kırılma teorileri

Upload: ester7474

Post on 09-Jul-2015

171 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Krlma TeorileriBeen Onayla FRMTR'i beendin. Yorum Ekle Ynetici Sayfas statistikler Hata Sen ve 38.896 kii daha bunu beendiniz.38.896 kii bunu beendi. Yorum Ekle Ynetici 0

Forum TR > Bilgi Bankas (Databank) (dev) > niversite Bilgileri > Fizik / Kimya

Kullanc AdFrmTR.Com'da Ara

Kullanc Ad

Hatrlasn m?Giri Yap

Krlma Teorileri

ifre

ye Ol

FrmTR'ye Reklam Vermek in Tklaynz: [email protected]

Krlma Teorileriniversite Bilgileri Kategorisinde ve Fizik / Kimya Forumunda Bulunan Krlma Teorileri Konusunu Grntlemektesiniz => tablolar net ckmams olabilir link isteyenler pm atsnlar GR Krlma konusu zellikle son yllarda kuramsal ve deneysel olarak zerinde en ...

2 sayfadan, 1. sayfa 1 2 > Konu Aralar 06-02-07, 01:03 #1 Krlma Teorileri

pashaeminThe Prodigy

Giri Tarihi: 29-07-2006 Yer: miyim sandn ? :D Ya: 23 Mesajlar: 11,433

tablolar net ckmams olabilir link isteyenler pm atsnlar GR

Krlma konusu zellikle son yllarda kuramsal ve deneysel olarak zerinde en ok allanhttp://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]

