mekanİk ventİlasyonda hava yolu bakimi , nemlendİrme ve bronkodİlatÖr tedavİ

89
MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ DOÇ. DR. LEVENT KART Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Upload: menefer

Post on 13-Jan-2016

113 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ. DOÇ. DR. LEVENT KART Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları. Plan. Hava yolu bakımı Trakeal tüp Kaf basıncı Ventilatör devreleri Aspirasyon Trakeostomi Isıtma ve nemlendirme - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE

BRONKODİLATÖR TEDAVİ

DOÇ. DR. LEVENT KARTZonguldak Karaelmas Üniversitesi

Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Page 2: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Plan

• Hava yolu bakımı– Trakeal tüp – Kaf basıncı– Ventilatör devreleri– Aspirasyon– Trakeostomi

• Isıtma ve nemlendirme• Aerosol tedavisi

21.04.23 2Kart L.

Page 3: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

MEKNİK VENTİLASYON

• AMAÇ: yeterli ventilasyon ve oksijenizasyonu sağlamak

• Hava yolu tekniklerindeki gelişmeler mortalite ve morbiditede azalmaya neden olmuştur.

21.04.23 3Kart L.

Page 4: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Akciğer volümleri/kapasiteler

• Ölü boşluk(VD)– Anatomik ölü boşluk(~150cc)

• Trakea• Bronş

– Fizyolojik ölü boşluk• Shunt

– Patolojik ölü boşluk• Hava yolu hastalıkları• Örnek : KOAH

21.04.23 4Kart L.

Page 5: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Akciğer volümleri/kapasiteler

• Alveoler hava (alveoler volume) [VA]– Gaz değişimi için alveollere ulaşan hava– Yaklaşık 350 cc

21.04.23 5Kart L.

Page 6: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

HAVA YOLU BAKIMI

• Trakeal tüp• Kaf basıncı monitörizasyonu• Ventilatör devresinin değişimi• Endotrakeal aspirasyon• Ventilatörün temizliği• Havayolunun nemlendirilmesi

21.04.23 6Kart L.

Page 7: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Trakeal Tüpler

• Kullanım – Ventilasyon ve

oksijenizasyon kontrolü

• Resistance:– Tüp çapı– Tüp uzunluğu– Tüp eğimi

21.04.23 7Kart L.

Page 8: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Trakeal Tüp• Kaflar

– Valf, pilot balon– Trakeal kapak oluşturur.

• PPV kaçak oluşumunu önler • Aspirasyon ihtimalini azaltır.

– Basınç • Yüksek basınç

– İskemik hasara neden olur• Düşük basınç

– Tahriş – Aspirasyon– Spontan extubasyon

21.04.23 8Kart L.

Page 9: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Subglotik SekresyonlarınAspirasyonu

21.04.23 9Kart L.

Page 10: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Subglotik SekresyonlarınAspirasyonu

pnömoni sıklığı SSA SSA yokn/N(%) n/N (%)Mahul 9/70 (13%)* 21/75 (28%)Valles 16/95 (17%) 25/95 (26%)Kollef 8/160 (5%) 15/183 (8%)Bo 8/35 (23%)* 15/33 (45%)Smulders 3/75 (4%) 12/74 (16%)

21.04.23 10Kart L.

Page 11: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kaf basıncı

• Subglottik sekresyonların aşağıya mikroaspirasyonunu, sızmasını ve hava kaçağını engelleyecek kadar yüksek

• Trakeal hasar oluşturmayacak kadar düşük• Optimal düzey: 18-25 mmHg

21.04.23 11Kart L.

Page 12: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kaf bakımı, izlemi

• Değişik kaf basınçlarında oluşan etkiler– > 30 mmHg: Arteriyel akım obstrüksiyonu, iskemi,

ülserasyon, stenoz• Uzun süreli entübasyonda;

– trakea kartilaj hasarı, – trakeomalazi, – Trakea özefagial fistul

– > 20 mmHg: Venöz akım obstrüksiyonu, konjesyon– > 5 mmHg: Lenfatik akım obstrüksiyonu, ödem

21.04.23 12Kart L.

Page 13: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 13Kart L.

Page 14: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kaf basıncı 20-30cm/H2O21.04.23 14Kart L.

Page 15: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 15Kart L.

