(knowledge management) - spu.ac.th fileบทที่ 1...
TRANSCRIPT
รายงานการจัดการความรู (Knowledge Management)
คณะวิศวกรรมศาสตร
มหาวิทยาลัยศรีปทุม
ประจําปการศึกษา 2555
1
คํานํา
คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยศรีปทุม ไดเล็งเห็นความสําคัญในการจัดการความรู ท้ังในดาน
การเรียนการสอนและการวิจัย เพ่ือใหเกิดการสะสมองคความรู จากการแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางผูมี
ประสบการณตรงท้ังจากภายในและภายนอกคณะฯ เพ่ือใหเกิดการพัฒนานักศึกษาจากกระบวนการเรียนการ
สอนท่ีมีประสิทธิภาพจากเทคนิคการสอนของอาจารยท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ รวมถึงการสงเสริมใหเกิดการ
วิจัยในดานตางๆของอาจารยเพ่ือการพัฒนาองคความรูใหมๆซ่ึงจะสามารถนํามาถายทอด และเปนประโยชน
แกการพัฒนานักศึกษา ดังนั้นคณะวิศวกรรมศาตรจึงกําหนดใหผูบริหารคณะฯทําหนาท่ีเปนคณะกรรมการการ
การจัดการความรูข้ึน (ตามประกาศของมหาวิทยาลัยศรีปทุม เรื่องอํานาจหนาท่ีของคณะกรรมการบริหาร
คณะ) เพ่ือเปนคณะทํางานท่ีสามารถเปนเวทีและชองทางเชื่อมตอขอมูลระหวางกันของอาจารยจากทุกๆ
สาขาวิชาภายในและภายนอกคณะฯ นอกจากนั้นยังสามารถเชื่อมตอไปยังกระบวนการจัดการความรูระหวาง
คณะและหนวยงานตางๆของมหาวิทยาลัย ผานคณะอนุกรรมการการจัดการความรูของมหาวิทยาลัย โดย
แหลงความรูตางๆท่ีไดมีการแลกเปลี่ยนเรียนรูจากผูมีประสบการณตรง (tacit knowledge) ไดถูกนํามา
รวบรวมแนวปฏิบัติท่ีดีท้ังในดานการจัดการเรียนการสอน และ การวิจัย ในลักษณะของ explicit knowledge
ท่ีสามารถเผยแพรตอไปได
การดําเนินการการจัดการความรูในปการศึกษานี้ เปนการพัฒนาตอยอดจากกระบวนการการจัดการ
ความรูในปการศึกษาท่ีผานมา โดยคณาจารยของคณะไดนําคูมือแนวทางการปฏิบัติท่ีดีท้ังในดานการจัดการ
จัดการเรียนการสอนโดยมุงเนนผูเรียนเปนสําคัญ และการวิจัย ท่ีไดพัฒนาข้ึนในปการศึกษา 2554 ไปศึกษา
และทดลองใช รวมถึงองคความรูใหมๆจากประสบการณตรงของอาจารยหลายทานในคณะฯจากการ
ดําเนินงานในกิจกรรมตางๆ ท่ีไดนํามาแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางกันตลอดปการศึกษา 2555 และนํามาสูการ
สรุปผลการดําเนินงานในรายงานฉบับนี้
2
สารบัญ
หนา
บทท่ี 1 กรอบการดําเนินงานการจัดการความรูคณธวิศวกรรมศษสตร 4 บทท่ี 2 การดําเนินงานกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู tacit knowledge 6 บทท่ี 3 องคความรู explicit knowledge 10 บทท่ี 4 การนําองคความรูนําไปใช 12 ภาคผนวก กรณีศึกษาและแนวปฏิบัติท่ีดีในการจัดการเรียนการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ
ของคณะวิศวกรรมศาสตร โดย ดร. ภรชัย จูอนุวัฒนกุล 15
สรุปโครงการ Engineering Forum การแลกเปลียนเรยีนรูดานการเรียนการสอนและงานวิจัย
20
อางอิง 40
3
บทท่ี 1
แผนและแนวทางการดาํเนินงานการจัดการความรู
แผนการจัดการความรู นี้ไดกําหนดเปนแนวทางการดําเนินงานดานการจัดการความรูเพ่ือประกอบเขา
เปนสวนหนึ่งของการดําเนินงานประจําปการศึกษา 2555 ของคณะวิศวกรรมศาสตร โดยใชหลักการตาม
ข้ันตอนของขอกําหนดในกระบวนการการประกันคุณภาพ ดังนี้
1. .มีการกําหนดประเด็นความรูและเปาหมายของการจัดการความรูท่ีสอดคลองกับแผนกลยุทธของสถาบัน
อยางนอยครอบคลุมพันธกิจดานการผลิตบัณฑิตและดานการวิจัย
การดําเนินงาน
คณะวิศวกรรมศาสตรกําหนดประเด็นการจัดการความรูในหัวขอดังนี้
- ดานการผลิตบันฑิต ในประเด็นของการจัดการเรียนการสอน
- ดานการวิจัย ในประเด็นของการดําเนินงานวิจัยและการเผยแพรผลงาน
2. กําหนดบุคลากรกลุมเปาหมายท่ีจะพัฒนาความรูและทักษะดานการผลิตบัณฑิตและดานการวิจัยอยาง
ชัดเจนตามประเด็นความรูท่ีกําหนดในขอ 1
การดําเนินงาน
การจัดการความรูท้ังดานการผลิตบัณฑิตและดานการวิจัย ประจําปการศึกษา 2555 นี้ไดกําหนด
กลุมเปาหมายท่ีจะพัฒนาความรูและทักษะ คือ บุคลากรอาจารย ของคณะวิศวกรรมศาสตร
3. มีการแบงปนและแลกเปลี่ยนเรียนรูจากความรู ทักษะของผูมีประสบการณตรง (Tacit Knowledge)
เพ่ือคนหาแนวปฏิบัติท่ีดีตามประเด็นความรูท่ีกําหนดในขอ 1 และเผยแพรไปสูบุคลากรกลุมเปาหมายท่ี
กําหนด
การดําเนินงาน
การแบงปนและแลกเปลี่ยนเรียนรูจากผูมีประสบการณตรง (Tacit Knowledge) ผานกิจกรรมตางๆ
รวมถึงการประชุม การสัมนาภายในคณะคณะฯ การประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางคณะใน
คณะอนุกรรมการการจัดการความรูของมหาวิทยาลัย และ กิจกรรมอ่ืนๆ
4. มีการรวบรวมความรูตามประเด็นความรูท่ีกําหนดในขอ 1 ท้ังท่ีมีอยูในตัวบุคคลและแหลงเรียนรูอ่ืนๆ ท่ี
เปนแนวปฏิบัติท่ีดีมาพัฒนาและจัดเก็บอยางเปนระบบโดยเผยแพรออกมาเปนลายลักษณอักษร (Explicit
Knowledge)
การดําเนินงาน
4
การรวบรวมความรูท่ีเปนแนวปฏิบัติท่ีดีท่ีเปนลายลักษณอักษรโดยรูปแบบตางๆ เชน รายงานสรุปการ
ดําเนินงานโครงการกิจกรรม รายงานบันทึกการประชุม บทความเผยแพรสูสาธารณะ รายงานการจัดการความรู
(Knowledge Management) ของคณะฯ มหาวิทยาลยัศรีปทุม และ คูมือแนวทางปฏิบัติท่ีดีของมหาวิทยาลัย ท่ีไดมีการ
จัดเก็บอยางเปนระบบ
5. มีการนําความรูท่ีไดจากการจัดการความรูในปการศึกษาปจจุบันหรือปการศึกษาท่ีผานมา ท่ีเปนลาย
ลักษณอักษร (Explicit Knowledge) และจากความรู ทักษะของผูมีประสบการณตรง (Tacit
