khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/angi_devshih/... · web viewГетеро...

Генетик шинжилгээ

45. Эцэг нь 2-р бүлгийн цустай, эх нь 3-р бүлгийн цустай гэр бүлд 4 хүүхэд төржээ. Бүх хүүхэд нь 4-р бүлгийн цустай төрсөн бол эцэг эхийн генотипийг олно уу ?

а. I A I A х I O I O В. I A I A х I B I B С. I O I O х I B I B D. I A I O х I O I O E. I B I O х I O I O

46.47, 48 асуулт дараах зурагтай холбоотойг анхаарна уу.

46. Идэш тэжээлээс туулай уствал яах вэ?

Экосистем

47. Энэ ямар экосистем вэ тайлбарлана уу.

48 Байгаль дахь бодисын эргэлтэнд голлох үүрэгтэй нь аль нь вэ?

............................................................................................................................

10-р ангийн Биологийн анги дэвших шалгалтын хариу№-3

Даалгаврын дугаар

Хариулт Оноо

Түвшин Мэдлэг ойлголтБүлэг сэдэв Биологийн олон янз байдал1 B 22 B 2

Эсийн үйл ажиллагаа3 D 24 C 2

Хооллолт5 А 2

Амьсгал ба ялгаруулах6 В 17 С 18 А 1

Зохицуулга ба хяналт9 Дендрит 110 С 111 А 1


12 В 1ХэрэглээХооллолт

13 Цардуул+усШүлсний амилазамальтоз 214 D 2

Амьсгал ба ялгаруулах15 D 2

Зохицуулга ба хяналт16 B 217 B 2

Эсийн хуваагдал, удамшил хувьсал18 В 2

Генетик шинжилгээ19 В 120 А 1

21 Е 1Биотехнологи

22 А 1Задлах

23 Б Эрвээхэй 2Эсийн үйл ажиллагаа

24 А 225 В 2

Хооллолт26 Өөх тос Липазаг глицерин+тосны

хүчил2

Амьсгал ялгаруулах27 С 228 Р 229 D 2

Зохицуулга ба хяналт30 С 231 В 2

Эсийн хуваагдал ба удамшил хувьсалЗ2 D 233 A 2

Генетик шинжилгээ34 РАахаа 2

Биотехнологи35 Талх барихад хөрөнгө мөөг анаэроб

амьсгалаар нүүрсхүчлийн хий спирт үүсгэдэг

2

36 А 2Популяци

37 Е 2Экосистем

38 В 2Үнэлэх

39 Төмсөг-тестостеронӨндгөвч-прогестронНойр булчирхай-инсулинБамбай булчирхай-кальцитонин

4

40 А 4Эсийн үйл ажиллагаа

41 1- Плазмолиз2- Деаплазмолиз3- тургор

2

42 Апопласт буюу эс хоорондын зайСимпласт эсийн хананы нүх сүв

2

Хооллолт43 Пепсин энзим РН1-2 хүчтэй хүчиллэг 2


44 В 2

Бүтээх

Биотехнологи45 Харшил өгөхгүй, үйлдвэрлэх хэмжээ

ихэссэн ач холбогдолтой.2

46 Үнэг, бүргэдийн идэш тэжээл хомсдоно. 2

47 Хээрийн экосистемийн идэш тэжээлийн хэлхээ

2

Нийт оноо 84

10-р ангийн Биологийн хичээлийн анги дэвших шалгалтын ерөнхий блюпринт №-4

1 дүгээр хэсэг:

Мэдлэг ойлголт: Даалгаварын тоо-13 \ 14 оноо \

Биологийн олон олон байдал : \2 оноо \

1. Биологийн салбар болох ангилалзүйн шинжлэх ухааныг судалсан, суурийг тавьсан эрдэмтний нэрийг сонгоно уу.

А. Ч. Дарвин Б. К. Линней В. Ж.Б Ламарк Г. Р.Гук

2. Хос нэршлийн зарчмаар нэрлэгдсэн амьд биеийг сонгоно уу.

А.Bacterium Б. Цэцэгт ургамал В. ДОХ Г. Homo sapiens Эсийн үйл ажиллагаа : \2 оноо \3. Энзим доорх химийн бүлгийн аль төрөлд багтах вэ?

А. Нүүрс- ус Б. Өөх тос В. Уураг Г. Сахар4. Ямар бодисын дутагдлаас шалтгаалан хүний буйлнаас цус гардаг вэ?

А. Кальци Б. Төмөр В. Витамин С Г. Витамин ДХооллолт: \2 оноо \5.Хоол боловсруулах замын 4 хэсэгт липаза энзимийн идэвхийг хэмжив. Аль хэсэгт липаза хамгийн идэвхитэй байсан бэ?

А. Бүдүүн гэдэс Б. 12 хуруу гэдэс В. Улаан хоолой Г. Ходоод

Амьсгал ба ялгаруулах: \3 оноо \ 6. Дараах бодисын аль нь аэроб болон анэроб амьсгалын хоёуланд нь үүсэх вэ? А. Сүүний хүчил Б. Ус

В. Гурван фосфорт аденозин Г. Хүчилтөрөгч 7. Аэроб амьсгалаар глюкоз задарчээ. Энэ процессоор үүссэн бодисууд ямар эргэлтэнд оролцох вэ?

А. Нүүрстөрөгчийн эргэлт Б. Нүүрсхүчлийн болон усны эргэлтВ. Энергийн эргэлт Г. Зөвхөн усны эргэлт

8. Органик бодисуудаас бөөр хамгийн ихээр ямар бодисыг ялгаруулдаг вэ?А. Мочевин Б. Мочевины хүчил

В. Креатинин Г. Гиппуровын хүчилЗохицуулга ба хяналт: : \3 оноо \9. Хүүхэд халуун пийшинд гараа хүргээд огцом татаж авав. Энэ рефлексийн эффекторыг олно уу.

А. Хурууны хүлээн авуур Б. Өгсөх мэдрэлВ. Гарын булчин Г. Нугас

10. Геотропизмын хариу үйлдлийг сонгоно уу.А. Цэцэглэх Б. Том навч ургахВ. Үндэс хөрс рүү ургах Г. Үр соёолох

11. Чийг бам өвчний шинжийг сонгоно уу.А. Цус шүүрэх Б. Амьсгаа давхцахВ. Суулгах Г. Үе мөч өвдөхГенетик шинжилгээ: : \1 оноо \

12. Хүний инсулины генийг геномоос яаж салгах вэ? А. Плазмидаар Б. Пектиназа ферментээрВ. Рестхриктаза ферментээр Г. Бүгд бурууБиотехнологи: \1 оноо \

13. Биотехнологийн шинжлэх ухааны үндсийг боловсруулахад чжхал хувь нэмэр оруулсан эрдэмтний нэрийг сонгоно уу.

А. Луи Пастер Б. Р. ГукВ. К. Бэр Г. Т. Шванн

Хэрэглээ: Даалгаварын тоо-10 \ 16 оноо \Хооллолт: \4 оноо \

1. Хоол хүнсний холимгийг ходоодны шүүстэй хольж 37ОС температурт байлгав. Цагийн дараа дараах бодисуудын аль нь задарч эхлэх вэ? А. Эрдэс Б. Өөх тос В. Нүүрс ус Г. Уураг2. Фотосинтезэд нүүрсхүчлийн хий ба ус ямар харьцаагаар ашиглагдах вэ? А. 6:3 Б. 1:6 В: 1:1 Г. 2:5

Амьсгал ба ялгаруулах: \ 2оноо \ 3. Амьсгалаар гарч байгаа агаарт нүүрсхүчлийн хий хэдэн хувийг эзлэх вэ? А. 0.03% Б. 4% В. 16% Г. 20%

Зохицуулга ба хяналт: : \4 оноо \4. Эрүүл хүн уураг ихтэй хоол иджээ. Энэ нь түүний шээсэнд ямар нөлөө үзүүлэх вэ? А. Шээсэнд амин хүчил агуулагдана

Б. Шээсэнд глюкоз агуулагдана В. Шээг ихээр агуулагданаГ. Ус маш ихээр агуулагдана

5. Нэгэн хүн цөсний хагалгаанд орж цөсөө авхуулжээ. Тохирох өгүүлбэрийг сонгоно уу.

А. Тэр нүүрс ус агуулсан хүнс идэж чадахгүйБ. Тэр өөх тосыг маш бага хэмжээгээр идэж чаднаВ. Тэр зөвхөн шингэн хүнс идэж чаднаГ. Тэр өдөрт зөвхөн нэг аяга хоол л идэх хэрэгтэй

Эсийн хуваагдал, Удамшил, хувьсал: \ 2оноо \ 6. Хүүхдийн хүйсийг юу тодорхойлдог вэ?

А. Эцгийн цусны бүлгүүд В. Эцгийн хромосомууд

В. Эхийн цусны бүлгүүд В. Эхийн хромосомууд Генетик шинжилгээ: : \3 оноо \ 7. Гомозигот цагаан хулганыг гомозигот хар хулганатай эвцэлдүүлэхэд нэгдүгээр үед бүх гөлчгий нь хар төржээ. 1-р үеийн үр төлийг гомозигот цагаан хулганатай эвцэлдүүлэхэд 10 гөлчгий төржээ. Тэдгээр гөлчгийн өнгийг олно уу.

А. 5 хар, 5 цагаан Б. 8 цагаан, 2 харВ. 10 хар Г. 10 цагаан

8. Нэгэн эрэгтэй 3 хүүтэй. Түүний дараагийн хүүхэд хүү байх магадлалыг олно уу.

А. 0% Б. 25% В. 50% Г. 75% 9. Хүний хүйс нь Х, У бэлгийн хромосомоор тодорхойлогддог. Эрэгтэй, эмэгтэй хүний бэлгийн хромосомыг тодорхойлон бичнэ үү. Эрэгтэй хүн ....... Эмэгтэй хүн ......... Биотехнологи: \1 оноо \ 10. Их хэмжээний сүүний хүчил агуулсан зүйл аль нь вэ?

А. Нэг лааз пиво Б. Шинэхэн жигнэсэн талхны захВ. Эрчимтэй дасгал хийж байх үеийн булчинГ. 700С, 30 мин хадгалсан глюкоз, хөрөнгө мөөгийн холимог

Задлах даалгавар: Даалгаварын тоо-14 \ 34 оноо \ Биологийн олон олон байдал : \2 оноо \1.Ангилал зүйн нэгжүүдийг зөв дараалалаар задлаж бичнэ үү.

Хүрээ- .........,-...........,-..................,-...............,-................Эсийн үйл ажиллагаа : \4 оноо \2. Осмос, диффузийн аль алиных нь хувьд шаардлагатай шинжийг сонгоно уу.

Хагас нэвтрүүлэгч мембран шаардлагатай

Концентрацийн градиент

шаардлагатай

Энерги шаардлагатай

А ХБ х В х хГ х х

3. Амьд биед шаардлагатай энергийг үүсгэдэг процессийг сонгоно уу.А. Хоол боловсрох Б. ЯлгаруулахВ. Митоз хуваагдал Г. Эсийн амьсгал

Хооллолт : \2 оноо \

4. Хоол хүнсийг сайтар зажлах нь түүний задралд ямар нөлөө үзүүлэх вэ?

А. Хоол хүнсэнд байгаа бактерийг устганаБ. Хоол хүнсийг протеаза энзимтэй холиноВ. Хоол хүнсний задрах гадаргуугийн талбайг нэмэгдүүлнэ

Амьсгал ба ялгаруулах: \ 6 оноо \5. Булчинд анаэроб амьсгалаар юу үүсдэг вэ?

