1

KO E LOTU FEOHI’ANGA

MA’ONI’ONI

2

KO E LOTU FAKAFETA’I ‘A E KAKAI ‘A E ‘OTUA

Ko e Feohi ‘a Kainga

‘E lava ke talitali heni ‘a e kainga lotu.

‘E hoko atu ai pea mo e fakaha ‘a e kaveinga ‘o e ‘aho.

Tu’u kotoa ki ‘olunga, pea ‘e fakahoko ‘e he taki lotu ‘a e ngaahi talitali ni.

Ke ‘iate kimoutolu ‘a e Kelesi mo e Melino ‘a e ‘Otua

Pea ke ne fakafonu’aki Koe ‘a e melino mo e fiefia

‘Oku ‘Afio heni ‘a e ‘Eiki

Pea ke ne tapuaki’i koe

Ko e ‘aho ‘eni na’e ngaohi ‘e he ‘Eiki

Ke tau fiefia mo nekeneka ai

Ko e veesi huluhulu ‘o e ‘aho ‘e lau heni.

3

Pea ‘e lau ‘e he faifekau ‘a e lotu ko ‘eni. Pē, ko ‘ene lau fakataha pe mo e kakai.

FAKAHAOHAOA

‘E ‘Otua Mafimafi, ‘oku ‘afio’i ‘e he ‘Afio’ na ‘a e ngaahi holi kotoa pe, pea

‘oku ‘ikai ha me’a ‘e lilo pe puli mei ho’o ‘Afio. Afeitaulalo ka e fakama’a ‘a e

ngaahi mahalo kotoa pe ‘i homau loto ’aki Ho Laumalie Ma’oni’oni, koe’uhi ke

mau ‘ofa mo’oni ki ho’o ‘Afio, mo fakamalo totonu ki ho Huafa Ma’oni’oni, ‘ia

Sisu Kalaisi ko homau ‘Eiki. ‘Ameni.

Pea ‘e malava ke lau pe hiva’i ‘eni.

Kololia kiate Koe ‘i ‘olunga, pea ‘i mamani ‘a e melino

Ki he kakai loto ‘ofa. ‘Oku mau fakafeta’i kiate Koe,

‘Oku mau fakamonu’ia’i Koe, ‘oku mau hu kiate Koe,

‘Oku mau tuku kololia kiate Koe,

‘Oku mau fakamalo kiate Koe, mo ho naunau lahi.

‘E ‘Eiki ko e ‘Otua, ko e Tu’i ‘oku ‘i hevani,

Ko e ‘Otua ko e Tamai Mafimafi.

Ko e ‘Eiki ko e ‘Alo Toko Taha na’e tupu ko Sisu Kalaisi;

Ko e ‘Eiki ko e ‘Otua, ko e Lami ‘a e ‘Otua.

‘Eiki, ‘a Koe ‘oku ke ‘ave ‘a e angahala ‘a mamani,

Tali ‘e mau lotu; ‘E ‘Eiki, ‘a Koe ‘oku ‘afio ‘i he ,

Nima to’omata’u ‘o e ‘Otua ko e Tamai,

‘alo’ofa mai kiate kimautolu.

He ko Koe pe ‘oku Ma’oni’oni taha,

Ko Koe pe ko e ‘Eiki, ‘oku toko taha pe,

Ko Sisu Kalaisi, pea mo e Laumalie Ma’oni’oni,

‘oku ma’olunga taha ‘i he naunau

‘o e ‘Otua ko e Tamai, ‘Ameni.

4

Tu’ulutui ‘a e kakai.

KO HONO FATU ‘O E FONO

Fanongo ki he akonaki ‘a Kalaisi;

Ke ke ‘ofa ki he ‘Eiki ko ho ‘Otua ‘aki ho loto′ kotoa

Pea mo ho Laumālie kotoa,

Pea mo ho ‘atamai kotoa,

Pea mo ho ivi kotoa,

Ko e ‘uluaki fekau ia.

Pea ko hono ua ’eni;

Ke ke ‘ofa ki ho kaunga’api ‘o hange pe ko Koe.

‘E Laumalie Ma’onioni ke ke ‘ahia ange homau loto

KO E FEKAU FO’OU

Fanongo ki he akonaki ‘a Kalaisi;

Ko e fekau fo’ou ‘oku ou ‘oatu kiate kimoutolu

Ke mou fe’ofa’aki ‘iate kimoutolu ‘o hangē

ko ‘eku ‘ofa ‘iate kimoutolu.

‘E Laumalie Ma’oni’oni ke ke ‘ahia ange homau loto.

5

KO E FEKAU ‘E HONGOFULU.

Fanonogo ki he ngaahi fekau na’e tala ‘e Mosese ki he kakai ‘a e ‘Otua.

‘Oua na’a ke ma’u ha ‘Otua ke he ‘i hoku ‘Ao.

‘Oua na’a ke ngaohi kiate Koe ha fakatātā ‘e taha; pea ‘oua na’a ke punou hifo

kiate kinautolu pe tauhi ki ai.

‘Oua na’a ke takuanoa ‘a e Huafa ‘o Sihova ko ho ‘Otua.

Manatu ki he ‘aho Sāpate ke tauhi ia ke ma’oni’oni.

‘E Laumalie Ma’oni’oni ke ke ‘ahiaange homau loto

Faka’apa’apa ki ho’o tamai mo ho’o fa’e.

‘Oua na’a’ ke fakapō.

‘Oua na’a’ ke tono fefine.

‘Oua na’a’ ke kaiha’a.

‘Oua na’a’ ke fakamo’oni loi.

‘Oua na’a ke manumanu ki ha me’a ‘e taha ‘a ho kaunga’api.

‘E Laumalie Ma’oni’oni ke ke ‘ahiaange homau loto.

