ligjërata iv - kolegjiglobus.com vi... · shpenzimet e tërësishme, atëherë mund të...

1 ©Nazmi ZEQIRI

Sistemet-e-perllogaritjes-se-kostove te

prodhimit

Ligjërata IV

PËRLLOGARITJA ABSORBUESE

DHE VARIABILE

PREZANTIM I PËRLLOGARITJES

ABSORBUESE DHE VARIABILE

Kosto e vetme e vozitjes

së sotme të veturës sime

në 200 km është 12 € benzinë

Përllogaritja

variabile?

E keni gabim. Unë kam paguar veturën dhe sigurimin e veturës edhe nëse nuk e bëj

udhëtimin

Përllogaritja

variabile?

…PREZANTIM I PËRLLOGARITJES


JO!

Ju duhet të merrni në konsiderim edhe këtë kosto!

Përllogaritja

absorbuese?

Kosto Për muaj Për ditë

Pagesa e veturës 300.00$ 10.00$

Sigurimi 60.00 2.00



Kush ka të drejtë?

Si duhet t’i trajtojmë pagesën e

veturës dhe të sigurimit?



DY METODA TË PËRLLOGARITJES

Përdoret për raportim financiar ekstern duke përfshirë materialin direkt, punën direkte, shpenzimet variabile indirekte dhe shpenzimet fikse indirekte si pjesë e kostos totale të produktit

Përdoret për planifikim intern dhe vendim marrje

Nuk përfshinë shpenzimet fikse indirekte si kosto e produktit

Përllogaritja absorbuese

Përllogaritja variabile

Kosto fikse nuk

është kosto e

ndonjë produkti

konkret

Përllogaritja

variabile

PËRLLOGARITJA VARIABILE PËRBALLË

PËRLLOGARITJES ABSORBUESE

Përllogaritja

absorbuese

E tërë kosto e prodhimtarisë duhet

bartet në produkt me qëllim të

krahasimit të drejtë të të

ardhurave dhe shpenzimeve


PËRBALLË PËRLLOGARITJES VARIABILE



Kosto e produkteve të prodhuara


Materiali

direkt

...PËRLLOGARITJA ABSORBUESE






Materiali

direkt

Puna

direkte







Materiali

direkt

Puna

direkte

Shpenzime

indirekte

variabile







Materiali

direkt

Shpenzime fikse

dhe variabile të

shitjs dhe adm.

Puna

direkte

Shpenzimet

Indirekte variabile




Shpenzimet




Materiali

direkt

Shpenz.

variabile dhe

fikse të shitjes

Puna

direkte

Shpenz. indirekte

variabile dhe

fikse

Materiali direkt

Puna direkte

Kostot indirekte variabile të prodhimtarisë

Kostot fikse indirekte të prodhimtarisë

Kostot variabile të shitjes dhe administr.

