iwona korzeniewska-rybicka katedra farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • pacjent...
TRANSCRIPT
![Page 1: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/1.jpg)
Iwona Korzeniewska-Rybicka
Katedra Farmakologii
Doświadczalnej i Klinicznej
WUM
Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus
![Page 2: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/2.jpg)
Czy zastanawiałaś/eś się jak
rozległy jest wpływ leków
przeciwinfekcyjnych
Mikrobiom człowieka
to zróżnicowana społeczność symbiotycznych, komensalnych
i patogennych mikroorganizmów żyjących w i na ludzkim ciele
(koewolucja). Szacuje się, że około 2% masy naszego ciała
stanowią bakterie, a ich liczba jest dziesięć razy większa niż suma
wszystkich komórek organizmu człowieka. Zdecydowana
większość tych mikroorganizmów bytuje w układzie pokarmowym.
na pacjenta?
![Page 3: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/3.jpg)
Czy zastanawiałaś/eś się jak
rozległy jest wpływ leków
przeciwinfekcyjnych
na ekosystem oddziału? Np.
Pomieszczenia szpitalne ze świeżym powietrzem mają
bardziej urozmaicony ekosystem niż te z wentylacją
mechaniczną, natomiast w pomieszczeniach z wentylacją
sztuczną jest więcej drobnoustrojów patogennych.
W izbie przyjęć jest większa różnorodność drobnoustrojów niż
w OIT.
![Page 4: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/4.jpg)
Czy zastanawiałaś/eś się jak
rozległy jest wpływ leków
przeciwinfekcyjnych
na populację?
Jones i wsp.: NEJM
2012; 366: 2333-2338.
![Page 5: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/5.jpg)
Sir Alexander Fleming,
Penicillin finder assays
its future.
New York Times. 26
June 1945
“... the microbes are educated to resist
penicillin and a host of penicillin-fast
organisms is bred out....In such cases the
thoughtless person playing with penicillin
is morally responsible for the death of the
man who finally succumbs to infection
with the penicillin-resistant organism. I
hope this evil can be averted.”
Terapia
utracona?
![Page 6: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/6.jpg)
Czy zastanawiałaś/eś się jak
rozległy jest wpływ leków
przeciwinfekcyjnych
na populację?
![Page 7: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/8.jpg)
Czy zastanawiałaś/eś się jak
rozległy jest wpływ leków
przeciwinfekcyjnych
na środowisko?
Infection Ecology and
Epidemiology 2014; 4: 21565 Geographical variation in gull E. coli resistance levels in nine
different European countries. Dots represent sampling sites in each
country, and the bar plots show average resistance levels (%) to
each of the analysed antibiotics. The antibiotics, from left to the
right: nalidixic acid (NA), streptomycin (S), tetracycline (TE),
ampicillin (AMP), chloramphenicol (C), cefadroxil (CFR),
tigecycline (TGC), nitrofurantoin (N), mecillinam (MEL) and
trimethoprim/sulfamethoxazole (SXT). The bar plot from Spain is
enlarged to indicate the scale used.
![Page 9: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/9.jpg)
18.11.2016
• Zakażenia w szpitalu i szpitalne stosowanie
leków p-infekcyjnych - skala problemu;
• Historia wprowadzenia szpitalnych
programów polityki antybiotykowej;
• Programy polityki antybiotykowej szpitala;
![Page 10: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/10.jpg)
Słowa kluczowe:
ogólnie: antibiotic control programs, antibiotic
management programs, antibiotic policies,
antimicrobial stewardship,
na „tak”: appropriate use of antimicrobial drugs, optimalization of antimicrobial
drugs use
na „nie”: antibiotic overuse, antibiotic misuse, antimicrobial resistance,
marketing pressure, pan-drug-resistant pathogens, postantibiotic era,
unnecessary use of antimicrobials
![Page 11: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/11.jpg)
Zakażenia w szpitalach.
