Përgjimet e fundit të botuara nga gazeta e mirënjohur gjermane

“Bild” hedhin dritë mbi anën e errët të “hënës” zgjedhore tek ne. Pra, të të gjitha ...

Viti XXVI - Nr. 7922 E diel 23 Qershor 2019 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

BASHA: HETIM KRIMEVE.RAMA: VOTE NE DATE 30

Lista me të afërmit e 300 të dënuarve

Ata që marrin paratë duhet të dorëzojnë Ata që marrin paratë duhet të dorëzojnë certifi katën dhe numrin e llogarisë bankare certifi katën dhe numrin e llogarisë bankare

Ish-të përndjekurit, kësti i tretë për

800 trashëgimtarë, emrat e përfituesve

Dosja 339, pyetet në prokurori

deputeti i PS që u përmend nga ‘Bild’

PERGJIMET

Në faqen 8

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

KRYEMINISTRI: NUK TERHIQEMI. E DIELA TJETER DO JETE DITE NORMALE

Vijon në faqen 21

Nga FATOS ÇOÇOLI

Çunat problematikë

Opinioni Ditësi

NGA BEN ANDONI

MES TYRE, BIRRA “KORÇA”

Në faqet 2-3

Kryetari i PD: Vangjush Dako i dha Avdylajve 4 leje ndërtimi. Rama pritet me protesta në Sarandë. Veliaj: Votojmë ata që ndërtojnë, jo djegin

Ministria e Financave ka publikuar emrat e trashëgimta-rëve të ish-të përndjekurve politikë që do të dëmshpërblehen. Janë në total 800 përfi tues të rinj në kategorinë e trashëgim-tarëve, fëmijë dhe nipër të ish-të dënuarve politikë, të cilëve u kërkohet të dorëzojnë në Drejtorinë e Përfi timeve certifi katë personale dhe numër të ri të llogarisë bankare. Pas këtij ...

Në faqet 10--11

(Në foto) Kryetari i opozitës Lulzim Basha. Kryeministri Rama dje gjatë mitingut elektoral në Sarandë

Në faqen 7

BANKA E SHQIPERISE

Rregullat e reja për individët me

më shumë se 1 kredi, kufizim veprimesh

TENSION NE GJYQ

Në faqen 8

Përplasjet në KZAZ e Burrelit e Klosit,

2 protestues në burg, 4 në arrest shtëpie

Vijon në faqen 22

Nga BERND RIEGERT

Prapë? Të vjen të bërtasësh, të tundësh kokën, të ngresh duart

lart me dëshpërim për paaftësinë kaq ashiqare të 28 krerëve të shteteve dhe qeverive të BE ...

Samit i të pashpresëve dhe të paaftëve për vendime

Opinioni Ditësi

Meta i dërgon letër Kuvendit:

Dekreti, shmanga konfliktin civil

“30 QERSHORI”

Në faqen 4

Epistolari i studiuesit Mark Ndoja në mes të viteve ’60 në Zvërnec

Letra nga internimi politik: E dashuna Milenë...

Suplement

“Përballja me Kosovën” nga Meri Lalaj. ‘Veting’ artit, nga Ben Andoni emri i të cilit del në dekada të tërë të historisë sonë letrare. Një njeri i përgatitur që de-batoi për anën ideologjike në Lidhjen e Shkrimtarëve, kontradikta prej të cilave do ta pësonte në mesin e viteve ’50. Koha për të cilën po shkruajmë është nga ....

Mark Ndoja na ka lënë shumë punime e stu-

dime të ndryshme cilësore, përkthime të vështira nga letërsia klasike e krijime, por ky epistolar duket se përm-bush atë që njerëzit duhet të dinin për këtë personazh,

RREGULLORJA E AMF

Në faqen 6

Dëmet në aksidente për vlerat deri

në 100 mijë lekë, pagesa për 2 javë

E diel 23 Qershor 20192 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0688087823-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës

së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Spk

KRIZA POLITIKEZGJIDHJA

Kreu i PD, LulzimBasha akuzoi djekryeministrin Edi

Rama se me propagandën e tijnaziste, po përpiqet të largojëvëmendjen nga dalja e përgji-meve për blerjen e votave.Përmes një dalje para media-ve, z.Basha denoncoi se prejditësh po zhvillohet një fush-atë agresive nga Edi Ramadhe makineria e tij prej milio-na eurosh e propagandës përtë shpërqendruar opinioninpublik dhe mbuluar krimet erënda që kanë ndodhur nëbashkëpunim mes qeverisëdhe Partisë Socialiste, dhekrimit të organizuar. "Shtetiu dha Avdylajve edhe mundës-inë të përdorin dhe pastrojnëparatë e krimit duke ju dhënëleje ndërtimi dhe leje të tjera,direkt apo indirekt në emër tëtyre. Mbi katër leje ndërtimika marrë banda e Avdylajvenga Vangush Dako. E njëjtagjë në Peshkopi. Imer Lalësdhe të tjerëve shteti u dha li-cencën të kultivonin dhetrafikonin drogën. Madje poli-cia direkt u ka afruar këtëpazar kriminelëve: na ndih-moni të vjedhim vota dhe jenitë lirë të mbillni kudokanabis. Vjedhja e votave kaçuar në kapjen e shtetit dhetë ekonomisë nga krimi.Trafikantët e drogës sot finan-cojnë direkt apo indirekt ko-mpani ndërtimi, projekte zh-villimore, kompani minerare,kompani transporti, televiz-ione, koncesione publike,punë publike, janë në naftë nëminerale ne resorte turistikedhe në zhvillimin e pronave.Jo pak biznese tani kanë bërëaleanca me kriminelët përmenaxhimin dhe mbrojtjen ebizneseve të tyre, sepsekrimineli u ofron atyre edheforcën e dhunës, edhembrojtjen e shtetit. Prandaj,hetimi i vjedhjes së zgjedhjevenuk do jetë kurrë i plotë pahetuar në thellësi bash-këpunimin ekonomik tëkrimit me shtetin, si shpër-blim për vjedhjen e votave.Drejtësia nuk mund të bëhetpa zbuluar të gjithë shtrirjene konspiracionit krim-qeveri",-u shpreh Basha.

Kreu i PD zbardh lidhjet financiare mes qeverisë dhe bandave që blenë zgjedhjet

Kushtet, Basha: Hetim të plotë,shteti dhe krimi vodhën zgjedhjetMesazhi për socialistët: Pastroni PS nga figurat e krimit

Valentina Madani

KRIZAKRIZAKRIZAKRIZAKRIZASipas Lulzim Bashës kriza

në vend lindi nga bashkëpun-imi me krimin i PS nëndrejtimin e Edi Ramës. Ai bëritë qartë se "me këta njerëz nukmund të diskutohet, negocio-het apo arrihet marrëveshjepolitike". "Kriza ku jemi nukështë krizë që ka lindur ngashkaqe dhe procese politike.Ajo është krizë që ka lindur

nga shkaqe kriminale dhe ngaprocesi kriminal i bash-këpunimit të qeverisë dhe Par-tisë Socialiste nën drejtimin eEdi Ramës me krimin e orga-nizuar. Për këtë arsye zgjidh-ja e krizës politike kalon ngaçmontimi i mekanizmit tëbashkëpunimit të strukturu-ar krim-politikë. Politikishtajo që duhet të ndodhë, ajo qëdo të kishte ndodhur në çdo

vend tjetër të rajonit e jo mëtë Europës, është dorëheqja eEdi Ramës dhe largimi i tëgjithë këtyre njerëzve nga çdopost shtetëror që mbajnë. Poli-tikisht këta njerëz nuk munddhe nuk duhet të jenë pjesë easnjë procesi. Me këta njerëznuk mund të diskutohet, ne-gociohet apo arrihet mar-rëveshje politike. Ata tashmëjanë subjekt i drejtësisë dhe

jo politikës. Të gjithë ata qëjanë përfshirë në bashkëpun-imin kriminal midis krimitdhe politikës, pa asnjë përjas-htim duhet të dalin para drejtë-sisë. Drejtësia duhet të hetojëdhe dënojë jo vetëm aktivite-tin kriminal të bashkëpunim-it për të vjedhur votat poredhe çdo lloj bashkëpunimimidis qeverisë dhe figurave tëkrimit. Me këtë ekip krim-poli-

tik të lirë dhe të paprekur dheme këtë kryeministër nëdetyrë, në Shqipëri nuk mundtë ketë zgjedhje të lira. Këtokushte janë tashmë përtejvullnetit tim dhe vullnetit tëdrejtuesve të opozitës: ato janëkërkesë e shqiptarëve", thaBasha. Kreu i PD-së u drejtoinjë mesazh socialistëve tëndershëm: "Pastroni PS ngandikimi dhe figurat e krimit".

HETIMI"Politikisht këta njerëznuk mund dhe nukduhet të jenë pjesë easnjë procesi. Me këtanjerëz nuk mund tëdiskutohet, negociohetapo arrihetmarrëveshje politike.Ata tashmë janësubjekt i drejtësisëdhe jo politikës. Tëgjithë ata që janëpërfshirë nëbashkëpuniminkriminal midis krimitdhe politikës, pa asnjëpërjashtim duhet tëdalin para drejtësisë",-tha z.Basha.

Pelegrinazh në varrezat e Kllogjerit,Idrizi: Nuk ka forcë që na ndalë

PDIU dhe Shoqata Çamë- ria zhvilloi dje një

pelegrinazh në varrezat eKllogjerit në Konispol, nëkuadër të 75-vjetorit tëgenocidit grek mbi sh-qiptarët e Çamërisë. Kreui PDIU-së, Shpëtim Idrizinë fjalën e mbajtur gjatëpelegrinazhit theksoi seshqiptarët nuk do t'i thonëkurrë lamtumirë Çamë-risë, por do të punojnë fortpër të vendosur drejtësinënë vendin që i takon. Aiakuzoi edhe politikën sh-qiptare, e cila sipas tij, nukka bërë asgjë për çështjene Çamërisë. "Fatkeqësiamë e madhe për ne do tëishte harresa, sepse nuk kakomunitet të vogël apokumi unitet të madh. Sh-

qiptarët e Çamërisë tregojnëse nuk jemi asimiluar, por dotë luftojmë deri sa të mbetetedhe çami i fundit. Harresaështë më e keqe se sa morti.Në këtë 75-vjetor nuk do tëqajmë për fatin tonë tragjik,por do të punojmë për të gje-

tur drejtësi. Kokën e keminë Çamëri, sepse aty kemipronat. Nuk i thamë dhenuk do t'i themi; Lam-tumirë. Ne shqiptarët eÇamërisë jemi popull vital.Edhe sikur çami i fundit tëmbetet, do ta vendosim përtë na prijë drejt Çamërisë.Jemi për të marrë forcë dhepër të treguar se Çamërianuk është vetëm e sh-qiptarëve të Shqipërisë.Ne duhet të hyjmë në ven-dimmarrje dhe të shtyjmëpërpara, sepse rrugëtjetër nuk ka. Nuk kaforcë që na ndal, kohë qëna ç'bën, sepse ne kokën ekemi deri sa këmbët do tëna çojnë në Çamëri.Rroftë Çamëria dhe jufaleminderit"-tha Idrizi.

LSI, Vasili: Kryeministërmediokër, pa vizion

e hakmarrës

Ish-kreu i Grupit Parlamentar të LSI-së, Petrit

Vasili, akuzoi dje kryemi-nistrin Rama si i vetmi sh-kak për mos hapjen e nego-ciatave. Me një shënim nëFacebook, ku postoi edhenjë video të kryeministrit,Vasili shprehet se Ramaështë "gënjeshtar i pal-odhur për negociatat"."Gënjeshtar i palodhur.Gënjeshtar i palodhur përnegociatat ky babloku.Babloku është shkaku ivetëm që negociatat përanëtarësim nuk u hapën.Sot babloku bërtet e çirretrrugëve, se për dështimin etij fajin ja paska opozitadhe jo lidhjet e bablokut mekrimin, korrupsioni ishfrenuar dhe vjedhja e vo-tave me kriminelët. Po kybabloku një vit më parë nëqershor 2018, gënjeu sa ulodh, ulërinte nga gëzimi,bile dekoroi edhe ambasa-dorë për suksesin madhësh-tor të hapjes së negociat-ave", shprehet z.Vasili. Aipërdor një gjuhë të ashpërndaj kryeministrit Rama,trajektorja politike e të cil-it ka shkuar nga një Sh-kollëpak në një Bablok.Nënkryetari i LSI e quankryeministër, mediokër dhetë paaftë për shërimin epunëve të shtetit, e jo vetëmkaq. Vasili shkruan se nje-riu që drejton qeverinë nukka vizion, është provincialdhe hakmarrës.

Paloka: Përgjime tëreja nga 'Bild', mund të

prishen edhe familje

Nënkryetari i PD, EdiPaloka paralajmëroi

dje se "Përgjime të reja dotë publikohen nga gazetagjermane 'Bild'". Sipas tij nëto janë të përfshira edhedisa figura nga Partia So-cialiste. Duke u shprehurse në përgjimet e mëpar-shme është konfirmuar çdodetaj për manipulimin e vo-tave në Dibër, sipas Palokës,nëse konfirmohen edhepërgjimet e radhës qëpriten të publikohen, mundtë prishen dhe familje. "Thu-het se në përgjimet e radhësqë do publikojë 'Bild' dalinnja dy heroina të punës so-cialiste, alias "rilindase".Në përgjimet e publikuaramë parë është konfirmuarme detaje çdo informacionqë kemi patur dhe denonc-uar ne për manipulimin evotave në Dibër. Larg qoftëtë konfirmohen nga përgji-met që pritet të publikojë"Bild", informacionet qëkanë qarkulluar në Dibërpër aktivitetin e këtyre sho-qeve të "rilindjes"… Megji-thëse këta sorosianet nuke kanë problem prishjen efamiljeve…", tha z.Paloka.

Protesta e fundit e opozitës

Kreu i PD-së, Lulzim Basha

E diel 23 Qershor 2019 - 3

ZGJEDHJETZ.Rama u shpreh ibindur, se 30qershori, dita kurmbahen zgjedhjetlokale, do të jetënjë ditë normale."Jam i bindur se 30qershori do të jetënjë ditë normaleedhe sikur të ketëshfaqje sporadikeedhe sikur te ketëorvatje, ato do tëjenë të pafuqishmepër ta shndërruar 30qershorin nga njëditë kur do të flasëpopulli, në një ditëkur pakica do t'iimponohetshumicës".

FAQJA E PARE

Kryeministri i përgjigjet Metës: Pluralizmi, dakordësia që populli zgjedh me votë

Rama nuk tërhiqet: Me 30 qershorvotohet në të gjithë Shqipërinë

“Kush sulmon KZAZ-të s’do të hyjë më kurrë në administratë”Nga Finiqi, kryeminis

tri Edi Rama bëri tëqartë se me 30 qer-

shor zgjedhjet do të bëhen nëgjithë territorin e vendit.Z.Rama e parashikoi njëditë normale të dielën e fun-dit të qershorit, por edhe,nëse do të ketë raste sporad-ike tha Rama, do të jenë tëpafuqishme për të bllokuarprocesin. "Në 30 qershor dotë bëhen zgjedhjet në gjithëterritorin e Shqipërisë. Me 30qershor këtu do të fitojëKristaqi. Ne e dimë rezulta-tin përpara jo se bëjmë atopër të cilat akuzohemi, porjemi shumë të organizuardhe punojmë vazhdimisht.Përpjekja për t'i rënë ndeshzgjedhjeve për të krijuarkonflikt dhe kthyer Sh-qipërinë mbrapa nuk ka as-një shans, sepse nuk ka pop-ull. Në 30 qershor Shqipëriado të bëjë zgjedhje. Në njëpjesë të territorit kemi nganjë kandidat dhe në njëpjesë tjetër kemi më shumëse një kandidat. Këtu kemijo vetëm më shumë se njëkandidat, por një garë qënuk duhet nënvlerësuar.Jam i bindur se 30 qershorido të jetë një ditë normale,edhe sikur të ketë shfaqjesporadike dhe orvatje tëdëshpëruara ato do të jenëtë pafuqishme për tabllokuar 30 qershorin nganjë ditë kur duhet të flasëpopulli në një ditë kur im-ponohet një pakicë derdi-menësh, të verbërish dhe tëhumburish që kanë humburbusullën", deklaroi z.Rama.Kryeministri zbuloi se i ësh-të bërë aq fiksim 30-ta sa thase i ka vënë detyrë vetes tëmësojë emërtimin e saj në tëgjitha gjuhët e botës.PËRGJIGJJAPËRGJIGJJAPËRGJIGJJAPËRGJIGJJAPËRGJIGJJA

Nga Konispoli ku u ndalnë takimin elektoral "Bash-kia që duam" kryeministriEdi Rama i ktheu përgjigjedeklaratës së kreut të sh-tetit, Ilir Meta, i cili disa herënë deklaratat e tij ështëshprehur i shqetësuar përpluralizmin në vend, si pa-sojë e situatës politike. Nëfjalën e tij, kreu i qeverisë,nuk la pa përmendur edhepërgjimet e publikuara nga"Bild". "Këtu është një garëpa kandidat përballë, edhepse po të ishte, mund edhetë mos fitonte. Siç dondodhte edhe me Lulin qëedhe vetëm po të ishte nëzgjedhje s'do i fitonte. Po kjonuk është zgjedhje jonë. S'ikemi penguar ne, është ven-dimmarrja e tyre. E kam

dëgjuar edhe Metën tëpërsërisë se është i shqetë-suar për pluralizmin. Plural-izmi, është dakordësia e tëgjithëve që populli zgjedhme votë, po gjithsecili e kanë dorë të hyjë a të mos hyjëpër të marrë votën. Ata evendosën vetë. S'i kanë bërënder Shqipërisë me këtë ven-dim, po Shqipëria do ekapërcejë këtë situatë tëvështire, e ata do të humba-sin. S'ka njeri që të të falë qëtë ka dhënë votën t'i të mar-rësh mandatin e ta për-dorësh si një leckë, e tëdalësh në rrugë e të hedhësh

njerëz o budallenj, o të sin-qertë t'i bien murit me kokëe të përfundojnë burgjeve.Këtë të jeni të sigurtë gjithëshqiptarët e ndershëm nukkanë për ta falur. Kjo ështëpjesë e një plani ogurzi përt'i bërë Shqipërisë një të zezëduke e kthyer në njollë qëtërheq vëmendje e shkaktonndjenja negative. Pse ndodhkjo? Pse u larguan ngazgjedhjet? Pse morën atopërgjimet e shpifura e i rua-jtën për këtë periudhë, Psedalin në Gjermani? Sepsenëse janë arsye për hetimkanë që në 2016, duhet tëdilte e vërteta. Politika kaqenë e lidhur si pjesë e plan-it me shfrytëzimin e asajshpifsire. Kjo për të gjithëata që kanë sy për të parë evesh për të dëgjuar. Për fatpopulli mund të ketë shumëgjëra jo të mjaftueshme, por,po qe puna për politikë ësh-të kampion bote", - u shprehRama.PREMTIMIPREMTIMIPREMTIMIPREMTIMIPREMTIMI

Duke prezantuar kandi-datin e PS-së në Finiq,kryeministri Edi Rama, dhapremtimin për të shkurtuarnë 30 minuta rrugën ngaSaranda në Athinë, dukendërtuar aeroportin e Sa-randës. "Një projekt që nukështë i bashkisë që nuk du-het fajësuar bashkia ,porunë, është të shkurtojmërrugën nga Athina në

gjysmë ore, është të bëjmëaeroportin këtu. Do të ndër-tojmë aeroport në Finiq,aeroporti i jugut të Sh-qipërisë, aeroporti i fam-shëm i Sarandës, ka ardhurkoha. Ne e kemi filluarpunën për të identifikuarburimet dhe forcat që do tëfillojnë ndërtimin e aeropor-tit",-tha ai. Por kreu i qever-isë nuk dha një datë, dhekëtë e shpjegoi me shembul-lin e aeroportit të Vlorës. "Emësova me aeroportin eVlorës, mos jep data kur tëgjitha punët nuk i ke në dorëvetë, por i ke me partnerë.Nuk dua të jap data dheafate, por po them që pa asn-jë diskutim që për katër vitekëtu aeroporti do të ketë ni-sur nga puna, kantier real.Besoj që ka ardhur koha qët'ia japim këtë gjë jugut,sepse turizmi po zhvillohetdhe kjo zonë ka nevojë përkëtë pikë ulje dhe dalje që imungon",-tha kryeministri.Rama u shpreh i bindur, se30 qershori, dita kurmbahen zgjedhjet lokale, dotë jetë një ditë normale."Jam i bindur se 30 qershorido të jetë një ditë normaleedhe sikur të ketë shfaqjesporadike edhe sikur të ketëorvatje, ato do të jenë tëpafuqishme për ta shndërru-ar 30 qershorin nga një ditëkur do të flas populli, në njëditë kur pakica do t'i im-ponohet shumicës".

Qytetarë dhe mbështetëstë opozitës e pritën meprotesta kryeministrin EdiRama në Sarandë. Dhjetërapersona u grumbulluan nëpedonalen e qytetit, teksaKryeministri Rama prezan-toi kandidatin për kryetarbashkie, Adrian Gurma. Nëpedonalen e qytetit u vunere edhe prezencë të forcavetë policisë.

Kandidati i Partisë Socialiste për kryetar të Bashkisësë Tiranës, Erion Veliaj ishte dje në një takim elek-

toral me banorët e Petrelës, Krrabës dhe Bërzhitës, dhenë njësinë nr. 5 ku prezantoi disa nga projektet që do tërealizojë gjatë mandatit të dytë. Duke iu referuar pro-testës së djeshme të opozitës, ai u shpreh se falë ndë-rhyrjes së faktorit ndërkombëtar, ambasadës së SHBAdhe BE, protesta e PD-LSI për herë të parë nuk ishte edhunshme. Çka tregon se opozita ka mundësi të trego-het qytetare, por nuk do. "Dje (të premten) pashë pro-testën e tyre. Falë ndërhyrjes energjike të SHBA, BE,OSBE dhe vendeve anëtare, protesta nuk degjeneroi nëdhunë. Ndaj, urime Lulit, do të thotë që e paskan mundës-inë të sillen si njerëz, e paskan aftësinë të sillen si qyteta-rë, e paskan të gjithë shansin që njerëzit e tyre të mos itrajtojnë si një kope që thotë: Skape kryeministrin, skapeParlamentin, skape Bashkinë! Pra, Partia Demokratikeka fuqi t'i trajtojë njerëzit me dinjitet. Një parti që për 9protesta me radhë i trajtonte njerëzit si Balo dhe Lordi,skape Balo, skape Lordi! Në PS i trajtojmë njerëzit sinjerëz dhe jo si kope për t'iu sulur godinave, jo si kopepër të shkatërruar pronën publike, jo si kope për të dje-gur shkollat. Në momentin që i shikon njerëzit si të lidhurme litar, skape Lordi, skape Balo, skape Xhina, do të thotëqë s'ke respekt për njerëzit!", u shpreh Veliaj. Kryebash-kiaku Erion Veliaj dha një lajm të mirë për gjithë ban-orët e Njësisë 5, ndërtimin e shkollës së re që do t'i shër-bejë të gjithë nxënësve të zonës "Komunës së Parisit" dheNjësisë së re nr. 13. Veliaj bëri të ditur se shkolla e re dombajë emrin e të madhit Dritëro Agolli dhe do jetë shkol-la më e mirë në Shqipëri.

Fushata, Veliaj: "Votojmëmes atyre që ndërtojnëdhe atyre që djegin"

PREMTIMI"Do shkurtojmë rrugën më Athinën duke ndërtuaraeroportin. Aeroporti i Sarandës që është premtuar,po ju them se kemi filluar punën dhe do të fillojmëndërtimin e tij brenda mandatit të ri, këtu aeroportido të ketë nisur nga puna në një kantier real. Nukjap data dhe afate, sepse është lidhur me partnerëtë tjerë. E kam mësuar dhe unë. Dëshira ime ështëqë ta përfundojmë", theksoi z.Rama.

PARALAJAMËRIMI“Në të gjitha bashkitë që drejtojnë demokratët dheku pas 30 qershorit, do t’i marrë PS, asnjë grua nukdo të lëvizet nga puna, por të gjithë ata burra qëkanë ngatërruar detyrën me shërbime qorre duhet tëkenë frikë, jo se do i shkarkojmë nga puna, porsepse nuk do të mund të futen dot në punë nështet, është ligji që i pengon për 10 vite, po 20 vitedo ta bëjmë, që mos punojnë më në shtet për gjithëjetën”, tha Rama nga Konispoli.

Kryemnisistri Edi Rama, dje në Finiq

E diel 23 Qershor 20194 -

Zgjedhjet, PS merr 40.8 milionë lekëpër fushatë, PD dhe LSI asnjë lekë

POLITIKE

Partia Socialiste nuk do të ketë përballë në zgjedhjeas PD dhe LSI, por pavarësisht kësaj do të përfi-

tojë 13 miliardë lekë më shumë fonde se fushata eshkuar elektorale. KQZ ka ndarë buxhetin e akordu-ar nga qeveria duke miratuar dhe shumën për partinëBindja Demokratike. Open Data Albania publikoi tëdhënat e transaksioneve ku rezulton se selisë rozë ijanë alokuar 40.8 milion lekë. Kjo shumë është rreth13 mln lekë më shumë se fondi i viti 2017 kur ky sub-jekt zgjedhor përfitoi vetëm 28 mln lekë edhe pse për-ballë kishte PD dhe LSI. Kjo shpjegohet me faktin emospjesëmarrjes së partive të opozitës në zgjedhje,çka detyron Komisionin Qendror të Zgjedhjeve që t'iakalojë buxhetin të vetmit subjekt që është pjesë egarës. Shuma totale e vënë në dispozicion për këtëfushatë është 65 milionë lekë. Përfituese e fondeveka qenë edhe Bindja Demokratike për shkak se ga-ron në 26 bashki të vendit. Në zgjedhjet e 30 qershoritjanë regjistruar 54 parti politike, por vetëm dy prejtyre kanë paraqitur kandidatë për zgjedhjet vendore,PS dhe Bindja. 22 të tjera janë në koalicion me selinërozë ndërsa forcat e tjera politike kanë paraqiturvetëm kandidatë për këshillat bashkiakë. Pas mira-timit të fletëve të votimit ka rezultuar se në 33 zonado të ketë vetëm 1 kandidatë, ai i PS, dhe vetëm në 7ka më shumë se dy garues pasi janë përfshirë dhekandidatë të pavarur. Në zgjedhjet e 30 qershorit 2019,për herë të parë edhe kandidatët për kryetarë bashk-ie do të raportojnë financat e fushatës nëpërmjet par-tive politike që ata përfaqësojnë.

ZGJEDHJETAKUZAT

Presidenti i Republikësnuk do të paraqitetpërpara Komisionit të

Ligjeve për t'u mbrojtur nëprocedurën e nisur për sh-karkimin e tij. Presidenti IlirMeta i ka kthyer përgjigjeshkresës së kryetarit të Ko-misionit, Ulsi Manja lidhurme dekretin për shfuqizimine datës së zgjedhjeve. Presi-denca e konsideron këtëproces të rremë, verbërishtpolitik dhe një përpjekje eshfrenuar për thellimin ekrizës. Ilir Meta nuk priti tëhënën, për të marrë mungesënë mbledhjen e Komisionit tëLigjeve, që ishte caktuar sidita kur Presidenti mund tëmbrohej përpara socialistëveqë e kanë ndarë mendjen tashkarkojnë. Me një letër drej-tuar Ulsi Manjës, Presidencae konsideron këtë procedurëtë rreme dhe verbërisht poli-tike. "Presidenti i Republikësvlerëson se gjithë veprimtar-ia aktuale parlamentare qëpërpiqet të godasë veprim-tarinë e Presidentit të Repub-likës, por pa mundur të rrë-zojë përmbajtjen e dekretit tëtij, është një proces i rremë, ipambështetur në argumentkushtetues, por vetëm i ori-entuar verbërisht politik-isht", thuhet në reagimin eIlir Metës. Kreu i shtetit esheh shkarkimin e tij si rrëz-imin e një ure që mund tëmundësonte dialogun ndër-partiak. "Ky proces i rremëdhe verbërisht politik, nuk ishërben aspak zgjidhjes sëkrizës së thellë në të cilënndodhet vendi, por përkun-drazi e rëndon më tepër atë,si një përpjekje e shfrenuarpër të thelluar ndasitë mespalëve, dhe për të asgjësuarçdo mundësi për krijimin eklimës së dialogut e bash-këpunimit, që Presidenti iRepublikës prej kohësh po jukërkon palëve",-shprehetPresidenti Meta. Dukepërsëritur se dekreti i tij qëanuloi 30 qershorin shman-gu konfliktin civil, Ilir Metathekson se në tavolinën e tijka ende gurë shahu pa lëvi-zur. "Presidenti i Republikësgaranton Kuvendin e Sh-qipërisë se është në detyrë, igatshëm që me përgjegjësi tëplotë të ndërmarrë të gjithaveprimet e rëndësishme qëdo të diktojë situata dhe in-

Shkresa, Presidenti refuzon Komisionin e Ligjeve: Shmanga konfliktin civil

Anulimi i zgjedhjeve, Metaletër Kuvendit: Proces i rremë"Përpjekje e shfrenuar për thellimin e krizës"

Valentina Madani

teresi më i lartë i vendit", de-klaroi z.Meta. Pa e shman-gur ironinë, në fund tëletrës, duke iu uruar gjykimmë të shëndoshë deputetëvesocialistë, Presidenca i dër-gon një kopje të dekreti Ko-misionit, duke pandehur seligjvënësit nuk e kanë lexu-ar atë. Kryetari i grupit par-lamentar të PS, Taulant Bal-

la ka paraqitur në Komisio-nin e Ligjeve kërkesën e 55deputetëve për shkarkimin ePresidentit Ilir Meta, pasanulimit të datës sëzgjedhjeve. Kërkesa e pro-tokolluar nga Kuvendi me nr2502 datë 17 qershor 2019mban firmat e 55 deputetëvedhe ka bazë ligjore nenin 90/2 të Kushtetutës. Në nenin 90

të Kushtetutës thuhet se"Presidenti i Republikësmund të shkarkohet për sh-kelje të rëndë të Kushtetutësdhe për kryerjen e një krimitë rëndë". Balla ka deklaruarse Presidenti Meta ka shke-lur rëndë Kushtetutën. Sipastij, me këtë akt, presidenti kamarrë kompetencat e parla-mentit dhe të qytetarëve.

