logistycznie zintegrowany system gospodarki...

Logistycznie

zintegrowany

system gospodarki odpadami

WykWykłład 3ad 3Rok Rok akadakad. 2008/9. 2008/9

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu1.1. Przypomnienie definicji Przypomnienie definicji ekologistykiekologistyki

2.2. Koncepcja Koncepcja ekologistykiekologistyki (industrialna, intelektualna)(industrialna, intelektualna)

–– kategorie systemowekategorie systemowe

–– kategorie kosztkategorie kosztóów, obsw, obsłługi, skutecznougi, skutecznośścici

3.3. Przedmiotowe, funkcjonalne, instytucjonalne i Przedmiotowe, funkcjonalne, instytucjonalne i decyzyjne ujdecyzyjne ujęęcie systemu logistycznego odpadcie systemu logistycznego odpadóóww

4.4. KorzyKorzyśści wynikajci wynikająące z wdroce z wdroŜŜenia systemuenia systemu

5.5. Podstawowe wskaPodstawowe wskaźźniki ekologicznej gospodarki niki ekologicznej gospodarki odpadamiodpadami

6.6. WartoWartośćść logistyki w gospodarce odpadami logistyki w gospodarce odpadami ––znaczenie znaczenie ekologistykiekologistyki

7.7. ZrZróównowawnowaŜŜony ony łłaańńcuch cuch ekologistycznyekologistyczny; ;

8.8. Racjonalizacja gospodarki odpadamiRacjonalizacja gospodarki odpadami

Wykład 3 2008/9

E k o l o g i s t y k aE k o l o g i s t y k a polega na

tworzeniutworzeniu łańcuchów logistycznych

Miejsce Miejsce powstawania powstawania

odpadodpadóóww

Miejsce Miejsce ichich

utylizacjiutylizacji

łączących

Obejmuje czynnoObejmuje czynnośścici:••segregowanie odpadsegregowanie odpadóów,w,

••ich przemieszczanie i skich przemieszczanie i skłładowanie,adowanie,

••przetwarzanie odpadprzetwarzanie odpadóów,w,

••udostudostęępnianie surowcpnianie surowcóów wtw wtóórnychrnych..

KsztaKształłtowanitowaniee powipowiąązazańń mimięędzydzy: : sferą utylizacji a sferami produkcji i konsumpcji

Dodatkowe zadania logistyki w procesach utylizacyjnych:

�dobór materiałów (surowców) do produkcji pod kątem ich podatności na utylizację,�upowszechnianie technologii wytwarzania pozwalających na stosowanie surowców wtórnych,�tworzenie i stosowanie procedur kontroli przekazania zuŜytych opakowań i produktów do utylizacji.

1. Przypomnienie definicji:1. Przypomnienie definicji:

Wykład 3 2008/9

E k o l o g i s t y k aE k o l o g i s t y k awynikiem powinien być:

• ekonomicznie i • ekologicznie

skutecznyskuteczny przepprzepłływyw materiamateriałłóóww,,przy jednoczesnej jednoczesnej transformacji przestrzennotransformacji przestrzenno--czasowejczasowej,

włącznie ze zmianzmianąą iloilośści i gatunkuci i gatunku.

•logistyki zaopatrzenia,

•produkcji,

•dystrybucji i

•części zamiennych

Co odrCo odróóŜŜniania

ekologistykekologistykęę w stosunku do:

obiekty obiekty tego podsystemu logistyki, kierunek ich przepkierunek ich przepłływu.ywu.

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu1.1. Przypomnienie definicji Przypomnienie definicji ekologistykiekologistyki

2.2. Koncepcja Koncepcja ekologistykiekologistyki (industrialna, (industrialna, intelektualna)intelektualna)–– kategorie systemowekategorie systemowe






7.7. ZrZróównowawnowaŜŜony ony łłaańńcuch cuch ekologistycznyekologistyczny


Wykład 3 2008/9

Ekologistyka realizuje cele:cele:1. ekonomiczne1. ekonomiczne, polegające na :

•obniŜeniu kosztów logistycznych i

•poprawie poziomu obsługi czyli zgodny z wymaganiami odbiór

pozostałości w miejscach ich powstawania oraz dokładne pod względem:

rodzaju, ilości, przestrzeni i czasu

dostarczenia surowców wtórnych do źródeł ponownego wykorzystania.

2. ekologiczne2. ekologiczne - działania zmierzają do ochrony zasobów naturalnych i

zredukowania zanieczyszczeń pochodzących z logistycznych procesów

utylizacji.