Krlma Teorileri

mhendislik dallarndan biri olmutur.Gemilerin,boru hatlarnn,basnl kaplarn ve uaklarn konstrksyonunda kullanlan elik ve yksek dayanml alminyum alaml paralarn;akma dayanmlarnn altndaki gerilmelerde,ya da kuramsal olarak hesaplanan konstrktif emniyetli gerilme deerlerinin altndaki yklerde krlmalar,bilim adamlarn artan srpriz sonular olmulardr.nceleri allagelmi konstrksiyon teorileri ile yaplan hesaplamalarda yanllk yapld dnlm,malzeme dayanm,keskin keler,delikler ve kesit deiiklikleri olan yerlerde gerilme birikimleri gz nne alnarak yeniden konstrktif hesaplamalar yaplmtr.Ancak yaplan bu kuramsal hesaplamalarda malzeme yapsnda bulunan ok kk atlaklar ve kusurlar ele alnmadndan,baarszlkla karlalan sonularda bir deiiklik olmamtr.Yap elii,alminyum ve bakr alamlar gibi snek malzemeler,zerlerine bir zorlama geldiinde,yapsnda var olan bu kk atlak ularnn etraf plastik olarak ekil deitirdiinden ar ykleri blgesel olarak yutarlar.Fakat,gei scaklnn altndaki yklemelerde veya yksek gerinim hzlarnda ya da bileik SanalBellek ile ara, gerilmelerin etkisi ile zorlama durumunda olduu gibi,malzemeler snek bir tutum indir ;) gstermeyip,dk gerilme deerlerinde gevrek olarak krlmlardr. Aradnz ierii bulun, hzlca indirin. Anlan olumsuzluklara,tasarma Krlma kavram ile yaklaldnda zm Trkiye'nin en byk getirilmitir.Krlma,makine elemannn kusursuz olmadn,kusur kavramn ise,ilgili dosya arama konstrksiyona uygulanabilecek herhangi bir tahribatsz malzeme muayenesi ynteminin duyarllk sisteminden sizde snrlar ierisinde bulunabilecek en kk kusuru konstrksiyonun dayanm ynnden en kritik faydalann ;) yerinde mevcut olduu varsaymn alarak,makine eleman mrnn hesaplanmasn ya da mevcut olan bir hatann hasar oluturacak bir boyuta gelebilmesi iin gerekli mr hesaplarnn yaplmasn konu alan bir bilim daldr. KIRILMA VE TRLER Krlma,kararl ve kararsz atlak ilerlemelerinin koullarn inceleyen geni bir bilim daldr.Bu denli geni bir bilim dal temel ve ilgi alan birbirinden ok farkl olan makine,inaat ve metalurji mhendisliinin uygulamalar ierisine etkin bir biimde yaylmtr,Konuya bylesi kapsaml adan bakldnda;krlma en genel haliyle malzemelerin gerilim altnda iki veya daha fazla paraya ayrlmas olarak tanmlanabilir ve malzemelerin dayanm zelliklerini kontrol etmektedir. Krlma trlerini snflamak iin eitli yntemler vardr.Bunlarn en nemlisi,krlmann mekanii ile ilgili olan ve uygulanan ykler ile bu yklerin krlma srasnda i yapdaki etkilerini nemseyerek yaplan snflamadr.Bu ynteme rnek olarak,gevrek krlma,snek krlma,srnme krlmas ve yorulma krlmalar gsterilebilir. Bir makine elemannn zerine gelen zorlama ekli,yani gerilme ve ekil deiimi ile ortam koullar,oluacak krlmann trn belirler.eitli d etkilere karn,ancak pek az malzemede bir tek krlma tr grlebilir.Ayn malzemede birden fazla krlma trn grmek mmkndr.zellikle endstriyel uygulamalarda krlma tr,krlma mekanii ynnden,krlma srasnda i yapda olan deiiklerden,atlan yapda ilerleyi eklinden ve krlan kesit grnmnden ayr ayr deerlendirilebilir.Bu durumda yukarda verilen krlma trlerinin birka ayn anda krlmay karakterize eder.Ancak malzemenin krlma ncesi durumu ve krlmaya neden olan ykleme koullarna gre krlma trleri gevrek ve snek krlma olarak iki ekilde incelenebilir. a)Gevrek Krlma:Yok saylabilecek kadar az ya da hi kalc ekil deiiklii oluturmadan malzemenin krlmasdr.atlak ilerlemesi ok hzl olup,bu ilerleme evre yzey enerjisi ile olumaktadr.Dier bir deyimle,atlak olutuktan sonra,ilerlemesi iin srekli d gerilime ihtiya yoktur.Birok durumda gevrek olarak krlan malzemelerde,sadece krlm yzey civarnda ok az oranda kalc ekil deiiklii olutuundan,krlan yzeyin grnm parlak ve dzgndr. b)Snek Krlma:Krlmadan nce malzemede kalc ekil deiiklii oluursa,bu tr krlma snek krlmadr.Kalc ekil deiiklerinin miktar,krlma sonrasnda malzemedeki kesit azalmas veya gerilme ynnde oluan boy uzamas llerek saptanabilir.Krlma kalc ekil deiiklii oluturabilecek gerilme ile doru orantl olup,yava olumaktadr.Krlma sonucu krlma yzeylerinin grnm liflidir. Malzemenin Krlma ekilleri : Malzemenin krlma veya mukavemetini kaybetme; malzemenin tahrip olarak, paralara ayrlmas ve bu suretle maruz kalaca ykleri emniyetle kaldrma kabiliyetini tamamen kaybetmesi demektir. Krlmann sebebi ve mekanizmas henz tam manasyla anlalm deildir. Krlmada nemli rol oynayan iki trl mukavemet bahis konusudur. Bunlardan ilki; kayma mukavemetidir ki kristalleri tekil eden atomlardan bir ksmnn dier ksma gre kaymasn nler. Dieri kohezyon mukavemeti olup atomlarn birbirinden uzaklamasna engel olmaya alr. Bu iki mukavemetten hangisi daha kk ise cismin o mukavemetin sona ermesi ile malzeme krlr.http://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]www.sanalbellek.com

