katar - info z msz

26
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata Państwo Kataru 1 1. Informacje ogólne 1.1. Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe. Państwo Kataru (Dawlat Qatar) położone jest we wschodniej części Półwyspu Arabskiego nad Zatoką Perską. Graniczy z Arabią Saudyjską. Powierzchnia państwa jest nizinna (wysokość 50–100 m), pokryta pustyniami (pustynia piaszczysto-kamienista), w części północno-wschodniej zabagniona. Brak wód lądowych (jezior). Odsolona woda morska stanowi podstawę zaopatrzenia ludności w wodę. Roślinność pustynna. Linia brzegowa dobrze rozwinięta. Liczne przybrzeżne rafy koralowe. Ludność: Populacja Kataru wynosi 1,69 mln 1 , z czego jedynie 20% to rdzenni mieszkańcy. Pozostałe narodowości: Arabowie 40% (z uwzględnieniem Katarczyków, Egipcjan i Palestyńczyków); Pakistańczycy 18%; Hindusi 18%; Irańczycy 10%; Inne narodowości 14%. Katar jest państwem słabo zaludnionym, o gęstości zaludnienia szacowanej na ok. 47 mieszkańców na km². Większość mieszkańców osiedlona jest w stolicy Doha. Obszar: Powierzchnia wynosi: 11 427 km². Kraj rozciąga się na 160 km długości i 80 km szerokości. Linia brzegowa wynosi 563 km. Stolica: Doha (25°18′N, 51°31′E) Języki urzędowe: arabski, angielski (powszechnie używany, szczególnie w handlu i biznesie) Czas: GMT + 3 godziny; kod telefoniczny: +974 1.2. Warunki klimatyczne. Klimat zwrotnikowy wybitnie suchy. Średnia temperatura miesięczna od 22°C w styczniu do 3850°C w sierpniu. Średnia roczna suma opadów ok. 80 mm. Epizodyczne ulewne deszcze w okresie od grudnia do lutego. 1.3. Bogactwa naturalne. Ropa naftowa i gaz naturalny. 1 Według Qatar Statistic Authority dane na czerwiec 2010 r.

Upload: wanttoemigrate-rightnow

Post on 23-Oct-2015

43 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

1. Informacje ogólne

1.1. Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe.

Państwo Kataru (Dawlat Qatar) położone jest we wschodniej części Półwyspu

Arabskiego nad Zatoką Perską. Graniczy z Arabią Saudyjską. Powierzchnia państwa jest

nizinna (wysokość 50–100 m), pokryta pustyniami (pustynia piaszczysto-kamienista), w

części północno-wschodniej zabagniona. Brak wód lądowych (jezior). Odsolona woda morska

stanowi podstawę zaopatrzenia ludności w wodę. Roślinność pustynna. Linia brzegowa

dobrze rozwinięta. Liczne przybrzeżne rafy koralowe.

Ludność: Populacja Kataru wynosi 1,69 mln1, z czego jedynie 20% to rdzenni

mieszkańcy.

Pozostałe narodowości:

Arabowie 40% (z uwzględnieniem Katarczyków, Egipcjan i Palestyńczyków);

Pakistańczycy 18%;

Hindusi 18%;

Irańczycy 10%;

Inne narodowości 14%.

Katar jest państwem słabo zaludnionym, o gęstości zaludnienia szacowanej na ok. 47

mieszkańców na km². Większość mieszkańców osiedlona jest w stolicy Doha.

Obszar: Powierzchnia wynosi: 11 427 km². Kraj rozciąga się na 160 km długości

i 80 km szerokości. Linia brzegowa wynosi 563 km.

Stolica: Doha (25°18′N, 51°31′E)

Języki urzędowe: arabski, angielski (powszechnie używany, szczególnie w handlu

i biznesie)

Czas: GMT + 3 godziny; kod telefoniczny: +974

1.2. Warunki klimatyczne.

Klimat zwrotnikowy wybitnie suchy. Średnia temperatura miesięczna od 22°C

w styczniu do 38–50°C w sierpniu. Średnia roczna suma opadów ok. 80 mm. Epizodyczne

ulewne deszcze w okresie od grudnia do lutego.

1.3. Bogactwa naturalne.

Ropa naftowa i gaz naturalny.

1 Według Qatar Statistic Authority dane na czerwiec 2010 r.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

2

1.4. System walutowy, kurs i wymiana.

1 rijal katarski (QR) = 100 dirhamów; 1 USD=3,64 QAR (kurs stały)

1.5. Religia.

Islam (95%) – sunnici.

1.6. Infrastruktura transportowa.

Stan dróg jest na ogół dobry. Prędkość ograniczona jest do 120 km/h na drogach

szybkiego ruchu, oraz do 50/100 km/h w aglomeracjach miejskich.

Katar posiada jedno międzynarodowe lotnisko, port morski w Doha i Al-Wakhra.

1.7. Obowiązek wizowy.

Obywatele polscy mają obowiązek posiadania wizy na przejazd i pobyt. Nie ma

możliwości otrzymania wizy na granicy bez uprzedniego uzyskania promesy wizy. Paszport

osoby ubiegającej się o wizę musi być ważny co najmniej 6 miesięcy. Generalnie obowiązuje

tzw. zasada sponsorowania wiz. Sponsorem wizy może być obywatel Kataru lub

cudzoziemiec przebywający w Katarze ze statusem rezydenta z prawem do pracy (dotyczy

najbliższej rodziny). Sponsorem krótkoterminowej wizy turystycznej mogą być także hotele.

Szczegółowe informacje dotyczące możliwości uzyskania wizy przez obywatela RP można

otrzymać w Urzędzie Imigracyjnym w Doha (Directorate of Immigration, Naturalisation and

Residence: http://www.mofa.gov.qa/) oraz w uruchomionej w 2008 roku Ambasadzie

Państwa Kataru w Warszawie. Placówka mieści się na ulicy Książęcej 15,

telefon: +4822 6222288.

Ważne: wprowadzany w Katarze elektroniczny system odczytywania paszportów

powoduje, że paszport może być dokumentem podróży tylko dla jednej osoby, na którą został

wystawiony. Osoby towarzyszące wpisane do paszportu nie będą mogły przekroczyć granicy

Kataru na podstawie tego dokumentu.

1.8. Święta państwowe.

18 grudnia (Dzień objęcia władzy przez rodzinę Al-Thani).

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

2. System administracyjny

2.1. Ustrój polityczny.

Katar jest tradycyjną monarchią. Głową państwa jest Emir, szejk Hamad Bin Khalifa

Al-Thani, który w 1995 roku objął władzę w warunkach kryzysu gospodarczego i konfliktów

na tle religijnym, odsuwając od władzy ojca. W 2003 roku powołał na następcę tronu swego

czwartego syna, szejka Tamima Bin Hamada Bin Khalifa Al-Thani (system władzy

w Katarze jest dziedziczny w ramach rodu Al-Thani). Funkcję premiera i ministra spraw

zagranicznych pełni od kwietnia 2007 roku szejk Hamad Bin Jassim Bin Jabr Al-Thani

(kuzyn Emira, charyzmatyczny i wpływowy polityk).

2.2. Władza ustawodawcza i wykonawcza.

Szejk Hamad ustabilizował sytuację w kraju i rozpoczął wprowadzanie reform

demokratycznych. W wyniku powszechnego referendum w 2003 roku przyjęto nową

konstytucję Państwa Kataru (96 % poparcia), która weszła w życie w czerwcu 2005 roku

Dzieli ona władzę na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.

Konstytucja gwarantuje:

równość obywateli wobec prawa;

pełne prawa wyborcze dla kobiet;

wolność stowarzyszeń;

swobodę praktyk religijnych.

Pochodzące z nominacji Emira Zgromadzenie Doradcze (Shura Council, 35

członków) pełni funkcję parlamentu.

Planowane jest powołanie Zgromadzenia Doradczego, w którym zasiądzie 45

deputowanych (15 mianowanych przez Emira, pozostali wybierani w wyborach

powszechnych na 4-letnią kadencję). Jego zadaniem będzie uchwalanie aktów prawnych,

budżetu państwa oraz kontrola prac rządu.

Od listopada 2007 roku parlamentowi przewodniczy Mohammed Bin Mubarak

Al-Kholaifi. W 1999 roku odbyły się pierwsze w historii kraju wybory samorządowe,

w wyniku których w Doha powołano 29-osobową Centralną Radę Municypalną.

W wyborach w 2003 roku i 2007 roku wybrano do jej składu jedną kobietę.

Pomimo liberalnej polityki Emira, działalność partii politycznych pozostaje nielegalna,

a opozycja nie funkcjonuje.

2.3. Struktura administracji gospodarczej.

W skład rządu katarskiego wchodzą m. in. następujące ministerstwa: gospodarki

i finansów; ds. miejskich i planowania; biznesu i handlu, ds. energii i przemysłu oraz

ministerstwo pracy. Głównym państwowym organem gospodarczym jest Najwyższa Rada

ds. Ekonomicznych i Inwestycji – Supreme Council for Economic Affairs and Investment.

