KÜÇÜK HAYVAN HEKİMLİĞİNDE

ANESTEZİ

VE AĞRI YÖNETİMİ

Doç. Dr. Zeynep PEKCAN

Kırıkkale Üniversitesi Veteriner

Fakültesi Cerrahi ABD

• Dengeli anestezi

Preanestezik+Anestezik+Analjezik

Komplikasyonsuz bir anestezi için:

• Doğru ilaç seçimi

• Düzgün monitörizasyon

• Organ fonksiyonlarının desteklenmesi

PROPOFOL

Beyaz renkli

İçinde soya yağı ve yumurta akı ihtiva eden

Damar içi uygulanan

Kısa etkili

Analjezik özelliği olmayan

Anestezik maddedir.

Hızlı verildiğinde apneye neden olabilir.

Doz: 4-6 mg/kg,

CRI 0.1-0.6 mg/kg/dk

Sedasyondaki hayvanda kullanılacak ise doz

azaltılmalıdır.

TİYOPENTAL

• Yeşil reçete ile satılmaktadır.

• Pekçok ilaç ile bileşik yapar. Bu nedenle kullanılırken

prospektüse bakılarak diğer ilaçların dozlarının

düşürülmesi gerekebilir.

• Mutlaka intravenöz uygulanmalıdır.

• Özellikle kafa travmalarında ve epilepsi benzeri

krizlerde tercih edilir.

Prospektüste önerilen dozu çok yüksektir.

Bu dozlarda uygulandığında periferal vazokonstriksiyona bağlı

hipertansiyon ve bradikardi görülme olasılığı da çok yüksek olacaktır.

Anestezide kombinasyon önerilmemektedir. Düşük doz medetomidin

(köpeklerde 0.001-0.01 mg/kg, kedilerde 0.001-0.015 mg/kg) ile

butorfanol (0.2 mg/kg) ya da morfinin (0.1-0.3 mg/kg) kombinasyonu

önerilmektedir.

MEDETOMİDİN

Oral Domitor 80 microgr/kg

İNHALASYON ANESTEZİSİ

İzofloran ve sevofloran

İzofloran Sevofloran

Kardiovasküler

Solunum yollarına

etkisi

Yok Yok

Biyotransformasyon %0.2 Yok

Analjezik özellik

Kas gevşetici özellik ++ ++

Miyokard üzerine yan

etki

++ +

İndüksiyonda

kullanılan dozu

%2.5-5 %3-5

İdamede kullanılan

dozu

%1-3 %2-4

Kanda çözünürlük Hızlı Çok hızlı

Fiyat Ucuz Pahalı

Soda-lime ile bileşik Yapmaz Böbrek üzerine etkilidir

LARENGOSKOP VE ENTÜBASYON TÜPÜ

Entübasyon anestezi süresini uzatan bir işlem değildir.

Entübasyonda zorlananlar kedi ve tavşanlarda larengeal entübasyon

yapabilir.

V-gel

Hırçın bir hayvan için öneri

Anestezide beklenen normal değerler:

Kedi nabız (atım/dk) : 100-140 (80-160)

Köpek nabız (atım/dk) Köpek: 80-120 (60-140)

Solunum sayısı: 8-12/dk

Tansiyon: 80-120 mmHg

Tidal volüm: 10 ml/kg

İnspirasyon ekspirasyon oranı: 1:2

İntratorasik basınç: 10-15 mmHg

Nabız değeri köpekte 60 atım/dk, kedide 100 atım/dk’nın altına inmeye

başladığında tehlike çanları çalmaya başlamış demektir.

Anestezideki ölümlerin çoğunluğunun

nedeni yanlış ilaç seçimi değil,

uygun zamanda gerekli müdahalelerin

yapılmamasıdır.

MONİTÖRİZASYON

Monitörizasyon amacıyla pulse oksimetrinin yerleştirilmesi

Tansiyonun doğru ölçülebilmesi için manşonun eninin yerleştirilen bölgenin

çevresinin %40’ı kadar olmasına dikkat edilmelidir.

Tansiyon

Kedi ve köpeklerdeki normal tansiyon değerleri:

Sistolik: 100-160 mmHg

Diastolik: 60-100 mmHg

Mean: 80-120 mmHg

Sistolik tansiyon 90 mmHg’nın altına inerse ve MAP (mean

arteriyal basınç) 60 mmHg’nın altına inerse organların

perfüzyonu bozulur.

Nabız femoral arter üzerinden alınamıyorsa sistolik <60

dorsal metatarsal üzerinden alınamıyorsa sistolik <90

İnfüzyon pompası

ANESTEZİ SADECE HAYVANIN

UYUTULMASINDAN İBARET OLMAMALIDIR!

Anestezide verilen sıvı miktarı en az 10 ml/kg/saat olmalıdır.

Her 1 ml kan kaybı için 2 ml izotonik solüsyonlardan eklenmelidir.

Her operasyon prosedürüne mutlaka analjezik eklenmelidir.

• CERRAHİNİN GÖRÜNMEYEN YARASI

(İnvisible scars of the surgery)

• ANESTEZİ FARKINDALIĞI

(Anesthesia Awareness)