AKILCI ANALJEZİK (AĞRI KESİCİ)

KULLANIMI

Op. Dr. İbrahim KURT

Birecik Devlet Hastanesi

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

• AN - ALJEZİK • An – algesia (yunan) (ağrı)

Ağrı

• Olası doku hasarını gösteren zararlı bir uyarıcıdır;

• Organizmayı zarardan korumaya çalışan bir yanıt örüntüsüdür.

• Ağrı, vücudun belli bir bölgesinden kaynaklanan, doku harabiyetine bağlı olan veya olmayan, kişinin geçmişteki deneyimleriyle de ilgili, hoş olmayan emosyonel bir duyumdur, davranış şeklidir.

Uluslar arası Ağrı Araştırmaları Derneği

Taksonomi komitesi

Ağrı Kesiciler

NON-OPİOİD ANALJEZİKLER

NSAİ İlaçlar

OPİOİD ANALJEZİKLER

ANTİDEPRESAN VE SEDATİFLER

ANTİKONVÜLSANLAR

ANTİHİSTAMİNİKLER

NSAİİ GRUPLARI

1) Salisilatlar

2) Para-aminofenol türevleri

3) Pirazolon türevleri

4) Profenler

5) Fenilasetik asid türevleri

6) İndolasetik asid türevleri

7) Fenamikasid türevleri

8) Oksikamlar

NSAİ İlaçlar

Siklooksijenaz (COX-1 ve COX-2) enzimini (SİREN , ALARM ) inhibe ederek etkirler. Siklooksijenaz araşidonik asitten tromboksan ve prostaglandin yapımında enzim görevi görür.

Yan etkileri

• Bu grubun ajanlarında görülen yan etkiler– Gastrointestinal yan etkileri– Kalp-Damar yan etkileri– Hepatotoksik yan etkileri– Renal yan etkileri

• Bu etkiler doza bağımlıdır ve bir çok vakada ülserin nüksetmesi riski,üst gastrointestinal sistemde kanama…

GİS

NSAİİ’ ların en sık yan etkileri GİS üzerinedir

Anoreksiya, bulantı-kusma, diyare, dispepsi, karın

ağrısı en sık görülen semptomlardır

Bu semptomlar gastrit veya ülseri olan hastalarda %15-

30 daha sık görülmektedir

H. pylori, alkol kullanımı, steroid kullanımı riski

arttırmaktadır

KVS

Hipertansiyon

MI

Selektif COX-2 inhibisyonu yapan NSAİİ

kullanan hastalarda MI ve SVO riskinde

rölatif bir artış olur

Kardiyovasküler risk

• Yakın zamanda yapılan bir analize göre plaseboyla karşılaştırıldığında yeni cox-2 antagonistleri ile geleneksel yüksek dozlu antienflamatuarların miyokard enfarktüsü riskini % 80 oranında artırdığı saptanmıştır.

• (Kearney et al, BMJ 2006;332:1302-1308).

GÜSGÜS

Su ve tuz tutulumuna bağlı doku ödemi Akut tübüler nekroz İnterstisyel nefrit ABY Nefrotik sendrom Hipertansiyon Hiperkalemi

SALİSİLATLARIN ÖZEL ve DİĞER NSAİİ’larla ORTAK YAN TESİRLERİ

1) Gİ kanal irritasyonu, kanaması ve ülserojenik etki2) Kan ve hemostaz (kanamaya eğilim)3) Alerjik reaksiyonlar (Astımlılarda)4) Solunum (Stimülasyon, yüksek dozda inhibisyon)5) Kardiyovasküler sistem (Hipertansiyonlularda dikkat)6) Salisilizm (baş ağrısı ve dönmesi, işitme kaybı, bulantı)7) Ürik asid ve glukoz metabolizması (ürik asit ve glukoz

artar)8) Antinatriüretik etki ve böbrek zedelenmesi (su tuz

retansiyonu)9) Aspirin ve gebelik10) Reye sendromu (hepatoensefalopati)

GÜSGÜS Renal fonksiyonu ve kan basıncı normal olan

hastalarda NSAİİ’ lar minimal yan etkiye sahipken KKY, Siroz, KBY li hastalarda bu yan etkilerin insidansı artmaktadır

Analjezik nefropati; yavaş seyir gösteren, renal tüplerde konsantrasyon yeteneğinin azaldığı, steril piyürinin görüldüğü bir hastalıktır

Yüksek dozda ve kombine NSAİİ kullanımında risk artmaktadır

ASETAMİNOFEN ASETAMİNOFEN ( PARASETAMOL )( PARASETAMOL )

Toksik dozlarından (150-160 mg/kg-gün) sonra bulantı ve kusma görülür

Hepatotoksik etkisi N-asetil-p-benzokinonimin’den kaynaklanmaktadır

10 kg çocuk => 3 tablet

10 kg çocuk => 3 tablet

AKILCI İLAÇ KULLANIMI ÜZERİNDE BİR PİLOT ÇALIŞMAGülbin ÖZÇELİKAY Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı06100 Tandoğan- ANKARA Ankara Ecz. Fak. Derg. 30 (2) 9-18, 2001

AKILCI İLAÇ KULLANIMI ÜZERİNDE BİR PİLOT ÇALIŞMAGülbin ÖZÇELİKAY Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı06100 Tandoğan- ANKARA Ankara Ecz. Fak. Derg. 30 (2) 9-18, 2001

• Ülkemizde her 100 evden 80 ninde bir yada daha fazla çeşit ilaç olduğu tespit edilmiştir. İlaç bulunan evlerde hane başına ortalama 4.34 kutu ilaç düşmektedir. Evdeki ilaçlar arasında en büyük bölümü analjezik, antipiretik ve anti inflamatuvar ilaçlar oluşturmaktadır.

24%

19%

33%

24%

Geçmesini BeklerimDoktora giderimAğrı kesici alırımDinlenirim,uyurum

Ağrınız olduğunda ne yaparsınız

77%

16%

7%

Ağrı Kesici

Ateş Düşürücü

Antibiyotik

Hekime başvurmadan aldığınız ilaçlar

3%

85%

7%İlacın dozunu arttırma

Hekime tekrar başvurma

İlacı kullandığınız halde ağrı geçmezse ?

•TEŞEKKÜRLER…