malĠ eylem görev gücü (fatf) kirk tavsĠye · pdf file2 20 13&öt.iv...
TRANSCRIPT
1
MAL EYLEM GREV GC (FATF) KIRK TAVSYE
Tavsiye No nceki No
A KARAPARA AKLAMA VE TERRN FNANSMANI LE
MCADELE POLTKALARI VE KOORDNASYON
1 - Risklerin Deerlendirilmesi ve Risk Bazl Yaklamn
Uygulanmas*
2 31 Ulusal birlii ve Koordinasyon
B KARAPARA AKLAMA VE MSADERE
3 1&2 Karapara Aklama Suu *
4 3 Msadere ve Geici Tedbirler *
C TERRN FNANSMANI VE KTLE MHA SLAHLARININ YAYILMASININ FNANSMANI
5 T.II Terrizmin Finansman Suu *
6 T.III Terrn ve Terrizmin Finansmanyla lgili Olarak Hedeflenen
Finansal Yaptrmlar *
7 - Kitle mha Silahlarnn Yaylmasnn Finansmanna likin
Hedeflenen Finansal Yaptrmlar *
8 T.VIII Kar Amac Gtmeyen Kurulular *
D NLEYC TEDBRLER
9 4 Finansal Kurululara likin Gizlilik Yasalar
MTERNN TANINMASI VE KAYITLARIN SAKLANMASI
10 5 Mterinin Tannmas *
11 10 Kayt Tutma
BELRL MTERLER VE FAALYETLER N LAVE
TEDBRLER
12 6 Siyasi Nfuz Sahibi Kiiler *
13 7 Muhabir Bankaclk *
14 T.VI Para veya Deer Transferi Hizmetleri *
15 8 Yeni Teknolojiler
16 T.VII Elektronik Transferler *
GVEN, KONTROLLER VE FNANSAL GRUPLAR
17 9 nc Taraflara Gven *
18 15&22 Kontroller ve Yurt D ube ve Bal Kurulular *
19 21 Yksek Riskli lkeler *
PHEL LEM BLDRM
2
20 13&T.IV pheli lem Bildirimi *
21 14 Bilgi Szdrma ve Gizlilik
FNANSAL OLMAYAN BELRL VE MESLEKLER (FOBM)
22 12 FOBM: Mterinin Tannmas *
23 16 FOBM: Dier Tedbirler *
E TZEL KLERDE VE YASAL OLUUMLARDA
EFFAFLIK VE GEREK FAYDALANICILIK
24 33 Tzel Kiilerde effaflk ve Gerek Faydalanclk *
25 34 Yasal Oluumlarda effaflk ve Gerek Faydalanclk *
F YETKL MAKAMLARIN YETK VE
SORUMLULUKLARI VE DER KURUMSAL TEDBRLER
DZENLEME VE DENETM
26 23 Finansal Kurulularn Dzenlenmesi ve Denetlenmesi *
27 29 Denetleyicilerin Yetkileri
28 24 FOBMin Dzenlenmesi ve Denetlenmesi
OPERASYONEL HUSUSLAR VE YASA UYGULAMA
29 26 Mali stihbarat Birimleri *
30 27 Yasa Uygulama ve Soruturma Makamlarnn Sorumluluklar *
31 28 Yasa Uygulama ve Soruturma Makamlarnn Yetkileri
32 T.IX Nakit Kuryeler *
GENEL YKMLLKLER
33 32 statistikler
34 25 Rehberlik ve Geribildirim
YAPTIRIMLAR
35 17 Yaptrmlar
G ULUSLARARASI BRL
36 35&T.I Uluslararas Aralar
37 36&T.V Karlkl Adli Yardmlama
38 38 Karlkl Adli Yardmlama: Dondurma ve Msadere *
39 39 Sulularn adesi
40 40 Dier birlii ekilleri *
- Balklarnn yannda (*) ibaresi olan Tavsiyeler, Aklayc Notu bulunan Tavsiyeleri gstermektedir. - nceki No stununda yer alan numaralar, ayn konudaki 2003 tarihli FATF Tavsiye numarasn gstermektedir.