Prowadzi ona politykę gospodarczą, finansową i energetyczną kraju. Razem z Qatar

Investment Authority odpowiada inwestycje rządowe, krajowe i zagraniczne.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

2

Dodatkowo rząd powołał organizacje wspomagające takie jak:

- Katarska Izba Handlu i Przemysłowa – Qatar Chamber of Commerce and

Industry, która reprezentuje prywatny i państwowy sektor, odpowiada między

innymi za udostępnianie informacji, statystyk z dziedziny handlu, przemysłu

i rolnictwa, promuje inwestycje w kraju, jak i za granicą.

- Katarska Izba Nadzoru ds. Standardów i Metodologii – Qatar Authority for

Standards and Methodology, odpowiedzialna za wdrażanie nowych

technologii.

- Centralny Bank Kataru – Qatar Central Bank.

- Katarskie Centrum Finansowe – Qatar Financial Centre, odpowiedzialne

między innymi za wydawanie licencji handlowych, w jego ramach od 2007

roku działa niezawisły sąd handlowy i cywilny.

Podział administracyjny.

Katar podzielony jest na 10 prowincji (baladiyah):

1. Al-Dawhah,

2. Al-Ghuwariyah,

3. Al-Jumaliyah,

4. Al-Khawr,

5. Al-Wakrah,

6. Al-Rayyan

7. Jariyan Al-Batnah,

8. Ash Shamal,

9. Umm Salal,

10. Mesaieed.

2.4. Sądownictwo gospodarcze.

Katarski system prawny opiera się na elementach prawa cywilnego i prawa

islamskiego (szariatu). W obydwu systemach działają trzy instancje: sąd pierwszej instancji,

sąd apelacyjny i sąd kasacyjny.

Od niedawna Katar, jako jedno z najważniejszych centrów finansjery światowej może

również poszczycić się odpowiednim dla swej pozycji systemem prawnym w zakresie

sądownictwa gospodarczego. W 2007 roku powołano do życia, w ramach Qatar Financial

Center – QFC niezależny system sądowniczy, wzorowany na Londyńskim Trybunale,

składający się z dwóch filarów: sądownictwa cywilnego i handlowego.

Ponadto, w ramach samorządu gospodarczego – Katarskiej Izby Handlu i Przemysłu, istnieje

możliwość rozwiązywania sporów w oparciu o koncyliację i arbitraż poza systemem

sądowym.

W 2010 roku po raz pierwszy w Katarze powołano do korpusu sądowego kobietę. 11

marca 2010 roku nominację na asystenta sadowego przyjęła szejka Maha Mansour Jassim

Salman Al-Thani.

IN
Sticky Note
Sheikha Maha Mansour Salman Jassim Al-Thani was sworn in on March 11th by Masoud Mohammad Amiri, head of the Supreme Judicial Council, following her appointment as an assistant magistrate in the courts.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

3. Gospodarka.

3.1. Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej.

Państwo Kataru realizuje od 1995 roku, to jest od czasu przejęcia władzy przez

obecnego Emira, szejka Hamada Bin Khalifa Al-Thani, politykę całościowej modernizacji

kraju. Od 2008 roku jest ona wdrażana w oparciu o program – Qatar Natioanal Vision 2030.

Jednym z jego podstawowych celów jest dywersyfikacja gospodarki, tak aby przekształcić

państwo z całkowicie zależnego od wydobycia i eksportu surowców naturalnych (gaz ziemny,

ropa naftowa) w państwo – społeczeństwo rozwijające się w oparciu o wiedzę. Władze dążą

do tego, aby Katar stał się regionalnym centrum nowoczesnych badań i technologii, w oparciu

o które rozwijać się będą inne gałęzie przemysłu. Za możliwością realizacji tego planu

przemawiają bardzo znaczące zasoby finansowe Kataru oraz bardzo silne więzy kapitałowe

z największymi koncernami na świecie. Jednym z elementów tych założeń jest dynamiczny

rozwój szkolnictwa oraz badań, w tym poprzez zakrojoną na szeroką skalę współpracę

z wybranymi zachodnimi instytucjami naukowymi.

Rozwinięciem programu Qatar National Vision 2030 jest zainicjowana w marcu

2011 r. Pierwsza Narodowa Strategia Rozwoju Kataru 2011-2016 (Qatar First National

Development Strategy 2011-2016 – NDS). Określa ona priorytety i kierunki, jakie mają zostać

wykorzystane w ramach realizacji planów Qatar National Vision 2030. NDS 2011-2016

przekłada dyrektywy QNV2030 na konkretne działania i cele, które stanowią pierwszą fazę

zmian, rozpoczynających kolejny rozdział katarskiej transformacji.

NDS wyznacza programy i środki do osiągnięcia zrównoważonego i trwałego rozwoju

przy odpowiedzialnym wykorzystaniu zasobów. Zgodnie z QNV 2030, zakłada

dywersyfikację gospodarki i stworzenie większych możliwości dla młodzieży Państwa Kataru

(kwestia ta jest wielokrotnie akcentowana i powtarzana w całym dokumencie). Strategia ma

dążyć do uzyskania równowagi pomiędzy kulturą arabską i nowoczesnością, stoi na straży

wartości i tradycji kraju promując inwestycje w sektorach edukacji i opieki zdrowotnej.

Strategia uwzględnia potrzeby przyszłych pokoleń, obejmujące wszystkie aspekty

działalności człowieka: społeczną, ekonomiczną i oddziaływania na środowisko.

Publikacja NDS zbiegła się z toczącymi się procesami politycznymi i społeczno –

ekonomicznymi w regionie Bliskiego Wschodu. Katar pozostaje jednym z nielicznych państw

regionu, w którym nie dochodzi obecnie do prób dokonania „gwałtownych” przemian.

Program Qatar National Vision 2030 oraz strategia NDS, przy realizowanym – aczkolwiek

powoli - programie reform politycznych, przyczyniają się do stabilnego rozwoju tego

państwa, przy zachowaniu istniejącego w nim porządku społecznego.

W NDS akcentuje się, że polityka zarządzania węglowodorami w dalszym ciągu

będzie dążyć do zapewnienia wysokich standardów życia społeczeństwa, jednak to nie może

być jej jedynym celem. NDS ma na celu zrównoważenie pięciu głównych założeń,

zdefiniowanych w QNV 2030, tzn. prowadzić modernizację, przy jednoczesnym zachowaniu

katarskiej kultury i tradycji, zrównoważyć potrzeby tego pokolenia z potrzebami przyszłych,

zarządzać wzrostem i mieć pieczę nad niekontrowaną ekspansją, kontrolować rozmiar

i jakość siły roboczej z zewnątrz, w imię wybranej drogi rozwoju, jednocześnie

dostosowując ekonomiczny wzrost do rozwoju społecznego i rozwoju środowiska.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

2

NDS 2011-2016 jest wynikiem szeroko zakrojonych konsultacji zainteresowanych

stron, dialogu i analizy. Proces konsultacyjny rozpoczął się na poziomie ministerialnym wraz

z czołowymi przedstawicielami sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego.

W dokumencie NDS wskazuje się, że Państwo Kataru przygotowało solidne

fundamenty pod wdrożenie tej strategii. Szybki wzrost gospodarczy w ostatnich latach dał

Katarowi najwyższy na świecie przychód na mieszkańca . Wysokie nadwyżki z obu

sektorów: prywatnego i państwowego przyczyniły się do stworzenia znaczących aktywów

w walutach obcych. Aby sprostać nowym potrzebom zróżnicowanej gospodarki, Państwo

Kataru rozpoczęło różnorakie reformy. Mają one zapewniać większą przewidywalność

dla sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego, prowadząc do dalszego wyrównania

poziomu życia obywateli Kataru.

Znaczącym elementem reform w Katarze są zmiany wprowadzane w ministerstwach

i agencjach rządowych. Mają one na celu promowanie polityki spójności, poprawy

świadczenia usług, zwiększenie roli sektora publicznego, z jednoczesnym zwiększeniem jego

odpowiedzialności i wydajności.

Katarski system finansowy doświadczył szybkiego wzrostu służąc potrzebom

rozrastającej się kompleksowej gospodarki tego kraju. Prowadzone w całym kraju projekty

infrastrukturalne zmieniły w sposób znaczący oblicze kraju. Kontynuowany będzie proces

inwestowania w rozwój służby zdrowia. Inwestycje w kształcenie i szkolenia odgrywają

znaczącą rolę. Dostrzegając braki w systemie edukacji Państwo Kataru zainwestowało

znaczące środki w kształcenie. Rządowe wydatki na edukację stale zwiększają się (w 2008 r.

do około 5% PKB).

NDS ma na celu zrównoważenie pięciu głównych wyzwań określonych w QV2030.