Knowledge) ท่ีเปนแนวปฏิบัติท่ีดีมาปรับใชในการปฏิบัติงานจริง
การดําเนินงาน
มีการนําคูมือแนวทางปฏิบัติท่ีดีของมหาวิทยาลัยประจําปการศึกษา 2554 รวมถึงองคความรูท่ีเปน
tacit and explicit knowledge ท่ีเกิดข้ึนไปใชปฏิบัติจริง ในดานการเรียนการสอน และ การวิจัย ในประเด็น
หัวขอท่ีกําหนด
5
บทท่ี 2
การดําเนินงานกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู
Tacit Knowledge
คณะวิศวกรรมศาสตรไดมีกิจกรรมแลกเปลีย่นเรียนรู Tacit Knowledge ตามประเด็นหัวขอท่ีกําหนด
ซ่ึงสามารถสรุปไดดังนี้
ดานการผลิตบันฑิต หัวขอ “การจัดการการเรียนการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ”
กิจกรรม ผูเขารวม การดําเนินงาน การแลกเปลี่ยนเรียนรูกรณีศึกษาในการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ ผานคณะกรรมการจัดการความรูภายในคณะวิศวกรรมศาสตร
คณาจารย ดร. ภรชัย จูอนุวัฒนกุล อาจารยประจําสาขาวิศวกรรมไฟฟา ไดนําเทคนิคการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญไปใชในวิชา EGR205 คอมพิวเตอรสําหรับวิศวกร ซ่ึงเปนวิชาบังคับท่ีนักศึกษาคณะวิศวกรรมศาตรทุกสาขาวิชาตองเรียน และรายงานผลการดําเนินการเปนรายลักษอักษรในท่ีประชุมภายในคณะฯ และ การแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางคณะผานคณะอนุกรรมการการจัดการความรูของมหาวิทยาลัยท่ีไดรวบรวมเปนคูมือแนวปฏิบัติท่ีดีประจําปการศึกษา 2555
Engineering Forum การเสวนาในหัวขอดานการเรียนการสอน
คณาจารย การถายทอดความรูจากผูมีประสบการณในการนําเทคนิคตางๆในการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยวิทยากร รศ.ดร. กีรติ ชยะกุลคีรี, ดร. ภรชัย จูอนุวัฒนกุล อาจารยประจําสาขาวิศวกรรมไฟฟา และ ดร.สิรินธร สินจนิดาวงศ (ผูอํานวยการศูนยสนับสนุนและพัฒนาการเรียนการสอน) และไดรวบรวมสรุปไวในรายงานสรุปโครงการ Engineering Forum
การดําเนินงานโครงงานวิศวกรรม
คณาจารย และ นักศึกษา
คณะฯไดจัดตั้งคณะกรรมการโครงงานนักศึกษา เพ่ือพัฒนาการจัดการในการดําเนินงานในวิชาโครงการวิศวกรรมของทุกๆสาขาวิชาใหมีประสิทธิภาพยิ่งข้ึน โดยการดําเนินงานเปนการทํางานรวมกันระหวางอาจารยจากทุกสาขาวิชา ท่ีเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรูแนวทางปฏิบัติระหวางสาขาวิชา และไดนําเสนอแนวทางการปฏิบัติท่ีดีเปนรายงานสรุปโครงการ นิทรรศการโครงงานวิศวกรรมศาสตร
การเขารวมเปนอนุกรรมการจัดการความรูของมหาวิทยาลัย