Сүүний хүчил Нүүрсхүчлийн хий А Б хВ х Г х Х -үүсгэнэ х- үүсгэхгүй Түлхүүр

6. Ургамал болон амьтны амьсгал хэзээ явагддаг вэ?Амьтан Ургамал

А Байнга БайнгаБ Байнга Зөвхөн шөнөВ Зөвхөн өдөр Зөвхөн өдөрГ Зөвхөн өдөр Зөвхөн шөнө7 . Бөөрний үүрэг аль нь биш вэ?А. Спиртийг задлах Б. Цусан дахь илүүдэл давсыг ялгаруулахВ. Цусан дахь илүүдэл усыг ялгаруулахГ. Цусан дахь шээгийг ялгаруулах Зохицуулга ба хяналт: : \ 4 оноо \8. Дотоод шүүрлийн булчирхайнаас ялгарах даавруудын нэрийг бичнэ үү. – Нойр булчирхай→..........................................

-Бөөрний дээд булчирхай→...................... - Бамбай булчирхай→................................ - Өнчин тархи- Гипофиз→.........................

Эсийн хуваагдал, Удамшил, хувьсал: \ 4оноо \ 9. Хүний хромосомын диплоид бүрдэл хэд байдаг вэ?

А. 23 Б. 23 хос В. 46 Г. 46 хос10. Вандуйн өндөр ишний аллель доминант, богино ишний аллель рециссив ген байдаг. Гетерозигот өндөр иштнй вандуйг богино иштэй вандуйтай эрлийзжүүлэн 100 үр авчээ. Тэдгээр үрнүүдээс хэдэн намхан иштэй вандуй ургах вэ?

А. 25 Б.50 В. 75 Г. 100

Генетик шинжилгээ: : \2 оноо \

11. Боловсорсон эр бэлгийн эсэд ямар бэлгийн хромосомууд байдаг вэ?

А. Х ба У хромосом хоёул Б. Х юмуу, эсвэл У хромосомВ. Зөвхөн Х хромосом Г. Зөвхөн У хромосом

Байгаль дахь бодисын эргэлт: \2 оноо \ 12. Нүүрстөрөгчийн эргэлтэнд оролцож буй бүтээгчдийн шингээдэг энгийн бодисыг сонгоно уу.

А. Нүүрс ус Б. Нүүрсхүчлийн хийВ. Азот Г. Уураг

Популяци: \2 оноо \ 13. . Ховордож байгаа амьтдын төрөл зүйлийг хамгаалахад тус болох хүний үйл ажиллагааг сонгоно уу.

А. ХАА-н олон ферм байгуулахБ. Тусгай хамгаалалттай газар олноор байгуулахВ. Унаган байгалийг сүйтгэхГ. Байгалийн нөөц баялгийг ашиглах

Экосистем: \2 оноо \ 14. Идэш тэжээлийн хэлхээний бүдүүвч үзүүлэв. Тариаланчдын устгахыг хүсэх амьд биеийг сонгоно уу.

А→→→→→→ Б→→→→→→ В →→→→→→Г Байцаа ургамлын жирх цох жижиг шувуу

2 дугаар хэсэгҮнэлэх: Даалгаварын тоо-5 \ 20 оноо \

Биологийн олон олон байдал : \2 оноо \1. Үет хөлтний хүрээний амьтанд багтахгүй бүлэг аль нь вэ ? А. Дугираг хорхой Б. Аалз хэлбэртэн В. Хавч хэлбэртэн Г. Шавж. Зохицуулга ба хяналт: : \ 4 оноо \ 2. Дотоод шүүрлийн булчирхайнаас ялгарах дааврын нэрийг зөв холбоно уу 1. Нойр булчирхай а. Адреналин

2. Бөөрний дээд булчирхай б. Инсулин3. Бамбай булчирхай в. Тестотерон4. Эр бэлгийн булчирхай г. Тироксин5. Эм бэлгийн булчирхай д. Эстроген

Эсийн хуваагдал, Удамшил, хувьсал: \ 5 оноо \ 3. Дор өгөгдсөн нэр томъёонд (1-5) аль тодорхойлолт нь (А-Д) тохирохыг сонгоно уу.1. Аллель генүүд а. Нэг аллель генийн илрэл нөгөө аллелийнхаа

илрэлийг давамгайлах

2. Удамшил б. Тухайн бодгалийн бүх шинж тэмдгийн нийлбэр3. Гетерозигот в. Өөрийн шинж тэмдгээ дараагийн үе удамдаа

шилжүүлэх амьд бие махбодын үндсэн шинж 4. Давамгайлал г. Гомологи хромосомуудын ижил хэсгүүд дээр

байрлан нэг шинж тэмдгийн хөгжлийг хариуцах генүүд 5. Фенотип д. Аллель генүүд нь ялгаатай байх бодгаль

А. 1А,2Б,3В,4Г,5Д Б. 1Б,2А,3В,4Д,5ГВ. 1Г,2В, 3Д, 4А,5Б Г. 1Д,2Г,3Г,4В,5Д Байгаль дахь бодисын эргэлт: \ 4 оноо \

4. Нүүрстөрөгчийн болон усны эргэлтэд хоёуланд нь оролцдог процессыг ол. Тайлбарлаж бичнэ үү.

А. Конденсаци Б. Чулуун нүүрс үүсэхВ. Фотосинтез Г. Транспираци Экосистем: \ 5 оноо \

5. Экосистемд тасралтгүй эргэлтэнд оршдог зүйлсийг сонгоно уу.

Нүүрстөрөгч Энерги УсА хБ х В х х Г х х Бүтээх даалгавар. Даалгаварын тоо-7 \ 14 оноо \

Эсийн үйл ажиллагаа : \4 оноо \1. Энзимийн үүргийг зөв тохируулна уу.

1. Гликоген а. Ходоодонд ялгардаг уураг задалдаг фермент2. Пепсин б. Өөх тосыг болон тосны хүчил болгон задалдаг3. Лигаза в. Уургийг задалдаг энзим 4. Липаза г. ДНХ-ийн хэсгүүдийг хооронд нь холбодог энзим5. Лактаза д. Сүүний сахар болох лактозыг задлагч энзим2. Мод цагт 650 гр ус ууршуулж. Харин үндэсний систем нь цагт 520 гр шингээж авна. Энэ нь физиологийн хэвийн үзэгдэл юм. Гадаад орчны ямар нөхцөлд энэ харьцаа хадгалагдах вэ?

А. Бороо орох үед Б. Агаарын температур буурах үед В. Агаарын чийг буурах үедГ. Агаарын чийг буурч, агаарын температур нэмэгдэх

Хооллолт : \2 оноо \3. Дөрвөн төрлийн хоолны үндсэн найрлагыг хүснэгтэд үзүүлэв.Өтгөн хаталтаас сэргийлэх хоолны төрлийг сонгоно уу? Хоолны 100 граммд агуулагдах хэмжээ / гр

төрөл Нүүрс ус Өөх тос Эслэг УурагА 18 12 8 25Б 30 32 2 12В 38 4 22 10Г 48 15 10 5

Амьсгал ба ялгаруулах: \ 2 оноо \4. Дээрхи найрлага амьсгалын процессийн дараа хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?

Хүчилтөрөгч% Нүүрсхүчлийн хий% Азот%А 5 73 20Б 16 4 78В 21 0.04 78Г 78 2 20

Биотехнологи: \ 2 оноо \5. Эдгээр бичил биетний алийг нь пенциллины үйлдвэрлэлд ашигладаг вэ?

А. Сүүн хүчлийн бактери Б. Хөгц мөөгөнцөрВ. Гэдэсний савханцар Г. Хөрөнгөний мөөгПопуляци: \ 2 оноо \

6. Анхы жилээс 2 дахь жилд шилжихэд тагтааны популяцийн нягтшил нь: 130-35+84=179 болно. Энэ мэтээр ойрын 5 жилд яаж өөрчлөгдөхийг өөрсдөө тооцож олоорой.

Экосистем: \ 2 оноо \ 7. Английн эрдэмтэн А. Тэнсли 1935 онд экологийн шинжлэх ухаанд ямар нэр томъёо оруулсан бэ?

А. Зүйл Б. Экосистем В. БиоценозГ. Популяци Д. Бүлгэмдэл

6

10 дугаар ангийн Биологи “Тестийн хариу”

№ Даалгаварын хэлбэрүүдШалгалтын материал

1 дүгээр хэсэг 2 дугаар хэсэг

Судлагдахууны нэр

Мэдлэг ойлголт Хэрэглээ Задлах Үнэлэх Бүтээх

Д.тоо

хариу оноо

Д.тоо

хариу оноо Д.тоо

хариу оноо

Д.тоо

хариу оноо

Д.тоо

хариу оноо

1 Биологийн олон янз байдал

2 1Б2Г

2 1 1Хүрээанги баговогтөрөлзүйл

2 1 1А 2

2 Эсийн үйл ажиллагаа

2 3В4В

2 2 2В3Г

4 2 1.1в,2а,3г4б, 5д2Г

4

3 Хооллолт 1 5Б 2 2 1Б2В

4 1 4В 2 1 3В 2

4 Амьсгал ба ялгаруулах

3 6В7В8В

3 1 3Б 2 3 5Б6А7А

6 1 4Б 2

5 Зохицуулга ба хяналт

3 9Б10В11А

3 2 4В5Б

4 1 8. ИнсулинАдреналинТироксинсоматотропин

4 1 2.1б,2а3г 4в5д

4

6 Эсийн хуваагдалУдамшил, Хувьсал

1 6В 2 2 9В10Б

4 1 3В 5

7 Генетик шинжилгээ

1 12А 1 3 7А8В9 ХУ ХХ

3 1 11Б 2

8 Биотехнологи 1 13А 1 1 10Б 1 1 5Б 2

9 Байгаль дахь бодисын эргэлт

1 12Б 2 1 4В 4

10 Популяци 1 13Б 2 1 6. тооцож гаргах

2

11 Экосистем 1 14Б 2 1 5Б 5 1 7Б 2Нийт 13 14 10 16 14 32 5 20 7 14

10 дугаар ангийн биологи хичээлийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №5

Мэдлэг ойлголт

А.Биологийн олон янз байдал

1. Ангилал зүйн нэгжүүдийг ихээс нь бага руу нь зөв дараалалд оруулаарай. / 1 оноо /

a. Зүйл-төрөл-овог-баг-анги-хүрээ-аймаг. b. Аймаг- анги- хүрээ-овог-баг-төрөл-зүйл c. Зүйл-овог-баг-төрөл-анги-хүрээ-аймаг d. Аймаг-хүрээ-анги-баг-овог-төрөл-зүйл

2. Цэцэгт ургамлыг яагаад далд үртэн гэж нэрлэсэн бэ. /1 оноо /a. Цэцэг , үртэй b. Жимс нь үрийг тохиромжгүй нөхцөлөөс хамгаалдаг. c.. Үрээр үрждэг. d. Үрт нахиа нь үрэвчийн хөндийд байрладаг.

B.Эсийн үйл ажиллагаа.