6

Fanongo ki he Folofola ‘a e ‘Eiki ko hotau ‘Otua kiate kitautolu kotoa pe ‘oku

tafoki mo’oni kiate ia ‘ia Sisu Kalaisi

Na’e ‘ofa pehe ‘a e ‘Otua ki mamani, ‘aia na’a ne foaki hono ‘Alo pe taha na’e

tupu, koe’uhi ko ia kotoa pe ‘oku tui kiate ia ke ‘oua na’a mala’ia ka e ma’u ’a

e mo’ui ta’engata. Sione 3:16

Kapau te tau vete ‘e tau ngaahi angahala, ‘oku ne angatonu mo mo’oni, pea te

ne fakamolemole ‘e tau ngaahi angahala mo fakama’a ‘a kitautolu mei he ta’e

ma’oni’oni kotoa pe. 1 Sione 1:9

Na’e fofola ‘a Sisu ‘o pehe;

‘Oku pehē ‘a e fiefia ‘i he ‘ao ‘o e kau ‘angelo ‘a e ‘Otua ‘i he fakatomala ‘a e

angahala ‘e toko taha. Luke 15:10

Ha’u kiate Au, ‘akimoutolu kotoa pe ‘oku feinga mo mafasia, pea teu

fakafiemalie’i ‘akimoutolu. Matiu 11:28

Kuo tala’ofa ‘e he ‘Otua ‘a e fakamolemole ‘o e ngaahi angahala ‘akinautolu

kotoa pe ‘oku fakatomala mo’oni, ke nau tafoki kiate ia ‘i he tui mo’oni, ka nau

ma’u ‘a e fakamolemole ko ia.

Ke tau fakalongolongo hifo ‘o fakakaukau ki he’etau ngaahi angahala

Fakalongolongo

7

Ke tau lotu ‘o vete ‘e tau ngaahi angahala.

‘E Tamai Mafimafi mo ‘alo’ofa,

Kuo mau fai angahala ki ho’o ‘Afio.

‘I he’emau to’onga mo’ui, mo ‘e mau fakakaukau,

‘i he’emau lea, pea pehē ki he’emau ngaahi ngӓӓue,

Kuo mau si’aki ‘a e ngaahi me’a na’e totonu ke mau fai;

Pea kuo mau fai ‘a e ngaahi me’a na’e ‘ikai totonu ke mau fai;

Ke ke fakamolemole’i kimautolu,

Ko e kau angahala tukuhausia;

Kuo mau fakatomala ‘o tafoki atu ki he Afio’ na.

Fakamolemole’i kimautolu koe’uhi ko homau fakamo’ui

Ko Sisu Kalaisi.

Pea fakafo’ou ai ‘e mau mo’ui ki he langilangi mo e

Naunau ‘o ho Huafa Toputapu. ‘Ameni

8

Tu’unga ‘i he kolosi ‘o Kalaisi

Ke hoko mai ‘a e ‘alo’ofa ‘a e ‘Otua kiate kimoutolu

‘o fakamolemole’i mo fakatau’ataina’i kimautolu.

Pea ke mau ‘ilo kuo fai homau fakamolemolea

Pea ke mou fiemalie ai.

Fakatauange ke tokonia ‘akimoutolu

‘e he ‘Otua ‘aki ‘a ‘ene angalelei kotoa pe,

Pea tauhi ai kimoutolu ki he mo’ui ta’engata. ‘Ameni

Ke toka ‘a e melino ‘a Kalaisi ‘i hotau loto

Pea ke nofo’ia ‘e tau mo’ui ‘i he folofola ‘a Kalaisi.

Ko e veesi huluhulu ‘o e ‘aho ‘e lau heni.

Hoko atu ai mo e lotu ‘o e ‘aho.

Ta’utu ‘a e kainga lotu.

9

KO E FOLOFOLA

Hili hono lau e lesoni, pea te ne pehe

Fanongo ki he folofola ‘a e Laumalie Ma’oni’oni ki he Siasi

Fakafeta’i ki he Huafa ‘o e ‘Otua

Hili hono lau e saame, pea te ne pehe

Kololia ki he Tamai mo e ‘Alo pea mo e Laumalie Ma’oni’oni.

Hange ko ia na’e fai ‘i mu’a ‘oku kei fai ni, pea ‘e pehe ma’u ai pe ‘o

ta’engata pea ta’engata . ‘Ameni.

Hili hono lau e lesoni, pea te ne pehe

Fanongo ki he folofola ‘a e Laumalie Ma’oni’oni ki he Siasi

Fakafeta’i ki he Huafa ‘o e ‘Otua

‘E tu’u ki ‘olunga ‘a e kakai kotoa pe ‘i hono lau ‘o e Kosipeli. Pea ‘e anga pehe ni.

Ko e Kosipeli Ma’oni’oni na’e tohi ‘e ……….. vahe…….kamata lau ‘i hono

…………..’o e veesi.

Kololia ki he ‘Eiki ko e ‘Otua.

Hili hono lau e lesoni, pea te ne pehe

Ko e folofola tonu ‘eni ‘a Kalaisi

Fakafeta’i kiate Koe ‘e ‘Eiki ko Kalaisi.

10

MALANGA

Ko e fakapapau’i ‘o ‘e tau Tui.

KO E TUI ‘A E KAU ‘APOSETOLO, PĒ TUI FAKANAISIA

Ke lau pe hiva’i, ka ‘e tutu’u kotoa ‘a e kakai ki ‘olunga.

‘Oku ou tui ki he ‘Otua pe taha

Ko e Tamai Mafimafi,

Ko e tupu’anga ‘o hevani mo mamani,

Pea mo e ngaahi me’a hamai mo ta’e hamai.

