 2100 mm yüksekliğe konsol yardımıyla yatay olarak döşemesi
E02 Duvar geçişi yapmak Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 40 dakika içerisinde duvarı 1 1/4 " çapındaki boruya uygun olarak delerek içine kovan yerleştirmesi
E03 Döşeme geçişi yapmak Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 40 dakika içerisinde döşemeyi 1 1/4 " çapındaki boruya uygun olarak delerek içine kovan yerleştirmesi
E BORU MONTAJI YAPMAK
E04 Sıva altı boru geçişi yapmak
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 40 dakikada 3/4" çapındaki 1000 mm çelik boruyu duvarda açılan kanal içinden geçirmesi
F01 Cihazın monte edileceği yeri belirlemek
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada kombi cihazının konulacağı yerin teknik açıdan değerlendirerek belirlemesi
F02 Markalama yapmak Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 5 dakikada kombi cihazının konulacağı yeri gerekli takımlar yardımıyla işaretlemesi
F03 Duvara veya döşemeye montaj elemanı yerleştirmek
Atölye veya iş ortamında, usta öğretici gözetiminde 15 dakikada, kombi montaj elemanını duvara sabitlemesi
F CİHAZ MONTAJI YAPMAK
F04 Cihazı yerine tespit etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 5 dakikada kombi cihazının montaj elemanı üzerine asarak tespit etmesi
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
103
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
F05 Akışkan bağlantılarını yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada kombi cihazının akışkan (gaz, şebeke giriş-çıkış, kullanma sıcak suyu, ısıtma gidiş-dönüş) bağlantılarını yapması
F06 Baca bağlantısını yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 40 dakikada hermetik kombi cihazının hava akım borusunun geçeceği yeri hazırlayarak bağlantılarını yapması
F07 Cihazın elektrik bağlantısını yapmak / yaptırmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 40 dakikada doğalgaz cihazının (hermetik kombi, merkezi kazan vb.) elektrik ve şalter bağlantılarını yapması
F08 Yakma havası (Ventilasyon) için gerekli donanımı yapmak/yaptırmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 40 dakikada yakma havası için gerekli donanımın bağlantılarını yapması
F09 Cihazı devreye almak/aldırmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 10 dakikada kombi cihazını tüm kontrollerini yaparak devreye alması
G01 Sızdırmazlık testi yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, sızdırmazlık testini iç tesisat ortamında 30 dakikada yapması
G02 Dayanım testi yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 20 dakikada tesisat borularının dayanım testini yapması
G03 Sıcaklık ayarı yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, sıcaklık ayarını 2 dakikada yapması
G04 Basınç ayarı yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, basınç ayarını 5 dakikada yapması
G CİHAZ veTESİSATIN TEST/ AYARINI YAPMAK
G05 Baca testi yapmak/yaptırmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 20 dakikada gerekli ölçümleri yaparak baca testini yapması
H01 Sistemin akışkan sızdırmazlığını kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, sistemin akışkan sızdırmazlığını iç tesisat ortamında 20 dakikada yapması
H02 Sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 10 dakikada sistemin akışkan doluluğunu kontrol etmesi
H03 Pompaların dönüş yönünü kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 5 dakikada sistemdeki pompanın dönüş yönünü kontrol etmesi
H04 Açma/Kapama elemanlarının konumlarını kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, kapama/ kontrol elemanlarının konumlarını 5 dakikada kontrol etmesi
H SİSTEMLERİ DEVREYE ALMAK/DEVREDEN ÇIKARMAK
H05 Gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, gidiş ve dönüş hatlarının doğruluğunu 5 dakikada kontrol etmesi
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
104
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
H06 Ölçme cihazlarının çalışma değerlerini kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, ölçme cihazlarının çalışma değerlerini 5 dakikada kontrol etmesi
