karty w świadomości polaków – zmiany w minionej dekadzie
DESCRIPTION
1. Karty w świadomości Polaków – zmiany w minionej dekadzie. Eugeniusz Śmiłowski Marcin Idzik. Agenda. Stan i dynamika rynku kart płatniczych w Polsce Profile użytkowników: różnice i podobieństwa Wykorzystywanie kart płatniczych Karty w świadomości i portfelach Polaków Źródło danych: - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
Karty w świadomości Polaków – zmiany w minionej dekadzie
Eugeniusz Śmiłowski
Marcin Idzik
• Stan i dynamika rynku kart płatniczych w Polsce
• Profile użytkowników: różnice i podobieństwa
• Wykorzystywanie kart płatniczych
• Karty w świadomości i portfelach Polaków
Źródło danych:Audyt Bankowości Detalicznej – regularny, comiesięczny sondaż Pentor RI dotyczący opinii, postaw i zachowań finansowych Polaków ;
Agenda
11,313,4
16,915,1
16,9
20,4
23,8
26,5
30,331,7
0,4 0,6 0,8 1,2 24,4
6,47,8
9,4 10
153,1166,8
93,4
112,9 112100,8
118,8
133,8 136,3 135,2
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009*
Liczba wyemitowanych kart (w mln)W tym kredytowe (w mln)Liczba punktów handlowo - usługowych akceptujących karty (w tys)
Źródło: NBP
2,8 krotny wzrost liczby wyemitowanych kart 25 krotny wzrost liczby wyemitowanych kart kredytowych 1,8 krotny wzrost liczby punktów handlowo – usługowych
2,7 krotny wzrost liczby bankomatów
2,8 krotny wzrost liczby wyemitowanych kart 25 krotny wzrost liczby wyemitowanych kart kredytowych 1,8 krotny wzrost liczby punktów handlowo – usługowych
2,7 krotny wzrost liczby bankomatów
Liczba wyemitowanych kart, a liczba punktów akceptujących karty
* I-II kwartał 2009
626 33 42
5467
103131
152177
209231
2003 2004 2005 2006 2007 2008
Płatność kartami
Transakcje bankomatowe
Źródło: NBP
Wartość transakcji bankomatowych oraz płatności kartami
141 132 123 116 117 115
269296 302
323343 365
2003 2004 2005 2006 2007 2008
Płatność kartamiTransakcje bankomatowe
Średnia wartość transakcji w PLN
Wartość transakcji w mld PLN
Deklarujący posiadanie konta oraz karty bankowej
AUDYT BANKOWOŚCI DETALICZNEJ
9%
12%
43%
48%50% 49% 48% 47%
50% 49% 48%50%
2%4% 4%
35% 36% 37%
40% 40% 39%
42%41%
15%
31%
27%
20%
9%
16%
19%
25%
30%
33%
4%
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
posiadający ROR
posiadający kartę bankową
Miejsce kart w definiowaniu usług bankowych…co rozumiesz przez korzystanie z usług bankowych?
2%
4%
30%
14%
69%
39%
51%
19%
79%
65%
1%
4%
20%
10%
59%
26%
49%
22%
77%
63%
1%
3%
23%
14%
46%
29%
49%
34%
77%
75%
2%
3%
10%
5%
20%
32%
25%
30%
62%
72%
2%
3%
5%
6%
14%
17%
26%
33%
55%
78%
Trudno powiedzieć
Inne
Wymiana walut
Posiadanie rachunku w biurze maklerskim
Posiadanie książeczki oszczędnościowej
Regulowanie comiesięcznych należności np. opłaty zaczynsz, telefon
Posiadanie lokaty terminowej
Posiadanie karty płatniczej
Zaciągnięcie kredytu, pożyczk
Posiadanie rachunku ROR
2009*2005200219991997
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
* I-III kwartał 2009
1%
2%
4%
3%
4%
4%
8%
5%
7%
12%
14%
13%
16%
24%
49%
1%
1%
4%
3%
7%
4%
7%
7%
8%
8%
16%
12%
17%
30%
44%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Zachęcająca przekonująca reklama
Możliwość uzyskania kart płatniczych
Jedyny bank wtedy działający w okolicy
Korzystne oprocentowanie rachunków i lokat
Realizacja usług przez telefon i/lub internet
Łatwość uzyskania kredytu
Miła obsługa
Polecenie znajomych/ rodziny
Szeroki zakres usług
Zakład pracy założył mi tam konto
Korzystne opłaty i prowizje
Szeroka sieć oddziałów
Szeroka sieć bankomatów
Pewny bank, godny zaufania
Dogodna lokalizacja oddziału
2005 2009
Główne powody wyboru banku
22%
70%