Pea ‘oku mau tui ki he ‘Eiki pe taha, ko sisu Kalaisi,

Ko e ‘Alo toko taha na’e tupu ‘o e ‘Otua,

Na’e tupu mei he Tamai ‘i he te’eki ngaohi ‘a mamani,

Ko e ‘Otua mo’oni mei he ‘Otua mo’oni;

Na’e fakatupu ‘o ‘ikai ngaohi;

‘oku taha hono anga mo e anga ‘o e Tamai;

Pea na’e ngaohi ‘e ia ‘a e ngaahi me’a kotoa pe;

Pea ha’ele hifo mei he langi koe’uhi ko kitautolu,

Ko e kau tangata,

Pea koe’uhi ko hotau fakamo’ui;

Pea na’e fakahoko ko e kakano ki he Laumalie Ma’oni’oni;

‘e he Taupo’ou ko Mele;

Pea na’e ngaohi ko e tangata;

Pea kalusefai ia koe’uhi ko kitautolu ‘e Ponitusi Pailato;

Na’e mamahi’ia, pea na’e telio,

Pea ‘i hono ‘aho tolu na’e toetu’u

‘o hange kuo pehe ‘e he tohi;

Pea ha’ele hake ki he langi,

‘o afio ‘i he Nima To’omata’u ‘o e Tamai;

Pea ‘e ha’ele Ia mei ai ‘i he Kololia

Ke fakamaau ‘a e mo’ui mo e mate;

Pea ‘e ‘ikai ngata ‘a hono pule’anga.

11

Pea ‘oku mau tui ki he Laumalie Ma’oni’oni,

Ko e ‘Eiki mo e foaki ‘o e mo’ui,

‘a ia na’e ha’u mei he Tamai mo e ‘Alo;

‘a ia na’e lea ia ki he kau palofita.

Pea ‘oku mau tui ki he Siasi Katolika pe taha

Mo ‘Aposetolika.

‘Oku mau fakaha ‘a e papitaiso pe taha ki he

Fakamolemole ‘a e ngaahi angahala,

Pea ‘oku mau ‘amanaki ki he Toetu’u ‘o e mate

Pea mo e mo’ui ‘o e maama kaha’u. ‘Ameni.

12

Pea ‘e pehe ‘e he faifekau pe taki lotu:-

Ke tau hufia ‘a e siasi pea mo mamani, ‘o fakafeta’i ki he ‘Otua ki he ngaahi

lelei kotoa pe kuo tau ma’u me iate ia.

Ko e Ngaahi Lotu mo e Hūfia ‘o e Kakai

Ko e lotu mo e fakafeta’i mo e hufaki koe’uhi ko e:-

- Ko e Siasi ‘i mamani mo e vahenga ni

- Ko mamani lahi mo hotau fonua ni

- Ko hotau kolo ni mo e kainga ma’oni’oni ‘i hevani

- ‘Akinautolu ‘oku faingata’ia mo ‘e tau fai fatongia ‘i he siasi.

Ko e founga ‘o e lotu hufaki mo e fakafeta’i ‘oku ha atu ‘i lalo; pea ‘oku ‘atā pe ke fai e

hufaki mo e fakafeta’i ‘e he toko taha ‘oku ne tataki ‘i he’ene founga mo e lea pe ‘a ‘ana.

Hili ‘a e ngaahi kupu’i hufaki takitaha ‘e lava ke ngaue’aki e taha ‘o e ngaahi fetaliaki ‘i

lalo ni.

Hili e fakafeta’i

‘I ho’o ‘ofa mo ho’o angalelei

‘Oku mau fakafeta’i ki he ‘Afio′ na, ‘e ‘Otua.

13

Ke tau fakafeta’i ki he ‘Eiki

Fakafeta’i ki he’Afio′ na‘e ‘Otua.

Ke tau fakafeta’i ki hotau ‘Otua he ‘oku ne fonu ‘i he ‘alo’ofa.

Ko ‘ene ‘alo’ofa ‘oku tu’uloa ‘o ta’engata.

Hili e hufaki

‘E ‘Otua ‘o e ‘ofa

Tali ‘e mau lotu

‘E ‘Otua ‘o e kelesi

Fanongo ki he’emau lotu

’E ‘Eiki ‘i ho’o ‘alo’ofa.

Fanongo ki he’emau lotu

‘E ‘Eiki fanongo ki he’emau lotu

Pea tuku ke a’u atu ‘e mau tangi ki ho’o ‘Afio.

Ko ha taimi fakalongolongo

Ko e ngaahi lotu ni ‘a e kakai ‘e lava pe ke faka’osi ‘a e taha ‘o e ngaahi lotu ‘oku ha atu

‘i he peesi 417, 464 mo e 483.

14

KO E LOTU HUFAKI MO E FAKAFETA’I

‘Oku ‘i ai ‘a e ngaahi lotu fakafeta’i mo e hufaki ‘i he peesi 462-466, 482-484 ‘e lava ke

ngaue’aki, pe ko e taha ‘o e ngaahi lotu ni.

KO E ‘ULUAKI

‘E Tamai Faka-Hevani, ‘oku hoifua ho finangalo ke hangai fofonga mai ki

he’emau hu ‘oku fotu ‘i he huafa ‘o ho ‘Alo, ko ia, ‘i he’emau falala kakato atu

ki he ‘Afio na, ‘oku mau lotu mo hufekina ‘a e Siasi.

Ko e ngaahi hu mo e fakafeta’i ke fakahoko heni.

‘E Tamai, fakaiviaange ‘a e Siasi mo hono ngaahi fatongia.

Ke mau hoko ai ko e masima ‘o mamani mo e maama ki he kakai.

Foaki mai ha mo’ui fo’ou ki ho kakai

Tuku mai ha ivi ke mau ‘ia Kalaisi ‘i he lea mo e ngaue.

Ke tau lotu koe’uhi ko e Pule’anga kotoa pe ‘o mamani

(Ko e ngaahi hu mo e fakafeta’i ke fakahoko heni)

‘E ‘Otua na’e fakatupu ‘e he’Afio′ na ‘a e me’a hono kotoa pe, tataki kimautolu

mo e kaki kotoa pe ‘i he hala ‘o e fai totonu mo e melino.

Pea ke mau feveitokai’aki ‘i he tau’ataina mo e mo’oni.

15

‘Ofongaki ‘e mau mo’ui ke mau mamata ki he naunau ‘o e mamani mo hono

ngaahi lelei kotoa.

Tokoni’i kimautolu ke mau ngaue fakapotopoto’aki ‘a e ngaahi koloa ‘oku

mau ma’u mei ai.

