ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

Effect of 4 MAT Instruction on Learning Achievement, Retention and Instructional Satisfaction of Grade 12 Students

นรมา อาล Nurma Arlee

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of

Master of Education in Teaching Science and Mathematics Prince of Songkla University

2559 ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(2)

ชอวทยานพนธ ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ผเขยน นางสาวนรมา อาล สาขาวชา การสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก คณะกรรมการสอบ …………………………………………………………. ………………………….........…ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐวทย พจนตนต) (ดร.ณฐน โมพนธ) …………………………............…………..กรรมการ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม (ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐวทย พจนตนต) ............................................................... ........................................................กรรมการ (ดร.ณรงคศกด รอบคอบ) (ดร.ณรงคศกด รอบคอบ)

........................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.พนสข อดม)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปน

สวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร

…………………………………………………… (รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ) คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และไดแสดงความขอบคณบคคล ทมสวนชวยเหลอแลว

ลงชอ............................................................. (ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐวทย พจนตนต) อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ลงชอ............................................................. (นางสาวนรมา อาล) นกศกษา

(4)

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอนและไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน

ลงชอ............................................................... (นางสาวนรมา อาล) นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ผเขยน นางสาวนรมา อาล สาขาวชา การสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร ปการศกษา 2558

บทคดยอ

การวจยครงนศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน

ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 กลมตวอยางทศกษาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จ านวน 1 หองเรยน รวม 43 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยใชเวลาในการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 16 ชวโมง เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง อาณาจกรสตว แบบวดผลสมฤทธทาง การเรยน แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร และแบบบนทกภาคสนามของผวจย ด าเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบศกษากลมเดยววดหลายครงแบบอนกรมเวลา (the one group pretest-posttest time series design) วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาทชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (t-test dependent group)

ผลการวจย พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นกเรยนมความคงทนในการเรยนรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรในระดบมากทสด

(6)

Thesis Title Effect of 4 MAT Instruction on Learning Achievement, Retention and Instructional Satisfaction of Grade 12 Students

Author Miss Nurma Arlee Major Program Teaching Science and Mathematics Academic Year 2015

ABSTRACT

This research aimed to study the effect of 4 MAT instruction on Learning achievement, retention, and instructional satisfaction of Grade 12 Students. The sample of the study were forty- three students studying in grade 12 at Benchamarachutit, Muang District, Pattani Province, in the second semester of 2015. The samples were selected by purposive sampling. They were instructed through using 4 MAT for 16 hours. The research instruments consisted of a lesson plans designed based on 4 MAT instruction under the topic of animal kingdom, achievement test, instructional satisfaction test, and the researcher’ s field note. The pre- experimental research was conducted using one group pretest-posttest time series design. The data was analyzed by mean, standard deviation, and t-test dependent group.

The result were shown as follows. The student mean score of the post-test on achievement was higher than the pre- test mean score at the significant level of .01, students were instructed through using 4 MAT instruction had learning retention different at the significant of . 05 and students instructional satisfaction toward 4 MAT instruction was highest in all respects.

(7)

กตตกรรมประกาศ

ดวยพระนามของอลลอฮ ผทรงเมตตากรณา และทรงปราณเสมอ วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยดจากความอนเคราะหอยางดยงจากผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐวทย พจนตนต อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก และดร.ณรงคศกด รอบคอบ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ทไดกรณาใหความรค าปรกษา ค าแนะน า ขอเสนอแนะ ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ พรอมทงเสนอแนวทางในการศกษาคนควาดวยความเอาใจใสอยางดยงตลอดมา

ผวจยขอขอบคณ ดร.ณฐน โมพนธ ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และ รองศาสตราจารย ดร.พนสข อดม กรรมการผทรงคณวฒสอบวทยานพนธทไดใหความกรณาเปนคณะกรรมการสอบวทยานพนธและไดตรวจทาน ใหแนวคด ค าแนะน า จนท าใหวทยานพนธเลมน มความสมบรณยงขน ผวจยขอขอบคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ผวจยขอขอบคณ ดร.อภชย บวชกาน ผชวยศาสตราจารย ดร.อสระ อนตนย อาจารยนรย สาเมาะ อาจารยแสงเดอน หมดสะเมาะ อาจารยมฮมหมดรสล อาแว อาจารยองสอหร และสม และอาจารยรอมอละ เมาต ทไดกรณาใหคะแนะน า ตรวจสอบแกไข และใหขอเสนอแนะในการตรวจเครองมอวจย ท าใหวทยานพนธมความถกตองสมบรณ

ผวจยขอขอบคณผบรหารโรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน ตลอดจนคณคร ทกทานและนกเรยนทกคนทมสวนเกยวของในการเกบขอมลเปนอยางด ขอมลทไดรบจากทกทาน นบไดวามคณคาและเปนประโยชนอยางยงในการท าวจยในครงน

ผวจยขอขอบคณโครงการสงเสรมการผลตครทมความสามารถพเศษทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร (สควค.) ภายใตการดแลของสถาบนสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ทใหโอกาสในการศกษาตอในระดบปรญญาโทและมอบทนสนบสนนในการวจย

ผวจยขอขอบคณ บดา มารดา และครอบครวของผวจยทคอยเปนหวง ใหก าลงใจและสนบสนนการศกษาแกผวจยเสมอมา ขอขอบคณอาจารยประจ าหลกสตร เพอน ๆ พ ๆ และ นอง ๆ สาขาวชาการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตรทกทานทไดใหความชวยเหลอ ค าแนะน า และก าลงใจตลอดมา

คณประโยชนใด ๆ อนพงมจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบแด บดา มารดา คณาจารย และสถาบนการศกษาทไดประสทธประสาทวชา มสวนรวมในการวางรากฐานการศกษา อบรม และใหการสนบสนนผวจยตลอดมา

นรมา อาล

(8)

สารบญ

หนา บทคดยอ (5) ABSTRACT (6) กตตกรรมประกาศ (7) สารบญ (8) รายการตาราง (10) รายการภาพประกอบ (11) บทท 1 บทน า 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคของการวจย 4 สมมตฐานของการวจย 5 ความส าคญและประโยชนของการวจย 5 ขอบเขตของการวจย 5 นยามศพทเฉพาะ 6 กรอบแนวคดของการวจย 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 9 การจดการเรยนรแบบ 4 MAT 10 ผลสมฤทธทางการเรยน 20 ความคงทนในการเรยนร 26 ความพงพอใจ 36 งานวจยทเกยวของ 40

3 วธด าเนนการวจย 53 ประชากรและกลมตวอยาง 53 แบบแผนการวจย 54 เครองมอทใชในการวจย 54 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ 55 การเกบรวบรวมขอมล 58 การวเคราะหขอมล 59 สถตทใชในการวจย 59

(9)

สารบญ (ตอ)

หนา 4 ผลการวจย 63

ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง 63 ผลการวจย 64

5 สรปผลการวจย อภปรายและขอเสนอแนะ 71 สรปผลการวจย 74 อภปรายผลการวจย 74 ขอเสนอแนะ 89

บรรณานกรม 91 ภาคผนวก 100

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอท 101 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการจดการเรยนร 104 ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 116 ภาคผนวก ง คณภาพของเครองมอทใชในการวจย 120 ภาคผนวก จ ประมวลภาพการจดกจกรรมการเรยนร 126

ประวตผเขยน 131

(10)

รายการตาราง

ตาราง หนา 1 ศกยภาพของสมองซกซายและซกขวา 13 2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 17 3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนเรยนและหลงเรยน

ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 64 4 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนและหลงเรยน

2 สปดาหของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 65 5 คาเฉลย (X ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบความพงพอใจของนกเรยน

ตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 67 6 ผลการวเคราะหเนอหาจากการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 69 7 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนร 121 8 คาดชนความสอดคลองจากการประเมนแบบวดความพงพอใจ

ตอการจดการเรยนรแบบ 4 MATของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 122 9 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

เรอง อาณาจกรสตว โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 123 10 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ 124 11 ผลการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว

โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 125

(11)

รายการภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา

1 กรอบแนวคดการวจย 8 2 ความสมพนธระหวางการรบรและกระบวนการ 11 3 นกเรยน 4 แบบ 12 4 ขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ของ McCarthy 14 5 กระบวนการพนฐานของความจ า 28 6 โครงสรางความจ า 3 ขนในการเรยนร 29 7 โคงการลม 32 8 กรวยลกษณะล าดบขนความตองการของ Maslow 37 9 แผนภมเสนแสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 รายบคคล 65 10 แผนภมเสนแสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง

2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 รายบคคล 66 11 ขนท 1 ขนสรางประสบการณ 127 12 ขนท 3 ขนปรบประสบการณ 128 13 ขนท 4 ขนพฒนาการคดดวยขอมล 129 14 ขนท 7 ขนวเคราะหผลและประยกตใช 129 15 ขนท 8 ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน 130

1

บทท 1

บทน า

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยก าลงกาวหนาอยางไมหยดยง อนเปนผลมาจากการเปลยนแปลงไปตามกระแสโลกาภวตน มความกาวหนาขนทกวน ไมมหยดนง มการคนพบความร ใหม ๆ เกดการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจและสงคม ซงการเปลยนแปลงทเหนไดเดนชดคอ ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย อนมผลตอการเปลยนแปลงของโลกทงดานธรรมชาตและวถชวตของมนษย (สคนธ สนธพานนท, 2558: 7) อาจจะกลาวไดวา ประเทศทมความกาวหนาทางเทคโนโลยถอเปนประเทศทมการพฒนาอยางรวดเรว สวนวทยาการดานวทยาศาสตร มการคดคน และคนพบสงใหมขนทกวน ซงเชอมโยงไปถงความกาวหนาทางการแพทย อตสาหกรรม เศรษฐกจ การเมอง และการศกษา เปนตน (ชฎารตน ประมาปด, 2555: ออนไลน) เมอวทยาศาสตรกาวหนาการศกษาจงตองปรบเปลยนเพอใหสอดคลองกบยคสมยของความรทเพมมากขน และตองสอดคลองกบความตองการทางสงคมในยคสมยนน ๆ จากผลการพฒนาดงกลาวไดมการจดอนดบความสามารถในการแขงขน โดยพจารณาดานปจจยน าเขา ดานประสทธภาพของกระบวนการ และดานผลลพธจากการแขงขน ซงสงส าคญทเปนตวขบเคลอนความสามารถในการแขงขน คอ “ทรพยากรมนษย” เมอพจารณาผลการประเมนพบวาประเทศไทยจดเปนกลมทมการพฒนาในระดบกลาง แตอยางไรกตามกลบพบวาตวชวดทางการศกษาของไทยมอนดบทแยลง แตประเทศอน กลบมแนวโนมทดขนเรอย ๆ ซงหากเปนเชนนหลายฝายเปนกงวลวาจะสงผลตอความเชอมนของ นกลงทนในอนาคต (ชรนรตน พมเกษม, 2557: 24) ดงนน การพฒนาการศกษาจงถอเปนกญแจส าคญในการแกปญหา เพราะการศกษาถอเปนแหลงผลตก าลงคนเพอปอนเขาสตลาดแรงงาน นอกจากน World Economic Forum (WEF) ย งยนยนอกวาการทประเทศไทยมการเ พมความสามารถทางการแขงขนลาชา เนองจากมอปสรรคดานการขาดคณภาพทางการศกษานนเอง จงมความจ าเปนอยางยงทจะตองเรงพฒนาคณภาพของทรพยากรมนษยใหมความสามารถทจะเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศในอนาคต พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ. ศ. 2542 หมวดท 4 ทวาดวยการจดการศกษา มาตรา 22 (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต, 2542: 8 -10) ทกลาววาการจดการศกษาตองยดหลกวานกเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและการพฒนาตนเองโดยใหความส าคญสงสดคอตวนกเรยน ซงตองสงเสรมใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพของแตละคน และในมาตราท 24 ความวา การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของด าเนนการในสวนของการจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของนกเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล และจะตองจดกจกรรมใหนกเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกปฏบตใหท าได คดเปน ท าเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง เพอทจะสามารถสรางทรพยากรมนษยใหมคณลกษณะของคนในยคโลกาภวตน ซงชยวฒน

2

สทธรตน (2552: 2) ไดเสนอคณลกษณะของคนไทยในยคโลกาภวตนไววาจะตองสามารถเผชญกบสถานการณใหมท เกดขนทกมมโลก ตองมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มความสามารถในการแกปญหา มความสามารถในการใชและปรบตวใหเขากบความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย มความสามารถในการพฒนาคณภาพชวตของตนเองโดยไมเบยดเบยนธรรมชาตและสงแวดลอม ซงจะเหนไดวาการเปลยนแปลงของวทยาศาสตรและเทคโนโลยสงผลตอหลาย ๆ สวน ทงเศรษฐกจ สงคม การเมอง และการศกษา จงตองมการพฒนาวทยาศาสตรศกษาอยตลอดเวลาเพอใหคนไทยทกคนไดมความรความเขาใจเกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลย และสามารถปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงตามศกยภาพของแตละบคคล (จงรกษ ปญญารตนกลชย, 2556: ออนไลน) โดยนโยบายการจดการศกษาตามหลกสตรแกนกลางในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ไดมงหวงใหนกเรยนไดเรยนรเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางความรและกระบวนการ รวมทงมทกษะในการสบคนและใชกระบวนการสบเสาะหาความรและกระบวนการแกปญหาในการสรางองคความรดวยตนเอง (กระทรวงศกษาธการ , 2551: 1) การเรยนวทยาศาสตรจงไมใชแคการทองจ าความร แตตองมความเขาใจในศาสตรอน ๆ ไดเปนอยางด โดยทผสอนจะตองมความเชอในตวนกเรยนวานกเรยนทกคนมความสามารถในการเรยนรตามศกยภาพของตนเอง ซงผสอนจะตองเปนผคอยสนบสนน ชแนะอยางเหมาะสม และตองเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความสามารถและทกษะตาง ๆ ผานจนตนาการ การทดลอง ลงมอปฏบต อภปรายและสะทอนคดได ซงสงเหลานจะชวยท าใหนกเรยนสามารถจดจ าความรไดอยางยาวนาน และเรยนวทยาศาสตรเพอทจะสามารถแกปญหาได ดงนนการเรยนการสอนวทยาศาสตรในศตวรรษท 21 น จะตองมงพฒนาทงความรและทกษะทจ าเปนตอการด ารงชวตของนกเรยน (ประสาท เนองเฉลม, 2558: 7)

วชาชววทยาเปนวทยาศาสตรแขนงหนงทมบทบาทส าคญรวมกบวทยาศาสตรแขนงอน ๆ เปนวชาทมความเกยวของกบชวตของมนษยโดยตรง ไมวาจะเรองของสงมชวต สงแวดลอม เทคโนโลยทางชวภาพ การเกษตร อตสาหกรรม หรอแมแต ดานการสาธารณสข อาจกลาวไดวาการเขาใจในเนอหาวชาชววทยากเหมอนไดเขาใจตนเอง เขาใจสงแวดลอมรอบขาง และยงสามารถเขาใจและปรบตวกบสถานการณใหม ๆ ไดเปนอยางด ซงถอไดวาวชาชววทยามบทบาทส าคญยงในสงคมโลกปจจบน แตเนองจากวชาชววทยา มเนอหาครอบคลมทกอยางทเกยวของกบสงมชวต จงท าใหเนอหา มความซบซอน และยากตอการท าความเขาใจ นกเรยนสวนใหญจงมกจะเรยนโดยผานการทองจ าเสมอมา และแนนอนวาการทองจ าโดยปราศจากความเขาใจยอมท าใหนกเรยนไมสามารถน าความรเหลานนมาปรบใชกบสถานการณจรงไดเลยเพราะแทจรงแลวการจดการเรยนการสอนวชาชววทยามเปาหมายส าคญทตองการใหนกเรยนมความเขาใจ มทกษะ มการพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ เพอใหมความตระหนกถงความสมพนธระหวางชววทยา เทคโนโลยชวภาพ และมวลมนษย และเพอน าความรความเขาใจในวชาชววทยาไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและการด ารงชวต (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร, 2554: 1) ดงนน การจดการเรยนการสอนวชาชววทยาจงตองมงเนนพฒนานกเรยนใหไดรบความร กระบวนการ และเจตคต มการกระตนใหนกเรยนมความกระตอรอรนทจะเรยนร แตเมอค านงถงตวนกเรยนกลบพบวา การทจะพฒนาความรความเขาใจดงทกลาวมาขางตนนนยงเปนเรองยาก เพราะบอยครงทผวจยพบวา การรบรของนกเรยนแตละคนมความแตกตางกน นกเรยนบางสวนสามารถ

3

เขาใจในครงแรกทครสอน แตยงมนกเรยนอกบางสวนทยงไมสามารถเขาใจไดทงหมดจนกวาจะไดรบประสบการณการเรยนทหลากหลายขนอาจจะโดยการอธบาย อภปราย หรออน ๆ เหตการณเชนนสอดคลองกบชนาธป พรกล (2554: 36) ทกลาววา ในชนเรยนปกตมนกเรยนอย 4 ประเภท ไดแก พวกชอบสงสย (Why) ตองรกอนวาท าไมตองเรยน พวกชอบร (What) ชอบเรยนรเกยวกบขอมลและขอเทจจรง พวกชอบท า (How) ชอบเรยนรจากการปฏบตและลงมอท า และพวกชอบจนตนาการ (IF) มความคดนอกกรอบ คดสรางสรรค ซงหากการสอนของครไมสามารถตอบค าถามของนกเรยนแตละแบบได กจะท าใหนกเรยนนน ๆ เกดความเบอหนายตอการเรยนเนองจากไมสามารถเขาใจในสงทครสอน นอกจากนเอมอร กฤษณะรงสรรค (ม.ป.ป.: ออนไลน) ไดน าเสนอประเดนทนาสนใจจากงานวจยตาง ๆ วานกเรยนระดบมธยมศกษาทตองออกจากโรงเรยนกลางคนจากผลการเรยนไมถงเกณฑจ านวนมากมรปแบบการเรยนรทไมสอดคลองกบรปแบบการสอนทครสวนใหญใชสอน อกทงยงพบวานกเรยนทมปญหาการเรยนสวนใหญมรปแบบการเรยนรทแตกตางไปจากนกเรยนผสนใจเรยน และเรยนด อาจเปนไปไดวาปญหาการเรยนของนกเรยนเหลานมสาเหตมาจากการทมรปแบบการเรยนรทแตกตางกบนกเรยนทวไป และไมสอดคลองกบรปแบบการสอนของคร จากประเดนดงกลาวท าใหผวจยมความตระหนกวาจะสามารถจดการเรยนการสอนใหเออตอความแตกตางของนกเรยนแตละแบบไดอยางไร จากการศกษาแนวทางเพอแกไขจดบกพรองสวนนพบวา การจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญทน าเอาทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง (Constructivist theory) มายดเปนหลกในการจดการเรยนการสอนโดยใหความส าคญเกยวกบการเรยนรทเกดจากปจจยภายในและปจจยภายนอกของนกเรยน โดยการเรยนรทเกดจากปจจยภายใน ไดแก พนธกรรม ความคด ความรสกซงมปฏสมพนธกบปจจยภายนอก ไดแก ปจจยทางกายภาพ ชวภาพ และสงคม เมอนกเรยนรบรจากประสบการณจะมการรบรแลวน าไปปรบเปนโครงสรางทางปญญาของตนเอง ท าใหเขาสสภาวะสมดล (ประสาท เนองเฉลม , 2558: 12) และแนนอนวาประสบการณทครผสอนจดใหแกนกเรยนซงเปนประสบการณใหมจะตองสอดคลองกบความสนใจ พฒนาการชวงวย สไตลการเรยนร ประสบการณเดม และความพรอมทางการเรยน เปนตน จงเปนหนาทของครผสอนทจะตองปรบสภาพทางกายภาพเหลานนใหเหมาะสมกบนกเรยน และจดการเรยนการสอนใหหลากหลายสอดคลองกบความถนดของนกเรยน จงเปนทมาของการใชรปแบบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดย Bernice McCarthy ไดพฒนาขนตอนการจดการเรยนการสอนจากแนวคดของ David Kolb โดยสามารถจดการเรยนรใหตอบสนองการเรยนรของนกเรยนทง 4 แบบ ไดแกนกเรยนทถนดจนตนาการ นกเรยนทถนดการวเคราะห นกเรยนทถนดการลงมอท าและนกเรยนทถนดในการประยกตใช (เธยร พานช, 2544: 26-30) โดย McCarthy ไดออกแบบขนตอนการเรยนรทสมพนธโดยตรงกบโครงสรางทางสมองและระบบการท างานของสมองซกซายและ ซกขวาเพอใหนกเรยนไดเรยนรตามรปแบบและตามความตองการของตนเองอยางเหมาะสมจนสามารถสรางความรเปนของตนเอง และประยกตความรเหลานนสรางเปนผลงานเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางกนจนเกดความสขในการเรยน (พรรณพนชกร เจนธนวทย และคณะ, 2554: 3) สอดคลองกบชชวาล รตนสวนจก (2550: 100-103) ทกลาววา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการศกษาตามแนวทางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ. ศ. 2542 เปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ซงการเรยนรของบคคลจะหลากหลาย

4

ไมซ ากนเปนผลมาจากกระบวนการท างานรวมกนของสมองกบรางกายหรอจตใจ หรอวธการเรยนรทแตกตางกน บคคลจะเรยนรไดดถากจกรรมหรอกระบวนการทจดใหสอดคลองกบวธการเรยนของนกเรยน และหากผสอนทราบวธการเรยนรของนกเรยนกจะชวยใหสามารถจดการเรยนการสอนไดสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคลไดจงชวยสงเสรมใหนกเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองอยางมประสทธภาพ

ส าหรบกลมตวอยางของผวจย คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ซงในภาคเรยนท 2 เปนชวงเวลาของการสอบเพอศกษาตอเขามหาวทยาลย แตกลบพบวานกเรยนยงมปญหาเกยวกบการเรยนรในวชาชววทยาอย เนองจากวชาชววทยาคอนขางจะมความเปนนามธรรมสง และมค าศพททยากตอการเขาใจ หากผสอนไมจดกจกรรมการเรยนการสอนใหเหมาะกบนกเรยนเหลานยอมสงผลตอแรงจงใจในการมาเรยน และสงผลตอการน าความรไปใชในการสอบเขาในระดบมหาวทยาลยอกดวย ดงนนผวจยจงเหนวาการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความเหมาะสมตอนกเรยนกลมน เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4MAT จะใชหลกของแบบการเรยนรทแตกตางกน กลาวคอ แมแตนกเรยนทมรปแบบการเรยนรทไมเหมอนกน แตไมมนกเรยนนกเรยนผใดทใชรปแบบการเรยนรแบบใดแบบหนงอยตลอดเวลา การเรยนรตามวฏจกรการเรยนร 4 MAT จงเปนกระบวนการเรยนรอกรปแบบหนงทสามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนโดยค านงถงความรสก การรบรประสบการณ ทกษะกระบวนการแสวงหาความร ความคดและการกระท าเพอสรางผลงานแหงการเรยนรอยางหลากหลาย ซง สรอร วชชาวธ (2554: 289) ไดกลาววามนษย จะสามารถพฒนาศกยภาพของตนเองไดเตมทตามธรรมชาตถาไดรบการตอบสนองตามความตองการดานรางกาย ความมนคงปลอดภยของชวต ความรกและการยอมรบนบถอตน ถามนษยมอสระในการท าสงทตนสนใจ เขาจะเรยนรไดอยางมประสทธภาพ และท าใหนกเรยนไดพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ จากเหตผลดงกลาวขางตน ผวจยจงมความตองการศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เพอใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองตามความถนด และมความสขกบการเรยนรทหลากหลาย พรอมทงสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในชวตทงในแงของการเขาใจธรรมชาต และในแงของการน าความรไปตอยอดในการเรยนระดบทสงขน 2. วตถประสงคของการวจย

2.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

2.2 เพอศกษาความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห

2.3 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ตอการจดการเรยนรแบบ 4MAT

5

3. สมมตฐานของการวจย

3.1 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

3.2 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT จะเกดความคงทนของผลสมฤทธทางการเรยน ไมแตกตางกน

4. ความส าคญและประโยชนของการวจย

4.1 เปนแนวทางใหนกเรยนไดพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

4.2 เปนแนวทางใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถในการเรยนรของสมองทงสองซกอยางสมดล และมความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

4.3 เปนแนวทางใหกบครผสอนในการพฒนาการเรยนการสอนใหมความหลากหลาย สรางบรรยากาศแหงการเรยนร และสรางเจตคตทดตอการเรยนรวชาชววทยาใหแกนกเรยน 5. ขอบเขตของการวจย

5.1 ประชากร ประชากรส าหรบการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2558 สายการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน จ านวน 5 หองเรยน รวมทงสน 141 คน

5.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2558 สายการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน จ านวน 1 หองเรยน จ านวน 43 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เนองจากเปนหองทผวจยไดเหนถงปญหาในการเรยนของนกเรยนซงพบวามความสามารถในการเรยนรไดแตกตางกนและตองการพฒนาใหนกเรยน ไดเรยนตามรปแบบทนกเรยนถนดและพฒนาในสวนทนกเรยนไมถนดและเปนหองเรยนทคละนกเรยนเกง กลาง และออน

5.3 เนอหาวชาทใชในการศกษา เนอหาทใชในการวจยในครงน เปนเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

วชาชววทยา หนวยท 19 สงมชวตและการด ารงชวต เรอง อาณาจกรสตว

6

5.4 ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน ด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา

2558 ใชเวลาในการจดการเรยนรจ านวน 16 ชวโมง 5.5 ตวแปรทตองการศกษา

5.5.1 ตวแปรตน คอ การจดการเรยนรแบบ 4 MAT 5.5.2 ตวแปรตาม คอ

ผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร ความพงพอใจตอการจดการเรยนร

6. นยามศพทเฉพาะ

6.1 การจดการเรยนรแบบ 4 MAT หมายถง การจดการเรยนรโดยค านงถงรปแบบการเรยนรของนกเรยน 4 แบบทแตกตางกน ซงการจดกระบวนการเรยนรโดยเนนการพฒนาสมองทง 2 ซกอยางสมดล ม 8 ขนตอน ดงน

ขนท 1 (พฒนาสมองซกขวา) ขนสรางประสบการณ โดยผสอนกระตนความสนใจและแรงจงใจใหกบนกเรยน โดยใชค าถามทกระตนใหนกเรยนไดคด สงเกต และพยายามคนหาค าตอบของค าถาม

ขนท 2 (พฒนาสมองซกซาย) ขนวเคราะหประสบการณ เมอนกเรยนไดรบการกระตนโดยค าถามของครผสอน กจะน าไปสการระดมสมอง และอภปรายรวมกนเกยวกบค าถาม และขอสงสยทนกเรยนไดรบ

ขนท 3 (พฒนาสมองซกขวา) ขนปรบประสบการณ เปนขนตอนทนกเรยนไดพจารณาสวนทก าลงเรยนอยางละเอยด โดยเชอมโยงกบค าถามทไดรบมากอนหนาน เพอใหนกเรยนสามารถล าดบความสมพนธของสงทเรยนได

ขนท 4 (พฒนาสมองซกซาย) ขนพฒนาการคดดวยขอมล เปนขนตอนทนกเรยนไดเรยนรเนอหาลกซงยงขน เพอใหนกเรยนเขาใจและพฒนาความคดรวบยอดในเรองทเรยน โดยผานกจกรรมทหลากหลาย ซงเนนใหนกเรยนไดคนควาความร เรยนรผานสอและอปกรณใหมากทสด

ขนท 5 (พฒนาสมองซกซาย) ขนท าตามแนวคดทก าหนด ใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมการทดลอง ท าแบบฝกหด โดยเนนใหนกเรยนสามารถสรปผลจากสงทเรยนได

ขนท 6 (พฒนาสมองซกขวา) ขนสรางชนงานตามความถนดและสนใจ เปนการเปดโอกาสใหนกเรยนไดคดและวางแผนเพอแสดงความสามารถตามความถนด โดยการสรางสรรคชนงานทแสดงใหเหนถงการเขาใจในเนอหาทเรยน ซงแสดงออกมาเปนชนงานทเปนรปธรรม

7

ขนท 7 (พฒนาสมองซกซาย) ขนวเคราะหผลและประยกตใช นกเรยนไดน าเสนอผลงานของตวเอง โดยทนกเรยนจะไดวเคราะหชนงานของตนเอง ไดอธบายขนตอนการท างาน รวมถงบอกถงปญหาและอปสรรคทพบจากการสรางชนงานพรอมทงเสนอแนวทางแกไข

ขนท 8 (พฒนาสมองซกขวา) ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน เปนขนตอนแลกเปลยนเรยนรระหวางกน โดยผสอนจดใหมการแบงปนความรและประสบการณระหวางกน อาจเปนการแลกเปลยนระหวางหองเรยน หรอเปนการเผยแพรแกผทสนใจ โดยจดใหมนทรรศการเพอแสดงผลงานของนกเรยน เปนการเปดโอกาสใหผอนไดชมผลงาน และเสนอแนะแนวทางเพมเตมจากการชมผลงานได ซงเปนการฝกใหนกเรยนรจกการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอน าไปปรบปรงผลงานของตนเองใหดยงขน

6.2 ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความรความสามารถในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เรอง อาณาจกรสตว ซงวดไดจากการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขนตามจดประสงคการเรยนร เปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ โดยใชในการทดสอบกอนเรยน (Pretest) และทดสอบหลงเรยน (Posttest) โดยวดระดบความรสามารถ ดงน 1) ดานความรความจ า 2) ดานความเขาใจ และ 3) ดานการวเคราะห

6.3 ความคงทนในการเรยนร หมายถง การคงไวซ งผลการเรยน หรอความสามารถทจะระลกไดในการเรยนวชาชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ซงวดไดจากคะแนนการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนภายหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห แลวเปรยบเทยบกบคะแนนสอบหลงเรยน โดยใชสถตทดสอบท แบบกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (t-test dependent sample)

6.4 ความพงพอใจตอการจดการเรยนร หมายถง ความรสกในทางบวกทมตอสงเรา หรอสภาพแวดลอมในดานตาง ๆ จากการมแรงจงใจเพอตอบสนองตอสงนน ซงเปนความรสกพอใจตอสงทท าใหเกดความชอบ ความสบายใจ และเปนความรสกทบรรลถงความตองการ วดไดจากแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร ทผวจยไดพฒนาขน ซงรปแบบของแบบวดจะใชมาตราประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert และขอเสนอแนะเพมเตมจะเปนแบบการตอบค าถามปลายเปด 7. กรอบแนวคดในการวจย

การวจยครงนด าเนนการวจยโดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ดงภาพประกอบ 1

8

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดของการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม การจดการเรยนรแบบ 4 MAT

1 ขนสรางประสบการณ 2 ขนวเคราะหประสบการณ 3 ขนปรบประสบการณ 4 ขนพฒนาการคดดวยขอมล 5 ขนท าตมแนวคดทก าหนด 6 ขนสรางชนงานตามความถนดและสนใจ 7 ขนวเคราะหผลและประยกตใช 8 ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน

1. ผลสมฤทธทางการเรยน 2. ความคงทนในการเรยนร 3. ความพงพอใจตอการจดการเรยนร

9

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรอง ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผวจยไดศกษาคนควาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของซงน าเสนอเปนแนวทางในการวจยดงตอไปน

1. การจดการเรยนรแบบ 4MAT 1.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 1.2 ทฤษฎ/หลกการ/แนวคดของรปแบบ 1.3 ลกษณะการเรยนร 4 แบบ 1.4 ขนตอนการจดการเรยนร 1.5 กระบวนการเรยนตามการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 1.6 ประโยชนของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 1.7 ขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

2. ผลสมฤทธทางการเรยน 2.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 2.2 การประเมนผลสมฤทธทางการเรยน 2.3 คณลกษณะทดของแบบทดสอบ 2.4 ขอสอบแบบเลอกตอบ

3. ความคงทนในการเรยนร 3.1 ความหมายของความคงทนในการเรยน 3.2 วธท าใหความรคงทน 3.3 การวดความคงทนทางการเรยนร

4. ความพงพอใจ 4.1 ความหมายของความพงพอใจตอการจดการเรยนร 4.2 ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ 4.3 การประเมนดานความพงพอใจ

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ 5.2 งานวจยตางประเทศ

10

1. การจดการเรยนรแบบ 4 MAT

ไดมนกการศกษาและนกวจยไดใชชอเรยกการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไวอยางหลากหลาย เชน การจดกจกรรมการสอนใหสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย (4 MAT) (เธยร พานช, 2544: 35) การสอนแบบ 4 MAT (ชยวฒน สทธรตน, 2552: 370) รปแบบการเรยนตามแนวคดของ McCarthy (ลกขณา สรวฒน, 2557: 116) รปแบบการเรยนการสอนตามวฏจกรการเรยนร 4 MAT (ทศนา แขมมณ, 2556: 262) การจดการเรยนรแบบ 4 MAT (กนตกาน สบกนร, 2551: 1) กจกรรมการเรยนร 4 MAT (ลลาวด วชโรบล, 2553: 52) เปนตน ซงทงหมดนกลาวถงสงเดยวกน เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทยดนกเรยนเปนส าคญ เปนอกหนงแนวคดทเชอมโยงกบแนวคดของ John Dewey และปรชญากลมพพฒนาการนยม ซงเปนแนวคดทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล และตระหนกวานกเรยนแตละคนมรปแบบการเรยนรทแตกตางกนและมงเนนใหนกเรยนเปนศนยกลางการเรยนร (ดษฎ มชฌมาภโร, 2553: 128) จากแนวคดดงกลาว การจดการเรยนรแบบ 4 MAT แสดงใหเหนวา นกเรยนแตละคนมรปแบบการเรยนรทแตกตางกนถง 4 ลกษณะ ซงสามารถจดการเรยนการสอนไดเปน 8 ขนตอน เพอใหนกเรยนทมลกษณะการเรยนรทแตกตางกนไดมโอกาสแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน และสามารถพฒนาตวเองไดอยางเตมศกยภาพ

1.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ลลาวด วชโรบล (2553: 52) ไดกลาววา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการ

จดการเรยนรทสามารถแบงออกเปน 8 ขนตอนทเกยวของกบลกษณะการเรยนรเฉพาะตวของนกเรยน และระบบการท างานของสมองซกซายและซกขวา

ชยวฒน สทธรตน (2552: 80) ไดกลาวถงความหมายของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT วาเปนการจดกระบวนการเรยนการสอนทค านงถงแบบการเรยนของนกเรยน 4 แบบ กบการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล เพอใหนกเรยนเรยนรตามแบบและความตองการของตนเองอยางเหมาะสมและสามารถพฒนาตนเองอยางเตมตามศกยภาพ

ศศธร เวยงวะลย (2556: 166) ไดกลาววา McCarthy ไดน าแนวคดของ Kolb มาประยกตและพฒนาเปนรปแบบการเรยนการสอนแบบใหมทตอบสนองการเรยนรของนกเรยน 4 แบบ (4 Types of Student) ทเรยกวา 4 MAT หรอการจดกจกรรมการเรยนใหสอดคลองกบระบบการท างานของสมองซกซายและซกขวา (แนวคดของ Kolb ไดรากฐานทฤษฎมาจาก John Dewey, Kurt Lewin, และ Jean Piajet) โดยค าวา MAT แปลวา เสอ การสาน หรอผสมผสาน ในทนหมายถง กจกรรมการเรยนรทผสมผสานกนเพอเออแกนกเรยนทง 4 แบบ

สคนธ สนธพานนท (2558: 75) ไดกลาวถงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT วาเปนการจดการเรยนรทพฒนามาจากการคนควาวจยของ McCarthy นกการศกษานกแนะแนวการศกษาทประยกตแนวคดของ Kolb มาใชในการจดการเรยนรทฝกใหนกเรยนไดพฒนาสมองทงซกขวาและซกซายอยางสมดลโดยค านงถงความแตกตางของกลมนกเรยน

11

1.2 ทฤษฎ/ หลกการ/ หรอแนวคดของรปแบบ McCarthy (อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2556: 262; อางถงใน เธยร พานช, 2544:

22, อางถงใน ดษฎ มชฌมาภโร, 2553: 133) ไดพฒนารปแบบการเรยนการสอนนขนจากแนวคดและทฤษฎการเรยนรของ David Kolb ซงอธบายวา การเรยนรเกดขนจากความสมพนธของ 2 มต คอ การรบร (Perception) และกระบวนกาจดกระท าขอมล (Processing) นนคอการเรยนรจะเกดขนไดอยางมประสทธภาพนน เกดจากการทคนเรารบรขอมลแลวน าขอมลเหลานนไปจดกระบวนการเสยใหมตามความถนดของตนเอง ซงการรบรของบคคลม 2 ชองทาง คอ ชองทางทหนงผานทางประสบการณทเปนรปธรรมหรอประสบการณตรง (Concrete Experience) และชองทาง ทสองผานทางความคดรวบยอดหรอมโนมตท เปนนามธรรม (Abstract Conceptualization) ซงจะแทนดวยแกนตง (แกน Y) สวนกระบวนการจดกระท ากบขอมลทรบรนนมลกษณะเชนเดยวกนคอการลงมอปฏบตจรง (Active Experimentation) และการสงเกตโดยใชความคดอยางไตรตรอง (Reflective Observation) ซงจะแทนดวยแกนนอน (แกน X) เมอลากเสนตรงของชองทางการรบร 2 ชองทาง และเสนตรงของกระบวนการจดกระท าขอมลเพอใหเกดการเรยนรมาตดกนแลวเขยนเปนวงกลมจะเกดพนทเปน 4 สวนของวงกลม ดงภาพประกอบ 2 ภาพประกอบ 2 ความสมพนธระหวางการรบร และกระบวนการ

ทมา: เธยร พานช (2544: 23)

1.3 ลกษณะการเรยนร 4 แบบ จากแนวคดการเรยนรของ Kolb (อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2556: 262; สคนธ

สนธพานนท, 2558: 76) ทแบงรปแบบการเรยนรตามความแตกตางของการเรยนร เปน 4 สวนตามจดตดกนของแกนรบรและแกนของกระบวนการ โดยใหพนท 4 สวนทเกดจากตดกนของแกนการรบรและแกนกระบวนการแทนลกษณะการเรยนรของนกเรยน 4 ประเภท โดยค านงถงความคดเกยวกบระบบการท างานของสมองซกซายและสมองซกขวากบ ธรรมชาตของการเรยนร ดงภาพประกอบ 3

ความคดรวบยอด

ปฏบต สงเกต กระบวนการ

ประสบการณตรง

การร

บร

12

ภาพประกอบ 3 นกเรยน 4 แบบ ทมา: สคนธ สนธพานนท (2558: 76)

จากภาพประกอบ 3 สคนธ สนธพานนท (2558: 76), ทศนา แขมมณ (2556: 262), และชยวฒน สทธรตน (2552: 372) ไดอธบายลกษณะของนกเรยนแตละแบบ ดงน

สวนท 1 นกเรยนทถนดจนตนาการ ( Imaginative Learners) เปนนกเรยนทเรยนรจากประสบการณรปธรรม ผานกระบวนการจดการขอมลดวยการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง นกเรยนแบบนจะมพฤตกรรมการเรยนรทเปนคนชางคดชางสงสย ชอบเรยนรดวยการสงเกตและสมผส ชอบการเรยนรจากการฟง การเฝาด ชอบจนตนาการ แลวน าไปแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบผอน มกตงค าถามวา "ท าไม" ตองเรยนเรองน ครจงจ าเปนตองสรางความรสกทมเหตผลและใหนกเรยนคดอยางมเหตผล

สวนท 2 นกเรยนถนดการวเคราะห (Analytic Learners) เปนนกเรยนทถนดการเรยนรความคดรวบยอดซงเปนนามธรรม เรยนรโดยรบรจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางประสบการณนามธรรม หรอความคดรวบยอด เปนผสนใจขอเทจจรง ชอบเรยนรจากการรบขอมลขาวสารและสงตาง ๆ เปนคนชางวเคราะหและมเหตผล นกเรยนในกลมนจะตงค าถามวาอะไร (what) เราจะเรยนอะไรกน หนาทของครคอปอนขอมลทเปนขอเทจจรงทท าใหนกเรยนเขาใจอยางลกซงมากยงขน

สวนท 3 นกเรยนทถนดการใชสามญส านก (Commonsense learners) เปนนกเรยนทชอบการเรยนรจากการรบรความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบตทสะทอนระดบความเขาใจของตนเอง เรยนแบบนจะสนใจในวธการตาง ๆ อยากรวาสงนนท างานอยางไร ชอบทจะไดลงมอปฏบตจรง เปนการเรยนรจากสามญส านกทสมผสได ทดลองท าจรง ปฏบตจรง นกเรยนในกลมนจะตงค าถามอยางไร (How) เราจะเรยนเรองนอยางไร ครตองชกชวนใหนกเรยนไดปฏบตดวยตนเอง

สวนท 4 สวนท 1

สวนท 3 สวนท 2

นกเรยนแบบท 4 IF

นกเรยนแบบท 2 WHAT

นกเรยนแบบท 3 HOW

นกเรยนแบบท 1 WHY

นกเรยนทถนดการเรยนร (Dynamic Learners)

นกเรยนทถนดจนตนาการ (Imaginative Learners)

นกเรยนทถนดการ ใชสามญส านก (Commonsense Learners)

นกเรยนทถนดการวเคราะห (Analytic Learners)

13

สวนท 4 นกเรยนทถนดการรบรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบต (Dynamic Learners) เปนนกเรยนทยอมรบการเปลยนแปลง นกเรยนเรยนรและสนกกบการไดคนพบดวยตนเองโดยการลงมอปฏบต นกเรยนแบบนจะตงค าถามวา ถา (IF)......แลวจะน าไปใชอยางไร ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนรและสอนกนเอง

เธยร พานช (2544: 13-19) ไดเสนอวาจากลกษณะของนกเรยน 4 แบบ เราจ าเปนจะตองสอนนกเรยนโดยใชวธการสอนทงหมดทสอดคลองกบนกเรยนทกแบบอยางเทา ๆ กน เพราะทกษะทางธรรมชาตของนกเรยนทง 4 อยางจะมอยในชนเรยนรวม ๆ กน ครจงตองออกแบบการจดการเรยนรใหเสมอภาคกน เพอใหนกเรยนเกดความสนกสนานตามรปแบบการเรยนรทตนถนด ซงจากการหมนเวยนรปแบบการสอนใหสอดคลองกบนกเรยนทง 4 แบบ ท าใหนกเรยนไดมโอกาสพฒนาความสามารถดานอนทตนไมถนดดวยวธการเรยนรในรปแบบตาง ๆ ดงนนในการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ครตองเขาใจการท างานและความถนดของสมอง ซงสมองของมนษยมดวยกนสามสวน คอ สมองสวนบน (Neocortex) สมองสวนกลาง (Limbic System) และสมองสวนลาง (Brain stem) ซงสมองทงสามสวนนจะท างานประสานกนอยางใกลชด ซงท าหนาทเปรยบเสมอนศนยสงการคอยควบคมกจกรรมตาง ๆ ของรางกาย ทงการคดการเคลอนไหวความรสก การพด นอกจากจะแบงสมองออกเปน 3 สวนแลวยงสามารถแบงสมองออกเปน 2 ซก คอซกซายและ ซกขวา โดยในป ค.ศ. 1972 นายแพทย Roger Sperry ศลยแพทยทางประสาทจากสถาบนเทคโนโลยแหงแคลฟอรเนย ไดรบรางวลโนเบลจากการศกษาทดลองเกยวกบการท างานของสมองทงสองซก ไดขอสรปทนาสนใจวา สมองสองซกจะมความถนดในเรองตาง ๆ ทแตกตางกน โดยสมองซกซายจะมศกยภาพเกยวกบภาษา การฟง ความจ า การวเคราะห เหตผล การจดล าดบ การคดค านวณ สญลกษณ เหตผลเชงตรรกะและวทยาศาสตร สวนสมองซกขวาจะมศกยภาพเกยวกบจนตนาการ ความคดสรางสรรค อารมณ ความรสกรบรภาพรวม การรบรทางประสาทสมผส ศลปะ สนทร รปทรง รปแบบส ดนตร มตสมพนธ และการเคลอนไหว ซง ชนาธป พรกล (2554: 27) ไดสรปไวคราว ๆ ดงตาราง 1

ตาราง 1 ศกยภาพของสมองซกซายและซกขวา

สมองซกซาย สมองซกขวา การใชเหตผล การใชภาษา การพด การอาน การเขยน การวเคราะห การเหนเปนสวนยอย ทกษะคณตศาสตร รบรทละสง

การจนตนาการ การใชภาษาทาทาง การสงเคราะห การเหนภาพรวม ทกษะดานดนตร ศลปะ รบรไดหลายสงพรอมกน

14

การจดการเรยนรแบบ 4 MAT สรางขนโดยใชวงกลมเปนสญลกษณแทนการเคลอนไหวของกจกรรมการเรยนร พนทของวงกลมถกแบงออกโดยเสนแหงการเรยนรและเสนแหงกระบวนการจดขอมลเปน 4 สวนดงภาพท 1 ซง McCarthy ไดก าหนดใหแตละสวนใชแทนกจกรรมการสอน 4 ลกษณะ และจากแนวความคดการจดการเรยนการสอนเพอตอบสนองการใชสมองซกซายและซกขวามาเปนหลกพจารณา ท าใหมการแบงวงลอแหงการเรยนรเปน 8 สวนยอย มการวางแผนจดกจกรรมเปน 8 ขนตอนเพอใหสามารถจดกจกรรมไดอยางหลากหลาย และยดหยนตอบสนองบทบาทและความตองการของสมองทงสองซกอยางสมดล ดงภาพประกอบ 4 ภาพประกอบ 4 ขนตอนของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ของ McCarthy โดยท R = กจกรรมทพฒนาสมองซกขวา, L = กจกรรมทพฒนาสมองซกซาย ทมา : สคนธ สนธพานนท (2558: 78)

1.4 ขนตอนการจดการเรยนร การจดการเรยนรทค านงถงรปแบบการเรยนรของนกเรยน 4 กลม กบพฒนาการ

สมองซกซายและสมองซกขวาอยางสมดล ซง Morris and McCarthy (1990: 4-23 อางถงใน ชยวฒน สทธรตน, 2552: 372-374) ไดก าหนดล าดบขนของการเรยนรแบบ 4 MAT โดยแบงวงลอ

ประสบการณตรง

การสงเกต การปฏบต

ความคดรวบยอด

8. ขนแลกเปลยนประสบการณเรยนรกบผอน (R)

1. ขนสรางคณคาและประสบการณของสงทเรยน (R)

7. ขน วเคราะหคณคาและ การประยกตใช (L)

2. ขนวเคราะหประสบการณ (L)

3. ขนปรบประสบการณเปน ความคดรวบยอด (R)

4. ขนพฒนาความคดรวบยอด (L)

6. ขนสรางชนงาน เพอสะทอนความ เปนตนเอง

(R) 5. ขน ลงมอปฏบต จากกรอบความคดทก าหนด (L)

15

กระบวนการเรยนรออกเปน 8 ขนตอน ดงมรายละเอยดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ดงน (สคนธ สนธพานนท, 2558: 76; เธยร พานช, 2542: 26-31)

นกเรยนแบบท 1 (Imaginative Learners) เรยนรจากประสบการณและการเฝา

สงเกตอยางไตรตรอง ขนท 1 (สมองซกขวา) การสรางประสบการณผสอนเรมตนจากการจด

ประสบการณใหนกเรยนเหนคณคาของเรองทเรยนดวยตนเอง ซงจะชวยใหนกเรยนสามารถตอบค าถามไดวา ท าไมตนจงตองเรยนรเรองน ผสอนกระตนความสนใจและแรงจงใจใหนกเรยนคดโดยใชค าถามทกระตนใหสงเกตหรอการออกไปปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมจรงของสงทเรยน

ขนท 2 (สมองซกซาย) การวเคราะหประสบการณหรอ สะทอนความคดจากประสบการณ ชวยใหนกเรยนเกดความตระหนกรและยอมรบความส าคญของเรองทเรยน ผสอนกระตนใหนกเรยนอยากรและสนใจในสงทเรยนโดยใหนกเรยนวเคราะหหาเหตผลใหฝกท ากจกรรมกลมอยางหลากหลาย เชน ฝกเขยนผงมโนมต (Concept Mapping) ชวยกนระดมสมอง และมการอภปรายรวมกน

นกเรยนแบบท 2 (Analytic Learners) เรยนรจากการสงเกต แลวน าไปสความคด รวบยอดกตอยาง

ขนท 3 (สมองซกขวา) การพฒนาประสบการณเปนความคดรวบยอดหรอแนวคด เมอนกเรยนเหนคณคาของ เรองทเรยนแลวผสอนจงจดกจกรรมการเรยนรทชวยใหนกเรยนสามารถสรางความคด รวบยอดขนดวยตนเอง ผสอนเนนใหนกเรยนไดวเคราะหอยางไตรตรอง น าความรทไดมาเชอมโยงกบขอมลทไดศกษาคนควาโดยจดระบบวเคราะห เปรยบเทยบกบการจดล าดบความสมพนธของสงทเรยน

ขนท 4 (สมองซกซาย) การพฒนาความรความคด เมอนกเรยนมประสบการณและเกดความคดรวบยอดหรอแนวคดพอสมควรแลวผสอนจงกระตนใหนกเรยนพฒนาความรความคดของตนใหกวางขวางและลกซงขนโดยการใหนกเรยนศกษาคนควาเพมเตมจากเหลงความรทหลากหลาย การเรยนรในขนท 3 และ 4 น คอการตอบค าถามทวา สงทไดเรยนรคออะไร ผสอนใหทฤษฎหลกการทลกซงโดยเฉพาะรายละเอยดของขอมลตาง ๆ เพอใหนกเรยนเขาใจและพฒนาความคดรวบยอดของตนในเรองทเรยน จงควรจดกจกรรมทใหนกเรยนคนควาหาความรจากใบความร แหลงวทยาการทองถน การสาธต การทดลอง ดวดทศน การใชหองสมด เปนตน

นกเรยนแบบท 3 (Commonsense Learners) สรางความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบต และสรางชน งานในลกษณะเฉพาะตว

ขนท 5 (สมองซกซาย) การปฏบตตามแนวคดทไดเรยนร ในขนนผสอนเปดโอกาสใหนกเรยนน าความรความคดทไดรบจากการเรยนรในชนท 3-4 มาทดลองปฏบตจรงและศกษาผลทเกดขน ผสอนใหนกเรยนปฏบตกจกรรมการทดลอง การสรปผลการท าแบบฝกหดทถกตอง ชดเจน ผสอนเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสยกอนปฏบตกจกรรม

16

ขนท 6 (สมองซกขวา) การสรางสรรคชนงานของตนเอง จากการปฏบตตามแนวคดทไดเรยนร ในขนท 5 นกเรยนจะเกดการเรยนรถงจดเดนจดดอยของแนวคด ความเขาใจแนวคดนนจะกระจางขน ในขนนผสอนควรกระตนใหนกเรยนพฒนาความสามารถของตนโดยการน าความรความเขาใจนนไปใชหรอปรบประยกตใชในการสรางชนงานทเปนความคดสรางสรรคของตนเอง ดงนนค าถามหลกทใชในขนท 5-6 กคอจะท าอยางไร ผสอนใหนกเรยนแสดงความสามารถของตนเองตามความถนดความสนใจเพอสรางสรรคชนงานของตนเอง เปนการแสดงถงความเขาใจในเนอหาวชาทเรยน ชนงานไดแก สมดภาพพรอมค าบรรยาย สงประดษฐ ภาพวาด นทาน แผนพบฯลฯ

นกเรยนแบบท 4 (Dynamic Learners) เรยนรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตในชวตจรง

ขนท 7 (สมองซกซาย) การวเคราะหผลงานและแนวทางในการน าไปประยกตใชเมอนกเรยนไดสรางสรรคชนงานของตนตามความถนดแลวผสอนควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงผลงานของตน ชนชมกบความส าเรจและเรยนรทจะวพากษวจารณอยางสรางสรรครวมทงรบฟงขอวพากษวจารณเพอการปรบปรงงานของตนใหดขนและการน าไปประยกตใชตอไป ผสอนใหนกเรยนวเคราะหชนงานของตนอธบายขนตอนการท างานอปสรรคในการท างานและวธการแกไขโดยบรณาการประยกตใชเพอเชอมโยงกบชวตจรงหรออนาคต อาจวเคราะหชนงานในกลมยอยหรอกลมใหญตามความเหมาะสม

ขนท 8 (สมองซกขวา) ขนแลกเปลยนประสบการณเรยนรกบผอน ขนนเปนขนของการขยายขอบขายของความรโดยการแลกเปลยนความรความคดแกกนและกนและรวมกนอภปรายเพอการน าการเรยนรไปเชอมโยงกบชวตจรงและอนาคต ค าถามหลกในการอภปรายกคอ ถา......จะน าไปใชอยางไร ซงอาจน าไปสการเปดประเดนใหมส าหรบนกเรยนในการเรมตนวฏจกรของการเรยนรในเรองใหมตอไป ผสอนใหนกเรยนน าผลงานของตนเองมาน าเสนอจดแสดงในรปแบบ ตาง ๆ เชนจดนทรรศการ จดปายนเทศโดยใหสมาชกกลมอนไดชนชมและผลดกนวพากษวจารณอยางสรางสรรคเปนการฝกใหนกเรยนรจกรบฟงความคดเหนผอน

บทบาทผสอนในการจดการเรยนการสอน ผสอนตองเตรยมตวสรางสรรคประสบการณของตนเองกอนน าไปสการอภปรายในเสยวแรกของการเรยนการสอนและตองปอนขอมลในเสยวทสอง สวนในเสยวท 3 ผสอนเปลยนบทบาทเปนผชวยชแนะ ชวยฝกฝนในสวนทจ าเปนตอการเรยนร ในเสยวสดทายผสอนจะเปนผซอมเสรมและเปนแหลงขอมลใหนกเรยนไดคนพบดวยตนเองจากการเรยนร

บทบาทของนกเรยนในการเรยนร เมอนกเรยนผานประสบการณครบวงจรการ-เรยนทกาวหนาตามธรรมชาตไดรบประสบการณความรแลวน าไปพฒนาความคด พสจนทฤษฎ ทดลอง น ามาเปนความคดรวบยอด น ามาประยกตกบประสบการณทคลายคลงกน ท าใหเกดการผสมผสานระหวางประสบการณเกากบประสบการณใหมซงจะสงผลตอความฉลาดรอบรยงขน

17

จากการสรปแนวคดจาก McCarthy เ พอใหการเตรยมตวของครผสอนสอดคลองกบการเรยนรของนกเรยน ซง ธตรตน วเชยรมงคล (2548: 35) ไดสรปบทบาทของครตอการจดการเรยนรในแตละสวน ดงน

สวนท 1 ครมบทบาทกระตนและสรางแรงจงใจใหนกเรยนเกดการใฝร มความสนใจตอประสบการณใหมทจะไดรบ โดยครจะตองใหเหตผลในการเรยนรตาง ๆ แกนกเรยน ซงบทบาทนจะประสบความส าเรจไดหากนกเรยนไดทราบเหตผลทแทจรง

สวนท 2 ครมบทบาทเปนผสอนและใหขอเทจจรง โดยตองหาวธการในการ-ถายทอดขอมลใหนกเรยนไดวเคราะหและสรางความคดรวบยอด

สวนท 3 ครมบทบาทเปนผใหค าแนะน าและอ านวยความสะดวก โดยการจดเตรยมอปกรณตาง ๆ เพอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตงาน และคอยเปนก าลงใจในการท างานใหแกนกเรยน

สวนท 4 ครมบทบาทเปนผประเมนและแกไข โดยครใหอสระแกนกเรยนใน การท างาน สงเสรมใหนกเรยนไดสรางสรรคผลงานอยางเตมท เปดโอกาสใหเกดการแลกเปลยนเรยนรกนอยางเตมท และจดใหมการประเมนผลงาน และแกไขผลงานรวมกนระหวางครและนกเรยน

จากบทบาทของครในแตละสวนจะเหนวา ครเปนเพยงผชวยเหลอ ชแนะ อ านวยความสะดวกแกนกเรยน โดยในสวนท 1 และ 2 ครอาจจะมบทบาทมากหนอย แตส าหรบสวนท 3 และ 4 ครจะตองลดบทบาทลงเพอใหนกเรยนไดแสดงศกยภาพของตนเองไดอยางเตมท และเกดการคนพบความรดวยตนเอง จากทกลาวมาขางตน สามารถสรปขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ดงตาราง 2

ตาราง 2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT (ดษฏ มชฌมาภโร, 2553: 145-146)

ขนตอนการจดการเรยนร แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 1 สรางประสบการณ เปนการกระตนความสนใจและแรงจงใจใหนกเรยนคด มองเหนคณคาของเรองทจะเรยน

ผสอนกระตนความสนใจและแรงจงใจใหนกเรยนคดโดยใชค าถามกระตนใหนกเรยนเหนคณคาเรองทเรยนดวยตนเอง

ขนท 2 วเคราะหประสบการณ เปนขนทนกเรยนวเคราะหหาเหตผล ท ากจกรรมกลม การอภปรายกลม เพอใหเกดความตระหนกและยอมรบความส าคญของเรองทเรยน

ผสอนเปดโอกาสใหนกเรยนไดวเคราะหหาเหตผล ท ากจกรรมกลมอยางหลากหลาย ชวยกนอภปราย ท าใหนกเรยนเกดความระดบและยอมรบความส าคญของเรองทจะเรยน

18

ตาราง 2 (ตอ) ขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT (ดษฏ มชฌมาภโร, 2553: 145-146)

ขนตอนการจดการเรยนร แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 3 ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด เปนขนทนกเรยนไดวเคราะหเชอมโยงความรทไดจากการศกษาคนความาปรบเปนความสมพนธเพอสรางความคดรวบยอด

ผสอนใหนกเรยนไดวเคราะหไตรตรองน าความรมาเชอมโยงกบขอมลทไดศกษาคนควา เพอสรางความสมพนธและสรางกรอบของความคดรวบยอดของเรองทเรยน

ขนท 4 พฒนาความคดรวบยอด เปนขนทนกเรยนไดพฒนาความคดรวบยอดโดยการศกษาคนควาเพอขยายความคดใหกวางขวางและลกซงในการพฒนาความคดรวบยอดของตนเอง

ผสอนใหทฤษฎหรอขอมลทมรายละเอยดใหนกเรยนใหพฒนาความคดรวบยอดของตนเองโดยกระตนใหนกเรยนไดศกษาคนควาอยางกวางขวางและลกซงในการพฒนาความคดรวบยอด

ขนท 5 ลงมอปฏบตจากกรอบแนวคดทก าหนด เปนขนทนกเรยนน าความรความคดทไดรบการเรยนรมาทดลองใชปฏบตจรงเพอตรวจสอบและสรปผลทไดจากการลงมอปฏบต

ผสอนควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดน าความรความคดทไดเรยนรมาใชทดลองปฏบตจรงและเปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถามขอสงสยกอนปฏบตกจกรรมของนกเรยน

ขนท 6 สรางชนงานเพอความเปนตนเอง เปนขนทนกเรยนไดพฒนาสรางสรรคชนงานแสดงความรความเขาใจในเนอหาทเรยนไปใหเปนเปนรปธรรมในรปแบบตาง ๆ ตามความถนดของตนเอง

ผสอนเปดโอกาสใหนกเรยนไดพฒนาโดยแสดงความสามารถของตนเองเพอสรางสรรคชนงานเพอแสดงความเขาใจในเนอหาทเรยนใหเหนเปนรปธรรมในรปแบบตาง ๆ

ขนท 7 วเคราะหคณคาและการประยกตใช เปนขนทนกเรยนไดวเคราะหชนงาน ชนชมกบความส าเรจและวพากษวจารณอยางสรางสรรคเพอปรบปรงชนงานของตนใหดขนและน าไปประยกตใชตอไป

ผสอนใหนกเรยนไดวเคราะหชนงาน ความรความเขาใจในเนอหาทเรยนโดยชนชมกบความส าเรจและวพากษวจารณอยางสรางสรรคเพอปรบปรงงานของตนใหดขนและน าไปประยกตใชตอไป

ขนท 8 แลกเปลยนประสบการณกบผอน เปนขนทนกเรยนไดขยายความรโดยการแลกเปลยนประสบการณความรความคดแกกนและการใชการอภปรายการเพอเชอมโยงกบชวตจรงของนกเรยน

ผสอนใหนกเรยนไดแลกเปลยนความรความคดแกกนและกนและรวมกนอภปรายเพอน าไปเชอมโยงกบชวตจรงโดยนกเรยนควรรบฟงการวพากษวจารณอยางสรางสรรคยอมรบความคดเหนของผอน

19

1.5 กระบวนการเรยนตามการจดการเรยนรแบบ 4 MAT สคนธ สนธพานนท (2558: 79-80) ไดกลาวถงกระบวนการเรยนตามการจดการ

เรยนรแบบ 4 MAT วาเรมตนจากการใชสมองซกขวาใชความรสกรบรประสบการณเกยวกบสงทจะเรยนและมจนตนาการเกยวกบสงนน ในขนสดทายกเปนกจกรรมของการใชสมองซกขวาเชนกน แตความรสกทแตกตางกนเนองจากผานกระบวนการแสวงหาความรทกษะความคดและเพอสรางผลงานจากการเรยน รดวยตนเองภายใตการพฒนาสมองแตละซกคอ ขวา-ซาย-ขวา-ซาย-ซาย-ขวา-ซาย-ขวา

เธยร พานช (2544:31-32) ไดกลาววา ในการเรยนตามแบบ 4 MAT นกเรยนแตละแบบตองใชสมองทงซกซายและซกขวาสลบกนไป โดยเรมตนดวยการใชสมองซกขวาเพอใหเกดภาพรวมกอนในขนท 1 จากนนจงเปนหนาทของสมองซกซายเมอพดถงรายละเอยดของเนอหา และจบลงดวยภาพรวมอกครงหรอดวยการใชสมองซกขวานนเอง โดยใชหลกการทวา กจกรรมการสอนทงหมดจะแบงออกเปน 2 ประเภท คอ กจกรรมทเนนรายละเอยด และกจกรรมประเภทสรางสรรค ซงจะไมเปนอปสรรคตอการใช 4 MAT ในการจดการเรยนการสอน

1.6 ประโยชนของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

สนย เหมะประสทธ (2543: 46-47) กลาวถงขอดของการจดการเรยนรดวยกจกรรม 4 MAT วาสามารถพฒนานกเรยนในดานตาง ๆ ทงในดานของความฉลาดทางอารมณ ไดแก ทกษะการกบอารมณของตนเอง ทกษะการสรางแรงจงใจ และทกษะทางดานการสอสาร เพราะการจดการเรยนรดวยกจกรรม 4 MAT ท าใหนกเรยนรจกการท างานเปนกลม กลาซกถาม กลาแสดงความคดเหน สวนในดานของความฉลาดทางจรยธรรม ไดแก การรจกแบงปน ความตรงตอเวลา การมจตสาธารณะ เหนประโยชนสวนรวมเปนสงส าคญ ซ งจะท าใหนกเรยนเกดความสามคครวมมอกนท างานกลมใหประสบผล ส าเรจ และในสวนของความฉลาดทางปญญา ไดแก การพฒนาและประยกตใชมโนทศน การพฒนาทกษะดานการคด เชน การวางแผน การคดวเคราะห การท างานอยางเปนระบบ เปนตน

สคนธ สนธพานนท (2558: 80) ไดสรปประโยชนของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดดงน

1) นกเรยนไดพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาอยางสมดล 2) นกเรยนมประสบการณตรงในการแสวงหาความรดวยตนเอง รจกการท างาน

รวมกนเปนกลม ฝกความเปนประชาธปไตยรจกรบฟงและยอมรบความคดเหนผอน 3) นกเรยนไดฝกทกษะการคดและการตดสนใจในการท ากจกรรมตาง ๆ ได

แสดงออกซงเปนความคดสรางสรรค 4) นกเรยนมความสขในการเรยนรจากการสรางชนงานตาง ๆ ดวยตนเอง มความ

ภาคภมใจในความส าเรจของตนเอง

20

1.7 ขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ธตรตน วเชยรมงคล (2548: 35 อางถงใน ลลาวด วชโรบล, 2553: 68) ไดกลาวถง

ขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT คอ การใชเวลาในการเรยนรคอนขางมาก และตองจดกจกรรมทหลากหลาย และสอดคลองกบความสนใจของนกเรยน และการพฒนาสมองแตละซก จงท าใหตองมการวางแผนการจดการเรยนรอยางเปนระบบ การจดการเรยนรตามรปแบบน จะไมประสบความส าเรจหากนกเรยนไมมความรบผดชอบในการเรยนร และครไมมความเขาใจในความถนดของนกเรยน

สคนธ สนธพานนท (2558: 80) ไดสรปขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดดงน

1) ผสอนตองวางแผนการจดกจกรรมอยางหลากหลาย เพอใหนกเรยนไดใชทกษะ ในการพฒนาสมองและการสรางสรรคชนงาน

2) ผสอนตองตดตามการเขารวมกจกรรมของนกเรยนอยางสม าเสมอ และคอยชแนะนกเรยนบางคนหรอบางกลมทไมสามารถพฒนาตนไดเทาเทยมกบเพอน

3) ใชเวลาหรอจ านวนชวโมงในการจดกจกรรมจ านวนมาก ใชเวลาหลายชวโมง ผสอนจงควรระบเวลาแตละชวโมงใหชดเจน 2. ผลสมฤทธทางการเรยน

2.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถ ความส าเรจและสมรรถภาพดาน

ตาง ๆ ของนกเรยนทไดจากการเรยนร อนเปนผลมาจากการเรยนการสอน การฝกฝนหรอประสบการณของแตละบคคลซงสามารถวดไดจากการทดสอบดวยวธการตาง ๆ (สมพร เชอพนธ 2547: 53)

ผลสมฤทธทางการเรยน (Learning Achievement) เปนผลทเกดจากปจจยตาง ๆ ในการจดการศกษา นกการศกษาไดใหความส าคญกบผลสมฤทธทางการเรยน และเน องจากผลสมฤทธทาง การเรยนเปนดชนประการหนงทสามารถบอกถงคณภาพการศกษา ดงท Anatasi (1970: 107 อางถงใน ปรยทพย บญคง, 2546: 7) กลาวไวพอสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน มความสมพนธกบองคประกอบ ดานสตปญญา และองคประกอบดานทไมใชสตปญญา ไดแก องคประกอบดานเศรษฐกจ สงคม แรงจงใจ และอน ๆ

Eysenck, Arnold และ Meili (อางถงใน ปรยทพย บญคง , 2546: 7) ได ใหความหมายของค าวา ผลสมฤทธ หมายถง ขนาดของความส าเรจทไดจากการท างานทตองอาศยความพยายามอยางมาก ซงเปนผลมาจากการกระท าทตองอาศยทงความสามารถทงทางรางกายและทางสตปญญา

ไพศาล หวงพานช (2536: 89) ทใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถง คณลกษณะและความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอนเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนทเกดขนจากการฝกอบรมหรอการสอบ จงเปนการตรวจสอบ

21

ระดบความสามารถของบคคลวาเรยนแลวมความรเทาใด สามารถวดไดโดยการใชแบบทดสอบตาง ๆ เชน ใชขอสอบวดผลสมฤทธ ขอสอบวดภาคปฏบต

ทศนา แขมมณ (2545: 10) กลาววา ผลสมฤทธ คอ การท าใหส าเรจ หรอประสทธภาพทางดานการกระท าในทกษะทก าหนดใหหรอดานความร สวนผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง การเขาถงความร การพฒนาทกษะในดานการเรยน ซงอาจพจารณาจากคะแนนสอบทก าหนดใหคะแนนทไดจากงานทครมอบหมายใหหรอทงสองอยาง

ผลสมฤทธทางการเรยนจงหมายถง ความรหรอทกษะทนกเรยนแสดงออกมาจากการไดรบการจดการเรยนการสอน ซงอาจจะสามารถวดโดยการทดสอบหรอจากการใหคะแนน ของครผสอน ดงนนผลสมฤทธทางการเรยนจงเปนขนาดของความส าเรจทไดจากการเรยนโดยอาศยความสามารถเฉพาะตวบคคล ซงในการวจยครงน ผวจยวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ซงนกเรยนจะตองมความรความเขาใจในเรองทเรยนแลวแสดงออกมาในรปของคะแนนผลสมฤทธเพอประเมนการเรยนรของนกเรยนได

2.2 การประเมนผลสมฤทธทางการเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนอาจไดจากกระบวนการทไมตองอาศยการทดสอบ เชน การสงเกต หรอการตรวจการบาน หรออาจไดในรปของเกรดจากโรงเรยน ซงตองอาศยกระบวนการทซบซอน และระยะเวลานานพอสมควร หรออาจไดจากการวดแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทวไป การประเมนผลสมฤทธทางการเรยน ผสอนจะตองค านงถงความเหมาะสมทงในดานของเวลาทใชและรปแบบของการประเมน (ชนาธป พรกล, 2545: 94-95) เครองมอทใชในการประเมนการเรยนรหรอผลสมฤทธทางการเรยน เชน แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสมภาษณ และแบบสงเกต ซงเครองมอเหลานใชวดความร ทกษะ และคณลกษณะของนกเรยน เพอดการเปลยนแปลงพฤตกรรมใหเปนไปตามเกณฑทก าหนด (ประสาท เนองเฉลม , 2558: 303) ในการศกษาครงนผวจยเลอกใชแบบทดสอบเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกร-สตว พสณ ฟองศร (2552: 112-115) ไดมการแบงประเภทของแบบทดสอบตามเกณฑการแบงถง 8 เกณฑ ดงน

1) แบงตามเกณฑจดประสงคในการวด - แบบสอบองเกณฑ (Criterion-Referenced Test) ใชวดความร เพอทราบวานกเรยนมทกษะตามเนอหาเปนไปตามเกณฑทก าหนดหรอไม ซงถาไมเปนไปตามเกณฑทคาดหวงกจะน าไปสการปรบปรงซอมเสรมตอไป - แบบสอบองกลม (Norm-Referenced Test) ใชวดความรความสามารถของนกเรยน เพอจ าแนกวานกเรยนอยในระดบใดของนกเรยนทงหมดในหองเรยน

2) แบงตามเกณฑเวลาสอบ - แบบสอบวดความเรว (Speed Test) ใชวดวานกเรยนสามารถตอบค าถามไดทนตามเวลาทก าหนดหรอไม โดยมขอสอบหลายขอ แตก าหนดเวลาในการตอบนอย โดยค าถามของขอสอบจะคอนขางงาย

22

- แบบสอบวดความสามารถ (Power Test) แบบสอบประเภทนไมเนนเวลาแตเนนความสามารถ นนคอ ถามความรความสามารถกตอบไดทน ถาไมรหรอขาดความสามารถใชเวลานานเทาไรกตอบไมได

3) แบงตามเกณฑจ านวนผสอบ - แบบทดสอบเดยว (Individual Test) ใชกบผสอบครงละ 1 คน อาจเปนการสอบซอมเสรม หรอสอบปากเปลา เปนตน - แบบทดสอบกลม (Group Test) ใชกบผสอบครงละหลาย ๆ คนพรอมกน ซงมกเปนการสอบปกต หรอสอบแขงขนตาง ๆ

4) แบงตามเกณฑวธการตอบ - แบบใหเขยนตอบ (Paper pencil Test) ใชในการสอบของสถานศกษา หรอการสอบแขงขนทมผเขาสอบจ านวนมาก - แบบปฏบต (Performance Test) เปนการสอบเกยวกบทกษะตาง ๆ ทงกระบวนการ ผลผลต หรอชนงาน - แบบปากเปลา (Oral Test) เปนการสอบครงละคน เชน สอบสมภาษณ และการแสดงวสยทศนของผบรหารเพอเขารบต าแหนง เปนตน - แบบใชคอมพวเตอร (Computer Test) คลายกบการเขยนตอบ แตเปนการใชคอมพวเตอรแทนกระดาษ ดนสอ ปากกา เชน การสอบ TOEFL หรอการสอบเยยวยาในการสอบเลอนวทยฐานะของคร เปนตน

5) แบงตามเกณฑลกษณะการใช - แบบสอบยอย (Formative Test) เปนการสอบยอยตามเนอหาแตละสวน ให

ทราบวาบรรลจดมงหมายหรอไม เพอจะน าผลไปปรบปรงการเรยนการสอน หรอหาประสทธภาพของนวตกรรม สอทใชสอนเปนตน

- แบบสอบรวม (Summative Test) เปนการสอบเพอวดความรของเนอหาทงหมด เพอตดสนวามความรเพยงใด เชน การสอบปลายภาค หรอการสอบวดคณสมบตของนกศกษา ปรญญาเอก (Qualify Examination) เปนตน

6) แบงตามเกณฑของสงทวด - แบบทดสอบวดความร (Achievement Test) หรอเรยกกนทวไปวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธ ซงมการใชแพรหลายมากทสด ไมวาจะเปนการวจย การประเมน โดยเฉพาะอยางยงในการเรยนการสอน ซงเปนการวดความร เนอหาทสอนหรออบรม เพอตดเกรดหรอตดสนผล - แบบทดสอบวดความถนด (Aptitude Test) หรอเรยกวา “แบบวดแวว” ซงแบงยอยออกเปน 2 แบบ คอ แบบแรกเปนแบบวดความถนดทางการเรยน (Scholastic Aptitude Test) ซงวดเกยวกบความสามารถดานภาษา การจ าแนกการอปมาอปมย การสรปความ จ านวน และมตสมพนธ เปนตน แบบทสองเปนแบบวดความถนดเฉพาะ (Specific Aptitude Test) ใชวดความสามารถเฉพาะดานตาง ๆ เชน กลไก เสมยน ดนตร และศลป เปนตน เพอใหทราบความถนดในการประกอบวชาชพ

23

- แบบทดสอบวนจฉย (Diagnostic Test) ซงวดเกยวกบความบกพรองการเรยนร ไดแก แบบทดสอบวนจฉยวดความบกพรองในการเรยนร เชน แบบสอบวนจฉยวดความบกพรองในการคดค านวณ ท าใหทราบวามขอบกพรองอยางไรบางเพอจะไดแกไขขอบกพรองได - แบบทดสอบวดความพรอม (Readiness Test) ซงวดความพรอมของนกเรยนดาน ตาง ๆ เชน ดานสมอง ทกษะ หรอกลไกทางรางกาย เพอใหทราบวานกเรยนมความพรอมทจะเรยนรแลวหรอยง

7) แบงตามเกณฑความเปนมาตรฐาน - แบบสอบมาตรฐาน (Standardized Test) เปนการสอบทผานการสราง การทดลองใช วเคราะห ปรบปรง เพอพฒนาคณภาพงาน เปนแบบสอบมาตรฐานทมกสรางโดยหนวยงานในลกษณะของผเชยวชาญดานสาขาตาง ๆ - แบบสอบทครสราง (Teacher-Made Test) การใชชอวา แบบสอบทครสรางนน เนองจากสวนใหญแลวครจะเปนผออกขอสอบในการเรยนการสอน หรออาจจะเปนบคคลอนกไดทสรางแบบทดสอบขนมาเพอวตถประสงคทตงไว ซงในทนหมายถงนกวจยหรอนกประเมนนนเอง

8) แบงตามเกณฑการตอบ - แบบสอบอตนย (Subjective Test) หรออาจเรยกวา “แบบสอบความเรยง” (Essay Test) เปนแบบสอบทก าหนดค าถามใหผสอบตอบในลกษณะการบรรยายหรอเขยนตอบ เพอวดความรขนสง ๆ - แบบสอบปรนย (Objective Test) หรออาจเรยกวา “แบบตอบสน ๆ” (Short Answer) ซงแบงยอยไดเปน 4 ชนด คอ แบบถก-ผด (True-Fault) แบบเตมค า (Completion) แบบจบค (Matching) และแบบเลอกตอบ (Multiple choice) แบบทดสอบแตละประเภทตามเกณฑการแบงขางตน อาจมการแบงในรปแบบอน ทงนขนอยกบการใชเกณฑของแตละคน ซงมแบบทดสอบหลายประเภททเปนแบบทดสอบชดเดยวกนแตการใชเกณฑในการแบงและการเรยกชอตางกน โดยในการวจยครงน ผวจยเลอกใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการแบบสอบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก 2.3 คณลกษณะทดของแบบทดสอบ คณลกษณะทดของขอสอบมหลายประการ ซงนกการศกษาหลายทานไดกลาวไว ดงน (ราตร นนทสคนธ, 2555: 87)

2.3.1 ความเชอมน (Reliability) หมายถง คณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถวดแลวไดผลคงเดม ไมวาจะน ามาใชวดกคร งกตาม เชน ผสอบคนหนงสอบไดคะแนนสงในการสอบครงแรก เมอใหสอบดวยแบบทดสอบเดมอกครงควรไดคะแนนสงดวยคณลกษณะดานความเทยงของแบบทดสอบนจะมปจจยตาง ๆ ทมอทธพลท าใหคาความเชอมนของแบบทดสอบต าได เชน จ านวนขอสอบนอย ขอสอบในแบบทดสอบไมไดวดคณลกษณะเดยวหรอไมมความเปนเอกพนธ (Homogeneity) ขอสอบทมคาอ านาจจ าแนกต า ขอสอบทงายมากและยากมาก ๆ ขอสอบทมความเปนปรนยต า กลมผสอบทมความสามารถใกลเคยงกน ระดบความสามารถเฉลยของกลมผตอบทสงและต ากวาปกต และเวลาทใชในการท าแบบทดสอบมากเกนไป เปนตน

24

2.3.2 ความเทยงตรง (Validity) หมายถง แบบทดสอบนนใหผลการวดไดตรงคณลกษณะของสงทตองการวดตามจดมงหมายทตองการความเทยงตรงของแบบทดสอบน อาจพจารณาไดหลายลกษณะดงน ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content validity) หมายถง คณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถวดเนอหาครบถวนครอบคลมตามจดมงหมายทก าหนดไวในหลกสตร และเปนตวแทนทดของเนอหาทตองการวด ความเทยงตรงประเภทนมความจ าเปนมากส าหรบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนซงสามารถตรวจสอบไดกบตารางวเคราะหหลกสตร ความเทยงตรงเชงโครงสราง (Construct validity) หรอความเทยงตรงตามทฤษฎ หมายถง คณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถวดไดผลตรงหรอสอดคลองกบทฤษฎของสงทวดครงนน ความเท ย งตรง เช งพยากรณ (Predictive validity) หมายถ ง คณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถท านายความสามารถ หรอความส าเรจในอนาคตได ความเทยงตรงประเภทนจ าเปนมากส าหรบแบบทดสอบวดความถนด หาไดโดยใหท าแบบทดสอบแลวรอเวลาใหผานไประยะหนงตอจากนนใหผสอบท าแบบทดสอบวดความถนดอกครงหนง แลวน าผลจากการตอบทง 2 ครงมาหาคาความสมพนธระหวางคะแนนการสอบทง 2 ครง หรออาจหาคาความสมพนธระหวางการตอบแบบทดสอบวดความถนดกบผลสมฤทธของนกเรยนในระยะตอมา คว าม เท ย งตร งตามสภาพ ( Concurrent validity) หมายถ ง คณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถวดความสามารถหรอคณลกษณะตาง ๆ (Traits) ไดตามสภาพทแทจรงของบคคล เชน ผทมความสามารถในเรองนนสงกตองท าแบบทดสอบวชานนไดคะแนนสง คณลกษณะดานความเทยงตรงของแบบทดสอบนมปจจยหลายอยางทมผลท าใหคาความเทยงตรงของแบบทดสอบต า เชน ปจจยทเกดจากตวแบบทดสอบ การจดการเรยนการสอน การด าเนนการสอบและการตรวจใหคะแนนตวผเขาสอบเอง และปจจยทเกดจากลกษณะของกลมผสอบทแตกตางกน

2.3.3 ความยาก (Difficulty) หมายถง คณลกษณะของขอสอบทมคาความยากงายเหมาะสมกบเนอหา นนคอจะมผเขาสอบประมาณครงหนงของจ านวนทงหมดตอบถกคาความยากทใชไดจะมคา ระหวาง .20 - .80

2.3.4 อ านาจจ าแนก (Discrimination) หมายถง คณลกษณะของขอสอบทสามารถแสดงความแตกตางของสงทตองการวดได เชน ผลการวดสามารถแยกนกเรยนเกงและนกเรยนออนไดถกตอง ซงคาอ านาจจ าแนกทเหมาะสมของขอสอบนนสามารถค านวณได คาทใชได มคาระหวาง .20 - 1.00

2.3.5 ความเปนปรนย (Objectivity) หมายถง คณลกษณะของแบบทดสอบทอานแลวสามารถเขาใจไดตรงกน ใหคะแนนไดตรงกนและแปลความหมายของคะแนนไดตรงกน นนคอขอค าถามของแบบทดสอบตองชดเจนไมก ากวม มวธการใหคะแนนทเปนระบบอยางมหลกเกณฑ คอ ถามไดเจาะจง และถามใหลกๆ ดงน

25

ถามไดเจาะจง (Definite) หมายถง แบบสอบทเขยนขอค าถามไดชดเจน โดยถามใหเจาะจงลงไปวาถามอะไร โดยไมควรตงค าถามทคลมเครอหรอวกวน เพราะจะท าใหนกเรยนสบสนกบขอค าถามทครตงขน ซงมผลท าใหขอสอบขาดความเปนปรนยไปดวย

ถามใหลก ๆ (Searching) หมายถง แบบทดสอบฉบบนนตองประกอบดวยขอสอบถามพฤตกรรมความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคาอยางเหมาะสมสอดคลองกบพฤตกรรมทก าหนดไวในหลกสตร ไมถามเฉพาะความรความจ าเพยงอยางเดยว เพราะจะมผลตอความเทยงตรงเชงโครงสรางทนท

2.3.6 ยตธรรม (Fairness) หมายถงแบบทดสอบนนตองไมประกอบดวยขอสอบทเปดโอกาสใหผเขาสอบคนในคนหนงเดาไดถก และตองไมเปดโอกาสใหผสอบทไมรจรงท าคะแนนไดมาก ดงนนแบบทดสอบทมความยตธรรมจะตองสรางขอสอบตามหลกการเขยนขอสอบทด และตองครอบคลมหลกสตรทงหมด

2.3.7 ค าถามมลกษณะยวย (Challenge) และเปนตวอยางทด (Exemplary) หมายถง แบบทดสอบนนประกอบดวยขอสอบทมลกษณะทาทายใหอยากท าขอสอบและเปนตวอยางทด เชน เรยงขอจากงายไปยาก หรอขอสอบทถามแบบสถานการณ ถามเรองทนาสนใจ ถามเรองทเปนแบบอยางในทางด

2.3.8 มประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง แบบทดสอบนนสามารถน าไปใชไดงาย ไมยงยาก ไมสนเปลองเวลา เงนและแรงงานมาก และสามารถน าผลการสอบไปใชไดอยางคมคา เชน ถามไดครอบคลม ไมถามตามต ารา ถามในสงทส าคญ การพมพตองอานงายชดเจน เวลาทก าหนดใหตองเหมาะสม การด าเนนการสอบเปนไปอยางมระเบยบ การตรวจเปนปรนย เปนตน

2.4 ขอสอบแบบเลอกตอบ (Multiple choice Test)

ขอสอบแบบเลอกตอบ (Multiple choice Test) หรอเรยกวา ขอสอบหลายตวเลอก เปนขอสอบทนยมใชกนอยางกวางขวาง เปนขอสอบทใหผตอบเลอกค าตอบจากตวเลอกทก าหนดให ซงขอสอบแบบเลอกตอบประกอบดวยสวนของตวค าถาม ( stem) และตวเลอก (alternative) ซงนยมใช 3-6 ตวเลอก ซงในตวเลอกจะมตวเลอกทถกเพยงตวเลอกเดยวซงเปน “ตวค าตอบ” (Answer key) สวนตวเลอกทเหลอจดวาเปน “ตวลวง” (discrimination) (ศรชย กาญ-จนวาส, 2556: 197)

2.4.1 รปแบบค าถามของขอสอบแบบเลอกตอบ ขอสอบแบบเลอกตอบสามารถสรางโดยมรปแบบค าถาม (ศรชย กาญจนวาส , 2556: 197) ดงน

1. แบบค าถามเดยว (Single Question) เปนขอความเรองเดยวโดยเฉพาะ แตละขอค าถามมความสมบรณในตวเอง ไมตองอาศยตวเลอกจากขออน ซงรปแบบของค าถามเดยวอาจใหเลอกค าตอบถก (Correct answer) ใหเลอกค าตอบผด (Incorrect answer) ใหเลอกค าตอบทดทสด (Best answer) หรอแบบใหเรยงล าดบค าตอบ

