Landscape Maintenance and Management

เพลยไฟ (rice thrips)ชอวทยาศาสตร Stenchaetohrips biformis (Bagnall)วงศ Thripidaeอนดบ Thysanoptera

ลกษณะทวไป : เพลยไฟเปนแมลงจ าพวกปากดด ขนาดเลกล าตวยาวประมาณ 1-2 มลลเมตร มทงชนดมปกและไมมปก ตวเตมวยมสด า ตวออนสเหลองออน ตวเตมวยวางไขในเนอเยอของใบขาว ตวออน ม 2 ระยะ ระยะเวลาตงแตตวออนถงตวเตมวยนานประมาณ 15 วน

ลกษณะการท าลายและการระบาดเพลยไฟทงตวออนและตวเตมวยจะท าลายขาวโดยการดดกนน าเลยง จากใบขาวทยงออน

โดยอาศยอยตามซอกใบ ระบาดในระยะกลา เมอใบขาวโตขนใบทถกท าลายปลายใบจะเหยวขอบใบจะมวนเขาหากลางใบและ อาศยอยในใบทมวนนน พบท าลายขาวในระยะกลาหรอหลงปกด า 2-3 สปดาห โดยเฉพาะในอากาศรอนแหงแลงหรอฝนทงชวงนานตดตอกนหรอสภาพนาขาวท ขาดน า ถาระบาดมากๆท าใหตนขาวแหงตายไดทงแปลง

ลกษณะการท าลายของเพลยไฟ ใบขาวทแสดงอาการปลายใบมวน สภาพนาขาวทเพลยไฟระบาดรนแรง

พชอาหารขาว ขาวสาล ขาวโอต ขาวบารเลย มลเลท ปานลนน หญาขาวนก หญาไซ และหญาตางๆ

การปองกนก าจด1) ดแลแปลงขาวระยะกลาหรอหลงหวาน 7 วน อยาใหขาดน า

2) ไขน าทวมยอดขาวทงไว 1-2 วน เมอตรวจพบเพลยไฟตวเตมวย 1-3 ตวตอตนในขาวอาย 6-7 วนหลงหวาน ใชปยยเรยอตรา 10 กโลกรมตอไรหวานเมอขาวอาย 10 วน หลงหวาน เพอเรงการเจรญเตบโตของตนขาว

3) ใชสารฆาแมลง มาลาไทออน (มาลาไทออน 83% EC) อตรา 20 มลลลตรตอน า 20 ลตร หรอคารบารล (เซวน 85% ดบบลวพ) อตรา 20 กรมตอน า 20 ลตร พนเมอพบใบขาวมวนมากกวา 50 เปอรเซนต ในระยะขาวอาย 10-15 วนหลงหวาน