Stosowanie leków przeciwinfekcyjnych w szpitalach
skala problemu
European Antimicrobial Resistance Surveillance Network
(EARS-Net)
Healthcare-associated Infections Surveillance Network
(HAI-Net)
ESAC-
Net
The European Centre for
Disease Prevention and Control (ECDC)
![Page 12: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/12.jpg)
Wyniki nadzoru zakażeń szpitalnych
w Europie: potrzeba wprowadzenia
jednolitego systemu
0% 2% 4% 6% 8% 10%
Germany, 1997
Lithuania, 2003,2005,2007
Latvia, 2003, (2004)
Slovenia, 2001
Italy, Lombardy, 2000
France, 2006
Belgium, 2007
France, 2001
Spain, 1990-2007
Norway, 2002-2007
Netherlands, 2007
Italy, INF-NOS, 2002
UK & IE, 2005
Suisse, 2002
Portugal, 2003
Finland, 2005
Denmark, 2003, 2008
UK, 1996
Greece, 2000
Scotland, 2007
Sweden, 2003, 2004 2006
% patients with HCAI
Średnia częstość występowania zakażeń
szpitalnych
7%
![Page 13: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/13.jpg)
Wskazania do antybiotykoterapii – intencja lecznicza na podstawie PPS
2016 – 170 szpitali (28,2% powiatowe/miejskie, 14,1%
wojewódzkie/regionalne, 38,8% specjalistyczne, 17,6% kliniczne)
CI HAI LI SP MP O UI
16,8%leczenie – 65,9%
CI – 75%
HAI – 25% 48,6%
16,9%
12,7%
0,4%
0,4% 2,9%
Dane PPS 2016 ogólnie
17,4%
![Page 14: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/14.jpg)
Stosowanie antybiotyków ze względu na specjalność
PPS 2016 – 170 szpitali (28,2% powiatowe/miejskie, 14,1%
wojewódzkie/regionalne, 38,8% specjalistyczne, 17,6%
kliniczne)
WSZYSTKIE SPECJALNOŚCI = 28% pts (2015 - 30,1%)
34,4%
(36,5%) 28,6%
(28,5%)
64,5%
(64,1%)
![Page 15: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/15.jpg)
Stosowanie antybiotyków ze względu na specjalność
PPS 2016 – 170 szpitali (28,2% powiatowe/miejskie, 14,1%
wojewódzkie/regionalne, 38,8% specjalistyczne, 17,6% kliniczne)
CHIRURGIA – 34,4% (2015 - 36,5%) pts.
53%
(60,7%)
66,4%
(82,3%)
![Page 16: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/16.jpg)
Stosowanie antybiotyków ze względu na specjalność
PPS 2016 – 170 szpitali (28,2% powiatowe/miejskie, 14,1%
wojewódzkie/regionalne, 38,8% specjalistyczne, 17,6% kliniczne)
SPECJALNOŚCI ZACHOWAWCZE – 28,6 (2015 - 28,5%) pts.
51,6%
(53,7%)
![Page 17: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/17.jpg)
opracowanie analizy zużycia leków
przeciwinfekcyjnych w DDD/100 osobodni
hospitalizacji dla wszystkich Jednostek
![Page 18: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/18.jpg)
opracowanie analizy zużycia leków
przeciwinfekcyjnych w DDD/100 osobodni
hospitalizacji dla wszystkich Jednostek
![Page 19: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/19.jpg)
Zakażenia w szpitalu
• Rozpoznawane u 10-15% chorych w szpitalu o profilu
ogólnym → 60-70% to zakażenia pozaszpitalne
• W szpitalach uniwersyteckich większy odsetek zakażeń
szpitalnych
• Ogólnie 5-10% osób hospitalizowanych rozwija
zakażenie szpitalne (niezmiennie od 20-30 lat)
• Włączając profilaktykę okołooperacyjną ok. 30-40% osób
hospitalizowanych otrzymuje leki przeciwinfekcyjne;
• Średnio około 20% wydatków na leki w polskich szpitalach
to wydatki na leki przeciwinfekcyjne.
