jakoŚĆ powietrza w wojewÓdztwie ŚlĄskim na podstawie rocznych ocen wykonywanych przez

JAKOŚĆ POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM na podstawie rocznych ocen wykonywanych przez

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH

Prezentacja przygotowana w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Katowicach na konferencję Polskiej Izby Ekologii

„Czyste niebo nad Polską”, Katowice28.03.2014

ZAKRES BADAŃ MONITORINGOWYCH POWIETRZA

Na terenie województwa śląskiego w 2013 roku znajdowało się 226 stanowisk pomiarowych umożliwiających określenie jakości powietrza w zakresie: pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenków azotu, ozonu, tlenku węgla, benzenu, zawartych w pyle PM10: ołowiu, kadmu, niklu, arsenu i benzo(a)pirenu,a także dodatkowo do oceny jakości powietrza w zakresie: 5 wybranych WWA, kationów, anionów oraz węgla organicznego i elementarnego zawartego w

pyle PM2,5 (jedno z czterech województw w kraju wykonujących to badanie na stacjach tła regionalnego w Złotym Potoku i Godowie),

rtęci w stanie gazowym na stacji w Złotym Potoku (jedna z czterech stacji mierzących zawartość rtęci w powietrzu w Polsce).

Regionalna stacja tłowa monitoringu powietrza w Złotym Potoku – pełny zakres badań powietrza, a ponadto rtęć, jony oraz węgiel elementarny i organiczny w

pyle PM2,5

Program pomiarów jakości powietrza realizowany przez WIOŚ w Katowicach jest zgodny z przepisami prawa polskiego i unijnego, w tym: w odniesieniu do wymogów co do liczby wymaganych stałych

stanowisk pomiarowych oraz określania krajowego wskaźnika średniego narażenia dla pyłu PM2,5, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy,

w zakresie wykonywania badań metali ciężkich, WWA w pyle oraz rtęci, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, niklu, rtęci i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu.

ZGODNOŚĆ Z DYREKTYWAMI UNIJNYMI

Stanowiska pomiarowe w 2013 roku znajdowały się: w 18 stacjach automatycznych, na 26 stanowiskach manualnych

pyłu zawieszonego, w tym PM10 (17) i PM2,5 (9),

na 12 stanowiskach pomiarów pasywnych (wyłącznie benzen).

ROZMIESZCZENIE I LICZBA STANOWISK

POMIAROWYCH JAKOŚCI POWIETRZA W 2013 ROKU

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM ZA 2013 ROK

W oparciu o wyniki pomiarów uzyskanych z przedstawionych stanowisk pomiarowych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach wykonuje obecnie „Dwunastą roczną ocenę jakości powietrza w województwie śląskim, obejmującą 2013 rok”. Ocena wykonywana jest dla pięciu stref, w tym: dwie aglomeracje (górnośląska i

rybnicko-jastrzębska), dwa największe miasta poza

aglomeracjami (Bielsko Biała i Częstochowa),

strefa śląską stanowiącą pozostałą część województwa.

Ocena za 2013 rok będzie wykonana do 30 kwietnia 2014 roku.

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W 2013 ROKUWG KRYTERIUM OCHRONA ZDROWIA

TLENEK WĘGLA BENZEN

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W 2013 ROKUWG KRYTERIUM OCHRONA ZDROWIA

DWUTLENEK AZOTUDWUTLENEK SIARKI

Klasa C: Aglomeracja górnośląska – wpływ komunikacji

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W 2012 ROKU

DLA PYŁU ZAWIESZONEGO PM10 (za 2013 rok wydzielone zostaną obszary przekroczeń – ze względu

na poprawę jakości powietrza)

1 Lubliniec ul. Piaskowa2 Częstochowa ul. Baczyńskiego3 Złoty Potok gm. Janów4 Myszków ul. Miedziana 3

5Zawiercie ul. M. Skłodowskiej-Curie

6Dąbrowa Górnicza ul. Tysiąclecia

7 Sosnowiec ul. Lubelska8 Katowice ul. Kossutha9 Katowice Aleja Górnośląska10 Tychy ul. Tołstoja11 Pszczyna ul. ks. Abp. Bogedaina