2. Koncepcja 2. Koncepcja ekologistykiekologistyki

EkologistykaEkologistyka :

•przyczynia się do rozwiązania problemów ekologicznych przez przejęcie specyficznych zadań w tym zakresie,

•wskazuje rolę logistyki w ochronie środowiska.

Wykład 3 2008/9

Koncepcja intelektualna intelektualna intelektualna intelektualna

ekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistyki

• koncepcja filozoficzna zarządzania procesami fizycznymi.

• oparta jest na zintegrowanym, systemowym ujmowaniu procesów.

• niezbędną jest wiedza o prawidłowości zjawisk przepływu dóbr i informacji w gospodarce przedsiębiorstwa (mikrologistyka), między przedsiębiorstwami (metalogistyka) i w skali całego regionu czy kraju (makrologistyka).

Wykład 3 2008/9

Koncepcja industrialnaindustrialnaindustrialnaindustrialna

ekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistykiekologistyki

• odbywa się według schematu:

organizacjaorganizacja –– planowanie planowanie –– realizacja realizacja –– kontrolakontrola.

• dotyczy fizycznego przepływu dóbr (surowców, materiałów do produkcji, produktów i odpadów produkcyjnych) oraz

informacji o tym przepływie we wszystkich ogniwach. Dotyczy takŜe układu globalnego w

całym łańcuchu dostaw tych dóbr.

• celem jest efektywnoefektywnośćść ekonomicznaekonomiczna realizowana po kosztach akceptowalnych przez nabywców.

• proces musi być realizowany przy respektowaniu standardów jakości, bezpieczeństwa

ekologicznego i zdrowotnego.

Wykład 3 2008/9

Cel Cel ekologistykiekologistyki: - włączenie aspektów ekologicznych

w ogw ogóólnlnąą koncepcje logistykikoncepcje logistyki, tzn. w MYMYŚŚLENIELENIE

••kategoriami systemowymi, kategoriami systemowymi,

••kosztkosztóów caw całłkowitych, kowitych,

••obsobsłługi ugi

••skutecznoskutecznośści.ci.

PodstawPodstawąą::•planowania,

•sterowania,

•realizacji ,

•kontroli logistycznych procesów powtórnego zagospodarowywania

jest mymyśślenie kategoriami lenie kategoriami systemowymi

Wykład 3 2008/9

System logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadSystem logistyczny odpadóóóóóóóówwwwwwww

podejpodejśście systemowecie systemowe - jeden z podstawowych aspektów nowoczesnej logistyki.

cacałłoośściowa analizaciowa analiza funkcjonalnych, instrumentalnych i funkcjonalnych, instrumentalnych i strukturalnychstrukturalnych cech, problemów ich kształtowania oraz skutków wzajemnego oddziaływania w aspekcie zintegrowanej koncepcji

przepływów towarów i przepływów informacyjnych.

zbizbióór elementr elementóów logistycznych, ktw logistycznych, któórych powirych powiąązania zania konkretyzujkonkretyzująą sisięę poprzez procesy transformacjipoprzez procesy transformacji

•• strukturstrukturęę systemu logistycznegosystemu logistycznego tworzą tylko te procesytylko te procesylogistyczne, które są przyporządkowane w sposób systemowyodpowiednim rozwiązaniom organizacyjnym

• systemy logistyczne - systemy otwartesystemy otwarte; ich elementy występują w relacji do otoczenia systemu (między przedsiębiorstwem a jego dostawcami i klientami)

Myślenie systemowe

Wykład 3 2008/9


Systemy logistyczneSystemy logistyczne - to celowo zorganizowane i

zintegrowane, w obrębie danego układu

gospodarczego, przepływy materiałów i produktów

oraz odpowiadających im informacji, które

umoŜliwiają optymalizację w zarządzaniu

łańcuchem dostaw przy uwzględnieniu wymogów

ekologii;

•• System logistyczny okreSystem logistyczny okreśśla:la:

– sposób, w jaki przebiegają procesy logistyczne,

– zbiór technik przeprowadzania procesów logistycznych,

– zbiór środków, które realizują te procesy.