Pierwszym z nich jest prowadzenie modernizacji przy zachowaniu kultury i tradycji

katarskiej. Drugim jest bilansowanie potrzeb tego pokolenia z przyszłymi pokoleniami.

Trzecim, zarządzanie wzrostem gospodarczym. Czwartym, dopasowanie wielkości i jakości

rynku pracy do nowych jakościowo potrzeb. Piątym, wzajemne dostosowanie wzrostu

gospodarczego, rozwoju społecznego i ochrony środowiska. NDS opisuje następujące

dziedziny: zdrowia; edukacji i szkoleń; ludności, siły roboczej i zatrudnienia Kataru, poprawy

ochrony socjalnej, spójności rodziny i wzmocnienia pozycji kobiet, ochrony i bezpieczeństwa

publicznego, promowanie sportu, podtrzymywanie kultury, zarządzania środowiskiem,

zarządzania gospodarczego, dywersyfikacji gospodarczej oraz rozwoju sektora prywatnego;

zarządzania zasobami naturalnymi, infrastruktury gospodarczej oraz rozwój instytucjonalny

i modernizacji. Poszczególne strategie sektorowe wyznaczają odpowiednie zasoby niezbędne

do każdego programu i projektu - identyfikują główne podmioty w ramach projektów,

zagrożenia i środki zaradcze niezbędne do pomyślnej realizacji. Każda strategia określa

mechanizmy do monitorowania i oceny.

Perspektywy gospodarcze Państwa Kataru na najbliższe pięć lat oceniane są

pozytywnie. Dalszy rozwój, ale jakościowy, sektora węglowodorów bazować będzie na

osiągnięciach ostatnich dwudziestu lat i posiadanych mocach produkcyjnych LNG, tj. 77 min

ton rocznie. Dopuszcza się możliwość zniesienia moratorium na nową eksploatację Pola

Północnego, ale dopiero po 2015 r. W 2016 r. należy spodziewać się spadku w produkcji ropy

naftowej, choć wciąż trwają próby aby temu zapobiec.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

3

W latach 2012-2016 wzrost gospodarczy będzie niższy aniżeli w poprzednich latach,

przy jednoczesnym zachowaniu wysokich dochodów Tempo ekspansji sektora poza

węglowodorowego pomoże wesprzeć wzrost PKB. Zakłada się dynamiczny rozwój sektorów:

transportu i łączności, bankowego i usług finansowych. Budownictwo utrzyma wysoki

poziom rozwoju. Przewiduje się poprawę wydajności produkcji.

Nadal jednak ceny węglowodorów będą decydującym czynnikiem wzrostu.

W 2011-2016, całkowity poziom inwestycji krajowych ma wynosić QR 820 mld (225 mld

USD), z czego połowa ma pochodzić z dochodów sektora poza-węglowodorowego.

Inwestycje w sektorze publicznym szacowane są na poziomie QR 347 mld (95 mld

USD). Rozpocznie się cykl inwestycyjny związany z przygotowaniami do Mistrzostw Świata

w Piłce Nożnej – Doha 2022.

Zakłada się powolny wzrost liczby ludności Kataru. W okresie 2011-2016 ma

ona wzrastać średnio o około 2,1% rocznie – z 1,64 mln w 2010 roku do 1,9 mln w 2016

roku. Zgodnie z założeniami narodowej strategii nie należy spodziewać się gwałtownego

wzrostu liczby ludności, nawet przy znaczącym wzroście produkcji. Strategia zakłada

zmniejszenie zatrudnienia w przeliczeniu na jednostkę produkcji przy znaczącej poprawie

kwalifikacji siły roboczej. Zachętą dla wykwalifikowanych zagranicznych (czytaj

zachodnich) pracowników ma być przyznawanie tzw. stałej karty pobytu (a nie tymczasowej,

jak to jest obecnie).

Katar pozostaje jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się państw

na świecie. W latach 2005 – 2009 przeciętny roczny wzrost realnego PKB wynosił 17,4%.

W 2010 roku wyniósł on 14%, w 2011 roku ma wynieść około 11%, podczas, gdy inne

państwa regionu wchodzące w skład Rady Współpracy Państw Zatoki (RWPZ) nie

zanotowały wzrostu. Głównymi czynnikami rozwoju Kataru pozostają produkcja i eksport

węglowodorów (w pierwszej kolejności gaz skroplony – LNG – Katar ma trzecie największe

w świecie pokłady tego surowca i zajmuje pierwsze miejsce na liście jego eksporterów).

Sektor gazu wytworzył w 2010 roku 27% PKB, a ropy naftowej 20%.

Wzrost gospodarczy stymulowany jest także przez program wydatków państwowych –

zwiększane wydatki na projekty infrastrukturalne, powodują wzrost popytu i redukują

zewnętrzne skutki kryzysu światowego.

Polityka monetarna Państwa Kataru, także przez okres kryzysu światowego, pozostaje

stabilna. Odzwierciedleniem pozytywnych ocen międzynarodowych instytucji finansowych

jest utrzymujące się niskie ryzyko kredytowe (według Standard and Poor’s – AA), co jest

najwyższą oceną wśród państw RWPZ.

Wspierając własne przedsiębiorstwa, rząd Kataru realizuje jednocześnie politykę

liberalizacji gospodarki. W pierwszej kolejności prowadzi działania na rzecz stymulowania

rozwoju prywatnej przedsiębiorczości – małych i średnich firm, w tym rodzimych podmiotów

gospodarczych. Jednocześnie nie zapomina o tworzeniu nowych warunków, aby przyciągać

inwestycje zagraniczne. m.in. zmienione zostały przepisy podatkowe oraz otwarto nowe

sektory gospodarki dla kapitału obcego.

Światowy kryzys gospodarczy miał ograniczony wpływ na sytuację ekonomiczną

Państwa Kataru w 2009 roku. Najbardziej był odczuwalny w budownictwie i na giełdzie.

Rząd tego państwa przeciwdziałał jego skutkom poprzez realizację polityki rozwoju sektora

węglowodorów oraz podjęcie szeregu działań stymulujących gospodarkę. W efekcie, wzrost

gospodarczy Kataru w 2009 roku wyniósł 8,7 %. Pozytywny trend rozwoju gospodarczego

tego państwa utrzymał się w 2010 roku i wyniósł 14 %. Najbliższe lata charakteryzować się

IN
Highlight

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

4

mają przyspieszoną faza rozwoju ze względu na projekty infrastrukturalne związane

z organizacją Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Katar 2022. W sektorze gazu nastąpiła

stabilizacja wraz z uzyskaniem z końcem roku 2010 mocy produkcyjnej – 77 mln ton rocznie.

Następujące czynniki odgrywają najbardziej znaczącą rolę w kształtowaniu

gospodarki Kataru:

Katar pozostanie największym producentem i eksporterem LNG na świecie.

13 grudnia 2010 roku osiągnął on zakładaną moc produkcyjną 77 mln ton rocznie;

uzyskane nadwyżki w bilansie handlowym i w budżecie w roku budżetowym

2010/2011 oraz zakładane w 2011/2012 będą wykorzystywane do utrzymania

tempa wzrostu. Pochodzą one w pierwszej kolejności z eksportu LNG i innych

produktów sektora węglowodorów. Kontynuowany będzie przy tym program

rozwoju i dywersyfikacji gospodarki;

rząd utrzyma swoja politykę stymulującą gospodarkę. Podjęte w 2009 roku

działania w pełni sprawdziły się, przyczyniając do stabilizacji sektorów:

finansowego i nieruchomości.

Wyzwaniem dla Kataru będą:

zmieniające się trendy w zużyciu ropy i gazu na świecie. Stąd też władze tego

państwa przewidują możliwość zwiększenia swoich dostaw LNG na rynek

azjatycki, do 20 mln ton rocznie, „zabierając go” z rynku amerykańskiego

(planowane jest utrzymanie eksportu wielkości 6 mln ton rocznie);

stale spadająca cena LNG;

zmieniająca się podaż LNG na świecie, m. in. poprzez zaktywizowany rozwój

wydobycia złóż w Australii.

Pozytywem dla Kataru jest fakt, że koszty produkcji LNG w tym państwie są poniżej

średniej światowej, co daje mi „przewagę” przy zawieranych kontraktach kupna i sprzedaży.

Wzrost innych sektorów gospodarki w 2010 roku wyniósł 14%. Największy udział

miały tutaj: sektor finansowy i nieruchomości – 23%. Zgodnie z przewidywaniami ekspertów

w 2010 roku Katar doświadczył osłabienia tempa inwestycji w budownictwie, szczególnie

tych wykorzystywanych na biura, gdzie wystąpiła nadwyżka podaży. Sytuacja ma ulec

zmianie w kolejnych latach w związku z przewidzianym projektami w ramach przygotowań

Kataru do organizacji Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Katar 2022.