Page 16: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kalitatif kaf basıncı değerlendirmesi

• Kulak memesi sertliğinde• Ortalama 7 cc hava enjekte edilir. (2-12 cc)• Periyodik olarak balonun söndürülüp, yerinin

değiştirilmesi

21.04.23 16Kart L.

Page 17: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Ventilatör devrelerinin bakımı

• 22mm ID x 42" (also available- 60", 84", or 108" long)

• 22mm ID x 6", • 22mm x 22mm adapter

21.04.23 17Kart L.

Page 18: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 18Kart L.

Page 19: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Ventilatör Devresi ve Aksesuarlarının Değişimi

• Ventilatör devresinin periyodik olarak değiştirilmesi gerekli değil. 48 saatten önce değiştirilmesi VİP riskini artırır

• 7 gün ile 48 saat arasında fark yok• Belirgin olarak kirlenme olmadığı sürece

değiştirilmemeli• Ventilatör devresinin bütünlüğünün

bozulmaması, devrenin iç yüzünün kontamine edilmemesi gerekli

AARC Clinical Practice Guidelineshttp://www.rcjournal.com/cpgs/pdf/09.03.0869.pdf

21.04.23 19Kart L.

Page 20: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

American Association for Respiratory CareEVIDENCE-BASED GUIDELINE: CARE OF THE

VENTILATOR CIRCUIT

• Öneri • Ventialtör deverelerinin rutin değişimi enfeksiyon

kontrolü amacıyla değiştirilmesi önerilmiyor. Maksimum güvenli kullanma süresi bilinmiyor. (Grade A)

AARC Clinical Practice Guidelineshttp://www.rcjournal.com/cpgs/pdf/09.03.0869.pdf

21.04.23 20Kart L.

Page 21: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Endotrakeal Aspirasyon

• Steril teknik kullanılmalı• Aspirasyon sondasının çapı endotrakeal tüp çapının yarısından

fazla olmamalı• Aspirasyon süresi maksimum 10-15 sn• Aspirasyon negatif basıncı 100-150 torr• Yeterli oksijenizasyon sağlanmalı

– Aspirasyon öncesi en az 30 sn FiO2 1.0– Aspirasyon sonrası en az 1 dakika FiO2 1.0

AARC Clinical Practice Guidelineshttp://www.rcjournal.com/cpgs/etscpg.html

21.04.23 21Kart L.

Page 22: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Endotrakeal Aspirasyon SıklığınınBelirlenmesi

• Oskültasyonda kaba solunum sesleri / ronküsler• Volüm kontrollü ventilasyonda artmış tepe havayolu

basıncı (Ppeak); basınç kontrollü ventilasyonda azalmış tidal volüm

• Yetersiz öksürük• Endotrakeal tüpte gözle görünür sekresyon• Gastrik /üst havayolu sekresyonlarının aspirasyon

şüphesi• Artmış solunum işi• Kan gazı değerlerinde kötüleşme / desatürasyon21.04.23 22Kart L.

Page 23: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Aspirasyon için 2 teknik kullanılır– Açık – Kapalı

21.04.23 23Kart L.

Page 24: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Açık Aspirasyon

• Uygun çaplı steril-disposible aspirasyon sondası– Erişkinlerde genellikle 10-16 F kataterler (Fx0.33=mm)– Uzunluğu en az 55-60 cm olmalıdır.– Sonda çapı ET çapının yarısından az olmalı

• Steril teknik– Eller yıkanır, en azından dominant ele steril eldiven giyilir,

maske, gözlük takılır.– Öncesinde nazal veya oral aspirasyon yapılmış kataterler

kullanılmaz– Kataterler tek kullanımlıktır

21.04.23 24Kart L.

Page 25: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Açık sistem aspirasyonda mekanik ventilasyon desteğine ara verilmesi;

• akciğer volümünde azalmaya, neden olarak hipoksemi gelişimi

• Kardiyovasküler etkilenme

21.04.23 25Kart L.

Page 26: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kapalı aspirasyon sistemleri• Kapalı sistemlerin kullanımı VİP koruma

programlarının parçası• Heyland DK, Cook DJ, Dodek PM. J Crit Care 2002;17(3):161–167.