Myślenie systemowe

Wykład 3 2008/9


MyMyśślenie systemowelenie systemowe - nieodzowny warunek stosowania zasady przepływów;

Definiowanie systemu logistycznego wymaga wyodrwyodręębnienia bnienia elementelementóóww:

•• cele systemucele systemu, czyli po co został zaprojektowany dany system oraz jakie są jego funkcje w systemie nadrzędnym,

•• zadaniazadania, czyli co trzeba wykonać, aby cele zostały zrealizowane,

•• otoczenie systemuotoczenie systemu, czyli warunki funkcjonowania systemu z punktu widzenia jego sprzęŜeń z innymi systemami oraz związane z tym ograniczenia dla systemu,

•• strukturastruktura, czyli budowa systemu, zbiór podsystemów i ich sprzęŜeńniezbędnych do realizowania zadań i celów,

•• procesyprocesy, czyli zespół działań niezbędnych do poprawnego przepływu i transformacji zasileń oraz do uzyskania poŜądanych wyjść,

•• zasobyzasoby, jakimi system dysponuje,

•• miernikimierniki realizacji celów (zadań) systemu, kierowanie i kontrolasystemu.

Myślenie systemowe

Wykład 3 2008/9

• Analiza systemowa - to metoda badania efektywności systemu; metoda określania czynników zwiększających efektywność systemu.

• Zastosowanie teorii systemteorii systemóóww w logistyce wynika z charakteru i zadań logistyki:

– Procesy logistyczne tworzą typową strukturę w postaci elementów i relacji między nimi.

– W systemach logistycznych następuje pokonywanie czasu i przestrzeni.

– W kaŜdym systemie logistycznym występują dwie strefy: przepływów fizycznych i regulacji.

• Istota podejścia systemowego do procesów logistycznych polega na analizie wzajemnych zaleanalizie wzajemnych zaleŜŜnonośścici pomiędzy elementami systemu logistycznego.

System logistyczny gospodarki odpadamiSystem logistyczny gospodarki odpadami w przedsiębiorstwie jest z jednej strony odrębnym systemem mikrologistycznymmikrologistycznym,, z drugiej strony traktowany jest jako jeden z podsystemów w ramach systemu względnie zintegrowanego rozwoju regionalnego (ujzintegrowanego rozwoju regionalnego (ujęęcie makrocie makro).

Myślenie systemowe

Wykład 3 2008/9

MyMyśślenie lenie kategoriami systemowymikategoriami systemowymipozwala:

� uniknuniknąćąć rozwirozwiąązazańń suboptymalnychsuboptymalnych w tym w tym

obszarzeobszarze, (jak np. suboptymalne kształtowanie składowania pozostałości, na

korzyść całkowicie optymalnych rozwiązań logistycznych),

��na na śśledzenie caledzenie całłego ego łłaańńcucha logistycznego cucha logistycznego umoumoŜŜliwialiwia

wykorzystanie potencjawykorzystanie potencjałłóów optymalizacyjnychw optymalizacyjnych, ,

obejmujobejmująących rcych róóŜŜne obszary,ne obszary, (jak np. włączenie procesów powtórnego

zagospodarowywania w działania logistyki dystrybucji, co jest charakterystyczne dla

kształtowania kanałów redystrybucyjnych )

Myślenie systemowe

Wykład 3 2008/9

Zastosowanie Zastosowanie mymyśślenia lenia kategoriami kosztkategoriami kosztóóww ogogóólnychlnych

lub lub cacałłkowitychkowitychw ekologistyce ma na celu:

��wyjawyjaśśnienienienie wszystkich istotnych wszystkich istotnych

skskłładnikadnikóów kosztw kosztóóww, powstaj, powstająących przy cych przy

decyzjach logistycznychdecyzjach logistycznych, zwi, zwiąązanych z zanych z

usuwaniem pozostausuwaniem pozostałłoośścici..

Myślenie kategoriami kosztów

Wykład 3 2008/9

MyMyśślenie lenie kategoriami obskategoriami obsłługiugi w dziedzinie w dziedzinie ekologistykiekologistyki ::

�rozróŜnia zorientowany na wejście i zorientowany na wyjście sposób

rozpatrywania obsobsłługi.ugi.••obsobsłługa zorientowana na wejuga zorientowana na wejśściecie odnosi się do dostarczania

pozostałości do urządzeń recyklingowych oraz do miejsca ich

ponownego wykorzystania,

••obsobsłługa zorientowana na wyjuga zorientowana na wyjśściecie koncentruje się na usuwaniu

pozostałości z miejsc ich powstawania.