DIALOGU"Ky proces i rremëdhe verbërisht politik,nuk i shërben aspakzgjidhjes së krizëssë thellë në cilëngjendet vendi, porpërkundrazi e rëndonatë si përpjekje eshfrenuar për tëthelluar ndasitëmidis palëve dhe përtë asgjësuar çdomundësi për krijimine klimës së dialogut ebashkëpunimit qëPresidenti iRepublikës prejkohësh po i kërkonpalëve",-tha z.Meta.

Përplasjet e ditëve tëfundit mes policive

bashkiake që drejtohennga e djathta dhe forcavetë rendit e kanë detyruarKomisionin Qendror tëZgjedhjeve të ndryshojëstrategji lidhur me ven-dosjen e KZAZ-vë në këtonjësi vendore. Një ndër toedhe ajo e Kukësit, u ven-dos nga përfaqësuesit emaxhorancës në KQZ, qëtë kalojë nga pronat pub-like të bashkisë së këtijqyteti në një ambient pri-vat. KQZ vendosi me 4vota që votimi dhenumërimi me 30 qershortë realizohet në ambien-tet private. Kryetari iKQZ-së Klement Zguri,duke u mbështetur në de-kretin e presidentit qëanulon mbajtjen ezgjedhjeve të 30 qershorit,

KËRKESAKreu i grupit parlamentar të PS, Taulant Balla kaparaqitur në Komisionin e Ligjeve kërkesën e 55deputetëve për shkarkimin e presidentit Ilir Meta,pas anulimit të datës së zgjedhjeve. Kërkesa eprotokolluar nga Kuvendi me nr. 2502 datë 17qershor 2019 mban firmat e 55 deputetëve dhe kabazë ligjore nenin 90/2 të Kushtetutës.

1012

Votimi dhe numërimi do të bëhen në ambiente private

KQZ ndryshon strategji për KZAZ, ilargon nga ambientet publike të bashkive

shpjegoi votën kundër. "Mekeqardhje shoh që nuk kaasnjë përpjekje serioze ngaaskush, as individë e as in-stitucione që mund të kenëmundësinë ligjore për tëvënë në lëvizje dhe bërëvlerësim real të dekretit tëPresidentit. Për këto arsyejam kundër vendimmar-rjeve në parim", tha Zguri.

Si pasojë e kërcënimevepër bllokim zgjedhjeshnga bashkitë që adminis-trohen nga opozita, KQZ-ja vendosi të ndryshojëmbi 20 qendra votimi ngashkolla publike në qendrashëndetësore, të cilat janënë varësi të Ministrisë sëShëndetësisë. Por teksaKQZ-ja vijon punën përzgjedhjet lokale, kreu iopozitës Lulzim Basha kakërkuar nga kryetaret ebashkive të djathta të vazh-dojnë me këmbëngulje zba-timin e Kushtetutës dheligjit për dekretin e Presi-dentit. Në një mbledhje pasprotestës, Basha i kërkoi tëzgjedhurve të opozitës nëpushtetin lokal që ditën ehënë të nxjerrin urdhrinpër heqjen e listave tëzgjedhësve në qendrat evotimit.

Presidenti Ilir Meta

ZYRA E PËRMBARIMIT TIRANË

Zyra e Përmbarimit Tiranë, me përmbaruese gjyqësore Laureta Kusi, në bazë të Urdhërin e Ekzekutimit Nr.1754prot., Dt.24/03 /2016 të Gjykatës së Rr. Gj. Tiranë, shpall shitjen në ankand të pasurisë:-Nr. i pasurisë 257/13, Vol 6, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 19, me sipërfaqe 1650 m2, adresa: Picar, Tiranënë vlerën 19 800 euro.-Nr. i pasurisë 257/3, Vol 5, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 38, me sipërfaqe 1100 m2, adresa: Picar, Tiranë nëvlerën 13 200 euro.-Nr. i pasurisë 257/4, Vol 5, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 39, me sipërfaqe 5000 m2 dhe brënda saj sipërfaqendëetimore 400 m2, adresa: Picar, Tiranë në vlerën 673 495 euroAnkandi zhvillohet në ambjentet e Zyrës të Përmbarimit Tiranë, në adresën :Adresa:Sheshi”Mustafa Qemal Ataturk”,Tiranë ditën e Enjte, me datë 04.07.2019, ora 16.00.

E diel 23 Qershor 2019 - 5POLITIKE

Presidenti Ilir Meta,kryeministri Edi Ramadhe kreu i PD-së,Lulzim Basha

Zbardhen dëshmitë në sallë, ish-deputeti me dy gishta në gjykatën e Shkodrës

‘Nuk iu bind policisë’, Bardh Spahianga burgu në arrest shtëpie

"Arrestimi im ka prapaskenë politike"

Gjykata e Shkodrësvendosi dje masën esigurisë 'arrest sh-

tëpie" për ish-deputetinBardh Spahia, i akuzuar përngjarjet e ndodhura mbrë-mjen e së martës, ku u sul-mua shkolla "ShejnazeJuka", e përcaktuar si KZAZnumër 3. Seanca gjyqësoree zhvilluar me dyer të mbyl-lura, u shoqërua me masa tërrepta sigurie për shkak sedhjetëra simpatizantë të Par-tisë Demokratike dhe ish- de-putetë ishin mbledhur jashtëambienteve të gjykatës nëmbështetje të Spahisë.Prokuroria e akuzoi ish-depu-tetin e Shkodrës, për mos bind-je ndaj urdhrit të policisë, tek-sa pala mbrojtëse paraqiti ar-gumentet e saj duke pretend-uar se ndalimi i tij ishte ipaligjshëm. Trupa gjykuesevendosi masën e sigurisë "ar-rest shtëpie" ndërsa në për-fundim të gjyqit, i deleguarii PD, në Qarkun e Shkodrës,Flamur Noka lëshoi akuzandaj policisë së shtetit dhekryeministrit Rama. Ish-de-puteti i PD-së Bardh Spahiadeklaroi përpara trupësgjykuese të kryesuar ngaTonin Sterkaj se: "Protes-tuesit kanë vepruar, sepse

nuk mund të lejojnë që tëuzurpojnë një objekt publikpronë e Bashkisë Shkodër.Morëm informacion se kish-

te tensione dhe u drejtuampër te shkolla për të qetë-suar situatën. Materialetzgjedhore ndodheshin nëambiente të pambrojturadhe të paautorizuara. Ishimfutur për të qetësuar njerëz-it. Aty kishte persona të paa-utorizuar. Arrestimi im kaprapaskenë politike. Gjyka-ta duhet ta vlerësojë sipasligjit dhe fakteve të vërteta".Avokati i Spahisë Ivi Kasoparashtroi argumentet e tij:"Pranojmë vetëm faktin qëklienti im ka qenë në grum-bullimin e njerëzve, por përnjë arsye krejt tjetër dhelegjitime. Jo atë që preten-don prokuroria. Policia ka

pasur ngut. Të priste ur-dhrin e prokurorit. Proce-durat për arrestimin ështëe jashtëligjshme. Nuk kemitë bëjmë me një person merrezikshmëri për ikje. Perso-ni nga ana tjetër ka qenë nëaktivitet politik dhe publik.Cila ka qenë arsyeja qeOPGJ ka vepruar me "kaqngut"? Po flasim për një për-faqësues të popullit dhendërkohë që është arrestu-ar ka qenë duke i shpjeguarpopullit shqiptar arsyet qëe kanë çuar në revoltë e pro-testë. Ai ka qenë duke ush-truar një të drejtë tëligjshme si përfaqësues ipopullit dhe funksionar i

një partie politike jo vetëmtë shkonte të mbështestebashkinë e Shkodrës, pordhe të protestonte kundëruzurpimit të policisë së sh-tetit", tha z.Kaso. Në fund uvendos që bazuar mbi faktetdhe nën akuzën për nenin236 i Kodit Penal, "Kundër-shtimi që i bëhet punonjësittë policisë së rendit publik,me qëllim për ta penguar atëpër të kryer detyrën sipasligjit", ish-deputeti u la nëarrest shtëpie. Vendimi dotë apelohet, ndërsa jashtëgjykate i deleguari i qarkutFlamur Noka hodhi akuzatë forta duke e quajtur pro-vokim të Edi Ramës të gjithëkëtë, duke shtuar se në 30qershor zgjedhje nuk do tëketë. Seanca u zhvillua papraninë e mediave, porvetëm drejtuesit lokal të PDdhe ish-deputetet u lejuannë sallë pas kërkesës që de-pozitoi kryebashkiakjaVoltana Ademi. Gjykata eShkodrës dha masën e sig-urisë edhe për të arrestuar-it e tjerë. Për dy policët bash-kiakë, Alfred Nikollin dheGentian Bytyçin, u vendos"arrest me 30 ditë burg", "ar-rest shtëpie" për shtetasitAdi Garuci dhe Aleks Ndoj,ndërsa për të miturin Orlan-do Thepi masën e sigurisëdetyrim paraqitje.

FLAMUR NOKA"Ora e Edi Ramësmbaron me datën 30qershor. Edi Ramamund të bëjë zgjedhjenë partinë e tij, sepsenuk ka bërë, por nëShqipëri nuk kazgjedhje me datën 30qershor, sepseshqiptarët janë më tëvendosur se kurrë për tëmbrojtur Kushtetutëndhe ligjet në fuqi. NëShqipëri do mbrohet meçdo kusht Kushtetutadhe ligjet e vendit", - thaish-deputeti i PD.

Valentina Madani

"S'ka tërheqje, Shkodra si në vitin 1945"

Voltana Ademi: 30 qershorika vdekur dhe është kallur

Shkodra si në vitin1945", kështu e cilësoi

dje kryebashkiakia ekryeqendrës së veriut, situ-atën e krijuar në Shkodër,pas dhënies së masës së sig-urisë për personat e arres-tuar pas përplasjeve nëKZAZ, mes të cilëve edheish-deputeti i PD-së, BardhSpahia. Me një shënim në"Facebook", Ademi shprehetse mbi 70 policë bllokuangjykatën e Shkodrës gjatëkohës që po jepej masa për 6të arrestuarit. Kryetarja ebashkisë se Shkodrës shk-ruan se kryeministri EdiRama, mori dje një mesazhtë fortë, ku sipas saj, qyteta-rët e Shkodrës treguan senuk ka asnjë kthim pas, porvetëm përballje deri në fi-toren e demokracisë. "Sot(dje) nga Shkodra, Edi

Rama mori përsëri mesazhinmë të fortë që do të jehojë derinë largimin e tij nga pushtetii fituar me votime të vjedhu-ra, me drogën që mbuloi Sh-

qipërinë: Asnjë hap pas! Asn-jë tërheqje! Vetëm përpara!Përballë tij dhe falangave tëverbra që po i shërbejnë edhenë shkelje të ligjit! Nuk ka dhenuk do të ketë asnjëherë vo-time pa opozitën! 30 qershorika vdekur dhe është kallur!Përpara deri në fitore, në fi-toren e Shqipërisë e sh-qiptarëve, të zgjedhjeve të lira,të ndershme e të barabarta,për Shqipërinë si gjithë Euro-pa!", shprehet zj.Ademi.

SHOQËRIA PËRMBARUESE PRIVATE “E.P.S.A”SHPK NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT PER:

1- Njesi me sip. 193.3 m²,Vendndodhja:Durres , ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-N40, Vol.55, Fq.86 . Kjopasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha. Çmimi me te cilin fillonankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 teK.Pr.Civile ne vleren 340.240 Euro.

2- Njesi me sip. 11 m²,Vendndodhja:Durres , ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-N42, Vol.55, Fq.88 . Kjopasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me te cilin fillonankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 teK.Pr.Civile ne vleren 7.040 Euro.

3- Njesi me sip. 280 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N47,Vol.58, Fq.70 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi mete cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 224.000 Euro.

4- Njesi me sip. 110 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N44,Vol.58, Fq.67 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi mete cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 105.600 Euro.

5- Njesi me sip. 474.2 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N46,Vol.58, Fq.69 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi mete cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 379.200 Euro.

6- Njesi me sip. 450 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N45,Vol.58, Fq.680 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimime te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 432.000 Euro.

7- Njesi me sip. 91 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N43,Vol.58, Fq.66 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi mete cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 87.200 Euro.

8- Njesi me sip. 206 m²,Vendndodhja: Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N31/2,Vol.52, Fq.157 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimime te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 362.400 Euro.

9- Njesi me sip. 68 m²,Vendndodhja: Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N8,Vol.49, Fq.124 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimime te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 108.800 Euro.

10- Apartament me sip. 428.5 m², ndodhur Rr Taulantia, Durres . ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/141+1-1,Vol.41, Fq.104 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimime te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipasnenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 212.560 Euro.

Ankandi per te gjitha pasurite e sipërcituara zhvillohet ne date 24.06.2019, ora 16.00 ne zyren e shoqerise“EPSA” shpk te ndodhur ne Rr “Ismali Qemali”, Pall Fratari, K.6, Tirane.

Per cdo informacion kontaktoni ne tel. 04 2262711 ose ne www.epsa.al

SHPALLJE ANKANDIZyra Permbarimore "E.G Bailiff Service" me Përmbarues Gjyqësor EnuarMerko me adresë, Rruga "Ibrahim Rrugova", Pallati 64, Hyrja 8, Apartamenti 1,Tiranë, njofton se më datë 18.07.2019 ora 8 ºº - 16ºº në ambientet e saj, do tëzhvillohet: Ankandi i II -të për shitjen e pasurisë së paluajtshme, Apartament, mesip. 99.5m2, me Nr. Pasurie 4/346+1-26, Zona Kadastrale Nr.8581, vol.20, fq.145e ndodhur në Lgj. 2, Pogradec, në pronësi të Z. Siljan Ikbal Avdullari, me vlerëfillestare në ankand 22,088 (Njëzet e dymijë e dyqind e tetëdhjet e tetë) EUR .Të interesuarit të kontaktojnë në nr.e telefonit 0672027580, + 355 4 22 31888. email enuar.merko

Ish-deputeti Bardh Spahia,dje në gjykatën e Shkodrës

E diel 23 Qershor 20196 - EKONOMI

Nga 1 korriku të gjithëqytetarët, të cilëtkanë pretendime për

të marrë dëmshpërblim ngakompanitë e sigurimit përaksidente rrugore, nuk dot'i duhet që të presin pamba-rim nga agjencitë e sigurim-it që të marrin pagesat. Njërregullore e miratuar ngaAutoriteti i Mbikëqyrjes Fi-nanciare ka vendosur afatetë qarta për çdo rast. Në ven-dimin e ri Autoriteti iMbikëqyrjes Financiare kahartuar një tabelë, e cila ev-identon çdo rast të humbjessë aftësisë në punë, nëmënyrë që të palët e dëmtu-ara të përfitojnë shpër-blimin në bazë të diagnozëssë saktë që kanë. Vlerat edëmshpërblimit deri në 100mijë lekë të rinj, të cilat kon-siderohen të vogla, qyteta-rët duhet t'i marrin brenda14 ditëve. Ndërkohë me rreg-ullat që janë në fuqi tani,palët të cilat përfshiheshinnë një aksident automobil-istik nuk mund të merrninnë kohë të saktë dëmshpër-blimin nga ana e kompanivetë sigurimit, ndërsa ndry-shimet kanë bërë që afati illogaritjes së pagesës të kon-siderohet koha kur depozi-tohen dokumentet pranëagjencisë së sigurimit, ndër-sa vetë kompanitë duhet tëkthejnë përgjigje brenda 8ditëve nëse e pranojnë aporefuzojnë kërkesën. Kjo përdrejtorin e Mbikëqyrjes sëSigurimit do të bëjë që vetëkëto kompani të mos inter-pretojnë afatet dhe të shkak-tojnë vonesa për qytetarët.PAPAPAPAPAGESAGESAGESAGESAGESATTTTT

Autoriteti i MbikëqyrjesFinanciare ka hartuar njëtabelë e cila evidenton çdorast të humbjes së aftësisënë punë, në mënyrë që tëpalët e dëmtuara të përfi-tojnë shpërblimin në bazë tëdiagnozës së saktë që kanë.Vlerat e dëmshpërblimitderi në 100 mijë lekë të rinj,të cilat konsiderohen të vog-la, qytetarët duhet t'i marrinbrenda 14 ditëve. Tabela "sh-kalla e humbjes së aftësisësë përhershme në punë, tabe-la nr. 2", është e mbështeturkryesisht në "Europeanphysical and mental disabil-ity rating scale for medicalpurposes", të Bashkimit Eu-ropian si dhe në tabelat ana-loge të disa vendeve të Ball-kanit Perëndimor (Kroaci,Kosovë, Mali i Zi, Maqedo-ni). Në këtë tabelë, janë lis-tuar pasojat (sekuelat) epërhershme pasojë e dëmti-meve traumatike nga mjetetmotorike dhe në shumicën erasteve janë të shprehura nëpërqindje fikse si p.sh. 15%,40% etj. Tabela është ndër-tuar në përshtatje me to-pografinë regjionale të siste-meve të organeve të trupitnjerëzor është e ndarë nëgjashtë pjesë, secila e titul-luar me emrin "Artikull", menumra nga 1 deri në 6. Çdoartikull ndahet në pika dhenënpika, si p.sh.: art. 1, pika1.1, nënpika 1.1.1 e kështu me

VLERËSIMI MJEKËSOR NË PËRCAKTIMIN E PASOJAVE(RESIDUAVE) SHËNDETËSORE DUHET TË PËRSHTATË

RREGULLAT E MËPOSHTME:a. të identifikojë të gjitha dëmtimet traumatike, në momentin e traumës sipas përshkrimit të mjekëve tëqendrave shëndetësore e spitalore;b. të përcaktojë diagnozën dhe të analizojë ashpërsinë e dëmtimeve dhe pasojat që ato lenë ose do tëlënë në jetën e përditshme shoqërore profesionale të të dëmtuarit edhe kur nuk kanë mbaruar proceduratmjekësore të shërimit e rehabilitimit;c. të vlerësojë në përqindje shkallën e zvogëlimit të aktivitetit jetësor të personit të dëmtuar;ç. të parashikojë në rastet kur i dëmtuari është në vazhdimësi të procedurave mjekësore paaftësinë paspërfundimit të tyre.Vlerësimi për përcaktimin e pasojave shëndetësore duhet të bazohet:1. Në shqyrtimin dhe vlerësimin e dokumenteve mjekësore që duhen të jenë pjesë e "Dosjes së dëmit":a) kartelat klinike të trajtimit spitalor të të dëmtuarit (fotokopje e vulosur dhe firmosur nga përgjegjësi i zyrëssë statistikës së institucionit);b) kartela mjekësore personale e shërbimit ambulator të lagjes ku banon i dëmtuari (fotokopje e vulosurdhe firmosur nga përgjegjësi i zyrës së statistikës së institucionit);c) epikriza zyrtare të ndryshme apo konsulta mjekësore me firmën dhe vulën personale të specialistitpërkatës;d) raporte paaftësie modular tip A dhe B, ose nga komisionet mediko-legale apo nga KMCAP-ja;e) rografi, skaner, rezonance magnetike dhe çdo dokument tjetër të lëshuara nga institucionet mjekësore,që mund t'i disponojë i dëmtuari;f) aktekspertimi zyrtar i mjekësisë ligjore;g) të dhënat e ekzaminimeve plotësuese ose konsultave specialistike, krahas pasqyrimit në akt duhet t'ibashkëlidhet akti i vlerësimit.2. Parimet Metodologjike të Përcaktimit të Koeficientit të Paaftësisëa. Caktimi i përqindjeve bëhet në mënyrë të përshkallëzuar nga 0 deri 100% (totali nuk mund ta tejkalojë100%-in).b. Në raste të veçanta, kur pasojat e dëmtimeve trupore ndërthuren me pasojat nga një ngjarje të vjetëraksidentale e të dëmtuarit, vlerësimi duhet të bëhet duke zbritur përqindjen e mëhershme të zvogëlimit tëaktivitetit jetësor.c. Te pasojat e dëmtimeve të shumëfishta që mund të jenë njëkohësisht të pranishme në regjione tëndryshme të trupit (politraumat) si në kokë, kraharor apo gjymtyrë, përqindja e përgjithshme llogaritet dukefilluar nga pasoja që ka përqindjen më të lartë, dhe më pas përqindjet vijuese caktohen duke u bazuar nërregullin në formulën e përcaktuar në këtë kapitull.ç. Përqindjet e dëmtimit të gishtave mblidhen matematikisht.d Kur vlera del me presje dhjetore shifra rrumbullakoset me numërorin më lart (p.sh.: 10.1 rrumbullakoset 11).3. Metoda për llogaritjen e paaftësisë së përhershmeVlerësimi në përqindje do të bëhet sipas artikujve të paraqitur në tabelën 2.Në rastet e disa dëmtimeve trupore do të bëhet përllogaritja e humbjes të aftësisë për punë me metodëngjeometrike, duke bërë renditjen nga përqindja më e lartë deri te më e ulëta, sipas formulës më poshtë:Formula: 1+1/2+1/4+1/8 etj.1 Është dëmtimi i parë i plotë që korrespondon me përqindjen më të lartë½ Është dëmtimi i dytë që korrespondon me përqindjen e dytë më të lartë (nëse ka dëme të tjera)¼ Është dëmtimi i tretë që korrespondon me përqindjen e tretë më të lartë (nëse ka dëme të tjera)1/8 Është dëmtimi i katërt që korrespondon me përqindjen e katërt më të lartë (nëse ka dëme të tjera).

Shifrat për industrinë e prodhimit të naftës

910 mijë tonë naftë uprodhuan në 2018-n

Shqipëria prodhoi910.000 tonë naftë bru-

to në vitin 2018 dhe 956,000tonë naftë bruto në vitin2017, më pak rreth 5 përqind krahasuar me 2017dhe 47 për qind më pak nëkrahasim me prodhiminpik të vitit 2014 prej 1.36milion tonë, sipas një ana-lize të Altax, që i referohettë dhënave zyrtare. Ek-spertët nga industrianxjerrëse thonë se ko-mpanitë që investojnë nëindustri nuk kanë arriturtë mbulojnë kostot për-katëse, dhe rrjedhimishtShqipëria ka përfituar mëpak se 2 për qind të vlerëssë prodhimit deri tani. Pro-dhimi më i lartë i naftës nëShqipëri daton që nga viti1974, kur shteti i atëher-shëm komunist prodhoi

2.25 milion tonë të barabar-të me rreth 38,408 fuçi naftënë ditë në një industri qëpërfshinte 34 ndërmarrjeshtetërore dhe punësonterreth 25,000 njerëz. Indus-tria e prodhimit të naftësështë eksportuesja e dytë mëe madhe në Shqipëri dhepunëson më shumë se 3,000vetë. Qeveria shqiptaremerr nga eksporti vetëmrentën, si taksë kombëtareme normën 10 për qind, pasiasnjë kompani aktualishtnuk paguan normën e tatim-it mbi fitimin që aplikohet nënivelin 50 për qind të fitimitqë deklarohet në pasqyrat fi-nanciare vjetore, sipas Al-tax. Sipas kontratave aktu-ale, koncesionarët duhet tëfillojnë të paguajnë tatiminmbi fitimin, pasi të kenëpërmbushur kostot e inves-

timeve. Kontrolli i Lartë iShtetit (KLSH) përfundoi njëauditim të performancës për"Procedurat dhe Rezultatete Marrëveshjeve të Naftësnë Shqipëri" në fillim të vitit2017, duke vënë në dukje sendikimi në ekonomi prej për-dorimit të aseteve nëntokë-sore ka qenë minimal, si nëaspektin e efektit mbi punë-simin dhe në të ardhuratbuxhetore. Shqipëria vlerë-sohet si një nga vendet mëtë pasura të Evropës nërezervat hidrokarbure nëshelfin kontinental me njërezervë deri në 220 milionëfuçi dhe 5.7 miliardë metrakub gaz natyror. Sipas Sho-qatës Shqiptare të Energjisë(AEA), Shqipëria vlerësohettë ketë rezerva deri në 277milionë fuçi. Zona e naftësPatos-Marinëz-Kolonjë nji-

het si fusha më e madhe naf-tëmbajtëse në Evropën kon-tinentale. Sipas të dhënavezyrtare, Bankers Petro-leum, prodhuesi më i madh inaftës në vend, i cili në mes-in e vitit 2016 u ble plotësishtnga kompania Geo Jade eKinës, përbën shumicën dër-rmuese prej 89 për qind tëprodhimit të përgjithshëmvendas, ndërsa Albpetrolsh.a. prodhimi (kompaniashtetërore) përbën rreth 6%

të prodhimit vendor. Pjesamë e madhe e naftës së nxjer-rë në Shqipëri eksportohete papërpunuar, duke e bërëatë një produkt me vlerë tështuar të ulët dhe vetëm njëpjesë e saj shkon në rafiner-inë lokale, Ballsh dhe Fier, ecila ka ndryshuar pronësidisa herë pas privatizimit tëdështuar të vitit 2008, dukefalimentuar dhe mbyllurdisa herë në dekadën e fun-dit. 'Monitor'

radhë për secilën pasojë tëçdo dëmtimi traumatik.Vlerësimi mjekësor, në dëm-timet serioze duhet të kry-het në një kohë kur gjendjashëndetësore e të dëmtuarittë ketë arritur njëpërmirësim mjekësor mak-simal, pra rikuperimi të jetëarritur në masën më të mirëtë mundshme dhe gjendjainvalidizuese e pacientitkonsiderohet e palëvizshme.Në këtë kontekst, koeficien-

ti i paaftësisë nuk mund tëpërcaktohet të paktën para6 muajve nga data e dëmtim-it, përveç rasteve kur palëtkanë rënë dakord ndryshe,duke bërë parashikime samë të sakta për ecurinë egjendjes shëndetësore dhepërmirësimin e tij maksimaltë mundshme; konkluzionepër ardhmërinë e të dëmtu-arit në bashkëpunim me spe-cialistët e fushave të ndry-shme mjekësore.

Dëmtimet në punë, për të gjitha profesionet, formula e re për dëmshpërblimet

Dëmet në aksidente, për vlerat deri100 mijë lekë, pagesa për 14 ditë

Zbardhet vendimi i ri Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare

Foto ilustruese

E diel 23 Qershor 2019 - 7EKONOMI

Siguria ushqimore, gati 7 milionë lekë gjoba,AKU mbyll aktivitetin e tri subjekteve

Autoriteti Kombëtar iUshqimit ka vijuar

kontrollet për mbarëva-jtjen e Sezonit Turistik2019 dhe nga inspektimete kryera në 3 subjekte janëkonstatuar shkeljet e më-poshtme: Subjekti "LN",me aktivitet "Import dhemagazinim i lëndës së parëpër pastiçerinë, prodhimakullore dhe produktepastiçerie" u konstatuanga ana e AKU se ush-tronte aktivitetin pa li-cencën përkatëse në fush-ën e ushqimit për usht-rimin e këtij aktiviteti. Si-

pas njoftimit për shkeljen ekonstatuar ndaj subjektit umor masa administrative"Gjobë" me vlerën 2,000,000lekë për ushtrim të aktivi-tetit pa disponuar licencënpërkatëse. AKU konstatoishkelje në një subjekt tjetërme aktivitet "Magazinimdhe tregtim i produktitvezë", i pa licencuar në ak-tivitetin përkatës. Sipas

njoftimit, magazina nukkishte ventilim, nuk kishtepajisje për matjen e temper-aturave të ruajtjes sëproduktit, kishte prani tëpjesshme të lagështirës dhemykut në mure dhe tavandhe prani e sendeve të tepër-ta në magazinë. Ndaj subjek-tit në fjalë u mor masat ad-ministrative "Gjobë" mevlerën totale 2,400,000 lekë;

"Ndërprerja e aktivitetit"deri në plotësimin e kushtevedhe pajisjes me licencë,"Bllokim i produktit" (vezë)deri në etiketimin konformkërkesave ligjore. AKU ush-troi kontroll edhe në një sub-jekt me aktivitet "Magazin-im dhe tregtim i produktitvezë" u konstatua se subjek-ti nuk dispononte licencënpër ushtrim aktiviteti, mag-

azina nuk kishte ventilim:nuk kishte pajisje përmatjen e temperaturave tëruajtjes së produktit, kish-te prani të pjesshme tëlagështirës dhe mykut nëmure dhe tavan dhe praniae sendeve të tepërta nëmagazinë. Për shkeljet emëposhtme u mor masa ad-ministrative "Gjobë" mevlerën totale 2,500,000 lekë,"Ndërprerja e aktivitetit"deri në plotësimin e kush-teve dhe pajisjes me licencëdhe "Bllokimi i produktit"(vezë) deri në etiketiminkonform kërkesave ligjore.

