latif bin mat zin - jabatan kehakiman syariah negeri …. ravindran a/l ramasamy v public prosecutor...

1

Khalid bin Abdul Samad

lwn

Ketua Pendakwa Syarie Selangor

[MahkamahTinggi Syariah Selangor, Shah Alam. Kes Mal Bil: 10500-137-0007-2017 (Tuan

Salehan Haji Yatim, HMTS)]

[5 Rabiul Awal 1439H bersamaan 24 November 2017]

Undang-Undang Pentadbiran Agama Islam – Mengajar Perkara-Perkara Tentang Agama

Islam Tanpa Tauliah – Tafsiran ‘mengajar’ dan ‘tauliah’ - Seksyen 118, 119 dan 121 Enakmen

Pentadbiran Agama Islam (Negeri Selangor) 2003, Peraturan 2 dan 10 Peraturan –Peraturan

Tauliah (Negeri Selangor) 2008 serta Peraturan 2 dan 10 Peraturan –Peraturan Tauliah

(Negeri Selangor) (Pindaan) 2013.

Undang-Undang Tatacara Jenayah Syariah- Rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah Selangor –

Rayuan Takat Hukuman - Seksyen 136 Enakmen Tatacara Jenayah Syariah (Negeri Selangor)

2003.

Undang-Undang Jenayah Syariah – Kekecualian Am – Perbuatan Yang Dilakukan Oleh

Seseorang Yang Mempunyai Justifikasi Di sisi Undang-Undang – Seksyen 41 Enakmen Jenayah

Syariah (Selangor) 1995.

Fakta Kes

[1] Perayu adalah seorang Ahli Parlimen Shah Alam semasa kes ini didakwa. Perayu telah

dituduh seperti berikut:

“Bahawa kamu, pada 16 Ogos 2011, pada antara jam 10.00 hingga 11.30 malam, telah

mengajar perkara-perkara tentang Agama Islam tanpa tauliah di dalam sebuah surau

Taman Seri Sementa, Jalan Taman Seri Sementa, 42100, Daerah Klang dalam Negeri

2

Selangor. Maka dengan itu, kamu dituduh melakukan kesalahan mengajar tanpa tauliah di

bawah seksyen 119 (1) Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Selangor) 2003 dan jika

disabikan kesalahan boleh dihukum dendan tidak melebihi RM3000.00 atau dipenjarakan

selama tidak melebihi dua tahun atau kedua-duanya di bawah seksyen dan enakmen yang

sama.”.

[2] Setelah pertuduhan dibacakan, Perayu telah mengaku tidak bersalah dan meminta untuk

dibicarakan. Perayu telah diwakili oleh Tuan Haji Muhammad bin Burok (Allahyarham)

daripada Tetuan Muhammad & Co. Walau bagaimanapun Peguam Syarie tertuduh telah

meninggal dunia setelah kes pembelaan Perayu selesai sebelum pemfailan hujah di akhir kes

pembelaan. Selanjutnya Perayu telah melantik Tuan Dr. Zulqarnain bin Lukman daripada Tetuan

Asri Muda & Co bagi memfailkan penghujahan tertuduh diperingkat pembelaan kes.

[3] Pendengaran kes di peringkat kes pendakwaan (kes prima facie) telah dibuat di hadapan Tuan

Hakim Tuan Norafizi Fitri bin Ab Manaf. Namun demikian atas persetujuan pihak-pihak kes ini

telah disambung pendengaran di peringkat kes pembelaan tertuduh di hadapan Hakim Bicara

Tuan Hairuddin bin Abd Rahim berikutan hakim terdahulu berpindah.

[4] Pada peringkat kes akhir pembelaan, Hakim Bicara telah mensabitkan kesalahan Perayu

dibawah seksyen 119(1) EPAINS 2003 dan dihukum denda sebanyak RM2900.00 dan jika

tidak bayar penjara selama 3 bulan. Perayu yang tidak berpuashati dengan keputusan Hakim

Bicara telah memfailkan notis rayuan pada 20 Januari 2017.

3

Peguam Syarie / Pendakwa Syarie

Peguam Perayu : diwakili oleh Tuan Dr Zulqarnain bin Lukman dari Tetuan Asri

Muda & Co.

Responden : diwakili oleh Puan Aiman binti Ruslan daripada Bahagian

Pendakwaan, Jabatan Agama Islam Selangor (JAIS).

Nas Yang Dirujuk

-Tiada-

Undang-Undang Yang Dirujuk

1. Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Selangor) 2003- S.118 dan S.119

2. Enakmen Tatacara Jenayah Syariah (Negeri Selangor) 2003-S.82, S.96 dan S.129.

3. Peraturan Tauliah (Negeri Selangor) (Pindaan ) 2013-Peraturan 2 dan Peraturan 10.

Kitab Yang Dirujuk

1. Dr. Abdul Qadir Audah. Al-Tasyri’ Al-Jinaie Al-Islamie. Juzu’ 1. Risalah Publisher ;

Beirut-Lebanon.

2. Hajah Noresah Binti Baharom, Kamus Dewan Edisi Keempat, 2007, Kuala Lumpur :

Dewan Bahasa dan Pustaka.

3. Y.A.A. Tan Sri Syeikh Ghazali bin Hj. Abdul Rahman, Proses Penghakiman dan

menjatuhkan keputusan di Mahkamah Syariah : Satu penilaian ( JH Jld 7 Bhg 1 m.s 5).

Kes Yang Dirujuk

1. Ketua Pendakwa Syarie lwn. Ahmad Rashid dan seorang lagi [JH November 1995 Jld. X

Bhg. 1, hlm. 113-120,

2. Nasrun Effendi lwn Pendakwa Raya [2009] 8 MLJ 392 ,

3. Ravindran a/l Ramasamy v Public Prosecutor [2015] 6 MLJ 509 ,

4. Public Prosecutor vs Mohamad bin Sabu [2017] MLJU 399

5. Norlisam binti Ramli lawan Ketua Pendakwa Syarie JH XV (11),

6. Moktar bin Radin lwn Pendakwa Syarie Selangor JH (1422) H Jld 33 Bhg II,

4

7. Muhammad Ridhwan bin Tokiri & Seorang lagi vs Ketua Pendakwa Syarie JH (1433) Jld

34 Bhg.2.

Penghakiman Y.A Tuan Salehan Bin Haji Yatim, HMTS.

[1] Ini adalah suatu rayuan jenayah terhadap keseluruhan keputusan Hakim Mahkamah

Rendah Syariah Klang pada 19 Januari 2017 yang telah memutuskan bahawa Perayu telah

disabitkan dibawah seksyen 119(1) Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Selangor) 2003

[EPAINS 2003] dan dihukum denda sebanyak RM2900.00 dan jika tidak bayar penjara selama

3 bulan.

[2] Perayu [Khalid bin Abdul Samad) telah memfailkan notis rayuan pada 20 Januari 2017 dan

memfailkan petisyen rayuan yang bertarikh 12 April 2017.

Fakta Kes

[3] Perayu adalah seorang Ahli Parlimen Shah Alam semasa kes ini didakwa. Perayu telah

dituduh seperti berikut:








sama.”.

[4] Setelah pertuduhan dibacakan, Perayu telah mengaku tidak bersalah dan meminta untuk

dibicarakan. Perayu telah diwakili oleh Tuan Haji Muhammad bin Burok (Allahyarham)

daripada Tetuan Muhammad & Co. Walau bagaimanapun Peguam Syarie tertuduh telah

5

meninggal dunia setelah kes pembelaan Perayu selesai sebelum pemfailan hujah di akhir kes

pembelaan. Selanjutnya Perayu telah melantik Tuan Dr. Zulqarnain bin Lukman daripada Tetuan

Asri Muda & Co bagi memfailkan penghujahan tertuduh diperingkat pembelaan kes.

