ligjërata 2

Ligjërata 2

1- 1

Çfarë është kostoja?

2 - 2

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE Nocioni kosto është nocion i afërt me secilin dhe

e përdorim sa herë që diskutojmë për blerje të diçkaje

Roli i kontabilitetit të menaxhmentit është të gjejë dhe të klasifikojë kostot në mënyra dhe rrugë të ndryshme për qëllime të ndryshme

Kuptimi i nocionit kosto, koncepti dhe klasifikimi i kostove janë faktor bazë për çdo studim të kontabilitetit të menaxhemntit

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE

1. Si faktor gjatë përcaktimit të ardhurave në ndërmarrje

2. Si instrument i kontrollit të efikasitetit të afarizmit të ndërmarrjes

3. Si faktor me rëndësi gjatë vendosjes për problemet e planifikimit dhe politikës afariste të ndërmarrjes

Kostot si faktor me rëndësi gjatë marrjes së vendimeve afariste në ndërmarrje, i shfrytëzojmë kryesisht për tri qëllime:

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE

Në literaturë dhe në praktikë ekziston një klasifikim dhe

kuantifikim i kostove dhe atë:

Në bazë të dispozitave ligjore duke iu përmbajtur SNK

Në bazë të nevojave interne të ndërmarrjes

Në bazë të literaturës së brendshme dhe asaj të jashtme e që mund të kenë rëndësi praktike dhe teorike

DEFINIMI I KOSTOVEDEFINIMI I KOSTOVE

Kostot paraqesin shprehjen monetare të sasisë së punës së gjallë, mjeteve të punës dhe të objektit të punës të nevojshme për prodhimin e të mirave materiale

Definicioni më i përgjithësuar i kostove nënkupton kostot si shprehje vlerore e harxhimit të të të mirave ekonomike, respektivisht të faktorëve prodhues me qëllim të prodhimit dhe shitjes së efekteve të ndërmarrjes dhe të realizimit të fitimit sipas kësaj baze.

Definimi i tillë i kostove na drejton në tri karakteristikat kryesore të tyre:

Cilat janë ato?

Definimi i tillë i kostove na drejton në tri karakteristikat kryesore të tyre:

Si parim bazë i tyre duhet të jetë shprehja sasiore e harxhimit të faktorëve prodhues,

Harxhimi i faktorëve prodhues duhet të jetë në lidhje me produktet, respektivisht e kushtëzuar me prodhimin e produkteve dhe se kosto mund të konsiderohen vetëm ato që janë të provokuara nga prodhimi i produkteve,

Sasitë e harxhuara tëfaktorëve prodhues duhet të jenë të shprehura në vlerë, respektivisht të vlerësuarit sipas çmimeve përkatëse, me fjalë tjera duhet të ekzistojë komponenta çmimore e kostove.

DEFINIMI I KOSTOVEDEFINIMI I KOSTOVE

Kosto apo shpenzimKosto apo shpenzimDr. Diana Lamani jep një definicion interesant

të kostove të cilat i dallon nga shpenzimet. Me kosto nënkupton vlerën e mjeteve të

përdorura ose për t’u përdorur për sigurimin e mjeteve tjera,

Shpenzimi përfaqëson vlerën e mjeteve të përdorura për të siguruar të ardhura.

Faktikisht, shumica e kostove shndërrohen në shpenzime. Disa prej tyre shndërrohen në shpenzime në të njëjtën kohë kur ato kryhen.

Kur ndodhë një gjë e tillë, shpesh termat kosto dhe shpenzime përdoren në mënyrë të ndërsjellë.

Kosto apo shpenzimKosto apo shpenzim

Përafërsisht definicion të njëjtë jep dhe dr. Ronald Hilton me ç’rast kostot i definon si sakrificë e kryer, zakonisht e matur me resurset e dhëna për këtë sakrificë, për të arritur qëllime të veçanta.

Siç do të shohim edhe më vonë, të gjitha kostot që nuk janë kosto të produktit, quhen kosto të periudhës. Këto kosto identifikohen me periudhën kohore në të cilën janë shkaktuar më saktë se me njësitë e blera apo të prodhuara. Kostot e periudhës njihen si shpenzime të periudhës në të cilën janë krijuar.


Në librin “Menaxhimi kostos”, kostoja definohet si “paraja cash ose vlera ekuivalente e kësaj paraje e sakrifikuar për mallra apo shërbime që pritet të sjellin përfitime për ndërmarrjen, në të tashmen apo në të ardhmen. Themi ekuivalentë cash sepse asetet jo monetare mund të shkëmbehen me mallra ose shërbime të dëshiruara. P.sh. mund të jetë e mundur që të shkëmbehen pajisjet me materialet e përdorura për prodhim”.

2 - 10


Për kostot nuk mund të flasim në këto raste: Kur nuk kemi të bëjmë me ndonjë element

të procesit të prodhimit, Kur njëri ndër elementet e procesit të

prodhimit nuk shpenzohet edhe pse merr pjesë në procesin e prodhimit,

Kur për ndonjërin prej elementeve të procesit të prodhimit nuk kemi shprehje të vlerës apo për sigurimin e tij nuk na nevojiten kurrfarë mjete monetare,

Kur harxhimet e shprehura në vlerë monetare nuk janë të lidhura me krijimin e një të mire materiale.

