kho tang tam cua bac giac ngo.pdf

7/26/2019 KHO TANG TAM CUA BAC GIAC NGO.pdf

1/77

Kho Tng Tm Ca ng Gic Ng (DilgoKhyentse Rinpoche ging)

Chnh vn: Dza Patrul Rinpoche

Lun gii: Dilgo Khyentse RinpocheVit ng: Hng nh

KHO TNG TM CA NG GIC NG

Cng Phu Kin, Tu v Hnh

Bi Php Ba Phn u, Gia v Cui u Thin

BN THO v.4 Bn nhp th t, nhun vn t 1.

Mi sai st l ca ngi dch.

Mi cng c xin hi hng v thng b .

MC LC

DN NHP

Tm Ngi Tu

Tinh Thn Tu

Ni Dung Tu

KHAI LUN

Tn Dng nh L

c Quan Th m Tam Bo

Duyn Khi Tc Lun
http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/2http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/3http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/3http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/2http://www.hongnhu.org/wp-content/uploads/2015/09/ktt-bia5.jpghttp://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/


2/77

PHN MT: CHNG DUYN THI MT PHP

ng i Ca Pht

Thi K Suy i

Cht v V Thng

Tu L No Lnh

i L No D Rong Rui V ch

H Vng Ba Vy

Sc l vng

Thanh l vng

Tm l vng

n dt thn khu

Quay Lng Sinh T

Khng Ung Kip Ngi

PHN HAI: KIN, TU V HNH TRONG I THA

ng Tu Hin Kinh

Quy y

Tm b

Sm hi

Cng dng

o s du gi

ng Tu Mt Tha Qun nh

Tri kin thanh tnh

Giai on khi hin

Giai on vin thnh

Chuyn ha gic quan, cm th v un

Bn im tinh yu v thn, khu, v Php thn

Kt lun phn hai

PHN BA: QUYT TM THOT SINH T

Quay Lng Vi Vic Th Gian

Vic lm

Ni

i

n

T Duy

S Hu

Ng

Phi Gp Tu Ngay

Hng Phc Tm
http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4


3/77

KT

LI BT

Mc Lc Dn Nhp Khai Lun Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T Kt Li Bt

DN NHP

Tm Ngi Tu

Cc loi hu tnh sng trong ci th gian v bin ny, d l loi cn trng b mn, ai ai cng u mong c

sng an vui, thot cnh kh au hung him. Tuy cu vui nhng li khng bit rng vui c l nh lm thin; s

kh nhng li khng thy rng chu kh ch v lm c. C th, m mui quay lng vi nim vui, lao u vo cnh

kh.

Mun vui m khng ngng lm c, chng khc no cm la trong tay li mong khng b chy. Th gian c ai l

ngi mun n au, tt bnh, i kht, nng lnh, nhng nu c lm c th bit n bao gi mi dt c kh

au. Tng t nh vy, chng th yn vui nu c mi chy theo nhng vic lm, li ni v ngh bt thin.

Mun lm thin, phi t mnh hun tp cho chnh mnh. y l iu chng th mua, chng th cp, cng chng

th tnh c may mn m c c.

Chng ta bt c lm vic g cng u lm bng ba ca thn, khu, v . Thn v khu chng th to tc; chnhtm mi l yu t quyt nh cho li ni v hnh ng. Tm nu th lng s mau chng pht sinh mun vn

iu bt thin. Chng ta c th tri ln trong lun hi sinh t bit bao i kip ri.

C mi ln ti sinh trong v thy lun hi, chng ta u phi c m cha. Ti sinh nhiu ln n ni bt c mt

chng sinh no trong ci th gian ny cng u tng l cha hay l m ca mnh trong mt kip ti sinh no

. Ngh n m cha ca chnh mnh, ui m lang thang trong sinh t by lu, lm sao c th khng but d xt

thng. Nhng xt thng sung l khng , h cn c gip tht s. Tm ny y, nu c tham chp

rng buc th d mang ht thc phm, o qun, tin ti, hay nim yu thng an i ra m trao tng chng na,

cng lm ch c th mang li c i cht an vui tm b. Nht nh phi tm cch a a sinh ph mu vnhvin thot kh au sinh t. thc hin iu ny, ch c mt cch duy nht l tu theo Pht-php .

Vy ti xin qu v, trc khi th bi php trn qu ny, hy pht tm cho tht thch ng: nguyn hc v tu khng

v li ch c nhn m ch v mc tiu duy nht l ph chng sinh thot bin rng lun hi, t bn b i gic.

y chnh l tm nguyn b bao la tuyt ho.

Tm b , ngha l tm gic ng. Tm ny c hai kha cnh: mt mt hng v chng sinh, mt mt hng

v tr tu.

Kha cnh u ng vi tm i bi bnh ng, hng v ht thy chng sinh, khng phn bit thn s, bn th.
http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/1http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/3http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/3http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/1http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7


4/77

Hy ly tm t bi ny m hnh thin. D ch dng mt ngn n, tng mt cu ch, cng hy lm vi tm

nguyn sinh.

Tuy vy, ch vi lng t bi th cha th sinh. Nh ngi m vi i tay bi lit, nhn con mnh b sng nc

cun i, d au xt n u vn khng th cu con thot dng nc l. Mun a chng sinh thot cnh kh

au, vt sang no gic, tt c nhng g cn lm, qu v u phi lm y tt c.

Cn hiu rng nay gp c thin duyn ln lao nh vy, c sinh vo ni c Pht xut th, Pht li thuyt

php, chng ta li gp c chn s, truyn cho chnh php. C thun tm tn dng kip ngi qu gi bc

vo gii thot o hay khng, iu ny ch ty thuc vo s chn la ca chnh mnh.

Kinh sch ni rng: nh thn ngi m t no gic; v thn ngi m a a ngc. Thnh bc thnh hin t

qu Pht, hay thnh k c nhn a a ngc, tt c ch ty tm ta chn hng i no. Pht-php gip chng ta

phn bit r rng v chn chnh xc, thy r u l iu cn lm, iu cn trnh.

Mc d ngay trong hin ti cha th gip c ai, nhng nu lm vic g cng u lm v mun chng sinh vikh, lin tc gi vng tm nguyn ny, nht nh s c ngy c mun thnh s tht. Tm nguyn dn ng

cho hnh ng, ta con knh a nc vo ng ni mnh mun. Mi s u ty thuc ni tm. Nu tm mong

cu khang an thnh vng, cng lm ch c th mang n s khang an thnh vng. Nhng nu tm tha thit

mong chng sinh thot kh, nht nh s c lc chng ta kh nng ton thnh ch nguyn cao c ny. Vy

iu quan trng nht l ng bao gi tm hng v nhng mc tiu b hp.

Ngy xa c hai m con ngi thuyn vt sng. Thuyn ra gia dng, t nhin gp bo ln, thuyn chao sp

m. Trong cn hung him, ngi m thm ngh: c g con mnh thot nn! cn ngi con th li ngh: mong

sao cho m c bnh an! Thuyn m, c hai u cht ui, nhng v c nguyn trong sng m c hai mcon u lp tc vng sinh ci Pht.

Kha cnh th hai ca tm b hng v tr tu, chng tnh khng t ton gic m sinh. Phng-tin-

t-bi v tr-tu-tnh-khng l hai kha cnh ca tm b , khng th tch la. Nh chim phi hai cnh mi c

th bay, tng t nh vy, chng th t qu gic ng nu t bi v tr tu thiu mt mt.

V cu li ci th gian m lm thin, vic thin ny cng s mang li hnh phc, nhng l th hnh phc nht

thi, chng my chc s tan bin, s vn tip tc lang thang trong sinh t. Ngc li, nu tng ngh, li ni, v

hnh ng, u c tm b thng hoa, ngun hnh phc s ngy cng ta ln, khng bao gi tn. Qu nt tm b khng ging qu n t nhng thin c khc, khng b sn hn phin no lm cho hao mn.

Bt k lm g, iu quan trng nht vn nm ni tm. l l do v sao Pht gio lun xem trng vic luyn

tm. Tm l vua, thn khu l qun thn. Vua bo g, qun thn phi tun theo. Ty ni tm m c tn, c

nghi, c thng, c ght.

Vy chng ta xoay vo bn trong t xt ly tm mnh, v chnh tm mi l yu t xc nh vic ta lm l thin

hay c. Tm nh khi pha l trong sut, t ln tm vi mu g th s hin thnh mu y vi vng th khi pha

l vng, vi xanh th khi pha l xanh. Tng t nh vy, tm nguyn l mu sc ca tm, l yu t xc nh

thc cht ca vic lm, bt k ngoi tng ra sao. Chn tnh ca tm vn khng phi l iu xa xi khng th

bit, tht ra lun hin din. Tuy vy, nu mun nhn th xem tht ra tm l g, s thy tm khng phi l ,

vng, xanh, trng hay xanh l; cng khng phi l vung hay trn, khng mang hnh dng nh chim, nh kh,


5/77

hay nh bt c th g khc. Tm ch n thun l bit v ghi nh v vn nim tng. Nu dng nim tng ny

lun l thin, th l tm thun; nu l bt thin, th tm cha thun.

Luyn cho tm tr nn thun thin l iu i hi nhiu n lc kin tr. ng bao gi ngh rng, c Pht l bc

gic ng vin mn, v c Quan Th m l hin thn ca lng t bi; cn k phm phu nh ti lm sao c th

sinh? ng bao gi nn lng. Tm nguyn cng tng trng, cng ta rng th kh nng hnh thin cng ln

mnh theo. D trong hin ti cha lm c vic c Quan Th m lm, nhng hnh tr theo Pht-php s gippht huy nng lc sinh. Nu tm khng la ch nguyn sinh, kh nng sinh s n mt cch t nhin,

nh nc xui dc ni.

Mi vn u pht sinh t tm ch k khng bit ngh cho ngi. Lm g cng phi lun t nhn vo i gng

tm t xt xem tm ny ang v bn thn hay ang v chng sinh. C th dn pht huy kh nng nm gi

tm trong mi tnh hung; v nh bc theo gt chn ca bc chn tu tht chng trong cc thi qu kh, chng

ta nht nh c th t qu gic ng ngay trong kip hin tin. Tm thin nh t vng, thp sng bu tri bng

nh hong kim. Cn nu thn khu c mi bt thun th chng hy vng g t thnh tu, d ch my may. Vy

ta nn nghim ngt canh chng ngh li ni v hnh ng ca chnh mnh, trong mi pht giy. thn khu i lm ng th mi n lc hc v tu u lng ph c.

Lun hi l cnh sng ca k v b phin no v minh thao tng m t gieo kh au cho chnh mnh; nit bn l

cnh gii siu vit kh au, ni cch khc, l qu v Pht. Nu bung lung, tm ty tin chy theo khuynh

hng bt thin, tm s ln vo chn sinh t mt cch t nhin. Nay chng ta ang ng gia ng t ng:

thin duyn c sinh lm ngi, li c sinh vo thi c Pht xut th; khng nhng vy, Pht cn thuyt

php; chng ta cng gp c bc o s truyn php cho, v c hng dn hnh tr; c thn ln tm

u y kh nng thc hnh theo chnh php. By gi mi vic ch cn ty ni mnh. Liu s chn hng

no i? Chn i ln theo ng tu gii thot vi ch nguyn a chng sinh t qu v thng b , haychn i xung, a su hn vo m hn trn sinh t, kh lng thot ra?

Tinh Thn Tu

Nh theo gio php ca Pht m kh nng a chng sinh t qu v thng b , v vy phi rt cn trng

khi th php. Quan trng l phi qut cho sch mi li lm che chng khin tm khng hiu r, bao gm ba li,

su nhim v nm sai lm. Bng khng, d b bao nhiu thi gian tu hc cng vn hoi cng. Xin qu v hy

chuyn ch lng nghe bi php sp c ni y, vi y chnh nim v vn dng su ba la mt .

Ni Dung Tu

Bi php mang ta Php Thin on u, Gia v Cui. Cng cn c tn Kin, Tu v Hnh: Kho Tng Tm

ca ng Gic Ng. Chnh vn bi php ny do c Dza Patrul Rinpoche trc tc. Ngi cn c tn l Orgyen

Jigme Chokyi Wangpo, hin thn ca i b tt Tch Thin [Shantideva]. Sut mt i, c Dza Patrul Rinpoche

lun l biu hin ca gii hnh uy nghi, t bi v lng v tr tu thm su, hon ton xut th.

c Pht vi kh nng tuyt bc v lng t bao la thuyt ging gio php qung thm, tt c u c gom

trong Tam Tng kinh in. Gii thch li Pht dy l Lun tng, khng trc tip do Pht thuyt m n t cc i

i o s tip ni i hin thnh x n, thnh gi x Tng v.v Bi php ny ca c Dza Patrul Rinpoche l

mt v d in hnh.

Tt c gio php Pht dy u hng v mc tiu gii thot cu cnh. Pht thuyt nhiu php mn l v cn c


6/77

s thch ca ngi tu khng ng. Php Thin on u, Gia v Cuic vit vi vn phong d hiu, d tip

cn v d thc hnh; tuy vy ni dung vn y mi im tinh yu ca ton b gio php, Tiu tha v i

tha.

Theo ng truyn thng, bi php ny c chia lm ba phn: m u, thn bi v kt lun. Mi phn u nhm

vo mt tiu nht nh. Phn th nht ni v cnh sng trin min thng kh ca chng sinh trong thi i

ti m ny; phn th hai ni v cng phu kin, tu v hnh theo Hin tha v theo Mt tha; phn th ba ni vs t ti thot mi bn tm th tc.