3.Протоплазм нь эсийн бүрхүүлээс салж хөндийрэх үзэгдлийг юу гэж нэрлэх вэ? \1оноо\

а Плазмолиз б.деплазмолиз в.изотоник г. Гипотоник

4. Энзим доорх химийн бүлгийн аль төрөлд нь багтах вэ?\1оноо\ а. Нүүрс-ус б.Өөх тос в.Уураг г. сахар

C. Хооллолт

5.Шим бодис задрах үйл явц аль эрхтэнд явагдах вэ? 1 оноо

a. Амны хөндий, улаан хоолой, нарийн гэдэсb. Амны хөндий, цөс, бүдүүн гэдэс c. Амны хөндий, ходоод, нарийн гэдс d. Амны хөндий, бүдүүн гэдэс, нойр булчирхай

D.Амьсгал ба ялгаруулах6. Амьсгалаар гарч байгаар агаарт нүүрс хүчлийн хий хэдэн хувийг эзлэх вэ? \1оноо| А. 0,03% Б. 4% В.16% Г.20%7. Аль нүүрсхүчлийн хийг бикарбонат ионд хувиргах вэ? \1оноо\ А. Альбумин Б. Нүүрстөрөгчийн ангидраза В. Гемоглобин Г. Карбогидраза8. Аэроб амьсгал ямар оргаойдод явагдах вэ? А.Бөөм Б.сийвэн В.Митохондри Г.Эндоплазмын торлог9. Амьсгалаар гарч байгаар агаарт хүчилтөрөгч хэдэн хувийг эзлэх вэ? А. 0,03% Б. 4% В.16,3% Г.20%F. Зохицуулга ба хяналт10. Аль бамбай булчирхайн даавар вэ? \1оноо\ А.Тимозин Б.Инсулин В. Тироксин Г.Адирналин11. Мэдрэлийн эрхтэн тогтолцооны бүтэц, үйл ажиллагааны үндсэн нэгжийг нэрлэ \1оноо\ А.Нейрон Б.Дендрит В. Аксон Г.Нерв12. Нейрон нь их бие болон сэртэнгээс тогтоно. Уртыг нь..........гэнэ.\1оноо\ А.синапс Б.Дендрит В. Аксон Г.НервG. Генетик шинжилгээ

13.Тодорхой нэг шинжээр ялгаатай бодгалиудыг хооронд нь эвцэлдүүлэхийг ............ ....... гэнэ.\1оноо\ А. зигот Б.Моногибрид эрлийзжүүлэг В. Полигибрид Г.Гибрид удам

Хэрэглээ C. Хооллолт 2

14. Дараах хүнсний бүтээгдэхүүнүүдийн алинд нь нүүрс ус их агуулагдах вэ. /2 оноо /

Жимс Өндөг Талх Хүнсний ногоо Цөцгийн тос Шош, самар Мах

a. Жимс, өндөг, цөцгийн тос b. Өндөг, мах , Шош, самар c. Мах, цөцгийн тос d. Жимс, хүнсний ногоо, талх.

15. Харгалзуулаад хамгийн их энерги ялгаруулдаг шим бодисыг олоорой. \2оноо\1. 4,1 ккал а. Өөх тос2.9,3 ккал б.Нүүрс ус3.4.1 ккал в.Уураг

Амьсгал ба ялгаруулах 116. Эсийн аэроб амьсгалын үгэн болон химийн тэгшитгэлийг гүйцээж бич \2оноо\ C6H12O6 + ….. 6CO2 + ........... + 2830кЖГлюкоз .................. нүүрсхүчлийн хий .......... энерги

Зохицуулга ба хяналт 217. Нейрогли нь мэдрэлийн эсэд хэд хэдэн үүрэг гүйцэтгэнэ \2оноо\Үүнд: 1. Тулгуур 2. .......................... 3. тусгаарлах 4. ........................ 5................ 18. 2,3-р тэмдэглэсэн дотоод шүүрлийн булчирхайг нэрлэж бич \2оноо\

Эсийн хуваагдал Удамшил, хувьсал 119. Бэлгийн бус үржил болон митоз хуваагдалтай холбоотой нэр томьёо, үйл явцыг хооронд нь зөв харгалзуулаарай. / 2 оноо /

1. Митоз хуваагдал a. Өөрийгөө хуулбарлах 2. Хромсомын хоёрчлол b. Хос хромсом 3. Диплойд бүрдэл c. Биеийн эсүүд хуваагдан диплойд хормсомтой шинэ эс

үүсэх хуваагдал a. 1a, 2b, 3c b. 1b, 2a, 3c c. 1c, 2a, 3b

ГенотипФенотип

1

2

34

5

Сонголт Биеийн хэсэг Хөлийн тооA Толгой-цээж, хэвлий гэсэн 2 хэсэгтэй 4 хосB Толгой, цээж, хэвлий гэсэн 3 хэсэгтэй 5 хосC Толгой, цээж, хэвлий гэсэн 3 хэсэгтэй 3 хосD Толгой, цээж, хэвлий гэсэн 3 хэсэгтэй 4 хосE Толгой-цээж, хэвлий гэсэн 2 хэсэгтэй 5 хос

Генетик шинжилгээ320. Ганцаараа илэрч байгаа шинжийг ..................... буюу ...................... гэнэ. \1оноо\21. Зөв харгалзуулаарай \1оноо\1.рецессев а. АА2. гомозигот доминот б. Аа3. Гетерозигот доминант в. а4. Эцэг эх г. F5.Удам d.Р а. 1б, 2a, 3d,4г,5в б. 1в, 2а, 3б 4d,г,5г в. 1б, 2a, 3d,4г,5в г. 1б, 2a, 3d,4г,5в22. Ямар тохиолдолд 3-р бүлгийн цустай хүүхэд төрөх вэ? \1оноо\

А. ААxАВ Б. ААxВВ В. ВОxВВ Г. АОxАО D. АОxАА

Биотехнологи123.Хүнд зайлшгүй шаардлагатай зүйлсийг амьд эс эсвэл түүний нэсгүүд, үйл ажиллагааны үр дүнд бий болсон бүтээгдэхүүний оролцоотой үйлдвэрлэх технологийг ............................ гэнэ.ЗадлахА.Биологийн олон янз байдал

24. Зургийг сайтар ажиглаад үет хөлтний хүрээний төлөөлөгчид хамаарах онцлог шинжийг олно уу?\2оноо\

Эсийн үйл ажиллагаа25. Дараах бүдүүвчийг ашиглан 1,2 гэсэн тоогоор тэмдэглэгдсэн хэсгийг нөхөж, амьд биед явагдах ямар үйл явц болохыг нэрлэнэ үү. .\2оноо А. 1-Энзим, 2-шим бодис, шим бодис задрах

В. 1-Энзим, 2-шим бус бодис, шим бодис задрах С. 1-Шим бус бодис, 2-Энзим, шим бодис задрах D. 1-Шим бодис, 2- Энзим, шим бодис задрах

26. Бодисын молекулууд их концентрацтайгаас бага концентрацтай руу өөрөө аяндаа нэвчих үзэгдлийг .................. , уусгагчийн молекул бага концентрацтайгаас их концентрацтай руу хагас нэвтрүүлэгч ханаар нэвтрэхийг ............ –ийн үзэгдэл гэнэ. / 2 оноо

Хооллолт

27. 4,12 тэмдгэлсэн эртэнийг нэрлэж бич \2оноо\

12 COOH

Карбоксилийн бүлэг

Амьсгал ба ялгаруулах28. 4,5 дугаараар ямар эхртэнг тэмдгэлсэн байна нэрлэж бич \2оноо\

29. Амьсгал, хийн солилцоо, амьсгалах үйл явцын харьцуулалтын хүснэгтийг нөхөж бичнэ үү \2оноо\Амьсгал

Уушгины цулцангаар биед хүчилтөрөгч орох, нүүрсхүчлийн гадагшлах хийн солилцоо. Мөн ургамлын фотосинтез ба амьсгалах үед мөн хийн солилцоо явагдана.

Амьсгалах Уушгины цулцанг хүчилтөрөгчөөр хангах булчингийн хөдөлгөөн

30. Шээс үүсэх үйл явц нь .................... , ......................., ..................гэсэн дарааллаар явагдана.\2оноо\Зохицуулга ба хяналт 31. ”F” дугаартай дотоод шүүрлийн булчирхайнаас ялгарах дааврын хэмжээ багасвал ямар өвчин үүсэх вэ? [2 оноо]

A. Аддисон B. Чихрийн шижин C. Базед D. Үргүйдэл E. Салст хаван

32.Дотоод шүүрлийн булчирхайн зургийг ажиглан нэрийг зөв тохируулна уу. [2 оноо]

Дотоод шүүрлийн булчирхайн

1 2 3 4 5 6

A B C D E F

Бөөрний дээд булчирхай

Бамбай булчирхай

Өнчин тархи Нойр булчирхай

Сэрээ булчирхай

Төмсөг

Эсийн хуваагдал Удамшил, хувьсал33 Митоз хуваагдлын ямар үе шат болохыг тодорхойлно уу

. 34. ............ гэдэг нь тухайн шинж тэмдгийн хөгжих боломийг тодорхойлж байгаа ДНХ-ийн молекулын хэсэг юм.Генетик шинжилгээ35. Хүснэгтэнд генетикийн 3 нэр томьёог зөв ы нөхөж бич

Тодорхойлолт Нэр томьёоБие махбодыг шинж тэмдгийн гадаад илрэлУургийн тухай мэдээлэл агуулсан ДНХ-ийн хэсэгБие махбодын генүүдийн нийлбэрийг

Биотехнологи 36. Ханиад хүч хатгаа тусахад бидний ууж бас тариулдаг пенициллин, тетрациклин, эритромицин зэрэг эм, тариаг .................... гарган авадг. Байгаль дахь бодисын эргэлт37. Байгаль дахь бодисын эргэлтийг ерөнхийд нь 2 ангилдаг үүнийг нэрлэж бич1................................... 2.........................................

Популяци38. Популяцд ямар нэг саад хаалт тохиолдоогүй нөхцөлд тархацаа үргэлжлүүлсээр байдаг бөгөөд түүний тархан нутагшилтыг нь......................, ........................., .....................тархалттай гэж ангилна.Экосистем39. Дараах схемыг нөхөж бич Байгалийн нөөц баялаг

Шавхагддаг ..........................

.................................................. сансрын нөөц баялаг

Нөхөн сэргэдэг нөөц бялаг ............................................

Усны нөөц баялаг

ҮнэлэхБиологийн олон янз байдал40 .цэгийн оронд тохирох үгийг бич Үет хөлтний хүрээ

.......................анги .........................анги .................анги ............................анги

Зохицуулга ба хяналт 41. Өөрийн мэдэх дотоод шүүрлийн булчирхайг нэрлэж бич \4оноо\

Эсийн хуваагдал Удамшил, хувьсал42. митоз хуваагдал хэдэн үе шаттай вэ? Нэрлэж бич \2оноо\.................... ...................... ....................... ............................Байгаль дахь бодисын эргэлт 443.Экосистем 44.Хүрээлэн буй орчны бохирдлын үндсэн хэлбэрүүдийг нэрлэж бич \5оноо\ 1.................... 2. ................... 3........................ 4........................

БүтээхЭсийн үйл ажиллагаа45. Үндэсний системээр ус нэвчин ороход хоёр хүч үйлчилдэг үүнд:1......................2......................Хооллолт46 Дараах энзимийн үүргийг зөв харгалзуулна уу? \2оноо\

1. Пепсин А. Нүүрс усыг задална. 2. Липаза Б. Уургийг задална. 3. Амилаза В. Өөх тосыг задална.

а. 1Б, 2В, 3А b. 1В, 2Б, 3А c. 1А, 2В, 3Б

Амьсгал ба ялгаруулах

47. Доорхи зурагт Е, А үсгээр заасан хэсгүүдийг нэрлэ. \2оноо\ 1. Бөөр 2. Давсаг

3. Шээсний цорго 4. Тархилаг давхраа 5. Холтослог давхраа 6. Хам суваг

Биотехнологи48.Дрожжууд ...................ба ............................ орчны аль алинд нь амьдрах чадвартайПопуляци 49.Популяцыг түүний эзэгнэж буй нутаг дэвсгэрийн хэмжээнээс нь хамааруулж дараах байдлаар ангилдаг.\ 2оноо\1 ........................ 2. ........................... 3. ....................... 4......................................