KISALTMALAR
FATF : Mali Eylem Grev Gc (Financial Action Task Force)
FOBM : Finansal olmayan belirli i ve meslekler
3
GR
Mali Eylem Grev Grubu (FATF) ye lkelerin Bakanlar tarafndan 1989 ylnda
kurulan hkmetleraras bir organizasyondur. FATFin grevi, karapara aklama,
terrn finansman, kitle imha silahlarnn yaylmasnn finansmanyla ve uluslararas
finansal sistemin btnlne ynelik dier tehditlerle mcadele iin standartlar
belirlemek ve yasal, dzenleyici ve operasyonel tedbirlerin etkin bir ekilde
uygulanmasn tevik etmektir. FATF, ayrca, dier uluslararas paydalarla ibirlii
halinde uluslararas finansal sistemin ktye kullanlmasn nlemek amacyla ulusal
dzeydeki zayf noktalar tespit etmeye almaktadr.
FATF Tavsiyeleri lkelerin karapara aklamayla, terrizmin finansmanyla ve de kitle
imha silahlarnn yaylmasnn finansmanyla mcadele etmek iin uygulamalar
gereken tedbirlere ynelik olarak kapsaml ve kalc bir ereve oluturmaktadr.
lkelerin eitli yasal, idari ve operasyonel ereveleri ve farkl finansal sistemleri
vardr ve bu nedenle bu tehditlerle mcadele etmek zere hepsi ayn tedbirleri
alamamaktadr. Bu yzden, FATF Tavsiyeleri lkelerin zgn durumlarna uyarlanm
tedbirler vastasyla uygulamalar gereken bir uluslararas standart oluturmaktadr.
FATF Tavsiyeleri, lkelerin aadaki hususlar yerine getirmek iin uygulayacaklar
asli tedbirleri dzenlemektedir:
riskleri tespit etmek, politika ve lke ii ibirliini gelitirmek;
karapara aklama, terrizmin finansman ve kitle imha silahlarnn yaylmasnn
finansmann izlemek;
finansal sektre ve dier belirlenmi sektrlere ynelik nleyici tedbirler
uygulamak;
yetkili makamlarn (rnein, soruturma, yasa uygulama, denetim makamlar)
yetkilerini ve sorumluluklarn dier kurumsal tedbirleri ihdas etmek;
tzel kiilerin ve yasal oluumlarn effafl ile gerek faydalanc bilgilerinin
mevcut olmas hususunu gelitirmek;
uluslararas ibirliini kolaylatrmak.
lk FATF Tavsiyeleri 1990 ylnda finansal sistemlerin uyuturucu gelirlerini aklayan
kiiler tarafndan ktye kullanlmasyla mcadele etmek iin bir giriim olarak
dzenlenmitir. Tavsiyeler gelien karapara aklama eilimlerini ve tekniklerini
yanstmak ve kapsam uyuturucu gelirlerinin aklanmasnn tesine geniletmek
zere ilk defa 1996 ylnda gzden geirilmitir. FATF, Ekim 2001de grev tanmn
terr eylemlerinin ve terr rgtlerinin finansman konusunu ele alacak ekilde
geniletmi ve Terrn Finansmanna ilikin Sekiz zel Tavsiyeyi (daha sonra
dokuza karlan) getirmek suretiyle nemli bir adm atmtr. FATF Tavsiyeleri ikinci
4
defa 2003 ylnda gzden geirilmi ve zel Tavsiyelerle birlikte 180 lke tarafndan
stlenilmi ve karapara aklama ve terrn finansmanyla mcadele iin uluslararas
standart olarak tm dnyada kabul grmtr.
FATF, yelerinin nc tur karlkl deerlendirmelerinin sona ermesini mteakip,
FATF-Benzeri Blgesel Kurulular ve Uluslararas Para Fonu, Dnya Bankas ve
Birlemi Milletler gibi gzlemci kurulularla ibirlii halinde FATF Tavsiyelerini
gzden geirmi ve gncellemitir. Deiiklikler yeni ve gelimekte olan tehditleri ele
alm, Tavsiyelerdeki gerekli istikrar ve kesinlik korunurken mevcut ykmllklerin
birounu akla kavuturmu ve glendirmitir.