Ke tau lotu koe’uhi ko hotau fonua ni:

(Ko e ngaahi hu mo e fakafeta’i ke fakahoko heni)

‘E ‘Otua ‘o e mo’oni kotoa pe, tokoni’i’aki e poto fakae‘Otua kotoa pe

‘akinautolu ‘oku fai tu’utu’uni ‘o felave’i mo e mo’ui ’a e kakai ‘o e fonua.

Ka e lava ho kakai ‘o fai fatongia ‘i he loto vekeveke mo ha mo’ui taau.

Fakakoloa’aki ‘a Ho’o kelesi ‘akinautolu kotoa ‘oku mau fekau’aki ‘i ho’o

ngaue.

Pea ke mau fe’ofo’ofa ni ai ‘o hange ko e ‘ofa ‘a Kalaisi ‘iate kimautolu.

Ke tau lotu koe’uhi ko kinautolu ‘oku faingata’ia.

(Ko e ngaahi hu mo e fakafeta’i ke fakahoko heni)

‘E ‘Otua ko e fakatu’amelie’anga ‘o e mo’ui, fakafiemalie mo fakamo’ui ‘a

kinautolu kotoa pe ‘oku mahamahaki ‘i he sino, ‘atamai mo e laumalie.

Pea ke nau ‘ilo ai ‘a ho’o ‘ofa, pea mo e mafimafi ‘a ho’o fai fakamo’ui.

16

Me’a ngaue’aki kimautolu ke vaka ai ‘a ho’o ‘ofa.

Pea tokoni’i kimautolu ke mau fevahevahe’aki hono tokoni’i kinautolu.

Ke tau manatua ‘akinautolu kotoa pe kuo nau malolo ‘i he mo’ui ni mo

kinautolu ‘oku nau tengihia ha pekia.

Ke fakakoloa’aki kinautolu ‘a ho’o melino lolotonga ‘a e mavae ‘oku hoko.

‘Oku mau fakafeta’i ki he’Afio′ nakoe’uhi ko (H pea mo H) pea mo kinautolu

kotoa pe ‘a e kainga ma’oni’oni kuo nau hufia Ho kololia ta’engata.

Pea ke hoko ‘a ‘e nau ngaahi to’onga mo’ui ko ha fakalotolahi mo ha sipinga

kiate kimautolu.

Ke tau lotu koe’uhi ko kitautolu mo hotau ngaahi fatongia kotoa.

(Ko e ngaahi hu mo e fakafeta’i ke fakahoko heni pea faka’osi’aki ‘a e taha ‘o e ngaahi

lotu ko ‘eni)

17

‘E ‘Eiki kuo ke ui ‘akimautolu ke tauhi ki he ‘Afio na.

Tuku ke mau ‘a’eva mo e ‘Afio na:

‘A ho’o ‘ofa ‘i homau loto

‘A ho’o mo’oni ‘i homau ‘atamai

‘A ho’o mafimafi ‘i he’emau vekeveke nague

Ka e ‘oua ke mau a’usia ’a e ngata’anga ‘o ‘e mau fanonga

Pea ke mau ‘inasi ‘i he fiefia ‘o mau a’usia homau ‘api ma’u;

‘ia Sisu Kalaisi ko homau ‘Eiki. ‘Ameni.

Pe ko ‘eni

Ko ho’o Folofola ko e maama ki homau va’e:

‘I he fakapo’uli pe ‘i he maama,

‘i he faingata pea ‘i he fiefia

Tokoni mai ‘e Tamai Faka-Hevani,

Ke mau falala ki ho’o ‘ofa,

Ke mau fai ho finangalo,

Pea ke mau fakafeta’i ki ho Huafa,

‘ia Siasu Kalaisi ko homau ‘Eiki. ‘Ameni.

18

KO E UA

Tauhi ha ngaahi taimi fakalongolongo

Ko e ngaahi konga lotu taki taha ‘e lava ke fai ha lotu hufaki pe fakafeta’i, pea

faka’osi’aki ‘a e ngaahi fetaliaki (‘E ‘Eiki, fanongo ki he’emau lotu). Pea tuku ke

a’u atu ‘e mau tangi ki ho’o ‘Afio, pe ‘e ngaue’aki ko ha lotu kakato pe ‘e taha.

‘E ‘Otua, ko e tupu’anga ‘o hevani mo mamani, koe’uhi ko ho ‘Alo ko Sisu

Kalaisi, ‘oku hoifua ai ho finangalo ke ke hangai fofofnga mai ki he’emau

ngaahi lotu ‘oku fai atu ni ’i he loto tui mo e fakafeta’i.

‘Oku mau lotu koe’uhi ko kimautolu ni, ‘a homau ngaahi famili mo e ngaahi

kaungame’a kotoa, ‘aia ‘oku mau ‘ofeina mo mau fe’inasi’akiai ‘i he ‘ofa. ‘Oku

mau fakafeta’i ki he’Afio′ nakoe’uhi ko e tauhi kuo mau ‘inasi ai mei he ‘Afio

na. Fakakoloa kimautolu ‘aki ho’o kelesi ke mau lava ‘o tauhi ki homau ‘Eiki

ko Sisu Kalaisi ’aki ‘e mau tauhi ki homau kaunga’api. Pea mo homau kolo ni

‘o mau fe’ofa’aki ’o hange ko ‘Ene ‘ofa mai kiate kimautolu.

Fakalongolongo

‘Oku mau fakafeta’i ki he’Afio′ na‘e ‘Otua, koe’uhi ko e ‘ofa ta’efa’alaua kiate

kimautolu ’ia Sisu Kalaisi. Foaki ‘a e nonga mo fakamo’ui ‘akimautolu ’oku

mamahi, tukuhausia, mahamahaki pe ha fa’ahinga fakatu’utamaki. Tuku kiate

kinautolu ha lototo’a mo e ‘amanaki lelei ‘i honau ngaahi faingata’a’ia kotoa

pe, mo tuku tapuaki kiate kinautolu kotoa ‘oku nau tauhi mo fai fatongia kiate

kinautolu.