Phn u thc dc chng ta nhn li li mnh v s bt ton ca lun hi, hiu rng mi n lc ra cho ci

th gian ny, mi gng cng, mi thao tc, tht ra ch l tr la mnh di ngi, tt c ch cung phng tm v

k, v tm ny lun vng kt trong nim thng ni ght, chp luyn ngi thn v chng i k th, tht v

ngha lm sao. Thy c iu ny, t nhin s cm thy mt mi chn ngn, t bt u ny sinh ch nguyn

mun thot li sinh t. Ch nguyn mong cu gii thot ny l nn tng ca mi php hnh, v phi hiu r cnh

sinh t mi c c s thi thc khng th km ch mun a trn vn i mnh v vi php hnh.

Trong thi k chuyn php lun th nht, c Pht dy rng ci lun hi ny khng c g ngoi kh au. y l

u tin trong T Diu . Chng sinh hu tnh ai cng u mong c hnh phc, vy m v v minh

phi gieo ton nhn to kh. Khng hiu rng hnh phc chn chnh ch c th n t gic ng chn chnh, c

tham v sn chim ng ci tm, kt trong mng li h vng, ng ngn tri ln t cnh kh ny n cnh

kh khc, khng bao gi ngng.

Chng ta nay sng trong thi k suy i, cn c gi l thi k cn b, v ch cn st li i cht cn b ca

thin c thi hong kim xa xa. Ngi i nay quay lng vi Pht-php, ch cn vi bc thnh nhn him hoi

tht s sng theo chnh php. Mi ngi u kht khao mong cu hnh phc, nhng cch nhn v li sng uch khin cho h cng ln su thm vo cnh kh.

Kh au c o cng cc n ni cho d ch tng tng cng khng th no tng tng ra c. Chng sinh

ci a ngc thng kh v nng v lnh; chng sinh ci ng qu bc bch v i v kht. Cc loi sc sinh, m

qung si m, chu cnh rng buc, lun sng trong kinh hong s hi. Cho d khng th mng tng ra ni

cnh sng trong ba ci c o, t ra chng ta cng phi bit ngh n qu bo ca vic mnh lm ngay trong

kip sng hin ti. Nh cc i o s dng Kadampa thng ni, gio php cao tri hn c chnh l gio php

gip ta soi t li lm su kn trong tm. Trc tin phi thy lun hi chng c g ngoi kh au. Sau , nhn

bit li ca mnh nhn vo nguyn nhn to kh. Gc r ca kh au l v minh. Gc r ca v minh l vngtm chp ng. Ngi Nguyt Xng dy:

Trc tin thy c ta, nn sinh tm chp ng

Ri thy c ca ta, nn sinh tm chp php

Nc trn bnh xe nc, xoay vn chng th ngng

nh l tm i bi, v chng sinh pht khi.

V bm dnh vo thn ca ti, tm ca ti, tn tui ca ti, nn gp vic nghch th chng i, gp vic thun

th bm dnh. y l hot ng cn bn ca tm chp ng, l chnh gc r ca kh au.

Vch r cnh nhn tnh th thi trong thi k gio php suy i, phn mt ca bi php ny gip chng ta thu

hiu thc cht cnh lun hi cm thy au xt su xa, khi ch nguyn mnh lit mun thot vng vy v


7/77

minh khin trm lun kh no. Tuy vy, pht nguyn sung khng , cn phi bit mun thot th phi lm

sao. Ni cch khc, phi bit tu nh th no.

Phn hai ca bi php ny cho bit phi tu nh th no ha gii vng tm. Php tu c gii thch qua ba

im kin, tuv hnhtheo Pht gio i tha. y l ct ty ca Pht-php. Tu theo php tu ny, chng

nghip gieo trong qu kh s thanh tnh, cng c gii thot gic ng vn c s hin l. Bi php ny c

bit hng dn theo khun kh c th ca php tu c Quan Th m, c Pht i Bi.

Trc tin cn t c kin. t kinc ngha l t c ci nhn xc quyt v chn , cn gi l chn l cu

cnh. Thy th gii hin tng ny, mc d hin ra v to tc dng, nhng thc cht hon ton khng c mt

thc ti rt ro no c. Chng bit vn php tuy hin ra nhng bn tnh vn khng, y l ht mm, t tr

qu gic ng. Mun c kin, trc tin phi hiu chnh xc v tnh khng. Ri mun chuyn s hiu ny

thnh kinh nghim chng ng th phi da vo lin tc hnh tr, l tu. Duy tr kinh nghim kin tnh

trong mi lc, di mi hon cnh, l hnh. Lun phi hp kin, tuv hnh, nh qu tu s thnh thc chn

mi.

Sch c cu, sa khuy cho kho s thnh b. Qu tu l qu nh th no? n ha t ch l du hiu ca s

hiu; khng b phin no che chng l du hiu ca s tu. Tnh c ny cng ht thy cng c gii thot s

bn r trong ta, v s t biu hin khng ngn ngi qua mi vic ta lm. c kincng v nh hiu c li ch

ca mt dng c no . Tu,v nh ra ph mua dng c v, hc cch s dng. Hnh,v nh kho lo dng

dng c ny. Qu tu l mn lm ra c nh vo .

Phn ba ca bi php ny cho thy biu hin ca qu tu trong i sng hng ngy, thot mi bn tm th tc,

lun thun theo chnh php.

Cng chn ngn sinh t, cng mt i o vng tin vo hnh phc th gian, cng m mnh trong php hnh, th

cm gic t ti s cng tng, mt cch t nhin: ta khng cn theo ui nhng th to kh au. Mun thot

lun hi th phi tht s quay lng vi lun hi, phi chn thnh mun thot li, ch nh vy mi c kh nng gii

thot sinh t.

Mc Lc Dn Nhp Khai Lun

Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T Kt Li Bt

KHAI LUN

Tn Dng nh L

C QUAN TH M

Chnh vn khai lun vi cu NAMO LOKESHVARYA

Cu ting Phn ny c ngha l: nh l ng Ti Cao Ng Tr Ci Th. y chnh l i B Tt Qun T Ti,
http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/1http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/2http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/8http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/7http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/6http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/5http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/4http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/2http://www.hongnhu.org/kho-tang-tam-cua-dang-giac-ngo-dkr/1


8/77

c Quan Th m.

Tm i bi ca c Quan Th m ch che khp chng hu tnh, t thng dn n quc vng, t thanh vn

duyn gic n b tt mi a. c Quan Th m l hin thn ca lng i bi, bt kh phn chia vi cnh gii

Pht Tr.

Tm t bi gi mt v tr v cng quan trng trong gio php ca Pht, v t ni tm ny xut ra mi biu hinthm su v qung i ca b tt o. y chnh l tri tim ca gic ng. Trong cnh hin qui c ca tc ,

c Quan Th m v chng sinh m xut th di sc tng mt v i b tt thp a, lm bc trng t ca

mi ng Pht . Trong cnh cu cnh, ngi l nn tng, t hin ra mi ng Th tn, mi quc Pht,

cng nh mi ng Chuyn php lun vng trong thi k ny. V vy m gi tn ngi l ng Ti Cao Ng Tr

Ci Th, khng phi lm vua theo ngha th tc, m l Php Vng, vua ca chnh php, cha t ca tr tu t

bi, trit siu vit ba ci lun hi, vnh vin nm ngoi phm vi ca sinh lo bnh t. V chng sinh, ngi th

hin v lng Sc thn, t bc vng cho n ngi thng, hin c lm sc sinh. Ngi l tm gng gii

thot ton ho dnh cho khp c chng sinh.

y l l do v sao li khai lun hng v c Quan Th m vi lng thnh knh su xa.

TAM BO

1. Hng m mt git ri vo tai ai,

Php m rt y hng v lng kip:

Tam Bo nhim mu, nguyn nh hng danh

ch ngun hnh phc n cho khp c.

y l li tn dng nh l Tam Bo, l Pht, Php v Tng. Hng danh Tam Bo mc d d c nhng hmcha nng lc gii thot v bin, c kh nng h tr chng sinh thot kh au sinh t. Hng danh ny nh git

cam l bt t, ch mt git cng xoa du cn au rt bng ci lun hi, va thong qua tai gieo trong ta

ht mm gii thot, nh c th sinh vo ni c chnh php, y thun duyn c th vng tin trn

ng tu gic ng.

Chng ta nn xem Pht l bc Thy, Php l ng i, v Tng l bn ng hnh. Nhn t phng din cu cnh

ca Php thn, tm Pht l cnh gii v bin ca tr ton gic, bit mi s ng nh s tht. Nhn t phng

din ca Bo thn siu vit sinh t, khu Pht lin tc thuyt chnh php. Nhn t phng din ca Ha thn, l

cnh gii m tm phm phu nh chng ta y c th thy c, thn Pht th hin thnh c Pht Thch Ca MuNi, th t trong s mt ngn c Pht xut th trong i kip ny.

c Pht Thch Ca Mu Ni n sinh ti x n, lm thi t Tt t a, con trai ca vua Tnh Phn (Shuddodana)

v hong hu Ma Da (Mahamaya) thuc dng h Thch. Khi tr sng i vng son, nhng ri ngi quay lng vi

th tc, dng cng su nm tu kh hnh. Cui cng bung x c php tu kh hnh, ngi t qu v thng gic

di ci b ni ta kim cang. Bn mi nm v chng sinh chuyn php lun, cui cng, khi tc duyn chng

sinh vi cn, ngi nhp bt nit bn. Vi tr ton gic, ng Th tn thy bit khp c, thu r cn c tng t.

p ng nhu cu ca tng loi cn c, Pht thuyt tm vn bn ngn php mn. Gio php Pht dy chnh l

Php bo, hng th hai trong Tam Bo.

Ba t thuyt php ca Pht c gi l ba thi k chuyn php lun. Thi k chuyn php lun th nht ti

thnh Ba la ni, c Pht thuyt v T , l gio php nn tng, chung cho c hai nhnh Tiu tha v i tha.


9/77

Thi k chuyn php lun th hai ti nh Linh Thu, c Pht ging v chn , l chn l vng bt mi c

tnh, siu vit nim tng, ngoi tm ngh bn. Gio php ny nm trong b kinh i Bt Nh Trm Ngn Chnh

C. Thi k chuyn php lun th ba nm mt vi thi im v a im khc nhau, Pht thuyt v gio php

cu cnh Kim cang tha.

Php bo c hai phn, gio truyn v gio chng. Gio truyn l li Pht, gom trong Tam Tng: lut tng, kinh

tng v lun tng. Gio chng l chng ng gio php Pht dy nh tu theo gii, nh v tu.

Hng th ba trong Tam Bo l Tng bo, tng ng gi l Gendun, nguyn ngha l on th c hnh. Hiu

theo ngha truyn thng th tng on ca i tha l b tt, v tng on ca Tiu tha l thanh vn v duyn

gic. Nhng nu hiu theo ngha rng th tt c nhng ai nghe Php, t duy v Php v tu theo Php u thuc

v Tng bo.

Tam Bo l ni qui y ti thng, l nn tng ca mi php mn. Tn dng nh l Tam Bo l ng lot tn

dng nh l ht thy o s, Pht , v b tt.

Duyn Khi Tc Lun

c Patrul Rinpoche ly Tam Bo lm o s ti thng ca mnh, tm ngi thm nhun trong Pht-php, v

ngi sng mt i thanh tnh ton ho. Gio php ca ngi v vy rt thanh tnh v chn chnh. Bi php ny

c vit bng tm lng t bi thun tnh, khng ln cht kiu cng, ngo mn. Tuy vy, ngi vn v cng khim

tn, ni rng:

2. Qu hng ma thu, trong xanh, ngoi chn.

Ta y v ngoi thy ging ngi tu,

nhng tm v php bn trong cha hann php thuyt ra tht khng c my.

Ht h vo thu, qu hng trn cy chn khng u. Nhiu qu bn ngoi ng hng nhng bn trong vn cn

xanh, tng t nhng ai lun ra v mnh l bc hnh gi gng mu, tht ra cha y tm him c, ch lo

tch ly ca ci, vo lng cng t, t to ting tm.

Li c nhng qu nhn v ngoi thy vn cn xanh, nhng bn trong chn mi, tng t nhng ai nhn ging

k n xin thp hn, tng t ngu mui, tht ra thot mi bn tm th tc, trn y tn tm, l bc chn tu vi

kinh nghim thin nh v chng ng chn chnh.

Li c nhng qu v v rut u xanh, tng t nhng ai cha tng nhp o, cha bit chnh php, hoc l

khng c lng tin ni chnh php.

V ri cng c mt vi qu bn ngoi chn, bn trong cng chn, nh ch i b tt, bn trong y p tr tu t

bi, bn ngoi th hin mun vn phng tin ph chng sinh. Ni cho ng, tht s c Patrul Rinpoche chnh

l mt trong nhng bc i b tt ton ho ny. Ngi Jamyang Khyentse Wangpo ni v c Patrul Rinpoche

nh sau:

Knh ly c Jigme Chokyi Wangpo, Php Vng v y.

Bn ngoi, ngi l b tt Tch Thin,


10/77

Bn trong, ngi l i thnh tu gi Shavaripa

Trong tnh cu cnh, ngi chnh l ng Kh T Thot Ly

y chc chn khng phi ch l li khen ngi sung. Cu chuyn cuc i ca c Patrul Rinpoche cho ta thy

tt c mi li ni, ngh hay hnh ng ca ngi u lun thun theo chnh php. V cng chnh v l do ny

m ngi c cu k ni v mnh khim tn nh vy.

Mun thuyt chnh php, trc tin phi a chnh php ha vo chnh mnh; chng th ch lp li ngn t nh

nhc s ic gy bn nhc t mnh khng th nghe. Mun th chnh php, phi chn thnh pht tm hnh tr

php c th; chng th nhn php c th dy cho ngi khc nh nhc s gy n xin tin, lm nh vy

th php khng lm g, khng li ch cho mnh, cng khng li ch cho ngi. Tch ly kin thc Pht-php

tm cu danh vng a v, u l nhng mc tiu bt chnh.

