issn 0866-7772 khoa hỌc vÀ cÔng nghỆ · 2014-03-11 · nguyễn ngọc quỳnh sửa bản...

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ

KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆScientific and Technological Review

2014

ISSN 0866-7772

Số 01

Mừng xuân

Giáp Ngọ2014

Chịu trách nhiệm xuất bản và nội dung: NGƯT. TS. QUẢN ĐÌNH KHOA

Hiệu trưởng Trường ĐHCN Việt Trì

Hội đồng Biên tập: - Chủ tịch Hội đồng

NGƯT.TS. Quản Đình Khoa- Các Ủy viên

NGND.GS.TS. Nguyễn Trọng UyểnGS.TS.Trần Tứ HiếuGS.TS. Nguyễn Trọng ThuầnGS.TS. Ngô Duy CườngNGND.TS. Nguyễn Đình HợiNGƯT.TS. Vũ Đình NgọTS. Trần Thị HằngTS. Nguyễn Minh QuýTS. Đào TùngTS. Nguyễn Hồng TháiTS. Lê Hùng CườngTS. Võ Thành PhongTS. Hoàng Anh SơnTS. Lê Văn Liên

Trình bày:ThS. Nguyễn Ngọc Quỳnh

Sửa bản in:ThS. Nguyễn Mạnh TiếnThS. Nguyễn Ngọc QuỳnhTS. Hoàng Thị Vân An

Giấy phép xuất bản số 126/GP-XBĐS, ngày 02 tháng 12 năm 2013 do Cục Báo chí - Bộ Thông tin và Truyền thông cấp.

Số lượng: 300 bảnẢnh bìa 1: Giảng đường cơ sở Lâm Thao

IN TẠI CÔNG TY CP ĐẦU TƯ ĐÔNG Á HÀ NỘI In xong và nộp lưu chiểu tháng 01 năm 2014

- Cơ sở 1: Số 9, đường Tiên Sơn, phường Tiên Cát, thành phố Việt Trì, tinh Phu Thọ.

- Cơ sở 2: xa Tiên Kiên, huyện Lâm Thao, tinh Phu Thọ.

Điện thoại: 02103.829.247Website: http://www.vui.edu.vnEmail: [email protected]

TRONG SỐ NÀY

GIỚI THIỆU NHÀ TRƯỜNG - CÁC KHOA

Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì đổi mới và phát triển 03

Khoa Công nghệ Thông tin tiếp nối truyền thống gần 2 thập kỷ đào tạo của ngành 08

KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

Nghiên cứu, sử dụng xỉ phốt pho vàng Lào Cai làm nguyên liệu sản xuất gạch ceramic 10

Nghiên cứu thu hồi ga(iii) từ dịch bayer trong quy trình của nhà máy alumin tân rai bằng phương pháp chiết với kelex-100

16

Khảo sát quá trình tự lắp ráp của Chitosan oxi hóa tempo trong môi trường axit axetic 20

Điều khiển giám sát scada qua mạng với wincc 7.0 26

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI

Ứng dụng của TiO 2 nano, triển vọng của thị trường 31

Bàn về các mô hình định giá trong hệ thống kế toán Việt Nam 40

Nghị quyết số 29/NQ-TW,Hộinghịlầnthứ8củaBanChấp hành Trung ương Đảngkhóa XI với nội dung cơ bản:Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa – hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Với mục tiêu chung là: Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả.

Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo;

giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.

Trong đó mục tiêu củagiáodụcđạihọclà: Tập trung đào tạo nhân lực trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, phát triển phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu tri thức, sáng tạo của người học. Hoàn thiện cơ

cấu ngành nghề và trình độ đào tạo phù hợp với quy hoạch phát triển nhân lực quốc gia; trong đó, có một số trường và ngành đào tạo ngang tầm khu vực và quốc tế. Đa dạng hóa các cơ sở đào tạo phù hợp với nhu cầu phát triển công nghệ và các lĩnh vực, ngành nghề; yêu cầu xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội

nhập quốc tế.

Thực hiện Nghịquyết số 29-NQ/TW,Hộinghịlầnthứ8củaBanChấphànhTrungương Đảng khóa XI,TrườngĐạihọcCôngnghiệp Việt Trì đãtiếnhànhđổimớivàđịnhhướngpháttriểntrong thời gian trongthờigiantớinhưsau:

1. Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với đổi mới giáo dục và đào tạo

Trường Đại học Côngnghiệp Việt Trì đã học tập vàquántriệtsâusắcnghịquyết29vàđãcụthểhóacácquanđiểm,mục tiêu, nhiệm vụ, giải phápđổimớicănbản, toàndiệnnềngiáo dục và đào tạo trong hệthốngchínhtrịcủatrườngtạosựđồngthuậncao,coigiáodụcvàđào tạo làquốcsáchhàngđầu.Nhàtrườngđãtriểnkhaihọctậpđểnângcaonhậnthứcvềvaitròquyếtđịnhchấtlượnggiáodục,

NGƯT. TS. Quản Đình KhoaBí thư Đảng ủy - Hiệu trưởng trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ - Đặc san Khoa học VÀ công nghệ / sỐ 01 nĂM 2014

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ ĐỔI MỚI VÀ PHÁT TRIỂN

GIớI THIỆu NHà TRƯỜNG 03

đào tạo là đội ngũ giảng viênvàcánbộquảnlýgiáodục;xácđịnhngườihọclàchủthểtrungtâm của quá trình đào tạo.Nhàtrường luôn coi trọng công tácpháttriểnĐảngvàcôngtácchínhtrị, tư tưởng trong đội ngũ cánbộ, giảng viên, học sinh – sinhviên. Đảngbộ và cácchibộtrongtrường luônđi đầu đổimới, gươngmẫu thựchiệnvàchịutrách nhiệmtrướcĐảng,trước nhândân về việctổchứcthựchiện cácmục tiêu,nhiệmvụvàchiến lượcgiáo dục,đàotạocủanghị quyếtĐảngbộnhàtrườngđãđềra,trêncơsởcụthểhóacácnghịquyếtcủaBanChấphànhTrungươngĐảng.Lãnhđạonhàtrườngluôncoitrọngviệcpháthuydânchủvàvai tròcủacác tổchứcđoànthể,nhândânđịaphươngđểxâydựng và phát triển nhà trường.Đồng thời phát huy sức mạnhtổnghợpcủacảhệ thốngchínhtrị, để giải quyết dứt điểm cáchiện tượng tiêu cực trong giáodụcvàđàotạo.

2- Đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học

Nhà trường đã đổi mớichươngtrìnhđàotạođểphùhợpvớisựpháttriểncủacôngnghệmới, nhằm phát triển năng lực

và phẩm chất người học. Đổimớinộidunghọcphần, trêncơsởxâydựngtheohướngtíchhợpkiến thức, kỹ năng, tác phonglàmviệcchuyênnghiệpđểhìnhthànhnănglựcnghềnghiệpchongười học. Trong chương trìnhhọcphầnluôncậpnhậtcáckiếnthức và công nghệ mới theohướng phù hợp với trình độ vàngànhnghề.Trongnộidunghọccủaphầnluônchútrọngđếnviệctăngnộidungthựchànhvàvận

dụngkiếnthứcvàothựctiễn.Coitrọng giáo dục nhân cách, đạođức, lốisống, tri thứcphápluậtvàýthứccôngdânthôngquacácgiờ học ngoại khóa và văn thể.Nhàtrườngcũngđãtăngcườngcơsởvậtchấtvàđộingũgiảngviênchocáchọcphầngiáodụcthểchấtvàquốcphòng,anninh.

Tổ chứccác buổihội thảo đểtưvấnnghền g h i ệ pvà hướngnghiệp chongười học.Xây dựngc h ư ơ n gtrình vàgiảng dạycác họcphần ngoạingữ và tinhọc theoh ư ớ n gchuẩn hóa,thiết thực,trên cơ sởbảo đảmnăng lực

sửdụngcủangườihọctheocáccấp độ đào tạo. Đổimớimạnhmẽphươngphápdạyvàhọctheohướnghiệnđạitrêncơsở:đầutưcơsởvậtchấtvàtrangthiếtbịchophònghọctiêntiếnvàhiệnđại;Đẩymạnhứngdụngcôngnghệthông tinvà truyền thông trongdạyvàhọc;tổchứcđàotạotheohọc chế tín chỉ sẽ tạo ranhữngđiềukiện thuận lợivàđộng lựctrongviệcđổimớiphươngphápdạy.Dođàotạotheohọcchếtín

GIớI THIỆu NHà TRƯỜNG04


NGƯT. TS. Quản Đình Khoa - Hiệu trưởng trường Đại học Công nghiệp Việt Trì hội đàm với ngài German Dyakonov - Hiệu trưởng trường Đại học

Công nghệ Quốc gia Kazan

chỉsẽđápứngcáctiêuchíchoviệc dạy và học ở đại học đólà:Việcdạycáchhọc,họccáchhọcđể tạo thóiquen,niềmsaymêvàkhảnănghọcsuốtđờilànộidungbaoquátcủaviệcdạyvàhọcởđạihọc.Lấyngườihọclàmtrungtâmhoặcđịnhhướngchongườihọcđểpháthuytínhchủđộngcủangườihọc.Côngnghệthôngtin,truyềnthôngvàcác thiết bị, phương tiện giảngdạy hiện đại có thể giúp conngườichọnnhậpvàxửlýthôngtin nhanh chóng để biến thànhtrithức.Đểđạtkếtquảcaokhiđàotạotheohọcchếtínchỉ,nhà

trườngđãđổimớiphươngphápgiảng dạy, trong đó giảng viênlà người hướng dẫn, hỗ trợ vàtư vấn cho sinh viên tìm chọnvàxửlýthôngtin,giảngviênlàngườinêuvấnđềvàpháthuytốiđakhảnăngtựhọcvàtưduyđộclậpcủasinhviên,luôncóliênhệvớithựctiễnđangthayđổitrongquátrìnhgiảngdạyvàlàmcho

sinhviênbiếthợptác,chiasẻvàtậndụngsựhỗ trợcủaphươngtiện dạy học. Để đạt được cáctiêuchíđócủagiảngviên,nhàtrườngđãrấtchútrọngvàquantâm đến đến việc đào tạo độingũ giảng viên thông qua việcđào tạo nâng cao trình độ vànghiêncứukhoahọc,làthànhtốkhôngthểthiếutrongviệchìnhthành phương pháp dạy - họcmới, giúp thầy tìm kiếm, pháthiện,giúptrògắnhọcvớihành,phát triển tư duy logic và rènluyện phương pháp luận sángtạo.Trướcyêucầuviệcđổimớiphương pháp dạy học thì sinh

viêncũngphảithayđổicáchhọctheohướnghọccáchthứcđitớisựhiểubiết.Coitrọngsựkhámphávàkhaiphátronghọcthuật.Họckỹnăng thựchànhvà tháiđộthựctiễntrongnghềnghiệp.Học phong cách độc lập, sángtạo,linhhoạttrongnhậnthứcvàhànhđộng.Biếtmềmhoátưduyvàtùycơứngbiến.Họcphương

phápnghiêncứuđitừphântíchđốitượngvàmôitrườngđểtìmgiải pháp đồng bộ giải quyếtnhữngtìnhhuốngđachiều.SinhviêncầnphảisửdụngcácthiếtbịnghenhìnhiệnđạinhưUSB,kimtừđiển,máynghenhạc,PCPocket…đểhỗtrợhọctập.Đâylà là cách dạy và học mới mànhà trường cần triển khai thựchiệncóhiệuquảhơnnữa.

3- Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập bảo đảm trung thực, khách quan

Mộtđiềuđángquantâmnữa là đổi mới phương pháp

giảngdạyđạihọcphải đi đôi vớiviệcđổimớicáchthức đánh giá kếtquả học tập củasinh viên. Trướcđây cách thứcđánh giá kết quảhọc tập của sinhviênchỉchútrọngvào kết quả kỳthi cuối kỳ, cuốikhóavàviệcđánhgiá chỉ chú trọngđếnkiếnthứcchứchưa chú trọngđếnviệcpháthuy

tưduy, khảnăng sáng tạo, khảnăng làm việc nhóm...Trongbốicảnhmới,vớiviệcđổimớiphươngphápdạyhọc,việcđánhgiákếtquảhọctậpcủasinhviêncũngcầnthiếtphảiđổimới,sửdụngcácphươngphápkiểmtrađánhgiákhácnhaucủabậcđạihọc như: kiểm tra ngắn, kiểmtrađộtxuất,bài tập làmởnhà,



dựánhayđồánthiếtkế,báocáonghiêncứukhoahọc, tiểu luận,thi giữa học kỳ... Về nội dungcácbàikiểmtrađánhgiánàynênđượctăngcườngcácphầnthuộcloại nhận thức bậc cao trongbảngxếploạinhư:ápdụng,phântích,tổnghợpvàđánhgiá.Cáchkiểmtrađánhgiánàysẽlàmchosinhviênnângcaoviệcsuyluận,nghiêncứu,phântíchgiảiquyếtvấnđềmộtcáchthường xuyêntrong quá trìnhhọc tập và sẽchấm dứt tìnhtrạng học vẹt,học tủ, hay tưtưởng quay cópgian lận trongthi cử. Khi đósẽkhuyếnkhíchđược sinh viênthamkhảonhiềutài liệu khi làmbàiởnhà,cóthểcho sinh viênhọc tập theonhóm để nângcaocáckỹnăngkhác cho sinhviênnhư:thuyếttrình,phântích,đềxuất,giảiquyếttìnhhuống….

4. Hoàn thiện mô hình nhà trường theo hướng hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời và góp phần xây dựng xã hội học tập

Nhà trường nghiên cứuhoànthiệnmôhìnhđàotạotheohướngđadạnghóacácphươngthứcđào tạo, chủyếu tập trungđào tạo trìnhđộđạihọcvàcao

đẳng, bao gồm nhiều ngànhtheođịnhhướngcủa trườngđạihọcứngdụngthuộclĩnhvựckỹthuật -công nghệ, nhưng đồngthời cũng quan tâm thỏa đángtớimộtsốlĩnhvựcđàotạonhânlực cho vùngTây Bắc và TỉnhPhúThọ.Mởrộngquymôhợplý và phát huy thế mạnh củacác ngành truyền thống, đầu tưcơsởvậtchấtvàphát triểnđội

ngũ giảng viên đảm bảo chuẩnhóađápứngviệcđào tạo tấtcảcácngành theohọc chế tín chỉ.Trongđàotạoluônquantâmvàchútrọngbồidưỡngnănglực,kỹnăngnghềnghiệpchosinhviên,đặcbiệt tăngcườngkhối lượngthựchành,thựctậptạicáccơsởsảnxuất,kinhdoanh.

Trongquátrìnhđàotạo,nhàtrườngluônxâydựngmốiquanhệmật thiết với các tổ chức sử

dụnglaođộng,đểlấyýkiếnđónggópvềchươngtrìnhđàotạo,nộidungđàotạo,phươngphápđánhgiákếtquảhọctậpcủasinhviên.Nhàtrườngđãkếthợpcùngvớicáctổchứcsửdụnglaođộngđểxây dựng chương trình đào tạovà phương pháp đánh giá nănglựcngườihọc,nênđãxâydựngđược chương trình đào tạo phùhợpvớithựctiễn.

5. Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo

Xâydựngquyhoạch,kếhoạchđàotạo,bồidưỡngđộingũnhàgiáovàcánbộquảnlýgiáodụctrêncơsởmụctiêupháttriểncủanhàtrườnglàmộtnhiệmvụquan trọng.Đầu tư kinh phí vàtạođiềukiệnthuậnlợichogiảngviênvàcánbộquảnlýhọctập,nâng cao trình độ chuyênmôn,nghiệpvụ trêncơsở:mục tiêu,



nộidungbồidưỡngvàđánhgiákết quả học tập, rèn luyện củagiảngviêntheoyêucầucủanhàtrườngvềnângcaochấtlượng,trách nhiệm, đạo đức và nănglựcnghềnghiệpcủagiảngviên.

Thựchiệnchuẩnhóađộingũgiảngviênvàcánbộquảnlýchuyênmônởcácbộmônvàcáckhoaởcácbậctrìnhđộđàotạo.Thường xuyên đào tạo, bồidưỡng nghiệp vụ sư phạm chogiảng viên. Nhà trường phấnđấu từ nay đến năm 2020 đàotạo đảm bảo 20 % giảng viêncótrìnhđộtiếnsĩ,100%giảngviêngiảngdạyđạihọccótrìnhđộthạcsĩ.

6. Nâng cao chất lượng, hiệu quả nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ N h àtrườngđãtăngcườngnănglực,nângcaochấtlượngvàhiệuquảnghiên cứu khoa học, chuyểngiao côngnghệ của cácđơnvịtrong trường với mục tiêu bồidưỡng và nâng cao trình độchuyênmôn cho cán bộ, giảngviên.Gắnkếtchặtchẽgiữađàotạovànghiêncứu,giữa trườngvớicácViệnnghiêncứu,cơsởsảnxuất,kinhdoanh.Ưutiênđầutư phát triển phòng thí nghiệmtrọng điểm, phòng thí nghiệmchuyênngành.Nhàtrườngcũngđã thành lập Trung tâm ứngdụngvàchuyểngiaocôngnghệđểứngdụngvàchuyểngiaocácđềtàinghiêncứuvàothựctiễncáchoạtđộngcủanhàtrườngvàchocáccơsởsảnxuất.

Để tăngcường tiềm lựcKH&CN và giáo dục đào tạo,

nhà trườngđãphốihợpnghiêncứu khoa học và đào tạo vớiViện Khoa học và Công nghệtiên tiếnNhật Bản, đã ký biênbản hợp tác nghiên cứu khoahọcvàđàotạovớiViệnHóahọcCôngnghiệpViệtNamvàViệnĐiệntử,Tinhọc,Tựđộnghóa.Đãkýbiênbảnphốihợpvớicácviệnnghiêncứu,cáctrườngđạihọcvàcaođẳngtrongtỉnhPhúThọ.Trongthờigiantớitrườngsẽ ký biên bản hợp tác nghiêncứukhoahọcvàđàotạovớiViệnHóahọc,ViệnKhoahọcvậtliệuthuộcViệnHàn lâmKhoa họcvàCôngnghệViệtNamđểtậndụngvàpháthuy tốiđanguồnlựccủahaibên.

Cócơchếkhuyếnkhíchvà tạo điều kiện cho sinh viênthamgianghiêncứukhoahọc,đểnângcaokiếnthứclýthuyếtvàthựctếcủasinhviên.