Fakalongolongo

19

‘Oku mau manatu’i mo e loto fakafeta’i ‘a e ngaahi lelei kotoa pe kuo

fakakoloa’aki ‘a ‘e mau mo’ui, ‘i he fakatupu, pea mo e ngaahi tapuaki fungani

’a homau ngaahi ‘otu motu ni. Tokoni’i kimautolu mo e kakai kotoa pe, ke

mau fe’inasi’aki ‘i he totonu mo e melino ‘o e ngaahi ma’u’anga mo’ui ‘o e

mamani. Foaki ha loto fakapotopoto kiate kinautolu kuo fakamafai’i ‘iate

kimautolu, pea pehe ki he ngaahi Taki Fonua ‘o e ngaahi Pule’anga ‘o

mamani.

Fakalongolongo

‘Oku mau lotu koe’uhi ko ho Siasi ‘i mamani kotoa pe, ‘o fakafeta’ia pe ‘a e

‘afio na, koe’uhi ko kinautolu kotoa ‘oku tauhi ki he ‘Eiki ko Sisu Kalaisi, pea

mo hono Pule’anga. Pea ‘i ho Laumalie Ma’obni’oni tokoni’i ‘a ho kakai ‘i

he’enau fai fatongia mo fakamo’oni Ma’ana ki he mamani. ‘O’ofaki’i

kimautolu ‘i he ‘ofa mo e mo’oni ‘a e ‘Afio na, ke mau lava ai ‘o talaki ho

Huafa ke ha sino ai Ho kololia.

Fakalongolongo

‘Oku mau manatua mo e loto fakafeta’i ‘akinautolu kotoa pe kuo pekia ‘ia

Kalaisi, pea ‘oku mau fiefia ‘i he fakahoko fatongia ‘osikiavelenga ‘a Ho

kainga ma’oni’oni ‘i he ngaahi konga kotoa; mo fakatauange ke mau kau

fakataha mo kinautolu ‘i he fiefia ta’engata ‘i ho pule’anga ‘i hevani.

Fakalongolongo

‘E ‘Otua ‘alo’ofa, hangai fofonga mai kiate kimautolu kotoa pe ‘oku tafoki

mo’oni ki he ‘Afio′ na. Fanongo ki he lotu mo e tautapa ‘a ho kakai.

20

Foaki mai ‘a ia ‘oku kolenga ‘i he tui ki ho’o ‘Afio′

Pea ke mau lave monī ai ‘i ho’o kelesi pe;

‘Ia Sisu Kalaisi ko homau ‘Eiki.

Ko e ngaahi lotu hufaki ‘a e kakai, ‘e lava pe ke faka’osi’aki ‘a e ngaahi lotu ko ‘eni, pe

ha lotu ‘e fe’unga mo ia.

1. ‘E ‘Otua ‘o e ‘alo’ofa kotoa pe,

Kuo ke fakakoloa kimautolu’aki ‘a e kelesi ke mau lava ai ‘o lotu

ki ho’o ‘Afio ‘i he taha ‘o e loto, pea mo e le’o pe ‘e taha;

Pea kuo hoifua ‘a e’Afio′ na ki he ngaahi lotu ‘a e toko ua

pe ko e toko tolu ‘i ho huafa;

‘Oku mau hanga atu ‘Eiki, ke ke talia mai ‘a e ngaahi lotu

mo e faka’anaua ‘a ho kakai ‘o fakatatau mo ia,

‘oku taau ke mau ma’u, mo taau mo ho pule’anga.

Pea tuku kiate kimautolu ‘i he mamani ke mau ‘ilo ‘a ho’o mo’oni,

pea ‘i he maama kaha’u, ke mau mata’ia ho kololia. ‘Ameni.

21

2. ‘E ‘Eiki lelei, ko e ngaahi me’a kotoa

Kuo lotua ‘e ho’o kau tamaio’eiki

Foaki mai ho’o kelesi ke mau ngaue ki ai,

Pea ‘i he tumutumu pe ‘o e ‘ofa ‘a e ‘Afio′ na,

Tali ‘a ‘e mau lotu pea fakakakato ‘a ‘e mau ‘amanaki,

Koe’uhi pe ko Sisu Kalaisi. ‘Ameni.

3. Pea ki he ‘Otua, ‘a ia toko taha pe ‘oku ne mafeia ‘a e ngaahi me’a kotoa

Pe ‘o hulu ‘anoa atu ki he me’a ’oku tau fa’a lotua pe fakakaukau ki ai

Pe ‘i hono Mafimafi ‘a ia ‘oku ne tataki kitautolu

Ke ‘iate ia ‘a e kololia ‘i he Siasi;

pea mo Sisu Kalaisi ‘o ta’engata. ‘Ameni.

22

KO E TEUTEU ‘O E ‘OHOMOHE

Ko e Melino

Tu’u kotoa ki ‘olunga, pea pehe ‘e he taula’eiki:

Ke ‘iate kimoutolu ma’u ai pe ‘a e melino ‘a Kalaisi.

Pea ke ‘afio ‘iate Koe foki.

‘E kainga, ko kitautolu ko e Sino ia ‘o Kalaisi.

‘I he laumalie pe taha ko ia kuo papitaiso ai kitautolu ‘i he sino pe taha.

Tu’u ke ma’u pea tauhi e laumalie ko ia ‘i he uouonga taha ‘o no’o’aki ‘a e

melino.

‘Ameni, ‘oku tau taha pe ‘i he ‘ofa ‘a Kalaisi.

Fakafe’iloaki e melino ‘i he anga maheni.

KO E TUKUME’A’OFA

Ko ha himi pe ‘anitema lolotonga ‘a e tuku me’a’ofa.

pea pehe ‘e he taula’eiki:

23

‘E ‘Eiki , ‘oku ‘a e’Afio′ na‘a e Mafimafi, pea mo e malohi pea mo e kololia mo

e ikuna pea mo e Naunau.

Ko e ngaahi me’a kotoa ‘i hevani mo mamani ‘oku ‘a e’Afio′ naia, pea ‘oku

mau to e ‘oatu pe ki ho’o ‘Afio ‘a e me’a kotoa pe.

Pea ‘e lava ‘o ngaue’aki ‘a e fakafeta’i ko ‘eni pe ha to e lea ke he.