12Bielsko-Biała ul. Kossak-Szczuckiej

13 Żywiec ul. Słowackiego14 Żywiec ul. Kopernika15 Cieszyn ul. Mickiewicza

16Godów ul. Gliniki. powiat wodzisławski

17 Wodzisław ul. Gałczyńskiego18 Żory Os. Sikorskiego19 Rybnik ul. Borki

20Knurów ul. Jedności Narodowej

21 Gliwice ul. Mewy22 Zabrze ul. M. Skłodowskiej23 Tarnowskie Góry ul. Litewska

STĘŻENIA ŚREDNIE ROCZNE PYŁU ZAWIESZONEGO PM10W LATACH 2006 – 2013

(w 2013 roku poprawa jakości powietrza na prawie całym obszarze województwa śląskiego)

43 52 43 34 47 36 48 54 45 41 35 28 32 42 42 53 36 47 47 48 58 51 410

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Dąb

row

a G

órni

cza

ul.

1000

-leci

a

Gliw

ice

ul.

Mew

y

Kat

owic

e ul

Kos

suth

a

Tyc

hy u

l. T

ołst

oja

Zab

rze

ul.

Skł

odow

skie

j-

Cur

ie

Sos

now

iec

ul.

Lube

lska

Kat

owic

e A

utos

trad

a A

4

Gór

nośl

ąska

/Ple

bisc

ytow

a

Ryb

nik

ul.

Bor

ki

Żor

y ul

. S

ikor

skie

go

Bie

lsko

Bia

ła u

l. K

ossa

k-

Szc

zuck

iej

Czę

stoc

how

a ul

.

Bac

zyńs

kieg

o

Zło

ty P

otok

gm

. Ja

nów

Lubl

inie

c ul

. P

iask

owa

Mys

zków

ul.

Mie

dzia

na

Zaw

ierc

ie u

l.Skł

odow

skie

j-

Cur

ie

Wod

zisł

aw u

l.

Gał

czyń

skie

go

Cie

szyn

ul.

Mic

kiew

icza

Żyw

iec

ul.

Sło

wac

kieg

o

Zyw

iec

ul.

Kop

erni

ka

Knu

rów

, ul

Jed

nośc

i

Nar

odow

ej

Psz

czyn

a ul

. B

oged

aina

God

ów u

l. G

linik

i

Tar

now

skie

Gór

y ul

.

Lite

wsk

a

µg/m32006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Wartość dopuszczalna

STĘŻENIA 24 GODZINNE PYŁU ZAWIESZONEGO PM10PRZEKRACZAJĄCE PRÓG INFORMOWANIA

W LATACH 2012 - 2013

Stanowisko w miejscowości

Gliwice

Kat. stacja komunik.

Katowice

Sosnowiec

Tychy

Zabrze

Rybnik

Żory

Bielsko-Biała

Częstochowa

Cieszyn

Godów

Knurów

Pszczyna

Tarnowskie Góry

Myszków

Zawiercie

Złoty Potok

Żywiec

Ogółem

2012 rok

Liczba przekroczeń poziomu 200 μg/m3 7 7 7 8 9 7 14 9 7 4 5 1 6 1 4 9 4 1 19

129 przypadków przekroczeń na 19

stacjach

w tym przekroczenie poziomu

alarmowego2 2 3 4 2 2 2 1 1 2 4 4 5

11 dni, w których poziom stężeń 24-godzinnych przekroczył 300 μg/m3

(przez 21 dni przekroczony był próg informowania)

2013 rok

Liczba przekroczeń poziomu 200 μg/m3 1 1 1 0 0 1 5 1 1 0 1 2 1 4 1 3 0 0 9

32 przypadki przekroczeń na 14

stacjach

w tym przekroczenie poziomu

alarmowego1 1

2 dni, w których poziom stężeń 24-godzinnych przekroczył 300 μg/m3

(przez 16 dni przekroczony był próg informowania)