7. Chủ động hội nhập và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong giáo dục, đào tạo Đẩymạnh việc kết hợpđàotạovànghiêncứukhoahọctrong hợp tác quốc tế là mộtchương trình xuyên suốt trongquá trình phát triển của nhàtrường.Trongthờigianqua,nhàtrườngđãmởrộngliênkếtđàotạovớinhữngcơsởđàotạonướcngoài có uy tín có cùng ngànhnghề đào tạo, để tham gia cáchoạt động đào tạo, nghiên cứukhoahọc,ứngdụngvà chuyểngiao khoa học công nghệ. Tạođiềukiệnđểchuyêngiaquốctếởnướcngoàithamgiagiảngdạyvànghiêncứuởtrongtrường.Tổchứccáchộinghị,hộithảo,lớp

chuyênđề, traođổigiảngviên,báocáoviên,cửcánbộvàgiảngviênthamgiacáchộinghị,hộithảochuyênđềởnướcngoàivềcác vấn đề khoa học được haibên cùng quan tâm. Thời gianquahợptácgiữatrườngvớicácđốitácnướcngoàinhư:ĐạihọcLâmnghiệpNamKinh-TrungQuốc,Trường Đại học KhoahọckỹthuậtQuảngTây-TrungQuốc,ĐạihọcChodang–HànQuốc,ĐạihọcDongShin-HànQuốc.Nhàtrườngđẩymạnhvàcụthểhóađểtriểnkhaihiệuquảviệchợp tácđào tạovànghiêncứu khoa học với Trường ĐạihọcCôngnghệQuốcgiaKazan–CộnghòaLiênbangNga.

Trước thềm năm mớiđón xuân Giáp Ngọ và chàomừngkỷniệm3nămthànhlậptrường(20/1/2011–20/1/2014),một sức sống mới đang vươnmìnhtrỗidậyởmộtmáitrườngđang trong lộ trình vươn lênmạnh mẽ, hứa hẹn mang lạinhiều thành công trong năm2014. Cán bộ, giảng viên, họcsinh sinh viênTrườngĐại họcCôngnghiệpViệtTrìquyếttâmđồnglòng,cùngnhauxâydựngnhàtrườngphát triểnbềnvữngvàquyếttâmphấnđấuthựchiệnthắnglợiNghịquyếtsố29củaBan Chấp hành Trung ươngĐảng.



KhoaCông nghệThông tinđược thành lập năm 2005 trêncơsởnângcấpbộmônTinhọccủatrườngCaođẳngHóaChất;Khoa bắt đầu đào tạo trình độcao đẳng công nghệ thông tintừ1997.Khoađượctáilậpnăm2011 cùng với việc thành lậptrườngĐạihọcCôngnghiệpViệtTrìtrêncơsởnângcấptừTrường

caođẳngHóaChất.Vớiđộingũcán bộ còn rất trẻ và đầy nhiệthuyết, Khoa Công nghệ Thôngtin đã khắc phục được nhữngkhókhănbanđầuvàđãthuđượcnhiều thành tích nổi bật trongcông tác giảng dạy và nghiêncứutronggần20nămqua.

Trảiquanhiềunămcùngvớisự phát triển của trường, khoaCôngnghệthôngtinđãđàotạo

được nhiều thế hệ cán bộ kỹthuật, cungcấpnguồnnhân lựctrìnhđộcao,đónggóp tíchcựccho sự nghiệp công nghiệp hóahiệnđạihóavàsựpháttriểnkinhtếxãhộicủađấtnước.Họcsinh,sinhviêncủakhoakhitốtnghiệpra trường đều được tiếp nhậnvào làm tại các công ty phầnmềm, các công ty vềmáy tính,

các trường đại học, cao đẳng,phổthông,vàcáctổchứcdoanhnghiệpnhànước.

Đểđápứngđượcyêucầu,bắtkịpđượcvớisựpháttriểnnhanhchóngcủacôngnghệ thông tin,khoa thường xuyên điều chỉnh,xâydựnglạicácđềcươngmônhọcvàcảitiếnchươngtrìnhđàotạotheohướnggắnliềncácứngdụng với thực tiễn và cập nhật

được công nghệ mới. Cho tớinay khoa Công nghệ thông tinđangđàotạocácchuyênngành:Truyền dữ liệu và mạng máytính,Côngnghệphầnmềm,Hệthôngthôngtin.

Trongcôngtácđàotạokhoaluônchútrọngđếncôngtácnângcao trình độ chuyên môn vàphươngphápgiảngdạycủagiảng

viên.Khoathườngxuyên tổchứccácseminar, các hộithảo chuyên mônvàđổimớiphươngpháp giảng dạycho cán bộ giảngdạy và học sinhsinhviên.

Từnăm2006đến nay được sựquan tâm của bangiám hiệu nhàtrường, khoa đãcó10cánbộgiảngviên tốt nghiệpthạc sĩ của cáctrường Đại họcCôngnghệvàĐại

họcBáchkhoa.Trongquátrìnhphát triểnkhoa luônnhậnđượcsự giúp đỡ của các chuyên giađến từ các trường đại học lớnnhư: Học viện kỹ thuật Quânsự,ĐạihọcCôngnghệ,ĐạihọcBáchkhoa,...

Songsongvớinhiệmvụđàotạokhoaluônquantâmđếncôngtác nghiên cứu khoa học, hằngnăm nhiều cán bộ giảng viên

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TIẾP NỐI TRUYỀN THỐNG GẦN 2 THẬP KỶ ĐÀO TẠO CỦA NGÀNH

ThS. Đỗ Cao MinhPhó Trưởng Khoa Công nghệ Thông tin



của khoa đã đăng ký nhiều đềtàinghiêncứukhoahọc.Nhiềuđề tài đã được nghiệm thu vàđượchộiđồngnghiệmthuđánhgiá cao về kết quả nghiên cứuvà ứng dụng. Nhiều đề tài đãđượcđưavàoứngdụngcóhiệuquả tại trườngnhư là đề tài vềquảnlýđiểm,đềtàiquảnlýhọcsinh,…

Đểphụcvụtốtchocôngtácđàotạo,hầuhếtcácgiảngviêntrong khoa đều tích cực thamgiabiênsoạncácgiáotrìnhbàigiảng. Cho đến nay 100% cácmônhọcởhệcaođẳngđềucóbài giảng và tài liệu học tập,Khoađãtậptrungviếtbàigiảngvàtàiliệuhọctậpởtrìnhđộđạihọc. Hiện nay đã có nhiều tàiliệu,bàigiảngđượcgiảngviêntrongkhoabiênsoạnđượcthôngquavàđưavàosửdụng.

Bên cạnh công tác học tậpcủa học sinh sinh viên: KhoacôngnghệThôngtincũngquan

tâmđúngmứcđếncôngtácHọcsinh, sinh viên, thường xuyêncó những buổi tiếp xúc giữalãnhđạokhoavớiSinhviênhọcsinhcủakhoa.Quađókhoanắmbắt được tâm tư nguyên vọngvà nhữnggiúp đỡ sinh viên cónhữnghoàncảnhkhókhăn.

Phong trào văn nghệ, thểthao của khoa luôn được tập

luyện đều đặn sinh viên củakhoa có môi trường rèn luyệnvà đã có nhiều các nhân, cũngnhư tập thể lớp đạt được giảicao trong các cuộc thi của nhàtrường.

Trongchặnđườngxâydựngvà phát triển khoa Công nghệThông tin đã nhận được nhiềuphầnthưởngcaoquínhư:

- Huân chương Lao độngHạng3

-BằngkhencủaThủtướngChínhphủnăm2008

- Bằng khen của Bộ Công

Thươngnăm2007


Thươngnăm2008


Thươngnăm2010

Ngoài ra khoa Công nghệ

Thông tin cònđượcnhiềugiấy

khen,bằngkhen,cờthiđuacủa

nhà trường và các đoàn thể.

Đây là nguồn động viên khích

lệ to lớp để thầy và trò khoa

công nghệ thông tin tiếp tục

phấn đấu, nâng cao chất lượng

đàotạo,khẳngđịnhđượcuytín

và thương hiệu góp phần phát

triểnchungcủatrườngĐạihọc

CôngnghiệpViệtTrì nói riêng

vàđónggópchosựnghiệpphát

triểnđấtnướcnóichung.



I. GIỚI THIỆUCứsảnxuất1tấnphốtpho

vàng thành phẩm, lượng chất

thảirắnthảiramôitrườnglàtừ8 - 11 tấn xỉ thải. Thành phầnchính của xỉ phốt pho là CaO,SiO2, với tổng công suất hơn40.000 tấn phốt pho vàng tạiViệt Nam hiện nay thì lượngxỉthảithảirangoàimôitrườngkhoảng400.000tấn/năm,tương

đương 1.300 tấn xỉ thải/ngày,gây ảnh hưởng không nhỏ đếnmôi trường sinh thái và sứckhỏe con người [1]. Trong khinguồnnguyênliệusảnxuấtgạch

ceramic sẵn có trong tự nhiênđangngàycàngbịcạnkiệt.Nênmụctiêucủanghiêncứunàylàsửdụngđượclượngxỉthảilớntừ quá trình sản xuất phốt phovàng ở Lào Cai để làm nguồnnguyên liệu thay thế, cónguồnvà lượng lớn, rẻ tiền, dễ kiếm,

hơnnữacònmanglạiýnghĩavềmặtkinh tế cao, đồng thời bảovệ được môi trường hiện nayđangbịônhiễmnghiêmtrọng.

Xỉphốtphốtphovàngcungcấp CaO, SiO2 [5], trong đóCaOlàmtăngđộxốpcủaxươnggạch gốm [8], vì vậy nhóm đềtàiđềxuấtsửdụngxỉphốtphovào phối liệu xương gạch gốmốp tường.Vấnđềnàyhiệnnaychưacócôngtrìnhkhoahọcnàotrên thế giới cũng như tạiViệtNamđềcấpđến.

TheotiêuchuẩnISO13006,gạch gốm ốp tường được phânloạithuộcnhómBIII,làloạivậtliệuxốpcóđộhútnướctừ>10%.ĐặctínhkỹthuậtcủagạchốptườngđượcthểhiệnởBảng1.

Thựctếgạchgốmốptườngcócácđặctínhsauđây[12]:

+Độhútnướctừ13-18%+ Cường độ uốn sau nung

200-250kG/cm2

Công thức bài phối liệuxươnggạchgốmốp tườngnhưsau:[10,12]

NGHIÊN CỨU, SỬ DỤNG XỈ PHỐT PHO VÀNG LÀO CAI LÀM NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT GẠCH CERAMIC

TS. Quản Đình Khoa, TS. Vũ Đình Ngọ - Ban Giám hiệuThS. Nguyễn Thành Đoàn, ThS. Đàm Thanh Hương, TS. Trần Thị Hằng, ThS. Hà Quang Ánh

Khoa Công nghệ Hoá học - Trường Đại học Công nghiệp Việt TrìThS. Phạm Quốc Tuấn

Trung tâm Thí nghiệm Thực hành - Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

SUMMARYThe yellow phosphorus slag is a solid waste of producing

yellow phosphorus in electrical furnace. There are 8-11 tons slag produced when 1 tons yellow phosphorus is produced in industry. According to the present status of producing yellow phosphorus in Lao Cai, Lao Cai yellow phosphorus plants may discharge 0,4 million tons yellow phosphorus slag per year and it cause environment pollution.

In this paper, we present the results of studies using Lao Cai yellow phosphorus slag as a raw materials for replacement in body ceramic tiles. Results indicated that the yellow phosphorus slag can be used in body Ceramic wall tiles was 15 % wt. The obtained product had properties similar to type used to traditional raw materials.Keywords: yellow phosphorus slag, body ceramic tiles, wall tiles, raw materials.

STT Các chỉ tiêu Giá trị Đơn vị Nhóm1 Độhútnước >10 %

BIII2 Độbềnuốnsaunung ≥120 kG/cm2

Bảng 1.Đặctínhkỹthuậtgạchốptường[7,11,12]


KHoa HỌC Và CÔNG NGHỆ10

Đấtsét:50-60%;Feldspar:30-40%;Canxít:8-15%

Sử dụng can xít trong phốiliệuxươnggốmlàmgiảmđộconung,tăngđộxốpchoxương[8,10, 12].Tuy nhiên, trên 900 oC canxítphângiảiraCO2,nênmenphủxươnggốmphảithiếtkếđểnhiệtđộbắtđầunóngchảymentrên1000oCđểtránhrỗmen[8].Cácnghiêncứuthựcnghiệmthay

thếdầncanxít,feldsparbằngxỉphốtphovàngsẽđượctrìnhbàydướiđây.

II. THỰC NGHIỆM1. Nguyên liệu Thànhphầnvàtínhchất

của nguyên liệu nghiên cứuđượcthểhiệnởBảng2và3.

2. Trình tự thí nghiệm- Các nguyên liệu sử dụng

đượcsấykhô,chứatrongcáclọ

vớicácnhãnmáctươngứng.- Cân các loại nguyên liệu

theo tỷ lệcácbàiphối liệuvớiđộchínhxác±0,1g.Nạpphốiliệuvàobìnhnghiềncùngvớibivànước.

-Tỷlệliệu:bi:nước=1:1:0,3.Phốiliệusaukhinghiềnđảmbảođộsótsàng0,063mmlà<5%.Kiểm trađộnhớt, tỷtrọngcủahồ.

STT Các chỉ tiêu

Các nguyên liệu

Đất sét Bắc Giang

Đất sét Bắc Ninh

Feldspar Vĩnh Phúc

Feldspar P.H

T.Quang

Can xít Yên Bái

1 MKN 8,84 6,48 1,37 2,21 43,48

2 SiO2 55,32 68,11 69,2 70,56 1,24

3 Al2O3 27,4 20,53 18,5 16,91 0,60

4 TiO2 - 0 0 0 -

5 Fe2O3 3,55 2,87 0,64 1,62 0,02

6 CaO 0,7 0,12 0,98 1,28 54,26

7 MgO 0,92 0,13 0,42 0,8 0,40

8 Na2O 2,96 1,01 6,51 3,82 0,07

9 K2O 0,34 0,99 2,3 3,2 0,02

Bảng 2. Thànhphầnhóahọccủanguyênliệu

STT Các chỉ tiêu Đơn vịNguyên liệu

Đất sét Bắc Giang

Đất sét Bắc Ninh

1 Sótsàng0,045mm % 8,23 8,40

2 Độcosaunung1150oC % 5,2 6,0

3 Độhútnước % 10,9 12,6

4 Độbềnuốnsausấy kG/cm2 16,8 18,5

5 Độbềnuốnsaunung kG/cm2 290 218

Bảng 3. Mộtsốtínhchấtcủađấtsét

Đặc san Khoa học VÀ công nghệ / sỐ 01 nĂM 2014 - TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ

KHoa HỌC Và CÔNG NGHỆ 11

-Sấykhôhồ,tánthànhbột,rồibổxungthêmkhoảng5-6%nước,ủtrong15-20giờ.Épbộtởmáy ép thuỷ lực thí nghiệm,lực ép là 250 kG/cm2. Mẫu

xươnggạchthínghiệmcókíchthước50x100x6mm.

-Sấykhômẫu,xácđịnhđộbềnuốnsausấy.Nungmẫu tạilò nung thanh lăn với nhiệt độ

nung 1120 oC, chu kỳ nung 50phút.

- Xác định độ hút nước,độco,độbềnuốncủamẫusaunung.

STT Chỉ tiêu Đơn vị Hàm lượng STT Chỉ tiêu Đơn vị Hàm lượng

1 Al2O3

(%) 4,17 20 Cr

(ppm

) 22,7

2 CaO 40,50 21 Cu 841,23 Fe2O3 0,97 22 Ga <104 K2O 0,60 23 Ge <205 Na2O 0,05 24 La <71,46 MgO 3,10 25 Li 33,77 MnO 0,37 26 Mo <58 P2O5 0,22 27 Nb <17,59 SiO2 39,7 28 Ni 10,610 TiO2 0,24 29 Pb 57,511 Ag

(ppm

) 5,7 30 Sb <10

12 As <20 31 Sc 89,913 B <10 32 Sn 84,514 Ba <636,4 33 Sr 1370,015 Be 9,6 34 Ta <1016 Bi <10 35 V 28,317 Cd <2 36 W 157,618 Ce <41,7 37 Y 265,919 Co 4,3 38 Zn 574,0

Bảng 5.Thànhphầnhóahọccủamẫuxỉphốtphovàng

TT Các tính chất Đơn vị Giá trị

1 Thànhphầnhạt %

Cỡhạt(mm)

≤0,45 >0,45-≤1 >1-≤3 >3

12,6 20,3 60,6 6,5

2 Độẩm % 3-6

Bảng 4. Đặctínhcủaxỉphốtphovàng

III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 1. Thành phần hạt, độ ẩm và thành phần hóa của xỉ phốt pho vàng-ThànhphầnhạtvàđộẩmcủaxỉphốtphođượcthểhiệnởBảng4.



Từ bảng trên thấy rằng xỉphốt pho có độ ẩm nhất định,nênviệcnghiềnxỉẩmthànhbộtphải qua sấy, điều này khôngkhảthivềmặtkinhtế,hơnnữakíchthướccủaxỉđasố≤3mm,xỉ khámềmvà dòn nên chúng

tôi đề xuất phương án nghiềnchungvới các loại nguyên liệukhácthànhhồ.

- Thành phần hóa của xỉđược phân tích ICP-MS tạiTrungtâmphântíchthínghiệmđịachấtthuộcTổngcụcđịachất

và khoáng sản Việt Nam. Kếtquả phân tích được đưa ra ởBảng5.

Từ kết quả phân tích, thấyrằng thành phần chính của xỉphốtpholàCaO,SiO2.Trêncơsởđánhgiáxỉphốtphokếthợp

Nguyên liệu

Phối liệu, % khối lượng

Mẫu đối

chứng

Mẫu thí nghiệm

XO1 XO2 XO3 XO4 XO5

ĐấtsétBắcGiang 31 31 31 31 31 31

ĐấtsétBắcNinh 24 24 24 24 24 24

FeldsparVĩnhPhúc 15 15 15 15 15 15

FeldsparTuyênQuang 20 20 20 15 12 10

CanxítYênBái 10 5 0 0 0 0

Xỉphốtphovàng 0 5 10 15 18 20Tổng 100 100 100 100 100 100

Các chỉ tiêu Đơn vịMẫuđối

chứng

Mẫu thí nghiệm

XO1 XO2 XO3 XO4 XO5

Thờigiannghiền phút 20 20 20 20 20 20

Độnhớthồ giây 20 23 22 21 23 25

Tỷtrọnghồ g/ml 1,73 1,74 1,73 1,73 1,72 1,71

Độẩmhồ % 30,6 30,2 30,7 30,2 30,6 30,7

Sótsàng0,063mm % 4,5 4,8 5,8 5,9 6,3 7,5

Độẩmbộtép % 6,15 6,10 6,32 6,24 6,03 6,30

Độbềnuốnsausấy kG/cm2 15,34 16,43 15,97 15,67 15,01 13,35

Độcotoànphần % 0,2 0,25 0,31 0,12 0,08 0,08

Độbềnuốnsaunung kG/cm2 200,1 201,3 205,4 185,7 119,9 101,8

Độhútnước % 13,6 13,5 13,1 14,5 19,2 22,3

Nhiệtđộnung độC 1120 1120 1120 1120 1120 1120

Bảng 6. Đơnphốiliệuxươngnghiêncứu

Bảng 7. Kếtquảthínghiệmphốiliệuxương



với cơ sở lý thuyết và thực tếsảnxuấtceramicchúngtôinhậnthấycóthểdùngxỉphốtphonàyvàothànhphầncủaxươnggạchgốmốptường,xỉphốtphovàngsẽ cung cấp CaO và SiO2 choxươnggạch.

2. Nghiên cứu khả năng thay thế nguyên liệu truyền thống trong sản xuất gạch ốp tường

Tínhđơnphốiliệudựatrêncơsở:

-Dựavàothànhphầnhóavàtínhchấtcác loạinguyên liệuđãnghiêncứu.