Kostot fikse të shitjes dhe administrative

Përllogaritja

absorbuese

Kosto e

produktit

Kosto e

përiudhës


ABSORBUESE

Bilanci-inventari

RRJEDHA E KOSTOS SË PRODHIMTARISË

Shpenzimet e raportit të të ardhurave

KMSH

Shpenzime të

shitjes dhe

administrative Kosto

përiodike

Gjysmë

produktet

Produktet e

gatshme

Lënda e parë

Shp. variabile indirekte të

prodhimtarisë

Blerja e

materialit

Puna direkte

Shpenzime të

shitjes dhe

administrative

Shp. fikse indirekte të

prodhimtarisë


Sistemi i kontabilitetit të shpenzimeve në të cilin si kostot

fikse ashtu edhe variabile të prodhimtarisë konsiderohen

kosto të produktit

Kosto

fikse

Kosto

variabile

Produkti

…PËRLLOGARITJA ABSORBUESE

Nëse për formimin e çmimit të shitjes përdoren

shpenzimet e tërësishme, atëherë mund të përfundojmë

se çmimi i vërtetë i shitjes është çmimi i cili i mbulon të

gjitha shpenzimet dhe siguron një pjesë të caktuar të

fitimit

Parimi i mbulimit të plotë i të gjitha shpenzimeve mund të

përdoret vetëm nëse shpenzimet në njësinë e prodhimit

janë nën ose të barabarta me çmimin e shitjes

Përfshinë të gjitha

shpenzimet e krijuara

në kompani për një

përiudhë të caktuar

fiskale

Kosto e

prodhimtarisë

Shpenzimet e

shitjes

Shpenzimet

administrative

Profiti i

dëshiruar

Çmimi i

dëshiruar i

shitjes

KONCEPTI I KOSTOS ABSORBUESE

Përparësitë Në përputhje me vendim marrjen në

afat të gjatë që duhet mbuluar

të gjitha shpenzimet

Raportimi i jashtëm dhe

Ligji mbi tatimin në të ardhurat

kërkon përllogaritjen absorbuese

VLERËSIMI I

PËRLLOGARITJES ABSORBUESE

Kosto fikse e prodhimtarisë trajtohet

njëjtë si kostot tjera të produktit,

materiali direkt dhe puna direkte

PËRLLOGARITJA VARIABILE

Sistem i kontabilitetit të kostos që përfshin vetëm

koston variabile të prodhimtarisë

Kosto

fikse

Kosto

variabile

Produkti

…PËRLLOGARITJA VARIABILE

Sistemi i përllogaritjes sipas shpenzimeve variabile

paraqet tërësinë e principeve, metodave dhe procedurave

të përllogaritjes së shpenzimeve dhe të efekteve duke u

bazuar në koston variabile me qëllim të plotësimit të

kërkesave përkatëse informative

Në përllogaritjen variabile përfshihen vetëm kosto

variabile duke u lënë anash të gjitha kostot fikse si dhe

kostot jashtë standarde të materialit, pagave si dhe të

shpenzimeve të përgjithshme

Kosto e

produktit

Ngritja e

çmimit

Kosto variabile

e

prodhimtarisë

+

Shp. variabile

të shitjes dhe

administrative

Totali i

kostos fikse

+ Profiti i

dëshiruar

KONCEPTI I KOSTOS VARIABILE

…PËRLLOGARITJA VARIABILE

Shënim:

Sistemin e përllogaritjes sipas shpenzimeve variabile shpesh herë e

gjejmë edhe me emrin përllogaritja margjinale dhe Direct Costing

respektivisht përllogaritja direkte

Përparësitë

E lehtë për tu kuptuar

nga menaxhmenti

Në përputhje me

KVP analizën

Rëndësia e marzhës së kontributit

në marrjen e vendimeve

në afat të shkurtër

Profiti për përiudhat

i pa ndikuar nga

ndryshimet në shp. fikse

të prodhimtarisë

Efekti i shpenzimeve fikse

në profitin e koncentruar

VLERËSIMI I PËRLLOGARITJES VARIABILE

Të shprehim këtë përmes disa numrave

me qëllim të kuptimit më të lehtë



Kompania prodhon një produkt të vetëm me informatat

vijuese në dispozicion:

LLOGARITJA E KOSTOS PËR NJËSI

Kosto prodhuese për njësi është përcaktuar si vijon:

Shpenzimet e shitjes dhe ato administrative përherë trajtohen

si shpenzime të përiudhës dhe zbriten nga e ardhura

…LLOGARITJA E KOSTOS PËR NJËSI


Shitja (20,000 × $30) 600.000$

Minus KMSH

Inventari në fillim të periudhës -$

+ Kosto prod. të prodh.(25,000 × $16) 400.000

Mallrat në dispoz. për shitje 400.000

Inventari në fund (5,000 × $16) 80.000 320.000

Bruto marzha 280.000

Minus shpenzimet e shitjes dhe admin.

Variabile

Fikse

Neto e ardhura operative

Amadeus Group. nuk ka pasur inventar fillestar, ka prodhuar 25,000

njësi dhe ka shitur 20,000 njësi këtë vit

KRAHASIMI I TË ARDHURAVE SIPAS

PËRLLOGARITJES ABSORBUESE DHE

VARIABILE

Amadeus Group. nuk ka pasur inventar fillestar, ka

prodhuar 25,000 njësi dhe ka shitur 20,000 njësi këtë vit


Shitja (20,000 × $30) 600,000$

Minus KMSH

Inventari në fillim të periudhës -$

Plus Kosto e pr.prodh(25,000 × $16) 400,000

Mallrat në dispoz. për shitje 400,000

Inventari në fund (5,000 × $16) 80,000 320,000

Bruto marzha 280,000

Minus shp. admin. dhe të shitjes

Variabile (20,000 × $3) 60,000$

Fikse 100,000 160,000

Neto e ardhura operative 120,000$

…KRAHASIMI I TË ARDHURAVE SIPAS


VARIABILE


Shitja (20,000 × $30) 600.000$

Minus shpenzimet variabile:

Inventari fillestar -$

Plus Kosto pr.prodh.(25,000 × $10) 250.000

Mallrat në dispoz. për shitje 250.000

Minus inventari përfundimtar 50.000

Kosto variabile e mallrave të shitura 200.000

Shp. variable admin. dhe të

shitjes (20,000 × $3) 60.000 260.000

Marzha e kontributit 340.000

Minus shpenzimet fikse:

Shpenzimet indirekte të prodh. 150.000$

Shp. admin. dhe të shitjes 100.000 250.000

Neto e ardhura operative 90.000$

Tani të shohim përllogaritjen variabile nga Amadeus Group

Vetëm

kosto

variabile

Të gjitha shp.