Kostot dhe terminologjia mbi Kostot dhe terminologjia mbi kostotkostot

Çfarë është objekti i kostove?

Një objekt i kostove është çdo njësi, si produkte, klientë, departamente, projekte, veprimtari e kështu me radhë, për të cilat maten dhe përcaktohen kostot. P.sh. Nëse dëshirojmë për të përcaktuar sa është kostoja e prodhimit të një biçiklete, atëherë objekt i kostove është biçikleta, nëse dëshirojmë të përcaktojmë koston e funksionimit të departamentit të mirëmbajtjes brenda një ndërmarrje, atëherë objekt i kostove është departamenti i mirëmbajtjes etj.

2 - 12

Objekti i kostos

Objekti i kostos është gjithçka për të cilin lidhet një masë e caktuar e kostos

Konsumatori Departamenti

Porosia për prodhimProdukti

Shërbimi

Zgjedhja e objektit të kostove

Nëse numri i taksive në pronësi të një kompanie transporti është objekt i kostove, regjistrimi vjetor i

taksive dhe taksa e licencës do të ishin kosto variabile.

Nëse kilometrat e kaluara gjatë vitit në një taksi të caktuar janë objekt i kostove, regjistrimi vjetor i taksive dhe taksa e licencës do të ishin kosto fikse.

Vëzhgimi

Marrëdhëniet mes kostove dhe objekteve të kostos mund të shfrytëzohet për të ndihmuar në rritjen e saktësisë së ngarkimit të kostos. Kostot lidhen me objektin e kostove në mënyrë të:

- Drejtpërdrejtë - Tërthortë

2 - 15

Kosto të drejtpërdrejta

Kosto të tërthorta

Objekti i kostos

Çdo gjë për çka kërkohen një matje e ndarë e kostove (produkti, konsumatori,

departamenti, etj.)

Objekti i kostos

Kostot e drejtpërdrejta janë ato kosto që mund të vëzhgohen lidhshmëria lehtësisht dhe në mënyrë të saktë me objektin e kostos. Sa më shumë kosto që mund të vëzhgohen, aq më e lartë është saktësia e përcaktimit të kostos.

Kostot jo të drejtpërdrejta janë ato kosto që nuk mund të vëzhgohet lidhshmëria lehtësisht dhe në mënyrë të saktë për një objekt të kostos.

2 - 17

Metoda e ngarkimit të kostoveMetoda e ngarkimit të kostove

Burimet e kostove

Vëzhgimi direkt

Vëzhgimi i faktorëve nxitës Alokimi

Vëzhgimi fizik

Faktorët shkakësorë

Lidhja e supozuar

Objektet e kostos

Metodat e vëzhgimit të kostove

Vëzhgimi është thjeshtë aftësia për t’i ngarkuar një kosto drejtpërsëdrejti një objekti të kostos në një mënyrë ekonomike nëpërmjet një marrëdhënie të zakonshme.

Vëzhgimi i kostove të objekteve të kostos mund të arrihet në dy rrugë:

Vëzhgimi i drejtpërdrejtë (si proces i identifikimit dhe i ngarkimit të kostove të një objekti të kostos që është në mënyrë specifike ose fizike i lidhur me objektin e kostos),

Përmes faktorëve nxitës (p.sh. orët e makinës dhe energjia e harxhuar për ato orë pune të makinës).

2 - 19

Vëzhgimi i drejtpërdrejtëIdentifikimi i kostove që janë specifikisht të lidhura

me objektin e kostos është shpesh i përmbushur nga vëzhgimi fizik.

P.sh. Supozojmë se objekti i kostos është departamenti i energjisë. Paga e menaxherit të energjisë dhe lënda djegëse e përdorur për të prodhuar energjinë elektrike janë shembuj të kostove që mund të identifikohen në mënyrë specifike (nga vëzhgimi fizik) me objektin e kostos.

Apo, të marrim si shembull qepjen e një palë pantollonave. Materialet dhe puna (direkte) mund të vëzhgohen fizikisht, prandaj kosto e materialit dhe punës lehtë dhe saktë një palë pantollonash.

2 - 20

Vëzhgimi përmes faktorëve nxitës

Faktorët nxitës janë faktorë që shkaktojnë ndryshime në burimin e përdorur, në përdorimin e veprimtarive, kostot dhe të hyrat.

Vëzhgimi i faktorëve nxitës është më pak i saktë se vëzhgimi i drejtpërdrejtë,

P.sh. Për të vëzhguar shpenzimin e energjisë elektrike për secilën makinë në procesin e prodhimit, duhet montuar një aparat matës të energjisë elektrike, andaj si faktorë nxitës përdorim “orët e makinës”

2 - 21

Metodat e vëzhgimit të kostove

Lidhshmëria e kostove jo të drejtpërdrejta me objektet e kostos nuk mund të vëzhgohet. Kjo nënkupton që nuk ka një marrëdhënie të zakonshme mes kostos dhe objektit të kostos apo vëzhgimi nuk është ekonomikisht i mundshëm.