I01 Yalıtım için hazırlık yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, iç tesisatın yalıtım hazırlıklarını 10 dakikada yapması
I02 Yalıtım malzemesi seçmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, iç tesisatın yalıtım malzemelerini 10 dakikada seçmesi
I03 Serme yalıtımı yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada serme yalıtım yapması
I04 Yapıştırma yalıtımı yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada yapıştırma yalıtım yapması
I05 Püskürtme yalıtımı yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada püskürtme yalıtım yapması
I06 Sürme yalıtımı yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada sürme yalıtım yapması
I TESİSATIN YALITIMINI YAPMAK
I07 Takmalı yalıtımı yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 30 dakikada takma yalıtım yapması
İ01 Salmastra değiştirmek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 10 dakikada salmastrayı değiştirmesi
İ02 Conta değiştirmek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 5 dakikada conta değiştirmesi
İ03 Duman borularının veya kanallarının temizliğini yapmak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, iç tesisatın duman borularının veya kanallarının temizliğini 30 dakikada yapması
İ04 Akışkan eksikliğini tamamlamak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, sistemin akışkan eksikliğini 5 dakikada yapması
İ05 Filtreleri temizlemek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, filtrenin temizlenerek 10 dakikada tekrar takması
İ06 İç yüzeyi temizlemek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, cihaz iç yüzeylerini 15 dakikada temizlemesi
İ CİHAZ veTESİSATIN BAKIMINI YAPMAK
İ07 Dış yüzeyi temizlemek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, cihazın dış yüzeyini 5 dakikada silmesi
J01 Şikayeti değerlendirmek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, iç tesisatla ilgili şikayeti 5 dakikada anlayarak işleme koyması
J CİHAZ veTESİSATIN ARIZA TESPİTİ VE ONARIMINI YAPMAK
J02 Arıza tespitini yapmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 10 dakikada sistemdeki arızanın nerden kaynaklandığını tespit etmesi
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
105
GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER)
DEĞERLENDİRME KOŞULLARI
J03 Arıza sebebini belirlemek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 10 dakikada sistemdeki arızanın sebebini saptaması
J04 Arızayı gidermek Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, sistemdeki basit arızayı 20 dakikada gidermesi
J05 Sistemi devreye alarak kontrol etmek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, arızası giderilmiş sistemi 10 dakikada devreye alması ve kontrol etmesi
J06 Arıza kayıtlarını tutmak Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, doğal gaz iç tesisatındaki arıza kayıtlarını 10 dakikada tutması
K01 Çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini okumak
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, çizilmiş ısıtma ve doğalgaz projelerini 15 dakikada okuması
K02 Binanın mimari planını çıkartmak
Atölye ve teknik resim ortamında usta öğretici gözetiminde, 120 dakikada binanın mimari projesini çizmesi
K03 Mimari plana Isıtma ve/veya Doğalgaz İç Tesisat projelerini çizmek
Atölye ve teknik resim çizim ortamında usta öğretici gözetiminde, 120 dakikada mimari plana bina içi gaz tesisatı çizimini yapması
K SİSTEMİN MESLEK RESİMLERİNİ ÇİZMEK
K04 Çizilen eskiz projeyi aydıngere veya bilgisayarda çizmek
Atölye ve teknik resim çizim ortamında usta öğretici gözetiminde, 120 dakikada eskizi çizilmiş projeyi bilgisayar ortamında çizmesi
L01 Yanında çalışanlara eğitim vermek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, 15 dakikada işin başında tecrübelerini teorik ve pratik bilgilerini anında yanında çalışanlarla paylaşması
L02 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak
Atölye iş ve eğitim ortamında usta öğretici gözetiminde, uygun koşullar bulduğunda ürün tanıtım toplantılarına veya seminerlere katılması
L03 Meslekle ilgili yayınları, teknolojik gelişmeleri izlemek
Atölye ve iş ortamında usta öğretici gözetiminde, uygun koşullar bulduğunda çeşitli fuarlara ve ürün tanıtım toplantılarına katılması
L MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK
L04 Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, iş başı eğitimi vb faaliyetlere katılmak
Atölye, iş ve eğitim ortamında usta öğretici gözetiminde, ürün tanıtım kurslarına, teknolojik gelişmelere ve hizmet içi kurslarına katılması
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
106
XI. MESLEK TANITIM BİLGİLERİ
MESLEĞİN MEVCUT DURUMU ve GELECEĞİ
Ülkemizde doğalgaz ve inşaat sektörü sürekli bir gelişme göstermektedir. Buna bağlı olarak,
nitelikli ısıtma ve doğalgaz iç tesisatçısına ihtiyaç duyulmaktadır.Isıtma ve doğalgaz iç tesisatçılığı
mesleği, özellikle büyük şehirlerde meslek içinde yer alan uzmanlık alanlarına (kalorifer, doğalgaz, su,
vs. gibi) göre bölünmeye başlamıştır. Ayrıca, hızlı teknolojik gelişmeler de farklı uzmanlık alanlarını
belirginleştirmektedir. Örneğin güneş enerjisinin yaygın olarak kullanıldığı güney bölgelerimizde başlı
başına bir konu uzmanlığı ortaya çıkmıştır. Isıtma ve doğalgaz iç tesisatçılığı mesleği içerisinde ele
alınan Tesisat Bakım-Onarımcılığımda farklı bir meslek dalı olarak ayrılma eğilimindedir. Ayrıca,
Türkiye’de ısıtma-soğutma (klima) sistemleri de gün geçtikçe gelişmekte ve ayrı bir meslek alanı
olarak görülmektedir.
Bu meslekte, tüm bu gelişmeler paralelinde, teknolojideki yenilikleri yakından izleme ve
uygulama zorunluluğu ve buna bağlı olarak nitelikli eleman gereksinimi giderek artmaktadır.
MESLEKLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
4857 Sayılı İş kanunu.
5362 Sayılı esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları kanunu.
3308 Sayılı çıraklık ve meslek eğitim kanunu.
İŞBİRLİĞİ İÇİNDE ÇALIŞTIĞI MESLEKLER
Doğalgaz Tesisatçılığı, İzalosyoncu, İnşaat Mühendisi, Makine Mühendisi, Sıvacı, Duvarcı,
Fayansçı, Elektrikçi, Sıhhi Tesisatçı, Baca Temizleyicisi
MESLEĞİN DİĞER İSİMLERİ
Isıtmacı, Tesisatçı, Doğalgazcı, Kaloriferci, Kombici
MESLEKİ HASTALIK RİSKLERİ
Tüm meslek dallarında olduğu gibi gerekli koruyucu ve önleyici tedbirler alınmaz ve iş yapım
teknikleri ile kurallarına uyulmaz ise aynı alanda uzun süre çalışma sonucu;
• Solunum yolu rahatsızlıkları
• Romatizmal rahatsızlıklar
• Bel ve boyun ağrıları
• Alerjik rahatsızlıklar
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
107
• Görme bozuklukları
İş kazaları görülebilmektedir.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bu meslek sahibi olmak isteyenlerde tüm duyu organları işlevine tam olarak sahip olma,
matematik ve fiziğe ilgili ve bu konularda başarılı, çok iyi gözlem ve dinleme yeteneğine sahip olma, el
ve parmaklarını iyi kullanabilme, titiz ve dikkatli olabilme,sorumluluk sahibi, problem çözme ve hızlı
karar verebilme yeteneğine sahip, analitik ve pozitif düşünme yeteneğine sahip, ekip içinde
çalışabilme ve başkaları ile iyi iletişim kurabilme gibi yetenek ve becerilere sahip olabilmenin yanı sıra
ağır çalışma koşullarına uygun fiziksel yapıya sahip olmaları gerekir.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Meslek liselerinin; Sıhhi Tesisat, Sıhhi Tesisat-Kalorifercilik-Isıtma, Soğutma ve İklimlendirme,
Tesisat Teknolojisi, Tesisat Teknolojisi (Isıtma ve Doğalgaz), Tesisat Teknolojisi (Isıtma ve Sıhhi
Tesisat), Tesisat Teknolojisi (Isıtma ve Tesisat) bölümlerinden mezun olanlar “Doğalgaz Isıtma ve
Sıhhi Tesisat Teknolojisi” ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da
liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS)
girmeleri ve yeterli “Sayısal (SAY)” puanı almaları halinde sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan
kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri takdirde Y-ÖSS puanlarına göre
yerleştirilebileceklerdir.