Sch c cu ni rng: Bit cng nhiu, tm cng kiu, cng xa nh, xa trung thc.Lm sao c th gip ngi

khc nu t lc trn k trong mnh cn cha tr ni? Chng nc ci lm sao, k hnh kht trng tay li ru rao

i m yn tic thit i c lng. Mun tht s bo v li ch chng sinh, trc tin ta cn thun luyn chnhmnh, cho n khi c th c nh c Patrul Rinpoche, khim nhng t cho mnh chng cht chng ng no

trong khi ton thn y p chnh php.

3. Nhng v bn hin ht mc cu xin, chng th thoi thc,

nn xin ni ra t li bc trc,

khng hp thi thng ca thi mt php,

tng khng di gt, xin hy kho nghe.

Tr vo li ca ngi no, ngi s ni gin, d l con rut hay l t. Cn nu ct ting khen ngi, d lkhen nhng phm cht bn thn h khng c, h vn thy vui. Tuy nhin, sch c cu, d nghe rt ku, sm

gm vn ch l ting ng. c ngi i tn thng tng bc tuy thch tht, nhng chng gip tch ly cng

c tu. iu tht s li ch l c vch li cho thy v c ch cho bit cch sa li. Vng phi p phi t

mi tinh luyn, tng t nh vy, c thng xuyn t xt li mnh v noi theo li dy ca o s, ri chng ta s

c th chuyn ht tnh c thnh ng tu gii thot. K ph ri nu tm ra v tm li ri th dn lng s c

sng yn. Tng t nh vy, li lm tim n bn trong, nh n s t ha khai qut l thin cho thy, dit sch

ri s c sng yn. y cng nh trong b lun lng danhKunzang La-me Shelung [Li Vng ca Thy Ti],

c Patrul Rinpoche dng li ni thng, nh thng vo ct ty li lm ca ta dn ta vo con ng thng.

Ngi ch ni t li tinh ty, l v chng ta khng cn bit qu nhiu chi tit; iu chng ta cn, l li ging tmyu dn n qu gic ng.

Trong cu k ny, c Patrul Rinpoche ni rng mc d ngi cha chng ng, nhng nu t ra c th khuyn

khch chng ta quyt tm gii thot sinh t, tp bc theo hnh trng ca tm i bi, vy lun ny vit ra cng

khng phi l v ch.


11/77

Mc Lc Dn Nhp Khai Lun Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T Kt Li Bt

PHN MT: CHNG DUYN THI MT PHP

Sau khi tn dng nh l Tam Bo, c Patrul Rinpoche bc vo phn u ca bi php.

ng i Ca Pht

4. Bc Chn Hin Thnh, trn c loi tri,

c chn tht a nh tu chn o,

chn tht hin by chn o v thng cho khp chng sinh,

bng khng sao gi l Chn Hin Thnh?

Vo thi n c, cc bc hin thnhRishitc di sngi kh hnh ni rng su, sngnh kht thc xa lnh

cnh gia nh, ph ch, rung vn, cng ht thy mi bn bu th gian. Ch v c gi l Rishi, ting Tng gi

l Trangsong, nguyn ngha l trc, l chn, v ch v lun chnh trc, chn tht, xng ng c tn vinh.

Cc v Rishi ny, c v l Pht t, c v khng phi, nhiu trnh tm linh chng c cao thp khc nhau. C v

t thn thng nh nh lc thin lc, c th sng lu hng a tng t kip, c thn nhn, thn tc, ci my bay

trn tri khng mt cch d dng. Nhng d thnh tu thn thng vt bc chng na, ch v vn cha on la

gc r v minh phin no, v vy vn cn nguy c b ng mn tc hi, vn mong c ngi i tn knh ngikhen. c Pht Th tn, ngc li, l ng vng t v song dng h Thch, ng chp dit tn gc r k t

thi im ngi thnh tu tm b . Lm sao c th c c thnh tu ny? L v khi tm cu qu gic ng, c

Pht ch v li ch ca chng sinh m tm cu. V chnh v nh vy c Pht c gi bc Rishi chn chnh.

Vo lc mt ngn l hai v Pht lp i nguyn v chng sinh th c Pht Thch Ca Mu Ni pht nguyn cu

gip chng sinh thi mt php. Khng ngi ngn v nn ng trc, cng khng lo v tm chng sinh b phin no

th lu che m, b ngn gi tht tnh lc dc khuynh o, cng ci hoang di, kh gio hun. V i nguyn cao

c ny m c Pht Thch Ca Mu Ni, gia ch Pht thi hin kip, ni tri nh a sen trng sng ngi.

T khi b tm khi sinh, c Pht bung b mi du vt ca lng v k, ch hng v li ch ca chng sinh.

Rng r ba thi k v s v hng trm kip ti sinh, Pht khng ngng tch ly cng c. Bng s kin quyt v

ti tho vc v tn, Pht vn dng mi phng tin nng chng hu tnh. V d, trong mt i, Pht

sinh lm v hong t tr, vo rng gp cp m, i l khng cn hi sc kim mi nui con. Lng t bi bao la

mnh lit dy ln, v hong t tr ct tht ca chnh mnh cho cp m n. Nhng cp m v qu yu, c tht ti

cng khng th nhai, v hong t t ct c tay cho cp ung mu, ch cp m hi tnh ri mang ht thn mnh

cho cp n.

Nh lng i bi phi thng v s tinh tn bt tn, c Pht cui cng t qu chnh ng gic. Theo chnh on tn cng, ng chp tn dit, ng Th Tn ta rng nh mt tri sng soi ton ci th, ht thy ch v li ch

ca chng sinh.


12/77

Mi thnh tu ny, u l v chng sinh m thnh tu, v chnh nh tm gng ton ho ny, nh gio php

khng cht m lm ny, m chng ta ngy nay c c c hi a tm mnh vo trong chnh php, t qu v

Pht. Chn chnh hnh, bc theo chnh php, ri chng ta s c th t chnh qu. S c nh Pht, khng

cn b la di bi chnh mnh hay bi bt c mt ai. c Th Tn l ng chn tht, ni li chn tht hon ton

ng nh s tht. Ai c li, Pht ch cho thy li. Ai mun trn i tu, Pht bo: hy b i sng gia nh, lm

ngi xut gia khng nh, gi ba b y, m mnh trong vn, t v tu. Cho ngi ti gia, Pht dy t b mi

vic c, theo mi vic thin. Vi v vn phng tin, Pht dn dt chng sinh loi cn c sng ng vichnh o v tu ng vi chnh php.

Tt c nhng ai noi theo gt chn Pht, d l bc i thnh hin, i hnh gi, hay ch n gin l k phm phu

th tc nh chng ta y, tt c u phi bc theo ng tu cho ng cch. C trong i sng hng ngy,

ngi no sng thng thn chn tht vn c ngi i knh n, cn k bt lng di tr th chng ai tin.

Nn chng ta phi thit tha cu nguyn n s t bi ch cho thy li. Bao gi n s ch li, phi bit n m nhn

ly li hun th t qut li mnh. y li hun th c Patrul Rinpoche tng cho chng ta c trc tip

truyn xung t chnh c Pht, qua mt dng truyn tha khng gin on y chnh l ting li ca ngNh lai.

Thi K Suy i

5. Tic thay cho ngi sng thi mt php,

trc tm ho tn, ch cn di lo.

ngh vn v, li ni quanh co,

khn kho la ngi, ai tin cho c?

Vo thi k hong kim, mi s u ton ho. Khng cn nh sng mt trng, mt tri, thn th mi ngi u tta ho quang. Ai cng ty du hnh trong khng gian, sng m khng cn n ung. Vo thi y, ai ai cng gi

mi thin nghip. Nhng ri thi gian tri qua, tm dn bin chuyn, h bt u gy hi cho nhau, t t

ni tham chp, ri trm cp, ri di gt. Ho quang tt lm, phi dng nh sng ca mt trng, mt tri; khng

cn kh nng bay trong khng gian; phi n m sng. Ri n lc c tru nh nguyn v v ma khng cn

cy trng cng bin mt, h phi t cy ba c m n. n thi ca chng ta y, nhng tnh c thi

hong kim ch cn st li i cht cn b, nh sau ba tic linh nh ch cn cht mn n tha. Ai ngi c mt

tu, thy r cnh sng ca chng sinh trong thi k suy i ny u khng th no khng but d xt thng.

thi k d di y tranh chp ny, con ngi sng vi c tm, di lo. Lun a mnh ln trc, ch pquyn li ngi khc. Ai khen th xem l bn, ai tri hay chng i th gi l th. Thi ny dn dn khin

cho mi vic lm, mi li ni, mi tng trong tm h u tr nn mo m. Con ngi cng lc cng xon vn

quanh co, nh gc cy gi cong queo, cui cng tm h suy i n ni mi khi nim v thin v c u mt

ht.

Chng ta sng trong thi k m s gin d, tham chp, dc vng, m mui, kiu mn v ganh ghen tr thnh

mu mc i thng. y l lc mt tri chnh php khut sau b vai ca rng ni pha Ty, phn ln ch

i o s b sang cnh gii khc, ngi tu lc bc m khi trong php thin, ti gia hay xut gia u

khng sng thun chnh php. Chy theo gi tr di lo ca thi k ny, ngi i c th tm c i cht lilc nht thi, nhng xt cho cng, lm nh vy chng phi la di ai khc hn l bn thn ca chnh mnh.


13/77

Cht c phin no trong tm ngi i nay. y chnh l nguyn nhn chnh khin cho h phi tri ln v tn

trong vng quay sinh t. i tr phin no, chng ta cn lun cao cnh gic, theo gng ch i o s

dng Kadampa. Ch v thng ni: Ti m mi lao chnh nim canh chng ca . Phin no tn cng, ti lp

tc phn cng; i phin no thu mng ti mi s thu lao.

6. Than i! chng sinh thi i suy i!

Than i! chng bit tin vo ni ai!Nh lc gia chn qu n tht ngi.

Hy suy ngh k, t cho mnh mt n hu ln.

Lc x qu n tht ngui th chng th li l, bit r mi ngi quanh mnh d thn thin n u vn c th

thnh lnh b h tn cng, nhai ti nut sng. Tng t nh vy, ngi th gian bt k tt n u, l theo li h

khuyn l gp tai ha. V nu cn phi khuyn h cng s gp rc ri. Vy tt hn hy lo t xt li mnh. Li

lm d nhiu n u cng khng th tn ti vnh vin, lc no cng c th sa li. Chuyn ngh bt thin

thnh tn tm yu thng; chuyn chuyn phim vi ngi i thnh cu kinh cu nguyn; chuyn vic lm v

b thnh l Pht, nhiu Pht. Lm nh vy gi l t ban n hu. Th gii xut gia, tn knh n s, tinh tn vn ttu, mit mi sa li, u l nhng n hu qu gi tt bc m ta c th t ban cho chnh mnh. Nh git vng rng

c th lm thay i gi tr c h sn, tng t nh vy, p dng chnh php s lm thay i ton b tm mnh.

T ban n hu cho mnh nh ni y khng phi l thi ch k, m c ngha l thay v ko di kh au ca

mnh v ca ngi bng cch rong rui theo cnh lun hi vi tham cng sn, ta hy xt th xem nn sng nh

th no cho tht c ngha. Mc tiu chn chnh ca b tt l chng sinh thot kh lun hi. thc hin

iu ny, trc phi t chnh mnh thot lun hi. Mun t , trc phi hiu r lun hi c g khng

n m phi gii thot.

Sch c cu, c sinh l c t, c hp l c tan, hi ng ri li bit, c thng phi c trm.

Nh hm than , nh rn c, thnh quch qu d, ci th gian ny ch c th mang n cho ta ni kh ln

lao cng cc. C hy tng tng trn thn mnh c khot 360 l, trong mi l ny cm bc vo m t, au

n bao nhiu vn khng th snh vi ni kh n t mt tia la cn con trong ci a ngc.

Trong hin ti phi chu bao nhiu kh no, hy dng kh ny nhc nh mnh m lng thng yu, qut

c nghip c chng, thc dc mnh trn ng tu gii thot. Phi thy r thc cht ca sinh t lun hi

hiu rng kh au ny ch c mt cch i tr duy nht, l tu theo Pht-php.

Cht v V Thng

7. Trc y tm mi lang thang mt mnh,

b gi nghip cun, sinh vo hin ti.

Ri chng my chc, li nh si tc tut khi tng b,

mt mnh lang thang, b li tt c.

Hy nn thn trng, k th ang n. Khng phi k th bnh thng, m l k th v ch: ci cht. D kho

lo n u, khng li van xin no c th thuyt phc c cho ci cht chm bc d ch vi nm hay ch vigiy. Cho d l chin s dng mnh, cho d thng lnh mi i qun thin chin nht trn ton ci th gian,

cng khng th khin ci cht ngonh mt quay i d ch my may si tc. Khng th dng tin ti mua


14/77

chuc, cng khng th dng sc p cm d.

Qu v nhiu khi ngh rng tt nht c dnh mi nm gy dng s nghip, ri thu xp thm mi nm tu

tp theo Pht-php. Nhng ai dm chc mnh s cn sng thm c 20 nm? Ai bit chc u l lc mnh trt

hi th cui cng? n tu trn ni m nhm la ti nay th phi ngh rng chng bit ngy mai c cn y

nhm la na hay khng. C ngi ang ng m cht. C ngi ang i m cht. C ngi ang n m cht. C

ngi ra trn m cht. K cht non, ngi cht gi. Mi s trong i u c th bin thnh nguyn nhn mangn ci cht. Thm trm nm na, ai ngi ang sng y vn s cn ti th? Chng ta mt mnh vo i; ri

cng s mt mnh la i. Tuy mt mnh nhng vn c chic bng lun bm dnh theo ta. Mt mnh sau khi cht,

tm vn mang theo chic bng ca vic thin c lm. i n lc sp phi bc vo ci trung hu ri mi

thun mun tu th qu mun. Nhng nu t trc c s chun b, t tin vi php hnh, bit r

phi lm th no vng sinh vo ci Pht, c nh vy ci cht s khng gy kh au.