Экосистем50. Гадаргын усны бохирдуулдаг үндсэн 7 эх үүсвэр байдаг бөгөөд тэдгээрийг нэрлээрэй \2оноо\1................................... 2............................. 3..................... 4......................... 5................................. 6.............................. 7..........................

№-4 Даалгаврын хариу

1. D2. D3. A4. B5. C6. Б7. Б8. В9. В10. В11. А12. В13. Б14. D15. 1-б, 2-а, 3-в16. Эсийн аэроб амьсгалын үгэн болон химийн тэгшитгэлийг гүйцээж бич C6H12O6 + 6O2 6CO2 + 6H2O + 2830кЖГлюкоз хүчилтөрөгч нүүрсхүчлийн хий Ус энерги

17. Нейрогли нь мэдрэлийн эсэд хэд хэдэн үүрэг гүйцэтгэнэ Үүнд: 1. Тулгуур 2. Хамгаалах 3. тусгаарлах 4. тэжээх 5. Шингэнийг ялгаруулах 18. Бамбай булчирхай , бөөрний дээд булчирхай19. С 20.Ганцаараа илэрч байгаа шинжийг давамгай буюу доминант шинж гэнэ.21.б22.в 23.Хүнд зайлшгүй шаардлагатай зүйлсийг амьд эс эсвэл түүний нэсгүүд, үйл ажиллагааны үр дүнд бий болсон бүтээгдэхүүний оролцоотой үйлдвэрлэх технологийг биотехнологи гэнэ.24. А25. D26.Диффуз, осмос

√

√

√√√√

√√

√

√

Биеийн эс

2 эс

27. Ходоод ,бүдүүн гэдэс28.Мөгөөрсөн хоолой, уушги29.Амьсгал Эсийн дотор явагдах тэжээлийн зүйлсийг хүчилтөрөгч ашиглан задалж, энерги

ялгаруулах урвалХийн солилцоо Уушгины цулцангаар биед хүчилтөрөгч орох, нүүрсхүчлийн гадагшлах хийн

солилцоо. Мөн ургамлын фотосинтез ба амьсгалах үед мөн хийн солилцоо явагдана.

Амьсгалах Уушгины цулцанг хүчилтөрөгчөөр хангах булчингийн хөдөлгөөн 30. Шээс үүсэх үйл явц нь түүдгэнцрийн шүүлт , сувганцарын эргэн шимэглэлт, шүүрлийн гэсэн дарааллаар явагдана31. В32. А33. Метафаз,34. Ген 35

Тодорхойлолт Нэр томьёоБие махбодыг шинж тэмдгийн гадаад илрэл ФенотипУургийн тухай мэдээлэл агуулсан ДНХ-ийн хэсэг ГенБие махбодын генүүдийн нийлбэрийг Генотип

36. Ханиад хүч хатгаа тусахад бидний ууж бас тариулдаг пенициллин, тетрациклин, эритромицин зэрэг эм, тариаг ...мөөгөнцрөөс................. гарган авадг. 37. Байгаль дахь бодисын эргэлтийг ерөнхийд нь 2 ангилдаг үүнийг нэрлэж бич1.Геологийн буюу их эргэлт 2.Биологийн бюу бага эргэлт38. Популяцд ямар нэг саад хаалт тохиолдоогүй нөхцөлд тархацаа үргэлжлүүлсээр байдаг бөгөөд түүний тархан нутагшилтыг нь жигд тархалттай , бүл маягийн тархалттай , цацагдмал маягийн тархалттай гэж ангилна39.Дараах схемыг нөхөж бич Байгалийн нөөц баялаг

Шавхагддаг Үл шавхагддаг

Нөхөн сэргэдэггүй нөөц баялаг сансрын нөөц баялаг

Нөхөн сэргэдэг нөөц бялаг уур амьсгалын нөөц баялаг

Усны нөөц баялаг

40. Хавч хэлбэртэн, аалз хэлбэртэн,олон хөлтөн,шавьжхэлбэртэн41Өнчин тархи, бамбай булчирхай,нойр булчирхай, бөөрний дээд булчирхай гм42.Профаз, Метафаз, анафаз ,Телофаз43.44. Хүрээлэн буй орчны бохирдлын үндсэн хэлбэрүүдийг нэрлэж бич1.Химийн бохирдол 2. Биологийн бохирдол 3.Цацрагийн бохирдол 4.Шуугианы бохирдол

45. Үндэсний системээр ус нэвчин ороход хоёр хүч үйлчилдэг үүнд:1. Усыг хөрснөөс сорж аваачих дээд хүч. Үүнийг ууршилт \транспирац\ гэнэ. 2. Усыг түлхэж өгөх доод хөдөлгөч хүч. Үндэсний даралт гэнэ46. а47. А- 1 бөөр, Е-2 давсаг48. Хүчилтөрөгчтэй, хүчилтөрөгчгүй49.Популяцыг түүний эзэгнэж буй нутаг дэвсгэрийн хэмжээнээс нь хамааруулж дараах байдлаар ангилдаг.1 Зүйлийн дэлхэц нутаг 2. Газарзүйн популяци 3. Экологийн популяци 4.Эгэл популяци 50. 1. Хот суурин газрын ахуйн бохир ус 2. Үйлдвэрийн бохир ус 3. Ахуйн үйлдвэр, цахилгаан станцын хөргөлтөнд зориулагдаад гарсан ус 4. МАА, газар тариаланд ашигласан бохир ус 5. Цацраг идэвхт бодисоор бохирдсон ус 6. гадаргын үерийн ус 7. Уурхай юүлэлтийн ус

Орчин үед дэлхий дахинд газар авч болзошгүй экологийн хямралын үндсэн шинжүүдэд1.Биосферийн бохирдол2.Эрчим хүчний эх булаг, нөөцийг хомсдол3.Биологийн нөөц баялгийн хомсдол зэргийг нэн тэргүүнд оруулж байна.

ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН X АНГИЙН “БИОЛОГИ”- н ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ № 6ШАЛГАЛТЫН ДААЛГАВРУУД:

I ХЭСЭГ:НЭГ: Мэдлэг ойлголт: / Даалгавар тус бүр 1 оноо /

Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал1.Мөөг нь ямар хооллолттой амьд бие вэ?

А. Сапрофит хооллолттой В. Автотроф хооллолттой С. Гетеротроф хооллолттойD. Миксотроф хооллолттой Е. Зөв хариулт алга

2. Хаг нь ямар амьд биеүдийн хам амьдрал вэ?А. Ойм ба мөөг В. Замаг ба хөвд С. Замаг ба мөөг D. Ойм ба хөвд

Дэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа 1. Савтай усанд бэх уусах нь:

А. Диффуз В. Осмос С. Идэвхтэй зөөвөрлөлт D. Эндоцитоз 2. Бодисын жижиг хэсгүүд концентраци ихтэй орчноос багатай орчин руу

шилжихийг .................................... гэнэ. A. Осмос В. Диффуз С. Шингээх D. Фагоцитоз

Дэд агуулга: Хооллолт1.Аль нь фотосинтезэд шаардлагагүй вэ?

А. Нарны гэрэл В. Хүчилтөрөгч С. Нүүрсхүчлийн хий D. УсДэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах1. Дараах бодисын аль нь аэроб болон анаэроб амьсгалын хоёуланд үүсэх вэ?

А. Сүүний хүчил В. Ус С. Гурван фосфорт аденозин D. Хүчилтөрөгч Е. Зөв хариулт алга

2. Цээж ба хэвлийн хөндийг тусгаарлаж амьсгалахад оролцдог эрхтэн аль нь вэ?А. Уушги В. Өрц С. Өвчүү D. Хавирга завсрын булчин

3. Амьсгалаар гарч байгаа агаарт хүчилтөрөгчийн хий хэдэн хувийг эзлэх вэ? А. 0,03% В.4% С.16% D. 20% Е. 79%

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1.Аль нь өсөлтийн даавар гэгддэг вэ?

А. Тироксин В. Адреналин С. Андроген D. Соматотропин2. Аливаа цочролд төв мэдрэлийн системийн заавал оролцоотойгоор бие махбодиос хариулах хариу үйлдлийг .............................. гэнэ.

А. Саатал В. Синапс С. Рефлекс D. Сэрэл3. Нейроны урт сэртэнг.......................... , богино сэртэнг .................................. гэж нэрлэнэ

А. дендрит, аксон В. аксон, дендрит С. аксон, синапс D.дендрит, синапс Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ1. Донор хүн гэж ямар хүнийг хэлэх вэ?

A. Хамгийн сайн цустай хүн B. 1 - р бүлгийн цустай хүн C. 2 - р бүлгийн цустай хүн

D. Өглөгч хүнийг E. Цус болон аль нэг эд, эрхтэнээ бусдад өгч буй хүнДэд агуулга: Биотехнологи1.Талх боорцог хийхэд ямар амьд биеийг ашигладаг вэ?

А. Хөрөнгө мөөг В. Сүүн хүчлийн нян С. Хөгц мөөг D. Амьд бие ашигладаггүйХОЁР: Хэрэглээ:

Дэд агуулга: Хооллолт1. Хүний хоол боловсруулах замын эрхтнүүдээс цээжний хөндийд байрлах эрхтэнг нэрлэнэ үү.

A. Улаан хоолой B.Ходоод C.Нарийн гэдэс D. Бүдүүн гэдэс E.Шулуун гэдэс

2. Дараах ферментүүдийг зөв тохируулсан хариултыг сонгоно уу?А. протеаза 1. Өөх тосБ. липаза 2. УурагВ. амилаза 3. Нүүрс-усГ. пепсинД. трипсин A.1А, Д,: 2Б,Г,: 3В, В. 1Б,: 2А, Г, Д,: 3В С. 1А, Б,: 2Г, Д, :3ВДэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах1. 3 моль глюкоз Анаэроб амьсгалаар хичнээн моль сүүн хүчлийг үүсгэх вэ?

А. 1,5 моль В. 3 моль С. 6 моль D. 12 мольДэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1. Èîä äóòàãäâàë ÿìàð ºâ÷èí ¿¿ñäýã âý?

А. Тîëãîé òîìðîõ В. Бàìáàé áóë÷èðõàé òîìðîõ С. Өí÷èí òàðõè òîìðîõ D. Яñ ¿éðýõ2. Сэтгэл хүчтэй хөдлөхөд ямар даавар цусанд ялгарч орох вэ?

А. Адреналин В. Инсулин С. Тироксин D . ГликогенДэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал1. Зурагт эсийн амьдралын мөчлөгийн ямар шатыг үзүүлсэн байна вэ?

А. Телофаз B. Анафаз C. Профаз D. Метафаз E. Интерфаз

Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ1. Дараах ойлголтуудаас аль нь Менделийн 2-р хуульд тохирох вэ?

А. 3:1 В. 2:1 C. 9:3:3:1 D. 1:2:1 E. а+d2. Эцэг эх хоёр нь хоёулаа баруун гараар үйлдэл хийдэг байтал хүүхэд нь солгой төржээ. Эцэг эхийн генотипийг олно уу?

A. ВВ х аа B.Аа х Аа C.АА х аа D.АВ х вв E. Аа х Вв 3. Гуравдугаар бүлгийн цустай хүн цус алдлаа гэхэд хэддүгээр бүлгийн цусаар сэлбэж болох вэ?

A. 1-р бүлэг B. 2-р бүлэг C.1, 4-р бүлэг D. 1, 3-р бүлэг E.4-р бүлэгДэд агуулга: Биотехнологи1.Эдгээр бичил биетийн алийг нь пенициллины үйлдвэрлэлд ашигладаг вэ?

