Johan Behaeghe

Let op, gezondheid kost ook geld! - 4/12/2012Lezing 5

• fusieziekenhuis – 4 campussen

• 1.080 bedden• 2.000 personeelseffectieven (± 2.900

medewerkers)

• 196 artsen-stafleden• ombudsdienst: 2,5 FT-equivalent

• Vlaamse Vereniging Ombudsfunctie van Alle Zorgvoorzieningen

• 69 leden zorgorganisaties (86 ombudspersonen)• Algemene ziekenhuizen• Geestelijke gezondheidszorg

• 4-tal Overlegplatforms geestelijke gezondheidszorg• Enkele psychiatrische ziekenhuizen

• 10-jarig bestaan• Brandend actueel• Europese dag van de patiëntenrechten – 18

april

• Richt zich tot alle beroepsbeoefenaars binnen– KB nr. 78 10/11/1967 uitoefening gezondheidszorgberoepen

-> arts, verpleegkundige, tandarts, apotheker, kinesitherapeut– KB 2/7/2009 lijst paramedische beroepen

-> apotheek-assistent, ergotherapeut, logopedist, bandagist…

• Zowel impact:– zorgcentra– ambulante beroepsbeoefenaars

• Richt zich tevens tot de zorginstellingen die dienen in te staan voor de eerbiediging van deze wet + expliciet opgenomen in “Wet op de ziekenhuizen”

– kennis van de geldende rechtsverhoudingen tussen ziekenhuis en zijn beroepsbeoefenaars

– o.a. zorginstelling dient bestaan van een ombudsfunctie te garanderen

– bestaan ombudsfunctie behoort tot de erkenningsmaterie van de zorginstelling (Vlaamse bevoegdheid – visitatie)

(art. 5) … op een kwaliteitsvolle dienstverstrekking die beantwoordt aan zijn behoeften◦ volgens beschikbare medische technologische kennis◦ met respect voor iedereen◦ attitude / gedrag beroepsbeoefenaar (art. 6) … op vrije keuze van beroepsbeoefenaar◦ uitgez. spoedopname en wachtdiensten ◦ second opinion

(art. 7) … op alle hem betreffende informatie die nodig is om inzicht te krijgen in zijn gezondheidstoestand en de vermoedelijke evolutie ervan

op een duidelijke en begrijpelijke manier

(art. 7) … om NIET te weten soms is de arts verplicht tot informeren‘therapeutische exceptie’

(art. 8) … om geïnformeerd, voorafgaandelijk en vrij toe te stemmen in iedere tussenkomst van de beroepsbeoefenaar

◦ uitdrukkelijk of stilzwijgend

◦ doel, aard, dringendheid, duur, frequentie, risico’s, nazorg, alternatieven, financiële gevolgen, gevolgen bij weigering

◦ toestemming weigeren of intrekken

◦ zowel beroepsbeoefenaar en patiënt kunnen vragen dit schriftelijk vast te leggen

(art. 9) … op een zorgvuldig bijgehouden en veilig bewaard patiëntendossier ◦ inzage in het hem betreffende patiëntendossier◦ afschrift van/uit zijn patiëntendossier◦ onder bepaalde voorwaarden:

wie? wat na overlijden? kostprijs? termijn

(art. 10) … op bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer◦ en: bij je behandeling enkel dié mensen

die er professioneel bijhoren (art 11) … om klacht in verband met de

uitoefening van zijn rechten toegekend door deze wet neer te leggen bij de bevoegde ombudsdienst

(art. 11bis) … op effectieve pijnbestrijding(24-11-2004)

Recht wordt uitgeoefend door de patiëntpatiënt In de wet patiëntenrechten specifieke regelgeving

omtrent:

“MinderjarigeMinderjarige”: wordt in de uitoefening van zijn rechten betrokken volgens begripsvermogen

“gemandateerd vertegenwoordigergemandateerd vertegenwoordiger” “gemandateerde vertrouwenspersoongemandateerde vertrouwenspersoon” Cascadesysteem in geval geen formele

vertegenwoordiger vastgelegd (samenwonende echtgenoot of partner > meerderjarig kind > ouder > meerderjarige zus of broer)

Opdrachten: wettelijk kader + ruimer werkterrein

Opdrachten ombudsfunctie opgenomen in wet patiëntrechten+ KB 8/07/2003 (voorwaarden waaraan de ombudsfunctie moet voldoen)

Voorkomen van klachten… Bemiddelen bij de klachten met het oog op het bereiken van een oplossing Indien dit niet lukt informeren over verdere mogelijkheden (vb. rechtsbijstand ziekenfonds, fonds voor medische

ongevallen (sinds 2/4/2010, operationeel 1/9/2012) …) Patiënt informeren over de werking van de ombudsfunctie Formuleren van aanbevelingen Maken van een jaarverslag (per 1 mei) voor de federale commissie “rechten van de patiënt”

+ Adviezen – vb. geen cumul met bepaalde functies

Vertaald in HUISHOUDELIJK REGLEMENT per instelling (meestal te raadplegen via website zorgorganisatie of overlegplatform GGZ)

Wettelijk kader

Ruimer werkterrein : organisatiegebonden

Financiering door de federale overheid via de verpleegdagprijsin kader van de wettelijke bevoegdheden van de ombudsfunctie< 400 bedden: amper 0,25 FT equivalent > 400 bedden: amper 0,5 FT equivalent

Algemene ziekenhuizen: via verpleegdagprijsCollega’s geestelijke gezondheidszorg: vanuit regionale ziekenhuizen(verpleegdagprijs) aangesloten bij Overlegplatform Geestelijke gezondheidszorg -> bijdrage wordt doorgestort naar OverlegplatformDaarnaast in een aantal psychiatrische instellingen: + interne ombudspersoon

-> bestaffing per ziekenhuis divers -> belang dat organisatie hieraan wenst te geven

-> bestaffing vormt meer en meer een knelpunt (o.a. inzake gestelde verwachtingen)

“Ombudspersoon”= term met heel diverse invullingen

Benaming strookt niet met inhoudelijke aanpak(geen gegrondheid of ongegrondheid)

-> bemiddelingsgerichte aanpak -> streven naar term “bemiddelaar” / “interne bemiddelaar”-> opstelling van onpartijdigheid, neutraliteit, onafhankelijkheid

Breed/ruim kader: allerlei klachten/contacten

Cf. az groeninge 2011:

o Klachtmeldingen 75 % (daarvan 30 % wet + 45 % ruimer)o Informatievragen 6,5 %

Organisatiespecifiek:o Administratieve begeleiding van formele vragen naar afschrift / inzage patiëntendossier 10 %o Interne pro-actieve meldingen (veiligheidsincidentmeldingen o.a. financiële repercussie) 9 %

•Frequent is er een gemengde financiële problematiek (link met achterliggend zorgproces) •Anderzijds ook diverse zuivere facturatie-aspecten:

–Gehanteerde tarieven–Gehanteerde supplementen (o.a. ereloonsupplementen…)–Medicatie–Prestaties –diverse kosten–…

• In kader van opstart schuldinvorderingsprocedure / vb. gerechtsdeurwaardersprocedure (niet ontvangen betalings- herinneringen, kosten invorderingsprocedure…)

1.Analyse van het dossier• Nazicht administratieve documenten• Nazicht benadering door organisatie• Nazicht verloop facturatieproces

2.Op basis van verwachtingen aanmelder: interne voorlegging• Initiatief naar ziekenhuis• Initiatief naar artsen / beroepsbeoefenaars

Bv. bij aspecten mbt ereloonsupplementen Bv. opvragen informed consent-documenten

3.Bespreken en terugkoppelen tav aanmelder

4.Aansturen administratieve vertalingRekening houdend met reeds genomen administratieve initiatieven binnen dienst debiteurenBv. reeds afbetalingsplanBv. reeds afspraken met CAW / OCMW

Meer aandacht door “zorgverstrekker” voor financiële implicaties van zorg:

•Informatieverstrekking: voorafgaand – volledig - correct – actief - transparant

•Gebruikte materialen (vb. netjes)•Gebruikte technieken (vb. klassieke vs. robotchirurgie)•Implantaten (vb. ankers)•(labo)onderzoeken volledig ten laste patiënt•…(link informed consent)

Meer aandacht door “zorgvoorziening” voor financiële implicaties van zorg:

● Transparantie / duidelijkheid•Vb. geconventioneerde – gedeeltelijk geconventioneerde – niet geconventioneerde artsen•Vb. kosten: tarievenlijsten -> makkelijk te consulteren? ter beschikking? (tarievenlijst azg 2004= 4 pag. / tarievenlijst azg 2012 = 10 pag. …)

•Vb. afspraken kamerkeuze + ereloonsupplementen hiermee

verbonden● Borgen + goede interne afstemming inzake de geboden financiële faciliteiten (vb. afbetalingsplan) – cf. detectie individuele behoeften/noden gedurende zorgproces

Meer aandacht door “zorgvoorziening” voor financiële implicaties van zorg:

● Uitbouwen van een instrument voor “raming” van de kosten zorgverstrekking (ziekenfondsen kunnen hier ook een rol in spelen)

● Achterliggende afspraken met OCMW / CAW : BREED aanpakken – niet louter met stad / gemeente van de vestiging zorginstelling

Rol van de “patiënt” (schuldenaar):

Zelf initiatief nemen:Voorkomen dat dossier naar incassobureau /

gerechtsdeurwaarder gaatVb. door afsluiten afbetalingsplan (intrestloos) met

zorginstelling

Rol overheid:

● in geval van wijzigingen regelgeving RIZIV:

–Retrograad nieuwe regelgeving toepassen met gewijzigde

tussenkomsten -> in feite niet correct / ontoelaatbaar

–Tijdig informeren (afspraken + toelichting aan patiënt

soms geruime tijd voorafgaand aan de effectieve ingreep)

–Cave: budgettaire ingrepen in de gezondheidszorg!