Hm nay cn sng y, li sng rt tt, mt ni y t do t ti m tu. Khng ai bo tn gio ca qu v

l b cm, cng khng ai ni qu v khng c php tr nim Lc t ch. Vy ngay by gi mi chnh l thi

im thch hp nht chun b cho ci cht. Tng lai bao gi cng khin chng ta u lo. B bit bao cng sc bo m sau ny khng phi thiu tin, thiu n, thiu mc. Nhng trong tt c mi vic s xy n trong

tng lai, chng phi ci cht l vic h trng nht hay sao? V s b m ton m vua cha, th nguyn u cho

h v tc trc quanh mnh; nhng cn tay st th li hi bc nht vi bc tin khng mt ai c th ngn chn

th sao? Khi vo i, lm g c chng c v, bng hu hay bn ng hnh. Nay c th chng ta c ng ngi

quen, cng c th c thm vi k th, nhng khi ci cht n, ht thy u phi b li pha sau, nh cng tc b

tut ra khi tng b. Khng mt thn nhn bng hu no c kh nng cu ta, s phi mt mnh i din vi ci

cht. Thn th ny y, vn khng th chu ni d ch mt vt m b nh ca u kim hay vt phng t hon

ca tia la, by gi sp phi i vo ci cht. Thn th ny y, cng qu bit nhng no, by gi sp bin thnh

xc cht m n c ngi thn cng ch mun tng kh i cng sm cng tt.

Ri s phi lang thang trong ci trung hu, trn tri, ht hong khng bit ang v u, mt mnh n c, tru

nng gnh c nghip gieo. Trc mt l bng m v tn, sau lng l ngn gi nghip ngm cun thc, t

b trng ip s gi Dim vng h ht bt n i! git n i! n lc m cn nh c n n s, d ch

trong thong chc, th cnh hin hi hng ci trung hu s lp tc nha tan, ta s sinh vo ci Pht. Ch t cng

s c sinh tr li lm ngi. Nhng nu lc y tm b c nghip nng, n ni gio php hc khng p

dng c cht g, th bao hy vng c sinh vo thin o u mt c. Nh hn ri xung t nh ni Tu Di,

ta s ri thng vo c o, hon ton v vng. Chng ta, th ngi m c cht kh au cn con trong i ny

cng khng th gnh, s phi ri vo ci kh nn cng cc trin min.

Ngi quyn th c th da vo th lc lm giu; k thi nt c th to su cao thu nng bc lt dn

en. n lc mng chung, tin ti ca ci, danh vng quyn uy, cng mi tha mn tm b m i sng ngn

ngi ny c th mang n, tt c u phi vt li pha sau, cn qu bo n t c nghip li bn b theo ui,

gieo thng kh kinh hong cho tng lai. n khi cht, ch cn hu qu ca nhng vic lm l bm dnh

khng ri, v ch c Pht-php mi c kh nng bo v cho ta. Nay nu b b Pht-php, cho nhng lo toan

vn vt i thng thao tng, nh vy nht nh s b cht c phin no cun phng i, s phi tch ly bao

nhiu l n nghip. Khng c Pht-php, chng ta s hon ton v vng. Thay v bn tm vic th gian, chng

phi chng ta nn lm ht nhng iu cn lm c th hnh tr ngay hay sao?

y mi l vic h trng nht trong i, khng th chn ch. i rnh mi tu, i gi mi tu, hay i c ch tu

ng hong ri mi tu, c nh vy s chng bao gi tu c c. Ngi Padampa Sangye dy rng: i ht bn


15/77

rn th chng bao gi c c hi tu. Va ngh n l phi mau lm ngay thi, hi dn Tingri.Vy, nu mun lm

iu tht s c ch trc khi cht, chng ta nht nh phi quay v vi chnh php. l iu chnh vn gii

thch trong cu k tip theo y.

Tu L No Lnh

8. Mnh t mun tt, y vic ng nhin,

Vy t vi mnh, khng th khng tht:

Khng t v mnh t tinh ty php,

chng phi t hi i mnh sao?

Khng ai gi c vi chnh mnh. Chng ai cho rng tt bnh kh au l sng, cng khng ai mun mnh qu

qut, ngho hn, hay b cp bc. iu m ai ai cng mong cu, l chnh mnh c hnh phc, l cnh sng

thoi mi giu sang. Nhng tng ny t u sinh ra? Chnh v chng ta tin rng c mt ci ti. V nim tin su

r ny m chng ta lo lng bn tm cho hnh phc ca chnh mnh. Vi ci tm nh vy s khng bao gi c

tha mn. D thnh bc vng ng tr trn ton ci th gian, ta vn s khao kht thm nhiu quyn uy, ti

sn v lc th.

Tnh cm dnh cho thn nhn bng hu cng vy. V thng yu v, chng, con ci, bn b, m ta xem trng h

hn ai ht. Ai khen ngi gip cho h, ta s thy vui v khc thng. Nhng y khng phi l tnh yu thng

chn chnh m ch v ta ngh h l ca ta.

Chng ta tuy thng mnh hn ai ht, nhng li khng bit phi tm hnh phc u. Nh k in r, chng ta

tm cu hnh phc trong lc th, danh vng, tin ti, qun mt nhng iu ny ri s b ci cht cp ht i.

Bc qua thm ca t, s hu vt v k cp d mt mn cng khng th mang theo. Mi c cng vt v trong

i, cng lm ch c th mang v i cht nim vui tm b kt qu qu nh nhoi so vi khi cng sc khngl.

Mun tm ngun hnh phc chn tht vnh cu ch c mt cch, rt chc chn, l n gin hng tm v

thit tha thnh cu n s, v tu cho ng cch. Nng vo lut nhn qu v lc gia tr ca Tam Bo, mi kip v

sau u s lun c sinh vo ni chnh php hng thnh, s lun gp c bc thin tri thc, s lun tin b

trn ng tu gic ng kt qu v i so vi khi cng sc nh nhoi.

Ngc li, nu ngh rng php hnh v thin hnh l iu v ngha, lm c cng chng sao, nu cho rng iu

quan trng nht l phi lo hng lc th i ny cng nhiu cng tt, lm nh vy chng ta chc chn s ari vo ci d, hay sinh vo mt ni m n c ch Php cng khng tng c nghe.

Tp qun th gian khin ta tin rng vic ng lm nht trong i l chm sc ngi thn v hng phc k th.

Ngh nh vy l lm. Nu tht s mun lm iu c ngha trong cuc sng, hy hin mnh cho chnh php.

nhng bc u trong o php, iu thit yu l phi dn ht n lc quyt tm t ch ng chnh mnh,

thay v non di gnh vc cho ngi. Hin gi, chuyn bng sch gc r ca ng chp hy cn rt xa; vi ci tm

cha thun m lo vic sinh, chng phi ng ci lm sao. V vy gio php dy rng, chng ng cho mnh,

t bi cho ngi. Theo kin, tu v hnh ri s c kh nng tn dit ng chp v phin no, nh tht s sc sinh. Cng thun luyn tm mnh bng gii lut, khuyt im cng tan bin, thin c ca mt ng b tt

s cng n r. Ngi Long Th c cu ni rng: ai ban u phng dt, ri sau bit t ch, tht p nh trng


16/77

sng thot khi ng my che.

Bt k ng chp cng ci kh tr n u, chng ta vn c kh nng dit ng chp v khai m lng t bi.

Th bt c b gii lut bit gii thot no, cng s c c nn tng vng chc thun tm. Nh gi gii thanh

tnh, chng ta c c kh nng phn bit iu g cn gi trn ng tu, v iu g cn b. thi im ny d

cha c kh nng hiu ton b Pht-php, nhng nu chng ta tm c bc chn s; phng s n s cho ngcch; t ni n s th nhn gio php v kin, tu v hnh; v mang ra thc hnh, c nh vy chng ta nht

nh s kh nng chng c tinh ty ca chnh php.

Nu c c nim tin trn vn ni n s th mi thnh tu tm linh ca n s s vng vng trin khai trong ta,

nh cy thng mc gia rng trm trn niMalaya, nhiu nm thm m git trm t bao nhnh l, s c

ngy cng thm ngt mi trm. Tuy nhin, nu chn s khng gp, li nng theo thy b m mui, dy cho

cch to thm c nghip, khi y mun ty cho sch cng kh nh l ra nhnh c thi ri vo ng cng. V vy

m ni trc kho chn Thy; sau kho hu Thy; cui cng kho tu gio php Thy dy. Kho c c ba nht

nh vng tin khng bao gi lc trn ng gii thot.

thi k suy i ny, v tr hp li thiu quyt tm nn ngi ta cn mt gio php tht c ng tu. Php

mn phi hp gia tm tn knh o s thy Thy bt nh vi c Quan Th m v cng phu tr tng Lc t

ch c th p ng y nhu cu ny. Lc t ch va d tr tng va hm cha tinh ty ca ton b kinh in.

y l ct ty ca tri tim c Quan Th m, cho ta ngun nng lc gia tr v cng tn. Ly vic tr tng ch

ny lm cng phu chnh th ht thy tri, ngi, v c t ma qu d cng s u x tt vi ta, ta s c i

sng trng th, vng tt bnh c chng, i sau s sinh vo ci Pht Cc lc ni Ph , hay t ra cng c

sinh vo ni Pht-php hng thnh, tt c u nh lc gia tr v bin v lng t bi ca ch Pht .

Cho bt c vic g, cha kha ca thnh cng nm s quyt tm. Quyt tm lm giu th d khi u bng m

tin l vn c th tr thnh triu ph. Quyt tm hc th c ngy s thnh bc hc gi. Quyt tm tu thin, nht

nh s c lc bit cch tho g mi rng buc tu theo Pht-php. Ty chn mc tiu sao cho ng. Tu theo

Pht-php, ta s c nh ng quc vng bch chin bch thng, k ch ca ng cha u hng phc ht

thy, s c th tc th v vnh vin on dit ng chp hnh h ta trong v lng i kip.

i L No D

9. Chng sinh mt php, tm hnh xu c.

Chng ai gip ta, ch ton di gt;mun gip cho ngi cng kh lm thay!

tt hn b ht tr tt bc ny.

Thi nay, n c cha m cng khng th nng vo m hc cch sng thun theo chnh php. Thn nhn

bng hu, mc d y ho tm, nhng i vi h th vic ng lm trong i l tch ly tin ti ca ci, hng

phc k th, bo v quyn li c nhn. H khng ngng theo ui nhng gi tr ny, tm h lin tc mt dng

y nhng tham v sn. H lun bn tm v cha m yu bnh, con ci v n, nh ca cn sa cha. Nhng nu

tm c xoay vn quanh nhng mi bn tm ny th nh vy l nh mt Pht-php. ng nhin vn phi

ht lng chm lo cho cha m v ngi thn, nhng iu quan trng l thn khu v phi hng thin v phic gng hnh tr cng nhiu cng tt.


17/77

c cht lc th no, d ch mt mung thc n ngon, ta u h mong ai khc hng thay mnh, nht nh s

mun gi ht cho ring mnh. S tham lam ch k ny, xt cho cng, chng ngha l g c, khng nhng lm cho

ngi khc kh m v lu v di li cn mang kh au n cho chnh mnh. Ch bit n bn thn l bung b

hnh nguyn siu vit ca b tt. C t ht nim tin vo bc o s, bung b mi ch k khng khng trc

ti sn, thc phm, y phc v ngi thn, chng tt hn sao?

Nu chy theo ngi i th s tr thnh ging nh h, mt tn la bp chuyn nghip. Qu v s lng ph imnh rong rui theo nhng mc tiu khng bao gi vi ti, s nh a tr mi m chi, khng bit i bit lnh,

khng bit ngy ang qua, n khi bng ti ph y mi cht nh n m, ct ting khc o. Nu tht lng

mun sinh, trc tin phi hon thin chnh mnh. Cn nu c tham lam toan tnh iu, bn rn vic bn

bun i chc, thu nht t, t tn lm Thy, ri s tr thnh ging nh mt con nhn kt trong tm li ca

chnh mnh. Ph b thi gian ging tm li ny, qu v s khng thy ra thi gian qua nhanh nh th no, n

khi git mnh nhn li, ci cht k bn. Khi y nng lc cng cn, kh nhc cng chu, th nhng chng

phi ging th thch khi tu, kh nhc kia chng gip qu v ci thin bn thn c cht no.

Cc bc i o s dng Kadampa thng vn tu trong kham kh, gt b mi tin nghi, gii tr. Bn s cachng ta l c Pht Thch Ca Mu Ni cng vy, t b hong cung, su nm sng i kh hnh. L nhng ngi

bc theo gt chn Pht, chng phi ta cng nn bung b mi bn tm th tc, qun ht ni xn xao bt tn

do thn nhn v bng hu mang n ht lng noi theo hun t ca bc chn s hay sao? Ln su sinh t no

c g hay? Mi s trong i ln xung khng chng. Triu ph bin thnh n my; n my tr thnh triu ph.

C bao nhiu cng khng va lng. c mt triu s mun hai, c hai triu s mun ba, lm sao tha mn

cho c. Ch c mt th ng bao gi nn thy , l php hnh ca chnh mnh. Hy ging nh tru i,

va nhai c va nhn ra pha trc xem ch no cn c m n. Tu c nh vy nht nh s khng phi tht

vng.

Cn nu c gng thc hin tt c nhng g mnh mong mun trong i ny, s chng bao gi thi gian. Sch

c cu ni rng: nhng lo toan trong i ging nh tr chi tr nh, chy theo s chng bao gi xong, ch cn

bung xung, tt c ng lot ngng.