- Dựa vào các bài phốiliệucủacáccơsởsảnxuấtgạchgốmốptường,vớikinhnghiệmtổnghàm lượngđất sét từ50 -

60%, tổnghàmlượngfeldspartừ30-40%,canxíttừ10-15%.

- Tổng hàm lượng đất séttrong các bài phối liệu nghiêncứuđượcgiữcốđịnh.

- Thay thế dần can xít,feldsparbằngxỉphốtphovàng.

Nhận xét: -Độnhớtcủahồdaođộngtừ

20-25giây(nằmtrongkhoảng15-30giây),đạt tiêuchuẩncủahồ xương gạch gốm ốp tường.Độsótsàngnhỏhơn10%,đạtcácgiátrịvềđộsótsàngcủahồ.

- Độ bền uốn sau sấy đều

trên10kG/cm2đảmbảokhivậnchuyển không bị sứt góc cạnh.Cácmẫusaunungphẳng,không

cong vênh. Độ bền uốn saunung và độ hút nước của mẫuđốichứng,XO1,XO2,XO3đạtđượccácgiátrịtheotiêuchuẩnISO13006.RiêngmẫuXO4vàXO5cóđộhútnướclầnlượtlà19,2%và22,3%,nêncườngđộchỉ đạt 119,9 Kg/cm2và 101,8kG/cm2. Ảnh SEM cho thấymẫuXO4cóđộxốpcaohơnsovớimẫuđốichứng(Hình8).

-Cácmẫuxươngđềukhôngcólõiđen(Hình9).

- Khi tăng lượng xỉ phốtpho vàng trong phối liệu đến15%,cáctínhchấtcủamẫusau

nungnhìnchungkhôngthayđổinhiều,tuynhiênkhităngđến18%,độxốpcủaxương tăng lên,cườngđộcủagạchgiảmđirất

Hình 8. ẢnhSEMcủamẫuXO4(trái)vàmẫuđốichứng(phải)

Hình 9.Hìnhảnhcácmẫuxươngsaunung



nhiều, do vậymức sử dụng xỉphốtphovàngtrongphốiliệucóthểđạtđến15%.

MẫuđốichứngvàmẫuXO3sausấyđượctrángmenlótvàmennền,nungở1120oCchothấybềmặtmennhẵn,bóng,khôngcórỗchânkim,màusắcmenđồngđềutrêncả2mẫu(Hình10).

IV. KẾT LUẬNĐãnghiêncứuthựcnghiệm

các bài phối liệu từ phòng thínghiệm,nhậnthấyrằngxỉphốtphovàngcóthểlàmnguyênliệuthay thế sản xuất xương gạchgốm ốp tường, hàm lượng sửdụng trong phối liệu đến 15%(mẫu XO3), các tính chất củasảnphẩmtươngđươngvớiloạisửdụngcácnguyênliệutruyềnthống.

Nghiêncứumởrộngnguồnnguyên liệu là một hướng đithích hợp, đáp ứng được yêucầu sản xuất, tận dụng nguồnnguyên liệuphế thải, chủđộngtrong sản xuất và giảm thiểu ônhiễmmôitrường.

Hình 10.HìnhảnhcácmẫuxươngĐC(trên),XO3(dưới)trángmensaunung

TÀILIỆUTHAMKHẢO1. NguyễnXuânChiến–Banquảnlýcáckhucôngnghiệp“Phốt

pho vàng - Tầm quan trọng và tiềm năng của ngành công nghiệp hóa chất Lào Cai”. http://laocai.gov.vn/sites/bqlcumcn/tintucthongbao/Trang/20131101151939.aspx

2. NguyễnHuyPhiêu (2006), “Tổngquanvề côngnghệ sảnxuấtphotphongvàngvàmộtsốsảnphẩmchủyếutừphotphovàng”, Đề tài cấp Tổng Công ty, Tổng Công ty Hóa Hóa chất Việt Nam.

3. NguyễnHuyPhiêu,“SửdụngchấtthảicủaCôngnghiệpHóachấtlàmphụgiakhoángchovậtliệuxâydựng”http://www.vinachem.com.vn.

4. NguyễnDuySỹ (2004), “Triểnvọng sảnxuấtphốtphovàngtạiViệtNam”, Tạp chí Công nghiệp Hóa chất,12.

5. PhạmThếTrinh (2007), “Nghiên cứu tái sử dụng xỉ lòphosphovàng”,Đề tài cấp Tổng Công ty, Tổng công ty Hóa chất Việt Nam.

6. Tài liệu công nghệ sản xuất gạch ceramic, Công ty cổphầnCMC.

7. TCVN7745:2007,Gạch gốm ốp lát ép bán khô–Yêucầukỹthuật.

8. PhạmXuânYên,HuỳnhĐứcMinh,NguyễnThuThủy(1995),“Kỹthuậtsảnxuấtgốmsứ”.NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.

9. SACMI technical bulletin (2001), Know-How:Vitrified single-fried floor tiles Porcelainized stoneware,Imola.

10. From technology through machines to kiln for ceramic tiles(1995),TàiliệuchuyểngiaocôngnghệcủaSACMI.

11. Tóm tắt công nghệ sản xuất gạch ốp lát,tậpII(1996),tàiliệuchuyểngiaocôngnghệcủaSACMIchoVIGLACERA.

12. Walltiles(2001), TàiliệuchuyểngiaocôngnghệcủaSACMI.



I. GIỚI THIỆU

DịchBayer trongquá trìnhsảnxuấtnhômtừbauxitlànguồnquantrọngnhấtđểsảnxuấtgali(Ga).Ướctínhkhoảng90%galithô trên thếgiớiđược sảnxuấttừ nguồn này. Hàm lượng galitrong quặng bauxit nằm trongkhoảng20-80ppm.Trongquátrình Bayer khoảng 70 % galitách ra từbauxitvà theonhômvàodungdịchxútvàcònlại30% lẫn vào bùnđỏ.Gali tích tụtrongdịchBayernhờcósựquayvòngliêntụcdungdịchsảnxuấtvà nhiều khi đạt tới 100 - 300mg/l.Hiệnnayngườitathườngsửdụng4phươngphápđểphânlập gali từ dịch Bayer: kết tủaphân đoạn; phương pháp điệnhóa; trao đổi ion và phươngphápchiếtbằngdungmôi[1,2].

Phương pháp kết tủa phânđoạn dựa trên kết tủa gali vớiCO2 và sau đó tách alumin vàgali bằng nước sữa vôi hoặcdung dịch natri aluminat.Cáchlàmnày thân thiệnhơnđốivớimôitrườngvàgiáthànhrấtthấp,nhưng quá trình khá phức tạp.Phươngphápđiệnhóasửdụng

quá trình điện phân với catotthủyngânvàngàynayhầunhưkhôngcònđượcsửdụngdotínhđộccao.Traođổiionlàphươngphápchínhđượcápdụngtrongngànhcôngnghiệp thuhồigalitừ dịch Bayer, nhưng sự đồngchiếttáchcủavanadivàsựthoáibiến của các nhóm amidoximvẫnđang còn là trở ngại chínhtrongviệcápdụngphươngphápnàyvàocôngnghiệp[3].

Chiết bằng dung môi làphương pháp hiệu quả nhất vànếu dùng hệ Kelex-100 thì cóthểchiếttáchđượckhoảng80%galitrongdịchBayer.Tuynhiêntốcđộcủaquátrìnhchiếtlàrấtchậm,mấtnhiều thờigian, cầnđầutưnghiêncứucảitiếncôngnghệnhiều.

Quátrìnhchiếtlỏng/lỏngsửdụngKelextừdịchBayerđượcHeigorky và Leverque sángchế lần đầuvàonăm1974 [4].Trong quá trình này gali đượcchiếtvớiKelex-100làhóachất8-hydroxyquinolin (“oxim”)được thế với một nhóm alkylmạchdàivàonhânthơm(chẳnghạnnhư7-(4-etyl-1-metyloctyl).

Kelex-100đãđượcchứngminhlà chất chiết thương mại phùhợp nhất và thường được chấpnhậnlàhoàntoànthíchhợpchoviệcthuhồigali từdịchBayer,so với các chất chiết khác nhưaxetylaxeton.

Khi Kelex-100 tiếp xúcvớidịchBayer,galihoặcnhômđượcchiết theocơchếtraođổiion trong đó các ion hydroxylđượcgiảiphóngtheophảnứngsauđây[5]:

Me(OH)4-+3HRorg=

MeR3org+OH-+3H2O

Ở đây HRorg ký hiệu làKelex-100.Saukhichiết,cationkimloạithaythếionhydrotrongpha hữu cơ. Đồng thời, natritrong dịch Bayer cũng đượcchiếtvàodungmôi:

Na++OH-+HRorg =NaRorg + H2O

Trong một phép thử điểnhình, một dung môi bao gồm8,5% của Kelex 100, kết hợpvới10,0%n-decanolvà81,5%kerosene cóvai trò như làmộtchấtđiềuhòa(modifier)vàchất

NGHIÊN CỨU THU HỒI Ga(III) TỪ DỊCH BAYER TRONG QUY TRÌNH CỦA NHÀ MÁY

ALUMIN TÂN RAI BẰNG PHƯƠNG PHÁP CHIẾT VỚI KELEX-100

TS. Hoàng Anh Sơn, TS. Võ Thành Phong, TS. Nguyễn Kiên Cường Khoa Công nghệ hóa học - Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

ABSTRACTThe Bayer liquor from bauxite ore in alumina manufacture process from TanRai Alumina Plant

containing 87 mg/l of gallium, 16270 mg/l ΣFe, 59981 mg/l of Al. Recovery of Ga(III) was investigated using Kelex-100 with isodecanol as modifier and kerosene as diluent. The method is promised to be used in some industrial aspects.

Keywords: Gallium; Gallium from bauxite ore; extraction method using Kelex-100.



pha loãng (diluent), tương ứng.Khiphahữucơnàytiếpxúcvớidịch Bayer có hàm lượng 270mg/l gali, khoảng 80%gali cóthểđượcchiếtsaukhoảng3giờở 28 °C.Trong khi đó, khoảng3,0 % nhôm và khoảng 0,6 %natritrongdịchcũngđượcchiếttheo.Sảnxuấtdungdịchgalicóđộtinhkhiếtcaođượchoànthiệnnhờgiải chiết chọn lọcnatrivàaluminumtrướcgali.Mộtsốhệgiải chiết axit đã được nghiêncứu,vàcácđiềukiệntốtnhấtđểđồngchiếttáchnhômvànatrilàdung dịchHCl 6M, sẽ chỉ giữlạigali trongphahữucơ.Đólàdo, khônggiốngnhưAl,Ga cóthểtồntạitrongcácphântửphứcchloro lớn (ví dụ RH2

+GaCl4-)

nếunồngđộHClcaohơn2M,nócóthểđượcbẫybằngKelex-100trong pha hữu cơ. Ngược lại,nhômthườngkhôngcókhảnănghình thành các phức chloro lớnhơn.Sauđó, gali có thể bị giảichiết bởi dung dịch HCl 2 M.Phươngphápxửlýnàysẽtránhtổn hao gali vào các dung dịchgiảichiếtsơbộ,vàcácmứcđộtạpchấtthấpnhấttrongcácdungdịchgiảichiếtthứhai.

NgườitahoàntoàncóthểdựđoánđượctỉlệgiớihạncủanồngđộGatrongphanướcbanđầuvàpha nước theo thời gian chiết,biểu thức bậc nhất của chúngđượcmôtảnhưsau:

Trongđó:

[Ga]aq,i-Nồngđộbanđầucủagalitrongphadungdịchnước;

[Ga]aq,t-Nồngđộcủagalitạithờiđiểmt(min);

kobs-Hằngsốtốcđộquansátđược.

Như vậy, chiết tách bằngdung môi là một cách tiếp cậnhiệu quả cho việc thu hồi galitừdịchBayer.Nócónhữngưuđiểmlàquytrìnhđơngiảnvàtỷlệthuhồigalicao.Ngoàira,nókhông phá hủy thành phần củadungdịchhồilưu(đểtrảvềquytrìnhBayer),dođókhôngcóảnhhưởngđếnsảnxuấtalumintrongdâychuyềnsảnxuấtchính.Tuynhiên,chođếnnayvẫnchưacómột thông báo nào về việc ápdụng phương pháp chiết bằngdung môi trong thực tế côngnghiệpđểthuhồigaliởquymôlớn.Đâycólẽlàdotốcđộtáchchiết chậm, đắt tiền và tiêu thụmộtlượnglớncácchấtchiếtcókhảnăngbịsuythoáivàhòatantrong quá trình sử dụng lâu dàiởmôi trường kiềm cao, và khảnăng nhiễm bẩn dung dịch hồilưubởicácchấtchiếthòatan,vàdo đó ảnh hưởng đến quá trìnhsảnxuấtbìnhthường(vídụnhưquátrìnhkếttủa).

Trongbàibáonày,chúngtôitập trung nghiên cứu quy trìnhtáchgalitừdịchBayercủaNhàmáyAluminTânRaiViệtNambằng phương pháp chiết lỏng/lỏng, đồng thời so sánh ảnhhưởngcủacácyếutốkhácnhauđếnquátrìnhchiết.

II. THỰC NGHIỆM

1. Hóa chất

Dungdịchbayer(TânRai-

LâmĐồng):Ga–87mg/l;Al–59981mg/l;ΣFe–16270mg.

Kelex-100,IsodecanolđượccungcấpbởiGmbH,Đức

KeroseneđượccungcấpbởiExxonMobilChemical,EU

2. Phương pháp phân tích

Phương pháp quang phổplasma(TCNB:01-ICP/04):Xácđịnh thành phần các chất trongdungdịchBayerbanđầuvàdungdịchsaukhigiảichiết.

3. Tiến hành thực nghiệm

Các bước tiến hành:

Bước 1: Chuẩn bị hỗn hợpchiết

Chuẩn bị 100 ml hỗn hợpgồm: 12 ml Kelex-100 (chấtchiết), 12 ml isodecanol (chấthoạt động bề mặt), 76 mlkerosene(chấtphaloãng)rồichovào bình thủy tinh thể tích 500ml.SauđóchodungdịchBayervào với tỉ lệ 1:1 theo thể tích,khuấyliêntụctrongvòng3giờ,đểyêntrong1giờchophânlớphoàntoàn.

Bước2:Chiết

Dùngbìnhchiết loạibỏlớpnước phía dưới hỗn hợp dungdịchphânlớpnóitrênđểthulấyphầnhữucơbêntrên.

Bước3:Giảichiết

Giai đoạn 1: Loại bỏ cáckhoángvàionkimloạikhác

Lấy 100ml dung dịch hữucơđóchovàochiếtvới100mldungdịchHCl6M trongvòng30phút,sauđótáchlấylớpnước

𝐥𝐥𝐥𝐥[𝑮𝑮𝑮𝑮]𝑮𝑮𝒂𝒂,𝒊𝒊

[𝑮𝑮𝑮𝑮]𝑮𝑮𝒂𝒂,𝒕𝒕= 𝒌𝒌𝒐𝒐𝒐𝒐𝒐𝒐. 𝒕𝒕𝒎𝒎𝒊𝒊𝒎𝒎



chứacáckhoáng,ionkimloạivàmộtphầnnhỏgalitheora,đemphân tích thànhphầnnày bằngphươngphápquangphổplasma.

Giaiđoạn2:GiảichiếtchọnlọcGa(III)

Tiếp tục chiết lớp hữu cơcònlạivớidungdịchHCl2Mtheotỉlệthểtích1:1,5táchlấylớp nước chủ yếu chứaGa(III)cần thu hồi rồi đem phân tíchhàm lượng gali bằng phươngphápquangphổplasma.

III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

1. Thu hồi Ga bằng phương pháp chiết với Kelex-100

TiếnhànhthựcnghiệmchiếtbởihỗnhợpKelex-100vớinồngđộ thể tích khác nhau (10, 12,14 và 16%), nồng độ thể tíchIzodecanol12%vàKerosen76%.Tỉ lệ theo thể tích của chấtchiết và dung dịchBayer bằng1:1. Kết quả cho thấy: hàmlượngGa(III) thuhồiđượccao

nhấtđạt80%khigiữthờigiancân bằng nồng độ chỉ sau 60phútđốivớitrườnghợpnồngđộKelex-100là12%.

Đường động học bậc nhấtbiểu thức logaritcủa tỉ lệnồngđộGa(III)trongphanướcdungdịchbanđầuvàphanước theothờigianchiếtcũngchothấyrằngởnồngđộthểtíchKelex-100là12%,thìhàmlượngGa(III)thuđượclàcaonhất.

2. Nghiên cứu loại bỏ các ion kim loại khác và thu hồi chọn lọc Ga(III)

Nghiêncứuloạibỏcácionkim loại khác và thu hồi chọnlọcGa(III) từphahữucơđượcsửdụngdungdịchaxitHCl6Mvà2M.Tỉ lệ phahữucơ: axitHCl (O/A) theo thể tích tronggiai đoạn loại bỏ các khoángvàionkimloạikháclà1:1;giaiđoạnthuhồichọnlọcGa(III)là1:1,5vàthờigiancânbằnglà10phút.Cáckếtquảthuđượcsau2giờchiếtđượcthểhiện trongBảng1.

IV. KẾT LUẬN

ThuhồiGa(III)từdungdịchBayerTânRaiđãđượckhảosátbằng phương pháp chiết bởiKelex-100chohiệusuấtthuhồitốiđavớithờigiancânbằngchỉsau 1 giờ. Nghiên cứu đườngđộnghọcbậcnhấtcủaquátrìnhchiếtcũngchothấysựphùhợpvớikếtluậnnày.

Phương pháp này đưa ratriển vọng áp dụng quy trình(saukhicóchỉnhsửaphùhợp)

Hình 1.HiệusuấtthuhồigalibằngphươngphápchiếtvớiKelex-100

Hình 2.PhụthuộccủađườngđộnghọcbậcnhấtquátrìnhchiếtvàonồngđộthểtíchcủaKelex-100



vào quymô công nghiệp.Việcnghiêncứu tiếp tụcvềviệckết

hợp với phương pháp trao đổiioncũngcầnđượcquantâmđể

nângcaohiệusuấtcủaquátrình.

Phahữucơ:Kelex-10012%;Isodecanol12%:Kerosene76%

Dungdịchđầu(100ml)Dungdịchloạibỏ-Chiếtgiai

đoạn1O/A=100:100(ml)

Dungdịchthuhồichọnlọc-Chiếtgiaiđoạn2

O/A=100:150(ml)

Ga(III):8,7mg <0,0001mg 6,7mgΣFe 8,47mg 1,03mgAl 228,93mg 2,52mg

Bảng 1.GiảichiếtvàthuhồichọnlọcGa(III)từphươngphápchiếtvớiKelex-100

TÀILIỆUTHAMKHẢO

1.Abdul Kader, J.A.M.,Varadhraj,A., Srinivasan, G.N., Raman, R.& Srinivasan,R. (1982),“GalliumasabyproductofaluminiumindustriesinIndia”,Trans. of the Indian Institute of Metals, 35(3),276-280.

2.AbdulKader,J.A.M.,Varadhraj,A.,Srinivasan,G.N.&Srinivasan,R.(1975),“Electrowinningofgallium-studieswiththeconcentratedsodasolutionsintheBayercycle”,Trans. of the SAEST,10(4),249-254.