W roku budżetowym 2011/2012, rząd Kataru zabezpieczył środki na wydatki rzędu

139,93 mld QR, tj. 25% więcej niż w poprzednim budżecie. Szacowane dochody mają

wynosić 162,47mld QR. Nadwyżka wynosić ma więc 22,5 mld QR. Budżet został

opracowany w oparciu o ceny ropy na poziomie 55 USD za baryłkę. Przewidziano

następujące wydatki: 57,99 mld QR na projekty publiczne, 19,3 mld QR na edukację, 8,8 mld

QR na zdrowie.

Szacowana inflacja ma wynieść -2,4% w 2011 roku. Ten stan rzeczy pozwoli rządowi

na prowadzenie bardziej elastycznej polityki monetarnej. Rząd rozważa kontynuacją

wspierania sektora finansowego, tak aby ułatwiać dostęp do kredytów, zarówno

konsumpcyjnych, jak też na rozwój produkcji.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

5

Według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego eksport Kataru osiągnął

w 2010 roku wartość 60 mld USD. Import ukształtował się na poziomie 23 mld USD.

Nadwyżka w handlu wyniosła 37 mld USD. Główne towary importowe to: maszyny,

żywność, chemikalia i urządzenia transportowe. Towarem eksportowym w 90% był gaz

ziemny LNG, ropa naftowa i produkty ropopochodne, pozostałe to stal i nawozy sztuczne.

Główni partnerzy handlowi Kataru w 2010 roku.

KRAJ wartość mln USD

EXPORT JAPONIA 14,28

KOREA PŁD. 9,32

SINGAPUR 4,15

UE 27 3,99

IMPORT UE 27 8,07

USA 2,98

KOREA PŁD. 1,83

JAPONIA 1,76

Źródło: Katarski Urząd Statystyczny

W 2009 roku nastąpił wzrost napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ)

do Kataru. W 2008 roku wyniosły one: 6,7 mld USD, natomiast w 2009 roku: 8,7 mld USD.

Wzrost uwarunkowany był szybko rozwijającym się sektorem petrochemicznym

w kraju.

Dzięki rozwijającej się szybko gospodarce Katar, utrzymuje wciąż niski poziom

bezrobocia - 0,5 % w 2010 roku. Z każdym rokiem wzrasta liczba aktywnych zawodowo

mieszkańców. Dla porównania w 2004 roku wynosiła ona 437,561, w 2009 r.: 1,262,263.

Wciąż niestety zauważalny jest mały odsetek kobiet – 123, 883, czyli jedynie 9,8 % całej

populacji. Rząd kontynuuje nadal tzw. proces kataryzacji rynku pracy by zwiększyć

zatrudnienie lokalnych obywateli. Nie jest to jednak łatwe: Pomimo intensywnego wdrażania

programu Qatar National Vision 2030 znacząca część młodzieży wciąż w sposób

niewystarczający przygotowana jest do wymagań nowoczesnej gospodarki. Z każdym rokiem

pojawiają się w Doha kolejne filie renomowanych zagranicznych uczelni to jednak na

wykształcenie wykwalifikowanych kadr dla realizacji projektów trzeba będzie jeszcze

poczekać. Uzupełnianie braków siły roboczej poprzez wykorzystanie pracowników

zagranicznych w najbliższym czasie będzie wciąż niezbędne.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

6

3.2. Wskaźniki makroekonomiczne

2009 2010 2011

PKB nominalny (w mld USD)

128.2 150.5 182.591

PKB realny (w mld USD)

98.3 129.485 bd

PKB wartość na 1 mieszkańca w USD

59.9 76.167 109.881

Tempo wzrostu PKB

8.7% 14% 11%

Relacja nadwyżki finansów publicznych do PKB w

%

7,4% bd bd

Relacja całkowitego długu publicznego do PKB w %

15.7% bd bd

Stopa inflacji (indeks cen konsumpcyjnych CPI)

-4,9% -2,4% 4,2%

Stopa bezrobocia

0,5% 0,5 % 0,5 %

Wartość obrotów handlu zagranicznego, mld USD

62,59 83 bd

Wartość eksportu, mld USD

40,62 60 bd

Wartość importu, mld USD

21,97 23 bd

Relacja nadwyżki na rachunku obrotów bieżących

bilansu płatniczego do PKB w %

bd bd bd

Wartość rocznego napływu zagranicznych inwestycji

bezpośrednich, mld USD

8,7 bd bd

Wartość rocznego odpływu zagranicznych inwestycji

bezpośrednich, mld USD

bd bd bd

Skumulowana wartość zagranicznych inwestycji

bezpośrednich (inward) mld USD

bd bd bd

Skumulowana wartość zagranicznych inwestycji

bezpośrednich Kataru za granicą (outward)

bd bd bd

Źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

7

3.3. Główne sektory gospodarki.

Priorytetowe znaczenie sektora surowców energetycznych dla państwa znajduje

odzwierciedlenie w środkach przeznaczanych na jego rozwój. Katar jest obecnie największym

światowym eksporterem skroplonego gazu ziemnego LNG, jego rezerwy szacuje się na 14,41

mld metrów sześciennych1. Według Qatar Petroleum jego produkcja na czerwiec 2010 rok

wyniosła około 61 mln ton rocznie. W związku z zakończeniem projektów budowy ostatnich

linii produkcyjnych, Katar osiągnął z grudniem 2010 roku moc produkcyjną LNG – 77 mln

ton (uroczyste zakończenie inauguracja potencjalnych możliwości produkcyjnych nastąpiła

w grudniu 2010 roku, fizycznie pełna moc produkcyjna osiągnięta ma zostać w 2011 roku).

Wzrost produkcji LNG odzwierciedla poniższy wykres. Według Międzynarodowego

Funduszu Walutowego, w ciągu najbliższych trzech lat dochody tego państwa z sektora

gazowego wzrosną do ponad 153 mld USD.

20

40

60

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Produkcja gazu 2005-2010

Rozwój potencjału produkcyjnego idzie w parze z rozwojem zaplecza transportowego.

Wraz z dostawą ostatniego zamówionego statku w 2010 roku, katarska flota (58 tankowców)

stanowi 25 % możliwości światowej żeglugi w zakresie transportu LNG. Jednak opóźnienia

w budowie terminali do rozładunku gazu nie pozwalają na natychmiastowe pełne

wykorzystanie nowych tankowców. Niektórzy eksperci sądzą, że do uruchomienia nowych

instalacji nowe jednostki mogą być wykorzystywane do składowania płynnego gazu.

1 Dane według OPEC na 2007 rok.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

8

Najważniejsi odbiorcy LNG z Kataru.

Źródło: Qatar Petroleum

Strategiczne znaczenie dla gospodarki katarskiej ma również ropa. Katarskie złoża

ropy wynoszą 15,2 mld baryłek. Katar pozostaje ważnym dostawcą ropy naftowej na

światowych rynkach, choć jest jej najmniejszym producentem wśród krajów OPEC. Będąc

w posiadaniu znaczących złóż ropy, podejmuje od lat wszelkie wysiłki, mające na celu

utrzymanie na podobnym poziomie produkcji tego surowca. W 2000 roku produkcja wynosiła

573 000 b/d, z czego na export przeznaczano 554 000 b/d. Przez kolejne lata produkcja tego

surowca wzrastała stopniowo, dane z czerwca 2010 roku podają jej wzrost do 790 b/d.

Wydobycie obrazuje poniższy wykres.

KRAJ

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Wielkość dostaw w mln ton rocznie

Japonia

Qatargas 1

6.3 6.4 6.6 6.6 6.6 6.6 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7

Korea Poł.

RasGas 1

8.8 8.8 8.8 8.7 7.0 7.0 7.0 7.0 7.0 7.0 7.0

Indie

RasGas 2

3.8 5.0 5.0 5.0 5.6 7.5 7.5 7.5 7.5 7.5 7.5

Włochy

RasGas 2

4.7 4.7 4.7 4.7 4.7 4.7 4.7

UK

Qatargas 2

3.0 6.5 7.6 8.0 8.0 8.0 8.0

USA

Qatargas 3

6.0 7.0 7.5 7.7 7.7

USA

RasGas 3

2.1 8.5 8.5 8.5 8.5 8.5 8.5

USA

Qatargas 4

1.5 5.3 4.5 1.0 1.8 1.8

Japonia

Qatargas 4

6 0.9 0.9 0.9 0.9

Polska Qatargas 4

1 1

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

9

7988

39

779

810 837

790

500

600

700

800

900

1000

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

Produkcja ropy 2005-2010

Dzięki wsparciu władz oraz sprzyjającemu zapleczu dynamicznie rozwija się również

sektor petrochemiczny. Z oficjalnych zapowiedzi wynika, że do 2012 roku Państwo Kataru

będzie wytwarzać 18 milionów ton produktów petrochemicznych.

3.4. Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze

ekonomicznym.

Współpraca instytucjonalna z UE – wątki ekonomiczne (kraje pozaunijne).