10. Phc dch k trn, h chng va ;

chm lo ngi di, h chng toi lng;

Gip cho ngi, ngi no gip mnh.

Hy suy ngh k h quyt tm.

D lm g cng chng th khin cho th gian va lng k quyn th cao sang vi thng dn khng khc. Dc

sc lo cho h, h cng chng bit n, ngc li ch cn qu v phm cht li nh l h s ni da, bt pht, nh

p, vt vo ngc su. Cn nhng ngi sng nng nh vo qu v, d c thng lo cho h, h vn khng bao

gi tha mn. Bn b d tt n u, nghe theo li khuyn ca h s ch khin qu v vng su hn vo mng

li sinh t. Khng lm g c kt thc cho vic chng i k th v chm sc ngi thn, u ch l lng ph thi

gian. Mun gip ngi, trc phi t hon thin chnh mnh. Mun hon thin chnh mnh, trc phi on

la ba loi rng buc: vng lnh ca quyn; vng bn sinh, v nghe li ngi i.

C gng lm vui lng ca quyn th ch l chu thm bao thng trm kh no. C gng mang ti vt ra gip

ngi ch l chm thm cht t vo ngn la sinh t. Cng lm ch c cht tha mn nht thi, chng

gip c ai lc mng chung. y tht ra ch l hiu sai v lng t bi. T bi tht s th phi a chng sinh n

vi ngun h lc bt t ca qu v Pht.


18/77

Lm ngi vng kt trong sinh t, qu v phi t thy mnh ging nh t nhn trong ngc ti, trong tm ch thi

thc vi ngh vt ngc. Hiu r vic i ph du v ngha, ch o s dng Kadampa thng ni: t tm ni

Php. t Php ni i sng khim nhng. t i sng khim nhng ni nim tng v ci cht. t ci cht

ni hang hoang tch.

n c ni ho lnh, xa mi chn rn ci th gian, y l cch tt nht bo m mnh s tht s tu.

Chng phi chng ta cn phi lun lun ghi nh tt c nhng iu ny trong tm, v cn dng cng hon thin

chnh mnh hay sao?

y chnh l bc u tin dn n kh nng sinh chn chnh.

Rong Rui V ch

11. i nay a vn chng li chnh php, ch thm tranh bin;

i nay chng ng chng li chng sinh, ch thm ph phn;

i nay a v chng gip tr nc, ch gieo ni lon.

Ngh chuyn i nay, tm li cng thm xt xa chn ngn.

Nhng bc thy v i chng ng cao vn xut hin gia m ngi m mui trong thi k suy i ny nh git

thy ngn ri vo m bi trn. Ch v thng lu ng minh, rng ri thuyt php, nhng phn ln chng sinh

khng nghe, v tm tr xiu vo ch thch ph phn, hoc v khng quan tm n chnh php. D chu nghe cng

ch c i ba ngy l chn, h khng hiu chnh php him hoi qu gi n mc no. Th php ri khng tu,

h c th t c cht tr tu cn ct, ch lm tng thm kiu mn; h c th gi gii c phn no, ch cng

thm t mn trc gii hnh ca chnh mnh; h c th t c chc v cao, ch thm trn lan lng tham

lam, lm dng v ni lon. t kiu ny chng hn g k phm phu, khng h tr chnh php, cng chngphng s chng sinh.

Trong cc thi qu kh, bc chn s kho thuyt chnh php; m cuc bin lun chnh sa lm lc; tc lun

minh gii chn ngha. Ba vic lm ny nh vic tinh lc vng, gi gn v hong dng chnh php, dn dt

chng sinh vo ng tu chn chnh cho n tn qu v Pht. Nhng i nay, nhng vic lm ny ch a cc

tng phi khc nhau ln nh cao ca kiu cng tt , chy bng v ganh ua, ch trch v c , gy v mt th

samaya,lm nhim c bu khng kh thanh bnh ca php tu chn chnh. Ngay c bc gic ng vin mn nh

c Lin Hoa Sinh v c Vimalamitra, l nhng bc thn thng vt bc, t ng thng, kh nng sinh cao

n ni, bt k l ai, ch cn thy, nghe hay nh ngh n hai v l c th nhp gii thot o. Vy m vn cngi thy li, hoi nghi kh nng thnh tu ca hai v, ngh rng ch gii bp bm, lm tr ph thy gt ngi.

t thi mt php c ci nhn mo m nh vy nn h ch c th lm gy v samaya. V l do ny m cc bc

thnh gi khng th ton thnh li ch chng sinh, chnh php khng th lan xa hng thnh.

Ngay c nhng bc tr thnh tr quc, kho lo cho dn bng trn tm lng thnh, vn s c ngi chng i, ni

lon, thm ch st hi. V vy m c cu ni rng: a v cng cao, kh au cng ln. V sao m c bc chng

ng cao cng kh lng gip chng ta? Cu k tip theo gii thch v iu ny.

12. D c gii thch, h cng khng hiu v cng chng tin;d mang tm chn tht v ngi, h vn thy ngc;

i nay, k mo nhn vo vic thng ch thy cong queo,


19/77

chng th gip ai, ng nhiu k vng.

i nay, khi qu v ni chnh php, ngi i s bo: khng! Bit cht t Pht-php nhng tht chng hiu

chi vic i. Nu qu v c cng gii thch lm cch no t ngun hnh phc chn tht, lm sao khi a sinh

c o, h s n gin khng tin. Vi ci nhn xiu vo, h hiu sai tt c mi iu qu v ni ra. Gia ban ngy,

m ngi m ng vi nhau l tri ang m, vn nm ci thy h vng ca h. L thi ca ngi i

nay ct la h ra khi thin tm vn c ca chnh mnh.

Nu bng tm trong sng nht, qu v cho h i li khuyn lnh mnh, h s ngh qu v ang khn ngoan c

tnh li dng h. Nu qu v bo h tu theo chnh php, h s ngh, dt b i sng gia nh v s nghip th

cn c g cho ti! Thm ch h chng thc c rng qu v ang tn tm gip h. Nu ging dy nhiu, h

s bo, i, ci ng ny tht kho n ni! nhng h s chng quan tm n ngha ca li qu v ni ra. Hon

ton khng c kh nng thy c vic g v lu v di s mang li li ch, h ch ngh rng qu v ang c tnh

hi h m thi. Xon vn nh ci cy gi, nhn vic g tm h cng ch thy mo m cong queo.

Vo thi hong kim xa xa, cha m khuyn g, con ci u nghe theo. i nay chng th, vy tt hn thi ngni. Chng my ai tht s nghe theo li dy ca s ph, ch bit dc sc kim tin, gy dng s nghip, tranh

dnh a v cng danh. V theo ui nhng mc tiu ny, h dn dn b lng ham mun v tham vng bt chnh

lm cho mo m. thng ngi khc, h la di, ch quan tm n nhng mc tiu ch k ca chnh mnh. Mo

m nh vy lm sao c th gip ln nhau? Nu chu kh xt cho k cnh i ng bun ny, qu v s thy

mi hot ng in cung trong lun hi tht rng khng v ngha. Cng lc qu v s cng bit chc rng iu

duy nht ng eo ui l dn thn vo php hnh.

Noi theo gng c Jetsun Milarepa chng phi l iu tt nht hay sao. Thot ly cnh th tc, n c chuyn

tm tu tp mt mnh. Nu qu v lm c nh vy, ri ra qu v s t c nhng thnh tu m khng ai c thcp mt i.

Phi tu nh th no? i vi ch i o s dng Kadampa, php tu phi hp tnh khng v t bi l qu gi

nht. Ch v lin tc thun dng t, bi, h, x, nh bn tm v lng ny m kh nng gnh vc chng sinh

pht sinh mt cch t nhin khng dng cng. Lun hnh tr st theo chnh php khng bao gi la, khng tng

nhng b, ch v t rn luyn, trc bng s hc, sau bng kinh nghim trc chng n t s tu. Tu nh vy l

ng cch, s tin dn trn con ng dn n i lc ca qu Pht cu cnh.

Bc i hin thnh Atisa ct tng, s t dng tu Kadampa c mi ngi xem l c Pht th hai, aphp luyn tm v pht tm b vo ni X Tuyt. Ngi khi tu lun tu vi tm t bi. Nu chng ta tu c

ging nh ngi, v lng thng yu chng sinh m khi ch nguyn tu thnh Pht, c nh vy, s khng c

vic g khng th lm. Nhng nu thiu i tm nguyn ny, tm t bi ca chng ta s ch l bn sao m nht

ca lng t bi chn tht. Sch c cu ni rng, mong cho ngi khc c an vui, k c nhng ai gy hi cho

mnh, y chnh l ci ngun an lc chn chnh. Khi t n trnh ny, lng t bi dnh cho chng sinh s

tng trng mt cch t nhin khng cn c gng.

c Pht khi cn ng trn cung tri u Xut, thi im sp tr thnh v Pht th t ca thi hin kip ny,

c Pht ni rng nay n lc nn sinh vo ci Dim Ph , th hin cng hnh Pht. Ch b tt cng ch

Thin khi y ht li can ngn. By gi thi mt php, h ni, t kin lan trn khp mi ni. Nhng c Pht

tr li rng Pht bit chc s thc hin c tm nguyn sinh. Da vo u c Pht c th c c nim t

tn n nh vy? L v tm t bi ca Pht rng v bin. L v Pht bit vi nng lc ca lng t bi, khng c g l


20/77

khng th thc hin. Ri khng nh cho li ni ny, c Pht thi ln ting c t v. Ting c hng trng p

ngi, d l m thanh ca ton ci thin cng khng sao snh ni.

c c lng t bi tm c nh Pht, chng ta cn bung b l thi ca ngi i, n lc thun luyn ci tm

cng ci bt thun ca chnh mnh. Nu trn ln php hnh vi vic th gian, thnh tu d c c cng s bt

ton, nh khi vng b m . Thay v vi v thc hin nhng vic ch snh bng chic bng m nht ca b tt

hnh chn chnh, chng ta hy nn thun luyn tm ca mnh trc. Bao gi chng c s bt nh gia tnhkhng v tm bi, khi y s c kh nng bc theo gt chn ca Pht , b tt mt cch t nhin khng cn c

gng.

H Vng Ba Vy

Th xt li cho k nhng gi tr ca ngi i khin mnh rong rui, xem do u m c, qu v s thy gc r

nm s thiu suy xt. Thng thng, mi vic ta lm u l lm vi ci thy sai lm, tin rng mi s u tht

c. Nhng nu xt cho k, s thy th gii hin tng ny ch nh cu vng hin, mu sc r rng nhng hon

ton khng c mt thc th no c.

Ci nhn h vng ca chng ta v thc cht ca s vt c th c chia thnh nhiu loi, tng ng vi tng

lnh vc ca s vt: sc, thanh hay .

SC L VNG

i vi vng kin v sc, chnh vn ni nh sau:

13. Vn php nh huyn, Pht dy iu ny;

Nhng n i nay li cng h huyn hn bao gi ht.

o nh to ra bi nh o thut ranh ma qu qui,

hy nn thn trng vi cnh h vng thi mt php ny.

Tt c mi s trong cnh lun hi v nit bn u nh cnh o thut. Khp ci th gian khng th tm u ra

mt thc th, duy nht, thng cn, c t tnh.

Khng vua no lm vua vnh vin; khng ngi no sinh ra m khng cht i; khng m ng no c hp

khng tan. Mi s u nh mt tn tung vi nhng ti t din mn chinh chin, am m, v t vong. Tt c

u nh mt gic m, khi th gp mng p, lc li gp c mng. Nhng thi i suy i ny mi chnh l nh

cao ca o nh. Ngi i t lu qun ht s trong sng ca thi hong kim. H khng ngh g n kip tnglai, ch lo vic trc mt. Khng th tin cy, lun kh tnh vi vnh, h chn vi chnh php di ngn ni cao c

hnh. Cnh v ngi u chng i thay nh cng la ong a trc gi, sng ng chiu sai. Ma, tuyt, ma

, nng, v lnh tri thi khin bn ma in o. l nh vy th cng nn hiu rng khng c g phi

qu vui khi gp chuyn lnh: vic lnh chng bao lu s bin thnh tai ho; cng khng cn g phi su thm

khi gp chuyn d: v ni bt hnh ca mnh tht qu nh nhoi so vi kh au ca v lng chng sinh trong

khp ci c o.

Nh o thut chng bao gi b mn o thut ca chnh mnh la gt. Khi gi ln no nga no tru no xe, d

ging tht n u, anh ta cng bit r ht thy u khng tht. Tng t nh vy, b tt chng tnh khngca vn php, bit r tnh cht h vng ca cnh i, d sng ti gia cng khng nhim phin no, ng chp.

Hiu r vic lm th tc vn l khng, nn b tt khng tham, cng khng s, khng cu thnh cng, cng


21/77

khng e tht bi. B tt c c nim t tin ni vn, t v tu ca chnh mnh, n ni bt k ang lm g cng

u l bc n gn hn vi qu gic ng.

Tuy vy, ngi i nay c c s chng bit ny tht chng my ai. V minh cht chng trn h vng, trn lan

nh by kh bt chc ln nhau, lc xa n ni khng cn bit li thot. Chn tnh ca s vt mt ht trong tm

mt, tht kh lng khng lng ph i mnh. Tuy nhin, nh ch Pht cc i qu kh tng ni, mi s u l

hu vi; php hu vi u v thng; v thng l kh no. Vy chng ta cn phi thy cho ng thc cht cacnh i, bung b mi bn tm v tin ti, m thc, v y phc, thi li dng ngi v n lc ha tm mnh

vo vi chnh php. Nu bung ra c i sng th gian bn bu th php tu ca chng ta s thng mt ng

n vi mc tiu cu cnh. Php tu v vic thin tht ra khng hn g mt gic mng, nhng nh vo cng c

nh huyn, chng ta s thnh tu qu Pht nh huyn.