Komponenty obsługi:•czas dostawy lub odbioru,

•niezawodność i

•elastyczność.MyMyśślenie lenie kategoriami skutecznokategoriami skutecznośścici

obejmuje aspekty skuteczności: ekonomicznej

ekologicznej

•Całkowite koszty logistyki

•Związany z nimi poziom obsługi na wejściu i wyjściu

Punktem wyjścia do jej określenia jest wielkość odzysku materiałów

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu

1. Przypomnienie definicji ekologistyki

2.2. Koncepcja Koncepcja ekologistykiekologistyki (industrialna, intelektualna)(industrialna, intelektualna)–– kategorie systemowekategorie systemowe


3.3. Przedmiotowe, funkcjonalne, Przedmiotowe, funkcjonalne, instytucjonalne i decyzyjneinstytucjonalne i decyzyjne ujujęęcie systemu cie systemu logistycznego odpadlogistycznego odpadóóww






Wykład 3 2008/9

––UjUjęęcie przedmiotowecie przedmiotowe - koncentruje

się na analizie przepanalizie przepłływu odpadywu odpadóóww

od źródeł powstawania do obiektów

gospodarki odpadami lub odbiorców

finalnych z uwzględnieniem

elementów wspomagających ten

przepływ.

(1)

Wykład 3 2008/9

–– UjUjęęcie funkcjonalnecie funkcjonalne polega na klasyfikowaniu i analizie klasyfikowaniu i analizie wyspecjalizowanych funkcjiwyspecjalizowanych funkcji systemu logistycznego:

•• przygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadamiprzygotowanie gospodarki odpadami, obejmujące:

–– politykpolitykęę i strategii strategięę zarzzarząądzaniadzania gospodarką odpadami przemysłowymi, niebezpiecznymi i komunalnymi na szczeblu lokalnym i regionalnym,

–– system informacjisystem informacji o odpadach wraz z bankiem danych o nich,

–– monitoring monitoring odpadów,

–– uregulowania prawnouregulowania prawno--legislacyjnelegislacyjne problematyki gospodarki odpadami,

–– klasyfikacjklasyfikacjęę odpadów,

–– normynormy dotyczące oceny gospodarki odpadami,

– zabezpieczenie techniczne funkcjonowania systemutechniczne funkcjonowania systemu, w tym przedsięwzięcia inwestycyjne,

–– marketingmarketing, w tym aktywne kształtowanie popytu na odpady i wyroby powstałe na bazie odpadów,

•• prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie,prognozowanie, programowanie, bilansowanie i planowanie gospodarki odpadami,

•• organizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacjaorganizacja i koordynacja gospodarki odpadami,

•• realizacjarealizacjarealizacjarealizacjarealizacjarealizacjarealizacjarealizacja gospodarki odpadami we wszystkich jej fazach (gospodarcze wykorzystanie, unieszkodliwianie, składowanie) z uwzględnieniem transportu odpadów, opakowań i obrotu odpadami,

•• kontrolakontrolakontrolakontrolakontrolakontrolakontrolakontrola gospodarki odpadami.

(2)

Wykład 3 2008/9

Podsystemy funkcjonalne ekologistykiekologistyki

••opracowywania zamopracowywania zamóówiewieńń (obs(obsłługa)uga),,

••gospodarki magazynowej,gospodarki magazynowej,

••mmagazynuagazynu zapaszapasóóww, ,

••opakowaniaopakowania i i

••transportu.transportu.

••gromadzenie i segregacja odpadgromadzenie i segregacja odpadóóww

Zakres zadań

związany z:

•gromadzeniem,

•sortowaniem

duŜa liczba regulacji prawnych,

•funkcja sprzęŜeń czasowych – małe znaczenie,•funkcja zabezpieczająca – duŜe znaczenie

•znaczenie funkcji specjalizacyjnych

słuŜy do:•dostarczania pozostałości we właściwym czasie i we właściwej ilości oraz do •przyjęcia poddanych obróbce surowców wtórnych

•funkcja ochronna•ułatwiająca transport•funkcja komunikacyjna – oznaczanie•manipulacyjna•obniŜająca koszty transportu•recyklingowe i kasacyjne

Cechy szczególne:•niejednorodność materiałów

•zagroŜenie środowiska – awarie•eliminacja pustych przewozów

•zwiększenie czystości gatunkowej•stopień włączenia producentów odpadów w proces usuwania

Wykład 3 2008/9

Podstawowe elementy logistycznego podsystemu zagospodarowania odpadów w przedsiębiorstwie

wg E. Michlowicza

Wykład 3 2008/9

•• (3) Uj(3) Ujęęcie instytucjonalnecie instytucjonalne analizuje strukturalne i terytorialne strukturalne i terytorialne aspektyaspekty organizacji logistycznego systemu gospodarki odpadami.

