litróf kennsluaðferðanna dæmi um kennsluaðferð: fyrirlesturinn
Post on 21-Dec-2015
244 views
TRANSCRIPT
Litróf kennsluaðferðannaDæmi um kennsluaðferð:
Fyrirlesturinn
Efni / markmiðEfni: Kennsluaðferðahugtakið, einkenni og eðli mis-munandi kennsluaðferða og hugmyndir um flokkun
kennsluaðferða. Dæmi um kennsluaðferð: Fyrirlestrar Nemendur kunni skil á helstu flokkum
kennsluaðferða … efli skilning sinn á mikilvægi þess að kennarar
hafi yfir fjölbreyttum kennsluaðferðum að ráða og geti nýtt það við undirbúning og framkvæmd kennslu
… þekki niðurstöður rannsókna á fyrirlestrum sem kennsluaðferð og geti nýtt þær við undirbúning kennslu
Bókin Litróf kennsluaðferðanna
Handbók fyrir kennara á öllum skólastigum – en grunnskólamiðuðYfirlit um helstu kennsluaðferðir Tilraun til að leggja grunn að sameiginlegum orðaforða kennaraTengist upplýsingavef á Netinu:
Kennsluaðferða-vefurinn
Nokkrar lykilspurningar um kennsluaðferðir
Hvað er kennsluaðferð?
Hverjar eru helstu kennsluaðferðirnar? (Hvað eru t.d. helstu aðferðirnar margar?)
Hvernig er skynsamlegt að flokka kennsluaðferðir (fræðileg nálgun)?
Hvað segja rannsóknir um kennsluaðferðir?
Kennsluaðferðir - kennsluhættir
• Er merkingarmunur á þessum tveimur hugtökum?
Enski orðaforðinn
• Teaching / Instructional ... ... models, methods, strategies, techniques, tactics
Nokkur mikilvæg atriði um kennsluaðferðir
• Kennsluaðferðir hafa ólík markmið
• Engin kennsluaðferð er fullkomin
• Áríðandi er að kennarar þekki eiginleika, styrk og veikleika helstu kennsluaðferða
• Hugsanlegt er að kennsluaðferðir henti kennurum misvel
• Kennsluaðferð verður að laga að viðkomandi nemendahópi og aðstæðum
Mikilvægt þvert á allar aðferðir
Markvissar spurningar
Framkoma kennarans
Augnsamband
TjáningRaddbeiting
Líkamstjáning
Smitandiáhugi
Skýrt skipulagMiklar
væntingar + kröfur
Góðar útskýringar
Umhyggja - jákvæð samskipti
Sanngirni
Virk hlustun
Hlýleiki -kímni
Niðurstöðurrannsókna
Hverjar eru helstu kennsluaðferðirnar?
Fyrirlestur Sýnikennsla
Hópvinna
Vettvangsferð
Hlutverkaleikur
Sjónsköpun
Endurtekningaræfing
Námsleikur
Spurnaraðferð
Hermileikur
Sagnalist
Hugarflug
Söguaðferð (Storyline)
Efniskönnun
Þrautalausn
Púslaðferð
Verklegar æfingar
Þankahríð
Sýning
Mismunandi „eðli“ kennsluaðferða
Kennarinn Nemandinn
Miðlar þekkingu
Aflar sérþekkingar
Hver tekur ákvarðanir - ræður ferðinni- er ábyrgur?
„Bein kennsla“ „Óbein kennsla“Námsmat
Námsefni
Viðfangsefni
Kennsluaðferðir
Námsumhverfi
Flokkun Joyce og Weil (Models of Teaching)
1. Aðferðir þar sem áhersla er lögð á samvinnu (the social family): Hópvinnubrögð, hlutverkaleikir, heimildakönnun
2. Aðferðir sem miða að þekkingaröflun, skilningi og hugsun (the information-processing family): Fyrirlestrar, spurnaraðferðir, leitaraðferðir og o.fl.