Cn nm r thc cht ca mi s di ngun nh sng ca hai chn l, chn v tc . Ni cho ngn gn, tc

l lnh vc ca cnh hin, sinh ra t s phi hp ca nhn v duyn qua chui duyn sinh. V mi s vn c

mi tng quan mt thit vi nhau nh vy, cho nn, trong cnh gii ca tc , nhn v qu vn khng sai:

vic thin a n qu hnh phc, vic bt thin dn n qu kh au, khng th trnh. Nhn duyn hi thqu sinh ra, khng g c th ngn cn c. V nh ma xun, nu nh trong lng t c sn ht mm, mt tri

cho hi m, ma cho cht m, ht s ny mm, m hoa, kt tri. l l do v sao chng ta phi lun thn

trng vi vic mnh lm, d l vic nh nht. Cng cn phi thy ra rng duyn tu l iu him hoi qu gi

n mc no. Trong hin ti cn c nh vy, nhng duyn may ny bt c lc no cng c th b ci cht

cp mt i; khng th lng ph thi gian. Lun nh ngh n ci cht thc dc mnh trn ng tu. c Pht

dy rng: Trong s cc du chn th chn voi l ln nht; trong s mi nh ngh th nh ngh v thng l ti

cao.

Chng vn php v thng cng l cha kha dn vo chng ng tnh khng ca vn php. y l chn , chc nhng bc thnh tu vin mn mi bit thu. V, rt li, hai chn l ny bt nh trong cnh gii phi hp gia

tng hin v tnh khng.

THANH L VNG

i vi vng kin v m thanh, chnh vn ni nh sau:

14. Ngn t chng qua ch l ting vang, Pht dy iu ny;

nhng n i nay li thnh ting vang ca nhng ting vang.

Ting vang ni g, ngha chng h ph hp vi m.Thi ng bn tm m vang qu qui.

Tt c ngn t v thi ca ngi i, d d chu hay kh chu, d khen hay ch, u ch l ting vang ca

tnh khng. ng u mm ni m ln ting khen ch, l no li cm thy bun vui khi nghe ting vang vng

v? m thanh ca v tr, ting la, ting gi, ting nc, ting h ca cm th, ting ni ca loi ngi, ht

thy u khng c thc th. Ch l nhng m vang trng rng khng th nm bt.

K chuyn i xa, ni chuyn i nay, lun vic tng lai, phn ln ch l biu hin ca lng tham v sn v

ngha. Ngn t n ri i, khng c c s, khng lu du tch. Bui sng ngi khen, bui chiu mit th l chuynthng tnh. C khi ming ngoi ngon ngt nhng trong tm y him c. Cng c khi tm tt lnh nhng

ngn t kh nghe. Nu mnh sinh tm vng bn, nht nh s lc li. Vy chuyn phim ngi i, ta hy

lm ng, tt hn nn cu nguyn, tr ch, ln ting tng kinh.


22/77

Vui bun v li khen ting ch ch l ni bun vui tm b. Bao gi c khen, thay v cm thy hnh din, hy

nn xem li khen kia nh ting vang vng ca gic m hay tr tng tng. Hy t nh rng chng phi bn

thn ta c khen, ch l li khen dnh cho nhng thin c n t php hnh. Ni cho cng, ch nhng ai t

qu gii thot mi tht s xng ng c ngi khen.

Bao gi b ch, hy tip nhn, xem y l c hi nhn din li lm tng n, tng lng khim cung. C cu ni

rng, Ph bng ngc i l gc r ca a hoa tu thin. y chnh l chn s gip ta dit i th. Nu chuynthnh ng tu th li khen ting ch s gip ta tng ngun cm hng v cng c gii hnh. Bit ly g n tr

n ny? i vi b tt chng c tnh nh huyn ca m thanh th li ph bng lng nhc s ch khin php tu

ca ch v thm thng tin. Bt k cnh thun hay nghch u gip b tt tng ngun cng c tr tu. Khng

bao gi b lo u tham dc cun i, v tm ca b tt lun ng yn khng lay ng trong tri kin ton ho. Nh

bung b mi mong cu th tc, b tt tuy khng cu m vn c mi ngi tn vinh.

Cn nh chng ta y, d c dc ton tm ton lc tm cu danh vng trn ton ci th gian, vn s gp

ngi ch bai ch trch. Hay cho d tht s thnh cng i chng na, danh ting c c, bt k cho vic g, lng

can m, sc p hay sc mnh, u ch l danh ting nht thi m thi.

Vy khi c khen, hy ngh rng y l nh mnh lm theo chnh php. Khi b ch, hy li ch nhc nh

mnh tng thm lng t i vi chng sinh v dt b bn tm th tc.

TM L VNG

15. Nhng k con gp, no phi l ngi, ton l k bp;

nhng li con nghe, no phi chn tht, ton l di lo.

i nay tht s chng c mt ai c th tin vo,

chi bng mt mnh ung dung t ti.

Sng trong thi k ny chng khc g b nht trn o y ging qu n tht ngi, lm sao c th sy tm. Gp

cnh no cng c th bin thnh thm cnh; gp ai cng c th b dn i lc ng. Ch c mt iu c th bit

chc, l ch c bc chn s mi c th gip ta li khuyn hu ch. y l iu ta cn phi hiu cho tht r.

Tm ny d b sc trn thao tng, cng d b kt trong ngn t h vng ci th gian. Tm mt ni hoang vng

tu chng tt hn sao? y l phng php tt nht khi tm t bi i vi chng sinh. Gi c nh vy, ngy

mt ngy hai s c lc qu v kh nng hnh thin vi tm lng t bi v lng ca mt bc b tt.

iu quan trng l phi ht lng qun nim v tm b , cho n khi thy r mi vic trong i tht ph phim

ng chn bit bao. Tm s xc ng, xt thng cho thn phn ca chng sinh trong thi k en ti ny, t

pht sinh ch mnh lit mun vt thot sinh t. Tm ny nu tht s bt r th mi cng c, mi thnh tu

i tha nht nh s t m chi. Nhng nu tm ny cha tht s bt r trong tm th php hnh cng s

khng c kh nng pht huy vin mn.

16. Nu vic con lm thun vi chnh php, h s chng con;

nu li con ni thun vi s tht, h s hn con;

nu tm con trong sng hin lnh, h vn bi li.Chnh lc ny y con phi du kn ng i ca mnh.

Thi gian cha chn mi c th m ra cho ngi khc thy tm vc tht ca chnh mnh. Cng cha n lc


23/77

c th gip ngi mt li khuyn, mong h ci thin, lm nh vy ch khin h thm bc bi. y l lc cn phi

t xt li mnh v t sa chnh mnh.

Chng ta ang sng trong thi k m tm l con ngi v cng xo trn. Li ni ngoi ming khng my khi ph

hp vi ngh trong tm. Ngi i v vic i thay i nhanh n ni chng th trng cy ni ai cho bt c

vic g. Ni cho cng, khng ai cho ta li khuyn ng tin cy, ngoi tr bc o s chn chnh.

Trong qu kh, ai th gii xut gia, khot o tng s l biu tng uy nghi ca Pht-php v hnh tr theo

Pht-php s lun c mi ngi tn knh v h tr. Nhng i nay, nu lm vic ny, ngi i s cho rng

qu v ph trng, hay ngh rng qu v bt ti khng th thch nghi vi i sng th tc.

Nu gip ngi bng tri tim trong sng, h s nghi ng qu v la gt h. Nu vch li cho ngi thy bng li

chn tht, h s chng mun nghe. Chn gi tr ca mnh tt hn nn gi kn, nh than hng tim n gia bi

tro. n bng cch no, chnh vn gii thch trong cu k k tip.

N DT THN K HU

17. n thn trn ni hoang vu mt mnh;

n khu bng cch qu giao kim ngn;

n tm bng cch li mnh lun nh:

nh vy ng ngha du gi n tu.

[ND: qu giao: t giao thip; kim ngn: tit kim li ni]

Qu v s khng bao gi thot ly c vng tm nu cn vng kt gia trm cng ngn vic khin tm tn lon.

Quan trng l phi sng mt mnh ni thanh vng, lnh xa mi bn bu ci th gian.

sng v cht, khng u bng hang ng ni thung lng vng du chn ngi, ch thy chim rng, th

hoang. mt ni nh vy, t bi s tng trng, tham sn s bin mt, php thin s khng b ngoi cnh chi

phi.

Ca ming l ca sa a. Ngn t tun ra rt d dng, hu qu li nng n di lu. Phn ln nhng cu chuyn

phim u ch l biu hin ca ham mun v th ght. Ni nhiu s t gy hi cho chnh mnh, nh con kt kt

trong lng kn. Vy hy nn bung b ht mi li ni khng cn thit.

Tm l th khin tri ln lun hi. Chnh tm ny l th phm, lin tc to nm cht c tham, sn, si, kiu mn

v tt , khin vng cnh ba vy ba ci. ng con kh tm tinh qui ny ty hi ta, phi lun xt k li

ca chnh mnh, cht c va dy ln, lp tc p dng liu thuc tr c. V d tr nc tham th dng tm bt

tham; tr nc sn th dng tm t bi bt hi; tr nc si th qun chiu v chui duyn sinh to lun hi nh th

no. Then cht ca thin hnh l thun luyn tm , v vy m ni trng im ca php tu kh hnh l iu

phc tm, bng khng tu kh hnh lm g?Thng xuyn t xt xem tm mnh ang thun vi chnh php

hay ang b cht c phin no xm ln. Nu gi tm khng phng dt v lun tnh gic th thn v khu u s

t nhin theo. T lm ch tm, y chnh l bc o s chn chnh. Php l iu cn c p dng trong mi

lc, bng khng chng lm g!

Du gi n tu l bc du gi khng chung ng vi ngi i, cng khng dnh vo vic th tc, l ngi khng tm

cu ting tm hay t, lun chy bng tm lng kht khao cu o, nm vng ch cu thot sinh t, l gc


24/77

r ca chnh php. Qu v c th t hi, nu by gi bung ht vic th gian, liu sau ny s ra sao? Ly g m

n, m , m chu ton nhng th khc? Nhng ni bn khon m mui ny, nu lng hnh, chng nht nh

s thao tng ht cuc i cn li ca qu v, s cng lc cng sit cht thm mng li sinh t. Cn ua theo

thi quen thm cn c ny l cn kh. Qu v s khng th tu nu cha tht s bit chn cnh sng th gian,

bit vui vi nhng g mnh c.

Quay Lng Sinh T

18. Chn ngn l v chng th tin ai;

bun v mi s ch l v ngha;

quyt tm l v khng thi gian t iu mnh mun:

ba iu nh , s gp s lnh.

Thng thng h ai tt vi mnh th mnh xem l bn, cn ai ngn cn bc i th mnh cho l k th. Nhng s

phn nh ny khng ng tin cy. K gi l bn d dng bin thnh th, v ngc li. Khng vic g tht s c

nh c th tin vo.

Nhng mi bn tm th tc cui cng chng li du vt g vng bn hn l ngn tay v hnh trn mt nc.

Bt k c gng c no gy dng thnh cng hnh phc trong i, d n lc n phi ng qu v kit sc,

cng ch hoi cng m thi. C mang theo c g u, khi bc qua thm ca t. Dn thn vo bt c vic g,

tm lun y p hi c v qu kh, bn bu cho tng lai, mt ht chnh nim sng sut i vi hin ti; kiu

ny kh lng thot vng km ta ca phin no. Bt k th no, i ny nht nh qu v khng lm g c c

thi gian thc hin d ch phn na nhng k hoch v tng cu mang.

bit r vic i ph phim nh th no, cng cc chn ngn cho mi lo toan th tc, vy chng phi ch nn

li vi php hnh thi sao? Khng ai l khng cht. n c c Pht Thch Ca Mu Ni, ng gic ng, y ba mi hai tng chnh v tm mi tng ph ca mt ng Pht , cng x b thn xc nhc chng

sinh nh n v thng. n c Phm Thin, Thch cng ch thin sng lu hng i kip trong cnh gii cao

nht ci lun hi ny, ri cng s cht, cng s a sinh vo c o v cha on dit phin no chng, hung

chi chng ta y, vi tm thn yu ui thp km bt ton ny. C t mn vi s v i ca chnh mnh, kh

mt cht l ni cn bc bi, th s khng bao gi l mt hnh gi chn chnh. T n gi, qu v ch bit

quan tm n chnh mnh, tin nghi, thnh cng, gia nh, bng hu. T v lng i kip lun tm cu hnh

phc c nhn. By gi n lc phi bt u mong cho ngi khc c s tt lnh. Nhng bun vui qu v

phi tri qua trong hin ti, chng qua ch l hoa tri tr t ht nhn gieo trng trong qu kh, cn g phi bn

tm mong ch hay s hi. So vi phc li ca v lng chng sinh, tht chng c g ng ni. Vy c hy chon kh au, ly kh au lm li nhc nh cnh sinh t bt ton cng tng thm ch tu, v cng l c hi

gnh kh cho chng sinh. Hnh phc cng vy, c hy tn dng hnh phc hun dng ngun ngh lc

dn n qu gic ng, v tng trng lng t.

Nhn li nh vy, t nhin bun, chn ngn v quyt tm s ng lot pht sinh. Bun v thy r hon cnh ca

chng sinh m bn thn li bt lc khng th cu gip. Chn ngn vi cnh tri ln trong vng quay sinh t qui

c; v quyt tm dn thn vo php hnh.

19. u c thi gian hng hnh phc, chng qua th thi; khng mun kh th dng chnh php m dit kh.

D vui hay kh, con i hy bit l nghip lc.


25/77

T nay v sau, i vi mi ngi, ng mong, ng nghi.