Ayrıca 4 yıllık öğretmenlik programlarına ek puanla yerleştirilmektedirler.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Her türlü coğrafi iklim şartlarında açık ve dış ortamlarda çalışmaktadırlar.Isıtma ve Doğalgaz
iç tesisatçısı planlama işlerini büroda, uygulama işlemlerini binalarda yaparlar. Binalarda ortam tozlu,
kirli ve gürültülü olabilir. Çalışma saatleri düzenli olmakla birlikte bazı acil durumlarda gece veya tatil
günlerinde çalışmaları gerekebilir. Çalışma sırasında işverenlerle, mühendislerle, teknisyenlerle ve
işçilerle iletişim kurmak gerekebilir . Doğalgaz Tesisatçısı; binalar, kazan daireleri gibi kapalı
ortamlarda bazen, açık havada ve ayakta çalışmak durumundadırlar. Çalışma ortamı genellikle tozlu
ve gürültülüdür. Doğalgazın patlayıcı ve zehirleyici özelliği nedeniyle tedbirli olunması gereken
ortamlarda çalışırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA KOŞULLARI
Belediye ve Doğal gaz şebeke taahhüt işleri yapan kurum ve kuruluşlarda
BOTAŞ gibi kamu kuruluşlarında,
İGDAŞ, EGO gibi belediye gaz şirketlerinde,
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
108
İnşaat şirketlerinin yapı-tesisat gruplarında,
Gaz tesisatı yapan özel şirketlerde,
Isıtma sektörlerindeki her türlü kuruluşta görev alabilirler,
İnşaat malzemesi üreten veya satan kuruluşlarda görev alabilirler,
Kendi işyerlerini açabilirler.
Teknoloji geliştikçe insanlar rahat konutlarda yaşama olanağı elde etmektedirler. İnşaat
sektörü varlığını sürdürdükçe doğalgaz iç tesisatçısı , doğalgaz sektöründe üretim yapan fabrikaların
teknik servislerinde çalışabilecekleri gibi bu sektörde hizmet veren özel firmaların doğalgaz iç tesisatı
döşeme ve servis bölümlerinde de çalışabilirler. Ayrıca, kendi işyerlerini açma imkanına da sahiptirler.
Çalışma alanı yeni ve genişleyen bir meslektir. Doğalgaz projesinin büyük şehirlerde tüm semtlerde ve
diğer illere yaygınlaştırılması mesleğin çalışma alanını genişletmektedir. Toplu ısınmadan bireysel
ısınmaya geçiş, kat kaloriferlerinin yaygınlaştırılması, bu alanda eleman ihtiyacını daha da artıracaktır.
MESLEĞİN ULUSLARARASI SINIFLAMALARI
Uluslararası Standard Meslek Sınıflaması ( ISCO 88) :7136
Uluslararası Eğitim Standartları Sınıflaması ( ISCED) :522
Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatçısı
109
XII. MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASINA KATKIDA BULUNANLAR
MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASINA KATILANLAR ADI SOYADI GÖREVİ KURUM/ FİRMA İL 1 Yrd.Doç. Dr.