2. แบบตวเลอกคงท (Constant Choice Question) เปนแบบทก าหนดตวเลอกใหชดหนงส าหรบตอบค าถามหลาย ๆ ขอ โดยขอค าถามจะถามครอบคลมในเรอง

26

เดยวกนหรอเกยวกนเปนลกษณะท านองเดยวกน โดยใชชดตวเลอกชดเดยวในการตอบค าถามแต-ละขอ

3. แบบสถานการณ (Situation Question) เปนขอสอบทอาจใชสถานการณหรอบทความขนมาเปนตวเรอง หรอเปนการก าหนดขอความ ภาพหรอตารางตวเลขใหนกเรยนพจารณาแลวตงค าถามเกยวกบขอความหรอภาพหรอตารางตวเลขทก าหนดใหนน อาจเปนการถามเกยวกบการอานแผนภม ตาราง หรอกราฟ การตความหมาย การวเคราะหแนวโนม เปนตน ในการวจยครงน ผวจยเลอกใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาเรอง อาณาจกรสตว ซงเปนขอสอบแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ โดยวดพฤตกรรมดานพทธพสยของ Bloom ซงมล าดบ 6 ขน คอ ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช วเคราะห สงเคราะห และประเมน โดยผวจยจะวดนกเรยนใน 4 ระดบ คอ ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช และการวเคราะห 3. ความคงทนในการเรยนร

การเรยนรและการจ าไมสามารถแยกออกจากกนได ถาจะทดสอบวานกเรยนไดเกดการเรยนรหรอไม จะมความจ ารวมอยดวยทกครง อาจกลาวไดวาการทดสอบความจ ากคอการทดสอบวาผลของการเรยนรจะยงคงอยหรอไม ซงความจ าถอเปนพฤตกรรมภายใน ซงเกดขนภายในจตใจเชนเดยวกบความรสก การรบร ความชอบ การจนตนาการ และการทจะจดจ าสงทไดเรยนมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบกระบวนการเรยนร (รนดา ปะนะสนา, 2548: 50)

3.1 ความหมายของการเรยนร และความคงทนในการเรยนร อเนกกล กรแสง (2514: 210) กลาววา ความคงทนในการเรยนรหรอความจ า

(Remembering) หมายถง ความสามารถในการแสดงใหรวาไดเรยนรสงใดมาแลวบาง ซงความจ าและการเรยนรมความเกยวของกนอยเสมอ เพราะหากเราจ าบทเรยนทไดเรยนรผานมาแลวไมไดเลยกเปรยบเสมอนวาเราไมไดเรยนรสงนนมากอน

สรางค โควตระกล (2544: 185) ใหความหมายของการเรยนรวา การเรยนรเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมซงเปนผลเนองมาจากประสบการณทมนษยมปฏสมพนธกบสงแวดลอม หรออาจเกดขนจากการฝกฝน รวมทงการเปลยนแปลงของปรมาณความรในตวนกเรยน

ทศนา แขมมณ (2545: 1) ไดกลาววา การเรยนรครอบคลมการเรยนร 2 ลกษณะ คอ การเรยนรในแงของ “กระบวนการเรยนร” และการเรยนรในแงของ “ผลการเรยนร” ซงในทนผวจยจะกลาวถงความหมายในลกษณะผลการเรยนร ซงทศนา แขมมณ ไดอธบายวา การเรยนรในลกษณะของผลการเรยนร ไดแก ความรความเขาใจในสาระตาง ๆ ความสามารถในการกระท า การใชทกษะกระบวนการตาง ๆ รวมทงความรสกหรอเจตคตอนเปนผลทเกดขนจากกระบวนการเรยนรหรอการใชวธการเรยนร

27

Adam (1969: 9; อางถงใน ศรพร กยกระโทก, 2551: ออนไลน) กลาววา ความคงทนในการเรยนร คอ การคงไวซงผลการเรยน หรอความสามารถทจะระลกไดตอสงเราทเคยเรยน หรอเคยมประสบการณการรบรมาแลว หลงจากทไดทงระยะไวระยะหนง

พระพล ศรวงศ (2554: ออนไลน) ไดใหความหมายของความคงทนในการเรยนรวา ความคงทนในการเรยนร หมายถง ปรมาณ ความรในการเรยนทนกเรยนยงสามารถระลกไดจากคะแนนตอบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนภายหลงการทดสอบ 2 สปดาห หรอมากกวา 2 สปดาห

กลาวโดยสรป ความคงทนทางการเรยนร หมายถง การคงไวซงปรมาณของสงทไดเรยนร เปนความสามารถในการแสดงใหรวาไดเรยนรสงใดมาแลวบาง หรอความสามารถทจะระลกไดตอสงเราทเคยเรยนหรอเคยมประสบการณหลงจากทไดทงระยะไวระยะหนง หรออาจกลาวไดวา ความคงทนในการเรยนร กคอ การจ านนเอง ดงท สรางค โควตระกล (2544: 250) ไดใหค าจ ากดความของความจ าไววา คอ ความสามารถทจะเกบสงทเรยนรไวไดเปนเวลานานและสามารถคนความาใชหรอระลกได ดงนน ความคงทนในการเรยนรวชาชววทยา เรองอาณาจกรสตว หมายถง การคงไวซงปรมาณสงทไดเรยนร ซงสามารวดไดโดยคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทแสดงถงความสามารถในการระลกไดตอสงทเรยนรมาแลว โดยเวนระยะเวลาประมาณ 2 สปดาห

3.2 ความจ าและการลม การจ าจะมสวนชวยใหการเรยนรประสบผลส าเรจไดอยางรวดเรวและเรยนรไดด

สวนการลมจะเปนอปสรรคอนส าคญเพราะจะท าใหการเรยนรไมเกดขน เปนทนาสงเกตวาทงการจ าและการลมจะเปนสงทเกดขนเสมอ ๆ ในการเรยนร ลกษณะการจ าเกดขนไดหลายลกษณะ เมอมการเรยนรหรอมการรบรใด ๆ ไปแลว แมวาสงนนจะเกดขนเปนระยะเวลาหลายปกยงคงสามารถจดจ าเหตการณนนได สวนการลมเปนอปสรรคส าคญท าใหนกเรยนไมเกดการเรยนร ซงอาจมาจากสาเหตหลายประการ เชน การลมเพราะการเกบกดในสงทไมปรารถนาจะจดจ า จนในทสดท าใหเกดการลม หรอบางครงเกดการลมไดเพราะการไมไดใช นอกจากนยงเกดมาจากการเรยนรเดมไปขดขวางการเรยนรใหมหรอการเรยนรใหมไปขดขวางการเรยนรเดม (อาร พนธมณ, 2535: 91)

3.2.1 กระบวนการพนฐานของความจ า ความจ าประกอบดวยสวนประกอบ 4 อยาง คอ เรมดวย (1) การเรยนรและ

ประสบการณเ พอจะไดรบขอมลตาง ๆ (2) การเกบ (retention) การเกบสงท เรยนรและประสบการณไว (3) การระลกไดซงความรและประสบการณ (4) สามารถเลอกขอมลขาวสารหรอความรทมมาใชไดเหมาะสมกบสถานการณและเวลา ซงนกจตวทยาดานพทธปญญาไดแบงความจ าออกเปน ความจ าระยะสน (Short Term Memory: STM) และความจ าระยะยาว (Long Term Memory: LTM) โดยไดอธบายกระบวนการพนฐานของความจ า ดงภาพประกอบ 5

28

ภาพประกอบ 5 กระบวนการพนฐานของความจ า ทมา: Atkinson & Shifrin (1971; อางถงใน สรางค โควตระกล, 2544: 250)

จากภาพประกอบ 5 แสดงใหเหนวา กอนทจะสามารถคนคนขอมลมาใชไดจะตองเรมดวยการเขารหสสงทเรยนรหรอประสบการณ ซงอาจจะไดจากสงเราจากการไดยน ไดเหน การเขาใจความหมายและการจดระเบยบแบบแผน น าไปสกระบวนการขนท 2 คอ การเกบไวในความจ าระยะยาว และขนสดทาย คอ กระบวนการทคนคนขอมลทเกบไวในความทรงจ าระยะยาวมาใช ซงบางความจ าสามารถดงมาใชไดเรว แตบางความจ าตองพยายามทจะระลก บางครงจ าเปนจะตองใชเครองชแนะ

Gagne (1976; อางถงใน จราพร สขกรง, 2553: 26) ไดอธบายขนตอนของกระบวนการเรยนรและการจ าไว 8 ขนตอน ตามล าดบ ดงน 1) การจงใจ (motivation) เปนการจงใจใหนกเรยนอยากเรยนร 2) การท าความเขาใจ (apprehending) เปนขนทนกเรยนสามารถเขาใจสถานการณทเปนสงเรา 3) การเรยนร (acquisition) ขนนเปนการปรบสงทเรยนรไปเกบไวในสวนของความทรงจ า ซงจะมการเปลยนแปลงจากสงทเรยนรใหเกดเปนความสามารถอยางใหมขน 4) ความสามารถในการสะสมสงเราเกบไวในความทรงจ า (retention) ขนนเปนการน าสงทเรยนรไปเกบไวในสวนของความทรงจ าในชวงเวลาหนง 5) การระลกและรอฟน (recall) เปนขนทน าเอาสงทเรยนไปแลวและเกบเอาไวนนออกมาใชในลกษณะของการกระท าทสงเกตได 6) การสรปและประมวลความร (generalization) ขนนเปนความสามารถใชสงทเรยนรแลวไปประยกตใชกบสงเราใหมทประสบเพอประมวลเปนความรใหม 7) การลงมอปฏบต (performance) เปนการแสดงพฤตกรรมทแสดงออกถงการเรยนรและ 8) การใหขอมลยอนกลบ (feedback) ในขนนนกเรยนจะทราบผลการเรยนรของตนเอง

อบลรตน เพงสถตย (2535: 69) ไดเปรยบกระบวนการจ าของมนษยไดกบการท างานของคอมพวเตอร โดยน าเสนอโครงสรางความจ า 3 ขนตอนในการเรยนร ดงภาพประกอบ 6

การเขารหส

(Encoding) การเกบ

(Storage) การคนคน

(Retrieval)

29

ภาพประกอบ 6 โครงสรางความจ า 3 ขนในการเรยนร ทมา: อบลรตน เพงสถตย (2535: 69)

ขนท 1 คอ Input จดวาเปนขนแรกสดของความจ า ซงขอมลทเขามาสตวบคคลนนจะตองไดรบการเลอกสรรจากการท างานของระบบประสาท และอวยวะรบสมผสทง 5 ในขนนนกเรยนจะตองมความเขาใจในขอมลทไดผานเขามายงเครองรบสมผสโดยตรง ขอมลทถกปอนเขาไปนนจะมขอบเขตจ ากด คอ จะถกปรบสภาพใหเปนขอมลทคงอยในความจ าระยะสนเทานน

ขนท 2 คอ Storage เมอขอมลเขามาสความจ าระยะสนแลว ถานกเรยนสามารถเกบรกษาขอมลและมการทบทวนบอยครง จะท าใหนกเรยนมความเขาใจในสงทเรยนมากยงขน จะสามารถจดสรรระบบแบบแผนไดอยางเหมาะสม ลกษณะดงกลาวนเองทท าใหขอมลดงกลาวมการเปลยนแปลงเปนความจ าระยะยาว

ขนท 3 คอ Retrival เมอมความจ าระยะยาวเกดขน นกเรยนไดมการจดขอมลอยางมระบบแบบแผนแลว ท าใหการตอบสนองตอพฤตกรรมตาง ๆ ไมวาจะเปนเรองของกจกรรมการท างาน การด าเนนชวต สามารถน ามาใชใหเกดประโยชนไดอยางถกตองเหมาะสม

Coon (1980: อางถงใน อบลรตน เพงสถตย , 2535: 36) ไดกลาวสรปไววา โครงสรางความจ าของมนษยจะมกระบวนการ 3 ขนตอน แตละขนตอนจะมความสมพนธและเกยวของกนอย ดงน

1. Sensory memory เปนขนแรกทจะเกดความจ า เปนสงทบคคลไดยน ไดเหน ไดรบร เพยง 0.5 วนาท หรอนอยกวานนหลงจากสงทรบรไดเขามาอยในความจ าขนแรกแลวจงมการเลอกเฟนเพอสงตอไปยงความจ าระยะสน

2. Short-term memory เปนขนตอนท เกดขนตอเนองจากขน Sensory memory กลาวคอ สงทเราไดยนไดเหน ไดรบรไดผานกระบวนการเลอกเฟนและตงใจทจะรบขอมลมาจาก Sensory memory ในบางครงจะเรยกความจ าในขนนวา เปนการท างานของความจ า (Working memory) เพราะเปนระบบงานทจะตองลงมอกระท าเสมอๆ เชน การจ าชอใหมๆ การทองค าศพท การจ านวนเลข ฯลฯ ความจ าระยะสนนจะมขอบเขตจ ากดในการจดสรรขอมลเพอให

30

เขาไปบรรจยงความจ าระยะยาว ความจ าระยะสนจดเปนการท างานทรกษาคณประโยชนใหแกบคคลเปนอนมากนนคอ จะเปนตวทท าหนาทเลอกเฟนขอมลทสมควรจะจดจ า สวนขอมลบางอยางเปนสงทไมนาจดจ าความจ าระยะสนนจะจดการใหสงนนสญหายไปทนท ถาบคคลมความจ าทสามารถจ าไดทกสงทกอยางทเกยวของกบชวตประจ าวนไดแลว จะมผลท าใหบคคลนนเกดความวนวายสบสนในอารมณในการท างานกได จากการศกษาในเรองความจ าระยะสนของ Miller (1956) พบวาความจ าระยะสนของมนษยเรานน มนษยจะมความสามารถในการจ าได 7± 2 หนวย และสงทมอทธพลตอความจ าระยะสนนนคอ ระยะเวลาหลงจากการเรยนร ยงทงชวงระยะเวลาไวนานหลงจากการเรยนรจะท าใหความจ าลดนอยลง ความจ าในระยะสนจงมความจ าทอยในชวงเวลาทจ ากดและถาปราศจากซงการทบทวนแลวจะท าใหความทรงจ าเลอนหายไปในเวลาประมาณ 15- 20 นาท

3. Long-term memory เปนขนสดทายของความจ า Coon มความเหนวาขอมลทอยในความจ าระยะยาวน จะเปนขอมลทมความส าคญสามารถใชประโยชนไดสงทมความหมายตาง ๆ จะถกเกบสะสมไวในความทรงจ าสวนนทงสนความจ าประเภทนจงไดรบอทธพลโดยตรงจากสมองครงชวโมงจะเปนแหลงเกบสะสมขอมลตาง ๆ ดงนนความจ าของมนษยเราจะยงคงมอยแตบางครงอาจจะไมมการแสดงออกกได ความจ าทจะเปนความจ าระยะยาวไดนนจะตองมการจดระเบยบของขอมลเขาไปถาขอมลทมอยในสมองมระบบระเบยบอยแลวจะท าใหสามารถน าขอมลนนมาใชไดอยางรวดเรว

ดงนน ในกระบวนการทจะเกดความจ า จะตองประกอบดวยสงเราหรอประสบการณ หรอสงจงใจทจะเขาสตวบคคลผานประสาทสมผสทง 5 จากนนจงมการจดสรรขอมลโดยระบบประสาทเขาสสมอง ซงจะยงคงเปนความทรงจ าเพยงแคระยะเวลาสน ๆ หากไมมการจดระเบยบหรอทบทวนกจะลมไป แตถาหากไดรบการจดระบบใหม ไดรบการทบทวนความทรงจ าระยะสนกจะถกจดเกบในความทรงจ าระยะยาว ซงสามารถเรยกออกมาใชได และสามารถน าไปใชในสถานการณอน ๆ ไดอยางรวดเรว

3.2.2 ปจจยทมผลตอการจ า อบลรตน เพงสถตย (2535: 148-178 ) ไดแยกปจจยทมผลตอความจ าไว

2 องคประกอบ คอ องคประกอบภายในรางกาย และองคประกอบภายนอกรางกาย ดงน 1) องคประกอบภายในรางกายทมผลตอความจ า การทมนษยจะเกดความจ าไดดขนอยกบองคประกอบตาง ๆ ทมผลตอความจ า

ซงองคประกอบภายในรางกายจะมผลตอความจ าเปนอนมาก ซงประกอบไปดวย สมองและระบบประสาท จากการศกษาพบวา บคคลทมคลนสมองมากมกจะมความสามารถในการจดจ าไดดกวาบคคลทมคลนสมองนอย นอกจากนนการท างานของระบบประสาทของบคคลจะชวยใหกระบวนการของความจ าท างานไดอยางมประสทธภาพ ระดบสตปญญา โดยเฉพาะสตปญญาทางดานความเขาใจภาษาและความสามารถในการแกปญหา ผทมระดบสตปญญาสงยอมมความสามารถในการท าความเขาใจในภาษาและมความสามารถในการแกปญหาไดดกวาผทมระดบสตปญญาคอนขางต า เพราะการทนกเรยนมความเขาใจในสงทเรยนจะท าใหนกเรยนจดจ าสงนนไดนานและจดจ าไดดกวาการเรยนโดยไมเขาใจ เนองจากการเรยนโดยไมเขาใจจะท าใหเกดความเบอหนายในการเรยนหรอ

31

อาจจะเกดความรสกเรยนในสงนนเปนอยางมาก แตอยางไรกตามในบางครงผทมระดบสตปญญาคอนขางต ามกจะมความสามารถในการแกปญหาได แตความสามารถในการแกปญหาไดนนมกจะเปนการแกปญหาในลกษณะทเคยผานประสบการณนนนนมากอนเทานนเนองจากบคคลประเภทนขาดความเขาใจ ดงนนผทมระดบสตปญญาคอนขางต าจงสามารถท าในกจกรรมทเคยผานมาถอเปนกจกรรมทกระท าจนคลองนนเอง ความสนใจ บคคลทมความสนใจในเรองใด ๆ กตามบคคลนนจะมความสามารถในการจดจ าในเรองนนมนไดอยางด ถาสงใดเปนกจกรรมทบคคลนนมความคดวาเปนกจกรรมทไมนาสนใจกจะไมเกบเอามาจดจ า นอกจากนนสงใดกตามเปนสงทบคคลใหความสนใจมกจะมความสามารถจ าไดงาย ฉะนนเรองของความสนใจนบคคลทกคนมกจะเลอกสงทตนสนใจแตกตางกน และเมอบคคลไดเลอกสงทตนสนใจไปแลว ยองจะจดจ าไดงายและรวดเรวกวาสงทตนไมไดสนใจ ความตงใจในการเรยน เมอบคคลมความตงใจในการเรยนยอมท าใหเกดความขยนหมนเพยรสามารถจดจ าเนอหาตาง ๆ ไดดและความตงใจนจะมสวนชวยท าใหความจ านนคงอยไดนาน จากการศกษาพบวา เรองใดกตามถาเปนเรองทนกเรยนจ าไดโดยมความตงใจเปนอยางมากในการเรยนระยะเวลาทจะลมจะใชเวลานานมากโดยการคอยคอยลมเรองราวนนทละนอย ดงนนควรอยางยงทจะตองฝกฝนเพอใหเกดความตงใจในการเรยนนนคงอยตลอดไปเพราะถาบคคลใดมความตงใจแลวมกจะมคณประโยชนอนชวยท าใหสามารถควบคมความคดไดดยงขนและสามารถจดจ าไดเปนเวลานาน ความประทบใจ ไมวาจะเปนความประทบใจทางบวกหรอความประทบใจทางลบยอมจะท าใหคนเราจดจ าสงนนนนไดไมมากกนอย โดยความประทบใจทางบวกมกจะเปนความประทบใจทถกจดจ าไวในบคคลดวยความเตมใจหรอจดจ าไปโดยไมรตวมากกวาความประทบใจทางลบ ซงครควรสรางความประทบใจใหกบนกเรยนในทางบวกมากกวาทางลบ เพราะจะท าใหนกเรยนจดจ าเนอหารายละเอยดของสงนนมนไดดกวา อารมณ จดวาเปนองคประกอบทมความส าคญยงตอการจ า เพราะการทจะจดจ าเหตการณตาง ๆ ไดมากนอยเพยงใดขนอยกบเหตการณทเกดขนวามความสมพนธกบภาวะทางอารมณของบคคลนนมากนอยเทาใด ถาเหตการณนนมความส าคญตอบคคลนนมากกจะท าใหเกดจากเหตการณนนไดนานแตถามความส าคญนอยกจะท าใหเกดการลมไดในทสด สขภาพรางกายและจตใจ การทบคคลมสขภาพสมบรณดทงรางกายและจตใจยอมจะมผลท าใหความจ าดกวาบคคลทมสขภาพรางรางกายจตใจไมสมบรณ ซงบคคลทมสขภาพดมกจะเปนผทรบประทานอาหารทมคณคาตอรางกายมากกวาคนทมสขภาพไมสมบรณ คนทขาดอาหารอยางรนแรงมากจะมผลตอความสามารถทางสมองโดยตรงในบางครงอาจจะเกดการลมเลอนในสงตาง ๆ ไดงายและสมองมนษยทกคนมกจะตองการอาหารมาหลอเลยงจงจะชวยท าใหความจ าดขน แรงจงใจในการเรยน แรงจงใจมผลตอความจ ามากทสดวธหนงเพราะแรงจงใจเปนเรองภายในของบคคลทจะบงการใหมนษยเรามพฤตกรรมอยางใดกได ในเรองความจ านบางคนมความตองการทจะลมในเหตการณทตนไมพอใจบางคนมความตองการจะจดจ าในเหตการณทตนมความพงพอใจความตองการทจะลมและความตองการทจะจดจ านจดวาเปนเรองของแรงจงใจทงสน

2) องคประกอบภายนอกรางกายทมผลตอความจ า องคประกอบภายในรางกายเพยงอยางเดยวอาจจะไมท าใหเกดความจ าขนได

จ าเปนตองมสงเราภายนอกหรอองคประกอบภายนอกมาเปนเครองชวยในการจ า ลกษณะภายนอกรางกายทมผลตอความจ ามลกษณะหลายประการ ประกอบดวย วธการเสนอขอมลใหกบนกเรยน

32

การเสนอขอมลจะท าใหนกเรยนรบรและจดจ าสงทไดรบรนนไวอยางเตมท ซงจะมวธการตาง ๆ ท าใหนกเรยนจดจ าไดด แตบางวธกไมสามารถจดจ าได เนองจากบคคลมความสามารถในการจดจ าเนอดวยวธทแตกตางกน ดงนนวธการเสนอขอมลใหกบนกเรยนประกอบดวย การใหขอมลเปนชด ๆ เรยงตามล าดบ การจบค การสรางแรงจงใจหรอสรางสถานการณในการเรยนใหนาสนใจ (การใชแรงเสรมเพอสรางแรงจงใจในการเรยน การแขงขนในการเรยน ความรวมมอในการท างาน) และระดบความเขมขนของขอมล เปนตน การจดระบบความรอยางมหลกการ เปนการจดสงเราทมการกระจดกระจายหรอมความแตกตางกนใหเขาสระบบทเปนหมวดหมจะมสวนชวยใหนกเรยนสามารถจ าสงทเรยนไดด ซงวธการจดระบบความรใหเปนหลกการยอมมความแตกตางกนออกไปในแตละบคคล เชน การมความเขาใจในจดมงหมายของการเรยน การเขาใจความหมายของสงทเรยน การพกผอนในการท ากจกรรมตาง ๆ การจดบทเรยนโดยใชวธรวบรวมเนอหาทงหมดเขาดวยกน มวธการจดจ าสงตาง ๆ เนอหาทจะเรยน หนมคนจะมความสนใจในสงทเรยนแบบอาง สงใดทเปนทสนใจมกจะท าใหจ าไดดในสงใดเปนสงไมนาสนใจมกจะไมมการจ าดงนนการทนกเรยนจะท ากจกรรมใดใดกตามเนอหาของสงทเรยนนนควรจะเปนเนอหาทมความหมายโดยชวตนกเรยน สามารถน าเอาความรน าไปใชใหเกดประโยชนไดด นอกจากนนกเรยนตองมความเขาใจในเนอหาทจะเรยนใหถองแท วธการจ าของแตละบคคล ซงจะมความแตกตางกนไป เชนการสรางภาพในใจ การเรยนเกนพอการนกทบทวนการฝกแบบรวดเรวและสดทละสวน การสรางเครองมอทชวยในการจ า

3.2.3 การลม อาจกลาวไดวาการลมสวนใหญเกดขนทนทภายหลงการจ า ซง Herman

Ebbingaus (1985; อางถงใน มกดา ศรยงค และคณะ, 2539: 203) ท าการทดสอบความจ าหลงการเรยนรค าท ไมมความหมายในชวงเวลาทตางตางกน และไดสรางโครงสรางการลมออกมา ดงภาพประกอบ 7 ภาพประกอบ 7 โคงการลม ทมา: มกดา ศรยงค และคณะ (2539:203)

33

จากภาพประกอบ 7 ถาตองการใหจ าสงทเรยนรไดดจงควรอานหนงสอวนละเลกละนอยทกวนและทบทวนอกครงกอนสอบ มกดา ศรยงค และคณะ (2539: 203) ไดสรปสาเหตของการลมไวหลายประการ ดงน

1. การไมไดลงรหส (Encoding Failure) การลมอาจเกดขนเพราะไมไดมการจ าตงแตแรก

2. การเสอมสลาย (Decay) การลมจากการเสอมสลายของรอยความจ าตามกาลเวลา การเสอมสลายนเปนการลมทเกดขนในความจ าจากการรบสมผสและความจ าระยะสน คอขอมลเกาจะเลอนหายไปและถกแทนทโดยขอมลทใหมกวา ขอมลในความจ าระยะยาวอาจเสอมสลายไดเพราะการไมไดใช ท าใหรอยความจ าออนลงและไมอาจดงขอมลออกมาได แตทงนยงไมทนหาขอพสจนไดอยางแนชดเพราะเราไมไดลมขอมลทไมไดใชทกขอมล

3. การลมเพราะขนอยกบสงชแนะ (Cue-Dependent Forgetting) บอยครงทเราจ าไดแตไมสามารถน ามาใชได ทเรามกพดวา “ตดอยทรมฝปาก” แสดงวาเรารค าตอบแตดงออกมาไมได การลมเชนนนาจะเกดเพราะสงชแนะทเกดในเวลาเรยนรไมไดเกดในเวลาทตองการดงความจ าออกมา

4. การรบกวน (Interfere) การเรยนรใหมสามารถรบกวนการเรยนรเกาท าใหเกดการลมได เกดขนทงในความจ าระยะสนและความจ าระยะยาว การรบกวนมกเปนสาเหตส าคญของการลม ม 2 ประเภทคอ Retroactive inhibition เปนการทการเรยนรใหมรบกวนการเรยนรเดม และ Proactive inhibition เกดเมอสงทเรยนรเดมรบกวนสงทเรยนรใหม

5. การเกบกด (Repression) นกจตวทยาพบวาคนเรามกจะจดจ าเหตการณทมความสขในสงด ๆ ในชวตไดมากกวาเหตการณทผดหวงหรอไมนารนรมยลกษณะเชนนเรยกวาการเกบกดหรอการจงใจเพอลมความจ าทเจบปวดหรอความอบอายจะถกเกบกดใหอยในจตใตส านก เชน อยาลมความลมเหลวในอดต

สรปไดวา การลม อาจเกดจากการทนกเรยนไมไดสนใจในสงทเรยนตงแตแรก การสญหายของความจ าระยะสน การรบกวนจากสงทเรยนรใหมซงท าใหลมความรเดม หรอเกดจากการลมจากการประสบเหตการณทไมพงประสงค

3.3 วธท าใหความรคงทน การเรยนรของนกเรยนจะสามารถถกประมวลไวในความทรงจ า ซงการทจะท าให

นกเรยนมความจ าทคงทนหรอมความรทคงทนนนสามารถท าไดหลายวธ และมนกการศกษาตาง ๆ ไดเสนอแนวทางเสรมสรางความจ า ดงน

ลกขณา สรวฒน (2557: 207) ไดกลาววา การเสรมสรางความจ า เปนวธการทชวยในการจ าเรองตาง ๆ ไดตามตองการ ประกอบดวยวธการดงตอไปน

1. นกเรยนตองท าความเขาใจในสงทเรยนอยางถองแทเสยกอน เพราะวาเกดความเขาใจสงใดสงหนงแลวจะท าใหการจ าของนกเรยนมประสทธภาพมากขน เนองจากในระหวางกระบวนการท าความเขาใจเหตการณทมความซบซอนหรอความเปนเหตเปนผลกจะเกดกระบวนการของความพยายามในการจดจ าโดยตวนกเรยนเอง

34

2. ท าเครองหมายเนนตรงประเดนส าคญในขอความหรอหนงสอท นกเรยน ตองการจ า

3. หากนกเรยนตองการจ าสงทเรยนแบบค าตอค า ตองพยายามทบทวนบอย ๆ 4. ใหคดถงสงทนกเรยนก าลงพยายามเรยน โดยดงความนาสนใจจากขอมลนน ๆ

ออกมาใหไดซงจะชวยใหนกเรยนสามารถจ าไดงายขน 5. จงทบทวนซ า ๆ บอย ๆ เพอใหเกดความเขาใจทถองแทและจะสามารถจ าได 6. วเคราะหเนอหาและพยายามเขาใจแนวคดของเนอหานน 7. พยายามสรางภาพของเรองทจะท าใหชดเจน อาจลองหลบตาและจนตนาการ

ภาพของค าอธบายและค าตอบโดยยอ พยายามมองใหเหนสงเหลานในหนากระดาษ 8. ใหนกเรยนสรางทฤษฎตวอยางหรอแผนภาพหรอชนงานทเกยวกบเนอหา

ทตองการจ าขนมาเอง 9. ลดปรมาณของเนอหาทตองจ าลง โดยใหนกเรยนไดคดขนเอง หรอน าวธการ

จ าเปนชดล าดบขนตอนมาชวย 10. น าเสนอความคดเปนแผนผงกราฟก โดยใหอยในรปแบบของรปภาพ หรอ

แผนผง 11. จดท ารายชอค าส าคญตาง ๆ ทเปนประโยชนสงสดในการใชอธบายความคด

หรอสาระของบทเรยน 12. เขาใจในประเดนทตองจ าใหชดเจน โดยนกเรยนอธบายสงนนใหเพอนฟงโดย

ใชภาษาของนกเรยนเอง 13. สรางค าถามทเปนสาระส าคญของของเนอหาทเรยน แลวใหนกเรยนตอบ

ค าถามดงกลาว ซงอาจจะมหนงสอหรอคมอชวยในการตอบค าถาม โดยใหนกเรยนหาค าตอบดวยตนเองซงจะชวยใหเกดความจ าไดดขน

ชนาธป พรกล (2554: 71) ไดเสนอวธการท าใหความรคงทน ดงน 1. ถามค าถามระดบเดยวกบทระบในจดประสงคการเรยนร 2. ใหนกเรยนสรปยอค าบรรยายของคร 3. ใหนกเรยนจบคกนท าการบาน โดยเปลยนกนเปนผสรป และผอธบายขอความ 4. ทายชวโมงมเวลาใหนกเรยนไดทบทวนบทเรยน เพอเพมเตมรายละเอยดจากท

จดบนทก ยกตวอยาง หรอถามค าถามเพอนหรอคร เพอใหเขาใจชดเจน 5. สงเสรมใหนกเรยนตงค าถามถามตวเองเกยวกบบทเรยน และตองตอบค าถาม

ทายชวโมงเกยวกบ 4 ประเดนคอ ประเดนส าคญของบทเรยนคออะไร, นกเรยนสนใจบทเรยนตอนใดมาก ทสด, เรองใดในบทเรยนนาจะออกขอสอบ, และค าถามใดทนกเรยนอยากถามครมากทสด

อบลรตน เพงสถตย (2535:217) ไดสรปวธการรกษาความจ าใหคงอย ดงน 1. การทบทวนบอยครง 2. ความตงใจจรงและเรยนรสงนนใหรแจงเหนจรง และพรอมทจะจ า 3. ทองจ าเปนตอนๆ สนๆยงเปนสงทมความหมายจะท าใหจ าไดด 4. มการพกผอน และออกก าลงกายสม าเสมอ

35

5. การเรยนเกนพอ เปนลกษณะของการเรยนเพมมากขนจากสงทเคยเรยนรมากอน ลกษณะของการเรยนเกนนจะตดตวไปตลอด

6. สรางวธการเรยนของแตละบคคลใหเปนของตวเอง ซงเปนเรองของการมจดมงหมาย

สรปไดวา การพฒนาหรอรกษาความจ าใหคงอย จ าเปนอยางยงทจะตองพจารณาถงความพรอมของนกเรยน ทงในดานกาย และจตใจ และตองไดรบแรงเสรมหรอวธการทเหมาะสมทจะท าใหนกเรยนแตละคนสามารถเรยนรและจดจ าในแบบทนกเรยนถนด การพฒนาความจ าจงเปนเรองของความตงใจจรง ซงอาจท าไดหลายวธ เชน การนกถงสงตาง ๆ อยางมระบบ การสนใจตอสงทเรยน การพยายามเรยนใหมากพอ การทบทวนบอยครง เปนตน ครจงมบทบาทส าคญในการสรางแรงจงใจ เสรมแรง กระตน และทบทวนใหนกเรยนเกดการเชอมโยงความรจนเกดเปนความจ า ทสามารถน าออกมาใชได

3.4 การวดความคงทนทางการเรยนร การจ า หรอความคงทนในการเรยน เปนเรองของการระลกยอนกลบวาหลงจากท

เวนระยะไวชวงหนงแลวสงทเรยนยงคงเหลออยมากนอยเพยงใด ความสมพนธของชวงเวลาทผานไปและปรมาณทคงอยของสงทเรยนรจงเรยกวาเปนความคงทนของการจ า (Retention) สวนของการเรยนรทขาดหายไปจากการทงชวงไวระยะเวลาหนงจะเรยกวาการลม ดงนนการวดความคงทนในการจ าจงเปนการวดวาในขณะนนนกเรยนสามารถตอบสนองตอสงทเรยนรมาแลวไดมากนอยเพยงใด การตอบสนองทจะแสดงวายงจ าไดดเพยงใด (ฎกา สภาสย, 2550: 40) ซงการวดความคงทนในการเรยนร มวธวดคอ วธการระลกไดโดยใชแบบทดสอบอตนยเพอใหนกเรยนเขยนบรรยายสงทระลกได วธการจ าไดโดยใชแบบทดสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ แลวน าผลการเรยนรทสอบซ ามาเปรยบเทยบกบผลการเรยนรในอดต และอกวธ คอ การเรยนซ า ถาใชเวลาการเรยนรนอยแสดงวามความคงทนในการเรยน ดงนนการทงชวงระยะเวลาในการวดแตละครงจงเปนสงส าคญทตองค านงถง ซงสวนใหญจะทงชวงประมาณ 1-4 สปดาห (นภาภรณ เชยวดเกาะ , 2545: 36) หลงไดรบการจดการเรยนรแลว ซงยงเวนชวงหางระหวางการทดสอบครงท 1 กบการทดสอบครงท 2 มาก จะมคาความเชอมนมากกวาการเวนชวงหางระหวางการทดสอบนอย ซงจากการศกษางานวจยทมการวดเกยวกบความคงทนพบวา ระยะเวลาทเวนชวงระหวางการทดสอบหลงเรยนกบความทดสอบเพอวดความคงทน จะมระยะเวลาตงแต 2 สปดาหจนถง 4 สปดาห

ส าหรบการวจยในครงน ผวจยไดศกษา ความคงทนในการเรยนร วชาชววทยา เรอง อาณาจกรสตว โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยศกษาความคงทนในการเรยนรหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนฉบบเดม

36

4. ความพงพอใจตอการจดการเรยนร

4.1 ความหมายของความพงพอใจตอการจดการเรยนร ความพงพอใจนบวาเปนหนงในเปาหมายหลกในการจดการเรยนรทประสบผลส าเรจ ซงเปนสงทบงบอกถงความรสกของนกเรยนทมตอการเรยนรอยางมความสข ซงมนกการศกษาไดใหความหมายของความพงพอใจดงน วรฬ พรรณเทว (2542: 11) ใหความหมายของความพงพอใจวา ความพงพอใจเปนความรสกภายในจตใจของมนษยทไมเหมอนกน ซงขนอยกบความคาดหวงของแตละคนตอสงใดสงหนง หากบคคลมความคาดหวงตอสงนนมากหรอมความตงใจมากและไดรบการตอบสนองเปนอยางด จะมความพงพอใจมาก และในทางกลบกนหากไมไดรบการตอบสนองตามทคาดหวงไวกจะเกดความไมพงพอใจ ทงนขนอยกบความตงใจตอสงนน ๆ วามมากหรอนอย กาญจนา อรณสขรจ (2546: 5) กลาววา ความพงพอใจของมนษย เปนการแสดงออกทางพฤตกรรมทเปนนามธรรม ไมสามารถมองเหนเปนรปรางได การทจะทราบวาบคคลมความพงพอใจหรอไม สามารถสงเกตโดยการแสดงออกทคอนขางสลบซบซอน และตองมสงทตรงตามความตองการของบคคลจงท าใหบคคลเกดความพงพอใจ ดงนนการสรางสงเราจงเปนแรงจงใจของบคคลนนใหเกดความพงพอใจในงานนน ไมตร พงศาปาน (2554: ออนไลน) สรปความหมายของความพงพอใจไดวา เปนความรสกของบคคลในทางบวก ความชอบ ความสบายใจ ความสขใจตอสภาพแวดลอมในดานตาง ๆ หรอเปนความรสกทพอใจตอสงทท าใหเกดความชอบ ความสบายใจ และเปนความรสกทบรรลถงความตองการ

ธรพงศ แกนอนทร (2545: 36) กลาววา ความพงพอใจตอการจดการเรยนร เปนความรสกพงพอใจตอการปฏบตของนกศกษาในระหวางการเรยนการสอน การปฏบตของอาจารยผสอนและสภาพบรรยากาศโดยทวไปของการจดการเรยนร

Good (1973: 518 อางถงใน อมพวา รกบดา, 2549: 46) ความพงพอใจ หมายถง ความรสกทเปนผลมาจากความสนใจสงตาง ๆ หรอเจตคตของบคคลทมตอสงใดสงหนง ทเกดขนเมอบคคลไดรบผลส าเรจตามความมงมน

สรปคอ ความพงพอใจตอการจดการเรยนร หมายถง ความรสกในทางบวกทมตอสงเรา หรอสภาพแวดลอมในดานตาง ๆ จากการมแรงจงใจเพอตอบสนองตอสงนน ซงเปนความรสกพอใจตอสงทท าใหเกดความชอบ ความสบายใจ และเปนความรสกทบรรลถงความตองการ

4.2 ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ ความพงพอใจ มรากฐานมาจากการศกษาเรองแรงจงใจ จากทฤษฎการเรยนรของ

นกจตวทยาหลาย ๆ ทาน ตางใหความเหนวา แรงจงใจในการเรยนรของตวนกเรยนเปนตวกระตนใหเกดการเรยนรทดทสด เนองจากเปนตวชวยสงเสรมการเรยนร ตามแนวมนษยนยมทกลาววา แรงจงใจเปนปจจยส าคญในการเรยนร เพราะมนษยเจรญเตบโตผานประสบการณ มอสระ และศกยภาพในการเรยนร และนกเรยนมเปาหมายของตนเองในการใชเปนแรงจงใจในการเรยนร การ

37

เรยนรจงเนนใหนกเรยนเปนจดศนยกลางของการเรยนรและมศกยภาพเฉพาะดานของตน ครจงมบทบาทส าคญในการเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนรและเปนผสนบสนนใหนกเรยนไดเกดการเรยนรอยางเตมความสามารถ ความตองการและความรสกนกคดของนกเรยนเปนสงส าคญ และความสามารถทจะพฒนาความตองการ ซงการพฒนาศกยภาพของตนจะเกดขนถาอย ในสภาพแวดลอมทใหความรวมมอและสนบสนน โดยชยวฒน สทธรตน (2552: 13) ไดกลาวถงปจจยดานแรงจงใจและอารมณทสนบสนนการเรยนการสอนทเนนนกเรยนเปนส าคญไววา แรงจงใจของนกเรยนมอทธพลมาจากสงทนกเรยนก าลงเรยนร รวมทงวธการเรยนรของนกเรยน และยงรวมถงสภาพอารมณ ความเชอ ความสนใจ เปาหมาย และนสยของแตละคน ซงสงเหลานตางมผลตอการรคดของนกเรยน ดงนนจงกลาวไดวา ความพงพอใจมความเกยวของกบทฤษฎแรงจงใจ ซงมแนวคดดงน

4.2.1 ทฤษฎแรงจงใจของ Maslow หรอเรยกอกชอหนงวา ทฤษฎล าดบขนแหงความตองการของ Maslow (Maslow’s Hierarchy of Needs) ซงเปนทฤษฎของ Abraham Maslow นกจตวทยาคนส าคญของกลมมนษยนยมทมอทธพลตอการศกษาเรองราวของการจงใจ ซง Maslow เปนบคคลแรกทเสนอแนวคดวา มนษยมความตองการโดยธรรมชาตตามล าดบขนจากความตองการในระดบต าเพยงเพอใหชวตไดอยรอดและปลอดภย ไปสความตองการในระดบสงสด อนไดแกการพฒนาตนเองไปสความเปนมนษยทสมบรณ (Self-Actualization) หากความตองการในขนแรก ๆ ไมไดรบการตอบสนอง บคคลจะไมมทางกาวสการพฒนาในขนสง โดย Maslow เสนอแนวคดเกยวกบลกษณะความตองการของมนษย 5 ขน ดงภาพประกอบ 8

ภาพประกอบ 8 กรวยลกษณะล าดบขนความตองการของ Maslow ทมา: นชล อปภย (2555: 109)

ความ

ตองการ

เปนตวของตวเอง

ความตองการ

ไดรบการยกยอง

มเกยรตยศชอเสยง

ความตองการความรก และการยอมรบจากผอน

ความตองการความมนคงปลอดภย

ความตองการทางดานรางกาย

38

1) ความตองการดานรางกาย (Physiological Needs) เปนความตองการขนพนฐาน และถอเปนสงทจ าเปนเรมแรกของการด ารงชวตของมนษยใหสามารถด ารงชวตอยได เชน ความตองการอากาศ น า สารอาหาร และกาพกผอนนอนหลบ เปนตน