3. Aðferðir sem hafa persónuþroska og sjálfskilning að meginmarkmiði (the personal family): Opinn skóli, opin skólastofa
4. Aðferðir sem grundvallast á sjónarmiðum atferlisfræðinnar (the behavioural systems family): Hlítarnám (mastery learning), hermileikir (simulation games), tölvuforrit
Dæmi um flokkun á kennsluaðferðum
Leitaraðferðir
Lausnaleit
Leikræn tjáning
Hlutverkaleikir
Tilraunir
„Bein“ kennsla
Samræðu-aðferðir
Samskipta-aðferðir
Sjálfstæð vinnanemenda
Fyrirlestrar
„Innlagnir“
Sýnikennsla
Spurnar-aðferðir
Sjálfstæð heimilda-vinna
Skapandi verkefni
Að hluta byggt á Lemlech 1990
Flokkun IS: Hinir níu aðalflokkar kennsluaðferða
1. Útlistunarkennsla 2. Þulunám og þjálfunaræfingar3. Verklegar æfingar4. Umræðu- og spurnaraðferðir5. Innlifunaraðferðir og tjáning 6. Þrautalausnir 7. Leitaraðferðir8. Hópvinnubrögð9. Sjálfstæð skapandi viðfangsefni
Litróf kennsluaðferðanna - Kennsluaðferðavefurinn
Þessi flokkunbyggir á
greiningu á markmiðum aðferðanna og
þeim kröfum sem þær gera til kennara og nemenda
Glossary of Instructional Strategies
Heimasíða IS: http://starfsfolk.khi.is/ingvar/
Kennsluaðferða-vefurinn
Edmund Sass: Learning Theories and Teaching Models
Skref í átt tileinstaklingsmiðaðs
náms
Fyrirlestur sem kennsluaðferð
• Hversu algengir eru fyrirlestrar?
• Hversu góð kennsluaðferð er fyrirlesturinn?
Mótsögnin mikla!
Engin kennslu-aðferð er meira notuð en fyrirlestrar (a.m.k. í framhalds-skólum, háskólum og á námskeiðum í fullorðinsfræðslu)
Engin kennslu-aðferð hefur sætt harðari gagnrýni en einmitt fyrir-lestrar
Álitamál tengd fyrirlestrum ...
Áheyrendur eru óvirkir Erfitt að halda athygli – athygli eru takmörk sett Erfitt að meta hvort áheyrendur skilja Rætt er við alla sem einn Miklar kröfur til fyrirlesara Ofuráhersla á þekkingarmiðlun / mötun /
yfirborðsatriði Tímafrek aðferð Ofnotuð aðferð Aðrar aðferðir eru betri (!?)
Rannsóknir á fyrirlestrum benda til ...
• Þeir verða oft of langir
• Fyrirlesarar ætla sér um of (of mikið efni og of flókið)
• Fyrirlesarar gefa sér (fá) sjaldan tíma til að ljúka máli sínu
• Kennslutækni er oft ábótavant
Góðir fyrirlestrar ...
... henta vel til að miðla upplýsingum (t.d. nýrri þekkingu)
... henta vel til að reifa mál, til að veita yfirlit eða taka saman meginatriði
... geta kveikt áhuga (og drepið hann!) ... geta vakið til umhugsunar
Góð ráð Kveikjur og niðurlag Varast langar einræður Gæta að tilbreytingu Ætla sér ekki um of Sýna áhuga Varast upplestur Gæta að augnsambandi Gæta að röddinni Markviss notkun
kennslutækja
Halda sér við efnið Einbeita sér að
meginatriðum Mundu: þú ert
sérfræðingur – það eru áheyrendur yfirleitt ekki
Skrá ný hugtök, heiti, formúlur
Kímni Mat á fyrirlestrum ...
Að brjóta upp fyrirlestraformið
• Varpa fram spurningum• Kalla eftir spurningum• Leggja fram álitamál• Þrautalausn• Biðja nemendur að taka
efnið saman eða vinna úr því með öðrum hætti
• Stutt hópverkefni• Einn, fleiri, allir
aðferðin (Think - Pair – Share)
• Æfingar, dæmi• Stutt próf, könnun• Þankahríð
(Brainstorming)• Meira ...
Hver er ykkar skoðun á þýðingu fyrirlestra sem
kennsluaðferðar?