Ngay by gi qu v c th ang hng lc th an vui; nhng u khng bn lu nn qu v ng tm dnh

vo. Trong i ny, qu v s bt buc phi tri qua loi kh khn, tt bnh v nhng iu bt hnh khc;

quan trng nht l phi t nhn cho ra chn l ca chnh php.

Gp vic kh hay sng, bn cng hay sung tc, u ch v nhng g qu v lm trong cc i qu kh. Hin tic mnh khe, ni danh, hay giu c, u l nh vic thin lm trong qu kh. Cn nu phi chu cnh kh

au v tt bnh, chng ngi, hay gp cnh phin toi, u l do qu bo ca vic bt thin gieo. Bt k ri

vo hon cnh nh th no, qu v cng u c th tnh ha tm mnh. Khi n au, t trong y tim qu v hy

cu nguyn chu kh au ny thay th cho chng sinh, cho kh au vi cn vnh vin. Cng kh li cng c th

tu php nhn lnh kh au dm cho chng sinh.

Mt khi bin thnh yu t thc y vic tu, kh au tr thnh thun duyn ch khng cn l chng ngi.

c Milarepa l tm gng ton ho, chuyn ht n au gian kh thnh ng tu gic ng. Theo gng c

Milarepa chng nn lm sao? bung b mi bn tm mong cu i sng an vui thoi mi, sn sng n nhnbt c hon cnh no xy n cho mnh, ly lm lng thc nui sng php hnh, chng phi nn sao?

20. V nhiu mong i ni ngi khc, nn c phi ci;

v nhiu nhu cu cho chnh bn thn, nn c phi lo;

toan tnh trc sau, trong tm cha y mong i, e ngi:

T nay v sau, bt k th no, hy ng nh th.

V tm cu tin ti, a v m qu v phi i ton ht ni ca quyn. C phi xum xoe ci gi di, hy vng t c

nhng iu mnh mun. Va chm bc chn vo th gii ca quyn uy th lc l tm nhum y lo u, lunbn tm v qu kh, hin ti v tng lai. V ri d quyn uy ph qu n u i chng na, qu v cng vn s

khng thy .

Chng ta khng bao gi va lng vi nhng g mnh c. V vy m c cu ni rng: Tham lam nh ch i.

c nm nc cam l ci tri vn s thm thung th ngon hn; mc c o xng xnh xang vn s kht

khao th sang trng hn. Vy thi, ng khin bn thn kit qu v ch, cn g phi nh tr nh rt bt nh

cu vng! Nhng mc tiu trong ci th gian ny u ph phim nh nhau; hy pht lng tin xc quyt rng

mc tiu duy nht xng ng trong i, l tu theo Pht-php sinh.

im tinh yu ca Pht-php l phi dp sch mi mong cu v s hi trc nim vui ni bun trong i. Mt

mnh sng ni hoang tch, vui vi nhng g mnh c, qu v s c an ton, khng cn b s cn v s mun

hnh h. Vic tu tr nn d dng, khng vng chng ngi, tn tm, hay xung t. Cn nu trn i n lc

tm cu li lc th gian, chng khc g chng li bt c trn dng sng cn nc. Phi hiu tht r iu ny, h

quyt tm khng mnh rong rui theo nhng con ng v ch nh vy.

Khng Ung Kip Ngi

21. D cht hm nay, no c g bun? sinh t lun hi vn l nh vy.

D sng trm nm, no c g vui? tui tr t lu khng cn naNay d sng cht, th hi i ny c g h trng?

Tu cho i sau, mi l trng yu.


26/77

Nu qu v tu, vy l cuc i ca qu v c ngha. Cho d ngy hm nay thnh lnh b st nh cht i, cng

chng n hn.

Nu qu v cha tu, th t nht c mt iu qu v khng cn phi lo, l nh mt lun hi. Vic ny s khng

bao gi xy ra. By gi qu v trong lun hi, v nhiu i sau vn s trong lun hi, nh con ong kt trong

ci h, khi bay ln, lc li bay xung, nhng khng th thot ra ngoi. Rt li nu sng ph th d sng mt

vi nm hay mt trm nm cng c khc g u.

Qu v t trc n nay c th l lng ph thi gian, nhng mt khi qu v bt u tu theo chnh php th t

tr i, bt k sng thm c bao lu, mi pht giy trong ngy u l mt c hi qu gi v ngn c th v

vi n s, nghe li Thy gio hun, v ht lng tu theo, cho n khi cht. Ri qu v s thy r khng c g xng

ng hn Pht-php, v qu v s thy rng tu theo Pht-php thun luyn bn thn l mi u t qu gi

nht trong i ny, v mi i kip v sau.

Khi ci cht n, qu v s n tip nh tip mt ngi bn lu nm, bit r ton b th gian ny thc ra ch nh

mng huyn v thng. Ngi Gampopa v song c cu ni rng, khi cht, ngi tu hng thng cn cn ht tpkh, hi nhp ci diu minh; ngi tu hng trung cn khng s hi, t tin i thng vo ci Pht; ngi tu hng s

cn, c c cht t cng phu, t ra cng khng hi tic, bit mnh an ton khng phi a ri c o.

Cho d qu v c bm cht vo mi th trong i, vn khng cch no gi c, n gin ch vy thi. Lc th

tui tr s qua nhanh, khng c Pht-php th d sng trm nm cng ch gnh thm kh au tui gi. Tm

cn b tm mi bn tm th tc khuynh o th khng vn, t hay tu no c th gip qu v gii thot. Mc tiu

ci th gian nhiu bt tn v khng cht gi tr chn tht no. Nhng nu tu vi ngh t qu gic ng ch

sinh th l hng v mc tiu cao qu v xng ng hn c. y chnh l b tm, tinh ty ca mi

ng tu, l mt php thnh tu tt c.

Vic g cng c thi im ca n. Ngi nng dn bit u l thi im thch hp cy ba, gieo, hi,

khng tng b khng lm vic cn lm. Nay qu v c mi gic quan, gp c o s, li c t ni Thy

th php, chng l cnh ng gii thot ny b hoang khng cy trng hay sao?

Phn ln ai cng toan tnh vic tng lai vi rt nhiu hoch nh, nhng tng lai y chng qua ch ng vi vi

nm trong i ny. Tht rt thin cn; chng ta cn mt con ng rt di phi i qua trong bit bao nhiu i

kip pha trc. Ci cht l mt bc thm ta phi i qua, mt mnh, ch c th nng da vo tn tm ni o s

v Tam Bo, cng nim t tn trong php hnh. Thn nhn, bng hu, quyn th, ti sn, v tt c nhng ium qu v quen nng da vo, khi y s n gin khng cn na. Vy nu by gi lng ph i ny vi

nhng vic cn con khng dt, qu v c th bit chc rng n lc mng chung qu v s khc nc n v hi hn

v s kinh hong ht hong nh k trm va b vt vo ngc ti, hoang man vi hnh pht sp phi chu. Nh li

c Jetsun Milarepa ni vi th sn Chirawa Gnpo Dorje: ngi ta thng ni c c s t ti v thun tin

ca thn ngi l iu qu gi, nhng nay gp ngi nh ng, ti thy chng qu gi cht no.

Mt ngi cho d khng c thc n, o mc, hay nh , nhng nu trong tm y p nim tin tng n s v

Tam Bo, ngi y s sng v cht vi tri tim vui v t tn.

Phn u ny c thuyt trong phm vi ca T Diu , gio php Pht dy trong thi k chuyn php lun

th nht, tng ng vi bc u trong ba ng tu, l ng tu Tiu tha. Vch r khuyt im ca lun hi

ni chung, thc y lng chn ght ni xu c ca thi k en ti ni ring. ch cng quyt vt thot sinh t


27/77

lun hi l nn tng ca mi php hnh. Phn hai s gii thch tip v phng php i tr lun hi: kin, tu v

hnh ca i tha.

Mc Lc Dn Nhp

Khai Lun Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T Kt Li Bt

PHN HAI: Kin, Tu, v Hnh trong i tha

Chng Mt ni v ng tu s khi Tiu tha l gip ngi tu khi tm chn ngn hon cnh hin ti ca

chnh mnh trong sinh t lun hi ni chung v trong thi k gio php suy i ni ring. Chng hai ni v

phng php ha gii: kin, tu v hnh, thun theo gio php i tha Pht dy. Phng php ny c giithch qua hai phn, phn mt ni v ng tu trung cp Hin kinh tha v phn hai ni v ng tu phi thng

ca phng tin thin xo, Kim cang tha.

ng Tu Hin Kinh

QU Y Y

thy r lun hi chng c g ngoi kh au nn ta quyt tm mun thot. Tuy vy, thc hin iu ny, ta

cn c gip , v ng nhin l chng ta ch c th trng cy vo s gip ca nhng bc t qu

gic ng vin mn, tht s vt thot sinh t lun hi. l l do v sao c Patrul Rinpoche y li hng

tm v c Pht i Bi Quan Th m ct li cu thnh.

22. Ly Quan Th m, sui ngun i bi, bn s t ha,

l chn ch che duy nht ca con.

Lc t minh ch, chn ngn ca ngi, chnh l diu php.

T nay v sau con ch cn bit trng mong ni ngi.

c Quan Th m l mt ng Pht , v li ch ca chng sinh m th hin thn b tt. Ht thy ch Pht u

mang cng mt tnh, v tm i bi ca ch Pht th hin thnh c Quan Th m. V l hin thn ca lng t bi

ca mi phng Pht nn c Quan Th m ng thi cng l ci r ca tt c Pht , b tt, v t bi chnh l

ci r ca gic ng. Quan Th m l Pht; Quan Th m l Php; Quan Th m l Tng; Quan Th m l o s;

Quan Th m l bn tn; Quan Th m l k ni; Quan Th m l Php thn; Quan Th m l Bo thn; Quan

Th m l Ha thn; Quan Th m l A Di ; Quan Th m l Lin Hoa Sinh; Quan Th m l Tara; v trn ht,

c Quan Th m l chnh bn s ca chng con. Nh trm dng nc cng chy qua chn cu, c Quan Th

m l ht thy ch Pht hp li.

Th lc gia tr ca ngi l th lc gia tr ca mi phng Pht; v chng chn tnh ca ngi l chng chn tnh

ca mi ng Pht .

c Quan Th m sinh vo thi k ti m ny di sc tng ca c Lin Hoa Sinh, vi tr, bi v dng chng

vnh hn bt c c Pht no, l v c Quan Th m ch v chng sinh ca thi i ny m lp i nguyn.


28/77

Ngi th hin hng sa sc tng: quc vng, o s, thng nam, thng n, th hoang, ngi cng hin c lm

ni, lm cy, lm cu bt k chng sinh cn g, ngi hin lm thn y. C cn gi mt gia tri nng hn, c

pht giy lng du gia cn bnh ngt ngho, tt c u l th hin ca lng t bi ca c Quan Th m.

Tng t nh vy, minh ch ca ngi, OM MANI PADME HUM, l tr tu t bi ca mi phng Pht di dng m

thanh. Su ch ny bao hm chn ngha ca ton b tm vn bn ngn php mn Pht dy. Trong tt c cc

loi ch, tr ch, la ni, hay l mt ch, khng ch no hn Lc t ch ca c Quan Th m. Tr tng Lc tch, cn gi l ch Mani, li ch ln lao ra sao, kinh in hin mt u thng nhc n.

Sch rng, tng ch Mani d ch mt ln cng nh l c tng trn vn mi hai loi kinh Pht thuyt. Tng ch

Mani l ton thnh su ba la mt, l on la kh nng sinh vo su ci lun hi. Php tu ny n gin, d hiu,

d tu, y tinh ty ca chnh php. Nu qu v trong mi hon cnh d vui hay bun u ly ch Mani lm

chn qui y, nht nh c Quan Th m s lun bn cnh bn qu v, tn tm ca qu v s t nhin tng trng

v chng ng i tha s t nhin pht khi trong tm.

Theo kinhKraavyha-stra,nu qu v tng mt trm triu ln ch Mani th mi sinh th trong thn th caqu v s c s gia tr ca c Quan Th m. Ri khi qu v la i, ngay c khi bc ln t ngn la thiu xc

qu v, h ai ht vo l u c h tr khi sa c o.

Mi m trong Lc t, m, hayMa, hayNi u cha ng nng lc gia tr gii thot khng th ngh bn. Kinh

sch ni rng Pht lm c nhng iu khng ai c th lm, nhng cho d c Pht c th ni chnh xc ma

bo mi hai nm c c bao nhiu git nc, vn khng th ni cho cng tn cng c ca mt ln nim ch

Mani. Hay d c Pht ni c i chng na, mang ht g trn th gian ra m lm giy cng khng th no

chp xung cho c, d ch mt phn my may.

Khng c g trn ton ci th gian ny c th khin Thn Cht s hi lnh xa, nhng nh sng m p t bi ca

c Quan Th m c th xua tan kinh hi trong tm ngi khi ci cht n.V vy m gi y l ni chn qui y

khng h ngy. Hon ton t ti vi lun hi, c Quan Th m lun sn sng tr gip chng sinh. Nht c

nht ng ni ngi mt c ch ca bn tay, mt chp mt tt c u c kh nng thot sinh t. Khi gi

n ngi bng ch Mani, chng ta ng bao gi ngh rng ngi qu xa, tn ci Pht, khng th no nghe c

li chng ta gi. c Quan Th m lun cnh nhng ai c lng tin ni ngi. V v minh che chng nn chng

ta khng th tht s n c ni Ph ci Cc Lc din kin vi ngi, nhng lng t bi ca c Quan Th

m khng bao gi t b bt c mt ai, s tht l nh vy. Ngi lin tc dng thn mnh th hin loi sc

tng, chng sinh cn g ngi lin th hin thn y, nht l sc tng ca ng o s. Vy chng ta phi hiu,bng lng xc quyt trn y, rng c Quan Th m, bc ch che ti thng a khp chng sinh vo con

ng gii thot, tht ra chng phi ai xa l m chnh l bn s ca mnh.