![Page 20: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/20.jpg)
zakażenia związana z opieką
zdrowotną (szpitalne i nie
tylko)
healthcare-associated (HAI)
![Page 21: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/21.jpg)
PLOS Medicine |
DOI:10.1371/journal.pmed.1002150
October 18, 2016
![Page 22: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/22.jpg)
Kiedy należy myśleć o zakażeniach
związanych z opieką zdrowotną • Objawy choroby wystąpiły w dniu 3 lub w dniach następnych pobytu w szpitalu
(dzień przyjęcia = dzień 1);
• Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca operowanego przed 3. dniem ;
• Umieszczono medyczny wyrób inwazyjny w dniu 1 lub 2, w wyniku czego doszło do zakażenia przed 3. dniem;
• Do zakażenia miejsca operowanego doszło w okresie 30 dni po operacji lub do 1 roku po operacji z wszczepieniem implantu;
• Do zakażenia Cl. difficile doszło do 28 dni od wypisu ze szpitala;
• Jak długo po poprzedniej hospitalizacji? 90 dni po co najmniej 2-dniowej hospitalizacji? 30 dni po jakimkolwiek pobycie w szpitalu z procedurą i.v.?
• Przebywający w ośrodkach leczniczo-opiekuńczych;
• Hemodializowani;
• Domowe leczenie:
– IV lekami p-infekcyjnymi
– przewlekłych zmian w obrębie skóry i tkanek miękkich lub ran
– stała domowa opieka pielęgniarska
![Page 23: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/23.jpg)
Nasi szpitalni ulubieńcy:
• Ceftriakson
• Amoksycylina + kwas klawulanowy
• Ciprofloksacyna
![Page 24: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/24.jpg)
Polityka antybiotykowa
szpitala
Działania podejmowane w szpitalu, których
celem jest taka profilaktyka i leczenie
przeciwinfekcyjne, aby uzyskać ich
optymalną skuteczność i bezpieczeństwo przy
jednoczesnym ograniczeniu szerzenia
lekooporności oraz niepotrzebnych wydatków
![Page 25: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/25.jpg)
CELE PODSTAWOWE
• Trzy tradycyjne cele:
– poprawa skuteczności profilaktyki i leczenia chorób zakaźnych u pacjentów;
– zmniejszenie bezpośrednich i pośrednich powikłań polekowych;
– (dodatkowy) redukcja kosztów leczenia.
• Czwarty nowszy cel:
– ograniczenie oporności szczepów szpitalnych na leki.
![Page 26: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/26.jpg)
Związki przyczynowo-skutkowe między stosowaniem
leków przeciwinfekcyjnych a rozwojem oporności
• Zmiany stosowania leków przeciwinfekcyjnych powodują
zmiany profili oporności;
• Szczepy oporne częściej występują w zakażeniach związanych
ze służbą zdrowia niż domowych;
• Osoby z zakażeniem szpitalnym wywołanym szczepem
opornym częściej otrzymywały wcześniej leki
przeciwinfekcyjne niż osoby z grupy kontrolnej;
• W oddziałach szpitalnych, gdzie stwierdza się najwięcej
szczepów opornych, stosuje się najwięcej leków
przeciwinfekcyjnych;
• Wydłużona ekspozycja na leki przeciwinfekcyjne zwiększa
prawdopodobieństwo kolonizacji przez szczepy oporne.
![Page 27: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/27.jpg)
27.02.2017, Genewa
Lista drobnoustrojów priorytetowych wymagających
nowych leków przeciwbakteryjnych wg WHO
![Page 28: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/28.jpg)
CELE DODATKOWE
- ograniczenie nieuzasadnionego stosowania
leków przeciwinfekcyjnych;
- optymalizacja stosowania leków
przeciwinfekcyjnych: wyboru konkretnej
terapii, dostosowania dawkowania, drogi
podania, długości podawania leku.
![Page 29: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/29.jpg)
Key Strategies
![Page 30: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/30.jpg)
5 strategicznych obszarów optymalizacji
stosowania leków przeciwinfekcyjnych
• profilaktyka okołozabiegowa i profilaktyka przeciwinfekcyjna w innych zakresach;
• leczenie empiryczne: wybór leków i długość ich stosowania;
• ordynacje leków przeciwinfekcyjnych: oddziaływanie edukacyjne i administacyjne;
• podawanie i dawkowanie leków przeciwinfekcyjnych dostępnych w szpitalu;
• oporność drobnoustrojów: monitorowanie i reagowanie.
Goldmann i wsp., JAMA 1996, 275 (3): 234-240.