PARA KAZANMANIN GARANTL YOLU Bu snrsz kazan sistemine sizde ortak olun.Patentli sistem ile 0 risk byk kazan, kaybetmek yok. TIKLAYIN KAZANIN !http://www.xnedir.info/

Tahminder Kazandryor Trkiye'nin 1 Numaral ddaa Sitesi,Kazandran kuponlar,Canl ma sonular.Kazanmak iin burada olmalsnz.www.tahminder.com

BU FIRSAT KAIRILMAZ !!! Patentli ve Yasal , Kaybetmek Yok!! mr Boyu Sabit Ayda 6.000 TL Kazanma Frsat.xproje.info

Krlma Teorileri

Kayma Kuvvetleri: Basit kayma hali, makaslama mukavemetinin tarifi mnasebetiyle bir kat cismin herhangi bir kesitinde yalnz teetsel gerilmenin veya kayma gerilmesinin bulunmas basit kayma halidir. Genel olarak bir cisimde ekme ve basn halinde gerilmeler ile uzama ve ksalmalar arasnda bir orant mevcut ise byle bir cisim basit kayma zelliinde ayn zellie sahip olabilir. Dier bir deyile bu durumda da gerilme ile deformasyon arasndaki lineer bir bant mevcuttur veya hooke kanunu geerlidir Krlmann tr ne olursa olsun krlma iki aamada oluur.lk aama atlak oluumu,bunu izleyen ikinci aama ise atlan ilerlemesidir.Oluan atlan ilerlemeye balayabilmesi iin gerekli koullar yklemenin ekli ve deerine bal olmakla beraber,atlak oluumunun;atlan gzlenebilme dzeyine,kristal hatalara,dislokasyonlara,yapda var olan mikro atlaklara ve yzey kusurlarna bal olduu bilinmektedir.ekil 1.de 1.Blge atlak oluumu srasnda hata boyutu saptanmasnn zor olduu alan,2.Blge atlak oluumundan atlak ilerlemesine gei srasnda,mhendislik anlamnda ilk hatalarn gzlenebildii alan ve 3.Blge ise gzlenebilen atlak ilerleme alann simgelemektedir. ekil 1.atlak oluumu ve ilerlemesinin ematik olarak gsterilii. KIRILMA KRTER Bir krlma kriteri,herhangi bir konstrksyonun veya tasarmn tahmin edilen krlma tutumuna kar standart hkm verebilme olarak tanmlanr.krlma kriteri genel anlaml bir deyim olup dzlem gerinim,elastik-plastik ve tmyle plastik krlma yaklamlarnn hepsini ierir.Kriter seiminde nemli etkenler,tasarmcya hesaplamalar iin gerekli olan malzemenin tokluk deerinin bilinmesi,uygun krlma kontrol dzeninin seimi ve konstrksyonlar iin zel gereksinimlerin bilinmesi olarak saylabilir.Bir kriterin gelitirilmesi iin nemli baz veriler yle sralanabilir: a)Tasarmn scaklk,ykleme,ykleme miktar vb.,gibi alma koullarnn bilinmesi, b)Yapm malzemelerinin kullanlabilirliinde yklemenin miktar ve trnn zellikle iyi uygulanmas, c)Tasarmn arzu edilen kullanm dzeyi (dzlem gerinim,elastik-plastik veya tmyle plastik tasarm), d)Dier tasarmlarda oluan baarszlklarnn nedenlerinin bilinmesi. Verilerden,alma koullar ile ykleme trnn bilinmesi,bu koullara dayankl malzemenin seimini gerektiren ncelikli gereksinimlerdir.Tasarmn arzu edilen krlma tr ise,malzeme kalnl ve akama dayanm ikileminden kaynaklanan ve krlmann trn belirleyen nemli bir kavramdr. KIRILMA TEORLER Cisimlerin kuvvetler tesiri altnda ne gibi sebeplerin tesiri ile krldn aratran bilim adamlar,bir ok deneyin sonucunda baz kriterler ileri srmlerdir.Bu kriterlere Krlma Kriterleri denir.Baz kitaplar bu kriterleri Krlma Teorileri veya Krlma Hipotezleri ad altnda inceler. a)eitli artlara ve Tesirlere gre Krlmann Snflandrlmas: Scaklk derecesi esas alnacak olursa,krlma olayn: 1-Normal scaklkta krlma, 2-Yksek scaklkta krlma. olarak iki blmde incelemek mmkndr. Ayrca,etki eden kuvvetlerin eidine gre: 1-Statik etki altnda krlma, 2-Dinamik etki altnda krlma. Olarak iki blmde incelemek mmkndr. b)Normal Scaklkta ve Statik Etki Altnda Krlmahttp://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]

