khin thiri win unicef, myanmar · pdf fileေရြးျခယ္မ
TRANSCRIPT
Khin Thiri Win UNICEF, Myanmar
atmufygwdkYrS umuG,fapmifha½Smuf&ef --
• rawmfrw&m;jyKrljcif;? ravsmfruefjyKrljcif; (abuse)
• tjrwfxkwfjcif;? (exploitation)
• vspfvQL½Ijcif;? (neglect)
• tMurf;zufjcif;? (violence)
• rvdkvm;tyfonfh rdom;pkwuGJwjym;jzpfjcif;? (unnecessary family
separation)
(Child Protection)(Child Protection)
3
ကေလးသငယကာကြယေစာငေရာကေရးႏင ပတသက၍ေဂဟာမား၏ အကးသကေရာကမႈ
• ကေလးမား ေဂဟာမားသ႔ မလအပဘ ေရာကရလာႏႈနး ပမ မားျပားလာျခငး၊
• ကေလးမားအား အရညအေသြးျပညမေသာ ျပစေစာငေရာကမႈမေပးႏငျခငး၊
• ကေလးမားအား ေစာငေရာကမႈေပးႏငေသာ လအငအား၊ ေငြအငအားျပညစမႈမရျခငး၊
• မသားစမဟတေသာ ေစာငေရာကမႈနညးလမးမားအား နားလညမႈနညးပါးျခငး၊
• ယၾကညစတခရမႈမရျခငး၊• ကေလးမားအေပၚ အၾကမးဖကျခငး၊ ေခါငးပျဖတျခငးႏင မေတာမတရား
ျပမႈမား ႀကေတြ႕ႏငမႈမားျခငး၊• ကေလးသငယကစၥရပမား ေပၚေပါကလာပါက ေျဖရငးရန နညးလမးမား
စနစတက ေဖာျပထားမႈ မရျခငး၊
မဘမေဂဟာမားတြငေနထငၾကေသာ ကေလးမားသညမဘမမားမဟတၾကပါ
ျမနမာ - ၇၃% မာ မဘမမား မဟတပါ
နေပါ - ကေလး ၁၅၀၀၀ ေဂဟာမားတြငေနရလကရၿပး ၈၅% မာ မဘမမားမဟတပါ
ကေမၻာဒးယား - ၇၆% မာ မဘမမားမဟတပါ
အငဒနးရား - ကေလး ၅၀၀၀၀ေဂဟာမားတြင ေနရလကရၿပး ၉၄%မာမဘမမား မဟတပါ
4
5
• ဆငးရႏြမးပါးျခငး• အရညအေသြးျပညမေသာ ပညာေရး မရရႏငျခငး• မသားစျပနာမား - မဘမား အမေထာငကြျခငး၊
ေနာကအမေထာငျပျခငး၊ အမတြငး အၾကမးဖကျခငး• လကနကကငပဋပကၡမား (သ႔) သဘာဝေဘးအႏရာယမားေၾကာင
မသားစႏင ကြသြားျခငး• မေတာမတရားျပမဆကဆခရျခငး၊ ေခါငးပျဖတခရျခငး
ေဂဟာမားရေန၍ ကေလးမားက ပ႔ၾကျခငးျဖစသည။
ကေလးမား ေဂဟာသ႔ ေရာကရရေသာ အေၾကာငးအရငးမား
6
ကေလးမားအေပၚ ေဂဟာမား၏ သကေရာကမႈ
• ဖြ႕ၿဖးမႈေႏာငေႏးျခငး - အာရေၾကာပငးဆငရာ၊ ရပပငးဆငရာ၊စတပငးဆငရာ
• မသားစ ပတဝနးကင အသငးအဝငးႏင ထေတြ႕မႈ နညးပါးျခငး
• ကေလးမားတြင အၾကမးဖကမႈႏင ေခါငးပျဖတမႈမားခရႏငေျခမားျပားျခငး
• ႀကးျပငးလာေသာအခါ လ႕ေဘာငအသငးအဝငးတြင ဝငဆရနခကချခငး
7
ကေလးမားအေပၚ ေဂဟာမား၏ သကေရာကမႈ
• အမေျခယာမျဖစသြားျခငး
• ပတဝနးကငအသငးအဝငးႏင ျပတေတာကသြားျခငး
• ခြျခားဆကဆခရျခငး