Hüseyin USTA YEREL UZMAN
Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi ANKARA
2 Erkan ALTINDİREK Komisyon Başkanı
MEB-MEGEP ANKARA
3 Hüseyin DEMİRDAĞ
ÖĞRETMEN Türközü Endüstri Meslek Lisesi ANKARA
4 Mustafa EKİN ÖĞRETMEN Türközü Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 5 Zafer ESER ÖĞRETMEN Türközü Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 6 Hanifi MARAŞ ÖĞRETMEN Sincan Fatih Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 7 Haydar TAŞCI ÖĞRETMEN Sincan Fatih Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 8 Hakan KILIÇKAYA ÖĞRETMEN Sincan Fatih Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 9 Turan GÜNEŞ ÖĞRETMEN Sincan Fatih Endüstri Meslek Lisesi ANKARA 10 Adem Yılmaz ALAN UZMANI TERMOSTAR İnş. Müh. Elekt. Ltd. Şti. ANKARA 11 Adem Yılmaz ALAN UZMANI TERMOSTAR İnş. Müh. Elekt. Ltd. Şti ANKARA 12 Fatma ADANIR ALAN UZMANI TERMOSTAR İnş. Müh. Elekt. Ltd. Şti ANKARA 13 Mahmut KAYA ALAN UZMANI ALTUĞ Isı Sist. Mühendislik. Ltd. Şti. ANKARA 14 Mehmet ALTUĞ ALAN UZMANI ALTUĞ Isı Sist. Mühendislik. Ltd. Şti. ANKARA 15 Recep ÇETİN ALAN UZMANI ALTUĞ Isı Sist. Mühendislik. Ltd. Şti. ANKARA 16 Yusuf YALÇIN ALAN UZMANI ALTUĞ Isı Sist. Mühendislik. Ltd. Şti. ANKARA 17 Seyfi ŞEVİK ALAN UZMANI HİLAL Doğalgaz ANKARA
MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASININ GÖRÜŞ İÇİN GÖNDERİLDİĞİ KURUM VE
KURULUŞLAR
1 Abant İzzet Baysal Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi BOLU 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi AFYON 3 ASKİ ANKARA 4 ASO (Ankara Sanayi Odası ) ANKARA 5 ATO (Ankara Ticaret Odası ) ANKARA 6 DİSK (Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) İSTANBUL7 Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi ELAZIĞ 8 Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi ANKARA 9 Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi ANKARA 10 Gazi Üniversitesi Ticaret Turizm Eğitim Fakültesi ANKARA 11 HAK-İŞ Konfederasyonu ANKARA 12 KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi
Başkanlığı) ANKARA
13 Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi İSTANBUL14 MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ANKARA 15 MEB Ticaret Turizm Öğretim Genel Müdürlüğü ANKARA 16 MEB Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ANKARA
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
110
17 MEB Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü Bağcılar And. Teknik,Teknik ve
E.M.L. İSTANBUL
18 MEB Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ANKARA 19 MEKSA VAKFI (Mesleki Eğitim Ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfı) ANKARA
20 Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi SAKARYA 21 Selçuk Üniversitesi Teknik Egitim Fakülktesi KONYA 22 T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ANKARA 23 TEKEV(Teknik Eğitim Vakfı) ANKARA 24 TESK (Türkiye Esnaf Ve Sanatkarları Konfederasyonu) ANKARA 25 TİSK (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu) ANKARA 26 TOBB(Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği) ANKARA 27 TÖD(Teknik Öğretmenler Derneği) ANKARA 28 TÜRK-İŞ (Türkiye İşci Sendikaları Konfederasyonu) ANKARA 29 TÜSİAD (Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği) İSTANBUL 30 ÜNTES ANKARA 31 Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Karabük Teknik Eğitim Fakültesi ZONGULDAK NOT:Liste alfabetik olarak sıralanmıştır
MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASINA KATKILARINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ.
MEGEP İŞ PİYASASI GRUBU