Banka e Shqipërisë kavendosur që të miratojë një rregullore të

re, e cila do t'i detyrojëbankat që të bashkëpunojnëme njëra-tjetrën për indi-vidët apo kompanitë që janëtë ekspozuar me kredi në mëshumë se një bankë. Shkakpër hartimin e këtij akti më-sohet se janë bërë konfliktetmes disa bankave për vjeljene kësteve të personave qëjanë të klasifikuar si kredi-torë problematikë, në kohënqë më shumë se 1 bankë nx-irrte pretendime për mar-rjen e parave apo sekues-trimin e kolateralit. Rreg-ullorja e re do të detyrojë qëtë gjitha palët, si bankatedhe individi, të firmosin njëmarrëveshje me njëri-tjetrinpër rikuperimin e kredisëdhe shlyerjen e saj duke zg-jatur afatin, ndërsa tëdrejtën për të marrë këstindo ta ketë banka me ekspoz-imin më të madh, ajo më pasdo të shpërndajë kredinë nëbankat e tjera. Akti që pritettë miratohet nga KëshilliMbikëqyrës i Bankës Qen-drore do të shërbejë po ash-tu që të mos lejojë më rasteku persona dhe biznese tëndryshme merrnin shumatë konsiderueshme në disabanka. Rregullat nuk do tëlejojnë kapërcimin e një ku-firi maksimal të huas që dotë jepet mbi të ardhurat qëka individi. Deri më sotbankat kanë patur rregullate tyre në lidhje me ekspoz-imin e rrezikut të personaveqë kanë kredi në banka tëtjera, por këto rregulla nukishin të unifikuara për tëgjithë. Kjo është dhe një ngaarsyet se përse katër vjet mëparë kreditë me problemearritën në 30% të totalit tëkredisë së dhënë nga bankattona, ku 35 korporata tëmëdha kishin më shumë segjysmën e huave të këqija.KREDITË E KËQIJAKREDITË E KËQIJAKREDITË E KËQIJAKREDITË E KËQIJAKREDITË E KËQIJA

Pasi arritën nivelin më tëulët nga dhjetori i vitit 2010,huat që nuk kthehen në afatnë banka kanë shënuar rritjenë katër muajt e parë të vitit,pasi arritën nivelin më të ulëtqë nga 2010-a në dhjetor tëvitit të kaluar. Sipas statis-tikave të Bankës së Sh-qipërisë, treguesi i krediveme probleme u rrit me 0.08

Konfliktet mes disa bankave për vjeljen e kësteve shkak për rregulloren e re

Rregullat e reja për individëtme shumë se një kredi

Banka e Shqipërisë kufizon marrjen e huas në shumë banka

pikë përqindje nga muaji ikaluar, duke arritur në11.46% të totalit të huas qëështë dhënë nga bankat përbizneset, individët etj. Nëdhjetor, ky tregues kishtezbritur në 11.08%. Në vlerëabsolute, kreditë e marranga bizneset e individët, qëjanë më shumë se tre muajvonesë në kthimin e kësteveishin 500 milionë euro. Nëraport me dhjetorin 2018, nëportofolet e bankave janështuar edhe 30 milionë eurohua që është në vonesë. Përg-jatë gjithë vitit 2018, sistemibankar pa një rënie të nivelittë kredive me probleme. Nëdhjetor të vitit 2018, 11.08% etotalit të huave ishin nëvonesë më shumë sesa 3muaj, nga 13.28% që ishin nëdhjetor 2017. Banka e Sh-qipërisë vlerësoi se rënia ekredive me probleme, krahaspërmirësimit të aktivitetitekonomik, pasqyron edheangazhimin e bankave nëpërmbushje të planit tëmasave për të ulur kreditëme probleme. Pritshmëritë eBankës ishin që pastrimi ibilanceve të bankave nga

kreditë me probleme dhekonsolidimi i sistemit ban-kar pritet të ndihmojnë nënjë rritje të qëndrueshme tëkredisë në të ardhmen. Por,në 2019-n, kjo tendencë nukpo konstatohet, të paktën nëkatër muajt e parë të vitit,duke sinjalizuar për vësh-tirësi në aktivitetin e bi-zneseve, të cilët mbajnë dhepeshën më të madhe të huaveproblematike. Një raport ifundit i bërë publik nga Ini-ciativa e Koordinimit tëBankës Evropiane në Vjenëpohonte se pavarësisht uljes,Shqipëria ka nivelin më tëlartë të kredive me probleme(NPL) të sektorit të saj ban-kar nga 17 vende në EvropënQendrore, Lindore dheJuglindore (CESEE) gjatë 12muajve deri në shtator 2018.Raporti i NPL-ve në Shqipërira me 1.9 pikë përqindje ngaviti në vit në 12.9% në fundtë shtatorit, por mbeti më ilarti në rajon, sipas instru-mentit gjysmë vjetor përCESEE, botuar nga 'NPLInitiative', një nënbashkësie Vienna Initiative. Vetëmdy vende mbesin mbi pragun

prej 10% në CESEE (Sh-qipëria në 12.9% dhe Kroa-cia me 10.2%).

Fondi rezervë, pjesa më emadhe shkoi për gjyqe

Fondi rezervë i buxhetit të shtetit për vitin 2018 ishterreth 1.5 miliardë lekë, nga të cilat, referuar buxhetit

faktik, i cili do të diskutohet së shpejti në komisionetparlamentare, është përdorur pothuajse tërësisht. Ajo qevihet re, është se 74 për qind e tij, apo rreth 1.1 miliardëlekë kanë shkuar për shpenzime korente, 339 milionë lekëapo 23 për qind, për investime dhe milionë lekë apo 3 përqind për shpenzime personeli. Referuar zërave specifik,vihet re se një pjesë e mirë e këtyre fondeve ka shkuar përtë paguar detyrime që vijnë si pasojë e vendimeve të mar-ra nga Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut, poashtu, një pjesë kanë shkuar për pagesën e shërbimevejuridike për përfaqësimin dhe mbrojtjen në çështjet e ar-bitrazhit ndërkombëtar dhe në gjykatat italiane, apo përblerje automjetesh për prefektët e qarqeve. Në total, kyfond është shpërndarë në 31 zëra, ku nuk kanë munguarmbështetja për aktivitete të ndryshme, si ato në kuadërtë vitit të Skënderbeut, apo edhe mbështetja financiare edhënë për qeverinë greke për lehtësimin e pasojave të sh-kaktuara nga zjarret masive të 2018-ës.

Banka e Shqipërisë

SHOQËRIA PËRMBARUESE PRIVATE “E.P.S.A”SHPK NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT PER:

1- Truall me sip. 4,408 m² dhe Objekti “Artistike Dru Ulliri” , god 1 Kat dhegod 2 Kat. Vendndodhja: Rruga Qemal Stafa, Tirane, Zona Kadastrale:8170, Numri i Pasurisë: 1/70, Nr. Hipotekor 2649 date 23.06.1997. Kjopasuri eshte e hipotekuar në favor te TIRANA BANK sha. Çmimi me tëcilin fillon ankandi është 1.521.072 Euro. Ankandi do te zhvillohet nedate 08.07.2019, ora 16.00 ne zyren e shoqerise “EPSA” shpk te ndodhurne Rr “Ismali Qemali”, Pall Fratari, K.6, Tirane.

2- Truall me sip. 3,390 m² dhe godina artistike e Alabastres, Vendndodhja:Rruga Qemal Stafa, Tirane, Zona Kadastrale: 8170, Numri i Pasurisë: 1/71, Nr. Hipotekor 3947 date 29.08.1997. Kjo pasuri eshte e hipotekuarnë favor te TIRANA BANK sha. Çmimi me të cilin fillon ankandi është1.189.440 Euro. Ankandi do te zhvillohet ne date 08.07.2019, ora 16.00ne zyren e shoqerise “EPSA” shpk te ndodhur ne Rr “Ismali Qemali”,Pall Fratari, K.6, Tirane.

Per cdo informacion kontaktoni ne tel. 04 2262711ose ne www.epsa.al

E diel 23 Qershor 20198 -

U arratis nga burgu, arrestohetpas dy muajsh shqiptari

AKTUALITET

MAMAMAMAMATTTTT

Gjykata e Matit kadhënë dje vendiminpër 10 personat e

ndaluar pas përplasjeve nëKZAZ-të 16-të e 17-të në Bur-rel dhe në Klos. Gjykata ven-dosi "arrest në burg" me afat30 ditor për shtetasit: Sh-këlzen Uka dhe Myrteza Gji-ni; "detyrim paraqitje" përMurat Dedjan, Enea Dedjan,Hazbi Kurtagjan e Eduart To-pallin, ndërsa "arrest në sh-tëpi" për katër shtetasit etjerë Ilir Çeliku, MehmetLimani, Xhevalin Gjegji eRiza Dishi. 10 personat aku-zohen për dëmtimin e mate-rialeve zgjedhore të KZAZ-ve16 e 17, ngjarje e ndodhur më19 qershor në Burrel e Klos.GJYQIGJYQIGJYQIGJYQIGJYQI

Seanca gjyqësore ka ni-sur rreth orës 09:00 përmasën e sigurisë ndaj 10 tëarrestuarve për dëmtimin ematerialeve zgjedhore tëKZAZ-ve 16-të e 17-të, ngjar-je e ndodhur më 19 qershornë Burrel e Klos.

Seanca u zhvillua me dyertë mbyllura, ndërsa nukjanë lejuar të futen as famil-jarët e të akuzuarve dhe asmedia. Mësohet se familjarëtu mblodhën para gjykatës sëMatit dhe të indinjuar, ataquajtën të turpshëm vendi-

Reagon Shkëlqim Dedja: "Eskobarin e mori drejtori, djalin tim 50 policë"

Përplasjet në KZAZ-të e Burrelit dhe Klosit,gjykata jep vendimin për 10 të ndaluarit

Vendimi, 2 nga të ndaluarit lihen në burg, 4në "arrest shtëpie" dhe 4 me "detyrim paraqitje"

REAGIMI I SHKËLQIM DEDJASSeanca u zhvillua me dyer të mbyllura, ndërsa nuk janë lejuar të futen as

familjarët e të akuzuarve dhe as media. Mësohet se familjarët u mblodhën paragjykatës së Matit dhe të indinjuar, ata quajtën të turpshëm vendimin për ta

zhvilluar gjyqin me dyer të mbyllura. Shkëlqim Dedja, mësues matematike, babaii Enea Dedjas, 20 vjeç, një prej të rinjve të arrestuar ka kërkuar disa herë në

dyert e gjykatës të marrë pjesë në seancë. Ai deklaroi se djali i tij ka protestuarnë mënyrë të ligjshme dhe në mbrojtje të Kushtetutës.

Tensionet në KZAZ-të në Tropojëdhe Kukës, ndalohen 2 persona

të tjerë të shpallur në kërkimTRTRTRTRTROPOJËOPOJËOPOJËOPOJËOPOJË/KUKËS - Policia e Tropojës dhe Kukësit kavënë në pranga dy persona të akuzuar e të shpallur nëkërkim për ngjarjet e ndodhura në KZAZ nr. 09, Tropojëdhe KZAZ nr.11, Kukës, datë 19 dhe 20.06.2019.

Specialistët për hetimin e krimit në Komisariatin ePolicisë Tropojë, bënë ndalimin e shtetasit të shpallurnë kërkim G.B., 38 vjeç, banues në Dojan, Tropojë. Ndal-imi i tij u bë si i dyshuar për veprat penale: "Shkatërrimii pronës", "Kundërshtimi i punonjësit të policisë së renditpublik" dhe "Dëmtimi me dashje i materialit zgjedhor".Gjithashtu, specialistët për hetimin e krimit në Komisar-iatin e Policisë Kukës, bënë ndalimin e shtetasit të shpal-lur në kërkim; L.Sh., 37 vjeç, banues në fshatin Shtiqen.Ndalimi i tij u bë si i dyshuar për veprat penale: "Kundër-shtim i punonjësit të policisë së rendit publik", "Mosbind-ja ndaj urdhrit të punonjësit të policisë së rendit publik","Shkatërrimi i pronës", "Dëmtim me dashje i materialevezgjedhore, e mbetur në tentative", "Organizim i paligjshëmi tubimeve", dhe "Prishje e qetësisë publike". Materialetpër veprime të mëtejshme i kaluan Prokurorisë PranëGjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë dhe ProkurorisëPranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

min për ta zhvilluar gjyqinme dyer të mbyllura. Shkël-qim Dedja, mësues matema-tike, babai i Enea Dedjas, 20vjeç, një prej të rinjve të ar-restuar ka kërkuar disa herë

në dyert e gjykatës të marrëpjesë në seancë. Ai deklaroise djali i tij ka protestuar nëmënyrë të ligjshme dhe nëmbrojtje të Kushtetutës. "Atyjanë fëmijët tanë. As kanë

vrarë e as kanë prerë, asdrogë nuk kanë shitur.Protesta është e ligjshme.Ishin në mbrojtje të Kush-tetutës. Paligjshmëria ështëkëtu. E kanë arrestuar dja-

lin tim si kriminel dhe Es-kobarit të Ballkanit i keniçuar drejtorin e policisë dhedjalit tim inxhinier elektriki çoni 50 forca policie duke naterrorizuar familjen. Dua tëjem në sallë, mos të bëhet gjy-qi pa qenë në sallë përndry-she do të protestoj. Nuk jamkriminel as unë, as djali im.Asnjë avokat të mos e mbrojëdjalin tim, le të dënohet përgjyq politik, askush të mos embrojë djalin tim, do e mbrojvetë. Janë protestues, jokriminelë. Jam familje intele-ktualësh dhe terrorizonifamiljen time. Dua të jempranë djalit. Thuaja gjyq-tarit, ose të pezullojë gjyqin",tha ai.

Sekuestrohet hoteli në ndërtimme vlerë 500 mijë euro në Himarë

GREQI GREQI GREQI GREQI GREQI - Një 48-vjeçar shqiptar i arratisur nga bur-gu grek, u arrestua nga policia natën e së premtesnë afërsi të stacionit të trenit në Tryntha Nafplio,Lamia. Arrestimi i tij u bë pas informacionit tësiguruar si i arratisuri shqiptar nga burgu ndod-hej në Lamia. Shqiptari 48-vjeçar është arratisurnga paraburgimi më 4 prill 2019. Ai ndodhej nëparaburgim pas vendimit të Gjykatës së Apelit nëAthinë që e kishte dënuar atë me 11 vjet e 6 muajburg për vjedhje të rëndë dhe grabitje. Tani 48-vjeçari i arrestuar do të ndiqet penalisht, ndërsahetimet paraprake do të kryhen nga Departamentii Sigurisë së Lamia.

HIMARË HIMARË HIMARË HIMARË HIMARË - Prokuroria dhepolicia e Vlorës kanë ekze-kutuar sekuestron pre-ventive për një hotel nëndërtim dhe truallin ku pondërtohet një hotel në Hi-marë. Nga ana e seksionitpër hetimin e krimit eko-nomik e financiar në Drej-torinë Vendore të PolicisëVlorë, në bashkëpunim meorganin e akuzës së këtijrrethi është bërë zbatimi ivendimit penal nr. 1314,datë 20.06.2019, të Gjykatëssë Shkallës së Parë Vlorë,për vendosjen e sekuestrospreventive mbi një objekthotel në ndërtim. Ky ndërtimka qenë i lejuar me vendi-min nr.64, datë 30.07.2018 ngaana e bashkisë Himarë dheleja e ndërtimit është dhënënë favor të një shoqëriesh.p.k, me administrator

shtetasin F.H., si dhe njësipërfaqe toke truall prej700 m2, e ndodhur në SpilleHimarë ku po ndërtohetky hotel. Mësohet se vlerafinanciare e objektit dhetruallit kap shifrën rreth

500.000 euro. Ky sekues-trim u bë në kuadër të pro-cedimit penal nr. 342 viti2019, për veprën penale"Falsifikimi i dokument-eve" dhe "Shpërdorimi idetyrës".

Nga Tirana në Dhërmipër të shitur kokainë,

kapet 37-vjeçariVLORË VLORË VLORË VLORË VLORË - Policia e Vlorëska goditur një rast tëshpërndarjes së drogavetë forta në doza të vogladuke arrestuar një 37-vjeçar nga Tirana. Sipas tëdhënave zyrtare, Seksionii Hetimit të Narkotikëvedhe Trafiqeve, në bazë tëinformacioneve të marranë rrugë operative, se nëzonën e Dhërmiut, një sh-tetas shpërndante lëndënarkotike kokainë nëdoza të vogla, kanë orga-nizuar dhe finalizuar op-eracionin policor "Dhër-miu". Në bashkëpunim meforcat operacionale pranëDVP Vlorë kanë vënë nëpranga 37-vjeçarin nga Ti-rana A.K. Gjatë kontrol-lit fizik, policia i gjeti 15doza lëndë narkotike e dy-shuar e kokainë, si dhenjë sasie valute prej 385eurove, të cilat dyshohense janë përfituar nga shit-ja e lëndës narkotike. Ma-terialet iu referuan pro-kurorisë në ngarkim të tijpër veprën penale: "Pro-dhimi dhe shitja e narko-tikëve".

1 9 - 1 1

Shkëlqim Dedjapara gjykatës së Matit

E diel 23 Qershor 2019 - 9AKTUALITET

TIRANËTIRANËTIRANËTIRANËTIRANË

Deputeti i Partisë Socialiste Ilir Ndraxhi,emri i të cilit lakohet

në përgjimet e publikuaranga tabloidi gjerman BILDnga ish-i dënuari për vrasjeAstrit Avdylaj, është marrënë pyetje nga prokuroria përKrime të Rënda për llogari tëhetimeve të dosjes 339.Burime të besuara konfir-muan për "News24" e "Gaze-ta Shqiptare" se Ndraxhi uparaqit në institucionin eakuzës ditën e enjte dhe qën-droi përballë dy prokurorëveVladimir Mara dhe DritanPrençi për afro dy orë dukedhënë shpjegimet e tij përçështjen. Në përgjimet eprokurorisë që u publikuannga BILD, dëgjohet AstritAvbdylaj teksa flet me ArjanNdraxhin, vëllain e ligj-vënësit socialist, të cilin e in-formon se Iliri do të jetë nëlistën e kandidatëve për de-putetë në zgjedhjet parlamen-tare të qershorit 2017. Bisedangriti dyshime të forta se ësh-të pikërisht Astrit Avdylaj,njeriu që ka ndikuar qëNdraxhi të jetë pjesë e listës,edhe pse deputeti ka mohuarçdo lidhje me anëtarët egrupit kriminal. Astrit Avdy-laj dhe miqtë e tij, të cilët pohetoheshin për trafik drogenga Shqipëria drejt vendevetë Bashkimit Europian, upërgjuan teksa flisnin me zyr-tarë lokalë në Durrës, përfshirë dhe kryebashkiakunVangjush Dako. Referuarpërgjimeve, ka dyshime të for-ta se Astrit Avdylaj, siguron-te vota për llogari të PartisëSocialiste, ç'ka mund të ketësjellë për pasojë edhe de-formimin e rezultatit tëzgjedhjeve parlamentare të2017. Prokuroria, e cila udetyrua pas zhurmës publiketë niste një hetim për shitbler-jen e votës në kuadër të grupitkriminal, ka marrë më herëtedhe dëshminë e kryebashki-akut të Durrësit, VangjushDako.PËRGJIMI 3PËRGJIMI 3PËRGJIMI 3PËRGJIMI 3PËRGJIMI 3

Në përgjimin e tretë tëpublikuar me 5 qershor ngagazeta prestigjioze "Bild" tre-gohet se si Astrit Avdylajndikon për vendosjen e kan-didatëve për deputetë nëlistën e PS-së. Në rastinkonkret diskutohet për kan-didatin Ilir Ndraxhi. Ai tele-fonon kryebashkiakun e Shi-jakut, Ardian Kokomanindhe i thotë se do takohenbashkë me Dakon në kafe,për të futur në listë emrin ekandidatit Ilir Ndraxhi. "As-trit Avdylaj, kreu i klanitkriminal 'Avdylaj' në Shijaki telefonon kryebashkiakuttë Shijakut për të organizuarnjë takim me të, me Vang-jush Dakon, kryebashkiak iDurrësit, dhe me një kandi-dat të mundshëm dhe depu-tetin aktual 'Liri' (Ilir Ndrax-hi), një person që klani krim-inal i Avdylajve kërkon tëvendoset si kandidat i PS.Takimi organizohet për tëbërë pikërisht këtë: që të fi-nalizohet një marrëveshje qëIlir Ndraxhi do të vendosetsi kandidat i PS në Durrës,për të përfaqësuar interesate klanit kriminal Avdylaj dheklani Avdylaj do të ofrojë

"Unë, ti, Gjushi, Liri, vëllai i Lirit dhe Jupi. Do pimë një kafe nesër në Durrës në orën 10:00"

Dosja 339, Prokuroria e Krimeve të Rënda pyetdeputetin e PS-së që u lakua në përgjimet e 'BILD'Astrit Avdylaj telefonon Kokomanin, i thotë se do takohen meDakon për të futur në listë emrin e kandidatit Ilir Ndraxhi

Klodiana Lala

mbështetje të plotë për fush-atën e PS në Durrës", shkru-an Bild.PERGJIMI I PLOTEPERGJIMI I PLOTEPERGJIMI I PLOTEPERGJIMI I PLOTEPERGJIMI I PLOTE

Astrit Avdylaj: Alo!Kryebashkiaku i Shi-

jakut: Hë mo!Astrit Avdylaj: Si je kry-

etar?Kryebashkiaku i Shi-

jakut: Si ke qenë?Astrit Avdylaj: Mirë

faleminderit, ça po bën?Kryebashkiaku i Shi-

jakut: Jam akoma këtej, sakemi mbaru dhe po hamëdrekë.

Astrit Avdylaj: Të bëftëmirë! A e di pse të mora unë?

Kryebashkiaku i Shi-

jakut: Po?Astrit Avdylaj: Nesër

kemi një takim në orën 10 tëmëngjesit…alo?

Kryebashkiaku i Shi-jakut: Po, po, të dëgjoj, po.

Astrit Avdylaj: Unë, ti,Gjushi, Liri, vllai i Lirit dheJupi. Do pim një kafe nesërnë Durrës në orën 10:00.

Prandaj të mora sot me njëfjalë.

Kryebashkiaku i Shi-jakut: Atëhere, nesër në10:00 do jemi 5 minuta te Pal-lati i Kulturës, se ka vdekNiko Bespalla, ish-futbollis-ti jonë, shijaksi jonë. Ështëceremonia te Pallati i Kul-turës dhe takohemi atje.

Astrit Avdylaj: Do tako-hemi në një kafe, do sjell Pa-paritin, që të jemi nesërqë…më kupton?

Kryebashkiaku u Shi-jakut: Pa merak pa merak.

Astrit Avdylaj: Se erdhënsot ato, po diskutonim, ishtedhe Juli…e kupton ku e kamfjalën? Ngaqë është edhe ai,që të jesh edhe ti normal, po

nuk ishe ti, a më kupton?Kryebashkiaku i Shi-

jakut: E kuptoj!Astrit Avdylaj: Alo, ça

the?Kryebashkiaku i Shi-

jakut: Titi, pa merak them,atje në Durrës rri pa merak,se do jem dhe në ceremonikshu që rri pa merak.

Astrit Avdylaj: Mirë,prandaj, që do ashtu që tëjesj edhe ti me këto më kup-ton?

Kryebashkiaku i Shi-jakut: Po po!

Astrit Avdylaj: Mirë fale-minderit!

Kryebashkiaku i Shi-jakut: Hajt ciao ciao! 76RRADHË

PËRGJIMETBurime të besuara konfirmuan për "News24" e "Gazeta Shqiptare" se Ndraxhi u paraqit

në institucionin e akuzës ditën e enjte dhe qëndroi përballë dy prokurorëve VladimirMara dhe Dritan Prençi për afro dy orë duke dhënë shpjegimet e tij për çështjen. Në

përgjimet e prokurorisë që u publikuan nga 'BILD', dëgjohet Astrit Avbdylaj teksa flet meArjan Ndraxhin, vëllain e ligjvënësit socialist, të cilin e informon se Iliri do të jetë në

listën e kandidatëve për deputetë në zgjedhjet parlamentare të qershorit 2017.

Akuzohen për kryerjen e 70 vjedhjeve,përfundojnë në pranga 9 shqiptarë

FRANCË FRANCË FRANCË FRANCË FRANCË - Policia franceze ka arrestuar nëntë shqiptarë,ku ndaj tyre rëndon akuza e vjedhjes. Mediat francezeraportojnë se shtetasit shqiptarë, identiteti i të cilëvenuk bëhet me dije, akuzohen për të paktën 70 vjedhje.Policia ka sekuestruar qindraobjekte, bizhuteri, makina si dhedisa armë. Shqiptarët e arrestu-ar ishin vënë në mbikëqyrje tëpaktën për një javë me radhë,ndërsa për kapjen e tyre janë an-gazhuar mbi 130 policë. Mësohetse angazhimi i numrit të madh tëpolicëve pasi kishte informa-cione se ata ishin të armatosur.Identitet e personave të arrestu-ar nuk janë bërë të ditur, ndërsa thuhet se ka patur edheminorenë. Gjithashtu, hetimet vijojnë intensivisht përzbardhjen e plotë të rasteve të vjedhjeve. Të arrestuaritpritet të dalin para trupës gjykuese për t'u njohur memasën e sigurisë. Pas arrestimi policia ka arritur që tësekuestrojë edhe rreth 400 sende të vjedhur, bizhuteri,makina, madje janë konfiskuar edhe armë.

DYSHIMIReferuar përgjimeve, kadyshime të forta seAstrit Avdylaj, sigurontevota për llogari tëPartisë Socialiste, c'kamund të ketë sjellë përpasojë edhe deformimine rezultatit të zgjedhjeveparlamentare të 2017.Prokuroria, e cila udetyrua pas zhurmëspublike të niste njëhetim për shitblerjen evotës në kuadër tëgrupit kriminal, ka marrëmë herët edhedëshminë ekryebashkiakut tëDurrësit, VangjushDako.Deputeti i PS-së Ilir Ndraxhi

CALL FOR APPLICATION FORINDEPENDENT RESEARCHERS/THINK TANKS

The Westminster Foundation for Democracy (WFD) is the UK’s leadingdemocracy-strengthening organisation that brings together parliamentary andpolitical party expertise to support developing countries and countriestransitioning to democracy. WFD operates in countries across Asia, Africa,Europe, Central Asia, Latin America, Caribbean, and Middle East.

In 2018, WFD has launched a regional UK funded programme, the WesternBalkans Democracy Initiative, that operates in six countries of the WesternBalkan: Albania, Bosnia and Herzegovina, Serbia, Montenegro, North Macedoniaand Kosovo (www.wfd.org/wbdi) and is coordinated through a regional WesternBalkans office based in Belgrade.

As part of this programme, the Westminster Foundation for Democracy officein Albania is launching a Call for Researchers/Think Tanks to undertakeResearch Studies on “Political Parties, 10 years from now”.The application deadline is 28th of June.Interested researchers/organizations may request full ToR and info at:Fiorela.Vorpsi@wfd.org

E diel 23 Qershor 201910 - SPECIALE

Ministria e Financave ka publikuaremrat e trashëgim-

ta-rëve të ish-të përnd-jekurve politikë që do të dëm-shpërblehen. Janë në total800 përfitues të rinj në kate-gorinë e trashëgimtarëve,fëmijë dhe nipër të ish-tëdënuarve politikë, të cilëve ukërkohet të dorëzojnë nëDrejtorinë e Përfitimeve cer-tifikatë personale dhenumër të ri të llogarisë ban-kare. Pas këtij veprimi, atamund të tërheqin këstin, si-pas shumës që i takon gjith-secilit. "Gazeta Shqiptare"publikon listën me për-fituesit, së bashku me speci-fikimin për çdo dosje për do-kumentet që janë në rregulldhe dokumentet që mun-gojnë.AFAFAFAFAFAAAAATITITITITI

Një javë afat do të kenë nëdispozicion trashëgimtarëtpër të dorëzuar dokumentet

që nevojiten pranë Drejtorisësë Pagave dhe Dëmshpërbli-meve. Kjo vlen për familjarëte rreth 300 ish-të dënuarve.Përkundrejt të dënuarve qëjetojnë, të cilët mjaftohenduke dorëzuar vetëm certi-fikatë familjare dhe numërllogarie, lista e kërkesave për

trashëgimtarët është mëgjerë. Nga këta të fundit përlëvrimin e çdo kësti kërko-het: kopje e letërnjoftimit,numër llogarie, certifikatëvdekjeje, certifikatë etrungut familjar, dëshmitrashëgimie dhe prokurë.Sipas Ministrisë së Finan-

Përfituesit duhet të dorëzojnë dokumentet në Ministrinë e Financave

Ish-të përndjekurit, gati këstii tretë për 800 trashëgimtarë

Një javë afat për deklarimet, në të kundërt pagesa digjetcave, certifikata e vdekjesështë kusht ligjor përshpërndarjen e dëmshpër-blimit dhe nuk zëvendësohetme vendim gjykate që shpalltë vdekur individin. E njëjtagjë vlen edhe për certi-fikatën e trungut të familjes,e cila nuk mund të zëvendë-

sohet me certifikatë nega-tive të lëshuar nga zyrat eGjendjes Civile. Nga anatjetër, nëse nuk ka një për-faqësues me prokurë, proce-si ndërlikohet edhe më tepër,pasi duhet që për në ndarjene çdo pagese të gjithë për-fituesit e radhës së parë dhe

të dytë që kanë aplikuar tëkenë bërë dorëzimin e doku-menteve. Në të kundërt, dos-ja mbetet e bllokuar. Ështëpikërisht kjo një ndër arsy-et, krahas pamjaftuesh-mërisë së fondit, ajo që kasjellë ngadalësim të proces-it për këtë kategori.