• İki adet prospektif randomize çalışma : VİP oranları iki sistemde de benzer

• Johnson KL, Kearney PA, Johnson SB, Crit Care Med 1994;22(4):658–666.• Deppe SA, Kelly JW, Thoi LL, Crit Care Med 1990;18(12):1389–1393

• Başka bir çalışmada açık sistem ViP riski kapalıya göre 3.5 kat daha fazla

• Combes P, Fauvage B, Oleyer C. Intensive Care Med 2000; 26(7):878–882.

21.04.23 26Kart L.

Page 27: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kapalı aspirasyon kateterleri

• Gözlemsel çalışmalarda kateterlerin contaminasyon oranı yüksek

• Ritz Respir Care1986;31:1086• Freytag Infection 2003;31:31

• Kontaminasyon hasta hava yollarından

21.04.23 27Kart L.

Page 28: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 28Kart L.

Page 29: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kapalı kateter değiştirme sıklığı

• Haftalık ve günlük değişimlerde: VİP’te fark yok

• Stoller Respir Care 2003;48:494

• Günlük ve rutin değişim olamadan: VİP’te fark yok. (Maksimum kullanım 67 gün) RR 0.99, 95% CI 0.66 to 1.50 p=0.8

• Kollef AJRCCM 1997;156:466

21.04.23 29Kart L.

Page 30: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Aspirasyon etkinliği• Az bilinen

– Sekresyon nereden alınıyor?– Yeterliliği nasıl belirleyeceğiz?– Hangi teknik sekresyon alımını artırır ?

• Kapalı aspirasyonun açık aspirasyona relatif üstünlüğü??• 2 çalışma : sekresyon alımı karşılaştırılmış.

– Fark yok (Witmer et al., Respir Care 1991; 36:844-8.)– Kapalı daha az etkili (Lasocki et al., Anesthesiology 2006;

104:39-47)

21.04.23 30Kart L.

Page 31: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Kapalı aspirasyon açığa göre daha az etkili

Lindgren et al., Intensive Care Med 2004 30: 1630-721.04.23 31Kart L.

Page 32: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Sulu sekresyonların aspirasyonu

Copnell et al., Intensive Care Med 2007; 10.1007/s00134-007-0635-x21.04.23 32Kart L.

Page 33: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Mukoid sekresyonların aspirasyonu

Copnell et al., Intensive Care Med 2007; 10.1007/s00134-007-0635-x21.04.23 33Kart L.

Page 34: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Öneri: • Kapalı kateterler VİP kontrol programının bir

parçası olarak değerlendirilmeli. • Rutin değişiklik önerilmemekte• Maksimum kullanım süresi bilinmiyor. (Grade A)

AARC Clinical Practice Guidelineshttp://www.rcjournal.com/cpgs/pdf/09.03.0869.pdf

American Association for Respiratory CareEVIDENCE-BASED GUIDELINE: CARE OF THE

VENTILATOR CIRCUIT

21.04.23 34Kart L.

Page 35: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Trakeostomi

• Genel anlamda 7-10 gün içinde wean olmayan entübe hastalar trakeostomiye ihtiyaç duyar.

• Trakeostominin kesin zamanı tartışmalı olmakla beraber hastaların altta yatan hastalığına göre karar verilmelidir.

• Örnek olarak yaşlı KOAH alevlenmesi ile gelen bir hastada trakeostomi birkaç gün içinde gerekebilir.

21.04.23 35Kart L.

Page 36: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Açık vs perkütan trakeostomi• PT güvenli ve uygun hastalarda eğitimli

personel tarafından yapılabilir. • Enfeksiyon oranı PT de az • Anatomisi uygun olmayan hastalarda

yapılmamalı. – kısa boyun yağ dokusu fazla, – büyük troidi olan, – düşük krikoidi olan – kesi bölgesinde geniş venleri olan hastalarda

• YB hastalarının %10-20 si PT e uygun değil.21.04.23 36Kart L.

Page 37: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Perkütan trakeostomi komplikasyonları

Erken • kanama• Pneumothorax• yanlış tüp yerleşimi

(ozofagial/pre-trakeal)• Trakeal yırtık• Bakteriemi.

Sub akut dönem• Enfeksiyon• innominate arter

erozyonu• Trakeo-ozefagial fistul.Uzun dönem• Trakeal stenoz• Ses bozukluğu • Keloid skar.

21.04.23 37Kart L.