Przekroczenie poziomu docelowego 1 ng/m3 na terenie całego województwa śląskiego

(średnioroczne przekroczenia w zakresie 3 – 11 ng/m3)

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W 2013 ROKU

BENZO(A)PIREN

!(!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

strefa śląska

Aglomeracja Górnośląska

Aglomeracja Rybnicko-Jastrzębska

miasto Częstochowa

miasto Bielsko-Biała

9

8

7

4

31

14

13

1211

10

6

5

2

© WIOŚ KATOWICE 2014

Legenda

!( stanowisko pomiarowe benzo(a)pirenu

C - klasa strefy

poziom docelowy

stężenie w 2010 roku




3

26

4

17

29

3

16

31

2

1519

411

1 1 1

średnia zima średnia lato średnia rok

16

2 612

1 6

16

1910

2 61 1 1


14

18

121 7

14

188

1 41 1 1


7 1 47 1 49

1 55 1 31 1 1


18

1911

1 511

1 691 5

1 1 1


16

28

112 5

91 3

102 5

1 1 1


13

1 711

1 612

1 691 5

1 1 1


25

3

14

26

3

1420

211

18

311

1 1 1


20

211

23

212

17

18

13

28

1 1 1


20

211

21

211

18

110

14

28

1 1 1


25

212

23

211

15

1 713

38

1 1 1


!(!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

strefa śląska



miasto Częstochowa


9

8

7

4

31

14

13

1211

10

6

5

2


Legenda


C - klasa strefy

poziom docelowy





3

26

4

17

29

3

16

31

2

1519

411

1 1 1


16

2 612

1 6

16

1910

2 61 1 1


14

18

121 7

14

188

1 41 1 1


7 1 47 1 49

1 55 1 31 1 1


18

1911

1 511

1 691 5

1 1 1


16

28

112 5

91 3

102 5

1 1 1


13

1 711

1 612

1 691 5

1 1 1


25

3

14

26

3

1420

211

18

311

1 1 1


20

211

23

212

17

18

13

28

1 1 1


20

211

21

211

18

110

14

28

1 1 1


25

212

23

211

15

1 713

38

1 1 1


!(!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

strefa śląska



miasto Częstochowa


9

8

7

4

31

14

13

1211

10

6

5

2


C - klasa strefy






poziom docelowy

3

21

211

21

212

20

21113

38

1 1 1


20

11113

1 715

189

1 51 1 1


14

18

15

1 712

1 69

1 51 1 1


26

4

17

29

3

16

31

2

1519

411

1 1 1


16

2 612

1 6

16

1910

2 61 1 1


14

18

121 7

14

188

1 41 1 1


7 1 47 1 49

1 55 1 31 1 1


18

1911

1 511

1 691 5

1 1 1


16

28

112 5

91 3

102 5

1 1 1


13

1 711

1 612

1 691 5

1 1 1


25

3

14

26

3

1420

211

18

311

1 1 1


20

211

23

212

17

18

13

28

1 1 1


20

211

21

211

18

110

14

28

1 1 1


25

212

23

211

15

1 713

38

1 1 1



1. Zabrze ul. M.Skłodowskiej-Curie 2. Katowice ul Kossutha 3. Dąbrowa Górnicza ul. 1000-lecia

4. Rybnik ul. Borki 5. Żory ul. Sikorskiego 6. Bielsko Biała 7. Częstochowa . ul. Kossak-Szczuckiej ul. Baczyńskiego

Aglomeracja Rybnicko- Jastrzębska Miasto Bielsko - Biała Miasto Częstochowa

Strefa śląska

8. Zawiercie ul. M.Skłodowskiej-Curie 9. Lubliniec ul. Piaskowa 10. Tarnowskie Góry ul. Litewska 11. Godów ul. Gliniki

12. Pszczyna ul. Bogedaina 13. Knurów ul. Jedności Narodowej 14. Żywiec ul. Kopernika

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W 2013 ROKUDLA PYŁU ZAWIESZONEGO PM2,5

