m0859 d2g pciao73wey8_100957

69
Më ®Çu Tõ n¨m 1986, ViÖt Nam bíc vµo c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ, Nhµ Níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cña kªu gäi, thu hót nguån vèn ®Çu t trong vµ ngoµi níc. C«ng cuéc ®æi míi vµ chÝnh s¸ch më cña ®· dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ nÒn kinh tÕ cã bíc chuyªn m×nh lín theo híng ®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸, më réng ®èi víi c¸c lÜnh vùc kinh doanh, c¸c h×nh thøc ®Çu t vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, víi ph¬ng ch©m ph¸t huy néi lùc, hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Trong giai ®o¹n hiÖn nay ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ toµn quèc lµ nhiÖm vô träng t©m. Do ®ã, §¶ng ta chñ tr¬ng thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn; t¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ trêng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ Níc còng nh chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nh vËy, c¸c luång vèn ®Çu t níc ngoµi ch¶y vµo ViÖt Nam rÊt m¹nh, kÕt hîp víi c¸c nguån lùc tiÒm tµng trong níc ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Lo¹i h×nh doanh nghiÖp liªn doanh vµ cæ phÇn lµ nh÷ng h×nh thøc biÓu hiÖn xu híng cña ®Çu t nµy. Víi tÝnh chÊt ®a d¹ng, ®a ph¬ng vµ phøc t¹p c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ tµi chÝnh chi phèi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vÊn ®Ò ph©n tÝch vµ qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i ®ù¬c 1

Upload: nguyen-ngoc-phan-van

Post on 13-Apr-2017

108 views

Category:

Business


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Më ®ÇuTõ n¨m 1986, ViÖt Nam bíc vµo c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ, Nhµ Níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cña kªu gäi, thu hót nguån vèn ®Çu t trong vµ ngoµi níc. C«ng cuéc ®æi míi vµ chÝnh s¸ch më cña ®· dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ nÒn kinh tÕ cã bíc chuyªn m×nh lín theo híng ®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸, më réng ®èi víi c¸c lÜnh vùc kinh doanh, c¸c h×nh thøc ®Çu t vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, víi ph¬ng ch©m ph¸t huy néi lùc, hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Trong giai ®o¹n hiÖn nay ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ toµn quèc lµ nhiÖm vô träng t©m. Do ®ã, §¶ng ta chñ tr¬ng thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn; t¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ trêng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ Níc còng nh chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nh vËy, c¸c luång vèn ®Çu t níc ngoµi ch¶y vµo ViÖt Nam rÊt m¹nh, kÕt hîp víi c¸c nguån lùc tiÒm tµng trong níc ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Lo¹i h×nh doanh nghiÖp liªn doanh vµ cæ phÇn lµ nh÷ng h×nh thøc biÓu hiÖn xu híng cña ®Çu t nµy. Víi tÝnh chÊt ®a d¹ng, ®a ph¬ng vµ phøc t¹p c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ tµi chÝnh chi phèi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vÊn ®Ò ph©n tÝch vµ qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i ®ù¬c sù quan t©m ®Æc biÖt, ®Ó cã thÓ n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ ®Çu t theo môc tiªu ®· x¸c ®Þnh, mang l¹i lîi Ých cho c¸c nhµ ®Çu t vµ cho doanh nghiÖp.C¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn Tæng C«ng ty cã sè vèn gãp ®ang ho¹t ®éng trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau vµ ®· cã nh÷ng ®ãng gãp vµo ho¹t ®éng cña ngµnh. ViÖc ®¸nh gi¸ tæng hîp tæng hîp t×nh h×nh tµi chÝnh cña nh÷ng c«ng ty nµy, còng nh hiÖu

1

Page 2: M0859 d2g pciao73wey8_100957

qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty lµ cÇn thiÕt ®Ó ho¹t ®éng ®Çu t ra bªn ngoµi (®Çu t tµi chÝnh ) cña Tæng C«ng ty ®îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp, lµm c¬ së cho nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ theo ®Þnh híng ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty.

Ch¬ng iLý luËn chung

1. tæng quan vÒ ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

§Õn cuèi n¨m 2003, Tæng C«ng ty ®· tham gia ®Çu t vèn t¹i 8 ®¬n vÞ liªn doanh vµ 9 c«ng ty cæ phÇn. Nhê chÝnh s¸ch më cöa cña Nhµ Níc vµ chñ tr¬ng ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña Ngµnh, Tæng C«ng ty ®· tÝch cùc më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c n-íc ngoµi. §Õn nay, Tæng C«ng ty ®· liªn doanh víi c¸c nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ viÔn th«ng hµng ®Çu thÕ giíi. Trong ®ã, cã 3 doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸p, 4 doanh nghiÖp s¶n xuÊt thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch, 1 doanh nghiÖp s¶n xuÊt thiÕt bÞ truyÒn dÉn quang vµ vi ba sè. 9 c«ng ty cæ phÇn gåm 4 doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ cung cÊp thiÕt bÞ dÞch vô Bu chÝnh - ViÔn th«ng, 1 doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô gi¶i trÝ, 3 doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ng©n hµng – tµi chÝnh, 1 doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh kh¸ch s¹n.

2

Page 3: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Th«ng qua viÖc gãp vèn vµo c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn, Tæng C«ng ty ®· ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh kinh doanh, t¨ng doanh thu cho toµn ngµnh b»ng c¸ch më réng vµ ph¸t triÓn theo nh÷ng ngµnh nghÒ mòi nhän. T¹i thêi ®iÓm 31/12/2003, tæng vèn ®Çu t cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn lµ 353,9 tû ®ång, trong ®ã tæng vèn gãp liªn doanh lµ 236,3 tû ®ång vµ tæng vèn gãp cæ phÇn lµ 117,6 tû ®ång.NÐt ®Æc trng trong viÖc ®Çu t vèn ra bªn ngoµi cña Tæng C«ng ty lµ cã tû lÖ vèn gãp lín. T¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, tû lÖ vèn gãp cña Tæng C«ng ty thêng trong kho¶ng tõ 45% - 50%. T¹i c¸c c«ng ty cæ phÇn, tû lÖ vèn gãp cña Tæng C«ng ty hÇu hÕt ë møc trªn 30 %, Tæng C«ng ty thêng lµ cæ ®«ng s¸ng lËp vµ n¾m cæ phÇn chi phèi. Nh vËy, xu híng ®Çu t ra bªn ngoµi cña Tæng C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ sè lîng, ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn theo m« h×nh tËp ®oµn cña Tæng C«ng ty.B¶ng díi ®©y tr×nh bµy chi tiÕt vÒ t×nh h×nh ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty trong c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn:

B¶ng I.1.1 – T×nh h×nh ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty thêi kú 1999-2003

®¬n vÞ : triÖu ®ång

3

Page 4: M0859 d2g pciao73wey8_100957

(Nguån: Ban KTTKTC – Tæng C«ng ty Bu chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam )

C¨n cø vµo sè liÖu cña b¶ng I.1.1, chóng ta cã thÓ thÊy ®îc nh÷ng

4

ChØ tiªu Luü kÕ ®Õn

31/12/99

1999 2000 2001

2002

2003 Luü kÕ ®Õn

31/12/03

1.Vèn TCT-Liªn doanh- Cæ phÇn

171.1007.760

3.050--

62.242--

--92.960

--6.75

0

--10.150

236.392117.620

2. Sè c«ng ty- Liªn doanh - Cæ phÇn

61

----

2--

--7

--1

----

89

3. Doanh sè- Liªn doanh - Cæ phÇn

503.816--

429.143--

510.60

55.132

748.1

100.24

599.63

174.25

785.23

245.28

3.576.563--

4.Lîi nhuËn- Liªn doanh - Cæ phÇn

24.487--

50.602--

(3.314)

5.558

34.843

21.342

13.033

33.377

56.116

45.780

175.767--

5.L·i VNPT ®îc nhËn- Liªn doanh - Cæ phÇn

2.3131.362

23.398

1.44

1.356970

1.175

8.254

1.525

11.667

9.502

11.750

39.26935.443

Page 5: M0859 d2g pciao73wey8_100957

biÕn ®éng vÒ t×nh h×nh ®Çu t cña Tæng C«ng ty trong thêi kú 1999 – 2003. T¸m liªn doanh ®Òu ®îc thµnh lËp tríc vµ trong giai ®o¹n nµy, bëi v× ®©y còng lµ thêi kú ®Çu t níc ngoµi ®ang ®îc khuyÕn khÝch t¹i ViÖt Nam vµ c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi rÊt quan t©m ®Çu t t¹i th× trêng ViÖt Nam nhÊt lµ ®Çu t vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän cña nÒn kinh tÕ nh Ngµnh Bu chÝnh - ViÔn th«ng. Còng trong thêi kú nµy, viÖc thµnh lËp tËp ®oµn kinh tÕ ®ang ®îc ¸p dông thÝ ®iÓm trong mét sè lÜnh vùc then chèt nh Bu chÝnh - ViÔn th«ng , dÇu khÝ, ®iÖn lùc x©y dùng,… Theo xu híng ph¸t triÓn nµy, Tæng C«ng ty ®· thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp trong Ngµnh vµ gãp vèn thµnh lËp c¸c c«ng ty cæ phÇn. B¾t ®Çu tõ n¨m 1998, Tæng C«ng ty ®Èy m¹nh ®Çu t vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn. §Õn hÕt n¨m 2003, Tæng C«ng ty ®· gãp vèn vµo 9 c«ng ty cæ phÇn víi tæng vèn ®Çu t lµ 117,6 tû ®ång.§Õn hÕt n¨m 2003, tæng sè cæ tøc Tæng C«ng ty ®îc chia tõ c¸c c«ng ty cæ phÇn lµ 35,4 tû ®ång, trong khi tæng sè d vèn Tæng C«ng ty ®Çu t t¹i c¸c c«ng ty cæ phÇn t¹i thêi ®iÓm 31/12/2003 lµ 117,6 tû ®ång. §èi víi h×nh thøc gãp vèn liªn doanh, tæng lîi nhuËn sau thuÕ toµn khèi liªn doanh ®¹t ®îc lµ 175,7 tû ®ång. PhÇn lîi nhuËn Tæng C«ng ty ®îc chia t¬ng øng víi tû lÖ vèn gãp kho¶ng 107,1 tû ®ång (trong ®ã: phÇn lîi nhuËn TCT ®· ®îc nhËn tõ c¸c liªn doanh luü kÕ ®Õn 31/12/2003 kho¶ng 39,2 tû ®ång, phÇn lîi nhËn cßn l¹i trªn tµi kho¶n ph©n phèi kho¶ng 67,9 tû ®ång) trong khi tæng sè d vèn gãp cña Tæng C«ng ty ®Çu t theo h×nh thøc liªn doanh t¹i thêi ®iÓm 31/12/2003 lµ 236,3 tû ®ång. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003, trong sè 8 doanh nghiÖp liªn doanh th× 7 doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh h»ng n¨m t¨ng ®¸ng kÓ.

5

Page 6: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Tæng doanh thu cña khèi liªn doanh n¨m 2003 ®¹t 785,2 tû ®ång; t¨ng 185,5 tû ®ång vµ b»ng 131% so víi n¨m 2002. N¨m 2003, c¸c ®¬n vÞ cæ phÇn còng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu lµm ¨n cã l·i. Tæng doanh thu cña toµn khèi ®¹t 245,2 tû ®ång vµ b»ng 140,7% so víi n¨m 2002.TÝnh riªng trong n¨m 2003, trong sè 8 liªn doanh cã 7 liªn doanh lµm ¨n cã l·i, ®Æc biÖt so víi n¨m 2002 hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nµy t¨ng lªn ®¸ng kÓ, lo¹i trõ c«ng ty liªn doanh thiÕt bÞ tæng ®µi (VKX) vÉn cßn thua lç, tuy nhiªn nÕu nh trong n¨m 2002 lç rßng cña VKX lµ 3,9 tû ®ång th× n¨m 2003 gi¶m cßn 1 tû ®ång. Tæng doanh thu toµn khèi liªn doanh ®¹t 785,2 tû ®ång. Lîi nhuËn tríc thuÕ lµ 60,4 tû ®ång, t¨ng 40,2 tû ®ång vµ b»ng 298,9% so víi n¨m 2002 chØ ®¹t 3,4%. Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu thuÇn ®¹t møc 7,7%, n¨m 2002 chØ ®¹t 3,4%. Tû suÊtlîi nhuËn tríc thuÕ/vèn chñ së h÷u ®¹t møc 8,4%, n¨m 2002 chØ ®¹t 3,0%.Xem xÐt sè liÖu n¨m 2003, c¸c c«ng ty cæ phÇn còng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, nãi chung ®Òu cã l·i trõ C«ng ty cæ phÇn dÞch vô viÔn th«ng Sµi Gßn (SPT) vÉn tiÕp tôc thua lç, tuy nhiªn nÕu lç rßng n¨m 2002 cña SPT lµ 3,9 tû ®ång th× n¨m 2003 gi¶m xuèng chØ cßn 0,5 tû ®ång. Tæng doanh thu cña c¸c c«ng ty cæ phÇn ®¹t 245,2 tû ®ång, t¨ng 70,9 tû ®ång. Lîi nhuËn tríc thuÕ lµ 50,9 tû ®ång, t¨ng 10,7 tû ®ång vµ b»ng 126,7 so víi n¨m 2002. Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu thuÇn ®¹t møc 22%, n¨m 2002 chØ ®¹t 21%. Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/vèn chñ së h÷u ®¹t møc 17%, n¨m 2002 chØ ®¹t 15%.