Page 38: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Trakeostomi tüp değişimi

• İlk 5-7 gün içinde trakeostomi yeri tam oluşmadan tüp değişiminden kaçınılmalı

• 1 haftadan sonra değişim güvenle yapılabilir.

21.04.23 38Kart L.

Page 39: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Trakeal tüpün çıkarılması (dekanülasyon)

• En az 24 saatlik BİPAP desteği olmadan spontan solunum olmalı

• sekresyonlar az olmalı veya orofaringial olarak temizlenebilir olmalı.

• Aspirasyon olmadan yutma refleksinin olduğu blu dye test ile kontrolü yapılmalı

21.04.23 39Kart L.

Page 40: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

NEMLENDİRME VE ISITMA

21.04.23 40Kart L.

Page 41: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Nem ve Isı

27 mg/l

37 oC37 oC 20 oC20 oC40 oC40 oC

51 mg/l44 mg/l

Bağıl nem : %86 Bağıl nem : %100 Bağıl nem : %100

Çiğ Noktası = 37 oCÇiğ Noktası = 37 oC Çiğ Noktası = 20 oCÇiğ Noktası = 20 oC

I S I T M A S O Ğ U T M A

21.04.23 41Kart L.

Page 42: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Minimum nem düzeyi

30 °C’ de

30 mg H2O/L

su buharı

30 °C’ de

30 mg H2O/L

su buharı

American National Standarts Institute

ISO 8185

AARC Clinical Practice Guideline

21.04.23 42Kart L.

Page 43: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Mukus klirensi artar

Hava yollarının açıklığı korunur

Solunum gazlarının ısıtılması ve nemlendirilmesi ile

Solunum işi ve enerji tüketimi azalır

Sekresyonların aspire edilmesini kolaylaşır

Enfeksiyon riski azalır

Gaz alış-verişi sürdürülür

21.04.23 43Kart L.

Page 44: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Yetersiz nem

Küçük hava yolları obstrükte olur

Hücre hasarı gelişir

Enfeksiyon riski artar

Solunum iş yükü artar

21.04.23 44Kart L.

Page 45: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Fazla nem

• Mukosilier klirensde azalma • Sürfaktan aktivitesinde azalma • Ac mekaniklerinde bozulma • Hipoksemi gelişimi

21.04.23 45Kart L.

Page 46: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

İdeal nemlendirici

Nem > 28 mg H2O/l

Ölü boşluk < 50 ml

Direnç < 2.5 cm H2O/l/s

Maliyet < 2.50 $

46

Page 47: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Nemlendiriciler

Isıtmalı nemlendirici (IN)

Pasif nemlendiriciler

Aktif nemlendiriciler

Isı-nem değiştiriciler (IND)

Filtreler

Kombine

21.04.23 47Kart L.

Page 48: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Pasif Nemlendiriciler Filtreler

Antimikrobiyal bariyer

Isı nem değiştiriciler(IND)NemlendiriciEn düşük volüm ve

direnç

Kombine IND + FiltrelerNemlendirme+filtrasyonEn yüksek volüm ve

dirençGaz devresi

Hasta

Filtre

21.04.23 48Kart L.

Page 49: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Pasif nemlendiriciler (PN)(yapay burun)

• Hastanın exhale ettiği havadaki ısı ve nemi tutarak sonraki inhalasyon sırasında geri verir. Bu nedenle ventilatör devresi kuru kalır. Aynı zamanda filtre görevi yaparlar

21.04.23 49Kart L.

Page 50: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Aktif IND

Isıtıcı Ünite

Su

Membran

HMEHasta

Isıtıcı yüzey

21.04.23 50Kart L.

Page 51: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

HME-Booster

Aktif IND’ye benzerler

Booster Goore-tex membranı ile kaplı pasif humidifier ve hasta arasında bir küçük elemandır

3–4 mg H2O/l katkı sağlar

21.04.23 51Kart L.

Page 52: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

– PN dezavantajları :– Solunum işinde artış. – Ölü boşlukta artış. – PCO2 ve dakika ventilasyonunda artma – Hava yolu oklüzyon riski artışı– Aerosol ilaçların ulaşma zorluğu

AARC Clinical Practice Guidelineshttp://www.rcjournal.com/cpgs/pdf/09.03.0869.pdf

21.04.23 52Kart L.