Fakafeta’i ki he’Afio′ na‘e ‘Otua ko e tupu’anga ‘o e ngaahi me’a kotoa pe, pea

‘i ho’o ‘alo’ofa lahi ‘oku mau ‘inasi ai ‘i he ngaahi me’a’ofa ni. Tali mu’a pea

tauange ke ‘ai ‘e mau feilaulau me’a’ofa ni ke ha ai Ho kololia ‘i he tangaki

hake Ho Pule’anga.

Fakafeta’i ki he’Afio′ na‘o ta’engata.

Ko e fakafeta’i lahi ‘i he peesi 436.

Ko e ngaahi lotu tanaki ki he fakafeta’i ‘i lalo ni ‘e ma’u ‘i he peesi 430-435.

KO E FAKAFETA’I LAHI

Ke tu’u ‘a e kainga lotu pe tu’ulutui. ‘E lava pe ke lea pe hiva’i ‘eni.

Ke ‘iate kimoutolu ‘a e ‘Eiki.

Pea ke ‘iate Koe foki.

Hiki hake homou loto.

‘Oku mau hiki hake ki he ‘Eiki.

24

Ke tau fakafeta’i ki he ‘Eiki ko hotau ‘Otua

‘Oku taau mo totonu ke tau fai pehe.

‘Oku taau mo totonu, he ko ‘e mau fiefia ‘i homau fakamo’ui ‘e ‘Eiki

Ma’oni’oni, ko e Tamai Mafimafi, ko e ‘Otua Ta’engata. ‘I he taimi kotoa pe

mo e feitu’u kotoa pe ke mau fakafeta’i mo fakahikihiki ‘a e’Afio′ na‘ia Sisu

Kalaisi ko ho’Alo pe Taha Ko homau ‘Eiki. ‘Oku ha’u mei ho’o ‘Afio ‘a e

tupu’anga ‘o e me’a mo’ui mo e ngaahi lelei kotoa pe. Pea ‘i ho’o folofola

ta’engata, na’a ke fakatupu ai ‘a e ngaahi me’a kotoa pe talu mei he

kamata’anga, pea ke ngaohi ai kimautolu ‘i ho ‘Imisi ko e fakahoifua ki ho’o

fakatupu ko e tangata mo e fefine.

‘I he taimi na’a mau tafoki ai mei ho’o ‘Afio, ‘i he hulu ‘e mau fai angahala,

na’a Ke to e fakafoki mai kimautolu ki ho’o ‘Afio, pea tuku mai ho ‘Alo, ke

hoko ‘o tangata.

Pea ‘i he’ene pekia ‘i he kolosi, na’a Ne fai ai ‘a e feilaulau haohaoa ta tu’otaha.

Koe’uhi ko e angahala ‘a mamani, pea fakatau’ataina’i ai kimautolu mei he

ha’i ‘o e angahala.

Na’a ke fokotu’u mei he pekia ’o Ne ikuna’i ‘a e mate ‘o Ke hakeaki’i ia ‘i he

kololia.

‘Iate ia na’a ke ngaohi ai kimautolu ko e kakai ma’oni’oni ‘i he fekau mai kiate

kimautolu Ho Laumalie Fakamo’ui Ma’oni’oni.

Ko ia ‘oku mau kau fakataha ko e Kainga Ma’oni’oni kuo nau malō ‘iate Ia

fakataha mo e kau ‘Angelo mo e ngaahi Hosite ‘o langi ‘i he kalanga

fakahikihiki Ho Huafa Toputapu mo naunau’ia ‘o pehe:

25

Ma’oni’oni, Ma’oni’oni, Ma’oni’oni. ‘E ‘Eiki ko e ‘Otua ‘o e ngaahi kautau,

‘oku fonu ‘a hevani mo mamani ‘i ho naunau.

Kololia kiate Koe ‘e ‘Eiki fungani ma’olunga.

‘Oku monu’ia ia ‘oku ha’ele mai ‘i he Huafa ‘o e ‘Eiki,

hosana ‘i ‘olunga.

‘E Tamai Ma’oni’oni, ‘oku ‘a e’Afio′ na‘a e naunau mo e fakafeta’i fua pe; ‘i he

po ki mu’a te’eki ke ne foaki ‘ene mo’ui ke pekia.

Na’a ne to’o ‘a e Ma pea hili ‘ene fakafeta’i, na’a Ne ‘oatu ia ki he’e kau

‘akonga ‘o Ne pehe;

To’o ‘o kai ko hoku sino ‘eni, ‘a ia kuo foaki koe’uhi ko kimoutolu,

Fai ‘eni ko e fakamanatu kiate Au.

‘I he hili ‘a e ‘Ohomohe na’a ne to’o ‘a e ipu , pea hili ‘a ‘ene fakafeta’i

Na’a ne ‘oatu ia kiate kinautolu ‘o Ne pehe. Mou inu kotoa pe. He ko hoku

Ta’ata’a ‘eni ‘o e Fuakava Fo’ou ‘a ia ‘oku lilingi koe’uhi ko kimoutolu mo e

toko lahi ke fakamolemole ai ‘a e ngaahi angahala:

Fai ‘eni ko e fakamanatu kiate Au

‘i ho’omou fa’a inu ia.

Kololia kiate Koe ‘e ‘Eiki ko Kalaisi,

Kuo mau fakaha’i ho’o pekia,

Kuo mau talaki ho’o toetu’u;

‘Oku mau tatali ki ho’o ha’ele mai,

‘Ameni, Ha’ele mai ‘Eiki.

26

Ko ia ai ‘e ‘Otua anga’ofa lahi ‘oku mau manatua ‘a e ngaahi fungani lelei

Kuo mau ‘inasi ai ‘ia Kalaisi, ‘i he’ene mamahi mo ‘ene pekia, ‘a ‘Ene toetu’u

mo ‘Ene ha’ele hake,

Pea mo ‘e mau ‘amanaki lelei ki he’ene ha’ele mai ‘i he naunau, ‘oku mau

fakafeta’i fiefia ‘i homau fakahaofi ‘i he Ma ko ‘eni ‘o e Mo’ui, Pea mo e Ipu ‘o

e Fakamo’ui.