6

Page 7: M0859 d2g pciao73wey8_100957

XÐt vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh trùc tiÕp cho Tæng C«ng ty th× tÝnh riªng cho n¨m 2003 nh ®· nªu trªn, chØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/vèn chñ së h÷u cña c¸c doanh nghiÖp liªn doanh lµ 8%, doanh nghiÖp cæ phÇn lµ 17%. VÒ t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ níc trong n¨m 2003, chØ tiªu thùc hiÖn nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ níc cña c¶ khèi liªn doanh vµ cæ phÇn lµ 149,3 tû ®ång t¨ng 26 tû ®ång so víi n¨m 2002 vµ b»ng 121,1%, trong ®ã kh«i liªn doanh lµ 96 tû ®ång, cæ phÇn lµ 53,3 tû ®ång.Nh vËy, trong thêi kú nµy, Tæng C«ng ty ®Çu t vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn ®em l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt h¬n ®Çu t vµo c¸c ®¬n vÞ liªn doanh bëi v× c¸c ®¬n vÞ liªn doanh còng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, kh«ng chia l¹i lîi nhuËn hµng n¨m cho Tæng C«ng ty mµ dung lîi nhuËn ®ã ®Ó t¸i ®Çu t më réng s¶n xuÊt. NÕu xÐt vÒ hiÖu qu¶ ®em l¹i lîi nhuËn tøc thêi th× khèi liªn doanh cha ®¹t cao b»ng khèi cæ phÇn. Tuy nhiªn, nh×n chung lµ ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh ra bªn ngoµi cña Tæng C«ng ty lµ cã hiÖu qu¶, gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng, t¨ng tÝch luü cho Tæng C«ng ty, t¨ng nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc, t¹o ra nhiÒu viÖc lµm cho x· héi. Qua viÖc gãp vèn vµo c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn, Tæng C«ng ty ®· vµ ®ang thùc hiÖn ®êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cña §¶ng vµ Nhµ níc; còng th«ng qua ®ã thu hót vèn ®Çu t vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong níc còng nh níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng ho¸ ngµnh Bu chÝnh - ViÔn th«ng. Víi h×nh thøc gãp vèn trong ®¬n vÞ liªn doanh vµ cæ phÇn, Tæng C«ng ty ®· tiÕp cËn ®îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i cña thÕ giíi, tõng bíc x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp Bu chÝnh - ViÔn th«ng ®ång bé, v÷ng m¹nh; ®µo t¹o ®îc mét ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt vµ qu¶n lý ®Ó tõng bø¬c tiÕp thu vµ lµm chñ c¸c

7

Page 8: M0859 d2g pciao73wey8_100957

c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tiªn tiÕn cña thÕ giíi, còng nh c¸c ph¬ng ph¸p qu¶n lý c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i; t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng ngh×n ngêi lao ®éng, gi¶m bít t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp chung cho toµn bé x· héi, n©ng cao tay nghÒ cho ngêi lao ®éng, gióp cho hä ®øng v÷ng trong thêi kú ®æi míi nÒn kinh tÕ cña c¶ ®Êt níc, gãp phÇn x©y dùng c¬ së cho nÒn c«ng nghiÖp cña ®Êt níc.

2. hÖ thèng mét sè chØ tiªu ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

2.1. Môc tiªu cña hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ ®îc x©y dùng nh»m thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu sau:- Lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.- Ph©n tÝch vµ ®a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ võa toµn diÖn, tæng hîp kh¸i qu¸t võa xem xÐt mét c¸ch chi tiÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, cæ phÇn.- X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty vµo c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn.

2.2. HÖ thèng mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸2.2.1. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸nT×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn kh¸ râ nÐt qua c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh mèi quan hÖ tµi chÝnh gi÷a c¸c

8

Page 9: M0859 d2g pciao73wey8_100957

kho¶n cã kh¶ n¨ng thanh to¸n trong kú. Nhãm chØ tiªu nµy bao gåm c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau:(1) HÖ sè thanh to¸n = Tæng tµi s¶n l u ®éng

ng¾n h¹n nî ng¾n h¹n(2) HÖ sè thanh to¸n nhanh = Tæng tµi s¶n l u ®éng – hµng tån kho Nî ng¾n h¹n(3) HÖ sè thanh to¸n tøc thêi = TiÒn + Chøng kho¸n kh¶ m¹i Nî ng¾n h¹n2.2.2. Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh (tû träng nî)HÖ sè nî (hay cßn gäi lµ hÖ sè ®ån bÈy) cho biÕt phÇn tr¨m tæng tµi s¶n ®îc tµi trî b»ng nî.(4) HÖ sè nî = Tæng nî ph¶i tr¶ Tæng tµi s¶n(5) HÖ sè nî/vèn chñ së h÷u = Tæng nî ph¶i tr¶

Tæng vèn chñ së h÷u§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nguån thu ®Òu ®Æn th× cã thÓ chÊp nhËn hÖ sè nî/vèn cæ phÇn cao, trong khi c¸c doanh nghiÖp cã thu nhËp phô thuéc vµo chu kú kinh tÕ thhêng cã hÖ sè nî/vèn cæ phÇn thÊp h¬n.(6) HÖ sè thu nhËp tr¶ l·i ®Þnh kú = Thu nhËp tr íc thuÕ + l·i vay

L·i vayViÖc x¸c ®Þnh hÖ sè thu nhËp tr¶ l·i ®Þnh kú ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc nghÜa vô tr¶ nî l·i cña doanh nghiÖp ®Õn møc ®é nµo.

9

Page 10: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Ngoµi ra, hÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n còng lµ mét trong c¸c chØ tiªu x¸c ®Þnh c¬ cÊu tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. HÖ sè nµy ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp. HÖ sè c¬ cÊu cho tõng lo¹i tµi s¶n ®îc tÝnh nh sau:(7) HÖ sè c¬ cÊu TSC§ = Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§

Tæng tµi s¶n

HÖ sè c¬ cÊu TSL§ = TSL§ Tæng tµi s¶n

2.2.3. Nhãm chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh.C¸c hÖ sè kinh doanh cã t¸c dông ®o lêng xem doanh nghiÖp khai th¸c, sö dông c¸c nguån lùc cã hiÖu qu¶ nh thÕ nµo, n¨ng lùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Õn ®©u.(8) Vßng quay vèn lu ®éng = Doanh thu thuÇn Vèn lu ®éng b×nh qu©n trong kú

(9) HÖ sè vßng quay = Gi¸ vèn hµng b¸n hµng tån kho TrÞ gi¸ hµng tån kho b×nh qu©n trong kú(10) HÖ sè vßng quay c¸c = Doanh thu thuÇnkho¶n ph¶i thu Sè d bq c¸c kho¶n ph¶i thu trong kú

2.2.4. Nhãm chØ tiªu vÒ lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhu©n2.2.4.1. Nhãm chØ tiªu cã kh¶ n¨ng sinh lêiHÖ sè l·i gép thÓ hiÖn møc chªnh lÖch gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ b¸n hµng ho¸. (11) HÖ sè l·i gép = Doanh thu thuÇn – Gi¸ vèn hµng b¸n

10

Page 11: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Doanh thu thuÇnHÖ sè lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu thuÇn ®¸nh gi¸ tæng quan kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp.(12) HÖ sè LNTT/DTT = Lîi nhuËn tr íc thuÕ

Doanh thu thuÇnHÖ sè lîi nhuËn rßng (hÖ sè lîi nhuËn sau thuÕ) lµ hÖ sè lîi nhuËn tõ mäi giai ®o¹n kinh doanh. Nãi c¸ch kh¸c, ®©y lµ tû sè so s¸nh lîi nhuËn rßng víi doanh sè b¸n.(13) HÖ sè lîi nhuËn rßng = Lîi nhuËn rßng

Doanh thu thuÇnNgoµi ra, kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp cßn ®îc ®o b»ng hÖ sè sinh lêi cña vèn chñ së h÷u (doanh lîi vèn chñ së h÷u) vµ hÖ sè sinh lêi cña tµi s¶n. Hai hÖ sè trªn ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng c«ng thøc nh sau:(14) HÖ sè sinh lêi cña = Lîi nhuËn sau thuÕ

Vèn chñ së h÷u Vèn chñ së h÷u(15) HÖ sè sinh lêi cña = Lîi nhuËn sau thuÕ + tiÒn l·i ph¶i tr¶

Tµi s¶n Tæng tµi s¶n2.2.4.2. Nhãm chØ tiªu vÒ ph©n phèi lîi nhuËnMét yÕu tè chÝnh ®ãng gãp cho gi¸ trÞ thÞ trêng cña cæ phiÕu lµ thu nhËp cña mçi cæ phiÕu (EPS). (16) Thu nhËp trªn cæ phÇn = Lîi nhuËn sau thuÕ – Cæ tøc u ®·i

(EPS) Sè lîng cæ phiÕu ®· ph©n phèi

11

Page 12: M0859 d2g pciao73wey8_100957

HÖ sè chi tr¶ cæ tøc ®o lêng tû lÖ phÇn tr¨m lîi nhuËn rßng tr¶ cho cæ ®«ng thêng díi d¹ng cæ tøc. HÖ sè chi tr¶ cæ tøc ®îc tÝnh to¸n nh sau:(17) HÖ sè chi tr¶ cæ tøc = cæ tøc ® îc chi tr¶ cho c¸c cæ phiÕu th êng

Thu nhËp cña mçi cæ phiÕuC¸c chØ tiªu trªn ®îc tr×nh bµy sÏ lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c c«ng ty liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn cã vèn gãp cña Tæng C«ng ty.

ch¬ng IIPh©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña

Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

A. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.Do c¸c ®¬n vÞ cÇn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ho¹t ®éng trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau, lo¹i h×nh së h÷u kh¸c nhau nªn ph-

12

Page 13: M0859 d2g pciao73wey8_100957

¬ng ph¸p ¸p dông lµ ph©n lo¹i c¸c ®¬n vÞ ¸p dông theo ngµnh nghÒ kinh doanh. Theo tiªu thøc nµy sÏ cã 4 nhãm doanh nghiÖp: Nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô c«ng nghiÖp bu chÝnh – viÔn th«ng, nhãm c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c dÞch vô kh¸c. Trong mçi nhãm nµy, ®Ò tµi sÏ kh«ng ®i s©u ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña tõng doanh nghiÖp mµ chØ lùa chän mét sè doanh nghiÖp trong nhãm ®Ó ph©n tÝch vµ cã thÓ so s¸nh chØ tiªu cña toµn nhãm hoÆc c¸c doanh nghiÖp kh¸c ho¹t ®éng trong cïng lÜnh vùc.

1. nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖpCho ®Õn n¨m 2003, Tæng C«ng ty ®· cã 8 c«ng ty liªn doanh víi níc ngoµi ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc chñ yÕu nh chuyÓn m¹ch, truyÒn dÉn, c¸p ®ång vµ c¸p quang phôc vô cho ngµnh viÔn th«ng (gäi chung lµ nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp). Ngoµi ra thuéc nhãm nµy cßn cã mét c«ng ty cæ phÇn, ®ã lµ c«ng ty cæ phÇn c¸p vµ vËt liÖu viÔn th«ng (SACOM). Trong 9 doanh nghiÖp trªn cã 4 c«ng ty s¶n xuÊt thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch, 1 c«ng ty s¶n xuÊt thiÕt bÞ truyÒn dÉn quang vµ vi ba sè. Víi n¨ng lùc s¶n xuÊt nh hiÖn nay cac doanh nghiÖp cã thÓ cung cÊp hÇu hÕt c¸c chñng lo¹i s¶n phÈm cho ngµnh viÔn th«ng.