Katar, współpracuje z państwami członkowskimi Unii Europejskiej w ramach spotkań

Rady Współpracy Państw Zatoki (GCC). Od dwudziestu lat toczą się negocjacje pomiędzy

Unią a sześcioma państwami z Bliskiego Wschodu tworzącymi GCC (Arabia Saudyjska,

Bahrajn, Katar, Kuwejt, Oman i Zjednoczone Emiraty Arabskie) w sprawie umowy o wolnym

handlu. W grudniu 2008 roku rozmowy te zostały przez GCC zawieszone.

Unia Europejska jest jednym z najważniejszych partnerów gospodarczych Kataru

i współpraca ta szybko się rozwija. W 2009 roku na UE przypadał największy odsetek

katarskiego importu (dalsze miejsce zajęły Japonia, USA i Arabia Saudyjska). Na liście

największych odbiorców katarskiego eksportu rynek Unii Europejskiej zajmował czwarte

miejsce, natomiast Katar zajął 34 miejsce na liście odbiorców produktów Unii.

Od 2007 roku funkcjonuje instrument, ułatwiający finansowanie kooperacji Unii

Europejskiej z krajami rozwiniętymi i legitymującymi się wysokimi dochodami

(Industrialised and High - Income Countries Instrument). Dotyczy on również współpracy

z krajami Zatoki Perskiej, w tym z Katarem. Zgodnie z założeniami za jego pomocą można

finansować działania zmierzające do wprowadzenia w życie postanowień umowy

o współpracy GCC-EU z 1988 roku. Mogą one dotyczyć takich zagadnień jak promocja

współpracy, partnerstwa i wspólnych przedsięwzięć pomiędzy instytucjami gospodarczymi,

naukowymi i akademickimi, stymulacji handlu, inwestycji i partnerstwa ekonomicznego,

promocji dialogu pomiędzy politycznymi, gospodarczymi i społecznymi bytami

oraz organizacjami pozarządowymi z odpowiednich sektorów, promocji wymiany

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

10

intelektualnej, programów edukacyjnych szkoleniowych oraz łączności międzyludzkiej

i wreszcie promocji projektów związanych ze współpracą w obszarach takich jak badania,

nauka, technologia, energia, transport, ochrona środowiska, kwestie finansowe i celne.

Zaangażowanie kraju w prace OECD oraz negocjacje na forum WTO.

Katar nie jest członkiem OECD, jednakże z rosnąca intensywnością uczestniczy

w pracach tej organizacji. Od 1996 roku należy do WTO. W listopadzie 2001 roku w Doha

odbyła się konferencja ministerialna WTO.

Działania i inicjatywy kraju związane z uczestnictwem w innych organizacjach

i ugrupowaniach regionalnych o charakterze ekonomicznym.

Katar należy między innymi do Rady Współpracy Państw Zatoki (GCC)

i aktywnie uczestniczy w jej działaniach. Opowiada się za wprowadzeniem wspólnej waluty;

jest członkiem Unii Celnej i tworzącego się wspólnego rynku.

Należy również do Ligii Państw Arabskich, OAPEC, Organizacji Konferencji

Islamskiej i OPEC. Katar jest również członkiem Gas Exporting Countries Forum – GEFC

(Forum Państw Eksporterów Gazu). Siedziba GECF znajduje się w Doha. Członkowie Forum

dysponują około 75% światowych zasobów gazu. Katar posiada 15 % światowych zasobów.

Katar odgrywa coraz bardziej aktywną rolę na forum GECF. Nie można wykluczyć,

że GECF, że będzie odgrywać rolę zbliżoną do OPEC, czego silnie obawiają się kraje

importujące gaz i czemu równie silnie zaprzeczają członkowie Forum. Zwolennicy forum

podkreślają, że ceny gazu, sprzedawanego w większości na mocy długoterminowych

kontraktów, są znacznie bardziej sztywne od cen ropy. Przeciwnicy zwracają uwagę na fakt,

że coraz większy odsetek gazu będzie eksportowany w formie płynnej, co umożliwi również

zawieranie szybkich, jednorazowych transakcji, a to będzie sprzyjać swobodniejszemu

kształtowaniu cen gazu.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

5. Dostęp do rynku

5.1. Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług.

Generalnie firmy zainteresowane działalnością na rynku katarskim muszą wcześniej

znaleźć tu lokalnych partnerów, nadal istnieje, bowiem w większości sektorów wymóg

większościowego udziału Katarczyków w działających na tutejszym obszarze firmach.

W październiku 2000 roku, rząd nieznacznie złagodził przepisy uchwalając ustawę nr

13, zezwalającą na 100 % udział kapitału zagranicznego w takich sektorach jak: rolnictwo,

produkcja, zdrowie, edukacja, turystyka. Kolejna ustawa (nr 17), tym razem z 2004 roku

uchwaliła zgodę na inwestycje zagraniczne w sektorach bankowości i ubezpieczeń, agencji

handlowych lub agencji nieruchomości. Pozwala ona na maksymalnie 25 % udział kapitału

zagranicznego w katarskich pakietach akcyjnych spółek, notowanych na giełdzie papierów

wartościowych w Doha.

Jeśli chodzi o handel i przywóz towarów do Kataru, to jest on regulowany przez ustawę

celną nr 5 z 1988 roku. Firmy zajmujące się sprowadzaniem towarów z zagranicy, muszą być

zarejestrowane w rejestrze importerów i uzyskać licencję z Katarskiej Izby Handlowej i

Przemysłowej. Indywidualni importerzy muszą posiadać katarskie obywatelstwo, a

właścicielami firm-importerów mogą być tylko Katarczycy. Prawo jest jednak nie zawsze

precyzyjne, a kompetencje instytucji nadzorujących import nakładają się na siebie.

W przypadku importu np. żywności instytucjami odpowiedzialnymi byłyby zarówno

ministerstwo zdrowia jak i rolnictwa. Warto dodać, że informacja gospodarcza w Katarze nie

spełnia oczekiwań i biznesmeni mają sporo problemów z uzyskaniem wiedzy, która

w warunkach europejskich jest łatwo dostępna. Na przykład nie są publikowane orzeczenia

tutejszego sądu gospodarczego, co nie pozwala firmom na podejmowanie decyzji zgodnych

z orzecznictwem.

Utrudnieniem jest fakt, że choć teoretycznie kraje Zatoki Perskiej zostały połączone

Unią Celną i mają wspólny rynek, de facto istnieją cały czas rozbieżności

w przepisach celnych poszczególnych państw i brak jest przepisów, które nadałyby

wspólnemu rynkowi ostateczny kształt. Nie dziwi w tej sytuacji, że w ubiegłym roku Bank

Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy stwierdziły, że biznesmeni w regionie

Zatoki Perskiej mają szczególne trudności w tak kluczowych sprawach jak otwieranie

przedsiębiorstw, ochrona inwestycji i realizacja umów. Ocena ta dotyczyła także

przedsiębiorców lokalnych.

Przy tych wszystkich zastrzeżeniach należy podkreślić, że Katar jest atrakcyjnym rynkiem

dla budownictwa, hotelarstwa, producentów maszyn i urządzeń.

5.2. Formy działalności biznesowej.

Do założenia lokalnego biura niezbędna jest tzw. Rejestracja Handlowa (Commercial

Registration) z tutejszego Ministerstwa Biznesu i Handlu. Wszelkie zapytania dotyczące

procesu jej uzyskiwania powinny być kierowane do Dyrektora Spraw Handlowych (Director

of Commercial Affaires). Poszczególne rodzaje działalności gospodarczej wymagają

uzyskania jeszcze innych licznych pozwoleń i rejestracji.

IN
Highlight
IN
Highlight
IN
Highlight

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

2

W Katarze funkcjonują następujące formy przedsiębiorstw:

- Firma prywatna z ograniczoną odpowiedzialnością - ma ona kapitał nie

mniejszy niż 200 000 katarskich riali i od dwóch do 30 udziałowców, których

odpowiedzialność ograniczona jest do wysokości wniesionych udziałów.

Założenie firmy tego typu trwa na ogół od trzech do czterech miesięcy.

Przedsiębiorstwa nie mogą zajmować się ubezpieczeniami, usługami bankowymi

ani inwestycyjnymi.

- Spółka kapitałowa – tworzona jest na mocy dekretu Emira a jej kapitał wynosi

minimum 500 000 riali. Generalnie udziały w takich firmach posiadać mogą tylko

Katarczycy lub obywatele innych państw Rady Współpracy Państw Zatoki

Perskiej (GCC), chyba, że dekret Emira stanowi inaczej. Zgromadzenie

udziałowców musi odbywać się przynajmniej raz do roku by mianować

dyrektorów, audytorów oraz zatwierdzać sprawozdania finansowe.