[5] Pendengaran kes di peringkat kes pendakwaan (kes prima facie) telah dibuat di hadapan Tuan

Hakim Norafizi Fitri bin Ab Manaf. Namun demikian atas persetujuan pihak-pihak kes ini telah

disambung pendengaran di peringkat kes pembelaan tertuduh di hadapan Hakim Bicara Tuan

Hakim Mohd Hairuddin bin Ab Rahim berikutan hakim terdahulu berpindah.

[6] Pada peringkat kes akhir pembelaan, Hakim Bicara telah mensabitkan kesalahan Perayu

dibawah seksyen 119(1) EPAINS 2003 dan dihukum denda sebanyak RM2900.00 dan jika

tidak bayar penjara selama 3 bulan. Perayu yang tidak berpuashati dengan keputusan Hakim

Bicara telah memfailkan notis rayuan pada 20 Januari 2017.

Petisyen Rayuan Perayu

[7] Petisyen Rayuan Perayu mengandungi 24 alasan, antara lain menyatakan;

(1) Hakim Bicara telah khilaf dan silap daripada segi undang-undang apabila gagal

untuk membuat rekod yang sempurna berkaitan penandaan khas ekshibit P4, P5, P6, P9., P10.

P11, P12 dan ini menjejaskan keesahan prosiding perbicaraan.

(2) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang apabila

telah menerima ekshibit P5(rakaman video) tanpa mematuhi peruntukan undang-undang di

dalam Enakmen Keterangan Mahkamah Syariah(Negeri Selangor) 2003.


memutuskan bahawa atas persetujuan pihak-pihak kes ini telah disambung pendengaran di

peringkat pembelaan tertuduh di hadapan Hakim lain sedangkan hakim baharu telah bertindak

tanpa merekodkan apa-apa persetujuan pihak-pihak.

6

(4) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang untuk

mensabitkan Perayu berasaskan keterangan pendakwaan tanpa rekod yang jelas dan teratur di

dalam nota bicara oleh Hakim terdahulu tentang bagaimana suatu kes terhadap Perayu telah

diwujudkan yang jika tidak dipatahkan akan mewajarkan sabitannya dan ini akan

memprejudiskan dan memudaratkan perayu....

(5) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang untuk

mensabitkan Perayu berasaskan nota bicara yang tidak direkodkan dengan sempurna dan

sepenuhnya sedangkan Hakim Bicara tidak mempunyai apa-apa peluang untuk melihat dan

mendengar keterangan saksi-saksi melainkan bergantung sepenuhnya nota bicara tersebut.

(6) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang dan Hukum

Syarak apabila memutuskan bahawa tiada kecacatan dalam pertuduhan yang telah

menyebabkan Perayu terkeliru sedangkan pertuduhan yang dikenakan itu tidak mematuhi

kehendak undang-undang berkaitan perincian pertuduhan di bawah bab 3 khususnya Seksyen

78, 80 dan 82 Enakmen Tatacara Jenayah Syariah (Negeri Selangor) 2003.

(7) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang dalam

memberikan definisi “mengajar” di dalam seksyen 119(1) EPAINS 2003


memutuskan bahawa mengajar itu memberi maksud yang sama dengan berceramah sedangkan

pada masa yang material tiada definisi tersebut dijelaskan dalam mana-mana undang-undang.

(9) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta dan undang –undang dan Hukum

Syarak dalam merujuk kepada peraturan tauliah (Negeri Selangor) (Pindaan) 2013 sedangkan

peraturan itu hanya berkuatkuasa selepas pertuduhan dibuat ke atasa Perayu dan tidak

dikuatkuasakan ke belakang.


memutuskan bahawa pihak pendakwaan telah berjaya membuktikan bahawa Perayu telah

7

mengajar perkara-perkara tentang agama Islam dengan menggunakan takrifan terlalu umum

‚precepts of Islam‘ atau perintah agama Islam merangkumi aqidah. Syariah dan akhlak dan

termasuk ajaran al-Quran dan al Sunnah menggunakan kes Sulaman bin Takrib vs Kerajaan

Negeri Terengganu sedangkan perbuatan Perayu itu dalam menceritahkan pengalamannya di

Gaza yang berhubung kait dengan kisah baju besi Saidina Ali serta surah al Hujurat ayat 9.....


memutuskan bahawa tiada keperluan memanggil saksi awam yang hadir dalam majlis tersebut

sebagai saksi pendakwaan sedangkan wujud keperluan untuk memanggil saksi awam yang

benar-benar berada dalam majlis itu..


memutuskan bahawa tindakan perayu yang bersungguh-sungguh memohon tauliah mengajar

adalah qarinah yang kuat bahawa Perayu faham keperluan tauliah..


menolak pembelaan Perayu menggunakan kecualian am di dalam seksyen 41 EJSS 2003 iaitu

Perayu mempunyai justifikasi dalam membuat penyampaian maklumat di Surau Taman Seri

Sementa..


memutuskan bahawa Perayu bersalah sedangkan Perayu menggunakan haknya sebagai

seorang warganegara untuk bersuara dan bercakap sebagaimana yang diperuntukkan dalam

Perkara 10(1) Perlembagaan Persekutuan.


memutuskan bahawa pembelaan Perayu ditolak dan gagal menimbulkan keraguan yang

munasabah kerana Perayu gagal mengemukakan apa-apa dokumen yang menunjukkan Perayu

dijemput oleh penganjur ke majlis tersebut sebagai Ahli Parlimen dan keterangan Perayu tidak

mempunyai berat timbangan berbanding keterangan pihak Pendakwaan dengan menggunakan

seksyen 3 Enakmen Keterangan Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003 [EKMS 2003].

8

(16) Hakim Bicara telah silap dan khilaf dari segi fakta, undang –undang dan Hukum

Syarak apabila gagal mempertimbangkan hujahan mitigasi Perayu dan menjatuhi hukuman

denda yang hampir maksima sebanyak RM2900.00.


Syarak apabila memutuskan bahawa pertimbangan diberikan kepada Pesalah kali pertama bagi

kes peringanan hukuman tetapi gagal mengaplikasikan prinsip itu di dalam kes ini.


Syarak apabila memutuskan faktor lain yang diambil kira dalam menjatuhkan hukuman adalah

jenis dan akibat kesalahan serta kepentingan awam tetapi Hakim Bicara gagal untuk

menjelaskan apakah yang dimaksudkan dengan kepentingan awam dalam konteks kes ini.


Syarak apabila memutuskan untuk menggunakan prinsip hukuman pertengahan seperti yang

dinyatakan oleh Dr. Abdul Qadir Audah dalam kitab al- Tasyri‘ al- Jinaaiy al- Islamiy tetapi

gagal mengaplikasikan prinsip itu dengan menggunakan hukuman denda sebanyak RM2900.00

sedangkan hukuman denda maksima sebanyak RM3000.00 didalam seksyen 119 EPAINS 2003.


Syarak apabila memutuskan untuk menggunakan prinsip pemberatan hukuman yang ditulis oleh

YAA Tan Sri Syeikh Ghazali bin Abdul Rahman dalam penulisannya ‚ proses penghakiman dan

menjatuhkan keputusan di Mahkamah Syariah: Satu penilaian“ iaitu rekod buruk pesalah, taraf

perkahwinan, taraf pesalah di dalam masyarakat dan kedudukannya yang tinggi, kekerapan

kesalahan dilakukan dan penggunaan kekerasan dan keganasan semasa melakukan kesalahan

sedangkan dalam kes ini tiada dikemukakan apa-apa keterangan mengenai rekod buruk

pesalah, kekerapan kesalahan dilakukan dan penggunaan kekerasan dan keganasan semasa

melakukan kesalahan.