![Page 31: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/31.jpg)
Ustawa o zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych, Dz.U. 2008 r Nr 234, poz. 1570
Rozdział 3
Zakażenia związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz
innych czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do
naruszenia ciągłości tkanek ludzkich
Art. 14. 1. Kierownicy szpitali lub zespołów
zakładów opieki zdrowotnej, w skład których
wchodzi szpital, są obowiązani do wdrożenia i
zapewnienia funkcjonowania systemu
zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych
![Page 32: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/32.jpg)
Ustawa o zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych, Dz.U. 2008 r Nr 234, poz. 1570 Rozdział 3
Zakażenia związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz innych czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich
Art. 15. 4. Do zadań komitetu kontroli zakażeń szpitalnych należy:
1) opracowywanie planów i kierunków systemu zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych;
2) ocena wyników kontroli wewnętrznej przedstawianych przez zespół kontroli zakażeń szpitalnych;
3) opracowywanie i aktualizacja standardów farmakoprofilaktyki i farmakoterapii zakażeń i chorób zakaźnych w szpitalu.
![Page 33: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/33.jpg)
Krótka historia
Hartford Hospital, Hartford,
CT – retrospektywny nadzór nad ordynacjami ze zwracaniem się do lekarzy w przypadkach wątpliwości (back-end strategy), realizowany przez lekarza chorób zakaźnych i farmaceutę klinicznego
Briceland i wsp.: Arch Intern Med. 1988; 148: 2019-2022
![Page 34: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/34.jpg)
Krótka historia
W 2007 Infectious Society of America (IDSA) i
Society for Healthcare Epidemiology of America
(SHEA) opublikowały wytyczne dotyczące
programów wdrażania SPA
Dellit i wsp.: Clin Infect Dis 2007; 44: 159-177.
![Page 35: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/35.jpg)
Krótka historia
Zbiorcze analizy wskazują, że implementacja SPA powoduje:
– znaczne zmniejszenie zużycia leków przeciwinfekcyjnych o 22-36%
– roczną oszczędność rzędu 200 tys-900 tys dolarów dla szpitali tak dużych jak i małych
Dellit i wsp.: Clin Infect Dis 2007; 44: 159-177.
![Page 36: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/38.jpg)
Zespół ds.
Antybiotykoterapii
Wykwalifikowany zespół znający
zagadnienia farmakoterapii zakażeń,
wspierany przez dyrekcję szpitala
![Page 39: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/39.jpg)
Infectious Diseases Expert Resources
Infectious Diseases Specialists
Optimal Patient Care
Infection Control Professionals
Healthcare Epidemiologists
Clinical Pharmacists
Clinical Pharmacologists
Surgical Infection Experts
Clinical Microbiologists
![Page 40: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/40.jpg)
Kto powinien wpółpracować
przy opracowaniu zasad SPA?
• Specjalista chorób zakaźnych
• FARMACEUCI SZPITALA, zwłaszcza farmaceuta kliniczny
• FARMAKOLOG KLINICZNY i Komitet Terapeutyczny
• EPIDEMIOLOG SZPITALNY I ZESPÓŁ KONTROLI ZAKAŻEŃ
SZPITALNYCH
• ZESPÓŁ MIKROBIOLOGÓW SZPITALA
• Dyrekcja szpitala
• Zespół zarządzania jakością
• Informatycy szpitala
• Towarzystwa naukowe
• Agencje krajowe – NARODOWY PROGRAM OCHRONY
ANTYBIOTYKÓW
![Page 41: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/41.jpg)
BRAK DOSTĘPNOŚCI
LEKARZY CHORÓB
ZAKAŹNYCH W SZPITALACH
W Polsce wskaźnik liczby lekarzy na
1000 mieszkańców osiągnął w 2015
wartość 2,2 i był najniższy
wśród państw członkowskich Unii
Europejskiej
![Page 42: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/42.jpg)
Klasyfikacja systemów szpitalnej
polityki lekowej
Według sposobu oddziaływania na
stosowanie leków przeciwinfekcyjnych
Często jest to kombinacja różnych systemów
![Page 43: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/43.jpg)
System 1
Edukacja i wytyczne stosowania leków
przeciwinfekcyjnych,
czyli
zdefiniowanie co szpital uważa za prawidłową
chemioterapię przeciwinfekcyjną
![Page 44: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/44.jpg)
Edukacja i wytyczne
Procedury Personel Zalety Wady
Opracowanie
wytycznych
stosowania leków
przeciwinfekcyjnych
Indywidualne i
grupowe szkolenia dla
lekarzy dotyczące
preferowanych
sposobów
chemioterapii
przeciwinfekcyjnej,
prowadzone przez
specjalnie
przygotowanych
wykładowców
Zespół ds. SPA
przygotowuje
wytyczne
Wykładowcy:
lekarze,
farmaceuci
Może zmienić
zachowania związane
z ordynacją leków
przeciwinfekcyjnych
Nie powoduje
ograniczenia
autonomii lekarzy
Bierne edukowanie
(np. rozsyłanie
ogólnej informacji
na temat zasad
chemioterapii,
rozlepianie
plakatów, wręczanie
ulotek,
drukowanych
materiałów)
prawdopodobnie
nieskuteczne
![Page 45: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/45.jpg)
Skąd lekarz czerpie wiedzę
o chemioterapii przeciwinfekcyjnej?