!( !(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

9

2

7

8

6

5

4

13

strefa śląska



miasto Częstochowa


C - klasa strefy

!( stanowisko pomiarowe PM 2,5




poziom dopuszczalny powiększony o margines tolernacji

±


1. Katowice ul. Kossutha 2. Katowice Al. Górnośląska 3. Gliwice ul. Mewy

Aglomeracja Rybnicko- Jastrzębska

Miasto Bielsko – Biała

Miasto Częstochowa

4. Żory ul. Sternicza 5. Bielsko Biała ul. Sternicza 6. Częstochowa ul. Zana

Strefa śląska

7. Złoty Potok gm. Janów 8. Godów, ul. Glinki 9. Tarnowskie Góry ul. Litewska

46 20 3152 17 3543 23 33

zima lato rok

59 26 4557 21 3948 25 37

zima lato rok

51 18 3452 18 3447 22 35

zima lato rok

48 21 3346 14 3341 21 31

zima lato rok

53 17 3450 14 3448 19 34

zima lato rok

53 21 3745 16 3037 20 29

zima lato rok

30 14 2131 11 1829 16 23

zima lato rok

63 21 4258 22 4058 22 38

zima lato rok

43

zima lato rok

!( !(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

9

2

7

8

6

5

4

13

strefa śląska



miasto Częstochowa


C - klasa strefy






±

46 20 3152 17 3543 23 33

zima lato rok

59 26 4557 21 3948 25 37

zima lato rok

51 18 3452 18 3447 22 35

zima lato rok

48 21 3346 14 3341 21 31

zima lato rok

53 17 3450 14 3448 19 34

zima lato rok

53 21 3745 16 3037 20 29

zima lato rok

30 14 2131 11 1829 16 23

zima lato rok

63 21 4258 22 4058 22 38

zima lato rok

43

zima lato rok

!( !(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

PL2404

PL2405

PL2401

PL2402

PL2403

9

2

7

8

6

5

4

13

strefa śląska



miasto Częstochowa


C - klasa strefy






±

46 20 3152 17 3543 23 33

zima lato rok

59 26 4557 21 3948 25 37

zima lato rok

51 18 3452 18 3447 22 35

zima lato rok

48 21 3346 14 3341 21 31

zima lato rok

53 17 3450 14 3448 19 34

zima lato rok

53 21 3745 16 3037 20 29

zima lato rok

30 14 2131 11 1829 16 23

zima lato rok

63 21 4258 22 4058 22 38

zima lato rok

43

zima lato rok

ŚLĄSKI MONITORING POWIETRZA

ŚLĄSKI MONITORING POWIETRZA

Zmiany stężenia pyłu PM10 na stacji tła miejskiego w Rybniku w sezonach grzewczych:

2012/2013 oraz 2013/2014

Główną przyczyną wystąpienia przekroczeń pyłu zawieszonego PM10, PM2.5 i benzo(a)pirenu w okresie zimowym jest w dalszym ciągu emisja z indywidualnego ogrzewania budynków. Emisja ta występuje ze zróżnicowanym natężeniem zależnym od temperatury i warunków meteorologicznych, związanych z bezwietrzną lub prawie bezwietrzną pogodną (prędkością wiatru poniżej 1,5 m/s) i brakiem opadów atmosferycznych.

Mniejszy negatywny wpływ na jakość powietrza ma emisja przemysłowa i transport.

PRZYCZYNY PRZEKROCZEŃ i KONIECZNOŚĆ DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH

• negatywny wpływ na układ oddechowy (podrażnienie, zapalenie, infekcja),

• choroby układu krążenia,• podrażnienie oczu.Najdrobniejsze cząstki pyłu wnikają głęboko w płuca i dostają się do krwioobiegu.