Syarak apabila memutuskan maksud ‚maslahah ammah‘ yang ingin dijaga oleh peruntukan

9

undang-undang yang digubal adalah pengawalan pengajaran agama Islam kepada masyarakat

negeri Selangor agar tidak berlaku penyebaran agama yang menyeleweng dan menimbulkan

perpecahan dan mengganggu keharmonian masyarakat berasaskan kes Fathul Bari Mat Jahya

vs Anor vs Majlis Agama Islam Negeri Sembilan & Ors [2012] CLJ JT (2) sedangkan Perayu

berhujjah bahawa maslahah ammah itu adalah termasuk maslahah masyarakat kawasan

Parlimen Shah Alam yang akan kehilangan ahli parlimennya dan maslahah masyarakat yang

akan hilang keupayaan perayu untuk berbakti kepada masyarakat.


Syarak apabila memutuskan maksud maslahah ammah yang ingin dijaga oleh peruntukan

undang-undang yang digubal adalah pengawalan pengajaran agama Islam kepada masyarakat

negeri Selangor agar tidak berlaku penyebaran agama yang menyeleweng dan menimbulkan

perpecahan dan mengganggu keharmonian masyarakat berasaskan kes Fathul Bari Mat Jahya

vs Anor vs Majlis Agama Islam Negeri Sembilan & Ors [2012] CLJ JT (2) sedangkan Perayu

disabitkan dengan kesalahan ini kerana hanya perbuatan Perayu itu dalam menceritakan

pengalamannya di Gaza yang dihubung kait dengan kisah baju besi Saidina Ali dan surah al-

hujurat ayat 9.


Syarak apabila apabila gagal memberikan pertimbangan yang sewajarnya terhadap mesej yang

ingin disampaikan oleh Perayu berkaitan kezaliman dan kekejaman regim Israel terhadap

penduduk Gaza sehinggakan hukuman yang dijatuhi ini telah memudaratkan kedudukan Perayu

sebagai Ahli Parlimen yang berkemungkinan hilang jawatannya dan berkemungkinan akan

terhalang daripada bertanding dalam pilihan raya umum akan datang.


gagal untuk menerima hukuman mitigasi hujahan mitigasi Perayu untuk menggunakan

budibicara di bawah Seksyen 129(1) ETJS 2003 untuk melepaskan Perayu dalam cubaan akhlak

untuk berkelakuan baik, atas ikatan bon dan penjamin.

10

Hujah Perayu

[8] Antara isu hujah Perayu seperti berikut;

8.1 Pertuduhan ke atas tertuduh cacat dan memprejudiskan tertuduh atas alasan seperti

berikut:

a. Pertuduhan ke atas tertuduh adalah cacat kerana terdapat butiran yang tidak jelas

mengenai perkataan ‘mengajar’ dan ‘tauliah’ yang mana telah gagal memenuhi

kehendak seksyen 78 (5) Enakmen Tatacara Jenayah Syariah (Negeri Selangor)

2003 (selepas ini disebut ‘ETJS 2003’).

b. Pertuduhan tidak memasukkan rujukan kepada seksyen 118 EPAINS 2003 yang

mengelirukan perkataan ‘tauliah’.

c. Pertuduhan memprejudiskan tertuduh kerana terpaksa bergantung kepada maksud

mengajar tanpa tauliah secara umum yang skopnya lebih luas daripada skop yang

disebutkan dalam seksyen 118 EPAINS 2003.

d. Kesalahan mengajar tanpa tauliah hanya berlaku jika mengajar tanpa tauliah yang

diberikan di bawah seksyen 118 EPAINS 2003.

e. Tertuduh memohon Mahkamah membebaskan tertuduh dari pertuduhan dengan

merujuk kepada kes Ketua Pendakwa Syarie lwn. Ahmad bin Rashid dan seorang

lagi JH November 1995 Jld. X Bhg. 1, hlm. 113-120.

8.2 Perayu tidak dikehendaki untuk memohon apa-apa tauliah kerana ucapan

tertuduh tidak termasuk dalam makna mengajar sebagaimana peruntukan

subseksyen 118 (1) EPAINS 2003. Hujahan Perayu seperti berikut:

(a) EPAINS 2003 dan Akta Tafsiran 1948 dan 1967 (Akta 388) tidak memberikan

sebarang definisi ke atas perkataan ‘mengajar’.

11

(b) Definisi ‘mengajar’ hanya diberikan dalam Peraturan-peraturan Tauliah (Negeri

Selangor) (Pindaan) 2013 Sel. P.U 61/2013 (selepas ini disebut “Peraturan

Tauliah 2013”) yang didefinisikan sebagai “menyampaikan sebarang maklumat

yang berkaitan agama Islam melalui ceramah, forum, pengkisahan, motivasi,

taklimat. Tazkirah, pembentangan kertas kerja, kuliah, audio visual atau cara

lain sebagaimana yang ditentukan oleh Jawatankuasa.”. Peraturan Tauliah 2013

hanya dikuatkuasakan pada 1 Oktober 2011, sedangkan tertuduh dituduh

melakukan perbuatan mengajar tanpa tauliah pada 18 Ogos 2011. Oleh yang

demikian tertuduh tidak boleh dianggap menyalahi undang-undang kerana

Peraturan Tauliah tersebut tidak memberikan definisi perkataan ‘mengajar’.

(c) Pendakwa gagal memperincikan kesalahan mengajar dalam pertuduhan

sebagaimana kehendak seksyen 80 ETJS 2003 yang menyebabkan tertuduh

terkeliru apakah yang sebenarnya dimaksudkan dengan mengajar.

8.3 Perayu percaya bahawa beliau mempunyai justifikasi dari segi hukum syarak

mengenai kewajipannya untuk menyampaikan pengalamannya di Gaza serta

sebagai Ahli Parlimen, tertuduh mempunyai obligasi untuk menyatakan pendiriannya

terhadap sesuatu isu yang dibangkitkan. Tertuduh menghujahkan perlakuannya tersebut

termasuk dalam prinsip kekecualian am di bawah seksyen 41 Enakmen Jenayah Syariah

(Selangor) 1995 – perbuatan yang dilakukan oleh seseorang yang mempunyai justifikasi

di sisi undang-undang.

Hujah Responden

[9] Hujah Responden pula seperti berikut :

9.1 Peguam syarie Perayu tidak pernah membantah pertuduhan yang dikenakan ke atas

tertuduh sepanjang prosiding kes pendakwaan ataupun pembelaannya menunjukkan

tertuduh telah faham pertuduhan yang dipertuduhkan ke atas dirinya dan telah memenuhi

kehendak seksyen 78 dan 79 ETJS 2003.

12

9.2 Keperluan tauliah telah dengan jelas diperuntukkan oleh subseksyen 119 (1) EPAINS

2003 dan tertuduh tidak termasuk dalam orang yang dikecualikan dari tauliah

sebagaimana perutukan seksyen 121 EPAINS 2003.

9.3 Ketiadaan tafsiran terhadap perkataan ‘tauliah’ tidak menjejaskan pertuduhan berikutan

perkataan ‘tauliah’ telah jelas diperuntukkan dalam subseksyen 118 (3) EPAINS 2003

iaitu tauliah mengajar agama Islam atau mengajar perkara-perkara tentang agama Islam

yang dikeluarkan oleh Jawatankuasa Tauliah.

9.4 Ketiadaan definisi perkataan ‘mengajar’ tidak menjejaskan kuasa Mahkamah untuk

membuat tafsiran perkataan ‘mengajar’ tersebut. Walaupun Peraturan Tauliah 2013

berkuatkuasa selepas kejadian tertuduh mengajar perkara tentang agama Islam, tidak

menjejaskan pendakwa merujuk Peraturan Tauliah 2013 berhubung definisi mengajar

tersebut.