• ze studiów, ale czas przeznaczony na naukę chorób zakaźnych i farmakoterapii przeciwinfekcyjnej jest ograniczony;
• obserwując kolegów w miejscu pracy;
• z książek o lekach przeciwinfekcyjnych;
• od przedstawicieli handlowych firm farmaceutycznych.
![Page 46: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/46.jpg)
Jaka jest perspektywa patrzenia na
chemioterapię przeciwinfekcyjną przez
lekarzy?
• najważniejsze są wyniki uzyskane u pacjenta, nad którym sprawuje opiekę;
• najmniej ważne kwestie związane z selekcją szczepów opornych, czyli pomijana jest kwestia społecznego oddziaływania stosowanych leków.
![Page 47: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/47.jpg)
Edukacja i wytyczne
• umieszczenie kopii wytycznych opracowanych np. przez towarzystwa naukowe na stronach WWW szpitala;
• stworzenie własnych wytycznych zawierających szczegółowy opis terapii;
• indywidualne szkolenia dla lekarzy z wykładowcą;
• analiza ordynacji w zakresie chemioterapii przeciwinfekcyjnej z poszczególnymi lekarzami (w porównaniu z zaleceniami lub ordynacjami innych lekarzy).
![Page 48: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/48.jpg)
![Page 49: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/49.jpg)
Why don’t physicians follow clinical
practice guidelines?
Cabana i wsp.: JAMA 1999; 282: 1458-1464
Brak zaangażowania lekarzy w proces tworzenia rekomendacji
a przez to
Brak akceptacji lekarzy dla przedstawionych propozycji
oraz
Nieskuteczny proces upowszechnienia rekomendacji
![Page 50: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/50.jpg)
Edukacja i wytyczne
• Edukowanie to zasadniczy element programów
polityki antybiotykowej,
ale
• Samo edukowanie bez wdrożenia czynnych
interwencji jest marginalnie skuteczne w
generowaniu zmian dotyczących ordynacji
leków przeciwinfekcyjnych i nie udowodniono,
aby w trwały sposób pozwalało osiągnąć cele
SPA.
