Download - AKILCI ANALJEZİK (AĞRI KESİCİ) KULLANIMI
AKILCI ANALJEZİK (AĞRI KESİCİ)
KULLANIMI
Op. Dr. İbrahim KURT
Birecik Devlet Hastanesi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
• AN - ALJEZİK • An – algesia (yunan) (ağrı)
Ağrı
• Olası doku hasarını gösteren zararlı bir uyarıcıdır;
• Organizmayı zarardan korumaya çalışan bir yanıt örüntüsüdür.
• Ağrı, vücudun belli bir bölgesinden kaynaklanan, doku harabiyetine bağlı olan veya olmayan, kişinin geçmişteki deneyimleriyle de ilgili, hoş olmayan emosyonel bir duyumdur, davranış şeklidir.
Uluslar arası Ağrı Araştırmaları Derneği
Taksonomi komitesi
Ağrı Kesiciler
NON-OPİOİD ANALJEZİKLER
NSAİ İlaçlar
OPİOİD ANALJEZİKLER
ANTİDEPRESAN VE SEDATİFLER
ANTİKONVÜLSANLAR
ANTİHİSTAMİNİKLER
NSAİİ GRUPLARI
1) Salisilatlar
2) Para-aminofenol türevleri
3) Pirazolon türevleri
4) Profenler
5) Fenilasetik asid türevleri
6) İndolasetik asid türevleri
7) Fenamikasid türevleri
8) Oksikamlar
NSAİ İlaçlar
Siklooksijenaz (COX-1 ve COX-2) enzimini (SİREN , ALARM ) inhibe ederek etkirler. Siklooksijenaz araşidonik asitten tromboksan ve prostaglandin yapımında enzim görevi görür.
Yan etkileri
• Bu grubun ajanlarında görülen yan etkiler– Gastrointestinal yan etkileri– Kalp-Damar yan etkileri– Hepatotoksik yan etkileri– Renal yan etkileri
• Bu etkiler doza bağımlıdır ve bir çok vakada ülserin nüksetmesi riski,üst gastrointestinal sistemde kanama…
GİS
NSAİİ’ ların en sık yan etkileri GİS üzerinedir
Anoreksiya, bulantı-kusma, diyare, dispepsi, karın
ağrısı en sık görülen semptomlardır
Bu semptomlar gastrit veya ülseri olan hastalarda %15-
30 daha sık görülmektedir
H. pylori, alkol kullanımı, steroid kullanımı riski
arttırmaktadır
KVS
Hipertansiyon
MI
Selektif COX-2 inhibisyonu yapan NSAİİ
kullanan hastalarda MI ve SVO riskinde
rölatif bir artış olur
Kardiyovasküler risk
• Yakın zamanda yapılan bir analize göre plaseboyla karşılaştırıldığında yeni cox-2 antagonistleri ile geleneksel yüksek dozlu antienflamatuarların miyokard enfarktüsü riskini % 80 oranında artırdığı saptanmıştır.
• (Kearney et al, BMJ 2006;332:1302-1308).
GÜSGÜS
Su ve tuz tutulumuna bağlı doku ödemi Akut tübüler nekroz İnterstisyel nefrit ABY Nefrotik sendrom Hipertansiyon Hiperkalemi
SALİSİLATLARIN ÖZEL ve DİĞER NSAİİ’larla ORTAK YAN TESİRLERİ
1) Gİ kanal irritasyonu, kanaması ve ülserojenik etki2) Kan ve hemostaz (kanamaya eğilim)3) Alerjik reaksiyonlar (Astımlılarda)4) Solunum (Stimülasyon, yüksek dozda inhibisyon)5) Kardiyovasküler sistem (Hipertansiyonlularda dikkat)6) Salisilizm (baş ağrısı ve dönmesi, işitme kaybı, bulantı)7) Ürik asid ve glukoz metabolizması (ürik asit ve glukoz
artar)8) Antinatriüretik etki ve böbrek zedelenmesi (su tuz
retansiyonu)9) Aspirin ve gebelik10) Reye sendromu (hepatoensefalopati)
GÜSGÜS Renal fonksiyonu ve kan basıncı normal olan
hastalarda NSAİİ’ lar minimal yan etkiye sahipken KKY, Siroz, KBY li hastalarda bu yan etkilerin insidansı artmaktadır
Analjezik nefropati; yavaş seyir gösteren, renal tüplerde konsantrasyon yeteneğinin azaldığı, steril piyürinin görüldüğü bir hastalıktır
Yüksek dozda ve kombine NSAİİ kullanımında risk artmaktadır
ASETAMİNOFEN ASETAMİNOFEN ( PARASETAMOL )( PARASETAMOL )
Toksik dozlarından (150-160 mg/kg-gün) sonra bulantı ve kusma görülür
Hepatotoksik etkisi N-asetil-p-benzokinonimin’den kaynaklanmaktadır
10 kg çocuk => 3 tablet
10 kg çocuk => 3 tablet
AKILCI İLAÇ KULLANIMI ÜZERİNDE BİR PİLOT ÇALIŞMAGülbin ÖZÇELİKAY Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı06100 Tandoğan- ANKARA Ankara Ecz. Fak. Derg. 30 (2) 9-18, 2001
AKILCI İLAÇ KULLANIMI ÜZERİNDE BİR PİLOT ÇALIŞMAGülbin ÖZÇELİKAY Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı06100 Tandoğan- ANKARA Ankara Ecz. Fak. Derg. 30 (2) 9-18, 2001
• Ülkemizde her 100 evden 80 ninde bir yada daha fazla çeşit ilaç olduğu tespit edilmiştir. İlaç bulunan evlerde hane başına ortalama 4.34 kutu ilaç düşmektedir. Evdeki ilaçlar arasında en büyük bölümü analjezik, antipiretik ve anti inflamatuvar ilaçlar oluşturmaktadır.
24%
19%
33%
24%
Geçmesini BeklerimDoktora giderimAğrı kesici alırımDinlenirim,uyurum
Ağrınız olduğunda ne yaparsınız
77%
16%
7%
Ağrı Kesici
Ateş Düşürücü
Antibiyotik
Hekime başvurmadan aldığınız ilaçlar
3%
85%
7%İlacın dozunu arttırma
Hekime tekrar başvurma
İlacı kullandığınız halde ağrı geçmezse ?
•TEŞEKKÜRLER…