.3.Phatak,G.M.&Gangadharan,K.(1994),“ExtractionofgalliumfromBayerliquors:Areportontheindigenousresearchanddevelopment”,Proc. of the Xth ISAS National Symposium on Strategic and Hi-Tech Metals Extraction and Process Characterization, UdaipurChapter,India4-6.

4.Leveque,A.&Helegorsky,J.(1977),“TherecoveryofgalliumfromBayerprocessaluminatesolutionsbyliquid-liquidextraction”International Solvent Extraction Conference, 439-442.

5.Sato, T. & Oishi, H. (1986), “Solvent extraction of gallium (III) from sodium hydroxidesolutionsbyalkylatedhydroxyquinoline”Hydrometallurgy, 16,315-324.

6.Pesic,B.&Zhou,T.(1988),“RecoveringgalliumwithKelex100”Journal of Metals, 40(7),24-26.

7.Borgess,P.P.&Masson,I.O.C.(1994),“SolventextractionofgalliumwithKelex100fromBrazilianweaksodiumaluminatesolutions”,Minerals Engineering, 7(7),933-941.



I. GIỚI THIỆU

Chitosan (CS) là mộtpolyme sinh học chiết suất từvỏ tôm, vỏ ghẹ có tương thíchsinhhọccao,cógiáthànhthấp,không độc, không mùi, tínhkiềm, dễ phân hủy và dễ thuhồi.Đốivớichitosan tiếnhànhthayđổitínhchấthóahọc,từđócóthểcảithiệntínhchấtvậtlýcủa nó, do đó sẽmở rộng lĩnhvực ứng dụng của chitosan [1].ĐãcónhiềunghiêncứuvềCS:

phảnứngN-acylhóa,phảnứngSunfat,phảnứngcaboxymethyl,chuỗiphảnứngthủyphân,phảnứngN-acylhóa…

Trongbàibáonày,chúngtôiđãtiếnhànhkhảosátảnhhưởngcủacácyếutố:NồngđộCSoxihóaTEMPO,độpHmôitrường,tốcđộkhuấytrộn,nhiệtđộphảnứng tự lắp ráp đến kích thướcđặc trưng của hình cầuCS thuđược.

II. THỰC NGHIỆM

1. Nguyên liệu và hóa chất sử dụng

a.Nguyênliệu:Chitosan

b.Hóachất:NaOH,C2H5OH,CH3COOH,Na2S2O3.5H2O

CáchóachấtnàyđượccungcấptừCôngtytráchnhiệmHóachấtNamKinh–TrungQuốc

2. Dụng cụ thí nghiệm

MáyđopH,máykhuấycơ,máykhuấytừ,máyly tâmsiêu

KHẢO SÁT QUÁ TRÌNH TỰ LẮP RÁP CỦA CHITOSAN OXI HÓA TEMPO TRONG MÔI TRƯỜNG AXIT AXETIC

TS. Vũ Ngọc Minh, ThS. Nguyễn Thị Hiền, ThS. Trần Thị Thanh Thảo, ThS. Vy Thị Minh Tâm, ThS. Nguyễn Tiến Hưng

Khoa Công nghệ Hóa học - Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

ABSTRACT

Chitosan is a kind of polymers with a wide range of source. It has good biocompatibility, biodegradability and bioactivity. However, the intermolecular hydrogen bonding interactions, which make the chitosan insoluble, greatly limit the effective utilizations of chitosan. Thus, grafting modification is an effective way to improve the utilizations of chitosan.

The oxidation of chitosan could selectively convert C6 hydroxyl groups into C6 carboxyl groups, and increase in the carboxyl content in chitosan. Then amino groups reacted with carboxyl groups under the effect of electrostatic force, and thus self-assembly chitosan sheets or beads were produced.

Carboxyl content was determined by conductimetric titration, and the morphology of self-assembled particles was observed by digital microscopy, scanning electron microscopy, and transmission electron microscopy. Fourier transform infrared spectroscopy and light transmission particle size analyzer were used to figure out the functional groups, and the particle size, respectively.

Keywords: TEMPO oxidation; Chitosan; Morphologically controllable; Self-assembly.

Hình 1.KếtcấucủaphântửCS



tốc,thiếtbịsấylạnhđông,máyđophổhồngngoại,kínhhiểnviđiệntử.

Cácthiếtbịtrênđượccungcấptừcôngtytráchnhiệmđiệnmáy Quốc Hóa Đường Châu -TrungQuốc.

3. Oxy hóa chitosan

Lấy 1g CS phân tán vàotrong 1 lượng nước cất thíchhợp, cho thêm 0.16g NaBr,0.016g TEMPO, toàn bộ hỗnhợpnàychovàobình3cổ,tiếnhànhkhuấytrộnđểphântánđềucác hóa chất, sau đó cho chấtoxy hóaNaClO vào bình phảnứng,tiếpđósửdụngdungdịchaxitHCl0.5MđểđiềuchỉnhđộpHcủahỗnhợpvềgiátrịbằng10,khốngchếnhiệtđộcủahỗnhợpở25oCtrongxuấtquátrìnhphảnứng[2].

Sau 48 giờ oxi hóa, lượngchấtoxihóaNaClOlà40mmol/gCS,vớiviệcsửdụngchấtxúctáclàTEMPOsẽthuđượcdungdịchtrongxuất.

Sửdụngphươngphápchuẩnđộ dẫn điện để tiến hành xácđịnh hàm lượng C6-cacboxyltrongCS đã qua quá trình oxyhóa, thu được hàm lượng C6-cacboxylCSlà1.61mmol/g.

4. Qúa trình tự lắp ráp

Trên phân tử CS oxi hóaTEMPOcósựchuyểnđổinhómC6-OHthànhnhómC6-COOH.Trong môi trường axit, nhómC6-COOHsẽmangđiệntíchâm(C6-COO-), nhóm amin mangđiện tích dương(NH3

+). Hainhómchứctrêncóthểthamgia

phảnứngtĩnhđiện[3,4].

VớiphảnứngtựlắprápcủaCS,chúngtôitiếnhànhkhảosátcácyếu tốảnhhưởngđếnhình

dạngvàkíchthướccủahìnhcầuCStạora:ĐộpHcủadungdịchCS,nhiệtđộcủaphảnứng, tốcđộ khuấy trộn, nồng độ dungdịchCSoxihóaTEMPO.

Lấy50mldungdịchCSoxyhóa TEMPO có nồng độ nhấtđịnh, cho vào 1 cốc thủy tinh100ml,dùngaxitaxetic1%đểđiểuchỉnhđộpHcủadungdịch,thayđổinhiệtđộ,điềuchỉnhtốcđộ khuấy trộn, tiến hành phảnứng trong khoảng thời gian 4giờ.Đốivớisảnphẩmphảnứng,tiếnhànhcácđođạcsau:

Sửdụngkínhhiểnviđiệntửđểquansáthình tháisảnphẩmphảnứng.

Xác định sự phân bố kíchthướchạtbằngmáyđo ‘truyềndẫnánhsáng’.

Tiến hành ly tâm, sau đóđemđisấykhôởđiềukiệnnhiệt

độ-55oCvàápsuấtchânkhông,sau48tiếng,đemmẫuphẩmđóđi chụp ảnhSEMđể phân tíchđặctínhhìnhdạng,kếtcấusảnphẩm.

Cuốicùnglàđưamẫuphẩmđichụpphổhồngngoạiđểkiểmtra liên kết tạo thành của phảnứngtựlắpráp.

III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

1. Ảnh hưởng độ pH đối với đường kính đặc trưng của hình cầu CS

Lấy 50 ml dung dịch CSoxy hóa TEMPO có nồng độbằng 2.0g/100ml, điều chỉnhnhiệtđộlên80oC,tốcđộkhuấytrộnlà900vòng/phút,dùngaxitaxetic1%đểđiểuchỉnhpHcủadung dịch đến các giá trị khácnhau,tiếnhànhphảnứngtrongkhoảngthờigian4giờ.Sauthờigianphảnứngđemsảnphẩmđixácđịnhsựphânbốkíchthướchạtbằngmáyđotruyềndẫnánhsáng,kếtquảthuđượcnhưBảng1.

Hình 2.CơchếtựlắprápcủaCSoxihóaTEMPO



Từ kết quả trên cho thấypHmôi trường phản ứng càngcao, đường kính đặc trưng củahình cầu chitosan thu đượccàng lớn. Điều này là do CS

polyelectrolyte axit yếu bị ảnhhưởngmạnhbởiđộpHcủamôitrường.Trongmộtphạmvinhấtđịnh,nồngđộionH+ trongdungdịchcàngthấp,làmchonồngđộ

của polyelectrolyte yếu tươngứngcàngcao,mậtđộđiện tíchhiệu quả càng lớn.Từ đó hìnhthành kích thước hình cầu CScànglớn.

2. Ảnh hưởng nồng độ CS oxi hóa TEMPO đến đường kính đặc trưng của hình cầu CS

Lấy50mldungdịchCSoxyhóa TEMPO có nồng độ khácnhau,dùngaxitaxetic1%đểđiểuchỉnh:độpHcủadungdịchbằng= 6.0, nhiệt độ lên 80oC, tốc độkhuấytrộnlà900vòng/phút,tiếnhànhphảnứngtrongkhoảngthời

gian4giờ.Sauthờigianphảnứngđemsảnphẩmđixácđịnhsựphânbố kích thước hạt bằng máy đotruyềndẫnánhsáng,kếtquả thuđượcnhưBảng2.

NồngđộdungdịchCSoxihóa TEMPO càng cao, đườngkính đặc trưng càng lớn. Vìtrong phạm vi nhất định, hàm

lượngcácnhómchứccacboxylcànglớn,nghĩa làsố lượngsợiCS nhiều, làm tăng khả năngthamgiaphảnứngcủanhiềusợiCS với nhau để tạo thànhmộthìnhcầu,kếtquả làmchokíchthướccủahìnhcầuthuđượclớnhơn.

3. Ảnh hưởng của tốc độ khuấy trộn đến đường kích đặc trưng của hình cầu CS

Lấy50mldungdịchCSoxyhóa TEMPO có nồng độ bằng2.0g/100ml,dùngaxitaxetic1%

đểđiểuchỉnhđộpH=6.0,nhiệtđộ đến 80oC, thay đổi tốc độkhuấytrộn,tiếnhànhphảnứngtrong khoảng thời gian 4 giờ.Sau thời gian phản ứng, đem

sản phẩm đi xác định sự phânbốkíchthướchạtbằngmáyđotruyềndẫnánhsáng,kếtquảthuđượcnhưBảng3.

Tốc độ khuấy càng cao,đường kính đặc trưng của hạtcàngnhỏ.Vìtốcđộkhuấytrộncàng lớn, làmcho sợiCScàngbị uốn cong, dẫn đến là hainhóm cacboxyl và nhóm amingần nhau nhất tham gia phảnứngvớinhau.Ngoài rakhi tốcđộkhuấynhanhsinh ra lựccắtlớn.Kết quả là kích thước đặctrưngcủahìnhcầuCSthuđượclàcàngnhỏ.

4. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến đường kích đặc trưng của hình cầu CS

pH 3.0 4.0 5.0 6.0Đườngkínhđặctrưng

(μm) 5.15 5.33 5.73 6.18

Bảng 1.ẢnhhưởngcủađộpHđếnkíchthướccủahìnhcầuCS

NồngđộCSoxihóa (g/100ml) 0.25 0.5 0.75 1.0 2.0

đườngkínhđặctrưng(μm) 0.68 1.64 1.73 2.93 6.18

Bảng 2. ẢnhhưởngnồngđộCSoxihóađếnkíchthướchìnhcầuCS

Bảng 3. ẢnhhưởngtốcđộkhuấytrộnđếnkíchthướchìnhcầuCS

Tốcđộkhuấy(v/ph) 500 700 900 1000 1100

Đườngkínhđặctrưng(μm) 6.7 6.39 6.18 6.1 5.9



Lấy50mldungdịchCSoxihóa TEMPO có nồng độ bằng2.0g/100ml,dùngaxitaxetic1%

đểđiểuchỉnhđộpH=6.0, tốcđộkhuấytrộnlà900vòng/phút,thayđổinhiệtđộphảnứngởcácnhiệt độ khác nhau, tiến hànhphản ứng trong khoảng thờigian 4 giờ. Sau thời gian phảnứngđemsảnphẩmđixácđịnhsựphânbốkíchthướchạtbằngmáyđotruyềndẫnánhsáng,kếtquảthuđượcnhưBảng4.

Nhiệtđộphảnứngcàngcao,đường kính đặc trưng của hạtcàng lớn.Vìnhiệtđộcàngcaosẽthúcđẩychotốcđộphảnứngdiễnracàngnhanh,làmchokếtcấu của hình cầuCS lỏng lẻo,kếtquảkíchthướchìnhcầuCScànglớn.

Tiếnhànhhoánđổicácđiềukiệntiếnhànhthínghiệm.Thôngqua so sánh các đồ thị phân bốcỡhạtthuđượcsaukhitiếnhànhphản ứng tự lắp ráp tại nhữnggiá trị pH khác nhau, nhận thấytạiđiềukiện:độpH=6.0,tốcđộkhuấy trộn 900 vòng/phút, nồng

độ CS oxi hóa TEMPO = 2.0g/100ml dung dịch, đồ thị phânbốkíchthướchạtlàđềunhất.

5. Phân tích phổ hồng ngoại

Sosánhđườngavàb,ởđườngbtạivịtrí1737,75cm-1cóxuấthiện1peakđặctrưng,peaknàylàpeakđặctrưngchonhóm-C=O,điềuđóchứngtỏ nhóm C6-OH đã chuyển thànhnhómC6-COOH.

Sosánhđườngbvàc,trênđườngccó thểnhìn thấy, tạivị trí1749,32cm-1xuấthiện1peakmới,peaknàychính là sự thể hiện dao động của

nhóm -CONH-, từ đó có thế minhchứng nhóm amin và nhóm C6-cacboxylđãphảnứngthànhcông.

6. Phân tích ảnh SEM đặc tính hình cầu chitosan oxi hóa tự lắp ráp

Nhiệtđộ(oC) 50 60 70 80 90Đườngkínhđặctrưng

(μm) 5.46 5.71 5.98 6.18 6.24

Bảng 4. ẢnhhưởngcủanhiệtđộđếnkíchthướccủahìnhcầuCS

Hình 3. ĐồthịphânbốkíchthướchạtcầuCS

Hình 4.PhổhồngngoạicủaCStrước,sauoxyhóavàsaukhitự

lắpráp

Hình 5. ẢnhSEMmẫuCSoxihóaTEMPOsaukhitựlắpráp:pH=6.0,tốc độ khuấy 900 v/ph, nhiệt độphảnứng80oC, thờigianphảnứng4h,nồngđộCSoxihóaTEMPO2.0g/100ml. (A phóng to 7000 lần, Bphóngto3000lần)



Tốcđộkhuấytrộnkhácnhau,thuđượckếtcấuhìnhcầukhácnhau.Tạitốcđộkhuấy900vòng/phút,cóthểthuđượckếtcấuhìnhcầutươngđốitròn,bềmặtnhẵnbóng,nhưngnhìnchungvẫncònhiệntượngdínhliềngiữacáchìnhcầuvớinhau.

Tạitốcđộkhuấytrộn500v/phút,thuđượcsảnphẩmcókếtcầuhìnhcầu,nhưngkhôngđượctròn,kíchthướcgiữacáchìnhcầutươngđốiđềunhau,bềmặtxùxì,vẫncóhiệntượngdínhliền,cóthểdotácdụngtĩnhđiệncủabềmặthìnhcầu,hoặccóthểdoquátrìnhsấytạonên.

Tạitốcđộkhuấy700vòng/phút,giátrịpH=2.0,sảnphẩmphảnứngtựlắprápcủachitosanoxihóaTEMPOcókếtcấuhìnhcầuđadiện,bềmặttươngđốinhẵn,phânbốrấtđều,kếtcấutinhthểsắpsếptheomộttrậttựnhấtđịnh,cóquytắc,ngănnắp,hiệntượngdínhliềnvẫncòn.

7. Triển vọng

CScótínhtươngthíchsinhhọcrấttốt,cókhảnăngtựphânhủyvàkhôngđộchạiđốivớicơthểconngười.NêncóthểcácvicầuCSthuđượckhitiếnhànhtựlắprápCSoxihóaTEMPOvẫnduytrìcácđặctínhđó,dođónócóthểđượcsửdụnglàmvậtliệudẫnthuốcmới,nghĩalàcáchạtthuốcsẽđượcgắnlênbềmặtvicầuCS.KếtquảnàymởratriểnvọnglớntrongviệcứngdụngcácsảnphẩmCStronglĩnhvựcyhọc.

Hình 6.ẢnhSEMmẫuCSoxihóaTEMPOtựlắpráp:pH=6.0,tốcđộkhuấy500vòng/phút,nhiệtđộphảnứng80oC,thờigianphảnứng4h,nồngđộCSoxihóaTEMPO2.0g/100ml.

(Cphóngto7000lần,Dphóngto3000lần)

Hình 7.ẢnhSEMmẫuChitosanoxihóaTEMPOtựlắpráp:pH=2.0,tốcđộkhuấy700vòng/phút,nhiệtđộphảnứng80oC,thờigianphảnứng4h,nồngđộchitosanoxihóa2.0g/100ml.

(Ephóngto7000lần,Fphóngto3000lần)



IV KẾT LUẬN

- Trong hệ TEMPO-NaClO-NaBroxihóaCS,nhiệtđộphảnứng là25oC, thờigianphảnứng là48h, lượngNaClOdùng 40mmol/gCS có thể đạtđượcdungdịch trongxuất,vớihàmlượngC6-cacboxyllà1.61mmol/g.

- Trong môi trường axitaxetic, có thể thực hiện phảnứng tự lắp rápvà thuđượcsảnphẩmcókếtcấuhìnhcầu,điềukiệnphảnứngtựlắpráptốiưu:hàm lượng C6-cacboxyl CS là1.61mmol/g,nhiệtđộ80oC,tốcđộ khuấy 900 vòng/phút, pH=6.0, nồngđộCSoxi hóa2.0g/100ml, thờigianphảnứng là4h.

V. ĐIỂM MỚI

1. DùngTEMPO làm chấtxúc tác, trong hệ TEMPO-

NaClO-NaBr tiếnhànhoxihóachọn lọcCSC6-OH thànhC6-COOH,đồngthờilợidụngtrênphân tử CS có nhóm amin đểtiếnhànhphảnứngtựlắpráp.

2. Đã tiến hành khảo sátảnhhưởngcủacácyếutốkhácnhauđếnkếtcấuvàkíchthướccủaCSoxihóaTEMPOtự lắpráp,nghiêncứupháthiệntrongmôi trường axit CH3COOH thìcó thể chế tạo thành công sảnphẩmcókếtcấuhìnhcầu.

3. Nghiên cứu pháthiện trong môi trường axitCH3COOH, tại tốc độ khuấytrộnlà700vòng/phút,pH=2.0,CSoxihóaTEMPOtiếnhànhtựlắpráptạothànhkếtcấutinhthểđa diện, kết cấu tinh thể có sựsắpsếp trật tự,cóquy tắcnhấtđịnh.


1. 王昌文(2003),壳聚糖开发应用及市场状况，江苏食品与发酵，Vol113,pp.11-14.