Git t bi ca c Quan Th m ma xung ng u trn cnh ng chng sinh, khng h c s phn bit;

nhng hoa mu hnh phc khng th tr nhng ni ho a ht tn tm. Thiu tn tm l t nht mnh khng

thy nh mt tri rc r ca nng lc t bi gia tr, nh t nht mnh trong cn phng ti. Nhng nu c tn tm

th khng cn khong cch, khng cn thi gian no ngn chia gia mnh v lc gia tr ca c Quan Th m.

Gio php ca c Th tn qung i thm su khng th ngh bn. Nu c th nm c tt c li Pht dy

bng hiu bit kin thc, y l mt thnh tu ng k. Nhng d c nh vy vn khng . Tr phi chnh

mnh c c kinh nghim tht chng bng cch p dng gio php ny, mang tm mnh ha nhp vi chnh

php, bng khng mi hiu bit ch thun ty l l thuyt, s ch khin ng mn thm dy m thi.


29/77

Chng ta c rt nhiu sch, nghe rt nhiu php, nhng chng c li ch chi, c chuyn ha c

mnh u. toa thuc bc s trn u ging th chng bao gi ht bnh. Vy qu v hy xoay tm vo bn

trong v chim nghim su xa ngha ca chnh php, cho n khi diu php thm nhun ton thn.

l l do v sao c Patrul Rinpoche ni rng:

23. Hiu c bao nhiu, ch ton l thuyt, tht chng ch chi.Lm c bao nhiu, i ny xi ht, tht chng ch chi.

Ngh ngi bao nhiu, ch ton h vng, tht chng ch chi.

Nay n lc ta phi lm iu li ch tht s: tr Lc t ch.

Nh sng di, vic trong i c tip ni dn dp khng ngt, ht vic n n vic kia, rt li vn hon trng tay.

Mun vn tng chy qua trong tr, mi tng li pht sinh thm bit bao tng, ch khin v minh bt

mn thm dy. l nh vy, qun tinh ty ca chnh php v tng ch Mani chng tt hn sao? Nh chng ta

by gi, ln su trong bn ly tp kh, vng cht trong rng buc am m, khng t ti cng khng dng

lc c th cu chng sinh thot kh lun hi. Chng ta cn tm ngi gip , nhng khng phi tm bt ks gip no m phi l s gip khng h ngy ca c Quan Th m.

24. Ch nng duy nht khng h h ngy chnh l Tam Bo.

Tinh ty duy nht ni Tam Bo, l Quan Th m.

Vi nim tin tng khng h lay chuyn ni tr tu ngi,

chc chn, quyt tm: tr Lc t ch.

Nng vo cc ng thn linh nh Phm Thin, Thch, ch v u thot khi mng li sinh t, khng th

tht s gip ta. Nng vo bc quyn th trong i, hay thn nhn, bng hu, ch c th tm c cht ch chert gii hn. C ni non, sao tri, hay nhng thnh phn thin nhin khc, khng th tht s bo v an ton cho

chng ta. Khng ni no tht s l ci ngun quy y chn chnh. Nu b nht vo ngc v mun c th ra th

phi tm s gip ngi c kh nng th ta ra, u th trng cy vo nhng t nhn khc.

c th l ni kh nng cu ta thot dng nc xoy sinh t, ni chn quy y ta tm phi l mt ni hon

ton t do t ti. Ch c mt ci ngun quy y duy nht vt thot mi gii hn ca lun hi, y mi thin

c thnh tu cu cnh, v y lng t bi v lng bnh ng phng s nhu cu ca chng sinh, a chng

sinh i trn con ng cho n tn qu gic ng, ci ngun quy y c nht ny chnh l Tam Bo.

Tam Bo l Pht, l Php, l Tng. Pht l bc o s, th hin t thn, ng tr. Php l con ng, l gio php

c truyn v c chng. Tng l ng hnh trn con ng ny, l nhng ngi hiu r ngha ca gio

php v nh vo c gii thot.

Nh tin tng hng v Tam Bo, chng ta ri s chng bit tht ra Tam Bo khng phi l ba thc th ring

bit, m l thn khu v ca c Quan Th m, c Pht i Bi. Tm ca ngi l Pht. Khu ca ngi l Php.

Thn ca ngi l Tng. Cho d trong hin ti chng ta khng th trc tip din kin, nhng phi bit v nhng

thin c v bin ca ngi nh trong kinh in mt in u c ni. Chng ta cng cn nh rng c Quan Th

m bt kh phn vi Thy ca mnh, ngi gio hun ta trong diu php qu gi. Vi tm lng bit n su xa

lng t bi ca Thy m hng tm v, tr tng Lc t ch, nht nh mi nghip chng phin no u c

th qut sch. Ri s c lc chng ta c trc tip din kin c Quan Th m ngay ni tnh ca ngi, khi

ngi v chng b tt m chuyn bnh xe chnh php i tha.


30/77

Qui y l ca vo Pht-php. y l bc ng chung cho c ba c xe v cng l nn tng xy dng php hnh.

Tuy vy, l do thc y ngi i qui y c nhiu loi khc nhau. V s kh au lun hi m qui y cho mnh, l

ng c thp. ng c cao nht l c nguyn a chng sinh thot kh au sinh t, t qu i gic ng. Qui y

vi ci tm nh vy gi l qui y i tha.

Tm qui y cn phi chn tht v thun tnh, v tn tm khng chao ng cn c pht huy. Tn tm l yu t

sng cn trn ng tu, gip tm m ra n lc gia tr ca Pht. Thiu tn tm m mun gic ng th c khc gngi trong hang ng m ra hng Bc m mong c nh mt tri soi vo.

Tn tm c bn giai on pht trin: nim tin trong sng, nim tin ngng i, nim tin xc quyt v nim tin bt

thoi. Ln u cht nhn ra tnh c nhim mu huyn diu ca Pht, c Quan Th m, v ca n s mnh,

tm qu v s tr nn trong tro ti vui. y l nim tin trong sng. Ri nim tin trong sng ny s khin qu v

kht khao mun chnh mnh cng c c tnh c ton ho nh c Quan Th m, ngh rng nu c nh vy

th s c kh nng mang li ch n cho bit bao nhiu l hu tnh: nim tin khi y tr thnh nim tin ngng i.

n khi bit chc tnh c ca c Quan Th m tht s ng nh li Pht dy, nim tin lc by gi tr nn xc

quyt. Cui cng, tin tng thm su n ni th b tnh mng ch khng th t b nim tin, y chnh l nimtin bt thoi. Khi tn tm t n mc ny, qu v bt k ri vo cnh ng no vn s lun trn y t tn, ngh

rng, c Quan Th m, ngi bit tt c, bt k th no con vn lun nng da trn vn ni tr tu t bi ca

ngi. T y v sau, lc gia tr v s dn dt ca c Quan Th m s lun cnh bn ta. Khi y nht nh d

ch ting gi hng danh ca ngi cng gip qu v vt thot sinh t. Phi c nim tin bt thoi ny th s qui

y mi tr nn chn chnh v thun tnh.

C cu ni rng: tn tm l bnh xe qu gi ngy m ln trn ng tu gii thot. y l phm tnh u tin

trong by phm tnh cao c. Mt tri chiu sng ng u khp mi ni, nhng ch ni no dng knh lp hi t

nh sng li mi c th khin c bc chy. Tm t bi ca c Quan Th m ta sng ng u cho khp chngsinh, nhng ch nhng ai c c knh lp tn tm th la gia tr mi c th bc chy.

Qui y ch v chuyn i ny, hay qui y ch vt kh khn trc mt, u l nhng mc tiu qu thin cn. Qu

v cn phi pht tm qui y cho n khi tt c chng sinh thnh chnh qu. n bao gi qu v c th mang ht

thn khu hin tng cho c Quan Th m vi nim tin chn tht, nng da ht ni ngi d hon cnh thun

tin hay kh khn, mi tht l qui y, trong ngha trn y nht, l s qui y chn chnh ca i tha.

Cng c th qui y ni c Quan Th m qua ba phng din, ngoi, trong v kn mt. Mt ngoi, c Quan Th

m l Tam Bo: Pht, Php v Tng. Mt trong, c Quan Th m l Tam Cn: thng s, bn tn v k ni. Vmt kn mt, c Quan Th m l tam thn Pht: Php thn, Bo thn v Ha thn. Qui y, v vy, nht nh

khng phi ch l cng phu s khi nhp mn. Ni cho chnh xc, cng phu ny bao gm trn vn ng tu

mc thm su nht, n tn qu gic ng. Tuy vy, d qui y c nhiu mc khc nhau, nhng vn c th

lm trn tt c bng cch n gin tr Lc t ch vi tn tm v nim xc quyt rng n s ca mnh, bt phn

vi c Quan Th m, l tinh ty duy nht ca mi biu hin ca Tam Bo.

c A-ti-sa, bc thy tr tu v thnh tu v song c khp vng Bc n v ng n tn vinh l c Pht th

hai, tng du hnh sang Ty Tng. ngi ni v li ch qui y nhiu ln n ni mi ngi bt u gi ngi

l Bc Hin Thnh Qui Y. Khi bit t gi mnh nh vy, ngi ct li cm khi, tht l mt vinh hnh ln lao!

c iu lnh no hn l qui y ni Pht?


31/77

TM B

Hiu r tm quan trng ca tn tm v qui y ri, by gi chng ta bc vo tinh ty ca i tha: tm b .

25. Nn tng i tha l tm b ;

l ng duy nht m khp ch Pht tng i qua.

ng bao gi xa ng tu cao qu ca tm b ,

hy v chng sinh, tr Lc t ch.

Tm b , phn ng l bodhicitta, l c mun t qu gic ng ph chng sinh. Tm b c hai

mt, qui c v cu cnh. Tm b cu cnh l thy c Pht tnh vn c trong mi chng sinh, ch nhng ai

chng c tnh khng ca vn php mi c c tm ny. y khng phi l lnh vc c th d dng hiu cho

trn vn, nn thng thng chng ta bt u bng php tu tm b qui c trc, d tu hn.

Tm b qui c cng c hai: tm nguyn v tm hnh. Tm nguyn b l c mun thnh tu qu gic

ng sinh, v tm hnh b l thc hin c mun ny bng vic lm qua php hnh su hnh ba la mt.

Ni cch khc, tm nguyn b l xc nh mc tiu, v tm hnh b l phng tin p dng tmc tiu y. Cha kha ca i tha nm im nguyn v hnh u khng hng v bn thn m hng v

chng sinh cho n cng tn sinh t.

B tm nguyn l tm a t bi su xa n ni thit tha cu gic ng ch cu chng sinh, tm nguyn

ny lm cch no c th bt u pht khi? Trc tin, hy mi c Quan Th m chng gim cho lng mnh

kin quyt hng qu gic ng v chng sinh. Tip theo, n lc qut b khuynh hng ch mun tr gip ngi

thn, lm ng trc nhu cu ca nhng ngi mnh khng a thch. iu ny c th lm c nu qu v thy ra

rng trong v s i kip ti sinh khng th m k m mnh i qua, mi chng sinh, khng st mt ai, nht

nh phi tng l cha hay l m ca mnh, t nht mt ln. Mi chng sinh, cho d l ging cn trng b mn,ai ai cng u mong c hnh phc, khng mun kh au. Nhng li khng bit rng kh au n l v vic

bt thin lm, hnh phc l do tm thin sinh ra. Ngh n ht thy chng sinh ang ui ngt v vng trong

kh au, ta k m i lc gia sa mc bao la, qu v khng th no khng cm thy xt xa, lng t bi khng th

khng pht khi.

lng t bi ny c th pht trin cng rng hn, qu v hy tng tng mnh ang trong ci a ngc, t

dng thy trc mt cha m mnh b ngc tt Dim Vng li ko, nh p, dng v kh st bn m m, dng

ng si m t, dng thit bng chy m . Nhn cha m n au khng khip nh vy, l no lng xt

thng khng dng y, l no khng cm thy thc bch mun hi h chy ngay n cu h? Khi lng thnglo ny tha thit ni ln, hy suy ngh thm mt cht. Cha m i ny ch l hai trong s lng chng sinh nhiu

nh khng gian v tn, th hi ti sao chng sinh nhiu v tn kia li khng ng cho qu v thng xt? Thy ra

iu ny tht chng c l l g, t t c gng m rng tm t bi, trc tin cho thn nhn, cho bng hu, ri cho

nhng ngi mnh quen bit, ri cho c quc gia, c tri t, cui cng m rng cho v lng chng sinh trong

khp ba ci lun hi. Ch khi no n c vi tm vc v tn ny, tm t bi ca qu v mi c gi l tm t bi

chn chnh.

Tt c chng sinh u ging nhau ch ai cng mong c hnh phc, thot kh au. S khc bit ln gia

mnh v k khc ch nm con s: mnh ch c mt, cn k khc th nhiu v tn. Vy hnh phc ca ti, khau ca ti, no ng g so vi hnh phc v kh au ca v lng chng sinh. iu tht s ng ni, l

chng sinh ang kh hay ang vui. y l nn tng ca tm b : mong vui cho ngi thay v cho mnh, c

bit i vi nhng ai mnh gi l k th, nhng k x t vi mnh. Bng khng, t bi lm g?


32/77

Cm thy thng lo cho chng sinh l khi im. T s c th chuyn nguyn c ca mnh thnh hnh

ng. Tuy nhin, c Atisa c dy, tm nguyn l chnh. Vy nu tm lc no cng y p mun lm li cho

chng sinh th bt k vic lm bn ngoi biu hin nh th no, b tm hnh vn s vn chuyn mt cch t

nhin.

Gi c b tm th khng

kho tang tam cua bac giac ngo.pdf

Documents