NOME CLASSE DATA

VERIFICA DI LATINO Errori Omissioni

• Scrivi le date della fondazione di Roma e della caduta dell'impero romano

• Indica quali erano i "tipi" di Latino usati a Roma

• Scrivi le funzioni che ha la desinenza in Latino

• In Italiano esistono le desinenze?

• Scrivi accanto ad ogni complemento elencato di seguito la sua funzione

• oggetto • vocazione • termine • specificazione • mezzo • limitazione • tempo determinato • stato in luogo • materia • partitivo

• Compila la tabella usando le desinenze appropriate della 1ª declinazione

Sing. Plur. Nominativo

Accusativo

Vocativo

• Scrivi tutte le funzioni sintattiche dei tre casi che conosciamo: NOMINATIVO

ACCUSATIVO

VOCATIVO

• Per la comprensione della "funzione logica" di un sostantivo in una frase,

la posizione che esso occupa è più importante in Latino o in Italiano?

Traduci il testo in modo letterale. Non cercare significati "eleganti". Non cambiare i tempi verbali. Se vuoi fare l’analisi usa il testo “incolonnato” del foglio che segue.

LA RELIGIONE PRESSO I ROMANI

Magna erat Romanorum pietas erga deos et parentes. Dei et deae summa religione a Romanis colebantur. Mane enim et vespere a patre, in domo sua sacerdote, dei domestici - Penates nominati - ac maiorum [= antenati ] imagines invocabantur, atque eis [= a loro] omnes faciebant preces. Cotidie autem, cum cenabat pater familiae dis ciborum partem dabat. Saepe parva aut magna animalia sacrificabantur in ara, et lac, mel et alii cibi praebebantur. Sacra deorum voluntas semper interrogabatur: si signa divina secunda non erant, nihil Romani agebant. Religio non solum domi, sed etiam publice colebatur. Sacrificia publica a sacerdotibus agebantur et hostiae in aris mactabantur; sic dei placabantur.

Magna erat Romanorum pietas erga deos et parentes. Dei et deae summa religione a Romanis colebantur. Mane enim et vespere a patre, in domo sua sacerdote, dei domestici (Penates nominati) ac maiorum [= antenati] imagines invocabantur, atque eis [= a loro] omnes faciebant preces. Cotidie autem, cum cenabat pater familiae dis ciborum partem dabat. Saepe parva aut magna animalia

sacrificabantur in ara, et lac, mel et alii cibi praebebantur. Sacra deorum voluntas semper interrogabatur: si signa divina secunda non erant, nihil Romani agebant. Religio non solum domi, sed etiam publice colebatur. Sacrificia publica a sacerdotibus agebantur et hostiae in aris mactabantur; sic dei placabantur.

Traduci il testo in modo letterale. Non cercare significati "eleganti". Non cambiare i tempi verbali. Se vuoi fare l’analisi usa il testo “incolonnato” del foglio che segue.

PRIME CARICHE POLITICHE A ROMA

Romani duos (ACC. M. PL. = due) consules creabant: si unus malus erat, secundus eum (ACC. M. SING. = lo) coercebat, quia potestatem similem habebat. Consules autem imperium annuum habebant, nam ob diuturnitatem potestatis immoderati non erant, sed semper benigni erant. Erant igitur primi consules L. Iunius Brutus, qui (NOM. M. SING. = il quale) regem Tarquinium pellebat, et Tarquinium Collatinum. Deinde L. Valerium consulem creaverunt (= PASS. REMOTO di "creare"). Postea, cum (= quando) gener Tarquinii magnum numerum militum colligebat, cives creaverunt (= PASS. REMOTO di "creare") dictaturam. Magna cum prudentia urbem suam populus Romanus regebat.

Romani primi

duos consules

consules L. Iunius Brutus,

creaverunt: qui

si regem

unus Tarquinium

malus pellebat,

erat, et Tarquinium

secundus Collatinum.

eum Deinde

coercebat, L. Valerium

quia consulem

potestatem creaverunt

similem Postea,

habebat. cum

Consules gener

autem Tarquinii

imperium annuum magnum

habebant, numerum

nam militum

ob diuturnitatem colligebat,

potestatis cives

immoderati creaverunt

non erant, dictaturam.

sed semper Magna cum prudentia

benigni urbem suam

erant. populus

Erant Romanus igitur regebat.

Traduci il testo in modo letterale. Non cercare significati "eleganti". Non cambiare i tempi verbali. Se vuoi fare l’analisi usa il testo “incolonnato” del foglio che segue.