Ngarkimi i kostove jo të drejtpërdrejta në objektet e kostos quhet ALOKIM.

Duke qenë se nuk ka asnjë lidhje të marrëdhënieve të zakonshme, alokimi i kostove jo të drejtpërdrejta bazohet në përshtatjen ose në disa lidhje të supozuara (p.sh. kosto e ngrohjes dhe ndriçimit në një fabrikë që prodhon pesë produkte).

2 - 22

Kosto të ndryshme për qëllime të ndryshme

2 - 23

KMSHKMSHPuna direkte dhe

kostot indirekte të prodhimit

Puna direkte dhe kostot indirekte të

prodhimit

Kosto e materialit

direkt

Kosto e materialit

direkt

Hapat në procesin e prodhimit:

Shndërrimi i lëndës së parë në

produkte të gatshme

Shndërrimi i lëndës së parë në

produkte të gatshme

Shitja e produkteve të gatshme

Shitja e produkteve të gatshme

Kostot e produktit dhe raportimi i jashtëm financiar

Blerja e lëndës së

parë

Blerja e lëndës së

parë

14-25

Kostot e produktit

Kostot e produktit

Menaxherët duhet të dijnë koston e produkteve dhe

shërbimeve të tyre

Kosto plus çmimvënia

Praktikë e zakonshme e

biznesit

14-26

Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese

Materiali Puna Kostot indirekte variabile

Kosto të drejtpërdrejta

Kosto të tërthorta

Kostot të cilat kanë të bëjnë dhe lidhen direkt me objektin e

identifikuar të kostove (MD, PD)

Kostot të cilat kanë të bëjnë por nuk lidhen direkt me objektin e

identifikuar të kostove (KIP)

Lënda e parë & komponentët

tjerë që bëhen pjesë përbërëse

P.G.

Mund të lidhen drejtpërsëdrejti me produktin

Materiali i drejtpërdrejtë

Nëse materiali nuk mund të lidhet drejtpërsëdrejti me produktin, ai konsiderohet i tërthortë (indirekt) dhe është pjesë e kostove indirekte të prodhimit

Nëse materiali nuk mund të lidhet drejtpërsëdrejti me produktin, ai konsiderohet i tërthortë (indirekt) dhe është pjesë e kostove indirekte të prodhimit

Përfshinë kostot e pagave të punëtorëve direkt.


Puna direkte

Të punësuarit që punojnë

drejtpërsëdrejti në prodhimin e

P.G



P.G



Puna direkte



P.G



P.G

Kostot e të punësuarve që nuk punojnë

drejtpërsëdrejti në P.G konsiderohen punë

indirekte dhe janë pjesë e kostove indirekte të

prodhumit

14-31

Transforming Cash into Finished GoodsKostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese

Mund të duket e çuditshme që pagat e paguara ndaj punëtorëve të prodhimit përfshihen në llogarinë e inventarit, pasi që zakonisht sipas kontabilitetit financiar, përherë ato janë trajtuar si shpenzime operative dhe janë bartur në pasqyrën e të ardhurave,

Duhet të keni parasysh që një shpenzim është shkaktuar kur një aset është përdorur për të krijuar të ardhura, por cash-i i paguar punëtorëve të prodhimit nuk është përdorur për të krijuar të ardhura.

PSE ?????

2 - 32


E ardhura do të krijohet, kur inventari të jetë shitur. Derisa inventari të jetë në stoqe, shuma e pagave të prodhimit dhe kostot tjera të prodhimit (materiali dhe kostot indirekte), do të mbesin në llogari të inventarit, që do të thotë në fund të periudhës kontabël, ato do të paraqiten në bilancin e gjendjes si ASETE.

2 - 33


14-34


Lënda e parë – inventari në dispozicion për përdorim

Lënda e parë – inventari në dispozicion për përdorim

Gjysmë produktet –

Të mira pjesërisht të kompletuara

Gjysmë produktet –

Të mira pjesërisht të kompletuara

Të mirat e përfunduara- të

mira të kompletuara që

priten për t’u shitur

Të mirat e përfunduara- të

mira të kompletuara që

priten për t’u shitur

Inventari në bizneset prodhuese

KOSTOT INDIREKTE (TË TËRTHORTA)

Lidhshmëria e kostove të tërthorta me objektin e kostos nuk mund të vëzhgohet. Kjo nënkupton që nuk ka një marrëdhënie të zakonshme me kostos dhe objektit të kostos, apo që vëzhgimi nuk është ekonomikisht i mundshëm.

Ngarkimi i kostove të tërthorta me objektin e kostos quhet alokim. P.sh. Alokimi i kostove të ndriçimit për pesë produkte që prodhon kompania përmes ngarkimit në përpjesëtim me orët e punës së drejtpërdrejtë të përdorura për një produkt.