9.5 Pendakwa juga merujuk definisi mengajar dan berceramah dalam Kamus Dewan Edisi

Keempat Dewan Bahasa dan Pustaka yang mentafsirkan perkataan ‘mengajar’ dan

perkataan ‘ceramah’ membawa maksud yang sama iaitu menyampaikan sesuatu sama

ada tentang agama atau perkara lain.

9.6 Tiada keperluan untuk memperincikan kategori tauliah dalam pertuduhan kerana

tertuduh tidak memiliki apa-apa kategori tauliah mengikut Peraturan Tauliah tersebut dan

fakta tersebut adalah fakta yang tidak pernah disangkal oleh tertuduh.

9.7 Intipati ceramah tertuduh berhubung pergolakan di Gaza, kisah Saidina Ali yang

dikaitkan dengan keadilan perundangan Islam dan ulasan ayat 9 surah al-Hujurat adalah

dalam lingkungan perkara-perkara berkaitan dengan ajaran Islam.

9.8 Peruntukan seksyen 41 ETJS 2003 adalah peruntukan umum yang hendaklah dibaca

bersama peruntukan khusus. Seksyen 121 EPAINS 2003 dan peraturan 22 Peraturan

13

Tauliah tersebut tidak mengecualikan seorang Ahli Parlimen untuk mengajar perkara-

perkara tentang agama Islam tanpa tauliah.

9.9 Keterangan pembelaan tertuduh hanya bersifat penafian semata-mata yang bertentangan

dengan keterangan saksi pendakwa dan bahan bukti pendakwa yang dikemukakan di

Mahkamah. Oleh yang demikian, tertuduh telah gagal menimbulkan keraguan yang

munasabah. Pendakwa merujuk kes Pendakwa Raya lwn. Zulkifle bin Mohamad (2016)

MLJU 399 dan Mr Losali vs. Public Prosecutor (2011) 4 MLJ 694.

9.10 Ekshibit P8, P9, P10, P11 dan P12 menunjukkan hasrat Perayu untuk mendapatkan

tauliah bagi membolehkan Perayu menjadi penceramah untuk mengajar agama Islam.

Dapatan Hukum Syarak Dan Undang-Undang

[10] Mahkamah merujuk kepada seksyen 119 EPAINS 2003 iaitu ;

”(1) Mana-mana orang yang mengajar agama Islam atau perkara-perkara tentang

Agama Islam tanpa tauliah yang diberikan di bawah seksyen 118 adalah

melakukan suatu kesalahan dan apabila disabitkan boleh didenda tidak melebihi

tiga ribu ringgit atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi dua tahun atau

kedua-duanya.

(2) Subseksyen (1) tidaklah terpakai bagi— (a) mana-mana orang atau golongan orang yang dikecualikan oleh Majlis di

bawah seksyen 121 Enakmen ini; atau

(b) mana-mana orang yang mengajar agama Islam atau perkara-perkara

tentang agama Islam di dalam kediamannya sendiri kepada anggota

keluarganya sahaja.

[11] Seksyen 118 EPAINS 2003 memperuntukkan –

(1) Majlis hendaklah melantik suatu jawatankuasa bernama Jawatankuasa Tauliah,

yang hendaklah terdiri daripada—

(a) Setiausaha Majlis, sebagai Pengerusi; dan

(b) tidak kurang daripada tiga orang dan tidak lebih daripada tujuh orang yang

mempunyai pengalaman, pengetahuan dan kepakaran yang sesuai.

(2) Majlis hendaklah bertanggungjawab bagi melaksanakan keputusan-keputusan

Jawatankuasa itu.

14

(3) Jawatankuasa Tauliah hendaklah mempunyai kuasa untuk memberikan tauliah bagi

maksud pengajaran agama Islam atau apa-apa perkara tentang agama Islam dan

untuk menarik balik tauliah itu.

(4) Majlis boleh membuat peraturan-peraturan yang mengadakan peruntukan bagi—

(a) tatacara, kehendak-kehendak dan perkara-perkara lain berhubungan

dengan pemberian tauliah di bawah seksyen ini, termasuk fi-fi yang boleh

dikenakan;

(b) tatacara Jawatankuasa Tauliah; dan

(c) elaun yang patut dibayar kepada anggota-anggota Jawatankuasa itu.

[12] Selain itu, Mahkamah merujuk peraturan 10 Peraturan Tauliah tersebut seperti berikut:

“Tertakluk kepada peraturan 11, Jawatankuasa boleh meluluskan dan mengeluarkan

Tauliah kepada seseorang warganegara, mengikut mana berkenaan, satu atau lebih

kategori Tauliah yang berikut:

(a) Tauliah Ceramah Umum yang membenarkan pemegangnya memberi ceramah umum

berhubung dengan apa-apa aspek agama Islam di mana-mana tempat dan dengan apa-apa jua

cara selain dari mengajar agama Islam secara berkala;

(b) Tauliah Mengajar Agama Islam berkitab yang membenarkan pemegangnya mengajar

agama Islam secara berkala di mana-mana tempat;

(c) Tauliah Khas yang membenarkan seseorang yang bukan warganegara yang dijemput

khas oleh kerajaan Negeri, jabatan atau agensinya memberi ceramah umum berhubung dengan

apa-apa aspek Agama Islam dalam program tertentu;

(d) Tauliah mengajar Al-Quran yang membenarkan pemegangnya mengajar al-Quran di

mana-mana premis; atau

(e) Tauliah khas bagi individu yang tidak memiliki kelayakan seperti yang ditetapkan

dalam perenggan 11 (1) (f) untuk mengajar bidang tertentu.

[13] Berdasarkan kepada peruntukan peraturan 10 Peraturan Tauliah tersebut, Mahkamah

bersetuju dengan ulasan Hakim Bicara bahawa keperluan mengajar agama atau perkara-perkara

tentang agama Islam tidak terhad hanya kepada mengajar agama Islam secara berkitab sahaja.

15

Bahkan peraturan 10 dengan jelas mengesahkan apa-apa ceramah umum yang berhubung

dengan apa-apa aspek agama Islam, mengajar agama berkitab dan mengajar al-quran juga

termasuk salah satu pengajaran agama islam atau perkara-perkara tentang agama Islam yang

memerlukan tauliah mengikut Peraturan Tauliah tersebut.

Ulasan Mahkamah

[14] Setelah Mahkamah meneliti 24 Petisyen Rayuan yang difailkan oleh Perayu, Mahkamah

berpendapat hanya tiga isu yang utama dalam disimpulkan iaitu;

(a) Sama ada pertuduhan yang dikenakan terhadap Perayu adalah cacat

(b) sama ada prosedur perbicaraan jenayah mengikut Tatacara Jenayah Syariah

(c) Sama ada hukuman denda tersebut wajar atau patut atau yang keras berlebih-

lebihan

Isu Pertama : sama ada pertuduhan yang dikenakan terhadap Perayu adalah cacat

[15] Perayu mendakwa bahawa pertuduhan yang dikenakan keatas beliau adalah cacat dan

mengelirukan kerana definisi ‘mengajar’ yang tidak jelas. Pertuduhan yang dibuat di bawah

seksyen 119 (1) EPAINS didakwa tidak jelas mengenai butiran ‘mengajar’ dan ‘tauliah’ dalam

pertuduhan tersebut.

[15] Pertuduhan ke atas Perayu adalah seperti berikut:





16




sama.”.

[16] Mahkamah berpendapat pertuduhan akan dianggap cacat secara material sekiranya

Tertuduh terkeliru disebabkan kesilapan atau peninggalan dalam suatu pertuduhan terhadap

perkara-perkara berikut, antaranya-

(i) sesuatu kesalahan ;atau

(ii) butir-butir tentang waktu, tempat dan orang [lihat seksyen 82 ETJS 2003]

[17] Ini merujuk kepada seksyen 82 ETJS 2003 yang memperuntukkan-

“Tiada kesilapan dalam menyatakan sama ada kesalahan atau butir-butir yang

dikehendaki dinyatakan dalam pertuduhan itu, dan tiada peninggalan untuk

menyatakan kesalahan atau butir-butir itu, boleh dikira, pada mana-mana peringkat

kes itu, sebagai material melainkan jika tertuduh sebenarnya telah terkeliru oleh

sebab kesilapan atau peninggalan itu.”