Giíi thiÖu vÒ C«ng ty C¸p VINA-DAESUNG

13

Page 14: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Lµ ®¬n vÞ liªn doanh ®Çu tiªn cña Tæng C«ng ty chuyªn s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c lo¹i d©y vµ c¸p ®iÖn tho¹i cã (nhåi) dÇu chèng Èm chuyªn dïng vµ mµng nh«m ng¨n Èm ®¬c phñ polime trªn c¶ hai mÆt, VINA-DAESUNG chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng ngµy 25/07/1993 vµ kÓ tõ ®ã ®Õn nay lu«n lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt trong sè 8 liªn doanh. Tuy nhiªn, qua xem xÐt ®¸nh gi¸ tæng quan t×nh h×nh tµi chÝnh cña VINA-DAESUNG th× thÊy b¶n th©n doanh nghiÖp vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn. C¨n cø vµo c¸c sè liÖu ®îc ph¶n ¸nh trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña VINA-DAESUNG cã thÓ kh¸i qu¸t ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña VINA-DAESUNG nh sau:VÒ tµi s¶n: So víi n¨m 2002, tæng tµi s¶n n¨m 2003 ®· gi¶m ®i 4,779 tû ®ång víi tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ 2,5%. Sè gi¶m nãi trªn ph¶n ¸nh sù gi¶m sót vÒ quy m« tµi s¶n cña liªn doanh, dùa vµo sè liÖu chi tiÕt, viÖc gi¶m vÒ quy m« cña tµi s¶n chñ yÕu lµ gi¶m vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n, víi møc gi¶m lµ 8,192 tû ®ång, tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ 13,69%. Tuy nhiªn, do tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t dµi h¹n t¨ng 3,414 tû ®ång, t¨ng tng øng lµ 2,7% nªn quy m« tµi s¶n chØ gi¶m ë møc 2,5%. §iÒu ®¸ng mõng lµ mÆc dï tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n nhng c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng vµ hµng tån kho ®Òu ®· gi¶m so víi n¨m 2002. §iÒu nµy chøng tá ®· phÇn nµo thu håi ®îc c«ng nî vµ ®ã lµ biÓu hiÖn tÝch cùc trong c«ng t¸c thanh to¸n cña doanh nghiÖp.VÒ nguån vèn: So víi n¨m 2002, tæng nguån vèn cuèi kú gi¶m 4,779 tû ®ång, tng øng víi tû lÖ gi¶m 2,5%. Trong tæng nguån vèn gi¶m th× nî ph¶i tr¶ gi¶m tíi 10,853 tû ®ång víi tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ

14

Page 15: M0859 d2g pciao73wey8_100957

60,77%, chiÕm tíi 227,1% trong tæng sè gi¶m cña nguån vèn. NÕu nh n¨m 2002 nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ lªn tíi 5,3 tû ®ång th× ®Õn n¨m 2003 c¸c kho¶n nî nµy ®· ®îc thanh to¸n vµ cã sè d b»ng 0, ngoµi ra mét kho¶n nî ng¾n h¹n kh¸c còng gi¶m ®i so víi n¨m 2002 lµ : ph¶i tr¶ ngêi b¸n, thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c,…Trong khi nî ph¶i tr¶ gi¶m ®i ®¸ng kÓ th× nguån vèn chñ së h÷u ®· t¨ng lªn 6,1 tû, chñ yÕu t¨ng do chªnh lÖch tû gi¸ vµ lîi nhuËn cha ph©n phèi. Tuy nhiªn, ®iÒu ®¸ng lu ý ë ®©y lµ kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ cña VINA-DAESUNG lªn tíi +3,85 tû ®ång, trong khi c¸c n¨m tr-íc chªnh lÖch tû gi¸ thêng xuyªn ë con sè ©m: 2001 lµ - 721,8 triÖu ®ång, n¨m 2002 lµ - 3,7 tû ®ång. MÆc dï sù t¨ng gi¶m cña tû gi¸ hèi ®o¸i lµ yÕu tè kh¸ch quan, kh«ng thÓ can thiÖp song viÖc ®a ra c¸c dù b¸o h»ng n¨m vÒ sù thay ®æi cña tû gi¸ ®Ó gi¶m thiÓu nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ ®iÒu cÇn thiÕt.§Ó cã thÓ h×nh dung cô thÓ h¬n t×nh h×nh tµi chÝnh cña VINA-DAESUNG, theo dâi b¶ng II.1 ta thÊy.B¶ng II.1

STT C¸c chØ tiªu §/vÞ

Doanh nghiÖp ®¹t ®îc Møc TB nhãm

2001 2002

2003

2001

2002

2003

1 Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi

LÇn 5,37 7,06 18,49

1,72 2,76

2 Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh

LÇn 4,78 5,69 15,36

1,13 1,84

3 HÖ sè thanh to¸n tøc thêi LÇn 0,31 0,48 2,39 0,19 0,624 HÖ sè nî % 16 10 4 36 235 C¬ cÊu TSC§ % 31 32 29 41 386 C¬ cÊu TSL§ % 69 68 71 59 627 HÖ sè thu nhËp tr¶ l·i

®Þnh kúLÇn 17,99 21,2

436,2

58 HÖ sè quay vßng hµng tån

khoLÇn 5,54 3,90

15

Page 16: M0859 d2g pciao73wey8_100957

9 Vßng quay vèn lu ®éng LÇn 0,84 0,71 1 1,410 HÖ sè quay vßng vèn ph¶i

thuLÇn 0,46 0,36

11 HÖ sè l·i gép % 27 27 2112 HÖ sè lîi nhuËn rßng % 18 20 1313 HÖ sè LNTT/DTT % 24 26 17 3,4 7,714 HÖ sè sinh lîi cña vèn chñ

së h÷u% 17 13 7 3 8

15 HÖ sè sinh ;êi cña tµi s¶n % 15 12 7

HÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n gåm hÖ sè c¬ cÊu TSL§ vµ hÖ sè c¬ cÊu TSC§. HÖ sè c¬ cÊu TSC§/Tæng tµi s¶n cña VINA-DAESUNG cho thÊy TSC§ chiÕm 31% n¨m 2001, 32% n¨m 2002 vµ gi¶m xuèng cßn 29% n¨m 2003. T¬ng øng víi hÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n TSC§ lµ hÖ sè c¬ cÊu TSL§ n¨m 2001 lµ 69%, n¨m 2002 lµ 68% vµ ®Õn n¨m 2003 lµ 71%.

HÖ sè quay vßng vèn lu ®éng cña VINA-DAESUNG ®¹t ®îc n¨m 2002 lµ 0,84 (lÇn), n¨m 2003 lµ 0,71 (lÇn). NÕu so víi sè vßng quay vèn lu ®éng cña nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp bu chÝnh viÔn th«ng(n¨m 2002 lµ 1,0 lµ , n¨m 2003 lµ 1,4 lÇn) th× hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña VINA-DAESUNG lµ thÊp.HÖ sè quay vßng c¸c kho¶n ph¶i thu (hÖ sè thu håi nî) lµ chØ tiªu hiÖu suÊt bé phËn cña hiÖu suÊt vèn lu ®éng, nãi lªn tèc ®é lu©n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu trong c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô. HÖ sè nµy cµng lín chøng tá hµng ho¸ ®îc b¸n ra chñ yÕu theo ph¬ng thøc thanh to¸n ngay vµ do ®ã lµ cho sè ngµy thu håi nî cµng ng¾n, rñi ro tµi chÝnh gi¶m. N¨m 2003 hÖ sè nµy quay vßng c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn so víi n¨m 2002 tõ 2,16 vßng lªn 2,18. MÆc dï hÖ sè quay vßng c¸c kho¶n thu t¨ng lµ mét dÊu hiÖu tÝch cùc, song hÖ sè nµy vÉn rÊt thÊp so víi hÖ sè trung b×nh cña nhãm. Mét nguyªn nh©n n÷a lµ do kho¶n ph¶i

16

Page 17: M0859 d2g pciao73wey8_100957

thu cña kh¸ch hµng cßn qu¸ lín, ph¶i thu c¸c n¨m tríc ®· t¨ng thªm c¸c kho¶n ph¶i thu míi. V× vËy, trong thêi gian tíi VINA-DAESUNG cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®«n ®èc kh¸ch hµng thanh to¸n ®óng kú h¹n, gi¶m thiÓu lîng vèn lu ®éng bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.HÖ sè LNTT/DTT vµ hÖ sè lîi nhuËn rßng cña VINA-DAESUNG ®Òu gi¶m ®¸ng kÓ. ViÖc hÖ sè sinh lêi cña VINA-DAESUNG gi¶m ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung, hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý, sö dông vèn nãi riªng cña liªn doanh cã xu híng gi¶m sót.HÖ sè sinh lêi cña vèn chñ së h÷u, n¨m 2002, 100 ®ång vèn chñ së h÷u t¹o ra ®îc 13 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ cao h¬n n¨m 2003 chØ cã 7 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. Nguyªn nh©n gi¶m sót lµ do nguån vèn chñ së h÷u th× t¨ng nhng lîi nhuËn sau thuÕ l¹i gi¶m.

§¸nh gi¸ chung t×nh h×nh tµi chÝnh cña VINA-DAESUNGTõ c¸c ph©n tÝch trªn ®©y, cã thÓ ®a ra mét sè nÐt tæng quan vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña VINA-DAESUNG nh sau:- Trong 3 n¨m, vèn vµ tµi s¶n cña VINA-DAESUNG t¨ng, gi¶m kh«ng nhiÒu.- Kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n c«ng nî cña VINA-DAESUNG ®¹t ®îc rÊt cao, cho thÊy kh¶ n¨ng ®¸p øng nghÜa vô tr¶ nî rÊt tèt.- Lîng hµng tån kho cßn chiÕm tû träng lín, g©y t×nh tr¹ng ø ®äng vèn lu ®éng.- Doanh nghiÖp ®· cè g¾ng trong c«ng t¸c thu håi c«ng nî, song c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÉn cßn tån ®äng.

17

Page 18: M0859 d2g pciao73wey8_100957

- Doanh thu tiªu thô cã chiÒu híng gi¶m sót trong 3 n¨m gÇn ®©y vµ lîng hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cung t¨ng lªn lµm ¶nh hëng tiªu cùc tíi doanh thu thuÇn.- Kh¶ n¨ng sinh lêi bÞ gi¶m sót do doanh thu thuÇn vµ lîi nhuËn gi¶m.

2. Nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô kü thuËt Bu chÝnh - ViÔn th«ng.§Õn thêi ®iÓm 31/12/2003, nhãm c¸c c«ng ty cæ phÇn kinh doanh dÞch vô kü thuËt BC-VT bao gåm 2 ®¬n vÞ: C«ng ty cæ phÇn dÞch vô viÔn th«ng (VTC) vµ C«ng ty cæ phÇn dÞch vù kü thuËt viÔn th«ng (TST). Hai doanh nghiÖp nµy ®Òu ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc cung cÊp dÞch vô kü thuËt nh l¾p ®Æt, b¶o tr×, b¶o dìng c¸c thiÕt bÞ m¹ng líi bu chÝnh - viÔn th«ng. Nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô ®· cã nhiÒu tiÕn bé trong viÖc qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp kÓ tõ khi chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn.Trong ®Ò tµi nµy chóng ta sÏ nghiªn cøu ph©n tÝch C«ng ty VTC ®Ó biÕt râ h¬n vÒ ho¹t ®éng cña nhãm kinh doanh dÞch vô kü thuËt BC-VT.Giíi thiÖu C«ng ty VTCPh©n tÝch kÕt cÊu vèn.B¶ng II.2.1 – kÕt cÊu nguån vèn ®¬n

vÞ: §ång

Tµi s¶n 2002 2003A Tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t

ng¾n h¹n20.413.824.838

24.021.349.185

I. TiÒn 7.053.182.849 5.166.268.528II. C¸c kho¶n ph¶i thu 5.306.562.660 10.219.801.39

18

Page 19: M0859 d2g pciao73wey8_100957

0III. Hµng tån kho 7.674.005.563 8.147.324.928IV. Tµi s¶n lu ®éng kh¸c 380.073.766 487.954.339B Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t

dµi h¹n2.753.907.606

3.400.511.630

I. Tµi s¶n cè ®Þnh 2.735.907.606 3.400.511.630Tæng céng Tµi s¶n 23.149.732.4

4427.421.860.815

(Nguån: Ban KTTK-TC, Tæng C«ng ty)

So víi n¨m 2002, tæng tµi s¶n n¨m 2003 ®· t¨ng 4.272 triÖu ®ång víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 18,5%. Sè t¨ng nãi trªn ph¶n ¸nh sè t¨ng vÒ quy m« tµi s¶n cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt vµ ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña VTC – Dùa vµo sè liÖu chi tiÕt, viÖc t¨ng vÒ quy m« cña tµi s¶n chñ yÕu lµ t¨ng vÒ tµi s¶n lu ®éng, víi møc t¨ng 3.607 triÖu ®ång, tû lÖ t¬ng øng lµ 17,7% vµ chiÕm tíi 84,4% sè t¨ng thªm cña tæng tµi s¶n. Còng tõ liÖu chi tiÕt, ta thÊy trong tµi s¶n lu ®éng, c¸c kho¶n ph¶i thu ®· t¨ng thªm 4.913 triÖu ®ång, chiÕm tíi 115% sè t¨ng cña tæng tµi s¶n. Nh vËy, doanh nghiÖp cha thu håi ®îc c«ng nî v× c«ng nî chiÕm tû träng lín nhÊt víi møc t¨ng lín nhÊt – NÕu c«ng t¸c thanh to¸n cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc ®Èy m¹nh th× dÉn ®Õn t×nh tr¹ng cña doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông, g©y hiÖu qu¶ nghiªm träng cho c«ng t¸c thanh to¸n nãi riªng vµ cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nãi chung. Trong khi c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng th× hµng tån kho còng t¨ng nhng kh«ng t¨ng nhiÒu, tæng gi¸ trÞ t¨ng lªn lµ 473 triÖu ®ång, víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 6,2%. ViÖc hµng tån kho t¨ng lªn Ýt nh vËy biÓu

19

Page 20: M0859 d2g pciao73wey8_100957

hiÖn doanh nghiÖp cã sè lîng hµng göi b¸n chiÕm tû träng lín nhng ®îc thanh to¸n ®óng kú h¹n, h¹n chÕ ®îc viÖc bÞ chiÕm dông lín, ®©y lµ hiÖn tîng tÝch cùc trong c«ng t¸c thanh to¸n cña doanh nghiÖp.XÐt vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n, n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 664 triÖu ®ång, víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 24,3% vµ chiÕm 15,5% sè t¨ng cña tæng tµi s¶n.§Ó xem xÐt møc ®é ®Çu t tµi s¶n cña VTC, ta xÐt tû suÊt ®Çu t:Tû suÊt ®Çu t = TSC§ (trõ hao mßn)/ Tæng tµi s¶n Tû suÊt ®Çu t n¨m 2002 = 11,8%Tû suÊt ®Çu t n¨m 2003 = 12,4%ViÖc t¨ng tû suÊt ®Çu t n¨m 2003 lªn 0,6% so víi n¨m 2002 ph¶n ¸nh n¨m 2003 doanh nghiÖp ®· t¨ng møc ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh (®æi míi thiÕt bÞ) ®Ó phôc vô tèt h¬n cho c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh, tuy nhiªn viÖc t¨ng møc ®Çu t nµy lµ kh«ng ®¸ng kÓ.NhËn xÐt : Qua viÖc ph©n tÝch kÕt cÊu vèn ®Çu t cña VTC cho thÊy ngoµi nh÷ng mÆt tÝch cùc nh vèn cña C«ng ty n¨m sau co t¨ng h¬n n¨m tríc, nhng c«ng ty cßn cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ nh: vèn bÞ chiÕm dông nhiÒu ë c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng, dù tr÷ hµng ho¸ t¨ng, chi phÝ khÊu hao t¨ng nhanh. Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn, C«ng ty VTC nªn ph¸t huy nh÷ng mÆt tèt, ®ång thêi kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ trong viÖc sö dông vèn vµ qu¶n lý vèn.Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn :Ph©n tÝch vÒ c¬ cÊu nguån vèn sÏ thÊy ®îc kh¶ n¨ng tµi trî vÒ mÆt tµi chÝnh, còng nh møc ®é chñ ®éng trong kinh doanh hay nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n mµ c«ng ty ph¶i ®¬ng ®Çu.