คณาจารย ผูบริหารคณะฯไดเขารวมเปนอนุกรรมการการจัดการความรูของมหาวิทยาลัย (ในหัวขอ การจัดการเรียนการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ) เพ่ือใหเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางคณะวิชา และสามารถนําแนวทางปฏิบัติท่ีดีมาถายทอดภายในคณะฯได
6
ดานการวิจัย หัวขอ “แนวปฏิบัติในการเขียนบทความเพ่ือตีพิมพและเผยแพรในวารสารวิชาการในประเทศ
และนานาชาติ”
กิจกรรม ผูเขารวม การดําเนินงาน การสัมนา Engineering Forum
คณาจารย การถายทอดความรูดานการวิจัยในกิจกรรม Engineering Forum โดยมี ผศ.ดร. สุพัฒตรา เกษราพงศ / รศ.ดร. ไพบูลย ปญญาคะโป / ผศ.ดร. นิมิต บุญภิรมย / ผศ.ดร. ธรนิี มณีศรี / ผศ. ไพจิตร ผาวัน ซ่ึงเปนนักวิจัยท่ีมีประสบการณมาแบงปนเทคนิคแนวทางการดําเนินงานวิจัยในหัวขอ “อุปสรรค ความทาทาย ในงานวิจัยและการบริการวิชาการ...ทําอยางไร ไดท้ังเงิน ไดท้ังกลอง” และไดสรุปเปนแนวปฏิบัติท่ีไดไวในรายงานการดําเนินงานโครงการ
การดําเนินงานของศูนยวิจัยและปฏิบัติการ คณะวิศวกรรมศาสตร
คณาจารย คณะวิศวกรรมศาสตร์ไดจัดตั้งคณะกรรมการวิจัยของคณะฯ
เพ่ือใหเกิดการแนะนําระหวางนักวิจัยรุนใหม และ นักวิจัยผูมีประสบการณ ในการดําเนินงานพัฒนางานวิจัยของอาจารยตางๆ โดยมีผู้ รับผิดชอบโดยตรงในการบริหารจดัการด้านการวิจยั
และการบริการวิชาการ คือ ผศ. ธนภทัร พรหมวฒันภกัดี ทําหนาท่ี
รวบรวมขอมูล และ ความรูอ่ืนๆ เพ่ืออํานวยความสะดวกและสงเสริมในการ เสนอและดําเนินการโครงการงานวิจัย การบริการวิชาการ
การเขารวมเปนคณะอนุกรรมการการจัดการความรูดานการวิจัยของมหาวิทยาลัย
คณาจารย และ ผูบริหาร
คณะฯ
ผศ.ดร.นิมิต และ ดร.วิชชากร ไดเขารวมเปนคณะอนุกรรมการจัดการความรูดานการวิจัยของมหาวิทยาลัย (หัวขอ แนวปฏิบัติในการเขียนบทความเพ่ือตีพิมพและเผยแพรในวารสารวิชาการ ในประเทศและนานาชาติ) ซ่ึงมีการแลกเปลี่ยนความรูประสบการณ ซ่ึงสามารถนํามาถายทอดแกนักวิจัยของคณะฯได (การประชมุบุคลากร Engineering Forum) และไดพัฒนาเปนคูมือแนวปฏิบัติท่ีดีสําหรับเผยแพรแกผูสนใจ
การจัดงานประชุมวิชาการขายงานวิศวกรรมอุตสาหการแหงประเทศไทย IE-Network 2012
คณาจารย (ภายในและภายนอก
มหาวิทยาลัย)
คณะวิศวกรรมศาสตรโดย สาขาวิศวกรรมอุตสาหการไดเปนเจาภาพในการจัดประชุมสัมนาทางวิชาการระดับชาติ โดยมีนักวิจัย นักวิชาการจากทุกสถาบันเขารวมนําเสนอผลงาน โดยการดําเนินงานจากความรวมมือของคณาจารยคณะวิศวกรรมศาสตร ทําใหสามารถไดรับการถายทอดความรูในการเขียนและนําเสนอบทความทางวิชาการจากหลากหลายสถาบันท่ีเขารวมการสัมนา
7
การแลกเปล่ียนเรียนรูโดยใชชองทาง Social Media ของอาจารยภายในคณะวิศวกรรมศาสตร
กิจกรรมเสวนาแลกเปล่ียนเรียนรูจากระหวางวิทยากรภายในและผูมีประสบการณภายนอก
9