[18] Kesalahan yang dituduh dibawah seksyen 119 EPAINS iaitu kesalahan mengajar agama

Islam atau perkara-perkara tentang Agama Islam tanpa tauliah yang diberikan di bawah seksyen

118. Manakala butir-butir kesalahan dinyatakan dalam pertuduhan iaitu;

(a) waktu kejadian : antara jam 10.00 hingga 11.30 malam pada 16 Ogos 2011

(b) tempat kesalahan :di sebuah surau Taman Seri Sementa, Jalan Taman Seri Sementa,

42100, Daerah Klang dalam Negeri Selangor;

17

(c ) Orang yang dituduh: Khalid bin Abdul Samad

[19] Mahkamah merujuk maksud mengajar dalam Kamus Dewan Edisi Keempat Dewan Bahasa

dan Pustaka ialah

1. menyampaikan ilmu pengetahuan (kemahiran dsb) kepada orang lain;

2. membaiki kelakuan dengan memberi nasihat dsb.

3. Membuat seseorang melakukan atau tidak melakukan sesuatu berdasarkan pengalaman

dsb yang telah diperoleh

4. Memarahi (memukul seseorang) supaya dera (tidak melakukan lagi sesuatu).

Manakala perkataan ‘ceramah’ bermaksud-

1. Suka bercakap-cakap, ramah, banyak bercakap.

2. ucapan membicarakan sesuatu (spt bahasa, politik, dll), syarahan.

Manakala perkataan ‘berceramah’ bermaksud memberi (menyampaikan) ceramah. [lihat

halaman 20- 270, Kamus Dewan Edisi Keempat, 2007, Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan

Pustaka]

[20] Selain itu, Mahkamah turut merujuk kepada Peraturan Tauliah 2013 yang mendefinisikan

perkataan ‘mengajar’ sebagai “menyampaikan sebarang maklumat yang berkaitan agama Islam

melalui ceramah, forum, pengkisahan, motivasi, taklimat, tazkirah, pembentangan kertas kerja,

kuliah, audio visual atau cara lain sebagaimana yang ditentukan oleh Jawatankuasa.”.

[21] Mahkamah bersetuju dengan hujah Peguam Syarie Perayu tafsiran dalam kamus dewan

tidak boleh mendahului penafsiran dalam Peraturan Tauliah itu. Namun sekiranya ketiadaan

tafsiran mengajar dalam mana-mana enakmen yang berkuatkuasa pada masa Perayu dituduh

maka boleh mengguna pakai tafsiran umum dalam kamus dewan tersebut sebagai panduan dan

18

membantu Hakim menafsirkan undang-undang tersebut. Perayu gagal menunjukkan sebarang

peruntukan atau otoriti yang menghalang Hakim Bicara merujuk mana-mana tafsiran demi

mencari keadilan. Mahkamah bersetuju bahawa tafsiran mengajar didalam Peraturan Tauliah

2013 tidak boleh digunapakai bagi memahami kehendak peruntukan subseksyen 119 (1)

EPAINS 2003 tersebut disebabkan definisi ini hanya dimasukkan melalui Peraturan-Peraturan

Tauliah (Negeri Selangor) (Pindaan) 2013 Sel. P.U.61/2013 yang hanya dikuatkuasakan pada 1

Oktober 2011 (selepas Perayu didakwa).

[22] Mahkamah telah memeriksa catatan perbicaraan di dalam Rekod Rayuan. Mahkamah

bersetuju dengan dapatan Hakim Bicara bahawa Perayu tidak terkeliru dengan pertuduhan

tersebut sebagaimana ulasan dalam Alasan Penghakiman Hakim Bicara [Rekod Rayuan halaman

551] : “... sejak pertuduhan kali pertama dibacakan kepada tertuduh, tertuduh telah memilih

untuk dibicarakan dan kemudian sepanjang kes pendakwaan dan sepanjang kes pembelaan,

tertuduh tidak pernah membantah pertuduhan tersebut. Tertuduh juga sepanjang prosiding kes

ini berjalan tidak menunjukkan bahawa tertuduh telah terkeliru dengan pertuduhan tersebut...”

[23] Dalihan Perayu telah terkeliru dengan pertuduhan di peringkat penghujahan pembelaan

tidak dapat diterima. Perayu sepatutnya membangkitkan isu pertuduhan cacat di peringkat awal

semasa pertuduhan dibacakan.

[24] Mahkamah merujuk otoriti kes yang dirujuk Peguam Syarie Perayu iaitu kes Ketua

Pendakwa Syarie lwn. Ahmad Rashid dan seorang lagi [JH November 1995 Jld. X Bhg. 1, hlm.

113-120, Nasrun Effendi lwn Pendakwa Raya [2009] 8 MLJ 392 , Ravindran a/l Ramasamy v

19

Public Prosecutor [2015] 6 MLJ 509 , Public Prosecutor vs Mohamad bin Sabu [2017] MLJU

399. Mahkamah dengan penuh hormatnya tidak bersetuju dengan dapatan Peguam Syarie Perayu

bahawa pertuduhan yang dibuat oleh Responden ini terdapat kecacatan yang serius yang

menyebabkan Perayu terkeliru dengan tuduhan tersebut. Hakim Bicara bertindak betul

memutuskan bahawa pertuduhan tersebut tidak cacat dan Perayu tidak terkeliru dengan

pertuduhan tersebut.

[25] Sehubungan itu, berdasarkan kepada dapatan Mahkamah tersebut, Mahkamah berpuashati

bahawa pertuduhan yang dikenakan ke atas Perayu adalah tidak cacat sehingga menyebabkan

tertuduh telah terkeliru.

Isu Kedua : Sama ada prosedur perbicaraan jenayah mengikut Tatacara Jenayah Syariah

[26] Berdasarkan nota keterangan di dalam Rekod Rayuan, Mahkamah mendapati kes ini

bermula dengan pertuduhan yang dibacakan pada 26 April 2012. Perayu tidak mengaku bersalah

dan minta dibicarakan. Perayu dilepaskan dengan bon jaminan RM1500 dengan seorang

penjamin. Hakim Bicara pada peringkat ini dikendalikan oleh Tuan Norafizi Fitri bin Ab Manaf.

Kes ini mula dibicarakan pada 8 Oktober 2012 sehingga 24 April 2014 dengan keterangan saksi-

saksi pendakwaan melalui soal utama, soal balas dan soal semula iaitu Mohd Hafidz bin Ahman

(selepas ini disebut SP-1), Mohd Radzi bin Saliman (selepas ini disebut SP-2) dan Jamilah binti

Muhammad Jamil (selepas ini disebut SP-3) dan Ahmad Tarmizi bin Mohd Nokin (selepas ini

disebut SP-4) . Hakim Bicara telah memberi kebenaran pihak Pendakwa Syarie dan Peguam

Syarie Perayu berhujjah pada 29 Mei 2014. Sayangnya Peguam Syarie Perayu hanya memfailkan

hujah akhir kes pendakwaan pada 14 Ogos 2014. Tuan Hakim Abdul Malik bin Soleh, Hakim

yang membacakan keputusan dan mengarahkan Perayu membela diri pada 15 Januari 2015.