2 - 36

14-37

Kostot indirekte të prodhimtarisë

Kostot indirekte

Zhvlerësimi Paga e mbikëqyrësit

Komunalitë

Të gjitha kostot e prodhimit tjera nga kostot e materialit direkt dhe punës direkte


Përfshijnë:Materiali indirekt.Puna indirekteKostot e pajisjeve

dhe makinerisë.Kostot tjera jo

direkte

Përfshijnë:Materiali indirekt.Puna indirekteKostot e pajisjeve


direkte

Kostot indirekte të prodhimit



Përfshijnë:

Materiali indirekt.Puna indirekteKostot e pajisjeve


direkte

Përfshijnë:

Materiali indirekt.Puna indirekteKostot e pajisjeve


direkte


Nuk përfshijnë shpenzimet e

shitjes dhe administratës

Nuk përfshijnë shpenzimet e

shitjes dhe administratës

Kosto për të prodhuar një njësi

produkti përfshijnë:Materialin direktPunën direkteKostot indirekte të prodhimit









Kostot indirekte të prodhimit duhet matematikisht të

shpërndahen tek secila njësi e produktit të prodhuar përmes

koeficientit të rëndimit

14-42

Alokimi i kostove indirekte

16-43

...Femrave ...meshkujve ...fëmijëve Totali

Shitja 190,000$ 110,000$ 60,000$ 360,000$

Departamenti

Në Departamentin e shitjes rrobave të kompanisë X, paguhet bonus për secilin menaxher bazuar në shitjen e

departamentit.

Kjo iniciativë ka rritur shitjen, mirëpo profiti i secilit departament nuk është rritur proporcionalisht.

Menaxhmenti ka vendosur ta bazojë bonusin e ardhshëm në profitabilitetin e departamentit.

Në Departamentin e shitjes rrobave të kompanisë X, paguhet bonus për secilin menaxher bazuar në shitjen e

departamentit.

Kjo iniciativë ka rritur shitjen, mirëpo profiti i secilit departament nuk është rritur proporcionalisht.

Menaxhmenti ka vendosur ta bazojë bonusin e ardhshëm në profitabilitetin e departamentit.

Identifikimi i kostove direkte kundrejt kostove indirekte

16-44

Hapi i parë është zhvillimi i një stragjie të re bonusipër përcaktimin e kostove për secilin departament.

Kostot që mund të shpërndahen nëpër departamente nëmënyrën efektive quhen kosto direkte.

Kostot që nuk mund të shpërndahen nëpër departamente në mënyrën efektive quhen kosto indirekte.

Hapi i parë është zhvillimi i një stragjie të re bonusipër përcaktimin e kostove për secilin departament.

Kostot që mund të shpërndahen nëpër departamente nëmënyrën efektive quhen kosto direkte.

Kostot që nuk mund të shpërndahen nëpër departamente në mënyrën efektive quhen kosto indirekte.

...Femrave ...meshkujve ...fëmijëve Totali

Shitja 190,000$ 110,000$ 60,000$ 360,000$

Departamenti


16-45


16-46

Kostot direkte dhe indirekte mund të jenë fikse apo variabilevarësisht nga objekti i kostove.

Paga e menaxherit të shitores është indirekte tek secili departament, por që drejtpërsëdrejti ka ngarkuar shitoren.


16-47

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente

Identifikimi i shtytësit më të përshtatshëm të kostove

për secilën kosto indirekte

Kostot indirekte mund të alokohen për të reflektuarsa departamenti konsumon burimet.

Kompania ka zgjedhur

këta shtytës:

16-48

Përdor procesin dy hapësh për të alokuar kostot indirekte:

Shkalla e alokimit = kostot totale ÷ Aktiviteti i shtytësit të kostove

kosto e alokuar = Shkalla e alokimit × pesha e aktivitetit të

shtytësit të kostove


16-49

$9,360 ÷ 3 departamente = $3,120 për departament

$3,120 × 1 departament = $3,120


16-50

$18,400 ÷ 23,000 metra katrorë = $0.80 për m2

$0.80 × 12,000 m2 tek femrat’ = $9,600

$0.80 × 7,000 m2 tek meshkujt = $5,600

$0.80 × 4,000 tek fëmijët = $3,200


16-51

$2,300 ÷ 23,000 m2 = $0.10 pë m2

$0.10 × 12,000 m2 te femrat = $1,200

$0.10 × 7,000 m2 te meshkujt = $700

$0.10 × 4,000 m2 te fëmijët = $400


16-52

$7,200 ÷ $360,000 shitje = $0.02 për dollar të shitjes

$0.02 × $190,000 shitje tek femrat = $3,800

$0.02 × $110,000 shitje tek meshkujt = $2,200

$0.02 × $60,000 shitje tek fëmijët = $1,200


16-53

$900 ÷ $360,000 shitje = $0.0025 për dollar të shitjes

$0.0025 × $190,000 shitje tek femrat = $475

$0.0025 × $110,000 shitje tek meshkujt = $275

$0.0025 × $60,000 shitje tek fëmijët = $150


16-54

Të shohim si do të duket profitabiliteti kompanisë, pasi që të kombinojmë të

ardhurat dhe kostot


16-55

F M Fëmijë Total

Shitja 190,000$ 110,000$ 60,000$ 360,000$

kostot direkte

KMSH 120,000 58,000 38,000 216,000

komisioni në shitje 9,500 5,500 3,000 18,000

Paga e mbikëqyrësit 5,000 4,200 2,800 12,000

Zhvlerësimi 7,000 5,000 4,000 16,000

Kostot indirekte

Paga e manaxh.të shitor. 3,120 3,120 3,120 9,360

Qiraja e shitores 9,600 5,600 3,200 18,400

Komunalitë 1,200 700 400 2,300

Reklama 3,800 2,200 1,200 7,200

furnizimet 475 275 150 900

Profiti i departamentit 30,305$ 25,405$ 4,130$ 59,840$

Departamenti


16-56

Efekti i sjelljes së kostove në zgjedhjen e shtytësit të kostove

A do të thotë kjo se duhet përdorur shtytës tjetër të

Kostove fikse kundrejt atyre variabile?

16-57

Alokimi i kostove indirekte fikse

Përdor procesin dy hapësh për të alokuar kostot fikse të qirasë për njësitë e shitura dhe njësitë te inv.përfundimtarPërdor procesin dy hapësh për të alokuar kostot fikse të qirasë për njësitë e shitura dhe njësitë te inv.përfundimtar

Njësitë e prodhuara 2,000,000

Njësitë e shitura 1,800,000

Njësitë në inv.përfundimtar 200,000

Kostot fikse të qirasë 28,000$

16-58

$28,000 ÷ 2,000,000 njësi = $0.014 për njësi

$0.014 për njësi × 1,800,000 njësi = $25,200

$0.014 për njësi × 200,000 njësi = $2,800

Njësitë e prodhuara 2,000,000

Njësitë e shitura 1,800,000

njësitë te inv.përfundimtar 200,000

kostot fikse të qirasë 28,000$

Alokimi i kostove indirekte fikse

Kosto indirekte të prodhimtarisë

2 - 59

Primi mbi normë zakonisht konsiderohet pjesë e kostove indirekte

Supozojmë se punëtori paguhet €18/oraNdërsa puna mbi normë është 50 %

e këtij çmimi.

Kosto indirekte të prodhimtarisë

1 - 60

Sa do të jetë primi mbi normë?

€18 × 50% = €9 për punën jashtë orarit

Nëse punëtori ka punuar 44 orë brenda javës, sa do të jetë fitimi i tij bruto?

Puna direkte 44 orë × €18 = €792Primi mbi normë 4 orë × € 9 = 36Fitimi total bruto €828

...KLASIFIKIMI I KOSTOVE

Sipas zonave funksionale të ndërmarrjes në:

1. KOSTO TË PRODHIMIT

2. KOSTO TË MARKETINGUT

3.KOSTO TË ADMINISTRATËS

Rrjedha e kostove në firmat prodhueseRrjedha e kostove në firmat prodhuese

Materiali direkt

Materiali direkt

Puna direkte

Puna direkte

Shp.ind.të prodh.

Shp.ind.të prodh.

Gjysmëproduktet

Gjysmëproduktet

Produktet egatshme

Produktet egatshme KMSHKMSH

Kostot e prodhimtarisë

Kostot e shkaktuara gjatë prodhimit të

produkteve.

Rrjedha e kostove në firmat prodhueseRrjedha e kostove në firmat prodhuese

Materiali direkt

Materiali direkt

Puna direkte

Puna direkte

Shp.ind. të prodhim.

Shp.ind. të prodhim.

Gjysmëproduktet

Gjysmëproduktet

Produktet e gatshme

Produktet e gatshme KMSHKMSH

Ato materiale që bëhen pjesë integrale e produkteve të kryera dhe që fizikisht lidhen me produktin.

Ato kosto të punës që munden fizikisht të lidhen me produktin apo që krijohen në procesin e prodhimit.

Të gjitha kostot të përcjellura me prodhimin e produktit përveç materialit direkt dhe punës direkte.

Kostot primare :

Kostot e MD + Kostot e PD

Kostot e shndërrimit:

Kostot e PD + Kostot indirekte të prodhimit

Kosto primare dhe e shndërruar

Kosto primare (parësore) është shuma e kostos së materialeve të drejtpërdrejta dhe të kostos së punës së drejtpërdrejtë.

Për një firmë prodhimi, kostoja e shndërrimit mund të interpretohet si kostoja e transformimit të lëndës së parë në produkte të gatshme.

2 - 65

Kosto primare

2 - 66

Materiali direkt

Puna direkte

Kosto primare+ =

Kostot primare

2 - 67

Çfarë janë kostot primare të kompanisë?

Materiali direkt i shfrytëzuar €200,000+ Puna direkte 105,500= €305,000

Kosto të shndërruara (konvertuara)

2 - 68

Puna direkte

Kosto indirekte të prodhimtarisë+ =

Kosto të konvertuara

Puna indirekte

Materiali indirekt Të tjera

Kostot e konvertuara

2 - 69

Çfarë janë kostot e konvertuara të kompanisë?