indirekte fikse

të prodhimtarisë



VARIABILE

T’i krahasojmë të dy metodat



VARIABILE

BASHKËRENDIMI

E ardhura neto operat. sipas përll.variab. 90,000$

Plus: Kosto indirekte fikse e prodh.

mbetur në inventar

(5,000 njësi × $6 për njësi) 30,000

E ardhura neto operat. sipas përll. absorb. 120,000$

Shp. Indirekte fikse të pr. €150,000

Njësitë e prodhuara 25,000 njësi = = €6.00 për njësi

Ne mund të bashkërendojmë diferencën në mes

të ardhurave absorbuese dhe variabile si vijon:

SHTRIMI I SHEMBULLIT

Të shohim

aktivitetin e

Amadeus Group në

vitin e dytë

Amadeus Group - Viti 2

Në vitin e dytë të aktivitetit, Amadeus Group. starton me inventar prej 5,000 njësi, prodhuar 25,000 njësi

dhe shet 30,000 njësi


Kosto e njësive të prodhuara përcaktohet si vijon:

Nuk ka ndryshim në strukturën e kostos së Amadeus Group


Tani të shohim se si në pasqyrën e supozuar

të të ardhurave të kompanisë shfrytëzohet



Shitja (30,000 × $30) 900.000$

Minus KMSH:

Inventari fillestar (5,000 × $16) 80.000$

Plus Kosto e pr.pr (25,000 × $16) 400.000

Mallrat në dispozicion për shitje 480.000

Minus inventari në fund - 480.000

Bruto marzha 420.000

Minus shp. e shitjes dhe admin.

Variabile (30,000 × $3) 90.000$

Fikse 100.000 190.000

Neto e ardhura operative 230.000$


Janë 25,000 njësi të prodhuara

në përiudhën rrjedhëse


Tani të shohim se si në pasqyrën e supozuar të të ardhurave të kompanisë

shfrytëzohet Përllogaritja Variabile


Vetëm

shpenzimet

variabile

Të gjitha

shpenzimet

indirekte fikse

të prodhimtarisë

BASHKËRENDIMI

Neto e ardhura operative sipas përll. variabile260.000$

Zbritur: Shp. fikse indirekte të prodh. të

liruara nga inventari

(5,000 njësi × $6 për njësi) 30.000

Neto e ardhura operative sipas përll. Absorbuese230.000$

Ne mund të bashkërendojmë diferencën në mes

të përllogaritjes absorbuese dhe variabile si vijon:

Shp. fikse indirekte të pr. €150,000

Njësitë e prodhuara 25,000 njësi = = €6.00 për njësi

PËRMBLEDHJE

Nëse Njësitë e shitura < Njësitë e prodhuara

Atëherë E ardhura sipas < E ardhura sipas

përll. variabile përll. absorbuese

EFEKTET E PËRLLOGARITJES SË

KOSTOS NË TË ARDHURËN OpërATIVE

Nëse Njësitë e shitura > Njësitë e prodhuara

Atëherë E ardhura sipas > E ardhura sipas

përll. variabile përll. absorbuese

…EFEKTET E PËRLLOGARITJES SË


Raporti i të ardhurave sipas përllogaritjes variabile

Shitjet (15,000 x €50) €750,000

Kosto variabile e produkteve të shit. (15,000 x €25) 375,000

Marzha e prodhimtarisë €375,000

Shp. variabile të shitjes dhe admin. 75,000

Marzha e kontributit €300,000

Kosto fikse:

Kosto fikse e prodhimtarisë €150,000

Shpenzimet fikse të shitjes dhe admin. 50,000 200,000

E ardhura nga opëracionet €100,000

Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH (15,000 x €35) 525,000

Bruto profiti €225,000

Shpenzimet e shitjes dhe admin. (€75,000+€50,000) 125,000


Pasqyra e të ardhurave sipas përllogaritjes absorbuese

NJËSITË E PRODHUARA BARAS ME ATO TË SHITURA



…NJËSITË E PRODHUARA BARAS ME ATO TË SHITURA

Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH (15,000 x €35) 525,000




Shitjet (15,000 x €50) €750,000

Kosto variabile e produkt. të shitura (15,000 x €25) 375,000




Kosto fikse:







Shitjet (15,000 x €50) €750,000





Kosto fikse:




Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH (15,000 x €35) 525,000





Shitjet (12,000 x €50) €600,000

Kosto variabile e produkteve të shitura:

Kosto variab. e produkt. të prodh.(15,000 x €25) €375,000

Minus inventari fillestar (3,000 x €25) 75,000

Kosto variabile e produkteve të shitura 300,000




Kosto fikse:



E ardhura nga opëracionet € 40,000

NJËSITË E PRODHUARA TEJKALOJNË NJËSITË E SHITURA


Shitjet (12,000 x €50) €600,000


Kosto variab. e produkt. të prodh. (15,000 x €25) €375,000

Minus inventari përfundimtar (3,000 x €25) 75,000



Shpenzimet variabile të shitjes dhe admin. 60,000


Kosto fikse:

Kosto fikse e prodhimtarisë (15,000 x €10) €150,000



...NJËSITË E PRODHUARA TEJKALOJNË NJËSITË E SHITURA


Shitjet (12,000 x €50) €600,000


Kosto variabile e produkt. të prodhuara(15,000 x €25) €375,000




Shpenzimet variabile të shitjes dhe admin. 60,000


Kosto fikse:




…NJËSITË E PRODHUARA TEJKALOJNË NJËSITË E SHITURA


Shitjet (12,000 x €50) €600,000

KMSH:

Kosto e mallit të prodhuar (15,000 x €35) €525,000


KMSH 420,000


Shp. e shitjes dhe admin. [(12,000 x€5)+€50,000] 110,000




Shitjet (12,000 x €50) €600,000

KMSH:

Kosto e produkteve të prodhuara (15,000 x €35) €525,000


KMSH 420,000


Shp. e shitjes dhe admin. [(12,000 x€5)+€50,000] 110,000



E ardhura opërative:

Përllogaritja absorbuese €70,000

Përllogaritja variabile 40,000

Diferenca €30,000

Analiza:

Njësitë e prodhuara 15,000

Njësitë e shitura 12,000

Njësitë e inventarit në fund 3,000

Kosto fikse për njësi x €10

Diferenca €30,000


Pse e ardhura sipas përllogaritjes absorbuese është më

e lartë kur njësitë prodhuara tejkalojnë njësitë e shitura?

Shitjet (15,000 x €50) €750,000


Inventari fillestar (5,000 x €25) €125,000

Kosto variab. e produkt. të prodh. (10,000 x €25) 250,000

375,000




Kosto fikse:


Shpenzimet fikse të shitjes dhe adm 50,000 200,000


NJËSITË E PRODHUARA JANË MË TË VOGLA SE NJËSITË E SHITURA


Shitjet (15,000 x €50) €750,000



Kosto variab. e produkt. të prodh. (10,000 x €25) 250,000 375,000




Kosto fikse:

Kosto fikse e prodhimtarisë (10,000 x €15) €150,000



…NJËSITË E PRODHUARA JANË MË TË VOGLA SE NJËSITË E SHITURA


Shitjet (15,000 x €50) €750,000



Kosto variab. e produkt. të prodh. (10,000 x €25) 250,000

375,000




Kosto fikse:


Shpenzimet fikse të shitjes dhe admin. 50,000

200,000




Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH:


Kosto e produkteve të prodh.(10,000 x €45) 400,000 575,000


Shpenzimet e shitjes dhe admin. 125,000




Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH:


Kosto e produkteve të prodh.(10,000 x €45) 400,000

575,000






Shitjet (15,000 x €50) €750,000

KMSH:


Kosto e produkteve të prodh. (10,000 x €45) 400,000

575,000






E ardhura opërative:

Përllogaritja variabile €100,000

Përllogaritja absorbuese 50,000

Diferenca € 50,000

Analiza:

Njësitë e shitura 15,000

Njësitë e prodhuara 10,000

Njësitë e inventarit në fund 5,000

Kosto fikse për njësi x €10

Diferenca €50,000

Pse e ardhura sipas përllogaritjes variabile është më e

lartë kur njësitë e prodhuara janë më të vogla se njësitë

e shitura?


EFEKTET E PËRLLOGARITJES SË


E ardhurë opërative e njëjtë

E ardhura nga përllogaritja variabile më e vogël se e ardhura nga përllogaritja absorbuese

E ardhura nga përllogaritja variabile më e lartë se e ardhura nga përllogaritja absorbuese

Njësitë e prodhuara:

Baras me njësitë e shitura

Tejkalim i njësive të shitura

Më pak se njësitë e shitura

SHFRYTËZIMI MENAXHERIAL I METODAVE TË

PËRLLOGARITJES

1) Kontrollimin e kostove

2) Çmim vënien e produkteve

3) Planifikimin e prodhimtarisë

4) Analizimi i segmenteve të tregut

5) Analizimin e marzhës së kontributit

Raportet nga përllogaritja variabile dhe nga

përllogaritja absorbuese janë në situatat vijuese:

PËRFUNDIMI i ligjëratës

ligjërata iv - kolegjiglobus.com vi... · shpenzimet e tërësishme, atëherë mund të...

Documents