•• OkreOkreśśla rolla rolęę i udziai udziałł kakaŜŜdej jednostkidej jednostki w systemie logistycznym gospodarki odpadami, analizuje zmiany strukturalne, a takŜe podejmuje działania usprawniające. Działalność w systemie jest wykonywana przez róŜne jednostki:

– wytwórcy odpadów,

– odbiorcy odpadów,

– jednostki przetwórstwa odpadów,

– zakłady utylizacji,

– stacje przeładunkowe,

– jednostki zarządzające składowiskiem odpadów,

– jednostki robót inŜynieryjnych,

– inwestorzy

– jednostki obrotu

– jednostki transportowo-spedycyjne,

– jednostki naukowo-badawcze,

– jednostki samorządu terytorialnego,

– jednostki ochrony środowiska i inne.

• Przy (4) ujujęęciu decyzyjnymciu decyzyjnym uwaga koncentruje się na decyzjach o decyzjach o charakterze strategicznym, taktycznym i operacyjnymcharakterze strategicznym, taktycznym i operacyjnym, podejmowanych w systemie logistycznym gospodarki odpadami. (ustalenia celów, dobór środków i metod realizacji tych celów).

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu


2.2. Koncepcja Koncepcja ekologistykiekologistyki (industrialna, (industrialna, intelektualna)intelektualna)–– kategorie systemowekategorie systemowe








Wykład 3 2008/9

• stworzenie jednolitej koncepcji zarzjednolitej koncepcji zarzjednolitej koncepcji zarzjednolitej koncepcji zarządzaniadzaniadzaniadzaniarecyrkulacyjnymi przepływami strumieni odpadów w gospodarce oraz przepływami sprzęŜonych z nimi informacji, w efekcie czego ujawniają się moŜliwości zmniejszenia zaangaŜowania zasobów kierowanych do realizacji zadań związanych z gospodarką odpadami oraz redukcją związanych z tym kosztów,

• zapewnienie gotowogotowogotowogotowości i zdolnoci i zdolnoci i zdolnoci i zdolności efektywnegoci efektywnegoci efektywnegoci efektywnegogromadzenia, segregacji, przetwarzania oraz ponownego wykorzystania odpadów wg przyjętych zasad technicznych i procesowych, spełniających wymogi prawne ochrony środowiska,

• umoŜliwienie podejmowanie technicznych i podejmowanie technicznych i podejmowanie technicznych i podejmowanie technicznych i organizacyjnych decyzjiorganizacyjnych decyzjiorganizacyjnych decyzjiorganizacyjnych decyzji w kierunku zmniejszania negatywnych skutków oddziaływania gospodarki odpadami na środowisko, które towarzyszą realizacji procesów zaopatrzeniowych, przetwórczych, produkcyjnych, dystrybucyjnych i serwisowych w logistycznych łańcuchach dostaw.

Korzyści…

Wykład 3 2008/9

EkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistyka – kojarzona jest przede wszystkim z

gospodarką odpadami.:• odpady są dokuczliwe

• tracenie wartości uŜytkowych wydaje się absurdalne ekonomicznie

EkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistykaEkologistyka –– to generalny problem to generalny problem ekologizacjiekologizacji zarzzarząądzania przestrzenidzania przestrzeniąą

ekonomicznekonomicznąą czczłłowieka owieka Inne definicje:

realizacja optymalnych rozwiązań w zakresie:

� zbiorki,

� gromadzenia,

� usuwania i

� kierowania do utylizacji lub nieuciąŜliwej dla środowiska i społeczeństwa likwidacji odpadów,

to typowe działania logistyczne.

P AM I P AM I ĘĘ T A J M Y T A J M Y ……..

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu




3.3. Przedmiotowe, funkcjonalne, instytucjonalne i decyzyjne Przedmiotowe, funkcjonalne, instytucjonalne i decyzyjne ujujęęcie systemu logistycznego odpadcie systemu logistycznego odpadóóww



6.6. WartoWartośćść logistyki w gospodarce odpadami logistyki w gospodarce odpadami –– znaczenie znaczenie ekologistykiekologistyki



Wykład 3 2008/9

•• stabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawnestabilne i przejrzyste regulacje prawne, wykluczające dowolność interpretacji ustaw i rozporządzeń w zakresie ochrony środowiska, odpadów, odpadów opakowaniowych, klasyfikacji odpadów, utrzymania czystości i porządku w gminach i praw pokrewnych

•• polityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna papolityka ekonomiczna i ekologiczna pańństwastwastwastwastwastwastwastwa w zakresie ochrony zasobów naturalnych i pozyskiwania zasobów przetworzonych dla celów produkcyjnych, korzystna dla społeczeństwa, gospodarki i organizacji odzysku, a przede wszystkim globalna, nie wyczekująca na dyrektywy UE, wiarygodna w informacji o: stanie gospodarki odpadami, rzeczywistości monitorowanej, projektach i realizacji inwestycji oraz efektach poprawy standardów ekologicznych i ekonomicznych kraju.

•• infrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i spoinfrastruktura techniczna i społłłłłłłłecznaecznaecznaecznaecznaecznaecznaeczna, w tym ekoinfrastruktura, warunkująca wraz z (odpowiednią do warunków powstawania, dyslokacji, gromadzenia, struktury oraz stopnia zagroŜenia bezpieczeństwa ekologicznego i zdrowotnego) technologią ich usuwania

•• dyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelskadyscyplina obywatelska w minimalizacji odpadów i działaniach na rzecz ich gospodarczego wykorzystania, stymulowana powszechną i zrozumiałą edukacją ekologiczną i racjonalnąorganizacją pozyskiwania/odbioru poŜądanych surowców wtórnych.

Wskaźniki…

Wykład 3 2008/9

Kompozycja relacji tych wskaKompozycja relacji tych wskaźźniknikóów wskazuje na fundament w wskazuje na fundament filozofii filozofii ekologistykiekologistyki, implikuj, implikująącej jakocej jakośćść śśrodowiska. rodowiska.

Elementy fundamentalne systemu filozofii ekologistyki

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu






5.5. Podstawowe wskaPodstawowe wskaźźniki ekologicznej gospodarki odpadaminiki ekologicznej gospodarki odpadami




Wykład 3 2008/9

Obowiązek zorganizowania selektywnej zbiórki odpadówspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminachspoczywa na gminach.

Realizacja tego obowiązku przyjmuje rróóŜŜnnąą postapostaćć::

• selektywna zbiórka odpadów komunalnych do kontenerdo konteneróów i w i pojemnikpojemnikóów zbiorczychw zbiorczych wystawionych do publicznego uŜytku w uczęszczanych przez mieszkańców miejscach,

• selektywna zbiórka organizowana na posesjach, do dworganizowana na posesjach, do dwóóch ch oddzielnych pojemnikoddzielnych pojemnikóóww: na róŜne materiałowo odpady nadające się do dalszej segregacji oraz na pozostałe odpady zmieszane,

• selektywna zbiórka odpadów organizowana na posesjachdo oddzielnych pojemnikdo oddzielnych pojemnikóów dla kaw dla kaŜŜdego rodzaju odpadu dego rodzaju odpadu uuŜŜytecznegoytecznego,

•• zbizbióórka odpadrka odpadóów nietypowychw nietypowych organizowana w róŜny sposób.

Wartość…

Wykład 3 2008/9

Logistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartośćść do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki

odpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadami……………………

NiezaleŜnie od selektywnej zbiórki odpadów, gminy:– organizują usuwanie odpadów zmieszanych, które w większości są przewoŜone wprost na składowiska odpadów i tam składowane,

– w ramach zadań związanych z gospodarką odpadamizajmują się funkcjonowaniem składowisk odpadów, z wszystkimi problemami, jakie temu towarzyszą.

Gospodarka stałymi odpadami komunalnymi składa się z elementów, które najczęściej funkcjonują niezaleŜnie od siebie, co wywołuje negatywne skutki.

Skutkiem takiego podejścia do gospodarki odpadami jest przekonanie, Ŝe jest ona z natury deficytowa i wymaga dofinansowywania (???).

Wykład 3 2008/9

Logistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartoLogistyka wnosi wartośćść do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki do gospodarki

odpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadamiodpadami……………………

• W efekcie gminy udzielając pozwoleń na usuwanie odpadów dąŜą jedynie do tego, aby obowiązek wynikający z ustawy był realizowany, a budbudŜŜet gminy et gminy nie finansowanie finansowałł jego realizacjijego realizacji lub robił to w minimalnym stopniu.

• Takie podejście sprawia, Ŝe gospodarka odpadami jest droga i skutki tego ponoszą przede wszystkim mieszkańcy. Często trudno takŜe powiedzieć, ile naprawdę działania te kosztują i czy mogą być tańsze.

• JeŜeli jakieś działania są koniecznekonieczne, ale z natury deficytowedeficytowe, to pogląd ten musi znaleźć uzasadnienieuzasadnienie, a ponadto muszą się znaleźć zewnzewnęętrzne trzne źźrróóddłła a dofinansowania takiej dziadofinansowania takiej działłalnoalnośścici.