สรุปการดําเนินโครงการนิทรรศการโครงงานวิศวกรรมศาสตร ซ่ึงเปนการจัดแสดงรวมกันของทุกสาขาวิชาทําใหเกิดการเรียนรูระหวางกันท้ังอาจารยและนักศึกษา ซ่ึงสามารถใชเปนแนวทางปฏิบัติท่ีดีในการดําเนินงานครั้งตอๆไป
11
บทท่ี 3
องคความรู explicit knowledge
คณะวิศวกรรมศาสตรไดมีการรวบรวมองคความรูเปน Explicit Knowledge ในรูปแบบตางๆดังนี้
กิจกรรม กลุมเปาหมาย ผลการดําเนินงาน คูมือแนวทางปฏิบัติท่ีดีประจําปการศึกษา 2555 ของมหาวิทยาลัย
คณาจารยในมหาวิทยาลัยศรีปทุม และ ผูสนใจท่ัวไป
คณะฯไดเสนอองคความรูดานการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ และ ดานการเขียนบทความวิจัย ผานการดําเนินงานของคณะอนุกรรมการการจัดการความรูท่ีผูบริหารของคณะเปนสมาชิก เปนคูมือแนวทางปฏิบัติท่ีดีท่ีปรับปรุงข้ึนสําหรับปการศึกษา 2555 http://library.spu.ac.th:81/web/spu-km/
รายงานการจัดการความรู คณะวิศวกรรมศาสตร ปการศึกษา 2555
คณาจารยคณะวิศวกรรมศาสตร
คณะวิศวกรรมศาสตรไดจัดทําสรุปรายงานการดําเนินการการจัดการความรูประจําปการศึกษา 2555 เพ่ือบันทึกเปน explicit knowledge สําหรับการอางอิงในการดําเนินงานในรอบปตอๆไป รวมถึงสําหรับบุคลากรอาจารยของคณะฯในการศึกษาถึงแนวทางปฏิบัติท่ีดีในดานการเรียนการสอนและการทําวิจัย
Knowledge Bank ของมหาวิทยาลัยศรีปทุม
คณาจารย นักศึกษา ในมหาวิทยาลัยศรีปทุม และ ผูสนใจท่ัวไป
ไดมีการรวบรวมผลงานทางวิชาการของบุคลกรคณาจารยคณะวิศวกรรมศาสตร ไวในระบบ online ซ่ึงผูสนใจสามารถเขาศึกษาดูไดอยางเปนระบบ http://dllibrary.spu.ac.th:8080/dspace/handle/123456789/3130
Website และ Social Media ของคณะวิศวกรรมศาสตร
คณาจารย นักศึกษา และ ผูสนใจท่ัวไป
คณะวิศวกรรมศาสตรไดรวบรวมผลงานกิจกรรมตางๆ ไวใน website ของคณะฯ ซ่ึงบุคลากร คณาจารย นักศึกษา และ บุคคลภายนอกสามารถเขาดูได http://www.spu.ac.th/engineer/ https://www.facebook.com/pages/Engineering-Sripatum/20446965626421530
12
การจัดเก็บขอมูลผลการดําเนินโครงการ และ ผลงานวิจัยของคณะวิศวกรรมศาสตร
บุคลากรภายในคณะวิศวกรรมศาสตร
คณะวิศวกรรมศาสตรมีการจัดเก็บบันทึกสรุปผลการดําเนินโครงการโดยสํานักงานของคณะฯ รวมถึงการผลงานวิจัยตางๆโดยศูนยวิจัยปฏิบัติการ เพ่ือใชสําหรับการอางอิงของบุคลากรและคณาจารยของคณะฯได
13
บทท่ี 4
การนําองคความรูนําไปใช
จากการแลกเปลี่ยนเรียนรูในกระบวนการจัดการความรู คณะวิศวกรรมศาสตรไดนําองคความรูตางๆ
ไปประยุกตใชในการดําเนินงานดานการเรียนการสอน และ การวิจัยซ่ึงสามารถสรุปไดดังนี้
โครงการ ประเด็นความรู
แนวปฏิบัติท่ีดี การนํามาใชประโยชน
