KPSS

2021

ENGÜNCELBİLGİLER

AKADEMİPEGEM

AKADEMİPEGEM

KOMİSYON

2021 KPSS EN GÜNCEL BİLGİLER

ISBN 978-0-2020-0190-6

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem Akademi

Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.’ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmakta-dır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.

Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turca-demy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde ya-yını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.

1. Baskı: 2021, Ankara

Yayın-Proje: Özge TürkDizgi-Grafik Tasarım: Gamze Şahin Oral

Kapak Tasarımı: Pegem Akademi

Baskı: Besabes MatbacılıkMelih Gökçek Bulvarı Emine İş Merkezi

Kat:1 No: 18/80Tel: (0312) 395 093 4

Yayıncı Sertifika No: 36306Matbaa Sertifika No: 50728

İLETİŞİM

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA

Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

0538 594 92 40

pegemakademipegem@pegem.net

www.pegem.net

ÖN SÖZ

Güncel bilgiler ve genel kültür soruları Kamu Personel Seçme Sınavı’nın en sürpriz bölümlerinden biridir.

Kapsam alanının geniş olması bu konuda sorulan 6 adet sorunun da çeşitli olmasına neden olmaktadır.

Bu sorularda uluslararası kuruluşlar, edebiyat, tarih, biyografi, mimari, sanat ve çoğu zaman da gündem-

deki güncel meselelere yer verildiğini görüyoruz.

Kapsam alanı bu denli geniş olan bir bölümden çıkabilecek soruları çözmek adayları oldukça zorlamak-

tadır. Bu nedenle ihtiyaca cevap verebilecek kısa ve öz bilgilerden oluşan ayrıca konu çeşitliliği de olan bir

kitapçık hazırlama gereği duyduk.

Elinizdeki bu kitapçık güncel ve kültürel olaylarla ilgili doyurucu bilgiler vermenin yanı sıra farklı konu-

larda başlıklar oluşturularak sizler için birçok konuyu sürpriz olmaktan çıkarmak için hazırlanmıştır.

Kısa bir sürede birçok konuda bilgi sahibi olabileceğimiz bu kitapçık sizlerin de aklında kolay yer edi-

nebilmesi için görsellerle zenginleştirilmiş, önemli yerler farklı renk ve yazı puntoları ile belirgin hâle

getirilmiştir.

En kısa zamanda hayallerine ulaşmanız dileğiyle...

Değerli Okuyucularımız, kitabımızın basım tarihinden sonra gerçekleşen güncel olaylar, ileriki tarihlerde paylaşılacaktır.

https://depo.pegem.net/guncelbilgiler-2021.pdf

İÇİNDEKİLER

Güncel Olaylar (Ekonomi, Aktüel, Spor, Kültür ve Sanat) ............................................................................................ 1

Spor Güncelleri.................................................................................................................................................................. 28

Ödüller............................................................................................................................................................................... 33

Önemli Projeler ................................................................................................................................................................. 37

Türkiye İstatistik Kurumu Verileri (TÜİK) ....................................................................................................................... 40

UNESCO Türkiye Millî Komisyonu .................................................................................................................................. 42

Yerli Projeler ..................................................................................................................................................................... 44

Güneş Sistemindeki Gezegenler ve Özellikleri ................................................................................................................. 46

Cumhurbaşkanlarımız ..................................................................................................................................................... 48

Dünya Harikaları .............................................................................................................................................................. 49

Uluslararası Kuruluşlar ................................................................................................................................................... 51

Türkiye’nin Üyesi ve Kurucusu Olduğu Uluslararası Kuruluşlar .................................................................................... 53

Ulusal Kuruluşlar .............................................................................................................................................................. 69

Kuruluşlar ve Başkanları ................................................................................................................................................ 70

Ülkelerin Bayrakları ve Başkentleri ................................................................................................................................ 72

Ülkelerin Nüfus ve Yüz Ölçümü Bilgileri .......................................................................................................................... 74

Coğrafi Bilgiler .................................................................................................................................................................. 75

Türkiye’de Mesleklerine Göre İlk Kadınlar ....................................................................................................................... 79

Önemli Gün ve Haftalar ................................................................................................................................................... 80

Edebiyat, Sanat ve Bilim ................................................................................................................................................. 81

Bilinmesi Gerekenler ......................................................................................................................................................... 104

Covid – 19 Terimleri ve Aşıları .......................................................................................................................................... 110

154 Maddede Güncel Bilgiler ........................................................................................................................................... 112

1 AKADEMİPEGEM

GÜNCEL OLAYLAR (Ekonomİ, Aktüel, Spor, Kültür ve Sanat)

Hakkâri, Yüksekova ilçesine 50 kilometre uzaklıktaki 3 bin 400 rakımlı Cilo ve Sat Dağları, 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu’nun 3’üncü maddesi gereğince Cum-hurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmî Gazete’de yayımlanan kararla millî park ilan edildi.