Firmy obu powyższych form muszą w ciągu dziesięciu dni od przyjęcia przez zgromadzenie

udziałowców (General Assembly) przedstawić wyniki audytu finansowego Kontrolerowi

Firm (Controller of Companies) w resorcie Biznesu i Handlu. Przedsiębiorstwa, które nie

zostały zwolnione z podatków, muszą do końca września przedstawić zaudytowane

dokumenty finansowe Wydziałowi Podatków.

- Firmy joint venture - umowy tego typu mogą być zawierane dla

przeprowadzenia indywidualnej transakcji, ale nie jest to odrębna forma prawna

przedsiębiorstwa.

- Oddziały firm zagranicznych – zasady tworzenia regulowane są przez ustawę

nr 25 z 1990 roku. Generalnie oddziały takie mogą powstawać wyłącznie na okres

wykonywania konkretnego kontraktu, dla którego były utworzone i zostały

licencjonowane mocą dekretu wydanego przez Ministerstwo Biznesu i Handlu.

Oddziały muszą mieć lokalnego partnera (service agent). Podlegają pełnemu

opodatkowaniu (z wyjątkiem udziałów należących do strony katarskiej) chyba,

że zostały zwolnione od opodatkowania.

- Przedstawicielstwa firm – są de facto tylko wizytówkami: mogą promować

w Katarze, produkty i usługi, ale nie mogą prowadzić tu interesów ani zawierać

kontraktów.

- Agencje/dystrybutorzy/franczyza – prawo o agencjach komercyjnych definiuje

agenta jako osobę, która ma wyłączne prawo do dystrybucji/sprzedaży dóbr

i produktów w zamian za udział w zyskach. Agent/agencja musi być Katarczykiem

lub w stu procentach należeć do obywatela Kataru. Definicja agenta/agencji jest

bardzo szeroka i nie ma pewności jak w razie sporu orzeknie sąd (jego wyroki nie

są publikowane), ale można raczej oczekiwać, że werdykty sądu będą odróżniać

agenta/agencję handlową od dystrybutora czy franczyzobiorcy.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

3

Podatki i zachęty dla biznesu

17 listopada br. następca Emira, szejk Tamim Bin Hamad Al-Thani wydał dekret

ustanawiający nowe prawo podatkowe.

Dotyczy ono:

obniżenia podatku od zagranicznych spółek (roczny przychód powyżej 100

tysięcy QR) do 10 % (poprzednio 35 %);

zniesienia opodatkowania dla osób prywatnych – krajowych i cudzoziemców,

posiadających akcje w tych firmach i spółkach;

zniesienia opodatkowania dla zagranicznych organizacji charytatywnych

i stowarzyszeń non profit.

Firmy, które zostały wcześniej zwolnione od opodatkowania poprzez rządowe decyzje

lub też korzystają z tzw. wakacji podatkowych nie podlegają opodatkowaniu aż do odwołania

tych decyzji.

Dodatkowo wprowadzono nowe zasady rozliczeń podatkowych: sprzedaż akcji przez

spółki, ich dochód z dywidendy, jak również dochód z odsetek bankowych ma zostać

uwzględniana w dochodach. Prezenty, wydatki na produkty luksusowe, rozrywkę lub

żywność nie są traktowane jako koszta uzyskania przychodów

Firma może starać się o zwolnienie od podatków. Zasady przedstawione są w art. 20

i dalszych ustawach, dostępne na: http://www.mof.gov.qa/english/PDF/01.pdf.

Państwo Kataru proponuje biznesmenom szereg zachęt. Związane z tym prawo

nr 13 z 2000 roku (prawo inwestycyjne regulujące udział od 49 – 100% kapitału

zagranicznego w sektorach: przemysłu, służbie zdrowia, edukacji, turystyce, energetyce,

górnictwie) można znaleźć na stronie: http://www.investinqatar.com.qa/files/rule_13e.pdf.

1 lutego 2010 roku wprowadzono dodatkowe regulacje z tym związane (zezwolenie na

posiadanie od 49 – 100 % własności poszerzono o kolejne sektory: usługi doradcze,

technologie informatyczne – IT, usługi związane ze sportem, kulturą i rozrywką, jak również

usługi dystrybucyjne).

5.3. Dostęp do rynku pracy. Świadczenie usług i zatrudnienie obywateli RP.

Katarski rynek pracy jest w znacznym stopniu zależny od zagranicznej siły roboczej,

zarówno w zakresie wykwalifikowanej, specjalistycznej kadry, jak i pracowników

niewykwalifikowanych. Rynek pracy opiera się na systemie „sponsorskim”. Zatrudnienie

pracowników spoza Kataru odbywa się na podstawie kontraktów pracowniczych.

W przypadku podpisania kontraktu firma zatrudniająca (sponsor) występuje o promesę wizy

do tutejszych władz. Nie może tego zrobić sam kandydat na pracownika. Bardzo ważne jest

dokładne przestudiowanie kontraktu i ewentualne negocjowanie jego warunków. W Państwie

Kataru obowiązuje bardzo rygorystyczne prawo pracy, a sponsor ma nad pracownikiem

znacznie szerszą kontrolę niż w Europie. Pisemna zgoda sponsora jest wymagana np. przy

zakładaniu konta, zakupie samochodu, zaciąganiu kredytu bankowego, czasowego wyjazdu

z kraju. Bardzo trudne jest uzyskanie zgody sponsora na zmianę pracodawcy. Jeśli kontrakt

zostanie rozwiązany z przyczyn leżących po stronie zatrudnionego, ma on obowiązek

natychmiastowego opuszczenia Kataru. Obowiązuje go także zakaz podjęcia nowej pracy

w Katarze przez okres dwóch lat.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

4

5.4. System zamówień publicznych.

Za zamówienia publiczne odpowiedzialna jest rządowa jednostka: Centralny Komitet

ds Zamówień Publicznych. Wyróżnia się trzy typy zamówień:

- zamówienia otwarte dla wszystkich przedsiębiorstw, publikowane w dwóch

lokalnych gazetach;

- zamówienia kierowane jedynie (przeważnie faksem) do ograniczonej ilości

specjalistycznych firm;

- zamówienia bezpośrednie, w przypadku braku czasu na zakończenie projektu

lub spadku wartości projektu.

Więcej informacji na stronie: http://www.ctc.gov.qa/main-en.aspx .

Przepisy regulujące procedurę przetargową dostępne na stronie:

http://www.ctc.gov.qa/law-en.aspx

5.5. Nabywanie i wynajem nieruchomości.

Państwo Katar w odróżnieniu od pozostałych krajów tego regionu otworzyło się na

zagraniczne inwestycje, w szczególności w odniesieniu do nieruchomości i budownictwa.

Impulsem dla tego regionu była kapitalizacja bogactw generowanych przez wzrost cen ropy

naftowej i gazu ziemnego oraz poprawa i rozwój istniejącej infrastruktury oraz

dywersyfikacja gospodarki poza sektorem zasobów. W ten sposób doszło do złagodzenia

ograniczeń posiadania nieruchomości w Katarze w stosunku do obcokrajowców.

- W 2000 roku, Katar uchwalił ustawę nr (13) dotyczącą inwestycji kapitału

zagranicznego we wszystkich sektorach gospodarki z wyjątkiem bankowości,

ubezpieczeń, handlu i nieruchomości (zwanej dalej "Ustawą Inwestycji

Zagranicznych"). W ramach tego prawa, inwestorzy zagraniczni nie byli

w stanie wejść w długoterminową dzierżawę gruntów przeznaczonych na

realizację swoich projektów inwestycyjnych, po pięćdziesięciu latach,

podlegała ona odnowieniu. Inwestorzy zagraniczni byli uprawnieni do

przekazywania tych inwestycji innym inwestorom.

- W następstwie traktatu Rady Współpracy Państw Zatoki (GCC), Katar

uchwalił ustawę nr (2) z 2002 roku, co pozwoliło obywatelom (osobom

fizycznym) państw członkowskich GCC posiadać nie więcej niż trzy

nieruchomości mieszkalne na terytorium Kataru z zaznaczeniem, że łączna

powierzchnia wszystkich nieruchomości mieszkalnych nie może przekraczać

3000 metrów kwadratowych.

- Otwarcie Kataru na inwestycje obcokrajowców spoza strefy GCC

w nieruchomości rozpoczęto w czerwcu 2004, po uchwaleniu ustawy nr (17)

2004. Reguluje ona problem własności i użytkowania nieruchomości

mieszkaniowych i domów przez cudzoziemców. Obecnie, zatem istnieją

w Katarze trzy systemy w odniesieniu do prawa własności: pierwszy odnosi

się do Katarczyków (zazwyczaj jest nieograniczony), drugi do obywateli

państw GCC i trzeci do obcokrajowców.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

5

5.6. Ochrona własności przemysłowej i intelektualnej.

Patenty są chronione przez system rejestracji na początkowy okres 10 lat i mogą być

zarejestrowane na kolejne pięć lat. Jest to możliwe w przypadku patentów, które mają być

licencjonowane. Znaki towarowe mogą być zarejestrowane na 10 lat i odnawiane na czas

nieograniczony. Rejestracja daje właścicielowi wyłączne prawo do używania znaku

towarowego w odniesieniu do towarów, dla których znak towarowy jest zarejestrowany.