2. Shinsuke I., Masaya N.,KentaroA. (2009), Preparation ofChitinNanofiberswith aUniformWidthasr-ChitinfromCrabShells,Biomacromolecules, Vol 10, pp.1584–1588.

3. Haycock R. A., GuerinA. J (1995),The thermodynamicsof self-assembly, ChemisrtyCommunity,Vol 56(26), pp. 2563-2565.

4. Barth J.V.,CostantiniG.,Kernk(2005),Engineeringautomicand molecular nanostructures atsurfaces,Nature,Vol437,pp.671-679.

5. 强涛涛, 王学川, 任龙(2005), 壳聚糖化学改性的研究进展, 皮革化工, Vol 22(5), pp.14-17.



I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Việc nghiên cứu, triển khaiứngdụnghệđiềukhiểngiámsátSCADAtrongcôngnghiệpđượcphát triển nhanh chóng trongnhững năm gần đây, nhưng kếtquả còn nhiều hạn chếmới chỉ

dừnglạiởviệcsửdụngbiếnnộivàchạymôphỏng,thựchiệntrênmộtmáytínhsever.Nhưvậycáccôngviệcthiếtkế,vậnhành,bảotrì hệ thống đều thực hiện trênmộtmáytínhsever,nênviệcvậnhành nhà máy và báo cáo quátrìnhsảnxuấtgặprấtnhiềukhókhăn. Do đó nhóm tác giả tậpchungvàonghiêncứuđưaragiải

pháphệSCADAđiềukhiểnquamạng,Trongđóchỉcómáychủsever là được tích hợp hệ điềuhànhWinCC7.0,cácmáyclienttrongmạngđã thiết lập sẽ điềukhiển giám sát như máy severquaInternetExplorer.

Với hệ thống SCADA nhưHình1thìviệcvậnhành,bảotrìhệthốngsẽkháthuậnlợivìthựchiện được trên tất cả các máytínhtrongmạngđãthiếtlập.

II. WEB SEVER VÀ HỆ THỐNG CLIENT TRONG WEB

Trên máy tính sever củamạng SCADA sẽ đóng gói dữ

liệuquacôngcụWebNavigatorbaogồmWINCCWebNavigatorServer được cài đặt trên máytính server và WINCC WebNavigator client được cài trênmáytínhmạngInternet.

Hìnhảnhhiện trênWINCCWeb Navigator client có thểđược điều khiển như trên hệthống WINCC của máy chủ.Việcnàygiúpchomáytínhởbấtkỳnơinàotrênthếgiớicũngcóthểđiềukhiểnvàgiámsátdựánđangchạytrênmáytínhserver.

ĐIỀU KHIỂN GIÁM SÁT SCADA QUA MẠNG VỚI WINCC 7.0

ThS. Nguyễn Ánh Dương, ThS. Lê Quang Tuyến, ThS. Lê Phong NamKhoa Cơ - Điện Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

ABSTRACT

ContentarticlepresentstheresultsofstudiesaboutbuiltnetworkcontrollSCADA.Usecontroldevice communicate intergrateWebNavigator ofWincc7.0, tobuilt systemnetworkcommunicateindustrial,resultsimulationassertcontrolandsuperviceinallcomputerinthenetworkwastosetup.

Keywords: Ship control, position control, proportional integral derivative (PID) control, multishaft drive system, ship control.

Hình 1. HệthốngđiềukhiểngiámsátmạngSCADAtrongcôngnghiệp



1. Cấu hình web bằng WinCC Web Configurator

Máyseversẽđượccấuhìnhđịachỉmáy,chủngloạiwebđểđồngbộvớimạngđiềukhiểntruyềnthông.ThôngquacôngcụWebconfiguratorđểgánđịachỉ IPcủamáysevervàDefaultWeb -PagenhưHình3.

2. Đóng gói dữ liệu các hình ảnh của quá trình điều khiển

Cáccôngđoạncủaquátrìnhcôngnghệđãđược

thiếtkếdướidạng trangmànhình trênmáy tínhsever,Thôngquacôngcụ“WebViewPublisher”cáctrangmànhìnhsẽđượctíchhợplạidướidạngWeb. Cụ thể trên công cụ “Web Navigator” vàclick“WebViewPublisher”sauđóchọncáctrangmànhìnhcầntíchhợp,đểđiềukhiểnvàgiámsáttrênmáyclientnhưHình4.

Hình 2. Websevervàhệthốngclienttrongwebvớitrungtâmlưutrữcơsởdữliệu.

Hình 3.CấuhìnhWebconfigurator



Hình 4.Tíchhợpcáctrangmànhìnhcôngnghệ.

Các trang màn hình côngnghệ đã được tích hợp, để đảmbảo tính bảomật thì chỉ những“Ueser Name” và “Password”

đúngnhư cácdữ liệuđượcgánbênmáysevermớitruycậpđượchệthống.Cụthểviệcthiếtlậphệquảntrịngườidùngthựchiệnqua

công cụ “User Administrator”trong WinCCExplore để gán“Addnewuser”vàPassword.

3. Thiết lập quản trị người dùng

Hình 5.CấuhìnhquảntrịngườidùngWinCC

III. KẾT QUẢDữliệutừmáychủđãđượctíchhợpdướidạngWeb–Page,trêncácmáyclienttruycậptừInternet

Explorerqua“Username”và“Password”kếtquảlàdữliệutừmáyseversẽtựđộngcậpnhậpsangmáyclientnhưkếtquảhình6.



Hình 6.GóidữliệucậpnhậptừmáyseversangmáyClient

Góidữliệutựđộngcậpnhậpsangmáyclientdướidạngfilesetup,khikếtthúcquátrìnhcàiđặtgóidữliệutíchhợp,thìmáyclientsẽnhậnđượckếtquảthôngbáođãkếtnốivớimáysever.Sauđótrangmànhìnhcôngnghệđượcchọnđểkhởiđộngsẽđưalêngiaodiện,cụthểkếtquảnhưHình7,Hình8.

Hình 7.Kếtquảđónggóidữliệucậpnhậptrênmáyclienttừmáysever




1.PGS.TS.NguyễnDoãnPhước;GS.TS.PhanXuânMinh:Tự động hóa với Simatic S7-300.NXBKhoahọcvàkỹthuật,HàNội,2004

2.PGS.TS.NguyễnDoãnPhước;GS.TS.PhanXuânMinh:Tự động hóa với Simatic S7-200.NXBKhoahọcvàkỹthuật,HàNội,2000

3.PGS.TS.TrầnThuHà;KS.PhạmQuangHuy:Tự động hóa với WinCC.NXBHồngĐức,ThànhPhốHồChíMinh,2011

Hình 8.Trangmànhìnhtrênmáyclientđượccậpnhậptừmáysever

TrênHình8kếtquảđãchothấytrangmànhìnhcôngnghệtừmáyclientđãđượccậpnhậptừmáychủsever,việcđiềukhiểngiámsátcũngđãthựchiệnđượcnhưbênmáychủsever.

IV. KẾT LUẬN

Kếtquảmôphỏngđãchothấyviệcđiềukhiểngiámsát,thựchiệnđượctrêntấtcảcácmáytínhtrongmạngSCADAđãthiếtlập.BàibáođãchỉrasựápdụngthànhcôngbộđiềukhiểntruyềnthôngtíchhợpWebNavigatortrongWincc7.0.



Công nghệ nano đang làmộthướngcôngnghệmũinhọncủathếgiới.Nhiềuvấnđềthenchốt như: an ninh năng lượng,anninhlươngthực,môitrườngsinhthái,sứckhoẻconngười…sẽđượcgiảiquyếtkhidựatrênsự phát triển của công nghệnano.Trongđó,haimốiđedọahàngđầuđốivớiloàingườimàgiớikhoahọckỳvọngvàokhảnăng giải quyết của công nghệnanođó làmôi trườngvànănglượng.Mối quan hệ trái ngượcgiữa phát triển kinh tế và ônhiễmmôi trường có thể đượcgiảiquyếtnếudựavàosựpháttriển của công nghệ nano vớiloại vật liệu điển hình là TiO2nano.Theodựbáocủacácnhàkhoa học, trong vòng 50 nămtới,nhucầunănglượngcầncholoài người sẽ tănggấpđôi, khicácnguồnnhiên liệuhoá thạchngàycàngcạnkiệt.Trongkhiđótrái đất luôn nhận được nguồnnăng lượng từmặt trời khoảng3.1024J/năm,nhiềuhơnkhoảng10.000 lầnnhucầunăng lượngcủaconngườihiệnnay.NhữngphátminhgầnđâyvềpinquangđiệntrêncơsởTiO2nanođãmởracơhộichoviệccungcấpnănglượngchoconngười[1].

Hóachấtônhiễmlànhữngchấtcóhạichoconngườivàchomôitrường.Trongnướcchúnglànhữngchấthòatan,nhưngtrongkhôngkhíchúngcóthểởdạnghạtchất rắn,cácgiọtchất lỏnghoặc chất khí. Trong ô nhiễm

không khí, cần phải phân biệtgiữaônhiễmngoàitrờivàtrongnhà. Mức độ ô nhiễm khôngkhítrongnhàthườngcaohơntừ2–5 lần sovớingoài trời.Córấtnhiềunguồnônhiễmkhôngkhítrongnhànhư:sảnphẩmgiadụngsửdụngsơn,chấtbảoquảngỗ,thuốcdiệtcôntrùng,chấttẩyrửa và khử trùng…Chất lượngkhôngkhítrongnhàảnhhưởngrất nhiều đến sức khỏe như:kíchthíchmắt,nhứcđầu,dịứngvà các vấn đề về hô hấp như:hen, suyễn. Để xử lý ô nhiễm

nước và không khí thường sửdụng phương pháp hoá học,nhưngnóchỉthíchhợpchocáchệthốnglớn,mặtkhácphươngpháphóahọccòncóthểbổsungthêm các nguồn ô nhiễm. Quátrìnhoxyhóa tiên tiếnđãđượcphát triển trong những thập kỷgần đây, trong đó chất xúc tácquang đã được chứng minh làrất hiệu quả để xử lý ô nhiễm

môitrường.Ưuđiểmchínhcủaxúctácquanglànókhôngbịmấtđitrongquátrìnhphânhủychấtônhiễmvàkhôngcầnbổ sungthêmbất kỳhóa chất nàokhác[3].Chấtquangxúctáclýtưởngcần phải có các tính năng sauđây:tốcđộphảnứngcaoởcácbước sóng bằng hoặc lớn hơnbước sóng của ánh sáng chiếuxạ; tính bền quang cao; khôngcó hoạt tính hóa học và sinhhọc; nguyên liệu sẵn có và chiphí thấp.Córấtnhiềuchấtbándẫnnhư:TiO2,ZnO,ZrO2,CdS,

MoS2,Fe2O3,WO3…ởdạngtinhkhiếthoặcpha tạp,đãđược sửdụng làm chất xúc tác quang.Trong số đó TiO2 đã được sửdụng rộng rãi bởi vì giá thànhkhôngcao,khôngđộcvàcóhoạttínhrấtcao.Trongnộidungcủabàiviếtnày,xinđượcgiớithiệuvềmộtsốtínhchấtđặcbiệtcủaTiO2nanovàmột sốứngdụngthựctếcủanóhiệnnay.

ỨNG DỤNG CỦA TiO 2 NANO, TRIỂN VỌNG CỦA THỊ TRƯỜNG

ThS. Nguyễn Mạnh Tiến, Phòng Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

Hình 1. Nguyênnhânvàảnhhưởngcủaônhiễmkhôngkhíngoàitrời1-Hiệuứngnhàkính,2-Ônhiễmhạtphântán3-Tăngbứcxạtiacựctím,4-Mưaaxit,5-Tăngnồngđộcủacácoxitnitơ6-Tăngnồngđộozon

NGHIÊN CỨu - TRao ĐỔI 31


I. TÍNH CHẤT CỦA TiO2 KÍCH THƯỚC NANOMET

1. Tính chất quang xúc tác của TiO2 nano

Khiđượcchiếuánhsángcónăng lượng photon (hν) bằnghoặc lớnhơnnăng lượngvùngcấmEg(hv≥Eg)lênbềmặtcủaTiO2,sẽtạoracáccặpelectron-lỗtrống(e--h+).Cácelectrontừvùnghóatrịchuyểnlênvùngdẫn thành các electron tự do,để lại các lỗ trống ở vùng hóatrị.Electronvàlỗtrốngkhuếchtán ra bề mặt chất xúc tác vàphản ứng với H2O, O2 bị hấpphụtrênbềmặtTiO2,tạoracácgốc .O2

-và .OHcókhảnăngôxihóa-khửcácchấthữucơ,vôcơ(kểcảvikhuẩn) thôngquacầunối là chất bán dẫn. Quá trìnhphản ứng có hiệu quả hơn nếucác phân tử chất hữu cơ và vôcơbịhấpphụ trênbềmặtchấtxúc tác quang. Các chất thamgiaphảnứngđượchấpphụtrên

bềmặtchấtxúctácquanggồmhailoại:chấtcókhảnăngnhậnelectronvàchấtcókhảnăngchoelectron.Khiđó,cácelectronởvùngdẫnsẽchuyểnđếnnơicócác phân tử có khả năng nhậnelectronvàquátrìnhkhửxảyra,còncác lỗ trốngsẽchuyểnđếnnơicócácphântửcókhảnăng

cho electronđể thựchiệnphảnứng ôxi hóa.Cơ chế phân hủycáchợpchấthữucơnhưsau:

Khichiếuánhsángtửngoại(UV)phảnứngxảy ranhư sau[3]:

TiO2+hν→e-+ h+ (1.2)

h+ +Pads→ *adsP (1.3)

h+ + H2Oads→ *adsOH + H+ (1.4)

h+ + adsOH − → *adsOH (1.5)

H2O→ adsOH − + H+ (1.6)

e− +O2→ *2 adsO −

(1.7)

Pads+(OH* , *

2O − , H2O2,O2)→CO2 + H2O+etc…(1.8)

Trongđó:Pads-Phântửchấtônhiễmbịhấpphụtrênbềmặtchấtxúctácquang[2].

Khi được chiếu ánh sángthích hợp,TiO2 nano trở thànhmột chất ôxi hoá mạnh nhấttrongsốnhữngchấtđãbiết:gấp1,5lầnozônvàgấphơn2lầnclo[1].

2. Tính chất quang siêu ưa nước của TiO2 nano

Bềmặtcủacácloạivậtliệurắnđềucó tínhkỵnướcởmộtmứcđộnàođó.Mứcđộkỵnướcđượcphảnánhquagóctiếpxúccủa giọt nước với bề mặt, gọilàgóctiếpxúcnước,kýhiệuθ(Hình3).Khitiếpxúcvớibềmặt

chất rắn, sức căng bề mặt củakhối chất lỏng có tácdụng saochonănglượngbềmặtcủakhốichấtlỏngđạtgiátrịcựctiểu.Khiánh sáng UV được chiếu vàomàngTiO2,tínhthấmướtnướccủamàngthayđổitừtrạngtháikỵnướcchuyểnsangtrạngtháiưanước.Nhưvậy,ánhsángUVđãlàmthayđổicấutrúcbềmặtcủamàngTiO2.KhimàngTiO2 chưa được chiếu ánh sáng UVthì có góc θ khá lớn.Với thờigianchiếusángđủdài,θcóthểgiảmvàxấpxỉbằng0o.TanóimàngTiO2cótínhsiêuưanước,khi đó các giọt nước bám trênbềmặtmàngsẽloangrấtnhanhthànhmộtmàngnướcrấtmỏng.

Cơchếquangsiêuưanướccủa màng TiO2được giải thíchnhưsau(Hình4):

Khác với bên trong khối,trên bề mặt màng TiO2 mỗianionO2-khôngliênkếtđủvới3cationTi4+màchỉliênkếtvới

Hình 2. PhảnứngquangxúctáccủaTiO2vớicáchợpchấthữucơ[2]

Hình 3.Góctiếpxúccủanướctrênbềmặtcủamàng

chấtrắn

NGHIÊN CỨu - TRao ĐỔI32


2cationTi4+.Cácoxynàygọilàoxybắccầu.Dokhôngliênkếtđủ với 3 cation Ti4+ như trongkhốinêncáchạtObắccầutrênbềmặtmàngởtrạngtháiliênkếtkémbền.DướitácdụngcủaánhsángUV,cácđiệntửtừvùnghóatrị chuyển lên vùng dẫn thànhcác điện tử tự do (e-) và để lạicáclỗtrống(h+)ởvùnghóatrị.Cáccặpe-–h+khuếchtánrabề

mặtmàng.Tạiđó,e-sẽkhửTi4+ đểtạothànhTi3+:

Ti4++e-→Ti3+(1.9)

Còn h+ sẽ ôxy hóaO2- bắccầuthànhO2:

O2- + h+→O2(1.10)

O2 tạo thành trongphảnứng(1.10)thoátrakhỏibềmặtmàng và để lại các chỗ khuyếtoxy.CácphântửnướcH2Obámtrên bề mặt màng bị phân lythànhionOH-vàH+ ,khiđólỗtrốnglậptứcsẽôxyhóaOH-vàbiến chúng thành OH hấp phụ(OHads)trênbềmặt:

OH-ads + h+ →OHads(1.11)

Sau đó nguyên tử O trongnhómOHadssẽchiếmchỗkhuyết

oxy trên bề mặt màng. Hiệntượngcácphân tửnướcbịhấpphụhóahọcthànhcácnhómOHtrênbềmặtmàngTiO2(saukhiđượcchiếuánhsángUV)đượcgọilàhiệntượngquangsiêuưanước. Màng TiO2 cũng có thểhấp phụ và phân hủy các chấtô nhiễm hữu cơ và vô cơ, sảnphẩm quá trình oxy hóa – khửcủachúngdễdàngđượctáchra,

khi rửa bằng nước sạch (thậmchílànướcmưa),nênnócóthểngăn ngừa thủy tinh bị nhiễmbẩn[4].

II. ỨNG DỤNG THỰC TẾ CỦA TiO2 NANO

1. Kính tự làm sạch

Bề mặt của TiO2 siêu ưanước không thể hấp phụ chấtlỏng dầu hữu cơ, nhưng thayvào đó nó sẽ tách chúng rakhỏibềmặtdohiệntượngsiêuưa nước.MàngTiO2 có thể cóhai chức năng: quang xúc tácvà siêuưanước, nên chúng cóthể làm cả hai nhiệm vụ: phânhủycácchấtônhiễmvàloạibỏcác chất lỏng hữu cơ do thuộctính siêu ưa nước. Những tính

chấtđượcthểhiệnkhichiếuxạánhsángsẽtạoraphảnứngoxihóa - khử và hiệu ứng siêu ưanước,khiđó sẽ tránh đượcsựhìnhthànhcủanhữnggiọtnướchoặc màng sương trên bề mặtcủakính.KhicómàngphủTiO2trênbềmặtkínhthìnướcđượcrảiđềutrênbềmặtvàkhiđangchảycóthểcuốnđibụibẩncùngvớinó.Hơnnữa,nướckhôđirấtnhanh chóngmà không để lạinhữngđiểmbẩnkhócoitrênbềmặt kính. Do đó nó có lợi thếkinhtếquantrọnglàkhôngcầnthiết phải bảo dưỡng làm sạchkính,điềuđórấtquantrọngchocáctòanhàcaotầngmàkínhlàmột thànhphầnquan trọngcủacấutrúc,chỉcầnlàmsạchkínhvới ánh sángmặt trời và nướcmưa là đủ,mà không cần phảilauchùihoặcdùngchấttẩyrửamạnh.