กรณีศึกษา การจัดการเรียนการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ
ดานการผลิตบันฑิต
เทคนิดการเรียนการสอน โดยใชระบบสารสนเทศสนับสนุนในการเรียนการสอน เพ่ือกระตุนใหนักศึกษาเรียนรูและประเมินความรูไดดวยตนเอง
นํามาใชในการจัดการเรียนการสอน ในวิชา EGR205 คอมพิวเตอรวิศวกร โดย ดร.ภรชัย โดยวิชานี้เปนวิชาบังคับท่ีนักศึกษาคณะวิศวกรรมศาตรทุกสาขาวิชาตองเรียน ซ่ึงผลการดําเนินงานสามารถใชเปนแนวทางปฏิบัติท่ีดีสําหรับอาจารยทานอ่ืนๆได
โครงการ Active Learning ของศูนยสนับสนุนพัฒนาการเรียนการสอน
ดานการผลิตบันฑิต
การสอนแบบ Active Learning
รศ.ดร.กีรติ ไดเขารวมโครงการของศูนยสนับสนุนพัฒนาการเรียนการสอน ซ่ึงไดนําเทคนิคการสอนแบบ Active Learning ตามแนวทางของคูมือปฏิบัติท่ีดี KM ของมหาวิทยาลัยปการศึกษา 2554 ท่ีงกระตุนใหนักศึกษาเกิดความสนใจติดตามเนื้อหาวิชาในชั้นเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพ จนกระท้ังไดรับรางวัลการสอนดีเดน http://www.spu.ac.th/tlc/project/1636/ 30
การดําเนินงานโครงงานวิศวกรรม
ดานการผลิตบันฑิตและการวิจัย
การผสมผสานแนวทางปฏิบัติท่ีดีระหวางสาขาวิชาท่ีมีความเชี่ยวชาญท่ีแตกตางกัน เพ่ือใหเกิดการบูรณาการความรูทางวิศวกรรมศาสตร
คณะฯไดจัดตั้งคณะกรรมการโครงงานนักศึกษา เพ่ือพัฒนาการจัดการในการดําเนินงานในวิชาโครงการวิศวกรรมของทุกๆสาขาวิชาใหมีประสิทธิภาพยิ่งข้ึน เพ่ือใหนักศักษาเกิดทักษะในการเรียนรูดวยตนเองตามจุดประสงคของรายวิชา ท้ังการจัดการอบรมนักศึกษาระหวางปการศึกษาอยางตอเนื่อง ตลอดจนการจัดแสดงและการประกวดโครงงานเม่ือสิ้นการศึกษา ท่ีใหมีการดําเนินการรวมกันทุกๆสาขาวิชา ซ่ึงนักศึกษาสามารถรับรูศาสตรในวิศวกรรมตางสาขา
โครงการ ดานการผลิต การถายทอดความรู การแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางกันของอาจารย
15
Train the Trainer
บันฑิต ระหวางกันของอาจารยปฏิบัติการจากทุกๆสาขาวิชา เพ่ือใหเกิดทักษะหลากหลาย
ปฏิบัติการในวิชาฝกฝมือ สงเสริมใหเกิดการพัฒนาทักษะการเรียนการสอนในวิชาชางตางๆของอาจารยผูสอนท่ีมีพ้ืนฐานความถนัดท่ีแตกตางกัน เพ่ือใหสามารถสอนนักศึกษาไดอยางมีประสิทธิภาพ
โครงการ We need you (because we care)
ดานการผลิตบันฑิต
การมีสวนรวมของผูปกครองของนักศึกษาในการดูแล สนับสนนุในการศึกษา
มีการสื่อสารและประชุมผูปกครอง เพ่ือใหเกิดความเขาใจในหลักสูตรและลักษณะการเรียนการสอนในหลักสูตรของคณะศวกรรมศาสตร รวมถึงเทคนิคตางการในการศึกษาของนักศึกษาเพ่ือใหสามารถเรียนจบการศึกษาได ซ่ึงสงผลใหผูปกครองสามารถเขาใจ ชวยดูแล ติดตาม และ สนับสนุนการศึกษาไดอยางมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน
การวิจัยดานการเรียนการสอน
ดานการผลิตบันฑิต และดานการวิจัย
แนวทางการดําเนินงานวิจัยในชั้นเรียนและการเสนอผลงานวิจัยดานการเรียนการสอน
คณาจารยของคณะฯหลายทานไดดําเนินงานวิจัยท่ีเก่ียวของกันการเรียนการสอน และไดมีการนําเสนอเปนผลงานบทความทางวิชาการในการประชุมวิชาการและวารสารตางๆอยางตอเนื่อง
การนําเสนอบทความวิชาการและการวิจัย
ดานการวิจัย รูปแบบการเขียนบทความวิชาการ
คณะวิศวกรรมศาสตร มีการรวบรวมบทความทางวิชาการของคณะจารยภายในคณะฯท่ีไดถูกเผยแพรในการประชุมวิชาการ และ วารสาร ตางๆท้ังในระดับประเทศและนานาชาติ ท่ีสามารถเปนตัวอยางขอมูลอางอิงในการเขียนบทความของบุคลกรท่ียังไมมีประสบการณ สงผลใหคณะวิศวกรรมศาสตรมีผลงานทางวิชาการออกเผยแพรอยางตอเนื่อง
การขอตําแหนงทางวิชาการ
ดานการวิจัย รูปแบบและแนวทางการเขียนบทความและการรวบรวมผลงานทางวิชาการเพ่ือขอตําแหนางทางวิชาการของคณาจารย
สืมเนื่องจากการทําวิจัยและแนวทางปฏิบัติท่ีดีในการเขียบบทความทางวิชาการเพ่ือการเผยแพรท้ังในระดับชาติและนานาชาติ สงผลใหคณาจารยของคณะฯสามารถสงผลงานเพ่ือขอตําแหนงทางวิชาการเพ่ิมข้ึนไดอยางตอเนื่อง
16
กรณีศึกษาและแนวปฏิบัติท่ีดีในการจัดการเรียนการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญของคณะวิศวกรรมศาสตร
โดย ดร. ภรชัย จูอนุวัฒนกุล
แนวปฏิบัติเทคนิคการสอนแบบเนนผูเรียนเปนสําคัญ สําหรับวิชา EGR205 คอมพิวเตอรสําหรับวิศวกร
ในแนวทางของการสอนของนักศึกษาในวิชา EGR205 คอมพิเตอรสําหรับวิศวกร ซ่ึงวิชานี้เปนวิชา
พ้ืนฐานท่ีนักศึกษาทุกคนในคณะวิศวกรรมศาสตรจะตองลงทะเบียนเรียน หลักการสอนวิชานี้ เปนการสอนท่ีเนนท้ังผูเรียนเปนสําคัญและการทดสอบ โดยจะมีการติดตามและสังเกตพฤติกรรมสมํ่าเสมอ เพ่ือท่ีอาจารยผูสอนสามารถใหคําปรึกษาและแนะนํานักศึกษา การสอนจะเปนการสอนใหนักศึกษามีความรูความเขาใจ จนนักศึกษาสามารถนําไปใชฝกฝนเพ่ือใหเกิดทักษะในกระบวนการคิด จนสามารถเขียนโปรแกรมได
1. กระบวนการสอน
เนื่องจากวิชาคอมพิวเตอรสําหรับวิศวกรเปนวิชา 2-3 ดังนั้นการจัดการเรียนการสอนในวิชานี้ จะใชเวลาการสอนในสวนของทฤษฎี 2 ชั่วโมง และปฎิบัติ 3 ชัว่โมง โดยกระบวนการสอนในสวนของทฤษฎีจะเนนผูเรียนเปนสําคัญ เพ่ือใหนักศึกษามีความรูความเขาใจจนสามารถนําไปใชได ในสวนของปฎิบตัิจะเนนการทดสอบ เพ่ือวัดผลวาหลังจากนักศึกษาลงปฎิบัติแลว นักศึกสามารถเขียนโปรแกรมไดหรือไม โดยระหวางการสอนของท้ังสองสวน อาจารยผูสอนจะตองคอยสังเกตุพฤติกรรม และติดตามผลอยางสมํ่าเสมอ
กระบวนการสอน
ทฤษฎี
2 ชม.เน้นผู้เรียนเป�น
สําคัญ
ปฎิบัติ
3 ชม.