Üç dönem milletvekilliği yapan Cumhurbaşkanlığı Baş-danışmanı anayasa hukukçusu ve aynı zamanda akade-mik çalışmalarıyla da adından söz ettiren Prof. Dr. Burhan Kuzu Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) iki turlu gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde eski Baş-bakan Ersin Tatar KKTC’nin 5. Cumhurbaşkanı ola-rak seçildi. Bu seçimler KKTC’de en çok adayın yarıştı-ğı cumhurbaşkanlığı seçimi olarak tarihe geçmiştir.

2020 yılı seçimlerinde ABD, koronavirüs salgını, gös-teriler ve şiddet olaylarının gölgesinde sıra dışı bir se-çim süreci yaşadı. ABD’nin eski başkanı Donald Trump ve Demokrat Parti başkan adayı Joe Biden arasındaki zorlu seçim yarışının kazananı Joe Biden olmuştur. Seçim sonuçlarına itiraz eden Donald Trump, mahke-melerden sonuç alamamış ve ABD tarihinde ilk kez iktidarın barışçı şekilde devredilmesi konusunu tartışmaya açmasıyla dikkatleri üzerine çek-miştir.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 35’inci maddesi ile 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2’inci maddesi gereğince görevden alınmış, yerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu atanmıştır.

2AKADEMİPEGEM

Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, görevden affını isteyen ve talebi kabul edilen Berat Albayrak’tan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine, Anayasanın 104’üncü ve 106’ncı maddeleri gereğince Lütfi Elvan atanmıştır.

Azerbaycan ile Dağlık Karabağ’ı işgal eden Ermenistan arasında yaşanan gerilim kısa bir süre içerisinde çatış-maya dönüşmüştü. Azerbaycan ile Ermenistan arasın-da 44 gün süren operasyon sonucunda Dağlık Kara-bağ bölgesi Azerbaycan’a bırakılmıştır.

664 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 24’üncü maddesi ile 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2’nci ve 3’üncü maddeleri gereğince Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Türk Tarih Kurumu (TTK) Başkanlığına Prof. Dr. Birol Çetin atandı.

1991-1999 yılları arasında belli dönemlerde başbakan-lık yapan ve Cumhuriyet tarihinde Yüce Divan’da yar-gılanan ilk başbakan olmasıyla da dikkat çeken Mesut Yılmaz, kanser sebebiyle mayıs 2020’de vefat etmiştir.

Gümrük Birliği’nin 25 yıl boyunca getirdiği kazanımla-rının korunması Birleşik Krallık ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ile sağlanmıştır. Antlaşma, 24 Şubat 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

3 AKADEMİPEGEM

2020 yılı ekim ayında TÜFE yüzde 2,13 oranında artış gösterirken ekim ayıyla birlikte yıllık enflasyon yüzde 11,89 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu verilerle birlikte 324 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşmiştir.

Kırgızistan’da yapılan parlamento seçimleri sebebiyle ortaya çıkan şiddet olayları, meclis binası ve cumhur-başkanlığının işgal edilmesi üzerine cumhurbaşkanı isti-fa etmiş; yeni cumhurbaşkanı Sadır Caparov olmuştur.

Kiril ve Latin alfabelerinin aynı anda kullanıldığı Özbekistan’da Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in imzasıyla, 1 Ocak 2023’te tamamen Latin alfabesine geçilecektir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bazı bakanlıklara yaptığı atamalara ilişkin kararlar Resmî Gazete’de yayımlandı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ikiye ayrıl-dı, yerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kuruldu. Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın atama kararıyla Aile ve Sosyal Hiz-metler Bakanlığına Derya Yanık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevine Vedat Bil-gin getirildi.

Buckingham Sarayı tarafından yapılan açıklamada 99 yaşındaki Prens Philip’in sabah saatlerinde Windsor’da yaşamını yitirdiği duyuruldu. Edinburgh dükü Prens Philip’in enfeksiyon ve kalp sorunu dolayı-sıyla hastanede olduğu açıklanmıştı. 9 Nisan 2021’de ise hayata veda etti.

4AKADEMİPEGEM

Eski Başbakan ve TBMM Başkanı, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Üyesi Yıldırım Akbulut tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 86 yaşında hayatını kaybetti.

Borsa İstanbul Genel Kurulunun genel müdürü Hakan Atilla’nın istifasıyla göreve Korkmaz Enes Ergun ge-tirilmiştir.