20

[27] Perayu memulakan pembelaan pada 8 Mac 2016 sehingga 21 April 2016 dihadapan Hakim

Bicara Tuan Hakim Mohd Hairuddin bin Ab Rahim. Kedua-pihak direkodkan bersetuju untuk

kes ini diteruskan dihadapan Hakim Bicara yang baru pada 8 Mac 2016 sebagaimana catatan

Hakim Bicara : “pihak-pihak telah bersetuju untuk kes pertuduhan tertuduh diteruskan

dihadapan Mahkamah.”Mahkamah beranggapan ini adalah rekod persetujuan pihak-pihak untuk

diteruskan kes ini dihadapan Hakim Bicara. Peguam terpelajar gagal menunjukkan sebarang

bantahan atau permohonan ketika mana pembelaan mula dijalankan. Maka isu pertukaran hakim

bicara berlaku ketidakadilan wajar ditolak [Rujuk kes Marimuthu a/l Seringan v Pendakwa Raya

[2016] MLJU 1561].

[28] Perayu memilih memberi keterangan secara bersumpah dengan dimulakan keterangan

utama Perayu pada 8 Mac 2016. Pihak Pendakwa Syarie telah menyoal balas Perayu pada 24

Mac 2016 dan soal semula keterangan Perayu pada 21 April 2016. Perayu tidak mengemukakan

saksi pembelaan. Selepas itu pihak-pihak diberi peluang untuk berhujjah secara bertulis. Pada 19

Disember 2016, Hakim Bicara telah mensabitkan kesalahan Perayu dibawah seksyen 119 (1)

EPAINS 2003 . Hakim Bicara telah menetapkan mitigasi Perayu hendaklah difailkan pada 5

Januari 2017 dan mitigasi balas pihak Pendakwa Syarie hendaklah difailkan pada 12 Januari

2017. Mahkamah telah menjatuhkan hukuman ke atas Perayu pada 19 Januari 2017.

[29] Mahkamah berpuashati Mahkamah telah memberi keadilan dengan sebaiknya terhadap

pihak Perayu. Mahkamah telah mengikuti prosedur perbicaraan yang ditetapkan di bawah

seksyen 96 ETJS 2003 :-

96. Tatacara yang berikut hendaklah diikuti oleh Hakim dalam perbicaraan:

21

(a) apabila tertuduh hadir atau dibawa ke hadapan Mahkamah, maka pertuduhan

yang mengandungi butir-butir kesalahan yang dia dituduh melakukannya itu

hendaklah dibentuk, dibaca dan dijelaskan kepadanya, dan dia hendaklah ditanya

sama ada dia bersalah atas kesalahan yang dipertuduh itu atau meminta dibicarakan;

(b) jika tertuduh mengaku bersalah atas sesuatu pertuduhan, sama ada atas

pertuduhan asal atau yang dipinda, akuan itu hendaklah direkodkan dan dia boleh

disabitkan atas kesalahan itu: Dengan syarat bahawa sebelum suatu akuan bersalah

direkodkan, Mahkamah hendaklah menentukan bahawa tertuduh memahami sifat

dan akibat daripada akuannya itu dan dia berniat untuk mengakui, tanpa bersyarat,

kesalahan yang dikatakan terhadapnya itu;

(c) jika tertuduh enggan membuat akuan atau tidak membuat akuan atau meminta

dibicarakan, Mahkamah hendaklah mendengar pengadu, jika ada, dan mengambil

segala keterangan yang dikemukakan bagi menyokong pendakwaan itu;

(d) apabila difikirkannya perlu, Mahkamah hendaklah memperoleh daripada

pengadu atau selainnya nama manamana orang yang berkemungkinan mengetahui

fakta kes itu dan dapat memberikan keterangan bagi pihak pendakwaan, dan

hendaklah memanggil mana-mana daripada mereka, sebagaimana yang difikirkan

perlu oleh Mahkamah, untuk memberikan keterangan di hadapannya;

(e) tertuduh atau Peguam Syarienya hendaklah dibenarkan memeriksa balas semua

saksi bagi pihak pendakwaan melalui Hakim;

(f) jika, selepas mengambil segala keterangan yang disebut dalam perenggan (c), (d)

dan (e), Mahkamah mendapati bahawa tiada kes terhadap tertuduh telah diwujudkan

yang jika tak dipatahkan akan mewajarkan sabitannya, maka Mahkamah hendaklah

merekodkan perintah pembebasan;

(g) tiada ada-apa jua dalam perenggan (f) boleh disifatkan sebagai menghalang

Mahkamah daripada melepaskan tertuduh pada mana-mana peringkat terdahulu

dalam kes itu jika bagi sebab-sebab yang hendaklah direkodkan oleh Mahkamah ia

berpendapat pertuduhan itu tidak berasas;

(h) jika, apabila keterangan itu telah diambil, Mahkamah berpendapat bahawa ada

alasan untuk menganggap bahawa tertuduh telah melakukan kesalahan yang

dipertuduh itu atau kesalahan lain yang Mahkamah itu kompeten untuk

membicarakannya dan yang pada pendapatnya patut dibicarakannya, ia hendaklah

menimbangkan pertuduhan yang direkodkan terhadap tertuduh dan memutuskan

sama ada pertuduhan itu mencukupi dan, jika perlu, hendaklah meminda pertuduhan

itu;

(i) pertuduhan itu jika dipinda hendaklah dibacakan kepada tertuduh sebagaimana

yang dipinda dan dia hendaklah ditanya semula sama ada dia bersalah atau ada

apa-apa pembelaan yang hendak dibuat;

22

(j) jika tertuduh tidak mengaku salah kepada pertuduhan itu sebagaimana yang

dipinda atau jika tiada pindaan dibuat, tertuduh hendaklah dipanggil untuk

membuat pembelaannya dan mengemukakan keterangannya, dan hendaklah pada

bila-bila masa apabila dia membuat pembelaannya dibenarkan untuk memanggil

semula dan memeriksa balas mana-mana saksi melalui Hakim;

(k) jika tertuduh mengemukakan apa-apa pernyataan bertulis, Mahkamah hendaklah

memfailkannya bersama-sama dengan rekod;

(l) jika tertuduh memohon kepada Mahkamah supaya dikeluarkan saman bagi

memaksa kehadiran mana-mana saksi, sama ada dia telah atau belum diperiksa

dalam kes itu, bagi maksud pemeriksaan atau pemeriksaan balas atau pengemukaan

apa-apa dokumen atau benda lain, Mahkamah hendaklah mengeluarkan saman

melainkan jika ia berpendapat bahawa permohonan itu patut ditolak atas alasan

bahawa ia dibuat bagi maksud menyusahkan atau melengahkan atau bagi

menggagalkan matlamat keadilan; dan alasan sedemikain hendaklah direkodkannya

secara bertulis;

(m) (i) jika Mahkamah mendapati tertuduh tidak bersalah, Mahkamah hendaklah

merekodkan perintah pembebasan;

(ii) jika Mahkamah mendapati tertuduh bersalah atau jika akuan bersalah telah

direkodkan dan diterima, Mahkamah hendaklah menjatuhkan hukuman

mengikut undang-undang;...”

[30] Isu berbangkit seterusnya penerimaan bahan bukti yang ditanda sebagai ekshibit ‘P5’

iaitu rakaman video semasa pihak Perayu didakwa mengajar tanpa tauliah. Mahkamah

bersetuju dengan dapatan Hakim Bicara bahawa dokumen yang ditanda sebagai “P5” telah

diterima atas alasan rakaman tersebut telah disahkan oleh pembuat dokumen iaitu SP2

sendiri. SP2 mengesahkan bahawa kamera dan rakaman percakapan yang digunakan

berfungsi dengan baik dan dibawah seliaannya serta rakaman tersebut telah dibuat oleh SP2

pada tarikh dan masa kejadian di surau tersebut [lihat Rekod Rayuan – Alasan Penghakiman

halaman 536-541]. Pihak Perayu gagal menunjukkan keperluan undang-undang bahawa

rakaman video yang ditanda sebagai ekshibit P-5 mesti dihantar ke Digital Forensics

Department Cyber Security Malaysia sebelum diterima oleh Mahkamah. Mahkamah

berpendapat rakaman ini hanya sekadar rekod sokongan. Sungguhpun terdapat kecacatan

23

terhadap penerimaan bahan bukti tersebut yang telah ditandakan sebagai “P-5” namun

kecacatan tersebut sama sekali tidak menjejaskan kes pendakwaan kerana ia hanya bersifat

sokongan yang mana sudah terdapat dua saksi yang kuat yang telah dikemukakan oleh pihak

pendakwaan dalam kes ini.