Hangai fofonga ‘o ‘alo’ofa mai ki he’emau feilaulau mo e fakafeta’i ‘oku mau

hapai atu ni ‘ia Sisu Kalaisi ko homau Taula’eiki Lahi.

Tuku ki ho Laumalie Ma’oni’oni ke ne fakahoko kiate kimautolu ‘a e me’a ‘ofa

ko ‘eni ‘a e Ma mo e ‘Uaine ni ‘oku mau ‘inasi ai,ke hoko kiate kimautolu ko e

Sino mo e Ta’ata’a ‘o Kalaisi.

Pea ke fakafonu ai ‘e mau mo’ui ki he langa hake Ho Pule’anga.

Pea ke ‘i he‘emau kau fakataha mo Kalaisi, pea mo kinautolu ‘oku tutu’u

fakataha ‘i ho ‘Ao ‘i mamani mo hevani. ‘Oku mau hu ki ho’o ‘Afio ‘aki ‘a e

ngaahi hiva fakahikihiki ‘oku ta’engata ‘o pehe:

Ke ‘a e’Afio′ na ‘a e Naunau mo e Kololia ‘i mamani kotoa ‘i he taimi ni pea

ta’engata, ‘Ameni

27

KO E FEOHI’ANGA MA’ONI’ONI

KO E LOTU ‘A E ‘EIKI

Ko ‘emau Tamai ‘oku ‘i hevani

Ke tāpu hā ho Huafa; Ke hoko mai ho Pule’anga

Ke fai ho finangalo, ‘i mamani ‘o hange ko ia ‘i hevani,

Ke foaki mai he ‘aho ni ha’amau me’akai;

Pea fakamolemole ‘e mau ngaahi angahala, ‘o hange ko ‘e mau

fakamolemole ‘akinautolu ‘oku fai angahala mai kiate kimautolu.

Pea ‘oua na’a ke tuku ’akimautolu ki he ‘ahi’ahi;

Ka ke fakahaofi ‘akimautolu mei he kovi. He ‘oku ‘o’ou ‘a e Pule’anga,

Pea mo e malohi, mo e kololia,

‘o ta’engata pea, ta’engata. ‘Ameni.

Ko e pakipaki ‘o e Ma.

Taimi fakalongolongo si’i

‘Oku tau pakipaki ‘a e Maa ni,

Ke tau fe’inasi’aki ai ‘i he sino ‘o Kalaisi.

Neongo ‘oku tau toko lahi, ka ko kitautolu ko e sino pe taha, pea ‘oku tau

ma’u ‘inasi pe ‘i he fo’i ma pe taha.

28

Ko e taha ‘o e ngaahi Lotu ko ‘eni ’i he Feohi’anga Ma’oni’oni ke ngaue’aki ki mu’a

pe ‘i heni pe fakataau taha pe.

‘E ‘Eiki ‘alo’ofa lahi,

‘oku uki mai kimautolu ‘e ho’o ‘ofa,

‘oku ‘uli homau nima

Pea ’ikai mateuteu homau loto.

Pea ‘oku ‘ikai ke mau taau ke keinanga

‘i he momo’i me’akai ‘i ho lalo taumafa’anga′.

Ka ko e’Afio′ nape ‘e ‘Eiki ko e ‘Otua mo homau fakamo’ui,

‘ofa ke foaki mai ‘a e Ma ‘o e mo’ui ke ‘inasi ai kimautolu angahala.

Fakama’oni’oni’i mo fafanga kimautolu

‘i he Sino ma’ongo’onga mo e Ta’ata’a Ho ‘Alo.

Pea tuku ke mau nofo ‘iate Ia pea ke Ne ‘afio ‘iate kitautolu, pea ke mau lava

ai fakataha mo e kainga ma’oni’oni ‘o Kalaisi,

‘o nofo mo keinanga Ho pule’aanga.

‘Ameni

29

Pē

‘E ‘Eiki ‘alo’ofa,

‘oku ‘ikai ke mau ‘unu’unu mai

Ki ho’o taumafa’anga ni,

‘i he falala ki he’emau ma’oni’oni

Ka ‘i ho’o ‘alo’ofa lahi.

‘Oku ‘ikai ‘aonga ‘akimautolu ke tanaki

‘a e ngaahi momo’i me’akai

‘i Ho lalo Taumafa’anga.

Ka ko Koe ‘e pehe ai pe ‘a e ‘Afio na, ‘E ‘Eiki,

Pea ko ho ‘ulungaanga ke fai ma’u ai pe ‘a e ‘alo’ofa.

Ko ia, ‘e ‘Eiki ‘alo’ofa, tuku mai ke pehe

‘a ‘emau inu hono ta’ata’a, koe’uhi ke mau nofo ma’u ai pe ‘iate ia

Pea mo ia ‘iate kimautolu.

‘Ameni

‘E lami ‘a e ‘Otua, ‘a ia ‘oku ne ‘ave ‘a e angahala ‘a mamani,

‘Alo’ofa mai kiate kimautolu.

‘E Lami ‘a e ‘Otua ‘a ia ‘oku ne ava ‘a e angahala ‘a mamani,

‘Alo’ofa mai kiate kimautolu.

E Lami ‘a e ‘Otua ‘a ia ‘oku ne ‘ave ‘a e angahala ‘a mamani,

Tuku kiate kimautlu ‘a ho’o melino.

30

Pē:

‘Eiki Sisu, Lami ‘a e ‘Otua, ‘alo’ofa mai kiate kimautolu.

‘Eiki Sisu, ‘oku Ne fua ‘e tau ngaahi angahala, ‘alo’ofa mai kiate kimautolu.

‘Eiki Sisu, ko e huhu’i ‘o mamani, tuku kiate kimautolu ‘a Ho’o melino.

KO E FAKAAFE

Mou ‘unu’unu mai ‘o ma’u ‘a e sino mo e ta’ata’a ‘a hotau ‘Eiki ko Sisu Kalaisi,

‘i he fakamanatu na’e pekia ‘a Kalaisi ma’a kimoutolu, pea ke fakafonu ai

homou loto ‘iate Ia ‘i he tui mo e fakafeta’i.