![Page 51: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/51.jpg)
http://www.antybiotyki.edu.pl/
http://www.idsociety.org/
http://webedition.sanfordguide.com/
https://www.escmid.org/escmid_library/
medical_guidelines/
![Page 52: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/52.jpg)
Leczenie zakażeń
![Page 53: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/53.jpg)
Leczenie zakażeń –
My - Sanford - NPOA
http://intranet.dj → polityka antybiotykowa szpitala →
farmakoterapia → wytyczne leczenia według Narodowego
Programu Ochrony Antybiotyków (NPOA)
![Page 54: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/54.jpg)
![Page 55: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/55.jpg)
![Page 56: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/56.jpg)
![Page 57: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/57.jpg)
![Page 58: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/58.jpg)
Leczenie zakażeń –
My - Sanford - NPOA
http://intranet.dj → polityka antybiotykowa szpitala →
farmakoterapia → wytyczne leczenia według Narodowego
Programu Ochrony Antybiotyków (NPOA)
Propozycja do
13.05.2015
![Page 59: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/59.jpg)
![Page 60: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/60.jpg)
![Page 61: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/61.jpg)
System 2
Receptariusz i ograniczenia stosowania leków
przeciwinfekcyjnych (preautoryzacja= restrykcja)
czyli
ciągła zewnętrzna kontrola nad ordynacjami lekarzy
w zakresie wybranych leków
(front-end strategy)
![Page 62: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/62.jpg)
Receptariusz i ograniczenia
Procedury Personel Zalety Wady
Ograniczenie
ordynacji wybranych
leków
przeciwinfekcyjnych
tylko do wybranych
wskazań
Zespół ds. SPA
przygotowuje
wytyczne
Terapię
akceptuje/doradza
w jej sprawie:
lekarz chorób
zakaźnych,
farmaceuta
kliniczny
Bezpośrednie
oddziaływanie na
ordynacje leków
przeciwinfekcyjnych
Możliwość
indywidualnej
edukacji
Nielubiany przez
lekarzy, którzy
postrzegają go jako
formę ograniczenia
ich autonomii
Konieczność
zapewnienia
ciągłego dostępu do
osoby akceptującej
terapie
Nie oddziałuje na
ordynacje leków
niezastrzeżonych
![Page 63: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/63.jpg)
Receptariusz i ograniczenia
• Podział leków w Receptariuszu Szpitala na kategorie dostępności:
• LP lek podstawowy
• LR lek rezerwowy, czyli taki którego zastosowanie wymaga akceptacji Ordynatora Oddziału lub Osoby przez Niego upoważnionej
LRZ lek rezerwowy zastrzeżony, czyli taki którego zastosowanie wymaga akceptacji wniosku Kierownika Kliniki lub Osoby przez Niego upoważnionej przez Dyrektora ds. Lecznictwa, po uprzednim zaopiniowaniu przez Farmakologa Klinicznego Szpitala; opracowano formularz zamówienia LRZ do profilaktyki i leczenia zakażeń
![Page 64: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/64.jpg)
ZAMÓWIENIE NA LEK REZERWOWY ZASTRZEŻONY (LRZ)
SŁUŻĄCY DO LECZENIA ZAKAŻEŃ
(dotyczy jednego chorego)
Imię i nazwisko chorego....................................................................................................................
Nr historii choroby......................Procedury med..............................................................................
Data przyjęcia do oddziału.............................. Wiek.......... Alergie..................................................
Oddział...............................................................................................................................................
Uzasadnienie wyboru antybiotyku i czasu leczenia:
Rodzaj zakażenia ..................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
I. Leczenie celowane: zamówienie do 7 dni
Nr wyniku badania bakteriologicznego ...................................................................lub:
Patogen....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Istotna wrażliwość...................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
II. Leczenie empiryczne: zamówienie do 5 dni
Zlecone posiewy: nie zlecono plwocina popłuczyny
mocz rana krew inne .....................................................
Data godz. antybiotk dawka jednorazow droga podania częstość podawania na dobę liczba dni leczenia
..............................................
podpis i pieczątka Lekarza
.................................................... Podpis i pieczątka Z-cy Dyrektora ds. Lecznictwa
..............................................
podpis i pieczątka Kierownika Kliniki
![Page 65: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/65.jpg)
PROFILAKTYKA OKOŁOZABIEGOWA
ZAMÓWIENIE NA LEK REZERWOWY ZASTRZEŻONY (LRZ)
SŁUŻĄCY DO PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ
KLINIKA / ODDZIAŁ ANTYBIOTYK / ZESTAW / DAWKA DATA
1.......................................................
2.......................................................
3.......................................................
Imię i nazwisko chorego Nazwa / kod procedury med. Data zabiegu Antybiotyk 1 lub 2 Liczba dawek
............................................................