А. Сүүн хүчлийн бактери В. Хөгц мөөгөнцөр С. Гэдэсний савханцар D. Хөрөнгө мөөг

ГУРАВ: Задлах: / Даалгавар тус бүр 2 оноо /Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал

1. Хүснэгтэнд үет хөлтний хүрээний ангиудын онцлог шинжүүдийг өгчээ. I – III дугаарт ямар ангийн шинж тэмдгийг өгсөн байна вэ?

Хөгжил Хөлийн тоо Амьсгалах эрхтэнI шууд хөгжилтэй 5 хос заламгай II бүрэн ба бүрэн бус

хувиралтай 3 хос трахей

III шууд хөгжилтэй 4 хос уушиг ба гуурсан хоолой А. I – хавч хэлбэртэн II – аалз хэлбэртэн III – шавьжВ. I – аалз хэлбэртэн II – хавч хэлбэртэн III – шавьжС. I – шавьж II – аалз хэлбэртэн III – хавч хэлбэртэнD. I – хавч хэлбэртэн II – шавьж III – аалз хэлбэртэнЕ. I – шавьж II – хавч хэлбэртэн III – аалз хэлбэртэн

Дэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа1. Сурагчид өнгө оруулсан сахарыг усанд уусгах туршилт хийжээ.

Туршилт юуг харуулж байна вэ? А. Осмос B. Диффуз C. Эндоцитоз D. Пиноцитоз

2. Дараах зургуудаар юуг дүрсэлсэн бэ?

А. Осмос В. Диффуз C. Эндоцитоз D. Пиноцитоз

Дэд агуулга: Хооллолт1.3 грамм нүүрс-ус исэлдэхэд хичнээн хэмжээний энерги чөлөөлөгдөх вэ?

А. 12,3 ккал В. 52,8 кж С. 8,2 ккал D. 35,2 кж Е. А ба В зөв F. В ба D зөДэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах

Дараах 1-3 асуултанд хариулж цэгүүдийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичнэ үү? / 6 оноо /1. Эсийн дотор тэжээлийн бодис хүчилтөрөгчийн оролцоотой исэлдэж нүүрсхүчлийн хий ба ус үүсгэн чөлөөлөгдсөн их хэмжээний энерги ГФА-д нөөцлөгдөх үйл явцыг ................................ амьсгал гэнэ.2. Эсийн дотор тэжээлийн бодис хүчилтөрөгчийн оролцоогүй дутуу исэлдэж, чөлөөлөгдсөн энерги ГФА-д нөөцлөгдөх үйл явцыг ....................................... амьсгал гэнэ.3. Эсийн амьсгалд оролцох хүчилтөрөгчийг орчноосоо авч, хаягдал нүүрсхүчлийн хийг бие махбодоос зайлуулах физиологийн үйл явцыг амьсгалах буюу .................................. гэнэ.Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1.Дараах ойлголтуудыг зөв тохируулна уу?

А. Нерв 1. Хүлээн авуурВ. Афферент ширхэг 2. Төвөөс зугатах мэдрэлийн ширхэгС. Эфферент ширхэг 3. Мэдрэлийн ширхэгD. Рецептор 4. Төвд тэмүүлэх мэдрэлийн ширхэгA. 1A, 2B, 3C, 4D B. 1D, 2B, 3A, 4C C. 1D, 2C, 3A, 4B D. 1D, 2A, 3C, 4B

2. Дараах дотоод шүүрлийн булчирхайг ялгаруулдаг гормонтой нь зөв холбоно уу?А. Бамбай булчирхай 1. ИнсулинВ. Нойр булчирхай 2. ТимозинС. Бөөрний дээд булчирхай 3. ТироксинD. Сэрээ булчирхай 4. АдреналинА. 1B, 2D, 3C, 4A B. 1B, 2D, 3A, 4C C. 1D, 2A, 3B, 4C D. 1A, 2B, 3C, 4D

Дэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал1.Шумуулын хошууны эсийн бөөм 28 хромосомтой бол түүний бэлгийн булчирхайд үүсэх бэлгийн эс хэдэн хромосомтой, ямар бүрдэлтэй бөөмтэй байх вэ?

A. 7, гаплоид B. 14, диплоид C. 14, гаплоид D. 28, диплоид E. 56, диплоид 2. Хүний эр, эм бэлгийн эсүүд хаана үүсдэг вэ ? Зөв хувилбарыг сонгоно уу ?

Өндгөн эс Эр бэлгийн эс

A Умайн гуурсан хоолой Үрийн сувагB Өндгөвч ТөмсөгC Умай Үрийн цэврүүD Үтрээ ТөмсөгE Өндгөвч Түрүү булчирхай

Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ1. . Туулайн хар үс доминант R генээр, цагаан үс рецессив r генээр удамшдаг. Хар ба цагаан зүсний туулайнуудын эвцэлдүүлгийг зургаар илэрхийлжээ. Эцэг, эх туулайны генотипийг сонгоно уу? / 2 оноо /

A. Rr ба Rr B. RR ба rr C. RR ба Rr D. R ба r E. Rr ба rr

Дэд агуулга: Биотехнологи1.Генийн инженерчлэлийг явуулах гол хэрэгсэл нь ферментүүд байдаг. ДНХ-ийн тасархай хэсгүүдийг хооронд нь холбож оёдог ферментийг сонгоно уу ?

A. Лигаза B. Рестриктаза C. Плазмид D. Вектор молекул E. Полимераза Дэд агуулга: Байгаль дахь бодисын эргэлт1.Эх газраас ууршсан ус хур тунадас болж эх газартаа буцаж буухыг ........................... эргэлт гэнэ.

А. гадаад В. дотоод С. цөм D. системДэд агуулга: Популяци1.Нэгж хугацааны дотор тухайн популяцид шинээр төрсөн бодгалийн тоог юу гэж нэрлэдэг вэ?

A. Популяцийн цэвэр өсөлт B. Популяцийн тоо толгой C. Популяцийн тоо толгойн хөдлөл зүй D. Популяцийн нягтшил E. Төрөлт

Дэд агуулга: Экосистем1. 2011 онд Японд газар хөдлөлт болж Фукушимагийн атомын цахилгаан станцын үйл ажиллагаа доголдож гамшгийн байдалд хүрсэн билээ. Энэ нь бохирдлын аль хэлбэрт орохыг тодорхойлно уу.

A. Агаарын бохирдол B. Биологийн бохирдол C. Усны бохирдол D. Химийн бохирдол E. Цацрагийн бохирдол

II ХЭСЭГ:НЭГ: Үнэлэх:

Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал 1. Зурагт өгөгдсөн төлөөлөгч багтах ангийн ерөнхий шинжүүдийг зөв нэрлэсэн дугаарыг олно

уу. / 3 оноо / 1. Бие нь сегментчлэгдээгүй, зөөлөн нялцгай 2. 4 хос хөлтэй

3. Заламгайгаар амьсгалдаг 4. Бие нь толгой, их бие, хөл гэсэн 3 хэсгээс тогтоно 5. Уушгиар амьсгалдаг 6. 5 хос хөлтэй 7. Дун бүрхүүлтэй

8. Бие нь толгой- цээж, хэвлий гэсэн 2 хэсгээс тогтоно. 9. Арьсан бүрхүүлтэй Хариу: .......................................................................................................................................................

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1.Дараах шинжид тохирох хариуг бичээрэй / 4 оноо /

Хувийн амьдралын явцад үүснэ. Түр зуурын шинжтэй. Тархины гадрын оролцоотой явагдана.

Хариу: ...............................................................................

Дэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал1.Хүний биеийн эсийн хромосомын бүрдэл 46 бол дараах асуултанд хариулна уу / 5 оноо / А. Эмэгтэй хүний өндгөн эсийн хромосомын бүрдэл хэд байх вэ? ..........................................

Б. Эрэгтэй хүний биеийн хромосомын бүрдэл ямар байх вэ? .....................................................Дэд агуулга: Байгаль дахь бодисын эргэлт1.Дараах өгүүлбэрийг уншаад цэгийн оронд тохирох үгсийг нөхөж бичнэ үү / 4 оноо /

Байгаль дахь бодисын эргэлтийг ерөнхийд нь их эргэлт буюу ....................................... , бага эргэлт буюу ................................................... эргэлт гэж ангилна.Дэд агуулга: Экосистем1.Нэгэн экологийн суваргын 3-р эрэмбийн хэрэглэгч нь 0,045кг үүсгэсэн бол продуцентын үүсгэсэн биомассын хэмжээг олно уу? / 5 оноо /................................................................................................................................................................................

ХОЁР: Бүтээх: Дэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа1.Усан тахал(элодей)-ын навчийг хоолны давсны 10%-ийн уусмалд хийжээ. Тодорхой хугацаа өнгөрөхөд эсэд дараах өөрчлөлтүүд гарсан байв. Туршилтын эхэнд 2 минутын дараа 5 минутын дараа

1. Туршилтын үйл явцыг

тайлбарлана уу А. Цитоплазм агшиж, эсийн мембран хананаасаа ховхорч хөндийрсөн Б. Бөөм агшиж, эс жижгэрсэн. В. Бөөм хөөж, эс томорсон. Г. Цитоплазм агшиж, эс жижгэрсэн. Д. Эсийн мембран устсан.

Энэ үзэгдлийг нэрлэнэ үү. ..................................... /2 оноо/ 2. Эсэд ямар үүрэгтэй эрхтэнцэр болохыг тодорхойлно уу. /2оноо/

A. Зурагт ямар эрхтэнцэрийг харуулсан бэ?......................................................................................Б. Энэ эрхтэнцэр ямар үүрэгтэйг тодорхойлж бичнэ үү?.............................................................................................................

Дэд агуулга: Хооллолт1. Зөв харгалзуулаарай / 2 оноо /

Үзүүлэлт, үйл явц Нэр томьёо Зөв хариулт

1.Шим бодисыг нийлэгжүүлэх, хадгалах, хоол тэжээлийг боловсруулах үүрэгтэй2. Хоол тэжээлийн химийн боловсруулалтыг үргэлжлүүлэн, шимт бодисыг шимж цусны урсгалд оруулах үүрэгтэй3. Шингэн хоол тэжээлийн усыг шимж, өтгөрүүлэн хэлбэржүүлж шулуун гэдэс рүү дамжуулах үүрэгтэй4. хоол тэжээлийг механик боловсруулалт хийх үүрэгтэй5. Хоол тэжээлийг боловсруулах, хадгалах, холих үүрэгтэй

А. Амны хөндийБ. ХодоодВ. Нарийн гэдэсГ. ЭлэгД.Бүдүүн гэдэс

1-2-3-4-5-

Дэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах

1.Дараах зурагт ямар эрхтний эрхтэн тогтолцоог харуулсан байна вэ? /1 оноо /..........................................................................................................2./а-f/ гэсэн үсгээр заасан хүний амьсгалын замын эрхтнүүдийг (1-6 ) гэсэн тоогоор дугаарласан амьсгалын эрхтний нэртэй нь зөв тохируулна уу. / 1 оноо /1. Хамрын хөндий 2. Төвөнх 3. Мөгөөрсөн хоолой 4. Гуурсан хоолой 5. Уушги

Хариу: ......................................................................................

Дэд агуулга: Биотехнологи1.Биотехнологийн шинжлэх ухааны мэдлэгээ ашиглан дараах асуултанд хариулна уу? / 2 оноо /

А.Биотехнологийн аргаар гарган авсан пенициллинийг ямар өвчний үед хэрэглэдэг вэ? ...........................................................................................................................................

Б. Инсулиныг генийн технологийн аргаар гарган авахад ямар бичил биетнийг ашигладаг вэ?

............................................................................................................................................