• ZałoŜenie, Ŝe gospodarka stałymi odpadami komunalnymi naleŜy to tej grupy działań i musi byćdeficytowa jest mylne.

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu










Wykład 3 2008/9

Na czym polega zrównowaŜony

łańcuch ekologistyczny ????

• MoŜliwość wyboru rodzaju energii,

• Minimalizacja surowców, produktów, odpadów,

• Wzrost efektywności, wydłuŜanie cyklu Ŝycia,

• Odzysk, recykling.

Układ wzajemnie sprzęŜonych ogniw łańcucha,

Realizowane funkcje Realizowane funkcje łłaańńcucha:cucha:��Identyfikacja potrzebIdentyfikacja potrzeb ogniw łańcucha i całego łańcucha ,�Wskazanie róŜnych sposobów realizacji potrzeb,�Wybór sposobu realizacji tych potrzeb,��Realizacja potrzebRealizacja potrzeb,�Wskazanie sposobów usuwania skutków realizacji potrzeb,�Wybór sposobów usuwania skutków realizacji potrzeb

Wykład 3 2008/9

Zasady tworzenia zrównowaŜonych łańcuchów logistycznych

1. Zasada selekcjonowania technologii, procesów zaopatrzenia, magazynowania, transportu itp. pod kątem uciąŜliwości dla środowiska i społeczeństwa (zamknięte łańcuchy logistyczne, usługi logistyczne zamiast samodzielnej realizacji procesów, transport intermodalny…),

2. Zasada minimalizacji zuŜycia przestrzeni, czasu, energii (zmniejszenie materiałochłonności, i energochłonności procesów),

3. Zasada maksymalizacji efektywności zuŜycia przestrzeni, czasu, energii

Wykład 3 2008/9

ZrZróównowawnowaŜŜony ony łłaańńcuch cuch ekologistycznyekologistyczny

Wykład 3 2008/9

Łańcuch …:

• pokazuje wszystkie aspekty przepływu

odpadów,

• pozwala zmierzyć wydajność i koszty

funkcjonowania poszczególnych ogniw,

• pozwala ocenić ich efektywność i

• dostrzec słabe miejsca w tym przepływie,

• ujawnić wąskie gardła, rozwiązania złe,

nieefektywne i obarczone nadmiernymi kosztami

Wykład 3 2008/9

• Logistyka traktuje łańcuch usuwania jako jeden spójny system i niezaleŜnie od tego, Ŝe kolejnymi jego ogniwami mogą być niezaleŜne podmioty gospodarcze, wszystkie działania muszą podlegaćwspólnemu planowaniu, jednolitej organizacji i realizacji wspólnego celu.

• Powinien istnieć plan gospodarki odpadami,który określi reguły postępowania i podmiot, który w tej gospodarce będzie pełnił nadrzędną rolę(określany w logistyce koordynatorem łańcucha), pilnując, aby przyjęte reguły postępowania były przestrzegane.

• Rozwiązania oferowane przez logistykę mogą w istotny sposób przyczynić się do usprawnienia przepływów odpadów w łańcuchu usuwania i obniŜenia kosztów działań poszczególnych ogniw.

Wykład 3 2008/9

Celem zastosowania rozwiCelem zastosowania rozwiąązazańń logistycznych jest logistycznych jest

spowodowanie, aby spowodowanie, aby łłaańńcuch usuwaniacuch usuwania jako cajako całłoośćść::

� angaangaŜŜowaowałł momoŜŜliwie jak najmniej zasobliwie jak najmniej zasobóóww, ,

�� dziadziałłaałł efektywnie, efektywnie,

�� cacałłkowite kowite koszty koszty łłaańńcucha bycucha byłły moy moŜŜliwie liwie

niskie.niskie.

W celu osiągnięcia tego rodzaju efektów naleŜy

dąŜyć do zintegrowaniazintegrowania wszystkich działań

składających się na logistyczny łańcuch

usuwania .