Hình5làtrườnghợpcủamột phòng bão hòa hơi nướcnhư: trong nhà bếp hoặc trongmột căn phòng đặc biệt đôngngười.Hiệuứngmờsươngxuấthiệnphíabên trongcủacửa sổbằngkínhởbênphảikhôngcómàngphủTiO2[3].

Hình6alàgươngchiếuhậucủaôtô(docôngtyTokaiRikasản xuất) nửa bên phải có phủmàngTiO2vàHình6blàgươngcầu (do công ty Sekisui Jushisảnxuất)bênphảicóphủmàngTiO2, trongđiềukiện trờimưa,khikíchhoạtbằngánhsángyếucủamôi trường.Các giọt nướckích cỡ khác nhau hình thànhtrên bề mặt gương (Hình 6a)vàmờsương(Hình6b)ởphầnkhông có phủ màng TiO2. CònphầncóphủmàngTiO2dohiệuứng siêu ưa nước, nên khônghình thànhgiọt nước, thậmchí

Hình 4.CơchếsiêuưanướccủamàngTiO2



cảhiệntượngmờsươngtrênbềmặt,dođóláixecóthểnhìnrõởphíasau,đảmbảoantoànngaycả trong điều kiện khó khăncủamôitrường.Hình6clàđènchiếu sáng (sản xuất bởi CôngtyđènToshiba)đượcsửdụngđểthắp sángkhuvựcngoài trờiởsânbay,kínhcủanó làkính tựlàmsạchvàđượckíchhoạtbởi

ánhsángphátratừđèn.Hình7là xe ô tô của hãng FioravantiHidrakhôngcócầngạtnướcởkínhchắngió,dokínhđượcphủ4 lớp màng mỏng TiO2 do đóngăn chặn được sự hình thànhcủa những giọt nước và mờ

sươngtrênbềmặt,nênđảmbảotầm nhìn hoàn hảo cho ngườilái xe. Công nghiệp ôtô cũnglợi dụngđượcnhữngkhảnăngđộc đáo củaTiO2 nano, để đạtđược những sắc tháimàumới,hấp dẫn hơn trong sơn và chomàusắcluônthayđổiphụthuộckhithayđổigócánhsángchiếutới.Hình8làtòanhàMatsushita

Densođượcsửdụngkínhtựlàmsạchtrongcấutrúc.

2. Gạch tự làm sạch

Hiện nay ở những thị trấnđông người, tường của các tòanhàđôthịthườngbịpháhủydo

sốchấtônhiễmdễbayhơivàbụibẩn,rêumốc.KhisửdụngTiO2trongcấutrúcbêtông thìcóthểphânhủycácchấtônhiễmtrongđóbaogồm:khôngchỉbồhóng,bụibẩn,dầu…,màcòncócácvi sinhvật như: nấmmốc, tảo,vikhuẩn,cácchấtgâydịứngvàcác chất ô nhiễm trong khôngkhí như: benzen, khói thuốc

lá, các oxit nitơ (NOx), oxitsunfuric(SOx)…lànhữngthànhphầnđángkểtrongsươngkhói.Axit nitric, axit sunfuric tạothànhbởiquátrìnhoxyhóacủaNOxvàSOx,cuốicùngchúngsẽđược rửa sạch ở các dạng như

Hình 5.Phòngbãohòahơinước(ẢnhcủaCôngtyToto)

Hình 6.KínhvàgươngcóphủmàngTiO2(ẢnhcủaCôngtyToto)

(c)

Hình 7.XeôtôFioravantiHidrakhôngcócầngạtnước(ẢnhcủacôngtyFioravantiHidra)

Hình 8.TòanhàMatsushitaDenso(ẢnhcủacôngtykínhNipon)



muối nitrat vàmuối sunfat bởinướcmưa.Cáchóachấtgâyramùinặngcũngđượcxửlý,đặcbiệt là ở những khu dân cư cónhiềunhàhànghoặcởcáckhucôngnghiệplớn[3].

Phânhủycácchấtônhiễmđể giảm thiểu ô nhiễm khôngkhí, thông qua ứng dụng củaTiO2 trêngạch lát đường, gạchxâydựng,gạchốplát,biếntínhvậtliệubêtôngđãđượcsửdụngrộngrãi.Hàng trămmétvuônggạch lát đường block cómàngphủTiO2đãđượclắpđặttạiNhậtBản.Theotínhtoánsơbộ,trongquậnHarriscủaTexasướctínhmộtkhuvựclátchiphíkhoảng200 $ là đủ để phân hủy 1 tấnNOx,trongthờigian5năm.

3. Xi măng tự làm sạch

Ximăng quang xúc tác cóthểduytrìmàusắccủanótrongmộtthờigiandài,thậmchíngaycả khi toà nhà nằm trong mộtthành phố đông dân cư và ônhiễm.Ximăng có chứaTiO2, khicóánhsángmặttrờicóthểoxyhóacácchấthữucơvàvôcơgâyônhiễmtrongkhôngkhí.Cácchấthữucơ lỏngkhôngbịphânhủybởivậtliệuxâydựng,nhưng chúng sẽ được rửa sạchbởinướcmưa,dotínhchấtsiêuưanướcdoánhsángmặttrờitạorachoTiO2[3].

4. Ngói tự làm sạch Ngói quang xúc tác là sản

phẩm thươngmại củaCông tyErluscủaĐức.TênsảnphẩmlàErlus Lotus, có khả năng phânhủycáchạtbụibẩnhữucơnhư

chất béo, rêu, tảo… bám vàongói,khicóánhsángmặttrờivàmưasẽrửasạchcácchấtthảitạoratừ phảnứng.[3]5. Nhựa quang xúc tác

Việcđiềuchếpolymequangxúctáclàmộtlĩnhvựchấpdẫn,đãthuđượcmộtsốkếtquảkhảquan.Ứng dụng của sản phẩmrấtrộngnhư:đồgiadụng,ôtô,rào đường, lều sử dụng ngoàitrời. Hình 16 là vật liệu lềuđượclàmbằngmộtmàngnhựaPVC phủ TiO2 quang xúc tácở nửa bên trái, được sản xuấttại công tyTaiyoKogyo.Hình13bcho thấy:khuvựcnửa tráirất sạch, cònkhuvựcnửaphảiđã bị bẩn khi tiếp xúc sươngmùngoài trời.Vật liệupolyme

Hình 9.TrongkhuônviêncủaNoxerlátgạchblocktựlàmsạch.(ẢnhcủaCôngtyVậtliệu

MarshallsvàMitsubishi.)

Hình 12.Gạchmenbìnhthường(a)vàgạchmencólớpphủTiO2(b)

Hình 10. NhàthờMisericordia(Roma)xâydựngbằngximăngquangxúctác(ẢnhcủaCôngtyItalcementi)

Hình 11.Ngóiquangxúctáccủa

CôngtyErluscủaĐức.



polycacbonat phủ màng mỏngTiO2đãđượcsảnxuấtbởiTổngcông ty Sekisui Jushi đã ứngdụngchotínhiệuđườngvàhàngrào cách âm (Hình16).Nhữngsảnphẩmnàyvẫncònsạchsẽvàcó thể phânhủykhói đọng lại,dướiánhsángmặttrời.Hình17 lànhựaPVCphủmàngTiO2củaBảotàngsinhtháiĐàiLoanvànhà thờởOsakađãnhiềunămsử dụng nhưng vẫn sạch bóng.[3]

6. Vải quang xúc tác

Quầnáophủmộtlớpmỏng

trongsuốtTiO2sẽlàmtănggiátrị của nó, do có thể phân hủycácchấthữucơnằmtrênbềmặt.Mùikhóitrênquầnáongườihútthuốc, cùng với vi khuẩn gâybệnhcũngcó thểđược loạibỏ,khi ở điều kiện bình thườngchúngcóthểtồntạitrênbềmặtquần áo khoảng ba tháng. Dệt

may tự làmsạchđượcsửdụngnhiềuchoquầnáothểthao,đồngphụcquânđộivàthảmtrongnhàvàngoàitrời.[3]

7. Giấy tự làm sạch

Trong các tính chất vật lýcủagiấy,hìnhthứccảmquanlàrấtquan trọng,đặcbiệt làgiấydùngchomáy invà chongườiđọc.Vì lý do này, hiện nay đãcónhiềunỗlựcđểsảnxuấtgiấycóđộtrắngcao.Tiasángcóthể

đượctruyềnqua,phântán,phảnxạ hoặc hấp thụ, tất cả nhữnghiện tượng này có thể xảy ra

một cách riêng biệt hoặc kếthợp.Mộttờgiấyhoàntoànmàutrắng, nếu nó hoàn toàn phảnchiếuánhsángvàtánxạkhuếchtán tất cả các bước sóng củaquang phổ ánh sáng nhìn thấy.TiO2đãđượcsửdụngtrongcácsản phẩm giấy để cải thiện độ

trắng, đồng thời khử trùng vàcácchấtônhiễm.[3]

8. Kim loại tự làm sạch

Các kim loại như: thépkhông gỉ, hợp kim nhôm vàhợp kim đồng được ứng dụngrộng rãi trong gia đình, xâydựng và công nghiệp, để tạorachứcnăngđặcbiệtphảinhờTiO2, chẳnghạnnhư:hoạt tínhquangxúctác,siêuưanướcvà

hoạt tính kháng khuẩn. Hiệuquảbảovệchốngănmòncóthểđạtđượccùngmột lúckhiphủ

màngTiO2đồngđềulênbềmặtkimloại.MàngTiO2đượcđiềuchếbằngcáchkếthợpviệcđiềuchếmột sol từ thủy phân titantetraisopropoxitkhi cómặtcủadietanolaminvàtrộnlẫnvớihạtTiO2DegussaP25.[3]

8. Phân hủy chất ô nhiễm

Hình 13.VậtliệulềuPVCởngoàitrời,nửabêntráiđượcphủmàngTiO2(Ảnhchụp:(a)

ngày22/7/2004,(b)ngày23/4/2007)

Hình 14.KhochứabằngnhựaPVCquangxúctácđãđượcsửdụngnhiềunăm(ẢnhcủaCôngtyNipponSoda)

Hình 15.Vếtbẩnrượuvangđỏbịphânhủytrêncácsợikeratinthường(trái)vàtrênsợikeratinđượcphủTiO2(phải)dướiánhsángUV

0giờ 8giờ 20giờ 0giờ 8giờ 20giờ



trong nước

Ngày nay quang xúc tácnănglượngmặttrờilàmộttrongnhững ứng dụng thành côngnhấtcủaquátrìnhoxyhóatiêntiến. Tại châu Âu, phát triểnvàmở rộng của quang xúc tácnăng lượngmặt trời được thựchiện thành công tại PlataformaAlmeria (Tây Ban Nha). Mộttrong những dự án liên quannăng lượng mặt trời là xử lýnước.Mụctiêucủadựánlàcôngnghệxử lýnướchiệuquả,dựatrên việc kết hợp bộ thu nănglượng mặt trời và TiO2 quangxúc tác. Kết quả của dự án làthiếtkếvàvậnhànhthànhcôngbộthucủanănglượngmặttrờiđểphânhủythuốctrừsâutrongnước,vớibềmặtchiếuxạlà100

m2vàđạthiệusuấtphânhủy90%,thựchiệnbằngcáchkếthợpvớiphươngphápquangFenton.Nướcsauxửlýđượcchuyểntớibộphậnxửlýtiếptheonhưlắngvàtáisinhquangxúctác,kếttủasắt,sauđótáisửdụngchoviệcgiặtgiũhoặcđểtưới tiêutrongnôngnghiệp.[4]

Đểphânhủyionxyanuacótrong nước thải nhà máy nhiệtđiệnkhisửdụngthanlàmnguyênliệu, nhàmáyPuertollano (TâyBan Nha) đã thiết kế thiết bịphảnứngquangxúctácvớitốcđộ lưu lượng là 1m3/h và hiệusuấtphânhủyxyanuađạt98%(Hình20).

10. Làm sạch không khí

SửdụngxúctácquangTiO2

là hiệu quả nhất, khi thực hiệncôngnghệlàmsạchkhôngkhí,các nhà khoa học đã dự đoánrằngnósẽlàphươngphápchínhđể làm sạch không khí trongtương lai gần nhất. Phươngphápquangxúctácđểphânhủycác chất ô nhiễmkhông khí sẽtạo thành sản phẩm cuối cùngkhôngđộchạiđólàCO2vàH2O.Hầuhếtcácchấthữucơngaycảkhíởnồngđộthấp,cũngbịoxyhóakhisửdụngoxycủakhôngkhí.Docác tínhnăngđặcbiệt,phươngphápnàyđãthuhútsựchú ý của ngành công nghiệpsản xuất máy điều hòa khôngkhíđểlàmsạchkhôngkhítrongnhà,bệnhviện,trangtrại…Cácion O2-, O-, OH-, (H2O)

x-, N2+,

O+,O2+,NO+, CH4

+, NH4+phân

bốtrongkhôngkhí,chúngđược

Hình 16.VậtliệupolycacbonatphủmàngmỏngTiO2

(ẢnhcủaCôngtySekisuiJushi).

Hình 17.BảotàngsinhtháiĐàiLoan(bêntrái),nhàthờởOsaka(bênphải).

(ẢnhcủaTổngcôngtyTaiyoKogyo)

Hình 18.Giấytựlàmsạchvàtựkhửtrùngsửdụngtrongrèmcửasổ

Hình 19.MặtngoàitòanhàbằngnhômphủTiO2, xâydựngnăm1999tạiSendai



tạorabởicáchiệntượngphóngxạ,tiavũtrụ,bứcxạtiacựctímvànhiềuhiệntượngkhác.Nhiệtđộ và độ ẩm ảnh hưởngmạnhđến thời gian sống trung bìnhcủa các ion trong không khí,thờigiansốngcủachúngcóthểtừvàigiâyđếnhàngngàngiây.Như đã biết, ion trong khôngkhí có thể ảnh hưởng đến tâmtrạng của cong người, nồng độcủacácionâmtrongkhôngkhícaolàmchoconngườicảmthấysống động, lâng lâng và thoảimái hơn, trong khi nếu quánhiềuiondươngsẽlàmchoconngười cảm thấy chán nản, hônmê,đaunhứcvàmệtmỏi.Nênionâmtrongkhôngkhíđượccoilà một nguồn tài nguyên sốngchoconngườivàcầnthiếtphảiloạibỏiondươngrakhỏikhôngkhí.Hiệnnaycácmáyđiềuhòakhông khí đã được thiết kế đểthựchiệnđượccảhaimụctiêulàlàmsạchkhôngkhívàloạibỏion dương, khi sử dụng bộ lọc

tíchđiệnâmđểhấpphụcáciondương hoặc sử dụng ánh sángcực tím sát trùng (UVC 253,7nm) cùng với quang xúc tácTiO2nanođểtiêudiệtmầmbệnhtrong không khí như: virus, vi

khuẩn,nấm…vàphânhủymùihôi, cũng như các khí độc hạitrong nhà. Ion âm được tạo rakhichiếuxạUVCvànócũngcóthểloạibỏiondươnglàcáchạtbụi hoặc phấn hoa.Hoặc.MáylọckhôngkhíDaikin,Medicare,Comefresh…làcácthiếtbịlàmđược hai nhiệm vụ này (Hình21,22,23).

Hiệnnaymộtsốcôngtyđãsảnxuấtđènhuỳnhquang,đãsửdụngánhsánghuỳnhquangvàmàngphủTiO2trênbóngđènđểphânhủy các chât khí độc hại.Bằng cách này không khí sạchđượctạoravànóđượccoinhưmáylàmsạchkhôngkhí.[3]

11. Một số ứng dụng khác của TiO2 nano

MộttrongnhữngứngdụngsớmnhấtđốivớiTiO2nanolàsửdụng để lọc ánh sángmặt trời.Các hạt TiO2 nano tạo thànhhàngràovậtlýkhôngnhìnthấy

vàngăncảnkhôngchoánhsángtửngoạicủamặttrờiđiqua,nênkemvàthuốcbôilôngmichứaTiO2nanotrởnêntrongsuốthơnvà hiệu quả hơn so với nhữngsảnphẩmkhác.

Đasốpinmặttrời(pinquangđiện)hiệnnayđềusửdụngsilictinhthểhayvôđịnhhình,nhưngđãxácđịnhđượcrằng:nếupinmặt trờiđượcsảnxuất từnanoTiO2anatascó thểchỉbằng1/5giáthànhcủapinsilic.Điểmđặcbiệt làcấu tạocủapinmặt trờiTiO2đơn giản, dễ chế tạo, giáthànhthấp,ứngdụngrộngrãivàđang được xem như là lời giảichobàitoánanninhnănglượngcủaloàingười.HiệnnaypinmặttrờiTiO2đã đạt được hiệu suấtchuyểnđổinănglượngmặttrờiđến11%.

Với hằng số điện môi cao,trong suốt, chiết suất cao (chỉkémkimcương)nênTiO2nanocónhiềuứngdụngđộcđáotronglĩnhvựcquangđiệntử,quangtửvàđiệntửhọcspin.TiO2đượcsửdụngnhư:cổngcáchđiện trongtransistor trường; làm detectorđobứcxạ hạt nhân; các cửa sổđổimàu theo sựđiềukhiểncủa

điện trường hoặc sử dụng làmcáclớpchốngphảnxạgiúptăngcườnghiệu suất củakhuếchđạiquangbándẫn.TiO2cònphùhợpchoviệcchếtạocáccửasổquanghọcvớicáctổnhaonhỏ[1].

Hình 20.Thiếtbịquangphảnứngphânhủyxianua Hình 21.MáylọckhôngkhíComefresh



Trên đây là một số ứngdụngquantrọngcủaTiO2nano.Trongkhiđó,Việtnamlànướccónguồn tài nguyên ilmenit sakhoáng biển ở Bình Định, HàTĩnh, Thanh Hoá, Nam Định,ThừaThiênHuế,BìnhThuận…vàquặnggốcởCaoBằng,TháiNguyên…, có hàm lượngTiO2 tươngđốicao, trữ lượng lớn lànguồn nguyên liệu dồi dào đểsản xuất TiO2 nano và các sản

phẩmkháccủatitan.Nhưnghiệnnaytrongnướcchủyếusửdụngquặng ilmenitđểsảnxuấtTiO2

kíchthướclớnnhư:bộtmàuvàvậtliệuquehànnhưngvớiquymônhỏ,phầnlớnquặngilmenitđược các Công ty khoáng sảnkhai thác để xuất khẩu với giárẻ.TrongkhiđónhucầusửdụngsảnphẩmTiO2nanotrongnướcđang ngày càng tăng, nhưngchủyếuđượcđápứngbằngconđườngnhậpkhẩu,dotrongnướcchưa có công nghệ sản xuấtsảnphẩmnàyvới quymô lớn.