2) ความตองการความมนคงปลอดภย (Safety Needs) เมอความตองการทางดานรางกายไดรบการตอบสนอง บคคลจะเกดความตองการในขนตอไป สงทแสดงใหเหนถงความตองการขนน คอความตองการมชวตอยอยางมนคง และปลอดภยจากสงอนตรายทงปวง ความตองการดานนเหนไดจากแนวโนมของมนษยทชอบอยในสงคมทสงบ เรยบรอย มระเบยบ และมกฎหมายคมครอง

3) ความตองการความรก และความตองการเปนสวนหนงของกลม (Love and Belonging Needs) เปนลกษณะของความตองการอยากมเพอน สงคม มคนรกใคร เปนผทตองการใหและรบความรก บคคลทมความตองการในขนนเพอทเปนการแสดงวาตนเองไมถกทอดทง และไดรบการยอมรบจากคนรอบขาง

4) ความตองการมเกยรตยศและศกดศร (The Esteem Needs) หรอตองการไดรบความชนชมยกยอง เปนความตองการของมนษยทอยในสงคมเกอบทกชนชน โดยการแสดงออกในขนน เชน ความตองการไดรบการยกยองจากบคคลอน ตองการชอเสยงเกยรตยศ

5) ความตองการพฒนาตนเองไปสระดบทสมบรณทสด (Self – Actualization) เปนความตองการขนสงทสดคอความตองการทเนนถงความตองการเปนตวของตวเอง ประสบ-ความส าเรจดวยตนเอง พฒนาศกยภาพของตนเองใหประสบความส าเรจ

ทฤษฎล าดบขนความตองการของ Maslow ถงแมจะมประโยชนตอวงการจตวทยา แตกมเสยงวพากษวจารณตาง ๆ ตามมา เพราะในสภาพความเปนจรงความตองการไมไดเรยงตามท Maslow เสนอเสมอไป ซงมหลายกรณทเกดการขามขน ซงตอมา Alderfer ไดน าทฤษฎของ Maslow มาปรบและพฒนาใหม เปนทฤษฎการด ารงชพ-สมพนธภาพ-การงอกงาม

4. 2. 2 ทฤษฎ ก า ร ด า ร ง ช พ - ส ม พ น ธภ าพ - ก า ร งอก ง าม ( Existence-Relatedness-Growth Theory: ERG Theory) เปนการยบรวมความตองการตาง ๆ ของมนษยจากล าดบขนความตองการของ Maslow ใหเปน 3 กลม ดงน (นชล อปภย, 2555: 112)

1) การด ารงชพ (Existence) เปนความตองกการทเกยวของกบปจจยในการด าเนนชวต ของมนษย ซงเทยบไดกบความตองการตาง ๆ ในขนท 1 และ 2 ของ Maslow นนเอง

2) สมพนธภาพ (Relatedness) เปนความตองการทเกยวของกบความสมพนธระหวางบคคลหรอการมสมพนธภาพทดกบผอน อนไดแก ความตองการความรกและความผกพน รวมถงความตองการการไดรบการยอมรบนยมยกยองจากผอนตามทฤษฎของ Maslow

3) การเจรญงอกงาม (Growth) เปนความตองการทจะพฒนาศกยภาพภายในตนเอง ซงถาเปรยบเทยบกบทฤษฎของ Maslow ไดแก ความตองการนยมนบถอตนเอง และความตองการพฒนาตนเองใหสมบรณ

จากทฤษฎของ Alderfer มความเชอเบองตนเชนเดยวกบ Maslow คอเมอความตองการขนตนไดรบการตอบสนอง บคคลจะเคลอนสความตองการในขนสงตอไป ซง Alderfer เหนวา เมอบคคลเกดความขดแยงไมสามารถแสดงพฤตกรรมเพอตอบสนองความตองการในขนสง

39

บคคลกจะสามารถเคลอนกลบมาแสดงพฤตกรรมเพอตอบสนองตอความตองการในขนทต ากวา และ Alderfer เชอวา แรงผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมอาจเกดจากความตองการรวมกนหลายๆอยางในเวลาเดยวกน (Poeter, Bigley and Steer, 2003: 9 อางถงใน นชล อปภย, 2555: 112)

จากทฤษฎความตองการของ Maslow และ Alderfer ทใหความส าคญกบความตองการตามธรรมชาตของมนษย ซงปจจยเหลานมผลอยางมากตอการจงใจในการเรยนของนกเรยน โดยผสอนจะตองค านงถงการตอบสนองความตองการดงกลาว หรอใชความตองการดงกลาวเปนตวกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจและพงพอใจในการเรยน

4. 2. 3 ทฤษฎ ค ว ามต อ ง ก า รท เ ก ด จ ากกา ร เ ร ย น ร ข อ ง McClelland (McClelland’s Learned Needs Theory) เปนทฤษฎทเกยวของกบความตองการของบคคลทเปนผลมาจากการเรยนรทางสงคมและวฒนธรรมทบคคลนนด าเนนชวตอย โดยเฉพาะการอบรมเลยงดในวยเดก ซงตวหลอหลอมใหบคคลเกดแรงจงใจทผลกดนใหกระท าพฤตกรรมเพอตอบสนองความตองการ ซงสามารถแบงออกเปน 3 ชนด ดงน (นชล อปภย, 2555: 114-116)

1) ความตองการความส าเรจ (Need foe achievement) เปนความตองการทจะใหการท างานมผลสมฤทธสง มความสมบรณแบบ และไดมาตรฐานดเยยม บคคลทมความตองการดานความส าเรจสงจะมเปาหมายทชดเจนในการท างาน โดยเปาหมายทตงไวมความเปนไปไดสงทจะบรรลผล และพยายามด าเนนจนบรรลเปาหมายทวางไว ซงการไดรบผลตอบกลบในทางบวกจะชวยสงเสรมใหเกดการปรบปรงพฒนางานใหดยงขน

2) ความตองการมอ านาจ (Need for power) เปนความตองการทจะควบคมสงแวดลอมและมอทธพลเหนอผอน ตลอดจนตองการใหผอนอยในความรบผดชอบของตน บคคลทมความตองการมอ านาจมกชอบทจะเปนผน า

3) ความตองการสมพนธภาพทด (Need for Affiliation) เปนความตองการไดรบการยอมรบหรอมความสมพนธทดกบผอน บคคลทมความตองการทางดานน จะพยายามสรางและรกษาความสมพนธทดกบผอนใหคงอยตลอดไป มความตองการใหผอนยอมรบในตนเองและมแนวโนมทจะยอมตามความปรารถนาหรอบรรทดฐานของผอน

McClelland เชอวาบคคลมความตองการทง 3 สวนประกอบกน โดยบางคนอาจมความตองการอนใดอนหนงเขมขนกวา ซงจากความตองการทง 3 ประการน McClelland ไดเนนในสวนของความตองการความส าเรจอนกอใหเกดการจงใจใฝสมฤทธ ซงมความส าคญตอการจดการเรยนการสอน ซงนกเรยนตางกมความตองการหรอมแรงจงใจใฝสมฤทธทแตกตางกน จงเปนหนาทของครผสอนทจะสรางแรงจงใจใหนกเรยนมเปาหมายในการเรยน เพอใหนกเรยนจดจออยกบการเรยน ซงส าหรบนกเรยนทมเปาหมายทแนวแนในการเรยน กจะท าใหนกเรยนมความตองการและมแรงจงใจในการเรยนสง เนองจากนกเรยนทราบวาตวเองตองการอะไร แตทงนทงนนแรงจงใจเหลานยอมสมพนธกบความคาดหวงทจะประสบผลส าเรจจากการวางเปาหมาย หากผลทไดเปนไปตามทคาดหวงยอมสงผลตอความรสกพงพอใจ แตถาผลทตามมาไมสอดคลองกบความคาดหวงกจะสงผลตอระดบความพงพอใจทลดลงเชนกน

40

4.3 การวดความพงพอใจ จากแนวความคดทฤษฎตาง ๆ เมอไดน ามาใชเพอพจารณาความรสกนกคดของ

นกเรยนทมตอการจดการเรยนร ซงเปนผลทางดานของความรสก ความยนด ดใจของนกเรยนทเกดขนหลงจากทไดรบการจดกจกรรมระหวางการเรยนการสอน เชน การไดรบรางวลจากการท าแบบทดสอบ การไดรบค าชม ยกยองจากครในการตอบค าถาม และการแสดงความคดเหนไมวาจะเปนค าตอบทถกตองหรอไมกตาม โดยการไดรบผลตอบแทนนเปนผลบวกทมลกษณะทดตอสภาพจตใจของนกเรยน เปนสงทนกเรยนสามารถสมผสไดวาตนไดรบความเอาใจใส ความรก และความเปนสวนหนงของกลม ซงความพงพอใจนนสามารถวดไดหลายวธ เชน การสงเกต การสมภาษณ การใชแบบสอบถาม

ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของเกยวกบองคประกอบของความพงพอใจของนกเรยน พบวา ความพงพอใจจะเกยวของกบองคประกอบและกระบวนการสอน ไดแก คณสมบตของคร วธสอน กจกรรมการเรยนการสอน การวดและประเมนผลของคร (โชต ค าเดนเหลก, 2546: 71) นอกจากน สรพล เยนเจรญ (2543: 15) ยงไดกลาวถงทศนะของ Roger เกยวกบความพงพอใจของนกเรยนในการศกษาเลาเรยนจะเกดจากองคประกอบตาง ๆ คอ คณสมบตของคร วธสอน กจกรรมการเรยนการสอน การวดและประเมนผลของคร และสอดคลองกบจารวรรณ เทวกล (2553: 20) ทไดน าแนวคดดานแรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอก เชน ความพงพอใจทเกยวของกบเนอหาทเรยน ตวผสอน วธการสอน อปกรณและสอ รวมทงวธการวดและประเมนผล เพราะปจจยเหลานถาผสอนสามารถจดใหเหมาะสมตามความตองการและสอดคลองกบพฒนาการ จะเปนตวกระตนใหนกเรยนเกดการจงใจทท าใหเกดความรสกภายในของนกเรยนเอง คอ เกดความตองการหรอความสนใจทจะเรยน และเกดความพงพอใจในการเรยน ดงนน ในการวจยครงนผวจยไดประเมนความพงพอใจจากการใชแบบวดความพงพอใจ แบบมาตรประมาณคา 5 ระดบของ Likert โดยวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทงหมด 4 ดาน คอ ดานตวผสอน ดานเนอหา ดานกจกรรมการเรยนการสอน และดานการวดประเมนผล และขอเสนอแนะเพมเตม ซงเปนการการตอบค าถามปลายเปด 5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยในประเทศ นภาภรณ เชยวดเกาะ (2545: 80-81) ศกษาผลของการเรยนการสอนแบบ 4 MAT

ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร ความคงทนในการเรยน และเจตคตตอวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน มความคงทนในการเรยนร และมเจตคตตอวทยาศาสตรสงกวากลมนกเรยนทเรยนตามปกต ทงนเนองมาจากการสอนแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทรวมเอาลกษณะการเรยนรของนกเรยนและน าเทคนคการพฒนาสมองทง 2 ซกมาเปนแนวทางในการจดกจกรรม ท าใหนกเรยนไดเรยนรรวมกน ไดเรยนรในชวงทผอนถนด และไดเรยนรในชวงทตนเองถนด เกดการแลกเปลยนความคดเหนและพจารณาความแตกตางระหวาง

41

ความคดของตนและของผอน น าไปสการสรางความคดรวบยอดเปนของตวเอง ซงท าใหเกดความรความเขาใจมากยงขน

สวมล ภละคร (2547: 108-112) ศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เจตคต และความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ส านกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 3 ผลปรากฏวา นกเรยน ทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เจตคตในการเรยนวชาคณตศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน และนกเรยนมความคงทนในการเรยนร เมอเวลาผานไปแลว 4 สปดาห เพราะการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนการสอนทเนนนกเรยนเปนส าคญ ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล มการแบงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนการสอนออกเปน 4 สวน เพอตอบสนองวธการเรยนของนกเรยนแตละแบบ และในแตละขนตอนจะสงเสรมใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางลกซง และพฒนาสมองสองซกไปพรอม ๆ กน ท าใหนกเรยนมเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร และเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มการจดกจกรรมทหลากหลาย สอดคลองกบการท างานของสมอง ท าใหนกเรยนรสกทาทาย และเรยนดวยความสนกสนานเพลดเพลน ตอเนองเปนเวลายาวนาน เนองจากเปนกระบวนการทสอดคลองกบการท างานของสมอง เปนการเรยนรโดยธรรมชาต สงผลใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถเตมตามศกยภาพของตนเอง และความรหรอประสบการณทไดรบจะกลายเปนการเรยนรทมความหมาย นกเรยนสามารถจดจ าและบนทกขอมลสความจ าระยะยาวท าใหเกดความคงทนในการเรยนรไดเปนอยางด ซงความคงทนในการเรยนรนมความจ าเปนตอการเรยนรเปนอยางมาก

พทธมน โปรเทยรณ (2549: 92-95) ศกษาผลการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร และเจตคตตอวชาวทยาศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากกระบวนการเรยนการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT นนมลกษณะเดนทขนตอนการสอนซงแบงออกเปน 8 ขน มหลากหลายรปแบบ ซงแตละขนจะเปนการเนนใหนกเรยนไดมโอกาสใชความสามารถทแตกตางกน เชน ในขนตอนทหนงซงนกเรยนเปนศนยกลางในการอภปรายถงประสบการณของสงทเรยน นกเรยนมโอกาสไดพด ไดซกถาม ไดแสดงความคดเหนกบเพอนในหอง ซงการตอบค าถามไมมค าวาผด จงเกดความกระตอรอรนทจะมสวนรวมในการเรยนร และส าหรบเจตคตของนกเรยนตอวชาวทยาศาสตรพบวานกเรยนมเจตคตตอวชาวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากการจดการเรยนรโดยใชกจกรรม 4 MAT มพนฐานมาจากทฤษฎการเรยนรเชงประสบการณของ Kolb ทเนนใหนกเรยนไดเรยนรจากประสบการณ นกเรยนไดปฏบตกจกรรมการเรยนรตลอดเวลา และมปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยน และนกเรยนกบครผสอน ท าใหนกเรยนมความรความเขาใจ ตระหนกเหนคณคาและความส าคญของวชาวทยาศาสตร

ธญมา หลายพฒน (2550: 54-55) ศกษาวธการสอนแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรองเพศศกษาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผลปรากฏวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลงไดรบการสอนแบบ 4 MAT สงกวากอนเรยน ซงแสดงใหเหนวา วธสอนแบบ 4 MAT เปน

42

การสอนในลกษณะของกระบวนการทตอเนองกนถง 8 ขนตอน โดยค านงถงการท างานของสมองทง 2 ซก ซงเมอมการก าหนดกจกรรมทเหมาะสมทเหมาะสมกบพฒนาการของนกเรยน สามารถกอใหเกดการเรยนรตามวตถประสงค และเนองจากวธการสอนแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทยดนกเรยนเปนส าคญโดยก าหนดกจกรรมทเหมาะสมกบพฒนาการและความสนใจของนกเรยน เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในทกกระบวนการอกทงยงพฒนาสมองทงสองซกอยางสมดลเปนผลใหนกเรยนมผลสมฤทธสงขน

ศรไพร พนมศร (2550: 84-87) ศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดยมวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 และเพอศกษาความพง-พอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมา ก เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนเปนส าคญโดยใหนกเรยนไดลงมอปฏบตดวยตนเองเปนกลม และเปนรายบคคล มกระบวนการจดกจกรรมทหลากหลายทพฒนาสมองสมองซกซายและซกขวา นกเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเอง สงผลใหมผลสมฤทธสงขน นกเรยนไดผอนคลายในชวงกจกรรมทตนเองถนด รสกทาทายในกจกรรมทคนอนถนด ท าใหนกเรยนมความพงพอใจตอการเรยน รวมทงสงผลใหผลการเรยนพฒนาสงขน

ยพน ตงไธสง (2550: 71-72) ศกษาผลการเรยนแบบวฎจกรการเรยนร (4 MAT) เรอง การล าเลยงสารเขาและออกจากเซลลทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจตอการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนพทไธสง อ าเภอพทไธสง จงหวดบรรมย โดยศกษากบกลมตวอยางจ านวน 45 คนซงไดมาโดยการสมแบบกลม ผลการศกษาพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนร 4 MAT เรองการล าเลยงสารเขาและออกจากเซลลกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพเทากบ 80.13/82.33 แสดงใหเหนวาแผนการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 4 MAT มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 75/75 ทตงไว อาจเนองมาจากการมกจกรรมทหลากหลาย สงเสรมใหนกเรยนทมความแตกตางไดเรยนรดวยตนเอง และแผนทพฒนาขนไดผานขนตอนกระบบวนการสรางอยางเปนระบบ มวธทเหมาะสม ผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ และไดผานการทดลองใชกอนน ามาใชจรง เพอใหทราบปญหาทเกดขนและน าไปแกไขใหมความสมบรณ นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยส าคญทระดบ .01 เนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนกจกรรมทมล าดบขนตอนอยางตอเนอง ชดเจน นกเรยนไดมโอกาสบรณาการประสบการณเดม มการสรางความคดรวบยอดและลงมอปฏบตกจกรรมตามความถนดและความสนใจ มการแลกเปลยนความรทไดรบกบผอน ซงท าใหนกเรยนไดรบการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล ท าใหนกเรยนมการเรยนรตามศกยภาพของตน และถอเปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ นกเรยนไดลงมอปฏบตทงเปนรายบคคลและรายกลม แลกเปลยนประสบการณและตดสนใจรวมกน นกเรยนทรนอยกวาสามารถเรยนรจากคนทรมากกวา ในขณะทคนรมากมโอกาสไดเพมทกษะ โดยการอธบายใหแกผอน จากกจกรรมการเรยนทหลากหลาย นกเรยนเรยนรอยางมความสข สนกสนาน จงสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธสงขน และนกเรยนมความพงพอใจหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทระดบ .01 และมความพงพอใจ

43

ตอการเรยนและแผนการสอนเรยนรแบบ 4 MAT ในระดบมาก เนองมาจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนวธการพฒนาพฤตกรรมการเรยนรทเนนการใชสมองซกซายและซกขวาไดท างานประสานกนอยางสมดลและไดเรยนตามความถนดและความสนใจของตนเอง ซงการท นกเรยนไดเรยนรสงทแตกตาง ไดมสวนรวมในกจกรรมทตนถนดและรสกทาทายในกจกรรมทตนไมถนดผสานกนไปจงท าใหรสกสนกสนาน ไมรสกถกบงคบ ท าใหนกเรยนไมรสกเบอ นกเรยนจะรสกชอบและมความสข ยงไดรบการเสรมแรงทางบวกจากครผสอนยงท าใหนกเรยนเกดความพอใจมากยงขน นอกจากนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ยงเปนการชวยสรางเสรมคณธรรมแกนกเรยนเนองจากในการท ากจกรรมกลม นกเรยนทรมากกวาจะเปนผคอยชแนะและอธบายในสวนทนกเรยนไมรใหรและเขาใจ นกเรยนทกคนจงเรยนรไดอยางมความสข ซงอาจเปนสาเหตท าใหนกเรยนมความพงพอใจในการเรยนในระดบมาก

กนตกาน สบกนร (2551: 96-103) ศกษาการศกษาผลการเรยนรและความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนรวทยาศาสตรกอนและหลงไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เพอเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตร และเพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผลการวจยพบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน มความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน และนกเรยนมความคดเหนตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทเหมาะสมกบนกเรยนทกระดบชน มขนตอนการจดการเรยนรทมล าดบขนตอนชดเจนสงเสรมกระบวนแสวงความรอยางตอเนองสมพนธกนทง 8 ขนตอนทสงเสรมและพฒนาความสามารของสมองทงสองซก นกเรยนไดใชทกษะความสามารถตาง ๆ อยางสมดล และค านงถงแบบการเรยนของนกเรยน ท าใหนกเรยนไดเรยนรตามแบบทตนถนดและไมถนด สรางความ ทาทายและเกดความกระตอรอรนในตวนกเรยน ท าใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขนกวากอนเรยน ส าหรบความสามารถในการแกปญหาทนกเรยนมหลงไดรบการจดการเรยนรอน เนองมาจากการจดการเรยนรแบบ 4MAT สงเสรมใหนกเรยนไดมโอกาสแสดงความคดเหนของตนเองอยางตอเนอง ไดฝกคดอยางอสระ คดไดอยางหลากหลาย ซงลกษณะเชนนเปนวธหนงทชวยใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถในการแกปญหา โดยเฉพาะจากการสงเกตการจดการเรยนในขนตอนท 6 ขนฝกปฏบตเพมเตม เปนการเรยนรทนกเรยนไดแสดงความรความสามารถตามความถนดความสนใจ เพอสรางสรรคชนงานตามจนตนาการ นกเรยนจะไดเรยนรกระบวนการในการท างาน การวางแผนการท างานรวมกน ระดมความคดในกลมซงเปนการเรยนรทสงเสรมการเรยนรดวยวธการแกปญหา และจากการสอบถามความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT พบวานกเรยนเหนดวยกบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ในแตละขน ทสอดคลองกบวตถประสงคทวางไว และเนองจากแตละขนตอนเปนการจดกจกรรมการเรยนรทคอนขางหลากหลาย และสรางสรรคจนตนาการ ท าใหนกเรยนไดมประสบการณตรงจากสงทเรยน ไดมโอกาสปฏบตดวยตนเอง ไดแกปญหาดวยตนเอง ท าใหนกเรยนแตละคนไดพฒนาความสามารถของตนไดอยางเหมาะสม

44

กาญจนา หาพนธ (2552: 60-61) ศกษาการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เรองมาตราแมกด ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT รอยละ 76 มคะแนนผานเกณฑ และจากการศกษาความพงพอใจ โดยภาพรวมพบวา คาความพงพอใจอยในระดบมาก จากผลดงกลาวเปนผลมาจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ ซงค านงถงความถนดในการใชสมองซกซายและซกขวา ท าใหนกเรยนมความสนก กระตอรอรน และสนใจในการเรยนมากขน ท าใหเกดการเรยนรไดงาย

สพตรา กตตโฆษณ (2553:124-128) ไดศกษาการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมรายวชาพระพทธศาสนาเรองหลกธรรมทางพระพทธศาสนาชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) พบวาการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมมประสทธภาพเทากบ 83.62 / 84.71 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 ทตงไว ทงนอาจเปนเพราะรปแบบการเรยนการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนกระบวนการจดกจกรรมทเนนนกเรยนเปนส าคญ เปนการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล อนกอใหเกดการเรยนรอยางเตมศกยภาพ คาดชนประสทธผลของนกเรยนมคาเทากบ 0.7132 หมายความวานกเรยนมความกาวหนาทางการเรยนรอยละ 71.32 เพราะการจดกจกรรมการเรยนรทนกเรยนไดรบเปนวธสอนหรอการจดกจกรรมการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ สามารถพฒนาและสงเสรมศกยภาพของสมอง อกทงยงใชหลกการของแบบการเรยนร (Learning Style) ทแตกตางกน กลาวคอ แมผเรยนแตละคนจะมรปแบบการเรยนรทไมเหมอนกน แตไมมนกเรยนใดทใชรปแบบการเรยนแบบใดแบบหนงอยตลอดเวลา สามารถตอบสนองความตองการของนกเรยน โดยค านงถงความรสก การรบรประสบการณ ทกษะกระบวนการแสวงหาความร ความคดแลการกระท า เพอจะไดสรางผลงานจากการเรยนรไดอยางหลากหลาย ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.73 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.39 เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ท าใหนกเรยนเกดความสนกสนาน มกจกรรมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ท าใหนกเรยนไมเบอหนาย ซ าซาก และกจกรรมมความยดหยน ตามความถนดและความสนใจของทงครและนกเรยน

อรศรา ภค ากอง (2553: 94-98) ศกษาผลการจดการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร เรอง จ านวนเตม ชนมธยมศกษาปท 1 ซงเปนการวจยเชงทดลอง มวตถประสงคเพอ 1) พฒนากจกรรมการเรยนรคณตศาสตรเรองจ านวนเตม โดยใชรปแบบ 4 MAT ทมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เรองจ านวนเตม โดยใชรปแบบ 4 MAT กบเกณฑรอยละ 75 3) เพอศกษาความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอการจดกจกรรมการเรยนรเรองจ านวนเตมโดยใชรปแบบ 4 MAT กลมเปาหมายคอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 จ านวน 25 คน ผลการวจยพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนร โดยใชรปแบบ 4 MAT มประสทธภาพเทากบ 78.73/79.20 ซงสงกวาเกณฑ75/75 ทตงไว นกเรยนทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT มผลสมฤทธ

45

ทางการเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 75 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นกเรยนทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT มความคงทนในการเรยนร เพราะการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT เปนการสอนทมล าดบขนตอนอยางตอเนองชดเจน นกเรยนมบรณาการประสบการณเดม ในการสรางความคดรวบยอด และลงมอปฏบตตามความสนใจ และแลกเปลยนความรทไดรบกบผอน ไมไดรบการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางเปนระบบท าใหนกเรยนมการเรยนรตามศกยภาพ

กฤษณา นนขนต (2554: 87-88) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลการเรยนดวยการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนแบบปกต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง เคมอนทรย ความสามารถในการคดวเคราะหและความพงพอใจตอการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 กลมตวอยางไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 จ านวน 2 หอง- เรยน มนกเรยนรวม 74 คน ซงไดมาโดยการสมแบบกลม โดยนกเรยนหองท 1 จ านวน 38 คน เรยนดวยการสอนแบบ 4 MAT สวนหองท 2 จ านวน 36 คนทเรยนแบบปกต ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการเรยนแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยน เรองเคมอนทรย ความสามารถในการคดวเคราะห และความพงพอใจตอการเรยนเคม สงกวาการสอนแบบปกต อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .01 อาจเปนเพราะวาการสอนแบบ 4MAT และเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหนอยางเตมท มการกระตนดวยการใชค าถาม สงผลใหนกเรยนเกดการเตรยมพรอม มการระดมสมอง นกเรยนไดฝกจนตนาการ มความคดสรางสรรค มความกระตอรอรนในการเรยน แตละกจกรรมมความทาทายปญญา มการพฒนาความคด อารมณ ความรสก เปดโอกาสใหนกเรยนตดสนใจดวยตวเอง มความคดอยางอสระ มสวนรวม และลงมอปฏบตจนเกดการเรยนรดวยตนเอง

บรนทร แกวประพนธ (2555: 92-94) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรอง ความนาจะเปนโดยใชวธการจดการเรยนรแบบ 4MAT ส าหรบนกเรยนชวงชนท 4 มวตถประสงคเพอหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรโดยใชการเรยนรแบบ 4 MAT เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางการเรยนรแบบ 4 MAT กบการสอนปกต และเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผลการวจยพบวา แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคาประสทธภาพเทากบ 78.92/65.55 ซงมประสทธภาพสงกวาเกณฑมาตรฐาน 60/60 ทก าหนดไว ซงมคาสงกวากลมทเรยนดวยแผนการจดการเรยนรแบบปกต จงสรปไดวาประสทธผลทางการเรยนของนกเรยนทใชแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ดกวาการเรยนรแบบปกต และส าหรบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต จากการเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธสงกวานกเรยนทใชแผนการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทระดบ .05 โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดแบงการประเมนเปน 4 สวน พบวา สวนท 1 ส าหรบนกเรยนทมค าถาม WHY พบวาบรรยากาศการสรางประสบการณใหแกนกเรยนเปนไปอยางสนกสนาน แตกยงมนกเรยนบางสวนทเปนกลมออนยงไมสามารถเชอมโยงความรกบประสบการณทไดรบ จงยงไมสามารถตอบแบบฝกหดไดถกทกขอ อยางไรกตามการจดการเรยนรในสวนนชวยสงเสรมการคดวเคราะหใหแกนกเรยนเพอเปนการสรางประสบการณ ตอมาในสวนท 2 ส าหรบนกเรยนทมค าถาม WHAT เปนการเปดโอกาส

46

ใหนกเรยนไดศกษากฎและเนอหาดวยตนเอง เปดโอกาสใหนกเรยนไดเกดการซกถามกนภายในกลมและสามารถซกถามครผสอนได ท าใหการจดการเรยนรในสวนนเปนไปอยางราบรนอนเนองมาจากการไดรบประสบการณมาแลวจากสวนท 1 แลวนกเรยนไดเรยนรในการหาค าตอบเปนขนตอน ท าใหนกเรยนเกดการกระตอรอรนในการเรยน และมความตงใจในการเรยน และในสวนท 3 ส าหรบนกเรยนทมค าถาม HOW เปนการจดกจกรรมใหนกเรยนไดใชความรทเรยนมาจากสวนท 2 ในการปฏบตดวยตนเอง ซงในสวนนสามารถประเมนผลโดยการตรวจสอบใบกจกรรมซงพบวานกเรยนสามารถแสดงค าตอบไดดขน และจากการสงเกตพฤตกรรมในชนเรยนพบวา นกเรยนมความสนใจอยากลองฝกฝนดวยตนเอง มการอภปรายซกถามกนภายในกลมท าใหนกเรยนสามารถปฏบตกจกรรมไดเสรจลลวง นอกจากนหลงการปฏบตกจกรรมจะมการสรปบทเรยนรวมกน และในสวนท 4 ส าหรบนกเรยนทมค าถาม IF เปนการจดกจกรรมเพอใหนกเรยนน าความรทไดเรยนมาทงหมดไปสรางสรรคเปนชนงานหรอน าไปประยกตใชไดและท าการขยายขอบเขตของความรทไดโดยการคนควาแลวน ามาแลกเปลยนกนกบผอน โดยมการประเมนชนงานในสวนทเปนนทาน ซงการจดการเรยนรในสวนนพบวา นกเรยนในกลมออนมการพฒนาตนเองในการคนควาหาความรและสรางชนงาน ทงยงพบวามการชวยเหลอกนจากทงในกลมของตนและนอกกลมในการน าเสนองานหนาชนเรยน ทงยงเปนแรงกระตนสงเสรมใหนกเรยนมความกลาแสดงออก ซงจากขนตอนทกลาวมาทงหมดไดชวยใหประสทธภาพทางการเรยนของนกเรยนดกวากลมทเรยนกบการจดการเรยนรแบบปกต

ปนแกว สระแกว (2555: 83-85) ศกษาผลการจกกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองระบบประสาทและอวยวะรบความรสก รายวชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 5 โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 เพอหาดชนประสทธภาพแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT และเพอศกษาความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผลการคนควาพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มประสทธภาพเทากบ 86.47/85.88 ดชนประสทธผลของแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เทากบ 0.694 แสดงวานกเรยนมความกาวหนาทางการเรยนเพมขนคดเปนรอยละ 69.35 คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และนกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT อยในระดบมากทสด โดยแยกออกเปน 4 ดาน คอ ดานเนอหา ดานการจดกจกรรมการเรยนร ดานสอการเรยนการสอน และดานการวดและประเมนผล เนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนวธการสอนทค านงถงงรปแบบการเรยนรทเปนของตนเองของนกเรยนทง 4 แบบตลอดจนพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาโดยใชเทคนคการพฒนาสมองซกซายและซกขวาใหท างานรวมกนอยางสมดล และนกเรยนไดปฏบตตามขนตอนซงท าใหนกเรยนไมสบสนในเนอหาและเขาใจบทเรยนมากยงขน นกเรยนไดมการพฒนาทรอบดานอยางสมดลและสนองความตองการทแตกตางกนของนกเรยนแตละคนเรยนรอยางมความสข อกทงครผสอนคอยแกปญหาทเกดขนไดอยางมเหตผล จงสงผลใหนกเรยนมความกาวหนาในการเรยนเพมขน และจากผลของแบบวดความพงพอใจทนกเรยนมความพงพอใจโดยรวมในระดบมากทสด เนองจากนกเรยนสามารถเรยนรตามกระบวนการเรยนรทครตงจดประสงคการเรยนรไว นกเรยนสามารถสรางประสบการณ วเคราะหประสบการณ ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด พฒนา

47

เปนทฤษฎและความคดรวบยอด ลงมอปฏบตตามหลกการ สรางผลงานตามความถนดและความสนใจ วเคราะหชนงานและแนวทางการน าไปใชใหเกดประโยชน และแลกเปลยนประสบการณกบผอน จงท าใหนกเรยนมความพงพอใจในการปฏบตกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT

วชรพร กจโป (2555: 76-79) ศกษาการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง เพศศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยกระบวนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) ในกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา โดยมวตถประสงคเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยมจ านวนนกเรยนไมนอยกวา 80 % ของนกเรยนทงหมด มผลสมฤทธทางการเรยนรอยละ 80 กลมเปาหมายเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 30 คน ผลการวจยพบวา นกเรยนรอยละ 83.33 มผลสมฤทธทางการเรยนรอยละ 80 ขนไป ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนดไว เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปดโอกาสใหนกเรยนทกคนไดฝกคด ไดอภปรายรวมกน แลวแสดงความคดเหน และฝกคดวเคราะหจากสถานการณตาง ๆ ฝกปฏบตกจกรรมการเรยนรอยางตอเนองตามแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงในขนตอนท 6 นกเรยนไดน าความรความเขาใจทไดรบมาสรางสรรคผลงานของตนเอง ชนงานของนกเรยนสะทอนใหเหนถงการน าความร ทกษะกระบวนการจากขนตอนทผานมาใชในการสรางสรรคชนงานของตนเองในขนตอนท 6 นอกจากนยงไดขอสงเกตจากการวจยวา การใชรปภาพทเกยวของกบนกเรยนและบทเรยนเปนสอการเรยนรในขนตอนท 1 สามารถดงดดความสนใจและสรางแรงจงใจในการเรยนใหนกเรยนไดดมาก อกทงยงชวยสงเสรมใหนกเรยนไดคดเชอมโยงกบประสบการณและเกดการเรยนรทดยงขนในขนตอไป

5.2 งานวจยตางประเทศ Wilkerson (1986: abstract) ศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอ

ผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนและเจตคตของนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอประเมนผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการเรยนร โดยค านงถงรปแบบการเรยนและความถนดของสมองทงสองซก ซงการศกษาในครงนเปนการวจยเชงทดลองศกษากบกลมตวอยาง 2 กลมวดครงเดยวทดสอบหลง (the randomized control group posttest only designs) กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนวชาวทยาศาสตร โดยกลมทดลองไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT และกลมควบคมไดรบการจดการเรยนรตามหนงสอเรยน เมอเสรจสนการจดการเรยนรท าการทดสอบหลงเรยนซงแบงเปน 2 ตอน ตอนท 1 วดดานความรความเขาใจ การน าไปใชและการวเคราะห ตอนท 2 วดความสามารถทางดานการสงเคราะหและการประเมนคา ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธตอนท 1 ของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต แตในตอนท 2 พบวาไมแตกตางกน จากนนศกษาความคงทนในการเรยนโดยเวนระยะเวลา 35 วน ท าการทดสอบอกครงผลปรากฏวาคะแนนผลสมฤทธในตอนท 1 ของกลมทดลองและกลมควบคมมความแตกตางกน สวนตอนท 2 ไมแตกตางกน นอกจากนยงพบวาเจตคตตอการจดการเรยนรและพฤตกรรมของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรมผลในทางบวก โดยนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ชอบกจกรรมการเรยนการสอนมากกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรจากหนงสอเรยน โดย

48

ครผสอนใหเหตผลวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความสนใจตออปกรณทใชในการเรยนมเจตคตในทางบวกตอบทเรยน

Bowers (1987: 68-70) ศกษาผลของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตตอวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดย มวตถประสงคเพอศกษาผลของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอสมฤทธทางการเรยนและ เจตคตตอวชาวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอ ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามคมอมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ทเปนเชนนเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ตอบสนองตอนกเรยนทมแบบการเรยนรถง 4 แบบ และในการเรยนรแตละขนตอนไดมการพฒนาทงสมองซกซายและซกขวา ซงนกเรยนแตละคนทมแบบการเรยนรตางกนไดมโอกาสเรยนตามทตนถนดและไดเรยนในแบบทตนไมถนด ซงมผลตอการเรยนรของนกเรยนในทางทดขน และการใชกจกรรมการเรยนรทหลากหลายทตอบสนองตอแบบการเรยนและความถนดของสมองทงสองซก ท าใหนกเรยนมความสนใจในการเรยนมากขน และสามารถเรยนรจนเกดเปนความจ าระยะยาวได และสามารถพฒนาทกษะการคดวเคราะหใหเกดแกนกเรยนได โดยพจารณาจากการท าขอสอบทวดตาม Bloom ซงพบวาจากการท าแบบทดสอบ คะแนนดานทกษะการคดวเคราะหโดดเดนกวาดานอน ๆ (ดานการน าไปใช การสงเคราะห และการประเมนคา) และจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ท าใหนกเรยนมเจตคตทางบวกตอวทยาศาสตรมากกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรจากคมอ

Lisoskie (1989: abstract) ศกษาการสอนโดยใชความถนดของสมองซกซายและซกขวา ในวชาชววทยา โดยผวจยกลาววาโรงเรยนมธยมสวนใหญมกสอนโดยการบรรยาย อภปราย แลวทดสอบโดยวดความสามารถเฉพาะสมองซกซาย อยางไรกตาม นกเรยนมการใชสมองซกขวาในการประมวลผลขอมล นอกจากนในขณะประมวลผลจากการฟงนกเรยนตองการขอมลทสามารถมองเหนได และมการเคลอนไหว ซงการวจยน ไดศกษากบโรงเรยนมธยมทสอนวชา ชววทยา จ านวน 4 โรงเรยน โดยใชระบบ 4 MAT ของ McCarthy โดยค านงถงนกเรยน 4 แบบ และการใชสมองทงสองซก ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มคะแนนผลสมฤทธเฉลยสงกวาเกณฑทก าหนด และนกเรยนมความสนกกบการเรยนชววทยามากขน

Appell (1991: abstract) ศกษาผลการจดการเรยนร แบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตตอวชาดนตรพนฐาน โดยมวตถประสงคเพอประเมนผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรยนและเจตคต กลมตวอยางคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทอยในโรงเรยนชนบทในเมอง พอรทแสนด รฐโอเรกอน โดยสมครแปดคน แบงเปน 4 คน จดการเรยนรแบบ 4 MAT ตามแนวคดของ McCarthy โดยมนกเรยนทงหมด 67 คน และครอก 4 คน จดการเรยนรโดยใชหนงสอเรยน โดยมนกเรยนทงหมด 87 คน ทงสองกลมไดรบการจดการเรยนรอยางตอเนอง ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนและสงกวานกเรยนทไดรบ

49

การจดการเรยนรโดยใชหนงสอเรยน และเจตคตตอการจดการเรยนรของนกเรยนทง 2 กลม ไมแตกตางกน

Vaughn (1991: abstract) ไดเปรยบเทยบผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบ การสอนตามแนวคดของบลม ของเดกปญญาเลศ เกรด 3 โดยมวตถประสงคเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยน และความคดสรางสรรค โดยเปรยบเทยบการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนแบบดงเดมน าแนวคดของบลม ตวอยางประชากร คอ เดกปญญาเลศเกรด 3 จ านวน 99 คน โดยแบงเปน 2 กลม กลมท 1 ใชการเรยนการสอนแบบ 4 MAT และกลมท 2 ใชการเรยนการสอนตามแนวคดของบลม ผลปรากฏวา ไมมความแตกตางระหวางคะแนนผลสมฤทธและความคงทนในการเรยนของนกเรยน 2 กลม แตนกเรยนทไดรบการเรยนการสอนแบบ 4 MAT มคะแนน ในการคดสงเคราะห และความคดสรางสรรคสงกวานกเรยนทไดรบการเรยนการสอนตามแนวคดของบลมและยงพบวานกเรยนชอบกจกรรมการเรยนการสอนแบบ 4 MAT

Dwyer (1993: abstract) ไดศกษาการใชรปแบบการเรยนดวยระบบ 4 MAT ในการสอนเพอสรางแรงจงใจในการพดในหลกสตรพนฐานทางภาษา โดยแผนการสอนแบบ 4 MAT (8 ขนการสอนส าหรบนกเรยน 4 แบบ และนกเรยนทถนดการเรยนดวยสมองซกซายและซกขวา) สามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนในการเรยนรทหลากหลาย แตละขนตอนใหความส าคญกบนกเรยนแบบใดแบบหนงและใชกระบวนการถนดของสมองสองซก โดยการจดการเรยนร 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางประสบการณหรอเชอมโยงประสบการณในอดต 2) ขนวเคราะหประสบการณ 3) ขนสะทอนประสบการณเปนแนวคด 4) ขนพฒนาแนวคด 5) ขนน าแนวคดมาปฏบต 6) ขนขยายความรเพมเตม 7) ขนประยกตใชความร และ 8) ขนผสมผสานการประยกตใชและประสบการณ ซงในแตละขนใหความส าคญกบนกเรยน จากการใชระบบการสอน 4 MAT ในการพฒนากลยทธการสอนในหลายหนวยการเรยน พบวา ความสนใจและประสทธภาพในการท างานของนกเรยนโดยรวมดขน สวามารถดงความสนใจในการพด เปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกฝน ลงมอปฏบตดวยตนเอง เรยนรดวยตนเอง และแลกเปลยนในสงทไดเรยนรกบเพอน ๆ

Scott (1994: abstract) ไดท าการศกษารปแบบของ 4 MAT วาเปนรปแบบการสอนทมความตอเนองกนถง 8 ขนตอน โดยมพนฐานมาจาก 2 ทฤษฎ คอทฤษฎแบบการเรยนของ Kolb และแนวคดเกยวกบสมองของ McCarthy โดย McCarthy ไดน าแนวคดแบบการเรยนของนกเรยน 4 แบบมาผนวกกบการพฒนาสมองซกซายและซกขวา ซงจากแนวคดของ Kolb ทวานกเรยน 4 แบบ มาจากการปฏสมพนธระหวางการรบรและกระบวนการ โดย McCarthy ไดสรปเปนวฏจกรการเรยนรทประกอบดวย 8 ขนตอน โดยนกเรยนแตละแบบใหเรยนรโดยใชสมองทงซกซายและซก-ขวา แตละขนตอนจะเออตอนกเรยนแตละแบบโดยอาศยกจกรรมทพฒนาสมองซกซายและซกขวาสลบกนไปเพอพฒนาศกยภาพของสมองทงสองสวน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เกยวกบการออกแบบเครองมอทใชในการสอน การพฒนาบคลากร และผลการประเมน ซงยงไมมใครกลาวถงมากนก นกการศกษาบางทานตางกมค าถามเกยวกบแนวคดแบบการเรยนในการน ามาออกแบบการเรยนการสอน และมการอภปรายกนอยางกวางขวาง จงเสนอวาควรน าไปทดลองใชในการจดการเรยนการสอนทงในระดบประถม มธยม และทงโรงเรยนในเมองและชานเมอง