FELES ET PULEX In felis tergo mordax pulex consedebat. Acutis dentibus istum (= questa, C.OGG., riferito a pulex) feles capit et manducare volebat. Tum pulex supplex: "Esto (= sii, IMPERAT.) misericors!". Commota feles tunc parcit pulici. Pulex salvatus gratias multas agit. Sed ecce veloces accurrunt duo pravi pusiones, qui (= i quali, SOGG.) funda in felem volunt (= vogliono) librare lapidem. Statim pulex in oculum primi pusionis salit, secundus pusionum fugit: salvus est feles propter salvatum pulicem. Nam nullum nobis (= per noi) vanum est beneficium.

In felis tergo mordax pulex consedebat. Acutis dentibus istum feles capit et manducare volebat. Tum pulex supplex: "Esto misericors!". Commota feles tunc parcit pulici. Pulex salvatus gratias multas agit. Sed ecce veloces accurrunt duo pravi pusiones, qui funda in felem Volunt librare lapidem.

Statim pulex in oculum primi pusionis salit, secundus pusionum fugit: salvus est feles propter salvatum pulicem. Nam nullum nobis vanum est beneficium

MERCURIO E SILVANO, DIVINITÀ ROMANE Populus Romanus multos deos habuit et coluit. Paucas notitias de deis legemus. In aris nummisque Romanis saepe Mercurium invenimus: nam Mercurius mercaturae et negotiorum patronus erat. Agricolae Latini Silvano, silvarum agrorumque deo, lucos sacrabant et lignea vel lapidea simulacra dicabant. Autumno pii agricolae aras in lucis ponebant hostiasque immolabant. Tum pater (nom. sing.: cercalo sul Vocabolario) familiae ita filiis suis dicebat: «Ornate aras; coronabitis ramis pinorum simulacra dei. Pinus enim sacra deo est». Deinde ita deum implorabat: «Da copiam agris, Silvane deus; propulsa morbos, custodi et serva villas et familias». Postremo agricolae laeti in vicos remeabant.

NEPTUNALIA: FESTE IN ONORE DI NETTUNO Antiqui populi varios deos coluerunt; Graeci et Romani in multorum deorum aris hostias immolabant. Inferis et Superis, templa privata et publica dicabant; privata parva et decora, publica ampla, pretiosa superbaque erant. Aquarum dominus Neptunus, Saturni et Rheae filius, erat, sed amplum imperium cum aliis dis (ABL. PL. < "deus") cumque nymphis dividebat. Neptuni vehiculum magna erat concha; deus immensum pelagus magna concha peragrabat. Concham equi marini trahebant: equorum iubae caeruleae, ungulae aeneae, feri oculi erant. Fuscinam, imperi signum, non scaeptrum gestabat; equus, delphinus, taurus dicati Neptuno erant pinusque sacra.

SPIRITO GUERRIERO DEI GERMANI Nihil (= niente) Germani nisi (= se non) armati agunt, sed arma non sumunt antequam viri sunt. Tum in concilio viros scuto frameaque ornant. In proelio decorum est diligentia peritiaque vincere, propinquos adaeguare vel superare. Probrosum vero est e proelio sine victoria recedere, cum (= quando) germanos inimicae copiae fugaverunt. Praecipuum sacramentum est casas, feminas liberosque defendere; nam semper armis se (= se stessi) exercent et magna diligentia otium vitant. Nec terram arant nec agros colunt, sed pugnas diligunt: bellum vel excitant, vel instruunt, vel indicunt, vel cum finitimis gerunt, raro (AVVERBIO) componunt.

L’ULTIMO RE DI ROMA Tarquinius Superbus, septimus atque ultimus regum, Volscos, qui non longe a Roma absunt, vicit et multas urbes subegit. Cum Tuscis pacem fecit et templum deorum regi in Capitolio aedificavit. Postea, dum (= mentre ) Ardeam oppugnat, imperium perdidit. Nam filius eius, Tarquinius iunior (= il minore ), probam castamque feminam Lucretiam, Collatini uxorem, offendit. Collatinus tunc, cum Bruto propinquo Tarquinii, populum concitavit et Tarquinio regi ademit imperium. Mox milites quoque, quicivitatem Ardeam cum rege oppugnabant, Tarquinium reliquerunt. Rex ad urbem venit, sed intrare non potuit, quia Romani portas clauserunt, et cum uxore et liberis suis fugit.

CONQUISTA DELLA GERMANIA Di boni, magni voluminis opera sub Tiberio Caesare gessimus! Totam Germaniam armis perlustravimus, gentes paene (AVVERBIO) incognitas dicimus, Cauchorum nationes recepimus: tota barbarorum iuventus, natura locorum secura, arma tradidit (vedi: trado) cum ducibus suis ante imperatoris procubuit tribunal. Item Longobardos fregimus, gentem saevam; denique a Rheno ad flumen Albim Romanorum agmen signa perduxit. Classis quoque cum conspicua copia cibariorum et armorum agmini et Tiberio Caesari se (PRON. RIFLESSIVO = si) iunxit. Imperator noster semper gloriosus fuit et multa bella vicit.