สารเคมทใชควบคม - มาลาไทออน 30 ซซ/น า 20 ลตร

- คารบารล 30 กรม/น า 20 ลตร

- พอสซในอตรา 30 ซซ. /น า 20 ลตร

- ไวเดทแอล อตรา 30 ซซ. /น า 20 ลตร

- ซเอฟ 35 แอสท 10–15 ซซ. /น า 20 ลตร

หมายเหต : เลอกเวลาการฉดในชวงเยนๆ

วชพช (Weed)วชพชจดเปนศตรทส าคญของพชปลกทวไป ซงในทกสภาพการเพาะปลกพช ไม

วาจะปลกพชชนดใด หรอฤดกาลปลกใด สงทตองปรากฏเสมอกคอการขนแกงแยงแขงขนของวชพชในแปลงพชปลก ซงหากมวชพชขนแกงแยงแขงขนแลวจะท าใหพชปลกไดรบความเสยหายทงทางตรงและทางออมมากมาย เนองจากวชพชเปนตวแกงแยงแขงขนปจจยทจ าเปนส าหรบการปลกพช อนไดแก แรธาตอาหาร (ป ย) น า และแสงแดด วชพชยงท าใหการปฏบตการตาง ๆ ในแปลงปลกพชนนมอปสรรค เชน การขดขวางการทดน า ระบายน า การจดการป ย การพรวนดน ตลอดจนการเกบเกยว วชพชอาจเปนแหลงหลบซอนอาศยของโรค แมลง และสตวศตรพช โดยทวไปวชพชทขนแกงแยงแขงขนในพชปลกทส าคญในประเทศไทยมหลายชนด บางชนดถกจดเปนวชพชทรายแรง เพราะมคณสมบตการแกงแยงแขงขนสง มการขยายพนธแพรพนธรวดเรวจ านวนมากมายทนทานสภาพแวดลอม และก าจดควบคมยาก แตกมวชพชบางชนดทเปนวชพชธรรมดา อยางไรกตามเกษตรกรมความจ าเปนตองจดการเพอคมครองการผลตพชปลกเหลานน

ส าหรบในประเทศไทยนน วชพชทพบวามการแพรระบาดในพชปลกตาง ๆ มจ านวนมากมายหลายรอยชนด ซงชอเรยกในแตละทองถนนนสามารถกอใหเกดความสบสนอยพอสมควร และเพอใหเกดความถกตองในการจ าแนกวชพช จงไดมการจดจ าแนกวชพชออกเปนหลายประเภทคอ วชพชประเภทใบแคบตระกลหญา วชพชประเภทใบกวาง วชพชตระกลกกและวชพชประเภทเฟรน

วชพชในพนท

ไมยราพเลอย ผกแวนบก

วธการปองกนก าจดวชพชหลกการพจารณาการปองกนก าจดวชพช มทงการปองกนไมใหวชพชจากทอนแพรระบาดเขา

มาในพนท ทงเมลด ราก เหงา ล าตน การควบคม โดยลดการเสยหายจากการระบาดของวชพชทขนรบกวน และท าลายชนสวนของวชพชใหหมดไปจากพนท เพอปองกนการแพรกระจายไปทอน ไมใหมการเพมขยายพนธในพนทเดม วธการปองกนก าจดโดยวธตางๆตองเลอกใชใหเหมาะสม ดงน

1. การปองกนก าจดโดยวธกล เปนการใชแรงงานคน แรงงานสตว การใชเครองทนแรง ใชไฟเผา ใชวสดคลมดน

2. การปองกนก าจดโดยวธเขตกรรม เปนการจดการเพอลดปญหาการแขงขนจากวชพช ไดแก การขงน าในนา การปลกพชคลมดน การปลกพชหมนเวยน การใชอตราเมลดพนธพชทปลกสงกวาปกต และการจดการป ยทถกตองและเหมาะสม

3. การปองกนก าจดโดยชววธ เปนการใชสงมชวตมาควบคมวชพช ไดแก แมลง โรคพช และสตว

4. การปองกนก าจดโดยการใชสารปองกนก าจดวชพช เปนวธทเกษตรกรใชกนมากเพราะสะดวกรวดเรว แตตองรวธใชอยางถกตอง ไมเปนอนตรายตอผใช และไมท าลายสงแวดลอม

5. การปองกนก าจดโดยวธผสมผสาน พบวาการใชวธการปองกนก าจดศตรพชเพยงวธใดวธหนงไมสามารถ แกไขปญหาไดสมบรณ เพราะแตละวธมขอดและขอจ ากดตางกนไป การปรบใชยทธวธหลายๆวธเขาดวยกนตามสภาพปญหาทเกดจะสามารถลดปญหา ทเกดได

Reference- http://natres.psu.ac.th/Department/PlantScience/510-

111web/Technology%20Changes_Rice/12.chemical%20safty%20uses.htm

- http://www.brrd.in.th/rkb/data_005/rice_xx2-05_bug01.html

- http://kasetinfo.arda.or.th/rice/ricecultivate_enemy_insect1rice%20thrips.html