Właściciel może uniemożliwić innym stronom wykorzystanie znaków towarowych

dotyczących produktów konkurencyjnych.

Najnowsza ustawa nr 30 z 2006 roku zapewnia ochronę przedsiębiorców przed

nieupoważnionym korzystaniem z towarów i usług. Aby złożyć wniosek o nadanie znaku

towarowego, patentu lub prawa autorskiego, należy wypełnić formularz zgłoszeniowy

i odesłać go do Ministerstwa Biznesu i Handlu.

Najważniejsze punkty:

Definicja znaku towarowego została rozszerzona na wyłącznie widoczne oznakowania

umożliwiające odróżnianie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od innych

przedsiębiorstw.

Ochrona dostępu do znanych znaków towarowych. Każdy znak podobny do znaku osoby

trzeciej, wcześniej zarejestrowany w katarskim urzędzie, nie zostanie przyjęty do

rejestracji.

Termin wniesienia sprzeciwu został skrócony z czterech do dwóch miesięcy od

opublikowania. Termin składania odpowiedzi na sprzeciw również został skrócony

z czterech do dwóch miesięcy.

unieważnienie znaku na podstawie nie używania go nie może być dokonywane chyba, że

rejestrujący jest powiadomiony o takich działaniach. Zakładana karencja to jeden miesiąc.

Znak towarowy może być przypisany za zgodą lub bez zgody przedsiębiorstwa.

Wpis do rejestru Ochrony Znaków Towarowych w przypadku, gdy jedna ze stron jest

obcokrajowcem, nie może odbyć się bez zgody Ministra Biznesu i Handlu.

Wpis do rejestru wspólnego znaku nie może być zarejestrowany bez zgody Urzędu

Własności Przemysłowej.

Prawa autorskie oryginalnych dzieł literackich i artystycznych, w tym

oprogramowania komputerowego, kaset audio i wideo są chronione zgodnie z ustawą z 1995

roku. Ustawa zakłada sankcję grzywny w wysokości od 30.000 do 100.000 QR i pozbawienia

wolności od sześciu miesięcy do jednego roku.

5.7. Informacja o aktach prawnych.

Przydatne linki:

- przepisy prawne, dotyczące działalności biznesowej:

http://www.mec.gov.qa/en/mecabout/law.php

- kwestii podatkowych: http://www.mof.gov.qa/english/PDF/01.pdf

- przepisy regulujące procedurę przetargową: http://www.ctc.gov.qa/law-en.aspx

Dodatkowe interesujące linki:

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

6

- Portal rządowy: http://portal.www.gov.qa

- Katarska Izba Przemysłu i Handlu: http://www.qcci.org

- Giełda papierów wartościowych: http://www.qe.com.qa

- Katarskie Stowarzyszenie Biznesmenów: http://www.qataribusinessmen.org

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

4. Dwustronna współpraca gospodarcza.

4.1. Gospodarcze umowy dwustronne.

W marcu 1996 roku, podczas wizyty w Doha Ministra Przemysłu i Handlu,

K. Ścierskiego omówiono problematykę współpracy dwustronnej w sektorze paliw płynnych

i gazu, perspektywy dostaw do Polski skroplonego gazu z Kataru oraz możliwości polskiego

przemysłu w zakresie inwestycji w infrastrukturze i przemyśle chemicznym. Podpisano

memorandum określające zakres przyszłej współpracy.

Podczas wizyty Ministra Spraw Zagranicznych szejka Hamada Bin Jassima Bin Jabor

Al-Thani w Polsce, w dniach 21-22 kwietnia 1998 roku, dokonał się pierwszy etap tworzenia

infrastruktury prawno - traktatowej stosunków dwustronnych. Podpisano szereg dokumentów:

umowę o cywilnej komunikacji lotniczej, porozumienie o współpracy resortów SZ,

porozumienie o współpracy izb handlowych, Memorandum of Understanding

ws. ustanowienia ambasad.

W dniach 18-19 listopada 2008 roku oficjalną wizytę w Katarze złożył Premier

Donald Tusk wraz z delegacją. Najważniejszym celem wizyty w Katarze było

przeprowadzenie rozmów dotyczących współpracy w sektorze energetycznym pomiędzy obu

krajami, jak również przekazanie konkretnych propozycji włączenia kapitału katarskiego

w proces polskiej prywatyzacji. Podpisano Umowę ws. unikania podwójnego opodatkowania

i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Umowa

została ratyfikowana przez stronę katarską 26 stycznia 2009 roku, a polską 31 grudnia 2009

roku.

Najważniejszym wydarzeniem gospodarczym i politycznym w stosunkach

polsko-katarskich w 2009 roku było podpisanie 29 czerwca 2009 roku w Doha Umowy Sales

and Purchase Agreement na dostawy skroplonego gazu ziemnego (LNG) pomiędzy PGNiG

a Qatargas Operating Company Ltd. (Qatargas). Umowa dotyczy zasad, w oparciu o które

będą realizowane długoterminowe dostawy LNG do Polski. PGNiG i Qatargas ustaliły,

iż dostawy LNG będą realizowane od 2014 roku przez okres 20 lat w wysokości 1 mln ton

rocznie (ok. 1,5 mld m3). Dostawy będą realizowane na zasadzie Ex-Ship. Punktem dostaw

będzie terminal LNG w Świnoujściu. Wartość umowy uzależniona jest od cen notowań ropy

naftowej na rynkach światowych. Szacunkowa średnioroczna wartość kontraktu przy

obecnych cenach ropy naftowej wynosi ok. 550 mln USD (ok. 1,8 mld PLN).

4.2. Handel zagraniczny

Dynamika stosunków wymiany handlowej dokonała w 2008 roku gwałtownego skoku.

W ciągu kilku poprzedzających lat Polska odnotowywała systematyczną nadwyżkę handlową,

ale poziom eksportu był skromny – wartość towarów sprzedanych do Państwa Kataru

wynosiła około lub nieco ponad 10 mln USD rocznie.

W 2001 roku było to 11 milionów USD, w 2006 roku – również 11 mln - ten dość

statyczny obraz uległ zmianie w 2007 roku, kiedy to zanotowano wzrost polskiego eksportu

do poziomu 14,5 milionów USD.

Z danych wynika, że eksport z Polski do Państwa Kataru wzrósł z 14 510 156 USD

w 2007 roku, do 114 876 331 USD w 2008 roku.

Kolejne lata charakteryzowały się tendencją spadkową. W roku 2010 obroty wyniosły:

18 812 307 USD, w porównaniu z 2009 rokiem: 26 834 894.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

2

Poniżej tabele porównujące wymianę handlową Polski z krajami regionu.

Analiza obrotów towarowych Polski z krajami RWPZ za okres I-III 2010 r. i 2011 r.

I-III 2011roku [USD] I-III 2010roku [USD]

Nazwa Eksport Import Obroty Saldo Eksport Import Obroty Saldo

ARABIA SAUDYJSKA

47 179 857 61 351 688 108 531 545 -14 171 831 35 848 798 48 467 391 84 316 189 -12 618 593

BAHRAJN 3 421 070 16 262 363 19 683 433 -12 841 293 1 738 412 9 672 166 11 410 578 -7 933 754

JEMEN 2 101 702 184 991 2 286 693 1 916 711 5 333 210 106 656 5 439 866 5 226 554

KATAR 4 704 049 311 432 5 015 481 4 392 617 3 728 803 924 410 4 653 213 2 804 393

KUWEJT 7 603 224 427 099 8 030 323 7 176 125 7 427 749 682 447 8 110 196 6 745 302

OMAN 3 747 198 3 009 403 6 756 601 737 795 3 916 430 2 895 229 6 811 659 1 021 201

ZEA 64 781 833 17 742 359 82 524 192 47 039 474 68 653 225 17 601 346 86 254 571 51 051 879

Analiza obrotów towarowych Polski z krajami RWPZ za 2009 rok i 2010 rok.