Page 53: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

PN kontrendikasyonları

Koyu, kanlı sekresyon

Vucut ısısı < 32 °C

Spontan dakika ventilasyonu > 10 L/min.

Ekspire edilen tidal volüm, inspire edilenin % 70’inden daha az ise (kaçağı olanlar)

21.04.23 53Kart L.

Page 54: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

PN değişimi

Her günHer gün Her haftaHer hafta

155 hasta, MV (> 48 saat)

PN değişim sıklığı, 1 ve 7 gün arasında güvenli

Verimlilik ve etkinlik

Verimlilik ve etkinlik

Rezistansın artması

Rezistansın artması

Bakteriyel kolonizasyon

Bakteriyel kolonizasyon

VAP gelişim sıklığıVAP gelişim sıklığı

* Thomachot L., Crit Care Med 2002 Vol. 30, No. 1* Thomachot L., Crit Care Med 2002 Vol. 30, No. 1

21.04.23 54Kart L.

Page 55: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Yüksek akımlı nemlendiriciler

Isıtıcı element Su rezervuarı Isı kontrol birimi

Gaz / sıvı ara yüzeyi

+ + +

Pass-over nemlendiriciler

Wick nemlendiriciler

Bubble nemlendiriciler

21.04.23 55Kart L.

Page 56: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Isıtmalı nemlendiriciler (IN)

Isıtmalı tel devreleri olmayanlar fazla su kullanıp fazla buğu yaparlar ve pahalıdırlar

Isıtmalı tel devreli olanlar daha az su kullanıp daha az buğu yaparlar ve ekonomiktirler

21.04.23 56Kart L.

Page 57: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

IsıtıcıIsıtıcı

Sıcak su nemlendiricisi

20 oC

% 0 BN

20 oC

% 0 BN

37 oC

% 100 BN

37 oC

% 100 BN

21.04.23 57Kart L.

Page 58: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Avantaj ve dezavantajlar (IN)

Avantajları Dezavantajları

Evrensel uygulama Maliyet

Sıcaklık ve humiditede geniş marj(ılave nem sıvı)

Su kullanımı

Alarm Buğu oluşumu

Isı monitorizasyonu Devrenin kontaminasyon riski

Buğu oluşumunun önlenmesi Aşırı ısıtma

Güvenilirlik Chamber kolonizasyonu

Yanık ve elektrik çarpma riski

58

Page 59: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Su haznesi

Aktif nemlendirmede kondansasyon sıvısının sık olarak boşaltılması, hastaya ulaşmasının engellenmesi gerekli

21.04.23 59Kart L.

Page 60: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Isıtmalı nemlendiricilerde inspire gaz sıcaklığı 33 ± 2 0C ve en az 30 mg/L su buharı verecek şekilde ayarlanmalıdır.

• Su seviyesi yakından izlenmelidir.• Isıtmalı nemlendirici kullanıldığında

– yüksek ısı alarmı 37 0C, – düşük ısı alarmı ise 30 0C olarak ayarlanmalıdır.

21.04.23 60Kart L.

Page 61: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Pasif vs aktif nemlendirme: VİP gelişimi

Pasif nemlendirmede VİP riski düşük (relative risk 0.65, 95% CI 0.44 to 0.96, p 0.03).21.04.23 61Kart L.

Page 62: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

AN vs PN solunum mekaniği üzerine etkileri

Aktif Nemlendiriciler

Pasif nemlendiriciler

IN filtre IND Kombine PN

Devrede sıkıştırılan hava hacmi +++ -/+ + ++

Ölü boşluk - + ++ +++

İnspiratuar direnc + + + ++

Ekspiratuar direnç - + + ++

İntrensek PEEP - - - +

Solunum işi - -/+ + ++

Ucgun I, Solunum yetmezliğinde mekanik ventilasyon uygulamaları

21.04.23 62Kart L.

Page 63: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• PN üretici firmalar günlük değişim öneriyor• Randomize ve gözlemsel çalışmalarda daha az sıklıkta

PN değişiminin VİP gelişiminde fark yok • (relative risk 0.58, 95% CI 0.24 to 1.41, p 0.14) • (relative risk 1.13, 95% CI 0.73 to 1.76, p 0.9)

American Association for Respiratory CareEVIDENCE-BASED GUIDELINE: CARE OF THE

VENTILATOR CIRCUIT

21.04.23 63Kart L.

Page 64: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• PN kullanımında VİP riski azalmakta olsada diğer problemlerde (resistans, ölü boşluk, havayolu oklüzyon riski) göz önünde bulundurularak kullanıma karar verilmelidir. (Grade A)

• PN en erken 48 saatte değiştirilmelidir. Bazı durumlarda PN ler 1 haftaya kadar kullanılabilir. (Grade A)

American Association for Respiratory CareEVIDENCE-BASED GUIDELINE: CARE OF THE

VENTILATOR CIRCUIT

21.04.23 64Kart L.

Page 65: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

AEROSOL TEDAVİSİ

21.04.23 65Kart L.

Page 66: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

MV olgusunda aerosol tedavi ile verilebilecek ilaçlar

• Bronkodilatörler– Beta-2 agonistler– Antikolinerjikler

• İnhale steroidler• Antibiyotikler

– Kistik fibrozis – tobramisin– RSV – ribavirin– AIDS – pentamidin (PCP profilaksisi)

• Surfaktan• Mukokinetik ilaçlar (n-asetil sistein)

21.04.23 66Kart L.

Page 67: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Aerosol tedavi cihazları

• Nebülizatörler • Ölçülü doz inhalerler– Özel adaptörler veya

Spacerlar

AEROVENT

21.04.23 67Kart L.

Page 68: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Aerosol tedavi cihazlarıNebulizer• Devredeki yer • Nebulizer tipi• Nebülizer dolum volümü• nemlendirme cihazı• taşıyıcı gaz (heliox)• tedavi zamanı• Inspirasyon zamanı• sürekli vs soluk ilişklili • Basınç vs hacim ventilasyon• Ventilator markası

Ölçülü doz inhalerler

• Uygulayıcı tipi• Uygulama zamanı

O’Riordan et al, ARRD 1992;145:1117 O’Doherty et al, ARRD 1992;146:383Thomas et al, Thorax 1993;48:154 McPeck et al, Respir Care1993;38:887Good et al, AJCCM 2001;163:109 Hess et al, Intensive Care Med 2003;29:1145

21.04.23 68Kart L.

Page 69: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Nebulizer tedavisi

21.04.23 69Kart L.

Page 70: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Nebülizer pozisyonu

21.04.23 70Kart L.

Page 71: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 71Kart L.

Page 72: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Mesh Teknolojisi• Partikül çapı öngörülebilir • Ek gaz akımı veya itici güce

ihtiyaç yok• Düşük ölü boşluk• büyük oranda aerosol

üretimi

21.04.23 72Kart L.

Page 73: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Ventilatördeki hastada jet nebulizer uygulanmasında optimal teknik

• Hastanın bronkodilator ihtiyacı belirlenir• Havayolu aspirasyonu yapılır• 4-6 ml ilaç nebülizere konulur. • Nebülizer inspiratuar kola Y konnektöre 40 cm

uzaklığa bağlanır• IND veya ısıtıcı nemlendiriciler devreden kaldırılır. • Gaz akımı nebülizerde 6-8 l/dk ayarlanır

21.04.23 73Kart L.

Page 74: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Ek akım kompansasyonu için ventilator volüm veya basınç limitleri ayarlanır.

• Nebulizer ilaç bitene kadar açılır. Sonra kapatılır • Devreden nebülizer kaldırılıp temizlenir ve kuru

şekilde saklanır.• IND veya ısıtıcı nemlendiriciler bağlanır, ventilatör

ayarları eski haline getirilir.

21.04.23 74Kart L.

Page 75: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Kontaminasyon ve VİP• Craven et al, Am J Med 1984;77:834• Kollef et al, Chest 1997;112:765

• Tidal Volüm’de artma ve/veya hava yolu basıncı• Hanhan et al, Respir Care 1993;38:474

• Tetikleme zorluğu• Beaty et al, Chest 1989;96:1360

• Ekspirasyon transduserinde hasar• FiO2 değişiklik

Mekanik ventilasyonda jet nebulizer tedavisinde sorunlar

21.04.23 75Kart L.

Page 76: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Ölçülü doz inhalerler– ilaç sıkıştırıcı gaz etkisiyle sabit bir hızla dışarıya

verilir. – Direkt olarak endotrakeal tüpün ucuna veya

ventilatör devresinin arasına giren cihazlar aracılığıyla verilir.

– Ara hazneli cihazlarla verildiğinde 6 kat daha fazla solunabilir partikül ve aerosol sunumu etkinliğinde %30 artış

– Optimal aerosol sunumunu sağlamak için ÖDİ’nin inspirasyonun hemen başında sıkılması gerekli.

Am J Respir Crit Care Med 1995;152:1391-4.21.04.23 76Kart L.

Page 77: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 77Kart L.

Page 78: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 78Kart L.

Page 79: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 79Kart L.

Page 80: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Ventile edilen hastada ÖDİ ilaç uygulanmasında optimal teknik

• Hastanın bronkodilator ihtiyacı belirlenir• Havayolu aspirasyonu yapılır• ÖDİ cihazı sallanır ve elle ısıtılır. • Ventilatör devresindeki adaptöre bağlanır• Isı nem değiştirici çıkarılır. • ÖDİ inspirasyon başında verilir. • Her ilaç dozu arasında 15sn beklenmeli• Tekrar devre bağlanır

21.04.23 80Kart L.

Page 81: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Verilen aerosolün etkisini belirleyen faktörler

21.04.23 81Kart L.

Page 82: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Destekli modlarda verilen aerosolün kontrollü modlara göre %23 oranında daha etkin aerosol sunumu sağladığı saptanmıştır.

• Endotrakeal tüp lümen çapındaki azalma aerosol dağılımının azalmasına yol açar. (Özellikle 3-6 mm iç çapı olan tüpler sorunlu, 7- 9 mm de fark yok)

• KOAH’lı hastalarda PEEPe ve PEEPi arasındaki denge bronkodilatör etkisinde önemlidir.

21.04.23 82Kart L.

Page 83: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Isınma ve nemlendirme işleminin varlığı aerosol depozisyonunu %40 oranında azaltır

• nebulizatör verirken nemlendirme kesilmeli• ODİ lerde nemlendime sorun olmaz. • Alt solunum yollarına ulaşma nebülizerle %0-

42, ÖDİ ile %0.3-97.5 arasında değişir.

21.04.23 83Kart L.

Page 84: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Yüksek dozlu ilaç uygulamalarında nebülizer tercih edilmelidir.

• Yüksek inspiratuar akım uygulanması sırasında turbülan akım oluşur ve ventilatör devresi ve üst hava yolundaki ilaç kaybı artar.

• Standart nebülizer ile verilen 2.5 mg albuterol ÖDİ ile verilen 400mg (4 puff) a eşittir.

21.04.23 84Kart L.

Page 85: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• Bronkodilatör etki süresi MV daki hastalarda diğer hastalara göre daha kısa olduğundan her 3-4 saatte bir verilmelidir.

• helium–oxygen kullanımı ÖDİ etkisini artırmaktadır.

21.04.23 85Kart L.

Page 86: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

• İnspirasyon sonu pause gerekmez– Mouloudi et al, Eur Respir J 1998; 12:165

• TV artırmakla etki değişmez– Mouloudi et al, Intensive Care Med 1999; 25:1215

• İnspiratuar akım hızını artırmak gereksiz– Mouloudi et al, Intensive Care Med 2001; 27:42

• İnspiratuar akım patern değişikliği gerekmez. – Mouloudi et al, Eur Respir J 2000; 16:263– Hess et al, Intensive Care Med 2003; 29:1145

ODI kullanırken Aerosol etkisi ventilatör ayarlarından etkilenmez

21.04.23 86Kart L.

Page 87: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

•Nebülizerle ilaç ulaşımı en yüksek (%25)

•Devrede hastaya yakın olmalı (kaçak portu ve hasta

arasında),

•Kaçak portunun distalinde olmalı

•İnspiratuar basınç : 20cmH2O, expiratuar basınç:

5cmH2O

•ÖDİ için belirlenmiş kriter yok

21.04.23 87Kart L.

Page 88: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

Inhaled Bronchodilators With NIV

21.04.23 88Kart L.

Page 89: MEKANİK VENTİLASYONDA HAVA YOLU BAKIMI , NEMLENDİRME VE BRONKODİLATÖR TEDAVİ

21.04.23 89Kart L.