Krlma Teorileri

Statik etkiyle kastedilen,kuvvetlerin yava etki ederek iddetlerini yava yava artrmalar halinde meydana gelen krlmadr.Bu krlmay aklamak iin ileri srlen krlma teorileri esas olarak grupta toplanabilir: 1-Gerilme Teorileri. 2-ekil Deiimi Teorileri. 3- ekil Deiimi i Teorileri. 1-GERLME TEORLER: Bu teoriler krlmann gerilmelerden birinin snrl bir deere erimesi veya gerilmeler arasndaki bir balantnn salanmas ile meydana geldiini kabul ederler.Bunlar tarih srasyla aada aklanmaktadr: Maksimum Normal Gerilme Teorisi: Bu teoriye gre,kuvvetler etkisi altnda bulunan kat cisimde krlma,maksimum normal gerilmenin snrl bir deere ulamas ile meydana gelir.Bu teori,ilk olarak bilim adamlarndan Rankin,Lam ve Clapeyron tarafndan ileri srlmtr.Bu teoriye gre,genel olarak gen gerilme haline maruz bir cisimde her bir noktada,gerilme hali belirtilmeli,ve en byk asal gerilme nerede ise,bu gerilme (s1)max ile gsterildiine gre: (s1)max =sF

ekil 2. olduu zaman metal snfnda olan malzemede Akma balar.Burada sF basit ekme veya basn halindeki akma snrdr,ekil 2. Ayn gerilme

olduu zaman krlma balar.Burada sB basit ekme,veya basn halindeki Kopma Gerilmesidir.Seilen boyutun emniyetli olabilmesi iin gevrek malzemede sem=sB/n, ve metal snfndan snek malzemede sem=sF/n esas ile seilen bir emniyet gerilmesi alnr (Burada n>1 olup emniyet katsaysdr) ve:

yaplarak boyut seilir.Baz zel haller dnlecek olursa,mesela basit kayma halinde,baz metaller gibi snek malzemede,yine smax =sF olunca i zlme yani akma balayacandan bu halde: smax =tmax=sF bulunur,ekil 3.Emniyetle boyut seilecek ise,

alnr.http://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]

Krlma Teorileri

t ekil 3. tF

sF s

Maksimum normal gerilme teorisinin daha kolay anlalmas iin,rnein snek malzemeden yaplm ve i zlme veya akma art tmax= sF ile verilen dzlem gerilme haline maruz bir eleman u ekilde incelemek olanakldr: Dzlem gerilme hali s1,s2 asal gerilmeleri ile verilmi olsun,bir x,y koordinat eksen takmnda,kat cismin iindeki her bir noktadaki s1,s2 asal gerilmelerini koordinat olarak kabul eden noktalar dnelim. Maksimum Kayma Gerilmesi Teorisi: Bu teoriye gre genel olarak gen gerilme haline maruz kalan bir elemanda i zlme, snek malzeme iin,tmax lar iinde en byk deerde olannn,tF gibi basit kayma halindeki Kayma Gerilmesi Akma Snrna erimesi ile balar,yani Akma art:

dir.eitli ekillerde formlletirilebilen bu art ilk defa bilim adamlarndan Tresca ve daha sonra Guest tarafndan ileri srlmtr.Bu teoriye gre,akma artn salayan mmkn birok gerilme halleri dnlse,bunlar daima bu art salayacandan,bu gerilme hallerini gsteren Mohr dairelerinden en dta bulunan D Dairenin s eksenine paralel t= tF dorusuna teet olacaklar grlr,ekil 4.