2010roku [USD] 2009roku [USD]

Nazwa Eksport Import Obroty Saldo Eksport Import Obroty Saldo

ARABIA SAUDYJSKA

189 781 817 209 822 939 399 604 756 -20 041 122 161 341 771 135 058 537 296 400 308 26 283 234

BAHRAJN 14 446 912 43 065 095 57 512 007 -28 618 183 19 121 116 3 926 671 23 047 787 15 194 445

JEMEN 15 904 677 623 483 16 528 160 15 281 194 15 077 491 896 644 15 974 135 14 180 847

KATAR 15 998 271 2 814 036 18 812 307 13 184 235 25 438 651 1 396 243 26 834 894 24 042 408

KUWEJT 27 617 105 1 597 225 29 214 330 26 019 880 36 373 967 488 858 36 862 825 35 885 109

OMAN 18 959 639 8 485 425 27 445 064 10 474 214 17 100 434 4 161 847 21 262 281 12 938 587

ZEA 244 915 259 69 669 899 314 585 158 175 245 360 476 132 596 44 077 602 520 210 198 432 054 994

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

3

Eksport Polski do Państwa Kataru w latach 2000 – 2010

Dominującą rolę w obrotach między Polską a Państwem Kataru wciąż odgrywa

eksport. Dane na cały 2010 rok pokazują znaczny jego spadek – 15 998 mln USD w stosunku

do zarejestrowanego z 2009 roku: 25 438 mln USD.

Wśród towarów najbardziej pożądanych w Katarze pozostają:

urządzenia mechaniczne i elektryczne- do rejestracji i odbioru dźwięku: w sumie za 2010

roku: 6 121 mln USD, bardzo widoczny spadek w stosunku do tego samego okresu z 2009

roku – 14 202 mln USD;

W 2010 rok rolę lidera w obrotach stracił przemysł związany z pojazdami, statkami

powietrznymi i jednostkami pływającymi itp. Na drugą pozycję w polskim eksporcie

wysunęły się produkty:

drewno lub z inne materiały celulozowe , papier lub tektura: 2010 roku 2 847 mln USD,

wzrost w stosunku do tego samego okresu z 2009 roku – 1 788 mln USD.

Towarami importowanymi w głównej mierze pozostają:

tworzywa sztuczne i wyroby z nich (kauczuk i wyroby z kauczuku): za 2010 rok :

2 606 mln USD, kolejny rok z tendencją wzrostową , w 2009 roku : 1 251 mln USD.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

4

Struktura towarowa polskiego eksportu i importu do/z kraju urzędowania (dane w USD).

.

Sekcje

2010 roku [USD] 2009 roku [USD]

Eksport Import Obroty Saldo Eksport Import Obroty Saldo

OGÓŁEM KRAJ 15 998 271 2 814 036 18 812 307 13 184 235 25 438 651 1 396 243 26 834 894 24 042 408

I ZWIERZĘTA ŻYWE; PRODUKTY POCHODZENIA

ZWIERZĘCEGO 113 383 0 113 383 113 383 31 152 0 31 152 31 152

II PRODUKTY POCHODZENIA ROSLINNEGO 59 604 0 59 604 59 604 20 366 0 20 366 20 366

III TŁUSZCZE, OLEJE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO I

ROSLINNEGO; PROD. ICH ROZKŁADU 0 0 0 0 0 0 0 0

IV GOTOWE ARTYKUŁY SPOŻ.; NAPOJE BEZALKOHOL.,

ALKOHOL I OCET; TYTOO 412 856 0 412 856 412 856 323 255 0 323 255 323 255

V PRODUKTY MINERALNE 199 196 0 199 196 199 196 40 706 0 40 706 40 706

VI PRODUKTY PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO I

PRZEMYSŁÓW POKREWNYCH 45 241 111 937 157 178 -66 696 361 166 3 365 364 531 357 801

VII TWORZYWA SZTUCZNE I WYROBY Z NICH;

KAUCZUK I WYROBY Z KAUCZUKU 1 574 304 2 606 820 4 181 124 -1 032 516 446 773 1 251 323 1 698 096 -804 550

VIII SKÓRY; WYROBY Z NICH; ART. PODRÓŻNE, TORBY

,POJEMNIKI 786 435 1 221 351 1 063 61 1 124 1 002

IX DREWNO I WYROBY Z NIEGO; WYROBY Z KORKA,

SŁOMY, ESPARTO; WYROKU KOSZYKARSKIE 132 636 0 132 636 132 636 175 637 0 175 637 175 637

X SCIER DRZEWNY LUB Z INNEGO WŁÓKNISTEGO

MAT. CELULOZOWEGO; PAPIER I TEKTURA 2 847 497 0 2 847 497 2 847 497 1 787 602 971 1 788 573 1 786 631

XI MATERIAŁY I WYROBY WŁÓKIENNICZE 38 891 6 759 45 650 32 132 47 439 1 013 48 452 46 426

XII OBUWIE, NAKRYCIA GLOWY, PARASOLE, LASKI,

PIÓRA, SZTUCZNE KWIATY 840 591 1 431 249 1 548 0 1 548 1 548

XIII WYROBY Z KAMIENI GIPSU, CEMENTU, AZBESTU,

MIKI ITP; WYROBY CERAMICZNE, SZKŁO 195 835 50 195 885 195 785 191 979 0 191 979 191 979

XIV PERŁY; METALE I KAMIENIE SZLACHETNE I PÓŁSZLACHETNE; SZTUCZNA BIŻUTERIA

0 0 0 0 0 0 0 0

XV WYROBY NIESZLACHETNE I WYROBY Z METALI

NIESZLACHETNYCH 2 027 180 8 2 027 188 2 027 172 3 220 466 0 3 220 466 3 220 466

XVI URZĄDZENIA MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE; DO

REJESTRACJI I ODBIORU DŻWIĘKU 6 121 403 29 280 6 150 683 6 092 123 14 202 578 3 260 14 205 838 14 199 318

XVII POJAZDY, STATKI POWIETRZNE, JEDNOSTKI

PŁYWAJĄCE I WSPÓŁDZIAŁ. URZĄDZENIA 427 464 0 427 464 427 464 4 167 493 6 273 4 173 766 4 161 220

XVIII

PRZYRZĄDY, APARATY OPTYCZNE, KINEMATOGRAF., POMIAROWE, MEDYCZNE,

ZEGARKI I INNE 70 582 58 156 128 738 12 426 50 158 187 50 345 49 971

XIX BROO I AMUNICJA; CZĘSCI I AKCESORIA 0 0 0 0 0 0 0 0

XX WYROBY RÓŻNE 1 729 597 0 1 729 597 1 729 597 368 409 129 790 498 199 238 619

XXI DZIEŁA SZTUKI, PRZEDMIOTY KOLEKCJONERSKIE 976 0 976 976 430 0 430 430

XXII POZOSTAŁE 0 0 0 0 431 0 431 431

XXIII PCN NIEZNANE LUB BŁĘDNE 0 0 0 0 0 0 0 0

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

5

4.3. Inwestycje /wzajemne/.

Brak danych.

Według informacji placówki, firmy katarskie nie figurują w strukturach kapitałowych

polskich przedsiębiorstw. Jeśli inwestycje takie były czynione, to działo się to poprzez firmy

trzecie.

4.4. Współpraca regionalna.

Póki co nie zanotowano współpracy regionalnej między Polską a Katarem.

4.5. Współpraca samorządów gospodarczych.

W kwietniu 2007 roku w Doha podczas wizyty delegacji polskiej z udziałem

12 biznesmenów nastąpiło podpisanie Umowy o współpracy pomiędzy Katarską Izbą

Przemysłu i Handlu (QCCI) a Krajową Izbą Gospodarczą.

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH

Informator ekonomiczny o krajach świata

Państwo Kataru

1

6. Przydatne kontakty i linki

6.1. Administracja gospodarcza:

Oficjalna strona Rządu Kataru: http://portal.www.gov.qa

Ministry of Interior: http://www.moi.gov.qa

Ministry of Business and Trade http://www.mec.gov.qa

Ministry of Energy and Industry: http://www.mei.gov.qa

Ministry of Foreign Affairs: http://www.mofa.gov.qa

Ministry of Justice: http://www.moj.gov.qa

Ministry of Municipal Affairs & Urban Plannig: http://www.baladiya.gov.qa

Ministry of Labor and Social Affairs: http://www.mlsa.gov.qa

Ministry of Environment (ministerstwo obejmuje również sektor rolnictwa):

http://www.moe.gov.qa

The General Secretariat for Planning Development: http://www.gsdp.gov.qa

Qatar Statistics Authority (QSA): http://www.qsa.gov.qa

Customs and Ports General Authority: http://www.customs.gov.qa

Public Works Authority (Ashghal): http://www.ashghal.gov.qa

Qatar Financial Market Authority (QFMA): http://www.qfma.org.qa

Qatar Financial Centre Authority (QFC): http://www.qfc.com.qa

Qatar General Electricity & Water Corporation KAHRAMAA:

http://www.kahramaa.com.qa

6.2. Samorządy gospodarcze:

Qatar Chamber of Commerce and Industry: http://www.qcci.org

Qatari Businessmen Association: http://www.qataribusinessmen.org

6.3. Oficjalna prasa ekonomiczna:

Gulf Times: http://www.gulf-times.com

Qatar Tribune: http://www.qatar-tribune.com

The Peninsula: http://thepeninsulaqatar.com

6.4. Organizatorzy targów i wystaw handlowych:

Qatar Tourism and Exhibitions Authority (QTEA): http://www.qiec.com.qa