[32] Selain itu, fakta pihak Perayu berada ditempat kejadian dan mengajar tanpa tauliah ini

disokong dengan keterangan SP-1 dan SP-2 yang turut hadir di tempat kejadian. Mahkamah

berpuashati keterangan SP-1 dan SP-2 diterima sebagai saksi yang kompeten.

[33] Oleh itu, Mahkamah berpuashati dengan dapatan Hakim Bicara bahawa intipati

ceramah/ pengajaran Perayu di dalam surau Taman Seri Sementa Jalan Taman Seri Sementa

42100 Klang Selangor antara jam 10.00 hingga 11.30 malam adalah termasuk dalam maksud

‘mengajar perkara-perkara tentang agama Islam’.

[34] Mahkamah berpuashati sabitan kesalahan mengajar tanpa tauliah dibawah seksyen 119

(1) EPAINS 2003 terhadap Perayu oleh Hakim Bicara wajar dikekalkan.

Isu Ketiga: Samada kadar hukuman yang dikenakan ke atas Perayu satu kadar hukuman

yang wajar dan berpatutan atau yang keras berlebih lebihan.

[34] Dalam kes ini Perayu telah disabitkan dan telah dijatuhkan hukuman denda RM2900.00.

Hukuman yang diperuntukan di bawah seksyen 119 (1) ini ialah didenda tidak melebihi tiga ribu

24

ringgit atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi dua tahun atau kedua-duanya. Oleh itu

hukuman yang dikenakan ke atas Perayu adalah denda sebanyak RM2900.00 sahaja.

[35] Perayu telah membayar denda tersebut. Namun Perayu tidak berpuashati dengan

keputusan tersebut disebabkan hukuman tersebut boleh mengakibatkan Perayu hilang kelayakan

sebagai Ahli Parlimen.

[37] Semasa mitigasi di hadapan Hakim Bicara, Perayu telah memohon agar Mahkamah

menggunakan budibicara dibawah seksyen 129(1) ETJS 2003 dan tidak dihukum dengan

hukuman penjara dan memohon agar hanya dikenakan denda kurang daripada RM2000.00

sahaja jika tidak dibenarkan bon berkelakuan baik. Perayu adalah ahli politik sepenuh masa dan

kini sebagai Ahli Parlimen Shah Alam semenjak tahun 1998. Perayu sudah beristeri, memelihara

seorang ibu berumur 88 tahun dan seorang anak kurang upaya. Ini merupakan kesalahan Perayu

kali pertama yang disabitkan sama ada di Mahkamah Sivil atau Mahkamah Syariah.

[38] Antara faktor pertimbangan peringanan hukuman adalah kesalahan kali pertama.

Mahkamah bersetuju dengan prinsip-prinsip dalam kes Norlisam binti Ramli lawan Ketua

Pendakwa Syarie JH XV (11), Moktar bin Radin lwn Pendakwa Syarie Selangor JH (1422)

H Jld 33 Bhg II, Muhammad Ridhwan bin Tokiri & Seorang lagi vs Ketua Pendakwa

Syarie JH (1433) Jld 34 Bhg.2 yang mengambil kira isu kesalahan kali pertama sebagai alasan

peringanan hukuman. Mahkamah mendapati ini merupakan kesalahan kali pertama Perayu

kerana tiada bukti dikemukakan Responden bahawa Perayu telah mengulangi kesalahan lampau.

25

[39] Selain itu, faktor keseriusan kesalahan yang dilakukan oleh Perayu bukannya terlalu serius

berbanding kesalahan melanggar hukum syarak seperti persetubuhan luar nikah, ajaran sesat dan

lain-lain kesalahan. Mahkamah mendapati bahawa ucapan Perayu semasa kejadian tersebut

tidak bercanggah dengan Hukum Syarak dan tidak membawa perpecahan atau mengganggu

keharmonian masyarakat. Ianya ditegaskan oleh Hakim Bicara di dalam Alasan Penghakiman

yang menyatakan bahawa :

”Adalah ditegaskan juga bahawa, sepanjang prosiding ini, Mahkamah ini tidak membuat apa-

apa dapatan berhubung sama ada ucapan atau apa yang disampaikan oleh tertuduh adalah

bercanggah dengan ajaran Islam yang sebenar atau tidak. Mahkamah juga tidak membuat

apa-apa dapatan berhubung sama ada apa yang disampaikan oleh tertuduh pada 18 Ogos

2011 di Surau Seri Sementa, Klang tersebut boleh membawa kepada perpecahan dan / atau

menggangu keharmonian masyarakat. Ini kerana perkara-perkara tersebut tidak menjadi

elemen kepada kewujudan kepada kesalahan yang disabitkan oleh Mahkamah ini. Pertuduhan

yang dikenakan terhadap tertuduh adalah melakukan kesalahan mengajar tanpa tauliah dan

bukannya kesalahan mengajar ajaran salah.” [ lihat Rekod Rayuan halaman 266-267]

[40] Responden dalam hujah lisan turut mengakui bahawa kandungan (ucapan Perayu) yang baik

tetapi memerlukan kepada tauliah (daripada Majlis Agama Islam Selangor ) sahaja.

[41] Faktor kerjasama Perayu semasa siasatan berlangsung juga sebahagian faktor peringanan

hukuman yang boleh diambilkira. Tiada fakta yang menunjukkan bahawa Responden

membangkitkan isu kerjasama pihak Perayu semasa siasatan dibuat. Hanya ulasan Hakim Bicara

mengulas bahawa proses perbicaraan yang panjang sejak tahun 2013 yang telah mengambil

banyak masa dan kos pihak yang menyebabkan dendaan kurang daripada RM2000 adalah tidak

memadai [lihat Rekod Rayuan – halaman 569]. Mahkamah melihat faktor kerjasama semasa

26

siasatan wajar dipertimbangkan sebelum keputusan dibuat oleh Hakim Bicara selain faktor masa

perbicaraan yang diambilkira.

[42] Mahkamah tidak menafikan kesalahan yang dilakukan oleh perayu adalah mengajar

tanpa tauliah di Surau Sri Sementa. Kesalahan ini telah dikanunkan melalui seksyen 119(1)

EPAINS 2003. Dr. Abdul Qadir Audah dalam kitabnya Al-Tasyri’ al-Jinaaiy al-Islamiy, Juz 1,

hlm 615 menyatakan bahawa :

أما ىف القسم الثاىن فترتك الشريعة احلرية للقاضى ىف اختيار العقوبة املالئمة الالزمة من بني جمموعة من العقوبات ، كما ترتك له تقدير كمية العقوبة

وتقدير ظروف اجلرمية وظروف اجملرم ، فإن رأى أن ظروف اجلرمية وظروف اجملرم ال تقتضى التخفيف عاقب اجملرم مبا تستحقه جرميته ، وإن رأى ظروف اجلاىن تقتضى عاقبه بالعقوبة املالئمة لشخصه وظروفه وسريته

اىن وأخالقه ، وإن رأى أن ظروف اجلرمية تقتضى التشديد وظروف اجل .تقتضى التخفيف توسط بني األمرين فلم يغلظ العقوبة ومل خيففها

‘Adapun bagi kesalahan-kesalahan takzir, syariat memberi kebebasan kepada hakim di

dalam memilih hukuman yang sesuai di antara sekumpulan hukuman. Sebagaimana juga

diberikan kebebasan kepada hakim di dalam menetapkan kadar hukuman dan kebebasan

menentukan pemilihan hal keadaan jenayah dan hal keadaan penjenayah (dalam persoalan

meringan atau memberatkan hukuman). Sekiranya hakim berpendapat bahawa hal keadaan

jenayah dan hal keadaan penjenayah tidak menghendaki peringanan, maka hakim

hendaklah menghukum penjenayah mengikut hukuman yang selayaknya dengan jenayah yang

dilakukannya. Sekiranya hakim berpendapat hal keadan penjenayah menghendaki

peringanan hukuman, maka hakim hendaklah menghukum dengan hukuman yang sesuai

dengan keperibadiannya, hal keadaannya dan hal keadaan kehidupannya serta akhlaknya.