Nướctacónguồnquặngphongphú, trữ lượng và chất lượngtốt,cónhiềucơsởsảnxuấtaxit

sunfuric và clo là nguyên liệuđểsảnxuấtTiO2nano,vìvậyvềnguyênliệucóthểđảmbảođượcđể sản xuất TiO2 nano, nhưngcònthiếuvềcôngnghệvàtrangthiếtbị.Từđócóthểthấyrằng:vấnđềnghiêncứuvàtriểnkhaisản xuấtTiO2 nano trong nướclà cần thiết, không thể để tiếptục tình trạng khai thác quặngilmenitđểxuấtkhẩuvớigiárẻ,còn nhập khẩu sản phẩm TiO2

với giá cao.Đây là vấn đềmàcácnhàkhoahọccầnphảiquantâmnhiềuhơnnữa.

Hình 22.MáylọckhôngkhícủahãngDaikin

Hình 23.MáylọckhôngkhícủahãngMedicare

Hình 24.ĐènhuỳnhquangcólớpphủTiO2

TÀILIỆUTHAMKHẢOTiếng Việt

1.MaiTuyên(2008),“Các ứng dụng quan trọng của TiO2 nano và triển vọng thị trường”,ViệnHóahọcCôngnghiệp,WeblogcủaNguyễnQuốcKhánh.

Tiếng Anh2.Carp.O,Huisman.C.L ,Reller.A (2004), “Photoinduced reactivity of titanium dioxide”,

Progress in Solid State Chemistry(32),pp.33–1773.VincenzoAugugliaro,VittorioLoddo,GiovanniPalmisanoandLeonardoPalmisano(2010),

Clean by Light Irradiation Practical Applications of Supported TiO2,UniversityofPalermo,Italy.4. Masakazu Anpo, Prashant V. Kamat (2010), Environmentally Benign Photocatalysts,

NanostructureScienceandTechnology,Springer.



Kế toán là quá trình nhậnbiết, đo lường và truyền đạtthôngtinkinhtếchophépngườisử dụng thông tin đánh giá vàđưa ra quyết định kinh doanh.Trướcsựđòihỏingàycàngcaovề chất lượng thông tinmà kếtoáncungcấpchocácđốitượngsử dụngđể đánhgiá và đưa ranhững quyết định phù hợp, đãđặt ra áp lực kế toán phải sửdụng nhiều mô hình định giákhác nhau nhằm đảm bảo tínhthíchhợp, tínhđáng tin cậyvàtínhhữuíchcủathôngtinmàkếtoáncungcấp,cụthể:

1. Mô hình giá gốc

Theo mô hình giá gốc tàisảnvànợphảitrảđượcghinhậnban đầu theo giá gốc. Sau thờiđiểmghinhậnbanđầutàisảnvànợ phải trả vẫn được trình bàytheo giá gốc. Hệ quả của việcghi nhận theo giá gốc là trongquátrìnhnắmgiữtàisảnvànợphảitrảkếtoánkhôngghinhậnsựbiếnđộngvềgiá thị trường,giátrịhợplý...củatàisảnvànợphải trả này. Mô hình giá gốcđượcvậndụnggắnvớitừngloạitàisảnvànợphải trảcụthểcókhácnhau:

Đốivớicáctàisảnngắnhạnnhư:Hàngtồnkho,nợphảithu,cáckhoảnđầutưtàichínhngắn

hạn,khigiátrịthuầncóthểthựchiệnđượccủa tài sản thấphơngiágốcthìkế toánđánhgiávàtrình bày theo giá trị thuần cóthể thực hiện được. Khoản dựphòng chênh lệch giá trị thuầncóthểthựchiệnđượcthấphơngiá gốc được ghi nhận vào chiphí trên báo cáo kết quả kinhdoanh.

Đốivớicác tàisảndàihạnmàgiátrịcósựsuygiảmtrongquátrìnhsửdụngthìkếtoánghinhậngiágốcđồngthờighinhậnsựphânbổgiágốcmộtcáchcóhệthốngtrongthờigiansửdụngcủatàisản.Nhưvậy,tàisảnđượctrình bày trênBảng cân đối kếtoán theo các chỉ tiêu:Giágốc(nguyên giá), giá trị khấu haolũykếvàgiá trị còn lại.Trongtrường hợp tài sản của doanhnghiệp bị giảm giá (giá trị ghisổcònlạicaohơngiátrịcóthểthuhồi),kế toánphảighinhậnkhoảngiảmgiátínhvàochiphíkinh doanh.Trên bảng cân đốikế toán tài sản được trình bàytheo các chỉ tiêu: Nguyên giátrừ(-)giátrịkhấuhaolũykếvàkhoảngiảmgiá(nếucó)[1].

2. Mô hình định giá mức giá chung

Mô hình này dựa trên chỉsốgiáđểđiềuchỉnhbáocáotài

chínhnhằm loại trừảnhhưởngcủa biến động giá, đặc biệt làlạmphát.

+ Về bảo toàn vốn

∙ Theo tiếp cận của chủ sởhữu,Vốnchủsởhữulàgiátrịtàisảnthuần.

∙ Xác định giá trị tài sảnthuần theo giá gốc được tínhbằngđơnvị tiền tệ danhnghĩanên lợi nhuận bao hàm cả ảnhhưởng của việc thay đổi sứcmuacủađồngtiền

∙ Kế toán theo mức giáchungyêu cầu tính toángiá trịcủatàisảnthuầndựatrênđơnvịsứcmuacốđịnh,phầntănglêncủagiátrịtàisảnthuầncuốikỳ/đầukỳtrêncùngmộtđơnvịsứcmualàlợinhuận.

+ Phương pháp

∙ Cáckhoảnmục tiền tệvàcông nợ được tính trên đồngtiềndanhnghĩanênkhôngđiềuchỉnh

∙ Cáckhoảnmụcphitiềntệsẽ đượcđiều chỉnh theo chỉ sốgiáhiệnhànhsovớichỉ sốgiákhihìnhthành.

∙ Lợi nhuận tạo ra đượcphân tích thành lợi nhuận dohoạtđộngkinhdoanhđượctínhtrêncơsởDTvàchiphíđãđiều

BÀN VỀ CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG HỆ THỐNG KẾ TOÁN VIỆT NAM

ThS. Bùi Tiến Dũng, Khoa kinh tế - Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

I. TỔNG QUAN CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG HỆ THỐNG KẾ TOÁN



chỉnhvàlãi/lỗdotàisảntiềntệthuầnsinhra

∙ Cơ sở điều chỉnh là CPIhoặcIPD.

3. Mô hình giá hiện hành

Khácvớigíagốclàloạigiáliênquanđếnviệchìnhthànhtàisảnvànợphảitrảtạiđơnvị,giáhiệnhànhphảnánhsốtiềnhoặctươngđươngtiềnphảichiratạithời điểm hiện tại để có đượcmộttàisảntươngtựhaythanhlýmộtkhoảnnợphảitrảtươngtự.Giáhiệnhànhthườngđượcquantâmsaukhiđơnvịtiếpnhậnmộttài sảnhay camkếtmộtkhoảnnợphảitrả.Nhàquảntrịthườngđề cập đến giá thay thế nhằmđánhgiákhảnăngduy trì hoạtđộng bình thường trong tươnglaiởdoanhnghiệp.

Giá hiện hành là giá gầnđúngnhấtvớigiátrịcủatàisảntrênthịtrường.Dovậy,giáhiệnhànhcungcấpthôngtinvềtìnhhìnhtàichínhcủadoanhnghiệpxácthựchơntrongđiềukiệncóbiếnđộng lớnvềgiá trongnềnkinh tế. Nhà quản trị hay nhàđầu tư thường quan tâm đếngiá này khi đánh giá khả năngdoanhnghiệpcóthểduytrìcáchoạt động kinh doanh hiện tạihay không.Tuy nhiên, loại giánày lạikhôngbảođảm tính tincậy và khách quan vì khôngcó những chứng cứminh bạchchứngtỏ.

4. Mô hình giá trị hợp lý

+ Khái niệm

∙ TheoIASB:giátrịhợplýlà giá trị màmột tài sản đượctrao đổi hay một khoản côngnợđượcthanhtoánmộtcáchtựnguyệngiữacácbêncóđầyđủsựhiểubiếttrongmộtgiaodịchbìnhthường

∙ Theo FASB: Giá trị hơplý là giámà có thể nhận đượckhibánmộttàisản,hoặccóthểthanh toánđể chuyểngiaomộtkhoảnnợphảitrảtrongmộtgiaodịch bình thường giữa nhữngngười tham gia trên thị trườngtạingàyđịnhgiá

∙ TheoVAS:Giá trịhợp lýlàgiátrịtàisảncóthểđượctraođổigiữacácbêncóđầyđủhiểubiếttrongsựtraođổinganggiá.

+ Sự hình thành và phát triển

∙ Kếtoángiátrịhợplýxuấtphát tại Mỹ khi thị trường tàichính hình thành và phát triểntừnhữngthậpniên60,đặcbiệttrong các hoạt động liên quanđếnđầutưtàichính.Năm2006,FASBbanhànhFSAS157,đưara khái niệm và khuôn khổ ápdụnggiátrịhợplý.

∙ Năm2005,trongcácchuẩnmực kế toán quốc tế đã có 17chuẩnmựcyêucầuápdụnggiátrị hợp lý trongmột số trườnghợp, 8 chuẩnmực yêu cầu giátrịhợplýthamchiếu,chỉcó13chuẩn mực không yêu cầu ápdụnggiátrịhợplý.

∙ Tháng 5/2009, IASB đãcôngbốdự thảochuẩnmựckếtoánquốctếvềgiátrịhợplý.

+ Đo lường giá trị hợp lý

Giá trị hợp lý là mức giáđược xác định trên cơ sởmứcgiá trị trường hoặc được xácđịnh từ các tham số của thịtrường.Dovậygiátrịhợplýcủatàisảncóthểthayđổitheothờigian tạimỗi thờiđiểm lậpBáocáotàichính.

Theo IFRS 13 đã đưa ra 3cấpđộxácđịnhgiátrịhợplý:

∙Cấpđộ1:Cácdữliệuthamchiếulàgiániêmyếtcủacáctàisản hay nợ phải trả đồng nhấttrong các thị trường hoạt động(active market) mà tổ chức cóthểthuthậptạingàyđolường:

∙Cấpđộ2:Cácdữliệuthamchiếucóthểthuthậpchotàisảnhaynợphảitrả,trựctiếp(giáthịtrường), khác giá niêmyết cấpđộ1;

∙ Cấp độ 3: dữ liệu thamchiếukhôngsẵncótạingàyđolường,Doanhnghiệpphát triểncác dữ liệu tham chiếu bằngcách sử dụng các thông tin tốtnhấtđãcó,màcó thểbaogồmdữ liệuriêngcủadoanhnghiệp[4].

+ Ghi nhận và trình bày

Ghi nhận ban đầu: Giá trịhợp lý tại thời điểm ghi nhận,chênhlệchghinhậnvàobáocáothunhậphoặcbảng cânđối kếtoán.



Ghinhận tiếp theovà trìnhbày báo cáo tài chính: Giá trịhợp lý tại thời điểm trình bày,chênhlệchghinhậnvàobáocáothunhậphoặcbảng cânđối kếtoán.

II. CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG HỆ THỐNG KẾ TOÁN VIỆT NAM

ĐốivớiViệtNamhiệnnay,trong xu thế hội nhập kinh tếquốctếđòihỏihệthốngkếtoánViệtNamphảiđổimớivàtừngbướctiếpcậnvớichuẩnmựckếtoánquốctế,nhằmđápứngcácyêucầuquantrọngvềtínhthíchhợp,tínhđángtincậycủathôngtinchocácnhàđầutưvàcácnhàquảntrịdoanhnghiệp.Điềunàyđược thể hiện rõ nét qua việcsửdụngnhiềumôhìnhđịnhgiákhác nhau trong đo lường, ghinhận,trìnhbàyvàbáocáothôngtin,cụthể:

1. Mô hình giá gốc

Hệ thống kế toán ViệtNam được xây dựng trên nềntảngcủanguyêntắcgiágốc.Môhìnhgiágốcđượcvậndụngđểđánh giá sau ghi nhận ban đầuphùhợpvớitừngloạitàisảnvànợphải trả tương tựnhư thônglệquốctế.

Giágốccủatàisảnđượctínhtheo số tiền hoặc tương đươngtiền đã trả, phải trả hoặc tínhtheogiátrịhợplýcủatàisảnđóvào thời điểm tài sảnđượcghinhận.

Giátrịcủatàisảnđượctínhtheo giá gốc, bao gồm chi phí

mua, bốc xếp, vận chuyển, lắpráp,chếbiếnvàcácchiphíliênquantrựctiếpkhácđếnviệcđưatàisảnvàotrạngtháisẵnsàngsửdụng[5].

Theo mô hình giá gốc tàisảnvànợphảitrảđượcghinhậnban đầu theo giá gốc. Sau thờiđiểmghinhậnbanđầutàisảnvànợ phải trả vẫn được trình bàytheo giá gốc. Hệ quả của việcghi nhận theo giá gốc là trongquátrìnhnắmgiữtàisảnvànợphảitrảkếtoánkhôngghinhậnsựbiếnđộngvềgiá thị trường,giátrịhợplý...củatàisảnvànợphải trả này. Mô hình giá gốcđượcvậndụnggắnvớitừngloạitàisảnvànợphải trảcụthểcókhácnhau:

+Đối với các tài sản ngắnhạnnhư:Hàngtồnkho,nợphảithu,cáckhoảnđầu tư tàichínhngắnhạn,khigiátrịthuầncóthểthựchiệnđượccủatàisảnthấphơngiágốcthìkếtoánđánhgiávàtrìnhbàytheogiátrịthuầncóthể thực hiện được. Khoản dựphòng chênh lệch giá trị thuầncóthểthựchiệnđượcthấphơngiá gốc được ghi nhận vào chiphí trên báo cáo kết quả hoạtđộngkinhdoanh.Cáckhoảndựphòngđượctrìnhbàyởphầntàisản trên bảng cân đối kế toán.Các khoản dự phòng có thểđược coi là biến tướng củagiátrịhợp lý.Nếugiá trị thuầncóthể thực hiện được của tài sảncaohơngiágốcthìkhoảnchênhlệchnàykhôngđượcphản ánhvàghinhận.

+Đốivớicáctàisảndàihạnmàgiátrịcósựsuygiảmtrongquátrìnhsửdụngthìkếtoánghinhậngiágốcđồngthờighinhậnsựphânbổgiágốcmộtcáchcóhệthốngtrongthờigiansửdụngcủa tài sản. Như vậy, tài sảnđược trình bày trên Bảng cânđốikếtoántheocácchỉtiêu:Giágốc (nguyên giá), giá trị khấuhaolũykếvàgiátrịcònlại.

+Ưuđiểmcủamôhìnhgiágốc

Cách tiếp cận đơn giản vàđảm bảo được tính thích hợpvàđángtincậycủathôngtinkếtoánchocácđốitượngsửdụng.

+Nhượcđiểmcủamôhìnhgiágốc

Mô hình giá gốc thiên vềcungcấpthôngtinquákhứnênkhông thích hợp với các quyếtđịnh kinh tế trong môi trườngkinh doanh hiện tại theo nềnkinh tế thị trường. Các chuẩnmực kế toán quốc tế và quốcgia đang có xu hướng thay thếdầnmôhìnhgiágốcđểchuyểnsangcácmôhìnhđánhgiá saughinhậnbanđầukhácthíchhợphơncụthể:

Đốivớicáckhoảnđầutưtàichính thường xuyên biến độngtheothịtrườngmôhìnhgiágốcnhiều khi không còn phù hợp.Theo quy định của chế độ kếtoánViệtNam,cáckhoảnđầutưtàichínhphátsinh lầnđầu tiêntạidoanhnghiệpđượcghinhậntheogiágốc.Khidoanhnghiệptiến hành mua cổ phiếu hoặc



trái phiếu vớimục đích đầu tưngắnhạnhaydàihạnthìgiátrịcủakhoản chứngkhoánđầu tưsẽđượcghisổkếtoántheogiáthực tế mua chứng khoán (giágốc), bao gồm: giá mua cộng(+)cácchiphímua(nếucó)nhưchiphímôigiới,giaodịch,cungcấpthôngtin,thuế,lệphívàphíngânhàng.

2. Mô hình theo giá trị hợp lý

Khái niệm giá trị hợp lýđượcchínhthứcđềcậptronghệthốngkếtoánViệtNamcùngvớiviệc ban hành hệ thống chuẩnmựckếtoán(từnăm2001).Đếnnay,giátrịhợplýcũngđãđượcđềcậptrongmộtsốchuẩnmựckếtoán,cụthể:

+Chuẩnmựckếtoánsố14-Doanh thu và thu nhập khác:Giá trị hợp lý là giá trị tài sảncóthểtraođổihoặcgiátrịmộtkhoản nợ được thanh toánmộtcáchtựnguyệngiữacácbêncóđầy đủ hiểu biết trong trao đổingang giá. Trong kế toán ViệtNam, Giá trị hợp lý được sửdụngchủyếutrongghinhậnbanđầu, chẳng hạn: ghi nhận banđầu tài sảncốđịnh,doanh thu,thunhậpkhác,ghinhậnbanđầuvàbáocáocáckhoảnmụctiềntệcógốcngoạitệ,xácđịnhgiáphíhợpnhấtkinhdoanh.

+Chuẩnmựckếtoánsố10-Ảnhhưởngcủaviệc thayđổitỷgiáhốiđoái:Ởthờiđiểmcuốinăm tài chính, doanh nghiệpphảiđánhgiálạicáckhoảnmụctiềntệ,phảithu,phảitrảcógốc

ngoại tệ theo tỷ giá hối đoái ởthời điểm cuối năm tài chính(tỷ giá hối đoái bình quân liênngân hàng do ngân hàng nhànướcViệtNamcôngbốtạithờiđiểmcuốinămtàichính).Phầnchênh lệch này được ghi nhậnvàobảngcânđốikếtoán,khixửlýphầnchênhlệchsẽghinhậnvàobáo cáokết quảhoạt độngkinhdoanh

+Chuẩnmựckếtoánsố25-Báocáotàichínhhợpnhấtvàkế toánkhoảnđầu tưvàocôngtycon:KhilậpBáocáotàichínhhợp nhất giữa công ty mẹ vàcôngtycon.Giátrịtàisảnthầncủacông tyconđượcghinhậntheogiá trịhợp lý.Phầnchênhlệchgiữagiátrịhợplývàgiátrịthuần được ghi nhận là lợi thếthươngmạihoặcbấtlợithươngmại.

Về phương pháp xác địnhGiátrịhợplý,ngoạitrừđoạn24củaChuẩnmực kế toán số 4 -Tàisảncốđịnhvôhình-cóđềcậpđếnphươngphápxác địnhGiátrịhợplýcủatàisảncốđịnhvô hình, và thông tư 21/2006/TT-BTC ngày 20/03/2006 củaBộTàichínhcóhướngdẫnviệcxác định Giá trị hợp lý trongxácđịnhgiáphíhợpnhấtkinhdoanh, đếnnay chưa cóhướngdẫn chính thức và thống nhấtvề phương pháp xác định Giátrị hợp lý trong kế toán. Thựcra, ngày 13/03/2006, Bộ Tàichínhđãbanhànhthôngtư17/TT-BTC hướng dẫn Nghị định101/2005/NĐ-CP về thẩmđịnh

giá,trongđócóquyđịnhkhácụthể các phương pháp định giácụ thể các phương pháp địnhgiá.Tuynhiên,việcápdụngcácphương pháp này như thế nàotrongkếtoánvẫncònbỏngỏ.