t ekil 4. tF s

Bu doruya Zarf Dorusu denir.Tresca artn : [(s1-s2)2-4tF 2 ] [(s2-s3)2 -4tF 2 ] [(s1-s3)2-4tF 2 ]=0http://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]

Krlma Teorileri

art ile ifade etmitir.Hesaplarda,yazl kolayl dolaysyla tmax= tF ifadesi daha elverilidir. Bu teoriye gre Basit ekme veya Basit Basn halinde de: tmax= tF olduu zaman snek malzemede i zlme balar. tmax dorultular basn dorultular ile 45Llik alar yapar.Bu durum,ekmeye veya basnca maruz elemanlarda kopma veya ezilmeden az nce ekme veya basn dorultusu ile 45L eimdeki atlaklar aklar. Coulomb Teorisi: Bu teori Coulomb tarafndan ileri srlmtr.Bu teoriye malzemenin iinde her hangi bir noktadan geen dzlemde: -ms+k =t balantsn salad zaman i zlme balar.Burada m malzemede i srtnme katsaysn,k da Kohezyonu yani kk partikllerin birbirine yapma kuvvetini gstermekte olup boyutu: [k]=KL-2 dir,yani kg ve cm boyutu kullanlyorsa k,kg/cm3 cinsinden ifade edilir.Malzemenin cinsine gre m i srtnme katsays ile k kohezyonu belirlenecek olursa -ms+k =t ifadesi s,t eksen takmnda grafik olarak ekil 5.de olduu gibi gsterilebilir.u halde bu doru zerinde alnan noktalarn s ve t lar -ms+k =t ifadesini saladndan krlma artn salarlar,Eer krlma halini gsteren Mohr dairesi izilecek olursa,bu dairenin bir noktasnn -ms+k =t dorusu ile ortak bir noktas olmas gerekir,ki bu da dairenin bu doruya teet olmas demektir,ekil 5.Buna gre a deme noktas olmak zere oa vektrne Krlma gerilmesi vektr denir.

t -ms+k =t a kas o

ekil 5

Mohr Krlma Teorisi: Mohr Krlma Teorisine gre kat cismin iindeki krlma: f(s)=t gibi bir balantnn salanmas ile meydana gelir.Burada f(s) ifadesi her malzemenin cinsine gre belirlenmesi gereken bir fonksiyondur.Fransz bilim adam Caquot baz deney sonularna gre eitli malzemeler iin bu f(s)=t fonksiyonlarn vermitir.ekil 6da bu f(s) erisi genel hal iin gsterilmitir.Bu durumda malzemede krlma haline karlk gelen gerilme halini gsteren Mohr dairelerinden en dtakinin bu eriye teet olmas gerekir.Eer eriyi kesecek olursa,dtaki dairenin eri dnda kalan noktalar krlma snrnn geildiini gsterir ki bunun fizik anlamda bir manas yoktur.Bu nedenlerle f(s)=t erisine Mukavemet Zarf Erisi veya Intrinsque=Entrensek erisi denir.Keza,gerilme halini gsteren Mohr dairelerinin en dtakinin A deme noktasna ait OA vektrne krlma vektr denir, ekil 6.Guest tarafndan ileri srlm olan Maksimum kayma gerilmesi teorisi ile Coulomb tarafndan ileri srlm olanCoulomb teorisinde olduu gibi,Mohrhttp://www.frmtr.com/fizik-kimya/795944-kirilma-teorileri.html[06.10.2011 09:16:42]

Krlma Teorileri

teorisinde de gen gerilme hali s3