50

McCarthy (1997: 45-51) ไดศกษาแบบการเรยน (Learning Style) ของนกเรยน 4 แบบกบรปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT ซงมลกษณะพเศษคอ นกเรยนแตละคนมการน าลกษณะเฉพาะของตนมาใชในหองเรยนได ในขณะเดยวกนนกเรยนเองไดมโอกาสพฒนาความสามารถในดานอน ๆ จนครบวงจรการเรยนรทง 8 ขน โดยนกเรยนมการเรยนรอยางมความหมายและเปนไปตามธรรมชาตจากความรสกภายในแลวแสดงออกมา โดยทครไมจ าเปนตองแบงนกเรยนออกจากกน แตนกเรยนจะมการปรบตวใหเขากบการจดการเรยนรของครจนสามารถพฒนาไดอยางสมดล

Hancock (2000: abstract) ศกษาผลของแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ตอจ านวนครงทสอนนอกเรองของครของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5, 6 และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยท าการสงเกตคร 3 คน เพอใหไดขอมลเกยวกบจ านวนครงทแทจรงทครแตละคนไมไดสอนเนอหาในชวงเวลา 25 นาท โดยการสอนนอกเรองของคร หมายถง การทครหนเหความสนใจจากหวขอทก าลงสอนไปสเรองอน โดยผวจยไดสรางแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทออกแบบโดย McCarthy ทสอดคลองกบทฤษฎสมอง แบบแผนการเรยน และการใชสมองซกซายและซกขวา ผลการสงเกตพบวา พฤตกรรมของการไมสนใจในการเรยนของนกเรยนลดลงเมอครใชวธการสอนแบบ 4 MAT เนองจากมระบบและโครงสรางการท างานทชดเจน ซงชวยลดพฤตกรรมการสอนนอกเรองของคร และมผลเชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดวย

Demirbas และ Demirkan (2003: abstract) ไดศกษารปแบบการเรยนตอกระบวนการออกแบบทางสถาปตยกรรม ซงการเรยนรมความส าคญเชนเดยวกบกระบวนการโตตอบในการเรยนวชาการออกแบบสถาปตยกรรม โดยการศกษาครงนมวตถประสงคเพอมงเนนไปทขนตอนการออกแบบสถาปตยกรรมผานร ปแบบการเรยนซ งมท งแบบชอบลงมอปฏบต (Accommodating) แบบเอนกอนย (Converging) แบบซมซบ (Assimilating) และแบบอเนกอนย (Diverging) ตามทระบไวในทฤษฎการเรยนรจากประสบการณของ Kolb โดยการวจยครงนไดด าเนนการในการประเมนผลของรปแบบการเรยนรตอความสามารถของนกเรยนในขนตอนการออกแบบ ซงพบวามความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตระหวางคะแนนการปฏบตงานของนกเรยนทมรปแบบการเรยนทมความหลากหลายในขนตอนตาง ๆ ของกระบวนการออกแบบ นอกจากนยงพบวาคะแนนการปฏบตงานของนกเรยนทกคนทมรปแบบการเรยนทแตกตางกนไดเพมขนในตอนทายของกระบวนการออกแบบ จากตอนแรกทนกเรยนแบบซมซบมคะแนนสงทสด และนกเรยนทชอบปฏบตมคะแนนต าสด

Tuba (2012: 2197-2205) ศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และศกษาระดบความส าเรจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยหนงสอเรยน และนกเรยนทเรยนดวยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มระดบความส าเรจทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยหนงสอเรยน โดย Tuba ไดเสนอวา จากการศกษาในครงนท าใหคนพบวานกเรยนทกคนสามารถเรยนวชาคณตศาสตรได หากครค านงถงตวนกเรยนแตละคน เพราะนกเรยนแตละคนมรปแบบการเรยนทแตกตางกน จงมการตอบสนองตอการเรยนทแตกตางกน ดงนนครจง

51

จ าเปนทจะตองเตรยมตวอยางหนกเพอทจะออกแบบการจดการเรยนรใหเหมาะกบนกเรยนทมแบบการเรยนทแตกตางกน

Silva และคณะ (2011: 19-21) ศกษานกเรยนทหลากหลายผานการเรยนรดวยวฏ-จกรการเรยนร 4 MAT ทค านงถงความสามารถของสมอง โดย Silva และคณะ กลาววาเปนการเปลยนแปลงกระบวนทศนในการเรยนรจากกระบวนการเรยนการสอนจากครเปนศนยกลางสนกเรยนเปนศนยกลาง เปนแรงบนดาลใจให นกวจยในการศกษาวฏจกรการสอนแบบ 4MAT โดยมสมมตฐาน วา 1) นกเรยนทแตกตางกนจะไดรบประสบการณในขนตอนทแตกตางกน 2) การใชสมองทง 2 ซกชวยพฒนาการเรยนแกนกเรยนทกคน 3) มความจ าเปนทประสบการณของนกเรยนไดผานการคดและลงมอท า โดยในการศกษาครงน มวตถประสงคเพอ ศกษาผลการจดการเรยนรทมตอ-พฤตกรรมของนกเรยน เจตคต และผลสมฤทธทางการเรยน ซงงานวจยนเปนงานวจยเชงคณภาพ กลมตวอยางคอ นกศกษาวศวกรรมชนปท 2 ทศกษาในสถาบนเทคโนโลย Mapua โดยขนตอนทหลากหลายของวฏจกร 4 MAT จะตอบสนองตอนกเรยนทงหมด ทงนกเรยนทชอบประสบการณตรง ชอบการสงเกต ชอบจนตนาการ และชอบลงมอปฏบต โดยนกเรยนจะเรยนผานขนตอนหนงไปยงอกขนตอนหนงของวฏจกร โดยผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนไปดวย พบวา นกศกษามสวนรวมในการเรยนเปนอยางด มการคนควาและอภปรายรวมกน ซงเปนไปตามทฤษฎพนฐาน ไดแก constructivism, กฎแหงการฝกหด, ทฤษฎความพรอมของสมอง และรปแบบการเรยนร โดยนกเรยนแตละคนไดใชสมองทง 2 ซก จากผลการสอบถาม สงเกต และสมภาษณแสดงใหเหนวา วฏจกรแบบ 4 MAT ชวยพฒนาจตใจและเจตคตของนกเรยน เชน การยอมรบความคดเหนของผอน ความคดสรางสรรค การแกปญหา การหาแนวทางเพอแกปญหา การมความรบผดชอบและความมงมนในการเรยน และการศกษาในครงนไดเสนอแนะวา จะเปนตวชวยใหครและผบรหารไดพฒนาการสอนทเหมาะสมโดยเฉพาะการพฒนาการเรยนรของนกเรยน

Uyangor (2012: 43-53) ไดกลาววา 4MAT ม 8 ขนตอน ซงมาจาก 2 ทฤษฎ คอ แบบการเรยนของ Kolb และแนวคดเกยวกบสมอง ซงการสอนแบบ 4 MAT พฒนาโดย McCarthy ทไดน าแบบการเรยนของนกเรยน 4 แบบของ Kolb มาผนวกกบสมองซกซายและซกขวา วตถประสงคของการศกษาครงนคอ เพอศกษาประสทธภาพของรปแบบการสอน 4MAT โดยค านงถงรปแบบการเรยน ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และเจตคตตอวชาคณตศาสตร กลมตวอยางคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 81 คน จากโรงเรยนใน Balikesir แบงเปนกลมทดลองทใชการสอนแบบ 4 MAT และกลมควบคมทใชวธการสอนแบบดงเดม ระยะเวลาในการศกษาระหวางป 2009-2010 ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของทง 2 กลมสงกวากอนเรยน และจากการศกษาแสดงใหเหนวา แบบการเรยนและความแตกตางระหวางบคคลมอทธพลตอการเรยนรและผลส าเรจของนกเรยนเปนอยางมาก และผลการเปรยบเทยบคะแนนเจตคตตอวชาคณตศาสตรของกลมทดลองและกลมควบคม พบวา มความแตกตางกน โดยนกเรยนทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มเจตคตตอวชาคณตศาสตรสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบดงเดม ซงกลาวไดวาวธการเรยนการสอนแบบ 4MAT มประสทธภาพมากกวาวธการแบบดงเดม นอกจากนผวจยไดกลาววา การสอนทค านงถงแบบการเรยนมผลตอความส าเรจและเจตคตของนกเรยนในทางบวก ดงนน เพอใหบรรยากาศการเรยนการสอนมประสทธภาพ ผสอน

52

ควรสรางบรรยากาศทเออตอนกเรยนทกแบบไมใชเออตอนกเรยนแบบใดแบบหนง ในทนนกเรยนจะไดรบประโยชนจากการสนใจและความสามารถของผอนทมแบบการเรยนทตางกน

Aktas and Bilgin (2014: abstract) ศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และแรงจงใจในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในการเรยนเรองอนภาคของสสาร โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT นกวจยหลายทานยอมรบวา เนอหาในเรองธรรมชาตของสสารเปนเรองยากส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา เนองจากไมไดพจารณาความแตกตางของบคคล การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและแรงจงใจในการเรยนเรองธรรมชาตของสสาร 2) ศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 mat กลมตวอยางชอนกเรยน 235 คน กลมทดลอง 115 คน กลมควบคม 120 คน ผลการวจยพบวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนและแรงจงใจในการเรยนระหวางนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต ซงแสดงใหการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ชวยสรางแรงจงใจใหกบนกเรยนและเพมการมสวนรวมในการเรยน

Irfan, Almufadi and Brisha (2016: 1-11) ศกษาผลของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเศรษฐศาสตรวศวกรรมของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยการเปรยบเทยบระหวางการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนแบบดงเดม ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มประสบการณทางการเรยนทหลากหลาย มคะแนนผลสมฤทธและเจตคตตอวชาเศรษฐศาสตรวศวกรรมพนฐานเพมขน ยงไปกวานน การจดการเรยนรแบบ 4 MAT ชวยเพมความมเหตผลในตวนกเรยนทขาดความมนใจในการแสดงความคดสรางสรรคในชนเรยน และชวยพฒนากจกรรมการเรยนการสอนแบบดง เดม โดยผวจยไดสรปวา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT มประสทธภาพตอการเพมคะแนนผลสมฤทธและเจตคตตอวชาเศรษศาสตรวศวกรรม มประโยชนตอผสอน และเหมาะแกการน าไปใชในการเรยนการสอนในวชาอน ๆ ในระดบปรญญาตร ควรมการศกษาแบบการเรยนและความถนดของสมองของนกศกษาในทกชนป เพอพฒนาทางดานปญญา ความเขาใจ และทกษะการแกปญหา มการใชสมองทกสวนอยางสมดล

จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทงในประเทศและตางประเทศ ผลการวจยชใหเหนวา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนวธการทค านงถงรปแบบการเรยนรของนกเรยน โดยมการออกแบบการจดการเรยนรใหนกเรยนแตละแบบสามารถปรบตวเขาหากนได มโอกาสเรยนรในรปแบบทตนไมถนด ท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนในขนตอนทตนเองถนด ในทางกลบกนนกเรยนจะมความทาทายทจะเรยนรในรปแบบทตนไมถนด เกดการแลกเปลยนเรยนรและชวยเหลอซงกนและกน น าไปสการพฒนาทกษะทงในดานความคดสรางสรรค การแกปญหา การคดวเคราะห การท างานรวมกน และทส าคญท าใหนกเรยนมความรความเขาใจทคงทนขน มผลสมฤทธทางการเรยนทดขน และสงผลตอเจตคต ความพงพอใจทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT สงผลใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางมความสข

53

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยคร งน เปนรปแบบการวจย เบองตน (Pre-Experimental Designs)

ด าเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบศกษากลมเดยววดหลายครงแบบอนกรมเวลา ( the one group pretest-posttest time series design) (วรรณ แกมเกต, 2555: 139-142) เพอศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โดยมรายละเอยดของการด าเนนการวจยทจะน าเสนอตามล าดบ ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. แบบแผนการวจย 3. เครองมอทใชในการวจย 4. การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 5. การเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมล 7. สถตทใชในการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากร ประชากรส าหรบการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2558 สายการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน จ านวน 5 หองเรยน รวมทงสน 141 คน

1.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางท ใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 โรงเรยน

เบญจมราชทศ จงหวดปตตานทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จ านวน 43 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) เนองจากเปนหองทผวจยไดเหนถงปญหาในการเรยนของนกเรยนซงพบวามความสามารถในการเรยนรไดแตกตางกนและตองการพฒนาใหนกเรยน ไดเรยนตามรปแบบทนกเรยนถนดและพฒนาในสวนทนกเรยนไมถนดและเปนหองเรยนทคละนกเรยนเกง ปานกลาง และออน

54

2. แบบแผนการวจย

การวจยในครงนเปนรปแบบการวจยเบองตน (Pre-Experimental Design) โดยศกษากบกลมตวอยางเพยงกลมเดยว เพอศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ด าเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบศกษากลมเดยววดหลายครงแบบ อนกรมเวลา (the one group pretest-posttest time series design) (วรรณ แกมเกต, 2555: 139-142)

O1

Pretest X

Treatment O2

Posttest O3

Posttest

สญลกษณทใชในการวจย O1 แทนการทดสอบกอนเรยน โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน X แทนการสอนโดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT O2 แทนการทดสอบหลงเรยนครงท 1 โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และ

การตอบแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร โดยใชแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร แบบมาตราประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert และขอเสนอแนะเพมเตมเปนแบบการตอบค าถามปลายเปด

O3 แทนการทดสอบหลงเรยน ครงท 2 หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห โดยใชแบบทด-สอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

3. เครองมอทใชในการวจย

3.1 เครองมอทใชในการจดการเรยนร คอ แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT วชาชววทยา เรอง อาณาจกรสตว จ านวน 1 แผน ใชเวลา 16 ชวโมง

3.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

3.2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ชนดปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ

3.2.2 แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร จ านวน 1 ฉบบ โดยใชมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ จ านวน 20 ขอ

55

4. การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ

ส าหรบเครองมอทผวจยสรางขนเพอใชในการวจยในครงน มรายละเอยดในการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการวจย ดงตอไปน

4.1 แผนการจดการเรยนร เรอง อาณาจกรสตว ผวจยไดด าเนนตามขนตอน ดงน

4.1.1 ศกษาหลกการและท าความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ตามขนตอนของ McCarthy (สคนธ สนธพานนท, 2558: 76; เธยร พานช, 2542: 26-31) ซงม 8 ขนตอน คอ

ขนท 1 (พฒนาสมองซกขวา) ขนสรางประสบการณ ขนท 2 (พฒนาสมองซกซาย) ขนวเคราะหประสบการณ ขนท 3 (พฒนาสมองซกขวา) ขนปรบประสบการณ ขนท 4 (พฒนาสมองซกซาย) ขนพฒนาความคดดวยขอมล ขนท 5 (พฒนาสมองซกซาย) ขนท าตามแนวคดทก าหนด ขนท 6 (พฒนาสมองซกขวา) ขนสรางชนงานตามความถนดและสนใจ ขนท 7 (พฒนาสมองซกซาย) ขนวเคราะหผลและประยกตใช ขนท 8 (พฒนาสมองซกขวา) ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน

4.1.2 ศกษาและท าความเขาใจหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของกระทรวงศกษาธการ วเคราะหสาระการเรยนรในเรอง อาณาจกรสตว ศกษาผลการเรยนรเพอก าหนดสาระการเรยนร

4.1.3 จดท าแผนการจดการเรยนรแบบ 4MAT เรอง อาณาจกรสตว จ านวน 1 แผน ระยะเวลา 16 ชวโมง ซงแผนการจดการเรยนรประกอบดวย มาตรฐานการเรยนร จดประสงคการเรยนร สาระส าคญ สาระการเรยนร กระบวนการจดการเรยนร ชนงาน สอ อปกรณและแหลงเรยนร และการวดและประเมนผล

4.1.4 เสนอแผนการจดการเรยนร สอประกอบการเรยนการสอน และกรอบทฤษฎในการเกบรวบรวมขอมล ใหกบอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญการสอนวทยาศาสตร จ านวน 3 ทาน เพอพจารณา ตรวจสอบความสอดคลอง องคประกอบตาง ๆ ภายในแผนการจดการเรยนรตามแบบประเมนแผนการจดการเรยนร โดยใชเกณฑการประเมนแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสม มากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสม มาก 3 หมายถง มความเหมาะสม ปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสม นอย 1 หมายถง มความเหมาะสม นอยทสด

56

จากนนน าความคดเหนของผเชยวชาญมาหาคาเฉลย (x) และสวนเบยงเบน-มาตรฐาน (S.D.) และแปลความหมายโดยใชเกณฑ (วเชยร เกตสงห, 2538: 8-11) ดงน

คาเฉลย 4.51 – 5.00 แปลความวา แผนการสอนมความเหมาะสมมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 แปลความวา แผนการสอนมความเหมาะสมมาก คาเฉลย 2.51 – 3.50 แปลความวา แผนการสอนมความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 แปลความวา แผนการสอนมความเหมาะสมนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 แปลความวา แผนการสอนมความเหมาะสมนอยทสด ในการวจยครงน แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทผวจยสรางขนมคาเฉลย

คะแนนการประเมนของผเชยวชาญเทากบ 4.66 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.46 แสดงวา องคประกอบของแผนการจดการเรยนรมความเหมาะสมมากทสด

4.1.5 ปรบปรงแผนการจดการเรยนรตามขอแนะน าของอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอ เพอใหแผนการจดการเรยนรมความสมบรณมากยงขนแลวจดท าแผนการจดการเรยนรฉบบจรง น าไปใชกบกลมตวอยาง

4.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาชววทยา เรอง อาณาจกรสตว เปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ ซงผวจยสรางขนตาม

จดประสงคและเนอหา โดยมขนตอนในการสรางและพฒนาดงน 4.2.1 ศกษาหลกสตร คมอคร และหนงสอเรยนรายวชาชววทยาเพมเตม เลม 5

เอกสารอน ๆ ทเกยวของ เพอใชเปนแนวทางในการสรางตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรมการเรยนร โดยออกขอสอบใหครอบคลมทงดาน ความรความจ า ความเขาใจ และการวเคราะห

4.2.2 ด าเนนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ซงเปนแบบทดสอบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 45 ขอ

4.2.3 เสนอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา ใหผเชยวชาญ จ านวน 4 ทาน ตรวจสอบความถกตอง ความเหมาะสม และความชดเจนของค าถาม แลวหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบผลการเรยนร (IOC) โดยพจารณาคาดชนความ-สอดคลองตงแต 0.50 ขนไป ซงผเชยวชาญแตละทานใหคะแนนตามเกณฑดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาขอสอบนนวดตามจดประสงคนนจรง ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอสอบนนจะวดตามจดประสงคนนหรอไม

ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาขอสอบนนวดจดประสงคนน

4.2.4 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน มาท าการคดเลอกขอทมคา-ดชนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบผลการเรยนร (IOC) ตงแต 0.50– 1.00 ในการวจยครงนพบวาขอสอบทง 45 ขอมคาความสอดคลองตงแต 0.50-1.00 จากนนปรบปรงแกไขขอสอบตามค าแนะน าของผเชยวชาญ

57

4.2.5 น าแบบทดสอบทไดปรบปรงแกไขจ านวน 45 ขอ ไปทดลองใช (Try out) ครงท 1 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/4 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน ทผานการเรยน เรอง อาณาจกรสตวมาแลว จ านวน 38 คน

4.2.6 น าคะแนนทไดจากการไปทดลองใช (Try out) ครงท 1 มาวเคราะหหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) โดยพจารณาความยากงาย (p) ทมคาระหวาง 0.20-0.80 และคาอ านาจจ าแนก (r) ทมคา 0.20 ขนไป ซงผวจยไดคดเลอกขอสอบทมคาความยากระหวาง 0.26- 0.79 และมคาอ านาจเทากบ 0.20-0.80 จ านวน 30 ขอ

4.2.7 น าแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน จ านวน 30 ขอ ทดลองใช (Try out) ครงท 2 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/2 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน ทผานการเรยน เรอง อาณาจกรสตวมาแลว จ านวน 20 คน

4.2.8 น าคะแนนมาวเคราะหเพอหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ โดยใชสตร KR-20 ของคเดอร-รชารดสน ไดแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทมคาความเชอมน 0.75

4.2.9 จดท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาฉบบจรง เรองอาณาจกรสตวจ านวน 30 ขอ และน าไปใชกบกลมตวอยาง

4.3 แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT การสรางแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร เปนแบบมาตราประมาณคา

(rating scale) 5 ระดบ ของ Likert มล าดบขนตอนดงน 4.3.1 ด าเนนการสรางแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

โดยใหครอบคลมองคประกอบ ดานผสอน ดานเนอหา ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน และ ดานการวดและประเมนผล จ านวน 25 ขอ โดยเปนขอค าถามแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert มเกณฑการใหคะแนน ดงน

พงพอใจมากทสด ใหคะแนน 5 คะแนน พงพอใจมาก ใหคะแนน 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง ใหคะแนน 3 คะแนน พงพอใจนอย ใหคะแนน 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด ใหคะแนน 1 คะแนน 4.3.2 น าแบบวดความพงพอใจทสรางขนใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

พจารณาความถกตอง และความเหมาะสมของรปแบบและขอค าถามแลวปรบปรงแกไข 4.3.3 น าแบบวดความพงพอใจตอการจดการ เร ยนร จ านวน 25 ขอ

ใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน พจารณาความตรงเชงเนอหาทตองการวด โดยการคดเลอกขอค าถาม ทค านวณไดคาความตรงตงแต 0.5 ขนไป ซงในการวจยครงนไดคดเลอกขอค าถามทมคาความตรงตงแต 0.67-1.00 ไดจ านวน 20 ขอ แลวท าการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ

4.3.4 น าแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง ผลการตรวจใหคะแนนของแบบวดมาหาคาความเชอมนของแบบวด

58

ความพงพอใจโดยวธการหาคาสมประสทธอลฟา (alpha coefficient) ของ Cronbach ไดแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรทมคาความเชอมนเทากบ 0.85

4.3.5 น าแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรหลงไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไปใชกบกลมตวอยาง โดยเปนขอค าถามแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert โดยมเกณฑการแปลความหมาย เพอจดระดบคะแนนเฉลย ในชวงคะแนนดงตอไปน

คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 แปลความวา พงพอใจมากทสด คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 แปลความวา พงพอใจมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 แปลความวา พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 แปลความวา พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 แปลความวา พงพอใจนอยทสด

5. การเกบรวบรวมขอมล

การศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผวจยไดวางแผนด าเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล ตามขนตอนดงตอไปน

1. ผวจยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling) จากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร จ านวน 5 หองเรยน ไดกลมตวอยาง 1 หองเรยน คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 จ านวน 43 คน

2. ท าการทดสอบกอนเรยน (Pretest) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ซงผวจยสรางขน จ านวน 30 ขอ

3. ด าเนนการสอนโดยใชแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใชเวลาสอน 16 ชวโมง

4. ท าการทดสอบหลงเรยน (Post-test) กบนกเรยนโดยใชแบบทดสอบชดเดยวกนกบการทดสอบกอนเรยน และใหนกเรยนตอบแบบวดความพงพอใจทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทผวจยไดพฒนาขน

5. ท าการทดสอบอกครงเพอวดความคงทนในการเรยนรของนกเรยนโดยเวนระยะเวลา 2 สปดาห

6. น าผลคะแนนจากการตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาและ แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรทไดมาวเคราะหโดยใชวธทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานตอไป

59

6. การวเคราะหขอมล

6.1 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยากอนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใชการทดสอบท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (Dependent sample)

6.2 วเคราะหความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใชคาเฉลย (X ) และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของค าตอบรายขอ และแปลความหมายของขอมลโดยเทยบกบเกณฑทก าหนด

6.3 วเคราะหความคงทนในการเรยนร โดยการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการ-เรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใชการทดสอบท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (Dependent sample)

7. สถตทใชในการวจย

7.1 สถตพนฐาน

7.1.1 รอยละ โดยใชสตร P ดงน

P=f×100

n

เมอ P แทน รอยละ f แทน ความถทตองการแปลงใหเปนรอยละ

n แทน จ านวนความถทงหมด 7.1.2 คาเฉลย (Mean) โดยค านวณจากสตร

X = ∑ x

N

เมอ X แทน คาคะแนนเฉลย X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จ านวนคนทงหมดในกลมตวอยาง

7.1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยค านวณจากสตร

S. D. = √n ∑ x2− (∑ x)2

n(n−1)

เมอ S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน X แทน คาคะแนน n แทน จ านวนคะแนนในแตละกลม

60

7.2 สถตทใชตรวจสอบคณภาพเครองมอ

7.2.1 คาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบสอบถามความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยพจารณาคาดชนความสอดคลอง (IOC) โดยใชสตร (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 108)

NRIOC

เมอ IOC แทน คาสมประสทธความสอดคลอง R แทน ผลรวมของคะแนนจากผเชยวชาญทงหมด N แทน จ านวนผเชยวชาญ

7.2.2 คาความยาก (Difficulty: p) ของแบบทดสอบ เปนการตรวจคณภาพของแบบทดสอบรายขอ ซงค านวณโดยใชสตร ดงน (ราตร นนทสคนธ, 2555: 232)

P = R

N

เมอ P แทน คาความยาก R แทน จ านวนนกเรยนทท าขอนนถก N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด

7.2.3 คาอ านาจจ าแนก (Discrimination: r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา โดยใชสตร ดงน

เมอ D แทน คาอ านาจจ าแนกรายขอ

RU แทน จ านวนนกเรยนทตอบถกในกลมสง RL แทน จ านวนนกเรยนทตอบถกในกลมต า T แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยางทงหมด

7.2.4 คาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา โดยใชสตร KR-20 ของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richartson procedure) (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 73) ดงน

สตร KR-20 rtt =k

k−1[1 −

∑pq

σ2 ]

เมอ rtt แทน คาความเชอมนของเครองมอวด K แทน จ านวนขอของเครองมอวด P แทน ความยากของขอสอบแตละขอ q แทน สดสวนทตอบผด (1-p)

61

σ2 แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวมของแบบทดสอบทงฉบบ

หาไดจาก σ2 = N∑x

N

7.2.5 คาความเชอมนของแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร ดวยวธสมประสทธแอลฟา ( - Coefficient) ของ Cronbach ดงน

α =

t

i

S

S

n

n2

21

1

เมอ แทน คาสมประสทธของความเชอมน n แทน จ านวนขอของเครองมอ iS 2 แทน คะแนนความแปรปรวนเปนรายขอ tS 2 แทน คะแนนความแปรปรวนของเครองมอทงฉบบ

7.3 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

ทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 กอนและหลงเรยนดวยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT และใชทดสอบสมมตฐานดานความคงทนในการเรยนรของนกเรยน เรอง อาณาจกรสตว โดยใชการทดสอบทโดยใชการทดสอบท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (Dependent sample) ดงน

t =

1

)( 22

n

DDn

D โดย df = n-1

เมอ t แทน คาสถตทใชเปรยบเทยบคาวกฤตเพอทราบความมนยส าคญ D แทน ผลตางระหวางคคะแนน n แทน กลมตวอยางหรอคคะแนน

63

บทท 4

ผลการวจย

การวจยเรอง การจดการเรยนรแบบ 4MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผวจย ไดน าเสนอผลการวจยตามล าดบ ดงน

1. ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง 2. ผลการวจยแบงออกเปน 4 สวน ดงตอไปน

2.1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน 2.2 ผลการเปรยบเทยบความคงทนในการเรยนร 2.3 ผลการวเคราะหความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4MAT 2.4 แบบบนทกภาคสนามของผวจย

1. ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง

1.1 ขอมลพนฐานของโรงเรยน โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน เปนโรงเรยนระดบมธยมศกษา ตงอยเลขท 2

ถนนสะบารง ต าบลสะบารง อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน มเนอททงหมด 33 ไร 2 งาน 52 ตารางวา มครประจ าการและบคลากรรวมทงหมด 116 คน จ านวนชาย 45 คน และหญง 71 คน โรงเรยนไดสอนระดบชนมธยมศกษาปท 1 ถงระดบมธยมศกษาปท 6 มนกเรยนทงหมด 2,415 คน นกเรยนชาย 1,017คน นกเรยนหญง 1,398 คน แบงเปนนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน 1,360 คน และนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 1,055 คน โดยนกเรยนสวนใหญนบถอศาสนาพทธและศาสนาอสลาม

1.2 ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง กลมตวอยางส าหรบการวจยในครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 เรยนท 2

ปการศกษา 2558 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน ซงผวจยด าเนนการจดการเรยนการสอนดวยตนเอง จ านวนนกเรยนทงหมดมทงสน 43 คน เพศชาย 13 คน คดเปนรอยละ 30.25 และ เพศหญง 30 คน คดเปนรอยละ 69.77 และจากการสอบถามนกเรยนเกยวกบระดบผลการเรยน วชาชววทยาในภาคเรยนทผานมา พบวานกเรยนรอยละ 60 มระดบผลการเรยนระหวาง 2-3

64

2. ผลการวจย

2.1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

ผวจยไดน าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว ไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 กอนและหลงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT จากนนน าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยามาตรวจใหคะแนน น าคะแนนทไดมาวเคราะหทางสถตและใชการทดสอบท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (Dependent sample) ผลปรากฏดงตาราง 3

ตาราง 3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

การทดสอบ คะแนนเตม N x S.D. t-test p-value

กอนเรยน 30 43 8.35 2.20 21.19** .00

หลงเรยน 30 43 21.33 4.10

** p < .01 จากตาราง 3 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลย

ผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนการจดการเรยนรแบบ 4 MATเทากบ 8.53 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 2.20 และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เทากบ 21.33 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.10 โดยคะแนนทดสอบหลงเรยนมคะแนนสงสดและต าสดเทากบ 29 และ 13 คะแนนตามล าดบ เมอทดสอบความแตกตางผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนและหลงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และเมอพจารณาคะแนนกอนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 รายบคคลสามารถแสดงในรปแผนภมเสนดงภาพประกอบ 9

65

ภาพประกอบ 9 แผนภมเสนแสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 6/5 รายบคคล

จากภาพประกอบ 9 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 มผลสมฤทธทางการ

เรยนชววทยา หลงเรยนสงกวากอนเรยน

2.2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

ผวจยไดใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห จากนนน าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยามาตรวจใหคะแนน น าขอมลคะแนนหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหทได มาวเคราะหทางสถตและใชการทดสอบท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (Dependent sample) ผลปรากฏดงตาราง 4 ตาราง 4 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

ทดสอบ คะแนนเตม

N x S.D. t-test p-value

หลงเรยน 30 43 21.33 4.10 2.52* .02

หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห 30 43 20.02 3.43

* p < .05

0

5

10

15

20

25

30

35

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

กอนเรยน หลงเรยน

66

จากตาราง 4 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลง เรยนเทากบ 21.33 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.10 และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห เทากบ 20.02 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.43 เมอทดสอบความแตกตางผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความคงทนทางการเรยนชววทยาลดลง และเมอพจารณาคะแนนหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 เปนรายบคคลสามารถแสดงในรปแผนภมเสน ดงภาพประกอบ 10

ภาพประกอบ 10 แผนภมเสนแสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 รายบคคล

จากภาพประกอบ 10 พบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห มการเปลยนแปลงคอนขางนอย แตคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหลดลงจากคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน แสดงวานกเรยนมความคงทนในการเรยนรลดลง

2.3 ผลความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผวจยไดใชแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทผวจยสรางขน

ใหกลมตวอยางตอบแบบวดหลงไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหทางสถต ผลปรากฏดงตาราง 5

0

5

10

15

20

25

30

35

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

หลงเรยน หลงเสรจสนการทดลอง 2 สปดาห

67

ตาราง 5 คาเฉลย (× ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบความพงพอใจของนกเรยนตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

องคประกอบการจดการเรยนร × S.D. ระดบ

ความพงพอใจ ดานผสอน

1) ความสามารถในการถายทอดความรของครผสอน 4.84 0.37 มากทสด 2) ผสอนมความตงใจและกระตอรอรนในการสอน 4.72 0.55 มากทสด 3) มการสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม 4.40 0.73 มาก 4) ผสอนมความรในเรองทสอนเปนอยางด 4.81 0.45 มากทสด 5) ผสอนมความสามารถในการอธบายเนอหาไดชดเจน 4.91 0.29 มากทสด 6) มการเตรยมความพรอม เตรยมการสอน และมความตรงตอเวลา

4.88 0.32 มากทสด

ภาพรวมดานผสอน 4.76 0.45 มากทสด ดานเนอหา

1) เนอหามการเรยงล าดบจากเรองงายไปสเรองยาก 4.49 0.79 มาก 2) เนอหามความนาสนใจ สอดคลองกบชวตประจ าวน 4.67 0.52 มากทสด 3) เนอหามความเหมาะสมกบระดบความร ความสามารถ

4.67 0.52 มากทสด

4) สามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนได 4.65 0.48 มากทสด ภาพรวมดานเนอหา 4.62 0.58 มากทสด

ดานกจกรรมการเรยนการสอน 1) เปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถามและแสดงความคดเหน

4.86 0.41 มากทสด

2) กจกรรมการเรยนรมความหลากหลายท าใหตนเตนและอยากเรยน

4.77 0.48 มากทสด

3) นกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนชววทยามากขน 4.49 0.59 มาก 4) กจกรรมการเรยนการสอนเปดโอกาสใหนกเรยนไดมสวนรวมมากทสด

4.79 0.47 มากทสด

5) กจกรรมการสอนทหลากหลายชวยใหนกเรยนเขาใจและจ าไดดขน

4.65 0.69 มากทสด

ภาพรวมดานกจกรรมการเรยนการสอน 4.71 0.53 มากทสด

68

ตาราง 5 (ตอ) คาเฉลย (× ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบความพงพอใจของนกเรยนตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

จากตาราง 5 ผลการตอบแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

โดยมองคประกอบการจดการเรยนร 4 ดาน ไดแก ดานผสอน ดานเนอหา ดานการจดกจกรรมการเรยนกาสอน และดานการวดและประเมนผล เมอน าผลการตอบแบบวดความพงพอใจของนกเรยนมาวเคราะหหาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ผลปรากฏวา นกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยรวมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยรวมเทากบ 4.70 คาเบยงเบนมาตรฐานรวมเทากบ 0.52 โดยนกเรยนมความพงพอใจในดานผสอน เปนอนดบท 1 โดยมคาเฉลยเทากบ 4.74 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.45 อนดบท 2 ม 2 ดาน คอ ดานกจกรรมการเรยนการสอน และดานการวดและประเมนผล มคาเฉลยเทากน คอ 4.71 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.53 และ 0.52 ตามล าดบ และอนดบท 4 คอ ดานเนอหา มคาเฉลยเทากบ 4.62 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.58 แสดงใหเหนวานกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรในระดบมากทสดในทกองคประกอบการจดการเรยนร

องคประกอบการจดการเรยนร × S.D. ระดบ

ความพงพอใจ ดานการวดและประเมนผล

1) นกเรยนมอสระในการออกแบบผลงานทตนเองท า 4.65 0.72 มากทสด 2) นกเรยนพอใจคะแนนทไดจากการปฏบตกจกรรม 4.67 0.47 มากทสด 3) มการวดและประเมนผลนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย

4.79 0.41 มากทสด

4) นกเรยนชอบใหมการตชม แสดงผลงานและชอบใหผอนประเมน

4.72 0.50 มากทสด

5) นกเรยนชอบกจกรรมแลกเปลยน/ประเมนและเผยแพรความรใหกบผอน

4.72 0.50 มากทสด

ภาพรวมดานการวดและประเมนผล 4.71 0.52 มากทสด ภาพรวมทกดาน 4.70 0.52 มากทสด

69

จากการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะของนกเรยนตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ซงเปนขอค าถามปลายเปด ผวจยไดท าการวเคราะหเนอหาพบวา ความคดเหนโดยสวนใหญของนกเรยนสงเสรมใหใชการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบรนนองตอไป นอกจากนนกเรยนไดแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะในดานตาง ๆ สามารถสรปเปนประเดน ดงตาราง 6

ตาราง 6 ผลการวเคราะหเนอหาจากการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

ความคดเหน รอยละ ดานผสอน - อยากใหครดกวาน 2.2 - อาจารยนสยด เขาใจนกเรยน 4.4 - อาจารยสอนเกง สอนสนก อธบายไดชดเจน 9.0 - นกเรยนมความสขและสนกกบการเรยน 9.0 - อาจารยมความพรอมในการสอน 4.4

ดานเนอหา - อยากรรายละเอยดทลกกวาน 4.4 - เนอหามความกะทดรด เขาใจงาย 2.2 - สามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได 4.4

ดานการจดการเรยนการสอน - ชอบกจกรรมกลม เชน แตงเพลง แขงขนเกมกระดาน น าเสนองาน 11.0 - มกจกรรมขณะเรยนอยเสมอ และกจกรรมมความหลากหลาย 11.0 - ชอบดวดโอและชอบใหมภาพหรอสอตาง ๆ เพราะชวยใหเขาใจและจ าไดดยงขน 6.8 - มการใชค าถามทบทวนตลอดเวลา 4.4 - นกเรยนไดมสวนรวมและมความกระตอรอรนในการเรยน 9.0

ดานการวดและประเมนผล - พอใจกบคะแนนทได 2.2 - การตชม ชวยใหกลบไปพฒนาตนเองได 2.2 - ครมการประเมนและทดสอบนกเรยนดวยวธทหลากหลาย 4.4 - ชอบกจกรรมเผยแพรความรใหกบนอง ๆ 6.8 - มอสระในการน าเสนอและออกแบบผลงาน 2.2

ผลรวม 100

จากตาราง 6 ทไดจากการรวบรวมความคดเหนและขอเสนอแนะทงหมดของนกเรยนในการตอบแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผวจยไดท าการวเคราะหเนอหาซงแยกเปนรายดาน พบวา นกเรยนสวนใหญคดเปนรอยละ 11.0 แสดงความคดเหนวา “ชอบกจกรรมกลม เชน แตงเพลง แขงขนเกมกระดาน น าเสนองาน” “มกจกรรมขณะเรยนอยเสมอ และ

70

กจกรรมมความหลากหลาย” ความคดเหนรองลงมาคดเปนรอยละ 9.0 ไดแก “นกเรยนไดมสวนรวมและมความกระตอรอรนในการเรยน” “อาจารยสอนเกง สอนสนก อธบายไดชดเจน” “นกเรยนมความสขและสนกกบการเรยน” และความคดเหนอนดบทสาม คดเปนรอยละ 6.8 ไดแก “ชอบดวดโอและชอบใหมภาพหรอสอตาง ๆ เพราะชวยใหเขาใจและจ าไดดยงขน” และ “ชอบกจกรรมเผยแพรความรใหกบนอง ๆ”

71

บทท 5

สรปผลการวจย อภปราย ขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนรปแบบการวจยเบองตน (Pre – experimental design) เพอศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความ พงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน สรปได ดงน 1. วตถประสงคของการวจย

1.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 6 กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

1.2 เพอศกษาความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห

1.3 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 2. สมมตฐานของการวจย

2.1 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

2.2 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT จะเกดความคงทนของผลสมฤทธทางการเรยน ไมแตกตางกน 3. ขอบเขตของการวจย

3.1 ประชากร ประชากรส าหรบการวจยในครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 สายการเรยน

วทยาศาสตร-คณตศาสตร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โรงเรยนเบญจมรชทศ จงหวดปตตาน จ านวน 5 หองเรยน รวมนกเรยน 141 คน

3.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5

โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน จ านวน 1 หองเรยน นกเรยน 43 คน ซงไดมาโดยวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เนองจากเปนหองทผวจยไดเหนถงปญหาในการเรยนของนกเรยนซงพบวา มความสามารถในการเรยนรไดแตกตางกนและตองการพฒนาใหนกเรยน ไดเรยน

72

ตามรปแบบทนกเรยนถนดและพฒนาในสวนทนกเรยนไมถนดและเปนหองเรยนทคละนกเรยนเกง ปานกลาง และออน

3.3 ขอบเขตเนอหา เนอหาทใชในการวจยในครงน เปนเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

วชาชววทยา หนวยท 19 สงมชวตและการด ารงชวต เรอง อาณาจกรสตว จ านวน 1 แผน ระยะเวลา 16 ชวโมง

3.4 ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน ด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา

2558 ใชเวลาในการจดการเรยนร 14 ชวโมง ทดสอบกอนเรยน 1 ชวโมง และทดสอบหลงเรยน 1 ชวโมง รวมเปนระยะเวลา 16 ชวโมง

3.5 ตวแปรทศกษา ไดแก 3.4.1 ตวแปรตน คอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT 3.4.2 ตวแปรตาม คอ

ผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา ความคงทนในการเรยนร ความพงพอใจตอการจดการเรยนร

4. เครองมอทใชในการวจย

4.1 เครองมอทใชในการจดการเรยนร คอ แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง อาณาจกรสตว โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ม 8 ขนตอน จ านวน 1 แผน ระยะเวลา 16 ชวโมง มคาความเหมาะสมเฉลย เทากบ 4.66 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.46 เมอเทยบกบเกณฑแลวพบวาแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความเหมาะสมมากทสด

4.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย 4.2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว

เปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ มคาความยากระหวาง 0.26-0.80 คาอ านาจจ าแนกมคาตงแต 0.20-0.80 และคาความเชอมนเทากบ 0.75

4.2.2 แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 6 เปนแบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert จ านวน 20 ขอ โดยแบงองคประกอบเปน 4 ดาน คอ ดานผสอน ดานเนอหา ดานการจดกจกรรมการสอน และดานการวดและประเมนผล มคาความสอดคลองของแบบวดความพงพอใจตงแต 0.67-1.00 และ มคาความเชอมนเทากบ 0.85

73

5. การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงน ผวจยท าการทดลองและเกบรวบรวมขอมลในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จ านวน 16 ชวโมง โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดงน

5.1 ปฐมนเทศ ชแจงวตถประสงคของการวจยใหนกเรยนกลมตวอยางทราบ และอธบายถงบทบาทหนาทของนกเรยนและผวจย