Việc cung cấp thông tintrongmôhìnhgiátrịhợplýcũngphảiđảmbảotínhthíchhợpvàtính đáng tin cậy. Tính thíchhợpđượcxácđịnhlàchấtlượngcủa thông tin hay mức độ ảnhhưởng của thông tin đến quyếtđịnhkinhtếcủangườisửdụng.Tính thích hợp được đánh giátrênphươngdiệnthôngtinthíchhợpđểhỗtrợđốitượngsửdụngđánh giá hoạt động của doanhnghiệp trong quá khứ, hiện tạivàdựđoán tương lai.Còn tínhđángtincậythểhiện,thôngtinkếtoánphảitrìnhbàytrungthựccácnghiệpvụkinhtếphátsinhtheo đúng bản chất một cáchkhách quan, thận trọng và đầyđủ.Thôngtincóthể thíchhợp,nhưngcóthểkhôngđángtincậydosựghinhậngiátrịcóthểdẫnđếnviệchiểuthôngtinsailệch.Mụcđích làđểcungcấpthôngtin hữu ích nhất cho người sửdụng.

+Ưuđiểmcủamôhìnhgiátrịhợplý:

∙ Gía trị hợp lý phản ánhđược những thay đổi của thịtrường.

∙ Những giả định dùng đểước tính giá trị hợp lý có thểđược xác định và kiểm chứng,ngày càng mang tính khách



quanhơnvới sựphát triển củahệ thống thông tin và sự pháttriểncủacác thị trườngchuyênngành, nó cũng được yêu cầucông bố, vì vậy khả năng lạmdụnggiátrịhợplýđượchạnchếđángkể.

∙Cácmôhìnhđịnhgiáchonhữngtrườnghợpkhôngcógiáthị trường hiện đang phát triểnvàtừngbướchoànthiện.

+Nhượcđiểmcủamôhìnhgiátrịhợplý.

Đối với những thị trườnghoạtđộngchưahoànthiệnhoặctrườnghợpdoanhnghiệpđầutưkinh doanh vào những tài sảnsaunhiềunămmới bán thìmôhình giá trị hợp lý khó có thểthựchiệnđượcvìnókhôngcómức giá trị trường hoặc khôngcócácthamsốcủathịtrường.

3. Mục tiêu của việc sử dụng nhiều mô hình định giá khác nhau

Nhưđãphântíchởtrên,mỗimôhìnhđịnhgiáđềucónhữngưu điểm và hạn chế nhất định.Dovậyviệcsửdụngnhiềumôhình định giá khác nhau tronghệthốngkếtoánViệtNamnhằmmụctiêu:

+Pháthuyđượctínhưuviệtcủatừngmôhìnhđịnhgiá.

+ Đảm bảo tính thíchhợpvàtínhtincậycủathôngtinđượccungcấp.

+Từngbướchoànthiệnhệthốngchuẩnmựckếtoánphùhợpvớichuẩnmựcvàthônglệ

quốc tếnhằmđápứngyêucầuhộinhập,đảmbảotínhđồngbộcủahệthốngkếtoán.

Qua việc nghiên cứu cácmôhìnhđịnhgiá, tác giả nhậnthấytronghệthốngkếtoánViệtNamhiệnnaychủyếusửdụngmô hình giá gốc để đo lường,ghinhận,trìnhbàyvàcungcấpthôngtin.ViệcsửdụngmôhìnhgiágốcđãvàđangbộclộnhữnghạnchếnhấtđịnhtrướcyêucầupháttriểnnềnkinhtếthịtrườngViệt Nam và xu thế hội nhậpkinh tế quốc tế, để khắc phụcnhữnghạnchếnàyNhànướcđãban hành nhiều chuẩn mực kếtoánvàcácthôngtưhướngdẫnmớitrongđócóđềcậpđếnmôhìnhgiátrịhợplývàvậndụngnómộtcáchlinhhoạttrongviệctrìnhbàyvàcungcấpthôngtinđểcácthôngtinđóthựcsựhữuíchchongườisửdụng,đảmbảotính thích hợp và tin cậy củathôngtin.


1.TS.MaiNgọcAnh(2011),‘Nghiêncứucácmôhìnhđánhgiásaughinhậnbanđầuđốivớicácyếutốcủabáocáotàichính’,Trang Thông tin điện tử Kiểm toán Nhà nước,truycậpngày10tháng07năm2013,http://www.sav.gov.vn/1137-1-ndt/nghien-cuu-cac-mo-hinh-danh-gia-sau-ghi-nhan-ban-dau-doi-voi-cac-yeu-to-cua-bao-cao-tai-chinh.sav.

2. Bộ tài chính (2008), 26

chuẩn mực kế toán Việt Nam (2001 -2006), Nhà xuất bảnThốngkê.

3.NguyễnĐìnhĐộ,NguyễnVũ Việt (2008), Giáo trình Nguyên tắc chuẩn mực quốc tế về kế toán và kế toán tài chính trong doanh nghiệp, Nhà xuấtbảnMinhĐức.

4. ThS. Lê Hoàng Phúc(2012), ‘Thực trạng và địnhhướng sử dụng giá trị hợp lýtrong hệ thống kế toán ViệtNam’,Trang Thông tin điện tử Kiểm toán Nhà nước, truy cậpngày 01 tháng 07 năm 2013,http://www.sav.gov.vn/1505-1-ndt/thuc-trang-va-dinh-huong-su-dung-gia-tri-hop-ly-trong-he-thong-ke-toan-viet-nam.sav.

5.NCS.NguyễnPhúcSinh(2008),‘MộtsốvấnđềtrongkếtoángiágốcởViệtNam’,Trang điện tử Công ty tài chính kế toán Đầu Xuân Đức, truy cập ngày15 tháng 07 năm 2013, http://ke toandc.com/component /content/article/5-gii-thiu/3-mt-s-vn-trong-k-toan-gia-gc-vit-nam-.html.

6. IFRS, IASB and FASBissue common fair valuemeasurement and Disclosurerequirements, http://www.ifrs.o rg /News /P r e s s+Re l ea s e s /IFRS+13+FVM+May+2011.htm



I. TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC* Chỉ tiêu tuyển sinh: 2.000 -Hệchínhqui:1.750 -HệliênthôngCaođẳng-Đạihọcchínhqui:250* Hình thức tuyển sinh: Thituyểnvàxéttuyển(Theohìnhthức3chungcủaBộGD&ĐT).* Hồ sơ và thời gian đăng ký dự thi, xét tuyển:TheoquyđịnhcủaBộGD&ĐT.* Ngành và chuyên ngành đào tạo1. Ngành Hóa học (Tuyển sinh khối A, A1, B)+ Hóa phân tích (Phân tích các nguyên liệu, nhiên liệu và kiểm tra chất lượng sản phẩm trong sản xuất; Phân tích đánh giá chất lượng môi trường; Phân tích dược phẩm và xét nghiệm y tế; Phân tích Hóa mỹ phẩm, lương thực, thực phẩm, ...)+ Hóa lý (Nghiên cứu các quá trình hóa lý ứng dụng trong sản xuất, xử lý môi trường, điện hóa và bảo vệ kim loại, ...) + Hóa sinh ứng dụng (Nghiên cứu thực nghiệm trong lĩnh vực hóa – Sinh như dinh dưỡng, thực phẩm, men tiêu hóa, cồn sinh học, ...)+ Hóa học vật liệu((Nghiên cứu, triển khai ứng dụng các vật liệu thông dụng và tiên tiến như vật liệu nano, polime composit, vật liệu chống ăn mòn, vật liệu năng lượng mới, ...) 2. Ngành Công nghệ kỹ thuật hóa học (Tuyển sinh khối A, A1, B)+ Công nghệ các hợp chất vô cơ(Công nghệ sản xuất axit, bazơ, muối, bột màu và phân bón hóa học,...)+ Công nghệ điện hóa và bảo vệ kim loại (CNSX các loại pin - ắc quy, công nghệ mạ điện; sơn điện di; công nghệ chống ăn mòn và bảo vệ kim loại,…).+ Công nghệ hữu cơ – Hóa dầu(CNSX sơn, chất tẩy rửa, nhựa, nhiên liệu sinh học, phẩm nhuộm và chất màu hữu cơ, công nghệ lọc hóa dầu, ...)+ Công nghệ chế biến khoáng sản(CNCB quặng nhôm, quặng sắt, quặng đồng, khai thác và chế biến cao lanh, felpat,.....) + Công nghệ vật liệu polyme và composit(CNSX chất dẻo polyme và các vật liệu composit, công nghệ gia công và chế biến chất dẻo…)+ Công nghệ vật liệu silicat(CNSX thủy tinh, gốm sứ, men và chất màu, xi măng và chất kết dính, vật liệu chịu lửa, vật liệu silicat tiên tiến,…)+ Công nghệ hóa dược(Kỹ thuật bào chế nguyên liệu hóa dược, tổng hợp các loại nguyên liệu thuốc tân dược, kiểm nghiệm thuốc,…) + Công nghệ hóa môi trường(Công nghệ xử lý nước cấp, nước thải, khí thải, chất thải rắn; Phân tích, thẩm định và đánh giá công nghệ xử lý môi trường, đánh giá tác động môi trường và rủi ro sinh thái,….)+ Quá trình và thiết bị trong công nghệ hóa học - Thực phẩm(Nghiên cứucác quá trình công nghệ, hệ thống các phương pháp chuyển qui mô thiết bị, tính toán và thiết kế công nghệ các loại thiết bị và hệ thống thiết bị công nghệ hóa học, ...)+ Máy và thiết bị công nghệ hóa chất - Dầu khí(Nghiên cứu các quá trình, thiết bị công nghệ, Quản lý kỹ thuật, thiết kế vận hành và sửa chữa hệ thống các thiết bị trong dây chuyền công nghiệp hóa chất, dầu khí, thực phẩm và xử lý môi trường,...)+ Công nghệ hóa thực phẩm(Công nghệ sản xuất các loại lương thực, đồ uống, quản lý chất lượng thực phẩm, ...)3. Ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường (Tuyển sinh khối A, A1, B)+ Quản lý môi trường (Quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên; Quản lý các công trình xử lý chất thải, các

THÔNG TIN NGÀNH NGHỀ ĐÀO TẠO

công trình cấp nước sạch, khí sạch cho sản xuất công nghiệp và sinh hoạt; Quan trắc, điều tra, đánh giá tác động môi trường, hệ sinh thái; ...)+ Công nghệ môi trường (Thiết kếcông nghệ, tổ chức thi công, vận hành các công trình xử lý chất thải: Khí, lỏng, rắn; các công trình cấp nước sạch, khí sạch cho sản xuất công nghiệp và sinh hoạt; Phát triển ứng dụng công nghệ môi trường vào thực tế,..)

4. Ngành Công nghệ kỹ thuật điện, điện tử (Tuyển sinh khối A, A1)+ Điện công nghiệp(Thiết kế, thử nghiệm, chế tạo, lắp đặt các thiết bị điện, điện tử; Quản lý kỹ thuật hệ thống thiết bị điện, điện tử trong sản xuất công nghiệp, ...)+ Điện tử viễn thông (Thiết kế, triển khai, xây dựng; Quản lý kỹ thuật hệ thống điện tử, viễn thông, hệ thống chuyển mạch, truyền số liệu, truyền dẫn thông tin quang, truyền dẫn vi ba, thông tin vệ tinh;... )+ Điện tử công nghiệp (Nghiên cứu triển khai, thiết kế, thử nghiệm, chế tạo, lắp đặt các thiết bị điện, điện tử; Quản lý kỹ thuật hệ thống thiết bị điện, điện tử trong sản xuất công nghiệp;...)+ Hệ thống điện (Quản lý kỹ thuật hệ thống điện, nhà máy điện, mạng lưới truyền tải và phân phối điện; ...) 5. Ngành Công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa (Tuyển sinh khối A, A1)+ Điều khiển tự động (Quản lý, giám sát, khai thác và sử dụng các thiết bị trong hệ thống điều khiển tự động trong các nhà máy, xí nghiệp,...) + Tự động hóa công nghiệp (Nghiên cứu triển khai, chuyển giao công nghệ; Thiết kế, thử nghiệm, chế tạo, lắp đặt và vận hành các thiết bị tự động hóa; Quản lý kỹ thuật hệ thống thiết bị tự động hóa, ...)+ Đo lường – Điều khiển công nghiệp (Quản lý, giám sát, khai thác các thiết bị đo lường và điều khiển trong công nghiệp; Lắp đặt, lập trình điều khiển các hệ thống điều khiển; Chuyển giao công nghệ trong đo lường và điều khiển công nghiệp; ...)6. Ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí (Tuyển sinh khối A, A1)+ Công nghệ chế tạo máy (Tính toán, thiết kế quy trình công nghệ gia công các chi tiết cơ khí, quy trình công nghệ lắp ráp các sản phẩm cơ khí; ...)+ Công nghệ hàn(Tính toán, thiết kế quy trình công nghệ hàn các sản phẩm cơ khí, ...)+ Công nghệ kỹ thuật máy công cụ (Tính toán, thiết kế quy trình sửa chữa, bảo dưỡng, lắp ráp các máy gia công cơ khí,...) + Cơ khí hóa chất (Tính toán, thiết kế chế tạo, lắp ráp các máy và thiết bị hóa chất, xi măng và hóa dầu., ...)+ Công nghệ sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị cơ khí(Tính toán, thiết kế quy trình sửa chữa, bảo dưỡng, lắp ráp các máy và thiết bị cơ khí,...) 7. Ngành Công nghệ thông tin (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)+ Công nghệ phần mềm(Quy trình xây dựng, quản lý và bảo trì hệ thống phần mềm; Phân tích, thiết kế và quản lý các dự án phần mềm,..) + Hệ thống thông tin kinh tế (Xây dựng được các hệ thống thông tin quản lý kinh tế, hành chính và dịch vụ, ...)+ Mạng máy tính (Thiết kế, chế tạo, bảo trì, quản lý các hệ thống mạng và truyền thông máy tính,...)+ An toàn thông tin(QT mạng máy tính; Bảo mật cơ sở dữ liệu tại các ngân hàng và các mạng máy tính chuyên dụng, bảo mật thông tin kinh tế xã hội cho đơn vị, doanh nghiệp,...)+ Khoa học máy tính (Nghiên cứu các cơ sở lý thuyết về thông tin và tính toán và ứng dụng của chúng trong hệ thống máy tính; ...)8. Ngành Kế toán (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)+ Kế toán tổng hợp (Quản lý, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện công tác kế toán, tài chính trong các doanh nghiệp, các cơ quan, đơn vị, ...) + Kế toán hành chính sự nghiệp (Quản lý, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện công tác kế toán, tài chính trong các cơ quan hành chính sự nghiệp, ...) + Kế toán doanh nghiệp công nghiệp (Thực hiện công tác kế toán và tư vấn cho nhà quản lý về tình hình tài chính trong các doanh nghiệp công nghiệp,...) + Kế toán thương mại, dịch vụ (Thực hiện công tác kế toán và tư vấn tài chính trong các doanh nghiệp thương mại, dịch vụ, ...)+ Kế toán kiểm toán (Quản lý, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện công tác kế toán, kiểm toán trong các doanh nghiệp, các đơn vị, ....)9. Ngành Quản trị kinh doanh (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)

+ Quản trị kinh doanh tổng hợp (Quản trị doanh nghiệp, xây dựng kế hoạch, tổ chức sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp hoặc công tác trong các tổ chức kinh tế, tài chính, ....)+ Quản trị kinh doanh du lịch - khách sạn (Quản trị doanh nghiệp kinh doanh du lịch, lữ hành, nhà hàng, khách sạn, ...)+ Quản trị maketing (Lập và triển khai kế hoạch marketing; Hoạch định chiến lược, chính sách, kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp; Nghiên cứu thị trường và khách hàng; Xây dựng, quảng bá thương hiệu; …)+ Thương mại quốc tế (Thiết lập và quản lý các dự án có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp xuất, nhập khẩu,...)+ Quản trị doanh nghiệp công nghiệp và xây dựng (Thực hiện công tác quản lý tại các doanh nghiệp công nghiệp và xây dựng,...)+ Quản trị nhân sự (Thực hiện công tác quản lý hành chính nhân sự, chuyên viên nhân sự trong các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh,...)10. Ngành Ngôn ngữ Anh (Tuyển sinh khối D)

II. TRÌNH ĐỘ CAO ĐẲNG

* Chỉ tiêu tuyển sinh: 400-Hệchínhqui:400

* Hình thức tuyển sinh:Xéttuyểnnguyệnvọngcủacácthísinhđãthamdựkỳtuyểnsinhđạihọc,caođẳngnăm2013theođềthichungcủaBộGiáodụcvàĐàotạo* Hồ sơ và thời gian đăng ký xét tuyển:TheoquyđịnhcủaBGD&ĐT.* Ngành và chuyên ngành đào tạo1. Ngành Kỹ thuật phân tích (Tuyển sinh khối A, A1, B)

+Phântíchnhiênliệu,nguyênliệuvàkiểmtrachấtlượngsảnphẩm+Phântíchmôitrường +PhântíchDượcphẩmvàxétnghiệmytế+PhântíchHóamỹphẩm,lươngthựcthựcphẩm

2. Ngành Công nghệ kỹ thuật hóa học (Tuyển sinh khối A, A1, B)

+Côngnghệvôcơ-điệnhóa +Máyvàthiếtbịhóachất–hóadầu+Côngnghệchếbiênkhoángsản +CôngnghệvậtliệuSilicat+Côngnghệhóamôitrường +Côngnghệlọc–hóadầu+Côngnghệhữucơ–hóadầu +Côngnghệhóadược

3. Ngành Công nghệ vật liệu (Tuyển sinh khối A, A1, B)

4. Ngành Công nghệ kỹ thuật vật liệu xây dựng (Tuyển sinh khối A, A1, B)

5. Ngành Công nghệ kỹ thuật điện, điện tử (Tuyển sinh khối A, A1)

+Tựđộnghóaxínghiệpcôngnghiệp +Điệncôngnghiệpvàdândụng6. Ngành Công nghệ kỹ thuật Cơ khí (Tuyển sinh khối A, A1)

+Côngnghệchếtạomáy +Cơkhíhóachất7. Ngành Công nghệ Cơ – Điện tử (Tuyển sinh khối A, A1)

8. Ngành Công nghệ thông tin (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)

+Côngnghệphầnmềm +MạngMáytính 9. Ngành Kế toán (Tuyển sinh khối A, A1, D1)

+Kếtoántổnghợp +Kếtoándoanhnghiệp10. Quản trị kinh doanh (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)

+Quảntrịkinhdoanhtổnghợp+QTKDdulịch-kháchsạn11. Tài chính - Ngân hàng (Tuyển sinh khối A, A1, D1 - D6)

+Tàichínhdoanhnghiệp +Ngânhàng 12. Việt Nam học (Tuyển sinh khối C, D1 - D6): ChuyênngànhNghiệpvụhướngdẫndulịch

Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì http://www.vui.edu.vn

MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG CỦA TRƯỜNG

issn 0866-7772 khoa hỌc vÀ cÔng nghỆ · 2014-03-11 · nguyễn ngọc quỳnh sửa bản...

Documents