podpis i pieczątka Kierownika Kliniki
.................................................... Podpis i pieczątka Z-cy Dyrektora ds. Lecznictwa
![Page 66: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/66.jpg)
Receptariusz i ograniczenia
Kryterium kosztów
zastrzeżenie stosowania leków najdroższych w zakresie tej samej terapii, i dopuszczenie ich tylko w pewnych sytuacjach ze względu na unikalne cechy profilu farmakologicznego; dobre przykłady to różne postaci amfoterycyny B czy aminoglikozydy
Kryterium selekcji
szczepów opornych
Zastrzeżenie stosowania
leków wywołujących
określone typy oporności;
dobre przykłady to
cefalosporyny wyższych
generacji czy
fluorochinolony
![Page 67: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/67.jpg)
Receptariusz i ograniczenia
• Wykazano, że ten system: – powoduje powszechne przyjmowanie propozycji doradcy;
– sprzyja znaczącym oszczędnościom w krótkim czasie;
– ogranicza szerzenie oporności na leki zastrzeżone i zalecane;
– nie zmienia się czas pobytu w szpitalu i przeżycia w zakażeniach Gram (-)
• Dodatkowe korzyści to konsultacje z doradcą dot. dawkowania, czasu terapii, działań niepożądanych, interakcji lekowych, interpretacji badań mikrobiologicznych, wskazań do dalszej diagnostyki, deeskalacji, leczenia sekwencyjnego, zakończenia terapii (z powodu wyleczenia lub wykluczenia zakażenia)
![Page 68: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/68.jpg)
System 3
Analiza retrospektywna stosowania leków
przeciwinfekcyjnych i sprzężenia zwrotne
(perswazja),
czyli
korygowanie zaistniałych nieprawidłowości
(back-end strategy)
![Page 69: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/69.jpg)
Analiza retrospektywna
i sprzężenia zwrotne Procedury Personel Zalety Wady
Codzienne (ale także
w innych
interwałach
czasowych-dni)
retrospektywne
przeglądanie
ordynacji wybranych
leków pod kątem
zasadności
Kontaktowanie się z
lekarzami w celu
porady odnośnie
alternatywnego
postępowania
Zespół ds. SPA
przygotowuje
wytyczne
Terapie przegląda
wykwalifikowany
pracownik:
farmaceuta
kliniczny
Nie powoduje
ograniczenia
autonomii lekarzy
Nie grozi
opóźnieniem
wdrożenia terapii
Stwarza możliwość
indywidualnej
edukacji
Zastosowanie się do
porad odnośnie
alternatywnego
postępowania jest
dobrowolne
![Page 70: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/70.jpg)
Analiza retrospektywna
i sprzężenia zwrotne
• Wykazano, że ten system:
– powoduje powszechne przyjmowanie propozycji doradcy;
– sprzyja znaczącym oszczędnościom w krótkim czasie;
– skraca czas terapii i pobyt w szpitalu
• Dodatkowe korzyści to konsultacje z doradcą dot. uzyskania porad optymalizacji terapii: dawkowania, czasu terapii, działań niepożądanych, interakcji lekowych, interpretacji badań mikrobiologicznych, wskazań do dalszej diagnostyki, deeskalacji, leczenia sekwencyjnego, zakończenia terapii (z powodu wyleczenia lub wykluczenia zakażenia)
![Page 71: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/71.jpg)
System 4
Asysta informatyczna stosowania leków
przeciwinfekcyjnych,
czyli
przede wszystkim wspomaganie wcześniejszych
systemów
![Page 72: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/72.jpg)
Asysta informatyczna
Procedury Personel Zalety Wady
Wykorzystanie
technologii
informatycznych dla
implementacji
wcześniejszych
systemów
Systemy
informatyczne
wspomagające
wybór terapii w
określonym
momencie leczenia
chorego (systemy
eksperckie)
Zespół ds. SPA
przygotowuje
zasady działania
systemów
komputerowych
Terapie akceptuje
lub przegląda
wykwalifikowany
pracownik
Programiści
komputerowi
Ułatwia realizację
innych systemów
Dostarcza
wszystkich danych
potrzebnych do
podejmowania
decyzji
terapeutycznych
Czasochłonny i
kosztochłonny
podczas
wprowadzania
![Page 73: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/73.jpg)
System 5
Cykliczne zmiany stosowanych leków
przeciwinfekcyjnych,
czyli
przede wszystkim wspomaganie wcześniejszych
systemów
![Page 74: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/74.jpg)
Cykliczne zmiany leków
Procedury Personel Zalety Wady
Zaplanowana rotacja
stosowanych leków
przeciwinfekcyjnych
w obrębie szpitala
lub oddziału
Zespół ds. SPA
przygotowuje
protokół rotacji
leków
Pracownicy
nadzorujący
przestrzeganie
zasad rotacji
Może zmniejszyć
selekcję szczepów
opornych przez
zmiany presji leków
Najbardziej
restrykcyjny system
spośród wszystkich
(jeden antybiotyk
dostępny)
Trudności w
wyegzekwowaniu
protokołu rotacji
leków
Teoretyczne
wątpliwości
dotyczące
skuteczności
![Page 75: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/75.jpg)
Cykliczne zmiany leków
• W latach 80. w badaniach nad zamianą genta/tobramycyny na amikacynę zasugerowano, że może to zmniejszyć rozwój oporności;
• Programy dotyczą głównie leków przeciw drobnoustrojom Gram ujemnym;
• Polegają na heterogenności w czasie, czyli w różnych okresach czasu stosowane są inne leki (a nie heterogenności przestrzennej – inne leki u różnych pacjentów);
• Są ograniczone do oddziałów intensywnej terapii.