FATF Standartlar ayrca daha yksek risk durumlarna ynelik ykmllkleri
glendirmek ve lkelere yksek risklerin devam ettii ya da uygulamann
gelitirilebilecei alanlara daha odakl bir yaklam salama imkan vermek zere de
gzden geirilmitir. lkeler ncelikle karlatklar karapara aklama ve terrizmin
finansman risklerini tespit etmeli, deerlendirmeli ve kavramal, ardndan da bu
riskleri azaltmak amacyla uygun tedbirler almaldr. Risk bazl yaklam lkelere,
FATF ykmllkleri erevesinde, kaynaklarn daha etkili bir biimde ynlendirmek
ve risklerin nitelii ile orantl nleyici tedbirler almalarn ve abalarn en etkin
biimde odaklamalarn salamak zere daha esnek bir tedbirler dizisi uygulama
imkan salamaktadr.
Terrizmin finansmanyla mcadele ok nemli ve zorlu bir grevdir. Etkin bir kara
para aklama ve terrn finansman ile mcadele sistemi genel olarak terrn
finansmann ele alma bakmndan nem arz etmektedir ve daha nceden terrn
finansmanna odaklanan tedbirlerin ou artk Tavsiyelerin geneline yaylm ve
zel Tavsiyelere olan ihtiyac ortadan kaldrmtr. Bununla birlikte, FATF
Tavsiyelerinin C Blmnde terrn finansmanna mnhasr baz Tavsiyeler
bulunmaktadr. Bunlar: 5. Tavsiye (terrn finansmannn su saylmas); 6. Tavsiye
(terrizmin ve terrn finansmanna ynelik hedeflenen finansal yaptrmlar); ve 8.
Tavsiyedir (kar amac gtmeyen kurulularn istismarnn nlenmesine ynelik
tedbirler). Kitle imha silahlarnn yaylmas da nemli bir gvenlik sorunudur ve 2008
ylnda FATFin grev tanm kitle imha silahlarnn yaylmasnn finansmann da
ierecek ekilde geniletilmitir. FATF, bu tehditle mcadele etmek iin, BM Gvenlik
Konseyinin bu yndeki ars ile hedeflenen finansal yaptrmlarn tutarl ve etkili bir
ekilde uygulanmasn amalayan yeni bir Tavsiyeyi (Tavsiye 7) kabul etmitir.
FATF Standartlar, Szlk iindeki uygulanabilir tanmlarla birlikte, Tavsiyeleri ve
bunlara ilikin Aklayc Notlar iermektedir. FATF Standartlarnda dzenlenen
tedbirler, FATFin btn yeleri ve FATF Benzeri Blgesel kurulular tarafndan
uygulanmaldr ve bunlarn uygulanmas FATFin ortak deerlendirme metodolojisi
esas alnarak Karlkl Deerlendirme ve Uluslararas Para Fonu ve Dnya
5
Bankasnn deerlendirme sreleri araclyla sk bir ekilde deerlendirilmektedir.
Baz Aklayc Notlar ile szlkteki tanmlar, ykmllklerin ne ekilde
uygulanabileceini gsteren rnekleri ihtiva etmektedir. Bu rnekler, FATF
Standartlarnn zorunlu unsurlar deildir ve yalnzca klavuzluk etmesi amacyla dhil
edilmitir. rneklerin kapsaml olmamas amalanm ve bunlar her ne kadar
yardmc gstergeler olarak deerlendirilse de her duruma uygun olmayabilirler.
FATF, ayrca lkelere FATF Standartlarn uygulamada yardmc olmak zere Klavuz
En yi Uygulama Belgeleri ve dier tavsiyeleri yaymlamaktadr. Bu dier dokmanlar,
Standartlara uyumun deerlendirilmesi bakmndan zorunluluk arz etmemektedir
ancak lkeler bunlar FATF Standartlarn en iyi hangi ekilde uygulayabileceklerini
dnrken dikkate alabilirler. FATFin internet sitesinde mevcut olan FATF Klavuzu
ve En yi Uygulamalar Belgelerine ilikin gncel bir liste Tavsiyelere ek olarak
konulmutur.
FATF zel sektr, sivil toplum ve dier ilgili taraflarla, finansal sistemin btnln
temin etmede nemli ortaklar olarak, yakn ve yapc bir diyalog srdrmeyi
stlenmitir. Tavsiyelerin gzden geirilmesi kapsaml istiareyi gerektirmi ve bu
paydalarn yorum ve nerilerinden faydalanlmtr. FATF i