Wykład 3 2008/9

Zdezintegrowana gospodarka odpadamiZdezintegrowana gospodarka odpadami

Wykład 3 2008/9

zintegrowana logistycznie gospodarka odpadamizintegrowana logistycznie gospodarka odpadami

Wykład 3 2008/9

Zakres wykładu








7.7. ZrZróównowawnowaŜŜony ony łłaańńcuch logistyczny; cuch logistyczny; łłaańńcuch dostaw i cuch dostaw i łłaańńcuch usuwania w cuch usuwania w ekologistyceekologistyce


Wykład 3 2008/9

unieszkodliwianie

odzysk

minimalizacja

unikanie

składowanie

"zamiana myślenia"

minimalizacja

odzysk

unieszkodliwianie

składowanie

unikanie

kierunek działań

"wczoraj"

kierunek działań

"dziś"

Idea przebudowy systemu gospodarki odpadamiIdea przebudowy systemu gospodarki odpadami

Wykład 3 2008/9

NiezbNiezbNiezbNiezbędna jest znajomodna jest znajomodna jest znajomodna jest znajomość::::

�źródeł, warunków i wielkości wytwarzanych odpadów,

�ich właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych,

�powodowanego przez nie ekotoksykologicznego zagroŜenia,

�technologicznych i ekonomicznych moŜliwości utylizacji odpadów,

�moŜliwości transformacji odpadów do postaci o mniejszej uciąŜliwości,

�przyrodniczo-technicznych uwarunkowańskładowania odpadów

Wykład 3 2008/9

PrzedsiPrzedsiPrzedsiPrzedsiPrzedsiPrzedsiPrzedsiPrzedsięęwziwziwziwziwziwziwziwzięęcia cia cia cia cia cia cia cia zmierzajzmierzajzmierzajzmierzajzmierzajzmierzajzmierzajzmierzająące do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia ce do zmniejszenia

iloiloiloiloiloiloiloilośści powstajci powstajci powstajci powstajci powstajci powstajci powstajci powstająących odpadcych odpadcych odpadcych odpadcych odpadcych odpadcych odpadcych odpadóóóóóóóów oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych w oraz gromadzonych

w w w w w w w w śśrodowisku rodowisku rodowisku rodowisku rodowisku rodowisku rodowisku rodowisku powinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowapowinny obejmowaćć::::::::

• recyklizację odpadów w miejscu powstawania,

• recyklizację odpadów poza miejscem

powstawania,

• modyfikację urządzeń i technologii,

• wprowadzenie technologii mało- i

bezodpadowych, tzn. czystych,

• modyfikację projektowanych wyrobów,

• substytucję surowców stosowanych

tradycyjnie

Wykład 3 2008/9

• W Polsce, zgodnie z Krajowym Planem Gospodarowania Odpadami,

w 2013 r. zamknięte zostaną wszystkie wysypiska śmieci i ich rolę przejmą spalarnie oraz spalarnie oraz recyklerzyrecyklerzy

• poziom wyznaczony w 2014r. – 60, czyli 6 na 10 opakowaństanie się przedmiotem przepływów związanych z

odzyskiem,

• Wymuszona będzie zmiana i zwiększenie uwagi na działania objęte logistyką recyrkulacji.

PRZYPOMNIENIEPRZYPOMNIENIE

Na rozwiązanie problemu odpadów istnieją trzy sposobytrzy sposoby :

• reduce – unikanieunikanie odpadów,

• reuse – wielokrotne wykorzystaniewielokrotne wykorzystanie,

• recykling – ponowne przetwarzanieponowne przetwarzanie.

Wykład 3 2008/9

Podsumowanie = EfektywnoPodsumowanie = EfektywnoPodsumowanie = EfektywnoPodsumowanie = Efektywność

Efektywność gospodarki odpadami poprawia nie tylko kompleksowa organizacja, ale takŜe odpowiednia skala działania, gdzie

rozwiązania logistyczne pokazują swoje zalety.

• W zakresie kompleksowej gospodarki odpadami, gminie rozwiązującej te problemy samodzielnie trudno uzyskasamodzielnie trudno uzyskaććsamofinansowaniesamofinansowanie. .

• Efekt ten jest moŜliwy do osiągnięcia w przypadku obszaru zamieszkałego przez kilkadziesikilkadziesiąąt lub kilkaset tysit lub kilkaset tysięęcycymieszkańców (róŜne szacunki mówią o ok. 90 do 400 tys. mieszkańców). Uwarunkowania lokalne, typu duŜa aglomeracja miejska, gmina wiejska itp. odgrywają tu istotne znaczenie.

• Zaletą ekologistyki jest jej interdyscyplinarność.

• Potrafi rozwiązywać problemy wykorzystując róŜne doświadczenia innych dziedzin nauki i praktyki gospodarczej.

• Ujmując wszystkie niezbędne działania w spójny system i łącząc przepływ materiałów z towarzyszącym mu przepływem informacji i pieniędzy, pozwala wyzwolić efekty, jakich się nie dostrzega, lub niemoŜliwych do osiągnięcia w przypadku działań indywidualnych i rozproszonych.

logistycznie zintegrowany system gospodarki...

Documents