EMERMBIEME

REMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER

KOPJE TE

LETER NJOFTI

M

NUMER PERSONA

L LLOGARI BANKARE

CERTIFI-KATE

VDEKJE

CERTIFI-KATE E

TRUNGUT FAMILJAR

DESHMI TRASHGI-

MIE

PRO-KURE

KËSTI I KËSTI I KËSTI I KËSTI I KËSTI I TRETË PËR 800 TRETË PËR 800 TRETË PËR 800 TRETË PËR 800 TRETË PËR 800 TRASHËGIMTTRASHËGIMTTRASHËGIMTTRASHËGIMTTRASHËGIMTARËARËARËARËARË

EMERMBIEME

REMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER

KOPJE TE

LETER NJOFTI

M

NUMER PERSONA

L LLOGARI BANKARE

CERTIFI-KATE

VDEKJE

CERTIFI-KATE E

TRUNGUT FAMILJAR

DESHMI TRASHGI-

MIE

PRO-KURE

KRISTO XEXO TUSHI V V VAFROVITI TODI XEXO X PROMEO KRISTO XEXO V X V

VOLTISA KRISTO NASLAZI V VTHOMAIDHA KRISTO PARAVANI V X

SELAUDIN KULLA HETEM V V XNURIHAN NEXHIP KULLA V V X

XHAFERR KERTUSHA V V VNURIJE XHAFERR GJYZELI V P

HYLLDYZE XHAFERR KERTUSHA V P

EUGEN MUHARREM GJYZELI V X VMERSIN CERRIKU V V V

ZEGJINE HAJDAR CERRIKU V V VVASFIJE MERSIN TAFA X PBEHAR MERSIN CERRIKU X PHURMA MERSIN LAMCJA X P

IKE MERSIN QORRI V V VBLEDAR AJET QORRI V PELONA AJET QORRI V P

FLUTURA AJET TAFA V PFERIT MERSIN CERRIKU V V V

VASIL KENUTI KRISTO V X VVARVARA VASILEIOS KENOUTI V V

ANASTASIA VASIL KENOUTI V VSPYRIDON VASIL KENOUTI V V

SELFO PASHAJ MUHAMET V V VFLORIJE MYSLYM PASHAJ V V V

EDMOND SELFO PASHAJ V PJETNOR SELFO PASHAJ X P

ILIR SELFO PASHAJ V V VHYSEN SELFO PASHAJ V P

PELLUMB SELFO PASHAJ V PSOKOL SELFO PASHAJ X P

SKENDER MERSINAJ ZYRDI V V VRABIHAN ARIF MERSINAJ X V V

AVNI SKENDER MERSINAJ X XPRANVERA SKENDER BARXHAJ X P

PANO LAPA V V VANDROMAQI DHIMITER LAPA V V VANASTASIA PANO LAPA V XLEANDRO PANO LAPA V PANDREA PANO LAPA V P

ISIDHORA PANO LAPA V XARTEMIS PANO KOCI V P

KRISTOFORKALLAPODHI V V VELENI KRISTOFOR PUKA X P

ELI KRISTOFOR RRENJA V V VSPIRO KRISTOFOR KALLAPODHI X P

KOZMA ZIU THEODHOR V V VMILEVA DHIMITER ZIU V V VPAVLINA KOZMA LITI V XXHILDA KOZMA LAKU V XPIERINA KOZMA PAPAJANI V X

THEOLLOR KOZMA ZIU V XMYFTAR KUPI V V V

IBRAHIM MYFTAR KUPI V XJONUZ PEÇA ZENEL V V V

XHEMILE EMIN PEÇA V XMEHMET JONUZ PEÇA V X

MUHARREM JONUZ PEÇA V XSULBIJE JONUZ MEMA V X

HIRIE JONUZ RRAPI V XNEXHMIJE JONUZ JATA V XBASHKIM JONUZ PEÇA V V

DED PRENUCA NUE V V VTEREZE PREND PRENUCA X V XMARTE DED PERDODA V XDAVE DED PALUKA V X

KRISTINA DED PERNUCA V XMARJANA DED KUPE X X

DOD JERA (GERA) GJET V V VGJET DOD GERA V V V

PREND DOD GERA V V ZV

NDUE PREND GERA V PPAL PREND GERA V V V

FRROK PREND GERA V PMARTE PREND MARDEDAJ V PGJELA PREND MARKU V P

GJOK DOD GERA V V ZVMARIE GJOK DUKA V VMRIKE GJOK RICA V VPJETER GJOK GERA V V

PELLUMB GJOK GERA V VMARTIN GJOK GERA V XARBEN GJOK GERA V VDAVITA GJOK GERA V V

BIB DOD GERA X XPRENG DOD GERA V XMARA DOD GERA V V V

BAHRI TAFILI SULEJMAN V V VKIMETE SAIT TAFILAJ V V XADMIR BAHRI TAFILAJ V XLUAN BAHRI TAFILAJ V XGENC BAHRI TAFILAJ V X

DHURATA BAHRI VEJUKA V XSHERIF LANGU OSMAN V V V

MUHAMET SHERIF LANGU X V VARTAN MUHAMET LANGU X V V

ZINET SHERIF TUFA V X VSHPETIM BDURRAMA TUFA V

MYZEJEN SHERIF SHALA V X VSOKOL SHALA V PANOLA XHULI V V V

SHABAN GASHI AHMET V V VNAXHIJE GASHI V X

BEGE SHABAN BALLA V XSHKENDIJE SHABAN VEZI V X

BUJAR SHABAN GASHI V XFATBARDHA SHABAN ÇUKA V X

LEONARD SHABAN GASHI V XFADIL SOPOTI SELIM V V V

GEZIM FADIL SOPOTI V VSHQIPE FADIL SHYTI V X

FLAMUR FADIL SOPOTI V V VALMA FLAMUR DHAMO V X

NAXHIJE DURO FEZULLAI V VSELAJDIN DURO YMERI V V

SAFETE DURO KULA V VFATBARDH DURO YMERI V V V

MIRANDA FATBARDHXHANGOLLI V P3EDMOND FATBARDH YMERI V P3

FAZLI FATBARDH YMERI V X V3HALIT DURO YMERI V V

ALFRED BEKTASH SKENDERI X V V4ZAUDIN TOLA V V V

SEDEFKE QERIM TOLA V XKORAB ZAUDIN TOLA V X

ILLI ZAUDIN TOLA V XADMIRIM ZAUDIN TOLA V X

HIDE ZAUDIN TOLA V XFELLENXA ZAUDIN ALUSHI V X

RUDINA ZAUDIN TOLA V XDAFINA ZAUDIN MUÇA V X

ALUSH GJOCI V V VIBRAHIM ALUSH GJOCI V V V

FATMIR IBRAHIM GJOCI X PVJOLLCA IBRAHIM MUJI X P

ESAT ALUSH GJOCI X PNEXHMIJE ALUSH LAMI X P

SELIM ALUSH GJOCI V V VMUHAMET LATIFI V V V

SHKENDIE MUHAMET ISA ZGJC V VKUJTIM HASAN ISA V V

FLUTURA HASAN PITKA V VQERIME MUHAMET MYDERIZI V V V

ZHULJETA HIQMET VJERDHA V xARBEN HIQMET MYDERIZI V V VMIRELA HIQMET ZHITI V xSOKOL HIQMET MYDERIZI X x

BARDHYL MUHAMET LATIFI V VSPIRO GJOKA QIRO V V V

ENDRIETA SPIRO RADOVICKA V X XENRIK SPIRO GJOKA V VGENCI SPIRO GJOKA V V

SKENDER MERSINAJ ZYRDI V V VRABIHAN ARIF MERSINAJ X V V

AVNI SKENDER MERSINAJ X XPRANVERA SKENDER BARXHAJ X P

SELFO PASHAJ MUHAMET V V VFLORIJE MYSLYM PASHAJ V V V

EDMOND SELFO PASHAJ V PJETNOR SELFO PASHAJ X P

ILIR SELFO PASHAJ V V VHYSEN SELFO PASHAJ V P

PELLUMB SELFO PASHAJ V PSOKOL SELFO PASHAJ X P

VASIL KENUTI KRISTO V X VVARVARA VASILEIOS KENOUTI V V

ANASTASIA VASIL KENOUTI V VSPYRIDON VASIL KENOUTI V V

MERSIN CERRIKU V V VZEGJINE HAJDAR CERRIKU V V VVASFIJE MERSIN TAFA X PBEHAR MERSIN CERRIKU X PHURMA MERSIN LAMCJA X P

IKE MERSIN QORRI V V VBLEDAR AJET QORRI V PELONA AJET QORRI V P

FLUTURA AJET TAFA V PFERIT MERSIN CERRIKU V V V

NDREK PEPA V V VELISABETA NDREK PEPA V V VVASILIKA NDREK PEPA V V V

ADRIANO THOMA NAUNI V VDRITAN THOMA NANI V V

ANTONIO THOMA NANI X XGABRIEL NDREK PEPA V V

MANJOLA FLAMUR SOPOTI V X

LLESH PALOKA FRROK V V VDILA NDUE PALOKA V V VGJOK LLESH PALOKA V VLEZE LLESH NDOJA V X

MARIJE LLESH KOLA V XDRANDE LLESH GJONAJ V X

DAJLAN ZAIMAJ ZENUN V V VFERDANE DAJLAN MUÇELLI V X

LIRI DAJLAN MUÇELLI V V VXHAFERIE MUSA SHEHU X XSABAJETE MUSA MALKA V XDASHNOR MUSA MUCELLI V X

ENTELA MUSA KALOTI V XGRAMOZ DAJLAN ZAIMAJ V V

SADO DAJLAN KAMANI ZVFLORA KOLLESHI V XRAMIZ KAMANI V XSHAQE XHAFERAJ V X

VULLNET KAMANI V XDURO YMERI V V V

VERZIKO DURO GJATA V V VATHINA SATIP CAUSHLLARI V P

NEVRESKE SATIP XHEMOLLAR V PMELEQ SATIP GJATA V V V

TRENDELINE SATIP AGOLLI V PNURE SATIP OSMANLLAR V P

GJYHERE SATIP MANOKLLAR V PIRINI SATIP KODRA V P

SEME DURO SKENDERI V P4NERENXE DURO KULA V V V

HURMA REFAT SHATO V P2NAZIKE REFAT MILLOSHI V P2ERVEHE REFAT MILLOSHI V X V2

SOSE DURO BICI V V VULUSI NEKI BICI V V

SELIME DURO ZENELI V V

E diel 23 Qershor 2019 - 11SPECIALE

EMERMBIEME

REMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER

KOPJE TE

LETER NJOFTI

M

NUMER PERSONA

L LLOGARI BANKARE

CERTIFI-KATE

VDEKJE

CERTIFI-KATE E

TRUNGUT FAMILJAR

DESHMI TRASHGI-

MIE

PRO-KURE

MUHARREM JONUZ PEÇA V XSULBIJE JONUZ MEMA V X

HIRIE JONUZ RRAPI V XNEXHMIJE JONUZ JATA V XBASHKIM JONUZ PEÇA V V

RAGIP META V V VMIMOZA RAGIP META V VVALDETE RAGIP META X X ZV

PETRIT PERPARIM DURAKU V PGANIMETE PERPARIM DURAKU V V V

ILIAZ BEJLERI V V VENGJELL ILIAZ BEJLERI V V

MERI ILIAZ KUKAVIQI V VMYRIFETE ILIAZ PESHTANI V V V

MIGENA HAXHI PESHTANI V VMYZAFER ILIAZ BEJLERI V V V

ARBEN MYZAFER BEJLERI V XLINDITA MYZAFER BEJLERI V X

SABRI ILIAZ BEJLERI V V

PAL GJOKA GJIN V V VMRIKA KOL GJOKA V V VDAVE PAL GJINI V PDILA PAL NIKOLLI V PAGE PAL NIKOLLI V P

KASTRIOT PAL GJOKA V XVIOLETA PAL KITA V P

DRITA PAL PACUKU V PFLORA PAL MRACA V P

SHPRESA PAL ZMALAJ V PBLERINE PAL ZMALI V PAUREL PAL GJOKA V X

HASAN MECA ASLLAN V V VXHAFERR ASLLAN MECA V V V

ERMIRA XHAFERR MECA X PASLLAN XHAFERR MECA X PAGRON XHAFERR MECA X P

VALENTINA XHAFERR MECA X PBESNIK XHAFERR MECA V X V

LUTFI ASLLAN MECA V X

ISUF KOLA FEJZ V V VXHEMILE HASAN KOLA V V V

GANI ISUF KOLA X X ZVFEJZI GANI KOLA V X V

SANIE GANI KOLA V PBUKURIE GANI LIKA X P

TRANDAFILE GANI SELMANI V PFLUTURA GANI LIKA V PQEMAL GANI KOLA V X

SOFJIE GANI CELA V PPETRIT ISUF KOLA V V ZV

KLODJAN PETRIT KOLA V P1ALBAN PETRIT KOLA V V V1

ARMANDO PETRIT KOLA V P1AGIM ISUF KOLA V XNETE ISUF KOLA V X

RUFJIE ISUF CAKONI V XFETIJE ISUF KOLA V X

HYSNI KURTI SULEJMAN V VSULEJMAN HASAN KURTI V V X

LETE SULEJMAN LLESHI V V ZVLILJANA QAMIL VALTERI V V

VERE QAMIL VALTERI X VNIHAT SULEJMAN KURTI V V

BESNIK SULEJMAN KURTI V V VALMIRA BESNIK KURTI V P

YLBER VALTERI V X VPRENG LLESHAJ NIKOLL V V V

BIB PRENG LLESHAJ V V VAGE BIB LLESHAJ V X

DAVE BIB GJOKA V PDRANE BIB LLESHAJ V X

PLLUMB BIB LLESHAJ V XPRENGE BIB LLESHAJ V X VTONIN BIB LLESHAJ V X

MARTIN PRENG LLESHAJ V V VFLORA MARTIN LLESHAJ X P1

ILIR MARTIN LLESHAJ X P1KASTRIOT MARTIN LLESHAJ V V V1MARJANA MARTIN DODAJ X P1VLADIMIR MARTIN LLESHAJ V X

QIRJAKO KITANI ARGJIR V V VILINKA NASTO KITANI V V VGJERGJI QIRJAKO KITANI V V V

NASTASIA QIRJAKO KRISTO V PNAUM QIRJAKO KITANI V V V

JANAQ NAUM KITANI V P(FKOPJEMIMOZA NAUM LAZAREVSKA V PVLLADE NAUM KITANI V X X

ALEKSANDER NAUM KITANI V P(FKOPJESPASE QIRJAKO KITANI V P

VITERA QIRJAKO MIHAL V P

SHERIF QEVANI HYSEN V V VKAFAZE SHERIF QEVANI(KANA) V X XQA S Q A ( O A)

PANO LAPA V V VANDROMAQI DHIMITER LAPA V V VANASTASIA PANO LAPA V XLEANDRO PANO LAPA V PANDREA PANO LAPA V P

ISIDHORA PANO LAPA V XARTEMIS PANO KOCI V P

KRISTOFORKALLAPODHI V V VELENI KRISTOFOR PUKA X P

ELI KRISTOFOR RRENJA V V VSPIRO KRISTOFOR KALLAPODHI X P

KOZMA ZIU THEODHOR V V VMILEVA DHIMITER ZIU V V VPAVLINA KOZMA LITI V XXHILDA KOZMA LAKU V XPIERINA KOZMA PAPAJANI V X

THEOLLOR KOZMA ZIU V XMYFTAR KUPI V V V

IBRAHIM MYFTAR KUPI V X

JONUZ PEÇA ZENEL V V VXHEMILE EMIN PEÇA V XMEHMET JONUZ PEÇA V X

EMERMBIEME

REMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER

KOPJE TE

LETER NJOFTI

M

NUMER PERSONA

L LLOGARI BANKARE

CERTIFI-KATE

VDEKJE

CERTIFI-KATE E

TRUNGUT FAMILJAR

DESHMI TRASHGI-

MIE

PRO-KURE

KAFAZE SHERIF QEVANI(KANA) V X XNEVRUZ SHERIF QEVANI V V V

DJANA NEVRUS OXHA(QEVAN V VVALBONA NEVRUS OXHA(QEVAN V VMIMOZA NEVRUS UCA (QEVAN V VARLIND NEVRUS OXHA(QEVAN V V

FAIK TOCI XHEMAL V V VNURIJE MALIQ TOCI V X

BESNIKE FAIK PARTALLI V XSULBIE FAIK XHELESHI V XQEMAL FAIK TOCI V X

MENTOR FAIK TOCI X XMERIBANE FAIK DACI X X

BEHAR FAIK TOCI V V VXHESIKA BEHAR TOCI V X

FAIK BEHAR TOCI X X(I mitur)ENDRIN BEHAR TOCI X

MAJLINDA HYSEN TOCI V X

ISUF SELMANI HALIL V V VHALIL ISUF SELMANI V P

QEMAL ISUF SELMANI V V VMARJETA QEMAL DOCI V XARDJAN QEMAL SELMANI V XTOMORR QEMAL SELMANI V X

GENC QEMAL SELMANI V VSAIMIR QEMAL SELMANI V X

HAZIS ISUF SELMANI X X ZVAUREL HAZIS SELMANI V PBLENDI HAZIS SELMANI V P

TIJE ISUF MURJA V PXHEVRIJE ISUF REÇI V V V

IBRAHIM SHOTE V V VADIL IBRAHIM SHOTE V V ZV

NDOREJA ADIL EMINI V V V1YSEN ADIL SHOTAJ V V P1

ISLAM IBRAGIM SHOTE V V ZVBURBUQE ISLAM SHABANI V VETMONT ISLAM SHOTE V VZHANETA ISLAM POKA V VBARDHYL ISLAM SHOTE V VMIRELA ISLAM ASLLANI V V V2

YLLI ISLAM SHOTE V P2ERJOLA ISLAM SHOTE V X

MUSTAFA IBRAHIM SHOTE V V VSHAHIN IBRAHIM SHOTE V P

DED KOLA V V VMARK DEDE KOLA V V VGJYSTE DEDE PALUCA X XNDOC DEDE KOLA X XPRENG DEDE KOLA X X

LULJETA PRENG KOLA X PARBEN PRENG KOLA X PFLORA PRENG KOLA X PDAVA PRENG KOLA X P

EQEREM COLLAKU V V VSOFIJE EQEREM LAJTHIA X X V

EDMOND LAJTHIA V XARDIANO LAJTHIA V X

ILIR LAJTHIA V XVERGJINUSH EQEREM GJONA V X

VELI EQEREM COLLAKU X X VTRITAN VELI COLLAKU X X

ANA VELI CILIKI X PMIRGETA VELI THACI X PMIMOZA VELI TUFA X PSAIMIR VELI COLLAKU V X V

ALI EQEREM COLLAKU V XVALENTINA EQEREM BILISHAJ V X

FATMIRE EQEREM KURTI V X

E diel 23 Qershor 201912 - KULTURE

POEZIA

Nga datat 13 deri më 16 qershor 2019, në qytetet finlandeze Tampere dhe Lahti u

përurua Antologjia më e re e poez-isë shqiptare në finlandisht. Titul-li i antologjisë është "Na ishtenjëherë shpresa", në gjuhën finlan-deze "Olipa kerran toivo". Kjo an-tologji u përkthye nga origjinalinga Silvana Berki dhe u botua nga"Aviador Kustannus", me asis-tencën profesionale të shkrimtaritAleksanteri Kovalainen dhe kujdes-in në botim të Vesa Tompuri.

Kjo Antologji me titulldomethënës ka bërë bashkë 25 po-etë bashkëkohorë shqiptarë, qëshkruajnë në gjuhën shqipe, pa-varësisht nga vendi në të cilin je-tojnë. Për ta përuruar këtë An-tologji, në veprimtaritë e organi-zuara me këtë rast, morën pjesë po-etja dhe skenaristja Natasha Lakodhe poeti e prozatori Arian Leka.

Në veprimtari, përveçdashamirësve të poezisë morënpjesë edhe emra të shquar të poez-isë bashkëkohore finlandeze, siakademikët Kristi Kuuronen, KariAaronpuno, si dhe poete e proza-torë si Hannu Luntiala apo poetjaSaara Metsäranta. Gjatë përuri-meve Natasha Lako dhe ArianLeka shkëmbyen mendimet e tyreme lexuesin finlandez si dhe zhvil-luan një bashkëbisedim me proza-torin e njohur finlandez HannuSalama. Parathënien e An-tologjisë, kushtuar kryeshisht gju-hës shqipe, historikut të saj dhepoezisê shqipe e ka shkruar poetidhe studiuesi Gazmend Krasniqi,i cili zbardh për lexuesin finlandezmomente të spikatura në poezinëshqiptare, që prej fillimeve të saj ederi në ditët e sotme. Përveçpërzgjedhjes mbi kritere profesio-nale të autorëve dhe shënimeveshoqëruese për çdo autor, An-tologjia - Olipa kerran toivo merrvlerë të veçantë edhe për organiz-imin veçantë të lëndës letrare. Kjopasi në këtë Antologji, si rrallëherë më parë, bota poetike e sh-qiptarëve vjen e unifikuar në njëpanoramë të gjerë e gjithëpërf-shirëse.

Në brendi të saj ka poetë të tre-vave ku poezia shkruhet shqip,duke filluar nga poezia bashkëko-hore që shkruhet në Shqipëri, Ko-sovë, Maqedoninë e Veriut, në Mali Zi dhe te arbëreshët e Italisë. Njëparaqitje te tillë poeti Arian Lekae cilësoi si një hartë poetike për tëmbërritur në viset e shpirtit sh-qiptar, por edhe një udhërrëfyes kupërveç peizazhit me lumenj e medete, me male e me qytete, shfaqenedhe relievet e historisë dhe shqip-tarit. Ideja e një projekti mbi An-tologjinë - Olipa kerran toivo filloitre vjet më parë. Emrat e poetëvetë përfshirë në të janë: Dritëro Ag-olli, Ismail Kadare, Xhevahir Spa-hiu, Fatos Arapi, Mimoza Ahmeti,Suzana Zisi, Luljeta Lleshanaku,Agron Tufa, Sokol Zekaj, GazmendKrasniqi, Adem Gashi, Ndue Ukaj,Sabri Hamiti, Kujtim Shala, Ra-madan Musliu, Selajdin Saliu,Eqrem Basha, Xhevdet Bajraj,Anton Gjojcaj, Marg Shilipa, ZefSkiro Di Maxho, Mario Belizzi,Katerina Xukaro, Lindita Ahmeti

dhe Lulëzim Haziri.DOMETHËNIA EANTOLOGJISË SIPASPËRKTHYESESSILVANA BERKI

"Po çfarë përfaqëson dhe çfarëka të veçantë në këto fakte dhe nëkëtë Antologji?",- përgjigjet përk-thyesja Silvana Berki gjatë bisedësnë një panel debati mes përkthye-sish zhvilluar në Lahti. "Në pamjetë parë duket sikur nuk ka asgjëtë veçantë, pasi të gjithë autorëtjanë shqiptarë me prejardhje dherrënjë dhe të gjithë ata flasin dheshkruajnë në gjuhën shqipe. Pordua të theksoj veçanërisht faktinse gjatë procesit të përkthimit tëpoezive unë vetë kuptova se nukisha thjesht dhe vetëm një përk-thyese e poezisë nga gjuha shqipenë finlandisht, por edhe mbartjensë kuptimeve te reja brenda rraf-sheve të shumta dhe të pasurakuptimore nga shqipja në shqip.Kjo për arsye sepse ashtu sikundëredhe jeta, gjuha zhvillohet dhe je-ton brenda kohës së vet e jo veçbrenda kufijve gjeografik në tëcilët ajo kufizohet. Përmes këtyrepoezive unë kuptova edhe më thellëlarminë dhe dallimet jo vetëm tëshqiptarëve me kulturat e tjera,por edhe mes kulturës sëbrendshme, ku shqipfolësit jetojnëmes gëzimeve dhe brengave të tyre.Përmes këtij libri kuptova mëthellë edhe pasurinë e madhe gju-hësore të trevave ku shkruhet kjopoezi, pasurinë leksikore, formate begata të shprehjes, ku jo vetëmthellësia e mendimit të poetëve,por herë-herë ishin edhe të shpre-hurit e ndryshëm, ndikimi i diale-kteve që edhe pse ma bënin përk-thimin pak të vështirë, më pasuro-nin në të njëjtën kohë, duke mëdhanë shumë dhe duke ma pasu-ruar fjalorin."NATASHA LAKO: JO VETËMNJË AKT LETRAR, POREDHE NJË AKT HUMAN

Nuk mund të lihet jashtë vë-mendjes edhe fakti që u nënvijëzuaNatasha Lako dhe Arian Lekagjatë përurimit dhe që lidhet mepërfytyrimin e krijimit të një uretë re komunikimi mes dy kultur-ave dhe dy gjuhëve që njihen pakmes tyre, edhe pse janë pjesë e kon-tinentin europian. Natasha Lakonë fjalën e saj u ndal gjerësisht nëçështjen e lirisë në letërsitë nëndiktaturë, mbi temën e disidencësletrare dhe rolin emancipues të

poeteve femra brenda një kultureme trashëgimi patriarkale. Ajoofroi përvojat e saj të pasura sipoete dhe si skenariste e mirënjo-hur, duke ofruar një panoramë mëtë gjerë e më të qartë mbi autorëtqë shkruan nën të ashtuquajturën"metodë të realizmit socialist" dheletërsisë bashkëkohore shqiptare.Paraqitja e saj tërhoqi vëmendjene të pranishmëve dhe nxiti deba-tin mbi njohjen e kësaj faze joshumë të shfaqur dhe shpesh tëkeqkuptuar të krijimtarisë letrarenë Shqipëri.

Atmosfera e krijuar nga botimii Antologjisë bëri të mundur që kjongjarje të mos vështrohet vetëmsi një akt letrar, por edhe një aktme dimension human i mbërriturnë kohën e duhur. "Kjo pasi që ngapikënisja e këtij projekti i përk-thimit të poezive ka mbajtur para-sysh këtë dimension", shprehetpërkthyesja Berki. "Ka nisur prejpozicionit tim si emigrante filli-misht, por nga dhe zhvillimet e miatë mëtejshme, ku rol të veçantë kaluajtur këndvështrimi i shkencavesociale (formimi im shkencor) qëpriret të mbështesë kombet e veg-jël, gjuhët e tyre dhe përhapjen e

këtyre kulturave në mbarë Eu-ropën. I ashtuquajturi "kolonial-izmi gjuhësor" për shembull, sido-mos në kohërat postmoderne, ësh-të zgjeruar me anë të teknologjisëdhe "gjuhët e mëdha", anglishtja,gjermanishtja apo ajo ruse, mes tëtjerash, duket e kanë koloniali-zuar kulturalisht pothuajse tëgjithë botën. Gjuhët e tjera të ko-mbeve të vogla, si shqipja apo fin-landishtja mbeten të panjohuradhe komunikojnë pak si letërsi."

Me përfundimin e kësaj nismetë bukur, që u finalizua me botimine Antologjisë, falënderimet sh-kojnë për institucione si KohneAääatiö, që iu bashkuan idesë dherealizimit të këtij projekti poetik,që promovon shkëmbimin meskulturave.

"Ëndrra ndez ëndrrën", theksoinë fjalën e saj hyrëse përkthyesjaSilvana Berki. "Tre vjet më parëishte antologjia e poezisë bash-këkohore finlandeze në shqip dhetani janë poetët shqiptarë në fin-landisht. Shpresoj që tani, kurthemelet janë hedhur mund tëecim drejt të panjohurave edhe mëtë bukura, duke menduar për pro-jekte të tjera, edhe më të gjera,duke i dhënë kulturës dhe letërsisëshqiptare edhe më shumë frymë-marrje. Kjo ngjarje kulturore qënisi me Antologjinë, e cila morivlerë dhe domethënie të veçantëtregon se veç ëndrrës dhe shpresëstani kemi një realitet të prekshëm.Në katër ditë, qytetet finlandezeTampere dhe Lahti organizuanveprimtari të shumëllojshme, në tëcilat u përfshinë disa nga institu-cionet kryesore të jetës kulturoretë qyteteve përkatëse, të cilat ebënë përurimin e Antologjisë - Oli-pa kerran toivo pjesë të pro-grameve kulturore kombëtare endërkombëtare, ku u fol për poez-inë shqiptare, ku u dëgjua poezia eshkruar në gjuhën shqipe.ARIAN LEKA NË "LIWREINTERNATIONAL WRITERS'REUNION"

Përveç veprimtarive përuruese,Arian Leka mori pjesë si studiuesedhe në bienalet e mirënjohur "In-ternational Writers' Reunion - LI-WRE", që u zhvillua në Lahti ngadatat 14 deri në 16 qershor. Në këtëveprimtari të mendimit elitë Ari-an Leka paraqiti punimin e tij mbitemën "Writer's nature", i cili upublikua në anglisht dhe në fin-landisht. Tema e artikullit të titul-luar "Erasing the Other from theWeather Map", duke u ndalur mësë shumti në temat e përjashtimittë "Tjetrit" nga kultura, mbi kul-turën e "Tjetërsimi", tezën nacio-naliste të eksperimentimit puritanmbi "letërsitë e vogla" dhe "luftën"absurde të spastrimit të gjuhës së"kulluar" letrare nga ndikimet dhehuazimet e çdo forme (oriantaliz-ma, oksidentalizma, globalizmaetj), mbi krijimin e një "gjuhe të(s)pastruar" shqipe, përfytyrimine gjuhës si një "kamp përqendri-mi", në të cilin nuk ka vend për tëndryshmin dhe të huajin, mbifjalët klandestine dhe fjalët emir-ante në trupin e gjuhëve ballkani-ke si dhe çështje të urrejtjes kul-turore dhe armiqësimit të kultur-

ave fqinje.Përveç pjesëmarrjes në bie-

nalen unike "International Writ-ers' Reunion 2019" (që, duke filluarnga vitit 1963 ruan reputacionin enjë prej forumeve më të rëndë-sishme të letërsisë dhe mendimiteuropian, në të cilin kanë marrëpjesë më shumë se një mijë autorë,studiues e shkrimtarë, mes tyre disalaureatë të Çmimit Nobel), ArianLeka dha edhe një intervistë përgazetaren Erja Toumaala, e cila utransmetua përmes valëve të stacio-ni publik të radios finlandeze YLE.

Vëmendje të veçantë për pjesë-marrësit solli edhe ligjërata e Ari-an Lekës mbi vonesat në procesetshoqërore dhe mbi fenomeninvonesë në kultura dhe sidomos nëletërsi: Kësaj teme autori shqiptarii kushtoi pjesën hyrëse tëligjëratës, i titulluar "Pesë minutavonesë në histori."

Në fund Arian leka paraqitiedhe dy dokumente që dëshmojnëforma të marrëdhënies në distancëmes shoqërisë finlandeze dhe asajshqiptare. Bëhet fjalë për dy tek-ste botuar përkatësisht në"Demokratia", e vitit 1929, kurmendimtari Branko Merxhani sjellnë vëmendje sistemin arsimor dheatë politik finlandez, duke shkru-ar: "Të gjitha vendet e qytetëruarai kanë dhënë rëndësinë më të mad-he shkollave fillore, duke i quajturkëto si guri themelor të jetës eduka-tive kombëtare. Një komb nukmund të jetë i sigurtë për të ardh-men e tij pa organizuar një ushtriideale e të fortë mësuesish. Statutii një Shteti të ri si Finlanda, qyteta-rëve analfabetë u ka mohuar tëdrejtat politike."

Dokumenti i dytë që Arian Lekaparaqiti përballë publikut finlan-dez lidhet me një artikull të botu-ar po në "Demokratia", e vitit 1932,ku sërish Branko Merxhani i ref-erohet Johan Vilhelm Snellman-it,filozofit, burrit të shtetit dhe njëritprej krijuesve të Finlandës mod-erne. Duke ia drejtuar jo papikëllim shqiptarëve të 87 vitevemë parë Merxhani shkruan se neshqiptarët janë "një popull i vogëlsi finlandezët dhe s'kemi tjetër mjetpër të mbrojtur veten përveç sa taçlirojmë popullin tonë nga skl-lavëria dhe errësira e paditurisë.Vetëm një kulturë kombëtare dhenjë qytetërim, më i lartë nga ai qëkanë fqinjët tonë, do të mundin tësigurojnë të ardhmen tonë!"

Ndërkohë, për të cilësuar roline intelektualit në shoqëri autorisjell fjalët e J. V. Snellman-it, kumes të tjerash shkruhet : "Intelek-tual nuk do të thotë të veshëç robatë modës, kapello të kohës dhe kol-laro që shkëlqen. Grupi intelektu-al është si truri i një populli. Kom-bi nuk ju mësoi që të merni njërrogë të majme dhe të dëfreni mbrë-manet nëpër kafenetë, duke lojturkartëra dhe domino. Të gjithë tëditurit e kanë për detyrë tëpërpiqen për lartësimin e arsimitkombëtar, për të sgjuarndërgjegjen kombëtare dhe për tëforcuar vullnetin kombëtar. Më-souni fshatarëvet, puntorëvet dheklasavet të varfëra të qyteteve njëmënyrë më të mirë për të jetuar!"

Botohet në Finlandë Antologjia epoezisë bashkëkohore shqiptare

E DIEL

23 Qershor2019

Në këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numër: : : : : MARK NDOJA DHE MILENA NDOJA (IN MEMORIAM), POLI LEMAN, MERI LALAJ,QERIM VRIONI, SIDORELA RISTO, ETJ... }}

Reda

ktor

: Be

n A

ndon

i; G

rafi

ka A

rtan

Buc

a. 3

93

Vijon nga faqja 14

Mark Ndoja naka lënë shumëpunime e studime të ndryshme cilësore,

përkthime të vështira ngaletërsia klasike e krijime, porky epistolar duket se përm-bush atë që njerëzit duhet tëdinin për këtë personazh,emri i të cilit del në dekada tëtërë të historisë sonë letrare.Një njeri i përgatitur që deba-toi për anën ideologjike nëLidhjen e Shkrimtarëve, kon-tradikta prej të cilave do ta pë-sonte në mesin e viteve '50.

Koha për të cilën po shkru-ajmë është nga më të dhimb-shmet sepse e bën ish-depute-tin e Shkodrës që të përfun-dojë në internim. E kalon dukelexuar dhe duke u munduart'ua bëjë jetën sa më të qetënjerëzve të tij, por letrat që sh-këmben me Milenën, të sho-qen janë vërtetë të jashtëza-konshme për ngrohtësinë,dashurinë njerëzore dhe sin-qeritetin.

Leka Ndoja, fëmija i vogël qëpërmendet kudo në këtë epis-tolar, shumë vite më vonë do tapërcjellë një gjendje të veçantëqë krijoi një çift i tillë nën dik-tatin komunist. Është e kup-tueshme se në këtë epistolarmungon patetizmi që mveshinsot shumë personazhe për tëtreguar privacionin. Në rastintonë, kjo e fundit përcilletpërmes dashurisë së një çiftime tre fëmijë të vegjël.

Sikur të jetë një familje qëjeton në normalitet dhe mevetëm lejen e dy letrave nëmuaj, ata parashikojnë gjithç-ka dhe ndihmojnë njëri-tjetrinpër të kaluar jetën e vështirë,por edhe për ta kthyer në nor-malitet kaosin. Shqetësimi janëfëmijët, jeta e tyre, shëndeti,mbijetesa e vështirë, mbarëva-jtja në shkollë, dhe librat. MarkNdoja është një këshillues imirë dhe mundohet që fëmijëvet'u japë kulturën por edhe din-jitetin e nevojshëm Tek e fun-dit, ajo do të jetë aseti i tyre në

jetë por edhe emri që do mbartin."Marintën, forcoje e qortoje, mostë qajë me dënesë. Ti vetë jepi shëm-bullin e para, E dij se ka në botënatyra të prekëshme, por edukimimund të bajë sumë me to për t'i

Përshkrimii dashurisënën terror

Epistolari i Mark Ndojës me Milenën,nga internimi dhe privacioni.

kalitë dalkadalë, derisa të jenë tëzojat me durue e kapërcye çdodhimbje me burrni e mestoicizëm"..."Kij kujdes shëndetintand e të fëmnijvet, kij kujdesedukatën e bijve tonë të dashun,

kujtimi i dashurisë sonë të pahar-rueshme. Ti më pe e më ndigjovevetë; unë ndaj teje jam po ay qëkam qenë gjithmonë. Por dëshpë-rimet që të ka shkaktue, dije ses'janë bamë me qëllim por karak-

teri im i rrëmbyeshëm, nganjiherëedhe i ashpër në disa rrethana mëka shty në gabime që ti ndoshtas'do të mund m'i falësh kurrë"...

E diel 23 Qershor 201914 -HISTORI

EEPISTOLAR

Në këtë numër po botojmë Epistolarin e studiuesit Mark Ndoja me Milenën, nga internimi dhe privacioni i vazh-dueshëm që ndoqi këtë familje. Ky epistolar përbën një nga kujtimet më të bukura dhe mbijetesën në kohën evështirë, me të cilën u përballën shumë njerëz të letrave në atë kohë...

NGA BEN ANDONI

VVVVVijonijonijonijonijon

Sikur të jetë një familje qëjeton në normalitet dheme vetëm lejen e dyletrave në muaj, ataparashikojnë gjithçka

dhe ndihmojnë njëri-tjetrin për tëkaluar jetën e vështirë, por edhepër ta kthyer në normalitetkaosin. Shqetësimi janë fëmijët,jeta e tyre, shëndeti, mbijetesa evështirë, mbarëvajtja në shkollë,dhe librat. Mark Ndoja është njëkëshillues i mirë dhe mundohet qëfëmijëve t'u japë kulturën por edhedinjitetin e nevojshëm Tek e fun-dit, ajo do të jetë aseti i tyre në jetëpor edhe emri që do mbartin."Marintën, forcoje e qortoje, mostë qajë me dënesë. Ti vetë jepi shëm-bullin e para, E dij se ka në botënatyra të prekëshme, por edukimimund të bajë sumë me to për t'ikalitë dalkadalë, derisa të jenë tëzojat me durue e kapërcye çdo

dhimbje me burrni e mestoicizëm"..."Kij kujdes shëndetintand e të fëmnijvet, kij kujdesedukatën e bijve tonë të dashun,kujtimi i dashurisë sonë të pahar-rueshme. Ti më pe e më ndigjovevetë; unë ndaj teje jam po ay qëkam qenë gjithmonë. Por dëshpë-rimet që të ka shkaktue, dije ses'janë bamë me qëllim por karak-teri im i rrëmbyeshëm, nganjiherëedhe i ashpër në disa rrethana mëka shty në gabime që ti ndoshtas'do të mund m'i falësh kurrë"...

Dhe, nga ana tjetër përcillen disaletra të kuruara me kujdesin më tëmadh dhe qetësinë e një familje, qënë fakt, e qetë nuk mund të jetë.Milena flet me detaje dhe tek-tuk"rrëshket" pak, kur bëhet sentimen-tale, por sërish bëhet e fortë. Njënjeri që i njeh ato kohë duhet tëkuptojë mirë privacionet, por edhekërcënimin, nëse do e teprojë, porMilena i shkruan letra, ku pragma-tizmi i jetës dhe kujdesi si shkruantregon realisht vështirësinë e për-balljes së familjes. Shqetësimi gjith-

Përshkrimi i dashurisë nën terrorEpistolari i Mark Ndojës me Milenën, nga internimi dhe privacioni.

JETAKa pasur formim fetar kato

lik dhe për një kohë shërbeu si dhjak, por më pas

gjatë viteve tridhjetë pati një re-agim të fortë anti-klerikal. Ato viteshfaqi ambicjet letrare dhe patiformim në traditën klasike dukenjohur mirë latinishten dhe gre-qishten e vjetër, italishten, dhegjermanishten. Iu bashkua LuftësAntifashiste Nacionalçlirimtarenë krah të komunistëve, duke ubërë anëtar i Partisë KomunisteShqiptare dhe duke marrë pjesë nëluftë.Gjatë Luftës dha mësim nëGjimnazin shtetëror të Shkodrës.

Zgjidhet deputet i Shkodrës nëparlamentin e parë pas lufte, qytetku kishte jetuar si konviktor dhearsimtar, dhe ku kishte qenë mëparë shkurtimisht sekretar politiki Partisë Komuniste. Jep mësimletërsinë në Institutin Pedagogjik,në prill 1946 emërohet në Minis-trinë e Arsimit dhe më 28 janar1947, Sekretar i Përgjithshëm i In-stitutit të Studimeve apo të Shken-cavet (Akademisë së sotme të Sh-kencave). Më 1950 emërohet Sekre-tar i Lidhjes së Shkrimtarëve. Pornis rënien në vitin 1953 kur goditetgrupi i shkrimtarëve dhe në vitin1954 shkarkohet nga funksionet,

një mbeten fëmijët, jeta e përditshmeprozaike, librat, fjalorët dhe aty kukujdesi për të mos e tepruar, që tëpërplaset me censurën, rrjedhinfjalët e dashurisë së Milenës: "Dheunë jetoj me parafytyrimet dhe dykeimagjinuar kohën e kaluar të jetëssonë bashkëshortore, kënaqem,ngushëllohem njëkohësisht dhemallëngjehem. Dhe jetoj me shpresënse koha që do të na mbetet me jetueta kalojmë të qetë dhe pa telashe".

***Leka Ndoja, i biri që e ka kuruar

me shumë cilësi këtë epistolar du-het vlerësuar për kujdesin por edhekurajën për të sjellë një model mar-rëdhënie që duhet të shërbejë sifrymëzim në kohët e turbullta kujetojmë. Në një farë mënyre, dhim-bja që ka përjetuar ai me familjen,është një shembull i bukur përkohën kaotike ku jetojmë dhe sh-katërrimin që i kemi bërë familjesnë të gjitha aspektet. Ndaj episto-lari i Markut me Milenën mbetetrealisht shumë frymëzues përjetën...

përjashtohet nga partia, dheemërohet mësues në gjimnazin"Qemal Stafa". Arrestohet në vitin1955 për kritikë ndaj rolit të Par-tisë Komuniste Shqiptare në letër-si, dhe si pjesë e akuzës iu përmendpërkthimi i një satire të poetit ro-mantik gjerman Hajnrih Hajne(Heine) mbi Kaizerin në poemën evet "Gjermania, një përrallë dim-ri". Në 16 janar 1956 dënohet megjashtë vjet burg "për agjitacion

dhe propagandë" prej të cilëve bënkatër, dhe nga viti 1960 deri në vitin1964 bashkëpunoi si përkthyes ijashtëm i Shtëpisë Botuese "NaimFrashëri", duke përkthyer sh-krimtarë shqiptarë në italisht.

Në fund të 1964-ës internohet nëishullin e Zvërnecit, prej ku nëfillim të vitit 1968 goditet nga njëiktus cerebral dhe pas gjashtëmuajsh lirohet.

Një pjesë e botimeve të Ndojës u

bënë mjaft pas vdekjes së tij, nga ibiri, studiuesi dhe publicisti LekaNdoja, prej dorëshkrimeve qëNdoja nuk mundi t'i botonte gjatëkomunizmit.

Përveç përkthimit të plotë tëKomedisë Hyjnore, Ndoja ka përk-thyer gjashtë këngët e para të Ili-adës së Homerit dhe një cikël sati-rash dhe epistulash të Horacit.Përkthimi i Komedisë është i dyti iplotë në shqip pas atij të PashkoGjeçit në 1960, i vetmi që gjendetdhe në versionin taktil braille përata që nuk kanë shqisën e të parit.

Ka botuar përpara çlirimit HodeMark Kapidanit, (Bot. Françes-kane: 1933), dy vëllime me poezi pasçlirimit, Vjersha dhe Poema, (Ti-ranë, Naim Frashëri: 1951), dheRoja: poemë, (Tiranë, NdërmarrjaShtetërore e Botimeve: 1949), kapërgatitur dhe një tekst letërsie përshkolla, Letërsia e huej, (Tiranë,Instituti pedagogjik:1947)

Pas viteve nëntëdhjetë iu botu-an Ded Gjon Luli, Tragjedi, 1994;Kritika Klasike dhe leksione gre-ko-romake, Tiranë, 2003; Antologji(nga Dante te D'Annunzio), Tiranë,2012; Letërsia Botërore, Tiranë,2006-2013; 2 vëll, Lirika e Fishtësdhe tekste të tjerë, Tiranë, 2006.

Skeda:Autor:MARK NDOJA

TITULLI: E DASHUNA MILILetra të nji të burgosuni politik

Botues: Pakti, 2019Faqe:210

Çmimi: 800 Lek

Përkthime në shqip: KomediaHyjnore, Ferri, Dante Alighieri(Dituria: 1998); Purgatori, (QSN,Tiranë: 2005, Pakti, Tiranë: 2016);Parajsa, (Pakti, Tiranë: 2016). Hom-eri, këngët I-VI, (tek Homerus: Ili-ada, poezia epike dhe përkthimi,Tiranë, 2011). Horaci, Satira dheEpistula, (Lezhë, Lisitan: 2004).Nga shqipja solli në italisht poez-itë Andrra e jetës të Ndre Mjedës,Nji gjethe vjeshtet të Gjergj Fish-tës dhe Këngën e sprasme të Balëstë Zef Serembes. Në dorëshkrim ikanë mbetur dhe një vëllim mepoezi, Jehe të mekuna, dy veprambi Skënderbeun, dhe Lavdi eshekujve, tragjedi dhe trilogjikreshnike, roman në vargje.

MarMarMarMarMarrë ngrë ngrë ngrë ngrë nga Wa Wa Wa Wa Wikipediaikipediaikipediaikipediaikipedia

Mark Ndoja

Faksimile nga dosja e Mark Ndojës

E diel 23 Qershor 2019 - 15HISTORI

Milena NdojaMilena NdojaMilena NdojaMilena NdojaMilena Ndoja

Tiranë me 22 - I - 1965Tiranë me 22 - I - 1965Tiranë me 22 - I - 1965Tiranë me 22 - I - 1965Tiranë me 22 - I - 1965

I dashur Mark!Dje sapo u ktheva në drekë nga puna gjeta letrën tënde në shtëpi. Nuk mund ta marrësh me

mend sa në merak kam qenë, u bënë 24 dit pa marë letër prej teje përveç telegramit! Parmbrëmë tëbëra një telegram me përgjigje, me adresë jo të sigurtë, përgjigje akoma s'kam marrë.

Letra nga njëra anë më qetësovi se mora vesh në radhë të parë se je mirë, nga ana tjetër lajmi idënimit tënd më tronditi për një kohë. Beso se shpejt e kam marrë veten. Sigurisht largimi yt ështënjë fatkeqësi për mua dhe për fëmijët, por edhe këtë radhë të dy palët do ta kalojmë të qetë e mekurajo dhe durim. Meqë jeta na habiti me fatkeqësi, njeriu duket se kur i bie fatkeqësia e parë, epret të dytën dhe kështu me radhë, më me forcë kalitet e dhe e kalon më lehtë. Unë besoj se 5 vjetëttani do të shkojnë më shpejt. Tani që s'je ti, koha më duket se shkon me një shpejtësi të çuditshme,që tani e ndjej se dimri iku, shpejt do të vijë prandvera, vera shum e shkurtër dhe ky vit më duketsikur kaloj, kështu do të kalojnë dhe vitet e tjera. Dhe ja prap shpresojmë se do të jemi bashkë,lindim që të jemi, do të bëjmë çmos për t'i bërë të lumtur fëmijët tanë për aq kohë që do të jemi gjallë.

Fëmijët janë pikëlluar thellë dyke filluar nga Luli, Marinta, dhe Leka i mjerë. Një javë resht nuktë lëshovi nga goja:

"Babi iku ke deti me maqinë me shokun, do vijë të më blejë gjona." Qante me kujë kur unëshkoja në punë: "Mos ik mami, mos e le Lekën vetëm, o babi o mami mos e le Lekën vetëm".Pandehte se edhe unë do ta le vetëm. Nuk i bënte përshtypje babagjyshi, mamagjyshja, Luli etj.

Që ditën që u largove ti, unë mora në shtëpi prindët e mij. Ato akoma nuk janë rregulluar meshtëpi, me t'u rregulluar, njëri nga prindët do të rrijë tek mua me rradhë; për të ngrënë gatuajmëbashkë se na leverdis të dy palëve. Jemi mirë për neve mos kij aspak merak.

Mbas një jave morëm vesh qënjen tënde në Zvernec. Nuk të shkrova unë e para se nuk isha esigurtë për adresën mos kishe ndonjë drejtim tjetër.

U munduam bashkë me fëmijët që ta shihnim në hartë këtë vënd por fatkeqësisht nuk e gjetëm,atëhere Marinta tha "Babi është aq larg tani sa që duhet të ketë arritur në fund të botës!"

Këtu asgjë s'ka ndryshur që kur ke ikur ti. Unë tani kam më tepër kohë të lirë përveç punëssime; për t'u qetësuar, për t'u marë më tepër me edukimin e fëmijëve tanë, ndoshta më vonë edhe përtë lexuar diçka se më ndihmojnë mjaft prindët e mij. Ata janë të vetmit që po kujdesen shumë përmua, sidomos për fmijët t'i bëjnë më të gëzuar.

Në letrën e ardhshme pres të më shkruash për ndonjë send që të nevojitet. E di që me fjetje jeshum hollë më vonë do të rregulloj. Për ato që më kërkonje në letrën e parë po t'i dërgoj me një pakocigare etj. nesër, të cilat munda t'i blej me kursimet e këtij muaji. Në fillim të muajit të ardhëshëmdo të postoj lekë që t'i kesh për ndonjë ushqim ose cigare.

Sa për porositë që më shkruaje: 1) Danten e mora, 2) Osmanit i thashë për librat se erdhi vetëkëtu, dhe do t'i sjellë sa më parë që të gjejë njeri të sigurtë se mos i humbasin, 3) Librin e Cordig-nanos dhe Leteraturën Italjane i kam dërguar fjalë me Lulin dhe ka thënë se do t'i jap, por në faktakoma s'i ka sjellë por mos kij merak se do t'ja marr patjetër sa më parë. Gjithashtu dhe me Ilianu lamë.

Sa për takimin që lejohen për të ardhë ne aty, u gëzova dhe do të bëj çmos që të vij nga Marsi mebabagjyshin ose me Lulin sidoqoftë do të bëj formalitetet dhe do të lajmëroj më parë. Kurse Lekëndhe Marintën do t'i sjell nga vera - Mos u mërzit!

Me shum zor mësohet njeriu me atë që është e re i dashur. E parafytyroj fare mirë gjëndjen në tëcilën ndoshesh ti këtë çast. Po tani sidoqoftë pres një letër më të gjatë mundësisht prej teje.

Kujdesu për shëndetin, dhe dije nëse do të jesh mirë ti me shëndet, të lumtur do të na bësh ne nëradhë të parë.

Nëse do të lejohet që unë të të shkruaj shum dhe shpesh do të shkruaj mos u mërzit!Fëmijët do të shkruajnë herën tjetër me mësime dolën mirë siç ishin në fillim.Shumë të fala nga Babagjyshi, Mamagjyshja, Mela e tjerët.Luli Marinta e Leka me mamin të përqafojnë me mallE ytja MilenaShënime Dr. Safeti shërbeu nga janari në fund të dhjetorit 1966 në Vlorë. Komandant i Degës MPB ishte

Andrea Mici, zv. komandant Niko Paskali.2 H. Qe. Sipas rrëfimit të Markut, ka qenë i pranishëm në Degën e Brendëshme të Tiranës më 28

1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT1965-19671965-19671965-19671965-19671965-1967

VITI 1965VITI 1965VITI 1965VITI 1965VITI 1965

[1] 6-I-1965[1] 6-I-1965[1] 6-I-1965[1] 6-I-1965[1] 6-I-1965

E dashuna Milenë,Jam shëndosh e mirë. Atë ditë që më nisën arrita në Ishullin e

Svernecit, ku më kanë internue për 5 vjet me vendim të Komis-jonit t'Internim-dëbimit pranë Ministrisë së P. Mbrendëshme.

Ti mos u mërzit, kij kujdes shumë për shëndetin tand dhe përedukimin sa mâ të gëzueshëm të fëmijvet, frut i dashunisë sonëfatkeqe. Fatkeqësinë që na ra duhet të dijmë me e durue e mekapërcye sa mâ të qetë.

Lulin ma puth për mue dhe jepi lamtumirën që s'munda t'iajap. Marintës thueji të bahet gocë e fortë e e patrembun, dhe tërrisë Lekën me kujdes e dashuni nane të vogël. Ti e Luli Marintae Leka jeni i vetmi gas i jetës sime të sotme e të nesërme. Magëzoni Lekën dhe thonij nga unë: ti Lekë, je çun mâ i miri! I mjerii vogël nuk duhet të trishtohet me asnji mënyrë!

Na këtu jemi mirë me trajtim të përgjithshëm. Si me ushqim,etj. familja ka të drejtë të vijë me na pamë 1 herë në 2 muaj, prejdatës 25 deri më 30 të muejit, mbasi të ketë marrë leje prej Drej-torisë së P. Mbredëshme të Tiranës. Më shkrueni letra ti e Lulidhe Marinta, tue më tregue për çdo gjâ se si vete familja.

Të lutem më dërgo nji pako letra e zarfa e pulla për korrespon-dencën, më dërgo edhe nja 4 a 5 fletore me nji vijë; mundsisht njipako brisqe rroje "Record" suedeze, brushën e dhambëvet dhe njibar dhambësh.

Bani të fala Llazarit e familjes, Vangjos dhe prindëve të tu.Llazari po pat mundësi të më falë ato letrat e lojës dhe të m'idërgojë.

Mos u mërzit, Milenë. Atij mikut që më ka marrë historinë eletërsisë italjane dhe nji libër të Cordigniano-s thueji t'i kthejëmenjiherë dhe të mos e shkelë kurrë derën e shtëpisë sime as mostë flasë mâ kurrë as me ty as me fëmijtë e mi. Nejse u zgjata kotme këtë punë boshe!

Më shkruej sa mâ parë e sa mâ shpesh, jo vetëm ti po edhe Lulie Marinta.

Të fala e përqafime. Lekën ma puthni 100 herë. Për atë po mërz-item fort fort.

I jueji përjetëMarku.

Adresa asht: Mark Ndoja Pranë Degës P. Mbrendëshme Vlorë

P.S.Milenë, më dërgo në pako edhe nga nji kashé aspirine, fena-

skon e alginë.Osman Shashiqit shkrueji në Shkodër që të m'i dërgojë librat

sa mâ parë, sidomos "Saggi critici" të De Sanctis-it.

DR. SAFET KËLLIÇI

Me mbarimin e Fakultetit tëMjekësisë në vitin 1965

më caktuan si mjek ushtaraknë fillim në Tropojë dhe paskundërshtimeve të shumta, pasrreth 6 muajve pa punë më dër-guan si mjek ushtarak pa uni-formë në Vlorë. Duke mos pasëasnjë lidhje me qënien time siushtarak u angazhova për di-agnostikim dhe mjekim të ush-tarakëve të M.P. Brendëshme(Dega Vlorë) për të burgosuritdhe ushtarakët e postave tëkufirit që nga Fieri deri në Sa-randë. Pata marrë porosi tëveçantë për t'u interesuar sido-mos për 5 personat e internuarnë ishullin e Zvernecit ekonkretisht Gjin Marku,Mark Ndoja, Xhavit Qesja,Maqo Çomo dhe Kristo Budo, icili ishte më i riu. Ky ishte an-

Mbi njohjen me z. Mark Ndoja në Zvërnec gjatë vitit 1966

gazhuar me problemet shëndetë-sore dhe higjeno- sanitare të mje-disit ku rrinin.

E kam shprehur shpesh që kon-siderata maksimale ka qenë përMark Ndojën, si më seriozi, fjalëpak dhe që unë kisha kënaqësi kurbisedoja me të si njeri shumë i kul-turuar, me memorie brilante dheqë sa herë shkoja atje (rreth 15 herëgjatë gjithë vitit) e gjeja duke lex-uar në një sallë të vogël rreth 16m2 afër dhomës së fjetjes dhe disaherë në shoqërinë e Gjin Markut.Meqenëse isha i detyruar të shko-ja dhe të interesohesha për gjend-jen shëndetësore dhe kushtethigjeno- sanitare të tyre, unë për-fitoja nga rasti dhe shpesh herëduke u ndodhur në dhomë me tëndjerin Mark Ndoja kërkoja meinsistim që nga konsideratat e tijpër librin në përgjithsi si sh-krimtar dhe për autorët italianëtë Rilindjes për Danten, Petrarkën,Arioston, Tasson. Desha të mëso-ja mbi këta autorë pasi edhe unë

kisha në shtëpi një libër me përk-thime të poezisë italiane dhe isha iapasionuar mbas letërsisë.

Marku vlerësonte sidomosDante Alighierin që e kishteshumë për zemër, më vonë nga i biriLeka mora vesh që e ka sjellë nëshqip Komedinë Hyjnore, kryeve-prën e autorit fiorentin.

Marku ishte shumë i edukuar,të imponoheshe me sjelljen eveshjen e tij, dhe për të vjelë sa mëshumë nga ai ngaqë ishte shumë iheshtur, më duhej të ndërhyjashpesh. Kur më shoqëronin ko-mandantët e kampit të MPB (që indërronin vazhdimisht) nga pos-ta në bregdet për në ishullin e Zv-ernecit, rezervohesha dhe bëjavetëm punën dhe angazhimin timsi mjek me vizitat përkatëse. Gjatëvitit 1966, Kryetar i Degës sëBrendëshme të Vlorës ishte An-drea Mici, i afërm i Hysni Kapos.