Дэд агуулга: Популяци 1. Зөв тохируулна уу? / 2 оноо /

А. Газарзүйн популяци 1. бага хэмжээтэй, нэг төрлийн талбайд оршин амьдрагч бүлэг бодгалиуд

Б. Эгэл популяци 2. амьдрах орчны адил төстэй нөхцөл бүхий нутгийн хүрээнд оршин амьдардаг бодгалиуд

В. Экологийн популяци 3. байгаль цаг уурын нэг бүс нутгийн хүрээнд хамаарах өөр өөр газарт оршин амьдарч буй хэсэг бодгальХариу: ...................................................................................................................................................................Дэд агуулга: Экосистем1. Химийн зарим бохирдлын хүнд үзүүлэх сөрөг нөлөөг зөв харгалзуулаарай / 2 оноо /

А. Мөнгөн ус түүний нэгдлүүд 1. Сонсгол харааны эрхтэн, үе мөчийг өвчлүүлнэБ. Хар тугалга түүний нэгдлүүд 2. Эритроцитийн хэмжээ өөрчлөгдөн, амьсгалын

үйл ажиллагаа алдагдана

В. Кадми түүний нэгдлүүд 3. Элэг бөөр зүрхийг өвчлүүлнэГ. Хром түүний нэгдлүүд 4. Мэдрэлийн тогтолцоог гэмтээнэ

Хариу: ...............................................................................................................................................................

ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН X АНГИЙН “БИОЛОГИ”- н ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН ДААЛГАВРУУДЫН ХАРИУ

I ХЭСЭГ: 63 оноо

НЭГ: Мэдлэг ойлголт: / Даалгавар тус бүр 1 оноо, нийт 13 оноо/Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал

1.C2.C

Дэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа1.A2.B

Дэд агуулга: Хооллолт1.B

Дэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах1.C2.B3.C

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1.D2.C 3.B

Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ1. E

Дэд агуулга: Биотехнологи1.A

ХОЁР: Хэрэглээ: /нийт 16 оноо /

Дэд агуулга: Хооллолт /4 оноо /1. A2. B

Дэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах /2 оноо /1. C

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт /4 оноо /1. B2. A

Дэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал /2 оноо /1. D

Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ /3 оноо /1. E2. B3. D

Дэд агуулга: Биотехнологи /1 оноо /1.B

ГУРАВ: Задлах: / Даалгавар тус бүр 2 оноо, нийт 34 оноо /Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал

1. DДэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа

1. B2. B

Дэд агуулга: Хооллолт

1.EДэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах

1. Аэроб2. Анаэроб3. Хийн солилцоо

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт1.C2. B

Дэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал1.C

2.B Дэд агуулга: Генетик шинжилгээ

1.E Дэд агуулга: Биотехнологи

1. AДэд агуулга: Байгаль дахь бодисын эргэлт

1.BДэд агуулга: Популяци

1. EДэд агуулга: Экосистем

1. E

II ХЭСЭГ: 35 онооНЭГ: Үнэлэх: 21 оноо

Дэд агуулга: Биологийн олон янз байдал / 3 оноо /1. 3, 6, 8

Дэд агуулга: Зохицуулга ба хяналт / 4 оноо /1. Болзолт рефлекс

Дэд агуулга: Эсийн хуваагдал удамшил, хувьсал / 5 оноо /1. А.23 хромосомын бүрдэл

Б.ГаплойдДэд агуулга: Байгаль дахь бодисын эргэлт . / 4 оноо /

1. геологийн, биолоигийнДэд агуулга: Экосистем. / 5 оноо /

1. 0,045кг-0,45кг-4,5кг-45кгХОЁР: Бүтээх: 14 оноо

Дэд агуулга: Эсийн үйл ажиллагаа . / 4 оноо /1. Плазмолиз

2. А.Митохондри Б.Энергийг бий болгох

Дэд агуулга: Хооллолт / 2 оноо /1. 1Г, 2В, 3Д, 4А, 5Б

Дэд агуулга: Амьсгал ба ялгаруулах / 2 оноо /1. Амьсгалын эрхтэн тогтолцоо2. 1a, 2d, 3c, 4b, 5e

Дэд агуулга: Биотехнологи / 2 оноо /1. А. Нян бактерээр үүсгэгдсэн өвчнийг анагаахад хэрэглэнэ2. Нян бактери

Дэд агуулга: Популяци / 2 оноо /1. 1Б, 2В, 3А

Дэд агуулга: Экосистем / 2 оноо /1. 1-а, 2-б, 3-г, 4в

10-р ангийн биологийн хичээлийн жишиг даалгавар№-7

А. Мэдлэг ойлголт

Биологийн олон янз байдал

1. Ангилал зүйн үндсэн нэгж юу вэ. [1]А. ТөрөлB. ЗүйлC. Овог

D. Анги

2. Хөвчтөний хүрээнд хэдэн зүйлийн амьтад багтах вэ [1]A. 25000 B. 35000 C. 45000 D. 55000

Эсийн үйл ажиллагаа

3. Өвөл нуурын мөс битүү хөлдөхөд нуурын загас бүгд мөхөх аюултай. Гэвч хэзээч ийм явдал тохиолддоггүй. Зөв гаргалгааг сонгоно уу? [1]A. Усны хөлдөлтөөс хамаарнаB. B. загас усны молекулын хүчилтөрөгчөөр амьсгалнаC. Агаар усанд нэвчих диффуз явагданаD. D. мөсөн доор загас тайван амьдарна

4. Агаарын орчинд диффуз хэрхэн явагдах вэ. [1]А. УдаанB. Харьцангуй удаанС. Харьцангуй хурданD. Хурдан

Хоололт

5. Хоол хүнсний холимогийг ходоодны шүүстэй хольж 37градуст температурт байлгав. Цагийн дараа дараах бодисуудын аль нь задарч эхлэх вэ [2]А. Эрдэс B. өөх тос C. Нүүрс усD. Уураг


6. Эсийн амьсгалд хэрэглэгдэх үндсэн тэжээлийн бодис юу вэ. [1]A. Глюкоз B. сүүний хүчил C. Ус D. хүчилтөрөгч

7. Эсийн амьсгалын үйл явцыг хэдэн үе шатанд хувааж болох вэ[1]А. 4 B.3 C.5 D.2

8. Нэг молекул ГФА-аас фосфорын хүчил чөлөөлөгдөхөд ойролцоогоор хэдэн кЖ дулаан ялгарах вэ. [1]A.60кЖ B.36кЖ C.42кЖ D.40кЖ

Зохицуулга ба хяналт

9. Мэдрэлийн эрхтэн тогтолцоог юу гэж ангилах вэ[1]A.Төвийн ба захын B.Төвийн C.Захын D.Төвийн ба завсарын

10. Бамбай булчирхай ямар даавар ялгаруулах вэ[1]

A.Эстроген B.Андроген C.Тироксин, Кальцитонин D.Инсулин

11. Нойр булчирхай ямар даавар ялгаруулах вэ[1]

A.Эстроген B.Андроген C.Тироксин, Кальцитонин D.Инсулин, Глюкагон


12. Гетерозигот бие аль нь вэ[1]

A. аа B. Аа C.АА D.bb

Биотехнологи

13. Биотехнологийн шинжлэх ухаанны үндэсийг боловсруулахад чухал хувь нэмэр оруулсан эрдэмтэн хэн вэ[1]

A.Луи Пастер B. Г.Мендель C. Ж.Б.Ламарк D. К.Линней

Б. Хэрэглээ

Хооллолт

14. Фотосинтезийн процесс ургамлын эсийн __________-д явагдана [2]

A. Гольджийн аппарат B.Митохондри C.Бөөм D.Хлоропласт

15. Фотосинтезэд ашиглагдах нүүрсхүчлийн хий ба ус ямар харьцаагаар ашиглагдах вэ[2]

A.6:3 B.1:6 C.1:1 D.2:5

Амьсгалах ба ялгаруулах

16.Хүний биед сүүний хүчил үүсэх шалтгаан юу вэ?[2]

А. Даралт ихсэх В. Хүчилтөрөгчийн дутагдал С. Ядарч сульдах Д. Уушгины хавдар


17.Рецепторыг хэд ангилдаг вэ?[2]

1. Экстерорецептор 2. Проприорецептор 3. Интерорецептор 4. Эфферент

А. 1,2,3 В. 1,2, 4 С. 1,2,3,4 Д.1,3,4

18. Нейроглиг үүсгэж байгаа давхраа хэдэн төрлийн эсээс тогтох вэ?[2]

А. 1 В. 2 С.4 Д. 3

Эсийн хуваагдал, удамшил хувьсал

19. Хүний хромосомын диплойд бүрдэл хэд байдаг вэ?[2]

А. 23 В. 23 хос С. 46 Д. 46 хос


20. Генотипэд хоёр ижил аллель генүүд байвал ийм бодгалийг юу гэдэг вэ[1]

A. Гетерозигот B. Гомозигот C. фенотип D. аль нь ч биш

21. Үр тогтолт үед үүсэх боломжит бүх генотипүүдийг хялбар байдлаар бичих хүснэгтийг хэн зохиосон вэ[1]

A. Р.Пеннет B. Г.Мендель C. Ж.Б.Ламарк D. К.Линней

22. Моногибрид эрлийзжүүлгийн үед шинж тэмдгийн фенотип ямар харьцаатай илэрдэг вэ[1]

A.2:1:2 B.2:2 C.3:1 D1:1


23. Мөөгөнцөрийн өсч ургах хугацаа хэдэн цаг үргэлжлэх вэ[1]

A.18-24 B.12-18 C.15-20 D15-24

В. Задлан шинжлэх


24.Хавч хэлбэртэн юугаар амьсгалдаг вэ[2]

A.Заламгай B.Трахей C.Уушиг D. Хийт цуух


25. Хүний амьсгал гэдсэнд шим тэжээлийн бодис шимэгдэх зэрэг нь ямар процессын үр дүнд явагдах вэ[2]

A. Осмос B. Плазмолиз C. Диффуз D. Деплазмолиз

26. Протаплазм нь эсийн бүрхүүлээс салж хөндийрэх үзэгдлийг юу гэж нэрлэдэг вэ[2]

A. Осмос B. Плазмолиз C. Диффуз D. Деплазмолиз

Хооллолт

27. Ходоодны салст бүрхэвчийн хонхорт орших булчирхайнаас хоногт хэдэн литр орчим шүүс ялгардаг вэ. [2]

A.2л B.5л C.3л D.1л


28. Дараах бодисын ал нь аэроб болон анаэроб амьсгалын хоеуланд үүсэх вэ[2]

A. сүүний хүчил B. Ус C.Гурван фосфорт аденозин D.Хүчилтөрөгч

29. Аэроб амьсгал ямар органойдод явагдах вэ[2]

A. митохондри B.Бөөм C.Сийвэн D.Эндоплазмын торлог

30. Анаэроб амьсгалд аль нь хэрэгтэй вэ [2]

A. нүүрсхүчлийн хий B.Хүчилтөрөгч C.Глюкоз D. Гурван фосфорт аденозин


31. Нэг рефлекст үйл ажиллагаанд хэдэн нейрон хэлхэгддэг вэ [2]

A.4-6 B.6-8 C.1-2 D.2-4

32. Сэрээ булчирхай ямар үүрэгтэй вэ [2]

A. Т лимпоцитын боловсролтыг сэдээх B. Цусан дахь кальцийг нэмэгдүүлэх C.Сүү боловсрох , шүүрэхийг сэдээх D. Бамбайг сэдээх

Эсийн хуваагдал , удамшил , хувьсал

33. Жимсний ялааны хромосомын гаплойд бүрдэл хэд байдаг вэ? [2]

А. 8 В. 4 хос С. 4 D. 2 хос

34. Хүний геном төслөөр хүнд хэдэн орчим ген байгааг тогтоосон вэ?[2]

А. 10.000 гаруй В. 20.000 гаруй С . 30.000 гаруй D. 15.000 гаруй


35.Эр ,эм хүйсийг ялгаж өгч байгаа 23 дахь хос хромосомуудыг ямар хромосом гэж нэрлэдэг вэ?[2]

А. Аутосом В. Гетеро хромосом С. Хромосом D. Гомолог хромосом


36. Эдгээр бичил биетийн алийг нь пенициллины үйлдвэрлэлд ашигладаг вэ[2]

A.Сүүн хүчлийн бактер B. хөрөнгөний мөөг C. Гэдэсний савханцар D. Хөгц мөөгөнцөр

Байгаль дахь бодисын эргэлт

37. байгаль дахь бодисын эргэлтэд гол үүрэгтэй элемент аль нь вэ[2]

A.нүүрстөрөгч B.Хүчилтөрөгч C.азот D. Устөрөгч

Популяц

38. Популяцийн нягтшил гэж юуг хэлэх вэ[2]

A.Шинээр төрсөн бодгаль B.цэвэр өсөлт C. үхэл хорогдол

D.нэгж талбай орших бодгалын тоо

Экосистем

39. Агаарын найрлагын хэдэн хувийг Азот эзлэх вэ[2]

A.28 B.21 C.78 D.89

ҮНЭЛЭХ


40. Дараах зургийг ажиглаад бактерийн хэлбэрүүдийг зөв харгалзуул [3]

А.стрептококк

Б.Вибрион

В. Стабилококк

Г. Бацилл


41. Нейрогли нь мэдрэлийн эсэд хэд хэдэн үүрэг гүйцэтгэнэ. Үүнд[4]

1................................