Puna direkte €105,500+ Kostot indirekte të prodhimtarisë 194,500= €300,000

Kostot e prodhimit

KOSTOT JO PRODHUESEKOSTOT JO PRODHUESE

Të gjitha kostot që nuk përcjellën me prodhimin e produkteve të gatshme.Kostot administrativeKostot e marketingut

KOSTOT JOPRODHUESEKOSTOT JOPRODHUESE

Kostot marketingut dhe shitjes

Kosto të domosdoshme për të shpërndarjen dhe shitjen e

produktit

Kostot administrative

Kosto tjera ekzekutive, organizative dhe kosto tjera të

zyrës

Materiali direkt

Materiali direkt

Puna direkte

Puna direkte

Mfg.Overhead

Mfg.Overhead

Gjysmëproduktet

Gjysmëproduktet

Produktet e gatshme

Produktet e gatshme KPSHKPSH

KMSHKMSH

Shpenzimet jo prodhueseShpenzimet jo prodhuese

Shitja

-= Bruto marzha

-E ardhura neto=

Pasqyra e të ardhurave

Shitur

Kostot e përgjithshme & administrative Të gjitha kostot ekzekutive, organizative dhe të zyrës të përcjella me menaxhmentin e përgjithshëm të kompanisë.Kostot e shitjes & të shpërndarjes

Të gjitha kostot e domosdoshme për të siguruar kërkesat e konsumatorëve dhe të ofrojë konsumatorit produktin / shërbimin.

Klasifikimi i kostove për raportim të jashtëm

Kostot e prodhimit (materiali direkt, puna direkte, kostot indirekte

prodhuese)

Kostot jo prodhuese ose

operacionale (shpenzimet e marketingut, kostot e marrjes së porosisë, kostot e plotësimit të porosisë, shpenzimet e administratës etj).

1 - 74

Kostot prodhuese

Kostot jo prodhuese

Klasifikimi i kostove për raportim të jashtëm

1 - 75

Kostot e inventarizuara (asetet)…

shndërrohen në KMSH…

pasi që të ndodhë shitja.

Kostot e produktit

Kostot e produktit janë kostot e identifikuarame produktet e prodhuara apo të

blera për rishitje

Këto kosto së pari bëhen pjesë e inventarit shpesh herë të quajtura kosto të inventarizuara

Kostot e inventarizuara shndërrohen në shpenzime në formë të KMSH vetëm kur inventari të shitet

Kostot e periudhës

Kostot e periudhës shndërrohen në shpenzime gjatë periudhës rrjedhëse pa shkuar

përmes shkallëve të inventarit

1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 28 29 30 3127

BilanciBilanci

Asetet rrjedhëse dhe inventari

Asetet rrjedhëse dhe inventari

Kostot e produktit (kostot e

prodhimit)



E ardhuraKMSHFitimi brutoShpenzimetFitimi neto

E ardhuraKMSHFitimi brutoShpenzimetFitimi neto

Kur mallrat shiten

Kur mallrat shiten

Të shkaktuara

si:

Kostot e periudhës (shpenzimet

operative dhe tatimi në të ardhura.)

Kostot e produktit kundrejt kostove të periudhës

Të shkaktuara

si:

Blerja e materialit

direkt

Depo e materialit

Produktet e gatshme

Depo e produkteve të gatshme

Mallrat e shitura

Materiali direkt i

shfrytëzuar

Fabrika

Materiali direkt &Kostot indirekte të

prodhimit

Rrjedha e të mirave fizike

MD i blerë MD i shfrytëzuar

Kosto e produkteve të

prodhuaraKMSH

$$$

Inventari i materialit

$$$ $$$

Inventari i produkteve të gatshme

$$$ $$$

Inventari i gjysmë produkteve

$$$ $$$

Rrjedha e kostove të prodhimit

Puna direkte &Kostot indirekte të prodhimit

Puna direktePuna direkte

Kostot indirekte të prodhimitKostot indirekte të prodhimit

Kosto e produkteve të prodhuara dhe të shitura zakonisht përbëhet nga tri kategori

kryesore të kostove:

Materiali direktMateriali direkt

Rrjedha e kostove të prodhimit

82/82

GjysmëLënda e parë produktet

Inventari i lëndës së parë Materiali direktnë fillim të periudhës

+ Lënda e parë e blerë

= Lënda e parë në

dispozicion për përdorimnë prodhim

– Inventari i lëndës së parënë fund të periudhës

= Lënda e parë e përdorur

në procesin e prodhimit

Rrjedhja e kostove të produktit

83/82


Inventari i lëndës së parë Inventari fillestarnë fillim të periudhës i GJSMPR

+ Lënda e parë e blerë Materiali direkt + Puna direkte

= Lënda e parë në + Kostot indirektedispozicion për përdorim = Kostot totale tënë prodhim prodhimit

– Inventari i lëndës së parënë fund të periudhës

= Lënda e parë e përdorur


Kostot e shndërruara

Kostot primare



Inventari i lëndës së parë Inventari fillestarnë fillim të periudhës i GJSMPR

+ Lënda e parë e blerë Materiali direkt Puna direkte

= Lënda e parë në + Kostot indirektedispozicion për përdorimnë prodhim = Kostot totale të

– Inventari i lëndës së parë prodhimit

në fund të periudhës= Lënda e parë e përdorur



Lënda e parë GJSMPR

Inventari fillestar i Inventari fillestarlëndës së parë + i GJSMPR

+ Lënda e parë + + Kosto totale e e blerë = prodhimit

= Lënda e parë = GJSMPR në dispozicion për totaleprodhim të periudhës

– Inventari përfundimtari GJSMPR

= Kosto e produkteve

të prodhuara


Pasqyrat e jashtme

financiare

Blerja e materialit

direkt

Inventari i gjysmë

produkteve

Inventari i gjysmë

produkteve

ShitjaShitjaMinusMinus

Kosto e mallit të shitur


Shpenzimet e shitjes dhe

administratës

Shpenzimet e shitjes dhe

administratës

Kostot e Kostot e periudhësperiudhës

Baras me bruto fitiminBaras me bruto fitimin MinusMinus

Baras me të ardhurën operative

Kostot e (inventarizuara) të produktit

ShndërruarInventari i produkteve të gatshme

Inventari i produkteve të gatshme


direkt


direkt

Puna direkte

Kostot indirekte të

prodhimtarisë

Pasqyrat financiare – ndërmarrja prodhuese

Seksioni i aseteve rrjedhëse te bilanci i

gjendjes

Paraja $ 4,000 LL/A 25,000 Nëntotali $29,000 Pr. e gatshme 32,000 GJSPR 22,000 Materiali direkt 23,000 Totali i inventarit $77,000 Asetet tjera rrjedhëse 1,000 Totali i aseteve rrjedhëse $107,000

Prodhuesi

Paraja $ 4,000 LL/A 25,000

Inventari i mallit 77,000 Asetet tjera rrjedhëse 1,000 Totali i aseteve rrjedhëse $107,000

Tregtari

Ndërmarrja tregtare (me shumicë apo pakicë)

Blerjet e mallit

Inventari i mallit

Inventari i mallit

ShitjaShitja

MinusMinus



Shpenzimet e shitjes dhe të administratës

Shpenzimet e shitjes dhe të administratës

Kostot e periudhës

Baras me bruto marzhën

minus

Baras me të ardhurën operative

Kosto e (inventarizuar)produktit

shndërruar

Pasqyrat financiare – ndërmarrja tregtare

Kosto për tregtinë e prezantuar në pasqyrën e të

ardhurave

KMSH e ndërmarrjeve tregtare, zakonisht përbëhet nga kosto e artikujve të blerë, duke

përfshirë transportin dhe ngarkim shkarkimin.

Inventari fillestar dhe përfundimtar i gjysmë produkteve ishte $20,000 dhe $18,000.

Materiali direkt i shfrytëzuar $70,000.Puna direkte $100,000.Kosto indirekte të prodhimtarisë $150,000.

Çfarë është kosto e produkteve të prodhuara?

Gjysmë produktet në fillim $ 20,000Puna direkte $100,000Materiali direkt 70,000Kostot indirekte prodh. 150,000

320,000Gjysmë produktet në fund (18,000)Kosto e produkteve të prodhuara $322,000

Inventari fillestar i produkteve të gatshme ishte $60,000

Inventari përfundimtar i produkteve ishte $55,000.

Çfarë është KMSH?

Inventari fillestar i produkteve të gatshme $ 60,000+ Kosto e produkteve të prodhuara 322,000= Kosto e mallit në dispozicion për shitje $382,000– Inventari përfundimtar i produkteve të gatshme 55,000= KMSH $327,000

Kompania ka shitjet e saj brenda periudhës prej $627,000

Çfarë është bruto marzha?

Shitja $627,000– KMSH 327,000= Bruto marzha $300,000

Kompania ka shpenzimet operative si vijon:

$80,000 Pagat e shitjes 10,000 Shpenzimet e shpërndarjes

30,000 Shpenzimet administrative $120,000 TotaliÇfarë është e ardhura operative e kompanisë?

Bruto marzha $300,000– Shpenzimet operative 120,000= E ardhura operative $180,000

Inventari i MDInventari fillestar+Blerjet dhe transportimi

=MD në dispozicion për shfrytëzim

– Inventari përfundimtar=MD i shfrytëzuar

Inventari i gjysmë produkteveInventari fillestar+MD i shfrytëzuar+Puna direkte+Kostot indir. të prodhimtarisë=Kostot totale të prodhimtarisë

për tu llogaritur– Inventari përfundimtar=Kosto e produkteve të prodh.

• Inventari i produkteve të gatshme• Inventari fillestar+ Kosto e produkteve të prodhuara= Kosto e mallrave në dispozicion për shitje= Inventari përfundimtar= KMSH

Shembull tjetër

2 - 101

Shembull i rrjedhjes së kostove

2 - 102

Ndërmarrja ka pasur €50,000 inventar tëmaterialit direkt në fillim të periudhës

Blerjet gjatë periudhës janë €180,000 ndërsa inventari përfundimtar ishte €30,000.