5.2 ผวจยท าการทดสอบกอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใหนกเรยน ท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว จ านวน 30 ขอ ระยะเวลา ท าแบบทดสอบ 45 นาท

5.3 ด าเนนการจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง อาณาจกรสตว พรอมทงสงเกตนกเรยนระหวางการจดการเรยนร

5.4 เมอเสรจสนการจดการเรยนรแลว ผวจยท าการทดสอบหลงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT โดยใหนกเรยนท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว จ านวน 30 ขอ ระยะเวลาท าแบบทดสอบ 45 นาท จากนนใหนกเรยนท าแบบวดความพงพอใจ ตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

5.5 เวนระยะเวลา 2 สปดาห ผวจยใหนกเรยนกลมตวอยางท าแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว อกครง โดยใชขอสอบชดเดม แตจดเรยง ขอและตวเลอกใหมใหแตกตางจากชดเดม

5.6 ผวจยน าขอมลทไดจากคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร และคะแนนความคงทนในการเรยนร มาวเคราะหดวยวธการทางสถต

6. การวเคราะหขอมล

ผวจยน าขอมลทเกบรวบรวมจากเครองมอทใชในการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ด าเนนการวเคราะหขอมลตามขนตอน ดงตอไปน

6.1 การวเคราะหขอมลของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว มวธการดงน

6.1.1 หาคาเฉลย ( x ) รอยละ และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง อาณาจกรสตว

6.1.2 ทดสอบเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรองอาณาจกรสตว ของนกเรยนกลมตวอยาง กอนเรยนและหลงเรยน ดวยสถตทดสอบคาทชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (t-test dependent sample)

6.1.3 ทดสอบความคงทนในการเรยนร โดยการเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

74

ทางการเรยนชววทยา ดวยสถตทดสอบคาทชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (t-test dependent sample)

6.2 การวเคราะหขอมลของแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มวธการคอ หาคาเฉลย ( x ) รอยละ และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT และแปลผลคาเฉลยของคะแนนกบเกณฑการแปลความหมายคาเฉลยขอมล ดงน

คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 แปลความวา พงพอใจมากทสด คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 แปลความวา พงพอใจมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 แปลความวา พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 แปลความวา พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 แปลความวา พงพอใจนอยทสด

7. สรปผลการวจย

การวจยครงนผวจยไดศกษาผลของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน สรปผลการวจย ดงน

7.1 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

7.2 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05

7.3 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความพงพอใจตอการจดการเรยนรทกองคประกอบ อยในระดบ มากทสด 8. อภปรายผลการวจย

การวจยเรองผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผวจย ขอน าเสนอการอภปรายผลตามหวขอดงตอไปน

8.1 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เทากบ 8.53 จากคะแนนเตม 30 คะแนน และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงการจดการ

75

เรยนรแบบ 4 MAT เทากบ 21.28 จากคะแนนเตม 30 คะแนน และเมอทดสอบคาทชนดกลม -ตวอยางไมเปนอสระตอกน พบวา นกเรยนมคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .01 เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทตระหนกวานกเรยนแตละคนมรปแบบการเรยนรทแตกตางกนและมงเนนใหนกเรยนเปนศนยกลางการเรยนร โดยจดกจกรรมการเรยนรอยางหลากหลาย เพอใหสอดคลองกบนกเรยนแตละแบบ เกดการสลบบทบาทของนกเรยน หากขนตอนใดนกเรยนมความถนดกจะเกดการเรยนรอยางกระตอรอรนและมความสข และเมอถงขนตอนทนกเรยนไมถนดกจะเกดการเรยนรจากนกเรยนคนอนทมความถนดในขนตอนนน จงถอเปนการเรยนรททาทายความสามารถของนกเรยน พรอมทงไดพฒนาสมองทงซกซายและซกขวา สลบกนไปใน 8 ขนตอนของการจดการเรยนร ไดแก 1) ขนสรางประสบการณ 2) ขนวเคราะหประสบการณ 3) ขนปรบประสบการณ 4) ขนพฒนาความคดดวยขอมล 5) ขนท าตามแนวคดทก าหนด 6) ขนสรางชนงานตามความถนดและสนใจ 7) ขนวเคราะหผลและประยกตใช และ 8) ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน ซงจากการจดการเรยนรตามขนตอนดงกลาว ผวจยสงเกตวา ในบางขนตอนนกเรยนทเรยนออนจะมบทบาททโดดเดนกวานกเรยนท เรยนเกง เชน ในขนท 3 ของการจดการเรยนร เปนขนการปรบประสบการณโดยผสอนใหนกเรยนแตละกลมชวยกนประมวลสรปความรของกลมออกมาในรปแบบของบทกลอนหรอบทเพลงซงตองใชความสามารถของสมองซกขวา ผวจยสงเกตเหนวา นกเรยนทเรยนออนมความกระตอรอรนในการเรยนเปนพเศษ และมบทบาทในการน าเสนอแนวคดของตนตอเพอนในกลม ซงสมาชกในกลมตางกยอมรบและชนชมในความสามารถของนกเรยนทเรยนออน ท าใหนกเรยนทเรยนออนเรมมแรงจงใจจากการไดมบทบาทและไดแสดงความสามารถในหองเรยน ในขณะเดยวกนส าหรบนกเรยน ทเรยนเกงมกจะมความตนตวในขนตอนทใชความสามารถของสมองซกซาย เชน ในการอภปรายและการตอบค าถามทครใชในการทบทวนความรเดม และนกเรยนทเรยนเกงมกจะเปนผน าของกลมในขนตอนทตองท าความเขาใจในเนอหาทเรยนหรอตองอธบายใหสมาชกในกลมเขาใจในสงทก าลงศกษารวมกน ท าใหบรรยากาศในหองเรยนเตมไปดวยความทาทาย และนกเรยนจะรอคอยวาตอไปครผสอนจะจดการเรยนการสอนแบบใด จงท าใหนกเรยนมความกระตอรอรน และเขาเรยนอยางกระฉบกระเฉงทกครง และเปนการจดการเรยนรทใหนกเรยนไดมบทบาทมากทสดโดยครผสอนเปนเพยงผชวยเหลอ ชแนะ อ านวยความสะดวกใหแกนกเรยน เพอใหการเรยนการสอนด าเนนไปตามเปาหมายทวางไว (ดษฎ มชฌมาภโร, 2553:145) และเมอนกเรยนผานประสบการณครบวงจรการเรยนร กจะเกดการบรณาการประสบการณทไดรบจากการสงเกต การอภปราย การตอบค าถาม การแสดงความคดเหน การตงค าถาม การสรางความคดรวบยอดจนเกดการประยกตใชความรอยางอสระ และมโอกาสไดแลกเปลยนความรระหวางนกเรยนกบผอน เชน เพอน คร หรอผทสนใจ ท าใหนกเรยนเกดความภาคภมใจและมความกลาแสดงออกมากยงขน โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มขนตอนทสงเสรมใหนกเรยนเกดกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง 8 ขนตอน ดงน

ขนท 1 การสรางประสบการณ ขนนครไดกระตนใหนกเรยนมความสนใจ ในเรองทจะเรยนโดยครใชตวอยางสงมชวตและภาพของส งมชวตทงทนกเรยนรจกและไมรจกมาจดวางใหนกเรยน โดยครยงไมบอกนกเรยนวาครน าตวอยางสงมชวตเหลานมาจดวางไวท าไม ท าใหนกเรยนเกดความกระตอรอรน และมความอยากรเกยวกบชอและลกษณะของสงมชวตมากขน โดยครทดสอบ

76

ความรของนกเรยนวา สงทน ามาแสดงจดอยในอาณาจกรใด ซงนกเรยนกตอบไดวาจดอยในอาณาจกรสตว และครใชค าถามตอไปวา แลวสงมชวตในอาณาจกรสตวตองมลกษณะอยางไร จากนนจงเปดโอกาสใหนกเรยนไดสงเกตไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนกบเพอนๆ เปดโอกาสใหนกเรยนลองจบกลมเพอสงเกตรวมกน และไดพดคยรวมกนเกยวกบชอของสงมชวต และถนอาศย ซงนกเรยนทรจกสงมชวตทครแสดงกจะมความสขทไดบอกเพอน ๆ วาตนเองรจกสงมชวตชนดไหนบาง บางคนรจกเพราะเคยไดเหนของจรง บางคนรจกเพราะเคยดจากสารคด แตตวอยางสงมชวตบางอยางกไมมนกเรยนคนใดรจก ซงในขนนครเนนย านกเรยนใหไดรจกสงมชวตใหมากทสด และแนะน าใหนกเรยนสงเกตลกษณะของสงมชวตชนดนน ๆ ดวย

ขนท 2 คอขนวเคราะหประสบการณ ครใหนกเรยนลองชวยกนบอกวาจากการเรยนในขนท 1 นกเรยนรจกสงมชวตอะไรบาง แลวจงเชอมโยงโดยใชค าถามเพออภปรายตอไปวา สงมชวตทน ามาจดแสดงจ าแนกออกเปนกกลมโดยใชเกณฑใดไดบาง ในขนน นกเรยนเรมมความกงวลเกยวกบสงทเรยน เพราะตองใชความคด และตองวเคราะหจากการสงเกต นกเรยนแตละคนกจะพยายามนกถงลกษณะทไดสงเกตสงมชวตและพยายามจดกลมสงมชวตทคดวาอยในกลมเดยวกน โดยครเชอมโยงกบเกณฑการจดจ าแนกทแบงสงมชวตออกเปน 9 ไฟลม ใหนกเรยนไดรจกและคดตาม โดยครใชภาพผงความคดเกยวกบการจดกลมสงมชวตใหนกเรยนด เกดการมองเหนภาพใหญ และครใชค าถามตอไปวา จากผงความคดดงกลาว มสงมชวตไฟลมอะไรบาง และใชเกณฑใดในการจ าแนกออกจากกน ในขนนนกเรยนไดชวยกนวเคราะหผงความคด ซงในขนนนกเรยนไดความรเพมขนเกยวกบการจดกลมของสงมชวต โดยใชลกษณะของการมหรอไมมเนอเยอทแทจรง การมเนอเยอ 2 ชน หรอ 3 ชน การแบงกลมโดยใชสมมาตร การแบงกลมโดยใชลกษณธการเจรญเตบโตของตวออน และเรมมการน าสงมชวตทไดศกษาในขนท 1 มาจบคกบไฟลม โดยพจารณาจากลกษณะทใชจ าแนก นกเรยนสวนใหญยงกงวลกบเนอหาและนยามของเกณฑทใชในการแบงกลมสงมชวตออกเปน 9 ไฟลม แตเมอครใชค าถามทบทวนทเรมจากความรงายๆ ไปสค าถามทยากขนเกยวกบสงทก าลงเรยน นกเรยนจงคอยๆ คดตามในสงทครถาม และกลาทจะตอบแมบางครงนกเรยนจะตอบผดแตเพอนคนอน ๆ ททราบค าตอบทถกตองกจะชวยตอบจนไดค าตอบทถกตอง และสามารถจดล าดบกลมของสงมชวตได

ขนท 3 ขนปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด ครแบงกลมนกเรยน พรอมทงจดกจกรรมใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบอาณาจกรสตวมากยงขน ผานกจกรรมทหลากหลาย เชน การสรปสงทไดเรยนรเปนบทเพลง การสงเกตลกษณะจดกลมสงมชวต การสรปเนอหาเปนผงความคดรวมกนหนากระดาน ซงท าใหนกเรยนไดฝกคดอยางหลากหลายเพอสรปเปนแนวคดของตนเอง และไดฝกฝนกจกรรมกลม ในขนนนกเรยนทถนดในการใชสมองซกขวา ซงไมชอบการเรยนโดยการฟงครผสอนบรรยายจะมบทบาทส าคญภายในกลมในการเสนอความคด ชวยแตงเพลงและซกซอมใหกบเพอน ๆในกลม และในขณะทออกมาน าเสนอหนาชนเรยนนกเรยนเหลานกจะเปนผน าของกลมในการชวยกนรองเพลง พดบทกลอน หรอแสดงทาทาง ซงท าใหบรรยากาศในการเรยนเปนไปอยางกระฉบกระเฉงและสนกสนาน

ขนท 4 เปนการพฒนาความคดรวบยอด เปนการท าความเขาใจเนอหาเรยงล าดบตงแตเรองงายไปจนถงเรองยาก ผานการชมวดทศนทครจดเตรยมไวให ซงครจะมหนาทในการสรางค าถามเพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยนเมอจบเนอหาแตละสวนท าใหนกเรยนมความรความ

77

เขาใจมากยงขน และถอเปนการเชอมโยงกบประสบการณเดมจากการปฏบตกจกรรมในขนทผานมา และครกระตนใหนกเรยนเกดการตนตวโดยการแขงขนทดสอบตอบปญหาเปนกลม ท าใหนกเรยนตงใจดวดทศน และกลาถามค าถามในสงทนกเรยนอยากรเพมเตม ในขณะทแตละกลมชวยกนทบทวนเนอหากอนการแขงขน นกเรยนมการมอบหมายหนาทกนภายในกลมเพอทจะสามารถตอบค าถามไดเรวทสด เพอทจะสามารถเกบคะแนนใหไดมากทสด การยอมรบในความสามารถของสมาชกแตละคน แสดงใหเหนถงความสามคคในการชวยกนคดค าตอบทถกตองทสดในระยะเวลาจ ากด แทนทการแขงขนจะเปนไปอยางเครงเครยดกลบสรางเสยงหวเราะ ความกระตอรอรน และความซอสตย ในขณะเดยวกนนกเรยนไดเกดการเรยนรในสภาวะทมความตนตว ท าใหสามารถเรยนรไดดยงขน

ขนท 5 ขนปฏบตตามแนวคดทก าหนด ครใหนกเรยนท าใบกจกรรมทครเตรยมให เปดโอกาสใหนกเรยนไดคนควาเพมเตม และเปนการสรปแนวคดทไดเรยนร ซงถอเปนการทบทวนประสบการณทนกเรยนไดรบจากขนตอนทผานมา เพอเปนการยนยนอกครงวานกเรยนไดเรยนรจากกจกรรมทผานมามากนอยเพยงใด ซงในขนนนกเรยนทถนดใชสมองซกซายจะมความกระตอรอรน และท าเสรจเรวกวานกเรยนทถนดใชสมองซกขวา

ขนท 6 ขนการสรางชนงานเปนของตนเอง ซงครชแจงใหนกเรยนทราบวาใหนกเรยนแตละกลมไดมโอกาสไดเผยแพรความรใหกบผอน โดยครใหนกเรยนแตละกลมชวยกนคดวาจะเลอกเนอหาเรองใด แลววางแผนเกยวกบรปแบบในการเผยแพรความรในเรองทสนใจ โดยแตละกลม มอสระในการเลอกเนอหาและมอสระในการออกแบบรปแบบการน าเสนอ ซงในขนน นกเรยนจะตองชวยกนคด แสดงความคดเหนกนภายในกลมเพอตกลงกนวาจะเลอกเนอหาเรองใด และชวยกนคดรายละเอยดในการแสดงเพอออกมาน าเสนอหนาชนเรยนใหเพอนกลมอน ๆ ฟง โดยครจะคอยใหค าชแนะหากนกเรยนมขอสงสย ซงในขนนเปนการเปดโอกาสใหแตละกลมไดปรกษาพดคยกนภายในกลม นกเรยนแตละคนไดใชความคดสรางสรรคในการชวยกนคดรปแบบการน าเสนอเนอหาทนาสนใจ และไมซ าใคร โดยครจะคอยสงเกตการพดคยและวางแผนของแตละกลม ซงพบวาแตละกลมคอนขางจะคดไดหลากหลายและไมซ ากนเลย

ขนท 7 เปนการวเคราะหผลงานและแนวทางในการน าไปประยกตใช โดยใหนกเรยนแตละกลมออกมาน าเสนอหนาชนเรยนเกยวกบผลงานทแตละกลมไดออกแบบและวางแผนเพออธบายถงรายละเอยดหรอรปแบบทแตละกลมไดคดขนเพอใหกลมอน ๆ ไดชวยเสนอแนะและซกถามเกยวกบรายละเอยดเพอปรบปรงใหผลงานมความสมบรณมากยงขน ซงในขนน พบวา นกเรยนกลมอน ๆ ตงใจฟงกลมเพอนทออกมาน าเสนอ เพราะเกรงวาจะซ ากบกลมของตน และชวยแนะน า ในบางสวนบางตอนทคดวายงไมสมบรณ ท าใหเหนถงบรรยากาศของการปรกษาหารอ บรรยากาศของการชแนะแนวทางจากกลมผฟงไปยงกลมผน าเสนอ เกดการรบฟงความคดเหนและน าไปปรบปรงผลงานของตนเอง

ขนท 8 การแลกเปลยนความรความคด เปนกจกรรมการเผยแพรความร โดยนกเรยนไดน าเสนอผลงานในรปแบบตาง ๆ ตามทแตละกลมไดตกลงกน ซงนกเรยนใชรปแบบในการเผยแพรความรไดอยางหลากหลาย และแสดงใหเหนถงความคดสรางสรรค เชน การแสดงละคร การเลนเกมเกยวกบสงมชวต การเลานทาน การจดปายนเทศแสดงผลงาน เปนตน และทกกลมมการเตรยมความพรอมมาเปนอยางด เพราะการเผยแพรผลงานครงนเปนการเผยแพรในงานกจกรรมของ

78

โรงเรยน และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จะมความตงใจเปนพเศษเพราะถอเปนปสดทายทนกเรยนจะไดมโอกาสท ากจกรรมของโรงเรยน และเนองจากผมสวนรวมเปนนกเรยนจากหลายระดบชนทงภายในโรงเรยนและจากภายนอก จงเปนการสงเสรมใหนกเรยนมความกลาแสดงออก และมความสามารถในการแกปญหาจากการน าเสนอความรใหกบกลมผ ฟงทมความแตกตางดานอาย ขนนพบวา นกเรยนมความสขทไดเผยแพรความรใหกบผอน และถอเปนการน าความรวชาชววทยาทตนไดเรยนมาให นอง ๆ ไดเรยนรในรปแบบทนาสนใจ จงถอเปนการสรางแรงจงใจใหนอง ๆ อยากเรยนวชาชววทยาอกดวย

จากกระบวนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ขางตน สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากนกเรยนไดเรยนรจากประสบการณทเปนภาพรวมของสงทจะเรยนทงหมด และเปนเรองทใกลตวนกเรยน สามารถเชอมโยงกบชวตประจ าวนได และเปนการจดการเรยนรทมงตอบสนองการเรยนรของนกเรยนทง 4 แบบไดแก แบบท 1 นกเรยนทถนดจนตนาการ นกเรยนแบบท 2 เปนนกเรยนทถนดการวเคราะห นกเรยนแบบท 3 เปนนกเรยนทถนดการใชสามญส านก และนกเรยนแบบท 4 เปนนกเรยนทถนดการรบรจากการลงมอปฏบต (สคนธ สนธพานนท, 2558: 76) ท าใหนกเรยนไดเรยนรผานกจกรรมทหลากหลาย และมความยดหยน นอกจากนยงเปนการพฒนาสมองทง 2 ซก โดยการพฒนาสมองซกซายผานการอภปราย วเคราะห การชมวดทศน การท าตอบค าถามในใบกจกรรม และการพฒนาสมองซกขวาโดยการแสดงความคด -สรางสรรค การออกแบบชนงาน การแตงบทเพลง บทกลอน และการเคลอนไหว เปนตน ท าใหนกเรยนทมแบบการเรยนรทแตกตางกนไดมโอกาสเรยนตามทตนถนด มผลตอการเรยนรของนกเรยนในทางทดขน (Bowers, 1987: 68-70) ท าใหนกเรยนมความกระตอรอรน เพราะนกเรยนไดเรยนรผานกจกรรมแทนการเรยนรแบบเดม ๆ คอ การฟงครบรรยาย และเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกฝน ลงมอปฏบต และเรยนรดวยตนเอง รวมทงไดแลกเปลยนเรยนรกบเพอนๆ (Dwyer, 1993: abstract) นอกจากนนกเรยนทเรยนออนไดคนพบวาตนเองมความชอบในขนตอนการเรยนรแบบใด ซงจะเปนแรงจงใจใหนกเรยนไดคนพบตนเอง และพฒนาตนเองผานขนตอนทถนดนน ๆ และยงไดเรยนรจากการอธบายของเพอนทเรยนเกง จงเกดความรความเขาใจในเนอหาทเรยนไดดยงขน สอดคลองกบ McCarthy (1997: 45-51) ทกลาววา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT มลกษณะพเศษ คอ นกเรยนแตละคนมการน าลกษณะเฉพาะของตนมาใชในหองเรยนได ในขณะเดยวกนนกเรยนเองไดมโอกาสพฒนาความสามารถในดานอน ๆ จนครบวงจรการเรยนรทง 8 ขน โดยนกเรยนมการเรยนรอยางมความหมายและเปนไปตามธรรมชาตจากความรสกภายในแลวแสดงออกมา โดยทครไมจ าเปนตองแบงนกเรยนออกจากกน แตนกเรยนจะมการปรบตวใหเขากบการจดการเรยนรของครจนสามารถพฒนาไดอยางสมดล นอกจากน การจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไมไดพฒนาเฉพาะผลสมฤทธทางการเรยนเพยงอยางเดยวแตยงสามารถพฒนานกเรยนในดานอน ๆ เชน การสอสาร การท างานเปนกลม การแกปญหา การพฒนาความคดสรางสรรค การวางแผนการท างาน ความกลาแสดงออก การยอมรบความคดเหนของผอน และการวางแผนการท างาน เปนตน ดงท สนย เหมะประสทธ (2543: 47) ไดกลาวถงขอดของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT วาสามารถพฒนานกเรยนในดานความฉลาดทางอารมณ ความฉลาดทางจรยธรรม และความฉลาดทางปญญา

79

จากผลการวจยดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของพทธมน โปรเทยรณ (2549: 92-95) ซงศกษาผลการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและเจตคตตอวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากกระบวนการเรยนการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT นนมลกษณะเดนทขนตอนการสอนซงแบงออกเปน 8 ขน มหลากหลายรปแบบ ซงแตละขนจะเปนการเนนใหนกเรยนไดมโอกาสใชความสามารถทแตกตางกน เชน ในขนตอนทหนงซงนกเรยนเปนศนยกลางในการอภปรายถงประสบการณของสงทเรยน นกเรยนมโอกาสไดพด ไดซกถาม ไดแสดงความคดเหนกบเพอนในหอง ซงการตอบค าถามไมมค าวาผด จงเกดความกระตอรอรนทจะมสวนรวมในการเรยนร สอดคลองกบงานวจยของศรไพร พนมศร (2550: 84-87) ไดศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนเปนส าคญโดยใหนกเรยนไดลงมอปฏบตดวยตนเองเปนกลม และเปนรายบคคล มกระบวนการจดกจกรรมทหลากหลายทพฒนาสมองสมองซกซายและซกขวา นกเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเอง สงผลใหมผลสมฤทธสงขน นกเรยนไดผอนคลายในชวงกจกรรมทตนเองถนด รสกทาทายในกจกรรมทคนอนถนด สงผลใหผลการเรยนพฒนาสงขน เชนเดยวกนกบงานวจยของยพน ตงไธสง (2550: 71-72) ทไดศกษาผลการเรยนแบบวฎจกรการเรยนร (4 MAT) ทมตอ-ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทกลาววา การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนกจกรรมทมล าดบขนตอนอยางตอเนองชดเจน นกเรยนไดม โอกาสบรณาการประสบการณเดม มการสรางความคดรวบยอดและลงมอปฏบตกจกรรมตามความถนดและความสนใจ มการแลกเปลยนความรทไดรบกบผอนซงท าใหนกเรยนไดรบการพฒนาสมองซกซายและ ซกขวาอยางสมดล ท าใหนกเรยนมการเรยนรตามศกยภาพของตน และถอเปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ นกเรยนไดลงมอปฏบตทงเปนรายบคคลและรายกลม แลกเปลยนประสบการณและตดสนใจรวมกน นกเรยนทรนอยกวาสามารถเรยนรจากคนทรมากกวา ในขณะทคนรมากมโอกาสไดเพมทกษะ โดยการอธบายใหแกผอน จากกจกรรมการเรยนทหลากหลาย นกเรยนเรยนรอยางมความสข สนกสนาน จงสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธสงขน สอดคลองกบงานวจยของกฤษณา นนขนต (2554: 87-88) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลการเรยนดวยการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนแบบปกต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาการสอนแบบปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เพราะการสอนแบบ 4MAT เปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหนอยางเตมท มการกระตนดวยการใชค าถาม สงผลใหนกเรยนเกดการเตรยมพรอม มการระดมสมอง และนกเรยนไดฝกจนตนาการ มความคดสรางสรรค มความกระตอรอรนในการเรยน แตละกจกรรมมความทาทายปญญา มการพฒนาความคด อารมณ ความรสก เปดโอกาสใหนกเรยนตดสนใจดวยตวเอง มความคดอยางอสระ มสวนรวมและลงมอปฏบตจนเกดการเรยนรดวยตนเอง สอดคลองกบงานวจยของปนแกว สระแกว (2555: 83-85) ไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองระบบประสาทและอวยวะรบความรสกรายวชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 5 ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยน

80

ของนกเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน เนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนวธการสอนทค านงถงงรปแบบการเรยนรท เปนของตนเองของนกเรยนทง 4 แบบตลอดจนพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาโดยใชเทคนคการพฒนาสมองซกซายและซกขวาใหท างานรวมกนอยางสมดล และนกเรยนไดปฏบตตามขนตอนซงท าใหนกเรยนไมสบสนในเนอหาและเขาใจบทเรยนมากยงขน นกเรยนไดมการพฒนาทรอบดานอยางสมดลและสนองความตองการทแตกตางกนของนกเรยนแตละคนเรยนรอยางมความสข สอดคลองกบงานวจยของวชรพร กจโป (2555: 76-79) ไดศกษาการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง เพศศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยกระบวนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) ผลการวจยพบวานกเรยนรอยละ 83.33 มผลสมฤทธทางการเรยนรอยละ 80 ขนไป ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนดไว ทเปนเชนนเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปดโอกาสใหนกเรยนทกคนไดฝกคด ไดอภปรายรวมกน แลวแสดงความคดเหน และฝกคดวเคราะหจากสถานการณตาง ๆ ฝกปฏบตกจกรรมการเรยนรอยางตอเนองตามแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงในขนตอนท 6 นกเรยนไดน าความรความเขาใจทไดรบมาสรางสรรคผลงานของตนเอง ชนงานของนกเรยนสะทอนใหเหนถงการน าความร ทกษะกระบวนการจากขนตอนทผานมาใชในการสรางสรรคชนงานของตนเองในขนตอนท 6 นอกจากนยงไดขอสงเกตจากการวจยวา การใชรปภาพทเกยวของกบนกเรยนและบทเรยนเปนสอการเรยนรในขนตอนท 1 สามารถดงดดความสนใจและสรางแรงจงใจในการเรยนใหนกเรยนไดดมาก อกทงยงชวยสงเสรมใหนกเรยนไดคดเชอมโยงกบประสบการณและเกดการเรยนรทดยงขน สอดคลองกบ Dwyer (1993: abstract) ไดศกษาการใชรปแบบการเรยนดวยระบบ 4 MAT ในการสอนเพอสรางแรงจงใจในการพด ผลการวจยพบวาแผนการสอนแบบ 4 MAT สามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนในการเรยนรทหลากหลาย แตละขนตอนใหความส าคญกบนกเรยนแบบใดแบบหนงและใชกระบวนการถนดของสมองสองซก และพบวา ความสนใจและประสทธภาพในการท างานของนกเรยนโดยรวมดขน สามารถดงความสนใจในการพด เปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกฝน ลงมอปฏบตดวยตนเอง เรยนรดวยตนเอง และแลกเปลยนในสงทไดเรยนรกบเพอน ๆ สอดคลองกบงานวจยของ Tuba (2012: 2197-2205) ไดศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยหนงสอเรยน และนกเรยนทเรยนดวยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มระดบความส าเรจทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยหนงสอเรยน โดย Tuba กลาววานกเรยนทกคนสามารถเรยนวชาคณตศาสตรได หากครค านงถงตวนกเรยนแตละคน เพราะนกเรยนแตละคน มรปแบบการเรยนทแตกตางกน จงมการตอบสนองตอการเรยนทแตกตางกน ดงนนจงจ าเปนอยางยง ทครจะตองเตรยมตวอยางหนกเพอทจะออกแบบการจดการเรยนรใหเหมาะกบนกเรยนทมแบบการเรยนทแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของ Silva และคณะ (2011: 19-21) ไดศกษานกเรยน ทหลากหลายผานการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 4 MAT ทค านงถงความสามารถของสมอง โดย Silva และคณะ กลาววาเปนการเปลยนแปลงกระบวนทศนในการเรยนรจากกระบวนการเรยนการสอนจากครเปนศนยกลางสนกเรยนเปนศนยกลาง เปนแรงบนดาลใจใหนกวจยในการศกษา วฏจกรการสอนแบบ 4MAT ซงขนตอนทหลากหลายของวฏจกร 4 MAT จะตอบสนองตอนกเรยนทงหมดทงนกเรยนทชอบประสบการณตรง ชอบการสงเกต ชอบจนตนาการ และชอบลงมอปฏบต

81

โดยนกเรยนจะเรยนผานขนตอนหนงไปยงอกขนตอนหนงของวฏจกร โดยผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนไปดวย พบวานกศกษามสวนรวม ในการเรยนเปนอยางด มการคนควาและอภปรายรวมกน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ Irfan, Almufadi and Brisha (2016: 1-11) ไดศกษาผลของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเศรษฐศาสตรวศวกรรมของนกศกษาระดบปรญญาตร ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มประสบการณทางการเรยนทหลากหลาย มคะแนนผลสมฤทธและเจตคตตอวชาเศรษฐศาสตรวศวกรรมพนฐานเพมขน ยงไปกวานน การจดการเรยนรแบบ 4 MAT ชวยเพมความ มเหตผลในตวนกเรยนทขาดความมนใจในการแสดงความคดสรางสรรคในชนเรยน และชวยพฒนากจกรรมการเรยนการสอนแบบดง เดม โดยผวจยไดสรปวาการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มประสทธภาพตอการเพมคะแนนผลสมฤทธและเจตคตตอวชาเศรษศาสตรวศวกรรม มประโยชน ตอผสอน และเหมาะแกการน าไปใชในการเรยนการสอนในวชาอน ๆ ในระดบปรญญาตร ควรมการศกษาแบบการเรยนและความถนดของสมองของนกศกษาในทกชนป เพอพฒนาทางดานปญญาความเขาใจและทกษะการแกปญหา มการใชสมองทกสวนอยางสมดล จงท าใหมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

ผลการวจยจงสรปไดวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

8.2 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05

จากผลการศกษาพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา หลงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เทากบ 21.28 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.14 และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห เทากบ 20.02 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.47 เมอทดสอบความแตกตางผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห พบวาผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เนองจากนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความคงทนทางการเรยนรลดลง ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ผลการวจยทเกดขนแสดงใหเหนวานกเรยนมความสามารถในการจ าเนอหาไดนอยลงเมอเวลาผานไป 2 สปดาห หรอนกเรยนลมเนอหาทเรยนนนเอง ซงการลมเกดจากหลงสนสดการทดลองนกเรยนไมมการทบทวนความร ไมไดน าความร ทเรยนไปใชในสถานการณในชวตประจ าวนจงท าใหนกเรยนคอย ๆ ลมในสงทเรยนร ซงสอดคลองกบ กฎการไมไดใช ซงนกจตวทยาเชอวาความจ าของมนษยจะคอย ๆ จางไปเนองจากไมไดใชเปนเวลานาน ยงเวลาผานไปนานขนกจะยงลมจนในทสดกจะลมโดยสนเชงเพราะการไมไดน าความจ าระยะยาวออกมาใชจนเกดการเสอมสลายท าใหรอยความจ าออนลงจนไมสามารถดงขอมลออกมาไดแตกไมไดลมเสยทงหมด (มกดา ศรยงคและคณะ, 2539: 203) และสอดคลองกบการศกษาในเรองความจ าระยะสนของ Miller (1956 อางถงใน อบลรตน เพงสถตย, 2535: 36) ทไดขอสรปวา

82

ยงทงชวงระยะเวลาหลงการจดการเรยนรไวนานจะยงท าใหความจ าลดนอยลง และถานกเรยนไมมการทบทวนความทรงจ านนจะหายไป นอกจากนยงมปจจยทสงผลตอความจ านนคอ ความใสใจและแรงจงใจ ดงทวรรณ ลมอกษร (2546: 114-115) ไดกลาวถงปจจยทมผลตอความจ าในดานของความใสใจและแรงจงใจวา หากบคคลมความใสใจในเรองใดมากเปนพเศษมกจะมความจดจอหรอเอาใจใสในเรองนนมากซงจะสงผลใหสามารถน าความจ าดานการรสกสมผสไปสความจ าระยะสนและสงตอไปบนทกในความจ าระยะยาวได ซงส าหรบกลมตวอยางของผวจยทมความคงทนในการเรยนรหรอมความจ าลดลงเนองจากหลงสนสดการทดลองนกเรยนแตละคนตางจดจออยกบการอานหนงสอสอบปลายภาคในรายวชาอน ๆ ซงมผลตอผลการเรยนของนกเรยนโดยตรง จงท าใหนกเรยนไมไดใสใจกบเนอหาทไมไดใชในการสอบปลายภาคจนมผลใหลมในทสด และสอดคลองกบสาเหตการลมในดานการถกรบกวนจากการเรยนรหรอจดจ าสงใหมซงจะรบกวนสงทเรยนรเดมจนท าใหเกดการลมไดเชนกน (มกดา ศรยงคและคณะ, 2539: 203)

จากการพจารณาคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนและหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห พบวาคะแนนเฉลยหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหลดลงจากคะแนนเฉลยหลงเรยน คอ ลดลงจาก 21.33 เปน 20.02 ซงผลตางของคะแนนตางกนเพยง 1.31 คะแนน ซงถอวาคะแนนหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหลดลงนอยมาก แตเมอทดสอบโดยใชสถตคาท (t-test) ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน กลบพบวา นกเรยนมความคงทนในการเรยนรลดลงอยางมนยส าคญทสถตทระดบ .05 ทเปนเชนนเนองจากกลมตวอยางมความแตกตางกน คอ เรยนเกง เรยนปานกลาง และเรยนออน ซงจากการพจารณารายบคคลพบวา นกเรยนทเรยนเกงมคะแนนหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาหคอนขางคงท บางคนมคะแนนเพมขน บางคนมคะแนนลดลงเพยงเลกนอย แตส าหรบนกเรยนทเรยนออนกลบพบวามนกเรยนบางคนทมคะแนนหลงสนสดการทดลองลดลงอยางมากถงแมจะไมพบความสมพนธโดยตรงระหวางสตปญญากบความจ าแตนกเรยนทมระดบสตปญญาสงมกจะมความจ าไดดกวานกเรยนทมระดบสตปญญาต า เพราะมเทคนคในการจ าดและจ าจากการเขาใจภาษาและมความสามารถในการแกปญหาไดดกวานกเรยนทมระดบสตปญญาต าและนกเรยนทเรยนออนมกจะเรยนรหรอจ าโดยไมไดเขาใจเนอหาลกซง (อบลรตน เพงสถต, 2535: 148) จงมผลตอการลมเนอหาไดเรวกวานกเรยนทเรยนเกงนนเอง และการทดสอบความคงทนในการเรยนรทงระยะเวลา 2 สปดาห ยงท าใหนกเรยนมความสามารถในการจ าลดลง นอกจากนปจจยทส าคญอกประการหนงทมผลตอการลดลงของคะแนนหลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห คอ ผวจยท าการทดสอบนกเรยนในวนทนกเรยนมารบใบผลการเรยน ซงนกเรยนทราบดวาคะแนนในการทดสอบครงนนไมมผลตอผลการเรยน นกเรยนบางสวนจงขาดแรงจงใจในการท าขอสอบ และเนองจากผวจยท าการสลบขอและสลบตวเลอกของขอสอบยงท าใหนกเรยนดงความจ าออกมาใชไดยากขนไปดวย อยางไรกตามแมนกเรยนจะมความคงทนในการเรยนรลดลง แตกไมไดลดลงเสยทงหมด ซงเปนผลมาจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทค านงถงแบบการเรยนของนกเรยน 4 แบบ และค านงถงการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล (ชยวฒน สทธรตน , 2552: 370) ท าใหสมองทง 2 ซก ไดท าหนาทประสานกน โดยสมองซกซายจะท าหนาทในการวเคราะห ค า ภาษา สญลกษณ ระบบ ล าดบ ความเปนเหตผล ตรรกวทยา สวนสมองซกขวาจะท าหนาทสงเคราะห คดสรางสรรค จนตนาการ ความงาม ศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว (ชนาธป พรกล , 2554: 27) จงเกดการเชอมโยงระหวางสมอง

83

ซกซายและซกขวาจงชวยใหนกเรยนเขาใจและสามารถจ าบทเรยนไดด และเนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทมงตอบสนองการเรยนรของนกเรยน 4 แบบ ไดแก แบบท 1 นกเรยนทถนดจนตนาการ กจกรรมทจดเพอตอบสนองตอนกเรยนแบบนคอการน าตวอยางสงมชวตในอาณาจกรสตวมาแสดงใหนกเรยนดเ พอสรางความสนใจพรอมทงเชอมโยงกบประสบการณเดมของนกเรยนเกยวกบการรจกสงมชวตทน ามาจดแสดงวานกเรยนมความรมากนอยเพยงใดพรอมทงเปดโอกาสใหนกเรยนไดพดคยแสดงความคดเหนและสอบถามเกยวกบตวอยางสงมชวตทน ามาจดแสดงโดยครมค าถามหลกเพอใหนกเรยนไดเขาใจ คอ สงมชวตในอาณาจกรสตวใชเกณฑใดบางในการจดจ าแนกเปน 9 ไฟลม นกเรยนแบบท 2 เปนนกเรยนทถนดการวเคราะห ครจงแบงกลมนกเรยนเพอท ากจกรรมใหนกเรยนไดระดมความคด พจารณาเนอหาทแตละกลมไดรบมอบหมาย โดยชวยกนสรปเปนความเขาใจของแตละกลมในรปแบบของบทเพลงบทกลอนหรออน ๆ ตามทแตละกลมถนดพรอมทงไดเรยนรผานสอวดโอซงใหขอมลเกยวกบสงมชวตแตละไฟลมและเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการตอบค าถามแสดงความคดเหนและถามค าถามไดอยางอสระ นกเรยนแบบท 3 เปนนกเรยนทถนดการใชสามญส านก โดยครใหนกเรยนตอบค าถามในใบงาน เพอเปนการทบทวนและคนควาเพมเตมเกยวกบใบงานทครมอบหมายพรอมทงวางแผนเพอสรางชนงาน ตามความถนดของนกเรยนแตละกลมเกยวกบเรองทนกเรยนไดเรยนรจากเรองอาณาจกรสตวซงครเปดโอกาสใหนกเรยนมอสระในการเลอกเรองและรปแบบในการน าเสนอเพอเปนการแสดงความคดสรางสรรคของนกเรยน และนกเรยนแบบท 4 เปนนกเรยนทถนดการรบรจากการลงมอปฏบตโดยเปดโอกาสใหนกเรยนไดน าเสนอในสงทแตละกลมรวมกนคดและวางแผนพรอมทงใหมการเสนอแนะเพมเตมเพอการปรบปรงพฒนาผลงานใหมความสมบรณจากนนใหนกเรยนแตละกลมใหมโอกาสเผยแพรความรจากผลงานทไดออกแบบเพอเปนความรใหกบนอง ๆ ทสนใจ และเปนการสงเสรมใหนกเรยนมความกลาแสดงออก และท าใหนกเรยนทมความสามารถในการเรยนรทแตกตางกนไดเรยนรในขนตอนทแตละคนถนด จนเกดความรความเขาใจ และสามารถน าความรไปเผยแพรใหแกผอนได

การจดการเรยนรทค านงถงนกเรยนทง 4 แบบน ไดสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรและการจ า สอดคลองกบ Gagne (1976; อางถงใน จราพร สขกรง, 2553: 26) ทไดสรปเกยวกบกระบวนการเรยนรและการจ าไว 8 ขนตอน ซงสมพนธกบขนตอนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT คอ 1) การจงใจ (motivation) เปนการจงใจใหนกเรยนอยากเรยนร โดยการสรางประสบการณใหกบนกเรยนไดสงเกตตวอยางสงมชวตในอาณาจกรสตว ซงนกเรยนมความสนใจ และกระตอรอรนในการเรยนมาก 2) การท าความเขาใจ (apprehending) เปนขนทนกเรยนสามารถเขาใจสถานการณทเปนสงเรา โดยครเชองโยงระบบการจ าแนกสงมชวตในอาณาจกรสตวกบลกษณะทนกเรยนไดสงเกตในขนของการสรางประสบการณ 3) การเรยนร (acquisition) ขนนเปนการปรบสงทเรยนรไปเกบไวในสวนของความทรงจ า โดยใหนกเรยนไดมโอกาสสรางเอกลกษณประจ ากลมในการน าเสนอเนอหาในกลมของตนใหกลมเพอน ๆ ฟง ทงในรปของบทเพลง บทกลอน หรอการอธบาย ท าใหสามารถจ าเนอหาไดงายยงขน 4) ความสามารถในการสะสมสงเราเกบไวในความทรงจ า (retention) ขนนเปนการน าสงทเรยนรไปเกบไวในสวนของความทรงจ าในชวงเวลาหนง โดยครเนนการทบทวนความทรงจ าทนกเรยนไดเรยนรจากขนตอนทผานมาดวยการเปดวดทศน และใชค าถามเพอใหนกเรยนมสวนรวมและน าสงทครทบทวนเขาสความทรงจ า 5) การระลกและรอฟน ( recall)