2................................

3...............................

4..................................

5..................................

Эсийн хуваагдал Удамшил хувьсал

42. хэмжээ хэлбэр , бүтцийн хувьд ижил байгаа хромосомуудыг ................... гэнэ.[5]

А. Биеийн хромосом

В. Бэлгийн хромосом

С. Гомолог хромосом

Байгаль дахь бодисын эргэлт

43. Дэлхийн чулуун мандлын дээд давхаргад газар доорх усны 4.6 % агуулагдах ба тэрээр ............. жилд эргэлтэнд ордог байна. [4]

А. 200- 1000

В. 500- 4000

С. 100- 5000

D. 300- 5000

Экосистем

44. Хөдөлмөрийн үйл ажиллагаанд хүний ашиглаж буй байгалийн бүхий л юмс , үзэгдлийн цогц нийлэмжийг .................... гэнэ.[5]

А. Байгалийн нөөц баялаг

В. Нөхөн сэргээгдэх нөөц баялаг

С. Үл шавхагддаг нөөц баялаг

D. Шавхагддаг нөөц баялаг

Бүтээх


45.Зөв харгалзуул[2]

1.эсийн шүүсний концентрацаас их концентрацтай уусмал А.изотоник 2. эсийн шүүсний концентрацтай тэнцүү концентрацтай уусмал B.гипотоник

3. эсийн шүүсний концентрацаас бага концентрацтай уусмал C.гипертоник

46. Ургамлын биеийн жингийн ................... хувийг ус эзэлдэг[2]

A. 10-20 B. 20-30 C. 50-60 D. 70-90

Хооллолт

47. дараах зургийг ажиглаад сум заасан хэсгийг гүйцээж бич[2]


48.Хөрөнгөний мөөгийн анаэроб амьсгалаар глюкоз дутуу исэлдэн этилийн спирт нүүрсхүчлийн хий үүсгэн энерги чөлөөлөгдөнө.Дараах тэгшитгэлийг гүйцээж бич[2]


49. Сүүний сахар буюу лактоз нь........... болон............ бүтээгдэхүүнд их хэтжээгээр байдаг вэ[2]

A.алим болон апельсин B.Дарс болон шар айраг C. талх болон зайрмаг

D. Сүү болон шар сүүнд

Популяц

50. Экологийн попоуляциудаас бүрэлдэх ба газарзүйн хувьд амьдралын нэг төрлийн нөхцөлтэй нутгуудад суурьшин амьдарч байгаа бодгалиудын бүлгийг...................гэнэ.[2]

A.Газарзүйн популяци B.Энгийн популяци C.Экологийн популяци

Экосистем

51. Байгалийн нөөц баялагт шавхагддаг нөөц баялаг аль нь вэ[2]

1. Цагаан зээр 2.хар мод 3.нарны гэрлийн цацраг 4. Сансрын нөөц баялаг

A. 1,3 B.1,2 C. 3,4 D4,1

Хариу №-6

Агуулга Түвшин № Зөв хариу Оноо



1 B. Зүйл 1

2 C. 45000 1

Эсийн үйл ажиллагаа 3 C.Агаар усанд нэвчих диффуз явагдана 1

4 С. Харьцангуй хурдан 1

Хооллолт 5 D. Уураг 2


6 A.Глюкоз 1

7 D.2 1

8 D.40кЖ 1


9 A.Төвийн ба захын 1

10 C.Тироксин 1

11 D.Инсулин 1

Генетик шинжилгээ 12 B. Аа 1

Биотехнологи 13 A.Луи Пастер 1

Хооллолт

Хэрэглээ

14 D.Хлоропласт 2

15 C.1:1 2

Амьсгал ба ялгаруулах 16 В. Хүчилтөрөгчийн дутагдал 2

Зохицуулга ба хяналт17 А. 1,2,3 2

18 В. 2 2

Эсийн хуваагдал, удамшил хувьсал 19 В. 23 хос 2


20 B. Гомозигот 1

21 A. Р.Пеннет 1

22 C.3:1 1

Биотехнологи 23 D15-24 1


Задлан шинжлэх

24 A.Заламгай 2

Эсийн үйл ажиллагаа25 C. Диффуз 2

26 B. Плазмолиз 2

Хооллолт 27 C.3л 2


28 B. Ус 2

29 A. митохондри 2

30 C.Глюкоз 2

Зохицуулга ба хяналт31 D.2-4 2

32 A. Т лимпоцитын боловсролтыг сэдээх 2

Эсийн хуваагдал, удамшил хувьсал

33 А. 8 2

34 С . 30.000 гаруй 2

Генетик шинжилгээ 35 В. Гетеро хромосом 2

X ангийн “Биологи” судлагдахууны анги дэвших шалгалтын даалгаврын сан №8

I. Биологийн олон янз байдал


1.Хайрсаар бүрхэгдсэн, хуурай газраар амьдардаг, урт сүүлтэй, өндөг юмуу амьд зулзага төрүүлдэг, ихэнхдээ говь цөлд амьдардаг.Цайвар саарал, боровтор өнгөтэй амьд биеийг олоорой. [1оноо]

А.Хоёр нутагтан анги, бах В.Мөлхөгчдийн анги, гүрвэл

С.Шувууны анги, тагтаа D.Мөлхөгчдийн анги, матар

Хариулт: В.Мөлхөгчдийн анги, гүрвэл

2.Эрхтний ялгарал гараагүй хавтгай биетэйгээс гадна иш, навчтай боловч амьдрах орчиндоо ризойдоор бэхлэгддэг, гаметофитийн шат зонхилдог ургамлын хүрээ аль нь бэ?

А.Ойм, шивлээ, шивэрсэн хэлбэртний хүрээ В. Нүцгэн үртний хүрээ

С.Далд үртэн буюу цэцэгт ургамлын хүрээ D. Хөвд хэлбэртний хүрээ

Хариулт: D. Хөвд хэлбэртний хүрээ

Задлах

1. Зурагт Eudorcas rufina хэмээх гөрөөсийг үзүүлжээ. Уг гөрөөсийг ангилал зүйн том нэгж болох аймаг, хүрээ, ангийн шинжээр зөв тодорхойлсон мөрийг сонгоно уу. [ 2оноо]

Аймаг Хүрээ Анги

1 Амьтан Хөвчтөн Сүүгээр бойжигч

2 Амьтан Сээр нуруугүйтэн Сүүгээр бойжигч

3 Амьтан Хөвчтөн Eudorcas rufina

4 Амьтан Сээр нуруугүйтэн Өвсөн тэжээлтэн

А. 1 В. 2 С. 3 D. 4

Хариулт: А. 1

Үнэлэх

1.a.Дараах шинжид тохирох хариуг бичээрэй. [ 2 оноо]

3 хос буюу 6 хөлтэй Трахейгаар амьсгалдаг 1 юмуу 2 хос далавчтай Бие нь толгой, цээж, хэвэл гэсэн 3 хэсгээс тогтоно

Хариу: .......................................... Хариу: Хавч хэлбэртний анги

б.Тодорхойлон гарсан ангийнхаа нэг гол төлөөлөгчийг нэрлэж бич.

Хариу: Царцаа, эрвээхий, цох, шумуул гэх мэт

II. Эсийн үйл ажиллагаа

Мэдлэг, ойлголт

1.Доорх энзимийн бүлгээс алийг нь био-угаалгын нунтагт уураг задлах үүргээр ашиглах вэ?

А.Амилаза В.Липаза С.Протеаза D.Карбогидраза

Хариулт: С.Протеаза

2.Ууссан бодис уусгагчийн молекулд жигд тархан байршихад чиглэсэн процессийг ........................ гэнэ.

А.Диффузи В.Плазмолиз С.Осмос D.Деплазмолиз

Хариулт: А.Диффузи

Задлах

1. Хүний биед явагдах химийн боловсруулалт нь энзимийн оролцоотой явагддаг. Зурагт энзимийн ажиллах зарчмийг харуулжээ. Зурагт С, D үсгээр тэмдэглэгдсэн хэсгүүдийг нэрлэнэ үү.[ 2оноо]

Хариу:С-Энзим-субстратын комплекс, D-бүтээгдэхүүн

2.а. Энзимийг идэвхжүүлэх үйлчилгээтэй бодисыг ------------------------------ гэнэ.Үүнд төрөл бүрийн эрдэс бодис (К+, Са+2, Mg+2, Mn+2, Fe+2, Cu+2, Co+2 гэх мэт), зарим органик бодис, гормон зэрэг орно.[ 1 оноо]

Хариу: активатор, эсвэл идэвхжүүлэгч

2.б. Энзимийг идэвхийг дарангуйлж, зогсоох үйлчилгээтэй бодисыг ------------------------------ гэнэ.Үүнд төрөл бүрийн хорт хийнүүд ( СО, СО2, SO2, NO, NO2 гэх мэт), хүнд металлын ионууд ( Рь+2 , Hg+2 , Cr+3 , Sr+2), зарим эмийн бодис орно.[ 1 оноо]

Хариу: ингибитор, эсвэл саатуулагч

Бүтээх

1.Амилаза энзим нь арван хоёр хуруу гэдсэнд тааралддаг.Амилаза энзимийн задалдаг хоол хүнсний бүтээгдэхүүний нэрийг болон энэ задралын дүгд үүсдэг эцсийн бүтээгдэхүүнийг нэрлэнэ үү. [ 2 оноо]

Хүнсний бүтээгдэхүүн: ........................................... Хариу:Цардуул

Эцсийн бүтээгдэхүүн: ............................................... Хариу: Мальтоз/ глюкоз байж болно

2. Хоёр төрлийн хоол хүнсний молекулын энзимээр задрахын өмнөх болон задарсны дараах зургийг бүдүүвчээр харуулжээ. Өөх тосны задралын бүтээгдэхүүнийг заасан үсгийг олно уу. [ 2 оноо ]

А. Р болон R

B. Q болон S

С. Q болон R

D. P болон S

Хариу: В. Q болон S

III. Хооллолт


1.Хоол хүнсний холимгийг ходоодны шүүсэнд хольж, 370С температурт байлгав.Цагийн дараа дараах бодисуудын аль нь задарч эхлэх вэ?