B¶ng II.2.2

20

Page 21: M0859 d2g pciao73wey8_100957

§¬n vÞ tÝnh: §ång

Nguån vèn 2001 2002A Nî ph¶i tr¶ 5.689.379.1

737.612.109.969

I. Nî ng¾n h¹n 5.679.954.495

7.568.173.754

Ph¶i tr¶ ngêi b¸n 1.430.249.651

3.657.723.700

Ngêi mua tr¶ tiÒn tríc 30.000.000 1.093.060.184ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép

2.144.245.837

1.258.606.003

Ph¶i tr¶ CNV 517.034.368 251.942.745Ph¶i tr¶ kh¸c 1.558.424.63

91.306.841.122

III. Nî kh¸c 9.424.678 43.936.215Tµi s¶n thõa chê xö lý 43.936.215Chi phÝ ph¶i tr¶ 9.424.678

B Nguån vèn chñ së h÷u 17.460.353.271

19.809.750.846

I. Nguån vèn, Quü 17.460.353.271

19.444.751.574

Nguån vèn kinh doanh 14.950.000.000

15.435.486.607

Quü ®Çu t ph¸t triÓn 1.644.581.347Lîi nhuËn cha ph©n phèi 2.651.369.53 1.781.272.092

21

Page 22: M0859 d2g pciao73wey8_100957

5Quü khen thëng phóc lîi -141.016.264 289.674.034Quü dù tr÷ 293.737.494

II. Nguån kinh phÝ 364.999.272Tæng céng nguån vèn 23.149.732.

44427.421.860.815

(Nguån: Ban KTTK-TC, Tæng C«ng ty )So víi n¨m 2002, tæng nguån vèn n¨m 2003 ®· t¨ng thªm 4.272 triÖu ®ång, víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 18,5%. V× tæng tµi s¶n lu«n b¨ng tæng nguån vèn v× vËy, ®©y lµ dÊu hiÖu tèt, tæng nguån vèn t¨ng lín chøng tá c«ng ty ®· rÊt næ lùc trong viÖc huy ®éng vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh.§Ó ®¸nh gi¸ møc ®é ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ta xÐt chØ tiªu tû suÊt tù tµi trî sau:Tû suÊt tù tµi trî (ITT) = Nguån vèn chñ së h÷u x 100% Tæng nguån vènITT 2002 = 75,4%ITT 2003 = 72,2%Tû suÊt tù tµi trî n¨m 2002 lµ 75,4% vµ tû suÊt tù tµi trî n¨m 2003 lµ 72,2%. XÐt vÒ mÆt tuyÖt ®èi, c¶ vèn chñ së h÷u vµ c«ng nî ph¶i tr¶ ®Òu t¨ng lªn. Qua ®©y cho thÊy møc ®éc lËp vÒ tµi chÝnh cña VTC lµ kh«ng cao. Tuy nhiªn, nh÷ng chñ nî khi nh×n vµo tû suÊt tù tµi trî cña c«ng ty cã thÓ yªn t©m trong viÖc cÊp tÝn dông th¬ng m¹i còng nh tÝn dông ng©n hµng.NhËn xÐt: Tõ ph©n tÝch kÕt cÊu nguån vèn cña VTC cho thÊy ngoµi nh÷ng mÆt tÝch cùc nh tæng nguån vèn cña c«ng ty n¨m sau

22

Page 23: M0859 d2g pciao73wey8_100957

cã cao h¬n n¨m tríc, nghÜa vô víi Ng©n S¸ch Nhµ níc thùc hiÖn tèt, nhng c«ng ty cßn cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ nh: kh¶ n¨ng thanh to¸n gi¶m. Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn, C«ng ty VTC nªn ph¸t huy nh÷ng mÆt tèt, ®ång thêi kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ ®Ó ho¹t ®éng cña c«ng ty ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n.

§¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty VTC - Nh÷ng mÆt tÝch cùc+ Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña VTC so víi møc trung b×nh ngµnh lµ kh¶ quan, kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh t¬ng ®èi an toµn.+ Vßng quay vèn lu ®éng cña n¨m sau cã cao h¬n n¨m tríc chøng tá hiÖu suÊt sö dông vèn lu ®éng cã tiÕn bé.+ Kh¶ n¨ng sinh lêi cña C«ng ty n¨m sau cao h¬n n¨m tríc chøng tá ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty còng cã hiÖu qu¶ h¬n.- Nh÷ng mÆt h¹n chÕ:+ Tû lÖ nî ph¶i thu/Tæng sè vèn; lín h¬n tû lÖ Nî ph¶i tr¶/Tæng sè vèn, ®iÒu nµy chøng tá C«ng ty cßn bÞ chiÕm dông vèn.+ Tû suÊt tù tµi trî vèn chñ së h÷u/Tæng tµi s¶n cña C«ng ty ngµy cµng gi¶m.+ Tuy kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña C«ng ty tèt, nhng c«ng ty gÆp khã kh¨n trong thanh to¸n tiÒn mÆt, v× kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn phÇn lín n»m ë kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng vµ hµng tån kho.+ Kh¶ n¨ng sinh lî gi¶m do chi phÝ t¨ng, cô thÓ lµ chi phÝ qu¶n lý vµ gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng.

23

Page 24: M0859 d2g pciao73wey8_100957

3. Nhãm c¸c tæ chøc tµi chÝnhTÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, Tæng C«ng ty Bu chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam ®· thùc hiÖn gãp vèn vµo 3 tæ chøc tµi chÝnh. B¶ng II.3.1: mét vµi sè liÖu vÒ c¸c tæ chøc tµi chÝnh cã vèn gãp cña Tæng C«ng ty

ChØ tiªu NHTMCPXuÊt nhËp

khÈu

NHTMCPHµng h¶i

CTCP B¶o hiÓm

Bu ®iÖnN¨m thµnh lËp 1991 1991 1998Vèn ®iÒu lÖ 250.000.000.0

00109.310.000.

00058.297.500.0

00Vèn gãp cña Tæng C«ng

ty250.000.000 7.760.000.00

023.900.000.0

00Cæ tøc ®îc chia n¨m 2002 811.258.000 269.619.429Cæ tøc ®îc chia n¨m 2003 397.064.219 1.793.750.00

0(nguån : Ban KTTK-TC, Tæng C«ng ty)Trong thêi gian qua ho¹t ®éng cña NH th¬ng m¹i cæ phÇn gÆp nhiÒu khã kh¨n do c¹nh tranh kh«ng b×nh ®¼ng víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh. NhiÒu NH lµm ¨n thua lç, thËm chÝ bÞ ®ãng cöa.

Giíi thiÖu vÒ NH TM Cæ phÇn Hµng h¶iNg©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Hµng h¶i ®îc thµnh lËp n¨m 1991. Ph¹m vi ho¹t ®éng cña ng©n hµng réng kh¾p c¶ níc víi 6 chi nh¸nh t¹i c¸c thµnh phè lín ( Hµ Néi, H¶i Phßng, Tp. Hå ChÝ Minh, Qu¶ng Ninh, CÇn Th¬, §µ N½ng vµ Vòng Tµu). Ng©n hµng ®îc thµnh lËp ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng bao gåm nhËn tiÒn göi ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n tõ c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n, cho vay

24

Page 25: M0859 d2g pciao73wey8_100957

ng¾n h¹n trung h¹n vµ dµi h¹n tuy theo tÝnh chÊt vµ kh¶ n¨ng nguån vèn cña NH; chiÕt khÊu th¬ng phiÕu, tr¸i phiÕu vµ chøng tõ cã gi¸ trÞ; cung cÊp c¸c dÞch vô cho c¸c kh¸ch hµng vµ c¸c dÞch vô ng©n hµng kh¸c khi ®îc Ng©n Hµng Nhµ níc cho phÐp.B¶ng II.3.2 t×nh h×nh chia l·i cña NHTMCP Hµng h¶i (1999-2003)

1999 2000 2001 2002 2003Tû lÖ cæ tøc

17,5% 18,1% 12,3% 10,4% 5,1%

TCT ®îc chia

1.362.105.965

1.402.236.260

958.784.255

8811.258.000

397.064.219

T×nh h×nh tµi chÝnh : 2001 - 2003HÖ sè sö dông tµi s¶n cña Ng©n hµng kh«ng thay ®æi nhiÒu qua c¸c n¨m (n¨m 2003 lµ 6,34%; n¨m 2002 lµ 5,19% vµ n¨m 2001 lµ 6,43%). Nhng cÇn nhËn thÊy kh¶ n¨ng t¹o doanh thu trªn tµi s¶n cña Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m võa qua lµ t¬ng ®èi thÊp vµ cÇn ®îc t¨ng lªn.HÖ sè ®ßn bÈy (Tµi s¶n/Vèn) ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng. HÖ sè ®ßn bÈy cña Ng©n hµng n¨m 2003 lµ 11,65; n¨m 2002 lµ 13,91 vµ n¨m 2001 lµ 13,52. HÖ sè nµy cho thÊy Ng©n hµng cã kh¶ n¨ng huy ®éng vèn t¬ng ®èi cao vµ æn ®Þnh h¬n, mÆc dï cha ph¶i huy ®éng ®Õn møc tèi ®a (kho¶ng 20 lÇn).Cuèi cïng, ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña Ng©n hµng, cÇn xem xÐt vµ ph©n tÝch 2

chØ tiªu ROA (Lîi nhuËn/Tæng tµi s¶n) vµ ROE (Lîi nhuËn/Vèn). Hai chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh râ

nÐt kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña mét Ng©n hµng. ROA cho chóng ta thÊy hiÖu qu¶ vµ n¨ng suÊt cña

mét NHTM, trong khi ROE ph¶n ¸nh sù thµnh c«ng vÒ mÆt tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp

trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

N¨m 2001 2002 2003

25

Page 26: M0859 d2g pciao73wey8_100957

ROA 0,67% 0,21% 0,35%ROE 7,76% 2,88% 4,71%

ChØ tiªu cña Ng©n hµng lµ qu¸ thÊp, theo tiªu chuÈn quèc tÕ, chØ tiªu nµy tèi thiÓu lµ 1%. ROA n¨m 2002 ph¶n ¸nh sù sôt gi¶m m¹nh trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng.ROE tr×nh bµy mét bøc tranh râ rµng h¬n. n¨m 2001 ROE cña Ng©n hµng lµ 7,76%, nhng n¨m 2002 con sè nµy gi¶m xuèng rÊt thÊp chØ cßn 2,88%. MÆc dï, ROE cña n¨m 2003 cã t¨ng chót Ýt, nhng kh«ng ®¸ng kÓ.§¸nh gi¸ t×nh h×nh chung- Trong 3 n¨m, vèn vµ tµi s¶n Ng©n hµng kh«ng t¨ng, gi¶m nhiÒu. - C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ cña Ng©n hµng kh«ng cã biÕn ®éng lín, nh-ng thÊp h¬n kh¸ nhiÒu so víi c¸c Ng©n hµng cïng ngµnh.- Chi phÝ vèn cña Ng©n hµng nh×n chung kh«ng thay ®æi khi xu h-íng l·i suÊt trªn thÞ trêng gi¶m.- Chi phÝ qu¶n lý chung cßn cao, ¶nh hëng kh«ng Ýt ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.- ChØ tiªu ROA (ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vµ n¨ng suÊt) cña Ng©n hµng thÊp nhiÒu so víi c¸c Ng©n hµng cung ngµnh,- ChØ tiªu ROE cña Ng©n hµng rÊt thÊp so víi Ng©n hµng kh¸c.- Ng©n hµng cha ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro thanh kho¶n vµ rñi ro vèn, nhng nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng qu¸ cao, nÕu kh«ng ®îc c¶i thiÖn sÏ kÐo theo c¸c rñi ro kh¸c.

4. Nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c dÞch vô kh¸c

26

Page 27: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Nhãm ®¬n vÞ kinh doanh c¸c dÞch vô kh¸c bao gåm 3 ®¬n vÞ: C«ng ty cæ phÇn Bu §iÖn Nha Trang, C«ng ty cæ phÇn dÞch vô viÔn th«ng Sµi Gßn (SPT) vµ C«ng ty cæ phÇn dÞch vô gi¶i trÝ Hµ Néi (HASECO).

Giíi thiÖu C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang.Trong 3 c«ng ty nãi trªn, C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang lµ ®¬n vÞ ®i vµo ho¹t ®éng tõ n¨m 1999 víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 2,7 tû ®ång. Trong hai n¨m qua , C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang ®· ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng kÓ: vèn ®îc b¶o toµn vµ t¨ng 10%, lîi tøc chia cho cæ ®«ng n¨m 2002 lµ 12%, n¨m 2003 lµ 14%. MÆc dï lµ c«ng ty cæ phÇn ®Çu tiªn cña ngµnh Bu chÝnh ViÔn th«ng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¶n nhng C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang ®· tõng bíc kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng, thu hót kh¸ch du lÞch vµ ®¹t c«ng suÊt sö dông phßng lªn tíi 80%.B¶ng II.4. c¸c chØ tiªu tµi chÝnh chñ yÕu.

STT

C¸c chØ tiªu §/vÞ Doanh nghiÖp 2002 2003

1 Kh¶ n¨ng thanh tãan hiÖn thêi LÇn 3,43 4,202 Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh LÇn 3,41 4,173 HÖ sè thanh to¸n tøc thêi LÇn 3,28 4,204 HÖ sè nî % 13,9 14,55 C¬ cÊu TSC§ % 52 396 C¬ cÊu TSL§ % 48 617 HÖ sè quay vßng hµng tån kho LÇn 142,60 106,418 Vßng quay vèn lu ®éng LÇn 1,02 0,749 HÖ sè quay vßng c¸c kho¶n ph¶i LÇn 0,02 0,01

27

Page 28: M0859 d2g pciao73wey8_100957

thu10 HÖ sè lîi nhuËn rßng % 30 4311 HÖ sè LNTT/DTT % 35 5112 HÖ sè sinh lêi cña vèn chñ së

h÷u% 17 22

13 HÖ sè sinh lêi cña tµi s¶n % 14 1914 HÖ sè thu nhËp trªn cæ

phÇn(ROE)% 16,7 22,4

15 Thu nhËp trªn cæ phÇn(EPS) ® 17,630 25,35916 Tû lÖ cæ tøc % 12,11 17,1217 HÖ sè chi tr¶ cæ tøc % 69 68

So víi n¨m 2002, tæng tµi s¶n n¨m 2003 ®· t¨ng lªn 273 triÖu ®ång víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 8,3%. Sè t¨ng nãi trªn ph¶n ¸nh sù t¨ng vÒ quy m« tµi s¶n doanh nghiÖp, dùa vµo sè liÖu chi tiÕt, viÖc t¨ng vÒ quy m« tµi s¶n chñ yÕu lµ t¨ng vÒ tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n, víi møc t¨ng 591,3% triÖu ®ång, tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ 37,6%. Tuy nhiªn, do tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n gi¶m 318,1 triÖu ®ång nªn quy m« tµi s¶n chØ t¨ng tuyÖt ®èi lµ 273 triÖu ®ång. Chi tiÕt tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n cho thÊy tiÒn göi ng©n hµng lµ kho¶n chiÕm tû träng lín nhÊt vµ cã møc t¨ng ®¸ng kÓ nhÊt, t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 535,4 triÖu ®ång chiÕm tíi 90,5% trong tæng sè t¨ng cña TSL§. Kho¶n tiÒn göi ng©n hµng t¨ng lªn lµ do kho¶n c«ng nî mµ C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang cha thanh to¸n víi Bu ®iÖn tØnh sau thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸ vµ trong thêi gian chê lµm thñ tôc kh¸ch s¹n ®· chuyÓn vµo göi ng©n hµng. §iÒu ®¸ng mõng lµ mÆc dï tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n t¨ng nhng kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng gi¶m so víi n¨m 2002.

28

Page 29: M0859 d2g pciao73wey8_100957

§iÒu nµy chøng tá doanh nghiÖp ®· phÇn nµo thu håi ®îc c«ng nî vµ ®ã lµ biÓu hiÖn tÝch cùc trong c«ng t¸c thanh to¸n cña doanh nghiÖp.VÒ nguån vèn: So víi n¨m 2002, tæng nguån vèn cuèi kú t¨ng 273 triÖu ®ång, t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 8,3%. Trong tæng nguån vèn t¨ng th× nî ph¶i tr¶ t¨ng 57,4 triÖu ®ång t¬ng øng t¨ng 12,5%, nguån vèn chñ së h÷u t¨ng 215,7 triÖu ®ång t¨ng t¬ng øng lµ 7,6% vµ chiÕm tíi 79% trong tæng sè t¨ng cña nguån vèn. Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng chñ yÕu do t¨ng quü ®Çu t ph¸t triÓn mµ quü nµy ®îc trÝch tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i cña doanh nghiÖp. Nh vËy, viÖc t¨ng vèn tù bæ sung chøng tá t×nh h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ vµ doanh nghiÖp nªn tiÕp tôc ®Çu t ®Ó më réng quy m« ho¹t ®éng kinh doanh nh»m ph¸t triÓn h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú tíi.Trªn ®©y lµ mét sè ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong 2 n¨m 2002-2003. Qua ®¸nh gi¸ ban ®Çu cho thÊy t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn Kh¸c s¹n Bu ®iÖn Nha Trang ®· cã hiÖu qu¶, ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, tuy nhiªn lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n, mét ho¹t ®éng kinh doanh hoµn toµn míi mÎ nªn viÖc ph©n tÝch kü lìng t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ t×nh h×nh tµi chÝnh nãi riªng lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Ó ®a nh÷ng ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.

B. ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c c«ng ty liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

29

Page 30: M0859 d2g pciao73wey8_100957

KÓ tõ khi Tæng C«ng ty Bu chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam chÝnh thøc gãp vèn vµo liªn doanh ®Çu tiªn (n¨m 1993) – C«ng ty c¸p VINA-DAESUNG vµ gãp vèn cæ phÇn ®Çu tiªn vµo NHTMCP Hµng h¶i (Maritime Bank) cho ®Õn nay ®· cã 8 liªn doanh vµ 9 c«ng ty cæ phÇn Tæng C«ng ty gãp vèn. Trong ®ã 1 doanh nghiÖp võa cæ phÇn ho¸ (C«ng ty cæ phÇn dÞch vô gi¶ trÝ Hµ Néi – HASECO).§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vµo c¸c liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn vÒ mÆt tµi chÝnh (díi gãc ®é lµ mét bªn gãp vèn), viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n tÝch ®îc dùa vµo 2 chØ tiªu tµi chÝnh chñ yÕu lµ : Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/Doanh thu Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/Vèn chñ së h÷u

1. khèi c¸c ®¬n vÞ liªn doanh

Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu vµ tû suÊt lîi nhuËn/vèn chñ së h÷u cña toµn khèi liªn

doanh ®¹t ®îc trong 3 n¨m 2001, 2002 vµ 2003 lµ:

STT ChØ tiªu 2001 2002 20031 Doanh thu thuÇn 748.102.235.

066599.637.000.

000785.234.869.

4572 Lîi nhuËn tríc thuÕ 42.406.742.2

5520.225.800.1

3360.462.818.7

343 Vèn chñ së h÷u 665.538.000.

000717.451.000.

0004 Tû suÊt LNTT/DTT 5,7% 3,3% 7,7%5 Tû suÊt LNTT/Vèn chñ

së h÷u3,0% 8,4%

(nguån: Ban KTTK-TC, Tæng C«ng ty )

30

Page 31: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu thuÇn, cña toµn khèi liªn doanh chØ ra r»ng trong 100® doanh thu thuÇn cña toµn khèi thu ®îc sÏ t¹o ra 5,7 ® lîi nhuËn tríc thuÕ (n¨m 2001) cao h¬n n¨m 2002 chØ t¹o ra ®îc3,3 ® nhng l¹i thÊp h¬n n¨m 2003 t¹o ra ®îc 7,7 ® lîi nhuËn tríc thuÕ.Tû suÊt lîi nhuËn tríc/vèn chñ së h÷u ®¹t møc 8,4% n¨m 2003, n¨m 2002 chØ ®¹t 3,0% cã nghÜa lµ cø 100 ® vèn chñ së h÷u bá ra th× thu ®îc 8,4 ® lîi nhuËn tríc thuÕ cao h¬n n¨m 2002 chØ thu ®îc 3 ®.Hai chØ tiªu nµy nãi lªn r»ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña khèi liªn doanh n¨m 2003 ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ so víi n¨m 2002 mÆc dï liªn doanh VKX vÉn cßn thua lç 1 tû ®ång. Tuy vËy, tæng doanh thu toµn khèi liªn doanh vÉn ®¹t 785,2 tû ®ång, t¨ng 18,5 tû ®ång t¨ng 31% so víi n¨m 2002. Lîi nhuËn tríc thuÕ lµ 60,4 tû ®ång, t¨ng 40,2 tû ®ång vµ b»ng 298,9% so víi n¨m 2002. Lîi nhuËn sau thuÕ cña khèi liªn doanh ®¹t 56,1 tû ®ång, t¨ng 43 tû ®ång vµ b»ng 430% so víi n¨m 2002. Tõ sè liÖu trªn, nÕu tÝnh theo tû lÖ gãp vèn th× phÇn lîi nhuËn rßng cña Tæng C«ng ty trong n¨m 2003 lµ 236,3 tû ®ång.Trong phÇn lîi nhuËn Tæng C«ng ty nhËn ®îc th× lîi nhuËn cña Tæng C«ng ty n¨m 1993,1995,1996 cña liªn doanh VINA-DAESUNG ®· ®îc Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng C«ng ty quyÕt ®Þnh t¸i ®Çu t më réng liªn doanh (2,1 triÖu USD). PhÇn lîi nhuËn cña Tæng C«ng ty trong n¨m 1995 cña liªn doanh VKX (210.359 USD) ®· ®îc H§QT Tæng C«ng ty quyÕt ®Þnh dïng ®Ó gãp vèn bæ sung cho diÖn tÝch ®Êt bÞ thiÕu khi ®em gãp vèn.PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i trªn tµi kho¶n l·i cha ph©n phèi cña 8 ®¬n vÞ liªn doanh lªn tíi 67,9 tû ®ång (chiÕm 63,4% trªn tæng lîi nhuËn

31

Page 32: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Tæng C«ng ty ®îc chia) trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp cã sè d lín lµ: ANSV, VINA-GSC, VINA-DAESUNG, cô thÓ sè d tµi kho¶n l·i cha ph©n phèi cña ANSV lµ 17,4 tû ®ång, VINA-GSC lµ 21,2 tû ®ång.ViÖc Tæng C«ng ty ®Çu t gãp vèn vµo liªn doanh ®· bíc ®Çu thu ®-îc nh÷ng thµnh qu¶ nhÊt ®Þnh nh chñ ®éng chu cÊp cho m¹ng líi c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tiÕp cËn ®îc víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, ®µo t¹o ®îc ®éi ngò c¸n bé khoa häc qu¶n lý chuyªn nghiÖp, t¹o nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi,…Tuy nhiªn, xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty th× viÖc cha cã ph¬ng ¸n ®Çu t sö dông 67,9 tû ®ång l·i ®îc chia tõ gãp vèn liªn doanh ®· ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty. Tuy nhiªn, ph¬ng ¸n gi÷ l¹i lîi nhuËn ®Ó Tæng C«ng ty tiÕp tôc t¸i ®Çu t më réng quy m« s¶n xuÊt liªn doanh còng cÇn ph¶i ®îc nghiªn cøu vµ xem xÐt kü lìng v× qua mét sè n¨m ®Çu t gãp vèn liªn doanh còng thÊy xuÊt hiÖn mét sè tån t¹i lµ:+ VÊn ®Ò chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cña liªn doanh:HiÖn nay, phÝa ®èi t¸c níc ngoµi tham gia liªn doanh lµ nhµ cung cÊp chÝnh vµ duy nhÊt vÒ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cho liªn doanh, cßn Tæng C«ng ty lµ kh¸ch hµng chÝnh duy nhÊt tiªu thô s¶n phÈm cña liªn doanh. Xem xÐt tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n/doanh thu thuÇn cña khèi liªn doanh trong vµi n¨m gÇn ®©y ®Òu trªn 80%, cã thÓ lµ tû lÖ rÊt cao, ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn thu ®îc cña liªn doanh.+ Kh¶ n¨ng sinh lêiMÆc dï tû suÊt lîi nhuËn/doanh thu vµ tû suÊt lîi nhuËn/vèn chñ së h÷u cña toµn khèi liªn doanh ®· ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ trong n¨m 2003 nhng qua theo dâi c¸c chØ tiªu nµy trong 3 n¨m gÇn nhÊt cã thÓ thÊy kh¶ n¨ng sinh lîi cña ®ång vèn ®Çu t vµo liªn doanh kh«ng

32

Page 33: M0859 d2g pciao73wey8_100957

æn ®Þnh vµ kh«ng cao so víi mét sè ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong Tæng C«ng ty. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do vÊn ®Ò tiªu thô cña s¶n phÈm víi liªn doanh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n: gi¸ vèn hµng b¸n cao ®éi gi¸ thµnh s¶n phÈm cao, kh«ng chñ ®éng trong viÖc lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¹n v× qóa tr×nh ®Êu thÇu phª duyÖt dù ¸n kÐo dµi, c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong cïng Tæng C«ng ty,… Nh÷ng nguyªn nh©n ®ã ®· lµm cho doanh thu thùc hiÖn cña khèi liªn doanh cã chiÒu h-íng gi¶m sót vµ kh«ng æn ®Þnh. Doanh thu thùc hiÖn gi¶m ¶nh h-ëng trùc tiÕp tíi lîi nhuËn vµ tû suÊt sinh lêi gi¶m lµ ®iÒu tÊt yÕu.

2. khèi c¸c c«ng ty cæ phÇn

Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu vµ tû suÊt lîi nhuËn/vèn chñ së h÷u cña khèi c¸c c«ng ty

cæ phÇn ®¹t ®îc trong 3 n¨m 2001, 2002 vµ 2003 lµ:

STT ChØ tiªu 2001 2002 20031 Doanh thu thuÇn 100.247.000.

000174.255.000.

000245.228.000.

0002 Lîi nhuËn tríc thuÕ 17.342.282.4

5640.191.000.0

0050.926.000.0

003 Vèn chñ së h÷u 276.083.000.

000307.586.000.

0004 Tû suÊt LNTT/DTT 17,3% 21,3% 22,1%5 Tû suÊt LNTT/Vèn chñ

së h÷u14,6% 16,6%

33

Page 34: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/doanh thu thuÇn cña khèi c¸c c«ng ty cæ phÇn chØ ra r»ng n¨m 2002 trong 100® doanh thu thuÇn cña toµn khèi thu ®îc sÏ t¹o ra 21,3 ® vµ n¨m 2003 chØ t¹o ra ®îc 17,3®.Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ/vèn chñ së h÷u n¨m 2003 ®¹t møc 16,6% cao h¬n n¨m 2002 ®¹t 14,6% cã nghÜa lµ cø 100® vèn chñ së h÷u bá ra th× thu ®îc 16,6 ®; lîi nhuËn tríc thuÕ cao h¬n n¨m 2002 chØ thu ®îc 14,6 ®.Qua viÖc tÝnh to¸n hai chØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña khèi c«ng ty cæ phÇn cã thÓ kÕt luËn t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c«ng ty cæ phÇn nãi chung ®Òu rÊt tèt, tû lÖ chi tr¶ cæ tøc cho cæ ®«ng thêng rÊt cao(tõ 12% ®Õn 17%) vµ æn ®Þnh qua c¸c n¨m, ®iÓn h×nh nh: Sacom, VTC, PTI, Kh¸ch s¶n Bu §iÖn Nha Trang,… MÆc dï trong sè c¸c c«ng ty cæ phÇn vÉn tån t¹i 2 c«ng ty lµm ¨n thua lç: SPT vµ Ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu, song tæng thu thùc hiÖn vÉn ®¹t 245,2 tû ®ång, t¨ng 70,9 tû ®ång vµ b»ng 140% so víi n¨m 2002. Lîi nhuËn tríc thuÕ lµ 50,9 tû ®ång, t¨ng 10,7 tû ®ång vµ b»ng 126,7% so víi n¨m 2002. Tæng lîi nhuËn sau thuÕ ®¹t 45,78 tû ®ång, trong ®ã cæ tøc Tæng C«ng ty ®îc chia lµ 11,75 tû ®ång.TÝnh luü kÕ tõ khi Tæng C«ng ty b¾t ®Çu tham gia ®Çu t vèn (tõ n¨m 1993) cuèi 2003 th× tæng sè cæ tøc Tæng C«ng ty ®îc chia tõ c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn lµ 35,4 tû ®ång, trong khi tæng sè d vèn Tæng C«ng ty ®Çu t theo h×nh thøc cæ phÇn t¹i thêi ®iÓm 31/12/2003 lµ 117,6 tû ®ång. §iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ c¸c c«ng ty cæ phÇn ®Òu ®· chi tr¶ cæ tøc hµng n¨m cho c¸c cæ ®«ng theo tû lÖ cæ tøc ®îc §¹i héi cæ ®«ng th«ng qua thêng niªn. Do vËy, ®iÓm -u viÖt cña h×nh thøc gãp vèn cæ phÈn so víi gãp vèn liªn doanh lµ kh«ng nh÷ng thu ®îc tû suÊt sinh lêi cao mµ cßn n©ng cao ®îc

34

Page 35: M0859 d2g pciao73wey8_100957

vßng quay cña vèn do thu håi ngay ®îc tõng phÇn vèn gãp díi d¹ng cæ tøc ®îc chia hµng Quý, N¨m.MÆc dï thêi gian ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c«ng ty cæ phÇn cßn cha nhiÒu, chñ yÕu ®îc thµnh lËp vµ khai tr¬ng ho¹t ®éng n¨m 1998 nhng ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu thµnh lËp ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty cæ phÇn ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, ®Æc biÖt tû suÊt sinh lêi cña ®ång vèn ®Çu t ®· ®îc c¶i thiÖn liªn tôc. ChÝnh v× vËy, xÐt vÒ gãc ®é hiÖu qu¶ ®Çu t vèn th× gãp vån cæ phÇn ®em l¹i tû suÊt sinh lêi cao h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n so víi h×nh thøc gãp vèn liªn doanh.

ch¬ng III.Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qña ®Çu t vèn cña

Tæng C«ng ty vµ kiÕn nghÞ thùc hiÖn

Trong nh÷ng phÇn tríc, §Ò tµi ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn. Qua ®ã, mét sè tån t¹i, h¹n chÕ trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ viÖc qu¶n lý vèn ®Çu t cña Tæng C«ng ty ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn. §Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t cña Tæng C«ng ty trong trong gian ®o¹n tiÕp theo, §Ò tµi sÏ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu cïng víi kiÕn nghÞ thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®ã.

1. thùc hiÖn chÕ ®é ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp ®Þnh kú ®èi víi c¸c liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn.1.1. HiÖn tr¹ng

35

Page 36: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Tæng C«ng ty ®· thùc hiÖn vèn gãp liªn doanh vµ mua cæ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp tõ 10 n¨m nay. Nhng trªn thùc tÕ, viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn cã vèn gãp cña Tæng C«ng ty vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t míi chØ ®îc b¾t ®Çu thùc hiÖn trong mét vµi n¨m trë l¹i ®©y. §· cã mét sè b¸o c¸o ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp Tæng C«ng ty cã vèn gãp, nhng nh×n chung c¸c b¸o c¸o nµy cha ®i s©u vµo ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Nh÷ng b¸o c¸o hµng n¨m vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ nµy míi dõng l¹i ë møc ®¸nh gi¸ tæng quan mét sè chØ tiªu lín, nh: Tæng vèn ®Çu t, lîi nhuËn ®îc chia, tæng doanh thu… mµ cha ph©n tÝch c¸c chØ tiªu cô thÓ ®Ó lµm râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña tõng doanh nghiÖp còng nh hiÖu qu¶ vµ triÓn väng cña kho¶n vèn ®Çu t mµ Tæng C«ng ty ®· gãp. Tuy nhiªn, viÖc ph©n tÝch chi tiÕt h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp còng ®· ®îc thùc hiÖn, nhng chØ theo yªu cÇu cô thÓ cña L·nh ®¹o Tæng C«ng ty.Trªn thùc tÕ, viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét trong nhng ho¹t ®éng quan träng nhÊt ®èi víi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý kinh doanh cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. §Æc biÖt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t, viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp gióp c¸c nhµ ®Çu t nhËn biÕt râ nhÊt vÒ kÕt qu¶ ®Çu t cña m×nh, triÓn väng cña vèn ®Çu t vµ c¸c rñi ro tiÒm Èn. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ lêi gi¶i cho mét lo¹t c©u hái cña nhµ ®Çu t, nh: doanh nghiÖp cã thùc sù sinh lêi kh«ng? kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp nh thÕ nµo? c¬ cÊu ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®· hîp lý cha?… §èi víi Tæng C«ng ty, th× viÖc thêng xuyªn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña

36

Page 37: M0859 d2g pciao73wey8_100957

c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty chÝnh lµ mét c«ng cô h÷u Ých ®Ó ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc, chÝnh s¸ch ®Çu t, ®a d¹ng ho¸ lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Ó tiÕn tíi trë thµnh mét tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh kinh doanh ®a ngµnh nghÒ.1.2. Gi¶i ph¸p:XuÊt ph¸t tõ hiÖn tr¹ng vµ nhu cÇu ®îc tr×nh bµy trªn ®©y, Tæng C«ng ty nªn xem xÐt ban hµnh quy ®Þnh vÒ viÖc thùc hiÖn chÕ ®é ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp thêng xuyªn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn cã vèn gãp cuat Tæng C«ng ty, víi néi dung cô thÓ sau:- Môc tiªu ph©n tÝch: T×nh h×nh tµi chÝnh cña tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn cã vèn gãp cña Tæng C«ng ty.- §èi tîng ph©n tÝch: B¸o c¸o tµi chÝnh, bao gåm B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o cao kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ (nÕu cã) vµ thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh (nÕu cã).- Thêi gian thùc hiÖn: mét n¨m hai lÇn sau khi cã b¸o c¸o tµi chÝnh s¸u th¸ng vµ mét n¨m.- C¸c chØ tiªu ph©n tÝch: Thùc hiÖn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp theo 17 chØ tiªu ®· ®îc tr×nh bµy trong Ch-¬ng I cña ®Ò tµi.- §¬n vÞ thùc hiÖn: viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh tËp trung t¹i mét ®¬n vÞ cã chuyªn m«n vÒ tµi chÝnh, cã thÓ giao cho Ban KTTK-TC hoÆc C«ng ty Tµi chÝnh Bu §iÖn hoÆc thuª 1 c«ng ty t vÊn thùc hiÖn.

2. c¬ cÊu l¹i mèi quan hÖ c«ng nghiÖp – th¬ng m¹i – tµi chÝnh

37

Page 38: M0859 d2g pciao73wey8_100957

2.1. HiÖn tr¹ng:Th«ng qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i Ch¬ng II, §Ò tµi ®· nªu ®îc mét sè tån t¹i trong ho¹t ®éng cña nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, chñ yÕu lµ liªn doanh. Trong ®ã, næi bËt mét sè vÊn ®Ò lµ doanh thu cña mét sè ®¬n vÞ cã chiÒu híng gi¶m, vßng quay vèn lu ®éng cßn chËm, nî ®äng vÉn cha ®îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó, … §iÒu ®ã chøng tá r»ng, viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cßn nhiÒu tån t¹i. Qua nghiªn cøu nh×n nhËn mét sè tån t¹i sau ®©y, chñ yÕu liªn quan ®Õn mèi quan hÖ c«ng nghiÖp (c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt) – th¬ng m¹i (c¸c ®¬n vÞ th¬ng m¹i cña Tæng C«ng ty) – tiªu thô (c¸c ®¬n vÞ tiªu thô, chñ yÕu lµ c¸c Bu ®iÖn tØnh):Thø nhÊt; thÞ trêng cña c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp do c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt ra lµ Tæng C«ng ty, hay nãi c¸ch cô thÓ h¬n lµ c¸c Bu ®iÖn tØnh. VÒ lý thuyÕt, Tæng C«ng ty gãp vèn thµnh lËp mét sè ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp (liªn doanh vµ cæ phÇn) vµ ®a vèn (mét phÇn) cho c¸c ®¬n vÞ nµy s¶n xuÊt lµ ®Ó c¸c ®¬n vÞ t¹o ra s¶n phÈm cÇn cho m¹ng líi cña Tæng C«ng ty. Cßn ®èi víi c¸c Bu §iÖn tØnh, Tæng C«ng ty bá tiÒn ®Çu t ®Ó mua c¸c s¶n phÈm ®ã. Nhng trªn thùc tÕ, trong mét sè trêng hîp, c¸c Bu ®iÖn tØnh ®· kh«ng dïng tiÒn cña Tæng C«ng ty ®Ó mua c¸c s¶n phÈm cña Tæng C«ng ty ®· ®Çu t s¶n xuÊt, mµ mua c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i ®îc nhËp khÈu hoÆc do doanh nghiÖp bªn ngoµi s¶n xuÊt.Thø hai, Tæng C«ng ty ®· thµnh lËp c¸c c«ng ty th¬ng m¹i ®Ó tiªu thô c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp, gãp phÇn ®a c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp lªn m¹ng líi. Nhng mèi quan hÖ gi÷a th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp hiÖn nay cha ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ dÉn ®Õn cßn x¶y ra

38

Page 39: M0859 d2g pciao73wey8_100957

t×nh tr¹ng c¹nh tranh gi÷a s¶n phÈm do c¸c ®¬n vÞ cña Tæng C«ng ty s¶n xuÊt víi c¸c s¶n phÈm do c«ng ty th¬ng m¹i cña Tæng C«ng ty nhËp vÒ.Thø ba, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp võa ph¶i tËp trung s¶n xuÊt, nghiªn cøu c¶i tiÕn s¶n phÈm… ®Ó phï hîp víi yªu cÇu m¹ng líi, l¹i võa ph¶i t×m kiÕm thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm, canh tranh víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong Ngµnh, ngoµi Ngµnh vµ s¶n phÈm nhËp khÈu. §iÒu nµy t¹o nªn tÝnh kh«ng chuyªn nghiÖp cho c¸c nhµ s¶n xuÊt, g©y ra l·ng phÝ trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô.2.2. Gi¶i ph¸p:XuÊt ph¸t tõ nh÷ng tån t¹i nªu trªn, viÖc ®a ra mét gi¶i ph¸p tæng thÓ ®Ó c¬ cÊu l¹i mèi liªn kÕt gi÷a c¸c kh©u s¶n xuÊt, tiªu thô, tµi chÝnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt. C¬ chÕ míi sÏ ph¶i ®iÒu chØnh ®îc quan hÖ gi÷a Nhµ s¶n xuÊt, Nhµ th¬ng m¹i, Nhµ tµi chÝnh vµ Nhµ sö dông.M« t¶ c¬ chÕ- Tæng C«ng ty x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ s¶n phÈm c«ng nghiÖp cÇn cho m¹ng líi trong toµn Ngµnh, th«ng qua ®Ò xuÊt cña c¸c Bu ®iÖn tØnh vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn.- Sau khi ®îc Tæng C«ng ty phª duyÖt kÕ ho¹ch ®Çu t vµ mua s¾m thiÕt bÞ, Nhµ sö dông sÏ ký hîp ®ång víi Nhµ th¬ng m¹i, bao gåm, sè lîng, chñng lo¹i, th«ng sè kü thuËt, thêi gian giao nhËn…- Nhµ th¬ng m¹i ph©n chia c¸c hîp ®ång th¬ng m¹i cho c¸c Nhµ s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm theo ®óng yªu cÇu cña Nhµ sö dông vµ ký kÕt hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm víi Nhµ s¶n xuÊt.- Nhµ tµi chÝnh sÏ lµ m¾t xÝch nèi liÒn c¸c kh©u trong chu tr×nh nµy, cã thÓ cung cÊp vèn cho Nhµ s¶n xuÊt, Nhµ th¬ng m¹i vµ them

39

Page 40: M0859 d2g pciao73wey8_100957

chÝ c¶ cho Nhµ sö dông. Tæng C«ng ty ®Çu t vèn cho c¸c s¶n phÈm cña Ngµnh th«ng qua Nhµ tµi chÝnh.- Trong chu tr×nh nµy, Nhµ s¶n xuÊt sÏ yªn t©m s¶n xuÊt theo hîp ®ång ®· ký kÕt víi Nhµ th¬ng m¹i. Tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng s¶n xuÊt thõa, thiÕu, kh«ng bÞ l·ng phÝ vèn khi nhËp nguyªn vËt liÖu… Bªn c¹nh ®ã Nhµ s¶n xuÊt cßn ®îc Nhµ tµi chÝnh cung cÊp vèn cho s¶n xuÊt, nghiªn cøu n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈn ®¸p øng c¸c yªu cÇu míi.- Nhµ th¬ng m¹i sÏ ®îc Nhµ tµi chÝnh cho vay vèn ®Ó ®Æt hµng cña nhµ s¶n xuÊt vµ kh«ng ph¶i lo l¨ng t×m thÞ trêng ®Çu ra, ®Çu vµo, chØ thùc hiÖn nhËp khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ Nhµ s¶n xuÊt kh«ng s¶n xuÊt ®îc. Lóc nµy Nhµ th¬ng m¹i sÏ cã ®iÒu kiÖn tËp trung vµo viÖc t×m kiÕm thÞ trêng míi trong níc vµ ngoµi níc cho c¸c s¶n phÈm cña Nhµ s¶n xuÊt.Tãm l¹i, ®©y lµ mét c¬ cÊu ho¹t ®éng mang tÝnh chuyªn m«n ho¸ cao, nã sÏ gióp c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nãi riªng vµ Tæng C«ng ty nãi chung tiÕt kiÖm ®îc nhiÒu thêi gian, tiÒn b¹c, c«ng søc, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh x¸c vµ hîp lý. Tõ ®ã, lµm t¨ng kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ cña Tæng C«ng ty cã vèn gãp vµ t¨ng lîi nhuËn ®Çu t cña Tæng C«ng ty. H¬n n÷a, c¬ chÕ ho¹t ®éng nh vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn tËp trung h¬n vµo c¸c c«ng viªc chuyªn m«n cña m×nh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm/dÞch vô mµ ®¬n vÞ cung cÊp: Nhµ s¶n xuÊt cã ®iÒu kiÖn c¶i tiÕn chÊt lîng s¶n phÈm, nghiªn cøu t¹o s¶n phÈm míi; Nhµ th¬ng m¹i tËp trung lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ cho c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña Ngµnh; Nhµ tµi chÝnh chuyªn m«n ho¸ trong viÖc t×m kiÕm vµ cung cÊp nguån vèn

40

Page 41: M0859 d2g pciao73wey8_100957

cho s¶n xuÊt víi l·i suÊt, thêi h¹n hîp lý, ®iÒu hoµ ®îc nguån vèn nhµn rçi gi÷a c¸c ®¬n vÞ, ®Çu t kÞp thêi vµo nhng dù ¸n cÇn thiÕt.2.3. KiÕn nghÞ triÓn khai:§Ó c¬ chÕ nªu trªn ®îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ nh sau:- Thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ triÖt ®Ó b»ng c¸ch ¸p dông c¬ chÕ nµy trong toµn Ngµnh. Nhng tríc m¾t, cã thÓ thùc hiÖn tõng bíc b»ng c¸ch thùc hiÖn thÝ ®iÓm ®èi víi mét lo¹i s¶n phÈm cô thÓ. Sau ®ã, cã tæng kÕt ®¸nh gi¸ vµ nh©n réng viÖc ¸p dông ra toµn hÖ thèng ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm.- Cã thÓ thùc hiÖn víi mét ®Çu mèi tiªu thô (Nhµ th¬ng m¹i) cho tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm hoÆc ®èi víi mçi lo¹i s¶n phÈm cã mét ®Çu mèi tiªu thô riªng.- §èi víi tæ chøc thùc hiÖn, cã thÓ sö dông ngay chÝnh c¸c c«ng ty th¬ng m¹i cña Tæng C«ng ty lµm trung t©m tiªu thô. Nhng nÕu kh«ng dµn xÕp ®îc c¸c mèi quan hÖ vÒ lîi Ých gi÷a c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp víi c¸c c«ng ty th¬ng m¹i hiÖn nay, th× cã thÓ thµnh lËp ra mét hoÆc mét sè c«ng ty th¬ng m¹i cæ phÇn ®Ó lµm ®Çu mèi tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. C¸c c«ng ty th¬ng m¹i cæ phÈm míi nµy sÏ do C«ng ty tµi chÝnh cïng c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®ãng gãp vèn thµnh lËp vµ sÏ huy ®éng v× lîi Ých cña Nhµ s¶n xuÊt.

3. x©y dùng chiÕn lîc ®Çu t ra bªn ngoµi phï hîp víi xu híng ph¸t triÓn tËp ®oµn.3.1. HiÖn tr¹ng

41

Page 42: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Trong nh÷ng n¨m qua, Tæng C«ng ty ®· gãp vèn vµo kho¶n 20 ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn. §ã chÝnh lµ nh÷ng bíc ®Çu tiªn Tæng C«ng ty ph¸t huy nh÷ng thÕ m¹nh cña m×nh vÒ tµi chÝnh, thÞ trêng vµ s¶n phÈm, tõ ®ã v¬n ra thÞ trêng kh¸c ngoµi bu chÝnh – viÔn th«ng. §iÒu nµy cµng kh¼ng ®Þnh h¬n n÷a vai trß cña ®Çu t tµi chÝnh (®Çu t vèn) trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh tËp ®oµn kinh tÕ. ChÝnh nh÷ng doanh nghiÖp mµ Tæng C«ng ty ®· ®Çu t mµ kh«ng n¨m 100% vèn lµ nh÷ng “viªn g¹ch” ®Çu tiªn ®Ó h×nh thµnh nªn c¬ cÊu mét tËp ®oµn ®a ngµnh nghÒ, ®a së h÷u.Tæng C«ng ty ®· gãp vèn ®Çu t trong mét lo¹t c¸c ngµnh nghÒ kinh tÕ kh¸c nhau, bao gåm: s¶n xuÊt c«ng nghiÖp bu chÝnh – viÔn th«ng, ng©n hµng, b¶o hiÓm, kh¸ch s¹n, du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ…Nh vËy, trªn thùc tÕ Tæng C«ng ty ®· vµ ®ang tõng kinh doanh ®a lÜnh vùc, ®a ngµnh nghÒ. Tõ tríc tíi nay, mçi khi Tæng C«ng ty gãp vèn vµo mét doanh nghiÖp nµo ®ã th× thêng c¨n cø vµo mét môc tiªu cô thÓ trong giai ®o¹n ®ã, nh: tiÕp thu c«ng nghÖ (thµnh lËp c¸c liªn doanh), lµm quen víi thÞ trêng vèn (gãp vèn vµo 2 ng©n hµng), cæ phÇn ho¸ (mét sè c«ng ty cæ phÇn),… Nhng c¸c môc tiªu nµy cña Tæng C«ng ty cha thùc sù thÓ hiÖn vµo mét chiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh dµi h¹n, cã tÝnh to¸n tríc. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ: Trong giai ®o¹n tiÕp theo (bíc vµo c¹nh tranh vµ héi nhËp), Tæng C«ng ty sÏ ®Çu t vµo nh÷ng lÜnh vùc nµo ®Ó më réng ngµnh nghÒ kinh doanh vµ ph©n t¸n rñi ro ? Doanh nghiÖp mµ Tæng C«ng ty ®Çu t sÏ cã c¬ cÊu vèn nh thÕ nµo ? Lé tr×nh thùc hiÖn ®Çu t cña Tæng C«ng ty ra lµm sao ? … Nh÷ng c©u hái trªn ®îc tr¶ lêi, th× c«ng t¸cdt tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty sÏ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch chñ ®éng, cã bµi b¶n vµ tõ ®ã hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng

42

Page 43: M0859 d2g pciao73wey8_100957

ty sÏ ®îc n©ng cao c¶ vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ, hiÖu qu¶ thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn lîc…3.2.Gi¶i ph¸pTõ ph©n tÝch hiÖn tr¹ng trªn ®©y, ®Ò xuÊt mét sè chiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh trong 5 ®Õn 10 n¨m tíi. ViÖc x©y dùng chiÕn lîc nµy chÝnh lµ mét phÇn trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« cña Tæng C«ng ty vµ liªn quan chÆt chÏ víi viÖc thµnh lËp TËp ®oµn kinh tÕ. Mét chiÕn lîc nh vËy, cÇn ph¶i cã mét sè néi dung chñ yÕu sau:- X¸c ®Þnh ®îc nh÷ng lÜnh vùc mµ Tæng C«ng ty sÏ ®Çu t, bao gåm më réng ®Çu t vµ ®Çu t míi ®Ó x©m nhËp thÞ trêng. Muèn thùc hiÖn c«ng viÖc nµy, tríc hÕt ph¶i cã nghiªn cøu ®¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp Tæng C«ng ty ®· ®Çu t vèn, so s¸nh víi môc tiªu ®Æt ra cña Tæng C«ng ty ®Ó tõ ®ã xem xÐt nªn h¹n chÕ hay më réng ®Çu t vµo nh÷ng lÜnh vùc hiÖn cã. Sau ®ã, cÇn cã mét nghiªn cøu vÒ nh÷ng lÜnh vùc cã tiÒm n¨ng lîi nhuËn cao vµ kh¶ n¨ng phï hîp cña Tæng C«ng ty khi ®i vµo nh÷ng lÜnh vùc nµy, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ngµnh nghÒ míi cho Tæng C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn ®Çu t. - Sau khi x¸c ®Þnh ®îc lÜnh vùc ®Çu t, cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®îc c¬ cÊu ®Çu t cña Tæng C«ng ty t¹i mçi lÜnh vùc vµ mçi doanh nghiÖp. ViÖc tÝnh to¸n nµy cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn hÕt søc chi tiÕt ®Ó Tæng C«ng ty cã thÓ ss¸c ®Þnh ®cî sÏ ®Çu t bao nhiªu vµo lÜnh vùc nµy vµ bao nhiªu vµo lÜnh vùc kia? T¹i mét doanh nghiÖp cô thÓ, Tæng C«ng ty n¾m gi÷ bao nhiªu phÇn tr¨m vèn lµ tèi u?…- Sau khi x¸c ®Þnh ®îc lÜnh vùc vµ c¬ cÊu ®Çu t, chiÕn lîc nµy cÇn cã mét lé tr×nh cô thÓ ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®Çu t. §Ó c¨n cø

43

Page 44: M0859 d2g pciao73wey8_100957

vµo ®ã, c¸c ®¬n vÞ ®îc Tæng C«ng ty giao nhiÖm vô sÏ lËp kÕ ho¹ch ®Çu t hµng n¨m vµ triÓn khai kÕ ho¹ch ®ã.Nh vËy, mét chiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh dµi h¹n sÏ gãp phÇn n©ng cao tÝnh chñ ®éng cña Tæng C«ng ty trong qu¸ tr×nh gãp vèn vµo doanh nghiÖp kh¸c, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty trong tæng thÓ vµ trong tõng doanh nghiÖp.3.3. KiÕn nghÞ triÓn khai§Ó cã thÓ triÓn khai cã hiÖu qu¶ gi¶i ph¸p trªn, cÇn ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p thùc hÞªn nh sau:- Ngay trong n¨m 2003, tæ chøc tæng kÕt vµ ®¸nh gi¸ tæng thÓ vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn trong suèt qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ho¹t ®éng. §Æc biÖt ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu khi gãp vèn cña Tæng C«ng ty t¹i tõng doanh nghiÖp.- Thµnh lËp mét nhãm nghiªn cøu x©y dùng chiÕn lîc ®Çu t ra bªn ngoµi cña Tæng C«ng ty trong 5 n¨m tríc m¾t. Thµnh phÇn cña nhãm nµy cã thÓ bao gåm c¸c ban chøc n¨ng liªn quan vµ C«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn - ®¬n vÞ chuyªn m«n vÒ tµi chÝnh vµ ®Çu t.- KÌm theo chiÕn lîc ®Çu t, nªn x©y dùng quy tr×nh ®Çu t ra bªn ngoµi mang tÝnh chuÈn mùc vµ khoa häc. Trong ®ã, ®Ò cËp ®Õn c¸c bíc thùc hiÖn ®Çu t (x¸c ®Þnh tû lÖ gãp vèn, lùa chon nh©n sù…), c¸c thñ tôc cÇn hoµn thµnh(®èi víi Tæng C«ng ty , ®èi víi Nhµ níc …) vµ mét sè b¸o c¸o, ®¸nh gi¸ cÇn ®îc thùc hiÖn (®¸nh gi¸ vÌ kh¶ n¨ng, m«i trêng ®Çu t, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn …)

4. xö lý vÒ c«ng nî4.1. HiÖn tr¹ng

44

Page 45: M0859 d2g pciao73wey8_100957

C¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn trong ph¹m vi ph©n tÝch cña ®Ò tµi chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô, chÝnh v× vËy viÖc ph¸t sinh c¸c kho¶n nî lµ mét yÕu tè kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn, xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ kinh tÕ th× c¸c doanh nghiÖp nªn th-êng xuyªn c©n ®èi c¸c kho¶n nî ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hîp lý gi÷a vèn chiÕm dông vµ vèn bÞ chiÕm dông. ViÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn cho thÊy t×nh tr¹ng c«ng nî ®· vµ ®ang ¶nh hëng tiªu cùc vµ trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ nµy.C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thêng xuyªn bÞ ngêi mua – kh¸ch hµng – nî tiÒn hµng trong mét thêi gian dµi víi gi¸ trÞ lín. ViÖc kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn theo ®óng kÕ ho¹ch ®· ¶nh hëng tíi kÕ ho¹ch sö dông vèn cña doanh nghiÖp, khiÕn doanh nghiÖp bÞ ®éng trong viÖc ®iÒu hµnh vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Trong khi ®ã nhu cÇu vèn lu ®éng ®Ó phôc vô cho c¸c c«ng t¸c: mua s¾m nguyªn vËt liÖu, chi tr¶ c¸c chi phÝ, thùc hiÖn c¸c nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ níc, …vÉn tiÕp tôc ph¸t sinh, do ®ã ®· buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i vay vèn cña Ng©n hµng hoÆc c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó bï ®¾p cho phÇn vèn lu ®éng ®· bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông. Chi phÝ vay vèn ®· lµm t¨ng gi¸ vèn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ buéc doanh nghiÖp ph¶i t¨ng gi¸ b¸n s¶n phÈm. §©y lµ mét ®iÓm bÊt lîi cho doanh nghiÖp trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm vµ gi÷ v÷ng chæ ®øng cña m×nh trong thÞ trêng hµng ho¸ c¹nh tranh khèc liÖt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô, viÖc c¸c kh¸ch hµng – ngêi thuª dÞch vô – kh«ng thanh to¸n phÝ dÞch vô theo ®óng hîp ®ång kinh tÕ còng x¶y ra thêng xuyªn vµ cã chiÒu híng

45

Page 46: M0859 d2g pciao73wey8_100957

gia t¨ng. MÆc dï giao dÞch Mua – B¸n cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn ®Òu ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së Hîp ®ång ®· ký, song viÖc tu©n thñ c¸c ®iÒu kho¶n trong Hîp ®ång, ®Æc biÖt lµ c¸c ®iÒu kh¶on vÒ thanh to¸n l¹i kh«ng ®îc bªn Mua hoÆc bªn Thuª dÞch vô chÊp hµnh nghiªm tóc. Thªm vµo ®ã, b¶n th©n bªn b¸n hµng/Bªn cung cÊp dÞch vô v× kh«ng muèn mÊt kh¸ch hµng truyÒn thèng nªn còng kh«ng thùc hiÖn c«ng t¸c thu håi c«ng nî g¾t gao, kh«ng thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ph¹t chËm thanh to¸n.4.2. Gi¶i ph¸pKhi c¸c bªn thùc hiÖn c¸c quan hÖ kinh tÕ – Bªn b¸n hµng/Bªn mua hµng, Bªn cung cÊp dÞch vô/Bªn thuª dÞch vô,…th× cÇn thiÕt cã mét bªn thø ba lµ mét tæ chøc tÝn dông ®øng ra ®¶m b¶o nghÜa vô tr¶ nî cho Bªn mua hµng/Bªn thuª dÞch vô khi Bªn mua hµng/Bªn thuª dÞch vô kh«ng thÓ thùc hiÖn mét phÇn hoÆc toµn bé nghÜa vô thanh to¸n cho Bªn b¸n hµng/Bªn cung cÊp dÞch vô theo ®óng thêi h¹n quy ®Þnh trong hîp ®ång. Ta cã s¬ ®å triÓn khai nh sau:

Bªnbªdf (1)

(2) (3)

DiÔn gi¶i:(1)Bªn B¸n cung cÊp ®Çy ®ñ hµng ho¸, dÞch vô cho Bªn Mua;(2)Khi Bªn Mua kh«ng thÓ thùc hiÖn mét phÇn hoÆc toµn bé

nghÜa vô thanh to¸n cho Bªn B¸n theo ®óng tho¶ thuËn trong

46

Bªn Mua

Bªn B¸n

Tæ Chøc tÝn Dông

Page 47: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Hîp ®ång, Bªn Mua ®Ò nghÞ Tæ chøc TÝn dông thay m×nh thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cho Bªn B¸n.

(3)Tæ chøc TÝn dông, sau khi xem xÐt chøng tõ Mua-B¸n, tiÕn hµnh thanh to¸ncho Bªn B¸n theo c¸c ®iÒu kiÖn vµ yªu cÇu cñ Bªn Mua.

Nh vËy:- Bªn B¸n ®îc thanh to¸n toµn bé tiÒn hµng/phÝ dÞch vô theo dóng thêi gian quy ®Þnh trong Hîp §ång:- Bªn Mua nhËn ®îc ®Çy ®ñ hµng ho¸/dÞch vô vµ bé chøng tõ.- Tæ Chøc TÝn dông ®îc hëng phÝ thanh to¸n vµ cã thÓ t vÊn cho c¸c bªn trong c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tµi chÝnh.4.3. KiÕn nghÞ thùc hiÖnC«ng ty tµi chÝnh Bu §iÖn lµ mét tæ chøc tÝn dông ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ®¶m nhËn vai trß cña Bªn thø Ba trong viÖc thùc hiÖn thanh to¸n còng nh hç trî c¸c bªn c¸c Bªn trong c¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh. V× vËy, nÕu Tæng C«ng ty giao nhiÖm vô cho C«ng ty tµi chÝnh Bu §iÖn thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cho c¸c Bªn t¹i c¸c ®¬n vÞ mµ t×nh tr¹ng c«ng nî diÔn ra thêng xuyªn vµ nghiªm träng, ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

47

Page 48: M0859 d2g pciao73wey8_100957

KÕt luËn

Trong 10 n¨m qua, Tæng C«ng ty Bu chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh mét lo¹t c¸c ho¹t ®éng ®Çu t ra bªn ngoµi. §©y lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu trong qu¸ tr×nh Tæng C«ng ty ph¸t triÓn lªn thµnh mét TËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cña ®Êt níc. Kh«ng thÓ phñ nhËn r»ng, c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn cã vèn gãp cña Tæng C«ng ty ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ trong sù nghiÖp ph¸t triÓn cña Ngµnh Bu §iÖn. §Ò tµi nµy ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Qua nh÷ng ph©n tÝch ®ã, ®Ò tµi kh¼ng ®Þnh sù thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp nµy. Nhng bªn c¹nh ®ã, mét sè tån t¹i kh«ng thÓ tr¸nh khái ®· lµm h¹n chÕ phÇn nµo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp còng nh hiÖu qu¶ vèn ®Çu t cña Tæng C«ng ty.Víi vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña TËp ®oµn kinh tÕ, ho¹t ®éng gãp vèn thµnh lËp c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn vÉn sÏ ®îc Tæng C«ng ty tiÕp tôc thùc hiÖn trong thêi gian tíi, nhÊt lµ trong thêi kú ®Çu h×nh thµnh TËp ®oµn. Trong giai ®o¹n nµy, th«ng qua c¸c h×nh thøc ®Çu t vèn, Tæng C«ng ty cã thÓ nhanh chãng më réng s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm – dÞch vô, gia nhËp nh÷ng thÞ trêng míi vµ nh÷ng lÜnh vùc s¶n xuÊt míi. ChÝnh v× vËy, viÖc ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t cña Tæng C«ng ty lµ hÕt søc cÇn thiÕt, ®èi víi c¶ c¸c doanh nghiÖp Tæng C«ng ty ®· ®Çu t lÉn c¸c doanh nghiÖp sÏ ®îc Tæng C«ng ty ®Çu t trong t-

48

Page 49: M0859 d2g pciao73wey8_100957

¬ng lai. §Ò tµi nµy ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t ra bªn ngoµi cña Tæng C«ng ty cïng víi c¸c kiÕn nghÞ triÓn khai thùc hiÖn.

49

Page 50: M0859 d2g pciao73wey8_100957

tµi liÖu tham kh¶o1. TS. Ph¹m ThÞ G¸i – Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh – NXB

Gi¸o Dôc – N¨m 2000.2. PTS. Vò Duy Hµo - §µm V¨n HuÖ – Th¹c Sü. NguyÔn Quang Ninh

- Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp – NXB Thèng Kª - N¨m 1997.

3. TS. NguyÔn ThÕ Kh¶i - Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp – NXB Tµi ChÝnh n¨m 2000.

4. GS.TS. Tr¬ng Méc L©m - Tµi chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt – NXB Tµi ChÝnh n¨m 1997.

5. GS.TS. Lª V¨n T – NghiÖp vô c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i – NXB Thèng Kª n¨m 2000.

6. Tæng C«ng ty Bu chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam – KÕ ho¹ch ph¸t triÓn 5 n¨m 2001-2005.

7. Uû ban Chøng kho¸n Nhµ níc – Gi¸o tr×nh ph©n tÝch vµ ®Çu t chøng kho¸n – Hµ Néi – n¨m 2000.

8. C¸c b¶n b¸o c¸o, tæng kÕt cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn, Tæng C«ng ty gãp vèn.

9. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m (1996-2000) cña Tæng C«ng ty.

10. TS. NguyÔn B¹ch NguyÖt - Gi¸o tr×nh LËp vµ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t – NXB Thèng kª n¨m 2000.

11. TS. NguyÔn B¹ch NguyÖt, TS. Tõ Quang Ph¬ng - Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ®Çu t – NXB Thèng kª n¨m 2003.

50

Page 51: M0859 d2g pciao73wey8_100957

Môc lôc Trang

Më ®Çu

Ch¬ng I: Lý luËn chung

1. tæng quan vÒ ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.2. hÖ thèng mét sè chØ tiªu ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.2.1. Môc tiªu cña hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸.2.2. HÖ thèng mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸.2.2.1. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n.2.2.2. Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh (tû träng nî).2.2.3. Nhãm chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh.2.2.4. Nhãm chØ tiªu vÒ lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhu©n.2.2.4.1. Nhãm chØ tiªu cã kh¶ n¨ng sinh lêi.2.2.4.2. Nhãm chØ tiªu vÒ ph©n phèi lîi nhuËn.

Ch¬ng II. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

A. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.

1

2

2

666678889

10

101

51

Page 52: M0859 d2g pciao73wey8_100957

1. Nhãm c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp.2. Nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô kü thuËt Bu chÝnh - ViÔn th«ng.3. Nhãm c¸c tæ chøc tµi chÝnh.4. Nhãm c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c dÞch vô kh¸c.B. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty t¹i c¸c c«ng ty liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn.1. Khèi c¸c ®¬n vÞ liªn doanh.2. Khèi c¸c c«ng ty cæ phÇn.

Ch¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qña ®Çu t vèn cña Tæng C«ng ty vµ kiÕn nghÞ thùc hiÖn.1. Thùc hiÖn chÕ ®é ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp ®Þnh kú ®èi víi c¸c liªn doanh, c«ng ty cæ phÇn.1.1. HiÖn tr¹ng1.2. Gi¶i ph¸p2. C¬ cÊu l¹i mèi quan hÖ c«ng nghiÖp – th¬ng m¹i – tµi chÝnh .2.1. HiÖn tr¹ng2.2. Gi¶i ph¸p2.3. KiÕn nghÞ triÓn khai3. X©y dùng chiÕn lîc ®Çu t ra bªn ngoµi phï hîp víi xu híng ph¸t triÓn tËp ®oµn.3.1. HiÖn tr¹ng3.2. Gi¶i ph¸p

0141821

232426

28

28282930

52

Page 53: M0859 d2g pciao73wey8_100957

3.3. KiÕn nghÞ triÓn khai4. Xö lý vÒ c«ng nî4.1. HiÖn tr¹ng4.2. Gi¶i ph¸p4.3. KiÕn nghÞ thùc hiÖn

KÕt luËn

303132

3333333435353637

38

53