5.si düzenlenecek olan İslami Dayanışma Oyunlarına Konya ev sahipliği yapacaktır. Bu oyunlara Türkiye da-hil 56 ülkeden yaklaşık 3 bin sporcunun katılımıyla 20 dalda müsabakalar görülecektir.

2005 yılında başlatılan İslam Dünyası Kültür Baş-kenti Projesi kapsamında İslam Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (İSESCO), 2021 yılı İslam Dünyası Kültür Baş-kenti olarak Katar’ın başkenti Doha’yı seçti.

Türk tiyatro oyunculuğunun mirası olarak kabul edilen İsmail Dümbüllü’nün “Kavuğu”nun 5. emanetçisi olan Öztekin, ‘Kavuğu aldıktan 3 ay sonra kalp rahat-sızlığı nedeniyle sahnelere uzak kaldım ve bu nedenle en mağdur kavuklu benim’ demişti. Bunun üzerine çok geçmeden geçirdiği bir kalp krizi sonucu hayatını kay-betmiştir.

1990’lardan itibaren Türk insanının duygu, düşünce ve davranışlarını bilimsel psikoloji kavramları ile inceleyen Doğan Cüceloğlu 16 Şubat 2021’de İstanbul’un Be-şiktaş ilçesindeki evinde aort damarı yırtılması sonucu 83 yaşında hayatını kaybetmiştir.

5 AKADEMİPEGEM

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA’nın “Perseverance” yani “Azim” 30 Haziran 2020’de Florida’dan fırlatıldıktan sonra yaklaşık 7 ay süren 470 milyon kilometrelik yolculuğun ardından 20 Şubat’ta Mars yüzeyine başarılı bir şekilde inmeyi başardı.

22 Mayıs 2020 tarihinde TÜİK Başkanı olarak ata-nan Muhammet Cahit Şirin görevden alınırken Baş-kan Yardımcısı Ahmet Kürşat Dosdoğru vekâleten başkanlığa atanmıştır.

Yunus Emre, “Yetmiş iki millete bir gözle bakmak” ilkesi ve evrensel insani değerler üzerine inşa ettiği felsefesiyle dünya hümanizmine katkılar sağlayarak insanları ortak de-ğerler etrafında birleştirip çağının çok ötesinde bir şair olmuştur. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Resmî Gazete’de yer alan genelgede, Türk dili ve medeniyetinin temel taşlarından biri olan Yunus Emre’nin vefatının 700. yılı nedeniyle 2021 yılının, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından anma ve kutlama yıl dönümleri arasına aldı.

2021 yılının, İstiklal Marşı’nın yazılmasının ve TBMM tarafından kabul edilmesinin 100. Yılı olması sebebiyle Cumhurbaşkanına önerge sunulmuştur. Cumhurbaş-kanı Recep Tayyip Erdoğan önergeyi kabul ederek 2021’i İstiklal Marşı yılı ilan etti.

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ta-rafından yayımlanan basın açıklamasına göre keşfedilen yeni gezegen Kepler-1649c, gezegenimizden 300 ışık yılı uzaklıkta yer alan ve şimdiye kadar Dünya’ya en çok benzeyen gezegen olduğunu duyurdu.

6AKADEMİPEGEM

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Resmî Gazete’nin mü-kerrer sayısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo-ğan imzasıyla yayımlanan atama kararlarına göre göre-vinden alınmış yerine Mehmet Muş atanmıştır.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yazılı açıkla-masında, 2021 NATO Zirvesi’nin 14 Haziran’da Belçika’nın başkenti Brüksel’de yapılacağını duyur-muştur.

ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) çevrim içi fotoğraf yarışmasında Astronot Kate Rubins’in 12 Eylül 2016 yılında uzaydan çektiği Van Gölü fotoğrafı, 32 fotoğraf arasından birinci seçilmiştir.

Her yıl ocak ayında İsviçre’nin Davos kasabasında ya-pılan Dünya Ekonomik Forumu (WEF), 2021 yılın-da koronovirüs sebebiyle Singapur’da yapılacaktır. 13-16 Mayıs’ta düzenleneceği kararlaştırılan Davos Zirvesi’nin tarihi tekrar ertelenerek 17-20 Ağustos 2021’de yapılacağı bildirildi.

2021 yılında düzenlenen Uluslararası Sanja Pavlovic Piyano Yarışması’na piyanistler, koronavirüs salgını nedeniyle performans videolarını göndererek katılım sağlamıştır. Yarışma sonucunda Nehir Özzengin bi-rinci olmuştur.

Toplumda afet farkındalığının geliştirilmesi, afet risk azaltma ve önlem alma konusunda davranış değişikliği oluşturulması amacıyla İçişleri Bakanı Soylu’nun açıkla-masıyla 2021 yılı Türkiye Afet Eğitim Yılı ilan edildi.