А.Өөх тос В. Нүүрс ус С. Уураг D. Эрдэс Хариулт: С. Уураг

Хэрэглээ

1.Сурагчид хүний ходоодонд уураг хэрхэн задардаг болохыг илрүүлэх туршилт явуулжээ. Тэд 4 хуруу шилэнд өндөгний альбумин уураг болон протеаза энзимийг ижил хэмжээтэй хийж өөр өөр нөхцөлд тавив. Аль хуруу шилэнд байгаа уураг хамгийн хурдан задрах вэ? [ 1 оноо]

A.pH=1 ба 200С-д байгаа хуруу шил B.pH=2 ба 370С-д байгаа хуруу шил

C.pH=7 ба 400С-д байгаа хуруу шил D.pH=14 ба 450С-д байгаа хуруу шил

Хариулт: B.pH=2 ба 370С-д байгаа хуруу шил

2. Зурагт хүний хоол боловсруулах тогтолцооны зарим эрхтнүүдийг үзүүлжээ. Зураг дээр хоол боловсруулахад туслах үүрэгтэй 3 эрхтнийг зааж нэрлэнэ үү. [ “3 оноо]

. Хариу: Элэг, нойр булчирхай, цөсийг зааж зөв нэрлэсэн бол оноо өгнө

Задлах

1. Шим бодисын молекулууд хоол боловсруулах замын эрхтнүүдээр дамжихдаа механик болон химийн боловсруулалтад орж мономер үүсгэн задраад цус, тунгалагт шимэгдэн эд, эсэд хүрдэг. Механик боловсруулалт хоол боловсруулах замын аль хэсэгт, хэрхэн явагддаг болохыг тайлбарлана уу. [ 2оноо]

...........................................................................................................................................................................

.....

...........................................................................................................................................................................

.....

Хариу: Амны хөндийд шүдээр жижиглэгдэх гэж бичвэл

Эсвэл цөсний оролцоотой хатуу өөх тосон дусал болох гэж бичвэл

Эсвэл эмульсжих процесс гэж бичвэл

Бүтээх 1.Зурагт ногоон ургамлын нэгэн эсийг дүрсэлжээ. [ 2оноо]

а.(i).6-р бүтцэд ямар молекул олдсон бэ?

....................................................................... Хариу: Хлоропласт

(i) 6-р бүтцэд олдсон молекулын үүргийн талбарлана уу?

..............................................................................................................................................

Хариу: Фотосинтез явуулах (гэрэл нийлэгжүүлэх)

IV. Амьсгал ба ялгаруулах


1.Аэроб амьсгал ямар органойдод явагдах вэ? [ 1оноо]

А.Бөөм В.Митохондри С.Сийвэн D. Эндоплазмын торлог

Хариу:В-митохондри

2. Аэроб амьсгалын эхний шатны нэр, явагддаг орчныг зөв илэрхийлсэн хувилбарыг сонгоно уу. [ 1оноо]

A.аэроб исэлдэлт, митохондри B.гликолиз, митохондри

C.гликолиз, эсийн сийвэн D.спиртэн исэлдэлт, эсийн сийвэн

Хариу:С-гликолиз, эсийн сийвэн

3.Ангина (гүйлсэн булчирхайн өвчин) ба хорхойтсон шүдний нян бөөрийг өвчлүүлснийг ....................гэнэ. [ 1оноо]

А.Давсагны хавдар В.Бөөрний дутмагшил С.Бөөрний чулуу D.Нефрит

Хариу:D-нефрит

Хэрэглээ

1. Аэроб амьсгалын үндсэн тэгшитгэл өгөгджээ. C6H12O6 + 6O2 = 6CO2 + 6H2O + 2830 кЖ

Доорх хүснэгтэд ялгаатай хэмжээ бүхий глюкозын задралаас ялгарах энергийн хэмжээг нөхөж бичнэ үү. [ 2оноо]

Глюкозын хэмжээ \ молекул Ялгарсан энерги \ кЖ

1 2830

2 5660

4 ……....

7 .............

Хариу: 2830*4= 11320кЖ, 2830*7=19810 кЖ гэж зөв тооцоолсон байх

Задлах

1. Хөнгөн атлетикийн 400 метрийн гүйлтэд оролцсон тамирчны булчингийн эсэд явагдсан анаэроб (хүчилтөрөгчгүй) амьсгалын үед үүссэн бодис аль нь вэ? [1оноо]

A. глюкоз B.сүүний хүчил C.ус D.этилийн спирт

Хариу:B-сүүний хүчил

2. Амьсгалыг дотоод ба гадаад амьсгал гэж ангилдаг. Гадаад амьсгал уушгины цулцанд явагддаг. Тэгвэл дотоод амьсгалд тохирох шинж аль нь вэ? [1оноо]

A.нүүрсхүчлийн хий хялгасан судаснаас уушгины цулцан руу диффузлэгдэнэ.

B.хүчилтөрөгч уушгины цулцангаас хялгасан судас руу диффузлэгдэнэ

C.хийн даралтын зөрүүгээр хүчилтөрөгч хялгасан судаснаас эс рүү диффузлэгдэнэ.

D.уушгины цулцан дахь нүүрсхүчлийн хий амьсгалын замаар гадагшилна.

Хариу: C-.хийн даралтын зөрүүгээр хүчилтөрөгч хялгасан судаснаас эс рүү диффузлэгдэнэ

3. Амьсгал авах, гаргах үйл явцад оролцох эрхтнүүдийн төлөв байдлыг илэрхийлсэн хүснэгтийг гүйцээж нөхнө үү. [ 2оноо]

Хариу: 1-р мөрөнд ” тэлнэ, агшин доошилно” гэсэн 2 үгийг, 2-р мөрөнд “агшина, суларна” гэсэн 2 үгийг зөв нөхсөн бол оноог бүтэн өгнө

Бүтээх

1.Эрүүл хүний шээсний үзүүлэлт

Хоногт ялгарах хэмжээ- 1,0-1,5 литрӨнгө сүрлэн шарТунгалагжилт- маш их тунгалагХарьцангуй нягт- 1,010-1,025Орчин (pH) - 5-7Уураг- байхгүйГлюкоз-байхгүйБилирубин-байхгүйЛейкоцит-ганц нэгээрээ (0-1-2) харааны талбайд харагданаСалс-байхгүйБактери-1мл -т 50000-с ихгүйХоногт ялгаруулах нягт бодисын хэмжээ- 60 грХоногт ялгаруулах органик бодисын хэмжээ – 35- 45грХоногт ялгаруулах органик бус бодисын хэмжээ – 15- 25грA

Үзүүлэлт Шинжилгээний хариу1 2 3 4 5

Нягт 1,005 1,010 1,020 1,030 1,040Орчин (pH) 4 5 6 7 8

Хоногт ялгаруулах хэмжээ (л) 3,5 2,5 1,5 1,0 0,5Хоногт ялгаруулах органик бус бодисын хэмжээ 10 15 20 25 30

B

Үзүүлэлт Шинжилгээний хариу1 2 3 4 5

Уураг 2% байхгүй байгаа байгаа байхгүйГлюкоз байгаа байгаа байхгүй байхгүй байхгүй

Үйл Хавирга Уушги Өрц Хавирга завсрын булчин

Амьсгал авах Дээш өргөгдөн гадагш тэлнэ Агшина

Амьсгал гаргах Доошлон, дотогш болно.

Сулран дээшилнэ.

Лейкоцит 3-5 3-5 1-2 5-7 1-2

Хариу: А- 3 багана, В-5 баганы үзүүлэлт таарж байна

V. Зохицуулга ба хяналт


1.Мэдрэлийн эсийг бүх сэртэнтэй нь хамт --------------------- гэнэ. [ 1 оноо]

А.Аксон В.Нерв С.Нейрон D. Дендрит Хариу: С-Нейрон

2.Дотоод шүүрлийн булчирхай болох нойр булчирхайнаас ялгарах дааврууд аль нь вэ? [1оноо]

А.Инсулин, глюкагон В .Инсулин, тироксин С.Тироксин, глюкагон D.Инсулин, Андроген

Хариу: А-Инсулин, глюкагон

3. Нойр булчирхайнаас ялгарах инсулин дааврын гүйцэтгэх үүрэг аль нь вэ?

А.Цусан дахь глюкозыг нэмэгдүүлэх, глюкагон уураг, өөх тосны ялгарлыг бууруулах

В.Цусан дахь глюкозыг бууруулах, глюкагон уураг, өөх тосны ялгарлыг дэмжих

С. Цусан дахь калцийг нэмэгдүүлэх

D. Цусан дахь калцийг бууруулах

Хариу: В-Цусан дахь глюкозыг бууруулах, глюкагон уураг, өөх тосны ялгарлыг дэмжих

Хэрэглээ

1. Зураг дээр мэдрэлийн эрхтний тогтолцооны хэсгүүдийг зөв нэрлэсэн хувилбарыг сонгоно уу. [ 1оноо]

1 2 3 4

A мэдрэлийн судал

тархи нугас хүлээн авуур

B мэдэрхүйн эрхтэн

нугас мэдрэлийн судал

хүлээн авуур

C мэдрэлийн судал

нугас мэдэрхүйн эрхтэн


D мэдэрхүйн эрхтэн

тархи мэдрэлийн судал


A.D B.C C.A D.B Хариу: В

2.Зурагт үзүүлсэн дотоод шүүрлийн булчирхайнуудыг ажиглаж хүснэгтийг бөглөнө үү? Тэгэхдээ зураг дээрх дугаарын дагуу булчирхай, түүний ялгаруулах дааврын нэрийг тус тус бичнэ. [ 3оноо ]

№ Нэр Ялгаруулах даавар4 Инсулин, глюкагон2 Төмсөг

Бөөрний дээд булчирхай Эпинефрин, альдостерон

Хариу: №-4, нэр-нойр булчирхай, ялгаруулах даавар-андроген ( тестостерон)

Задлах

1. Мэдрэлийн эсийн хэсгүүдийг зураг дээр зааж нэрлэнэ үү. [ 2 оноо]

Хариу: Мэдрэлийн эсийн бөөм, их бие, урт богино сэртэн гэж, эсвэл аксон, дендрит гэж нэрлэсэн байж болно.

2.Дараах зургийг сайтар ажиглаад асуултанд хариулна бичнэ үү. [ 2 оноо ]

a(i) Зураг дээр сэрээ, өндгөвч гэсэн булчирхайг хэд гэсэн дугаараар тэмдэглэсэн байна вэ?

Сэрээ булчирхай –

Өндгөвч –

(ii) Бодисын солилцоог нэмэгдүүлэх, өсөлт хөгжлийг зохицуулах ба цусан дахь кальцийг зохицуулдаг булчирхайг нэрлэж бичээрэй.

Хариу: (i) сэрээ булчирхай-6, өндгөвч-2 (ii) бамбай булчирхай

Үнэлэх

1.Дараах шинжид тохирох хариуг бичээрэй. [ 2оноо]

Дааврын нэр -Эстроген, прогестеронЭд, эрхтний нэр – бэлэг эрхтэн, арьс, булчин, ясГүйцэтгэх үүрэг – Умайн салст давхаргыг зузааруулах, эмэгтэй хүний бэлгийн хоёрдогч шинж тэмдгийг үүсгэх

Хариу: ------------------------------------ Хариулт: Эм бэлгийн булчирхай, өндгөвч

VI. Эсийн хуваагдал, удамшил ба хувьсал

Хэрэглээ

khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/angi_devshih/... · web viewГетеро...

Documents