รู้
เข้าใจ
จํา
นําไปใช้
ฝ�กฝน
สร้างวิธี
คิด
เขียน
โปรแกรม
ได้
เน้นการทดสอบ
ติดตามผล
สังเกตุพฤติกรรม• Experiential learning • PBL
In class Learning
2. สื่อท่ีใชในการสอน และการประเมินผล
สื่อในการสอนและการประเมินผล สื่อท่ีใชในการสอนจะใชระบบ e-Learning ชวยในการจัดการเรียนการสอน โดยนักศึกษาสามารถ Download เอกสารประกอบการสอน ทําแบบทดสอบออนไลน ดูงานท่ีอาจารยมอบหมาย และทบทวนบทเรียนจากการบันทึกการสอนดวย Camtasia relay สวน
18
วิธีการประเมินผล อาจารยสามารถใชวิธีประเมินผลจากการถามตอบ ประเมินผลจากงานท่ีมอบหมาย และผลจากการทดสอบออนไลนของนักศึกษา หลังจากนั้นอาจารยผูสอนจะตองติดตามผลของนักศึกษาท่ีต่ํากวาเกณฑ โดยสังเกตพฤติกรรม เพ่ือท่ีอาจารยจะไดเขาไปสอบถาม ใหคําแนะนํา รวมถึงนําผลทดสอบออนไลนและสอบกลางภาค มาจัดกลุมนักศึกษาในการทํางานแบบกลุมในสามสัปดาหสุดทาย
สื�อในการสอนและ
การประเมินผล
e-Learningการ
ประเมินผล
เอกสารประกอบการสอน
ถามตอบ
แบบทดสอบออนไลน์
มอบหมายงาน
บันทึกการสอน
งานที�มอบหมาย
แบบทดสอบเดี�ยว
อภิปลายกลุ่ม
การมอบหมายงานแบบกลุมในสามสัปดาหสุดทาย อาจารยผูสอนจะกําหนดโจทยปญหาใหนักศึกษาชวยกันเขียนโปรแกรมใหไดผลลัพธตามท่ีตองการ จากนั้นใหตัวแทนกลุมมานําเสนอหนาชั้นเรียน โดยมีอาจารยผูสอนเปนผูประเมินผลงาน
19
นอกจากนี้การใชระบบ e-Learning ยังสามารถชวยใหอาจารยผูสอนมีความสะดวกในการติดตามผลคะแนน รวมถึงความถ่ี ระยะเวลาในการเขาถึงบทเรียนของนักศึกษา และนักศึกษาสามารถทบทวนเนื้อหาท้ังหมด จากระบบบันทึกการสอนดวย Camtasia relay
e-Learning
ในการทดสอบออนไลน อาจารยผูสอนสามารถกําหนดวันเวลา และจํานวนครั้งใหนักศึกษาทําการทดสอบก่ีรอบก็ได โดยจะเก็บผลคะแนนท่ีดีท่ีสุด นักศึกษาท่ีไดคะแนนมากกวาครึ่งสําหรับ การทดสอบท่ี1 มีถึง 96.7% และการทดสอบท่ี 2 มีถึง 94.6% ผลจากการท่ีใหโอกาสนักศึกษาทําแบบทดสอบไดมากกวาหนึ่งครั้งโดยนําคะแนนสูงสุด จะสามารถชวยใหนักศึกษาท่ีมีคะแนนไมถึงครึ่งไมเกิน 5%
20
คะแนนแบบทดสอบออนไลน์
จํานวนนักศึกษาทั�งหมด
N=93 คน
จํานวน % ของนักศึกษาที�มีคะแนนมากกวา่ครึ�ง
Quiz 1 Quiz 2ครั�งที� 1 54.7% 65.9%
ครั�งที�คะแนนดีที�สุด 96.7% 94.6%
3. สรุปผล
จากการจัดการเรียนการสอนในวิชานี้ โดยใชกระบวนการสอน ท่ีมีการติดตามผล และสังเกตพฤติกรรม เพ่ือใหคําแนะนํา และการดูแลนักศึกษา จะสามารถชวยลดการ drop out ของนักศึกษาได และจากการตัดเกรดวิชานี้ จํานวนนักศึกษาท่ีไมผานมีจํานวนไมถึง 5%
21
เอกสารอางอิง
[1] คูมือ SPU KM ประจําปการศึกษา 2555, http://library.spu.ac.th:81/web/spu-km/ (30
มิ.ย. 2556)
[2] “การจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning ของอาจารยมหาวิทยาลัยศรีปทุม” โดย วิสา
ลักษณ สิทธิ์ขุนทด (อาจารยประจําศูนยสนับสนุนและพัฒนาการเรียนการสอน), สิรินธร สินจินดา
วงศ (ผูอํานวยการศูนยสนับสนุนและพัฒนาการเรียนการสอน) มหาวิทยาลัยศรีปทุม
, http://www.spu.ac.th/tlc/showcase/%e0%b8%9c%e0%b8%a5%e0%b8%87%e0%b8
%b2%e0%b8%99%e0%b8%9e%e0%b8%b1%e0%b8%92%e0%b8%99%e0%b8%b2%
e0%b8%ad%e0%b8%b2%e0%b8%88%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b8%a2%e0%b
9%8c/ (30 มิ.ย. 2556)
23