kaizen-masaaki imai

Upload: thao-linh-pham

Post on 11-Jul-2015

289 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

KAIZEN

2010

CHA KHA CA S THNH CNG trong qun l ca Nht Bn

MASAAKI IMAI C.P.VIT NAM 8/23/2010

ContentsKAIZEN .................................................................................................................................. 1 Thay li ta ................................................................................................................................ 5 I. Khi nim Kaizen ............................................................................................................. 15 Gi tr Kaizen ....................................................................................................................... 15 Kaizen v qun l................................................................................................................. 19 Lin quan gia kim tra cht lng v Kaizen .................................................................... 20 Kaizen v TQC (kim phm ton din) ............................................................................... 24 Kaizen v h thng kin ngh............................................................................................... 26 Kaizen v cnh tranh ............................................................................................................ 27 Qun l ch trng ti qu trnh tri ngc vi qun l ch trng ti kt qu cng vic. .... 27 II. Ci tin ng v Ty .................................................................................................... 32 Kaizen khc vi i mi ..................................................................................................... 32 Trng hp ca NISSAN motor .......................................................................................... 37 Kaizen khc vi i mi (2) ................................................................................................ 39 u tin v sn xut .............................................................................................................. 42 Tinh hoa ca phn xng..................................................................................................... 43 Kaizen v o c .................................................................................................................. 44 III. Kaizen bng kim tra cht lng ton din . ................................................................ 47 Kim tra cht lng lin quan n cht lng con ngi.................................................... 47 Khi nim kim tra cht lng ca Nht v phng Ty .................................................... 49 Hy ni vi d kin ............................................................................................................. 51 Cht lng trc ht, khng phi li tc trc ht .............................................................. 52 Qun l qu trnh sn xut c trc (qun l ngc dng) ................................................. 53 Tin trnh tip theo chnh l khch hng .............................................................................. 53 TQC hng v khch hng, khng phi TQC hng v ngi sn xut............................. 55 .................................................... 58 ch ............................................... 59 ) ................................................. 60

Dng cu chuyn v QC thuyt phc .............................................................................. 64 Tiu chun ha kt qu ........................................................................................................ 65 Kaizen cp c s ............................................................................................................... 68 IV. Kaizen thc hnh .......................................................................................................... 70 Kaizen hng v cng tc qun l ....................................................................................... 70 Kaizen v cc phng tin ................................................................................................... 71

Page

2

Sn xut va - ng - lc mt th d v Kaizen hng v qun l...................................... 74 Ci tin cc h thng ............................................................................................................ 79 Kaizen hng vo tp th .................................................................................................... 79 Hot ng ca cc nhm nh ............................................................................................... 81 Hot ng ca cc nhm nh: Cc nhm kim tra cht lng (QC) ................................... 83 Hot ng ca cc nhm nh cng ty Komatsu ............................................................... 85 Kaizen hng v c nhn ..................................................................................................... 88 Cc h thng kin ngh: ....................................................................................................... 88 H thng kin ngh ca cng ty Canon ................................................................................ 90 V. Qun l Kaizen ............................................................................................................. 93 Qun l chc nng cho ....................................................................................................... 95 Qun l chc nng cho ti cng ty Toyota ........................................................................ 99 Qun l chc nng cho ti cng ty Komatsu ................................................................... 101 im kim tra v im kim sot ...................................................................................... 106 Kim tra ng li ............................................................................................................. 109 Trin khai v kim tra ng li trong cng ty Komatsu .................................................. 110 Trin khai cht lng ......................................................................................................... 111 Gi vng nng lc sn xut ton din ............................................................................... 114 VI. Phng thc Kaizen gii quyt vn .................................................................. 117 Cc vn trong qun l ................................................................................................... 117 Kaizen v mi quan h gia gii qun l v ngi lao ng ............................................ 119 nh cp cng vic ............................................................................................................ 120 Gii qun l v cng nhn: k th hay ng minh? .......................................................... 125 Hot ng ca nhng nhm nh Ni lin khong cch ch - th ..................................... 127 Khai thc nng sut ............................................................................................................ 130 Kinh nghim nh my thp Nippon v cng ty tt Nissan .......................................... 132 Nng sut trong mi trng phc tp Cc mt cng v mt mm .................................... 135 S cam kt ca gii qun l chp bu ................................................................................. 139 VII. Thay i np vn ha ca cng ty .............................................................................. 143 Khch hng ngi cui cng phn xt cht lng sn phm ............................................ 143 L kim khu ....................................................................................................................... 143 Mi quan h vi khu cung ng vt t .............................................................................. 147 Quan h vi c s cung ng vt t cng ty Ricoh. ......................................................... 149 Thay i np vn ha cng ty,mt thch thc i vi phng Ty .................................. 151 TQC ti cng ty Philips...................................................................................................... 157 TM LC........................................................................................................................... 160 PH LC A ........................................................................................................................... 163 Page

3

PHC LC B ........................................................................................................................ 164 PH LC C ........................................................................................................................... 165 PH LC D ........................................................................................................................... 167 PH LC E ........................................................................................................................... 171

Page

4

Thay li ta

CUN SCH CM NANG

KAIZEN,

mt m hnh qun l c li cho mi cng ty trn th gii

Masaaki Imai, tc gi cun sch l ch tch cng ty Cambridge, mt hng t vn quc t v qun l, thnh lp nm 1962. Cun Kaizen ca ng xut bn nm 1986 rt c hoan nghnh. ng c mi i thuyt trnh v Kaizen v cch qun l ca Nht nhiu nc trong c M, Canada, CHLB c v i Loan. Trong nhng nm gn y, cun KAIZEN, CHA KHA CA S THNH CNG V QUN L CA NHT BN c gii kinh doanh cc nc t bn pht trin coi l cm nang ca s thnh cng kinh doanh, n tr thnh mt cun sch v kinh doanh bn chy nht th gii. Di y l trch dch gii thiu v Kaizen 1 do chnh tc gi gii thch trong mt cuc phng vn ca tp ch Sumitomo Quarterly ca tp on t bn Nht Sumimoto, xut bn ti Tokyo, ma h nm 1990. Collison: quyn sch Kaizen ca ng tht l hp dn v qu l c mt khng hai. Trc ht xin hi, v sao ng li quan tm n khi nim v Kaizen? Imai: trc ht ti ni qua v lai lch c nhn ti, trong khong 5 nm ca na sau thp k 50, ti c c sang Washington DC lm vic trong Trung tm nghin cu nng sut ca Nht (Japan productivity centre). Trong thi gian , nhiu phi on tham quan t Nht sang M tm hiu b quyt ca nng sut cao trong ngnh cng nghip M. Lc by gi ti c giao nhim v ph trch cc on v phin dch gip on. Nm 1961 ti tr v Nht v thnh lp mt cng ty ly tn l Cambridge Corporation. y l mt cng ty t vn v qun l theo ngha rng. Trong thi gian u, cng ty ny gip cc cng ty nc ngoi ca Nht tuyn m nhn vin. Trong khi gip cc cng ty nc ngoi nh vy, ti thng c nghe hi v cch qun l kinh doanh ca Nht. Vo khong nm 1980, nhiu phi on nc ngoi n Nht nghin cu nhng nt c trng ca cung cch qun l Nht nh TQC (Total quality control kim tra cht lng ton din) v khi nim va - ng - lc (Just - in - time).1

Kaizen, ting Nht c ngha l ci thin, ci tin

Page

5

V bn thn ti cng i thm nhiu cng ty Nht Bn, ti c n tng su sc v TQC, v cch lm n theo khu hiu va ng lc v v nhng n lc ci tin nng sut l nhiu cng ty Nht thc hin. Qua nhng kinh nghim ti pht hin ra s hnh thnh mt h thng qun l k diu c mt khng hai Nht v ti cm nhn mt cch mnh m rng chnh ti phi c nhim v gii thiu thc cht ca khi nim qun l ny ca Nht ra nc ngoi. Ti Nht thut ng QCD rt hay c dng. Q l cht lng (Qualyti), C l chi ph (Cost) v D l giao hng (Delivery - y c th hiu l tiu th sn phm - ND). Cc cng ty Nht u ngh rng mun lm hi lng khch hng th h phi t cho c QCD. Cc nh qun l M v Chu u cho rng nhim v ca h khng phi l lo ngh v cht lng hay chi ph. Theo h nhim v ca h l ch khc. chnh l s khc nhau to ln gia cung cch qun l Nht v cung cch qun l phng Ty. Trong 35 nm qua hay hn th, k t sau th chin II, Nht hon thin mt trit l qun l mi. Chnh nh trit l v phng php php lun c a ra thc hnh m cc cng ty nht t c s tng trng phi thng. Bn thn ti ngh rng nguyn nhn gc r ca s thnh cng ca Nht nm ch cc cng ty Nht sng to ra mt trit l c mt khng hai iu hnh kinh doanh v pht trin nhng h thng qun l p dng trit l . Ti nghin cu thc cht ca s thnh cng ca cung cch qun l Nht v xy dng khi nim Kaizen trn c s nghin cu ca ti. - Ti sao ngi gi n l Kaizen? - Kaizen c ngha l s ci tin nh l gc r ca nhng chng trnh cng nghip v ca nhng nguyn l v pht trin cng nghip. Trong nhng nm 50, ti c dp thm nh my thp ca cng ty xe hi Ford, River Rouge, Detroit. Khi tr li thm nh my ny 25 nm sau, ti ngc nhin thy n vn y nh cch y th k. Nht cc nh my c bit l cc nh my c trong vng 10 nm l nhn hon ton khc ri. M, s thay i din ra mt cch mnh m. Mt nh my c c thay th hon ton bng mt nh my mi, c xy dng rt tn km. Ti ngh rng, t th d , r rng c s khc nhau gia con ng tin b ca phng Ty vi con ng tin b Nht. Nht cng vic c ci tin tng ngy thng qua nhng ci tin Kaizen. Ngi Nht thng tn dng nhng ti nguyn sn c nh nhn lc, vt t, thit b m khng cn dng nhiu tin ca. Tuy nhin, nu cn, h ci tin bng cch u t mt s tin ln. V cc cng ty M v Chu u khng c khi nim v Kaizen cho nn h mua cc my mi, lp t cc my in ton mi hay xy dng cc nh my mi rt tn km. Ti nhn thy rng khi nim duy nht m cc cng ty phng Ty c l cch tn (Innovation).

Page

6

- H khng h c ngh tin hnh nhng ci tin nho nh trong cng vic thnh thi quen hng ngy, m l ct li ca Kaizen. Cc nh qun l Nht thng hay ni nu anh khng c tin th hy dng n u c ca anh, nu anh khng c u c th hy m hi... - ng ngh rng Kaizen c th d dng p dng trong cc cng ty Nht, bi l ngi Nht c tinh thn tp th (grouporiented) v mun lp li iu m ngi khc lm. Liu khi nim c kh p dng trong x hi M v chu u khng? - Khi nim v QCD m ti ni trn l qun l chc nng cho (cross functional management). Hy xem vn cht lng (Q), ly ngnh t lm th d. Khi i hi ca ngi mua v cht lng c ngha l t hao xng, kinh t v hiu sut cao th phi huy ng s hp tc ca cc ban phng trong cng ty xe hi, chng hn nh k hoch sn xut, thit k, ch to, tiu th v dch v sau . H phi phi hp v cng nhau cng tc. Vic ci tin cht lng i hi phi c s phi hp chc nng cho gia cc ban phng thuc nhiu lnh vc khc nhau. Trong ngha , tuyt i cn thit cc ban phng lm vic vi nhau nh mt tp th. Ngc li, nu trong h thng hin hnh c mt ci g ngn cn vic thc hin QCD th phi ci tin tng ci mt. l t tng cn bn ca Kaizen. Chng c g bo m rng lc no cng c th t chc c nhng kp lm vic nh , ngay c Nht cng vy. Nhng t nht th Nht ngi ta lun lun c nhng n lc gii quyt nhng vn c lin quan n cc ban, phng, ngnh vi nhau, xut pht t quan im Kaizen. Trong nhiu trng hp, s phi hp cho gia cc ban, phng l iu rt kh thc hin cc nc khc hn l Nht. T tng c bn ca Kaizen l phi tha nhn nhng cn tr v phi tm nhng con ng vt qua. y l trch nhim ca ngi qun l chp bu, bi v khong th no c c QCD nu khng gii quyt nhng cn tr. Nu khng nh vy th cng ty khng th sn xut nhng mt hng lm hi lng ngi tiu th. - Ti mt s nc phng Ty cng nh cc nc M La Tinh v Chu , thng ngi ta chuyn mn ha trong nhng phm vi ph hp nht nh, nh k ton, phn phi v sn xut, trong lc Nht, cc cng ty thng lun chuyn cc nhn vin ca mnh t ban ngnh ny sang ban ngnh khc trong thi gian ngn hai hoc ba nm vi mc ch o to h thnh nhng ngi nm bt bao qut cc mt sn xut (generalists). ng c ngh rng ming t phng hi Nht l thch hp cho khi nim Kaizen bm gc r? - cc nc khc, thng cc cng ty dng cc chuyn gia trong cc lnh vc v chuyn gia ny c mt khuynh hng mnh m l nhn cng vic kinh doanh thun ty xut pht t quan im chuyn mn ring ca mnh. Trong cc cng ty nc ngoi c nhiu ngi tham gia vic kim tra cht lng, nhng

Page

7

mi quan tm ca h khng thc s nhm vo cht lng sn phm h ch quan tm n cc con s thng k. Ti c cm tng rng mi quan tm ca h l lm th no s dng l thuyt mi nht v thng k v nhng cng thc v con s, ch khng phi l tm cc bin php thc t ci tin cht lng sn phm ca cng ty. Cc chuyn gia v cht lng ch quan tm n vic thm tra (inspection) cht lng. t ngi quan tm n vic ci tin cht lng sn phm trong sn xut chung, xut pht t quan im bo m cht lng. ci tin QCD, mt cng ty cn phi c quan im ton din v Q, C v D. Trong cc cng ty nc ngoi, nhng ngi qun l chp bu khng t mnh chu trch nhim v QCD m giao trch nhim cho cc chuyn gia. Cch suy ngh c nguyn do ca n: hu ht nhng ngi qun l chp bu cc cng ty nc ngoi l t cc ban ngnh ti chnh v cho bn sn phm m ln. Trong cc cng ty Nht, thnh phn ca ban qun l chp bu rt cn i, mc d c nhiu ngi t cc lnh vc v ban ngnh sn xut m leo ln. Ti cc cng ty nc ngoi, hu ht cc nh qun l chp bu cha bao gi t bn thn mnh dnh dng n QCD v l mt vn ln. - Nu khi nim Kaizen c thc thi cc nc phng Ty th liu n c lm thay i h thng lm vic theo phong cch phng Ty khng? - Ti Fremont, California, c mt x nghip lin doanh gia Toyota Motor v General Motors. Lin doanh ny s dng mt nh my lp gip c ca GM, mt nh my c k ng ca trc . Nh my ny sn xut nhng chiu xe GM cht lng ti t do c nhng vn gia ch v cng nhn v vn cht lng. Khi lin doanh vi Toyota, GM bt u sn xut mt kiu xe mi, xe Nova, v lin doanh ny tuyn dng nhng cng nhn c v o to h. Tht ng kinh ngc, nh my Fremont ny hin nay ang sn xut nhng chic xe tt nht t trc n nay ca GM. y l bng chng cho thy vi mt s qun l mi, cng nhng cng nhn c c th sn xut nhng thnh phm tt hn trc. Nguyn Khc Thn

Page

8

KAIZENCHA KHA CA S THNH CNG V QUN L CA NHT BN

Cun sch cm nang v kinh doanh ny ca tc gi Masaaki Imai c chia lm 7 chng. Chng mt gii thiu khi nim Kaizen. Kaizen trong ting Nht c ngha l ci thin, ci tin. Trong quyn sch ny, Kaizen c ngha l cng cuc ci tin c tin hnh lin quan n tt c mi ngi trong cng ty. Trong chng mt, tc gi ch trng n tm quan trng ca kim tra cht lng sn phm v s ng gp kin ca cng nhn ci tin cng vic v cht lng sn phm. Chng hai so snh phng thc qun l thc hin phng ng v phng Ty, mt bn ch trng qun l ch trng n ci tin t t, lin quan n mi ngi trong cng ty trong khi phng Ty qun l ch trng n sng kin c ngay nhiu li v cng ngh tin b. Chng ba cp n khi nim Kaizen trong qun l cht lng ton din (TQC). Theo phng thc ny, trc ht phi ch trng n cht lng, trong bao gm cht lng sn phm, giao hng v c cht lng con ngi. Chng bn ni v phng php thc hin Kaizen. Theo tc gi, Kaizen tp trung ba yu t: gii qun l, tp th v c nhn. Khi nim sn xut va ng lc v t chc nhn kin ng gp ca cng nhn c nhn mnh trong chng ny, coi nh c im ca Kaizen trong qun l. Chng nm ni v vai tr qun l chc nng cho v cc mc tiu, li th ca qun l chc nng cho trong cc cng ty Nht. Chng su cp n khi nim Kaizen trong gii quyt cc vn . Phng thc ny khuyn khch cng nhn khm ph v bo co cc vn xut hin trong qu trnh lm vic gii qun l gii quyt. Trong cc cng ty Nht, gii lao ng v gii qun l cng tm s tha thun qua cc cuc ng gp kin tho lun hai bn cng gii quyt. Chng by ni v khch hng, ngi phn xt cht lng sn phm. Trong phn ny, tc gi cng tm li nhng iu vit v Kaizen, hng ti ci tin cht lng v nng cao nng sut. Theo tc gi, iu tin quyt Kaizen c thc hin l nhng ngi lm cng tc qun l phi tranh th c s chp nhn ca cng nhn trc nhng thay i.

Page

9

S THCH THC CA KAIZEN.

Chin lc Kaizen l mt khi nim quan trng nht trong cng tc qun l kinh t Nht n l cha kha ca s thnh cng v cnh tranh ca Nht. Kaizen c ngha l ci tin, ci thin. Trong cun sch ny, Kaizen c ngha l cng cuc ci tin khng ngng lin quan n mi ngi qun l cao nht, cc gim c v c cng nhn na. Nht, nhiu hnh thc c pht trin nhm lm cho cc nh qun l v cng nhn u c thc v Kaizen. Kaizen l cng vic ca tt c mi ngi. Khi nim Kaizen l mu cht hiu c s khc bit v quan im qun l gia cc nh doanh nghip Nht v phng Ty. Nu c ai hi ti cho bit s khc bit quan trng nht gia khi nim qun l ca Nht v phng Ty, ti s tr li ngay rng: Kaizen ca Nht v cch suy ngh ca n hng v qu trnh tri ngc vi i mi v li suy ngh hng ti kt qu cng vic ca phng Ty. Kaizen l mt t rt thng dng Nht. Hng ngy, trn bo tr, qua i pht thanh v truyn hnh, ngi Nht lun lun c bit n cc tuyn b ca cc quan chc chnh ph v cc chnh khch ni v Kaizen trong cn cn thng mi vi M, Kaizen trong quan h ngoi giao vi quc gia X v Kaizen trong cng tc an ninh x hi. C ngi lao ng v ngi qun l cng ni n Kaizen quan h cng nghip. Trong kinh doanh, khi nim Kaizen thm su vo u c ca c gii qun l v gii cng nhn n ni h khng ngh rng h ang c t tng Kaizen. Trong sut hai thp k trc khi c nhng cuc khng hong v du ha, kinh t th gii pht trin cha tng thy v khng ngng i hi phi c nhng cng ngh mi, nhng sn phm mi. Trong thi k , chin lc i mi c tr gi ho phng. Chin lc cch tn thc y cng ngh pht trin nhanh v t c li nhun cao. N pht t trong bi cnh vi nhng c im: - Th trng m rng nhanh. - Ngi tiu dng c chiu hng thin v s lng hn l cht lng. - Ti nguyn di do v gi h. - C s tin tng rng thnh cng vi nhng sn phm i mi c th lm thay i nhng hot ng c truyn chm chp.Page

- Cng tc qun l ngy cng quan tm hn n s gia tng hng bn ra hn l gim gi.

10

Nhng ngy qua ri. Cuc khng hong du ha vo nhng nm 70 lm thay i hon ton mi trng kinh doanh quc t. c im mi ca tnh hnh ny l: - Gi nguyn liu, nhin liu v lao ng tng nhanh. - S qu ti ca cc c s sn xut - S cnh tranh gia tng ca cc cng ty trn nhng th trng bo ha hay co hp li. - S thay i v nhng gi tr tiu dng v i hi nhiu hn v cht lng. - Nhu cu phi c nhanh chng hn na nhng sn phm mi. - Nhu cu cn phi gim bt kh nng ha vn. Mc d c nhng thay i nh vy, nhiu nh lnh o kinh doanh vn theo ui chin lc cch tn v khng mun pht trin mt sch lc thch hp vi thi i mi. c nhiu li bo trc v s tng gi c ti nguyn, v s cnh tranh gay gt hn ginh c khch hng thng qua cht lng sn phm, v s cn thit phi pht trin nhng sn phm hng ti ngi tiu dng v nhng dch v nhanh hn bt c lc no. Tuy nhin sau khi khng n nhng li cnh co trong mt thi gian di, gii kinh doanh phng Ty thnh lnh nhn ra rng cc cng ty Nht Bn ang ni ln nh nhng i th cnh tranh gh gm. Trong bi cnh cnh tranh kinh doanh ngy nay, bt c s tr hon no trong vic p dng nhng cng ngh mi nht s phi tr gi t. S tr hon trong vic thc hin nhng k thut v qun l c ci tin cng phi tr gi t khng km. Th m gii qun l phng Ty chm chp trong vic li dng cng c Kaizen c cc cng ty Nht Bn pht trin. T hn na, nhiu nh qun l phng Ty thm ch cn khng bit l c chin lc Kaizen v chin lc ny c th s dng c c li cho s cnh tranh ca h. Cun sch ny cp n chin lc mt chin lc gip nh kinh doanh ng u vi nhng th thch ca nhng nm 80, nhng nm 90 v xa hn na. Cc cng ty thnh cng chng minh rng c th tin on trc nhng thay i v c ng u vi nhng thch thc khi chng cn c th iu khin c. Th d cc cng ty Nht Bn thnh cng trong vic thit k, ch to v tiu th sn phm mang tnh cnh tranh bng cch thc hin Kaizen. Nhiu nh doanh nghip phng Ty t cu hi ti sao ngi Nht li lm c iu . Cc hc gi i tm cu tr li cho cu hi ny khng quan tm ti chin lc Kaizen. Trong khi nu ra nhiu yu t v vn ha, x hi v chnh tr, rt t nh quan st, nghin cu cch qun l ca ngi Nht, kho st chin lc m

Page

11

gii qun l Nht Bn s dng t trn 30 nm qua. Cun sch ny s gii thch ti sao chin lc Kaizen li cn thit n th trong vic ng u vi thch thc ca nhng nm 80 v 90. Tuy nhin nhn mnh n Kaizen khng c ngha l c th b qua s tin hnh i mi. C i mi (cch tn) v Kaizen u cn thit nu mt cng ty mun tn ti v pht trin. Phn ln cc bi vit v cch qun l ca Nht Bn cng lm cho ngi ta ln ln. Mi hc gi c cch gii thch ring v b quyt thnh cng v qun l ca Nht Bn v h thng lm cho ngi ta hiu rng s thnh cng khng th c c phng Ty. Ng ngha hc li cn gy ri rm thm na, nhng t nh cht lng, nng sut v v tt c cc bit ng khc trong khi soi sng cho nh chuyn mn li c th lm cho ngi c khng chuyn mn thy m m kh hiu. Ti khng c nh ph nhn cch gii thch ca cc cy vit khc v phng thc qun l ca Nht Bn. Kaizen v trit l c, bn tr ct cho cch qun l tt nht ca Nht Bn, do nhng bn c ln u tin bit n Kaizen s thy y l c s vng chc cho vic nghin cu sau ny ca h. Cc nh nghin cu nghin cu cch qun l ca Nht Bn s thy rng Kaizen l s lin kt thnh mt mi nhiu nhn xt ri rc, tn mn ca nhiu tc gi khc. Cng c phng thc qun l Nht Bn thnh cng v l nhng phng thc tt. S thnh cng ny t lin quan n yu t vn ha. Thiu nhn t vn ha c ngha l thc tin ny c th p dng thnh cng bt k ni no. Nht Bn cng c nhng cng ty yu km v Hoa K cng c nhng cng ty tuyt vi, c kh nng a ra nhng tiu chun mi cho cht lng sn phm v dch v. S khc bit ny khng phi l s khc bit v quc tch m l s khc bit v vn tr lc. y ti mun trnh by Kaizen nh mt khi nim cao nht a n s qun l tt. Kaizen l si dy lin kt xuyn qua trit hc, cc h thng v cc cng c gii quyt cc vn c pht trin Nht Bn trong sut hn 30 nm qua. Thng ip ca n l ci tin v c gng lm tt hn. Bi v Kaizen bt u bng s tha nhn rng bt c cng ty no cng c vn nn Kaizen ch trng gii quyt cc vn bng cch thnh lp mt tp th trong mi ngi c th t do tha nhn cc vn . Cc vn ny c th thuc v chc nng n thun hay chc nng cho. Th d, pht trin mt sn phm mi l mt vn thuc v chc nng cho in hnh trong i hi s phi hp v n lc chung ca nhng ngi cng tc trong ngnh tip th, thit k v sn xut.Page

phng Ty, ngi ta thng nhn nhn cc vn thuc v chc nng cho nh l nhng vn thuc v mu thun gia cc quyt nh, trong khi

12

Kaizen gip ngnh qun l Nht c th p dng phng thc hp tc c h thng gii quyt cc vn thuc chc nng cho. y chnh l mt trong nhng b quyt ca u th cnh tranh trong cung cch qun l Nht. C s ca chin lc Kaizen l s tha nhn rng mun ng vng trong kinh doanh v mun c li, gii qun l phi tm cch tha mn i hi ca khc hng. Nht thit phi c ci tin v cht lng, gi c v giao hng (khi lng v cc i hi v giao hng). Kaizen cho rng chnh khch hng i hi nh qun l phi khng ngng ci tin. Vi Kaizen th tt c mi hot ng kinh doanh u phi dn n s hi lng ngy cng tng ca khch hng. ng Soichiro Honda ca hng Honda motor ni rng ng v pha khch hng m ni th cht lng l mt iu m sn phm c th c hoc c th khng c. Khng h c s lng chng gia. ng khng nh rng vai tr ca ngi qun l l phi khng ngng sn xut nhng mt hng tt hn v r hn phc v khch hng. Chnh Kaizen a ra nhng phng thc t c mc ch . a s cc cng ty Nht p dng khi nim Kaizen v hu ht cho rng gii qun l nn dnh t nht l 50% s quan tm cho Kaizen. Kaizen m rng c sang lnh vc quan h gia gii lao ng v gii qun l, tip th v quan h vi ni cung cp vt t. Cc nh qun l cp trung gian, cc gim st vin v cng nhn cng tch cc tham gia vo Kaizen. K s nh my Nht lun lun c cnh co l s khng c tin b nu lc no cng lm vic theo cng mt cung cch. Mt phng din quan trng khc ca Kaizen l ch n coi trng qu trnh. Kaizen khuyn khch v cng nhn n lc ca con ngi trong qu trnh lm vic thc hin ci tin. iu ny hon ton tri ngc vi cung cch qun l ca phng Ty l nh gi thnh tch ch da trn kt qu ca cng vic m khng tuyn dng nhng n lc ng gp t c kt qu . Trong cun sch ny ti c gng gii thch nhng vic ang xy ra cc cng ty Nht v c nhng khi nim lm ch da cho chin lc Kaizen. Cun sch ngoi vic cp ti l thuyt s tp trung gii thch nhiu v phn ng dng. Ti s c gng a ra cng nhiu th d cng tt. V Kaizen l cng vic kinh doanh ca mi ngi, bn c su sc s nhn thc c Kaizen lin quan n cng vic ca h v c th p dng phng thc mt cch rt c li. Cun sch ny cng gii thch phn quan trng m Kaizen gip cc cng ty Nht cnh tranh c trn trng quc t. C bn ch c hai loi cng ty: loi tn thnh Kaizen v loi tr phng thc ny. Trong khi c nhiu cng ty Nht thnh cng vi phng thc Kaizen, nhiu nh qun l phng Ty vn khng nhn ra c hi cnh tranh to ln m Kaizen mang li. Mt phn v cha ai gii thch r v khi nim Kaizen v cc h ca khi nim ny. Mt phn v khi nim ny mi ch cn ang trong giai on hnh thnh. Tuy nhin, tnh n nay, cc cng ty Nht c 30 nm kinh nghim vi khi nim Kaizen v m hnh

Page

13

qun l ny c pht huy cao n mc n c th c gii thch v p dng bt k cng ty no. l iu m cun sch ny cp ti.MASAAKI IMAI, ,1986.

Page

14

I. Khi nim Kaizen

Gi tr Kaizen Vo nhng nm 1950, ti cng tc ti Trung tm nghin cu nng sut ca Nht ti Washington, D.C. Nhim v ca ti ch yu l hng dn cc on doanh nhn Nht tham quan cc cng ty M nghin cu b quyt t c nng sut cao trong nn cng nghip M. ng Toshiro Yamada, hin nay l gio s cng hun ca khoa c kh trng i hc Tokyo, lc by gi l thnh vin ca mt on doanh nhn Nht n M nghin cu ngnh cng nghip sn xut xe hi. Mi y cc thnh vin trong nhm ca ng hp mt k nim l bc (25 nm) chuyn tham quan M ca h. Ti bn tic, ng Yamada cho bit ng cng va i tham quan M v m chuyn du hnh tnh cm ti cc nh my m ng thm quan ngy xa, trong c nh my thp River Rouge Dearborn, Michigan. Lc u chn ngn, ng ni nh my gn nh khng thay i g so vi 25 nm trc y. Mi y ng cng dn u mt on doanh nhn n thm nhng nh my sn xut lt Chu u. on ca ng i n ht xng my ny sang xng my n v cng lc mi ngi cng chn nn v tht vng khi thy thy cc c s qu c l s nhng ni ny. H rt ngc nhin khi thy cc xng my ny vn dng bng ti chuyn sn phm, khng nhng cng nhn m ngay c khch thm quan cng phi bc qua hoc chui qua cc bng ti ny. Tht l thiu an ton lao ng. Mt thnh vin trong on ca ng phi tht ln khng th gi l qun l nu h khng quan tm ti an ton lao ng cho cng nhn. Nht him nh my cn dng bng ti. Nu ni no cn dng, h cng thit k li khng ai phi bc qua hoc chui qua chng. Mc d c nhng nhn xt nh vy, nhng ng Yamada cng ghi nhn cc c s ca cc trng i hc v cc vin nghin cu phng Ty rt hin i v cc cng trnh nghin cu ca phng Ty rt giu tnh sng to v c o. Mi y ti i thm quan M cng vi ng Fujio umibe, chuyn gia trng ca Trung tm Nghin cu v Pht trin ca hng Toshiba. Umibe k cho ti nghe ng mi gp mt cng nhn lm vic mt trong nhiu nh my ca hng Toshiba nm mt vng xa xi ho lnh Nht. Khi bit ng Umibe hn 10 nm nay cha h t chn tr li nh my ny, ngi cng nhn trch c ng qu tht ng nn n thm nh my. By gi ng s khng th nhn ra n n u. chng minh cho iu , ngi ta ni vi ti rng dy chuyn sn xut mt nh my ca hng Toshiba c thay mi khi nh my ng ca ngh l mt tun trong h nm 1984. Nhng cuc ni chuyn ny khin ti ngh ti s khc bit to ln trong

Page

15

phong cch tin hnh cng vic ca cc nh qun l Nht v phng Ty. Nht, ngi ta khng th tng tng c c mt nh my hu nh khng thay i g trong hn mt phn t th k. t lu ti mong tm c khi nim then cht l gii c s khc bit gia hai phng thc qun l ny v v sao cc cng ty Nht r rng ginh c u th v cnh tranh. Th d, lm sao c th gii thch c s vic l hu nh tt c nhng kin mi l u xut pht t phng Ty v mt s nhng nh my, vic nghin cu v nhng cng ngh tn tin nht u phng Ty, m cng chnh y li c nhng nh my t thay i t nhng nm 50 tr li y? Mi ngi coi thay i nh l thng tnh. Mi y, mt ngi lnh o qun l M ca mt hng a quc gia ln bo ti rng ng ch tch ca cng ty ca ng tuyn b khi khai mc mt bui hp ban lnh o: tha qu ng, cng vic ca chng ta l ch ng s thay i. Nu khng lm c chng ta phi thay i cch qun l. Nht, thay i cng l mt li sng. Nhng phi chng chng ta ni n cng mt s thay i nh nhau khi chng ta ni n vic ch ng s thay i, nu khng, chng ta phi thay i cch qun l? Ti cht nhn ra c th c nhng loi thay i khc nhau: t t v t ngt. Trong khi Nht, chng ta c th d dng nhn thy c thay i t t ln t ngt th thay i t t r rng khng phi l mt phn trong li sng phng Ty. Vy chng ta s gii thch s khc bit ny nh th no? Cu hi khin ti phi xem xt ti vn gi tr. Phi chng s khc bit gia nhng h thng gi tr ca Nht v phng Ty gii thch thi khc nhau v thay i t t v t ngt. Nhng thay i t ngt thng nhng ngi lin quan d nhn thy v ngi ta thng t ra phn chn khi nhn thy chng. Ni chung, iu ny ng c Nht v phng Ty. Cn thay i t t th sao? Nh trn ti ni, Nht ngi ta khng th quan nim c l c nhng nh my khng h thay i trong nhiu nm. iu ny bao hm c thay i t t ln thay i t ngt. Suy ngh k v iu ny, ti i ti kt lun l s khc bit ch yu gia thay i c hiu nh th no Nht v phng Ty u nm trong khi nim Kaizen mt khi nim rt t nhin v r rng i vi cc nh qun l Nht, n ni h cn khng nhn ra rng h thm nhun t tng . Khi nim Kaizen gii thch v sao cc cng ty Nht khng th khng thay i trong mt thi gian di. Hn na, sau nhiu nm nghin cu hot ng kinh doanh ca phng Ty, ti i ti kt lun l trong hu ht cc cng ty phng Ty ngy nay khng h c Kaizen, hoc nu c th cng rt yu. T hn na, h bc b Kaizen m khng hiu rng Kaizen thc s a n ci g. l hi chng xa c chng pht minh iu g mi m y. Chnh v thiu Kaizen cc nh my M hay chu u vn y nh c trong c th k. Thc cht ca khi nim Kaizen rt n gin v d hiu. Kaizen ting Nht

Page

16

c ngha l ci tin, ci thin. Hn na Kaizen cn c ngha l s ci tin khng ngng ny c lin quan n mi ngi, nh qun l ln cng nhn. Trit l Kaizen cho rng li sng ca chng ta d l i sng lao ng, i sng x hi hay gia nh u cn c ci thin lin tc. hiu c s thn k v kinh t hu chin ca Nht, cc hc gi, nh bo v gii kinh doanh nghin cu nhng nhn t nh cuc vn ng v nng sut, kim tra cht lng ton din (TQC Total Quality Control), hot ng ca cc nhm nh, t ng ha, ngi my cng nghip v quan h lao ng. H cng ch trng nhiu ti mt s phng thc qun l c nht v nh ca Nht, trong c ch tuyn dng sut i, tin lng da trn thm nin v nghip on cc nh my. Nhng theo ti, h khng nm bt c s tht gin n ng sau huyn thoi v cung cch qun l ca Nht. Tinh hoa ca cung cch qun l ca Nht d c th l v mt ci tin hiu sut, hot ng kim tra cht lng ton din TQC, nhng nhm qun l cht lng (QC Quality Control) hay quan h lao ng u c th rt gn trong t Kaizen. Dng t Kaizen thay th cho cc t nh hiu sut, TQC, ZD (Zero Defects khng khim khuyt), kamban (2)v ch kin ngh cho php ngi ta c c mt nhn thc r rng hn v nhng g ang din ra trong ngnh cng nghip Nht. Kaizen c hnh dung nh l mt ci bao trm hu ht cc cung cch qun l c o ca Nht m gn y ni ting trn ton th gii.

2

Kamban: kamban c ngha n gin l bng hiu, tm th hay giy chng nhn. Vi phng thc sn xut va ng lc, ngi cng nhn t qui trnh sn xut sau th nht cc sn phm ca qui trnh sn xut trc v li mt kamban xc nhn cht lng ca sn phm. Khi tt c cc sn phm ny c s dng, kamban ny c gi tr li, lc c ngha l t sn xut thm sn phm nh vy na. L cng c quan trng nh trong cng thc sn xut va ng lc, kamban tr nn ng ngha vi h thng sn xut va ng lc. H thng sn xut va ng lc c hng Toyota s dng u tin gim ti mc ti thiu vic tn hng ha, tc l gim c chi ph. Nguyn tc chnh l nhng sn phm cn thit phi c nhn va ng lc trong qui trnh ch to.

Page

17

Kamban TQC

Hnh I.1 Ci Kaizen

Khi nim TQC v CWQC (Company wide quality control kim tra cht lng trn phm vi ton cng ty) Nht gip cc cng ty Nht to ra mt li suy ngh gi l hng ti quy trnh v pht trin cc chin lc bo m cng cuc ci tin lin tc, lin quan n mi ngi thuc mi cp trong t chc. Thng ip ca Kaizen l khng ngy no khng c mt ci tin no mt b phn no trong cng ty. Nim tin phi ci tin khng ngng thm su vo u c ngi Nht. Mt ngn ng c ca Nht ni Nu mt ngi vng mt ba ngy bn ca anh ta phi nhn k anh ta xem anh ta c nhng thay i g. iu c ngha l trong ba ngy anh ta phi c ci g thay i khin bn anh ta phi ch n nhng thay i . Sau th chin th hai, hu ht cc cng ty Nht phi bt u t s khng. Mi ngy l mt thch thc mi i vi gii qun l cng nh i vi cc cng nhn. Ch trong ngnh kinh doanh khng thi i hi phi tin b khng ngng, v v th Kaizen tr thnh mt phong cch sng. Cng may l cc chuyn gia nh W.E. Deming v J.M. Juran a vo Nht nhiu khi nim khc nhau trong nhng thp nin 50 v 60 gp phn nng khi nim Kaizen ln

Page

18

ti nhng tm cao mi. Tuy nhin, a s cc khi nim mi, h thng v cng c c s dng rng ri Nht ngy nay u c pht trin trc y Nht v th hin nhng ci tin v cht lng i vi kim tra cht lng c tnh cht thng k v kim tra cht lng ton din ca nhng thp nin 60. Kaizen v qun l Hnh 1.2 cho thy Nht ngi ta quan nim chc nng cng vic nh th no. Nh ch r cng tc qun l c hai thnh phn chnh: ci tin v duy tr. Duy tr lin quan n cc hot ng nhm duy tr cc tiu chun v cng ngh, qun l v iu hnh hin hnh; cn ci tin lin quan ti nhng hot ng ch yu hng ti vic ci tin nhng tiu chun hin hnh ny.Qun l chp bu Qun l trung cp Cc gim st vin Cng nhn Ci tin Duy tr

Hnh I.2

gip cho mi ngi trong cng ty c th thi hnh nhim v duy tr ca mnh, gii qun l phi thc hin nhim v ca mnh sao cho mi ngi c th lm theo phng thc iu hnh theo tiu chun (SOP Standard Operating Procedure). iu c ngha l, gii qun l trc ht phi t ra nhng chnh sch, lut l, ch th v phng thc cho tt c cc ban iu hnh chnh v xem xem mi ngi chp hnh SOP ra sao. Nu mi ngi c th hiu r nhng tiu chun , nhng h khng lm theo, gii qun l phi t ra k lut. Nu nhn vin khng th t c nhng tiu chun ra, gii qun l hoc phi hun luyn, o to h, hoc phi xem xt sa i cc tiu chun mi ngi c th thc hin c. Trong bt c ngnh kinh doanh no, vic lm ca ngi lm cng c gii qun l qui nh da trn nhng tiu chun sn c, r rng hoc n giu. Duy tr c ngha l bo v nhng tiu chun thng qua hun luyn v k lut. Ngc li, ci tin c ngha l lm cho cc tiu chun ngy cng hon thin hn. Nht, nhn thc v qun l ch gi gn trong phng chm: duy tr v ci tin tiu chun. Cng cp cao, ngi qun l cng quan tm ti ci tin. Mt th my cha lnh ngh lm vic cp thp nht c th phi lun lun lm theo s hng dn. Nhng khi anh ta c nng lc, anh ta bt u ngh n ci tin. Anh ta bt u ng gp kin lm tt hn cng vic ca mnh hoc bng cch a ra nhng kin gp ca c nhn hay nhng kin tp th. Bt k mt gim c thnh cng no Nht khi c hi iu g nhng

Page

19

ngi qun l cp cao nht i hi h, h u tr li ngay: Kaizen (ci tin). Ci tin tiu chun c ngha l t ra nhng tiu chun cao hn. Mt khi c tiu chun mi th cng vic duy tr ca ngi qun l l bo m nhng tiu chun mi ny c cng nhn tun th. Ch c th t c s ci tin lu di khi mi ngi u lm vic t c trnh cao hn. Nh vy, i vi a s cc nh qun l Nht cng tc duy tr v ci tin khng tch ri nhau. Ci tin l g? Ci tin c th phn ra Kaizen v i mi. Kaizen c ngha l nhng ci tin nh t c do nhng n lc lin tc mang li cn i mi bao hm mt s ci tin mnh m, kt qu ca cng trnh u t ln vo cng ngh mi, v vo thit b mi. Tri li, khi nim Kaizen rt t c ch trong phng thc qun l phng Ty. Mt m hnh qun l khc i khi thy xut hin trong nn cng nghip c cng ngh cao. l nhng cng ty mi lp ra pht trin rt nhanh nhng ri li bin mt cng rt nhanh mt khi thnh cng ban u ca h m yu dn hoc khi th trng thay i. Nhng cng ty km nht l nhng cng ty ch n thun quan tm n duy tr sn xut, ngha l khng c cuc vn ng pht huy Kaizen hay pht huy i mi v do nhng iu kin th trng v cnh tranh m gii qun l phi c thay i v h khng bit phi lm g. V Kaizen l mt tin trnh din ra lin tc v lin quan n mi ngi trong cng ty, nn mi ngi trong cc cp qun l u c lin quan n Kaizen v mt s phng din. Lin quan gia kim tra cht lng v Kaizen Trong khi gii qun l thng quan tm n nhng vn nng sut v cht lng, cun sch ny li nhn mnh n mt kha cnh khc Kaizen. Bt c mt cuc tho lun nghim chnh no v cht lng u s b li cun vo nhng vn nh nh ngha th no l cht lng , lm sao o lng cht lng, cht lng lin quan n li nhun ra sao? C rt nhiu nh ngha khc nhau v cht lng v cha c mt s nht tr no v nh ngha th no l cht lng v cht lng phi nh th no. i vi nng sut cng th. Mi ngi hiu nng sut theo mt cch. Nhn thc gia gii qun l v cng nhn v nng sut khc xa nhau c dm. Nhng bt k thc cht ca cht lng v nng sut th no, mt mt ca n vn l Kaizen. V th khi chng ta bt u cp n Kaizen, vn tr nn rt n gin. Trc ht khng ai c th tranh ci v gi tr ca ci tin v chnh ci tin l iu tt ri. Bt k ni no hay lc no ci tin c thc hin trong kinh doanh, cui cng nhng ci tin cng s a n nhng ci tin trong

Page

20

cc lnh vc khc nhau nh cht lng v nng sut. Khi im ca ci tin l nhn nhn c s cn thit phi c ci tin. Nu khng nhn ra vn ny s khng nhn ra s khc bit phi ci tin. T mn l k th ca Kaizen. V th, Kaizen nhn mnh n cc mt thc c vn v a ra cha kha gii quyt nhng vn . Sau khi c nhn bit, vn phi c gii quyt. Do Kaizen cng l mt qu trnh gii quyt cc vn , s tht Kaizen i hi phi s dng nhiu cng c khc nhau gii quyt vn . Ci tin t n tm cao mi khi mi vn c gii quyt. Tuy nhin duy tr mc mi, ci tin cn phi c tiu chun ha. Nh vy Kaizen cng i hi phi c tiu chun ha. Nhng t nh QC (Quality control kim tra cht lng), SQC (Statistical quality control kim tra cht lng bng thng k), nhng nhm kim tra cht lng v kim tra cht lng ton din (TQC) thng c lin quan n Kaizen. trnh nhng ln ln khng cn thit, c l lc ny nn nh ngha r cc t ny. Nh trn cp, t cht lng c gii thch theo nhiu cch khc nhau, v cha c s thng nht v xc nh cht lng bao gm nhng g. Theo ngha rng ri nht, cht lng khng nhng gn lin vi sn phm v dch v m cn vi phong cch lm vic, cch thc vn hnh my mc v c vi nhng chnh sch, ch c p dng. N bao gm mi mt trong hot ng ca con ngi. Do , ni v Kaizen hu ch hn ni v cht lng hay nng sut. Trong ting Anh, t Improvement c dng phng Ty thng c ngha l ci tin v mt trang thit b, khng bao gm cc yu tt thuc con ngi. Tri li, Kaizen c th c p dng ti mi mt trong hot ng ca con ngi. Ni nh th, ta phi nhn nhn nhng t nh cht lng v kim tra cht lng ng mt vai tr quan trng trong vic pht trin Kaizen Nht. Nhng nm tip theo s bi trn ca Nht th chin th hai, ng Hajime karatsu, c vn k thut ca Matsushita elictric industrial lm vic cng ty NTT (cng ty in tn v in thoi cng cng Nippon). Lc ng l k s tr v kim tra cht lng. Cng ty NTT lc c rt nhiu vn . ng Karatsu nh li: hi mi ln ti mun gi in cho mt ngi no l y nh rng b lc s. Nhn thy cng vic ca NTT bt bt th, ban tham mu ca tng Mac arthur phi mi chuyn gia qun l cht lng ca M lm vic ti Western electric sang gip NTT. Cc chuyn gia M ni vi ban qun l ca NTT rng gii php duy nht lm tt cng vic l phi c kim tra cht lng. ng Karatsu k li: v s din, ti ni vi h rng chng ti cng c kim tra cht lng theo kiu Nht. Nhng khi h bo cho xem biu kim tra cht lng, thm tr chng ti cng khng bit biu kim tra cht lng l ci g.

Page

21

Chnh v nhng ci bt u khim nhng m vo nhng nm cui ca thp k 40 bt u c nhng c gng nhm ci tin hot ng kim tra cht lng (kim phm) Nht. Mt th d ca n lc ny l vic thnh lp mt tiu ban kim tra cht lng ti Lin on cc nh khoa hc v k s Nht (JUSE). ng thi hi tiu chun ca Nht cng c thnh lp, bt u bng vic t chc nhng kha hi tho v kim phm bng thng k. Vo thng 3 nm 1950, JUSE bt u xut bn tp tr Kim phm bng thng k. Thng 7 cng nm, ng W.E.Deming c mi ti Nht ging dy v khoa kim phm bng thng k ti mt kha hi tho ko di 8 ngy do JUSE t chc. Vo nhng nm 1950, ng Deming n thm Nht nhiu ln v trong mt ln ving thm ng c mt tin on ni ting l chng bao lu na nhng hng ha c cht lng ca Nht s trn ngp th trng th gii. Cng chnh ng Deming a vo Nht chu trnh Deming, mt trong nhng cng c kim phm quan trng cn thit cho cng cuc ci tin lin tc Nht. Chu trnh Deming cn c gi l bnh xe Deming (Hnh 1.3). Deming nhn mnh tm quan trng ca tc ng qua li thng xuyn gia nghin cu, thit k, sn xut v bn hng, gip cho mt cng ty lm ra sn phm vi cht lng ngy cng tt hn lm hi lng khch hng. Theo hng dn ca Deming, bnh xe ny c quay trn theo hng nhn thc trc ht phi lo cht lng v trc ht phi c trch nhim i vi cht lng. ng kt lun vi tin trnh nh vy, cng ty c th chim c nim tin ca khch hng, c khch hng chp nhn v pht trin.

Thit k

Nghin c

hnh I.3. Bnh xe Deming

Page

22

Thng 7 nm 1954, ng J.M.Juran c mi sang Nht hng dn mt kha hi tho v cch qun l kim phm so JUSE t chc. y l ln u tin vn kim phm c cp t gc qun l ton din. Nm 1956, i pht thanh Sng Ngn Nht trong chng trnh gio dc t chc mt kha hc v kim phm. Thng 11 nm 1960 khai mc thng kim phm u tin trn phm vi ton quc Nht. Cng vo nm 1960, du cht lng (Q-marks) v c cht lng (Q-flags) c s dng. n thng 4 nm 1962, tp ch cng tc kim phm dnh cho qun c c JUSE pht hnh, v cng nm nhng nhm kim phm u tin bt u hot ng. Nhm kim phm l nhng nhm nh gm nhng ngi tnh nguyn thc hin cc hot ng v kim tra cht lng trong phn xng. Nhm nh ny tin hnh cng vic thng xuyn, lin tc v y l mt phn ca chng trnh kim phm trong phm vi ton cng ty, t pht trin, hc tp ln nhau v tin hnh ci tin trong phm vi phn xng. Nhm kim phm ch l mt phn ca chng trnh ton cng ty, ch khng phi l ton b cng vic kim tra cht lng ton din (TQC) hay kim tra cht lng ton cng ty (CWQC). Nhng ngi theo di cng vic ca cc nhm kim phm Nht bit rng cc nhm ny lun lun tp trung vo cc lnh vc nh gi c, vn an ton v tng nng sut, v hot ng ca h i khi ch lin quan gin tip cc cng tc ci tin cht lng sn phm. Phn ln cng vic ca nhm nhm vo vic thc hin nhng ci tin trong phn xng. R rng l cc nhm kim phm ng mt vai tr quan trng trong cng cuc ci tin cht lng sn phm v nng cao nng sut Nht. Tuy nhin cc nh quan st nc ngoi li thng phng i vai tr ca nhng nhm kim phm, coi nhng nhm ny l ct tr ca hot ng kim tra cht lng ton din Nht. S thc, n lc ca cc nhm kim phm thng ch chim t 10 n 30% ton b cng tc kim phm ton din TQC cc cng ty Nht. iu m ngi ta t nhn thy l sau nhng pht trin ny c s bin ngha ca cc t kim phm (Quality control - QC) Nht. Cng nh nhiu cng ty phng Ty, kim phm lc u c ngha l kim tra cht lng thc hin trong qu trnh sn xut, ch to, c bit trong vic gim st loi b nhng khim khuyt v vt t u vo cng nh cc sn phm km phm cht u ra ca dy chuyn sn xut. Nhng ngi ta sm nhn thy rng ch c gim st khng thi th khng th ci tin cht lng sn phm v rng cht lng sn phm cn phi t c ngay trong giai on sn xut gn cht lng vo qu trnh sn xut tr thnh cu ni ph bin trong cng tc kim phm Nht. Chnh l trong giai on ny m cc biu kim phm v cc cng c khc s dng trong cng tc kim phm bng thng k c thc hin sau nhng bi ni chuyn ca Deming. Nhng bi ni chuyn ca Juran vo nm 1954 m ra mt kha cnh mi ca vic kim phm: cng tc qun l hng ti kim phm. y l ln u tin

Page

23

t QC c xc nh l mt cng c qun l quan trng Nht. T tr i, t QC thng c s dng vi c hai ngha kim tra cht lng v cng c cho cng cuc ci tin ton din khi tin hnh cc cng tc qun l. Khi thy, QC c p dng trong cng nghip nng, chng hn cng nghip thp. V nhng ngnh cng nghip ny cn s kim tra c h thng nn vic p dng SQC (Statistical quality control) rt quan trng duy tr cht lng sn phm. Khi QC c m rng sang cc ngnh c kh v xe hi, s cn thit phi c SQC li cng ln hn na v cc ngnh ny vic kim tra qu trnh sn xut l iu rt cn thit gn lin cht lng vi sn phm ch to. Sau , QC c p dng trong cc ngnh cng nghip khc nh nhng ngnh sn xut cc mt hng tiu dng lu bn v dng gia nh. Trong nhng ngnh ny, cht lng sn phm phi c ngay t trong giai on thit k p ng i hi lun lun thay i v cng ngy cng tng ca khch hng. Ngy nay, cng tc qun l tin xa hn giai on thit k v bt u nhn mnh ti s quan trng ca vic pht trin cht lng sn phm iu c ngha l phi thu thp nhng thng tin c lin quan ti khch hng v nghin cu th trng ngay t lc khi u. Trong lc , QC tr thnh cng c qun l hon ho ca Kaizen, lin quan n tt c mi ngi trong cng ty. Nhng hot ng bao trm ton cng ty nh vy thng c ni n nh l TQC hay CWQC. D dng tn gi no, TQC hay CWQC u c ngha l hot ng Kaizen bao trm ton cng ty lin quan n mi ngi, nh qun l cng nh cng nhn. Qua nhiu nm, QC c nng cp ln thnh SQC v ri TQC hay CWQC, nh vy l ci tin hot ng qun l mi cp. Do , nhng ch nh QC v TQC tr thnh gn nh ng ngha vi Kaizen. chnh l l do v sao ti lun lun cp n QC, TQC, CWQC khi gii thch Kaizen. Mt khc, chc nng ca kim tra cht lng theo ngha ban u ca n vn c gi tr. Bo m cht lng vn gi vai tr quan trng trong cng tc qun l, v a s cc cng ty Nht c b phn Bo m cht lng (QA: Quality assurance). i khi cc hot ng TQC v CWQC t di s iu hnh ca b phn QA, hoc c khi di mt phng TQC c lp. Kaizen v TQC (kim phm ton din) Khi xem xt phong tro TQC Nht nh l mt b phn ca phong tro Kaizen s cho chng ta mt cch nhn r hn v phong cch qun l ca Nht. Trc ht, phi ch r rng hot ng TQC Nht khng phi ch lin quan n thun n kim phm. Nhiu ngi b ri tr v t kim phm v thng gii thch n trong khun kh hn hp ca hot ng kim tra cht lng sn phm. phng Ty, t QC thng gn lin vi thm tra thnh phm v khi QC c em ra tho lun, cc nh lnh o chp bu thng chng quan tm v h ngh rng mnh chng dnh dng g n vn kim tra cht lng.

Page

24

ng tic l phng Ty, TQC thng ch c cp trn cc tp tr k thut trong khi ng l n phi l trng tm tho lun ca cc t bo v qun l. Nht pht trin mt h thng y v ci chin lc Kaizen nh l nhng cng c qun l trong khun kh phong tro TQC. Nhng chin lc Kaizen c coi l mt trong nhng thnh tu qun l xut sc nht th k ny. V phng Ty ngi ta ch hiu c ngha hn hp ca t QC, cho nn a s cc sinh vin phng Ty khi hc v hot ng QC Nht khng nm c ngha thc s ca chng. ng thi, nhng phng php v cng c TQC mi khng ngng c nghin cu v th nghim. TQC tri qua nhng thay i v ci tin lin tc nn ngy hm nay n khc vi ngy mai. Th d, ci gi l By cng c v thng k coi nh cn thit v c s dng rng ri trong cng tc ca cc nhm QC, cc k s v gii qun l. Mi y, by im c ny c b sung bng By iu mi m ngi ta s dng gii quyt nhng vn tinh vi hn nh pht trin nhng sn phm mi, ci tin my mc, ci tin cht lng v gim gi thnh. Nhng ng dng mi hu nh c pht trin mi ngy. (Xem ph lc E bit By cng c thuc v thng k v By iu mi). TQC Nht tp trung vo vic ci tin cng tc qun l tt c cc cp. Nh th n c bit cp ti: 1 Bo m cht lng 2 Gim gi thnh 3 p ng c c ta v sn xut 4 Giao hng ng hn 5 An ton 6 Pht trin nhng mt hng mi 7 Ci tin nng sut 8 Qun l khu cung ng vt t Mi y TQC cn bao gm c tip cn th trng, bn hng v c dch v na. Hn na, TQC cn lin quan n nhng mt quan trng c lin quan n qun l nh pht trin b my t chc, qun l chc nng cho, trin khai chnh sch v ci tin cht lng. Ni cch khc, TQC c gii qun l s dng nh mt cng c ci tin ton b hot ng. S c nhng gii thch chi tit hn v nhng khi nim trn phn sau ca quyn sch ny. Nhng ngi theo di st nhng hot ng ca cc nhm kim tra cht lng Nht bit rng hot ng ca h lun lun tp trung vo cc lnh vc nh chi ph, an ton v nng sut v nhng cng vic ny ca h ch c th lin quan gin tip n ci tin cht lng sn phm. a phn cng vic ny nhm vo vic thc hin ci tin ngay ni lm vic.

Page

25

Gii qun l thng hng ti TQC vo cc lnh vc nh o to, pht trin cc h thng, trin khai chnh sch, qun l chc nng cho v mi y l trin khai cht lng (quality deployment). Kaizen v h thng kin ngh Gii qun l ca Nht lun lun c gng lm cho cng nhn tham gia Kaizen thng qua vic ng gp kin ca h. Do , h thng kin ngh l mt phn khng th tch ri ca c ch qun l v s kin do cng nhn ng gp c coi nh mt tiu chun quan trng nh gi cng vic ca ngi gim st cng nhn lm vic. V phn mnh, ngi qun l gip cc gim st vin h c th khuyn khch cng nhn ng gp nhiu kin. Hu ht cng ty Nht tch cc p dng m hnh Kaizen u c mt h thng kim phm v h thng kin ngh hot ng ha nhp vi nhau. C th hiu r hn vai tr ca cc nhm kim phm nu chng ta xem chng nh mt h thng kin do tp th ng gp cng lm tt cng tc ci tin. Mt trong nhng nt ni bt trong cng tc qun l Nht l gii qun l khuyn khch cng nhn ng gp nhiu kin v h bao gi cng nghim chnh xem xt cc kin ng gp v thng a nhng kin ny vo chin lc ton din ca Kaizen. Khng phi l iu bt thng Nht khi gii qun l chp bu ca mt cng ty hng u c th c ngy ngi nghe trnh by nhng hot ng ca cc nhm kim phm v khen thng nhng nhm ny da trn nhng tiu chun nh sn. Gii qun l sn sng cng nhn nhng n lc ci tin ca ngi lm cng v lun lun th hin s quan tm . Thng thng, nhng kin ng gp c dn trn tng ni lm vic khuyn khch tinh thn thi ua trong cng nhn v trong cc nhm cng nhn. Mt kha cnh quan trng khc ca h thng kin ngh l mi kin ng gp, khi c thc hin, dn ti vic xt li cc nh chun. Th d, khi gn mt b phn c bit vo mt my cng c no theo kin ca cng nhn th ngi cng nhn phi lm vic mt cch khc, phi chm ch hn. Hn na, v nhng tiu chun mi c n nh li chnh l theo kin ca cng nhn nn ngi cng nhn cm thy hnh din v sn sng lm vic tt theo tiu chun . Tri li, nu gii qun l p t nhng tiu chun mi ny v bt cng nhn phi tun theo, c th cng nhn khng hng hi lm. Do , qua cc kin ng gp, ngi lm cng c th tham d vo m hnh Kaizen ni lm vic v ng mt vai tr quan trng trong vic nng cao nhng tiu chun ln. Trong mt cuc phng vn mi y, ng Eiji Toyoda, ch tch ca hng cng ty t Toyota ni mt nt c trng cng nhn Nht l h s dng c tr c v bn tay ca h. Mi nm cng nhn ca chng ti ng gp 1 triu ri kin ngh v 95% nhng kin ngh c p dng. Chng 4 s gii thch v h thng kin ngh t chc ti cc cng ty Nht.

Page

26

Kaizen v cnh tranh Cc nh qun l phng Ty c t nhiu kinh nghim kinh doanh Nht thng c nhn xt v tnh cnh tranh gia cc cng ty Nht. Theo h, chnh tnh cnh tranh ny l ng lc thc y cc cng ty Nht nc ngoi. H tranh nhau tm kim th trng rng ln hn bng vic gii thiu sn phm mi, S dng v ci tin cng ngh mi. Thng thng, ng lc cnh tranh l gi c cht lng v dch v. Tuy nhin Nht, ng c c bn ca cnh tranh chnh l bn thn s cnh tranh. Cc cng ty Nht by gi cn cnh tranh nhau trong vic gii thiu cc chng trnh Kaizen hon thin hn v nhanh hn. Cng ty no coi li nhun l tiu chun quan trng nht o s thnh cng trong kinh doanh, cng ty c th khng thay i g trong th k. Cn cc cng ty no ganh ua nhau da trn sc mnh ca Kaizen th cc cng ty ci tin phi l mt qu trnh lin tc. Theo Kaizen v li ch ca ci tin cn phi c ci tin khng ngng. Khng c cch no o ngc xu hng ca Kaizen mt khi phong tro Kaizen bt u. Qun l ch trng ti qu trnh tri ngc vi qun l ch trng ti kt qu cng vic. Kaizen to ra t tng ch trng ti qu trnh tin hnh cng vic, v cn phi ci tin cc qu trnh trc khi c c kt qu tt hn. Hn na, Kaizen hng v con ngi v nhng n lc ca con ngi. iu ny khc hn li suy ngh ca a s cc nh qun l phng Ty ch trng ti kt qu. Khi quan st ngi cng nhn lm vic, gii qun l Nht ch trng ti cch ngi lm vic. Th d, khi ngi ca hng trng nh gi vic lm ca ngi bn hng, s nh gi phi bao gm tiu chun nng n v cch tin hnh cng vic, chng hn thi gian ngi phi s dng ni chuyn vi khch hng, tr li in thoi ca khch hng gi ti v thi gian dnh cho cng vic ti ca hng v t l yu cu ca khch hng c tha mn. Bng cch da vo cc tiu chun , ngi ca hng trng c th khuyn khch ngi bn hng t c nhng kt qu tt hn. Ni cch khc, qu trnh tin hnh cng vic cng quan trng nh kt qu - tc l lng hng bn c. Sumo l mt mn th thao truyn thng ca Nht. mi gii Sumo, ngoi gii v ch cn c 3 gii thng: gii thi u xut sc, k thut cao v tinh thn thi u. Gii v tinh thn thi u c trao cho vt tch cc thi u trong sut 15 ngy ca gii, d thng hay thua. C ba gii thng u khng ch da trn kt qu trn u, ngha l da trn s hip thi u thng li. y l mt th d v li suy ngh ch trng ti c qu trnh. Ni nh vy khng c ngha l trong Sumo ngi ta khng tnh n thng thua. Ch c iu l i vi ngi Nht, thng li khng phi l tt c m cng khng phi l iu duy nht.

Page

27

Hoa K, mt cng nhn d lm vic chm ch n u chng na, nhng kt qu khng c kh quan lm, ngi s b xp hng cng tc thp v c tr lng thp. ng gp ca c nhn ch c nh gi da trn kt qu c th. Trong x hi Hoa K ni ch quan tm n kt qu cng vic th ch kt qu mi ng k. S khc bit gia cch suy ngh ch trng ti qu trnh v cch suy ngh hng ti kt qu cng vic trong kinh doanh c th c gii thch d hiu hn vi s trong hnh v 1.4. Kaizen nhn mnh n vai tr ca ngi qun l trong vic ng h v khuyn khch cc n lc ca cng nhn ci tin qui trnh lm vic. Mt bn, qun l cn pht trin nhng tiu chun hng ti qu trnh tin hnh cng vic. Mt bn, qun l kiu kim sot ch quan tm n kt qu cng vic. Chng ta c th gi tt P (Process) l tiu chun hng v qu trnh v R (Result) l tiu chun hng v kt qu cng vic. Tiu chun P i hi mt ci nhn lu di v nhng tiu chun ny hng ti cc n lc ca con ngi v lun lun i hi nhng thay i v cung cch lm vic. Tri li, cc tiu chun R trc tip hn, ngn hn hn. Qu trnhA B C D

Kt quE

c

P Hnh I.4. Cc tiu chun P v tiu chun R

R

Page

S khc bit gia cc tiu chun v tiu chun R c th hiu c d dng hn bng cch xem xt quan im ca cc nh qun l Nht i vi cc nhm kim phm QC

28

. Hot ng ca cc nhm QC lun lun nhm mc ch ci tin vic lm ti ni lm vic, do cc nhm ny cn c s ng h ca ngi qun l. Ngi ta ni nng cc nhm QC hot ng cc cng ty phng Ty thiu mt h thng hi t cc thnh vin trong cc nhm QC. Nu gii qun l ch quan tm n kt qu cng vic khng thi, h ch cn xt n tiu chun R trong cc hot ng ca cc nhm QC. Tiu chun R trong trng hp ny c ngha l tin tit kim c t kt qu hot ng ca cc nhm QC. Do , ngi qun l ch quan tm ti s tin m cc thnh vin ca cc nhm QC tit kim c. Nu ngi qun l ch ti vic h tr hot ng ca cc nhm QC, vic u tin m h phi lm l lp ra tiu chun P. Phi c nhng tiu chun P nh th no nh gi cc ng gp ca thnh vin cc nhm QC? Mt s cch lm r rng nht l s bui hp c t chc hng thng, t l ngi tham d, s lng cc vn c gii quyt (khc vi s tin tit kim c) v s lng bo co trnh ln cp trn. Cc thnh vin ca cc nhm QC lm nh th no xem xt nhng ti ca h? Liu h c xt n tnh hnh hin ti ca cng ty khi chn la ti tho lun ti cuc hp khng? V mi khi gii quyt mt vn g h c xem xt n cc yu t khc nh an ton lao ng, cht lng sn phm v gi thnh khng? Cc n lc ca h c gip nng cao c tiu chun lao ng khng? Tt c nhng iu ny u nm trong tiu chun P, c s dng nh gi n lc ng gp ca cc nhm QC. Nu trung bnh mi nhm QC hp mi thng mt ln v c nhm hp ti 3 ln mt thng th iu cho thy nhm ny c gng hn mc trung bnh. S lng ngi tham d cc bui hp cng l mt tiu chun kim tra mc tch cc ca trng cc nhm QC. Thng th vic nh gi tiu chun R theo s lng l vic d lm. S tht l ti nhiu cng ty, gii qun l thng ch c tiu chun R, v tiu chun R c lin quan n hng bn, gi thnh v tin li. Tuy nhin, trong nhiu trng hp, ngi ta cng c th nh gi cc tiu chun P theo s lng. Trong trng hp i vi cc nhm QC, gii qun l Nht cng c nhiu bin php nh lng mc n lc ng gp vo cc hot ng kim tra cht lng ca nhm. Nhng bin php ny cng vi nhng d kin khc c gii qun l tp hp lm c s nh gi v khen thng. (Chi tit v cch i ng cc nhm QC c cp n trong chng 4). Ti mt cng tin ca nh my Matsushita ca Nht, nhm QC ca cc c phc v nghin cu lng tr tiu th trong gi n tra y. Cc c ny nhn xt l khi t cc bnh tr ln cc bn n cng nhn ung thoi mi th lng tr tiu th gia cc bn rt khc nhau. Do cc c bn tin hnh theo di thi quen ung tr ca cng nhn trong ba n v h thy nhng ngi c thi quen ung tr nh nhau thng thch ngi cng bn. Sau nhiu ngy nghin cu v phn tch, cc c xc nh c lng tr tiu th mi bn. T , cc c bt u trn mi bn nhng s lng nc tr khc nhau. Kt

Page

29

qu s lng tr tiu th gim c mt na. Hot ng ca cc c c tit kim c nhiu tin cho nh my khng? Chc ch t thi, nhng cc c cng nhn c Huy chng vng ca Ch tch nh my. Hu ht cc cng ty Nht khuyn khch cng nhn ng gp kin, v ngi cng nhn c thng tin trch trn t l s tin tit kim c nh p dng sng kin ci tin ca cng nhn . Cc phn thng ny trao cho c nhn hoc tp th ng gp kin. Mt nt c bit trong phng thc qun l Nht l ngi ta khuyn khch v nng vic thc hin tiu chun P. Nhng ng thi cng cng nhn tiu chun R. i vi cng nhn, gii qun l thng lp ra cc thang thng khc nhau ginh cho tiu chun P. Trong khi cc gii thng ginh cho tiu chun R thng gn vi s tin tit kim c hay tin li kim c th nhng ngi c thng ginh cho tiu chun P thng l s tha nhn v l mt nim vinh d i vi ngi c c gng. cng ty t Toyota, phn thng QC cao qu nht mang tn phn thng ca Ch tch cng ty, khng phi l tin mt m ch l mt cy vit my do ch thn Ch tch cng ty trao tn tay cho ngi cng nhn nhn c khen thng. Ngi ta yu cu ngi nhn phn thng cho bit tn ngi m anh ta mun khc ln cy vit. C ngi xin khc tn v, tn con gi, cc chng c thn th thng yu cu khc tn ngi yu. D nhiu nhiu ngi ngh khc tn mnh. Phn thng ny rt c uy tn v ban qun l cao nht t chc l pht gii thng rt long trng cho ngi cng nhn thy s tham gia tch cc ca h vo cc chng trnh QC rt c trn trng v l mt ng gp vo s thnh cng ca cng ty. Trong l trao gii thng, tt c cc v lnh o cao nht u c mt t cho mi ngi thy s ng h tch cc ca h i vi phong tro QC. Nhng biu hin ny gn cht ngi cng nhn v ngi qun l vo chng trnh pht huy sng kin v kim tra cht lng sn phm. Li suy ngh ch trng ti qu trnh cng vic l chic cu ni lin qu trnh v kt qu cng vic, cu cnh v phng tin, mc ch v bin php thi hnh, v gip mi ngi c mt ci nhn ton din. Nh th, c hai tiu chun P v R u c th v c thit lp ti mi cp bc qun l: gia cc nh qun l cao nht v cc ban ngnh qun l, gia nh qun l cp trung v cc gim st vin, gia cc nh gim st vin v cng nhn. Gim c, theo nh ngha, phi quan tm ti kt qu cng vic. Tuy nhin, khi quan st cung cch lm vic ca nhng gim c thnh cng lm vic trong mt cng ty thnh cng chng ta thng thy cc gim c cng ch trng ti qu trnh. H t ra nhng cu hi lin quan ti qu trnh tin hnh cng vic. H a ra nhng quyt nh da trn c hai tiu chun P v R, mc d h khng phi lc no cng nhn thc c s khc bit gia hai loi tiu chun ny. Mt gim c ch trng ti qu trnh cng vic, tht s quan tm n tiu

Page

30

chun P, thng ch trng ti: - K lut - Qun l thi gian - Pht trin tay ngh - Tham gia cc hot ng trong cng ty - Tinh thn lao ng - S cm thng Ni tm li mt ngi gim c nh vy l ngi quan tm n con ngi. Hn na, ngi gim c cn ch ti vic thit lp mt h thng khen thng da trn cc tiu chun P. Nu gii qun l tch cc pht huy li suy ngh ch trng ti qu trnh tin hnh cng vic v tng cng kt hp li suy ngh vi Kaizen, th tnh cch cnh tranh trong ton th cng ty s c ci tin nhiu trong mt thi gian di. Cun sch ny cp ti nhng quan nim c bit, nhng cng c v h thng c Kaizen s dng tch cc v c hiu qu. Bn c s thy rng c th p dng cc nhn thc ny mt cch d dng trong hot ng kinh doanh mi ngy. Nhng khi nim v cng c ny hot ng tt khng phi v chng l sn phm ca Nht m l v chnh bn thn chng l nhng cng c qun l tt. Chnh v Kaizen lin quan ti tt c mi ngi trong t chc, thng ip ca cun sch ny phi n c mi ngi, n gii qun l chp bu, gii qun l cp trung, ti cc gim st vin v ti ngi lao ng cc phn xng.

Page

31

II. Ci tin ng v Ty

Kaizen khc vi i mi C hai phng cch khc hn nhau t c bc tin trin trong cc cng ty: phng cch tin hnh t t v phng cch nhy vt. Cc cng ty Nht thng thin v phng cch tin hnh t t trong khi phng Ty phng cch nhy vt c quan tm hn mt phng cch gi gn trong t i mi canh tnKAIZEN I MI

Phng Ty

Cc nh qun l phng Ty tn th i mi. i mi c coi nh s thay i quan trng tip theo nhng bc pht trin mnh m v k thut hay s p dng nhng khi nim mi nht v qun l hay k thut sn xut. i mi c tc dng mnh n s quan tm ca mi ngi. Kaizen tri li thng nh nhng v khng t ngt kt qu ca n thng khng nhn ra ngay c. Kaizen l mt qu trnh lin tc. i mi thng l hin tng ci mt. Th d phng Ty, mt ngi qun l cp trung thng c gii qun l cao nht ng h khi h a ra cc n nh CAD (thit k bng my in ton). CAM (sn xut da vo my in ton) n i mi ny m ng cho vic cch mng ha cc h thng hin c. Tuy nhin gim c nh my mun c mt vi thay i nh trong cch ngi cng nhn s dng my mc, chng hn nh ngh ra nhiu tnh nng khc hay sp sp li tin trnh sn xut (nhng vic cn phi c tho lun su vi nghip on v cn phi hun luyn li cho cng nhn) thng li rt kh c gii qun l ng h. Mt trong nhng nt p ca Kaizen l khng i hi phi c k thut hay cng ngh tinh so. thc hin Kaizen, bn ch cn k thut thng v gin n, nhng k thut qui c nh By cng c kim tra cht lng (biu Pareto, biu nhn qu, biu kim tra...)

Page

32

c im 1. Hiu qu 2. Tc 3. Khung thi gian 4. Thay i 5. Lin quan 6. Cch tin hnh 7. Cch thc 8. Tnh cht 9. Cc i hi thc t 10. Hng n lc 11. Tiu chun nh gi 12. Li th

Kaizen

i mi

Di hn, c tnh cht lu di Ngn hn, nhng tc ng v khng tc ng t ngt t ngt Nhng bc i nh Lin tc v tng ln dn T t v lin tc Mi ngi Nhng bc i ln Gin on v khng tng dn Thnh lnh v hay thay i Chn la vi ngi xut sc

Tp th, n lc tp th, c h Ch ngha c nhn, kin v thng n lc c nhn Duy tr v ci tin K thut thng v hin i Ph b v xy dng li t ph k thut mi, sng kin v l thuyt mi

u t t nhng cn n lc Cn u t ln nhng t n ln duy tr lc duy tr Vo con ngi Vo cng ngh Qu trnh v c gng c Kt qu nhm vo li nhun kt qu tt hn C th t kt qu tt vi nn Thch hp hn vi nn cng kinh t pht trin chm nghip pht trin nhanh Hnh II.1. Cc nt ca Kaizen v i mi

Thng thng ch cn c thc l . Tri li, i mi thng i hi cng ngh cao cp cng nh u t ln. Kaizen nh mt vn m nui dng nhng thay i nh v lin tc, cn i mi ging nh nham thch lu lu li t ngt phun ln. Mt khc bit ln na gia Kaizen v i mi l trong khi Kaizen khng cn thit phi c u t ln th n li khng i hi phi c nhng c gng lin tc hay s cam kt. S khc nhau gia khi nim cng ging nh s khc nhau gia cc bc thang v mt mt phng dc. C th coi chin lc i mi nh chin lc mang li nhng tin b theo kiu cc bc ca mt cu thang. Tri li chin lc Kaizen mang li nhng tin b t t. Ti ni khi nim i mi c th coi nh mang li tin b nh cc bc i ln ca cu thang, v ni chung n khng nh vy. Thay v i theo ng ca cu thang nh trong hnh v 2.2, con ng tin ln thc s ca chin lc i mi li theo nh hnh v 2.3 nu n khng c Kaizen i cng. S d nh vy l v mt h thng, mt khi c thit lp do kt qu ca i mi, d b suy gim dn i nu khng c c c gng thng xuyn lin tc duy tr n v lm cho n ngy mt ci tin thm.

Page

33

Thi gian Hnh II.2. ng l tng ca i mi

Thi gian Hnh II.3. ng thc t ca i mi

Trong thc t, tt c cc h thng mt khi c hnh thnh u c chiu hng b gim st. Ni cch khc, cn phi c c gng lin tc ci tin d l ch duy tr nguyn trng. Nu thiu cc n lc , s suy yu khng th no trnh c. (Hnh 2.4). V th, cho d i mi lm thay i hn trnh tiu chun, tiu chun mi ny cng s suy yu nu khng c lin tc thch thc v nng cao. Do , khi t c mt i mi no th i mi i hi phi c hng lot Kaizen theo sau duy tr v ci tin n (Hnh 2.5). Trong khi hiu qu v cht lng ca i mi b suy yu v mt gi tr dn v b cnh tranh gay gt th Kaizen l mt n lc lin tc vi nhng hiu qu tch t nh du s pht trin khng ngng nm ny qua nm khc. Kaizen c ngha l n lc khng ngng nhm khng nhng ch duy tr m cn nng cao hn na cc tiu chun cht lng. Cc nh chin lc Kaizen tin tng rng cc tiu chun t bn thn n mang tnh cht th nghim v ging nh cc bc cp i cao dn ln, t tiu chun ny bc ln tiu chun tip theo, kt qu tt yu ca n lc ci tin khng ngng. chnh l nguyn nhn v sao cc nhm QC khi gii quyt xong mt vn , li tip tc ngay vn mi khc. chnh l l do v sao chu k mang tn PDCA (Plan do check action k hoch, thc hin, kim tra,hnh ng) c quan tm rt nhiu trong phong tro TQC (kim tra cht lng ton din ) Nht. (Xem chng 3 hiu r thm chi tit v k thut duy tr v nng cp cc tiu chun).

Page

34

iu phi din ra (tiu chun Duy tr iu phi din ra (tiu chun) Duy tr i mi Tnh trng tht

Tnh trng tht

Thi gian Hnh II.4 i mi n l

Mt nt mi khc ca Kaizen l i hi n lc thc s ca tng c nhn mt. cho tinh thn Kaizen sng mi, gii qun l phi c gng lin tc ng h Kaizen. S ng h hon ton khc vi s nhn nhn rm beng ca gii qun l mi khi cng nhn t c mt thnh tch t xut no . Kaizen quan tm n qu trnh hn l ch quan tm n thun n kt qu cng vic. Sc mnh ca phong cch qun l Nht nm trong s thc hin v pht trin thnh cng ca mt h thng khng nhng cng nhn kt qu m cn nhn mnh n phng tin a n kt qu .

KAIZEN i mi

Tiu chun mi

KAIZEN i mi Thi gian Hnh II.5 i mi kt hp vi Kaizen

Page

35

Do , Kaizen i hi nhng ngi qun l phi rt coi trng thi gian v s c gng u t. Tin bc khng th thay th cho u t vo thi gian v s c gng lm vic. u t vo Kaizen c ngha l u t vo con ngi. Ni ngn gn li, Kaizen hng v con, ch trng n con ngi, trong khi i mi ch trng ti cng ngh v tin bc. Cui cng, trit l Kaizen thch hp hn vi nn kinh t pht trin chm, trong khi i mi thch hp vi nn kinh t pht trin nhanh. Kaizen tin ti tng tc mt, da trn rt nhiu n lc nh ng gp li, cn i mi nhy vt vi hy vng s p xung mt bnh nguyn cao hn, bt chp qun tnh ca trng lc v sc nng ca chi ph u t. Trong mt nn kinh t pht trin chm m c im ca n l chi ph cao v nng lng, vt t, th trng nh n th Kaizen thng mang li nhiu li ch hn l i mi. Trong phn m u chng ny, ti ni quan nim Kaizen khng cn tn ti hoc nu c th cng rt yu cc cng ty phng Ty hin nay. Tuy nhin, cch y khng lu, c lc gii qun l phng Ty ginh nhiu u tin cho nhn thc v ci tin tng t nh Kaizen. Cc nh qun l ln tui by gi cn nh li rng trc khi kinh t pht trin mnh vo cui thp k 50 v u thp k 60, gii qun l quan tm rt nhiu ti vic ci tin cc mt ca kinh doanh, c bit trong cc x nghip. Trong thi gian , mi ci tin nh u c ch trng, coi nh c tc dng tt ti s thnh cng ca x nghip. Th trng m rng khng ngng v s xut hin nhng cng ngh mi trong hai thp k sau Th chin th hai khin nhiu cng ty cho rng pht trin nhng sn phm mi, da trn cng ngh mi hp dn hn l nhng c gng t t chm chp i hi nhiu kin nhn ci tin cng vic... p ng nhu cu th trng ngy cng tng, cc nh qun l mnh dn a ra i mi ny ti i mi khc, v h pht l nhng li ch c v rt nh do ci tin mang li. a s cc nh qun l phng Ty hot ng trong v sau nhng ngy si ng chng h quan tm ti ci tin. Tri li, tin tng vo ti chuyn mn ca mnh, nhn danh i mi h lo kim nhng thay i ln mang li li ch tc khc v do thnh tch ca h c cng nhn ngay tc th v h c mau chng bt. Mt yu t khc kch thch h tin hnh i mi l s i hi khng ngng v k ton v kim tra ti chnh. Gi y, nhng cng ty hin i hn c l nhng cng ty thnh cng trong vic thit lp nhng h thng k ton v bo co k lng. Nhng h thng ny khin nh qun l phi cn nhc tng hnh ng ca mnh v phi hiu r mi quyt nh ca mnh s tn km nh th no. H thng ny khng thch hp vi vic to bu khng kh thun li cho ci tin. Theo nh ngha, ci tin thng l mt tin trnh chm chp, t t v cn c mt thi gian di mi thy c hiu qu ca n. Theo ti, nhc im ln

Page

36

nht ca cc nh qun l phng Ty hin nay l thiu trit l v ci tin. Cc cng ty phng Ty khng khen thng nhng c gng ci tin v cng vic ca mi ngi c nh gi cng ngc da trn c s kt qu ca cng vic. V th phng Ty ngi ta khng ly lm l khi nghe nh qun l khin trch cng nhn ca mnh: ti khng cn bit anh lm g hay lm ra sao. Ti ch mun c kt qu - ngay by gi. S ch trng ti kt qu dn ti tnh trng ch ch trng ti i mi. Ni nh th khng c ngha l cc nh qun l Nht khng quan tm ti i mi, cach tn. Nhng nh qun l Nht nhit tnh theo ui Kaizen, ngay c khi h cng quan tm ti i mi, iu ny c th thy r trong th d v trng hp ca cng ty t Nissan. Trng hp ca NISSAN motor Robot (ngi my) ln u tin lm cng vic th hn c a vo phn xng s 2 ca nh my Tochigi ca cng ty t Nissan vo khong nm 1973. Trong sut 10 nm sau , t l t ng ha ca phn xng tng ln 98% v t l ngi my c dng trong k thut hn tng ln 60%. Cng trong thi gian , thi gian lao ng n nh ca xng gim 60% v nng sut tng t 10 n 20%. y l kt qu phi hp gia s tng cng t ng ha v nhng n lc v Kaizen do phn xng thc hin c trong sut thi gian ny. ng Eiichi Yoshida, ph tng gim c v kim tra sn xut v thit k ca nh my Tochigi, trc y ng u phn xng 2 ny, cho bit nhiu phong tro Kaizen c thc hin phn xng ca ng. Mi nm, phn xng c mt chng trnh ring ci tin cng vic. Chng hn nm 1975, chng trnh ny mang tn chin dch nng cao gm 7 im v cng cuc ci tin ch yu tp trung vo cc lnh vc: thi gian lm vic theo tiu chun, hiu qu, chi ph, kin ngh, bo m cht lng, an ton lao ng v qu trnh tin hnh cng vic. Chng trnh ci tin trong nm 1978 mang tn chin dch 33K 1,2 v 3 3K ngha l Kangae (suy ngh), Kodo (hnh ng) v Kaizen v 1,2,3 l suy ngh, hnh ng v ci tin theo li nhy ba bc (c c , bc v nhy). Trong thi gian qun l c nhng quyt nh i hi phi u t ln chng hn nh t ng ha v rbt ha cng vic, th cc chng trnh Kaizen, vi s tham gia ca c gii qun l ln cng nhn, ch trng ti vic thc hin nhng ci tin nh, t tn km lin quan n cng vic lm. Gim nh mc thi gian lm vic lun lun l phng cch hu hiu tng nng sut. Ti nh my Tochigi n lc trong lnh vc ny bao gm s dng phng php lm vic v tiu chun ha tng ng tc ca cng nhn trong qu trnh lm vic.

Page

37

Theo nghin cu ca cc nh chin lc Kaizen, n v thi gian t nht cho cng vic ca mi c nhn l 1/100 pht hay 0,6 giy. Bt c ngh no gip cho ngi cng nhn tit kim c t hn 0,6 giy thi gian ngi cng nhn a tay ra hay bc c bc u c gii qun l xem xt k lng. Ngoi vic khuyn khch hot ng ca cc nhm kim phm QC trong phn xng, phn xng cn khen thng v c nhng hnh thc cng nhn khc cho nhng ng gp ca cng nhn vo chng trnh Kaizen cc lnh vc nh kin ngh, an ton lao ng, v gim sai lm. Vi mc ch ngi ta lp ra mt phiu Kaizen, v bt k mt kin ci tin no ca tp th hoc ca c nhn, u c ghi trn phiu v trnh ln qun c. a s cc kin c qun c nghin cu v x l ngay trong phn xng. Theo ng Yoshida, cng nhn thng gp kin m h c th thc hin c trong qu trnh hon thnh cng vic ca h. Th d, ngi cng nhn c th gp kin xin iu chnh chiu cao ca ci gi dng c s dng n d dng hn. kin nh vy c th c nghin cu trong phn xng v thc t l phn xng mua cc thit b hn ch lm cng vic iu chnh nh nh vy. Phn xng ny lun lun tin hnh Kaizen trong qu trnh t ng ha v robot ha sn xut. K s trng Norio Kogure ca phn xng k li khi anh mi v lm vic ti phn xng, ng ch bo anh rng: s khng c mt tin b no nu anh lm vic theo cng mt cung cch trong sut 6 thng. Do c ngi qun l ln cng nhn hng ngy u tham gia cng cuc ci tin. Thng thng ngi ta bt u bng nghin cu cch ngi cng nhn lm vic xem xt thi gian tiu chun c th no gim xung ti 0,6 giy hay t hn na khng. K l cng cuc nghin cu ci tin quy trnh sn xut. Theo k s Yoshida hn 90% cng vic ca k s trong b phn ch to, bng cch ny hay cch khc hng v Kaizen. ng tin rng cng vic ca ngi qun l l nn thng xuyn n ch cng nhn lm vic, khuyn kch h ng gp kin ci tin cng vic v ngi qun l phi thc s quan tm n kin ng gp ca cng nhn. ng cng tin rng chnh nhng c gng c c t c s gip nh my ct gim ti mt na s robot b hng hc trong nhng nm 1980 v 1981.

Page

38

Kaizen khc vi i mi (2)Khoa hc Cng ngh i mi n Sn xut Kaizen Th trng

Hnh II.6 Ton b dy chuyn sn xut

Hnh trn cho thy qu trnh ni tip t cng cuc nghin cu ca cc nh khoa hc trong phng th nghim cho ti th trng tiu th. Cng ngh l s p dng nhng l thuyt v thc nghim khoa hc, a ti cc n sn xut v cui cng l th hin bng sn phm trn th trng. Hai thnh phn ca ci tin i mi v Kaizen c th c p dng mi giai on ca dy chuyn ny. Nhng thng thng tc ng ca Kaizen d nhn thy v gn gi vi sn xut v th trng hn trong khi tc ng ca i mi thng gn vi khoa hc v cng ngh hn.I MI - Sng to - C nhn ch ngha - Hng v chuyn mn - Ch trng n nhng bc nhy vt - Hng v cng ngh - Thng tin: khp kn, c quyn - Hng v chc nng chuyn mn - Tm kim cng ngh mi - ng li v ban iu hnh - Phn hi hn ch KAIZEN Kh nng thch nghi Lao ng tp th Hng v ci chung Ch trng n chi tit Hng v con ngi Thng tin: cng khai, chia s Hng v chc nng cho Xy dng trn cng ngh hin hu T chc chc nng cho Phn hi ton din.

Hnh II.7 Thm mt bng so snh gia i mi v Kaizen

Bng trn y cho thy phng Ty mnh hn v mt canh tn i mi v Nht mnh hn v ci tin ca Kaizen. Nhng im khc bit ny cn do nhng khc nhau v mt x hi v vn ha. Th d nn gio dc phng Ty nhn mnh n sng kin, sng to ca c nhn, trong khi gio dc Nht nhn mnh n s hi ha v ch ngha tp th. Gn y ti c dp ni chuyn vi nh ngoi giao phng Ty lm vic Nht. ng ny ni rng mt trong nhng khc bit d nhn thy nht gia phng Ty v Nht l phng Ty thng t mn v qu t tin trong khi ngi Nht thng cm thy khng yn tm v c cm gic cha hon ho. C

Page

39

l chnh v cm tng cha hon ho ny thc y Kaizen. Nghin cu tng quan gia Kaizen v i mi, chng ta c th thit lp bng so snh nh trong s 2.8. Tuy nhin v nn cng nghip ca Nht ngy cng hng ti cng ngh k thut cao, chng ta li c s 2.9.Trnh cng ngh Cch tin hnh c a hn i mi hng v cng ngh Sn phm

Nhn thc ca phng Ty

Cng ngh cao

Sn phm mi c tnh i mi

Nhn thc ca Nht

Cng ngh thp v Kaizen

Hng v con ngi v Kaizen

Sn phm hng v Kaizen

Hnh II.8 Nhn thc ca phng Ty v Nht Bn v sn phm

Trnh cng ngh

Cch tin hnh c a thch i mi hng v cng ngh Kaizen hng v cng ngh

Sn phm

Cng ngh cao

Sn phm c tnh ci tin ca Kaizen

Cng ngh thp

Kaizen hng v con ngi

Sn phm hng v Kaizen

Hnh II.9

Page

ng Moritani a ra th d v bn dn laser. Mc tiu ca s pht trin bn

40

Theo ng Masanori Moritani, nh nghin cu lo thnh ca Vin nghin cu Nomura Nht, mt khi c thay i nhn thc v sn phm mi, tnh cnh tranh trong cc cng ty Nht cng mnh hn. Thay i ny ang din ra. Cc cng ty Nht t c nhng bc tin quan trng trong s pht trin c lin quan n Kaizen, ngay c trong nhng lnh vc k thut tn tin nht.

dn laser l ci tin cc mc nng lng v ng thi gim chi ph sn xut. Mt khi mc tiu ny t c, k thut laser c s dng trong vic sn xut hng ha hng lot, th d nh a compact v a video. Ti mt cng ty in t ni ting ca Nht, k thut laser s dng trong cc my ht dng a compact gi khong 500.000 yn vo nm 1978. n nm 1980, cn 50.000 yn v n ma thu nm 1981, n ch cn khong 10.000 yn. Vo nm 1982, khi my nghe nhc dng a compact u tin c bn trn th trng th gi ca my bn dn laser ch gi khong 5.000 yn. K t nm 1984, gi ny xung cn 2.000 ti 3.000 yn. Cng thi gian , tui th ca my bn dn laser c tng ln t 100 gi i vi cc loi i u n hn 50.000 gi i vi vi cc loi i mi. Nhng pht trin ny c c l do kt qu trong ci tin v cht lng v k thut sn xut, chng hn nh cc lp ca my bn dn ngy cng mng hn (iu ny i hi kim tra chnh xc, ti mc nh hn 1 micron) v mt s k thut khc. ng thi cng phi ci tin cc a compact na v cc khim khuyt cng ngy cng phi c gim i. Trong sut thi gian ny, my nghe nhc dng a compact tri qua nhiu thay i hon thin hn. Gi thnh cng h dn. Vo nm 1982 my i u gi khong 168.000 yn. Ti nm 1984, gi ch cn 49.800 yn. Trong khong thi gian 2 nm sau ny, kch thc ca my cng gim ti 5/6 v lng in tiu th gim 9/10. Cng ngh c bn s dng sn xut my bn dn laser c thc hin vo gia thp k 70, nhng pht trin ny cho thy n lc ln trong cng tc thit k - v cc nghin cu, trin khai thit k, sn xut ci tin cng ngh hin ti. S pht trin ch yu ca cng ngh ngy nay ang c chuyn t phng thc nhy vt sang phng thc pht trin t t. phng Ty, ngi ta thng c quan nim ngi lm cng tc cng ngh phi c bng tin s, nhng ch c ba tin s lm vic trong ban iu hnh ca mt trong nhng cng ty thnh cng nht Nht hng Honda Motor. Mt trong ba ngi ny l nh sng lp Soichiro Honda m bng tin s ca ng l tin s danh d, cn hai ngi kia th khng cn hot ng tch cc lm trong cng ty. hng Honda Motor, dng nh nhng ci tin cng ngh khng i hi phi c bng tin s. Chng ta khng cn nghi ng g na v s cn thit phi c cng ngh mi. Nhng chnh iu g din ra sau khi c cng ngh mi, mi lm cho ngi ta thy s khc bit. Mt sn phm c c t cng ngh mi lc u thng rt t v cht lng khng c m bo. V th, khi c cng ngh mi ri nh my phi tp trung n lc hng v cc lnh vc nh sn xut hng lot, gim chi ph, ci tin sn phm, ci tin cht lng ngha l tt c cc lnh vc i hi phi c gng bn b. ng Moritani cho bit cc nh nghin cu phng Ty thng t ra nhit tnh v rt gii trong vic gii quyt cc d n c tnh th thch. Nhng nu h

Page

41

ch ch tm ti phng thc nhy vt v qun khi nim Kaizen hng ngy h s vo mt ci th rt bt li i vi s th thch ca Nht trong vic sn xut hng lot nhng sn phm k thut cao. Phn tch hai nn cng nghip sn xut bn dn Nht v Hoa K cho thy u th cnh tranh ca mi bn v iu gii thch s khc bit gia Kaizen v i mi. ng Paul H.Aron, ph ch tch ca Daiwa Securities America v l gio s mn kinh doanh quc t ti phn khoa Qun tr kinh doanh ca i hc New York, gn y ni: Ngi M nhn mnh n canh tn v tinh xo. Nhiu cng ty M than phin h khng th gi cc k s li lm vic vi h, nu k s ch c p dng nhng k thut tn k. Gic m ca cc k s ngi M l thnh lp mt cng ty c lp v c c nhng t ph k thut quan trng. Sau nhng t ph , ngi k s hy vng cng ty ca anh ta s c mt t hp cng ty ln mua li v sau , nu cn tr anh ta li lp ra mt cng ty khc vi cng ngh cao v li lp li qu trnh c. Do , lm ngi k s sn xut thng chng c danh vng g nhiu v do lnh vc sn xut khng thu ht sinh vin u t nht. K s ca Nht, phn ln hy vng c li lm vic vi mt cng ty ln. K s lm cng tc sn xut cc cng ty Nht thng cng c uy tn nh cc nh nghin cu. Ngi ta c th gii thch v sao Kaizen c a thch hn i mi ch gii qun l s dng tt ti nng ca ngi k s v ngay bn thn ngi k s cng c thc tt v cng vic ca mnh. phng Ty, ngi k s hnh din khi vic lm ca h l thc hnh nhng l thuyt hc v h khng cn quan tm ti lp quan h vi ni sn xut. Mi y, khi ti thm mt nh my M, ti c bit my mc c lp t nh my ny l do cc k s lm phng thit k v nhng k s ny cha h bc chn n nh my. Cc my ny thng phi c iu chnh li v chy th trc khi em ra s dng. Trong cun sch nhan Cng ngh ca Nht (Tokyo, do the Simul Press xut bn nm 1982), ng Masanori Moritani vit u tin v sn xut Sc mnh th ba ca cng ngh Nht l s lin kt cht ch gia trin khai, thit k n v dy chuyn sn xut. Nht, iu ny rt bnh thng, nhng M v chu u khng phi lc no cng nh vy Nht, sn xut c bt u mt cch t, nhanh chng t sn lng hng nm c triu n v hay hn na. Cc cng ty M v chu u rt kinh

Page

42

ngc v iu ny. phng Ty, nh qun l thng rt thn trng trong vic m rng sn xut, h thng t hi lng khi sn lng hng nm tng c gp i trong thi gian 3 hay 4 nm. Yu t chnh khin Nht c th sn xut nhanh c nh vy l nh s tch cc u t vo cc nh my v thit b. Nhng s d c th lm c nh vy v mt cng ngh l v c s thng nht gia trin khai, thit k n v sn xut. Nht, mt s rt ln k s tt nghip i hc loi xut sc thng c giao cng vic ni sn xut v kin ng gp ca h gi vai tr quan trng trong hot ng kinh doanh ca cng ty. Nhiu ngi lnh o ca ngnh cng nghip ch to l k s v a s h c kinh nghim thu thp c trong thi gian trc tip lm vic cc phn xng sn xut. cc cng ty Nht, ting ni ca b phn sn xut rt c gi tr trong vic trin khai v thit k n. Ngoi ra, k s tham gia trin khai v thit k n lun lun n thm ni sn xut v chuyn tr vi cc cng s ca h lm vic cc phn xng. Nht, ngay nhng nh nghin cu cng thng c mt ni sn xut hn l lm vic trong trung tm nghin cu. a s h c giao cng vic cc x nghip v b phn sn xut. Hitachi c khong 8.000 cn b lm cng tc nghin cu v trin khai, nhng ch c 3.000 ngi lm vic ti trung tm nghin cu, 5.000 ngi cn li lm vic ti cc phn xng v cc b phn sn xut ca nh my. Cng ty in Nippon (Nippon Electric Company) c 5.000 nh k thut hoc trc tip hoc gin tip tham gia cng vic nghin cu v trin khai cc cng trnh nghin cu. C ti 90% trong s h lm vic ti cc phn xng. iu ny c ngha l lin h v thng hiu gia trin khai cc cng trnh nghin cu v sn xut. Tinh hoa ca phn xng Trn vi phng din, cc nh sn xut Tivi ca Php ln lt Nht trong vic pht trin cc mu Tivi ng u danh sch hin i. H thng phm nh v iu khin t xa c ngi Php gii thiu kh lu trc khi ngi Nht bt u s dng chng, nhng trong khi Php chi ph rt nhiu sn xut ra nhng mu Tivi tuyt p, tuyt sang th cht lng ca sn phm thc t li thua Tivi Nht. S d nh vy v cc nh thit k n Php khng hiu r nhng vn m phn xng sn xut gp phi v cng v cng vic thit k n khng xut pht t suy ngh ca ngi trc tip lp rp my. Ni tm li, c nhng khong cch trong cc giai tng trong cng ty th ng nhin phi c nhng khong cch quan trng gia trin khai n v sn xut. Ti bt u s nghip ca ti ngnh ng tu, u tin cho Cng ty C kh v ng tu Hitachi. Ti c c v cng ty ngay sau khi ti tt nghip i hc Tokyo. , ti lm vic phn xng sn xut, mc ng phc nh cc

Page

43

ng nghip khc v cng lm vic vi h. Hi , cng nhn ng tu mc loi ng phc rt c bit: h qun mt ci khn lng quanh c v nht n vo phn trc ca b ng phc. Trong ngnh ng tu, chic khn ny c cng dng thit thc l ngn m hi chy xung ngc v lng. D nhin ngi ngoi nhn vo nhng chic khn m m hi ny th thy n chng hp thi trang cht no, nhng i vi ti, ti lun lun cm thy hnh din khi ngh rng chic khn quanh c ti l tng trng cho vic ti c lm vic nh mt nh k thut ti xng. Do mt trong nhng th mnh ca cc nh qun l Nht trong vic thit k ra nhng mt hng mi l ch h c th b tr cng vic cho nhng k s c kh nng pht huy c c Kaizen v i mi. Ni chung, t l k s lm vic cc x nghip Nht thng cao hn nhiu so vi x nghip ca Hoa K hay chu u. Mc d vy khuynh hng ca Nht vn l a nhiu k s n nh my bo m s lin lc vi nhng ngi tham gia sn xut. Ngoi ra, rt nhiu cng c thc t khc, th d bn kim phm cng c trin khai ci tin vic kim phm cho gia khch hng, k s v ngi sn xut. Nhng vic ny ng gp rt nhiu vo vic to ra nhng sn phm p ng nhu cu ca khch hng (iu ny c ni r trong chng 5). Kaizen v o c Gio s Gerald Nadler, ch nhim phn khoa C kh cng nghip ca i hc ng South California Hoa K ni nng sut l mt thc o, ch khng phi l mt thc t. y th m chng ta vn lun lun tm kim ci b mt ca nng sut, coi n nh cha kha nh ngha nhng thc o ca nng sut. Nadler ni iu ny cng ging nh khi thy cn phng lnh qu, ta n xem hn th biu v iu chnh n. iu chnh nhit trn hn th biu khng gii quyt c vn . iu cn lm l phi c nhng n lc ci tin tnh trng ny, th d phi nm thm ci vo l si hay kim tra li xem l si c trc trc g khng. Ni cch khc phi s dng chu trnh PDCA (Plan - Do Check Action: k hoch, thc hin, kim tra, hnh ng ). Nng sut ch l s m t tnh trng hin ti v cc n lc qua ca con ngi. Chng ta cng c th ni rng kim tra cht lng (QC) cng l mt thc o ch khng phi l mt thc t. Chng ta kim tra cht lng xem xt nhng khim khuyt trong qu trnh sn xut. Chng cn phi ni rng c kim tra gay gt nh th no, iu ny khng nht thit dn n nhng ci tin v cht lng sn phm. Mt cch ci tin cht lng l phi ci tin quy trnh sn xut. Chi tr tung hng vi nhng con s khng th ci thin c tnh trng ca cht lng. chnh l l do v sao kim tra cht lng sn phm Nht c bt u ngay t giai on xem xt sn phm, t giai on xy dng cht lng trong qu trnh sn xut v cui cng iu ny c ngha l phi xy dng cht lng

Page

44

ca sn phm trong sut cc giai on sn xut. Nu nng sut v kim tra cht lng sn phm khng phi l thc t v ch l ci thc o kim tra kt qu, th thc t l g v cn phi lm g? Cu tr li l: nhng n lc u t vo vic nng cao nng sut v cht lng u l thc t. Nhng t then cht l n lc v ci tin. By gi l lc phi thot ra khi s m nh ca nng sut v kim tra cht lng, phi xn tay o ln, bt u lm vic cho s ci tin. Nu chng ta minh nh rng cng vic ca nh qun l l qun l cc tin trnh lm vic v kt qu th nh vy ngi qun l phi c thc o o lng c tin trnh lm vic ln kt qu cng vic. Khi gio s Nadler ni nng sut ch l ci thc o, ng hin nhin mun gii thch rng nng sut l mt ch s hng v kt qu cng vic (tiu chun R). Khi chng ta ni ti ci tin, chng ta phi lm vic vi tinh thn hng v cch tin hnh cng vic (tiu chun P). Tuy nhin, nhiu cng ty phng Ty, nhiu nh qun l khng h bit rng c nhng th nh nhng ch s hng v qu trnh cng vic, v nhng ch s chng bao gi c cng ty. Nhng cu hi do cc nh qun l phng Ty t ra lun lun nhm vo cc ch s hng v cc kt qu ca cng vic. Th d nh s hng bn c hng thng, chi ph hng thng, s sn phm lm c v li nhun. Khi nh qun l mun tm kt qu c th trong cng ty, th d nh li tc qu, ch s nng sut, cht lng, ng ta ch cn xem xem mc tiu ca cng ty c c t hay khng. Tri li, khi nh qun l s dng ci thc o hng v qu trnh cng vic xem xt nhng n lc ci tin, ng ta s t quan tm hn ti kt qu bi v tin trnh ci tin bao gi cng chm chp v bc i tng bc nh. tranh th c s cng tc, gii qun l phi c mi quan h vi cng nhn. Tuy nhin, cc nh qun l phng Ty thng khng mun c mi quan h . C khi cc gim st vin ni sn xut khng bit lm th no giao tip vi cng nhn. H s phi ni chuyn vi cng nhn, dng nh l gia h vi cng nhn khng ni chung mt ngn ng (iu ny trn thc t cng ng, ni cc nc c cng nhn n lao ng hp tc). Theo ng Neil Rackham, ch tch ca nhm nghin cu Huthwaite th cc nh qun l M trong cc bui hp thng xut kin ca h nhiu gp 9 ln so vi mi ln h b sung, lm r thm hay ng h kin ca nhng ngi khc. Tng s nhng li pht biu cng nh thi ng h ca gii qun l i vi nhng ngi khc tuy c khc nhau nhng bnh qun khng bng mt na tng s nhng ng h m gii qun l thc hin cc nc Singapore, i Loan, Hng Kng v Nht. iu cn thit l gii qun l phng Ty nn pht huy thm cc phng thc ng h khi tip xc vi nhau hoc khi tip xc vi cng nhn. Mi y, sau mt ngy tho lun v khi nim Kaizen, ng William Manly,

Page

45

ph ch tch lo thnh ca cng ty Cabot, chm trch: ti tng ngh l c hai tn gio chnh Nht: Pht gio v Thn gio. By gi ti bit l c mt tn gio th ba na: Kaizen. Mc d c v khi hi, nhng ngi ta phi c thnh tm tn gio thc hin sch lng Kaizen m khng ch trng ti li lc tc th. Kaizen da trn nim tin l con ngi ai cng thch ci g tt p v ng gi, v ngi qun l phi tin tng rng v lu di h s c li. i vi Kaizen, cng nhau chia s, cng nhau quan tm v cng nhau cam kt l nhng iu rt quan trng. Tn gio cn rt nhiu nghi thc, Kaizen cng i hi nhiu nghi thc, v ngi ta cn c nhng phng cch chia s kinh nghim, ng h nhau v cam kt vi nhau. chnh l l do v sao nhng bui hp bo co cng vic l mt vic rt quan trng i vi cc nhm kim phm. Nhng c mt iu may mn l ngi ta khng phi i ti kip sau mi c nhn thy thnh qu ca Kaizen, v Kaizen mang li li ch ch trong vng 4 hay 5 nm, nu khng phi l ngay lp tc. Kaizen cng i hi mt kiu lnh o khc, s lnh o da trn kinh nghim c nhn, nim tin c nhn v khng nht thit da trn quyn, cp bc hay tui tc. Bt c ngi no c kinh nghim u c th tr thnh lnh o. Bng chng: ngi ta ch cn nhn xem nhit tnh ca nhng ngi ng u cc nhm QC, gi v tr, khi h trnh by kin ca h trong cc bui hp. C c nh th l v cng cuc ci tin mang li nhiu kinh nghim thc s th v trong i sng nhn ra cc vn , suy ngh v hc tp ln nhau, gii quyt cc cng vic kh, v do , ci tin c nng ln mt tm cao mi.

Page

46

III. Kaizen bng kim tra cht lng ton din .

Con ng theo ui Kaizen dng nh l v tn. Tuy nhin con ng i ti Kaizen li l s thc hin kim phm ton din (Toltal Quality Control TQC). Nh ni, phng Ty ngi ta thng quan nim TQC l mt phn hot ng ca cc nhm kim phm (QC), l hot ng ca cc k s (QC). trnh cho t TQC c th b hiu sai, t kim phm ton cng ty (Company wide quality control - CWQC) c t ra gii thch cho nhng ngi nc ngoi hiu chnh xc hn v TQC, mt cung cch qun l mang nt c trng Nht. nc Nht, hu ht cc cng ty vn dng t TQC khi mun cp ti kim tra cht lng trn ton cng ty. Kim tra cht lng lin quan n cht lng con ngi Ni n cht lng ngi ta thng c xu hng ngh n trc ht cht lng sn phm. Nhng chnh cht lng ca con ngi mi l mi quan tm hng u ca TQC. Lm cho cht lng gn vo con ngi mi l iu c bn ca TQC. Mt cng ty m c kh nng xy dng cht lng cho cng nhn th coi nh i c na con ng lm ra hng ha c cht lng. * Ba khi xy dng chnh trong kinh doanh l phn cng, phn mm v phn con ngi. TQC khi u vi phn con ngi. Ch khi phn con ngi c t ra r rng th phn cng v phn mm trong kinh doanh mi c xt n. Lm cho con ngi c cht lng ngha l gip cho h c thc v Kaizen. Cc vn chc nng v chc nng cho u c rt nhiu trong khung cnh lm vic, v con ngi phi c hng dn nhn ra nhng vn ny. Sau h phi c hun luyn c kh nng gii quyt nhng vn h nhn ra. Khi vn c gii quyt, kt qu phi c tiu chun ha trnh ti xut hin. Bng cch tri qua chu k v tn ny ca ci tin, ngi ta c th tr nn c tinh thn Kaizen v t ra k lut hon thnh Kaizen trong cng vic. Gii qun l c th thay i np vn ha ca cng ty bng cch xy dng cht lng cho con ngi, nhng iu ny ch c th thc hin thng qua o to v s lnh o kin quyt. ng Claude Levi Strauss, nh nhn chng hc ngi Php tuyn b ti

Page

47

Hi tho quc t v nng sut t chc Nht vo nm 1983 rng: Hi tho ny cn quan tm ti ci tin nng sut ca ch nhiu hn ti nng sut ca sn phm. Chng ta c th ngh rng nng sut ngy nay t b nh hng v thiu lng hng sn xut m b nh hng nhiu hn bi s vic l chng ta vn b l thuc vo h thng k thut xa c m t tin chng ta s dng, v mt khai thc ti nguyn thin nhin, chng ta vn cn l loi th n mi sng. c nhng ch tt hn, x hi nn t quan tm ti nng lng hng sn xut, m nn ch nhiu hn ti sn xut con ngi c cht lng hn, hay ni cch khc, sn xut con ngi c kh nng lm ra ch ny. Theo nh ngha ca Vin tiu chun cng nghip Nht (the japan Industrial standards Z8101 - 1981), kim tra cht lng l mt h thng cc phng tin sn xut hng ha hay dch v v mt kinh t nhm tha mn nhu cu ca khch hng. nh ngh c din t nh sau: Mun kim tra cht lng, ng l cn phi c s hp tc ca tt c mi ngi trong cng ty, bao gm gii qun l chp bu, cc nh qun l thng, cc gim st vin v c cng nhn na. Tt c cng tham gia vo cc lnh vc hot ng ca cng ty nh nghin cu th trng, trin khai v ln k hoch sn xut hng ha, thit k, chun b cho sn xut, mua bn, ch to, kim tra, bn hng v nhng dch v sau khi bn hng cng nh nhng cng tc kim tra ti chnh, qun l, gio dc v hun luyn nhn vin. Kim tra cht lng thc hin theo cch ny c gi l kim tra cht lng ton din. By gi chng ta hy coi hai t CWQC v TQC nh c th thay th cho nhau. D dng t no, bn cht tht ca CWQC v TQC vt ra ngoi phm vi kim tra cht lng thun ty. Theo ti, TQC l mt phng php c h thng v c thng k c s dng cho Kaizen v l mt cng c qun l gii quyt cc vn . Trong chng ny, chng ta s s dng t TQC khi cp n quan nim rng ri ca CWQC hay TQC. Nm 1979, ng Mankichi Tateno, lc l ch tch ca cng ty Nippon Steel, tuyn b cng ty ca ng sp sa a vo s dng TQC. ng trnh by 3 mc tiu ca TQC: 1 cung cp hng ha v dch v p ng nhu cu ca khch hng v t c s tn nhim ca khch hng. 2 Gip cng ty lm n sinh li hn bng cc bin php nh ci tin phng thc lm vic, gim bt khim khuyt, h chi ph, gim vay n v ginh c nhiu hn na nhng hp ng c li. 3 Gip cng nhn pht huy kh nng hon thnh mc tiu ca cng ty, bng cch c bit nhn mnh n cc mt nh trin khai chnh sch v cc hot ng t nguyn.

Page

48

ng cng hy vng rng TQC s gip cho cng ty ng u vi bt c mt thay i gay gt no v mi trng kinh doanh hay vi nhng vn t bn ngoi, ginh c nim tin ca khch hng v bo m c li tc cao hn. TQC tr thnh mt h thng y bao gm vic gii quyt cc vn v cc hot ng ci tin ca cng ty. Ti xin c phc ha h thng TQC ny di nh sng ca Kaizen. TQC c ngha l mt khi nim v Kaizen v mt cch gii quyt vn mt cch c h thng v da trn s thng k. Nn tng phng php lun ca TQC l s p dng cc quan nim v QC, bao gm s dng v phn tch cc d kin thng k. Phng php lun ny i hi l s phn tch tnh hnh v cc vn phi c th hin bng con s cng nhiu cng tt. Do nhng ngi thc hnh TQC thng c thi quen lm vic vi cc d kin kh khn ch khng phi vi linh cm hay cm gic. Trong khi gii quyt cc vn thuc v thng k ngi ta phi quay tr v ngun gc ca vn nhiu ln thu thp cc d liu. Phng thc ny a n cch suy ngh hng v qu trnh. Suy ngh hng v qu trnh cng vic c ngha l phi kim tra bng kt qu ch khng phi bi kt qu. nh gi con ngi ch da vo kt qu ca vic h lm cha . Thay vo , gii qun l phi tm hiu xem cc bin php c s dng v phi lm vic da trn cc tiu chun c phi hp thit lp ci tin cng vic. Phng php ny khuyn khch s giao tip thng xuyn gia gii qun l v cng nhn. Li suy ngh hng v qu trnh phn bit r tiu chun hng v qu trnh tin hnh cng vic (tiu chun P) v tiu chun hng ti kt qu cng vic (tiu chun R). i vi TQC, ngi ta khng tn thnh cu ni: Tt c ci g tt, t a n kt qu tt. TQC l li suy ngh, theo Hy ci tin qu trnh lm vic. Nu cng vic tin hnh tt p l v trong qu trnh cng vic phi c mt ci g c lm tt. Hy tm ra ci tt v phi da vo ci tt . Nhng n lc chung thng t ra l nhng kinh nghim rn luyn qu bu cho mi ngi. C nhiu cch ci tin qu trnh cng vic v v th cn phi dnh u tin cho cc phng thc gii quyt vn . Tt c iu ny u c ch trong cch suy ngh hng v qu trnh. Nh vy chng ta