Sekiranya pula bahawa hal keadaan jenayah menghendaki pemberatan hukuman, sedangkan

hal keadaan penjenayah menghendaki ia diringankan, maka hakim hendaklah menghukum

27

dengan hukuman pertengahan, dia tidak boleh memberatkan hukuman dan tidak juga boleh

meringankannya

[43] Faktor peringanan dan pemberatan sesuatu hukuman juga dijelaskan oleh Y.A.A. Tan Sri

Syeikh Ghazali bin Hj. Abdul Rahman dalam penulisannya bertajuk ‘Proses Penghakiman dan

menjatuhkan keputusan di Mahkamah Syariah : Satu penilaian’ ( JH Jld 7 Bhg 1 m.s 5). Beliau

menyatakan antaranya :

‘biasanya sebelum hukuman dijatuhkan terutama dalam kes jenayah syariah, Hakim

Syarie akan memerhatikan faktor yang memberatkan hukuman dan faktor yang

meringankan hukuman. Setelah kedua-dua faktor itu diambil kira dan ditimbangkan,

barulah hukuman dijatuhkan. Secara tersuratnya, inilah asas pertimbangan Hakim-hakim

Syarie sebelum hukuman dijatuhkan. Selalunya antara faktor yang boleh meringankan

hukuman ialah pengakuan bersalah dan pernyataan taubat, pesalah bawah umur, rekod

peribadi yang baik, kesan hukuman terhadap kesihatan pesalah dan kesalahan pertama

kali dilakukannya. Manakala faktor-faktor yang boleh memberatkan hukuman pula ialah

rekod buruk pesalah, taraf perkahwinan, taraf pesalah di dalam masyarakat dan

kedudukannya yang tinggi, kekerapan kesalahan dilakukan dan penggunaan kekerasan

dan keganasan semasa melakukan kesalahan.’

[44] Persoalannya dalam kes ini, adakah Hakim Bicara telah melaksanakan prinsip tersebut

ketika menjatuhkan hukuman ke atas Perayu? Setelah meneliti alasan penghakiman Hakim

Bicara, Mahkamah mendapati bahawa, Hakim Bicara menegaskan bahawa dalam menjatuhkan

hukuman, perkara utama yang beliau mengambilkira ialah hukuman yang dijatuhkan boleh

menjadi sebagai pengajaran bukan sahaja kepada Perayu tetapi kepada semua masyarakat.

28

[44] Hakim bicara menyatakan hukuman denda RM2900 atau 3 bulan penjara jika gagal

membayar denda untuk memberi pengajaran kepada Perayu dan masyarakat agar tidak

mengulangi kesalahan yang sama di masa-masa akan datang.

[45] Dalam membuat penghakimannya, Hakim bicara menyatakan bahawa dalam kes ini

sewajarnya hukuman tidaklah berat dan tidaklah ringan. Dengan kata lain hukuman pertengahan.

Hukuman penjara dilihat hukuman berat maka tidak sesuai dengan kesalahan dan fakta kes

Perayu. Hukuman dendaan kurang daripada RM2000 adalah terlalu ringan.

[46] Hukuman yang dikenakan ke atas perayu ialah denda RM2900.00 atau penjara selama 3

bulan jika gagal membayar denda. Persoalannya apakah hukuman yang dijatuhkan oleh

Mahkamah Bicara tersebut adalah keras berlebih-lebihan ataupun tidak?

[47] Dalam kes ini, hukuman yang dikenakan ke atas Perayu adalah berbentuk sekatan ekonomi

iaitu hukuman denda yang memerlukan Perayu membayar denda sebanyak RM 2,900.00 kepada

pihak kerajaan. Hukuman denda RM2900 tidak memberi kesan sangat berbanding dengan

pendapatan Perayu sebagai Ahli Parlimen namun ianya memberi kesan yang sangat besar

kepada Perayu iaitu Perayu boleh hilang kelayakan sebagai Ahli Parlimen Shah Alam dan

kerusi yang diwakilinya hendaklah dikosongkan [lihat Perkara 8 Perlembagaan Persekutuan].

[48] Mahkamah bersetuju bahawa bon berkelakuan baik terhadap Perayu adalah tidak

bersesuaian. Ini memandangkan latar belakang, watak, umur, kesihatan dan mental Perayu tidak

memungkinkan hukuman gantian tersebut dikenakan. Perayu sebagai ahli parlimen mempunyai

29

latarbelakang pengetahuan undang-undang, kesihatan yang masih baik dan mempunyai akal

yang waras .

[49] Mahkamah setuju dengan kesan hukuman denda melebihi RM2000 akan menyebabkan

Perayu hilang kelayakan sebagai Ahli Parlimen dan kerusi yang diwakilinya akan menjadi kosong

sehingga ke tarikh pilihan raya akan datang dan tiada pilihanraya kecil akan diadakan kerana

tempoh berbaki bagi pilihanraya umum yang akan datang adalah kurang daripada 2 tahun daripada

sekarang[lihat Perkara 54 Perlembagaan Persekutuan] [rujuk Rekod Rayuan halaman 84-86].

Dengan kata lain, rakyat Shah Alam akan kehilangan wakil rakyat yang mewakili mereka di Dewan

Rakyat dalam tempoh tersebut. Ini merupakan kesan yang besar akan dihadapi Perayu dan

masyarakat Shah Alam.

[50] Mahkamah berpendapat denda kurang daripada RM2000 bukannya hukuman yang terlalu

ringan kerana ianya masih dikategorikan hukuman pertengahan sebagaimana kesimpulan yang

yang dibuat oleh Hakim Bicara dalam penghakimannya. Bagi kesalahan yang kadar hukuman

dendanya RM3000, hukuman yang dianggap ringan adalah hukuman yang dibawah paras separuh

hukuman tersebut iaitu RM1500. Mahkamah berpendapat hukuman denda melebihi RM2000

adalah hukuman tersebut yang keras dan berlebih-lebihan berbanding dengan kesalahan yang

dilakukan oleh Perayu dan fakta kes. Ini mewajarkan Mahkamah ini campurtangan.

Kesimpulan

[51] Sabitan terhadap Perayu dikekalkan manakala hukuman denda wajar dikurangkan.

30

Keputusan

Setelah Mahkamah meneliti Permohonan dan Afidavit Pemohon serta hujah bertulis Pemohon,

maka dengan ini Mahkamah memutuskan dan memerintahkan seperti berikut:

1) Mahkamah mengekalkan sabitan kesalahan terhadap Perayu.

2) Hukuman denda sebanyak RM2900 atau penjara selama 3 bulan kepada Perayu

hendaklah diubah kepada denda sebanyak RM1900 atau penjara selama 2 bulan jika

gagal membayar denda.

3) Mahkamah memerintahkan baki wang denda sebanyak RM1000 hendaklah dipulangkan

kepada Perayu.

latif bin mat zin - jabatan kehakiman syariah negeri …. ravindran a/l ramasamy v public prosecutor...

Documents