Źródło EAŚ

SZKODLIWOŚĆ PYŁÓW

Zauważalna poprawa złej jakości powietrza na terenie województwa śląskiego w zakresie pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 w 2013 roku, w porównaniu z latami poprzednimi, związana jest przede wszystkim z warunkami meteorologicznym występującymi w 2013 roku.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi przez WIOŚ w Katowicach z IMGW PIB Oddział w Krakowie, Zakład Monitoringu i Modelowania Zanieczyszczeń Powietrza w Katowicach, rok 2013 był rokiem nietypowym, m.in. cieplejszym od wielolecia i z mniejszą ilością cisz, decydujących o jakości powietrza.

Całkowicie aktualne pozostaje więc prowadzenie działań w kierunku ograniczenia złej jakości powietrza, a zwłaszcza niskiej emisji, powodowanej przez indywidualne gospodarstwa domowe oraz małe firmy usługowo-produkcyjne, nie podlegające rygorom posiadania pozwoleń na emisje zanieczyszczeń do powietrza !

.

PRZYNYNY POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2013 ROKU

Na podstawie rocznych ocen jakości powietrza wykonanych przez WIOŚ w Katowicach, Sejmik Województwa Śląskiego uchwalił trzy Programy Ochrony Powietrza obejmujące 10 starych stref; w realizacji jest czwarty program weryfikujący dotychczasowe i obejmujący województwo w układzie 5 stref

Za realizację Programu odpowiedzialny jest Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego i poszczególne gminy województwa, które zobowiązane są do wdrożenia zadań ujętych w Programie

Wykonana przez Inspektorat analiza zakresu prac wykonanych przez gminy w ramach Programów Ochrony Powietrza wskazuje na konieczność bardzo znaczącego zintensyfikowania tych działań, w celu doporowadzenia do wyraźnej poprawy jakości powietrza w województwie śląskim !

Niezbędna jest również zmiana przepisów prawa w kierunku określenia między innymi norm jakości dla paliw stosowanych w gospodarstwach domowych, w sposób eliminujący spalanie paliw o najgorszych parametrach.

.

KONIECZNOŚĆ POPRAWY ZŁEJ JAKOŚCI POWIETRZA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Ilość mułu węglowego wyt-worzona [Mg]

Ilość mułu węglowego sprzedana [Mg]

Ilość sprzedana w mieszaninie z miałem [Mg]

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

2054384.63

1156995.03

491205.7

1714490.03

857192.23

461022.1

2011 rok2012 rok

Brak jednoznacznych norm dla sprzedawanych paliw węglowychKonieczność zmiany przepisów prawa !

MUŁY WĘGLOWE – jedna z przyczyn złej jakości powietrza w województwie

śląskim

ARSEN KADM

NIKIEL OŁÓW

Metale zawarte w pyle PM10

Emisja zanieczyszczeń pyłowych z zakładów szczególnie uciążliwych

w latach 2004-2012 w województwie śląskim (źródło: GUS)

tys. Mg/rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012ogółem 26,5 22,4 20,1 21,8 14,12 11,696 13,371 12,7 10,6ze spalania paliw 19,2 16,9 14,1 14,4 8,80 7,823 8,326 7,7 6,7

Informacja o jakości powietrza w sposób ciągły dostępna jest na stronach internetowych WIOŚ w Katowicach: www.katowice.pios.gov.pl/ Śląski Monitoring Powietrza

Informacja o prognozowanej jakości powietrza przygotowywana przez WIOŚ w Katowicach z IMGW Oddział w Krakowie, Zakład Monitoringu i Modelowania Zanieczyszczeń Powietrza w Katowicach dostępna jest

a)na stronach internetowych WIOŚ w Katowicach

www.katowice.pios.gov.pl/ System Prognozowania Zanieczyszczeń Powietrza

b)W codziennym programie EKO POGODA, w TVP Katowice, godz. 1915

INFORMACJA O JAKOŚCI POWIETRZA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Badania prowadzone przezWojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Katowicach w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska są dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach

ul. Wita Stwosza 240-036 Katowice

www.katowice.pios.gov.pl

http://www.katowice.pios.gov.pl/

jakoŚĆ powietrza w wojewÓdztwie ŚlĄskim na podstawie rocznych ocen wykonywanych przez

Documents