84

เปนขนทน าเอาสงทเรยนไปแลวและเกบเอาไวนนออกมาใชในลกษณะของการกระท าทสงเกตได ซงครใหนกเรยนไดท าใบกจกรรมเพอเปนการทบทวนและทดสอบวนกเรยนสามารถตอบค าถามในใบกจกรรมไดหรอไม 6) การสรปและประมวลความร (generalization) ขนนเปนความสามารถใชสงทเรยนรแลวไปประยกตใชกบสงเราใหมทประสบเพอประมวลเปนความรใหม โดยครใหนกเรยนไดชวยกนวางแผนและออกแบบเกยวกบการน าเสนอสงทไดเรยนรในรปแบบทนกเรยนถนดและสนใจ 7) การลงมอปฏบต (performance) เปนการแสดงพฤตกรรมทแสดงออกถงการเรยนร โดยนกเรยนไดมโอกาสเผยแพรความรเกยวกบสงทเรยนใหกบผอน และ 8) การใหขอมลยอนกลบ (feedback) ในขนนนกเรยนจะทราบผลการเรยนรของตนเอง โดยครและนกเรยนรวมกนสรปในสงทไดเรยนรมา พรอมทงพดคยและสอบถามถงความรสก ปญหาอปสรรคทเกดขนจากการเผยแพรความร ซงจากการปฏบตกจกรรมดงกลาวท าใหนกเรยนมความสข เหนคณคาของตนเอง และมความภาคภมใจในผลงานเพราะไดรบการตอบรบเปนอยางดจากนอง ๆ ทมารวมกจกรรม และสอดคลองกบ Atkinson และ Shifrin (1971; อางถงใน สรางค โควตระกล, 2544: 250) ทไดอธบายกระบวนการขนพนฐานของความจ าวาจะตองประกอบไปดวย 4 อยางคอ 1) การเรยนรและประสบการณ 2) การเกบสงทเรยนรและประสบการณไว 3) การระลกไดซงความรและประบการณ และ 4) สามารถเลอกความรทมมาใชอยางเหมาะสม จากกระบวนดงกลาวขางตน สงผลใหนกเรยนมความจ าทคงทนมากขน

กระบวนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ถอเปนองคประกอบภายนอกรางกายทสงเสรมใหนกเรยนมความจ าทคงทน ซงในแตละขนตอน ครใชรปแบบกจกรรมทหลากหลาย มการสรางประสบการณทท าใหนกเรยนไดมองเหนภาพรวมของสงทจะเรยน มการใชค าถามทบทวนเพอเชอมโยงกบสงทไดเรยนมาแลวอยตลอดเวลา เปดโอกาสใหนกเรยนไดมโอกาสออกแบบชนงานโดยใชความรของตนเอง มโอกาสไดอธบายถายทอดความรใหกบผ อน ซงกจกรรมตาง ๆ เหลานชวยเสรมสรางความจ าใหกบนกเรยนได (ลกขณา สรวฒน, 2557: 207) แตอยางไรกตามยงมองคประกอบภายในรางกายอกสวนหนงทมผลตอการจ าของนกเรยน ไดแก สมอง ระดบสตปญญา ความตงใจในการเรยน ความประทบใจ อารมณ และจตใจ (อบลรตน เพงสถตย, 2535: 148-178) ซงสงเหลานจะสงเสรมใหเกดความจ าไดเมอนกเรยนไดเรยนรอยางมความสข จากการไดรบความสนใจจากกครผสอน ไดรบการเสรมแรง มสขภาพกายและใจด หากองคประกอบเหลานดกจะยงสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรทคงทนไดดยงขน ซงสอดคลองกบงานวจยของ นภาภรณ เชยวดเกาะ (2545: 80-81) ท ไดศกษาผลของการเรยนการสอนแบบ 4 MAT ทมตอความคงทนในการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความคงทนในการเรยนร เนองจากการสอนแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทรวมเอาลกษณะการเรยนรของนกเรยนและน าเทคนคการพฒนาสมองทง 2 ซกมาเปนแนวทางในการจดกจกรรม ท าใหนกเรยน ไดเรยนรรวมกน ไดเรยนรในชวงทผอนถนด และไดเรยนรในชวงทตนเองถนด เกดการแลกเปลยนความคดเหนและพจารณาความแตกตางระหวางความคดของตนและของผอน น าไปสการสรางความคดรวบยอดเปนของตวเอง ซงท าใหเกดความรความเขาใจมากยงขน สอดคลองกบงานวจยของ สวมล ภละคร (2547: 108-112) ซงศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เจตคต และความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผลการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มความคงทน

85

ในการเรยนร เมอเวลาผานไปแลว 4 สปดาห เพราะการจดกจกรรมการเรยนการสอนแตละขนตอนจะสงเสรมใหนกเรยนสามารถเรยนร ไดอยางลกซง และพฒนาสมองสองซกไปพรอม ๆ กน เปนกระบวนการทสอดคลองกบการท างานของสมอง เปนการเรยนรโดยธรรมชาต สงผลใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถเตมตามศกยภาพของตนเอง และความรหรอประสบการณทไดรบจะกลายเปนการเรยนรทมความหมาย นกเรยนสามารถจดจ าและบนทกขอมลสความจ าระยะยาวท าใหเกดความคงทนในการเรยนรไดเปนอยางด ซงความคงทนในการเรยนรนมความจ าเปนตอการเรยนรเปนอยางมาก และสอดคลองกบงานวจยของ อรศรา ภค ากอง (2553: 94-98) ซงศกษาผลการจดการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนรเรองจ านวนเตมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการศกษาพบวา นกเรยนทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT มความคงทนในการเรยนร เพราะการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT เปนการสอนทมล าดบขนตอนอยางตอเนองชดเจน นกเรยนมบรณาการประสบการณเดมในการสรางความคดรวบยอดและลงมอปฏบตตามความสนใจและแลกเปลยนความรทไดรบกบผ อน ท าใหนกเรยนมการเรยนรไดเตมตามศกยภาพของนกเรยนเอง

ผลการวจยจงสรปไดวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความคงทนในการเรยนรลดลงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

8.3 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความพงพอใจตอการจดการเรยนรในทกองคประกอบ อยในระดบ มากทสด

จากผลการศกษาพบวา ความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/5 ทมตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT อยในระดบ มากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.70 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.52 และเมอพจารณาเปนรายดานพบวานกเรยนมความพงพอใจในดานผสอน เปนอนดบท 1 โดยมคาเฉลยเทากบ 4.74 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.45 อนดบท 2 ม 2 ดาน คอ ดานกจกรรมการเรยนการสอน และดานการวดและประเมนผล มคาเฉลยเทากน คอ 4.71 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.53 และ 0.52 ตามล าดบ และอนดบท 4 คอ ดานเนอหา มคาเฉลยเทากบ 4.62 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.58 แสดงใหเหนวานกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรมากทสดในทกองคประกอบการจดการเรยนร เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทยดนกเรยนเปนส าคญ ค านงถงความแตกตางของนกเรยนและความสามารถของสมองทง 2 ซก ท าใหนกเรยนทมความถนดและความสามารถทแตกตางกนสามารถเรยนรรวมกนไดอยางมความสข มความกระตอรอรน สนกสนาน กลาแสดงออก กลาแสดงความคดเหน มความสามคค และยอมรบฟงความคดเหนของผอน สงผลใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการเรยน ซงแรงจงใจในการเรยนรของตวนกเรยนจะเปนตวกระตนใหเกดการเรยนรทดทสด ดงนนการสรางแรงจงใจใหนกเรยนทมความตองการอยากจะเรยนรจะเปนการชวยใหนกเรยนพนสภาวะของความทรมานทเกดจากการเรยนทนาเบอหนายและไดพบกบความสขและความทาทายจากการเรยน (กฤษมนต วฒนาณรงค, 2552: 17) และเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มการจดล าดบขนทตอเนองและชดเจน โดยนกเรยนไดผอนคลายในชวงกจกรรมทตนถนด ในขณะเดยวกนกจะรสกทาทายในกจกรรมทตนไมถนด ท าใหนกเรยนไดพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน ซงสงผลตอความพงพอใจของนกเรยนดวย และเนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดพฒนานกเรยนในหลาย ๆ ดาน คอ

86

การแสดงออก การแสดงความคดเหน การท างานเปนกลม ความคดสรางสรรค การยอมรบความคดเหนของผอน และเปนการสรางความสมพนธทดใหเกดขนระหวางนกเรยนกบนกเรยน และระหวางครกบนกเรยน ท าใหนกเรยนมความกระตอรอรน มแรงจงใจในการมาเรยนและเขาเรยนตรงเวลาตลอดการจดการเรยนร สอดคลองกบทฤษฎความตองการทเกดจากการเรยนรของ McClelland ทกลาววา บคคลจะมความตองการความส าเรจทจะกระตนใหเกดแรงจงใจใฝสมฤทธ ซงหากไดรบผลตามความคาดหวงทวางไวจะยงสงผลตอความรสกพงพอใจ (นชล อปภย, 2555:114-116)

เมอพจารณาความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนเปนรายดานพบวา ในดานครผสอน มคาเฉลยสงทสด คอ 4.74 ทงนเนองจากผสอนถอเปนสภาพแวดลอมทางการเรยนทมผลกระทบตอนกเรยนทงทางตรงและทางออม ไมวาจะเปนบคลกภาพ เทคนคการสอน ความรและประสบการณ การเตรยมความพรอมของครผสอน ลวนเปนสงทนกเรยนคาดหวง ซงการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดชวยสงเสรมใหนกเรยนมความพงพอใจตอการเรยน เพราะในแตละขนตอนของการจดการเรยนรมความยดหยน ครไดเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความสามารถ เปดโอกาสใหนกเรยนซกถามและแสดงความคดเหนเกยวกบสงทเรยนไดอยางเตมท ท าใหนกเรยนมความรสกอสระ ไมมความรสกวาถกบงคบและในขณะเดยวกน ผวจยตองเขาใจนกเรยน และเปนแบบอยางใหกบนกเรยนในทก ๆ ดาน ไมวาจะเปนการรบฟงความคดเหนของนกเรยน การเตรยมความพรอมของครผสอน การตรงตอเวลาของคร ความกระตอรอรน และบคลกภาพทเปนมตรของครทแสดงใหนกเรยนเหน จะท าใหนกเรยนเกดความประทบใจใหความเคารพ และมความกระตอรอรนไปดวย ดงตวอยางความคดเหนของนกเรยนเกยวกบดานผสอน ทวา “..อาจารยนสยด สอนเกง สอนสนก เขาใจนกเรยนมความสขมากมายกบเวลาเรยน..” “..อาจารยสอนดมาก ๆ เขาใจ หนชอบเรยนกบอาจารยมาก ๆ..” “..อาจารยมความตงใจและกระตอรอรนในการสอนมาก และดทาทางอาจารยรกในอาชพคร และสนกกบการสอนเปนอยางมาก มวธการสอนทดมาก เรยนแลวสนก จ างาย อธบายชดเจน เรยนแลวไมเบอเลย และสงทคณครสอนท าใหสามารถน าไปใชในการสอบไดมากมายเลยคะ.. ” “..อาจารยเปนคนทเขากบเดกไดด มความสนก มความเปนกนเอง ท าใหเดกสนกไปกบการเรยนของอาจารย อาจารยจะมความพรอมเสมอในการสอน..” “..ครมความตงใจมากแมวาเวลาของ ม.6 จะไมคอยมเพราะกจกรรมและการเตรยมสอบมนเยอะแตครจดเตรยมเนอหาท ส าคญและรดกม..” “..ขอบคณนะคะท าใหหนชอบเรยนวชาชวะ..”

ในดานของการจดกจกรรมการเรยนการสอน ผสอนไดเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนอยางเตมท พรอมทงมกจกรรมการเรยนทหลากหลาย ท าใหนกเรยนมความเขาใจและจ าในสงทเรยนไดดยงขน สอดคลองกบยพน ตงไธสง (2550: 71-72) ทกลาววา การจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนวธพฒนาพฤตกรรมการเรยนรทเนนการใชสมองซกซายและซกขวา ซงการท นกเรยน ไดเรยนรสงทแตกตาง ไดมสวนรวมในกจกรรมทตนถนดและรสกทาทายในกจกรรมทตนไมถนดผสานกนไปจงท าใหรสกสนกสนาน ไมรสกถกบงคบ ท าใหนกเรยนไมรสกเบอ ยงไดรบแรงเสรมทางบวกจากครผสอนยงท าใหนกเรยนเกดความพงพอใจมากขน ดงตวอยางความคดเหนของนกเรยนเกยวกบ การจดการเรยนการสอนทวา “..ชอบทมการท ากจกรรมในการเรยน เพราะไมงวงและสนกมาก ๆ.” “..อาจารยมกจะมค าถามใหพวกเราไดโตตอบเพอบอกถงความเขาถงบทเรยนทอาจารยสอนหรอเปลา..” ”..อาจารยจะมกจกรรมใหท าระหวางการเรยนเสมอทงการรวมกลมกนเพอใหเขาใจในเรองทม

87

เนอหายากและเยอะไดงายขน การออกไปท า Mind map หนาหองเรยน เพอใหมการไดออกแบบและสรปไดดวยตนเอง ท าใหไมมความนาเบอในการเรยน และท าใหสนกไปกบการเรยนของอาจารย..” “..ชอบทมกจกรรมในหองเรยน ท าใหนกเรยนไมเบอและสนกในการเรยนคะ..” “..กจกรรมท าใหมความกระตอรอรนมากขนจรง ๆ สนใจเรยนมากขน มาตรงเวลามากขน เพอทจะมาเรยนชววทยา..” “..กจกรรมแบงกลมแตงเพลงประจ าไฟลม สนกและท าใหพลดเพลนมากเลยคะ..” “.. มการเปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถามมากเปนพเศษ และแสดงความคดเหนในทก ๆ เรองเพอใหนกเรยนเขาใจและ มสวนรวมมากขน..” “..กจกรรมมความหลากหลายมาก ทงการน าเสนอแบบจบกลม ทงเกมกระดาน เพอใหนกเรยนมความสนกสนานและอยากเรยนมากขน..” “..: กจกรรมการสอนชวยใหนกเรยนเขาใจและจ าไดดขนจรง ๆ เชน ใหนกเรยนแบงกลมและคดเพลงขนมาในเรองทไดรบและท าใหนกเรยน จ าไดมากจรง ๆ ครบ..”

ในดานการวดและประเมนผล ผสอนเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนตอผลงานของกลมเพอน เพอใหแตละกลมไดเกดการพฒนาผลงานของตนเองมากยงขน นอกจากนผสอนใชบรรยากาศของความตนตวในการแขงขนเปนกลมเพอใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนในการเรยน มความสามคค ชวยกนตอบค าถาม และในขนตอนสดทายของการจดการเรยนรแบบ 4 MAT นกเรยนไดมการน าความรทไดเรยนไปเผยแพรใหกบผทสนใจในกจกรรมของโรงเรยน ท าใหนกเรยนมความตงใจ ชวยกนวางแผนและน าเสนอผลงานออกมาเปนทนาชนชม ไดรบความสนใจจากนอง ๆ ทมารวมกจกรรมจ านวนมาก ท าใหนกเรยนเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเอง ไดทราบผลตอบรบจากผเขารวมกจกรรม ซงนอกจากนกเรยนจะมความสนกสนานในการเผยแพรความรใหกบผอนแลว ยงเปนการพฒนาการกลาแสดงออกพฒนาทกษะการแกปญหาพฒนาทกษะการท างานรวมกน จงท าใหนกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมากทสด

ในดานเนอหา มคาเฉลยอยในล าดบสดทายแตยงเปนความพงพอใจในระดบมากทสด ทงนเนองจากเนอหาวชาชววทยา เรองอาณาจกรสตว ตองอาศยความจ าในการเรยกชอสงมชวตในไฟลมตาง ๆ ซงอาจจะเปนเรองยากในการจดจ าค าศพทส าหรบนกเรยนบางคน แตอยางไรกตาม ครไดอาศยการสรางแรงจงใจโดยใชตวอยางสงมชวตมาใหนกเรยนไดสงเกต พรอมทงมสอวดทศนทมความนาสนใจ จงท าใหนกเรยนคอยๆรบประสบการณในแตละขนจนเกดเปนความจ าได นอกจากนครจะเชอมโยงกบสงมชวตทนกเรยนเคยเหนแตนกเรยนไมรจกมาชวยเสรมเพอกระตนความสนใจ จงท าใหนกเรยนสามารถเชอมโยงประสบการณและเกดการเรยนรไดดยงขน ท าใหนกเรยนมความพงพอใจในดานเนอหาในระดบมากทสด

ผลการวจยขางตนสอดคลองกบงานวจยของ สพตรา กตตโฆษณ (2553:108-122) ซงไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม รายวชาพระพทธศาสนา เรองหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) ผลปรากฏวา นกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรในระดบมากทสด เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ท าใหนกเรยนเกดความสนกสนาน มกจกรรมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ท าใหนกเรยนไมเบอหนาย ซ าซาก และกจกรรมมความยดหยน ตามความถนดและความสนใจของทงครและนกเรยน สอดคลองกบงานวจยของศรไพร พนมศร (2550: 84-87) ซงศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระวทยาศาสตร

88

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ผลการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดใหนกเรยนได ผอนคลายในชวงกจกรรมทตนเองถนด รสกทาทายในกจกรรมทคนอนถนด ท าใหนกเรยนมความ พงพอใจตอการเรยน สอดคลองกบงานวจยของ ยพน ตงไธสง (2550: 71-72) ซงศกษาผลการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) เรอง การล าเลยงสารเขาและออกจากเซลลทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจตอการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนพทไธสง ผลการศกษาพบวา นกเรยนมความพงพอใจหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทระดบ .01 และมความ พงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ในระดบมาก เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการชวยสรางเสรมคณธรรมแกนกเรยนในการท ากจกรรมกลม นกเรยนทรมากกวาจะเปนผคอยชแนะและอธบายในสวนทนกเรยนไมรใหรและเขาใจ นกเรยนทกคนจงเรยนรไดอยางมความสข สอดคลองกบงานวจยของกาญจนา หาพนธ (2552: 60-61) ซงศกษาการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เรองมาตราแมกด ผลการศกษาพบวา นกเรยนมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก จากผลดงกลาวเปนผลมาจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ ซงค านงถงความถนดในการใชสมองซกซายและซกขวา ท าใหนกเรยนมความสนก กระตอรอรน และสนใจในการเรยนมากขน ท าใหเกดการเรยนรไดงาย สอดคลองกบงานวจยของปนแกว สระแกว (2555: 83-85) ศกษาผลการจกกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองระบบประสาทและอวยวะรบความรสก รายวชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 5 ผลการศกษาพบวา นกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT อยในระดบมากทสด โดยแยกออกเปน 4 ดาน คอ ดานเนอหา ดานการจดกจกรรมการเรยนร ดานสอการเรยนการสอน และดานการวดและประเมนผล เนองจากนกเรยนสามารถเรยนรตามกระบวนการเรยนรทครตงจดประสงคการเรยนรไว นกเรยนสามารถสรางประสบการณ วเคราะหประสบการณ ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด พฒนาเปนทฤษฎและความคดรวบยอด ลงมอปฏบตตามหลกการ สรางผลงานตามความถนดและความสนใจ วเคราะหชนงานและแนวทางการน าไปใชใหเกดประโยชน และแลกเปลยนประสบการณกบผอน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ Wilkerson (1986: abstract) ซงศกษาผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนและเจตคตของนกเรยนนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผลปรากฏวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ชอบกจกรรมการเรยนการสอนมากกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรจากหนงสอเรยน โดยครผสอนใหเหตผลวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความสนใจตออปกรณทใชในการเรยนมเจตคตในทางบวกตอบทเรยน สอดคลองกบงานวจยของ Lisoskie (1989: abstract) ศกษาการสอนโดยใชความถนดของสมองซกซายและซกขวาในวชาชววทยา ผลปรากฏวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มคะแนนผลสมฤทธเฉลยสงกวาเกณฑทก าหนด และนกเรยนมความสนกกบการเรยนชววทยามากขน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ Vaughn (1991: abstract) ไดเปรยบเทยบผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบ การสอนตามแนวคดของบลม ของเดกปญญาเลศ เกรด 3 พบวา นกเรยนชอบกจกรรมการเรยนการสอนแบบ 4 MAT สอดคลองกบงานวจยของ Silva และคณะ (2011: 19 - 21) ไดศกษานกเรยนทหลากหลายผานการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 4 MAT

89

ทค านงถงความสามารถของสมอง โดย Silva และคณะ กลาววา วฏจกรแบบ 4 MAT ชวยพฒนาจตใจและเจตคตของผเรยน เชน การยอมรบความคดเหนของผอน ความคดสรางสรรค การแกปญหา การหาแนวทางเพอแกปญหา การมความรบผดชอบ และความมงมนในการเรยน และการศกษาในครงนไดเสนอแนะวา จะเปนตวชวยใหครและผบรหารไดพฒนาการสอนทเหมาะสมโดยเฉพาะการพฒนาการเรยนรของผเรยน และสอดคลองกบงานวจยของ Uyangor (2012: 43-53) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และเจตคตตอวชาคณตศาสตร ผลการวจยพบวา นกเรยน ทไดรบการสอนแบบ 4 MAT มเจตคตตอวชาคณตศาสตรสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบดงเดม นอกจากน Uyangor ยงไดกลาวอกวา การสอนแบบ 4 MAT เปนการสอนทค านงถงแบบการเรยน มผลตอความส าเรจและเจตคตของนกเรยนในทางบวก ดงนน เพอใหบรรยากาศการเรยนการสอน มประสทธภาพ ผสอนควรสรางบรรยากาศทเออตอนกเรยนทกแบบไมใชเออตอนกเรยนแบบใด แบบหนง นกเรยนจะไดรบประโยชนจากการสนใจและความสามารถของผอนทมแบบการเรยน ทแตกตางกน

ผลการวจยจงสรปไดวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ 4 MAT มความพงพอใจตอการจดการเรยนรในทกองคประกอบอยในระดบมากทสด

9. ขอเสนอแนะ

9.1 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 9.1.1 ในการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ผสอนจ าเปนจะตองศกษาและท าความ

เขาใจตอทฤษฎ หลกการ และขนตอนการจดการเรยนรอยางละเอยด เพอทจะสามารถจดการเรยนการสอนไดตรงตามหลกการพฒนาสมองและความแตกตางของนกเรยน และสอดคลองกบเนอหาทจะสอน และกอนการจดการเรยนรผสอนควรมการชแจงรายละเอยดของการจดการเรยนรใหนกเรยนทราบ เพอทนกเรยนจะไดทราบถงวตถประสงคในการจดกจกรรมในแตละขน และมเปาหมายในการเรยนมากขน

9.1.2 เนองจากการจดการเรยนรแบบ 4 MAT จะตองจดกจกรรมใหมความตอเนอง เพอใหนกเรยนเกดการเชอมโยงของสมองซกซายและซกขวา ดงนน ผสอนจงตองวางแผนเรองเวลาในการจดการเรยนรในแตละครง เพอทจะไมใชเวลามากเกนไปหรอนอยเกนไปในบางขนตอน

9.1.3 ผสอนควรค านงถงการมสวนรวมของนกเรยนในหองเรยนใหมากทสดและจะตองมความตอเนอง เพราะถานกเรยนขาดเรยนในขนตอนใดขนตอนหนงอาจจะท าใหไมสามารถเชอมโยงประสบการณเดมกบประสบการณใหมได ซงครผสอนตองมแนวทางในการแกไข

9.1.4 ในการจดการเรยนรผสอนจะตองมความพรอมทงในดานกจกรรม สอการสอน อปกรณการสอน เพออ านวยความสะดวกตอการเรยนรของนกเรยน

90

9.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 9.2.1 ควรศกษาวจยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กบนกเรยนระดบอน หรอ

รายวชาอน เพอศกษาเปรยบเทยบผลทเกดขนกบนกเรยน 9.2.2 ควรมการศกษารปแบบการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล เพอทจะ

เปรยบเทยบความสามารถในการเรยนรของนกเรยนแตละแบบ 9.2.3 ควรมการศกษาการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอทกษะอน ๆ เชน

การคดสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ เปนตน

91

บรรณานกรม

กฤษมนต วฒนาณรงค. (2552). เทคนคการสรางแรงจงใจใฝเรยนร. วารสารพฒนาเทคนคศกษา.

21(71). 16-23.

กระทรวงศกษาธการ. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: โรงพมพ ครสภา ลาดพราว.

. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, กรงเทพฯ

. (2554). เคลดลบสรางแรงจงใจในการเรยน. สบคนเมอ 20 มถนายน 2559, สบคนจาก http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php? NewsID=22259&Key=news_research.

กฤษณา นนขนต. (2554). การเปรยบเทยบผลการเรยนดวยการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนแบบปกต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง เคมอนทรย ความสามารถ ในการคดวเคราะหและความพงพอใจตอการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเคมศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม

กนตกาน สบกนร. (2551). การศกษาผลการเรยนรและความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยจดการเรยนรแบบ 4 MAT. วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.

กาญจนา หาพนธ. (2552). การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เรองมาตราแมกด. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยขอนแกน, ขอนแกน.

กาญจนา อรณสขรจ. (2546). ความพงพอใจของสมาชกสหกรณตอการด าเนนงานของสหกรณการเกษตรไชยปราการจ าากด อ าเภอไชยปราการ จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

จารวรรณ เทวกล. (2553). ความพงพอใจในการจดการเรยนการสอนของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ประเภทวชาพาณชยกรรม ชนปท 1 ชนปท 2 และชนปท 3 วทยาลยอาชวศกษาฉะเชงเทรา. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

92

จงรกษ ปญญารตนกลชย. (2556). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจในการจดกจกรรมการแสดงทางวทยาศาสตร (Science Show) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 งานวจย โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย จงหวดชลบร. สบคนเมอ 6 ตลาคม 2557, สบคนจาก113.53.232.212/~infopcc/vijai57/a-jongrat.pdf.

จราพร สขกรง. (2553). ผลสมฤทธ ความคงทน และเจตคตทางการเรยนรค าศพทภาษาองกฤษของนกศกษาทไดรบการสอนโดยใชเกมและการสอนตามปกต. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาองกฤษเปนภาษานานาชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร, ปตตาน.

ชฎารตน ประมาปด. (2555). การศกษาไทยยคใหม. สบคนเมอ 10 พฤศจกายน 2558, สบคนจาก https://www.gotoknow.org/posts/494855.

ชนาธป พรกล. (2545). แคทส รปแบบการจดการเรยนการสอนทนกเรยนเปนศนยกลาง. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2554). การสอนกระบวนการคด: ทฤษฎและการน าไปใช. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชรนรตน พมเกษม. (2557). สมรรถนะของคนไทยกบความสามารถในการแขงขนของประเทศ. วารสารการศกษาไทย. 11(116): 24-26.

ชชวาล รตนสวนจก. (2550). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจตอการเรยนวชาคณตศาสตรเรอง เวกเตอร ระหวางการสอนแบบรวมมอ (STAD) การสอนแบบ 4MAT และการสอนแบบปกตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

ชยวฒน สทธรตน. (2552). 80 นวตกรรมการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ. กรงเทพฯ: แดเนกซ อนเตอรคอรปอเรชน.

โชต ค าเดนเหลก. (2546). ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการสอนของครโดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนผสมผสานหลกสตรมธยมศกษาตอนตนโรงเรยนราชด าร สงกดกรมสามญศกษา. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา มหาวทยาลยศร- นครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

ฎกา สภาสย (2550). ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ความคงทนในการจ า ของนกเรยนชวงชนท 3 จากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

ดษฎ มชฌมาภโร. (2553). การพฒนารปแบบการสอนทเนนนกเรยนเปนส าคญ. ยะลา: คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา.

93

ทศนา แขมมณ. (2545). รปแบบการสอน: ทางเลอกทหลากหลาย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2556). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. (พมพครงท 17). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธญมา หลายพฒน. (2550). วธการสอนแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรองเพศศกษาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสขศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

ธตรตน วเชยรมงคล. (2548). ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบวฏจกร 4 MAT ทมตอเจตคตและผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ.

ธรพงศ แกนอนทร. (2545). ผลของการสอนกลยทธการเรยนรตอผลสมฤทธทางการเรยนเจตคตและความพงพอใจของนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 1. สงขลานครนทร ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร. 10 (1): 83-95.

เธยร พานช. (2544). 4 MAT การจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของนกเรยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: มลนธสดศร-สฤษดวงศ.

นภาภรณ เชยวดเกาะ. (2545). ผลของการเรยนการสอนแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร ความคงทนในการเรยน และเจตคตตอวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษาวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ.

นชล อปภย. (2555). จตวทยาการศกษา. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บรนทร แกวประพนธ. (2555). ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรอง ความนาจะเปนโดยใชวธการจดการเรยนรแบบ 4MAT ส าหรบนกเรยนชวงชนท 4. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนคณตศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, กรงเทพฯ.

ประสาท เนองเฉลม. (2558). การเรยนรวทยาศาสตรในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปนแกว สระแกว. (2555). ผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองระบบประสาทและอวยวะรบความรสก รายวชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 5. การคนควาอสระศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

94

ปรยทพย บญคง. (2546). การศกษาปจจยบางประการทสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยและสถตทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

พรรณพนชกร เจนธนวทย, สมนทพย ญสมบต, และสรรตน วภาสศลป. (2554). ผลการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน 4 MAT เรอง เศรษฐศาสตรการบรโภคและความพอเพยง รายวชาสงคมศกษา 2 ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการท างานรวมกนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนปากชอง จงหวดนครราชสมา. การประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, สบคนเมอ 1 ตลาคม 2558, สบคนจาก http://www.stou.ac.th/thai/grad_stdy/Masters/%E0%B8%9D%E0%B8%AA%E0%B8%AA/research/2nd/SSOral.html.

พทธมน โปรเทยรณ. (2549). ผลการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและเจตคตตอวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค, นครสวรรค.

พสณ ฟองศร. (2552). การสรางและพฒนาเครองมอวจย. กรงเทพฯ: บรษทดานสทธการพมพ จ ากด.

พระพล ศรวงศ. (2554). ความคงทนในการเรยนร ความคงทนในการจ า. สบคนเมอ 15 ตลาคม 2558, สบคนจาก http://krupee.blogspot.com/2011/02/blog-post.html.

ไพศาล หวงพานช. (2536). วธการวจย. กรงเทพฯ : งานสงเสรมวจยและต ารากองบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

มณ ซมกระโทก. (2555). การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรการเรยนร (4 MAT) ทสงผลตอการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เรอง อารยธรรมโลกยคโบราณ. การคนควาอสระการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

มกดา ศรยงค, นวลศร เปาโรหตย, สรวรรณ สาระนาค, สวไล เรยงวฒนสข, และ นภา แกวศรงาม. (2538). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง.

ไมตร พงศาปาน. (2554). แนวคดความพงพอใจ. สบคนเมอ 21 ตลาคม 2558, สบคนจาก http://maitree3.blogspot.com/p/blog-page.html.

ยพน ตงไธสง. (2550). ผลการเรยนแบบวฎจกรการเรยนร (4 MAT) เรอง การล าเลยงสารเขาและออกจากเซลลทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจตอการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอนมหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

95

รพพรรณ เพยรเสมอ. (2550). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส เรอง แรง มวล และกฎการเคลอนท ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนดวยวฏจกรการเรยนร (4 MAT) และตามคมอคร. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอนมหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

ราตร นนทสคนธ. (2555). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: บรษท จดทอง จ ากด.

รนดา ปะนะสนา. (2548). ผลการสอนตามรปแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) กบวธการสอนตามรปแบบของ สสวท. ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความคงทนในการเรยนของชนประถมศกษาปท 1. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

ลกขณา สรวฒน. (2557). จตวทยาส าหรบคร. กรงเทพฯ: โอ. เอส. พรนตง เฮาส.

ลลาวด วชโรบล. (2553). การพฒนารปแบบการเรยนการสอนทางไกลโดยบรณาการกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT และทฤษฎปลกฝงนสยเพอพฒนาเหตผลเชงจรยธรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, กรงเทพฯ.

วชรพร กจโป. (2555). การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง เพศศกษาของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 1 โดยกระบวนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT) ในกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยขอนแกน, ขอนแกน.

วรรณ ลมอกษร (2546). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 3. สงขลา: ภารกจเอกสารและต ารา มหาวทยาลยทกษณ.

วรรณ แกมเกต. (2555). วธวทยาการวจยทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วเชยร เกตสงห. (2538). การวจยปฏบตการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

วรฬ พรรณเทว. (2542). ความพงพอใจของประชาชนตอการใหบรการของหนวยงานกระทรวงมหาดไทยในอ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

ศศธร เวยงวะลย. (2556). การจดการเรยนร = Learning management. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

96

ศรไพร พนมศร. (2550). ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฎนครราชสมา, นครราชสมา.

ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม. (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรพร กยกระโทก. (2551). ความรทคงทน การทองจ าค าศพท. สบคนเมอ 25 ตลาคม 2558, สบคนจากhttps://www.gotoknow.org/posts/225528

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร. (2554). คมอครชววทยาเพมเตม เลม 5 การจดสาระการเรยนรกลมวทยาศาสตรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สมพร เชอพนธ. (2547). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชวธการจดการเรยนการสอนแบบสรางองคความรดวยตนเองกบการจดการเรยนการสอนตามปกต. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต หลกสตรและการสอน สถาบนราชภฏพระนครศรอยธยา, พระนครศรอยธยา.

สรอร วชชาวธ. (2554). จตวทยาการเรยนร. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สคนธ สนธพานนท. (2558). การจดการเรยนรของครยคใหมเพอพฒนาทกษะนกเรยนในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากด 9119 เทคนคพรนตง.

สนย เหมะประสทธ. (2543). ชดกจกรรมแบบ 4 MAT กบการพฒนาศกยภาพนกเรยน. วารสารวชาการศกษาศาสตร, 1(3). 45-58.

สพตรา กตตโฆษณ. (2553). การจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมรายวชาพระพทธศาสนาเรองหลกธรรมทางพระพทธศาสนาชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (4 MAT). การคนควาอสระการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

สรพล เยนเจรญ (2543). ความพงพอใจตอการเรยนวชาอาชพธรกจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 และมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนปทมคงคา สงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา มหาวทยาศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพ.

สรางค โควตระกล. (2544). จตวทยาการศกษา. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

97

สวมล ภละคร. (2547). ศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เจตคต และความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ส านกงานเขตพนทการศกษาสกลนครเขต 3. วทยานพนธ หลกสตรปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร, สกลนคร.

อรศรา ภค ากอง (2553). ผลการจดการเรยนรโดยใชรปแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร เรอง จ านวนเตม ชนมธยมศกษาปท 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาคณตศาสตรศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, มหาสารคาม

อมพวา รกบดา. (2549). ผลของการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดแกปญหา และความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร, ปตตาน.

อเนกกล กรแสง. (2514). จตวทยาการศกษา. วทยาลยวชาการศกษพษณโลก. พษณโลก.

อาร พนธมณ. (2535). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: ตนออ.

อบลรตน เพงสถตย. (2535). ความจ าของมนษย. กรงเทพฯ: ฒหาวทยาลยรามค าแหง.

เอมอร กฤษณะรงสรรค. (ม.ป.ป.). รปแบบการคดและรปแบบการเรยนร. สบคนเมอ 1 ตลาคม 2558, สบคนจาก http://www.novabizz.com/NovaAce/Learning/Cognitive _Style.htm#ixzz3sQUKFZou.

Appell, C. J. (1991). The effect of the 4MAT system of instruction on academic achievement and attitude in the elementary music classroom (Four MAT). Dissertation abstracts international. 52 (11). 3851–A.

Aktas, I., and Bilgin, I. (2014). The effect of the 4MAT learning model on the achievement and motivation of 7th grade students on the subject of particulate nature of matter and an examination of student opinions on the model. Research in Science & Technological Education. 33 (1). 1-21.

Betz, E. L., Menne, J. W., Starr, A. M., and Klinggersmith, J. E. (1970). Dimentional analysis of college student satisfaction. Retrieved July, 1, 2016, fromhttps://www.google.co.th/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0ahUKEwjrlrHZrd3NAhUIqI8KHZQgAF8QFggmMAE&url=http%3A%2F%2Ffiles.eric.ed.gov%2Ffulltext%2FED041954.pdf&usg=AFQjCNFzgfnlDHZdwalRW0vKoe1yCYprEA&sig2=hLy4qPuibtI5JZZlzdTuCw&bvm=bv.126130881,d.c2I&cad=rjt

98

Bowers, P. Sh. (1987). The effect of the 4 MAT System on Achievement and Attitude in Science. Retrieved November, 1, 2015, from http://eric.ed.gov/?q=Patricia+ Shane+Bowers&id=ED292660.

Demirbas, O. O., and Demirkan, H. (2003). Focus on architectural design process through learning styles. June, 28, 2016. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0142694X03000139.

Dwyer, K. K. (1993). Using the 4MAT System Learning Styles Model to Teach Persuasive Speaking in the Basic Speech Course. Retrieved March, 1, 2016, from http://eric.ed.gov/?id=ED366016.

Hancock, C. W. (2000). Impact of the 4 MAT lesson planning system on the number of time a teacher was off-task in a fifth, sixth and seventh grade classroom. Research in pre-K through 12 school settings. About learning Inc.

Irfan, O. M., Almufadi, F. A., and Brisha, A. M. (2016). Effect of using 4mat method on academic achievement and attitudes toward engineering economy for undergraduate students. International journal of vocational and technical education. 8 (1) 1-11.

Lisoskie, P. S. (1989) Experimental teaching of righ and left hemishere methodology using biology as a content area (right hemisphere). June, 28, 2016. Retrieved from https://www.google.co.th/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&sourc e=web&cd=1&ved=0ahUKEwjo9ZHC2OrNAhVJso8KHSk9CDcQFggaMAA&url=http%3A%2F%2Ffiles.eric.ed.gov%2Ffulltext%2FED391038.pdf&usg=AFQjCNFvOCEaAUyfyGb0sUwk68Hc3u3OAA&sig2=pV2P30YxKLpDUvvJwxcQ5g&bvm=bv.126130881,d.c2I&cad=rjt.

McCarhy, B. (1997). A Tale of Four Learners 4 MAT Learning Styles. Education Leadership. 54 (6): 46-51. Retrieved November, 1, 2015, from http://www.ascd.org/publications/educational-leadership/mar97/vol54 /num06/A-Tale-of-Four-Learners@-4MAT's-Learning-Styles.aspx.

Scott, H. V. (1994). A serious look at the 4 MAT Model. West Virginia State college. Retrieved June, 27, 2016, from https://eric.ed.gov/?q=4+MAT&pg=2&id=ED383654.

Silva, D.L., Sabino, L. D., Adina, E. M., Lanuza, D. M., and Baluyot, O. C. (2011). Transforming Diverse Learners through a Brain-based 4MAT Cycle of Learning.

99

Proceedings of the World Congress on Engineering and Computer Science. 1 (1): 19 – 21.

Tuba, F. (2012). The effect of the 4MAT Model on student’s Algebra Achievement and level of reaching. Int. J. Contemp. Math. Science. 7 (45). 2197-2205.

Wilkerson, R. M. (1986). Effects of the 4 MAT System of instruction on academic achievement and retention of learning (hemisphericity). Research in pre-K through 12 school settings. About learning Inc.

Uyangor, S. M. (2012). The effectiveness of the 4MAT teaching model upon student achievement and attitude levels. International of research studies in education. 1 (2),43-53

Vaughn, V. L. F. (1991). A comparison of the 4 MAT System of instruction with two enrichment units based on bloom’s taxonomy with gifted third-graders in a pull-out program. Research in pre-K through 12 school settings. About learning Inc.