Pea ‘e toki pehe ‘e he taula’eiki ki he toko taha taki taha:

Ko e Sino ‘o ho tau ‘Eiki ko Sisu Kalaisi ‘a ia na’e foaki koe’uhi ko koe, to’o ‘eni

‘o kai pea ke fakafeta’i

Ko e Ta’ata’a ‘o hotau ‘Eiki ko Sisu Kalaisi ‘a ia na’e lilingi koe’uhi ko koe, inu

‘eni pea ke fakafeta’i.

‘E toki tali ‘e he taha taki taha.

‘Ameni.

31

Kapau’e nounou ‘a e Ma mo e Uaine, pea to e Tapuaki’i hano fakalahi ‘o pehe.

‘E ‘Otua Mafimafi,

‘Oku mau muimui pau ki he tu’utu’uni ‘a ho ‘Alo ko Sisu Kalaisi,

‘A ia na’a ne to’o ‘a e Ma/ipu ‘o Ne pehe:

Ko hoku Sino/Ta’ata’a

Ko ia ‘oku mau to e to’o ai ‘a e Ma/Uaine ni.

Mo lotu ke fakahoko ‘e Ho’o folofola pea mo e laumalie

Ke hoko ia ma’a kimautolu ‘i he sakalameniti ni

Ko e Sino/Ta’ata’a ‘o Kalaisi.

‘Ameni.

KO E LOTU HILI ‘A E FEOHI’ANGA MA’ONI’ONI

Ko e veesi huluhulu ‘o e ‘aho, pe veesi folofola hili ‘a e Feohi’anga Ma’oni’oni (Tohi

Lotu Aust) ke lau heni.

Fakalongolongo

‘E lava ke lau heni e lotu ‘a e ‘Eiki kapau te’eki ke ngaue’aki

Ko e lotu fakafeta’i pē taha ‘o e ongo lotu ni ‘e hoko.

32

‘E ‘Otua ko e Tamai ‘a mamani fua pe

‘oku mau fiefia ke fakafeta’i ki he ‘Afio na.

He ko e taimi na’a mau he noa ai,

Na’e hoko mai ho ‘Alo ‘o tataki kimautolu ki homau nofo’anga ma’u.

‘I he’ene mo’ui pea ‘i he’ene pekia

Na’a ne fakaha ai ‘a e ‘ofa ‘a e ‘Afio na,

pea fakakoloa’aki kimautolu ‘i he kelesi.

Pea fakaava mai ‘a e matapa ‘o e kololia.

Tuku kiate kimautolu ne mau ma’u ‘inasi ‘i he Sino ‘o Kalaisi

Ke mau mo’ui’aki ‘a e malohi ‘o ‘Ene Toetu’u.

Pea mo ‘e mau inu mei he’ene ipu,

Ke hoko ko e fakamo’ui ki he kakai kotoa pe.

Pea ko kimautolu kuo maamangia ‘i he Laumalie.

Ke mau hoko ko e maama ki mamani.

Tauhi kimautolu ke mau tu’u mau ‘i he ‘amanaki lelei kuo ke foaki mai

Hei’ilo na’a lava ai ke mau tau’ataina fakataha mo e toenga ‘a ho’o fanau

Pea ke mau mo’ui ai fakataha mo e kakai kotoa pe ke fakahikihiki’i ho

Huafa Toputapu. ‘Ameni.

33

‘E ‘Otua Mafimafi ko e tupu’anga ‘o e ngaahi lelei kotoa pe, ‘oku mau

fakafeta’i

Ki ho’o fafanga kimautolu’aki ‘a e me’akai faka-laumalie

‘a e Sino mo e Ta’ata’a ma’ongo’onga ‘a hotau fakamo’ui ko Sisu Kalaisi.

‘Oku mau fakafeta’i ki ho’o ‘ofa, mo ho’o tauhi kuo fai mai.

Pea mo hono fakapapau’i mai ‘a e me’a’ofa ‘o e mo’ui ta’engata.

Pea mo hono fakakau kimautolu ki he fakataha’anga

‘o ho kakai angatonu.

Ko ia ai ‘e ‘Otua talu mei mu’a,

ngaohi kimautolu ke mau tu’uma’u ‘i he

Fakataha’anga ma’oni’oni ni.

Pea ‘oku mau foaki atu kimautolu ‘i he taimi ni

mo e kotoa ‘o ia ‘oku mau ma’u,

Ke mau tauhi mo’oni ki he’Afio′ na‘i mamani,

‘ia Sisu Kalaisi ko homau fakalaloa.

‘A ia fakataha mo e ‘Afio na, pea mo e laumalie Ma’oni’oni

‘a e naunau mo e kololia ‘o ta’engata pea ta’engata. ‘Ameni.

34

KO E FAKATUTUKU ‘O E KAINGA LOTU

Ko e tuku tapuaki angamaheni ‘e fai ‘e he Pisope/Taula’eiki, pe ko ‘eni.

Ko e melino ‘a e ‘Otua ‘ia ‘oku lahi hake ‘i he ‘ilo kotoa pe, tauhi ke ma’u ‘i

homou loto mo homou laumalie ‘a e ‘ilo mo e ‘ofa ‘a e ‘Otua, pea mo hono

‘Alo ko Sisu Kalaisi ko hotau ‘Eiki, pea ko e tapuaki ‘a e ‘Otua Mafimafi, ko e

Tamai mo e ‘Alo, pea mo e Laumalie Ma’oni’oni ke ‘iate kimoutolu kotoa pe ‘i

he taimi ni pea ta’engata. ‘Ameni.

‘E fakatutuku ‘a e kainga lotu ‘i he anga maheni pe ko ‘eni.

Ke ‘iate kimoutolu ‘a e ‘Eiki

Pea ke ‘afio ‘iate ko e foki

Mou ‘alu atu ki mamani ‘i he melino

‘I he huafa ‘o e ‘Otua ‘Ameni.