Sa nga materiali direkt është shfrytëzuar?

€50,000 + €180,000 – €30,000 = €200,000


2 - 103

Kosto e shkaktuar e punës direkte është €105,500.

Kostot indirekte të prodhimtarisë janë €194,500.

Çfarë janë kostot totale të shkaktuara të prodhimtarisë?

Materiali direkt i shfrytëzuar €200,000Puna direkte 105,500Kostot indirekte të prodhimtarisë 194,500Kostot totale të prodhimtarisë €500,000


2 - 104

Supozojmë se gjysmë produktet në fillim të periudhës janë €30,000,ndërsa €35,000

në fund të periudhës.Çfarë janë kostot e produkteve të prodhuara?

Gjysmë produktet në fillim € 30,000Kostot totale të prodhimtarisë 500,000Gjysmë produktet në fund 35,000Kostot e produkteve të prodhuara €495,000


2 - 105

Supozojmë se inventari i produkteve në fillim të periudhës është €10,000, dhe €15,000

në fund të periudhës

Çfarë është KMSH?

Produktet në fillim të periudhës € 10,000Kosto e produkteve të prodhuara 495,000Produktet në fund të periudhës 15,000KMSH €490,000


2 - 106

Gjysmë produktetSaldo fillest. 30,000 495,000MD i shfrytëzuar 200,000PD 105,500Kosto ind.prodhimt. 194,500Saldo përfund. 35,000


2 - 107

Gjysmë produktet495,000

Produktet e gatshme 10,000 490,000495,000 15,000

KMSH490,000

Më 1 janar, kompania ka $52.000 të inventarit të MD. Gjatë vitit, ajo ka blerë $586,000 të MD shtesë. Më 31 dhjetor, $78,000 të MD ende gjendet në depo.

Sa nga MD është vënë në prodhim gjatë vitit ?

Më 1 janar, kompania ka $52.000 të inventarit të MD. Gjatë vitit, ajo ka blerë $586,000 të MD shtesë. Më 31 dhjetor, $78,000 të MD ende gjendet në depo.

Sa nga MD është vënë në prodhim gjatë vitit ?

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit

?


!


Për përpunim të materialit direkt, kompania ka shkaktuar $306,000 të kostove të punës direkte. Kostot

indirekte të prodhimit janë $724,000.Kompania starton me $132,000 gjysmë

produkte. Gjatë vitit, kosto e njësive prej $1,480,000 është transferuar në inventar

të produkteve të gatshme.Çfarë është balanca përfundimtare e gjysmë produkteve më 31 dhjetor?

Për përpunim të materialit direkt, kompania ka shkaktuar $306,000 të kostove të punës direkte. Kostot

indirekte të prodhimit janë $724,000.Kompania starton me $132,000 gjysmë

produkte. Gjatë vitit, kosto e njësive prej $1,480,000 është transferuar në inventar

të produkteve të gatshme.Çfarë është balanca përfundimtare e gjysmë produkteve më 31 dhjetor?


!


Koeficienti i aplikuar rëndimit shpreh raportin e pritshëm në mes të KIPr dhe disa bazave të aktivitetit në lidhje me procesin

prodhues.

Koeficienti i aplikuar rëndimit shpreh raportin e pritshëm në mes të KIPr dhe disa bazave të aktivitetit në lidhje me procesin

prodhues.

Koeficienti i aplikuar i rëndimit


KIPr vlerësohen duke u bazuar buxhetim dhe në teknikat

matematikore të vlerësimit

KIPr vlerësohen duke u bazuar buxhetim dhe në teknikat

matematikore të vlerësimit


Bazë është aktiviteti që udhëheq kostot, i quajtur udhëheqës i kostove.

Orët e punës direkte dhe orët e makinës zakonisht shfrytëzohen si udhëheqës të kostove

Kompania llogaritë që KIPr gjatë vitit janë vlerësuar në $600,000. Si udhëheqës të kostove, ajo përdorë orët e makinës që vlerësohen se do

të jenë 62,500 orë.Llogarit KIPr për tërë vitin.

Kompania llogaritë që KIPr gjatë vitit janë vlerësuar në $600,000. Si udhëheqës të kostove, ajo përdorë orët e makinës që vlerësohen se do

të jenë 62,500 orë.Llogarit KIPr për tërë vitin.


Disa kompani përdorin udhëheqës të ndryshëm të kostove për aktivitete të

ndryshme prodhuese, ndërsa procesi quhet ACTIVITY BASED COSTING.

Disa kompani përdorin udhëheqës të ndryshëm të kostove për aktivitete të

ndryshme prodhuese, ndërsa procesi quhet ACTIVITY BASED COSTING.


“Kur, nëse jo tani? Kush, nëse jo Ju?" (Winston Churchill).

Kjo është një punë e shkëlqyeshme, por kostot indirekte po ngulfatin marzhën time të kontributit

Fundi i ligjëratës

ligjërata 2

Documents