100

ภาคผนวก

101

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอ

102

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย เรอง ผลการจดการเรยนรแบบ 4MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 แผนการจดการเรยนรแบบ 4MAT 1. อาจารยนรย สาเมาะ ครช านาญการ

โรงเรยนเบญจมราชทศ อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

2. อาจารยแสงเดอน หมดสะเมาะ ครช านาญการ โรงเรยนเบญจมราชทศ

อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

3. อาจารยมฮมหมดรสล อาแว ครช านาญการพเศษ โรงเรยนบานบาละแต อ าเภอมายอ จงหวดปตตาน

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว

1. อาจารยนรย สาเมาะ ครช านาญการ โรงเรยนเบญจมราชทศ อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

2. ดร. อภชย บวชกาน อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยและการอตสาหกรรม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

3. ผศ. ดร. อสระ อนตนย อาจารยประจ าภาควชาวทยาศาสตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

4. อาจารยศภกาญจน บวทพย อาจารยภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

103

แบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4MAT 1. อาจารยองสอหร และสม ครช านาญการพเศษ โรงเรยนเทศบาล 4 อ าเภอเมอง จงหวดสตล 2. อาจารยมฮมหมดรสล อาแว ครช านาญการพเศษ

โรงเรยนบานบาละแต อ าเภอมายอ จงหวดปตตาน 3. อาจารยรอมอละ เมาต ครช านาญการ

โรงเรยนบานสเปะ อ าเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส

104

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

105

แผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

หนวยการเรยนร ความหลากหลายทางชวภาพและความยงยนของสงแวดลอม เรอง อาณาจกรสตว รหส ว 30235 (ชววทยาเพมเตม 5) กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 6 เวลา 16 ชวโมง จ านวน 1.5 หนวยกต ผสอน นางสาว นรมา อาล

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต 1. มาตรฐานการเรยนร/ผลการเรยนร

1.1 มาตรฐานการเรยนร ว 1.2 เขาใจกระบวนการและความส าคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม

ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพ ทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร และจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน

2. จดประสงคการเรยนร - ดานความร (K)

1) อธบายลกษณะเฉพาะของสตวทท าใหสตวแตกตางจากสงมชวตอน 2) บอกหลกเกณฑทใชแบงสตวออกเปนหมวดหมใหญ ๆ 3) จ าแนกความแตกตางของสงมชวตโดยใชลกษณะทก าหนด 4) จบคสงมชวตใหตรงกบลกษณะทก าหนด 5) ยกตวอยางสงมชวตแตละไฟลม 6) บอกลกษณะเฉพาะของสงมชวตในแตละไฟลม 7) เปรยบเทยบลกษณะของสตวแตละไฟลม 8) ใชเกณฑการแบงสงมชวตมาใชในการพจารณาสตวทก าหนดให 9) บอกประโยชนและโทษของสงมชวตแตละไฟลม 10) ออกแบบการน าเสนอสงทตนสบคนตามความถนดและตามความสนใจ 11) น าความรเรอง อาณาจกรสตว มาประยกตใชในชวตประจ าวน

- ดานสมรรถนะส าคญของนกเรยน (P) 1) ความสามารถในการคด 2) ความสามารถในการสอสาร 3) ความคดสรางสรรค 4) ความสามารถในการใชทกษะชวต

- ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) ซอสตย ตรงตอเวลา มความรบผดชอบ ใฝรใฝเรยน มคณธรรม จรยธรรม

106

3. สาระส าคญ

อาณาจกรสตวประกอบดวยสงมชวตทมหลายเซลล มอวยวะทซบซอน ไมสามารถสรางอาหารเองได ซงมจ านวนมากยากแกการศกษา จงจ าเปนตองมการจดหมวดหม เพอใหสะดวกในการศกษาโดยใชเกณฑ ตาง ๆ ในการจ าแนก ไดแก เนอเยอ ลกษณะสมมาตร การเปลยนแปลงของบลาสโตพอร และการเจรญในระยะตวออน

สตวในปจจบนทพบและมการจ าแนกชนดแลว มมากกวา 1.5 ลานสปชส พบไดทกแหงบนโลก โดยสตวทมบทบาทส าคญ ม 9 ไฟลม ดงน

1) ไฟลมพอรเฟอรา (Phylum Porifera) อาศยในทะเลสวนใหญ บางชนดพบในน าจด รอบๆ รางกายมรพรน เชน ฟองน า

2) ไฟลมไนดาเรย (Phylum Cnidaria) รปรางม 2 แบบ คอ ทรงกระบอก (Polyp) และ รมคว า (Medusa) รางกายสมมาตรแบบรศม เชน ไฮดรา แมงกะพรน ดอกไมทะเล

3) ไฟลมแพลทเฮลมนเทส (Phylum Platyhelminthes) ล าตวแบน มรปแบบทางรางกายคลายหว สมมาตรแบบผาซก ทางเดนอาหารไมสมบรณ เชน พานาเรย หนอนตวแบน

4) ไฟลมมอลลสคา (Phylum Mollusca) มเนอเยอ Mantle ปกคลมล าตวทออนนม สวนใหญมหนปนเปนเปลอกแขง สมมาตรรางกายแบบผาซก ระบบทางเดนอาหารสมบรณ หายใจดวยปอด เชน หมก หอยฝาเดยว หอยสองฝา หอยทาก

5) ไฟลมแอนเนลดา (Phylum Annelida) ล าตวเปนปลอง แบงเปนตอน ๆ มเยอกน ผวม Cuticle ปกคลม ทางเดนอาหารสมบรณ ระบบหมนเวยนเลอดเปนแบบเปด เชน ไสเดอนดน แมเพรยง ปลงน าจด ทากดดเลอด

6) ไฟลมนมาโทดา (Phylum Nematoda) ล าตวกลมยาว เรยวหวทาย ไมมขอปลอง ผวหนงม cuticle หนา สมมาตรรางกายแบบผาซก ทางเดนอาหารสมบรณ เชน พยาธตวกลม หนอนในน าสมสายช 7) ไฟลมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) มรยางคเปนขอตอ ล าตวทเหนภายนอกเปนขอหรอปลอง รางกายแบงเปน สวน หว อก และทอง มโครงสราง Chitin อยภายนอก ลอกคราบได ระบบทางเดนอาหารสมบรณ เชน ป กง กง แมลง เหบ เหา ตะขาบ กงกอ แมงดาทะเล

8) ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) อาศยในทะเลทงหมด สมมาตรรางกายแบบผาซก ในชวงตวออน และแบบรศม ในชวงตวเตมวย ผนงล าตวภายนอกขรขระ มโครงสรางภายในเปนแผนหนปน มระบบทอน าชวยในการหายใจและเคลอนท เชน ดาวทะเล ปลงทะเล เมนทะเล

9) ไฟลมคอรดาตา (Phylum Chordata) ม Notocord เปนแกนกลางล าตวตลอดชวต หรอในระยะใดระยะหนงของชวต มเสนประสาทไขสนหลง มอวยวะแลกเปลยนกาซทคอหอยหรอทปอด สมมาตรรางกายแบบผาซก มชองวางล าตวขนาดใหญ มทางเดนอาหารสมบรณ เชน สตวไมมกระดกสนหลงไดแก เพรยงหวหอม ปลาปากกลม และสตวมกระดกสนหลง ไดแก ปลา สตวสะเทนน าสะเทนบก สตวเลอยคลาน นก และ สตวเลยงลกดวยนม

107

4. สาระการเรยนร

4.1 ก าเนดของสตว 4.2 ลกษณะของสตว 4.3 ความหลากหลายของสงมชวตในอาณาจกรสตว

- ไฟลมพอรเฟอรา - ไฟลมไนดาเรย - ไฟลมแพลทเฮลมนทส - ไฟลมมอลลสคา - ไฟลมแอนเนลดา - ไฟลมนมาโทดา - ไฟลมอารโทรโพดา - ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา - ไฟลมคอรดาตา

5. กระบวนการจดการเรยนร ชวโมงท 1

- นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน เรอง อาณาจกรสตวจ านวน 30 ขอ (ใชเวลา 40 นาท) - ครชแจงเกยวกบลกษณะการเรยน เรอง อาณาจกรสตว

ชวโมงท 2-3 ขนท 1 สรางประสบการณ ครแสดงภาพสงมชวตใตทะเล เชน ฟองน า กลปงหา แมงกะพรน ปะการง แลวใหนกเรยนได

สงเกต วา ภาพทครแสดง นกเรยนรจกหรอไม และภาพทนกเรยนเหนเปนพชหรอสตว พรอมทงใชค าถามน าวา สงมชวตในอาณาจกรสตวจะตองมลกษณะใดบาง จากการอภปรายรวมกนของนกเรยนควรสรปไดวา สงมชวตในอาณาจกรสตวเปนสงมชวตหลายเซลลทไมสามารถสรางอาหารเองไดเหมอนพช มการเคลอนไหวเพอรบรและตอบสนองตอสงเราไดด เปนสงมชวตทพบไดทงน าจดน าเคมและบนบก มรปรางทแตกตางกน บางชนดมขนาดเลกจนไมสามารถสงเกตเหนไดดวยตาเปลา ขณะทบางชนดมล าตวใหญมาก

ครน าตวอยางดองและตวอยางแหงของสงมชวตทเตรยมไวมาจดแสดงใหนกเรยนด ไดแก ฟองน า กลปงหา เหรยญทะเล ดาวทะเล เมนทะเล แมงกะพรน พยาธใบไม พยาธเสนดาย หมก หอย กง ป แมลง สตวเลอยคลาน ปลงทะเล นก และอน ๆ พรอมทงใหนกเรยนไดสงเกตสงมชวตแตละชนดวานกเรยนรจกสงมชวตชนดใดบาง นกเรยนเจอสงมชวตเหลานนทไหน มประโยชนหรอไม อยางไร

ขนท 2 วเคราะหประสบการณ ครเกรนน าวา สงมชวตในอาณาจกรสตวทนกเรยนจะไดศกษาน มดวยกนทงหมด 9 ไฟลม

โดยครแสดงภาพการจ าแนกสตวออกเปน 9 ไฟลม (ภาพท 1) โดยใชลกษณะส าคญ 4 ลกษณะ คอ เนอเยอ ลกษณะสมมาตร การเปลยนแปลงของบลาสโตพอร และการเจรญในระยะตวออน ครให

108

นกเรยนทนงใกลกนจบกลมพดคยแลกเปลยนกนวา จากทไดดตวอยางสงมชวต นกเรยนคดวายงสามารถใชลกษณะใดจดจ าแนกไดอกบาง และใหนกเรยนชวยกนคดวาตวอยางสงมชวตทครแสดงใหดนน มอะไรบาง นกเรยนคดวาจดอยในไฟลมใด

ภาพท 1 สายววฒนาการของสงมชวตอาณาจกรสตว

ชวโมงท 4-9

ขนท 3 พฒนาประสบการณไปสความคดรวบยอด ครจดกลมนกเรยนออกเปน 6 กลม (กลมละ 8-9 คน) เพอใหนกเรยนไดชวยกนปฏบต

กจกรรม ซงแบงเปน 3 ตอน คอ ตอนท 3.1 (2 ชวโมง): ไฟลมพอรเฟอรา, ไฟลมไนดาเรย, ไฟลมแพลทเฮลมนเทส, ไฟลม

มอลลสคา, ไฟลมแอนเนลดา, และไฟลมเนมาโทดา ครอธบายวา สตวในปจจบนทพบและมการจ าแนกชนดแลว มมากกวา 1.5 ลานสปชส พบได

ทกแหงบนโลก โดยสตวทมบทบาทส าคญ ม 9 ไฟลม ซงในครงนจะใหนกเรยนไดท ากจกรรมประจ ากลมโดยการสรางเอกลกษณน าเสนอเนอหาไฟลมทตนเองไดรบ โดยม 6 ไฟลม โดยใหนกเรยนสงตวแทนออกมาหยบฉลากหมายเลข เพอรบหวขอของแตละกลม ดงน

- หมายเลข 1 ไฟลมพอรเฟอรา - หมายเลข 2 ไฟลมไนดาเรย - หมายเลข 3 ไฟลมแพลทเฮลมนเทส

109

- หมายเลข 4 ไฟลมมอลลสคา - หมายเลข 5 ไฟลมแอนเนลดา - หมายเลข 6 ไฟลมเนมาโทดา เมอนกเรยนแตละกลมไดรบหวขอตามทไดรบมอบหมาย ครจงใหเวลานกเรยนในการท า

ความเขาใจและเตรยมตวน าเสนอเกยวกบสงมชวตในอาณาจกรนน ๆ โดยครมบตรเนอหา และภาพประกอบ แลวใหแตละกลมชวยกนน าเสนอจดเดนของไฟลมออกมาในรปแบบทสามารถท าใหเพอนกลมอน ๆ จ าไดงายทสด จากนนจงใหแตละกลมออกมาน าแสดงตามหวขอทไดรบมอบหมาย

ตอนท 3.2 (2 ชวโมง): ไฟลมอารโทรโพดา ครใหนกเรยนยกตวอยางสตวในไฟลมอารโทรโพดาทนกเรยนรจก เชน แมลง กง ป แมงมม

แมงปอง กงกอ และตะขาบ เปนตน โดยครใหความรเสรมวา สตวในไฟลมนเปนสตวทพบจ านวนมากซงสวนใหญเปนแมลงซงพบไดทกแหงบนโลกซงในหนงสอเรยนยงสามารถจ าแนกไดในระดบคลาสถง 6 คลาสดวยกน โดยลกษณะส าคญของไฟลมอารโทรโพดาคอ มล าตวเปนปลอง รยางคเปนขอ ๆ ตอกน ซงสามารถปรบเปลยนใหท าหนาท ไดหลายอยาง มโครงรางภายนอกท เปนเปลอกแขงประกอบดวยไคทน ในการเจรญเตบโตจะมการลอกคราบจากระยะตวออนเปนตวเตมวย

ครแจกภาพสงมชวตในไฟลมอารโทรโพดาจ านวน 5-7 ภาพใหแกทกกลม แลวใหนกเรยนรวมกนวเคราะหจากภาพวา หากมองจากลกษณะภายนอก นกเรยนจะสามารถจดกลมสงมชวตทครใหไดอยางไรบาง โดยใหนกเรยนมอสระในการคด อภปรายกนภายในกลม โดยครมอปกรณส าหรบการอภปรายในกลมใหแกนกเรยน

เมอนกเรยนแตละกลมลองจดกลมภาพสงมชวตทครแจกใหตามทนกเรยนไดอภปรายในกลม โดยครเดนส ารวจแตละกลมวาแตละกลมมแนวคดอยางไรบาง จากนนครแจกบตรค าเกยวกบลกษณะของสงมชวตแตละคลาสใหแกนกเรยนแตละกลม แลวลองใหนกเรยนลองน าภาพสงมชวตเหลานนจบคกบบตรค าทครแจกใหในภายหลงเพอใหนกเรยนไดเขาใจการจดกลมสงมชวตในไฟลมอารโทรโพดามากขน เมอแตละกลมไดจบคสงมชวตแลวจงรวมกนอภปรายกบครวานกเรยนจดกลมถกตองหรอไม โดยนกเรยนสามารถซกถามขอสงสยเกยวกบสงมชวตแตละคลาสเพอเปนความรเพมเตมใหแกนกเรยนตามทนกเรยนสนใจ

ตอนท 3.3 (2 ชวโมง): ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา, ไฟลมคอรดาตา ครแสดงภาพสายววฒนาการของสงมชวตอาณาจกรสตวอกครง(ภาพท 1) พรอมทงถาม

ค าถามทบทวนความรเดมของนกเรยนวา จากแผนภาพนกเรยนไดรจกไฟลมอะไรไปบาง พรอมทงใหนกเรยนยกตวอยางสงมชวตในไฟลมนน ๆ จากนนครจงถามตอไปวา ยงมสงมชวตกลมใดทนกเรยนยงไมไดท าความรจกหรอยงไมไดศกษา (กลมทมชองปากแบบดวเทอโรสโทเมย ไดแก ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา และไฟลมคอรดาตา)

จากเดมทไดแบงกลมนกเรยนออกเปน 6 กลม ครใหนกเรยนสงตวแทนออกมาหยบฉลากหวขอทจะตองพดคยรวมกน ดงน

หมายเลข 1 ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา และไฟลมคอรดาตาทไมมกระดกสนหลง หมายเลข 2 ไฟลมคอรดาตา : ปลาไมมขากรรไกร หมายเลข 3 ไฟลมคอรดาตา : ปลากระดกแขงและปลากระดกออน

110

หมายเลข 4 ไฟลมคอรดาตา : สตวสะเทนน าสะเทนบก สตวเลอยคลาน หมายเลข 5 ไฟลมคอรดาตา : สตวปก หมายเลข 6 ไฟลมคอรดาตา : สตวเลยงลกดวยนม ครใหเวลานกเรยนท าความเขาใจหวขอทครก าหนดใหจากในหนงสอเรยน พรอมทงให

นกเรยนเลอกค าทเปนลกษณะส าคญ และตวอยางสงมชวต เพอมาชวยกนตอเตมผงความคดในกระดานหนาหองเรยน โดยครแบงพนทและรางหวขอเพอใหแตละกลมออกมาเขยนหนากระดาน โดยสลบกน เรยงจากหมายเลข 1 ไปจนถงหมายเลข 6 โดยใหออกมาเขยนครงละ 2 ประโยคเทานน เวยนไปจนครบทกกลมจนแตละกลมคดวาขอมลเพยงพอแลว

ครตรวจสอบขอมลในกระดานวาขอมลทแตละกลมไดรบผดชอบเพยงพอแลวหรอยง จากนน ครใหทกคนบนทกขอมลจากกระดานลงในสมดของนกเรยน ชวโมงท 10-11

ขนท 4 พฒนาความคดรวบยอด ครทบทวนความรเดมของนกเรยนอกครงโดยการพยายามย าในสวนของ ชอไฟลม ลกษณะ

ส าคญ และตวอยางสงมชวตแตละไฟลม จากนนครชแจงวา จะใหนกเรยนทกคนไดดวดทศนเกยวกบสงมชวตในอาณาจกรสตวทงหมด โดยครแจกกระดาษใหนกเรยนพรอมสรางขอตกลงวา ระหวางทวดทศนด าเนนอยนน นกเรยนทกคนตองตงใจฟง ซงครจะหยดวดทศนเปนระยะ เพอสรปรวมกน และเพอใหนกเรยนบนทกลงสมด

เนอหาในวดทศนกลาวถงสงมชวตทงหมดทนกเรยนไดท ากจกรรมมาแลว ซ งครจะคอยสรปจากวดทศนอกครง และมค าถามเพอใหนกเรยนชวยกนตอบ เชน

- สงมชวตในอาณาจกรสตวทนกเรยนไดศกษามกไฟลม อะไรบาง (9 ไฟลม คอ พอรเฟอรา ไนดาเรย แพลธเฮลมนเทส มอลลสกา แอนเนลดา นมาโทดา เอไคโนเดอรมาตา และคอรดาตา) ทง 9 ไฟลมถกแบงโดยใชเกณฑใดบาง (การมหรอไมมเนอเยอทแทจรง การมสมมาตร การเปลยนแปลงของบลาสโทพอร และการเจรญในระยะตวออน)

- สตวในกลมใดไมมเนอเยอทแทจรง (ฟองน า) - สตวในกลมโพรโทสโทเมยมการเปลยนแปลงของบลาสโทพอร แตกตางจากสตวในกลมด

วเทอโรสโทเมย อยางไร (สตวในกลมโพรโทสโตเมยมการเปลยนแปลงของบลาสโทพอรเปนชองปากกอนทจะเกดเปนทางเดนอาหารและทวารหนก แตสตวกลมดวเทอโรสโทเมยมการเปลยนแปลงเปนทวารหนกกอนทจะเกดเปนทางเดนอาหารและชองปาก)

- ฟองน ามบทบาทตอระบบนเวศอยางไร (เปนแหลงทอยอาศยของสตวอน ๆ ทมขนาดเลกและเปนอาหารของสงมชวตอน เชน หอย ปลา เปนตน)

- นกเรยนคดวาสตวในไฟลมไนดาเรยมประโยชนตอระบบนเวศในทะเลอยางไร (มประโยชนตอระบบนเวศคอ เปนแหลงทอยอาศย ปองกนอนตรายและเปนทเพาะพนธของสตวทะเลซงเปนแหลงอาหารทส าคญของมนษย สตวในไฟลมไนดาเรยนอกจากมบทบาทเปนผบรโภคในระบบนเวศแลวยงเปนอาหารของสตวอน ๆ)

- นกเรยนคดวา เพราะเหตใดพยาธตวตดจงไมมทางเดนอาหาร (พยาธตวตดไมมทางเดนอาหารเนองจากด ารงชวตเปนปรสตและไดรบอาหารจากหวโดยตรงจงไมจ าเปนตองมทางเดนอาหาร)

111

- สตวในไฟลมมอลลสคากลมใดทมเปลอกแขงหมภายนอกและชนดใดไมมเปลอกแขงหมภายนอก (หอยทาก หอยงวงชาง มเปลอกแขงหมภายนอก ทากเปลอย และหมกตาง ๆ ไมมเปลอกแขงหมภายนอกเปนตน)

- สตวในไฟลมมอลลสคา มบทบาทตอระบบนเวศอยางไร (สตวในไฟลมมอลลสชวโมงางชนด เชน หมก หอยสองฝา เปนผลาทส าคญในระบบนเวศ หอยบางชนด เชน หอยเชอร และหอยทาก จะกด ตนขาวท าใหเสยหาย บางชนดเปนอาหารของสตวอน เชน หอยแครง หอยแมลงภ หอยขม และหอยบางชนดกนซากสงมชวตเปนอาหาร เชน หอยทาก ท าใหเกดการหมนเวยนสารในระบบนเวศ เปนตน

- สตวในไฟลมมอลลสคากลมใดทมการปรบตวมาอาศยอยบนพนดน (หอยทาก) - ปลงและทากมการด ารงชวตแตกตางจากไสเดอนดนอยางไร (ปลงและทากด ารงชวตเปน

ปรสตชวคราว โดยการดดเลอดของสตวอน แตไสเดอนดนด ารงชวตดวยการกนซากสงมชวตเปนอาหาร)

- ไสเดอนดนมบทบาททส าคญตอระบบนเวศอยางไร (ไสเดอนดนชวยท าใหดนมอากาศแทรก มความพรนมาก มลกษณะรวนซยและชวยหมนเวยนสารในระบบนเวศโดยกนซากพชซากสตวเปนอาหาร เมอขบถายออกมาจะเปนปยอนทรยทพชสามารถน าไปใชประโยชนตอไป

- สตวในไฟลมนมาโทดามบทบาทตอมนษยอยางไร (สตวในไฟลมนมาโทดาสวนใหญเปนปรสตทส าคญของมนษย เชน พยาธปากขอ พยาธไสเดอน พยาธโรคเทาชาง พยาธตวจด เปนตน)

- สงมชวตในไฟลมอารโทรโพดามลกษณะส าคญอะไรบาง (มความหลากหลายมากทสด มล าตวเปนปลอง รยางคเปนขอ มโครงรางภายนอกเปนเปลอกแขงทประกอบดวยไคทน มการลอกคราบจากระยะตวออนเปนตวเตมวย)

- แมงกบแมลงแตกตางกนอยางไร (แมงจดอยในคลาสอะแรคนดา มขาเดน 4 ค เชน แมงมม แมงปอง เหบ สวนแมลงจดอยในคลาสอนแซคตา มขาเดน 3 ค เชน ตกแตน มด ผง)

- กงกอกบตะขาบแตกตางกนอยางไร (กงกอจดอยในคลาสไดโพลโพดา มรยางคขาเดนปลองละ 2 ค สวนตะขาบจดอยในคลาสชโลโพดา มรยางคขาเดมปลองละ 1 ค)

- จงยกตวอยางสงมชวตในคลาสครสเทเชย (กง กง ป ไรน า) - สตวในคลาสใดมหนวด 2 ค (คลาสครสเทเชย) - สตวในคลาสใดไมมหนวด (คลาสเมอโรสโตมาตา และอะแรคนดา) - สงมชวตในไฟลมเอไคโนเดอรมาตา มอะไรบาง (ดาวทะเล เมนทะเล ปลงทะเล ดาวขนนก

เหรยญทะเล) - ไฟลมเอไคโนเดอรมาตา มสมมมาตรแบบใด (สมมาตรแบบดานขาง) - ดาวทะเลใชโครงสรางใดในการเคลอนท (ทวบฟท) ครสอบถามนกเรยนวายงมสวนใดทสงสย หรอตองการใหอธบายเพมเตมบาง หากมครชวย

อธบาย หรอชแนะอกครงหนง จากนนครใหเวลานกเรยนแตละกลมในการทบทวนความรอกครง เพอใหนกเรยนเตรยมความพรอมส าหรบการทดสอบเปนกลม โดยอาศยความเรวในการเขยนตอบ โดยครมกตกาวา เมอครถามค าถาม ใหแตละกลมเขยนค าตอบลงในกระดานทครเตรยมให แลวช

112

ขนมาเพอใหครเหนค าตอบ หากกลมใดชปายค าตอบขนมาเปนกลมแรก และค าตอบนนถกตอง จะไดรบคะแนน 2 คะแนน สวนกลมอนทชขนมาทหลง และตอบถกกจะไดรบ 1 คะแนน ชวโมงท 12

ขนท 5 การปฏบตตามแนวคดทไดเรยนร ครแจกใบกจกรรมท 1-9 ใหนกเรยนท าเปนรายบคคล โดยนกเรยนสามารถหาค าตอบไดจาก

ในหนงสอ หรอสบคนจากอนเตอรเนต แลวใหนกเรยนสงคร เพอเปนคะแนนเกบ ชวโมงท 13

ขนท 6 การสรางสรรคชนงานเปนของตนเอง ครชแจงใหนกเรยนทราบวา เมอเรยนเรอง อาณาจกรสตวจบแลว ครใหแตละกลมชวยกน

วางแผนออกแบบเกยวกบเนอหาทนกเรยนสนใจ และตองการเผยแพรใหผอนเปนความร เพอใหนกเรยนไดแสดงในวนทมกจกรรมของโรงเรยน โดยใหนกเรยนชวยกนวางแผนการแสดง และชวยกนคดอปกรณทใชในการแสดงทงหมด

ขนท 7 การวเคราะหผลงานและแนวทางในการน าไปประยกตใช ครใหแตละกลมออกมาน าเสนอแนวคดทแตละกลมตองการทจะน าเสนอ โดยกลมอนทรบฟง

สามารถเสนอแนะเพมเตมเกยวกบสงทเพอนน าเสนอได เพอใหผลงานของแตละกลมมความสมบรณมากยงขน ชวโมงท 14-15

ขนท 8 การแลกเปลยนความรความคด ครใหนกเรยนแตละกลมเผยแพรความรในกจกรรมของโรงเรยน โดยมพนทส าหรบการแสดง

แลวใหนกเรยนจดล าดบการแสดงตามความพรอมและความสมครใจ ชวโมงท 16 เมอนกเรยนไดปฏบตกจกรรมเผยแพรความรใหกบนกเรยนทสนใจแลว ครใหนกเรยนแตละกลมชวยกนแสดงความคดเหนวา จากการปฏบตกจกรรมดงกลาว นกเรยนเจออปสรรคอะไรบาง และมแนวทางในการแกไขอยางไร นกเรยนคดวากจกรรมนมประโยชนอยางไร

ครใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน เรอง อาณาจกรสตว ซงเปนขอสอบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ และตอบแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4MAT

6. ชนงาน

- ใบงานท 1-10 พฒนาจาก TruePlookpanya (http://www.trueplookpanya.com/true/lesson_plan_detail.php?lesson_plan_id=1345)

- การบนทกลงในสมด - ผลงานประจ ากลม

113

7. สอ อปกรณ และแหลงเรยนร - Power point - หนงสอเรยนชววทยาเพมเตม 5 ของ สสวท. - ตวอยางสตวดอง และตวอยางแหง - บตรภาพ และบตรค า - กระดานแบบพกพา ปากกาไวทบอรด แปรงลบกระดาน - วสดอปกรณ และชนงานทนกเรยนใชในการเผยแพรความร - วดทศน เรอง ความหลากหลายของสตวไมมกระดกสนหลง (ทมา:

https://www.youtube.com/watch?v=TGXqCOO_GB4) - วดทศน เรอง ความหลากหลายของสตวไมมกระดกสนหลง (ทมา:

https://www.youtube.com/watch?v=QmeUV6XWA4o&index=34&list=PLg-fsuUdYvoBh0rox8PzQZlgJsVE_T5r4)

8. การวดและประเมนผล

สงทตองประเมน

รายการประเมน เครองมอ เกณฑ

ความร (K)

1. ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน 2. ทดสอบเปนกลม 3. ใบงานทไดรบ

มอบหมาย 4. การแสดงเผยแพรผลงานของกลม

1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธกอนและหลงเรยน 2. ค าถามทดสอบ 3. ใบงาน 4. แบบประเมนการแสดงเผยแพรผลงาน

ผานเกณฑ 60 % ทกษะ (P)

1. การตอบค าถาม 2. การวางแผนสรางชนงาน 3. การน าเสนอขอมล

1. แบบบนทกภาคสนาม 2. แบบประเมนการน าเสนอผลงาน

คณลกษณะ (A)

1. กจกรรมกลม 2. ความรวมมอ 3. ความตงใจ 4. ความรบผดชอบ

แบประเมนคณลกษณะ

114

9. เกณฑและเครองมอประเมนผล

เกณฑการวดผล แบบทดสอบและใบกจกรรม

80% ขนไป หมายถง ดมาก 70-79% หมายถง ด 60-69% หมายถง ปานกลาง 50-59% หมายถง พอใช ต ากวา50% หมายถง ตองปรบปรง

แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

ค าชแจง ใหครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในระหวางการจดการเรยนรแบบ 4MAT โดยใหระดบการลงคะแนนในตารางทตรงกบคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน เกณฑการใหคะแนน 3 = ด 2 = พอใช 1 = ตองปรบปรง

ท ชอ-นามสกล

คณลกษณะอนพงประสงค

รวมคะแนน

ใฝเรย

นร

มงมน

ในกา

รท าง

าน

อยอย

างพอ

เพยง

มวนย

ซอสต

ยสจร

ต

มจตส

าธาร

ณะ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

115

แบบประเมนการแสดงเผยแพรผลงาน

ตอนท 1 ขอมลทวไป ผปกครอง ครประช าชน นกเรยน ระดบชน........ อน ๆ (โปรดระบ).................................. ตอนท 2 ประเมนการแสดง ชอการแสดง..................................................

เกณฑการประเมน 5 หมายถง ดทสด 4 หมายถง ด 3 หมายถง ปานกลาง 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง

ขอท รายการประเมน 5 4 3 2 1 1 มความคดสรางสรรค 2 พดเสยงดงฟงชด เขาใจงาย 3 ใชสออปกรณในการแสดงอยางเหมาะสม 4 ไดรบความรและประโยชนจากการแสดง 5 เวลาทใชในการแสดงมความเหมาะสม

ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน

116

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

1. ตวอยางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว 2. ตวอยางแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร 3. แบบบนทกภาคสนามของผวจย

117

ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว ชนมธยมศกษาปท 6 โดยการจดการเรยนรแบบ 4MAT

1. สงมชวตทจดอยในอาณาจกรสตว ควรมลกษณะส าคญอยางไร

ก. มระยะตวออน (Embryo) สามารถเคลอนทไดอยางนอยในระยะหนงของชวต ข. มหลายเซลลและเซลลเหลานนท าหนาทประสานเปนเนอเยอ ค. มระยะตวออน (Embryo) และมซเลยชวยในการเคลอนท ง. มระยะตวออนและมการตอบสนองตอสงเรา

2. กลมสตวพวกใดทมการจดระเบยบโครงสรางรางกายทมสมมาตรเปนแบบเดยวกน

ก. ดอกไมทะเล แมงกะพรน ดาวเปราะ ข. เพรยงหวหอม ปลาหมก อะมบา ค. เมนทะเล แมเพรยง ฟองน า ง. พลานาเรย ไฮดรา โอบเลย

3. สตวในไฟลมใดทมชอเรยกทวไปวา “หนอน”

ก. เอไคโนเดอรมาตา, แอนเนลดา, มอลลสคา ข. เพลทเฮลมนเทส, นมาโทดา, แอนนลดา ค. แอนเนลดา, อารโทรโพดา, มอลลสคา ง. ไนดาเรย, เพลทเฮลมนเทส, นมาโทดา

4. สตวทมโนโตคอรด (notocord) ในระยะหนงหรอตลอดชวตเรยกวาอะไร

ก. เซฟาโลคอรเดท (Cephalochordates) ข. อนเวอรทเบรท (Invertebrates) ค. เวอรทเบรท (Vertebrates) ง. คอเดท (Chordates)

5. ขอใดไมใชสตวทอยในไฟลมเดยวกน

ก. ไสเดอนดน พยาธไสเดอน ไสเดอนทะเล ข. กลปงหา แมงกะพรน ปะการง ค. หอย หมก เพรยงเจาะเรอ ง. กงกอ แมงดาทะเล หมด

118

6. การแบงฟองน าออกเปนกลมยอย ใชเกณฑใดในการจ าแนก ก. องคประกอบเคมของ spicule ข. ออสเทย และออสควลม ค. collar cell ง. สมมาตร

7. ตวเลอกใดตอไปน มความหลากหลายในระดบไฟลม (Phylum) มากทสด

ก. ไฮดรา แมงกะพรน พลานาเรย พยาธใบไม พยาธตวตด เพรยงเจาะเรอ ข. ฟองน า แมงกะพรน พยาธตวตด ปลาหมก แมเพรยง เพรยงหวหอม ค. ฟองน า พลานาเรย กลปงหา พยาธใบไม พยาธตวตด แมงกะพรน ง. ฟองน า แมงกะพรน ดาวทะเล ปากกาทะเล ไฮดรา ปะการง

8. สตวไมมกระดกสนหลงและเปนสงมชวตทมปกจดอยในไฟลมใด

ก. อารโทรโพดา (Arthropoda) ข. แอนเนลดา (Annelida) ค. มอลลสกา (Mollusca) ง. ไนดาเรย (Cnidaria)

9. เปนสตวทวายน าหากนเปนอสระอยในทะเล มล าตวออนนม มเขมพษ บางชนดใชเปนอาหารได

มรปราง 2 แบบ สตวทมลกษณะดงกลาว จดอยในไฟลมใด ก. เอไคโนเดอรมาตา ข. พอรเฟอรา ค. มอลลสกา ง. ไนดาเรย

10. จากการศกษาลกษณะโครงสรางภายในของสตวชนดหนงพบวามสมมาตรแบบรศม มเนอเยอ 2

ชน มระบบทางเดนอาหารไมสมบรณ สตวทมลกษณะดงกลาวน ควรจะอยในพวกเดยวกบสงมชวต ชนดใด ก. พยาธตวจด ข. พยาธตวตด ค. ปะการง ง. ฟองน า

119

ตวอยางแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง อาณาจกรสตว

ค าชแจง แบบประเมนความพงพอใจน มวตถประสงค เพอเปนการเกบรวบรวมขอมล ในการศกษา

วจยเรอง ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทนในการเรยนรและความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 1. เพศ หญง ชาย

ตอนท 2 ระดบความพงพอใจของนกเรยน โปรดท าเครองหมาย √ ในชองทตรงกบระดบความพงพอใจของนกเรยน

คะแนน 5 หมายถง มากทสด คะแนน 4 หมายถง มาก คะแนน 3 หมายถง ปานกลาง คะแนน 2 หมายถง นอย คะแนน 1 หมายถง นอยทสด

ขอท

รายการประเมน ระดบการประเมน

5 4 3 2 1 ดานผสอน

1 ความสามารถในการถายทอดความรของครผสอน 2 ผสอนมความตงใจและกระตอรอรนในการสอน 3 การสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม 4 ผสอนมความรในเรองทสอนเปนอยางด 5 ผสอนมความสามารถในการอธบายเนอหาไดชดเจน 6 มการเตรยมความพรอม เตรยมการสอนและมความตรง

ตอเวลา

ดานเนอหา 7 เนอหามการเรยงล าดบจากเรองงายไปสเรองยาก 8 เนอหามความนาสนใจ สอดคลองกบชวตประจ าวน 9 เนอหามความเหมาะสมกบระดบความร ความสามารถ 10 สามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนได

120

ภาคผนวก ง

คณภาพของเครองมอทใชในการวจย

121

คาความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนร

ตาราง 7 คาความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนร

รายการประเมน ผลการประเมน

ผเชยวชาญ (คนท) x S.D. 1 2 3

1. จดประสงคการเรยนร 1.1 สอดคลองกบเนอหา 5 4 4 4.33 0.57 1.2 ประเมนผลได 5 5 4 4.67 0.58

2. สาระส าคญ/สาระการเรยนร 2.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 4 4.76 0.58 2.2 ใจความถกตอง 5 4 5 4.67 0.58 2.3 มความชดเจน นาสนใจ 5 5 5 5.00 0.00

3. กจกรรมการเรยนร 3.1 เนอหาเหมาะสมกบการจดการเรยนร 5 5 5 5.00 0.00 3.2 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 5.00 0.00 3.3 สอดคลองกบรปแบบการเรยนรทใชในการ

วจย 5 4 4 4.33 0.57

3.4 เรยงล าดบกจกรรมไดเหมาะสม 5 4 4 4.33 0.57 3.5 เนนการใชทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร 5 5 5 5.00 0.00

3.6 เปดโอกาสใหนกเรยนไดมสวนรวมในการ จดกจกรรมการเรยนร

5 5 5 5.00 0.00

4. ชนงาน 4.1 สอดคลองกบรปแบบการจดการเรยนร 5 4 5 4.67 0.58 4.2 สอดคลองกบสาระการเรยนร 5 5 5 5.00 0.00

5. สอ / แหลงเรยนร 5.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 4 4 4.33 0.57 5.2 นกเรยนมสวนรวมในการใชสอ 5 5 5 5.00 0.00 5.3 สอดคลองกบสาระการเรยนร 5 5 5 5.00 0.00 5.4 สอดคลองกบขนตอนการจดการเรยนร 5 5 5 5.00 0.00

6. การวดและประเมนผลเรยนร 6.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 4 4.67 0.58 6.2 สอดคลองกบขนตอนการจดการเรยนร 5 4 4 4.33 0.57 6.3 เหมาะสมกบวยและวฒภาวะของนกเรยน 5 5 4 4.67 0.58

คาเฉลยรวม 4.66 0.46

122

คาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของ แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ตาราง 8 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว

ขอสอบขอท

ผเชยวชาญ (คนท) ∑R IOC

ขอสอบขอท

ผเชยวชาญ (คนท) ∑R IOC

1 2 3 4 1 2 3 4 1 +1 +1 +1 +1 4 1 26 +1 +1 +1 +1 4 1 2 +1 -1 +1 +1 2 0.50 27 +1 +1 +1 +1 4 1 3 +1 +1 +1 +1 4 1 28 +1 +1 +1 +1 4 1 4 +1 +1 0 +1 3 0.75 29 +1 +1 +1 +1 4 1 5 +1 +1 +1 +1 4 1 30 +1 -1 +1 +1 2 0.50 6 +1 +1 +1 +1 4 1 31 +1 +1 +1 +1 4 1 7 +1 +1 +1 +1 4 1 32 +1 +1 +1 +1 4 1 8 +1 +1 0 +1 3 0.75 33 +1 +1 +1 +1 4 1 9 +1 +1 +1 +1 4 1 34 +1 +1 +1 +1 4 1 10 +1 +1 +1 +1 4 1 35 +1 +1 +1 +1 4 1 11 +1 +1 +1 +1 4 1 36 +1 +1 +1 +1 4 1 12 +1 +1 +1 +1 4 1 37 +1 +1 +1 +1 4 1 13 +1 +1 +1 +1 4 1 38 +1 +1 +1 +1 4 1 14 +1 +1 +1 +1 4 1 39 +1 +1 +1 +1 4 1 15 +1 +1 +1 +1 4 1 40 +1 +1 +1 +1 4 1 16 +1 +1 +1 +1 4 1 41 +1 +1 +1 +1 4 1 17 +1 +1 +1 +1 4 1 42 +1 +1 +1 +1 4 1 18 +1 -1 +1 +1 2 0.50 43 +1 +1 +1 +1 4 1 19 +1 +1 +1 +1 4 1 44 +1 +1 +1 +1 4 1 20 +1 +1 +1 +1 4 1 45 +1 +1 +1 +1 4 1 21 +1 -1 +1 +1 2 0.50 22 +1 +1 +1 +1 4 1 23 +1 -1 +1 +1 2 0.50 24 +1 +1 +1 +1 4 1 25 +1 +1 +1 +1 4 1

123

คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนร

ตาราง 9 คาดชนความสอดคลองจากการประเมนแบบวดความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ 4 MATของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ขอท ผเชยวชาญ (คนท) ∑R IOC

1 2 3 1 +1 +1 +1 3 1 2 +1 +1 +1 3 1 3 +1 +1 +1 3 1 4 +1 +1 +1 3 1 5 +1 +1 +1 3 1 6 +1 0 +1 2 0.67 7 +1 +1 +1 3 1 8 +1 +1 +1 3 1 9 0 +1 +1 2 0.67 10 +1 +1 +1 3 1 11 0 0 +1 1 0.33 12 +1 0 +1 2 0.67 13 +1 +1 +1 3 1 14 0 0 +1 1 0.33 15 0 0 +1 1 0.33 16 +1 +1 +1 3 1 17 +1 +1 +1 3 1 18 +1 +1 +1 3 1 19 +1 +1 +1 3 1 20 +1 +1 +1 3 1 21 +1 +1 +1 3 1 22 +1 0 +1 2 0.67 23 +1 0 +1 2 0.67 24 +1 0 +1 2 0.67 25 +1 +1 +1 3 1

124

คาความยาก (p) และอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ตาราง 10 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ

ขอท คาความยาก

(p) อ านาจจ าแนก

(r) ขอท

คาความยาก (p)

อ านาจจ าแนก (r)

1* 0.37 0.20 26* 0.42 0.30 2* 0.37 0.30 27 0.24 0.10 3 0.29 -0.40 28* 0.50 0.40 4* 0.66 0.60 29* 0.39 0.20 5* 0.26 0.40 30* 0.58 0.30 6* 0.32 0.40 31* 0.26 0.20 7* 0.24 0.30 32* 0.58 0.40 8* 0.63 0.70 33* 0.34 0.50 9* 0.61 0.80 34 0.42 0.10 10 0.34 -0.30 35* 0.21 0.20 11 0.92 0.00 36* 0.26 0.30 12 0.87 0.30 37 0.11 0.30 13* 0.29 0.10 38 0.47 0.00 14* 0.24 0.30 39* 0.39 0.50 15 0.26 0.10 40 0.87 0.20 16* 0.61 0.30 41* 0.55 0.40 17 0.34 0.10 42* 0.37 0.60 18 0.66 0.10 43* 0.61 0.60 19 0.39 0.10 44* 0.61 0.30 20 0.42 0.00 45* 0.32 0.20 21* 0.66 0.80 22* 0.61 0.50 23 0.21 0.10 24* 0.53 0.40 25* 0.71 0.50

มคาความเชอมน 0.75 * ขอทคดเลอกใชในการวจย

125

คะแนนผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว

ตาราง 11 ผลการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อาณาจกรสตว โดยการจดการเรยนรแบบ 4 MAT

เลขท

คะแนน (เตม 30 คะแนน)

เลขท

คะแนน (เตม 30 คะแนน) กอนการจดการเรยนร

หลงจดการเรยนร

หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห

กอนการจดการเรยนร

หลงจดการเรยนร

หลงสนสดการทดลอง 2 สปดาห

1 8 16 17 24 8 20 20 2 6 24 18 25 10 18 16 3 5 23 13 26 6 14 19 4 10 24 23 27 12 23 20 5 11 26 21 28 8 18 24 6 5 24 17 29 7 25 23 7 9 24 21 30 10 26 23 8 9 25 23 31 6 23 25 9 5 18 18 32 11 29 28 10 10 15 16 33 8 18 19 11 7 24 21 34 8 18 18 12 14 29 28 35 9 24 21 13 12 24 19 36 6 13 15 14 9 20 18 37 9 23 16 15 7 29 23 38 11 19 16 16 9 20 17 39 6 15 14 17 9 22 21 40 9 23 23 18 9 22 24 41 9 17 17 19 9 17 23 42 7 15 19 20 6 19 21 43 6 22 16 21 12 22 21 22 6 24 20 23 6 23 24

126

ภาคผนวก จ ภาพแสดงการจดกจกรรมการเรยนร

127

ภาพประกอบ 11 ขนท 1 ขนสรางประสบการณ

128

ภาพประกอบ 12 ขนท 3 ขนปรบประสบการณ

129

ภาพประกอบ 13 ขนท 4 ขนพฒนาการคดดวยขอมล

ภาพประกอบ 14 ขนท 7 ขนวเคราะหผลและประยกตใช

130

ภาพประกอบ 15 ขนท 8 ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน

131

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางสาวนรมา อาล รหสประจ าตวนกศกษา 5720120652 วฒการศกษา วฒ ชอสถาบน ปทส าเรจการศกษา วทยาศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2556 (สาขาชววทยา) ทนการศกษา

ทนโครงการสงเสรมการผลตครทมความวามารถพเศษทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร (สควค.) โดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)

การตพมพเผยแพรผลงาน นรมา อาล (2559). “ผลการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความคงทน

ในการเรยนร และความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6”. น าเสนอในการประชมวชาการน าเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา ครงท 8 ในหวขอ “บรณาการศาสตรวจยเพอพฒนาทองถน” ในวนท 6 สงหาคม 2559 ณ อาคารบณฑตวทยาลย ชน 3 มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน