konu8

7/30/2019 KONU8

http://slidepdf.com/reader/full/konu8 1/12

Gezgin Satıcı, Araç Rotalama, Sırt Çantası,

Atama - UlaĢtırma - Parti Büyüklüğü BelirlemeProblemleri

Kamil AKPINAR - Özlem ÇETĠN

BaĢkent Üniversitesi Mühendislik FakültesiEndüstri Mühendisliği

7/30/2019 KONU8


ULAġTIRMA PROBLEMĠ

• TANIM: Malların birden fazla üretim noktalarından

birden fazla tüketim yerlerine taĢınmalarıyla ilgili

problemler ‘ulaĢtırma veya taĢıma problemi’ olarak adlandırılır. Üretim noktalarına yükleme merkezleri,tüketim yerlerine de boĢaltım yerleri denir.

• UlaĢtırma problemlerinde karar değiĢkenleri hangimerkezden hangi boĢaltım yerine ne kadar maltaĢınacağıdır.

7/30/2019 KONU8


kaynak

hedef

Birim taşıma maliyeti

Taş

ıma miktarı

ij

ij

i

j

c

x

7/30/2019 KONU8


• AMAÇ: Bir taraftan hedefin talep gereksinimleri ile

kaynakların arz miktarlarında denge sağlarken,diğertaraftan her bir kaynaktan her bir hedefe yapılantaĢımaların toplam maliyetini minimum kılacak Ģeklide

taĢıma planı belirlemektir.

• UlaĢtırma problemlerinde her merkezden yapılantaĢımaların kapasiteyi aĢmaması ve boĢaltım yerlerinegönderilen miktarın talebi karĢılaması istenir.

7/30/2019 KONU8


ATAMA PROBLEMĠ

• TANIM: Verilen n iĢin n iĢlem noktasına(ĠĢ gören, araç… vb.) dağıtımına dönük problemler için geliĢtirilenmodellere denir. En çok iĢçilerin iĢlere, iĢlerin

makinelere programlandırılmasında kullanılır. • AMAÇ: Toplam etkinliği (Çoğu kez maliyeti en

küçüklemek) en iyilemektir. Atama modeli kaynaklarınen etkin kullanımını amaçladığından min. zamanda veya

min. maliyette gerçekleĢmesi istenir.

7/30/2019 KONU8


PARTĠ BÜYÜKLÜĞÜ BELĠRLEME

• Belirli dönemlerdeki hazırlık zamanlarını da enküçükleyecek optimal üretim miktarlarınınbulunmasıdır.

• Literatürde stok tutma ve hazırlık maliyetleriniminimize edecek en uygun parti büyüklüklerini

belirleyen bir çok yöntem vardır. Bunlardanbirkaçı; – Sabit sipariĢ miktarı yöntemi

– Kesikli sipariĢ algoritması

– Ekonomik sipariĢ miktarı yöntemi

7/30/2019 KONU8


GEZGĠN SATICI PROBLEMĠ

• TANIM: Bir baĢlangıç noktasından ayrılan(Depo vb.)gezgin satıcının mallarını belirli noktaları(ġehir, ilçe vb.)dolaĢarak satmasıdır.

• AMAÇ: Gezgin bir satıcının bulunduğu noktadanbaĢlayıp her noktaya sadece bir kez uğradıktan sonrabaĢladığı noktaya geri dönen en kısa turu bulmaktır.

• Bugüne kadar çözülen en büyük gezgin satıcı problemi

24,978 noktalıdır ve Ġsveç'te yerleĢimi olan her noktaiçin çözülmüĢtür. Bu çözüm, Intel Xeon 2.8 ghz biriĢlemcinin 92 yılına denk bir sürede yapılmıĢtır.

7/30/2019 KONU8


Örnek olarak;

7/30/2019 KONU8


SIRT ÇANTASI PROBLEMĠ

• TANIM: Basitçe elimizde mevcut bulunanmalların, kapasitesi belirli bir sırt çantasınayerleĢtirilmesidir.

• AMAÇ: Sırt çantasının kapasitesini geçmeden enfazla karı yakalayacak olan parça miktarınınseçilmesidir.

• Problem hırsız örneğinden daha iyi anlaĢılabilir.Buna göre bir hırsız çantasına ağırlıkça en az,pahalı olarak en çok eĢyayı doldurmak ister.

7/30/2019 KONU8


ARAÇ ROTALAMA PROBLEMĠ

• TANIM: Bir depodan ayrılan kapasitesi kısıtlıbirden fazla aracın talep miktarları vekoordinatları verilen belirli sayıda müĢteri

noktalarını dolaĢmasıdır. Gezgin satıcıprobleminin uzantısıdır.

• AMAÇ: Toplam kat edilen mesafeyi (Maliyeti)

en az Ģekilde dolaĢmasıdır.

7/30/2019 KONU8


• Her tur depodan baĢlayıp depoda sonlanacak.

• Her müĢteriye yalnız bir araç uğrayarak, hizmetiyerine getirecek.

• Araç kapasitesi , tur uzunluğu (veya süresi) ,

uğrama zamanları vb. kısıtlar sağlanacak.

Örnek olarak;

7/30/2019 KONU8


KAYNAKÇA

• DOĞRUSAL PROGRAMLAMA-Prof. Dr.

ĠMDAT KARA

• YAEM2006 SUNUMU-Prof. Dr. ĠMDATKARA, TUSAN DERYA

• www.dopdolu.net

• www.md.math.bilgi.edu.tr • www.wikipedia.org

• www.chatkapi.com

http://www.dopdolu.net/

http://www.md.math.bilgi.edu.tr/

http://www.wikipedia.org/

http://www.chatkapi.com/










http://www.dopdolu.net/

konu8

Documents