![Page 76: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/76.jpg)
Cykliczne zmiany leków
• Problematyczne jest przestrzeganie protokołów rotacji:
– ignorowanie protokołu przez lekarzy
– nadwrażliwość na leki
– działania niepożądane
– wyniki posiewów
• Modele matematyczne wskazują na małą skuteczność strategii rotacyjnej w zapobieganiu oporności – nie ma wystarczających danych aby zalecać tą metodę dla ograniczenia rozwoju oporności
![Page 77: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/77.jpg)
Czy szpitalna polityka
antybiotykowa wystarczy
dla optymalizacji chemioterapii
przeciwinfekcyjnej w szpitalach?
Wpływ irracjonalnych zachowań w zakresie
chemioterapii w lecznictwie otwartym
i zakładach opiekuńczo-leczniczych
![Page 78: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/78.jpg)
Przypadek – stan terminalny
Pacjentka l. 70 z uogólnionym procesem
nowotworowym z punktem wyjścia z pęcherza
moczowego zdyskwalifikowana z dalszego
leczenia p-nowotworowego;
z wdrożonym leczeniem paliatywnym: z
cystostomią i kolostomią, płynoterapia, KKCz,
leki p-bólowe;
![Page 79: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/79.jpg)
Przypadek – stan terminalny
1. Przy przyjęciu z klinicznymi objawami sepsy, temp. = 38stC,
leukocytoza, neutrofilia, 3-cyfrowym CRP, HR = 110/min, RR =
90/60 mmHg, oddechy = 18/min; ze krwi izolacja E. faecium
oporny na wankomycynę (VRE) [kolonizacja szczepami
opornymi po wielokrotnych ab-terapiach!];
2. Leczona linezolidem zgodnie z posiewem – poprawa stanu
klinicznego, ale bez normalizacji parametrów laboratoryjnych -
CRP narastające; dołączono szerokospektralny ab. przeciw
bakteriom Gram (-) piperacylinę+tazobaktam – stan bz.
3. Odstawiono w/w leki po 14 dniach stosowania linezolidu i 11
dniach stosowania piperacyliny+tazobaktamu;
4. (po co?) z moczu via cystostomia izolacja C. albicans > 105
jtk/ml;
5. … i co zrobić?
![Page 80: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/80.jpg)
Przypadek – stan terminalny
Stosowanie antybiotyków w stanach
terminalnych należy uznać za leczenie
paliatywne, jeśli infekcja powoduje objawy (np.
dyzuryczne, dysfagię), a u pacjentów
bezobjawowych za terapię nadzwyczajną
(uporczywą? zaciekłość terapeutyczną?).
I jeszcze kwestia ew. nieuzasadnionej terapii p-
grzybiczej w powyższym przypadku!
![Page 81: Iwona Korzeniewska-Rybicka Katedra Farmakologii ... · (dzień przyjęcia = dzień 1); • Pacjent przeszedł operację w dniu 1 lub 2, po czym wystąpiły objawy zakażenia miejsca](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050116/5f4d15ada178433b1956e23e/html5/thumbnails/81.jpg)
Art. 32 Kodeksu Etyki Lekarskiej stanowi: "1. W stanach terminalnych lekarz nie ma obowiązku podejmowania i prowadzenia reanimacji lub uporczywej terapii i stosowania środków nadzwyczajnych. 2. Decyzja o zaprzestaniu reanimacji należy do lekarza i jest związana z oceną szans leczniczych".