• မမကယမမ အဆးစရငမႈျပႏငေျခ ျမငမားျခငး
8
ကေလးမားအေပၚ ေဂဟာမား၏ သကေရာကမႈ
ေဂဟာမားတြင ႀကးျပငးေသာ ကေလးမား၏ IQ မာ မသားစႏငႀကးျပငးေသာ ကေလးမားထက နမကပါသည။
• ႏငင ၁၉ ႏငငတြင ကေလးေပါငး ၃၈၀၀ ေကာျဖင ျပစခေသာ ေလလာခက၇၅ ခအရ ေဂဟာမားမ ကေလးမား၏ IQ မာ မသားစႏင အတႀကးျပငးရေသာ ကေလးမားထက အမတ ၂၀ ေလာနညးေၾကာငး ေတြ႕ရရသည။
• မဘမားသည မမတ႔ကေလးမားက ေဂဟာတြင ပ႔ထားျခငးျဖင အရညအေသြးပမေကာငးမြနေသာ ပညာေရးကရရမညဟ ယၾကညၾကသည။
9
ကေလးမား လျခမႈ မရပါ
အၾကမးဖကခရျခငးႏင မေတာမတရားျပမဆကဆခရျခငးမားသည ေဂဟာမားတြင ပမအျဖစမားသည။
“ေဂဟာမားမကေလးမားသည ယာယေစာငေရာကမႈေအာကတြငရေသာ ကေလးမားထက အၾကမးဖကခရႏငေျခ ၆ဆပမျမငမားသည။ အပစလကေနေသာ ကေလးမားသညမသားစျပစမႈေအာကတြငရေသာ ကေလးမားထက လငမႈဆငရာမေတာမတရား ျပမခရႏငေျခ ၄ ဆပမားသည”
ကလသမဂၢ၏ ကေလးသငယမားအေပၚ အၾကမးဖကမႈ ဆန႔ကငေရး ေလလာခကမေကာကႏတခက
• Pedophilia• Abuse• Violence• Trafficking
http://www.phnompenhpost.com/national/american-orphanage-director-questioned
http://www.bangkokpost.com/news/investigation/386108
12
ေဂဟာေတြ ဘာေၾကာင ဆကလကရေနတာလ
• ေဂဟာအမားစသည အလရငမား၊ လပအားေပးမားႏငလာေရာကလညပတသမား မားျပားလာေစရနကေလးမားက အသးခေနၾကသည
• ကမၻာလညခရးသညဥးေရ မားလာျခငးျဖင ေဂဟာအေရအတြကသညလညး မားလာတတသည။
– ကေမၻာဒးယား၌ ၂၀၀၉ ႏင ၂၀၁၀ အတြငး ေဂဟာအေရအတြကမာ ၆၅% ပမမားျပားလာသည။
13
အျခားျပစေစာငေရာကပနညးလမးမား
ကယအားကယကး၍လြတလပစြာေနထငျခငး
ေမြးစားျခငး
မသားစ
တရားဝင မသားစသဖြယ ယာယေစာငေရာကမႈေပးျခငး
ေဆြမးသားခငးမသားစသဖြယယာယေစာငေရာကမႈေပးျခငး
ယာယခလႈရာေနရာ
ေဂဟာမား
မသားစပတဝနးကငမသားစအေျချပ ေစာငေရာကမႈမဟတ
အၿမတမးယာယ
14
မသားစသညသာ ကေလးမားအတြက အေကာငးဆးျဖစသည
• ကေလးမား မသားစတြင ႀကးျပငးႏငေစမည အခြငအလမးမားက ပပးေပးရနအစအစဥမား
ေန႔ပငးေစာငေရာကမႈ ေပးေသာေနရာ
မသားစအား လအပေသာ ပပးမႈေပးျခငး
ႏစသမေဆြးေႏြးျခငး/ကၽြမးကငေသာ လမႈေရးလပသားမား
လမႈေရးဝနေဆာငမႈမား၊ ေကာငးပညာသငစရတ ေထာကပမႈမား၊ အေသးစားေငြေခးလပငနးမား
တရားဝငေမြးစားျခငး
ေဆြမးသားခငးမားမ ေစာငေရာကမႈ
မဘသဖြယ ယာယေစာငေရာကမႈ
15
ကေလးသငယမားအား အျခားနညးလမးျဖငျပစေစာငေရာကျခငးအတြက ကလသမဂၢ လမးညႊနခကမား