8%
28%
23%
26%
15%
8%
48%
52%
28%
54%
18%
27%
17%
16%
16%
24%
47%
53%
kawaler/panna
żonaty/zamężna
wdow(a)iec/rozwiedziony(a)
do 29
30-39
40-49
50-59
60 +
Mężczyzna
Kobieta
Struktura posiadaczy kartze względu na płeć, wiek i stan cywilny
2002PŁEĆ
WIEK
STAN CYWILNY
X – 39,5X – 44,2
I-III kw. 2009
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
14%
10%
14%
18%
22%
20%
13%
16%
20%
26%
6%
19%
7%
13%
14%
19%
38%
11%
12%
18%
16%
5%
do 700 zł
701-900 zł
901-1250 zł
1251-1750 zł
ponad 1750 zł
wieś
miasto do 19.999 mieszkańców
miasto od 20.000 do 49.999
miasto od 50.000 do 199.999
miasto 200.000 i więcej
Warszawa
DOCHODY OSOBISTE
MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Struktura posiadaczy kart ze względu na dochody osobiste oraz miejsce zamieszkania
2002I-III kw. 2009
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
Ponad 1500 zł
1001-1500 zł
801-1000 zł
601-800 zł
do 600 zł
11%
24%
46%
18%
19%
35%
10%
8%
16%
26%
26%
34%
15%
18%
20%
7%
12%
29%
6%
4%
3%
4%
7%
3%
podstawowe, niepełne podstawowe
zasadnicze zawodowe lub średnienieukończone
średnie ukończone, pomaturalne,nieukończone wyższe
wyższe ukończone
Robotnicy
Rolnicy
Urzędnicy
Menedżerowie
Studenci
Emeryci
Gosp. dom.
Bezrobotni
GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA
WYKSZTAŁCENIE
Struktura posiadaczy kartze względu na grupę społeczno-zawodową i wykształcenie
2002I-III kw. 2009
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
1%1%
87% 84% 85%
1% 1%1% 3% 3%
11%10% 11%
2003 (N=2116) 2008 (N=4026) 2009* (N=3472)
jedną
dwie
trzy
cztery i więcej
odmowa odpowiedzi
Liczba posiadanych kart
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
* I-III kwartał 2009
1% 1% 2% 2% 2% 2%
59% 63% 64% 65% 70% 66%
36% 34% 34% 33% 28% 32%
1% 3%3%
3% 5% 4% 4% 4% 3%
2004 2005 2006 2007 2008 2009*
[4] Bardzo zadowolony(a)
[3] Raczej zadowolony(a)
[2] Raczej niezadowolony(a)
[1] Bardzo niezadowolony(a)
Trudno powiedzieć
Problemy z używaniem karty wostatnim miesiącu
Zadowolenie z używania kart płatnicznych
Najczęściej pojawiające się problemy przy płaceniu kartą:
Awaria terminala;
Wolne/przeciążone łącza – długotrwałe oczekiwanie na połączenie;
Brak połączenia;
Odmowa wykonania transakcji (komunikat z banku);
Błąd/niekompetencja sprzedawcy.
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
* I-III kwartał 2009
Trudno powiedzieć
11%
Tak3%
Nie86%
Problemy w relacjach z bankami z powodu kart
Doświadczanie problemów w kontaktach z bankami
Trudno powiedzieć
8%
Tak2%
Nie90%
22%
15%
8%
7%
6%
5%
3%
3%
2%
2%
2%
2%
1%
1%
21%
14%
13%
8%
10%
7%
4%
2%
2%
4%
4%
3%
1%
23%Obsługa w placówce
Kolejki w placówce
Awaria bankomatu
Opóźnienia
Odmowy udzielenia kredytu
Realizacja transakcji
Trudności z bankowością elektroniczną/internetową
Reklamacja
Niekompletny wyciąg
Naliczenie odsetek
Trudności z systemem informatycznym
Obsługa infolinii
Zmiany warunków współpracy/ umowy
Zmiany cen
Mała liczba bankomatów
Trudności przy zmianie karty
2008 (N=144)
2005 (N=242)
2005 N=6929
2008 N=6455
WIEDZA POLAKÓW O PRODUKTACH BANKOWYCH
58
66
0 20 40 60 80 100
miesięczna opłata za prowadzenie rachunku
opłata za przelew z ROR na rachunek w innym banku
opłata za realizację zlecenia stałego z ROR na rachunek w innym banku banku
Przykład: ROR. Ile wynosi...? Odsetek odpowiedzi ”nie wiem”
Niska wiedza Polaków o podstawowym,
posiadanym przez siebie produkcie
bankowym
Źródło: Pentor ABD ‘2003 (N=1439)
23
0 20 40 60 80 100
77
0 20 40 60 80 100
Jak dobrze ogólnie są Panu(i) znane produkty i usługi bankowe. Czy na ich temat wie Pan(i) bardzo dużo, raczej dużo, trochę,
prawie nic czy też zupełnie nic?
47%
49%
59%
34%
65%
43%
25%
24%
18%
6%
37%
1%
2%
7%
7%
10%
15%
2%
3%
28%
14%
5%
Opiniapubliczna -
ogółem(N=1006)
Opiniapubliczna -
korzystający zbanków (N=602)
Opiniapubliczna - niekorzystający z
banków (N=404)
Studenci -ogółem (N=218)
Przedsiębiorcy(N=500)
[5] Wiem bardzo dużo [4] Wiem dużo[3] Wiem trochę [2] Nie wiem prawie nic[1] Nie wiem nic
43%
27%
37%
10%
19%9%
17%
8%
31%
44%
13% 42%
Studenci - ogółem(N=218)
Przedsiębiorcy(N=500)
Opinia publiczna -ogółem (N=1006)
BankSklep, punkt sprzedaży w którym płaci się kartąOsoba dokonująca płatności kartąNie wiem
Znajomość i ocena możliwości jakie związane są
z posiadaniem karty płatniczej
W przypadku płatności realizowanych kartami płatniczymi lub
kredytowymi ponoszona jest tzw. opłata z tytułu obrotu
bezgotówkowego. Proszę powiedzieć, czy tę opłatę ponosi:
Osoba zamożna, która nie musi kontrolować swoich wydatków;
Najczęściej businessman;
Osoba lekkomyślna, chętnie się zadłużająca, nie zwracająca uwagi na oprocentowanie kredytów;
Osoba często wyjeżdżająca za granicę, korzystająca z oferty hoteli i linii lotniczych;
Osoba często dokonująca zakupów za duże kwoty.
Typowy użytkownik Cechy karty kredytowej
Karty kredytowe – wyobrażenia i stereotypy
4,4
3,3
2,6
2,4
4,2
3,5
3,4
2,7
Karta kredytowa dajeswobodę.
Karty kredytowej zazwyczajużywają osoby, które na to
stać.
Korzystanie z karty kredytowejjest niebezpieczne - jeśli
zostanie skradziona, to złodziejmoże wybrać więcej niż jest na
koncie.
Karta kredytowa nadaje siętylko do dokonywania
drobnych zakupów w sklepie.
Posiadający karty kredytowe (N=300)
Nie posiadający kart kredytowych (N=602)
25
12
11
11
8
6
3
11
Nie potrzebuję karty kredytowej - wydajępieniądze, wtedy gdy je mam, a jak nie mam
to nie wydaję.
Bał(a)bym się, że za bardzo się zadłużę.
Zbyt małe dochody, nieregularne dochody
Brak potrzeby
Wolę płacić gotówką - wtedy bardziejkontroluję wydatki.
Koszty korzystania z karty kredytowej sąza wysokie.
Mało bezpieczna, brak zaufania
Nie wiem, trudno powiedzieć
Źródło: Pentor RI – Audyt Bankowości Detalicznej
57
27
24
24
18
19
2
58
12
16
13
4
7
5
8
19
64
38
29
24
18
12
6
32
7
13
7
4
Łatwiej i szybciej jest płacićgotówką
Nie można płacić kartą wsklepach, gdzie zwykle robię
zakupy
Nie noszę karty ze sobą
Obawiam się, że obciążony(a)będę wyższą kwotą niż należną
sumą za zakupy
Obawiam się, że zgubię kartę
Obawiam się, że ktoś ukradnie mikartę
Nie pamiętam kodu PIN
Płacenie kartą jest zbytskomplikowane
Z innych powodów
Trudno powiedziećPolacy (N=93)Węgrzy (N=211)Słowacy (N=227)
Powody nie płacenia za zakupymimo posiadania kartyPowody nie posiadania kart
Źródło: CBOS, Korzystanie z kart płatniczych w Polsce, Słowacji i na Węgrzech, maj 2007
w %
30%
21%
23%
30%
20%
23%
19%
22%
22%
17%
13%
15%
12%
8%
13%
9%
11%
8%
7%
8%
13%
16%
19%
16%
17%
17%
22%
20%
10%
16%
6%
5%
12%
7%
9%
9%
10%
11%
9%
10%
23%
24%
26%
36%
33%
38%
33%
34%
47%
43%
4%
8%
4%
4%
5%
5%
5%
8%
20%
16%Odsetki są za wysokie
Opłaty roczne za korzystanie z karty są za wysokie
Nie widzimy żadnych korzyści z korzystania z firmowych kartpłatniczych
Nigdy w firmie nie rozważaliśmy korzystania z kart
Posiadanie firmowych kart płatniczych spowoduje więcejwydatków
Firma jest za mała, żeby mieć firmowe karty płatnicze
Niewiele wiem na temat firmowych kart płatniczych
Brak kontroli wydatków
Nasz bank nie zaoferował nam kart
Nie ponosimy wydatków na podróże ani kosztyreprezentacyjne
[5] Miały bardzo duży wpływ [4] [3] [2] [1] Nie miały żadnego wpływu nie wiem
Wpływ różnych powodów na nie korzystanie z kart płatniczych w przypadku wydatków firmowych
N=212
3.2
3.1
2.9
2.9
2.8
2.7
2.7
2.7
2.4
2.4
Średnie
37
61
37
31
34
22
22
12
11
4
40
36
36
34
32
24
24
16
13
6
powody nie korzystania z usług bankowych
Źródło: Pentor RI – Audyt bankowości Detalicznej 2006-2007
Monitor Bankowy ZBP /Pentor RI X’2006; X’2007
28
33
12
6
4
4
3
2
2
32
28
13
7
5
4
3
2
2
2007
2008
Odpowiedzi nie korzystających
2007 (N=12173)
2008 (N=12190)
64
11
18
25
25
34
54
21
2
3
38
7
16
27
24
43
54
17
4
5
brak potrzeb
brak pieniędzy
brak stałych dochodów
brak zaufania do banków
stan zdrowia, podeszły wiek
zbyt młody
duże koszty
nie zajmuję się finansami
lubię gotówkę
nieufność, brak zaufania do banków
bezrobocie, brak stałych dochodów
niedostępność banków dla ludzi o niskich dochodach
wysokie koszty usług bankowych
lęk przed zadłużeniem, życiem na kredyt
przyzwyczajenie do gotówki
brak potrzeby, nawyków oszczędzania
skrywanie dochodów
brak poczucia bezpieczeństwa banków
mała liczba placówek
OPINIA PUBLICZNAOPINIA PUBLICZNA BANKOWCYBANKOWCY
Diagnozy przyczyn znacznie niższego ubankowienia
Polaków w porównaniu z krajami Europy Zachodniej
* I-III kwartał 2009
133150157175207220224226248252296303308354374424464515531533552558678
953
Liczba oddziałów przypadających na 1 mln mieszkańców
99.1 98.9 98 96.7 96.5 96.3 94.1 92.1 91.6 91 87.7 81.6 81.4 79.6 78.970.4
54
Odsetek posiadających rachunek bankowy w dorosłej populacji
Źródło: Exclusion financiera, Universitad del Pais Vasco, Bilbao, 2005 podaję za Gostomski, Eugeniusz, Życie bez banku, Gazeta Bankowa, nr 12, 2008
32
87
8,9
4
30
12
4,0
4
25
52
8,5
4
24
58
1,6
9
21
62
1,2
7
20
55
6,3
3
20
47
7,9
2
19
54
5,7
5
19
07
6,5
1
18
80
8,3
3
18
70
0,8
6
17
71
3,1
2
17
28
6,8
7
16
36
8,9
6
15
88
2,6
0
15
35
7,3
5
12
55
5,0
5
28
99
,12
48
95
,84
51
37
,52
54
27
,23
63
51
,33
68
80
,82
76
48
,98
81
66
,84
11
47
3,0
7
90
33
,38
16
58
0,0
1
Gre
cja
Hiszp
ania
Finla
ndiaCyp
r
Mal
ta
Wło
chy
Szwecj
a
Francj
a
Portugalia
Luksem
burg
Holandia
Słow
enia
Wie
lka B
ryta
nia
Estonia
Irlandia
Dania
UE 25
Austria
Belgia
Łotwa
Litwa
Czech
y
Niem
cy
Bułgaria
Węgry
Słow
acja
Polska
Rumunia
Liczba bankomatów na 1 mln mieszkańców w 2007 r.
1495
,05
1454
,15
1350
,19
1043
,38
974,
70
927,
08
830,
52
820,
60
813,
90
811,
09
743,
63
708,
01
690,
55
521,
83
504,
08
302,
81
307,
06
325,
21
346,
29
395,
19
395,
82
426,
22
401,
37
676,
31
653,
54
608,
52
589,
04
573,
08
Liczba urządzeń akceptujących elektroniczne instrumenty płatnicze (terminali POS oraz imprinterów) na 1 mln mieszkańców w 2007 r.
Źródło: ECB Statistical Data Warehouse
Źródło: ECB Statistical Data Warehouse
23