Duhet thënë se Marku gjatëgjithë vitit 1966 nuk u ankua përasgjë shëndetësore.

Faksimile e letërkëmbimit

E diel 23 Qershor 201916 -LETËRSIA SHQIPTARE

Poli Loman është një shqiptare me banim prej 24-vjetësh në Hollandë. Me profesion mësuese Anglishteje, ajo popërpiqet të bëjë kontributin e saj edhe në fushën e letërsisë. Duke cekur temën e komunizmit në Revistën Letrare'Liter', ajo ka shtruar udhën për një roman, të cilin shpreson ta botoj nga fundi i këtij viti. Në këtë tregim, që poboton "Milosao" kemi një aspekt të asaj kohe, por i kuruar me shumë sens mase, që e ruan pastër ndjenjën epezullit për lexuesinT

TREGIM

NGA POLI LOMAN

Ai mëngjes janari i vitit1989 ishte tmerrësishti ftohtë. Gjithë veriu iShqipërisë ishte ngujuar nga bora. Në Qafë

Bari kishte rënë mbi një metër.Frynte një erë e akullt.

Kjo është dita ime, mendoi Jor-goja, pasi u zgjua. Nuk priste dotsa t'i thërriste emrin operativi. Nukkishte vënë dot gjumë në sy. Çfarëdo ndodhte tek dalja? A ishte shqyr-tuar dosja e tij nga Ministria eBrendshme? Kishte ardhur leja përlirimin e tij apo ishte penguar ngalinjat e prishura të telefonit?

Shokët ju mblodhën rreth kre-vatit një natë më parë për t'i dhënëlamtumirën. Ishin mësuar me njëri-tjetrin. Kënduan dhe derdhën lotëgëzimi. U përqafuan dhe kënduansërish. Derdhën përsëri lotë. Festëne ndezën, ashtu në mënyrën e tyre,derisa polici i shërbimit u mbyllidritën dhe urdhëroi të vendosejqetësia. Shumë të burgosur nuk ekishin përjetuar dot këtë moment.Ai po. Ja, emri i tij kumboi ngamegafoni. Jorgo Opari duhej tëparaqitej tek operativi. PërqafoiStavrin. Shokut të tij të ngushtë iduheshin dhe disa muaj për të dalë.Eci në drejtim të daljes. Kur ishteafër portës ktheu kokën ngashokët. Vërtet po linte pas punën erëndë nëpër galeri, përpjekjet përt'u arratisur, intrigat, torturat e dyviteve të fundit, por edhe ato tëSpaçit duruar dhjetë vite merradhë? Për herë të fundit ua bërime dorë shokëve të mbledhur teksheshi.

Formalitetet u kryen shpejt.Rrobat e kampit i la aty dhe veshiato që i kishte dërguar familja. Uhabit kur në korridor pa Zefin, i ciliishte liruar një javë më parë. Aikishte akoma uniformën ngjyrëkafe të kampit. Ashtu i parruardukej komplet i këputur. Priste dotJorgoja edhe disa ditë që të niseshinsëbashku? Rrugët ishin bërë të pa-kalueshme. Pemët ishin shkulurnga stuhia dhe linjat telefonike ish-in prishur. Telefonat nuk punoninas me çentralin. Por Jorgoja nukmund të priste. Duhet të shkontepatjetër në shtëpi. E kishte lajmëru-ar familjen dhe ata e prisnin. Nukbëhej merak për borën. Zefi e pyetinëse kishte dëgjuar për oficerMarkun, i cili ishte nisur për nështëpi në fundjavë dhe ishte sul-muar nga një kope ujqërish. Kish-te qëlluar tre, por kjo gjë i kishteacaruar të tjerëte dhe më keq.Vetëm kapelja dhe revolveri i tij ish-in gjetur katër kilometra larg ka-mpit. Njollat e ngrira të gjakut nëborë, i linin shumë pak vend imagji-natës. Ecja deri në Shën Pal, kundalonin kamionët, zgjaste gjash-të orë. Në borë do të thoshte njashtatë a tetë orë të mira. Mundësiaqë dhe ai të sulmohej nga ujqëritishte e madhe. Jorgoja u menduapër pak. Nuk kishte frikë. Ta lintelirinë e tij të varej nga bora?! Jo,nuk mund të priste. Duhet të iktesa më parë. Larg nga operativi ipashpirt, para se ai të ndohte du-art, siç kishte bërë edhe me të tjerë.Sikur ujku më i rrezikshëm i 'kope-

së', të ishte gati ta sulmonte atë?Cilin skenar kishte bërë gati për të?Kë kishte detyruar të dëshmontekundër tij? Mos kishte folur gjë nëgjumë kundër Partisë dhe ia kish-in çuar të ngrohtë operativit? Parasyve ju shfaq operativi. I lexoiakuzën e re dhe e dërgoi përsëri nëferr. Jo, tani që ishte i lirë, nuk dot'i lejonte atij asnjë sekondë kohëpër të thurrur plane. Më mirëujqërit përjashta se sa kopenë eQafë-Barit. 'Jo, më pret familja,' itha Zefit dhe i vendosur doli jashtënë bardhësinë që i vrau sytë.

#Vasili ishte në ashef. Në të dy

furnellat me gaz zjenin tenxheret.Evelina hynte e dilte dhe e pyestenëse mund ta ndihmonte me diçka,por Vasili donte t'i bënte të gjithavetë. Kishte bërë një goxha plan. Dyjavë të tëra ishte marrë me pazarindhe mezi kishte vendosur se çfarëdo gatuante për shtatëmbëdhjetëveta. Tavolina duhej të shtrohej sipër festë. Më në fund i vinte djali!Më në fund, kompletohej familja. Joti e kishte pyetur se përse nuk ekishte parë dajon e tij asnjëherë.Tina ia kishte treguar se dajojapunonte për ushtrinë dhe se nuk ijepnin leje për të vizituar familjen.A e kuptonte dot një fëmijë si vër-titej bota për t´í treguar historinë evërtetë? Cilat pyetje do të bënte dhecilën përgjigje do të kuptonte? Poedhe nëse do ta kuptonte dhe do t'uatregonte shokëve ashtu siç bëjnëfëmijët, çfarë do të mendonin vallëata? Vetëm dy nipërit e mëdhenj edinin se dajoja i tyre nuk punontenë ushtri, por në një kamp pune.Pse-ja ishte e ndërlikuar edhe përta. Mbase kishte ardhur koha t'uatregonte. Vasili kishte tre mbesadhe katër nipër. I madhi, Leoja, iKrisës dhe Filipit, mbushte tetëm-bëdhjetë dhe ishte maturant në li-ceun artistik të Tiranës. Donte tëbëhej skulptor.

Tani që Jorgoja do lirohej,

shpresonte që biografia e njollosurtë mos e pengonte më. Kjo gjë dodukej nga qershori, nëse Leoja, siskulptori i ri i talentuar do prano-hej në akademinë e arteve. Nga cilaanë do anonte peshorja? Do tashikonin si djalin e një komunistitë përkushtuar, siç ishte Filipi,anëtar Partie me të gjitha privileg-jet përkatëse, apo do ta vinin nëlistën e zezë si nipi i një armiku tërrezikshëm të popullit dhe do tarefuzonin? Vasili e dinte se Filipine mundonte shumë kjo gjë. Bustine Enver Hoxhës që i kishte dhuru-ar Leoja, e kishte vënë në korridor.Vend i përshtatshëm. Nuk e vintedot në ndonjë vend më të mirë nështëpi. Ku e merrte dot vesh një fëm-ijë si ishte puna? Ai ishte kaq kre-nar për punën e tij. Me atë bustkishte fituar çmimin e parë në njëkonkurs të shkollës, ku i mësoninse Partia kujdesej për ta si një nënëe mirë. Dashurinë për udhëheqësine Partisë ja kishin ushqyer që nëklasën e parë. Kështu nuk detyro-hej ta shikonte vazhdimisht bus-tin, dhe ishte dhe një vend i përsh-tatshëm për ata që vinin vizitë qëtë mendonin më ndryshe për ta.Busti mund t´i mbronte nga syri ilig, dhe t'u largonte internimin. Nëkorridor do vihej.

#Jashtë kishte kaq shumë dritë.

Gjithçka ishte e bardhë. Rrezet enjë dielli si me dhëmbë që thy-heshin në kristalet e borës e ver-buan. Bora kishte mbaruar së rëni,dhe era ishte fashitur. Cilin drejtimtë merrte? Aty bora i vinte deri nëbrez. Disa gjurmë të vjetra mbulu-ar me një shtresë të re bore, ishin ivetmi orientim. Andej të ishterruga?Vendosi ta ndiqte. Të ishteky shtegu i oficer Markut? Pa se siudhëheqësi i kopesë i doli përparadhe u paralizua nga frika. Jo, kjonuk mund të ndodhte! Nuk duhettë ndodhte! Për të atin, jo! Një tjetërujk i tharë nga uria e kërcënoi medhëmbët e tij të mprehta dhe i kaf-

shoi pulpën. Po çuditërisht Jorgo-ja nuk e ndjeu dhimbjen. T'i ishinngrirë këmbët kaq sa të mos nd-jente më dhimbje? Një ujk i dytë esulmoi nga se priste dhe i ngulidhëmbët në krah. Bota po i vinterrotull. Dhimbjen e kafshimit tëdytë e ndjeu, por nga krahu nuk idoli gjak. Prap ju bë sebep ajo gjë?Mendonte se sa të lirohej nuk do t´ishfaqeshin më haluçinacionet. Eshkundi veten për t´u shkëputurnga dhëmbët e ujqërve. As mosmendo, as mos mendo! Mos i kishtembijetuar dy herë nga dhjetë vjetburgut për t'u ngrënë nga një kopeujqërish? I ati nuk do t'i rezistontedot lajmit. Dhe nëse ky ishte fati itij, nëse ai u shkaktonte vetëmdhimbje njerëzve të dashur, i tij ish-te faji? Por tani i duhej të ecte, largnga ky labirint bore. Ishte ka-cavjerrë jashtë pusit të errët të Qafë-Barit. Asnjë ujk nuk mund t'iavidhte këtë. Me shumë mundim eçante rrugën nëpër borë. Rrobat iishin bërë qull dhe duart i ishinskuqur nga të ftohtit. I digjnin edhepse pas një ore mundimesh nëpërborë, nuk i ndjente më majat e gish-tave. Arriti në pjesën më të lartë tëkodrave. Ja ku kishte gjithë atëbukuri përpara syve. Mahnitëseishte!Vargmali para tij ngrihej ilartë, i pjerrët dhe plot maja të thep-isura. Ishin pamje që nuk do t'i har-ronte kurrë, por nëse rruga e tij dokalonte në kurrizin e atij mali, dotë bëhej një ngjitje e vështirë. Paratij ngriheshin kurorat e akullta tëpemëve të vetmuara, si kërpudhatë bardha gjigante. Apo ishin ig-loindianësh ku mund të strehohej?Donte të ndalonte sa për të marrënjëherë frymë, por i dukej e pam-undur. Vazhdoi drejt jugut dukembajtur vetëm diellin si pike refer-imi. Pantallonat i ishin ngjitur nëpulpa dhe e pengonin në ecje. Gis-hat e këmbëve i kishin ngrirë. Pasdy orësh filloi të binte borë. Era qënisi të frynte e ngrinte borën dhe iapërplaste në fytyrë. Për njëfarë

kohe eci me sytë mbyllur. Sikur tëkishte një kapuç. Sa mund të du-ronte në këto kushte? Ndjehej ko-mpleti këputur, por duhet te vazh-donte. Kurajo! Një zjarr sado i vogëldo t'i bënte mirë, por me vete nukkishte as shkrepëse, le pastaj ndon-jë drutë thatë. Edhe nëse do të mbi-jetonte nga ky rrugëtim, si do re-agonin njerëzit ndaj tij? Me për-buzje? Përçmim? Refuzim? A dokishte ngelur ndonjë njeri me trutëpa shplarë në qytet që mund tëkuptonte se ai ishte i pafajshëm? Ado të mund të kuptonte ndonjë ngashokët e tij të vërtetën e asaj që kish-te ndodhur? Ç'kishte ndodhur nëbotën e të lirëve ndër vite? Nga cilaanë frynin erërat tani? Nuk ishtemë një tetëmbëdhjetëvjeçar, por njëburrë në të dyzetat. Jorgoja u për-poq që të largonte mendimet nega-tive dhe ndër mend solli Zojën, tëdashurën e tij. A do ta pranonte ajo?Në buzë i ardhi një këngë dashuriedhe filloi ta këndonte lehtaz. Njëzetvjet pa të. Ju shfaq e qeshur dhe mëe bukur se kurrë. Ai e përqafonte, eputhte pa pushim dhe ndjentengrohtësinë e trupit të saj. Ashtuduhet të qëndronte, gjithmonëpranë tij. Me të në krah, mund tapërballonte udhëtimin. Vazhdo!Vazhdo! Edhe pak mundim dhe dota shihte përseri.

#Duheshin shtatë orë rrugë më

këmbë për të arritur në Shën Pal. Istërmunduar nga lodhja mbërritinë një stacion ngarkim-shkarkimipër kamionat. Mos ishte nga flokëte ngrira dhe fytyra e skuqur që jujepte njerëzve të kuptonin se kish-te dalë nga burgu? Ai ndjenteshikimet e tyre shpuese dhearmiqësore pavarësisht nga rrobatcivile. Pa dy kamionë të parkuar,por ato nuk do niseshin atë ditë.Tërë javës nuk kishin lëvizur mak-inat. Pas një ore vendosi të vazh-donte të ecte. Mbase mund të flintenë ndonjë fshat të afërt. Pas nja dyorësh do ngrysej. Papritur dëgjoizhurmën e një kamioni që po afro-hej. Të nisej ai?

Shoferi zbriti nga kabina. Kish-te ditë pa u rrojtur, dukej si i sh-kalafitur dhe binte erë benzinë.Jorgoja e pyeti nëse do të nisej atëditë, por burri i ktheu një jo të thatë.Aq i lodhur sa ishte ai pas tre netëvepa gjumë në kabinë as që bëhej fjalë.Po kjo nuk mundej! Nuk duhej!Vështirë të mbijetonte dot një natënë qiell të hapur. Jorgoja i tregoi sesapo kishte dalë nga burgu pas njëdënimi të dytë prej dhjetë vjetëshdhe ju përgjërua shoferit që të pak-tën ta çonte në një vend tjetër kukishte më shumë lëvizje, që të mundtëvazhdonte udhëtimin e tij për nëKorçë me ndonjë makinë tjetër.Nxitohej se e priste familja. Shoferie vështroi në sy. Nga burgu i QafëBarit kishte dalë? I njihte gjë…?Dhe shoferi përmendi katër emra.Jorgoja i njihte të katër. I tregoi sedy vitet e fundit i kishte bërë në QafëBari dhe para tyre kishte qënë nëSpaç. Jorgoja e vështroi mepërgjërim. Në sytë ngjyrë kafe të

KTHIMI NË SHTËPI

E diel 23 Qershor 2019 - 17BOTIM

shoferit lexoi një shpirt të butë. Tabënte? Shoferi e pa nga koka nëkëmbë, u mendua dhe ia bëri meshenjë të hipte në kabinë. Doniseshin sapo të ngarkohej me pir-it dhe panele druri.

U nisën rreth orës pesë mbas-dite, kur filloi të ngrysej. Nga kabi-na Jorgoja vështronte male të lar-ta të bardha dhe rrëze tyre gremi-na të thella që thithnin, rrugë tëgjarpëruara gropa-gropa që e rris-nin mundësinë e rrëshqitjes. Ishtengopur me malet dhe borën. Mezipriste të arrinte në qytetin e tij. Sido të ndjehej kur të ecte përsëri nëbulevardin e Korçës? Shoferi iandërpreu mendimet duke e pyeturse si kishte rënë brenda. Jorgoja itha se kishte bërë dy herë nga dh-jetë vjet për të famshmin 'agjita-cion-propagandë'. Herën e parë menjë përpjekje për t´u arratisur, edhekishte bërë diçka, po herën e dytëpër parrullat, ishte komplet i pafa-jshëm. Shoferi u gëlltit. Eqeremi,një shoku i tij i fëmijërisë, kishterënë brenda po për 'agjitacion-pro-pagandë.' Po, gati të gjithë politikëtme atë nen i kanë dënuar, shtoi Jor-goja, dhe kuptoi që i shpëtoi gjuha.Po sikur shoferi të ishte pjesë endonjë kurthi? Po sikur diku mëtutje ta priste ndonjë makinë që doe kthente përsëri në Qafë Bari? Jor-goja u mendua. A nuk kishte qënëgjithmonë gjuha e tij dhe dëshirapër t'u treguar i dashur me njerëzitqë e kishin sjellë deri këtu? Mos ubëj kaq naiv, i tha vetes dhe vendo-si të fliste përciptazi edhe pse diçkabrenda tij i thoshte që ta besonte.Kjo ndjesi i dukej marrëzi. Njëzetvjet burg i kishin mësuar ti njihtenjerëzit, thjesht nga pamja e jasht-me dhe mënyra se si shikonin, flis-nin, reagonin. Shqisat i konfirmo-nin se mund ta besonte shoferin,por në të njëjtën kohë i duhej tëmbante sytë hapur. Mund të ishteujk i veshur si dele e butë. Herën edytë, ndësa ishte rrugës për në punëi kishte zënë pritë makina e hetues-it dhe ajo e policisë. Ahhh, kujtimii asaj dite i lëndonte shpirtin. Shof-eri e pyeti për Eqeremin. Jorgoja itregoi se kishte punuar me të përdisa muaj në një brigadë. Njeri imirë dhe punëtor. Edhe atë kot ekishin futur. Bashkë bënin normëtë dyfishtë për të blerë ditë lirie.Sytë e shoferit u njomën nga lotët.'Më mungon shumë, ishte shoku immë i mirë. Jemi rritur bashkë, ishimsi vëllezër. Kam vajtur disa herë përta takuar, por nuk më lejuan se nukjam i familjes'. Fjalët e tij e prekënJorgon pa masë. Nuk mund të ish-te kurth. Vendosi ta besonte. I tre-goi se merakosej për Eqeremin. Qëprej disa muajsh e kishin futur nënjë grup pune me dy spiunë. Jorgo-ja i njihte ata nga Spaçi. Iknin kampmë kamp dhe i spiunonin të burgo-surit sapo fitonin besimin e tyre.

Dhe operatori nuk e bënte atë gjëpa ndonjë plan. Shumë shokëve uishin vënë dënime të reja gjatë vua-jtjes së dënimit të parë apo në dalje,kur liroheshin. Disave nga dhjetëvjet, por kishte bërë vaki t'ju jep-nin edhe njëzet vjet shtesë. Nataishte e gjatë, dhe për ta mbajturshoferin zgjuar, Jorgoja i tregontehistori për heronjtë, artistët, muzi-kantët dhe shkrimtarët e kampit. Itregoi edhe për revoltën e 73-shit nëSpaç dhe atë të Qafë Barit, qës'kishte dhe aq shumë që kishtendodhur. Ai i kishte përjetuar tëdyja. Shoferi bënte pyetje pas pyetje.Për revoltat nuk ishte publikuargjë në shtyp.

#Vasili kënaqej me zhurmën e

nipërve dhe mbesave që luanin meborë para portës. Kishin bërë njënjeri prej bore dhe gjuanin njëri-tjetrin me topa bore. Ai dëshirontetë rronte aq sa të mund të shikontedhe një filiz të djalit të tij të luantemes tyre. Ndërkohë të gjithë kish-in mbërritur dhe gatimet ishin gati.Evelina dhe vajzat shtronin tav-olinën ndërkohë që burrat dëgjo-nin historinë që tregonte Filipi përnjë aeroplan zbulues armik tëkapur brenda qiellit shqiptar. Lajmiishte akoma sekret, por ai mundt'ua besonte kunetërve. Vasili kish-te bërë kërcunjtë e druve gati përta mbajtur zjarrin ndezur. Atë natënuk do vinin gjumë në sy. Vetë kish-te dy net me rradhë që nuk e zintegjumi. Posaçërisht për Jorgon kish-te bërë mish qengji të pjekur, lloj-lloj salcash dhe perimesh që shko-nin me mishin. Nga shefi dilte njëpërzjerje e këndshme aromash dheVasili ndjehej i gëzuar që po e pristetë birin me gjërat më të mira që kish-te.

Evelina kishte disa javë që mer-rej me pastrimin rrënjësor të sh-tëpisë. Gjithçka duhej të ishte qeli-bar për ardhjen e Jorgos. Kishtelyer muret me gëlqere, kishte larëxhamat, kishte shkundur qilimatdhe dyshemetë e drurit i kishtefërkuar me furçën metalike derisa

të gjitha dërrasat të ndrinin si dylli verdhë.

Ora kaloi tetën dhe Jorgoja nukkishte ardhur akoma. Ushqimi uftoh. Vendosën t'i ulnin fëmijët përtë ngrënë.Vetë mund të hanin edhemë njëmbëdhjetë ose dymbëdhjetëtë natës. Evelina do kishte dashurtë kishte marrë një telegram ngaJorgoja, ku të paktën të thuhej senë ç'orë ishte nisur. Ju qa Vasilitduke i thënë se e mundonte njëparandjenjë e keqe, pikërisht sepsekishte dëgjuar që rrugët në veri ish-in të zëna nga bora. Vasili e ur-dhëroi të mbyllte gojën; nuk ishtenevoja të frikësonte dhe të tjerët.Nëse ishte e nevojshme do prisningjithë natën. Vetëm djali t'u vintepas asaj nate të gjatë. Mund të sh-tronte dy dyshekë përdhe të shtri-heshin fëmija dhe mundësisht tëkujdesej që të gjithë të kishin përtë pirë. Joti, më i vogli i nipërve,pyeti se me kë ngjante daja. Nuk ekuptonte pse nuk e kishte parë as-njëherë dhe pse nuk i kishin dhënëlejë nga puna, të paktën sa për njëvizitë. Evelina u gëlltit dhe i tregoipër komandantin shumë të rreptëqë kishte ushtria, i cili nuk i kishtedhënë asnjë ditë të lirë. Por sonteai do të vinte në shtëpi dhe nuk dotë punonte më për ushtrinë.Vasilifilloi një serenatë kur pa se pritja egjatë i lodhi të tjerët. Ua bëri meshenjë vajzave që ta shoqëroninduke shpresuar se edhe dhëndurëtdo bashkoheshin me ta.

#Jorgoja u zgjua nga një tron-

ditje e fortë. Kamioni bënte një zhur-më të tmerrshme, gërhitëse. Shof-eri u zgjua si i përpëlitur. Jashtëishte pus. Dritat e kamionit ndriço-nin rrëzën e malit. Shoferi shtypimenjëherë freksionin dhe fiku mo-torin. Zbriti nga kabina. Sa me fatqë ishin që nuk kishin rënë majtasnë greminë! Pjesa e rrugës ku poecnin ishte e drejtë dhe kjo gjë ukishte shpëtuar jetën. Po të kishindalë nga ndonjë kthesë nuk do t'ikishin mbijetuar përplasjes. Shof-eri ishte i shqetësuar ngaqë pjesa e

përparshme e kamionit ishte mjafte dëmtuar. Kontrolloi nëse ndizejmotori dhe nxori disa dërrasa ngangarkesa për të kthyer kamioninpërsëri në rrugë.

'Do t'ia dalim mbanë,' i tha Jor-goja shoferit për t'i dhënë zemër.

#Rreth orës një të natës u shur-

dhuan bisedat në dhomën endenjes; fëmijët flinin mbi dyshekë,por dhe dy dhëndurët i kishte zënëgjumi. Për Vasilin u bë e qartë seJorgoja nuk do të vinte atë natë.Cila makine do ta sillte pas me-snatës? Autobuzat e fundit arrininrreth orës njëmbëdhjetë në staciondhe transport tjetër nuk kishte. Poprisnin më kot dhe asnjë nuk gux-onte ta thoshte sepse nuk donin tëlëndonin më tepër Vasilin dheEvelinën. Filipi i mërmëriti diçkanëpër dhëmbë Krisës. Prap po jusillte telashe ai vagabondi? Ajo iktheu një vështrim të rreptë. Tëguxonte të thoshte dhe ndonjë fjalitë tillë, dhe ai nuk e prekte më medorë. Tavolina kishte mbetur e sh-truar, gati për të ngritur dollinësapo të hynte Jorgoja. Një dritëkandili ndriçonte mbi tavolinë.Evelina e kishte mbyllur dritën përtë kursyer korentin. Vasili vetë re-fuzonte të bënte ndonjë sy gjumë,por nga ora katër e mëngjesit, ilodhur siç ishte, iu mbyllën sytëvetvetiu.

Rreth orës pesë në mëngjes, kurtë gjithë kishin rënë në një gjumëtë thellë, Vasili u ngrit menjëherënga zhurma e guriçkave që për-plaseshin në dritaren e dhomës sëndenjes. Kërceu nga krevati dhethirri: 'O bir! O biri im! Më në fund!'Nxitoi të dilte nga dhoma pa u men-duar se mund të pengohej dukekapërcyer fëmijët që flinin përdhedhe zbriti shkallët. Hapi portënduke iu dridhur duart. Përqafimizgjati gjatë. Lotët i rridhnin lumë.Koka e Jorgos u mbështet për pakmbi supin e Vasilit. Qanë. Të dy upërqafuan, u puthën dhes'ndaheshin dot. Evelina, e cila zbri-ti poshtë direkt pas Vasilit, hapikrahët, pushtoi të birin dhe embështeti pranë gjoksit të saj.Motrat e përqafuan dhe puthën melot në sy.

Sa shumë kishte ndryshuar ngapamja. Dita e kishte vizituar disaherë në Spaç, por dy vitet e funditqë ishte në Qafë Bari, nuk kishtemundur të shkonte. Dita donte t'ithoshte se ishte dobësuar sëtepërmi, por u përmbajt. Si mundtë dukej ndryshe me ushqimin aqtë keq dhe racionet e kufizuara. Ish-te e lumtur që më në fund kishteardhur në shtëpi. Ajo i ledhatoikokën me flokët e prerë shkurt dhee tërhoqi drejt saj për ta përqafuarfort. Derdhi lotë gëzimi dhe hidhëri-mi në të njëjtën kohë. Fëmijëtzbritën nga shkallët dhe u sulën të

Shkrimtari Vangjush Saroështë një ndër lëvruesit ezhanrit të humorit dhe sat-

irës. Janë të njohura vlerësimete kritikës letrare për librat e botu-ar nga autori, midis të cilëve: Ro-mani “Kurora e Ballkanit”, libratme fabula “Trumcaku ftillon Fer-rën” e “Gomar apo Kaproll?” sidhe novela “Djali që u bë tullum-bace”, e publikuar në shqip dheanglisht.

Këtë sezon, autori vjen te lex-uesit me dy botime të reja: “Mis-ioni i z. Ndrio” dhe libri me fabu-

Publikohen romani “Misioni i z. Ndrio” dhe përmbledhja me fabula “E dashur Dhelpër!”…

Botime të reja në zhanrin e humorit dhe satirësla “E dashur Dhelpër!” Romani“Misioni i z. Ndrio” është njërrëfim e thirrje për përmirësimine situatës ekologjike dhe të krizësshpirtërore të shoqërisë së sotme.Libri ka në qendër një profesortë varfër, që ëndërron të ndry-shojë Botën, duke kujtuar jetënnë epokën kur njerëzimi endenuk ishte ‘dorëzuar’ te zhurmat,plastika dhe kakofonia e elek-tronikës.

Aventurat e këtij personazhinë shkolla, biznese, azile, kan-tiere e plazhe, ku ai shkon për të

sensibilizuar njerëzit për këtëdegradim, rëndom përfundojnënë mënyrë zhgënjyese. ProfesorNdrio është një ëndërrimtar, një

‘luftëtar’ që për shkak të rretha-nave, bëhet grotesk; ai e bën lex-uesin të qeshë, por edhe të medi-tojë: më në fund, pas ndotjes dherrënimit shpirtëror, qëndrojnëmonopolet dhe sistemi aktualpolitik.

Libri me fabula “E dashurDhelpër” është në vazhdën e njësërë publikimeve të autorit nëkëtë gjini, ku ai përpiqet të per-formojë në mënyrën e vet, dukekombinuar rrëfimin gazmor meelemente lirike dhe peizazhe të‘vizatuara’ me pak vargje. Me fab-

ulat e tij, shkrimtari i drejtohetnjë spektri të gjerë lexuesish, mësë pari të vegjëlve.

Librat janë publikuar nga entiERIK Botime dhe janë ilustruarnga piktorja Alma Skënderi.

Aktualisht, shkrimtari Vang-jush Saro jeton në Vankuver(Kanada). Ai mban dy çmime ko-mbëtare: Për librin me tregime“Biri i ambasadorit” dhe për nov-elën “Polic Këmbëvogli”. Disa ngakrijimet e tij letrare e publicistikejanë publikuar edhe në gjuhë tëhuaja.

përqafonin dajën. Sa ishin rritur!Sa mirë që më në fund ishte në shtë-pi. Jorgoja shikonte brenda sh-tëpisë për të parë se çfarë kishtendryshuar gjatë dhjetë vjetëve.Busti i Enver Hoxhës në korridor ira menjëherë

në sy. Pushti, që ishte fajtorikryesor për vuajtjet e tijnjëzetvjeçare nëpër burgje e kampe,qëndronte në korridorin e shtëpisësë të atit! I hipi gjaku në kokë dhe itha të atit: 'Kush na e ka bërë nder?'Kur dëgjoi se e kishte bërë vetë Leo-ja, reagoi i inatosur. 'Nuk bëje dotnjë bust të gjyshit Vasil, ti Leo? Dokishte qënë shumë më mirë!'

Të atit i drejtoi një vështim sh-katërrues, tundi kokën 'Jo' nga Le-oja, dhe pa përsëri të atin. 'O ai, ounë!'

Vasili u gëlltit. 'Jorgo, bustinduhet ta mbajmë. Sidomos tani qëu ktheve ti. Ti nuk di gjë si ështëjeta jashtë burgut. Ne jemi mePartinë,' u përgjigj ai duke parë ngaFilipi. Kështu erdhën kohërat. Ësh-të e rëndësishme. Përpiqu ta kup-tosh të lutem.' Jorgoja nuk po kup-tonte asgjë nga biseda me të atin.Nga se kishte frikë ai? Mos kishtendryshuar gjë babai, apo duhet tëfliste kështu për hir të dhëndrit apotë komshinjve?

Sa për Jorgon, busti e kishte ven-din në qilar. Më mirë akoma do ish-te ta hidhte përtokë dhe ta bëntecopa-copa duke e shkelur me këm-bë, derisa të bëhej pluhur. Vasilipsherëtiu thellë. 'Kur digjesh ngasupa i fryn dhe kosit, o bir'.

Vasili u përpoq të ndërrontetemën e bisedës. Kishin ndryshuarshumë gjëra që kur kishte ikur Jor-goja. 'Por thesin dhe dorezat e bok-sit t'i kam ruajtur poshtë siç i le.'Jorgoja buzëqeshi. Kjo gjë ishteshumë kuptimplotë për të. 'Po Dori,shoku i tij, kampioni i boksit, akishte dalë nga burgu i Burrelit?'Vasili tundi kokën me një 'Jo'.

Evelina qante. Ishte gati e pabe-sueshme që i ishte kthyer i biri. Idukej si kur për vite me rradhë kish-te jetuar një ëndërr të keqe që ishfaqej natë pas nate, dhe tani mëtë gdhirë kjo ëndërr do t'i largohejmë një psherëtimë. Ndjente se doçlirohej prej saj njëherë e përgjith-monë.

Krisa e pyeti si kishte kaluarrrugës. Jorgoja e pa në sy dhes'mundi të nxirrte dot fjalë, porvetëm qante. Dhjetë vjet të gjata pau parë. Ajo ishte e vetmja motër qënuk kishte shkuar ta takonte nëburg gjatë dënimit të dytë. Ishtegruaja e një komunisti të betuar,por mbetej motra e tij. Arsyen edinte mirë, por përsëri i dhimbte nëbrendësi të shpirtit.

'Pse zgjodhe të punoje për ush-trinë, daja Jorgo?' e pyeti Joti kuru futën në dhomën e ndenjes.

Jorgoja u gëlltit......

E diel 23 Qershor 201918 - SHËNIME UDHËTIMI

RRETROSPEKTIVË

Shkrimtarja dhe përkthyesja jep perceptimin e saj për kohën e luftës në Kosovë dhe momentet e para të lirisë. Kurrë nukka ndodhur në historinë e popullit tim që të provojë dhe të jetojë ato mbresa të pranverës së paharruar 1999, shkruan ajo...

NGA MERI LALAJ

Në Kosovë ndodhet njëshpellë nëntokësore e quajtur Shpella e Gadimes.

Brenda saj gjenden disa skulpturatë krijuara prej mermeri. Më 8 prilltë vitit 1981, kur patën filluar për-leshjet në Kosovë, në gazetën "Dri-ta" u botua tregimi i Zija Çelës"Mermeri që pikon". Është njëtregim i mrekullueshëm ku ndër tëtjera Zijai rrëfen për dy stalagmitetë kësaj shpelle të formuara nga pik-pikat e mermerit e të emërtuara, ajoe formuara poshtë përtokë -Xhulie-ta dhe tjetri prej pjesës së sipërme -Romeo! Sipas përllogaritjeve të sh-kencëtarëve këto dy statuja tëdashuruara do të takoheshin menjëra-tjetrën pas njëqind e pesëdh-jetë milionë vitesh. Kur lexova këtëtregim gati kam ulëritur me zë tëlartë: Përse, o Zot, që je në qiell nandëshkon kaq keqas neve që jeminë tokë? Dhe…

Kurrë nuk ka ndodhur nëhistorinë e popullit tim që të pro-vojë dhe të jetojë ato mbresa të pran-verës së paharruar 1999. Vërtet ko-sovarët vërshuan këtu të ndjekurnga serbi, por Kosova na erdhi këtue përballë kësaj gjëme kemi shtrën-guar fort zemrën, muskujt e nervat.Sikur jemi zbutur. Tek ne nuk pondodhin as vrasje, as vetëvrasje.Ngjan sikur jemi lidhur pak më fortme njëri tjetrin, jemi bërë paksa mëtë kujdesshëm, njësoj sikur të gdhin-im netët pranë një foshnje me tem-peraturë të lartë të përhumbur nëkllapi e ne mundohemi që t'i japimgrimca prej shpirtit tonë vetëm evetëm që ta kthejmë përsëri në jetë.

Shpresojmë që të bëhet mëmirë. Po ndoshta Europa, Amerikado të tallen me fatin tonë, atëherënuk ia vlen të jetojmë më. Vërtetndodhi një tragjedi e tmerrshme, porsë paku ne u përballëm me njëritjetrin: shqiptarë e kosovarë si kur-rë më parë. U pamë sy ndër sy, dëg-juam zërat e shoku-shokut, tokëmduart e biseduam për hallet. Ata qëaq shumë e patën ëndërruar Ti-ranën dhe ne që aq shumë e patëmëndërruar Prishtinën. Sa më pranëtmerrit të jesh aq më i forte bëhesh.Çudi. Kurrë nuk do e besoja.

1 prill 19991 prill 19991 prill 19991 prill 19991 prill 1999Në ora 12 të drekës u takova

me artisten tonë të mirënjohur RozaAnagnosti dhe biologen Mira Pird-eni, të tria vajtëm tek Hotel "Ar-bëria" ku janë vendosur kosovarëte dëbuar. Sapo futemi brenda, atytek salla e madhe e hyrjes, më delpërpara një vogëlushe e brishtë medy sy të hapur fort. E pyes: -Si tëquajnë? -Vesa - më përgjigjet dukemë vështruar ngultas. -Sa vjeç je,Vesa? (Vogëlushja ngre para fytyrësdhe më tund katër gishtërinj të veck-ël). "O Zot, mendoj, qenka katër vjeçenjësoj sa mbesa ime Vanessa". Tako-hemi dhe bisedojmë me shumë tëardhur dhe miqësohemi me katërmotra mësuese nga një fshat pranëSuharekës (Therandës), ato janë:Ajshe, Sinavere, Feridja, Afërdita

Kryeziu. Vajzat patën fat që të miqë-sohen me Roza Anagnostin. Ua patadhënë fjalën se pas luftës do të shko-ja t'i takoja gjë që ende nuk e kambërë. Aty në hotel ishin strehuar mëse 300 njerëz dhe gati gjysma qenëfëmijë të vegjël. Një djalë 12-vjeçar eshtruan në spital me depresion ner-vor, kushedi se çfarë kanë parë sytëe tij? Aty asaj dite u takova rastë-sisht me Sebastian Gricourt, që shër-ben në Kryqin e Kuq të Gjenevës, iudrejtova anglisht, por ai flisteshumë mirë shqip dhe ndihmontekosovarët për të gjetur njëri tjetrin.Kam takuar dhe kam dëgjuarshumë histori të dhimbshme tëndarjes së familjeve: nëna me trefëmijët këtej, kurse babai me dy tëtjerë mbetur në mal, gjyshër menipër e mbesa, por pa bijtë pranë ekështu me radhë.

Aziz Veliqi më telefonoi ngaGjermania e më tha se dajat e tijBali dhe Ramadan Osmani ndodhennë Tiranë. U takova me Xhonin qëpunon përkthyes për Gjykatën eLartë të Hagës, të dy shkuam nëPallatin e Spotit "Asllan Rusi", igjetëm dajat e Azizit e të nesërmen indihmuam që të gjenin një shtëpime qira. Atje në Pallatin e Sportitqe një tmerr: përmbi dysheme kish-in shtruar dyshekë sfungjeri radhë-radhë e njerëzit shtrirë sërë-sërë.Shpërndahej bukë dhe supë.

Tanimë nëpër rrugët e Ti-ranës djemtë e rinj nuk përdorin mëaq fjalë të ndyra si më parë teksaflasin me njëri tjetrin, madje edhetoni i të folurit është më i ulët.

Rrugëve të Tiranës nëpëroborre shtëpiash janë varur e sa-juar tela ku të ardhurit nderin rro-bat e lara, ndoshta ato tesha nukkanë qenë të pluhurosura e të për-baltura vetëm nga udhëtimi i gjatëe i mundimshëm, por edhe të përg-jakura nga plagët e marra prej plum-bave të serbit kobzi.

Po sytë e të gjithëve kanëndryshuar. Edhe sytë tanë. Edhesytë e atyre që kanë ardhur prejKosove, ata sikur kanë një vështrimpaksa përdhe, sikur të kërkonin diçgjë të humbur, por edhe në sytë tanë

nuk ka gëzim megjithëse po vjenpranvera. Kam qarë me zë e megulçim tek pashë në lajmet në TVnjë vogëlush nja pesë vjeç në fush-ën e Kukësit tek çapitej i vetmuar ekokën prapa e kishte të mbështjellëme fasha të bardha e me leukoplast.Një nëne ia kishin djegur serbët tëpesë fëmijët, ajo nuk fliste fare, asn-jë fjalë, rrinte gojëkyçur. Po përse iduhej më jeta kur ia kanë vrarë tëgjitha jetët.

Thonë se është në modëngjyra e kuqe, shoh shumë femraveshur kuq e zi, edhe Manjola mëtha në telefon se kur shkonmbrëmjeve në lokale vishet kuq ezi.

Në kampin e Çe Në kampin e Çe Në kampin e Çe Në kampin e Çe Në kampin e Çegggggran-ran-ran-ran-ran-it: Diellëza, Njomëza,it: Diellëza, Njomëza,it: Diellëza, Njomëza,it: Diellëza, Njomëza,it: Diellëza, Njomëza,

VVVVVesa…esa…esa…esa…esa…Më 4 qershor 1999 nisem për

në Tetovë me një autobus nga Tira-na. Në kufirin e Qafë-Thanës nazbresin për kontroll. Na rreshtuannë kolonë për një dhe na shihninsikur do të hynim në Maqedoni përtë bërë hatanë. Teksa qëndroja atypërballë me rojat maqedonasepërsëritja me mend fjalët e Himnittonë të Flamurit.

Takimi poetik i Tetovës iu

kushtua plotësisht Kosovës, luftëstë saj për liri. Pas mitingut takovaRamiz Kelmendin dhe ZejnullahHalilin, të cilët janë të strehuar nëMaqedoni për kohën e luftës. Tënesërmen afër mesditës vajtëm nëkampin e Çegranit. Atje janë stre-huar 45 mijë a më shumë të dëbuarnga Kosova. Ky kamp është i vendo-sur në një pllajë, janë ngritur qin-dra tenda sërë-sërë. Në rrugën qëgjarpëron përtej përmes pluhurit tëkuqërremtë, syri të rrok lëvizjenjerëzish, radhë tezgash që shesinperime dhe lëngje frutash, makinaambulance, tanke, njerëz që zbres-in për të mbushur ujë, sepse nëkamp uji mungon. Ujin aty e sjellinme çisterna. Drejtori i kampit ështëzoti Fadil Xhelili. Në ndryshim ngakampet e tjerë të ngritur në Maqe-doni për të dëbuarit e luftës, në këtëkamp nuk shërbejnë maqedonas,por vetëm shqiptarë si edhe të huajnga organizatat si "Mjeku pa kufi",gjithashtu aty është ngritur një spi-tal norvegjez me të gjitha pajisjetpër urgjencat kirurgjikale.

Futemi në njërën nga tendat erregulluara me ndenjëse plastike.Aty bisedojmë me një pjesë fare tëvogël të të strehuarve në këtë kamp,kështu mund të përmend emra:Adem Bejta, mësues i shkollës fil-lore dhe vëllai i Murat Bejtës,Skënder Idrizi, mësues i gjuhës sh-qipe, Mexhit Havolli, mësues gjuhë-letërsie nga Podujeva, i cili në vitin1997 ka botuar edhe një libër "Vdek-ja e Panit"; Hakiu nga Ujmiri ështëvullnetar dhe punon si berber. TakojMerita Krasniqin nga Drenica,Vjollca Gërgurin, Lule Aliu-Kabashistudente, Fatbardhën, e cila për-gatit një recital poetik me fëmijët,që na përshëndesin nga skena e sa-juar aty për aty. Shohim se ka njëfushë volejbolli dhe një basketbolliku luajnë të rinjtë. Ndërsa kalojmëpërmes çadrave, syri na zë burra tëulur, që luajnë shah, apo me radionnë dorë duke dëgjuar lajmet nga:Dojçe Vele". Poeti Zeqir Krasniqipasi dëgjon recitimin e një djalit tëvogël e ngre hopa në krahë duke ithënë: "Dëgjo, Ylli, ti do ta takosh

edhe Adelina Mamaqin… edhe RifatKukajn… (duke përmendur disaemra shkrimtarësh për fëmijë) … seata janë gjallë dhe do të shkruajnëlibra për ty."

Pyes sesi i kanë emrat disa fëm-ijë e më përgjigjen: "Gafur, Burim,Kreshnik…" e shtojnë se duan tëkthehen në vendin e tyre në Kosovë,duan të shkojnë atje sa më parë.

Ndërsa ecim përmes tendave,pranë na kalon një grua me një go-vatë të madhe të kaltër ku ka futurteshat për t`i larë, si përherë gratëjanë tepër praktike dhe shumë tëvetëdijshme që çdo aftësi të tyren tavenë në shërbim të familjes. Kështuato gatuanin në tokë mbi dy gurëku kishin mbështetur tenxherendhe diku kishin mbledhur dru e sh-karpa e kishin ndezur zjarrin për tëzier gjellën. Por zjarrin e sajoninthjesht edhe me copat e letrës apo tëkutive prej kartoni, mjafton që tëdigjeshin e të bënin një filxhan kafeapo çaj. Ndërkaq marr hopa nëkrahë një vogëlushe pesëvjeçare, ecila, porsi një zog më cicëron dukemë recituar një vjershë të bukur. Bëjnjë fotografi me këtë vogëlushe që eka emrin Egzona. Edhe vajza tëtjera kanë emra shumë të bukur:Diellëza, Njomëza, Vesa, vetëm sefytyrat e fëmijëve janë të menduara.Nuk e dinim se largimi i tyre prejkampit do të ndodhte aq shpejt paspak ditësh.

Atje asht trolliAtje asht trolliAtje asht trolliAtje asht trolliAtje asht trolliNë ditët e para të ardhjes së kos-

ovarëve këtu, nuk përmendej fjala"kthim", më vonë duke dëgjuarlajmet e duke hamendësuar nëpërbiseda po thuhej se kosovarët do tëqëndronin edhe gjatë dimrit. Porndodhi mrekullia: Politikanët ranënë ujdi që trupat e NATO-s të hyjnënë Kosovë, kjo qenkërka liria. Mëpat thënë Albulena: "Dua të jem epara që të hyj në Kosovën e lirë… ""Jo," ia pata kthyer, "dua unë të jeme para të shkoj në Kosovë se nukkam qenë kurrë." (Tani Albulena kamall për të ardhur rishtas në Ti-ranë.)

Në mbrëmjen e 11 qershorit, Xho-ni ishte tek unë, po pinim çaj dhekafe e po ndiqnim lajmet, papritmasCNN njoftoi për fundin e luftës nëKosovë. Kurrë nuk e kam parë Xho-nin aq të gëzuar, hidhej përpjetë mekëmbë e duar porsi fëmijë. E përsërilajme për ta besuar plotësisht tëvërtetën. Disa studentë nga Preshe-va, që studiojnë këtu, banojnë në tënjëjtin kat me mua, kur dola për tëpërcjellë Xhonin i pyetëm: "A e dinise Kosova u çlirua?" Nuk e dinin. Ene do të dëshironim ta dërgonimlajmin e mirë deri lart në qiell. Mësë fundi Zoti vuri dorë për të mirëne shqiptarëve.

Kosovarët e ardhur këtu u nisënpër t`u kthyer në vatrat e tyre. Mëpat thënë një nuse e re kosovare:"Ani se janë kall shpijat, trolli atjeasht!" Dhe u nisën ata me vetura,traktorë, furgona, kamiona. Tëgjitha rrugët e botës të shpien përnë Kosovë, edhe qiejt janë hapur (jo

Përballja me Kosovën

Për KosovënPo atje në dheun e përg-jakur e të përflakur çfarë pondodhte? Vallë a kishtembetur dikush atje nëKosovë, për ta mbrojturtruallin? A u kish dalëdikush për zot fëmijëve dhepleqve mbetur nëpër male?Po, atje ishin luftëtarët eUÇK-së dhe lufta që bëninata si të thuash na vurinderin në vend edhe neshqiptarëve për të shlyer disiturpin e vitit nëntëdhjetë eshtatë. Çdo pasdite dëgjonimdhe i jetonim me ankthlajmet, të cilat vinin drejtpër-drejt nga fronti i luftës. Vijon në faqen 20

E diel 23 Qershor 2019 - 19MEA CULPA

FFOTOGRAFIA

Autores i është dashur të përzgjedhi ndër mijra foto të realizuara, punë tepër e madhe, sidomos po të kihet parasyshndërkoha prej vetëm 8-9 mujore e realizimit të tyre. Gjatë këtyre muajve ajo ka pasur nxitëse dhe përkujdesje fjalën emençur dhe plot kulturë të pedagogut të fotografisë, dr. Shpend Bengu..

NGA QERIM VRIONI*

Para disa ditësh në njënga mjediset e MuzeutHistorik Kombëtar nëTiranë, u hap ekspozitafotografike me titull

"Vortex" (Vorbull) të autores së reVojsava Sulo, studente e vitit tëdytë, në Degën Dizajn në AlbanianUniversity të kryeqytetit. Në ek-spozitë, e cila është përmbledhje epunëve për lëndën e fotografisë, uparaqitën 36 punime të ndara në12 kategori.

Vlen të theksohet se, për tëarritur tek punimet e ekspozuara,autores i është dashur t'i përzgj-dhi ato ndër mijra foto të reali-zuara, punë tepër e madhe, sido-mos po të kihet parasysh ndërko-ha prej vetëm 8-9 mujore e realiz-imit të tyre. Gjatë këtyre muajveajo ka pasur nxitëse dhepërkujdesje fjalën e mençur dheplot kulturë të pedagogut të fo-tografisë, dr. Shpend Bengu, ishquar më herët edhe në lëvrimine multimedia-s në universitetetbrenda dhe jashtë vendit. Madje,edhe nisma dhe kurimi i kësaj ek-spozite i takon atij

Shënojmë, veç të tjerash, seshpenzimet për përgatitjen dhehapjen e ekspozitës janë mbuluarnga familja e studentes Sula, tëcilat ekspozita i ka justifikuarplotësisht.

Fotografia, kjo veprimtarishoqërore, shkencore, politike, poredhe artistike, e pagëzuar rreth 180vite më parë nga AkademiaFranceze, ka kryer një udhëtim tëgjatë deri në ditët tona. Ajo, gjatërrugëtimit të saj, është ushqyer meteknika dhe tematika te reja,përveç përdorimit të përditshëm, ile brezave një pjesë të vogël të sh-krepjeve, më ndryshe ajkën eajkës, ato që i ngjallin kënaqësiestetike njeriut e që futen në Fo-tografinë e Artit dhe në Historinëe saj.

Sot kudo në botë po përdorengjerësisht për fotografim edhe tele-fonat celularë, të cilët falë zhvilli-

meve të vrullshme teknologjikekryejnë afërsisht rolin e aparatitfotografik digjital, pra me shumëmundësi teknike të kapjes sëimazhit. Me një të tillë ka punuaredhe Vojsava për realizimin e kë-tyre fotove, por me aftësi të veçan-ta përdorimi, duke arritur edhe nëhapjen e ekspozitës "Vortex".

Shumica dërmuese e fotovetë paraqitura janë në bardhë e zi,pak fare janë me ngjyra, si duketfotografja e re, pëlqen më shumëimazhe me dy ngjyrat zanafillësetë fotografisë, shenjë edhe e kërke-save estetike të saj por edhekerkesë e pedagogut.

Një pjesë të fotove të parqitu-ra në ekspozitë, edhe sipas fjalëvetë vet studentes, i ka realizuar pasie ka menduar gjatë paraprakishtsubjektin. Këto lloj shkrepjesh,hyjnë në fotografinë konceptuale,lëvrimi i të cilës në vendin tonë ka

...nga numri i shkuar

“Milosao” e këtij numri ishte relativisht e mirë. Redaktori mendoi se vendinkryesor duhet ta merrte Çmimi kulturor letrar maqedonas që ka merituar ArianLeka. Në nder të këtij çmimi, redaktori botoi fjalën e plotë të Lekës,që u prit mirë nga lexuesit. Provë për këtë ishin disa telefona të ardhurnga shumë drejtime, që tregonin interesin për suplementin por ngaana tjetër dhe respektin për autorin. Një ndjesi e bukur, kur ekzistonnjë solidaritet i tillë. Presidenca e Shoqatës së Shkrimtarëve të Maqe-donisë dhe Juria e ngritur prej saj ka vlerësuar me çmimin ndërko-mbëtar prestigjioz “Skeptri letrar 2019” poetin Arian Leka, si autor-in përfaqësues nga poezia e sotme evropiane dhe ky duhet të jetë lajmi bukur për vendin.

Redaktori botoi edhe një shkrim bajagi të gjatë të Gjergj Sinanit,që kishte bërë një përqasje interesante me filozofin Shplenger. Autorina prezanton një nga filozofët më të mëdhenj të shekujve të shkuar,bashkë me një argument shumë interesant, që lidhet me matema-tikën dhe ku autori në vazhdën e auditorëve të tij të hapura e bëri shumë praktikepër lexuesit. Paçka gjatësisë, duhet të themi se ishte një shkrim i mirë dhe që tëinteresuarit e kanë shijuar.

Pas pak kohësh, akademiku Rexhep Ferri, autori i njohur nga Kosova vjen me

një esse, ku notat ekzistenciale e bëjnë të japë dhe një përshkrim të njëshpirti, i cili ndjen gjithnjë e më shumë zhgënjim. Ëndrrat që nuk u reali-

zuan, por edhe shumë nga paradokset e kohës, të cilat e kanë bërëqenien e sotme të jetë shumë mosmirënjohëse ndaj normalitetit...ehidhërojnë mendimtarin e njohur, shkroi redaktori që e vlerësonshumë autorin. Në këtë numër u botua dhe një cikël i përgatitur ngaErina Çoku, që përcolli emocionet e saj dhe madje dhe një eksperimenttë bukur me gegnishten, që redaktori e respektoi deri në fund. Për fat,ashtu si u shpreh poetja, botimi përkoi me ditëlindjen e saj.

Vetë redaktori shtoi një argument për ndihmën ndaj përkthyesve tëhuaj që duhet të përcjellin kulturën shqiptare nëpër botë. Një fond, i ciliekzistoi me Ministren Kumbaro dha rezultat, por tashmë ai po zbehet,ndërsa sensi i promovimit të përkthyesve të huaj që përçojnë letratshqipe duket se ka rënë. Mbështetja përmes tij është një lloj ndihme përpërkthyesit e huaj dhe shtëpitë e huaja botuese që njohin proceduratsesi aplikohet prej kohësh në të gjitha vendet e Evropës, shkroi redak-

tori, që më kot priti ndonjë përgjigje nga autoritetet...Mund të themi se ishte njënumër i mirë dhe shpresojmë të jetë i tillë dhe në javën në vazhdim. Layoutkishte punuar shpejt dhe me gabime fare të vogla. Çuditërisht përton me imazhet.

Një ekspozitë eveçantë fotografie

kohë që eksperimentohet nga tëtjerë fotografë, por qe nuk ka mun-dur te permblidhet në një ek-spozitë të veçantë si ne rasyin e"Vortex". Kjo gjini e fotografisë

eshte trajtuar që në fillimet e shek.XX dhe i përket filozofisë sëlëvizjes Dada. Ndër te parët që ueksperimentuan me elementin evortexit në komunikimin vizual

ishte dhe njëri prej themeluesve tekësaj lëvizjeje Mercel Dushamp("Anemic Cinema"). Me tej artistete shumtë filluan të ekperimento-nin dhe lëvronin këtë lloj gjinie tëfotografisë e cila shkonte në kahtë kundërt me fotografinë narra-tive dokumentare.

Në vitin 1916 për herë të parë nëHistorinë e Fotografisë, AlvinLangdon Coburn hap dhe ek-spozitën me titull "Vortographs".

Disa foto të tjera të ek-spozitës janë realizuar me ekspo-zim të zgjatur, po jo teknikishtpastër, pra me përvijime rrethoretë turbullta, ndonëse përcjellin teshikuesi kumte të caktuara edheestetike. Shpesh herë, objekte tëkapjeve të ekspozuara janë sendedhe gjendje të tyre nga më tëthjeshtat e përdorimit të përdit-shëm, merita e studentes qëndronnë kthimin e tyre në subjekte arti.Të gjitha ciklet janë pjesë të eks-perimenteve të teknikave të foro-grafisë konceptuale, si fotografiasekuenciale (strobo) eksperimen-tuar nga Gjon Mili, fotografia an-amorfike, abstrakte etj.

Duhet venë në dukje semënyra e zgjedhur e paspartimittë fotove, si të thuash genuine, prapa korniza dhe hapësira i përsh-tatet fare mirë natyrës së fotove errjedhimisht edhe të gjithë ek-spozitës.

Kjo ekspozitë, për natyrën esaj që rrëzëllit risi, shërben edhesi një shembull se si të rinjë të tal-entuar dhe kurajozë mund të ecinnë rrugë të pashkelura, duke gr-ishur edhe të tjerë bashkëmosha-tarë të ndjekin shembullin e saj.Po ashtu, ekspozita flt qartë se ajodo shërbej si gur themeli për pa-sionin e ri të studentes Sula, që karrugë të gjatë, të vështirë dhe tëbukr para saj.

Fotografia prej shumëvitesh ka treguar se ka zemër tëmadhe dhe se brenda saj ka vendpër të gjitha teknikat dhe tema-tikat, dhe ekperimentet si në ras-tin e ekspozitës "Vortex" të fo-tografes së re Vojsava Sula.

*Studiues fotografie*Studiues fotografie*Studiues fotografie*Studiues fotografie*Studiues fotografie

E diel 23 Qershor 201920 -KULTURA

AARGUMENT

Shqipëria ka nevojë edhe për një Vetting të njerëzve të pasur të artit, për mënyrën sesi kanë zhvatur; për mënyrën sesi kanëndarë projekte, impakti i të cilave ka qenë pothuaj nul; për shpërdorimet e shumta; pasuritë kurrsesi të pajustifikuara;mënyrën sesi kanë shpërdorur postet; por nga ana tjetër dhe nga përballja me projekt-planet e tyre. Shqipëria e artit ka njëmal të madh problemesh, ku çdo disiplinë do kërkonte një mal të tërë argumentesh për t'u hedhur poshtë dhe për të treguarse njerëzit e artit nuk janë shumë më ndryshe nga njerëzit e drejtësisë, politikës e kështu me radhë

NGA BEN ANDONI

Njerëzit e artit dhe kulturës janë zakonishtata që ankohen mëshumë. Për jetën epërditshme. Për pam-

undësitë. Mungesën e elementëvendihmës për të inkurajuar artin etyre. Aftësitë e tyre të pavërejtura.Talentin e rrallë. Anipse një klasëtë re mes tyre nuk i bëhet vonë përtë gjitha këto. Artistë me kontrib-ute modeste, kinse shkrimtarë dhepafund njerëz të estradës janë re-alisht të pasur. Për të mos thënëmilionerë. Jo thjesht, sepse jetën endajnë me më të pasurit në vend,porse sasia e fondeve që u jepet jorrallë në dispozicion u mundësontë bëjnë gjithçka.

Pak vite më parë, një grupgazetarësh në një kërkesë miqë-sore për të bërë një reportazh përasetet kombëtare të turizmit uduhej një motoskaf për të parëpjesën matanë të Karaburunit dheishullit të Sazanit. Kundrejt lejeve,që ishin përgatitur t'i merrnin, ataishin gati dhe të paguanin njëshumë nga vetja për karburantinthjesht të kryenin si mision. Nëfund rezultoi e pamundur, sepse njënga moderatorët më të zëshëm sh-qiptarë e kishte marrë bashkë me va-jzat e spektaklit për të bërë fotografitë,ku shpalosnin hiret e tyre dhe për qe-jfet kuptohet. Të gjitha këto nuk i pro-von dot, sepse nuk shënohen.

Aristokracia e artistëve janënjë pjesë e vogël, pasi një grup jo ivogël i janë futur politikës dhe ibëjnë hosana asaj për të priturbeneficet "e merituara". Çfarëofrojnë vallë njerëzit e artit të për-ftojnë një mënyrë trajtimi të tillë.Vallë arti ka ndihur sot gjykiminkombëtar të përmirësohet? A ka

mundur dot arti të sensibilizojësesi shqiptarët të mos vjedhin vo-tat? A ka mundur arti të shkojë tenjerëzit e varfër? A ka prodhuarvlera për të cilat bota ka kthyerkokën? Për të gjitha ka njëpërgjigje negative. Artistët sh-qiptarë, me përjashtime të rralla,jo vetëm nuk kanë mundur t'i bëjnëkëto por më shumë mendojnë përegon e tyre dhe mbi të gjitha për-fitimet e tyre mediokre. Makinatluksoze të një takëmi, paratë epafundme që prishin për t'i bërëkarshillëk të tjerëve që nuk i kanëkëto mundësi, kupton se arti qëbëjnë ata është thjesht një urë kukalohet prej këtyre njerëzve që për-fitojnë në një të tillë mënyrë. Tëmerr malli të kujtosh nëse një Sh-tëpi Botuese ka arritur të nxjerrënjë shkrimtar të vërtetë apo tëinkurajojë letërsinë e vendit. Tëmerr malli të dëgjosh veprime dheakte dinjitoze në çmime, sepse tëgjitha janë të paragjykuara. Pa-drejtësia është në muzikë, në letër-si, në artet pamore e kudo. Drej-torët e institucioneve kulturorejanë thjesht zgjatime politikashdhe nuk kanë individualitet, ku tëtregojnë se çfarë mund të bëjnë përinstitucionet e tyre ashtu si shumënjerëz që bëjnë politikat janë tëtrysnuar deri në fund. Kjo e bënprodhimin e librit shqiptar të jetëtejet i shtrenjtë, ashtu si shpërn-darja e tij të jetë tejet e pamund-

më për avionët bombardues), por përtë transportuar fëmijët, të sëmurët,pleqtë me helikopter dhe aeroplanë.Xhoni nuk mundi të më marrë sepseu nis me ushtarakët dhe hetuesit eGjykatës së Lartë të Hagës. Ai ishtendër të parët, që shkeli në Kosovëne djegur e të shkrumbuar me trupanjerëzish të varrosur e të pavarro-sur. Kosovarët kthehen në dheun etyre, disa shoqërohen nga pritësittek të cilët kanë bujtur, të tjerët lenëpas dashuri të filluara, miq, kafene,marrin me vete fëmijë të lindur këtudhe të pagëzuar me emra kuptim-plotë, por lenë pas edhe varre: njerëztë dashur të familjes vdekur ngasëmundjet, por edhe të vrarë ngadora e të paudhëve… Dhimbja mbu-lohet me heshtje… Hasmi mbetet poai: shkjau. Janë ditë e net të ngroh-ta vere, e ata të ardhurit ngrihenme yllin e mëngjesit që agu i ditës t`igjejë atje në Kosovën e shtrenjtë.

Shtëpijat do t`iShtëpijat do t`iShtëpijat do t`iShtëpijat do t`iShtëpijat do t`ingngngngngrrrrremë edhe ma tëemë edhe ma tëemë edhe ma tëemë edhe ma tëemë edhe ma të

miramiramiramiramiraPrizrenin e kam takuar nëpër li-

brat e historisë që në fëmijëri, por

Sikur të bënim një vetingpër kulturën dhe artin?!

shme. Jo rrallë promovohen bib-lioteka por paradoksi është senjerëzit lexojnë gjithnjë e më pak.Letërsia kombëtare është e mby-tur nga kinset dhe nga reklamaku promovohet jo e mira. Tëgjithë disiplinat e artit janë tëmbushura me problematika, qëduket se ministrat e kulturës nuki përballin dot për shkak të mili-tantizmit të frikshëm tëanëtarëve të tyre.

***Shqipëria ka nevojë edhe për

një Vetting të njerëzve të pasurtë artit, për mënyrën sesi kanë zh-vatur; për mënyrën sesi kanëndarë projekte, impakti i të cilaveka qenë pothuaj nul; për shpër-dorimet e shumta; pasuritë kurrs-esi të pajustifikuara; mënyrënsesi kanë shpërdorur postet; pornga ana tjetër dhe nga përballjame projekt-planet e tyre. Sh-qipëria e artit ka një mal të madhproblemesh, ku çdo disiplinë dokërkonte një mal të tërë argu-mentesh për t'u hedhur poshtëdhe për të treguar se njerëzit eartit nuk janë shumë më ndryshenga njerëzit e drejtësisë, politikëse kështu me radhë

Nuk është vonë, duhet thjeshtnjë angazhim për t'i dhënë pakdinjitet artit të një vendi të vogël,që i prodhon me shumë vështirë-si sfidat e veta.

(Milosao)(Milosao)(Milosao)(Milosao)(Milosao)

nuk mund ta përfytyroja dot se kumund të ndodhej, gjithashtu kamlexuar nga Mitrush Kuteli "NëPrizren midis të gjallëve dhe të vde-kurve"; dhe kurrë nuk do të ma kish-te marrë mendja të vija në Prizrenteksa historia po përsëritej nëmënyrë kaq të përsosur. Bashkë meHidën jemi ndalur në një mëngjesoredhe kemi porositur për të ngrënë.Sheshi i Prizrenit është i shtruar mekalldrëm dhe më kujton Korçën.Është një ditë e mrekullueshme posipranverë, zogjtë sillen rreth e qarktërë gëzim, përballë meje çatia e rrë-zuar e një shtëpie të sakatuar ngabombat. Pashë shumë shtëpi të bom-barduara, shkela mbi gërmadha,por edhe vura re se shumë shtëpiishin rimëkëmbur nga fillimi osepjesërisht sipas plagëve që kanëmarrë. "Ani, kur po kthehena nëKosovë, shtëpijat do t`i ngremë edhema t`mira!" Kështu më pat thënë njënuse e re, ardhur këtu në Tiranë

gjatë kohës së bombardimeve.

TTTTTe Mone Mone Mone Mone Monumenti iumenti iumenti iumenti iumenti iSkënderbeut në Ti-Skënderbeut në Ti-Skënderbeut në Ti-Skënderbeut në Ti-Skënderbeut në Ti-

ranëranëranëranëranëAto ditë Kosova ndodhej në krye-

lajmet e botës. Vërtet ngjau njëgjëmë e stërmadhe sepse gati njëmilion kosovarë erdhën tek ne,vetëm kështu, në këtë mënyrëmundëm të shihemi sy në sy, e tëflasim zemërhapur për hallet tona.Mbaj mend sesi ishin të mbushurarrugët e Tiranës plot e përplot mekosovarë. Një nga gjërat që më bëntemë shumë përshtypje në ato ditëpranvere të përgjakur ishte se tëgjithë kosovarët, ata të vendosuritnë Tiranë, por ndoshta edhe ata tëqyteteve të tjera dhe të rrethinave ilinin të gjitha pikëpjekjet e tyre tekmonumenti i Skënderbeut në Ti-ranë. Në të gjitha orët e ditës, poredhe të mbrëmjes rreth e rrotull

Skënderbeut gumëzhinte një tur-më, më së shumti burra tëmoshuar, të mbështetur pas muritmbajtës të monumentit e dukedredhur cigaret rrinin aty dhe pris-nin me orë të tëra për të marrëndonjë lajm për të afërmit e tyre apër katundin. E mua më bëhej seata heshturazi pa nxjerrë asnjë fjalënga goja, vetëm me sy e me zemërfillonin e bisedonin dhe qanin hal-let me heroin tonë të dashur:

"Fal me shndet po t'çon Kosova.Boll kena andrrue sall me t'pa njik-tu n'Tiranë. E kena ardh njishtu sipo na shikon durzbrazt paj veç meteshat n'trup. E nuk mujtëm me tapru nji lule Kosove, a nji dor taxhipër njat kal, o i madhi Skander-beg... Çetnikët serbë anmik të tanjetës tonë, e kupton..." Por Skënder-beu veç i vështronte nga lart, ash-tu i ngrirë në bronz, sepse nuk udel dot për Zot shqiptarëve. Vallësi do të vinte fati i Shqipërisë po të

kishim pasur një tjetër Skënderbej?Dhe posa agonte dita ata vinin sër-ish aty tek monumenti i Skënder-beut për të takuar babën, axhën, vël-lain, shokun, mikun, të dashurën...Thuajse në të gjithë qytetet dhe fs-hatrat e Shqipërisë ishin strehuarkosovarë. Ata erdhën dhe panë Sh-qipërinë, atë të vërtetën, jo atë qëpatën ëndërruar përmes emisionevetelevizive. Ani, ky ishte kombi i tyre.Komb që të mbërthen fort për shpir-ti e për zemre. A mund të shahet At-Dheu? A mund të shahet MëmëD-heu?

Po atje në dheun e përgjakur e tëpërflakur çfarë po ndodhte? Vallë akishte mbetur dikush atje në Kos-ovë, për ta mbrojtur truallin? A ukish dalë dikush për zot fëmijëve dhepleqve mbetur nëpër male? Po, atjeishin luftëtarët e UÇK-së dhe luftaqë bënin ata si të thuash na vurinderin në vend edhe ne shqiptarëvepër të shlyer disi turpin e vititnëntëdhjetë e shtatë. Çdo pasditedëgjonim dhe i jetonim me ankthlajmet, të cilat vinin drejtpërdrejtnga fronti i luftës.

Shkëputur nga libriShkëputur nga libriShkëputur nga libriShkëputur nga libriShkëputur nga libri"Romeo dhe Xhulieta takohen""Romeo dhe Xhulieta takohen""Romeo dhe Xhulieta takohen""Romeo dhe Xhulieta takohen""Romeo dhe Xhulieta takohen"

Vijon nga faqja 18

Përballja me Kosovën

E diel 23 Qershor 2019 - 21OPINION

Në këto momente keni nevojë përmë shumë qetësi. Përpiquni të gjeninjë vend relaksues ku mund të men-doni mbi ndryshimet e ardhshme nëjetën tuaj. Në dashuri parashikohenndryshime.

DEMI

Të jesh i motivuar është shumë gjë e mirë, porështë e rëndësishme që të mos lejoni që sukse-si t'ju largojë nga njerëzit që ju duan dhe ju mbësh-tetin. Sot do t'ju jepet një mundësi zgjedhjejemidis zhgënjimit të një njeriu të dashur ose t'ithuash jo një mundësie interesante.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Ndjenja juaj e mirësjelljes ju ka ndihmuarqë të keni marrëdhënie të mira me njerëzitqë keni pranë. Sot do t'ju nevojitet që tëndryshoni taktikë. Jini të guximshëm.Miqtë e vërtetë do të rrinë me ju me çfarë-do lloj vendimi që duhet të ndërmerrni.

Nëse ndjeni nevojën për të qëndruarpranë shtëpisë dhe për të mbajtur një profilmë të ulët sesa zakonisht, atëherë bëjenikëtë. Çdo njeri ka nevojë që të kalojë mëshumë kohë në vetmi për të reflektuarmbi gjithçka që ka ndodhur në jetën e tij.

Çdo herë që shpenzoni kohë me fëm-ijët tuaj do të jetë shumë e dobishme.Sot në aspektin profesional do t'juofrohen shumë mundësi të këndshmeqë nuk duhen kaluar pa marrë njëvlerësim të hollësishëm.

Nëse keni një mundësi zgjedhjejemidis dashurisë dhe parave sot,zgjidhni romancën! Sot mund të tako-ni dikë që me të vërtetë do të ndezënjë zjarr të thellë brenda jush. Nëpunë gjërat janë stabël.

Pse jeni kaq të preokupuar të shikoniprapa në të kaluarën tuaj, kur e ardhmjajuaj është shumë premtuese? Atje jeniduke humbur kohën tuaj duke menduarpër atë që ka ndodhur me një dashuri tëdështuar ndërkohë që një dashuri e repo ju pret.

Ju mund të kanalizoni ambicien tuaj nëdisa mënyra interesante sot. Nuk duhettë jetë gjithmonë përpjekja për të qenëpersoni më i mirë, më i shpejti, më i zg-juari ose më i pasuri. Një lajmi i mirë nëbiznes mund t'ju ndryshojë ditën.

Ku është argëtimi nëse i bëni gjërat njësojsi gjithë të tjerët? Ju duhet të ndiqnimënyrën tuaj dhe t'i bëni gjërat në mënyrëunike. Kjo është mënyra e vetme që ju tëjetoni jetën që dëshironi. Shmangni pre-sionin që ju vjen nga kolegët.

Ditët e mëdha si kjo nuk vijnë shumëshpesh, prandaj kënaquni me gjithëqenien tuaj! Argëtoni sa më shumëshqisat tuaja dhe mos i shmangi aven-turat. Punët janë aty çdo ditë dhe mundtë presin.

Sot mund t'ju duhet të punoni nën presion.Personat që keni përreth nuk kanë arriturende t'ju kuptojnë. Eshtë në dorën tuaj t'utregoni atyre se ju keni mënyrën tuaj auten-tike të të bërit të gjërave. Në çështjet edashurisë keni nevojë për ndryshime.

Nëse kaloni shumë kohë duke u për-pjekur të kënaqni miqtë tuaj në pozitatë larta, rrezikoni të neglizhoni miqtë evjetër. Në punë do t'ju duhet të bënindonjë kompromis në të mirë të suk-sesit.

Çunat problematikëOpinioni i Ditës

Edhe me kërcënime të hapura apo tëfshehura për humbje të vendit të punës nëadministratën shtetërore(në rastin konkrettë punës si mësues në shkollat e Dibrës).Kjo nuk ka ndodhur vetëm në Dibër nëvitin 2017. Ka kohë që ndodh. Që nga

"loja e Dushkut" 16 vite më parë. Pra, pondodh në afër dy dekadat e fundit.

Nga Fatos Çoçoli

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... ecejakeve të fshehta ose tëhapura në sytë e banorëve, si-domos atyre të fshatrave, gjatëzgjedhjeve vendore ose tëpërgjithshme. Të përpjekjevedhe përçapjeve të "agjentëve" tëpartisë në terren për të bindurme pahir njerëzit te votonin përatë parti që kishte pushtetin.Edhe me kërcënime të hapuraapo të fshehura për humbje tëvendit të punës në adminis-tratën shtetërore(në rastinkonkret të punës si mësues nëshkollat e Dibrës). Kjo nuk kandodhur vetëm në Dibër në vitin2017. Ka kohë që ndodh. Që nga"loja e Dushkut" 16 vite më parë.Pra, po ndodh në afër dy deka-dat e fundit . Denoncimet endërkombëtarëve ndaj mekaniz-mave të panumërt të ndikimitabuziv mbi të drejtën e qytetar-it për të ushtruar i l irëzgjedhjen e tij se cilës parti dot'ia japë votën, kanë qenë jo sh-teruese. Pa kapur raste f la-grante të shitblerjes ose ndikim-it abuziv e gati me dhunë mbidëshirën e tjetrit për të votuar.Ndërkombëtarët në raportet etyre, edhe pse kanë patur medhjetëra vëzhgues vendorë nëterren, janë mjaftuar në përsh-krimin e mënyrave të shitblerjessë votës, pa denoncuar rastekonkrete. Ndoshta nuk kanëqenë në gjendje t'i verifikonin,pavarësisht se mund të kenëdëgjuar shumë histori dheankime madje. E vërteta qën-dron në faktin se në shitblerjene votës dhe në ndikimin gati tëdhunshëm për të devijuar vull-netin e qytetarit janë përfshirëtë tre partitë tona kryesore. Tëtria janë fajtore njësoj për këtëmekanizëm përbindësh që kanëngritur në këmbë. Trafiku ivotës është përsosur dhestërholluar, duke gjetur me dh-jetëra mënyra të reja "krijuese"për të ndikuar tek hallet enjerëzve. Skandali i "Bild" nxorilakuriq partinë e sotme në push-tet. Por të tilla përçapje, pre-sione dhe sprova për të bindurnjerëzit me pahir të votojnë ikanë bërë pa kursim edhe dypartitë e sotme të larguara ngaparlamenti. Madje njëra ofron-te vende pune në administratënë këmbim të anëtarësimit të 50të afërmve dhe miqve të tu nëparti . Prandaj , dhe nuk kashumë habi tek të gjithë qyteta-rët tanë. Thjesht shprehen "Ja inxori edhe gjermani maskar-allëqet tona!" . Prej këtej , tënisesh për të destabilizuar ven-din është një mision i vështirë.Gati i pamundur. Megjithatë,vetingu i zgjedhjeve duhet bërënjë orë e më parë. Edhe me kos-ton e humbjes së "agjentëve" tëterrenit, çunave të fortë(pakproblematikë, sikurse u refero-het një ish-ministër në njëpërgjim). Reforma zgjedhore du-het përgatitur dhe kryer urgjen-

tisht, paralel me reformën mad-hore në drejtësi. Dhe i takonpërgjegjësia pikërisht partisë sësotme në pushtet ta fillojë. Mesinqeritet dhe pastërti, duke u

larguar nga "agjentët" epërkushtuar në terren, që kanëmarrë edhe vlerësime nga "tëmëdhenjtë" për " forcën" ebindjes së tyre tek njerëzit që të

votojnë partinë agjentë të tëcilës janë. "Bindje" që në faktkanë qenë presione dhe madjedhunë verbale e psikologjikembi njerëzit në qindra e mëshumë raste. Madje edhe duke ikërcënuar me humbjen e ven-dit të punës në administratënshtetërore. Ose edhe "çokollata"në for mën e parave kesh nëndorë për të fituar votën. Në pra-ni ose jo të çunave problema-tikë, të fortëve të lagjes, të fs-hatit apo të ish-komunës. Tëpërdorur rëndom nga të triapartitë tona kryesore. Kjo ështëana e errët e "hënës" sonë zgjed-hore. Të cilën e dimë të gjithë,por që gazeta gjer mane na eofroi me zë dhe shkrim.

E diel 23 Qershor 201922 - OPINION

Samit i të pashpresëvedhe të paaftëve për vendime

Opinioni i Ditës

Nga Bernd Riegert

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... dhe katër krerëve të grupeveparlamentare në Parlamentin Eu-ropian për një vendim të qartë per-soneli. Katër javë kanë kaluar ngazgjedhjet europiane, një duzinëbisedimesh paraprake në parla-ment, dy samite të BE dhe - asnjërezultat. Në një kohë që gjërat janëtë qarta: Votueseve e votuesve iula të kuptohet kur votuan, se kra-has deputetëve indirekt votojnëedhe për kreun e Komisionit Eu-ropian. Ai do të jetë njëri nga kan-didatët kryesorë të familjeve poli-tike të partive në PE.

Por papritur ata që lëvizin fijetnë Parlament dhe Këshillin e BEzbulojnë, se nuk e kishim aq seri-ozisht me atë punën e kandidatitkryesor në zgjedhje. Logjikishtkandidati kryesor i grupit më tëmadh parlamentar do të kishtepretendimin që të propozohej përpresidentin e Komisionit Europi-an. Por kjo anashkalohet me ar-gumente nga më të mundshmit.Votueset e votuesit duhet të ndje-hen të tallur.

Ndërsa ne duhet të pyesim: A ekeni mendjen në vend? Tani sapodeklaruat që demokracia europi-ane është shumë e rëndësishmedhe duhet të mbrohet nga kthetrate populistëve të djathtë. E sapombarojnë zgjedhjet, vendimi

demokratik i më shumë se 200 mil-ionë vetëve që shkuan në qendrate votimit relativizohet, hollohet,riintrepretohet. Kështu nuk fito-hen zgjedhësit dhe u jepen eurosk-eptikëve në tabaka argjendi mje-tet për të kundërsulmuar.

Nëse parlamentarët dhe krerëte shteteve dhe qeverive, që janëpolitikanë partiakë, nuk e respek-tojnë modelin e kandidatit krye-

sor, atëherë duhet që ta thonë këtëpara votimeve e jo pas tyre. Nëseato e mbajnë Manfred Weberin përkandidatin e gabuar dhe jo të kual-ifikuar, atëherë kristian-demokratët të mos e zgjidhnin kan-didat kryesor. Deficitet e Weberittë papërvojë e jo edhe aq karizma-tik nuk janë të njohura që sot.Tani duhet të thuhet: Është vonë.Votimi është votim.

PËRSËRITJE GABIMESHMë e çuditshmja në këtë lojë

postesh është përsëritja e saj sipara 5 vjetësh, kur kandidati krye-sor dhe fituesi i zgjedhjeve, JeanClaude-Juncker ngriti pretendi-min për kreun e Komisionit Euro-pian. Atëherë ishte Angela Merkelqë nuk donte. Vetëm pas presionittë opinionit publik në Gjermani,Merkel ndërroi drejtim dhe tha

"Po" për zgjedhjen e Junckerit.Nuk kanë mësuar krerët e sh-teteve dhe qeverive nga "show-down-i" i atëhershëm? Me sa duketjo shumë. Sot kundërshtari krye-sor është presidenti francez, Em-manuel Macron.

Sigurisht situata këtë herë ësh-të më e komplikuar, sepse krijimi ishumicave parlamentare është mëi vështirë, dhe grupimi liberal pa-pritur e refuzon modelin e kandi-datit kryesor. Por kjo nuk do tëthotë, që BE si e gjitha të mos imbetet besnike premtimeve gjatëfushatës.

Tani zonjat e zotërinjtë e raun-dit të dështuar kanë planifikuarnjë samit të tretë pas dy fundjav-ash. Të shpresojmë që deri atëherëiu janë kujtuar rregullat demokra-tike të lojës, që nuk mund të ndry-shohen thjesht pas votimeve. Man-fred Weber nuk është sigurishtkandidati më i mirë për postin ekreut të Komisionit Europian, porai është kandidati i grupimit më tëmadh parlamentar. Grupimet par-lamentare të PE dhe Këshilli i BE-së, duhet të ndjekin atë që tha votae zgjedhësve europianë, ndryshehumbasin çdo lloj besueshmërie.

E një faturë e shtrenjtë nuk për-ballohet dot. Edhe për shkak se kaprobleme shumë më të mëdha sedisa vendime personeli: Mbrojtjae klimës, migracioni, bota e punësnë epokën digjitale, konfliktet treg-tare, buxheti disavjeçar...për të për-mendur vetëm disa prej tyre.

E diel 23 Qershor 2019 - 23

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

TTTTThënie tëhënie tëhënie tëhënie tëhënie tëmençuramençuramençuramençuramençura

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. U shpik nga Volta.5. Janë si kasolle11. Negri ppete italiane.12. Mund të jenë edhe plehrash.14. Fillojnë raportin15. Mbarojnë kurse16. Emër djali.17. Sharif aktor.19. Ai dhe ajo.21. U verbua nga Askush24. Kanë mbetur në klasë.26. Ishte djali tjetër i Odiseut.27. Topat pa kufij.29. Janë edhe ato ultraviolet.30. Në krye të noterëve.31. Një Baba përrallor.32. Rrota pa ekstreme.

HORIZONTAL2. Janë rivalë.12. Kurosawa, regjisori i Rashomon14. Janë fushat sportive.15. Memoria në computer16. Inicialet e Konicës.18. Halili këngëtare19. I famshmi Pacino.20. Ishtin kalorësit e Karlit të Madh23. Fundet pa fund.24. Eshtë shenjë goditjesh.26. Giberna në MotoGP.28. Janë kulla në xhami.29. Ente Tregtare Durrës.30. Janë temperaturat më të ulëta.31. Christian i modës33. Pak anakronike.34. Erwin që thirrej Dheplra e shkretëtirës.

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

34. Mund të jetë diesel.37. Ashtu qoftë... o hoxhë!38. Lidh computerin me telefonin një i tillë.40. Një pjesë e gastritit.41. Lumi i i Bernës.43. Janë pikat në statut.44. Janë çift në gjethe.46. Mc... shigjeta e argjendtë.48. Pam aktore.50. Thahen me bonifikime.51. Paguhet një për vonesa

VERTIKAL

1. Ato biometrike nuk kanë nevojë për viza2. Lindin në kokë3. Nota e diapazonit4. Janë të përpjeta.

5. Një këngëtar lirtik.6. Mbyllin një dyqan.7. Mbarojnë fare8. Eshtë grimcë me bërthamë.9. Eshtë lloj papagalli.10. Paguhet për shërbim.12. Mund të jenë kasketa.13. Personazh i njohur i Woody Allen.18. Flet për Pegason dhe Belerofontit.20. Eshtë enë kryesore gjaku.22. Eshtë dukuria.23. Besim pa kufij25. Si stinore.28. Mund të ishin bukanierë.31. Mbyllin portat.33. Claude-Oscar piktor.35. Eshtë shkronjë e rezistencës36. Lumë në Francë.39. Pak dendësi.42. Rastet pa set45. Fillojnë detyrën.47. Rastisin në krye.49. Inicialet e Magritte piktor.

- Më mirë është të njohëshnjerëzimin në përgjithësi, sesa njeriun në veçanti.

- Nuk gënjen vetëm ai qëflet kundër asaj që di, poredhe ai që flet kundër asajqë nuk di.

- Sa më shumë bëni, aq mëshumë mundeni.

- Gjërat e mira nuk vijnë përata që presin. Gjërat e mira

ZBAVITJE

- Shpenzoni paratë tuaja për gjërat qënuk mund t'i bleni me para. Shpenzonikohën tuaj për gjërat që nuk mund t'ibleni me para.

vijnë për ata që ndjekin qëllimet dheëndrrat e tyre.

- Është miku im ai që flet mirë për muapas shpinës sime.

36. Eshtë garë sipërmarrësish.39. Në fillim të verës

40. Diego pa çifte.42. Të fundit në tender.43. Mund të jenë kuzhine.45. Mbyllin një krah46. Merret nga ai që çan ferrën.49. Kufij itinerari.50. Një... italiane.51. Një treshe në skenë.52. Ka ndodhur.

VERTIKAL1. Jessica Parker aktore.2. Basinger aktore.3. Mbetur në fund.4. Fillojnë nazet.5. Të parat në stadium.6. Parashtesë për gjysmë.7. Një mund të jetëe ekspres8. Janë ndalime në pranga.9. Marina këngëtare italiane.10. Mund të jetë autonome.11. Një sallë për drama.13. Eshtë laps.

16. Eshtë bota e luleve17. Trëndafili i Japonisë.20. Një bukë qe hahej me qofte.21. Janë kapo kozakë.22. Ndryshon një çdo ditë.25. Punon në galeri.27. Emri tjetër i Esaut.29. Emri i dikurshëm i Tokyo-s30. Një mund të jetë arkëtimi.32. Një vrap pele.34. Kujtohet ne nostalgji në pleqëri.35. Franz kompozitor37. Një lumë i yni.38. Mbarojnë fare.41. Qerre pa qe.44. Ente Industriale Rajonale.47. Qendër në kaos.48. Inicialet e Gide.50. Diftong në duar.

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R S E V E N U P S T E F F I

A M I N K A P I T A L I T

R I T E T R E L O N T A M

A L E T U F I L O K T E T I

H E R K A M I K A Z E K

S P R O T O K O L L A R E

K A T A M A R A N I E O T

I R T C O L I N I N R O M Y

T E M A S E I P B O R I S

A N I T A A T M I L A N O

R A N M V I T A M J E R A N

E T I L E N T F R A T I U I

B A O B A B P E D A N A T

R P E R I P A T E T I K E

A P E L R I V B N A R

V E L P I R A M I D A M

A R K O L O R I T I T L E

P R O T A G O N I S T E T

K A N T A T A T A K A T E

A R I E L N T A E U R T

S A L A T I I K T S

P A E S I P I R A T I

I R R A M I B A N O R E T

K R A T E R E T T G J I R I

A Z O V E T N A S B A

Z A G A R R A M B A S

I C K A L I N I O B I

L C A S U S B E L L I

T E N T A T I V A T V

M A R T I N A D E N K E

E T E S E N A R O M A N

T I M E T I P I S A F E

A M O R F R A T T A R

L O N Z E T A I F A Z A

E R I C A C E I V O N E

T E A M F A L B A N E T

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14

15 16 17 18

19 20 21 22 23

24 25 26 27

28 29

30 31 32

33 34 35

36 37 38 39

40 41 42 43 44 45

46 47 48 49 50

51 52

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14

15 16 17 18

19 20 21 22 23

24 25

26 27 28

29 30 31

32 33 34 35 36

37 38 39 40

41 42 43 44

45 46 47 48 49

50 51

5 1 9 3 18 15 1 16 13 1 1

3 9 2 12 10 1 9 8 1 12 1

4 1 18 15 3 9 2 18 3 8 3 9

10 8 16 3 4 3 11 17 4 6

3 12 1 15 2 8 1 11 2 7 8 3

12 3 3 1 15 9 1 11 7 9 15

3 3 18 1 6 12 1 8 3 2

8 19 1 9 19 6 9 3 16 8

13F 6 O 9 R 10D 3 18 2 11 8 3

5 1 9 2 3 4 2 2 4 1 8

1 11 3 1 8 3 4 12 1 18 1 9 3

8 11 6 19 1 4 3 7 1 2 8

E diel 23 Qershor 201924 - REKLAME