• ဆငးရခ႕တျခငးေၾကာင ကေလးမား ေဂဟာေရာကရျခငးသညလေလာကေသာ အေၾကာငးျပခကမဟတပါ။
• ကေလးအားမသားစမ ေဂဟာမားသ႔ အပႏထားျခငးသည ေနာကဆးေရြးျခယမႈသာ ျဖစရမည။
ေရတအပႏထားျခငးသာျဖစရမည။
ကေလး၏ အေျခအေနက ပမနေလလာသးသပရမည။
မဝါဒမား - CRC တြင ျပဌာနးထားေသာ ကေလးသငယမား၏ အေကာငးဆး အကးစးပြားကအေျခခပါသည။
16
ကေလးသငယမားအား အျခားနညးလမးျဖငျပစေစာငေရာကျခငးအတြက ကလသမဂၢ လမးညႊနခကမား
• ကေလးမားအတြက အျခားေစာငေရာကမႈပစမးက စဥးစားေပးရာတြငစးပြားေရး၊ ႏငငေရးႏင ဘာသာေရး လႊမးျခမႈမား မပါဝငေစရပါ။
• အသက ၃ႏစေအာက ကေလးမားက ေဂဟာတြင မအပႏသငပါ။
• ေဂဟာႀကးမားမ ေစာငေရာကမႈေပးထားေသာ ကေလးမားအား ၎တ႔မဘေနရပသ႔ ျပနလညအပႏေပးရန။
• မသားစအေျချပ ေစာငေရာကမႈမားအား ပမအားေပး ေဆာငရြကရန။
မဝါဒမား - CRC တြင ျပဌာနးထားေသာ ကေလးသငယမား၏ အေကာငးဆးအကးစးပြားက အေျခခပါသည။
17
• ကေလးမား မသားစမ ကြကြာျခငးႏင စြန႔ျပစခရျခငးတ႔မႀကတငကာကြယျခငး - မသားစပပးမႈ
• စနစတက စစစလကချခငး - လကခခနတြင ေသခာစြာ ဆနးစစျခငး၊ကေလးမားအတြက ေစာငေရာကမႈ အစအစဥ စနစတကထားရျခငး၊ပမနျပနလညသးသပျခငး
• ေရးဆြထားေသာ စခနစႏႈနးမားထားရရန၊ တငၾကားျခငးစနစတကစြာရရန၊ ပမန ဆနးစစမႈမားျပလပရန
ကေလးသငယမားအား အျခားနညးလမးျဖငျပစေစာငေရာကျခငးအတြက ကလသမဂၢ လမးညႊနခကမား
အဓကပါဝငေသာ အခကမား
18
• ေႏြးေထြးေသာ သေယာဇဥတြယတာမႈက ျမႇငတငေပးျခငး၊ကေလးအား ၎၏ရပရြာအသငးအဝငးႏင ပမန အဆကအသြယရေစျခငး။
• ေဆြမးသားခငးမားႏင မသားစမ ယာယေစာငေရာကမႈေပးျခငးကပပးမႈေပးရနႏင ေစာငၾကညစစေဆးျခငးမား ျပလပရန။
• ေဂဟာမားသ႔ ပမနေငြေၾကးေထာကပေသာစနစမားက အားေပးမႈမျပရန။
ကေလးသငယမားအား အျခားနညးလမးျဖငျပစေစာငေရာကျခငးအတြက ကလသမဂၢ လမးညႊနခကမား
အဓကပါဝငေသာ အခကမား
19
ေကးဇးတငပါတယ
For more information, please contact
Khin Thiri Win
Child Protection Officer, UNICEF Myanmar
Resources
http://www.unicef.org/myanmar
www.childsafe-international.org
www.bettercarenetwork.org
www.orphanages.no
No.23-A, Inya Myaing Road
Shwe Taung Gyar Ward (2)
Bahan Township
Yangon 11201, Myanmar
Tel (95)1230-5960
unicef.org/myanmar
© United Nations Children’s Fund
May 2014